Leczenie Ran 2012-9 (3) - 113-139

Streszczenia IV Kongresu Naukowo-Szkoleniowego PTLR
Leczenie Ran 2012;9(3):113138

Evereth Publishing, 2012
IV Kongres Naukowo-Szkoleniowy Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran Twrzmy szanse i moliwoci gojenia ran przewlekych
46 padziernika 2012, Bydgoszcz
Streszczenia zgoszone do 15 wrzenia 2012 roku*
* Streszczenia uoone w porzdku alfabetycznym wedug nazwisk Autorw
wystpienia ustne Problem odleyn wPolsce iWielkiej Brytanii

Chmaro A, Chmaro S
Park House Healthcare Ltd
Problematyce odleyn powica si obecnie coraz wicej uwagi. Wyduenie wieku geriatrycznego, jak rwnie rozwj przewlekych chorb sprawiy, epomimo postpu medycyny, problem odleyn jest nadal powszechny. Napowstanie odleyn naraeni sgwnie pacjenci przewlekle unieruchomieni, wzwizku ztym wgrupie najwikszego ryzyka bd pacjenci oddziaw onkologicznych, rehabilitacyjnych, geriatrycznych, neurologicznych, jak rwnie pensjonariusze instytucji opiekuczych. Odleyny mog powstawa waciwie wkadym miejscu iwkrtkim czasie, ale niestety bardzo trudno si goj, std okrelane sczsto terminem rany przewlekej. Stanowi niewtpliwie powany problem. Zjednej strony przykry ibolesny dla pacjenta, zdrugiej zkolei bardzo kosztowny dla suby zdrowia. Szacuje si, eproblem odleyn wWielkiej Brytanii kosztuje rzd brytyjski okoo 2,64 miliardw funtw szterlingw (GBP) rocznie. Ponadto naley pamita, eWielka Brytania jest krajem, gdzie procesy sdowe zudziaem suby zdrowia spowszechnym zjawiskiem. Oszacowano, ewlatach 20022004 koszty obsugi prawnej iodszkodowania zwizane zpowstaniem ran odleynowych upacjentw wyniosy rednio od37295GBP do375000GBP naosob. WPolsce profilaktyce ileczeniu odleyn dopiero odniedawna powica si wicej uwagi. Pomimo rozwoju wiedzy wtej dziedzinie inapywu informacji zzagranicy, problem ten nie zawsze jest odpowiednio dostrzegany. Profilaktyka przeciwodleynowa czsto koczy sie jedynie nawytycznych, aich realizacja czsto jest pomijana. Wwikszoci przypadkw opieka przeciwodleynowa ogranicza si doopieki doranej itylko wniektrych klinikach wPolsce ispecjalistycznych oddziaach opieki paliatywnej stosuje si ju nowoczesne metody isprzt przeciwodleynowy. WWielkiej Brytanii sytuacja jest lepsza, ale itumona zauway pewne braki. Popierwsze, pastwowa suba zdrowia wWielkiej Brytanii (National Health Service NHS) wwikszoci przypadkw cakowicie refunduje sprzt przeciwodleynowy. Powoany zosta rwnie specjalny organ: Care Quality Commission (CQC), ktrego zadaniem jest ewaluacja obecnej sytuacji iusug wiadczonych wplacwkach zdrowia, wtym opieki nad odleynami. Bardziej restrykcyjnie podchodzi sie turwnie dozalece iwymogw stosowanych wopiece przeciwodleynowej. Znajnowszych bada polskich i angielskich wynika, e odpowiednia profilaktyka i opieka medyczna pozwoliyby w duej mierze ograniczy powstawanie odleyn. Analizy przeprowadzone wPolsce dowiody, ewdroenie odpowiedniego standardu profilaktyki pozwala wokoo 9194% uchroni pacjentw przed tym przykrym zjawiskiem. Wielka Brytania podchodzi dotego jeszcze optymistyczniej, poniewa aktualnie mwi si tuotzw. zerowej tolerancji dla odleyn. Odleyny sproblemem powanym iprzykrym dla pacjenta, adodatkowo pocigajcym wiele nakadw finansowych. Profilaktyka wymaga nie tylko opracowania zalece wkwestii postpowania, ale rwnie wdroenia ijej egzekwowania wplacwkach opieki zdrowotnej. Pozwolioby to na ograniczenie nakadw finansowych, ale przede wszystkim umoliwioby pacjentom uniknicie tej przykrej ibolesnej dolegliwoci.
Leczenie Ran 2012;9(3)
Zastosowanie deksametazonu wleczeniu chorych zowrzodzeniami podudzi natle przewlekej choroby ylnej
Chorka E1, Dorobisz AT2, Tukiendorf A3
1 Prywatny Gabinet Chirurgiczny Edward Chorka wOpolu 2 Katedra iKlinika Chirurgii Naczyniowej, Oglnej iTransplantacyjnej Uniwersytetu Medycznego im. Piastw lskich weWrocawiu 3 Centrum Onkologii, Instytut im. Marii Skodowskiej-Curie wGliwicach
Wstp Wpatologii owrzodze goleni powstaych wprzebiegu przewlekej niewydolnoci ylnej koczyn dolnych kluczow rol odgrywa proces zapalny bdcy konsekwencj nadcinienia ylnego. Naog towarzysz mu reakcje uczuleniowe (wyprysk ylakowaty), niekiedy bardzo nasilone. Leki steroidowe maj silne dziaanie przeciwzapalne iprzeciwblowe, zmniejszaj obrzk iobjawy uczuleniowe. Te przesanki skoniy dooglnego zastosowania steroidu wterapii chorych zowrzodzeniami ylnymi. Cel pracy Celem pracy jest ocena wpywu oglnie zastosowanego betametazonu nagojenie si owrzodze goleni pochodzenia ylnego oraz naobrzk goleni. Materia imetody Analizie poddano grup 138 chorych (210 epizodw owrzodze) leczonych wgabinecie lekarskim odmarca 1997 domarca 2008 roku. W140 przypadkach wterapii zastosowano betametazon (pulsacyjnie), 70 przypadkw stanowia grupa kontrolna (bez oglnej steroidoterapii). Analizie statystycznej poddano dane pochodzce z dokumentacji lekarskiej, z ankiet wysanych do leczonych chorych, pomiary powierzchni owrzodze i obwodw goleni. Wyniki 1. Oglne, pulsacyjne zastosowanie betametazonu u chorych z ylnymi owrzodzeniami goleni istotnie przyspiesza gojenie si ran. 2. Wtrakcie leczenia wystpuje redukcja obrzku goleni zowrzodzeniami. Zmniejszenie obrzku nastpuje znamiennie szybciej wprzypadku leczenia steroidowego. 3. Podeszy wiek chorego wmomencie pojawienia si owrzodzenia oraz czas, jaki upyn odpocztku choroby ylnej dopowstania rany, zmniejszaj szans jej wczeniejszego zagojenia. 4. Wgojeniu owrzodze ylnych goleni mona wyrni dwie fazy: pierwsz dynamiczn, wtrakcie ktrej powierzchnia rany szybko si zmniejsza, oraz drug statyczn, owolniejszym tempie jej zmniejszania. Leczenie betametazonem wpywa statystycznie istotnie naprzyspieszenie gojenia wobu tych okresach.
Nowa technika rekonstrukcyjna wubytkach czaszki iskalpu sigajcych 1/3 powierzchni gowy
Chrapusta A
Maopolskie Centrum Oparzeniowo-Plastyczne Specjalistycznego Szpitala im. L. Rydygiera wKrakowie
Wstp Rekonstrukcje ubytku skalpu stanowi due wyzwanie dla chirurga. Liczne zabiegi wykorzystywane wzamykaniu rozlegych ran gowy skupiaj si naodtworzeniu cigoci tkanek. Powstay ubytek skry owosionej stanowi istotny problem estetyczny, wktrego wtrnym rozwizaniu pomocnym narzdziem sekspandery tkankowe. Autorem najwikszego osignicia w pierwotnej rekonstrukcji pourazowych ubytkw skalpu jest Orticochea. Opracowa on technik banana peel, umoliwiajc zamknicie ubytku niemal 1/3 cakowitej powierzchni owosionej gowy. Deficyt skry uzupenia przeszczepem skry zokolicy czoowej, aprzy uszkodzeniu czaszki, paty skrno-czepcowe pokryway opon tward. Materia imetody Wbiecym roku doMaopolskiego Centrum Oparzeniowo-Plastycznego wKrakowie zosta przyjty 22-letni mczyzna zdwoma rozlegymi ranami okolicy ciemieniowo-skroniowo-potylicznej, doznanymi wwyniku oparzenia prdem elektrycznym ze supa wysokiego napicia. W wyniku oparzenia doszo do zniszczenia penej gruboci czaszki nad zatok strzakow wokolicy ciemieniowo-potylicznej, zezniszczeniem tkanek mikkich naobszarze orednicy okoo 120 cm2. Drugi ubytek, w okolicy skroniowo-ciemieniowej, obejmowa okoo 50 cm2. Po oczyszczeniu ran z martwicy, za pomoc terapii podcinieniowej, zastosowano wasn technik operacyjn. Odtworzono pokryw kostn nad zatok strzakow zuyciem przeszczepu czaszki poredniej gruboci oraz pokrycie gowy, opracowanymi wedug wasnego schematu patami skrno-czepcowymi, pokrywajc obydwa ubytki wraz zprzeszczepion koci. Dooono jedynie niewielki przeszczep skry wokolicy zausznej. Wyniki iWnioski W9. dobie pozabiegu pacjent zosta wypisany dodomu wstanie oglnym imiejscowym dobrym. Przedstawiona technika operacyjna pozwolia zamkn ran iodtworzy cigo skry gowy. Metoda taumoliwia uzupenienie ubytku czaszki wprzypadku przeciwwskazania dozastosowania implantw koci. Wielko ran przekraczaa 1/3 cakowitego obszaru owosionej skry gowy.
114
Rekomendacja wytycznych zespou ekspertw przy PTLR profilaktyka ileczenie odleyn

Cierzniakowska K
Zakad Pielgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum im. L. Rydygiera wBydgoszczy, Uniwersytet M. Kopernika wToruniu
Celem pracy jest popularyzowanie Zalece profilaktyki ileczenia odleyn opracowanych przez polsk Grup Robocz napodstawie bada naukowych, dostpnego pimiennictwa iprzepisw prawnych. Zalecenia zawieraj kolejno: 1. Ocen stanu biopsychospoecznego chorego iustalenie indywidualnego planu opieki pielgniarskiej adekwatnie dopoziomu ryzyka lub fazy rozwoju odleyny. 2. Ocen ryzyka rozwoju odleyn woparciu ostandaryzowane narzdzia predykcyjne (skale punktowe oceny ryzyka rozwoju odleyn). 3. Ocen czynnikw ryzyka rozwoju odleyn. 4. Wdroenie wielokierunkowej profilaktyki przeciwodleynowej. 5. Ocen rany odleynowej ipostpowanie wedug strategii TIME. 6. Analiz czynnikw miejscowych wpywajcych naproces gojenia rany. 7. Opatrunki nowej generacji. 8. Kryteria doboru opatrunkw wzalenoci odfazy gojenia rany izaawansowania zmian odleynowych. 9. Edukacj rodziny wzakresie stosowania profilaktyki przeciwodleynowej. 10. Zasady refundacji sprztu rehabilitacyjnego woparciu oNFZ. 11. Zalecenia Konsultanta Krajowego wdziedzinie pielgniarstwa wsprawie prowadzenia profilaktyki odleyn uchorych hospitalizowanych. Implementacja Zalece dopraktyki pielgniarskiej moe wznacznym stopniu przyczyni si doredukcji wystpowania nowych odleyn oraz dopoprawy jakoci ycia chorych, uktrych odleyny wystpuj. Pomimo tego, eobecna wiedza natemat odleyn iczynnikw wpywajcych naich rozwj jest bardzo obszerna, wci konieczne sdalsze poszukiwania iprowadzenie bada wtym zakresie, doczego zachcaj autorzy Zalece.
Pomiar dozna blowych uchorych zowrzodzeniem koczyn dolnych oetiologii naczyniowej

Cwajda-Biaasik J1, Szewczyk MT1,2, Jawie A2, Mocicka P1,2, Hancke E2
1 Zakad Pielgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum im. L. Rydygiera wBydgoszczy, Uniwersytet M. Kopernika wToruniu 2 Katedra iKlinika Chirurgii Naczyniowej iAngiologii, Zakad Leczenia Owrzodze ylnych Goleni Collegium Medicum im. L. Rydygiera wBydgoszczy, Uniwersytet im. M. Kopernika wToruniu
Bl wobrbie koczyn dolnych uchorych zowrzodzeniem oetiologii naczyniowej moe wystpowa stale lub okresowo, np.podczas codziennych aktywnoci lub czynnoci pielgnacyjnych. Jest jednym znajczstszych objaww zgaszanych przez chorych z owrzodzeniem koczyny dolnej. Celem pracy byo przygotowanie narzdzia dotyczcego pomiaru dolegliwoci blowych. Nastpnie wbadaniu oceniano rzetelno itrafno diagnostyczn skonstruowanego narzdzia, arkusza sucego dopomiaru rwnie konsekwencji psychospoecznych blu. Narzdzie tworzono etapowo. Posformuowaniu 30twierdze dotyczcych konsekwencji blu wprzebiegu owrzodze, przeprowadzono badanie pilotaowe nagrupie 25 losowo wybranych chorych zowrzodzeniem koczyn dolnych. Nastpnie wyeliminowano wszystkie twierdzenia oniskiej mocy dyskryminacyjnej, tj. sabo (<0,30) korelujce zwynikiem oglnym. Poustaleniu ostatecznej wersji iliczby twierdze oraz sposobu udzielania odpowiedzi napytania, przeprowadzono badanie uchorych zowrzodzeniem oetiologii ylnej, ttniczej ittniczo-ylnej. Zastosowane narzdzie charakteryzowao si dobrymi waciwociami psychometrycznymi. Zgodno wewntrzna oceniana woparciu owarto wspczynnika Alfa-Cronbacha wynosia 0,89 dla caej skali. Trafno diagnostyczna ustalona napodstawie korelacji narzdzia zkwestionariuszem akcepcji choroby (AIS) bya znamienna statystycznie iwynosia r=-0,434. Niniejsze narzdzie moe by stosowane dooceny uciliwoci blu uchorych zowrzodzeniem oetiologii naczyniowej.
Epidemiologia metycylino-opornego Staphylococcus aureus iStaphylococcus epidermidis upacjentw zowrzodzeniem cukrzycowym stopy rnice pomidzy typem niedokrwiennym aneuropatycznym Epidemiology and prevalence of methicillin-resistant Staphylococcus aureus and Staphylococcus epidermidis in patients with diabetic foot ulcers: focus on the differences between species isolated from individuals with ischemic versus neuropathic foot ulcers
Gakowska H1, Podbielska-Kubera A1, Olszewski WL1,4, Stelmach E1,2, uczak M2, Rosiski G3, Karnafel W3
1 2 3 4 Katedra Chirurgii iTransplantologii, Centrum Bada Medycznych Polskiej Akademii Nauk wWarszawie Katedra iZakad Mikrobiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Katedra iKlinika Gastroenterologii iChorb Przemiany Materii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Centralny Szpital Kliniczny MSW wWarszawie
Mechanizm kolonizacji owrzodze cukrzycowych stopy (ang. Diabetic Foot Ulcer DFU) oraz selektywno gatunkw bakterii inabywania opornoci naantybiotyki pozostaj niewyjanione. Autorzy starali si ustali, czy stopa niedokrwienna
115
ineuropatyczna stwarzaj rne warunki miejscowe dla doboru gatunkw gronkowcw. Cel pracy Ocena czstoci wystpowania MRSA iMRSE wrd szczepw zDFU iich opornoci wielolekowej. Materia imetody Chorzy zDFU izapaleniem koci iszpiku (klasa 3 wklasyfikacji Wagnera) zostali podzieleni nagrup niedokrwienn (ang. Ischemic Foot Ulcer IFU, n=21) ineuropatyczn (ang. Neuropathic Foot Ulcer NFU, n=29). Analizie poddano neuropati czuciow iukrwienie ttnicze. Wyniki Staphylococcus epidermidis izolowano czciej uchorych zIFU wporwnaniu dochorych zNFU (55% vs.17,9%) izdrowych ochotnikw (HV, n=20) (17,6%, p<0,05). Czstotliwo S. epidermidis zmateriau wyyeczkowanego bya rwnie wysza wporwnaniu zNFU (p<0,05). MRSE byy oporne naantybiotyki w88,8%. Ponadto wikszo szczepw MRSA wykazywaa oporno wielolekow (70,3%). MSSA zDFU wykazyway wyszy odsetek opornoci narodki przeciwdrobnoustrojowe wporwnaniu zMSSA zdrowych osobnikw. Jest topierwsze doniesienie wskazujce, echorzy zcukrzyc zgrupy IFU wykazuj wiksz czsto zakaenia S. epidermidis wporwnaniu zNFU. The mechanism of microbial colonization of Diabetic Foot Ulcer (DFU), selectivity of bacterial species and acquiring resistance toantibiotics remains unclear. Aim Wesought todetermine whether foot ischemia or neuropathy promote selection of staphylococci species, toevaluate frequency of MRSA and MRSE among strains yielded from patients with DFU and toassess multidrug resistant isolates. Material and methods Patients with DFU and clinically suspected osteomyelitis (foot lesions of grade 3 on the Wagner classification system) were divided into Ischemic Foot Ulcer (IFU, n=21) and Neuropathic Foot Ulcer (NFU, n=29) group according toperipheral sensory neuropathy and arterial perfusion assessment. Microbiological samples were collected and staphylococci species were assessed using microbiological and molecular methods. Results Staphylococcus epidermidis was isolated more frequently from the toe web surface of patients with IFU compared with NFU (55% vs. 17.9%, respectively) and healthy volunteers (HV, n=20) (17.6%, p<0.05). Frequency of S.epidermidis yielded from curettage of IFU was also higher compared with NFU (p<0.05). These mostly MRSE strains differed in their susceptibility toantimicrobials and were multidrug resistant (88,8%). Also, most of MRSA isolates were multidrug resistant (70.3%). Higher percentage of MSSA from DFU revealed resistance toantimicrobials compared with MSSA from HV. The PVL virulence genes were detected in 11.1% of studied MRSA strains. This is the first report indicating that diabetic patients with IFU differ in higher frequency of S. epidermidis infection of ulcer and skin colonization compared with NFU patients. Wesuggest that IFU should be defined as separate disease state of DFU and S. epidermidis should be appreciated as nosocomial pathogen.
Wyniki wieloetapowego leczenia ran przewlekych klatki piersiowej zzapaleniem tkanek mikkich rdpiersia ikoci mostka uchorych pozabiegach kardiochirurgicznych
Glik J1, Kawecki M1,2, Knefel G1, Bernad-Winiewska T1, Sopolski P1, Nowak M1
1 Centrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich 2 Wydzia Nauk oZdrowiu Akademii Techniczno-Humanistycznej wBielsku-Biaej
Infekcje ran posternotomii tojedno zgwnych powika pozabiegach kardiochirurgicznych. Mog wystpowa wformie powierzchownej lub prowadzi dorozejcia si rany, zapalenia koci mostka iszpiku, awnajciszych przypadkach dorozlanej infekcji rdpiersia. Materia Materia badania stanowio 28 chorych pozabiegach kardiochirurgicznych leczonych wlatach 20082012 wCentrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich zpowodu niegojcej si rany klatki piersiowej imostka 17 kobiet i11 mczyzn wprzedziale wiekowym 5779 lat. Wieloetapowe leczenie polegao nazastosowaniu hiperbarii tlenowej, racjonalnej antybiotykoterapii, miejscowej terapii podcinieniem, drenau ipukaniu rany oraz naplastyce chirurgicznej ostatecznie zamykajcej ran. U13 chorych rany zagojono definitywnie, czciowe oczyszczenie ran osignito u9 chorych, 6 pozostaych chorych zrezygnowao zleczenia lub ustalono dyskwalifikacje dokontynuacji hiperbarii tlenowej zpowodw kardiologicznych. Jeden chory zmar woddziale macierzystym, wpojedynczym przypadku uchorego doszo doprogresu zapalenia rdpiersia. Wniosek Konsekwentne, wieloetapowe leczenie chorych zranami przewlekymi klatki piersiowej pozabiegach kardiochirurgicznych, polegajce naskojarzeniu hiperbarii tlenowej, miejscowej terapii podcinieniem, racjonalnej antybiotykoterapii ichirurgii rekonstrukcyjnej pozwala naskuteczne zamknicie ubytku ipowrt dozdrowia.
116
Profilaktyka iedukacja wZespole Stopy Cukrzycowej

