Poza Toruń NR 7

Padziernik 2012 Numer 7
ISSN 2084-9117
Specjalny dodatek budowlany. Czytaj na str. 18-22

Reporta
Do trzech razy w drog, Magoka

Policja poszukiwaa jej ju trzy razy. Dlaczego Magoka z Mirakowa ucieka? 5
Reporta Powiat
Prokurator zajrzy do kasy
W szpitalu w Aleksandowie Kuj. znikaj pienidze z kasy. Brakuje 11 194 tys. zotych
BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO
Jestemy te na facebook.com/pozatorun
Facet na traktorze
Piotr Guranowski, twrca PBD Bielczyny, od dwudziestu lat prowadzi du firm. Zarobi krocie. Teraz chce zbudowa muzeum str. 2 i 4
2 POZA TORU, padziernik 2012
Fotofelieton Tytusa Szabelskiego
Poza Toru 24h/7 dni Dzwocie do nas!

Co si dzieje? Chcesz nam o tym opowiedzie? Poza Toru uruchamia dyury reporterskie! Czekamy na sprawy wymagajce interwencji reporterskiej! Jestemy dla Was dostpni 24 godziny na dob, siedem dni w tygodniu. Kontakt pod numerem telefonu: 537049 739 Lub na adres mailowy: redakcja@pozatorun.pl
Krzyacy chyba ju przeczuwali, o kim mowa
Felieton
Ratunek w dwch koach
MACIEJ KARCZEWSKI
Z najwikszego w Toruniu placu budowy dobiegaj niepokojce wieci. Termin oddania mostu moe si przesun i to nawet do wiosny 2014. Mam nadziej, e MZD dojdzie do porozumienia z wykonawc i Strabag zdy choby do jesieni przyszego roku, ale trzeba zaoy, e jeszcze dwie zimy ruch moe by utrudniony a korki wci wiksze Winne pono s niewypay, niski poziom Wisy, tajemnicze rury w ziemi, nieznane wczeniej inwestorowi jego wasne instalacje Moe po prostu nie trafiono z lokalizacj? Jedyn nadziej dla torunian i Was, nasi drodzy ssiedzi, wydaj si by dwa koa. Dla wielu z silnikiem pod nogami, ale dla wszystkich bez maa, alternatyw w okresie wiosna jesie jest rower. Tani i zdrowy cho czsto mao bezpieczny. Mieszkam na Wrzosach i z wielk radoci obserwuj zmian przyzwyczaje nas-tubylcw, od czasu kiedy powstaa pikna cieka rowerowa a pod Barbark. Cae rodziny, czsto trzy pokolenia, wygrzebuj z piwnic i wsiadaj na rowery jedc dla frajdy, ale i do szkoy, do pracy, po zakupy z koszykami zamontowanymi na kierownicach. Wida tu czsto obut w rolki ca wojewdzk mietank co cieszy szczeglnie mocno! Rodzi si nam nowa wiecka tradycja. Bezpieczny ruch. Dlatego bardzo kibicuj budowanej ciece a do Unisawia, ktra da moliwo BEZPIECZNEJ rowerowej komunikacji dla tej czci powiatu. Wielkie brawa dla Marszaka wojewdztwa, wielkie dla wjtw ssiednich gmin i wszystkich inicjatorw tej akcji. Od wiosny jedzimy do Unisawia rowerami dla frajdy, wygody i przede wszystkim dla zdrowia!!! Zapraszam na dwa kka !!!
Felieton
Muzeum starych traktorw
RADEK RZESZOTEK
Trzeba mie fantazj. Tylko tych, ktrzy mieli pomysy wspomina si przy wdce, a zwaszcza nalewce wasnej roboty. O biznesmenie Piotrze Guranowskim, ktry buduje, zaatwia i wije si jak piskorz w toruskiej rzeczywistoci od 20 lat, syszaem sto lub dwiecie historii. Jedni go wychwalali pod niebiosa, inni odsdzali od czci i wiary. Poznaem go dopiero par dni temu. Przy traktorze, rocznik pidziesit dwa. Nieco modszym ni jego waciciel. Zaskoczy mnie. Chce zbudowa muzuem. Zapowiedzia to publicznie. O innych swoich biznesowych pomysach te mwi, ale to jego sprawa, jego biznes. Muzeum, to co innego. To sprawa wrcz publiczna. Zacz zbiera stare cigniki, wozy straackie, brony, siewniki, manee. Nawet komarki. Wszystko to trzyma na podwrku lub w stodole. Swj chop, ze wsi. Chce jednak ten dobytek odda, pokaza, nawet da si przejecha. Takich jednak si nie lubi. Bo mu si udao, bo ma wicej. I do tego chce zrobi co nieszczeglnie zrozumiaego... Muzeum starych traktorw? Piotr Guranowski chce zarabia, to pewne i by moe pomys muzeum ma stworzy mu lepszy klimat to robienia pienidzy. Ale kto zarabia nie chce? Jeli jednak zdobdzie si na gest i zapowie stojc przed swoimi traktorami, junakami i citroenami: korzystajcie z tego wszyscy, bd pierwszym, ktry przyklanie jego interesom. Bo potrafi si podzieli znacznie jest trudniej, ni tylko zarobi.
Stopka redakcyjna:
Redakcja Poza Toru Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@pozatorun.pl Wydawca: Agencja PR Goldendorf goldendorf@goldendorf.pl Redaktor Naczelny: Radosaw Rzeszotek radekrzeszotek@gmail.com GSM 609 119 016 Dzia publicystyki i reportau: Marta Chojecka (GSM 667 243 743), Monika Olender, Agnieszka Kapela, Tomasz Wicawski (GSM 798 773 086) Dzia rolnictwo: Katarzyna Hejna Dzia informacyjno-samorzdowy: ukasz Piecyk, Milena Kaszuba, Monika Bukowska Dzia Foto: Maciej Pagaa Dzia Reklamy i Promocji: reklama@pozatorun.pl Skad: Studio Poza Toru ISSN 2084-9117
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. *** Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody Wydawcy.

REGION
atwiej postawi znak, ni naprawi drog

Najlepszym sposobem na zwikszenie bezpieczestwa na drodze jest jej zamknicie. Przynajmniej zdaniem Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad
Tomasz Wicawski Zarzdcy drg ignoruj mieszkacw gminy Lubicz. Chodnik wzdu ruchliwej ulicy? To za wiele. Protesty gminnych radnych s przez Generaln Dyrekcj Drg Krajowych i Autostrad pozostaj bez odpowiedzi. Przez Grbocin biegnie krajowa pitnastka. Kady, kto jecha chocia raz przez t wie, wie e ruch na tej trasie jest ogromny. Przejcie przez jezdni jest nie lada wyzwaniem. Tym trudniej o nie, gdy zlikwiduje si sygnalizacj wietln. - Zarzdca drogi zdecydowa si przenie przejcie dla pieszych w Grbocinie mwi Hanna Anzel, przewodniczca Rady Gminy Lubicz. Decyzj o samym przeniesieniu mona zrozumie, ale logiczne wytumaczenie likwidacji sygnalizacji wietlnej jest trudne. Pasy znajduj si nieopodal szkoy i kocioa w Grbocinie. Mieszkacy musz z naraeniem ycia przemierza jezdni pomidzy pdzcymi samochodami. Agatki przeprowadzajce dzieci ratuj sytuacj, ale przecie nie mona ich zatrudni na ca dob. - Nie planujemy sygnalizacji wietlnej w tym miejscu mwi Waldemar Nicpo, kierownik toruskiego oddziau GDDKiA. Uznalimy, e nie jest ona potrzebna. Drg w Toruniu. We wsi Rogwko przeprowadzona zostaa modernizacja drogi powiatowej w kierunku Lubicza Dolnego. - Poziom wykonania modernizacji drogi, jest zatrwaajcy mwi Hanna Anzel. Wykonawca nie zadba o waciwe odwodnienie, co w czasie deszczu ogranicza jej drono. Zalewane s rowy i posesje mieszkacw.
Fot. Maciej Pagaa
Komentarz autora
Nieodpowiedni ludzie na odpowiedzialnych stanowiskach. Taki wniosek nasuwa si w zwizku z sytuacj na drogach w gminie Lubicz. Utrwalio si przekonanie, e najwicej niebezpieczestw na drodze stwarzaj sw brawur kierowcy. W tym przypadku bezpieczestwo zaley od dobrej woli i zdrowego rozsdku urzdnikw. Tych jednak prno szuka w postpowaniu zarzdcw drg. Pracownicy oddziau GDDKiA w Toruniu, Departamentu Infrastruktury Drogowej Urzdu Marszakowskiego i Powiatowego Zarzdu Drg wydaj si y w innym wiecie. Przynajmniej Ci, z ktrymi o sprawie rozmawiaem. Empatia, to sowo nieznane. Wszelkie prby rozwikania zagadki zych planw budowy czy modernizacji drg pezn na niczym. Jeeli dziennikarz nie moe wiele zrobi, to co maj powiedzie mieszkacy. Buta, z ktr trzeba si zmierzy, jest przeraajca. Suba publiczna? Kolejny archaizm. Nikt z rozmwcw nie zapyta nawet, jakie zagroenia we wskazanych miejscach istniej. Dla nich licz si tylko dokumenty, plany, faktury i tajemnica subowa, ktra, o zgrozo, obowizuje pracownikw GDDKiA nawet w przypadku pyta o plany modernizacji danej drogi. Szkoda, e wzrost liczby instytucji powoanych do zaatwiania konkretnych spraw, nie idzie w parze z jakoci ich rozwizywania. Za kar przecie nikt nie pracuje, a na pewno nie pracuje za darmo. Kady z nas paci podatki - drodzy urzdnicy - i norm stanie si to, e zaczniemy wymaga.
Drogowcy powiatowi w deszcz nie jed

Odpowiedzialno za stan drogi ponosi Powiatowy Zarzd Drg. - Nie mam adnych informacji w zwizku z t spraw mwi Henryk Dygasiewicz. Niemoliwe, eby taki stan rzeczy mia miejsce, bo rowy na tym terenie s bardzo gbokie. Trudno to jednak wytumaczy mieszkacom, ktrzy - coraz bardziej zdesperowani - gro blokad. Cao trasy z miejscowoci do Lubicza Dolnego jest w fatalnym stanie. Remont zapowiadany jest od kilku lat. Starostwo Powiatowe planuje realizacj inwestycji w 2013 roku. Problem w tym, e projekt zakada porozumienie z gmin. - Nie moemy realizowa dziaa, na ktre nie mamy funduszy mwi Hanna Anzel. Kady urzd ma przeznaczone subwencje na wykonywanie okrelonych dziaa. Drogi powiatowe le w gestii starostwa. Nie moe dochodzi do sytuacji, w ktrej partycypacja gminy w kosztach budowy czy remontu drogi jest jedyna szans na wykonanie inwestycji. Wadze gminy w Lubiczu alarmuj take GDDKiA odnonie niebezpieczestwa na terenie drogi krajowej numer 10. Skrt w lewo w kierunku miejscowoci Mierzynek jest utrudniony i stwarza zagroenie dla ycia i zdrowia kierowcw. Wyjciem z sytuacji, o ktrym zarzdca drogi powiadomi pisemnie wjta gminy, ma by zamknicie drogi wiodcej do miejscowoci.
- Odbyo si w tej sprawie spotkanie, w ktrym uczestniczyli przedstawiciele naszej gminy, przedstawiciel ZDW i Gabriela Piotrewicz, reprezentujca Departament Infrastruktury Drogowej w Urzdzie Marszakowskim dodaje Hanna Anzel. Wszyscy obecni na spotkaniu zgodzili si z naszymi argumentami, ale weto wniosa przedstawicielka Urzdu Marszakowskiego. Spotkanie odbyo si na pocztku roku, a do tej pory ta sprawa nie zostaa zaatwiona.
Groza w Nowej Wsi

Dyrektor Departamentu Janusz Czajkowski i jego zastpca Marzena Baczyska nie chc sprawy komentowa, twierdzc, e jej szczegowo nie znaj. Trudno jednak ustali termin, w jakim mogliby rzetelnych informacji udzieli. Przewodniczca Rady Gminy Lubicz wskazuje, e wsppraca z Zarzdem Drg Wojewdzkich ukada si poprawnie. Dalece trudniej jest zaatwi co w Urzdzie Marszakowskim. Nowa Wie, to kolejna miejscowo, w ktrej sen z powiek rodzicw spdza bezpieczestwo dzieci chodzcych do szkoy. Biegnie tam droga wojewdzka, wzdu ktrej nie ma chodnika. Problem polega na tym, e pobo-
Blokuje Urzd Marszakowski?

Mieszkacy Grbocina maj do drg pecha. Wojewdzka trasa z Lubicza do Grbocina staa si objazdem autostrady A1. Natenie ruchu samochodw, czsto ogromnych ciarwek, jest bardzo due. Radni gminy Lubicz postanowili zwrci si do Zarzdu Drg Wojewdzkich z prob o wyznaczenie na wjazdach do miejscowoci linii cigej. Pozwalaaby ona na zwikszenie bezpieczestwa, z racji zakazu wyprzedzania pojazdw.
cze w tym miejscu nie pozwala na bezpieczne poruszanie si wzdu trasy. Wybr, ktry istnieje, to naraania ycia i podrowanie po jezdni lub spacer rowem. Na gosy mieszkacw i urzdnikw gminnych nikt nie reaguje. Urzd Gminy nie zbuduje chodnika przy trasie, gdy nie znajduje si ona w jego wadaniu. Odpowiada za ni Zarzd Drg Wojewdzkich i Urzd Marszakowski. Nowa Wie nie jest w tym problemie odosobniona. Wzdu drogi krajowej numer 15, biegncej z Grbocina w kierunku wza autostradowego Turzno, chodnika take brak. Urzdnicy pracujcy w GDDKiA na interpelacje ze strony gminy odpowiadaj ironicznym umiechem. Daj za przykad do naladowania Kowalewo Pomorskie, w ktrym to wadze samorzdowe wybudoway chodniki. Sytuacja jest o tyle dziwna, e GDDKiA jest formalnym wacicielem drg krajowych, a nie jednostki samorzdowe... Z powiatowymi drogami, nie jest wiele lepiej. W miejscowoci Rogowo nie ma chodnika pozwalajcego mieszkacom przemieszcza si obok drogi powiatowej Rogowo-Rogwko. - To nie jedyna droga w Polsce, wzdu ktrej nie ma chodnika mwi Henryk Dygasiewicz, dyrektor Powiatowego Zarzdu

GMINA CHEMA
Fot. SP Photo Agency
Jedenacie druyn
Turniej Soectw wyoni najlepsze soectwo, Browina wygraa w potyczce
Tegorocznym mistrzem II Turnieju Soectw Gminy Chema w Dwierznie zostao soectwo Browina. Zwycizcy wrcili do domw z okazaym pucharem, pamitkowym dyplomem i tysicem zotych. Browiniakom opacio si walczy do koca. Turniej rozegrany zosta na miejscowym kompleksie sportowo rekreacyjnym w Januszewie - Dwierznie. Rywalizacja jedenastu druyn (Bielczyny, Brchnwko, Browina, Guchowo, Grzywna, Januszewo Dwierzno, Kiebasin, Strual, Witkowo, Zajczkowo i Zelgno) w omiu konkurencjach trwaa prawie pi godzin. Tylko o trzy punkty sabsi od wygranych okazali si reprezentanci Zajczkowa. Zdobyli drugie miejsce i nagrod - siedemset zotych. Trzecie miejsce w turnieju wielk rado sprawio gospodarzom imprezy soectwu Januszewo Dwierzno. Trzeci na podium wygrali piset zotych. - Byy konkurencje, ktre wzbudziy szczeglne emocje zarwno u zawodnikw jak i kibicw mwi Katarzyna Orowska. - Jak na prawdziwych sportowcw przystao, zawodnicy z du energi i zapaem rozpoczli wzajemn rywalizacj w poszczeglnych konkurencjach. Soectwa rywalizoway ze sob w omiu konkurencjach: strzay pik non mczyzn do celu, rzuty karne kobiet, przeciganie liny mczyzn, rzut jajem, rzut gumiakiem kobiet, jazda na rowerze, konkurs wiedzy, sztafeta z rzutami do kosza. Panie rzucajce gumofilcem zaskoczyy wszystkich sprytem i zrcznoci. W konkurencji tej niepokonana okazaa si Ewa Zalech z Browiny, ktra wyrzucia but na odlego 23 m. Tradycyjn konkurencj turniejow jest jazda zrcznociowa na rowerze. Uczestnicy musieli przeby rowerem tor o dugoci 9 m i szerokoci 3 m w jak najduszym czasie w slalomie rwnolegym. Zawodnicy podczas jazdy cay czas pozostawali na rowerze, nie mogli podpiera si nogami, cofa w linii prostej ani bocznej. W tej z kolei konkurencji nie do pokonania okaza si zawodnik z Zajczkowa. Tegoroczni mistrzowie turnieju mieli najsilniejszych mczyzn w przeciganiu liny. W finale pokonali zesp z Grzywny. Rywalizacja z lin jak zwykle wzbudzia szczeglne emocje - druynowe. - Dopisaa pogoda i frekwencja. Ta impreza to nie tylko forma sportowej rywalizacja i dobrej zabawy, ale przede wszystkim sposb na zdrowe i rekreacyjne spdzanie przez mieszkacw gminy wolnego czasu, wykorzystujc przy okazji gminn baz rekreacyjno sportow podsumowuje Katarzyna Orowska. (MC)
Stara moc, nowy duch
Kolekcja zabytkowych cignikw i maszyn rolniczych Piotra Guranowskiego, robi wraenie w Polsce i za granic
Tomasz Wicawski
Cegieki na odbudow domu

