PENGURUSAN PROJEK (MEKANIKAL &ELEKTRIK)

Oleh:
RAIS BIN MAAT
Ketua Program Kejuruteraan Elektrik
Institut Latihan dan Pembangunan Infrastruktur Ikram (ITiDi)

KUMPULAN IKRAM SDN BHD

2/5/2013

KISB

ISTILAH-ISTILAH PENTING

Voltan beza upaya elektrik (volt -V) Arus jumlah elektron mengalir (ampiar A) Kuasa hasil dharab voltan dengan arus dan faktur kuasa (kVA, Watt/kW, H.P) Tenaga penggunaan kuasa per unit masa (Wh, kWh), 1kWh = 1 unit Ulangan cycle/second, bekalan AC, Hz Litar pintas persentuhan diantara dua pengalir berlainan kutub
KISB 2

2/5/2013

SPESIFIKASI PROJEK

Berdasarkan Peraturan IEE ke 16 Akta Bekalan Elektrik 1990 Peraturan-Peraturan Elektrik 1994

2/5/2013

KISB

PENGESAHAN SPESIFIKASI

Hendaklah disahkan oleh Jurutera Elektrik Professional

2/5/2013

KISB

LUKISAN-LUKISAN PROJEK

Lukisan pelan punca (key plan/location plan) Lukisan skema (schematic drawing) Lukisan susunatur (layout diagram) Lukisan pendawaian (wiring diagram)

2/5/2013

KISB

PUNCA BEKALAN
1.

Pencawang TNB Janakuasa disel

2.

2/5/2013

KISB

VOLTAN BEKALAN A.C

Voltan tinggi 33kV, 11kV, 3 wayer Voltan rendah 415V 3 fasa, 3 wayer (Red,Yellow, Blue), sambungan DELTA Voltan rendah 415V 3 fasa, 4 wayer (Red, Yellow, Blue, Neutral), sambungan STAR Voltan rendah 240V 1 fasa, 2 wayer (Live, Neutral) Ulangan : 50Hz (50 cycles/second)
KISB 7

2/5/2013

PERALATAN DLM PENCAWANG

Ring Main Unit (RMU) / Switchgear 11kV (jenis minyak, gas SF6) Alatubah (transformer) 11kV/415V Papan suis utama (MSB) Feeder pillar Kabel voltan tinggi & rendah

2/5/2013

KISB

KEPERLUAN PENCAWANG

Ukuran yang mencukupi Duct for cable entry Trench diisi dengan pasir Door (single & double leaf) dengan kunci Ventilation louvre & netting Lightings & socket outlet 13A, weatherproof switch Fire fighting equipment ( CO2 ) Tanda AWAS, BAHAYA, DILARANG MASUK Sistem pembumian menggunakan tape tembaga
KISB 9

2/5/2013

RING MAIN UNIT (RMU)

Suisgear voltan tinggi (11kV) untuk menyambung dan memutuskan bekalan bagi kerja-kerja operasi dan senggaraan Jenis minyak dan gas

2/5/2013

KISB

10

ALATUBAH (TRANSFORMER)

Diperlukan untuk menurunkan voltan (step down) dari 11kV kepada 415V/240V supaya sesuai dengan peralatan elektrik Kuasa sesebuah alatubah disebut didalam kVA, saiz yang biasa ialah 500kVA, 750kVA, 1000kVA dan sebagainya Star point alatubah hendaklah dibumikan menggunakan tape tembaga

2/5/2013

KISB

11

JENIS-JENIS ALATUBAH

Jenis Minyak (oil type) Jenis Kering (dry type)

2/5/2013

KISB

12

PAPAN SUIS UTAMA (MSB)

2/5/2013

Menerima, Mengagih dan Mengawal bekalan Memberi perlindungan Ukuran yang mencukupi untuk kerja-kerja senggaraan (minima 2 6 dibelakang dan tepi dan 3 dihadapan), ukuran standard 15 x 10 Pintu menghadap keluar bangunan Tidak terhalang oleh apa-apa objek Jauh dari punca-punca air
KISB 13

BILIK SUIS
1.

