Opinia

CURIA - Dokumenty
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print...
OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO PEDRA CRUZA VILLALNA przedstawiona w dniu 9 stycznia 2014 r.(1)
Sprawa C435/12
ACI Adam B.V., Alpha International B.V., AVC Nederland BV, BAS Computers & Componenten BV, Despec BV, Dexxon Data Media and Storage BV, Fuji Magnetics Nederland, Imation Europe BV, Maxell Benelux BV, Philips Consumer Electronics BV, Sony Benelux BV, Verbatim GmbH przeciwko Stichting de Thuiskopie, Stichting Onderhandelingen Thuiskopie vergoeding
[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym zoony przez Hoge Raad der Nederlanden (Niderlandy)]
Wasno intelektualna Prawo autorskie i prawa pokrewne Dyrektywa 2001/29/WE Harmonizacja niektrych aspektw prawa autorskiego i praw pokrewnych w spoeczestwie informacyjnym Wyczne prawo do zwielokrotniania Artyku 5 ust. 2 lit. b) Artyku 5 ust. 5 Wyjtki i ograniczenia Wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny Zakres stosowania Zwielokrotnienia z nielegalnego rda Opata licencyjna za kopi na uytek prywatny Dyrektywa 2004/48/WE Egzekwowanie praw wasnoci intelektualnej Artyku 14 Koszty sdowe Zakres stosowania
1 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
1. W niniejszej sprawie do Trybunau ponownie zwrcono si z szeregiem pyta prejudycjalnych dotyczcych przede wszystkim wykadni dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektrych aspektw praw autorskich i pokrewnych w spoeczestwie informacyjnym(2), a w szczeglnoci art. 5 ust. 2 lit. b) tego aktu, ktry zezwala pastwom czonkowskim na ustanowienie wyjtku od wycznego prawa do zwielokrotniania, przysugujcego podmiotom prawa autorskiego i praw pokrewnych(3), w odniesieniu do kopii na uytek prywatny. 2. Gwne pytanie zadane przez sd odsyajcy dotyczy konkretnie tego, czy wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny moe mie zastosowanie jedynie do zwielokrotnie sporzdzonych z legalnych rde oraz, idc dalej, czy opata licencyjna za kopi na uytek prywatny moe by obliczana i pobierana jedynie z uwzgldnieniem zwielokrotnie z legalnych rde(4). 3. Chodzi tu wic o pytanie na temat wykadni dyrektywy 2001/29(5), ktre zadaje sobie wiele sdw krajowych i ktre zostao rozstrzygnite w niektrych pastwach czonkowskich albo przez ustawodawc krajowego(6) albo przez sdy krajowe(7), ale ktre nie spotkao si jeszcze z odpowiedzi ze strony Trybunau(8) i ktre pozostaje kontrowersyjne w doktrynie(9), a w konsekwencji posiada niemae znaczenie. 4. Znaczenie to jest tym wiksze, e wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny jest przedstawiany przez niektre strony w postpowaniu gwnym, tak jak i przez cz doktryny, jako sposb na wyrwnanie szkd wyrzdzonych podmiotom praw w drodze nieautoryzowanego rozpowszechniania w Internecie utworw oraz przedmiotw objtych ochron, przynajmniej w braku rodkw technologicznych, ktre mogyby skutecznie zwalcza piractwo. I A Ramy prawne Prawo midzynarodowe
5. Istotne znaczenie dla rozstrzygnicia sporu w postpowaniu gwnym maj trzy umowy midzynarodowe. Pierwsza, ktra jest rwnie najwaniejsza, to Konwencja o ochronie dzie literackich i artystycznych, podpisana w Bernie w dniu 9 wrzenia 1886 r., ostatnio zmieniona aktem paryskim z dnia 24 lipca 1971 r., w brzmieniu ustalonym na mocy nowelizacji z dnia 28 lipca 1979 r. (zwana dalej konwencj bernesk)(10)(11). 6. Pozostae dwie to, po pierwsze, Porozumienie w sprawie handlowych aspektw praw wasnoci intelektualnej, figurujce w zaczniku 1C do Porozumienia z Marakeszu ustanawiajcego wiatow Organizacj Handlu
2 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
(WTO), ktre zostao przyjte decyzj Rady 94/800/WE z dnia 22 grudnia 1994 r. dotyczc zawarcia w imieniu Wsplnoty Europejskiej w dziedzinach wchodzcych w zakres jej kompetencji, porozumie, bdcych wynikiem negocjacji wielostronnych w ramach Rundy Urugwajskiej (19861994)(12), a po drugie, Traktat wiatowej Organizacji Wasnoci Intelektualnej o prawie autorskim (WCT), przyjty w Genewie w dniu 20 grudnia 1996 r. i zatwierdzony decyzj Rady 2000/278/WE z dnia 16 marca 2000 r. w sprawie zatwierdzenia w imieniu Wsplnoty Europejskiej Traktatu WIPO o prawach autorskich oraz Traktatu WIPO o artystycznych wykonaniach i fonogramach(13), ktrych postanowienia odwouj si do konwencji berneskiej(14). B Prawo Unii Europejskiej
7. Pytania prejudycjalne dotycz wykadni, po pierwsze, przepisw art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29 i art. 5 ust. 5 tego aktu(15) i, po drugie, dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw wasnoci intelektualnej(16), a w szczeglnoci art. 14 tego aktu. Tre wszelkich waciwych przepisw bdzie cytowana, w miar potrzeby, w toku rozwaa. C Prawo niderlandzkie
8. Na podstawie art. 1 niderlandzkiej ustawy o prawie autorskim (zwanej dalej Aw) twrcy utworu literackiego, naukowego lub artystycznego lub jego nastpcom prawnym przysuguje z zastrzeeniem wyjtkw przewidzianych przez t ustaw wyczne prawo midzy innymi do zwielokrotniania utworu. Ustawa Aw zawiera w tym przypadku przepisy ustanawiajce wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny i przewidujce w zamian za to godziwe wynagrodzenie, a mianowicie opat licencyjn za kopi na uytek prywatny. 9. Artyku 16c ust. 1 Aw, ktry stanowi transpozycj art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29, stanowi: Naruszenia praw autorskich do utworu literackiego, naukowego i artystycznego nie stanowi zwielokrotnianie tego utworu w caoci, bd w czci, na noniku przeznaczonym do odtwarzania utworu, jeeli zwielokrotnianie nie zostao dokonane do celw bezporednio lub porednio handlowych i suy wycznie wasnym wiczeniom, studiom lub wykorzystaniu przez osob fizyczn, ktra dokonuje tego zwielokrotnienia. 10. Artyku 16c ust. 2 Aw przewiduje:
Godziwe wynagrodzenie za zwielokrotnienie utworu, o ktrym mowa w [art. 16 c ust. 1], przysuguje twrcy utworu bd jego nastpcy prawnemu. Do zapaty zobowizani s producent bd importer obiektu, o ktrym mowa w ust. 1.
