Direccin Xeral de Educacin, Formacin Profesional e Innovacin Educativa

Currculos de FP

Decreto 39/2010 Tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica

Pxina 1 de 103

ndice
Decreto 39/2010, do 4 de marzo, polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica...................................................6 DISPOO ............................................................................................................................9
CAPTULO I. Disposicins xerais .............................................................................................9 Artigo 1. Obxecto. .....................................................................................................................9 CAPTULO II. Identificacin do ttulo, perfil profesional, contorno profesional e prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores................................................................................................9 Artigo 2. Identificacin. .............................................................................................................9 Artigo 3. Perfil profesional do ttulo.........................................................................................10 Artigo 4. Competencia xeral. ..................................................................................................10 Artigo 5. Competencias profesionais, persoais e sociais. ......................................................10 Artigo 6. Relacin de cualificacins e unidades de competencia do Catlogo Nacional de Cualificacins Profesionais includas no ttulo........................................................................12 Artigo 7. Contorno profesional. ...............................................................................................12 Artigo 8. Prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores.......................................................13 CAPTULO III. Ensinanzas do ciclo formativo e parmetros bsicos de contexto .................14 Artigo 9. Obxectivos xerais. ....................................................................................................14 Artigo 10. Mdulos profesionais. ............................................................................................16 Artigo 11. Espazos e equipamentos. ......................................................................................16 Artigo 12. Profesorado............................................................................................................17 CAPTULO IV. Accesos e vinculacin a outros estudos, e correspondencia de mdulos profesionais coas unidades de competencia..........................................................................18 Artigo 13. Preferencias para o acceso a este ciclo formativo en relacin coas modalidades e as materias de bacharelato cursadas.....................................................................................18 Artigo 14. Acceso a outros estudos e validacins. .................................................................18 Artigo 15. Validacins e exencins.........................................................................................19 Artigo 16. Correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de competencia para a sa acreditacin, validacin ou exencin. ..............................................................................20 CAPTULO V. Organizacin da imparticin............................................................................20 Artigo 17. Distribucin horaria. ...............................................................................................20 Artigo 18. Unidades formativas...............................................................................................20 Artigo 19. Mdulo de proxecto................................................................................................20 Disposicins adicionais...........................................................................................................21 Primeira.- Oferta nas modalidades semipresencial e a distancia do presente ttulo. .............21 Segunda.- Titulacins equivalentes........................................................................................21 Terceira.- Regulacin do exercicio da profesin. ...................................................................23 Cuarta.- Accesibilidade universal nas ensinanzas deste ttulo...............................................23 Quinta. Autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas reguladas neste decreto....................................................................................................................................23 Sexta. Desenvolvemento do currculo. ...................................................................................24 Disposicin transitoria.............................................................................................................24 nica. Centros privados con autorizacin para impartir ciclos formativos de formacin profesional. .............................................................................................................................24
Pxina 2

Disposicin derrogatoria .........................................................................................................24 nica.- Derrogacin de normas..............................................................................................24 Disposicins derradeiras ........................................................................................................24 Primeira. Implantacin das ensinanzas recollidas neste decreto. ..........................................25 Segunda.- Desenvolvemento normativo.................................................................................25 Terceira.- Entrada en vigor. ....................................................................................................25

1.

Anexo I. Mdulos profesionais ..............................................................................27

1.1 Mdulo profesional: mecanizado por control numrico .................................................27
1.1.1 Unidade formativa 1: programacin e organizacin do proceso ......................................................................27 1.1.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................27 1.1.1.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................28 Unidade formativa 2: preparacin e mecanizado en mquinas de control numrico.......................................28 1.1.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................29 1.1.2.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................29 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................30 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin .......................................................................................31 Contidos bsicos..............................................................................................................................................32 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................33 Unidade formativa 1: seleccin dos materiais e os tratamentos trmicos .......................................................35 1.3.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................35 1.3.1.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................36 Unidade formativa 2: definicin de procesos de mecanizado, conformacin e montaxe.................................38 1.3.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................38 1.3.2.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................40 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................42 Unidade formativa 1: tratamento de slidos e superficies, e programacin CAM............................................44 1.4.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................44 1.4.1.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................45 Unidade formativa 2: preparacin, transmisin de programas, mecanizado e verificacin .............................45 1.4.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................45 1.4.2.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................46 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................47 Unidade formativa 1: anlise de instalacins automatizadas...........................................................................48 1.5.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................48 1.5.1.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................48 Unidade formativa 2: programacin de sistemas automticos.........................................................................49 1.5.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................49 1.5.2.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................50 Unidade formativa 3: preparacin de sistemas automticos, control e supervisin do proceso de fabricacin50 1.5.3.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................50 1.5.3.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................51 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................52 Unidade formativa 1: programacin e control da producin.............................................................................53 Pxina 3

1.1.2

1.1.3

1.2

Mdulo profesional: interpretacin grfica.....................................................................31

1.2.1 1.2.2 1.2.3

1.3

Mdulo profesional: definicin de procesos de mecanizado, conformacin e montaxe35

1.3.1

1.3.2

1.3.3

1.4

Mdulo profesional: fabricacin asistida por computador (CAM) ..................................44

1.4.1

1.4.2

1.4.3

1.5

Mdulo profesional: programacin de sistemas automticos de fabricacin mecnica48

1.5.1

1.5.2

1.5.3

1.5.4

1.6

Mdulo profesional: programacin da producin ..........................................................53

1.6.1

1.6.2

1.6.3

1.6.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................53 1.6.1.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................55 Unidade formativa 2: aprovisionamento dos procesos produtivos...................................................................56 1.6.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................56 1.6.2.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................57 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................57 Unidade formativa 1: organizacin dos procesos ............................................................................................59 1.7.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................59 1.7.1.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................60 Unidade formativa 2: preparacin, execucin e normas de seguridade en procesos de fabricacin ..............60 1.7.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................60 1.7.2.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................62 Unidade formativa 3: mantemento de mquinas..............................................................................................63 1.7.3.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................63 1.7.3.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................63 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................64

1.7

Mdulo profesional: execucin de procesos de fabricacin ..........................................59

1.7.1

1.7.2

1.7.3

1.7.4

1.8

Mdulo profesional: xestin da calidade, prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental .......................................................................................................................65
1.8.1 Unidade formativa 1: xestin da calidade ........................................................................................................65 1.8.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................65 1.8.1.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................66 Unidade formativa 2: riscos laborais ................................................................................................................67 1.8.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................67 1.8.2.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................67 Unidade formativa 3: proteccin ambiental e xestin de residuos industriais..................................................68 1.8.3.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................68 1.8.3.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................69 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................70 Unidade formativa 1: metroloxa e calibraxe ....................................................................................................71 1.9.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................71 1.9.1.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................72 Unidade formativa 2: ensaios destrutivos e non destrutivos ............................................................................73 1.9.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................73 1.9.2.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................74 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................74

1.8.2

1.8.3

1.8.4

1.9

Mdulo profesional: verificacin de produtos ................................................................71

1.9.1

1.9.2

1.9.3

1.10 Mdulo profesional: proxecto de fabricacin de produtos mecnicos...........................75

1.10.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin .......................................................................................75 1.10.2 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................77

1.11 Mdulo profesional: formacin e orientacin laboral .....................................................79

1.11.1 Unidade formativa 1: prevencin de riscos laborais.........................................................................................79 1.11.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................79 1.11.1.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................81 1.11.2 Unidade formativa 2: equipos de traballo, dereito do traballo e da seguridade social, e procura de emprego82 1.11.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin........................................................................82 1.11.2.2 Contidos bsicos ..............................................................................................................................84 1.11.3 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................85

1.12 Mdulo profesional: empresa e iniciativa emprendedora ..............................................87

Pxina 4

1.12.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin .......................................................................................87 1.12.2 Contidos bsicos..............................................................................................................................................89 1.12.3 Orientacins pedagxicas ................................................................................................................................91

1.13 Mdulo profesional: formacin en centros de traballo...................................................92

1.13.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin .......................................................................................92

2.

Anexo II ....................................................................................................................95
A) Espazos mnimos.....................................................................................................................................................95 B) Equipamentos mnimos............................................................................................................................................95

3.

Anexo III ...................................................................................................................97

A) Especialidades do profesorado con atribucin docente nos mdulos profesionais do ciclo formativo de programacin da producin en fabricacin mecnica ..................................................................................................97 B) Titulacins equivalentes para efectos de docencia..................................................................................................97 C) Titulacins requiridas para a imparticin dos mdulos profesionais que conforman o ttulo para os centros de titularidade privada, doutras administracins distintas da educativa e orientacins para a Administracin educativa 98

4.

Anexo IV ...................................................................................................................99
Validacins entre mdulos profesionais establecidos no ttulo de tcnico superior en producin por mecanizado, ao abeiro da Lei orgnica 1/1990 e os establecidos no ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica ao abeiro da Lei orgnica 2/2006 ..............................................................................................99

5.

Anexo V .................................................................................................................. 100

A) Correspondencia das unidades de competencia acreditadas consonte o establecido no artigo 8 da Lei orgnica 5/2002, do 19 de xuo, cos mdulos profesionais para a sa validacin ..................................................................100 B) Correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de competencia para a sa acreditacin .................100

6. 7.

Anexo VI ................................................................................................................. 102

Organizacin dos mdulos profesionais do ciclo formativo para o rxime ordinario..................................................102

Anexo VII ................................................................................................................ 103

Organizacin dos mdulos profesionais en unidades formativas de menor duracin................................................103

Pxina 5

Decreto 39/2010, do 4 de marzo, polo que se establece o currculo do ciclo formativo de grao superior correspondente ao ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. O Estatuto de Autonoma de Galicia, no seu artigo 31, determina que competencia plena da Comunidade Autnoma de Galicia o regulamento e a administracin do ensino en toda a sa extensin, nos seus niveis e graos, nas sas modalidades e especialidades, sen prexuzo do disposto no artigo 27 da Constitucin e nas leis orgnicas que, conforme o punto primeiro do seu artigo 81, a desenvolvan. A Lei orgnica 5/2002, do 19 de xuo, das cualificacins e da formacin profesional, ten por obxecto a ordenacin dun sistema integral de formacin profesional, cualificacins e acreditacin que responda con eficacia e transparencia s demandas sociais e econmicas a travs das modalidades formativas. A devandita lei establece que a Administracin xeral do Estado, de conformidade co que se dispn no artigo 149. 1. 30. e 7. da Constitucin espaola, e logo da consulta ao Consello Xeral de Formacin Profesional, determinar os ttulos de formacin profesional e os certificados de profesionalidade que constituirn as ofertas de formacin profesional referidas ao Catlogo Nacional de Cualificacins Profesionais, creado polo Real decreto 1128/2003, do 5 de setembro, e modificado polo Real decreto 1416/2005, do 25 de novembro, cuxos contidos podern ampliar as administracins educativas no mbito das sas competencias. Establece as mesmo que os ttulos de formacin profesional e os certificados de profesionalidade tern carcter oficial e validez en todo o territorio do Estado e sern expedidos polas administracins competentes, a educativa e a laboral respectivamente. A Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, establece no seu captulo III que se entende por currculo o conxunto de obxectivos, competencias bsicas, contidos, mtodos pedagxicos e criterios de avaliacin de cada unha das ensinanzas reguladas pola citada lei. No seu captulo V establece as directrices xerais da formacin profesional inicial
Pxina 6

e dispn que o Goberno, logo da consulta s comunidades autnomas, establecer as titulacins correspondentes aos estudos de formacin profesional, as como os aspectos bsicos do currculo de cada unha delas. O Real decreto 1538/2006, do 15 de decembro, polo que se establece a ordenacin xeral da formacin profesional do sistema educativo, estableceu no seu captulo II a estrutura dos ttulos de formacin profesional, tomando como base o Catlogo Nacional de Cualificacins Profesionais, as directrices fixadas pola Unin Europea e outros aspectos de interese social. No seu captulo IV, dedicado definicin do currculo polas administracins educativas en desenvolvemento do artigo 6.3 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, establece que as administracins educativas, no mbito das sas competencias, establecern os currculos correspondentes ampliando e contextualizando os contidos dos ttulos realidade socioeconmica do territorio da sa competencia, e respectando o seu perfil profesional. Publicado o Real decreto 1687/2007, do 14 de decembro, polo que se establece o ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica e as sas correspondentes ensinanzas mnimas, e de acordo co seu artigo 10.2, correspndelle Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria establecer o currculo correspondente no mbito da comunidade autnoma de Galicia. Consonte o anterior, o presente decreto establece o currculo do ciclo formativo de formacin profesional de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. Este currculo adapta a nova titulacin ao campo profesional e de traballo da realidade socioeconmica galega e s necesidades de cualificacin do sector produtivo canto a especializacin e polivalencia, e posibilita unha insercin laboral inmediata e unha proxeccin profesional futura. Para estes efectos, determnase a identificacin do ttulo, o seu perfil profesional, o contorno profesional, a prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores, as ensinanzas do ciclo formativo, a correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de competencia para a sa acreditacin, validacin ou exencin, as coPxina 7

mo os parmetros do contexto formativo para cada mdulo profesional no que se refire a espazos, equipamentos, titulacins e especialidades do profesorado, e as sas equivalencias para efectos de docencia. As mesmo, determnanse os accesos a outros estudos, as modalidades e as materias de bacharelato que facilitan a conexin co ciclo formativo, as validacins, exencins e equivalencias, e a informacin sobre os requisitos necesarios segundo a lexislacin vixente para o exercicio profesional, cando proceda. O currculo que se establece no presente decreto desenvlvese tendo en conta o perfil profesional do ttulo a travs dos obxectivos xerais que o alumnado debe alcanzar ao finalizar o ciclo formativo e os obxectivos propios de cada mdulo profesional, expresados a travs dunha serie de resultados de aprendizaxe, entendidos como as competencias que deben adquirir os alumnos e as alumnas nun contexto de aprendizaxe, que lles han permitir conseguir os logros profesionais necesarios para desenvolver as sas funcins con xito no mundo laboral. Asociado a cada resultado de aprendizaxe establcese unha serie de contidos de tipo conceptual, procedemental e actitudinal redactados de xeito integrado, que han proporcionar o soporte de informacin e destreza precisos para lograr as competencias profesionais, persoais e sociais propias do perfil do ttulo. Neste sentido, a inclusin do mdulo de formacin en centros de traballo posibilita que o alumnado complete a formacin adquirida no centro educativo mediante a realizacin dun conxunto de actividades de producin e/ou de servizos en situacins reais de traballo no contorno produtivo do centro, de acordo coas esixencias derivadas do Sistema Nacional de Cualificacins e Formacin Profesional. O mdulo de proxecto que se incle neste ciclo formativo permitir integrar de forma global os aspectos mis salientables das competencias profesionais, persoais e sociais caractersticas do ttulo que se abordaron no resto dos mdulos profesionais, con aspectos relativos ao exercicio profesional e xestin empresarial. A formacin relativa prevencin de riscos laborais dentro do mdulo de formacin e orientacin laboral aumenta a empregabilidade do alumnado que supere esPxina 8

tas ensinanzas e facilita a sa incorporacin ao mundo do traballo. De acordo co artigo 9.2 do Real decreto 1538/2006, do 15 de decembro, establcese a divisin de determinados mdulos profesionais en unidades formativas de menor duracin, coa finalidade de facilitar a formacin ao longo da vida, respectando, en todo caso, a necesaria coherencia da formacin asociada a cada unha delas. De conformidade co exposto, por proposta da persoa titular da Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria, no exercicio da facultade outorgada polo artigo 34 da Lei 1/1983, do 22 de febreiro, reguladora da Xunta e da sa Presidencia, modificada polas Leis 11/1988, do 20 de outubro, 2/2007, do 28 de marzo, e 12/2007, do 27 de xullo, conforme os ditames do Consello Galego de Formacin Profesional e do Consello Escolar de Galicia, de acordo co ditame do Consello Consultivo de Galicia e logo de deliberacin do Consello da Xunta de Galicia, na sa reunin do da catro de marzo de dous mil dez, DISPOO CAPTULO I. Disposicins xerais Artigo 1. Obxecto. O presente decreto establece o currculo que ser de aplicacin na Comunidade Autnoma de Galicia para as ensinanzas de formacin profesional relativas ao ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica, determinado polo Real decreto 1687/2007, do 14 de decembro. CAPTULO II. Identificacin do ttulo, perfil profesional, contorno profesional e prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores Artigo 2. Identificacin. O ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica identifcase polos seguintes elementos:
Denominacin: programacin da producin en fabricacin mecnica.
Pxina 9

