Professional Documents
Culture Documents
pl www.szkolna.pl, www.tutor.torun.pl
Zdzisaw Gowacki
Copyright by Studium Owiatowe Tutor dr in . Zdzisaw owacki, Toru 2013 ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZCIA EZAMINU!
MARZEC 2013
Zadanie 1. (2 pkt)
Na podstawie ukadu okresowego uzupenij ponisz tabel.
liczba elektronw w atomie liczba powok elektronowych liczba niesparowanych elektronw walencyjnych nazwa grupy, do ktrej naley pierwiastek
Be N Cu
Zadanie 2. (2 pkt)
Wpisz P prawda, jeeli wskazana dla danego stwierdzenia odpowied jest dobra, lub F fasz, jeeli jest nieprawidowa. Pytanie 1. Konfiguracja elektronowa czterech rnych atomw jest nastpujca: I. 1s22s22p63s23p4 III. 1s22s22p63s23p64s2 II. 1s22s22p3 IV. 1s22s22p63s1 Najwyszy stopie utlenienia w zwizkach z wodorem wykazuje atom o konfiguracji: A. I B. II C. III D. IV Na podstawie pooenia pierwiastkw w ukadzie okresowym mona wywnioskowa, e najwikszy promie ma jon: A. Ca2+ B. K+ C. F D. Cl Ktry z poniszych szeregw pierwiastkw jest uoony wedug wzrastajcych promieni atomowych? A. P, As, Sb, Bi B. I, Br, Cl, F C. Si, P, S, Cl D. Li, Be, B, C
Odpowied
P/F
C.
2.
A.
3.
D.
Zadanie 3. (1 pkt)
Podaj liczb masow i atomow oraz symbol pierwiastka bdcego produktem rozpadw promiejeeli wyemitowa on czstki oraz jedn i promieniowanie . niotwrczych nuklidu
Odpowied: ............................................................................................................................................
Zadanie 4. (1 pkt)
Zawarto nuklidu 1 w znalezionej drewnianej wczni jest rwna 5% zawartoci tego nuklidu w organizmach ywych. Okrel wiek tej wczni, wiedzc, e czas poowicznego rozpadu izotopu 1 wynosi 5760 lat.
Odpowied: .............................................................................................................................................
Zadanie 5. (2 pkt)
Z reaktora w wyniku cakowitego termicznego rozkadu 10 kg minerau zawierajcego CaCO3 otrzymano 40,4 m3 tlenku wgla(IV) w przeliczeniu na warunki normalne. Otrzymany tlenek wgla(IV) pochodzi tylko z rozkadu wglanu wapnia. W reaktorze pozostay inne skadniki minerau i tlenek wapnia. 1) Zapisz rwnanie zachodzcej reakcji chemicznej. 2) Ile procent CaCO3 zawiera minera? Wynik podaj z dokadnoci do czci dziesitnych procentu.
Odpowied: ..........................................................................................................................................
Zadanie 6. (1 pkt)
W oparciu o ukad okresowy i elektroujemno pierwiastkw uzupenij ponisz tabel: wzr chemiczny woda amoniak chlorek sodu azot
www.szkolna.pl, www.tutor.edu.pl
Zadanie 7. (2 pkt)
Tlen w laboratorium chemicznym mona otrzyma wieloma metodami, m.in. w wyniku rozkadu staych substancji. Uzupenij rwnania reakcji chemicznych (I i II) prowadzcych do otrzymania tlenu. I. II.
..... KMnO4 ...... K2MnO4 + ...... MnO2 + ...... O2 ...... HgO ....... O2 + ...... Hg
Jak objto tlenu (w warunkach normalnych) otrzymamy w wyniku rozkadu 3 g manganianu(VII) potasu?
Odpowied: ..........................................................................................................................................
Zadanie 8. (1 pkt)
Uszereguj podane zwizki zgodnie ze wzrastajcymi waciwociami kwasowymi. Wpisz odpowiednio do tabeli wzory pstrukturalne zwizkw. I. etanol IV. kwas chlorooctowy II. kwas wglowy V. kwas octowy III. woda VII. fenol
Zadanie 9. (1 pkt)
Do zlewek z wod wprowadzono sze substancji, co ilustruje poniszy rysunek. Na2O SO2 CH4 NH3 CH3ONa P4O10
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
Wpisz do zestawienia numery zlewek zgodnie z odczynami roztworw, jakie w nich otrzymano. odczyn roztworu kwany odczyn roztworu obojtny odczyn roztworu zasadowy
II. Wzrost temperatury powoduje przesunicie rwnowagi reakcji w prawo. III. Wzrost cinienia w reaktorze powoduje przesunicie rwnowagi reakcji w prawo. IV. Entalpia spalania ZnS wynosi 886 kJ. V. Zwikszenie stenia tlenu zwikszy wydajno reakcji. Ktre zdania s prawdziwe w odniesieniu do podanej reakcji? ZnS(s) + O A. Wszystkie
(g)
ZnO(s) + SO B. I, II, IV i V
(g)
C. I, II, III i V
kJ D. I, III i V
D. cyklicznej czsteczki, ktra powstanie w wyniku kondensacji trzech moleku kwasu mlekowego (kwasu 2-hydroksypropanowego).
