Numer jubileuszowy - pita rocznica ZSP

Przeczytaj o historii organizacji na stronach 5-6

pismo Zwizku Syndykalistw Polski

zsp.net.pl

wiosna 2012
Firma Roche Polska zwalnia zacza od zwizkowca
zwolnienia chorobowe, urlopy macierzyskie, ubezpieczenia spoeczne i odprawy. Zwizek Syndykalistw Polski zapowiedzia, e bdzie walczy o przywrcenie zwolnionego pracownika do pracy i uznanie jego statusu osoby zatrudnionej, a take bdzie informowa pracownikw i opini publiczn o prawach, ktre przysuguj pracownikom w tej sytuacji. Cho nieformalne zatrudnienie jest ogromnym problemem w Polsce, organizacje zwizkowe rzadko zajmuj si problemem fikcyjnie samozatrudnionych, mimo e ta kategoria pracownikw jest na wiele sposobw dyskryminowana. W ramach midzynarodowej kampanii solidarnociowej, organizacje zrzeszone w Midzynarodowym Stowarzyszeniu Pracownikw rozpoczy kampani wysyania faksw protestacyjnych do siedzib firmy w wielu krajach. ZSP zorganizowao kilka protestw w Warszawie, Poznaniu i w centrali korporacji w Bazylei w Szwajcarii. Pikietujcy wznosili hasa: Stae umowy, bez krtactwa oraz Do represji zwizkowcw. Na planszach mieli rwnie haso: Dzi tu pracujesz, jutro wylatujesz organizuj si!. Kolejne protesty s planowane w Moskwie, Zagrzebiu, Madrycie i Bratysawie.

W numerze:
Problemy fikcyjnego samozatrudnienia ..2 Naruszenia praw pracownikw w Empiku ................ 3 Jak to jest z prac na ulotkach...3 adnych ci socjalnych tylko cicia u wadzy 4 Stowki: Pastwowe, czy zarzdzane przez pracownikw... 4 5. rocznica ZSP... 5-6 Historia Norweskiej Federacji Syndykalistycznej 7 Sto lat USI-AIT 8 Obrona sluby zdrowia we Woszech 9 Solidarni ze strajkujcymi pracownikami agencji 10 Ryanair Tanie linie oparte na wyzysku pracownikw 11 O drobnomieszczaskich zahamowaniach 12

Firma Roche jest gigantem brany farmaceutycznej ze Szwajcarii. Korporacja posiada biura na caym wiecie, a jej sprzeda siga dziesitkw milionw frankw szwajcarskich rocznie. Ogromne dochody firmy s zasilane przez hojnie pyncy strumie dopat z pastwowej kasy. Lobbyci firmy byli w stanie m.in. nakoni polski rzd do ponownego umieszczenia na licie lekw refundowanych szeregu lekw produkowanych przez Roche, cho zostay one wczeniej usunite ze wzgldu na zbyt wysok cen. Pomimo gigantycznych zyskw, firma Roche wdroya plan zwolnie grupowych, ktry dotkn ju 4800 pracownikw na caym wiecie. Rwnie polska filia firmy zamierza przeprowadzi zwolnienia, ktre dotkn okoo 150 osb pracujcych

w Warszawie i moe dotkn rwnie pracownikw w Poznaniu. Zwolnieni pracownicy (gwnie informatycy) maj zosta zastpieni przez zewntrzne firmy informatyczne. W dniu 19 grudnia ub. r., firma farmaceutyczna Roche Polska bez przyczyny zwolnia z pracy dziaacza Zwizku Syndykalistw Polski. Niektrzy pracownicy sdz, e stao si tak dlatego, e firma spodziewaa si oporu zwizkowego przeciw masowym zwolnieniom. Polecenie wpyno bezporednio z korporacyjnej centrali w Szwajcarii. Aktywicie kazano natychmiast opuci miejsce pracy i nie podano mu powodw zwolnienia na pimie. Z racji braku przekonujcego powodu zwolnienia, wydaje si, e decyzja bya zwizana z jego aktywnoci w ZSP.

Nasz kolega walczy o przywrcenie do pracy, ale nie tylko. Walczy rwnie o uznanie swojego statusu jako pracownika firmy, oraz wypacenia wszystkich wiadcze, ktre mu si nale. Praca bez normalnej umowy o prac jest czst praktyk stosowan przez Roche Polska. Gdy zwolniony pracownik stara si o uzyskanie staej umowy o prac, powiedziano mu, e ma sta si ostatni osob zatrudnion na sta umow w firmie. W Roche pracuje dua liczba osb pracujcych bez formalnego stosunku z firm, m.in. na podstawie fikcyjnego samozatrudnienia. Pracownicy zakadaj wasne firmy lub wystawiaj faktury za porednictwem firm zewntrznych. Suy to farmaceutycznemu gigantowi do unikania pacenia pracownikom za urlopy,

Wicej informacji na stronie roche.zsp.net.pl

2ZAPATA WIOSNA 2012

www.zsp.net.pl

PRAWO PRACY
Fikcyjne samozatrudnienie i problemy pracownikw delegowanych do pracy w innej firmie
Podstawy prawne
Jeli pracownik faktycznie wykonuje prac podporzdkowan w sposb, ktry zgodnie z kodeksem pracy odpowiada warunkom zatrudnienia na umow o prac, to pomimo formalnie istniejcej umowy innej ni umowa o prac naley przyj, i stosunek czcy go z pracodawc jest stosunkiem pracy. W takiej sytuacji pracownik zawsze (roszczenia niemajtkowe nie ulegaj przedawnieniu art. 117 par. 1 kc) moe wystpi do sdu na podstawie art. 189 kpc o stwierdzenie istnienia stosunku pracy, za w przypadku rnorakich zalegoci (nadgodziny, urlopy, inne wiadczenia) moe take wystpi o zapat brakujcej czci wynagrodzenia. Zgodnie z przepisem art. 22 1 Kodeksu pracy przez nawizanie stosunku pracy pracownik zobowizuje si do wykonywania pracy okrelonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawc, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Zatrudnienie na warunkach zawartych w art. 22 1 Kodeksu pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez wzgldu na pozostae okolicznoci i rodzaj podpisanej umowy. Niezalenie od brzmienia umowy wany jest faktyczny sposb wykonywania pracy. Jak orzek Sd Najwyszy w wyroku z dnia 7 padziernika 2009 r. (sygn. akt III PK 38/09) O ustaleniu charakteru umowy o wiadczenie pracy nie moe przesdza jednoznacznie jeden jej element, ale caoksztat okolicznoci faktycznych. Aby pozew nie zosta odrzucony przez Sd, naley wskaza tzw. interes prawny, czyli powd, dla ktrego pracownik nie moe w inny sposb dochodzi swoich praw. W tym wypadku, interes prawny w ustaleniu istnienia stosunku pracy na podstawie Art. 189 Kodeksu Postpowania Cywilnego polega na tym, e pozew zmierza do usunicia stanu niepewnoci w przyszoci co do roszcze, ktre nie s jeszcze skonkretyzowane bd wymagalne. Taki pogld jest zgodny z tezami zawartymi w wyroku Sd Najwyszego z dnia 14 wrzenia 1998 roku, I PKN 334/98, OSNAPiUS 1999/20/646.

Wiele ju zostao napisane o problemach zwizanych z tzw. umowami mieciowymi. Tym terminem okrela si zazwyczaj zatrudnianie pracownikw na podstawie umowy zlecenie lub umowy o dzieo, zamiast normalnej umowy o prac, ktra zgodnie z prawem przysuguje pracownikom. To nie jest jednak jedyny sposb omijania prawa pracy stosowany przez pracodawcw. Innym sposobem uniknicia powstania stosunku pracy jest zmuszanie pracownikw, by zaoyli dziaalno gospodarcz i wystawiali faktury pracodawcy. Jeszcze innym zatrudnianie pracownika za porednictwem firmy trzeciej, ktra prowadzi niezalen dziaalno. Takie firmy poredniczce mog wysya pracownikw do pracy w innej firmie, nie bdc jednak agencjami pracy tymczasowej. Pracownicy zatrudniani na jeden z tych sposobw trac wiele. Przede wszystkim, pracownicy trac skadki ubezpieczeniowe, patne urlopy, patne zwolnienia chorobowe i urlopy macierzyskie i tacierzyskie. Pracownik nie powinien by uznawany za kogo, kto prowadzi samodzieln dziaalno gospodarcz, jeli praca przez niego wykonywana jest w miejscu i czasie okrelonym przez pracodawc. Jeli musisz przychodzi do pracy w okrelonych godzinach, a zadania do wykonania nie s okrelone z gry, ale przydzielane kadego dnia wiadczy to o tym, e wiadczysz stosunek pracy. Jeli Twj szef jest odpowiedzialny za straty i szkody wobec osb trzecich, nie mona mwi o tym, e jeste samozatrudniony. Powinni na to zwrci uwag pracownicy, ktrzy faktycznie pracuj dla kogo, cho formalnie maj wasn dziaalnoci gospodarcz. W razie powstania jaki szkd, ich pracodawca moe bowiem obciy ich caoci kosztw odszkodowania, co nie wystpuje w przypadku zwykych pracownikw. Sprawdzianem na to, czy moesz stara si o uznanie Twojego stosunku pracy s odpowiedzi na nastpujce pytania: podporzdkowanie pracownika kierownictwu pracodawcy, odpatno wykonywanej pracy, praca wykonywana osobicie przez pracownika, praca powtarzana w codziennych lub duszych odstpach czasu, praca wykonywana na ryzyko pracodawcy, praca wykonywana w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawc.

