Avuk atlk K ariyeri zerine Dnceler II*

Av. amil DEMR**

* Yazarn, Avukatlk Kariyeri zerine DncelerI balkl makalesi Ankara Barosu Dergisi, 2009/3 s 61-69da yaynlanmtr ** Ankara Barosu

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

A. EYTANIN AVUKATI VAR MI?

e yapp edip kimsenin bulamad hukuki boluklar bulan, kar tarafn hatalarn, zaaflarn affetmeyen, mvekkili iin btn eytani imknlar kullanan avukatlar Onlara erimek de hi yle kolay deildir Hatr saylr bir paray gzden karmak gerekir Bazen para bile yetmez, onlar yalnzca yllardr altklar zel mvekkillerine hizmet ederler Bu avukatlar ktlkte ve gaddarlkta mvekkillerini aratmazlar, hatta onlardan bile kt olup, mvekkillerine zalimce fikirler verirler Neredeyse mvekkilleriyle btnleen bu avukatlar, kt adamlarn mimiklerini, giyimlerini, konuma tarzlarn aynen yanstrlar Onlarn silah tamas gerekmez Tek gereken avukatn sert bir bakdr O an hasmn bileti kesilmi, hakknda onu alt edecek planlar uygulamaya gemitir bile Nedense bu avukatlarn aileleri hi ekrana gelmez Kimseyi sevmezler, sadece kar tarafn hezimetine glerler Uzun siyah limuzinlere binerler, ellerinden wiskey barda dmez En yksek binalarda, iinde bilardo masas olan ofisleri vardr Her yerde saysz avukatlar, sekreterler koturmaktadr Geceleri ofisin klar hi snmeyip devaml hinlik dnlp hasmlarn nasl alt edilecei hesaplanr Bir de iyi avukatlar vardr Bunlar idealist insanlardr Pek para kazanmasalar da olur Orta halli ve fakir vatandalarn ilerine bakarlar Neredeyse btn hayr kurumlarnn yesidirler Yemez imez gsterilere, toplantlara katlrlar En n saflarda yer alp polisle atrlar Ofisleri darma danktr Sekreterleri 60 l yalarna gelmi yal bir teyzedir Avukat brosunda ya bo bo oturur ya da gelen faturalarn can skntsyla volta atar in garip taraf bu avukatn bir de ailesi, ei, okul parasn demek zorunda olduu ocuklar vardr Bu avukat sokakta yrrken grd zc manzaralardan etkilenip ilenir Yardm severliin hibir trlsnden ekinmez Devaml eytann avukatlarnn markaj altndadr Rvet teklif edilir, aalanr, hor grlr, tehdit edilir Ama o idealisttir, hi bir baskya boyun emez, ne pahasna olursa olsun mvekkilini bu kt adamlara kar savunur Eski arabas tam da mahkeme yolunda durumaya giderken arzalanr Duruma baarl getiyse kt adamlar, iyi avukatn arabasn siyah arazi aralaryla yolun kenarna itmeye allar Zor geen gnn ardndan evine gelen iyi avukatn bu kez de eiyle ba derttedir ocuklar da bir o kadar yorucudur Ama o hala iyidir Ktler kt avukatlarla, iyiler iyi avukatlarla belirirler Yani her halkarda mvekkille avukatlarn mizalar zdetir Ktler hep zengindir ve iyi avukatlar vardr El birlii yapp bir ekilde zayf taraf filmin %80 ine kadar yenerler Amerikan film sektrnn hayal gleriyle snrlar zorlayan senaristleri, ABDli avukatlarn kendi toplumlarndaki taktiri hak eden etkinlii, avukatlarn rollerinin kimi zaman abartlarak filmlere konu edilmesine neden olabiliyor

2011/ 4 Ankara Barosu Dergisi

335

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

ocukluundan beri byle senaryolarn rn filmleri izleyerek yetitiimiz sralarda hukuk rencisi veya stajyer avukatlar olarak hep ikilemdeyizdir ok paray seip ktlerin avukat olup, adna profesyonellik mi diyeceiz? Yoksa iyilerin avukat olup, orta halli ya da zor bir hayat m tercih edeceiz? Gerek i hayatna baladmzda, bizim avukatlmzn hi de filmlerdeki gibi olmadn anlamamz bazen uzun yllar alabilir ounlukla ikinci grupta yani evi, ailesi olan iyi avukatlarzdr ve iyi insanlarn tarafndayzdr A kalacamz bilsek ktleri savunmayz Kty brakn mvekkil adayyla siyasi fikrimiz uyumuyorsa yzne bakmayz evremizdekiler, akrabalarmz ne der? Admz kt adamlarla birlikte gemesin diye byk zen gsteririz Ama bir i aldmzda ne olur? O artk bizim kendi davamzdr Davayla uyur onunla uyanrz Kar tarafla mesafenin korunmas gerekir nceden tannsa bile artk sert sert bakmak ya da suratsz olmak gerekir nk avukatl kendi kendimize ve biraz da filmlerden renmiizdir Seyrederek bydmz filmlerin senaryolardaki iyinin ve ktnn avukatlar arpkl mesleimize yansmtr Davran bocalamalar, para kazanma istei ile mvekkilin iini gereksiz sahiplenme gel gitleri arasnda kararsz bir avukatlk trdr bizimki eytann avukat olarak anlan, senaryolara konu olmu olsa da gerek bir avukat olan Jacques Vergesin[1] -suluyu toplumun rn olarak grp toplumun rnn, onu yaratan toplum artlaryla savunduunu belirtenkopu savunmas oumuz bilmeyiz Bu kadar nl suluyu savunduu iin onu knarz nk o bizim hi olmay istemeyeceimiz (!) kt taraftadr Bir yandan da acaba ne kadar para kazand diye merak ederiz Ama bu 87 yana basm avukat, mvekkillerimi henz sululuklar ispat edilmedii iin savunuyorum diyor ve amamaya hep zen gsterdii, krmz izgisi ni yle ifade ediyor: mvekkilim ile zdelememek Peki imdi syleyin, eytann avukat lakabyla tannan Jacques Verges de deilse, eytann avukat diye bir ey var mdr? Peki ya iyilerin ya da ktlerin avukat? yle ya nereden kt bu eytann avukat benzetmesi nsanlarn avukatlarla eytan yan yana anmalarnn belirli bir nedeni var m?Kadir inasbu durumu kk bir hikye ile anlatyor kitabnda Ona gre Tanr dnyay yarattnda, kendisine avukatlk grevi den kulu, geri kalan tm insanlar mvekkil aday olarak grm ve hemen kendisine bir bro am lk iini o kadar byk bir heyecanla beklemi ki kendisine gelen ilk davann sahibinineytanolduunu fark edememi ve eytann avukat olmu Bu duruma gcenen Tanr, avukatlar lanetleyerek onlar sanat, edebiyat ve mzikten mahrum etmi Temyiz mercii olmadndan karar kesinlemi[2]
[1] [2] Ayrntl biyografi iin bkz http://enwikipediaorg/wiki/Jacques_Verg%C3%A8s inas, Kadir: Avukat Olacakt Muhterem, eytann avukatlar, stanbul 2005, 3 b, s 69

