Ten ebook zawiera darmowy fragment publikacji "Gieda, pasja, pienidze!

"

Darmowa publikacja dostarczona przez

AlfabetSukcesu.pl
Copyright by Zote Myli & Daniel Sokoowski, rok 2012
Autor: Daniel Sokoowski
Tytu: Gieda, pasja, pienidze!
Data: 11.10.2012
Zote Myli Sp. z o.o.
ul. Toszecka 102
44-117 Gliwice
www.zlotemysli.pl
email: kontakt@zlotemysli.pl
Niniejsza publikacja moe by kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wycznie
w formie dostarczonej przez Wydawc. Zabronione s jakiekolwiek zmiany w zawartoci
publikacji bez pisemnej zgody Wydawcy. Zabrania si jej odsprzeday, zgodnie
z regulaminem Wydawnictwa Zote Myli.
Autor oraz Wydawnictwo Zote Myli dooyli wszelkich stara, by zawarte w tej ksice
informacje byy kompletne i rzetelne. Nie bior jednak adnej odpowiedzialnoci ani za
ich wykorzystanie, ani za zwizane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub
autorskich. Autor oraz Wydawnictwo Zote Myli nie ponosz rwnie adnej
odpowiedzialnoci za ewentualne szkody wynike z wykorzystania informacji zawartych
w ksice.
Wszelkie prawa zastrzeone.
All rights reserved.

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

Spis treci
1. Zawd: inwestor giedowy..........................................................................................7
1.1. Kim jest inwestor................................................................................................9
1.2. Ile na start............................................................................................................10
1.3. Rekin giedowy..................................................................................................12
1.4. Trudne pocztki.................................................................................................12
1.5. Co kupuje inwestor..........................................................................................13
1.6. Funkcjonowanie giedy .................................................................................15
2. Inwestowanie.................................................................................................................21
2.1. Oczym inwestor wiedzie powinien.........................................................21
2.2. Gieda ihazard...................................................................................................22
Zasady Gamboni.............................................................................................22
2.3. Test umiejtnoci..............................................................................................25
2.4. Dowiadczenie kosztuje.................................................................................26
3. Oczekiwania...................................................................................................................29
3.1. Trudne decyzje..................................................................................................29
3.2. Zoty strza...........................................................................................................32
4. Cechy mistrza.................................................................................................................35
4.1. Cierpliwo..........................................................................................................35
4.2. Elastyczno.......................................................................................................36
4.3. Odporno na stres..........................................................................................37
4.4. Dyscyplina...........................................................................................................38
4.5. Pokora...................................................................................................................39
4.6. Wytrwao..........................................................................................................39
4.7. Motywacja...........................................................................................................40
5. Trzynacie zasad inwestora.......................................................................................43
5.1. Myl samodzielnie............................................................................................43
5.2. Inwestuj wwiedz............................................................................................45
5.3. Stwrz strategi inwestycyjn.....................................................................46
5.4. Py zprdem....................................................................................................47
5.5. Chro kapita......................................................................................................48
5.6. Ograniczaj straty, azyski niech rosn........................................................49
5.7. Nie bd chciwy................................................................................................50
5.8. Przygotuj odpowiednie warunki pracy....................................................51
5.9. Pamitaj oistnieniu zlece stop loss.........................................................52

5.10. Cierpliwo idyscyplina..............................................................................53

5.11. Bd na bieco..............................................................................................54
5.12. Nie poganiaj swoich decyzji.......................................................................54
5.13. Pracuj nad sob nie panikuj.................................................................56
6. Jak nie zosta poartym.............................................................................................59
6.1. Ochrona kapitau..............................................................................................60
6.2. Zarzdzanie pozycj........................................................................................60
6.3. Strata.....................................................................................................................61
6.4. Bdy, ktre popeniamy................................................................................63
6.5. Informacje...........................................................................................................65
6.5. Serwisy informacyjne......................................................................................66
6.6. Fora dyskusyjne.................................................................................................66
6.7. Notowania spek.............................................................................................67
6.8. Serwisy zagraniczne........................................................................................67
7. Drogo czy tanio.............................................................................................................69
7.1. Wycena spki....................................................................................................69
7.2. Hossa, bessa.......................................................................................................71
7.3. Dodatkowe czynniki . .....................................................................................74
7.4. Raporty finansowe spki..............................................................................76
8. Strategie inwestycyjne...............................................................................................81
8.1. rednie kroczce...............................................................................................83
8.2. Wstga Bollingera.............................................................................................86
8.3. Formacje wiecowe.........................................................................................88
Objcie hossy...................................................................................................88
Objcie bessy...................................................................................................89
Spadajca gwiazda.........................................................................................90
Gwiazda poranna . .........................................................................................91
Gwiazda wieczorna........................................................................................92
8.4. Spekulacja...........................................................................................................94
8.5. Wsparcia iopory................................................................................................96
8.6. Luki........................................................................................................................99
Rodzaje luk........................................................................................................99
Kiedy powstaj luki.....................................................................................101
Strategie.......................................................................................................... 103
8.7. Dywersyfikacja................................................................................................ 105
8.8. Dywergencje................................................................................................... 107

