Książka Abstraktów

Wydrukowano w DMK STUDIO www.dmk.com.pl Tel.
(81) 745 38 27
Lublin 6 grudnia 2012
prof. dr hab. Gra yna Biaa prof. dr hab. Tadeusz Dzido prof. dr hab. Sylwia Fidecka prof. dr hab. Gra yna Ginalska prof. dr hab. Monika Waksmundzka-Hajnos prof. dr hab. Krzysztof J wiak prof. dr hab. Ryszard Kocjan
prof. dr hab. Dariusz Matosiuk dr hab. Anna Bogucka-Kocka dr Ireneusz Sowa dr Gra yna Szymczak dr Magdalena Wjciak-Kosior dr Sawomir Dresler dr Sawomir Soyts mgr Ewa Sosnwka-Tkaczyk
Karolina Paj k (przewodnicz ca) Leszek Borkowski Piotr Dr czkowski Marek Och
Ewelina Rutkowska Maciej Strzemski Rafa Urnia Artur Wnorowski
NOTATKI
II Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych Otwarte Seminarium Uczestnikw Interdyscyplinarnych Studiw Doktoranckich
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
Badanie procesw modulacji receptora -opioidowego metodami obliczeniowymi

Damian Bartuzia, Agnieszka Kaczora, Andrea Cassanellib, Dariusz Matosiuka
Katedra i Zakad Syntezy i Technologii Chemicznej rodkw Leczniczych z Pracowni Modelowania Komputerowego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 4A, 20 - 093 Lublin; bUniversita Degli Studi di Modena e Reggio Emilia, Viale Antonio Allegri, 9 42121 Reggio Emilia Receptory opioidowe nale do du ej rodziny receptorw metabotropowych zwi zanych z biakami G. Przekazywane przez nie sygnay le u podstaw procesw percepcji blu, zjawiska motywacji i odczuwania nagrody, a tak e wielu zaburze afektywnych. Maj te udzia m. in. w regulacji oddechu, perystaltyki jelit i modulacji ukadu immunologicznego. Z tego wzgl du s one interesuj cymi celami molekularnymi w racjonalnym projektowaniu lekw, jako miejsce dziaania potencjalnych rodkw przeciwblowych i przeciwdepresyjnych. W celu usprawnienia procesu racjonalnego projektowania lekw istnieje mo liwo zastosowania metod obliczeniowych, dzi ki ktrym posiadaj c pewne dane pocz tkowe, takie si jak struktura celu molekularnego lub cz stki z nim spokrewnionej, mo na podj teoretycznego projektowania substancji aktywnych. Takiemu podej ciu sprzyjaj coraz bogatsze zasoby baz danych sekwencji i struktur biaek, wzrost mo liwo ci obliczeniowych komputerw oraz coraz doskonalsze oprogramowanie. Komputerowe wspomaganie pozwala zredukowa czas i koszty projektowania lekw, co skutkuje coraz wi kszym znaczeniem metod bioinformatycznych w poszukiwaniu nowych farmaceutykw. Celem prezentowanych bada jest okre lenie oddziaywa towarzysz cych wi zaniu ligandw ortosterycznych i allosterycznych do ludzkiego receptora opioidowego w jego formie aktywnej. Modele receptora otrzymano metod modelowania homologicznego przy u yciu oprogramowania Modeller 9.10, po czym dokonano ich walidacji poprzez elastyczne dokowanie agonisty (morfina) i antagonisty (nalokson) przy u yciu moduu Surflex pakietu Sybyl 1.3, przy kryteriach oceny opartych na danych eksperymentalnych [1]. Najlepsze modele posu yy do badania oddziaywa nietypowych ligandw, o przypuszczalnie allosterycznym charakterze oddziaywania z receptorem [2-5]. Zidentyfikowano trzy klastry wynikw, cz ciowo zbie nych z danymi literaturowymi [6]. Struktury reprezentatywne dla grup wynikw zostan poddane dynamice molekularnej. Rwnocze nie, w celu analizy wynikw i weryfikacji wnioskw, prowadzone jest dokowanie ligandw o dowiedzionej aktywno ci allosterycznych modulatorw receptorw opioidowych i dynamika molekularna powstaych kompleksw [7, 8].
[1] Kane, B.; Svensson, B.; Ferguson, D. AAPS J, 8 (1), 2006, 126-137. [2] Matosiuk, D.; Fidecka, S.; AntkiewiczMichaluk L.; Dybaa, I.; Kozio, A. E. Eur. J. Med. Chem., 36, 2001, 783-797. [3] Matosiuk, D.; Fidecka, S.; Antkiewicz-Michaluk, L.; Lipkowski, J.; Dybala, I.; Koziol, A. E. Eur. J. Med. Chem., 37, 2002, 761-772. [4] Matosiuk, D.; Fidecka, S.; Antkiewicz-Michaluk, L.; Dybala, I.; Koziol, A. E. Eur. J. Med. Chem., 37, 2002, 845853. [5] Sztanke, K.; Fidecka, S.; K dzierska, E.; Karczmarzyk, Z.; Pihlaja, K.; Matosiuk, D. Eur. J. Med. Chem., 40, 2005, 127-134. [6] May, L. T.; Avlani, V. A.; Langmead, C. J.; Herdon, H. J.; Wood, M. D.; Sexton, P. M.; Christopoulos, A.; Mol. Pharmacol., 72, 2007, 463-476. [7] Kathmann, M.; Flau, K.;Redmer, A.; Trnkle, C.; Schlicker, E. Naunyn-Schmiedebergs Arch. Pharmacol., 372, 2006 354361. [8] Rothman, R. B.; Murphy, D. L.; Xu, H.; Godin, J. A.;,Dersch, C. M.; Partilla, J. S.; Tidgewell, K.; Schmidt, M.; Prisinzano, T. E. J. Pharmacol. Exp. Ther., 320 (2), 2007, 801-810.
a
NOTATKI
Analiza mikro- i makroskopowa ko ci piszczelowych krlikw nowozelandzkich po implantacji kompozytu CHAP-glukan

Leszek Borkowski1, Tomasz Piersiak1 Anna Belcarz1, Marta Pawowska2, Radosaw P. Radzki2, Marek Bie ko2, Izabela Polkowska3, Mirosaw Karpi ski4, Tymoteusz Sowik5, ukasz Matuszewski6, Anna lsarczyk7, Gra yna Ginalska1
Katedra i Zakad Biochemii i Biotechnologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Chod ki 1, 20-093 Lublin; 2Zakad Fizjologii Zwierz t, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Akademicka 12, 20-033 Lublin; 3Katedra i Klinika Chirurgii Zwierz t, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, G boka 30, 20-612 Lublin; 4Zakad Hodowli Amatorskich i Zwierz t Dzikich, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Akademicka 13, 20-950 Lublin; 5Samodzielna Pracownia Radiologiczna przy Lubelskim Centrum Maych Zwierz t, Stefczyka 11, 20-151 Lublin; 6Dzieci cy Szpital Kliniczny, ul. Chod ki 2, Lublin; 7Katedra Technologii Ceramiki i Materiaw Ogniotrwaych, Akademia Grniczo-Hutnicza, Mickiewicza 30, 30-059 Krakw W zwi zku z istniej cym zapotrzebowaniem, na caym wiecie poszukiwane s materiay ko ciozast pcze, ktre w leczeniu ubytkw ko ci pozwol zast pi naturalne wszczepy kostne. Takie biomateriay musz spenia szereg kryteriw biologicznych oraz odpowiednie wa ciwo ci fizykochemiczne wykazywa i mechaniczne. Idealny materia ko ciozast pczy powinien by biokompatybilny, bioresorbowalny, osteokonduktywny, nietoksyczny, wytrzymay, atwy w u yciu i niezbyt kosztowny. W naturalnej ko ci i z bach obecne s agregaty soli wapniowo-fosforanowych tzw. hydroksyapatyt (HAP) o wzorze oglnym Ca10(PO4)6(OH)2. Stanowi one gwny skadnik mineralny ko ci i z bw, odpowiedzialny za ich wytrzymao mechaniczn . Rysunek 1. Zdj cie ko ci piszczelowej krlikaz Z tego wzgl du uzasadnione jest zastosowanie hydroksyapatytu cz ciowo wstawionym implantem CHAPw r nego rodzaju materiaach ko ciozast pczych. glukan. Przedmiotem bada niniejszej pracy jest dwufazowy kompozyt zawieraj cy syntetyczny hydroksyapatyt w glanowo-magnezowy (CHAP) oraz polimer glukanowy. CHAP jest modyfikacj hydroksyapatytu o skadzie bardziej zbli onym do naturalnego. Zastosowanie skadnika polisacharydowego zwi ksza plastyczno kompozytu, dzi ki ktremu wykazuje dobr adaptacj do ksztatu i wymiarw ubytku kostnego. Celem pracy jest mikro- i makroskopowa analiza ko ci piszczelowych krlikw po implantacji kompozytu CHAP-glukan. W eksperymencie in vivo wykorzystano krliki nowozelandzkie biae, ktrym zaimplantowano kompozyt w postaci cylindra o wymiarach 4 x 6 mm na okres 1 i 3 miesi cy. Wyizolowane ko ci poddano analizie radiologicznej, histologicznej, tomograficznej i densytometrycznej. W przeprowadzonym eksperymencie nie zaobserwowano prb odrzucenia wszczepw, lecz stwierdzono post puj cy w czasie proces integracji kompozytu CHAP-glukan z ko ci . Badany materia cechowa si bioaktywno ci i biozgodno ci z tkank kostn organizmu.
1
NOTATKI
Rola negatywnych regulatorw w transdukcji sygnaw od receptorw Toll-podobnych (TLR)

Dorota Choroszy ska, Magdalena Osiak, Natalia Paj k, Katarzyna Wojciechowska, Daniel Bzowski
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny, Al. Racawickie 1, 20-059, Lublin Prawidowo funkcjonuj cy ukad odporno ciowy peni rol w obronie organizmu ludzkiego przed obcymi substancjami oraz zaka eniami pochodz cymi od drobnoustrojw chorobotwrczych. Zaburzenie mechanizmw odporno ciowych mo e prowadzi do wyst powania r nego rodzaju chorb, w tym rwnie nowotworowych. W obr bie ukadu odporno ciowego istnieje szereg, ci le powi zanych ze sob elementw komrkowych, molekularnych oraz genetycznych. Niedostateczna, b d op niona reakcja w odpowiedzi na powstay kompleks receptor-ligand, mo e prowadzi do zwi kszonej podatno ci na infekcje i brak kontroli nad infekcj . Nadmierna aktywacja receptorw mo e spowodowa autoimmunizacj lub przewleke zapalenie. Kluczow rol w inicjowaniu wrodzonej i adaptacyjnej odpowiedzi immunologicznej odgrywaj receptory Toll-podobne (TLR). Sygnalizacja z TLR musi by ci le regulowana w celu utrzymania rwnowagi mi dzy aktywacj i hamowaniem oraz rwnowa eniem korzystnych i niekorzystnych skutkw rozpoznania antygenu. Rwnowaga mi dzy aktywacj a hamowaniem sygnaw z TLR jest warunkiem prawidowego funkcjonowania ukadu odporno ciowego. TLR s ogniwem cz cym odporno nieswoist z odporno ci swoist , umo liwiaj c tym samym sprawn walk z czynnikami patogennymi. Sygnay transmitowane z TLR s kontrolowane przez swoiste inhibitory, ktre w wielu przypadkach wykazuj specyficzno tkankow i komrkow . Mechanizm negatywnej regulacji z TLR najlepiej rozwini ty jest w komrkach immunologicznych. Blokowanie sygnaw z receptorw Toll-podobnych rozpoczyna si ju na powierzchni komrek a swj udzia w tym procesie maj rozpuszczalne postaci receptorw TLR (ang. sTLR soluble TLR). Nast pnie aktywno inhibicyjn przejmuje rodzina biaek przezbonowych z domen TIR. Kolejne to inhibitory cytoplazmatyczne kontroluj ce funkcje biaek adaptorowych i kinaz zaanga owanych w wewn trzkomrkowy przekaz sygnau, hamuj sygnay na r nych etapach aktywacji. Znajomo tych procesw oraz mo liwo ich terapeutycznego wykorzystania okazuje si odgrywa kluczow rol w leczeniu wielu chorb ukadu odporno ciowego u ludzi.
[1] White G.E., Cotterill A., Addley M.R., Soilleux E.J, Greaves D.R.: Suppressor of cytokine signalling protein SOCS3 expression is increased at sites of acute and chronic inflammation, J Mol Hist., 42, 2011, 137151. [2] Liew F.Y., Xu D., Brint E.K., ONeill L.A.: Negative regulation of Toll-like receptor-mediated immune responses. Nat. Rev. Immunol., 5, 2005, 446458. [3] Dimitriou I.D., Clemenza L., Scotter A.J., Chen G., Guerra F. M., Rottapel R.: Putting out the fire: coordinated suppression of the innate and adaptive immune systems by SOCS1 and SOCS3 proteins. Immunological Reviews; 224:1, 2008, 265283,. [4] Yuk J.M., Jo E.K.: Toll-like Receptors and Innate Immunity. J. Bacteriol. Virol., 41, 2011, 225- 235. [5] Wang J., Hu Y., Deng W.W., Sun B.: Negative regulation of Toll- like receptor signaling pathway. Microbes. Infect., 11, 2009, 321-327.
NOTATKI
Wykorzystanie terapii genowej w przyczynowym leczeniu mukowiscydozy