336

Ankara Barosu Dergisi 2011/ 4

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

Haluk nancya gre ise eytann avukat benzetmesinin ortaya kmasnn gerek nedeni u hikayeye dayanyor: Papalk, bir kiiyi azizlik payesine ykseltirken toplanan dini meclise bir avukat arrm Bunun nedeni; aziz ilan edilecek bir kii aleyhine sylenebilecek bir sz varsa, yani eytan gemite o kiiyi kandrmsa byle bir durumda doal olarak aziz ilan edilmeyecektir- bunu ancak bir avukatn bulup karabileceidir! Yani bir kiiyi aziz ilan etmeden nce o kii hakknda sylenebilecek her eyin eytann Avukat tarafndan bulunulmas mecliste tartlmas istenirmi Dini meclis bile gerei avukat vastasyla aryor!!![3]

B. AVUKATLIK KARYER KONUSUNDA KAYNAK FAKRYZ

Meslek ustalarnn dedii gibi ou avukat kariyerindeki geliimini deneme yanlma yoluyla salamakta Avukatlar ou zaman kendisi dnda gelien olay ve tercihlere uyarak mesleki ynlerini belirlemekte, meslekteki uzmanlamasn ve bilgi birikimini kendisine gelen dava ve iler belirlemektedir Bunun yannda yine deneme yanlma veya gzlem yoluyla gelitirilen tavr ve yaklamlarla, kendi evresinden alabilecei ve duyduklar rneklerle mesleklerini yrtmekteler Baarlaryla nlenmi avukatlarn brolar, alanlar, giyimleri, konuma tarzlar kulaktan kulaa aktarlarak bazen zerinde pek dnlmeden ablon gibi hayatlara uygulanmakta ve bundan sonular umulmaktadr Meslek ustalarnn avukatlk kariyeri ile ilgili kazanmlar herhangi bir yayna konu edilmediinden meslei brakmalar ile birlikte ulalamaz hale gelmektedir Ne yazk ki avukatlar deneyimlerini ve anlarn yazma ve gelecek nesillere aktarma alkanlna sahip deiller Bu durumun btn dnya lkelerinde de byle olduunu dnmemek gerekir Amazoncom kitaplar arasnda lawyer career aramas sonucunda 6742 eserin listeleniyor olmas konu hakknda kaynak fakiri olduumuzun en ak gstergesidir Av Ali Haydar zkent tarafndan yazlan Avukatn Kitab, yazld 1940 ylnn sosyolojik artlar ve insan ilikileri ile birlikte dnlmesi gereken avukatlk kariyeri ile ilgili ilk kitaptr Ancak bu kitaptan sonra tecrbeli meslek mensuplar tarafndan kaleme alnm, gerek meslein bandaki gerekse meslekte yol alm avukatlara yol gsterecek, verimliliklerini artracak, mesleklerinin icrasnda yeni bak alar kazandracak bir esere rastlamak mmkn olamamaktadr Bunun bir sebebi olarak yllar boyunca elde edilen kazanmlarn tarifi ve dile getirilmesinde zorlanlan alkanlklardan olumas gsterilebilir Daha nce mesleki geliim konusunda yayn takip etme imkn
[3] nanc, Haluk:<http://wwwinanici-tekcanavtr/pdf/devletin_avukata_bakisipdf>, s 2

