Rafa ILNICKI

PROGRAMOWANIE CZOWI EKA. ANTROPOTECHNIKI W MIEJSCE ANTROPOLOGII 1

Wspczenie pozycja czowieka jako autonomicznego gatunku zostaje zagroona. Kryzys ten spowodowany jest rozwojem technologii wirtua lnych (informatyzacja, internet, rzeczywisto rozszerzona <<augmented reality>>) oraz technologii transformacyjnych2, do ktrych naley biotechnologia i nanotechnologia. Razem tworz one globalne technologie integrujce, ktre definiuj czowieka poprzez konstytuujce go elementy zaporedniczenia w mediach technicznych. Dzieje si tak, poniewa media te s niezbywa lne i niemoliwe do usunicia ingerujc w niemal wszystkie dziedziny aktywnoci ludzkiej. Wanie to zetknicie czowieka z technik, ktra przyspieszajc nie zostawia czasu na zastanowienie, brak i niemoliwo przemylenia sytuacji mediatyzacji rzeczywistoci poprzez technik jest tym kocem met afizyki, ktry ogosi Martin Heidegger3. Miejsce filozofii zajmuj dyscypliny szczegowe4, ktrych metateori jest cybernetyka wspczenie realizowana pod postaci technologii mikrowiata, a take informatyki oraz kognitywistyki. Dlatego te czowiek nie jest ju zarzdzany dziedzicznymi kodami kult urowymi, ktre przekazywane z pokolenia na pokolenie drog pedagogiki stanowi okrelony paradygmat humanizmu. Zamiast tego nauczanie techniki przyzwyczaja jednostki do samoorganizowania si, lekcewac symboliczne kody kulturowe, zamiast ktrych wprowadza autoregulacje oparte na programach antropotechcnicznych. Wanie ten tryb funkcjonowania staje si dominujcym, gdy:
Rafa Ilnicki by stypendyst Fundacji im. Adama Mickiewicza na rok 2012. Rozrnieniem tym posuguj si autorzy ksiki Le design de nos existences - a l'poque de l'innovation ascendante, (red.) Bernard Stiegler, 2008 Paris, s. 9. 3 M. Heidegger, Koniec metafizyki i zadanie mylenia [w:] Ku rzeczy mylenia, Warszawa 1999. Dlatego te wspczesna ontologia nie moe pomija cybernetyki, wspczesnej kosmotwrczej oraz kosmowytw rczej metanauki sprowadzajcej wszelkie metafizyki (w tym take metafizyki systemowe i w tym sensie bdnie uwaane za metafizyki cybernetyczne) do immanentyzowanych na planie kultury ontologii medialnych. 4 Gilles Deleuze i Felix Guattari odnosili si do tej transformacji, gdzie jzyk informatyki, socjologii i marketingu staje si dominujc dziaalnoci pojciotwrcz wypierajc praktyk filozoficzn [w:] Co to jest filozofia?, Gdask 2000.
1 2

456

<<Media literackie, epistolarne i humanistyczne>>, oparte na kodyfikacji pocze

i rozprzestrzeniajcych j, nieustannie dyktoway ludziom obowizki wzgldem ich wasnego gatunku, by go utrzyma, zachowa, pomnoy, pedagogicznie si doskonalc kadym indywidualnym w tym celu wysikiem, szkolcym jzykowo -dyskursywn pami kadej humanizujcej si i indywiduujcej si w ten sposb jednostki. Temu suya caa pedagogika uprawiana za pomoc tych mediw, czyli przekazywana z pokolenia na pokolenie tradycja ludzka gatunkowa mdro dziedziczona wraz z kodem kadego jzyka i mediami jego rozpowszechniania , wspominanymi wyej. Tymczasem techniczne media, oparte na wszechkoneksjonizmie 5 pocze i rozprzestrzeniajce go na globaln skal, warunkuj indywiduum warto dodan nieprzemijalnoci przemijania6 indywidualnej przyjemnoci, ktrej bez nich ludzkie indywidua by nie osigay, muszc si znw podporzdkowywa pedagogice nauczaniu dziedziczonej tradycji, gatunkowej mdroci dotyczcej przetrwania gatunku, zatem zm uszone by rwnie byy poskramia swe popdy, tylko na uytek gatunku, ktry to, jak ju wiemy, vide: neotenia, nie wyposay ludzkiego ciaa wystarczajco, aeby sam mg przetrwa7.

Analiza tej wstpnie zarysowanej sytuacji musi uwzgldni konsekwencj technoneotenii, czyli stan w ktrym fascynacja protezowaniem indywiduw staje si za porednictwem robotyki obudowywaniem czowieka w techniczne rozszerzenia bezporednio oddziaywujce na jego ukad nerwowy, ale te stanowice wierne kopie - protezy dotychczas istniejcych narzdw8. W tym sensie rynek produkuje rne nakadki na czowieka w takim samym sensie w jakim moemy mwi o nakadkach programw komputerowych, czy gadetach rozszerzajcych ich funkcjonalno. Wymiana narzdw dokonuje si z tak sam atwoci jak instalacja oraz dezinstalacja okrelonego programu.
Wszechkoneksjonizm poczenie wszystkiego ze wszystkim jest moliwe, a wic stanowi seri ofert medialnych, poniewa symbol spajajcy okrelone dziaanie z ide zosta ju zniesiony i stanowi ju tylko dowolnie czliwy zasb w bazie danych. Dodatkowo wszechkoneksjonizm produkuje nowoci z remiksowania tych danych w sferze kultury, negujc tym samym wszelkie trwania bdce podstaw ewolucji twrczej opartej na rnicy. Ontologiczna rnica zostaje zatem odczona od transindywiduacji, zatem trwanie ustpuje nieskoczenie akcelerujcym prdkociom wszechkoneksjonistycznych pr ogramw czcych dowolne dane. Dotychczas dla kultury wszechkoneksjonizm ogranicza si do cz enia symbolicznego, lecz przez media techniczne zosta take wprowadzony do kultury symbol znajduje si w cigym zagroeniu. 6 Naley ono do porzdku automatyzmu a nie regulowanego biokosmicznymi prawami nastpstwa czasowego. To technika swoimi tempami dyscyplinuje czas. 7 W. Chya, O mediach realizujcych utopi pedagogiczn i o mediach realizujcych utopi eugeniczn; o dwch antropotechnikach humanistycznej i posthumanistycznej [w:] Media jako biotechnosystem, Pozna 2008, s. 17-18. 8 Istotne s tutaj eksperymenty Kevina Warwicka oraz Stellarca, ktrzy podczaj urzdzenia elektroniczne bezporednio do swojego ukadu nerwowego poprzez elektroniczne czipy oraz za porednictwem i mplantw.
5

