.....................................

Imi i nazwisko

Wersja A

Test podsumowujcy rozdzia III

................ Data

.............. Klasa

Ochrona przyrody
Poniszy test skada si z 15 zada. Przy kadym poleceniu podano liczb punktw moliw do uzyskania za prawidow odpowied. Za rozwizanie caego testu moesz otrzyma maksymalnie 25 punktw. Wyrniamy trzy poziomy rnorodnoci biologicznej. Przyporzdkuj kademu poziomowi odpowiedni definicj. (03) A rnorodno gatunkowa B rnorodno genetyczna C rnorodno ekosystemowa 1. 2. 3. 4. Zrnicowanie siedlisk wraz z wystpujcymi w nich organizmami. Bogactwo gatunkw yjcych na Ziemi. Zmienno przedstawicieli jednego gatunku w zalenoci od warunkw rodowiska. Zmienno przedstawicieli jednego gatunku dziki wystpowaniu w populacji wielu alleli danego genu. Wybierz prawidowe zakoczenie zdania. (01) Gatunkami inwazyjnymi nazywamy A. wszystkie gatunki wprowadzone na nowe tereny. B. gatunki obce, ktre stanowi zagroenie dla gatunkw rodzimych. C. gatunki dominujce liczebnie na danym terenie. D. wszystkie gatunki zwierzt zagraajce innym organizmom na danym terenie. Ludzie chroni przyrod z rnych powodw. Nazwij motywy ochrony przyrody, ktrych dotycz podane opisy. (03) Przyroda dostarcza czowiekowi tlenu, poywienia, lekw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przyroda jest rdem pikna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przyroda jest dzieem Boga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ze wzgldu na zakres objtych ochron elementw wyrniamy trzy sposoby ochrony przyrody. Przyporzdkuj kademu sposobowi odpowiedni opis. (03) A ochrona gatunkowa B ochrona obszarowa C ochrona indywidualna 1. 2. Ma na celu zachowanie naturalnych procesw przyrodniczych. Podlegaj jej wszystkie osobniki danego gatunku, niezalenie od miejsca wystpowania. Obejmuje pojedyncze osobniki danego gatunku, obiekty przyrody nieoywionej czy fragmenty ekosystemw.

A ............... B ............... C ............... Oce prawdziwo zda. Wybierz P, jeli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeli zdanie jest faszywe. (02)
Rnorodno biologiczna oznacza zrnicowanie wszystkich organizmw wystpujcych na Ziemi. Rnorodno biologiczna zmienia si w czasie: wystpuj okresy zwikszania si i okresy zmniejszania si biornorodnoci. Najliczniejsz grup organizmw stanowi zwierzta, a wrd nich gady. Najwiksz biornorodnoci cechuj si obszary tropikalne.

P P P

F F F

Wspczesne wymieranie gatunkw rni si od wczeniejszych wymiera kilkoma cechami. Zaznacz cechy charakterystyczne dla wspczesnego wymierania gatunkw. (01) A. B. C. D. Wolniejsze tempo wymierania. Dotyczy tylko okrelonych gatunkw. Szybsze tempo wymierania. Jego przyczyn s ruchy grotwrcze na wielu kontynentach. E. Dotyczy wszystkich grup organizmw. F. Jego gwn przyczyn jest dziaalno czowieka.

3.

A ............... B ............... C ............... Spord wymienionych form ochrony przyrody w Polsce podkrel te, ktre dotycz ochrony obszarowej. (01) pomnik przyrody, park krajobrazowy, park narodowy, uytek ekologiczny, zesp przyrodniczo-krajobrazowy, rezerwat przyrody

Dopasuj do rodzaju ochrony przyrody odpowiedni opis i przykad. (02)

Rodzaj ochrony Ochrona bierna Ochrona czynna Opis Przykad

Wybierz prawidowe zakoczenie zdania. (01) Gatunek sodkowodnego maa, ktry wygin w Polsce na skutek zanieczyszczenia wd, to A. omuek jadalny. B. szczeuja pospolita. C. perordka rzeczna. D. magiew piaskoaz. Na mapie zaznaczono rozmieszczenie parkw narodowych w Polsce. Obok podanych nazw parkw wpisz numery, ktrymi oznaczono je na mapie. (02)

Opis A. Polega na stosowaniu zabiegw zmierzajcych do zachowania lub przywrcenia stanu liczebnego konkretnych gatunkw lub caego ekosystemu. B. Ma na celu zachowanie obszarw cennych przyrodniczo w niezmienionym stanie. Przykad 1. Ograniczenie wstpu turystw na okrelony obszar. 2. Odbudowa populacji gincego gatunku. Czsto zdarza si, e ochrona danego gatunku lub obiektu jest niemoliwa w miejscu jego naturalnego wystpowania. Jak nazywamy sposb ochrony poza miejscem wystpowania, np. w ogrodzie zoologicznym? Wybierz odpowied spord podanych. (01) A. B. C. D. Ochrona ogrodowa. Ochrona in situ. Ochrona ex situ. Ochrona cisa.