Czasami jednak umowy, na podstawie ktrych wiadczona jest praca maj konstrukcj mieszan. W takich przypadkach dla oceny z jakim stosunkiem prawnym mamy do czynienia, istotny jest caoksztat zapisw umowy i to, jakie cechy w niej przewaaj. Wane jest ponadto wystpienie dominujcych przesanek, jak podporzdkowanie pracownicze. Gdzie kierowa pozew? W sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy waciwy jest sd rejonowy. Moe to by sd waciwy ze wzgldu na miejsce zamieszkania pozwanego jak rwnie ze wzgldu na miejsce wykonywania pracy albo ze wzgldu na pooenie zakadu pracy. W wypadku spraw pracowniczych pracownik skadajcy pozew ma prawo wybra sd do ktrego skieruje pozew. Opaty Sprawy z zakresu prawa pracy co do zasady zwolnione s z opat sdowych, jednak jeli warto przedmiotu sporu (czyli wysoko rocznego wynagrodzenia brutto) przewysza 50 tys. z, naley wpaci opat od pozwu w wysokoci 5% wartoci przedmiotu sporu. danie pozwu i uzasadnienie W pozwie powd musi wnosi o ustalenie, e osoby X i Y czy stosunek pracy w rozumieniu kodeksu cywilnego. W uzasadnieniu trzeba poda wszystkie okolicznoci wiadczce o nawizaniu stosunku pracy. Od kiedy strony wsppracuj, jak wyglda obowizki i praca powoda. Na wszystkie te okolicznoci warto przedstawi dowody. Dowodami w tym wypadku mog by dokumenty, wiadkowie jak rwnie przesuchanie stron. Szablony tego typu pozww s dostpne w sekcji Pobierz na witrynie pracownik.net.pl lub zsp.net.pl Jeli potrzebujesz porady, napisz do: info@zsp.net.pl

Stowki: Pastwowe, czy zarzdzane przez pracownikw

W caej Polsce, mamy do czynienia z deniem do prywatyzacji szkolnych stowek. Wadze twierdz, e jest to konieczne, by uzyska oszczdnoci. Ale jak wielu rodzicw zdaje sobie spraw, uzyskane w ten sposb pienidze staj si igraszk urzdnikw, a koszta przerzucane s na obywateli, ktrzy i tak ju pac za te same usugi w podatkach. Tam, gdzie doszo do prywatyzacji szkolnych stowek, konsekwencje s tragiczne. Te konsekwencje, to wysze koszty ponoszone przez ubogie rodziny, jedzenie gorszej jakoci, gorsze warunki pracy dla personelu, oraz pogorszenie standardw higieny i bezpieczestwa..
cig dalszy na stronie 4

www.zsp.net.pl

ZAPATA WIOSNA 2012 3

Praca w Empiku
W zeszym roku, firma Empik wygraa trzecie miejsce w konkursie na Najgorszego Pracodawc, ktry co roku jest organizowany przez Zwizek Syndykalistw Polski. Firma zaskarbia sobie wzgldy jury m.in. zmuszaniem pracownikw do pracy w nadgodzinach, spnionymi wypatami pensji, mobbingiem i racymi rnicami w pacach na podobnych stanowiskach w tym samej firmie i racych rnic w pacach w porwnaniu do rednich pac w tej samej brany. Jak pisali pracownicy, Dochodzio do absurdalnych sytuacji, np. firma dawaa podwyk ktra w rzeczywistoci okazywaa si obnik, podwyszano (bardzo nieznacznie) podstaw, a jednoczenie zmieniano sposb premiowania pracownikw pozbawiajc nas wikszoci premii, przez co zarabialimy mniej. W salonie w ktrym pracowaam kilkakrotnie dochodzio do wypadkw, gdy cae zaplecze byo zapchane towarem uoonym w kontenerach jeden na drugim a po sufit, w grudniu zostawaa nam jedynie wska cieka do toalety, przez ktr ciko byo czasami si przecisn. eby dosta si do towaru trzeba byo si po tych pojemnikach wspina, kilka razy dochodzio do wywrcenia si kontenerw, ktre powodoway rozmaite urazy u osb przebywajcych na zapleczu. W miesicach zwikszonej sprzeday organizowane s nocki, czyli praca od 22 do 6 rano za ktre firma NIE PACI, proponujc jedynie w zamian wolny dzie!!! Zdaniem pracownikw, "praca w tej firmie to koszmar, kierownicy cigle wymylaj jakie zakazy, nawet wod mona pi tylko w ten sposb eby klienci nie widzieli. Jak napisaa jedna z pracownic, pracowaam w rnych firmach, ale nigdy nie byam tak traktowana, czasami jak jacy podludzie.... Firmie bardzo nie spodoba si zaszczytny tytu Najgorszego Pracodawcy. Zwizek Syndykalistw Polski otrzyma od Menadera ds. PR i Eventw i Rzecznika prasowego spki Empik list domagajcy si natychmiastowego usunicia treci zawartych w ogoszeniu wynikw konkursu na Najgorszego Pracodawc. W swoim licie, rzecznik zadaa natychmiastowego zaprzestania rozpowszechniania rzekomo nieprawdziwych informacji na temat Empiku. Przedstawicielka firmy nie podaa jednak, jakie informacje nie s prawdziwe.

Min rok, a warunki pracy w Empiku nie poprawiy si, o czym wiadcz liczne wpisy zdesperowanych pracownikw na forach dyskusyjnych. Pracownicy skar si przede wszystkim na brak ewidencji nadgodzin i bezpatne nadgodziny, zmuszanie pracownikw z obsugi klienta do wykonywania innych prac, np. dwigania cikich kontenerw, brak patnych zwolnie chorobowych i groba zwolnienia w razie choroby, mobbing, straszenie zwolnieniami, brak szkole BHP, likwidacj funduszu socjalnego i brak waciwego ogrzewania w zimie. Nagminne jest zmuszanie pracownikw do bezpatnych nadgodzin po zamkniciu sklepu. Oficjaln godzin zakoczenia pracy jest godzina zamknicia sklepu, jednak zanim pracownicy mog pj do domu musz si jeszcze rozliczy, posprzta stanowisko pracy itd, co w praktyce oznacza darmowy czas pracy kadego dnia. Wielu pracownikw co miesic otrzymuje now umow zlecenie, nawet jeli pracuj od wielu miesicy. Za pranie ubra firmowych kady pracownik otrzymuje 1z miesicznie, cho wedug Kodeksu Pracy, dodatek za pranie ubra powinien pokrywa faktyczne koszty prania. Wybory do tzw. rady pracowniczej, jak to czsto bywa, byy czyst fars. W minionym roku wybrano waciwie samych kierownikw i pracownikw z Centrali. Ci "przedstawiciele"

oczywicie broni interesw pracodawcw, a nie pracownikw. Za bdne decyzje kierownikw salonw stosowana jest odpowiedzialno zbiorowa. Przykadowo, we Wrocawiu kierownik salonu zarzdzi wyprzeda produktw za 1gr. Centrala nie zaakceptowaa tej decyzji, ale zwolnia nie tylko kierownika salonu, ale take kasjerw, ktrzy wykonywali jego polecenia. Umowy podpisane przez pracownikw Empiku zawieraj rwnie klauzul, o tajnoci wynagrodzenia, a na tych samych stanowiskach s rne wynagrodzenia, co ma znamiona dyskryminacji pacowej. W umowach jakie daje pracownikom do podpisania Empik, jest zapis, e pracownik do 12 miesicy po zakoczeniu pracy nie moe ujawnia ile zarabia, co wicej na tych samych stanowiskach s rne wynagrodzenia. A jedno i drugie jest sprzeczne z orzeczeniem Sdu Najwyszego, ktre stwierdza, e pracodawca nie moe zabroni pracownikom wymiany midzy sob informacji o wysokoci swoich pensji, jeeli ujawnienie zarobkw ma przeciwdziaa dyskryminacji pacowej. Strona konkursu: najgorsipracodawcy.pl

Moja praca, moja paca czyli jak to jest z prac na ulotkach

Od czego zacz mog swj artyku? Jaki cel mi przywieca, gdy pisaem go do Zapaty? Na pewno mj artyku nie jest penym obrazem pracy przy rozdawaniu ulotek. Jest tylko moim postrzeeniem na to, jakie panoway warunki w firmach, w ktrych wykonywaem zlecenia na kolportowanie materiaw reklamowych. Mona uzna, e zaczem rozdawa ulotki w pewnej sieci gastronomicznej, a teraz w innej aktualnie wykonuje to samo. Co charakteryzuje prac w obydwu sieciach, to fakt, i forma wykonywanej zlecenia nie zmienia si od lat. Wchodzenie do blokw mieszkalnych, wrzucanie do skrzynek, firm wi te same ryzyko, co przed pitnastu laty, gdy zaczem j wykonywa. Agresywni lokatorzy, skrztna policja, spisujca mnie przy byle okazji, pracownicy firm niechtni bym pozostawi ulotki, to s najczstsze spotykajce mnie przypadki. Sysz czsto pytanie. Czemu nie mog sobie znale innej pracy? W kocu jest dobra dla dorabiajcych studentw czy emerytw, ktrzy musz dorobi do ndznej emerytury. Niestety moim zdaniem warunki w innych miejscach pracy nie polepszyy si, a wrcz pogorszyy bym mg szuka innej pracy. Dzi, gdy panuje w Polsce prawie 14% bezrobocie, nasi kochani pracodawcy, tak bardzo ciemieni przez biednych pracownikw, robi z nami, co chc. Wic pracujc gdzie indziej miabym wynagrodzenie mniej wicej takie same. Moja praca nie zbliya si poziomem zarobkw do innych form wykonywania aktywnoci zawodowej, a stao si wrcz odwrotnie. To pokazuje tylko, e nie jest za wesoo na rynku pracy. Mnie te spotkaa obnika wynagrodzenia, pono wynikaa ona z oszczdnej polityki firmy. Ciekawe? Bo kilka miesicy temu, szef mojej firmy, polecia sobie z rodzink zagranice na weekend, po zakupy. Jak wida oszczdno niejedno ma imi. Pracowaem do dugo bez jakiejkolwiek umowy. Miaem duo szczcia, e trafiaem na uczciwych pracodawcw, ktrzy regularnie wypacali mi pensj. W odrnieniu od moich znajomych, ktrzy z radoci schodzili z punktu w dniu wypaty, idc do firmy, a po pitnastu, dwudziestu minutach wracali niezbyt zadowoleni, poniewa waciciela nie byo, bya tylko sekretarka, a on bdzie tylko nie wiadomo kiedy. Byy te i takie przypadki, e przelewanie wypaty na konto trwao - o dziwo - p roku, chod pracownicy mieli umowy zlecenie. Pewnie pracodawca zbiera na wynagrodzenie... W tej pracy, jak w soczewce, wida paranoj naszego kapitalizmu. Zarwno majc umow, jak nie posiadajc jej, jestemy naraeni na to samo: brak terminowego otrzymywania wynagrodzenia przy nakadzie wikszej iloci obowizkw, pod pozorem zmiany chwilowej charakteru naszej pracy. Oczywicie sprawy moich kolegw oraz koleanek rnie si koczyy, ale na og ldoway w Urzdzie Skarbowym. A tego urzdu ciemieni pracodawcy boj si jak ognia, chyba, e maj w tej zacnej instytucji rne wtyki, a wtedy zapomnij o zalegej pensji! Niestety, chod moja praca jest pewna, to i w niej widz drog, ktr kieruj si inne firmy, czyli cicia kosztem pracownika. Jak dugo to potrwa? Nie wiem, ale myl, e zarzd firmy straci ju dawno kontakt z rzeczywistoci, jak inni ze sfery biznesu.

