Badanie ukadu krenia u dzieci

Ocena niewydolnoci krenia u dzieci

U dzieci starszych w oparciu o kryteria NYHA (New York Heart Association). Ocena tolerancji wysiku, dusznoci, blw w klatce piersiowej, zaburze rytmu w trakcie wykonywania rnych czynnoci (spacer, wchodzenie po schodach, bieg).

Grupa czynnociowa wg NYHA

I. Zwyke codzienne wysiki fizyczne nie powoduj uczucia dusznoci, zmczenia, bicia serca II. Niewielkie ograniczenie aktywnoci fizycznej, umiarkowany wysiek powoduje objawy NK III. Znaczne ograniczenie aktywnoci fizycznej, niewielki wysiek wywouje objawy NK IV. Objawy w spoczynku, nawet nieznaczny wysiek znamiennie je nasila

Ocena niewydolnoci krenia u niemowlt

Dane

z wywiadu, obserwacja i badanie dziecka Skala Rossa

Skala Rossa
Parametry 0 Karmienie Ilo ml Czas (min.) Oddechy Czsto Tor oddychania Rytm serca Czsto/min. Trzeci ton Wtroba (cm) Perfuzja obw. >100 <40 <50 prawidowy Liczba punktw 1 70-100 >40 50-60 nieprawidowy
2

<70

>60 -

<160 nie wystpuje <2 prawidowa

160-170 wystpuje 2-3 nieprawidowa

>170 >3 -

Skala Rossa
0-2 pkt- dziecko wydolne kreniowo; 3-6 pkt- objawy pocztkowe; 7-9 pkt- miernie nasilona niewydolno krenia; 10-12 pkt- cika niewydolno krenia;

Objawy niewydolnoci krenia u dzieci- niespecyficzne

Rozdranienie dziecka, trudnoci w karmieniu, brak przyrostu masy ciaa; Nadmierne pocenie si gowy i twarzy (rzadko); Sabo wyczuwalne ttno, niskie cinienie ttnicze; Marmurkowate zabarwienie skry, blado powok;

Objawy niewydolnoci krenia u dzieci- niespecyficzne

Ochodzone koczyny w nastpstwie obwodowego skurczu naczy ttniczych; Skpomocz spowodowany zmniejszeniem rzutu serca; Tachykardia, rytm cwaowy, nadmierne ttnienie okolicy przedsercowej, niekiedy guche tony serca.

Objawy niewydolnoci lewokomorowej

Zastj w kreniu maym lub obrzk puc (kaszel, przyspieszony i pogbiony oddech, wciganie przestrzeni midzyebrowych, trzeszczenia i rzenia nad polami pucnymi); Ttno naprzemienne.

Objawy niewydolnoci prawokomorowej

Powikszenie wtroby; Obrzki obwodowe (nie zawsze wystpujce u noworodka); Przesiki do jam ciaa; Podwyszone cinienie w yach szyjnych.

Ogldanie

Zabarwienie skry i bon luzowych Sinica centralna/obwodowa Blado Zacenie Kolor kawy z mlekiem Zlogi cholesterolu pod postaci ksantomatozy

Ogldanie:

Sinica centralna - Widoczna na wargach , jzyku, bonach luzowych jamy ustnej. Take na skrze i paznokciach. Blado badanie spojwek taczka niedotlenienie komrki wtrobowej, zastj krwi w wtrobie. Rumie mitralny wynika ze zwenia piercienia zastawki mitralnej.

Endocarditis

Guzki Oslera

Bolesne, do twarde, ywo czerwone Na opuszkach i bocznych krawdziach palcw rk i stp

Endocarditis wylewy podspojwkowe

Endocarditis

Objaw Janewaya
Niebolesne plamy krwotoczne na doniach i podeszwach

Kolor kawa z mlekiem

Charakterystyczne zabarwienie skry dla dzieci z zapaleniem wsierdzia. Wylewy pod paznokciami.

Hipercholesterolemia

Kpki te powiek (Xanthelasmae) Obwdka rogwki taki (xanthomae)

Trudnoci w oddychaniu

W niewydolnoci krenia moe wystpi tachypnoe, wzmoony wysiek oddechowy, wheezing(wist wydechowy), kaszel.

