MI N IS T ER S TW O

SPRAW

WOJSKOWYCH

L. 1
1931

REGULAMIN LOTNICTWA

CBW www.cbw.pl

1 9 3 1

SPIS R Z E C Z Y
ROZKAZ WPROWADZAJCY,

CZ I.
OGLNE ZASADY.
ROZDZIA A.

OGLNA CHARAKTERYSTYKA LOTNICTWA.

Str%

1. Charakterystyka dziaa . . . 2. Oglny podzia z a d a .................................... 3. Praca ma korzy dowdcw i oddziaw 4 Zwalczanie nieprzyjaciela w powietrzu . 5. Zwalczanie nieprzyjaciela na ziemi 6. Zasady u y c i a ............................................
ROZDZIA B.

i
2 2 2

3 3

ORGANIZACJA. 7 8. 9, 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17 18. 19. Podzia na r o d z a je ............................................ Zadania lotnictwa linjiowego . Zadania lotnictwa towarzyszcego . Zadania lotnictwa myliwskiego Zadania lotnictwa bombardujcego Oglna uwaga , Podzia na jednostki . . Pluton t o w a r z y s z c y ................................... Eskadra Dywizjon G r u p a ............................................................... Baza lotnicza . . . . . Czowka lotnicza . . . . . 4 4 4 4 5 5 5 6 6 6 7 7 7

CBW www.cbw.pl

GWNA

DRUKARNIA

WOJSKOWA,

W ARSZAW A,

PRZEJAZD

10

IV
Sit.

V
Sr.

20. Magazyn l o t n i c z y ..................................................... ................................... 21. Plu on lotniskowy 22. Pluton h a n g a r o w y .....................................................
23 .

24. 25. 26. 27. 28. 29.

30.

31. 32. 33.

Pluton reflektorw ............................................ Stacja meteorologiczna . . . . . Oglna charakterystyka dowodzenia w lotnictwie. Obowizki dowdcy eskadry (plutonu) Obowizki dowdcy dywizjonu . . . . Obowizki dowdcy grupy . . . . Dowdcy aeronautyki przy sztabach wyszych . Oglna charakterystyka rodkw cznoci . Styczno osobista ............................................ Obowizki oficera cznikowego czno techniczna . . . . . . .
ROZDZIA C.

7 7 7 8 8 8
8

48. P i l o t ............................................. 49. Strzelec samolotowy . . . . 50. Personel pomocniczy . . . .

.
. .

19 20 20

Podzia jednostek do pracy. Normy pracy personelui latajcego.

9 9
10 10

10
U
11

51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65.
66.

Zasady oglne Jednostki odpoczywajce , . . . Jednostki (zaoga) w pogotowiu . . . . Jednostki w alarmie . . . Okrelanie norm p r a c y ............................................ Normy pracy w powietrzu . . . . Wybr z a o g i .............................................................. Sprzt i uzbrojenie. Samolot .............................................................. Charakterystyka s a m o l o t w ................................... Charakterystyka uzbrojenia lotniczego . Amunicja . ............................................. Bomby . . . . . . . . . Aparaty fotograficzne. Rczne. Apairaty w b u d o w a n e ............................................ Rne typy aparatw fotograficznych rodki c z n o c i ..................................................... Rad jostacje pokadowe . . . . . Sprzt do podawania sygnaw wietlnych Meldunki ciarkowe . . . . . . Podchwytywacz m e l d u n k w ..................................... Lotniska.

21
21

22 22 22

23 23

LOTNICZA SUBA INFORMACYJNA. 34. Zadania . . . . . . . . 35. rda wiadomoci . . . . . . 36. Oficer taktyczny . . . . . 37. Obowizki oficera taktycznego eskadry linjowej . 38. Teczki oficera taktycznego eskadry linjowej , 39 Teczka 1 .................................... ........ 40. Teczka 2 ....................................................................... 41. Teczka 3 . ................................... 42. Pooenie w a s n e ..................................................... 43. Pooenie nieprzyjaciela . . . 44. Obowizki oficera taktycznego dywizjonu myliw skiego ....................................................................... 45. Obowizki oficera taktycznego dywizjonu bombar dujcego . . . . . . .
ROZDZIA D.

12

12

12 13 13 14 14 15 15 16 17 17

67. 69. 70
68.

24 25 26 27 27 28 29 29 30 30 31 31 32

WARUNKI DZIAANIA LOTNICTWA W POLU. Personel.

CBW www.cbw.pl
46. 47.

71. 72. 73. 74. 75. 76 77. 78. 79. 80

Oglna charakterystyka personelu lataijcego . O b s e r w a t o r ....................................

18 19

Charakterystyka lotnisk pod wzgldem taktycznym Rodzaje l o t n i s k ..................................................... Lotniska podstawowe . Wze lotnisk p o d sta w o w y ch ................................... Odlego lotnisk podstawowych . . . . Lotnisko w y s u n i te ...................................................... Lotniska z a p a s o w e ..................................................... Ldowiska , .............................. Kto urzdza l o t n i s k a ............................................ Organizacja lotnisk wysunitych w dziaaniach ru chowych . .............................................................. 81. M. p. dowdcy jednostki lotniczej

32 33 33 34 34 34 36 36 37 37 39

VI
Sir.

VII
Str.

82. 83. 84. 85. 86. 87.

Warunki techniczne lotnisk . . . . . Czas potrzebny do przygotowania terenu pod lotniska . . . . . . . . Czas potrzebny na zainstalowanie eskadry na lotnisku p o d s ta w o w e m ............................................ Organizacja lotnisk podstawowych dla dywi zjonw bombardujcych . . . . . Obrona przeciwlotnicza lotnisk . . . . Suba na lotn isk u ................................... ........

39 40 40 40 41 42

W pyw warunkw atmosferycznych na dziaania i wydajno oracv lotnictwa. 88. 89. 90. 91. 92. 93. Oglna uwaga . Wiatr . Chmury i opady atmosferyczne Mga Pooenie soca Praca lotnictwa w nocy
42 42 43 43 43 43

107. 108. 109. 110. 111. 112 113. 114. 115 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124

Wydajno . . . . . . Organizacja cznoci radjowej Podzia dugoci fal . . . . S y g n a y ............................................ Samoloty w charakterze gocw Samochd, m o to cy k l.................................... Meldunki ciarkowe i rakiety meldunkowe P o d c h w y t y w a c z .................................... Pachty tosamoci . . . . . Pachty sygnalizacyjne . . . . Pachty wytyczne . . . . Oglne warunki uycia pacht . Sygnay wietlne . . . . Rakiety . . . . . . . Znaki umwione .ruchami rk Znaki umwione tosamoci samolotw . Stae znaki tosamoci . . . . Ewolucje . . . . . . . czno naziemna.

50 50 5t 51 51 52 52 52 53 53 54 54 54 55 55 55 56 56

W pyw obrony przeciwlotniczej nieprzyjaciela na dziaalno lotnictwa. 94. Dziaalno przeciwlotnicza nieprzyjaciela 95. Przeciwdziaanie lotnictwa nieprzyjaciela 96. Rola wasnej artylerji przeciwlotniczej . 97. Przeciwdziaanie obrony przeciwlotniczej ziemnej 98 Artylerja przeciwlotnicza 99. Karabiny maszynowe przeciwlotnicze 100. Reflektory przeciwlotnicze . . . . 101. Balony zaporowe . ...................................
ROZDZIA K.

44 44 45 45

125. 126. 127. 128. 129. 130.

45
4( 4'/ 47

Naziemna sie cznoci . . . . . . czno z wielkiemi jednostkami i broniami gwnemi . . . . . . . . czno ,z ssiadami . . . . . . czno z obron przeciwlotnicz . czno z formacjami balonowemi . czno wewntrzna w jednostkach lotnictwa
ROZDZIA F.

57 57 57 58 58 W

SZYKI.
CZNO.

102. 103. 104.

Zadania cznoci w lotnictwie Podzia cznoci w lotnictwie . Zasada organizacji cznoci w lotnictwie .
Charakterystyka rodkw cznoci.

47 48 48

CBW www.cbw.pl
105. 106.

czno drutowa. Telefon Radjotelegraf i radjotelefon

48 48

131. Oglne pojcie o szykach lotniczych 132. Cel szykw . . . . . . . 133. Rodzaje szykw . . . . . . 134. Klucz . . . . . . . . 135. Rj . . . . . . . . . 136. Odlegoci midzy samolotami w kluczu i roju 137. C i g ....................................................................... 138. Miejsce dowdcw szykw . . . .

58 58 59 59 59 60 61 61

VIII
ROZDZIA G.

IX
Sir.

PRZESUNICIA JEDNOSTEK LOTNICTWA.

Sir.

139. Zasada o g l n a ............................................................. 62 140. Rodzaje p rzesu n i.....................................................62 141. Przesunicia taktyczne . . . . .6 142. Przesunicia operacyjne . . . . . . 143. Sposoby wykonywania przesuni . . . . 144. Podzia pracy przygotowawczej . . . . 145. Praca dowdcy nakazujcego przesunicie . . 146. Praca dowdcy jednostki przesuwanej . . . 147. Organizacja odlotu rzutu latajcego . . . 148. Organizacja odmarszu rziutu koowego . . . 149. Rozpoznanie i przygotowanie nowego lotniska . 150. Rozkaz przesunicia.....................................................65 Zacznik Nr. 1.

2 62 62 63 63 64 64 64 65

CZ II.
WALKA.
ROZDZIA A.

160. T ow a rzy szen ie..............................................................71 161. Osona . . . . . . . . 162. Ubezpieczenie p o r e d n ie ............................................ 72 163. Patrolowanie obronne . . . . . 164. Z a s o n a .......................................................................72 165. Ubezpieczanie pracy lotnictwa . . . . 166. Ubezpieczenie samolotw pracujcych na korzy oddziaw ............................................ ........ . .7 167. Ubezpieczenie samolotw pracujcych na korzy dow dcw . . ............................................ 73 168. Ubezpieczenie lotnictwa wykonywajcego bombar dowanie d z i e n n e .....................................................74 169. Ubezpieczenie oddziaw i objektw . . . 170. Dziaania zaczepne ............................................ 74 171. Cel dziaa z a cz e p n y ch ............................................ 75 172. Rodizaje dziaa zaczepnych . 173. Patrolowanie z a c z e p n e ................................... . 7 5 174. Wymiatanie ..................................................... 75 175. Z a s a d a s k i............................................ ........ 176. Zwalczanie lotnictwa i balonw na polu walki . 177 Zwalczanie lotnictwa na wasnych tyach . .
ROZDZIA B.

71 72 73 3

74 75 75 76 76

TAKTYKA WALKI SAMOLOTW. ZASADY OGLNE. 151. 152. 153. 154. Cel walki . ............................................................. 69 Pojcie przewagi powietrznej . . . . 69 Pnzewaga powietrzna jest ograniczona w czasie i w p r z e s t r z e n i .....................................................70 Warunki uzyskania przewagi w powietrzu . . 70 178. 179. Oglne zasady w a l k i ............................................ 76 Oglne zasady natarcia , . . . . 11 Walka samolotu myliwskiego. 180. Okresy n a t a r c i a ................................... 181. Zblianie . . . . . . . 182. A t a k ................................... . . . 183. Natarcie na samolot jednoosobowy . . 184 Natarcie na samolot dwuosobowy . . . 185. Natarcie na samolot wieloosobowy . . . Walka klucza i roju. 186. Ogilne z a s a d y ..................................................... 187. Puap b e z p i e c z e s t w a ................................... 188. N a t a r c i e ..................................................... 79 80 .8 0 . . . . . .7 7 78 78 78 78 79

Taktyczne zasady dziaa lotnictwa przeciwko nieprzyjacie lowi w powietrzu.

CBW www.cbw.pl

155 156. 157. 158. 159

Rodzaje d i z i a a .....................................................70 Dziaanie o b r o n n e ..................................................... 70 Cel dziaa o b r o n n y c h ................................... 71 Rodzaje u b e z p i e c z e ............................................ 71 Ubezpieczenie b e z p o r e d n ie ................................... 71

X
Str.

XI Bombardowanie nocne.
Str*

189. Zbirka poi 190. Powrt na 191. Rozkazy d o 192. Walka r o

walce . . . . 81 lotnisko . . . . . . .8 1 waki k l u c z a ................................... 81 j u ............................................................. 82 Walka cigu,

193. 194. 195. 196. 197.

Zasady oglne . ............................................ 82 Puap b e z p i e c z e s t w a ............................................ 82 Natarcie . ............................................ 82 Zbirka po walce ,i powrt na lotnisko 83 Rozkazy do walki cigu . . . . .8 3 Walka dywizyjna,

198. 199.

Zasady o g l n e ............................................ N a t a r c i e ............................................ Zwalczanie balonw.

.8 3 84

200. Zasady o g l n e ..................................................... 201. N a t a r c i e .................................... . . . Walka obronna. 202. 203. 204. Zasady o g l n e ............................................ Walka obronna pojedynczych samolotw . Walka obronna w szykaoh . . .
ROZDZIA C.

84 84

85 . 86 .8 6

214. 215. 216. 217. 218. 219. 220. 221. 222. 223. 224. 225. 226. 227. 228. 229. 230. 231. 232. 233.

Charakterystyka bombardowania w nocy . Wysoko bombardowania nocnego Zaskoczenie ...........................................................90 Rozkaz przygotowawczy , , , , , Przygotowanie w y p r a w y ............................................ 91 Przygotowanie pod wzgldem taktycznym . , Przygotowanie pod wzgldem technicznym . Marszruta ............................................ Przygotowanie dowdcy eskadry . . . Przygotowanie z a g ............................................ 93 Rozkaz w y k o n a w c z y ................................... Odlot . . . . . . . .9 5 Kurs droigi . . . . . . .9 5 Punkty a r j e n t a c y j n e ................................... , Busola ..............................................................96 wietlne znaki orjentacyjne . . . . .9 Lot do objektu bombardowania . .. . . Przelot nad objektem i bombardowanie . Powrt na lotnisko i ldowanie . . . . Sposoby unikania dziaalnoci obrony przeciw lotniczej ...................................................... .9 9 Bombardowanie dzienne.

89 90 90 91 92 92 93 94

95 7 97 98 99

ZWALCZANIE NIEPRZYJACIELA NA ZIEMI. Zasady oglne, 205. C e l .............................................. . . . 206. Zasady zwalczania . . . . . .8 207. Wybr o b je k t w ................................................. 208. Znajomo o b j e k t u ................................... 209. N i s z c z e n i e ..................................................... 210. Nkanie . . . . . . . 211. Rozkaz zwalczanie ...................................................... 88 87 7 87 87 88 88

CBW www.cbw.pl
212 213.

Niszczenie objektw staych,

-Niszczenie objektw staych .....................................88 Objekty bombardowania .............................................89

234. Charakterystyka bombardowania dziennego . . 100 235. _ Wysoko bombardowania w dzie . . 100 236. Szyki ....................................................................... 101 237. Rozkaz przygotowawczy ....................................101 238. Przygotowanie wyprawy . . . . . . 101 239. W ybr marszruty i c z a s u ....................................101 240. Rozkaz wykonawczy 102 241. O d l o t .......................................................................102 242. Zbirka . . . . . 102 243. Lot do objektu bombardowania . . . . 103 244. Przelot nad objektem i bombardowanie go . . 104 245. Powrt i ldownie ............................................ 105 246. Wypadki s z c z e g l n e ............................................ 105 247. Sprawozdanie . . . . . . , 105

XII Zwalczanie celw ywych, 248. 249. 250.

XIII
Sr.

Sr.

Atakowanie z p o w ie trz a ................................... 106 Dziaanie k om b in ow a n e............................................107 Zwalczanie celw y w y c h ................................... 107 Dziaanie kombinowe.

251. 252. 253. 254. 255.

Charakterystyka dziaa kombinowanych . . 107 Rozkaz p rz y g o to w a w cz y ........................................... 108 Rozkaz dowdcy wyprawy . . . . 108 Odlot i z b i r k a ..................................................... 108 Wykonanie napadu . . . 108 Atakowanie z powietrza.

256. 257. 258. 259.

Charakterystyka a t a k o w a n ia ................................... 109 Zaskoczenie . 109 A t a k o w a n i e ..............................................................109 Oglne wskazwki . . . . . 110

CZ I I I .
PRACA LOTNICTWA NA KORZY DOWDCW I ODDZIAW .
ROZDZIA A

ROZPOZNANIE LOTNICZE.

260. Zalety i wady ro z p o z n a n ia ................................... 111

261. 262. 263. 264. 265. 266. 267. 268. 269. Rola (lotnictwa i balonw na uwizi w rozpozna niu bezporednich tyw . . . .112 Rozpoznanie dalszych i dalekich tyw . .113 Wielko rozpoznawanego obszaru . . . .113 Szybko dostarczenia wiadomoci . . 113 Podzia rozpoznania wedug sposobu wykonania. 114 Rozpoznanie wzrokowe , . . . .114 Rozpoznanie fotograficzne . H4 Rozpoznanie o rnych porach dnia . , .116 Rozpoznanie dzienne .............................................

www.cbw.pl

CBW

270. Rozpoznania nocne , . . . . . 116 271. Podzia rozpoznania pod wzgldem taktycznym . 116 272. Gtanice. rozpoznania . . . . . .117 273. Rozpoiznania dalekie i jego cele . . .117 274. Rozpoznanie bliskie i jego cele , . . .118 275. Rozpoznanie bojowe i jego cele . . . .118 276. Razkaiz rozpoznania . . . . . ,119 277. Cele rozpoznania . . . . . . .119 278. Rozpoznanie ruchu kolejowego . . .119 279. Rozpoznanie linij kolejowych . . , . .120 280. Rozpoznanie stacyj kolejowych . . . .121 281 Rozpoznanie drg koowych i wodnych . . 123 282. Rozpoznanie ruchu oddziaw nieprzyjacielskich. 124 283. Rozpoznanie oddziaw na postoju. . . . 125 284. Rozpoznanie umocnie t erenowych. . . . 126 285. Rozpoznanie lotnisk . . . . . . 127 286. Rozpoznanie urzdze specjalnych . . . . 128 287. Rozpoznanie rodkw obrony przeciwlotniczej nieprzyjaciela . . . . . . . 129 288. Mylenie rozpoznania przez nieprzyjaciela . . 129 289. Rozpoznanie wasnych oddziaw i terenu , . 129 290. Dozorowanie oglne i specjalne . . . 130 291. Podzia czynnoci zwizanych z wykonaniem zadania . .............................................................. 131 292. Czynnoci przed lotem . . , . . . 131 293. Przygotowanie pod wzgldem taktycznym . . 131 294. Przygotowanie pod wizgldem nawigacyjnym . 132 295. Przygotowanie pod wzgldem technicznym............. 132 2%. Porozumienie z p ilo t e m ............................................ 133 297. Czynnoci pilota przed lotem . . . . 133 298. Czynnoci obserwatora w czasie lotu . .133 299. Czynnoci pilota w czasie lotu . . . . 134 300. Wykonanie zadania . . . . ,134 301. Meldunki w czasie l o t u ............................................ 134 302. Przeciwdziaanie obrony przeciwlotniczej nieprzy jaciela w czasie l o t u .................................... 135 303. Zaskoczenie . . . . . . . . 135 304 Przeprowadzenie rozpoznania si . . .136 305. Czynnoci zaogi po locie . . . . . .137 306. Meldunek pisemny . . . . . 137

XV XIV Wsppraca z kawalerj w zagonie.

ROZDZIA B.
Str.

WSPPRACA LOTNICTWA Z PIECHOT.

Str,

307. 308. 309. 310. 311. 312. 313. 314. 315. 316. 317. 318. 319. 320. 321. 322. 323. 324. 325.

Zasady oglne ............................................. . 138 Zadania samolotu p i e c h o t y ................................... 138 Dozorowanie . , ............................................ 139 Granice pasa d z ia a n ia ............................................ 139 Czas pracy . . . . . . . 139 Wysoko l o t u .............................................................140 Wytyczne pooenia .................................................. 140 Rozkaizy w spp ra cy.................................................... 141 Przygotowanie si 'obserwatora . . . . 142 Rozpoczcie wsppracy i okrelenie pooenia 142 Rozpoznanie p r z e d p o l a ............................................ 143 Meldowanie wynikw . . . . . . 144 Sposb la ta n ia ..............................................................144 Dozorowanie przebiegu w a l k i ................................... 144 Informowanie p i e c h o t y ............................................ 145 Przekazywanie da i rozkazw . . . . 145 Informowanie a r t y l e r j i ................................... ........ 145 Ubezpieczenie samolotu piechoty . . . . 145 Wsppraca w rnych okresach walki . 146

336, Zasady oglne ............................................................... 150 337, Zadania 'L o t n ic tw a .................................................... 151 338, Charakterystyka dziaa kawalerji w zagonie . 151 339, Zadanie lotnictwa lin j o w e g o ................................... 151 340, Zadanie lotnictwa myliwskiego . . , ,152 341, Zadania lotnictwa towarzyszcego , . , ,152
ROZDZIA D.

WSPPRACA LOTNICTWA Z ARTYLERJ. 342, Cel w sppracy............................................................. 152 343, Znaczenie obserwacji lotniczej dla artylerji , 153 344, Lotnictwo wsppracujce z artylerj , , ,153 345, Zasady wsppracy . . . , . . .154 346, Warunki w s p p r a c y ............................................ 154 347, Wydajno pracy obserwatora lotniczego . .155 348, Zadania samolotu a r t y l e r j i ................................... 155 349, Dozorowanie specjalne dla artylerji , , . 155 350, Obserwacja ognia . . . . . . . 155 351, W skazywanie c e l w .....................................................156 352, Rodzaje s tr z e la n ia ..................................................... 156 353, Oglne zasady obserwacji ognia artylerji , ,157 354, Rozkaz dozorow ania.................................................... 157 355, Gzas itrwania wstrzeliwania i kontroli ognia . 157 356, Rozkaz strzelania do celw ustalonych , , 158 Zacznik Nr, 2.

ROZDZIA C.

WSPPRACA LOTNICTWA Z KAWALERJ. 326. 327. 328. 329. 330. 331. 332. 333. 334. 335. Zasady oglne ..............................................................146 Formy w s p p r a c y .....................................................147 Zadania samolotu k a w a le r ji................................... 147 Charakterystyka dziaa kawalerji , . , 147 Warunki wsppracy lotnictwa z kawalsrj . . 148 Rozpoznanie ...............................................................148 D o z o r o w a n i e .............................................................. 148 Utrzymanie cznoci wewntrz wielkiej jednostki. 148 Wsppraca z p o d j a z d a m i ....................................149 Wsppraca na polu w a l k i ................................... 150

www.cbw.pl

CBW

Warszawa, dnia 13 lipca 1931 r.

RO ZK A Z W P R O W A D Z A J C Y . Zatwierdzam do uytku subowego ,,Regulamin lotnictwa" 1931. Regulamin lotnictwa obejm uje zasady uycia i dziaa taktycznych lotnictwa. Zawiera wskaza nia, szczeglnie wykonawcze. Jest oparty na za sadach, zawartych w Oglnej instrukcji walki". Stanowi jej rozwinicie w odniesieniu do lot nictwa. Regulamin lotnictwa powinien by opanowany przez cay personel latajcy, a ponadto znany ofi cerom piechoty, kawalerji, artylerji przynajmniej od dow dcw bataljonw (pukw) wzwy. Szczegy wykonawcze, dotyczce wsppracy lotnictwa z broniami gwnemi, a nie objte niniej szym regulaminem, bd przedmiotem specjalnych instrukcyj. Jednoczenie uniewaniam Tymczasowy regu lamin formacyj lotniczych Lotnictwo w walce. Szef Sztabu Gwnego ^ y mcz:' tom U 1923

www.cbw.pl

CBW

Piskor Genera dywizji

Cz I.
OGLNE Z A SADY.
ROZDZIA A.

GLNA CH ARAK TERYSTYK A LOTNICTWA. Lotnictwo jest czci si zbrojnych, dziaajc powietrzu, przeciwko nieprzyjacielowi w poietrpi i na ziemi.

Dziaania lotnictwa s cile zwizane z myl rzewodni dziaa wojska ldowego, mona je rzeprowadza bd w zwizku z dziaaniami inych rodzajw broni lub niezalenie.
Swoboda ruchw, szybko, mono przekraczaia frontu nieprzyjacielskiego, znaczy zasig, silne zbrojenie i mono utrzymywania cznoci podzas lotu pozwalaj lotnictwu na rozpoznanie ola walki, w gb organizacji przeciwnika a do ego ywotnych i wanych orodkw. Lotnictwo przedua dziaanie wasnej artylerji, iepokojc i niszczc nieprzyjaciela tak na polu alki, jak i w gbi kraju, zadajc mu straty maerjalne i osabiajc jego siy moralne. Zalety te czyni z lotnictwa doskonay rodek zpoznania, ktrego warto potguje fotograf ja owietrzna, dajca wiadomoci bogate w szczegy, 1.
Charakte rystyka dziaa.

www.cbw.pl

CBW

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

czstokro dla Oika nieuchwytne, o prawdziwoci niezaprzeczalnej, Zalety lotnictwa jednake napotykaj w wyko rzystaniu go ograniczenia powodowane: niedokadnoci techniczn samolotw, a miano wicie: ograniczonym czasem ich lotu; ograniczonym ciarem unoszonego adunku amunicji; uzalenieniem od warunkw atmosferycznych; przeciwdziaaniem lotnictwa i obrony przeciw lotniczej nieprzyjaciela; trudnoci uzupenienia materjalnego i osobowe go, wreszcie koniecznoci organizowania lotnisk i ldowisk. 2.
Oglny podzia zada.

5. Zwalczanie nieprzyj aciela na ziem i. przeprowa dza lotnictwo zapomoc bombardowania lub ognia Zwalczanie nieprzyjacie karabinw maszynowych. la na ziemi.

Rnorodno zada, wykonywanych przez lot nictwo w stosunku do jego szczupej iloci naka zuje umiejtne wykorzystanie go na kadym szcze blu dowdztwa. W szczeglnoci wymaga to: od d o w d c w d y s p o n u j c y c h lot nictwem: ekonomicznego uycia lotnictwa, t. j. uywania go do zada istotnie najwaniejszych, ktrych nie mona wykona inne mi rodkami; uprzedniego informowania lotnictwa o swych za mierzeniach przekazywania swych da w cza sie, umoliwiajcym naleyte ich wykonanie; udzielania mu pom ocy przy organizacji lotnisk (siy robocze) i zaopatrzeniu (rodki lokom ocji); utrzymywania z lotnictwem cisej, sprawnie dziaajcej cznoci technicznej; od d o w d c w j e d n o s t e k l o t n i c t w a : utrzymywania stycznoci' osobistej z dowdc dysponujcym lotnictwem; zrozumienia i wczucia si w szczegowe pooe nie i zamiary dowdcy dysponujcego; poczynienia na czas wszystkich przygotowa w zwizku z rozkazami lub zamiarami dowdcy przeoonego; celowego wykorzystania podlegych mu jed nostek przez przydzielanie zada takim zaogom, ktre si najbardziej do ich wykonania nadaj; dopilnowania przekazania na czas wynikw wy konanych zada.

6.
Zasady uycia.

Zadania lotnictwa dziel si kategorje: prac na korzy dowdcw zwalczanie nieprzyjaciela w zwalczanie nieprzyjaciela na

na trzy zasadnicze i oddziaw, powietrzu, ziemi.

3. Praca na korzy dowdcw i oddziaw pole Praca ga na: na korzy poszukiwaniu wiadomoci o nieprzyjacielu oraz dowdcw i oddziaw. o pooeniu oddziaw wasnych;

utrzymywaniu cznoci; wsppracy z gwnemi rodzajami broni.

4. Zwalczanie nieprzyja ciela w po wietrzu.

www.cbw.pl

CBW

Zwalczanie lotnictwa nieprzyjacielskiego w po wietrzu ma na celu uatwienie wasnemu lotnictwu dziaalnoci bojowej i przeszkadzanie w pracy lotnictwu nieprzyjaciela; osiga si je przez walk powietrzn.

Regulamin lotnictwa ROZDZIA B.

Oglne zasady

O RG AN IZACJA.
7. Podzia na rodzaje.

Rozrniamy nastpujce rodzaje lotnictwa: lotnictwo linj owe, lotnictwo towarzyszce, lotnictwo myliwskie, lotnictwo bombardujce. Lotnictwo linjowe jest przeznaczone przedewsrystkiem do wykonywania zada na korzy do wdcw i oddziaw. Jego zadania podstawowe s: t rozpoznanie, -w sppraca z broniami gwnemi. Zadania ewentualne: zwalczanie nieprzyjaciela na ziemi, czno. Zadania lotnictwa towarzyszcego s zblione do zada lotnictwa linjowego, przyczem wykonywa ono sw prac w ramach wielkich jednostek. Jego zadaniami podstawowemi s: wsppraca z broniami gwnemi, utrzymanie cznoci, rozpoznanie bojowe. Zadania ewentualne: rozpoznanie bliskie. Lotnictwo myliwskie jest przeznaczone do zwal czania nieprzyjaciela w powietrzu. Zadaniami podstawowemi s: zapewnienie swobody dziaania wasnemu lotnic twu i balonom na polu walki;

8 Zadania lotnictwa linjowegoi

przeszkadzanie, a w pewnych wypadkach unie moliwienie dziaalnoci lotnictwu nieprzyjaciel skiemu. Zadania ewentualne: zapewnienie swobody lotnictwu dziaajcemu poza polem walki; zwalczanie nieprzyjaciela (celw ywych) przy pom ocy ognia karabinw maszynowych; rozpoznanie. Lotnictwo bombardujce jest przeznaczone do dziaania przeciwko nieprzyjacielowi na ziemi. Jego zadaniem podstawowem jest: niszczenie w nocy wanych dla nieprzyjaciela objektw staych. Zadanie ewentualne: niszczenie nieprzyjaciela w dzie. Podzia lotnictwa na rodzaje z okreleniem ich zada w zasadzie nie wycza uycia w pewnych wyjtkowych wypadkach (pocig, odwrt) kade go samolotu do wykonania zada, nie wchodzcych w zakres jego waciwego przeznaczenia. Jedynie sprzt oraz wyszkolenie jednostek ograniczaj moliwoci ich wykorzystania. Lotnictwo dzieli si na jednostki: b o j o w e: plutony, eskadry, dywizj ony. Z a o p a t r u j c e: bazy lotnicze, czowki, magazyny lotnicze.
11.
Zadania lotnictwa bombardu jcego.

12.
Oglna uwaga.

9. Zadanie lotnictwa towarzy szcego.

13. Podzia na jednostki.

10.
Zadania lotnictwa myliw skiego.

www.cbw.pl

CBW

Regulamin lotnictwa

Oglne asady

7 17. Grupa.

Pomocnicze: plutony lotniskowe, plutony hangarowe, plutony reflektorw, stacje meteorologiczne. Jednostki bojowe.
14. Pluton lotnictwa towarzyszcego jest jednostk Pluton towa organizacyjn i taktyczn. rzyszcy.

Grupa jest poczeniem kilku wyej wymienio nych jednostek bojowych pod jednem taktycznem dowdztwem, utworzonem czasowo do przeprowa dzenia okrelonego zadania. Jednostki zaopatrujce. Baza lotnicza jest podstawowym organem uzu peniania osobowego, oraz zaopatrywania w materja i sprzt lotniczy jednostek lotnictwa w polu. Czowka lotnicza jest wysunitym organem zao patrywania i ma na celu uzupenianie w personel i sprzt bojowy jednostek lotnictwa w polu w tych wypadkach, w ktrych one wskutek chwilowego pooenia nie mog korzysta ze swych rodkw organicznych wzgldnie ze rodkw bazy. Magazyn lotniczy armji jest podstawowym orga nem zaopatrzenia jednostek lotniczych w polu w m aterjay pdne, smary i amunicj. Jednostki pom ocnicze.

18. Baza lotni cza.

Skada si on z 3 4 samolotw.

15. Eskadra.

Eskadra jest jednostk organizacyjn, samo dzieln lub niesamodzieln. Skada si ona z 6 15 samolotw. Eskadra samodzielna jest jednostk taktyczn. Eskadra linjowa jest samodzieln jednostk or ganizacyjn i taktyczn. Eskadra myliwska jest niesamodzielna i jako pododdzia wchodzi organizacyjnie w skad dywi zjonu myliwskiego. Eskadra bombardujca jest niesamodzielna i ja ko pododdzia wchodzi organizacyjnie w skad dy wizjonu bombardujcego. Dywizjon jest samodzieln jednostk organiza cyjn i taktyczn. Skada si z 2 3 eskadr. Istniej dywizjony myliwskie i bombardujce. W ydzielenie eskadry myliwskiej ze skadu dy wizjonu moe zasadniczo nastpi jedynie w spow CZ^ ch *.wyjtkowych wypadkach. Wydzielenie eskadry bombardujcej ze skadu dywizjonu bombardujcego jest dopuszczalne na wet na czas duszy.