2.

3.

4.

5.

Dilengkapkan dengan alat pemadam api jenis CO2 atau 9kg ABC portaqble fire extinguisher Tikar getah jenis yang diluluskan disediakan dihadapan papan suis sepanjang papan suis, tebal minima 6mm, lebar minima 1000mm Notis BAHAYA 415V, DI LARANG MASUK hendaklah dipasang ditempat yang sesuai Tanda-tanda BILIK SUIS UTAMA, BILIK SUIS, BILIK KHIDMAT ELEKTRIK, DILARANG MEROKOK hendaklah dipasang diluar pintu/dinding bilik yang mengandungi peralatan elektrik Carta pertolongan cemas hendaklah digantung di dalam bilik suis
KISB 14

2/5/2013

BILIK SUIS

Semua trench hendaklah diisi dengan pasir bersih keparas melebehi cable duct Cable duct entry hendaklah ditutup menggunakan simen supaya air, tikus dan anasiranasir yang tidak dikehendaki tidak memasuki bilik suis As-installed layout plan, rajah skema hendaklah digantung didalam bilik suis menggunakan bingkai dan frame yang sesuai
KISB 15

2/5/2013

PAPAN SUIS KECIL (SSB)

Menerima bekalan dari papan suis utama Lebih kecil dari papan suis utama Jimatkan kos kabel Mudah kawalan & senggaraan

2/5/2013

KISB

16

PERALATAN DALAM PSU

Pemutus litar udara (ACB) - incoming Pemutus litar teracu (MCCB), F/S, S/F Bus tie / Bus coupler (dua punca bekalan) Change-over contactor (generator) Fius suis (F/S) 100A keatas Suis fius (S/F) sehingga 63A Pengasing (isolator) Busbar Meter-meter (A, V, kW, kWh, P.F) Geganti (O/C, E/F) Battery charger Kapasitor Bank Faktur Kuasa
KISB 17

2/5/2013

KAPASITOR BANK FAKTUR KUASA

Diperlukan untuk membaiki faktur kuasa yang rendah iaitu kurang dari 0.85 (bacaan bulanan) Faktur kuasa yang rendah akan dikenakan denda oleh pihak TNB Faktur kuasa rendah bermakna penggunaan tenaga elektrik yang kurang cekap dan ini menyebabkan kerugian kepada pihak TNB

2/5/2013

KISB

18

KABEL MASUK UTAMA

PVC/SWA/PVC (Armoured cable) PILC / PILCDSTAS (Paper cable) XLPE (Cross link polyethylene) MICC (Mineral insulated copper cable) tahan sehingga 280 deg. C

2/5/2013

KISB

19

BINAAN KABEL

Pengalir (conductor) Aluminium/Tembaga Penebat (insulator) Kertas, PVC, XLPE Lembar (strand) helaian paling kecil Teras (core) himpunan helaian Perisai (armour) perlindungan mekanikal Salut (sheath) kemasan luaran Pengisi (filler) mengisi ruang kosong Screen (thin copper foil) stress uniformity Pengalas (bedding) alas antara bahagian keras dgn bahagian lembut
KISB 20

2/5/2013

RISER / BUS DUCT

2/5/2013

Untuk bekalan ke bangunan tinggi Menggantikan kabel biasa Mudah disambung disetiap tingkat Selalunya bare copper bar Dilindung oleh kotak logam Tap off unit di setiap tingkat Bus duct untuk kilang-kilang Lebih dari satu riser jika perlu Ruang khas untuk riser
KISB 21

PAPAN AGIHAN (DB)