Obrzki hydrostatyczne

Obrzki obwodowe

Obrzki hydrostatyczne

Okolica krzyowoldwiowa

Obrzki hydrostatyczne

Grzbiety stp i doni u niemowlt

Przesiki do jam ciaa

Ascites

Objaw kucania
sinicze wady serca z ograniczonym napywem do puc

Napady anoksemiczne

Palce paeczkowate

Objaw przewlekego niedotlenienia

Paznokcie - szkieka zegarkowe

Zaburzenia rozwoju fizycznego

Przewleka niewydolno krenia wpywa na niedobr masy ciaa i wzrostu z powodu niedotlenienia

Opnienie rozwoju psychoruchowego

Sinicze wady serca mog upoledza rozwj psychomotoryczny

Zakaenia ukadu oddechowego

Cechy dysmorficzne

Niektre zespoy genetyczne s zwizane z wiekszym ryzykiem wady serca Zesp Downa wsplny kana przedsionkowokomorowy u 50% dzieci

Zesp Marfana

Wada zastawki aortalnej i ttniak aorty

Tocze trzewny u matki

Wrodzony blok serca

Okolica przedsercowa

Garb sercowy nadmierne uwypuklenie okolicy przedsercowej w wadach serca

Uderzenie koniuszkowe
Skurczowe

wychylenie lewej komory ku przodowi wraz z rotacj koniuszka w wyniku odbicia wywoanego oporem wyrzucania.

Uderzenie koniuszkowe umiejscowienie

Przemieszczenie w lewo powikszenie prawej komory Przemieszczenie w lewo i ku doowi powikszenie lewej komory Przemieszczenie w stron chorego puca (zrosty opucnowe, zmiany wkniste) Przemieszczenie w stron przeciwn (pyn w jamie opucnowej lub odma)

Uderzenie koniuszkowe umiejscowienie

Przemieszczenie w lewo i ku doowi powikszenie lewej komory

Uderzenie koniuszkowe umiejscowienie

Przemieszczenie w lewo powikszenie prawej komory

Uderzenie koniuszkowe umiejscowienie

Przemieszczenie w lewo pyn, powietrze w prawej jamie opucnowej lub hipoplazja, wknienie lewego puca

Uderzenie koniuszkowe umiejscowienie

Dekstropozycja Przemieszczenie w prawo pyn, powietrze w lewej jamie opucnowej lub hipoplazja, wknienie puca prawego

Uderzenie koniuszkowe umiejscowienie

W dekstrokardii widoczne i wyczuwalne po prawej stronie klatki piersiowej

Uderzenie koniuszkowe rozlego

Wyranie rozlane koncentryczny przerost lewej komory Niemacalne gruba warstwa powok skrnych, znieksztacenie klatki piersiowej, rozedma puc

Uderzenie koniuszkowe rozlego

Niewidoczne i niemacalne u dziecka z napadem astmy oskrzelowej

Uderzenie koniuszkowe rozlego

Sabo widoczne i wyczuwalne przy znacznym rozwoju tkanki miniowej i otyoci

Uderzenie koniuszkowe sia i amplituda

Wzmoona przerost lewej komory

Gdy jest znacznie przesunite w lewo i ku doowi, rozlane, silne i unoszce = uderzenie lewokomorowe

Okolica przedsercowa

Ttnienie norma u ludzi modych z pask klatk piersiow i kreniem hiperkinetycznym Unoszenie prawokomorowe przerost i przecienie prawej komory

Okolica naczyniowa

Ttnienie w II prawym midzyebrzu wady aorty Ttnienie w II lewym midzyebrzu norma u ludzi modych ze szczup klatk piersiow znacznie wzmoone w nadcinieniu pucnym i wadach pnia pucnego

Okolica naczyniowa

Ttnienie w I lub II midzyebrzu po stronie prawej moe wystpi u dzieci z zespoem Marfana i ttniakiem aorty

Drenia

Badamy okolic nasady palcw Odpowiadaj gonym tonom (zamknicie lub otwieranie zastawek)

Mruki

Drenia odpowiadajce szmerom W obu typach dre okrelamy ich lokalizacj oraz umiejscowienie w cyklu pracy serca

Opukiwanie
Suy do:

Oceny wielkoci serca Pomaga w ocenie obecnoci pynu w osierdziu Oceny anatomii topograficznej serca

Nieprawidowe pooenie serca

Ektopia: serce znajduje si na zewntrz klatki piersiowej przez szczelin w mostku Dekstrokardia: prawostronne pooenie serca z jego lustrzanym odbiciem, czsto wspistnieje z situs inversus

Ektopia wada letalna

Nieprawidowe pooenie serca

Dekstropozycja: prawostronne pooenie serca o prawidowej sylwetce, najczciej na skutek zmian w klatce piersiowej; Dekstrowersja: obrt wok osi dugiej w prawo.