D
www.szkolna.pl, www.tutor.edu.pl
etambutol
Uwaga!
Pe wersj tego arkusza atural ego dzie o a od dnia 12 marca 2013 r.
po ra ze stro
www.tutor.edu.pl
www.szkolna.pl
Zdzisaw Gowacki
zywania problemw chemicznych, krtkiego definiowania stosowanych poj, wyszukiwania informacji, opracowywania i graficznego przedstawiania danych, wycigania wnioskw z opisw przemian chemicznych, analizowania tekstw popularnonaukowych itp. Stopie trudnoci wicze jest zrnicowany nauczyciel bdzie mg je wykorzystywa w pracy z uczniami liceum a take przygotowujc gimnazjalistw do udziau w konkursach chemicznych. Do kadej czci wicze zosta opracowany poradnik dla nauczyciela, ktry zawiera rozwizania zada i problemw oraz komentarze do zagadnie bdcych treci pyta.
Wszystkie czci wicze wraz z poradnikami s doskona pomoc dla uczniw samodzielnie przygotowujcych si do zmaga konkursowych w gimnazjum i dla licealistw powtarzajcych zagadnienia z chemii przed sprawdzianami i do egzaminu maturalnego.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Budowa atomu Ukad okresowy pierwiastkw chemicznych Mol, masa molowa i objto molowa gazw Wizania chemiczne Waciwoci wybranych metali i niemetali Systematyka zwizkw nieorganicznych Chemia w Internecie
Oficyna Wydawnicza
ul. Warszawska 14/2, 87-100 Toru, tel./fax 56 65-999-55, tel. kom. 603-929-227
Magiczna chemia. Zagadnienia z chemii nie tylko dla olimpijczykw gimnazjalistw i licealistw to obszerny wybr zagadnie i zada dla uczniw zamierzajcych szerzej pozna chemi. Intencj autora byo wypenienie luki wystpujcej pomidzy chemi szkoln a wiedz chemiczn niezbdn do udziau w konkursach i w olimpiadzie chemicznej oraz do podjcia studiw obejmujcych przedmioty przyrodnicze, takie jak: chemia, biochemia, farmacja czy medycyna. W kolejnych rozdziaach mona znale zagadnienia i zadania obejmujce takie tematy, jak: powstawanie pierwiastkw we Wszechwiecie, izomeria i analiza konformacyjna, aktywno optyczna zwizkw chemicznych i ich biomolekularna homochiralno czy aromatyczno wglowodorw. W odrbnym rozdziale przedstawiono osignicia chemikw uhonorowane nagrodami Nobla. S tu te zadania, ktrych tre jest oparta na historycznie wanych odkryciach chemicznych. Ucze znajdzie tu rne teorie budowy i dziaania kwasw i zasad oraz soli i roztworw buforowych. Cao ksiki zamyka kilka anegdot o chemikach. Do wikszoci pyta, zada i problemw doczono odpowiedzi i komentarze. Na kocu autor zamieci zestawienie ksiek, po ktre powinien sign kady ciekawy otaczajcego go wiata ucze, nie tylko ten interesujcy si chemi.
Jest autorem kilkunastu prac naukowych z zakresu zastosowa NMR do oznaczania skadu enancjomerycznego zwizkw organicznych oraz ksiek, m.in. Po naszej stronie lustra. Zamana symetria Wszechwiata oraz Chemiczna dialektyka. Testy egzaminacyjne z chemii dla gimnazjalistw i cyklu zbiorw zada Chemia. wiczenia dla licealistw. Jest wspautorem ksiek: Odlotowa matematyka. Zadania dla najmodszych olimpijczykw uczniw szk podstawowych i gimnazjw i Pewniaki. Prbne egzaminy gimnazjalne. Interesuje si szeroko pojtymi dyscyplinami matematyczno-przyrodniczymi. Wypoczywa w wiejskim domku pracujc w ogrodzie. Jego hobby to geograficzne i historyczne wdrwki ladami przodkw.
Autor ksiek Zdzisaw Gowacki jest doktorem nauk chemicznych, absolwentem Politechniki Gdaskiej. Studiowa fizyk i chemi. W latach 1982-93 pracowa w Katedrze Chemii Organicznej PG. By nauczycielem i wykadowc w Medycznym Studium Zawodowym w Toruniu oraz adiunktem na Wydziale Chemii UMK. Od 1991 roku jest dyrektorem Studium Owiatowego Tutor w Toruniu m.in. prowadzi zajcia dla licealistw przygotowujcych si do egzaminw na studia medyczne. W 1993 roku zaoy Oficyn Wydawnicz Tutor wydawnictwo o profilu edukacyjnym, nakadem ktrego ukazao si kilkadziesit tytuw.
www.szkolna.pl www.tutor.torun.pl