Papan terakhir sebelum bekalan disambung ke beban-beban Tiga fasa atau satu fasa Kayu, plastik, logam Maklumat beban yang dikawal oleh setiap fius/MCB hendaklah ditampal dibahagian dalam DB untuk memudahkan kerja senggaraan DB hendaklah dinomborkan jika bilangannya melebehi dua untuk memudahkan senggaraan
KISB 22

2/5/2013

KOMPONEN DB

Suis utama / Isolator (63A) Fius utama / MCB utama (63A) RCCB (63A, 1 atau 3 fasa), 30mA, 100mA, 2 Poles, 4 Poles Terminal live Terminal neutral Terminal bumi Fius / MCB (bilangan hala)

2/5/2013

KISB

23

FUNGSI PEMBUMIAN

Mengalirkan arus bocor ke bumi Mendapatkan rujukan voltan kosong untuk neutral point Mendapatkan voltan sama upaya (equipotential voltage) untuk mengelakkan step voltage Menyalurkan cas elektrik panahan kilat ke bumi

2/5/2013

KISB

24

SAIZ KABEL BUMI

Sama dengan saiz kabel fasa sehingga 16mm persegi 16mm persegi jika kabel fasa dari 16mm hingga 35mm persegi Separuh dari saiz kabel fasa jika saiz kabel fasa melebihi 35mm persegi Copper tape (3mmx25mm) untuk saiz melebihi 70mm persegi Jenis kabel PVC hijau
KISB 25

2/5/2013

JENIS ELEKTROD BUMI

Standard Earth Electrode 6 kaki panjang bergarispusat 16mm persegi bersalut tembaga dibahagian luarnya Galvanised Iron (G.I) hollow pipe bergarispusat 2 inci Besi cerucuk bangunan Wire mesh Earth chamber SAFETY ELECTRICAL CONNECTION - DO NOT REMOVE

2/5/2013

KISB

26

BACAAN ELEKTROD BUMI

Nilai rintangan maksima elektrod bumi untuk pemasangan elektrik ialah 1 ohm Nilai rintangan maksima elektrod bumi sistem penangkap kilat ialah 10 ohm

2/5/2013

KISB

27

PERLINDUNGAN

Arus lebih (litar pintas) Beban lebih Rosak ke bumi Bocor ke bumi Kilat Lampau panas Arus/voltan pusuan (surge current/voltage)

2/5/2013

KISB

28

LITAR PINTAS

Persentuhan secara terus diantara dua atau lebih pengalir berlainan kutub Rintangan diantara pengalir terlalu rendah Nilai arus kerosakan terlalu tinggi, dalam kiloampiar (kA) Mengakibatkan letupan seterusnya kemusnahan kepada pepasangan dan peralatan Tidak boleh dibenarkan berlaku melebihi 1 saat
KISB 29

2/5/2013

BEBAN LEBIH

Beban (kilowatt atau arus) yang melebihi dari yang dihadkan atau yang direkabentuk bagi sesuatu pemasangan atau litar Ia tidak begitu membahayakan, bergantung kepada magnitude beban lebih tersebut Jika magnitudenya kecil dan tidak memudaratkan ia boleh dibiarkan berlaku untuk beberapa ketika Tiada kerosakan kepada litar
KISB 30

2/5/2013

ROSAK / BOCOR KE BUMI

Persentuhan diantara pengalir hidup atau neutral dengan wayer bumi atau bahagianbahagian logam yang dibumikan. Rintangan kerosakan mungkin rendah dan mungkin tinggi. Ujud voltan yang membahayakan pada rangka logam alatan atau mesen jika bekalan tidak dipotong dengan segera.
KISB 31

2/5/2013

ALAT-ALAT PERLINDUNGAN

Fius (fius dawai, katrij, HRC) MCB (miniature circuit breaker) MCCB (moulded case c. breaker) ACB (air circuit breaker) RCCB/ELCB (residual current c.b) Geganti (relay) Lightning arrestor Surge protector/suppressor
KISB 32

