Poza Torun NR 6 PDF

Wrzesie 2012 Numer 6
ISSN 2084-9117
Specjalny dodatek dla rolnikw. Czytaj na str. 20-23

Reporta
Zawalio im si ycie
W Pluskowsach tylko cudem ludzie uszli z yciem, gdy 9 zawali si dom
Wywiad Powiat
Giermek K Gospody Wiejskich
W wielkim stylu wraca kuchnia staropolska: prosta i syta. 13 Mwi: Karol Okrasa
BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO
Jestemy te na facebook.com/pozatorun
Piknie w tym roku obrodzio

Doynki czas zacz! Po fatalnym przedwioniu przysza lepsza wiosna i pogodne lato. Katastrofy ywnociowej nie bdzie
15
Gmina Chema
*** Miasto Chema
Lato w Pluskowsach udane. Jest nowa plaa
Naukowcy potwierdzaj: w Jeziorze Chemyskim pywa mao drapienikw
*** Gmina Obrowo
W ynie zostanie wybudowana nowa droga
*** Gmina ubianka 10

Tylu solarw na dachach nie ma w adnej innej gminie powiatu toruskiego
REKLAMA
2 POZA TORU, wrzesie 2012
Fotofelieton Zbyszka Filipiaka
Poza Toru 24h/7 dni Dzwocie do nas!

Co si dzieje? Chcesz nam o tym opowiedzie? Poza Toru uruchamia dyury reporterskie! Czekamy na sprawy wymagajce interwencji reporterskiej! Jestemy dla Was dostpni 24 godziny na dob, siedem dni w tygodniu. Kontakt pod numerem telefonu: 537049 739 Lub na adres mailowy: redakcja@pozatorun.pl
Koniec lata.
Zdjcie zrobione w Makowej Rudzie, Suwalszczyzna.
Felieton
Dyrektor to brzmi dumnie
MACIEJ KARCZEWSKI
Toru to cudowne miasto, ktre wci mnie czym zadziwiaSzczeglnie jego urzdnicy Zapewne pamitaj Pastwo kultowy film Barei Poszukiwany, poszukiwana. Genialnie zagrana przez Wojciecha Pokor gosposia Marysia, dowiaduje si tam od jednej z postaci, e Mj m jest prosz pani, z zawodu dyrektorem. Takim dyrektorem, z ktrym z racji dziaa dla Starwki wci si stykam jest menader Starwki i dyrektor TCM Andrzej Szmak. Osoba pena artystycznych pomysw i nieprzecitnie inteligentna, cho jednoczenie niezwykle przebiega i twardo osadzona w dyrektorskim siodle. Biuro Toruskiego Centrum Miasta stworzono czas jaki temu, w celu integracji rodowisk Starego Miasta, wsparcia zarwno mieszkacw jak i przedsibiorcw oraz promocji tej przestrzeni. Jednym z pomysw promocyjnych by Festiwal Piosenki i Ballady Filmowej, ktrego dyrektorem artystycznym jest pan Szmak. Zapytacie Drodzy Ssiedzi i co w tym dziwnego? Ot to, e pan dyrektor z zarzdzaniem Starwk radzcy sobie raczej rednio, potrafi jednak zadba o czubek wasnego nosa. Pomimo, e festiwal promuje miasto i jest przez miasto Toru finansowany, to prawa autorskie do niego ma nie miasto lecz wanie pan Szmak. Oznacza to, e szef wydziau promujcego Starwk, (oczywicie poza godzinami pracy) za ga pono wiksz (sic!), ni wystpujcy na nim artyci, dyrektorujc festiwalowi zarabia cakiem godnie do lichawej dyrektorskiej pensji. Nepotyzm czy moe zapobiegliwo? Pozostawiam to Pastwa ocenie, ale u mnie pozostawia to niesmak spory No bo patrzc z boku i obserwujc, e dyrektor Szmak opacany jest lepiej ni takie festiwalowe gwiazdy jak np. Magorzata Kouchowska, wypada oczekiwa chyba wkrtce angau szefa wydziau UM do jakiej telewizyjnej produkcji z wielkim poytkiem zarwno dla dyrektora jak i Starwki
Felieton
Do braci rowerzystw
RADEK RZESZOTEK
Wprawdzie do sklepu wolabym pywa kajakiem, ni jedzi rowerem, ale taki sklep chyba by szybko zbankrutowa... Bo rowerzyci to jednak sia. Wierz w moc swoich mini, dotleniaj mzgi, a do tego wszdzie ich peno. W telewizji, na fejsie, nawet na ulicach! Liczne masy krytyczne, ankiety i pikiety, nawet odblaski i proby boej aski - wszystko pod znakiem dwch k i pedaw. A u nas w powiecie rowerem jest przecie gdzie jedzi. Lasy, ki, potem z grki na pazurki wprost nad rzek lub polank. Najlepiej oczywicie z mod rowerzystk. Jest te na czym jedzi. Bo nawet ksidz Adamowicz z Caritasu po Przysieku miga codziennie na swoim nowym jednoladzie w trosce o wielkie serce. Ale znam te takich, ktrych rowery warte s tyle, co nieco starszy samochd. Oni najchtniej by poszpanowali na ciece. W odpowiednim miejscu mogliby si zatrzyma, by uzupeni izotoniki lub inne wesoe substancje i przy okazji zaprezentowa najnowszy trykot, rkawiczki i paski brzuch. Modej rowerzystce rzecz jasna. Problem w tym, e na razie, to z tym szpanem sytuacja wyglda nietgo. Zamiast cieek rowerowych mamy klaksony zmotoryzowanych i co jaki czas pisk opon. Starosta tumaczy, e winna biurokracja. Pewnie racj ma, ale jeli przed wyborami kandydaci na radnych po raz kolejny bd obiecywa, e budowa ju prawie ruszya, to tym razem nikt ju nabra si nie da. cieki po prostu by musz, bo rowerzyci, to przecie sia. Wyborcza rwnie. Na porwnania z innymi powiatami sili si nie bd. Wiem jednak, e za 34 miliony zotych cieki rowerowe wok Torunia da si zbudowa na pewno. A biuorkatyczne problemy starostwa rowerzystw zbytnio nie obchodz. Licz si tylko efekty. Z drugiej jednak strony, jeli w starostwie wiosuj wci pod prd, to z si wreszcie opadn. I co wtedy? Sztafeta? Ja dzikuj , wol ju z Torunia wraca kajakiem.
Stopka redakcyjna:
Redakcja Poza Toru Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@pozatorun.pl Wydawca: Agencja PR Goldendorf goldendorf@goldendorf.pl Redaktor Naczelny: Radosaw Rzeszotek radekrzeszotek@gmail.com GSM 609 119 016 Dzia publicystyki i reportau: Marta Chojecka (GSM 667 243 743), Monika Olender, Agnieszka Kapela, Tomasz Wicawski (GSM 798 773 086) Dzia rolnictwo: Katarzyna Hejna Dzia informacyjno-samorzdowy: ukasz Piecyk, Milena Kaszuba, Monika Bukowska Dzia Foto: Maciej Pagaa Dzia Reklamy i Promocji: Justyna Kosiska reklama@pozatorun.pl Skad: Studio Poza Toru ISSN 2084-9117
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. *** Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody Wydawcy.

REGION
Fot. Maciej Pagaa
Jedna cieka, milion papierw
cieki rowerowe w powiecie toruskim miay zosta zbudowane ju kilka lat temu. Nie ma ich do dzi. Dlaczego?
Tomasz Wicawski Budowa drg rowerowych w powiecie toruskim trwa od kilku lat. Nie oznacza to jednak, e sycha szczk maszyn, a robotnicy uwijaj si jak w ukropie. Do dzi nie oddano ani kilometra z zaplanowanych tras do Osieka, Unisawia i Chemy. Biurokracja to sowo klucz. Pomys budowy sieci drg rowerowych oplatajcych powiat toruski zrodzi si w pokojach urzdnikw Starostwa Powiatowego w Toruniu ju w latach 2007-2008. Pierwotnie planowano cztery drogi rowerowe, ale po czasie zdecydowano, e zrealizowane zostan trzy. Koordynatorem projektu zosta starosta toruski Mirosaw Graczyk. Pomys by o tyle innowacyjny, e zarzdzanie projektem trzeba byo odda pod kuratel najwaniejszej osoby w powiecie. - Gdybym w tamtym okresie wiedzia, jak trudne czeka nas zadanie, to nie wiem czy bym si na to zdecydowa mwi Mirosaw Graczyk, starosta toruski. Ilo zezwole, ktre trzeba uzyska zanim rozpocznie si prace budowlane jest tak ogromna, e trudno to sobie nawet wyobrazi. Sytuacje komplikuje fakt, e inwestycja realizowana jest nie tylko na terenie podlegajcym mojemu urzdowi. Cz terenu podlega formalnie Urzdowi Marszakowskiemu, cz wiedzie przez teren Lasw Pastwowych. Inwestycja podzielona jest na trzy etapy. Pierwszym z nich, jest budowa drogi rowerowej ze Zotorii do Osieka, ktra ma by kontynuacj ju istniejcej trasy Toru-Zotoria. Drugim, inwestycja na terenach gmin ysomice, ubianka i Unisaw, gdzie powsta ma droga rowerowa na trasie Toru-ubianka-Wybcz-Unisaw. Ostatnim z zaplanowanych dziaa, bdzie budowa drogi dla rowerzystw w kierunku Chemy. Budet caej inwestycji jest ogromny. Sumaryczna kwota, ktr widnieje przy kosztorysie caej inwestycji opiewa na ponad 34 miliony zotych. Cz funduszy przeznacza powiat, cz Zarzd Wojewdztwa, swoje dodaj gminy, przez ktre biegy bd drogi. Otrzymano rwnie bardzo znaczce wsparcie finansowe w postaci dofinansowania z Unii Europejskiej w ramach rodkw z Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. Do koca tego roku powstanie jedna trasa - do Unisawia, a do poowy 2013 druga do Osieka. - W 2008 roku planowalimy, e inwestycje uda si zrealizowa w latach 2010-2011 dodaje starosta Mirosaw Graczyk. Wiedzielimy, e bdzie to trudne, jednak termin wydawa si realny. Jego przesunicie nie wie si jednak z opnieniami w samej budowie, bo ta, jak w przypadku drogi do Chemy, nawet nie ruszya. Pro-
34 miliony
blemy wynikaj z przepisw setek poda, decyzji, odwoa czy roszcze odszkodowawczych. Jako, e drogi rowerowe nie powstaj tylko na terenach bdcych wasnoci powiatu, konieczny by wykup gruntw. Prawo w tej mierze w Polsce jest jednak tak skonstruowane, e kady indywidualny waciciel ma prawo do trybu odwoawczego, do niezgodzenia si na planowan przez podmiot samorzdowy inwestycj. Wszystko trwa wic latami. Czasami, jak tumaczy starosta Graczyk, nie istniej nawet jasno okrelone procedury odnonie terminu, w ktrym ostateczna decyzja musi zosta przez ministerstwo w trybie odwoawczym podjta. W przypadku drogi rowerowej do Chemy, ktra ma wieczy projekt, trwa tryb odwoawczy odnonie decyzji na zezwolenie na realizacj inwestycji drogowej. Sprawa nie zostaa rozstrzygnita od 23 grudnia 2010 roku. Mino 20 miesicy od tego czasu, a nikt nie umie wskaza terminu kiedy zakoczy si tryb odwoawczy. Przepisy go nie reguluj. - Inwestycja pod nazw Poprawa bezpieczestwa na drogach publicznych poprzez wybudowanie drg rowerowych zakada wspprac organw samorzdowych rnego szczebla wyjania starosta Graczyk. Nie mog, jako koordynator, podj jakiejkolwiek decyzji bez zgody Zarzdu Powiatu, Rady Powiatu, jak i
20 miesicy czekania
bez przeprowadzenia czsto dugotrwaych negocjacji z wjtami czy Urzdem Marszakowskim. Pytany o trudnoci we wsppracy z innymi samorzdowcami, Mirosaw Graczyk odpowiada, e takich problemw nie ma. Jego zdaniem gwn przyczyn dugiego okresu trwania dziaa na tym polu jest zoono problemu i skala inwestycji, ktr trzeba przeprowadzi, jak take szereg procedur administracyjnych, toczcych si w innych instytucjach, na ktre urzdnicy w starostwie nie maj w sposb faktyczny adnego wpywu. Najwczeniej drog rowerow bdziemy mogli podrowa w kierunku Unisawia. Ten etap inwestycji wyszed ju poza faz zaatwiania, zgd i podpisywania wszelkiego rodzaju umw. Prace budowlane trwaj w najlepsze. Firma realizujca inwestycj zobowizaa si j ukoczy do koca 2012 roku. P roku pniej ma zosta oddana do uytku droga w kierunku Osieka. Starostwo zakoczyo ju procedur przetargow. Podpisanie umowy na realizacj zadania nastpi 29 sierpnia, a wykonawc drogi bdzie firma PRD Lipno. Najbardziej niejasna jest przyszo drogi do Chemy. Dopki nie zostanie zakoczona procedura odwoawcza odnoszca si do decyzji umoliwiajcej rozpoczcie budowy, wskazywanie ostateczne terminu realizacji inwestycji jest wreniem z fusw. Obecne stanowisko wadz zaka-
da, e budowa trwaa bdzie w latach 2013-2014. Projekty drg zakadaj, e wikszo z nich bdzie pokryta asfaltem. Nie we wszystkich jednak miejscach. Wynika to z faktu, e na terenie lasw pastwowych nie uzyskano zgody na pokrycie drogi asfaltem. Polityka w tej mierze jest niezmienna i na terenie caego kraju takiej zgody uzyska nie mona. Utwardzana droga gruntowa to rodzaj kompromisu, ktry zosta wypracowany. W gminach take panuje przewiadczenie, e gwnym sprawc opnie jest biurokracja. Wsppraca na linii Starostwo Powiatowe Urzd Gminy w Obrowie ukada si w tej sprawie bardzo dobrze informuje Mirosawa Kosiska, sekretarz gminy Obrowo. Kademu z podmiotw zaley na szybkim finale inwestycji, ale przepisy i tok administracyjny, s nieubagane. Rowerzyci czekaj na moliwo bezpiecznego podrowania po powiecie toruskim. Drogi rowerowe, to standard na Zachodzie mwi Aleksander Gomski, zapalony rowerzysta podrujcy po Polsce i Europie na dwch koach. Wane s one przede wszystkim w celach turystycznych, bo wyczynowcy i tak musz mie dostp do gwnych drg.
Samorzdy s razem

GMINA CHEMA
Ssiedzi jak turyci

Ten projekt zaskoczy mieszkacw gminy. Pozytywnie!
Od czerwca w gminnym projekcie Sport i rekreacja dla wszystkich zdrowie dla kadego uczestniczyo ju 60 osb. Mieszacy gminy Chema do tej pory wzili udzia w trzech wycieczkach rowerowych i wypadach pieszych. Jedna wyprawa potrafia cign nawet dwudziestu aktywnych turystw. Zwiedzaj, poznaj i odkrywaj na nowo swoj ma ojczyzn. - Jest to zgrana grupa, ktra nie tylko bawi si w rekreacj, ale rwnie poznaje najblisz okolic mwi realizatorka wycieczek Maria Buliska. Lokalni turyci dotarli wszdzie gdzie byo co ciekawego do odkrycia. Nie pominli te niczego, co godne byo uwagi. Mieli okazj odwiedzi koci parafialny w Kiebasinie oraz pomnik upamitniajcy mier ponad 1,5 tysica pomordowanych podczas II wojny ydwek w Grodnie. Poodwiedzali take miejsca Pamici Narodowej na terenie miasta i gminy Chema. Jeszcze innym razem zwiedzili zesp paacowo parkowy w Brchnwku. Uczestnicy wycieczek docierajc do wsi w gminie, spotykali si z ogromn sympati ze strony ich mieszkacw, troch zdziwionych lokalnym podrowaniem po gminie. - Koa Gospody Wiejskich z Kiebasina i Guchowa specjalnie dla naszej grupy przygotoway na zakoczenie trasy wycieczki poczstunek dodaje Maria Buliska To niezwykle miy gest, za ktry serdecznie dzikujemy. Projekt koczyy dwie wyprawy - piesza do Guchowa i rowerowa na Barbark. Zmczeni i zadowoleni, lokalni turyci z ca pewnoci nie zrezygnuj, wraz z kocem zorganizowanych wycieczek, ze swojego podrowania. Jest wiele do odkryci i zobaczenia, nawet gdy si nie ma biletu do Egiptu. (MC)
Nowa plaa w Plusowsach

Skwer, awki i altany na play w Pluskowsach mona ju wypoczywa
Marta Chojecka
Piracki patrol te ma medal

Byli groni i siali postrach piraci z Zalesia z pewnoci niczego si nie boj. W ramach Lenej Przygodny II Zachowaj Trzewy Umys, dzieci z gminy Chema stay si przez chwil bohaterami na swoich statkach. Towarzyszyy im take ich pirackie rodziny. Piknik podsumowa i zakoczy tygodniow akcj wakacyjn w Zalesiu zorganizowan przez Centrum Inicjatyw Kulturalnych Gminy Chema. - Swoje pirackie wyczyny zaprezentoway cztery grupy uczestnikw akcji: Rozbjnicy, Piracka Banda, Piracki Patrol i Piraci z Karaibw mwi inspektor ds. promocji UG Chema Katarzyna Orowska. - Byy konkursy i wsplne zabawy. Na zakoczenie kady z uczestnikw Lenej Przygody II w Zalesiu otrzyma pamitkowy medal. Modzi uczestnicy wzili udzia w wielu spotkaniach poprowadzonych przez policj i PSP z Chemy oraz WOPR z Torunia. Zorganizowano take wyjazd nad morze do Sopotu. - Gwnym sponsorem letniego wypoczynku dla najmodszych mieszkacw bya Nowa Energia, samorzd gminy Chema i CIK dodaje Katarzyna Orowska. Sam inicjatyw takiej formy wypoczynku, dla dzieci z gminy, wspiera
Nie byo biaych agli, ale by zabawa Zalesie napadli piraci!