Nieprawidowa wielko serca

Kardiomegalia = due serce

Powikszenie sylwetki serca na skutek chorb ukadu krenia. Powikszenie sylwetki serca w zespole wysikowego zapalenia osierdzia.

Osuchiwanie

Czsto rytmu serca Bradykardia: wolniejsza od normy dla wieku Tachykardia: szybsza od normy dla wieku,

Czstoskurcze

Arytmia: niemiarowa czynno serca

Ekstrasystoliczna Oddechowa Zupena (migotanie przedsionkw)

Tony serca-osabienie

Przyczyny pozasercowe:
Wzrost

gruboci przedniej sciany klatki piersiowej Oddalenie serca od przedniej sciany klatki piersiowej w wadach koca (skolioza, klatka kurza) Pyn w worku osierdziowym Obrzk luzowaty Rozedma puc

Tony serca - osabienie

Skolioza Kurza klatka piersiowa

Tony serca-osabienie

Przyczyny sercowe:
Niewydolno Wady

krenia

serca

Tony serca- wzrost gonoci

Z

przyczyn pozasercowych:

Stwardnienie

tkanki pucnej Szewska klatka piersiowa Blizny po sternotomii

Z

przyczyn sercowych:
minia sercowego

Przerost

Tony serca- wzrost gonoci

Szewska klatka piersiowa Blizna po sternotomii

Szmery serca-skurczowe

Wysuchiwane w fazie skurczu tzn. syszalne w okresie po I tonie serca i przed drugim. wczesnoskurczowe (protosystoliczne) rdskurczowe (mezosystoliczne) pnoskurczowe (telesystoliczne) pansystoliczne (holosystoliczne) czyli obejmujce cay okres skurczu

Szmery serca

Szmery rozkurczowe-syszalne po II tonie serca Szmery cige lub skurczowo rozkurczowe syszalne przez cay cykl pracy serca. Szmery rozkurczowe dzieli si na wczesno (protodiastoliczne) rd (mezodiastoliczne) pnorozkurczowe (telediastoliczne) pandiastoliczne (holodiastoliczne).

Gono szmerw skala Levinea

Stopie 1- szmer bardzo cichy; Stopie 2- szmer cichy; Stopie 3- szmer redniogony; Stopie 4- szmer gony, zwykle towarzyszy mu koci mruk; Stopie 5- szmer bardzo gony z nasilonym dreniem; Stopie 6- szmer bardzo gony, syszalny bez suchawek.

Szmery serca-podzia etiologiczny

czynnociowe - wywoywane przyczynami pozasercowymi najczciej oglnoustrojowymi, ktre wpywaj na serce i ukad krenia (gorczka, niedokrwisto) niewinne lub przygodne wysuchiwane nad sercem bez uchwytnej choroby lub wady serca organiczne przyczyn s wrodzone lub nabyte wady ukadu sercowonaczyniowego.

Szmery niewinne-cechy

U dzieci ze zdrowym anatomicznie sercem, pojawiaj si i ustpuj samoistnie; Czsto wystpowania od kilku do kilkudziesiciu procent w zalenoci od wieku i populacji; Gono od 1 do 3 stopni w skali Levina Gono zmienia si pod wpywem pozycji ciaa, tachykardii, gorczki i.t.p.

Szmery niewinne-cechy

S z reguy szmerami rdskurczowymi (wyjtek szmer buczenia ylnego); Maj charakter muzyczny; Trwaj krtko, nie maj zwizku z tonami serca.

Szmery niewinne

Szmer klasyczny Szmer wyrzutowy ttnicy pucnej Szmer buczenia ylnego Szmer brzczcej struny Stilla Szmer wyrzutowy LV Szmer sercowo-pucny Szmer cyrkulacyjny Szmer piszczcej lalki

Szmer klasyczny

Najczciej obecny midzy 3 a 7 r..; Najlepiej syszalny midzy koniuszkiem i lewym brzegiem mostka; Pojawia si w czasie wyrzutu, ma charakter muzyczny Jest krtki, o gonoci 1-3 w skali Levina; Promieniuje 3-10 cm od p.max., nigdy do naczy szyjnych, pachy czy plecw; Efekt skurczowego drgania ciany komr i duych naczy lub wzgldnej stenozy zastawek p-k.

Szmer wyrzutowy ttnicy pucnej

Czsty u szczupych, dojrzewajcych dziewczt; Najlepiej syszalny nad II lewym m.; Wczesno lub rdskurczowy, o gonoci 1-3 w skali Levina; Nie towarzyszy mu mruk, nie promieniuje do plecw, nie jest skojarzony ze sztywno rozdwojonym II tonem; Produkowany przez turbulentny przepyw krwi przez prawidowe ujcie pucne w skurczu.

