Kopolimeryzacja styrenu z bezwodnikiem maleinowym oraz polimeryzacja emulsyjna styrenu Wymagania Cw 2 1. Oglna charakterystyka m akroczsteczek.

Masa czsteczkowa - liczbowo rednia Metody wyznaczania miareczkowanie grup koocowych ebuliometria (podwyszenie t. wrzenia) krioskopia (obnienie t. krzepnicia) osmometria gazowa MALDI-TOF metoda rozproszenia wiata chromatografia elowa

wagowo rednia

2. a) b) c) d) e) f) 3. a) liniowe

Definicje: stopieo polimeryzacji (DP degree of polimerisation) liczba zawartych w makroczsteczce powtarzajcych si jednostek podstawowych, dugod aocucha w trakcie propagacji; DP = Masa polimeru / Masa monomeru polidyspersja (PDI indeks): opisuje rozrzut wielkoci aocuchw; gdy may, may rozrzut, aocuchy zblionej dugoci; gdy duy, duy rozrzut, aocuchy o zrnicowanej wielkoci . PDI = Mw / Mn polimer: zwizek aocuchowy powstajcy wskutek polimeryzacji monomerw; oligomer poniej 10 kDa, kilkanacie-kilkadziesit monomerw; polimer powyej 10 kDa homopolimer polimer skadajcy si z tylko jednego rodzaju monomeru kopolimer polimer skadajcy si z 2 rodzajw monomerw multipolimer polimer skadajcy si z wielu rodzajw monomerw Makrostruktura i mikrostruktura polimerw. makrostruktura warstwowe trjwymiarowe cakowicie nierozpuszczalne, w wys. t. nie topi si, lecz rozkadaj drabiniaste, pdrabiniaste sabo rozpuszczalne, twarde, zwikszona odpornod na temperatur b) mikrostruktura izotaktyczna podstawniki skierowane w tym samym kierunku di taktycznod syndiotaktyczna usytuowanie cile naprzemiennie podstawnikw w dwch paszczyznach ataktycznod brak regularnoci w uoeniu podstawnikw

rozgazione bardziej amorficzne, nisza t. piknienia i zeszklenia, bardziej elastyczne

4. 5.

Metody otrzymywania polimerw o okrelonej mikrostrukturze. Rekcje polimeryzacji aocuchowe i stopniowe - mechanizmy reakcji i przykady otrzymywanych w ten sposb polimerw. Mechanizm reakcji typowa w sensie kinetycznym, czsteczka polimeru powstaje w kilku etapach: 1. start aocucha, 2. dua liczba szybkich reakcji przyczania monomerw, 3. reakcja zakooczenia mechanizm: rodnikowy, anionowy, kationowy, koordynacyjne tylko jeden typ reakcji reakcja wzrostu, duo wolniejsza ni w polimeryzacji aocuchowej; brak rnicy midzy startem, wzrostem i zakooczeniem mechanizm jonowy (kationowy lub anionowy) Przykady polimerw polietylen polipropylen polistyren poliizopren polichlorek winylu polikondensacje poliester poliwglan poliamid ywica epoksydowa

Polimeryzacja aocuchowa

Stopniowa

poliaddycje poliuretan polimocznik

6. 7.

Sieciowanie polimerw - mechanizm tworzenia sieci i przykady. Polimeryzacja wolnorodnikowa: definicja rodnika, mechanizm reakcji, rwnania kinetyc zne dla etapw polimeryzacji. Przykady monomerw, ktre nie polimeryzuj rodnikowo. Inicjatory i inhibitory polimeryzacji rodnikowej. Oglna charakterystyka podstawowych metod prowadzenia polimeryzacji: w roztworze, w masie, suspensyjnej i w emulsji. Wad y i zalety kade j z metod. Wpyw metody polimeryzacji na w asnoci otrzymywanych polimerw. Wasnoci produktu wysoka masa cz., wysoka czystod niska masa cz. duy ciar czsteczkowy, atwa do konfekcjonowania Procedura polimeryzacja tylko w monomerze z inicjatorem i ew. dodatkami nierozp. monomer jest dyspergowany do maych

8.

1. 2. 3.

