You are on page 1of 7

Gambrinus: bg chmielu czy krl piwa?

Rysunek przedstawiajcy Gambrinusa siedzcego okrakiem na beczce piwa. Na jej dnie widzimy napis Im wicej pije tym lepiej piewam. Niektrzy zoliwi mog zastpi sowo piewam poprzez wyje! rdo: faluche.info

Autorzy: ptit joe, Barbydur Wielki Mistrz Faluche Wydziau Prawa, Lille 1995 Tumaczenie z jzyka francuskiego: Tadeusz Hessel, 07/2012, tazdzioch@gmail.com

We Francji podczas chrzczenia czapki studenckiej skada si przysig, ktra na wieki wiekw potwierdza nasz udzia w yciu akowskim jak i pozwala na codziennie noszenie owego nakrycia gowy. Przyrzekamy na imi Bachusa boga wina, na Francois Rabelais'ego naszego wielkiego poprzednika oraz na Gambrinusa zwanego bogiem lub bohaterem chmielu w zalenoci od regionu. Tre w/w przysigi: Przysiga Faluszarda (Falucharda) nosiciela francuskiej czapki studenckiej Przed Bachusem, bogiem wina i Gambrinusem, bogiem chmielu a take Francois Rabelais, naszym wielkim przodku i ze Starymi Strzechami, tu obecnymi Ja przysigam: Wdziczno mojemu ojcu chrzestnemu i matce chrzestnej Szacunek dla wiedzy jak mnie obdarzyli i obdarzaja. Obiecuj nosi Faluche wedug jej tradycji I suy moimi zdolnociami Tym, ktrzy ich nie maj W taki sam sposb na Wydziale Jak i podczas studenckich imprez. lubuj wedug moich moliwoci Zawsze docenia bosk butelk. A wiedz otrzyman od tu obecnych Starych Strzech, Ktrzy obdarzyli mnie szacunkiem, I dumnym tytuem faluszarda Obiecuj przekaza przyszym pokoleniom. Jeeli bd wierny moim obietnicom Niech zostan okryty chwa A w przeciwnym wypadku Pogard dawniej mi bliskich. Praktycznie wszyscy znamy histori Bachusa. To samo dotyczy Rabelais'ego. Cakowicie inaczej prezentuje si za to sytuacja zwizana ze znajomoci dziejw Gambrinusa. Dlatego te my, studenci noszcy faluche w Lille francuskiej stolicy piwa postaramy si odby pokut za ten stan niewiedzy. Podejmiemy i zaangaujemy wszelkie moliwe rodki w naszym zasigu. Jeli to co nastpi w tym artykule, jest Wam ju znane przymknijcie na to oko. Potraktujcie to jako przyjemn powtrk ju wczeniej zasyszanych przez Was legend o Gambrinusie. Pierwsza rzecz jak naley nadmieni to fakt, e Gambrinus i Cambrinus to te same osoby. Skd pojawia si owa rnica w pisowni? Ot redniowieczni i renesansowi skrybowie czstokro mylili G z C przy przepisywaniu opasych tomisk. Bdziemy zatem w naszym krciutkim opracowaniu uywa tylko jednego okrelenia dla naszego bohatera tzn Gambrinus. Troszk historii... Pierwsze wspomnienie o Gambrinusie pojawia si w 1526 w anonimie flamandzkim. Opisuje on go jako Krla Flandrii i Brabantu w czasach Karola Wielkiego. Jest on tam uznawany jako twrca piwa. Pono otwiera posiedzenia Rady Krlewskiej uderzajc w st olbrzymim kuflem ktry wtenczas jak najszybciej mu go napeniano. Te podania potwierdza wiersz Burkarda Waldisa z Norymbergi. Opiewa on i wychwala pod niebosa tego, ktrego podaje si za patrona niemieckich

