1

Katarzyna Anna Fiakowska

Polonistyczne peregrynacje.
Arkusze maturalne z jzyka polskiego
Redaktor wydania:

Zdzisaw Gowacki
Redakcja techniczna, opracowanie graficzne i amanie:

Robert Ciechanowski, RC PRO

Ilustracje:

rcpro@to.onet.pl

Katarzyna Danielewska
Korekta:

Iwona Cielak
Projekt okadki:

Mirosaw Godkowski, Zdzisaw Gowacki

Ksika jest zbiorem materiaw pomocniczych majcych na celu przygotowanie maturzystw do czci pisemnej egzaminu zewntrznego z jzyka polskiego przeprowadzanego zgodnie z zasadami nowej matury, obowizujcymi od 2005 roku. Teksty do poziomu podstawowego (arkusz I) zostay wybrane z uwzgldnieniem podstawy programowej. W poziomie rozszerzonym (arkusz II) znalazy si utwory wykraczajce poza podstaw, ktrych rwnie mona si spodziewa na egzaminie maturalnym.

Copyright by Oficyna Wydawnicza Tutor

Wydanie I. Toru 2004 r.

Oficyna Wydawnicza Tutor 87-100 Toru, ul. Piskorskiej 7L, tel./fax (0-56) 65-999-55 Internetowa Ksigarnia Wysykowa: www.tutor.edu.pl Druk i oprawa: Toruskie Zakady Graficzne Zapolex Sp. z o.o. ISBN 83-89563-13-4

Spis treci
Wstp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Poziom podstawowy
Przykad 1.

Poziom podstawowy (arkusz I)

egnajcie wyspy!, Czesaw Miosz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Obraz krla i szlachcica w satyrze Do krla dokonaj interpretacji wiersza I. Krasickiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 mier a los yjcych interpretacja wiersza Kot w pustym mieszkaniu Wisawy Szymborskiej . . . . . . . . 15 Modele odpowiedzi i schematy oceniania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Przykad 2.

Poziom podstawowy (arkusz I)

mier bez pogrzebu, Igor T. Miecik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Modlitwa tuacza rozwi temat na podstawie wierszy Moja piosnka (II) C.K. Norwida i Hymn (Smutno mi, Boe) J. Sowackiego . . . . . . . . 29 Dwa sposoby literackiego kreowania heroizmu interpretacja porwnawcza fragmentw Nad Niemnem E. Orzeszkowej . . . . . . . 32 Modele odpowiedzi i schematy oceniania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Przykad 3.

Poziom podstawowy (arkusz I)

Olimpijskie zabawy, Czesaw Miosz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Obywatelska i patriotyczna refleksja w wierszach W. Potockiego rozwi temat w oparciu o utwory Nierzdem Polska stoi oraz Pospolite ruszenie . . . . . . . . . . . . 46 Obraz wsi i jej mieszkacw w literaturze analiza i interpretacja porwnawcza fragmentw Chopw W. Reymonta i Ferdydurke W. Gombrowicza . . . . . . . . . . . 48 Modele odpowiedzi i schematy oceniania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Przykad 4.

Poziom podstawowy (arkusz I)

Taneczny implant, M. ukaszewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Odwoujc si do wybranych fragmentw Potopu i znajomoci caego dziea oraz kreacji Kmicica i Radziwia, wyjanij istot manipulacji jzykowej . . . . . . . . . 64 Uniwersalno poezji rozwi temat dokonujc interpretacji i analizy wiersza J. Tuwima Rzecz Czarnoleska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Modele odpowiedzi i schematy oceniania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Przykad 5.

Poziom podstawowy (arkusz I)

Rzymski profil, Z. Pietrasik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Motyw danse macabre w redniowieczu i wspczenie porwnaj kreacje mierci zawarte w Rozmowie Mistrza Polikarpa ze mierci oraz w Wywiadzie M. Biaoszewskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 O rnych sposobach umierania w czasach nieheroicznych rozwi temat w oparciu o fragmenty Zdy przed Panem Bogiem H. Krall . . . . . . . . . . . . . . . 87 Modele odpowiedzi i schematy oceniania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Przykad 6.

Poziom podstawowy (arkusz I)

Dwie nogi i koniec, K. Janowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Dwa sposoby prezentacji tytuowej bohaterki rozwi temat w oparciu o wybrane fragmenty Poegnania z Mari T. Borowskiego . . . . . . . . . . 104 Sw kilka o poecie dokonaj interpretacji porwnawczej wierszy T. Rewicza Kto jest poet oraz Przyszli eby zobaczy poet . . . . . . . . . 105 Modele odpowiedzi i schematy oceniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

Poziom rozszerzony
Przykad 1.

