You are on page 1of 3

IX.

Obrt patentem

a. Patent jako prawo zbywalne


Patent ma charakter majtkowy. Jest on zbywalny, a wic moe by przedmiotem umowy przenoszcej to prawo (np. sprzeday, zamiany, darowizny) i podlega dziedziczeniu. Przedmiotem dziedziczenia i zbycia moe by rwnie pierwszestwo do uzyskania patentu na wynalazek wynikajce z pierwszestwa konwencyjnego lub pierwszestwa z wystawienia, a take samo prawo do uzyskania patentu na wynalazek nim zosta on jeszcze zgoszony w Urzdzie Patentowym. We wszystkich tych przypadkach dla wanoci umowy o przeniesienie ktregokolwiek z tych praw wymagana jest forma pisemna pod rygorem niewanoci (ad solemnitatem). Przeniesienie patentu staje si jednake skuteczne wobec osb trzecich z chwil wpisu tego przeniesienia do rejestru patentowego.

b. Umowa licencyjna
Patent moe by przedmiotem umowy licencyjnej. Uprawniony z patentu moe udzieli innej osobie upowanienia do korzystania z wynalazku, zawierajc z ni umow licencyjn. Umowa ta wymaga formy pisemnej pod rygorem niewanoci (ad solemnitatetri). Jeeli umowa licencyjna nie stanowi inaczej, licencjodawca jest obowizany do przekazania licencjobiorcy wszystkich posiadanych przez niego w chwili zawarcia umowy licencyjnej informacji i dowiadcze technicznych potrzebnych do korzystania z wynalazku. Umowa podlega, na wniosek zainteresowanego, wpisowi do rejestru patentowego. Uprawniony z licencji wycznej, wpisanej do rejestru, moe na rwni z uprawnionym z patentu dochodzi roszcze z powodu naruszenia tego prawa, chyba e umowa licencyjna stanowi inaczej. W przypadku przejcia patentu obcionego licencj, umowa licencyjna jest skuteczna wobec nastpcy prawnego. Licencja wygasa najpniej z chwil wyganicia patentu. Przedmiotem umowy licencyjnej moe by take korzystanie z wynalazku, ktry zosta zgoszony w Urzdzie Patentowym, ale na ktry nie zosta jeszcze udzielony patent, jak rwnie korzystanie z wynalazku niezgoszonego, a stanowicego tajemnic przedsibiorcy.

c. Licencja pena i ograniczona


Licencja na korzystanie z wynalazku przyj moe po pierwsze posta licencji penej (nieograniczonej) lub licencji ograniczonej (niepenej). Licencja ma charakter peny, gdy licencjobiorca moe korzysta z wynalazku w takim samym zakresie, w jakim korzysta moe z niego licencjodawca. Ich sytuacj prawn rni tylko to, e licencjobiorca, w odrnieniu od licencjodawcy, nie moe rozporzdza danym prawem do wynalazku. Natomiast z licencj ograniczon mamy do czynienia, gdy prawa licencjobiorcy do korzystania z wynalazku s w jakikolwiek sposb, w porwnaniu z prawami licencjodawcy, ograniczone. Najbardziej typowymi rodzajami licencji niepenej s licencja produkcyjna, upowaniajca licencjobiorc jedynie do wytwarzania wyrobw wedug wynalazku, lecz bez prawa wprowadzania ich do obrotu (czynno t licencjodawca zastrzega dla siebie lub dla osoby trzeciej) oraz licencja handlowa, bdca odwrotnoci licencji produkcyjnej (licencjobiorca moe tylko wprowadza do obrotu wyroby wedug w wynalazku wytworzone przez licencjodawc lub przez osob trzeci). Moliwe s take inne ograniczenia np. pod wzgldem przedmiotowym lub terytorialnym.

1 dr Panczyk

IX. Obrt patentem

d. Licencja wyczna i niewyczna


Jeeli umowa licencyjna nie zastrzega wycznoci korzystania z wynalazku w okrelony sposb (licencja wyczna), udzielenie licencji jednej osobie nie wyklucza moliwoci udzielenia licencji innym osobom, a take jednoczesnego korzystania z wynalazku przez uprawnionego z patentu (licencja niewyczna). W przypadku udzielenia licencji wycznej licencjodawca zobowizuje si nie tylko do nieudzielania dalszych licencji na przedmiot licencji, ale take do tego, e sam nie bdzie z tego przedmiotu korzysta. Uprawniony z licencji moe udzieli dalszej licencji (sublicencji) tylko za zgod uprawnionego z patentu, jednake zakres sublicencji na korzystnie z patentu nie moe wykracza poza udzielone licencjobiorcy upowanienie. Niedozwolone jest natomiast udzielenie dalszej sublicencji.

e. Licencja otwarta
Uprawniony z patentu moe zoy w Urzdzie Patentowym owiadczenie o gotowoci udzielenia licencji na korzystanie z jego wynalazku (licencja otwarta). Owiadczenie takie nie moe zosta odwoane ani zmienione. Informacja o zoeniu takiego owiadczenia podlega wpisowi do rejestru patentowego. Licencja otwarta ma charakter licencji penej i niewycznej, a opata licencyjna nie moe przekracza 10% korzyci uzyskanych przez licencjobiorc w kadym roku korzystania z wynalazku, po potrceniu nakadw. Licencj otwart uzyskuje si bd przez zawarcie umowy licencyjnej, bd przez przystpienie do korzystania z wynalazku bez podjcia rokowa lub przed ich zakoczeniem. W tych dwch ostatnich przypadkach licencjobiorca jest obowizany zawiadomi o tym pisemnie licencjodawc w terminie miesica od chwili przystpienia do korzystania z wynalazku.

