Professional Documents
Culture Documents
W numerze: Majwka w Kokszetau Polonia Kazachstanu czyta poemat Pan Tadeusz Pierwszy jazzman w Kirgizji Konkurs Recytatorski Midzy niebem a stepem
Glos Polski
-2-
Nr 43/2013
Znani Polacy
13 wrzenia 1894 roku to dzie, w ktrym Julian Tuwim przyszed na wiat . Poeta urodzi si w odzi w rodzinie ydowskiej. Mody Tuwim odziedziczy pasje jzykowe od swojego ojca, ktry ukoczy studia we Francji i wada kilkoma jzykami. Ojciec poety pracowa w jednym z bankw, gdzie mia stanowisko korespondenta i urzdnika. Matk poety bya Adela Krukowska, crka waciciela zakadu drukarskiego. Po swoich rodzicach Tuwim odziedziczy zamiowanie do przedmiotw humanistycznych, te szy mu wietnie. Nieco gorzej byo z przyjmowaniem do wiadomoci, wiedzy z zakresu przedmiotw cisych. Przyszy poeta do tego stopnia nie mia do nich serca, e z ich powodu spdzi dodatkowy rok w klasie szstej szkoy powszechnej. Pierwsze kopoty rodziny Tuwimw zaczy si podczas rewolucji roku 1905. Wwczas to caa rodzina zmuszona bya opuci d i przenie si do Wrocawia. Fascynacja modego Tuwima jzykami obcymi daa o sobie zna ju w roku 1911, kiedy to przeoy na jzyk esperanto kilka wierszy Staffa. Dwa lata pniej Tuwim pisze swj pierwszy utwr, zatytuowany Proba. Utwr ten okaza si na tyle interesujcy, e znalazo si dla niego miejsce na amach Kuriera Warszawskiego. Nie wiadomo dlaczego, pod wierszem widnia podpis skadajcy si z inicjaw przyszej ony poety Stefanii Marchew. W roku 1916 Julian Tuwim osiada w Warszawie, gdzie ma zamiar rozpocz studia wysze. Poeta wybra prawo i filozofi, ale zarzuci oba kierunki po ukoczeniu zaledwie pierwszych semestrw. Trzy lata pniej wraz z kilkoma innymi poetami, zakada grup poetyck Skamander. W kwietniu 1919 roku, w wielkiej synagodze w odzi, odby si lub poety ze Stefani Marchew. W nastpnym roku wybucha wojna polsko-bolszewicka. Julian Tuwim znalaz wwczas zajcie w biurze prasowym, ktre pracowao dla naczelnego wodza si zbrojnych Jzefa Pisudskiego. Dla modego Tuwima, wzorem i rdem inspiracji bya twrczo Leopolda Staffa. Wicej na ten temat mona si dowiedzie czytajc pamitniki poety. Julian Tuwim zaoy istniejcy do dzi Zwizek Artystw i Kompozytorw Scenicznych. Okres warszawski koczy si dla poety w roku 1939 kiedy to opuszcza Polsk i przez Rumuni i Wochy dociera do Francji. Wraz z nim emigruj inni znani poeci tacy jak Antoni Sonimski, Jan Lecho, Mieczysaw Grydzewski i Kazimierz Wierzyski, nazwani potem poetami satelitami. Polscy poeci spotykali si w jednej z paryskich kawiarni. Nastrj tych spotka by raczej smutny, przepeniony poczuciem bezsilnoci, klski i goryczy. Ziemia francuska nie okazaa si jednak na dugo bezpiecznym schronieniem dla ydowskiego poety. W rok pniej Francja kapituluje i Tuwim udaje si do Brazylii, gdzie osiada wraz z Lechoniem w Rio de Janeiro. Jego wdrwka po wiecie koczy si w Nowym Jorku, Tuwim mieszka tam do roku 1946. Mieszkajc w Ameryce poeta publikowa swoj twrczo w Nowej Polsce i Robotniku. W tym czasie nastpi rozpad grupy Skamander. Prawdopodobn przyczyn takiego stanu rzeczy, byy sympatie Tuwima do Zwizku Radzieckiego, ktrych nie podzielali inni czonkowie grupy. W rok po zakoczeniu wojny poeta wraca do kraju. Zaraz potem staje si ulubiecem wczesnych wadz. Zyskuje wic pewnego rodzaju ochron, odpowiednie przywileje i honory. Wadze ogaszaj, e jest najwikszym poet wczesnych czasw. Nazywaj go nawet poet pastwowym. Niedugo potem w domu pastwa Tuwimw pojawia si adoptowana crka, ktrej na imi Ewa. Od roku 2006 dziaa zaoona przez ni fundacja imienia Juliana Tuwima i Ireny Tuwim, ktra sprawuje prawn opiek nad caym dorobkiem artystycznym poety i jego siostry. W roku 1947 Tuwim otrzymuje stanowisko kierownika artystycznego jednego z warszawskich teatrw, ktre sprawuje przez trzy lata. W ostatnim okresie ycia, Tuwim pisa wiersze tylko na zamwienie bliskich sobie ludzi i redaktorw rnych pism. Wiele z tych wierszy dotyczy rnego rodzaju rocznic. Pasja tumaczenia poezji z jzykw obcych nie opucia go do koca ycia. W ostatnich latach nadal tumaczy poezj, oraz fragmenty literatury obcej, ktre sam nazwa kuriozami. Kocow twrczo poety mona byo czytywa na amach miesicznika Problemy, a cykl kuriozalnych przypadkw literackich, nosi tytu Cicer cum Caule Julian Tuwim zmar 27 grudnia 1953 roku w zakopiaskim orodku ZAIKS-u. Jego grb znajduje si w wojskowej czci warszawskiego cmentarza na Powzkach.
Opracowano na podstawie Internetu
Nr 43/2013
-3-
Polskie przepisy
Tym razem co wiosennego Saatka z selerem skadniki: seler, groszek, 2 jajka, 10 dag sera, por, ananasy, majonez, sl, cukier, pieprz. Wszystkie skadniki wymiesza Surwka ze wieej kapusty, selera i marchwi skadniki: p gwki kapusty, 2 marchwie, 1 may seler, 1 may pczek zielonej pietruszki, sl, cukier, sok z cytryny lub kwasek cytrynowy. Kapust po usuniciu zewntrznych lici i opukaniu poszatkowa. Marchew i seler umy, obra, zetrze na tarce o maych oczkach. Wymiesza przyprawi sol, cukrem, sokiem z cytryny lub kwaskiem cytrynowym, posypa zielon pietruszk. Surwka z pomidorw i ogrkw skadniki: 2 due pomidory, 2 wiee ogrki, 1 cebula, 2 yki oleju lub 3-4 yki mietany, 1 yka koperku, sl, pieprz Umyte i obrane ogrki, pomidory i cebul pokroi. Wszystko razem wymiesza. Przyprawi olejem lub mietan, sol i pieprzem. Mona doda zielony koperek. Podawa do wdliny.
Okadka I nieyczka na stepie - fot. z archiwum DKP w Czkaowie Wkadka s. 18 Majwka w Kokszetau - W. Kalista Polonia Kazachstanu czyta Pana Tadeusza W. Chmielewski s. 19 Festiwal Polonia piewajca - E. Konik, z archiwum Stowarzyszenia Polakw Obwodu Akmoliskiego Czkaowo Konkurs Recytatorski - W. Chmielewski, K. Furmanowicz Okadka II Krokusy - any krokusw w tatrach, tutaj w Dolinie Chochoowskiej zdjcie z albumu Polska w fotografii
SMACZNEGO!
fot. mniammniam.com
Gos Polski
-4-
Nr 43/2013
Nr 43/2013
-5-
Gos Polski
-6-
Nr 43/2013
Majwka w Kokszetau
Maj - miesic kiedy wszystko kwitnie i wiat wyglda cudownie. Nie inaczej jest w Kokszetau, w Kazachstanie. Ale oprcz radoci danej nam przez natur, obchodzone s tu te wita, podczas ktrych wszyscy si ciesz. Zaczynamy witowanie 1 maja, jest to Dzie Zjednoczenia Narodw Kazachstanu. Ju od rana mona spotka ludzi ubranych w stroje narodowe i spieszcych na parad. Liczn grup Polakw przyszed czas na delektowanie si smakami rnych narodowych specjaw.
Akim Kokszetau z zainteresowaniem pyta o smak polskich potraw i nie opar si sugestiom pani Ludmiy. Poczstowa si pierogami, a na deser zabra sobie kawaek szarlotki. Potem dopiero mogli czstowa si wszyscy, ktrzy tak dugo czekali na poznanie polskich smakw. reprezentowali uczniowie naszej szkoy. Wszyscy ubrali przepikne, polskie stroje ludowe, czym podkrelali bogactwo polskiego folkloru. Oprcz tego, pod kierunkiem pani Ludmiy Suchowieckiej, zosta przygotowany i piknie nakryty st z polskimi daniami. Znalazy si na nim przerne smakowo pierogi, bliny, naleniki, krokiety, pieczone kiebaski, kiszone ogrki, marynowane pomidory i tradycyjna saatka warzywna (ktr ja przygotowaam). Nie zabrako te prawdziwego bigosu, ktry przyrzdzi sam prezes, pan Aleksander Suchowiecki. Na deser bya szarlotka, kisiel i kompot. St zwraca uwag spacerujcych, ktrzy bardzo chcieli sprbowa polskich smakw, ale mogli to zrobi dopiero po paradzie. Wreszcie radosny pochd ruszy. Mona byo podziwia reprezentantw rnych narodowoci, ktrzy z umiechem na ustach pozdrawiali siebie nawzajem i zgromadzon publiczno. Przemarsz przed trybun honorow w kolorowym korowodzie wszystkich zgromadzonych zjednoczy radoci, wzajemn sympati i pozytywnym nastawieniem do wiata. Wysuchanie przemwie akima Kokszetau i prezesw rnych stowarzysze, w tym oczywicie bardzo ciekawego wystpienia pana Aleksandra Suchowieckiego pokazao, jak harmonijnie ukada si wsppraca tak kulturowo rnych narodowoci w Kokszetau. Potem
Bardzo szybko nasz st opustosza. Wszystkim nasze smaki przypady do gustu, ale to nie dziwi, bo polska kuchnia synie ze smakowitych potraw. Tak radonie rozpoczty dzie, kiedy wszyscy jednocz si, na dugo zostanie w pamici uczestnikw wydarze. wito Zjednoczenia Narodw Kazachstanu pokazao rado i wspprac rnych narodowoci, co skutkuje wzajemnym szacunkiem i osigniciami w rnych dziedzinach.