2011/ 4 Ankara Barosu Dergisi

337

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

bulamam avukatlardan, mevcut fikirlere yenilerini eklemek varken yoktan var etmelerini beklemek de hakszlk olurdu Konu hakknda yayn aratrrken rastladm Hukukta ve Avukatlkta Kariyer kitab bu nedenle olduka dikkatimi ekti stemeden de olsa yazarnn hukuku olmadn dnerek n yarglar ile yaklatm kitab, yazar Mehmet Cemil zdenin bir kariyer ynetimi uzman ve avukat olduunu fark etmem ile birlikte daha dikkatle ele aldm Yazarn da kabul ettii gibi kariyer ynetimi uzman olarak bile avukatlk meslei asndan ayn disiplini uygulayarak sonulara varmak hi kolay deil Yazar kitabn ilk blmnde bireysel kariyer ynetimine ilikin genel aklamalarda bulunuyor kinci blm hukuk fakltesi mezunlarnn seebilecekleri meslekler ve ilerleme olanaklarn derliyor Daha nemli olduunu dndm nc ve drdnc blmlerde ise; avukatlkta mesleki geliim ile meslekte deneyimli avukatlarn konu hakkndaki gr ve nerileri yer alyor Avukatlk gibi uzun gemie ve yerleik kurallara sahip bir meslee ilikin kariyer ynetimini 125 sayfalk bir eserde ele alamayacan kabul eden yazar, konu hakkndaki nerilerini zerinde fikir yrtmeye elverili balklar halinde kaleme almtr Meslekte tecrbeli avukatlarn nerileri daha ok olmas gereken ynnden ve meslek kurallar yazmak istercesine kaleme alnm olsalar da kitabn tamamnda olduu gibi konu hakknda bir balang olmas asndan deerli tavsiyeler ieriyor Peki yle bir kitap olsun ki her hecesi bizden olsun, bir avukat sabrllnda, bir avukat keskinliinde, bir avukat akaclnda Her blm bitmesi istenmeden, yaa stad denerek okunan ou yerde gldren ackl ackl Koridor tozu, memur emkirmesi, mbair efkati, ayc glmsemesi, hkim kmsemesi, mvekkil zlgt, kira derdi, duruma ilesi ieren akc bir kitap Byle bir kitap var sayn meslektalarmKadir inasn Avukat Olacakt Muhterem ini okumalsnz Hissedip de yanamadnz dertlerimizin, tehislerle dolu, 3 basksn yapabilmi, hasta dosyas, doktor bekleyen Her reten, koturan, abalayan avukatn ksa anlarda iinden sayklad konular bu kitapta bulacana inanyorum

C. AVUKATLIKTA PARA STEME SANATI

Romada meslein ilk zamanlarnda avukatlk, toplumda saygnl yksek kiilerce, devlet kademelerindeki ykselmenin bir basama olmas iin icra edilen ve karlnda cret istenmesi yasaklanm bir iti Ovidenin u szleri durumu ok iyi aklyordu: Gzel kadnlarn gzelliini satmas ne kadar utan verici ise bir tann tankln, bir hkimin hkmn satmas bir avukatn hizmetini satmas da o kadar utan vericidir. Ancak bu anlay, hizmete olan talebin artmas ve hizmet arz edenlerin gizlice aldklar hediyeleri zamanla alenen almaya
338 Ankara Barosu Dergisi 2011/ 4

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

balamalar ile deiti ve avukatlk tarihi geliimi srecinde cretli bir hizmet olma zellii kazand Ama gnmz avukatlarnn para isteme konusundaki ekingenlii ve sklganl sanki Romal avukatlardan miras kalmasna devam etmekte Avukatlar hep mvekkillerinden para isteyememekten, emeklerinin karln tam olarak alamamaktan ve ilerine gerekli deerin verilmemesinden ikyetidirler Avukatlkta para isteyebilmek iin ncelikle biz avukatlar verdiimiz hizmetin bedel demeye deer bir hizmetolduunukabul etmeliyiz Bunu biz kabul etmeden, bakalarnn farknda olmasn bekleyemeyiz Mvekkil adaylar ile ilikiler nasl balarsa genellikle ayn ekilde devam edecektir Bu nedenle tanmadan itibaren ii alma ile cretini isteme dengesini iyi gzetmek gerekiyor nsanlar bedava olan bir eyin neden bedava olduunu sormazlar ve ondan sonuna kadar yararlanma eilimindedirler Ama karlnda bedel isteniyorsa ite o zaman nedenini ve bedelini sorgular ayn zamanda alternatifleri de kollarlarMvekkillerin crete ilikinsorgulamalarna karlk verebilmemiz gerekiyor Danmanlkla balayan ve cretsiz devam eden srecin, ii alamama kaygsyla uzamas, cret istemeyi gletirmekte bu da sonradan cret alamama veya yeterince alamamakla sonulanabilmektedir Bu nedenle hizmetin creti, mvekkile her aamada cmle aralarnda kk uyarlar eklinde hatrlatlmaldr Bylece muhtemel zaman kayplar en banda nlenebilecektir kna konusunda yaplan psikolojik aratrmalar, insanlarn bir mal veya hizmetin ederi veya kalitesinden emin olamadklarnda iyi ve kaliteliyi ayrt edebilmek iin fiyat unsurunu lt olarak aldklarn ortaya karmtr nsanlar pahal=iyi, ucuz=kt anlayyla hareket ederek mal ve hizmetleri deerlendirmekte, normalden fazla denecek paray, kendilerine salanacak kaliteli hizmet ve gvenin bedeli olarak katlanlmas gereken bir durum olarak alglamaktadrlar nsanlar ancak dediinin karln alrsn kural ile bymlerdir Zamanla bu kural, pahal=iyiye dnmtr Bu nedenle insanlar, sadece fiyatn onlara bilmeleri gereken her eyi sylediine inanrlar[4] Olduka makul cret nermesine ramen, ayn ii daha fazla cretle baka bir avukatn aldn renen bir avukatn yaad aknln sebebi, insann ikna mekanizmasndaki bu kuraldr Bu nedenle sanlann aksine normalden dk cret istemek iin elde edilmesinden ok kaybedilmesinin sebebi olabilecektir Avukatlk hizmeti gibi profesyonel hizmetleri dierlerinden ayran zellik, sunulan hizmetin olduka teknik nitelikli olmas sebebiyle, hizmetten yararlananlarn hizmetin kalitesi hakknda muhakeme imknlarnn bulunmamasdr[5] Ayrca alnacak hizmetin kalitesinin anlalmasnn, hizmetin
[4] [5] Cialdini, Robert: Influence, s 25 26 ABD, 2001 zden, Mehmet: Profesyonel Meslek Birlikleri, Ankara, 2004 s 10