8.9. Wskocz iwyskocz........................................................................................... 110

8.10. Kanay.............................................................................................................. 111
8.11. Metody mieszane........................................................................................ 113
8.12. Automaty....................................................................................................... 115
9. Strategie rekinw giedowych.............................................................................. 117
9.1. Strategie Warrena Buffetta......................................................................... 118
9.2. Strategie Donalda Trumpa......................................................................... 119
9.3. Strategie Petera Lyncha............................................................................... 120
9.4. Strategie Roberta Kiyosakiego.................................................................120
9.5. Strategie Romana Karkosika......................................................................121
10. Kupuj plotki, sprzedawaj fakty........................................................................... 123
11. Ryzyko......................................................................................................................... 125
11.1. Czym jest ryzyko......................................................................................... 125
11.2. Minimalizacja ryzyka.................................................................................. 127
11.3. Gieda apsychika........................................................................................ 129
12. Organizacja pracy................................................................................................... 131
13. Wybr platformy transakcyjnej.......................................................................... 133
13.1. Jak uruchomi platform......................................................................... 134
13.2. Ico dalej......................................................................................................... 134
14. Formacje techniczne dajce zarobi................................................................ 141
14.1. Czym s formacje........................................................................................ 141
14.2. Budowa wiecy wzrostowej....................................................................143
14.3. Budowa wiecy spadkowej..................................................................... 143
14.4. RGR................................................................................................................... 145
14.5. ORGR................................................................................................................ 147
14.6. Trjkty........................................................................................................... 149
14.7. Prostokty...................................................................................................... 151
14.8. Spodek............................................................................................................ 152
14.9. Podwjny szczyt.......................................................................................... 154
14.10. Podwjne dno........................................................................................... 155
15. Upado spki anasze pienidze................................................................... 157
15.1. Czym jest upado.................................................................................... 157
15.2. Upado spki wpraktyce.....................................................................157
15.3. Ile trwa upado......................................................................................... 161
16. Inne opcje.................................................................................................................. 165
16.1. IPO rynek pierwotny............................................................................ 165

Jak kupi akcje na rynku pierwotnym.................................................. 170

16.2. Forex rynek walutowy......................................................................... 171
Pary walutowe..............................................................................................172
Gwne pary walutowe............................................................................. 172
Kiedy zarabiamy........................................................................................... 173
Ile to kosztuje................................................................................................174
Jak handlowa..............................................................................................175
Czynniki wpywajce na kursy walut.................................................... 176
Ryzyko.............................................................................................................. 177
16.3. Surowce itowary......................................................................................... 178
16.4. Numizmatyka iantyki................................................................................ 182
17. Podatki........................................................................................................................ 185
17.1. Uregulowania............................................................................................... 185
17.2. Kiedy pacimy podatek.............................................................................. 186
17.3. Obliczanie podatku.................................................................................... 187
17.4. Kiedy nie pacimy podatku......................................................................187
17.5. Rozliczanie podatku................................................................................... 188
18. Zadbaj ozdrowie.................................................................................................... 193
19. Podsumowanie........................................................................................................ 195

Dodatki
Cytaty rekinw.................................................................................................................199
Warren Buffett..........................................................................................................199
Winston Churchill....................................................................................................201
Albert Einstein..........................................................................................................201
Donald Trump..........................................................................................................202
Harmonogram sesji........................................................................................................203
Spis domw maklerskich.............................................................................................. 207
Fundusze inwestycyjne................................................................................................. 213
Wprowadzenie.........................................................................................................213
Wco inwestuj fundusze.....................................................................................213
Jak zainwestowa wfundusz..............................................................................214
Kiedy zarabiamy......................................................................................................215
Wybr funduszu......................................................................................................215
Podsumowanie........................................................................................................217
Sowniczek.........................................................................................................................219

14.Formacje techniczne
dajce zarobi
14.1.Czym s formacje
Formacje techniczne to nic innego jak graficzne przedstawienie ruchu cen akcji wokrelonym horyzoncie czasowym. Wich
poszukiwaniu moemy stosowa wykresy liniowe iwiecowe.
Wykres liniowy tworzy linia osadzona na wykresie pomidzy
osi czasu iceny. Jest ona rysowana najczciej wprocentach
zamknicia waloru wdanym dniu. Jednak mona si spotka
zwykresami liniowymi, ktre bd bazoway na innych wartociach cen. Przykadem moe by rednia cen zdanego dnia.
Wszystko bdzie zalee od samego inwestujcego, jakie wartoci bd dla niego najskuteczniejsze inajbardziej wiarygodne. Taki wykres zosta przedstawiony poniej.