4ZAPATA WIOSNA 2012

www.zsp.net.pl

Stowki: Pastwowe, czy zarzdzane przez pracownikw

Cig dalszy ze strony 2

Zudzenie oszczdnoci pyncych z ci socjalnych

Wszyscy znamy na pami uzasadnienia przywoywane przez politykw, by usprawiedliwi cicia w wydatkach budetowych, podwyki lub duszy czas pracy przed emerytur. Zawsze twierdz, e nie ma pienidzy. Politykom uchodzi to na sucho z powodu biernoci ogu spoeczestwa, nadmiernego zaufania do ekspertw i braku umiejtnoci organizowania si. Gdy w kocu obywatelom udaje si zmobilizowa i wzbudzi szersze zainteresowanie finansami publicznymi, okazuje si, e twierdzenia ekspertw i politykw czsto rozsypuj si jak domek z kart przy bliszych ogldzinach. Przy takich okazjach wychodz te na jaw nieprawidowoci przy ustalaniu priorytetw budetowych. Urzdnicy uwielbiaj odpowiada na takie zarzuty efektownymi prezentacjami i wykresami podczas konferencji prasowych. Problem polega na tym, e zazwyczaj pomijaj istotne szczegy i wprowadzaj spoeczestwo w bd. Gdy obywatele nalegaj, e jest do pienidzy w budecie, politycy ucinaj dyskusj twierdzc, e tylko oni s ekspertami i e spoeczno nie dostrzega szerszego kontekstu.

ZSP w Warszawie protestowao przeciwko likwidacji szk i przeciw prywatyzacji stowek szkolnych. Dysponujemy statystykami, ktre udowadniaj, e sprywatyzowane stowki s drosze dla rodzicw. Dzieje si tak dlatego, e firmy cateringowe spodziewaj si wypracowa zysk, wic mara musi by wbudowana w koszta. Kucharki, ktre najczciej pracoway w tej samej szkole przez wiele lat, s nagle zwalniane. Pracownicy firm cateringowych maj gorsze warunki pracy, s zatrudniani na umowach mieciowych, s zmuszani do pracy w czasie choroby i w bardzo stresujcych warunkach.
Warto postawi sobie pare pyta. Po pierwsze, jakie s nasze priorytety dotyczce budetu miasta i dlaczego politycy zawsze twierdz, e nie ma do pienidzy. Warto rwnie zada sobie pytanie, dlaczego, jesli stowki maj zosta sprywatyzowane, nie mog by zarzdzane przez samych pracownikw. Powiedzmy to jasno: nie wspieramy tendencji do prywatyzowania wszystkiego. Za wszystkie usugi publiczne ju i tak pacimy z naszych podatkw i domagamy si, by te rodki byy wydawane na najwaniejsze potrzeby mieszkacw, a nie byy marnowane przez biurokratw i oportunistw szukajcych atwego zarobku dla siebie i swoich krewnych. Jednak mona atwo sobie wyobrazi, e stowki mogyby by zarzdzane samorzdnie przez spdzielnie pracownicze, gdyby sami pracownicy wyrazili tak wol i gdyby otrzymali odpowiednie wsparcie. Nie naley stawia pracownikw pod cian, jak w Krakowie, gdzie powiedziano, e albo spki pracownicze, albo przejcie stowek przez ajentw. (Warto pamita, e spka pracownicza, to nie to samo, co spdzielnia o ktrej tu mwimy. W spce pracowniczej nadal jest podlegoci pracownikw wobec pracodawcw, nadal s nierwne udziay i zarobki.) Jednak samorzdno mogaby by sposobem dla pracownikw, by przejli bardziej bezporednio kontrol nad swoim miejscem pracy i czerpali wicej satysfakcji ze swojej pracy. Wyjaniajc, cena posikw w sprywatyzowanych stowkach musi pokrywa jedzenie, koszt pracy, najem pomieszcze i sprztu, oraz zysk firm

cateringowych. Eliminujc ten ostatni element, pracownicy mogliby uzyska lepsze pensje dla siebie, a rodzice nie paciliby wicej ni w stowkach nalecych do firm cateringowych, a moe nawet mniej. Szkolna stowka ze wzgldu na ma skal moe z atwoci by zarzdzana przez pracownikw. W kadej stowce pracuje rednio od 3 do 5 pracownikw. Pracownicy i tak ju wykonuj wikszo niezbdnych zada. Stowka potrzebuje miejsca, wyposaenia, ywnoci i kucharzy. Gdyby szkoy pozwoliy na korzystanie z pomieszcze za darmo (i tak przecie obowizkiem szkoy jest dostarcza posiki), pracownicy mogliby sami gotowa i zarzdza finansami. Maa skala takiego przedsiwzicia czyni to realnym.

Zamykanie szk publicznych jest jasnym przykadem tego zjawiska. W wielu przypadkach, rodzice podwayli stanowisko wadz, udowadniajc, e nie jest rzetelne. Wadze albo ich zignoroway, albo staray si manipulowa rodzicami i przekonywa ich, e s po prostu gupi. Ale wielu nauczycieli i rodzicw miao konkretne argumenty na poparcie swoich twierdze, ktre byy o wiele bardziej rozsdne ni argumenty prezentowane przez politykw. Czsto osoby, ktre nie maj dostpu do wszystkich danych finansowych s w stanie dotrze do informacji o pienidzach, ktre mogyby pokry potrzeby sektora publicznego. Warszawscy rodzice natychmiast znaleli zbdne wydatki budetowe, ktre wywoay w nich wyjtkowy gniew: ogromne sumy pienidzy wydane na wiaty na przystankach (cakowicie zbdne, gdy usunito cakiem funkcjonalne wiaty, ktre zostay niewiele wczeniej wybudowane), ogromne nagrody dla urzdnikw samorzdowych, zwaszcza tych, ktrzy nadzorowali budow Stadionu Narodowego (najkosztowniejszego chyba marnotrawstwa w historii Warszawy). Rodzice porwnali ogromne koszty zwizane z tymi wydatkami i porwnali je z kosztem utrzymania szk. W ten sposb, okazao si, e tak naprawd WYSTARCZA pienidzy na pozostawienie szk. Po prostu pienidze s le wydawane, by zrealizowa interesy kogo innego. Problem nigdy nie zostanie rozwizany dopty, dopki to politycy bd decydowa o finansach publicznych, a nie sami obywatele w sposb bezporedni. ADNYCH CI SOCJALNYCH, TYLKO CICIA U WADZY!

Samorzdno ma wiele zalet. Przede wszystkim, pracownicy odczuwaj dum, gdy sami kieruj wasn prac i lubi to co robi. Daje im to te stabilno zatrudnienia. Decyzje s podejmowane wsplnie, co sprzyja demokracji w miejscu pracy i rwnoci w warunkach zatrudnienia. Pracownicy mieliby te szans na bardziej bezporednie relacje z rodzicami i uczniami, co pozwolioby stworzy bardziej przyjazn atmosfer. No i los miejsc pracy nie musiaby by uzaleniony od decyzji bezdusznych biurokratw, ktrzy nie wiedz nic o faktycznie wykonywanej pracy. Jak by nie byo, nie zgadzamy si, by o sprawie decydowali urzdnicy miasta, ktrzy wasne interesy przedkadaj nad interesy mieszkacw. Rodzice, nauczyciele, uczniowie i pracownicy powinni decydowa o tych sprawach, by nie tworzono jeszcze wikszej liczby mieciowych miejsc pracy, obciajc jednoczenie rodzicw coraz wikszymi kosztami, ktre tylko powikszaj przepa pomidzy bogatymi, a biednymi.

www.zsp.net.pl Rozwaania na temat wieku emerytalnego

Cig dalszy ze strony 1

ZAPATA WIOSNA 2012 5

Rzdzcy chc nas zmusi, bymy pracowali coraz duej i wymylaj coraz to nowe argumenty, by uzasadni podwyszenie wieku emerytalnego. Na pierwszy rzut oka, moe si to wydawa logiczne. Spoeczestwo si starzeje, wic kady musi pracowa duej. Jednak czemu po 40 latach pracy i odkadaniu pienidzy nie sta nas na wypacanie emerytury przez redni okres 10 lat? Odkadane pienidze powinny przecie zyskiwa na wartoci i powinnimy w przyszoci uzyska do nich dostp. Podwyszanie wieku emerytalnego jest kolejnym sposobem, by zmusi nas do tego, bymy pracowali ciej dla systemu i mieli mniej z tego dla siebie. Nie sposb si rwnie dowiedzie, jak to miaoby pomc zmniejszy wskanik bezrobocia. Zakadajc, e nie mamy penego zatrudnienia, stanowiska pracy zwalniane przez pracownikw odchodzcych na emerytur mog by obsadzone przez modych. Podniesienie wieku emerytalnego oznacza, e od pracodawcw oczekuje si, e bd nadal zatrudnia pracownikw, ktrzy nie s ju do sprawni ze wzgldu na wiek (oczywicie pracodawcy i tak ich zwolni przed osigniciem wieku emerytalnego). Ale duszy okres pracy starszych pracownikw oznacza trudniejszy start dla modych. Pozostawmy na razie na boku kwesti odsetek, ktre powinny by naliczane na nasze konto, oraz kwesti gigantycznego marnotrawstwa naszych pienidzy przez wadze. Wykonajmy prosty rachunek, aby si przekona, jak to naprawd funkcjonuje. Gdyby chcia niezalenie odkada na emerytur i np. pracowa przez 40 lat i odkada przykadowo 25% pensji, by pniej przez 10 lat mie tak sam pensj po zakoczeniu pracy. (Nie uwzgldniamy tu inflacji i zarobionych odsetek dla utrzymania prostoty przykadu). Powiedzmy, e zarabiasz 2 tys. z. i odkadasz 500 z miesicznie. W cigu 40 lat odoysz 240 tys. Przyjmujc, e po przejciu na emerytur zostaje Ci 10 lat ycia, bdziesz mie 24 tys. na rok. Jeli dodamy 2 lata pracy przy takim samym wynagrodzeniu, otrzymamy 12 tys. zotych wicej. Czyli za kady dodatkowy rok pracy, odkadajc 25% pensji, zyskujesz 3 dodatkowe miesice na emeryturze. Ale jeli zarabiasz nie 2 tys. z, ale 3 tys., to w cigu 40 lat zarobisz 360 tys. i Twoja emerytura bdzie wynosi 36 tys. rocznie przez 10 lat. A wic jeli bdziesz pracowa 42 lata zarabiajc 2 tys. z otrzymasz 252 tys. z, a jeli bdziesz zarabia 3 tys. z przez 40 lat, to otrzymasz 360 tys. z. Hmmm...