Prosty rachunek: sprzeda 863 cegieek za 5 z kada co daje czn kwot 4.315 z to efekt zbirki publicznej zorganizowanej podczas tegorocznego wita Plonw w Pluskowsach przez Stowarzyszenie Homo homini na cel akcji Pluskowsy katastrofa budowlana. Stowarzyszenie postanowio pomc poszkodowanej rodzinie z gminy i na podstawie wydanej na wniosek decyzji wjta Gminy Chema przeprowadzio podczas doynek zbirk publiczn na szczytny cel. Zebrana kwota ze sprzeday wspomnianych cegieek zasilia konto pomocy dla rodziny pastwa Andrzeja i Katarzyny Talarek. - Jestemy organizacj spoeczn i wszelkie inicjatywy podejmowane przez nasze Stowarzyszenie kierowane s dla mieszkacw naszej gminy. I w takich wyjtkowych sytuacjach, kiedy mieszkacy potrzebuj pomocy nie stoimy obok tylko staramy si pomc. Zorganizowana podczas doynek sprzeda cegieek jest tego przykadem podsumowuje akcje pomocy Prezes Stowarzyszenia Homo homini Stanisawa Stasieczek. Podobnie akcj zbirki rodkw na cel Pluskowsy kata-
Czekamy na pomoc dla dotknitej nieszczciem rodziny z Pluskows

strofa budowlana zdecydowa si wesprze finansowo Spoeczny Komitet Doynkowy Pluskowsy Zalesie, ktry z uzbieranych od sponsorw rodkw na organizacj wita Plonw przeznaczy dla rodziny kwot 2.050 z. Akcja pomocy dla poszkodowanej w katastrofie budowlanej rodziny pastwa Talarek z Pluskows nadal trwa. Cay czas mona przekazywa rodki na rachunek bankowy: 26 1020 5011 0000 9302 0235 9305 z dopiskiem Pluskowsy katastrofa budowlana. (KO)
Podpisane zostao porozumienie o wsppracy Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia im. Gen. Jzefa Bema w Toruniu z Gimnazjum w Guchowie. Wsplne dziaania opiera bd si na przygotowaniu wojskowo-obronnym modziey gimnazjalnej. W biecym roku szkolnym uczniowie po raz pierwszy rozpoczli nauk w dwch nowo powstaych klasach mundurowych gimnazjum. W cyklu nauczania przewidziano ceremonia wojskowy, nauczanie o wiedzy na temat struktury polskich si zbrojnych. Uczniowie bd bra take udzia w szkoleniach bojowych i wiczenia z terenoznawstwa. Nie raz odwiedz swoich starszych kolegw w jednostkach wojskowych.
Modzie uczestniczy bdzie rwnie w uroczystociach o charakterze patriotycznym. - Projekt Program edukacji dla sub mundurowych jest innowacj pedagogiczn przewidzian dla uczniw klas I - III Gimnazjum w Guchowie na najblisze lata, ktry uzyska pozytywn opini i zgod na realizacj Kujawsko-Pomorskiego Kuratorium Owiaty w Bydgoszczy mwi Katarzyna Orowska z UG Chema. Strony podpisujce porozumienie reprezentowali: ppk Edward Kaniecki z Wojciech Rosiski. Udzia w spotkaniu z mundurow modzie wzi rwnie wjt Gminy Jacek Czarnecki. (MC)
Fot. Urzd Gminy Chema
Zabytki techniki robi furor. Nie wystarczy ju jednak znale starocia. Trzeba go wyremontowa z dbaoci o najdrobniejsze szczegy. Warto maj bowiem dopiero okazy, ktrych odrestaurowanie stoi na niezwykle wysokim poziomie. Piotr Guranowski i Lech Jamiski poznali si przy okazji rallycrossu. Syn kolekcjonera z Bielczyn Micha - startowa w rajdach, a jego mechanikiem by wanie Lech Jamiski. - W pewnym momencie stwierdziem, e jedenie od wycigu do wycigu jest niezwykle mczce mwi Piotr Guranowski. Leszek zaproponowa, ebymy przeszli na starocie. Zgodziem si bez wahania. Kolekcj zabytkowych traktorw Piotr Guranowski prezentuje na zlotach, zjazdach kolekcjonerw czy przy okazji rnego rodzaju imprez. Cigniki mona byo zobaczy
chociaby podczas doynek w Pluskowsach. Wkrtce wybiera si z nimi za granic. Szczeglne zainteresowanie wzbudza cignik URSUS z roku 1956. Model C-45 jest niezwykle unikatow konstrukcj. Pomimo zaledwie 45 KM, robi on furor wrd kolekcjonerw. - Ten cignik jest inny od reszty mwi Lech Jamiski. Niesamowite urzdzenie, chociaby przez fakt posiadania jednego ogromnego cylindra. To taka lokomotywa. Niewielu potrafi nim obecnie jedzi, ale przeycia z tym zwizane s nie do opisania. W Wilkowicach koo Leszna odbywa si Oglnopolski Festiwal Starych Cignikw i Maszyn Rolniczych. Okaz Piotra Guranowskiego prezentowa si tam niezwykle dumnie. Zwaszcza, e cignik jest nadal na chodzie i mona zasmakowa przejadki t maszyn. - Niezwykle wane jest, eby zabytkowe pojazdy, czy to traktory czy auta, odrestaurowywa w hi-techu mwi Lech Jamiski. Nie wystarczy
znale okaz, ale trzeba o niego dba. Dobrze konserwowany i odrestaurowany staje si dzieem sztuki. Drugie miejsce w przeciganiu balastu, to ostatnie trofeum, ktre udao si zdoby sdziwemu traktorowi. Na pewno nie ostatnie. Wszystkie zabytkowe cigniki i auta, ktrych wacicielem jest Piotr Guranowski, maj swoj niezwyk histori. Proces odnowy zabytkw trwa czsto bardzo dugo, ale efekty s godne podziwu. - Jedc z synem na wycigi samochodowe, zabieraem czsto zabytkowe auta mwi waciciel kolekcji. Oczy kibicw czsto zwracay si na mnie, a nie na zawodnikw. Te auta robi ogromne wraenie. Przyjaciele planuj wsplnie otworzenie Muzeum Techniki Motoryzacji. Zwieczenie prac nad jego powstaniem i pierwsze ekspozycje planowane s na przyszy rok.
Szkoa z mundurami
Szans na przygod z armi dostali uczniowie gimnazjum w Guchowie
Do trzech razy w drog, Magoka

Radek Rzeszotek
REGION
Za pierwszym razem ucieka do Sztumu. Za drugim chyba do Inowrocawia, sama ju nie pamita. Kilka dni temu odesza od matki po raz ostatni
- Opiekuje si ni matka, kto wie, czy sobie poradzi, jak jej zabraknie mwi ssiedzi Magoki z Mirakowa. - Mona by o niej opowiada i opowiada. Ale czy o to chodzi, eby plotkowa o chorym czowieku? Magoka skoczya ju 34 lata. I co ma z ycia? - syszy w autobusie, potem w pocigu dokadnie to samo. Ona wszystko syszy, dobrze wie, co ludzie mwi. Wie nawet, gdzie byy podsuchy. Do Sztumu dotara kilka miesicy temu. Znalaz j wtedy na dworcu patrol policji. Nie miaa gdzie spa, leaa na awce. Troch zmarza, o mao nie zgubia okularw, zaczepiali j obcy i cuchncy ludzie. - Za pani Magorzat z Mirakowa ju kilkakrotnie rozsyalimy apele poszukiwawcze mwi Wioletta Dbrowska, rzecznik prasowy toruskiej policji. - Na szczcie za kadym razem udawao nam si j odnale, cho byy do zaskakujce miejsca. Nie mog jednak ujawnia szczegw, poniewa osoba ta ma problemy zdrowotne. Po powrocie ze Sztumu Magoka o policjantach wszystko dobrze wie. O mundurze, pistoletach i w ogle. Nawet o tym, gdzie trzeba nacisn, eby mona byo rozmawia przez radio. - Byem u nich par dni temu, eby renty zostawi mwi wsaty listonosz, ktry po wsiach rozwozi listy czerwonym cinquajcy w terenie maj obowizek zwrcenia szczeglnej uwagi na okolicznoci zaginicia. Niestety, nie we wszystkich wypadkach moemy dziaa tak, jak chcieliby bliscy osoby poszukiwanej. Policjanci nie mog tak po prostu wsadzi poszukiwanego do radiowozu i przetransporotowa go do domu. Musz dziaa z wyczuciem i znajomoci szczeglowych przepisw. Za trzecim razem Magoka radiowz miaa gdzie. Niech j mija, niech miga kolorowymi wiatami, niech wychodz z niego policjanci z pistoletami. Nawet niech j wsadzaj do samochodu i do Mirakowa odwo, do starej matki i pustego domu z zielonymi drzwiami. - Ja ju wiem, e policja za mn listw rozsya nie bdzie mwi Magoka, stojc na progu swojego domu. Za ni matka. - Ju bior te tabletki i wszystko ju bdzie dobrze. Jak nie braam, to tak si ze mn dziao... Ale teraz ju bd yka. Stara matka Magoki stoi w progu, dotyka ramienia crki. Jakby chciaa mie j cay czas na wycignicie rki. eby za zielone drzwi ju nie wychodzia. Ukradkiem wskazuje palcem na jam pod progiem. - To by ostatni raz, nigdzie ju si nie wybieram dodaje Magoka. Tu obok jamy pod progiem stoi torebka. Bkitna, pena biletw.
To nic trudnego, wystarczy przej przez drzwi i zamkn za sob spokojne ycie, st ze szklankami i grzybki w occie. Star matk, kota na pasku i te wszystkie tabletki. Ludzie z domu przecie wychodz, to nic nadzwyczajnego. Mog pojecha do innego miasta, eby co zaatwi. Ale Magoka ju tak nie bdzie, ona wie, co trzeba robi. Magoka z Mirakowa pod Chem staje w progu zielonych drzwi. Wie, dokd musi doj, ona dobrze wie Tu pod progiem jest wejcie do jamy, ale chyba nie krliczej. Nad ni krzyyk bez Jezusa, strych i stary dach, ktry nieba nie siga nawet, gdy bya ma dziewczynk. Przed ni podwrko, bez samochodu, cignika, ani nawet siewnika. Mnstwo za to chwastw. Pies zamknity w kojcu na obcych szczeka tylko przez chwil. Woli spa. Rusza wic w wiat Magoka. Maszeruje na przystanek, ale nie ten najbliszy w Mirakowie. Idzie par kilometrw dalej, potem jeszcze kawaek. Dobrze wie, dokd musi doj, ona dobrze wie... Wok pola pasko prawie jak na stole, samochodw przejeda coraz mniej. Wreszcie wsiada. Do autobusu, pocigu, wszystko jedno. Wane, eby dojecha na miejsce.
ecento. - Wysza do mnie ta Magoka z odkrytym brzuchem, jako tak... jak normalni ludzie nie robi. Ja tam u nich na duej si nie zatrzymuj... Gdy sza do Inowrocawia, w kieszeni brzczay jej pienidze. Trzymaa je mocno w garci, zwaszcza kiedy rozmawiaa eby nikt nie usysza, e je ma. Bo Magoka wie, jak trzeba z pienidzmi, ona dobrze wie.
- Podobnych zgosze, od rodzin osb z problemami zdrowotnymi, mamy wcale nie tak mao dodaje podinspektor Wioletta Dbrowska. - Dostajemy zgoszenie o zaginiciu i musimy uruchomi procedury poszukiwawcze, chodzi przecie o ludzkie ycie. Informacje i zdjcie zaginionej otrzymuj jednostki w caym kraju, za policjanci dzia-
Fot. Maciej Pagaa

MIASTO CHEMA
Dopyn do brzu
Chema ma kolejnego medalist. Tym razem eglarza
Rafa Kranciszewski zosta medalist Mistrzostw Polski Klasy Nieolimpijskiej w eglarstwie, rozgrywanych w Charzykowach. Jako zawodnik KST Wkniarz Chema Rafa dopyn do brzu. Zdoby mistrzostwo w kategorii OK Dinghy juniorw. Modemu eglarzowi nie kowskich. Rafa startowa w kategorii OK Dinghy. Ten typ eglarstwa cieszy si krtk, ale ciekaw histori. - Nazwa kategorii pochodzi od konstruktora dki, Duczyka Knuda Olsena informuje Polski Zwizek OK Dinghy. - d ta bya stosowana w cigw. Rafa Kranciszewski mia szans na srebrny medal, ale pogoda pokrzyowaa mu plany. Pomimo swego modego wieku, eglarz z Chemy jest ju dowiadczonym zawodnikiem. Rafa ma za sob starty w mistrzostwach wiata, jest take reprezentantem kadry makroregionu. Trenerem mistrza jest jego ojciec - Krzysztof, ktry wierzy w umiejtnoci syna. Zachca go do dalszego wysiku na treningach. Modemu sportowcowi nie jest jednak atwo rozwija swoje zainteresowanie. Aby osign du przewag nad rywalami potrzebny jest sprzt, czyli d z profesjonalnym oaglowaniem. Na to jednak nie moemy sobie pozwoli dodaje ojciec Rafaa. Krzysztof Kranciszewski wspiera syna wasnymi rodkami, cz pienidzy na starty oraz sprzt pywajcy pokrywaj sponsorzy i klub eglarski. To jednak za mao, by osiga sukcesy w rywalizacji z profesjonalistami. (MC)
Fot. Krzysztof Kranciszewski
Mae czogi z Chemy

Zawitay do Kiebasina. eby pobudzi wyobrani
Fot. Urzd Miasta Chema
byo atwo, pogoda utrudniaa zawody. - Cika praca na treningach owocuje dobrymi wynikami mwi Krzysztof Kranciszewski, byy eglarz i ojciec Rafaa. Zawody zorganizowane zostay na jeziorach charzy-
roli klasy przygotowawczej do olimpijskiego Finna i rozwijaa si wraz z nim, cho czasami sama wyznaczaa nowe standardy. W kategorii Ok Dinghy startowao 26 zawodnikw, ale ze wzgldu na kapryn pogod rozegrano tylko sze wy-
Ekspertw od modeli z Chemy zaproszono do Kiebasina na festyn parafialny. Ogldajcych prace modelarzy byo wielu, take z racji pogody. A miniatury czogw, samolotw i okrtw przycigaj ciekawskich. Combat z Chemy, to nie tylko grupa modelarzy, ale take zapaleni historycy. Uczestnicy mogli wic odpowiada na pytania z tematyki historycznej. Na przykad: na jakich frontach i w jakim okresie by uywany dany samolot czy czog? Kilka tygodni wczeniej
chemyski Combat zorganizowa wystaw swoich modeli na festynie w. Wawrzyca w Rysku. Tam take nie brakowao chtnych do podziwiania efektw pracy rk hobbystw. - Modelarze klubu Combat promuj Chem nie tylko na zawodach modelarskich - opowiada Marcin Seroczyski z Urzdu Miasta Chemy. - Bardzo czsto otrzymuj propozycje zorganizowania wystaw swoich prac w szkoach i podczas rnych imprez plenerowych. (MC)
Bank BG dla przedsibiorcw