457

Ontologiczn aren tych przemian wyznacza cieranie si rnych antropotechnik, czyli trybw wiczenia, trenowania oraz tresowania czowieka, gdzie kultura jest domen symbolicznej tresury czowieka9. Przez programy antropotechniczne rozumiem wszelkie zautomatyzowane sposoby produkcji czowieka, ktre pod ich wpywem przybieraj posta programw antropotechnicznej produkcji oraz reprodukcji bytu ludzkiego. Jednostka przestaje by wychowywana, nauczana, zamiast tego poprzez elektroniczne media r ealizowane s antropotechniczne programy, ktra znosz cakowit prac troski (Sorge) poza t niezbdn do wykonywania polece instrukcji danego programu. W tym sensie antropotechniczne spoeczestwo to rynek antropotechnik, bowiem zoptymalizowany program decyduje o lepszym przystosowaniu si do ontologicznie autonomicznego rodowiska, co ma miejsce przy wykonywaniu i realizacji antropotechnicznych programw producenckich. Dla prosumentw pozostaje partycypacja w zwalniajcych prdko ich eugenicznych temp darmowych rozrywkach. S to programy medialne utrzymujce uytkownikw kultury w stanie interpasywnego rezonanansu, gdzie poddawani s oni rozleniwiajcemu i dezindywiduujcemu programowaniu poprzez oferty medialne wymagajce minimalnego zaangaowania, progowego wykorzyst ania niezbdnego do aktywizowania dziaania polegajcego na wyborze opcji, zatem realizuj zadanie rozpraszania uwagi przez jawice si na interfejsach oferty. Zatem najwyszej jakoci antropotechniki antropotechniki producentckie10 s tymi, ktre w efektywny sposb potrafi zarzdza i sterowa zasobami uwagi w poczeniu z koordynacj caej psychofizjologii organizmu. Antropotechniki prosumenckie celowo wadliwie, zaprogramowane z bdami api i przechwytuj uwag i zamykajc j w ludycznych programach prolognujcych nieskoczenie nieprzemijalno przemijania darmowej rozrywki oraz pozostaych form ludycznego uczestnictwa. Kady z tych trybw transmisji umiejtnoci zgodnie z preprogramowanymi w nich instrukcjami bdzie funkcjonowa take w danej instytucji poprzez procesy zautomatyzowanego ucielenienia. W tym sensie dochodzimy do nowego rozumienia urzdzenia. Instytucje bowiem bd przybieray formy
Peter Sloterdijk w podobny sposb tematyzuje kwesti antropotechnik [w:] Du mut dein Leben ndern: ber Anthropotechnik, Frankfurt 2009. 10 Podzia na producentw i prosumentw podaj za Wojciechem Chy, ktry za pomoc tych okrele wskazuje na dominujce tendencje organizowania transmisji kultury w rzeczywistoci zaporedniczonej poprzez media techniczne.
9

458

zarwno teleobecnie dostpnych programw strukturyzujcych ludzkie poznanie, jak i tych materialnie obecnych, zelektronizowanych. Zasada dziaania jednak bdzie ta sama instytucja bez programu antropotechnicznego nie bdzie moga dziaa, dlatego te istnienie takiego kulturowego oprogramowania bdzie konieczne, co wicej niezbywalne by produkowa odpowiednio wywiczone jednostki. Instytucje bd dostosowywane do okrelonych progr amw, a nie odwrotnie. W tym sensie przestaj one by nawet urzdzeniami (dyspozytywami), a staj si sprztem (hardware), ktry umoliwia instalacj, a pniej wykonywanie okrelonych instrukcji zawartych w programach antropotechnicznych. Kolejn konsekwencj zastpowania mediw literackich przez ich eugenicznych nastpcw jest fakt redukcji nauczyciela do podprogramu. Pedagog eugeniczny jest parametryzowany, okrelany podug warunkw waciwych optymalizacji umoliwiajcych wprowadzenie i wykonywanie programw antropotechnicznych. Indywidualna historia zawodowego dowiadczenia zostaje zastpiona poprzez historial list aktywowanych programw antropotechnicznych oraz efektywno ich funkcjonowania w danym okresie czasu, co skada si na rejestr bioantropotechnograficzny. Tym samym redukcja antropologii jako caociowej nauki o czowieku do poziomu konkurujcych ze sob na rynku programw antropotechnicznych11 dopeniona zostaje poprzez sukcesywne zastpowanie literackich oraz post-literackich trybw nauczania za porednictwem osoby kulturowej instancji nauczyciela na rzecz robotycznego w trybie funkcjonowania wykonawcy narzuconego przez dany algorytm w obrbie instrukcji programu antropotechnicznego. Bernard Stiegler mwi o upadku instytucji nauczania zwizanego przede wszystkim z niemoliwoci zaistnienia na paszczynie kulturowej filozoficznej pedagogiki literackiej 12 , co stanowi egzemplifikacj tej tezy i pozwala na wskazanie instytucji jako sprztu, na ktrym maj dziaa zai nstalowane programy antropotechniczne, gdzie ma odbywa si antropoprodukcja. W takiej sytuacji indywidualizowanie czowieka ogranicza si jedynie
Jest to konkurencja wszystkich ze wszystkimi, bowiem producenckie i prosumenckie tryby dostpu do kultury nie s prostymi binarnymi opozycjami, lecz dotycz czsto przenikajcych si sposobw organ izacji. Dlatego te moemy mwi o tym, e oba te sposoby funkcjonowania wzajemnie si utrzymuj poprzez metastabilne relacje je wice. 12 B. Stiegler, Taking Care of Youth and Generations, Standford 2010.
11