2/5/2013

FIUS DAWAI

Rewireable Fius dawai standad dengan kadaran 5A, 10A, 15A. Ia dalam bentuk gelong wayer Ia tidak mempunyai titik lebur yang tertentu, boleh lebur dimana-mana Meninggalkan kesan hitam terbakar apabila ianya lebur Digunakan pada tempat tidak mudah berlaku kebakaran seperti pole fius, fius tiang lampu
KISB 33

2/5/2013

FIUS KATRIJ

Elemen fius didalam sarung kaca dengan cap di kedua-dua hujung Terdapat melting point dan apabila terbakar dapat dilihat dengan jelas Kadaran kA (arus kerosakan) tidak tinggi Selalu digunakan didalam peralatan elektrik dan perlindungan litar DC

2/5/2013

KISB

34

FIUS HRC/HBC

Fius yang paling baik sebab kadaran kA tinggi sehingga 100 kA Elemen fius terdapat melting point Elemen fius didalam quenching powder untuk menyerap arka Binaan luar dari bahan ceramic (porcelain) yang kukuh dan terdapat end cap logam di kedua-dua hujungnya Tidak meninggalkan kesan karbon hitam apabila terbakar
KISB 35

2/5/2013

MCB/MCCB

MCB adalah pemutus litar sebagai pengganti lepada fius. Bila berlaku litar pintas atau arus lebih ia akan trip dan boleh di ON kan semula tanpa menggantikan dengan yang baru seperti fius, untuk kadaran sehingga 30A, satu fasa MCCB sama dengan MCB tetapi untuk kadaran arus yang melebehi 60A, tiga fasa, tiga kutub terminal Tidak perlukan geganti untuk terpelantik, semuanya terbina didalam, boleh juga menggunakan geganti jika perlu
KISB 36

2/5/2013

AIR CIRCUIT BREAKER (ACB)

Untuk kegunaan 600A keatas, tiga fasa Diperbuat dari logam sepenuhnya Perlukan geganti dan shunt trip coil untuk terpelantik Lebih kukuh dari MCCB

2/5/2013

KISB

37

RESIDUAL CURRENT CIRCUIT BREAKER (RCCB)

Pemutus litar otomatik apabila berlaku arus bocor ke bumi Untuk kegunaan domestik atau blok kediaman serta papan agihan akhir (DB) Terdapat jenis satu fasa dan tiga fasa Kadaran arus 40A dan 60/63A Kepekaan arus bocor 10mA, 30mA, 100mA, 300mA
KISB 38

2/5/2013

ISOLATOR & SUIS BOMBA

Isolator atau Pengasing adalah sejenis suis untuk menyambung dan memutuskan bekalan tetapi tidak memberikan apa-apa perlindungan Suis bomba pula perlu dipasang mengikut peraturan IEE dan keperluan Jabatan Bomba & Penyelamat untuk memutuskan bekalan bagi tujuan memadamkan kebakaran supaya tidak membahayakan anggota-anggota bomba
KISB 39

2/5/2013

SISTEM PERLINDUNGAN KILAT

2/5/2013

Untuk bangunan melebehi dua tingkat atau bangunan dikawasan lapang atau tempat tinggi Air finial (copper) Horizontal conductor (copper/aluminium) Down conductor (copper/aluminium tape, G.I) Inspection point Earth chamber Earth electrode
KISB 40

ALATUBAH ARUS

Alatubah arus digunakan untuk mengesan arus pada palang bas (busbar) dan menurunkan nilainya kepada maksima 5A tetapi dengan nisbah tertentu supaya sesuai dengan kadaran geganti Kos pemasangan dan peralatan dapat dikurangkan dengan banyaknya Ianya lebih selamat disebabkan tiada sentuhan secara langsung dengan bahagian hidup dan voltan serta arusnya kecil dan tidak begitu membahayakan
KISB 41

2/5/2013

GEGANTI (RELAY)