Tekst i footografie Wiesawa Kalista nauczycielka j. polskiego w Kokszetau
Nr 43/2013
-7-
2 maja - Dzie Flagi i Polonii obchodzony rokrocznie w Polsce i rodowiskach polonijnych na caym wiecie bardzo radonie. 3 maja - wito Konstytucji, pierwszej w Europie i drugiej po USA . W tym roku przypada 222 rocznica jej uchwalenia. Tak samo byo tego roku w Kokszetau. Obchody pt. Poegnanie ojczyzny w wykonaniu wirtuoza tych wit poczylimy w jednej, uroczystej gitary, suchacza naszej szkoy, pana Vitalija akademii. Przygotowania poprzedzone byy Janykova. odpowiednim wystrojem kcika polskich tradycji W czci historycznej przypomniana bya sytuacja polityczna Polski po I rozbiorze i dziaania patriotw chccych ratowa ojczyzn. Przedstawione byy najwaniejsze postanowienia ustawy rzdowej oraz scenka, w ktrej matka tumaczya synowi, co to znaczy przysiga i zgoda narodu. Zapiewalimy wsplnie Witaj majowa jutrzenko, by piewajco przej do drugiej, patriotycznej czci.
w naszej sali lekcyjnej. Biao-czerwone kwiatuszki wasnorcznie wykonane i umocowane na gazkach przez uczniw stanowiy element witecznej dekoracji. Wystawka historyczna przypominaa dziaania polskich patriotw walczcych o zmiany i ratowanie pastwa. Sama uroczysto miaa miejsce w kociele w. Antoniego Padewskiego w Kokszetau. Przybya na ni tutejsza Polonia oraz inni gocie. Pan Aleksander Suchowiecki, prezes Stowarzyszenia Polakw Obwodu Akmoliskiego przywita zebranych i zaprosi do wysuchania programu. Ja przedstawiam krtko histori Sejmu Wielkiego i uchwalenia Konstytucji 3 Maja z przyblieniem nazwisk najwybitniejszych polskich patriotw. Opowiedziaam take o tradycjach obchodw obu wit w Polsce. Nastpnie zaprosiam do obejrzenia programu przygotowanego przeze mnie i uczniw polskiej szkoy w Kokszetau. Skada si on z dwch czci: historycznej i wspczesnej, patriotycznej. Uroczysto rozpocz polonez M. K. Ogiskiego
Skaday si na ni wiersze poetw sawice uroki polskiej ziemi recytowane przy dwikach tsknego poloneza Poegnania ojczyzny wykonywanego na akordeonie i pianinie. W tle na ekranie
wywietlane byy zdjcia polskich miast i krajobrazw. Zwieczeniem uroczystoci by polonez z Pana Tadeusza w wykonaniu uczniw naszej szkoy. Gromkie brawa publicznoci stay si nagrod za wysiek woony w przygotowanie tego programu. Wszystkim udzieli si patriotyczny nastrj, ktry dziki nam, zanieli do swoich rodzin.
Tekst i fotografie Wiesawa Kalista nauczycielka j. polskiego w Kokszetau
Gos Polski
-8-
Nr 43/2013
Cyprian Kamil Norwid zapomniany poeta i filozof, nieznany rodakom malarz i rzebiarz
Cyprian Kamil Norwid jest znany rodakom niemal wycznie jako poeta i dramatopisarz. Niekiedy wspomina si o nim rwnie jako o filozofie, lecz mao kto zdaje sobie spraw z tego, i by on take malarzem, rzebiarzem oraz ilustratorem. Zachowao si niewiele jego obrazw olejnych, pozostay natomiast rysunki oraz szkice, ktre przedstawiaj midzy innymi wizerunki Mickiewicza i Krasiskiego oraz kompozycje. Cyprian Kamil Norwid przyszed na wiat w 1821 roku, w miejscowoci Laskowo-Guchy. Modo spdzi on w Warszawie, gdzie ksztaci si w gimnazjum, a pniej take uczy si w szkole malarskiej. Ponadto pobiera on lekcje prywatne u znanego w stolicy malarza Jana Klemensa Minasowicza. W 1842 roku artysta wyjecha do Niemiec, a pniej take do Woch, gdzie kontynuowa studia artystyczne. Kilka lat pniej Norwid przyjecha do Berlina, w ktrym zosta aresztowany, a nastpnie wiziony z powodw politycznych. Nastpnie artysta uda si do Brukseli, a stamtd wyruszy do Rzymu, gdzie pozna Mickiewicza i Krasiskiego. W 1849 roku Norwid przyby do Parya, w ktrym pozna wybitnych polskich emigrantw, wrd grona jego znajomych znaleli si wtedy midzy innymi Juliusz Sowacki oraz Fryderyk Chopin. Niedugo trwa jednak pobyt artysty we Francji, gdy brak rodkw do ycia oraz problemy osobiste sprawiy, e przenis si on do Nowego Jorku, gdzie dosta prac w pracowni graficznej. Po otrzymaniu wiadomoci o wybuchu wojny krymskiej postanowi powrci do Europy, jego plany doszy do skutku i artysta przenis si na krtki czas do Londynu. Prbowa on utrzymywa si z malowania i rzebienia, jednake dziaalno plastyczna nie polepszya jego sytuacji materialnej, ktra stawaa si coraz trudniejsza w miar nasilania si problemw zdrowotnych Norwida. W 1854 roku artysta na stae powrci do Parya, gdzie publikowa nowe utwory oraz odnowi kontakty z polskimi pisarzami przebywajcymi na emigracji. Jego twrczo nie cieszya si jednak zainteresowaniem publicznoci, ani pozytywnymi ocenami krytykw, ktrzy szybko uznali j za manieryczn i niezrozumia. W 1863 roku wybucho powstanie styczniowe, ktre wywoao due oywienie u coraz bardziej schorowanego artysty, pomimo wielu chci fatalny stan zdrowia uniemoliwi mu wzicie udziau w tym narodowowyzwoleczym zrywie. Trzy lata pniej Norwid ukoczy jedno ze swoich najsynniejszych dzie Vade-mecum, ktrego. pomimo wielu stara, nie udao mu si opublikowa. W 1877 roku chorujcy na grulic oraz pogbiajc si guchot Norwid przenis si do przytuku dla ubogich - Zakadu w. Kazimierza, gdzie spdzi ostatnie lata ycia. Cyprian Kamil Norwid zmar w Paryu, w 1883 roku i zosta pochowany na cmentarzu w Ivry, a nastpnie jego zwoki przeniesiono do zbiorowej mogiy na cmentarzu w Montmorency. Niezrozumiany za ycia zosta zapomniany na wiele lat. Do jego sztuki poematw, obrazw i rysunkw nie powracano, a do momentu, gdy Zenon Przesmycki-Miriam odkry trudn twrczo Norwida i rozsawi j wrd modopolskich artystw. Cyprian Kamil Norwid znany jest jako poeta i filozof, niewiele osb zdaje sobie spraw z tego, e by on rwnie rzebiarzem, grafikiem i malarzem. Artysta namalowa pitnacie obrazw olejnych, z ktrych zaledwie cztery zachoway si do naszych czasw. Oprcz malowide, noszcych tytuy: Kociek na Litwie, Lady Makbet, Saturn z cyrklem nad globem ziemskim oraz Jutrznia zachoway si take rysunki, przedstawiajce wizerunki kobiet i mczyzn a take zarysy popiersi, sylwetki zwierzt oraz scenki rodzajowe. Do najsynniejszych owocw twrczoci plastycznej Norwida naley obraz zatytuowany Jutrznia. Jest to namalowany na drewnie wizerunek starszej kobiety z racem w rce. Do namalowania obrazu Norwid uy bardzo wskiej palety barw, ktra skadaa si gwnie z czerni, oraz ciemniejszych odcieni brzu, szaroci i bkitu, rozjanionych przez biel czepka. Jasny punkcik stanowi take wygasa ju wieca, ktra znajduje si nad pokymi kartami ksiki, lecej nieopodal postaci. W oddali wida panujcy na zewntrz mrok, ktry przecina delikatna una rowawej powiaty. Obraz ten ma wymiar symboliczny i, wedug sugestii malarza, przedstawia ojczyzn, ktra odrodzi si po wielu latach niewoli. Symbolem odzyskania wolnoci ma by wanie owa jutrznia, ktrej blada powiata zarysowuje si w lewym, grnym rogu obrazu. Godny uwagi jest take jeden z rysunkw Norwida, ktry przedstawia autoportret twrcy. Dzieo to zostao podarowane Kraszewskiemu przez malarza, ktry zaprezentowa si jako artysta niezrozumiay, niechciany lecz wiadomy swojej wielkoci. Pomimo tego, e w dorobku artystycznym Norwida znalazo si stosunkowo niewiele obrazw oraz ilustracji, a jeszcze mniej przetrwao do naszych czasw, warto zapozna si z twrczoci plastyczn tego artysty. Jego alegoryczne dziea s zwykle interpretowane przez pryzmat poematw i dramatw, jednak by moe kiedy bd postrzegane jako odrbna dziedzina trudnej, cho interesujcej twrczoci Norwida.