Poziom rozszerzony (arkusz II)

Analiza i interpretacja wiersza Wisawy Szymborskiej Przy winie . . . . . . . . . . . . 116 Patriotyzm w obliczu wojny przedstaw t postaw, wykorzystujc fragment powieci Henryka Sienkiewicza Ogniem i mieczem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 Modele odpowiedzi i schematy oceniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120

Przykad 2.

Poziom rozszerzony (arkusz II)

Analiza i interpretacja porwnawcza Trenu X Jana Kochanowskiego i wiersza Urszula Kochanowska Bolesawa Lemiana . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Czowiek pod wadz despotyzmu. Przedstaw problem, wykorzystujc opowiadanie Antoniego Czechowa Kameleon . . . . . . . . . . . . . . 128 Modele odpowiedzi i schematy oceniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Przykad 3.

Poziom rozszerzony (arkusz II)

Analiza i interpretacja wiersza Konstantego Ildefonsa Gaczyskiego Serwus, madonna . . 139 Warto pienidzy. Zrealizuj zagadnienie, wykorzystujc fragmenty powieci Stefana eromskiego Wierna rzeka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Modele odpowiedzi i schematy oceniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144
Przykad 4.

Poziom rozszerzony (arkusz II)

Analiza i interpretacja wiersza S. Grochowiaka Modlitwa . . . . . . . . . . . . . . . . 150 Spoeczne podziay. Zrealizuj temat, wykorzystujc fragment powieci Honoriusza Balzaca Ojciec Goriot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 Modele odpowiedzi i schematy oceniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Przykad 5.

Poziom rozszerzony (arkusz II)

Analiza i interpretacja wiersza E. Stachury Wdrwk ycie jest czowieka . . . . . . . 159 Rola sztuki i artysty. Porwnaj pogldy Stanisawa Przybyszewskiego zawarte we fragmentach Confiteora i ks. Jzefa Tischnera w eseju Sztuka . . . . . . . . . 160 Modele odpowiedzi i schematy oceniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164
Przykad 6.

Poziom rozszerzony (arkusz II)

Analiza i interpretacja wiersza Adama Asnyka Do modych . . . . . . . . . . . . . . . 170 Od marmuru do dziea sztuki. Na podstawie fragmentw powieci Irvinga Stone Udrka i ekstaza przedstaw etapy twrczego mylenia o rzebie . . . . . . . . . . . . 171 Modele odpowiedzi i schematy oceniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178

Informacja o autorce
Katarzyna Anna Fiakowska jest absolwentk Wydziau Humanistycznego (kierunek filologia polska) Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu. Jest polonistk w I LO im. Mikoaja Kopernika w Toruniu; w 2002 roku uzyskaa stopie nauczyciela dyplomowanego. Od 2000 roku jest egzaminatorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w Warszawie. Oprcz pracy dydaktycznej zajmuje si take konstruowaniem skorelowanych programw edukacyjnych. Jest autork wielu publikacji edukacyjnych dotyczcych jzyka polskiego oraz problemw wychowawczych w pracy z modzie. Oprcz literatury i nauki o jzyku interesuje si teatrem, dramatem i filmem XX wieku. W wolnych chwilach siga po dobr ksik, lubi dugie spacery z crk i z psem, a w czasie wakacji soneczn, nadbatyck pla i szum morza.