Rycina 26. Wykres liniowy

141

Daniel Sokoowski

Kolejnym rodzajem wykresu jest wykres wiecowy. Skada si

on ze wiec japoskich stosowanych w analizie technicznej.
Podstawowymi wiecami s wiece wzrostowe ispadkowe. Ta
pierwsza ze wiec jest wiec wzrostow, ktrej budowa przypomina cienki prostokt wraz zknotami po obu stronach,
zwanymi cieniami: odpowiednio grnym i dolnym. Kolor
wiec wzrostowych zazwyczaj ma wypenienie biae lub zielone. Drugi rodzaj wiec to wiece spadkowe oczarnym lub czerwonym korpusie. Ponadto wystpuje te szereg innych wiec,
jak szpulki, wiece wysokiej fali czy te harami. Kada znich
ma swoj wymow ioznacza zupenie co innego. Inwestowanie na podstawie wykresw wiecowych iwystpujcych tam
formacji jest bardzo popularn metod okrelania momentw
wejcia iwyjcia zrynku. Przykady wykresu ibudowy wiec
zostay przedstawione poniej.

Rycina 27. Wykres wiecowy

142

14.Formacje techniczne dajce zarobi

14.2.Budowa wiecy wzrostowej

wieca wzrostowa skada si zpodunego korpusu przypominajcego prostokt o okrelonym kolorze. W wikszoci
przypadkw jest to kolor biay lub zielony, jednak to kwestia
indywidualna. Wikszo programw do analizy technicznej
pozwala na ustawianie kolorw wiec wedug wasnych potrzeb. Kreski na grze idole wiecy to tak zwane cienie. Pokazuj one, jaki by kurs maksymalny iminimalny wcigu dnia.
Podstawa wiecy tworzy cen otwarcia, ajej grna podstawa
cen zamknicia. Oznacza to, e kurs kocowy by inny od
kursu pocztkowego, co wyrysowao wiec wzrostow opozytywnym sygnale.

Rycina 28. Budowa wiecy wzrostowej

14.3.Budowa wiecy spadkowej

wiec spadkow tworzy zazwyczaj dugi czarny korpus, ktry
moe rwnie mie cienie grne idolne. Wymowa takiej wiecy jest negatywna ioznacza, e na rynku dominowaa poda
isprzedajcy. Wprzeciwiestwie do wiecy wzrostowej wtym
143

Daniel Sokoowski

przypadku grna podstawa prostokta oznacza kurs otwarcia,

adolna kurs zamknicia. Im dusza wieca, tym bardziej jej
wymowa moe wiadczy ojej sile iopresji strony podaowej.

Rycina 29. Budowa wiecy spadkowej

Poniej zosta przedstawiony wykres skadajcy si ze wiec japoskich (na przykadzie wykresu cen ropy wokresie od 2002
roku do 2008 roku). Na rysunku doskonale wida rozoenie
si poday ipopytu. Wokresie hossy, do poowy 2008 roku,
przewaay wiece wzrostowe zdugim biaym korpusem. Na
rynku dominowa popyt, co przekadao si na wzrosty cen.
Nastpnie wykres wszed wfaz mocnej przeceny ibessy, co
rwnie wida na wykresie wpostaci dugich czarnych wiec
spadkowych. Czsto potwierdzeniem wymowy takiej wiecy
s obroty, ktre rwnie informuj nas osile bykw, czyli kupujcych, lub te osile niedwiedzi sprzedajcych.
Wyszukiwanie odpowiednich formacji na wykresie to trudne
zajcie, wymagajce duego dowiadczenia ipraktyki. Czasami jeden wykres moe wyglda inaczej ioznacza zupenie
144

14.Formacje techniczne dajce zarobi

co innego dla kadego znas. Zdolno trafnego wyapywania odpowiednio uksztatowanego wykresu cen zwiksza nasze szanse na sukces izarobek. Jest to doskonay sposb na
wspieranie naszej strategii inwestycyjnej ina ustalanie poziomw wejcia bd te opuszczenia rynku. Analiza wykresw
i obrotw moe nam dostarczy wielu cennych informacji
iuatwi podjcie decyzji.

Rycina 30. wiece japoskie

14.4.RGR
Pod tymi trzema literami ukryte s sowa: rami gowa
rami. Jest to jedna z najczciej spotykanych formacji
ijednoczenie bardzo wiarygodna iskuteczna. Poniej zosta
145

Daniel Sokoowski

przedstawiony przykadowy wykres takiej formacji itego, jak

powinna by ona wyrysowana przez ceny interesujcej nas
spki.

Rycina 31. Formacja RGR (rami gowa rami)

Przy tworzeniu si tej formacji warto zwrci uwag na obroty. Podczas ksztatowania si lewego ramienia obroty powinny stopniowo rosn, a nastpnie przy tworzeniu gowy
widocznie spada. Dopiero podczas tworzenia si prawego
ramienia iprzebicia linii szyi, ktra koczy formacj, obroty
powinny wzrosn. Przebicie linii szyi to kluczowy moment,
ktry daje silny sygna do sprzeday akcji. Zasig spadkw
teoretycznie powinien by rwny odcinkowi od szczytu gowy
do jej podstawy, ktr tworzy linia szyi, mierzonego od miejsca przecicia przez prawe rami linii szyi. Wszystko ogranicza
146

14.Formacje techniczne dajce zarobi

si do okrelenia idealnego momentu wejcia na rynek pod t

formacj.
Poniej zostaa przedstawiona formacja RGR na wykresie
spki KGHM, wraz z obrotami. Zostaa ona wyrysowana wmarcu 2011 roku ispowodowaa spadek kursu akcji ze
172z do blisko 152 z.