Polimeryzacja w masie w roztworze suspensyjna (perekowa)

postad PCW, polistyren, polimetakrylany, teflon 4. w emulsji polimerowe emulsje przeznaczone na kleje, farby emulsyjne, rodki impregnujce,

kropelek zaw. inicjator; koloidy ochronne zapobiegaj sklejaniu pereek zalety: bezproblemowe odprowadzanie ciepa emulgowanie monomeru w wodnej emulsji

9. Podstawy analizy ilociowej - alkacymetria. 10. Technika pracy z rozpuszczalnikam i organicznymi i kwasami m ineralnym i, zasady bezpiecznej obsugi urzdzeo prniowych. 2+3+4. Szczegowe wiadomoci na temat polimeryzacji emulsyjnej oraz perekowej. Przykady zastosow ania polimeryzacji emulsyjne j i suspensyjnej w przemyle; monomery polimeryzowane metod emulsyjn i suspensyjna.Wasnoci i zastosow anie produktw polimeryzacji emulsyjnej i suspensyjnej. Rodnikowa polimeryzacja aocuchowa perekowa (suspensyjna) Mechanizm nierozpuszczalny w wodzie monomer jest dyspergowany przez mieszanie do maych kropelek zawierajcych rozp. inicjator, nierozpuszczalny w wodzie; stosuje si koloidy ochronne zapobiegajce sklejaniu si pereek; wielkod pereek regulowana jest intensywnoci mieszania i steniem koloidu ochronnego przykady polimerw, waciwoci, zastosowania duy ciar czsteczkowy, atwa do konfekcjonowania postad PCW, polistyren, polimetakrylany, teflon, usieciowane kopolimery styrenu i dwuwinylobenzenu styropian w styrenie przed polimeryzacj rozpuszczamy lekki wglowodr (pentan, heksan) spienienie polimeru otrzymywanie Pol. emulsji z przeznaczeniem na kleje, farby, rodki impregnujce; w przemyle: produkcja synt. kauczukw, PCW, polistyrenu, polioctanu winylu, poliestrw akrylowych, kopolimeru etylenu z octanem winylu

1.

2.

emulsyjna

emulgowanie monomeru w wodnej emulsji ; do wodnego r-ru emulgatora wprowadza si nierozp. w wodzie monomer ; po dodaniu inicjatora rozpoczyna si polimeryzacja, przebieg wewntrz miceli, do ktrych monomery dyfunduj w procesie dyfuzji

5. Polistyren - w asnoci i zastosowanie. podstawa wielu tworzyw sztucznych oznaczanych jako PS; moe byd bezbarwny, przezroczysty lub barwiony na rne kolory; zaleta w stosunku do PET i PP: nisza temperatura miknicia i mniejsza lepkod, dziki czemu atwiej z niego otrzymad mae obiekty o zoonych ksztatach; produkcja sztucznej biuterii, szczoteczek do zbw, pudeek do pyt CD, elementw zabawek; styropian spieniony polistyren Mniejsza odpornod chemiczna ni PET dlatego raczej nie stosuje si go do pakowania ywnoci.

Literatura Podrcznik do Dwiczeo z technologii chemicznej - pr. zbiorowa pod redakcj T. Kasprzyckiej -Guttman Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996. Chemia polimerw (tom I-III), praca zbiorowa pod redakcj Z. Floriaoczyka i S. Penczka, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1997. Pielichowski J., Puszyoski A., Technologia tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa 1992 i wydania nastpne. Dwiczenia z technologii chemicznej, praca zbiorowa pod red. E. Brzezioskiej-Timofiejuk, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1986. 1) Przedstawid polimeryzacj w masie i w roztworze. Podad wady i zalety obu Polimeryzacja w masie Polimeryzacja w roztworze przebiega w nierozcieoczonym monomerze, w obecnoci - w fazie jednorodnej lub niejednorodnej inicjatorw i ew. dodatkw; Pol. homogenna: polistyren, - su najczciej jako: laki ery, kleje, rodki impregnacyjne polietylen, polioctan winylu, polimetakrylan metylu Pol. heterogenna: polichlorek winylu (tworzcy si polimer wypada z monomeru) zalety wady zalety wady powstaj polimery o duej - trudne odprowadzanie ciepa proste oddzielanie niszy ciar czsteczkowy masie cz. i wysokiej czystoci reakcji rozpuszczalnika od polimeru otrzymywanego polimeru (filtracja i suszenie), jeli polimer wytrca si z roztworu 2) Do czego suy aceton a do czego metanol w tym dwiczeniu Aceton przygotowujemy w nim roztwory styreny, bezwodnika maleinowego i nadtlenku benzoilu; jeli mieszanina reakcyjna po 2h polimery zacji jest gsta, dodajemy jeszcze acetonu Metanol wytrca powstay kopolimer z roztworu 8. Jakie substancje organiczne mog byd inicjatorami reakcji wolnorodnikowych? Napisz wzory co najmniej dwch inicjatorw org anicznych. - nadtlenek benzoilu - AIBN (dwunitryl kwasu alfa,alfa-azodiizomasowego) 4) Opisad polimeryzacj rodnikow na podstawie chlorku winylu rozerwanie wizania podwjnego C=C w monomerze powikszenie aocucha polimeryzacja jest egzotermiczna