Wstp
Peregrynacje polonistyczne to zbir materiaw pomocniczych dla uczniw przygotowujcych si do nowej formy matury, ktra bdzie obowizywaa od 2005 roku. Z tego opracowania mog take korzysta nauczyciele polonici, ktrzy zechc wprowadzi przykady tu prezentowane do swoich wicze. Egzamin maturalny z jzyka polskiego skada si z czci ustnej oraz z czci pisemnej. Ksika ta jest zbiorem wicze, ktre maj pomc w przygotowaniu si do czci pisemnej egzaminu zewntrznego z jzyka polskiego. Cz pisemna egzaminu dzieli si na: 1. egzamin sprawdzajcy rozumienie czytanego tekstu i umiejtno pisania wasnego tekstu na poziomie podstawowym; 2. egzamin sprawdzajcy umiejtno pisania wasnego tekstu na poziomie rozszerzonym. Teksty do poziomu podstawowego (arkusz I) wybraam z uwzgldnieniem podstawy programowej. W poziomie rozszerzonym (arkusz II) znalazy si utwory wykraczajce poza podstaw, gdy takich naley si spodziewa w tej czci egzaminu maturalnego. W modelach odpowiedzi podane s interpretacje fragmentw dzie lub wierszy, ktre wybraam do zada. Obok hasa rozwinicie tematu jest informacja o maksymalnej liczbie punktw, jak mona uzyska. W rozwiniciu za, proponowanym przeze mnie, tych punktw jest wicej. Przewiduj, e dany tekst mona interpretowa zgodnie z tematem, biorc pod uwag rne aspekty dziea. Ufam, e ten zbir wicze speni oczekiwania uczniw i nauczycieli polonistw. Autorka

Poziom podstawowy

1.

egnajcie wyspy!

Przykad 1.

Poziom podstawowy (arkusz I)

Cz I rozumienie czytanego tekstu

Przeczytaj uwanie tekst, a nastpnie odpowiedz na pytania. Odpowiadaj tylko na podstawie tekstu i tylko wasnymi sowami. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jeste proszony.1 egnajcie wyspy!
Czesaw Miosz

Naadowane poezj sowo wyspa wabi, przyciga, obiecuje. Wyspa tajemnicza Jules Vernea to dobry tytu, tylko e kada wyspa jest tajemnicza. Nawet dla eglarskich, wyspiarskich Grekw przygody Odyseusza to przecie wdrwka od wyspy do wyspy, a kada ma swoj osobliwo. Jedna jest zamieszkana przez cyklopw, inna jest siedzib boga wiatrw, Eola, wyspa Aiaia naley do bogini Kirke, zdolnej zamienia ludzi w wieprze, na Thrinakii pas si woy boga Heliosa. Odyseusz wreszcie trafia na Ogyggi, posiado nimfy Kalypso, ktra tak sobie w nim upodobaa, e trzyma go przez siedem lat i ofiarowuje mu niemiertelno, ale wdrowiec tskni do swojej rodzinnej wyspy, Itaki, i od niemiertelnej nimfy woli mierteln maonk Penelop. Los jego odmienia si, kiedy wreszcie lduje na wyspie krla Feakw wedug poda miaa to by Korkyra, czyli Korfu. Bdc na Korfu, ja, przybysz z pnocy, odwiedziem zatoczk, do ktrej ostatkiem si mia dopyn, ju bez swojej tratwy, Odyseusz. Rzeki, w ktrej praa bielizn krlewna Nauzykaa, nie znalazem. 2. W wiadomoci kulturalnej Europejczykw dziaa mit Wysp Szczliwych, by moe dlatego pontnych, e oddzielonych wod od historii. Arystokraci i ich damy cakiem chyba w por, tu przed Rewolucj, wybrali podr na obrazie Watteau Odjazd na Cyter, czyli na wysp Afrodyty. Ale idealne spoeczestwo rwnie umieszczano na wyspie, jak to zrobi Tomasz Morus, nazywajc j utopi, a te Krasicki, u ktrego wyspa nazywa si Nippu. Tylko na wyspie mg odprawia swoje czary Prospero w Burzy Szekspira, i tylko tam znaki w jego czarodziejskiej ksidze daway mu wadz nad sucymi mu Arielem i Kalibanem. Potny odzew uczuciowy znaj1.
1

Tekst polece z: Informator maturzysty od 2005 roku z jzyka polskiego.