od pocztku jej powstania wjt Jacek Czarnecki. Nad przebiegiem wypoczynku czuwaa wykwalifikowana kadra opiekunw zatrudniona przez Centrum Inicjatyw Kulturalnych Gminy Chema, gwnego realizatora i koordynatora akcji. (MC)
Przedszkolna szansa
Paweek i Ola id do przedszkola - akcja LGD Ziemia Gotyku
Przez cay sierpie trwa uzupeniajcy nabr dzieci do orodkw przedszkolnych w ramach projektu partnerskiego realizowanego przez Fundacj Ziemia Gotyku LGD oraz gmin Chema. Akcja nosi nazw Paweek i Ola id do przedszkola. Na terenie gminy Chema funkcjonuje 7 oddziaw przedszkolnych - w Sawkowie, Grzywnie, Koczewicach, Nawrze, Guchowie, Skpym i Zelgnie. Kady punkt przedszkolny moe przyj maksymalnie 15 dzieci w wieku 3 4 lat. Udzia w projekcie jest bezpatny. Zajcia 4-godzinne prowadzone bd przez 5 dni w tygodniu. Priorytetowo bd traktowane dzieci z rodzin korzystajcych z pomocy spoecznej oraz matek i ojcw samotnie wychowujcych. Otwarty dostp do przedszkola bd miay dzieci niepenosprawne, urodzone w latach 2006 2009. - Rodzic lub opiekun, powinien dostarczy dokumenty potwierdzajce niepenosprawno informuje LGD Ziemia Gotyku. - Pozostae dzieci zostan przyjte do przedszkola zgodnie z kolejnoci zapisu. Utworzona zostanie take lista rezerwowa. Rekrutacja, jaka bdzie prowadzona zgodnie z zasad rwnoci szans dostpu do projektu i rwnoci pci. Zapisy prowadzone s przez koordynatora gminnego B. Kozowska tel. 605 898 375. (MC)
Fot. Urzd Gminy Chema
W Pluskowsach jeszcze niedawno niewielu chciao wypoczywa. Dziki rodkom gminy i dotacjom pozyskanym z Unii Europejskiej podjto decyzj o nadaniu pluskowskiemu terenowi nowego oblicza. 814 tysicy zotych przeznaczya gmina na wiejsk pla z towarzyszc infrastruktur. Teraz plaa nie jest ju osierocona, do Pluskows zjedaj gocie z caej gminy. - To miejsce ma suy mieszkacom wsi i gminy. Zagospodarowanie istniejcego skweru to przykad kolejnej inwestycji w gminie, ktra w znaczcy sposb zwikszya atrakcyjno turystyczn Pluskows. mwi inspektor ds. promocji Urzdzie Gminy Chema, Katarzyna Orowska.- To odpowiednie miejsce
dla aktywnego i zdrowego spdzania czasu dla caych rodzin. Zupenie zmieniony wizerunek skweru pooonego nad jeziorem w centrum wsi Pluskowsy z pla zachca do odwiedzin. Turyci opala si mog na play, ktra ma 400m2. - Wybudowane zostay kadki wdkarskie, pomost przy play dodaje Katarzyna Orowska. - Wykonano cig chodnikw spacerowych z aweczkami. W teren wkomponowanych zostao a 27 awek drewnianych i 2 altany. Przygotowano rwnie miejsce na ognisko. Plac zabaw dla dzieci i boisko do siatkwki plaowej umil czas spdzany nad wod. Spacerowa mona po caym zagospodarowanym terenie - wszdzie prowadz chodniki. Na obiekcie wybudowany zosta take parking dla mobilnych turystw. Teren
jest cakowicie owietlony. Dodatkowo trwaj jeszcze prace przy budowie toalet. Cao uzupeniaj zaoone tereny zielone. Wykonawcy projektu wpadli take na jeden oryginalny pomys. W ssiedztwie terenu rekreacyjnego stoi figurka z wizerunkiem Matki Boskiej, o ni te zadbano. Nad figur wykonany zosta nowy daszek, a wok jej ogrodzenie sztachetowe wraz z furtk. Pluskowska plaa staje si kolejnym obiektem wypoczynkowo-rekreacyjny, ktrym gmina moe si pochwali. Obiekty takie s coraz bardziej podane przez wymagajcych atrakcji turystw. Dodatkowo zwalcza si jeden wany problem bezpieczestwa nad wod. Modzie i dzieci z pewnoci zawitaj teraz chtniej do Pluskows, anieli na dzik i niestrzeon pla.

REGION
Taniej ni w akademiku
Marta Chojecka
W Bursie matematyk z teologiem wyldowa mog w jednym pokoju, miejsca jest bowiem wystarczajco dla studentw rnych kierunkw. Pogoski o tym, e mog z niej korzysta tylko uczniowie z teologii, nie s prawdziwe. Trzeba speni tylko jeden warunek, chccy zamieszka w Bursie, musz by na studiach dziennych. Przysiek jest tu obok Torunia. Teren, na ktrym powstaa Bursa Akademicka by w XVII wieku folwarkiem. Na pocztku 2002 roku Kuria Diecezjalna Toruska przekazaa na rzecz Agencji Rolnej Skarbu Pastwa z zasobw diecezji 300ha ziemi. W zamian otrzymaa zabytkowy dworek wraz z przylegym terenem w Przysieku. Biskup Andrzej Suski dokona tej wymiany z myl o ubogiej modziey. Dworek, w ktrym mieci si bursa, zosta odremontowany i od padziernika 2004 suy modym studentom. - Mamy w Bursie 50 miejsc informuje ks. praat Daniel Adamowicz, dyrektor Caritas Diecezji Toruskiej. Co roku wszystkie miejsca s wypenione przez studentw. Bursa cieszy si duym powodzeniem. Gwnym zaoeniem twrcw Bursy bya ch pomocy uzdolnionej, cho sabiej sytuowanej
Morderca schwytany!
Poszukiwany od roku. Pisalimy o nim
Odkd ponad rok temu Adrian M. (ps. Tofi) zabi z zimn krwi trzydziestoletniego Marcina, pozostawa na wolnoci. Ukrywa si w Londynie. Do Polski deportowano go w poowie lipca. Zdjcie i nazwisko Adriana M. znajdowao si w policyjnych kartotekach od ponad roku. Pierwszego dnia wiosny ubiegego roku pobi on miertelnie trzydziestolatka na bydgoskim Szwederowie. Trzech oprawcw od razu trafio za kraty policyjnego aresztu, natomiast trzydziestopicioletni Adrian M. uciek. Sd wyda wobec Adriana M. Europejski Nakaz Aresztowania informuje kom. Monika Chlebicz, rzecznik KWP w Bydgoszczy. ciganiem Tofiego zajli si funkcjonariusze Centralnego Biura ledczego, ktrzy ustalili miejsce jego pobytu. Okazao si, e poszukiwany ukrywa si w Londynie, gdzie mieszka ze swoj konkubin i dziemi. Policjanci nawizali wspprac z Metropolian Police i przekazali do Anglii komplet informacji na temat Tofiego informuje nadkom. Piotr Bieniak z Zespou Prasowego KGP w Warszawie. Adrian M. zosta deportowany do Polski w poowie lipca. W kraju
W Przysieku drzwi bursy Caritasu czekaj otworem na studentw
Fot. Caritas
modziey rozpoczynajcej studia na uniwersytecie. Pierwotnie chodzio o to, aby w Bursie mieszkali wycznie studenci pierwszego roku. Dyrektor Caritas zdecydowa jednak o zmianie profilu Bursy. Wszyscy studenci mog zoy podanie o przyjciu ich na kolejny rok. - Podania mona skada tylko na specjalnym formularzu dostpnym na stronie bursy: www.bursaakademicka.eu informuje ks. Daniel Adamowicz. - Do podania naley doczy opini ksidza proboszcza, zawiadczenie o zarobkach rodzicw lub opiekunw oraz aktualne zdjcie. Ogoszenie wynikw nastpuje 30 lipca. Wszyscy zostaj powiadomieni listownie i telefonicznie o ewentualnym przyjciu do bursy. Pierwotnie studenci mogli te
liczy na cakowicie nieodpatny pobyt w Bursie. Obecnie kady mieszkaniec Bursy musi wnosi miesiczn opat, ktra jest jednak znacznie mniejsza od opat za mieszkanie w domach studenckich, bd na stancjach. - Opata za Burs pokrywa si ze stypendium rektora na zamieszkanie i wyywienie, od zeszego roku mieszkaniec dopaca jeszcze 30z ekstra, czyli zotwk dziennie dodaje ks. Daniel Adamowicz. W sumie w 180 z mieci si wszystko, student nie musi si ju martwi o wyywienie, ani o dach nad gow. Zadaniem Bursy jest stworzenie wrd mieszkacw poczucia wsplnoty, gdzie kady czuje si akceptowany i potrzebny. Jedynie w takim klimacie modzi mog rozwija swoje talenty i zdolnoci.
odpowie nie tylko za miertelne pobicie, ale take za czynn napa na funkcjonariusza, ktrej dopuci si w 2002 roku. Tofi zosta doprowadzony do prokuratury 20 lipca, gdzie usysza zarzuty dodaje nadkom. Piotr Bieniak. Sd aresztowa go na trzy miesice. Przypomnijmy, na amach naszej gazety opublikowalimy reporta na temat najbardziej niebezpiecznych i zarazem poszukiwanych przestpcw. Ju wwczas sugerowalimy, e moe on przebywa w Anglii. (MO)
Niewybuch pod Chem

W Warszewicach znaleziono niewybuch
Podczas robt ziemnych znaleziono pocisk modzierzowy kalibru 82 mm z okresu II wojny wiatowej. Odkrycia dokonali pracownicy, ktrzy prowadz roboty ziemne w Warszewicach pod Chem. Natychmiast powiadomili o swoim znalezisku policj, ktra zabezpieczya miejsce do czasu przybycia saperw z Inowrocawia. Pocisk zosta zabrany z terenu budowy i przewieziony na toruski poligon, gdzie zostanie zniszczony poinformowa asp. Mariusz Sierzchua z Zespou Komunikacji Spoecznej KMP w Toruniu. (MO)
Sadysta z Lubicza
Mieszkaniec Lubicza znca si nad 11-letnim synem swojej konkubiny. Dusi metalowym acuchem, cign po podwrku i bi. 11-latek pad ofiar domowej awantury. Najpierw 38-letni mczyzna owin szyj chopca metalowym acuchem, a nastpnie cign go po podwrku i bi. Nastpnego dnia spraw zgosi na policj pracownik Gmnnego Orodka Pomocy Spoecznej. Policjanci z Lubicza po otrzymaniu zgoszenia natychmiast udali si na miejsce zdarze-
Dusi acuchem, cign po ulicy i bi dziecko. Trafi za kratki

nia i przesuchali wiadkw informuje asp. Mariusz Sierzchua z Zespou Komunikacji Spoecznej KMP w Toruniu. Jeszcze tego samego dnia 38-latek trafi za kraty policyjnego aresztu. Dwa dni pniej Sd Rejonowy w Toruniu zastosowa wobec niego rodek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres trzech miesicy. Za zncanie si nad synem swojej konkubiny grozi mu teraz nawet 10 lat pozbawienia wolnoci. (MO)
Ich maa metropolia

Zawie Wielka stawia na promocj
Anio, ktrego skrzyda symbolizuj flagi Bydgoszczy i Torunia, wskazujcy na rodek drogi midzy obydwoma miastami oto logotyp, ktrym od niedawna posuguje si gmina Zawie Wielka. Wodarze gminy chc wykorzysta pooenie pomidzy dwoma najwikszymi miastami w wojewdztwie i stan w centrum ewentualnej metropolii. Na etapie przygotowa jest take film promocyjny, ktry ma powsta do koca roku. Na razie poszukiwani s chtni do zaangaowania si w projekt. Efekt prac zostanie zaprezentowany w styczniu przyszego roku, podczas obchodw 40-lecia powstania gminy Zawie Wielka. (MB)

MIASTO CHEMA
Palczak wejdzie w bj
W Jeziorze Chemyskim pywa za mao drapienikw. To wstpny wniosek z bada naukowych prowadzonych dla UE
Marta Chojecka
Wykorzystali projekt
Miejska Biblioteka w Chemy dostaa dotacj z ministerstwa na remont. Brakujc kwot dooy burmistrz
Zakoczono badania kontrolne nad Jeziorem Chemyskim. Naukowcy z Instytutu Rybactwa rdldowego pod kierownictwem prof. Witolda Biaokoza zbadali jezioro w Chemy jako pierwsze w kolejnoci, przed dwudziestoma nastpnymi wytypowanymi w caej Polsce. Pomiary polegay na kontrolnych odowach ryb. Wyniki poznamy dopiero za dwa lata. - Istnieje Ramowa Dyrektywa Wodna, ktr Polska podpisaa z Uni Europejsk tumaczy prof. Witold Biaokoz z Instytutu Rybactwa rdldowego. - Zakada ona doprowadzenie wd powierzchniowych w caej Unii do stanu dobrego. Naukowcw najbardziej interesowa poziom zarybienia Jeziora Chemyskiego. Badali struktur gatunkw i wielkoci zowionych ryb. Wszystkie inne czynniki, ktre wpywaj na stan wody, poddane zostay rwnie specjalistycznej ocenie. - Od wielu lat w Polsce prowadzony jest monitoring jakoci wd, ale poprzednio prowadzono go w oparciu o badania fizyko-chemiczne dodaje prof. Biaokoz. - Nowa koncepcja prowadzi do tego, eby sprawdza jako biologiczn wody, a nie, jak to byo do tej pory, jako chemiczn. Jak twierdzi profesor Biaokoz, badania biologiczne wprowa-
dziy rewolucj w orodkach naukowych, poniewa do tej pory nie stworzono metody bada, ktra pozwoliaby na optymalne sprecyzowanie wynikw. Przed Instytutem Rybactwa rdldowego w Olsztynie stano wic wyzwanie stworzenia odpowiedniej metody bada, pozwalajcej na oszacowanie stanu biologicznego wd powierzchniowych. Profesor jest zwolennikiem gospodarki odoww sieciowych, ktrych na Jeziorze Chemyskim kilka lat temu zaniechano. Procedura, jak niesie wie gminna, przysporzya rodowisku niemaych
problemw. - W okrgu toruskim postanowiono, e w jeziorach w ogle nie bdzie odoww sieciowych, wic problem sta si zoony mwi naukowiec. Nie ma moliwoci ocenienia stanu jeziora na podstawie odoww wycznie wdkarskich. To, co robimy nad Jeziorem Chemyskim jest te stworzeniem metody bada, gdzie nie ma danych rybackich. W Polsce badaniami objte zostay tylko 22 jeziora. Naukowcy wczeniej przebadali 21 akwenw. W tym roku na pierwsze badania wybrano Jezioro Chemyskie. - Odawiamy jeziora tzw. kalibrowanym zestawem nordyckim. S to sieci, ktre maj zrnicowan wielko oczek i skadaj si z segmentw dodaje profesor. W sieci te mona zowi zarwno narybek, jak i due okazy. Wyniki bada Jeziora Chemyskiego bd dostpne dopiero za dwa lata. Ze wstpnych szacunkw wynika jednak, e w jeziorze brak jest odpowiedniej iloci drapienikw. Ubytek szczupakw czy sandaczy prowadzi do nadmiernego i nierwnomiernego przyrostu ryb tzw. spokojnego eru. Zdaniem naukowcw rwnowag w jeziorze moe przywrci konsekwentne zarybianie go drapienikami. Ryb odpowiedni ma by palczak.
Fot. www.sxc.hu
Fot. Maciej Seroczyski
50 spojrze na Chem
Galeria pod Ratuszem zorganizowaa konkursy plastyczne
W Galerii pod Ratuszem zostay rozstrzygnite konkursy plastyczne dla modych chemynian. Organizatorom zaleao na wyzwoleniu w modziey lokalnego patriotyzmu i rozwoju zdolnoci artystycznych. Ma ojczyzn uwieczniono na ponad pidziesiciu pracach. Moje miasto jest najpikniejsze i Widokwka z Chemy byy do wykonania w dowolnej technice plastycznej. Dawao to pole do popisu twrcom obrazw pastelowych, jak i tym malujcym popularnymi kredkami owkowymi. Konkurs Gadet o Chemy by szans na stworzenie wzoru turystycznego gadetu reklamujcego Chem w potencjalnych akcjach promocyjnych. Z kolei konkurs fotograficzny Najpikniejszy zaktek naszego miasta w kategorii ogrodw, ogrdkw dziakowych, balkonw, architektury terenw zielonych, promowa walory przyrodnicze i krajobrazowe miasta. (MC)
W chemyskiej bibliotece wiele ma si zmieni - wymiana stolarki okiennej oraz cakiem nowa instalacja centralnego ogrzewania. Najistotniejsz jednak zmian bdzie monta platformy dla osb niepenosprawnych. czny koszt inwestycji to 220 tysicy zotych. Zgodnie z decyzj Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bibliotece Miejskiej w Chemy przyznano pienidze na remont elewacji i pokrycia dachu budynku. Dodatkowo wejcie do budynku zostanie przystosowane dla osb niepenosprawnych. W puli zostan take pienidze na wymian instalacji c.o. - Bardzo si ciesz, e bez problemu bd moga wchodzi do Biblioteki Miejskiej mwi Anna Kruglej, niepenosprawna mieszkanka Chemy, poruszajca si na wzku. Myl jednak, e w naszym miecie jest jeszcze wiele budynkw niedostosowanych do potrzeb niepenosprawnych. Inwestycje w Bibliotece Miejskiej to tylko kropla w morzu potrzeb. Dotacj w wysokoci 130
tysicy z na wydatki inwestycyjne pozyskaa chemyska Ksinica z ministerstwa. Reszta rodkw, czyli 90 tys. z, pochodzi od burmistrza Miasta Chemy i ze rodkw Starostwa Powiatowego w Toruniu. W Chemy ju w 2006 roku realizowano projekty majce uatwi niepenosprawnym poruszanie si i odpowiednie funkcjonowanie w miecie. - Likwidacja barier architektonicznych i w komunikowaniu si w budynku Szpitala Powiatowego w Chemy oraz zatrudnienie osoby niepenosprawnej do obsugi stacji monitorowania w Agencji Ochrony Osb i Mienia Taurus s.c. w Chemy czytamy w opinii Zarzdu Powiatu Toruskiego o znaczeniu realizacji projektw zoonych w ramach programu Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych. W ramach tego samego projektu uposaono wiele instytucji w gminie Chema oraz utworzono miejsca pracy dla kilkunastu niepenosprawnych pracownikw. (MC)

REKLAMA
Najwiksza niepubliczna uczelnia w Polsce pnocnej

raport o uczelniach niepublicznych Perspektywy 2011
Studiuj
w uczelni biznesu
www.wsb.pl
studia podyplomowe studia licencjackie i inynierskie
695
ZYSKAJ A
DO 15 WRZENIA
studia magisterskie
395
ZYSKAJ A
DO 15 WRZENIA
500
ZYSKAJ A
DO 15 WRZENIA
ZAPISZ SI PRZEZ INTERNET: www.wsb.pl

GMINA OBROWO
Asfalt bdzie wkrtce

W ynie zostanie wybudowana nowa droga - na nowe osiedle. Inwestycj sfinansuje gmina oraz budet wojewdztwa
Tomasz Wicawski
A teraz idziemy na jednego

