Call for papers

Zakad Historii Filozofii Staroytnej i redniowiecznej (IF UW) oraz Katedra Filozofii i Kultury Antycznej (WNH UKSW) zapraszaj na oglnopolsk konferencj naukow

Therapeia, askesis, meditatio Praktyczny wymiar filozofii w staroytnoci i redniowieczu

termin: 28.02-01.03.2014 miejsce: Uniwersytet Warszawski

W staroytnoci czsto porwnywano filozofi do medycyny. Ju Demokryt mwi, e medycyna leczy choroby ciaa, podczas gdy mdro uwalnia od namitnoci duszy. Zadaniem filozofii helleskiej byo nie tylko objanianie wiata, ale rwnie wskazywanie drogi do dobra. Dlatego w antycznym dyskursie filozoficznym kluczowego znaczenia nabray takie terminy, jak wiczenie duchowe, terapia duszy czy troska o dusz. Bios filozofa traktowano na rwni z jego dogmata. Uprawianie filozofii przybierao specyficzne formy wyrazu: zazwyczaj odbywao si w dialogu, we wsplnocie, w relacji mistrz-ucze, niekiedy zakadao skrajne postacie ekspresji, takie jak cynicka anaideia i parrhesia. Ten praktyczny wymiar filozofii znalaz swoje odzwierciedlenie w formie literackiej dzie filozoficznych, zachcajcych, angaujcych odbiorc, perswazyjnych (protreptyk, dialog, diatryba, list, apoftegmat i in.). Takie rozumienie filozofii przetrwao w tradycji chrzecijaskiej, zarwno staroytnej, jak i redniowiecznej. Przede wszystkim odziedziczya je staroytna tradycja monastyczna, wplatajc konkretne

praktyki filozoficznych wicze duchowych do swoich praktyk ascetycznych i zwizanej z nimi refleksji teologicznej. I tak np. platosko-stoicka prosoche postawa cigej uwagi skierowanej na samego siebie, bya czona z biblijnym wezwaniem do cigej czujnoci wewntrznej (stray serca), aby poskramia namitnoci i by otwartym na obecno Boga, z kolei platoska epistrophe jako zmiana kierunku ycia zwizana z odejciem od zudnych mniema i odkryciem swej prawdziwej duchowej natury, wpywaa na monastyczne rozumienia conversio jako odejcia od zudnych spraw tego wiata i odnalezienia w murach klasztoru drogi do niebiaskiej Ojczyzny. Poniewa teologia monastyczna stanowia a do XII wieku gwny nurt refleksji teologicznofilozoficznej zachodniego chrzecijastwa, do tego czasu w redniowieczu wci ywa pozostawaa integralnie z myl monastyczn zwizana praktyka filozoficznych wicze duchowych. A cho w nastpnych wiekach, czyli okresie scholastyki, nacisk w teologii i filozofii zosta pooony bardziej na ciso rozumowania i budowanie teoretycznych systemw ni dostarczanie reguy ycia, to jednak u mylicieli, u ktrych refleksja scholastyczna wizaa si z yciem mistycznym (Bonawentura, Eckhart), znw natrafiamy na wplecione w tkank chrzecijask i przez ni przemienione staroytne praktyki filozoficzno-duchowe (np. oczyszczenie intelektu na drodze apofatyki). Proponowana tematyka: - wiczenia duchowe w filozofii - filozofia jako melete thanatou / meditatio mortis - wsplnoty filozoficzno-religijne - forma tekstw filozoficznych i jej odziaywanie na odbiorc - zwizki medycyny i filozofii - atopiczno filozofa - metamorfozy filozoficznych wicze duchowych na gruncie teologii i ascetyki chrzecijaskiej - ycie monastyczne jako prawdziwa filozofia - apofatyka jako wiczenie duchowe w mistyce - filozofia scholastyczna a wiczenie duchowe - praktyczny wymiar filozofii w ujciu P. Hadota i J. Domaskiego - recepcja idei filozofii jako wiczenia duchowego w myli nowoytnej i wspczesnej

Prosimy o nadsyanie tematw wystpie oraz abstraktw (200-300 sw) do 15 padziernika 2013 r. na jeden z poniszych adresw: Krzysztof apiski (k.lapinski@uw.edu.pl) Rafa Tichy (rafal.tichy@uw.edu.pl) Robert Pawlik (r.pawlik@uksw.edu.pl)

Ilustracja: Houghton Library. MS Typ 207. Les diz moraulx des philosophes.