Czowka lotnicza.

20.
Magazyn lotniczy.

16.

Dywizjon.

21. Zadaniem plutonu, lotniskowego jest przygoto Pluton wanie terenw pod lotniska. lotniskowy. Plutony lotniskowe dziel si na: organiczne nalece d o dowdcy aeronautyki armji, dyspozycyjne, wchodzce w skad baz lotni czych.

www.cbw.pl

CBW

Zadaniem plutonu hangarowego jest: stawianie namiotw i hangarw polowych, administrowanie opuszczonemi lotn:skami. Plutony hangarowe wchodz w skad baz lotni czych.

22.
Pluton hangarowy.

8 23. Pluton reilektorw. 24. Stacja mete orologiczna.

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

Zadaniem plutonu reflektorw jest zapewni owietlenie i sygnalizacj wietln dla lotw noc nych. Zadaniem stacji meteorologicznej jest: wykonywanie, zbieranie i przekazywanie pomia rw meteorologicznych i aerologicznych do centrali. Stacja meteorologiczna wchodzi w skad orga niczny anmji. Dowodzenie.

nadzr nad opracowaniem i przekazaniem na czas osignitych wynikw zainteresowanym do wdcom; ; wyszukiwaniu i organizowaniu lotnisk wysuni tych (ldowisk) z rozkazu lub z wasnej inicja tywy; czuwaniu nad stycznoci z dowdc, na korzy ktrego pracuje; kierowaniu gospodark materjaow i troszczeniu si o zaopatrzenie eskadry. Dowdca dywizjonu jest odpowiedzialny za go towo bojow, ducha, porzdek i karno podle gych mu eskadr. W szczeglnoci: okrela codziennie kolejno i si jednostek od poczywajcych, w pogotowiu i w alarmie, rozdziela zadania midzy eskadry, nadzoruje przygotowanie i wykonanie zada, ^ wykorzystuje i przekazuje osignite wyniki zainteresowanym dowdcom, kontroluje i nadzoruje gospodark i zaopatrzenie eskadr, organizuje bezpieczestwo ruchu lotniczego i ubezpieczenie lotnisk. Obejmuje osobicie dowdztwo dla przeprowa dzenia dziaania bojow ego szczeglnej wagif zwaszcza, gdy samoloty podlegych mu eskadr wystpuj w wikszej iloci. Obowizki dowdcy grupy lotniczej s takie sa me jak obowizki dowdcy dywizjonu z wyjtkiem spraw gospodarczych i zaopatrzeniowych.
28. Obowizki dowdcy grupy. 27. Obowizki dowdcy dywizjonu.

25. Cikie, wyczerpujce moralnie i fizycznie wa Oglna cha runki pracy w powietrzu, osamotnienie zag rakterystyka dowodzenia w czasie wykonywania zada oraz oglny charakter w lotnictwie. broni, nakadaj na wszystkich dowdcw obowi

zek zrozumienia specjalnego charakteru dowodze nia podlegemi im jednostkami. Wychowanie i szkolenie personelu powinno by sta trosk wszystkich dowdcw.
26. Obowizki dowdcy eskadry (plutonu).

www.cbw.pl

CBW

Dowdca eskadry (plutonu) jest odpowiedzialny za caoksztat pracy eskadry, jej gotowo bojow, ducha, porzdek i karno. Na adnym szczeblu dowodzenia osobowo dowdcy nie wywiera tak zasadniczego w pywu na charakter oddziau, jak na szczeblu dowdcy eskadry (plutonu). Obowizki jego polegaj na: kierowaniu wykonaniem wszelkich zada, jakie otrzymuje eskadra, przez: rozdzielenie ich midzy wykonawcw, uzgadnianie wsppracy wszystkich skadnikw eskadry (sekcyj: fotograficznej, cznoci, obrony przeciwlotniczej, suby startowej), nadzr nad przygotowaniem i wykonaniem za da,

10 29. i Dowdcy aeronautyki przy szta bach wy szych.

Regulamin lotnictwa

O^lne zasady

11

Sztab armji ma dowdc aeronautyki. Dowdca aeronautyki armji dowodzi bojowemi jednostkami lotnictwa i balonw, podlegemi bez porednio armji oraz kieruje zaopatrzeniem wszyst kich jednostek aeronautycznych bd podlegych dowdztwu armji, bd bdcych w dyspozycji niszych dowdztw. D o wykonania tych zada ma podlegy mu per sonel pewn ilo jednostek zaopatrujcych i p o mocniczych. Sztab grupy operacyjnej nie ma specjalnego do w dcy aeronautyki, a funkcje te obejmuje dowdca jednostki lotnictwa, wchodzcej w skad grupy. W wypadku przydzielenia do grupy operacyjnej kilku jednostek, moe by wyznaczony specjalny dowdca (dowdca grupy), obejm ujcy automa tycznie funkcje dowdcy aeronautyki. Dowdca aeronautyki grupy operacyjnej jest wycznie do wdc taktycznym. Sztaby wielkich jednostek (dywizja piechoty, brygada kawalerji) nie maj specjalnych dow d cw aeronautyki, a funkcj t obejm uje dowdca jednostki lotnictwa, wchodzcej w skad wielkiej jednostki.

c zadanie, dla udzielenia szczegowej instrukcji lub odebrania sprawozdania. Styczno osobist doran stosuje si jak naj czciej, szczeglnie w wypadkach wykonywania wanych zada rozpoznawczych oraz zada na ko rzy oddziaw (wsppraca z piechot, kawaler j i artylerj). Styczno osobist sta stosuje si w zasadzie zawsze. Polega ona na staem przydzielaniu przea jednostk lotnicz do wielkiej jednostki, na kt rej korzy pracuje, oficera cznikowego, zaopa trzonego w rodki cznoci (samolot, samochd, motocykl).
32. Obowizkiem oficera cznikowego przy do Obowizki wdztwie wielkiej jednostki (dywizji piechoty, bry oficera cz gady, kawalerji) jest: nikowego. odbieranie i przesyanie rozkazw dla jednostki lotniczej; informowanie dow dcy j ednostki lotniczej o wszystkich zmianach, zachodzcych na odcinku dziaania, a zebranych przez oficera informacyjne go wielkiej jednostki, przekazywanie dowdcy przeoonemu wszelkich informacyj dostarczonych przez lotnictwo; ewentualnie wsplne opracowywanie ze sztabem wielkiej jednostki zada dla lotnictwa; ponadto penienie zazwyczaj obowizkw do w dcy ,,patrolu lotniskowego i odpowiedzialno za wybr ldowisk i organizacj posterunkw cz noci z samolotami.

30. Istniej dwa podstawowe sposoby utrzymywania Oglne zasa cznoci midzy dowdcami dysponujcemi lotnic dy utrzymy wania cz twem i dowdcami jednostek lotnictwa: noci. zapomoc stycznoci osobistej,

zapomoc rodkw technicznych.

31. Styczno osobista.

www.cbw.pl

CBW

Styczno osobista moe mie charakter dorany lub stay. Styczno osobista dorana polega na osobistem zetkniciu si dowdcy dysponujcego lotnictwem lub latami z zaog (obserwatorem), wykonywaj -

Zasady organizowania cznoci technicznej oma wia rozdzia czno.

33. czno techniczna.

12

Regulamin lotnictwa ROZDZIA C.

Oglne zasady

13

LOTNICZA SUBA INFORMACYJNA.

34. Zadania.

Kady szczebel taktycznego dowdztwa lotnicze go ma wasn sub informacyjn, ktr z ramie nia dowdcy kieruje oficer taktyczny. Zadaniem suby informacyjnej jest utrzymywa nie w cisej aktualnoci pooenia wasnego i nie przyjaciela zarwno oddziaw naziemnych jak i powietrznych, celem dostarczania w kadej chwili danych, potrzebnych lotnikom do wykona nia powierzonych im zada.

W razie wydzielenia ze zwizku dywizjonowego eskadry myliwskiej lub bombardujcej, sub in formacyjn doranie kieruje jeden z oficerw w y znaczonych przez dowdc eskadry. Sub informacyjn w plutonie towarzyszcym kieruje dowdca,
37. Do obowizkw oficera taktycznego naley: Obowizki przekazywanie zaogom zada z rozkazu do oficera taktycznego wdcy; , . eskadry udzielanie wskazwek o pooeniu wasnem i nielinjowej. przyjacielskiem zaogom wyruszajcym na zadania; udzielanie wskazwek o sposobie wykonania zada; . kontrolowanie przygotowa do zadania, poczy nionych przez zaog; kontrolowanie wynikw zada, wykonanych przez zaogi; , przekazywanie otrzymywanych meldunkw, uaz osobicie, bd przez zaogi zainteresowanym od dziaom i sztabom; stae zapoznawanie personelu latajcego z aktualnem pooeniem wasnem i nieprzyj acielskiem; stawianie wnioskw dowdcy co do sprawdza nia wiadomoci rozbienych lub niestwierdzonych; prowadzenie dziennika eskadry. 38. Wszystkie wiadomoci, zbierane przez oficera Teczki taktycznego eskadry, powinny by prowadzone oficera taktycznego w 3 teczkach. eskadry Teczka 1 zawiera dwie (lub wicej) podtelinjowej. czek z wiadomociami o pooeniu wasnem i njprzyjaciela. Powinny si w niej znajdowa, uoo ne w chronologicznym porzdku, wszystkie akta, rozkazy i dokumenty, ktre wpyny do eskadry.

35. Wiadomoci o oddziaach wasnych uzyskuje si rda z rozkazw, komunikatw i zarzdze dowdcw, wiadomoci.

dla ktrych si pracuje. Wiadomoci o nieprzyjacielu uzyskuje si z: komunikatw, sprawozda i informacyj od o d dziaw informacyjnych sztabw wielkich jedno stek, zbierania i opracowywania wiadomoci dostar czonych przez meldunki lotnicze, sprawozda lub meldunkw. od suby obrony przeciwlotniczej, a mianowicie: posterunkw obser wacyjno-meldunkowych, artylerji przeciwlotniczej i t, d.; wiadomoci uzyskanych od ssiednich jednostek lotnictwa i balonw; wiadomoci otrzymanych od jecw z personelu latajcego, oraz zdobytego sprztu lotniczego nie przyjaciela. Sub informacyjn w eskadrze linjowej, dy wizjonie myliwskim i bombardujcym kieruje ofi cer taktyczny eskadry (dywizjonu).

36. Oficer taktyczny.

www.cbw.pl

CBW

14

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

15 41. Tczka 3.

Teczka 2 zawiera odpisy dokumentw o po oeniu wasnem lub nieprzyjaciela, ktre wyszy z eskadry do sztabw lub innych jednostek. Teczka 3 zawiera mapy lub szkice z wykrelonem pooeniem wasnem i nieprzyjaciela (mo g by rwnie umieszczone na cianie lub sioach).
39. Teczka 1.

Znajduj si w niej dokumenty dotyczce: pooenia wasnego (podteczka A ), pooenia nieprzyjaciela (podteczka B). Dokumenty o pooeniu wasnem dotycz: rozkazw operacyjnych dow dcw przeoo nych, rozkazw specjalnych, zestawie pooenia wasnego i t, d.; rozkazw operacyjnych innych dowdcw lot niczych, balonowych i obrony przeciwlotniczej; informacyj o lotniskach, ldowiskach i terenach rozpoznanych. Dokumenty o pooeniu nieprzyjaciela dotycz: komunikatw informacyjnych, sprawozda i in nych dokumentw, otrzymywanych od dowdcw i jednostek ssiednich lotnictwa; sprawozda i innych dokumentw, otrzymywa nych od suby obrony przeciwlotniczej (posterun kw obserwacyjno-meldunkowych, artylerji prze ciwlotniczej i t. d.). Znajduj si w niej nastpujce dokumenty: odpiisy meldunkw, otrzymanych od zag wyko nywaj cych zadania; fotograf je terenu nieprzyjacielskiego; ewentualnie odpisy sprawozda z pracy bojowej, przesyanych wadzom przeoonym.

Znajduj si w niej nastpujce dokumenty: mapa terenu operacyjnego; kalki z ostatniem pooeniem wasnem i nieprzy jaciela; mapy rejonw ju sfotografowanych oraz maj cych by fotografowanemi (mapa 1 : 100,000); ewentualnie inne mapy, uwydatniajce w szcze gach pewne pooenia. ,Na kalce z pooeniem wasnem (teczka 3) . po winno by zaznaczone: j e l i e s k a d r a p r a c u j e dla d o w d z t w o d g r u p y o p e r a c y j n e j w z w y (mapa 1 :300.000): rozmieszczenie wasnych oddziaw w terenie z oglnem zaznaczeniem pierwszych linij oraz z zaznaczeniem miejsca postoju sztabw od dywi zji (lub oddziau wydzielonego) wzwy; rozmieszczenie wasnych jednostek lotnictwa, balonw i obrony przeciwlotniczej; strefy dla lotnictwa zakazane; rejony sygnalizacji wietlnej (reflektory kierun kowe lub inne wiata, wskaniki, ich zasig i zna czenie) ; lotniska podstawowe, zapasowe, wysunite i l dowiska, lotniska nocne; tereny pod lotniska rozpoznane: sie cznoci midzy dowdztwami oraz jed nostkami lotniczemi. J e l i e s k a d r a p r a c u j e na k o r z y w i e l k i e j j e d n o s t k i , wtedy poza wyej w ymienionemi szczegami prowadzi ponadto (mapa

42. Pooenie wasne.

40. Teczka 2 .

www.cbw.pl

CBW

1 ; 100.000) :

16

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

17

szczegowe rozmieszczenie oddziaw wasnych w terenie (linji czat) z zaznaczeniem miejsc postoju dowdztw od pukw wzwy; stanowiska artylerji wasnej z odrnieniem artylerji cikiej i polowej (kolorami), z zaznaczeniem artylerji bezporedniego wsparcia i oglnego dzia ania; lotniska wysunite i tereny nadajce si na l dowiska.
43. Pooenie nieprzyja ciela.

rejony stanowisk artylerji nierozpoznanej; rejony umocnie, odwodw, magazyny, skady i t. d.; ruch na linjach komunikacyjnych; miejsca wzlotw i biwakw balonw; lotniska wysunite i ldowiska.
44. Obowizki oficera taktycznego dywizjonu (eska Obowizki dry wydzielonej) myliwskiego s te same co obo oiicera wizki oficera taktycznego eskadry linjowej, pra taktycznego dywizjonu cujcej na korzy armji. Wiadomoci zbiera si i prowadzi w taki sam myliwskie go. sposb jak na szczeblu eskadry linjowej, przyczem w teczce 1 (podteczka B) s zebrane dokumenty dotyczce: iloci lotnictwa nieprzyjacielskiego; rodzai tego lotnictwa; typw samolotw; uzbrojenia samolotw; taktyki lotnictwa nieprzyjacielskiego. Natomiast w teczce 3 s zebrane dokumenty, do tyczce pooenia nieprzyjaciela, ze specjalnem uwzgldnieniem: rozmieszczenia jego lotnictwa i rejonw jego dziaa. 45. Obowizki oficera taktycznego dywizjonu (eska Obowizki dry wydzielonej) bombardujcego s te same co oficera obowizki oficera taktycznego eskadry linjowej, taktycznego dywizjonu pracujcej na korzy armji. Wiadomoci zbiera si i prowadzi w taki sam spo bombardu jcego. sb jak na szczeblu eskadry Imjowej, a dochodz do nich jeszcze obowizki zbierania specjalnych wiadomoci, wynikajcych z charakteru dziaa lotnictwa bombardujcego.
Regulamin otnictw* 2.

Kalka z zawiera:

pooeniem nieprzyjaciela

(teczka 3)

j e l i e s k a d r a p r a c u j e dl a d o w d z t w
od g r u p y o p e r a c y j n e j w z w y (mapa 1:300.000): rozmieszczenie oddziaw nieprzyjaciela w tere nie z oglnem zaznaczeniem pierwszych linij oraz stanowisk artylerji rozpoznanej i rejony artylerji nierozpoznanej (polowej, cikiej); ruch na linjach komunikacyjnych (koleje, szosy i t. d .); rejony postoju odwodw, magazyny i t. d.; lotniska rozpoznane i przypuszczalne, z zazna czeniem rodzajw lotnictwa znajdujcych si na lotniskach rozpoznanych (fotografja lotnisk); rejony najbardziej czynnego dziaania lotnictwa; rozmieszczenie rodkw obrony przeciwlotniczej; umocnienia polowe. J e l i e s k a d r a p r a c u j e na k o r z y wielkiej jednostki (mapa 1 :100.000): ostatnie pooenie nieprzyjaciela na polu bitwy i rozmieszczenie jego pierwszej linji; rozpoznane stanowiska artylerji polowej i ci kiej;

www.cbw.pl

CBW

18

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

19

W zwizku z tem oficer taktyczny, poza doku mentami w teczkach 1, 2, 3 prowadzi nastpujce dokumenty: w teczce 1 (podteczka): wycinki mapy w skali 1 : lOO.OOOi okrelajce pooenie celu; plan, fotografj lub szkc w duej skali, wskazu jcy szczeglnie czue punkty celu; wykaz wiadomoci otrzymanych o celu, z poda niem rde, a w szczeglnoci z podaniem planu rozmieszczenia wiate w rejonie celu oraz na szla kach prowadzcych do niego; wykaz ju wykonanych napadw na poszczegl ne cele i stwierdzonych wynikw (meldunki, foto graf je). W teczce 3 map 1 : 300.000 z zaznaczeniem celw nadajcych si do bombardowania i wskaza niem odlegoci do neh: wiadomoci rne (podteczka) zawierajce: tablic faz ksiyca, aktualne wiadomoci meteorologiczne.
ROZDZIA D.

47. Obserwator wykonywa najbardziej odpow ie Obserwator. dzialne zadania na korzy dow dcw i oddziaw. Szczeglnie wane jest rozpoznanie na korzy do wdcw , gdzie wiadomoci dostarczone przez nie go czstokro zaway mog na losach caego dzia ania. Zakres stawianych zada wymaga od niego: nietylko doskonaego wyszkolenia w praktycznem uyciu sprztu, potrzebnego do wykonywania za da, lecz take gruntownej znajomoci dziaania oddziaw, na ktrych korzy pracuje (piechota, artylerja, kawalerja), oraz znajomoci oglnych zasad taktyki oddziaw nieprzyjacielskich. Ze wzgldu na ogrom stawianych zada i w y maga (szybka orjentacja, obserwacja i decyzja), oraz odpowiedzialno, jaka na nim ciy, obser wator jest dow dc zaogi kadego samolotu. Pilot wykonywa bardzo powane zadania w p o wietrzu. Wymaga si od niego: znajomoci zasad walki powietrznej i orjentacji w terenie; wysokich zalet fizycznych i moralnych, poczonych z przytomnoci umysu, siln w ol i szybkiem pobieraniem decyzji. Kady rodzaj lotnictwa wymaga poza tem od pi lotw pewnych specjalnych umiejtnoci, a miano wicie: pilot samolotu linjowego lub towarzyszcego powinien zna dziaania oddziaw (piechoty, kawalerji, artylerji) oraz zasady pracy obserwatora w celu uatwienia mu jej; pilot samolotu myliwskiego oprcz doskona ego opanowania samolotu powinien b y wyspe48.
Pilot.

W ARU NKI D ZIAAN IA LO TN ICTW A W POLU. Personel. 46. Rozstrzygajcym czynnikiem prowadzenia dzia
Oglna cha a powietrznych jest duch onierza lotnika. Dla rakterystyka personelu la tego te dobr odpowiedniego personelu w jed nostkach lotnictwa ma znaczenie grujce. Lotnik, tajcego.

majc pene zrozumienie swoich obow izkw o* nierskich, musi by zawsze gotow do wykonania, nieraz w bardzo cikich warunkach, powierzonych m u zada, www.cbw.pl

CBW

20

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

21

cjalizowany w' walce powietrznej, ^ wybitnym strzelcem, co w poczeniu z zacitoci, wytrwa oci i duchem zaczepnym zapewni mu zwyci stwo W walce.
49. Strzelec samolotowy.

Podzia jednostek do pracy. Normy pracy perso nelu latajcego. Staym obowizkiem dow dcy kadej jednostki lotniczej jest zapewnienie sobie monoci w y k o nania zada posiadanemi rodkami i racjonalne uycie pogotowia zalenie do wymaga chwili . Skad i szyki, jakich naley uywa do w yko nania zada, zmieniaj si w kadym poszczegl nym wypadku zalenie od: zadania * warunkw atmosferycznych (mga, deszcz, w y soko chmur); . wiadomoci o dziaalnoci lotnictwa nieprzyjacielskiego. D ow dca jednostki lotniczej okrela codziennie kolejno pogotowia swoich eskadr lub zag (sa molotw), ktre ma do dyspozycji, a mianowicie: jakie jednostki lub zaogi odpoczywaj; jakie jednostki lub zaogi s w pogotowiu; jakie jednostki lub zaogi s zaalarmowane.
51. Zasady oglne.

W skad zag samolotw mog take wchodzi strzelcy samolotowi. S oni wyszkoleni w prowadzeniu walki po wietrznej, bambardowaniu i nawigacji pow.etrznej. Sprawno i wynik pracy jednostek lotniczych zaley nietylko od personelu latajcego, lecz rw nie od doboru, wyszkolenia i sumiennej pracy personelu pomocniczego. Personel ten skada si z:

50. Personel pomocniczy.

personelu technicznego (mechanicy), ktry tw o rzy obsug samolotw; zbrojmistrzw i pirotechnikw, przeznaczonych do utrzymania i konserwacji sprztu uzbrojenia i amunicji; fotografw, tworzcych obsug sprztu foto graficznego; radjotelegrafistw i radiomechanikw do obsu giwania specjalnych lotniczych rodkw cznoci; innych specjalistw (np. m eteorologw, elektro technikw i innych) przeznaczonych do speniania funkcyj specjalnych. Oprcz tego kada jednostka lotnicza ma w swym skadzie szeregowych o oglnem w yszko leniu wojskowem, przeznaczonych do suby ubez pieczenia www.cbw.pl i innych prac.

CBW

52. Kady samolot po pow rocie na lotnisko bez Jednostki zwocznie powinien by przygotowany do nastp odpoczywa jce. nego lotu. Personel: zaogi w eskadrze (na kwaterach lub w hanga rach); mechanicy na kwaterach lub przy pracy na lot nisku. Sprzt * samoloty w namiotach w przygotowaniu do na stpnego lotu. Personel powinien by tak zakwaterowany, aby go mona byo zebra w cigu 30 minut.

22

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

23

Zaoga czy jednostka powracajca na lotnisko po wykonaniu zadania jest zasadniczo w stania odpoczynku. 53.
Jednostki (zaogi) w pogotowiu.

Personel: zaogi w pobliu lotniska (samolotw); mechanicy na lotnisku. Sprzt: samoloty w namiotach gotowe do lotu. Przejcie ze stanu pogotowia do alarmu nie mo e trwa duej ni 15 minut. Personel: zaogi przy samolotach gotow e do odlotu; mechanicy Przy samolotach. Sprzt: samoloty na lotnisku gotowe do lotu. Po zaalarmowaniu pierwszy samolot (klucz) powinien odlecie przed upywem lu minui. W yczerpujce warunki pracy w powietrzu w y Normy te s zmienne i zale przedewszystkiem od cech indywidualnych personelu latajcego oraz od: pooenia oglnego; przeciwdziaania lotnictwa nieprzyjaciela i je go obrony przeciwlotniczej; charakteru zada nakazanych do wykonania (praca nad linjami lub na tyach nieprzyjaciela); warunkw atmosferycznych; czasu wykonywania zada (pora roku i dnia); technicznych waciwoci wasnego sprztu lot niczego.

54.
Jednostki w alarmie.

55.

Okrelanie magaj okrelenia norm pracy. norm pracy.

56. Czas trwania pracy na dob okrelaj niej p o Normy pracy dane normy, ktre stanowi bardzo duy wysiek ;v powietrzu. i nie mog by stosowane duej ni przez kilka dni z rzdu. Normy te wynosz: przy rozpoznaniu bojowem i taktycznem albo dziaaniach niszczycielskich przeciwko celom p o oonym na bliskich tyach nieprzyjaciela 2 lo ty dziennie, ktrych oglny czas nie powinien przekracza 2 3 godzin; przy rozpoznaniu dalekiem 1 lot; przy rozpoznaniu nocnem 1 lot; przy wsppracy z artylerj do 2 lotw ogem 4 5 godzin; przy wsppracy z piechot i kawalerj w b o ju 2 loty p o 1 godzinie kady. Dla personelu lotnictwa bombarduj acego, norma pracy wynosi zasadniczo 1 lot, wyjtkowo 2 loty krtkie. Dla personelu lotnictwa myliwskiego norma wynosi 4 godziny (w zasadzie 2 loty). Przekraczanie tych norm jest dopuszczalne tylko w pooeniach wybitnie wyjtkowych. W in nych natomiast wypadkach naley zachowa jak najdalej posunit oszczdno w zuywaniu jed nostek lotnictwa. W arto bojow a kadego samolotu w ojskow e go, poza jego waciwociami technicznemi i taktycznemi, zaley przedewszystkiem od osobistych wartoci i waciwego doboru pilotw i obser watorw. Pilot i obserwator tworz zaog, ktra stanowi cao i jako taka dzieli si niebezpieczestwami j pdfusionmi powodzniajni 57.
Wybr zal)gi.

www.cbw.pl

CBW

24

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

25

cise zgranie si pilota z obserwatorem jest konieczne do wykonywania zada bojowych, zwaszcza do prowadzenia walki przez pojedyncze samoloty. Due znac::enie ma rwnie przyzwyczajenie si personelu latajcego do tego samego sprztu. Czynniki te maj duy w pyw na sprawno bojow zag. Dowdca jednostki lotnictwa musi je mie zawsze na uwadze, a szczeglnie, gdy chodzi o wykonanie zada trudnych. Natomiast zadania atwiejsze powinien wykorzystywa do doskonale nia personelu latajcego mniej dowiadczonego, starajc si w tym wypadku czy dowiadczone go pilota z modym obserwatorem i naodwrt. Celem powikszenia wydajnoci pracy zag, korzystne jest wyznaczanie ich do penienia zada na tych samych odcinkach frontu i w miar mo noci do tych samych zada. Sprzt i uzbrojenie. 58.
Samolot.

dwuosobowe, w ieloosobow e; pod wzgldem uycia taktycznego na: linjowe, towarzyszce, myliwskie, bombardujce. 59. Przy dzisiejszym stanie techniki znamienne ce Charaktery chy samolotw rnych typw s nastpujce. Samolot linjowy. Dodatnie: znaczna szybko pozioma i wznoszenia si; duy puap (nie mniej jak 6000 ml; dostateczny promie dziaania (200 300 km); dobre pole widzenia obserwatora; mono zabierania adunku bomb; dostateczna zwrotno; ujemne: martwe pole ostrzau wd, wprzd i wty z karabina maszynowego obserwatora: trudno cakowitego porozumienia si midzy pilotem i obserwatorem; konieczno posiadania dobrego lotniska do startu i ldowania. Samolot towarzyszcy. Dodatnie: atwo startu i ldowania; dobra w idoczno; dostateczna zwrotno; ujemne: sabo uzbrojenia; maa szybko pozioma.

styka samo lotw.

www.cbw.pl

CBW

Broni lotnictwa jest samolot wraz z caem wyposaeniem. Przeznaczenie poszczeglnych rodzajw samo lotw do dziaa zaley od ich w aciwoci tech nicznych, ktre wraz z rozwojem techniki ulegaj zmianom. W ynika z tego, e: taktyka lotnictwa zmienia si jednoczenie ze zmian znamiennych cech sprztu. Samoloty bdce obecnie w uyciu dziel si na nastpujce kategorje: pod wzgldem zaogi: jednoosobowe,

26

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

27

Samolot myliwski. Dodatnie: dua szybko pionowa i pozioma; dua zwrotno; wysoki puap (co najmniej 7000 m ); dua szybko nurkowania; ujemne: may zapas mater j aw pdnych (okoo 3 g. lotu); maa ilo zabieranej amunicji; mono strzelania jedynie w kierunku lotu; ograniczona widoczno. Samolot bombardujcy. Dodatnie: mono zabierania duego adunku bomb; duy promie dziaania; dostateczny puap (okoo 5000 m); ujemne: saba zwrotno; maa szybko pozioma; maa szybko wznoszenia si; dugo startu.
60

S am olot bombardujcy, zalenie od swej w iel koci, ma wiksz ilo karabinw m aszynow ych, ruchomych. , . .. . Wszystkie karabiny maszynowe maj celowniki specjalne. Wyrzutniki bomb obsuguje si z kabiny obser watora, przyczem moliwe jest w yrzucanie bomb pojedyczo lub serjami.

Amunicja maokalibrowa lotnicza dzieli si na. zwyk; pancemo-wietln; zapalajc (smugowo-zapalajc). Dla atwiejszego^ trafienia i zniszczenia celu, adowniki i tamy ogniwkowe aduje si amunicj rnych rodzajw. Zapas amunicji unoszonej przez samoloty wynosi: okoo 500 nabojw na kady karabin maszynowy pilota i okoo 1000 nabojw na kady karabin maszynowy obserwatora. Bomby dziel si na: wybuchowe; zapalajce; owietlajce, D o bom b w ybuchowych nale: myszki lotni cze, bom by odamkowe (lekkie) i burzce (ci kie). Myszki lotnicze o ciarze okoo 1 kg maj promie skutecznego dziaania odam kw okoo 20 m. D o bomb odamkowych nale wszystkie bom by o ciarze poniej 50 kg. Promie skutecz nego dziaania odam kw wynosi od 20 do 100 m. Tak myszki lotnicze jak i bom by odam kowe su

61

Amunicja.

62

Charaktery specjalnej, atwe w obsudze i szybkostrzelne styka uzbro (okoo 1000 strzaw na minut). jenia lotni Samolot myliwski jednoosobow y jest uzbro czego.

Karabiny

maszynowe

lotnicze s konstrukcji

Bomby.

www.cbw.pl

CBW

jony w 2 nieruchome karabiny maszynowe, strzelajce w kierunku lotu. Samolot dwuosobowy linjowy ma 1 karabin ma szynowy pilota stay i 2 karabiny maszynowe obserwatora, ruchome, sprzone razem. Samolot towarzyszcy ma 1 2 karabiny ma szynowe obserwatora ruchome.

28

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

29

przedewszystkiem do dziaa przeciwko celom y wym, nieosonitym. Bomby burzce (cikie) o ciarze ponad 50 kg su do niszczenia celw staych osonitych lub umocnionych. Bomby zapalajce o ciarze od 1 do 10 kg su do wzniecania poarw z samolotw. Bom by owietlajce su do owietlania terenu w czasie wykonywania zada nocnych. Czas wiecenia wynosi okoo 8 minut. P o wierzchnia owietlonego terenu 1 km2. Bomby maja zapalniki dziaajce natychmiast z chwil upadku bom by na ziemi albo z maem lub duem opnieniem. Ze w zgldw technicznych minimalna wysoko rzucania wynosi dla: myszek lotniczych ciaru ok oo 1 kg okoo 200 m, bomb odamkowych ciaru do 50 kg ponad 300 m, bomb burzcych ciaru ponad 50 kg od 400 do 1000 m, bomb zapalajcych ciaru 1 10 kg od 100 do 500 m zalenie od typu bomb, bom b owietlajcych ponad 1000 m. 63.
Aparaty fotograficz ne. Rczne.

Ze wzgldu na trudnoci pracy w samolotach wspczesnych o duych szybkociach nie nadaj si aparaty rczne do przeprowadzania fotogra ficznych rozpozna specjalnych z fotografowaniem caych odcinkw lub obszarw. Rozmiary pyt lub bon w' tych aparatach w y nosz 13 X 18 cm. 64. Aparaty wbudowane s umieszczone w kadubie Aparaty samolotu. Do tego rodzaju aparatw nale: wbudowane. aparaty od F. 25 do F. 30 cm na pyty lub bony w ielkoci 18 X 24 cm, uywane do fotografowania z w ysokoci poniej 3.000 m. Uycie tych apa ratw z wysokoci ponad 3.000 m jest niecelowe, gdy skala otrzymywanych zdj jest zbyt maa (mniej ni 1:10.000), o zatartych i trudnych do odczytania szczegach. Uywa si ich do otrzy mania oglnych wiadomoci dotyczcych urz dze wikszych obszarw terenu (zdjcia w maej podziace). Aparaty F. 50 cm, na pyty lub bony w ielkoci 18 X 24 cm. Maj pole widzenia ok oo dwa razy mniejsze od poprzednich, natomiast du si wiata i s typem normalnym, uywanym w r nych warunkach bojow ych i do rozmaitych zada. Nadaj si zwaszcza do bada szczegow ych terenu i do zdj z duych w ysokoci. Zalenie od sposobu obchodzenia si z apara tami fotograficznemi dziel si one na: zwyke, w ktrych adowanie, nawietlanie i zmian pyt wykonywa rcznie obserwator; psamoczynne, w ktrych pewne czynnoci, zwizane z adowaniem i zmian pyt, wykonywa 65.
Rne typy aparatw fotograficz nych.

www.cbw.pl

CBW

Aparaty fotograficzne typu rcznego na pyty lub bony o odlegoci ogniskowej od 25 do 30 cm maj stosunkowo due pole widzenia i wielk si wiata. Daj one obrazy tej samej mniej wicej wielkoci, jakbymy uzyskali w zrokow o na rwnej wysokoci. Nadaj si do uycia nawet w gorszych warunkach atmosferycznych i su do wszelkiego rodzaju zdj pojedyczych piono w ych i skonych.