Rycina 32. RGR wpraktyce

Mona zauway wzrost obrotw przy tworzeniu si lewego

ramienia, atake przy tworzeniu gowy formacji. Potwierdzeniem wyrysowania si formacji byo przebicie przez wykres
linii szyi przy zwikszonych obrotach. Zwikszone obroty zostay zaznaczone na wykresie wykrzyknikiem. Po zmniejszeniu si do zera impetu spadku, kurs podj prb powrotu pod
lini szyi idomknicia powstaej wczeniej luki.

14.5.ORGR
ORGR oznacza odwrcon gow zramionami ijest formacj odwrotn do zwykego RGR. Jej wypenienie iwyrysowa147

Daniel Sokoowski

nie moe zapowiada zmian trendu na rynku. Natomiast obroty zachowuj si tak samo jak przy zwykej formacji RGR
wzrost przy tworzeniu ramion, lekki spadek przy gowie
izwikszone obroty podczas wybicia si kursu zformacji, czyli
podczas przecinania linii szyi przez kurs. Poniej zosta przedstawiony wykres formacji ORGR. Potencjalny zasig wzrostu
to odlego od podstawy gowy do linii szyi, zaznaczona na
wykresie strzak skierowan wgr.

Rycina 33. Formacja ORGR (odwrcone rami gowa rami)

Na rycinie 34 zostaa zaznaczona formacja ORGR (wykres

dzienny indeksu SWIG-80). Po uformowaniu si prawego
ramienia formacji nastpio przebicie linii szyi, co dao silny
sygna kupna dla inwestorw. Na wykresie wida, e sygna,
jaki powsta, by wiarygodny i spowodowa silne zwyki na
indeksie. Zasig wzrostu by wikszy ni odlego od szczytu
gowy do podstawy formacji, co wiadczyo osile bykw.

148

14.Formacje techniczne dajce zarobi

Rycina 34. SWIG-80 formacja ORGR

14.6.Trjkty
Formacja trjkta jest formacj odwrcenia lub kontynuacji
trendu. Wprzypadku formacji trjkta moemy rozrni trzy
trjkty: symetryczny, zwykujcy i znikujcy. Wyrysowanie
si tej formacji moe wiadczy o zbliajcym si wikszym
ruchu cen. Obroty podczas ksztatowania si formacji trjkta
wzrastaj, gdy nastpi wybicie si kursu ztrjkta iprzebicie
jednej zjego cian, wzalenoci od kierunku ruchu cen (rycina 35).
Na rycinie 36 przedstawiony zosta wykres kontraktw terminowych na WIG-20 wskali piciominutowej, zzaznaczon
formacj trjkta symetrycznego.
149

Daniel Sokoowski

Rycina 35. Rodzaje trjkta

Rycina 36. Formacja trjkta symetrycznego na kontraktach na WIG-20

Wida, jak wtrakcie tworzenia formacji trjkta wjego rodkowej czci nastpia prba wybicia si ponad lini oporu.
Okazao si to jednak faszywym sygnaem ipuapk na byka.
Po nieudanej prbie kurs powrci do formacji, a nastpnie
150

14.Formacje techniczne dajce zarobi

doszo do wybicia doem ztrjkta. Dao to sygna do sprzeday iimpuls do dalszych spadkw.
Po wybiciu ztrjkta moemy rwnie zauway , e nastpia
prba powrotu do formacji, jednak presja sprzedajcych bya
zbyt silna iniedwiedzie nie pozwoliy na odwrcenie sytuacji
na korzy bykw.

14.7.Prostokty
Czsto spotykanymi formacjami na naszym rynku s prostokty. Ich ksztatowanie si stanowi pewnego rodzaju konsolidacj przed dalszym ruchem cen. Wprzypadku prostoktw
kurs porusza si wewntrz figury ograniczonej przez jej boki,
ktre stanowi wsparcie i opr dla kursu cen. Wybicie si
zformacji daje silny sygna kupna lub sprzeday, wzalenoci
od tego, wktrym kierunku ono nastpi. Poniej wykres takiej
formacji.

Rycina 37. Formacja prostokta

151

Daniel Sokoowski

Formacje prostokta s formacjami kontynuacji trendu. Na

rycinie akcji Redana zaznaczona zostaa powysza formacja,
zmomentem wybicia si wykresu zjej wntrza.

Rycina 38. Redan formacja prostokta

Po pokonaniu jednej z linii prostokta (sygna zaznaczony

wkole), ktra stanowia jednoczenie opr dla cen, nastpia kontynuacja trendu. Ceny rosy, osigajc coraz to wysze
szczyty.

