Professional Documents
Culture Documents
Roztwory rozcieńczone
W przypadku roztworów o dużym rozcieńczeniu, tzn. gdy masa mx
substancji rozpuszczonej jest bardzo mała w porównaniu z masą mr
rozpuszczalnika (mx<<mr), wtedy wzory określające poszczególne
rodzaje stężeń oraz wzory przeliczeniowe przyjmują w pewnych
przypadkach prostsza postać, na przykład:
mx m
wx = ≈ x
mx + mr mr
n (X) n (X)
xx = ≈
n (X) + n r nr
m x ⋅ d (1000cm 3 / dm 3 n (X ) ⋅ d(1000cm 3 / dm 3 )
c( X ) = =
m r ⋅ M(X) nr ⋅ Mr
Z równań tych oraz ze wzoru określającego stężenie molarne Cm(X),
wynikają następujące przybliżone zależności:
c(X) d(1000cm 3 / dm 3 )
=
xx Mr
c m (X) 1000g / kg
=
xx Mr
oraz
c( X ) 1000cm 3 / dm 3
= d
c m (X) 1000g / kg
gdzie: Mr – masa molowa rozpuszczalnika.
II. Obliczenia podczas sporządzania roztworów
2) rozcieńczanie roztworów
Podczas rozcieńczania roztworu masa mi rozpuszczonej w nim
substancji pozostaje nie zmieniona.
Ponieważ
m ⋅ 100 m ⋅ 100
Pi( p ) = i ( p ) oraz Pi( k ) = i ( k )
m m
zatem
Pi( p ) ⋅ m ( p ) Pi( k ) ⋅ m ( k )
mi = =
100 100
stąd
Pi( p ) ⋅ m ( p ) = Pi( k ) ⋅ m ( k )
przy czym
m (k ) = m ( p) + m r
wobec czego zależność Pi( p ) ⋅ m ( p ) = Pi( k ) ⋅ m ( k ) można wyrazić w
następującej postaci
Pi( p ) ⋅ m ( p ) = Pi( k ) ⋅ (m ( p ) + m r )
gdzie:
m(p) – masa roztworu początkowego
m(k) – masa roztworu końcowego (po rozcieńczeniu)
Pi( p ) - zawartość w % wag. Substancji rozpuszczonej i w roztworze
początkowym
Pi( k ) - zawartość w % wag. Substancji rozpuszczonej i w roztworze
końcowym
mr – masa dodanego rozpuszczalnika.
mi =
(P i
(k )
)
− Pi( p ) ⋅ m ( p )
100 − Pi( k )
lub
100 ⋅ m i + Pi( p ) ⋅ m ( p )
Pi( k ) =
m (p) + m i
6) reakcje w roztworach
Polega na wykorzystaniu zależności
n (X) = c m (X) ⋅ v
stanowiącej przekształcenie definicji stężenia molowego. Dla każdej
reakcji wymiany podwójnej:
w 1 ⋅ X1 + w 2 ⋅ X 2 → w 3 ⋅ X 3 + w 4 ⋅ X 4
gdzie:
w – współczynniki stechiometryczne
X – wzory substancji,
Stosunek molowy substratów S1 i S2, wyrażony stosunkiem
odpowiednich iloczynów typu c m (X) ⋅ v , jest równy stosunkowi
współczynników stechiometrycznych równania chemicznego
c m ( X 1 ) ⋅ v( X 1 ) w 1
=
c m ( X 2 ) ⋅ v( X 2 ) w 2
7) rozpuszczanie hydratów
Stężenie roztworu soli tworzącej hydrat oblicza się jako stężenie soli nie
uwodnionej. Obliczając masą substancji rozpuszczonej należy pominąć
masę wody hydratacyjnej. Masa roztworu jest sumą masy
rozpuszczalnika i masy substancji rozpuszczonej wraz z wodą
hydratacyjną.