30

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

31

si mechanicznie, dziki czemu obsuga ich jest uatwiona; samoczynne, w ktrych zmiana pyt i fotogra fowanie odbywa si samoczynnie, przez zastoso wanie specjalnych mechanizmw zegarowych. Uycie aparatw samoczynnych jest szczeglnie korzystne podczas wykonywania wikszych zada fotograficznych, a zwaszcza podczas silnego przeciwdziaania powietrznego nieprzyjaciela, gdy odciaj one w znacznym stopniu obserwa tora od czynnoci zwizanych z ich obsug.
66

Stacja RKL/D ma widmo fal sieci dywizji i w y nosi 250 650 metrw. Zasig stacji wynosi: na fali cigej 75 kilometrw, na fali tonowanej 50 kilometrw, na fali modulowanej telefonicznie 30 kilom e trw. , j. , ,. Zasig ten osiga si przy uyciu radjostacji ziemnej RKD, , Radjostacja typu RKL/D jest przystosowana do wmontowania na samoloty linjowe i towarzyszce.
68. Podawanie sygnaw wietlnych uskutecznia Sprzt do podawania si zapomoc: sygnaw rakietnic; wietlnych. rcznych lamp sygnaowych; wiate sygnalizacyjnych samolotowych. Rakietnice su do wystrzeliwania um wio nych rakiet sygnaowych. Rakiety s dobrze widoczne w przecitnych warunkach z wysokoci 1000 m. . Rcznemi lampami sygnaowemi posuguje si obserwator przy przekazywaniu bardzo krtkich poj zapom oc klucza Morse a. wiata sygnalizacyjne samolotowe s umie szczone pod kadubem samolotu, a skadaj ^ Si z lampy czerwonej i zielonej. Posuguje si niemi zapom oc klucza M arsea.

rodki cznoci.

Sprzt cznoci. Samoloty s zaopatrzone, zalenie od rodzajw, w nastpujce rodki: rad j osta je pokadowe; aparaty do podawania sygnaw wietlnych; meldunki ciarkow e; podchwytyw acze meldunkw.

Radjostacje pokadow e s to stacje nadawczoodbiorcze, o falach niegasncych, przystosowane do pracy: na falach cigych; na falach tonowanych; na falach modulowanych telefonicznie. Uycie radjostacyj nadawczo-odbiorczych, ze wzgldu na prac zwizan z ich obsug, jest atwiejsze na samolotach w ieloosobowych. Ze wzgldu na zakres fal (widmo) oraz prze znaczenie radjostacje pokadowe s przystoso wane do w sppracy ze stacjami sieci dywizji RKL/D (Radjostacja korespondencyjna lotniczodywizyjna). www.cbw.pl
Radjostacje pokadowe.

67.

CBW

Meldunki ciarkowe su do przekazywania dokumentw pisemnych przez zrzucanie ich i samolotw-

69.
Meldunki ciarkowe.

32 70. Podchwytywacz mel dunkw.

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

Podchwytywacz meldunkw suy do zabierania przez samolot w powietrzu dokumentw pisem nych, przygotowanych przez oddziay. W podchwytywacze s zaopatrzone niektre samoloty linjowe i wszystkie samoloty towarzyszce. Lotniska.

71. Uycie jednostek lotniczych oraz wydajno ich Charaktery pracy jest w cisej zalenoci od ich rozmieszcze styka lotnisk pod wzgl nia na odpowiednich i zawczasu przygotowanych dem taktycz lotniskach. nym.

wikszych iloci jednostek lotnictwa, umoliwiajc w nastpstwie przeprowadzenie manewru lotni czego; zorganizowane zawczasu lotniska przypieszaj 1 uatwiaj przesunicia jednostek lotnictwa w czasie posuwania si lub cofania oddziaw wasnych, usuwajc lub ograniczajc przerwy w pracy bojowej lotnictwa; dobrze urzdzone lotniska w dutym stopniu oszczdzaj samoloty, a tem samem zmniejszaj straty i uatwiaj zaopatrzenie w sprzt lotniczy. Lotniska polow e dziel si na: podstawowe, wysunite, zapasowe, ldowiska.
72. Rodzaje lotnisk.

www.cbw.pl

CBW

Pod wzgldem taktycznym lotnisko polow e p o winno odpowiada nastpujcym warunkom: znajdowa si w pobliu sztabu wielkiej jednost ki, na ktrej korzy eskadra pracuje, i najbliej frontu, jednake poza dononoci artylerji po lowej nieprzyjaciela; by urzdzone w pobliu dobrych linij komuni kacyjnych oraz istniejcych organizacyj cznoci; by dostatecznie ukryte i zamaskowane przed obserwacj powietrzn przeciwnika, jak rozmie szczenie w ssiedztwie osiedli, lasw i t. d. Organizacja wikszej iloci lotnisk w ograniczo nym rejonie, odpowiadajcych podanym warun kom taktycznym, napotyka zazwyczaj na due trudnoci. Bdzie ona wymagaa duszego czasu, duego nakadu pracy i rodkw do doprow a dzenia terenw do stanu uywalnoci. Mimo to jednak prac t powinno zarwno do wdztw o dysponujce lotnictwem jak i dow dz two jednostek lotniczych zawczasu przewidzie i wykona gdy: obszerna sie zorganizowanych lub rozpoznanych lotnisk daje swobod przegrupowa i koncentracji

73. Lotniskiem podstawowem nazywa si urzdzony Lotniska teren lotniczy, ktry stanowi operacyjn i tech podstawowe. niczn podstaw pracy bojowej jednostek lotni czych. Na lotnisku podstawowem znajduje si caa jednostka lotnicza z wyjtkiem skadnikw cza sowo wydzielonych. Najbardziej celowem lotniskiem podstawowem jest teren zorganizowany na pomieszczenie 2 eskadr. W iksze skupienie jednostek na jednem lotnisku powoduje niebezpieczestwo zniszczenia znacznej iloci sam olotw przez bombardowanie. Poza tem maskowanie tylu jednostek nastrcza wiele trudnoci.
R egulam in lo tn ictw a 3.

34

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

35

74. W wypadku kiedy armja (grupa operacyjna) Wze lot dysponuje lotnictwem szczupem ilociowo, moe nisk podsta on o b y zgrupowane na jednem lotnisku podstawowych.

wowem. W przeciwnym razie powstaje konieczno tworzenia dla eskadr podlegych bezporednio armji wza lotnisk podstawowych, zoonego z kilku lotnisk pooonych jak najbliej siebie (5 10 km) i bdcych w cznoci z sob oraz ze sztabem armji.

75. Odlego lotnisk podstawowych od frontu za Odlego ley od charakteru dziaa bojow ych (dziaania lotnisk pod stawowych. zaczepne lub obronne, walki ruchowe, front usta

lony). Przecitna odlego ich od frontu wynosi. dla jednostek linjowych i myliwskich 30 60 km. Lotniska jednostek myliwskich powinny by wysunite naprzd; dla jednostek bombardujcych 50 120 km; dla jednostek towarzyszcych jak najbliej dow dcy, na ktrego korzy pracuje. Strefa rozmieszczenia lotnisk podstawowych zmienia si w miar zmian frontu (przesunicie si wasnej armji naprzd, odwrt) skokami od 50 do 80 km. Dla jednostek lotnictwa towarzysz cego skoki te pozostaj w cisym zwizku z ru chem dow dcw , do ktrych s przydzielone.

76. Lotnisko wysunite.

www.cbw.pl

CBW

Lotniskiem wysunitem nazywa si teren lotni czy, ktry suy wycznie do pracy bojowej poszczeglnym eskadrom, albo samolotom, pra cujcym na korzy wielkich jednostek. Lotniska wysunite organizuje si w nastpuj cych wypadkach:

w razie posunicia si wasnych oddziaw ^ na przd; wwczas przesunicie jednoczesne lotniska podstaw owego natrafia na przeszkody, wskutek czego powstaj trudnoci utrzymania cznoci naziemnej midzy lotniskiem podstawowem a do w dc wielkiej jednostki, na ktrej korzy lotnie?*, two pracuje; gdy zorganizowanie lotniska wysunitego uatwi w spprac z innemi broniami; gdy zasig lotnictwa w gb obszaru nieprzy jaciela wymaga jak najwikszego zblienia miejsca odlotu do linji frontu; gdy dziaalno lotnictwa nieprzyjacielskiego zmusza wasne lotnictwo myliwskie do natych miastowej i czstej interwencji (zasadzki). Ponadto lotniska wysunite organizuje si w pobliu kwater gwnych wielkich jednostek i innych; nie maj one adnych urzdze tech nicznych i su zazwyczaj tylko w dzie do pracy bojowej skadnikw wydzielonych lub te samo lotw'. Na noc samoloty przewanie wracaj na swoje ltniska podstawowe. Na lotnisku wysunitem znajduje si wydzielona z odpowiedniej eskadry cz personelu technicz nego, pod rozkazami oficera lub podoficera, wraz z niezbdnemi narzdziami i zapasem materjaw pdnych i amunicji, tworzc wysunity rzut eskadrowy. W pew nych wypadkach mona rwnie przesun na to lotnisko sekcj fotograficzn, patrol cznoci oraz samoloty cznikowe. Lotnisko wysunite powinno mie poczenie telefoniczne ze sztabem dow dcy jednostki na ktrej korzy pracuj zaogi. ; Odlego lotniska wysunitego od frontu za ley od miejsca postoju kwater gwnych jedno-

36

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

37

stek, na ktrych korzy pracuje lotnictwo. W zasadzie lotnisko wysunite powinno by za bezpieczone przed skutecznym ogniem artylerji polowej nieprzyjaciela. Zabezpieczenie lotnisk wysunitych przed napadami na ziemi jest obo wizkiem dowdcy, na ktrego korzy pracuj.
77.
Lotniska zapasowe.

Ldowiska nie maj adnych urzdze ani obsugi technicznej. Kada jednostka lotnicza powinna w pobliu swego lotniska postawowego rozpozna i przygo towa ldowisko na wypadek uszkodzenia lub zniszczenia lotniska podstawowego. Za zorganizowanie lotnisk podstawowych i za pasowych na obszarze armji jest odpowiedzialny dowdca aeronautyki armji, ktry otrzymuje od dowdcy armji wskazwki, dotyczce oglnego planu dziaa armji i uycia jednostek lotnictwa (rejon, kierunek uycia lotnictwa, jego zadania i t. d,). Organizacja lotnisk wysunitych i ldowisk na ley do zakresu obowizkw dowdcw eskadr (plutonw). Wybr miejsca powinien by doko nany w porozumieniu z ich dowdcami. Dowdca wielkiej jednostki, na ktrej korzy lotnictwo pracuje, dostarcza rodkw i si robo czych do przygotowania terenu pod lotniska. W okresie posuwania si wasnych oddziaw naprzd albo cofamia si rozmieszczenie lotnisk wysunitych i ldowisk zmienia si nieustannie, stosownie do zmiany miejsc postoju wielkich jed nostek. Organizacja ich odbywa si w sposb na stpujcy. Kade rozpoznanie naziemne lotnisk wysuni tych lub ldowisk poprzedza si rozpoznaniem powietrznem. Obowizek zarzdzenia tego rozpo znania naley do dowdcy eskadry. Nastpnie jak najwczeniej, skoro tylko poo enie na to pozwoli, dowdca eskadry organizuje
79,
Kto urzdza lotniska.

Lotniska zapas/owe su: do rozmieszczenia jednostek lotnictwa w razie zmiany pooenia operacyjnego wasnej armji (marsz naprzd, odwrt); na wypadek zniszczenia przez bombardowanie lotnisk podstawowych; do rozmieszczenia ewentualnie jednostek od wodowych, lub koncentracji lotnictwa przy dzia aniach w pewnych kierunkach. Z chwil obsadzenia ich przez jednostki lotnic twa staj si one Ich lotniskami podstawowemi. W zasadzie lotniska zapasowe nie maj ad nych urzdze technicznych, Personel techniczny obsadza je bezporednio przed przyjciem jedno stek lotnictwa. Wyjtkowo, w okresach odwrotu, lotniska zapasowe mog by czciowo zorgani zowane i mie pewn ilo personelu technicz nego, wystarczajc do zapewnienia w pierwszych godzinach gotowoci bojowej przylatujcych samo lotw. Kada armja powinna mie odpowiedni ilo lotnisk zapasowych, lecych na osi ruchu armji, tak naprzd jak i wty. Ldowiskiem naizywamy kady teren rozpo znany jako nadajcy si do ldowania lub wzlotu samolotw.

80.
Organizacja lotnisk w y sunitych w dziaaniach ruchowych.

78.
Ldowlika.

www.cbw.pl

CBW

38

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

39

www.cbw.pl

CBW

rozpoznanie naziemne lotniska. W tym celu wysya patrol lotniskowy, skadajcy si z 1 oficera per sonelu latajcego jako dow dcy i kilku szerego wych. Patrol ten powinien by wyposaony w odpowiednie rodki komunikacyjne (samochd, m otocykl) pozwalajce mu na szybkie posuwanie si. Do obow izkw dow dcy patrolu lotniskowego naley: szczegow e zbadanie terenw na oznaczonym obszarze pod wzgldem ich przydatnoci na lotni ska: w ybr lotniska; okrelenie prac ziemnych, niezbdnych do jego uruchomienia. Po wykonaniu tych prac zdaje dow dca patrolu szczegow y raport dow dcy eskadry. W okresie poruszania sie naprzd patrol lotniskwy posuwa si jak najbliei czoa oddziaw wasnych (przy stray przedniej). Jeeli przy dow dcy wielkiej jednostki znaj duje si oficer cznikowy, wwczas wywiad lot niskowy jest podporzdkowany temu oficerow i. Jeli wyszukane lotnisko ma b y natychmiast uytkowane, w w czas , dow dca eskadry wzmac nia patrol lotniskowy tak iloci oersonelu, jaka bdzie potrzebna do obsugi lotniska. Minimalne wzmocnienie patrolu lotniskowego, potrzebne dla zapewnienia obsugi i zaopatrzenia pojedyczyfch samolotw, obejmuje jedn brygad obsugi z zestawem rnych czci zamiennych, materjay pdne;' sprzt sygnalizacyjny oraz amu nicj k a ra b in ow

M iejsce postoju dow dcy jednostki lotniczej po MM. p. do winno si znajdowa zawsze na lotnisku, majcem wdcy jed dobre warunki utrzymania cznoci, a tem samem nostki lotni czej. zapewniajce najdogodniejsze sprawowanie dow o dzenia. Moe niem by wic zarwno lotnisko podstawowe, jak i wysunite. W miejscu postoju dowdcy jednostki lotniczej powinny si znajdo wa wszystkie niezbdne rodki dowodzenia (su ba informacyjna, cznoci, fotograficzna). Pod wzgldem technicznym teren wybrany na lotnisko polowe powinien by dostatecznie obszern

82. Warunki techniczne lotnisk.

Przyjmuje si, e dla samolotw linjowych i myliwskich wielko potrzebnego terenu wynosi 800 X 800 m. W pewnych warunkach wielko tych wymiarw moe by zmniejszona do 400 X 400 m, jeli teren ma dobre podejcia. Dla samolotw towarzyszcych wymaga si te renu o znacznie mniejszych rozmiarach. Lotniska przeznaczone dla samolotw bombar dujcych musz by znacznie wiksze (normalnie 1000 X 1000 m ): mie dobre podejcia, by rwne i mie tward powierzchni. Lotnisko nie powinno mie brzd, roww, pa grkw ani krzakw. Najbardziej nadaj si na lotniska tereny porose traw (pastwiska) i pola obsiane koniczyn lub mod seradel. Okolice bagniste lub z piaskami lotnemi nie na daj si zupenie do organizacji lotnisk.

40

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

41

83.

Czas lotnisko podstawowe nie da si zgry okreli potrzebny do i w zupenoci zaley od charakteru terenu oraz przygotowa nia terenu innych warunkw miejscowych. pod lotniska. W okolicznociach korzystnych bdzie wynosi

Czas potrzebny do przygotowania terenu pod

zaledwie kilka godzin, natomiast w warunkach trudnych moe trwa nawet kilka dni. Pod lotniska wysunite naley wybiera tereny wymagajce minimalnych robt ziemnych. Urzdzenie lotnisk dla jednostek lotnictwa bom bardujcego wymaga specjalnych przygotowa. Dla lotnictwa towarzyszcego czas potrzebny na zorganizowanie lotniska wysunitego ogranicza si wycznie do wyszukania odpowiedniego terenu. 84.
Czas eskadry na lotnisku podstawowem potrzebny na zainstalowa 8 godzin. nie eskadry na lotnisku podstawo wem.

dowa na lotnisku podstawowem, ponadto na wy padek zniszczenia lotniska podstawowego. Samoloty bombardujce lduj na lotnisku pod stawowem dopiero po uprzedniem stwierdzeniu ich tosamoci i po otrzymaniu rozkazu ldowania. W razie za zniszczenia lotniska podstawowego, otrzymuj rozkaz ldowania na ldowisku.
86. Wszystkie lotniska obsadzone, a w szczeglnoci Obrona prze podstawowe, wymagaj starannej organizacji obro ciwlotnicza lotnisk. ny przeciwlotniczej. . . . Do rodkw obrony przeciwlotniczej czynnej lotnisk nale: # . organiczne karabiny maszynowe przeciwlotnicze jednostek lotnictwa; samoloty alarmowe wzgldnie klucze myliw skie. wydzielone ze skadu jednostek lotniczych myliwskich, zajmujce dane lotnisko; ewentualnie inne specjalne rodki obrony prze ciwlotniczej. , , Lotniska powinny by poczone bezporednim przewodem telefonicznym z sieci obrony przeciw lotniczej armji. Moe do tego suy rwnie cz no zapomoc radja. Niezalenie o d obrony czynnej naley stosowa w szerokich granicach obron biern, na ktr si skada: maskowanie samolotw i ich schronw . (odpo wiednie malowanie namiotw i hangarw, rozmie szczanie ich w nieregularnych odlegociach i ukry cie przy wykorzystaniu masek naturalnych, jak drzewa, budynki i t. d .); maskowanie lotniska (organizacja przeszkd pozorowanych i t. d.);

Czas potrzebny do zwinicia lub zainstalowania wynosi okoo

85.
Organizacja lotnisk pod stawowych dla dywizjo nw bombar dujcych.

www.cbw.pl

CBW

Lotniska dla jednostek bombardujcych musz by obszerne i nieograniczone przeszkodami. Na ley unika wybierania terenw w ssiedztwie a two rozpoznawalnych punktw terenowych lub w pobliu gwnych drg komunikacyjnych, ponie wa punkty te jako orjentacyjne mog posuy nieprzyjacielowi do rozpoznania go. Ldowisko powinno si znajdowa nie bliej, jak 2 3 km od lotniska podstawowego, oraz by zaopatrzone w rodki owietlenia i kontrolne. Ldowisko suiy zasadniczo do kontroli tosa moci samolotw w powietrzu, zamierzajcych l

42

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

43

zachowanie cisej karnoci przy owietlaniu lot niska podczas lotw nocnych; zachowanie przez personel jednostek lotnictwa cisej karnoci ruchu tak na lotnisku jak i w naj bliszym rejonie; zorganizowanie obrony przeciwgazowej na wy padek napadw lotniczo-gazowych. Ponadto bardzo poyteczne jest organizowanie lotnisk pozorowanych w pobliu lotnisk podstawo wych.
87. Suba na lotniska.

Dowdca eskadry rozmieszczonej na pewnem lotnisku jest jednoczenie jego komendantem. Jeeli na jednem lotnisku rozmieszczono kilka jednostek, komendantem teo lotniska zostaje au tomatycznie najstarszy z dowdcw. Komendant lotniska jest odpowiedzialny za kar no, bezpieczestwo ruchu lotniczego, obron przeciwlotnicz i gazow lotniska. Jemu podlega suba startowa na lotnisku. On reguluje sub startow, wyznaczajc do penieniai jej kolejno poszczeglne eskadry. Wpyw warunkw atmosferycznych na dziaania i wydajno pracy lotnictwa.

graficznych i niszczycielskich oraz bardzo wyczer puje zaog. Wiatr przeciwny kierunkowi lotu samolotu zmniejsza jego szybko odpowiednio do swej siy i kierunku. Ulewne burze i zawieje niene uniemoliwiaj wykonywanie zada. Opady atmosferyczne Ta^ zwarte chmury nie wyczaj wykonywania zada przez lotnictwo, ograniczaj natomiast wysoko wykonywanych lotw; pozwalaj ca wykonywanie zada tylko na maych wysokociach. Chmury wysokie i iezwarte nie stanowi prze szkody w wykonywaniu zada, a czsto tworz ko rzystn zason (np. przed strzelaja_c artyierj przeciwlotnicz, ukrycie dla patrolujcych samo lotw myliwskich i t. d .). W rejonie pokrytym gst mg jest nie.m oli we wykonywanie zada; lekka mga ogranicza ob serwacj ukon. Pooenie soca odgrywa podczas pracy bojo wej lotnictwa powane znaczenie. Niekorzystne pooenie soca w stosunku do liaji frontu wpy wa w duej mierze na skuteczno obserwacji, zwaszcza lotnikw pracujcych na korzy artylerji. Szczeglnie wane jest pooenie ^ soca w czasie walki powietrznej, napad bowiem od strony soca uatwia zaskoczenie przeciwnika.

90. Chmury i opady atmosfe ryczne.

91. Mga.

92;
Pooenie soca.

88

Oglna uwaga.

Szybki rozwj i doskonalenie sprztu lotniczego zmniejszaj w znacznym stopniu w pyw warun kw atmosferycznych na latanie. W yznaczajc za dania naley bra pod uwag warunki atmosferycz ne w czasie ich wykonania. Silny lecz rwny wiatr nie wycza wykonywa nia zada lotniczych. Gwatowny i nierwny w i cher przeszkadza przy wykonywaniu zada foto

CBW www.cbw.pl
89. Wiatr.

93. Dziaanie lotnictwa w noce jasne nie nastrcza Praca lotnic wielkiej trudnoci. Wprawdzie ciemno przeszka twa w nocy. dza szczegowemu orjentowaniu si, Iscz^ jedno czenie uatwia wykonanie lotw na maej wysokoci. W noce ciemne rozpoznania lotnicze daj mae wyniki.

44

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

45

Wpyw obrony przeciwlotniczej nieprzyjaciela na dziaalno lotnictwa. 94.

Dziaalno przeciwlot nicza nie przyjaciela.

przez wykonywanie zada rozpoznawczych lub niszczycielskich w godzinach i rejonach pracy bo jowej wasnego lotnictwa myliwskiego. 96. Obron przed lotnictwem nieprzyjaciela uatwia Rola wasnej wasnym samolotom artylerja przeciwlotnicza, kt artylerji ra prcz swego przeznaczenia niszczenia samo przeciwlot niczej. lotw przeciwnika, ma rwnie za zadanie sygna lizowanie wasnym lotnikom zblianie si samolo tw nieprzyjacielskich, zapomoc ognia sygnaliza cyjnego. W ten sposb utrudnia artylerja przeciwnikowi osignicie zaskoczenia, oraz daje wasnym samolotom mono przygotowania s i zawczasu do walki i stoczenia jej w warunkach dogodniej szych. 97. D o rodkw obrony przeciwlotniczej ziemnych, Przeclwdzia krpujcych swobod dziaania, nale: anie obron przeciwlot artylerja przeciwlotnicza, niczej ziem karabiny maszynowe, nej. reflektory, balony zaporowe. . . . Te rodki obrony przeciwlotniczej ziemnej me mog cakowicie przeszkodzi lotnikom w wyko nywaniu ich zada. Krpuj one tylko i utrudnia j prac, zwaszcza kiedy samolot przy wykony waniu pewnych zada bojowych zmuszony jest przez duszy czas kry w rejonie ich dziaania (np. wsppraca z artylerj, fotografowanie pew nych rejonw i t. d.). 98. Obecna granica skutecznej dononoci dzia po Artylerja towych przeciwlotniczych siga wysokoci 6.000 m, przeciwlot a cikich 7000 8000 m. Celno ogniia arty nicza. lerji przeciwlotniczej jest znacznie mniejsza w no-

Przeciwdziaanie ze strony przeciwnika pracy bojowej wasnych samolotw polega na wprowa dzeniu do walki jednostek lotnictwa (zwaszcza myliwskiego) oraz zastosowaniu wszelkich rod kw obrony przeciwlotniczej na ziemi. Lotnictwo nieprzyjaciela stanowi najpowaniej

95.

Przeciwdzia anie lotnic szy czynnik utrudniajcy prac wasnych jedno twa nieprzy stek lotniczych i ograniczajcy ich swobod ruchu. jaciela. Intensywne dziaanie lotnictwa nieprzyjaciel

www.cbw.pl

CBW

skiego, zwaszcza myliwskiego, krpuje w duym stopniu prac bojow zag. Zaogi musz si sta ra unika zaszkoczenia, co pochania ich u vag, odrywajc je od wykonywania nakazanych zada. Obowizkiem jednak zaogi jest dy mimo przeszkd do wykonania swego zadania, wykorzy stujc wszelkie sposoby i rodki prowadzce do tego celu, nie cofajc si w razie koniecznoci przed przyjciem walki. W wypadku, igdy istnieje mae prawdopodobie stwo napotkania nieprzyjaciela, zadania wykony wa si pojedyczemi samolotami. Jeeli si liczy my z moliwoci spotkania w powietrzu silnego przeciwnika, wykonanie zada rozpoznawczych za lenie od ich charakteru naley przeprowadzi: na wikszej wysokoci utrudniajcej przeciwni kowi osignicie naszego samolotu; przez wysyanie klucza, a wyjtkowo 2 samo lotw; przez wykonanie lotw w godzinach, kiedy mo liwoci napotkania nieprzyjaciela s najmniejsza (wykonanie zada przez zaskoczenie);

46

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

47

cy, ni w dzie. Ogie jej bardziej jest skuteczny przeciw samolotom leccym w szyku, ni przeciw samolotom pojedynczym. Chocia celno artylerji przeciwlotniczej jest stosunkowo niewielka, to jednak ogie jej utrudnia prac lotnika, ktry moe zmniejszy znacznie skuteczno jej ognia wykonywajc samolotem czste a nage zwroty, zmieniajc jednoczenie kie runek, wysoko i szybko lotu, wykorzystuj c warunki atmosferyczne (pooenie soca w stosun ku do baterji, chmury i t. d.). W pasie przyfrontowym zwalczanie artylerji przeciwlotniczej nieprzyjaciela przez artylerj wa sn znacznie uatwia prac samolotw, zwaszcza pracujcych na korzy artylerji. Dziaa arty lerji przeciwlotniczej kalibru redniego zasadniczo nie mog ostrzeliwa samolotw leccych poniej 1000 m.
99. Karabiny maszynowe przeciwlot nicze.

przez samoloty towarzyszce mu, Ogie z samo lotu mona skutecznie wykonywa tylko z maej wysokoci.
100 Reflektory uatwiaj prowadzenie ognia arty Reflektory lerji przeciwlotniczej i umoliwiaj wykonanie ata przeciwlot kw samolotw myliwskich nocnych. nicze. Poza tem wiata reflektorw chwytajc w nocy samolot w snopy swych promieni olepiaj lotni kw, utrudniaj wykonanie lotu i prowadzenie obserwacji oraz przeszkadzaj w orjentacji.

www.cbw.pl

CBW

Ogie karabinw maszynowych przeciwlotni czych normalno-kalibrowych jest skuteczny prze ciwko samolotom latajcym w promieniu 1000 m, a ogie karabinw maszynowych przeciwlotniczych specjalnych o kalibrze 12 13 mm siga znacznie dalej (na odlego okoo 5000 6000 m). Karabi ny te s zczone po 2 lub 4. Zmiany szybkoci, wysokoci i kierunku lotu Sa molotw zmniejszaj w znacznym stopn.u skutecz no ognia karabinw maszynowych przeciwlotni czych. Dziaanie karabinw maszynowych przeciwlotni czych moe by krpowane przez: ogie wasnej artylerji; ogie karabinw maszynowych pokadowych, wykonywany bd przez ten sam samolot, bd

Powan przeszkod, zarwno moraln jak i materjaln w dziaalnoci samolotw stanowi balony zaporowe. Sie linek stalowych, unoszonych przez balony zaporowe, tworzy w nocy na szlakach lotw niewi dzialn przeszkod, sigajc do wysokoci 3500 m. Stosowanie zapr balonowych przez przeciwnika zmusza wasne lotnictwo do wykonywania dziaa nocnych na duej wysokoci ponad 3500 m, co zmniejsza skuteczno dziaalnoci niszczycielskiej.

101. Balony zaporowe.

ROZDZIA E.

CZNO.
102 Dobra i pewnie dziaajca czno rozstrzyga Zadania o wykorzystaniu pracy lotnictwa. czno le zor cznoci ganizowana lub niedostateczna moe t prac p o w lotnictwie. zbawi cakowicie wartoci. czno jest wtedy penowartociowa, jeeli zostaa nawizana w .por oraz jeeli sie pocze pokrywa wszystkie zapotrzebowania ruchu.

48 103. Podzia cznoci w lotnictwie.

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

49

czno w lotnictwie obejmuje: czno naziemn, czno midzy samolotem a ziemi i odwrotnie, czno midzy samolotami w powietrzu.

104. czno wewntrz organizuje dowdca jed Zasada orga nostki lotniczej przy pom ocy wasnych rodkw. nizacji cz czno jednostki lotniczej z wielk jednostk, noci w lot na ktrej korzy pracuje, organizuje dowdca nictwie.

wielkiej jednostki wasnemi rodkami. czno midzylotniskowa odbywa si zapomoc sieci drutowej armji, lub te zapomoc wasnych rodkw radjowych. czno z sieci obrony przeciwlotniczej nawi zuje si na oglnej sieci armji. czno samolotu z ziemi i odwrotnie reguluj bd przepisy niniejszego regulaminu, bd wyda wane kadorazowo specjalne zarzdzenia. czno midzy samolotami w locie uskutecznia si zapomoc wasnych rodkw cznoci. Charakterystyka rodkw cznoci.
105. czno drutowa. Telefon.

Telefon umoliwiajc bezporedni wymian my li stanowi podstawowy i najdogodniejszy rodek cznoci naziemnej. M iejsce postoju dowdcy jednostki lotniczej p o winno by poczone jednym albo dwoma przewo dami telefonicznemi z sieci ogln dowdztwa albo z najblisz central na osi cznoci,

. Raidjotelegraf i radjotelefon s zasadniczo poRadjoele- mocniczemi rodkami cznoci. Staj si jednak graf i radjopodstawowemi, gdy niema monoci nawizania telefon.

106

cznoci www.cbw.pl

CBW

drutowej.