f. Licencja dorozumiana
W przypadku zawarcia przez twrc wynalazku umowy o wykonanie prac badawczych lub innej podobnej umowy, w ktrej nie uregulowano kwestii uprawnie do korzystania z wynalazku, domniemywa si, e wykonawca prac udzieli zamawiajcemu licencji na korzystanie z wynalazkw zawartych w przekazanych wynikach prac (licencja dorozumiana).

g. Licencja przymusowa
Urzd Patentowy moe udzieli zezwolenia na korzystanie z opatentowanego wynalazku innej osoby (licencja przymusowa), gdy: - jest to konieczne do zapobieenia lub usunicia stanu zagroenia bezpieczestwa pastwa, w szczeglnoci w dziedzinie obronnoci, porzdku publicznego, ochrony ycia i zdrowia ludzkiego oraz ochrony rodowiska naturalnego; - zostanie stwierdzone, e patent jest naduywany, lub - zostanie stwierdzone, e uprawniony z patentu udzielonego z wczeniejszym pierwszestwem (patentu wczeniejszego) uniemoliwia, nie godzc si na zawarcie umowy licencyjnej, zaspokojenie potrzeb rynku krajowego przez stosowanie opatentowanego wynalazku (patent zaleny), z ktrego korzystanie wkraczaoby w zakres patentu wczeniejszego; w tym przypadku uprawniony z patentu wczeniejszego moe da udzielenia mu zezwolenia na korzystanie z wynalazku bdcego przedmiotem patentu
2 dr Panczyk

IX. Obrt patentem

zalenego (licencja wzajemna); warunkiem udzielenia licencji przymusowej na korzystanie z wynalazku w tym przypadku, jest stwierdzenie, e korzystanie z wynalazku bdcego przedmiotem patentu zalenego, jeeli s to wynalazki dotyczce tego samego przedmiotu, wprowadza istotny postp techniczny o powanym znaczeniu gospodarczym; w przypadku wynalazku dotyczcego technologii pprzewodnikw licencja przymusowa moe by udzielona tylko dla przeciwdziaania praktykom bezzasadnie ograniczajcym konkurencj. Podobnie sytuacja ksztatuje si w sytuacji, gdy korzystanie z wzoru uytkowego rodzi konieczno wkroczenia w zakres patentu wczeniejszego. Urzd Patentowy po stwierdzeniu, e patent jest naduywany, moe postanowi o moliwoci ubiegania si o licencj przymusow i ogasza to w Wiadomociach Urzdu Patentowego". Licencja przymusowa moe zosta udzielona, jeeli ubiegajcy si o ni wykae, e czyni wczeniej, w dobrej wierze, starania w celu uzyskania licencji. Spenienie tego warunku nie jest konieczne do udzielenia licencji przymusowej w celu zapobieenia lub usunicia stanu zagroenia bezpieczestwa pastwa albo w przypadku ogoszenia o moliwoci ubiegania si o licencj przymusow. Nie dotyczy to jednake wnioskw o udzielenie licencji zoonych po upywie roku od dnia tego ogoszenia. Licencja przymusowa jest licencj niewyczn. Korzystajcy z wynalazku na podstawie licencji przymusowej jest obowizany uici na rzecz uprawnionego opat licencyjn. Urzd Patentowy okrela zakres i czas trwania licencji przymusowej oraz szczegowe warunki jej wykonywania, a take, odpowiednio do wartoci rynkowej licencji, wysoko opaty licencyjnej oraz sposb i terminy jej zapaty. Licencja przymusowa moe zosta przeniesiona tylko cznie z przedsibiorstwem lub t jego czci, w ktrej jest ona wykonywana. Licencja przymusowa, dotyczca patentu wczeniejszego, moe by przeniesiona na inn osob tylko cznie z patentem zalenym. W szczeglnie uzasadnionych przypadkach decyzja o udzieleniu licencji przymusowej, w czci dotyczcej zakresu i czasu trwania licencji bd te wysokoci opaty licencyjnej, moe by po upywie dwch lat od jej wydania zmieniona na wniosek zainteresowanego. Licencja przymusowa oraz licencja wzajemna podlegaj na wniosek zainteresowanego wpisowi do rejestru patentowego. Uprawniony z patentu lub z licencji nie moe naduywa swego prawa, zwaszcza przez uniemoliwianie korzystania z wynalazku przez osob trzeci, jeeli jest ono konieczne do zaspokojenia potrzeb rynku krajowego, a zwaszcza gdy wymaga tego interes publiczny, a wyrb jest dostpny spoeczestwu w niedostatecznej iloci lub jakoci albo po nadmiernie wysokich cenach. Nie uwaa si za takie naduycie prawa uniemoliwienia korzystania z wynalazku przez osoby trzecie w okresie 3 lat od dnia udzielenia patentu. Urzd Patentowy moe da od uprawnionego z patentu lub z licencji wszelkich wyjanie dotyczcych zakresu korzystania z wynalazku w celu stwierdzenia, czy patent nie jest naduywany.
Patent moe by obciony ograniczonymi prawami rzeczowymi - uytkowaniem i zastawem na rzecz osb trzecich.

3 dr Panczyk

You might also like