Lidia Kotua, Jolanta Karwat, Paulina Gil-Kulik, Magdalena Sawiuk, Alicja Niedojado
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Radziwiowska 11, 20-080, Lublin
Mukowiscydoza (ang. cystic fibrosis - CF) jest jedn z najcz stszych chorb genetycznych wyst puj cych u ludzi. Dziedziczona jest w sposb autosomalny recesywny. Jej wyst powanie uwarunkowane jest mutacj genu CFTR (ang. cystic fibrosis transmembrane conductance regulator), w wyniku ktrej produkowane jest nieprawidowe biako reguluj ce przepyw jonw chlorkowych przez komrki nabonka. Locus genu to 7q31.2. Od pierwszego opisu budowy genu w 1989 roku na caym wiecie prowadzone s intensywne badania nad umo liwieniem przyczynowego leczenia CF [1,2]. Terapia genowa, znana od lat 80 XX wieku, jest metod umo liwiaj c leczenie wielu schorze na poziomie molekularnym. Aby uzyska efekt terapeutyczny, do komrek docelowych pacjenta wprowadzany jest preparat genowy zawieraj cy prawidow kopi genu. Najcz ciej u ywany jest cDNA (bezintronowa sekwencja koduj ca aminokwasy lub oligonukleotydy (krtkie fragmenty kwasw nukleinowych DNA lub RNA). Fragmenty uzyskanego sztucznie prawidowego materiau genetycznego prbuje si wprowadza do komrek epitelium nosa i oskrzeli wykorzystuj c, w charakterze no nika DNA, adenowirus. Wprowadzanie genu CFTR koryguj cego chorob trzeba niestety powtarza , ale wprowadzenie prawidowej kopii genu do 10% nieprawidowych komrek zapewnia uzyskanie poziomu prawidowego biaka CFTR zbli onego do poziomu u osb zdrowych, co kompensuje skutki defektu genetycznego, cho go nie usuwa. W mukowiscydozie przeszkod dla terapii genowej komrek somatycznych jest dotarcie do puli komrek rezerwowych, z ktrych powstaj komrki nabonkowe gruczow wydzielania zewn trznego oraz stopniowe zmniejszanie si skuteczno ci z powodu rozwijania si odpowiedzi immunologicznej w kierunku no nika.[4] Kolejna mo liwo ci terapii genowej w mukowiscydozie jest regulacja lokalizacji CFTR w komrce. Jest to mo liwe dzi ki zwi kszeniu ekspresji biaek chaperonowych, ktre stabilizuj nawet zmutowany CFTR w bonie komrkowej. Terapia, ktrej celem jest zachowanie stabilno ci biaka mimo zmienionej przez mutacje sekwencji aminokwasw, mo e si okaza prostsza ni korekta samego genu. [3,4] W pracy przedstawiono mo liwo ci terapii genetycznej mukowiscydozy, jej zalety, mo liwe skutki negatywne a tak e wzywania jakie przed nami stawia jej zastosowanie.
[1] Chillon M., et al.: N. Eng. J. Med. 332,1995,1475-1480. [2] Cichy W.,: Farm. Pol. 66,9 2010, 638-645. [3] Pieczy ski M., i inni.: Biotechnologia.3, 2010 ,7-28. [4] Szydo M., : wiat Farm.1, 2010,155-156.
NOTATKI
Terpeny i ich pochodne jako nowa grupa potencjalnych terapeutykw w leczeniu nowotworw
Sylwia Katarzyna Krla, Urszula Skrobasb
Katedra i Zakad Biochemii i Biologii Molekularnej, Uniwersytet Medyczny, ul. Chod ki 1, 20-093, Lublin; bKatedra i Zakad Anatomii Prawidowej Czowieka, Uniwersytet Medyczny, ul. Jaczewskiego 4, 20-090, Lublin
a
Znacz cy wzrost zainteresowania substancjami pochodzenia ro linnego jako potencjalnymi, obiecuj cymi terapeutykami w profilaktyce i terapii nowotworw obserwowany w ostatnich latach, b d cy skutkiem wci niskiej skuteczno ci leczenia tej grupy chorb niew tpliwie przyczyni si do bujnego rozwoju nauk farmaceutycznych, medycznych oraz caego przemysu farmaceutycznego. Przykadem takiej grupy naturalnych zwi zkw s terpeny oraz ich pochodne (terpenoidy), obficie wyst puj ce w wiecie ro lin i w zwi zku z tym stosunkowo atwo dost pne, co jest dodatkowym atutem ich potencjalnego zastosowania. Wykazano, e wiele terpenowych skadnikw olejkw eterycznych obecnych w naszej codziennej diecie w warzywach, owocach czy zioach, przejawia silne wa ciwo ci chemoprewencyjne i przeciwnowotworowe wzgl dem r nych nowotworw zo liwych. Aktywno ta wzbudza ogromne zainteresowanie, z uwagi na stale wzrastaj c liczb zachorowa na nowotwory [1, 2, 3]. Postulowane s r norodne mechanizmy przeciwnowotworowej aktywno ci terpenw i ich pochodnych. Mog one dziaa ju na pocz tkowym etapie kancerogenezy (w fazie inicjacji), zapobiegaj c interakcjom z DNA, indukuj cym proces nowotworzenia lub te w fazie promocji, hamuj c rozwj i migracj komrek nowotworowych. Na dalszych etapach kancerogenezy mog indukowa apoptoz , odr nicowywanie si komrek rakowych oraz ingerowa w molekularne mechanizmy, ktre odpowiadaj za regulacj funkcji komrek. W niniejszej pracy przedstawione zostan pokrtce najciekawsze i najbardziej obiecuj ce przykady olejkw eterycznych oraz obecnych w nich terpenw lub pochodnych terpenoidowych, ktre znajduj si w fazie intensywnych bada , rwnie klinicznych i by mo e ju niedugo do cz do znacz cej grupy zwi zkw pochodzenia ro linnego, wykorzystywanych w terapii przeciwnowotworowej we wspczesnej onkologii.
[1] Burke, Y. D.; Ayoubi, A. S.; Werner, S. R.; McFarland, B. C.; Heilman, D. K.; Ruggeri, B. A.; Crowell, P. L. Anticancer Res., 22, 2002, 31273134. [2] Cipak L., Grausova L., Miadokova E., Novotny L., Rauko P. Arch. Toxicol., 80, 2006, 429435. [3] Paduch, R.; Kandefer-Szersze , M.; Trytek, M.; Fiedurek, J. Arch. Immunol. Ther. Exp., 55, 2007, 315327.
NOTATKI
10
Ortogonalna elektrochromatografia planarna ci nieniowa (OPPEC - Orthogonal Pressurized Planar Electrochromatography)

Eryk opaciuka, Pawe Pocharzb, Adam Chomickia, Anna Klimek-Tureka, Andrzej Torbicza, Tadeusz H. Dzidoa
a
Zakad Chemii Fizycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chodzki 4a, 20-093 Lublin; b Zakad Kosmetologii, Akademia Wychowania Fizycznego Jzefa Pisudskiego w Warszawie Wydzia Wychowania Fizycznego i Sportu w Biaej Podlaskiej, ul. Akademicka 2, 21-500 Biaa Podlaska eryk.lopaciuk@umlub.pl
Ortogonalna elektrochromatografia planarna ci nieniowa (Orthogonal Pressurized Planar Electrochromatography, OPPEC) jest now technik separacyjn , zaprojektowan i rozwijan w Zakadzie Chemii Fizycznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Polega ona na wykorzystaniu jednego urz dzenia, w ktrym w jednym ukadzie separacyjnym i jednocze nie s prowadzone dwa procesy: chromatografii planarnej ci nieniowej (OPLC, Overpressured Layer Chomatography) oraz elektroforezy. W ramach realizowanego w Zakadzie grantu Narodowego Centrum Nauki w Krakowie, nr N N204 347340, zostay skonstruowane dwa urz dzenia do OPPEC: jedno do rozdzielania skadnikw mieszanin na skal analityczn i drugie do ich separacji na skal mikropreparatywn . Obecnie trwaj badania nad optymalizacj warunkw prowadzenia procesu rozdzielania z wykorzystaniem tych wariantw techniki OPPEC. Badany jest wpyw czynnikw, takich jak szybko ci przepywu roztworu fazy ruchomej, wielko ci prbki rozdzielanej, wielko przyo onego ci nienia do warstwy adsorbentu oraz pola elektrycznego na jako separacji skadnikw badanych mieszanin. Rwnocze nie s prowadzone badania nad przygotowanie pytek chromatograficznych dedykowanych specjalnie tej technice. W prezentacji zostan przedstawione wyniki wst pnego rozdzielania skadnikw testowej mieszaniny barwnikw technik OPPEC z uwzgl dnieniem skali mikropreparatywnej oraz analitycznej.
NOTATKI
11
Ocena roli receptorw opioidowych w nagradzaj cym dziaaniu etanolu przy u yciu testu warunkowanej preferencji miejsca
Marta Marszaek, Ewa Gibua Bruzda, Jolanta H. Kotli ska
Katedra i Zakad Farmakologii z Farmakodynamik , Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 4a, 20-093 Lublin
Istnieje szereg danych z pi miennictwa wskazuj cych na zaanga owanie ukadu opioidowego w dziaanie etanolu. Wykazano, e opioidy bior udzia w etanolowej sensytyzacji, dziaaniu nagradzaj cym czy objawach abstynencji u zwierz t [2]. Naltrekson, nieselektywny antagonista receptorw opioidowych jest u ywany w terapii alkoholizmu [4]. Jednak e, rola poszczeglnych typw receptorw opioidowych w efektach etanolu nie jest do ko ca wyja niona [2]. Celem niniejszej pracy byo przebadanie wpywu agonistw receptorw opioidowych i na przywracanie nagradzaj cego dziaania etanolu w te cie warunkowanej preferencji miejsca (CPP) u szczurw. Badania przeprowadzono na szczurach szczepu Wistar (220 - 250 g). Do przywracania etanolowego CPP u yto cyclo[N ,N -carbonyl-D-Lys2, Dap5] enkefalinamidu (cUENK6), nowo zsyntetyzowanego analogu enkefaliny, ktry w badaniach in vitro wykazuje preferencyjne dziaanie agonistyczne na receptory opioidowe i w mniejszym stopniu na receptory [3]. Ponadto, u yto Leu enkefalin (agonista receptorw ) i morfin (agonista receptorw ). Wszystkie zwi zki podawane byy w fazie przywracania CPP do komory bocznej mzgu szczurw (i.c.v.) w obj to ci 5 l. Test CPP skada si z pi ciu etapw obejmuj cych: pre test, warunkowanie, test, wygaszanie i przywracanie CPP. W fazie warunkowania etanol (10% w/v) podawany by szczurom dootrzewnowo (i.p.) w dawce 0.5 g/kg przez 8 kolejnych dni. Etap ten by poprzedzony 15 dniami podawania i.p. etanolu [1]. Przeprowadzone badania wykazay, e cUENK6 (0.125, 0.25, 0.5 nmol, i.c.v.), agonista receptorw i opioidowych przywraca warunkowan etanolem preferencj miejsca we wszystkich u ytych dawkach. Dziaanie cUENK6 w dawce 0.25 nmol, i.c.v. byo odwrcone przez naltrindol - antagonist receptorw opioidowych. Ponadto, warunkowana etanolem preferencja miejsca bya przywracana przez Leu - enkefalin (3 nmol, i.c.v.), agonist receptorw opioidowych oraz morfin (13 nmol, i.c.v.), agonist receptorw opioidowych. Uzyskane wyniki bada sugeruj , e w dziaaniu nagradzaj cym etanolu bior udzia zarwno receptory jak i opioidowe. Dlatego zwi zki pobudzaj ce te receptory przywracaj nagradzaj ce dziaanie etanolu w te cie CPP.
[1] Bienkowski, P.; Kuca, P.; Kostowski, W. Pol. J. Pharmacol, 47, 1995, 189-191. [2] Herz, A. Psychopharmacology, 129, 1997, 99-111. [3] Pawlak, D.; Oleszczuk, M.; Wojcik, J.; Pachulska, M.; Chung, N.N.; Schiller, P.W.; Izdebski, J. J Pept Sci, 7, 2001, 128-140. [4] Richard, M.; van Rijn and Whistler, J.L. Biol Psychiatry, 66, 2009, 777-784.
NOTATKI
12
Ocena procesw kognitywnych u gryzoni przy u yciu testu rozpoznawania nowego obiektu (NOR)
Agnieszka Michalak, Gra yna Biaa
Katedra i Zakad Farmakologii z Farmakodynamik , Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 4a, 20-093, Lublin
Pami to rodzaj psychicznego wyposa enia czowieka, istotny element jego to samo ci, warunkuj cy funkcjonowanie w otaczaj cym wiecie. Zjawisko to ma charakter dynamiczny i obejmuje nast puj ce fazy: rejestrowanie, zapami tywanie oraz magazynowanie informacji w postaci ladw pami ciowych zwanych engramami pami ci. Zgromadzone w ten sposb dane mog by przetwarzane i wykorzystywane do realizacji dziaa bie cych jak i planowania dziaa przyszych. Formowanie szlakw pami ciowych, b d ce konsekwencj wa ciwo ci plastycznych mzgu, jest pod kontrol r norodnych anatomicznie struktur o rodkowego ukadu nerwowego, przy zaanga owaniu przede wszystkim dwch ukadw neuroprzeka nikowych: glutaminianergicznego i cholinergicznego. Jednak pomimo prowadzenia na przestrzeni wielu lat intensywnych bada nad zjawiskiem pami ci, mechanizmy le ce u jego podstaw nie zostay do ko ca poznane i wyja nione. Jednym z podstawowych narz dzi pog biania naszej wiedzy na temat procesw kognitywnych s zwierz ce modele pami ci, a w rd nich test rozpoznawania nowego obiektu (the novel object recognition test NOR). Test ten na tle innych modeli do wiadczalnych, opartych gwnie na zasadzie dziaania labiryntu, charakteryzuje si prostot zarwno pod wzgl dem stosowanej aparatury jak i procedury badawczej. W skad aparatury wchodz : pomieszczenie, stanowi ce przestrze badawcz , oraz zestaw 3 przedmiotw, z ktrych dwa s jednakowe, a jeden odmienny pod wzgl dem koloru, ksztatu i tekstury. Otrzymane wyniki opracowywane s w oparciu o tzw. indeks preferencji, ktrego wysoka warto wiadczy o pozytywnym oddziaywaniu badanej substancji na procesy uczenia si i zapami tywania, a niska wskazuje na zaburzanie procesw kognitywnych [5]. Test NOR umo liwia rzeteln ocen procesw le cych u podstaw pami ci oraz analiz wpywu substancji o wa ciwo ciach prokognitywnych jak i amnestycznych na procesy uczenia si i zapami tywania [6]. Jednym z przykadw praktycznego zastosowania testu NOR jest analiza wpywu substancji dziaaj cych poprzez ukad cholinergiczny na formowanie szlakw pami ciowych. Zaprezentowane wyniki bada przedstawiaj ocen dziaania prokognitywnego nikotyny (agonisty nikotynowych receptorw cholinergicznych) oraz potencjau amnestycznego skopolaminy (antagonisty muskarynowych receptorw cholinergicznych). Stopniowy, post puj cy wraz z wiekiem, ubytek tkanki nerwowej, ktry jest wpisany w fizjologi czowieka, poci ga za sob szereg konsekwencji spoecznych, medycznych i ekonomicznych. W dobie gwatownie starzej cych si spoecze stw krajw rozwini tych konieczno poszukiwania nowych, skuteczniejszych rozwi za w zakresie metod leczenia chorb neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera, oraz innych schorze przebiegaj cych z towarzysz c demencj i zaburzeniami pami ci jest spraw priorytetow . W zwi zku z tym konieczne staje si lepsze poznanie i zrozumienie mechanizmw le cych u podstaw procesw uczenia si i zapami tywania [4]. W osi gni ciu tego celu niezwykle pomocne mog okaza si badania na zwierz tach z wykorzystaniem zwierz cych modeli pami ci, spo rd ktrych z pewno ci na szczegln uwag zasuguje test NOR.
[1] Alberini, C.M. Front Behav Neurosci, 5:12, 2011, 1-10. [2] Edwards, R.; et al.: Mechanism of memory foundation, Oxford University Press Australia and New Zealand, 2010, 267-300. [3] Maruszewski, T.: Psychologia poznania, Gda skie Wydawnictwo Psychologiczne, 2002, 117-163. [4] Michalak, A.; Kruk-Somka, M.; Biaa, G. Ann UMCS Sect DDD, 24(3), 2011, 197-207. [5] Nanfaro, F.; et al. Pharmacol Rep, 62(2), 2010, 265-272. [6] Sambeth, A.; et al. Eur J Pharmacol, 572(2-3), 2007, 151-159.
NOTATKI
13
Przegl d teorii wyja niaj cych zmiany retencji i selektywno ci w chromatografii cieczowej ze szczeglnym uwzgl dnieniem ukadw RP HPLC
Beata Misioek, Anna Klimek-Turek, Tadeusz H. Dzido
Zakad Chemii Fizycznej ,Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 4A, 20-093, Lublin
Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) jest instrumentaln technik analityczn , powszechnie stosowan do rozdzielania i oznaczania skadnikw mieszanin w r nych prbkach, m. in. biomedycznych, farmaceutycznych itd. Pomimo kilku dekad rozwoju tej techniki, niektre aspekty procesu chromatograficznego nadal budz w tpliwo ci, szczeglnie zwi zane z mechanizmem retencji i selektywno ci rozdzielenia. Popraw selektywno ci separacji mo na uzyska dzi ki zmianie rodzaju fazy stacjonarnej i / lub jako ciowego, b d ilo ciowego skadu fazy ruchomej. Zastosowanie innej fazy stacjonarnej nie gwarantuje pynnej zmiany selektywno ci i retencji oraz jest przyczyn generowania dodatkowych kosztw analizy. Dlatego, zapewnienie optymalnych warunkw prowadzenia procesu rozdzielania chromatograficznego najcz ciej uzyskuje si w wyniku zmiany skadu fazy ruchomej, tzn. rodzaju jej modyfikatora i / lub jego st enia. W prezentacji tej chcieliby my przedstawi wybrane teorie/podej cia dotycz ce wyja niania wpywu skadu fazy ruchomej na zmiany retencji rozdzielenia w chromatografii cieczowej ze szczeglnym i selektywno uwzgl dnieniem ukadw faz odwrconych wysokosprawnej chromatografii cieczowej (RP HPLC).
NOTATKI
14
TLC jako prosta i szybka metoda oznaczania zawarto ci umbeliferonu w wybranych gatunkach Juniperus
Marek Ocha,b, Anna Bogucka-Kockaa, Anna Ocha,b, Janusz Kockib
a
Department of Pharmaceutical Botany, Faculty of Pharmacy, Medical University of Lublin, Chod ki 1, 20-081 Lublin; b Department of Clinical Genetics, Faculty of Medicine, Medical University of Lublin, Radziwiowska 11, 20-080 Lublin
The genus Juniperus consists of approximately 68 species and 37 varieties, all of which grow in the northern hemisphere. Plant originating from Juniperus species have several medicinal uses such as antimicrobial, antiinflammatory, they are used for the treatment of urinary infections, etc. One of interesting secondary metabolite which is present in the Juniperus species is umbelliferone (UMB). It is a common ingredient in vegetables and fruits which are a basic component of the human diet - such as apples or oranges. UMB occurs most frequently in the form of free, absorbs ultraviolet light within the wavelength range 280-315 nm. It works antidiabetic, antioxidant, showns cytostatic effects. 11 different Juniperus species (62 varieties) collected at different localities in Poland were extracted with methanol in order to determine the level of UMB present in the extracts. Thin-layer chromatography (TLC) analysis was performed on glass silica gel 60 F254S plates developed with n-hexane and ethyl acetate (70:30, v/v) and dichloromethane and diethyl ether (80:20, v/v). Densitometric quantification was performed at = 300 nm by fluorescence scanning using a CAMAG TLC Scanner 3. Polynomial regression equation were used to determine the amount of UMB in the extracts. The mobile phase used for TLC produced good separation for UMB and other compounds present in the extracts. A good polynomial regression model was obtained in the range of 12153 ng and peak areas with the correlation coefficient (r) of 0.99951. Juniperus communis L. Pendula contained the highest (88.33 mg/100g DW) UMB content. Umbelliferone quantitative screening in so many species of Juniperus, has been performed for the first time. The prescribed method is simple, fast, reliable, sensitive and here proposed for the routine assay of Juniperus species containing umbelliferone.
NOTATKI
15
Badanie przesiewowe nowych inhibitorw neuronalnego receptora nikotynowego z wykorzystaniem analizatora komrkowego do wielowymiarowej akwizycji i obrbki obrazu
Karolina Paj k, Artur Wnorowski, Krzysztof J wiak
Samodzielna Pracownia Chemii i Neuroin ynierii Medycznej , Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Collegium Pharmaceuticum, ul. Chod ki 4a, 20-093 Lublin
Receptory nikotynowe s biakami nale cymi do rodziny kanaw bramkowanych ligandami (ang. Ligand-Gated Ion Channels) odgrywaj cymi istotn rol w regulacji przeka nictwa cholinergicznego. Receptory nikotynowe stanowi wa ne cele molekularne w terapii uzale nie , leczeniu zaburze kognitywnych wyst puj cych w chorobie Alzheimera, Parkinsona a ponadto zaburze depresyjnych i schizofrenii. Monitorowanie zmian wewn trzkomrkowego st enia jonw Ca2+, obok analiz elektrofizjologicznych, jest jednym z najcz ciej stosowanych funkcjonalnych testw komrkowych w badaniach przedklinicznych nowych ligandw receptorw nikotynowych. Testy tego typu s w wi kszo ci wykonywane przy u yciu czytnikw mikropytek do pomiarw fluorymetrycznych z dyspenserami (ang. Fluorescent Imaging Plate Reader, FLIPR). Urz dzenia te pozwalaj na jednoczesny pomiar fluorescencji w wielu dokach zapewniaj c doskona szybko pomiaru, jednak e charakteryzuj si stosunkowo sab rozdzielczo ci . Celem prezentacji b dzie przedstawienie aplikacji analizatora komrkowego do wielowymiarowej akwizycji i obrbki obrazu w badaniu przesiewowym aktywno ci 11 nowo zsyntetyzowanych zwi zkw. Stosowany w okre leniu aktywno ci materia biologiczny stanowia stabilna linia komrkowa KX 3 4R2 [1] (komrki nerek ludzkich embrionw HEK293 transfekowane plazmidami zawieraj cymi geny koduj ce receptor nikotynowy podtypu 3 4 pochodzenia szczurzego). Do monitorowania zmian wewn trznego st enia jonw Ca2+ w cytozolu komrek wykorzystano barwnik fluorescencyjny fura-2, ktry jest wzbudzany niewiele r ni cymi si dugo ciami fal ( 1 = 340 nm i 2 = 380 nm) dla formy wolnej i zwi zanej z jonami Ca2+ [2]. Wyniki przeprowadzonego testu przesiewowego wskazay na aktywno badanych pochodnych jako inhibitorw neuronalnych receptorw nikotynowych podtypu 3 4. Zastosowanie wieloparametrowej akwizycji i analizy obrazu umo liwio uzyskanie rozdzielczo ci na poziomie pojedynczych komrek.
[1] Xiao, Y.; Meyer, E.L.; Thompson, J.M.; Surin, A.; Wroblewski, J.; Kellar, K.J. Mol Pharmacol, 54(2), 1998, 322333. [2] Grynkiewicz, G., Poenie, M., Tsien, R.Y. J Biol Chem., 260(6), 1985, 3440-50.
NOTATKI
16
Modyfikacje rda jonw spektrometru mas w jonizacji analitw metod elektrorozpraszania