Ich cechami dodatniemi s: zbdno poczenia materjalnego (przewodw) midzy porozumiewajcemi si stacjami; niezaleno wskutek tego od warunkw i w py ww pola walki oraz od uszkodze zewntrznych: mono nawizywania cznoci bez znajomoci miejsca postoju drugiej stacji; ruchliwo i atwa instalacja. Cechami ujemnemi s: mono podsuchu przez nieprzyjaciela; mono przeszkadzania w pracy radiotelegra ficznej przez nieprzyjaciela; wynikajca z tego konieczno szyfrowania depesz; skomplikowana i delikatna konstrukcja sprztu; stosunkowo maa przy uyciu r a d j otelegraf u wydajno pracy; wzajemna zaleno i przeszkadzanie sobie przy jednoczesnej pracy kilku stacyj na jednej dugo ci fali; zaleno od wpyww atmosferycznych; specjalne wady urzdze radjowych na samolo tach, wynikajce: z utrudnionego odbioru na samolocie, bdcego nastpstwem zakce elektromagnetycznych, spo wodowanych dziaaniem iskrownikw, oraz szum silnika; w szczeglnoci przy uyciu anteny wiszcej, dziaania nadajnika na samolocie od pooenia patowca w powietrzu; z koniecznoci posiadania fachowego personelu do obsugiwania radj ostaji, ktrego wyszkolenia jest dugie i trudne. Mimo tych brakw, czno radjowa jest pod stawowym rodkiem cznoci midzy samolotem a ziemi.
Reyulmio lotnictwa 4,

50

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

51

107.
Wydajno.

Szybko przekazywania telegramw drog ra diotelegraficzn wynosi dla stacyj ziemnych (midzylotniskowych) 70 do 90 znakw na minut, t. j. okoo 15 sw; dla stacyj samolotowych 30 do 50 znakw, t. j. okoo 8 sw. Liczby te jednak nie mog suy za miar w y dajnoci, gdy spadaj skutkiem: potrzeby szyfrowania, moliwoci omyek spowodowanych bd prze szkodami zewntrznemi, bd te stanem psychicz nym obsugi. Przecitnie naley przyj, e przy stacjach ziemnych do nadania i odczytania telegramu zoo nego z 60 sw wraz z zaszyfrowaniem i odszy frowaniem trzeba, okoo 20 30 minut. Przeprowadzenie tej samej rozmowy z samolotu wymaga dwa razy duszego czasu. W ydajno radjofonu naley przyj za dwa ra zy mniejsz od bezporedniego ustnego porozumie wania si. Sprawne dziaanie cznoci radjowej wymaga ujcia pracy w pewien system. System ten polega na rozdziale dugoci fal pomidzy poszczeglne stacje lub grupy stacyj. Grupa stacyj pracujcych jedn dugoci fali stanowi t. zw. sie. W lotnictwie rozrnia si: sie midzylotniskow, sie lotnictwa pracujcego na korzy dowdcw i oddziaw, sie midzysamolotow.

109. Dugoci fal, ktremi si posuguj stacje, s Podzia du okresowo zmienne. _, . goci fal. Przydziau fal dokonywa szef cznoci. W yj tek stanowi sieci midzysamolotowe, dla ktrych dugoci fal okrela i przydziela rozkazem dowodca danej jednostki lotniczej w porozumieniu z wa ciwym szefem cznoci. Kada stacja radiotelegraficzna ma jako znak rozpoznawczy sygna, skadajcy si z kombinacji paru liter i cyfr. Stacje radjofoniczne maj w tym celu kryptonimy. , Jt . , . S y g n a y i kryptonimy podobnie j a k i dugoci fal s zmienne.
110.
Sygnay.

108.
Organizacja cznoci radjowej.

www.cbw.pl

CBW

111. Samoloty uywane w charakterze gocw nazySamoloty wamy cznikowemi, su one przedewszystkiem w charakte do zapewnienia stycznoci osobistej oraz przekazy rze gocw. wania rozkazw lub meldunkw midzy dowodc przeoonym a jego podwadnym i odwrotnie oraz jednostkami lotnictwa. Samoloty cznikowe wykonywaj s w e zadanie ldujc lub zrzucajc rozkazy i mne dokumenty na posterunki cznoci z samolotami zapomoc meldunkw ciarkowych. W razie niemoliwoci ldowania odbieraj rozkazy lub meldunki zapo moc podchwylywacza. Do c z n o c i uywa si w zasadzie samolotow specjalnych. . , . , Z samolotw bojowych najbardziej odpowied nim typem jest samolot towarzyszcy, W wypadkach wyjtkowych, gdy wszelkie mne rodki cznoci zawodz, mona uy do suby cznoci kadego samolotu.

52

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

53

112.
Samochd, motocykl.

czno zapomoc samochodw i motocykli daje pene wyniki jedynie przy dobrym stanie drg. Meldunki ciarkowe oraz rakiety meldunkowe su do przekazywania meldunkw lub rozkazw dowdcom i oddziaom. Cechy tego rodka cznoci s nastpujce: dodatnie: moliwo przakazania cisego i szczegowego meldunku z zaczeniem mapy, fotograf j i i t. p. ujemne: strata czasu na anienie lotu podczas zrzucania meldunku, trudno odszukania zrzuconego meldunku. Sposb uycia meldunkw: meldunek wkada si do rakiety meldunkowej, puszki lub woreczka zao patrzonego we wstg. Samolot znia si na ma wysoko (okoo 200 m) nad posterunek cznoci z samolotem zwraca na siebie uwag zapomoc znakw (rakiety) i rzuca swj meldunek. Nastpnie sprawdza, czy meldunek odnaleziono, w przeciw nym razie powtarza go. Przekazywanie meldunkw (rozkazw) pisem nych od dowdztw podwadnych do przeoonych przy pom ocy lotnika bez koniecznoci ldowania jest moliwe tylko przy pom ocy odpowiednich urzdze na samolocie, zwanych .podchwytywaczem . Lotnik podejm uje meldunek z przekazy wacza tylko wwczas, gdy dowdztwo tego wyranie da zapomoc odpowiedniego sygnau oraz okreli: dokadnie miejsce postoju posterunku przekazu jcego meldunek,

113. Meldunki ciearkowe i rakiety meldunko we.

kierunek wiatru i podejcia. Zalet tego rodka cznoci jest mono prze kazywania rozkazw i meldunkw pisemnych w cigu krtkiego czasu bez ldowa a. W ad za jest zaleno od terenu, pooenia bojowego oddziau przekazujcego i koniecznych urzdze na ziemi. Kade dowdztwo do bataljonu (dywizjonu, szwadronu) wcznie ma pacht tosamoci, zapo moc ktrej okrela swe miejsce postoju. Pachty tosamoci pozwalaj na stwierdzenie tosamoci jednostek. Przydzia poszczeglnych wskanikw pacht okrela kadorazowo na pewien przecig czasu szef cznoci. czno ziemi z samolotem uskutecznia si za pomoc pacht sygnalizacyjnych, ktre pozwalaj poszczeglnym dowdcom podawa lotnikowi pew n ilo regulaminowych lub omwionych sygnaw. Zaletami tego rodka cznoci s: atwe rozpoznanie sygnaw; niemoliwo przeszkadzania przez nieprzyja ciela. Do cech ujemnych naley zaliczy: ograniczona ilo sygnaw; zaleno od warunkw widocznoci (atmosfe rycznych, pory dnia); powolno w przekazywaniu; mono zaobserwowania sygnaw przez nie przyjaciela. Rodzaj oraz sposb uycia pacht sygnalizacyj nych omawia specjalna instrukcja.
115, Pachty tosamoci.

116. Pachty sygnali zacyjne.

114. Podchwytywacz.

www.cbw.pl

CBW

54

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

55

Kombinacje sygnaw zoonych z pacht sygna lizacyjnych s uoone obok pacht tosamoci (orjentacja w kierunku nieprzyjaciela).
117. Pachty w ytyczne.

Pachty wytyczne maj oddziay walczce a su one do wskazywania lotnikowi zarysu linji najdalej wysunitych oddziaw wasnych. Wszystkie pachty s z jednej strony koloru bia ego z drugiej za czerwonego, co pozwala na atwe zauwaenie ich przez lotnika we wszelkich warunkach terenowych bez wzgldu na por roku. Ponadto celem zapewnienia dobrej widocznoci pachty powinny by wyoone: na dobrze owietlonem tle; w miejscu wolnem od drzew i zabudowa; dobrze wycignite na ziemi; ukryte przed obserwacj nieprzyjaciela. Sygnay wietlne w postaci rakiet, ogni bengal skich i t. p. su jako rodek pomocniczy dowd cw i oddziaw do porozumienia si z lotnikiem, a uywa si ich w wypadkach, kiedy czno za pomoc pacht nie odnosi skutku (wytyczanie wasnego ugrupowania na obszarach zalesionych). Ponadto uywa si sygnaw dymnych w pobliu miejsca rozoenia pacht tosamoci, gdy warun ki terenowe utrudniaj ich widoczno, celem zwrcenia na nie uwgi lotnika. W nocy do porozumiewania si midzy ziemi a lotnikiem uywa si reflektorw lub innych zna kw wietlnych.

118. Oglne warunki u ycia pacht.

119. Sygnay wietlne.

www.cbw.pl

CBW

120. Rakiety su do podawania w dzie i w nocy sygnaw wedug obowizujcego lub umwione Rakiety. go kodu. Do zalet tego rodka cznoci naley za liczy: atwo przesyania; niemoliwo przeszkadzania przez przeciwnika w nadawaniu; szybko otrzymywania; atwa i prosta obsuga. Do wad naley zaliczy: ograniczona ilo; mono zaobserwowania przez nieprzyjaciela; trudno rozrniania koloru rakiet i za ich widoczno na tle soca. Wrd tych sygnaw 4 maj stae znaczenie i s uywane podczas wykonywania przez lotnic two zada cznoci z piechot i kawalerj. S one nastpujce: rakieta biaa 6 gwiazd = gdzie jestecie, rakiet biaa 3 gwiazd = zrozumiano, rakieta z tym dymem = niebezpieczestwo przeciwnatarcia w kierunku, w ktrym lec. Rakieta z czerwonym dymem = strefa, nad kt r lec, wydaje si by sabo obsadzona. 121. czno zapomoc znakw umwionych ru Znaki chami rk jest atwa w uyciu i pozwala na prze umwione kazywanie w locie grupowym krtkich sygnaw , ruchami rk. umwionych. Znaki umwione tosamoci samolotw su d .o Znaki odrniania poszczeglnych samolotw, wsp umwione pracujcych z piechot i kawalerj na korzy do tosamoci wdcw. Znaki te s w postaci wstg przymoco samolotw. wanych do jednej lub obydwu dolnych paszczyzn samolotu.

56

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

Rol tosamoci znakw umwionych mog rw nie spenia rnokolorowe lampki na dolnych paszczyznach samolotu albo pod kadubem lub na ogonie. Uywa si ich na samolotach podczas lotw nocnych, a take w dzie (niebo zachmu rzone lub mgliste). Rodzaj znakw tosamoci naley kadorazowo zawczasu okrela.
123. Stale znaki tosamoci.

czno naziemna. Naziemna sie cznoci ma zadanie zapewni lotnictwu czno: z dowdcami wielkich jednostek i broni gw nych, na ktrych korzy pracuje; z ssiedniemi jednostkami lotnictwa dla uzgod nienia zada i usprawnienia dziaa lotnictwa; z obron przeciwlotnicz dla zapewnienia ci sej wsppracy i wymiany wiadomoci; z formacjami balonowemi dla uzgodnienia i uzupenienia informacyj; ponadto usprawnia prac wewntrzn jednostki lotniczej.
125. Naziemna sie cznoci.

Do staych znakw- tosamoci samolotw nale numery i znaki umieszczone na kadubie samo lotu. Su one do odrniania przynalenoci sa molotw do poszczeglnych eskadr i odrniania obsady w latach grupowych. Ewolucyj samolotw jako rodka cznoci uy wa si gwnie do porozumiewania si z samolo tami w locie grupowym. Znaki porozumiewawcze, wykonywane zapomoc ruchw samolotu, powinny by proste i atwo zrozumiae. Dziel si one na: stae, umwione.

124. Ewolucje.

Do znakw staych nale: sygna przygotowawczy, wolne koysanie samo lotu z jednego skrzyda na drugie bez zmiany kie runku lotu = baczno: baczno i gwatowna zmiana lotu w kierunku nieprzyjaciela = nacieram, nacierajcie za mn; baczno i wieca = natarcie prowadzi mj zastpca; baczno a nastpnie kilka poziomych S = wszyscy maj swobod ruchu, www.cbw.pl

126. czno midzy lotnictwem a wielkiemi jed nostkami i broniami gwnemi organizuje szef z czno wielkiemi cznoci odnonej wielkiej jednostki, wykorzy jednostkami i broniami stujc wasn sie i wasne rodki. Poczenia drutowe wykonywaj formacje cz gwnemi. noci. czno radjow nawizuje lotnictwo przy pom ocy wasnej radjostacji. czno przy pom ocy motocykli, samochodw i samolotw nawizuje si w miar potrzeby rod kami lotnictwa lub wielkich jednostek. Zasadniczym rodkiem cznoci poza osobist stycznoci powinna by czno drutowa. Dla cisego uzgodnienia zada i wsppracy z wielkiemi jednostkami i broniami gwnemi, na ktrych korzy lotnictwo pracuje, naley przy dziela do nich oficerw cznikowych. 127. czno midzy ssiedniemi jednostkami lotnic twa zapewniaj formacje cznoci na sieci dru czno z ssiadami. towej wielkich jednostek. czno radjow usku tecznia lotnictwo przy pomocy wasnych rodkw.

CBW

58 128. czno z obron przeciw lotnicz.

Regulamin lotnictwa

Oglne zasady

59

czno lotnictwa z obron przeciwlotnicz uskutecznia si zapomoc sieci cznoci wielkich jednostek (telefon) lub wasnych rodkw (radjo).

129. czno lotnictwa z formacjami balonowemi czno nawizuje si przy pom ocy telefonu na sieci tele z formacjami balonowemi. fonicznej dywizji piechoty i sieci czcej balony

z orodkami cznoci piechoty i artylerji.

130. czno wewntrzna w jednostkach lotnictwa.

czno drutow wewntrzn na lotnisku podstawowem przeprowadza jednostka lotnicza zapo moc wasnych rodkw. czno drutowa midzy lotniskiem podstawo wem a wysunitem odbywa si na sieci wielkich jednostek.
ROZDZIA F.

uatwienie obrony pojedynczych samolotw przez wzajemne wspieranie si ogniem karabinw maszynowych; osignicie przewagi moralnej nad nieprzyja cielem przez masowe wystpienie wasnych samo lotw. Ponadto wiadomo kadej poszczeglnej zao gi w szyku, e j wspieraj w razie potrzeby sa moloty lecce w pobliu, podnosi wydajno jej pracy. Ugrupowania powietrzne jednostek lotnictwa s nastpujce: klucz, rj, cig. Ugrupowania mog by zwarte lub lune. P o dana niej charakterystyka poszczeglnych ugru powa okrela ich odlegoci w pojciu zwartem. Odlegoci w szyku lunym oznacza kadorazowo dowdca nakazujcy lub wykonywajcy zadanie. Szyk zoony z 3 samolotw nazywamy klu czem.
Rys. 1. 134. Klucz. 133. Rodzaje szykw.

SZYKI.
131. Oglne pojcie o szykach lotniczych.

Szykiem lotniczym nazywamy ustalone regula minowo rozmieszczenie pewnej Iloci samolotw w powietrzu. Odstp w gb i wzwy midzy samolotami w szyku zaley od ich rodzaju i zadania. Zwarto szyku powinna by taka, aby umoli wiaa: dowodzenie, wykonanie zadania, obron i manewr. Stosowanie szykw ma na celu: zgrupowanie wikszej iloci samolotw w jedn cao dla skutecznego przeprowadzenia zadania;

T T T
Klucz.

132. Cel szykw.

CBW www.cbw.pl

Szyk zoony z 4 9 samolotw nazywamy rojem.

135. Rj.

60

Regulamin lotnictwa Ry?. 2.

Oglne zasady

61 137. Cig.

T
T

T
T

T T
T T
b) Rj z 5 samolotw,

T T
T T
c) Rj z 6 samolotw,

Ugrupowanie pod jednem dowdztwem 2 lub wicej kluczy lub rojw nazywamy cigiem. Odlego poszczeglnych skadnikw cigu (kluczy lub rojw) od siebie wynosi wzwy, wszerz i w gb od 200 do 500 m . T T T T T T
Rys. 3.

a) Rj z 4 samolotw,

T T T T T T T T T

T T T T T T
T

T s.

d) Rj z 7 samolotw,

e) Rj z 8 samolotw,

' T

T T T T T T T T T

a) Cig kluczy uszykowanych Wgb i wzwy.

b) Cig kluczy uszykowanych wgb, wszerz i wzwy. 138. Miejsce dowdcw szykw.

f) Rj z 9 samolotw. 136. Odlegoci midzy samolotami w kluczu i roju.

Dowdca klucza i roju jest na samolocie Nr. 1 (przodownik), jego zastpca jest na samolo cie Nr. 2, 1 u W cigu dowdca pierwszego klucza lub roju jest jednoczenie dowdc cigu.
Uwaga,

www.cbw.pl

CBW

Odlego midzy samolotami wszerz i wzwy, leccemi w kluczu lub roju, powinna by taka, aby umoliwiaa: cise i szybkie wykonanie wszystkich ewolucyj za prowadzcym dowdc; swobodny lot bez zwracania szczeglnej uwagi na niebezpieczestwo zderzenia; natychmiastowe jak na j cianiej sze zwarcie szy kw w razie walki. Odlego ta wynosi przecitnie tak wzwy jak wszerz i w gb okoo 50 m.

W roju naley szyki utrzyma nawet w wypad ku odpadnicia z szyku jednego lub wicej samo lotw (zestrzelenie, defekt silnika, i t. d ) . Nastp ny samolot leccy w szyku zajmuje natychmiast oprnione miejsce, poczem wszystkie grupuj si Wedug schematu obowizujcego dla danej iloci samolotw. _ Powyej podane szyki s zasadnicze. Pewne za dania bojow e mog wymaga tworzenia innych szykw.

62

Regulamin lotnictwa ROZDZIA G.

Oglne zasady

63

139.
Zasada oglna.

140.
Rodzaje przesuni.

141.
Przesunicia taktyczne.

142.
Przesunicia operacyjne.

143.
Sposoby wy konywania przesuni.

www.cbw.pl

CBW

rzut koowy drog koow, jeli odlego do miejsca przeznaczenia nie przekracza 150 km PRZESUNICIA JEDNOSTEK LOTNICTW A. i rozporzdza si odpowiedniemi drogami dla ru chu samochodw; w przeciwnym razie powinien Zachowanie wielkiej ruchliwoci jednostek lot by przetransportowany kolej. nictwa jest warunkiem penego wykorzystania Sprawne przeprowadzenie przesunicia wyma broni lotniczej. D ow dcy dysponujcy lotnictwem ga szczegowego przygotowania, tak ze strony oraz dowdcy jednostek lotnictwa, majc t za dowdcy nakazujcego jak i dowdcy, ktry je sad na uwadze, powinni w swych zarzdzeniach unika wszystkiego, coby mogo wpyn ujemnie wykonywa. na zdolno do ich przesuni. Praca dowdcy nakazujcego przesunicia wy Przesunicia dziel si na taktyczne i opera pywa ze trzech podstawowych czynnikw: czasu, w ktrym jednostka lotnictwa powinna cyjne. rozpocz sw dziaalno na nowem miejscu po . . Przesunicia wykonywane w . cisym zwizku stoju; przestrzeni oddzielajcej miejsce przeznaczenia z dziaaniem taktycznem oddziaw ziemnych, na ktrych korzy jednostki lotnicze pracuj, nazy od dotychczasowego miejsca postoju, a z ni i cza su potrzebnego do wykonania przesunicia; ^ wamy przesuniciami taktycznemi. od ziemnych linij komunikacyjnych (drogi ko Polegaj one w zasadzie na kolejnem zajmowa lejowe i szosy), czcych miejsce przeznaczenia niu lotnisk wysunitych i podstawowych w myl z dotychczasowem miejscem postoju. zasad podanych w rozdziale D niniejszego regu Dowdca nakazujcy i organizujcy przesuni laminu. cie powinien uregulowa: odlot rzutu powietrznego wzgldnie godzin Przesunicia operacyjne wynikaj z oglnych przybycia na nowe lotnisko; pom ysw wyszych dowdcw, tworzcych ma ruch rzutu koowego (marszruta, postoje lub newr operacyjny lub strategiczny, i maj na celu ^ przeprowadzenie koncentracji jednostek lotnictwa miejsce i godzin 7zaadowania); przygotowanie nowego lotniska oraz umoliwie w pewnych okrelonych rejonach, skd bd mo nie pracy na niem jednostce przesuwanej do cza gy rozpocz sw prac taktyczn. su nadejcia jej organicznego rzutu koowego; wskazanie marszruty dla rzutu latajcego oraz Przesunicia przeprowadza si wedle nastpu przygotowanie pom ocy przelatujcym samoloton jcych zasad: (lotniska, materjay pdne, pomoc samoloton rzut powietrzny wykonywa przesunicie zawsze ldujcym przymusowo i t. d,); lotem;

144.
Podzia pracy przygoto wawczej.

145.
Praca dowdcy na kazujcego przesunicie.

64

Regulamin lotnictwa

Oglne asady

65

wycofanie sprztu zarwno z lotniska wyjcio wego jak i uszkodzonego w czasie przelotu.
146. Praca dowdcy jednostki przesuwanej polega: Praca na oglnym podziale czynnoci midzy poszcze dowdcy glne czony organizacyjne jednostki; jednostki przesuwanej. na uregulowaniu lotu rzutu latajcego;

na uregulowaniu marszu rzutu koowego. Jeli ma powierzon sobie organizacj przesu nicia (co bdzie zachodzio przy przesuniciach taktycznych), wwczas musi zarzdzi: rozpoznanie i przygotowanie nowego lotniska.
147. Organizacja odlotu rzutu latajcego polega na: Organizacja okreleniu czasu odlotu, ktry powinien by odlotu rzutu mogy osign latajcego. tak okrelony, aby samoloty

lekk (samochody lekkie i pciarowe) obej mujc cay materja potrzebny do normalnej bie cej pracy jednostki; cik (samochody ciarowe) przewoc cz ci zapasowe oraz rezerw zaopatrzenia; zorganizowaniu pom ocy dorywczej, ktra p o stpujc na kocu rzutu ma za zadanie udziela pom ocy samolotom przymusowo ldujcym (stra tylna).
149. Rozpoznanie i przygotowanie nowego lotniska Rozpoznaaie przeprowadza w myl zasad podanych w rozdziale i przygoto D patrol lotniskowy, ktry w tym celu naley jak wanie nowego najspieszniej wysa do rejonu przeznaczenia. lotniska. Dla zapewnienia obsugi samolotw przybywaj cych na nowe lotnisko bdzie czstokro koniecz ne przydzielenie do patrolu lotniskowego niezbd nej iloci personelu obsugi samolotw wraz z materjaami pdnemi i narzdziami. Samoloty linjowe mog rwnie zabra prcz zaogi normalnej p o jednym mechaniku. 150. Cao zarzdze dowdcy jednostki przesuwa Rozkaz nej powinna by ujta w form rozkazu podaj przesunicia cego: streszczenie rozkazu przeoonego dowdcy na kazujcego przesunicie; wywiad i przygotowanie nowego lotniska. W punkcie tym naley poda: skad, dowdc pa trolu lotniskowego, godzin wymarszu, marszrut oraz czas, w ktrym nowe lotnisko ma by go towe na przyjcie samolotw; wykonanie przesunicia;
Regulam in lotn icw a 5.

w oznaczonej godzinie gotowo bojow na nowem lotnisku; okreleniu marszruty przelotu, ktry si powi nien odbywa o ile monoci w bezporedniej bli skoci marszruty rzutu koowego, aby w razie przy musowego ldowania stra tylna rzutu koowego moga udzieli niezbdnej pom ocy; okreleniu szykw powietrznych oraz wyznacze niu poszczeglnych szykw; oznaczeniu godziny, w ktrej samoloty maj by na nowem lotnisku gotowe do rozpoczcia pra cy bojowej.
148. Organizacja odmarszu rzutu koowego.

www.cbw.pl

CBW

Organizacja odmarszu rzutu koowego pole ga na: uzgodnieniu przewozu zaopatrzenia wraz z prze wozem sprztu jednostki; uzgodnieniu ruchu poszczeglnych czci taboru samochodowego przez podzia caoci na dwie czci:

66

Zacznik Nr. 1.
Regulam in lo tn ictw a

ruchy rzutu latajcego, marszruta, szyki, do wdcy szykw w czasie przelotu, godzina odlotu wysoko, lotniska porednie; ruchy rzutu koowego: w razie przesunicia drog koow podzia taboru lekkiego, cikiego, marszruta, skad i ruch stray tylnej. W wypad ku przesunicia kolej: stacja zaadowania, czas i kolejno, pierwszy punkt przeznaczenia i t. d.; zaopatrzenie w materjay pdne i ywno przed rozpoczciem przesunicia, w czasie przesunicia oraz na nowem miejscu postoju; zarzdzenia specjalne, odnoszce si do: w yco fania uszkodzonego sprztu, pom ocy w razie l dowa przymusowych, organizacji cznoci oraz suby meldunkowej.

ZACH OW AN IE SI W RAZIE W Y L D O W A N IA N A TERENIE NIEPRZYJACIELSKIM. W razie wyldowania po stronie nieprzyjaciel skiej zaoga obowiazana jest zniszczy wszystko, co moe m ie-znaizenie dla nieprzyjaciela. Juz w czasie ldowania obserwator musi zm szczyc wszelkie zapiski, mapy i klisze fotograficzne, aby nie w s k a z a , jakie objekty nas interesuj. Powi nien uszkodzi sprzt radjowy i inny sprzt p o kadowy. P o wyldowaniu zaoga dy do zupe nego zniszczenia (spalenia sprztu). Okolicznoci, w jakich nastpuje ldowanie na terenie nieprzy jaciela, maj zasadniczy w pyw na sposb dalsze go postpowania zaogi. W szelkie moliwoci nie dadz si przewidzie a rnorodno okoliczno ci daj zaodze mono wykazania wasne) miq'atywy. . Jeeli powd ldowania jest moliwy do usuni cia rodkami zaogi i warunki terenowe sprzyjaj, zaoga dy do usunicia uszkodzenia samolotu i powrotu lotem. Ldow anie za pozycj nieprzyjacielsk moe b y przez niego zauwaone pno lub zupenie niedostrzeone, ww czas zaoga bdzie miaa m ono spokoinego przygotowania zniszczenia i podjcia prby powrotu pieszo do wasnych od dziaw. W tym wypadku nie naley niszczyc karabina maszyna vego obserwatora lecz zabra go z sob, jeli odlego do wasnych oddziaw nie jest dua.

www.cbw.pl

CBW

Cz II.
WA L K A.
ROZDZIA A.

ZA S A D Y OGLNE. Zadania swoje lotnictwo moe wykonywa tyl ko przy staej gotow oci do walki. Jest to jego wybitn i nieodzown cech. Walk prowadzi przeciwko nieprzyjacielowi w powietrzu i-na ziemi. Celem walki przeciwko nieprzyjacielowi w p o wietrzu jest uzyska swobod dziaania dla was nego lotnictwa na polu bitw y i urudni dziaania lotnictwu nieprzyjacielskiemu. Celem walki przeciwko nieprzyjacielowi na zie mi jest wywieranie wpywu na przebieg toczcej si walki przez wyrzdzanie strat materjalnych i moralnych. Lotnictwo walczy w cisym zwizku z dziaa niami na ziemi, uatwiajc ich przebieg. Zapewnienie sw obody dziaania wasnemu lot nictwu przy jednoczesnem pozbawieniu tej sw o body lotnictwa nieprzyjacielskiego nazywamy przewag powietrzn.
151. Cel walki.

www.cbw.pl

CBW

152. Pojcie przewagi powietrzne].

Regulam in lo tn ictw a

Walka

?i 157. Cel dziaa obronnych.

153. Przewaga powietrzna jest ograniczona w czasie i w przestrzeni.

Posiadanie przewagi w powietrzu w kadem miejscu i czasie nie jest moliwe, nawet przy znacznej przewadze ilociowej i jakociowej was nego lotnictwa. Trzeba si w ic ograniczy do uzyskania j z \ na tych odcinkach i w tych okresach czasu, w ktrych praca lotnictwa na rzecz walki toczcej si na ziemi fest najwaniejsza.

Dziaania obronne maj na celu: ubezpieczenie pracy lotnictwa, ubezpieczenie oddziaw, ubezpieczenie wanych objektw. Rozrniamy dwa rodzaje nictwa: ubezpieczenie bezporednie, ubezpieczenie porednie. ubezpiecze lot

158. Rodzaje ubezpiecze

154. Przewag w powietrzu uzyskuje si przez: Warunki zapewnienie sobie przewagi liczebnej lotnictwa uzyskania przewagi myliwskiego W ym colu dow dca przeprowadza w powietrzu. skupienie sil lotniczych na wybranym odcinku

frontu, przy jedncczesinie jak najdalej posunitej oszczdnoci na innych odcinkach; uycie lotnictwa myliwskiego przy cisej wsppracy z wszystkie mi rodzajami lotnictwa oraz obrony prze; w lotniczej. Niezbdnym wa/unkiijm wywalczenia sobie przewagi w powietrzu jet t rwnie przewaga mo ralna, ktra si objawia w nieugitem i bezustannem dziaaniu zaczepnem przeciwko lotnictwu nie przyjaciela, tik w powietrzu jak i na ziemi. Taktyczne znsady dziaa lotnictwa przeciwko nieprzyjacielowi w powietrzu.
155. Rodzaje dziaa. 156. Dziaania obronne.

Ubezpieczenie, w ktrem samoloty ubezpiecza Ubezpiecze jce dziaaj w cisej zalenoci o d samolotow nie bezpo ubezpieczanych, osaniajc je w ten sposob przed rednie. napadami lotnictwa nieprzyjacielskiego, nazywa my ubezpieczeniem bezporedniem. Zalenie od typw sam olotw ubezpieczanych i ubezpieczajcych rozrniamy dwie formy ubez pieczenia bezporedniego a mianowicie: towarzyszenie i oson. Ubezpieczenie bezporednie, w ktrem samo loty ubezpieczajce tworz z samolotem [amij ubezpieczanym (emi) jeden szyk i prowadz walk na zasadach walki w szyku, nazywamy towarzyTowarzyszenie stosuje si zasadniczo tylko w tych wypadkach, gdy samoloty ubezpieczajce s tego samego typu lub zblionego, co samoloty ubezpieczane. Ubezpieczenie bezporednie, w ktrem samo loty ubezpieczajce nie tworz z samolotami ubez pieczanymi jednego szyku, lec jednak stale w ta
161. Osona. 160. Towarzy szenie.

159.

Rozrniamy dziaania: o charakterze obronnym i o charakterze zaczepnym. Dziaania majce na celu zapewnienie swobody pracy wasnemu lotnictwu i balonom na polu w al ki, oraz ubezpieczenie oddziaw i wanych objektw nazywamy dziaaniami obronnemi.

www.cbw.pl

CBW

 72

R egu amin lo tn ictw a

Walka

kiej odlegoci, ktra pozwala im pozostawa w cznoci wzrokowej i m onoci interwencji przeciw zagraajcemu przeciwnikowi nazywamy oson. Oson stosuje si przy uyciu lotnictwa my liwskiego do ubezpieczenia bezporedniego in nych rodzajw lotnictwa, przyczem lotnictwo my liwskie nie zapuszcza si w gb terenu nieprzy jaciela dalej jak 20 25 km. 162.
Ubezpie czenie porednie.

165. Ubezpieczenie lotnictwa ma na celu zapewnie Ubezpie nie sw obody pracy samolotom: czenie pracy pracujcym na korzy oddziaw, lotnictwa. pracujcym na korzy dowdcw, wykonywajcym zadania bombardowania dzien nego. 166. Samoloty pracujce na korzy oddziaw ubez Ubezpie piecza si przez: czenie samolotw patrolowanie obronne, pracujcych towarzyszenie. na rzecz Patrole obronne ubezpieczaj stref, w ktrej oddziaw. dziaaj samoloty pracujce na korzy oddziaw. Jeden patrol moe skutecznie ubezpieczy stre f szerokoci 10 12 km. Patrole lataj okoo 500 m wyej ni samoloty ubezpieczane i w ten sposb, aby zalenie od warunkw atm osferycz nych mie dobr widocznoc i mono natych miastowej interwencji. W razie braku lotnictwa myliwskiego samo loty artylerji mog by ubezpieczone przez towa rzyszenie. 167. Samoloty pracujce na korzy dowdcw, wyUbezpie konywajce dozorowanie, ubezpiecza si prze czenie wanie przez patrolowanie obronne. samolotw Samoloty rozpoznania bojow ego ubezpiecza si pracujcych na rzecz zasadniczo przez towarzyszenie lub oson. dowdcw. Samoloty rozpoznania bliskiego ubezpiecza si przez towarzyszenie lub oson. Samolotw rozpoznania dalekiego zasadniczo ni ubezpiecz si^.

Ubezpieczenie, w ktrem samoloty ubezpiecza jce dziaaj niezalenie od samolw ubezpieczo nych, nazywamy ubezpieczeniem poredniem. Polega ono na ubezpieczeniu pewnej przestrze ni przez wzbronienie lotnictwu nieprzyjacielskie mu wtargnicia do niej i zapewnieniu w ten spo sb swobody dziaania wasnemu lotnictwu wzgld nie ubezpieczeniu oddziaw oraz objektw. Sposobami ubezpieczenia poredniego s: patrolowanie, zasona. Dziaania lotnictwa myliwskiego, w skadzie nie mniejszym jak jednego klucza, m ajcego na celu zwalczanie lotnictwa nieprzyjacielskiego, chccego przenikn do oznaczonej strefy na pew nej wysokoci, nazywamy patrolowaniem obronnem, a takie ugrupowaie patrolami obronnemi. Dziaania zespou patroli obronnych na rnych wysokociach nazywamy zason.