Jeli zarabiasz 4 tys. z, po 40 latach bdziesz mie odoone 480 tys. A wic zarabiajc dwa razy wicej pienidzy, wystarczyoby pracowa 20 lat, by do systemu emerytalnego woy tyle samo co kto inny, kto pracowa przez 40 lat z o poow mniejsz pensj. Moe powinnimy wic zada prawdziwe pytanie: czy kto nie prbuje nas zmusi do DUSZEJ pracy i twierdzi e nie moe by inaczej, podczas gdy my po prostu NIE ZARABIAMY DO PIENIDZY? Dla wikszoci pracownikw, praca jest zwizana z relacj z szefem, ktry ma interes w tym, by paci pracownikom tak mao, jak bd skonni zaakceptowa. W ten sposb pracodawcy zdobywaj kapita i staj si bogaci. Ich dzieci mog odziedziczy ich bogactwo i sta si jeszcze bogatsi. Nisze pensje oznaczaj, e musimy pracowa coraz duej i ciej, by zaspokoi nasze materialne potrzeby. Oznacza to w zasadzie, e musimy pracowa coraz duej, by utrzyma dach nad naszymi gowami. W tym samym czasie, inni korzystaj bezporednio z naszej pracy i mog odej na emerytur, kiedy im jest wygodnie i mog y w dostatku. Nie dlatego, e pracowali ciej, czy wicej oszczdzali, ale dlatego e korzystali z owocw pracy wikszej liczby pracownikw. Zwykli ludzie nie maj kontroli nad finansami publicznymi i emerytalnymi. Dlatego wmawia si nam, e musimy pracowa duej. Nie powinnimy dawa wiary w statystyczne nonsensy, ktre pokazuj nam politycy. W gruncie rzeczy, sprawy s bardzo proste: zarabiajc wicej i majc moliwo odoy wicej pienidzy, bdziemy mie mniej problemw w przyszoci. Jednak zmusza si nas do ponoszenia coraz wikszych wydatkw. Wikszo z nas nie ma z czego oszczdza, bo system wysysa z nas ostatnie soki. Zarabiamy zbyt mao, a ceny usug s zbyt wysokie. I tu dochodzimy do kolejnej sprawy: kosztw i wydatkw. Jak mona mwi o oszczdzaniu pienidzy, jeli ledwo wie si koniec z kocem? To samo dotyczy finansw publicznych. Gdyby prawidowo zaplanowano wydatki budetowe, zamiast zmusza ludzi do ciszej pracy mona by zlikwidowa niepotrzebne wydatki. Tak jak w budecie domowym. Jeli marnotrawisz swoje pienidze, nie bdziesz ich mie pniej. Jeli pozwalasz politykom marnotrawi pienidze, nie bdziesz ich mie na emeryturze. Na koniec, warto zauway, e w systemie byoby wicej pienidzy, gdyby w Polsce byo wicej wartociowej pracy, a mniej pracy na umowach mieciowych. Umowy mieciowe oznaczaj, e pracodawcy nie uznaj tak naprawd, e jestemy ich pracownikami i odmawiaj nam czci naszych

uprawnie. Jeli w ogle pac nasze skadki ubezpieczeniowe, s to skadki minimalne, o wiele nisze, ni w przypadku normalnych pracownikw. Jeli jest mniej pienidzy w systemie, to dlatego, e tak wielu ludzi pracuje na umowach mieciowych, lub pracuje zagranic. Musimy wic pracowa duej, by pokry braki spowodowane zbyt niskim poziomem skadek ze mieciowych umw. Czyli znw pozwalamy szefom zarobi wicej, a sami musimy pracowa duej, by pokry brakujce rodki. Przestamy si na to godzi! Ciko pracujemy, wic domagamy si godnego ycia i emerytury! Organizuj si i walcz teraz! Nasza przyszo i przyszo nastpnych pokole jest zagroona!

NIE MASZ DO PIENIDZY? POZBD SI SZEFW!

6ZAPATA WIOSNA 2012

Pita rocznica powstania Zwizku Syndykalistw Polski
Zwizek Syndykalistw Polski powsta w dniu 31 marca 2007 r. w Gliwicach. Od tego czasu, zwikszya si liczba naszych czonkw i bralimy udzia w wielu walkach pracowniczych. Bylimy te aktywni w innych obszarach, powizanych z walk o popraw warunkw ycia pracownikw i osb niezamonych. Poniej, przedstawiamy krtk list wydarze i dziaa podejmowanych przez nas w cigu minionych piciu lat. Lista ta nie jest wyczerpujca, gdy bralimy udzia w wielu innych protestach i akcjach solidarnociowych. Wicej informacji na naszej stronie internetowej: zsp.net.pl

www.zsp.net.pl

2007
Powstanie ZSP. Miesic pniej organizowana jest midzynarodowa konferencja i demonstracja pierwszomajowa pierwsza publiczna demonstracja. ZSP wspiera czonka organizacji w fabryce Opla w Gliwicach podczas akcji strajkowej, potpiajc warunki pracy pracownikw pracujcych za porednictwem agencji pracy tymczasowej, zwaszcza Adecco. ZSP udziela aktywnego wsparcia strajkujcym pielgniarkom, udzielajc pomocy organizatorkom miasteczka namiotowego pod Urzdem Rady Ministrw.
1 maja 2008

2008
ZSP aktywnie wspiera okupacj kopalni Budryk przez grnikw, przekazujc informacje i uzyskujc wsparcie midzynarodowe dla protestujcych. ZSP organizuje pikiety solidarnociowe pod supermarketami Auchan i Tesco w odpowiedzi na zwolnienia dziaaczy zwizkowych. Organizacja duej demonstracji w Supsku przeciwko budowie tzw. Tarczy antyrakietowej. Gdy ukraiscy kierowcy autobusw miejskich przedprowadzili dziki strajk w Warszawie, ZSP pomogo udokumentowa ich dania i wystpio w obronie strajkujcych. Kierowcy otrzymali wypaty, ktrych si domagali.
Protest przeciw tarczy

Zaoenie zwizku zawodowego w midzynarodowej korporacji Lionbridge, ktre zakoczyo si zwolnieniem naszego kolegi i midzynarodow kampani na rzecz przywrcenia do pracy. Nie udao si uzyska przywrcenia do pracy, ale firma bya zmuszona wypaci due odszkodowanie.

ZSP wspierao strajk na Poczcie Polskiej i wystpio w obronie zwolnionego kolegi i innych pracownikw. ZSP-Wrocaw zorganizowao kampani przeciw podwykom cen.
Pikieta pod Lionbridge

Kontrbal uliczny w Warszawie.

2009
ZSP zorganizowao akcje solidarnociowe przeciw represjom wobec dziaacza zwizkowego w Nestle. Zaprzyjaniona organizacja FAU w Szwajcarii pikietowaa pod kwater gwn tej midzynarodowej korporacji. ZSP pomogo pracownikowi tymczasowemu w Holandii, ktry dozna wypadku pracujc w agencji tymczasowej GroenFlex. Dziki interwencji, pracownik otrzyma zwrot kosztw leczenia w szpitalu. Zorganizowano akcje w Polsce i Holandii, w tym okupowano siedzib firmy w Opolu. Wskutek tych dziaa, pracownicy GroenFlex zaczli otrzymywa ubezpieczenie zdrowotne.
Okupacja biura GroenFlex w Opolach

Kampania wsparcia dla chiskich pracownikw podwykonawcw firmy JW Construction, ktrzy zostali oszukani przez podwykonawc i chcieli otrzyma pienidze na powrt do Chin. W wyniku swojego protestu, pracownicy otrzymali bilety do domu i cz pienidzy, ktre naleay im si za wykonan prac. ZSP brao udzia w kampanii przeciw politycznym represjom wymierzonym przeciw anarchosyndykalistom w Serbii, ktrzy zostali aresztowani na podstawie sfaszowanych zarzutw. W pierwszej instancji zostali oni uniewinnieni.
Pikieta we Wrocawiu w obronie szpitala.

Czonkowie ZSP w Warszawie, wraz z ssiadami, tworz Komitet Obrony Lokatorw. ZSP wspiera kolegw ze szpitala w Bielsku Biaej, ktrzy prowadz spr zbiorowy. Akcja przybiera form okupacji biura Starosty. ZSP przeprowadzio pikiety pod nowo otwieranymi kawiarniami Starbucks w Polsce. Byy one wyrazem solidarnoci z pracownikami Starbucks w Stanach Zjednoczonych. Wczeniej ZSP brao udzia w akcjach solidarnociowych, do ktrych nawoywao IWW w USA i CNT-AIT w Hiszpanii.

ZSP we Wrocawiu zorganizowao kampani przeciwko podwykom cen komunikacji miejskiej, ogaszajc kampani jazdy na gap, domagajc si darmowego transportu. Efektem bya powana debata na temat systemu transportu publicznego w miecie. ZSP walczyo o prawa pracownikw zatrudnionych w ksigarni/kawiarni Falanster we Wrocawiu, potpiajc uycie umw mieciowych i naduycie okresw prbnych. ZSP zostao przyjte jako najnowsza sekcja Midzynarodowego Stowarzyszenia Pracownikw.

WWW.ZSP.NET.PL
2010

ZAPATA WIOSNA 2012 7

ZSP organizuje akcje solidarnociowe z siostrzanym zwizkiem, FAU z Niemiec, ktry walczy o prawo do nazywania siebie zwizkiem zawodowym. Problemy FAU byy konsekwencj represji, po tym jak pracownicy Kina Babylon w Berlinie zorganizowali si i zaczli walczy o swoje prawa. Szef oskary FAU o to, e nie ma prawa nazywa si zwizkiem zawodowym. W kocu FAU wygrao w sdzie i moe nadal nazywa si zwizkiem zawodowym. ZSP organizuje kampani w sprawie praw pracownikw sieci restauracji GreenWay. W gr wchodziy ze warunki pracy i nielegalne stosowanie bezpatnych okresw prbnych. Wikszo pracownikw, ktrzy wystpili o zaleg zapat otrzymao wynagrodzenia. ZSP zwoao w bardzo szybkim czasie demonstracj przeciwko rasistowskiemu zabjstwu handlarza na Stadionie w Warszawie.

GreenWay we Wrocawiu

Kampania pomocy dla chiskich pracownikw, ktrym firma budowlana nie zapacia za prac. Firmy podwykonawcy przerzucaj si odpowiedzialnoci. ZSP prowadzi kampani przeciw powtarzajcemu si wyzyskowi tej kategorii pracownikw. ZSP pikietuje pod Azteca Bar w Warszawie i informuje o praktykach nielegalnego potrcania arbitralnych kwot z wynagrodzenia. ZSP wzywa do strajku czynszowego w Warszawie. Lokatorzy odmawiaj wpacania czynszw, jednak wol dziaa w tajemnicy, obawiajc si represji ze strony wadz miasta. Do dziaalnoci lokatorskiej wczaj si czonkowie ZSP-Wrocaw, ktrzy wraz z lokatorami tworz organizacj o nazwie Akcja Lokatorska.