Kluczem do sukcesu przy organizacji festiwalu, jest pomys. Im prostszy, tym lepszy
Nieodcznym elementem kadego wesela jest dbajca o dobr zabaw i humory goci kapela. W gminie Obrowo postanowiono wykorzysta drzemicy w muzykach potencja i zorganizowano przegld weselnych kapel. W tym roku, ju po raz szsty. Historia przegldu kapel weselnych siga 2007 roku. Samorzdowcy z Urzdu Gminy w Obrowie oraz pracownicy Gminnego Orodka Kultury postanowili zorganizowa imprez dla ludzi w kadym wieku. Gwnymi pomysodawcami przedsiwzicia byli wjt gminy Andrzej Wieczyski oraz twrca Osieckiej Izby Regionalnej Micha Kokot. - Z roku na rok poziom zespow, ktre wystpuj w trakcie organizowanej przez nas imprezy, jest wyszy mwi Mirosawa Kosiska, sekretarz gminy Obrowo. Ju po pierwszej edycji przegldu, mielimy wiadomo, i jest to trafiony pomys. Formua imprezy jest atrakcyjna zarwno dla kapel, ktre mog pokaza si szerszej publicznoci, jak rwnie dla mieszkacw naszej gminy, ktrym chcielimy dostarczy okazji do rozrywki. Tegoroczny przegld odby si 4 sierpnia. W imprezie wystpiy zespoy weselne z caego regionu. Ziemia Dobrzyska ma si czym pochwali w tej mierze. Licznie zgromadzonej nad jeziorem w Osieku publicznoci zaprezentoway si: Kapela Dolina Drwcy z Lubicza, Kapela Sami Swoi z Rypina, Kapela Aralskich z Trbina, Kapela Modzieowa Piotra z Ciechocina oraz zespoy weselne z Bobrownika i Golubia Dobrzynia. Gospodarzami imprezy byli muzycy Kapeli Ludowej im. Kamiskich z Osieka. - Nasza impreza, z roku na rok moe si rozwija dziki zaangaowaniu lokalnej spoecznoci mwi Mirosawa Kosiska. Warto doceni trud pracy, ktr wkadaj chociaby straacy, ktrzy dbaj o bezpieczestwo imprezy, pomagaj przy pracach przed rozpoczciem zabawy, jak take w czasie sprztania. Nie mona zapomnie rwnie o pracownikach rodowiskowego Domu Samopomocy w Osieku i Domu Pomocy w Dobrzejewicach. (WT)
Fot. Jacek Melerski
Mieszkacy yna w gminie Obrowo doczekaj si realizacji inwestycji drogowej, na ktr czekaj od duszego czasu. Dojazd do gwnych drg stanie si znacznie atwiejszy, szczeglnie dla napywowych mieszkacw wsi, ktrzy mieszkaj w okolicy planowanych remontw. Modernizacja drogi sfinansowana zostanie w duej mierze ze rodkw gminnych, jednak niebagateln pomoc bdzie dofinansowanie, ktre udao si pozyska. - Inwestycja ta jest niezwykle istotna dla naszej miejscowoci wskazuje Zenon Zieliski, sotys yna. Od wielu miesicy temat ten powraca na wszelkiego rodzaju zebraniach. Ten obszar naszej miejscowoci zamieszkuje przede wszystkim ludno napywowa. eby teren ten mg si dalej rozwija, konieczna bya inwestycja w infrastruktur. Dotychczas droga, ktra zostanie wydatnie zmodernizowana, bya piaskowa. Utrudniao to dojazd mieszkacom, przede wszystkim w okresie zimy. Utwardzenie drogi, wylanie jej asfaltem, to zadanie, ktre postawione zostanie przed wykonawc prac. Wadze gminy zakadaj, i uda si
Fot. www.sxc.hu
sfinalizowa inwestycj jeszcze w tym roku. - Dotacja, ktr udao si nam uzyska z budetu wojewdztwa kujawsko-pomorskiego, ma niebagatelne znaczenie dla powodzenia zaoonego planu mwi Andrzej Wieczyski, wjt gminy Obrowo. Modernizacja tej drogi, zmiana jej charakteru z drogi gruntowej na asfaltow, to jeden z celw, ktry zapisany jest w strategii rozwoju gminy. Modernizujemy wiele drg, ale ta inwestycja bya niezwykle pilna, std te wiksza rado, e w kocu uda si j sfinalizowa. Podpisanie umowy na dofi-
nansowanie modernizacji drogi odbyo si 3 lipca 2012 roku w Urzdzie Marszakowskim w Toruniu. Kwota dofinansowania wyniesie ok. 80 tysicy zotych. Szacowny koszt wszystkich dziaa na tym terenie wyliczony zosta na 370 tysicy. rodki, ktre zostan przeznaczone na modernizacj infrastruktury drogowej w ynie z budetu wojewdztwa kujawsko-pomorskiego, wygospodarowane zostan z tytuu wycze gruntw z produkcji rolnej. Dugo odcinka, na ktrym toczy si bd prace modernizacyjne, wynosi okoo kilometra.

REGION
Zawalio im si ycie
Marta Chojecka Przed tym, co najgorsze, zawsze zapada cisza. Po niej nastpuje nieodwracalne. Potem s ju tylko zy i rozpacz. Tak wanie zapakaa nad swoim losem rodzina Talarkw z Pluskows, ktrych dom run w sierpniow niedziel. I nie trwao to nawet wier zdrowaki. Bya niedziela po poudniu. Czas niw koszenie, prasowanie somy, zwoenie z pola snopkw na stg. Oprcz roboty w polu, trzeba byo nakarmi zwierzta, napoi, wieego powietrza wpuci. Z hodowli wi da si y, ale nie odoy. ycie z dnia na dzie przy obecnych cenach ywca jest jedyn moliwoci. Nie kadego rolnika sta na kombajn, cignik z klimatyzacj i zdobiony pot wok domu. Nie kady potrafi zacign kredyt i zaryzykowa. Nie kady ma gow wielkich interesw. Niektrym, jak rodzinie Talarkw, wystarcza musi uczciwa praca i pot dnia codziennego. Mieszkali w domu zbudowanym w 1967 roku. Dzieli si na dwie czci mieszkaln i gospodarcz, przeznaczon na hodowl wi. Te kilkadziesit wi byo jak ywe skarbonki. Od nich zaleao, czy rodzina poradzi sobie w zim, czy starczy pienidzy... - Usyszaam wielki, gony huk, co w rodzaju wybuchu relacjonuje matka Andrzeja Talarka, ktra mieszka wraz z synem. - Wyszam z mieszkania i nie wierzyam w to, co zobaczyam. Syna akurat nie byo w domu, byymy same z synow.
W katastrofie budowlanej w Pluskowsach cudem nie byo ofiar w ludziach. Zgina za to wikszo wi z hodowli
Poowa domu zamienia si w gr gruzu. Spod cegie, belek i kamieni sycha byo konajce winie i prosiaki. W jednej chwili dobytek, gwarancja dochodu na najblisze miesice znikna. - Miaem 50 winek, ocalao 20 mwi Andrzej Talarek, rce mu opady, nie ma si. Ponad poowa zgina. A wszystko co na polu, byo dla nich. Teraz nie ma komu tego do koryta woy... Nie ma co zrobi, nie wiem jak sobie z tym poradzi... Miejsce katastrofy zostao obejrzane dokadnie przyjechali urzdnicy, inspektorzy nadzoru budowlanego, nawet ssiedzi. - Nie przedstawiono nam adnych pozwole na budow, ani projektw - mwi Witold Prochera, zastpca powiatowego inspektora nadzoru budowlanego w Toruniu. Cakiem moliwe, ze budynek nie by stawiany wedug projektw, czy pod nadzorem. Jeli budynek jest samowol,
Naiwni bracia
Ze zdjciami od dziecka
Adela Drkowska swoje dowiadczenie zbiera od dziecka. Jako dziewczynka pomagala ojcu take fotografowi, przy ukadaniu sukien lubnych pa modych, pozujcych do zdjcia. Dzi uwiecznia Chem. Rodzina Drkowskich ma wiele zdj rodzinnego miasta, od pokole Najpierw zakad fotograficzny zaoy jej ojciec - Stanisaw Drkowski, ktrego zdjcia Chemy nale do unikatowych. Jako jedyny autor zdj na pocztku okresu midzywojennego wychodzi ze swego atelier i robi zdjcia na ulicach miasta. W bibliotece miejskiej znajduje si kolekcja zdj fotografa, ktra zawiera fotosy stray poarnej z nieistniejc ju dzi figurk w. Floriana. S tam take zdjcia biskupa Wojciecha Okoniewskiego oraz odbitki z wizerunkami czonkw bractwa kurkowego i krglarzy. Po Stanisawie Drkowskim, ktry nie przey dramatycznego transportu na Syberi w 1945 r.,
zapewne nie uda si unikn decyzji o rozbirce. Cz gospodarcza budynku runa. Sytuacja jest bardzo powana, bo zawalona cz budynku poczona bya konstrukcyjnie z czci mieszkaln. Zdaniem inspektorw stanowi to realne zagroenie dla mieszkacw. - Wydalimy zakaz uytkowania budynku mieszkalnego dodaje Witold Prochera. - Zlecona zostaa ekspertyza, ktra ma dokadnie zbada stan tego obiektu. Ju teraz mog powiedzie, e budynkowi prawdopodobnie moe nie pomc generalny remont. Jestemy w staym kontakcie z osob, ktra sporzdza ekspertyz i moliwe, e budynek bdzie trzeba rozebra. Rodzina nie moe mieszka w swoim domu. pi i yj w garau, jedynym budynku, ktry ocala z katastrofy. Talarkowie codziennie rano patrz na zawalony majtek... Pomagaj ssiedzi i miesz-
kacy wsi. Potrzebny jednak bdzie cud... - Nie mamy oszczdnoci i pienidzy na postawienie nowego domu martwi si Andrzej Talarek. - Mam nadziej, e dostaniemy odszkodowanie od ubezpieczyciela, ale to i tak na nic praktycznie nie wystarczy. Zostalimy z niczym... Nie mamy gdzie mieszka, nie mamy za co y... Lato si koczy. W garau zimy nie przetrwaj. Ani ludzie, ani ocalae winie. Czym prdzej trzeba co zbudowa eby mc dalej prowadzi hodowl. Ocalae z katastrofy 20 sztuk moe ocali rodzin Talakw. Nadzieja jeszcze jest... - Gmina ju pospieszya tej rodzinie z pomoc mwi Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy Chema. - Zagwarantowaa pomoc finansow na projekt i czciow odbudow budynku inwentarskiego, uporzdkowanie gruzu po katastrofie i zabezpie-
czenie czci mieszkalnej budynku. Zaoylimy te konto w banku, na ktre mona wpaca pienidze na pomoc dla rodziny Talarkw. Kada zotwka si przyda. W zawalonym budynku nikt, oprcz trzydziestu wi, nie ucierpia. Cho kiedy zawalay si ciany, bya dokadnie pora pracy w oborze... - Akurat by to czas karmienia inwentarza, ale musiaem wyjecha do Mirakowa odstawi szwagrowi kombajn mwi Andrzej Talarek. - Straciem dobytek, ale mogem straci i ycie. Te mi szczcie w nieszczciu... Podajemy numer konta, na ktre mona wpaca pienidze na pomoc rodzinie Talarkw: 26 1020 5011 0000 9302 0235 9305 z dopiskiem Pluskowsy - katastrofa budowlana
Najstarsza chemyska fotograf otrzymaa wyrnienia za sw dugoletni prac

zakad przeja jego jedyna crka - Adela. Atelier jej ojca miao wycznie owietlenie naturalne, wiato przenikao przez okna w dachu, niczym u innego wybitnego fotgrafa - Nadara. Tych dobrych zdj byo wiele, nawet wtedy, kiedy nie byo kolorowych klisz i photoshopa. Adela Drkowska oddawaa klientowi zdjcie podkoloryzowane, na ktrym nie byo zmarszczek, ani podpuchnitych oczu - korekta wykonywana bya rcznie. Kosztem byy godziny mudnej pracy.
Kradli w pracy, trafili do wizienia
Czy awaria prdu powoduje to, e firmowy monitoring przestaje dziaa? Tak myleli dwaj mieszkacy gminy Zawie Wielka. Teraz grozi im utrata pracy i wizienie. Kiedy pracownicy firmy zauwayli przerw w dostawie prdu, dwaj bracia postanowili si wzbogaci. Ukradli ze swojego miejsca pracy przewd elektryczny, aby potem sprzeda go na toruskim zomowisku. Dziki temu do portfeli 22-latka i 25-latka wpado kilka tysicy zotych. Okazao si jednak, e pomimo awarii prdu, kamery nadal dziaay i zarejestroway moment kradziey. Trzy dni po zdarzeniu, nielojalni pracownicy trafili za kraty policyjnego aresztu. Starszy z braci ma ju na swoim koncie kilka kradziey. Teraz, oprcz dyscyplinarnego zwolnienia z pracy, grozi im do piciu lat wizienia informuje podinsp. Wioletta Dbrowska, rzecznik KMP w Toruniu. (MO)
Za t uciliw lecz satysfakcjonujc prac artystyczn otrzymaa wyrnienie od Jerzego Czerwiskiego, burmistrza Chemy. Inicjatorem spotkania byo Towarzystwo Przyjaci Chemy wsplnie z chemysk bibliotek. Towarzystwo uhonorowao Adel Drkowsk statuetk Za zasugi dla chemyskiej fotografii. Burmistrz wrczy laureatce album fotograficzny Chema wczoraj i dzi. (MC)

GMINA CZERNIKOWO
Domowe ognisko Pod Lasem

Z dala od ttnicego yciem miasta, pord malowniczego krajobrazu. Nowe mieszkania powstaj w Czernikowie
teren wok budynkw powstan skwery i plac zabaw dla najmodszych. - Bloki mieszkalne zostay usytuowane w bardzo spokojnej okolicy, nieopodal lasu mwi Renata Gsicka, prezes firmy Invest-Fam. Czernikowo, owszem, jest wsi, ale du i rozwinit. S tutaj szkoy, dwa orodki zdrowia, sklepy i apteki. Szczeglnie rodziny z maymi dziemi mog tu odnale wszystko, co potrzebne do wygodnego ycia. Niezaprzeczalnym atutem jest rwnie cisza i brak zgieku. Wielko nowopowstaych mieszka jest rna, ale w wikszoci wynosi od ponad 30 do blisko 50 m2. Wjt Gawroski wskazuje, e na zainteresowanych osiedleniem si na terenie Czernikowa czeka wie, ktra nie boryka si z problemami
Tomasz Wicawski
Lepsze zdrowie w garci, ni azbest na dachu

Niebezpieczny materia zacznie znika z dachw w Czernikowie
Osiedle Pod Lasem, to nowopowstay kompleks budynkw, do ktrych wprowadzi si maj napywowi mieszkacy. Czernikowo przyciga piknem natury, a take stojc na wysokim poziomie infrastruktur. Budynki, ktre zostay wybudowane przez rodzim firm Invest-Fam, s trzypoziomowe. Maj w nich zamieszka gwnie rodziny z dziemi. W trakcie realizacji inwestycji zaplanowano, e cz powierzchni budynkw zostanie przeznaczona na lokale uytkowe. Na parterze maj znale si sklepy, jak rwnie inne placwki handlowe lub usugowe. - Powstanie Osiedla Pod Lasem, to potrzebna i korzystna dla lokalnej spoecznoci inwestycja mwi Zdzisaw Gawroski, wjt gminy Czernikowo. Nowe mieszkania gwarantuj rozwj gminy, napyw nowych podatkw do budetu. adne, zadbane, a przede wszystkim nowe bloki, to na pewno element, ktry nie bdzie odstrasza osb, ktre potencjalnie chciayby si w Czernikowie osiedli. Jak wskazuj osoby zarzdzajce firm, ktra zrealizowaa inwestycj, w najbliszym czasie na terenie osiedla prowadzone bd dalsze dziaania. Ma zosta zagospodarowany
zwizanymi z brakiem okrelonych mediw czy infrastruktury. - Kanalizacja deszczowa, sanitarna, wodocigi czy pozostajce w niezym stanie drogi, to atuty naszej miejscowoci, ktre sprawiaj, e moe by ona konkurencyjna na tle innych pooonych w naszym regionie wskazuje Zdzisaw Gawroski. Mae miejscowoci staj si bardzo czsto docelowym miejscem dla wielu osb zmczonych yciem w wikszym miecie. Kada tego rodzaju inwestycja, ktra wpywa na rozwj gmin pooonych w powiecie toruskim przynosi korzy dla lokalnej spoecznoci. Bo kt woli zatoczone, wypenione spalinami miejscowoci, od osiedli pooonych nieopodal lasu.
Fot. Invest-fam
Rakotwrczy, niepalny, uywany do produkcji pokry dachowych w PRL-u. Azbest. Jego sprzeda w Polsce zostaa ostatecznie zakazana 13 lat temu i do tej pory jest on sukcesywnie usuwany z gospodarstw domowych. W gminie Czernikowo mieszkacw odwiedz ankieterzy, aby dowiedzie si, ile jeszcze materiau pozostao do usunicia. To pierwszy etap wieloletniego programu likwidacji azbestu z terenu gminy. Oznakowani ankieterzy z wynajtej firmy bd kontrolowa ilo i stan wyrobw wykonanych z tego materiau. Bd rwnie upowanieni do sprawdzenia danych wacicieli nieruchomoci i numerw ewidencyjnych dziaek. - Zaczynamy z inwentaryzacj domw, aby oceni skal problemu tumaczymy Kinga Zagajewska z Urzdu Gminy. Ten etap planujemy zakoczy jesieni. Pniej zaczniemy si stara o dofinansowanie na usunicie azbestu. Nieste-
ty, jest na razie za wczenie na mwienie o konkretach. Znamy natomiast skal problemu. Instytut Gospodarowania Odpadami w Katowicach szacuje, e w caej Polsce na samych pokrywach dachowych jest blisko 15 mln ton azbestu. Tak iloci mona by 10-krotnie pokry cay Toru. Materia wytrzymuje temperatury do 700C, wic spotka go mona rwnie w kocach ganiczych czy materiaach termoizolacyjnych. Najwicej szkody dla ludzkiego organizmu wywouje wdychanie wkien azbestu. Jego obecno w pucach moe powodowa pylic azbestow i nowotwory raka puc i midzyboniaka. Od wdychania wkien do pojawienia si choroby moe min nawet 30 lat. W Polsce na szerok skal azbest zaczto usuwa 10 lat temu. Czernikowo wedug planw gminy na pozbycie si materiau poczeka do 2032 roku. (P)
koda w super cenie! Oferta limitowana
Fabia
Roomst
er
Octavia
koda Fabia HB FAMILY 1,2 /70kM

Szary Platin, klimatyzacja, radio Blues CD z Mp3 - Super
cena 39 900 z
koda Octavia Sedan FAMILY 1,4 TSI/122kM

Szary Satyn, klimatyzacja, elektryczne szyby, radio SWING CD z Mp3 - Super
cena 59 999 z
koda Roomster Ambition 1,2 TSI/85kM

Czer Magiczna, Pakiet SOUND, radio Swing CD z MP3, klimatyzacja, centralny zamek - Super
cena 50 999 z
Szczegy w/w oferty dostpne w naszym salonie. Na zdjciach samochody z wyposaeniem opcjonalnym. Szczegy dotyczce zuycia paliwaoraz emisji Co2 dostpne na www.skoda-auto.pl
Odkupimy samochody uywane za gotwk lub przyjmiemy w rozliczeniu. Atrakcyjna oferta kredytowa i leasingowa Volkswagen Bank Polska S.A.
Zapraszamy do salonu i serwisu koda: Z&Z Auto Zomaczuk, ul. Toruska 85, 87-162 Lubicz Dolny k/Torunia T: (56) 659 06 02, K: 668 072 977, K: 664 496 337, www.zlomanczuk.com.pl
Fot. Maciej Pagaa