 Nivel: formacin profesional de grao superior. Duracin: 2.000 horas. Familia profesional: fabricacin mecnica. Referente europeo: CINE 5b (Clasificacin Internacional Normalizada da

Educacin). Artigo 3. Perfil profesional do ttulo. O perfil profesional do ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica determnase pola sa competencia xeral, polas sas competencias profesionais, persoais e sociais, as como pola relacin de cualificacins e, de ser o caso, unidades de competencia do Catlogo Nacional de Cualificacins Profesionais includas no ttulo. Artigo 4. Competencia xeral. A competencia xeral deste ttulo consiste en planificar, programar e controlar a fabricacin por mecanizado e a montaxe de bens de equipamento, partindo da documentacin do proceso e das especificacins dos produtos que se fabriquen, asegurando a calidade da xestin e dos produtos, as como a supervisin dos sistemas de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental. Artigo 5. Competencias profesionais, persoais e sociais. As competencias profesionais, persoais e sociais deste ttulo son as que se relacionan deseguido: a) Determinar os procesos de mecanizado, interpretando a informacin tcnica includa en planos, normas de fabricacin e catlogos. b) Elaborar os procedementos de montaxe de bens de equipamento a partir da interpretacin da informacin tcnica includa en planos, normas de fabricacin e catlogos. c) Supervisar a programacin e a posta a punto das mquinas de control numPxina 10

rico, robots e manipuladores para o mecanizado, para asegurar o cumprimento das normativas de calidade, prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental. d) Programar a producin utilizando tcnicas e ferramentas de xestin informatizada, controlar o seu cumprimento e responder a situacins imprevistas, para alcanzar os obxectivos establecidos. e) Determinar o aprovisionamento necesario, co fin de garantir a subministracin no momento adecuado, as como reaccionar ante as continxencias e resolver os conflitos xurdidos no aprovisionamento. f) Asegurar que os procesos de fabricacin se axusten aos procedementos establecidos, mediante a supervisin e o control do seu desenvolvemento, e resolver posibles continxencias. g) Xestionar o mantemento dos recursos da sa rea, mediante a planificacin, a programacin e a verificacin do seu cumprimento, en funcin das cargas de traballo e da necesidade do mantemento. h) Manter os modelos de xestin e sistemas de calidade, prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental, supervisando e auditando o cumprimento de normas, procesos e instrucins, e xestionando o rexistro documental. i) Organizar, coordinar e potenciar o traballo en equipo dos membros do seu grupo, en funcin dos requisitos dos procesos produtivos. j) Potenciar a innovacin, a mellora e a adaptacin dos membros do equipo aos cambios funcionais ou tecnolxicos para aumentar a competitividade. k) Recoecer as competencias tcnicas persoais e sociais do seu equipo, e planificar as accins de aprendizaxe para as adecuar s necesidades requiridas. l) Crear e xestionar unha pequena empresa, e realizar un estudo de viabilidade de produtos, de planificacin da producin e de comercializacin. m) Participar na vida econmica, social e cultural, cunha actitude crtica e de responsabilidade.
Pxina 11

Artigo 6. Relacin de cualificacins e unidades de competencia do Catlogo Nacional de Cualificacins Profesionais includas no ttulo. Cualificacins profesionais completas includas no ttulo: a) Producin en mecanizado, conformacin e montaxe mecnica, FME187_3 (Real decreto 1228/2006, do 27 de outubro), que abrangue as seguintes unidades de competencia:
UC0593_3. Definir procesos de mecanizado en fabricacin mecnica. UC0594_3. Definir procesos de conformacin en fabricacin mecnica. UC0595_3. Definir procesos de montaxe en fabricacin mecnica. UC0596_3. Programar o control numrico computadorizado (CNC) en mqui-

nas ou sistemas de mecanizado e conformacin mecnica.

UC0591_3. Programar sistemas automatizados en fabricacin mecnica. UC0592_3. Supervisar a producin en fabricacin mecnica.

b) Xestin da producin en fabricacin mecnica, FME356_3. (Real decreto 1699/2007, do 14 de decembro), que abrangue as seguintes unidades de competencia:
UC1267_3. Programar e controlar a producin en fabricacin mecnica. UC1268_3. Aprovisionar os procesos produtivos de fabricacin mecnica.

Artigo 7. Contorno profesional. 1. Esta figura profesional exerce a sa actividade en industrias transformadoras de metais relacionadas cos subsectores de construcin de maquinaria e equipamento mecnico, de material e equipamento elctrico, electrnico e ptico, e de material de transporte encadrado no sector industrial. 2. As ocupacins e os postos de traballo mis salientables son os seguintes:
Pxina 12

 Tcnico/a en mecnica. Encargado/a de instalacins de procesamento de metais. Encargado/a de operadores de mquinas para traballar metais. Encargado/a de montadores. Programador/ora de CNC. Programador/ora de sistemas automatizados en fabricacin mecnica. Programador/ora da producin.

Artigo 8. Prospectiva do ttulo no sector ou nos sectores. 1. O perfil profesional deste ttulo evoluciona cara a unha maior integracin, na pequena e mediana empresa, dos sistemas de xestin relacionados coa calidade, a prevencin de riscos laborais e a proteccin ambiental, complementado coa xestin de recursos e de persoas desde o coecemento das tecnoloxas e dos procesos de fabricacin, para alcanzar un alto grao de competitividade nun sector moi globalizado. 2. Un aspecto importante deste perfil ser a intervencin na cadea de subministracin tratando aspectos relacionados con provedores e clientes en todas as sas vertentes tecnolxicas, relacionais e econmicas. 3. A xestin e a producin vense favorecidas polo desenvolvemento de aplicacins informticas que facilitan o control e a toma de decisins para manter un alto ndice de produtividade, o que fai que este persoal tea a necesidade de capacidades relacionadas coa adaptacin de solucins de software de xestin, nomeadamente na pequena empresa. 4. As estruturas organizativas tenden a configurarse sobre a base de decisins descentralizadas, traballo en equipo e asuncin de funcins anteriormente asignadas a outros departamentos, como calidade, loxstica, mantemento, producin, etc. 5. A evolucin tecnolxica est a consolidarse cara integracin e a automatiPxina 13

zacin dos procesos, e cada vez mis frecuente o mecanizado de alta velocidade e o de alto rendemento (combinacin de procesos), polo que se requirirn competencias tcnicas mis polivalentes. 6. A flexibilidade na producin ha ser unha constante para se adaptar s esixencias do mercado, e ha requirir desta figura profesional capacidades asociadas preparacin de sistemas de fabricacin e o dominio de tecnoloxas de programacin CAM, PLC e robots, ademais do control de sistemas automticos de tecnoloxas pneumticas, hidrulicas e elctricas, ou as sas combinacins. CAPTULO III. Ensinanzas do ciclo formativo e parmetros bsicos de contexto Artigo 9. Obxectivos xerais. Os obxectivos xerais deste ciclo formativo son os seguintes: a) Interpretar a informacin contida nos planos de fabricacin e de conxunto, analizando o seu contido segundo normas de representacin grfica, para determinar o proceso de mecanizado. b) Analizar as necesidades operativas na execucin das fases e as operacins de mecanizado, para distribur en planta os recursos necesarios no desenvolvemento do proceso. c) Analizar as necesidades operativas na execucin das fases e as operacins de montaxe, para distribur en planta os recursos necesarios no desenvolvemento do proceso. d) Interpretar a listaxe de instrucins de programas, tendo en conta as relacins entre as sas caractersticas e os requisitos do proceso, para supervisar a programacin e a posta a punto de mquinas-ferramenta de CNC, robot e manipuladores. e) Recoecer e aplicar ferramentas e programas informticos de xestin para programar a producin. f) Recoecer e aplicar tcnicas de xestin, analizando o desenvolvemento dos
Pxina 14

procesos para determinar o aprovisionamento necesario de materiais e ferramentas aos postos de traballo. g) Identificar e valorar as continxencias que se poidan presentar no desenvolvemento dos procesos, analizar as sas causas e tomar decisins para resolver os problemas que orixinan. h) Interpretar os plans de mantemento dos medios de producin en relacin coa aplicacin de tcnicas de xestin, para supervisar o seu desenvolvemento e a sa aplicacin. i) Analizar os sistemas de calidade, prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental, e identificar as accins necesarias para manter os modelos de xestin e os sistemas de calidade, de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental. j) Determinar posibles combinacins de actuacins de traballo en equipo, e valorar con responsabilidade a sa incidencia na produtividade, para cumprir os obxectivos de producin. k) Identificar novas competencias analizando os cambios tecnolxicos e organizativos, logo de determinar e planificar as actuacins necesarias para as conseguir. l) Adaptarse a diferentes postos de traballo e novas situacins laborais orixinados por cambios tecnolxicos e organizativos nos procesos produtivos. m) Recoecer os seus dereitos e deberes como axente activo na sociedade, ana lizando o marco legal que regula as condicins sociais e laborais para participar na cidadana democrtica. n) Recoecer as oportunidades de negocio, identificando e analizando demandas do mercado para crear e xestionar unha pequena empresa. o) Identificar e valorar as oportunidades de aprendizaxe e emprego, analizando as ofertas e as demandas do mercado laboral, para xestionar a sa carreira profePxina 15

sional. p) Valorar as actividades de traballo nun proceso produtivo, e identificar a sa achega ao proceso global para conseguir os obxectivos da producin. Artigo 10. Mdulos profesionais. Os mdulos profesionais deste ciclo formativo, que se desenvolven no anexo I do presente decreto, son os que se relacionan deseguido:
MP0002. Mecanizado por control numrico. MP0007. Interpretacin grfica. MP0160. Definicin de procesos de mecanizado, conformacin e montaxe. MP0161. Fabricacin asistida por computador (CAM). MP0162. Programacin de sistemas automticos de fabricacin mecnica. MP0163. Programacin da producin. MP0164. Execucin de procesos de fabricacin. MP0165. Xestin da calidade, prevencin de riscos laborais e proteccin am-

biental.
MP0166. Verificacin de produtos. MP0167. Proxecto de fabricacin de produtos mecnicos. MP0168. Formacin e orientacin laboral. MP0169. Empresa e iniciativa emprendedora. MP0170. Formacin en centros de traballo.

Artigo 11. Espazos e equipamentos. 1. Os espazos e os equipamentos mnimos necesarios para o desenvolvemento
Pxina 16

das ensinanzas deste ciclo formativo son os establecidos no anexo II deste decreto. 2. Os espazos formativos establecidos respectarn a normativa sobre prevencin de riscos laborais, a normativa sobre seguridade e sade no posto de traballo, e cantas outras normas sexan de aplicacin. 3. Os espazos formativos establecidos poden ser ocupados por diferentes grupos de alumnado que curse o mesmo ou outros ciclos formativos, ou etapas educativas. 4. Non cmpre que os espazos formativos identificados se diferencien mediante pechamentos. 5. A cantidade e as caractersticas dos equipamentos que se inclen en cada espazo deber estar en funcin do nmero de alumnos e alumnas, e han ser os necesarios e suficientes para garantir a calidade do ensino e a adquisicin dos resultados de aprendizaxe. 6. O equipamento dispor da instalacin necesaria para o seu correcto funcionamento, cumprir as normas de seguridade e prevencin de riscos, e cantas outras sexan de aplicacin, e respectaranse os espazos ou as superficies de seguridade que esixan as mquinas en funcionamento. Artigo 12. Profesorado. 1. A docencia dos mdulos profesionais que constiten as ensinanzas deste ciclo formativo correspndelle ao profesorado do corpo de catedrticos de ensino secundario, do corpo de profesorado de ensino secundario e do corpo de profesorado tcnico de formacin profesional, segundo proceda, das especialidades establecidas no anexo III A) deste decreto. 2. As titulacins requiridas para acceder aos corpos docentes citados son, con carcter xeral, as establecidas no artigo 13 do Real decreto 276/2007, do 23 de febreiro, polo que se aproba o regulamento de ingreso, accesos e adquisicin de novas especialidades nos corpos docentes a que se refire a Lei orgnica 2/2006,
Pxina 17

do 3 de maio, de educacin, e se regula o rxime transitorio de ingreso a que se refire a disposicin transitoria decimo stima da devandita lei. As titulacins equivalentes s anteriores para efectos de docencia, para as especialidades do profesorado son as recollidas no anexo III B) do presente decreto. 4. As titulacins requiridas para a imparticin dos mdulos profesionais que formen o ttulo, para o profesorado dos centros de titularidade privada ou de titularidade pblica doutras administracins distintas das educativas, concrtanse no anexo III C) do presente decreto. A Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria establecer un procedemento de habilitacin para exercer a docencia, no que se esixir o cumprimento dalgn dos seguintes requisitos:
Que as ensinanzas conducentes s titulacins citadas engloben os obxectivos

dos mdulos profesionais.

