1 02.

Czowiek przedsibiorczy Osobowo czowieka Postawa przedsibiorcza

Opisujc czowieka mona wykorzystywa rne jego cechy. Najczciej do takiego opisu wykorzystuje si jego wygld (cechy fizyczne) oraz jego zachowanie i postaw spoeczn (osobowo). Osobowo czowieka stosunkowo stae cechy, dyspozycje czy waciwoci, ktre w istotnym stopniu ksztatuj mylenie i dziaanie czowieka, nadajc wzgldn spjno w jego zachowaniu.

Istnieje wiele teorii opisujcych struktur osobowoci. Czynniki wpywajce na struktur osobowoci: ugodowo okrela stosunek do innych ludzi i wyraana jest takimi cechami jak: yczliwo, atwowierno, uprzejmo, egoizm, cynizm, podejrzliwo, mciwo sumienno opisuje wytrwao czowieka do osigania celu oraz sposb organizacji dziaa z tym zwizanych. Wyraana jest takimi cechami jak: odpowiedzialno, obowizkowo, wytrwao, pracowito, ambicja, lenistwo, niewiarygodno, beztroska neurotyzm odnosi si do stabilnoci emocjonalnej czowieka i wyraa si takimi cechami jak: opanowanie, pewno, nerwowo, agresja, lk, impulsywno otwarto na dowiadczenie opisuje dziaania czowieka w zakresie denia do nowoci i w tym zakresie brane s pod uwag takie cechy jak: inteligencja, inicjatywno, innowacyjno (kreatywno), oryginalno i nieschematyczno mylenia ekstrawersja opisuje relacje czowieka z otoczeniem Relacje czowieka z otoczeniem w oglnym znaczeniu mona okreli jako jedn z postaw: asertywna bierna agresywna Asertywno Jest to umiejtno wyraania wobec innych osb wasnych uczu i opinii (pozytywnych i negatywnych) w sposb otwarty i pozbawiony lku, a rwnoczenie peen zrozumienia i szacunku do tych osb. W sytuacjach konfliktowych, umiejtnoci asertywne pozwalaj osign kompromis, bez powicania wasnej godnoci i rezygnacji z uznanych wartoci. Ludzie asertywni potrafi powiedzie nie, bez wyrzutw sumienia, zoci czy lku. Asertywno nie jest wrodzona. Wynika z nauczenia si w rnych sytuacjach okrelonego sposobu przeywania i reagowania. Asertywno jest zmienna i zaley od sytuacji. Mona z atwoci wyraa asertywnie swoje uczucia i prawa wobec pewnych osb w okrelonych sytuacjach, a odczuwa paraliujc trudno w byciu sob wobec innych osb w innych sytuacjach. Bierno (Konformizm) Postawa ta polega na przyjciu i podporzdkowaniu si wartociom, pogldom, normom i wzorcom postpowania obowizujcym w danej grupie spoecznej (np. w pracy, w klasie). 1

Potocznie konformizm utosamiany jest z bezkrytycznym przyjmowaniem i stosowaniem tych norm, mechaniczn akceptacj wszelkich zasad i wartoci oraz aprobat regu goszonych przez innych. Ludzie bierni charakteryzuj si brakiem pozytywnego stosunku do siebie. Agresywno Jest to gotowo do reagowania agresj. Jest to nabyta i utrwalona przez uczenie si spoeczne cecha osobowoci. Agresywno przejawia si w czstych, nieadekwatnych do sytuacji reakcjach agresywnych. Agresja - okrelenie zachowania, ukierunkowanego na zewntrz lub do wewntrz, majcego na celu spowodowanie szkody fizycznej lub psychicznej. Ludzie agresywni charakteryzuj si brakiem pozytywnego stosunku do innych. Kryterium Pewno siebie Samoocena Wasne prawa niska rezygnacja z wasnych praw na rzecz innych osb poczucie niszoci poczucie winy oddawanie innym kontroli brak wyraania Ludzie bierni brak pewnoci siebie Ludzie asertywni pewno siebie prawidowa obrona swoich praw i poszanowanie praw innych ludzi szacunek dla samego siebie i dla innych przyjmowanie ocen i reagowanie na krytyk odpowiedzialno za siebie otwarte wyraanie Ludzie agresywni brak pewnoci siebie wysoka lub niska uznawanie wasnych praw kosztem praw innych ludzi lekcewaenie poczucie wyszoci denie do kontrolowania narzucanie wasnych opinii i ocen oraz brak zainteresowania cudzymi wyraanie tylko uczu negatywnych