2011
ZSP wspiera pracownikw OBI walczcych o lepsze warunki pracy i prawo do zrzeszania si w zwizki zawodowe. Pod supermarketami budowlanymi w Polsce i Niemczech (gdzie mieci si gwna siedziba spki) odbywaj si pikiety solidarnociowe, koordynowane przez ZSP, a w Niemczech przez FAU (siostrzany zwizek ZSP). ZSP rozpoczyna kampani przeciw agencji pracy tymczasowej OTTO Workforce. Wraz z innymi organizacjami, prowadzone s dziaania w Holandii, Polsce, Sowacji i Czecach. Wielu pracownikw, ktrzy zgosili si do ZSP otrzymao zalege wynagrodzenia, w tym za urlopy zdrowotne, oraz inne nalene wiadczenia. Niektre praktyki zostay zmienione, w tym systematyczne oszukiwanie na wypatach w jednej z fabryk we Wrocawiu. Kampania dla pracownikw OTTO nadal trwa. ZSP organizuje pierwsze Dni Gniewu Spoecznego, podczas wizyty Baraka Obamy. ZSP-Warszawa organizuje protest przeciwko rosncym cenom biletw za transport publiczny, oraz opat za obki i odprowadzanie ciekw. Promujemy ide darmowego transportu publicznego. ZSP koordynuje akcje w sprawie pracownikw na budowie galerii handlowej Torun Plaza, ktrzy nie otrzymali wynagrodze. Pikiety w tej sprawie odbywaj si w Warszawie, Toruniu i na lsku. Pracownicy otrzymuj wikszo zalegych wynagrodze, jednak pracownicy nie podejmuj protestu po zwolnieniu jednego z nich.

Pod siedzib Otto Workforce we Wrocawiu

ZSP organizuje pikiety pod barem Nowy Wspaniay wiat w Warszawie, w protecie przeciw wykorzystywaniu umw mieciowych i zych warunkw pracy personelu. Po raz pierwszy, Plenum Midzynarodowego Stowarzyszenia Pracownikw jest zorganizowane w Polsce (w Warszawie). ZSP-Warszawa rozpoczyna ssiedzkie patrole w dzielnicy Praga przeciw podpalaczom, ktrzy podpalaj domy komunalne.

2012
ZSP rozpoczyna kampani w sprawie aktywisty zwolnionego przez firm Roche Polska i potpia rozpowszechnione stosowanie fikcyjnego samozatrudnienia przez t firm. Kampania informacyjna ma na celu informowanie pracownikw, w jaki sposb mog si domaga odzyskania nalenych im wiadcze (zobacz ten numer Zapaty). ZSP prowadzi kampani przeciwko podwyszaniu wieku emerytalnego i ciciom socjalnym i planuje demonstracj w dniu 31 marca, na swoje pite urodziny. We Wrocawiu, ZSP rozpoczyna na nowo kampani przeciwko rosncym cenom biletw.

ZSP.NET.PL

8ZAPATA WIOSNA 2012

www.zsp.net.pl

HISTORIA
Rocznice przypadajce w 2012 r.
W ostatnim numerze Zapaty, pisalimy o rocznicach powstania dwch najstarszych organizacji, nalecych do Midzynarodowego Stowarzyszenia Pracownikw: CNT z Hiszpanii, ktre witowao stulecie swojego istnienia w 2011 r., oraz FORA z Argentyny, ktre witowao w tym samym roku 110 rocznic swojego powstania. W tym roku przypadaj inne rocznice. Woski zwizek USI bdzie obchodzi stulecie swojego istnienia, a norweski zwizek NSF bdzie obchodzi 95 urodziny. Najnowsza sekcja Midzynarodowego Stowarzyszenia Pracownikw, ZSP, obchodzi za to swoje pite urodziny. Wpyw organizacji w ruchu pracowniczym by jeszcze wikszy, gdy pokazywaa alternatyw wobec modeli organizacyjnych reprezentowanych przez inne zwizki. Jak wiele innych organizacji w latach 30tych, NSF przeywao upadek powizany ze wzrostem siy faszyzmu, socjal-demokracji i polityk wadz, ktre dyy do zniszczenia rewolucyjnego syndykalizmu. Wikszo organizacji podobnych do NSF zostao zdelegalizowanych lub poddanych brutalnej represji przez faszystw, co doprowadzio w kocu do zaprzestania dziaalnoci na cae dziesiciolecia. Midzynarodowe Stowarzyszenie Pracownikw bardzo ucierpiao w wyniku faszystowskich represji. Zamordowano setki tysicy aktywistw i odbudowanie organizacji zajo wiele czasu. Po mierci Francisco Franco, najwiksza spord organizacji stowarzyszonych z MSP, hiszpaski CNT, reaktywowaa si. Rwnie niemiecki FAU i norweski NSF postanowiy ponownie si zorganizowa w 1977 r. Sekcje we Woszech i Wielkiej Brytanii pojawiy si znw niedugo potem. W skad NSF wchodzili wtedy gwnie hutnicy, ktrzy uczestniczyli w nielegalnych i niezarejestrowanych strajkach i walkach pracowniczych. Przycigaa ich moliwo dziaania w bojowo nastawionej organizacji pracownikw. W latach 80tych i 90tych, organizacja uczestniczya w wielu walkach i kampaniach solidarnociowych. Przykadowo, uczestniczya w walce pracownikw hoteli SAS w Oslo, podczas ich dziesicioletniej kampanii przeciwko zwolnieniom i niepewnym warunkom zatrudnienia. Kampania rozpocza si w 1993 r., kiedy pracownicy dowiedzieli si, e hotel chcia zwolni 120 pracownikw i zastpi ich pracownikami tymczasowymi. Pracownicy rozpoczli dziki strajk i zorganizowali si bez przywdcw zwizkowych. Walka trwaa latami, pomimo zwolnie i innych represji. W cigu ostatniej dekady, w Norwegii mona byo zaobserwowa oglny spadek dziaalnoci pracownikw. Jednak NSF nadal organizuje akcje solidarnociowe i interweniuje w sytuacji wyzysku w miejscu pracy. W chwili obecnej, ta sekcja peni rol sekretariatu Midzynarodowego Stowarzyszenia Pracownikw. Czarne Koszule, a ruch faszystw liczy 200 tys. czonkw, ktrych Mussolini poprowadzi na Rzym w 1922 r. USI bya jedn z gwnych si walczcych z faszyzmem. Przykadowo w Parmie, 350 czonkw USI wraz z miejscow ludnoci, uniemoliwio siom 20 tys. faszystw przejcie kontroli nad miastem. Nic wic dziwnego, e Mussolini szybko zdelegalizowa USI. Pomimo, i organizacja zostaa zmuszona zej do podziemia, bya w stanie zorganizowa wane strajki w tamtym czasie, takie jak strajk grnikw w Valdarno i na wyspie Elba, gdzie doszo do synnego strajku kamieniarzy w Carrara. Jednak pod koniec lat 20tych, wielu aktywistw USI znajdowao si w wizieniach lub zostao zmuszonych do emigracji. Niektrzy emigrowali do Ameryki aciskiej, gdzie kontynuowali swoj dziaalno, ale wielu przenioso si do Hiszpanii, gdzie trway wwczas intensywne walki pracownicze i gdzie rwnie doszo do walki z faszyzmem i spotkay ich represje.

Krtka historia Norweskiej Federacji Syndykalistycznej (NSF)

NSF zostao zaoone na przeomie 1916 i 1917 roku. Na pocztku, w jego skad wchodzili gwnie pracownicy budowlani i grnicy, ktrzy chcieli mie wasny, niezaleny i rewolucyjny zwizek zawodowy. Wielu z tych pracownikw byo emigrantami ze Szwecji i w rodzinnym kraju znajdowali si ju na czarnych listach za dziaalno zwizkow. Dlatego przenieli si do Norwegii, gdzie pracowali na budowach, przy budowie linii kolejowych, itp. Wysiek organizacyjny NSF natychmiast spotka si z atakiem wadz, ktre postanowiy osabi organizacj deportujc setki jej aktywnych czonkw obcego pochodzenia. Tym, co okrelio NSF jako waleczny zwizek, bya (i wci jest) jasna postawa odrzucajca wszelkie porozumienia zbiorowe zawierajce klauzule zabraniajce strajkw i innych protestw. Norwescy pracownicy zrzeszeni w innych zwizkach ju w 1907 r. byli zwizani takimi porozumieniami, np. w brany metalurgicznej. W 1911 r., utworzono Opozycj Pracownicz przeciw wicym porozumieniom zbiorowym i przeciw interwencjonizmowi pastwa w dziedzinie strajku. Opozycja rozwijaa si bardzo szybko, inspirowana rewolucyjnym syndykalizmem. W kilka lat pniej narodzi si NSF. Jak wiele innych organizacji w tamtych czasach, ktre byy o wiele liczniejsze ni dzi, w onie organizacji wystpoway rne tendencje. Skrzydo, ktre wyroso z Opozycji Pracowniczej byo okrelane jako p-rewolucyjni syndykalici. Niektrzy z nich inspirowali si ideologi Daniela De Leona i Amerykask Socjalistyczn Parti Pracy. Byli to zwolennicy pracy wewntrz partii politycznych, jednak pod kontrol zwizkw zawodowych. Opozycja Pracownicza wesza w skad najwikszej konfederacji zwizkw (LO). NSF wyroso na radykalny i niezaleny zwizek zawodowy, a liczba czonkw zwizku wzrosa do 2,5 tys. (w kraju o ludnoci 4 milionw ludzi).