Ewelina Rutkowska, Krzysztof J wiak
Samodzielna Pracownia Chemii i Neuroin ynierii Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 4a, 20-093 Lublin Metoda jonizacji poprzez elektrorozpraszanie (ESI) jest jedn z nowszych metod jonizacji prbki w spektrometrach mas. Przoduje ona w analizach proteomicznych ze wzgl du na tzw. agodn jonizacj , dzi ki ktrej powstaj gwnie jony pseudomolekularne lub o niewielkiej fragmentacji. Powstawanie jonw w fazie gazowej zwykle polega na stosowaniu zewn trznego potencjau elektrycznego przyo onego do emitera ESI. Szczeglnie interesuj ce s modyfikacje ESI, w ktrych stosowanie potencjau elektrycznego nie jest konieczne [1]. Jedn z takich modyfikacji jest zastosowanie kapilary ze stopionej krzemionki, z ktrej rozpylany jest rozpuszczalnik organiczny obdarzony adunkiem (np. metanol z dodatkiem kwasu Rysunek 1. Schemat rozmieszczenia a ni octowego) do szklanej komory reakcyjnej (Fused-Droplet ultrad wi kowej przed spektrometrem mas Electrospray Ionization, FD-ESI) [2]. Roztwr analitu jest rwnie (MS) w metodzie UASI. nebulizowany do komory. Komor umieszcza przed wlotem do spektrometru. Metoda wyr nia si wysok tolerancj soli nieorganicznych w matrycy prbki, ktre z reguy powoduj supresj i utrat stabilno ci pr du jonw oraz powstawanie adduktw. Interesuj cym rozwi zaniem jest rwnie jonizacja w temperaturze otoczenia wykorzystuj ca efekt Venturiego (Venturi Easy Ambient Sonic-Spray, V-EASI) [3], dzi ki czemu roztwory s pompowane a nast pnie poddane jonizacji na skutek rozpraszania d wi kami (Sonic Spray Ionization, SSI). Metoda V-EASI znalaza zastosowanie w analizie prbek zarwno w stanie staym jak i ciekym. Metod atw w implementacji jest rozpraszanie wspomagane ultrad wi kami (Ultrasonication-Assisted Spray Ionization, UASI) [4]. W tej metodzie wlot kapilary ze stopionej krzemionki zanurzony jest w fiolce z roztworem prbki umieszczonej w a ni ultrad wi kowej o niskiej cz stotliwo ci (okoo 40 kHz) (Rys. 1). Widma otrzymane dzi ki UASI przypominaj widma ESI. UASI stosowana jest z powodzeniem do analizy aminokwasw, peptydw i biaek. Nieskomplikowane modyfikacje pozwalaj na rozszerzenie wachlarza analizowanych prbek oraz ewentualne zmniejszenie efektw matrycy. Co wi cej ich zastosowanie nie sprawia trudno ci, jest niedrogie i mo e by obecne w ka dym laboratorium korzystaj cym z elektrorozpraszania jako rda jonizacji w spektrometrze mas.
[1] Hsieh, Ch-H; Chang, Ch-H; Urban, P.L.; Chen, Y-Ch, Anal. Chem., 83, 2011, 2866-2869. [2] Chang, D-Y; Lee, Ch-Ch; Shiea, J., Anal. Chem., 74, 2002, 2465-2469.[3] Santos, V.G.; Regiani, T.; Dias, F.; Romao, W.; Paz Jara, J.L.; Klitzke, C.F.; Coelho, F.; Eberlin, M.N., Anal. Chem., 83, 2011, 1375-1380. [4] Chen, T-Y; Lin, J-Y; Chen, J-Y; Chen, Y-Ch, J Am Soc Mass Spectrom. 9, 2010, 1547-53.
NOTATKI
17
Chromatografia cienkowarstwowa jako szybka metoda identyfikacji i kontroli zawarto ci izoflawonw w preparatach sojowych
Maciej Strzemski, Magdalena Wjciak-Kosior, Ryszard Kocjan, Ireneusz Sowa, Wojciech Szwerc
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Collegium Pharmaceuticum, ul. Chod ki 4a, 20-093 Lublin
Chromatografia cienkowarstwowa, jest znakomit metod do przeprowadzania wst pnych analiz ro linnych preparatw leczniczych. Przy niewielkich nakadach finansowych pozwala na identyfikacj i ilo ciowe oznaczenie zawartych w nich substancji biologicznie czynnych. Ogromnymi zaletami tej metody jest mo liwo analizy kilku prbek jednocze nie, bez wst pnego ich oczyszczania. Zwi zku z ogromn poda na rynku farmaceutycznym, preparatw wytwarzanych na bazie soi (Glycine max (L.) Merr.), zawieraj cych kompleksy izoflawonw o aktywno ci estrogennej, opracowano metod szybkiej identyfikacji i ilo ciowego oznaczania tych zwi zkw z zastosowaniem TLC. Nale y zwrci uwag na fakt, i wi kszo dost pnych obecnie na rynku aptecznym preparatw sojowych jest zarejestrowana jako suplementy diety i tylko nieliczne jako leki. Producenci zarwno tych pierwszych jak i drugich deklaruj jedynie zawarto sumy izoflawonw w stosowanych przez siebie ekstraktach. Nale y zwrci szczegln uwag na fakt, i w tzw. preparatach genisteinowych znajduj si znaczne ilo ci innych izoflawonw (daidzeina, glycyteina, biochanina A czy formononetyna), ktrych aktywno biologiczna jest w porwnaniu do genisteiny sabo poznana. Autorzy niniejszej pracy przedstawiaj metod identyfikacji i analizy ilo ciowej aglikonw izoflawonoidowych takich jak: genisteina, daidzeina, formononetyna, prunetyna, biochanina A, oraz kumestrolu kumestanu o wysokiej aktywno ci estrogennej, przy zastosowaniu wysokosprawnej chromatografii cienkowarstwowej po czonej z analiz densytometryczn .
NOTATKI
18
Alignment dependent study of AMPAr quantitative structureactivity relationship models

Rafa Urnia , Krzysztof J wiak
Medical University of Lublin, Laboratory of Medicinal Chemistry and Neuroengineering, Chodzki 4a street, 20-090 Lublin, Poland
It is generally accepted that 3D-QSAR models are alignment sensitive and selection of appropriate overlay function is a bottleneck of these methods [1-2]. The basic assumption of pharmacophore theory that compounds with the same scaffold share similar orientation in the protein binding site is not always fulfilled. Structurally similar compounds may assume different modes of binding. The general aim of presented study is to compare predictability of CoMFA models generated for wide range of alignment algorithms and alignment derived from crystallographic studies. The ligand binding domain of the AMPA receptor was co-crystallized with almost 40 different allosteric modulators and their high-resolution X-ray [3] structures give an opportunity to sample ligand orientations. Current study collects all of unique ligand poses of congeneric ligands co-crystallized with the binding domain of the AMPAr and aligns them using a protein scaffold. In our consideration of the problem we applied CoMFA modelling to the system known from the fact that structurally similar ligands do not share the same mode of binding (Figure 1). The results show that groups based on receptor alignment have better interpolation to QSAR equation. They more relevantly predict the activity of compounds and have lower prediction errors that the models based on others types of alignment. Although the 3D-QSAR methods are mainly employed when crystal structure is not known, current study underlines that it is the approximation method and the selection of the inappropriate alignment can lead to false conclusions. The work is supported by the found from Foundation for Polish Science (TEAM Programme 2009 4/5) and using the equipment purchased within the Project "The equipment of innovative laboratories doing research on new medicines used in the therapy of civilization and neoplastic diseases" within the Operational Program Development of Eastern Poland 2007- 2013, Priority Axis I Modern Economy, Operations I.3 Innovation Promotion.
[1] Kubinyi H; Pharmazie, 50, 1995, 647-62 [2] Clark RD, Norinder U, WIREs Comput. Mol. Sci. 2, 2012, 108113 [3] Sobolevsky AI; Rosconi MP; Gouaux E, 465, Nature, 2009, 745758
NOTATKI
19
Rola szalonych receptorw w transdukcji reakcji zapalnej

