> > > > > > > > > > > > > > >

> > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > >

Pokarm ycia = kieki - 100 g ugotowanej soczewicy to 1,5 mg witaminy C, za 100 g skiekowanej soczewicy to a 18 mg wit. C ! - rednio, w skiekowanych nasionach mamy : 600% wicej witaminy C 300% wicej witamin A i B2 200% wicej witaminy B6 50 % wicej witaminy B5 25 % wicej witaminy PP 20% wicej witaminy B1 - w skiekowanej pszenicy np. mamy dodatkowo : 150% wicej magnezu 140% wicej fosforu 60% wicej wapnia - zaledwie 40 g kiekw rzeuchy pokrywa nasze dzienne zapotrzebowanie na elazo (20 mg na dzie) - ze 100 g nasion cebuli otrzymamy 300-400 g kiekw co jest odpowiednikiem waciwoci 230 kg cebuli! (wg ksiki Ludmily de Bardo) Kieki pomagaj te w utrzymaniu rwnowagi kwasowo-zasadowej, ktrej zachwianie moe prowadzi do wielu chorb. Kieki znane i stosowane jako ywno i lek byy ju w Staroytnych Chinach. Nazywa si je pokarmem ycia, gdy zawieraj niezwykle cenne dla naszego organizmu substancje odywcze. W kiekujcych nasionach uaktywniane s enzymy, dziki ktrym w modych kiekach powstaj due iloci witamin. Wielkoczsteczkowe substancje zapasowe (biaka, wglowodany i tuszcze) skumulowane w nasionach s podczas procesu kiekowania rozkadane na zwizki proste, atwo przyswajalne przez organizm czowieka. Enzymy biorce udzia w rozkadaniu tych substancji uatwiaj rwnie trawienie pokarmw jedzonych z dodatkiem kiekw. Kieki nasion s doskonaym rdem mikroelementw, soli mi neralnych oraz innych skadnikw odywczych. Kieki s rwnie mniej kaloryczne od samych nasion i produktw z nich wytwarzanych. wiee kieki obfituj w wartociowe biaka i kwasy tuszczowe omega -3, s take bogate w bonnik. Regularne ich spoywanie przeciwdziaa wielu powanym schorzeniom, wzmacnia system odpornociowy, uzupenia niedobory witamin i skadnikw mineralnych, a take dziaa antynowotworowo. Niektre kieki s naprawd cenne. Odkryto np., e kieki brokua zawieraj likwidujce wolne rodniki sulforafany stosowane w profilaktyce nowotworw. Zawarto tej cennej substancji w kiekujcych nasionach jest nawet 20-30 razy wiksza ni w dojrzaej rolinie. Kieki lucerny (z arabskiego Alf-al-fa - ojciec wszelkiego poywienia) to fantastyczne rdo elaza i atwo przyswajalnego biaka. Kieki soczewicy za zawieraj kwas foliowy o dziaaniu krwiotwrczym. Podobnie jak kieki lucerny mog je je osoby, ktre nie toleruj preparatw elaza. To take dobry naturalny dodatek diety dla kobiet w ciy - kwas foliowy niezbdny jest w procesach ksztatowania systemu nerwowego przyszego dziecka. Przed spoyciem naley usun nasiona, ktre nie wykiekoway. W tym celu wsypujemy kieki do miski, zalewamy je wod i delikatnie

> > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > >

puczemy. Puste upinki nasion wypyn na powierzchni, na dnie natomiast pozostan niewykiekowane nasiona. Gotowe do spoycia kieki naley przechowywa w lodwce, wczeniej jednak naley je dobrze odsczy i lekko osuszy, by w pojemniku, w ktrym bd przechowywane nie byo zbyt duo wilgoci. Wedug niektrych rde gotowe kieki mona przechowywa w lodwce do kilku dni, nie zapominajmy jednak e z kadym dodatkowym dniem trac one cz swoich cennych substancji. Kiekowa mona cae mnstwo nasion, np. : rzodkiewki, lucerny, pszenicy, fasolki Mung, brokua, marchewki, kukurydzy, czerwonej kapusty, burakw wikowych, selera, cebuli, pora, szpinaku, rukoli, fenkua, gorczycy, kozieradki, sezamu, sonecznika, bazylii, pietruszki. Kiekowa mona te soczewic, brzowy ry, quinoa, groch, ciecierzyc, soj, yto, przenic, proso Nie mona je natomiast kiekw rolin psiankowatych, np. pomidorw czy papryki, gdy ich licie s trujce. ''Nasiona kiekuj w rnych warunkach. Potrzebuj odmiennej iloci ciepa, wilgoci i wiata. Roliny strczkowe powinny kiekowa w ciemnoci, gdy na wietle gorzkniej. Najwicej cennych substancji maj np. trzydniowe siewki brokuw i malutkie, zaledwie trzymilimetrowe pszeniczne.'' Inne, jak lucerna np., spoywa si w okolicy 5-6 dnia. Zielona soczewica Moemy je kieki soczewicy ju gdy s kilkumilimetrowe. Jeli ich smak jest dla nas zbyt ostry, mona je przez chwilk podgotowa na parze. Krtsze kieki soczewicy s smaczniejsze, delikatniejsze, jemy je w caoci; dusze kieki natomiast starannie puczemy by oddzieli osonk. Zawieraj one witaminy z grupy B i aminokwasy, a oprcz tego due iloci wapnia, cynku, elaza, potasu, magnezu i fosforu. S doskonaym rdem witaminy C, skutecznie przeciwdziaaj zakaeniom wirusowym i maj dziaanie antynowotworowe. Wykazuj korzystny wpyw na zby i cer, pomagaj przy chorobach takich jak cukrzyca, kamica ciowa, miadyca. Podobnie jak kieki lucerny mog je je osoby, ktre nie toleruj preparatw elaza. - witaminy : A, B1, B2, B3, B5, B6, B9, C, K - skadniki mineralne : wap, elazo, fosfor, cynk, mied, magnez, potas, bor, molibden, selen, sd, siarka - inne : m.in.: beta karoten, koenzym Q10, bonnik, lecytyna, biako (28%), kwas pangamowy Kozieradka (fenegryka) Kieki kozieradki spoywamy ok. 3 dnia, moemy jednak przeduy ich hodowl do tygodnia by otrzyma dusze, zielone pdy. Kieki kozieradki zawieraj witaminy : A, B1, B2, B3, B5, C, D, ponadto m.in. elazo, fosfor, potas, cynk, siark, cholin i saponiny. Kozieradka pomaga w oczyszczeniu organizmu (szczeglnie wtroby), wspomaga apetyt oraz tworzenie czerwonych krwinek (zawiera ok. 30% biaka).

> > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > >

Uwaga : podobno nie naley jej spoywa zbyt duo / zbyt czsto. Rzodkiewka kieki moemy spoywa ju od 3 dnia . Kieki rzodkiewki zawieraj 4 razy wicej witaminy A ni mleko oraz 2,5 raza wicej witaminy C ni korze samej rzodkiewki! Kieki rzodkiewki oczyszczaj drogi oddechowe i zatoki. Dua zawarto witaminy C podnosi odporno organizmu. S dobrym rdem potasu, magnezu i jodu przyspieszajcego przemian materii. Zawieraj duo siarki, dlatego wpywaj korzystnie na stan skry, wosw i paznokci. Posiadaj waciwoci dezynfekujce, moczopdne i przeciwzapalne. Szczeglnie wskazane przy anemii, schorzeniach wtroby i drg ciowych. Kieki w smaku przypominaj korze rzodkiewki, mona dodawa je do saatek, kanapek, twaroku czy jajek. S atwe do wyhodowania, a ponadto chroni inne kieki przed pleni. Warto wic dorzuci kilka nasion rzodkiewki do innych nasion w naszej hodowli. - witaminy : A, B1, B2, B3, C, E, - skadniki mineralne : wap, elazo, magnez, cynk, siarka, potas, fosfor, mied, mangan Cebula Kieki cebuli s wyjtkowo bogate w witamin C, w siark, cynk, fluor, mangan; pomagaj te w profilaktyce nowotworowej dziki duej iloci przeciwutleniaczy. Wspomagaj walk z nadwag, s nieocenione przy osabieniu, pomagaj w walce z nadcinieniem, cukrzyc i przy chorobach ukadu krenia. Kieki cebuli maj charakterystyczny, lekko ostry smak; wietnie pasuj do kanapek, saatek, do wszelakich da warzywnych, tup, tart czy zapiekanek. Na surowo s bardziej pikantne, lekko podgotowane (np. na parze) staj si delikatniejsze i lekko sodkie. Lucerna (alfalfa) Kieki te bogate s w wiele witamin i skadnikw mineralnych, zawieraj substancj pomagajac zapobiega szczeglnym odmianom nowotworw, wspomagaj system odpornociowy, dziki zawartoci lecytyny poprawiaj pami. Pomagaj obniy poziom zego cholesterolu i poprawiaj apetyt. Lucerna pomaga te oczyci nasz organizm, tym bardziej wic zalecana jest teraz, wiosenn por. Jak ju pisaam ostatnio, to fantastyczne rdo elaza (szczeglnie zalecane osobom, ktre nie toleruj preparatw elaza) i atwo przyswajalnego biaka. S to jedne z najbogatszych nasion, jednoczenie najatwiejsze w hodowli, dlatego warto jest si nimi zainteresowa, szczeglnie na pocztku naszej kiekowej przygody ;) - witaminy : A, B1, B2, B3, B5, B6, B9, C, E - skadniki mineralne :

> > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > >

wap, elazo, magnez, fosfor, potas, krzem, cynk, sd, mied, mangan, siarka, selen - inne : fitoestrogeny, lecytyna, chlorofil, beta-karoten, saponiny, bonnik, biako (35%) - czy 1 soik = tylko 1 rodzaj kiekw? I tak i nie; ja osobicie preferuj mie tylko jeden rodzaj kiekw w kadym soiku, nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by robi kiekowe mieszanki; mona nawet kupi ju gotowe mieszanki nasionek do kiekowania i te najbardziej tutaj popularne to : fasola mungo soczewica biaa fasola fasola mungo i rzodkiewka fasola mungo biaa fasola pszenica lucerna fasola mungo czarna rzodkiew gorczyca soczewica mungo pszenica brokuy siemie lniane quinoa biaa rzodkiew soczewica - ile nasionek potrzeba na taki przykadowy soik? Na taki soik jak moje bior 1 1,5 yki nasion lucerny; jeli natomiast s to kieki, ktre mniej wyrastaj czy takie, ktr e chcemy spoy przed wyroniciem duych wypustek, wtedy moemy nasion wsypa wicej; - czy nie trzeba kiekw przed spoyciem sparzy? wystarczy opuka? Wikszoci kiekw nie trzeba sparza, wyjtek stanowi soja, wszelakie fasolowe (np. Mungo, Azuki) i zielona soczewica i ciecierzyca; ry np. rwnie naley chwilk podgotowa; wikszo innych nasion (przynajmniej z tych mi znanych) je si bez sparzania; Co zawieraj kieki pszenicy? Ot w stu gramach znajduje si 46,7 g wglowodanw i 26, 6 biaka. Tak potrzebne organizmowi nienasycone kwasy tuszczowe stanowi okoo 11%. S take konieczne do prawidowego przebiegu funkcji wielu organw mikroelementy: potas 827 mg, magnez 336 mg , wap 72 mg, elazo 9,4 mg, sd 3 mg, fosfor 1,2 mg. Wystpuje te w niebagatelnej iloci witamina. B3, ktrej w 100 g kiekw znajduje si 4,2 mg. Zalety kiekw buraka Kieki buraka maj w swoim skadzie due iloci witamin z grupy A, C, B1. Zawieraj take wiele cennych dla organizmu skadnikw mineralnych. Nale do nich magnez, mied potas, wap, elazo, mangan. S take dwa metale rzadkie, a mianowicie cez i rubid. Kieki buraka zawieraj rwnie kobalt, ktry jest potrzebny organizmowi w procesie tworzenia czerwonych ciaek krwi. Wanie z tego powodu powinny znale si w diecie osb chorych na anemi. Dziki znacznej zawartoci bonnika s zalecane przy rnego typu schorzeniach gastronomicznych. Zawieraj te kwas foliowy, ktrego niedobr powoduje rozdranienie, niespokojny sen i ze samopoczucie. Prawdopodobnie ich najwaniejsz zalet jest dziaanie przeciwnowotworowe, na co wpywa dua zawarto betacyjaniny. Kieki czerwonej kapusty ;

> > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > >

Jedno z najlepszych rde witaminy C, szczeglnie w okresie jesienno-zimowym. Zawieraj wiksze iloci tej witaminy ni kieki kapusty biaej. Wyraziste w smaku, doskonae jako podstawa saatek. Z racji piknego koloru s rwnie cenne jako ozdoba dania czy talerza, a sama barwa inspiruje do tworzenia piknych da. Zawieraj spore iloci biaka, bonnika, witamin z grupy B. Kieki kapusty czerwonej zawieraj rwnie wicej selenu ni ich kieki kapusty biaej. Maj dziaanie antynowotworowe i antymiadycowe. Doskonale wzmacniaj ukad nerwowy oraz odpornociowy, zatem nieocenione w okresach przesile. Kieki kapusty czerwonej s bogate w witaminy A, B, C, E, H, K, PP i liczne aminokwasy. Zawieraj spore iloci elaza, magnezu, wapnia, potasu, siarki i mikroelementy (selen, jod, mangan, lit). S take rdem sulforafanu, ktry niszczy lub hamuje wzrost komrek rakowych. Wzmacniaj organizm i ukad immunologiczny. WITAMINY W KIEKACH ; Witamina A Jedna z pierwszych odkrytych witamin, za efekty jej niedoborw znane byy ju staroytnym. Kurz lepot leczono podawaniem wtroby, ktra jest rdem witaminy A zwanej retinolem. Istniej te witamina A pochodzenia rolinnego, czyli karoten. Co ciekawe karoten nie jest tak toksyczny jak retinol, zatem przedawkowanie witaminy A pochodzenia rolinnego jest zdecydowanie bezpieczniejsze dla organizmu ni tej pochodzenia zwierzcego. W kiekach witamin A znajdziemy wszdzie., cho w niektrych s to iloci ladowe (rne rda podaj czasem sprzeczne informacje, mona na przykad wyczyta i kieki pszenicy czy soczewicy w ogle nie zawieraj witaminy A, w innych i s to wanie iloci ladowe). Doskonaym rdem tej witaminy s: kieki rzodkiewki, kieki brokua, kieki kapusty czerwonej, za wybitnie przoduj kieki rzeuchy oraz kieki gorczycy. Na polepszenie wchaniania wpywaj: kompleks witamin B, witamina C, witamina D, witamina E, wap, fosfor, cynk, obecno tuszczu Witamina D Jest niezwykle istotna bowiem peni istotn funkcj w regulowaniu przemiany wapnia i fosforu oraz tworzeniu koci. Rwnowaga wapniowo-magnezowa natomiast to podstawa naszej zdolnoci do ruchu oraz pracy ukadu nerwowego. Niemniej jej niedobory najczciej objawiaj si chorobowo jako zwyrodnienia koca, jedna warto pamita, i rwnie ma to wpyw na prac naszych mini (zarwno gadkich jak i poprzecznie prkowanych) czy te naszego systemu nerwowego (stany poddenerwowanie, niepokoje czy depresje). Istotnym jest fak, i pod nazw witaminy D kryj si trzy jej wersje: witamina D1 (kalcyferol), D2 (ergokalcyferol), D3 (cholekalcyferol). W

> > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > >

poywieniu dostarczamy gwnie prowitaminy, ktr nasz organizm dopiero przetwarza, jednak istotniejsze, kada z tych form ma inne rdo, za najistotniejsz (D3) produkujemy sami, w skrze, pod wpywem soca. Gwnym rdem D1 s ryby i nabia, D2 roliny, za D3 jak ju wspomniaam sami wytwarzamy. Teoretycznie zatem jej niedobory (szczeglnie przy tej iloci tuszczw w diecie) nie powinny nam grozi, jednak jest nieco inaczej. Nawet jeli dostarczamy organizmowi witaminy D w formie D1 i D2 to jednak bez D3 nawet i suplementacja jest niezbyt dobrym pomysem. Niezbyt dobrym, bowiem jako witamina rozpuszczalna w tuszczach, atwo j magazynujemy, wiec nietrudno o hiperwitaminoz. Wspczesne zamiowanie do rozrywek pod dachem i spdzania czasu przed komputerem czy telewizorem powoduje, e za mao czasu spdzamy na socu. Z jednej strony 10 minut dziennie, latem na socu wystarczy nam by zmagazynowa stosowny zapas, ale z drugiej strony, mao kto te 10 minut na socu spdza. Do tego warto pamita e dzieci maj znacznie wiksze zapotrzebowanie na t witamin ni doroli (ich kociec si ksztatuje) za skra osb starszych sabiej syntetyzuje D3. Zatem jeli staramy si rusza i nie ukrywamy si przed socem (ale zabezpieczamy przed nim i owszem) niedobory nie stanowi zagroenia. Ot osawiony ruch na wieym powietrzu, rozrywka niestety coraz czciej zapominana. A wracajc do kiekw: oczywicie i tutaj znale witamin D, ale tabele raczej uwzgldniaj jej, jednak jest to zwizane z tym, e cz kiekw hodujemy bez udziau wiata, za D2 tworzy si gdy rolina wzrasta na socu. Niektre rda podaj, ze mona j znale w soneczniku, jednak nie znalazam adnego rzetelnego potwierdzenia tych danych. Podejrzewam, e wynika to z faktu, i sonecznik czciej jemy jako siewki, zatem zielone rolinki wzrastajce na socu, ni jako biae kieki. Zatem siewki rolin, zdecydowanie bd miay wicej witaminy D ni biae skiekowane nasiona. Na polepszenie wchaniania wpywaj: witamina A, witamina C, witamina E, wap, fosfor, niezbdne nienasycone kwasy tuszczowe, wiato soneczne. Witamina E Zacznijmy od tego, e jest antyoksydantem i dziaa razem z witaminami A i D wychwytujc wolne rodniki. przeciwdziaa utlenianiu si witaminy A a do tego jest zwizana z przemian azotow i procesem oddychania. Jakby tego byo mao jej niedobory mog prowadzi do bezpodnoci u mczyzn, zatem zdecydowanie jest istotn i cho znw naley do do popularnych to jednak wspczesne zagroenia zdecydowanie utrudniaj nam utrzymanie naleytych jej iloci. Na szczcie zapotrzebowanie naszego organizmu na ni nie jest due (zalecane jest 19mg / dzie dla kobiet karmicych a jest to maksymalna zalecana dawna. dorosym zaleca si 15 mg za dzieciom w zalenoci od wielu 6 do 11mg) za dostpno naprawd przyzwoita. W przypadku kiekw zdecydowanie najwicej witaminy E zawieraj kieki rolin oleistych, jednak nie tylko. Znale ja mona w kiekach pszenicy, yta, jczmienia. Ze strczkowych najwicej witaminy E

> > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > > >

znajdziemy w kiekach soi i ciecierzycy. Rwnie jest jej sporo w kiekach brokua, kapusty czerwonej, rzeuchy, ale najwicej jest w kiekach gorczycy i sonecznika. Na polepszenie wchaniania wpywaj: witamina A, kompleks witamin B, witamina C, mangan, selen, fosfor, niezbdne nienasycone kwasy tuszczowe Analogi B12 i aktywna B12 No to skoro B12 to wypada o jednej rzeczy wspomnie. Co prawda w kiekach nie ma tej witaminy (cho niektre rda podaj lucern jako jej rdo) jednak warto si przy niej na chwil zatrzyma by wyjani jeden drobiazg. Witamina B12 wystpuje w rolinach, jednak ma inn struktur ni ta pochodzenia zwierzcego. Analogi B12 maj t przykra przypado, e utrudniaj wchanianie B12, bowiem nie dziaaj w koenzymach, a jedynie kr z przenonikami i zmniejszaj wchanianie metabolicznie aktywnej witaminy B12. Zatem wyniki bada mog wskazywa, i nie mamy niedoborw a jednoczenie wanie mamy anemi, bowiem aktywna B12 nie jest przyswojona. Dlatego te test na metylo malonyl jest bardziej wiarygodny ni inne testy na obecno B12, bo wskazuje na witamin czynn metabolicznie a nie na jej analogi. No i kilka info o tej witaminie: Biaka ograniczaj jej wchanianie, jednak ona jest bardzo odporna na wysokie temperatury, zatem denaturyzacja biaek zdecydowanie poprawia jej wchanialno (gotowanie mleka na przykad) Czowiek syntetyzuje pewne iloci tej witaminy w jelitach Nasze ciao magazynuje B12 w wtrobie B12 aktywizuje substancje elaza oraz umoliwia wchanianie witaminy A Wchanianie B12 jest zdecydowanie lepsze gdy nasza tarczyca pracuje jak naley. Witamina B12 z mleka jest lepiej przyswajalna ni z misa. Czynniki szkodliwe dla witaminy B12 to: alkohol, kwasy, alkalia, wiato soneczne, estrogeny, tabletki nasenne. Co jest ciekawe wspczesna technika i normy sanitarne zdecydowanie utrudniaj nam stabiln ilo tej witaminy. Pomijajc fakt niszczenia jej przez wyej wymienione rodki i warunki, jest jeszcze jeden aspekt. Najlepszym rdem tej witaminy s odchody oraz resztki owadw. Mao to apetyczne jednak niedomyte owoce czy warzywa zdecydowanie wicej B12 nam dostarcz ni umyte. Ale istotna uwaga dotyczy to wycznie bezpiecznych, ekologicznych hodowli z zaufanego miejsca, bowiem zagroenie pynce ze rodkw ogrodniczych jest powaniejsze ni korzyci z niedomytego warzywa. Wchanianie witaminy B12 umoliwia wap, a proces ten uatwia obecno elaza, witaminy B6 oraz E. Generalnie temat wart uwagi, bowiem jak si czowiek zagbi w skutki, efekty i zalenoci, to zdecydowanie jest naprawd wiele rzeczy do poprawienia dziki zachowaniu rwnowagi w zwizku z t witamin.

> > > > > > > > > > > > > > > > > > >

WITAMINA C Witamina C (kwas askorbinowy) - powszechnie uwaa si, e jest to nieliczna witamina ktrej nie da si przedawkowa. Nadmiary usuwane s z moczem, jednak w przypadku syntetycznego odpowiednika dawki dopuszczalne dla bezpiecznego usuwania nadmiaru s zdecydowanie nisze ni w przypadku pochodzenia naturalnego. W praktyce oznacza to, e moemy kilkakrotnie wicej witaminy C spoy na przykad w aronii ni produktu syntetycznego. W przypadku kiekw witamina ta wystpuje niemal we wszystkich, zatem trudno tutaj wymienia szczegowo. Wyjtkiem s kieki yta, jczmienia i fasoli adzuki (tutaj nie ma zawartoci witaminy C) za to wybitnym jej rdem s kieki rzodkiewki, brokua, gorczycy, cebuli, rzeuchy oraz kapusty, szczeglnie za kapusty czerwonej. Na polepszenie wchaniania wpywaj: witamina A, witamina B2, witamina B6, witamina E, bioflawonoidy, wap, magnez, cynk