Jarmuszczak M
Poradnia Stopy Cukrzycowej przy Klinice Chorb Wewntrznych iDiabetologii Uniwersytetu Medycznego wPoznaniu, Gabinet Podologiczny Specjalistyczna Pielgnacja Stp wOstrowie Wielkopolskim
Serie kosmetykw specjalnie stworzone przez specjalistw zdziedziny dermatologii, podologii oraz diabetologii przeznaczone dopielgnacji stp rozwizuj problem specjalistycznej pielgnacji stp. Wiodcymi produktami spreparaty zmocznikiem ornej procentowoci, ktre doskonale nawilaj ipielgnuj zbyt wysuszon skr. Produkty ztej serii kremy wpiance dostp, toprofesjonalne kosmetyki przeznaczone dla pacjentw diabetologicznych wymagajcych specjalnej pielgnacji ioczyszczania skry: wraliwej izmczonej, suchej iszorstkiej, bardzo suchej iuszczcej, zrogowaciaej ipopkanej, zeskonnociami dopocenia, zeskonnociami dogrzybic. Specjalistyczne kremy wpiance doskonale nawilaj, pozwalaj skrze oddycha oraz zawieraj rn zawarto mocznika odpodstawowej (5%) dointensywnej (10%18%) pielgnacji skry suchej ibardzo suchej. Szeroki asortyment kremw wpostaci pianek izoznakowan zawartoci mocznika pozwala naodpowiedni dobr preparatu wpielgnacji stopy niedokrwiennej istopy neuropatycznej. Nieusuwanie pojawiajcych si modzeli oraz nadmiernych zrogowace powstajcych wmiejscach duego obcienia nastopie prowadzi do: niszczenia tkanek gbiej pooonych, powstania krwiaka istanu zapalnego, zakaenia toczcego si wprzestrzeni zamknitej, rozwoju ropowicy iZespou Stopy Cukrzycowej (ZSC). Wpielgnacji ZSC powyleczeniu ran problem stanowi modzele, ktre naley usuwa przy uyciu specjalistycznych produktw iskalpela. Tutaj stosujemy preparat zmocznikiem 18% + alantolina, ktre skutecznie zmikczaj zrogowacenia imodzele. Preparaty zawierajce mocznik intensywnie nawilaj skr, redukuj zrogowacenia ipoprawiaj struktur skry. Opieka nachorym zran przewlek wymaga duej znajomoci zasad leczniczych, pielgnacyjnych oraz produktw przeznaczonych dopielgnacji. Uchorych zran przewlek naley, nakadym etapie leczenia ran, zwraca uwag napielgnacj skry zdrowej caej koczyny idostosowa odpowiedni kosmetyk. Niewiedza, powielanie bdw starszych kolegw, stosowanie przestarzaych, aniesprawdzonych metod prowadzi dopowstania kolejnych powika iwyduonego czasu leczenia. Tylko kremy wpiance przeznaczone dopielgnacji stp zapewniaj komfort, poczucie lekkoci ielastycznoci skry, wpywaj nagojenie pkni wprzestrzeniach midzypalcowych izranie.
Zn-Hyaluronate: aversatile and effective player in chronic and acute wound healing
Juhsz I
MD PhD CSc University of Debrecen, Medical and Health Science Center, Department of Dermatology, Burn and Dermatosurgery Unit in Debrecen
Hyaluronan is amajor component of the extracellular matrix, aviscoelastic mass that exists between the tissues wrapping around the cells of our body. If conjugated with Zinc, agel is formed that has novel antimicrobial properties with markedly enhanced antioxidant and anti-inflammatory effect. It has been proved suitable for substitution therapy in wound healing. Zinc-Hyaluronate meets most criteria of an ideal wound dressing: 1. Providing moist environment. 2. Facilitating physiological wound-healing. 3. Controlling wound infection. 4. Protecting the regenerating tissues. 5. Offering effective pain management. This wound healing material is available in many regions throughout the world for various clinical applications. Numerous international clinical studies have proven its outstanding healing potential. The presentation gives an insight tothe clinical experiences gained with the substance so far. Acontrolled randomized open label trial in 2001 in Bulgaria with 71 diabetic foot ulcers showed significantly shorter healing time with Zinc-Hyaluronate vs. control (74 vs. 92 days), and more complete healing (93% vs. 82%). An open-label, randomized, group-controlled study involving 50 pts. was conducted in Mexico in 2004 that resulted in significantly shorter healing time in the Zinc-Hyaluronate group (av. 7.8 3.49 vs. >12 weeks), complete healing in 96% of the patients vs. 8%, and adecrease of ulcer size >98% vs. 65,3%. AHungarian phase IV clinical study in 2000, enrolling 296 venous leg ulcer points compared Zinc-Hyaluronate vs. impregnated paraffin gauze sheet, and resulted in accelerated healing with the drug. Zinc-Hyaluronate was superior in time tocomplete healing, healing rate, reduction of ulcer size and all global inflammatory evaluation parameters. Apost marketing study in Spain in 2007 involved venous leg and pressure ulcers (n=49) revealed a84,6% reduction of wound area in 8 weeks and 63,2% complete healing. Amulti-centric pilot study was carried out in 2009 in Hungary toestablish treatment protocols for the treatment of partial thickness burns. Sixty patients were enrolled and the gel was used both under abandage and as an open treatment. 50% epithelization was seen at day 5 and average healing time was 10.5 days. Zinc-Hyaluronate also facilitates secondary healing, epithelization and scarring in minor bruises and surgical interventions. Zinc-bound hyaluronic-acid containing wound treatment proves tobe auseful tool for the treatment of chronic and acute wounds.
117
Owrzodzenia podudzi przyczyny powstawania

Kara Z
Oddzia Dermatologiczny Specjalistycznego Szpitala Klinicznego Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinowskiego wPoznaniu
Patomechanizm owrzodze podudzi cigle nie jest cakowicie poznany. Jedn zprzyczyn iokolicznoci powstania tych owrzodze jest wiek powyej 40. roku ycia (czy wpyw hormonw); czsto wystpuj take ukobiet wciy izwizanym zni wpywem naodcinek ldwiowo-krzyowy krgosupa; cechuj si du nawrotowoci powstawania, ktra zwizana jest zesprawnoci ruchow ipsychiczn; powodowane swystpowaniem symetrycznych owrzodze naobu podudziach zobecnoci przebarwie dookoa izmian zwyrodnieniowych ocharakterystycznym ukadzie (badania dopplerowskie oraz angiograficzne zezmianami nie potwierdzaj uwszystkich wystpowania owrzodze); poczenia ttniczo-ylne istosowanie lekw nasercowych wniewydolnoci wiecowej powoduje wystpienie rumienia skry naznacznej powierzchni, wtym na koczynach dolnych; utrata krwi oraz inne sprzyjajce czynniki w organizmie powoduj obkurczanie naczy obwodowych (lepsze unaczynienie mzgu); wpyw napowstawanie owrzodze podudzi maj take wtrne infekcje bakteryjne (te same bakterie, ale zmiana wewraliwoci bakterii pozastosowaniu celowanych antybiotykw oglnie izewntrznie) czy, zwizane zwraliwoci lub unaczynieniem, stosowanie opatrunkw elowych, ktre moe prowadzi dozniszczenia flory tlenowej. Zawystpienie powyszych objaww moe by odpowiedzialny ukad neurowegetatywny, ktry odpowiada zastan naczy krwiononych, utrzymujcych prawidowe ukrwienie skry. Powyej 40. roku ycia czsto obserwuje si tworzce si zmiany zwyrodnieniowe krgosupa. Wtym umiejscowieniu zlokalizowane swkna ukadu neurowegetatywnego. Zaburzenia jego czynnoci wywouj zmian turgoru naczy. Zaburzenia wydolnoci ukadu nerwowegetatywnego mog by wywoane midzy innymi: uciskiem, dwiganiem ciarw, ukadem napiciowym zwizanym zestresem, prac serca. Najsabsze ukrwienie znajduje si w 1/3 dolnej czci podudzia, co przy jego zaburzeniu nie pozostaje bez wpywu napowstawanie owrzodzenia, wobrbie ktrego rozwijaj si bakterie.
Skojarzone leczenie piorunujcych infekcji tkanek mikkich wmateriale Centrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich
Kawecki M1,2, Glik J1, Maj M1, Miku K1, Knefel G1, Podlewski B1, Gierek M1, Nowak M1
Praca opiera si namateriale 65 chorych hospitalizowanych wCentrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich, uktrych przeprowadzono skojarzone, wieloetapowe leczenie zpowodu piorunujcych infekcji tkanek mikkich. Podano schemat doranej idefinitywnej diagnostyki mikrobiologicznej oraz przedstawiono protok leczenia polegajcy naskojarzonym udziale chirurgii (zzabiegami hydrochirurgicznymi wcznie), antybiotykoterapii, terapii tlenem hiperbarycznym imiejscowej terapii podcinieniem oraz zasady pielgnacji rany. Wtrakcie leczenia zmaro trzech chorych, utrzech innych wykonano zabieg amputacji koczyny. Wniosek Leczenie piorunujcych infekcji tkanek mikkich opiera si naefektywnej diagnostyce mikrobiologicznej, polega nakonsekwentnym udziale procedur chirurgicznych, antybiotykoterapii, hiperbarii tlenowej imiejscowej terapii podcinieniem.
Rola wybranych pierwiastkw wprocesie gojenia ran

Kucharzewski M, Wilemska-Kucharzewska K, Kzka M
Katedra iZakad Anatomii Opisowej iTopograficznej wZabrzu-Rokitnicy lskiego Uniwersytetu Medycznego wKatowicach
Metale ijony metali snieodczn cech rodowiska ludzkiego. Conajmniej pitnacie znich odgrywa specyficzn rol wmorfogenezie ifunkcjonowaniu skry. Wpracy przedstawiono rol cynku, miedzi, wapnia, magnezu ielaza wprocesie gojenia ran. Zwrcono take uwag nafakt, ekady ztych pierwiastkw moe te wywiera efekt szkodliwy, czy towprzypadku jego braku, czy nadmiaru lub sytuacji braku bilansu jonw.
118
Ambulatoryjna opieka nad chorym zzespoem stopy cukrzycowej

Liszkowski P, Wgrzynowski A, Soska J
Klinika Diabetologii iChorb Wewntrznych Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego wPoznaniu, Przykliniczna Poradnia Stopy Cukrzycowej Szpitala im. F. Raszei wPoznaniu
Nawet niewielkie owrzodzenie nastopie uchorego zcukrzyc, niezalenie odjej typu, sprawia zazwyczaj znaczne kopoty w uzyskaniu wygojenia. Z pozoru banalne schorzenie okazuje si by zespoem o zoonej etiologii, rnorodnym specyficznie sposobie postpowania wzalenoci odcharakteru owrzodzenia, czsto powikanym trudn doopanowania infekcj, czasem koczcym si wysok amputacj. Stopa cukrzycowa jest schorzeniem, w leczeniu ktrego problemem staje si uzyskanie odpowiedniego compliance ze strony chorego. Ponadto zaangaowanie wielu specjalistw w leczenie sprawia, estaje si ono trudnym logistycznie przedsiwziciem zarwno dla samej suby zdrowia, jak isystemu jej finansowania. Czy moliwe jest wobec tego skuteczne, kompleksowe ambulatoryjne leczenie chorych z zespoem stopy cukrzycowej wPolsce? Czy istniej perspektywy poprawy irozwoju leczenia chorych zzespoem stopy cukrzycowej? Praca przedstawia spojrzenie diabetologw naten problem zpozycji 8-letniego dowiadczenia tworzenia iprowadzenia Poradni Stopy Cukrzycowej.
Naturalna macierz pozakomrkowa wleczeniu oparze

abu W1, Klama-Barya A1, Hoff-Lenczewska D1, Glik J1, Kawecki M1,2, Nowak M1
Wstp Skra jest tkank obfitujc wkolagen istanowi bogate rdo biomateriaw wykorzystywanych winynierii tkankowej. Uzyskana wczasie pobra wielonarzdowych skra ludzka, poodpowiednim przygotowaniu isterylizacji radiacyjnej, stanowi znaczn rezerw allogenicznych, biostatycznych przeszczepw magazynowanych wBanku Tkanek Centrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich. Zastosowanie metod inynierii tkankowej wcelu eliminacji komponentw komrkowych zallogenicznych przeszczepw tkankowych wzdecydowany sposb wpywa napopraw waciwoci biologicznych biomateriaw tego typu. Wwyniku procesu usuwania komrek zallogenicznej skry waciwej otrzymuje si kolagenow, pozbawion komrek, nieimmunogenn matryc. Uzyskana wten sposb bioproteza, skadajca si zelementw macierzy pozakomrkowej, moe zosta zasiedlona de novo autologicznymi komrkami pacjenta. Przeprowadzono prb usunicia komrek zallogenicznej skry waciwej. Materia imetody Materia badany zosta wysterylizowany radiacyjnie dawk promieniowania jonizujcego omocy 35kGy. Wdalszym etapie prbki poddano dziaaniu enzymw proteolicznych i/lub detergentu wcelu usunicia komrek. Ocen wynikw przeprowadzonych dowiadcze badano przy uyciu mikroskopu si atomowych. Nastpnie napowierzchni otrzymanych bioprotez prowadzono hodowl fibroblastw wwarunkach in vitro. Wyniki tego dowiadczenia zostay zbadane histopatologicznie, anastpnie zobrazowano jewobrazach histopatologicznych. Wnioski Pozbawiony komrek przeszczep skry allogenicznej jest obiecujcym materiaem biomedycznym, ktry moe suy jako matryca dla hodowanych in vitro fibroblastw autologicznych.
Rola pielgniarki wdiagnostyce: pomiar wskanika kostka/rami

