Professional Documents
Culture Documents
4. Zadanie 4. (1 pkt)
Na ekranie pracującego telewizora (z lampą kineskopową), osadza się kurz. Zjawisko to
spowodowane jest
A. elektryzowaniem.
B. magnesowaniem.
C. przewodnictwem.
D. promieniowaniem.
1
6. Zadanie 24. Żaróweczki (11 pkt)
W celu oświetlenia gabloty zmontowano zestaw składający się ze 100 żaróweczek
połączonych szeregowo. Za pomocą miernika uniwersalnego zmierzono:
• omomierzem opór całego układu – 160 Ω,
• woltomierzem napięcie w gniazdku sieci elektrycznej – 230 V,
• miliamperomierzem natężenie prądu w zestawie lampek podłączonym
do gniazdka – 180 mA.
24.1 (1 pkt)
Zapisz, jak należy podłączyć amperomierz w celu pomiaru natężenia prądu w zestawie
oświetleniowym.
24.2 (1 pkt)
Oblicz opór jednej żarówki wynikający z pomiaru omomierzem.
24.3 (2 pkt)
Oblicz opór jednej żarówki w czasie świecenia.
24.4 (2 pkt)
Oblicz stosunek wartości oporu podczas świecenia i otrzymanej z pomiaru omomierzem.
Wyjaśnij, dlaczego wartości tych oporów nie są równe.
24.5 (2 pkt)
Jedna żaróweczka przepaliła się. Oblicz, jakie napięcie nominalne powinna mieć nowa
żarówka. W sprzedaży dostępne były jedynie żaróweczki z napisami: 3 V oraz 0,21 W. Oblicz
opór zakupionej żaróweczki świecącej w warunkach zgodnych z podanymi na niej
informacjami.
24.6 (3 pkt)
Nową żaróweczkę zamontowano do zestawu. Zapisz, jaki będzie wpływ nowej żarówki na
jasność świecenia pozostałych żarówek. Uzasadnij swoje przewidywania dotyczące działania
żaróweczki po podłączeniu zestawu oświetleniowego do gniazdka (przepali się czy będzie
świeciła normalnie?).
2
wykresu wyznacz wartość współczynnika α.
d) (2 pkt) Zwojnicę opisaną w zadaniu zanurzono do wody i wyznaczono jej opór - wynosił
on wtedy 105Ω. Wyznacz temperaturę wody.
27.1 (3 pkt)
Oblicz opór zastępczy układu oporników. Przedstaw poszczególne etapy
przekształcania
obwodu i obliczeń.
27.2 (4 pkt)
Oblicz natężenia prądów: I, I1, I2.
27.3 (1 pkt)
Oblicz moce wydzielane w poszczególnych opornikach.
27.4 (4 pkt)
Wykaż, że jeżeli założymy, że R = R1 = R2 , to w oporniku R będzie
wydzielała się największa
moc i wylicz, ile razy będzie ona większa od mocy wydzielanej w R1.
3
tak, aby przez grzałkę płynął prąd wyprostowany dwupołówkowo*). Oznacz na schemacie za
pomocą strzałki kierunek przepływu prądu przez grzałkę.
*) wyprostowany dwupołówkowo – prąd płynie przez grzałkę w obu
półokresach
23.5 (1pkt)
Zaznacz poprawną odpowiedź: za przewodzenie prądu w metalach (np.miedzi) odpowiadają:
3.1 (3 pkt)
W pewnym doświadczeniu z wykorzystaniem potencjometru napięcie na zaciskach A i B
wynosiło 12 V, a natężenie prądu płynącego przez potencjometr miało wartość 0,12 A.
Oblicz długość użytego do wykonania potencjometru drutu oporowego, wiedząc, że
wykonano go z drutu chromonikielinowego o polu przekroju poprzecznego 0,5 mm2 a opór
właściwy chromonikieliny jest równy 1⋅10-6 Ω·m.