163. Patrolo wanie obronne.

Zasona.

CBW www.cbw.pl
164.

74

R egulam in lo tn ictw a

Walka

75

168.
Ubezpie czenie lotnictwa wykonywaicego bom bardowanie dzienne.

Lotnictwo wykonywaj ce zadania bombardo wania dziennego ubezpiecza si przez oson. Przy wytonej d 2 iaalnoci nieprzyjaciela nale y uatwi lotnictwa wykonywajcemu bombar dowanie dzienne przelot wzgldnie powrt przez front.

171. Dziaania o charakterze zaczepnym maj na Cel celu: dziaa zwalczanie lotnictwa i balonw nieprzyjaciel zaczepnych. skich na polu walki, zwalczanie lotnictwa nieprzyjacielskiego na wasnych tyach.

169.
Ubezpie czenie oddziaw i objektw.

Oddziay i wane objekty ubezpiecza si przed: rozpoznaniem i bombardowaniem. Ubezpieczenie przed rozpoznaniem wykonywa si przy pom ocy patroli obronnych, ktrych w yso ko dziaania za leiy od odlegoci ubezpiecza nych oddziaw lub objektw od frontu. Ubezpieczenie przed bombardowaniem w yko nywa si: przedewszystkiem przez zaczepne dziaania lot nictwa myliwskiego w myl zasad podanych w 177, w szczeglnych wypadkach jak np. przejcia oddziaw przer cianin, przeprawy przez rzeki, gdy potrzeba ubezpieczenia trwa tylko przez czas ograniczony, mona stosowa zason.

W dziaaniach zaczepnych rozrniamy: patrolowanie zaczepne, wymiatanie, zasadzki. Dziaanie lotnictwa myliwskiego w skadzie nie mniejszym jak jednego klucza, majcego na ce lu poszukiwanie lotnictwa nieprzyjacielskiego w oznaczonym rejonie i zwalczanie go, nazywamy patrolowaniem zaczepnem, a takie ugrupowanie patrolami zaczepnemi.

172.
Rodzaje dziaa zaczepnych.

173.
Patrolo wanie zaczepne.

174. Jednoczesne dziaania zespou patroli za Wymiatanie. czepnych na rnych wysokociach nazywamy wymiataniem. Wymiatanie stosuje si w zasadzie wwczas, gdy si zna si, w ysoko i stref dziaania lot nictwa nieprzyjacielskiego. Skryte dyury pojedyczych samolotw lub kluczy myliwskich na ldowiskach lub lotniskach wysunitych w pobliu frontu nazywamy zasadz kami. Zasadzki te stosuje si w strefach wytone] dziaalnoci lotnicwa nieprzyjacielskiego. 175.
Zasadzki.

170.
Dziaania zaczepne.

www.cbw.pl

CBW

Dziaania majce na celu przeszkadzanie, a . w pewnych wypadkach uniemoliwianie dzia a lotnictwa nieprzyjacielskiego, nazywamy dzia aniami o charakterze zaczepnym.

76 176. Zwalczanie lotnictwa i balonw na polu walki.

R egu lam in lo tn ictw a

77

Zwalczanie lotnictwa i balonw nieprzyjaciel skich na polu walki nakazuje si w zasadzie na podstawie otrzymanych wiadomoci o sile, ugru powaniu, strefie i wysokoci ich dziaania. W tych wypadkach stosuje si wymiatanie lub zasadzki. Jeeli zwalczanie lotnictwa i balonw nieprzy jacielskich odbywa si na podstawie przewidy wa, wwczas stosuje si patrole zaczepne. Zwalczanie dziaa szturmowych lotnictwa uskutecznia si przy pom ocy rodkw obrony przeciwlotniczej ziemnej. Zwalczanie ich przez lotnictwo myliwskie jest ze wzgldu na moment zaskoczenia i krtkotrwao bardzo trudne, ponadto uniemoliwia ono zastosowanie skuteczniejszej obrony, jak przed stawia obrona przeciwlotnicza ziemna. Na wasnych tyach zwalcza si: samoloty rozpoznania bliskiego i dalekiego oraz samoloty bombardowania. Zwalczanie to uskutecznia si przy pomocy pa troli zaczepnych, skierowanych na odpowiedni wysoko i przypuszczalne szlaki lotu, wykorzy stujc w tym celu wiadomoci sieci obserwacyjnomeldunkowej obrony przeciwlotniczej.
ROZD ZIA B.

Istniej jednak pewne podstawowe zasady, na ktrych si opiera walka w powietrzu a miano wicie : zwycistwo mona osign jedynie przez roz winicie prawdziwego ducha zaczepnego, kade natarcie musi by doprowadzone do ko ca ze zdecydowanem postanowieniem zniszcze nia przeciwnika, zaskoczenie jest podstaw powodzenia. Gwne zasady natarcia s jednakowe dla wszystkich typw samolotw, a mianowicie: zauway nieprzyjaciela zanim si zostanie za uwaonym, wysoko daje przewag w walce, z walki nie naley w ycofyw a si przez piko wanie, ogie naley otwiera jak najbliej przeciwnika, kady samolot naley uwaa za nieprzyjaciel ski, dopki nie zosta dokadnie rozpoznany, silna wola zwycistwa, zacito i zimna krew s konieczne do osignicia powodzenia w na tarciu. W alka samolotu myliwskiego. Samolot myliwski jest przeznaczony do walki w powietrzu i prowadzi j przez natarcie. W natarciu rozrniamy okresy: zbliania i ataku.
180. Okresy natarcia. 179. Oglne zasady natarcia.

177. Zwalczanie lotnictwa na wasnych tyach.

T A K T Y K A W ALK I SAM OLOTW . Ustalenie cisych zasad taktyki walki samolo tw w powietrzu nie jest moliwe, gdy zaley ono od indywidualnoci kadego pilota i typu uy wanego samolotu. www.cbw.pl

CBW

178. Oglne zasady walki.

78

R egulam in lotn ictw a

W alka

79

181. Zblianie.

Okres od chwili zauwaenia samolotu nieprzy jacielskiego a do chwili podejcia na odlego rozpoczcia skutecznego ognia nazywamy zblia niem. Jedynym celem pilota w tym okresie jest skry te i szybkie podejcie na odlego skutecznego strzau. Zaskoczenie osiga si przez wykorzysta nie warunkw atmosferycznych i martwych pl widzenia przeciwnika. Okres od chwili podejcia na odlego skutecz nego ognia, prowadzenie go i pozostawanie w tej odlegoci a do czasu wyjcia nazywamy ata kiem. Celem pilota w tym okresie jest zniszczenie przeciwnika przy pom ocy skutecznego ognia. Z chwil zwizania si z przeciwnikiem pilot sta ra si zachowa przewag wysokoci, manewru jc w jego martwych polach ostrzaw. R ozpoczcie skutecznego ognia powinno si od byw a z odlegoci przecitnie 50 m. Na samolot jednoosobow y naley naciera od tyu zgry lub dou. W czasie pikowania naley zachow a dosta teczn szybko, umoliwiajc uprzedzenie ru chw przeciwnika. Na samolot dwuosobowy naley naciera z pod spodu lub od strony jednego z martwych pl. Najniebezpieczniej jest naciera na przeciwni ka od tyu zgry, poniewa nacierajcy jest stale wystawiony na ogie obserwatora przeciwnika.

182. Atak.

Zrczny pilot myliwski, ktry nacierajc moe podej na odlego 100 m ztyu i 20 m niej pod ogonem samolotu nieprzyjaciela, nie bdc sam zauwaony, bdzie w pooeniu, z ktrego moe zniszczy przeciwnika bez naraania siebie. Przy zblianiu si na odlego ataku naley d y do utrzymania si poza polem ostrzau i jak najbliej przeciwnika. Samolot dwuosobowy b dzie usiowa otw orzy ogie na n a cie ra n e g o przez szybkie zw roty w bok, celem odsonicia go i odebrania nacierajcemu dogodnego pooe nia. W takim wypadku nacierajcy powinien d y do zachowania osignitego pooenia ztyu a do skutecznego ukoczenia natarcia. Pojedyczy samolot jednoosobow y nie naciera na samolot w ieloosobow y, ze wzgldu na wielk przewag jego ognia, brak martwych poi ostrzau i m oliwoci skupienia ognia w dowolnym kie runku. Walka klucza i roju. Lotnictwo myliwskie w zasadzie prowadzi wal k w szykach, przyczem najmniejsz jednostka podstawow jest klucz . , Oglne zasady, om wione w 178 i 179, maj zastosowanie w walce i natarciu klucza. Ponadto dochodz specjalne obowizki dow odcy klucza i jego pilotw. . , . Do obow izkw dow dcy klucza myliwskiego w w alce naley prowadzi klucz tak, aby mu za pewni dogodne warunki do rozpoczcia natarcia. Do obow izkw pilotw klucza naley: zachowa swoje miejsce w kluczu i ledzi sygnay dow dcy klucza.
185 Natarcie na samolot wielo osobowy.

183. Natarcie na samolot jedno osobowy.

186. Oglne zasady.

www.cbw.pl

CBW

184. Natarcie na samolot dwu osobowy.

80

Regulam in lo tn ictw a

81

187. Naley si stara, aby w czasie walki cz sa Puap bez m olotw klucza pozostawaa w odwodzie, celem pieczestwa.

stawienia czoa nowemu niebezpieczestwu lub przyjcia z pom oc samolotom walczcym. Samoloty, pozostajce w czasie walki na w y szych wysokociach w odwodzie, nazywamy pu apem bezpieczestwa, suy on rwnie za miej sce zbirki dla samolotw po walce.

188. Natarcie.

www.cbw.pl

CBW

Po rozpoznaniu nieprzyjaciela dow dca klucza decyduje o sposobie wykonania natarcia, przyczem mog zaj nastpujce wypadki: atakuje cay klucz, atakuje jeden lub dwch pilotw, a reszta p o zostaje na puapie bezpieczestwa. Natarcie na pojedynczy samolot jednoosobowy lub dw uosobowy wykonywa si przewanie przez jeden samolot wedug zasad podanych w 183 i 184. Na samolot w ieloosobow y naley naciera jed noczenie wszystkiemi samolotami klucza. Natarcie klucza na grup samolotw jednooso bowych przybiera w wikszoci w ypadkw cha rakter walki pojedyczych samolotw midzy so b. Jedynie w wypadku uzyskania penego za skoczenia przeprowadza si natarcie jednoczenie caym kluczem. Natarcie na grup sam olotw dwu lub w ielo osobowych przeprowadza si tak, aby zmusi nie przyjaciela do rozproszenia szyku. Najlepszym sposobem osignicia rozproszenia jest jednocze sne natarcie wszystkiemi samolotami klucza na jeden z samolotw szyku; w zasadzie na samolot prowadzcy lub zamykajcy szyk.

Po walce klucz zbiera si pod puapem bezpie czestwa lub nad miejscem zawczasu wyznaczonem. Przed odlotem dowdca klucza wyznacza m iej sce zbirki i wysoko nad wasnemi linjami i nad objektem atwym do odnalezienia, lecym mniej wicej porodku strefy dziaania. Jeeli strefa dziaania jest zbyt rozlega, naley j podzieli na pododcinki i wyznaczy odrbne miejsca zbirki. Powrt na lotnisko wykonywa si na w ysoko ci nakazanej dla zadania, co umoliwia ewentual ne spotkanie w drodze powrotnej samolotw nie przyjaciela. Dowdca dywizjonu okrela: zadanie, godzin odlotu, marszrut, wysoko. D ow dca eskadry podaje ponadto: dowdc, skad, ewentualne wskazwki wykonawcze. D ow dca klucza omawia z pilotami ponadto sposb wykonania zadania i okrela: miejsca w kluczu, start, miejsce i wysoko zbirki po walce.
Regulam in lotn ictw a (j.

189. Zbirka po walce.

190. Powrt na lotnisko.

191. Rozkazy do walki klucza.

82

R egu lam in lo tn ictw a

W a lk a

83

192. W alka roju.

Roju w lotnictwie myliwskiem zasadniczo si nie uywa. W wypadku ugrupowania samolotw myliw skich w roju walka odbywa si na zasadach walki klucza. Walka cigu.

wadzi nieprzyjaciela pod klucze niezaatakowane, ktre si bd staray uzyska przewag w w y sokoci, celem natarcia na przeciwnika w dogod nych warunkach. Jeli wszystkie klucze cigu zostay zaatako wane jednoczenie, kady z nich manewruje w ta ki sposb, aby si nie da oderw a od pozostaych. Zbirk po walce i powrt na lotnisko cig w y konywa wedug zasad podanych w 189 i 190.
196. Zbirka po walce i powrt na lotnisko. 197. Rozkazy do walki cigu.

193. Zasady oglne.

Trudno manewrowania i dowodzenia cigiem zwiksza si z iloci jego kluczy (rojw). D o obowizkw dow dcy cigu w walce na ley: prowadzi cig tak, aby mu zapewni dogodne warunki natarcia. Do obow izkw dow dcw kluczy naley: zachowa swoje miejsce w cigu i ledzi sy gnay dowdcy cigu lub klucza poprzedzajcego. Przy walce w cigu naley zawsze dy do za chowania puapu bezpieczestwa. Puap bezpieczestwa zasadniczo tw orzy klucz dowdcy. W wypadku gdy klucz dowdcy nacie ra, w w czas na puap bezpieczestwa wyznacza on inny klucz a powinien nim bv ieden z kluczy znajdujcych si najwyej lub najdalej od nieprzy jaciela.

194. Puap bez pieczestwa.

D ow dca dywizjonu wyznacza: dow dc i zastpc, skad, zadanie, godzin odlotu, wysoko, marszrut. Ponadto dow dca cigu podaje: miejsce kluczy w cigu, start, miejsce i w ysoko zbirki po walce. Walka dywizjonu. W szczeglnych wypadkach (wymiatanie i t. p.) walka lotnictwa myliwskiego m oe b y przepro wadzona siami caego dywizjonu. Dywizjon najczciej wystpuje do walki uszy kowany, zalenie od zadania, kilkoma cigami w gb i na wysoko. Jeden z cigw powinien si znajdowa na w y sokoci puapu, albo na takiej wysokoci, ktraby

Po rozpoznaniu nieprzyjaciela dow dca cigu wybiera sposb natarcia, zalenie od iloci, typw i ugrupowania samolotw nieprzyjaciela. Klucze prowadz natarcie na zasadach walki klucza, przyczem obowizuje zasada wzajemnego wspierania si. Jeli jeden z kluczy cigu zosta zaatakowany, wwczas powinien tak manewrowa, aby podpro www.cbw.pl

195. Natarcie.

198. Zasady oglne.

CBW

84

R egulam in lotn ictw a

Walka

S5

zapewniaa przewag wysokoci nad szykami nieprzyjacielskiemi a jednoczenie pozwalaaby na zachowanie cznoci w zrokowej z reszt dy wizjonu. D ow dca dywizjonu dowodzi jednym z cigw rodkowych.
199. Natarcie.

W czasie zaangaowania si dywizjonu w wal k kady z cigw stara si osign przewag wysokoci nad nieprzyjacielem. Kady cig, ktry zw alczy przeciwnika, pow i nien natychmiast przyj z pom oc cigom znaj dujcym si na tej samej w ysokoci lub niej. Zwalczanie balonw.

200.
Zasady oglne.

Pilot podchodzi do balonu poziomo, a gdy si znajdzie bezporednio nad balonem, ostro pikuje i z jak najwiksz szybkoci zblia si na odle go skutecznego strzau. . Przy korzystnych warunkach atmosferycznych naley wykorzystywa chmury do podejcia na odlego natarcia. Na balon znajdujcy si poniej 1000 m lub nad ziemi naciera si zdou, podchodzc na najni szych wysokociach z wykorzystaniem zason te renowych. Ogie naley prowadzi krtkiemi i skupionemi serjami. Po wykonaniu natarcia naley si stara ostrym i szybkim skrtem wyj poza stref skutecznego dziaania obrony przeciwlotniczej nieprzyjaciela.

Sposb zwalczania balonu obserwacyjnego za ley od warunkw atmosferycznych, miejsca w zlo tu i obrony przeciwlotniczej. Zwalczanie przeprowadza zazwyczaj jeden sa molot. W wypadku gdy zwalczanie prowadzi klucz, je den samolot naciera, reszta manewruje, suc jed noczenie za ubezpieczenie. Zwalczanie balonw przez lotnictwo mona uzgodni z jednoczesnem ostrzeliwaniem miejsca wzlotu (dwigarki) przez artylerj.

Walka obronna. W alk samolotw linjowych, bombardujcych i towarzyszcych, prowadzon w celu sam oobro ny, nazywamy walk obronn. W alka obronna jest koniecznoci i naley j zawsze przyj i prowadzi, jeli zadanie tego w y maga. Natomiast gdy istniej moliwoci wykonania zadania bez przyjmowania walki, naley jej unika. Uniknicie zaskoczenia jest podstaw do przy jcia walki obronnej w dogodnych warunkach. W tym celu powinna (y) zaoga (i) obserwowa wszystkie kierunki, co naley przedewszystkiem do obowizkw obserwatora (w).
Zasady oglne.

202.

Rozrniamy nastpujce wypadki natarcia na balon: balon znajduje si powyej 1000 m, balon znajduje si poniej 1000 m. Na balon znajdujcy si powyej 1000 m nacie ra si zgry. www.cbw.pl

201. Natarcie.

CBW

86

Regulam in lotn ictw a

87

W alk obronn prowadz: samoloty lecce pjedyczo i samoloty lecce w szyku.

203. W alka obronna pojedyn czych samolotw.

ROZDZIA C.

ZWALCZANIE

NIEPRZYJACIELA N A Zasady oglne.

ZIEMI.

Z chwil rozpoczcia walki naley prowadzi manewr tak, aby uniemoliwi nieprzyjacielowi dostanie si w martwe pole ostrzau wasnego sa molotu a jednoczenie umoliwi ostrzeliwanie go z karabinw maszynowych obserwatora. W czasie tego manewru pilot wykorzystuje kad sposobno do prowadzenia ognia ze swego karabina maszynowego. W ycofanie si z walki lotem w prostej linji jest najbardziej niebezpieczne. Jedynie samoloty o szybkoci wikszej od samolotw nieprzyjaciel skich mog stosowa ten sposb wycofania si z walki. Samolot w ieloosobow y, prawie nie posiadaj cy martwych pl ostrzau, nie manewruje lecz pro wadzi walk jedynie ogniem, starajc si osign jak najwiksze jego zerodkowanie. Obrona sam olotw leccych w szyku polega na: takiem cinieniu szyku, ktryby pozw oli na zerodkowanie ognia w dowolnym kierunku i ostrzelaniu martwych pl ssiednich samolotw oraz utrzymaniu szyku. Szyk nie wykonywa adnego manewru ruchem, ograniczajc si wycznie do manewru ognio wego. Odczenie si samolotu z szyku jest niedopu szczalne, osabia bowiem jego si obronn i na raa go na zniszczenie. z

Zwalczanie nieprzyjaciela na ziemi naley do dziaa zaczepnych, a celem tych dziaa jest w y rzdzanie strat materjalnych i moralnych przez: niszczenie objektw staych, zwalczanie celw ywych. Przy zwalczaniu nieprzyjaciela na ziemi naley: mie dokadne wiadomoci o nim, dziaa mas przez zerodkowanie w ysikw na jeden objekt, uzyska zaskoczenie celem uniknicia przeciw dziaania ze strony nieprzyjaciela, uzgadnia dziaanie lotnictwa z oglnem dzia aniem oddziaw naziemnych. W ybr objektw oraz kolejno ich zniszczenia okrela dowdca dysponujcy lotnictwem na pod stawie wiadomoci zebranych przedewszystkiem przez lotnictwo linjowe, oraz inne rda wywia du. Decyzj swoj dow dca opiera na: wasnych zamiarach operacyjnych, pooeniu nieprzyjaciela, posiadanych rodkach. Dokadna znajomo objektu jest koniecznym i podstawowym warunkiem skutecznego zwalcza nia go. Znajomo objektu polega na okreleniu: pooenia w terenie,

205. Cel.

206. Zasady zwalczania.

204. W alka obronna w szykach.

207. Wybr objektw.

www.cbw.pl

CBW

208. Znaiomo objektu .

88

R egulam in lo tn ictw a

Walka

89

rodzaju, rozmiaru i widocznoci, punktw orjentacyjnych w jego pobliu, organizacji jego obrony przeciwlotniczej. Danych tych dostarcza lotnicza suba informa cyjna w myl zasad 36 i 45. 209.
Niszczenie.

Gdy dziaalno obrony przeciwlotniczej nie przyjaciela jest saba, mona te dziaania prze prowadzi take w dzie, nie sigajc jednak do dalekich tyw nieprzyjaciela. Objektami bombardowania nocnego s cele p o oone zazwyczaj na dalszych i dalekich tyach przeciwnika jak stacje kolejowe, zwaszcza w zowe, lotniska, magazyny, skady materjaw Wojennych, orodki przemysu wojennego i t. p. Bombardowanie nocne. 213.
Obiekty bombardo wania.

Dziaanie lotnictwa, majcego na celu zniszcze nie objektu a przynajmniej takie jego uszkodze nie, aby przesta suy na pewien czas swemu normalnemu przeznaczeniu, nazywamy niszcze niem. Dziaanie lotnictwa, majcego na celu przeszka dzanie i utrudnianie normalnego funkcjonowania wskazanego objektu, nazywamy nkaniem. Dowdca dysponujcy lotnictwem wyznacza: zadanie lotnictwa (cele, kolejno ich zw alcza nia, niszczenie czy nkanie), czas, w ktrym zwalczanie naley wykona. Dowdca aeronautyki podaje ponadto: rodki na poszczeglne cele (sia lotnictwa, amunicja i t. d.), wspdziaanie rnych rodzajw lotnictwa, sygnay umwione (do bombardowania noc nego), zarzdzenia specjalne. Niszczenie objektw staych.

210 .

Nkanie.

211 .
Rozkaz zwalczania.

212

www.cbw.pl

CBW

Niszczenie objektw staych.

Niszczenie objektw staych jest zadaniem lot nictwa bombardujcego a przeprowadz si je zasadniczo w nocy.

214. Bombardowanie nocne znamionuj: Charaktery dziaanie pojedyczemi samolotami w pewnych styka bom odstpach czasu, bardowania w nocy. gorsza widoczno, mniejsza w ysoko bombardowania, zapewnia jca wiksz dokadno, zmniejszona skuteczno obrony przeciwlotni czej. Bombardowanie w i:ocy szczeglnie zaley od Warunkw .atmosferycznych, albowiem w idocz no celu i. wynikajca std skuteczno bombar dowania s bardzo zalene od przejrzystoci at mosfery. Mniejsza w ysoko czyni bombardowanie szcze glnie skuteczne, nawet przeciwko celom o ma ych rozmiarach. Zmniejszona skuteczno obrony przeciwlotni czej polega na tem, e w nocy samolot jest niewi doczny lub mao widoczny nawet na maej w yso koci, wskutek czego jest mniej naraony na ogie.

00

Regulam in itn ictw a

Walka

91

215. Wysoko bombardo wania nocnego.

Bombardowanie nocne wykonywa si z w yso koci maej (poniej 1000 m) i redniej. Przy bombardowaniu z w ysokoci maej bomby wyrzuca si na oko, bez uycia specjalnych c e lownikw. Bombardowanie z wysokoci rednich jest za sadniczo normaln wysokoci bombardowania objektw o wikszych rozmiarach, gdzie chodzi o cakowite pokrycie powierzchni celu. Zaskoczenie taktyczne osiga si przez: skryte przejcie przez front, niespodziane podejcie do objektu (celu). Uzyskuje si to przez lot na wikszej w ysoko ci, przy przekraczaniu frontu oraz podejcie do celu na zmniejszonym gazie, co znacznie utrudnia podsuch. Przygotowanie wyprawy bombardowania n oc nego odbywa si na podstawie rozkazu dow dcy aeronautyki. D ow dca dywizjonu bombardujcego wydaje rozkaz, w zasadzie na pimie, podajc: pooenie oglne, zadanie, objekt bombardowania (gwny i ewentualny); przy objektach duych przeprowadza podzia po szczeglnych przedmiotw midzy jednostki wzgldnie zaogi (objekt ewentualny podaje si na wypadek zej pogody), marszrut, odcinek przejcia przez front, skad i przypuszczalny czas rozpoczcia w y prawy,

kolejno odlotu poszczeglnych samolotw, rodzaj bombardowania (serjami, pojedynczo), rodzaj i ilo bomb (bomby, zapalniki, naboje do karabinw maszynowych), ilo materjaw pdnych, w ysoko bombardowania, znaki rozpoznawcze, sygnay umwione i punk ty kontrolne, zarzdzenia specjalne. Przygotowanie przygotowanie przygotowanie przygotowanie wyprawy dzieli si na: pod wzgldem taktycznym, pod wzgldem technicznym, zag.
218. Przygoto wanie wyprawy.

216. Zaskoczenie.

217. Rozkaz przygoto wawczy.

www.cbw.pl

CBW

219. Przygotowanie pod wzgldem taktycznym po Przygoto lega na przestudjowaniu przez dow dc dyw izjo wanie pod nu (wyprawy) objektu (celu) i jego warunkw wzgldem taktycznym, bombardowania, a obejmuje ono: oglne zapoznanie si z pooeniem wasnem i nieprzyjaciela, pooenie objektu (celu) bombardowania (p.itrz 208) i jego czuych punktw, wykonanie bombardowania (wyjcie na objekt, rodzaj bombardowania), studjum przelatywanego terenu: marszruta, lot niska i ldowiska wasne wzdu marszruty, rozmieszczenie i charakterystyka sprztu obro ny przeciwlotniczej, strefy zakazane przez tbrcn przeciwlotnicz, strefy przejcia i powrotu przez front, zachowanie si w wypadku dziaania artylerji przeciwlotniczej i reflektorw nieprzyjacielskich.

92

Regulam in lotn ictw a

W alka

93

Po przygotowaniu taktycznem- dow dca zapo znaje na odprawie zaogi ze wszystkiemi wyej wymienionemi szczegami i udziela wskazwek.
220. Przygoto wanie pod wzgldem technicz nym.

Przygotowanie pod wzgldem technicznym po lega na: organizacji owietlenia lotniska do startu i l dowania, uregulowaniu zaopatrzenia eskadr w materjay pdne i amunicj, ewentualnem uyciu rodkw wietlnych do orjentncji, zebraniu najwieszych danych m eteorologicz nych. Cao zarzdze technicznych reguluje dow d ca dywizjonu, powierzajc je do wykonania do wd' :om eskadr. Jeli do orjentacji maj by uyte wiata plutonw reflektorw, dowdca wyznacza: rozmieszczenie reflektorw w terenie, czas i sposb owietlenia (stae, przerywane), Marszruty wyznacza si na cay czas lotu, to znaczy, e do objektu i zpowotem i powinna by przemylana i opracowana w szczegach. Jeli si nie stosuje rodkw orjentacji wietlnej, po dane jast wybieranie marszruty najatwiejszej do orjenta^j . W yznaczajc marszrut naley mie na uwadze: widoczno bardziej znamiennych punktw te renu, stanowiska reflektorw artylerji przeciwlot niczej, m iejscowoci zamglone w nocy,

najlepsze warunki wyjcia na kurs bom bardo wania, mono uzyskania zaskoczenia przez zmylenie nieprzyjaciela co do istotnego kierunku bom bar dowania. W niepewnych warunkach atmosferycznych wybiera si punkty orjentacyjne w bliskoci siebie. W ciemn i mglist noc wybiera si punkty orjentacyjne tak, aby tworzyy jedn linj cig. Dowdca eskadry powinien zawczasu: dopilnowa przygotowania samolotw wyznaiczonych do lotw, zapewni dowiezienie na czas amunicji i materjaw pdnych, zapewni moliwie szybkie przejcie eskadry ze stanu pogotowia do alarmu.
222. Przygoto wanie dowdcy eskadry.

221. Marszruta .

223. Zaogi przygotowuj si do zadania na podsta Przygoto wie rozkazw dow dcy dywizjonu, przyczem ob wanie zag. serwator, pilot i strzelec samolotowy maj nast pujce obowizki.

obserwator: przygotowuje potrzebne mapy, plany, fotografje celu i t. p.; zapoznaje si dokadnie z marszrut lotu i jej punktami orjentacyjnemi (organizacj wietln); oblicza kurs i przeprowadza podzia marszruty na odcinki zalenie od punktw orjentacyjnych (od punktu do punktu); oblicza czas lotu (oznaczajc go przy_punktach orjentacyjnych);

www.cbw.pl

CBW

94

R egulam in lotn ictw a

Walka

^5

zapoznaje si dokadnie z objektem (celem) bombardowania, jego rozmiarami, najbliszem oto czeniem oraz pooeniem w terenie; okrela sposb i rodki porozumiewania si z pi lotem; zestawia i sprawdza dziaanie potrzebnego mu sprztu nawigacyjnego i pokadowego, a szcze glnie stan instalacji sygnalizacyjnej, ewentualnie radjostacji. Pilot: dopilnowuje naleytego przygotowania samo lotu (materjay pdne, dziaanie zegarw i innych przyrzdw pokadow ych); sprawdza dziaanie instalacji wietlnej na samo locie, a szczeglnie owietlenia tablicy rozdziel czej, wiate pokadowych, reflektorw i t. p.; sprawidza rodki porozumiewania si z obser watorem.

Lotnisko .zasadniczo jest nieowietlone. Jeeli zachodzi konieczno owietlenia, wwczas nale y owietli tylko teren startu. Hangary otwiera si kolejno jeden po drugim. Samoloty naley wycign z hangarw pojedyn czo, w miar ich odlatywania. Przy wyciganiu jednego samolotu i zapuszczaniu go naley si p o sugiwa pojedyczemi lampami. Samoloty tocz si na miejsce startu ze zgaszonemi wiatami, a w razie potrzeby zapalaj wia ta pozycyjne. Odlot nastpuje pojedyczemi samolotami w na kazanych odstpach czasu. Z chwil powzicia kursu drogi naley zapali umwione wiata sygnalizacyjne, gasi si je w chwili przekroczenia frontu. Kurs drogi opracowany poprzednio, a spraw dzany i uzupeniany w locie, wskazuje pilotowi dow dca zaogi (samolotu) przy pom ocy: punktw orjentacyjnych, busoli i innych przyrzdw pokadowych, ewentualnie wietlnych znakw orjentacyjnych. Punktami orjentacyjnemi zalenie od ich wi docznoci s: lasy, drogi, wiksze osiedla, rzeki, kanay, jeziora, linje kolejow e i t. p., przy pom ocy ktrych obserwator moe okreli swoje pooe nie. Lasy tworz plamy o bardzo wyranych i rzu cajcych si w oczy zarysach. W noce jasne i gdy promie widzenia jest znaczny, mona przelaty wa prosto nad lasami. Natomiast w noce ciemne i mgliste, gdy promie widzenia jest do may,

Odlot.

225.

226.
Kurs drogi.

Strzelec

samolotowy:

dopilnowuje i sprawdza: zaadowanie bomb i amunicji do karabinw ma szynowych; dziaanie dwigni wyrzutowych i przyrzdw zrzutowych, ustawienie celownika do bombardowania i ka rabinw maszynowych. Ponadto powinien si dokadnie zaznajomi z marszrut i jej szczegami. 224.
Rozkaz wy konawczy.

227.
Punkty orjentacyjne.

www.cbw.pl

CBW

Rozkaz w ykonaw czy wydaje dow dca dywizjo nu (wyprawy) na podstawie rozkazu dow dcy przeoonego, podajc w nim: godzin odlotu pierwszego samolotu, najwiesze wiadomoci meteorologiczne.

Regulam in lotn ictw a

W alka

wskazany jest lot wzdu skrajw lasw, szcze glnie gdy si przelatuje nad duemi obszarami. Drogi, jak szosy i gocice s widoczne w jasne noce. W noce mgliste i ciemniejsze drogi wida w chwili przelatywania nad niemi na maej wyso koci. W iksze osiedla, a szczeglnie miasta z pogaszonemi wiatami, s widoczne jako szare i nie regularne plamy, a wychodzce z nich drogi ua twiaj ich sprawdzenie. W ielkie rzeki s prawie zawsze widoczne dzi ki brzegom. W zimie rzeki zamarznite s prawie niewidoczne, natomiast nie zamarznite tworz krte ciemne lin je, wybitnie odcinajce si od drg Due kanay s dobrze widoczne, natomiast mae s prawie niewidoczne. Jeziora i stawy s sabo widoczne, w noce ksi ycow e odbijaj promienie wietlne i s dobrze widoczne. W zimie, jeli nie s zamarznite, tw o rz czarne plamy. Linje kolejow e s mao widoczne nawet z wy sokoci 500 1000 m (jeli nie przelatujemy pio nowo^ nad niemi), a w terenie o zmiennej konfi guracji i poronitym lasami s mao widoczne take z mniejszych wysokoci. Istnienie linij k o lejowych zdradzaj wiata stacyjne.
228 Busola.