Katarzyna Wojciechowska, Magdalena Osiak, Natalia Paj k, Dorota Choroszy ska
Zakad Genetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego, ul.Radziwiowska11, 20-080 Lublin "Das ist ja Toll", czyli: "to jest szalone" wykrzykni to w niemieckim laboratorium, podczas bada polaryzacji brzuszno-grzbietowej u larw muszki owocowej (Drosophila melanogaster). Nazw toll nadano zmutowanemu genowi koduj cemu receptor, ktry bierze udzia w rozwoju embrionalnym muszki owocowej. Wyniki kolejnych bada wykazay, e receptory kodowane przez gen toll uczestnicz w mechanizmach obronnych. Nast pnie stwierdzono wyst powanie receptorw o podobnej budowie i dziaaniu na komrkach ssakw, dlatego nazwano je receptorami Toll-podobnymi (Toll-like receptor TLR). TLRs stanowi podstawowy mechanizm odpowiedzi nieswoistej umo liwiaj cy zapocz tkowanie odpowiedzi swoistej. Rozpoznaj one r nego rodzaju struktury patogenw, m.in. peptydoglikan bakterii Gramm dodatnich, lipopolisacharyd (LPS) bakterii Gramm receptorw ujemnych, niemetylowany CpG DNA, kwasy nukleinowe. Wi kszo Toll-podobnych wyst puje na powierzchni komrki (TLR1, TLR2, TLR4, TLR5, TLR6 i TLR10). Te z nich, ktre maj zdolno rozpoznawania kwasw nukleinowych t.j.: TLR3, TLR7, TLR8, TLR9 rozmieszczone s wewn trz komrki w endosomach. Po rozpoznaniu struktury patogenu TLRs przewodz sygna aktywacji reakcji zapalnej. W wewn trzkomrkowe szlaki transdukcji sygnaw zaanga owanych jest wiele r nych biaek. Prawie wszystkie TLRs, z wy czeniem TLR3, w szlaku sygnaowym wykorzystuj biako MyD88. Biako to przy cza si bezpo rednio do TLR5, 7, 8, 9 i 11, natomiast do po czenia z TLR2 i 4 niezb dne jest uczestnictwo biaka adaptorowego TIRAP. Nast pnie do MyD88 przy czaj si kolejno biaka IRAK1 i IRAK4, ktre po fosforylacji aktywuj biako TRAF6. TRAF6 pobudza biako TAK1 nale ce do du ej rodziny kinaz MAP3K. Konsekwencj tych reakcji jest uwolnienie i uaktywnienie czynnika NF- B, ktry przemieszcza si do j dra komrkowego, gdzie indukuje ekspresj genw dla cytokin zapalnych oraz aktywacja czynnika transkrypcyjnego AP-1, ktry indukuje ekspresj genw cytokin prozapalnych (gwnie IL-6). Dochodzi rwnie do aktywacji czynnika reguluj cego i . Aktywacja ekspresji mediatorw syntez interferonu IRF7 i produkcji interferonu zapalnych mo e odbywa si rwnie szlakiem MyD88- niezale nym. TLR3 wykorzystuje biako adaptorowe TRIF, natomiast TLR4 oprcz biaka TRIF dodatkowo po rednio biako TRAM. TRIF aktywuje kinazy bezpo rednio fosforyluj ce czynniki IRF3 oraz IRF7 indukuj ce ekspresj interferonu typu I- IFN . Wiadomo, i rol receptorw Toll-podobnych jest rozpoznawanie struktur patogenw oraz aktywacja szlakw transdukcji reakcji zapalnej. S one niezb dne do zainicjowania odpowiedzi obronnej organizmu. Pomimo ogromnego post pu, jaki dokona si w ostatnich latach w badaniach receptorw Toll-podobnych, wiele pyta pozostaje jednak nadal bez odpowiedzi.
NOTATKI
20
Oznaczanie oglnej aktywno ci przeciwutleniaj cej ekstraktw z owocw Mikoajka paskolistnego (Eryngium planum), oraz Mikoajka ametystowego (Eryngium amethystinum) metod TLC DPPH
Krzysztof Kamil Wojtanowski, Krystyna Skalicka Wo niak, Kazimierz Gowniak
Katedra i Zakad Farmakognozji z Pracowni Ro lin Leczniczych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 1, 20-093 Lublin
Wa ciwo ci lecznicze gatunkw ro lin z rodzaju Eryngium L. znane s od staro ytno ci. Od lat stosowane s one w tradycyjnej medycynie ludowej i homeopatii. Ich interesuj ce wa ciwo ci lecznicze, jak i powszechno wyst powania w caej Europie, czyni je potencjalnie obiecuj c grup ro lin do bada . Celem pracy bya wst pna ocena aktywno ci antyoksydacyjnej ekstraktw polarnych i niepolarnych oraz izolowanych zwi zkw z dwch gatunkw rodzaju Eryngium a mianowicie E. planum i E. amethystinum. W tym celu zastosowano metod DPPH-TLC jedn z najpopularniejszych metod maj cych na celu oznaczanie aktywno ci antyoksydacyjnej wyci gw ro linnych. Pozwala ona na proste, efektywne i niemal natychmiastowe stworzenie profilu antyoksydacyjnego badanych ekstraktw. Przedstawiony tutaj sposb pozwala zarwno na analiz jako ciow , jak i ilo ciow badanych ekstraktw pod wzgl dem ich aktywno ci antyoksydacyjnej.
NOTATKI
21
Optymalizacja ukadw chromatograficznych do rozdzielania lekw o charakterze zasad organicznych technik HPTLC
Karol Wrblewski
Zakad Chemii Nieorganicznej Katedry Chemii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 4A, 20-093 Lublin
Leki o charakterze zasadowym s trudnym obiektem analizy ze wzgl du na jednoczesne wyst powanie w postaci zjonizowanej i oboj tnej. Takie anality stwarzaj szereg trudno ci z ich rozdzielaniem w ukadach chromatograficznych w zwi zku ze sab sprawno ci i selektywno ci ukadw oraz asymetri uzyskanych pikw na chromatogramach. Powodem du ego rozmycia plamek , uzyskiwania maej sprawno ci ukadw chromatograficznych, mniejszej powtarzalno ci uzyskiwanych wynikw jest r ne oddziaywanie formy oboj tnej i jonowej analitw z faz stacjonarn . Dlatego te analiza zwi zkw jonowych wymaga zastosowania odpowiednich metod takich jak chromatografia par jonowych, metoda cofni cia dysocjacji, a do analizy zwi zkw zasadowych - metoda blokowania grup silanolowych. Szczeglnie bardzo du e rozmycie plamek i bardzo ma sprawno ukadw chromatograficznych obserwuje si przy zastosowaniu prostych wodno-organicznych faz ruchomych w przypadku analizowania zwi zkw b d cych sabymi zasadami w ukadach faz odwrconych. Dlatego te istnieje ci ga potrzeba prowadzenia prac nad optymalizacj ukadw chromatograficznych do ich rozdzielania i oznaczania w preparatach farmaceutycznych i pynach ustrojowych. W niniejszej pracy podj ta zostanie dyskusja nad problemem optymalizacji ukadw chromatograficznych do rozdzielania lekw b d cych sabymi zasadami organicznymi w oparciu o dane literaturowe oraz wst pne wyniki wasnych bada nad optymalizacj separacji lekw z grupy zwi zkw dziaaj cych na OUN, w tym min. wpyw dodatku do fazy ruchomej kwasu lub zasady, czy wpyw st enia dietyloaminy (metoda blokowania grup silanolowych). Przeanalizowano r ne ukady z zastosowaniem faz stacjonarnych C18 i cyjanopropylowych oraz eluentw o r nym skadzie. W przeprowadzonych badaniach stwierdzono min. mniejsze rozmycie plamek, lepsz efektywno oznaczania w ukadach z zastosowaniem dietyloaminy. Nie wystarczaj ce okazao si zwi kszenie b d zmniejszenie pH przez dodatek do fazy ruchomej odpowiednio roztworu amoniaku (lub buforu amoniakalnego) oraz kwasu octowego (lub buforu octanowego). Wyznaczono tak e zale no log k od st enia dietyloaminy w ukadzie z cyjanopropylow faz stacjonarn zawieraj cym oprcz modyfikatora (metanol) bufor octanowy o pH 3,5. Rozdzielono mieszanin badanych lekw stosuj c metod dwukierunkowej chromatografii cienkowarstwowej (2D-TLC).
NOTATKI
22
NOTATKI
23
NOTATKI
24
Chemometryczna ocena retencji zwi zkw modelowych ze szczeglnym uwzgl dnieniem lipofilowo ci
Ewelina Bartuzi, ukasz Komsta
Katedra i Zakad Chemii Lekw, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Jaczewskiego 4, 20-090 Lublin
Lipofilowo jest bardzo wa nym parametrem charakteryzuj cym zwi zki chemiczne czynne biologicznie. Definicja lipofilowo ci proponowana przez IUPAC (International Union of Pure and Appied Chemistry) brzmi: Lipofilowo reprezentuje powinowactwo danej cz steczki lub jej fragmentu do rodowiska lipofilowego. Wyznaczana jest dla nowo syntetyzowanych substancji o potencjalnym dziaaniu farmakologicznym na organizmy ywe, jako jeden z podstawowych parametrw. Lipofilowo ma istotny wpyw na procesy, jakim ulega lek w organizmie po jego podaniu: na faz farmaceutyczn , co oznacza posta , w jakiej substancja dostaje si do oraganizmu, sposb podania i uwalniania; na transport substancji w obr bie organizmu, ich metabolizm oraz eliminacje, czyli faz farmakokinetyczn oraz na faz farmakodynamiczn , co oznacza oddziaywanie substancji z receptorem i po dany efekt farmakologiczny. Znajomo lipofilowo ci zwi zkw chemicznych jest szeroko wykorzystywana w metodologii QSAR (Quantitative Structure Activity Relationship, Ilo ciowa Zale no Struktura Aktywno ) do przewidywania farmakokinetyki, farmakodynamiki dziaania i toksyczno ci zwi zkw egzogennych. Dlatego niezwykle wa ne jest poznanie tego parametru. W tym celu stosuje si r ne metody jego oznacznia: bezpo rednie (shake flask), po rednie (TLC, HPLC) oraz teoretyczne. W badaniach wykorzystano cienkowarstwow chromatografi cieczow , na pytkach z r nymi fazami stacjonarnymi (RP18, el krzemionkowy oraz TLC-CN). Zastosowano 6 modyfikatorw (acetonitryl, aceton, dioksan, izopropanol, metanol i tetrahydrofuran), ka dy w 5 st eniach. Szeroki zakres do wiadcze pozwala na przeprowadzenie analiz chemometrycznych i wyodr bnienie ukrytych tr dw w retencji 35 zwi zkw modelowych [1, 2, 3]. W tym celu u yto Analizy Gwnych Skadowych, ktra umo liwia wizualizacj wielowymiarowych danych. rwnie analizy z wykorzystaniem wysokosprawnej Przeprowadzane s chromatografii kolumnowej na kolumnach o r nych fazach stacjonarnych z zastosowaniem r nych rozpuszczalnikw.
[1] . Komsta, R. Skibi ski, A. Berecka, A. Gumieniczek, B. Radkiewicz, M. Rado , J. Pharm. Biomed. Anal. 53 (2010) 911918.; [2] E. Gowin, . Komsta, J. Planar Chromatography (2012 )1, 5-9; [3] E. Gowin, . Komsta, J. Planar Chromatography (2012)5, 471-474
NOTATKI
25
Zastosowanie elektrochromatografii planarnej ci nieniowej do separacji pochodnych aminokwasw

Adam Chomicki, Tadeusz H. Dzido
Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Zakad Chemii Fizycznej, ul. Chod ki 4a, 20-093 Lublin
Izolacja i separacja aminokwasw jest wa nym i bie cym problemem analizy biomedycznej. Zwi zki te s oznaczane szczeglnie w celu wykrycia r nych schorze (choroby genetyczne o podo u metabolicznym, zaburzenia funkcjonowania w troby, nerek, tarczycy, choroby ukadu sercowo naczyniowego, itp.) i monitorowania post pu leczenia pacjentw. W literaturze jest wiele przykadw separacji aminokwasw metodami elektroforezy, wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC), czy tradycyjnej chromatografii cienkowarstwowej (TLC). Jednak trudno jest uzyska dobre rozdzielenie wszystkich 20 aminokwasw biogennych w pojedynczym procesie rozdzielczym. Z tego powodu, przed procesem separacji, aminokwasy poddaje si zwykle derywatyzacji w celu poprawy zarwno selektywno ci rozdzielenia jak i wykrywalno ci. Nasz zesp badawczy proponuje nowe podej cie do problemu separacji aminokwasw i ich pochodnych, a mianowicie zastosowanie elektrochromatografii planarnej ci nieniowej (PPEC) do rozdzielania aminokwasw. Metoda ta charakteryzuje si wysok sprawno ci , krtkim czasem separacji, a tak e mo liwo ci prowadzenia procesu rozdzielenia w warstwie adsorbentu na dugich dystansach, bez znacznych strat sprawno ci ukadu. Wa n zalet ci nieniowej elektrochromatografii planarnej jest mo liwo uzyskiwania r nej selektywno ci rozdzielenia substancji w porwnaniu do ukadw TLC, szczeglnie gdy zwi zki separowane wyst puj w formie zdysocjowanej i niezdysocjowanej. W tym przypadku zmiany selektywno ci rozdzielenia s wywoywane nie tylko podziaem substancji pomi dzy dwie fazy, ruchom i nieruchom , ale te efektem elektroforetycznym, towarzysz cym praktycznie wszystkim procesom separacji metod PPEC. W niniejszej prezentacji zostan przedstawione wyniki rozdzielania pochodnych DNP (2,4-dinitrofenol) oraz DNS (chlorek 5-(dimetyloamino)naftaleno1-sulfonylowy) amino-kwasw metod klasycznej chromatografii cienkowarstwowej oraz elektrochromatografii planarnej ci nieniowej. Praca powstaa z wykorzystaniem sprz tu zakupionego w projekcie realizowanym zgodnie z umow nr POPW.01.03.00-06-010/09-00 w ramach Programu Operacyjnego Rozwj Polski Wschodniej 2007-2013, Osi Priorytetowej I Nowoczesna Gospodarka Dziaanie 1.3. Wspieranie Innowacji.
NOTATKI
26
Badania ekstraktw ro linnych i grzybowych metod wysokosprawnej elektroforezy kapilarnej