Rozmowa z Magdalen Pieczark, Dyrektorem Oddziau Banku BG w Chemy
Czy mae firmy s wanym klientem dla Banku BG? Mae i rednie przedsibiorstwa to bardzo wany segment dla Banku BG. Przygotowujc ofert produktw i usug dedykowanych tej grupie Klientw, ktrej potrzeby przez lata obsugi doskonale poznalimy, staramy si dostarcza najwygodniejsze, zapewniajce wiele korzyci rozwizania, dostosowane do specyfiki tych firm. Nasze produkty opracowujemy w odpowiedzi na wyrane sygnay pynce ze strony maego i redniego biznesu. Majc na uwadze du konkurencj bankow, prosz powiedzie, jakie s oczekiwania maych i rednich firm wobec bankw? Przy obecnej duej konkurencji bankowej, firmy zwracaj uwag na wiele aspektw oferty. Wana jest, jak dla kadego z nas, atrakcyjna oferta cenowa, minimum formalnoci, szybko uzyskania decyzji, prostota procedur oraz szeroko rozumiane doradztwo finansowe. Bank BG w poowie marca wprowadzi do oferty kompleksow i nowoczesn ofert pakietw dla firm i rolnikw. Na czym polega zmiana, bo przecie wczeniej bank mia dykowany dla organizacji poytku publicznego. Jako bank spoecznie zaangaowany, staramy si pomaga i aktywnie uczestniczy w yciu lokalnych spoecznoci. Jakie efekty sprzedaowe bank chce osign dziki nowej ofercie? Chcemy wzmocni swoj pozycj w segmencie Firm Mikro i MSP. Chcemy by bankiem pierwszego wyboru dla klientw z miast do 250 tys. mieszkacw. Znamy tych klientw, wiemy czego potrzebuj, a zatem jestemy im w stanie zaoferowa dobrze dopasowane i atrakcyjne usugi. Oczywicie chcemy take wzmacnia nasz pozycj lidera i eksperta w sektorze Agro. Dzikuj za rozmow.
ju w ofercie pakiety? Rzeczywicie, posiadalimy ofert pakietw, ktr postanowilimy poszerzy i zmodyfikowa wprowadzajc nowe, ale i zachowujc wiele docenianych przez Klientw poprzednich rozwiza. Tak powstao siedem nowych pakietw, dopasowanych do oczekiwa piciu segmentw: Firm Mikro, MSP, Non-profit, Rolnikw, podmiotw prowadzcych dziaalno rolnicz i grup producenckich. Kady z siedmiu pakietw zawiera zrnicowan gam produktw i usug. Oferujemy pakiety zarwno dla firm ograniczajcych swoj aktywno do korzystania z podstawowych produktw, realizujc w wikszoci obrt gotwkowy, jak i dla firm zainteresowanych specjalistycznymi usugami. Niezalenie od rodzaju pakie-
tu, jaki przedsibiorca zdecyduje si wybra, w kadym z nich otrzyma rachunek biecy, bankowo elektroniczn i produkty do lokowania nadwyek pieninych. Pojawio si te rozwizanie dla klientw, ktrzy w szybki i wygodny sposb chc uzyska dodatkowe rodki przygotowalimy dla nich pakiet Biznes Lider Plus z szybkim dostpem do debetu, przy zachowaniu minimum formalnoci. Oferta jest rzeczywicie rnorodna. Czy jednak jest jaka grupa Klientw, na ktrej Bankowi BG zaley najbardziej? Bank BG obsuguje wszystkie segmenty klientw instytucjonalnych i przy tej rnorodnoci chcemy pozosta. Natomiast to, co jest warte podkrelenia, to e nowa
oferta pakietowa w sposb szczeglny zostaa dobrana do potrzeb klientw z segmentu Mikro oraz MSP i z pewnoci na tle oferty rynkowej speni ich oczekiwania. Poza tym tradycyjnie nie zapominamy, a wrcz wzmacniamy swoj ofert dla sektora Agro. Dla najbardziej wymagajcych przygotowalimy Pakiet Agro Lider Presti. Skupilimy si w nim nie tylko na ofercie stricte bankowej, ale rwnie doradczej, poniewa Klienci posiadajcy ten pakiet otrzymuj AgroTydzie - elektroniczny biuletyn o charakterze informacyjno-poradnikowym, redagowany przez specjalistw Banku BG. Nowoci jest darmowy Pakiet Spoeczny Lider. Do kogo on jest skierowany? Tak, to bezpatny pakiet de-
Bank BG Oddzia w Chemy ul. Sikorskiego 15 tel. 56 675 22 17 www.bgz.pl

REKLAMA

REGION
Przywrci znaczenie zawodwkom Utopi psa

Licea profilowane znikaj. Pomys si nie sprawdzi. Starostwo likwiduje placwki
Tomasz Wicawski
Szkoy powiatowe przechodz restrukturyzacj. Licea profilowane ulegaj likwidacji. Z oferty edukacyjnej znikaj technika uzupeniajce, a odradza si ma szkolnictwo zawodowe. Reforma owiatowa z 1999 roku poniosa klsk. Licea profilowane miay wzbogaci ofert edukacyjn i wyj naprzeciw potrzebom zmieniajcego si spoeczestwa. Okazay si kompletn porak. W ogromnym stopniu nadwyryy kondycj szk zawodowych i technikw ksztaccych specjalistw. Nie sprawdziy si take jako placwki umoliwiajce modym ludziom jednoczesne zdobycie fachu i zdanie matury. Poziom punktacyjny egzaminu dojrzaoci by w nich zatrwaajcy. Dzi znikaj z mapy polskich szk i niewielu je opakuje. W powiecie toruskim re-
Z papierosem do Galerii
Maria Czubaszek w Chemy wyznaa, ile wypala papierosw
Marta Chojecka Przyjechaa na zaproszenie chemyskiej biblioteki - Maria Czubaszek znana pisarka, autorka tekstw piosenek, satyryczka. Opowiadaa chemynianom o swoim yciu i twrczoci. Obok niej nieodczna popielniczka i Dym z papierosa - Na spotkanie w Galerii pod Ratuszem przyszo sporo osb mwi Marcin Seroczyski z Urzdu Miasta Chema. - Pani Maria przez prawie dwie godziny opowiadaa z poczuciem humoru o swoim yciu prywatnym i drodze do kariery. Maria Czubaszek od 1966 r. wsppracuje z radiow Trjk, w ktrej prezentowaa swoje najbardziej znane suchowiska, m.in. Serwus, jestem nerwus i Dym z papierosa. Jej teksty wykonywali m.in. Jerzy Dobrowolski, Irena Kwiatkowska, Wojciech Pokora, Bohdan azuka, Krzysztof Kowalewski i wielu innych. Jest czstym
strukturyzacj przechodz Zesp Szk w Chemy, Zesp Szk Specjalnych w Chemy i Zesp Szk CKU w Gronowie. - Do przeksztace, ktre przeprowadzamy w tym roku w podlegych nam placwkach, zobligoway nas zmiany w systemie szkolnictwa ponadgimnazjalnego mwi Dariusz Meller, wicestarosta toruski. Zosta wyduony z dwch do trzech lat okres nauki w szkoach zawodowych. Rekrutacja do licew profilowanych ju si nie odbywa. Rada Powiatu podja decyzj o przeksztaceniach w szkoach powiatowych na sesji w dniu 30 sierpnia. Poza likwidacj licew profilowanych, zmieniono take organizacj zespow szk. W Zespole Szk w Chemy nie mona od tego roku uczy si w Technikum Uzupeniajcym dla Modziey oraz Uzupeniajcych Liceum Oglnoksztaccym dla Dorosych. W ich miejsce powoano do ycia trzyletnie Liceum
Oglnoksztacce dla Dorosych. - Ostateczny termin przeksztace upywa w 2015 roku, jednak zdecydowalimy si ju w tym roku na ten krok, gdy zmiany te wydaj si by uzasadnione mwi Dariusz Meller. Zastanawiamy si jeszcze nad likwidacj Uzupeniajcego LO dla Dorosych wchodzcego w skad Zespou Szk CKU w Gronowie, gdy uczestniczy ono w projekcie unijnym i dyrekcja szkoy wystpia z prob o przesunicie terminu likwidacji placwki. W przypadku szkoy powiatowej w Gronowie, wszelkie zmiany, ktre s przeprowadzane, s analogiczne do sytuacji w szkole w Chemy. Nie bd prowadzone ju nabory do placwek ponadgimnazjalnych o charakterze uzupeniajcym. Docelowo wszystkie tego rodzaju szkoy przeksztacone zostan w LO dla Dorosych. Okres nauki w Zasadniczej
Szkole Zawodowej Specjalnej wchodzcej w skad Zespou Szk Specjalnych w Chemy zosta wyduony o rok. Trzyletnia zawodwka ma wpyn na poziom przygotowania do pracy zawodowej. Jest to w przypadku szk specjalnych o tyle istotne, i start zawodowy osb do nich uczszczajcych, nie jest w naszym kraju atwy. - Cay proces ma na celu podniesienie efektywnoci szkolnictwa zawodowego mwi Dariusz Meller. Rynek pracy zmieni si o tyle, i mamy ogromny deficyt fachowcw, a przesyt osb z wyksztaceniem oglnoksztaccym. Tego typu zmiany maj uzdrowi sytuacj. Wadze starostwa podkrelaj, e restrukturyzacja nie wpynie na poziom zatrudnienia w szkoach. Nie dojdzie do masowych zwolnie nauczycieli. Zespoy szk ponadgimnazjalnych nie zmieniaj siedzib, tylko swj charakter.
W Chemy, nad jeziorem
Mieszkaniec Chemy zachowa si gorzej ni najdziksze zwierz. 42-latkowi za utopienie psa moe grozi wyrok do 3 lat pozbawienia wolnoci. W chemyskim jeziorze policjanci odnaleli zwoki zwierzcia, ktre na szyi miao sznur z uwizan ceg. - wiadek poinformowa policj, e w jeziorze przy ul. Bulwar 1000- Lecia nieznany mczyzna utopi zwierz - relacjonuje podinsp. Wioletta Dbrowska Oficer Prasowy KMP w Toruniu. - Policjanci pojechali we wskazane miejsce, jednak sprawcy ju nie byo. Funkcjonariusze ustalili, e mczyzna przed utopieniem zwierzcia znca si nad nim. Sprawca zosta zatrzymany w swoim mieszkaniu. W chwili aresztowania mia ponad ptora promila alkoholu we krwi. Moe usysze zarzut amania ustawy o ochronie nad zwierztami. MC
gociem programu Babilon w TVN 24. Autorka nie miaa problemu z przyznaniem si do niechlubnego rekordu - wypala pono dziennie trzy paczki papierosw. Podczas spotkania Maria Czubaszek opowiadaa przede wszystkim o
swojej nowej ksice pt. Kady szczyt ma swj Czubaszek autorstwa Artura Andrusa. Spotkanie autorskie zostao zorganizowane za porednictwem Dyskusyjnego Klubu Ksiki, dziaajcego w chemyskiej bibliotece.

GMINA OBROWO
Dzikw mniej czy wicej?

Mieszkacami gminy Obrowo s te... dziki. Dawno przestay chowa si w lesie
Tomasz Wicawski
Podstawwka z profesorem
Szkoa podstawowa w Obrowie jako jedna z 250 placwek w caej Polsce wemie udzia w projekcie Eduscience. Dla czwartoklasistw z tej podstawwki oznacza m. in. to, e lekcje przyrody bd mieli w obserwatoriach geofizycznych Pastwowej Akademii Nauk. Obok przyrody rwnie lekcje matematyki bd prowadzone z wykorzystaniem najnowszych technologii. Szkoa w ramach projektu dostaa interaktywn tablic. Wykorzysta j do zaj na specjalnej edukacyjnej platformie, na ktrej nauczyciele oraz naukowcy PAN uoyli szereg lekcji z wiczeniami, filmami czy grami edukacyjnymi. Pedagodzy
Polska Akademia Nauk przygotuje zajcia dla czwartoklasistw
Rolnik i dzik nie zostan przyjacimi. Pierwszy sieje, a drugi zbiera, czsto pomijajc jednak okres wegetacji. Zwierzta lene potrafi zniszczy dziesitki hektarw upraw. Mieszkacy gminy Obrowo skar si na plag dzikw. Nigdy nie byo ich tak duo jak w tym roku mwi mieszkanka Silna. Jestemy przyzwyczajeni do tego, e dzik jest nieodcznym elementem wiejskiego krajobrazu. Problem zaczyna si jednak wtedy, gdy stwarza on realne zagroenie. Uprawy zb i ziemniakw to rodowisko niezwykle atrakcyjne dla yjcych w pobliskich lasach dzikw. Zniszczenia czynione przez te zwierzta pojawiaj si co roku, ale czsto rolnicy przymykaj oko na straty i nie zgaszaj szkd. Ilo zwierzyny lenej na danym terenie jest cile zwizana z dziaalnoci k owieckich. Wszelkie straty, ktre uczynione zostay przez lene zwierzta, naley zgasza na pimie wanie do nich. - Nadlenictwo Dobrzejewice nie posiada wasnych obwodw owieckich (wyczonych) i nie prowadzi gospodarki owieckiej mwi Jerzy Pieczewski, inynier nadzoru w Nadlenictwie Dobrzejewice. Gospodarka owiecka prowadzona jest z obwodach owieckich przez dzierawcw tj. koa owieckie. Wadze nadlenictwa wskazuj rwnie, e z danych, ktrymi dysponuj, nie wynika, aby w tym roku liczba dzikw yjcych na terenie gminy Obrowo wzrosa. Polityka owiecka, ktra prowadzona jest od lat, polega na odstrzale praktycznie caego przyrostu tego gatunku z danego roku. Szkody, o ktrych wiadomo nadlenictwu powstae w wy-
na podstawie udostpnionych narzdzi mog tworzy wasne projekty zaj i dostosowa je do moliwoci klasy w oparciu o wczeniej przeprowadzone testy. Na uczniw czekaj rwnie transmisje z Polskiej Stacji Polarnej na Spitsbergenie. Jeli bd mieli jakie pytania, mog przez Internet poczy si z dyurnym naukowcem PAN-u. Odwiedz rwnie obserwatoria geofizyczne oraz wezm udzia w piknikach naukowych w pobliskich szkoach. Koszt projektu wynosi blisko 24 mln zotych. Do udziau w nim zaproszono losowo wybrane szkoy z caej Polski. (P)
Na stray gminy
W gminie Obrowo, podobnie jak w innych gminach powiatu toruskiego, powstaa Stra Gminna. lubowanie i zwierzchnictwo nad komendantem obj wjt Andrzej Wieczyski. Zadaniem Stray Gminnej bdzie wsppraca z pastwowymi jednostkami dziaajcymi na rzecz zwalczania przestpstw i wykrocze, eby chroni porzdek publiczny i bezpieczestwo mieszkacw caej gminy. W pierwszej kolejnoci Stra Gminna bdzie zajmowa si kontrol czystoci i porzdku. Nowy komendant zapowiada, e z mocy ustawy oraz dziki regulaminowi jego pracy przyjtemu przez Rad Gminy Stranik bdzie mg od godz. 6 do 22 wej wej na posesj, aby skontrolowa gospodark odpadami. - Stra Gminna nie powstaa po to, eby komukolwiek z naszych mieszkacw uprzykrza ycie zapewnia Andrzej Wieczyski, wjt gminy Obrowo. - Chodzi wycznie o usystematyzowanie naszych dziaa, ktrymi zgodnie z ustaw musimy si zajmowa. Jestem przekonany, e praca Stray Gminnej przyczyni si do poprawy jakoci ycia mieszkacw naszej gminy. W pierwszym ogoszeniu komendanta opublikowanym na stronie internetowej Urzdu Gmi-
ukasz Lewandowski komendantem Stray Gminnej w Obrowie

ny Obrowo czytamy, e oprcz kontroli pojemnikw z odpadami oraz szamb, przeprowadzona zostanie kontrola numeracji na domach. (HH)
niku dziaalnoci dzikw, osi i jeleni, wystpiy na obszarze 21,93 ha. Liczba ta uwzgldnia teren caego nadlenictwa. - Area szk wyrzdzonych przez zwierzta na terenie k owieckich, gospodarujcych m.in. w gminie Obrowo wynis w przypadku koa Modnik Zotoria 2,73 ha, koa Baant Czernikowo ponad 4 hektary a np. koa Zlot Toru 30 arw wskazuje Jerzy Pieczewski. W nadlenictwie nie widz problemu, bo jak utrzymuj, ilo dzikw na terenie gminy Obrowo nie odbiega od ich
stanu w innych czciach nadlenictwa. - Pewn specyfik gminy jest wiksze zajmowanie przez ludzi dotychczasowych upraw rolnych na dziaki budowlane i przerywanie szlakw migracyjnych zwierzyny dodaje Jerzy Pieczewski. Masowa penetracja lasu przez okoliczn ludno zbierajc runo lene oraz niekontrolowany ruch samochodw i quadw po zamknitych drogach lenych moe powodowa wyganianie zwierzyny na pola np. uprawy kukurydzy.
Fot. www.sxc.hu
Fot. Urzd Gminy Obrowo