W noce ciemne i mgliste, gdy s widoczne tylko wiksze punkty orjentacyjne, busola uatwia w du ej mierze zachowanie waciwego kierunku. Kurs drogi przy pom ocy busoli naley okreli ju na wasnym terenie, midzy lotniskiem a punk tami orjentacyjnemi, a nastpnie co pewien czas go kontrolowa.
. 229. wietlne znaki orjentacyjne zapewniaj z a s a d wietlne niczo plutony reflektorw przez ustawienie reflek znaki orien torw o duej m ocy wiata w znanych zaogom tacyjne. miejscach midzy lotniskiem a frontem. Maj one na celu: uatwi zaogom sprawdzenie i powzicie kursu drogi przez wytyczenie kierunku lotnisko-objekt (cel) bombardowania, uatwi zaogom odlot do frontu i pow rt na lotnisko. Zaoga wykorzystuje rodki orjentacyjne wietl ne w ten sposb, e z nad lotniska skierowuje si dokadnie na widoczne wiata a przelatujc nad niemi sprawdza (midzy dwoma wiatami) kurs drogi i szybko lotu. 230. Z chwil okrelenia i powzicia kursu drogi Lot do o b s e r w a t o r obserwuje teren i sprawdza: objektu bom zgodno marszruty, bardowania . kurs i w ysoko lotu, kierunek wiatru, dziaanie swoich karabinw maszynowych; p i 1 o t: stosuje si do wskazwek obserwatora, zachowuje kurs drogi i w ysoko lotu, obserwuje' prace silnikw i przyrzdy poka dow e;
Regulam in lotn ictw a 7

www.cbw.pl

CBW

^Powzicie kursu bojowego przy pom ocy jedy nie busoli mog stosowa zaogi szczeglnie d o wiadczone, ktre jednak zbliajc si do celu powinny uprzednio zorjentowa si w pooeniu i na objekt bombardowania wychodzi przy po m ocy punktw orientacyjnych.

Regulamin lotnictwa

Walka

99

strzelec

samolotowy:

sprawdza dziaanie karabinw maszynowych, kontroluje marszrut obserwujc teren, ubezpiecza samolot obserwujc powietrze, ewentualnie obsuguje radjostacj. 231.
Przelot nad objektem i bombar dowanie.

Dolatujc do celu (objektu) ju z odlegoci 8 15 km

bombardowania,

obserwator:
okrela waciwy kierunek (kurs bojowy), nakierowuje pilota, moliwie wczenie i dokadnie rozpoznaje cel, nastpnie przeprowadza celowanie i bombardowanie, ledzi trafno i skuteczno; p i l o t: cile wsppracuje z obserwatorem w utrzyma niu kursu, zachowuje w ysoko i jednostajn szybko^ oraz utrzymuje samolot w linji lotu; strzelec samolotowy:

232. Powrt na lotnisko odbywa si nakazan mar Powrt szrut i na odpowiedniej wysokoci. Po przejciu na lotnisko przez front, nad terenem wasnym, naley zapali i ldowanie. umwione wiata sygnalizacyjne. W pobliu lotniska podstawowego znajduje si ldowisko lub punkt kontrolny do sprawdzenia powracajcych samolotw. Dolatujc do rejonu lotniska, naley si skiero w a na ldowisko lub punkt kontrolny, zapalajc jednoczenie wiata pozycyjne. Nad ldowiskiem (punktem kontrolnym) podaje si swj sygna rozpoznawczy i prosi o ldowanie . Zezwolenie ldowania na lotnisku podstawowem daje ldowisko (punkt kontrolny). Po otrzymaniu zezwolenia ldowania na lotni sku podstawowem zaoga leci na nie i zobaczyw szy sygna w olno ldowa" lduje. Natomiast gdy ldowanie na lotnisku podstawowem jest za bronione, co sygnalizuje ldowisko lub punkt kon trolny, naley ldowa na ldowisku. 233. Samolot, wzity w snop wiata reflektorw, Sposoby stara si z niego wymkn jak najprdzej, lecc unikania z jak najwiksz szybkoci w innym kierunku, dziaalnoci lecz zblionym do obranego, stosujc jednoczenie obrony prze ostre skrty. Po wyjciu ze strefy dziaania reflek ciwlotniczej. torw naley natychmiast pow rci na waciwy kurs drogi. W wypadku gdy zaoga zna stref dziaania re flektorw nieprzyjacielskich, naley j wymin. Dobre wyniki daje rwnie olepianie obrony przeciwlotniczej przeciwnika przy pom ocy bomb owietlajcych.

www.cbw.pl

CBW

ubezpiecza samolot, obserwuje wyniki bombardowania. Jeli nalot nad objek bombardowania zosta le wykonany, wwczas nie naley wyrzuca bomb, lecz powtrzy nalot. Bomby owietlajce uatwiaj celowanie, lecz uycie ich wymaga duszego krenia nad objek tem, co utrudni zaskoczenie. Jeli cel jest za mglony, nie naley uywa bomb owietlajcych, gdy odblask zakrywa cel.

100

Regulam in lo tn ictw a

101

Jeeli marszruta prowadzi przez stref silnie owietlon, naley lecie linj aman. Obrona przeciwlotnicza nieprzyjaciela nie m o e by przyczyn cofnicia si przed wykonaniem zadania.

Bombardowanie dzienne wykonywa lotnictwo w szyku. Jeli do bombardowania przeznaczono wiksze siy, wwczas tworzy si szyk z cigu, kluczy lub rojw. Rozkaz przygotowawczy dow dcy aeronautyki do bombardowania dziennego zawiera te same szczegy co rozkaz przygotowawczy do bombar dowania nocnego, a ponadto: przypuszczalny czas odlotu, dow dc wyprawy, szyk lotu, ewentualny sposb ubezpieczenia, zachowanie si w razie ataku ze strony lotnic twa nieprzyj acielskiego. D ow dca wyprawy ponadto wyznacza: dow dcw i skad kluczy (rojw), miejsca w szyku, sposb startu, miejsce zbirki. D ow dca klucza (roju) wyznacza poszczeglnym zaogom miejsca w kluczu (roju). Przygotowanie wyprawy bombardowania dzien nego odbywa si na tych samych zasadach co dla bombardowania nocnego, z t rnic, e odpa daj szczegy zwizane z lotem nocnym. Przy wyborze marszruty i czasu do wyprawy bombardowania dziennego naley dy do za pewnienia wyprawie wszystkich warunkw za skoczenia. W zwizku z tem przy w yborze marszruty na ley mie na uwadze:

236.
Szyki

237.
Rozkaz przygoto wawczy.

Bombardowanie dzienne. 234.

Charaktery dziaaniem mas, ktre zapewnia lepsz obron styka bom bardowania przed lotnictwem myliwskiem, oraz due pokry dziennego. cie bombami celu,

Bombardowanie dzienne odznacza si:

znaczn wraliwoci na dziaanie obrony prze ciwlotniczej ziemnej, koniecznoci ubezpieczenia, jeli lotnictwo my liwskie nieprzyjaciela dziaa intensywnie, zmniejszon skutecznoci bombardowania z p o wodu dziaania na wikszej wysokoci. Bombardowanie dzienne kieruje si przewanie na bliskie tyy. Bombardowanie pierwszych linij i karnych, rozczonkowanych oddziaw w mar szu daje bardzo mae wyniki. 235.
Wysoko bombar dowania w dzie.

238.
Przygoto wanie wyprawy.

Bombardowanie dzienne wykonywa si zasad niczo z wysokoci rednich, t. j. nie mniej jak

1200 m.
Bombardowanie z wysokoci niszych mona stosowa przy: ubezpieczeniu wyprawy przez lotnictwo my liwskie, braku dziaalnoci obrony przeciwlotniczej nie przyjaciela.

239.
Wybr marszruty i czasu.

www.cbw.pl

CBW

Walka
102 Regulam in lotn ictw a

103

zarys frontu, nieprzyjacielskie lotniska czynne, stanowiska artylerji przeciwlotniczej przeciw nika, najlepsze podejcie do celu, pooenie soca, kierunek wiatru. W dziaaniach nkajcych, gdy si objekt bom barduje kilkakrotnie, naley wyznacza maiszrul kadorazowo inn dla poszczeglnych wypiaw. Ponadto naley przeprowadza bombardowanie jednego i tego samego objektu o rnych porach dnia, trzymajc tem przeciwnika w napiciu i nie pewnoci.
240. Rozkaz w y konawczy.

Skoro si dowdca wyprawy bombardowania dziennego upewni, e szyk jer.t zebrany i ma na kazan wysoko, bierze kierunek ustalony do frontu. W czasie lotu do objektu bombardowania do wdca wypr awy: prowadzi wypraw wedug nakazanej marszprzekracza front w szyku najbardziej dogodnym do obrony w czasie i miejscu nakazanych rozkazachowuje jednakow i moliwie du szybko lotu i zwarto caoci wyprawy, sprawdza kierunek wiatru i wysoko bombar dowania, . zawiadamia szyk o zblianiu si do celu, zapewnia szykowi odpowiednie wyjcie na cel i dobre warunki bombardowania, w razie nagego odejcia z szyku uprzedza za stpc.
Dowdcy kluczw ( r oj w) :
243. Lot do ob jektu bom bardowania.

Rozkaz wykonawczy wydaje dowdca wypiawy, podajc w nim godzin odlotu. W wyj'adku ubezpieczenia przez lotnictwo myliwskie podaje godzin, miejsce przejcia i powrotu pi/ez front. Odlot powinien si odbywa kluczami (rejami) w ustalonej kolejnoci, o ile warunki miejscowe na to pozwalaj. Odlot pojedyczemi samolotami trwa iitostnkowo dugo i mona go stosowa jedynie wwcj-.us, gdy rozmiary lotniska nie pozwalaj na wykona nie startu w szykach.

241. Odlot,

ledz sygnay dowdcy wyprawy, zachowuj swoje miejsce w szyku, s zorjentowani w odbywaniu lotu wedug mar szruty.
Zaogi:

Zbirka samolotw wyprawy odbywa si nad uprzednio wyznaczonym punktem, na okrelonij wysokoci, w oznaczonym czasie. Osignicie wysokoci nakazanej do bombardo wania powinno nastpi przed przelotem pr^ez front, nad wasnym terenem. www.cbw.pl
242. Zbirka.

CBW

ledz rozkazy dowdcy klucza, zachowuj swoje miejsce w kluczu (roju), ledz lotnictwo nieprzyjaciela, zapisuj wyniki obserwacji, s zorjentowane w wykonywaniu marszruty.

Regulam in lo tn ictw a

Wailka

105

244. Przelot nad objektem i bombar dowanie go.

Zbliajc si do objektu (celu) bombardowania dowdca wyprawy: okrela waciwy kierunek (kurs) bombardowa nia, nakazuje przybranie wyznaczonego szyku do bombardowania, podaje rozkaz bombardowania, prowadzi szyk w prostym kierunku dopty, a cay szyk przejdzie nad objektem, skierowuje szyk na kurs powrotny. Dowdcy kluczw ( r oj w) : przybieraj nakazany szyk, przeprowadzaj celowanie, podaj rozkaz bombardowania swoim zaogom, obserwuj wyniki bombardowania, prowadz klucze w ostatnio okrelonym kie runku i skupieniu. Zaogi: przybieraj nakazany szyk, przygotowuj si do bombardowania, ewentual nie przeprowadzaj celowanie, wyrzucaj bom by (bombarduj) na rozkaz do w dcy klucza, ewentualnie na podstawie wasne go celowania, obserwuj i ewentualnie fotografuj wyniki bombardowania, po bombardowaniu sprawdzaj wyrzutniki. W razie natarcia samolotw nieprzyjacielskich na szyk, samoloty bezwzgldnie musz utrzyma nakazany szyk, przyczem dow dca w yprawy i do w dcy kluczy (rojw) zapewniaj naprowadzenie szyku (kluczy, rojw) na cel, natomiast pozostae zaogi zapewniaj obron i bombarduj .

Manewrowanie poszczeglnemi samolotami (kluczami) jest wzbronione. Manewr wykonywa tylko cay szyk.
245. W yprawa powraca: Powrt wyznaczon dla powrotu marszrut, i ldowanie. z moliwie wielk szybkoci, w szyku zwartym, zapewniajcym jak najlepsze warunki obronne, bacznie obserwujc wszystkie strony. Ldowanie odbywa si w tej samej kolejnoci co odlot. 246. Niemoliwo zniszczenia wskazanego objektu Wypadki moe by spowodowana bardzo zemi warunkami szczeglne. atmosferycznemi jak grad, silna wichura, bardzo niskie zway chmur. Dowdca wyprawy widzc e w tych warunkach atmosferycznych nie moe zniszczy wskazanego objektu, powinien natych miast powzi decyzj zniszczenia objektu ewen tualnego, lub przez siebie wybranego, prowadzc na swj szyk. W razie, gdy w czasie lotu warunki atmosfe ryczne ulegn tak gwatownej zmianie, e wogle bombardowania nie mona wykona, wwczas dow dca wyprawy w odpowiednim czasie powi nien powzi decyzj powrotu na swoje lotnisko podstawowe.

Sprawozdawczo. Natychmiast po wyldowaniu dowdcy^ zag omawiaj wykonanie lotu i zbieraj od swoich za g materja do sprawozdania co do;
247. Sprawozdani.

www.cbw.pl

CBW

106

R egulam in lotn ictw a

W alka

107

osignitych wynikw bombardowania, wiadomoci o oddziaach nieprzyjacielskich na ziemi, a szczeglnie obronie przeciwlotniczej, wiadomoci o lotni-c'wie nieprzyjaci3la i jego lotniskach. D ow dcy kluczy (rojw) opracowuj wsplnie z dowdcami zag sprawozdania pisemne, w spo sb podany w czci II). Gdy wszystkie samoloty wyprawy wyldoway, dow dca wyprawy zarzdza odpraw wszystkich zag, na ktrej omawia jej wykonanie i zbiera materja do sprawozdania. W sprawozdaniu podaje si: skad wyprawy, zadanie, czas odlotu i powrotu, czas i miejsce przejcia przez front i powrotu (dla bombardowania dziennego), objekt bombardowany, czas i sposb wykonania bombardowania, stopie osignitego zniszczenia, wnioski dotyczce dalszego bombardowania, uzyskane wiadomoci. Do sprawozdania zacza si ewentualnie fotografje. Zwalczanie celw ywych. Zwalczanie celw ywych przypada w udziale w zasadzie lotnictwu linjowernu, a ewentualnie take myliwskiemu. 248. Ostrzeliwanie przez lotnictwo zapom oc kara Atakowanie binw maszynowych celw na ziemi nabywamy z powietrza. atakowaniem z powietrza. Atakowanie z powietrza nie daje duych wyni kw materjalnych, a stosuje si je wyjtkowo,

Dziaania lotnictwa polegajce na bombardo waniu i jeJntH-zesnem atakowaniu z powietrza nazywamy driuaniami kombinowanemi. Celami ywemi s oddziay w marszu lub na postojach. Zwalczanie celw ywych stosuje si zasadni czo na polu bitwy i bezporednich tyach. Cele ywe zwalcza lotnictwo dziaaniami kombincwanemi, ewentualnie atakowaniem z pow ie trza. - . Zwalczanie celw ywych jest szczeglnie podane: w pocigu dla zwikszenia dezorganizacji nie przyjaciela, w chwilach wyjtkowo krytycznych pooe dla wasnych dziaa, gdy si" napotyka na szczeglne cele w korzystnem pooeniu do takich dziaa. . Najlepszemi objektami do zwalczania bd bro nie jezdne i tabory.

249. Dziaanie kombino wane.

250. Zwalczanie celw ywych.

Dziaania kom binow ane.

Dziaaniu kombinowane odznaczaj si koniecz noci: uycia duej iloci lotnictwa, przeprowadzenia dokadnego rozpoznania celu bezporednio przed wyruszeniem wyprawy. Rozpoznanie to ma na celu okrelenie warun kw do przeprowadzenia wyprawy oraz unikni cia uderzeni i w prni.
251. Charakte rystyka dziaa kombino wanych.

www.cbw.pl

CBW

108

R egulam in lotn ictw a

109

252.
Rozkaz przygoto wawczy.

Dowdca lotnictwa nakazujcy dziaania kom binowane podaje: wykonanie rozpoznania, skad i dow dc wyprawy, zarzdzenia o pogotowiu, sposb alarmowania wyprawy przez samolot rozpoznania, rodzaj bomb, ewentualne wspdziaanie z lotnictwem my(liwskiem. Po otrzymaniu wynikw rozpoznania, dowdca wyprawy alarmuje swoje jednostki i zwouje od praw, na ktrej podaje: cel i jego pooenie w terenie, sposb wykonania, czas, w ysoko i miejsce zbirki, szyk, marszrut, wysoko bombardowania, ewentualne dane co do sposobw wykonania ubezpieczenia wyprawy. Odlot, zbirka i powrt na lotnisko odbywa si na zasadach jak dla bombardowania w dzie.

253.
Rozkaz dowdcy wyprawy.

Cele ywe i wyduone bombardowa: nalatujc po najduszej osi celu, nalatujc skonie (45") w stosunku do najdu szej osi celu. Bombardowanie wykonywa si na zasadach bombardowania w dzie. W yjtek stanowi zwal czanie celw ywych przy pom ocy myszek lotni czych, ktre si przeprowadza z maej wysokoci. Czas midzy bombardowaniem a zaatakowa niem powinien by moliwie krtki. Zasadniczo napad naley organizowa tak, aby utrzyma nieprzyjaciela przez duszy czas pod swojem dziaaniem. Atakowanie z powietrza. Atakowanie celw ywych odznacza si: dziaaniem z maej wysokoci, uyciem wikszej iloci samolotw, szybkoci dziaania. 256.
Charakte rystyka ! atakowania.

254.
Odlot i zbirka.

Wykonanie napadu.

Czas od chwili rozpoznania przeciwnika w te renie do chwili napadu powinien by moliwie krtki. Na cel wychodzi bezporednio. Sposb napadu na cele ywe jest zaleny od ich rozmieszczenia w terenie, a podaje go bezpored nio przed odlotem dowdca wyprawy. www.cbw.pl

255.

257. Najlepszym sposobem osignicia zaskoczenia Zaskoczenie. jest podejcie do nieprzyjaciela na maej w ysoko ci przy wykorzystaniu zason terenowych. Niespodziewane i szybkie podejcie do celu po zwala zaskoczy przeciwnika w czasie, gdy n i e jest rozczonkowany i gdy jeszcze nie uruchomi rodkw obrony przeciwlotniczej. 258. Przy atakowaniu naley przestrzega nastpu Atakowanie. jcych zasad: atakowa szybko i zdecydowanie, atakowa cele najbardziej widoczne, po ataku nie nabiera w ysokoci nad nieprzy jacielem, gdy to uatwia mu ostrza,

CBW

110

Regulamin lotnictwa

wykorzysta szybko, osignit podczas piko wania, aby jak najszybciej wyj ze strefy ostrzau, wykorzysta zasony terenowe do wyjcia ze strefy obserwacji nieprzyjaciela, stosowa ewolucje, utrudniajce nieprzyjacielo wi celowanie. 259.
Oglne wskazwki.

Cz III.
P R A C A L O T N IC T W A N A K O R Z Y D O W D C W J O D D Z IA W .
ROZDZIA A.

Przy zwalczaniu oddziaw w marszu zwalcza kolumn gwn. Gdy kolumna skada si z kilku broni, naley uderzenie lotnictwa skierowa prze dewszystkiem przeciwko oddziaom broni jezd nych. Bombardowa na rozcigo pojedynczo lub serjami. Przy zwalczaniu oddziaw na biwaku i kolumn rozczonkowanych naley bombardowa powierzch nie. W tym wypadku szczeglnie due wyniki mo na osign przez bombardowanie rejonw zaj tych przez bronie jezdne (artylerja, kawaler ja)

ROZPOZNANIE LOTNICZE. 260. Rozpoznanie jest jednem z gwnych zada lot Zalety i wady nictwa. . , Dodatni cech rozpoznania lotniczego jest: ^ rozpoznania. mono przenikania w gb obszaru nieprzyja cielskiego; . 1 mono zdobycia wiadomoci w krtkim okresie czasu z duego obszaru i szybkiego przekazania ich zainteresowanym dowdcom; mono wykonywania pionowej obserwacji; mono uycia fotografji, jako najbardziej objektywnego rodka rozpoznania. . Rozpoznanie lotnicze ma rwnie pewne niedo godnoci i ograniczenia, wynikajce z: . przerw wywoanych niekorzystnymi warunkami atmosferycznemi; ograniczonej iloci sprztu; dziaalnoci nieprzyjacielskiej obrony przeciw lotniczej ; -wzgldnie krtkiego czasu lotu,

www.cbw.pl

CBW

R egulam in lotn ictw a

Praca lotn ictw a na k o r z y d o w d c w i o d d z ia w

113

Z powodu tych brakw i przeszkd lotnictwo nie zawsze bdzie mogo zapewni cigo pracy roz poznawczej .
261. Rola lotnictwa i balonw na uwizi w rozpozna* niu bezpo rednich tyw.

Konieczno oszczdzania sprztu lotniczego zmusza dowdztwo do uycia lotnictwa dla rozpo znania bezporednich tyw tylko tam, gdzie wa runki tego wymagaj. Tam gdzie rozpoznanie bez porednich tyw pozwala na zastpienie samolotu innym rodkiem obserwacji, stosuje si go przede wszystkiem. Jednym z tych rodkw jest balon na uwizi. Balon na uwizi stanowi wzgldnie stay punkt obserwacyjny, pozwalajcy na obserwacj pod do ostrym ktem. Zasig obserwacji i zaley od: balonowej jest ograniczony

262. Rozpoznanie dalszych { dalekich tyw ma Rozpoznanie pierwszorzdne znaczenie dla dowdcy, szczegl dalszych nie wyszego szczebla i moliwe jest jedynie przy i dalekich tyw. pomocy lotnictwa. Tylko lotnictwo ma mono przenikania systematycznie w gb obszaru nie przyjaciela i ledzenia ruchw jego oddziaw, przygotowania organizacji sub, przewozw i t, d. Ta mono przenikania zmusza przeciwnika do stosowania daleko idcych rodkw ostronoci, co pociga za sob ograniczenie jego swobody dzia ania.

wysokoci wznoszenia si balonu, przejrzystoci powietrza (pora dnia i roku), uksztatowania i pokrycia terenu. W warunkach sprzyjajcych zasig obserwacji z balonu na uwizi siga do 15 km. Obserwacja z balonu jest bardzo skuteczna na tyach bezporednich, a pozwala rwnie na zasto sowanie fotografji skonej. Ze wzgldu na zwiza nie balonw na uwizi z pewnem miejscem nadaje si szczeglnie do dozorowania pewnego odcinka i do wsppracy z artylerj, tem bardziej, e utrzy manie bezporedniej cznoci telefonicznej midzy obserwatorem balonowym a ziemi nie nastrcza Radnych trudno}.

Dziki szybkoci samolotu jest mono przepro wadzenia w krtkim okresie czasu rozpoznania du ego obszaru, w ktrym lotnik nie ma monoci zaobserwowania wszystkiego, jak rwnie nie ma monoci by wszdzie. Dlatego te dowdca wysy ajcy go na rozpoznanie okrela: jakich wiadomoci poszukuje, kolejno ich wanoci.

263. Wielko rozpozna wanego obszaru.

www.cbw.pl

CBW

264. Dalsz cech znamienn lotnictwa jest mono Szybko szybkiego przekazywania wiadomoci uzyskanych dostarczenia przez rozpoznanie lotnicze. Na szybko t skada wiadomoci. j si z jednej strony wyposaenie samolotu w sprzt cznoci, umoliwiajcy natychmiastowe przekazywanie spostrzee zainteresowanym do wdcom, a z drugiej strony szybko samego samo lotu, ktra umoliwia sporzdzenie przez zaog szczegowego sprawozdania, w czasie kiedy uzy skane wiadomoci nie straciy swej wartoci.
Regulamin lotnictwa 8.

114

R egulam in lotn ictw a

P raca lo tn ictw a na k o r z y d o w d c w i o d d z ia w

115

265.
Podzia rozpoznania wedug sposobu wykonania.

Pod wzgldem sposobu wykonania rozpoznanie dzieli si na: wzrokowe i fotograficzne. Rozpoznanie wzrokowe stosuje si wtedy, gdy

266.

Rozpoznanie konieczno szybkiego otrzymania wiadomoci nie wzrokowe.

pozwala na uycie fotografj i, lub gdy uzyskana wiadomo ma tylko znaczenie chwilowe. W nastpujcych wypadkach rozpoznanie moe by dokonane tylko wzrokowo, gdy chodzi o: ogln ocen' pooenia nieprzyjaciela na cile okrelonym odcinku, szczeglnie na krtko przed rozpoczciem dziaania; sygnalizowanie celw ruchomych, znikajcych w czasie walki ruchomej (odwody, bronie specjal ne jak czogi i t. d.); przeprowadzenie rozpoznania w niepomylnych warunkach atmosferycznych, pozwalajcych na przeprowadzenie rozpoznania wzrokowego a unie moliwiajcych dokonanie fotografji. W wikszoci wypadkw rozpoznanie wzrokowe jest poczone z rozpoznaniem fotograficznem. Rozpoznanie fotograficzne ma na celu zbieranie dziaalnoci

267.

Rozpoznanie i dokumentalne utrwalanie dowodw fotogra nieprzyjaciela oraz wasnej. ficzne.

W porwnaniu z rozpoznaniem wzrokowem fotografja daje nastpujce korzyci: wycza bdy zachodzce przy obserwacji wzrokowej; umoliwia utrwalenie zaobserwowanych rzeczy, co pozwala na stwierdzenie szczegw, nieuchwyt www.cbw.pl

CBW

nych przy obserwacji wzrokowej (skad kolumn, rodzaj artylerji i t. d,), na dokadne porwnanie zaszych zmian przez zestawienie dwch zdj tego samego obszaru, robionych w rnych odstpach czasu (rozbudowa umocnie, stacyj kolejowych i t. d.); utrwala przedmioty, ktrych wzrokowo nie mo na odkry lub okreli, a ktre mona rozpozna dopiero przez dokadne zbadanie fotografji; pozwala na dokadne uchwycenie zarysu umoc nie, sporzdzenie dokadnych map i odtworzenie rzeby terenu; pozwala na dokadne stwierdzenie zniszcze, do konanych przez wasn artylerj lub lotnictwo; pozwala na wykonanie czci pracy p o locie, przez co odcia obserwatora w pracy podczas lotu. Rozpoznanie fotograficzne ma te nastpujce wady: jest w duym stopniu zalene od warunkw at mosferycznych ; opnia dostarczenie wiadomoci zainteresowa nemu dow dcy (wywoanie klisz, wykonanie od bitek, wykorzystanie i opisanie, przesanie); pochania w duym stopniu uwag obserwatora i pilota, ogranicza sw obod ruchu samolotu (zdj cie szeregowe); obejmuje tylko nieduy odcinek terenu. Dokonywanie w czasie lotu zdj fotograficz nych zmusza do: zachowania cile nakazanej w ysokoci celem uzyskania danej podziaki; dokadnego nalecenia na cel; uwzgldnienia pooenia soca.

116

Regulam in lotn ictw a

P raca lo tn ictw a na k o rz y d o w d c w i o d d z ia w

117

Szczeglnie wane jest przy dokonywaniu zdj szeregowych i zespoow ych zachowanie w aciw e go kierunku i wysokoci. Mimo tych wad fotografja lotnicza ma dla roz poznania znaczenie pierwszorzdne i z tego p o wodu naley j stosowa jak najszerzej. 268.
Rozpoznanie znanie : o rnych dzienne i porach dnia.

Zalenie

od

pory

doby

rozrniamy

rozpo

nocne.

269

Rozpoznanie i wszystkie rozpoznania fotograficzne wykonywa dzienne.

W ikszo zada rozpoznawczych wzrokowych

si w dzie.

270.

Rozpoznanie znania dziennego. Uywa go si szeroko, ponie nocne.

Rozpoznanie nocne jest uzupenieniem rozpo

wa wikszo przesuni odbywa si pod oson nocy. Rozpoznanie nocne ma nastpujce braki: wymaga specjalnych urzdze lotniskowych; nie daje m onoci stwierdzenia szczegw ; nie daje monoci zastosowania fotografji lot niczej; jest w bardzo wysokim stopniu zalene od stanu pogody. Przy rozpoznaniu nocnem dobre usugi oddaj bom by owietlajce. rozpoznanie dzieli

272. Granice rozpoznania lotniczego okrela dow d Granice ca, na ktrego korzy lotnictwo pracuje. rozpoznania. Celem cakowitego objcia terenu rozpozna niem, okrela si boczne granice rozpoznania tak, aby pasy dziaania jednostek ssiadujcych wza jemnie si pokryway. Przednie granice rozpoznania naog bd si rozcigay: dla dywizji piechoty (brygady kawalerji), dzia ajcej w zwizku grupy operacyjnej do jednego przemarszu dziennego w wojnie ruchowej oraz do granicy dononoci artylerji dywizyjnej w wojnie pozycyjnej; dla niesamodzielnej grupy operacyjnej oraz dy wizji piechoty (brygady kawalerji), nie dziaajcej w zwizku grupy operacyjnej, do 2 przemarszw dziennych w wojnie ruchowej a do 1 przemarszu dziennego w wojnie pozycyjnej; dla armji i samodzielnej grupy operacyjnej od 3 do 4 przemarszw dziennych. Tylne granice rozpoznania wyznacza si zale nie od szczebla dow dcy, na ktrego korzy lot nictwo pracuje. Jako tyln granic rozpoznania dla dywizji piechoty przyjmuje si przebieg frontu wasnego. Przednia granica rozpoznania dla niszego do wdcy jest jednoczenie tyln granic rozpoznania dla wyszego dow dcy. 273, Rozpoznanie dalekie dostarcza wiadomoci z da Rozpoznanie lekich tyw nieprzyjaciela, celem wyjanienia jego dalekie strategicznego manewru lub stwierdzenia zdolno i jego cele. ci przeciwdziaania wasnym zamierzeniom stra

Pod wzgldem taktycznym si na: dalekie, bliskie, bojowe. www.cbw.pl

271.

CBW

Podzia rozpoznania pod wzgldem taktycznym.

118

Regulam in lotn ictw a

P raca lo tn ictw a na k o r z y d o w d c w i o d d z ia w

119

tegicznym. Rozpoznanie dalekie przeprowadza si na rozkaz wyszego dowdcy (od dowdcy armji w zw y ) . Rozpoznanie dalekie jest skierowane gwnie na obserwacj ruchu kolejowego, tak na linjach dofrontowych i roszadowych jak i na wzach oraz stacjach kolejowych, oraz ruch przew ozw samo chodowych na innych drogach komunikacyjnych. Rozpoznanie gwnych drg komunikacyjnych i urzdze dalekich tyw nieprzyjaciela ma na celu stwierdzenie istniejcych lub powstajcych fortyfikacyj i umocnie polowych, lotnisk lub urz dze specjalnych. Szczegy rozpoznania dalekiego daje fotografja lotnicza. 274.
Rozpoznanie dow dcy dywizji i rwnorzdnym wiadomoci z te bliskie renu nieprzyjacielskiego, w celu odkrycia jego za i jego cele.

D otyczy ono ugrupowania i ruchw nieprzyj aciela oraz obserwacji wszelkich przejaww jego dziaalnoci jak: stwierdzenie istniejcych umoc nie, stwierdzenie pierwszej i drugiej linji bojowej, stanowisk artylerji, odwodw dywizyjnych i t. d. 276. Rozkaz do lotu na rozpoznanie wydaje zaodze Rozkaz dowdca eskadry. rozpoznania. Rozkaz ten, wydawany w zasadzie ustnie, powi nien by utrwalony w streszczeniu w ksice zada i zawiera: okrelenie zadania, godzin wykonania, marszrut, wysoko, uycie fotografji, kolejno wanoci zada, przekazanie wiadomoci w czasie lotu (komu, gdzie i t. d.), zarzdzenia specjalne. 277. Gwnym celem rozpoznania lotniczego jest zdo Cele bycie wiadomoci o ugrupowaniu i ruchach nieprzy rozpoznania. jaciela. Rozpoznanie przeprowadza si w celu zbadania pooenia oddziaw nieprzyjacielskich, ruchu na linjach kolejowych i drogach, odkrycia istniej cych i powstajcych umocnie terenowych, stwier dzenia sieci lotnisk i wyszukania urzdze specjal nych jak magazyny, szpitale i t . p. 278. Rozpoznanie ruchu kolejowego ma zawsze pierw Rozpoznanie szorzdne znaczenie, albowiem jest on najlepszym ruchu wskanikiem zamiarw nieprzyjaciela. Na linjach kolejowego, kolejowych odbywaj si wszystkie przewozy,

Rozpoznanie bliskie ma na celu

dostarczenie

miarw taktycznych na danym obszarze walki. Rozpoznanie bliskie ma wic na celu rozpoznanie ruchw nieprzyjaciela na tyach dalszych, jak re jony odwodw wyszego szczebla, ruch na drogach i linjach kolejowych, ruch na stacjach i do stacyj kolejowych, rozmieszczenie magazynw, szpitali a w szczeglnoci sieci lotnisk przyfrontowych, urzdze obronnych i t. d. Rozpoznanie bliskie musi wnika w szczegy i oprcz obserwacji wzrokowej czsto naley sto sowa fotografj lotnicz. Rozpoznanie bojowe ma na celu obserwowanie

275.