3 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
11. Ponadto art. 1019h niderlandzkiego kodeksu postpowania cywilnego, ktry stanowi transpozycj art. 14 dyrektywy 2004/48, stanowi: W stopniu odpowiadajcym potrzebie, w drodze odstpstwa od ust. 12 dziau drugiego, tytuu drugiego, ksigi pierwszej i art. 843a ust. 1, strona przegrywajca pokrywa uzasadnione i proporcjonalne koszty sdowe oraz inne wydatki poniesione przez stron wygrywajc, chyba e nie pozwalaj na to wzgldy susznoci. II Okolicznoci faktyczne lece u podstaw sporu w postpowaniu gwnym 12. Pozwane w postpowaniu gwnym to Stichting de Thuiskopie, fundacja, ktrej powierzono zadanie pobierania opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny, o ktrej mowa w art. 16c ust. 2 Aw, i dystrybucji uzyskanych rodkw, oraz Stichting Onderhandelingen Thuiskopie Vergoeding(17), fundacja, ktrej zadaniem jest ustalanie wysokoci opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny. 13. Spki skarce w postpowaniu gwnym to importerzy lub producenci nonikw przeznaczonych do zwielokrotniania utworw w rozumieniu art. 16c ust. 1 Aw, ktrzy maj obowizek uiszczenia z tego tytuu opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny. 14. Uznajc, e opata licencyjna za kopi na uytek prywatny ma suy wycznie wyrwnaniu uszczerbku ponoszonego przez podmioty praw wskutek czynnoci zwielokrotnienia, ktre wchodz w zakres stosowania art. 16c ust. 1 Aw, pozwali oni Stichting de Thuiskopie i SONT przed Rechtbank te s-Gravenhage, podnoszc, e wysoko opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny nie powinna uwzgldnia szkody powstaej w wyniku zwielokrotniania kopii utworw pochodzcych z nielegalnego rda, czyli dokonanego z naruszeniem prawa autorskiego. 15. Rechtbank te s-Gravenhage oddali danie skarcych w postpowaniu gwnym wyrokiem z dnia 25 czerwca 2008 r.(18). 16. Orzekajcy w postpowaniu odwoawczym Gerechtshof te s-Gravenhage rwnie oddali to danie wyrokiem z dnia 15 listopada 2010 r.(19), orzekajc, e godziwe wynagrodzenie, o ktrym mowa w art. 16c Aw, ma na celu zrekompensowanie szkody wynikajcej dla podmiotw praw autorskich z czynnoci zwielokrotniania wchodzcych w zakres tego przepisu. 17. Naley zauway, e z postanowienia odsyajcego wynika, i Gerechtshof te s-Gravenhage stwierdzi, e ani art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29, ani art. 16c Aw nie ustanawiaj rozrnienia w zalenoci od rda pochodzenia
4 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
danych kopii. Z prac przygotowawczych do Aw wynika jednak, e art. 16c naley interpretowa jako zezwalajcy na zwielokrotnianie z nielegalnego rda, dopki nie istniej rodki technologiczne umoliwiajce walk ze sporzdzaniem niedozwolonych kopii na uytek prywatny. Stwierdzono bowiem, e system, ktry nie zakazuje zwielokrotniania z nielegalnych rde, przewidujc jednoczenie w przypadku takiego zwielokrotniania pobieranie opaty licencyjnej od kopii na uytek prywatny, zapewniaby lepsz ochron interesw podmiotw praw autorskich bez powodowania nieuzasadnionej szkody w rozumieniu art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29. 18. Skarce w postpowaniu gwnym wniosy skarg kasacyjn od wyroku Gerechtshof te s-Gravenhage do Hoge Raad der Nederlanden. Stichting de Thuiskopie wniosa rwnie do Hoge Raad der Nederlanden wzajemn skarg kasacyjn. III Pytania prejudycjalne i przebieg postpowania przed Trybunaem 19. W tych okolicznociach Hoge Raad der Nederlanden postanowi zawiesi postpowanie i zwrci si do Trybunau z trzema nastpujcymi pytaniami prejudycjalnymi: 1) Czy art. 5 ust. 2 lit. b) ewentualnie w zwizku z art. 5 ust. 5 dyrektywy [2001/29] naley interpretowa w ten sposb, e wymienione tam ograniczenie prawa autorskiego ma zastosowanie do czynnoci zwielokrotniania speniajcych wymogi wymienione w tym przepisie niezalenie od tego, czy egzemplarze utworw, ktre zostay zwielokrotnione, znalazy si w dyspozycji danej osoby fizycznej w sposb dozwolony, czyli bez naruszenia praw autorskich podmiotw tych praw, czy te owo ograniczenie dotyczy tylko zwielokrotnie egzemplarzy, ktre dana osoba otrzymaa do dyspozycji bez naruszenia praw autorskich? a) Jeeli odpowied na pytanie pierwsze potwierdzi ostatni hipotez, to czy zastosowanie testu trzystopniowego na podstawie art. 5 ust. 5 dyrektywy [2001/29] moe prowadzi do rozszerzenia zakresu stosowania ograniczenia ustanowionego w art. 5 ust. 2, czy te stosowanie testu moe prowadzi wycznie do zawenia zakresu tego ograniczenia? Jeeli odpowied na pytanie pierwsze potwierdzi ostatni hipotez, to czy przepis prawa krajowego majcy na celu ustanowienie godziwego wynagrodzenia z tytuu zwielokrotniania utworu przez osob fizyczn na uytek prywatny i nie w celach bezporednio lub porednio handlowych, niezalenie od tego, czy dokonywanie zwielokrotniania jest dozwolone na podstawie art. 5 ust. 2 dyrektywy [2001/29] i z zastrzeeniem, e przepis ten nie narusza
29.01.2014 10:59
2)
2)
b)
5 z 29
CURIA - Dokumenty
przysugujcych podmiotom praw prawa do zakazania zwielokrotniania i prawa do domagania si odszkodowania za poniesion szkod stoi w sprzecznoci z art. 5 [rzeczonej dyrektywy] lub jakimkolwiek innym przepisem prawa Unii? Czy dla udzielenia odpowiedzi na to pytanie w wietle testu trzystopniowego na podstawie art. 5 ust. 5 dyrektywy [2001/29] ma znaczenie, e rodki technologiczne zapobiegajce sporzdzaniu niedozwolonych kopii na uytek prywatny nie s (jeszcze) dostpne? 3) Czy dyrektywa 2004/48 ma zastosowanie do sporu takiego jak ten w postpowaniu gwnym, w ktrym po tym jak pastwo czonkowskie na podstawie art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy [2001/29] naoyo na producentw i importerw nonikw przeznaczonych do zwielokrotniania utworw zobowizanie do odprowadzenia przewidzianej w tym przepisie godziwej rekompensaty i postanowio, e naley j wpaci wyznaczonej przez to pastwo czonkowskie organizacji, ktrej powierzono pobr i dystrybucj godziwej rekompensaty podmiot zobowizany do zapaty wnosi, aby w kontekcie okrelonych spornych okolicznoci majcych znaczenie dla okrelenia godziwej rekompensaty sd dokona ustale obciajcych wskazan organizacj, ktra si przeciw temu broni?.
20. Skarce w postpowaniu gwnym, Stichting de Thuiskopie, rzdy niderlandzki, woski, litewski i austriacki oraz Komisja Europejska przedstawiy swoje uwagi na pimie. 21. Skarce w postpowaniu gwnym, Stichting de Thuiskopie, rzdy niderlandzki i hiszpaski oraz Komisja przedstawiy rwnie uwagi w toku rozprawy, ktra odbya si w dniu 9 padziernika 2013 r. IV Uwagi wstpne 22. Pytania pierwsze i drugie sdu odsyajcego, ktre s cile ze sob powizane(20), w rzeczywistoci zawieraj kilka pyta, ktre wymagaj pewnych uwag wstpnych i ktre powinny zosta przeformuowane i pogrupowane. 23. Poprzez pytanie pierwsze Hoge Raad der Nederlanden zwraca si do Trybunau z wtpliwoci dotyczc wykadni dyrektywy 2001/29. Sd ten zmierza zasadniczo do ustalenia, czy wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny, o ktrym mowa w art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29, znajduje zastosowanie do wszystkich zwielokrotnie, niezalenie od legalnoci ich rda (pierwsza moliwo), lub czy, wprost przeciwnie, wyjtek ten moe znajdowa zastosowanie wycznie do zwielokrotnie z legalnych rde (druga moliwo). Zastanawia si on rwnie nad znaczeniem art. 5 ust. 5 dyrektywy
6 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
2001/29 dla wykadni art. 5 ust. 2 lit. b) tego aktu. 24. Nastpnie w pytaniu drugim sd odsyajcy podnosi dwie kwestie ewentualne, na wypadek gdyby Trybuna dokona wykadni art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29 w ten sposb, e ma on zastosowanie tylko do zwielokrotnie z legalnych rde (druga moliwo). 25. Sd ten zastanawia si najpierw [pytanie 2 lit. a)], czy art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001 /29, okrelajcy test trzystopniowy, moe umoliwi rozszerzenie zakresu wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny, przewidzianego w art. 5 ust. 2 lit. b) tej dyrektywy, czy te, przeciwnie, moe go jedynie zawzi. 26. Sd odsyajcy zwraca si nastpnie do Trybunau z kwesti [pytanie 2 lit. b)] dotyczc zgodnoci z prawem Unii dyrektyw 2001/29 lub jakimkolwiek innym przepisem prawa przepisu krajowego majcego na celu ustanowienie godziwego wynagrodzenia z tytuu zwielokrotniania utworu przez osob fizyczn na uytek prywatny i nie w celach bezporednio lub porednio handlowych niezalenie od tego, czy sporzdzenie zwielokrotnie jest legalne. 27. Jednake ze wzgldw, ktre przedstawi poniej, pytanie pierwsze i pytanie drugie lit. a) mog by zbadane jedynie cznie, poniewa przepisy art. 5 ust. 2 lit. b) i art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29 s ze sob formalnie i nierozerwalnie powizane i mog by odczytywane i interpretowane tylko cznie i w sposb oparty na wzajemnym ich oddziaywaniu. 28. Rozpoczn wic od zbadania, czy art. 5 dyrektywy 2001/29 jako cao moe by interpretowany w ten sposb, e opata licencyjna za kopi na uytek prywatny moe by pobierana z tytuu zwielokrotnie sporzdzanych ze rde nielegalnych, tzn. rde, ktre nie byy wyprodukowane, rozpowszechniane lub udostpniane publicznie za zgod podmiotw wycznego prawa do zwielokrotniania utworu [pytanie pierwsze i pytanie drugie lit. a)]. 29. Poniewa odpowied na to pytanie powinna moim zdaniem by przeczca, od razu zbadam nastpnie, czy art. 5 dyrektywy 2001/29 moe by interpretowany w ten sposb, e pastwo czonkowskie moe jednak(21) zdecydowa si na pobieranie opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny z tytuu zwielokrotniania z nielegalnych rde. Odpowied na pytanie drugie mona bowiem atwo wywie z elementw odpowiedzi na pytanie pierwsze. 30. Wreszcie w sposb bardzo zwizy udziel odpowiedzi na pytanie trzecie, dotyczce wykadni art. 14 dyrektywy 2004/48. V W przedmiocie pytania, czy opata licencyjna za kopi na uytek prywatny moe by pobierana z tytuu zwielokrotnie sporzdzonych
7 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
z nielegalnych rde [pytanie pierwsze i pytanie drugie lit. a)]. A Podsumowanie uwag