Que se acredite mediante certificacin unha experiencia laboral de, polo me-

nos, tres anos no sector vinculado familia profesional, realizando actividades produtivas en empresas relacionadas implicitamente cos resultados de aprendizaxe. CAPTULO IV. Accesos e vinculacin a outros estudos, e correspondencia de mdulos profesionais coas unidades de competencia Artigo 13. Preferencias para o acceso a este ciclo formativo en relacin coas modalidades e as materias de bacharelato cursadas. Ter preferencia para acceder a este ciclo formativo o alumnado que cursara a modalidade de bacharelato de ciencias e tecnoloxa. Artigo 14. Acceso a outros estudos e validacins. 1. O ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica permite o acceso directo para cursar calquera outro ciclo formativo de grao superior, nas condicins de acceso que se establezan.
Pxina 18

2. Este ttulo permite o acceso directo s ensinanzas conducentes aos ttulos universitarios de grao nas condicins de admisin que se establezan. 3. Para os efectos de facilitar o rxime de validacins entre este ttulo e as ensinanzas universitarias de grao, asgnanse 120 crditos ECTS distribudos entre os mdulos profesionais deste ciclo formativo. Artigo 15. Validacins e exencins. 1. As validacins de mdulos profesionais dos ttulos de formacin profesional establecidos ao abeiro da Lei orgnica 1/1990, do 3 de outubro, de ordenacin xeneral do sistema educativo, cos mdulos profesionais dos ttulos establecidos ao abeiro da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, recllense no anexo IV do presente decreto. 2. Sern obxecto de validacin os mdulos profesionais comns a varios ciclos formativos, de igual denominacin, duracin, contidos, obxectivos expresados como resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin, establecidos nos reais decretos polos que se fixan as ensinanzas mnimas dos ttulos de formacin profesional. Malia o anterior, e consonte o artigo 45.2 do Real decreto 1538/2006, do 15 de decembro, quen superara o mdulo profesional de formacin e orientacin laboral, ou o mdulo profesional de empresa e iniciativa emprendedora en calquera dos ciclos formativos correspondentes aos ttulos establecidos ao abeiro da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, ter validados os devanditos mdulos en calquera outro ciclo formativo establecido ao abeiro da mesma lei. 3. O mdulo profesional de formacin e orientacin laboral de calquera ttulo de formacin profesional poder ser obxecto de validacin sempre que se cumpran os requisitos establecidos no artigo 45.3 do Real decreto 1538/2006, do 15 de decembro, que se acredite polo menos un ano de experiencia laboral e se posa o certificado de tcnico en prevencin de riscos laborais, nivel bsico, expedido consonte o disposto no Real decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se aproba o regulamento dos servizos de prevencin. 4. De acordo co establecido no artigo 49 do Real decreto 1538/2006, do 15 de
Pxina 19

decembro, poder determinarse a exencin total ou parcial do mdulo profesional de formacin en centros de traballo pola sa correspondencia coa experiencia laboral, sempre que se acredite unha experiencia relacionada con este ciclo formativo nos termos previstos no devandito artigo. Artigo 16. Correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de competencia para a sa acreditacin, validacin ou exencin. 1. A correspondencia das unidades de competencia cos mdulos profesionais que forman as ensinanzas deste ttulo para a sa validacin ou exencin queda determinada no anexo V A) deste decreto. 2. A correspondencia dos mdulos profesionais que forman as ensinanzas deste ttulo coas unidades de competencia para a sa acreditacin queda determinada no anexo V B) deste decreto. CAPTULO V. Organizacin da imparticin Artigo 17. Distribucin horaria. Os mdulos profesionais deste ciclo formativo organizaranse polo rxime ordinario segundo se establece no anexo VI deste decreto. Artigo 18. Unidades formativas. 1. De acordo co artigo 9.2 do Real decreto 1538/2006, do 15 de decembro, e coa finalidade de facilitar a formacin ao longo da vida e servir de referente para a sa imparticin, establcese no anexo VII a divisin de determinados mdulos profesionais en unidades formativas de menor duracin. 2. A Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria ha determinar os efectos acadmicos da divisin dos mdulos profesionais en unidades formativas. Artigo 19. Mdulo de proxecto. 1. O mdulo de proxecto includo no currculo deste ciclo formativo ten por finalidade a integracin efectiva dos aspectos mis salientables das competencias proPxina 20

fesionais, persoais e sociais caractersticas do ttulo que se abordaron no resto dos mdulos profesionais, xunto con aspectos relativos ao exercicio profesional e xestin empresarial. Organizarase sobre a base da titora individual e colectiva. A atribucin docente ser a cargo do profesorado que imparta docencia no ciclo formativo. 2. Desenvolverase logo da avaliacin positiva de todos os mdulos profesionais de formacin no centro educativo, coincidindo coa realizacin dunha parte do mdulo profesional de formacin en centros de traballo e avaliarase unha vez cursado este, co obxecto de posibilitar a incorporacin das competencias adquiridas nel. Disposicins adicionais Primeira.- Oferta nas modalidades semipresencial e a distancia do presente ttulo. A imparticin das ensinanzas dos mdulos profesionais deste ciclo formativo nas modalidades semipresencial ou a distancia, que se ofrecern unicamente polo rxime para as persoas adultas, ha requirir a autorizacin previa da Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria, conforme o procedemento que se estableza. Segunda.- Titulacins equivalentes. 1. Os ttulos que se relacionan deseguido tern os mesmos efectos profesionais e acadmicos que o ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica, establecido no Real decreto 1387/2007, do 14 de decembro, cuxo currculo para Galicia se desenvolve no presente decreto:
Ttulo de tcnico especialista en montaxe e construcin de maquinaria (metal),

da Lei 14/1970, do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico especialista en micromecnica de mquinas ferramenta (me-

tal), da Lei 14/1970, do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Pxina 21

 Ttulo de tcnico especialista en micromecnica de instrumentos (metal), da

Lei 14/1970, do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico especialista instrumentista en sistemas de medida (metal),

da Lei 14/1970, do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico especialista en tiles e montaxes mecnicas (metal), da Lei

14/1970, do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico especialista mecnico/a de armas (metal), da Lei 14/1970,

do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico especialista en fabricacin mecnica (metal), da Lei 14/1970,

do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico especialista en mquinas ferramenta (metal), da Lei 14/1970,

do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico especialista en matrizara e moldes (metal), da Lei 14/1970,

do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico especialista en control de calidade (metal), da Lei 14/1970,

do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico especialista en micromecnica e reloxara (metal), da Lei

14/1970, do 4 de agosto, xeral de educacin e financiamento da reforma educativa.

Ttulo de tcnico superior en producin por mecanizado, establecido polo Real

decreto 2417/1994, do 16 de decembro. 2. A formacin establecida neste decreto no mdulo profesional de formacin e orientacin laboral capacita para levar a cabo responsabilidades profesionais equivalentes s que precisan as actividades de nivel bsico en prevencin de riscos
Pxina 22

laborais, establecidas no Real decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se aproba o regulamento dos servizos de prevencin. Terceira.- Regulacin do exercicio da profesin. 1. De conformidade co establecido no Real decreto 1538/2006, do 15 de decembro, polo que se establece a ordenacin xeral da formacin profesional do sistema educativo, os elementos recollidos no presente decreto non constiten regulacin do exercicio de profesin titulada ningunha. 2. As mesmo, as equivalencias de titulacins acadmicas establecidas no apartado 1 da disposicin adicional segunda deste decreto hanse entender sen prexuzo do cumprimento das disposicins que habilitan para o exercicio das profesins reguladas. Cuarta.- Accesibilidade universal nas ensinanzas deste ttulo. 1. A Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria garantir que o alumnado poida acceder e cursar este ciclo formativo nas condicins establecidas na disposicin derradeira dcima da Lei 51/2003, do 2 de decembro, de igualdade de oportunidades, non discriminacin e accesibilidade universal das persoas con discapacidade. 2. As programacins didcticas que desenvolvan o currculo establecido no presente decreto debern ter en conta o principio de deseo para todos. Para tal efecto, han recoller as medidas necesarias co fin de que o alumnado poida conseguir a competencia xeral do ttulo, expresada a travs das competencias profesionais, persoais e sociais, as como os resultados de aprendizaxe de cada un dos mdulos profesionais. En calquera caso, estas medidas non podern afectar de forma significativa consecucin dos resultados de aprendizaxe previstos para cada un dos mdulos profesionais. Quinta. Autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas reguladas neste decreto.
Pxina 23

A autorizacin a centros privados para a imparticin das ensinanzas deste ciclo formativo esixir que desde o inicio do curso escolar se cumpran os requisitos de profesorado, espazos e equipamentos regulados neste decreto. Sexta. Desenvolvemento do currculo. 1. O currculo establecido neste decreto require un posterior desenvolvemento a travs das programacins didcticas elaboradas polo equipo docente do ciclo formativo. Estas programacins concretarn e adaptarn o currculo ao contorno socioeconmico do centro e s caractersticas do alumnado, tomando como referencia o perfil profesional do ciclo formativo a travs dos seus obxectivos xerais e dos resultados de aprendizaxe establecidos para cada mdulo profesional. 2. Os centros educativos desenvolvern o presente currculo de acordo co establecido no artigo 11 do Decreto 124/2007, do 28 de xuo, polo que se regula o uso e a promocin do galego no sistema educativo. Disposicin transitoria nica. Centros privados con autorizacin para impartir ciclos formativos de formacin profesional. A autorizacin concedida aos centros educativos de titularidade privada para impartir as ensinanzas do ttulo ao que se fai referencia no artigo 1.2 do Real decreto 1687/2007, do 14 de decembro, polo que se establece o ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica, entenderase referida s ensinanzas reguladas no presente decreto. Disposicin derrogatoria nica.- Derrogacin de normas. Quedan derrogadas todas as disposicins de igual ou inferior rango que se opoan ao disposto neste decreto. Disposicins derradeiras
Pxina 24

Primeira. Implantacin das ensinanzas recollidas neste decreto. 1. No curso 2009-2010 implantarase o primeiro curso polo rxime ordinario e deixar de impartirse o primeiro curso das ensinanzas do ttulo ao que se fai referencia no artigo 1.2 do Real decreto 1687/2007, do 14 de decembro, polo que se establece o ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. 2. No curso 2010-2011 implantarase o segundo curso polo rxime ordinario e deixar de impartirse o segundo curso das ensinanzas do ttulo ao que se fai referencia no artigo 1.2 do Real decreto 1687/2007, do 14 de decembro, polo que se establece o ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. 3. No curso 2009-2010 implantaranse as ensinanzas reguladas no presente decreto polo rxime para as persoas adultas. Segunda.- Desenvolvemento normativo. 1. Autorzase a persoa titular da Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria para ditar as disposicins que sexan necesarias para a execucin e o desenvolvemento do establecido neste decreto. 2. Autorzase a persoa titular da Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria a modificar o anexo II B), relativo a equipamentos, cando por razns de obsolescencia ou actualizacin tecnolxica as se xustifique. Terceira.- Entrada en vigor. O presente decreto entrar en vigor aos vinte das da sa publicacin no Diario Oficial de Galicia. Santiago de Compostela, catro de marzo de dous mil dez

Pxina 25

Alberto Nez Feijo Presidente

Jess Vzquez Abad Conselleiro de Educacin e Ordenacin Universitaria

Pxina 26

1.
1.1

Anexo I. Mdulos profesionais

Mdulo profesional: mecanizado por control numrico
Equivalencia en crditos ECTS: 10. Cdigo: MP0002. Duracin: 262 horas.

1.1.1

Unidade formativa 1: programacin e organizacin do proceso

Cdigo: MP0002_12. Duracin: 100 horas.

1.1.1.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Elabora programas de control numrico, aplicando diversos tipos de programacin previamente analizados. CA1.1. Identificronse as linguaxes de programacin de control numrico. CA1.2. Describronse as etapas na elaboracin de programas. CA1.3. Describronse os planos de traballo. CA1.4. Analizronse as instrucins xeradas coas equivalentes noutras linguaxes de programacin. CA1.5. Realizouse o programa consonte as especificacins do manual de programacin do control numrico computadorizado (CNC) empregado, as como das ferramentas para empregar. CA1.6. Introducronse os datos das ferramentas e os traslados de orixe. CA1.7. Compensronse as ferramentas. CA1.8. Introducronse os datos tecnolxicos no programa de mecanizado asistido por computador (CAM) para que o proceso se desenvolva no menor tempo posible. CA1.9. Verificouse o programa simulando o mecanizado no computador. CA1.10. Corrixronse os erros detectados na simulacin. CA1.11. Gardouse o programa na estrutura de ficheiros xerada. CA1.12. Amosouse actitude responsable e interese pola mellora do proceso. RA2. Organiza o traballo na execucin do mecanizado, para o que analiza a folla de procesos e elabora a documentacin necesaria. CA2.1. Identificouse a secuencia de operacins de preparacin das mquinas en funcin das caractersticas do proceso que se vaia realizar. CA2.2. Identificronse as ferramentas, os tiles e os soportes de fixacin de pezas.
Pxina 27

CA2.3. Relacionronse as necesidades de materiais e de recursos en cada etapa. CA2.4. Establecronse as medidas de seguridade en cada etapa. CA2.5. Determinouse a recollida selectiva de residuos. CA2.6. Enumerronse os equipamentos de proteccin individual para cada actividade. CA2.7. Obtivronse os indicadores de calidade para ter en conta en cada operacin.
1.1.1.2 Contidos bsicos BC1. Programacin de control numrico

Linguaxes de programacin de control numrico. Planos de traballo. Tcnicas de programacin. Definicin de traxectorias. Compensacin de ferramentas. Simulacin dos programas. Identificacin e resolucin de problemas. Planificacin da actividade. Avaliacin de resultados.
BC2. Organizacin do traballo

Interpretacin do proceso. Relacin do proceso cos medios e coas mquinas. Distribucin de cargas de traballo. Medidas de prevencin e de tratamentos de residuos. Calidade, normativa e catlogos. Planificacin das tarefas. Recoecemento e valoracin das tcnicas de organizacin.

1.1.2

Unidade formativa 2: preparacin e mecanizado en mquinas de control numrico

Cdigo: MP0002_22. Duracin: 162 horas.

Pxina 28

1.1.2.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Prepara mquinas de control numrico (CNC), para o que selecciona os tiles e aplica as tcnicas e os procedementos requiridos. CA1.1. Realizouse a posta en marcha e tomouse a referencia dos eixes da mquina. CA1.2. Cargouse o programa de control numrico. CA1.3. Axustronse os parmetros da mquina. CA1.4. Introducronse os valores nas tboas de ferramentas. CA1.5. Seleccionronse e montronse as ferramentas, os tiles e os soportes de fixacin de pezas. CA1.6. Seleccionronse os instrumentos de medicin ou verificacin en funcin da operacin que se vaia realizar. CA1.7. Aplicronse as normas de seguridade requiridas. CA1.8. Resolvronse satisfactoriamente os problemas formulados no desenvolvemento da actividade. CA1.9. Mantvose a rea de traballo co grao apropiado de orde e limpeza. RA2. Controla o proceso de mecanizado, tendo en conta a relacin entre o funcionamento do programa de control numrico e as caractersticas do produto final. CA2.1. Identificronse os ciclos fixos e os subprogramas. CA2.2. Describronse os modos de operacin do CNC (en baleiro, automtico, editor, perifrico, etc.). CA2.3. Comprobouse que as traxectorias das ferramentas non xeren colisins coa peza nin cos rganos da mquina na simulacin en baleiro. CA2.4. Axustouse o programa de control numrico a p de mquina para eliminar os erros. CA2.5. Executouse o programa de control numrico. CA2.6. Verificouse a peza obtida e comprobronse as sas caractersticas. CA2.7. Compensronse os datos das ferramentas ou das traxectorias corrixindo as desviacins observadas na verificacin da peza. CA2.8. Aplicronse as normas requiridas de prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental. CA2.9. Mantvose unha actitude de respecto polas normas e polos procedementos de seguridade e de calidade.
1.1.2.2 Contidos bsicos BC1. Preparacin de mquinas de control numrico

Manexo e uso de mquinas de control numrico. Amarre de pezas e ferramentas. Montaxe de pezas e ferramentas. Axuste de ferramentas.
Pxina 29

 Axuste dos parmetros de mecanizado. Utilizacin de manuais da mquina. Aplicacin da normativa de prevencin de riscos laborais. Aplicacin da normativa de proteccin ambiental.
BC2. Control de procesos de mecanizado

Execucin de operacins de mecanizado en mquinas ferramenta de control numrico. Emprego de tiles de verificacin e control. Correccin das desviacins das pezas mecanizadas. Identificacin e resolucin de problemas.

1.1.3

Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear a funcin de execucin de mecanizado con mquinas automatizadas de control numrico. Esta funcin abrangue aspectos como: Preparacin de mquinas. Producin de produtos de mecanizado. Control do proceso de mecanizado As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en: Mecanizado por arranque de material con mquinas ferramenta de corte, as como por abrasin, por electroerosin e por procesos especiais. Mecanizado por conformacin trmica e mecnica. Mecanizado por corte trmico e mecnico. A formacin do mdulo contribe a alcanzar o obxectivo xeral d) do ciclo formativo, e a competencia c). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Anlise da programacin, etapas significativas e linguaxes utilizadas, as como a elaboracin de programas de control numrico de mquinas automatizadas. Fases de preparacin da execucin do mecanizado e da adaptacin e carga do programa propio da mquina. Execucin do programa de mecanizado para obter a primeira peza e axuste requirido en funcin dos resultados.