459

do personalizacji, czyli jest rdowo w swym charakterze dezindywiduacyjne13, czyli niemoliwe do pogodzenia z antropologi filozoficzn, ktra bada reguy indywiduacji czowieka. Oznacza to bowiem uzupenianie treci pamiciowych jednostki przez kanony zawarte w antropotechnicznych programach, odwoujce si do baz danych tych programw, umoliwiajce bezpo redni transfer danych technopamiciowych do pamici podmiotw nauczania. Taki tryb nauczania oszczdza czas nie trzeba wyszukiwa, wszystko zostaje podane live!, czy te w trybie transmisji czasu realnego. Zatem, wiedza nie ma si przyjmowa, nie ma by przemyliwana, lecz z pominiciem trybw symbolicznych bezporednio kodowana, czyli wdrukowywana do osobistej pamici jednostek za spraw technicznych mediw, ktre w ich prosumenckim przebraniu peni take funkcj programotwrcz. Awangarda spoeczestwa, wirtuozi w aktualizowaniu tendencji antropotechnicznych, w ktrym tak programuje si jednostki to dezindywidualici wyposaeni jednak w programy hiperindywidualizacji polegajce na hiperpersonalizacji. Tym samym kategoria unikalnoci, rnicy odnosi si do za ktualizowanych programw antropotechnicznych w danym cyklu eksploatacyjnym uytkownika. Owi pionierzy, ktrzy z wyprzedzeniem wchodz w posiadanie programw antropotechnicznych, potrafi realizowa efektywnie wszelkie programy bdce uprzednio antropotechnicznie zaprogramowanymi aplikacjami, jednak w ktrych nie mona wyrni adnych procesw indywiduacji, ktre pozwalayby nada im charakter nieprogramowalnego trwania opartego na rnicowaniu przedmiotw pragnienia. Zamiast tego dokonuje si technicznie programowana preindywiduacja, ktra uniemoliwiajc produkcj rnicy, momentw rnicowania, enkapsuluje je w seriach dostawianych operacji pochodzcych z wszechkoneksjonistycznie zorganizowanej bazy danych programw antropotechnicznych wywaszczajcych tym samym produkcj pragnienia na rzecz preindywidualnie zautomatyzowanych sposobw kontroli, pakietowania i optymalizacji tego. Dezindywidualici prosumenccy posiadaj natomiast w przestrzeniach dostpw moliwych do uzyskania przez nich nietrwae pseudoindywiduacje, ktre wyaniaj si na czas uytkowania prosumenckich programw antropotechnicznych w myl zasady, e podmiot
13

B. Stiegler, Dissaffected Individual in the Process of Psychic and Collective Disindividuation, http://arsindustrialis.org/disaffected-individual-process-psychic-and-collective-disindividuation, ostatni dostp 15.06.2012.

460

jest programem, czy te zespoem paralelnie dziaajcych programw w nim zainstalowanych. Owi uytkownicy kultury nie tyle wyzbyli si cierpienia, co wkroczyli w etap ujawniania si nowych jego form, nieodcznie ju zwizanych z poszukiwaniem nowych moliwoci bycia oraz remediowania mitologicznych form kultury symbolicznej w kulturze popularnej medialnych ofert pseudoindywiduacji, czyli w poszukiwaniu przyczenia indywiduacji do antropotechnicznych transindywiduacji formujcych kultur. Zatem te progr amy, nieustannie przeczajc przedmioty pragnienia, rozpraszaj uwag uytkownika danego prosumenckiego programu antropotechnicznego lub te skupiaj j w przypadku producenckiego programu antropotechnicznego. Przemiana ta zaznacza si take w zepchniciu cierpienia poza utopistyczn i dystopiczn fantazj, ktre nie ma obecnie podstawy14 i wpisuje si w proces wypierania negatywnoci przez techniczne media oferujce programy antropotechniczne, ktre stanowi czyste formy technopochodnej afirmatywnoci. Dzieje si tak dlatego, e wszelkie porwnywanie odbywa si poprzez zest awianie dziaajcych w obrbie podmiotowej bazy programw antropotechnicznych z innymi programami, a wic ma charakter jedynie operacyjny i kalkulatywny15. Zwizane jest zatem z istnieniem kompatybilnych konfiguracji programw, ktre mog odnawia bd zaburza protezowane za porednictwem programw antropotechnicznych sposoby ujawniania si i realizacji pragnienia na poziomie kultury. Zatem, coraz trudniejsze w obu typach programw staje si wyraanie cierpienia jak w przypadku teleobecnego uczestnictwa, czy te niezmediatyzowanego przeywania, gdzie w kadej sytuacji wystarczy si podczy do dowolnej oferty. Kultura stanowi acentryczn sie zamknitych dostpw regulowanych hasami na wielu poziomach organizacji. To wanie te hasa dziel pr ogramy antropotechniczne na rne klasy dostpw, ktre stanowi techniczne systemy immunologiczne chronice dany program przed intruzjami, ale take przed niechcianymi transindywiduacjami, zapewniajc mu tym samym autoDostateczn racj podstawy cierpienia byby tutaj odczuwalny dyskomfort, ze samopoczucie, ktre mogoby zosta zniesione poprzez zawieszenie pragnienia, wyczenie programw sterujcych masz ynami pragnienia. Tak dezinstalacj programw woli proponowa Artur Schopenhauer, ktra jednak dzi jest niemoliwa do przeprowadzenia zwaywszy na to, e uytkownicy kultury poprzez cige dziaanie programw antropotechnicznych cay czas znajduj si w stanie permanentnego wczenia (ON) w procesy wynikajce z uruchomienia danych programw afektywnych, ktre mog zosta przekierowane, lecz nie dezaktywowane (OFF). 15 Dlatego te tak trudno zdaniem Jeana Baudrillarda dzi wypowiedzie zo. Por. J. Baudrillard, Przejrzysto za, Warszawa 2009 oraz Wymiana symboliczna i mier, Warszawa 2007.
14

461

nomi funkcjonowania w sferze uruchomionych ju programw oraz jednoczenie uniemoliwiajc pasoytowanie oraz wykorzystywanie zasobw uytkownika przez innych uytkownikw kultury. Acentryczny charakter tak pojmowanej kultury dotyczy przede wszystkim programw, do ktrych dostp uzaleniony jest od kategorii dostpu, fundujcego metafizyk kapitau dostpu, unifikujc jednoczenie do monistycznej postaci pozostae kapitay, ktre skupiaj si w swym funkcjonowaniu na uzyskaniu dostpu do danych programw antropotechnicznych. Zatem kultura ta metastabilizowana jest poprzez istnienie klas dostpw rozoonych w strukturach drzewa pord acentrycznych sieci realizowania danych programw antropotechnicznych. W ten sposb wyania si zautonomizowana poprzez wszechkoneksjonistyczne poczenia biotechnosystemowa kultura programw antropotechnicznych16. Wystpuje ona jako organizacyjna konsekwencja upadku ery literackiej, Gutenbergowskiej, zwizanej z realizacj utopii pedagogicznej oraz ery globalnej wioski nastpujcej po niej i bdcej zapowiedzi planetarnej instalacji programw antropotechniczych w biotechnicznej tkance kultury mediw technicznych i przez media te transmitowanej. Zatem galaktyka auto-organizacji samowykonujcych si programw antropotechnicznych zyskuje podstaw w realizowanych przez nie sieciowych oraz usieciawiajcych operacjach gwarantujcych metastabiln autonomi kulturowej dystrybucji dostpw do antropotechnicznego oprogramowania rozumianego jako wieloci wspistniejcych ze sob programw antropotechnicznych. Polaryzacja ta bdzie objawiaa si na niemal kadym poziomie kulturowego uczestnictwa. Prosumenci bd czasem testowali darmowe ba-zy danych, co bdzie jedyn form uzyskania do nich dostpu, ktra udoskonalona przez ich uczestnictwo trafi do uytkowania producentw uzyskujcych do nich dostp, co stanowi form kapitau: kapita moliwych wykorzysta wraz z raportem bdw jest korygowany i testowany przez prosumentw testerw oprogramowania antropotechnicznego ucielenianego w biotechnosystemowej kulturze. Interaktywno prosumenckich programw antropotechnicznych maskuje nieobecno samego programu antropotechnicznego, ktrego instrukcje
16