3.2 (3 pkt)
Oblicz opór wewnętrzny akumulatora dołączonego do zacisków A i B. Przyjmij, ze
całkowity
4
opór potencjometru, dołączonego do akumulatora o sile elektromotorycznej 12,6 V, wynosił
100 Ω, a natężenie prądu płynącego w obwodzie wynosiło 0,12 A.
3.3 (3 pkt)
Oblicz, w jakim stosunku są długości obu odcinków potencjometru (AC/CB).
W obliczeniach przyjmij, że gdy między zaciskami A i B napięcie wynosiło 12 V woltomierz
dołączony do zacisków A i C wskazywał napięcie 8 V. Przyjmij, że drut oporowy nawinięto
ρl
na walcu równomiernie oraz skorzystaj z zależności R=
S
3.4 (3 pkt)
W celu zbadania własności elektrycznych włókna żarówki zbudowano układ pomiarowy
zawierający akumulator, woltomierz, amperomierz, potencjometr, żarówkę i przewody
połączeniowe, który umożliwia zmianę napięcia na zaciskach żarówki od 0 V do wartości
maksymalnej (a przez to zmianę jasności jej świecenia).
Narysuj schemat tego obwodu elektrycznego. Uwzględnij w schemacie woltomierz oraz
amperomierz włączone tak, aby umożliwiały pomiar napięcia na zaciskach żarówki
i natężenia prądu płynącego przez żarówkę.
5
Sporządź wykres zależności napięcia, jakie wskazuje woltomierz, od natężenia czerpanego
z akumulatora prądu. Zaznacz niepewności pomiarowe.
25.4 (2 pkt)
Korzystając z wykresu:
a) wyznacz i zapisz wartość SEM,
b) oblicz opór wewnętrzny akumulatora.
2008
16. Zadanie 4. Żarówka (12 pkt)
Opór elektryczny włókna pewnej żarówki w temperaturze 0oC wynosi 88,1
Ω. Żarówkę
dołączono do źródła prądu przemiennego o napięciu skutecznym 230 V.
Podczas świecenia
przez żarówkę płynął prąd o natężeniu skutecznym 261 mA, a opór włókna
żarówki wskutek
wzrostu temperatury wzrósł dziesięciokrotnie.
Opór elektryczny włókna zmienia się wraz ze wzrostem temperatury
zgodnie z zależnością
R = Ro( 1 +α·ΔT )
gdzie: Ro – opór w temperaturze 0oC,
α – temperaturowy współczynnik wzrostu oporu, dla włókna tej
żarówki jest równy
5·10-3 K-1,
ΔT – przyrost temperatury włókna żarówki.
6
Zadanie 4.2 (2 pkt)
Oblicz natężenie skuteczne prądu w żarówce podczas włączania zasilania,
gdy temperatura
włókna wynosi 0oC.
Zadanie 4.3 (2 pkt)
Oblicz przyrost temperatury włókna żarówki po włączeniu żarówki i
rozgrzaniu się włókna.
Zadanie 4.4 (2 pkt)
Do włókna świecącej żarówki zbliżono biegun N silnego magnesu.
Zapisz, jak zachowa się włókno żarówki po zbliżeniu magnesu, gdy
żarówka jest zasilana
napięciem przemiennym, a jak, gdy jest zasilana napięciem stałym.
Zadanie 4.5 (2 pkt)
Oblicz długość drutu wolframowego, z którego wykonano włókno żarówki,
jeśli wiadomo, że
pole powierzchni przekroju poprzecznego drutu wynosi 8·10 -11 m2, a opór
właściwy wolframu w temperaturze 0oC jest równy 5⋅10 -8 Ω⋅m.
Zadanie 4.6 (2 pkt)
Wyjaśnij, dlaczego temperaturowy współczynnik wzrostu oporu α dla
metali ma wartość
dodatnią, a dla półprzewodników ma wartość ujemną.