REGION
Stawka wiksza ni osiem miliardw

Marta Chojecka Samorzdy zaciskaj pasa - nie ma na edukacj, pomoc spoeczn i sport. Jak twierdz samorzdowcy, decyzje wadz centralnych naruszaj ich rwnowag finansow. Co najmniej 8 mld zotych rocznie trac wjtowie, starostowie i sotysi wskutek zmian ustawowych wprowadzanych przez wadze centralne. Autorzy akcji Stawka wiksza ni 8 miliardw szacuj, e w latach 2005 2011 wadze centralne wprowadziy liczne zmiany ustawowe, ktre spowodoway zmniejszenie dochodw samorzdw. W tym samym czasie samorzdy dostay nowe zadania albo rozszerzono im zakres dotychczasowych. Wyniky z tego tylko komplikacje, bo jak zrobi wicej za mniej? Samorzdy nie miay odpowiedniego zabezpieczenia finansowego, wic nie mogy ju realizowa ryzykownych inwestycji, na ktre cz pienidzy zazwyczaj otrzymayby z funduszy europejskich. Wodarze zrezygnowali z oczekiwanych przez mieszkacw inwestycji, pogorszeniu ulega take jako usug lokalnych. W akcji bior udzia prawie wszystkie gminy z obszaru Powiatu Toruskiego. - Gmina Lubicz popiera program i bierze w niej udzia mwi Micha Nowicki z Urzdu Gminy Lubicz. - Problem polega na bdnych zaoeniach systemowych w dofinansowywaniu gmin poprzez subwencje i dotacje, a take na nieodpowiedniej, naszym zdaniem, redystrybucji rodkw, jakie Skarb Pastwa przekazuje do budetw samorzdw. Okoo 6,8 miliarda zotych zniko za spraw zmian w systemie podatku dochodowego od osb fizycznych wprowadzona zostaa dwustopniowa skala podatkowa i ulgi parorodzinne. Nieszczsn ustaw uchwalono w latach 2006 - 2007. - Do trudnej sytuacji, w jakiej wadze centralne postawiy samorzdy, przyczyni si jeszcze fakt, e w ustawie z 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego usunito obowizujc wczeniej zasad rekompensowania ubytkw, jakie w ich dochodach wasnych powoduj zmiany prawne uchwalane przez sejm stwierdza Ryszard Grobelny, Prezes Zwizku Miast Polskich. Wadze centralne postawiy si w znakomitej sytuacji. Mona byo zabiera, nie oddajc. Samorzdy nie otrzymyway nalenych im pienidzy, a przecie dziki nim powstaj nowe szkoy i place zabaw. Pienidze zniky, a razem z nimi wizja szybkiego rozwoju. Rzd moe wszystko? - Nie tylko samorzdy straciy wskutek zmian legislacyjnych. Rzd take odczu efekty zmian w podatku PIT, z t jednak rnic, e zrekompensowa sobie ubytki w budecie pastwa, podnoszc przedsibiorcom i obywatelom stawki VAT, akcyz do paliw, skadk rentow oraz wprowadzi podatek od kopal dodaje Grobelny. Samorzdy same pienidzy nie
Papierowe decyzje centralne, realne skutki lokalne rce wadz centralnych przesiewaj pienidze samorzdw
biegnie coraz wolniej. W skali roku wpywy do budetu pastwa z podatku VAT od inwestycji samorzdowych zmniejsz si o ponad 6 miliardw z. Rzd zdaje si zapomnia, e inwestycje generuj wzrost podatkw dochodowych, ktre s trzonem budetu pastwa. Na razie brakuje na inwestycje. Sytuacja jednak maluje nieciekaw przyszo przed biecymi wydatkami samorzdw na spoeczno lokaln. Kolejne decyzje wadz centralnych powoduj nie tylko straty finansowe dla samorzdw, ale te powrt do Polski scentralizowanej. Podpisy nadal zbierane. - Proponujemy zmian stawek VAT dla gmin, powiatw i wojewdztw mwi Grobelny. Dodatkowo proponujemy now ekologiczn subwencj dla gmin. Wiele samorzdw nie moe si rozwija, bo na swoim terenie maj obszary chronione. Pienidze pozyskane dla tych samorzdw, ktre maj ograniczenia ekologiczne, zaspokoiyby oczekiwania obywateli. Pozwoliyby skorzysta z pienidzy unijnych. A to dopiero pocztek naszych propozycji. Sowa organizatorw brzmi jak kolejna kiebasa wyborcza. Jednak autorytety, ktre znalazy si w gronie przedstawicieli akcji Stawka wiksza ni 8 miliardw, interesu osobistego w tym nie maj, a nawet jeli, to gra jest warta wieczki. Prof. Jerzy Buzek wie bardzo dobrze ile pienidzy z Unii Europejskiej mona jeszcze pozyska.
Fot. www.sxc.hu
s w stanie pozyska. Co wicej, podwyki wprowadzone przez wadz centraln w trzech pierwszych przypadkach stanowi nowy koszt dla samorzdw. Jakby tego byo mao, gminy wskazuj na jeszcze jeden problem. - Wystpuj opnienia w przekazywaniu rodkw na opiek spoeczn mwi Krystyna Lulka z Urzdu Miasta Chemy. Pienidze, ktre nale si gminie, czsto dochodz po terminie. Wwczas brakuje ich dla tych najbardziej potrzebujcych, nie na nowe obiekty sportowe, ale
Rewolucja mieciowa
W lipcu przyszego roku czekaj nas rewolucyjne zmiany w systemie pozbywania si mieci. Waciciele posesji martwi si, e bdzie droej. Samorzdy jeszcze nie wiedz, okae si w styczniu. Ma by jednak taniej i prociej dla uytkownikw, dla gmin wicej obowizkw. Nikt te nie uniknie obowizku segregacji. Rewolucja mieciowa odbdzie si za spraw ustawy o utrzymaniu czystoci i porzdku w gminach, ktra wesza w ycie w tym roku. Zakada ona, e od 1 lipca 2013 roku, to gminy bd miay obowizek gospodarowania odpadami komunalnymi. Do tej pory taki obowizek nalea do wacicieli nieruchomoci. - Projekt tej ustawy nie jest dobry, ani dla mieszkacw ani dla samorzdw - mwi Andrzej Wieczyski, wjt gminy Obrowo. - Koszty jej wprowadzenia bd naprawd due. Wiele samorzdw bdzie chciao odciy swoich mieszkacw i ze swojego budetu pokryje cz obowizkw naoonych przez ustawodawc. Za odbir odpadw wszyscy mieszkacy gminy uisz-
Nowe zasady wywozu i segregacji mieci wiele zmieni, ma by pono taniej. Ale czy na pewno?
cza bd opat opart na okrelonej przez gmin podstawowej stawce, a wyjtek stanowi bd osoby segregujce odpady. Ekologiczni zapac mniej? Prawdopodobnie. Koniec z poszukiwaniem najatrakcyjniejszej oferty wywozu odpadw. Koniec ze zmartwieniami co zrobi ze star pralk, rozpadajc si szaf, przeterminowanymi lekami albo zuytymi bateriami gmina bdzie organizowa i wskazywa mieszkacom punkty odbioru takich odpadw. Z gminy take mog zosta wysane samochody, po odbir wikszej iloci odpadw. Do 1 lipca 2013 r. waciciel nieruchomoci, ktry ma zawart umow na odbieranie odpadw komunalnych jest zwolniony z opaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy. Kopi takiej umowy naley doczy do pierwszej deklaracji o wysokoci opaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ktr przelemy gminie. Dziki nowej ustawie powstaj warunki do osignicia poziomw europejskiego recyklingu. (MC)
Matka Boska od Hallera

Chemynianie nie chowaj historii w szafie. Do biblioteki trafi coraz cenniejsze przedmioty
na chleb. W poowie wrzenia zebrane byy ju 121 633 podpisy pod projektem Ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego. Podpisy zbierane s na zebraniach soeckich w caej Polsce. - Z wieloletnich prognoz finansowych samorzdw wynika, e przy obecnej sytuacji samorzdy bd w stanie utrzyma inwestycje na poziomie zaledwie 19 mld zotych rocznie, w porwnaniu do wczeniejszych 42-44 mld z alarmuj organizatorzy akcji. Konik napdzajcy gospodark
Przedwojenna bulwarwka, fotografia spalonej chemyskiej katedry, zabytkowa cukiernica a nawet osobisty dar od generaa Hallera midzy innymi to przekazali Bibliotece Miejskiej chemynianie w ramach akcji Nie chowaj historii w szafie. Z prezentami dla biblioteki przyjechaa wnuczka midzywojennego burmistrza Bronisawa Kurztkowskiego, Maria de Bassak Liljeberg. Dziki jej wsparciu biblioteka wzbogacia si o pamitki po midzywojennym wodarzu. Do Miejskiej Izby Muzealnej trafia srebrna cukiernica z wygrawerowanym napisem dedykowanym Bronisawowi Kurztkowskiemu oraz pamitkowa popielnica Ochotniczej Stray Poarnej w Chemy. - Najcenniejsz pamitk jest jednak wizerunek Matki Boskiej z doczonym do niej powiadczeniem, w ktrym czytamy, e jest to dar dla burmistrza Kurztkowskiego od samego gen. Jzefa Hallera mwi Marcin Seroczyski, prezes Towarzystwa Przyjaci Chemy. Maria de Bassak Liljeberg udostpnia rwnie peen informacji i zdj album zawierajcy fotografie rodzinne Zofii Kurztkowskiej, ony burmistrza. - Dziki akcji rozpowszechnionej drog internetow do bibliote-
ki napyny cenne przedmioty i fotografie od pani Marii Furmaskiej z Elblga dodaje Seroczyski. Jak si okazao, Maria Furmaska pochodzi z Chemy, a jej rodzina zamieszkuje w okolicznych wsiach. Przekazaa do biblioteki kolekcj zdj z czasw okupacji hitlerowskiej, a take fotografie midzywojennej Chemy. Szczeglnie cenna jest fotografia ukazujca sub Jzefa Paczkowskiego z Grzywny na okrcie ORP Piorun, ktry wsawi si odnalezieniem pancernika Bismarck. Znaleli Siedem Groszy Na apele i proby towarzystwa
o przekazywanie materiaw historycznych dotyczcych Chemy odpowiada coraz wicej mieszkacw. Kazimierz Borkowski, waciciel stacji diagnostycznej przy ul. Dworcowej przekaza bibliotece egzemplarz dziennika Siedem Groszy, ktry zawiera informacje o zatargu w chemyskiej cukrowni pomidzy jej pracownikami a dyrektorem. - Gazet przy remoncie starej kamienicy znalaz mj pracownik, Marcin uka mwi Kazimierz Borkowski. Gazeta zaoona zostaa w 1932 r. przez Wojciecha Korfantego. Na pocztku posiadaa charakter regionalny, szybko jednak zaczto j wydawa w caym kraju. Dziennik doczeka si wkrtce kilku odmian regionalnych. By niedrogi, a przy tym zawiera szereg istotnych i ciekawych informacji. Na pierwszej stronie gazety widnia napis, ktry uzasadnia popularno gazety: Dziennik ilustrowany dla wszystkich o wszystkiem. - Bibliotekarzy, bdcych jednoczenie czonkami Towarzystwa, cieszy, e coraz wicej ludzi otwiera swoje szafy z pamitkami i udostpnia je fachowcom - mwi Seroczyski. - W listopadzie planowane jest otwarcie wystawy, na ktrej zostan zaprezentowane wszystkie zebrane eksponaty. (MC)

GMINA CZERNIKOWO
Wszystko dla przedszkolakw Kostki

Wadze gminy Czernikowo planuj budow przedszkola
przedszkolaki przez dwa lata po zakoczeniu projektu nadal bd mogy uczszcza do wskazanych placwek. Idea budowy punktw przedszkolnych na terenach wiejskich realizowana jest pod kuratel lidera projektu Fundacji na Rzecz Rozwoju Wsi Polska Wie 2000 im. Macieja Rataja. Podmiot ten uzyska dofinansowanie i zaproponowa realizacj inwestycji poszczeglnym samorzdom. Na terenie powiatu toruskiego, iniTomasz Wicawski Edukacja przedszkolna to obszar, na ktry postawiy wadze gminy Czernikowo. Dzieci mog bawi si i uczy w placwkach w Czernikowie, Oswce i Steklinie. Dla szedziesiciorga z nich gmina otrzyma dotacj. Urzd Gminy w Czernikowie przystpi do projektu Wszystko dla edukacji przedszkolnej w gmiprzedszkolnych w Oswce i Czernikowie oraz od kwietnia 2013 roku w drugiej placwce w Czernikowie i w oddziale w Steklinie. Obecny etap projektu zakoczy si we wrzeniu 2014 roku. W uchwale rady zadeklarowano, e gmina zobowizuje si do przeznaczenia kwoty 4500 z, ktra stanowi bdzie wkad w realizacje inwestycji w okresie jej trwania. - Pienidze na biec dziaalno s niezwykle istotne, jednak nie mniej wany jest wkad niepieniny, na ktry skadaj si utrzymanie sal i innych pomieszcze sucych dzieciom dodaje Dariusz Zagrabski. Szacunki w tej mierze wskazuj na kwot ok. 150 tysicy zotych. Wadze Urzdu Gminy w Czernikowie maj w planach budow przedszkola z prawdziwego zdarzenia. - Projekt takiego przedszkola istnieje mwi Dariusz Zagrabski. Punkty przedszkolne, o ktrych mowa mona bdzie do takiego obiektu przenie i zaadoptowa. Obecnie mamy dwa oddziay przedszkola samorzdowego, ale zainteresowanie miejscami przedszkolnymi jest ogromne, std te w kolejnych latach niezbdna bdzie budowa duego obiektu. Realizacja inwestycji moliwa bdzie, o ile gmina otrzyma dotacj na budow i rozbudow dotychczas istniejcych obiektw - w ramach funduszy z Unii Europejskiej. Nadziej jest nowy okres programowania przewidziany na lata 2013-2020.
zostay zoone
W Czernikowie mieszka jeden z najlepszych w Polsce specjalistw od ukadania kostki Rubika. Po sukcesach na regionalnym podwrku, przyszed czas na nagrody oglnopolskie. Drugie miejsce w Oficjalnych Mistrzostwach Polski w Ukadaniu Kostki Rubika zaj Mariusz Winiewski. Konkurencja, w ktrej startowa, polegaa na zoeniu jak najwikszej iloci kostek Rubika, w jak najkrtszym czasie. Cay problem polega na tym, e trzeba to byo zrobi bez patrzenia. Nasz krajan wykaza si niezwyk zrcznoci i koncentracj. Zapamitanie ukadu piciu rnych kostek i zoenie ich z zasonitymi oczami, zajo mu 31 minut. W innej z konkurencji skadaniu jednej kostki, tego rodzaju, na czas Winiewski zaj trzecie miejsce w kraju. Konkurencja bya nie byle jaka, bo na najwyszym stopniu podium stan rekordzista wiata w tej dziedzinie Marcin Kowalczyk. (WT)
Ukada kostk Rubika z zamknitymi oczami. W tej dyscyplinie zosta wicemistrzem Polski
Fot. Urzd Gminy Czernikowo
nach Czernikowo, Kik, Wielgie i Zbjno. - Koncepcja realizowana bdzie w czterech punktach przedszkolnych: dwch w Czernikowie i po jednym w miejscowociach Oswka i Steklin mwi Dariusz Zagrabski, zastpca wjta gminy Czernikowo. Zasady realizacji takich projektw ulegy modyfikacji. Przystpujc do kolejnego etapu w tym roku, musielimy zadeklarowa, e
cjatywa bdzie wdraana w ycie w gminie Czernikowo. - Kwestia ta jest niezwykle istotna, gdy deficyt miejsc przedszkolnych na polskich wsiach jest ogromny dodaje Dariusz Zagrabski. Nie mielimy wtpliwoci, czy przystpi do tego projektu. Decyzj o przystpieniu do projektu podja Rada Gminy. Realizowany bdzie on od padziernika 2012 roku w punktach
Fot. Urzd Gminy Czernikowo
Prokurator zajrzy do kasy Skok na rynny

Z kasy zapomogowo-poyczkowej Szpitala Powiatowego w Aleksandrowie Kuj. wyparowao ponad 194 tys. zotych
Monika Olender
ALEKSANDRW KUJAWSKI i CIECHOCINEK
Okradli will prezydenta Komorowskiego, po miesicu zostali schwytani