Marta Drozd, Marta Olech, Wioleta Pietrzak, Natalia Nowacka, Renata Nowak
Katedra i Zakad Botaniki Farmaceutycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 1, 20-093 Lublin
Analiza skadnikw biologicznie aktywnych ro lin i grzybw jest wa nym wyzwaniem wspczesnej nauki. Oprcz niew tpliwego aspektu poznawczego niesie ona szereg wyzwa praktycznych zwi zanych z chemotaksonomi oraz dotycz cych okre lenia kompozycji ekstraktw i lekw ro linnych, ich standaryzacji, sprawdzenia ewentualnych zanieczyszcze innymi niepo danymi skadnikami, w tym rwnie innymi substancjami ro linnymi. Jest to zadanie trudne i zo one, poniewa ekstrakty ro linne i grzybowe stanowi niezwykle bogaty zesp metabolitw wtrnych, ktrych skad chemiczny zale y nie tylko od gatunku, ale tak e od zastosowanego sposobu i warunkw ekstrakcji, przygotowania prbki do bada oraz metody analizy. Powszechnie wykorzystywane s w tym celu r norodne metody analityczne. Jedn z najnowocze niejszych jest wysokosprawna elektroforeza kapilarna (EC). EC jest metod umo liwiaj c rozdzielenie szerokiego spektrum substancji chemicznych zarwno wielkocz steczkowych jak i maocz steczkowych, obdarzonych adunkiem elektrycznym oraz oboj tnych co decyduje o szerokich mo liwo ciach zastosowania tej techniki w analizie fitochemicznej. Mi dzy innymi technik t oznacza si jako ciowo i ilo ciowo w glowodany, witaminy, aminokwasy, peptydy, oligonukleotydy, kwasy organiczne, polifenole, flawonoidy, alkaloidy oraz zwi zki terpenowe i sterole. Prowadzone obecnie w Katedrze i Zakadzie Botaniki Farmaceutycznej badania zmierzaj do opracowania warunkw rozdziau zwi zkw polisacharydowych w ekstraktach ro linnych i grzybowych. Z u yciem nowoczesnego systemu elektroforezy kapilarnej PA 800 plus, firmy Beckman Coulter, Inc. (Brea, CA USA) dokonano dotychczas wst pnej analizy cukrw prostych oraz alkoholi cukrowych w ekstraktach z grzybw wielkoowocnikowych oraz patkw, li ci, korzeni i pseudoowocni r , wykazuj c obecno : glukozy, fruktozy, galaktozy, mannozy, arabinozy, ramnozy, ksylozy, kwasu glukuronowego, trehalozy oraz mannitolu, inozytolu, sorbitolu i ksylitolu. W analizie cukrowcw kluczow rol odgrywa odpowiednie wst pne przygotowanie prbki analitycznej. Niezwykle korzystny jest rwnie wpyw modyfikatorw organicznych na rozdzia analizowanych substancji.
NOTATKI
27
Charakterystyka trzech rhizofagw, ocena ich wirulencji w stosunku do r nych szczepw Rhizobium leguminosarum oraz wpyw na proces nodulacji
Radosaw . Gwarda, Iwona Maciak, Agata Gryta, Monika Szkatulska, Wioleta wi , Magdalena Krl, Karolina Oszust
Studenckie Koo Naukowe Mikrobiologw Bakcyl, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej
Azot jest jednym z podstawowych pierwiastkw wchodz cych w skad ywych organizmw. Pomimo powszechnego wyst powania w przyrodzie (78% powietrza atmosferycznego) jedynie niewielka jego cz (w postaci jonw amonowych lub azotanowych) mo e zosta przyswojona i wykorzystana przez ro liny. Ma to istotne znaczenie dla rolnictwa gdy mo e skutkowa powa nymi ograniczeniami dotycz cymi uzyskiwanych plonw, zwaszcza w przypadku upraw prowadzonych w rodowisku ubogim w zwi zki azotowe. Jednym ze sposobw na pokonanie tych ogranicze (obok sztucznego nawo enia) jest wykorzystanie symbiozy ro lin z rodziny Leguminosae (motylkowate) i bakterii zdolnych do wi zania azotu atmosferycznego (rodzaj Rhizobium, Bradyrhizobium). Znalaz on zastosowanie zarwno do wzbogacania wyjaowionych gleb w zwi zki azotowe (podozmian), jak i do bezpo redniego zwi kszania plonw ro lin jadalnych (groch, fasola, soja) i paszowych (koniczyna, lucerna). Symbiotyczne szczepy Rhizobium bywaj dodawane do gleby lub nasion (podczas siewu) w celu udost pnienia ro linom dodatkowych ilo ci azotu pochodz cych z powietrza. Przeszkod na drodze do wykorzystania symbiotycznych zwi zkw ro lin i bakterii (obok innych czynnikw) mo e by negatywny wpyw bakteriofagw. Fagi atakuj ce i niszcz ce bakterie z rodzaju Rhizobium (tzw. rhizofagi) mog przyczynia si do redukcji ich populacji w strefie korzeniowej, co negatywnie wpywa na proces nodulacji a w konsekwencji na ilo wi zanego azotu i wzrost ro lin. Istnieje wi c ekonomiczna presja w kierunku poszukiwania szczepw bakterii wydajnie wi cych azot i opornych na dziaanie patogenw. Celem naszej pracy bya charakterystyka trzech rhizofagw, ustalenie zakresu ich gospodarzy po rd r nych szczepw Rhizobium leguminosarum, okre lenie wywoywanego u nich efektu cytopatycznego oraz rodzaju receptorw odpowiedzialnych za ich wirulencj . Z u yciem mikroskopii elektronowej ustalili my tak e morfologi wirionw a tak e ocenili my wpyw obecno ci faga na proces tworzenia brodawek korzeniowych u wyki.
NOTATKI
28
Wpyw r nych czynnikw na retencj i rozdzielczo wybranych peptydw w ukadach chromatografii cienkowarstwowej
Radosaw . Gwardaa, Aleksandra Tomczyszynb, Aleksandra Misickab, Tadeusz H. Dzidoa
a
Zakad Chemii Fizycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 4A, 20-093 Lublin; b Wydzia Chemii, Uniwersytet Warszawski, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa
Chromatografia cienkowarstwowa (TLC) jest dobrze znan technik , powszechnie stosowan do szybkiego rozdzielania i identyfikacji r nych substancji w tym peptydw. Jej popularno wynika gwnie z du ej prostoty i niskich kosztw prowadzenia procesu separacji (w porwnaniu z technikami kolumnowymi i kapilarnymi). W ostatnich latach po czenie wysokosprawnej chromatografii cienkowarstwowej (HPTLC) ze spektrometri mas (MS) stwarza nowe mo liwo wykorzystania obu technik do precyzyjnej analizy zo onych mieszanin. Pozwala to na ich zastosowanie mi dzy innymi w takiej dziedzinie nauki jak proteomika, gdzie mog zosta wykorzystane do analizy lizatw biakowych. Jednak, aby osi gn dobre rozdzielenie peptydw otrzymanych w wyniku trawienia biaek, niezb dne jest zrozumienie oglnych mechanizmw odpowiedzialnych za ich retencj i selektywno separacji. Celem naszej pracy jest wykazanie wpywu r nych czynnikw (takich jak rodzaj adsorbentu, rodzaj i st enie modyfikatora organicznego fazy ruchomej, rodzaj i st enie zwi zku tworz cego pary jonowe, czy pH fazy ruchomej) na retencj , i efektywno rozdzielania peptydw w ukadach chromatografii selektywno cienkowarstwowej oraz wyja nienie mechanizmw ich dziaania, ktrych poznanie uatwi optymalizacj warunkw prowadzenia procesu separacji. Praca powstaa z wykorzystaniem sprz tu zakupionego w projekcie realizowanym zgodnie z umow nr POPW.01.03.00-06-010/09-00 w ramach Programu Operacyjnego Rozwj Polski Wschodniej 2007-2013, Osi Priorytetowej I Nowoczesna Gospodarka Dziaanie 1.3. Wspieranie Innowacji.
NOTATKI
29
Aspekt czysto ci i homogeniczno ci piku oraz algorytmy rozdzielania krzywych w chromatografii cienkowarstwowej lekw
Mariola Kobyka, ukasz Komsta
Katedra i Zakad Chemii Lekw ,Uniwersytetu Medyczny w Lublinie, ul. Jaczewskiego 4, 20-090 Lublin Selektywno , wedug ICH (International Conference on Harmonization) nale y do podstawowych parametrw walidacji metody analizy chemicznej. W przypadku chromatografii cienkowarstwowej ma to cisy zwi zek z homogeniczno ci plamek, szczeglnie w przypadku profilowania zanieczyszcze produktw leczniczych. Temat ten jest dobrze opracowany w przypadku instrumentalnych metod rozdzielczych (HPLC,CE itd.), jednak w przypadku TLC widoczny jest brak ujednoliconych rekomendacji dotycz cych oceny czysto ci pikw (plamek). Dotychczas stosowana metoda badania korelacji pomi dzy densytometrycznym widmem plamki wzorca a ekstraktem z postaci farmaceutycznej posiada liczne wady. Badania przeprowadzone w ramach pracy doktorskiej wykazay, e przy typowym dla densytometru nat eniu szumu i rozkadzie korelacji mi dzy widmami, wykrycie zanieczyszczenia plamki inn substancj jest statystycznie mo liwe dopiero powy ej 20% kontaminacji. [1] W przypadku HPLC-DAD otrzymuje si spektrochromatogram, czyli macierz zo on z kolumn reprezentuj cych chromatogramy i wierszy reprezentuj cych widma. W przypadku techniki TLC identyczn macierz danych uzyska mo na skanuj c plamk przy wielu dugo ciach fali ze staym rastrem. Maj c tak zebrane dane, w pracy zastosowano metody chemometryczne oceny czysto ci piku dotychczas z powodzeniem stosowane w chromatografii cieczowej, takie jak analiza czynnikw gwnych, ewoluuj ca analiza czynnikowa, algorytm NEEDLE, metoda ortogonalnej projekcji i kryterium Durbina-Watsona.[2] Ko cowy etap bada obejmuje ocen przydatno ci algorytmw rozdzielania krzywych (curve resolution, np. MCR-ALS) w przypadku substancji nierozdzielonych w kontek cie oznacze ilo ciowych obu nierozdzielonych substancji. Istotn r nic pomi dzy TLC i HPLC, maj c wpyw na interpretacj wynikw, jest znacznie wi kszy poziom szumu w TLC oraz widoczna nieliniowo detekcji. Daje to ryzyko wykrycia pozornej obecno ci drugiego skadnika, ktry w rezultacie jest tylko artefaktem nieliniowo ci w plamce. Rezultatem przeprowadzonych bada b dzie opracowanie zunifikowanych zalece dotycz cych walidacji selektywno ci w TLC oraz post powania w przypadku niemo no ci cakowitego rozdzielenia analizowanych skadnikw. Zastosowanie technik chemometrycznych w ocenie czysto ci piku w chromatografii cienkowarstwowej pozwoli na stworzenie nowej, szybszej metody oceny czysto ci preparatw farmaceutycznych i nie tylko. Pozwoli na powszechniejsze stosowanie niew tpliwie ta szych metod TLC w r nych typach laboratoriw (farmaceutyczne, kliniczne i in.). Dzieki zastosowaniu technik chemometrycznych zmniejszy si znacz co zu ycie rozpuszczalnikw i pytek w ocenie zanieczyszcze lekw. Dodatkowo b dzie mo liwe osi gni cie maksymalnego bezpiecze stwa i jako ci farmakoterapii dzi ki wykrywaniu w tani i szybki sposb nawet ladowych ilo ci zanieczyszcze .
[1] Kobyka M., Komsta . Acta Chromatographica 24,2012,433-444; [2] Komsta ., Kobyka M. Journal of Chromatographic Science 2012,16 (in press)
NOTATKI
30
Rozdzielanie wybranych niesteroidowych lekw przeciwzapalnych w odwrconym ukadzie faz wysokosprawnej chromatografii cienkowarstwowej i elektrochromatografii planarnej ci nieniowej
Ewelina Kopcia, Beata Polak, Tadeusz H. Dzido,
Zakad Chemii Fizycznej, Uniwersytet Medyczny, ul. Chod ki 4a, 20-093 Lublin
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (ang. Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs, NSAIDs) to szeroka grupa lekw przeciwblowych, przeciwzapalnych, i przeciwgor czkowych. Ich dziaanie farmakologiczne polega na hamowaniu aktywno ci enzymu cyklooksygenazy prostaglandynowej - COX. Nazywane s niesteroidowymi ze wzgl du na struktur , odmienn od innych lekw maj cych rwnie wa ciwo ci przeciwzapalne - kortykosteroidw. Stosowana w Zakadzie Chemii Fizycznej technika elektrochromatografii planarnej ci nieniowej (ang. pressurized planar electrochromatography, PPEC), dzi ki swoim zaletom, pozwala na efektywne rozdzielanie wielu substancji biologicznie aktywnych w tym lekw [1-6]. W niniejszej pracy podj to prb separacji wybranych niesteroidowych lekw przeciwzapalnych: naproxen, ketoprofen, fenbufen, indoprofen, fenprofen, flurbiprofen, ketorolak, karprofen, nale cych do grupy pochodnych kwasu arylopropionowego przy zastosowaniu wymienionej techniki rozdzielczej. Podczas eksperymentw zbadano wpyw st enia modyfikatora organicznego oraz pH buforu wodno-organicznej fazy ruchomej na dystans migracji i selektywno rozdzielenia wymienionych powy ej substancji. Dzi ki uzyskanym wynikom mo liwe byo opracowanie optymalnych warunkw prowadzenia procesu rozdzielenia badanych lekw. Rezultaty separacji wybranych niesteroidowych lekw przeciwzapalnych technik PPEC zostay porwnane z wynikami uzyskanymi metod wysokosprawnej chromatografii cienkowarstwowej.
[1] B. Polak, A. Haka, T.H. Dzido, J. Planar Chromatogr. 21, 2008, 33-37; [2] A. Haka, P.W. Pocharz, A. Torbicz, T.H. Dzido, J. Planar Chromatogr. 23, 2010, 420-425; [3] P.W. Pocharz, A. Klimek-Turek, T.H. Dzido, J. Chromatogr. A 1217, 2010, 4868-4872; [4] B. Polak, K.K. Wojtanowski, P. l zak, T.H. Dzido Chromatographia 73, 2011, 339-345; [5] A. Chomicki, K. Kloc, T. H. Dzido, J. Planar Chromatogr. 24, 2011, 69; [6] A. Haka-Gry niska , P. l zak , G. Zar ba, W. Markowski, A Klimek-Turek, T.H. Dzido, Anal. Methods 4, 2012, 973-892.
NOTATKI
31
Clinical utility of Circulating Tumor Cells in breast cancer cases

Aleksandra Kozowska, Jarosaw Kozowski, Janusz Kocki
Department of Clinical Genetics, Medical University of Lublin, Radziwiowska 11 Str., 20-080 Lublin
Breast cancer is the most popular malignancy not only in Poland, but also in majority of countries of the world. It is said that in general more than 90% of cancer deaths result from the development of hematogenously disseminated metastasis [1]. That is why, improved techniques of detection and treatment of metastatic disease are desired. Scientific attempts to create personalized cancer medicine require the development of tumor-specific biomarkers. These factors enable to optimize selection of targeted therapies and to assess response to treatment. Several studies in different tumor types have shown worse prognosis of patients in whom circulating tumor cells (CTCs) are detected and improved clinical outcomes following elimination or decrease of CTCs after treatment [2]. Circulating tumor cells are isolated tumor cells disseminated from the site of disease in metastatic and primary cancers, including breast cancer, that can be identified and measured in peripheral blood. Technological advances in their detection, isolation, capture and characterization from phlebotomy samples have rendered it easier to evaluate different CTC biomarkers [3]. In this paper we review CTCs in early [4] and metastatic breast cancer and discuss clinical utility for prognosis assessment and monitoring response to therapy [5].
[1] Max S. Wicha and Daniel F. Hayes; JCO April 20, vol. 29 no. 12 , 2011, 1508-1511; [2] Cristofanilli M, Budd GT, Ellis MJ, et al.. N Engl J Med, 2004, 351:781791; [3] Ramona F Swaby and Massimo Cristofanilli. BMC Medicine, 2011; [4] Barrierre et al. BMC Cancer , 2012, 12:114; [5] Daniel C. Danila, MD,* Klaus Pantel, PhD, Martin Fleisher, PhD, and Howard I. Scher, MD* Journal, Vol.6, 2011, 438-450
NOTATKI
32
Opracowanie i walidacja metod analitycznych do oceny dost pno ci farmaceutycznej wybranych dwuskadnikowych lekw hipotensyjnych
Paulina M czka, Anna Gumieniczek
Katedra i Zakad Chemii Lekw, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Jaczewskiego 4, 20-090 Lublin
Nadci nienie t tnicze nale y do chorb przewlekych i najbardziej rozpowszechnionych dolegliwo ci ukadu sercowo-naczyniowego. Szacuje si , e w Polsce dotkni ty jest t chorob co trzeci dorosy czowiek [1]. Odpowiednie leczenie nadci nienia t tniczego obejmuje, zgodnie z najnowszymi wytycznymi, nie tylko monoterapi , ale gwnie politerapi . Uproszczenie terapii dzi ki zastosowaniu zo onego preparatu hipotensyjnego znacznie poprawia motywacj pacjenta do cisego przestrzegania zalece lekarskich. Zastosowanie takich preparatw zwi ksza prawdopodobie stwo normalizacji ci nienia t tniczego u wi kszej liczby pacjentw w krtszym czasie, co z kolei zmniejsza liczb wizyt kontrolnych, znosi dziaania niepo dane pojedy czych substancji aktywnych, podnosi tolerancj terapii przez chorego oraz poprawia komfort ycia [2,3]. Celem prowadzonych bada jest opracowanie i walidacja metod su cych do badania dost pno ci farmaceutycznej gotowych postaci leku, ze szczeglnym uwzgl dnieniem preparatw wieloskadnikowych stosowanych w terapii nadci nienia. Badania dotycz analizy jako ciowej (warunki rozdzielenia) oraz ilo ciowej wysokosprawnej (oznaczanie w preparatach farmaceutycznych) metod chromatografii cieczowej HPLC w r nych ukadach chromatograficznych i r nych sposobach detekcji. W badaniach stosowane s tak e metody projektowania eksperymentw (experimental design) do okre lenia odporno ci opracowywanych metod na niewielkie zmiany operacyjne. Wszystkie wyniki poddawane s szerokiej analizie statystycznej. Badanie procesu uwalniania substancji leczniczych z postaci leku (badanie dost pno ci farmaceutycznej) jest procedur zawart w dobrej praktyce produkcyjnej (GMP), poniewa wiedza na temat stopnia uwalniania substancji z formy farmaceutycznej jest niezb dna do sporz dzenia prawidowej formy leku. Badania uwalniania substancji leczniczej w warunkach laboratoryjnych mo e wskaza profil zachowania si substancji w warunkach in vivo. Wyniki procesu uwalniania obrazuj przebieg pierwszego etapu w cyklu przemian leku w ustroju okre lanym skrtem LADME. Pierwszy etap nast puje po uwolnieniu substancji czynnej z podanej formy leku. Od szybko ci, z jak to nast pi zale y, w jakim czasie pojawi si lek w krwiobiegu. Tego typu monitorowanie procesu uwalniania su optymalizacji terapii choroby nadci nieniowej poprzez stosowanie preparatw farmaceutycznych o odpowiedniej dost pno ci biologicznej.
[1] Latkowski J., Lukas W.: Medycyna rodzinna. PZWL. Warszawa, t II, 2007, 607-608. [2] Waeber B, Burnier M, Brunner HR. Compliance with antihypertensive therapy. Clin Exp Hypertens 1999, 21: 973-985. [3] Waeber B. Verylow-dose combination: a first line choice for the treatment of hypertension? J Hypertens Suppl, 21: 3-10
NOTATKI
33
Wpyw zmian w strukturze izotiocyjanianw na wa ciwo ci antyproliferacyjne ich kombinacji z 5-fluorouracylem w komrkach raka prostaty
Magorzata Milczarek a,b, Dariusz Matosiuk a, Katarzyna Wiktorskab, Katarzyna Lubelskab, Zdzisaw Chilmonczykb
Katedra i Zakad Syntezy i Technologii Chemicznej rodkw Leczniczych, Wydzia Farmaceutyczny z Oddziaem Analityki Medycznej, Uniwersytet Medyczny, Al. Racawickie, 20-059 Lublin; b Zakad Biologii Komrki, Narodowy Instytut Lekw, ul.Chemska 30/34, 00-725 Warszawa
Sulforafan jest izotiocyjanianem o dobrze poznanych wa ciwo ciach cytotoksycznych i cytostatycznych wzgl dem komrek raka prostaty. Wa ciwo ci sulforafanu skoniy do syntezy jego analogw o silniejszej aktywno ci przeciwnowotworowej. Poprzez zamian grupy metylosulfinylowej w cz steczce sulforafanu na grup acetylow powsta izotiocyjanian 2-oksoheksylu. Elongacja a cucha metylenowego izotiocyjanianu 2-oksoheksylu o jedn grup metylenow prowadzia do otrzymania izotiocyjanianu 2-oksoheptylu [1,2]. Konwencjonalne metody leczenia chorb nowotworowych opieraj si na politerapii, w ktrej jednym z najcz ciej stosowanych lekw jest 5-fluorouracyl. Jest on u ywany w terapii nowotworw ukadu pokarmowego, sutka i innych. Obecnie, lek ten nie ma klinicznego zastosowania w leczeniu raka prostaty. Jednak trwaj badania in vitro i in vivo nad znalezieniem aktywnej wzgl dem tego nowotworu kombinacji leku ze zwi zkami o wa ciwo ciach cytostatycznych [3]. Celem bada byo okre lenie wpywu zmian w strukturze sulforafanu na wa ciwo ci antyproliferacyjne kombinacji izotiocyjanianw i 5-fluorouracylu wzgl dem dwch linii komrkowych raka prostaty. Badania prowadzono na liniach powszechnie stosowanych w badaniach in vitro: PC-3 (hormonozale na) i LNCaP (hormononiezale na). Wa ciwo ci antyproliferacyjne zwi zkw i ich kombinacji zostay okre lone przy u yciu testu MTT [4]. Typ oddziaywania zosta wyznaczony metod efektu mediany Chou i Talalay [5]. Wyznaczono warto ci Combination Index (CI), na podstawie ktrego mo liwe byo okre lenie typu interakcji (gdy CI < 1 synergism, CI>1antagonism, CI=1 addytywizm). Okre lono typ oddziaywania na trzech poziomach proliferacji komrek (0,75; 0,5; 0,25). Stosowano schemat konkurencyjnego i sekwencyjnego podawania zwi zkw. W linii komrek LNCaP zaobserwowano, e zmiany w strukturze izotiocyjanianw miay wpyw na aktywno kombinacji. Dla podania konkurencyjnego leku z sulforafanem, dla poziomu proliferacji 0,25, obserwowano addytywizm, podczas gdy lek z analogami sulforafanu dziaay antagonistycznie. Po podaniu sekwencyjnym, dla poziomu proliferacji 0,75 obserowano synergizm analogw sulforafanu i leku, natomiast kombinacja sulforafanu i leku cechowaa si antagonizmem. W linii komrek PC-3, po podaniu sekwencyjnym w wi kszo ci przypadkw wyst powa antagonizm. Dla kombinacji leku z sulforafanem zaobserwowano, e wraz ze spadkiem poziomu proliferacji nast pia zmiana dziaania antagonistycznego na addytywne. Odwrotna tendencja miaa miejsce przypadku izotiocyjanianu 2-oksoheksylu i leku, gdzie addytywizm obserwowano dla najni szego poziomu proliferacji. Po podaniu konkurencyjnym, typ oddziaywania zwi zkw by zale ny od poziomu proliferacji. Na poziomie proliferacji 0,25, obserwowano antagonizm, na poziomie 0,5 zwi zki wykazyway addytywizm dziaania. Na poziomie proliferacji 0,75 ka dy izotiocyjanian z lekiem dziaa synergistycznie. Synergizm i addytywizm prowadzi do zwi kszenia aktywno ci antyproliferacyjnej 5-fluorouracylu wzgl dem linii PC-3, ktra jest uznawana za szczeglnie oporn na leki.
[1] Choi S, Lew KL, Xiao H, Herman-Antosiewicz A, Xiao D, Brown ChK, Singh SV,Carcinogenesis, 28, 2007,151162; [2] M. Milczarek, I. Misiewicz-Krzemi ska, K. Lubelska, K. Wiktorska, Acta Poloniae Pharmaceutica, 68, 2011, 331-342; [3] Lin CC, Hsu CH, Hour TC, Cheng AL, Huang CY, Huang KH, Chen J, Pu YS, Urol Oncol, 25, 2007, 207-13; [4] Twentyman PR, Luscombe M, Br J Cancer 56, 1987, 279-285; [5] Chou TC, Talalay P: Adv Enzyme Regul, 22; 1984, 27-55.
a
NOTATKI
34
Optymalizacja procesw ekstrakcji surowcw ro linnych i grzybowych