Na konieczny zwizek auto-organizacji z autonomi wskazuj Paul Doumouchel oraz Jean-Pierre Dupuy, przywoujc pojcie <<galaktyki auto>>, ktrym posuguje si Pierre Rosanvallon [w:] LAutoorganisation: de la physique au politique: Coloque du de Cerisy , (red.) P. Dumouchel, J.P Dupuy, Paris 1983, s. 17.

462

doprowadzayby do eugenicznego dyscyplinowania polegajcego na ukierunkowywaniu uwagi podmiotu na okrelone przedmioty pragnienia zawarte w instrukcjach programw antropotechnicznych. Uzyskujemy zatem pataf izyczne formy prosumenckiej eugeniki wolnych prdkoci, ktrej to doskonalenie si stanowi inwolucj i przypomina grzebanie w mietniku", czyli testowanie nieskoczonej liczby darmowych rde w poszukiwaniu odpowiedniego programu antropotechnicznego17. Podsumujmy zatem podstawowe konsekwencje zastpowanie antropologii przez antropotechniki: (1) Autonomizujca si - poprzez techniczne zaporedniczenia - organizacja czowieka doprowadza do wykrystalizowania si eugenicznych obwodw samoregulacyjnych, ktre zarzdzane s odpowiednim programem dostarczajcym wykonywalnych instrukcji dla organicznych czci oraz mechanicznych podzespow czowieka, tworzc razem transindywiduacje biotechnosystemowej kultury. Wyraa to podstawow ide zmiany tego, co zewntrzne i wewntrzne, ktre to okrelenia pozostaj jedynie kwesti przeczania midzy antropotechnicznymi programami, stanowic kwesti operacyjnoci, rozstrzygajc przy okreleniu wszelkich midzyprogramowych pocze. Antropotechnika znosi ten podzia poprzez nieograniczone spektrum oferowanych na rynku rozszerze technologii ciaa, jak i technologii ducha mnoc nieskoczenie nowe moliwoci bycia. Czowiek stapia si z otoczeniem, staje si nieodrnialny od swoich pocze, tym samym uniemoliwiajc sobie dostp do transcendentnie obecnych idei, do ktrych wiody dotychczas symboliczne poczenia ustalane kulturowo. Ciao funkcjonuje jako ciao, bez organw natomiast psychika w takim samym stopniu pozbawiona jest organw psychicznych zdolnych do symbolicznej sublimacji. To pierwsze znajduje swoj realizacj poprzez implanty, ktrych uycie nie jest podykt owane koniecznoci przetrwania czy te przeduania gatunkowej sukcesji wprowadzajc zamiast nich tylko ludyczne wzbogacenia ciaa o kolejne materializacje przedmiotw wirtualnych w instalowanych w organizmie mikrointerfejsach na poziomie technologii sieci i programw mikrowiata: biotechnologii i nanotechnologii.
17

Dotyczy to te wyciekw informacji, kradziey kodu, crackingu oraz hackingu, czy innych metod prz echwytywania i uzyskiwania dostpw do antropotechnicznych programw prosumenckich metod brute force. Walka dzi toczy si o to, eby antropotechniczne programy prosumenckie, programy o otwartym rdle nie ustpoway jakoci tym poprzednim.

463

(2) W ten sposb modyfikacje ciaa wyznaczaj charakter dostpu do wiata, zaporedniczajc poznanie w dyspozytywach technicznych, ktre reguluj je podug dostawianych nieustannie treci w procesie przedkadania nowoci. Zatem programy antropotechniczne funkcjonuj poza ustalonymi jasno w kulturze podziaami - na pewno (episteme) oraz mniemanie (doks). W tym sensie nie obowizuje ju wzajemna dynamika rnicowania i powtarzania w obrbie gatunku, ktra zostaje zastpiona postdialektyk oczywistoci i nowoci, gdzie haso umoliwiajce dostp do okrelonego programu antropotechnicznego wyznacza metafizyk operacyjnoci metafizyk dostpu. To dialektyka oparta na grze, gdzie monizm rynku pozwala na ustanowienie gwnego medium producenckiej oczywistoci (Urdoxy) i rnicujcej go prosumenckiej nowoci. Wypiera to wszelkie inne relacje ontologiczne w obrbie biotechnosystemowej kultury. Atrakcyjno danego programu antropotechnicznego mierzona jest stopniem nowoci zwizanych z innowacyjnymi sposobami aktualizacji ofert edutainmentu w przypadku prosumenckich programw antropotechnicznych oraz oczywistoci tosamej z efektywnoci operacjami przetwarzania producenckich programw antropotechnicznych. (3) Perspektywa nie jest uzaleniona ju od orodka jakim jest ludzki mzg oraz towarzyszce mu procesy mentalne, na miejsce ktrego wprowadzane s bezo rodkowe, tj. acentryczne regulacje programw antropotechnicznych, ktre nie znajduj swojego terytorialnego odzwierciedlenia i potwierdzenia. Wszystko podlega rejestracji, kady interfejs przetwarzajc i zbierajc dane tworzy jeden z orodkw nieobecnej pamici, ktra w trakcie zarzdzania poprzez elektroniczne urzdzenia cyfrowe administruje baz danych programw antropotechnicznych biotechnosystemowej kultury. (4) Procesy te zastpuj take etyk dowoln form aktywnoci. Zamiast refleksji nad ludzk moralnoci mamy do czynienia z zupenym zaniechaniem mylenia, co nie wynika ze wiadomych podporzdkowanych dziaa uytkownikw kultury, lecz stanowi przeduenie zmian w obrbie samej techniki. Ta bowiem jest globalnym mechanizmem autoregulacyjnym, uniezaleniajcym si od wszelkich prb pozarynkowego sterowania i regulacji. Zatem zasad naczeln jest spekulacja dominujca forma proponowania i oferowania treci, ktra dotyczy nie tylko przedmiotw wirtualnych, ktre dostarczane na dyspozytywach wysuszaj rdow uwag powodujc, e
464