ALEKSANDRW KUJAWSKI
PSL wraca do gry

Monika Olender
Zostay puste baki

Z Jaranowa, przez Ono do Aleksandrowa Kujawskiego tak wygldaa trasa zodzieja paliwa. Czy by to jednorazowy wybryk, czy te mamy do czynienia z przemylanym dziaaniem, ktre bdzie si powtarza? W trzech miejscowociach powiatu aleksandrowskiego skradziono a 290 litrw paliwa zaledwie w jedn noc. Poszkodowani natychmiast zgosili spraw aleksandrowskim policjantom. Do kradziey doszo w nocy z 18 na 19 lipca informuje st. sier. Marta Biakowska-Bachowicz, p.o. rzecznika KPP w Aleksandrowie Kujawskim. - Zajlimy si t spraw z naleyt starannoci, wszystkie dziaania ledczych zmierzaj do wykrycia sprawcw i postawienia ich przed obliczem prokuratora. Najpierw zodziej wtargn
W Radzie Powiatu Aleksandrowskiego wrze. Tasuj si nazwiska, obniane s zarobki samorzdowcw

da owiadczenie o rezygnacji ze swojego stanowiska, co natychmiast zostao zatwierdzone przez radnych uchwa. Nowym przewodniczcym zosta Dariusz Wochna, lider PSL, na ktrego gosowali wszyscy radni. Powstaa wwczas nowa koalicja PSL, KIS i PiS. Zanim jednak Wochna otrzyma nominacj, na wiceprzewodniczcego Rady wybrano zdymisjonowanego Kocierzyskiego. Podczas sesji 11 lipca, Jan Kocierzyski owiadczy, e za nieunormowan sytuacj w powiecie odpowiedzialni s dziaacze PO, ktrzy amali umowy koalicyjne. Za rozpad koalicji oskary imiennie pose Domicel Kopaczewsk i radnego Arkadiusza witkowskiego. Z kolei Dariusz Wochna zaproponowa wprowadzenie do porzdku obrad dodatkowego punktu dotyczcego obnienia wynagrodzenia starosty Wioletty Winiewskiej - o 20%. Jako powd podano, e starocinie Winiewskiej nie udao si pozyska rodkw zewntrznych na inwestycje, zwaszcza drogowe. Tymczasem kilkakrotnie prosia radnych o podjcie uchway w sprawie realizacji zadania pn. Przebudowa drogi powiatowej Otoczyn-Ciechocinek. Za inwestycj gosowali jedynie radni PO,
Jednej nocy skradziono 290 litrw paliwa z omiu pojazdw
Walka o wadz w powiecie aleksandrowskim trwa. Koca sporw nie wida. Kto zyskuje na ktniach? Zapa nastpia 30 grudnia, podczas sesji Rady w 9-osobowym skadzie. Radni uchwalili bezterminow przerw w sesji, ale w czasie jej trwania odwoali przewodniczcego Rady Powiatu Jana Kocierzyskiego i powoali na jego miejsce Dariusza Wochn. Wykonoanie tej uchway wstrzymaa jednak wojewoda Ewa Mes. Kolejny rodzia w walce o wadz rozegra si podczas sesji absolutoryjnej, 15 czerwca - ostre starcie w trakcie sesji zakoczyo si wydaniem przez Jana Kocierzyskiego owiadczenia o jego wycofaniu si z koalicji PiS - KIS (Kujawska Inicjatywa Samorzdowa). 27 czerwca przewodniczcy zapowiedzia odejcie ze stanowsika, ale dopiero we wrzeniu. Wyznaczy te dat kolejnej sesji - 7 wrzenia. Wtedy kolejna grupa radnych: Arkadiusz ak, Grzegorz Niemczyk, Renata Golec, Zbigniew Biakowski, Janusz Chmielewski i Dariusz Wochna zoya wniosek o zwoanie sesji w trybie nadzwyczajnym. Przyparty do muru przewodniczcy Rady zwoa sesj na 11 lipca. Podczas posiedzenia wy-
natomiast przedstawiciele PSL i KIS byli zdecydowanie przeciwni. - Zarzd przygotowa dokumentacj w tej sprawie i przedoy na sesji Radzie - mwi Wioletta Winiewska, starosta powiatu aleksandrowskiego. Mimo, e samo przygotowanie dokumentacji to koszt 50 tys. zotych, ku mojemu zdziwieniu, Rada nie wyrazia zgody na przystpienie do programu. Myl, e droga powiatowa powinna by natychmiast zrobiona, a skorzystaj na tej inwestycji nie tylko mieszkacy, ale take kuracjusze, dojedajcy do uzdrowiska. By moe na najbliszej sesji radni zmieni zdanie. Tym bardziej, e jest to ostatnia szansa na uzyskanie rodkw unijnych. Sesja zakoczya si zoeniem wniosku o odwoanie starosty, ktry podpisao szecioro radnych: Arkadiusz ak, Grzegorz Niemczyk, Renata Golec, Zbigniew Biakowski, Janusz Chmielewski i Dariusz Wochna. Tym razem zarzucono jej, e nie przedstawia spjnej wizji rozwoju powiatu i nie dba o inwestycje drogowe. Najblisza sesja Rady planowana jest na 7 wrzenia, ale by moe zostanie zwoana wczeniej w trybie nadzwyczajnym informuje Elbieta Winiewska, sekretarz powiatu.
na plac z maszynami budowlanymi w Jaranowie, gdzie ze zbiornikw paliwa czterech maszyn spuci okoo 230 litrw oleju napdowego. Potem uda si do Ona, pooonego w ssiedniej gminie. Tam ukrad 15 litrw oleju napdowego z nissana primera, ktry znajdowa si na prywatnej dziace oraz 10 litrw benzyny z alfy romeo. Sprawca dotar take do Aleksandrowa Kujawskiego, gdzie z dwch samochodw, zaparkowanych na terenie prywatnej, ogrodzonej posesji przy ulicy Winiowej, spuci 35 litrw oleju napdowego. Policjanci prowadz w tej sprawie dochodzenie dodaje Marta Biakowska-Bachowicz. Obecnie prowadzone s czynnoci wyjaniajce w celu ustalenia sprawcw kradziey. (MO)
Barszcz Sosnowskiego atakuje

W Aleksandrowie Kujawskim pojawia si toksyczna rolina
W gminie Aleksandrw Kujawski pojawi si barszcz Sosnowskiego jeden z najgroniejszych gatunkw rolin inwazyjnych w Polsce. Barszcz Sosnowskiego to rolina, ktra do Polski przywdrowaa z Kaukazu. W okresie PRL-u traktowana bya jako rdo paszy i zostaa wprowadzona do upraw w wielu PGR-ach. Szybko jednak odkryto jej parzce i alergizujce waciwoci. Dotknicie roliny powoduje dugo gojce si rany, po ktrych zostaj trwae blizny. Mieszkacy gminy zauwayli rolin przy stawie za torami kolejowymi oraz w centrum Aleksandrowa Kujawskiego, a take na terenie prywatnej posesji we wsi azieniec. Nie mamy pewnoci, czy to barszcz Sosnowskiego, ale jest to bardzo podobna rolina mwi mieszkaniec Aleksandrowa Kujawskiego, Krzysztof Chrobak. Ma wielki kwiatostan i grube, dugie odygi. Do zwalczania toksycznych rolin zobowizane s lokalne samorzdy. Urzdnicy aleksandrowskiego magistratu i Urzdu Gminy obiecali sprawdzi teren i w razie potrzeby usun gron rolin. (MO)
Milion zaoszczdzony
Rada Miejska udzielia burmistrzowi absolutorium z wykonania ubiegorocznego budetu. Deficyt budetowy zosta zmniejszony o prawie milion zotych. Burmistrzowi Andrzejowi Cieli udao si zrealizowa kilka wanych inwestycji - budowa kanalizacji przy ulicy Polnej, pooenie nowej nawierzchni na ulicy Spdzielczej oraz postawienie kompleksu boisk przy Szkole Podstawowej nr 3. Zdaniem burmistrza a 40 % budetu stanowi jednak wydatki na owiat. Do funkcjonowania placwek owiatowych dokadamy 13 mln zotych przy budecie, ktry wynosi 32 mln komentuje ubiegoroczny budet Andrzej Ciela.
Radni z Aleksandrowa Kuj. udzielili burmistrzowi absolutorium

Dochody wyniosy ponad 96%, a wydatki ponad 93% uchwalonego wczeniej budetu. Deficyt budetowy, ktry by ustalony na 2,6 mln. zotych, zosta zmniejszony o prawie milion zotych. O mniejszych, ni planowano, wpywach do budetu zadecydoway nisze dochody w dziale majtkowym. (MO)
Fot. Nadesane

GMINA LUBICZ
Sdziwy jubilat
Tomasz Wicawski
Biwakuj co roku
leli si zarwno straacy, jak take osoby, ktre od wielu lat swoj prac i zaangaowaniem wspieraj dziaania OSP w Lubiczu. Wrczano Zote, Srebrne i Brzowe medale za zasugi dla poarnictwa, jak take odznaczenia dla wzorowo wykonujcych swoj prac straakw. - OSP w Lubiczu to w tej chwili nowoczesna jednostka ratownicza, ktra jest dobrze wyposaona, zdolna do sprawnego dziaania na terenie gminy i regionu wskazuje Marek Olszewski, wjt gminy Lubicz. Nie znajduje si ona co prawda w krajowym systemie, ale wydaje si, e take dziki temu moe w sposb profesjonalny i z penym zaangaowaniem suy lokalnej spoecznoci.
W tym roku jednostki stray z tej miejscowoci uczestniczyy ju w blisko 60 akcjach ratowniczych. Nie zawsze s to spektakularne dziaania, zakrojone na szerok skal, ale nie oznacza to, e brakuje chtnych do tego, eby na dwik syreny straackiej porzuci inne obowizki i ruszy do walki o bezpieczestwo ludzi. W takie dni, jak 11 sierpnia, kiedy przychodzi czas witowania, odznacze, straacy mog zapomnie o trudach codziennej pracy. W Lubiczu Dolnym zorganizowano obchody rocznicy powstania jednostki w poczeniu z festynem dla lokalnej spoecznoci. Przekski, napoje, kapela grajca na ywo oraz multum atrakcji dla najmodszych. Ze stra trzeba oswaja kadego od najwczeniejszych lat, bo przecie kiedy z dzieci, ktre przyszy popatrze na sprzt straacki, wyrosn doroli mczyni, ktrzy przejm paeczk i bd ratowa ludzkie ycie.
Straacy z OSP w Lubiczu mieli swoje wito. Rocznica bya zacna, bo ju 135
przedstawiciele wszystkich najwaniejszych instytucji samorzdowych w regionie. - Obchody 135 rocznicy powstania naszej jednostki rozpoczy si od uroczystego przemarszu w asycie orkiestry - mwi Ryszard Korpalski, prezes OSP Lubicz. Pniej stay element kadego wita straackiego czy jubileuszu msza wita. Nastpnie odznaczenia, podzikowania dla darczycw, firm z ktrymi wsppracujemy, czsto od wielu lat, a ktre pozwalaj na nieustanne zwikszanie jakoci sprztu jakim dysponujemy. Wrd nagrodzonych zna-
Midzynarodowy spyw kajakowy Drwc mia postj w Lubiczu
Kady z nich ma swoj prac. Maj firmy, rodziny, mae dzieci krztaj si po ogrdku. aden z nich nie boi si jednak naraa ycia. Dla innych. Kady zrobiby tak samo na ich miejscu. Tak sdz. Trudno uwierzy, e historia Ochotniczej Stray Poarnej w Lubiczu Dolnym siga XIX wieku. To wanie w 1877 powstaa jednostka, ktra ratuje ycie, zdrowie i dobytek, nie tylko na terenie gminy, ale caego regionu. Obchody jubileuszu OSP odbyy si 11 sierpnia w Lubiczu Dolnym. Przyjechali
Komendant dzikuje darczyczom
Jest te czas witowania
Midzynarodowy Spyw Kajakowy Pojezierzem Brodnickim, Drwc i Wis to impreza cykliczna, ktra plasuje si wysoko w klasyfikacji najwikszych imprez tego rodzaju w naszym kraju, a nawet w caej Europie.W tym roku spyw dotar do Lubicza Dolnego 7 sierpnia. Tegoroczna edycja jest ju 52, a jej celem jest gwnie popularyzacja regionu kujawsko-pomorskiego. Ponad setka mionikw wiosowania, zjawia si w tym roku na starcie
imprezy. Organizatorem zabawy jest Klub Turystw Wodnych z Chemna. Na uczestnikw imprezy czekaa gorca grochwka oraz koncert chru seniora Dolina Drwcy oraz lokalnej kapeli. Z brzegu Drwcy w Lubiczu uczestnicy spywu ruszyli w dalsz podr. Met dla zapalonych wodniakw, bya w tym roku miejscowo Chemno, gdzie kajakarze zameldowali si 11 sierpnia. (WT)
Drogowcy zaskocz gmin

Ponad milion zotych kosztowa bd dwie inwestycje drogowe w gminie Lubicz rozpoczynajce si w tym roku. Ich kocowy efekt mamy zobaczy do 2015 roku. W Lubiczu Dolnym do tej pory zostaa ulepszona nawierzchnia ulicy Konwaliowej. Od strony ulicy Toruskiej na dugoci 78 metrw, a od Tulipanowej na odcinku 72 metrw. Pozostae odcinki jezdni zostay wzmocnione frezowanym asfaltem. Na przebudow czekaj ulice Rana, Liliowa i Magnoliowa. Przed przebudow gmina musi wybudowa sie kanalizacji deszczowej. Tegoroczne inwestycje to rownie zmiany w Krobi. Tutaj
Bd nowe nawierzcnie na ulicach w Lubiczu i Krobi
zmian doczekaa sie ulica Osiedlowa. Zostaa przebudowana na ponad 600-metrowym odcinku od Doliny Drwcy do skrzyowania z Olszynow i Jaminow. Podobnie ulica Duga na odcinku blisko 700 metrw za skrzyowanie z Jaminow. Odcinki zostay powierzchniowo utrwalone z dodatkiem emulsji asfaltowej. Na dokoczenie czeka ulica Wiejska, ale ta wymaga rozwizania problemu jej odwodnienia. Gmina zapowiada, e kolejne roboty i inwestycje nie wpyn na organizacj ruchu na przebudowanych odcinkach. (P)
Fot. Filip Kowalkowski

WYWIAD
ny klimat, ale jednak wzbogacam go o okrasow mod. Moje propozycje s czsto zaskakujce, ale taka jest wanie staropolska kuchnia, ktrej tajemnice i smaki cigle zgbiam. Do staropolskiej kuchni wracamy coraz czciej, chyba ju nieco przejedlimy si gotowym czym z paczki i modami z zachodu. Dowodem na to s chociaby licznie reaktywowane na wsiach Koa Gospody Wiejskich i popularno tych, ktre istniej od lat. Koa Gospody Wiejskich to dla mnie temat rzeka. Gospodynie na wsiach, to prawdziwe straniczki naszej kulinarnej kultury, spucizny narodowej i starych tradycyjnych receptur babcinych. Absolutnie unikalna organizacja na skal wiatow. To trzeba podkreli. Musimy je chroni i pielgnowa, aby si nie rozeszy. Niech one szydekuj, gotuj, robi cokolwiek. Ja jestem zawsze do ich dyspozycji. Jestem tylko giermkiem, ktry moe jedynie im pomaga i buty czyci. Bardzo je szanuj. Myl, e ta moda na tradycyjn i zdrow kuchni wraca, bo zaczynamy zwraca uwag na to, co jemy. wiadomo Polakw jest wiksza ni 15 lat temu. Mamy te znacznie wicej dostpnych produktw. Nie musimy szuka pomysw na np. kolejn potraw z ziemniaka. Kuchnia regionalna ma wiele propozycji. Kto dzi zna zup brzadow czy zup brukwiank. To wszystko, to s wanie propozycje nasze polskie, regionalne. Ktra potrawa jest dzi w Pana rankingu na pierwszym miejscu? To s dwie potrawy kaszubskie. Poznaem je w Muzeum Wsi Kaszubskiej we Wdzydzach Kiszewskich. Krciem tam program. I wanie tam przeyem wielkie zauroczenie kuchni regionaln. Wwczas odkryem, e ta kuchnia ma przede mn tyle tajemnic, e musz si z ni zaprzyjani i pokocha caym sercem. Jedna z moich ulubionych potraw to okrasa. To jest co w rodzaju macerowanej gsiny pociapanej z kosteczkami, bo przecie w kuchni staropolskiej nic si marnowao, przesypanej sol, wstawionej do spiarni. Pniej kad potraw, jak jedzono czy to ziemniaki czy zupa okraszano tak okras, czyli dodawano tego przemacerowanego misa. Natomiast drug potraw, ktra wywara na mnie piorunujce wraenie jest zupa brzadowa. Nazwa pochodzi od suszonych owocw. Robiona jest na wita Boego Narodzenia na Kaszubach z suszonych grzybw i suszonych wini. Jed od lat po wiecie, poznaj najrniejsze smaki, ale czego tak fantastycznego nie jadem nigdy i nigdzie. Swoj drog to zabawne, bo kiedy usyszaem przepis na t zup, byem przekonany, e bdzie to niezjadliwe. I si grubo pomyliem. To pyszna zupa, ktr warto zrobi w domu.
W wielkim stylu wraca kuchnia staropolska: prosta i syta. Tak kuchni promuje te popularny polski kucharz Karol Okrasa
rozmawia Iwona Muszytowska-Rzeszotek
Giermek K Gospody Wiejskich

jest te to, co mam zakorzenione w kubeczkach smakowych. Podchodz do tych wspomnie z sentymentem, bo czsto nie da si ju tych potraw odtworzy. Nie ma ju tych samych produktw, tego klimatu i caej otoczki, ktra temu towarzyszya: wydzieranej marchewki z pola czy gbw kapusty, ktr w czasie polowa jado si wyrwan prosto z ziemi. Nikt nie ba si, e jest pryskana, bo czego takiego nie byo. Dlatego dzi Pana propozycje
Podobno dysponuje Pan ciekaw kolekcj starych ksiek kucharskich? Dostaj je z caej Polski i namitnie kolekcjonuj. Zbieram, nie tylko po to, aby je czyta, ale rwnie nimi si inspirowa w mojej kuchni. Dla mnie s to powroty do smakw z dziecistwa. To, co dzi mnie rozczula, to kuchnia mojej mamy i babci. To
kulinarne sigaj do tradycji, ale s to ju potrawy z pitnem Okrasy? Zgadza si. Moja babunia wtedy zaamywaa rce i mwia, e to nie jest jej. Ale oczywicie artem, bo cieszya si, e sigam do jej przepisw i bezcennej wiedzy. Dla mnie polska kuchnia, to kuchnia pachnca, korzystajca z najrniejszych smacznych produktw, ktre dzi staram si pokazywa w nieco innej odsonie. Zachowuj staropolski i regional-
Tacz, tacz nie auj podogi!