2011/ 4 Ankara Barosu Dergisi

339

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

yerine getirilmesinden ok sonra gereklemesi, hizmetin alnmas srasnda mvekkil adaynn gvenmekten baka aresi olmamas anlamna gelecektir Bu nedenle hizmetin fiyat kalitenin ve gvenilirliin deerlendirilmesindeki tek lt halini alabilmektedir Ancak burada gz ard edilmemesi gereken bir konu da avukatn yllar ierisinde kazand hrettir Bedel demeye deer olduu tartmasz olan avukatlk hizmetinin, para isteme konusundaki zayflnn en belirgin sebeplerinden biri, avukatlardaki pazarlama bilgisi eksikliidir Pazarlama bilgisi ile kastedilen kimi eski avukatlarn para istemenin ve para hakknda konumann ayp karland dnemlerde kulland gibi kalplam, etikten taviz veren cmleler deildir Pazarlama i dnyasnda kabul grm bir bilimdir ve avukatlar bunun farkna varamadklar srece verdikleri hizmetin karln (tam olarak) alamamaktan yaknacaktrlar Avukatlar pazarlamay pazarlamaclardan bile iyi bilmek zorundadrlar nk avukatlarn birok pazarlama aracn kullanmalar yasaklanmtr Kstl pazarlama becerilerinden hangilerinin meslekle badatn tespit edip bunlar en iyi ekilde kullanmak, dier pazarlama bilenlerden stn bir pazarlama ve iletiim bilgisi gerektirecektir Kamu hizmeti kavramnn belirsizlii iinde kaybolarak yapla gelen serbest avukatln esas gayesi kazan salamaktr Bu nedenle pazarlama kurallarn kendimize entegre ederken, serbest meslek kazanc retmeye alan, serbest meslek erbaplar olduumuzu unutmamamz gerekir Yaptmz avukatl salkl tahlil edebilmek iin gnlk alkanlklarmzdan syrlarak kendimizi dardan gzlememiz gerekiyor u sorular cevaplar aranmal: Mvekkillerimize, iyi bir paray hak edecek nasl bir hizmet sunuyoruz? Sunduunuz hizmetin dier avukatlarn sunduundan fark ne? Onu para demeye deecek ve farknn ne kmasn salayacak ekilde nasl gelitirebiliriz? Zamanmz nasl etkin ynetebiliriz? Avukatlar arasndaki rtl rekabetin konusu bunlar olmaldr Yetenekli, kendisine gelen ileri olduka iyi yapabilecek birok avukat var Ama ne yazk ki bu avukatlarn byk ounluu verdii hizmetin bedelini istemekte ve hizmetin ederini aklamakta yetersiz kalmaktalar Bu avukatlar; ilerin kendilerine bir ekilde geldii, mvekkille muhatap olmann sz konusu olmad, iinde zarfla cretlerinin bulunduu dosyalarla avukatlk yapmay hayal ederler Onlar nereden geldii veya gelecei konusunda dnmek istemedikleri ilerine younlamak isterler Kendilerini i aramak ve yeni insanlarla tanmaya zorlamak fikrinden nefret eder ve bu ynde tavsiyede bulunanlara sert tepki gsterirler Utanga ve ketum kiilik sergilerler Ancak hayat maalesef byle deildir Avukatlar iinde bulunduumuz artlarda ii aramak zorunda olan kiilerdirBir Rus atasznde ifade edildii gibi ans, karlmayan frsatlardr Bu nedenle ekingenlikten syrlmalyz

340

Ankara Barosu Dergisi 2011/ 4

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

inde bulunduu kstlamalar dndmzde bir avukattan, pazarlama ustas olmasn beklemek mmkn grnmyor Ancak iimizin ederini alabilmek iin bu konuya odaklanmamz ve konu hakkndaki beyin tembelliini yenmemiz gerekiyor Sadece iyi avukat olarak, yaptnz kaliteli ilerin sinerjisiyle tannmay istemek gayet doaldr Ama u da unutulmamaldr: gnmz artlarnda yllarca tabelasn asl tutabilmi avukatlarn hepsi birer kahramandr! Bu adan denk olduunu varsayabileceimiz avukatlarn rekabeti, fark yaratarak mmkn olacaktr te burada da i yapmak kadar o ii daha iyi satabilmek konusunu gndeme getirmemiz gerekiyor Bu hi de zor deil Etkili iletiim ve pazarlama renilebilir yeteneklerdir Yaplmas gereken pazarlama biliminin iimize faydas olacan kabul ederek konu hakknda kaynak temin etmek ve mmknse eitim almaktr Bylece gerekli bilgilerle donanan avukatlar, kendi i evrelerine gre bu yeteneklerden en uygunlarn, en uygun ekilde uygulayarak, kendi para isteme sanatlarn gelitirebilirler