Rozpoznanie nieprzyjaciela, znajdujcego si w bezporedniej bojawe i jego cele. stycznoci bojowej na froncie i jego bezporednich

tyach www.cbw.pl

CBW

(stanowiska artylerji dyw izyjnej ) .

*20

Regulamin lotnictwa

Praa lotn ictw a na k o rz y d o w d c w i o d d z ia w

11

szczeglnie ruch oddziaw przeprowadzany na rozkaz wyszego dowdcy, a majcy na celu przesunicie wikszych transportw (oddziaw, zaopatrzenia) z jednego odcinka frontu na drugi lub z frontu na front. Dlatego te obserwacja dotyczy zarwno linij dofrontowych jak i roszadowych. Obserwacja tego ruchu musi by skierowana na linje i stacje kolejowe. Rozpoznanie ruchu kolejowego powinno si ogra niczy do kilku gwnych linij, celem uniknicia rozproszenia uwagi. Ruch na tych linj ach musi by ledzony systematycznie. Dotyczy to szczeglnie tych odcinkw, na ktrych ju stwierdzono ruch; zbadanie jego natenia i kierunku pozwoli na od tworzenie sobie waciwego obrazu o zamiarach nieprzyjaciela. To te nie mona si ograniczy do lotw tylko o jednej porze dnia. Rozpoznanie ru chu kolejowego na linjach kolejowych musi by przeprowadzane tak w dzie jak i w nocy. Dla odtworzenia sobie waciwego obrazu o ruchu, na ley przeprowadzi rozpoznanie na wikszych od cinkach (co najmniej 100 km). Dym parowozu uatwia obserwacj przewozw kolejowych zarwno w dzie jak i w noce ksiy cowe, W noc ciemn czerwone wiato wagonu koco wego jest widoczne, cay pocig staje si widocz ny, gdy blask wydostajcy si z otwartych drzwiczek paleniska owietla dym od spodu, w tej chwili rwnie dobrze jest widoczny snop iskier wydoby wajcych si z komina. Rozpoznanie ruchu kolejowego zmusza do do kadnego zachowania marszruty wzdu danej linji kolejowej. www.cbw.pl
Rozpoznanie linij kolejowych.

279,

Lot naley przeprowadza nie nad sam linj kolejow, lecz zboku, aby obserwator mg swobod nie widzie linj podczas caego lotu. Przy silnem wietle soca naley lecie tak, aby obserwacja linji nie odbywaa si pod wiato, co bardzo mczy wzrok i powoduje przeoczenie nieraz wanych szczegw. Kady napotkany pocig naley nanie na ma p lub zapisa, przyczem naley poda: dokadne pooenie pocigu, czas obserwacji, kierunek posuwania si, dugo i rodzaj (ilo wagonw, rodzaj wago nw i t. d,). Pocigi z transportami oddziaw s naog bar dzo dugie; dotyczy to szczeglnie wikszych prze wozw, majcych znaczenie strategiczne, gdzie w regularnych odstpach nastpuje po sobie wiele transportw. Prcz tego pocigi transportowe s zestawione bardziej systematycznie (razem wagony kryte, ra zem odkryte) w przeciwiestwie do codziennych wagonw pomieszanych midzy sob. Na stacjach kolejowych przyfrontowych odby waj si wyadowania i zaadowania oddziaw. Uchwycenie tej chwili ma szczeglne znaczenie, gdy pozwala stwierdzi rodzaj i siy oddziaw przybywajcych lub odchodzcych. Przy obserwacji transportw kolejowych, bd cych w ruchu, rozpoznanie rodzajw transportw, przewanie maskowanych, jest trudne. Szczeglne znaczenie ma rozpoznanie stacyj wzowych i linij kolejowych, wychodzcych w r nych kierunkach.
280.
Rozpoznanie stacyj kolejowych.

CBW

122

R egulam in lotn ictw a P raca lo tn ictw a n a k o rz y d o w d c w i o d d z ia w 123

www.cbw.pl

CBW

Zadanie to bdzie moliwe do wykonania tylko przy uyciu fotografji lotniczej, ktrej systema tyczne stosowanie pozwoli na porwnanie natenia ruchu na danej stacji. Stacje kolejowe w nocy zdradzaj si przez wiata sygnaw, owietlone rampy i dobrze wi doczne lokomotywy manewrujce. Wzdu marszruty naley szczegowo obserwo wa ruch na stacjach kolejowych. Gwn uwag naley zwrci na to, czy znajdujcy si na niej pocig stoi na jednym z torw przebiegowych, czy na torze bocznym, czy te przy adowni (rampie) ? Z ktrej strony przypite lokomotywy? Wagony stojce na torze bocznym bez parowo zu, stanowi zwykle rezerw wagonw. W kadym razie naley obecno tych wagonw oraz ich ilo i rodzaj zapisa i w czasie nastpnych lotw skon trolowa. Naley zwrci uwag na wagony stojce przy adowni. Nagromadzenie zestaww pocigw przy adowniach wiadczy o dokonanych wyadowaniach lub zamierzonych zaadowaniach. Zupena pustka na adowniach koo pocigw naog bdzie wiadczya o zamierzonych zaado waniach. O dokonanych wyadowaniach zawsze bdzie wiadczyo wycofanie pocigu, ktry si poprzed nio znajdowa przy adowni, na tor boczny, co atwo mona stwierdzi przy nastpnych lotach. Stwierdzenie natenia ruchu na stacjach wzo wych ma znaczenie pierwszorzdne. Rozpoznanie wzrokowe pozwoli jedynie na oglnikowe stwier dzenie tego ruchu. Wiksza ilo pocigw nie da si wzrokowo opanowa i moe uj uwagi, szcze

glnie na wikszych stacjach i przy locie na wik szej wysokoci. Badanie natenia ruchu na stacjach ma szcze glne znaczenie i naley przeprowadza porwna nia tego natenia w rnych okresach. Rozpozna nie dokadne moe da fotografja, ktr tu zasad niczo naley stosowa. Rozpoznanie sieci drg koowych i wodnych sta nowi dalszy cig rozpoznania ruchu kolejowego. Naley je prowadzi systematycznie i stale. Roz poznanie to ma na celu z jednej strony ledzenie codziennego ruchu oddziaw w pasie przyfronto wym i do stacji zaopatrzenia, z drugiej strony le dzenie ruchu oddziaw, ktrych wyadowanie jest stwierdzone lub ktrych odejcie z danego od cinka stwierdzono. Szczeglne znaczenie ma rozpoznanie o wicie, gdy pozwala na uchwycenie niezakoezonych przemarszw nocnych. Baczn uwag naley zwrci na przeprawy przez rzeki oraz ich przygotowania. Tam, gdzie sie drg jest rozbudowana silnie, nie bdzie moliwe stae obserwowanie caej sieci; naley si ograniczy tylko do rozpoznania wa nych arteryj komunikacyjnych. Na dalekich tyach stosuje si rozpoznanie tylko w wyjtkowych wypadkach i tam , gdzie dowdztwo liczy si z moliwoci przeprowadzenia przez nie przyjaciela przewozw strategicznych kolumnami samochodowemi.
281. Rozpoznanie drg koowych i wodnych.

124

R egu lam in lotn ictw a

P raca lo tn ictw a na k o rz y d o w d c w i o d d z ia w

125

282.

Zalenie od terenu i pooenia rne rodzaje od

Rozpoznanie dziaw bd w rnej mierze zdradzay swoj ruchu oddziaw obecno. Oddziay piechoty najtrudniej s widoczne w te nieprzyja cielskich. renie pokrytym i przy posuwaniu si drogami g

www.cbw.pl

CBW

sto zadrzewionemi a maj najw iksz atwo ma skowania si przez zaniechanie ruchu i wyzyskanie naturalnych oson. Ze wzgldu na konieczno w y bierania dobrych drg i trudnoci ukrycia si przed obserwacj powietrzn artylerja w marszu jest atwiej uchwytna ni piechota. Kawaler ja szczeglnie wystpujca w wikszych masach zdradza si czsto przez kurzaw, ktra jest zdaleka widoczna dla lotnika, tem bardziej, e oddziay kawalerji posuwaj si naog po mikkich drogach dla oszczdzenia koni. Tabory stosunkowo najatwiej zdradzaj si przez to, e ruch ich musi si odbywa z do du regularnoci, wycznie p o drogach w cigu caej doby. S one naog mniej karne pod wzgldem maskowania ni oddziay wojska i dlatego atwo zdradzaj rejony oddziaw i stacje zaopatrzenia. Stwierdzenie wikszego skupienia taborw wiad czy niezbicie o obecnoci w danym rejonie odpo wiedniej iloci oddziaw. W nocy kolumny wojska i taborw przedstawia j si przy wietle ksiycowem jako ciemne masy na jesnem tle drogi. Maszerowanie oddzia w po drogach o ciemnem tle i skraj ach drogi, lub wstrzymanie zupenie ruchu utrudnia w wysokim stopniu ich rozpoznanie. Na drogach majcych wiksze drzewa jest moli we ukrycie taborw przy zastosowaniu karnoci marszowej.

Przy rozpoznaniu ruchu na drogach naley zwraca uwag nietylko na drogi gwne, lecz take boczne, na ktrych rwnie odbywaj si przesunicia. Zauwaywszy oddzia nieprzyjaciel ski w marszu naley dokadnie stwierdzi: czas obserwacji; miejsce czoa kolumny; rodzaj i dugo poszczeglnych czci kolumny (piechota, kawalerja, artylerja); kierunek marszu kolumny. Naley pamita, e oddziay piesze i konne cz sto bd si posuway obok drogi, wykorzystujc naturalne warunki maskowania. Rozpoznane kolumny naley nanie na map a ponadto ewentualnie sfotografowa. W idoczno oddziaw jest w wysokim stopniu zalena od warunkw atmosferycznych i od terenu. W normalnych warunkach w terenie zwarte mniej sze oddziay (druyna, pluton) s widoczne do wy sokoci 1000 m, w wikszych oddziaach do wy sokoci 2000 2500 m, mona rozrni rodzaje broni (piechota, artylerja, kawalerja, tabory). Przy dobrych warunkach owietlenia i na jasnem tle drogi wysoko, z ktrej mona dokadnie roz pozna, znacznie si zwiksza. 283. Oddziay biwakujce w otwartym terenie s Rozpoznanie atwe do rozpoznania. W ypadki jednak biwakowa oddziaw nia w terenie otwartym bd naleay do wy- na postoju. j tkw. W terenie poronitym lub o korzystnej konfigu racji ukrycie biwaku jest rzecz do atw. Zdra dzaj go jednak w dzie dymy ognisk, a w nocy ich byski.

126

R egu lam in lo tn ictw a

P ra ca lo tn ictw a fia k o rz y d o w d c w i o d d z ia w

127

Umocnienia obsadzone zdradzaj si obecnoci Obozy, jako bardziej stae, s naog trudne do lozpoznania ze wzgldu na lepsze wyszukiwanie cieek, dymw i t. d. miejsca oraz wiksze przestrzeganie karnoci i z a Dokadne odtworzenie stwierdzonych umocnie sad maskowania. Zdradzaj si przez zwikszony bdzie moliwe' tylko przy zastosowaniu fotografji. ruch, wydeptanie cieek i rozjedzenie drg. W y Zalenie od warunkw bd miay zastosowanie deptane drogi i cieki obok obozw i biwakw zdjcia stereoskopowe, szeregowe lub zespoowe. w jasn noc rzucaj si w oczy jako smugi. Oddziay zakwaterowane w miejscowociach 285. Kontrolowanie lotnisk ju stwierdzonych i o d maj najlepsze warunki ukrycia si przed rozpo Rozpoznanie znaniem powietrznem, pod warunkiem przestrzega szukanie nowych jest jednem z waniejszych za lotnisk. nia karnoci i naleytego maskowania wszystkich da rozpoznawczych lotnictwa. Rozpoznanie to skadnikw, nie dajcych si ukry w domach i bu musi by prowadzone stale i systematycznie. Tylko dynkach jak: sprzt specjalny, samochody, kuchnie ten sposb zapewnia mono utrzymania w stanie polowe i t. p. aktualnoci orde de bataille" lotnictwa nieprzyja Naley si wystrzega brania za wojsko ludno cielskiego, Posiadanie staych wiadomoci o lotnic ci cywilnej, nagromadzonej w miejscowociach. twie nieprzyjacielskiem jest konieczne tak dla w y szego dowdcy jak i dowdcy lotnictwa, pozwalaj 284. Rozpoznanie umocnie terenowych pozwala d o Rozpoznanie w dcy wysnu wnioski o zamiarach przeciwnika. one bowiem na wyrobienie sobie pogldu o zamia rach nieprzyjaciela i na zwalczanie jego lotnictwa. umocnie Stwierdzenie istnienia umocnie da si przeprowa terenowych. Rozpoznanie to dotyczy tak lotnisk podstawo dzi przy pomocy rozpoznania wzrokowego, nato miast rozpoznanie szczegw i ledzenie ich roz wych jak rwnie wysunitych, ktre zdradzaj woju powinno si odbywa tylko przy pom ocy foto miejsce postoju dowdztw i rejony zamierzonego grafji. Szczeglna atwo zdobycia dokadnych uycia lotnictwa. danych o umocnieniach jest w okresie ich wykony Przy rozpoznaniu lotnisk naley stwierdzi wania. W tym czasie zupene zamaskowanie robt, i zapisa: zwaszcza w wypadku przygotowania umocnie na dokadne pooenie lotniska, szersz skal, nie bdzie moliwe. czas obserwacji, Przy rozpoznaniu umocnie terenowych naley ilo i rodzaj ustawionych namiotw, stwierdzi: ilo i rodzaj zaobserwowanych samolotw na rozmiar istniejcych umocnie; ziemi. ich uszykowanie wszerz i w gb; Na lotniskach zajtych dadz si czsto zauwa przeznaczenie umocnie; y samoloty, ktrych ksztat i wielko zdradza stan umocnie; l-h typ i rodzaj. www.cbw.pl czy obsadzone lub nie.

CBW

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

128 Regulam in lotn ictw a

129

Lotniska eskadr bombardujcych bd si zdra dzay za dnia brakiem jakiegokolwiek ruchu. Szczegy te utrwala fotograf ja. Przy nalocie na lotnisko nieprzyjacielskie naley zwrci szczegln uwag na moliwo znajdowa nia si samolotw nieprzyjacielskich w powietrzu. Na lotniskach nieprzyjacielskich, zajtych przez lotnictwo myliwskie, moe si zdarzy w chwili nalotu start samolotw myliwskich, wznoszcych si w celu zwalczenia obcego samolotu. Ruchy zaobserwowanych samolotw nieprzyja cielskich w powietrzu naley bacznie ledzi. Sa moloty te, jeli nie zauwayy naszego samolotu, zdradz nam przez ldowanie pooenie lotnisk. Ma to szczeglne znaczenie przy ldowisku lub lotnisku wysunitem, poniewa odszukanie ich w inny sposb jest bardzo trudne, ze wzgldu na brak jakichkolwiek urzdze. Rne urzdzenia i budowle 286. Rozpoznanie rakterze wojskowym zdradzaj urzdze specjalnych. jaciela. specjalne o cha zamiary nieprzy

Magazyny i skady w okresie tworzenia ich s stosunkowo atwo uchwytne przez obserwacj lot nicz, albowiem w tym okresie zupene ich za maskowanie nie zawsze bdzie moliwe, 287. W czasie lotu naley zwraca szczegln uwag na nieprzyjacielsk obron przeciwlotnicz, jak: Rozpoznanie rodkw rozmieszczenie artylerji przeciwlotniczej, balonw obrony zaporowych i t, d. Wszelkie ju wiadomoci posia przeciwlot dane naley sprawdzi, a nowo zauwaone ugrupo niczej nie wania obrony przeciwlotniczej, o ile monoci, przyjaciela. szczegowo stwierdzi. 288. Czsto nieprzyjaciel bdzie dy do zmylenia Mylenie rozpoznania, W tym celu moe on przeprowadza rozpoznania faszywe ruchy oddziaw, celem zdezorjentowania przez nie nas o swoich zamiarach, lub przez urzdzenia p o przyjaciela. zorne bdzie si stara wprowadzi nas w bd. Jeeli obserwator ma wtpliwoci co do prawdzi woci zaobserwowanego objektu, powinien si p o sugiwa fotograf j (przedewszystkiem stereosko pow), ktra pozwala na szczegowe stwierdzenie, czy zaobserwowany przedmiot jest tylko pozoro wany czy te nie. Zwaszcza naley si liczy z pozorowanemi objektami tego rodzaju, jak: pozycje artylerji, umocnienia polowe, lotniska, magazyny i t. d. 289. Rozpoznanie wasnych oddziaw lub terenu ma Rozpoznanie na celu: wasnych stworzenie planw i map wasnych linij oraz oddziaw i terenu. skontrolowanie, poprawienie lub uzupenienie ju istniejcych;
Regulamin lotnictw*
9.

Stwierdzenie wzrostu iloci szpitali polowych, atwo rzucajcych si w oczy przez znaki czerwo nego krzya, mog wskazywa na to, e nieprzyja ciel na danym odcinku zamierza rozpocz dziaa nie w wikszych rozmiarach. To samo dotyczy magazynw, ktrych rozbudo wa wiadczy o gromadzeniu przez nieprzyjaciela nowych rodkw do walki. Wzrost liczby skadw na stacjach kolejowych i przy innych arterjach komunikacyjnych, wiadczy o zamiarach zaczepnych nieprzyjaciela. www.cbw.pl

CBW

130

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

131

sprawdzenie postpu nakazanych robt fortyfi kacyjnych i umocnie polowychj skontrolowanie maskowania wasnych urzdze i oddziaw; skontrolowanie nakazanych ruchw oddziaw oraz przestrzeganie przez oddziay wasne wyda nych przepisw specjalnych. Do wykonania tych zada naley wykorzysta zasadniczo czas przelotu nad obszarem wasnym przy wykonywaniu innych zada. Niektre z zada rozpoznania wasnych linij trzeba bdzie wykona przy pom ocy fotografj i lotniczej. Przy rozpoznaniu oddziaw wasnych i urz dze naley postpowa tak samo, jak przy roz poznaniu nieprzyj aciela. Dozorowaniem oglnem nazywamy rozpoznanie, 290. Dozorowanie dla ktrego dowdca nie okreli cile przedmio oglne tw rozpoznania, a tylko wskaza odcinek, z ktre i specjalne.

Przy wykonywaniu dozorowania oglnego naley zapisywa szczegowo wszelkie zaobserwowane ruchy i objekty, podajc: czas, miejsce i rodzaj obserwacji. Przy dozorowaniu specjalnem naley zwraca uwag przedewszystkiem na przedmioty majce zwizek z nakazanem dozorowaniem. Wszelkie czynnoci, zwizane z rozpoznaniem lotniczem, dziel si na czynnoci wykonywane: przed lotem (przygotowanie rozpoznania), w czasie lotu (wykonanie rozpoznania), po locie (sprawozdanie z rozpoznania). Zalenie od osb wykonywajcych te czynnoci dzielimy je na czynnoci obserwatora i czynnoci pilota.
291. Podzia czynnoci zwizanych z wykona niem zadania.

www.cbw.pl

CBW

go chce mie wiadomoci. Dozorowanie stosuje si tylko w strefie bojowej i na bezporednich tyach nieprzyjaciela, przyczem odcinek dozorowania nie powinien przekracza w zasadzie 10 12 km na szeroko i na gboko stanowisk artylerji nie przyjaciela. Dozorowanie, majce na celu dostarczenie wia domoci z danego odcinka terenu, dotyczcych tyl ko specjalnych przedmiotw rozpoznania np, inte resujcych wycznie piechot lub artylerj, nazy wamy dozorowaniem specjalnem. Jest ono omwione w rozdziaach wsppracy z piechot i artylerj.

292. Wikszo czynnoci, zwizanych z rozpozna Czynnoci niem lotniczem, przypada obserwatorowi. przed lotem. Czynnoci obserwatora przed lotem dziel si na przygotowania pod wzgldem taktycznym, nawiga cyjnym i technicznym. 293. Dokadne zaznajomienie si z pooeniem takPrzygoto tycznem i jego szczegowe przestudjowanie jest wanie pod podstawowym warunkiem pomylnego przeprowa wzgldem dzenia rozpoznania. Obserwator wic musi przestu- taktycznym. djowa szczegowo wszelkie wiadomoci, dotycz ce nieprzyjaciela, w rejonie nakazanym do rozpo znania. Niemniej dokadnie powinien przestudjowa pooenia jednostek wasnych, szczeglnie przy wykonywaniu rozpoznania bojowego. Prcz tego musi si dokadnie zapozna ze stwierdzon sieci

Praca lotnictwa na korzy dowdcw oddziaw 132

R egu lam in lo tn ictw a

133

nieprzyjacielskiej obrony przeciwlotniczej oraz roz mieszczeniem si lotniczych przeciwnika, pooo nych wzdu nakazanej marszruty. Przygotowuje mapy, szkice, reguluje zegarek i t. d.
294. Przygoto wanie pod wzgldem nawiga cyjnym.

Pod wzgldem nawigacyjnym obserwator musi przygotowa sobie mapy, w podziace potrzebnej do wykonania nakazanego zadania. Do zada rozpoznania dalekiego uywa si map 1 : 300.000. Do zada rozpoznania bliskiego i bojo wego uywa si map 1 : 100.000, Na map naley nanie marszrut, okreli kurs i zaznaczy punkty, majce dla obserwatora szczeglne znaczenie. Na map nie wolno nanosi pooenia wasnego. Marszruta powinna by naniesiona na map w ten sposb, by nie zdradzaa wasnego lotniska. Ponadto powinien zebra wszelkie wiadomoci meteorologiczne (oglny stan pogody, sia i kieru nek wiatru na rnych wysokociach, przejrzy sto).

To samo dotyczy sprztu fotograficznego, co do ktrego powinien si osobicie przekona, czy dzia a naleycie, oraz osobicie dopilnowa zaadowa nia odpowiedniej iloci pyt albo bon. Prcz tego powinien zbada, czy w kabinie jest niezbdny sprzt, nalecy do wyposaenia samo lotu, jak: rakietnica, rakiety, meldunki ciarkowe, podchwytywacz i t. d. W wypadku, gdy pilot nie by obecny.na odpra wie, obserwator podaje mu szczegy dotyczce zadania. W kadym razie obserwator na podstawie otrzy manego rozkazu okrela z pilotem: czas odlotu, marszrut i kursy, , . szczegy dotyczce sposobu wykonania zadania, sposb przejcia przez front, wysoko lotu.
296. Porozu mienie z pilotem.

Obowizkiem pilota przed lotem jest: Czynnoci dopilnowa naleytego przygotowania samolotu; pilota sprawdzi swj karabin maszynowy i amunicj; przed lotem. sprawdzi obcienie samolotu,
298. W czasie lotu obserwator ma do spenienia naj Czynnoci waniejsz cz p r a c y rozpoznawczej, obserwatora Przekroczenie frontu powinno nastpi w miej w czasie lotu. scu i na wysokoci nakazanej. Po opuszczeniu wasnego obszaru zaczyna si waciwa praca rozpoznawcza obserwatora. W szel kie dokonane obserwacje musi on zapisywa szcze gowo i w porzdku chronologicznym, a miano wicie: czas i miejsce obserwacji, przedmiot zaobserwowany.

297.

295. Pod wzgldem technicznym przygotowanie pole Przygoto ga na zestawieniu potrzebnego obserwatorowi wanie pod sprztu, na stwierdzeniu, czy jest on w zupenym wzgldem technicznym, porzdku.

www.cbw.pl

CBW

W zwizku z tem powinien: zbada przed lotem dziaanie karabinw maszy nowych; dopilnowa zaadowania niezbdnej amunicji; jeeli si przewiduje uycie rad ja, stwierdzi na leyte dziaanie stacji pokadowej.

134

Regulamin lotnictwa Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw 135

299.
Czynnoci pilota w czasie lotu.

W czasie lotu pilot musi si stosowa do zarz dze obserwatora i cile z nim wsppracowa, uatwiajc mu jak najbardziej prac. Do obowizkw pilota w czasie lotu naley: stae ledzenie pracy silnika; obserwacja widnokrgu, celem uniknicia zasko czenia przez lotnictwo nieprzyjacielskie; obserwowanie przelatywanego terenu pod ktem widzenia nakazanego zadania i zwracanie obserwa torowi uwag na wszelkie zauwaone przedmioty, ruchy i t. d.j prowadzenie samolotu wedug ustalonej mar szruty tak, aby praca obserwatora odbywaa si w moliwie dogodnych warunkach, W razie natarcia na samolot przez lotnictwo nie przyjacielskie pilot postpuje cile wedug zasad podanych w czci II-giej. Zaoga wszelkiemi siami i sposobami dy do cakowitego wykonania zadania. W razie niemo liwoci wykonania go obserwator powinien roz strzyga, ktre czci zadania mona zaniecha, kierujc si przytem kolejnoci wanoci zada. Pewne wiadomoci obserwator musi przekazy wa zainteresowanemu dowdcy ju podczas lotu, posugujc si w tym celu radjem lub meldunkami ciarkowemi. Przy posugiwaniu si sprztem radjowym nale y wiadomoci przekazywa umwionemi skrtami lub kryptonimami. Wiadomoci powinny by krt kie, zwize i jasne. Przy posugiwaniu si meldunkami ciarkowemi naley pisa meldunki tekstem otwartym. Zaleca si doczanie szkicu.

Moliwe jest rwnie ldowanie na ldowisku w celu zoenia meldunku bezporednio zaintereso wanemu dowdcy. Wszystkich tych sposobw uywa si w wypad kach, gdy wiadomoci s aktualne tylko przez krtki czas. Odpisy nadanych telegramw lub rzuconych, czy te zoonych meldunkw musz by po locie zain teresowanym dowdcom przesane w sposb okre lony w czci I niniejszego regulaminu, oraz do czone w odpisie do meldunku pisemnego skadane go w eskadrze. Nieprzyjaciel bdzie zwalcza nasze samoloty przez: lotnictwo, czynn obron przeciwlotnicz naziemn. Przeciwdziaamy temu przez: zaskoczenie, przeprowadzenie rozpoznania si. Przed nieprzyjacielsk obron przeciwlotnicz mona si uchroni jedynie przez: zachowanie waciwej wysokoci, odpowiednie manewrowanie, omijanie rejonw nieprzyjacielskiej obrony prze ciwlotniczej , naleyte wykorzystanie warunkw atmosferycz nych. Zaskoczenie nieprzyjaciela wykonywa si w spo sb rozmaity. Przy rozpoznaniu dalekiem mona stosowa przejcie przez front na duej wysokoci. Pozwoli to czsto na ukrycie si przed obserwacj nieprzyjacielskich posterunkw alarmowych i za skoczenie nieprzyjaciela przez nage zejcie w od302.
Przeciw dziaanie obrony przeciw lotniczej nie* przyjaciela w czasie lotu.

300.
W ykonanie zadania.

301.
Meldunki w czasie lotu.

303.
Zaskoczenie.

www.cbw.pl

CBW

136

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dow dcw i oddziaw

137

powiedniej chwili lotem lizgowym a ma wyso ko. Sposb ten stosuje si przy rozpoznaniu nocnem, gwnie stacyj kolejowych, na ktrych w wypadku podchodzenia ,,na gazie" natychmiast gasn wiata, co uniemoliwia obserwacj. Przeprowadzenie rozpoznania na bardzo maej wysokoci moe rwnie da dobre wyniki, jednak tylko tam, gdzie chodzi o rozpoznanie celw cile okrelonych. Rozpoznanie w najwczeniejszych godzinach rannych, jeli nie bywa przeprowadzane zbyt regu larnie, pozwoli nieraz na uchwycenie wielu szcze gw, wskazujcych na dziaalno nieprzyjaciela w nocy. Celowe wykorzystanie zachmurzenia, szczegl nie chmur przerywanych (cumulus) pozwoli rw nie na zaskoczenie. W ybr sposobu zaskoczenia zaley w wysokim stopniu od warunkw bojowych, terenowych i atmosferycznych. Rzecz dowdcy, jak rwnie poszczeglnych zag jest ledzi takie warunki i wykorzystywa je. Rozpoznanie z zasady przeprowadza si pojePrzeprowa dyczemi samolotami, a tylko wyjtkowo w klu dzenie rozpoznania czach. sil. W tym drugim wypadku jeden z samolotw wy konywa waciwe zadanie, pozostae za su do jego ubezpieczenia. Sposoby ubezpieczania pracy samolotw, wyko nywaj cych rozpoznanie, podaje cz II niniejsze go regulaminu. www.cbw.pl 304.

Natychmiast p o wyldowaniu obserwator zdaje osobicie w obecnoci pilota krtki raport dowdcy eskadry z wykonanego zadania. Skadanie tego ra portu powinno si odbywa w obecnoci oficera taktycznego. Na rozkaz, obserwator zdaje taki sam raport telefonicznie zainteresowanemu wyszemu dowdcy lub te udaje si osobicie do jego sztabu, aby zda tam szczegowy meldunek. Kasety z dokonanemi zdjciami fotograficznemi oddaje obserwator osobicie zaraz p o wyldowa niu fotolaborantowi do wywoania, podaje mu jed noczenie: ilo dokonanych zdj; warunki owietlenia w czasie dokonywania zdj; specjalne wskazwki dotyczce wywoywania zdj. Jeeli lot by wykonany kilkoma samolotami w szyku, przyczem tylko jeden z nich wykonywa waciwe zadanie rozpoznania, wwczas przy zda waniu raportu przez dowdc powinny by obecne rwnie zaogi pozostaych samolotw. Po zdaniu ustnego raportu obserwator natych miast przystpuje do opracowania meldunku pi semnego, przy wspudziale pilota. Meldunek pisemny zawiera: imi, nazwisko i stopie wojskowy obserwatora i pilota; otrzymane zadanie; godzina startu i ldowania; podziaka uywanej mapy; marszruta; warunki atmosferyczne; raport z chronologicznie dokonanych obserwacyj i przebiegu lotu;

305.
Czynnoci zaogi po locie.

306.
Meldunek pisemny.

CBW

138

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

139

ilo i rodzaj zrobionych zdj; ewentualne bombardowania. D o meldunku pisemnego powinny by zaczone odpisy meldunkw radj owych i ciarkowych, przekazywanych w czasie lotu. Przy pisaniu meldunku obserwator posuguje si zapiskami, sporzdzonemi w czasie lotu. Powinien on unika okrele oglnikowych o wartoci wzgldnej, jak np, duga kolumna i t. d. Rwnie powinien si powstrzyma od wyciga nia wnioskw, zadowalajc si jedynie podaniem zaobserwowanych faktw. Szczeglnie wane ob serwacje podkrela. Wszelkie uchybienia od naka zanego zadania musz by w meldunku szczego w o uzasadnione. W zr meldunku lotniczego po daje zacznik.
ROZDZIA B.

dzy dowdcami piechoty wszystkich szczebli a take midzy piechot i artylerj bezporedniego wsparcia. Do zada samolotu piechoty w walce naley: dozorowanie na polu walki pooenia wasnej oraz nieprzyjacielskiej piechoty i czogw; przekazywanie da niszych dowdcw pie choty wyszym oraz artylerji bezporedniego wsparcia, a rozkazw przeoonych-podwadnym; oglne informowanie o wynikach dziaania arty lerji bezporedniego wsparcia. Dozorowanie obejm uje wycznie stref waci wej walki piechoty. Dozorowanie przedpola nie przekracza zasadni czo stanowisk artylerji dywizyjnej nieprzyjaciela i dotyczy wszelkich jego ruchw a szczeglnie bliskich odwodw, orodkw oporu, czogw, arty lerji towarzyszcej, broni przeciwczogowej oraz wszelkich oznak przygotowania przeciwnatarcia lub odwrotu, sabych miejsc jego organizacji obron nej oraz skutkw ognia artylerji wasnej^ Podawanie wiadomoci otrzymanych od lotnika piechoty, a mogcych interesowa danych dowd cw, czy oddziay (dowdc artylerji i t. p.) naley do obowizkw tego dowdcy, na ktrego korzy pracuje lotnik piechoty. Samolot piechoty moe skutecznie pracowa w pasie 4 5 km szerokim. W czasie mniej wyt onego dziaania mona pas ten nieco zwikszy, 309.
Dozoro wanie.