Monika Olender Masz w sobie duo energii? Chcesz wydoby z siebie wraliwo, a jednoczenie zadba o wasn sylwetk? Jest to moliwe na zajciach w szkole taca Jagielski Dance Project. Taniec to przede wszystkim wietna zabawa, ale take doskonay sposb na umilenie sobie dugich, jesiennych wieczorw. Taniec pozwala rozadowa stres, uwolni energi i poprawi kondycj. Obecnie jest to jedna z najpopularniejszych form aktywnoci fizycznej. Taniec to jednak nie tylko sport, ale rwnie sztuka. Nauk taca mona traktowa jako uwolnienie drzemicych w sobie pasji, bd jako sposb na utrat kilku zbdnych kilogramw, a moe nawet jako doskonay pomys na ycie. Na przykad, szkoa taca Jagielski Dance Project w Toruniu proponuje regularne lekcje techniki i choreografii, ktrych uwieczeniem s pokazy, a w przyszoci udziay w turniejach. Ponadto szkoa oferuje typow rozrywk, ktra daje przyjemne i poyteczne efekty. Udzia w lekcjach dodaje pewnoci siebie i uatwia odnalezienie si na kadym parkiecie. Do wyboru jest wiele rodzajw taca, m.in.: taniec jazzowy, balet, taniec wspczesny, taniec towarzyski, salsa taczona w parach i solo, dancehall, zumba czy rne style wywodzce si z hip hopu. Na parkietach Jagielski Dance Project mog uczy si tanecznych krokw doroli, modzie, a take dzieci ju od 4 roku ycia. Lekcje prowadzone s na kilku poziomach zaawansowania przez wykwalifikowan kadr instruktorw. Naley pamita, e kady styl taca wyzwala inne emocje. Zumba to doskonaa zabawa, salsa wprowadza w gorce latynoamerykaskie rytmy, a taniec brzucha wydobywa pikno i zmysowo z kadej kobiety. Z kolei balet pozwala poczu si jak prawdziwa primabalerina, a do tego pozytywnie wpyn na sylwetk.
Przekonaj si, e taniec to duo wicej ni tylko muzyka i pasja. Co jeszcze? Wszyskiego dowiesz si na parkiecie
Myl, e warto sprbowa wszystkiego, aby podj decyzj, ktry styl taca odpowiada danej osobie stwierdza Piotr Jagielski z Jagielski Dance Project. Kady rodzaj taca rni si muzyk i trudnoci krokw oraz figur. Szkoa taca Jagielski Dance Project, oprcz regularnych lekcji, ma w swojej ofercie te inne taneczne atrakcje. Coraz bardziej popularna jest nauka pierwszego taca z wybran przez narzeczonych muzyk do indywidualnie przygotowanej choreografii. Szkoa proponuje rwnie wyprawienie urodzin dla dzieci z konkursami i zabawami taneczno-ruchowymi. Zapisy na nowy sezon ju ruszyy dodaje Piotr Jagielski. Niedugo, w sobot 8 wrzenia odbdzie si Dzie Otwarty, ktry jest wietn okazj, aby wybra styl taca dla siebie. Tego dnia instruktorzy poprowadz bezpatne lekcje we wszystkich stylach oferowanych w szkole. Wystarczy zgosi ch udziau przez atwy w obsudze formularz internetowy lub telefonicznie. Warto te doda, e szkoa znajduje si w bardzo wygodnej lokalizacji dla osb dojedajcych spoza Torunia. Duym atutem jest take parking przy szkole i oferta przygotowana tak, aby dzieci i mamy mogy uczestniczy w zajciach w tym samym czasie.

GMINA UBIANKA
Gmina w szrankach z miastami

Tylu solarw na dachach nie ma w adnej innej gminie powiatu toruskiego. Jak udao si niewielkiej gminie wpompowa 8 milionw zotych w instalacje solarne?
Agnieszka Kapela Kolektory soneczne s, jak dotd, najdroszym dofinansowanym przez Uni Europejsk projektem w gminie ubianka. Skorzystali mieszkacy, zyskao te rodowisko. Perspektywa zmniejszenia kosztw podgrzewania wody nawet o 60% dla jednego gospodarstwa domowego i redukcja emisji dwutlenku wgla na terenie gminy o okoo 5% rocznie to gwne plusy inwestycji, ktre wymienia Zbigniew Adamczyk, Zarzdca Energetyczny na terenie ubianki. W sumie w gminie zamontowano 695 kolektorw sonecznych: 680 na dachach budynkw mieszkalnych, z czego prawie poow w ubiance (204) i Pigy (110), i 15 na obiektach uytecznoci publicznej. We wrzeniu mija rok od uruchomienia pierwszych instalacji solarnych. Przetarg na realizacj inwestycji wygrao Przedsibiorstwo Projektowo-Wykonawczo-Handlowe WEST-BUD Jachimowicz s.j. z Koszalina. Koszt zakupu i montau kolektorw zalea od ich wielkoci. W prywatnych domach waha si midzy 10100 a 14 300 zotych. Wicej trzeba byo zapaci w przypadku budynkw publicznych od 12 900 do 23 700 zotych. Drogo, razem 8 415 585 z, ale 75% wydatkw pokrya Unia Eustalacji solarnych s wanie jednym z elementw wdraanego przez gmin Planu Dziaa na Rzecz Zrwnowaonej Energii dodaje Zbigniew Adamczyk. Inne, ktre w uchwale z 31 marca 2010 roku Rada Gminy zdecydowaa si przyj, to: uywanie paliwa gazowego do ogrzewania, termomodernizacja domw, w ktrych wymieniano kocio wglowy na gazowy, zastosowanie w budynkach uytecznoci publicznej urzdze przetwarzajcych wiato soneczne na energi elektryczn, wykorzystanie kotw na biomas do instalacji grzewczych i zatrudnienie zarzdcy energetycznego. W planie opracowanym przez Zbigniewa Wyszogrodzkiego, specjalist do spraw energetyki, zaoono, e wszystkie wymienione dziaania zredukuj emisj dwutlenku wgla na terenie ubianki o 44,6%. Walor edukacyjny takim miarom nie podlega. Po sfinalizowaniu projektu instalacji solarnych wrd mieszkacw naszej gminy raptownie i znaczco wzroso zainteresowanie pozyskiwaniem energii ze rde odnawialnych mwi Zbigniew Adamczyk. Wzroso te uznanie dla gminy. Kolektorw zazdroszcz jej mieszkacy innych miejscowoci w wojewdztwie. Ci z Kowalewa Pomorskiego zastanawiaj si, czemu w ubiance si udao, a u nich nie...
Modzi poradz?
Wybory modych ju w padzierniku
Mieszkacy gminy ubianka w wieku 14-19 lat, ktrzy chc poczu odpowiedzialno za jej losy i maj pomysy, jak sprawi, by bya bardziej przyjazna modziey, ju mog myle, jak do swoich wizji przekona rwienikw. Na pocztek padziernika zaplanowano wybory do Modzieowej Rady Gminy ubianka. Gosowanie potrwa 2 dni (pitek i sobota), regulaminowa liczebno MDR-u zwikszy si z 26 do 28 czonkw, kadencja kadego z nich zostanie skrcona z dwch lat do roku, ale w corocznych wyborach wymieniana bdzie poowa skadu. W padziernikowym gosowaniu swoich przedstawicieli wybierze modzie (13-19 lat) z Bierzgowa i Somowa, Dbin, Pigy, Przeczna, Warszewic, Wybczyka, Wymysowa, Zamku Bierzgowskiego (po 1 radnym) oraz ubianki (2). Chtni mog zgasza si do Gminnej Komisji Wyborczej w Urzdzie Gminy najpniej na 14 dni przed dat wyborw. Powinni przedstawi wykaz popierajcych ich osb (minimum 10) i zgod na kandydowanie. Modzieowa Rada Gminy ubianka dziaa od 2006 roku. Peni rol organu konsultacyjnego, a jej zadania skupiaj si wok spraw zwizanych z rozwojem i potrzebami modych ludzi. (AK)
Fot. Maciej Pagaa
Ludzie si zmienili?
Drogo, ale Unia sporo daa
ropejska. Gmina pozyskaa rodki pochodzce z Europejskiego Funduszu Rozwoju w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego. Podniesienie jakoci rodowiska naturalnego na terenie Gminy ubianka, poprzez monta iuruchomienie indywidualnych jednostek wytwrczych, wykorzystujcych energi promieniowania sonecznego bo tak brzmi pena nazwa projektu jest jednak tylko czci wikszej inicjatywy. Wszystko zaczo si 10 lutego 2009 roku, gdy gmina przystpia do Porozumienia midzy burmistrzami. Dokument rozszerza odpowiedzialno za stan rodowiska naturalnego poza obowizujce w Unii Europejskiej prze-
Taniej i czyciej
pisy. Stawiao to przed ubiank nie lada wyzwanie: zmniejszenie emisji dwutlenku wgla na terenie gminy o co najmniej 20%. A czasu wcale nie byo duo zmiany na takim poziomie miay by widoczne w 2020 roku. By cel osign, kady z uczestnikw Porozumienia midzy burmistrzami zosta zobowizany do przyjcia i wdroenia Planu dziaa na rzecz zrwnowaonej energii. Miay si w nim znale nie tylko sposoby na poradzenie sobie z nadmiern emisj dwutlenku wgla i wykorzystanie energii czystszej, bardziej przyjaznej rodowisku. W zaoeniach planu nie mogo zabrakn dziaa edukujcych lokalne spoecznoci. Monta i uruchomienie in-

DOYNKI
Doynki 2012 pod patronatem

Na terenie Zespou Paacowo-Parkowego o godz. 14, mieszkacy gminy ysomice zbior si, aby wsplnie podzikowa za tegoroczne plony. Uroczystoci doynkowe rozpoczn o godz.14 na terenie Zespou Paacowo-Parkowego si prezentacj wiecw oraz dzikczynn msz wit, po ktrej przyjdzie czas na oficjalne przemwienia, podzia chleba oraz wyrnienia seniorw-rolnikw. Nastpnie wszyscy gocie bd mieli niepowtarzaln okazj zataczy doynkowego poloneza. Organizatorzy przygotowali wiele atrakcji, m.in. piewy karaoke delegacji z soectw, koncert Gwiazdy Cygaskiej ELZA, fajerwerkowy show, stoiska z regionalnymi potrawami i rkodzieami, bicie okolicznociowych monet, czy wystaw historyczn pod opiek kustosza Adama Kozowskiego. Najmodsi bd mogli skorzysta z atrakcji mini wesoego miasteczka. Zostan take rozstrzygnite doynkowe konkursy: na najbardziej oryginalne stoisko Koa Gospody Wiejskich, na najlepsz dolewk przygotowan przez mieszkacw gminy oraz na najpikniejszy wieniec doynkowy. Zwieczeniem imprezy bdzie taneczna zabawa przy muzyce zespou SHADOW.
2 wrzenia 2 wrzenia w Pluskowsach w Czernikowie
9 wrzenia w ysomicach
Gminne doynki rozpoczn si dzikczynn msz wit o godz. 10. Nastpnie wjt i staroci podziel wrd goci chleb doynkowy. Gospodarzami uroczystoci bdzie wjt Gminy Chema i Spoeczny Komitet Doynkowy Pluskowsy Zalesie. Honory starostw peni bd Adam Talarek i Joanna Rutkowska, natomiast wicestarostw Wiesaw Pilch i Ewelina Chlewicka. Tego dnia doynkowa scena nalee bdzie do Gminno Parafialnej Orkiestry Dtej z Tuchowa, gminnego Chru Midzyszkolnego DA CAPO, Koa Gospody Wiejskich, Zespou Regionalnego Strual oraz zespou muzycznego TO i OWO BAND. Na scenie pojawi si take DJ RUMAK. Gwiazd doynek bdzie zesp LONG&JUNIOR. Zostan take wrczone nagrody za najpikniejszy wieniec doynkowy i najlepsze pierogi w gminie.
wito plonw rozpocznie si uroczyst msz wit, ktra zostanie odprawiona w kociele parafialnym w Czernikowie o godz. 12. Nastpnie mieszkacy gminy spotkaj si na boisku szkolnym przy Zespole Szk, aby wsplnie witowa zakoczenie niw. Na doynkowej scenie wystpi zesp Avanti oraz Big Boys. Gwiazd wieczoru bdzie zesp Classic. wito plonw to przede wszystkim dobra zabawa, dlatego w programie przewidziano take pokaz fajerwerkw oraz konkursy dla dzieci i dorosych z atrakcyjnymi nagrodami. Nie zabraknie take wystpw regionalnych grup artystycznych oraz ciepego poczstunku. Ci, ktrzy przyjd podzikowa za zbiory, bd mogli take skosztowa regionalnych specjaw oferowanych przez miejscowych wystawcw.
9 wrzenia w Osieku
Wjt Gminy Obrowo
Zaprasza do wsplnego witowania podczas
Doynek Gminnych
Boisko Szkolne
9 wrzenia 2012
Program obchodw:
r.
SKANER
Tegoroczne doynki w gminie Obrowo rozpoczn si uroczyst Msz wit, podczas ktrej nie tylko rolnicy podzikuj za owocne plony. Na uczestnikw czeka bd liczna atrakcje - od kulinarnych, po rozrywkowe. Nie zabraknie wic poczstunku ani dobrej zabawy. W tym roku gwiazd doynek bdzie zesp SKANER, zagraj te Kawczynianki Kapela Ludowa im. Kamiskich, orkiestra dta z Dobrzejewic. Wystpi rwnie artyci z Teatru ze Skrzypkowa. Na scenie pojawi si te najmodsi mieszkacy gminy Obrowo, ktrzy przygotowali na t okazj specjalny repertuar. Jedno jest pewne - dobrej zabawy nie zabraknie. Jak co roku!

GMINA WIELKA NIESZAWKA
Menonici nie lkali si powodzi

Milena Kaszuba
Ponad sto lat temu zrodzia si idea. Dzi wadze gminy wraz z marszakiem i Muzeum Etnograficznym wcielaj j w ycie. Za 10 milionw zotych
ewangelickiego, ktry zostanie zrewaloryzowany. Obejrze bdzie mona rwnie lapidarium zachowanych nagrobkw menonickich i luteraskich. Nastpnie na odcinku okoo 200 metrw zostanie odtworzony kawaek tzw. rzdwki bagiennej ukadu wsi olderskiej. Kolejna zagroda z budynkiem stojcym na sztucznym nasypie, pochodzcym z Niedwiedzia bdzie przeznaczona do penego zwiedzania. W rodku znajdzie si wystawa powicona osadnictwu, architekturze Oldrw. Ostatni cz parku trzeci zagrod utworz cztery budynki. Pierwszy zostanie sprowadzony z Kaniczek. Zagroda bdzie wyposaona w oryginalne olderskie sprzty. Bardzo zaleao nam na tej chacie, poniewa posiada charakterystyczn wystawk podcieniowa, wysunit na supach wyjania dr Maciej Prarat. Dziki niej w domu istniaa dodatkowa przestrze uytkowa, najpierw suca jako spichlerz, nastpnie jako jedna z izb reprezentacyjnych. Kolejnym budynkiem bdzie dom dla pracownikw rolnych z Mtowskich Pastwisk, pochodzcy z 1827 r. Obok niego stanie stodoa z Wielkiego Wecza, z 1841 r., dalej spichlerz z pocztkw XIX w. znajdujcy si obecnie w Wielkim Zajczkowie. Jestem bardzo dumny z kolejnej inwestycji w Wielkiej Nieszawce mwi wjt Kazimierz Kaczmarek. To ju nastpne przedsiwzicie jakie bdzie miao miejsce w naszej gminie, ktre wie si z jej promocj, a wic i turystami.
W Wielkiej Nieszawce powstanie park etnograficzny powicony kulturze Oldrw i Menonitw. Pierwsza chata ma znale si na terenie gminy jeszcze w tym roku. Otwarcie skansenu planowane jest na 2015 r. Utworzenie Olderskiego Parku Etnograficznego bdzie moliwe dziki porozumieniu trzech stron gminy Wielka Nieszawka, Urzdu Marszakowskiego oraz Muzeum Etnograficznego w Toruniu. Podjlimy si zapewnienia gruntu niezbdnego do utworzenia skansenu oraz montau kanalizacji i remontu drg dojazdowych wyjania wjt gminy Kazimierz Kaczmarek, ktry jako pierwszy wyszed z inicjatyw utworzenia parku. Planujemy wywiza si z drugiej czci zobowiza ju w przyszym roku. Urzd Marszakowski zadeklarowa wsparcie finansowane, ktre w latach 2011-2014 wyniesie 10 milionw zotych. W 2012 r. to kwota prawie 3 milionw. Olderski skansen stanie si oddziaem Muzeum Etnograficznego w Toruniu, ktre zaoferowao opracowanie projektu i pozyskiwanie budynkw znajdujcych si w Wielkiej Nieszawce. Teren na ktrym ma powsta park jest historycznie zwizany z osadnictwem olderskim, znajduje si na nim cmentarz ewangelicki. Pomys na utworzenie skansenu siga 1906 r. Stulecie idei Konserwatorzy ju przed
Na Nieszawskiej bez zmian
wojn wykazywali zainteresowanie utworzeniem takiego miejsca pod Toruniem, nastpnie z inicjatyw wysza prof. Maria ZnamierowskaPrfferowa wyjania dr Maciej Prarat, pracownik Muzeum Etnograficznego w Toruniu. Ten pomys przez prawie sto lat cigle si pojawia, teraz dziki sprzyjajcym okolicznociom ma w kocu szans zosta zrealizowany. Menonici to grupa powstaa jako odam protestantyzmu. Przeladowani ze wzgldw religijnych poszukiwali azylu, a Polska bya krajem tolerancyjnym. Dodatkowo przybysze doskonale znali si na melioracji. Za ich spraw podmoke tereny zostay pobudzone gospodarczo. Menonici, w przeciwiestwie do chopw
polskich, ktrych ograniczaa paszczyzna, byli wolnymi ludmi i uprawiali ziemi na prawie dzierawy. Podobnie jak w pniejszym czasie Oldrzy. Przygotowani do powodzi Chaty jakie znajd si w parku zostan sprowadzone z Doliny Dolnej Wisy bd pochodziy z terenw rozcignitych od Wocawska po Tczew. Pierwszy budynek, jaki ma znale si w Wielkiej Nieszawce to chata z Gutowa (gm. Zawie Wielka) pochodzca z koca XVIII w.. Gdy woda rozlewaa si po nizinie to najpierw przechodzia przez cz mieszkaln, nastpnie segment inwentarski, skd wywozia cay nawz, ktry si tam znajdowa. Dalej
czsto znajdowaa si stodoa opowiada dr Maciej Prarat. Midzy pomieszczeniami bya bardzo dobra komunikacja. Chaty miay wysokie dachy i poddasza, aby mona byo w czasie powodzi zgromadzi tam dobytek. Obiekty jakie znajd si w skansenie zostay ju wybrane. Na przenosiny poszczeglnych chat bd organizowane przetargi. Otwarcie parku planowane jest na 2015 r. Do tego czasu ma znale si tam sze obiektw, ktre utworz trzy zagrody. Chata z kas Pierwsz z nich, wraz z chat z Gutowa, bdzie tworzy kasa biletowa i wystawa powicona religii protestanckiej. Po wyjciu z chaty zwiedzajcy znajd si na terenie cmentarza
Deklaruj, obiecuj, ale remont ulicy Nieszawskiej nie rusza

niezbdne dokumenty mwi Agnieszka Kobus- Psko, rzecznik prasowa MZD. Wniosek otrzyma pozytywn ocen formaln, obecnie jest weryfikowany od strony merytorycznej. Sprawdzanie projektu trwa 45 dni roboczych. Decyzja o dofinansowaniu powinna zosta potwierdzona do poowy wrzenia. Drogami wojewdzkimi w granicach miasta zarzdza miasto Toru i dlatego stara si w Urzdzie Marszakowskim o rodki finansowe z Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego na modernizacj tej ulicy mwi Beata Krzemiska, rzecznik Urzdu Marszakowskiego. Warto cakowita inwestycji wynosi 15 mln z. Kwota dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego to niecae 4 miliony. Pozosta cz bdzie stanowi wkad wasny wnioskodawcy. (MK)
Naprawa najkrtszej drogi prowadzcej z Wielkiej Nieszawki do Torunia to koszt 15 mln zotych informuje Urzd Marszakowski. Jezdnia jest drog wojewdzk, ktr zarzdza miasto, zatem wadze gminy maj zwizane rce. Mog jedynie sygnalizowa, e wymaga odnowienia. Robi to od prawie 30 lat. Kilkadziesit poatanych dziur i cigle nowe wyboje tak wyglda dzi ul. Nieszawska. Mimo zgromadzonej dokumentacji i zezwolenia na realizacj przebudowy jej naprawa jest przesuwana po raz
kolejny. My ze swojej strony moemy zrobi niewiele, to droga wojewdzka mwi Kazimierz Kaczmarek, wjt Wielkiej Nieszawski. Ta sprawa mczy nas wszystkich. Wiem, e dokumentacja od dawna jest gotowa, ale roboty cigle nie ruszyy. Powd? Brak rodkw potrzebnych na to przedsiwzicie. Miejski Zarzd Drg w Toruniu bdzie stara si pozyska fundusze w konkursie ogoszonym przez Urzd Marszakowski. Zostay zoone
Fot. Marta Chojecka
Fot. dr Maciej Prarat