31. Skarce w postpowaniu gwnym, rzdy hiszpaski, woski i litewski, a take Komisja zgadzaj si co do tego, e majc na wzgldzie liter, ducha i cel dyrektywy 2001/29, wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny, ustanowiony w art. 5 ust. 2 lit. b) tej dyrektywy, nie moe mie zastosowania do zwielokrotnie sporzdzonych ze rde nielegalnych. 32. Po pierwsze, przepis art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29 nie przewiduje takiej moliwoci i w zakresie, w jakim ustanawia on wyjtek od wycznego prawa do zwielokrotniania zagwarantowanego w art. 2 tej dyrektywy powinien podlega wykadni zawajcej, dokonywanej w zwizku z art. 5 ust. 5 tego aktu. 33. Po drugie, taka zawajca wykadnia odpowiada celowi dyrektywy 2001/29, poniewa odmienne rozwizanie mogoby naruszy waciw rwnowag, ktr naley utrzyma midzy poszczeglnymi prawami i interesami. Godziwe wynagrodzenie, o ktrym mowa w tym przepisie, ma na celu jedynie wyrwnanie uszczerbku poniesionego przez podmioty praw autorskich wskutek wprowadzenia wyjtku kopii na uytek prywatny, a nie uszczerbku wynikajcego dla nich ze zwielokrotniania z nielegalnych rde, ani, a fortiori, uszczerbku wynikajcego z poprzedzajcego je rozpowszechniania nielegalnych kopii ich utworw. 34. Chocia Komisja przyznaje, e taka wykadnia zawajca moe paradoksalnie okaza si niekorzystna dla podmiotw praw autorskich w pewnych okolicznociach, uwaa jednak, e okoliczno ta nie moe prowadzi do podwaenia tej wykadni. 35. Natomiast pozwane w postpowaniu gwnym oraz rzdy niderlandzki i austriacki twierdz w istocie, e moliwo stosowania przez pastwa czonkowskie wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny do zwielokrotnie sporzdzonych ze rde nielegalnych nie jest wykluczone ani przez brzmienie, ani przez systematyk dyrektywy 2001/29, lecz, przeciwnie, harmonizuje z jej celem i umoliwia utrzymanie waciwej rwnowagi midzy prawami i interesami podmiotw praw autorskich, z jednej strony, oraz uytkownikw utworw i przedmiotw objtych ochron, z drugiej strony. 36. Powysi uczestnicy postpowania podnosz w tym wzgldzie, e nie istnieje aden rodek technologiczny walki ze sporzdzaniem kopii na uytek prywatny z nielegalnych rde i e pobieranie opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny w odniesieniu do takich zwielokrotnie przyczynia si do normalnego wykorzystania powielanych utworw w rozumieniu art. 5 ust. 5
8 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
dyrektywy 2001/29, a zatem stanowi najlepszy sposb zapewnienia, bez naruszania kryteriw testu trzystopniowego, ochrony uzasadnionych interesw podmiotw praw autorskich. B Analiza
37. Biorc pod uwag zdecydowanie rozbiene stanowiska przyjte przez skarce w postpowaniu gwnym, pastwa czonkowskie i Komisj w odniesieniu do podstawowego problemu poruszonego w dwch pierwszych pytaniach sdu odsyajcego, naley rozpocz od przypomnienia przede wszystkim, na czym polega ustanowiony w art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29 wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny i powizana z nim godziwa rekompensata. Naley te pamita, e wykadnia tego przepisu jest nierozerwalnie zwizana z wykadni art. 5 ust. 5 tej dyrektywy. 1. Wyjtek kopii na uytek prywatny zgodnie z dyrektyw 2001/29
38. Artyku 2 dyrektywy 2001/29 nakada na pastwa czonkowskie obowizek ustanowienia na rzecz podmiotw praw autorskich i praw pokrewnych, wskazanych w tym artykule, wycznego prawa do zezwalania na bezporednie lub porednie, tymczasowe lub stae, dokonywane przy wykorzystaniu wszelkich rodkw i w jakiejkolwiek formie, w caoci lub czciowo zwielokrotnianie przedmiotw objtych ochron, a mianowicie, zalenie od przypadku, ich utworw, fonogramw, filmw i programw lub do zabraniania takiego zwielokrotniania. 39. Jednoczenie art. 5 ust. 2 lit. b) tej dyrektywy daje pastwom czonkowskim moliwo wprowadzenia wyjtku od wycznego prawa do zwielokrotniania, o ktrym mowa w art. 2. 40. W przypadku gdy pastwo czonkowskie wprowadzi wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny, pozwala(22) on osobom fizycznym posiadajcym utwory lub przedmioty chronione przez prawo autorskie i prawa pokrewne na sporzdzenie ich kopii na uytek prywatny i do celw ani bezporednio, ani porednio handlowych(23). Zwykle wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny musi umoliwia nabywcy CD z zapisem dwiku sporzdzenie jego zwielokrotnienia, ktre, na przykad, bdzie mg odsuchiwa za pomoc przenonego odtwarzacza cyfrowego. 41. Wyjtek kopii na uytek prywatny narusza w ten sposb monopol zwielokrotniania podmiotw praw autorskich, powodujc uszczerbek, na ktry, jak si poczytuje, wyraaj one zgod w zamian za godziw rekompensat. Rekompensata ta jest postrzegana raczej jako adekwatne odszkodowanie dla podmiotw praw autorskich za szkod wynikajc ze zwielokrotniania ich utworw oraz przedmiotw objtych ochron(24), a nie jako wynagrodzenie.
9 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
42. Wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny, jako wyjtek podlegajcy rekompensacie, nakada wreszcie na pastwa czonkowskie obowizek nie tylko ustanowienia godziwej rekompensaty nalenej podmiotom praw autorskich, ale te rzeczywistego jej pobierania(25) i oczywicie jej dystrybucji midzy podmiotami praw autorskich. 43. Godziwa rekompensata musi by finansowana przez osob fizyczn, ktra wyrzdza szkod podmiotowi wycznie uprawnionemu do zwielokrotniania utworu poprzez sporzdzenie, bez uzyskania wczeniej jego zezwolenia w tym celu, utworu lub innego przedmiotu objtego ochron do prywatnego uytku i do celw niehandlowych(26). Ze wzgldw praktycznych pastwom czonkowskim wolno jednak pobiera opat licencyjn za kopi na uytek prywatny od osb, ktre tak jak skarce w postpowaniu gwnym udostpniaj zobowizanym osobom fizycznym noniki, ktre s przez nie wykorzystywane do sporzdzania zwielokrotnie. Waciwa rwnowaga, ktr naley odnale, pomidzy podmiotami praw autorskich i uytkownikami utworw oraz przedmiotw objtych ochron wymaga, po pierwsze, aby rzeczywiste obcienie rzeczon opat mogo zosta przeniesione na tych uytkownikw(27), a po drugie, aby bya ona pobierana jedynie od nonikw udostpnianych im na uytek prywatny(28). 44. W ostatecznym rozrachunku, w takim systemie godziwa rekompensata opiera si na zaoeniu, e uytkownicy nonikw sucych do zwielokrotniania bd z nich korzysta do sporzdzania kopii na uytek prywatny utworw lub przedmiotu objtych ochron. 2. Rozwaania wstpne w przedmiocie przepisw art. 5 ust. 2 lit. b) i art. 5 ust. 5 dyrektywy2001/29 45. Przed udzieleniem konkretnej odpowiedzi na pytania zadane w tej sprawie trzeba jednak zbada relacj midzy art. 5 ust. 2 lit. b) i art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29, poniewa sd odsyajcy wyranie zastanawia si, czy powinny one by interpretowane jako wzajemnie powizane, czy nie. 46. Artyku 5 ust. 5 wspomnianej dyrektywy(29) uzalenia moliwo ustanowienia wyjtkw przewidzianych w art. 5 ust. 14, w tym wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny, o ktrym mowa w art. 5 ust. 2 lit. b) tego aktu, od spenienia trzech warunkw: wyjtek ten jest stosowany tylko w niektrych szczeglnych przypadkach, nie narusza normalnego wykorzystania dziea i w kocu nie powoduje nieuzasadnionej szkody dla uzasadnionych interesw podmiotw praw autorskich(30). 47. Te trzy warunki, ktre nie s dokadniej okrelone w dyrektywie 2001/29, odpowiadaj, jak wynika z motywu 44 dyrektywy 2001/29, zobowizaniom midzynarodowym pastw czonkowskich i Unii, a mwic bardziej precyzyjnie,
10 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
warunkom dotyczcym wszelkich ogranicze praw autorskich ustanowionym w art. 9 ust. 2 konwencji berneskiej, znanym szerzej pod nazw testu trzystopniowego(31), wspomnianego przez sd odsyajcy we wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, powtrzonym w art. 13 TRIPS i w art. 10 WCT. 48. Wbrew temu, co zdaje si sugerowa sd odsyajcy w pierwszym pytaniu prejudycjalnym, nie mona mwi o alternatywie wobec wsplnej wykadni przepisw art. 5 ust. 2 lit. b) i art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29. Wprowadzenie w ycie wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny przez prawodawcw krajowych powinno w kadym wypadku by zgodne z przepisami art. 5 ust. 2 lit. b), lecz rwnie i jednoczenie odpowiada wymogom ustanowionym w art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29, zgodnie z zobowizaniami midzynarodowymi(32). Tak samo jest w przypadku stosowania wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny przez sdy krajowe. W przeciwiestwie do tego, co twierdzi rzd niderlandzki, przepisy art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29 s skierowane tylko do ustawodawcy krajowego. 49. Ponadto, odnoszc si do pytania drugiego lit. a), przepisy art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29 nie mog by interpretowane jako pozwalajce na rozszerzenie zakresu wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny, ustanowionego w art. 5 ust. 2 lit. b) tej dyrektywy, lecz przeciwnie, w stosownych przypadkach powoduj w sposb nieunikniony okrelenie granic zakresu jego stosowania, podobnie jak jego zasigu wspomnianej dyrektywy. 50. W niniejszym przypadku bardzo dokadne ustalenie granic przewidzianych w art. 5 dyrektywy 2001/29 wyjtkw od prawa do zwielokrotniania i ogranicze tego prawa, naley traktowa pod wieloma wzgldami jako wdroenie rzeczonego testu trzystopniowego(33). 51. Tak wic, aby precyzyjnie zdefiniowa wyjtki od prawa do zwielokrotniania i jego ograniczenia na podstawie art. 5 dyrektywy 2001/29, w tym wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny, naley w kadym razie uwzgldni pierwszy warunek testu trzystopniowego, dotyczcy ograniczenia ich stosowania do przypadkw szczeglnych. Mona zauway w tym wzgldzie, e ustanowione w art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29 ograniczenie prawa do kopii na uytek prywatny wycznie do osb fizycznych dziaajcych w celach prywatnych, a nie handlowych, stanowi wzmocnienie tego wymogu. 52. Na tej samej zasadzie motyw 38 dyrektywy 2001/29 stwierdza rwnie, e chocia pastwa czonkowskie powinny by upowanione do uwzgldnienia, za godziw rekompensat, wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny od prawa do zwielokrotniania dla niektrych rodzajw zwielokrotniania produktw dwikowych, wizualnych i audiowizualnych przeznaczonych do uytku prywatnego, to musz jednak naleycie uwzgldni rnice istniejce
11 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