Szmer buczenia ylnego

Najczciej obecny midzy 2 a 6 r..; Szmer cigy, rzadziej skurczowy lub rozkurczowy, o gonoci 1-3 w skali Levina; Najgoniejszy nad prawostronnymi naczyniami szyjnymi i prawym obojczykiem, rzadziej po stronie lewej; Skrcenie gowy do boku powoduje ciszenie lub zanik szmeru (rnicowanie ze szmerem PDA lub stenozy pucnej); Nasila si we wdechu i pozycji siedzcej; Wywoany uciskiem y szyjnych przez obojczyk.

Szmer brzczcej struny Stilla

Produkowany przez wibracje skurczowe nici cignistej wstawiajcej si w drog wypywu krwi z lewej komory. Najlepiej syszalny w okolicy syszalnoci szmeru klasycznego. Ma wysok czstotliwo.

Szmer sercowo-pucny

Najczciej syszalny nad granic sercowo-pucn, zaraz po obudzeniu si dziecka.

Szmer wyrzutowy lewej komory

Podobny do szmeru wyrzutowego ttnicy pucnej. Syszalny nad polem zastawki aortalnej.

Szmer piszczcej lalki

U dziewczynek w wieku szkolnym. Syszalny w okolicy koniuszka serca. Gono 5-6 stopni w skali Levinea. Mechanizm nieznany.

Szmer cyrkulacyjny

Szmer skurczowy syszalny nad caym sercem, o bardzo maej gonoci.

Ttno obwodowe

Falisty ruch ttnic zaleny od czynnoci serca i elastycznoci ich ciany. Oceniamy: czsto, wypenienie, napicie, chybko, miarowo, symetri na ttnicach jednoimiennych, obecno ttna na ttnicach udowych i grzbietowych stopy.

Ttno obwodowe
Oceniamy je na: - Ttnicy szyjnej wsplnej (lub zewntrznej), - Ttnicy ramiennej (u dziecka), - Ttnicy promieniowej, - Ttnicy biodrowej zewntrznej/udowej, - Ttnicy podkolanowej, - Ttnicy grzbietowej stopy;

Czsto ttna

Bradykardia (zwolnienie) Tachykardia (przyspieszenie) wiek dziecka do 1 m-ca do 6 m-ca 6-12 m-cy 2-6 lat 7-10 lat 11-14 lat czynno serca/min. 100-180 100-140 100-120 90-110 80-100 70-90

Wypenienie ttna

Due (dobrze wypenione, wysokie, podnoszace); Mae (sabo wypenione i wyczuwalne, nitkowate); Dziwaczne (zanika we wdechu, narasta w wydechu); Naprzemienne (naprzemiennie wypeniona fala ttna).

Napicie ttna

Twarde (silnie napite, take w rozkurczu); Mikkie (sabo napite, take w skurczu).

Chybko ttna

Chybkie (szybkie narastanie i opadanie fali ttna); Leniwe (wolne narastanie i opadanie fali ttna).

Miarowo ttna

Niemiarowo oddechowa (przyspieszenie ttna podczas wdechu a zwolnienie w czasie wydechu); Niemiarowo ekstrasystoliczna; Niemiarowo zupena.

Cinienie ttnicze krwi

Cinienie skurczowe i rozkurczowe; Amplituda cinienia; Cinienie na ttnicach jednoimiennych; Cinienie ttnicze na koczynach dolnych. Interpretacja pomiarw w oparciu o siatki centylowe wartoci cinienia ttniczego w zalenoci od pci, wzrostu i wieku dziecka.

rednie wartoci RR u dzieci

wiek dziecka w latach 0-1 1-3 3-6 6-9 9-12 13-15 RR mmHg 90/60 95/65 100/65 105/65 110/70 120/80

Fizjologiczne zjawiska w ukadzie krenia u dzieci

Niewinne niemiarowoci rytmu serca; Obecno 3-4 tonw na kad ewolucj serca, tony dodatkowe i rozszczepienia tonw podstawowych; Obecno szmerw niewinnych.

Cechy krenia podowego

Krenie podowe nie jest samodzielne, cile zaley od ukadu krenia u matki. Opr naczyniowy oyska jest bardzo may. Wewntrz- i zewntrzsercowe poczenia (otwr owalny, przewd ttniczy) stanowi drog przepywu krwi z prawa na lewo. Obcienie nastpcze RV jest wiksze ni LV (opr pucny jest wikszy od systemowego). Przepyw pucny stanowi cz objetoci wyrzutowej RV.