REGION
Przez wsie zamiast autostrad

Od czasu wprowadzenia opat dla TIR-w na krajowej jedynce mieszkacy gminy ubianka yj w haasie
Marta Chojecka Odkd na krajowej jedynce wprowadzono opaty dla samochodw dostawczych i ciarowych trwa usilne poszukiwanie objazdw. Cierpi na tym nowa nawierzchnia drogi biegncej przez ubiank,a mieszkacy skar si na haas. Droga 553, biegnca przez gmin, jest jedn z najlepiej utrzymanych tras w wojewdztwie. Gadka nawierzchnia bez kolein, rwnolegle biegnca cieka rowerowa, zadbana infrastruktura. - Szkoda nam tej trasy - opowiada mieszkanka gminy ubianka, Zofia Mielcarek. Spokj zakca haas, a ciarwki pdz jak oszalae i tylko czekamy, kiedy zdarzy si jakie nieszczcie. Droga 553 jest oglnodostpn drog wojewdzk. Nie ma przepisu, ktry zakazaby wjazdu pojazdw o okrelonej masie na tras biegnca przez gmin ubianka. - Drogi s dostpne dla wszystkich uczestnikw ruchu kwituje krtko Mirosaw Kuna, kierownik sekcji utrzymania Drg i Mostw z Wojewdzkiego Zarzdu Drg. - Droga 553, wiodca przez gmin ubianka, jest drog kategorii Z. Jedzi po niej moe kady. wzmoonego ruchu, w lepszym stanie ni krajowa jedynka. Poza tym kierowcy samochodw ciarowych wol drog nadrobi, ale dojecha na czas i bezpiecznie. - Maym samochodem atwo jest wyj z koleiny, cho i to jest niebezpieczne, bo samochodem rzuca opowiada Micha Kocielski, kierowca ciarowego mercedesa. W ciarwce jest o wiele trudniej. Jeli naczepa nie bdzie przeze mnie przypilnowana i wypadnie z koleiny, to si przewrci. Czsto wolimy wybra dusz tras, ale mie pewno, e dojedziemy na czas z tym, co wieziemy. Jednak cierpi na tym nawierzchnia drogi 553. - Trasa niedawno bya remontowana, obecnie jest w bardzo dobrym stanie stwierdza wjt Jerzy Zajkaa. Niestety, przy tak wzmoonym ruchu droga si rzeczy bdzie si zuywaa szybciej. Jak artuj mieszkajcy przy drodze krajowej nr 1, pono w koleinach ju nawet nie jeden TIR si utopi. Po co wic ryzykowaRemont, jaki wykonano ostatnio na krtkim odcinku - od wyjazdu z Chemy na dugoci kilometra w stron Torunia przydaby si krajowej jedynce na caej dugoci.
Parkuj na grobach
W Ciechocinku zakazu nie przestrzegaj
Nie wszyscy mieszkacy Ciechocinka pamitaj, e plac obok cmentarza parafialnego to miejsce dawnego kirkutu ydowskiego. Parkuj samochody na ydowskich grobach. Co na to wadze miasta? ydowski kirkut zaoono w 1916 roku na obrzeach Ciechocinka, przy obecnej ulicy Wouszewskiej. Cmentarz by ogrodzony drewnianym potem. Na jego terenie znajdowa si dom przedpogrzebowy i mieszkanie dozorcy. ydzi chowali tam swoich bliskich do pocztkw drugiej wojny wiatowej. Wszystkie nagrobki zostay zniszczone w trakcie niemieckiej okupacji. Jednak niewielu mieszkacw uzdrowiska pamita, e plac przy cmentarzu parafialnym to miejsce dawnego kirkutu ydowskiego. Tym bardziej, e w pobliu nie ma adnej informujcej o tym tabliczki. Od wielu lat teren nekropolii wykorzystywany jest jako parking dla ludzi odwiedzajcych groby. Chcielimy rozwiza ten problem w bardzo cywilizowany sposb informuje Leszek Dzierewicz, Burmistrz Miasta Ciechocinek. Ustawilimy tabliczk o zakazie parkowania. Podjlimy take w tej sprawie stosowne rozmowy ze Zwizkiem Gmin Wyznaniowych ydowskich w Warszawie. Mimo, e obok gwnego wejcia na cmentarz parafialny zosta wytyczony parking, mieszkacy nadal parkuj samochody na ydowskich grobach wbrew zakazowi. Miasto obiecao podj bardziej radykalne dziaania w obronie miejsca pochwku zmarych. Na najbliszej sesji Rady Miasta chc podj temat pozyskania rodkw finansowych na cakowite ogrodzenie tego terenu z wytyczeniem jedynie cieki dla pieszych dodaje Leszek Dzierewicz. Problem ten zostanie niedugo definitywnie rozwizany. (MO)
Wjt gminy ubianka rozkada rce. - Nie moemy nikomu zakaza jazdy t tras mwi wjt Jerzy Zajkaa. Jest ona oglnodostpna, take dla samochodw ciarowych. Droga klasy Z, to droga zbiorcza (jedna z klas drg publicznych wedug podziau wprowadzonego przez rozporzdzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej). Rozporzdzenie okrela, jakie wymagania techniczne i uytkowe powinna spenia droga tej klasy. Dla klasy Z dopuszcza si trzy prdkoci projektowe na terenie zabudowanym: 40, 50 i 60 km/h. Rzeczywisto, jeli chodzi o prdkoci, jest jednak nieco inna, gdy kierowcy TIR-
-w piesz si, by zdy na czas. Na krajowej jedynce ograniczenie prdkoci do 90km/h nie stanowio problemu, wikszo samochodw ciarowych posiada ograniczniki do 80 km/h. Nie tylko opaty winne - Obserwuj wzrost ruchu na naszej drodze dodaje wjt Zajkaa. - Wydaje mi si jednak, e nie tylko opaty s winne. Ruch nie wzrasta od niedawna, ale od duszego czasu. Winowajc jest ysomickie skrzyowanie, na ktrym tworz si, zwaszcza w godzinach szczytu, korki. Kto chce omin ysomice, ma dwa wyjcia. Pierwsze, to toruska obwodnica, drugie - droga przez ubiank. Innej trasy nie ma. Obie drogi s jeszcze, mimo
Zarabiaj dotykiem
Przed podjciem decyzji o wyborze konkretnego zawodu, warto przeanalizowa sytuacj na rynku pracy. Jak si okazuje, masayci zarabiaj coraz wicej. W zawodzie technik masaysta jeszcze dugo nie bdzie problemw ze znalezieniem pracy. W ostatnich latach wzroso zainteresowanie rnego rodzaju masaami. W medycynie coraz czciej siga si po naturalne metody leczenia. Masa uzupenia, bd niekiedy nawet zastpuje leczenie rodkami farmakologicznymi. Ponadto wpywa pozytywnie na skr i minie. Masa leczy, ale take odpra. Od kilku lat doradcy zawodowi przekonuj, e masayci s niezwykle atrakcyjni na rynku pracy. Brakuje fachowcw w tej brany, bo modzi ludzie, planujc swoj karier, czsto zakadaj zdobycie wyszego wyksztacenia. Zawd technika masaysty mona jednak zdoby po dwch latach nauki w zawodowym studium medycznym, zdajc pastwowy egzamin zawodowy. Otrzymany dokument, do ktrego wydawany jest suplement w jzyku obcym, uznawany jest we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Ponadto, podczas wykadw, suchacze zdobywaj wiedz i umiejtnoci w zakresie kompleksowego masau ciaa. Przykadowo, szans zdobycia niezbdnych kwalifikacji w regionie daje Studium Zdrowia przy Centrum Edukacji Dorosych w Toruniu. Ambitni mog poszerzy zdobyte dotychczas umiejtnoci poprzez kontynuacj nauki
Szukasz pomysu na dobrze patn prac? Technik masaysta, to zawd z przyszoci

na kierunku fizjoterapia w ramach studiw wyszych. Od padziernika tak moliwo daje Wysza Szkoa Gospodarki w Bydgoszczy, uruchamiajc Orodek Edukacyjny Wydziau Zdrowia i Turystyki w Toruniu Jak si okazuje, technik masaysta jest bardzo wysoko cenionym specjalist w zakresie masau, a zapotrzebowanie na jego usugi cigle ronie, take na zagranicznym rynku pracy. Jak wynika z danych statystycznych, proces starzenia si spoeczestwa cigle postpuje. Ponadto wydua si rednia dugo ycia. S to samoistne procesy demograficzne, ktre podnosz atrakcyjno zawodu masaysty. Okazuje si zatem, e rce to cakiem dochodowa cz ciaa. Technik masaysta moe pracowa jako czonek zespou rehabilitacyjnego, bd wiadczy usugi indywidualne dla potrzeb: sportu, medycyny, rekreacji oraz kosmetologii estetycznej. Z atwoci znajdzie zatrudnienie w szpitalach, przychodniach, czy sanatoriach. Poza etatow prac technik masaysta moe przyjmowa indywidualnych pacjentw przekonuje Magdalena Masowska ze Studium Zdrowia przy Centrum Edukacji Dorosych w Toruniu. Przy wysokim obecnie bezrobociu daje to ogromne szanse na dodatkowe pienidze. Ze wzgldu na fakt, e zainteresowanie masaem cigle ronie, moe on take otworzy wasny gabinet. (MO)
Fot. www.sxc.hu

YSOMICE
Wreszcie jest
Gminy wchodzce w skad powiatu toruskiego posiadaj herby, a niejednokrotnie take flagi, ktre maj kojarzy si z dan miejscowoci. Ewenementem w tej mierze bya do tej pory gmina ysomice, ktrej herbu prno byo szuka. Wadze Urzdu Gminy zdecydoway jednak, e taki stan rzeczy, nie moe dalej istnie. Przecie brak herbu, to ujma dla prestiu gminy, a take duy problem przy tworzeniu materiaw promocyjnych czy reklamowych. Gmina zwrcia si z prob o pomoc w zakresie przygotowania projektu herbu, ktry odpowiadaby jej historii i tradycji, a jednoczenie sta si znakiem rozpoznawczym, do profesora Krzysztofa Mikulskiego z Wydziau Nauk Historycznych UMK. Jest on specjalist w zakresie heraldyki, z ktrym konsultowane byy projekty herbw czy flag wielu miejscowoci. Efektem podjtej pracy jest herb przedstawiajcy dumnie eksponujcego swoje wdziki jelenia stpajcego po zielonej trawie. Poroe zwierzcia z obu stron okalaj zote gwiazdy.
Biegiem przez Piwnice

Na starcie zmaga w drugiej edycji Tour The Run Ziemia Gotyku, ktry odby si 23 sierpnia w miejscowoci Piwnice, stano kilkudziesiciu miakw. Dystans dziewiciu kilometrw, ktry mieli do pokonania, przynajmniej na amatorach, robi wraenie. Chodzi jednak nie o wynik, ale o popularyzacj zdrowego stylu ycia. Kady walczy oczywicie z przeciwnikami, ale przede wszystkim z wasn saboci. Start i meta biegu zostay zlokalizowane na terenie Centrum Astronomii UMK. Zwycizc zmaga okaza si Bartosz Wiligalski z Pigy. Na co dzie reprezentuje on barwy klubu z powiatu toruskiego Truchcika ubianka. Na podium stanli rwnie Daniel Matusiak z odzi i Janusz azarski z Grudzidza. Co ciekawe, w kategorii open bardzo wysokie miejsce zaja Andelika Dzigiel - zawodniczka klu-
Gmina ysomice czekaa na swj wyrnik do sierpnia 2012 roku, cho tradycja nadawanie herbw siga redniowiecza...
Zmagania 2 Tour The Run rozpoczy si w gminie ysomice
- Mamy nadziej, e herb, ktry udao si nam wsplnie wypracowa, bdzie realnie znakiem rozpoznawczym gminy mwi Boena Ciepliska, sekretarz gminy ysomice. Przygotowujemy si do uroczystego nadania herbu gminie, chcc przy tej okazji zaprezentowa go szerszej publicznoci. Uroczysto nadania herbu odbya si 27 sierpnia o godzinie 17. Nowopowstay herb zajmie nalene mu miejsce w budynkach samorzdowych. Nie zabraknie go take na materiaach reklamowych i promocyjnych gminy. (WT)
Energooszczdne promieniowanie
Do koca roku - 455, a w przyszym kolejne 150. Tyle baterii sonecznych pojawi si na dachach budynkw w gminie ysomice. Pierwsze kolektory s ju montowane. Kosztujcy blisko 7 milionw zotych projekt ma poprawi stan rodowiska na terenie gminy. Pierwsze przymiarki do kolektorw gmina robia w sierpniu ubiegego roku. Wtedy odby si przetarg na instalacj kolektorw. adna z firm jednak nie spenia kryterium ceny. Dopiero w kwietniu udao si wybra wykonawc. Jednym z warunkw by koszt dla pojedynczego gospodarstwa 3000 zotych. - Aktualnie operujemy ju list rezerwow dla osb, ktre teraz zdecydowayby si na monta. Plan obejmuje 584 budynki prywatne oraz 21 uytecznoci publicznej - informuje Urzd Gminy w ysomicach. - To pierwszy etap proekologicznych inwestycji. Kolektor swoj prac zaczyna
bu maratoskiego UMK w Toruniu przybiega na met jako czwarta, pozostawiajc w pokonanym polu kilkudziesiciu mczyzn. Najlepszym, pokonanie dziewiciu kilometrw zajo nieco ponad p godziny. Zamykajcy
stawk uczestnikw biegacze amatorzy, potrzebowali na pokonanie trasy blisko godzin, ale sukcesem byo to, e udao im si ukoczy zmagania i udowodni sobie, e potrafi. (WT)
Po roku od decyzji pojawiaj si pierwsze kolektory soneczne

od zebrania promieni sonecznych bezporednich, odbitych od innych dachw czy rozproszonych przez chmury. Soce ogrzewa umieszczone w kolektorze urzdzenie (absorber). Przekazuje swoje ciepo wodzie lub pynom mrozoodpornym, ktre przepywaj przez kolektor. Ciecz oddaje pniej energi ciepln wodzie uytkowej i wraca do kolektora, aby powtrzy proces. (P)
POLICEALNE STUDIUM TECHNICZNE DLA DOROSYCH

(system zaoczny 2 lata)

GMINA ZAWIE WIELKA
Obudz upiony potencja?

Monika Bukowska Trzy gminy Zawie Wielka, Lubicz i Wielka Nieszawka pod wspln nazw Podgrodzie Toruskie staraj si aktywizowa lokaln spoeczno. Z jakimi efektami? Zaczo si od szkole. Przez ponad rok, od 2007 roku, gdy wniosek o dofinansowanie projektu Poprawa jakoci ycia na obszarze funkcjonowania Lokalnej Grupy Dziaania Podgrodzie Toruskie zosta zaakceptowany, LGD organizowaa kursy agroturystyczne, jzykowe, komputerowe, czy z zakresu biomasy. Szybko jednak przestay by atrakcyjne. Dlatego od 2010 roku LGD sama rozstrzyga konkursy dotacyjne w ramach pomocy dla mikroprzedsibiorstw wiejskich, wsparcia na rnicowanie dziaalnoci rolniczej, odnowy wsi i maych projektw. Na pocztek trzeba byo przekona wiele nieformalnych organizacji do rejestracji. Bez tego z pienidzy nici. Klasycznym przypadkiem s straacy z Brzezinka, ktrzy przeszli drog przez mk mwi Wojciech Knie z gminy Lubicz. Zarejestrowali si, uzyskali pienidze, ale musieli wczeniej wzi kredyt i wyoy gotwk. Napsioczyli, pokrzyczeli, ale gdy by drugi konkurs to oczywicie zoyli wniosek.
Doynki 2012
LGD Podgrodzie Toruskie dziaa, cho nawet jej prezes przyznaje, e ulotki i kolorowe foldery to za mao
Najwikszym problemem jest to, e te spoecznoci s zdezintegrowane podkrelaj zgodnie prezes stowarzyszenia Tadeusz Smarz i Wojciech Knie. I to jest chyba nasza najwiksza misja prbowa ludzi zmobilizowa do spotkania. Okazuje si, e dofinansowanie lokalnych inicjatyw moe sta si punktem zapalnym. Parafia w Zotorii chciaa odrestaurowa kapliczk przy kocielnym cmentarzu. Wydawaoby si, e zajmie si tym ksidz. Ale zaangaowaa si caa rada parafialna, powsta nawet specjalny komitet organizacyjny. I nagle okazao si, e figura jest tylko pretekstem, eby zacz si spotyka. Ludzie dla tej figurki s w stanie powici wiele czasu i energii dodaje Wojciech Knie.
Pienidze to tylko pretekst
I tak naprawd dofinansowanie, o ktre na pocztku walczyli, nie jest ju najwaniejsze. Czsto dotacje na drobne inicjatywy dostaj zapalecy, ktrzy chc zarazi innych swoj pasj. Jednym z nich jest Krzysztof Kdzierski, muzyk z gminy Zawie Wielka, ktry chce za wszelk cen rozwin modzieow orkiestr dt. Przy okazji dokona te zapisu starych przypiewek ludowych, eby ocali je od zapomnienia. Ograniczone rodki nie pozwalaj jednak pomc wszystkim, dlatego projekty ocenia si wedug cile okrelonych zasad. Niestety nie wszystkich to zachca do udziau w kolejnych konkursach. Opowiadalimy ludziom, e LEADER bdzie prosty mwi z
alem Wojciech Knie e bdzie atwo o pienidze, due pienidze. A okazao si, e wcale nie jest atwo i wcale tych pienidzy nie jest duo. To jest poraka tego programu w oglnopolskim wymiarze. Liczba staych czonkw te nie zadowala inicjatorw stowarzyszenia. Liczyli, e uda im si skupi co najmniej 200 osb. Na zebraniach pojawia si zwykle grupa okoo 80 osb. Gdyby pod pierwszym lep-
Walka z wiatrakami?
Unijne pienidze nie le na ulicy
szym sklepem zapyta kogo o nasz Lokaln Grup Dziaania niewielu wiedziaoby, e co takiego istnieje przyznaje Tadeusz Smarz. Tysice ulotek, plakatw, informatorw nie zaatwi wszystkiego. Nikogo nie da si na si uszczliwi. Ale wnioskw o wsparcie jest jednak coraz wicej. Powoli drymy ska.
Uroczysto rozpocza si msz wit i powieceniem wiecw. Nastpnie wszyscy uczestnicy imprezy przemaszerowali w takt gry gminnej orkiestry dtej na plac w Zejwsi Maej. Tam na wszystkich czekay liczne atrakcje. Soectwa mogy zmierzy si nie tylko w kulinariach ale rozegrany zosta rwnie turniej ywych pikarzykw zwyciya druyna z yna. Najlepsz potraw zostaa golonka w kapucie przygotowana przez panie z Rzczkowa. Dzieci mogy podziwia zwierzta w mini zoo, ulepi wasny garnek z wikliny i gliny oraz sta si dowoln postaci dziki malowaniu twarzy. Swoimi wystpami doynki uwietniy liczne zespoy a gwiazd wieczory by satyryk Roman Gierczak.