Stosunek do innych Reagowanie na oceny Denie do kontroli nad otoczeniem Wyraanie wasnych opinii Wyraanie uczu

brak wyraania

szczere i naturalne wyraanie uczu zarwno pozytywnych jak i negatywnych odmawianie niestosownym

Reakcja na proby i dania

podporzdkowywanie si

narzucanie innym swoich

Cechy fizyczne i cechy osobowoci wywieraj duy wpyw na ycie czowieka wykonywanie okrelonych zawodw wymaga okrelonych cech. Okrelenie cech fizycznych i osobowociowych jest jedn z istotnych przesanek zatrudnienia osoby na danym stanowisku pracy. W celu okrelenia cech fizycznych predysponujcych do pracy na danym stanowisku, osoba musi podda si badaniom wstpnym u lekarza medycyny pracy.. W celu okrelenia cech osobowociowych predysponujcych do pracy na danym stanowisku, przeprowadza si z dan osob rozmow kwalifikacyjn lub test psychologiczny. Przedsibiorczo: gotowo i zdolno podejmowania i rozwizywania, w sposb twrczy i nowatorski nowych problemw, umiejtno wykorzystywania pojawiajcych si szans i okazji, elastyczne przystosowanie si do zmieniajcych si warunkw funkcjonowania, zdolno do brania na siebie odpowiedzialnoci za swoje decyzje i dziaania. 2

Postawa przedsibiorcza polega na ksztatowaniu przez czowieka otaczajcej go rzeczywistoci w taki sposb, aby osign zaoone cele. Postawa przedsibiorcza nie jest wycznie zarezerwowana dla osb, ktre prowadz dziaalno gospodarcz. Wedug definicji pochodzcej ze sownika jzyka polskiego przedsibiorczo jest to zdolno do tego, eby by przedsibiorczym. Wg tej definicji, przedsibiorczo to obrotno, rzutko, zaradno, a czowiek przedsibiorczy to taka osoba, ktra umie zaatwi wszystkie sprawy, jest pena inicjatywy, energii i pomysw. Mona powiedzie, e czowiek przedsibiorczy posiada w sobie jaki potencja przedsibiorczoci. Potencja przedsibiorczoci tkwicy w danym czowieku nie jest wielkoci sta mona go powiksza przez ksztacenie, obserwacj i inne sposoby zdobywania wiedzy. Cechy charakterystyczne przedsibiorczoci: Ekspansywno - denie do dorwnania najsilniejszym i najlepszym oraz wyznaczanie sobie ambitnych celw dla osignicia wikszych efektw. Innowacyjno - wprowadzanie i cige poszukiwanie wszelkich twrczych ulepsze. Cechy osobowoci czowieka przedsibiorczego wiedza znajomo tematyki z zakresu podejmowanej inicjatywy oraz znajomo rynku, realiw materiaowych i finansowych dynamizm dziaaniowy zrwnowaenie intelektualne i emocjonalne umiejtno przewodzenia i wsppracy z innymi ludmi odwaga pewno siebie ambicja samoakceptacja asertywno inicjatywno kreatywno zdolno do podejmowania ryzyka odpowiedzialno Z postaw przedsibiorcz zwizane s nastpujce umiejtnoci: zdolno do wyznaczania sobie celw i zada ocena zalenoci midzy ryzykiem a zyskiem organizacja wasnej pracy