D. MAHATMA GANDH DE BR AVUKATTI

I. Hindistan, Londra, Gney Afrika Mahatma Gandhi[6]yi btn dnya Hindistann milli ve dini lideri olarak tanr Olduka etkileyici birka szyle karlatktan sonra Gandhi ile ilgili bir kitap okumak iin araya giritim Bu aray pek de uzun srmedi nk kendisinin kaleme ald Bir zyaam yks kitabna ulatm Bu kitapta ocukluundan balayarak hayatn anlatyordu Anlatm ok sade ve samimiydi Olaylar anlatt kadar kendi i dnyasn paylat bir kitapt Bu kitab okuyuncaya ve kitapta Gandhi Londrada hukuk okumaya balayncaya kadar bir Avukat olduu konusunda bilgim yoktu O andan itibaren kitab bir dini ve milli liderin deil ayn zamanda bir avukatn yazd kitap olarak okumaya devam ettim Gandhi 1869da Porbanbarda kltrl ve varlkl bir ailenin ocuu olarak domutu ocukluundan balayarak sklgan ve konumay sevmeyen bir kii olarak tannmt O zamanlar ocuk evlenmelerinin yaygn olduu bir lkede yayor olmas onun da ocuk yata evlendirilmesine neden olmutu Bu durumu ocuk yataki insanlar iin ok zararl bulan Gandhi ocuk yata evlendii ei ile bir mr boyu evli kald Liseyi bitirip de sra yksek renime geldiinde Gandhi iin zorlu bir karar verme sreci balamt Kltrel olarak birbirine ok bal olan Hintlilerin, aile bireyleri ve ocuklar zerindeki etkileri de olduka bykt Ayrca o
[6] http://trwikipediaorg/wiki/Mohandas_Karam%C3%A7and_Gandi

2011/ 4 Ankara Barosu Dergisi

341

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

yllarda ve halen Hint kltrnde derin etkileri olan kast sisteminin etkilerini de unutmamak gerek Uzun bir karar verme srecinden sonra ngilterede Hukuk okumaya karar veren Gandhi, bu kararn ailesine kabul ettirmekte olduka zorland Ama mensubu bulunduu kast verdii karar kabul etmedi ve onu kasttan kovdu Hukuk Fakltesine baladnda ngilizcesinin yetersiz olduunu fark eden Gandhi bir yandan hukuk okuyarak bir yandan da ngilizcesini ilerletti Ailesin parasn harcamann verdii bask ve karakterinden kaynaklanan sade yaam anlay nedeniyle masraflarn ksmak iin elinden geleni yapt Dini inancnn bir sonucu olan vejetaryenlii, okuduu kitaplarn ve yesi olduu derneklerin etkisiyle, tm hayvansal gdalar olarak genileten Gandhi, balad bu perhiz deneyimlerini mr boyunca ve hatta vcuduna zarar verme pahasna srdrd Sklganlk benim kalkann diyen Gandhi, topluluk nnde konuma konusunda hep sknt yaad Tutukluu ve heyecanlanyor olmas o devirdeki nutuk atma modasna ynelik deneyimlerinde ona birok utandrc tecrbe yaatt Hukuk fakltesini tamamlayp Londra Barosuna kaydolmas hi zor olmamt nk o zamanlar baroya kaydolmak bizim lkemizde olduu gibi kazandrc zamanam ile mmkn olabiliyordu Gstermelik snav ise kk el kitaplaryla gemek mmknd Artk bir avukat olan Gandhinin lkesine dnme zaman gelmiti Gandhinin eitimi iin byk maddi fedakrla katlanan ve dava vekili olan aabeyinin ondan byk beklentileri vard Ama iler hi de umulduu gibi olmamt nk o zamanlar i getirenlere verilmesi kabul grm olan komisyonu demekte ayak diriyordu Ayrca topluluk nnde konuamama problemi artk bana daha da byk bir dertti lk durumasnda dilinin tutulup konuamamas zerine davay baka bir avukata devretmek zorunda kalmas onu olduka etkilemiti Gerek doduu ehirde gerekse Bombayda avukatlkta tutunamayacan hisseden Gandhi, artk dzenli i arama yolunu semiti te o zaman Gney Afrikada ticaretle uraan bir irketin hukuki danman olmas teklifini ald ve ailesini geride brakarak yola kt Gney Afrikaya geli nedeni ile burada yllarca srecek eitlik mcadelesi arasnda en bata bir ba kurmak mmkn deildir Mtevazi, drst, inat kiiliiyle artan poplerlii, rk rejimle mcadele ederek kendini baroya kabul ettirmesi ile iyice artt Tam grevini tamamlayp Hindistana dnmek zereyken Hintlilerin basksyla genel ilerde grev almak zere Gney Afrikada kalmaya karar verdi ve ailesini de getirtti Kendisine ihtiya duyulan her ie kotu, bunun iin iini ve kurulu dzenini terk etmeye hi ekinmedi almalar sayesinde girikenlii ve hitab yetenei gn getike gleniyordu