OGRD
Ogrd inny ni wszystkie

Monika Olender Jeli pragniemy, aby nasza przestrze wok domu bya przepeniona piknym zapachem, bogactwem kolorw i form, musimy sign po nowe pomysy i ciekawe rozwizania. Ju po raz dwunasty mieszkacy gmin powiatu toruskiego wzili udzia w konkursie Pikna Zagroda, organizowanym przez Starostwo Powiatowe w Toruniu, urzdy gmin oraz Kujawsko-Pomorski Orodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie Oddzia w Przysieku. Celem konkursu jest przede wszystkim poprawa wygldu i estetyki wsi w regionie. Konkurs odbywa si w dwch etapach gminnym i powiatowym. Ju niebawem przekonamy si, kto ma najpikniejszy ogrd w regionie. Laureaci pierwszych miejsc etapu gminnego otrzymaj nagrody podczas najbliszych doynek gminnych. A co bierze pod uwag komisja? Na pewno promowanie ciekawych pomysw i rozwiza. Jak zatem zagospodarowa przestrze wok domu, aby bya praktyczna i mia dla oka?
Jak stworzy najpikniejsz zagrod? Wiedz uczestnicy konkursy Pikna Zagroda

Mog mie charakter uytkowy lub typowo ozdobny. Jak zatem dostosowa ukad przestrzenny dziaki do swoich potrzeb? Po pierwsze, warto j podzieli na funkcjonalne i czytelne czci. Zadbana rabata powinna zdobi cz wejciow ogrodu, dlatego naley j zlokalizowa, np. przy ciece. Z kolei trawnik moe stanowi woln przestrze, przeznaczon do aktywnego wypoczynku. Na jego obrzeach mona posadzi ozdobne krzewy. Na wolnej powierzchni trawnika mona ustawi latem przenony basen lub namiot dla dzieci. Duo uroku dodaje kadej dziace altana. Warto pamita, e powinna by ona usytuowana nieco z tyu ogrodu, co pozwoli na wygospodarowanie wicej przestrzeni z przodu dziaki. ciek do altany poprowadzi mona w linii amanej, prostej lub po uku. Cz uytkowa ogrodu z warzywnikiem i jagodnikiem powinna zosta zaplanowana na tyach dziaki. Lato dobiega koca, a tym samym nadchodzi czas na jesienne porzdki. Cho chwasty o tej porze roku nie rosn szybko, naley je usuwa, aby nie rozsieway nasion. Jeli jest sucho, nie wolno zapomina o podlewaniu krzeww. Z kolei od poowy wrzenia mona przesadza na miejsca docelowe roliny dwuletnie (np. stokrotki i bratki), niektre drzewa oraz krzewy iglaste, aby zdyy ukorzeni si przed nadejciem pierwszych mrozw. We wrzeniu i w padzierniku mona sadzi take roliny cebulowe.
Fot. www.sxc.hu
Komisja oceni
Niezwykle istotnym elementem kadej zagrody jest ogrd wodny. Budujc oczko wodne w ogrodzie, warto pamita o jego nocnym owietleniu. Umiejtna iluminacja toni wodnej czy strefy brzegowej poronitej rolinami, wywouje zaskakujce efekty wizualne. Z kolei niewielkie ogrdki zioowe stanowi atrakcyjn cz kadego miejsca wypoczynku, gdy cz w sobie walory dekoracyjne i zdrowotne. Zioa mog otacza altank czy ogrodow awk. Z kolei niewielki ogrdek zioowy w pojemnikach na tarasie
stanowi dekoracyjny i aromatyczny akcent caego ogrodu. Nic nie tworzy bardziej pachncej kompozycji od szawii lekarskiej, bazylii i szczypiorku. Dziaki s bardzo rnorodne.
Lato si koczy
Ozdobnie, czy uytkowo?
wiadomie postaw na pomp

Monika Olender
Jeszcze kilka lat temu powietrzne pompy ciepa miay nisz efektywno energetyczn ni pompy gruntowne. Obecnie ciesz si coraz wiksz popularnoci. Budowa domu to inwestycja na cae ycie. Jak si okazuje, najwikszych nakadw finansowych, oprcz materiaw budowlanych, wymagaj take urzdzenia grzewcze. Od wyboru konkretnej technologii zale pniejsze koszty utrzymania budynku. Czy warto zatem stosowa powietrzne pompy ciepa? Powietrzne pompy ciepa wykorzystuj ciepo zawarte w powietrzu atmosferycznym lub wentylacyjnym, ktrym ogrzewaj pomieszczenia w budynku i ogrzewaj wod. Sama instalacja pomp jest niezwykle prosta. Powietrzne pompy ciepa skadaj si z moduu zewntrznego i wewntrznego. Urzdzenie zewntrzne zawiera wentylator oraz zazwyczaj take sprark i parownik. Ten modu umieszczany jest na zewntrz budynku. Urzdzenie wewntrzne, ktre znajduje si wewntrz domu, skada si z pojemnociowego podgrzewacza ciepej wody, dogrzewacza elektrycznego, pompy grzewczej i moduu sterujcego. Oba moduy poczone s systemem elastycznych rur. Kluczowym zadaniem tych urzdze jest uzyskanie jak najwikszej iloci energii z powietrza przy minimalnym udziale energii elektrycznej. O atrakcyjnoci tej technologii ogrzewania wiadczy take niski poziom emisji dwiku. Ma to szczeglne znaczenie, kiedy dziaka budowlana jest maa i usytuowana na terenie zabudowanym. Niewtpliwie wane jest take to, e szybki monta nie wymaga uzyskania pozwole. Powietrzne pompy ciepa charakteryzuj si prostot w instalacji hydraulicznej i elektrycznej. Powietrzne pompy ciepa ogrzewaj budynek, dostarczaj ciep wod oraz chodz podczas upaw informuje Krzysztof Kmiecikowski z firmy Solen Systemy Grzewcze w Toruniu. Te trzy funkcje sprawiaj, e urzdzenia mog by wykorzystywane w cigu caego roku. Ponadto, powietrzne pompy ciepa s znacznie tasze od pomp gruntownych. Warto rwnie zwrci uwag na to, e procesowi wytwarzania energii nie towarzyszy emi-
Coraz bardziej innowacyjne i efektywniejsze powietrzne pompy ciepa podbijaj rynek

sja spalin, czy innych, szkodliwych substancji. Dobrze dobrana pompa ciepa wystarczy do ogrzania domu jako jedyne rdo energii przekonuje Krzysztof Kmiecikowski. Zainteresowanie powietrznymi pompami ciepa jest due i systematycznie wzrasta. Na zasadzie identycznej jak powietrzna pompa ciepa dziaaj termodynamiczne zasobniki ciepej wody. S to bojlery, ktre ustawia si w ogrzewanym pomieszczeniu. Pozyskuj one ciepo potrzebne do ogrzania ciepej wody z otaczajcego powietrza. Skadaj si ze sprarki, wentylatora oraz zasobnika ciepej wody. S one idealnym rozwizaniem dla domw ogrzewanych paliwem staym, takim jak pellet, czy wgiel, a take energi elektryczn mwi Krzysztof Kmiecikowski. Mona je take wykorzysta do ogrzewania domkw letniskowych. Szacowany koszt miesiczny przy zaoeniu, e zuywamy 300 litrw ciepej wody na dob wynosi okoo 50 zotych (w zalenoci od ceny energii elektrycznej oraz warunkw instalacji). Urzdzenia te s znakomit alternatyw dla systemw kolektorw sonecznych. Gwarantuj produkcj ciepej wody niezalenie od pory dnia, czy roku. Warto termodynamiczny zasobnik ciepej wody umieci, np. na zawilgoconym strychu, poniewa produktem ubocznym pracy urzdzenia jest chodne i suche powietrze. Odpowiednio dobrane miejsce ustawienia zasobnika gwarantuje jednak popraw warunkw panujcych w danym pomieszczeniu.

ROLNICTWO
Gdzie ta pomoc po zimie?

Monika Olender Na polu polskiego farmera klska. Raz panuje susza, innym razem jest zbyt duo opadw. Niezalenie od pogody, gospodarowa trzeba. W tym roku straty s ogromne. Gdzie obiecana wczeniej pomoc? Pynie, ale zbyt wolno. Dla wielu gospodarzy z wojewdztwa kujawsko-pomorskiego, klska na polu oznacza klsk w portfelu. Rada Ministrw przyja program pomocy dla poszkodowanych rolnikw. Wsparcie jest symboliczne, bo wynosi zaledwie 100 zotych do kadego przesianego po zimie hektara. W caym regionie wniosek o dopat zoyo okoo 27 tysicy rolnikw. 615 rolnikw z gminy Chema zoyo wniosek o otrzymanie wsparcia za straty, ktre ponieli w wyniku wiosennych przymrozkw informuje Karolina Majewska z Urzdu Gminy Chema. Procedura uruchomienia kredytu klskowego bya nastpujca: najpierw wojewoda powoa komisje, ktrych zadaniem byo oszacowanie strat i sporzdzenie odpowiedniego protokou. Ju wtedy pojawio si pierwsze rozczarowanie rolnikw. Dla wielu z nich otrzymanie kredytu klskowego okazao si bowiem niemoliwe. Nie dostan tego kredytu, bo komisja wliczya mi do dochodu produkcj zwierzc i straty okazay si duo mniejsze napisa do nas gospodarz z gminy ubianka. Kolejnym krokiem w procedurze byo skierowanie przez wojewod Ew Mes wniosku do ministra rolnictwa o uruchomienie kredytw klskowych. Gdy minister wyrazi zgod, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przekazaa wybranym bankom wysoko limitu akcji kredytowej. Rolnicy mieli ju tylko zoy wniosek i otrzyma wsparcie. Zoenie samego wniosku nie jest gwarancj udzielenia kredytu mwi Agnieszka Mdrzecka z Departamentu PR i Komunikacji Wewntrznej Banku BG. Klient musi posiada opini wojewody o rodzaju klski i wysokoci obnienia dochodu w wyniku wystpienia klski oraz spenia warunki do udzielenia kredytu okrelone w przepisach ARiMR. Pomoc zostaa zrealizowana w okoo 60%. Niektrzy przestali ju liczy na otrzymanie 100 zotych do kadego, przesianego po zimie hektara, bo do tej pory nie dostali ani grosza. Dlaczego? Bo brakuje pienidzy na dopaty do oprocentowania tych kredytw.
Rolnicy s oburzeni. Obiecana pomoc pynie do portfeli nielicznych
Zaliczki? Nie warto
Lepiej zaczeka
Na dzie oprocentowanie kredytw klskowych wyglda nastpujco: 0,1% dla ubezpieczonych, tj. posiadajcych ubezpieczenie min. 50% powierzchni upraw lub 50% pogowia zwierzt gospodarskich od skutkw klsk, na likwidacj ktrych Agencja stosuje dopaty oraz 4,05% dla nieubezpieczonych dodaje Agnieszka Mdrzecka. W innej sytuacji jest Pawe Czajkowski z Siemonia, ktry wsparcie ju otrzyma. Straty moich upraw po zimie wyniosy 100% mwi Pawe Czajkowski,. Musiaem zoy wniosek, eby otrzyma wspar-
cie finansowe. Na pocztku mylaem, e pomoc bdzie niewystarczajca, jednak si myliem. Otrzymaem dofinansowanie w cigu miesica. Rolnicy z Pomorza i Kujaw, ktrzy nadal nie otrzymali pomocy, szukaj innych rozwiza systemowych. Myl o powoaniu Funduszu Gwarancyjnego, do ktrego wpywayby odpisy ze sprzeday plonw. Minimalne kwoty, odprowadzane do funduszu, zapewniyby wsparcie rolnikom poszkodowanym przez klski. Jednak takie rozwizanie, zgodnie z obowizujcymi przepisami, nie jest moliwe.
Energetyczna rewolucja wrd rolnikw?

Monika Olender Kolektory soneczne to jedno z najtaszych rde energii cieplnej. Mimo swojej ceny ciesz si coraz wikszym zainteresowaniem. Osoby prywatne mog stara si o otrzymanie dofinansowania na ich zakup. Kolektory soneczne su do przetwarzania energii sonecznej. Istniej dwa podstawowe rodzaje tych urzdze: kolektor paski i kolektor prniowy. Rni si one nie tylko budow, ale przede wszystkim wydajnoci. Sposb dziaania kolektorw polega na tym, e pobieraj one promienie soneczne i przetwarzaj je na energi ciepln, dziki ktrej mona ogrza pomieszczenia. Gwnie su do podgrzewania wody uytkowej w domu, ale rwnie do wspomagania C.O. popularnej podogwki. Ponadto maj one kilka innych zastosowa, jak np. podgrzewanie wody basenowej. Coraz wicej kolektorw sonecznych montowanych jest na dachach zakadw przemysowych. O zaletach tych urzdze powoli przekonuj si take osoby prywatne. W Polsce jest ju okoo 50 tys. gospodarstw domowych uywajcych kolektory soneczne. Jeli wykorzystamy kolektory do wspomagania centralnej instalacji ogrzewania, koszty utrzymania ciepa w pomieszczeniach zmniejsz si o ponad 50% , pod warunkiem, e jest to ogrzewanie o niskim parametrze. Mimo licznych zalet kolektorw, wiele osb
Unia Europejska zatwierdzia projekt, zgodnie z ktrym pastwa czonkowskie, mog podj decyzje o wypacie zaliczek w wysokoci 50% nalenych rolnikowi patnoci bezporednich. Zaliczki mog by realizowane od 16 padziernika do 1 grudnia 2012 r. Patnoci nie mog zosta przyznane do czasu sprawdzenia warunkw, ktre pozwalaj zakwalifikowa gospodarstwo do dopat. Z wypat zaliczek jest jeszcze jeden problem, skutkowaaby ona koniecznoci zwikszenia z 1,3 mln do 2,6 mln liczby przeleww bankowych. Uruchomienie patnoci zaliczkowych mogoby wpyn na znaczne opnienie realizacji penych wypat dla wikszoci rolnikw. Cz patnoci finansowana z budetu krajowego, musiaaby zosta wypacona w pniejszym terminie. Dla wielu producentw udzia krajowych patnoci uzupeniajcych w cakowitych przychodach z patnoci bezporednich jest znaczny, a wic opnienie takie byoby dla nich co najmniej niekorzystne. W roku 2011 Polska nie podja decyzji o wypacie patnoci zaliczkowych. Dziki temu ju w grudniu 44 % rolnikw otrzymao pene kwoty patnoci w ramach systemw wsparcia bezporedniego. Do koca stycznia 2011 r. patnoci zostay zrealizowane dla 78 % rolnikw. (MC)
Coraz wicej kolektorw sonecznych pojawia si na dachach zabudowa rolnikw, bo instalacje solarne s opacalne
cigle zastanawia si nad opacalnoci instalacji solarnych. Ceny kolektorw stale spadaj i coraz wicej osb decyduje si na t wanie inwestycj. Koszt najtaszego zestawu to okoo 8500 zotych brutto dla 1-3 osb. Do tego naley jednak doliczy take materiay i monta. Cena kompleksowego zamontowania solarw, po przyznaniu dotacji, waha si w granicach 8000 zotych. Jednak przy rosncych cenach energii cieplnej, koszty instalacji solarnej zwrc si w cigu kilka lat. Aktualne prognozy pokazuj, e najblisze lata bd naleay do energetyki sonecznej. Mimo, e kolektory soneczne to opacalna inwestycja, nie wszystkich sta na zakup i monta tych urzdze. Koszty poniesione na budow kolektorw sonecznych mog by w czci dofinansowane przez Agencj Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ramach dziaa nalecych do Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007-2013 informuje Magdalena Biesek z Kujawsko-Pomorskiego Oddziau Regionalnego ARiMR w Toruniu. Warto jednak zwrci uwag, e wsparcie na tak inwestycj bdzie udzielone jedynie wtedy, gdy kolektor zostanie wykorzystany do realizacji celu operacji, na ktr przyznawana jest pomoc. W wojewdztwie kujawsko-pomorskim byy przypadki dofinansowania tego typu inwestycji, jednak liczba ich jest znikoma dodaje Magdalena Biesek. Dopat na czciowe spaty kapitau kredytw przeznaczonych na zakup i monta kolektorw sonecznych udziela take Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej. Naley sporzdzi projekt takiej instalacji i wystpi do jednego z uczestniczcych w programie bankw o przyznanie kredytu na zakup i monta instalacji solarnej oraz dofinansowanie z NFOiGW w wysokoci 45% kapitau kredytu mwi Jan Ruszkowski z Zespou Prasowego NFOiGW. Osoby zainteresowane otrzymaniem dofinansowania mog skontaktowa si z firm ThornmannEco z Torunia, ktra bezpatnie i niezobowizujco przeprowadza przez ca procedur zwizan z przyznaniem dotacji. www.slonecznegminy. com .
Czy si opaca?
W kuj-pom kolektorw wci za mao
Fot. www.sxc.hu