Zanim doszo do zatrzymania sprawcw kradziey, ciechociscy policjanci przesuchali wielu wiadkw. Kiedy zuchwali zodzieje zapomnieli ju o incydencie sprzed miesica, wpadli w rce policji. Najmodszy z nich to 23-latek, ktry jako pierwszy usysza zarzut kradziey. Dwaj jego wsplnicy zostali zatrzymani kilka godzin pniej. Byli pijani w sztok. 33-latek mia ponad 3 promile alkoholu w organizmie, natomiast jego starszy kompan, 36-latek, wicej ni 2 promile. Do tej pory rynny nie zostay odzyskane dodaje st. sier. Marta Biakowska-Bachowicz. Sprawcy usyszeli ju zarzuty kradziey, a akta sprawy trafiy do sdu. Mczyni, za brawurowy skok na dworek Prezydenta, mog trafi na pi lat do wizienia. (MO)
W kasie zapomogowo-poyczkowej Szpitala Powiatowego brakuje pienidzy. Chodzi o kwot prawie 195 tys. zotych. Pracownicy rzucaj kamieniem winna jest skarbnik. Tymczasem, w administracji szpitala trwa zmowa milczenia. Zarzd odmawia komentarza, dyrektor odsya do zarzdu. Powiatowy Szpital w Aleksandrowie Kujawskim to dua placwka osiem oddziaw, dziesi poradni, siedem pracowni. W oddzielnym budynku znajduje si siedziba kadry kierowniczej. Tam swoje biurka maj dyrektor szpitala, kierownik ds. administracyjno-organizacyjnych, gwny ksigowy, kierownik sekcji sub pracowniczych. S te kadry, pace i kasa. Wszystko niby funkcjonuje tak, jak powinno. I wanie std gin pienidze lekarzy, pielgniarek, salowych. Zawiadomienie o przestpstwie wpyno do naszej prokuratury 4 wrzenia informuje Mariusz Ciechanowski, z-ca Prokuratora Rejonowego w Aleksandrowie Kujawskim. Do zawiadomienia doczone zostay protokoy z wewntrznego dochodzenia. Z uzasadnienia wynika, e przeprowadzono rozmowy z pani skarbnik, ktra pocztkowo nie przyznaa si do tego, e wzia ponad 194 tys. zotych, ale pniej owiadczya, e przywaszczya sobie powierzone jej pienidze. Czy taka rozmowa zostaa naprawd przeprowadzona? Zdaniem Przewodniczcego Zarzdu, ktry zoy zawiadomienie do Prokuratury tak. Skarbniczka Mieszka z crk w jednej ze starych kamienic niedaleko szpitala, w ktrym przepracowaa ponad trzydzieci lat. Kiedy oskarono j, e od sierpnia 2004 roku braa pienidze z kasy, bya akurat na urlopie. Ja nie bd nic wyjania, dopki nie zo zezna w prokuraturze mwi. Wszyscy wypowiadaj si za mnie... Na pitrze kamienicy skarb-
Fot. Maciej Pagaa
niczki mieszka take maestwo z crk, na dole starsza pani, ktra te pracowaa w tym szpitalu. W kadrach. Przesza na emerytur rok szybciej. Zrezygnowaa nawet z odprawy, nie mogc pogodzi si z zasadami prowadzenia szpitalnej ksigowoci. Gdzie bya ksigowa? pyta z alem ssiadka skarbniczki. Gdzie byy kontrole? Przecie co roku przeprowadza si bilans. Czciej ni raz w roku sprawdza si kartoteki przychody, rozchody. Ona nawet nie miaa podpisanej umowy o odpowiedzialnoci i dopiero niedawno kto do niej przyszed, eby co takiego podpisaa. Kto si kogo boi przy Sowackiego 18? W szpitalu milcz. Sekretariat odsya do zarzdu kasy, ten z kolei do dyrektora. On do zarzdu. Bo kiedy pada haso kasa zapomogowa-poyczkowa wszyscy wiedz, o co chodzi... Kasa zapomogowo-poyczkowa to samodzielna instytucja owiadcza Mariusz Trojanowski, dyrektor NZOZ Szpitala Powiatowego w Aleksandrowie Kujawskim. Zarzd jest niezaleny ode mnie, ja nie mam wobec niego adnych uprawnie kontrolnych. W dniu, kiedy wpyno do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu przestpstwa, od-
byo si take Walne Zgromadzenie Pracownikw Kasy. Na tym spotkaniu obecny by te dyrektor. Mimo e kontrola zarzdu jest poza moimi kompetencjami, mam obowizek mu pomaga przekonuje Mariusz Trojanowski. Na tym spotkaniu byem tylko po to, aby pomc pracownikom, doradzi. Ja nie mog w tej kwestii podejmowa decyzji i podpisywa dokumentw. Dyrektor Trojanowski Mariusz Trojanowski jest dyrektorem Powiatowego Szpitala w Aleksandrowie Kujawskim od lipca ubiegego roku. Wczeniej by dyrektorem Miejskiego Centrum Kultury. W ostatnich dniach penienia tej funkcji sprzeda profesjonalny sprzt muzyczny za 700 zotych. Dlaczego tak tanio? Bo podobno by wadliwy. Co wicej, subowy samochd mercedes Vito z 1999 roku zosta sprzedany za 11 300 zotych Szpitalowi Powiatowemu, w ktrym wkrtce zosta dyrektorem. Zanim jednak otrzyma to stanowisko, Narodowy Fundusz Zdrowia przeprowadzi w szpitalu kontrol. Trwaa ona od stycznia do marca ubiegego roku. Szpital zosta zobowizany zwrci NFZ ponad 300 tys. zotych. Prokuratura Rejonowa w Aleksandrowie Kujawskim wszcza ledztwo w tej sprawie 13 wrzenia.
Ponad miesic trwao poszukiwanie zodziei, ktrzy ukradli miedziane rynny z Dworku Prezydenta RP w Ciechocinku. Czy prezydenckie rynny zostay przepite? Willa prezydenta Komorowskiego to najbardziej strzeony budynek w uzdrowisku. Jest otoczona wysokim murem i obserwowana przez ochroniarzy. Ponadto, na terenie obiektu zamontowany jest monitoring. Mimo to, trzej mieszkacy Ciechocinka zdoali si zakra do obiektu. Z garau, ktry przylega do gwnego budynku Dworku Prezydenckiego, zdemontowali miedziane rynny. Do kradziey doszo w nocy z 24 na 25 lipca informuje st. sier. Marta Biakowska-Bachowicz, p.o. rzecznika KPP w Aleksandrowie Kujawskim. Sprawcy zostali schwytani dopiero 29 sierpnia. Pocztkowo policja trzymaa ca spraw w tajemnicy.
Kolejny balast sprzedany

Uzdrowisko sprzedaje nieruchomoci. Szpital Zacisze zbyo za 3 miliony zotych
Od kilku lat Przedsibiorstwo Uzdrowisko Ciechocinek pozbywa si niepotrzebnych nieruchomoci. Tym razem wystawiono na sprzeda, nieczynny od 11 lat, szpital Zacisze. Kupiec znalaz si od razu. Budynek dawnego dziecicego szpitala uzdrowiskowego Zacisze pooony jest przy ulicy Mickiewicza i Armii Krajowej. Skada si z trzech kondygnacji i ma powierzchni 2281 m. Nieuytkowany od 2001 roku obiekt wystawiono na sprzeda w sierpniu br. Wraz z nim licytowano cztery dziaki o cznej powierzchni okoo 5300 m. Cen wywoawcz bya kwota 1 mln. 980 tys. zotych. Mimo to, e stan techniczny pustostanu nie jest najlepszy, od razu znalazy si dwie osoby zainteresowane kupnem obiektu. Przetarg wygraa jedna z nich, a za budynek szpitala zapacia okoo trzech milionw zotych. Otrzymane ze sprzeday pienidze uzdrowisko zamierza zainwestowa. W planach spki jest wymiana stacji uzdatniania wody oraz remont niecki w basenie w Szpitalu Uzdrowiskowym nr 4, a take remont kotowni w Szpitalu Uzdrowiskowym nr 3. Do tej pory uzdrowisko sprzedao take odkryty basen solankowy midzy tniami oraz azienki nr 3. Spka ma jeszcze na zbyciu dziaki o powierzchni kilkudziesiciu metrw. (MO)

GMINA LUBICZ
Przestworza za sznurek trzymali

Gdzie puszczaj latawce i dobrze si bawi? W Grbocinie!
Fot. Muzeum Papiernictwa i Pimiennictwa
Ze szkoy do prokuratury
Nawet 10 lat wizienia grozi 17-latkowi oskaronemu o handel narkotykami na terenie gminy Lubicz. Zatrzymali go policjanci z tutejszego komisariatu. Materiay zgromadzone przez policjantw trafiy do toruskiej prokuratury. Ta rozpocza ledztwo. Podejrzany usysza zarzut udzielania i sprzeday rodkw narkotycznych. Oskarony dosta policyjny dozr i musi zgasza si na komisariat 4 razy w tygodniu. Ma rwnie zakaz zbliania si do osb, ktrym udzieli narkotykw. - Policjanci dotarli ju do 10 osb, z ktrymi nastolatek mia
Sprzedawa narkotyki, wpad w rce policji

kontakt mwi podinspektor Wioletta Dbrowska z Komendy Miejskiej Policji w Toruniu. Byli to uczniowie gminnych szk. Policj o podejrzanym stanie jednej z uczennic poinformowali pedagodzy. Nastolatka trafia wczeniej do szpitala, co zaniepokoio nauczycieli. Oskarony handlowa gwnie marihuan. Posiadanie jej w Polsce w niewielkich ilociach jest przestpstwem zagroonym kar 3 lat pozbawienia wolnoci. Za samo udzielanie narkotykw maoletnim grozi do 8 lat w wizieniu. (P)
Tomasz Wicawski
Podczas wita Latawca w Grbocinie kady mg by konstruktorem. Wystarczyo troch papieru, precyzyjne rce i wyobrania... Tego dnia ojcowie i dziadkowie pokazali synom i wnukom, co zrobi, eby poczu si bliej przestworzy. A gdy wyldowali, poszli skosztowa wieo pieczonego, wypiekanego nieopodal Muzeum Pimiennictwa i Drukarstwa, chleba. wita Latawca i Chleba to impreza rodzinna, ktra integruje lokaln spoeczno. Pomysodawcami zabawy s pracownicy Muzeum Pimiennictwa i Drukarstwa w Grbocinie. - Imprezy te funkcjonuj w naszej gminie od kilku lat mwi Dariusz Subocz, dyrektor Muzeum Pimiennictwa i Drukarstwa w Grbocinie. wito Latawca zrodzio si u nas najwczeniej, ale nie
jest to nasz autorski pomys. W wielu krajach odbywaj si tego rodzaju imprezy. Tradycja wywodzi si z Chin, ale wspczenie latawce i ich wito stay si symbolem pokoju na wiecie. Imprezy tego rodzaju odbywaj si najczciej 10 padziernika. Organizatorzy festynu w gminie Lubicz rokrocznie przesuwaj o miesic to wydarzenie, z uwagi na pogod. W tym roku impreza odbya si 8 wrzenia. Kady zainteresowany uczestniczy najpierw w tworzeniu papierowego latawca, a pniej w puszczaniu go w przestworza. Nie mniejszym zainteresowaniem cieszyo si obchodzone tego samego dnia wito Chleba. - Wrzesie to czas doynek, okres witeczny, w ktrym rolnicy ciesz si z podw zebranych ze swoich pl mwi Dariusz Subocz. Zaproponowalimy wic gminie wspprac przy organizacji tego rodzaju wita. Powsta
specjalnie przygotowany na t okazj piec chlebowy. Kady zainteresowany mg pozna tajniki wypieku pieczywa, ktre zdradzali zawodowi piekarze. Lepienie bochenkw chleba cieszyo si wielk popularnoci. Mona byo dowiedzie si, z czego tak naprawd chleb powstaje oraz sprbowa swoich si w mieleniu ziarna. W tym roku wadze gminy Lubicz postanowiy przy okazji rodzinnego festynu, wczy si w oglnopolsk akcj Narodowego Czytania Pana Tadeusza. Mieszkacy mogli usysze ywioowe interpretacje, bodaj najbardziej znanego polskiego dziaa literackiego, w wykonaniu wjta gminy, jak take wikarego z grbociskiej parafii. - Mamy nadziej, e ta tradycja utrzyma si w kolejnych latach i wszystkie imprezy na trwae zagoszcz w kalendarzu lokalnych wydarze mwi Dariusz Subocz.
W Zotorii kaloszem do celu
Rzut kolszem do kocioka to nie taka prosta sprawa. Trzeba dobrze skoordynowa ruchy, a to najlepiej potrafi modzi karatecy. Podczas Festynu Rodzinnego w Zotorii nie zabrako podobnych atrakcji.
Fot. Radek Rzeszotek

DOYNKI

GMINY UBIANKA I YSOMICE
Gmina sprzedaje. Kto kupi?

Jak gmina ubianka wykorzystuje i przeksztaca nieruchomoci gruntowe w czasach kryzysu?
Agnieszka Kapela Nowe dziaki pod zabudow jednorodzinn w Brchnowie, przejcie od gwnej ulicy do wiatraka w Bierzgowie i geodezyjne sprztanie po poszerzonej drodze w Przecznie radni ubianki planuj i podsumowuj, chocia na dziaania na rynku nieruchomoci nie jest to najlepszy czas. Moe wic przynajmniej mieszkacom bdzie yo si lepiej. Udao si w Przecznie. Szersza droga cieszy, ale pozosta po niej problem. Nie zawinia jednak ani gmina, ani poprzedni waciciel dziaek, Sawomir Bk. Bd przy pomiarze powierzchni jednej z nieruchomoci popeni geodeta. Pomyk ju naprawiono. Trzeba zapaci Teraz musimy po prostu zaatwi sprawy finansowe uspokaja Zbigniew Cywiski, przewodniczcy Rady Gminy ubianka. W Bierzgowie komunikacyjna inwestycja wanie na dobre si zaczyna. Gmina kupi od Fabiana i Mirosawy Kwiatkowskich nieruchomo o powierzchni 144 m2. Zgodnie z porozumieniem zawartym midzy wacicielami a wjtem, zapaci 10 z za m2, w sumie 1440 z. Wszystko po to, by uatwi ycie mieszkacom. W tym miejscu powstanie chodnik mwi Zbigniew Cywiski. Zdecydowalimy si odkupi t ziemi, bo brakowao przejcia od ulicy gwnej do wiatraka. Teraz si to zmieni. Komu dziak, komu? Waciciela maj te zmieni dwie nieruchomoci pooone w Brchnowie, ktre do tej pory stanowiy wasno komunaln. Radni zdecydowali, e na ich sprzeda zostanie ogoszony przetarg. Powsta maj tam jednoro-
Ekorajd z Barbarki
Za pan brat z przyrod, histori i kultur! Uczestnicy EkoRajdu rowerowego pod kierunkiem Beaty Prowadzisz (magistra geografii) i Piotra Bireckiego (doktora i historyka sztuki) poznawali i odkrywali na nowo Nadlenictwo Toru i gmin ubianka. Kto 8 wrzenia nie stawi si o 9.00 na Barbarce, ma czego aowa.
dzinne domy. Tylko czy znajd si chtni na taki zakup? Na razie nie mamy zainteresowanych, bo do tej pory nigdzie tego nie ogaszalimy zwraca uwag Zbigniew Cywiski. Czekamy na uprawomocnienie decyzji i wtedy zaczniemy dziaa. Uchwaa o planowanej sprzeday dziaek w Brchnowie zostaa podjta 14 wrzenia na ostatniej sesji Rady Gminy. Trudno przypuszcza, by taki termin mg mie decydujce znaczenie dla potencjalnych nabywcw. Sytuacja na rynku nieruchomoci jest znana i adne prognozy nie przewiduj zmiany. Zdajemy sobie spraw, e ze sprzeda bdzie bardzo trudno przyznaje Zbigniew Cywiski. Jest kryzys i ludzie nie maj pienidzy, by wydawa po 60, 80 czy 100 z za m2 dziaki. A tak jeszcze niedawno byo. Teraz te kwoty zmniejszaj si nawet do 35-40, w najlepszym przypadku do 50 z. Przypadek Brchnowa tylko potwierdza ogln tendencj w Polsce. Za sytuacja dla sprzedajcych nieruchomoci gruntowe nie omija i miast, take tych wojewdzkich. Najtaniej jest w Gorzo-
wie Wielkopolskim, gdzie rednia cena m2 dziaki budowlanej wynosi zaledwie 105 z. To tylko o 4 z wicej ni uredniony wynik dla caego naszego wojewdztwa, ktry znacznie zawyaj Bydgoszcz (278 z za m2) i Toru (261 z za m2). Problem bogactwa Kryzys finansowy to jednak niejedyna przeszkoda, jak w znalezieniu chtnych na dawn wasno komunaln w Brchnowie, moe napotka gmina. Dziaek na sprzeda w okolicy jest naprawd bardzo duo wyjania Zbigniew Cywiski. S to gwnie grunty prywatne, nie gminne. My na pewno nie zamierzamy schodzi poniej pewnej cenowej granicy, ale na razie nie jestem w stanie powiedzie, ile te nieruchomoci bd kosztowa. Wiadomo natomiast, e na dwch dziakach si nie skoczy. Gmina ubianka planuje kolejne przetargi na zakup terenw pod zabudow jednorodzinn. Wszystkie zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Modzi do urn!
Mieszkacy 9 soectw gminy w wieku 13-19 lat powinni 5 i 6 padziernika 2012 roku oznaczy sobie w kalendarzu wykrzyknikiem. Wjt ubianki, Jerzy Zajkaa na pierwszy weekend padziernika wyznaczy wybory do Modzieowej Rady Gminy. Swoich przedstawicieli wybior gimnazjalici, licealici i studenci z Bierzgowa-Somowa, Dbin, Pigy, Przeczna, Warszewic,
Znamy termin wyborw do Modzieowej Rady Gminy ubianka
Wybczyka, Wymysowa, Zamku Bierzgowskiego (po 1) i ubianki (2). W pitek gosowa bdzie mona w czasie przerw w zajciach lekcyjnych, w sobot do urn pjd ci, ktrzy chodz do szk poza terenem gminy. Termin zgaszania kandydatw upyn 14 wrzenia. Informacji o nich naley szuka na rozplakatowanych na terenie gminy obwieszczeniach. (AK)
W ysomicach intelektualnie
Powsta Dyskusyjny Klub Ksiki
Osoby czytajce ksiki mog od wrzenia wymienia si wraeniami z lektury. Z inicjatywy Gminnej Biblioteki Publicznej powsta klub zrzeszajcy zapalonych czytelnikw. Spotkanie organizacyjne klubu odbyo si 4 wrzenia. Organizatorzy przedsiwzicia zakadaj, e pozwoli ono mieszkacom gminy poszerza wiedz o autorach i gatunkach literackich. Integracja lokalnej spoecznoci i ch wycignicia ludzi z domu to kolejny powd, dla ktrego pracownicy biblioteki zdecydowali si na t inicjatyw. Przy okazji licz take na to, e wzronie poziom czytelnictwa w gminnej bibliotece. (WT)
Pierwsza jaskka zyskw

Toruski Apator ju po swojej parapetwce
Nowe miejsc pracy, nowoczesne technologie i oszczdnoci tak wyglda Apator po przeprowadzce do Ostaszewa. Jedno z najwikszych przedsibiorstw w Toruniu zostao oficjalnie otwarte w nowej siedzibie. Apator w gminie ysomice dziaa praktycznie od maja. Na pocztku wrzenia prezes spki Janusz Niedwiecki w towarzystwie m. in. wjta gminy Piotra Kowala i marszaka wojewdztwa Piotra Cabeckiego przeci wstg, uroczycie otwierajc zakad. - Mam nadziej, e to pierwsza jaskka, jeli chodzi o inwestycje polskich firm na naszym terenie mw wjt Piotr Kowal. Cieszy mnie niezmiernie, e kolejne obszary inwestycyjne s wykorzystane. Firma przez ponad 50 lat miaa swoj siedzib w Toruniu przy ul. kiewskiego.
POLICEALNE STUDIUM TECHNICZNE DLA DOROSYCH