Nina Kinitz
Nr 43/2013
-9-
Gos Polski W ten sposb cz dawnego genialnego zespou jazzowego ya ponad rok na bocznicy kolejowej we Frunze, a tu nagle przyszed telegram rzdowy z Biaorusi z prob o pomoc w ratowaniu jazzowej orkiestry republiki biaoruskiej. Odpowied biaego Armstronga bya twierdzca.
- 10 -
Nr 43/2013 wspaniaych muzykw, nie tylko trbaczy, saksofonistw, puzonistw ale i tych, ktrzy znali sztuk artykulacji jazzowej. Nie wszyscy zostali na stae w zestawie orkiestry Rosnera, niektrzy z nich nie byli zawodowymi muzykami i stopniowo zastpowali ich bardziej dowiadczeni artyci. Tym niemniej na koniec 1942r. Pastwowa Orchestra Biaoruskiej SRR bya ponownie gotowa, by rozpocz prac i opuci Kirgizj. Po wojnie, Eddie Rosner, nazywany biaym Armstrongiem lub srebrn trbk (zota trbka to oczywicie Luis Armstrong) by aresztowany jako kosmopolita. Zwolniony z guagu w r. 1954, ponad rok po mierci Stalina. Prawie od razu utworzy 64 osobowy zesp w Moskwie. Na pocztku lat 70. zacz si uskara na zy stan zdrowia. Czujc, e koniec jest blisko, wystpi on do wadz radzieckich o pozwolenie na emigracj do miejsca swoich narodzin i pozwolono mu wrci do Berlina w 1973 roku. Od Zwizku Radzieckiego nie otrzyma adnych tantiem i zmar w biedzie w trzy lata pniej. W Kirgistanie, w muzycznych krgach pamitaj o nim do dzi. Renata Matusiak
Teraz wydaje si to niesamowite, e w warunkach cikiej wojny, podczas gdy giny miliony ludzi, gdy toczya si bitwa pod Stalingradem, do Frunze przybyo wielu
fot. R. Matusiak
Nr 43/2013
- 11 -
Rumianek - Rumianek jest rolin jednoroczn o delikatnej, wzniesionej, rozgazionej odydze, wysokoci do 60cm. Licie ma zielone, delikatne, pierzastodzielne. Kwiaty zebrane w koszyczki, dwubarwne to-biae. Dziko rosncy rumianek kwitnie od maja do pnej jesieni. Po przekwitniciu kwiaty wi si w drobne, szarobrunatne owoce. Caa rolina odznacza si typowym, intensywnym, przyjemnym aromatem. Rumianek wystpuje w caej Europie, Azji, Ameryce Pnocnej i Australii. Nazwa rodzajowa Matricaria wywodzi si od aciskiego mater matka lub matrix macica i nawizuje do stosowania roliny w chorobach kobiecych.
Rumianek by znany ju w staroytnoci. W Egipcie ceniono go za jego dziaanie kojce, chodzce i przeciwgorczkowe. W krajach dalekiego wschodu dodawano go do mieszanek erotycznych. O rumianku pisa ju Hipokrates. Przez wieki jest wykorzystywany przez medycyn ludow w chorobach kobiecych, chorobach odka i jelit oraz zewntrznie na rnego rodzaju owrzodzenia, skaleczenia. We Francji do dzi stosuje si go jako odtrutk na papierosy, kaw i alkohol. Rumianek jest znanym i cenionym lekiem zioowym. Uprawiany na plantacjach i zbierany ze stanu naturalnego. Jako surowiec zielarski su tylko koszyczki kwiatowe.
Stokrotki s doskonaymi rolinami rabatowymi, obwdkowymi niezastpionymi w zestawieniach wiosennych. Nadaj si do obsadzania skrzynek balkonowych, doniczek i mis, jak rwnie pdzenia na kwiat city.
fot. Internet
Gos Polski
- 12 -
Nr 43/2013
Rozsawili Polsk...
Krzysztof Kielowski
...niewane gdzie si stawia kamer, wane - po co?
Reyser filmw dokumentalnych i fabularnych, scenarzysta. Urodzi si w 1941 r. w Warszawie, zmar w 1996 r. tame. W 1962 r. skoczy Liceum Technik Te a t r a l n y c h . W w a r s z a w s k i m Te a t r z e Wspczesnym by garderobianym takich saw polskiej sceny, jak Tadeusz omnicki, Aleksander Bardini czy Zbigniew Zapasiewicz. dzk szko filmow skoczy w 1968 r., dyplom otrzyma w 1970 r.
z realizowania filmw. W ostatnich miesicach ycia przygotowuje z Piesiewiczem scenariusze filmowego tryptyku: "Raj", "Czyciec", "Pieko". W latach 1978-81 Krzysztof Kielowski by wiceprezesem Stowarzyszenia Filmowcw Polskich. Zajmowa si take prac pedagogiczn, m.in... na uczelniach filmowych w Berlinie Zachodnim, Helsinkach, odzi, Katowicach oraz w Szwajcarii.
fot. culture.pl
Studiowa pod kierunkiem Kazimierza Karabasza i Jerzego Bossaka, i pierwsze jego etiudy dokumentalne (Urzd, Z miasta odzi) powstay pod ich opiek, za etiuda fabularna (Tramwaj) pod opiek Wandy Jakubowskiej. Debiutowa w telewizji filmem dokumentalnym "Zdjcie". Po studiach, a do 1983 jest zwizany z warszawsk Wytwrni Filmw Dokumentalnych, gdzie realizuje wikszo filmw dokumentalnych. Jednak stopniowo porzuca dokument na rzecz fabuy. W 1973 r. realizuje pierwszy fabularny film telewizyjny "Przejcie podziemne". Od 1974 r. czonek Zespou TOR, kierowanego przez Stanisawa Rewicza, a potem Krzysztofa Zanussiego. W 1 9 8 5 r. n a w i z u j e w s p p r a c scenariuszow ze znanym warszawskim adwokatem Krzysztofem Piesiewiczem. Realizuj razem film "Bez koca", a potem take razem wszystkie nastpne. Uznanie midzynarodowe przynosi mu "Krtki film o zabijaniu" i "Krtki film o mioci" (1988), wchodzce w skad cyklu "Dekalog". Od 1991 r. ("Podwjne ycie Weroniki") Kielowski realizuje swoje filmy w koprodukcji polsko-francuskiej, od 1993 r. u znanego producenta francuskiego Marina Karmitza. Po zrealizowaniu cyklu "Trzy kolory" (1993-94) ogasza, e wycofuje si
Nagrody Krzysztof Kielowski jest laureatem wielu nagrd za twrczo dokumentaln i fabularn - m.in.. Grand Prix na MFF w Mannheim za "Personel" (1975), Zotego Medalu na MFF w Moskwie za Amatora, Zotego Lwa na festiwalu w Wenecji za "Trzy kolory: Niebieski", Srebrnego Niedwiedzia na MFF w Berlinie za "Trzy kolory: Biay". W 1976 r. otrzyma nagrod "Drode" tygodnika "Polityka". W 1985 r. na 15. Lubuskim Lecie Filmowym w agowie Kielowski otrzyma nagrod za caoksztat twrczoci filmowej. W 1990 r. zosta honorowym czonkiem Brytyjskiego Instytutu Filmowego za "wybitny wkad do kultury ruchomego obrazu". W 1993 r. otrzyma Order Literatury i Sztuki ministra kultury Francji, w 1994 r. - dusk Nagrod im. C.J. Soninga za wkad w rozwj sztuki filmowej i europejskiej kultury. W 1994 r. Kielowski by nominowany do Oscara za reyseri "Trzy kolory: Czerwony". W 1996 r. otrzyma Europejsk Nagrod Mediw (Girona). Od 1995 r. by czonkiem Amerykaskiej Akademii Filmowej. Jest laureatem Felixa - nagrody Europejskiej Akademii Filmowej.Od 2000 r. jego imi nosi Wydzia Radia i Telewizji Uniwersytetu lskiego w Katowicach.
Opracowano na podstawie Internetu
Nr 43/2013
- 13 -
Mama z krewnymi
do kraju moich przodkw, by speni marzenie mamy i odnale mojego przyrodniego brata. Pozytywnie przeszam rozmow na Kart Polaka, czuj si Polk, tradycja tego narodu jest mi bliska , intensywnie ucz si jzyka polskiego i wierz , e teraz wszystko uoy si dobrze. Svetlana Geldarova
Gos Polski
- 14 -
Nr 43/2013
swoich nauczycieli. Rysunki przyjechay z Czkaowa i Szortandy. Czytanie naszej epopei narodowej byo urozmaicone tacami. Zobaczylimy i usyszelimy 5 polonezw w wykonaniu zespow
Uroczysto rozpocza si powanie od wsplnego odpiewania Hymnu Polonii, a zakoczya piosenk Bo wszyscy Polacy to jedna rodzina i wesoymi plsami caej Sali. Byo piknie, momentami wesoo, radonie, chwilami wzruszajco i smutno. Uczucia te wywoyway sowa poematu naszego wielkiego poety.
Tekst i fotografie Boena Pajk - organizatorka
Nr 43/2013
- 15 tablica o tej samej treci co poprzednia. Resztki starej tablicy, znajduj si na plebanii kocioa pod wezwaniem witej Rodziny w Tajynszy. Nowa tablica pojawia si dziki inicjatywie administracji rejonu, Polskiej Ambasady i miejscowych Polakw. Napis na tablicy jest w trzech jzykach: kazachskim, rosyjskim, polskim: Pamici Polakw deportowanych w 1936 r. Wdziczni Kazachstanowi i narodowi kazachstaskiemu za wspczucie , yczliwo i okazan w cikich czasach pomoc.