Mocicka P1,2, Szewczyk MT1,2
1 Zakad Pielgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum im. L. Rydygiera wBydgoszczy, Uniwersytet M. Kopernika wToruniu 2 Katedra iKlinika Chirurgii Naczyniowej iAngiologii, Zakad Leczenia Owrzodze ylnych Goleni Collegium Medicum im. L. Rydygiera wBydgoszczy, Uniwersytet M. Kopernika wToruniu
Pomiar wskanika kostka/rami (WK/R) jest podstawowym iobiektywnym badaniem wewstpnej ocenie owrzodzenia koczyn dolnych (zarwno wostrym/przewlekym niedokrwieniu koczyn dolnych, jak rwnie wprzewlekej niewydolnoci ylnej). Pomiary cinie iobliczenie WK/R toliczbowy obraz stopnia niedokrwienia koczyny, bardzo istotny dla ledzenia rozwoju choroby wczasie bd dla oceny zabiegu rekonstrukcyjnego ttnic. Poprawnie wykonany pomiar zwiksza bezpieczestwo stosowania kompresjoterapii, pozwala wyodrbni grup chorych wymagajcych stosowania niskich wartoci kompresji (WK/R 0,90,6) lub tych, uktrych jest ona przeciwwskazana (WK/R poniej 0,6). Wyspecjalizowana pielgniarka odgrywa du rol zarwno wprocesie diagnostyki, jak rwnie wterapii leczniczej oraz wprofilaktyce. Sto Evereth Publishing, 2012
119
sowane przez ni ukierunkowane dziaania specjalistyczne wzespole interdyscyplinarnym nie powoduj powika, awrcz przeciwnie wpywaj namoliwo zastosowania uwarunkowanych wynikiem pomiaru WK/R cinie midzypowierzchniowych wpywajcych czas gojenia rany.
Warsztaty Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran doskonalenie umiejtnoci: pomiar wskanika kostka/rami
Mocicka P1,2, Szewczyk MT1,2, Hancke E2, Woda 2
Wskanik kostka/rami jest podstawowym badaniem przesiewowym w rozpoznawaniu niedokrwienia koczyn dolnych, atake wocenie zaawansowania zmian niedokrwiennych. Pomiar wskanika kostka/rami moe by take pomocny wrnicowaniu blw koczyn dolnych. Jest torwnie silny, niezaleny czynnik rokowniczy zdarze sercowo-naczyniowych. Nieprawidowo wykonany pomiar WK/R moe by przyczyn opnienia postawienia prawidowej diagnozy, anawet wdroenia niewaciwej terapii. Dlatego Polskie Towarzystwo Leczenia Ran rekomenduje jego wykonywanie uwszystkich chorych z owrzodzeniem koczyn dolnych. Wrd bdw wpywajcych na nieprawidowy wynik jest m.in. brak dowiadczenia, atake za technika pomiaru. Wbadaniach wykazano, epomiary wykonywane przez niedowiadczone osoby w30% snieprawidowe, awystarczy przeprowadzenie cyklu szkole specjalistycznych, byodsetek ten zmniejszy si do15%. Istnieje zatem uzasadniona konieczno prowadzania szkole, uczenia idoskonalenia umiejtnoci ztego zakresu, awarsztaty PTLR stanowi kutemu doskona okazj.
Rany tkanek mikkich wywouj odpowied ukadu limfatycznego Soft tissue wounds evoke reaction of the lymphatic system does it correlate with?
Olszewski WL1,3, wika J2, Ckaa-Jakimowicz M1
1 Centrum Bada Medycznych Polskiej Akademii Nauk wWarszawie 2 Oddzia Medycyny Nuklearnej iTransplantologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSW wWarszawie 3 Centralny Szpital Kliniczny MSW wWarszawie
Wstp Uwaano dotychczas, erany izamania lokalne sprocesami tkankowymi. Postpy wwizualizacji sieci limfatycznej iwzw wykazay, estoprocesy ukadowe. Kady rodzaj uszkodzenia tkanek znajduje odzwierciedlenie wzmienionej funkcji iobrazie naczy chonnych drenujcych miejsce urazu oraz wwzach chonnych. Cociekawe, reakcja ukadu chonnego mamiejsce nie tylko naobce antygeny, jak mikroorganizmy, ale rwnie nawasne antygeny uwalniane zuszkodzonych komrek. Obserwacje te sugeruj, egojenie si ran izmiany wkomrkach rdbonka naczy limfatycznych oraz aktywacja komrek dendrytycznych wzw, atake limfocytw toproces zintegrowany. Chocia komrkowe wydarzenia wwzach inicjowane przez obce itkankowe antygeny zostay czciowo wyjanione, tojednak nic nie wiadomo ozwrotnym wpywie wzw nagojenie si ran. Cel pracy Pierwszy etap naszych bada powicono limfoscyntygraficznej ocenie zmian wnaczyniach limfatycznych iwzach wzewntrznych iwewntrznych ranach koczyn dolnych. Materia imetody Limfoscyntygrafie koczyn dolnych przeprowadzono wdwch grupach: 1. Zamknite zamania. 2. Rany urazowe iowrzodzenia tkanek mikkich. Technika limfoscyntygrafii: 99mTc Nannocol (3mCi) podawano podskrnie wpierwsz przestrze midzypalcow. Skany wykonano 30, 90 i150 minut powstrzykniciu. Obrazy analizowano densytometrycznie zapomoc systemu Olympus Microimage wersja 3.0. Oceniano trzy obszary: 1. Wzy chonne pachwinowe. 2. Naczynia chonne ud. 3. Naczynia chonne podudzi. Wartoci wyraano jako wskanik koczyna zezmian/kontrolna. Oceniano zmiany u80 chorych. Czas trwania zmian 133123 miesicy. Grupa 1. charakteryzowaa si powikszeniem wzw irozszerzeniem naczy chonnych. Wspczynnik zmian wzw wynosi 1,569, ud ipodudzi 1,42 oraz 2,2. Grupa 2. charakteryzowaa si powikszeniem wzw napoziomie 1,18, naczy uda ipodudzia 2,84 oraz 1,9. Wnioski Urazy koczyn dolnych tkanek ikoci wymagaj obrazowania dooceny stopnia odpowiedzi ukadu chonnego. Wizualizacja ukadu limfatycznego koczyny wtkankach mikkich iurazw kostnych dostarcza wskazwek natemat zaawansowania procesu gojenia ikontynuacji lub zaprzestania leczenia farmakologicznego.
120
Introduction Wounds and fractures seemed until recently tobe local tissue processes. Advances in visualizing the lymphatic network and nodes have shown that it is asystemic event as each type of tissue damage is reflected in lymphatics draining the site of injury and the organized lymphoid tissue. Interestingly, lymphoid reaction is evoked byboth foreign antigens as microorganisms as well as own antigens released from damaged cells. These observations suggest that healing of wounds and changes of lymphatic endothelial cells and node dendritic cells and lymphocytes are an integrated process. Although the cellular events in nodes initiated byforeign and tissue antigens have been partly elucidated nothing is known about the feed-back influence of nodes on wound healing. The first phase of our studies has been devoted tolymphoscintigraphic evaluation of changes in lymphatics and nodes in external and internal wounds of lower limbs. Material and methods Lymphoscintigraphy of lower limbs was performed in two groups: 1. Closed fractures. 2. Traumatic wounds and ulcers of soft tissues. Technique of lymphoscintigraphy: The 99mTc Nannocol (3mCi) was injected intradermally into the first toeweb. Scans were performed 30, 90 and 150 minutes after injection. The patients were allowed towalk freely the same distance between the two scanning procedures. The lymphoscintigrams were analyzed densitometrically using the Olympus Microimage version 3.0. Three areas were evaluated: 1. Inguinal (lymph nodes). 2. Thigh (lymphatics) 3. Calf (lymphatics). The sum of surface area of lymphatics and nodes was calculated. The values were expressed as an index of edema/control limbs. Color Doppler inestigation helped toexclude cases with venous thrombosis. Results There were 30 males and 50 females. Duration of edema was 133123 months. Group 1 was characterized byenlarged nodes and dilated lymphatics. The node ratio values were 1.569, of thigh 1.42 and calf 2.2. Group 2 was characterized byenlarged nodes with ratio 1.18, thigh 2.84 and calf 1.9. Generally, with longer duration of edema more advances destructive changes were seen in inguinal nodes and subsequently dilatation of peripheral lymphatics. Conclusions Injury of lower limb tissues and bones requires lymphoscintigraphic imaging toevaluate the degree of response of the lymphatic system. Following enlargement of nodes and vessels the process of decreasing their size, most likely fibrosis, may be observed. Visualizing the lymphatic system of the limb in soft tissues and bone injuries provides hints on the advancement of the healing process and continuation or discontinuation of pharmacological treatment.
Skonno doposocznicy, ostre zakaenia tkanek iopnione gojenie ran zakaonych mog by zalene odpolimorfizmu wTNF- G308A iTNF- G252A iCCR2 G190A, CD14 C159T iTLR2 G2259A iC2029T, TLR4 A1036G iT1336C iG25C TGF- Predilection tosepsis, acute tissue infections and delayed infected wound healing may depend on the same genetic polymorphisms at TNF- G308A, TNF- G252A, CCR2 G190A, CD14 C159T, TLR2 G2259A and C2029T, TLR4 A1036G and T1336C, and TGF- G25C
Olszewski WL1,2, Durlik M1,2, Rutkowska J1
1 Centrum Bada Medycznych Polskiej Akademii Nauk wWarszawie 2 Centralny Szpital Kliniczny MSW wWarszawie
Wikszo opublikowanych bada dotyczcych zakae ipolimorfizmw genetycznych dotyczy sepsy. Tylko nieliczne analizy genetyczne s ukierunkowane na ostre procesy zapalne lub opnione gojenie duych ran. Zaoono, i istnieje tylko rnica ilociowa midzy wymienionymi trzema stanami patologicznymi wreakcji odpornociowej, atym samym podstawy genetyczne powinny by wsplne. Cel imetody Zbadano polimorfizm alleli wybranych cytokin iTLR w9 genach wlosowo wybranych grupach chorych wykazujcych objawy posocznicy, ostrego zakaenia tkanek idugotrwaego ropienia rany. Wyniki 1. Wcaej grupie pacjentw zsystemowymi ilokalnymi zakaeniami stwierdzono wysz czstotliwo wTNF- G308A GG, TNF- G525A zmutowanej homozygoty AA iCCR2 G190A zmutowanej homozygoty AA ni wgrupie kontrolnej (p<0,0001). WTGF- G25C stwierdzana bya niska ekspresja GG wporwnaniu zkontrol (p<0,001). 2.Porwnanie podgrup sepsy, ostrego zakaenia tkanek iopnionego gojenia zainfekowanych ran ujawnio wicej CD14 C-159T CT, TLR1, 2 C2259A GA iC2029T CT wposocznicy ni winnych zakaeniach, ale rnice nie byy istotne. 3.Poziom TNF- wsurowicy by wyszy uwszystkich pacjentw wporwnaniu zgrup kontroln. Najwysze wartoci TNF zaobserwowano wG308A genotypw GA. Wnioski Polimorfizm TNF- iTNF-, CD14, TLR2, 1, CCR2 iTGF- moe by czynnikiem predysponujcym dozakae chirurgicznych. Nie stwierdzono istotnych rnic badanych polimorfizmw midzy posocznic, ostrym zakaeniem miejscowym oraz opnionym gojeniem zakaonych ran. wiadczy to, i podoe genetyczne jest takie samo, natomiast proces kliniczny zaley oddodatkowych czynnikw epigenetycznych. Most published studies on infections and patients genetic polymorphisms are dealing with sepsis. Only few analyze the genetic predilection toless fulminant inflammatory processes as acute circumscribed organ or tissue infections and infec Evereth Publishing, 2012
121
tions causing delayed healing of large wounds. There is only aquantitative difference between these three conditions in the host immune reaction regulated bythe same mechanism, thus, the genetic basis should be common. Wedecided tostudy the polymorphisms of selected allele of cytokines and TLRs at 9 polymorphic sites in randomly selected groups of patients displaying symptoms of sepsis, acute tissue infections and prolonged wound suppuration. Our study provided the following observations: 1. In the entire group of patients presenting systemic and local infections, wefound higher frequency of TNF- G308A GG, TNF- G525A mutated homozygote AA, and CCR2 G190A mutated homozygote AA than in controls (all p<0.0001). At the TGF- G25C site there was alow expression of GG compared with the controls (p<0.001). 2. Comparison of subgroups of sepsis, acute tissue infections and delayed infected wound revealed more of CD14 C-159T CT, TLR1, 2C2259A GA and C2029T CT in sepsis than other infections but the differences were not significant. There was lack of differences in the subgroups in expression of TNF- G308A GG, TNF- G525A heterozygote GA, CCR2 G190A AA, TLR41 A1036G AA and TLR4 2 C1336T CC. 3. TNF- serum levels were higher in all patients compared tocontrols. The highest values of TNF- were seen in G308A GA genotypes. They were high in cases with sepsis and acute infections. The TGF- serum level was not higher in the whole group of patients with infection than in controls, however, in subgroups of sepsis and acute infections increased values were found in T941C CC genotype. Taken together, polymorphism of TNF- and , CD14, TLR2,1, CCR2 and TGF- genes at certain mutation points may be predisposing tosurgical type of infections. No significant differences in investigated polymorphisms were found between sepsis, acute local tissue infections and delayed infected wound healing.
Poszukiwanie komrek macierzystych keratynocytw Searching for keratinocyte stem cells