W SP PRACA LO TN ICTW A Z PIECHOT. 307.

Zasady oglne.

W sppraca lotnictwa z piechot obejm uje za dania dozorowania i cznoci na polu walki, bez porednio na korzy dowdcy natarcia, t. j. pie choty od dowdcy dywizji wcznie wd. Samolot wsppracujcy z piechot nazywa si samolotem piechoty. W sppraca ta jest zadaniem specjalnem, a mo e by rwnie wykonana doranie przez samolot dozorujcy na korzy dowdcy dywizji, tak na rozkaz jak i z inicjatywy lotnika. Zastosowanie samolotu piechoty w walce uspraw nia dowodzenie, przez orjentowanie dowdcw w pooeniu bojowem, oraz uatwia czno mi

310.
Granice pasa dziaania.

www.cbw.pl

CBW
Zadania samolotu piechoty.

308.

Czas trwania pracy samolotu piechoty powinien by ograniczony do 1 godziny.

311.
C zai pracy.

140

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

141

312.
Wysoko lotu.

Praca lotnika piechoty odbywa si na maych wysokociach. Najkorzystniejsze warunki pracy zapewnia lot na wysokoci 200 600 m.

Wytyczanie pooenia.

Posterunki dowdztw powinny by lotnikowi znane. Wytyczanie posterunkw dowdztw od bataljonw wd odbywa si jedynie na sygna lotnika. Wytyczanie posterunkw dowdztw od pukw wgr odbywa si kadorazowo p o rozpoznaniu wasnego samolotu. Podstawowym warunkiem wykonania wsppra cy z piechot jest znajomo jej pooenia w te renie. W celu umoliwienia lotnikowi szybkiego roz poznania wasnego pooenia, dowdcy jednostek piechoty czoowych rzutw wytyczaj swe stano wiska pachtami wytycznemi. Stwierdzenie ugrupowania wasnej piechoty jest rzecz trudn, zwaszcza w wojnie ruchowej, gdy pooenie zmienia si szybko, a lotnik czsto nie zna ostatniego pooenia, potrzebnego mu jako punktu wyjciowego do poszukiwa. Szczeglnie trudne, a czasem wrcz niemoliwe jest to w tere nie pokrytym, silnie ostrzeliwanym przez artylerj i sztucznie zadymionym. W terenie pokrytym wytyczanie odbywa si za pomoc ogni bengalskich i rakiet strzelanych w ziemi. Wytyczenie powinno nastpi: kadorazowo na danie lotnika, w pooeniach specjalnych okrelonych rozka www.cbw.pl zami;

313.

z wasnej inicjatywy piechoty, bdto w chwili nagego posunicia si naprzd lub cofnicia, bd te w chwili zbliania si lotnika piechoty. Na danie lotnika, nadanego sygnaem ,,zrozu miano , pachty wytyczne naley zwin. Dla uatwienia pracy lotnikowi nieodzownym warunkiem jest doskonaa karno oddziaw pie choty w wykadaniu i zwijaniu pacht. Dlatego te piechota powinna: stale ledzi, zapomoc wydzielonych wypatrywaczy ruchy samolotu piechoty i szybko odpowia da na sygnay lotnika; wykada pachty tosamoci nawet w wypadku obserwacji ze strony lotnika nieprzyjacielskiego. Rozkaz wykonania wsppracy z piechot p o 314. Rozkazy daje si w rozkazie tego dowdcy, do ktrego dy wsppracy. spozycji oddany jest lotnik. Zawiera on nastpujce dane: pas dziaania samolotu, czas rozpoczcia i trwania pracy, w razie potrzeby kolejno pilnoci i wanoci zada z ewentualnemi zarzdzeniami specjalnemi; zarzdzenia dotyczce osony lotnika. Ponadto lotnik otrzymuje rozkaz operacyjny (bojowy) oraz wycig z rozkazu cznoci, doty czcy wsppracy lotnika piechoty. Jeeli dorczenie lotnikowi ostatniego pooenia wasnego i nieprzyjaciela przed startem byo nie moliwe, wwczas naley mu go poda w czasie lotu, nakazujc mu podchwycenie rozkazu, albo wyldowanie, jeli jest odpowiednie ldowisko. Ostatnie pooenie mona poda w formie krt kiego i przejrzystego szkicu, z krtkiem podaniem zadania oddziaw i lotnika.

CBW

142

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

143

315. Przygotowanie obserwatora do wsppracy Przygoto z piechot polega na gruntownem zaznajomieniu wanie si obserwatora. si ze wszystkiemi dokumentami wzgldnie take

fotografjami, dotyczcemi terenu pracy, nawiza niu w miar monoci stycznoci osobistej z do wdcami, na ktrych korzy pracuje, oraz na prze studiowaniu mapy i przygotowaniu jej przez na niesienie ostatniego pooenia nieprzyjaciela, za znaczeniu miejsc szczeglnie wanych i t. p. Na stpnie naley przygotowa pewn ilo szkicw terenu przyszej walki, ktre w czasie pracy po su mu jako szkice do wrysowania pooenia. Praca przygotowawcza obserwatora trwa be 2 przerwy do chwili otrzymania rozkazu odlotu i po lega na cigem uaktualnianiu pooenia.

316. Rozpoczcie wsppracy i okrelenie pooenia.

www.cbw.pl

CBW

Po przylocie na teren walki lotnik odszukuje naj pierw pacht tosamoci dowdcy, na ktrego ko rzy pracuje. W yoenie przy niej sygnau w y ldowa" wzgldnie odebra meldunek podchwytywaczem" oznacza, e s do odebrania specjalne rozkazy dodatkowe. Nastpnie lotnik leci odszuki wa stanowiska dowdztw niszych, celem osta tecznego zorjentowania si w ostatniem pooeniu i uzyskania niezbdnej podstawy do odszukania oddziaw i pododdziaw najbardziej wysuni tych ku nieprzyjacielowi. Jeeli ktre z dowdztw nie w yoyo pachty tosamoci, lotnik zawiada mia o tem dowdztwo wysze. Nastpnie obserwator przystpuje do okrelenia i oznaczenia pooenia najbardziej wysunitych pododdziaw i oddziaw piechoty. Naog obu stronny ogie artylerji wskazuje w przyblieniu ich pooenie, cile rozpoznaje si ugrupowanie,

zniywszy si, badajc uwanie teren i unikajc dania wytyczenia go. danie wytyczenia stanowisk niszych do wdztw piechoty lotnik przekazuje w chwili wzgldnego spokoju w walce na ziemi. W tym celu naley poczeka, aby da piechocie mono w yo enia pacht. Po okreleniu ugrupowania naley natychmiast da sygna z r o z u m i a n o", aby nie przedua czasu wykadania pacht. Piechota zwija pachty wytyczne sama po upy wie 10 minut. Okrelenie ugrupowania { osignitego przez pie chot terenu jest prac podstawow i lotnik musi j wykona cile, dc do tego z uporem nie zra ajc si trudnociami i pamitajc, e nieciso moe narazi piechot na dotkliwe straty. Po okreleniu pooenia najbardziej wysunitych oddziaw i pododdziaw, tak wasnych jak i nie przyjacielskich, lotnik sporzdz szkic dla dowd cy, na ktrego korzy pracuje. Jeeli okolicznoci szczeglnie uf rudnia j pooenie, lotnik moe je poda dowdcy czciami (oddzielnie pooenie wasne a oddzielnie nieprzyjaciela).
317. Nastpnie obserwator przystpuje do wyszuka nia stanowisk piechoty nieprzyjacielskiej, W tym Rozpoznanie celu stwierdza zarys pierwszych linij nieprzyja przedpola. ciela oraz ugrupowanie jego oddziaw. Przy dobrem maskowaniu si nieprzyjaciela lot nik nieraz bdzie mg tylko stwierdzi jego istnie nie przez strzay skierowane na samolot. Czasem nie widzc nieprzyjaciela lotnik musi ostrzela miejsca przypuszczalnego pobytu jego, celem spo wodowania zdradzenia si przez ruch, ostrza i t. d.

144 318. Meldowanie wynikw.

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

145

O kadem stwierdzeniu oddziaw nieprzyja ciela lub jego rodkw ogniowych obserwator na tychmiast melduje przez radjo, czego suchaj radj osta je odbiorcze, do pukw piechoty i dywizjo nw artylerji bezporedniego wsparcia wcznie. Zasadnicze meldunki radjowe, dotyczce nie przyjaciela, nadaje si tekstem otwartym. Wane meldunki radjowe powtarza si meldunkiem ci arkowym. Majc pewien caoksztat pooenia przeciwnika lotnik sporzdza szkice z objanieniami i zrzuca je zainteresowanym dowdcom. Jeli nieprzyjacielska obrona przeciwlotnicza jest bardzo czynna, lotnik piechoty moe wykona swe zadanie z nad wasnych linij, obserwujc sko nie lub stosujc wypady na bardzo niskiej wyso koci (50 100 m) nad teren nieprzyjaciela. W y pady takie s szczeglnie podane, gdy walka to czy si w terenie nieprzejrzystym, ograniczajcym ostrza. Po zor j entowaniu si w caoci pooenia i prze

pierwszej linji i odwodw. Oprcz tego powinien dozorowa dziaalno artylerji nieprzyjacielskiej i sygnalizowa wszelkie skupienia jej ognia. W ra zie stwierdzenia, e wasna artylerja ostrzeliwa wasn piechot, bezwzgldnym obowizkiem obserwatora jest zawiadomi o tem dowdc natarcia.
321. W wypadku zaobserwowania zagroenia oddzia Informowa w wasnych, obserwator sygnalizuje oddziaom nie piechoty. bezporednio zagroonym, strzelajc t rakiet. Miejsca sabo obsadzone przez nieprzyjaciela wskazuje rakiet czerwon. 322. Samolot piechoty, dozorujc pole walki w strefie dziaania piechoty, ma za zadanie obserwowa sta Przekazywa nie da nowiska dowdztw i szybko przekazywa dania i rozkazw. niszych dowdcw piechoty -wyszym oraz arty lerji bezporedniego wsparcia. Prcz tego przeka zuje podwadnym rozkazy przeoonych, podane mu w sposb wczeniej okrelony.

319. Sposb latania.

320.

Dozorowanie kazaniu go dowdcy, obserwator ledzi przez cay przebiegu czas oglny przebieg walki tak oddziaw wasnych walki.

jak nieprzyjacielskich i przesya odpowiednie mel dunki dowdcy, na ktrego korzy pracuje, a w pewnych wypadkach zawiadamia o tem rw nie bezporedniego dowdc. Szczegln uwag zwraca na pachty dowdztw i przy nich lece sygnay, przekazujc je dowd cy, na ktrego korzy pracuje. Dozorujc linje nieprzyjacielskie obserwator zwraca gwn uwag na wykrywanie stanowisk ikiej broni piechoty, ledzi ruchy oddziaw www.cbw.pl

Informowanie artylerji bezporedniego wsparcia ogranicza si do oglnikowego wskazywania arty lerji wynikw jej ognia. Wskazywanie nowych celw, spostrzeonych w czasie wsppracy z piechot, nastpuje tylko wtedy, kiedy cele te s nader wane, oraz kiedy to nie przeszkadza lotnikowi w jego pracy zasadni czej . Praca lotnika piechoty wymaga wielkiego sku pienia uwagi i dlatego powinna by w miar mo noci i zalenie od pooenia ubezpieczona rodka mi, wyznaczonemi w tym celu przez wyszych do wdcw.
Regulam in lo tn ictw a 10.

323. Informo wanie artylerji.

CBW

324. U bezpie czenia samolotu piechoty.

146

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

147

rodkami ubezpieczenia s: lotnictwo myliwskie, artylerja przeciwlotnicza, ugrupowanie karabinw maszynowych, ogie wasnej artylerji i karabinw maszyno wych, skierowany na rodki obrony przeciwlotni czej czynnej nieprzyjaciela.
325. Wsppraca w rnych okresach walki.

Samolot wsppracujcy z kawaler j nazywa si samolotem kawalerj i. Wspprac z kawaler j wykonywaj jednostki lotnictwa linj owego i towarzyszcego. Lotnictwo towarzyszce dziki waciwociom technicznym sprztu, zapewniajcym mu du ruchliwo w terenie, najbardziej nadaje si do wsppracy z oddziaami kawalerj i. Lotnictwo wsppracuje z kawaler j w walce, 327. Formy w rozpoznaniu oraz w marszu i w nastpujcych wsppracy. formach: na korzy dowdcy: rozpoznanie, dozorowanie, utrzymanie cznoci wewntrz wielkiej jed nostki: na korzy oddziaw: wsppraca z podjazdami, wsppraca na polu bitwy, Zadania samolotu kawalerji s te same co sa molotu piechoty, a mianowicie: rozpoznanie i dozorowanie, czno. Natomiast warunki wykonywania tych zada s mne, ze wzgldu na specjalny charakter dziaa kawalerji. Dziaania kawalerji znamionuje: , wielka ruchliwo a w zwizku z tem czsta 1 nagle wystpujca zmiana pooenia; znaczna szeroko i gboko strefy dziaania; stosunkowo wiksze rozrzucenie oddziaw kawa lerji w terenie.
328. Zadania samolotu kawalerji.

W natarciu gwn rzecz jest ledzenie posuwa nia si wasnej piechoty i czogw oraz meldowa nie o osignitych celach lub nieprzewidzianych zatrzymaniach, wraz ze stwierdzeniem przyczyny tego zatrzymania. W obronie samolot piechoty powinien wyledzi kierunek gwnego natarcia nieprzyjaciela i miejsca skupienia jego odwodw oraz meldowa o zmia nach pooenia wasnych pododdziaw i oddzia w najbardziej wysunitych ku przeciwnikowi. W czasie wasnego przeciwnatarcia samolot pie choty dziaa jak w natarciu. W dziaaniach wstpnych oraz odwrotowych za dania wsppracy wykonywaj zwykle samoloty rozpoznania bojowego lub dozorujce na korzy dowdcy wielkiej jednostki. Przejcie do wsppracy z piechot moe nast pi na rozkaz dowdcy dywizji lub z inicjatywy samego lotnika.
ROZDZIA C.

W SP PRACA LOTNICTW A Z K AW A LE RJ . Wsppraca z kawaler j zasadniczo jest specjal nem zadaniem samolotu, W pewnych wypadkach lotnik moe j wykonywa doranie, tak na rozkaz dQwdcy jak te i z wasnej inicjatywy. www.cbw.pl

CBW

326. Zasady oglne.

329. Charakte rystyka dziaa kawalerji.

148

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

149

330.
Warunki wsppracy lotnictwa z kawalerj

Z charakterystyki dziaa kawalerji wynikaj specjalne warunki pracy dla wspdziaajcego z ni lotnictwa. Czsto i szybko zmieniajce si pooenie b ojo we kawalerji utrudnia jej dowdcy okrelenie zgry dokadnego planu uycia lotnictwa. Zadania dla lotnictwa, zwaszcza dotyczce roz poznania bojowego, bd w wielu wypadkach powstaway dorywczo. W zwizku z tem lotnictwo bdzie mogo uczyni zado daniom dowdcy kawalerji tylko wtedy, gdy bdzie z nim w staej i bezporedniej cznoci. Rozpoznanie na korzy dowdcy wielkiej jed nostki odbywa si wedug zasad podanych w roz dziale rozpoznanie, z t rnic, e gboko rozpoznania jest zasadniczo wiksza (1 2 prze marsze dzienne kawalerji). W wypadku dziaania kawalerji n a skrzydle lub w zagonie ilo kierunkw rozpoznania si zwik sza, co pociga za sob znacznie wiksze zuycie lotnictwa. Zadania rozpoznania bliskiego oraz bojowego wykonywa lotnictwo linjowe. Lotnictwo towarzyszce moe rwnie wykona zadania rozpoznania bojowego przez krtkie w y pady na ma gboko (do 10 15 km). Dozorowanie wykonywaj samoloty lotnictwa linj owego lub towarzyszcego, w myl 309. Utrzymanie cznoci wewntrz wielkiej jednost ki ma na celu zapewnienie cznoci dowdcy z podlegemi oddziaami, gdy uycie innych rod kw cznoci jest utrudnione. Polega ono na przekazywaniu rozkazw od dowdcy do oddziaw,

331.
Rozpoz nanie.

na przejmowaniu meldunkw od oddziaw i dor czaniu ich dowdcy wielkiej jednostki. Jeli chodzi o zwyke przewiezienie rozkazu, lotnik zrzuca go na pacht tosamoci lub nawet na sam kolumn. W wypadku koniecznoci na wizania obustronnej cznoci z niszym dowdc oddziau kawalerji lotnik wzywa go sygnaem do wyoenia znaku ldowania lub ustawienia urz dzenia do podchwytywania meldunkw. Bardzo podane jest wysyanie lotnika w pew nych godzinach okrelonych rozkazem cznoci i zaopatrzenie go w specjalne znaki rozpoznawcze. W wyjtkowych wypadkach nisi dowdcy od dziaw kawalerji, majcy do przekazania przeo onemu wane wiadomoci na pimie, mog da podchwycenia meldunku lub wyjtkowo ldowania lotnika w pobliu, jeli wyszukali do tego odpo wiedni teren. 334. Celem wsppracy samolotu kawalerji z podjaz Wsppraca dami jest: z zapewnienie cznoci midzy dowdc przeo podjazdami. onym a podjazdem i odwrotnie; rozpoznanie na korzy podjazdu. Rozpoznanie to nie przekracza 5 10 km przed podjazdem, W wyjtkowych wypadkach samolot moe by oddany do dyspozycji dowdcy podjazdu na czas ograniczony, celem wykonania rozpoznania lub do zorowania. Samolot kawalerji moe skutecznie wsppraco wa z dwoma - trzema podj azdami, Dowdca kawa ler j i okrela czas pracy lotnika z poszczeglnym podjazdem.

332.
Dozoro wanie.

333.
Utrzymanie cznoci wewntrz wielkiej jednostki.

www.cbw.pl

CBW

150

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

151

Odnalezienie przez lotnika podjazdu i nawiza nie z nim cznoci moe by zapewnione tylko wwczas, gdy podjazd posuwa si w nakazanym mu kierunku lub pasie dziaania, znanych lotnikowi. Lotnik dolatuje do podjazdu na maej wysokoci. Zauwaywszy podjazd szuka lub da wyoenia pachty tosamoci i przechodzi do wykonania za dania zasadniczego (oddanie rozkazu, odebranie meldunku), praca na korzy podjazdu. Dowdca podjazdu przekazuje lotnikowi swoje dania zapomoc przekazywacza lub pacht sy gnalizacyjnych. Po ukoczeniu zadania lotnik wra ca do dowdcy wysyajcego podjazd, ktremu melduje o wykonaniu zadania, poczem rozpoczyna ewentualnie wspprac z innym podjazdem.
335. Wsppraca na polu walki.

Lotnictwo towarzyszce w zasadzie bdzie zawsze wczone do zagonu, jeli cikie warunki terenowe bezwzgldnie temu nie przeszkodz. Dobre drogi i ldowiska na terenie dziaania za gonu sprzyjaj pracy lotnictwa towarzyszcego. Zadaniem lotnictwa wsppracujcego z zagonem jest: praca na korzy dowdcy zagonu, a szczeglnie utrzymanie cznoci z dowdc wysyajcym; praca na korzy oddziaw zagonu. Dziaania kawalerji w zagonie znamionuje: oderwanie si wasnych jednostek na duszy okres; zagroenie przez nieprzyjaciela ze wszystkich stron; szybko porusze i czst moliwo odchy le od nakazanego kierunku; trudno utrzymania cznoci z dowdc wysy ajcym. Lotnictwo linjowe ma za zadanie: utrzymywanie cznoci pomidzy zagonem a do wdc wysyajcym; rozpoznanie na korzy dowdcy zagonu; ewentualnie zwalczanie celw na ziemi. Trudno ldowania takiego samolotu przy za gonie ogranicza jego rodki cznoci do meldun kw ciarkowych i stosowania podchwytywacza. Czasami ldowiska lotnictwa towarzyszcego bd mogy suy take za ldowiska dla samolotw lin j owych. Kierunki rozpoznania obejmuj nietylko kierunek marszu zagonu,' lecz take waniejsze kierunki
337. Zadania lotnictwa.

338. Charakte rystyka dziaa kawalerji w zagonie.

W sppraca lotnika z kawaler j na polu walki odbywa si wedug zasad podanych w rozdziale wsppraca lotnictwa z piechot" z pewnemi zmia nami, wynikaj cemi z charakteru dziaa kawale ryjskich. Pas dziaania samolotu kawalerj i mona rozsze rzy do 10 12 km. W sppraca z kawaler j w zagonie.

339. Zadanie lotnictwa linjowego.

Ze wzgldu na ilo i rnorodno swych zada zagon wielkiej jednostki kawaleryjskiej w warun kach nowoczesnych wymaga wyposaenia go w lotnictwo tak linjowe, jak i towarzyszce, a cza sem i wspdziaania lotnictwa myliwskiego. Lotnictwo linjowe i myliwskie bdzie pozosta wao na lotniskach poza lin j frontu, skd bdzie www.cbw.pl wykonywao zadania na korzy zagonu.

336. Zasady oglne.

CBW

152

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa a korzy dowdcw i oddziaw

l53

boczne, skd moe by spodziewane przeciwdzia anie . W okresie wyruszania zagonu a zwaszcza prze bijania si zpowrotem, praca rozpoznawcza lotnic twa linjowego bdzie najbardziej wytona, ponie wa wtedy zachodzi konieczno szczegowego zbadania najbliszej strefy dziaania zagonu. Zwalczanie celw na ziemi ogranicza si do zniszczenia: lotnisk nieprzyjaciela i celw ywych zagraajcych zagonowi.
340. Zadanie lotnictwa myliw skiego.

nieprzyjacielskiej i celw dalekich, gdy nie mona jest ograniczony, a martwe pola dla obserwacji jak pomiarw i obserwacji z balonu.
343, Obserwacja lotnicza, uzupeniajc inne rodzaje obserwacji, pozwala artylerji wykorzystywa p o Znaczenie tg swego ognia w penych granicach dononoci obserwacji lotniczej sprztu i jest bardzo korzystna w terenie falistym dla artylerji, i pokrytym, w ktrym zasig obserwacji naziemnej jest ograniczony, a martwe pola dla obserwacji z balonu s znaczne. Obserwacja lotnicza na korzy artylerji nabiera szczeglnego znaczenia w walkach ruchowych, gdy wtedy jest niejednokrotnie jedynym rodkiem, p o zwalajcym wykrywa na czas wane cele ukryte przed obserwacj naziemn i zwalcza je w naj stosowniejszej chwili.

Zadaniem lotnictwa myliwskiego jest: osona koncentracji zagonu, ubezpieczenie przejcia i powrotu przez front. Zadania te lotnictwo myliwskie wykonywa w myl zasad podanych w czci II tego regulaminu. Zadania lotnictwa towarzyszcego s nast pujce: czno wewntrz zagonu, praca na korzy oddziaw zagonu, ewentualnie czno z dowdc wysyajcym zagon.
ROZDZIA D.

311. Zadania lotnictwa towarzy szcego.

W SP PRACA LOTNICTW A Z A R T Y L E R J *).

342. Cci wsppracy.

CBW www.cbw.pl

Celem wsppracy lotnictwa z artylerj jest umoliwienie artylerji zwalczania celw ukrytych przed obserwacj naziemn, szczeglnie artylerji
omawia

Do wsppracy z artylerj wyznacza si samoloty z plutonw towarzyszcych lub eskadr linjowych. Samolot wsppracujcy z artylerj nazywa si samolotem artylerji*). W obec tego, e rnorodno zada stawianych lotnictwu przekracza niejednokrotnie moliwoci wykonania ich, ilo samolotw artylerji bdzie w pewnej mierze ograniczona. Ze wzgldu jednak na znaczenie wsppracy z artylerj naley w ra zie potrzeby zapewni artylerji przydzia niezbd nych rodkw lotniczych, choby to wymagao cz ciowego lub przejciowego zrzeczenia si wsp pracy na korzy innych broni.
*) W niektrych wypadkach mog wspprcowa chwilo wo z artylerj samoloty wykonywajce dozorowanie na ko rzy dowdcy wielkiej jednostki.

344.
Lotnictwo wsppra cujce z artylerj.

*) Technik wsppracy lotnictwa z oirtylerj Instrukcja wsppracy lotnictwa z artylerj".

154

Regulamin lotnictw*

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

155

Przy wyznaczaniu samolotw -d o wsppracy z artylerj naley mie szczeglnie na uwadze od powiedni dobr zaogi, wyspecjalizowanej w wy konaniu zada z artylerj. Samolot artylerji pracuje zasadniczo na korzy jednostek artylerji oglnego dziaania.
345. Zasady wsppracy.

a ziemi i odwrotnie, oraz na ziemi, dostateczne zapewnienie samolotowi artylerji swobody dziaania. Wydajno pracy w czasie jednego lotu zaley od: dziaalnoci lotnictwa nieprzyjacielskiego i jego obrony przeciwlotniczej, warunkw atmosferycznych i widocznoci (jak np, stopnia zachmurzenia, wysokoci chmur, opa rw, rodzaju celu i jego owietlenia oraz pokrycia terenu), wprawy zaogi i zdolnoci obserwatora, oddalenia celu od linij wasnych, wysokoci lotu. Podstawowe zadania samolotu artylerji s: dozorowanie i obserwacja ognia. Dozorowanie specjalne dla potrzeb artylerji m a na celu dostarczenie wiadomoci z okrelonego od cinka o przedmiotach dotyczcych i interesujcych Wycznie artylerj, jak wykrywanie i wskazywa nie jej celw do zwalczania. Obserwacja ognia polega na okreleniu pooe nia strzaw (wybuchw) w stosunku do celw, aby umoliwi dostosowanie ognia. Zalenie od rodzaju strzelania rozrniamy: obserwacj wstrzeliwania, obserwacj kontroli ognia, obserwacj ognia skutecznego, Do szczeglnych zada samolotu artylerji nale:
347, Wydajno pracy obserwatora lotniczego.

Zasady wsppracy lotnictwa z artylerj s na stpujce; staa obustronna gotowo do wsppracy i nale yte przygotowanie si do wykonywania zada; wzajemna znajomo waciwoci broni i tech nicznych moliwoci pracy; cisa znajomo i przestrzeganie przepisw wsppracy; celowe wykorzystanie lotu przez obserwatora lot niczego oraz cise wykonywanie obserwacji i prze kazywanie na czas zdobytych spostrzee; naleyte i szybkie wykorzystywanie przez arty lerj wiadomoci otrzymanych od lotnictwa; czsta styczno dowdcy i obserwatorw, Broni gwn przy wspdziaaniu jest artylerja a samolot wystpuje tylko jako jej organ obser wacji. Ze wzgldu na trudne warunki pracy obserwa tora lotniczego artylerja powinna dooy wszel kich stara, aby mu uatwi wykonanie zadania. Warunki wsppracy s nastpujce; dostateczna widoczno, sprawnie dziaajca czno midzy samolotem

348. Zadania samolotu artylerji. 349. Dozorowanie specjalne dla artylerji.

350, Obserwacja ognia.

346. W arunki wsppracy.

www.cbw.pl

CBW

156

Regulamin lotnictwa

Praca lotnictwa na korzy dowdcw i oddziaw

157 353. Oglne zasady obserwacji ognia artylerji.

rozpoznanie celw, polegajce na wyszukiwaniu i badaniu celw, majcych by przedmiotem p niejszego zwalczania*), sprawdzanie maskowania wasnych stanowisk bateryj i t, d.
351. W skazy wanie celw .

Wskazywanie celu polega na przekazywaniu ro dzaju i pooenia jego rodka. W razie potrzeby podaje si dodatkowe wymiary celu (szeroko i gboko**). Przy wskazywaniu kolumn wojska podaje si kolejno: rodzaj kolumny, jej dugo, kierunek ruchu i pooenie czoa. Zalenie od okolicznoci wykonywa si wstrzeli wanie lub kontrol ognia, albo ogie skuteczny. Wstrzeliwanie jest to strzelanie, podczas ktrego wprowadza si redni punkt ognia jak najbliej celu, na podstawie wyniku obserwacji kolejnych seryj (seryj ustopniowanych) strzaw. Kontrola ognia ma na celu stwierdzenie pooe nia redniego punktu serji, ktra wedug oblicze (przygotowania) powinna lee w pobliu celu. Kontrol ognia mona wykona tylko do celu o do kadnie wiadomem zgry pooeniu, po dokadnem przygotowaniu ognia, lub do celu, dci ktrego ju poprzednio wykonano wstrzeliwanie. Ogie skuteczny wykonywa si po przeprowadze niu wstrzeliwania lub kontroli ognia.
*) Niezalenie od wiadomoci zdobytych przez samolot artylerji, artylerja otrzymuje take dane o rodzajach i poo eniach celw, zebrane przez samoloty pracujce na rzecz dowdcy wielkiej jednostki. **) Szeroko okrela si prostopadle do kierunku strze lania, a gboko rwnolegle do tego kierunku, tak, aby prostokt odpowiadajcy szerokoci i gbokoci obejmowa cel .

Rozrniamy nastpujce zasady obserwacji ognia artylerji: obserwacj osiow i obserwacj poudnikow. Przy obserwacji osiowej podaje si uchylenie rodkowego punktu serji w stosunku do linji baterja rodek celu i prostopadej do niej prze chodzcej przez rodek celu. Przy obserwacji poudnikowej podaje si uchy lenie rodkowego punktu serji w stosunku do po udnika i rwnolenika przechodzcych przez ro dek celu. Dozorowanie zarzdza dowdca artylerji, okre lajc w rozkazie bojowym artylerji: pas dozorowania, jednostki artylerji, na ktrych korzy ma dozo rowa, pasy dziaania tych jednostek, oraz o ile monoci rejony stanowisk dywizjonw i bateryj, rodzaje celw, ktre maj by zwalczane (z w y szczeglnieniem kolejnoci ich wanoci), godzin rozpoczcia dozorowania oraz czas jego trwania, stanowiska posterunkw cznoci z samolotami, oraz wszelkie dane dotyczce cznoci jak: sygna y wywoawcze, kryptonimy, dugoci fal, wska niki pacht tosamoci i w razie potrzeby sygnay umwione.

352. Rodzaje strzelania.

354. Rozkaz dozoro wania.

www.cbw.pl

CBW

355. Czas trwania wstrzeliwania i kontroli ognia za Czas trwania ley od: wstrzeli dokadnoci przygotowania ognia, wania dokadnoci wykonywania obserwacji, i kontroli ognia. szybkoci wykorzystywania obserwacji przez baterj,

158

Regulamin lotnictwa (aazw a jednostki) M. P.

Zacznik Nr 2.
data

szybkoci wykorzystywania gotowoci baterji przez samolot artylerji, sprawnego dziaania cznoci, dziaalnoci lotnictwa nieprzyjacielskiego i na ziemnej obrony przeciwlotniczej. Ponadto przy jednostronnej cznoci radjowej na szybko wykonywania sirzela wpywa rw nie odlego od posterunkw cznoci z samo lotami do celu. W warunkach przecitnych czas potrzebny na wstrzeliwanie od chwili jego rozpoczcia wynosi 15 minut, a czas potrzebny na kontrol ognia 5 minut. 356.
Rozkaz strzelania do celw ustalonych.

MELDUNEK LOTNICZY N r........ Imi, nazwisko i stopie obserwatora........................

Im i , nazw isko i stopie pilota ........... .......... O trzym ane zadanie ...................................

Dowdca artylerji podaje do wiadomoci jed nostce lotniczej i jednostkom artylerji wyznaczo nym do strzelania: rodzaje i pooenie celw oraz w razie potrzeby punkty wstrzeliwania, jednostki, ktre maj wykona strzelanie, oraz o ile monoci pooenie poszczeglnych stanowisk bateryj, _ , rodzaj strzelania i zadanie samolotu artylerji, _ czas rozpoczcia i kolejno wykonania strzelania, _ . stanowiska posterunkw cznoci z samolotami oraz dane dotyczce cznoci jak: sygnay w yw o awcze, (kryptonimy), dugoci fali, wskaniki pacht tosamoci i w razie potrzeby inne sygnay umwione.

Godzina startu............ ldow ania............... M apa.................. podziaka..................... Marszruta............................................... W arunki atm osferyczne:............................... Raport z chronologicznie dokonanych obserw acyj przebiegu lotu:
(Kiedy, gdzie, co i jak?)

.............

zacznikw

( p o d pis obserw a tora)

www.cbw.pl

CBW

(d p i8y m eldunkw , teleg ram w przek azan ych w lo c ie )

(podpis dow dcy)

O B W W a is z a w a

nr inw.. SZ - 3826

MG Arch. 20198

www.cbw.pl

CBW