z orodka ludzkiej wolnoci pozostaje tylko pewien programowalny zasb antropotechniczny. Dany obiekt techniczny wirtualny czy ju zaktualizowany - uruchamia i odtwarza na zasadzie niekoczcej si ptli dane algorytmy zgodnie z imperatywem technologicznego hipnotyzmu, ktry poprzez teletechnologie - immersyjnie oferujce niezliczon liczb wiatw uczestnictwa oraz interpasywnoci - wywaszcza naturaln uwag, formatujc j do ram programu antropotechnicznego: do okien, przyciskw, do wykonywania najprostszych czynnoci, ktre uytkownik zobowizany jest interaktywnie wykonywa, by podtrzyma spekulacj wasnym przeyciem wiodc do jego realizacji, tosamej z protencjami prosumenckimi, czyli oczekiwaniem wywietlenia si nowoci w przypadku uruchomienia prosumenckich programw antropotechnicznych lub te zwizanych z samokorygowaniem metod dystrybucji uwagi, gdy uwzgldni producenckie programy antropotechniczne. (5) Wyania si nowy rodzaj kapitau zwizanego z uwag, ktra staje si take produkcj wartoci rynkowej rzdzonej przez reguy dystrybucji w ramach metafizyki kapitau dostpu. Wspomniany wyej paradygmat etyczny nie obowizuje, kiedy nie ma adnych zasad poza absorpcj uwagi przez szereg wirtualnych programw kolonizujcych ciao i umys czowieka. Czowiek przybiera jednowymiarow posta numeryczn, paradoksalnego czowieka bez waciwoci, ktrego jedyn nadrzdn waciwoci jest okrelony stopie moliwego uczestnictwa we wzajemnym czeniu i zestawianiu programw antropotechnicznych. W tym sensie technologie oddalaj si od ideaw propagowanych w swoim wczesnym rozwoju przypadajcym na pocztek ery informatyzacji, gdy paralelnie do nurtu militarnego zwizane byy z tendencj anarchizujc, wolnociow z ideami, ktre ucielenione w procesie technicznej liberacji miay uwolni czowieka od wizw i ogranicze kultury poprzez zaoferowanie kademu natychmiastowego dostpu do caej zawartoci zasobw kulturowych. Okazao si jednak, e pomysy takie jak decentralizacja sieci, powszechna otwarto baz danych czy te moliwo niesekwencyjnego czenia elementw danych bez wzgldu na kulturowe reguy syntaksy, syntagmy i semiotyki nie doprowadziy do powszechnej liberacji zapowiadajc zupenie odwrotny, karykaturalny efekt przemian. Te ideay wchonite przez rynek w sparodiowanej i patafizycznej postaci funkcjonuj jako kolejne wcielenia medialnych ofert technologii sieci i programw antropotechnicznych, do ktrych czone s okrelone cyfry zwizane z pseudo465

ewolucj, ktra ogranicza si najczciej do ekspozycji znanych rozwiza technologicznych zmienia si tylko na globaln skala marketingowego wspierania ich rozprzestrzeniania si. Ewolucj wypiera moda modne jest uytkowanie lub nieuytkowanie, zatem sprowadzona zostaje ona do szeregu technomerkantylnych polityk uczestnictwa, gdzie kady moe zaj stanowisko i skomentowa. Ten sposb uczestnictwa waciwy jest najpowszechniejszemu prosumenckiemu antropotechnicznemu makroprogramowi interpasywnej partycypacji, produkujcej i reprodukujcej pseudornice w aktach kopiowania oraz wycinania treci stanowicych podstaw wzajemnego modyfikowania przez uytkownikw ich programw yciowych. Na tym wanie polega kolektywna ingerencja w kod rdowy programu antropotechnicznego danego uytkownika kultury poprzez przyzwolenie umoliwienia dostpu do zasobw uwagi podmiotu. (6) Prowadzi to do zanegowania i uniemoliwienia wszelkiej wymiany, poniewa ekwiwalentem popularnoci oraz wszelkich innych profitw osiganych ateleologiczn programmatyzacj uytkownika kultury, dotyczc ultrakrtkoterminowych celw 18 , ktre s jedynie wyposaone w program autopoietyczny majcy za zadanie wszechkoneksjonistyczn eksploatacje pragnienia jest spekulowa samym sob, autospekulowa, bazujc na danym programie tak, by wzbudza emocje chcenie nowych pocze. Dlatego te dominuje tutaj paradygmat zalogowanych bierno-akywnych komentatorw wypeniajcych puste struktury dostarczane przez zmerkantylizowan technik. Wymiana komentarzy, zda, myli nie opiera si ju na zasadzie ekwiwalentu, niemoliwy staje si Baudrillardowski dar radykalny, ktrego nie mona odwzajemni, poniewa wszystko mona skopiowa 19. To take podstawowa konsekwencja mierci rzeczywistoci, o ktrej mwi francuski filozof wiat, z ktrego zostaa wypreparowana fikcja czyni wszystko realnym 20 . Wszystkiego si spodziewamy, kada opcja jest moliwa do urzeczywistni enia symulacyjnymi rodkami, z tym, e symulakry staj si uniwersalnym jzykiem tworzc technoobrazy rzeczywistoci reprezentacje programw
Prdkoci auto-organizujcych si programw antropotechnicznych uniemoliwiaj ich funkcjonowania na poziomie zewntrznej wzgldem siebie celowoci. Dlatego te eugeniczny charakter programw a ntropotechnicznych polega na takim aktywowaniu pocze, ktre umoliwi wzrastanie poziomu zoonoci danego programu przy jednoczesnym wzrocie samo-organizacyjnej efektywnoci. 19 Dlatego te wszechkoneksjonistyczna logika technologii sieci i programw antropotechnicznych naley do porzdku immanentyzacji. 20 J. Baudrillard, Zbrodnia doskonaa, Warszawa 2008.
18