10

Katarzyna Anna Fiakowska

dowaa, poczwszy od Robinsona Crusoe, wyspa bezludna podana przez kadego, komu ludzko zanadto daa si we znaki. Na wyspach chowali swoje skarby piraci. Wysp skarbw Stevensona pokazuj jako niedu wysepk w archipelagu brytyjskich Virgin Islands. Tu koo troch wikszej, Tortoli. W cigu ostatnich paru stuleci dojrzewa te mit beztroskiego ycia prymitywnych mieszkacw wysp: palmy, soce, niebieskie morze, czego chcie wicej. Przyczyni si do tego amerykaski pisarz Herman Melville, ktry w modoci, bdc marynarzem na statku wielorybniczym, zdezerterowa i przez kilka miesicy y szczliwie wrd agodnych kanibali na wyspie w archipelagu Marquezw. Powie, w dwudziestym wieku filmy (pamitam Biae cienie!), wykorzystuj troch malane tsknoty, ktre doczekay si te parodii: Na dalekich wyspach Fidi albo Hawajach/ Na Samoa albo Isle de Cook/ Mieszka dzielny kapitan Papaway/ Gryz orzechy i Murzynw tuk. (Skd to? Nikt chyba nie zgadnie). 3. A wreszcie wyspy obj w posiadanie wielki biznes turystyczny, rozpowszechniajc pontne broszury. Na drug poow stulecia przypada najwiksze chyba nasilenie podry do wielkich midzynarodowych hoteli, ktre na wyspach pobudowano. Chyba to si ju przesilio albo niedugo przesili, jeeli sdzi po tym, czym szybko staj si te kawaki ldu. Zdarzyo mi si by w rodku ruchu ulicznego w godzinie szczytu na jednej z wysp francuskich Antyli. Nie lepiej ni w Paryu.
(Cz. Miosz, egnajcie wyspy, [w:] Piesek przydrony, Znak, Krakw 1997) Zadania do tekstu 1. Wypisz nazwy wysp pojawiajce si w artykule oraz ich mieszkacw. 2. Z jakim przymiotnikiem autor artykuu zestawia rzeczownik wyspa? Wyjanij, jak rozumiesz to okrelenie. 3. Kto jest bohaterem 1. akapitu? Skd znasz t posta? 4. Jak okrela siebie autor? Dlaczego? 5. Czego szuka na Korfu Cz. Miosz? Co znalaz? Co okazao si legend? 6. Jak rozumiesz zdanie: W wiadomoci kulturalnej Europejczykw dziaa mit Wysp Szczliwych (...). 7. Co stao si z arystokracj i damami przed rewolucj? Jak zostao to przedstawione w sztuce? 8. W akapicie 2. padaj tytuy lub nazwiska autorw, ktrzy wykorzystali w swojej twrczoci motyw wyspy. Wymie te nazwiska oraz tytuy ksiek.

10

Arkusze maturalne z jzyka polskiego

11

9. Z jakich przyczyn pisarze wyej wymienieni i inni, Tobie znani, umieszczaj akcj swych utworw na wyspach? Podaj dwie przyczyny w odpowiedzi wykorzystaj akapit 2. 10. Jaki mit ksztatuje si w cigu ostatnich paru stuleci? Scharakteryzuj go. 11. Opisz przygod Hermana Melvillea. 12. Co dotkno wyspy w drugiej poowie stulecia? 13. Jak dzi wygldaj Wyspy Szczliwe? Kto na nich panuje? 14. W kontekcie caego eseju i akapitu 3. wyjanij znaczenie tytuu. Z jakim zjawiskiem, zwizanym z wyspami, egna si autor?

Cz II pisanie wasnego tekstu

Temat 1. Obraz krla i szlachcica w satyrze Do krla dokonaj interpretacji

wiersza I. Krasickiego Do krla

Ignacy Krasicki (fragmenty)

Im wyej, tym widoczniej2. Chwale lub naganie Podpadaj krlowie, najjaniejszy panie! Satyra prawd mwi, wzgldw si wyrzeka. Wielbi urzd, czci krla, lecz sdzi czowieka. Gdy wic gani zdronoci i zdania mniej baczne3, Pozwolisz, moci krlu, e od ciebie zaczn. Jeste krlem, a czemu nie krlewskim synem4? To niedobrze; krew paska jest zaszczyt przed gminem5. Kto si w zamku urodzi, niech ten w zamku siedzi;
2

im wyej, tym widoczniej im kto wyej wyniesiony w spoecznej hierarchii, tym uwaniej obserwowany. mniej baczne pochopne, nierozwane. nie krlewskim synem Poniatowski by synem kasztelana krakowskiego. gminem tu: og szlachty