midzy prywatnym cyfrowym i analogowym kopiowaniem oraz dokona odpowiednich rozrnie pomidzy ich pewnymi aspektami, poniewa sporzdzanie kopii na uytek prywatny na nonikach cyfrowych moe by bardziej rozpowszechnione i mie wiksze znaczenie z ekonomicznego punktu widzenia. 53. Wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny, ktry jest z pewnoci jednym z przypadkw wyjtku od wycznego prawa do zwielokrotniania okrelonego w art. 2 dyrektywy 2001/29, powinien zatem zosta okrelony przez pastwa czonkowskie i stosowany przez sdy krajowe z uwzgldnieniem wymogw wynikajcych z ograniczenia zakresu jego stosowania do szczeglnych przypadkw(34). 54. Tak samo, jak zreszt Trybuna mia ju okazj orzec, pastwa czonkowskie zobowizane s, jeli postanowi wprowadzi wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny w prawie krajowym, przewidzie wprowadzi rwnie zapat godziwej rekompensaty na rzecz podmiotw praw autorskich. Nie mona ustanowi wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny bez ustanowienia i faktycznego pobierania godziwej rekompensaty. Rekompensata wymagana na mocy art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29 naley do trzeciego warunku testu trzystopniowego, dotyczcego wymogu, aby nie narusza uzasadnionych interesw podmiotw praw autorskich, ktry to wymg zosta przewidziany w art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29(35). 55. Natomiast naley stwierdzi, e dyrektywa 2001/29 nie zawiera adnego wyranego odniesienia do drugiego wymogu, o ktrym mowa w art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29, zgodnie z ktrym wyjtek od wycznego prawa do zwielokrotniania lub jego ograniczenie nie moe narusza normalnego wykorzystania(36) dziea lub innego przedmiotu objtego ochron. Niniejsza sprawa oferuje zatem Trybunaowi moliwo wypowiedzenia si na ten temat(37), z uwzgldnieniem, w miar moliwoci, praktyki midzynarodowej(38). 56. Konkretnej odpowiedzi na pierwsze z pyta zadanych przez sd odsyajcy naley udzieli wanie w wietle powyszych rozwaa. 3. W przedmiocie ograniczenia zakresu stosowania wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny do zwielokrotniania z legalnych rde 57. Naley zacz od stwierdzenia, e art. 5 dyrektywy 2001/29 nie daje wyranego wyjanienia, czy wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny moe mie zastosowanie do wszystkich zwielokrotnie, niezalenie od tego, czy byy one sporzdzone ze rde legalnych, czy nielegalnych, czy te, przeciwnie, moe on mie zastosowanie jedynie do zwielokrotnie ze rde legalnych. Ponadto, jak zreszt zauway ju Trybuna, ani art. 2 wspomnianej dyrektywy, ani aden
12 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
inny jej przepis nie definiuj pojcia zwielokrotnienia(39) figurujcego w art. 2 tej dyrektywy, ktra zreszt nie definiuje te poj czciowego zwielokrotniania(40), wynagrodzenia(41), godziwego wynagrodzenia(42) ani godziwej rekompensaty(43) wymienionych w art. 5 tego aktu, ani pojcia publicznego udostpniania, o ktrym mowa w art. 3 ust. 1 tej dyrektywy(44), czy te wyraenia przy pomocy wasnego sprztu zawartego w jej art. 5 ust. 2 lit. d)(45). 58. Poniewa przepisy te nie zawieraj ponadto adnego wyranego odesania do prawa pastw czonkowskich w celu okrelenia ich znaczenia i zakresu, zarwno wymg jednolitego stosowania prawa Unii, jak i zasada rwnoci(46) wymagaj, aby pojciu temu nada w caej Unii wykadni autonomiczn i jednolit(47), do ktrej powinno si dy przy uwzgldnieniu nie tylko brzmienia przepisw, ktre jej wymagaj, ale rwnie kontekstu, w ktrym one istniej, i celu, do ktrego dy uregulowanie, ktrego stanowi cz(48), a nawet caoci odpowiednich przepisw prawa Unii(49). Geneza tych przepisw moe rwnie obejmowa elementy majce znaczenie dla ich wykadni(50). 59. Poza tym wykadni aktw prawa Unii naley dokonywa tak dalece jak to moliwe w wietle prawa midzynarodowego(51), w szczeglnoci jeli maj wanie na celu wprowadzenie w ycie umowy midzynarodowej zawartej przez Wsplnot(52). 60. Motyw 15 dyrektywy 2001/29 wyjania w tym wzgldzie, e ma ona na celu wdroenie zobowiza midzynarodowych wynikajcych z przyjcia przez Uni WCT(53), rwnie w odniesieniu do rodkw walki z piractwem w wiecie cyfrowym w skali oglnowiatowej. Ponadto Trybuna orzek, e w zakresie stosowania dyrektywy 2001/29 Unia zastpia pastwa czonkowskie w kwestii wprowadzania w ycie postanowie konwencji berneskiej(54). 61. W niniejszej sprawie dyrektywa 2001/29 okrela zakres czynnoci objtych prawem do zwielokrotnienia utworu(55) i zawiera wyczerpujce wyliczenie wyjtkw i ogranicze w odniesieniu do tego prawa(56). Wskazuje ona ponadto, e pastwa czonkowskie powinny by upowanione do uwzgldnienia, za godziw rekompensat, wyjtku lub ograniczenia wobec prawa do zwielokrotniania dla niektrych rodzajw zwielokrotniania produktw dwikowych, wizualnych i audiowizualnych przeznaczonych na uytek prywatny(57), przy czym zaznacza, jak ju wskazano, e musz one, po pierwsze, naleycie uwzgldni rnice istniejce midzy prywatnym cyfrowym i analogowym kopiowaniem(58), a z drugiej strony rozwj technologiczny i gospodarczy, gdy dostpne s skuteczne zabezpieczenia techniczne(59). 62. Dyrektywa 2001/29 wskazuje ponadto, e godziwa rekompensata, o ktrej mowa w art. 5 ust. 2 lit. b) tego aktu, ma na celu wynagrodzenie podmiotw praw autorskich w sposb odpowiedni za korzystanie z ich utworw lub
13 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
innych przedmiotw objtych ochron w ramach stosowania wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny(60). Poza tym forma, szczegowe warunki i ewentualna wysoko takiej godziwej rekompensaty powinna uwzgldni okolicznoci kadego przypadku, ktre mog by oceniane na podstawie potencjalnej szkody poniesionej przez podmiot praw autorskich(61). 63. Zatem z brzmienia dyrektywy 2001/29 wynika, e to wanie utrzymanie lub wprowadzenie przez pastwa czonkowskie wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny powoduje wyrzdzenie podmiotom praw autorskich szkody, ktr godziwa rekompensata ma wynagrodzi w odpowiedni sposb(62). Natomiast nie ma adnych wyranych wskazwek pozwalajcych na okrelenie, czy moe ona mie zastosowanie jedynie do zwielokrotnie sporzdzonych ze rde legalnych, czy te moe rwnie mie zastosowanie do zwielokrotnie sporzdzonych ze rde nielegalnych. 64. Jednake, przeciwnie do tego, co twierdzi rzd niderlandzki, ten brak precyzji nie moe by interpretowany jako celowe dziaanie(63) prawodawcy Unii zmierzajce do wprowadzenia pobierania godziwej rekompensaty za zwielokrotnienia sporzdzane ze rde nielegalnych. Taka wykadnia nie znajduje adnego oparcia w dyrektywie 2001/29, a jeli chodzi o bardziej fundamentalne wzgldy, naruszaaby przepisy art. 5 ust. 5 i wymogi ustanowionego przez nie testu trzystopniowego, ktre s zgodne ze zobowizaniami midzynarodowymi Unii i pastw czonkowskich. 65. W celu wykazania takiego zamiaru prawodawcy Unii rzd niderlandzki wskazuje na brzmienie art. 5 ust. 3 lit. d) dyrektywy 2001/29, ktry odnosi si do legalnoci rde zwielokrotnie, art. 5 ust. 3 lit. e)(64) oraz art. 6 ust. 4 akapit drugi tej dyrektywy, ktre si do niej nie odnosz, lub te na dyrektyw Rady 91/250/EWG z dnia 14 maja 1991 r. w sprawie ochrony prawnej programw komputerowych(65). 66. Artyku 5 ust. 3 lit. d) dyrektywy 2001/29 zezwala pastwom czonkowskim na ustanowienie wyjtku od prawa do zwielokrotniania w przypadku cytowania do celw takich jak sowa krytyki lub recenzji, ale tylko o ile dotyczy ono utworu lub innego przedmiotu objtego ochron, ktry zosta ju prawnie podany do publicznej wiadomoci. 67. Artyku 5 ust. 3 lit. e) dyrektywy2001/29 ustanawia natomiast wyjtek od wycznego prawa do zwielokrotniania w przypadku korzystania z utworu lub innego przedmiotu objtego ochron do celw bezpieczestwa publicznego lub w celu zapewnienia sprawnego przebiegu procedur administracyjnych, parlamentarnych lub sdowych, bez odnoszenia si do legalnoci rda. 68. Artyku 6 ust. 4 dyrektywy 2001/29 ustanawia w sposb oglny moliwo podejmowania przez pastwa, w przypadku braku dobrowolnych rodkw
14 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
podjtych przez podmioty praw autorskich, waciwych rodkw w celu zapewnienia, e beneficjenci wyjtkw lub ogranicze przewidzianych w art. 5 bd mogli z nich korzysta. Jednake art. 6 ust. 4 akapit drugi tej dyrektywy ktry dotyczy wycznie wyjtku kopii na uytek prywatny rni si od art. 6 ust. 4 akapit pierwszy(66), poniewa wcale nie odnosi si do legalnoci dostpu do utworu lub przedmiotu objtego ochron. 69. Wreszcie dyrektywa 91/250 ustanawia zasad wycznego prawa autora programu komputerowego do zezwalania na jego zwielokrotnianie lub zakazywania tego zwielokrotniania, wprowadzajc jednoczenie wyjtek do celw sporzdzania kopii zapasowej, przysugujcy jedynie uprawnionemu nabywcy(67). 70. Zakres stosowania i zasig wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny nie mog jednak zosta okrelone poprzez odniesienie do przepisw, ktre znajduj zastosowanie w zupenie innych dziedzinach i zmierzaj do realizacji waciwych im celw. 71. Naley w tym wzgldzie przypomnie, e zgodnie z ustalonym orzecznictwem art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29 powinien, jako wyjtek(68) od wycznego prawa do zwielokrotniania, zagwarantowanego podmiotowi praw autorskich przez art. 2 wspomnianej dyrektywy, stanowi przedmiot wykadni cisej. Zakres stosowania wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny nie moe w zwizku z tym by rozszerzony na sytuacje, ktre nie s wyranie przewidziane w dyrektywie 2001/29(69). 72. W kadym razie wykadnia, ktrej broni rzd niderlandzki, jest niezgodna z przepisami art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29, interpretowanymi w wietle konwencji berneskiej, WCT i TRIPS, a w szczeglnoci z wymogiem dotyczcym zakazu naruszania normalnego wykorzystania dziea lub innego przedmiotu objtego ochron. 73. Stichting de Thuiskopie, a take rzdy niderlandzki i austriacki powouj si w tym wzgldzie w istocie na to, e uregulowanie zezwalajce na pobieranie opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny za zwielokrotnienia sporzdzone ze rde nielegalnych stanowioby, w braku wiarygodnych rodkw technologicznych pozwalajcych skutecznie uniemoliwi publikacj lub rozpowszechnianie rzeczonych rde nielegalnych oraz ich zwielokrotnianie w nieskoczono, w szczeglnoci w wiecie cyfrowym, to jedyny sposb naprawienia szkody poniesionej przez podmioty praw autorskich. Takie uregulowanie w zdecydowanie wikszym stopniu przyczynioby si do normalnego wykorzystania utworw i przedmiotw objtych ochron, ni uregulowanie zakazujce cakowicie zwielokrotniania ze rde nielegalnych, i zagwarantowaoby rwnowag praw midzy podmiotami praw autorskich i uytkownikami utworw i przedmiotw objtych ochron.