(system zaoczny 2 lata)
Fot. Maciej Pagaa
Za 36 milionw przejmie ja waciciel galerii Copernicus. Budynek Apatora ma zosta zburzony, a galeria handlowa rozbudowana. O zmianie lokalizacji zdecydoway oszczdnoci. W Ostaszewie znajduje si podstrefa Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. cznie z nowymi technologiami w produkcji i budowie fabryki oraz niszymi podatkami rocznie Apator ma oszczdzi nawet 6
milionw zotych. Ile zarobi na tym gmina, jeszcze nie wiadomo. Na pewno zyskaj na tym mieszkacy, bo Apator szuka nowych pracownikw. Docelowo ma by ich 600. Na niektrych liniach produkcja ma zwikszy si dwukrotnie. Apator jest wiodc spk w Grupie Apator. Zajmuje si produkcj aparatury cznikowej i licznikw. (P)

REKLAMA

GMINY WIELKA NIESZAWKA I ZAWIE WIELKA
Trzysta dni aquaparku Olender

Wielu w sukces aquaparku w Wielkiej Nieszawce nie wierzyo. Dzi Toru ma czego zazdroci maej gminie
Milena Kaszuba
Min rok od otwarcia aquaparku w Wielkiej Nieszawce. W tym czasie najwikszy kompleks wodny w wojewdztwie odwiedzio ponad 250 tys. turystw z caego wiata. Szefostwo centrum sportu i rekreacji planuje kolejne zmiany w parku wodnym, ktre zostay zaplanowane na wiosn przyszego roku. Olender jest wasnoci podtoruskiej gminy Wielka Nieszawka. Niewielu wierzyo, e w maej miejscowoci moe powsta obiekt, o jakim niektre miasta mog pomarzy. Udao si. Dzi w Wielkiej Nieszawce klienci mog skorzysta nie tylko z basenu, ale maj do dyspozycji rwnie sauny, zjedalnie i jacuzzi. Na mionikw innych form wypoczynku czeka siownia, krgielnia oraz strzelnica. W ofercie studia fitness wprowadzamy innowacyjne zajcia, ktre ciesz si wielkim zainteresowaniem, np. na zumb trzeba zapisywa si z duym wyprzedzeniem mwi Kamila Fedorowska, kierownik dziau marketingu
Fot. Aquapark Olender
Wiejska szkoa nie jest gorsza Z kodeksem do zerwki

Z nowym dyrektorem Zespou Szk w Grsku, Andrzejem Walczyskim rozmawia Monika Bukowska
ci z podstawwki i modziey z gimnazjum? Dzieci i modzie s przede wszystkim oddzielone w przestrzeni szkoy. Parter jest do dyspozycji szkoy podstawowej, tu raczej gimnazjalici nie przebywaj. To na pewno pomaga ich okiezna. Ja mam bardzo dobre mniemanie o gimnazjalistach. Wszystko zaley od podejcia. Wane jest wyznaczenie granicy, ktrej nie mog przekroczy. Ale gdy si do nich wyjdzie i w jakim stopniu traktuje po partnersku, to oni z chci wezm troch tej odpowiedzialnoci. U nas trudno by doszuka si
w Olendrze. Obecnie ponownie rozpoczynamy zajcia hydrocyclingu, czyli rowerw wodnych, a ju od padziernika totalny hit Aqua Zumba. Staramy si zawsze by o krok przed konkurencj. Oprcz tego na basenie odbywaj si zajcia indywidual-
nej nauki pywania oraz Aqua Baby - zajcia w wodzie dla niemowlt i dzieci od trzeciego miesica ycia. Olendra w cigu roku odwiedzili turyci midzy innymi z Francji, Wielkiej Brytanii czy Stanw Zjednoczonych. W czym tkwi sukces Aquaparku?
Pracownicy Olendra stawiaj na klientw, to oni s w centrum uwagi obsugi. Z tego te powodu nastpuj liczne zmiany w cennikach, ale tylko na korzy turystw. W parku wodnym mona skorzysta z promocyjnych cen zabiegw Spa, rabatw dla staych klien-
tw oraz kilku rodzajw karnetw. Dodatkowo centrum sportu i rekreacji prowadzi akcje sezonowe - w czasie wakacji, czy majwki, kiedy proponuje atrakcyjne ceny za swoje usugi. Dlatego w padzierniku, ktrego gwn atrakcj bd zajcia hydrocyclingu i Aqua Zumba, klienci za jedno wejcie zapac 15 z, zamiast 20. A co zmienio si w Olendrze w cigu tego roku? By to czas ulepszania kompleksu. Oprcz licznych zmian w wyposaeniu centrum sportu i rekreacji przeobraeniu ulega sfera obsugi klienta. Poszerzono ofert w zakresie organizacji konferencji, spotka biznesowych oraz imprez okolicznociowych. Coraz wikszym zainteresowaniem ciesz si zabiegi odnowy biologicznej, dla ktrych gocie przyjedaj z odlegych miast. Kolejne zmiany s ju zaplanowane. Wiosn 2013 roku przeobraeniu ma ulec teren zielony znajdujcy si dookoa kompleksu. Bdzie mia charakter rekreacyjny. Nowo zagospodarowane miejsce ma przycign nie tylko kolejnych turystw, ale take suy mieszkacom gminy.
Caritas Diecezji Toruskiej zadba o bezpieczestwo najmodszych na drogach
Nadal szkoy wiejskie s za tymi w miastach? Czy nie jest tak, e rodzice wysyaj swoje dzieci do szk w Toruniu liczc na wyszy poziom edukacji? Szkoa w Grsku nie jest typow szko wiejsk, silnie istniejemy w strefie podmiejskiej. Najczciej do szk w Toruniu czy Bydgoszczy chodz dzieci z rodzin, ktre przeprowadziy si na wie i nie s z t wsi zwizane. Wiejska szkoa wcale nie jest gorsza. To stereotypowe mylenie. Ani warunki, ani kadra nie s gorsze. A jak pogodzi potrzeby dzie-
ekscesw z udziaem gimnazjalistw podobnych do tych komentowanych w mediach. Jak, w dobie Internetu i traktowania szkoy jako przykry obowizek, przekona do niej modych? Odpowied nie jest prosta. Ale okrelibym to jako wsplne dziaanie. Dyrektor, Rada Pedagogiczna, rodzice wszyscy musz wsppracowa dla dobra dzieci. Do najmodszych jest nam atwiej dotrze. Gimnazjalici to ju krytycznie patrzcy na rzeczywisto modzi ludzie. Musimy ich zaangaowa. Szkoa ma znale miejsce na ujcie ich emocji, kreatywnoci, pomysw. Jako historyk moe pan oceni, czy polskie szkolnictwo idzie w dobrym kierunku? Nasze gdybanie nic nie zmieni. Obecny system edukacji jest decyzj politykw. Ja uczyem w szkole jeszcze przed utworzeniem gimnazjw i uwaam, e tamten system by lepszy. Wszystko ma jednak swoje plusy i minusy. Teraz trzeba doceni egzaminy zewntrzne po kadym etapie edukacji. Obrazuj postpy ucznia i w razie potrzeby pozwalaj odpowiednio zareagowa po trzech, a nie omiu latach nauki. I pomimo krytycznych uwag, e ucz mylenia pod klucz, mog by jakim wyznacznikiem progresu jakiego ucze dokona.
Fot. Caritas Diecezji Toruskiej
Na lekcje w miasteczku drogowym oraz 10 000 kamizelek odblaskowych mog liczy dzieci z diecezji toruskiej. Caritas rusza z akcj prewencyjn Jestem widoczny, jestem bezpieczny. W tym roku akcja zaczyna si od zaj w Orodku Szkoleniowym w Przysieku. Tam blisko 700 dzieci z zerwek przez 3 dni poznawao zasady ruchu drogowego. Dodatkowe zajcia i konkursy prowadzili policjanci z Komendy Miejskiej, Stra Miejska, Wojewdzki Orodek Ruchu Drogowego oraz Toruska Grupa Ratownictwa PCK. - Uwaam, e zajcia te s du atrakcj dla dzieci, gdy uczniowie w sposb praktyczny poznaj i utrwalaj sobie przepisy o ruchu drogowym, zapamitujc najwaniejsze
zasady mwia po zeszorocznej akcji Iwona Wcawska ze Szkoy Podstawowej w Grucie. - Take konkurs z nagrodami ugruntowa i uporzdkowa t wiedz. Myl, e akcja z powodzeniem moe by kontynuowana w latach nastpnych. W tym roku dodatkowo do dzieci trafi 10000 kamizelek odblaskowych. Dostan je wszyscy uczestnicy akcji w miasteczku drogowym, a pozostae zostan przekazane w parafiach i wrczone uczestnikom inauguracji Wigilijnego Dziea Pomocy Dzieciom. Wszystko po to, aby uwiadomi dzieci i rodzicw, jak wane jest bezpieczestwo na drodze. W cigu samych wakacji zgino na nich 25 dzieci, a 900 zostao rannych. (P)
Fot. Monika Bukowska

OGRD I POLE
Przywrci uprawy na przyszy rok

Nowe nabory wnioskw dla poszkodowanych rolnikw
Plebiscyt czeka
Krajowa Sie Obszarw Wiejskich ogosia konkurs Przyjazna Wie
Marta Chojecka
W padzierniku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa uruchomi dwa nowe nabory wnioskw o przyznanie pomocy w ramach PROW 2007 2013. Pomoc przeznaczona jest na potrzeby rolnikw, ktrym ywio zniszczy gospodarstwa. ARiMR przeznaczy na ten cel 200 mln. z. Czy rolnicy zdoaj odbudowa produkcje rolne? - Od 15 padziernika do 26 listopada 2012 r. bdzie mona skada wnioski o przyznanie pomocy w ramach dziaania Przywracanie potencjau produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystpienia klsk ywioowych oraz wprowadzenie odpowiednich dziaa zapobiegawczych informuje biuro prasowe ARiMR. ARiMR bdzie przyjmowaa wnioski o przyznanie takiego wsparcia po raz pity. W dotychczas przeprowadzonych naborach 2010 i 2011 r. z pomocy agencji skorzystao okoo 4 tys. gospodarstw. - Dziki wsparciu ARiMR rolnicy, ktrzy otrzymali pomoc w ramach dotychczas przeprowadzonych czterech naborw, kupili prawie 10 tys. maszyn i urzdze rolniczych, wybudowali lub zmodernizowali 90 tys.
metrw kwadratowych budynkw produkcyjnych i odtworzyli 780 ha sadw lub plantacji wieloletnich informuje agencja. Warunki ubiegania si o pomoc w tegorocznym naborze nie zmieniy si w porwnaniu do tych obowizujcych w poprzednich latach. Z pomocy mog skorzysta rolnicy, ktrzy zostali najdotkliwiej poszkodowani przez klski ywioowe. Pomoc jednak nie jest prosta do uzyskania. Agencja stawia przed rolnikami szereg wymaga, ktre musz speni. Gospodarz moe otrzyma wsparcie jeeli ponis starty w wysokoci co najmniej 10 tys. z w majtku trwaym np. maszynach, budynkach produkcyjnych, sadach czy plantacjach wieloletnich. Jednoczenie naley udowodni, e klska ywioowa spowodowaa w jego gospodarstwie powyej 30% strat w rolniczych uprawach, hodowli zwierzt czy ryb. Wszelkie straty musz zosta udokumentowane. Rolnik musi doczy protok z oszacowania zakresu i wysokoci strat, ktry sporzdza komisja powoana przez wojewod. Potrzebna jest rwnie opinia wojewody w sprawie zakresu i wysokoci start powstaych w gospodar-
stwie rolnika. Jest jednak o co walczy. Na przywracanie produkcji rolniczej, w caym okresie realizacji PROW 2007 - 2013 jedno gospodarstwo mona otrzyma do 300 tys. z wsparcia. Warunkiem jest jedynie to, e kwota pomocy nie moe przekroczy 90% kosztw kwalifikowanych poniesionych na inwestycje. - Wane jest, e pomoc udzielana w ramach dziaania Przywracanie potencjau produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystpienia klsk ywioowych oraz wprowadzenie odpowiednich dziaa zapobiegawczych nie ma charakteru odtworzeniowego dodaje rzecznik. Oznacza to, e jeeli klska ywioowa spowodowaa zniszczenia stodoy lub chlewni, to rolnik nie musi ich odbudowywa, moe uzna, e bardziej potrzebna bdzie mu nowa maszyna. Wniosek o przyznanie pomocy naley zoy w Oddziale Regionalnym ARiMR, waciwym ze wzgldu na miejsce realizacji operacji osobicie albo przez upowanion osob. Mona rwnie wysa go przesyk rejestrowan, przesyk pocztow. (MC)
Na najlepszy projekt w zakresie infrastruktury zrealizowany na terenach wiejskich przy wsparciu rodkw unijnych, czekali organizatorzy konkursu Przyjazna wie. Plebiscyt zostanie rozstrzygnity w padzierniku. Udzia w konkursie bior te podmioty, ktre zrealizowali projekty wspierajce rozbudow infrastruktury technicznej, spoecznej lub ekologicznej na obszarach wiejskich. Pozytywne zmiany na obszarach wiejskich zaskakuj od kilku ostatnich lat. Mimo, e wiele ze rodkw pochodzio z budetu pastwa czy samorzdw, to Funduszowi Europejskiemu naley odda pierwsze miejsce we wspieraniu projektw na wsiach. Rozwj infrastruktury instytucjonalnej, technicznej czy spoecznej pozwala spoi spoeczno i zmobilizowa do zagospodarowania wasnego miejsca ycia i pracy. Pobudzenie przedsibiorczoci i spoecznego zaangaowania nadaje sens inwestycjom wyrnionym w ramach konkursu Przyjazna Wie, ktry odbywa si corocznie od 2009 r. W konkursie mog bra udzia projekty wspfinansowane z Funduszy Europejskich od dnia 1 maja 2004. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w ramach dziaalnoci Krajowej Sieci Obszarw Wiejskich organizowao konkurs ju po raz czwarty. - Ide konkursu jest wyonienie najlepszych projektw infrastrukturalnych zrealizowanych na obszarach wiejskich od 1 maja 2004 r., przy wsparciu rodkw Unii Europejskiej informuje biuro prasowe Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. - Istotnymi kryteriami oceny projektw jest ich wpyw na rozwj lokalny i
regionalny, tworzenie nowych miejsc pracy, a take wpyw na ochron rodowiska i przystosowanie do potrzeb osb niepenosprawnych. Konkurs jest realizowany w dwch etapach - regionalnym i oglnopolskim. Etapy regionalne przeprowadzaj Sekretariaty Regionalne Krajowej Sieci Obszarw Wiejskich. Etap oglnopolski przeprowadza Fundacja Programw Pomocy dla Rolnictwa FAPA. Warunkiem udziau w konkursie jest zakoczenie projektu przed upywem terminu skadania formularzy zgoszeniowych do pierwszego etapu konkursu, tj. zatwierdzenie sprawozdania finansowego. Kolejny plebiscyt ju za rok, gminy, ktre s w trakcie realizowania projektw mog si wiec solidnie przygotowa do startu w plebiscycie. Pytania naley kierowa na adres mailowy: ksow@kujawsko-pomorskie.pl, bd telefonicznie tel. 0-56 646 20 15 wew. 3059, fax 0-56 656 10 44.
Powrt do epoki kamienia