14.8.Spodek
Jest to ciekawa formacja, ktr bardzo dobrze wida na wykresie ido atwo j rozpozna. Czsto spodki ksztatuj si
przez jaki czas, co stanowi dusz form akumulacji papieru. Podczas ksztatowania si tej formacji obroty na pocztku
wzrastaj, aby nastpnie wyhamowa i osign najmniejsz
wielko wrodkowej czci spodka. Wzrost obrotw obser152

14.Formacje techniczne dajce zarobi

wowany jest podczas wybijania si kursu zformacji spodka.

Oczywicie obroty nie s konieczne do wystpienia tej formacji, ajedynie zwikszaj jej wiarygodno.

Rycina 39. Formacja spodka

Poniej zosta przedstawiony wykres indeksu BUX notowanego wBudapeszcie, na ktrym zostaa zaznaczona formacja
spodka. Wybicie si zformacji dao silny impuls do wzrostw,
ktrych zasig na rysunku zosta zaznaczony strzak. Na rysunku wkole zaznaczony zosta moment prby powrotu do
formacji, po ktrej nastpio odbicie od linii wsparcia ikontynuacja wzrostw.

Rycina 40. BUX formacja spodka

153

Daniel Sokoowski

Wybicie ze spodka byo doskonaym momentem do zajcia

pozycji iwejcia na rynek. Dodatkowym sygnaem bya nieudana prba powrotu do spodka, zaznaczona na rysunku.

14.9.Podwjny szczyt
Jak nazwa sama wskazuje, formacj t tworz dwa szczyty
przypominajce liter M, ktre jednoczenie stanowi opr.
Drugie podejcie kursu pod opr i wyrysowanie drugiego
szczytu czsto dziaa na wyobrani sprzedajcych. Prowadzi
to do zwikszenia si poday, a ta z kolei przekada si na
spadki, prowadzc kurs do wanego wsparcia. Z kolei prowadzc lini przez wierzchoki szczytw, otrzymamy wspomnian lini oporu. Czsto moe nastpi jeszcze jedna prba
pokonania linii oporu, co skutkuje wyrysowaniem trzeciego
szczytu.

Rycina 41. Formacja M

Zasig spadku jest rwny wysokoci mierzonej od podstawy

do koca szczytu. Na rysunku zosta oznaczony liter X,
154

14.Formacje techniczne dajce zarobi

natomiast zasig spadku Y. Dobrym momentem wyjcia

zrynku jest przebicie si kursu przez lini wsparcia, dodatkowo potwierdzone zwikszonymi obrotami. Podczas przebicia
wsparcia moe nastpi ruch powrotny wkierunku formacji.
Jeeli powrt okae si skuteczny i uda si sforsowa lini
oporu, ktra bya wczeniej lini wsparcia, to moemy mie
do czynienia zzanegowaniem formacji.

14.10.Podwjne dno
Formacj odwrotn do formacji podwjnego szczytu jest podwjne dno. Analogicznie do tej pierwszej wykres tworzy dwa
szczyty skierowane wierzchokami wd, co ksztatem przypomina liter W. Podwjne dno jest potwierdzeniem, e ceny
nie chc ju spada ina rynku zaczynaj dominowa byki. Przebicie linii oporu daje sygna kupna, co take mog potwierdza
zwikszone obroty. Stanowi to dobry sygna do wejcia na rynek
i zajcia pozycji, zwaszcza e formacja podwjnego dna jest
formacj odwrcenia trendu. Poniej rysunek podwjnego dna.

Rycina 42. Formacja W

155

Daniel Sokoowski

Naley jednak pamita, eby nie opiera si tylko na samych

formacjach, gdy moemy zosta wprowadzeni wbd przez
rynek, ktry moe nam da mylne sygnay, lub le odczytamy
wykres. Dlatego warto potwierdza wiarygodno formacji innymi wskanikami czy te analiz fundamentaln. Im bardziej
zdywersyfikujemy nasz strategi, tym bardziej zmniejszymy
nasze ryzyko imoliwo poraki oraz utraty pienidzy.

Rycina 43. WIG-20 formacja W ipotrjnego dna

Widzimy utworzenie si formacji potrjnego i podwjnego

dna, zaznaczonego numerami 1, 2 i 3. Problemy z pokonaniem wsparcia i z wyrysowaniem przez wykres potrjnego
dna day bykom sygna do ataku, co przeoyo si na wzrosty
iwzrost kursu cen. Przebicie linii oporu dodatkowo wzmocnio wymow formacji izadziaao pozytywnie na inwestorw.
Obok formacji podwjnego dna formacja potrjnego dna jest
czsto spotykana. Potwierdza moliwo odwrcenia trendu
izmiany kierunku ruchu cen na wykresie. Dodatkowo, punkty,
ktre tworz dno formacji, stanowi istotny poziom wsparcia.