Pxina 30

1.2

Mdulo profesional: interpretacin grfica

Equivalencia en crditos ECTS: 7. Cdigo: MP0007. Duracin: 133 horas.

1.2.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Determina a forma e as dimensins dos produtos para construr, interpretando a simboloxa representada nos planos de fabricacin. CA1.1. Recoecronse os sistemas de representacin grfica. CA1.2. Describronse os formatos de planos empregados en fabricacin mecnica e explicronse as sas partes: marxes, cadros de rotulaxe, e sinais de centraxe e de orientacin. CA1.3. Interpretouse o significado das lias representadas no plano (arestas, eixes, auxiliares, etc.) e a relacin entre elas (espazamento, orde de prioridade, etc.). CA1.4. Describronse as escalas grficas e as escalas normalizadas empregadas en fabricacin mecnica. CA1.5. Interpretouse a forma do obxecto representado nas vistas ou nos sistemas de representacin grfica. CA1.6. Identificronse as seccins e os cortes representados nos planos. CA1.7. Interpretronse as dimensins do obxecto representado e identificronse os sistemas de cotas. CA1.8. Interpretronse as vistas, as seccins e os detalles dos planos, e determinouse a informacin contida nestes. CA1.9. Caracterizronse as formas normalizadas do obxecto representado: roscas, soldaduras, entalladuras, etc. CA1.10. Identificronse os termos en idiomas estranxeiros dos elementos normalizados. CA1.11. Interpretronse os planos de conxunto e os despezamentos empregados na industria, as como a designacin dos elementos normalizados na listaxe de pezas. RA2. Identifica os compoentes dos produtos representados nos planos, determina as tolerancias de forma e dimensins, e outras caractersticas de cada elemento que integra o produto, e analiza e interpreta a informacin tcnica contida nos planos de fabricacin. CA2.1. Identificronse os elementos normalizados que formen parte do conxunto. CA2.2. Describronse os tipos de axustes en relacin coas tolerancias dimensionais. CA2.3. Interpretronse as tolerancias dimensionais, xeomtricas e superficiais de fabricacin dos obxectos representados. CA2.4. Identificronse os materiais do obxecto representado.
Pxina 31

 CA2.5. Identificronse os tratamentos trmicos e superficiais do obxecto representado. CA2.6. Determinronse os elementos de unin. CA2.7. Valorouse a influencia dos datos determinados na calidade do produto final. RA3. Realiza esbozos de tiles e ferramentas para a execucin dos procesos, e define as solucins construtivas en cada caso. CA3.1. Seleccionouse o sistema de representacin grfica mis acado para representar a solucin construtiva. CA3.2. Preparronse os instrumentos de representacin e os soportes necesarios para a realizacin dos esbozos, tanto de forma manual como empregando ferramentas de CAD. CA3.3. Realizouse manualmente o esbozo da solucin construtiva dos tiles e das ferramentas, segundo as normas de representacin grfica. CA3.4. Realizronse representacins grficas da solucin construtiva dos tiles e das ferramentas segundo as normas de representacin grfica, utilizando programas CAD. CA3.5. Representouse no esbozo a forma, as dimensins (cotas e tolerancias dimensionais, xeomtricas e superficiais), os tratamentos, os elementos normalizados e os materiais. CA3.6. Realizouse un esbozo completo de xeito que permita o desenvolvemento e a construcin dos tiles. CA3.7. Propuxronse melloras dos tiles e das ferramentas dispoibles. RA4. Interpreta esquemas de automatizacin de mquinas e equipamentos, e identifica os elementos representados en planos de instalacins pneumticas, hidrulicas, elctricas, programables e non programables. CA4.1. Interpretouse a simboloxa utilizada para representar elementos electrnicos, elctricos, hidrulicos e pneumticos. CA4.2. Relacionronse os compoentes utilizados en automatizacin cos smbolos do esquema da instalacin. CA4.3. Identificronse as referencias comerciais dos compoentes da instalacin e localizronse os compoentes nos catlogos de provedores ou en programas informticos especializados. CA4.4. Identificronse os valores de funcionamento da instalacin e as sas tolerancias. CA4.5. Identificronse as conexins e as etiquetas de conexin da instalacin. CA4.6. Identificronse os mandos de regulacin do sistema.

1.2.2

Contidos bsicos
BC1. Determinacin de formas e dimensins representadas en planos de fabricacin

Interpretacin de planos de fabricacin. Normas de debuxo industrial.

Pxina 32

 Planos de conxunto e despezamento. Vistas. Cortes e seccins. Cotas. Manexo de programas CAD. Representacin de formas normalizadas: chavetas, roscas, guas, soldaduras, etc. Interpretacin de planos de fabricacin en idiomas estranxeiros.
BC2. Identificacin de tolerancias de dimensins e formas, e outras caractersticas

Interpretacin dos smbolos utilizados en planos de fabricacin. Representacin de tolerancias dimensionais, xeomtricas e superficiais. Representacin de elementos de unin. Representacin de materiais. Representacin de tratamentos trmicos, termoqumicos e electroqumicos.
BC3. Esbozamento de tiles e ferramentas

Tcnicas de esbozamento a man alzada. Esbozamento a man alzada de solucins construtivas de ferramentas e tiles para procesos de fabricacin. Esbozamento con programas de CAD de solucins construtivas de ferramentas e tiles para procesos de fabricacin.
BC4. Interpretacin de esquemas de automatizacin

Identificacin de compoentes en esquemas pneumticos, hidrulicos, elctricos e programables. Simboloxa de elementos pneumticos, hidrulicos, elctricos, electrnicos e programables. Simboloxa de conexins entre compoentes. Etiquetas de conexins.

1.2.3

Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear as funcins de producin en construcins metlicas. A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), b) e c), e a competencia a). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre:
Pxina 33

 Interpretacin de informacin grfica e tcnica includa nos planos de conxunto ou de fabricacin, en esquemas de automatizacin, en catlogos comerciais e en calquera outro soporte que incla representacins grficas. Proposta de solucins construtivas de elementos de suxeicin e pequenos tiles representados mediante esbozo.

Pxina 34

1.3

Mdulo profesional: definicin de procesos de mecanizado, conformacin e montaxe

Equivalencia en crditos ECTS: 10. Cdigo: MP0160. Duracin: 213 horas.

1.3.1

Unidade formativa 1: seleccin dos materiais e os tratamentos trmicos

Cdigo: MP0160_12. Duracin: 55 horas.

1.3.1.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Analiza as propiedades dos materiais metlicos e non metlicos utilizados nos procesos de fabricacin mecnica, e determina a maneira en que se modifican estas propiedades. CA1.1. Identificronse as principais propiedades fsicas dos materiais (densidade, puntos de fusin e calor especfica) en relacin cos procesos de fabricacin mecnica. CA1.2. Identificronse as principais propiedades qumicas dos materiais (resistencia corrosin e ao ataque qumico ou electroqumico) en relacin cos procesos de fabricacin mecnica. CA1.3. Identificronse as principais propiedades mecnicas dos materiais (dureza, traccin, resiliencia, elasticidade e fatiga) en relacin cos procesos de fabricacin. CA1.4. Identificronse as principais propiedades de manufactura e tecnolxicas dos materiais (maquinabilidade, ductilidade, maleabilidade, temperabilidade, e fundibilidade) en relacin cos procesos de fabricacin mecnica. CA1.5. Relacionronse entre si propiedades fsicas, qumicas, mecnicas e tecnolxicas, e determinouse a influencia de unhas sobre os valores das outras. RA2. Determina os materiais necesarios para a fabricacin por procesos de mecanizado e conformacin, tendo en conta a relacin entre as sas caractersticas e as especificacins do produto que se obtea. CA2.1. Interpretouse a informacin contida nas especificacins do produto para fabricar. CA2.2. Identificronse materiais comerciais, as sas formas, as sas dimensins, as sas designacins e os seus cdigos ou marcas. CA2.3. Analizronse os materiais e os produtos mecnicos dispoibles no mercado e as sas aplicacins para o seu uso, segundo as especificacins solicitadas.

Pxina 35

 CA2.4. Identificronse as condicins mis favorables de mecanizado e conformacin dos materiais. CA2.5. Seleccionronse os materiais para cada aplicacin e o estado en que se vaian utilizar. CA2.6. Identificouse o estado (laminado, forxa, fundicin, recocemento, temperamento, etc.) do material que se deba mecanizar ou conformar. CA2.7. Identificronse os riscos inherentes manipulacin de materiais e de evacuacin de residuos. CA2.8. Aplicronse normas de proteccin ambiental na seleccin de materiais. RA3. Analiza o diagrama de equilibrio de aliaxes metlicas binarias, e determina as condicins do proceso en funcin das caractersticas metalrxicas do produto final. CA3.1. Identificronse as estruturas cristalinas dos materiais. CA3.2. Identificronse os factores que inflen nas transformacins metalrxicas (compoentes, porcentaxes, tempo e temperatura) e que forman parte dos diagramas de equilibrio. CA3.3. Relacionronse as aliaxes metlicas coas transformacins que se producen nos procesos de fabricacin mecnica. CA3.4. Determinronse os constituntes (ferrita, martensita, perlita, etc.) e as sas concentracins dunha aliaxe Fe-C, consonte as caractersticas do produto final e das temperaturas de transformacin. RA4. Analiza as transformacins producidas por tratamentos trmicos, termoqumicos e superficiais en relacin coas propiedades mecnicas das pezas. CA4.1. Interpretouse a informacin contida nas especificacins do produto para fabricar. CA4.2. Clasificronse os tratamentos (trmicos, termoqumicos e superficiais) en relacin coa sa aplicacin. CA4.3. Relacionronse as caractersticas fisicoqumicas e tecnolxicas dunha peza coas transformacins que se producen nos tratamentos. CA4.4. Interpretronse os grficos que relacionan as variables nas transformacins en estado slido. CA4.5. Estableceuse a preparacin de superficies tendo en conta o tratamento que se aplique e as caractersticas do produto final. CA4.6. Determinouse o recubrimento mis acado tendo en conta a aplicacin que vaia ter o produto final. CA4.7. Identificronse os riscos e as normas de proteccin ambiental aplicables aos tratamentos.
1.3.1.2 Contidos bsicos BC1. Propiedades dos materiais

Propiedades fsicas dos materiais: densidade, puntos de fusin, calor especfica, etc. Propiedades qumicas dos materiais: resistencia oxidacin, corrosin, etc.
Pxina 36

 Propiedades mecnicas dos materiais: dureza, traccin, resiliencia, elasticidade, fatiga, etc. Propiedades de manufactura e tecnolxicas dos materiais: maquinabilidade, ductilidade, maleabilidade, temperabilidade, fundibilidade, etc.
BC2. Seleccin de materiais

Tipos de materiais metlicos e non metlicos utilizados en mecanizado e conformacin. Formas comerciais. Materiais normalizados: designacin, clasificacin, propiedades tcnicas e codificacin. Caractersticas mecnicas e tecnolxicas dos materiais e dos elementos comerciais. Estados de acabamento. Comportamento dos materiais nos procesos de mecanizado. Conservacin e almacenaxe dos materiais. Seleccin racional e eficaz dos materiais. Influencia ambiental.
BC3. Diagramas de equilibrio de aliaxes

Estrutura cristalina. Aliaxes binarias Factores de influencia nas transformacins metalrxicas. Aliaxe Fe-C: constituntes e caractersticas. Outras aliaxes: lixeiras, pesadas, etc.
BC4. Tratamentos trmicos

Influencia dos tratamentos trmicos e superficiais nas fases dos procesos de mecanizado e conformacin. Temperaturas crticas. Diagramas de equilibrio. Diagrama de fases. Regra de fases de Gibbs. Diagrama Fe-C. Diagramas TTT e TEC. Temperabilidade. Curvas de dureza (curvas U). Tratamentos trmicos: revenimento, recocemento, normalizacin, temperamento, etc. Tratamentos termomecnicos: ausforming, isoforming, laminacin controlada, etc. Tratamentos termoqumicos: cementacin, nitruracin, carbonitruracin, etc. Tratamentos trmicos superficiais: temperamento por inducin e chama. Recubrimentos superficiais: metalizacins, qumicos, inmersin en quente, electroqumicos, pavonados, pinturas, vernices, etc. Tratamentos superficiais modernos: plasma, lser, HVOF, etc.
Pxina 37

 Preparacin de superficies: decapaxe, desengraxamento, areamento, granallamento, etc.

1.3.2

Unidade formativa 2: definicin de procesos de mecanizado, conformacin e montaxe

Cdigo: MP0160_22. Duracin: 158 horas.

1.3.2.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Determina procesos de mecanizado por arranque de labra, abrasin, electroerosin e especiais, e analiza e xustifica a secuencia e as variables do proceso. CA1.1. Identificronse os procedementos de mecanizado que interveen na fabricacin mecnica. CA1.2. Determinouse a capacidade da mquina de cada proceso de mecanizado. CA1.3. Especificronse os clculos necesarios de formas, parmetros e puntos de traxectorias de ferramentas para o mecanizado de pezas ou compoentes de mecanismos (roscas, engrenaxes, levas, etc.). CA1.4. Relacionronse as caractersticas dimensionais, de forma, materias primas, estado (recocemento, temperamento, fundicin, etc.) e relativas cantidade de unidades para fabricar, cos procedementos de mecanizado, coas mquinas, coas ferramentas e cos tiles necesarios para os realizar. CA1.5. Elixronse as ferramentas mais axeitadas aos procesos. CA1.6. Descompxose o proceso de mecanizado nas fases e nas operacins necesarias, e determinronse en cada unha as dimensins en bruto do material. CA1.7. Especificronse, para cada fase e para cada operacin de mecanizado, os medios de traballo, as ferramentas e os tiles de medida e comprobacin. CA1.8. Especificronse os parmetros de traballo (velocidade, avance, profundidade de pasada, intensidade de corrente, etc.) que cumpra utilizar en cada operacin. CA1.9. Relacionronse os parmetros de traballo coas caractersticas dos acabamentos e coa influencia na vida da ferramenta. CA1.10. Calculronse os tempos de cada operacin e o tempo unitario como factores para a estimacin dos custos de producin. CA1.11. Propuxronse modificacins no deseo do produto que melloren a sa fabricacin, a sa calidade e o seu custo, sen mingua da sa funcionalidade. CA1.12. Elaborouse e xestionouse a documentacin tcnica referente ao proceso de mecanizado. CA1.13. Identificronse os riscos e as normas de proteccin ambiental aplicables ao proceso. RA2. Determina procesos de conformacin, e analiza e xustifica a secuencia e as variables do proceso. CA2.1. Identificronse os procedementos de conformacin que interveen na fabricacin mecnica.
Pxina 38

 CA2.2. Determinouse a capacidade da mquina de cada proceso de conformacin. CA2.3. Especificronse os clculos necesarios para a conformacin de diversos tipos de pezas. CA2.4. Relacionronse as caractersticas dimensionais, de forma, materias primas, estado (recocemento, temperamento, fundicin, etc.) e relativas cantidade de unidades para fabricar, cos procedementos de conformacin, coas mquinas, coas ferramentas e cos tiles necesarios para os realizar. CA2.5. Descompxose o proceso de conformacin nas fases e nas operacins necesarias, e determinronse en cada unha as dimensins en bruto do material. CA2.6. Especificronse, para cada fase e operacin de conformacin, os medios de traballo, as ferramentas e os tiles de medida e comprobacin. CA2.7. Especificronse os parmetros de traballo (velocidade, avance, temperatura, forza, etc.) que cumpra utilizar en cada operacin. CA2.8. Relacionronse os parmetros de traballo coas caractersticas dos acabamentos e coa influencia na vida da ferramenta. CA2.9. Calculronse os tempos de cada operacin e o tempo unitario, como factor para a estimacin dos custos de producin. CA2.10. Propuxronse modificacins no deseo do produto que melloren a sa fabricacin, a sa calidade e o seu custo, sen mingua da sa funcionalidade. CA2.11. Elaborouse e xestionouse adecuadamente a documentacin tcnica referente ao proceso de conformacin. CA2.12. Identificronse os riscos e as normas de proteccin ambiental aplicables ao proceso. RA3. Determina procesos de montaxe, e analiza e xustifica a secuencia e as variables do proceso. CA3.1. Analizronse os materiais e os produtos mecnicos dispoibles no mercado, considerando as sas propiedades, o seu estado e as sas aplicacins, para o seu uso segundo as especificacins solicitadas. CA3.2. Identificronse os procedementos de montaxe que interveen na fabricacin mecnica. CA3.3. Propuxronse varios procesos de montaxe, e xustificouse o mis acado desde o punto de vista da eficiencia. CA3.4. Identificronse as etapas, as fases e as operacins de montaxe, e describronse as secuencias de traballo. CA3.5. Especificronse, para cada fase e para cada operacin de montaxe, os medios de traballo, as ferramentas e os tiles de medida e comprobacin. CA3.6. Seleccionouse o medio de transporte e manipulacin tendo en conta as caractersticas e as cantidades dos produtos para fabricar. CA3.7. Determinronse as condicins de traballo (temperatura, forza, par de torsin, etc.) de cada operacin. CA3.8. Calculronse e estimronse os tempos de cada operacin e do total da montaxe, para a determinacin dos custos de producin.