Monika Olender
STYLOWE WNTRZA
Przedstawiamy kilka sposobw wykorzystania najbardziej szlachetnego materiau dekoracyjnego

cikich mebli i wieszania wielu detali. Nadaje si natomiast do zestawienia z gadk powierzchni telewizora. Warto jednak pamita, e ciana z kamienia ma by ozdob sam w sobie. Dla lepszego podkrelenia jej walorw dekoracyjnych, mona j odpowiednio podwietli dodaje Zuzanna Szpejnowska. Kamie dekoracyjny potrafi w niezwyky sposb odmieni kade wntrze sypialni, gabinet, jadalni, salon, a nawet azienk. Przykadowo, pyty marmurowe zastosowane jako to i podstawa umywalki nadaj azienkom wyjtkowego charakteru. Tego typu dekoracji nie naley si ba, wykaczajc take kuchni. Beowe, szare i brzowe kamienie o grubej fakturze oraz odpowiednio podwietlone nadadz temu pomieszczeniu oryginalnego charakteru. Ponadto, s praktycznym rozwizaniem. W porwnaniu do tradycyjnych kafelek, duo atwiej je czyci. Decydujc si na wykorzystanie tego dekoracyjnego tworzywa, warto zwrci uwag na poczenie kamienia na cianie z podog. Wwczas najlepiej wyoy j naturalnym kamieniem lub gresem, co sprawi, e cae wntrze bdzie posiadao niebanalny wystrj.
Pikny, trway, ale przede wszystkim praktyczny. Kamie na cianie? Czemu nie! Dziki niemu wntrze staje si wyjtkowe. Podstawow zalet kamienia dekoracyjnego jest to, e jako jeden z najmodniejszych elementw dekoracyjnych sprawia, e kade wntrze staje si ekskluzywne. Pojawia si ju nie tylko w domach, ale nawet w kawalerkach. Pasuje do wntrz urzdzonych w stylu nowoczesnym i klasycznym. Mimo rosncej popularnoci industrialnych kierunkw w wystroju wntrz, kamie cigle jest w modzie, zwaszcza piaskowiec mwi Zuzanna Szpejnowska, waciciel firmy StudioZ Projektowanie i aranacja wntrz w Warszawie. Kamienie dekoracyjne cechuje rnorodno faktur i odcieni, a take niezwykle bogata kolorystyka. Materia ten jest zatem wdzicznym tematem do aranacji. Jak osign najlepszy efekt? Poczy kamie z jednolit bia cian i prostymi meblami. Jeli wykorzystujemy go do wykoczenia wntrza w stylu nowoczesnym, zestawmy kamie z rzeczami z hartowanego szka lub szlachetnego metalu.
Fot. www.sxc.hu
Przy dekorowaniu pomieszcze, ktre zdobi kamie, warto uy poyskliwych tkanin do przykrycia sof lub przystrojenia okien. Marmur, piaskowiec, granit, trawertyn, upek, ale take ich betonowe i gipsowe odpowiedniki najczciej pojawiaj si we wspczesnych salonach. Naley pamita, e granit i upek s najbardziej podatne na zuycie. Kamienie dekoracyjne
pooone s najczciej jako pena okadzina najwikszej ciany lub stylowe wyeksponowanie jej fragmentu. S te idealne do obudowy kominka czy wykoczenia czci posadzki. Coraz czciej we wntrzach pojawiaj si tylko kamienne akcenty, ktre doskonale podkrelaj oryginalno wystroju. Kamie pojawia si na cianach, frontach mebli, czsto jako
rzucajcy si w oczy dodatek do wystroju podkrela Zuzanna Szpejnowska. Sztuka ubierania wntrza polega na umiejtnym czeniu rnych elementw. W przypadku kamieni dekoracyjnych, nie powinny one zdobi jednoczenie wielu pomieszcze lub kilku cian w jednym pokoju. Kamienna ciana nie jest rwnie idealnym miejscem do stawiania

BUDOWNICTWO
My si zimy nie boimy

Monika Olender
Chcesz ociepli dom? Musisz zatem dobrze si do tego przygotowa

najbardziej popularnymi rozwizaniami, jeli chodzi o termoizolacj cian. Nie ma jednoznacznych wskaza odnonie tego, ktra z tych metod jest lepsza tumaczy Piotr Orzechowski z firmy MAT-BUD w Toruniu. Jeli wemiemy pod uwag wyznacznik finansowy, to zdecydowanie atrakcyjniejsza jest metoda lekka-sucha. ocieplenia to 15 cm, co z reguy odpowiada wysokoci stosowanych krokwi. Jeli krokwie s wysze, ukadamy rwnie grubsz warstw izolacji. Jeli chodzi o dachy skone, wen mineraln lub szklan umieszcza si midzy krokwiami. Warto izolacj zabezpieczy od odklejenia si zygzakowato uoonym drutem lub sznurkiem. Przy stosowaniu folii o niskiej paroprzepuszczalnoci pamitajmy, aby pozostawi szczelin midzy wen a foli, co pozwoli na naturaln wentylacj. Przy dachach paskich wykonuje si termoizolacj z dwuwarstwowej weny mineralnej. Jedna warstwa zabezpiecza drug, ktra jest odpowiedzialna jedynie za termoizolacj. Decydujc si na ocieplenie dachu, jednoczenie zwikszamy jego atrakcyjno na rynku wtrnym przekonuje Piotr Orzechowski. Wane jednak, aby nie stosowa tanich produktw, gdy dobrze ocieplony dach to inwestycja na przyszo. Zasadnicz rol w ocieplaniu dachw odgrywaj folie paroszczelne. Umoliwiaj one kondensacj pary wodnej w warstwie ocieplajcej. W ten sposb folia chroni izolacj, ale przede wszystkim ca konstrukcj dachu przed zawilgoceniem.
Prace nad ociepleniem budynku wymagaj duych umiejtnoci i wiedzy. Doradzamy, jak wykona wszystkie zwizane z tym czynnoci, aby efekt mg przetrwa dugie lata. Dach, ciany i podoga na gruncie granice pomidzy wntrzem kadego domu a jego zewntrznym otoczeniem. Aby, niezalenie od warunkw pogodowych, w budynku byo ciepo, naley pamita o termoizolacji. Nie zapominajmy, e zasadnicz rol, w utrzymaniu odpowiedniej temperatury we wntrzu domu, odgrywaj ciany. Jakie s zatem najlepsze metody izolacji cian? Przede wszystkim te, w ktrych termoizolacja ukadana jest na zewntrznej stronie ciany. Takie rozwizanie eliminuje wszelkie mostki termiczne, ktre wynikaj z niewaciwego wykonania lub rozwiza konstrukcyjnych. Przy wyborze tego sposobu pojawiaj si jednak pewne utrudnienia zwizane z koniecznoci wymiany parapetw i niektrych obrbek blacharskich, a take odsuwania od ciany rur spustowych. Mimo to, metody lekka-sucha i lekka-mokra s
Metody na ciany
Metoda lekka-sucha polega na przymocowaniu do cian dwch prostopadych do siebie rusztw drewnianych i uoeniu pomidzy nimi grubych warstw weny mineralnej. Wen naley zabezpieczy izolacj wiatrochronn. W celu utworzenia szczeliny wentylacyjnej, naley przybi listwy dystansowe. Nastpnie montowana jest okadzina zewntrzna, ktra stanowi now elewacj budynku. Jest to doskonaa metoda zwaszcza dla osb, ktre chc samodzielnie wykona wszystkie prace. Ponadto jest zalecana do ocieplania domw drewnianych, poniewa jest odporna na wszelkie ruchy budynku zwizane z sezonowym kurczeniem si drewna. W tym przypadku, naley jednak dodatkowo zastosowa foli paroizolacyjn. Z kolei metoda lekka-moFot. www.sxc.hu
kra polega na przymocowaniu pyt izolacyjnych do cian budynku, potem wzmocnieniu ich powierzchni siatk z wkna szklanego i naoeniu tynku cienkowarstwowego. Warto wiedzie, e pyty izolacyjne mona jedynie przyklei do ciany, ale niekiedy trzeba je mechanicznie zamocowa. Siatka wzmacniajca musi by wtopiona w zapraw klejow. Przy wyborze tej metody ocieplenia, mamy do czynienia z dwoma rodzajami materiaw termoizolacyjnych: styropianem i wen mineraln. W przypadku starych domw, moemy ograniczy si do uycia wycznie styropianu. Przy wyborze tej metody naley zatrudni dobrego wykonawc dodaje Piotr Orze-
chowski. Czas jesienny to ostatni moment na ocieplenie cian.
Po drugie, ciepy dach

W przypadku dachu, mamy do wyboru kilka materiaw termoizolacyjnych: styropian, wen mineraln lub szklan. Jak si okazuje, najwysze parametry cieplne posiada wena mineralna, ktra zawiera spryste wkna. Ponadto waga tego materiau jest stosunkowo niska. Podobne waciwoci ma rwnie wena szklana. Z kolei styropian jest wykorzystywany jedynie sporadycznie jako warstwa izolacji termicznej do ocieplania poaci dachowej. Warto pamita, e minimalna grubo
Ogrzej dom prdem z II taryfy

W przypadku niskoenergetycznego domu, bezporednie ogrzewanie prdem jest bardzo opacalne
Robert wikliski Systemy ogrzewania akumulacyjnego na prd s coraz popularniejsze. Mit gosi e elektryczne ogrzewanie domu nie jest tanie. Wszystko zaley jednak od nas. Jeeli poznamy zasad dziaania takiego systemu, moe okaza si on korzystniejszy od ogrzewania gazowego. Opinia goszca, e elektryczne systemy grzewcze s kosztowne w eksploatacji zrodzia si w czasach, gdy budynki byy le izolowane, a wic zapotrzebowanie na ciepo znacznie przewyszao obecne standardy. Wspczenie dobrze ocieplonych domach gdzie dziaaniem ogrzewania akumulacyjnego steruj elektroniczne termostaty z czujnikiem temperatury w kadym pomieszczeniu a caoci nadzoruje regulator pogodowy koszty ogrzewania elektrycznego z II taryfy s bardzo niskie. Argumentem za systemami akumulacyjnymi na prd, s take niskie nakady inwestycyjne. Nie trzeba budowa komina, instalacji z rur, przycza gazowego czy kupowa lub dzierawi zbiornikw na olej lub gaz pynny a take oszczdzamy jedno pomieszczenie na inne cele ni kotownia. przekroju y minimum 2,5 mm z zasilaniem trjfazowym. Planujc miejsce ustawienia piecw, trzeba pamita o tym, aby nie ogranicza w nich swobodnego wypywu powietrza. Utrudnia to mog firanki czy meble stojce w pobliu.
BUDOWNICTWO
Dziaanie
Piece akumulacyjne dostpne na polskim rynku dziel si na dwa rodzaje z dynamicznym lub statycznym rozadowaniem. W pierwszych piecach zmagazynowane w rdzeniu akumulacyjnym ciepo jest przekazywane do powietrza, ktrego obieg wymusza wbudowany w urzdzenie wentylator. Co wane, izolacja termiczna zapobiega oddawaniu ciepa przez obudow urzdzenia. W drugich znacznie prostszych w konstrukcji, a przez to taszych ciepo swobodnie przepywa przez blok akumulacyjny i przesony kanaw. Innym z systemw jest podogowe ogrzewanie akumulacyjne. W tego rodzaju systemie podoga - oprcz tego, e grzeje peni te funkcj akumulatora ciepa: absorbuje je podczas obowizywania drugiej taryfy i stopniowo oddaje podczas kolejnych godzin w cigu doby. Do ogrzewania akumulacyjnego stosuje si
Warto wiedzie
Kady zainteresowany tego rodzaju rozwizaniem, musi wiedzie o kilku niezwykle istotnych szczegach. Zanim bowiem zainstaluje u siebie w domu tego rodzaju system, trzeba speni kilka wymaga dla urzdze i instalacji. Na pocztku, trzeba wystpi do zakadu energetycznego o przydzia wikszej mocy oraz o zgod na rozliczanie prdu wedug drugiej, taszej taryfy. Odpowiednie wybranie taryfy jest niezwykle wane, gdy zwiksza efektywno systemu i zmniejsza koszty jego eksploatacji. Do tak wybranej taryfy dostosowuje si licznik, ktry zostanie w domu zamontowany. Przykadem takiego licznika przy tym systemie moe by licznik dwusterowy. Zanim urzdzenia te zaczn ogrzewa dom, naley wykona odpowiedni instalacj elektryczn i sterujc. Do ich zasilania trzeba zastosowa przewody o
staloodporne przewody grzejne. Skadaj si one z izolowanego drutu oporowego, ekranu, ktry stanowi zabezpieczenie przeciwpoarowe, oraz izolacji zewntrznej z tworzyw sztucznych a do sterowania specjalne regulatory z aplikacj Fazzy Logic Elektryczne ogrzewanie pod-
ogowe i piece akumulacyjne s polecane jako podstawowy system grzewczy w domach prawidowo ocieplonych. Takie rozwizanie jest opacalne ekonomicznie jeli jest moliwo korzystania z taszej energii elektrycznej. Naley rwnie pamita, e ywotno tego rodzaju systemw jest niezwykle duga. W przypadku piecw akumulacyjnych wynosi ona 25 lat. Wskanik taki dla podogi elektrycznej oscyluje w granicach 80 lat. Koszty tego rodzaju systemw s rne w zalenoci od wielkoci domu, jego zapotrzebowanie ciepa na cele grzewcze, jak rwnie wysokoci stawek za energi elektryczn dla odbiorcw indywidualnych w poszczeglnych zakadach energetycznych. W nowo budowanych domach, tego rodzaju ogrzewanie moe by korzystne ekonomicznie, tasze w porwnaniu do ogrzewania wglem, drewnem czy gazem. Przyjmujc te same parametry mieszkania i wydatki na ogrzewanie wody, mona oszacowa, e roczne wydatki na tego rodzaju system s nisze w przypadku elektrycznego ogrzewania podogowego ni przy zastosowaniu piecw akumulacyjnych.
Czy wiesz, e:
Zakady energetyczne maj specjalne oferty dla osb ogrzewajcych dom prdem. Najbardziej popularna jest taryfa dwustrefowa G12. Piece akumulacyjne po zaprogramowaniu ich dziaania nie wymagaj adnej obsugi. Prac elektrycznej podogwki steruj specjalne regulatory, zaczaj zasilanie systemu grzewczego w II taryfie, tak aby temperatura podogi lub powietrza osigna sw komfortow warto w cigu dnia.

BUDOWNICTWO
A gdyby tak biel?

Monika Olender
Zastanawiasz si, jaki kolor jest zawsze w modzie? Tylko jeden, od wiekw...
rezygnowa z zabaw innymi kolorami. Biel jest idealnym tem niemal do kadej stylizacji. Poczona z czarnymi, bd fioletowymi elementami nada pomieszczeniu zupenie inny charakter. Zestawiona z szaroci doda wntrzu nowoczesnego charakteru. Z kolei podkrelona kolorom czerwonym lub soczycie pomaraczowym sprawi, e caa stylizacja nabierze wyrazistego akcentu. Biel jest idealnym kolorem do przeamania innych barw dodaje Zuzanna Szpejnowska. Dominujca w kuchni jest take wprowadzana do innych pomieszcze jako kontynuacja caoci wystroju. Wiele osb boi si bieli. Biae wntrza s pikne i eleganckie, jeli s utrzymane w czystoci. Z obawy przed nieestetycznym wygldem pomieszczenia, czsto decydujemy si na inne kolory cian. Jednak intensywne kolory szybko nam si nudz. A co za tym idzie, czciej zmieniamy kolorystyk mieszkania, bd pokoju. Ze wzgldu na to, e biel jest zawsze na czasie, nie nudzi si tak szybko jak nasycony fiolet, bd pastelowy r. Ponadto, kolor biay dziaa uspokajajco.
Co sezon pojawiaj si nowe pomysy na oryginalne zestawienia kolorw, ktre wyznaczaj kierunki w stylizacji wntrz. Jak si okazuje, biel to najbardziej wdziczny kolor do aranacji. Jest uniwersalna nadaje si do kadego wntrza. Skd taka popularno koloru biaego? Po pierwsze, daje on poczucie elegancji i czystoci. Po drugie, pasuje niemal do kadej stylizacji. Po trzecie, optycznie powiksza, a take rozjania pomieszczenie. Jest zatem idealnym rozwizaniem do aranacji maych i ciemnych mieszka. Co wicej, biel jest zawsze w modzie. Kolor biay dominuje w kuchniach i azienkach mwi Zuzanna Szpejnowska, waciciel firmy StudioZ Projektowanie i aranacja wntrz w Warszawie. Obecnie dwie na trzy kuchnie ton w bieli. Kolor biay ma wiele odcieni: od ciepych, o lekko tym zabarwieniu, po zimne, ktre posiadaj delikatnie bkitn tonacj. Aranujc pomieszczenie, warto je wszystkie poczy, aby uzyska efekt optycznego powikszenia ca-
Fot. www.sxc.hu
oci. Urzdzajc mieszkanie, bd dom w nowoczesnym stylu, wybierzmy zimny odcie bieli dla drzwi i cian. Idealnym uzupenieniem takiej aranacji jest wprowadzenie byszczcych dodatkw, luster oraz mebli na wysoki poysk. Dziki takim rozwizaniom, pomieszczenie staje si interesujce i wielowymiarowe. Ciepemu wystrojowi sprzyja bd zdecydowanie bardziej kremowe odcienie
bieli. A moe biae meble? Jeli o nie chodzi, to warto zwrci szczegln uwag na materia, z ktrego s wykonane. Kolor biay ma to bowiem do siebie, e si brudzi. Naley zatem dokadnie sprawdzi, w jaki sposb trzeba konserwowa wybrane meble. W przypadku sof lub tapczanw, powinnimy zwrci uwag na to, czy tkanina, z ktrej s one wykonane, jest odporna
na plamy. Charakter biaego wntrza doskonale podkreli take jasna podoga: bielone drewno na pododze lub wylewana posadzka z poyskiem. Natomiast pozostae dodatki: zasony, narzuty, poduszki, wazony, ramy lub klosze lamp, dobrze jest utrzyma albo rwnie w jasnych, albo w intensywnych kolorach. Decydujc si na odrobin luksusu i wprowadzajc bia barw do wntrz, nie trzeba
SYSTEMY CENTRALNEGO ODKURZANIA

PROJEKT INSTALACJI GRATIS
TUDEN ul. Polna 129 87-100 Toru tel. 56 659-81-21 www.tuden.com
ATRAKCYJNE CENY JEDNOSTEK CENTRALNYCH

