You are on page 1of 6

Wykad 5

Rozpuszczalniki organiczne: - pynne w normalnych warunkach - nierozpuszczalne lub trudno rozpuszczalne w wodzie - rozpuszczaj wielkoczsteczkowe substancje organiczne - lipofilne - lotne - dziaaj na OUN co nazywamy dziaaniem narkotycznym Wsplne cechy toksykologiczne rozpuszczalnikw organicznych: - dobra rozpuszczalno w tuszczach i przenikalno przez skr - powinowactwo do tkanek bogatych w tuszcze - toksyczne dziaanie na ukad nerwowy i narzdy miszowe Dziaanie narkotyczne alkoholu zaley od: - od liczby atomw wgla - temperatury wrzenia - powinowactwa do wody Powyej 5 atomw wgla zwizki s nierozpuszczalne w wodzie (alkohol amylowy) i ronie dziaanie narkotyczne zwizku. Podzia rozpuszczalnikw: 1. alifatyczne ropa naftowa, benzyny 2. aromatyczne zawieraj piercie benzenowy (benzen, toluen) 3. chlorowane zawieraj w czsteczce jeden lub wicej atomw chloru (chloroform) 4. inne dwusiarczek wgla 5. alkohole metanol, etanol, glikole Ropa naftowa i jej pochodne: Wglowodory do 4 atomw wgla gazy 5 8 at. wgla neurotoksyczne N heksan utlenienie z udziaem cyt. P 450 2 heksanol

2, 5 - heksanodiol

2 heksanon

5 hydroksy 2 heksanon

2, 5 heksanodion

2, 5 heksanodion jest inhibitorem enzymatycznym jest najbardziej toksyczny z powyszych zwizkw. Ukad P 450: - ukad wielu enzymw - izoenzymy P 450 to CYP podzielone na 4 grupy. Np. P 450 CYP 2E1 odpowiada za metabolizm alkoholi; ksenobiotykw - kada grupa enzymatyczna ma swoje induktory i inhibitory - polimorfizm CYP u jednych ludzi jest wiksza aktywno jakiego izoenzymu ni u innych
H substrat

P - 450 (Fe3+)

P - 450 (kofaktor Fe3+) - substrat H eP - 450 (Fe2+) - substrat H


O2

substrat OH

P - 450 (Fe3+) - substrat OH

P - 450 (Fe2+-O2) - substrat H


e-, H+

P - 450 (FeO)3+ - substrat H

- H 2O + H+

P - 450 (FeOOH) - substrat H

Powstaje anionorodnik ponadtlenkowy w trakcie przemian. Metabolizm benzenu (dziaanie rakotwrcze):


fenol
OH+ NADPH, O2

hydrochinon

forma epoksydowa
hydraza epoksydowa transferaza GSH

trojhydroksybenzen koniugacja z kw. glukuronowym lub siarkowym

benzen

(odpowiada za dzialanie monooksygenazy rakotworcze)

pirokatechina

kwas fenylomerkapturowy

dihydrodiol

dehydrogenaza dihydrodiolowa

Ukad krwiotwrczy jest dla benzenu narzdziem tarczowym. Zatrucie benzenem: uszkodzenie narzdw miszowych, dziaanie rakotwrcze jako pny efekt dziaania benzenu (biaaczki limfatyczne, uszkodzenie szpiku kostnego).

Toluen (mniejsza lotno od benzenu brak dziaania rakotwrczego). metylowa pochodna benzenu
metabolity sa toksyczne

TOLUEN
utlenianie (P - 450)

kwas benzoesowy
sprzeganie z kwasem glukuronowym sprzeganie z glicyna

glukuronid kwasu benzoesowego

kwas hipuronowy

Zatrucie ostre toluenem: silne dziaanie narkotyczne, uszkodzenie nerek i wtroby. Zwizek O - ksylen M - ksylen P - ksylen toluen benzen toksyczno 111 190 211 160 100

Anilina (aminobenzen)
NH2 NH OH NH2 NH2

utl.

utl.

utl.

anilina

fenylohydroksyamina

OH

p - aminofenol

p - iminochinon

uklad redoks

2Hb 2Met Hb (dziaanie methomoglobinotwrcze) Anilina substrat do produkcji barwnikw.

Metabolizm nitrobenzenu:
NO2 NHOH NH2

utl. nitrobenzen
OH

fenylohydroksyloamina

OH

p - aminofenol

NO2

uszkadza narzdy miszowe dziaa narkotycznie i methemoglobinotwrczo Metabolizm CCl4

CCl4 CCl4* + Cl* CCl3* + O2 Cl3COO* CCl4 CCl3C** (najbardziej toksyczne poczenie CCl4) Mechanizm hepatotoksycznego dziaania CCl4
CHCl3 CCl4
cyt. P - 450

L-H (wielonienasycone kw. tluszczowe) LO (rodnik lipofilowy)


2

*CCl4

Peroksydacja lipidw bon mikrosomalnych uwolnienie rozpuszczalnych produktw uszkodzenie bon komrkowych utrata zdolnoci do selektywnego przepuszczania Ca+

napyw Ca+ nekroza Metabolizm CH3Cl (chlorek metylu)


HCl CH3Cl Cl CH2OH HCHO aldehyd mrowkowy HCOOH kwas mrowkowy

dziaanie narkotyczne dziaanie hepatotoksyczne kwasica uszkodzenie wzroku Metabolizm trichloroetylenu (TRI)
Cl O H 2O Cl Cl C Cl OH C OH H

Cl2C=CHCl

Cl

C C Cl H epoksyd (dziala rakotw.)

wodzian chloralu (dziala anestetycznie)

Cl Cl C COOH

Cl Cl C CH2 OH

Cl kwas trichlorooctowy (do odbialczania surowicy lub moczu)

Cl tichloroetanol

Metabolizm dwusiarczku wgla

S HS
aminokwas (np. glicyna)

O NH CH2COOH C H 2C

S C NH S

ditiokarbaminian
(zaburza gosp. lipidowa, chelatuje jony metali, inhibitor enzymatyczny)

2 - tio - 5 - tiazolidynon

S
glutation (GSH)

disiarczek wegla HS C S SG

H 2C S C

HC NH

COOH

H 2C S C

HC NH

COOH

S kwas 4 - karboksy tiazolidynowy

O kwas 4 - karboksy 2 - oksytiazolidynowy

poraenie orodkw OUN zmiany sklerotyczne zmiany osobowoci uszkadza obwodowy ukad nerwowy (zaburzenie czucia) chelatowanie metali Metabolizm alkoholi:

Metabolizm metanolu:
CH3OH
ADH

O CH NADH2

AdOH

NAD

H ald. mrowkowy NAD

NADH2

HCOOH kwas mrowkowy

1/2 O 2

CO2 + H2O

Kwasica jest gwn przyczyn zgonw przy zatruciu metanolem. Metabolizm glikolu etylenowego:
CH2OH CH2OH CHO CH2OH COOH CH2OH COOH CHO COOH COOH

CO2 + HCOOH

Przyczyna zgonw: - kwasica - uszkodzenie nerek przez sole kwasu szczawiowego (szczawian wapnia)

You might also like