piwowarw. Niektrzy, tak jak Dr Caemans z Krlewskiej Komisji Historii Belgii, twierdz, e: Gambrinus jest nazw powsta jako przestawka imienia Jana Primusa (Jana I). By to ksi brabancki, pochodzenia burgundzkiego, ktry urodzi si w 1251 i zmar w 1295 podczas turnieju w Bar. Jako posta historyczna uwielbia sztuk i nie zajmowa si wcale piwem. C, by on bardzo lubianym wadc. Kochali go i szanowali przede wszystkim przez piwowarzy z Brukseli . Ufundowali sobie obraz z jego podobizn w sali obrad swojego cechu. Zachowanie tego wizerunku w takim miejscu wraz z upywem czasu spowodowao powstanie swoistego kultu Jana jako co najmniej doskonaego piwowara. Nastpnie z tej idei Jana Primusa zrodzi si wielki mionik piwa Gambrinus. Istnieje ciekawsza wersja tego podania. Wedug niej w ksi by wesoym zawadiak kochajcym turnieje i piwo. Pewnego dnia po swoim zwycistwie pod Woeringen zorganizowa wielki i sawny festyn. Chcia tam wygosi uroczyst przemow do swoich wojsk. Niestety, by tam taki harmider i stukot kufli, i nic si nie dao usysze. Ksie wspi si zatem na trzy beczki piwa, by mc zacz swoje przemwienie. Spowodowao to sza i burz okrzykw Jan Primus! Jan Primus!. Pod wpywem tumu i alkoholu, w okrzyk stopi si w Gambrinus! Gambrinus!. C, trzeba doda, i wedug innej anegdotki przytaczanej przez Dr H.J. Weckera Jan Primus zosta zabity w turnieju. Nie bya to zwyka mier, bowiem przyczyni si do niej solidny kufel piwa wypity tu przed walk. Tak oto ksi sta si sawnym i czczonym mczennikiem piwnym. Niektrzy prbuj w postaci Gambrinusa odnale posta ksicia burgundzkiego Jana II bez Trwogi (1371-1419). Dlaczego? w wadca wprowadzi chmiel w proces warzenia piwa, zastpujc wczeniej uywany gruyt tzn mieszank zi aromatycznych od ktrej Koci wymaga uiszczenia podatku*. Jan bez Trwogi stworzy Zakon Chmielu dziki ktremu zdoby sympati piwowarw **. W tyme zakonie obj funkcj Wielkiego Mistrza. Niektrzy etymolodzy sdz, e Gambrinus pochodzi od terminu gambarius ktry oznacza piwowara w okresie redniowiecza w regionie Cambrai. Poza tym po niemiecku sowo gambra oznacza fermentacj ziarna. W tym momencie kocz si nasze referencje historyczne i przechodzimy do najbardziej interesujcych legend! Legendy i podania Wedug Karola Deulina, Gambrinus by modym szklarzem z Fresnes-sur-lEscaut, zakochanym na zabj w piknej Flandrine, crce mistrza u ktrego terminowa. Niestety, owa biaogowa bez przerwy naigrywaa si z biednego czeladnika. Gambrinus szuka zapomnieniach w grach, w winie, w normaskim cydrze, w gruszkwce, w galijskim miodzie, we francuskim koniaku, w angielskim i holenderskim ginie, w szkockim whisky, w germaskim kirschu. Niestety, ta mieszanina alkoholi

nie pomagaa, tylko wzmagaa zo. Im wicej pi, tym bardziej rs w nim gniew. Zatem nie pozostao mu nic innego tylko zwrci si do samego diaba. Tene uczyni cud. Z ziemi wyoni si chmielnik. Diabe tak oto odpowiedzia nieszczliwie zakochanemu: Ten oto kwiat uzdrowi Ci ze wszystek za mioci. Oprcz tego, czart wyczarowa browar w ktrym produkcja uruchomia si sama z siebie. Diabe da klucz do niego Gambrinusowi mwic te oto sowa: Bdziesz produkowa flamandzkie wino...Dziki tej witej rolinie jak jest chmiel, piwo, podobnie jak wino, bdzie mogo dojrzewa w beczkach.

Kufel piwa z wizerunkiem Gambrinusa rdo:http://www.germansteins.com/products/KingGambrinus-Beer-Stein-Cobalt.html Poza tym chytry Gambrinus postanowi zemci si na wszystkich mieszkacach Fresnes ktrzy miali si z jego umizgw. Diabe doradzi mu stworzenie dzwonka ze szka ktry wprawia ludzi w szalony trans taca. Co si za tyczy piwa i chmielu - Gambrinus zosta wicej ni dostatecznie wynagrodzony za swj wynalazek ktry a tyle pomg ludzkoci. Zosta Ksiciem Brabantu, Hrabi Flandrii i Panem Fresnes. Zaoy miasto Cambrai i zapomnia o Flandrine. Przey 100 lat bez bycia niepokojonym przez pieko. Kiedy diabe wrci do niego po zapat nie zosta nic poza pust beczuk. Istnieje take inne zakoczenie ot Gambrinus tak spi Diaba, e ten zapomnia w ogle po co do niego przyszed i wrci do pieka bez duszy szczwanego ksicia.