Digunakan untuk menentukan pada tahap dan keadaan mana sesuatu pemutus litar perlu memutuskan bekalan Ia menerima maklumat melalui alatubah arus (c.t) Ia hendaklah ditentuukur terlebih dahulu Ia mempunyai trip contact yang apabila menutup akan membekalkan voltan kepada shunt trip coil untuk memutuskan pemutus litar
KISB 42

2/5/2013

SISTEM PENDAWAIAN

Permukaan (rumah kayu) Terbenam (permukaan simen) Konduit permukaan (G.I / PVC) Konduit terbenam Sesalur (trunking) Salur (duct) Dulang (tray)

2/5/2013

KISB

43

SPESIFIKASI PENDAWAIAN
1.

2.

3. 4. 5. 6.

7.

Saiz kabel yang mencukupi dengan arus yang akan mengalir Tidak boleh disambung atau membuat sambungan TEE Tiada pengurangan strand dibenarkan di terminal Mestilah dilindungi secukupnya Tidak boleh dibiarkan dalam keadaan tegang Mestilah dilarikan melintang dan/atau mendatar Kod warna standard dan penandaan yang betul dan jelas hendaklah digunakan (Red, Yellow, Blue, Neutral, Bumi)
KISB 44

2/5/2013

SPESIFIKASI PENDAWAIAN
9. Konduit dan trunking hendaklah dibumikan dengan sempurna 10. Konduit dan trunking hendaklah berwarna OREN 11. Konduit dan trunking hendaklah diikat dengan saddle atau bracket dengan secukupnya supaya ia kukuh dan kuat 12. Kabel berlainan voltan dan fungsi hendaklah diasingkan 13. Lubang laluan kabel, konduit atau trunking pada dinding konkrit hendaklah ditutup dengan bahan rintangan api yang sesuai
2/5/2013 KISB 45

SPESIFIKASI PENDAWAIAN
14. Kabel hendaklah di sokong (supported) dengan

kukuh oleh pengikat seperti clamp, clip, anchors, strap, hangers, bracket, support atau cara-cara lain yang sesuai 15. Jarak diantara pengikat hendaklah maksima 1000mm dan 300mm dengan outlet box, device box, kabinet atau fitting

2/5/2013

KISB

46

PENDAWAIAN PERMUKAAN
1. 2. 3. 4.

5.

6.

7.

Menggunakan kabel PVC/PVC Kabel diikat menggunakan lead alloy saddles Tidak lebih 10 kabel diikat sekali untuk satu saddle Saddle hendaklah diikat menggunakan brass nail pada jarak tidak melebehi 150mm (6 inci) Untuk permukaan plaster atau brickwork kabel hendaklah dilarikan pada treated hardwood batten diikat pada permukaan plaster menggunakan brass screw dengan jarak tidak melebehi 600mm Kabel melintasi permukaan logam hendaklah dimasukkan dalam PVC konduit atau PVC casing Pendawaian dalam siling hendaklah menggunakan konduit
KISB 47

2/5/2013

PENDAWAIAN PERMUKAAN
8. Down drop wire dari siling rose ke lampu

hendaklah menggunakan 3-core PVC insulated sheated flexible cord dengan size tidak kurang dari 0.75mm

2/5/2013

KISB

48

PENDAWAIAN TERBENAM
1. 2.

3.

4.

5.

Menggunakan kabel PVC/PVC Kabel hendaklah diikat menggunakan lead alloy saddle atau cleat Saddle atau cleat hendaklah diikat menggunakan high tensile naik pada jarak tidak melebehi 150mm Kabel didalam siling hendaklah dimasukkan didalam G.I konduit Spare consealed konduit hendaklah dipasang dari DB hingga ke dalam siling untuk tambahan akan datang

2/5/2013

KISB

49

PENDAWAIAN KONDUIT
1. 2.

3.

4.

