16.07.

2012

p (%)
35

irket Riski (eitlendirilebilir) Hisse Senedi Riski, p

20

Piyasa Riski (eitlendirilemez)

0 10 20 30 40 2,000+

Portfydeki Hisse #
Do. Dr. Fazl GKGZ

Hisse Senedi Piyasa = riski riski

eitlendirilebilir risk

Piyasa riski hisse senedi riskinin bir blm olup, eitlendirme suretiyle giderilemez irket riski, veya eitlendirilebilir risk, hisse senedi riskinin bir blm olup, eitlendirme suretiyle indirgenebilir

Do. Dr. Fazl GKGZ

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

16.07.2012

Sonular Portfydeki hisse says arttka portfyn riski dmektedir 40 hissenin ilave edilmesinden sonra p ok yava gerilemitir. Portfy riskinin alt snr p 20% dir (M). Uygun ekilde eitlendirilen portfylerin riskleri, belli bir hissenin sahip olduu riskin yaklak olarak yarsna kadar dmtr
Do. Dr. Fazl GKGZ

Yatrmc tek finansal varlk ile getirisiyle orantl olarak riskini azaltabilir mi?
Hayr. Rasyonel yatrmclar portfy yaparak risklerini minimize eder Anlan yatrmclar sadece piyasa riskini aldklar iin, fiyatlar ve getiriler bu dk riski yanstabilir Ancak tek hisse alan yatrmc irket riskinin tamamn stne aldndan,salayaca getiri stlendii riskin altndadr
Do. Dr. Fazl GKGZ

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

16.07.2012

Bireysel Finansal Varlklar iin Piyasa Riski Nasl llr ? Piyasa riski, iyi eitlendirilmi hisseler iin geerli olup, belli bir hissenin portfyn riskinin toplam riskliliine oran olarak ifade edilebilir Sz konusu lm belli bir finansal varln beta katsays ile yaplr. i hissesinin,beta deeri yle hesaplanr : bi = (iM i) / M
Do. Dr. Fazl GKGZ

Beta Katsaylar Nasl Hesaplanr ? Beta katsays sadece finansal varln portfye olan katksn gstermekle kalmaz, ayrca anlan finansal varln piyasaya gre deikenliinin lsn de gstermektedir.

Do. Dr. Fazl GKGZ

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

16.07.2012

Beta Tahmininde Regresyon Y ekseninde getirileri aratrlan finansal varln verisine kar X ekseninde piyasa portfynn getirilerinin analizi kurulan regresyon modeli ile yardmyla yaplr. Regresyon dorusunun eimi, bal volatiliteyi lmekte olup,beta katsays ve b olarak tanmlanr.
Do. Dr. Fazl GKGZ

PQU hissesinin betasn hesaplarken tarihsel verisini kullanrz.

Yl 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Piyasa (Rm) 25.7% 8.0% -11.0% 15.0% 32.5% 13.7% 40.0% 10.0% -10.8% -13.1%
Do. Dr. Fazl GKGZ

PQU 40.0% -15.0% -15.0% 35.0% 10.0% 30.0% 42.0% -10.0% -25.0% 25.0%

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

16.07.2012

PQU iin Beta Hesab

40% 20% 0% -40% -20% -20% -40% r PQU = 0.83r
2 M

r KWE

r 0% 20% 40%

+ 0.03

R = 0.36
Do. Dr. Fazl GKGZ

PQU iin Beta Deeri Katr ? Regresyon dorusunun eimi bize beta deerini gstermektedir. Regresyon fonksiyonu olan bir hesap makinesi ile de ilem yaparak beta hasaplanabilir. Bu rnek iin hesaplanan b = 0.83 olarak belirlenmitir. Peki bu deer ne anlama geliyor ?
Do. Dr. Fazl GKGZ

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

16.07.2012

Pratik Olarak Beta Hesab Birok uluslararas analist piyasa portfynn getirisi olarak S&P 500 getirilerini dikkate alr. Analistler genellikle son be yllk veri seti zerinden regresyon ilemini yapmaktadr. Ancak, baz analistler ise 52 haftalk dnem iin haftalk veriyi dikkate alabilmektedir.
Do. Dr. Fazl GKGZ

Beta Nasl Yorumlanmaldr ?