Strajk na Elbie USI nigdy nie zaprzestao dziaalnoci. Po wojnie, USI byo aktywn grup propagandow, starajc si znw zacz dziaalno jako zwizek. Udao si to na przeomie lat 70tych i 80tych. W 1983 r. odby si zjazd w peni reaktywowanego zwizku. USI jest aktywne w wielu branach, zwaszcza w subie zdrowia i posiada komisje zwizkowe w wielu szpitalach (zobacz te wywiad w tym numerze Zapaty). Lokalne grupy USI dziaaj w caych Woszech. Zwizki USI dziaaj w szkoach i na poczcie. USI wspiera te wolnociowe spdzielnie oraz dziaalno zwizkow w takich spdzielniach, ktre dziaaj na zasadach kapitalistycznych i nie znajduj si pod kontrol pracownikw, gdzie s szefowie, nierwny podzia zyskw, itp. USI wspiera te przemiany spdzielni w kierunku bezporedniej kontroli pracownikw. USI brao udzia, wraz z innymi federacjami zwizkowymi, w wielu strajkach generalnych. Zwizek ma dug histori walki z militaryzmem, aktywnie stawiajc opr obu wojnom wiatowym i organizujc nieustanne strajki generalne przeciw wojnie. Czonkowie USI, dziaajcy w rnych zwizkach, odmawiali pracy i uczestniczyli w protestach antywojennych. Podczas takich demonstracji USI zawsze podkrela, e pracownicy nie powinni walczy ze sob, ale powinni zjednoczy si w walce ze wsplnymi wrogami. Ponadto, USI zwraca uwag na sposb, w jaki pastwo pompuje pienidze w machin wojskow kosztem istotnych potrzeb spoecznych. USI nadal prowadzi walk pracownicz i planuje wiele wydarze w czasie swojej rocznicy. Strona MSP: iwa-ait.org

Sto lat USI-AIT

zjazd zaoycielski USI Unione Sindacale Italiana (USI) jest wosk sekcj MSP (AIT, to inicjay MSP uywane w krajach, w ktrych mwi si po hiszpasku, wosku, portugalsku i francusku). USI powstao w 1912 r. i szybko stao si wan si w wielu walkach pracowniczych. Byo te wan czci ruchu antyfaszystowskiego. W 1919 r., Mussolini zaoy

www.zsp.net.pl

ZAPATA WIOSNA 2012 9

NASZA WALKA JEST GLOBALNA

Obrona suby zdrowia we Woszech: wywiad z czonkiem zwizku USI w subie zdrowia w Mediolanie
Poniej, zamieszczamy wywiad przeprowadzony przez Eda Goddarda z Solidarity Federation z czonkiem USI-AIT, Angelo, ktry jest pracownikiem suby zdrowia. Zarwno Solidarity Federation, jak i USI s czonkami Midzynarodowego Stowarzyszenia Pracownikw (IWA w jz. ang. i AIT w jz. hiszp.). USI skutecznie brao udzia w organizowaniu si pracownikw w szpitalach, zwaszcza w Mediolanie. Ten wywiad zosta przeprowadzony w 2011 r. i zosta nieznacznie skrcony. Jakie s gwe problemy, z ktrymi spotykaj si pracownicy suby zdrowia we Woszech? Pracownicy suby zdrowia cierpi z powodu zmian, ktre weszy w ycie w poowie lat 90tych wraz z wdroeniem system DRG (polegajcego na otrzymywaniu przez szpitale zwrotw za wykonane usugi) i w zwizku z prywatyzacj systemu opieki zdrowotnej. Efektem tych zmian, oprcz wzrostu sektora prywatnego, byo denie kierownictwa szpitali do cicia kosztw. Obecnie, kosztami s gwnie pace. Cicie kosztw w tej dziedzinie oznacza zwikszenie obcienia pracownikw, zlecanie pracy do zewntrznych firm, zwikszenie niepewnoci zatrudnienia i czstsze korzystanie z czasowych umw, itp... Plan zatrudnienia, czyli liczba pracownikw w danym oddziale, jest gwnym powodem niezadowolenia i tam gdzie to jest moliwe pracownicy walcz o rozszerzenie liczby etatw. Teoretycznie, s pewne kryteria regulujce t kwesti, ale nie s tak naprawd respektowane i wskutek tego nie ma wystarczajcej kadry pracownikw. Tak wic jednym z podstawowch frontw jest walka o dostateczn liczb etatw. Firmy dziaajce w sektorze opieki zdrowotnej wol proponowa nadgodziny mniejszej liczbie pracownikw, gdy to jest tasze. Pacc dodatkowe 15% lub 30%, mog oszczdzi sobie wypacania pensji wraz z dodatkami (tzw. trzynastk [1]), odprawami i kosztami patnego urlopu, itd... Innym obszarem niezadowolenia s pace. Jedynie uamek wartoci pensji (tzw. skala progresywna) jest uzaleniona od negocjacji. Poszczeglne firmy staraj si powiza pace z zyskami, wic podwyki pac jestemy w stanie wywalczy jedynie za pomoc masowych protestw. Inne problem dotycz pracy zmianowej i bezpieczestwa pracy. W dodatku, konkurujce ze sob w przetargach firmy oferuj usugi, ktre nie s cile powizane ze sub zdrowia. Do tego dochodz cige starania o to, by zmniejszy ilo uywanego wyposaenia. Czasem firmy staraj si zarobi na usugach, ktre s zyskowne, ale ktre nie s potrzebne pacjentom (dowd na to stanowi niedawny proces, w ktrym na awie oskaronych stanli dyrektorzy szpitala w Mediolanie). Walka o zachowanie godnych warunkw pracy w subie zdrowia jest powizana z obron jakoci usug dostarczanych pacjentom. Jakie dziaania podejmuje USI w Mediolanie w dziedzinie suby zdrowia? Niektre zwizki w szpitalach wydaj wasne gazety, takie jak Il Paolaccio w szpitalu w San Paolo (to najbardziej regularnie ukazujca si gazeta), lub Il Fontanone w szpitalu San Raffaele. Ponadto drukowane s ulotki, biuletyny, wysyane s maile do pracownikw, odbywaj si zebrania czonkw, a take zebrania otwarte. Sekcje otwierane s w caym miecie. W pokojach zwizkowych w poszczeglnych szpitalach odbywaj si zebrania, a w biurach USI w rnych punktach miasta odbywaj si kulturalne lub edukacyjne inicjatywy. Planujemy w okresie jesiennym zorganizowa odpowiedni przestrze dla zwizku pracownikw suby zdrowia w USI.

W jaki sposb USI rni si od innych zwizkw dziaajcych w subie zdrowia? W sektorze suby zdrowia funkcjonuj gwne centrale zwizkowe (CGIL, CISL, UIL), a take inne zwizki, takie jak zwizki bazowe [2], a take zwizki zrzeszajce pracownikw okrelonych kategorii. Rnice pomidzy USI, a gwnymi federacjami zwizkowymi s takie same, jak w innych branach. Rnice pomidzy nami, a zwizkami bronicymi tylko pracownikw poszczeglnych zawodw (pielgniarek, lub technikw) s ogromne. Te zwizki broni swoich czonkw, kosztem innych pracownikw. USI w subie zdrowia stara si doprowadzi do zjednoczenia wszystkich pracownikw suby zdrowia, niezalenie od tego, jaki konkretnie zawd wykonuj. Staramy si doprowadzi do zmniejszenia rnic w wysokoci pac pomidzy wyszymi, a niszymi kategoriami pracownikw. USI jest jedynym zwizkiem, w ktrym nie ma hierarchii osb na etatach zwizkowych, ktrzy myl o wasnych karierach w strukturach zwizkowych i od gosu ktrych zaley kierunek, w ktrym poda zwizek. W takich zwizkach, decyzje zwizkowych przywdcw s narzucane pracownikom. W przypadku USI, decyzje s podejmowane przez samych pracownikw. Nikt nie omieliby si podj decyzji za innych i zmusi pozostaych do podporzdkowania si. Zdarza si, e dyskusje nas wyczerpuj, ale razem okrelamy zarwno cele, jak i strategi, ktra pozwoli je osign. We Woszech, wikszo (jeli nie wszystkie) zwizki bazowe maj od lat tych samych liderw, ktrzy w kocu s utosamiani z nazw. I tak mamy CUB Tiboniego, COBAS Bernocchiego, UNICOBAS DErrico, itd... Natomiast USI, na kadym swoim zjedzie, dokonuje rotacji na wszystkich oficjalnych stanowiskach. Nie ma stanowisk obsadzonych doywotnio (takie

stanowiska pozostawiamy Watykanowi!), a sekretarz peni rol suebn wobec organizacji jako caoci w czasie penienia swoich obowizkw, ale nie jest waniejszy, ni ktokolwiek inny. Nikt w USI nie otrzymuje wynagrodzenia za prac w zwizku. Wszystkie zadania s wykonywane dobrowolnie. Stanowiska to s raczej jedynie ciarem dla osb, ktre je zajmuj, a w adnym stopniu nie wi si z moc decyzyjn i wadz. Czasem walczymy rami w ramie ze zwizkami bazowymi w obronie wsplnych celw i ideaw. Ale s powane rnice w organizacji wewntrznej. Nasza organizacja jest pozioma, a nie hierarchiczna. Przywizujemy wielk wag do zebra pracownikw, do tego by by niezalenymi od jakiejkolwiek partii i jej strategii, oraz kadziemy wielki nacisk na akcj bezporedni pracownikw, ktra zastpuje stosowane przez inne zwizki dziaania polityczne i mediacj za pomoc oficjalnych instytucji. Powiedz nam wicej o niektrych kampaniach, w ktrych brao udzia USIMediolan Oglnokrajowe porozumienia zbiorowe, cho wygasy, zostay zamroone przez rzd do 2013 r. Niedawno, w maju 2011 r., zakoczya si walka zwizana ze szpitalem San Paolo. Pojawio si wiele komplikacji, np. zarzd po podpisaniu porozumienia dotyczcego podwyki pac natychmiast znikn, a porozumienie nie zostao

wdroone. W tej kampanii korzystano z metod, takich jak strajki, publiczne zebrania, demonstracje i pikiety w szpitalu. We wszystkich tych dziaaniach aktywny udzia bra zwizek pracownikw suby zdrowia USI, przy licznym wsparciu innych ludzi. Podobna walka trwa w szpitalu San Carlo. Tam te odby si strajk (przeciw udziaowi w wojnie w Libii, w dniu 16 kwietnia), a take miaa miejsce dua pikieta w czasie ktrej rozdawano wiele ulotek.