Olszewski WL1,2, Domaszewska-Szostek A1, Szymaska B1, Zaleska M1
Wykazano uprzednio, i ludzka skra przechowywana przez miesice w bezwodnym sproszkowanym chlorku sodu i przeszczepiona myszom SCID przyjmuje si. Przeszczepy charakteryzoway si nadmiern proliferacj keratynocytw (KC). Klinicznie widoczne byo nadmierne rogowacenie. Odwodnienie wroztworze chlorku sodu zatrzymao wic proliferacj, aodsolenie iprzeszczepienie przywrcio podziay komrkowe. Powstao pytanie, ktre KC przeyy odwodnienie iwykazay zdolnoci proliferacyjne poprzeszczepieniu. Czy mog one nalee dotzw. macierzystych komrek zarodnikowych? Materia imetody Fragmenty normalnej ludzkiej skry koczyn pobieranych podczas planowych zabiegw naczyniowych byy przechowywane wbezwodnym sproszkowanym chlorku sodu. Po730 dniach preparaty byy nawadniane, naskrek oddzielany, aKC izolowane. Nastpnie KC byy hodowane przez 7 i21 dni. ywotno hodowanych KC sprawdzano wtecie syntezy enzymw. Domedium dodawano BrdU wbudowywujce si doDNA. Wyniki Ksztat KC pozosta bez zmian. Komrki zwszystkich piciu warstw naskrka zostay zidentyfikowane. Wrd caej populacji dominoway pojedyncze due komrki przypominajce ksztatem te zwarstwy spinosum igranulosum. Wykazyway one pen aktywno enzymatyczn. Komrki te wbudowyway wpewnym stopniu BrdU, podczas gdy inne KC nie wykazyway takich waciwoci. Wnioski Przechowywanie KC wbezwodnym sproszkowanym chlorku sodu nie zatrzymuje aktywnoci enzymatycznej niektrych KC. Tametoda moe pomc widentyfikacji KC onajwyszej zdolnoci proliferacyjnej nalecych dotzw. zarodnikowych komrek macierzystych. The last paper documented that human skin preserved in anhydrous pulverized sodium chloride for months and transplanted to skin mice and humans is taken by the recipient. The grafts were characterized by aggressive proliferation of keratinocytes (KC) seen on immunohistochemical section stained for BrdU. Clinically there was evident hyperkeratosis. Dehydration in sodium chloride stopped proliferation and transplantation brought about restarting of mitoses. This model allowed toidentify cells that first undergo mitosis after contact with the recipient. Would these cells be the spore-like stem cells? Materials and methods Fragments of normal human leg skin harvested during elective vascular surgery were preserved in anhydrous pulverized sodium chloride. After 7 to30 days they were rehydrated, the epidermis was separated and KC were isolated. They were cultured for 7 and 21 days. Viability of cultured KC was tested in CVT assay (Boituum). BrdU was added toculture medium. Results The morphological shape of KC was totally preserved. Cells from all 5 epidermal layers could be identified. Among the whole population single large cells resembling byshape those from stratum spinosum and granulosum revealed full enzymatic activity. Since in culture KC change their shape it was not possible toobjectively
122
identify their site of origin. These cells slightly incorporated BrdU whereas other KCs did not. Further identification of this population is needed. Conclusions Preservation of KC in anhydrous pulverized sodium chloride does not stop some single cells todisplay enzymatic activity upon setting in culture. This method may help toidentify KC of highest proliferative capacity probably belonging tothe so called spore-like stem cells.
Niegojce si owrzodzenia ylne keratynocyty, skra waciwa, ziarnina costanowi przyczyn Non-healing venous ulcers keratinocytes, dermis, granulation tissue which are defective
Olszewski WL1,2, Gakowska H1
Pozostaje otwart kwesti, wktrych warstwach skry naley szuka przyczyny braku pokrycia powierzchni owrzodzenia przez naskrek wowrzodzeniach ylnych: wsamym naskrku (keratynocyty KC), komrkach dermis (D) czy ziarninie(Z). Cel pracy Cel pracy stanowio zbadanie procesu gojenia wnaskrku, skrze waciwej iziarninie. Materia imetody Pobierano wycinki zbrzegu owrzodzenia obejmujce naskrek iskr waciw, ziarnin zerodkowej czci owrzodzenia, naskrkowe wyspy spontanicznie rosnce na ziarninie. Biopsje wykonano u 20 chorych. Wyniki Brzegi owrzodzenia: KC wykazyway ekspresj HLA DR iantygenu PCNA, p63 (komrki macierzyste) iCD29 (komrki przejciowe) oraz keratyn 10, 16 i17. Nie stwierdzano obecnoci komrek Langerhansa napograniczu KC iD. Skra waciwa: D wykazywaa normaln struktur znielicznymi naciekami. Widoczne byy pojedyncze makrofagi (MF) igranulocyty (PMN), brak byo limfocytw (L), obecne byy tylko nieliczne fibroblasty iwkna kolagenowe. Ziarnina: Ziarnina bya pozbawiona wdolnej warstwie limfocytw ifibroblastw oraz kapilarw. Grna warstwa zawieraa gwnie PMN iMF, fibroblasty inaczynia kapilarne. Wyspy naskrkowe: Od6 do10 warstw KC, gsta infiltracja MF, brak PMN, liczne naczynia wosowate. Wnioski Brak powstawania struktury skry wziarninie wydaje si by czynnikiem odpowiedzialnym zabrak pokrycia owrzodze przez KC. An open question is which skin layers should be naturally reconstructed first in venous ulcers in order tocover the surface byepidermis. Aim Tostudy the healing process in epidermis, dermis and granulation tissue of venous ulcers. Material and methods Tissue specimens of ulcer edge with epidermis and dermis, granulation tissue from mid portion of ulcer, epidermal islands spontaneously growing on granulation tissue, tissue from the site of ulcer edge biopsy were obtained from 20 patients. Results Ulcer edge: KC expressed HLA DR and proliferating cell nuclear antigen, p63 (stem cell), CD29 (transient cell) and keratin 10, 16 and 17. There were no Langerhans cells between border-line KC. Dermis: Dermis at the ulcer edge showed normal structure with few infiltrates. Macrophages (mf) and few granulocytes (PMN), no lymphocytes (L), only few fibroblasts and collagen fibers were seen. Granulation tissue: Granulation tissue was in the bottom layers deprived of lymphocytes and fibroblasts and showed few vessels. Upper layer contained mostly PMNs, lower layer few MFs, fibroblasts and blood capillaries. Epidermal islands: Six toten KC layers, densely infiltrating mfs, no PMNs, multiple blood capillaries were seen. Edge biopsy site: Seven days after biopsy of ulcer edge KC proliferated vigorously and migrated upon granulation tissue. There were dense mf and PMN infiltrates. Skin defects after biopsy were healed up within 10 days. Conclusions Lack of formation of dermal structure in the granulation tissue seems tobe the factor responsible for lack of covering of ulcer byKC.
Bakteriologia ylakw iowrzodzenia podudzi ich przypuszczalna rola wpatogenezie zmian skrnych Bacteriology of varicose veins and leg ulcers their presumptive role in pathogenesis of skin changes
Olszewski WL1,2, Mocicka-Wesoowska M2, Swoboda E3, Zaleska M1, Andziak P2
1 Centrum Bada Medycznych Polskiej Akademii Nauk wWarszawie 2 Centralny Szpital Kliniczny MSW wWarszawie 3 Katedra iZakad Mikrobiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Jedna zhipotez ylnej etiologii owrzodzenia podudzia zakada, einfekcja bakteryjna y, pochodzca zeskry koczyny, jest gwnym czynnikiem odpowiedzialnym zazmiany wskrze prowadzce dopowstania owrzodzenia. Bakterie przenika Evereth Publishing, 2012
123
jce skr stp wnikaj dokrenia ylnego przez ciany naczy wosowatych, ulegaj adherencji dokomrek rdbonka lub sfagocytowane przez granulocyty zmarginalizowane nacianie y ukadu powierzchownego. Aktywacja granulocytw prowadzi douszkodzenia rdbonkw inaciekw wtkance okoonaczyniowej. Powstae owrzodzenia swtrnie kolonizowane przez bakterie zeskry iokolic krocza. Cel pracy Identyfikacja komrek bakteryjnych iich DNA wcianie ylakw (C2 CEAP) oraz owrzodzeniach ylnych koczyn dolnych (C56) wodniesieniu doczstoci wystpowania fenotypw iich podobiestwa genetycznego wyach iowrzodzeniach. Metody Badania przeprowadzono ustu losowo wybranych pacjentw zylakami (C2) i50 pacjentw zowrzodzeniami podudzi (C56). Fragmenty yy odpiszczelowej byy pobierane podczas planowych operacji, akontrolne oddawcw narzdw. Pobierano take fragmenty dna owrzodzenia. Bakteriologia (hodowla, 16sRNA ipodobiestwo genetyczne wtecie RAPD): wykonano barwienia immunohistochemiczne fragmentw y. Wyniki Bakteryjne szczepy zostay zidentyfikowane wylakach w40% preparatw, a16sRNA (DNA) w52%. Wyach kontrolnych bakterie stwierdzono w4%. Skra wmiejscu nacicia poodkaeniu wykazaa obecno ywych bakterii w4%. Owrzodzenia ylne byy zakaone w100%. ylaki iziarnina zowrzodzenia byy skolonizowane gwnie przez Staphylococci aureus istafilokoki koagulazo-ujemne, za owrzodzenia rwnie przez paeczki Gram-ujemne. Stafilokoki ylakw iowrzodzenia wykazyway podobiestwo genetyczne wokoo 90%. W52% badanych cian ylakw stwierdzono nacieki granulocytarne imakrofagalne. Wnioski Zakaenia wasnymi bakteriami skry mog by czynnikiem wpatomechanizmie uszkodzenia y ukadu powierzchownego (ylaki) iprzypuszczalnie tworzenia owrzodze ylnych. One of the hypotheses of leg venous ulcer etiology is that primary bacterial infection of veins, originating from foot skin, is the primary factor responsible for skin changes. Bacteria penetrating foot skin enter venous circulation through capillary wall and adhere toendothelial cells or are taken up bygranulocytes which adhere tovenous wall. Damage of the vein causes secondary changes in adjacent skin with necrosis in some cases. Eventually, ulcer is formed. Secondarily, ulcers are colonized bybacteria from skin and perineal area. Aim Toidentify bacterial cells and their DNA in varicous veins (C2 CEAP classification) and leg venous ulcer (C56) with respect tothe frequency of phenotypes and their similarities in veins and ulcers. Methods Studies were carried out in 100 randomly selected patients with various veins (C2) and 50 patients with leg ulcers (C56). Saphenous vein specimens were harvested during elective operations and controls from organ donors. Ulcer tissue biopsies were made. Bacteriology (culture, 16sRNA and genetic similarity in pulse electrophoresis) and immunohistochemical staining were done. Results Bacterial isolates were identified in varicous veins in 40% of specimens and bacterial 16sRNA (DNA) in 52%. Control veins were positive in 4%. Skin at the disinfected incision site for vein harvesting contained proliferating bacteria in 4%. Venous ulcers were infected in 100%. Veins and ulcer granulation tissue were colonized mainly byStaphylococci aureus and coagulase-negative, however, ulcers also revealed presence of Gram-negative bacilli. Fifty-two percent of varicoes vein specimens were inflitrated bygranulocytes and macrophages. Conclusions Bacterial infections may be afactor in the pathomechanism of damage of lower limb superficial veins (varices) and presumably formation of venous ulcers.
Wybrane czynniki ryzyka rozwoju odleyn uchorych operowanych wstpne wyniki bada
Popow A1,Szewczyk MT1
Zakad Pielgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum im. L. Rydygiera wBydgoszczy, Uniwersytet M. Kopernika wToruniu
Odleyny sjednym zgwnych problemw chorych hospitalizowanych znajdujcych si wzym stanie oglnym, szczeglnie lecych pozabiegu operacyjnym, dotknitych rnymi oglnoustrojowymi schorzeniami. Wopiece nad chorym bardzo wane jest holistyczne podejcie isystematyczne podejmowanie kompleksowych dziaa profilaktycznych ograniczajcych wpyw czynnikw ryzyka rozwoju odleyn. Celem bada,m.in. napodstawie programu Decubitus, zastosowania skali oceny ryzyka rozwoju odleyn iinnych ran, byo okrelenie czynnikw predykcyjnych iich wpywu nazagroenie ipowstanie odleyny. Badania prowadzono wrd wszystkich chorych hospitalizowanych wokresie jednego roku wczterech wybranych oddziaach szpitala Uniwersyteckiego nr 2 wBydgoszczy. Wyniki Wrd chorych zodleynami, ktrych stan zdrowia okrelano jako ciki byo istotnie wicej osb znadcinieniem ttniczym, cukrzyc, miadyc, POChP, astm, ograniczon sprawnoci ruchow, stanem podgorczkowym iobrzkami. Pacjentw, uktrych wtrakcie pobytu wszpitalu doszo dorozwoju odleyn, czciej (napograniczu istotnoci statystycznej) hospitalizowano te wtrybie nagym. Chorzy
124
znabytymi wszpitalu odleynami cechowali si znamiennie duszym okresem hospitalizacji oraz istotnie starszym wiekiem. Ponadto wgrupie tej stwierdzono istotnie niszy minimalny imaksymalny poziom biaka wtrakcie hospitalizacji, istotnie niszy poziom hemoglobiny wmomencie przyjcia oraz minimalny poziom hemoglobiny wtrakcie hospitalizacji.
Ocena skutecznoci i przydatnoci kompleksowej terapii w leczeniu ran przewlekych aspekty kliniczne i mikrobiologiczne
Sopata M
Katedra i Klinika Medycyny Paliatywnej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Wstp Wszystkie rany przewleke maj bardzo skomplikowan i zoon etiologi. Rnice w patogenezie pozwoliy podzieli je na: odleyny, owrzodzenia ylne podudzi, stop cukrzycow czy owrzodzenia ttnicze. Szczeglny typ rany przewlekej stanowi te owrzodzenie nowotworowe. Kady rodzaj rany wymaga osobnego postpowania i leczenia w oparciu o biec, aktualn wiedz. Czsto pomimo prowadzenia prawidowego leczenia, niektre z ran si nie goj lub lecz si bardzo powoli. Cel pracy Celem pracy bya m.in. ocena skutecznoci i przydatnoci monitorowanego kompleksowego leczenia trzech rodzajw ran przewlekych przy zastosowaniu opatrunkw zapewniajcych wilgotne rodowisko i antyseptyku. Oceniano wpyw stosowanego leczenia na zmiany stanu klinicznego ran, skuteczno i szybko ich gojenia. Badano skad flory bakteriologicznej trzech rodzajw ran, ze szczeglnym uwzgldnieniem patogenw alarmowych, jej zmiany, wpywu na skuteczno, czas i szybko ich gojenia. Ocenie poddano ryzyko wystpienia powika miejscowych i oglnych w trakcie leczenia. Zastosowane sposoby leczenia s skuteczne i przydatne w uzyskaniu poprawy klinicznej, polegajcej na redukcji tkanki martwiczej, zmniejszaniu si iloci wysiku, blu we wszystkich grupach chorych oraz dodatkowo zmniejszaniu si odoru u chorych z owrzodzeniami nowotworowymi, a take przyspieszeniu ziarninowania i naskrkowania u chorych z odleynami i owrzodzeniami goleni, u ktrych w skad 34-tygodniowej kompleksowej terapii wczony by dichlorowodorek oktenidyny.
Wykorzystanie kinezyterapii ifizykoterapii wusprawnianiu chorego zagroonego rozwojem odleyn

Spannbauer A1,2, Mika P3, Jaworek J1, Berwecki A2
1 Wydzia Nauk oZdrowiu Uniwersytetu Jagielloskiego, Collegium Medicum wKrakowie 2 Szpital zakonu Bonifratw w. Jana Grandego wKrakowie 3 Zakad Rehabilitacji wReumatologii iGeriatrii Akademii Wychowania Fizycznego wKrakowie
Leenie wku jest podstawow, zwyczajowo stosowan metod leczenia ciko chorych. Zmedycznego punktu widzenia wpewnych sytuacjach terapia spoczynkowa jest uzasadniona, jednak niedobr ruchu prowadzi dozaburzenia funkcji poszczeglnych ukadw, anawet powika gronych dla ycia. Nale donich midzy innymi: zakrzepica y gbokich, zapalenie puc, odleyny, niewydolno ukadu krenia, niewydolno oddechowa oraz zaburzenia funkcji ukadu moczowego czy zaburzenia psychiczne ocharakterze depresji. Zasadnicz rol wzapobieganiu nastpstwom unieruchomienia oraz wich leczeniu odgrywaj wiczenia fizyczne. Rodzaj schorzenia, jego zaawansowanie iczas trwania niepenosprawnoci determinuj typ wicze iintensywno prowadzonej rehabilitacji leczniczej. Zakres wicze, jak iich dawkowanie zawsze powinny by dobierane indywidualnie dla kadego pacjenta. Wleczeniu usprawniajcym chorych lecych wykorzystuje si te fizykoterapi. Nie jest toizolowana forma leczenia, ale element kompleksowego postpowania terapeutycznego odziaaniu przeciwblowym, przeciwzapalnym czy sprzyjajcym regeneracji uszkodzonych tkanek. Zabiegi fizykoterapeutyczne stanowi take przygotowanie dokinezyterapii mini istaww, powodujc rozlunienie tkanek. Rehabilitacja lecznicza wyzwala uosb niepenosprawnych wiele mechanizmw kompensacyjnych, ktre prowadz dopoprawy sprawnoci fizycznej ipsychicznej oraz umoliwiaj lepsz adaptacj dozmienionych przez chorob warunkw ycia. Strategia postpowania zchorym lecym opiera si nadziaaniu caego zespou opieki zdrowotnej, wktrym przewidziany jest udzia pielgniarek, lekarzy, fizjoterapeutw, dietetykw oraz psychologw. Te rwnorzdne dziaania rnych profesjonalistw wzajemnie si uzupeniaj iwspieraj, dc douzyskania przez chorego jak najwyszej moliwej jakoci ycia.
125
Rola terapii miejscowej wleczeniu owrzodze ylnych