Delegacja spotkaa si rwnie z modzie polskiego pochodzenia, ktra uczy si jzyka polskiego w szkole w Zielonym Gaju.
fot. z arch. E. Konik
Polsk delegacj przyj Przewodniczcy Maylisu Nuran Nigmatulin a take I Wicepremier Bachtan Sagintajew, Minister
Tablica pamitkowa na dworcu kolejowym w Tajynszy zostaa odsonita 24 czerwca 2006 r. w 70 t rocznic deportacji (1936 2006) Polakw do Kazachstanu. 24 czerwca przyby do Tajynszy pierwszy eszelon deportowanych . Odsonicie tablicy poczone byo z Uroczyst Msz wit w kociele parafialnym, uroczystym obiadem i Festiwalem Kultury Polskiej. Tablica bya wmurowana z inicjatywy stowarzyszenia Polakw i aktywistw ruchu weteranw przy wsparciu byego akima rejonu tajynszyskiego, a pniej posa Maylisu Parlamentu RK A. Makowskiego. Tablic ufundowaa polska Ambasada. Pod wpywem warunkw klimatycznych tablica ulega zniszczeniu. W zeszym roku zostaa wmurowana nowa
Kultury RK - Muchtar Kul-Muchammed, z-ca Przewodniczcego Zgromadzenia Narodu Kazachstanu - Jeraly Tuganow. Gocie odwiedzili take kompleks muzealny ALIR muzeum ofiar represji politycznych i totalitaryzmu w Akkole pod Astan.
Opracowano na podstawie relacji E. Konik i informacji ze strony internetowej astana.msz.gov.pl/
fot. astana.msz.gov.pl
Gos Polski
- 16 -
Nr 43/2013
Przystanek Czkaowo
POLSKIE KWIATY NA FESTIWALU W KOKSZETAU Po raz pierwszy w tym roku grupa POLSKIE KWIATY z Czkaowa znalaza si na III Oglnokazachstaskim Festiwalu Polskiej Pieni Polonia piewajca. Nasz chr, skadajcy si z dziesiciu osb pod kierunkiem nauczyciela jzyka polskiego i nauczyciela muzyki Wodzimierza Paszkowskiego, jecha na spotkanie ze piewajcymi rodakami. Kilka godzin drogowych wstrzsw i znalelimy si w Kokszetau. Miasto przywitao nas cikim, bezwietrznym porankiem. Na wstpie pojechalimy ca grup do kocioa pod wezwaniem witego Antoniego. Oddalimy pokon Jezusowi ukrytemu w Najwitszym Sakramencie, a nastpnie wsiedlimy do Gazeli i pojechalimy do Muzyczno Dramatycznego Teatru im. Kusainowa, gdzie mia odby si festiwal. Artyci szczelnie zgromadzili si w przydzielonych im pomieszczeniach, gdzie pieczoowicie dokonywali charakteryzacji. W pierwszej chwili wydawao si, e nikt na nas nie czeka, mino kilka minut i otrzymalimy do swojej dyspozycji sal, w ktrej moglimy si przebra i przygotowa do wystpu. Zarejestrowalimy swoj grup i przeszlimy wstpn prb na scenie i zaczlimy si przygotowywa do otwarcia festiwalu. ksia i siostry zakonne z parafii dziaajcych na terenie Kazachstanu oraz wielu innych widzw, rnych narodowoci. Przez nastpne kilka chwil sala wypenia si i nie mona byo znale ju wolnego miejsca. Rozbrzmiaa muzyka i przy oklaskach zgromadzonej na sali publicznoci na scene wkroczyli pierwsi artyci. Otwarcie i pierwsza cz festiwalu bya oddana
fot. W. urawska
we wadanie dzieciom i modziey. Swoj energi i zapaem rozpalali wrd publicznoci pozytywne emocje. Obojtnych nie byo. Kady z wystpujcych, solista czy grupa, podgrzewa i tak ju gorc atmosfer. Spotykao si to z odpowiedzi widzw, ktrzy gromkimi brawami i okrzykami nagradzali poszczeglne wystpy. Uczestnicy starszych grup sprawiali wraenie spokojnych i odpronych, cho, na pewno, emocje sigay zenitu. Profesjonalizm pozwala im na ukrywanie negatywnych emocji i eksponowanie tylko tych pozytywnych. Niektrzy z sukcesem prezentowali pieni w jzkach polskim i kazachskim, pojawiay si rwnie elementy taneczne. Po naszym wystpie wielu uczestnikw i widzw podchodzio do nas z gratulacjami i dzikowali za udany wystp, kierujc w nasz stron wiele ciepych sw. Mielimy moliwo spotkania si z artystami z caego Kazachstanu. W festiwalu uczestniczyli artyci z Amaty i Ekibastuz, z Astrachanki i Pawodaru, z tajynszy i Czkaowa, z Pietropawowska i Zielonego Gaju, z Astany i Pierwomajki... Pole kwiatw i kostiumw, muzyki i wiata, wszystkie te elementy pozostawiy w duszy niezapomniany lad.
Sala zapeniaa si widzami i gomi. Swoj obecnoci zaszczycili przedstawiciele Ambasady RP w Astanie na czele z Panem ambasadorem Jackiem Kluczkowskim, Panem Bartoszem Jaboskim, ktry przyjecha na fesiwal specjalnie z Polski, Pani Marta Zieliska, Pani Barbara Krawczyska, Pan Sawomir Krawczyski. Byli te gospodarz prezes Stowarzyszenia Polakw Obwodu Akmoliskiego Pan Aleksander Suchowiecki, przedstawiciele miejscwych wadz,
Nr 43/2013
Wszyscy uczestnicy przygotowali si do wystpu bardzo starannie, dajc tym samym publicznoci wiele radoi. Po wysuchaniu koncertu gos zabrali miedzy innymi Pan ambasador Jacek Kluczkowski, Pan Aleksander Suchowiecki, przedstawiciele wadz Kokszetau, a take dyrektor festiwalu - Pani Ludmia Suchowiecka. Naszej grupie, tak jak pozostaym uczestnikom wrczono dyplom i pamitkowe upominki kalendarz ze zdjciami artystw i kubki z logo festiwalu i hasem: My Polacy to jedna rodzina, pie nas zwizaa i razem nas trzyma!. Festiwal Polskiej Pieni Polonia piewajca w Kokszetau to nie tylko wito polskiej kultury, ale rwnie wito radoci i przyjani. Do domu wracalimy z poczuciem udanego wystpu. Chcemy wyrazi ogromne podzikowanie organizatorom, szczeglnie Ambasadzie RP w Astanie, drektor festiwalu - Pani Ludmile Suchowieckiej oraz wadzom miasta za opiek i yczliwo. Mamy nadziej, e wystp POLSKICH KWIATW z Czkaowa na takiej imprezie bdzie tylko pocztkiem czego bardzo pozytywnego. e zaczyn, ktry narodzi si w czasie prb i wsplnego wystpu pozwoli na powstanie chru, ktry narodzi si przy naszej parafii.
Uczestnicy z Czkaowa
- 17 parafii o. Marcin powici przyniesione przez wiernych koszyczki z przernymi smakoykami, a w ktrych tradycyjnie nie zabrako chleba, soli, jajek, rwnie tych ozdobionych, kiebasy Miesic wczeniej nasze siostry zakonne rozpoczy wielkanocne przygotowania, dzieci
i modzie nie mogli si doczeka przyznania im stosownych obowizkw. Rwnie harcerze oczekiwali w napiciu na wielkie wydarzenie. Aby dobrze przygotowa si do najwikszego ze wit rozwizywali zagadki i uczestniczyli w grach, ktre miay wprowadzi ich w okres wielkanocny. Aktywny udzia w przygotowaniach wzi nasz chr kierowany przez s. Lidi. Wszyscy piewajcy
Wielkanoc
Z wielk niecierpliwoci nasi parafianie oczekiwali niezwykego wita - Wielkanocy. Wielkanoc - to nie tylko wito, to istota chrzecijastwa. To, co stao si z Chrystusem, Jego mier i zmartwychwstanie, odtd dziaa w nas, ludziach. mier nie ma wadzy nad nami, jeli jestemy z Chrystusem. W przygotowania do uroczystoci byli zaangaowani doroli i dzieci. Zostay zakupione kwiaty, ktre naday wityni niepowtarzalny nastrj. Oczekiwanie wielkanocnej radoci przynosi wspaniae chwile, zwaszcza, gdy dekoruje si wityni . Z wyprzedzeniem zosta zaplanowany porzdek prac: chr przygotowywa witeczne pieni, lektorzy - czytania Mszy witej i harcerze stra przy grobie. W Wielk Sobot proboszcz
jak i grajcy na instrumentach caym sercem angaowali si w to przedsiwzicie. W ten niezwyky dzie wszystko wypado wymienicie. Krtko mwic, w Parafii witych Apostow Piotra i Pawa w Czkaowie, wielkanocna uroczysto okazaa si wielkim sukcesem! Wszystkie obrzdy liturgiczne, piewy i modlitwy wywoyway zachwyt. W czasie Mszy witej zgromadzonych wiernych ogarniay szczcie i rado. Pomimo faktu, e naboestwo trwao bardzo dugo.
Jana Schabikowska fotografie s. Urszula Kubiak
Gos Polski
- 18 -
Nr 43/2013
Majwka w Kokszetau
Recytatorki z Szortandy
Polonia Kazachstanu...
Nr 43/2013
- 19 -
F E S T I W A L
POLONIA PIEWAJCA
KOKSZETAU
Gos Polski
- 20 -
Nr 43/2013
szuka zaginionych okularw, utwierdzi si, e mae jest pikne, suchajc opowieci o Maluskiewiczu, a take zapomnie to i owo ze Soniem Trbalskim, czy wyruszy z Murzynkiem Bambo do Afryki. Poczu si mieszkacami te byo im dane. W kocu widzowie mogli da si porwa w wir taca, suchajc Grande Valse Brillante.
szczeglny oddajemy cze polskiej fladze. Nie mogo wic zabrakn zapiewanego wsplnie Mazurka Dbrowskiego. Wrd uczestnikw znaleli si przedstawiciele: Astany, Szortandy, Tajynszy, Pietropawowska, Karagandy, Temirtau, Zielonego Gaju, Pietrowki, Czkaowa. Naturalnie towarzyszyli im nauczyciele i opiekunowie. Nie mona zapomnie o prowadzcych konkurs: Galinie Ilnickiej i Janie Schabikowskiej. Wywizay si ze swoich obowizkw wymienicie. A ich zadanie nie byo proste. Miay zapowiada artystw, przedstawi widzom biografi poety w formie prezentacji Na zakoczenie nie zabrako wsplnych zdj, nagrd i upominkw, umiechu i wzajemnej yczliwoci. Wszak taka jest idea tego typu przedsiwzi. Wielkie sowa podzikowania nale si parafianom, ktrzy wsparli nas w przygotowaniu posikw, a szczeglnie obiadu dla uczestnikw. Bez ich pomocy impreza by si tak nie udaa. Dzikujemy za produkty spoywcze i za prac, ktr wykonay niezastpione parafianki w kuchni Domu Kultury Polskiej.
