Po prostu, 5 stycznia 1936 roku - numer uleg konfiskacie.

Po duszym okresie bezczynnoci Liga Obrony Praw Czowieka i Obywatela pod nowym kierownictwem wznowia przed kilku miesicami swoj dziaalno. Doceniajc szczeglnie w dzisiejszych warunkach znaczenie prac Ligi Obrony Praw Czowieka i Obywatela zwrcilimy si do przewodniczcego Zarzdu Gwnego Ligi Andrzeja Struga, z prob o udzielenie nam wywiadu na temat zada Ligi i jej zamierze na najblisz przyszo. Podkreliwszy na wstpie konieczno jak najszerszego spopularyzowania w spoeczestwie wytycznych dziaalnoci Ligi dla skupienia si w walce o prawa czowieka i obywatela, Andrzej Strug zacz omwienie zada Ligi od oglnej charakterystyki obecnego okresu historycznego, jako ta na ktrym te zadania wystpuj. - A dotd mwi Strug nie byo wtpliwoci, co jest uznane za prawo czowieka i obywatela. Podstawowe zasady, sformuowane przez Wielk Rewolucj Francusk w jej synnej Deklaracji Praw Czowieka i Obywatela, weszy nieraz w brzmieniu, dosownie za t deklaracj powtrzonym do konstytucyj wszystkich pastw nowoczesnych. Nie zawsze oczywicie te zagwarantowane konstytucj prawa byy cile strzeone nawet w najbardziej demokratycznych krajach istniay mniej lub wicej czste naduycia i wykroczenia przeciw zasadom i reguom wolnoci osobistej, wolnoci sumienia, wolnoci sowa, zgromadze i. t. d. Ale to byy tylko naduycia i wykroczenia w tych warunkach zadania Ligi Obrony Praw Czowieka i Obywatela ograniczay si tylko do walki z tymi naduyciami wadz, do walki o p r z e s t r z e g a n i e praw. Od czasu pochodu na Rzym prawo czowieka i obywatela zostao obalone w samej zasadzie na co wiat patrza pocztkowo jak na curiosum, jak na epizod w walce domowej. Ale we Woszech utrwalio si to, jako zasada n a c z e l n a nowego ustroju. Od tego czasu mino sporo lat i ten prd b e z p r a w i a czowieka i bezprawia obywatela nie tylko utrzyma si przez cay ten czas we Woszech, ale rozszerzy si na szereg innych pastw i zatriumfowa w nich lub walczy o zdobycie przewagi. Prd ten wyraa si bd w zawieszeniu swobd konstytucyjnych, bd w powstawaniu nowych konstytucyj, ktre kodyfikuj bezprawie czowieka i bezprawie obywatela na rzecz fetysza-pastwa, a w istocie na rzecz e l i t y s p o e c z n e j czyli mwic po prostu k l a s p o s i a d a j c y c h. W tym ley naga prawda tych wydarze dziejowych, katastrof, walk i przewrotw, ktre rozwijaj si przed naszymi oczami. - Zadania Ligi s w tym ujciu szersze ni dawnej? Tak. Dotychczas Ligi Obrony Praw Czowieka i Obywatela we wszystkich pastwach byy jak gdyby adwokatem pokrzywdzonych przez naduycia wadzy. Ta rola naley ju na og do przeszoci. Moliwa ona bya tam, gdzie wadza pastwowa uosobiona w rzdach, zmuszona bya cho nieraz nieszczerze, wbrew wasnej chci, a tylko pod presj uczciwej opinii spoecznej z mocy samego prawa ciga naduycia i chroni swobody konstytucyjne. Dzi w pastwach o ustroju faszystowskim lub zblionym do faszystowskiego, rzdy przestay by instancj prawa w jakimkolwiek

sensie s one stron bezporednio walczc, posugujca si bezwzgldn przemoc. Dzi nie ma przed kim zaskara aktw naduy, przemocy i tyranii. Dlatego dzi rola Ligi nie moe si ogranicza do roli adwokata. Stosuje si to do naszych warunkw pomimo wszystkiego, co rni Polsk dzisiejsz od Woch Mussoliniego czy Niemiec Hitlera. - Jakie s zamierzenia Ligi na najbliszy okres? - Liga wzia wydatny udzia w akcji amnestyjnej, jaka toczya si w si w ostatnim czasie. Liga braa te udzia w osobach swoich delegatw w listopadowej konferencji midzynarodowej wiatowego Ruchu Przeciw Wojnie i Faszyzmowi (t.z.w. Ruch Amsterdam-Pleyel). Jeli chodzi o przyszo kady dzie daje nam ogromny materia, gdy czas nasz niesie mnstwo zagadnie. A wic: sprawa mniejszoci narodowych, sprawa ydowska sprawa antysemityzmu wojujcego, niedola winiw politycznych i mnstwo wydarze dnia, ktrych poruszenie, choby w formie informacyjnej jest wzbronione.