15 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
74. Zakadajc, e przepisy tego rodzaju, rozpatrywane w oderwaniu do innych, mogyby stanowi odpowiedni i suszn reakcj na przypadki naruszenia praw autorskich i praw pokrewnych wynikajce z bezprawnego rozpowszechniania kopii utworw lub przedmiotw objtych ochron w Internecie i ich zwielokrotniania, to jednak nie budzi wtpliwoci, e wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny nie zosta ustanowiony w takim celu i jest wykluczone, by mogo tak by bez podwaenia podstaw, na jakich si on opiera, i to niezalenie od istnienia lub braku rodkw technologicznych, ktre umoliwiaj skuteczne zwalczanie sporzdzania i rozpowszechniania nielegalnych kopii utworw lub przedmiotw objtych ochron. 75. Naley w tym wzgldzie zauway na wstpie, e argumentacja rzdu niderlandzkiego czerpie swe rdo w tym, i prawo niderlandzkie toleruje pobieranie (downloading lub przesyanie na wasny komputer) utworw lub przedmiotw objtych ochron, udostpnionych bezprawnie w Internecie, natomiast ciga jedynie udostpnianie online (uploading lub przesyanie na cudzy komputer) tych utworw lub przedmiotw objtych ochron. W ten sposb Krlestwo Niderlandw uatwia porednio, lecz konsekwentnie, masowe rozpowszechnianie produktw wynikajcych z wykorzystania utworw oraz przedmiotw objtych ochron, ktre w adnym wypadku nie moe by uznane za normalne, bdce przyczyn zjawiska, ktrego szkodliwe konsekwencje dla podmiotw praw autorskich to pastwo czonkowskie zamierza naprawia. Banalizowanie pobierania przez uytkownikw na ich komputery utworw lub przedmiotw objtych ochron, rozpowszechnianych bezprawnie w Internecie (przesyanych przez uytkownikw na cudze urzdzenia) moe jedynie narusza ich normalne wykorzystanie. 76. Ponadto wtpliwe jest to, czy pobieranie opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny w oparciu o obecn koncepcj moe w jakkolwiek sposb odpowiednio zrekompensowa korzyci utracone przez podmioty praw autorskich w wyniku masowego rozpowszechniania ich utworw oraz przedmiotw objtych ochron w Internecie z naruszeniem ich wycznych praw do zwielokrotniania, do publicznego udostpniania(70) lub do rozpowszechniania(71). 77. Z wyjtkiem zrewidowania w sposb dogbny racji bytu wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny i podstawowych zasad ustalania godziwej rekompensaty, ktra powinna mu towarzyszy, wraz ze wszystkimi konsekwencjami, ktre niesie to ze sob, kwoty uzyskiwane z tytuu opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny nie s w stanie zrekompensowa utraty przychodw, ktre byyby generowane przez normalne wykorzystanie ich utworw w Internecie. Naleaoby najpewniej przewidzie w szczeglnoci znaczne podwyszenie wysokoci opaty, ktr kady uytkownik nonika powinien uici, nawet gdyby nigdy nie sporzdza zwielokrotnie ze rde
16 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
nielegalnych, co grozioby naruszeniem rwnowagi praw midzy podmiotami praw autorskich a uytkownikami utworw i produktw objtych ochron. 78. Koncepcja broniona przez rzd niderlandzki, zgodnie z ktr pobieranie opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny w odniesieniu do zwielokrotnie sporzdzonych ze rde nielegalnych w wikszym stopniu zapewniaoby ponadto poszanowanie prawa do ochrony prywatnoci uytkownikw utworw i przedmiotw objtych ochron ni wdroenie rodkw kontroli sposobu uywania utworw w sferze prywatnej tych uytkownikw(72), zapewniajc lepsz rwnowag praw, nie moe uzasadnia zupenej zmiany przywoanej powyej wykadni przepisw art. 5 dyrektywy 2001/29. W tym wzgldzie naley po prostu zauway, e nie ma koniecznego zwizku pomidzy wyczeniem stosowania wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny do zwielokrotnie sporzdzonych ze rde nielegalnych i ewentualnym naruszeniem prawa do poszanowania ycia prywatnego uytkownikw(73). 79. W konsekwencji proponuj, aby na pytanie pierwsze i na pytanie drugie lit. a) sdu odsyajcego odpowiedzie, orzekajc, e art. 5 dyrektywy 2001/29 naley interpretowa w ten sposb, i wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny, ktry artyku ten ustanawia, stosuje si wycznie do zwielokrotnie utworw lub przedmiotw objtych ochron na podstawie prawa autorskiego i praw pokrewnych sporzdzonych ze rde legalnych. VI W przedmiocie pytania, czy pastwo czonkowskie moe wprowadzi pobieranie opaty licencyjnej za kopi na uytek prywatny z tytuu zwielokrotnie sporzdzonych z kopii nielegalnych [pytanie drugie lit. b)] 80. Za porednictwem pytania drugiego lit. b) sd odsyajcy dy w istocie do ustalenia, czy przyjcie przez pastwo czonkowskie przepisu krajowego, ktry ustanawia pobr godziwej rekompensaty w odniesieniu do kopii na uytek prywatny, niezalenie od tego, czy sporzdzanie zwielokrotnie jest legalne, czy te nie, jest zgodne z prawem Unii. 81. Z powyszych rozwaa wynika, e nie mona przyj takiej moliwoci.