Organizatorzy
Oceniajcy konkurs: ks. Marcin Sk dyrektor Domu Kultury Polskiej w Czkaowie, Witalij Chmielewski prezes Polonii w Karagandzie oraz siostra Samuela nie mieli prostego zadania, bo musieli wybra najlepszych spord blisko 40 uczestnikw. Kady z uczestnikw otrzyma okolicznociowe dyplomy, a najlepsi nagrody.
Nr 43/2013
- 21 -
Gos Polski A chory narzeka na bl w brzuszku. Trzymajc si rkoma za bolce miejsce tarza si po twardej kanapie, potem po ziemi. Nieszczliwa mama rozpakaa si, zaamujc rce, kay te chore siostry konajcego, Walentyna i Stasia. Ucich lecy w koysce maleki Bolesaw. Nagle w brzuszku Wacawa niby co pko i polaa si z niego ciecz. Uspokoi si maleki mczennik na wieki. Zebrani zapiewali: Porzucia dusza ciao. Ciela zrobi trumn. Siostry poszy w step, nazbieray groszkw i oboyy ciao zmarego. Pochowano go na Abdelmanie. Tymczasem aresztowanego w Kelerowce na 15 db ojca skierowano na roboty. Pracuje, nosi kamienie pod fundamenty na budowie. Podjecha na furmance naczelnik rejonu. Za co siedzisz, Krynicki? Wiem, e ty dobrze na wsi pracujesz powiedzia. Ojciec opowiedzia mu swoj histori. Na drugi dzie zwolnili go z aresztu. Niedola na tym si nie skoczya. Stan zdrowia Bolesawa pogarsza si. Znw mia bardzo wysok temperatur. Coraz silniejszy kaszel, oddech pytki. Przypomniano sobie, e dziecko nie byo jeszcze ochrzczone. Przysza Franciszka Krynicka, na Ukrainie pracowaa przy Kociele - Ja ciebie chrzcz. W imi Ojca i Syna i Ducha witego Stojcy wok niego zagbili si w wyznaniu wiary. Dwa miesice po mierci Wacawa zmar Bolesaw. Na pogrzebie Niemiec Miller Fridrich powiedzia po polsku: Te dzieci yy tak krtko, a tak wiele wycierpiay. Mama jeszcze dugo rwaa sobie wosy z gowy. Nie pacz, Helu ucisza j tata. Wszystko to jest wol Bo. Swj najdroszy skarb rodzice oddali tej obcej ziemi i powierzyli Bogu. Bd wola Twoja jako w niebie tak i na ziemi Jeszcze dugo nieszczliwej matce wydawao si, e jeli ona jest w chacie, to chopcy woaj z podwrka: Mamo!, a jeli ona na podwrku, to oni woaj z chaty. Byo czworo dzieci, pozostao dwoje. Czstokro na groby zmarych chodzi z mam najlepszy przyjaciel Wacawa Kraft Bertold (razem adnie bawili si). Modlili si nad grobami i w mylach zapalali wiece, bo wiec nie byo skd wzi w tym bezlitosnym kraju. Nie wiato Wam wieci na wieki. Pniej tata posadzi na ich mogiach dwie sosny. Wyrosy ju ogromne. Do nich przeniosy si dusze malekich mczennikw. Niech odpoczywaj na wieki wiekw
- 22 -
Nr 43/2013
nieg spad ju w padzierniku, a temperatura dochodzia do -10 stopni, ale to jeszcze nie zima. Nie mona jej odmierza miesicami, po prostu zaskakuje bardzo silnym mrozem. W grudniu termometry wskazuj od minus 32 do minus 35. Wieje silny wiatr, wszak to step, bezkresna przestrze. Wie stoi otworem dla wszystkich szalonych powietrznych strumieni, ktre napywaj z Syberii. Dokoa ni drzewa, ni pagrka.
W Wigili minus 40. W styczniu minus 40 45, trzeba doda, e towarzyszy temu silny wiatr, jakby tysic diabw duo w jedn stron, raptem cichnc, by nabra powietrza i z now si wyrzucajc je ze swych ogromnych puc. Naprzeciw takiego wiatru spec przesiedleniec musi i bokiem, zakrywajc twarz rkami w rkawicach z waty, bo mrz pali ogniem, wiatr zrywa ciepo z przykrytego starym waciakiem ciaa. Wiatr, uszy i nos od razu bielej, a wiatr uderza w piersi, na chwilk zatrzymujc, biey za ramiona i zawraca. Potrzeba ogromnego wysiku, jeli chcesz i w prawidowym kierunku. Wiatr wyrywa drogocenne ciepo z lepianek przez kominy, dach, okna, drzwi, zrywa z ziemi twardy jak piasek zlodowaciay nieg. Niesie go z tak si, e kiedy trafi w twarz czowiek czuje si niczym pokuty igami. Chowaj si wrony, wrble, a gile zakopuj si w nieg. Godne wilki, lisy porzucaj owy i chowaj si w gbokie nory albo w stogi siana lub somy. Niebo czernieje. Soce wydaje si malekim, mtnym i bezradnym, z obawy zasania si przed grzeszn ziemi chmurami. Wtedy sypie gsty nieg, zaczyna si buran. Domy, drzewa obiekty, ziemia sowem wszystko zostaje owadnite wciekym wichrem. Wydaje si, e to oddalaj si, to nagle przybliaj, to zjawiaj si, to znikaj, to zmieniaj swj ksztat. Nie daj Boe, by taka zamie zaskoczya wdrowca w stepie. Ile razy byo tak ze mn. Id, a tu nagle pojawia si pagrek. Wiesz, e nie byo na tej drodze adnej wyniosoci. Podjedasz czy podchodzisz, a to kupka somy zasypana niegiem. Czowiek w takiej sytuacji zaczyna wtpi w samego siebie. Czuje si obkany.
Leon Krynicki cig dalszy w kolejnym numerze
Twrcza praca
Kto nie by zim we wsi Gorkoje, ten nie wie, co znaczy prawdziwy mrz. Z 1937 na 1938 rok zima, jak zawsze w pnocnym Kazachstanie przysza nagle.
Nr 43/2013
- 23 -
Kronika tajynszyska
Nauryz 2013 w Tajynszy
21 marca miejski plac w Tajynszy, jak co roku, zastawiony zosta jurtami, domkami, chatami, stoami, stolikami. Na stoach i stolikach, w jurtach, w domkach pojawiy si narodowe potrawy, wytwory rkodziea ludowego. Wszystkie narodowoci zamieszkujce Tajynsz prezentoway swoje narodowe stroje, pieni i piosenki, tace, obyczaje. Na wito Nauryz 2013 w Tajynszy polska spoeczno przygotowaa przede wszystkim polski tradycyjny st, zgodnie z przysowiem: Czym chata bogata, tym rada. Symbolem polskiego stou sta si wspaniay tort, arcydzieo sztuki cukierniczej, wykonany przez Pani Olg Zakrewsk z Mironowki, uczennic Gabinetu Jzyka Polskiego. Na powierzchni tortu po mistrzowsku bya zrobiona polska biao czerwona flaga, a dokadnie bandera marynarki. (Piknieee!) By tradycyjny polski bigos, bya kapusta z grzybami, byy tradycyjne polskie naleniki, pieroki , pyzy, kotlety, szarlotki, serniki, babki, pczki, babeczki z kremem, tradycyjne polskie koszyczki z jajkami (niedugo wita Wielkanocne), Akim rejonu oglda wszystkie stoy, prbowa potraw. (Taka miejscowa tradycja). Tym razem Marzanna (symbol Zimy) nie wystpia w roli gwnej (jak w zeszym roku). Zostaa w Gabinecie. Nie bya w zeszym roku ani utopiona, ani spalona. Byo nam jej po prostu al. Stanowi symboliczny rekwizyt naszego Gabinetu . Fakt, e polski st prezentowa si niezwykle imponujco zawdziczamy prnoci eskiej czci
polskie jabka (mona je kupi w Kazachstanie). W ekspozycji polskiego stou znalaza si te kiebasa krakowska, zakupiona przez jedn z pa w miejscowym sklepie. By karp z rodzynkami po ydowsku (na pewno polskie danie, sprawdzaam w wykazie polskich potraw w Internecie), fasolka po bretosku, gobki. Nie jestem pewna czy wymieniam wszystkie potrawy. Na placu pojawiy si tumy ludzi, poniewa kady chcia popatrze, pozna osobliwoci innej kultury. Kady mg skosztowa potraw, mg pozna ich skad. Dziewczta zaprezentoway si w polskich strojach ludowych. Zapieway pie Pikna nasza Polska caa
Gabinetu Jzyka Polskiego. Stanowi j: Irena Piaskorska, Raisa Monzolewska, Ludmia Sosnowska, Tatiana Taradajewa, Ludmia Polak, Tatiana Lisniewska,Antonina Winterfeld, Julia Meszkorez, Natalia Swincicka, Lena Bieousowa, Walentyna Jachimowicz, Olga Brodowska, Julia Kobierska, Nina Konoplicka (z Donieckiego). Niemay wkad maj te panowie, bo kt zawozi nas i przywozi. Modsz cz spoecznoci Gabinetu reprezentoway dziewczta (niezawodne, odpowiedzialne): Junna opata,Anastazja Dmitrenko, Waleria Krajewska, Alina Taradajewa. Byo przyjemnie popatrze na st polski, podziwia inne stoy. Fotografowa na pamitk. A najwiksz wartoci takich spotka jest wzajemne poznanie kultur.