Natalia Nowacka, Wioleta Pietrzak, Marta Drozd, Marta Olech, Renata Nowak
Katedra i Zakad Botaniki Farmaceutycznej, Uniwersytet Medyczny, ul. Chod ki 1, 20-093 Lublin
Surowce ro linne i grzybowe stanowi wysoce r norodny materia, w ktrym znale mo na wiele zwi zkw bioaktywnych. Rosn ce zapotrzebowanie na substancje naturalne spowodowao rozwj metod ekstrakcji, ktrych celem jest skuteczna i szybka izolacja zwi zkw przy u yciu jak najmniejszej ilo ci rozpuszczalnika. W rd stosowanych metod w ekstrakcji surowcw ro linnych i grzybowych mo na wyr ni metody klasyczne jak typowa ekstrakcja pod chodnic zwrotn , maceracja, maceracja wspomagana mieszaniem oraz metody bardziej nowoczesne jak ekstrakcja wspomagana ultrad wi kami czy metoda ASE (Accelerated Solvent Extraction). To wa nie przyspieszona ekstrakcja za pomoc rozpuszczalnika (ASE) wydaje si by obiecuj c alternatyw dla metod klasycznych, gwnie ze wzgl du na skrcenie czasu ekstrakcji, znaczne zmniejszenie ilo ci rozpuszczalnika oraz zautomatyzowanie procesu [1, 2]. W pracy przedstawiono optymalizacj procesw ekstrakcyjnych zastosowanych w surowcach ro linnych takich jak Viscum album L., Rosa rugosa Thunb., Eupatorium cannabinum L. oraz grzybowych, wykonanych w Zakadzie Botaniki Farmaceutycznej. W tym celu u yto m.in. aparatu firmy DIONEX typ ASE 150. Ekstrakcj poszczeglnych surowcw prowadzono w r nych temperaturach, przy zastosowaniu rozpuszczalnikw o zr nicowanej polarno ci i w r nych st eniach. Dla porwnania skuteczno ci metod ekstrakcji przeprowadzono skrining zawarto ci zwi zkw fenolowych i flawonoidowych oraz test aktywno ci antyoksydacyjnej metod DPPH. Wydajno zastosowanej metody ekstrakcji zale y od typu surowca oraz grupy zawartych w nim zwi zkw. Wielokrotnie wykazano, e nowoczesne systemy ekstrakcji mog mie zbli on si elucji analizowanych zwi zkw do tradycyjnych metod pozyskiwania zwi zkw bioaktywnych.
[1] Huie C. W. Anal Bioanal Chem, 373, 2002, 23-30; [2] Wang L.; Weller C. L. Trends in Food Science & Technology, 17, 2006, 300-312
NOTATKI
35
Jako ciowa i ilo ciowa ocena zawarto ci sangwinaryny w gatunkach ro linnych Chelidonium majus l., Dicentra spectabilis (l) lem., Fumaria officinalis l., Glaucium flavum crantz, Corydalis cava l., Berberis thunbergi dc., Meconopsis cambrica (l.) vig., Mahonia aquifolium (pursh) nutt oraz Macleaya cordata willd. metod UPLC/MS
Anna Ocha,b, Anna Bogucka-Kockaa, Marek Ocha,b, Janusz Kockib
a
Department of Pharmaceutical Botany, Faculty of Pharmacy, Medical University of Lublin, Chod ki 1, 20-081 Lublin; b Department of Clinical Genetics, Faculty of Medicine, Medical University of Lublin, Radziwiowska 11, 20-080 Lublin
Sanguinarine is a benzophenanthridine alkaloid present in the plants of Papaveraceae, Rutaceae, Ranunculaceae, Berberidaceae and Cuppressaceae families. It has been shown to possess anti-inflammatory, antioxidant, and anticancer effects. The most intensively studied is its proapoptotic activity. With recent reports, it is known to cause apoptosis in many human cancer cell lines such as HT-29 colorectal cancer [1], 4A5 melanoma [2], AGS adenocarcinoma of the stomach [3], MG-63 and SaOS-2 osteosarcoma [4], DU145 prostate cancer [5]. The aim of this study was to determine the qualitative and quantitative content of sanguinarine in Chelidonium majus L., Macleaya cordata Willd., Dicentra spectabilis (L) Lem., Fumaria officinalis L., Glaucium flavum Crantz, Corydalis cava L., Berberis thunbergi DC., Meconopsis cambrica (L.) Vig. and Mahonia aquifolium (Pursh) Nutt by using UPLC/MS method. UPLC technology, which has been adopted successfully in laboratories around the world for the most demanding separations, is a highly robust, dependable, and reproducible method. Samples were extracted by maceration with methanol. This extraction method is proposed by literature data. The next step of investigation will be assessment of influence of obtained extracts on human leukemia cell lines.
[1] Lee JS, Jung WK. Int J Toxicol. 31(1), 2012, 70-7; [2] De Stefano I, Raspaglio G. Biochem Pharmacol. 78(11), 2009, 1374-81. [3] [3] Choi WY, Jin CY. Anticancer Res. 29(11), 2009, 4457-65. [4] [4] Park H, Bergeron E. Biochem Biophys Res Commun. 399(3), 2010, 446-51; [5] Sun M, Lou W. Genes Cancer. 1(3), 2010, 283-92.
NOTATKI
36
Udzia agonistw receptorw Toll-podobnych w prbach terapii przewlekej biaaczki limfocytowej

Paj k Natalia, Osiak Magdalena, Wojciechowska Katarzyna, Choroszy ska Dorota
Zakad Genetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, ul. Radziwiowska 11, 20-080 Lublin
Przewleka biaaczka limfocytowa (PBL) to choroba limfoproliferacyjna. Jest najcz stsz biaaczk w Europie i w Ameryce Pnocnej. Stanowi ona okoo 40% wszystkich biaaczek wyst puj cych u osb powy ej 55 roku ycia. Etiologia choroby wci pozostaje niewyja niona, pomimo poznania wielu czynnikw genetycznych i epigenetycznych zwi zanych z jej patomechanizmem [1,2,3]. Niektrzy naukowcy uwa aj , e przyczyn choroby mog by nieznane dot d antygeny, w zwi zku z tym ci gle trwaj badania nad ich okre leniem. PBL jest chorob zr nicowan , ka dy pacjent wymaga indywidualnego schematu leczenia. U wielu pacjentw standardowe leczenie nie przynosi efektw lub daje wiele skutkw niepo danych. Dlatego ci gle poszukuje si nowych schematw leczenia [1]. Przypuszcza si , e rola receptorw TLR w skutecznej walce z przewlek biaaczk limfocytow mo e mie ogromne znaczenie, gdy receptory te uczestnicz w aktywacji limfocytw B w PBL, po stymulacji odpowiednimi ligandami [4]. Najwi ksz ekspresj wyra aj TLR7 i TLR9 zarwno w niezmienionych nowotworowo limfocytach B jak i w komrkach PBL. TLR7 jak i TLR9 s receptorami endosomalnymi rozpoznaj cymi materia genetyczny drobnoustrojw. Ligandem dla TLR7 jest pojedyncza ni RNA (ssRNA) pochodzenia wirusowego. W odpowiedzi na stymulacj ssRNA TLR7 zwi ksza produkuj interferonu typu I i cytokin prozapalnych. Ligandami dla TLR9 s niemetylowane sekwencje CpG wielu drobnoustrojw oraz RNA wirusw. Po po czeniu receptora z ligandami, dochodzi do wzrostu syntezy IL-12, a tak e aktywacji limfocytw B [5,6]. Obecnie prowadzone s badania nad wpywem syntetycznych agonistw dla TLR7 i TLR9, ktrymi s odpowiednio imidazocholina i CpG oligonukleotydy, u chorych na PBL. Aktywacja szlakw sygnalizacyjnych dla TLR7 i TLR9 w komrkach PBL prowadzi do uwalniania cytokin i cz steczek kostymuluj cych co sprawia, e komrki nowotworowe s bardziej wra liwe na eliminacj przez limfocyty T. Potwierdzaj to badania naukowcw ktrzy przy wykorzystaniu syntetycznych agonistw dla TLR7 i TLR9 wykazali wzrost produkcji cytokin i cz steczek kostymuluj cych oraz zwi kszon liczb receptorw mierci (DR5 i FAS) w komrkach PBL [7,8,9]. Na podstawie tych obserwacji zostay podj te pierwsze prby wykorzystania imidazocholiny i CpG oligonukleotydw w immunoterapii PBL. Stymulacja agonistami receptorw TLR mo e przyczyni si do eliminacji komrek PBL poprzez r ne mechanizmy takie jak: zwi kszenie aktywno ci komrek NK i limfocytw T, zmian mikro rodowiska nowotworu, a tak e poprzez hamowanie angiogenezy [7,8]. Nale y jednak mie wiadomo tego, e adiuwanty immunologiczne mog rwnie zmienia szlaki sygnalizacji poszczeglnych TLR. Tym samym mog mie niekorzystny wpyw na organizm [7,8]. Pami tajmy o tym, e s to dopiero pierwsze, aczkolwiek obiecuj ce prby wykorzystania agonistw TLR w terapii PBL.
[1] Dmoszy ska A, Robak T. Podstawy hematologii 2003; 269-277, ISBN: 83-88063-94-4; [2] Szczeklik A. Choroby wewn trzne 2010; 1564-1568, ISBN: 978-83-7430-256-5; [3] Giannopoulos K. Biologia i rokowanie w przewlekej biaaczce limfocytowej. Acta Haematol Pol 2010; 41: 433-440; [4] Ruland J, Mak TW. From antigen to activation: specific Signac transduction pathways linking antigen receptors to NF- B. Sem. Immunol. 2003; 15: 177-183; [5] Tokarz-Deptua B, Nied wiedzka P, Deptua W. Receptory Toll-podobne nowe znaczniki w immunologii. Aler Astma Immunol 2006; 11: 23-28; [6] Majewska M, Szczepanik M. Rola receptorw Toll-podobnych (TLR) w odporno ci wrodzonej i nabytej oraz ich funkcja w regulacji odpowiedzi immunologicznej. Post Hig Med Dosw. 2006; 60: 52-63; [7] Spaner D. E, Shi Y, Mena J. i wsp. Immunomodulatory effects of Toll-like receptor-7 activation on chronic lymphocytic leukemia cells. Leukemia 2006; 20: 286-295;
NOTATKI
37
Badanie wa ciwo ci antyoksydacyjnych wybranych ekstraktw ro linnych i grzybowych

Wioleta Pietrzak, Marta Drozd, Natalia Nowacka, Marta Olech, Renata Nowak
Katedra i Zakad Botaniki Farmaceutycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 1, 20-093 Lublin
Ro liny lecznicze s jednym z najcenniejszych rde antyoksydantw [1]. Bior c pod uwag warunki, w jakich yjemy, zanieczyszczenie rodowiska i narastaj ce zagro enie atakiem wolnych rodnikw, istnieje ci ga potrzeba poszukiwania zwi zkw o aktywno ci przeciwutleniaj cej ze wzgl du na konieczno prowadzenia suplementacji zmniejszaj cej ryzyko zachorowa na choroby cywilizacyjne [2]. W Zakadzie Botaniki Farmaceutycznej kontrol aktywno ci ekstraktw w zakresie zmiatania wolnych rodnikw przeprowadza si m.in. metodami spektrofotometrycznymi DPPH, ABTS, metod oznaczania zdolno ci redukowania jonw elaza (FRAP) a tak e metod chromatografii cienkowarstwowej TLC-DPPH [3]. W badaniach wykorzystujemy spektrofotometr firmy TECAN Infinite M 200 pro wraz z oprogramowaniem Magellan wersja 1.1., Automatic TLC Sampler 4 wraz z zestawem do wideo dokumentacji TLC Visualizer firmy Camag (Szwajcaria) oraz komory chromatograficzne typu Sandwich DS. o wymiarach 10 x 20 cm firmy Chromades (Lublin). Rwnolegle prowadzimy oznaczanie zawarto ci wybranych grup metabolitw ro linnych, gwnie zwi zkw polifenolowych (m.in. flawonoidw) celem okre lenia zale no pomi dzy aktywno ci antyoksydacyjn a skadem chemicznym ekstraktw. Materia do bada stanowi surowce ro linne (m.in. Viscum album L., Rosa rugosa Thunb., Eupatorium cannabinum L.) i grzybowe pochodz ce ze stanowisk naturalnych terenu Lubelszczyzny, wysuszone w warunkach normalnych i odpowiednio rozdrobnione. Trwaj prace nad rozszerzeniem zakresu bada wa ciwo ci antyoksydacyjnych poprzez wprowadzenie metody ORAC oraz analizy zdolno ci hamowania peroksydacji lipidw przez ekstrakty i zwi zki.
[1] Djeridane A., Yousfi M., Brunel J. M., Stocker P. Food Chem. Toxicol. 48 (10), 2010, 2599-2606; [2] Fraga C. G. IUBMB Life 59, 2007, 308; [3] Olech M., Komsta ., Nowak R., Cie la ., Waskmudzka-Hajnos M. Food Chemistry 132, 2010, 549-553
NOTATKI
38
Znaczenie aspektw ekonomicznych leczenia trombocytopenii indukowanej heparyn