WNTRZE I DOM
Po meble nie trzeba do Londynu

Jak zaprojektowa wntrze, modne jesieni?
Twj jest ten kawaek podogi

Jaki rodzaj podogi zdobi wntrze i suy przez dugie lata?
Monika Olender
Fot. www.sxc.hu
Monika Olender
Jak urzdzi dom, aby zachwyca domownikw i goci swoj wyjtkowoci? Nie trzeba sprowadza mebli z Londynu. Wystarczy mie pomys, dobrego doradc w sklepie meblowym i kilka modnych akcentw. Styl eko to najmodniejszy trend wntrzarski. Jest to propozycja nie tylko dla tych, ktrzy yj w zgodzie z natur, ale take dla mionikw prostoty i wygody. Ciepy klimat stworz naturalne produkty oryginalne i solidne. Styl eko we wntrzach mona uzyska nie tylko kolorem, ale take odpowiednimi dekoracjami wykonanymi z naturalnych materiaw, takich jak: skra, drewno, rattan, wiklina, kamie, metal. W tej aranacji dobrze prezentuj si drewniane podogi. Z kolei w palecie barw szczeglne miejsce zajmuj odcienie zieleni, brzu i beu, zwaszcza w poczeniu z biel. Przy stylizacji wntrz naley zwraca szcze-
gln uwag na wszystkie detale. W tym sezonie modne s wszelkie dodatki. Warto zadba zatem o to, aby w pomieszczeniach pojawiy si nietuzinkowe dekoracje, ktre podkrel oryginalno wystroju. Na przykad, ramki na zdjcia z naturalnego drewna, bd koszyki na drobiazgi z wikliny to prawdziwy hit tego sezonu. Interesujcym rozwizaniem jest take tapeta z motywem rolinnym, ktra nadaje si do ozdobienia kadego pomieszczenia. Obok prostych w formie, najlepiej drewnianych, mebli sprawdz si take koszyki ustawione na pkach i na pododze, ktre pozwol atwo uporzdkowa przestrze. Inn propozycj aranacyjn jest urzdzenie wntrza w stylu egzotycznym. Przy takiej stylizacji najlepiej wybra solidne regay, masywne komody, stoy z kutymi elementami. Do afrykaskiego klimatu najlepiej pasuj ciany w odcieniach bieli, koci soniowej, ecru, poczone z czerni. A
kolor ty, czerwony lub pomaraczowy, zdobicy tylko jedn ze cian, pozwoli uzyska odpowiednie poczenie barw. Jaka podoga najlepiej dopeni wystrj w stylu kolonialnym? Zdecydowanie z egzotycznego drewna, np. bambusa. Nie warto jednak przesadza z oryginalnoci przy doborze motyww dekoracyjnych. Mimo, e ctki i atki najlepiej wpisuj si w egzotyczny klimat, to nie mieszajmy ich. Klienci czciej wybieraj jednak styl eko przekonuje Zuzanna Szpejnowska, waciciel firmy StudioZ Projektowanie i aranacja wntrz w Warszawie. Dbaj o to, aby podogi byy wykonane z naturalnych materiaw, rezygnujc z ich sztucznych odpowiednikw. Na ciany zazwyczaj wybieraj kolory ziemi. Niezalenie od stylu, warto pamita o tym, e ten sam odcie powinien pojawi si na meblach, dywanach, zasonach i dekoracjach.
Podoga stanowi o stylu pomieszczenia i jego funkcjonalnoci. Jej wybr powinien by dokadnie przemylany. Gruby katalog pokry podogowych, a take ich zrnicowane cechy powoduj, e trudno podj szybk decyzj. Sposobw na wykoczenie podogi w domu jest bardzo wiele. Jakie zatem rozwizanie wybra? Jednym z pomysw na wykoczenie podogi s panele. Jest to nie tylko eleganckie, ale take ekonomiczne rozwizanie. Ponadto, monta paneli nie jest trudny. Nie trzeba ich przykleja, przybija czy przykrca do podoa. Trzeba tylko starannie poczy ich krawdzie. Warto wiedzie, e panele ukada si dopiero po zakoczeniu prac wykoczeniowych i instalacyjnych w pomieszczeniu. Wwczas temperatura we wntrzu musi wynosi okoo 12C, a wilgotno powietrza nie wicej ni 60%. Podczas ukadania paneli nie naley take wietrzy pomieszczenia. Taka podoga cigle pracuje, co wie si z tym, e pod wpywem wilgoci i temperatury moe minimalnie zmieni swoje wymiary. Nie naley zatem ciasno i sztywno montowa paneli, a wzdu cian powinno si zostawi szczelin
dylatacyjn o szerokoci 5-15 mm, ktr zasania si potem listw przypodogow. Dziki temu rozwizaniu panele nie pkn, gdy zmieni si objto podogi. Ponadto, warto pamita, e ukadajc deski w konkretnym wzorze, musimy koniecznie zachowa wizualn cigo tego wzoru. Aby nie popeni bdu, mona posortowa i odpowiednio uoy deski jeszcze przed montaem. Mimo uniwersalnego charakteru, ten rodzaj podogi jest do nietrway. Ponadto, sztuczne dodatki sprawiaj, e panele szybko elektryzuj si i przycigaj kurz. Naley je zatem czsto przeciera odpowiednimi rodkami i regularnie zmywa. Znane od wielu wiekw pokrycie podogi kamieniem sprawia, e cae wntrze zyskuje odpowiedni klimat. Mimo to, e obecnie to rozwizanie staje si niezwykle modne, nie mona zapomina, e kamie jest zimny w dotyku. Z tego rodzaju wykoczenia podogi powinnimy zatem zrezygnowa w sypialniach oraz pokojach dziecicych. Wszystko zaley od stylu, w ktrym zdecydujemy si urzdzi wntrze dodaje Joanna Piotrkowicz, projektant wntrz. We wspczesnych wntrzach dominuj przestrzenie otwarte, na przykad hol jest poczony z salonem. Wwczas najlepiej poczy kamie z drewnem.
Fot. www.sxc.hu

SPORT
Anty-turniej zmar. Powstanie? Czekaj na zgoszenia!

Czy turniej im. Konrada Kamiskiego zostanie reaktywowany?
Tomasz Wicawski Zmagania modych pikarzy podczas Tunieju im. Konrada Kamiskiego obserwowali wysannicy wielu profesjonalnych klubw. Na zawody odbywajce si w Toruniu i Chemy na razie nikt nie przyjedzie. Cho bya to najwiksza tego typu impreza w Polsce, w tym roku si nie odbdzie. Dlaczego? Historia Turnieju Miast w pice nonej juniorw im. Konrada Kamiskiego siga 2001 roku. Dotychczas odbyo si jedenacie edycji zmaga modych adeptw piki nonej. W tym roku planowano rozegranie XII Pucharu Miast, jednak impreza w dotychczasowym ksztacie przesza do lamusa. - Turniej im. Konrada Kamiskiego, by najwiksz tego typu imprez w Polsce mwi Ewaryst Schfer, wieloletni przewodniczcy komitetu organizacyjnego, byy wiceprezes Kujawsko-Pomorskiego Zwizku Piki Nonej. Klimat, ktry wytworzy si wok jego organizacji po zakoczeniu ubiegorocznych zmaga, zniechci mnie jednak do dalszych dziaa na jego rzecz. W PZPN podkrelaj, e osb chtnych do wsppracy z pomysodawc i wieloletnim dyrektorem turnieju byo coraz mniej. Trud organizacji zmaga dla nawet 1000 zawodnikw z caej Polski, by ogromny. Wsporganizatorami turnieju byy Urzd Marszakowski oraz Urzd Miasta Torunia. Swoj cegiek dokaday take urzdy w Chemy, Inowrocawiu i Kowa-
Mistrzostwa Polski Kadetw w kick-boxingu ju 19 padziernika w Dobrzejewiach
Fot. Maciej Pagaa
Hazard? To nie dla nich

Jest jednak wiato w tunelu. - Mamy zamiar powrci do tej inicjatywy w nastpnym roku mwi Ryszard Molewski, obecny wiceprezes KPZPN ds. podokrgu Toru. Nie bdzie to ju najprawdopodobniej tak spektakularny turniej i zmieni si jego formua, ale nie pozwolimy mu zgin. Zgodnie z deklaracj wiceprezesa, w 2013 roku ma odby si kolejna edycja turnieju, jednak rozgrywana tylko w jednej lub dwch kategoriach wiekowych. Zmniejszy si take najprawdopodobniej zasig zmaga. - Nie moe dochodzi do takich sytuacji, e zgoszenia przysyao bardzo wielu chtnych, a nie wszyscy stawiali si na miejscu zmaga mwi Ryszard Molewski. To wpywao na problemy z budetem turnieju, planowaniem jego kosztorysu.
Zesp Szk w Dobrzejewicach stanie si aren walk modych adeptw kick-boxingu. Kadeci stan w szranki w kilku kategoriach wiekowych i wagowych. Impreza rozpocznie si w pitek 19 padziernika oficjalnym waeniem, a jej zwieczeniem bd niedzielne (21 padziernika) finay. Warunkiem uczestnictwa w I Mistrzostwach Polski Kadetw Modszych w kick-boxingu jest skoczenie 10 lat. Najstarsz grup wiekow stanowi bd dwunastolatkowie. Walki rozgry-
wane bd w formule kick-light. Organizatorem imprezy jest Urzd Gminy w Obrowie oraz Polski Zwizek Kickboxingu. Poza Toru obj patronatem medialnym zmagania modych sportowcw. Zgoszenie chci udziau w zawodach naley wysa do organizatorw do dnia 12 padziernika. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do kibicowania. Emocji i woli walki na pewno nie zabraknie. (WT)
Rowerowe rodziny wystartoway

Na rajd rowerowy do Grska przyjechali cyklici z caego regionu
lewie Pomorskim. Na pytania odnoszce si do braku turnieju w kalendarzu tegorocznych imprez sportowych w regionie, urzdnicy odpowiadaj niezwykle lakonicznie. - Pytania dotyczce organizacji Turnieju Miast w pice nonej juniorw im. Konrada Kamiskiego naley skierowa do organizatora imprezy, czyli KPZPN mwi Marcin Drogorb, naczelnik Wydziau Sportu w Urzdzie Marszakowskim. Podobnie w Urzdzie Miasta niechtnie na ten temat mwi. - Nie wiem, jakie s powody, ktre zadecydoway o tym, e KPZPN zrezygnowa z organizacji imprezy mwi Jarosaw Wickowski, dyrektor Wydziau Sportu i Turystyki w Urzdzie Miasta Torunia. Do nas nie wpyn wniosek o dofinansowanie imprezy, std te nie moglimy przeznaczy na ni funduszy w budecie.
Rusza pokerowa liga w Czernikowie
Obmylaj strategi na podstawie oblicze matematycznych i zachowa przeciwnikw. Za jeden turniej dostaj nawet 10 milionw dolarw. Pokerzyci, o ktrych mowa, to wiatowa czowka. Kto wie, w przyszoci moe do niej doczy zwycizca czernikowskiej Ligi Pokera Sportowego. To ju trzecia edycja pokerowej ligi w Czernikowie. Mieszkacy gminy przy stoach z taliami kart siadaj od zeszego roku. Wtedy w lutym odby si turniej Czernikowo Open, ktry mia wyoni mistrza gminy. Ju w czasie kolejnych rozda uczestnicy wpadli na pomys zorganizowania regularnej ligi. - Gdy zaczynalimy rozgrywki, praktycznie nikt nie zna zasad. Teraz gramy ju w kilku odmianach mwi Przemysaw Pujer z Urzdu Gminy Czernikowo. Zapraszamy rwnie kadego, kto zasady chce pozna i zacz gra z nami. Wrzeniow kolejk pokerzyci zagrali w odmian No Limit Texas Holdem. Uczestnicy zrywaj rwnie ze stereotypem pokera jako gry czysto hazardowej. W wersji sportowej chodzi m. in. o stosowanie rachunku prawdopodobiestwa. Kady gracz tworzy strategi zarzdzania etonami, musi wydedukowa, jakie karty moe mie przeciwnik oraz interpretowa mow ciaa,
np. czy przysowiowa pokerowa twarz nie drgnie. W pierwszej kolejce ligi wzio udzia 18 osb, ale na list zapisao si 8 kolejnych. Siedem nastpnych turniejw bdzie rozgrywanych co miesic. (P)
Dzieci, rodzice, a nawet dziadkowie wszyscy wsiedli 9 wrzenia na jednolady, eby odda si przygodzie. Na starcie Rodzinnego Rajdu Rowerowego w Grsku stano ponad 80 amatorw jazdy na dwch kkach. W gminie Zawie Wielka postawiono na promocj poprzez sport i turystyk. Frekwencja na starcie tegorocznej edycji Rodzinnego Rajdy Rowerowego, zaskoczya nawet organizatorw. Wrd cyklistw znalazy si osoby z caego regionu. Siln reprezentacj wystawili gospodarze - grupa dzieci ze Szkoy Podstawowej w Grsku, bya najliczniejsz. - Dwa pierwsze rajdy z tego cyklu odbyy si w roku ubiegym mwi Waldemar Wieczorkowski, prezes KTK Przygoda. W
czterech z piciu imprez uczestniczyo od 80 do nawet 100 osb, w tym blisko poowa uczestnikw, to dzieci i modzie. Organizatorami imprezy s LZS Bkitni Grsk, Gminne Zrzeszenie LZS w Zejwsi Wielkiej, Oddzia Miejski PTTK w Toruniu oraz Klub Turystyki Kolarskiej PTTK Przygoda. Trasa rajdu wioda przez malownicze lasy nieopodal wsi Czarne Boto oraz przez teren pooony nad Stawami przysieckimi do Starego Torunia. Ptla koczya si w miejscu zbirki, na terenie szkoy w Grsku. Zwycizc rajdu nie zosta kolarz, ktry jako pierwszy min lini mety. Nagroda przewidziana zostaa dla najliczniejszej rodziny. Zwyciyli pastwo Bonieccy. Uhonorowano take najstarszego
i najmodszego uczestnika rajdu Jzefa Kocza i Mikoaja Bonieckiego. - Charakterystyczne dla organizowanej przez nas imprezy, jest to, e najmodsi uczestnicy maj 7-8 lat, a najstarsi nawet 80 dodaje Waldemar Wieczorkowski. Wszyscy bawi si rwnie dobrze. Nie wida konfliktu pokole. Organizatorzy rajdu dbaj, eby przejazdowi rowerzystw towarzyszyo take zwiedzanie interesujcych miejsc w regionie. W tym roku rowerzyci mogli zwiedzi koci parafialny w Grsku oraz dowiedzie si od proboszcza o jego historii. Nie lada atrakcj byo take podziwianie kamienia, ktry wskazuje miejsce pierwszej lokacji Torunia. (WT)

Poza Toruń NR 7

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Poza Toruń NR 7

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Padziernik 2012 Numer 7

Specjalny dodatek budowlany. Czytaj na str. 18-22

Do trzech razy w drog, Magoka

Prokurator zajrzy do kasy

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

2 POZA TORU, padziernik 2012

Fotofelieton Tytusa Szabelskiego

Poza Toru 24h/7 dni Dzwocie do nas!

Krzyacy chyba ju przeczuwali, o kim mowa

3 POZA TORU, padziernik 2012

atwiej postawi znak, ni naprawi drog

Drogowcy powiatowi w deszcz nie jed

Groza w Nowej Wsi

Blokuje Urzd Marszakowski?

4 POZA TORU, padziernik 2012

Stara moc, nowy duch

Cegieki na odbudow domu

Czekamy na pomoc dla dotknitej nieszczciem rodziny z Pluskows

Fot. Urzd Gminy Chema

5 POZA TORU, padziernik 2012

Do trzech razy w drog, Magoka

Fot. Maciej Pagaa

6 POZA TORU, padziernik 2012

Mae czogi z Chemy

Fot. Urzd Miasta Chema

Bank BG dla przedsibiorcw

Bank BG Oddzia w Chemy ul. Sikorskiego 15 tel. 56 675 22 17 www.bgz.pl

7 POZA TORU, padziernik 2012

Przywrci znaczenie zawodwkom Utopi psa

W Chemy, nad jeziorem

Fot. Urzd Miasta Chema

8 POZA TORU, padziernik 2012

Dzikw mniej czy wicej?

Polska Akademia Nauk przygotuje zajcia dla czwartoklasistw

ukasz Lewandowski komendantem Stray Gminnej w Obrowie

Fot. Urzd Gminy Obrowo

9 POZA TORU, padziernik 2012

Stawka wiksza ni osiem miliardw

Matka Boska od Hallera

Fot. Urzd Miasta Chema

10 POZA TORU, padziernik 2012

Wszystko dla przedszkolakw Kostki

Fot. Urzd Gminy Czernikowo

Fot. Urzd Gminy Czernikowo

11 POZA TORU, padziernik 2012

Prokurator zajrzy do kasy Skok na rynny

ALEKSANDRW KUJAWSKI i CIECHOCINEK

Okradli will prezydenta Komorowskiego, po miesicu zostali schwytani

Fot. Maciej Pagaa

Kolejny balast sprzedany

12 POZA TORU, padziernik 2012

Przestworza za sznurek trzymali

Sprzedawa narkotyki, wpad w rce policji

W Zotorii kaloszem do celu

Fot. Radek Rzeszotek

13 POZA TORU, padziernik 2012

14 POZA TORU, padziernik 2012

Gmina sprzedaje. Kto kupi?

Znamy termin wyborw do Modzieowej Rady Gminy ubianka

Pierwsza jaskka zyskw

POLICEALNE STUDIUM TECHNICZNE DLA DOROSYCH

Fot. Maciej Pagaa

15 POZA TORU, padziernik 2012