Czytanie w Astanie
17 marca 2013 r. w Astanie , w Gimnazjum nr 5 przy ulicy Tarchana odbya si pikna polska impreza, Uroczyste Czytanie Pana Tadeusza. Patronem imprezy bya Ambasada Polska w Astanie. Wzio w niej udzia okoo stu goci zrnych miejscowoci Kazachstanu, w ktrych skupia si polskie ycie duchowe. Uczestnicy Czytania przybyli z Czkaowa, Kellerowki, Pietropawowska, Pierwomajki, Karagandy, Pawodaru, Szortandy, Kokszetau, Tajynszy
Gos Polski
Z Tajynszy na Uroczyste Czytanie poematu Adama Mickiewicza pojechao sze osb: Junna opata, Anastazja Dmitrenko, Waleria opata, Waleria Krajewska (uczennice Szkoy redniej nr 4 i jednoczenie uczestniczki zaj w Gabinecie Jzyka P o l s k i e g o ) . Tr z y p i e r w s z e d z i e w c z y n k i zainscenizoway fragment poematu (Ksiga V, Ktnia) pokazujcy przygotowania do wprowadzenia Zosi w wiat towarzyskich salonw. Rol Zosi czytaa Junna, rol Telimeny Anastazja, narratorem bya Waleria. Fragment Ksigi II (Zamek), przedstawiajcy niadanie w domu Sdziego Soplicy i zalety parzonej przez domow kawiark kawy, przeczyta Pan Wiktor Gliwiski. Waleria Krajewska, najmodsza (13 lat) uczestniczka Czytania z Tajynszy, piknie, bardzo odpowiedzialnie, przeczytaa fragment Ksigi I (Gospodarstwo) o powrocie Tadeusza do Soplicowa. Pani Ludmia Sosnowska zachwycia si Ksig VI (Zacianek) i wybraa fragment przedstawiajcyksidza Robaka z Sdzi rady nad rzecz publiczn.
- 24 -
Nr 43/2013
Kuseinowa, Weroniki Baranowej. Wszyscy czytajcy prezentowali bardzo wysoki poziom. Nie wystarczyo wyrnie dla wszystkich, chocia na nie zasugiwali. Junna opata, Anastazja Dmitrenko i Waleria opata zostay wyrnione za interpretacj. Spotkania z polsk kultur poczone s zwykle ze spotkaniami z kultur kazachstask. Tote po uroczystoci Czytania Pana Tadeusza odbya si wycieczka po Astanie pokazujca osobliwoci kulturowe modej stolicy Kazachstanu. Czytanie w Astanie byo wspaniaym duchowym przeyciem dla Polakw zamieszkujcych Kazachstan. Pozostawio wiele wrae i miych wzrusze.
Gospodarze przyjli wszystkich z tradycyjn polsk gocinnoci. Przyjezdni zostali zakwaterowani w internacie Koledu Technicznego. O godzinie 10.30 zjedlimy obiad a zaraz po nim rozpoczo si Uroczyste Czytanie, ktre otworzya Pani Konsul Beata Kostrzewa. Kolejnym punktem programu by wykad o Adamie Mickiewiczu i jego dziele. Nastpnie uczestnicy czytania prezentowali przygotowane fragmenty na tle zdj z filmu Pan Tadeusz Andrzeja Wajdy i na tle rnych ukadw choreograficznych poloneza, polskiego taca narodowego , zamykajcego Pana Tadeusza. Wsplnie piewane byy Marsz Polonii i Wszyscy Polacy to jedna rodzina. Bardzo emocjonujcym punktem imprezy by konkurs wiedzy o Panu Tadeuszu i Adamie Mickiewiczu. Z naszego tajynszyskiego orodka wzia w nim udzia Pani Ludmia Sosnowska. Przybyli na uroczysto obejrzeli te rysunki dziecice, ilustracje do Pana Tadeusza. Tajynszyskie dzieci rwnie narysoway lub namaloway ilustracje. W astaskiej wystawie uczestniczyy rysunki Jelizawiety Bieousowej, Eweliny Dunze, Rusana
Przed obiadem, oczekujc na wyniki Konkursu, Waleria opata i Katarzyna Owczarenko day koncert pianistyczny. A potem byy mie zdjcia na pamitk.
Nr 43/2013 14 kwietnia 2013 r. , III Oglnokazachstaski Festiwal Polskiej Pieni Polonia piewajca w Kokszetau
14 kwietnia 2013 r. w Kokszetau odby si III Oglnokazachstaski Festiwal Polskiej Pieni Polonia piewajca. Bardzo widowiskowa i bardzo polska impreza miaa miejsce w Muzyczno Dramatycznym Teatrze im. Sz. Kusainowa przy ul. Auezowa 216. Taka impreza przyciga Polakw z caego Kazachstanu. Przyjechali wszyscy, ktrzy chcieli popiewa i potaczy, pokaza bogactwo i pikno polskiej kultury. Inauguracj Imprezy bya uroczysta Msza wita w intencji Festiwalu, poczona ze skadaniem darw, czytaniem tekstu modlitwy wiernych. Festiwal zaszczycili swoj obecnoci znakomici Gocie: Pan ambasador Jacek Kluczkowski, Pan konsul Bartosz Jaboski, Pani Marta Zieliska, Pani Barbara Krawczyska, Pan Sawomir Krawczyski i wielu innych wspaniaych ludzi i jak zawsze pokazalimy, e jestemy ...wielk Rodzin Polakw, ktra godnie wspistnieje z innymi nacjami. Wanie t ide
- 25 Waleria - piosenk z repertuaru Sylwii Grzeszczak Mae rzeczy. Tajynsza zaprezentowaa si... bardzo dobrze (poniewa nie mogo by inaczej). Poziom festiwalu by bardzo wysoki. Wraenia... niezapomniane!!!!! Okazja do miych spotka.
WIELKIE PODZIKOWANIA ORGANIZATOROM FESTIWALU PANI LUDMILE SUCHOWIECKIEJ I ALEKSAN DROWI SUCHOWIECKIEMU i wszystkim, ktrzy przyczynili si do powstania tej piknej Imprezy. Wielkie podzikowania za ogromne zaangaowanie Kierownikowi muzycznemu i Kierownikowi
ilustrowao haso zamieszczone na banerze III Oglnokazachstaskiego Festiwalu. Autorami hasa jest Spoeczno Gabinetu Jzyka Polskiego w Tajynszy. Tajynsza uczestniczya w tegorocznym Festiwalu, tak jak i w poprzednim, bardzo licznie. Stanowia najwiksz liczebnie grup wrd wszystkich uczestnikw. Bya reprezentowana przez Chr kocielny, ktremu towarzyszy modzieowo - dziecicy zesp. Osobno wystpiy dwie solistki: Jelizawieta Bieousowa (10 lat) i Waleria opata (14 lat). Na Festiwal pojechao te wielu ludzi w charakterze prywatnym, zainteresowanych III Festiwalem jako przejawem formy prezentacji kultury. Chr i modzieowy zesp zapiewa pie z repertuaru zespou Mazowsze (Cyt...cyt...). Na tle pieni wystpia grupa choreograficzna (Alina Taradajewa i Dima Tichoski), ktra zaprezentowaa ukad choreograficzny walca i polki. Liza zapiewaa piosenk z repertuaru Natalii. Kukulskiej Co powie tata,
administracyjnemu Chru w Tajynszy Antoninie opata i Ludmile Molik, a take uczestniczkom Chru: Walentynie Burawskiej, Antoninie Winterfeld, Ludmile Polak, Antoninie Litwinowej, Ludmile Sosnowskiej. Szczeglnie dzikujemy Pani Swietanie Szynkaruk za wielk pomoc w muzycznym przygotowaniu dzieci. Podzikowania dla Ireny i Aleksandra Owczarenkw, Heleny Bieousowej, Tatiany Taradajewej, Antona i Wiktora Gliwiskich Nasze Wesoe Dzieciaki, ktre towarzyszyy Chrowi, nie mog pozosta bezimienne. Od zeszego roku urosy. A s to: Alina Taradajewa, Junna opata, Waleria opata, Jelizawieta Bieousowa, Anastazja Dmitrenko, Waleria Krajewska, Dima Tichoski. Elbieta Konik
Gos Polski
- 26 -
Nr 43/2013
boku murw obwodowych. Naprzeciwko wjazdu sta dom mieszkalny, zamykajcy dziedziniec od strony zachodniej. W czci pnocnej miecia si kaplica a w poudniowej, w przyziemiu refektarz o trzyprzsowym sklepieniu ebrowym wspartym na dwch filarach. Zapewne pierwotna wysoko budynku sigaa 13 m, wskazuje na to poziom ganku czcego wie z chodnikami stray. W naroniku poudniowo-wschodnim, na lewo od wejcia, zostaa wzniesiona wiea, majca okoo 20 m wysokoci, zbudowana na planie kwadratu, od wysokoci 17 m -
fot. zamek-lagow.pl
fot. ziemialubuska.pl
Gos Polski
- 28 -
Nr 43/2013
Nr 43/2013
- 29 -
Gos Polski
Pewnego dnia u podna dzisiejszego Starego Miasta wysza z wody przepikna syrena, aby nieco odpocz na piaszczystym brzegu. Tak spodobao jej si miejsce, e postanowia tu zosta na zawsze. Niestety zamieszkujcy poblisk osad rybacy zauwayli, e kto podczas pooww wzburza fale Wisy, plcze sieci i wypuszcza ryby z wicierzy. Postanowili wic schwyta szkodnika. Kiedy jednak usyszeli przepikny gos syreny, zaniechali swoich zamiarw i szczerze pokochali pikn kobiet-ryb, ktra od tej pory co wieczr umilaa im czas przepiknym piewem. Pewnego dnia zobaczy syrenk bogaty kupiec i postanowi j schwyta. Podstpem uwizi j w drewnianej szopie. Pacz syreny usysza mody syn rybaka i z pomoc przyjaci, pod oson nocy uwolni j. Syrena z wdzicznoci za uratowanie ycia obiecaa im, e zawsze kiedy tylko bd potrzebowali pomocy, stanie w ich obronie. I odtd warszawska syrenka, uzbrojona w miecz i tarcz, broni miasta i jego mieszkacw.