16.Inne opcje

16.1.IPO rynek pierwotny

Lata 2009 i2010 okazay si bardzo zyskowne dla inwestorw
kupujcych spki na rynku pierwotnym. Mimo e na plecach
wci mona byo odczu oddech kryzysu i ostatniej bessy
na rynkach kapitaowych, to jednak znalazy si spki, ktre wanie wtym okresie debiutoway na warszawskiej GPW.
Kolejny raz podjcie ryzyka zwizanego z kupnem akcji na
rynku pierwotnym okazao si suszn decyzj ipozwolio na
osignicie zysku zinwestycji. Ludzie jeszcze raz zaufali instytucjom ispkom, powierzajc im swoje pienidze.
Poniej wtabeli przedstawione zostay debiuty spek w2009
roku, wraz zcen emisyjn icen, jak akcje osigny wdniu
debiutu (na zamknicie sesji).
Tabela 5. Debiuty spek w 2009 r.
SPKA
Centrum Klima*

CENA
EMISYJNA

DEBIUT

DATA

7,1

11,00

6.01.09

13,6

18,89

14.01.09

GPM Vindexus

7,8

23.03.09

Aplisens

6,65

25.05.09

Bumech

165

Daniel Sokoowski

SPKA

CENA
EMISYJNA

Ipopema Securities

DEBIUT

DATA

5,87

26.05.09

LW Bogdanka

48

57,5

25.06.09

Delko

9,5

10,52

18.09.09

Arctic Paper

15

15,40

23.10.09

Asseco South Eastern

14

17,2

28.10.09

23,00

25,99

06.11.09

2,3

2,45

09.11.09

3,00

3,15

18.12.09

2,2

2,12

22.12.09

PGE
Patentus
PCC Intermodal
Intakus

* przejcie zNC na rynek gwny

rdo: http://www.gpw.pl/debiuty_2009 [data dostpu: 22.05.2012].

Zpowyszej tabeli wida, e jedynie spka Intakus debiutujca 22 grudnia daa ujemny wynik zinwestycji izadebiutowaa
poniej ceny emisyjnej. Pozostae spki odnotoway wzrosty.
By to bardzo dobry wynik, zwaszcza po okresie gwatownych
ipanicznych spadkw spowodowanych kryzysem wsektorze
bankowym iupadkiem najwikszych amerykaskich bankw.
Poniej kolejne zestawienie spek, ktre zadebiutoway na
parkiecie w2010 roku.
Tabela 6. Debiuty spek w 2010 r.
SPKA
Eko Holding

CENA
EMISYJNA
7,20

166

DEBIUT
8,25

DATA
24.03.10

16.Inne opcje

SPKA
Ferro

CENA
EMISYJNA

DEBIUT

DATA

10,60

12,57

14.04.10

7,00

7,30

15.04.10

312,50

360,00

12.05.10

17,00

15,85

17.05.10

1,89

1,83

25.05.10

10,77

10,70

08.07.10

Abc Data

2,35

2,36

17.06.10

Tauron

5,13

5,05

30.06.10

Tesgas*

14,50

15,85

21.07.10

Harper Hygenics

4,10

4,70

23.07.10

Z.P.C. Otmuchw

13,50

14,49

29.09.10

ZUE

15,00

15,19

01.10.10

5,44

5,65

11.10.10

15,00

17,30

12.10.10

Polmed

3,50

3,72

21.10.10

Kryniciki Recykling*

3,70

3,87

26.10.10

Ed Invest

7,50

7,31

27.10.10

17,00

17,15

28.10.10

2,00

2,01

03.11.10

27,00

26,89

08.11.10

Berling
PZU
Dolnolskie Surowce
Skalne
Kulczyk Oil Ventures
Rank Progress

Opteam
Interbud-Lublin

Fortuna Entertainment Group

Robyg
Agroton Public
Limited

167

Daniel Sokoowski

SPKA
GPW

CENA
EMISYJNA

DEBIUT

DATA

43,00 / 46.00

54,00

09.11.10

8,00

9,00

25.11.10

4fun Media

18,00

15,94

30.11.10

Milkiland N.V.

33,78

36,1

06.12.10

Trans Polonia*

Europ. Centr. Odszko18,00

18,08
29.12.10
dowa
* przejcie zNC na rynek gwny
rdo: http://www.gpw.pl/debiuty_2010 [data dostpu: 22.05.2012].

Jak pokazuj historyczne dane, debiuty spek na warszawskim parkiecie wznacznej wikszoci przypadkw daway zarobi inwestorom, wic rok 2010 mona zaliczy do udanych
na rynku pierwotnym. Z dwudziestu szeciu spek, ktre
zadebiutoway na warszawskim parkiecie (zestawione w tabeli powyej), tylko siedem miao cen zamknicia nisz od
ceny emisyjnej wdniu debiutu. Pozostae spki odnotoway
wzrost iday zarobi inwestorom.
Podczas zapisu na akcje wpierwszej ofercie publicznej naley
zwrci uwag na liczb oferowanych akcji. Jeeli bdzie ich
zbyt duo wrkach inwestorw indywidualnych, pojawia si
ryzyko, e nastpi dua poda wdniu debiutu. Bdzie to wynikao zchci realizacji zysku przez inwestorw, co moe si
przeoy na nisz cen imniejszy zarobek, anawet strat.
Warto zatem ledzi zainteresowanie pozostaych inwestorw
takimi akcjami. Dodatkowo powinnimy zapozna si zprospektem emisyjnym spki, wktrym bdziemy mogli si dowiedzie si ofinansach, atake oplanach spki.
168