Zaznacz nazw formy ochrony przyrody, ktrej dotyczy poniszy cytat. (01) [Jest to red.] obszar wyrniajcy si szczeglnymi wartociami przyrodniczymi, naukowymi, spoecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej ni 1000 ha, na ktrym ochronie podlega caa przyroda oraz walory krajobrazowe.
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (DzU z 2004, nr 92, poz. 880 ze zm.)

Kampinoski PN . . . . . Woliski PN . . . . . Roztoczaski PN . . . . . witokrzyski PN . . . . . Midzynarodowe rezerwaty biosfery to miejsca szczeglnie cenne pod wzgldem przyrodniczym, w ktrych rozwj gospodarczy nie zakca rwnowagi biologicznej. W Polsce znajduje si 10 takich rezerwatw. Podkrel te z poniszych parkw narodowych, w ktrych obrbie znajduj si rezerwaty biosfery. (01) Poleski PN, Wigierski PN, Sowiski PN, Ojcowski PN, Babiogrski PN, Wielkopolski PN Wykrel wyrazy tak, aby powstay zdania prawdziwe. (02) Zrwnowaony rozwj nazywany jest inaczej ekorozwojem / Agend 21. Zrwnowaony rozwj to ochrona ywej przyrody zgodna z trwaym rozwojem wiata ukierunkowanym na zaspokajanie potrzeb zwierzt / czowieka. Midzynarodowa umowa dotyczca przepisw umoliwiajcych kontrolowanie handlu i obrotu gatunkami zagroonymi wyginiciem to konwencja CITES / konwencja ramsarska.

A. B. C. D.

Rezerwat przyrody. Park krajobrazowy. Park narodowy. Uytek ekologiczny.

W ktrych parkach narodowych wystpuje mikoajek nadmorski? Wybierz odpowiedzi spord podanych. (01) A. B. C. D. E. Bieszczadzki PN. Tatrzaski PN. Sowiski PN. Biaowieski PN. Woliski PN.

..................................... Imi i nazwisko

Wersja B

Test podsumowujcy rozdzia III

................ Data

.............. Klasa

Ochrona przyrody
Poniszy test skada si z 15 zada. Przy kadym poleceniu podano liczb punktw moliw do uzyskania za prawidow odpowied. Za rozwizanie caego testu moesz otrzyma maksymalnie 25 punktw.

1.

Wyrniamy trzy poziomy rnorodnoci biologicznej. Przyporzdkuj kademu poziomowi odpowiedni definicj. (03) A rnorodno ekosystemowa B rnorodno gatunkowa C rnorodno genetyczna 1. 2. 3. 4. Zrnicowanie siedlisk wraz z wystpujcymi w nich organizmami. Bogactwo gatunkw yjcych na Ziemi. Zmienno przedstawicieli jednego gatunku w zalenoci od warunkw rodowiska. Zmienno przedstawicieli jednego gatunku dziki wystpowaniu w populacji wielu alleli danego genu.

4.

Wybierz prawidowe zakoczenie zdania. (01) Gatunkami inwazyjnymi nazywamy A. wszystkie gatunki wprowadzone na nowe tereny. B. gatunki dominujce liczebnie na danym terenie. C. wszystkie gatunki zwierzt zagraajce innym organizmom na danym terenie. D. gatunki obce, ktre stanowi zagroenie dla gatunkw rodzimych.

5.

Ludzie chroni przyrod z rnych powodw. Nazwij motywy ochrony przyrody, ktrych dotycz podane opisy. (03) Z przyrody mona czerpa korzyci materialne ........................................ Przyroda jest rdem pikna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przyroda jest dobrem narodowym . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A ............... B ............... C ............... 2. Oce prawdziwo zda. Wybierz P, jeli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeli zdanie jest faszywe. (02)
P F

Najliczniejsz grup organizmw stanowi zwierzta, a wrd nich pazy. Rnorodno biologiczna zmienia si w czasie: wystpuj okresy zwikszania si i okresy zmniejszania si biornorodnoci. Rnorodno biologiczna oznacza zrnicowanie wszystkich organizmw wystpujcych na Ziemi. Najmniejsz biornorodnoci cechuj si obszary tropikalne.

6.