10ZAPATA WIOSNA 2012

Podczas zebrania wszystkich pracownikw, przedstawiciel zwizku UIL (ktry pracuje dla zwizku, ale jest opacany przez pracodawc) oznajmi, e nie podpisze porozumienia i stara si oskary dziaacza USI o to, e prbuje forsowa wypat podwyki w takiej samej wysokoci dla wszystkich. Liczy na to, e pracownicy zarabiajcy wicej, ktrzy otrzymuj zazwyczaj najwiksz cz profitw firmy, obrc si przeciw mniej zarabiajcym pracownikom. Tak si jednak nie stao i wszyscy razem podpisali porozumienie przyznajce jednakowe podwyki wszystkim. Tak wic mona powiedzie, e zarwno USI, jak i USB zorganizoway protest, zebrania, pikiety, okupacj i strajk, przy sporadycznym uczestnictwie innych zwizkw. W dniu strajku, zwizkek CGIL by nieobecny, a niektrzy z jego delegatw nawet udali si do pracy. W tej chwili, w San Raffaele wystpiy gwatowne problemy zwizane z kryzysem finansowym. Zarzd w bardzo zy sposb zarzdza majtkiem szpitala, powodujc deficyt okoo miliarda Euro. Cho nie wydaje si prawdopodobne, by w zwizku z tym prac mogli straci wieloletni pracownicy, jednak obawiamy si o los pracownikw tymczasowych zatrudnianych przez firmy zewntrzne, take o moliwe negatywne skutki sytuacji na warunki zatrudnienia wszystkich pracownikw. W tej sprawie ju doszo do pierwszych mobilizacji. Jaki jest poziom aktywnoci pracownikw suby zdrowia w porwnaniu z pracownikami w innych branach? Przede wszystkim naley zda sobie spraw z faktu, e suba zdrowia jako niezbdna usuga podlega bardzo restrykcyjnym ustawom ograniczajcym prawo do strajku. S dwie ustawy,

www.zsp.net.pl
ktre znacznie utrudniaj prowadzenie akcji strajkowej. A wic zanim dojdzie do strajku, musi zosta zakoczona procedura mediacyjna za porednictwem administracji samorzdowej ('La prefettura' [4]), a pniej naley zgosi dat strajku, ktra take podlega rnorodnym ograniczeniom. Te czynniki sprawiaj, e mobilizacja jest bardzo trudna. Ponadto, organizacje, ktre nie przestrzegaj tych zasad mog zosta ukarane wysokimi grzywnami. Mamy jednak prawo wezwa do oglnych zebra w pracy i ten czas (a do 12 godzin rocznie) jest wliczany do czasu pracy. Poza godzinami pracy nie ma ogranicze, jeli chodzi o liczb pikiet, demonstracji, akcji ulotkowych i czego tylko si zapragnie. Trudno te okreli punkt odniesienia dla poziomu aktywnoci. W niektrych szpitalach wielu pracownikw bierze aktywny udzia w dziaalnoci zwizkowej, a w innych s z tym problemy. Oglnie rzecz biorc, w Mediolanie, a take w innych miastach jak Triest, USI jest silne w subie zdrowia. Zwizek te rozwija si w innych regionach Woch, takich jak Toskania, Parma, czy Modena.
[1] We Woszech, niektre rodzaje kontraktw gwarantuj wypat premii w postaci 13 pensji na koniec roku. [2] Zwizki bazowe, to nazwa maych zwizkw, ktre wywodz si z niezalenych zgromadze pracownikw z lat 60-70tych i ktre dzi s raczej powizane z ruchami spoecznymi, ktre nie koncentruj si na miejscu pracy. Tym rni si od tradycyjnych zwizkw. [3] Unione Sindicale di Base Zwizek bazowy [4] 'La prefettura' to jednostka wadzy samorzdowej, ktra zajmuje si wieloma sprawami, m.in. mediacj w sprawie konfliktw pracowniczych.

W szpitalu San Raffaele podpisano w padzierniku porozumienie, ktre zakoczyo trwajcy prawie rok spr. W trakcie jego trwania organizowano zebrania poszczeglnych wydziaw, jak i caego szpitala, organizowano pikiety (czasem nawet w nocy), a take okupacje biur zarzdu. By te prowadzony strajk, a take miay miejsce demonstracje wewntrz i na zewntrz szpitala, podczas ktrych rozdawano ulotki. Zgodnie z postanowieniami porozumienia, nastpi dwie podwyki pac, jedna w grudniu b.r., a druga w styczniu 2013 r. Wprowadzono rwnie now pozycj na paskach wypat, ktra bdzie wynosi okrelony procent obrotw (nie zyskw) szpitala, ktry zostanie podzielony po rwno pomidzy wszystkich pracownikw. Oznacza to, e kady pracownik otrzyma ten skadnik wypaty w tej samej kwocie. USI jest najwikszym zwizkiem w San Raffaele. W walce, ktrej zwieczeniem byo podpisane porozumienia bya wspierana gwnie przez USI i USB [3]. Inne zwizki zachoway postaw umiarkowan i uznay dania strajkujcych za wygrowane.

Solidarni ze strajkujcymi pracownikami agencji

pracownikami ABB w wielu krajach wiata. Poniej, przedstawiamy wicej szczegw na temat ich sytuacji i na temat akcji solidarnociowych, ktre odbyy si take w rnych miastach w Polsce.

Solidarno midzynarodowa
Kiedy koledzy z naszego siostrzanego zwizku CNT (jednego ze zwizkw dziaajcych na terenie zakadu) poprosili o wsparcie, ZSP zorganizowao pikiety pod siedzib ABB i ADECCO w Warszawie i pod biurem Adecco w rnych miastach Polski. Do protestw doczyy inne organizacje, jak FP czy FA. W Opolu blokowalimy wejcie do biura. Pikiety i akcje informacyjne odbyy si take m.in. w Lodzi, Krakowie, Gliwicach, Katowicach i Bielsku-Biaej. Czonkowie ZSP take brali udzia w pikietach pod globaln siedzib obu firm w Szwajcarii, przy okazji wyjazdu na akcj pod siedzib firmy Roche, ktra te znajduje si tym kraju. Inne akcje poparcia miay miejsce m.in. w Chile, Argentynie, Francji, Wielkiej Brytanii, Portugalii, Holandii, Niemczech, Norwegii, na Sowacji oraz w Rosji.

Strajk w Kordobie
Od 28 listopada pracownicy z fabryki midzynarodowej korporacji ABB w Kordobie strajkuj. Pracownicy byli zatrudnieni przez firm EULEN, ktra jest agencj dostarczajc pracownikw tymczasowych. Wykonywali prac w fabryce jako wykwalifikowani pracownicy: operatorzy dwigw, wzkw widowych i innego sprztu. Transportowali cikie transformatory i inne urzdzenia, co moe by niebezpieczne dla niedowiadczonych pracownikw. Tych ludzi nie powinno si nazywa pracownikami tymczasowymi. Niektrzy z nich pracowali dla tej samej firmy przez 10-15 lat. Pomimo tego, nie mieli adnej gwarancji pracy i mieli gorsze warunki pracy, ni pracownicy zatrudnieni bezporednio. Jak wiadomo, prawdziw przyczyn, dla ktrej tak wiele firm korzysta z usug agencji pracy tymczasowej, takich jak EULEN i ADECCO, nie jest to, e ci pracownicy maj by TYMCZASOWI, ale to, e szefowie chc im da gorsze warunki pracy i by w stanie ich zwalnia, kiedy tylko zechc, bez adnych zobowiza. Ju niedugo po rozpoczciu strajku ABB postanowio skorzysta z amistrajkw, amic tym samym prawo do strajku. W dniu 31 grudnia, firma EULEN zwolnia wikszo czonkw komitetu strajkowego. W dniu 11 stycznia, firma zwolnia wszystkich, ktrzy pracowali dla ABB. Sprawa toczy si w sdzie.

Opole

W listopadzie 2011 r. rozpocz si strajk pracownikw fabryki ABB w Kordobie, w Hiszpanii. Pracownicy zorganizowali si w dwch zwizkach zawodowych i podjli dziaania strajkowe. Jednym z powodw protestu by fakt, e firma dla ktrej pracowali, stosowaa niewaciwe porozumienia zbiorowe i zatrudniaa pracownikw na mniej korzystnych warunkach, ni powinna. Sd uzna racje pracownikw i orzek, e agencja pracy tymczasowej EULEN, ktra zlecaa prac w fabryce ABB faktycznie dziaaa niezgodnie z porozumieniami zbiorowymi. Wtedy EULEN i ABB zaczy pozbywa si niewygodnych dla siebie pracownikw. Po rozpoczciu strajku, firma ABB zerwaa umow z agencj pracy EULEN i podpisa umow z agencj EUROCEN (ktra naley do grupy ADECCO). Nowa agencja wysaa do pracy amistrajkw. Ludzie solidaryzowali si z

Warszawa

www.zsp.net.pl

ZAPATA WIOSNA 2012 11

Ryanair Tanie linie oparte na wyzysku pracownikw

Jako konsumenci, chcemy kupowa jak najtaniej, zwaszcza jeli sami niewiele zarabiamy. Wic oczywicie, gdy firmy takie jak RyanAir oferuj tasze bilety lotnicze, nawet za cen zotwki, wszyscy myl, e to jest wspaniaa okazja. Warto si jednak zastanowi, w jaki sposb te linie lotnicze s w stanie zaoferowa takie warunki i jakie s tego moliwe konsekwencje. Jedn z konsekwencji nacisku na niskie ceny jest cige poszukiwanie najtaszego z moliwych modeli zatrudnienia. Chodzi wic o urgajce godnoci ludzkiej zakady pracy w Bangladeszu i Europie, rozmaite sztuczki pozwalajce na unikanie pacenia wiadcze pracownikom i zanianie ich pac. Dziki temu, firma jest w stanie zaproponowa niskie ceny usug a jednoczenie maksymalizowa zysk. personel w Wielkiej Brytanii, firma wymaga od kandydatw do pracy wpaty 3 tys. euro tytuem pokrycia kosztw szkolenia. To szkolenie, to tak naprawd praca, a za przywilej jej wykonywania musz zapaci pracownicy. Po tym okresie szkoleniowym (zazwyczaj 5 tygodni), niektrzy s zatrudniani na okres prbny. Lub nie. Firma zwykle zwalnia 200 osb miesicznie. A wic schemat jest taki: nieopacona praca, potem nisko patna praca, a potem zwolnienie i zastpienie przez innego pracownika. Personel pokadowy jest wci zmieniany, co skutecznie uniemoliwia zorganizowanie si pracownikw.
Okcie