82. Z jednej strony, i to niezalenie od tego, czy dyrektywa 2001/29 dokonuje wyczerpujcej harmonizacji wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny(74), moliwo taka znacznie naruszaaby jeden z celw realizowanych przez dyrektyw 2001/29, dotyczcy spjnego stosowania wyczerpujco wyliczonych wyjtkw i ogranicze w odniesieniu do wycznego prawa do zwielokrotniania, ktre dyrektywa ustanawia(75). Trybuna orzek ju w tym wzgldzie, e byoby niekorzystnie dla tego celu, gdyby pastwa czonkowskie miay swobod dookrelania w sposb niespjny i niezharmonizowany parametrw godziwej rekompensaty(76). Tymczasem przywoany powyej rodek prowadziby, jak podkrela Komisja, do stworzenia sui generis wynagrodzenia z tytuu
17 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
zwielokrotnie sporzdzonych ze rde nielegalnych. 83. Z drugiej strony i przede wszystkim uznanie istnienia takiej moliwoci byoby podwjnie niezgodne z wymogami art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29. Po pierwsze, rozszerzyoby to zakres stosowania wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny w sposb znacznie wykraczajcy poza krg przypadku szczeglnego, okrelonego w dyrektywie, naruszajc pierwszy warunek sformuowany w tym przepisie. Po drugie, oznaczaoby to poredni legitymizacj istotnego naruszenia normalnego wykorzystania utworw oraz przedmiotw objtych ochron, z cakowitym pogwaceniem drugiego warunku, o ktrym mowa w tym przepisie, i wynikajcym std naruszeniem waciwej rwnowagi, ktr warunek ten tworzy midzy wycznym prawem do zwielokrotniania przyznanym podmiotom praw autorskich i beneficjentami wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny. 84. W konsekwencji proponuj, aby na pytanie drugie lit. b) sdu odsyajcego Trybuna odpowiedzia, orzekajc, e w kontekcie wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny, ktry pastwa czonkowskie mog ustanowi na mocy art. 5 dyrektywy 2001/29, pastwo czonkowskie moe pobiera opat, ktra powinna si z nim wiza, jedynie w odniesieniu do zwielokrotnie utworw lub przedmiotw objtych ochron na podstawie prawa autorskiego i praw pokrewnych sporzdzonych ze rde legalnych. VII W przedmiocie moliwoci stosowania w postpowaniu gwnym (pytanie trzecie) dyrektywy 2004/48
85. Za porednictwem pytania trzeciego sd odsyajcy zwraca si do Trybunau w istocie o rozstrzygnicie, czy dyrektywa 2004/48, a w szczeglnoci jej art. 14(77), maj zastosowanie w postpowaniu gwnym. 86. W postanowieniu odsyajcym sd odsyajcy wyjania, e we wzajemnej skardze kasacyjnej Stichting de Thuiskopie wniosa o zwrot caoci kosztw na podstawie art. 1019h niderlandzkiego kodeksu postpowania cywilnego, ktry z kolei jest oparty na przepisach art. 14 dyrektywy 2004/48. Chocia oczywicie dania Stichting de Thuiskopie nie wydaj si wynika z narusze praw wasnoci intelektualnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 tej dyrektywy, pozostaje faktem, e podnoszc, i art. 5 dyrektywy 2001/29 znajduje zastosowanie do zwielokrotnie sporzdzonych ze rde nielegalnych, wystpuje ona w pewnym sensie w obronie rzeczonych praw. 87. Z wyjtkiem Stichting de Thuiskopie, wszystkie strony, ktre przedstawiy uwagi, opowiadaj si za niemonoci stosowania dyrektywy 2004/48 w postpowaniu gwnym. 88. Naley w tym wzgldzie przypomnie, e chocia ze wzgldu na jej
18 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
przedmiot(78) i jej zakres stosowania(79) oglnym celem dyrektywy 2004/48 jest zblienie systemw prawnych pastw czonkowskich w celu zapewnienia wysokiego, rwnowanego i jednakowego poziomu ochrony wasnoci intelektualnej(80), nie suy ona jednak uregulowaniu wszystkich aspektw zwizanych z prawami wasnoci intelektualnej, lecz jedynie tych, ktre s nierozcznie zwizane, po pierwsze, z egzekwowaniem tych praw, a po drugie, z ich naruszaniem, poniewa ustanawia skuteczne rodki prawne suce zapobieganiu naruszeniom, ich zaprzestaniu lub zadouczynieniu za kade naruszenie istniejcego prawa wasnoci intelektualnej(81). 89. Patrzc z tej perspektywy, art. 14 dyrektywy 2004/48 ma na celu wzmocnienie poziomu ochrony wasnoci intelektualnej poprzez zapobieenie temu, by strona poszkodowana nie bya odwodzona od wszczcia postpowania sdowego majcego na celu ochron tych praw(82), co oznacza, e sprawca naruszenia praw wasnoci intelektualnej powinien oglnie w caoci ponie skutki finansowe swojego zachowania(83). 90. W niniejszym przypadku, chocia postpowanie gwne dotyczy oczywicie w sposb bardzo oglny obrony interesw podmiotw praw autorskich i praw pokrewnych w zakresie, w jakim odnosi si ono do zakresu stosowania wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny, o ktrym mowa w art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29, to sporne zagadnienie, ktre ley u jego podstaw, pozostaje jednak cakowicie obce zakresowi stosowania dyrektywy 2004/48. W istocie bowiem skarga leca u podstaw sporu nie zostaa wniesiona przez podmioty praw autorskich(84) w celu zapewnienia obrony rzeczonych praw(85), lecz przez podmioty gospodarcze zobowizane do uiszczania opaty licencyjnej ustanowionej przez pastwo czonkowskie z tytuu godziwej rekompensaty w kontekcie ustanowionego przez to pastwo wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny. 91. Proponuj zatem, aby na trzecie pytanie prejudycjalne zadane przez sd odsyajcy Trybuna odpowiedzia, orzekajc, i art. 14 dyrektywy 2004/48 naley interpretowa w ten sposb, e nie znajduje on zastosowania do sporu, ktry jak ten bdcy przedmiotem postpowania gwnego nie dotyczy jako taki obrony rzeczonych praw przez podmioty praw autorskich. VIII Wnioski 92. W wietle powyszej analizy proponuj, aby na pytania prejudycjalne zadane przez Hoge Raad der Nederlanden Trybuna odpowiedzia w nastpujcy sposb: 1) Artyku 5 dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektrych aspektw praw autorskich i pokrewnych w spoeczestwie informacyjnym naley
29.01.2014 10:59
19 z 29
CURIA - Dokumenty
interpretowa w ten sposb, e wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny, ktry artyku ten ustanawia, stosuje si wycznie do zwielokrotnie utworw lub przedmiotw objtych ochron na podstawie prawa autorskiego i praw pokrewnych sporzdzonych ze rde legalnych. 2) Artyku 5 dyrektywy 2001/29 naley interpretowa w ten sposb, e w kontekcie wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny, ktry pastwa czonkowskie mog ustanowi na mocy tego przepisu, pastwo czonkowskie moe pobiera opat, ktra powinna si z nim wiza, jedynie w odniesieniu do zwielokrotnie utworw lub przedmiotw objtych ochron na podstawie prawa autorskiego i praw pokrewnych sporzdzonych ze rde legalnych. Artyku 14 dyrektywy 2004/48 naley interpretowa w ten sposb, e nie znajduje on zastosowania do sporu, ktry jak ten bdcy przedmiotem postpowania gwnego nie dotyczy jako taki obrony rzeczonych praw przez podmioty praw autorskich lub pokrewnych.
3)
1 Jzyk oryginau: francuski.
2 Dz.U. L 167, s. 10 wyd. spec. w jz. polskim, rozdz. 17, t. 2, s. 32. Zobacz w szczeglnoci wyroki: z dnia 21 padziernika 2010 r. w sprawie C467/08 Padawan, Zb.Orz. s. I10055; z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie C462/09 Stichting de Thuiskopie, Zb.Orz. s. I5331; z dnia 9 lutego 2012 r. w sprawie C277/10 Luksan; z dnia 26 kwietnia 2012 r. w sprawie C510/10 DR i TV2 Danmark; a take z dnia 27 czerwca 2013 r. w sprawach poczonych od C457/11 do C460/11 VG Wort. 3 Zwanych dalej podmiotami praw.
4 Naley podkreli w tym wzgldzie, e Trybuna aktualnie rozpoznaje bardzo zblione pytania w dwch innych zawisych sprawach, drugie pytanie prejudycjalne przedoone w sprawie C314/12 UPC Telekabel Wien i pierwsze pytanie prejudycjalne (lit. f) w sprawie C463/12 Copydan Bndkopi. W pierwszej sprawie, w ktrej przedstawiem moj opini w dniu 26 listopada 2013 r., wskazaem, e na to pytanie nie ma koniecznoci udzielania odpowiedzi, aby sd odsyajcy mg rozstrzygn spr w postpowaniu gwnym. Poza tym, rozprawa w drugiej sprawie jest zaplanowana na dzie 16 stycznia 2014 r. i dopiero potem przedstawi moj opini. 5 Kwestia ta pojawia si rwnie poza terytorium Unii Europejskiej. Zobacz na przykad wyrok Cour fdrale du Canada z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie BMG
20 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