Pxina 39

 CA3.9. Propuxronse modificacins no deseo do produto que melloren a sa montaxe, a sa calidade e o seu custo, sen mingua da sa funcionalidade. CA3.10. Elaborouse e xestionouse adecuadamente a documentacin tcnica referente ao proceso de montaxe. CA3.11. Identificronse os riscos e as normas de proteccin ambiental aplicables ao proceso. RA4. Determina os custos de mecanizado, conformacin e montaxe, e analiza os custos das solucins de fabricacin. CA4.1. Identificronse os compoentes de custo dos procesos de mecanizado, conformacin e montaxe. CA4.2. Determinouse a velocidade de mnimo custo, mximo beneficio ou mxima producin. CA4.3. Comprobronse as solucins do mecanizado desde o punto de vista econmico. CA4.4. Valorouse a influencia no custo da variacin dos parmetros do mecanizado (velocidade de corte, avance, profundidade de pasada, etc.). CA4.5. Relacionouse a calidade da ferramenta co custo por produto. CA4.6. Comparronse as solucins da conformacin desde o punto de vista econmico. CA4.7. Valorouse a influencia no custo da variacin dos parmetros da conformacin (velocidade, cadencia, temperatura, etc.). CA4.8. Valorouse a influencia do custo de manipulacin, transporte e almacenaxe sobre o prezo final do produto. CA4.9. Comparronse as solucins de montaxe desde o punto de vista econmico. CA4.10. Realizouse o orzamento do proceso. RA5. Distribe en planta as mquinas e os equipamentos, tendo en conta a relacin entre a sa disposicin fsica e o proceso de fabricacin. CA5.1. Identificronse as superficies necesarias para a localizacin das mquinas e os equipamentos. CA5.2. Interpretronse as etapas e as fases do proceso. CA5.3. Propuxronse solucins para a distribucin dos recursos. CA5.4. Determinronse os fluxos de materiais mellorando os percorridos. CA5.5. Identificronse os colos de botella na producin. CA5.6. Aplicronse as normas de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental na distribucin en planta de mquinas e equipamentos.
1.3.2.2 Contidos bsicos BC1. Procesos de mecanizado

Mecanizado por arranque de labra, abrasin, electroerosin e especiais: parmetros de mecanizado; interrelacin.
Pxina 40

 Mquinas ferramenta: descricin e funcionamento. Condicins de corte. Fludos de mecanizado. Seleccin de ferramentas de corte: tipos, materiais e formas comerciais. Clculos dos parmetros necesarios para mecanizar pezas e mecanismos (roscas, engrenaxes, levas, etc.). Capacidade de mquina. Accesorios e tiles. Metroloxa: medicin e verificacin. Follas de proceso. Clculo dos tempos de cada operacin e do tempo unitario, para a estimacin dos custos de producin. Planificacin metdica das tarefas con previsin das dificultades e do xeito de as superar. Recoecemento e valoracin das tcnicas de organizacin. AMFE de proceso de mecanizado.
BC2. Procesos de conformacin

Punzonamento, pregamento, cisallaxe, procesamento de chapa, curvaxe e forxa: parmetros de conformacin; interrelacin. Mquinas para a conformacin. Materiais de ferramentas e fludos de conformacin. Seleccin de ferramentas e tiles: tipos, materiais e formas comerciais. Clculos dos parmetros necesarios para conformar pezas de distintos tipos. Capacidade de mquina. Defectos e esforzos residuais. Procedementos de medicin e verificacin utilizados nos procesos de conformacin. Accesorios e tiles. Planificacin metdica das tarefas, con previsin das dificultades e do xeito de as superar. Clculo dos tempos de cada operacin e do tempo unitario, para a estimacin dos custos de producin. Recoecemento e valoracin das tcnicas de organizacin. AMFE de proceso de conformacin.
BC3. Procesos de montaxe

Ensamblaxe, pegado, etc. Mquinas, accesorios e tiles.

Pxina 41

 Comportamento dos materiais en diversos procesos de montaxe. Influencia dos tratamentos trmicos e superficiais habituais nas fases dos procesos de montaxe. Seleccin de ferramentas. Elementos normalizados. Medios de transporte e manipulacin. Procedementos de medicin e verificacin utilizados nos procesos de montaxe. Planificacin metdica das tarefas, con previsin das dificultades e do xeito de as superar. Clculo dos tempos de cada operacin e do total da montaxe. Recoecemento e valoracin das tcnicas de organizacin. AMFE de procesos de montaxe.
BC4. Valoracin de custos de mecanizado, conformacin e montaxe

Compoentes do custo. Clculo e anlise de tempos dos procesos de mecanizado, conformacin e montaxe. Economa do mecanizado, conformacin e montaxe. Clculo de custos dos procesos de mecanizado, conformacin e montaxe. Custos de manipulacin, transporte e almacenaxe. Custos de ferramentas. Calidade e produtividade. Consideracins na reducin de custos. Elaboracin de orzamentos de mecanizado, conformacin e montaxe. Valoracin da diminucin do custo na competitividade do proceso.
BC5. Distribucin en planta

Sistemas de fabricacin e montaxe en fabricacin mecnica. Manipulacin, transporte e almacenaxe no mecanizado, na conformacin e na montaxe. Tipos de distribucin en planta. Distribucin en planta dos recursos. Consideracins na distribucin en planta para a prevencin de riscos laborais e para a proteccin ambiental.

1.3.3

Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear a funcin de definicin de procesos de fabricacin.
Pxina 42

Esta funcin abrangue aspectos como: Desenvolvemento de procesos de mecanizado por arranque de labra, abrasin, electroerosin, etc. Desenvolvemento de procesos de conformacin, punzonamento, pregamento, procesamento de chapa, forxa, etc. Desenvolvemento de procesos de montaxe mecnica, ensamblaxe, pegado, etc. Clculo dos custos de fabricacin dos procesos de mecanizado, conformacin e montaxe. As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en: Mecanizado con mquinas ferramenta de arranque de labra, de abrasin, electroerosin e especiais, e de corte e conformacin (trmica e mecnica). Montaxe de conxuntos mecnicos. A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais b), c) e f) do ciclo formativo, e as competencias a), b) e e). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Identificacin e anlise das principais etapas, fases e operacins que interveen nos procesos de fabricacin. Comportamento dos materiais empregados en fabricacin mecnica nos procesos de mecanizado, conformacin e montaxe, tendo en conta a influencia dos tratamentos trmicos e superficiais. Distribucin de mquinas, equipamentos e instalacins en planta. Desenvolvemento de procesos relacionando mquinas, equipamentos, ferramentas, tiles e sistemas en funcin do tipo de pezas e do proceso de fabricacin. Clculo e anlise de tempos e dos custos dos procesos, tendo en conta a calidade do produto para obter e a normativa aplicable prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental.

Pxina 43

1.4

Mdulo profesional: fabricacin asistida por computador (CAM)

Equivalencia en crditos ECTS: 5. Cdigo: MP0161. Duracin: 70 horas.

1.4.1

Unidade formativa 1: tratamento de slidos e superficies, e programacin CAM

Cdigo: MP0161_12. Duracin: 30 horas.

1.4.1.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Modela e modifica a xeometra da peza tendo en conta a interpretacin das especificacins do proceso de mecanizado e aplicando tcnicas de CAD. CA1.1. Modelronse pezas de fabricacin mecnica en 3D. CA1.2. Importouse a xeometra da peza para modificar nun formato de intercambio acado para o software de CAD que se vaia empregar. CA1.3. Identificronse as superficies para mecanizar especificadas no proceso. CA1.4. Realizouse a manipulacin das superficies para asegurar o mecanizado (orientacin, particin e divisin). CA1.5. Empregronse as ferramentas de manipulacin de superficies e slidos mis adecuadas para a operacin que se realice. CA1.6. Debuxouse a xeometra auxiliar necesaria para programar as operacins CAM. CA1.7. Organizronse as novas xeometras xeradas en capas ou niveis de traballo. CA1.8. Xerouse un arquivo informtico que contea o obxecto modelado nun formato exportable a un software de CAD/CAM. RA2. Elabora programas de fabricacin asistida por computador tendo en conta a anlise das especificacins do proceso de traballo e aplicando tcnicas de CAM. CA2.1. Configurouse o contorno CAM en funcin da mquina que se vaia empregar. CA2.2. Situouse correctamente a peza para mecanizar segundo os eixes e os sistemas de referencia. CA2.3. Describronse as estratexias de mecanizado das operacins CAM. CA2.4. Creouse unha tboa de ferramentas. CA2.5. Introducronse os datos tecnolxicos das ferramentas. CA2.6. Verificouse o programa simulando o mecanizado no computador.
Pxina 44

 CA2.7. Corrixronse os erros detectados na simulacin. CA2.8. Realizouse o posprocesamento do programa CAM para o control numrico que se vaia utilizar. CA2.9. Gardouse o programa no soporte axeitado. CA2.10. Elaborouse a folla de procesos. CA2.11. Amosouse unha actitude responsable e interese pola mellora do proceso.
1.4.1.2 Contidos bsicos BC1. Modelaxe e modificacin de xeometras

Modelaxe tridimensional. Modelaxe de superficies. Modelaxe de slidos. Sistemas de representacin en 2D. Sistemas de representacin en 3D. Creacin de entidades grficas. Manipulacin de entidades grficas. Formatos de intercambio grfico.
BC2. Programacin asistida por computador (CAM)

Definicin de ferramentas. Xeracin de traxectorias. Operacins de mecanizado. Estratexias de mecanizado. Simulacin do mecanizado. Mecanizado virtual. Xeracin do cdigo CNC. Follas de mecanizado.

1.4.2

Unidade formativa 2: preparacin, transmisin de programas, mecanizado e verificacin

Cdigo: MP0161_22. Duracin: 40 horas.

1.4.2.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Organiza o seu traballo na execucin do mecanizado, para o que analiza a folla de procesos, e elabora a documentacin necesaria.
Pxina 45

 CA1.1. Identificouse a secuencia de operacins de preparacin das mquinas en funcin das caractersticas do proceso que se realice. CA1.2. Identificronse as ferramentas, os tiles e o soporte de fixacin de pezas de acordo coas especificacins da folla de procesos. CA1.3. Axustronse as lonxitudes e as medidas das ferramentas conforme a folla de procesos. CA1.4. Relacionronse as necesidades de materiais e recursos en cada etapa. CA1.5. Establecronse as medidas de seguridade en cada etapa. CA1.6. Determinouse a recollida selectiva de residuos. CA1.7. Enumerronse os equipamentos de proteccin individual para cada actividade. CA1.8. Obtivronse os indicadores de calidade para ter en conta en cada operacin. RA2. Axusta o programa de CAM e comproba que a peza mecanizada e o proceso cumpran as especificacins establecidas. CA2.1. Transferiuse o programa CAM mquina de CNC segundo o procedemento establecido. CA2.2. Empregronse diversos mtodos de transmisin de programas de CNC. CA2.3. Comprobouse que as traxectorias das ferramentas non xeren colisins coa peza, cos tiles de suxeicin nin cos rganos da mquina na simulacin en baleiro. CA2.4. Axustronse os parmetros de corte e avance s condicins do proceso e da mquina. CA2.5. Axustouse o programa de control numrico a p de mquina para eliminar os erros detectados. CA2.6. Verificouse a peza e comprobronse as sas caractersticas. CA2.7. Compensronse os datos das ferramentas ou das traxectorias para corrixir as desviacins observadas na verificacin da peza. CA2.8. Aplicronse as normas de prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental requiridas. CA2.9. Mantvose unha actitude de respecto polas normas e polos procedementos de seguridade e calidade.
1.4.2.2 Contidos bsicos BC1. Organizacin do traballo

Interpretacin do proceso. Relacin do proceso cos medios e as mquinas. Distribucin de cargas de traballo. Medidas de prevencin e de tratamentos de residuos. Calidade, normativa e catlogos. Planificacin das tarefas.
Pxina 46

 Valoracin da orde e a limpeza durante as fases do proceso. Recoecemento e valoracin das tcnicas de organizacin.
BC2. Axuste da programacin

Execucin de operacins de mecanizado en mquinas ferramenta de control numrico. Execucin de operacins de conformacin en mquinas ferramenta de control numrico. Emprego de tiles de verificacin e control. Correccin das desviacins das pezas mecanizadas (tolerancias dimensionais, xeomtricas e superficiais). Identificacin e resolucin de problemas.

1.4.3

Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear a funcin de programacin de sistemas automatizados. Esta funcin abrangue aspectos como a programacin de mquinas de control numrico con CAM. As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en: Mecanizado por arranque de material con mquinas ferramenta de corte, as como por abrasin, electroerosin e especiais. Mecanizado por corte. Conformacin trmica e mecnica. A formacin do mdulo contribe a alcanzar o obxectivo xeral d) do ciclo formativo e a competencia c). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Anlise do proceso de traballo, das sas fases e das sas operacins, as como das ferramentas e dos tiles empregados. Obtencin de xeometras en 2D e 3D vlidas para o seu tratamento con aplicacins CAM. Obtencin de programas de control numrico de mquinas ferramenta mediante ferramentas CAD/CAM. Fases de preparacin da execucin do mecanizado e da adaptacin e carga do programa propio da mquina. Execucin do programa de mecanizado para obter a primeira peza, e axuste requirido en funcin dos resultados. Propostas de mellora do proceso para aumentar o rendemento dos equipamentos.

Pxina 47

1.5

Mdulo profesional: programacin de sistemas automticos de fabricacin mecnica

Equivalencia en crditos ECTS: 9. Cdigo: MP0162. Duracin: 160 horas.

1.5.1

Unidade formativa 1: anlise de instalacins automatizadas

Cdigo: MP0162_13. Duracin: 80 horas.