Szewczyk MT1,2
Onowoczesnych specjalistycznych opatrunkach mwi si zazwyczaj, esone przyjazne ranie, poniewa waciwie dobrane w zalenoci od oceny oyska rany wzmacniaj proces gojenia. Wyrnia si opatrunki zrnicowane m.in. pod wzgldem: 1. Moliwoci absorpcyjnych (chonne, chonne izatrzymujce wod, zatrzymujce wod, nawadniajce). 2.Poziomu okluzji (bez okluzji, pokluzyjne, zokluzj). 3. Formy (pytka samoprzylepna, pytka bez przylepca, wkna/sznury wkien, ele, pasty, granulki). 4. Ksztatu (np.standardowa pytka prostoktna). 5. Dodatkowych waciwoci, np.przeciwdrobnoustrojowych (zawarto jonw Ag, preparatw jodu), przeciwzapachowych (np.zawarto impregnatu wgla aktywowanego) lub pobudzajcych proliferacj komrek (np.zawarto kolagenu). Wanym zadaniem przed zastosowaniem opatrunku jest ocena rany, ale itake ocena waciwoci opatrunku, ktra powinna obejmowa: aktualny stan opatrunku przed ipozdjciu (np.przeciekanie, zabrudzenie banday lub odziey); stopie przesiknicia opatrunku bdcego wbezporednim kontakcie zran; stopie przesiknicia opatrunku wtrnego (majcego zazadanie dodatkowe pochanianie wilgoci i/lub umocowanie opatrunku pierwotnego); ocena ciaru/wilgotnoci opatrunku, koloru, zapachu ikonsystencji wysiku zwizanego opatrunkiem; przyleganie dorany itowarzyszcy zmianie opatrunku bl/dyskomfort; ocena, czy wysik nie powoduje maceracji ipodranienia skry. Opatrunek specjalistyczny powinien regulowa parametry mikrorodowiska oyska rany.
Aspekty praktyczne iodrbnoci techniki NPWT wleczeniu najciszych ran wprzebiegu zespou stopy cukrzycowej
Tusiski M1, Borys S2, Kawa I1
1 Oddzia Kliniczny Kliniki Chirurgii Oglnej, Endoskopowej iNaczyniowej Szpitala Uniwersyteckiego wKrakowie 2 Oddzia Kliniczny Kliniki Chorb Metabolicznych Szpitala Uniwersyteckiego wKrakowie
Technika NPWT maobecnie ugruntowan iniepodlegajc dyskusji pozycj wleczeniu ran. Upodstaw metody ley dostarczenie kontrolowanego ujemnego cinienia downtrza rany. Jest ona szczeglnie przydatna wleczeniu ran wprzebiegu zespou stopy cukrzycowej (ZSC). Rany wprzebiegu najciszych klinicznie ZSC czsto maj charakter jamisty, drcy wzdu przestrzenie anatomicznych lub przeszywajcych stop wmiejscu ubytkw koci. Technika NPWT zpowodzeniem moe by czona zcigym drenaem przepywowym, unieruchomieniem kontaktowym lub stabilizacj zewntrzn. Moe rwnie suy zabezpieczeniu patw skrnych iprzeszczepw skry poredniej gruboci. Celem pracy jest przedstawienie wasnych dowiadcze praktycznych zestosowania technik NPWT u23 chorych znajciszymi postaciami ZSC, omwienie miejsca NPWT wstrategii postpowania wZSC imoliwoci czenia zinnymi technikami leczenia. Uwszystkich 23 chorych zmiany byy nastpstwem masywnej infekcji, penetroway dokoci lub wykazyway kliniczne iradiologiczne cechy zapalenia koci. Trzynastu chorych wtoku leczenia lub przed nim byo poddanych rewaskularyzacji wewntrznaczyniowej. U10 chorych zmiany byy nastpstwem gwnie neuropatii cukrzycowej. Zuwagi narozlego ubytkw imnogo rodzajw zmian nie poddawano wynikw leczenia opracowaniu ilociowemu iskupiono si naich ocenie jakociowej. Zuwagi naksztat stopy, czsto uprzednio przebyte amputacje, rozlege opracowania chirurgiczne, wystpowanie jednoczesne kilku ran czy stosowanie drenau przepywowego, aplikacja NPWT wprzebiegu ZSC zuzyskaniem zadowalajcej szczelnoci jest trudna technicznie, pracochonna ikosztochonna. Praca zpraktycznego punktu widzenia prezentuje techniki uatwiajce aplikacje opatrunku wsytuacjach typowych, takich jak stan poklinowym wyciciu rdstopia, owrzodzenie pity drce wzdu podeszwy, zakaenie wprzebiegu neuroartropatii Charcot obejmujcej koci stpu zcig instillacj. Prezentacja jest obficie wzbogacona dokumentacj fotograficzn ifilmow. NPWT wcznoci zdrenaem przepywowym znajduje miejsce wtoku leczenia ZSC, pouprzednim opracowaniu chirurgicznym. Jest dobrym narzdziem wspomagajcym leczenie masywnej infekcji ikorekcj chirurgiczn wtrakcie leczenia ZSC, przyczyniajcym si dopoprawy wynikw iskrcenia czasu leczenia.
126
prezentacje plakatowe Cytokiny iczynniki wzrostu pynu tkankowego/limfy skry reguluj proliferacj idojrzewanie keratynocytw Regulation of tissue fluid/lymph cytokines and growth factors of human keratinocyte proliferation and differentiation
Domaszewska-Szostek A1, Zaleska M1, Olszewski WL1,2,3
1 Centrum Bada Medycznych Polskiej Akademii Nauk wWarszawie 2 Centralny Szpital Kliniczny MSW wWarszawie 3 The Norwegian Radiumhospital Rikshospitalet, Oslo
Wstp Wpoprzednich badaniach wasnych wykazano obecno szeregu czynnikw wzrostu icytokin wpynie tkankowym/limfie (TF/L) skry wsteniach wyszych ni wsurowicy. Wkonsekwencji uzyskanych wynikw podjto prb przeanalizowania, czy TF/L moe mie wpyw naregulacj wzrostu idojrzewania keratynocytw (KC). Cel pracy Zbadanie wpywu TF/L naproliferacj irnicowanie KC, ich markerw oraz komrek macierzystych. Materia imetody KC byy izolowane zeskry koczyn dolnych ihodowane przez 1 do7 dni wTF/L. Fenotypy zostay zidentyfikowane przy uyciu przeciwcia przeciwko p63, CD29, Ki-67 iPCNA. Blokowanie cytokin przeciwciaami pomogo oceni, ktre czynniki pobudzay proliferacj irnicowanie KC. Wyniki KC hodowane wTF/L wykazay wyszy procent figur podziau komrek warstwy podstawnej ikomrek siostrzanych (ang. daughter cells), atake niszy odsetek zrnicowanych komrek zwarstw wyszych. Obserwowano rwnie wyszy odsetek komrek p63 iCD29. Neutralizacja IL-1b, IL-6, TNF-, KGF powodowaa zmniejszenie odsetka komrek mitotycznych. Neutralizacja KGF obniaa odsetek komrek p63 iCD29. Wnioski Cytokiny iczynniki wzrostu TF/L maj pobudzajcy wpyw naproliferacj podstawnej warstwy KC, ale nie naich rnicowanie. KGF okaza si najsilniejszym stymulatorem proliferacji. Introduction Our previous studies revealed presence of anumber of growth factors and cytokines in human skin tissue fluid/lymph (TF/L) at levels higher than in serum. This prompted us tostudy whether TF/L may have aregulatory effect on keratinocyte (KC) growth. Aim Tostudy the effect of TF/L on proliferation and differentiation of KC and their stem cell markers expression. Material and methods KC were isolated from lower limb skin and were cultured for 1 to7 days in TF/L. Phenotypes were identified using antibodies against p63, CD29, Ki-67 and PCNA. Blocking of cytokines with antibodies helped toestimate which cytokine stimulated KC proliferation and differentiation. Results KC cultured in TF/L showed higher than in controls percentage of dividing and elongated cells from basal layer as well as lower percentage of differentiated cells from upper layers. Higher percentage of p63 and CD29 positive cells was also observed. Neutralization of IL-1, IL-6, TNF-, KGF caused decrease in percentage of mitotic cells. Neutralization of KGF decreased percentage of p63 and CD29 positive cells. Conclusion TF/L cytokines have astimulating effect on proliferation of basal KC but not on their differentiation. KGF turned tobe astrong stimulator.
Leczenie infekcji grzybiczych uchorych zranami przewlekymi pooparzeniach

Glik J1, Kawecki M1,2, Klama-Barya A1, Maj M1, Nowak M1
Wstp Coraz czciej rozpoznawanym powikaniem leczenia rozlegych ran przewlekych, wtym take oparzeniowych, jest infekcja grzybicza miejscowa iuoglniona. Pno rozpoznana iniewaciwie leczona moe doprowadzi dopowanych nastpstw, zezgonem wcznie. Cel pracy Celem pracy jest przedstawienie problemu infekcji grzybiczych oraz efektw ich leczenia uchorych zranami przewlekymi pooparzeniu wpraktyce klinicznej Centrum Leczenia Oparze (CLO) wSiemianowicach lskich. Materia imetody Wpracy poddano analizie retrospektywnej dokumentacj chorych oparzonych hospitalizowanych wlatach 20072012 wCLO, uktrych potwierdzono lub podejrzewano wystpowanie zakae grzybiczych rany i/lub zakae uoglnionych. Analiza obejmowaa ocen skali problemu wystpowania zakae grzybiczych wporwnaniu zinnymi infekcjami uchorych oparzonych, okrelenie sytuacji klinicznych najczciej predysponujcych dowystpowania grzybic oraz wpywu antybiotykoterapii empirycznej oraz celowanej wprzypadku podejrzenia lub potwierdzenia infekcji grzybiczych narokowanie przeycia pacjentw zurazem oparzeniowym. Wnioski 1. Zakaenia grzybicze istotnie
127
wikaj przebieg leczenia ran przewlekych oparzonych pacjentw, anieodpowiednio wczenie wdroone leczenie antymykotyczne wkrtkim czasie moe sta si przyczyn zgonu.
Kompleksowe postpowanie zran koczyn dolnych Comprehensive treatment of the wound in the leg
Guszczak A
Przychodnia leczenia ran ipielgnacji stp Centrum Stopy, d, Warszawa
Wprowadzenie Rana odpocztku jej powstania pozostaje skolonizowana przez drobnoustroje. Gojenie rany jest uzalenione odwielu czynnikw,m.in. odrodzaju rany, rodowiska imiejsca lokalizacji, aprzede wszystkim odmetod irodkw leczenia. Miejscem trudnym iwymagajcym dugotrwaego leczenia powstaych ran nakoczynach dolnych sway przypaznokciowe, szczeliny, odleyny, pknicia pit, owrzodzenia goleni. Naog silnie skolonizowane bakteriami rany leczone stylko zapomoc antybiotykw doustnych iaplikowanych miejscowo, gdzie najczstsz metod zabiegow jest ingerencja chirurgiczna, ktra wznacznym stopniu koczy si czciow lub cakowit amputacj koczyny. Niestety bardzo rzadko stosuje si pobieranie materiau dobadania laboratoryjnego, ktry tak naprawd jest pierwszym krokiem doleczenia przewlekych ran. Rwnie diagnostyka pomiarowa, jak wprzypadku owrzodze ylnych pomiar cinienia ylnego, USG Doppler, tomograf, jest badaniem niestandardowym. Zapomina si lub cakowicie omija aspekt oczyszczenia rany przemywania, doboru odpowiednich rodkw imateriaw, opatrunkw adekwatnych dofazy rany. WPolsce praktycznie wogle nie stosuje si adnych udogodnie wpostaci odcienia, amortyzacji poprzez zastosowanie ortez, wkadek czy butw podcinieniowych. Rany przewleke, ktre wymagaj szerokiej kompleksowej opieki, pozostaj bez odpowiedniego postpowania. Maa liczba specjalistycznych placwek zajmujcych si kompleksowo leczeniem i pielgnowaniem rany, aprzede wszystkim brak profilaktyki doprowadza dowzrostu iloci ran przewlekych, awkonsekwencji inwalidztwa. Cel pracy Celem pracy jest przedstawienie przypadkw pacjentw zranami wobrbie koczyn dolnych zprezentacj przebiegu leczenia isposobu pielgnacji. Materia Materia stanowi rany ornej etiologii zzaprezentowanymi metodami irodkami postpowania. Pielgnowane zapomoc specjalistycznych opatrunkw, jak rwnie metod fitoterapii iapitoterapii oraz uycia urzdzenia doopracowania skry stp frezarki. Wyniki Poczenie tradycyjnych metod leczenia znowoczesn pielgnacj w oparciu o podologi i podiatri, jako moliwoci zabiegowych, przynosi doskonale rezultaty pozwalajce przyczyni si doznacznie szybszego gojenia ran iusprawnienia pacjenta. Wnioski Oglna wiadomo lekarzy ipielgniarek, jak rwnie edukacja pacjenta omoliwoci leczenia ran pozwoli nazmniejszenie liczby powika. Szybkie reagowanie iodpowiednie postpowanie pozwala naskrcenie czasu leczenia, aconajwaniejsze nazmniejszenie iloci amputacji. Introduction The wound from the very beginning is colonized bymicroorganisms. The wound healing is dependent on many factors such as: type wounds, environment and location, and above all of the methods and means of treatment. Place adifficult and demanding long-term treatment of wounds resulting in lower limbs, are toe nail, slots, pressure sores, cracking heels, leg ulcers. In general, heavily colonized with bacteria wounds are treated only with oral antibiotics and topical of applied. Where the most common methods of treatment is surgical intervention, which largely ends with apartial or complete amputation of the limb. Unfortunately, very rarely used collection of material for laboratory examination, which is really the first step in treating chronic wounds. Also, standardized tests are not diagnostic measurement as in the case of venous ulcers, venous pressure measurements, Doppler ultrasound, CT. It is often forgotten or overlooked aspect completely, clean the wound washing, selection of appropriate resources and materials relevant tothe phase of dressing wounds. In Poland, almost did not apply any form of relief facilities, depreciation through the use of braces, shoe inserts or vacuum. Chronic wounds, which require extensive comprehensive care, are left without appropriate management. Asmall number of specialized institutions dealing with complex wound treatment and caring, and above all the lack of prevention leads toanumber of chronic wounds and increased disability. The presentation is toshow the cases of patients with wounds in the area of the lower limbs, where it will be presented tothe treatment and care. Material The wounds of various etiologies with the presented methods and means of conduct. Care using specialized dressings, as well as phytotherapy and apitherapy methods and equipment used todevelop askin of the feet milling. Results The combination of traditional and modern methods of treatment based care podiatry as apossible treatment, it brings excellent results allow tocontribute toamuch faster healing of wounds and restore the efficiency of patient. Conclusions General awareness of doctors and nurses as well as patient education on methods and treatment of wounds, will reduce the number of complications. Quick response and appropriate treatment, can reduce time of treatment, and what is the most importantly toreduce the number of amputations.
128
Otwarte, jednoorodkowe badanie porwnawcze oceniajce bezpieczestwo iskuteczno alginoelu Flaminal Forte wleczeniu przewlekych owrzodze ylnych
Grzela T1,2, Sollie P3
1 Pracownia Biologii Molekularnej, Zakad Histologii iEmbriologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego wWarszawie 2 Centrum Flebologii, Klinika Zdrowych Ng wWarszawie 3 FlenPharma, Kontich
Wstp Gwnym celem leczenia ran przewlekych jest, zgodnie zkoncepcj TIME, zapewnienie optymalnego rodowiska rany oraz skuteczna kontrola drobnoustrojw kolonizujcych tran. Taki zoony mechanizm dziaania zapewnia Flaminal Forte el alginianowy zkompleksem enzymatycznym GLG. Chocia dotychczasowe obserwacje kliniczne potwierdziy skuteczno Flaminalu w leczeniu ran przewlekych, jego wpyw na ran, szczeglnie na poziomie molekularnym, pozostaje niejasny. Cel pracy Ocena klinicznych ibiochemicznych efektw dziaania alginoelu Flaminal Forte wporwnaniu doleczenia przy uyciu opatrunku hydrokoloidowego upacjentw zowrzodzeniami ylnymi goleni. Materiay imetody Omiu pacjentw, speniajcych kryteria wczenia/wyczenia, kady zdwiema ranami oetiologii ylnej, potwierdzonej badaniem Duplex-Doppler; obie rany podobnej wielkoci; losowo kwalifikowane doleczenia jedna opatrunkiem hydrokoloidowym, druga elem Flaminal Forte oraz opatrunkiem hydrokoloidowym. Leczenie trwao 28 dni, opatrunki zmieniano zalenie odiloci wysiku, co37 dni. Poza kliniczn ocen rany, wdniach 0, 14. i28. dodatkowo pobierano prbki wysiku (dooznaczania aktywnoci MMP) oraz biopsje zdna rany (dobada molekularnych). Wyniki iWnioski Wczasie 4-tygodniowej obserwacji nie wykazano statystycznie znamiennych rnic wgojeniu ran leczonych Flaminalem wraz zopatrunkiem hydrokoloidowym, wstosunku doran leczonych samym hydrokoloidem. Chocia stwierdzono, erany leczone Flaminalem cechowaa wiksza rednia zawarto ziarniny wstosunku dotych leczonych tylko opatrunkiem hydrokoloidowym, jednak rnica tanie bya istotna statystycznie. Badania zuyciem mikromacierzy wykazay natomiast, erany leczone Flaminalem charakteryzuje znaczcy wzrost redniej ekspresji wybranych czynnikw regulujcych angiogenez (m.in. serpiny E1, TIMP-1, IL-8, TGF-1 oraz ANG), szczeglnie wyranie widoczny w14. dniu leczenia. Pomimo maej grupy badanej, wziarninie ran leczonych Flaminalem wykazano statystycznie znamienny wzrost ekspresji ANG oraz, nagranicy istotnoci, wzrost ekspresji serpiny E1. Analiza zymograficzna wysikw wykazaa, eprbki pobrane zran leczonych Flaminalem Forte charakteryzowaa nisza aktywno elatynolityczna ni wysiki zran leczonych samym opatrunkiem hydrokoloidowym. Wtecie in vitro, stosujc metod zymografii fluorescencyjnej stwierdzono, eFlaminal Forte wykazywa bezporedni, zaleny odstenia, hamujcy wpyw naaktywno metaloproteinaz MMP-2 iMMP-9. Podsumowanie Pomimo maej grupy badanej ikrtkiego czasu obserwacji Flaminal Forte powoduje statystycznie znamienny wzrost ekspresji ANG oraz wykazuje bezporedni wpyw hamujcy naaktywno metaloproteinaz MMP-2 iMMP-9. Weryfikacja statystycznej istotnoci pozostaych wynikw wymaga jednak dalszych bada, przeprowadzonych wwikszej grupie pacjentw.
Miejsce opatrunku zpianki poliuretanowej nasczonej siarczanem srebra wleczeniu infekcji ran przewlekych
Kawecki M1,2, Glik J1, Sopolski P1, Maj M1, Nowak M1
Praca jest relacj zzastosowania opatrunku zpianki poliuretanowej nasczonej siarczanem srebra wleczeniu infekcji ran przewlekych. Zuwagi nasystem absorpcji iprzylegania dorany, opatrunek charakteryzuje si korzystnymi wasnociami fizycznymi. WCentrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich opatrunek zastosowano wleczeniu 15 chorych zranami przewlekymi rnego pochodzenia. Zwrcono szczegln uwag naatwo zastosowania produktu, bezbolesne usuwanie iaplikacj, dobre dziaanie przeciwbakteryjne iabsorpcyjne wydzieliny zrany. Wnioski Opatrunki zpianki poliuretanowej nasczonej siarczanem srebra dobrze peni funkcj bakteriobjcz iabsorpcyjn wranie, redukuj bl towarzyszcy procedurom pielgnacyjnym, sprzydatne wleczeniu ran przewlekych rnego pochodzenia.
129
Schemat wielospecjalistycznego leczenia chorych zestop cukrzycow wdowiadczeniu Centrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich
Kawecki M1,2, Glik J1, Sopolski P1, Podlewski B1, Grabowski M1, Maj M1, Knefel G1, Nowak M1
Zesp stopy cukrzycowej toobecno infekcji, owrzodzenia, destrukcji tkanek gbokich zneuropati imikroangiopati. Rokowanie pogarsza wspistnienie miadycy ttnic koczyny. Zuwagi nadue zagroenie amputacj koczyny iczsto wystpowania tego powikania wcukrzycy, waciwe leczenie chorych zestop cukrzycow staje si istotnym problemem spoecznym. Praca opiera si namateriale 210 chorych zestop cukrzycowa leczonych wCentrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich wlatach 20062012, wwieku 3376 lat, rednia wieku 42 lata, 61 kobiet i149 mczyzn. Program interdyscyplinarnego leczenia chorych zestop cukrzycow polega nakonsekwentnym udziale nastpujcych elementw: wyrwnanie metaboliczne cukrzycy ileczenie chorb towarzyszcych, leczenie chirurgiczne (nacicia, drenae, amputacje, przeszczepy skry) wraz zprocedurami hydrochirurgicznymi, zabiegi rewaskularyzacyjne, antybiotykoterapia, hiperbaria tlenowa, miejscowa terapia podcinieniem, miejscowe leczenie rany (opatrunki specjalistyczne) oraz odcianie koczyny, fizykoterapia iusprawnienie ruchowe, edukacja chorych iwsparcie psychologiczne. Wyniki U58 (27,6%) chorych stwierdzono cakowite zagojenie si ran bez jakichkolwiek amputacji. U84 (40%) chorych obserwowano znaczn popraw stanu miejscowego (oczyszczenie si ran ztkanek martwiczych, dekontaminacja rany), ostateczne wyleczenie rany pozastosowaniu wolnego przeszczepu skry poredniej gruboci. U26 (12,3%) pacjentw wykonano wtrakcie leczenia amputacje wzakresie palcw stopy ikoci rdstopia oraz podudzia. Dwudziestu dwch (10,4%) pacjentw zrezygnowao wtrakcie leczenia zkontynuowania hiperbarii tlenowej powykonaniu od1 do19 ekspozycji zewzgldu napogorszenie si stanu zdrowia (powikania laryngologiczne 10 chorych, nasilenie objaww przewlekej niewydolnoci krenia 7chorych, klaustrofobia 3 chorych, niewyrwnana cukrzyca 2 chorych). Jedenastu (5,2%) pacjentw zrezygnowao samowolnie, bez podawania przyczyny. Napodstawie wykonanej oksymetrii przezskrnej zdyskwalifikowano zleczenia tlenem hiperbarycznym 9 chorych, uktrych nie zaobserwowano prawidowej odpowiedzi napoda 100% tlenu podczas badania; poziom pO2 nie przekroczy 20 mmHg. Zabiegi rewaskularyzacyjne wykonano u9 chorych. Wniosek Konsekwentne leczenie wielospecjalistyczne chorych zestop cukrzycowa, polegajce naudziale diabetologa, chirurga oglnego inaczyniowego, hiperbarii tlenowej, miejscowej terapii podcinieniem, racjonalnej antybiotykoterapii, nowoczesnych procedur pielgnacyjnych rany, fizykoterapii iedukacji pozwala naodroczenie oraz redukcj odsetka amputacji koczyny.
Zastosowanie terapii komrkowej wleczeniu ran przewlekych wmateriale Centrum Leczenia Oparze wSiemianowicach
Kawecki M1,2, Klama-Barya A1, abu W1, Hoff-Lenczewska D1, Glik J1, Nowak M1
Wstp WPracowni Hodowli Komrek iTkanek in vitro zBankiem Tkanek Centrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich (CLO) prowadzone snowoczesne procedury hodowli iizolacji komrek, pozwalajce nawykorzystanie wpraktyce klinicznej przeszczepw komrkowych. Uchorych, uktrych brakuje pl dawczych dopobrania wolnego przeszczepu skry poredniej gruboci (WPSPG), bdcego podstawow metod leczenia, istnieje wskazanie dozastosowania alternatywnych metod leczenia zwykorzystaniem terapii komrkowej. Wymagaj one kilkutygodniowej hodowli dajcej wefekcie odpowiedni liczb keratynocytw lub/ifibroblastw, przeszczepianej naodpowiednio przygotowane pole biorcze zwykorzystaniem koncentratu bogato leukocytarno-pytkowego (PLRG) zawierajcego czynniki wzrostu. Dziaalno naukowa Orodka doprowadzia dowprowadzenia dopraktyki klinicznej przeszczepu komrek macierzystych uzyskanych z tkanki tuszczowej. Tkanka ta jest bardzo dobrym rdem somatycznych komrek macierzystych dorosego czowieka. Podobnie jak szpik kostny, jest ona pochodzenia mezodermalnego izawiera heterogenn populacj komrek zrbu, atake stanowi alternatywne rdo tego typu komrek. Komrki macierzyste tkanki tuszczowej mog wykazywa waciwoci immunosupresyjne wreakcji przeszczep przeciwko gospodarzowi, przemawia tozaich przydatnoci kliniczn,
130
copotwierdziy wyniki naszych pilotaowych bada. Materia imetody Wroku 2008 wprowadzono dopraktyki klinicznej wCLO przeszczepy hodowlanych komrek skry zawieszonych wkoncentracie bogato leukocytarno pytkowym. Dodnia dzisiejszego zastosowano jeu52 chorych, wykonujc 69 procedur: 61 razy przeszczepiono autologiczne keratynocyty, 8 razy autologiczne fibroblasty. Dwunastokrotnie zastosowano przeszczep allogenicznych keratynocytw wPLRG oraz 4 razy uyto wycznie sam koncentrat bogato leukocytarno pytkowy wcelu wspomagania leczenia autologicznego przeszczepu skry poredniej gruboci (WPSPG). Wykorzystanie jako nonika dla komrek PLRG, zawierajcego czynniki wzrostu, pozwala naodpowiednie uoenie komrek napowierzchni rany, pobudzenie ich wzrostu, atake dziaa antybakteryjne. Wminionym roku wprowadzono dopraktyki klinicznej CLO nowoczesn procedur przeszczepu komrek macierzystych izolowanych ztkanki tuszczowej. Przeprowadzono 6 przeszczepw autologicznych komrek macierzystych pozyskanych podczas zabiegu liposukcji. Wykorzystano je w leczeniu oparze i owrzodze oraz urazw mechanicznych, a take nastpstw oparze. Wnioski 1. Hodowane in vitro autologiczne komrki skry przeszczepione wzagszczonej masie leukocytarno pytkowej przyspieszaj naskrkowanie rany oparzeniowej. 2. Wysianie keratynocytw ifibroblastw zawieszonych wPLRG nasiateczkowy przeszczep skry autologicznej skutecznie wspomaga zamknicie rany oparzeniowej III. 3. Procedura przeszczepu komrek macierzystych ztkanki tuszczowej narany oparzeniowe iprzewleke wspomaga ich gojenie, pobudza naskrkowanie, ziarninowanie iangiogenez wskrze.
Zastosowanie zamknitego systemu dokontrolowanej zbirki stolca* wprofilaktyce ileczeniu ran. Praca pogldowa woparciu odowiadczenia wasne oraz dostpn literatur opisujc problematyk biegunek wOIT
Konrady Z
Oddzia Anestezjologii iIntensywnej Terapii Szpitala im. F. Raszei wPoznaniu
Wstp Biegunka stanowi czsty problem komplikujcy leczenie pacjentw wwarunkach Oddziaw Intensywnej Terapii (OIT). Moe przyczyni si dopogorszenia ostatecznego wyniku leczenia. Okoo 79% pacjentw oddaje pynny lub ppynny stolec iutych osb 11-krotnie czciej miao miejsce nietrzymanie stolca ni uosb oddajcych stolec twardy albo mikki uformowany. Nietrzymanie stolca stanowi oglnie uznany czynnik ryzyka dla powstawania odleyn oraz zakaenia ran wokolicy naraonej nakontakt zestolcem. Biegunki przyczyniaj si dowzrostu miertelnoci, chorobowoci, wyduenia czasu hospitalizacji iwzrostu kosztw leczenia. Stanowi te czynnik ryzyka dla przenoszenia zakae szpitalnych. Celem pracy bya analiza literatury dotyczcej zastosowania systemu dokontrolowanej zbirki stolca (Fecal Management System FMS)* upacjentw zbiegunk irwnoczesnym nietrzymaniem stolca oraz przedstawienie wasnych dowiadcze wpostepowaniu wtakich przypadkach. Materia imetody Praca przedstawia przegld pimiennictwa zajmujcego si problematyk biegunek upacjentw OIT, opisuje stosowanie systemu FMS upacjentw zranami lub wprofilaktyce odleyn oraz dowiadczenia wasne wpostepowaniu wtakich przypadkach. Wyniki Wpraktyce pielgniarskiej zastosowano FMS, ktry uatwia personelowi medyczno-pielgniarskiemu opiek nad pacjentem, ajednoczenie stanowi zabezpieczenie przed zakaeniami krzyowymi ipomoc przy dokadnym bilansie pynw, ktry upacjentw leczonych wOIT makolosalne znaczenie. Stosowany by midzy innymi: upoonicy pociciu cesarskim zzakaeniem paciorkowcowym, u26-letniego pacjenta zkwasic metaboliczn irozpoznan cukrzyc oraz niewydolnoci oddechow, upacjentki zostrym zapaleniem trzustki (OZT). Zastosowanie systemu dokontrolowanej zbirki stolca spenio oczekiwania wzakresie zmniejszenia ryzyka powstania odparze inaruszenia cigoci skry wokolicy sakralnej ipachwin. Ograniczyo liczb zakae wewntrzoddziaowych ibyo elementem prowadzenia waciwego bilansu wodnego. Uzyskano eliminacj nieprzyjemnych zapachw, awkonsekwencji popraw komfortu ijakoci ycia pacjenta. Ograniczeniu ulego zuycie pocieli, podkadw, rodkw higienicznych, gazy itp. Pielgnacja odleyn iran oraz profilaktyka ich wystpienia przy zaoonym zestawie typu FMS bya duo atwiejsza ibardziej efektywna dla pielgniarek, przy mniejszym nakadzie ich pracy. Nie dochodzio dozanieczyszczenia odleyn/ran idoich zakaenia. Wnioski Uywanie systemu dokontrolowanej zbirki stolca powinno sta si standardem postpowania upacjentw, uktrych wystpuje biegunka zrwnoczesnym nietrzymaniem stolca, jako osb zgrupy wysokiego ryzyka wystpienia odleyn. Powinno by traktowane jako jeden zelementw procedur istandardw zapobiegania powstawaniu odleyn, leczenia ran wokolicy naraonej nakontakt zpynnym stolcem, aconajwaniejsze zapobiegania zakaeniom szpitalnym.
*System dokontrolowanej zbirki stolca Flexi-Seal FMS produkowany przez ConvaTec.
131
Rola cytokin wprocesie gojenia ran