Canada Inc v. Doe, 2004 FC 488, 2004] 3 FCR 241, ktry wypowiedzia si na rzecz stosowania wyjtku dotyczcego wykorzystywania na prywatne potrzeby w odniesieniu do wymiany plikw w Internecie, a konkretnie pobierania utworw z witryn typu peer-to-peer; orzeczenie to zostao jednak podwaone przez Cour fdrale du Canada w wyroku z dnia 19 maja 2005 r. w sprawie BMG Canada Inc v. Doe, 2005 FCA 193, [2005] 4 RCF 81, 5052. 6 W niektrych bowiem pastwach czonkowskich (Krlestwo Danii, Republika Federalna Niemiec, Krlestwo Hiszpanii, Republika Woska, Republika Portugalska i Krlestwo Szwecji) ustawa zapewniajca transpozycj dyrektywy 2001/29 wycza zastosowanie wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny w odniesieniu do zwielokrotnienia wykonanego ze rde nielegalnych. Zobacz G. Westkamp, The Implementation of Directive 2001/29/EC in the Member States, Part II, luty 2007 r. ( http://ec.europa.eu/internal_market/copyright/docs/studies/infosoc-studyannex_en.pdf); dokument roboczy sub Komisji, Report to the Council, the European Parliament and the Economic and Social Committee on the Application of Directive 2001/29/EC on the harmonization of certain aspects of copyright and related rights in the information society [Sprawozdanie dla Rady, Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Spoecznego na temat stosowania dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektrych aspektw praw autorskich i pokrewnych w spoeczestwie informacyjnym], 30 listopada 2007 r., SCE (2007) 1556]. W Irlandii i w Zjednoczonym Krlestwie wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny nie istnieje; na temat sytuacji w Zjednoczonym Krlestwie, zob. P.L.C. Torremans, Lexception de copie prive au Royaume-Uni, w A. Lucas i in., Les exceptions au droit dauteur - tats des lieux et perspectives dans lUnion europenne, Dalloz 2012, s. 95. 7 W odniesieniu do Francji zob. w szczeglnoci wyrok Conseil dtat z dnia 11 lipca 2008 r. w sprawie Syndicat de lindustrie de matriels audiovisuels, nr 298779, ECLI:FR:CESSR:2008:298779.20080711; RIDA, lipiec 2008 r., nr 217, s. 279; na temat konsekwencji tego wyroku zob. P. Sirinelli, Chronique de jurisprudence, RIDA, stycze 2013 r., nr 235, s. 275; w celu zapoznania si ze zwizym opisem orzecznictwa sdw cywilnych zob. L. Thoumyre, Peer-to-peer: lexception pour copie prive sapplique bien au tlchargement, Revue Lam de limmatriel, lipiecsierpie 2005 r., s. 23. 8 Zobacz jednak pkt 78 opinii rzecznik generalnej V. Trstenjak z dnia 11 maja 2010 r. w sprawie, w ktrej wydano ww. wyrok w sprawie Padawan. 9 W celu zapoznania si z przegldem stanowisk i argumentw zob. w szczeglnoci C. Colin, tude de faisabilit de systmes de licences pour les changes duvres sur Internet, Rapport pour la SACD/SCAM Belgique, 16 wrzenia 2011 r., CRIDS
21 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
(http://www.crids.eu/recherche/publications/textes/synthese-sacd-scam.pdf /at_download/file) oraz K. More, Les drogations au droit dauteur Lexception de copie prive, Presses universitaires de Rennes 2009, s. 101. 10 W szczeglnoci znaczenie dla sprawy maj postanowienia art. 9 ust. 1 i 2, okrelajce wyczne prawo do zwielokrotniania przysugujce twrcom chronionych dzie literackich i artystycznych oraz wyjtki od niego. 11 Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt b) protokou 28 w sprawie wasnoci intelektualnej doczonego do Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym z dnia 2 maja 1992 r. (Dz.U. 1994, L 1, s. 3, zwanego dalej porozumieniem EOG), umawiajce si strony zobowizay si do zapewnienia ich przystpienia do konwencji berneskiej do dnia 1 stycznia 1995 r. Zobacz rwnie pkt 1 rezolucji Rady z dnia 14 maja 1992 r. w sprawie wzmocnienia ochrony prawa autorskiego i praw pokrewnych (Dz.U. 1992, C 138, s. 1). W przedmiocie ustalenia przez Trybuna uchybienia rzeczonemu obowizkowi przystpienia, zob. wyrok Trybunau z dnia 19 marca 2002 r. w sprawie C13/00 Komisja przeciwko Irlandii, Rec. s. I2943. 12 Dz.U. L 336, s. 1, zwane dalej TRIPS. 13 Dz.U. L 89, s. 6, zwany dalej WCT. 14 Artyku 9 ust. 1 TRIPS wprowadza odesanie do konwencji berneskiej, a art. 13 tego porozumienia powiela w zasadzie sformuowanie art. 9 konwencji. Artyku 1 ust. 4 WCT rwnie odsya do konwencji berneskiej, a art. 10 tego traktatu take powiela tre art. 9 konwencji berneskiej. Zobacz rwnie doczone do WCT uzgodnione deklaracje przyjte w dniu 20 grudnia 1996 r. przez Konferencj Dyplomatyczn. 15 Ktre powinny by interpretowane, w szczeglnoci, w wietle motyww 21, 22, 32, 38, 39, 44 i 52 wspomnianej dyrektywy. 16 Dz.U. L 157, s. 45 wyd. spec. w jz. polskim, rozdz. 17, t. 2, s. 32. 17 Zwana dalej SONT. 18 Sprawa 246698/HA ZA 052233, LJN BD5690.
22 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
19 Sprawa 200.018.226/01, LJN BO3982. 20 Sd odsyajcy sam okrela odpowied na pytanie drugie jako ewentualn i uzalenion od odpowiedzi na pytanie pierwsze. 21 Podkrelenie autora. 22 W dyrektywie 2001/29 nie posuono si terminem prawa do kopii na uytek prywatny, unikajc w ten sposb sporu doktrynalnego co do charakteru wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny. Zobacz w szczeglnoci P. Sirinelli, La reconnaissance dune garantie dexception prive, Revue Lamy Droit de limmatriel, padziernik 2006 r. s. 21; zob. rwnie sprawozdanie sporzdzone na ten temat przez K. More, op.cit., s. 85 i nast., w ktrym proponuje si rozpatrywanie wyjtku dotyczcego kopii na uytek prywatny w kategoriach prawnie chronionego uzasadnionego interesu. Naley zauway w tym wzgldzie, e dyrektywa 2001/29 w pewnych okolicznociach zobowizuje pastwa czonkowskie, ktre zdecydoway si wprowadzi wyjtek dotyczcy kopii na uytek prywatny, do przyjcia w rozsdnym terminie rodkw umoliwiajcych osobom fizycznym korzystanie z niego; zob. motyw 52 i art. 6 ust. 4 dyrektywy 2001/29. 23 Podkrelenie autora. 24 Zobacz z motyw 32 dyrektywy 2001/29; ww. wyrok w sprawie Padawan, pkt 41 i 42. 25 Obowizek poboru jest obowizkiem rezultatu; zob. ww. wyrok w sprawie Stichting de Thuiskopie, pkt 34. 26 Zobacz ww. wyrok w sprawie Padawan, pkt 43, 44 27 Ibidem, pkt 4649. 28 Ibidem, pkt 5159. 29 Zobacz rwnie art. 10 ust. 3 dyrektywy Rady 92/100/EWG z dnia 19 listopada
23 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
1992 r. w sprawie prawa najmu i uyczenia oraz niektrych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie wasnoci intelektualnej (Dz.U. L 346, s. 61 wyd. spec. w jz. polskim, rozdz. 17, t. 1, s. 120, w brzmieniu zmienionym przez art. 11 ust. 1 lit. b) dyrektywy 2001/29. 30 Zobacz ww. wyrok w sprawie Stichting de Thuiskopie, pkt 1921. 31 Znajdoway si one ju w propozycji Komisji; zob. wniosek z dnia 10 grudnia1997 r. dotyczcy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie harmonizacji niektrych aspektw praw autorskich i pokrewnych w spoeczestwie informacyjnym, COM(1997) 628 wersja ostateczna (Dz.U. 1998, C 108, s. 6); a take zmieniony wniosek z dnia21 maja 1999 r. dotyczcy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie harmonizacji niektrych aspektw praw autorskich i pokrewnych w spoeczestwie informacyjnym, COM(1999) 250 wersja ostateczna (Dz.U. 1999, C 180, s. 6). 32 Zwizek midzy tymi przepisami wynika rwnie z art. 6 ust. 4 akapit drugi dyrektywy 2001/29 i z motywu 52 tej dyrektywy. 33 Zobacz podobnie K. More, op.cit., s. 48 i nast.; M. Senftleben, Ni flexibilit ni scurit juridique-Les exceptions au regard du triple test, w: A. Lucas i in. Les exceptions au droit dauteur - tat des lieux et perspectives dans lUnion europenne, Dalloz 2012, s. 63. 34 Zobacz podobnie Y. Gaubiac, La copie prive est-elle un cas spcial, w: Droit et technique tudes la mmoire du professeur Xavier Linant de Bellefonds, Lexis Nexis 2007, s. 181. 35 Zobacz ww. wyrok w sprawie Stichting de Thuiskopie, pkt 22. 36 Podkrelenie autora. 37 W przedmiocie kontrowersji dotyczcej wykadni testu trzystopniowego, a w szczeglnoci kwestii tego, czy ustanawiane przez niego warunki naley uwaa za kumulatywne, ktrej to kwestii nie ma koniecznoci bada w ramach niniejszej sprawy, zob. w szczeglnoci M. Ficsor, Le test des trois tapes: pourquoi on ne signe pas la Dclaration de Munich, w A. Lucas i in, Les exceptions au droit dauteur tat des lieux et perspectives dans lUnion europenne, Dalloz, 2012, s. 55.