1.5.1.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Identifica os compoentes dunha instalacin automatizada de fabricacin mecnica, a partir da anlise do seu funcionamento e da localizacin nos sistemas de producin. CA1.1. Describronse as caractersticas dunha instalacin automatizada de fabricacin (xestin de ferramentas e tiles, xestin de pezas, fabricacin e verificacin). CA1.2. Enumerronse os elementos dun sistema automatizado en relacin coa sa funcin. CA1.3. Describronse os tipos de robots e manipuladores e indicronse as sas principais caractersticas. CA1.4. Analizronse as tecnoloxas de automatizacin (pneumtica, elctrica, hidrulica, electrnica e mecnica) e valorouse a oportunidade de uso de cada unha. CA1.5. Explicronse as diferenzas de configuracin dos sistemas de fabricacin automtica (clula, sistema de fabricacin flexible e contorno CIM). CA1.6. Valorronse as vantaxes e os inconvenientes dos sistemas automatizados fronte a outros sistemas de fabricacin. CA1.7. Describiuse o funcionamento e a estrutura das comunicacins entre os elementos (sensores e actuadores) e o xestor de informacin. CA1.8. Desenvolvronse as actividades con responsabilidade e amosouse compromiso coa profesin.
1.5.1.2 Contidos bsicos BC1. Automatizacin de procesos de fabricacin mecnica

Fundamentos da automatizacin da fabricacin. Automatizacin pneumtica. Automatizacin hidrulica.

Pxina 48

 Automatizacins elctrica e electrnica. Automatizacins electropneumtica e electrohidrulica. Aplicacins de sistemas automticos en fabricacin mecnica (operacins de agarre, clasificacin, ordenacin, introducin, posicionamento, suxeicin e transmisin). Identificacin de compoentes dun sistema automatizado: actuadores lineais e de xiro (pneumticos, hidrulicos e elctricos), captadores de informacin, entrada de datos (premedores, interruptores, fins de carreira, detectores, etc.), e elementos de control e mando (rels, contactores e vlvulas distribuidoras). Integracin de sistemas flexibles. Clulas, lias e sistemas de fabricacin flexible. Aplicacins da robtica en fabricacin. Aplicacins dos PLC en fabricacin. Procesos de transporte e de montaxe automtica. Sistemas modulares automticos de tiles e ferramentas. Fabricacin integrada por computador (CIM). Estrutura das comunicacins entre elementos (sensores e actuadores) e o xestor da informacin.

1.5.2

Unidade formativa 2: programacin de sistemas automticos

Cdigo: MP0162_23. Duracin: 40 horas.

1.5.2.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Elabora os programas dos compoentes dun sistema automatizado, para o que analiza e aplica diversos tipos de programacin. CA1.1. Describiuse a funcin que deba realizar cada compoente do sistema no mbito do proceso para automatizar. CA1.2. Detallronse os movementos e as traxectorias que deban de seguir os elementos que se vaian programar (robots, manipuladores e actuadores). CA1.3. Describronse os dispositivos de introducin e xestin de datos utilizados na programacin de robots, manipuladores e PLC. CA1.4. Elaborronse os programas para o control dos robots e dos manipuladores. CA1.5. Elaborronse os programas dos controladores lxicos. CA1.6. Elaborronse os programas de xestin do sistema automatizado. CA1.7. Introducronse os datos utilizando a linguaxe especfica. CA1.8. Verificouse o programa realizando a simulacin dos sistemas programables. CA1.9. Comprobouse na simulacin que as traxectorias cumpran as especificacins. CA1.10. Corrixronse os erros detectados na simulacin. CA1.11. Gardouse o programa no soporte axeitado.
Pxina 49

 CA1.12. Resolvronse os problemas presentados no desenvolvemento da actividade. CA1.13. Propuxronse actividades de mellora da xestin da producin.
1.5.2.2 Contidos bsicos BC1. Programacin de sistemas automticos

Grafcet. Robots: eixos e graos de liberdade. Manipuladores: eixos e graos de liberdade. Controladores lxicos programables (PLC). Linguaxes de programacin de PLC e robots. Funcins nun PLC: funcins lxicas, temporizadores e contadores. Conexin de entradas e sadas (sensores e actuadores) a un PLC. Programacin de PLC. Programacin de robots: movementos, transferencia do programa ao PLC, comprobacin de entradas e sadas, simulacin do programa e correccin dos erros detectados.

1.5.3

Unidade formativa 3: preparacin de sistemas automticos, control e supervisin do proceso de fabricacin

Cdigo: MP0162_33. Duracin: 40 horas.

1.5.3.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Organiza e pon a punto compoentes dunha instalacin automatizada, para o que selecciona e aplica as tcnicas e os procedementos requiridos. CA1.1. Identificronse os dispositivos e os compoentes das mquinas que requiren mantemento de uso (filtros, engraxadores, proteccins, soportes, etc). CA1.2. Configurronse os compoentes da instalacin atendendo ao proceso de fabricacin. CA1.3. Transferronse os programas de robots, manipuladores e PLC desde o arquivo fonte ao sistema. CA1.4. Colocronse as ferramentas e os tiles consonte a secuencia programada de operacins. CA1.5. Realizouse a posta en marcha dos equipamentos aplicando o procedemento establecido no manual. CA1.6. Seleccionronse os instrumentos de medicin ou verificacin en funcin da operacin que se realice. CA1.7. Adoptronse as medidas de proteccin necesarias para garantir a seguridade persoal e a integridade dos equipamentos.
Pxina 50

 CA1.8. Resolvronse satisfactoriamente os problemas presentados no desenvolvemento da actividade. CA1.9. Mantvose a rea de traballo co grao apropiado de orde e limpeza. RA2. Controla e supervisa os sistemas automatizados, para o que analiza o proceso e axusta os parmetros das variables do sistema. CA2.1. Efecturonse as probas en baleiro necesarias para a comprobacin do funcionamento do sistema. CA2.2. Comprobouse que o proceso cumpra as especificacins de producin descritas. CA2.3. Realizronse as modificacins nos programas a partir das desviacins comprobadas na verificacin do proceso. CA2.4. Monitorizouse en pantalla o estado do proceso e dos seus compoentes. CA2.5. Propuxronse melloras no sistema que supoan un aumento do rendemento e/ou da calidade do produto. CA2.6. Aplicronse as normas de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental requiridas. CA2.7. Mantvose unha actitude de respecto polas normas e polos procedementos de seguridade e de calidade.
1.5.3.2 Contidos bsicos BC1. Preparacin de sistemas automatizados

Operacins de mantemento de uso do proceso automatizado. Variables controladas polos sistemas automticos e as sas unidades de medida. Montaxe e desmontaxe de actuadores e elementos primarios de control. Posta en marcha de mquinas e equipamentos. Axuste de mquinas e accesorios. Preparacin e montaxe de tiles e ferramentas. Riscos laborais asociados preparacin de mquinas. Riscos ambientais asociados preparacin de mquinas.
BC2. Control e supervisin

Control da estacin de traballo. Distribucin das instrucins de control s estacins de traballo. Control da producin. Control do trfico. Control das ferramentas. Monitorizacin de pezas.
Pxina 51

 Informes e control de seguimento. Sistemas SCADA. Diagnsticos. Elementos de regulacin (pneumticos, hidrulicos e elctricos). Regulacin de presin e de caudal. Parmetros de control (velocidade, percorrido, tempo, etc). Identificacin e resolucin de problemas.

1.5.4

Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear a funcin de programacin de sistemas automatizados. Esta funcin abrangue aspectos como: Programacin de robot e manipuladores. Programacin de controles lxicos (PLC). Preparacin e posta a punto de mquinas. Supervisin e control do proceso de fabricacin. As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en: Mecanizado por arranque de material con mquinas ferramenta de corte, as como por abrasin, electroerosin e especiais. Mecanizado por corte e por conformacin trmica e mecnica. A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais d) e h) do ciclo formativo, e as competencias c) e f). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Anlise de instalacins automatizadas, descricin do seu funcionamento, os seus compoentes, a sa estrutura e a sa tipoloxa. Programacin de robots, manipuladores e (PLC), e integracin de sistemas pneumohidrulicos. Posta en marcha do proceso automtico requirido, con montaxe dos elementos que interveen, e con regulacin e control da resposta do sistema, respectando os espazos de seguridade e a aplicacin dos equipamentos de proteccin individual. Supervisin e control do proceso de fabricacin (obtencin de informes de seguimento, realizacin dos diagnsticos correspondentes) e toma das decisins oportunas para mellorar o rendemento do sistema.

Pxina 52

1.6

Mdulo profesional: programacin da producin

Equivalencia en crditos ECTS: 8. Cdigo: MP0163. Duracin: 140 horas.

1.6.1

Unidade formativa 1: programacin e control da producin

Cdigo: MP0163_12. Duracin: 100 horas.

1.6.1.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Elabora programas de fabricacin, para o que analiza as capacidades produtivas das instalacins, as sas posibles adaptacins e as necesidades de aprovisionamento. CA1.1. Identificronse os factores intervenientes na produtividade. CA1.2. Describronse as polticas de producin. CA1.3. Determinronse os obxectivos dos horizontes temporais da planificacin e da programacin da producin. CA1.4. Determinronse os sistemas de xestin de inventarios para demanda dependente e independente. CA1.5. Identificouse a cantidade de pezas para fabricar e o prazo de execucin en funcin dos prazos de entrega. CA1.6. Determinouse o tamao dos lotes de producin. CA1.7. Identificronse os equipamentos, os tiles e as instalacins dispoibles que respondan ao procedemento establecido. CA1.8. Identificouse a ruta que deba seguir o material en proceso. CA1.9. Identificouse a capacidade dos recursos de producin dispoibles. CA1.10. Analizouse a relacin entre a carga e a capacidade total dos recursos utilizados para eliminar atoamentos e mellorar a producin. CA1.11. Determinouse a producin por unidade de tempo para satisfacer a demanda no prazo previsto. CA1.12. Distriburonse as tarefas en funcin do perfil dos recursos humanos e dos recursos materiais dispoibles. CA1.13. Reducronse os inventarios de obra en curso e produtos acabados. RA2. Elabora o plan de mantemento e define os seus parmetros de control, tendo en conta a relacin entre os requisitos dos medios e as necesidades da producin. CA2.1. Identificouse o tipo de mantemento necesario para cada equipamento e cada instalacin do mbito de traballo. CA2.2. Estableceuse o plan de mantemento con criterios de reducin de interferencias coa producin.
Pxina 53

 CA2.3. Describronse as actuacins que cumprira levar a cabo en caso de fallo da producin por causa da avara dunha mquina, dunha ferramenta defectuosa, de parmetros incorrectos, etc. CA2.4. Elaborouse un catlogo de repostos considerando os grupos de mquinas, identificando os elementos de substitucin que necesitan un mnimo de existencias, cales son intercambiables, etc. CA2.5. Rexistrronse as revisins e os controis efectuados, para controlar o seu cumprimento e as poder asegurar a trazabilidade dos procesos. CA2.6. Distriburonse as tarefas en funcin do perfil dos recursos humanos e materiais dispoibles. CA2.7. Planificronse metodicamente as tarefas, con previsin das dificultades e do xeito de as superar. CA2.8. Utilizronse programas informticos de axuda para a xestin do mantemento. RA3. Xestiona a documentacin empregada na programacin da producin, para o que define e aplica un plan de organizacin e procesamento da informacin. CA3.1. Identificronse os documentos necesarios para programar e controlar a producin. CA3.2. Utilizronse programas informticos de axuda organizacin e ao control da producin. CA3.3. Xerronse documentos de traballo, como follas de ruta, listaxes de materiais, fichas de traballo, control estatstico do proceso, etc. CA3.4. Rexistrouse toda a documentacin nos sistemas de xestin de calidade, xestin ambiental e prevencin de riscos laborais. CA3.5. Organizouse e arquivouse a documentacin tcnica consultada e xerada. CA3.6. Planificronse metodicamente as tarefas, con previsin das dificultades e do xeito de as superar. RA4. Controla a producin tendo en conta a relacin entre as tcnicas de control e os requisitos de producin. CA4.1. Identificouse o modelo de control da producin mis acado para o proceso de fabricacin. CA4.2. Identificouse o tamao dos lotes de fabricacin e os prazos de entrega. CA4.3. Determinouse o mtodo de seguimento da producin que permita mellorar o seu control, as como o tempo de reaccin, en caso necesario. CA4.4. Caracterizronse modelos de reprogramacin para perodos de especial disposicin de recursos ou modificacin da demanda. CA4.5. Describronse estratexias de supervisin e control da producin. CA4.6. Recoecronse e valorronse as tcnicas de organizacin e xestin na realizacin das tarefas de control da producin. CA4.7. Amosouse interese pola exploracin de solucins tcnicas ante problemas que se presenten, e tamn como elemento de mellora do proceso.

Pxina 54

1.6.1.2

Contidos bsicos BC1. Programacin da producin

Produtividade. Polticas de producin: con limitacins de existencias, producin regular, producin extraordinaria e producin por lotes. Planificacin agregada da producin. Programa mestre de producin. Sistemas de xestin de inventarios con demanda independente. Sistemas de xestin de inventarios con demanda dependente: MRP e MRP-II. Capacidade de producin. Carga de traballo. Rutas e lotes de producin. Anlise mediante fluxos. Xestin de proxectos: PERT/CPM. Tecnoloxa da producin optimizada (OPT). Producin just in time (JIT). Enxeara concorrente. Software de xestin da producin asistida por computador (XPAC).
BC2. Mantemento

Tipos de mantemento: correctivo, preventivo, preditivo e proactivo. Programacin dos recursos para o mantemento elctrico, pneumtico, hidrulico e mecnico. Plans de mantemento. Estrutura organizativa do departamento de mantemento nunha empresa. Software de xestin de mantemento asistido por computador (XMAC).
BC3. Documentacin

Documentos para a programacin da producin: follas de ruta, listaxes de materiais, fichas de traballo, follas de instrucins, planos de fabricacin, control estatstico do proceso, diagrama de proceso, fichas de carga, etc. Tcnicas de codificacin e arquivo de documentacin. Software de xestin documental da planificacin e o control da producin.
BC4. Control da producin

Tcnicas de control da producin.

Pxina 55

 Estatstica e indicadores de producin. Supervisin de procesos. Reprogramacin. Mtodos de seguimento da producin: PERT, GANTT, ROY e custo mnimo.

1.6.2

Unidade formativa 2: aprovisionamento dos procesos produtivos

Cdigo: MP0163_22. Duracin: 40 horas.

1.6.2.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Determina o plan de aprovisionamento de materias primas e compoentes necesarios, analizando os modelos de aprovisionamento. CA1.1. Identificronse as necesidades de materias primas e compoentes para prover. CA1.2. Calculouse a cantidade de material e a frecuencia con que se deber dispor del, en relacin aos lotes de producin. CA1.3. Determinouse a localizacin e a cantidade das existencias. CA1.4. Determinronse os medios de transporte internos e a ruta que debern seguir. CA1.5. Identificronse as caractersticas dos transportes externos que afectan ao aprovisionamento. CA1.6. Determinouse o plan de aprovisionamento tendo en conta as existencias e os tempos de entrega dos provedores. CA1.7. Determinouse o custo total de transporte e do abastecemento. CA1.8. Planificronse metodicamente as tarefas, con previsin das dificultades e do xeito de as superar. RA2. Xestiona o almacn tendo en conta a relacin entre as necesidades de almacenaxe (en funcin dos requisitos da producin) e os procesos de almacenaxe, manipulacin e distribucin interna. CA2.1. Identificronse as accins necesarias para verificar documentalmente que os produtos recibidos se correspondan cos solicitados. CA2.2. Describiuse o proceso de recepcin de materiais. CA2.3. Describiuse o mtodo de almacenaxe mis adecuado ao tamao e s caractersticas da organizacin. CA2.4. Definiuse o tipo de embalaxe e de contedores para mellorar o espazo e a manipulacin das mercadoras. CA2.5. Definiuse o sistema ptimo de etiquetaxe para facilitar a identificacin do produto. CA2.6. Identificronse os riscos para a seguridade e a sade do persoal e para a proteccin ambiental nas fases de recepcin de materiais, almacenaxe e expedicin de produto.
Pxina 56

 CA2.7. Determinouse a frecuencia e os mtodos utilizados para o control do inventario.