Aleksander Pi kowski
Zakad Genetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, ul. Radziwiowska 11, 20-080 Lublin
Trombocytopenia indukowana heparyn (lub maopytkowo wywoana heparyn , HIT - ang. heparin induced throbocytopenia) jest powszechnym i jednocze nie niewystarczaj co wcze nie diagnozowanym problemem klinicznym. Heparyna jest najpopularniejszym antykoagulantem maj cym szereg zastosowa : od zabiegw chirurgicznych, podawania unieruchomionym pacjentom przez yln chorob zakrzepowo-zatorow i ostre zespoy wie cowe po powlekanie urz dze medycznych czy nawet leczenie poza szpitalne. Co roku miliony pacjentw jest leczonych heparynami - niefrakcjonowan i drobnocz steczkow . Trombocytopenia indukowana heparyn jest reakcj autoimmunologiczn przeciwcia w klasie IgG na kompleks czynnika pytkowego PF4 z heparyn . Wi e si to z od 20- do 40-krotnym zwi kszeniem ryzyka zakrzepicy ylnej lub t tniczej i wynikaj cym z tego wysokim ryzykiem zawaw, zatorowo ci pucnej, udaru itp. Niedostateczna diagnostyka HIT wi e si z powa nymi konsekwencjami zarwno dla oglnego zdrowia pacjentw jak i ekonomiki ich leczenia. miertelno pacjentw z HIT jest bardzo wysoka i wynosi od 10 do 20%. Ponadto wysoki odsetek pacjentw z powikaniami musi zosta poddanych amputacji ko czyn, nie powraca do aktywno ci fizycznej, wymaga dugotrwaej rehabilitacji i jest trwale niezdolna do pracy. Wedug badania Hospital-specific calculation of heparin-induced thrombocytopenia cost bezpo rednie koszty zwi zane z HIT wynosz od 9 000 do 15 000 EUR dla szpitali w Niemczech i od 30 000 do 45 000 USD dla szpitali w Stanach Zjednoczonych. Gwnym czynnikiem r nicuj cym jest koszt procedur medycznych w danych o rodkach i oglne otoczenie ekonomiczne analizowanych szpitali [1]. Analiza czynnikw kosztowych pokazuje, e zmiana terapii przeciwpytkowej u pacjentw z HIT (na przykadzie szpitala w Greifswald) pochania jedynie 19,7% oglnych kosztw leczenia przy 70,3% przypadaj cych na u rednione koszty hospitalizacji pacjenta na r nych oddziaach. Oznacza to, e efektywna wczesna diagnostyka HIT mo e prowadzi do znacznego obni enia kosztw bezpo rednich dla szpitala. Oglne korzy ci spoeczno-ekonomiczne wczesnej diagnostyki s znacznie wi ksze, nie byy jednak przedmiotem dotychczasowych bada .
[1] Thomas Wilke, Andreas Greinacher, Hospital-specific calculation of heparin-induced thrombocytopenia costs: a review, Journal of Laboratory Medicine, 2010 [2] European Medicines Agency, Guideline on non-clinical and clinical development of similar biological medicinal products containing low-molecular-weight heparins, 2009 [3] Grupa Robocza, Polskie wytyczne profilaktyki i leczenia ylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, Medycyna Praktyczna Ginekologia i Poo nictwo 2009 [4] Dr Ulrich J Sachs, Clinical evaluation of a rapid lateral-flow immunoassay for the diagnosis of heparin-induced thrombocytopenia (HIT), praca niepublikowana, 2011
NOTATKI
39
Porwnanie metod ekstrakcji pod wzgl dem wydajno izolacji zwi zkw fenolowych z ziela skrzypu (Equiseti herba)
Rafa Podgrski, Monika Waksmundzka-Hajnos
Katedra Chemii, Zakad Chemii Nieorganicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chod ki 4A, 20-093 Lublin
Analiza materiau ro linnego jest wa nym zadaniem w poszukiwaniu ro lin o dziaaniu farmakologicznym, a tak e w standaryzacji lekw ro linnych. Celem ka dego procesu ekstrakcji jest szybka i skuteczna izolacja zwi zkw z matrycy przy u yciu minimalnej ilo ci rozpuszczalnika. Zwi zki fenolowe do ktrych zaliczamy kwasy fenolowe oraz flawonoidy obecne w zielu skrzypu, s ze wzgl du na swoje bardzo korzystne wa ciwo ci farmakologiczne przedmiotem zainteresowania wielu naukowcw. Wykazuj one m.in. dziaanie antyoksydacyjne, hipotensyjne, przeciwzakrzepowe, moczop dne, wazoprotekcyjne oraz przeciwzapalne. W zwi zku z tak dobroczynnym efektem na organizm ludzki istnieje konieczno opracowania odpowiedniej metody izolacji i analizy tych substancji w materiale ro linnym. Celem pracy byo porwnanie metod ekstrakcyjnych takich jak: ekstrakcja w aparacie Soxhleta, ekstrakcja wspomagana ultrad wi kami 60 C (USAE), ekstrakcja z wymuszonym przepywem rozpuszczalnika (ASE) w temperaturze 80 C, 100 C, 120 C, ekstrakcja za pomoc rozpuszczalnika prbki zmieszanego z wypeniaczem (MSPD) pod k tem wydajno ci ekstrakcji, powtarzalno ci wynikw, czasu i zu ycia rozpuszczalnikw. Prbki zostay przygotowane poprzez ekstrakcj materiau ro linnego z metanolem lub 80% metanolem w wodzie. Ekstrakty otrzymane wy ej wymienionymi technikami zawieraj ce flawonoidy i kwasy fenolowe oczyszczono metod ekstrakcji do fazy staej SPE C18 i analizowano metod HPLC. MSPD czy w sobie aspekty ekstrakcji ciao stae ciecz i ekstrakcji do fazy staej, dlatego w tej metodzie pomini to etap oczyszczania i prbk poddano bezpo rednio analizie HPLC. Do jej przeprowadzenia zastosowano chromatograf cieczowy z detektorem UV-DAD, kalumna RP C18, dugo 15 cm. Rozdzielenie zwi zkw fenolowych prowadzono z zastosowaniem metody gradientowej przy wykorzystaniu dwuskadnikowej fazy ruchomej (acetonityl + woda z 0,5% dodatkiem kwasu mrwkowego, gradient: 0 min. 90% H2O, 15 min. 80 % H2O, 30 min. 70% H2O, 45 min. 90% H2O); przepyw eluentu: 1 Rysunek 1. Przykadowy chromatogram obrazuj cy rozdzia zwi zkw fenolowych ml/min., temp. 25 C. wyizolowanych z ziela skrzypu. W badanych prbkach zidentyfikowano nast puj ce zwi zki czynne: kwas chloro genowy (czas retencji Tr= 8,52), kwas kawowy (Tr=10,18) oraz izokwercytryn (Tr=18,16). Uzyskane wyniki wskazuj , e lepszym rozpuszczalnikiem ekstrakcyjnym jest 80% metanol z wod . Dla kwasu chlorogenowego i izokwercytryny najlepsz technik ekstrakcyjn okazaa si ekstrakcja ultrad wi kami (RSD% dla kwasu 0,49%, dla izokwercytryny 1,20%), za do izolacji kwasu kawowego najbardziej efektywna jest ekstrakcja w aparacie Soxhleta (RSD%= 0,67%). Jest to jednak technika dugotrwaa, wymagaj ca zu ycia du ej ilo ci rozpuszczalnika, dlatego te USAE jest najlepsz metod ekstrakcji dla zawi zkw fenolowych z ziela skrzypu.
NOTATKI
40
Zastosowanie metody elektroporacji w nowoczesnych badaniach laboratoryjnych oraz w praktyce klinicznej

Dariusz Pola ski
Zakad Genetyki Medycznej UM, ul. Radziwiowska 11, 20-080 Lublin
Elektroporacja jest nowoczesn metod badawcz znajduj c zastosowanie w laboratoriach oraz w praktyce klinicznej maj c na celu umo liwienie przenikania makrocz steczek z przestrzeni mi dzykomrkowej do wn trza komrki. Transport substancji odbywa si poprzez kanay w bonie cytoplazmatycznej, tzw elektropory, powstaj ce w niej pod wpywem oddziaywania na komrki pola elektrycznego o okre lonych warto ciach napi cia i nat enia, ustalonych wcze niej w toku bada przedklinicznych, charakterystycznych i r nych w swej optymalizacji dla okre lonych klonw komrkowych. Oprcz naturalnych kanaw i pomp ktre buduj bon komrkow powstaj ce pory w komrce stanowi dodatkow drog transportu makrocz steczek, w tym przede wszystkim kwasw nukleinowych, biaek budulcowych i enzymatycznych oraz r nych no nikw cytogenetycznych. Elektroporacja stanowi rwnie now metod leczenia nowotworw odpornych na stosowanie cytostatykw, poprzez wprowadzenie do komrek tzw oligonukleotydw antysensownych siRNA doprowadzi mo na do zablokowania ekspresji genw oporno ci wielolekowej w komrkach nowotworowych i w konsekwencji do uwra liwienia si komrek na chemioterapi co poci ga za sob tak e mo liwo stosowania du o mniejszych dawek lekw. Poza zmniejszeniem mo liwo ci wyst pienia dziaa ubocznych mamy wwczas rwnie do czynienia z popraw wska nikw diagnostycznych i terapeutycznych, mniejszym kosztem leczenia chorego i popraw rokowania.
NOTATKI
41
Wspczesne zasady leczenia nowotworw jelita grubego

Grzegorz Prokopa, Janusz Kockib
a
UM Lublin, Samodzielna Pracownia Genetyki Klinicznej,Lublin, WSS SP ZOZ , Odzia Chirurgii Oglnej i Onkologicznej Al Kra nicka 100, Lublin, b UM Lublin Samodzielna Pracownia Genetyki Klinicznej, Lublin
Leczenia raka jelita grubego zale y od stopnia zaawansowania choroby i jej uoglnienia oraz lokalizacji guza. W walce obecnie wspczesna medycyna dysponuje or em w postaci chemioterapii i metod chirurgicznych, ktre zawieraj w sobie procedury endoskopowe oraz procedury radioterapii. Chirurgiczne leczenie raka jelita grubego jest bezsprzecznie najbardziej efektywnym i radykalnym sposobem walki z tym nowotworem. Ma ono ograniczenia wynikaj ce ze specyfiki zmiany i nie zawsze gwarantuje doszcz tno ci i radykalno ci wyci cia zmiany nowotworowej. W przypadku nieoperacyjnym b d w chorobie uoglnionej z przerzutami leczenie chirurgiczne mo e by wskazane, jednak wwczas ma ono charakter leczenia paliatywnego. W sensie onkologicznym jest to cytoredukcja i wy cznie ograniczenia masy rozrastaj cego si guza lub procedury wycinania i termoablacji zmian metastatycznych. Wspczesna chirurgia posuguje si szerokim instrumentarium i mae zmiany w obr bie jelita grubego, ktre swoja wielko ci nie przekraczaj 4 mm a w badaniu histopatologicznym zmienione nowotworowo komrki nie przeszy bony pod luzowej mog by z powodzeniem leczone technikami endoskopowymi. Wszystkie formy wyci cia zmiany i jej odzyskania lub te diatermicznego wypalenia s akceptowalne i stosowane. Zmiany wi ksze, podejrzane o naciekanie bony mi niowej luzwki jelita grubego wymagaj technik chirurgii przezbrzusznego wyci cia operacyjnego. Gwnym czynnikiem warunkuj cym powodzenie operacji jest wyci cie samego guza oraz kreski jelita z marginesem zdrowej tkanki a tak e w zami chonnymi okolicy. Operacja powinna w miar mo liwo ci by przeprowadzona w postaci cao ciowego wyci cia w bloku podejrzanej zmiany wraz z okolic . W zale no ci od umiejscowienia zmiany wykonuje si r ne procedury zawieraj ce: hemikolektomi prawostronn b d lewostronn , resekcj poprzecznicy, resekcj esicy, przedni niska resekcj odbytnicy oraz operacje Millesa kroczowego odj cia odbytnicy, resekcja odbytnicy z dost pu tylnego sposobem Kraske. Sytuacja jest bardziej zo on w przypadku zmian zlokalizowanych w odbytnicy, czynnikiem warunkuj cym charakter leczenia, kolejno i ewentualnie rodzaj operacji jest odlego od zaamka otrzewnej i stosunek zmiany do zwieracza wewn trznego odbytu. Guzy odbytnicy poo one poni ej zaamka otrzewnej w odlego ci mniejszej ni 8 cm od zwieraczy w stopniu zaawansowania II i III wg Dukesa powinny by poddane leczeniu uzupeniaj cemu radio b d chemioterapii neoadjuwantowej indukcyjnej. W IV stopniu zaawansowania wedug Dukesa niezale nie od poo enia, czy to w jelicie czy odbytnicy, w sytuacjach niepowikanych niedro no ci wskazane jest leczenie neoadjuwantowe radio i chemioterapi . W przypadkach pacjentw powikanych niedro no ci w przebiegu raka jelita grubego cz zabiegw charakteryzuje si dwuczasowo ci . Najpierw wykonuje si zabieg mniej obci aj cy pacjenta w celu odbarczenia niedro no ci i wyania si colostomi lub stentuje si i szynuje przewd pokarmowy, a p niej wtrnie przy kolejnej operacji resekuje si nowotwr podczas operacji planowej po gruntowniejszej diagnostyce i odpowiednim przygotowaniu miejscowym i oglnym pacjenta.[1] W ostatnim czasie coraz wi kszego znaczenia nabieraj techniki kolektomii przy u yciu laparoskopii, a wyniki operacji s nieodbiegaj ce od zabiegw przezbrzusznch.[2] Za powodzenie operacji odpowiedzialnych jest wiele czynnikw najistotniejszy to dbao o radykalno wyci cia oraz szczelno utworzonego zespolenia.[3] [4] Ma to znaczenie szczeglnie w przypadkach zmian trudnodost pnych w miednicy mniejszej dotycz cych odbytnicy obj tej chorob Radioterapia stosowana w leczeniu CRC mo e mie r ne aspekty zawieraj ce w sobie kontynuacje leczenia radykalnego oraz drug skadow form leczenia paliatywnego. W aspekcie radykalnego leczenia na wietlania pojawiaj si jako skadnik leczenia wprowadzaj cego indukcyjnego, radioterapia neoadjuwantowa oraz p niej po operacji leczenia adjuwantowego uzupeniaj cego. W przypadku CRC ma charakter brachyterapii to znaczy napromieniowuj ce rdo jest w bezpo rednim kontakcie z ciaem pacjenta. Leczenie neoadjuwantowe maj ce na celu zmniejszenie masy nowotworu
NOTATKI
42

przed operacj jest stosowane planowo u pacjentw w IV stopniu zaawansowania wg Dukesa w CRC okr nicy oraz w ka dym przypadku CRC odbytnicy w T III i T IV wg Dukesa bez przerzutw oraz ka dym nacieku odbytnicy z przerzutami. Na wietla si wszystkie zmiany poo one do 8 cm od zwieracza wewn trznego odbytu nieselektywnie. W tym sposobie napromieniania na wietla si tyln cz miednicy do wysoko ci promontorium oraz pole bezpo redniego s siedztwa guza.[5] Radioterapia indukcyjna zawiera na wietlania w krtkim 5 dniowym cyklu du dawk cakowit do 25 Gy, stosowane energie zawieraj od 5-15 MeV. Opcjonalnie rzadziej stosowana ze wzgl du na pilno radykalizacji chirurgicznej schemat na wietla 5 tygodniowych z leczeniem uzupeniaj cym chemioterapii w 1, 3, 5 tygodniu terapii zawiera dawk cakowit do 50 Gy. W chemioterapii podczas radioterapii standardowo podawany jest (5-Fluorouracyl) i Leukovorin. Radioterapia marginalnie mo e mie rwnie znaczenie w leczeniu paliatywnym. Mo e znacz co agodzi objawy zwi zane z przerzutami oraz niwelowa dyskomfort blowy wynikaj cy z rozlicznych neuropatii obwodowych, mo e ogranicza potencjalne krwawienia. [6] Chemioterapia w przypadku leczenia CRC podobnie jak w przypadku radioterapii charakteryzuje si dwoisto ci formy. Pierwsza wyst puje jako forma leczenia uzupeniaj cego i zawiera obok zabiegw chirurgicznych i radioterapii chemioterapi neoadjuwatow i adjuwantow . Drugi rodzaj chemioterapii to terapia paliatywna, stosowana u pacjentw w IV fazie choroby. W tej formie ma ona znaczenie jedynie w odniesieniu do poprawy jako ci ycia chorych na raka jelita grubego, nie warunkuje natomiast wydu enia prze ycia. W obecnym stanie wiedzy kolejne grupy badawcze NCCTG i NSABP w kolejnych badaniach rozpocz tych w latach 80 - tych udowodniy bezsprzecznie wpyw chemioterapii adjuwantowej i neoadjuwontowej na wydu enie czasu wolnego od choroby i zwi kszenie odsetka 5 letnich prze y [7] Te badania warunkuj zasadno podawania lekw, ktre same w sobie charakteryzuj si ogromn grup powika podczas wchaniania si i odlegle.O chemioterapii neoadjuwantowej, ktra praktycznie nie istnieje samoistnie i wspgra z radioterapi do obszerne jej omwienie znajduje si powy ej, przy okazji opisywania radioterapii. Mo e mie ona charakter wprowadzaj cy indukcyjny, wtrnie warunkuj c resekcyjno guza. Najwi ksze znaczenie w przebiegu penej terapii raka jelita grubego b dzie odgrywaa chemioterapia adjuwantowa.
[1] Polkowski W, Mielko J, Transabdominal transverse coloplasty pouch after low anterior resection for rectal carcinoma. Eur. J. Surg. Oncol. 2006; 32;1,18; [2] Clinical outcomes of surgical therapy study group. A comparison of laparoscopically assisted and open colectomy for colon cancer New Eng. Jur. Med. 2004; 20: 2050-205; [3] Mielko J, Polkowski W, rdoperacyjna kontrola szczelno ci zespole w chirurgii nowotworw przewodu pokarmowego. Zesz. Nauk. Wielkopol. Centrum Onkol. 2008; 5 : 1, 49; [4] Mielko J, Polkowski W,Intraoperative methylene blue enemas to test the anastomotic integrity enables selective use of protective stoma following low anterior resection for rectal carcinoma.: 15th Congress of the European Society of Surgical Oncology - ESSO 2010. Bordeaux, 15-17 September 2010; 80; [5] Bujko K, Polkowski W, Preoperative radiotherapy and local excision for radiosensitive rectal cancer: an interim analysis of prospective study. Ann. Oncol. 2008;19:1,22-23.; [6] Bujanowska- Fedak M., Czajor J, Steciwko A. Wspczesne aspekty diagnostyki i terapii jelita grubego. Terapia 2009; 9: 69-73.; [7] Wolmark N,Fisher B, Rockete H. Postoperative adjuvant chemioterapy or BCG for colon cancer: resoults from NSAPB protocolC-01. J National Cancer Institute. 1988; 1: 30-36.
NOTATKI
43
Wpyw zwi zkw energetyzuj cych na biologi komrek czowieka