16.Inne opcje

Na wykresie poniej przedstawione zostay debiuty spek

na GPW, poczwszy od 2005 roku. Najwicej spek, bo a
osiemdziesit, trafio na parkiet w 2007 roku, z czego ceny
akcji pidziesiciu czterech znich wzrosy wpierwszym dniu
ich notowa. Nastpne lata przyniosy znacznie mniejsz liczb debiutujcych spek, co zapewne byo uzalenione od nastrojw na wiatowych rynkach kapitaowych. Okres kryzysu
okaza si wystarczajco silnym bodcem do tego, by odstrasza spki od debiutu na GPW.

Rycina 45. Zestawienie debiutw zlat 20052010

Porwnujc powyszy wykres zkoniunktur na GPW, mona

zauway, e kulminacja debiutw spek miaa miejsce pod
koniec ostatniej hossy. wiadczy to moe o tym, e spki
doskonale potrafi wykorzysta dobre nastroje na wiatowych
parkietach do wejcia na gied ipozyskania dodatkowego kapitau od inwestorw iakcjonariuszy.

169

Daniel Sokoowski

Jak kupi akcje na rynku pierwotnym

Aby mie moliwo kupna akcji na rynku pierwotnym, spka musi wyrazi zgod na emisj nowych akcji. Jeeli emitent, wtym przypadku spka, zadecyduje oemisji publicznej
iskieruje j do inwestorw indywidualnych takich jak my, to
bdziemy mogli wniej uczestniczy. Wszystkie informacje na
temat emisji, planw, ceny emisyjnej, harmonogramu zapisw,
ryzyka zwizanego z zakupem akcji i wynikw finansowych
znajdziemy w prospekcie emisyjnym, ktry stanowi rdo
informacji na temat spki. Prospekt taki powinien zosta zatwierdzony przez Komisj Nadzoru Finansowego i podany
do publicznej wiadomoci.
Wdobie komputerw iwszechobecnego internetu coraz czciej
moemy skada zapisy na akcje przez internet, wodpowiednim
domu maklerskim. Jedyny warunek to konieczno posiadania
rachunku maklerskiego. Kolejny krok to zgromadzenie odpowiedniej gotwki na zakup akcji. Warto zwrci uwag na popularno oferty izainteresowanie wrd inwestorw. Im bdzie
ono wiksze, tym wiksza moliwo redukcji zapisu. Redukcja
to ograniczenie przydziau na zapisane akcje. Jeeli kupujcych
bdzie wicej od planowanej emisji, to nastpuje wspomniana
redukcja, czyli dostaniemy mniej akcji, ni bymy chcieli. Przy
zoeniu zapisw na sto akcji iprzy redukcji na poziomie 50%,
otrzymamy tylko poow tego, na co si zapisalimy. Aby otrzyma sto akcji, musielibymy zoy zapis na dwiecie akcji.
Co do planowanych ofert na rynku pierwotnym, to moemy je
znale winternecie na stronach serwisw poruszajcych te170

16.Inne opcje

matyk rynku giedowego, awtym rynku pierwotnego. Takimi serwisami s chociaby: Bankier.pl, Investorsi.pl, Money.pl,
IPO.pl czy te Interia.pl. Wodpowiednim dziale znajdziemy
spki, ktre maj wplanie zadebiutowa na rynku pierwotnym, atake te, ktre ju to zrobiy.
Czy nastpne lata na rynku pierwotnym bd rwnie udane jak
te poprzednie? Zpewnoci liczba debiutw bdzie zalee od
koniunktury iod nastrojw, jakie bd panowa na giedach.
Natomiast co do zyskownoci, to opierajc si na statystykach
zprzeszoci, mona wnioskowa, e bdzie mona na nich
zarobi.

16.2.Forex rynek walutowy

Forex pochodzi od angielskiego zwrotu Foreign Exchange ioznacza midzynarodow wymian walut. Handel na rynku walutowym, wprzeciwiestwie do rynku akcji czy kontraktw terminowych nie odbywa si wjednym miejscu, lecz stanowi rynek
pozagiedowy (globalny) zwany OTC (Over The Counter).
Dziki globalizacji, komputeryzacji iinformatyzacji transakcje
zawierane s za pomoc internetu za pomoc odpowiednich platform transakcyjnych udostpnianych przez brokerw. Handel trwa 24 godziny na dob, 5 dni wtygodniu, od
niedzieli od 23.00 do pitku do 23.00.
Jest to najwikszy rynek na wiecie, wolumen dziennego obrotu na rynku walutowym siga ju okoo 4 bln dolarw. Dziki
temu wiele bankw wykorzystuje go do zarabiania idywersyfikacji swojego portfela. Natomiast ceny walut, ktre tak czsto
171