Menggunakan kabel PVC Konduit hendaklah dari jenis galvanised iron kecuali ditentukan sebaliknya Konduit hendaklah diikat dengan mild steel bracket atau suspenders (penggantung) Mild steel bracket hendaklah disapu bahan antirust, dicat dengan lapisan primer dan lapisan luarnya dicat dengan warna orange enamel.
KISB 50

2/5/2013

PENDAWAIAN KONDUIT
5. Konduit untuk poin lampu dan kipas siling hendaklah

ditamatkan menggunakan junction box lengkap dengan die-cast cone-shaped metal cover supaya kabel turun ke lampu boleh melalui konduit mudahlentur (flexibel conduit) 6. Konduit mudahlentur hendaklah digunakan untuk penamatan kepada peralatan elektrik yang terdedah kepada pergerakan dan gegaran seperti lampu gantungan, motor, generator, dsb. 7. Panjang konduit mudahlentur tidak boleh melebehi 400mm 8. Faktur ruang dibenarkan ialah 40% (40% ruang bahagian dalam konduit diisi dengan jumlah keratan rentas kabel termasuk penebatan dan salutan)
2/5/2013 KISB 51

KONDUIT LOGAM
1. 2.

3.

4.

Steel conduit hendaklah jenis galvanised, heavy gauged, Class B, screwd type. Hendaklah dipasang dengan brass bushes pada setiap hujungnya. Hujung konduit yang telah dipotong hendaklah dihaluskan (reamed) supaya tiada sharp edges yang boleh melukakan kabel apabila kabel ditarik ke dalamnya Penamatan kepada papan agihan, unit pengguna, suisgear dan outlet boxes hendaklah menggunakan brass type smooth-bore bushes Semua G.I konduit hendaklah dibumikan dengan berkesan
KISB 52

2/5/2013

KONDUIT BUKAN LOGAM

1. 2.

3.
4.

5.

Hendaklah dari jenis rigid high impact PVC yang diluluskan oleh Jabatan Bomba dan Penyelamat Konduit PVC berwarna putih boleh digunakan untuk sistem pendawaian asalkan ianya tidak menimbulkan masaalah pengenalan dengan perkhidmatanperkhidmatan lain Hujung konduit PVC hendaklah dihaluskan Penamatan pada DB, suisgear dan outlet box hendaklah menggunakan adaptor dan lock-ring Hendaklah diikat dengan saddle dengan jarak maksima 750mm (2.5 kaki) dan 300mm (1 kaki) bila terdapat junction box, device box, cabinet atau fitting
KISB 53

2/5/2013

CABLE TRUNKING
1.

2.

3.

Jenis galvanised sheet steel dan dicat dengan dua lapisan standard orange enamel Hendaklah dilengkapkan dengan removable covers pada jarak yang sesuai Trunking hendaklah disokong dengan bracket supaya trunking tidak bersentuh dengan dinding atau floor slab dengan jarak maksima 1500mm (5 kaki) untuk larian menegak dan 1000mm untuk larian mendatar
KISB 54

2/5/2013

CABLE TRUNKING
4. Kabel didalam trunking hendaklah disokong dengan split hard wood rack dengan jarak maksima 600mm 5. Kabel litar akhir hendaklah diikat secara berkumpulan dan ditandakan 6. Satu tinned copper tape berukuran tidak kurang dari 3mm x 25mm sebagai konduktor perlindungan hendaklah diikat menggunakan bolt & nut kepada trunking dibahagian luar sepanjang larian trunking 7. Jika kabel PVC hijau digunakan menggantikan tinned copper tape penyambungan diantara trunking hendaklah ditambah dengan tinned copper tape berukuran 3mm x 25mm 8. Faktur ruang dibenarkan ialah 45%
2/5/2013 KISB 55

CABLE TRAY
1. 2.

3. 4.

5.

6.