Iwona Pua
Zakad Genetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
W pracy przedstawiono problem wpywu zwi zkw energetyzuj cych na biologi komrek czowieka przy postawieniu tezy, e dopalacze to zakad z umysem czyli, e zastosowanie substancji energetyzuj cych wpywaj c na procesy biochemiczne w organizmie niejako oszukuje o podniesionym stanie psychofizycznym i gotowo ci psychoruchowej. Terminologia dopalaczy zostaa zaczerpni ta z przemysu: dopalacze daj tzw. kopa, daj dopalenia, pozornej siy dla ludzkiego organizmu. Bezpo rednio nazw kojarzy si z dopalaczami samolotowymi zwi kszaj cymi ci g silnika maszyny. Dopalacze w sztuczny sposb podnosz wydolno intelektualn i fizyczn organizmu czowieka. S psychoaktywne, wyzwalaj energi , mog uzale nia . Maj pochodzenie zarwno ro linne jak i syntetyczne, sprzedawane s w postaci tabletek, skr tw oraz mieszanek zioowych. Na rynku mo na prawie w ka dym sklepie spo ywczym kupi napoje energetyzuj ce ktrych wpyw ma dziaanie pobudzaj ce i jest oparte gwnie na kofeinie i taurynie. Kofeina zawarta w napojach pobudza dziaanie mzgu, zwi ksza si przez to produkcja adrenaliny, to z kolei uruchamia zebrane rezerwy energetyczne. Organizm jest przygotowany to wzmo onego wysiku fizycznego. Tauryna wspomaga procesy utleniania zachodz ce w mi niach i szybko przygotowuje je na kolejny wysiek poprzez przyspieszon regeneracj Najbardziej szkodliwym skadnikiem dopalaczy jest syntetyk - BZP, czyli benzylopiperazyna, ktr stosowano po raz pierwszy w latach czterdziestych jako silny rodek zwalczaj cy paso yty u zwierz t. Rada Unii Europejskiej wpisaa benzylopiperazyn na list substancji psychotropowych, bo ma dziaanie podobne do amfetaminy (stanowi ok. 10% siy dziaania amfetaminy). Ju w 2005 roku Decyzja Rady 2005/387/JHA w sprawie wymiany informacji, oceny ryzyka i kontroli nowych substancji psychoaktywnych, ktre mog stanowi zagro enie dla spoecze stwa i zdrowia publicznego okre lono niebezpiecze stwa zwi zane ze stosowaniem BZP. Na podstawie doniesie klinicznych pacjentw omawia si w niniejszej Decyzji Rady 2005/387/JHA min. to, e w rd pacjentw ktrzy u ywali BZP wzrs nieznacznie poziom napadw padaczkowych. Inn bardzo szkodliw syntetyczn substancj jest JWH-018. Jest to syntetyczna wersja THC, czyli zwi zku ktry wchodzi w skad marihuany i na krtko daje pozorn si i eufori . Je eli mwimy o dopalaczach, nie nale y zapomina rwnie o innej formie dopalenia. S to leki po ktre si gaj najch tniej studenci w celu podniesienia swojej wydolno ci psychofizycznej poprzez nadu ywanie ich.
NOTATKI
44
Analiza pochodnych triterpenowych z wykorzystaniem wysokosprawnej chromatografii cienkowarstwowej

Kamila Rokicka, Magdalena Wjciak-Kosior, Ireneusz Sowa, Ryszard Kocjan
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Chod ki 4a, 20-093 Lublin
Wspczesne kierunki poszukiwa nowych lekw coraz cz ciej wracaj do surowcw ro linnych, z ktrych izolowane s pojedyncze substancje wykazuj ce aktywno farmakologiczn . W rd takich zwi zkw znajduj si kwasy triterpenowetj: kwas betulinowy, kwas oleanolowy i kwas ursolowy oraz amyryny. S one bardzo rozpowszechnione w wiecie ro lin, najcz ciej wyst puj w klasie dwuli ciennych Magnoliopsida. Obecne s we wszystkich cz ciach ro liny tj. w korzeniu, odydze, li ciach, kwiatach, owocach i nasionach w postaci wolnej i zwi zanej jako pochodne glikozydowe, glikozydoestrowe b d estrowe. Triterpeny maj zr nicowan aktywno biologiczn min. wykazuj dziaanie: przeciwnowotworowe, cytotoksyczne, apoptyczne, przeciwoksydacyjne, przeciwmutagenne, przeciwzapalne, przeciwalergiczne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, hipolipemiczne i inne. [1, 2] Du wag w badaniach nad zwi zkami czynnymi z preparatw ro linnych przykada si do mo liwo ci jak najlepszej izolacji i ulepszenia metod ich oznaczania. Analiza pochodnych triterpenowych jest bardzo trudna ze wzgl du na bardzo zbli on struktur i ma ilo grup chromoforowych co ogranicza mo liwo ich detekcji. Celem moich bada jest opracowanie i optymalizacja ukadw chromatograficznych do oznaczania kwasw triterpenowych oraz i amyryny w wybranych surowcach ro linnych z wykorzystaniem wysokosprawnej chromatografii cienkowarstwowej (HPTLC).
[1] Kohlmnzer S.: Farmakognozja. Podr cznik dla studentw farmacji. PZWL, Warszawa 1998. [2] Chouj A., Janiszowska W.: Pochodne kwasu oleanolowego i ich dziaanie farmakologiczne. Herba Pol.; 2005, 51 (1/2), 66-76.
NOTATKI
45
Wykorzystanie elu krzemionkowego modyfikowanego polianilin jako fazy stacjonarnej w technice SPE
Jan Sawicki, Andrzej Pawlikowski, I. Sowa, M. Wjciak-Kosior, R. Kocjan
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Chod ki 4a, 20-093 Lublin
R norodno problemw analitycznych wymaga u ywania coraz bardziej specyficznych i skomplikowanych faz stacjonarnych. Dla tych celw przeprowadza si wiele r nych modyfikacji obecnie stosowanych sorbentw, np. z wykorzystaniem biaek, liposomw, surfaktantw amfoterycznych [1-3]. Naszym celem byo zsyntezowanie nowej fazy stacjonarnej opartej na elu krzemionkowym modyfikowanym filmem z polianiliny, a inspiracj do podj cia bada byy prace Stejskala [4]. Polianilina (PANI) jest jednym z wa niejszych polimerw przewodz cych o najwi kszym potencjalnym zastosowaniu [5]. Posiada wiele interesuj cych wa ciwo ci t. j.: dobra przewodno elektryczna, wysoka stabilno , odporno na drastyczne warunki pH oraz odporno na wi kszo rozpuszczalnikw organicznych, jednak do tej pory nie bya stosowana jako wypenienie kolumn do chromatografii. Do otrzymania nowej fazy stacjonarnej u yty zosta el krzemionkowy 10m. Lichrosorb 60 Si. 30g tego elu zostao zmieszane z 200mL 0,2M chlorowodorku aniliny i 50mL 1M kwasu solnego. Nast pnie powoli dodawany by siarczan (VI) amonu, ktry peni rol utleniacza. Reakcja przeprowadzana bya w temperaturze 2C. Tak otrzymana faza stacjonarna po odpukaniu umieszczona zostaa w kolumienkach ekstrakcyjnych i nast pnie u yta do oczyszczania ekstraktw ro linnych z matrycy organicznej.
[1] R. Zein, E. Munaf, T. Takeuchi, T. Miwa, Fresenius J. Anal. Chem (1997) 357, 466-468 [2] W. Hu, P.R. Haddad, K. Tanaka, M. Mori, K. Tekura, K. Hasebe, M. Ohno, N. Kamo, J. Chromatogr. A 997 (2003) 237-242. [3] C. Rordin, E. Gillespie, D. Connolly, P. N. Nesterenko, B. Paull, J. Chromatogr. A, 1142 (2007) 185193 [4] J. Stejskal, I. Sapurina, Pure Appl. Chem. 77 (2005) 815-826 [5] X. Jing, L. Wang, X. Wang, Y. Geng, F. Wang, Acta Polym. Sin., 5 (2005) 655-663
NOTATKI
46
Nowa szansa terapii chorb o podo u genetycznym interferencyjne RNA

Magdalena Sawiuk, Alicja Niedojado, Lidia Kotua, Jolanta Karwat, Paulina Gil-Kulik
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Radziwiowska 11, 20-080 Lublin
Interferencja RNA to niew tpliwie jedno z najwa niejszych odkry ostatnich lat, ktre otworzyo wiele mo liwo ci zastosowa w medycynie. Przeom w dziedzinie potranskrypcyjnego wyciszania ekspresji genw nast pi w 1998 roku, gdy na amach tygodnika Nature, Fire i wsp. opublikowali wyniki swoich bada przeprowadzonych na nicieniu C. elegant. Wprowadzili oni powszechnie uznany termin RNA interferencji. Nale y nadmieni , e za swoje osi gni cia A. Fire i C. C. Mello w 2006 roku otrzymali Nagrod Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny Oczywistym celem dla terapii opartych na interferencji RNA s choroby, za ktrych powstanie odpowiadaj mutacje pojedynczego genu, jak np. fenyloketonuria, anemia sierpowata, hemofilia. Obecnie szeroko prowadzone s badania nad zastosowaniem siRNA specyficznych dla genw, stanowi cych dobrze zdefiniowany cel w terapii chorb, ktrych etiopatologia jest znana. Obszar tych bada jest bardzo szeroki i obejmuje wiele chorb wirusowych, nowotworowych, neurodegeneracyjnych, a tak e metabolicznych. Proces interferencji RNA polega na hamowaniu ekspresji genw na poziomie potranskrypcyjnym za pomoc dwuniciowych fragmentw RNA, zawieraj cych sekwencje komplementarne do sekwencji docelowego RNA. Gwn rol w tym procesie odgrywaj cz steczki o dugo ci 21-26 nukleotydw, czyli mae interferencyjne RNA (siRNA, ang. Small interfering RNA). W terapii genowej planuje si podawanie gotowych cz steczek siRNA lub stosowanie wektorw umo liwiaj cych ekspresj siRNA. Zastosowanie w praktyce lekw opartych na kwasach nukleinowych jest bardzo trudne, co dobrze ilustruje ponad dwudziestoletnia historia bada w obszarze strategii antysensowych. Wiadomo jednak, e ten sposb wyciszania genw ma ogromne znaczenie, a dokadne poznanie jego mechanizmw w przyszo ci mo e pozwoli na kontrolowanie rozwoju infekcji lub modulowanie ich przebiegu gwnie w zaka eniach wirusowych, a tak e w terapii chorb metabolicznych, nowotworowych i neurodegeneracyjnych.
[1] Kubiak K, Nawrot B. RNAi w terapii. Biotechnologia. 2009; 84: 132-151 [2] Gabryelska M, Wyszko E, Nowak S, ukiel R, Barciszeski J. Zastosowanie technologii interferencji RNA w medycynie. Neuroskop 2006; 8: 143-154 [3] Wesoowska A. Wykorzystanie maych interferuj cych RNA do hamowania ekspresji genw w komrkach ssakw zastosowanie w neurobiologii. Konferencja Nowe metody w neurobiologii. 2004; 7-12 [4] J wiak P, Lipi ska A. Zastosowanie interferencji RNA w diagnostyce i terapii niektrych chorb czowieka. Postepy Hig Med Dosw (online), 2010; 64: 504-512 [5] Kim VN. RNA interference in functional genomics and medicine. J Korean Med Sci 2003; 18: 309-18
NOTATKI
47
Wydrukowano w DMK STUDIO www.dmk.com.pl Tel. (81) 745 38 27

Książka Abstraktów

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Książka Abstraktów

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Wydrukowano w DMK STUDIO www.dmk.com.pl Tel.

Lublin 6 grudnia 2012

Ewelina Rutkowska Maciej Strzemski Rafa Urnia Artur Wnorowski

Lublin 6 grudnia 2012

Lublin 6 grudnia 2012

Badanie procesw modulacji receptora -opioidowego metodami obliczeniowymi

Lublin 6 grudnia 2012

Analiza mikro- i makroskopowa ko ci piszczelowych krlikw nowozelandzkich po implantacji kompozytu CHAP-glukan

Rola negatywnych regulatorw w transdukcji sygnaw od receptorw Toll-podobnych (TLR)

Lublin 6 grudnia 2012

Wykorzystanie terapii genowej w przyczynowym leczeniu mukowiscydozy

Lublin 6 grudnia 2012

Ortogonalna elektrochromatografia planarna ci nieniowa (OPPEC - Orthogonal Pressurized Planar Electrochromatography)

Lublin 6 grudnia 2012

Lublin 6 grudnia 2012

Lublin 6 grudnia 2012

Modyfikacje rda jonw spektrometru mas w jonizacji analitw metod elektrorozpraszania

Lublin 6 grudnia 2012

Alignment dependent study of AMPAr quantitative structureactivity relationship models

Rola szalonych receptorw w transdukcji reakcji zapalnej

Lublin 6 grudnia 2012

Lublin 6 grudnia 2012

Lublin 6 grudnia 2012

Zastosowanie elektrochromatografii planarnej ci nieniowej do separacji pochodnych aminokwasw

Lublin 6 grudnia 2012

Badania ekstraktw ro linnych i grzybowych metod wysokosprawnej elektroforezy kapilarnej

Lublin 6 grudnia 2012

Lublin 6 grudnia 2012

Clinical utility of Circulating Tumor Cells in breast cancer cases

Lublin 6 grudnia 2012

Lublin 6 grudnia 2012

Optymalizacja procesw ekstrakcji surowcw ro linnych i grzybowych

Lublin 6 grudnia 2012

Udzia agonistw receptorw Toll-podobnych w prbach terapii przewlekej biaaczki limfocytowej

Badanie wa ciwo ci antyoksydacyjnych wybranych ekstraktw ro linnych i grzybowych

Lublin 6 grudnia 2012

Znaczenie aspektw ekonomicznych leczenia trombocytopenii indukowanej heparyn

Lublin 6 grudnia 2012

Zastosowanie metody elektroporacji w nowoczesnych badaniach laboratoryjnych oraz w praktyce klinicznej

Wspczesne zasady leczenia nowotworw jelita grubego

Lublin 6 grudnia 2012

Wpyw zwi zkw energetyzuj cych na biologi komrek czowieka

Lublin 6 grudnia 2012

Analiza pochodnych triterpenowych z wykorzystaniem wysokosprawnej chromatografii cienkowarstwowej

Lublin 6 grudnia 2012

Nowa szansa terapii chorb o podo u genetycznym interferencyjne RNA

Wydrukowano w DMK STUDIO www.dmk.com.pl Tel. (81) 745 38 27

You might also like