Gojenie rany jest dynamicznym procesem prowadzcym donaprawy uszkodzonej tkanki. Obejmuje on trzy zachodzce nasiebie etapy, doktrych zalicza si faz zapaln, faz proliferacji ifaz przebudowy. Wostatnich latach odkryto du liczb miejscowo wydzielanych mediatorw peptydowych cytokin iczynnikw wzrostu, ktre odgrywaj wan rol podczas gojenia rany. Wpracy autorzy omwi mechanizm dziaania wybranych cytokin iczynnikw wzrostu naproces gojenia ran.
Zastosowanie srebra wleczeniu ran

Srebro ijego zwizki oddawna byy uywane wleczeniu rnych chorb, ale ich dziaanie antybakteryjnie zostao rozpoznane dopiero wXIX stuleciu. Przed 1800 rokiem azotan srebra uywany by doleczenia takich schorze jak epilepsja, choroby weneryczne czy trdzik. Ma zawierajca sulfadiazyn srebra, stworzona wlatach 60. ubiegego wieku, zostaa powszechnie zaakceptowana jako rodek wleczeniu ran oparzeniowych. Obecnie ogromne zainteresowanie budzi zastosowanie srebra wleczeniu ran idlatego firmy farmaceutyczne tworz nowe opatrunki zawierajce ten metal. Wpracy autorzy prezentuj histori stosowania srebra wleczeniu ran, jego mechanizmy dziaania przeciwbakteryjnego oraz charakteryzuj opatrunki zesrebrem.
Krasowski G1, Jawie A, Rybak Z, Kurzeja A, Rowiski ST, Wajda R, Kornacki W, Kalemba J, Glinka M, Kotysz K, Buchla J, Wasylenki B, Miodoski M, Bartoszewicz M, Junka A, Smutnicka D, Olejniczak-Nowakowska M, SzelkaW, Tukiendorf A
1 Oddzia Chirurgii Oglnej Krapkowickiego Centrum Zdrowia
Porwnanie wpywu preparatw zawierajcych oktenidyn asrebro jonowe naleczenie ran przewlekych goleni wprzebiegu przewlekej choroby ylnej
Wstp Leczenie ran przewlekych skada si zleczenia przyczynowego imiejscowego. Leczenie miejscowe oparte ozasady TIME wie si zestosowaniem specjalistycznych opatrunkw wpywajcych naprocesy zachodzce wranie. Wranach powstaych wprzebiegu przewlekej choroby ylnej (PCH) istotne jest rwnie stosowanie waciwie dobranej kompresji. Cel pracy Badania porwnawcze oceniajce wpyw opatrunkw Octenilin pyn, Octenisept pyn, Octenilin el wpoczeniu zneutralnym opatrunkiem Atrauman aAtrauman Ag (zawierajcym srebro jonowe), nastpnie Atrauman naleczenie ran przewlekych powstaych w przebiegu przewlekej choroby ylnej. Materia i metody Autorzy po uzyskaniu zgody komisji bioetycznej podjli si przeprowadzenia badania porwnawczego, prospektywnego, wieloorodkowego, randomizowanego, otwartego, prowadzonego wgrupach rwnolegych. Kryteria wczenia: Wbadaniu uczestniczyli pacjenci wwieku od18 do90 lat zran goleni nie gojc si od6 tygodni, orozmiarze od2 do200 cm2, zwspczynnikiem ABI rwnym lub ponad 0,8, wyraajcmy zgod naudzia wbadaniu oraz nazastosowanie kompresjoterapii w2. klasie ucisku. Wbadaniu nie brali udziau pacjenci leczeni antybiotykami wokresie ostatnich tygodni przed wczeniem dobadania, leczeni lekami immunosupresyjnymi, wysokimi dawkami hydrokortyzonu (poza substytucj) lub wtrakcie leczenia onkologicznego (radioterapia, chemioterapia), pacjentki wciy lub wokresie karmienia piersi, poprzebyciu wcigu ostatnich 3 miesicy gbokiej zakrzepicy ylnej lub operacji ylakw, zrozpoznan alergi wkierunku ktregokolwiek zpreparatw stosowanych wbadaniu, zrozpoznan niewydolnoci nerek (kreatynina powyej 2,0mg%) lub wtroby (bilirubina powyej 2mg%), deklarujcy brak wsppracy wtrakcie badania, czynnie uzalenieni odnikotyny, alkoholu lub innych substancji odurzajcych. Pacjentw speniajcych kryteria wczenia iniespeniajcych kryteria wyczenia zrandomizowano dodwch grup po40 pacjentw. Badanie prowadzono przez 6 tygodni. Wszyscy chorzy wtrakcie badania stosowali podkolanwki uciskowe Ulcer X. Wtrakcie badania kontrolowano flor bakteryjn owrzodze. Wyniki poddano analizie
132
statystycznej. Wyniki Bakteriami najczciej izolowanymi zran byy: S. aureus, P. aeruginosa, P. mirabilis, E. cloacae, E. coli, S. epidermidis. Do eradykacji mikrobiologicznej w 28. dobie doszo u 33% pacjentw grupy leczonej preparatami oktenidyny (zwanej dalej grup badawcz) oraz u6% pacjentw grupy leczonej zuyciem opatrunkw zesrebrem jonowym (zwanej dalej grup kontroln), po56. dobie odpowiednio u72% i35%. Autorzy obserwowali rednio o0,7 cm2 natydzie szybsze gojenie ran wgrupie badawczej, awrd pacjentw zranami wikszymi ni 10 cm2 o1,35 cm2 natydzie. Wgrupie badawczej obserwowano o1/3 szybsz redukcj blu ni wgrupie kontrolnej. Jedna zmiana opatrunku wgrupie badawczej powodowaa zmniejszenie rany rednio o0,06 cm2 wicej ni wgrupie kontrolnej, awrd pacjentw zranami wikszymi ni 10 cm2 o0,29 cm2. Wnioski Uzyskane wyniki wskazuj nakorzystniejszy wpyw opatrunkw Octenilin el, Octenisept pyn wpoczeniu zneutralnym opatrunkiem Atrauman wstosunku doAtrauman Ag, nastpnie Atrauman wleczeniu ran przewlekych powstaych wprzebiegu przewlekej choroby ylnej.
Zastosowanie hirudoterapii ilarwoterapii wleczeniu ran pourazowych