466

antropotechnicznych wypierajcych trosk o reguy wymiany automatyzmem skierowanej na dane operacje uwagi. (7) Krystalizuj si metody kontrprogramowania subwersywnego i opartego na sabotau wykorzystania technologii, ktre miay by suy czowiekowi. W tym sensie pomysy science fiction21 przechodz bezinwazyjnie w sfer codziennoci, stanowic bezporednie rdo inspiracji dla hakerw, internetowych aktywistw czy wszelkich anarchoprymitywistycznych organizacji zrzeszajcych luddystw. (8) Algenia22 - nazwa nawizujca do alchemii jako szukania sposobw przemiany metali w zoto, odwoujce si wspczenie do jej zwulgaryzowanego uycia pomijajcego szersze konteksty spirytualne i filozoficzne. Teraz modyfikacji podlegaj poczenia na poziomie genetycznym. Baza danych ywiow zastpowana jest przez uporzdkowane matryce genomw moliwe do dowolnego technicznego zestawiania, co stanowi realizacj idei wszechkoneksjonizmu. Na poziomie programw antropotechnicznych jest to korespondencja magiczna odpowiada za nowe typy metamorfozy. Mylenie magiczne, ktre jest najduszym trwaniem23, bezporednio zwizane z takim ujmowaniem uczestnictwa w biotechnosystemowej kulturze pozwala mwi o alchemii programw, w ktrej to dziedzinie program filozoficzny to elektroniczny artefakt pochodzcy z Doliny Krzemowej. W tym sensie reguy dostpw, czyli uzyskiwania hase do okrelonych zasobw przypominaj te mechanizmy znane w kulturze pod postaci rzucania zakl, gdzie w producenckich programach antropotechnicznych dane sekwencje uruchamiajce rekombinacj wprowadzane s bezbdnie, automatycznie, natomiast w przypadku prosumenckich programw antropotechnicznych rzdz si one logik podejmowanych cigle prb i bdw. (9) Autoprogramowanie. Kady jest programist siebie, to znaczy techniki ciaa wyznaczajce stosunek podmiotu do samego siebie nie opieraj si ju na kulturowo podanych wzorcach, przenoszonych i internalizowanych przez jednostk za pomoc pedagogik, lecz stanowi utopi eugenicznego

G.A Effinger, Kiedy zawodzi grawitacja, Wrocaw 2006. Zostay tam ukazane moduy rozszerzajce prac umysu, ktre zmieniay tosamo uytkownika. Technologia ta, wok ktrej skupiona jest fabua ksiki ukazuje na gruncie cyberpunka w jaki sposb mog funkcjonowa antropotechniczne, czy te raczej ju cyborgiczne programy. 22 Pojcie to wprowadzi Joshua Lederberg. 23 Idea prof. Wojciecha Chyy.
21

467

doskonalenia si jednostki, polegajcego na optymalizacji czowieka, co realizowane jest przez programy antropotechniczne. Zrwnowaony rozwj h umanistyczny zostaje zastpiony tutaj hipertrofi danej czynnoci, umiejtnoci oraz wiedzy. Wszelkie zabiegi autoedukacyjne przybieraj zatem charakter eugenicznego autoprogramowania, gdzie jednostka ustawia wszystkie swoje zasoby na maksymalizacj rozwoju w danej dziedzinie. ycie jest programowaniem. (10) Zatem podstawowym pojciem tej nowej nauki o stechnicyzowanym czowieku jest program. Uytkowanie programw antropotechnicznych jest programowaniem24. W tym sensie programowanie czowieka nie ogranicza si tylko do globalnej technologii, wyznaczajcej mu ramy w technoobrazie wiata, lecz jest zestawem metod, ktre mona zastosowa do wsze lkiego rodzaju danych oraz przebiegu wydarzania si. Czas technoobrazu to czas krtkiego dostpu, dostpu paralelnego, gdzie ludzka uwaga rozpraszana jest przez szereg dyspozytyww lub przez nie ukierunkowywana z precyzj waciw danemu programowi antropotechnicznemu. Technoobraz wyznacza to, co zostao zaprogramowane - techniczny archetyp kolejnych programowa i jego audiowizualne reprezentacje. Ta polityka i marketing uwagi paraliuje j i warunkuje, tak e jedynymi momentami skupienia mog by proste alternatywy pomidzy ofertami medialnymi, ktre nie s poparte adnym refleksyjnym procesem decyzyjnym, lecz popdowoci, ktra domaga si realizacji w aktualizacji nowych pocze. Wanie to zarzdzanie afektami staje si populistycznym zwiastunem przemian rzeczywistoci i stanowi doksalny wymiar formuy monizm=pluralizm, poniewa technologie opanowuj ca rzeczywisto, zyskuj planetarny niezbywalny i niemoliwy do usunicia zasig, jednoczenie - strukturyzujc si na nieskoczon liczb sposobw i poprzez remiks ofert - organizuj wzajemn dostawialno, pozwalajc jednostce na budowanie i autoprogramowanie personalizacyjne wchodzce w miejsce tosamoci. W tym sensie jednostka yjc w audiowizualnym reimie wizualizacji programw antropotechnicznych dostarczanych przez maszyneri technonauki oraz biotechnonauki, tworzy swj wasny mikroobraz oparty na dostpach do programw antropotechnicznych. Tosamo jest zatem profilo wana w stosunku do programw, co skutkuje homogenizacj uczestnikw kul24

Ju nie tylko uytkowanie programu jest programowaniem - jak to okreli w udzielonym wywiadzie Alexander Galloway, Kultura popularna, 4/2008, s. 22.

468

tury, bowiem nie wynajduj oni nowoci opartej na kreacji, na transgresji, lecz tylko na podstawie spekulowania wasnymi zasobami niewiedzy i domysw lub odwrotnie na bardzo specjalistycznej wiedzy eksperckiej. Takie formy dokslanej autopedagogiki powoduje, e znamionujcy kultur audiowizualn pd ku nowociom nie realizuje si poprzez kreacj czy niekoczc si eksploracj zasobw przechowywanych w bazach danych o globalnym wymiarze, lecz ogranicza si do podstawowych form uczestnictwa, oferowanych przez instrukcje programw antropotechnicznych. Dzieje si to z powodu komercjalizacji rnicy i braku fundamentalnej wadzy sdzenia pozwalajcej wyrnia warto nierynkow, lecz kulturow, pedagogiczn czy nawet fil ozoficzn napotykanych treci. Heideggerowski obchd w zatroskaniu zostaje zastpiony przez surfowanie, przegldanie, monitorowanie nowoci nieskoczone nawigowanie, zwizane z nieprzerwanym rozpraszaniem uwagi lub hiperkoncentracj, co uwyrania rnic stopnia zoonoci oraz efektywnoci producenckich oraz prosumenckich programw antropotechnicznych. Obchodzimy od nowa i od nowa znane nam ju przewody, ktre jednak wypeniane przez podobnych nam prosumpcyjnie dziaajcych uytkownikw wci dos tarczaj wirtualnego materiau do teleobecnie realizowanej aktywnoci, realizujcej si poprzez komentowanie oraz poprzez akcentowanie i zaznaczanie swojego stanu emocjonalnego w stosunku do danych treci, bowiem dany program antropotechniczny jest wspdzielony przez uytkownikw kultury. W takim obchodzie nie obchodzi nas nic innego oprcz programw realizujcych si poprzez trasy codziennych uytkowa technologii, ktre w wyniku naszego autozaprogramowania pozwalaj na spersonalizowane i intuicyjnie podanie treci medialnych, tak by wci tkwi w technicznie ukartowanym solipsyzmie. (11) Ludwig Wittgenstein pisa, e granice mojego jzyka wskazuj granice mojego wiata"25, lecz odkd jzyk nie jest rzdzony przez reguy syntaktyczne i waciwe jej kulturowo, a zatem konwencjonalnie ustalane zasady czenia syntagmatycznego, to dzi formua ta brzmi granice mojego jzyka s granicami obwodw, w ktrych si poruszam na mocy uprzedniego autozaprogramowania w programach antropotechnicznych". W tym sensie kady uytkownik wybiera sobie pewien schemat, opierajcy si na poczenio25