Bahan dari perforated galvanised sheet steel Ketebalan minima 1.5mm dengan kelebaran sehingga 300mm dan 2.0mm untuk kelebaran melebehi 300mm Tebal minima tray jenis hot dipped galvanised ialah 2.5mm Digantung dari floor slab menggunakan penggantung atau dipasang pada dinding atau vertical structure menggunakan bracket dengan jarak maksima 600mm (2 kaki) supaya tray dan kabel tidak melentur (sag) Digunakan ditempat-tempat tertutup seperti bilik suis, ruang riser dimana risiko kerosakan mekanikal adalah rendah Kabel-kabel hendaklah diikat kepada tray dengan menggunakan pengikat yang sesuai (cable tie, clip, clamp, etc.) dengan jarak maksima 600mm
KISB 56

2/5/2013

WARNA KONDUIT, TRUNKING & TRAY

Jika atas apa-apa sebab adalah tidak praktikal konduit, trunking dan tray diwarnakan oren maka ia boleh diwarnakan dengan warna lain tetapi orange color code identification band hendaklah disediakan sepanjang 150mm dengan jarak maksima 1000mm sepanjang konduit, trunking dan penutup trunking, junction, keduadua belah service appliances, wall/floor penetration dan dimana-mana yang difikirkan perlu
2/5/2013 KISB 57

MOUNTING HEIGHT
Lampu gantungan siling dan kipas siling Lampu dinding & kipas dinding 2400mm (79) 2050mm (69)

Suis, alatatur kipas Soket outlet 13A (pend. permukaan) Soket outlet 13A (pend. terbenam) Pengasing Penghawa dingin tingkap Mata pemasak Mata pemanas air Papan agihan dalam servis duct Papan agihan lain
2/5/2013 KISB

1450mm (49) 1450mm 300mm (1) 1450mm 1450mm 1450mm 1450mm 1450mm 2050mm
58

SAIZ-SAIZ KABEL

2/5/2013

1.25 / 1.5 mm persegi (litar lampu/kipas) 2.5 mm persegi (soket 13A, gelang) 4.0 mm persegi (soket 13A, jejari) 6.0 mm persegi (soket 13A, jejari) 10.0 mm persegi (kabel utama) 16.0 mm persegi (kabel utama) 25 mm persegi (kabel utama) 35 mm persegi (kabel utama) 50 mm persegi (kabel utama) 70 mm persegi (kabel utama)
KISB 59

JENIS KABEL PENDAWAIAN

PVC (single PVC) untuk pendawaian terbenam, konduit dan trunking PVC/PVC (double PVC) PVC insulated and PVC sheated, untuk pendawaian permukaan

2/5/2013

KISB

60

LITAR AKHIR
Fius/MCB (Amp) 5/6 Sais kabel (mm) 1.5 Had kuasa (watt) 1000/1200

15
20 30 (gelang) 30 (jejari)

2.5
2.5 2.5 4.0

1 x 13A s/s/o
2 x 13A s/s/o 10 x 13A s/s/o 6 X 13A s/s/o

15
30 15 15

2.5
4.0 4.0 4.0

1 x cooker 3 kW
1 x cooker 8 kW 1 x heater 1.5kW 1 x 1.5 HP air cond

30
63

6.0
16/25

1 x 2.5 HP air cond

Kabel masuk utama

2/5/2013

KISB

61

SUIS

Dari jenis suis plate (flush type), suis tarik Berkadaran 10A (dahulu 5A) Tidak ditempatkan dibelakang pintu atau tempat tidak mudah akses atau dinding kaca Mesti mempunyai wayer perlindungan (bumi) Hanya wayer live sahaja perlu disambungkan kepada suis Label hendaklah disediakan jika suis-suis disambung dari fasa yang berlainan dikumpulkan setempat
KISB 62

2/5/2013

SWITCHED SOCKET OUTLET DAN SOCKET OUTLET

Jenis shuttered (berpenutup) MK, 2 kutub dan pin pembumian, flush type Pin berbentuk rectangular untuk suis soket 13A Socket outlet hendaklah dari jenis round pin type Kabel perlindungan (bumi) hendaklah ditamatkan pada terminal bumi switched soket outlet dan soket outlet