Lenart K
Szpital Powiatowy im. Jana Pawa II wKolbuszowej
Zdniem 1.07.2008 roku zostaa zarejestrowana przez Ministerstwo Zdrowia wICD-9 procedura pod nazw terapia pijawkowa onr 99.991 (wyceniona na51 pkt.). Rany pourazowe niejednokrotnie stanowi duy problem leczniczy zewzgldu natowarzyszc martwic, infekcje, zaburzenia krenia ipowikania zakrzepowe przyranne. Hirudoterapia ilarwoterapia sstosowane coraz czciej wgojeniu trudnych ipowikanych ran, tym samym skracajc okres leczenia dominimum. Cel pracy Celem pracy jest wykazanie moliwoci wykorzystania pijawek lekarskich (Hirudo medicinalis) i larw muchy plujki (Lucilia sericata) wleczeniu ran. Materia imetody Materia stanowiy przypadki ran pourazowych powikanych martwic, zaburzeniami krenia izakrzepic przyrann. Hirudoterapia bya zastosowana kilkakrotnie zczstotliwoci zalen oddanego przypadku. Upacjentw zranami zagroonymi amputacj pourazow czci ciaa stosowano terapi pijawkow 23 razy dziennie przez 1015 dni odurazu lub pniej wedug okrelonego schematu. Wprzypadkach trudno gojcych si ran zmartwic izakrzepic przyrann zastosowano hirudoterapi kilkakrotnie, co78 dni. Larwoterapi zastosowano w celu usunicia tkanek martwiczych. We wszystkich przypadkach zastosowano hirudoterapi miejscow. Wnioski Wykorzystanie pijawek lekarskich ilarw muchy plujki wprzypadkach ran pourazowych, powikanych martwic, zaburzeniami krenia izakrzepic przyrann jest skuteczn terapi umoliwiajc szybki powrt dozdrowia isprawnoci ruchowej. Kluczow rol wprocesie leczenia odgrywaj zwizki lecznicze (hirudozwizki) zawarte wwydzielinie gruczow linowych pijawki lekarskiej isubstancje wydzielnicze larw muchy plujki.
Rola ozonu wmiejscowym leczeniu ran przewlekych namateriale Centrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich
Miku K1, Kawecki M1,2, Dudzik M1, Nowak-Wryna A1, Biaoyt J1, Lendor H1, Nowak-Miku M1, Nowak M1
Ozonoterapia moe by alternatyw leczenia chorych zranami przewlekymi, uktrych zastosowanie hiperbarii tlenowej nie jest moliwe lub nie przynosi spodziewanych efektw terapeutycznych. Cel pracy Celem pracy jest ocena skutecznoci miejscowego zastosowania ozonu: suchych kpieli ozonowych podawanych wrkawie oraz pynw ozonowych weradykacji wybranych ran przewlekych. Materia Materia stanowi 32 chorych zranami przewlekymi rnego pochodzenia, poddanych miejscowej terapii ozonowej podczas leczenia wCentrum Leczenia Oparze wSiemianowicach lskich wlatach 20112012. Efekty bada dokumentowano wpostaci zapisw obserwacji klinicznych, wynikw testw mikrobiologicznych oraz fotograficznie. Wyniki Wyniki bada wykazay skuteczno ozonoterapii miejscowej podawanej wpostaci przymoczek wleczeniu ran przewlekych. Wnioski Ozonoterapia miejscowa polegajca nastosowaniu przymoczek ozonowych jest metod prost itani, skutecznie uzupeniajc leczenie przeciwbakteryjne, bez obawy ospowodowanie ozonoopornoci patogenw wranie.
133
Bakterie skry koczyn mog wywoywa stany zapalne ipogbia zmiany miadycowe ttnic koczyn dolnych Foot skin bacteria may aggravate inflammatory and occlusive changes in atherosclerotic arteries of lower limbs
Olszewski WL1,2, Andziak P2, Mocicka-Wesoowska M1, Zaleska M1, Swoboda E3, Stelmach E1,3
1 Centrum Bada Medycznych Polskiej Akademii Nauk wWarszawie 2 Centralny Szpital Kliniczny Ministerstwa Spraw Wewntrznych wWarszawie 3 Katedra Mikrobiologii Lekarskiej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Badania epidemiologiczne doprowadziy dohipotezy, emikroorganizmy takie jak Chlamydia pneumoniae (CP), Helicobacter pylori (HP), wirus cytomegalii (CMV), wirus HCV typu 1 i2 oraz bakterie przyzbia mog by zaangaowane wprocesie miadycowym. Jednak niewiele uwagi przywizuje literatura dobakterii wasnej skry koczyn igbokich tkanek, ktre mogyby by aktywowane wniedokrwionych tkankach inasila zmiany zapalne izakrzepowe wmiadycy ttnic. Cel pracy Zbadanie czy pczki naczyniowe koczyn dolnych zawieraj kolonie bakteryjne, ktre mogyby nasila stany zapalne izmiany miadycowe oraz dziaa jako wtrny czynnik destrukcyjny. Materia imetody Pobierano pczki naczyniowe podudzia iuda zamputowanych koczyn bez martwicy obwodowej od50 chorych doidentyfikacji bakterii iich DNA przy uyciu PCR (konserwowanego regionu 16sRNA). Jako kontroli uywano pczkw naczyniowych od dawcw narzdw. Porwnania dokonano take zblaszkami miadycowymi zttnic szyjnych. Ponadto badania bakteriologiczne zostay skorelowane zobrazami immunohistochemicznymi cian ttnic itkanki okoonaczyniowej. Wyniki 1. Bakterie wyizolowano zpczkw naczyniowych podudzia w56% iuda w37%, podczas gdy wttnicach dawcw narzdw oraz ttnicach szyjnych bakterie aorty byy wykrywane sporadycznie. 2. Naczynia chonne koczyn zawieray komrki bakteryjne w76%, podczas gdy kontrolne w10%. 3. Izolaty zttnic koczyn ittnic limfatycznych naleay wwikszoci dokoagulazo-ujemnych gronkowcw iS. aureus. 4. Immunohistopatologiczna ocena cian ttnic koczyn wykazaa gste ogniskowe nacieki makrofagw igranulocytw, ale nie limfocytw. Wnioski Wasne bakteryjne szczepy skry stopy mog kolonizowa pczki naczyniowe iby odpowiedzialne zanacieki zgranulocytw obojtnochonnych imakrofagw wzmianach miadycowych itkance okoonaczyniowej, atym samym pogbia zmiany niedokrwienne, np.przez aktywacj krzepnicia. The seroepidemiological studies have given rise tothe hypothesis that microorganisms like Chlamydia pneumoniae(CP), Helicobacter pylori (HP), cytomegalovirus (CMV), HCV types 1 and 2, and dental bacteria are involved in the atherosclerotic process. However, not much attention has been attached tothe patients own limb skin and deep tissues bacterial flora activated in ischemic tissues, which may enhance the inflammatory and thrombotic process in atherosclerotic arteries. Aim The question arises whether infection of lower limb arteries byfoot and calf bacteria may aggravate inflammatory and occlusive atheromatous changes and act as asecondary destructive factor as well as be causative factor in development of infective complications after arterial grafting. Material and methods Atherosclerotic tibial, popliteal and femoral arterial walls were harvested from amputated limbs for identification of bacteria and their DNA using PCR, targeting conserved region 16sRNA and CP and HP. Arteries from organ donors were used as controls. Comparisons were made with thrombendarterectomized carotid plaques and punch fragments of thoracic aorta obtained during CABG operation. Moreover, bacteriological findings were correlated with immunohistochemical changes in arterial wall and periarterial tissue. Results 1. Specimens of atherosclerotic calf and femoral arteries contained bacterial isolates and/or their DNA, whereas, in normal cadaveric organ donors limb arteries or patients carotid arteries and aorta bacteria they were detected only sporadically. 2. Lower limb lymphatics contained bacterial cells in 76% of specimens, whereas controls in 10%. 3. Isolates from limb arteries and lymphatics belonged in majority tothe coagulase-negative staphylococci and S. aureus, however, other highly pathogenic strains were also detected. 4. Immunohistopathological evaluation of limb arterial walls showed dense focal infiltrates of macrophages and granulocytes. Conclusions Own bacterial isolates can be responsible for dense neutrophil and macrophage inflitrates of atherosclerotic walls and periarterial tissue in lower limb and aggravate the ischemic changes.
Postpowanie zran: odkolonizacji dozakaenia Proceedings of wounds: from colonization toinfection

Praak Z
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. Andrzeja Mielckiego lskiego Uniwersytetu Medycznego wKatowicach
Stan zapalny stanowi element procesu gojenia, ktry nadmiernie nasilony lub zbyt dugotrway opnia gojenie rany ipowoduje nadmierne bliznowacenie. Celem pracy byo przygotowanie oyska rany dowaciwego gojenia. Wwyniku
134
uszkodzenia skry dochodzi do zachwiania w jej obrbie rwnowagi mikrobiologicznej, gdzie flora fizjologiczna moe stanowi rdo endogennego zakaenia, arodowisko szpitalne ipersonel mog by rdem mikroorganizmw egzogennych rany. Zakaenie rany toczsto konsekwencja nie przestrzegania zasad aseptyki iantyseptyki przy zmianie opatrunku. Rozwj iprzebieg zakaenia zaley odrodzaju, iloci drobnoustrojw, stanu rany oraz stanu oglnego pacjenta. Obcienie bakteryjne stanowi oekspresji objaww odzanieczyszczenia dozakaenia. Wartoci graniczn, powyej ktrej fizjologiczny proces gojenia zostaje zahamowany, awranie rozwija si zakaenie toobecno >105 mikroorganizmw nagram tkanki. Eliminacja drobnoustrojw zrany polega naoczyszczeniu rany, miejscowym stosowaniu antyseptykw iopatrunkw zdodatkiem substancji ograniczajcych liczb bakterii. Niniejsze czynnoci maj nacelu usunicie tkanek martwiczych, stanowicych poywk dla rozwijajcych si drobnoustrojw. Preparatami wspomagajcymi istymulujcymi proces gojenia si rany spreparaty okrelane jako lawaseptyki, antyseptyki oraz iryganty. Inflammation is part of the healing process, this process too severe or too long delayed, and it causes excessive scarring. Aim of the study was preparation of bearing wounds toproper healing. As aresult of skin damage occurs toupset the microbial balance within it, where the normal flora may be asource of endogenous infection and the hospital envirommet and staff can be asource of exogenaus microorganisms wounds. Wound infection is often the cansequence of failure tocomply with the rules of asepsis and antisepsis when changing the dressing. The development and course of the infection depends on the type, number of microorganisms, of wounds and general condition. Bacterial burden is on the expression of symptoms of contamination toinfection. Limit, above which the physiological healing process is inhibited, and the wound developed an infection is the presence of >105 microorganisms per gram of tissue. Elimination of microorganisms from the wound involves clearing the wound, topical antiseptics and dressings with the addition of limiting the number of bacteria. These actions are intended toremove necrotic tissue forming medium for growing microorganisms. Preparations supporting and stimulating the process of wounds healing formulations are described, as lavaseptica, antisepsis and irrigators.
Bakterie wkostninie niegojcych si zamknitych zama koci Bacteria in non-healing closed bone fracture callus
Szczsny G1, Olszewski WL1,2, Swoboda E3
1 Centrum Bada Medycznych Polskiej Akademii Nauk wWarszawie 2 Centralny Szpital Kliniczny MSW wWarszawie 3 Katedra Mikrobiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Wwicej ni 1% zamknitych zama koczyn dolnych iw6% wszczepionych materiaw dochodzi dorozwoju zapalenia, mimo wszelkich stara, aby tego unikn. Powstaje pytanie, czy topowikanie kliniczne nie jest spowodowane przez bakterie kolonizujce tkanki koczyny przed urazem. Materia Preparaty skry, podskrnej tkanki tuszczowej, mini i kostniny uzyskano od 155 dorosych chorych operowanych z powodu zamknitego wieloodamowego zamania koci piszczelowej ikoci udowej, wtym u75 zpowodu braku wyrwnania osi koci iu80 zpowodu opnionego gojenia. Metody Hodowla bakteryjna iwykrywanie 16sRNA (DNA) bakterii. Wyniki Bakterie tlenowe byy izolowane w12% zkostniny gojcych si i31% niegojcych si zama. Wtkance podskrnej itkance mini izolaty stwierdzano jedynie sporadycznie. Nie wykryto bakterii beztlenowych. Amplifikacja PCR 16S rRNA wykazaa obecno bakteryjnego DNA w 40% preparatw kostniny, nawet gdy nie izolowano ywych komrek bakteryjnych. Stwierdzono 95% podobiestwa genetycznego wzorca niektrych szczepw zkostniny iskry, badanego technik RAPD. Kontaminacje zostay wykluczone brakiem izolatw wdezynfekowanych: skrze itkance podskrnej, miniach imateriaach wykorzystywanych dopobierania prbek. Wnioski Niektre szczepy bakterii mog mieszka wnormalnych tkankach koczyn dolnych imog wywoa stan zapalny postymulacji przez uraz. Ich rdem moe by pyn tkankowy, powierzchowne igbokie naczynia chonne transportujce chonk doregionalnych wzw chonnych oraz zawierajce mikroorganizmy przenikajce skr stp. More than 1% of closed fractures of lower limbs and 6% of implanted materials are complicated byinflammation despite all efforts toavoid infection. The question arises whether this clinical complication is not caused bybacteria dwelling in limb tissues. Material Skin, subcutaneous fat, muscle and fracture gap callus were obtained from 155 adult patients operated on due toclosed comminuted fractures of tibia or femur, 75 because of non-alignment of bone axis and 80 due todelayed fracture healing. Methods Aerobic bacteria were isolated from gap callus of 12% healing and 31% non-healing fractures. Results In the subcutaneous tissue and muscles isolates were found only sporadically. No anaerobic bacteria were detected.
135
PCR amplifications of 16s rRNA were found positive in 40% of callus specimens proving presence of bacterial DNA even when no isolates were found. The 95% similarity of the genetic pattern of some strains from foot skin and callus, estimated with RAPD technique, suggested their foot skin origin. Taken together, the colonizing bacterial cells and their DNA were detected in fracture callus but not other deep tissues. Contamination was precluded bylack of isolates in disinfected cutis, subcutis, muscles and materials used for sampling cultured after surgery. Conclusions Wesuggest that certain strains of bacteria dwell in normal tissues of lower limbs and may cause inflammation upon stimulation bytrauma. Their source may be tissue fluid, superficial and deep lymphatics, and lymph serving the physiological transport tothe regional lymph nodes of microorganisms penetrating foot skin during microinjuries.
Najnowsze pynne antyseptyki utleniajce wleczeniu ran podstawy fizykochemiczne idowiadczenia wasne
Tusiski M
Oddzia Kliniczny Kliniki Chirurgii Oglnej, Endoskopowej iNaczyniowej Szpitala Uniwersyteckiego wKrakowie
Jednymi z nowszych i coraz szerzej stosowanych w USA i Europie pynw antyseptycznych s roztwory zawierajce wswoim skadzie aktywne zwizki chemiczne bdce donorem elektronw wprocesie utleniania. Gwnym ich rdem spodchloryn sodu (NaOCl) ikwas podchlorawy (HOCl) obecne wniewielkich steniach wroztworze oodczynie obojtnym lub zasadowym, bdce rdem czynnego anionorodnika. Podchloryn sodu znany jest odponad 200 lat iobecny wmedycynie odponad 100 lat jako produkt odkaajcy. Wczeniej stosowany by wznacznie wyszych, toksycznych steniach, std jego uycie zostao zaniechane. Obecnie dziki postpowi technicznemu moliwe jest otrzymywanie zwizkw nadrodze elektrolizy komorowej chlorku sodu wniskim steniu iutrzymanie ich stabilnej formy wroztworze. Wpracy przedstawiono podstawy fizykochemiczne nowoczesnych antyseptykw utleniajcych oraz dostpne nachwil obecn wyniki bada powiconych tej grupie produktw dotyczce bezpieczestwa, braku toksycznoci, dziaania przeciwzapalnego iskutecznoci klinicznej. Zaprezentowano rwnie ponad dwuletnie dowiadczenia wasne zzastosowania preparatw Dermacyn, Microcyn iActimaris.
Porwanie dziaania systemu VAC iopatrunkw hydropolimerowych nastopie oczyszczenia owrzodzenia ylnego goleni opis przypadku Comparison of negative pressure therapy system and hydropolymer dressing on venous ulcers cleansing rate case report
Walczak DA, Jagucik R, Kozaczek L, Trzeciak PW
Oddzia Chirurgii Oglnej Szpitala Wojewdzkiego im. Jana Pawa II wBechatowie
Wstp Owrzodzenia ylne goleni wystpuj uokoo 1% dorosej populacji, stanowic istotn przyczyn niesprawnoci, obnionej jakoci ycia iznacznych kosztw opieki medycznej. Miejscowe leczenie, zgodnie zzaleceniami PTLR, naley prowadzi zgodnie zestrategi TIME, uwzgldniajc opracowanie tkanek, kontrol zakaenia, utrzymanie waciwej wilgotnoci istymulacj naskrkowania. Wprzyspieszeniu gojenia szczeglnie przydatne sspecjalistyczne opatrunki, awostatnim czasie coraz wiksze uznanie zyskuj systemy doterapii ujemnym cinieniem. Cel pracy Celem pracy byo porwnanie stopnia oczyszczenia owrzodze ylnych, wykorzystujc dwie strategie miejscowego leczenia ujednego pacjenta. Materia imetody Pacjentka, lat 58, przyjta dooddziau zpowodu obustronnych owrzodze goleni wprzebiegu przewlekej niewydolnoci ylnej. Wmomencie przyjcia owrzodzenia pokryway znaczne iloci wknika oraz tkanki martwiczej. Celem oczyszczenia rany najedn nog zastosowano opatrunki hydropolimerowe, nadrug system doterapii podcinieniowej. Owrzodzenia goleni byy zblionych rozmiarw (420 i 450 cm2), skolonizowane przez t sam flor bakteryjn, a take porwnywalny by rwnie stopie niewydolnoci krenia ylnego w przeprowadzonym badaniu usg. Dziki znacznej eliminacji czynnika osobniczego uzyskane wyniki dodatkowo zyskuj nawiarygodnoci. Wyniki Poczterech dniach terapii stopie oczyszczenia owrzodze goleni w przypadku wykorzystania systemu VAC znacznie przewysza efekt uzyskany przy zastosowaniu opatrunkw hydropolimerowych. Cowicej, rana ulega wypyceniu wzwizku zpobudzeniem ziarninowania. Kierujc si dobrem chorego, obserwacje porwnawcz przerwano iobustronnie zastosowano terapi ujemnym
136
cinieniem. Wnioski System terapii podcinieniowej VAC doskonale wpasowuje si wstrategie TIME leczenia owrzodze ylnych. Sprzyja on oczyszczaniu rany, pobudza ziarninowanie, zmniejsza obrzk, poprawia mikrokrenie. Ponadto dziki przyspieszeniu gojenia znacznie zmniejsza sumaryczne koszty terapii, atake czas powrotu pacjenta dopenej aktywnoci. Introduction Venous ulcers occurs in 1% of adult population and is associated with chronic disability, diminished quality of life and high health care costs. Local treatment, according toPTLR, should follow TIME and take into consideration tissue debridement, infection control, moisture balance and epidermamization stimulation. Healing is accelerated with application of special dressing. Recently negative pressure therapy receive recognition. Aim The goal of this study was tocompare two methods of local treatment in the same patient. Material and methods A58 years old woman was admitted toour ward due tobilateral venous ulcers. At the moment of admittance ulcerations was covered byfibrin deposits and necrotic tissue. On the one leg hydropolymer dressing on the second negative pressure therapy system were used tocleanse wounds. Both venous ulcer were similar size (420 and 450 cm2), colonize be the same microflora and venous insufficiency was also comparable in sonographic examination. Byindividual factor elimination results gain reliability. Results After four days cleansing rate in case of VAC system scientifically surpass hydropolymer dressing. Moreower the wounds shallowed due tostimulation of granulation. Menage the patients benefit observation was stopped and negative pressure therapy system was used on both legs. Conclusions Negative pressure therapy system perfectly executes TIME. It conduces wound cleansing, stimulates granulation, reduces edema, improves microcirculation. Thanks tohealing acceleration it reduces therapy outlay and hasten recovery.
Czstotliwo wystpowania odleyn wrd pacjentw Szpitala Wojewdzkiego wOpolu