ROLNICTWO
Za hektar roboty
Sprawdz nie tylko sprzt

PIORiN i ARiMR skontroluj gospodarstwa
Fot. Maciej Pagaa
Fot. www.sxc.hu
Usugi rolne to opacalny interes? Jaka stawka za ork pugiem 5-skibowym? Ile za zbir kukurydzy do dowzk lub bez?
Marta Chojecka
Jesie to okres wzmoonych prac polowych, dlatego firmy usugowe nie mog narzeka na brak zlece. Zaorz, skosz, wywioz. W cigu kilku godzin zarobi due pienidze. Problemy jednak s - jak wszdzie - dua konkurencja i coraz mniej chtnych. To z pewnoci niezy pomys na sezonowy biznes, ale tam, gdzie rolnik za dotacje nie kupi jeszcze cignika. - W tym roku paciem 150z za ork jednego hektara na gboko 25cm, na areale 100ha opowiada Andrzej, rolnik z Dorposza. - Za sianie waderstatem zaraz po orce z zastosowaniem przedniego agregatu, zamontowanego na przednich wieszakach cignika - 100z za 1ha.
Za 15000 z, ktre zapaci rolnik z Dorposza, mona by kupi cignik. Za kolejne 10000z niezy pug. Andrzej sam jednak zauwaa, e zaoszczdzi czas, nie zniszczy swojego sprztu, a za paliwo i tak musiaby zapaci. Usugi rolnicze wydaj si by niezwykle dochodowe, ale klien-
Klientw niewielu
tw, jak si okazuje, nie ma wielu. Korzystaj z nich przewanie due gospodarstwa, gdzie gospodarz jest biznesmenem. Zamawiajc usug orki zimowej wykonywanej pugiem 3-skibowym trzeba zapaci od 75-90 z. Godzina orki pugiem 4-skibowym to 130-150 z. Cena ronie sukcesywnie, bo za ork pugami obracalnymi 4- i 5-skibowymi trzeba zapaci 200-300 z za godzin. Koszt zasiewu k to wydatek rzdu 150 z/ha, a siew zb agregatem uprawowo-siewnym osiga cen od 150 do 220 z/ha. Tu dopiero jednak ceny zaczynaj skaka w gr. Usugowy zbir kukurydzy sieczkowozem jest wyceniany na 350-400 z/ha (bez odwzki paszy) lub 650-750 z/ha (usuga kompleksowa). Zbir kukurydzy na ziarno jest z reguy o 20 z droszy ni w przypadku zbioru zb i ksztatuje si na poziomie 300-320 z/ha skoszonej powierzchni.
- Z roku na rok zainteresowanie naszymi usugami maleje - mwi ona Sawomira Damsa, przedsibiorcy wiadczcego usugi rolne z Nowe-
go Dworu Krlewskiego. Gdyby nie to, e prowadzimy gospodarstwo nasienne, nie bylibymy w stanie si utrzyma. Rolnicy s samowystarczalni, kupuj maszyny i nie potrzebuj ju pomocy przy uprawach. Obecn sytuacj zawdzicza mona wielu dotacjom i kredytom rolniczym. To one umoliwiaj uniezalenienie si od firm wiadczcych usugi rolnicze. Co jednak z dalsz obsug rolnikw? Po zakoczeniu prac polowych wielu z nich decyduje si na konserwacj sprztu. Mona wtedy skorzysta z usugowego czyszczenia powierzchni metalowych. Koszt piaskowania przyczepy kosztuje od 350 do 700 z w zalenoci od jej wielkoci. - Usugi rolnicze jako dodatek owszem, jako gwne rdo utrzymania nie sprawdza si dodaje Dams. Jestemy wiadkami upadku jednego z najbardziej dochodowych, rolniczych biznesw. Kiedy ssiad ssiadowi kombajnem. Dzi prawie kady ma swj kombajn
rdo dodatkowe
Dotacje i kredyty
Pastwowa Inspekcja Ochrony Rolin i Nasiennictwa wraz z Agencj Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa bd kontrolowa gospodarstwa pod ktem zdrowia publicznego. Sprawdzona zostanie ywno pochodzenia rolinnego oraz stosowanie rodkw ochrony rolin. ARiMR rozpocza kontrolowanie gospodarstw w zakresie przestrzegania wymogw zasady wzajemnej zgodnoci (cross-compliance) dotyczcej zdrowotnoci rolin. - Na mocy porozumienia Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa powierzya Pastwowej Inspekcji Ochrony Rolin i Nasiennictwa prowadzenie w gospodarstwach rolnych kontroli sprawdzajcych spenienie ww. wymogw w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r. podaje ARiMR. W gospodarstwie stosujcym rodki ochrony rolin, rolnik ma obowizek przestrzegania szczegowych zalece. Wedug wytycznych PIORiN osoba wykonujca zabiegi przy uyciu rodkw ochrony rolin musi posiada specjalistyczn wiedz. Umiejtnoci takie potwierdza si zawiadczeniem o ukoczeniu szkolenia w zakresie stosowania tych rodkw. wiadectwo jest wane przez 5 lat. Sprzt do wykonywania zabiegw ochronnych musi by sprawny technicznie. Opryskiwacz
musi by badany przynajmniej co trzy lata. Potwierdzeniem atestacji jest zawiadczenie wydane przez upowanion jednostk oraz znak kontrolny na opryskiwaczu. - W 2012 r. inspektorzy PIORiN przeprowadzaj rwnie kontrole sprawdzajce realizacj przez rolnikw dziaa naprawczych wskazanych w decyzji o przyznaniu patnoci/pomocy w przypadku niezgodnoci stwierdzonych w ubiegym roku dodaje ARiMR. (MC)

SPORT
O awans i utrzymanie
Rne cele wyznaczaj sobie na sezon 2012/2013 druyny pikarskie z regionu toruskiego
Tomasz Wicawski Sytuacja, w ktrej znalazy si Flisak Zotoria i Legia Chema, jest zgoa odmienna. Zawodnicy ze Zotorii po raz kolejny mierz w grn cz tabeli. Legia, walczy o byt i wprowadza w ycie trzyletni plan ratunkowy. Pikarze Flisaka, po udanym sezonie 2011/2012, rozbudzili apetyty swoich fanw. Miejsce na pudle, ktre udao si po raz drugi z rzdu wywalczy druynie Macieja Broczka, to nie lada wyczyn. Wiadomo jednak, e apetyt ronie w miar jedzenia. Walka o awans do III ligi zapowiada si niezwykle interesujco. Dobitnie mona si byo o tym przekona w pierwszych meczach ligowego sezonu. W pierwszej kolejce, zesp uleg na wyjedzie Mieniowi Lipno 3-1. Humory kibicom druyny spod Torunia poprawio zwycistwo na wasnym obiekcie odniesione w kolejnym spotkaniu. Flisak podejmowa Poloni Bydgoszcz i wygra 3:2. Nieszczliwe poraki 0-1 z Uni Janikowo i Noteci abiszyn pokazuj, e przede pikarzami trenera Broczka jeszcze sporo pracy. - Trudno by zadowolonym z wynikw, ktre osignlimy na pocztku rozgrywek mwi Maciej Broczek, trener Flisaka Zotoria. Mamy nadziej, e w kolejnych meczach zaprezentujemy si o wiele lepiej. Niestety, nasza druyna skada si gwnie z amatorw i okres wakacyjny nie sprzyja zgraniu zespou i wypracowywaniu odpowiedniej dyspozycji.
Mocarze na stadionie
Po raz drugi do Aleksandrowa Kujawskiego przyjechali strongmani
Na miejskim stadionie w Aleksandrowie Kujawskim odbyy si eliminacje do przyszorocznych Mistrzostw wiata Strong Man. Kto by najsilniejszy? Siacze walczyli w omiu konkurencjach: przeciganie tira, wyciskanie platformy, przenoszenie konstrukcji, martwy cig, spacer bushmena, waga paczu przodem, spacer farmera oraz przerzucanie opony wacej 280 kg. Mieszkacy Aleksandrowa Kujawskiego take prbowali swoich si, biorc udzia w niektrych konkurencjach. Najwiksze zainteresowanie wrd kibicw wzbudzio przeciganie tira. Pierwsze miejsce zaj Mariusz Baka z Bydgoszczy, drugie Daniel Guzik z Krakowa. Na podium stan take Mariusz Szczepaski z Kouszek, ktry wywalczy trzecie miejsce. (MO)
Fot. Filip Kowalkowski
Noc na orliku
Nocny Turniej Piki Nonej z pewnoci zostanie wpisany do kalendarza imprez sportowych powiatu. Na aleksandrowskim orliku przy Zespole Szk nr 1 zorganizowano Nocny Turniej Piki Nonej. Pomysodawcami imprezy, ktra odbya si 20 lipca, s animatorzy boiska, czyli Micha Bielicki i Jakub Pietrykowski. O duym zainteresowaniu rozgryw-
I. Nocny Turniej Piki Nonej na aleksandrowskim orliku

kami wiadczy zgoszenie si do konkursu a jedenastu druyn, ktre zostay podzielone na kilka grup. Najwytrwalsi fani piki nonej dopingowali zawodnikw a do finau, ktry zosta rozegrany okoo godz. 24. Pierwsze miejsce zdobya druyna Mario Team, drugie Biaych Murzynw. Honorowe trzecie miejsce wywalczya ekipa Niewiem. (MO)
Z mat lub na macie

Marta Chojecka Karateka boi si tylko prdu, bo kopie szybciej. Nawet, gdy ma czarny pas. Przed modymi karatekami z Chemy do stopni mistrzowskich jednak duga droga. Nie o stopnie jednak chodzi w sztukach walki, ale o to, by pici nie zaciska z nienawici - Karate jest caym yciem, nie umiem bez tego oddycha mwi Janusz Jaboski, trener karate shotokan z Chemy. Trenerowi miej si oczy. Maych i duych karatekw szkoli od dwudziestu lat. W sezonie przychodzi na zajcia wielu nowych. Po wakacjach nawet i czterdziestu. Dzieci wychowankw chodz na zajcia od maego. Szkoa w Chemy cieszy si dug tradycj, ju wielopokoleniow. - Panie Januszu, pan pamita, e mam syna, niech go pan zapisze, tak do mnie krzycz relacjonuje trener. Strasznie mi mio, gdy tak chtnie przysyaj do mnie swoje dzieciaki. ezka si w oku krci, gdy przychodzi syn mojego dawnego ucznia. Karatecy z Chemy wicz w stylu shotokan. Szk jest wiele, zasady jednak podobne. - wicz ciao i umys, a bdziesz doskonay mwi Janusz Jaboski. To jest chyba najbardziej trafna dewiza, jak powinni kierowa si karatecy. Najmodsi podopieczni ternera z Chemy maj 7 albo i mniej lat. Trener chwali, bo s ju wrd nich medalici. Midzyszkolny Klub Sportowy w Chemy istnieje od 1994 r. Karate byo pierwsz dyscyplin sportow w MKS-ie. Wczeniej Janusz Jaboski przez 2 lata walczy na chemyskiej arenie sportowej sam w prywatnym klubie. Wychowankowie Janusza Jaboskiego w Chemy nie zostaj zbyt chtnie. Nie z powodu przegranych walk. Prawie wszyscy najzdolniejsi wyjechali, bo mae miasto, to nadal mae moliwoci. Wci jednak przynosz chlub miastu i klubowi MKS Chema. Jedni s wykadowcami w szkoach policyjnych, inni zdobywali wicemistrzostwa w grupowych zawodach. W pamici wszystkim jednak utkwia Anna Winiewska, mistrzyni polski w kumite (walce). Po sukcesie zrezygnowaa z treningw. Bya jednym z najwikszych talentw, jakie wypromowaa chemyska szkoa karate. - Kiedy obronia mistrzostwo polski, przysza do mnie i powiedziaa: sam pan trenerze rozumie opowiada Jaboski. Rozumiaem, bya zbyt pikna, by walczy. Miaa jednak niesamo-
Plan trzyletni
Pikarze z Chemy od nowego sezonu graj w klasie okrgowej. O szybki powrt do IV ligi bdzie niezwykle ciko. Nie ma wielkich funduszy, skad zbudowano gwnie z zawodnikw z druyn juniorskich, ktrzy przynajmniej w pierwszej czci sezonu musz zapaci tzw. frycowe. Dziaacze klubu z Chemy mwi o trzyletnim planie ratunkowym. W tym roku celem jest utrzymanie, a o powrt do IV ligi, walka ma zosta podjta w kolejnych sezonach. Zmieni si sztab szkoleniowy druyny. Pierwszym trenerem zosta Wiktor Mol, ktremu pomaga ma Dariusz Preis. wiatekiem w tunelu jest fakt, e klub postawi na wychowanie modziey. Utworzenie druyn orlika i aka ma pomc w wyawianiu rodzimych talentw, ktre kiedy bd stanowi o sile Legii. Taki proces nigdy nie jest
atwy, ale o ile przeprowadzony jest starannie i konsekwentnie, przynosi dugofalowe efekty. Na to licz te kibice druyny. W Zotorii nastroje s co prawda bojowe, ale racjonalna ocena sytuacji wskazuje, e o awans do III ligi bdzie niezwykle trudno. - Powtrzenie osignicia z poprzedniego sezonu, byoby naszym niewtpliwym sukcesem mwi Maciej Broczek. Realny cel, ktry wyznaczylimy naszym pikarzom, to miejsce w pierwszej szstce. Cele dwch druyn seniorw z powiatu toruskiego, s rne. Marzenia jednak s na pewno takie same. Na tym poziomie jednak, czsto zderzaj si one bardzo mocno z problemami finansowymi, ktre niestety z tej walki wychodz zwyciskie.
Te same marzenia
Kolarze tym razem zawiedli

Nieudane IO dla naszych cyklistw
Podczas Igrzysk Olimpijskich w Londynie liczylimy na kolarzy z naszego regionu. Wystp Michaw Kwiatkowskiego i Goasia, zakoczy si jednak duym rozczarowaniem. Miejsce w szstej dziesitce pierwszego i nieukoczenie wycigu przez drugiego, powodem do chluby nie jest. W wycigu ze startu wsplnego, szans dla Polakw miaa by ucieczka. Peleton w istocie w caoci do mety nie dojecha, jednak Polacy nie znaleli si w odjedzie, ktry zakoczy si sukcesem Kazacha Aleksandra Winokurowa. Popraw humoru, przynajmniej dla Michaa Kwiatkowskiego, moe gwarantowa najnowszy ranking Midzynarodowej Unii Kolarskiej (UCI). Wrd doborowego towarzystwa najlepszych kolarzy na wiecie, cyklista rodem z Torunia, plasuje si na 36 miejscu. W porwnaniu do poprzedniego rankingu jest to awans o 9 pozycji. Micha Goa zajmuje 142 miejsce. (WT)
Karate w Chemy to ju tradycja. Podopieczni Janusza Jaboskiego czasem wic triumfy, czasem obieraj now drog ycia
wity talent. Miesic po rezygnacji dostaa powoanie do kadry narodowej. - W kumite trzeba mie serce, ona t wol walki miaa dodaje trener. Kiedy kobiety s pikne, jest im ciej. Trener wspomina swoj crk, te zdolna, ale liczna. Nie posza w lady trenera. Jest modelk. Mimo, e ywio karatekw to walka, stworzeni s do pokoju. Karateka musi umie obroni siebie i bliskich. Ci z najwyszymi stopniami, to maszyny. Jeli chodzi o obron, nie zatrzyma ich prawie nic, jedynie bro palna. - Pierwszy ruch karateki jest ruchem obronnym mwi trener Jaboski. Karateka nie powinien atakowa bezpodstawnie, musi znale si w sytuacji szczeglnego zagroenia. A nawet wtedy lepiej jest zama palec, ni odebra komu ycie. - Znam przypadki mierci na macie mwi Tomek, trener karate kyokushin. Ludzie padali od silnych ciosw, czasami po prostu upadali i ju nie wstawali. Tomek w Japonii codziennie widzia swoj krew. Ostatni egzamin pamita jak przez mg. Widzia tylko na jedno oko. Drugie zalaa krew, ju zdya skrzepn na powiece. Zda. Usta... Zosta mistrzem - na cae ycie.

Poza Torun NR 6 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Poza Torun NR 6 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Wrzesie 2012 Numer 6

Specjalny dodatek dla rolnikw. Czytaj na str. 20-23

Giermek K Gospody Wiejskich

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Piknie w tym roku obrodzio

Naukowcy potwierdzaj: w Jeziorze Chemyskim pywa mao drapienikw

*** Gmina Obrowo

W ynie zostanie wybudowana nowa droga

*** Gmina ubianka 10

2 POZA TORU, wrzesie 2012

Fotofelieton Zbyszka Filipiaka

Poza Toru 24h/7 dni Dzwocie do nas!

3 POZA TORU, wrzesie 2012

Jedna cieka, milion papierw

4 POZA TORU, wrzesie 2012

Ssiedzi jak turyci

Nowa plaa w Plusowsach

Piracki patrol te ma medal

Nie byo biaych agli, ale by zabawa Zalesie napadli piraci!

Fot. Urzd Gminy Chema

Fot. Urzd Gminy Chema

Fot. Urzd Gminy Chema

5 POZA TORU, wrzesie 2012

W Przysieku drzwi bursy Caritasu czekaj otworem na studentw

Niewybuch pod Chem

Dusi acuchem, cign po ulicy i bi dziecko. Trafi za kratki

Ich maa metropolia

6 POZA TORU, wrzesie 2012

Fot. Maciej Seroczyski

7 POZA TORU, wrzesie 2012

Najwiksza niepubliczna uczelnia w Polsce pnocnej

ZAPISZ SI PRZEZ INTERNET: www.wsb.pl

8 POZA TORU, wrzesie 2012

Asfalt bdzie wkrtce

A teraz idziemy na jednego

Fot. Jacek Melerski

9 POZA TORU, wrzesie 2012

Fot. Urzd Gminy Chema

Najstarsza chemyska fotograf otrzymaa wyrnienia za sw dugoletni prac

Kradli w pracy, trafili do wizienia

Fot. Urzd Gminy Chema

10 POZA TORU, wrzesie 2012

Domowe ognisko Pod Lasem

Lepsze zdrowie w garci, ni azbest na dachu

koda w super cenie! Oferta limitowana

koda Fabia HB FAMILY 1,2 /70kM

koda Octavia Sedan FAMILY 1,4 TSI/122kM

koda Roomster Ambition 1,2 TSI/85kM

Fot. Maciej Pagaa

11 POZA TORU, wrzesie 2012

PSL wraca do gry

Zostay puste baki

W Radzie Powiatu Aleksandrowskiego wrze. Tasuj si nazwiska, obniane s zarobki samorzdowcw

Jednej nocy skradziono 290 litrw paliwa z omiu pojazdw

Barszcz Sosnowskiego atakuje

Radni z Aleksandrowa Kuj. udzielili burmistrzowi absolutorium

12 POZA TORU, wrzesie 2012

Midzynarodowy spyw kajakowy Drwc mia postj w Lubiczu

Komendant dzikuje darczyczom

Jest te czas witowania

Drogowcy zaskocz gmin

Bd nowe nawierzcnie na ulicach w Lubiczu i Krobi

Fot. Filip Kowalkowski