1.6.2.2 Contidos bsicos BC1. Aprovisionamento

Plan de aprovisionamento. Xestin con provedores. Transporte e fluxo de materiais. Rutas de aprovisionamento e loxstica. Xestin de existencias.
BC2. Almacenaxe e distribucin

Loxstica. Recepcin de pedidos. Sistemas de almacenaxe. Manipulacin de mercadoras. Xestin de almacn. Embalaxe e etiquetaxe. Control de inventarios. Sistemas informticos de xestin de loxstica e almacenaxe. Prevencin de riscos laborais e ambientais no transporte e na almacenaxe de produtos.

1.6.3

Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear a funcin de xestin e control da producin. Esta funcin abrangue aspectos como: Xestin da producin utilizando ferramentas e programas informticos especficos. Aprovisionamento de materiais e ferramentas, con aplicacin de tcnicas de xestin para determinar o aprovisionamento dos postos de traballo. Supervisin do mantemento, con aplicacin de tcnicas de planificacin e seguimento para xestionar o mantemento dos recursos de producin. Cumprimento dos obxectivos da producin, colaborando co equipo de traballo e actuando conforme aos principios de responsabilidade e tolerancia. As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en: Mecanizado por arranque de material con mquinas ferramenta de corte, as como por abrasin, electroerosin e por procesos especiais.
Pxina 57

 Mecanizado por corte. Conformacin trmica e mecnica. A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais e), f), j), k) e q) do ciclo formativo, e as competencias d), e), g), i) e k). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Elaboracin e control de programas de producin e mantemento para o aseguramento das caractersticas e dos prazos de entrega requiridos. Xestin de aprovisionamento, almacenaxe e distribucin de materias primas e de produtos acabados.

Pxina 58

1.7

Mdulo profesional: execucin de procesos de fabricacin

Equivalencia en crditos ECTS: 9. Cdigo: MP0164. Duracin: 187 horas.

1.7.1

Unidade formativa 1: organizacin dos procesos

Cdigo: MP0164_13. Duracin: 30 horas.

1.7.1.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Organiza a execucin dos procesos de fabricacin, para o que interpreta as especificacins do produto e as follas de proceso. CA1.1. Identificronse materiais e produtos mecnicos. CA1.2. Analizronse as caractersticas que afectan ao seu procesamento, tanto dos materiais como dos produtos mecnicos que se vaian empregar na fabricacin. CA1.3. Identificronse mquinas que interveen no procesamento dos produtos mecnicos. CA1.4. Identificronse tiles e ferramentas para empregar na fabricacin. CA1.5. Consultronse catlogos de ferramentas. CA1.6. Analizouse o funcionamento de mquinas, equipamentos, ferramentas e tiles, as como as condicins de traballo de cada tcnica no relativo ao produto que se fabrique e aos medios de producin. CA1.7. Identificronse e seleccionronse as mquinas para empregar en funcin das caractersticas do produto. CA1.8. Elaborouse a folla de procesos. CA1.9. Identificouse a secuencia de operacins para realizar nas mquinas, en funcin das especificacins solicitadas e da folla de proceso. CA1.10. Identificronse as ferramentas, os tiles e os soportes de fixacin de pezas. CA1.11. Identificronse as necesidades de materiais e de recursos en cada fase. CA1.12. Establecronse as medidas de seguridade en cada fase. CA1.13. Determinouse a recollida selectiva de residuos. CA1.14. Estipulronse os equipamentos de proteccin individual para cada actividade. CA1.15. Identificronse e concretronse os indicadores de calidade para ter en conta en cada operacin.

Pxina 59

1.7.1.2

Contidos bsicos BC1. Organizacin do traballo

Anlise do produto para fabricar. Materiais empregados na fabricacin de produtos mecnicos. Catlogos de ferramentas. Mquinas empregadas na elaboracin de produtos mecnicos. Organizacin das fases do proceso, tendo en conta a relacin cos medios e as mquinas. Follas de procesos. Medidas de prevencin e de tratamento de residuos. Calidade, normativa e catlogos.

1.7.2

Unidade formativa 2: preparacin, execucin e normas de seguridade en procesos de fabricacin

Cdigo: MP0164_23. Duracin: 127 horas.

1.7.2.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Prepara e pon a punto as mquinas, os equipamentos, os tiles e as ferramentas que interveen no proceso de mecanizado e de montaxe, aplicando as tcnicas e os procedementos requiridos, de acordo co produto que se mecanice. CA1.1. Describronse as funcins das mquinas e os sistemas de fabricacin, as como os tiles e os accesorios. CA1.2. Verificronse e regulronse os mecanismos, os dispositivos, as presins e os caudais das mquinas. CA1.3. Seleccionronse as ferramentas e os tiles en funcin das caractersticas de cada operacin. CA1.4. Comprobouse a correcta xeometra de corte e as dimensins de referencia das ferramentas. CA1.5. Montronse, alironse e regulronse as ferramentas, os tiles e os accesorios necesarios. CA1.6. Identificronse e corrixronse posibles erros de montaxe ou de aliamento, de tiles e ferramentas. CA1.7. Introducronse na mquina os parmetros do proceso de mecanizado. CA1.8. Montouse a peza sobre os tiles, centrouse e aliouse coa precisin esixida, cumprindo a normativa de seguridade. CA1.9. Realizouse correctamente a toma de referencias consonte as especificacins do proceso. CA1.10. Establecronse as medidas de seguridade en cada fase.
Pxina 60

 CA1.11. Mantvose a rea de traballo co grao axeitado de orde e limpeza. CA1.12. Actuouse metodicamente, con rapidez e seguridade en situacins problemticas. RA2. Opera coas mquinas e cos equipamentos que interveen no proceso de mecanizado, conformacin e de montaxe, tendo en conta a relacin entre o seu funcionamento, as condicins do proceso e as caractersticas do produto final. CA2.1. Describronse os xeitos caractersticos de obter formas mediante cada sistema de fabricacin, de acordo coas dimensins, as tolerancias e os acabamentos definidos no plano de fabricacin. CA2.2. Describronse os xeitos caractersticos de montar elementos de fabricacin mecnica, consonte as condicins establecidas no plano. CA2.3. Describiuse o fenmeno da formacin da labra nos materiais utilizados, as como os defectos mis comns no procesamento de chapa, as sas causas e maneira de os resolver. CA2.4. Describiuse o fenmeno de desgaste das ferramentas e indicronse os tipos e os lmites tolerables. CA2.5. Describronse as posibles causas da rotura dunha ferramenta. CA2.6. Describronse as variables para ter en conta na montaxe (axustes, aliacin, rugosidade, temperatura, presins, pares de aperto, etc.). CA2.7. Aplicouse a tcnica operativa necesaria para executar o proceso de acordo coas especificacins. CA2.8. Comprobronse as caractersticas das pezas mecanizadas, conformadas e montadas. CA2.9. Analizronse as diferenzas entre o proceso definido e o realizado. CA2.10. Relacionronse os erros mis frecuentes de forma final nas pezas, cos defectos de amarre e de aliacin. CA2.11. Discerniuse se as deficiencias se deben s ferramentas, s condicins, aos parmetros de corte, s mquinas ou ao material. CA2.12. Corrixronse as desviacins do proceso actuando sobre a mquina ou sobre a ferramenta. CA2.13. Mantvose a rea de traballo co grao axeitado de orde e limpeza. CA2.14. Actuouse metodicamente, con rapidez e seguridade en situacins problemticas. RA3. Cumpre as normas de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental, identificando os riscos asociados, as como as medidas e os equipamentos para os previr. CA3.1. Identificronse os riscos e o nivel de perigo que supn a manipulacin de materiais, ferramentas, tiles, mquinas e medios de transporte. CA3.2. Identificronse as causas mis frecuentes de accidentes na manipulacin de materiais, ferramentas, mquinas e equipamentos. CA3.3. Describronse os elementos de seguridade (proteccins, alarmas, paros de emerxencia, etc.) das mquinas e os equipamentos de proteccin individual (calPxina 61

zado, proteccin ocular, indumentaria, etc.) que se deben empregar nas operacins do proceso de fabricacin. CA3.4. Relacionouse a manipulacin de materiais, ferramentas, mquinas e equipamentos coas medidas de seguridade e proteccin persoal requiridas. CA3.5. Determinronse os elementos de seguridade e de proteccin persoal que cumpra adoptar na preparacin e na execucin das operacins do proceso de fabricacin. CA3.6. Aplicouse a normativa de seguridade utilizando os sistemas de seguridade e de proteccin persoal. CA3.7. Identificronse as fontes de contaminacin do contorno ambiental. CA3.8. Describronse os medios de vixilancia mis habituais de afluentes e efluentes nos procesos de producin e depuracin na industria de fabricacin mecnica. CA3.9. Xustificouse a importancia das medidas de proteccin persoal, colectiva e ambiental.

1.7.2.2

Contidos bsicos BC1. Preparacin de mquinas, equipamentos, tiles e ferramentas

Elementos e mandos das mquinas. Preparacin de mquinas, equipamentos, tiles e ferramentas. Trazado e marcaxe de pezas. Montaxe de pezas, ferramentas, tiles e accesorios para o mecanizado. Montaxe e axuste de tiles. Regulacin de parmetros do proceso. Toma de referencias.
BC2. Operacins de mecanizado, conformacin e montaxe

Funcionamento das mquinas ferramenta. Ferramentas de corte. Tcnicas operativas de arranque de labra. tiles de verificacin e medicin en funcin da medida ou do aspecto que se deba comprobar. Metroloxa e verificacin de pezas. Mecanizado con abrasivos. Tcnicas operativas de rectificado. Tcnicas operativas no mecanizado por electroerosin: por penetracin e corte. Tcnicas operativas nos mecanizados especiais. Tcnicas operativas de corte e conformacin.
Pxina 62

 Montaxe de conxuntos mecnicos. Tcnicas operativas de montaxe.

BC3. Prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental

Prevencin de riscos laborais nas operacins de mecanizado, conformacin e montaxe. Factores fsicos e qumicos do contorno de traballo. Sistemas de seguridade aplicados s mquinas. Equipamentos de proteccin individual. Cumprimento da normativa de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental.

1.7.3

Unidade formativa 3: mantemento de mquinas

Cdigo: MP0164_33. Duracin: 30 horas.

1.7.3.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Realiza o mantemento de primeiro nivel de mquinas, ferramentas e tiles, de acordo coa sa funcionalidade. CA1.1. Recoeceuse o plan de mantemento de cada mquina, de cada ferramenta e de cada til. CA1.2. Describronse as operacins de mantemento de usuario de ferramentas, mquinas e equipamentos de fabricacin. CA1.3. Localizronse os elementos sobre os que cumpra actuar. CA1.4. Realizronse desmontaxes e montaxes de elementos simples consonte o procedemento. CA1.5. Realizouse a listaxe de operacins de mantemento para que a mquina, a ferramenta ou o til acten dentro dos parmetros esixidos. CA1.6. Realizouse o mantemento conforme o plan establecido. CA1.7. Cumprronse as medidas de seguridade e as normas de prevencin de riscos laborais. CA1.8. Recollronse residuos de acordo coas normas de proteccin ambiental. CA1.9. Valorouse a importancia de realizar o mantemento de primeiro nivel nos tempos establecidos.
1.7.3.2 Contidos bsicos BC1. Mantemento de mquinas e equipamentos

Engraxamentos, niveis de lquidos e liberacin de residuos. Tcnicas de mantemento preditivo, preventivo e correctivo.
Pxina 63

 Tcnicas e procedementos para a substitucin de elementos. Valoracin da orde e a limpeza na execucin de tarefas. Participacin solidaria nos traballos en equipo. Normas de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental.

1.7.4

Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear a funcin de producin, que abrangue aspectos como: Preparacin e posta a punto de mquinas, equipamentos, tiles e ferramentas. Execucin do mecanizado e a montaxe de elementos. Mantemento de usuario ou de primeiro nivel. As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en: Mecanizado por arranque de material con mquinas ferramenta de corte, de abrasin, electroerosin e especiais. Mecanizado sen arranque de material con mquinas ferramenta de corte e conformacin (trmica e mecnica). Montaxe de conxuntos mecnicos. A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais b), c) e j) do ciclo formativo, e as competencias a), b), c) e f). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Preparacin e posta a punto de mquinas, equipamentos, tiles e ferramentas que interveen no proceso. Execucin de operacins de mecanizado de produtos mecnicos consonte o proceso estipulado e con criterios de calidade do produto, con actuacins relativas a: Deteccin de fallos ou desaxustes na execucin das fases do proceso, e a sa correspondente correccin actuando sobre a mquina ou a ferramenta. Realizacin do mantemento de primeiro nivel nos tempos establecidos. Aplicacin das medidas de seguridade e dos equipamentos de proteccin individual na execucin operativa. Aplicacin da normativa de proteccin ambiental relacionada cos residuos, cos aspectos contaminantes e co seu tratamento. Execucin de operacins de montaxe de conxuntos mecnicos de acordo co proceso estipulado e con criterios de calidade do produto.

Pxina 64

1.8

Mdulo profesional: xestin da calidade, prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental

Equivalencia en crditos ECTS: 9. Cdigo: MP0165. Duracin: 105 horas.

1.8.1

Unidade formativa 1: xestin da calidade

Cdigo: MP0165_13. Duracin: 45 horas.

1.8.1.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Define actuacins para facilitar a implantacin e o mantemento dos sistemas de aseguramento da calidade, e interpreta os seus conceptos e factores bsicos. CA1.1. Identificronse os fundamentos e os principios dos sistemas de aseguramento da calidade. CA1.2. Identificronse os elementos da infraestrutura da calidade: entidades de normalizacin, certificacin, acreditacin, laboratorios de ensaio, laboratorios de calibracin, e entidades auditoras e de inspeccin. CA1.3. Identificronse os requisitos legais establecidos nos sistemas de xestin da calidade. CA1.4. Describronse os requisitos e o procedemento que se deben inclur nunha auditora interna de calidade. CA1.5. Describiuse o soporte documental e os requisitos mnimos que deben conter os documentos para a anlise do funcionamento dos sistemas de xestin da calidade. CA1.6. Interpretouse o contido das normas que regulan o aseguramento da calidade. CA1.7. Controlouse a documentacin dun sistema de aseguramento da calidade. CA1.8. Describiuse o procedemento estndar de actuacin nunha empresa para a certificacin nun sistema de calidade. RA2. Define actuacins para facilitar a posta en prctica e o mantemento dos modelos de excelencia empresarial, e interpreta os seus conceptos e os seus factores bsicos. CA2.1. Identificronse os conceptos e as finalidades dun sistema de calidade total. CA2.2. Describiuse a estrutura organizativa do modelo EFQM, e identificronse as sas vantaxes e os seus inconvenientes. CA2.3. Detectronse as diferenzas entre o modelo de EFQM e outros modelos de excelencia empresarial. CA2.4. Describronse os requisitos e o procedemento que se deben inclur nunha avaliacin do modelo.
Pxina 65

 CA2.5. Describronse metodoloxas e ferramentas de xestin da calidade (os cinco eses, xestin de competencias, xestin de procesos, etc.). CA2.6. Describronse as tcnicas avanzadas para a xestin da calidade (QFD, AMFE, Poka-Yoke, etc.). CA2.7. Relacionronse as metodoloxas e as ferramentas de xestin da calidade co seu campo de aplicacin. CA2.8. Definronse os principais indicadores dun sistema de calidade nas industrias de fabricacin mecnica. CA2.9. Seleccionronse as reas de actuacin en funcin dos obxectivos de mellora indicados. CA2.10. Relacionronse os obxectivos de mellora caracterizados polos seus indicadores coas metodoloxas ou as ferramentas da calidade susceptibles de aplicacin. CA2.11. Planificouse a aplicacin da ferramenta ou do modelo. CA2.12. Elaborronse os documentos necesarios para a implantacin e o seguimento dun sistema de xestin da calidade. CA2.13. Describiuse o procedemento estndar de actuacin nunha empresa para a obtencin do recoecemento da excelencia empresarial.
1.8.1.2 Contidos bsicos BC1. Aseguramento da calidade

Normas de aseguramento da calidade. Infraestrutura da calidade. Descricin de procesos (procedementos): indicadores e obxectivos. Sistema documental. Auditoras: tipos e obxectivos.
BC2. Xestin da calidade

Diferenzas entre os modelos de excelencia empresarial. Modelo europeo EFQM: criterios do modelo e avaliacin da empresa. Implantacin de modelos de excelencia empresarial. Sistemas de autoavaliacin: vantaxes e inconvenientes. Proceso de autoavaliacin. Plan de mellora. Recoecemento empresa. Ferramentas da calidade total (os cinco eses, xestin de competencias, xestin de procesos, etc.). Ferramentas avanzadas da calidade (QFD, AMFE, Poka Yoke, Benchmarking, etc.).
Pxina 66

1.8.2

Unidade formativa 2: prevencin de riscos laborais

Cdigo: MP0165_23. Duracin: 30 horas.