L. Wittgenstein, Tractatus Logico-Philosophicus, Pastwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970.

469

woci i przechodzeniu od jednych przedmiotw wirtualnych do drugich rekombinacjach wewntrz danego programu. Kady z punktw na obwodzie rozumiany jako mikrowiat uczestnictwa - moe rni si jednak zupenie pod wzgldem uywanego jzyka, ktry nie tyle przestaje by gwnym medium transmisji danych, ile poprzez autonomizowanie si mikrodialektw odchodzcych od globalnych gier jzykowych pogbia uzalenienie uytkownikw od dziedziczonej literackiej kultury na rzecz komunikacji agr amatycznej, skupiajcej si jedynie na pozostawianiu wirtualnego ladu, ktry w sensie semantycznym nie posiada znaczenia; jest on bowiem zaledwie teleobecn manifestacj nieobecnego bycia, merkantylizowan przez technologie sieci programw antropotechnicznych26. Nie jest to lad prowadzcy gdzie, lecz czcy z czym najczciej ze wszystkim, co stanowi patafizyczne ucielenienie funkcji spajajcej znaki, waciwej dla organizacji symbolicznej realizowane teraz rodkami mediw technicznych. Takie lady, uwolnione od ludzkiej intencjonalnoci, zaprogramowane s ju w samych systemach operacyjnych urzdze elektronicznych, ktre w swojej najczciej niewidocznej dla uytkownika, elektronicznej podwiadomoci przetwarzaj dane, wpisujc si w wirtualne listy obecnoci pod przebraniem programw user friendly. W ten sposb dochodzi do powstawania globalnych statystyk najbardziej monstrualnej formy prosumpcji, bowiem nie mona liczy ju uczestnictwa inaczej ni podajc do wiadomoci liczb zalogowanych, to jest przegldajcych dany zasb, gdzie jakakolwiek aktywno podlega zliczeniu, ktre staje si podstaw dostarczania kolejnych przedmiotw wirtualnych do ju autop oietycznie zorganizowanych obwodw obchodu nawigacyjnego uytkownika zaprogramowanego obchodu z zawsze zliczon czy oszacowan liczb krokw dla producenckich programw antropotechnicznych oraz w funkcji bdzenia dla prosumenckich programw antropotechnicznych. Autopoietyczne nie jednak w sensie wasnej reprodukcji, lecz cigej mutacji, nieustannego rozregulowywania pocze, gdzie samowytwrczo pojmowana jest nie jako reprodukcja wewntrznych funkcji systemu, lecz jako produkcja w funkcji spekulacji danymi pochodzcymi z wszechkonseksjonistycznej bazy danych. Czowiek przestaje by organizmem autopoietycznym uniezalenionym od te26

Kady program posiada okrelone wyjcia i wejcia, ktre umoliwiaj przyczanie i odczanie kolejnych programw oraz treci. Granice tego interfejsu s pynne i zale gwnie od ofert zainstalowanych w danym programie, ktre bd podatne na konfiguracje uytkownika, ktre bd konfiguracjami samego uytkownika.

470

chnicznych dyspozytyww, a przez zronite z nim na mocy silnych ingerencji technologii sieci i programw antropotechnicznych elektronicznego mikrowiata oraz biotechnologicznych i nanotechnologicz-nych ingerencji staje si urzdzeniem allopoietycznym27, niezdolnym do samodzielnego funkcjonowania i reprodukowania si bez zainstalowania odpowiedniego oprogramowania, ktre zawiera instrukcje umoliwiajce autopoietyczne wykorzystanie zas obw uytkownika kultury. Cay informacyjnie zamknity mechanizm oraz energetycznie otwarty - jakim jest istota ludzka - na wymian energii ze rodowiskiem staje si uzaleniony od programw antropotechnicznych, ktre uruchamiane przez samego uytkownika pozbawiaj go decyzyjnej autonomii, doprowadzajc tym samym do atrofii kultury symbolicznej, jej cakowitego zaniku na rzecz sztucznie przeduanej spekulacji pragnieniami, ktra okre lana jest mianem ycia przynalenego do modeli pseudoindywiduacji zawartych w ofertach kultury biotechnosystemowej. Dehumanizujce momenty tej transformacji, wyparcia antropologii na rzecz antropotechnik, zostaj deter ytorializowane wzgldem ich tematyzacji przez maszyny kultury popularnej28, tym samym po cichu instalujc - na paszczynie kultury - programy antropotechniczne. Wszelkie denia emancypacyjne czowieka waciwe dla kl asycznej antropologii zostaj zanegowane w imi swobodnego wszechkoneksjonizmu czenia wszystkiego ze wszystkim, gdzie jedyn regu uczestnictwa jest doskonalenie swoich dostpw, a wic eugeniczna forma polegajca na zastpowaniu zuytych, nieefektywnych dostpw nowymi, zoptymalizowanymi do wykonywania programw antropotechnicznych.
Czyli takim, ktre nie moe samo wytworzy siebie. Por. H. Maturana, F. Varela [w:] Autopoiesis and cognition : the realization of the living, Dordrecht 1972. Maszyny s przewanie ujmowane jako konkretne systemy urzdze, okrelone przez natur ich komponentw i z zamiaru, e realizuj w swoich operacjach stworzone przez czowieka artefakty. Ten pogld jest jednak w sposb widoczny naiwny poniewa nic nie mwi o tym jak s one ukonstytuowane. Jest jasne, e maszyny s jednociami, e s stworzone z komponentw, jak rwnie i to, e posiadaj okrelone waciwoci zdolne zaspokaja okrelone relacje, ktre determinuj jedno interakcji i transformacji tych samych komponentw. Co nie jest tak oczywiste to, e aktualna natura komponentw i szczeglne waciwoci, ktre mog posiada inne ni te uczestniczce w interakcjach i transformacjach, ktre tworz system - s nieistotne i moe ich by wiele. W gruncie rzeczy, znaczce waciwoci komponentw musz zosta ujte w terminach relacji, jako sie interakcji i transformacji, w ktre mog wej w tworzeniu maszyn, ktre integruj i konstytuuj jako jedno. Relacje, ktre definiuj maszyn jako jedno i determinuj dynamik interakcji i transformacji, ktrym mog podlega jako jedno, tworz organizacj maszyny. Aktualne relacje, ktre utrzymuj komponenty razem, ktre integruj konkretn maszyn w danej przestrzeni, tworz jej struktur (s. 77). 28 Wszelkie lki, obawy, nadzieje zwizan e z programami antropotechnicznym zostaj umiejscawiane w kulturze popularnej pod postaci wytworw audiowizualnych , podejmujcych tematyk powstania robotw przeciwko czowiekowi, sztucznej inteligencji przejmujcej wadz na planetarn skal, czy te poprzez dystrybucj powszechnych wizerunkw cyborga oraz innych form liminalnych, ktrych granice wyznacza z jednej strony czowiek, z drugiej technika oraz technicyzacja rzeczywistoci.
27