Eer b = 1.0 ise, finansal varlk ortalama riske sahiptir. Eer b > 1.0 ise, finansal varlk ortalamadan daha yksek riske maruzdur. Eer b < 1.0 ise, finansal varlk ortalamadan daha dk riske sahiptir. Birok finansal varln betas 0.5 ile 1.5 arasnda deiir. Finansal varlklar negatif betaya sahip olabilir mi ? Do. Dr. Fazl GKGZ

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

16.07.2012

Webde Beta Tahminlerinin Bulunmas

www.thomsonfn.com Koyu renkle yazlan Stock Quote zerinden, IBM veya Dell tklaynz quote mesaj geldiinde Company Earningsi seiniz
Do. Dr. Fazl GKGZ

Beklenen Getiri vs. Piyasa Riski Finansal Varlk Alta Market Am. Foam T-bills Repo Men Beklenen Getiri 17.4% 15.0 13.8 8.0 1.7
Do. Dr. Fazl GKGZ

Risk, b 1.29 1.00 0.68 0.00 -0.86

Hangi finansal varlk alternatifi en iyisidir ?

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

16.07.2012

Alternatiflerin Olmas Gereken Getirilerinin Hesaplanmasnda SMLnin Kullanm

Sermaye Piyasas Dorsu (SML) , Sermaye Varlklarn Fiyatlandrma Modelinin (CAPM) bir parasdr SML: ri = rRF + (RPM)bi . Varsaym: rRF = 8%; r^ = rM = 15%. M RPM = (rM - rRF) = 15% - 8% = 7%.
Do. Dr. Fazl GKGZ

Gereken Getiri Oranlar

rAlta = 8.0% + (7%)(1.29) = 8.0% + 9.0% = 17.0%. rM = rAm. F. = rT-bill = rRepo = 8.0% + (7%)(1.00) 8.0% + (7%)(0.68) 8.0% + (7%)(0.00) 8.0% + (7%)(-0.86) = 15.0%. = 12.8%. = 8.0%. = 2.0%.

Do. Dr. Fazl GKGZ

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

16.07.2012

Beklenen vs. Olmas Gereken Getiriler

^ r 17.4%

Alta Am. F. T-bills Repo

r 17.0% Dk deerli 15.0 12.8 8.0 2.0

Do. Dr. Fazl GKGZ

Market 15.0 13.8 8.0 1.7

Adil deerde Dk deerde Adil deerde Ar deerli

ri (%) SML: ri = rRF + (RPM) bi ri = 8% + (7%) bi

rM = 15

Repo -1

rRF = 8

. T-bills

. .

Alta

Piyasa

Am. Foam

Risk, bi

SML ve Farkl Finansal Varlk Alternatifleri

Do. Dr. Fazl GKGZ

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

16.07.2012

50% Alta ve 50% Repodan oluan Portfyn Betas Katr ? bp = Arlkl Ortlama = 0.5(bAlta) + 0.5(bRepo) = 0.5(1.29) + 0.5(-0.86) = 0.22.

Do. Dr. Fazl GKGZ

Alta/Repo Portfynn Sahip Olmas Gereken Getiri Dzeyi Ne Olmal ? rp = r nin arlkl ortalamas = 0.5(17%) + 0.5(2%) = 9.5%. Veya SML kullanlr: rp = rRF + (RPM) bp = 8.0% + 7%(0.22) = 9.5%.
Do. Dr. Fazl GKGZ

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

10

16.07.2012

Enflasyon Deiiminin SML zerindeki Etkisi

Gereken Getiri Oran r (%) I = 3%

Yeni SML
18 15 11 8 0 0.5 1.0
Do. Dr. Fazl GKGZ

SML2 SML1 Orijinal durum

1.5

2.0

Riskten Kanma Durumunun Etkisi

Gereken Getiri Oran (%) rM = 18% rM = 15% 18 15 8

Riskten kanma durumunda art sonras SML2 SML1

RPM = 3%

Orijinal Durum 1.0

Do. Dr. Fazl GKGZ

Risk, bi

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

11

16.07.2012

CAPM Tamamen Onaylanm mdr ? Yada Amprik Testler ile Red mi Edilmitir ? Hayr. Amprik olarak kabul edilmesi veya reddedilmesine ynelik istatistiksel testlerde baz sorunla vardr Yatrmclar iin gereken getiri gelecekteki riski dikkate alr, fakat betalar tarihsel veriye gre hesaplanr Yatrmclar gereke bireysel risk ve gerekse piyasa riskini bilmek ister
Do. Dr. Fazl GKGZ

Yrd. Do. Dr. Fazl GKGZ - Finansal Modeller

12