7
zależy liniowo od temperatury i można ją przedstawić za pomocą poniższej
zależności:
R = Ro( 1 +α·ΔT )
gdzie: R- opór w pewnej temeraturze
Ro – opór w temperaturze (To = 273 K)
α – temperaturowy współczynnik wzrostu oporu,
ΔT – przyrost temperatury
4.1 (1 pkt)
W tabeli poniżej podano wartości oporu właściwego dla różnych rodzajów
materiałów
(metal, półprzewodnik, izolator). Uzupełnij tabelę, wpisując w
odpowiednich miejscach
właściwe nazwy materiałów.
nazwa materiału wartość oporu właściwego
1017 Ω·m
104 Ω·m
10-7 Ω·m
4.2 (3 pkt)
Wyjaśnij, odwołując się do mikroskopowych własności materii, na czym
polega zjawisko
przewodnictwa elektrycznego w metalach oraz uzasadnij, dlaczego wraz
ze wzrostem
temperatury opór elektryczny metali rośnie.
4.3 (1 pkt)
Zapisz, jak zmienia się opór elektryczny półprzewodników podczas ich
ogrzewania.
4.4 (2 pkt)
Na wykresie poniżej przedstawiono zależność oporu elektrycznego od
temperatury dla
opornika wykonanego z drutu wolframowego.
8
Dysponujesz obwodem elektrycznym zbudowanym ze źródła napięcia
stałego, woltomierza,
amperomierza i opornika wykonanego z drutu wolframowego.
Wyprowadź zależność matematyczną pozwalającą wyznaczać zmiany
temperatury drutu,
korzystając tylko z mierzonych wartości napięcia i natężenia prądu
w tym obwodzie.
Przyjmij, że znana jest również wartość współczynnika α oraz opór R0.
2009
19. Zadanie 15. Waga (5 pkt)
Metalowe szalki wagi zawieszono na nieprzewodzących niciach tak, że
waga jest
w równowadze. Prawą szalkę naelektryzowano ładunkiem dodatnim,
umieszczając
równocześnie pod nią na izolacyjnej płycie identyczną metalową szalkę
naelektryzowaną
ujemnie ładunkiem tej samej wielkości. Aby zachować stan równowagi
wagi, należało lewą
szalkę obciążyć odważnikiem o masie 5 g.
W obliczeniach przyjmij, że wartość przyspieszenia ziemskiego wynosi 10
m/s2.
9
wykonuje 375 obrotów. W mieszkaniu włączono oświetlenie składające się
z 5 jednakowych
żarówek zasilanych napięciem 230 V, które świeciły przez 2 godziny. Każda
żarówka miała
moc 40 W. Inne urządzenia elektryczne w mieszkaniu były wyłączone.
Podczas świecenia
żarówek jeden obrót tarczy licznika trwał 48 sekund.
Zadanie 20.1 (2 pkt)
Oblicz częstotliwość obrotu tarczy licznika podczas świecenia żarówek.
Zadanie 20.2 (1 pkt)
Oblicz natężenie prądu płynącego przez jedną żarówkę.
Zadanie 20.3 (2 pkt)
Oblicz liczbę obrotów tarczy licznika podczas świecenia żarówek.
10
Wyjaśnij, dlaczego emisja elektronów w lampie oscyloskopowej jest
możliwa dopiero
po rozgrzaniu katody.
Zadanie 2.4 (3 pkt)
Oblicz liczbę fotonów wysyłanych przez świecący ekran w ciągu 1 sekundy.
Przyjmij, że każdy z padających elektronów wyzwala jeden foton, oraz, że
natężenie prądu
w wiązce wynosi 25 μA.
Zadanie 2.5 (3 pkt)
W niektórych lampach wiązka elektronów odchylana jest odpowiednio
zmieniającym się
polem magnetycznym.
Zapisz, wzdłuż której z osi (X, Y, Z) i w którą stronę powinien być
skierowany wektor
indukcji magnetycznej pola wytworzonego przez zespół cewek
odchylających, aby wiązka
elektronów uległa odchyleniu pionowo w dół. Odpowiedź uzasadnij,
odwołując się do
odpowiedniej reguły i podając jej treść.
11