Opracowano na podstawie warsawtour.pl
- 30 -
Nr 43/2013
Z okazji Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej na Dziedzicu Paacu Prezydenckiego odbyo si uroczyste wcignicie flagi pastwowej na maszt oraz wrczenie flag jednostkom wojskowym, organizacjom pozarzdowym, szkoom i organizacjom polonijnym oraz bander legendom eglarstwa. Prezydent wskazywa, e nasza flaga nie jest szczeglnie bogata w kolory, jest prostym biaoczerwonym znakiem, ktry skupia nas od wielu, wielu wiekw i ktry zawsze wywouje skurcz serca radosny albo peen blu. - Ta flaga biao-czerwona towarzyszy polskiej pastwowoci, ale wywodzi si z czasw, kiedy take nie byo polskiego pastwa. Jest to wic symbol i pastwa, i narodu, to wsplny fundament, ktry nas czy i powinien czy jeszcze bardziej podkreli Bronisaw Komorowski. Zwrci teuwag, e Dzie Flagi Rzeczypospolitej Polskiej jest jednoczenie Dniem Polonii i Polakw za Granic. Prezydent podkreli, e flaga polska, biaoczerwona czy nas ponad granicami, ponad morzami, czy nas w wielkiej przestrzeni geograficznej i historycznej. Prezydent dzikowa tym, ktrzy w tym dniu propaguj dobre obyczaje zwizane z polsk flag, wszystkim, ktrzy robi kokardy narodowe, organizuj konkursy na ozdabianie barwami narodowymi domw, instytucji. Chc
fot. polskieradionyc.com
na koniu - goda Litwy. Oba goda znajduj si na czerwonych tach tarcz herbowych. Na naszej fladze biel znalaza si u gry, poniewa w polskiej heraldyce waniejszy jest kolor goda ni ta. Oprcz Polski, wito flagi obchodz te m.in.. kraje skandynawskie, USA, Meksyk, Argentyna i Ukraina. 2 maja przypada take Dzie Polonii i Polakw za Granic. W tym roku obchodzimy go dwunasty raz. wito zainicjowa Senat w uznaniu wielowiekowego wkadu Polonii w odzyskiwanie przez Polsk niepodlegoci; za wierno i przywizanie do polskoci oraz pomoc krajowi w najtrudniejszych momentach, w celu potwierdzenia wizi z Macierz i jednoci wszystkich Polakw.
Opracowano na podstawie oficjalnej strony prezydent.pl
fot. mmstargard.pl
Nr 43/2013
- 31 -
Wskazwki metodyczne
Podstawowe zasady ortografii polskiej
Pisownia wyrazw z "rz.
Zasady pisowni wyrazw z "rz: Zasada 1 "Rz" piszemy wtedy, gdy w innych formach danego wyrazu lub wyrazach pokrewnych "rz" wymienia si na "r". Przykady: wierzy wiara, dworzec dworca, marzec marca, dworzanin dwr, tworzy - twrca. Zasada 2 "Rz" piszemy po spgoskach: "b", "t", "d", "w", "ch", "j", "k", "g", "p". Przykady: brzmi, trzeba, drzazga, wrzos, chrzest. Wyjtki: ksztat, bukszpan, kszyk (ptak), pszenica, pszczoa, gegka, piega. Zasada 3 "Rz" piszemy w nazwach wykonawcw zawodw i czynnoci, zakoczonych na "-arz" i "-erz". Przykady: murarz, mynarz, kucharz, faszerz, piekarz. Zasada 4 "" piszemy w partykule -e: Przykady: Skde, rbe, take, mwe, jake
- 32 Gos Polski Poznawaniu prawidowego zapisu w danym jzyku suy przede wszystkim czytanie oraz samodzielne pisanie tekstw. Utrwaleniu poznanej pisowni su natomiast dyktanda. Zawsze powinny by dostosowane tematyk i poziomem jzykowym do konkretnej grupy, by nie sta si elementem nudnym i oderwanym od procesu dydaktycznego. Naley pamita, e adne dyktanda nie ucz pisania twrczego, lecz pozwalaj jedynie na opanowanie poprawnego zapisu. Celem dyktand jest te wypracowanie odpowiednich nawykw oraz ksztacenie umiejtnoci pisania. Wyrnia si kilka rodzajw dyktand: Czciowe jest to dyktando z lukami pozostawionymi ma wstawienie odpowiednich liter lub wyrazw, np. Spotkamy si jutro na lacu olnoci. > Spotkamy si jutro na placu Wolnoci. W naszej jest kilku z Ukrainy. > W naszejgrupie jest kilku studentw z Ukrainy. Cige polega na dyktowaniu tekstu skadajcego si z coraz duszych zda. wiczenie to suy nie tylko utrwalaniu okrelonej zasady ortograficznej, lecz take wiczeniu pamici. Przy ukadaniu dyktand tego typu nale y pami ta o tym, by nastpujce po sobie zdania nie tworzyy tekstu zbyt d ugiego, poniewa mog oby to sta si nuce, np.: W niedziel jedziemy do babci. Nasza babcia ma na imi Ula i mieszka na wsi. Ta wie nazywa si Grzeczna Panna i ley na drodze z Jarocina do Gniezna Inny typ dyktanda cigego to zwyke dyktando tradycyjne, czyli cigy tekst o kim lub o czym, np.: Wczoraj wieczorem wszyscy cudzoziemcy wybrali si na wycieczk statkiem po Odrze. Miejsce zbirki byo niedaleko uniwersytetu... Taki tekst musi by starannie dobrany albo spord tekstw prasowych, literackich, podrcznikowych, uytkowych, yciorysw, opisw itp., albo co wane, bo pozwala na powizanie wydarze z kursu jzykowego z nauczan ortografi, a wic wzbudza zainteresowanie uczcych si sporzdzony przez lektora. Pisanie z pamici polega na pisaniu tego, co si zapamitao z tekstu przeczytanego przez lektora (lub samego uczcego si). Przy stosowaniu dyktanda tego typu naley przed samodzielnym pisaniem studentw wskaza trudnoci, jakie wystpuj w dyktowanym
Nr 43/2013 tekcie. Poyteczne jest przedstawienie kolejnych fragmentw dyktowanego tekstu na folii lub przeroczu. wiczenia tego typu s wskazane dla osb mwicych po polsku, ale nieumiejcych poprawnie pisa lub majcych z tym bardzo due problemy. Dyktando gramatyczne moe polega albo na czciowej rekonstrukcji tekstu, albo odtworzeniu caego tekstu, czyli na tym, e trzeba zrekonstruowa usyszany tekst, majc jedynie fragmenty wyrazw, np.: ...tan... ...ma... ...bo ...ciowej ...ukcji al... ...rzeni... ...go ...st... S to fragmenty wyrazw z pierwszego zdania powyszego akapitu: Dyktando gra ma tyczne mo e polega albo na cz ciowej rekonstr ukcji tekstu , al bo odtworzeniu ca ego tekstu. Praca nad takim dyktandem dobrze przebiega w niewielkich grupach. Nauczyciel najpierw czyta, a studenci suchaj. Potem czyta jeszcze raz, ju wolniej, a uczniowie /studenci notuj (mog si porozumie w grupach co do sposobu notowania). Nastpnie studenci rekonstruuj jak najdokadniej oryginalny tekst, by w kocu porwna otrzymane teksty z innymi. Porwnanie z oryginaem pokazuje, co sprawio im najwiksz trudno. Dyktando obrazkowe jest dla studentw bardzo atrakcyjne. Polega na narysowaniu opisanego przez lektora (lub innego studenta) obrazka. Po zakoczeniu porwnuje si rysunek z oryginaem, co wyranie pokazuje stopie zrozumienia dyktowanego tekstu. Bardzo dobrze sprawdzaj si takie dyktanda przy powtarzaniu i utrwalaniu przyimkw. Jest to dobre wiczenie rwnie na rozumienie ze suchu. Sporzdzanie transkryptu wiczenie to polega na uzupe nianiu fragment w odsuchiwanego tekstu. Umoliwia w ten sposb s uchanie wypowiedzi innych osb, nie tylko lektora. Bardzo polecane jest w pracy za granic, gdzie jedynym sta ym wzorcem i ywym nadawc jest lektor . Zazwyczaj pozwala si na dowoln liczb powtrze ods uchiwania
Nr 43/2013
- 33 -
Gos Polski
- 34 -
Nr 43/2013