Nie tylko personel pokadowy w Wielkiej Brytanii boryka si z tymi problemami. W innych krajach rwnie pracownicy walcz z Ryanair o lepsze warunki pracy. Belgijski zwizek zawodowy pozwa Ryanair za nielegalne warunki zatrudnienia personelu pokadowego. Jednym z problemw by brak zwolnie chorobowych dla personelu. Ryanair twierdzi, e skoro samoloty s zarejestrowane w Irlandii, to cay personel pokadowy, niezalenie od miejsca zamieszkania i miejsca pracy, jest zatrudniony zgodnie z ustawodawstwem obowizujcym w Irlandii. Gdy francuska prokuratura zarzucia Ryanairowi naruszenie praw pracowniczych i dziaanie niezgodne z francuskim ustawodawstwem, Ryanair postanowi zamkn swj oddzia we Francji i regularnie wymienia personel i pilotw. Obecnie, firma stara si zatrudni pilotw ze SpanAir, linii lotniczej ktra zostaa zlikwidowana. Ryanair prbuje narzuci im irlandzkie warunki zatrudnienia. Hiszpascy piloci musieliby m.in. sami paci za coroczny koszt odnowy licencji pilotw (okoo 6 tys. euro, za co normalnie pac linie lotnicze), koszt uniformw i zakwaterowania zagranic podczas przerw w lotach. Ich pensja w czasie urlopw byaby trzy razy nisza ni obecnie. Nasi koledzy z dziaajcego w ramach Midzynarodowego Stowarzyszenia Pracownikw w Hiszpanii zwizku CNT-AIT, utworzyli komisj zwizku w Ryanair w Saragossie i podjli walk ze zymi warunkami zatrudnienia. Ujawnili praktyki firmy polegajce na faszowaniu dokumentw, by pracownicy na peen etat byli zatrudniani na zasadach pracownikw na p-etatu. Tu po zaoeniu zwizku, firma zwolnia przedstawiciela zwizkowego. Rozpoczto midzynarodow kampani i firma zostaa podana do sdu. Osiem miesicy pniej, przywrcono przedstawiciela zwizkowego do pracy i wypacono mu wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Sd orzek te, e linia lotnicza korzystaa z nielegalnych umw. To wszystko pokazuje, e warto podejmowa walk i to, jak wana jest midzynarodowa solidarno. Dlatego bdziemy nagania sprawy takie jak wyzysk w Ryanair i wspiera ludzi takich jak John Foley, ktrzy walcz przeciw tym niegodnym praktykom.
Wicej informacji: http://ryanairdontcarecrew.blogspot.com Blog kampanii (w jz. angielskim)

Jedn z firm, ktra jest szczeglnie znana ze zego traktowania pracownikw jest Ryanair. W marcu 2012 r., odbdzie si midzynarodowy tydzie akcji solidarnociowych Ryanair Dont Care. Kampania zostaa rozpoczta przez Brytyjczyka Johna Foleya po tym, jak jego crka zostaa wykorzystana przez firm pracujc jako stewardesa. Ryanair wykorzystuje marzenia modych, ktrzy chcieliby pracowa jako stewardzi i stewardessy. Dotyczy to gwnie modych kobiet, ktre nie maj zawodowych kwalifikacji, ale ktre prbuj dosta jakkolwiek prac. Zamiast zatrudnia i szkoli

Crka Johna bya jedn z pracownic, ktra zostaa zwolniona prawdopodobnie tylko dlatego, eby zrobi miejsce dla kolejnej osoby przyjtej na szkolenie. Zwolniono j w trakcie pracy. Poleciaa samolotem do miejsca docelowego, ale nie pozwolono jej wrci powrotnym lotem, gdy ju zostaa zwolniona. Jej rodzice musieli pojecha zagranic, by j odebra. Rodzina bya tak wzburzona, e John rozpocz kampani przeciw firmie Ryanair, by zmusi firm do zarzucenia tego procederu. Ryanair nie traktuje szkolenia jako okresu zatrudnienia na prb. Tak wic ci, ktrzy przejd okres szkolenia zostaj dopiero zatrudnieni na prb i to nie na 3 miesice, ale na 12 miesicy. Paca jest znacznie nisza ni normalnie i w cigu pierwszego roku moe nawet wynosi 520 euro po potrceniach. Co wicej, personel pokadowy musi by w stanie gotowoci dwa razy w tygodniu przez 19 godzin. Przez cz tego czasu pracownicy musz przebywa na lotnisku. Otrzymuj za ten czas sum 30 euro. Waciwe wynagrodzenie przysuguje tylko za czas spdzony w powietrzu. Trzeba by w samolocie przed odlotem, ale za ten czas nikt nie paci. Czas spdzony pomidzy lotami take nie jest opacany.

Zwizek Syndykalistw Polski

ul. Targowa 22 03-731 Warszawa info@zsp.net.pl zsp.net.pl

ZAPATA WIOSNA 2012

OPINIE
O drobnomieszczaskich zahamowaniach, wrodzonej awersji do postaw obywatelskich i walki z wyzyskiem oraz o tym jak dziaa system sw kilka
Ania ZSP Warszawa Co zagraa wspczesnemu Polakowi w stopniu najwyszym? Czy jego obawy wi si z systematycznie ograniczanym dostpem do bezpatnej opieki zdrowotnej, prekaryzacj, wygrowanymi cenami mieszka? Chocia tematy rozmw wrd moich bliszych i dalszych znajomych coraz czciej dotycz niewypacanych pensji i pogarszajcych si warunkw zatrudnienia, nikt z nich nie garnie si do walki o swoje prawa. Dzieje sie tak dlatego, e dla przecitnego mieszkaca nadwilaskiej krainy gwnym rdem lkw jest pewien "mityczny menel". Owa tajemnicza posta synie ze swoich roszczeniowych postaw i tendencji do erowania na pracy innych. Mimo, e uchodzi ona za osob ubog, w rzeczywistoci yje ponad stan. Kiedy udamy si na melin (miejsce spoczynku menela), dostrzeemy plazm, laptopa, alkohol, papierosy i inne skarby. Jak to moliwe, ze sta go na te wszystkie luksusy? Przyzwoity przedstawiciel klasy redniej zna ju odpowied na wyej postawione pytanie. W jego opinii dzieje si tak przez rozbuchany socjal, ktry utrwala tendencje pasoytnicze. Przez to, e wzorowy Polak cz swoich dochodw oddaje pastwu, wszelkiej maci "roszczeniowcy" pawi si w dostatku. Mimo, e publiczne pienidze trwonione s w inny sposb ( np.: interwencje militarne, wysokie premie urzdnicze, afery w komisji majtkowej i caa maskarada zwizana z Euro 2012) to dla wielu problem pojawia jedynie wtedy, gdy przeznacza si je na cele spoeczne. Zwolennicy niczym nieskrpowanego wolnego rynku wmawiaj nam, e istnieje konflikt na linii pastwo biznes. Twierdz, e gdyby nie haracz w postaci podatkw, osignici e wysokiej pozycji oraz dobrobyt zaleayby tylko od naszej woli i chci dziaania. W rzeczywistoci rzdy i kapita to partnerzy a jedni bez drugich nie mogliby istnie. Doskonale przekonali si o tym lokatorzy z reprywatyzowanych kamienic, wystawieni na pastw organizacji mafijnych. Gwn rol pastwa jest ochrona wasnoci

prywatnej. Nawet kraje socjaldemokratyczne stosuj tak a nie inn polityk po to, by syte masynie zagraay bezpieczestwu najbogatszych. Gdyby zachodnie spoeczestwo nie miao tej wiadomoci, e co im sie jednak naley z samego faktu bycia czowiekiem, prawdopodobnie podzielioby los mieszkacw krajw trzeciego wiata. Jeli ludzie s pozbawieni wiadcze socjalnych powikszaj si rozwarstwienia a skrajne ubstwo funkcjonuje obok wielkich fortun. Wrd wykluczonych narasta frustracja a zdesperowany lud zagraa wadzy. W takiej sytuacji wybawieniem dla monych tego wiata staj si rnego typu nacjonalici (czyli uyteczni idioci na usugach kapitau) oraz tzw. socjaldemokraci. Pierwsi charakteryzuj si wielkim talentem w generowaniu sztucznego wroga, na ktrym masy wyadowuj swoj agresj. Drudzy s wentylem bezpieczestwa, tworz zudn alternatyw, amortyzuj napicia spoeczne i utrudniaj tworzenie prawdziwie demokratycznych, oddolnych struktur. Nie wszyscy interesuj si polityk. Wikszo ludzi bezrefleksyjnie przyjmuje to co proponuj im mainstreamowe media. Jednak, gdy ich sytuacja ekonomiczna, znacznie si pogarsza, staj si bardziejnieufni.

Przestaj wierzy rzdzcym lub wyadowuj negatywne emocje, na fikcyjnym przeciwniku podsuwanym przez prawic. Wielu przestaje ba si wyraania swoich niepopularnych przekona jeli wczeniej owe pogldy zostay gono wypowiedziane przez budzc respekt siln jednostk. W sytuacjach kryzysowych wyaniaj si nowi liderzy, za ktrymi podaj masy. Po zdobyciu wadzy, dawni wybawcy zamieniaj si w oprawcw. Znajomo tego mechanizmu dziaa demotywujaco. Ludzie nie zamierzaj si doowa a popularna w dzisiejszych czasach wiara w pozytywne mylenie wytwarza pogld, e bardziej krytyczne podejcie do ycia w negatywny sposb kreuje nasz rzeczywisto. Midzy innymi dlatego wielu nadal wierzy w to, e zdobd wysokie stanowiska i ju teraz utosamiaj si z kapitalistami. Polityka kojarzy si z czym brudnym i niemoralnym std bierze si ch zrzucenia odpowiedzialnoci za ksztatowanie wiata na innych. "Kiedy spogldasz w otcha ona rwnie patrzy na ciebie" - znajomo tej prawdy powstrzymuje nas przed walk o lepsze jutro. Poza tym nie znam nikogo kto pragnby sta si "rozczeniowcem" zabarwionym

"lepperyzmem" nierozumiejcym mechanizmw wspczesnego wiata, a tak wanie "gombrowiczowsk gb" przyprawiaj media wszystkim dziaaczom walczcym o prawa socjalne. Pracodawcy stawiaj coraz wysze wymagania, przy jednoczesnym bezczelnym amaniu praw pracowniczych. Kiedy zatrudniony rozumie, ze kapitalici dziaaj z egoistycznych pobudek i zamierza np.: zmieni prac, wwczas management przypomina o tym jak wan wartoci jest lojalno. Nieustannie wpdza si nas w poczucie winy, ktre razem ze wstydem, brakiem pewnoci siebie i strachem powoduj, e wolimy si nie wychyla. Po pracy jestemy najzwyczajniej w wiecie zmczeni, wczamy telewizor a serwowana w nim papka utrwala schematy mylowe, ktre powoduj, e akceptujemy zastan rzeczywisto. Na koniec wrc do postaci "mitycznego menela" wspomnianego na pocztku artykuu. Przy wnikliwej obserwacji dostrzeemy go w twarzy niejednego prezesa, radnego, celebryty, ministra... Poniewa to wanie do nich idzie wikszo wytwarzanych przez nas dbr. Nie zapominajmy, e kapitalizm to po prostu socjalizm dla bogatych.

ZSP jest sekcj Midzynarodowego Stowarzyszenia Pracownikw