Daniel Sokoowski

widzimy wkantorach, to nic innego jak konsekwencja popytu

ipoday na odpowiednich parach walutowych.
Rynek walutowy czsto jest nazywany gr bogw. Jest przeznaczony dla najbardziej dowiadczonych uczestnikw rynkw
finansowych. Smaku wszystkiemu dodaje moliwo korzystania zogromnego lewarowania, czyli ztak zwanej dwigni
finansowej, ktra wprzypadku rynku walutowego moe wynosi nawet 1 : 200. Taka dwignia w praktyce oznacza, e
inwestujc 10000 z przy dwigni 1 : 200, w rzeczywistoci
dysponujemy kwot (kontraktem) rzdu 2000000 z. Czyli
dysponujc kwot 200 dolarw izawierajc transakcj na rynku Forex na okrelon par walutow przy dwigni 1 : 200,
przy 1 dolarze zwikszymy kwot do 400 dolarw. Tym samym, posiadajc 200 dolarw, bdziemy mogli kupi waluty za
40000 dolarw (efekt dwigni lewarowanie).
Pary walutowe

Na rynku walutowym transakcje zawiera si na okrelonych

parach walutowych. Wprzypadku pary EUR/PLN mwimy,
e euro notowane jest wstosunku do zotwki po okrelonym
kursie, akada transakcja oznacza kupno jednej waluty iautomatycznie sprzeda drugiej. Sam kurs pary walutowej to nic
innego jak stosunek kursu jednej waluty do kursu drugiej, przy
czym pierwsza znich stanowi walut bazow wstosunku do
drugiej, do ktrej ustala si kurs waluty kwotowanej.
Gwne pary walutowe

EUR/PLN
EUR/GBP

USD/PLN
EUR/YPY
172

16.Inne opcje

EUR/USD
AUD/NZD
EUR/CHF
AUD/USD

USD/CHF
USD/JPY
GBP/USD
Kiedy zarabiamy

Podobnie jak wprzypadku kontraktw terminowych, na rynku walutowym moemy zarabia zarwno na wzrostach, jak
i na spadkach kursu walut. Jeeli przewidujemy, e euro bdzie si umacniao wstosunku do zotwki (na przykad ze
wzgldu na spadek PKB i spowolnienie gospodarcze w naszym kraju), to skadamy zlecenie kupna na par EUR/PLN.
Gdy nasze oczekiwania si sprawdz, osigniemy zysk izarobimy. Natomiast jeeli okae si, e raporty odnonie sytuacji
gospodarczej nie s a tak ze ispadek PKB nam nie grozi, to
prawdopodobnie sytuacja si zmieni izotwka si wzmocni.
Wtedy automatycznie poniesiemy strat.
Podczas zawierania transakcji naley pamita o wspomnianej dwigni finansowej, obecnej na rynku walutowym, ktra
nawet wprzypadku maych waha procentowych moe znaczco wpywa na warto portfela, zwikszajc jednoczenie
ryzyko inwestycyjne.
Dlatego te zarabianie na wahaniach kursowych to zajcie
bardzo trudne, wymagajce umiejtnoci, odpowiedniej wiedzy idowiadczenia. Osoba, ktra nie posiada odpowiedniej
wiadomoci inwestycyjnej, powinna dwa razy si zastanowi, zanim postanowi zosta aktywnym uczestnikiem rynku
walutowego.
173

Dlaczego warto mie pen wersj?

Publikacja, ktr trzymasz w rku, jest
skierowana
do
wszystkich
osb
zainteresowanych inwestowaniem swoich
pienidzy na szeroko rozumianym rynku
kapitaowym. Przekazana wiedza wybiega
poza such teori i pomaga zrozumie
funkcjonowanie rynkw w praktyce, dziki
wieloletniemu dowiadczeniu autora, Daniela
Sokoowskiego. Publikacja pokazuje, na czym
mona zarabia i co robi, aby nie straci
swoich pienidzy. Czego m.in. dowiesz si z
tej ksiki? * Poznasz skuteczne i zyskowne
strategie inwestycyjne stosowane na akcjach i
kontraktach terminowych. * Jak inwestuj
najlepsi. * Na co zwraca uwag przy czytaniu
raportw finansowych. * Jak chroni kapita i
go nie straci? * Co robi, gdy spka ogosi upado (co dzieje si z naszymi
pienidzmi)? * Jaka jest alternatywa dla inwestycji giedowych? * Jakie cechy
powinien mie inwestor giedowy? * Co powiniene wiedzie, zanim zaczniesz
inwestowa w fundusze inwestycyjne. Zapoznaj si z aktualn publikacj o
zarabianiu na giedzie, napisan prostym. Nie czekaj na lepszy moment na to,
eby zacz inwestowa. Wybierz ten i spraw, aby sta si on idealny :)
Pen wersj ksiki zamwisz na stronie wydawnictwa Zote Myli

http://inwestycje-gpw.zlotemysli.pl

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)