24 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
38 Mona w tym miejscu przywoa, w szczeglnoci, sprawozdanie grupy specjalnej WTO z dnia 15 czerwca 2000 r., Stany Zjednoczone Artyku 110 5) ustawy o prawie autorskim, WT/DS160/R. W sprawozdaniu tym stwierdzono, w szczeglnoci ( 6.181), e domniemywa si, i wyjtki lub ograniczenia nie utrudniaj normalnego wykorzystania utworw wwczas, gdy s ograniczone co do zakresu lub stopnia w taki sposb, e nie stanowi konkurencji dla zastosowa gospodarczych niekorzystajcych z tych wyjtkw. Sprawozdanie cytuje w szczeglnoci propozycje zoone przez grup naukow, utworzon w celu przygotowywania konferencji rewizyjnej konwencji berneskiej, ktra odbya si w Sztokholmie w 1967 r., w ktrych stwierdza si, i: oczywiste jest, e co do zasady naley zastrzec na rzecz twrcw eksploatacj utworu w kady sposb, ktry posiada lub ktry moe mie istotne znaczenie ekonomiczne lub praktyczne. Wyjtki mogce ogranicza moliwoci dostpne twrcom w ramach tych sposobw s nie do zaakceptowania. 39 Zobacz wyroki: z dnia 16 lipca 2009 r. w sprawie C5/08 Infopaq International, Zb.Orz. s. I6569, pkt 31; a take z dnia 4 padziernika 2011 r. w sprawach poczonych C403/08 i C429/08 Football Association Premier League i in., Zb.Orz. s. I9083, pkt 154. 40 Zobacz ww. wyrok w sprawie Infopaq International, pkt 2729, 31 i nast. 41 Zobacz wyrok z dnia 30 czerwca 2011 r. w sprawie C271/10 VEWA, Zb.Orz. s. I5815, pkt 25. 42 Zobacz wyrok z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie C245/00 SENA, Rec. s. I1251, pkt 24. 43 Zobacz ww. wyrok w sprawie Padawan, pkt 2932. 44 Zobacz wyrok z dnia 7 grudnia 2006 r. w sprawie C306/05 SGAE, Zb.Orz. s. I11519, pkt 31, 33 i nast.; ww. wyrok w sprawie Football Association Premier League i in., pkt 184; a take wyrok z dnia 24 listopada 2011 r. w sprawie C283/10 Circul Globus Bucureti, Zb.Orz. s. I12031, pkt 3132. 45 Zobacz ww. wyrok w sprawie DR i TV2 Danmark, pkt 34. 46 Zobacz wyroki: z dnia 18 stycznia 1984 r. w sprawie 327/82 Ekro, Rec. s. 107,
25 z 29 29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
pkt 11; z dnia 19 wrzenia 2000 r. w sprawie C287/98 Linster, Rec. s. I6917, pkt 43; ww. wyrok w sprawie Infopaq International, pkt 27; ww. wyrok w sprawie VEWA, pkt 25; a take ww. wyrok w sprawie DR i TV2 Danmark, pkt 33. 47 Trybuna orzek w odniesieniu do tego zagadnienia, e wzgldy te nabieraj szczeglnego znaczenia w przypadku dyrektywy 2001/29 z uwagi na brzmienie jej motyww 6 i 21; zob. ww. wyrok w sprawie Infopaq International, pkt 28. Jednolita wykadnia jest rwnie warunkiem spjnego stosowania przez pastwa czonkowskie wyjtkw i ogranicze dotyczcych dyrektywy 2001/29, o ktrym mowa w motywie 32 tego aktu; zob. ww. wyrok w sprawie Padawan, pkt 35. 48 Zobacz w szczeglnoci wyrok z dnia 17 listopada 1983 r. w sprawie 292/82 Merck, Rec. s. 3781, pkt 12 49 Zobacz podobnie wyroki: z dnia 6 padziernika 1982 r. w sprawie 283/81 Cilfit i in., Rec. s. 3415, pkt 20; a take z dnia 3 padziernika 2013 r. w sprawie C583/11 P Inuit Tapiriit Kanatami i in. przeciwko Parlamentowi i Radzie, pkt 50. 50 Zobacz podobnie wyrok z dnia 27 listopada 2012 r. w sprawie C370/12 Pringle, pkt 135; a take ww. wyrok w sprawie Inuit Tapiriit Kanatami i in. przeciwko Parlamentowi i Radzie, pkt 50. Zobacz rwnie ww. wyrok w sprawie Circul Globus Bucureti, pkt 34, 35 51 Zobacz w szczeglnoci ww. wyrok w sprawie Infopaq International, pkt 32; z dnia 3 lipca 2012 r. w sprawie C128/11 UsedSoft, pkt 42. 52 Zobacz w szczeglnoci wyroki: z dnia 14 lipca 1998 r. w sprawie C341/95, Rec. s. I4355, pkt 20; z dnia 17 kwietnia 2008 r. w sprawie C456/06 Peek & Cloppenburg, Zb.Orz. s. I2731, pkt 30; a take ww. wyrok w sprawie SGAE, pkt 35. 53 Zobacz wyrok z dnia 12 wrzenia 2006 r. w sprawie C479/04 Laserdisken, Zb.Orz. s. I8089, pkt 39. 54 Zobacz ww. wyrok w sprawie DR i TV2 Danmark. 55 Zobacz motyw 21 i art. 2 dyrektywy 2001/29.
26 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
56 Zobacz motyw 32 i art. 5 dyrektywy 2001/29. 57 Zobacz motyw 38 dyrektywy 2001/29. 58 Idem. 59 Zobacz motyw 39 dyrektywy 2001/29. 60 Zobacz motywy 35 i 38 dyrektywy 2001/29. Podkrelenie autora. 61 To jest wanie przyczyn orzeczenia przez Trybuna, e godziwa rekompensata, o ktrej mowa w art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29, koniecznie musi by obliczana na podstawie szkody wyrzdzonej twrcom chronionych utworw poprzez wprowadzenie wyjtku kopii na uytek prywatny; zobacz ww. wyrok w sprawie Padawan, pkt 3842, podkrelenie autora. 62 Bardzo podobnie orzek rwnie we Francji Conseil dtat w odniesieniu do art. L. 1225 i L. 311 kodeksu wasnoci intelektualnej, stanowicych transpozycj art. 5 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2001/29: jedynym celem wynagrodzenia za kopi na uytek prywatny jest zrekompensowanie autorom, artystom wykonawcom i producentom utraty dochodw spowodowanej przez uytek czyniony legalnie i bez ich zgody z kopii utworw, utrwalonych na fonogramach lub wideogramach, w celach cile prywatnych; zob. wyrok Conseil dtat z dnia 11 lipca 2008 r. w sprawie Syndicat de lindustrie de matriels audiovisuels, nr 298779, ECLI:FR:CESSR:2008:298779.20080711; RIDA, lipiec 2008 r., nr 217, s. 279; na temat konsekwencji tego wyroku, zob. P. Sirinelli, Chronique de jurisprudence, op.cit., s. 275. 63 Zreszt taki zamiar nie wynika w aden sposb z prac przygotowawczych do przyjcia dyrektywy 2001/29. 64 Artyku 5 ust. 3 lit. e) dyrektywy 2001/29 ustanawia wyjtek od wycznego prawa do zwielokrotniania w przypadku korzystania z utworu lub innego przedmiotu objtego ochron do celw bezpieczestwa publicznego lub w celu zapewnienia sprawnego przebiegu procedur administracyjnych, parlamentarnych lub sdowych, bez odnoszenia si do legalnoci rda. 65 Dz.U. L 122, s. 42 wyd. spec. w jz. polskim, rozdz. 17, t. 1, s. 114.
27 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
66 Akapit ten dotyczy wyjtkw, o ktrych mowa w art. 5 ust. 2 lit. a), c), d) i e) oraz art. 5 ust. 3 lit. a), b) i e) dyrektywy2001/29. 67 Naley zauway, e inne akty rwnie posuguj si pojciem uprawnionego uytkownika; zob. motywy 49 i 51 oraz art. 6 dyrektywy 96/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 1996 r. w sprawie ochrony prawnej baz danych (Dz.U. L 77, s. 20 wyd. spec. w jz. polskim, rozdz. 13, t. 15, s. 459). 68 Zobacz w szczeglnoci ww. wyrok w sprawie Infopaq International, pkt 55 i przytoczone tam orzecznictwo. 69 Zobacz w odniesieniu do wyjtkw od prawa do zwielokrotniania przewidzianych w dyrektywie 2001/29, ww. wyrok w sprawie Luksan, pkt 101. Zobacz take w odniesieniu do innych dziedzin wyroki z dnia 26 wrzenia 2013 r.: w sprawie C476/11 HK Danmark, pkt 46, 47; a take w sprawie C546/11 Dansk Jurist- og konomforbund, pkt 41, 42. 70 Zobacz art. 3 dyrektywy 2001/29. 71 Zobacz art. 4 dyrektywy 2001/29. 72 Mona twierdzi, e wyjtek kopii na uytek prywatny zosta ustanowiony wanie w celu wyczenia z monopolu podmiotu praw autorskich sporzdzanych przez uytkownikw kopii w taki sposb, z ktrym nie mona by walczy bez naruszenia prywatnoci: zob. Y. Gaubiac, op.cit.; a take K. More, op.cit., s. 79 i nast. 73 Nadto Trybuna orzek ju w szczeglnoci, e dyrektywa 2001/29 nie zobowizuje pastw czonkowskich do ustanowienia obowizku przekazania danych osobowych w celu zapewnienia skutecznej ochrony praw autorskich w ramach postpowania cywilnego; zob. wyrok z dnia 29 stycznia 2008 r. w sprawie C275/06 Promusicae, Zb.Orz. s. I271. 74 Zobacz w tym wzgldzie rozbiene opinie rzecznikw generalnych V. Trstenjak, pkt 102106 opinii z dnia 11 maja 2010 r. w sprawie Padawan, w ktrej wydano ww. wyrok, i N. Jskinena, pkt 44 opinii z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie Stichting de Thuiskopie, w ktrej wydano ww. wyrok.
28 z 29
29.01.2014 10:59
CURIA - Dokumenty
75 Zobacz motyw 32 dyrektywy 2001/29. 76 Zobacz ww. wyrok w sprawie Padawan, pkt 36. 77 Artyku ten, zatytuowany Koszty sdowe, stanowi, i [p]astwa czonkowskie zapewniaj, e rozsdne i proporcjonalne koszty sdowe oraz inne wydatki poniesione przez stron wygrywajc s pokrywane z reguy przez stron przegrywajc, chyba e sprawiedliwo na to nie pozwala [nie pozwalaj na to wzgldy susznoci]. 78 Artyku 1 dyrektywy 2004/48 stanowi, e dotyczy [ona] rodkw, procedur i rodkw naprawczych, niezbdnych do realizacji [zapewnienia ochrony] praw wasnoci intelektualnej. 79 Artyku 2 ust. 1 dyrektywy 2004/48 stanowi, e stosuje si j do wszelkich narusze praw wasnoci intelektualnej, niezalenie od tego, czy s one okrelone w prawie Unii, czy w prawie wewntrznym pastwa czonkowskiego. 80 Zobacz wyrok z dnia 18 padziernika 2011 r. w sprawie C406/09 Realchemie Nederland, Zb.Orz. s. I9773, pkt 47. 81 Wyrok z dnia 15 listopada 2012 r. w sprawie C180/11 Bericap Zrdstechnikai, pkt 75. 82 Zobacz ww. wyrok w sprawie Realchemie Nederland, pkt 48. 83 Ibidem, pkt 49. 84 Zobacz ww. wyrok w sprawie Bericap Zrdstechnikai, pkt 78. 85 Ibidem, pkt 79.
29 z 29
29.01.2014 10:59

Opinia

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Opinia

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CURIA - Dokumenty

1 Jzyk oryginau: francuski.

You might also like