Cechy osobowoci maj due znaczenie dla sposobu i moliwoci dziaania czowieka. Aby czowiek zacz dziaa niezbdna jest te motywacja, czyli przyczyna i cel, ktre skaniaj czowieka do aktywnoci. Najczciej tak motywacj jest ch zaspokojenia rnego rodzaju potrzeb. Pojcie potrzeba oznacza stan braku, ktrego uzupenienie jest nieodzownym warunkiem egzystencji i rozwoju czowieka. Jedn z cech potrzeb jest ich nieograniczono, tzn. czowiek zawsze czego potrzebuje zaspokajanie jednych potrzeb, wywouje powstawanie innych potrzeb. Potrzeby s nieograniczone, natomiast ograniczone s moliwoci ich zaspokojenia. Powoduje to, e ludzie s zmuszeni do dokonywania wyborw, wskutek czego niektre potrzeby s zaspokajane a inne nie lub s odroczone w czasie. Potrzeby mona klasyfikowa w pewne grupy i w zwizku z tym dzielimy je na: indywidualne i zbiorowe (spoeczne). Potrzeby indywidualne czowiek zaspokaja poprzez indywidualn konsumpcj, za potrzeby zbiorowe, takie jak: lecznictwo, obronno kraju, zaspokaja w drodze konsumpcji zbiorowej. pierwszego rzdu i wyszego rzdu. Potrzeby pierwszego rzdu to zestaw podstawowych potrzeb zaspokajanych przez konsumentw w pierwszej kolejnoci. Zaliczamy do nich: jedzenie, picie, oddychanie, ubranie. Przyjmuje si, i zaspokojenie tych potrzeb jest niezbdne czowiekowi do ycia. Zaspokojenie potrzeb wyszego rzdu nastpuje najczciej dopiero po zaspokojeniu potrzeb pierwszego rzdu. teraniejsze i przysze. Potrzeby teraniejsze realizowane s w pierwszej kolejnoci, natomiast przysze zwizane s z zakupami, ktre dany podmiot zamierza wykona w przyszoci. jednorazowe i powtarzalne.

POTRZEBY
teraniejsze jednorazowe fizyczne podstawowe indywidualne wyszego rzdu spoeczne przysze powtarzalne duchowe

rodkami zaspokojenia potrzeb s: dobra rzeczy suce bezporedniemu zaspokojeniu potrzeb (chleb, koszula, dom .) usugi czynnoci wykonywane na rzecz innych osb, przyczyniajce si do zaspokojenia ich potrzeb (pomoc lekarska, naprawa obuwia, fryzjerstwo, krawiectwo .)

Hierarchia potrzeb wg Maslowa

Kady czowiek ma swoj indywidualn hierarchi potrzeb, ktra jest zmienna w czasie i zalena od wielu czynnikw takich jak: tryb ycia, preferowane wartoci, wiek, rodowisko w jakim przebywa i inne. Wg Maslowa wszyscy ludzie maj jednakowo zbudowan hierarchi potrzeb i zaspokojenie potrzeb niej pooonych jest warunkiem realizacji potrzeb pooonych bezporednio wyej.

Rysunek poniej do zeszytu

Dwie najnisze potrzeby w hierarchii Maslowa s nazywane potrzebami niszego rzdu, a pozostae nosz nazw potrzeb wyszego rzdu. Najwaniejsze zasady odnoszce si do modelu natury czowieka przedstawionej przez Maslowa: Trudno jest myle o potrzebach wyszego rzdu, jeli nie s zaspokojone potrzeby podstawowe Gdy odczuwamy jak potrzeb, lecz z przyczyn obiektywnych nie moemy jej zaspokoi to spychamy j do podwiadomoci. Nadmiar niezrealizowanych potrzeb w podwiadomoci generuje frustracj, agresj, bezsenno, nerwic i psychozy. Zjawisko to jest gwn przyczyn chorb fizycznych i psychicznych. Niezaspokojone potrzeby zakcaj nasz percepcj (spostrzeganie) uniemoliwiajc obiektywne widzenie rzeczywistoci. Trzy najnisze potrzeby zwizane z oglnymi warunkami pracy powinny by tylko w stanie zaspokojonym. Warto motywacyjn maj potrzeby uznania i samorealizacji i dlatego powinny by generowane przez obowizki pracownika.