Ze wzgldu na zakres objtych ochron elementw wyrniamy trzy sposoby ochrony przyrody. Przyporzdkuj kademu sposobowi odpowiedni opis. (03) A ochrona obszarowa B ochrona gatunkowa C ochrona indywidualna 1. Ma na celu zachowanie naturalnych procesw przyrodniczych. Podlegaj jej wszystkie osobniki danego gatunku, niezalenie od miejsca wystpowania. Obejmuje pojedyncze osobniki danego gatunku, obiekty przyrody nieoywionej czy fragmenty ekosystemw.

2.

3.

Wspczesne wymieranie gatunkw rni si od wczeniejszych wymiera kilkoma cechami. Zaznacz cechy charakterystyczne dla wspczesnego wymierania gatunkw. (01) A. Szybsze tempo wymierania. B. Dotyczy tylko okrelonych gatunkw. C. Jego gwn przyczyn jest dziaalno czowieka. D. Wolniejsze tempo wymierania. E. Jego przyczyn s ruchy grotwrcze na wielu kontynentach. F. Dotyczy wszystkich grup organizmw.

3.

A ............... B ............... C ............... 7. Spord wymienionych form ochrony przyrody w Polsce podkrel te, ktre dotycz ochrony indywidualnej. (01) pomnik przyrody, park krajobrazowy, park narodowy, uytek ekologiczny, zesp przyrodniczo-krajobrazowy, rezerwat przyrody

8.

Dopasuj do rodzaju ochrony przyrody odpowiedni opis i przykad. (02)

Opis Przykad

12. Wybierz prawidowe zakoczenie zdania. (01) Gatunek ptaka, ktry wygin w Polsce na skutek polowa i rozwoju rolnictwa, to A. drop. B. orze bielik. C. sowik szary. D. gob wdrowny. 13. Na mapie zaznaczono rozmieszczenie parkw narodowych w Polsce. Obok podanych nazw parkw wpisz numery, ktrymi oznaczono je na mapie. (02)

Rodzaj ochrony Ochrona czynna Ochrona bierna

Opis A. Polega na stosowaniu zabiegw zmierzajcych do zachowania lub przywrcenia stanu liczebnego konkretnych gatunkw lub caego ekosystemu. B. Ma na celu zachowanie obszarw cennych przyrodniczo w niezmienionym stanie. Przykad 1. Ograniczenie wstpu turystw na okrelony obszar. 2. Odbudowa populacji gincego gatunku. 9. Czsto zdarza si, e ochrona danego gatunku lub obiektu jest niemoliwa w miejscu jego naturalnego wystpowania. Jak nazywamy sposb ochrony poza miejscem wystpowania, np. w ogrodzie zoologicznym? Wybierz odpowied spord podanych. (01) A. B. C. D. Ochrona ex situ. Ochrona ogrodowa. Ochrona in situ. Ochrona cisa.

10. Zaznacz nazw formy ochrony przyrody, ktrej dotyczy poniszy cytat. (01) [Jest to red.] obszar wyrniajcy si szczeglnymi wartociami przyrodniczymi, naukowymi, spoecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej ni 1000 ha, na ktrym ochronie podlega caa przyroda oraz walory krajobrazowe.
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (DzU z 2004, nr 92, poz. 880 ze zm.)

Tatrzaski PN . . . . . Karkonoski PN . . . . .

Sowiski PN . . . . . Wigierski PN . . . . .

14. Midzynarodowe rezerwaty biosfery to miejsca szczeglnie cenne pod wzgldem przyrodniczym, w ktrych rozwj gospodarczy nie zakca rwnowagi biologicznej. W Polsce znajduje si 10 takich rezerwatw. Podkrel te z poniszych parkw narodowych, w ktrych obrbie znajduj si rezerwaty biosfery. (01) Ojcowski PN, Wigierski PN, Sowiski PN, Poleski PN, Babiogrski PN, Wielkopolski PN 15. Wykrel wyrazy tak, aby powstay zdania prawdziwe. (02) Zrwnowaony rozwj nazywany jest inaczej Agend 21 / ekorozwojem. Zrwnowaony rozwj to ochrona ywej przyrody zgodna z trwaym rozwojem wiata ukierunkowanym na zaspokajanie potrzeb zwierzt / czowieka. Midzynarodowa umowa dotyczca przepisw umoliwiajcych kontrolowanie handlu i obrotu gatunkami zagroonymi wyginiciem to konwencja ramsarska / konwencja CITES.

A. B. C. D.

Rezerwat przyrody. Park narodowy. Park krajobrazowy. Uytek ekologiczny.

11. W ktrych parkach narodowych wystpuje mikoajek nadmorski? Wybierz odpowiedzi spord podanych. (01) A. B. C. D. E. Woliski PN. Tatrzaski PN. Kampinoski PN. Sowiski PN. Bieszczadzki PN.