342

Ankara Barosu Dergisi 2011/ 4

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

II. Gandhi Nasl Bir Avukatt? Gandhi avukatl genel yarar ilerinde almak iin bir frsat olarak gryor ve harcadndan veya ihtiyacndan fazla paray kabul etmiyordu lerinin ounu ekimesiz yarg ileri oluturuyordu Kendisine sylenen avukatlk yalanclktr syleminden hi etkilenmemiti nk onun yalan sylemesi sz konusu deildi O zamanlar olduka yaygn olan tanklar ynlendirme gibi yollara hi bavurmam doru neyse onun sylenmesini istemitir Davay ister kazanm ister kaybetmi olsun, kimseden hak ettiini dndnden fazla cret kabul etmemitir Mvekkillerine, en batan haksz olunan bir davay savunmayacan, tanklar yalana sevk etmeyeceini sylyordu Bylece ona hi kark i gelmiyordu Drstlnn boyutunu, mvekkillerinden izin alarak, lehine olan konularda yaplan maddi ve usuli hatalarda mahkemeyi uyarmaya kadar gtrmt Gandhinin drstl hem halk hem de mahkemeler nezdinde gitgide nlenmesine ve kendisine sonsuz bir gven duyulmasna neden olmutu Bilmedii konularda o konuda bilgisi olmadn syleyerek baka bir meslektana danlmasn neriyordu Ancak insanlarn ou yine de onun kendilerinin avukat olmasn istiyor o da mvekkillerinden, bilen bir avukatn danmanln alma konusunda izin alyordu Bu kendisine duyulan snrsz bir sevgi ve gvenin sonucuydu Gandhinin mvekkili olabilmi insanlar doal olarak onun arkada ve dostuna dnyorlard Gven o kadar ileri gitmiti ki, bankalara gvenmeyen Hintliler paralarn dnmeden Gandhiye teslim etmek isterlerdi III. Artk Siyasi ve Dini Lider Avukatln yannda Indian Opinion gazetesini kard ve Gney Afrikada yasayan 150000 Hintlinin haklarn savunmak iin birok iler yapt 1914te Hindistana dnen Gandhi, ngiliz mparatorluuna sadk bir kiiydi ve Kralln adaletine gvenirdi Ama bu 1919 da yaanan kanl olaylara kadar srebildi Artk ngilizlere kesin bir cephe alan Gandhi, btn Hintlileri pasif direnie, ngilizlerle ibirlii yapmamaya ard Bu uurda hapis yatan Gandhi artk lkesinin milli kahramanyd ngiltereye kar aka mcadeleye girien Gandhi, birok kez tutuklanp serbest brakld, bu arada nl alk grevlerini yapt Her eylemini bir siyasi zaferle sonulandrmay baaryordu 15081947 de Hindistann bamszln kazanmasnda byk rol oynad Kendisine yce ruh anlamna gelen mahatma nvan verildi 30011948 de bir Brahman tarafndan ldrld

2011/ 4 Ankara Barosu Dergisi

343

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

E. Avukatlkta Zaman Ynetimi

I. Yetitirilme ve Gemi Alkanlklar Zaman ynetimi ocukluumuzdan balayarak kazanmamz gereken bir disiplindir Ancak Trk eitim sistemi, zamanlarn planlama konusunda bilinlenmi bireyler yetitirmedii iin zaman ynetmek bizlerin kiisel beceri ve disiplini sayesinde mmkn olmaktadr Hatta ocukluumuzda ve genliimizde zamanmzn ynetimi konusunda bizim dmzda etkili olan insan says ne kadar fazla ise ilerleyen yalarda ve mesleimize baladmzda zaman ynetimi ve bunun disiplinini kazanmak bir o kadar gleebilmektedir II. Zaman Ynetebilmenin Avukatlara Kazandracaklar Sahip olduumuz zaman etkin bir ekilde deerlendirmek ve kontroln elimizde tutabilmemiz bize birok yarar salayacaktr Gnlk kouturma ve hi yetimeyen ilerden syrabildiimiz beyinlerimiz, gelecek iin planlama yapacak dinginlik ve zgrle kavuacaktr Bylece bulunduumuz artlar ve ortamn esiri halinde kalmak yerine gelimeyi ve ilerlemeyi de dnme imkn bulabiliriz Zamanla, gazete balklar, Yargtay karar zetleri ve kar tarafn dava dilekelerinden baka bir ey okumadn fark eden avukatlara dnmeyi kim ister? Zamanmz kontrol altnda tutarak, iimizle ilgili gelimeleri takip edebileceimiz makale ve kitaplar ve hatta bizi dinlendirecek yaynlar okumaya bile zaman bulabiliriz Artracamz zaman sayesinde ailemize, arkadalarmza daha ok zaman ayrabilir, tandmz insan saysn artrmak iin farkl ortamlara zamanmz ayrabiliriz Yine zamannda biten iler sayesinde yeterince dinlenmeye ve uyumaya ve bylece salmz korumaya da zen gsterme imkn bulabiliriz III. Dnce Yapmz ve Kabullerimiz Avukatlar ounlukla, ii bandan akn, ilerini yetitirmek iin hi yeterince zaman olmayan, nemsiz eylere bir dakika bile zaman ayramayacak kadar megul insan imaj izerler izdikleri imaj ilk bata bir tr pazarlama giriimi olsa da zamanla buna gerekten inanmaya ve kabullenmeye balarlar Bu alglama tamamen gelitirdiimiz tarzn dnme alkanlna dnmesiyle ilgilidir Ancak gnmzde bu tr insan profili ok abuk ayrt edilebildiinden ve inandrc bulunmadndan, alkanlklarmz bize zarar veren davranlar haline dnm olabilir Gelitirdiimiz alkanlklarmz, lehimize olduu srece ilerimizi kolaylatran ksa yollar, ilerimize engel olmaya balad zaman ise almas gereken engeller olarak karmza karlar
344 Ankara Barosu Dergisi 2011/ 4