3 4 5

11

12

Katarzyna Anna Fiakowska

Z tego powodu nasi szczliwi ssiedzi. Bo natura na rzdczych pokoleniach6 zna si: Inszym powietrzem ywi si, insz straw pasie. Std rozum bez nauki, std biego bez pracy; Mdrzy, rzdni, wspaniali, mocarze junacy Wszystko im atwo idzie, a chociaby ktry Odstrychn7 si na moment od swojej natury Znowu si do niej wrci, a dobrym koniecznie By musi i szacownym w potomnoci wiecznie. (...) Ty krlem, czemu nie ja? Mwic midzy nami, Ja si nie bd chwali, ale przymiotami Niezymi zaszczycam. Jestem Polak rodem, A do tego i szlachcic, a chobym i miodem Szynkowa, tak jak niegdy w bartnik w Kruszwicy8, Czemu bym nie mg osie na twej stolicy? Jeste krlem a bye przedtem moci panem9; To grzech nieodpuszczony. Kademu, ktry stanem Przedtem si z tob rwna, a teraz czci musi, Nim powie: najjaniejszy, pierwej si zakrztusi; I cho si przyzwyczai, przecie go to echce: Usty ci czci, a sercem szanowa ci nie chce. (...) Zawdy to lepiej byo, kiedy cudzy10 rzdzi. Czy, co moesz, i dziemi ssiadw zadziwiaj, Szczep nauki, wzno handel i kraj uszczliwiaj Cho wiedz, chocia czuj, e jest tronu godny, Nie masz chrztu, co by zmaza twj grzech pierworodny11. (...) le to wic, e jest Polak; le, e nie przychodzie; To gorsza (lubo, prawda, poprawiasz si co dzie) Przecie musz wymwi, wybacz, e nie pieszcz Powiem wic bez ogrdki: oto mody jeszcze. Piknie to, gdy na tronie sdziwo si mieci;
6 7 8 9 10 11

rzdczych pokoleniach dynastiach panujcych. odstrychn odszed, odstpi. bartnik w Kruszwicy legendarny Piast. moci pan skrt tytuu grzecznociowego miociwy pan, przysugujcy kademu szlachcicowi. cudzy obcy, z obcej dynastii. grzech pierworodny tzn. szlacheckie, a nie krlewskie pochodzenie krla.

12

Arkusze maturalne z jzyka polskiego

13

Ty na wstpi majc lat tylko trzydzieci12, Bez siwizny, bez zmarszczkw: zaka13 to nie lada. Wszak siwizna zwyczajnie talenta posiada, Wszak w zmarszczkach rozum mieszka, a gdzie broda siwa, Tam wszelka doskonao zwyczajnie przebywa. (...) To ju trzy, com ci w oczy wyrzuci, przywary. A czwarta jaka bdzie, miociwy panie? O sposobie rzdzenia niedobre masz zdanie. Krl nie czowiek. To prawda, a ty nie wiesz o tym; Wszystko ci si co marzy o tym wieku zotym14. Nie wierz bajkom! Bd takim, jacy byli drudzy. Po co tobie przyjaci? Niech ci wielbi sudzy. Chcesz, aby ci kochali? Niech si raczej boj. Ce zyska dobroci, agodnoci twoj? Zdzieraj, a bdziesz monym, gn, a bdziesz wielkim; Trwale si ubezpieczysz. (...) Ksigi lubisz i w ludziach kochasz si uczonych, I to le. Porzu mdrkw zabaamuconych. aden si nard ksig w moc nie przysposobi: Mdry przedysputowa, ale gupi pobi. (...)
(I. Krasicki, Do krla, [w:] Antologia poezji polskiej od redniowiecza do romantyzmu, Wyd. Kram, Warszawa 1993)

Temat 2. mier a los yjcych interpretacja wiersza Kot w pustym mieszka-

niu Wisawy Szymborskiej Kot w pustym mieszkaniu

Wisawa Szymborska

Umrze tego nie robi si kotu. Bo co ma pocz kot w pustym mieszkaniu. Wdrapywa si na ciany.
12 13 14

lat trzydzieci w momencie elekcji w 1764 r. Poniatowski mia 32 lata. zaka wada. wiek zoty Poniatowski pragn, aby jego rzdy byy zotym wiekiem kultury polskiej.

13

14

Katarzyna Anna Fiakowska

Ociera midzy meblami. Nic niby tu niezmienione, a jednak pozamieniane. Niby nieprzesunite, a jednak porozsuwane. I wieczorami lampa ju nie wieci. Sycha kroki na schodach, ale nie te. Rka, co kadzie ryb na talerzyk, take nie ta, co kada. Co si tu nie zaczyna w swojej zwykej porze. Co si tu nie odbywa jak powinno. Kto tutaj by i by, a potem nagle znikn i uporczywie go nie ma. Do wszystkich szaf si zajrzao. Przez pki przebiego. Wcisno si pod dywan i sprawdzio. Nawet zamao zakaz i rozrzucio papiery. Co wicej jest do zrobienia. spa i czeka. Niech no on tylko wrci, niech no si pokae. Ju on si dowie, e tak z kotem nie mona. Bdzie si szo w jego stron jakby si wcale nie chciao, pomalutku, na bardzo obraonych apach. I adnych skokw piskw na pocztek.
(W. Szymborska, Kot w pustym mieszkaniu, [w:] Jzyk polski. Podrcznik do jzyka polskiego, Wyd. Znak, Krakw 2002)