Wrblewska I, Kloc K
Pastwowa Medyczna Wysza Szkoa Zawodowa wOpolu
Wstp Odleyny scigym problemem, ktry obok zakae szpitalnych stanowi drug powan grup powika medycznych. Ste wyrazem zaniedba pielgnacyjnych, ktre mog stanowi zagroenie ycia pacjenta. Wane jest wic skuteczne zapobieganie powstawaniu zmian, atake intensywne leczenie wmomencie ich wystpienia. Odleyna jako miejscowa mier komrek, tkanek lub narzdu wustroju ywym powstaje wwyniku niedokrwienia, wywoanego dugotrwaym bd powtarzajcym si uciskiem, tarciem lub siami cinajcymi. Miejsce niedokrwione jest rwnie niedotlenione, std te dochodzi doobumierania komrek ipowstania martwicy tkanek. Odleyny zalicza si doran przewlekych, naktre najbardziej naraeni s pacjenci przewlekle hospitalizowani, niedoywieni, ciko chorzy, otyli, starsi oraz dugotrwale unieruchomieni, majcy dodatkowo zaburzenia krenia. Dokadne zbadanie tego zjawiska winno przyczyni si dopoprawy komfortu ycia pacjentw, aanaliza problemw pielgnacyjno-leczniczych oraz wiodcej roli pielgniarki wprofilaktyce ileczeniu ran przewlekych, jakimi sodleyny powinna skutkowa poprawieniem jakoci ycia podopiecznych. Cel pracy Celem pracy byo zbadanie czstotliwoci wystpowania odleyn zeszczeglnym zwrceniem uwagi nape oraz wiek pacjentw hospitalizowanych wSzpitalu Wojewdzkim wOpolu. Materia imetody Badanie zostao przeprowadzone odgrudnia 2011 domarca 2012 roku wrd 45 pacjentw Szpitala Wojewdzkiego wOpolu napodstawie arkusza ankiety wasnego autorstwa. Wyniki Wrd ankietowanych przewaay kobiety (69%) wwieku 7686 lat (44%), oredniej budowie ciaa (51%), uktrych wiodcymi jednostkami chorobowymi byy niewydolno krenia iniewydolno kreniowo-oddechowa. Wikszo ankietowanych (53%) miaa such skr, ograniczon zdolno ruchow (100%), zostaa wzwizku ztym zakwalifikowana doIII kategorii opieki wedug obowizujcej oceny zapotrzebowania naopiek. Badani wwikszoci mieli saby apetyt (60%), aodleyny wystpoway najczciej wokolicy poladkw (35%) iokolicy ldwiowo-krzyowej (29%) byy to gwnie zmiany I stopnia (51%). U wikszoci ankietowanych (56%), dziki podjtym dziaaniom, zaobserwowano znaczce efekty gojenia si rany. Wnioski Odleyny dotycz znacznego odsetka osb hospitalizowanych. Wystpuj najczciej uprzewlekle unieruchomionych pacjentw, majcych dodatkowo niewydolno krenia. Problem wznaczcej mierze dotyczy starszych kobiet. Ostrone wykonywanie zabiegw pielgnacyjnych, wprowadzenie udogodnie przeciwodleynowych, czsta zmiana uoenia ciaa, stosowanie rodkw odywiajcych skr, zmniejszenie lub ograniczenie ucisku nani znaczco eliminuj moliwo powstania opisywanych zmian, atym samym daj choremu komfort psychiczny ifizyczny. Postpowanie terapeutyczne polega nazastosowaniu wilgotnego leczenia rany poprzez uycie nowoczesnych opatrunkw, coprzynosi znaczce efekty lecznicze.
137
Test przylegania in vitro leukocytw krwi doziarniny wykazuje populacje uczestniczce wgojeniu rany In vitro blood immune cell adherence test towound tissue reveals subsets participating in healing
Zaleska M1, Olszewski WL1,2
Krce leukocyty krwi srekrutowane wranie wprocesie chemotaksji przez rozpuszczalne mediatory, powodujce ich przyleganie dordbonkw itransmigracj. Wpniejszym etapie pojawiaj si limfocyty T odgrywajce rol modulacyjn, cho peen zakres ich dziaania nie jest dokoca poznany. Nie manp.dowodw, aby limfocyty B odgryway istotn rol wprocesie gojenia ran. Cel pracy Powstaje pytanie, kiedy ijakie komrki ukadu odpornociowego iich subpopulacje gromadz si wgojcych iniegojcych si ranach. Dotyczy tozwaszcza niegojcych si owrzodze koczyn dolnych. Metody Wcelu okrelenia, ktre komrki odpornociowe krwi wykazuj powinowactwo dokomrek ziarniny ipodcieliska opracowalimy test przylegania in vitro. Wskrcie, krioprezerwowane skrawki tkankowe byy pokrywane zawiesin leukocytw krwi w4C, inkubowane przez 30 minut, anieprzylegajce komrki byy odpukiwane. Ten test wykazywa: 1. adherencj dofibroblastw, keratynocytw, komrek rdbonka ipodcieliska, 2. fenotypy przylegajcych komrek barwionych przeciwciaami monoklonalnymi. Badano wycinki pobrane zbrzegw owrzodze uzyskane od15 pacjentw ifragmenty skry 5 osb poddanych operacji ylakw. Wyniki Owrzodzenia: granulocyty gromadziy si wok naczy wosowatych iprzylegay dokomrek ziarniny, aznacznie mniej dopodcieliska. Przyleganie dokeratynocytow byo ograniczone, aczkolwiek wniektrych przypadkach miaa miejsce adherencja dopodstawowej warstwy naskrka. Makrofagi CD68 + ielastazo + monocyty byy rwnomiernie rozoone blisko kapilarw. Nieliczne rozproszone limfocyty T CD3 przylegay doziarniny, ale nie donaskrka. Skra normalna: napreparatach normalnej skry adherencja neutrofili, monocytw ilimfocytw bya niemal zerowa. Cociekawe, wszystkie typy komrek silnie przylegay doszka. Wnioski Przewaga neutrofilw imonocytw ponad limfocytami naziarninie niegojcych si owrzodze sugeruje obecno cigego sygnau dla ich akumulacji, tak jak wfazie oczyszczania si rany. Sygnaem tym szapewne kolonizujce bakterie. Moliwy jest take mechanizm autoimmunologiczny reakcji nawasne tkanki. Circulating polymorphonuclear leucocytes are recruited in the wound by soluble mediators, causing cell adherence, transcapillary migration and chemotaxis. In alater stage T cells play amodulatory role in wound healing, although the full range of their effects is incompletely understood. There is no evidence that B lymphocytes play asignificant role in wound healing. Aim The question arises which and when immune cells and their specific subsets accumulate in the fast and delayed healing wounds. This applies particularly tolower limb non-healing ulcers. Methods In order todefine which blood immune cells reveal predilection for wound cells or matrix, an in vitro adherence test was worked out. Briefly, cryopreserved tissue sections were covered with blood leukocyte suspension at 4C, incubated for 30 min, the non-adherent cells were washed out. This test allowed toshow: 1. adhesion tofibroblasts, keratinocytes, endothelial cells, matrix, 2. phenotypes of adhering cells stained with monoclonal antibodies. Venous ulcer edge biopsy specimens obtained from 15 patients and skin fragments of 5 healthy undergoing varicous vein surgery were studied. Results Ulcers: neutrophils adhered togranulation tissue around capillaries and tomatrix, forming clusters. Few adhered tofibroblasts. They also stuck toepidermis. CD68 + and elastaseve + monocytes were evenly distributed close tocapillary lumen. Few scattered irregularly distributed CD3 T cells were seen on granulation tissue but none on epidermis. On normal skin section adherence of neutrophils, monocytes and lymphocytes was almost nil. Interestingly, all cell types strongly adhered toglass. Conclusions Preponderance of neutrophils and monocytes over lymphocytes on granulation tissue sections suggests presence of asignal for their accumulation as in the scavenging phase of wound healing. The signal might be microbes and autoimmune tissue-antigen-specific cohorts of granulocytes and lymphocytes.
138
Indeks Autorw Streszcze

Leczenie Ran 2012;9(3):139
A
Andziak P | 123, 134
B
Bartoszewicz M | 132 Bernad-Winiewska T | 116 Berwecki A | 125 Biaoyt J | 133 Borys S | 126 Buchla J | 132
Jaworek J | 125 Juhsz I | 117 Junka A | 132
O
Olejniczak-Nowakowska M | 132 Olszewski WL | 115, 120, 121, 122, 123, 127, 134, 135, 138
K
Kalemba J | 132 Kara Z | 118 Karnafel W | 115 Kawa I | 126 Kawecki M | 116, 118, 119, 127, 129, 130, 133 Klama-Barya A | 119, 127, 130 Kloc K | 137 Knefel G | 116, 118, 130 Konrady Z | 131 Kornacki W | 132 Kotysz K | 132 Kozaczek L | 136 Kzka M | 118, 132 Krasowski G | 132 Kucharzewski M | 118, 132 Kurzeja A | 132
P
Podbielska-Kubera A | 115 Podlewski B | 118, 130 Popow A | 124 Praak Z | 134
C
Ckaa-Jakimowicz M | 120 Chmaro A | 113 Chmaro S | 113 Chorka E | 114 Chrapusta A | 114 Cierzniakowska K | 115 Cwajda-Biaasik J | 115
R
Rosiski G | 115 Rowiski ST | 132 Rutkowska J | 121 Rybak Z | 132
S
Smutnicka D | 132 Sollie P | 129 Sopata M | 125 Sopolski P | 116, 129, 130 Soska J | 119 Spannbauer A | 125 Stelmach E | 115, 134 Swoboda E | 123, 134, 135 Szczsny G | 135 SzelkaW | 132 Szewczyk MT | 115, 119, 120, 124, 126 Szymaska B | 122
wika J | 120
D
Domaszewska-Szostek A | 122, 127 Dorobisz AT | 114 Dudzik M | 133 Durlik M | 121
L
Lenart K | 133 LendorH | 133 Liszkowski P | 119
G
Gakowska H | 115, 123 Gierek M | 118 Glik J | 116, 118, 119, 127, 129, 130 Glik J1 | 130 Glinka M | 132 Guszczak A | 128 Grabowski M | 130 Grzela T | 129
abu W | 119, 130 uczak M | 115
M
Maj M | 118, 127, 129, 130 Mika P | 125 Miku K | 118, 133 Miodoski M | 132 Mocicka P | 115, 119, 120 Mocicka-Wesoowska M | 123, 134
T
Trzeciak PW | 136 Tukiendorf A | 114, 132 Tusiski M | 126, 136
W
Wajda R | 132 Walczak DA | 136 Wasylenki B | 132 Wgrzynowski A | 119 Wilemska-Kucharzewska K | 118, 132 Woda | 120 Wrblewska I | 137
H
Hancke E | 115, 120 Hoff-Lenczewska D | 119, 130
N
Nowak M | 116, 118, 119, 127, 129, 130, 133 Nowak-Miku M | 133 Nowak-Wryna A | 133
J
Jagucik R | 136 Jarmuszczak M | 117 Jawie A | 115, 132
Z
Zaleska M | 122, 123, 127, 134, 138

Leczenie Ran 2012-9 (3) - 113-139

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Leczenie Ran 2012-9 (3) - 113-139

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Streszczenia IV Kongresu Naukowo-Szkoleniowego PTLR

Leczenie Ran 2012;9(3):113138

wystpienia ustne Problem odleyn wPolsce iWielkiej Brytanii

Leczenie Ran 2012;9(3)

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Rekomendacja wytycznych zespou ekspertw przy PTLR profilaktyka ileczenie odleyn

Pomiar dozna blowych uchorych zowrzodzeniem koczyn dolnych oetiologii naczyniowej

Leczenie Ran 2012;9(3)

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Profilaktyka iedukacja wZespole Stopy Cukrzycowej

Leczenie Ran 2012;9(3)

Owrzodzenia podudzi przyczyny powstawania

Rola wybranych pierwiastkw wprocesie gojenia ran

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Ambulatoryjna opieka nad chorym zzespoem stopy cukrzycowej

Naturalna macierz pozakomrkowa wleczeniu oparze

Rola pielgniarki wdiagnostyce: pomiar wskanika kostka/rami

Leczenie Ran 2012;9(3)

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Leczenie Ran 2012;9(3)

Poszukiwanie komrek macierzystych keratynocytw Searching for keratinocyte stem cells

Leczenie Ran 2012;9(3)

Leczenie Ran 2012;9(3)

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Wykorzystanie kinezyterapii ifizykoterapii wusprawnianiu chorego zagroonego rozwojem odleyn

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Rola terapii miejscowej wleczeniu owrzodze ylnych

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Leczenie infekcji grzybiczych uchorych zranami przewlekymi pooparzeniach

Leczenie Ran 2012;9(3)

Leczenie Ran 2012;9(3)

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Rola cytokin wprocesie gojenia ran

Zastosowanie srebra wleczeniu ran

Kucharzewski M, Wilemska-Kucharzewska K, Kzka M

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Zastosowanie hirudoterapii ilarwoterapii wleczeniu ran pourazowych

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Postpowanie zran: odkolonizacji dozakaenia Proceedings of wounds: from colonization toinfection

Leczenie Ran 2012;9(3)

Leczenie Ran 2012;9(3)

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Czstotliwo wystpowania odleyn wrd pacjentw Szpitala Wojewdzkiego wOpolu

Evereth Publishing, 2012

Leczenie Ran 2012;9(3)

Evereth Publishing, 2012

Indeks Autorw Streszcze

Jaworek J | 125 Juhsz I | 117 Junka A | 132