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

IV. Zaman Denetimi Her gn alkanlklarmz nedeniyle zamann nasl getiini bilemiyorsak bu durumu deitirmenin ilk yolu zamanmz nasl geirdiimizi denetlemektir Bunun en etkili yolu da gnlk faaliyetlerimizi listelemek veya gnlk tutmaktr Bylece gn iinde bize en ok zaman kaybettiren uralarmz tespit etme ve bunlara ayracamz zaman azaltma imkn bulabiliriz Liste netletiinde bu kez bu liste zerinde dnerek, neleri deitirebileceimizin listesini yapmal buna sk bir ekilde uymalyz Ara vermek zaman kayb deildir alma srasnda verilen kk aralar dikkatimizi tazeleyerek verimliliimizin korunmasn salar Ancak ara vermeler, erteleme ve dikkat dankl olarak karmza kyorsa ve amacn aacak kadar uzun sryorsa bu durum da zerine gidilmesi gereken bir zaman ynetimi sorunudur V. Gnn En Verimli Saatleri? Kimi insanlar sabahlar, kimileri ise akamlar daha etkinidir ncelikle kiilerin kendi vcut takvimlerinin gnn hangi saatinde daha verimli almaya yatkn olduunu belirlemeleri gerekir Yaplan aratrmalar bu zamanlarn ounlukla sabahn erken saatleri olan 7 ila 11 saatleri olduunu gstermektedir Bu nedenle bu saatlerden iyi yararlanmak erken uyanmay, erken kalkabilmek, yeterince uyuyabilmek iin erken yatmay gerektirmekte Ancak avukatlar gibi gnn en verimli olabilecek zamanlarnda duruma iin adliyede zaman kaybediyor olmak, zaman ynetiminin iimizin verimlilii korumak iin ne kadar nemli olduunu bir kez daha ortaya koymaktadr Ge vakitlere kadar almak gerekebilir ama bunu alkanlk haline getirmemek gerekir Aksi halde, dikkat dankl, srekli bitkinlik ve yorgunluk gibi yeni sorunlarmz olabilecektir VI. Genel Zaman Kaybettiriciler? Zaman boa harcamak, insann doasnda vardr Bu bizim kendi seimlerimizin sonucu olabilecei kadar, eitli etkenler de zamanmz istemediimiz halde alabilirler Zaman kaybettiricilerle mcadele etmek onlar zamanmz almadan tanyp engel olmakla mmkndr Zaman kaybettiriciler genelde unlardr: Kiisel, evresel dzensizlik, Kiisel erteleme, geciktirme alkanl, Zaman kaybettirecek isteklere hayr diyememek, Planlanmam beklemeler,

2011/ 4 Ankara Barosu Dergisi

345

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

Beklenmeyen aksaklklar, Randevusuz ziyaretiler, Uzayan / gereksiz telefon grmeleri, Gereksiz posta ve kargolar, Uzayan dedikodu / kahve / sigara sohbetleri, Amacn aan / gereksiz titizlik, VIII. Kiisel, evresel Dzensizlik

Yanl yere konulmu dosyalar, yanl dosyaya taklm bulunamayan belgeler Bir avukatlk brosundaki en skntl anlarn sorumlulardr Byle bir durumun verecei stresten ve zaman kaybndan korunmann en iyi yolu iyi bir dosyalama sistemi oluturmak ve masa zerlerinde, akta hibir evrak bulundurmamaktr ABDli hukuk firmalar, dosyalar ve ilgi bekleyen evraklarla dolu masalar yerine, temiz masa politikasn benimsemi durumdalar Trk avukatlar iin dosyalama sistemi konusunda herhangi bir standart bulunmamaktadr ve staj eitim programlarnn en byk eksikliklerinden birisi de stajyer avukatlara evrak ve dosya ynetimi konusunda tecrbe aktarm yaplmamas, bu konuda bir standart oluturulamamasdr Hlbuki ynetim bilimlerinden yararlanlarak avukatlarn daha verimli almas salanabilir Zaman kaybettiriciler arasnda masa ve bro dankl kadar, zihin dankl da zaman israfna neden olmaktadr Bu nedenle zaman ynetimi uzmanlar kesintiye uram olsa da balanm bir i bitirilmeden bir dierine balanmamasn nermektedirler IX. Kiisel Erteleme, Geciktirme Alkanl Jane Allann dedii gibi, Hibir ey ertelemek kadar uzun srmez Yine ona gre ertelemenin esas sebebi korkudur Masamzn zerinde ypranm ve zerinde ay lekesi bulunan evraklar varsa, bunlar ertelenen ilere en iyi rneklerdir ve bu ertelememiz genellikle u sebeplere dayanr: Yapmaktan nefret ettiimiz iin, Sonularndan korktuumuz iin, Nasl yaplacan bilmediimiz iin, Yapmaktan zevk almadmz iin

Erteleme ve geciktirme her insann doasnda olduu oranda avukatlk mesleine de yansr Ancak bu erteleme ve geciktirmeler genellikle usul
346 Ankara Barosu Dergisi 2011/ 4