Tak oto koczy si nasza opowie o legendach dotyczcych Gambrinusa. Nie poruszylimy tematu zbyt wyczerpujco, ale staralimy si by treciwi. Trzeba zaznaczy, e w adnym z poda nie wzmiankuje si o boskim charakterze Gambrinusa. Nie jest on ani bogiem, ani witym. Waciwymi patronami piwowarw s bowiem wici Arnoldzi. C, moemy zatem susznie przypuszcza, e Gambrinus mg jak i nie mg istnie. Jedno jest pewne by czowiekiem, dobrym kompanem zabaw...By take opijem, gonym biesiadnikiem. W bardzo wielu opracowaniach moemy napotka takowe okrelenie jego ywota: Gambrinus, krl piwa Noe jczmienia Heros chmielu Dlatego by moe wane jest zaznaczenie, e z tych trzech okrele, najczciej Gambrinusa okrela si jako boga chmielu. Za wedug M. Gocara jego typow ilustracj by okrgawy poczciwina siedzcy okrakiem na beczce i trzymajcy w uniesionej rce wylewajcy si kufel. Gambrinusa jest symbolem mionikw piwa. Jest take personifikacj dobrego humoru i radoci ycia typowej dla mieszkacw Flandrii.

Wizerunek Gambrinusa jest wykorzystywany bardzo czsto przez browary, tutaj ewolucja etykietki piwa z Boliwii http://www.processedidentity.com/wp-content/uploads/2010/09/Aplication %20Gambrinus%20large.jpg Opis zmian logo: http://www.processedidentity.com/study/creative-process-study-13-pierinipartners/

Dalsza ewolucja znaku marki w Boliwii: rdo: http://www.processedidentity.com/wpcontent/uploads/2010/09/Evolution%20Gambrinus%20large.jpg

Ewolucja logo hiszpaskiego piwa Cruzcampo z Sewilli: rdo: http://masclaroagua.blogspot.com/2010/07/la-crisis-genera-situaciones.html

Przypisy:
*Na ziemiach sowiaskich chmiel by dodawany do piwa jeszcze przed pocztkiem krucjat. Na wysokie wartoci smakowe polskiego piwa wpyw miao wczeniejsze ni na wikszoci obszarach Europy Zachodniej uywanie chmielu jako dodatku smakowego. Upraw chmielu i jego suszarnie wzmiankuje ju w 1255 r. dokument Henryka III wrocawskiego.[26] Piwo w Polsce szybko stao si wic trunkiem popularnym, cenionym i uznanym, pitym zarwno przez lud jak i przez monarchw. Ksi Leszek Biay (1187-1227) tumaczy si papieowi z nieobecnoci w wyprawie krzyowej brakiem piwa w Ziemi witej. Argumentacja ta musiaa przekona Innocentego III - jednego z najwybitniejszych papiey redniowiecza - gdy udzieli mu on w kocu dyspensy od udziau w krucjatach. Podobnego argumentu uy ksi cinawski i agaski Konrad II Garbaty, ktry otrzymawszy w 1303 r. arcybiskupstwo salzburskie zrzek si urzdu twierdzc, e nie bdzie mieszka w miecie, ktre nie zna piwa pszenicznego. Swojego zdziwienia nie kry nawet Jan Dugosz opisujcy to wydarzenie: Konrad ksi Cieniawski (Stinaviensis), dla uomnoci ciaa garbuskiem (Kokirlensis) zwany, syn Konrada ksicia Gogowskiego, proboszcz Wrocawski, zgodnym wyborem na arcybiskupstwo Salcburskie wyniesiony, uda si na objcie swojej stolicy w towarzystwie znakomitszych praatw i panw. Ale gdy dojechawszy a do Wiednia dowiedzia si, e w Salcburgu nie byo piwa wywarzanego z pszenicy, ktrego on od dziecistwa uywa nawyk, ale pijano tylko wino, zoy arcybiskupstwo, i z Wiednia wrci do Polski, do swego ksistwa Cieniawskiego, ktre brat jego Henryk ju by tymczasem obj w posiadanie (...) Dla tak bahej przyczyny, a rzekbym, bardzo pytkiego rozumu, Konrad zrzek si godnoci i stolicy arcybiskupstwa Salcburskiego, gdy mg przecie czy z swego czy z cudzego zboa kaza sobie wyrabia piwo, jakie mu si podobao, a nie porzuca palliusza arcybiskupiego, ktry by susznem prawem pozyska. Jan Dugosz[28] rdo: wikipedia Kolejn wzmiank potwierdzajc niezwyk popularno piwa i jego wysok jako w pocztkach pastwa Polskiego jest biografia w. Ottona z Bambergu pira zmarego w 1168 r. Herborda. W swoim dziele Herbordi Dialogus de vita Ottonis episcopi babenbergensis autor opisa misje chrystianizacyjne, ktre biskup Otton odby na zaproszenie Bolesawa III Krzywoustego na terenie Pomorza Zachodniego na pocztku XII w. O trunkach wczesnych Polakw wspomnia: Wina nie maj ani go nie szukaj, gdy zapobiegliwie przyrzdzone miodne napoje i piwo przewyszaj wina falernijskie. Herbord rdo: wikipedia **Ksistwo Burgundii obejmowao swoim zasigiem dzisiejsze terytorium Belgii, std zapewne powaga owego wydarzenia.

You might also like