Boe Ciao zawsze obchodzi si w czwartek jedenastego dnia po Zielonych witkach (Zesaniu Ducha witego), midzy 21 maja a 23 czerwca. wito Eucharystii ustanowione zostao w XIII wieku i najpierw obchodzone byo w Belgii (od 1246 roku). Pniej rozszerzono je na ca Germani. W 1264 roku papie Urban IV, specjaln bull, wprowadzi je do kalendarza liturgicznego, obowizujcego w caym Kociele powszechnym. Niezmiennym symbolem tego wita, obchodzonego jako uroczysto Najwitszego Ciaa i Krwi Chrystusa, by zawsze chleb, jako Boy dar szanowany od pocztkw ludzkoci. W Polsce obchody Boego Ciaa zapocztkowane zostay w 1320 roku w diecezji krakowskiej, wprowdzone tam przez biskupa Nankera. Uroczyste procesje Boego Ciaa (pniejsze ni samo wito) zostay wprowadzone w Europie w XV wieku, i odbyway si pocztkowo tylko w kilku krajach chrzecijaskich: we Woszech, Francji, Anglii (prowincjach katolickich), Niemczech (prowincjach katolickich) oraz Polsce. Zatem, od XV wieku poczwszy, a po dzie dzisiejszy, w Polsce, w dzie Boego Ciaa (a dawniej take przez ca oktaw), ze wszystkich kociow wychodz uroczyste procesje z Przenajwitszym Sakramentem i id do czterech otarzy ustawianych na zewntrz wity. Przy kadym otarzu czytana jest lub piewana Ewangelia, a kapan udziela wiernym bogosawiestwa, na cztery strony wiata. Ceremonia ta ma rozwija kult Chrystusa w Eucharystii, lecz przez lud pojmowana jest nieco inaczej: oto Bg ukryty w Przenajwitszym Sakramencie opuszcza kocioy, schodzi z otarzy i idzie pomidzy ludzi, eby by blisko ich zwyczajnych, codziennych spraw. Procesje dawniej : W dawnych wiekach, z barwnych i okazaych procesji syn na ca Polsk Krakw. W czasie, gdy by stolic kraju (tj. do pocztku XVII wieku) w procesji idcej od Wawelu do kocioa Mariackiego kroczyli: krlowie Polski ze swym dworem, biskupi, ksia i zakonnicy, rajcy miejscy, wojskowi w paradnych mundurach, bractwa kupieckie ze swymi godami i sztandarami, uczeni i profesorowie, studenci oraz pozostali wierni. W czasach saskich synna ze swych salutw bya Warszawa: idce w procesji liczne konfraternie kupieckie z chorgwiami cechowymi strzelay
z muszkietw na wiwat kady batalion trzykrotnie przy kadym bogosawiestwie oraz wnoszeniu monstrancji do kocioa. Procesje dzisiaj: Obecnie najbardziej oryginalna procesja w Polsce ma miejsce w Spycimierzu koo Uniejowa (woj..... dzkie), bowiem stpa po niezwykych, oryginalnych dywanach (czsto kilometrowej dugoci) ukadanych misternie ze wieych kwiatw i patkw kwiatowych w rne wzory i symbole religijne na Bo chwa. Z kolei na Mazowszu (w owiczu i okolicznych wsiach, na Kurpiach, w okolicach Rawy Mazowieckiej i Opoczna), na Pogrzu, Podhalu, na ziemi sdeckiej, w Krakowie (i podkrakowskich wsiach) mona zobaczy idcych w procesji wiernych w barwnych, tradycyjnych strojach regionalnych (ktre obecnie zakada si ju jedynie na najwiksze wita religijne lub patriotyczne). Boy dar Chleb w kulturze ludowej by pierwszym i najwitszym poywieniem, tote nie wolno go byo spoywa nie umyt rk ani z nakryt gow. Obowizywa zakaz uywania chleba dla zabawy, rzucania nim, bd lepienia z niego kulek lub figurek. Uchybieniem byo te bbnienie palcami po bochenku, stukanie po nim noem czy rzucanie go z rozmachem na st po wyjciu z pieca. Chleb mona byo rozama jedynie w doniach, nigdy o kolano czy o krawd stou, natomiast wszystkie, nawet najdrobniejsze okruchy byy spalane pod pyt kuchenn lub przeznaczone dla ptactwa (nie wyrzucao si chleba do mieci !). Niegodziwoci byo wyjadanie miszu ze rodka bochenka i pozostawianie samej skrki. Brakiem szacunku dla chleba byo take kadzenie go spodem do gry. Jednak najwikszym przestpstwem moralnym byo upuszczenie chleba na ziemi, nie mwic ju o jego podeptaniu. Jeli ju to si zdarzyo (np. przez nieuwag), podnoszono chleb natychmiast, trzykrotnie go caujc na przeprosiny i zaraz go zjadajc (by si
Nr 43/2013
- 35 -
Kalendarium
1 kwietnia 1656 - luby lwowskie luby, ktre zoy 1 kwietnia 1656, w czasie potopu szwedzkiego, krl Jan II Kazimierz Waza w katedrze Wniebowzicia Najwitszej Maryi Panny we Lwowie podczas mszy witej odprawianej przez nuncjusza Pietro Vidoniego przed obrazem Matki Boej askawej. Autorem tekstu lubw lwowskich krla Jana Kazimierza by w. Andrzej Bobola. 2 kwietnia 1921 - otwarcie pierwszych midzynarodowych Targw Poznaskich. 3 kwietnia 1940 - jedna z licznych egzekucji grupy oficerw polskich w Katyniu. 4 kwietnia 1794 - bitwa pod Racawicami. Zwycistwo wojsk polskich przyspieszyo wybuch powstania kociuszkowskiego. Znaczcy udzia w bitwie wzili chopi, kosynierzy, a Wojciech Bartosz z Rzdowic wsawi si odwag, za ktre zosta nobilitowany (jako Bartosz Gowacki). Scen bitewn uwieczni polski malarz Jan Matejko. 5 kwietnia 1989 - w Polsce podpisano porozumienia Okrgego Stou. 10 kwietnia 2010 katastrofa lotnicza pod Smoleskiem, w ktrej zginli: prezydent RP Lech Kaczyski wraz z maonk Mari, ostatni p rezydent RP na uchods tw ie Rys zard Kaczorowski, najwysi dowdcy wojsk, przedstawiciele najwyszych wadz pastwowych. 1 maja 2011 - beatyfikacja papiea Jana Pawa II. 2 maja - Dzie Polonii i Polakw za Granic, polskie wito obchodzone 2 maja od 2002, ustanowione przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Tego samego dnia obchodzony jest Dzie Flagi Rzeczypospolitej Polskiej 3 maja 1791 - Sejm uchwali konstytucj (pierwsza ustawa zasadnicza w Europie). Gwnymi jej twrcami s Stanisaw August Poniatowski, Ignacy Potocki, Hugo Kotaj. 5 maja 1931 - Stanisaw Skaryski i Andrzej Markiewicz zakoczyli udany lot dookoa Afryki 26 000 km polskim samolotem PZL k-2. Tego dnia w 1939 roku minister Jzef Beck wygosi w Sejmie przemwienie, w ktrym odrzuci dania niemieckie, pady synne sowa: "Pokj [...] ma sw wysok cen, ale wymiern. My w Polsce nie znamy pojcia pokoju za wszelk cen...". 8 maja 1945 - powtrna kapitulacja w Berlinie. Zakoczya si wojna w Europie. 11 maja 1573 - Henryk Walezy zosta pierwszym elekcyjnym (wybieranym przez szlacht) krlem Polski. 12 maja 1364 - Kazimierz Wielki wyda akt uposaenia Uniwersytetu Krakowskiego. 15 maja 1951 - Attache kulturalny ambasady polskiej w Paryu Czesaw Miosz podj decyzj o pozostaniu na emigracji. 16 maja 1943 - Zakoczyo si powstanie w warszawskim gettcie. 26 maja - Dzie Matki. Tego dnia 1894 r. dokonano te wystawienia pracy Wojciecha Kossaka i Jana Styki, "Panoramy Racawickiej", podczas Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie, na ktrej prezentowano dorobek gospodarczy Galicji. 1 czerwca 1926 - Zgromadzenie Narodowe wybrao prezydentem RP Ignacego Mocickiego. Tego dnia jest rwnie Midzynarodowy Dzie Dziecka. 4 czerwca 1989 - Pierwsze demokratyczne i czciowo wolne, od koca II wojny wiatowej, wybory w Polsce. Powstaje tzw. sejm kontraktowy rozszerzony o izb senack.
6 czerwca 1794 - powstacy kociuszkowscy ponieli klsk w bitwie ze sprzymierzonymi wojskami rosyjsko-pruskimi pod Szczekocinami. 13 czerwca 1974 - W Monachium otwarto X Pikarskie Mistrzostwa wiata. Polska reprezentacja Kazimierza Grskiego zdobya III miejsce. 14 czerwca 1634 - pokj w Polanowie midzy Polsk a Rosj. Krl Wadysaw IV zrzek si praw do korony carskiej, a Moskwa zrezygnowaa z praw do Inflant i zapacia 200 tys. rubli odszkodowania. 23 czerwca - Dzie Ojca 24 czerwca 972 - bitwa pod Cedyni. Na prawym brzegu Odry Hodon wpierw pobi Mieszka, pniej za wojowie Mieszka I i jego brata Czcibora (jedyny z rodzestwa ksicia, ktrego znamy z imienia) pokonay margrabiego Hodona, ktry przyby ze swoimi druynami z odsiecz Wolinianom. W efekcie bitwy Mieszko opanowa Pomorze Zachodnie na prawym brzegu Odry z Wolinem i Szczecinem.
rdo: Internet
fot. miastoknurw.pl
Gos Polski , , 7924 14.12.06 . : . O. - . : . 42, , 151043 ; tel. 8-71536-70590, . , . , . , 114. 700 . ... , . GOS POLSKI kwartalnik Polonii w Kazachstanie zarejestrowany w ewidencji rodkw masowego przekazu Ministerstwa Kultury i Informacji Republiki Kazachstanu 7924 Redaguje zesp w skadzie: ks. Marcin Sk (dyrektor wydawniczy), Helena Nowicka (redaktor naczelny), Mikoaj Cako, Krystian Furmanowicz, Redaktor techniczny Jurij Wachowski Adres redakcji: Dom Kultury Polskiej przy Parafii Rzymskokatolickiej pw. w. Ap. Piotra i Pawa, . 42, , 151043 ; tel. 007-71536-70590. e-mail: GazetaGlosPolski@mail.kz, www.glospolski.narod.ru (redakcja zastrzega sobie prawo do skracania, redagowania i tumaczenia na jzyk polski nadsyanych tekstw) Kwartalnik wydawany jest przy dofinansowaniu Senatu RP i Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie oraz Ambasady RP w Kazachstanie