471

(12) Zatem caa dziaalno czowieka skupia si na spekulacji poczeniami, a dominujc form uczestnictwa staje si wcinicie przycisku aktualizujce sieci pocze. Podsumujmy teraz naszkicowane powyej tezy tak, aby podkreli odejcie od antropologii filozoficznej na rzecz antropotechnik. Kulturowo ustalane sposoby uczestnictwa zastpowane s postkulturowymi wzorcami dystrybucji ju nie norm i wartoci, lecz programowalnych zestaww danych podug woli uytkownikw, nie zwizanej zupenie ze wsplnotowoci opart na przynalenoci powstaej bd to poprzez ur odzenie, czy te polityczn wolicjonalno zwizanych bezporednio ze wsplnotami pragnie. Wsplnoty pragnie formatowane s ontoelektronicznie29 - czowiek jako istota organiczna musi dostosowywa si do trybw i temp przesyu informacji zupenie niekompatybilnych dla analogowego mzgu 30 . Programy antropotechniczne wymuszaj ten sposb przystosowywania si analogowych oraz cyfrowych interfejsw. W tym sensie wszelka dziaalno ulega matematyzacji, ktra objawia si nie tylko przeliczalnoci, lecz przede wszystkim erupcj paradygmatu komputacyjnego, ktry staje si now ontologi wyzn aczajc ramy rzeczywistoci elektronicznej. Zamazane zostaje take rozrnienie na organiczne i nieorganiczne, na ludzkie i nieludzkie w tym sensie, e poprzez kotyzacj - to jest wprowadzanie agentw nieludzkich na masow skal na planie biotechnosystemowej kultury - czowiek dostosowuje nie tylko swoje ciao i w konsekwencji sposb odbierania wiata przez zmysy; take jego aktywnoci wewntrzwiatowe strukturyzowane s przez podawane przez technologiczne zaprogramowane wzorce autosocjalizacyjne, przybierajce posta nowych form postalienacji31, solipsyzmu, czyli w swej istocie autokomunikacji co oznacza nieustanne komunikowanie sobie wasnego stosunku emocjonalnego do danych przedmiotw wirtualnych oraz minitorowanie wasnego stanu poprzez sieci inM. Ostrowicki, Ontoelektronika. Wprowadzenie, [w:] Nowa audiowizualno - nowy paradygmat kultury, (red.) E. Wilk, I. Kolasiska-Pasterczyk, Krakw 2008. Autor podkrela, e to wanie elektronika w co raz wikszym stopniu wyznacza ramy pojmowania wiata, czego konsekwencj jest wyniesienie teje paszczyzny do poziomu ontologicznej rzeczywistoci czowieka. Przysze programy antropotechniczne bd rozgryway si gwnie w rzeczywistociach elektronicznych. 30 J.F. Lyotard, Immateriaux, [w:] Muzeum sztuki, (red.) M. Popczyk, Krakw 2005. 31 Brak tutaj bowiem zarwno czynnika alienujcego, jak i podmiotu alienowanego. Zatem nastpuje zawieszenie zasady alienacji poprzez techniczne media.
29

472

formacyjnych sprze zwrotnych, a wreszcie regulowanie sprawstwem programw antropotechnicznych (gdzie czowiek odprogramowuje si z kultury symbolicznej poprzez techniczn programmatyzacj przey) i co uniemoliwia obowizywanie antropologii w jej dotychczasowej postaci. Czowiek jest ju programem, zestawem programw antropotechnicznych, bowiem jego aktywnoci nie s dziaaniem opartym na obecnoci rdowej decyzyjnoci w wiecie, zwizanym z eksploatacj naturalnie obecnej uwagi, za eksplorowanie wirtualnych obwodw elektronicznych danych zczonych ze sob mechanizmami sprze zwrotnych powoduje, e conditio humana staje si conditio posthumana oraz conditio transhumana, tym samym wprowadzajc - za porednictwem mediw technicznych - programy antropotechniczne, wyznaczajce w ramach antropoprodukcji interfejsy dostpu do wiata oparte na technologiach sieci i programw antropotechnicznych.

PROGRAMMING HUMAN. ANTHROPOTECHNICS IN PLAC E OF ANTHROPOLOGY This article aims to present the current shift in thinking about humanbeings in the perspective of invasive technicization. The constant acceleration of technological progress requires a new way of functioning for man. A humanbeing is defined in the perspective of what he does. Here the concept is introduced of antropotechnics understood by Peter Sloterdijk as system of exercises. Human becomes one who exercise himself and one who is exercised by his environment. This highly technicized exercises are considered here as programming which leads to the formulation of a new mode of understanding actions in culture which are subordinated to instructions and human programming languages that are languages of antropotechnics in both individual and collective perspective. Programming human means that subjects in culture are interpreted by their performances and not their psychic and spiritual qualities.

Mgr Rafa Ilnicki doktorant w Instytucie Kulturoznawstwa UAM, Wydzia Nauk Spoecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu e-mail: ilnicki.r@gmail.com
473