2/5/2013

KISB

63

FLUORESCENT LUMINARIES

Jenama yang diluluskan oleh JBE & SIRIM Ballast jenis polyester resin impregnated, silent operation, low loss (8W) Kapasitor jenis self-healing, metalised polypropylene Bingkai lampu pendafluor hendaklah dibumikan Jika dipasang pada siling dari bahan mudah terbakar ia hendaklah di alas dengan spacers yang sesuai supaya jarak diantara siling dan tapak lampu tidak kurang dari 10mm Untuk lampu yang digantung suspension rod hendaklah digunakan
KISB 64

2/5/2013

KIPAS SILING

Hendaklah dari jenis yang dilengkapkan dengan supplementary independent suspension system atau safety wire rope supaya apabila berlaku kegagalan kepada rod suspension system kipas tidak jatuh kebawah

2/5/2013

KISB

65

LAMPU KECEMASAN/KELUAR

Jenis diluluskan JBE & SIRIM Tube 8 watt, single untuk lampu kecemasan Dua tube untuk tanda KELUAR Bateri boleh di cas penuh dalam masa tidak melebehi 24jam Bateri boleh tahan selama 3jam

2/5/2013

KISB

66

PENANDAAN (LABELLING)

Label hendaklah di lekatkan pada suisgear, fuse gear, DB, SSB, MSB menggunakan laminated plastic dengan engraved lettering di skrew atau rivet Maklumat yang perlu ialah seperti jenis peralatan, kadaran arus dan voltan, tatahan, dari mana dan ke mana ianya disambungkan, dsb.

2/5/2013

KISB

67

UPS

UPS (Uninterruptible Power Supply) diperlukan untuk bekalan sementara kepada alat-alat kritikal seperti komputer, PABX, dsb. Bekalan DC diperolehi daripada sekumpulan bateri dan ditukar kepada bekalan AC oleh inverter.

2/5/2013

KISB

68

JANAKUASA TUNGGUSEDIA

Untuk beban lain yang tidak mendapat bekalan UPS tetapi masih kritikal seperti lampu-lampu penting, lift, alat-alat kecemasan serta penting mendapat bekalan daripada janakuasa tunggusedia. Janakuasa boleh memberikan bekalan kuasa yang lebih banyak dan untuk jangka masa yang lama berbanding dengan UPS. Harga UPS pula adalah mahal.
KISB 69

2/5/2013

UJIAN PEMASANGAN

Pemasangan yang telah siap hendaklah diuji oleh ORANG KOMPETEN iaitu orang mempunyai sijil kekompetenan seperti Wireman, Chargeman atau Jurutera Perkhidmatan

2/5/2013

KISB

70

PERATURAN IEE

Peraturan IEE ke 16 (Institution of Electrical Engineers) yang terpakai pada masa ini adalah peraturan yang terpakai dinegara-negara commonwealth berkaitan dengan aktiviti elektrik. Ia hendaklah dipatuhi sejauh yang praktikal supaya tahap keselamatan dapat dipenuhi dan aspek perundangan dipenuhi
KISB 71

2/5/2013

AKTA BEKALAN ELEKTRIK 1990

Akta yang berkaitan dengan penjanaan, pengawalan, penggunaan, perkhidmatan, penguatkuasaan, perlesenan, pengendalian, pengeluaran, pengimportan dan segala hal berkaitan elektrik

2/5/2013

KISB

72

PERATURAN-PERATURAN ELEKTRIK 1994

Peraturan yang bertujuan menjelaskan lagi bagaimana aktiviti-aktiviti berkaitan penjanaan, penghantaran, pengagihan, penggunaan, penyeliaan, pengendalian, perlesenan, orang kompeten, pengimportan, pembuatan, pembaikan dan sebagainya dilaksanakan

2/5/2013

KISB

73

2/5/2013

KISB

74