5) Narysowad kopolimer ktry powst anie z poczenia styrenu i bezwodnika m aleinowego

SMA kopolimer styrenu i bezwodnika maleinowego Kopolimery SMA otrzy muje si cig metod polimeryzacji w masie w obecnoci rozpuszczalnika lub w procesie blo kowo-suspensyjnym. Otrzy mane kopolimery charakteryzu j si bard zo dobra pynnoci podczas przetwrstwa i zwikszon odpornoci ciepln do temp.131C. S dobrze rozpuszczalne w ro zpuszczalnikach polarnych, takich jak aceton, metanol i octan etylu, a niero zpuszczalne w ro zpuszczaln ikach n iepolarnych. Kopol imery SM A maj lepsz udarno i wiksza sztywno ni polistyren. Kopolimer SMA nadaj si do bezporedniego kontaktu z y wnoci i s stosowane do wyrobu opakowa do potraw gorcych, pieczyw a, oleju, produktw mlecznych lub octu. Stosuje si je rwn ie do wyrobu grzejn ik w mikrofalowych, szyb kontrolnych w pralkach automatycznych, wyrobw spienionych do produkcji rnych czci samochodowych.

6) Po co si miareczkuje w tym dwiczeniu? Przedstaw id reakcje obliczenie zawartoci bezwodnika maleinowego (w % wagowych i molowych) w kopolimerze na podstawie objtoci NaOH i HCl zuytych w miareczkowaniu. Prbki wysuszonego kopolimery rozpuszcza si w erlenmajerce w 0,5M NaOH. Zakada si, e cay bezwodnik uleg hydrolizie do k wasu podczas ogrzewania w NaOH. Ostudzony roztwr miareczkuje si 0,5M kwasem solnym wobec fenoloftaleiny.

Dw. 5 (wtor ek) 1. Napisz wzory strukturalne polistyrenu

nadtlenku benzoilu

bezwodnika maleinowego.

2. W czasie reakcji 50 g substancji A (o masie czsteczkowej 100g/mol) z wodorotlenkiem sodu uzyskano 12 g subst ancji B (o masie czsteczkowej 50g/mol). Jaka jest wydajnod, je li rwnanie reakcji jest nastpujce: A + NaOH --> B? nA = m/M = 50/100 = 0,5 mol nB = m/M = 12/50 = 0,24 mol Wydajnod = 0,24 / 0,5 = 0,48 = 48% 4. Narysuj laboratoryjny zestaw do filtracji pod zmniejszonym cinieniem i nazwij elementy. 7. Co oznacza termin polimer izot aktyczny? W jaki sposb mona taki polimer uzyskad? Polimer izotaktyczny posiada wszystkie podstawniki skierowane w tym samym kierunku. Taktycznod zaley od stosunku staych szybkoci reakcji wzrostu aocucha. Dla izotaktycznego : Kws / Kwi = 0 9. Na czym polega proces wulkanizacji kauczuku? Wulkanizacja polega na ogrzewaniu kauczuku z siark nastpuje sieciowanie siark, powstajce mostki dwusiarczkowe pomidzy aocuchami sprawiaj, e materia moe wracad do poprzedniego ksztatu po rozcigniciu./