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

hukukundan kaynaklanan sreler ve avukatn zen ykmll nedeniyle pek fazla uzayamaz Ertelenen iler genellikle skc, holanlmayan, aratrma gerektiren ve angarya olarak deerlendirilen ilerdir Bu ertelemelerin verimliliimizi drmemesi iin uzmanlar, her i iin bir bitirme tarihi belirlenmesini, bu iin bitirilmesi karlnda iten ie bir dl veya ceza sistemi gelitirilmesini, hatrlatclardan yararlanlmasn, en nemlisi ise ertelenmeye meyilli olunan skc ileri en ksa srede bitirerek, hem o iten hem de verdii stresten ncelikle kurtulmay neriyorlar X. Zaman Kaybettirecek steklere Hayr Diyememek Hayr diyememek, avukatlarn ok fazla zamanna mal olan bir durumdur Bu durumun arkasnda birok alg ve beklenti yatar yle cmleler duymaya almsnzdr: O mvekkilin bende drt tane nemli davas var nasl hayr diyeyim? Ancak bu soru cmlesi pek az profesyonellik barndrr Aldmz ilerin, yapmamz iin zorlandmz bedelsiz ilerde, antaj arac olarak kullanlmasna hayr diyebilmeliyiz Yardma komak ve buna devaml hazr olmak, iyi insan zellikleridir Ancak verdiimiz yardmn paraya tahvil edilmesi gereken bir hizmet tr olmas gerei karsnda, insanlarda yaratacamz yardmsever intibasnn bize byk zararlar olacaktr Bahsettiim kayglarla kabullenilen ilerin bedelsiz olarak yaplyor olmasnn mvekkil iin hibir nemi yoktur nk onu yapmay artk kabul etmisinizdir Siz bundan dolay takdir beklerken, aksine; kabul ettiiniz ve zamannda yetitiremediiniz iler nedeniyle, gvenilmez avukat olarak nitelenmeniz olasl yksektir Hayr diyebilmek konusunda William Ury tarafndan yazlan Pozitif Hayrn Gc kitabn meslektalarmn okumalarn neririm XI. Randevusuz Ziyaretiler Bir avukatlk brosunda gelip gidenlerin saysnn fazla olmas genellikle zlenen ve tercih edilen bir durumdur Ama bu durum kontrolden km ve sizi alamaz hale getirmise, dur demenin zaman gelmi demektir nsanlar lkemizde, dier profesyonel meslekler iin gsterdikleri zeni, avukatlarn mesaisine gstermeme eilimindedirler Ne de olsa -kafalarndaki imaja greavukatlar oturduklar yerden para kazanrlar ve her gn vatandan muhteem sorunlarn gnn her saatinde dinlemeye hazr ve nazr kiilerdir te bu anlaytaki ziyaretilerin alaca zaman ynetmek, hem sabr hem de incelik gerektirir Tecrbeler ve uzman grleri gstermitir ki, ne zaman gelecei belli olmayan mvekkillerin randevularna uymalarn beklemek yerine onlar, onlar iin ayrlan gnde ve gerektii kadar srelerde ziyaret etmek daha iyi bir tercihtir

2011/ 4 Ankara Barosu Dergisi

347

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

Bylece zamann ynetimi ve grmeyi sonlandrma avukatn inisiyatifinde olacaktr Brodaki uzayan bir grme iin de uzmanlar ayaa kalkmay nermekteler nk ev sahibinin ayaa kalkmas ile byk oranda ziyaretinin de ayaa kalkt bir otomatik tepkiye sebep olunur Hi uygun olmadnz zamanlarda ise ziyaretinizi ayakta karlamak ve gerekmedike oturmasn teklif etmemek de zaman ynetiminde baka bir etkili yol olarak tavsiye edilmekte Baz durumlarda drst davranp, zamannzn kstl olduunu, bitirmeniz gereken iler olduunu aka sylemeniz gerekebilir XII. Beklemeler nsanlarn randevularna gecikmesi bizim lkemizde olaan bir durumdur Bu durumda zaman kaybetmemek iin mutlaka yedekte bir i bulundurmal ve beklenen kii gelene kadar bu ie devam edilmelidir Aksi halde beklemek, hem zaman hem de moral kayb haline dnecektir Yz yze grmenin gerekmedii hallerde kullanm olduka kolay olan video konferans yazlmlar zaman kazanmak iin iyi birer seenektir Bu konuda en geni imkn tanyan program olarak Skypeyi nerebilirim Bylece ulam ve dier beklemelerden kaynaklanan zaman kayplar en aza indirilebilir Duruma solunu nndeki beklemeler avukatlarn sabrn en ok zorlayanlardr Burada geen gnn en verimli zamann az sonra gireceimiz davann dosyasn gzden geirerek ya da leden sonra yazacamz bir dileke iin bulduumuz kayna gzden geirerek mesaimize kazandrmamz mmkndr XIII. Zaman Ynetimi Ne Deildir? Zaman ynetimi saate kar yarmak ve bunu taknt haline getirmek demek deildir Zamanmz ynetmek onu boa harcamamak iin yapmamz gerekenlerdir Ama zaman ynetimi insan kapasitesinin snrlarnn sonuna kadar denenmesi de demek deildir Bu nedenle hayatmz harap etmeyecek sayda i yapmay hedeflemek ve buna uygun tempoda almak en iyisidir Zaman ynetimi basit kurallarla ve disiplinli ekilde, zellikle yazl planlar yaparak ve notlar alarak almakla mmkndr Zaman ynetimi adna yapabileceimiz en byk hata, hafzamza gvenmek ve beynimizi not alarak rahatlatabileceimiz ilerle megul etmek demek deildir Beynimiz en fazla 7 8 dnceyi aklda tutma kapasitesine sahiptir Zaman ynetimi ayn ii daha ksa zamanda ve kaliteli bir ekilde yapmak demektir Yoksa zaman ynetimi altmz verimsiz davranlarmz daha ksa zamanda yapmaya almak demek deildir rnein daha dzenli faks gndermeye almak yerine, yazmalarmz e-posta ile yapmay seebiliriz Mvekkil ve meslektalarmzla iletiim kurarken e-posta kullanmak byk

348

Ankara Barosu Dergisi 2011/ 4

Avukatlk Kariyeri zerine Dnceler II / . DEMR

zaman kazandrr Yeter ki e-posta yz yze grlmesi gereken bir konu iin kullanlmam olsun Biz avukatlar yazmalarmzda genellikle resmi ve sert bir dil kullanrz Bu da yazdklarmzdan istemediimiz anlamlar karlmasna neden olabilir Bu nedenle ilikileri eski haline getirmek gibi zaman alc bir ile uramamak iin en etkili iletiim yntemini her ie gre ayr ayr belirlemek gerekir[7]

[7]

Kaynaklar: Marion E Haynes, Kiisel Zaman Ynetimi; Jane Allan, Zaman Ynetimi

2011/ 4 Ankara Barosu Dergisi

349