14

Arkusze maturalne z jzyka polskiego

15

MODELE ODPOWIEDZI I SCHEMATY OCENIANIA

Zadanie sprawdzajce rozumienie czytanego tekstu egnajcie wyspy.

Model zawiera przewidywane odpowiedzi. Odpowiedzi ucznia mog przybiera rn form jzykow, ale ich sens musi by synonimiczny wobec modelu. Oceniajc prac ucznia, naley stosowa punktacj z modelu. Uwaga: za pen odpowied przyznaje si maksymaln liczb punktw, za niepen wskazan w rubryce punkty czstkowe. Nie naley przyznawa powek punktw. Za brak odpowiedzi lub odpowied bdn nie przyznaje si punktw15.
MaksyPunkty malna czstliczba kowe punktw 1 wyspa Aiaia bogini Kirke, wyspa Itaka Penelopa, wyspa Ogyggia nimfa Kalypso, wyspa Korkyra (Korfu) krl Feakw, wyspa Cytra Afrodyta 2 1 0

Nr zadania 1. np.
l

Odpowiedzi

2.

szczliwe; np. To okrelenie skania do mylenia, e wyspa jako miejsce jest czym dobrym dla jej mieszkacw. Wysp szczliw mona porwna do takich krain jak Arkadia czy Eden. Odyseusz; np. epos Homera Iliada tu Odys by opisany jako dzielny wojownik oraz autor konia trojaskiego; epos Homera Odyseja tu za ukazana bya wdrwka Odysa do ojczyzny i przygody podczas tej wdrwki. przybysz z pnocy; np. Cz. Miosz to polski poeta, prozaik i historyk literatury. Nazywa siebie w ten sposb, gdy znalazszy si na Korfu, czuje si czowiekiem pnocy, tzn. innego klimatu, innej kultury. np. Szuka rzeki, w ktrej krlewna Nauzykaa praa bielizn. To jednak historia naleca do legend. Autor znalaz zatoczk, do ktrej dopyn Odyseusz, nie korzystajc z tratwy. np. Wyspa jako miejsce wyodrbnione, bezpieczne, wolne od trosk dnia codziennego, beztroskie.

3.

4.

5.

6.

15

Tekst z: Informator maturalny od 2005 roku z jzyka polskiego.

15

16

Katarzyna Anna Fiakowska

Nr zadania 7. 8.

Odpowiedzi

MaksyPunkty malna czstliczba kowe punktw 1 2 0 1

np. Podrowali. Przedstawia to obraz Watteau Odjazd na Cyter. np.

l

Tomasz Morus Utopia, Ignacy Kracicki Mikoaja Dowiadczyskiego przypadki, William Szekspir Burza, Daniel Defoe Robinson Crusoe, Steven Stevenson Wyspa skarbw, Melville Herman Moby Dick, czyli Biay Wieloryb 2 ucieczka przed zawirowaniami historycznymi, zmczenie cywilizacj, kryjwka dla cennych rzeczy, ukrycie skarbu, beztroskie ycie 1 0 1

9.

np.
l

10.

np. Powsta mit szczliwego ycia rdzennych mieszkacw wysp, ktrzy egzystuj wrd palm, ciesz si socem i morzem. Ich ycie wydaje si obserwatorowi z zewntrz beztroskie i bezstresowe. np. H. Melville pracuje jako mody chopak na statku wielorybniczym. Ucieka z niego i przez jaki czas yje beztrosko na wyspie w archipelagu Marquezw, wrd kanibali. np. boom cywilizacji np. Dzi Wyspy Szczliwe to baza hotelowo-turystyczna. Wyspy zostay niepodzielnie opanowane przez biznes turystyczny. np. Autor egna si z mitem wysp bezludnych, zapomnianych przez ludzi, na ktrych mona byo, w przeszoci, odetchn dzikim powietrzem i spojrze na nieujawnion przyrod. Razem

11.

12. 13. 14.

1 1 2

0 0 1

20

16