1.8.2.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Define actuacins para facilitar a implantacin e o mantemento dos sistemas da prevencin de riscos laborais, e interpreta os seus conceptos e os seus factores bsicos. CA1.1. Identificronse os fundamentos e os principios dos sistemas de prevencin de riscos laborais. CA1.2. Identificronse os requisitos establecidos nos sistemas de xestin de prevencin de riscos laborais. CA1.3. Describronse os elementos dun plan de emerxencia no mbito da empresa. CA1.4. Explicouse mediante diagramas e organigramas a estrutura funcional da prevencin de riscos laborais nunha empresa tipo. CA1.5. Describronse os requisitos e o procedemento que se deben inclur nunha auditora interna de prevencin de riscos laborais. CA1.6. Describiuse o soporte documental e os requisitos mnimos que debe conter o sistema documental da prevencin de riscos laborais. CA1.7. Controlouse a documentacin dun sistema de xestin de prevencin de riscos laborais. CA1.8. Clasificronse os sistemas de proteccin colectiva en relacin cos perigos de que protexen. CA1.9. Clasificronse os equipamentos de proteccin individual en relacin cos perigos de que protexen. CA1.10. Clasificronse os sistemas de sinalizacin de seguridade en relacin cos perigos de que advirten. CA1.11. Describronse as operacins de mantemento, conservacin e reposicin dos equipamentos de proteccin individual. CA1.12. Describiuse o xeito de uso dos equipamentos de proteccin individual. CA1.13. Identificronse as tcnicas e os medios de proteccin contra incendios. CA1.14. Identificronse as tcnicas para a mobilizacin, o traslado e a almacenaxe de materiais. CA1.15. Describronse as tcnicas de promocin da prevencin de riscos laborais. CA1.16. Avalironse os riscos dun medio de producin segundo a norma. CA1.17. Relacionronse os factores de risco coas tcnicas preventivas de actuacin.
1.8.2.2 Contidos bsicos BC1. Prevencin de riscos laborais

Disposicins de mbito estatal, autonmico e local.

Pxina 67

 Clasificacin de normas por sector de actividade e por tipo de risco. Prevencin de riscos nas normas internas das empresas. reas funcionais da empresa relacionadas coa prevencin. Organigramas. Organizacin da prevencin dentro da empresa. Proteccin colectiva. Equipamentos de proteccin individual en relacin cos perigos de que protexen. Sinalizacin de seguridade. Prevencin e proteccin contra incendios e explosins. Tcnicas para a mobilizacin e o traslado de materiais. Normas de conservacin e mantemento. Normas de certificacin e uso. Promocin da cultura da prevencin de riscos como modelo de poltica empresarial.

1.8.3

Unidade formativa 3: proteccin ambiental e xestin de residuos industriais

Cdigo: MP0165_33. Duracin: 30 horas.

1.8.3.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Define actuacins para facilitar a implantacin e o mantemento dos sistemas de xestin ambiental, e interpreta os seus conceptos e os seus factores bsicos. CA1.1. Identificouse o ordenamento xurdico autonmico, estatal e da Unin Europea en materia de ambiental. CA1.2. Identificronse os fundamentos e os principios dos sistemas de xestin ambiental. CA1.3. Identificronse os requisitos legais establecidos nos sistemas de xestin ambiental. CA1.4. Describronse os requisitos e o procedemento que se deben inclur nunha auditora interna. CA1.5. Describiuse o soporte documental e os requisitos que deben conter os documentos para a anlise do funcionamento dos sistemas de xestin ambiental. CA1.6. Interpretouse o contido das normas que regulan a proteccin ambiental. CA1.7. Elaborronse procedementos para o control da documentacin dun sistema de xestin ambiental. CA1.8. Describronse as tcnicas de promocin da reducin de contaminantes. CA1.9. Describiuse o programa de control e reducin de contaminantes. CA1.10. Establecronse pautas de compromiso tico cos valores de conservacin e defensa do patrimonio ambiental e cultural da sociedade.
Pxina 68

 RA2. Recoece os principais focos contaminantes que se poden xerar na actividade das empresas de fabricacin mecnica, e describe os efectos dos axentes contaminantes sobre o medio. CA2.1. Representouse mediante diagramas o proceso produtivo dunha empresa tipo de fabricacin mecnica. CA2.2. Identificronse os principais axentes contaminantes atendendo sa orixe, as como os efectos que producen sobre os medios receptores. CA2.3. Elaborouse o inventario dos aspectos ambientais xerados na actividade industrial. CA2.4. Clasificronse os focos en funcin da sa orixe e propuxronse medidas correctoras. CA2.5. Identificronse os lmites legais aplicables. CA2.6. Identificronse as tcnicas de mostraxe includas na lexislacin ou nas normas de uso para cada tipo de contaminante. CA2.7. Identificronse as principais tcnicas analticas utilizadas, consonte a lexislacin e as normas internacionais. CA2.8. Explicouse o procedemento de recollida de datos mis idneo para os aspectos ambientais asociados actividade ou ao produto. CA2.9. Aplicronse programas informticos para o tratamento dos datos e realizronse clculos estatsticos.
1.8.3.2 Contidos bsicos BC1. Proteccin ambiental

Disposicins de mbito autonmico e estatal. reas funcionais da empresa relacionadas coa proteccin ambiental. Organigramas. Organizacin da proteccin ambiental dentro da empresa. Promocin da cultura da proteccin ambiental como modelo de poltica empresarial.
BC2. Xestin dos residuos industriais

Residuos industriais mis caractersticos. Documentacin necesaria para formalizar a xestin dos residuos industriais. Recollida e transporte de residuos industriais. Centros de almacenaxe de residuos industriais. Reducin dos residuos industriais: modificacin do produto, mellora do proceso, boas prcticas e uso de tecnoloxas limpas. Reciclaxe en orixe. Tcnicas estatsticas de avaliacin da proteccin ambiental.

Pxina 69

1.8.4

Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear a funcin de calidade en fabricacin mecnica. Esta funcin abrangue aspectos como: Xestin dos sistemas de calidade. Prevencin de riscos laborais. Proteccin ambiental. As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en: Mecanizado por arranque de material con mquinas ferramenta de corte, as como por abrasin, electroerosin e especiais. Mecanizado por corte. Conformacin trmica e mecnica. Montaxe de produtos de fabricacin mecnica. A formacin do mdulo contribe a alcanzar o obxectivo xeral i) do ciclo formativo, e a competencia h). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre a implantacin e o mantemento dos procedementos de aseguramento da calidade, dos modelos de excelencia empresarial, dos sistemas de prevencin de riscos laborais, e do sistema de proteccin ambiental.

Pxina 70

1.9

Mdulo profesional: verificacin de produtos

Equivalencia en crditos ECTS: 9. Cdigo: MP0166. Duracin: 160 horas.

1.9.1

Unidade formativa 1: metroloxa e calibraxe

Cdigo: MP0166_12. Duracin: 100 horas.

1.9.1.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Determina pautas de control, tendo en conta a relacin entre as caractersticas dimensionais, xeomtricas e superficiais das pezas, os procesos de fabricacin, a frecuencia da medicin e os instrumentos de medida. CA1.1. Interpretronse os smbolos grficos representados nos planos de control ou fabricacin relativos s dimensins e s tolerancias xeomtricas, para seleccionar o instrumento e o proceso de verificacin ou medicin. CA1.2. Describronse os instrumentos e os dispositivos de control utilizados na fabricacin mecnica. CA1.3. Describronse as tcnicas metrolxicas empregadas no control dimensional, xeomtrico e superficial. CA1.4. Identificronse os erros de medida e as sas causas (instrumentos de medida, ambiente e persoal operador). CA1.5. Explicouse a propagacin de erros en medidas por comparacin. CA1.6. Determinronse os instrumentos e a tcnica de control en funcin dos parmetros que cumpra verificar. CA1.7. Aplicronse tcnicas e procedementos de medicin de parmetros dimensionais, xeomtricos e superficiais. CA1.8. Planificronse metodicamente as tarefas, con previsin das dificultades e do xeito de as superar. RA2. Calibra instrumentos de medicin e describe os procedementos de correccin dos seus erros sistemticos. CA2.1. Explicronse os conceptos de calibraxe e trazabilidade. CA2.2. Identificronse as pautas de calibraxe das normas aplicables. CA2.3. Describronse os elementos dun plan de calibraxe. CA2.4. Describronse os procedementos de calibraxe. CA2.5. Calculouse a incerteza de instrumentos de medicin. CA2.6. Axustronse instrumentos e equipamentos de medicin, verificacin e control, aplicando procedementos ou a norma de calibraxe.
Pxina 71

 CA2.7. Valorouse a tarefa como parte esencial do proceso de medicin e verificacin. RA3. Determina o aseguramento da calidade do produto e da estabilidade do proceso calculando datos estatsticos de control do produto e do proceso. CA3.1. Describronse as tcnicas empregadas no control estatstico do proceso. CA3.2. Describiuse o fundamento e o campo de aplicacin dos grficos de control por atributos e variables. CA3.3. Confeccionronse os grficos de control do proceso utilizando a informacin subministrada polas medicins efectuadas. CA3.4. Interpretronse os grficos de control identificando nos grficos as incidencias, as tendencias e os puntos fra de control, etc. CA3.5. Calculouse a capacidade do proceso a partir dos datos rexistrados nos grficos de control. CA3.6. Determinronse as porcentaxes de pezas fra de especificacins, a partir do estudo de capacidade do proceso. CA3.7. Utilizronse programas informticos de axuda para o control estatstico de procesos. CA3.8. Valorronse as achegas do intercambio comunicativo.
1.9.1.2 Contidos bsicos BC1. Control dimensional

Pautas de control. Instrumentos de medicin: calibre, micrmetro, medidores verticais, medicin por coordenadas (MMC), brazos 3D, escner 3D, medicin por lser, medicin ptica, etc. Medicin dimensional, xeomtrica e superficial. Tcnicas metrolxicas. Procesos de medida. Requisitos das normas para os equipamentos de inspeccin, medida e ensaio. Erros na medicin.
BC2. Calibraxe

Calibraxe e trazabilidade. Plan de calibraxe: procedementos. Normas de calibraxe. Incerteza na medida: clculo. Axuste de instrumentos de medida e ensaio.

Pxina 72

BC3. 1Tcnicas estatsticas de control de calidade

Conceptos estatsticos. Distribucins de probabilidade e variabilidade dos procesos. Grficos de control: interpretacin e elaboracin. Control por variables e por atributos. Estudo de capacidade. Clculo da capacidade de proceso e de mquina. Software para o control estatstico de procesos.

1.9.2

Unidade formativa 2: ensaios destrutivos e non destrutivos

Cdigo: MP0166_22. Duracin: 60 horas.

1.9.2.1

Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Planifica o control das caractersticas e das propiedades do produto fabricado, tendo en conta a relacin entre os equipamentos e as mquinas de ensaios destrutivos e non destrutivos, e as caractersticas que se midan ou que se verifiquen. CA1.1. Relacionronse os esforzos que poden sufrir os materiais coas sas principais propiedades mecnicas. CA1.2. Describronse os ensaios destrutivos. CA1.3. Describronse os ensaios non destrutivos. CA1.4. Relacionronse os ensaios destrutivos e non destrutivos coas caractersticas que controlan. CA1.5. Describronse os instrumentos e as mquinas que se empregan nos ensaios destrutivos e non destrutivos, as como o procedemento empregado. CA1.6. Explicronse os erros mis caractersticos dos equipamentos e das mquinas que se empregan nos ensaios, as como o xeito de os corrixir. CA1.7. Describronse as caractersticas das probetas necesarias para a execucin dos ensaios. CA1.8. Preparronse e acondicionronse os materiais e as probetas necesarias para a execucin dos ensaios. CA1.9. Executronse ensaios destrutivos e non destrutivos aplicando as normas e/ou os procedementos adecuados. CA1.10. Interpretronse os resultados obtidos e rexistrronse nos documentos de calidade. CA1.11. Expresronse os resultados dos ensaios coa tolerancia adecuada precisin requirida. CA1.12. Relacionronse os defectos das pezas coas sas causas. CA1.13. Describronse e aplicronse as normas de seguridade para a realizacin de ensaios.
Pxina 73

 CA1.14. Planificronse metodicamente as tarefas, con previsin das dificultades e do xeito de as superar.
1.9.2.2 Contidos bsicos BC1. Control de caractersticas

Ensaios destrutivos (traccin, compresin, dureza, resiliencia, fatiga, flexin e pregamento): aplicacins e procedementos. Ensaios non destrutivos (inspeccin visual, lquidos penetrantes, radiografas, ultrasns, partculas magnticas e correntes inducidas): aplicacins e procedementos. Probetas. Erros nos ensaios. Calibraxe e axuste de equipamentos de ensaios destrutivos e non destrutivos. Prevencin de riscos na execucin de ensaios destrutivos e non destrutivos.

1.9.3

Orientacins pedagxicas
Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desempear a funcin de calidade de procesos de fabricacin mecnica. Esta funcin abrangue aspectos como: Verificacin das caractersticas do produto. Mantemento de instrumentos e de equipamentos de medicin. Control da calidade en producin. As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en: Mecanizado por arranque de material con mquinas ferramenta de corte, as como por abrasin, electroerosin e especiais. Mecanizado por corte. Conformacin trmica e mecnica. Montaxe. A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), b), c), f), g) e i) do ciclo formativo, e as competencias a), b) c), e), f), g) e h). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Planificacin de pautas de control referidas medicin dimensional e verificacin de produtos. Calibraxe de instrumentos de medida e verificacin. Control estatstico do produto e do proceso, e interpretacin dos criterios de valoracin das caractersticas para controlar.

Pxina 74

1.10 Mdulo profesional: proxecto de fabricacin de produtos mecnicos

Equivalencia en crditos ECTS: 5. Cdigo: MP0167. Duracin: 26 horas.

1.10.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Identifica necesidades do sector produtivo en relacin con proxectos tipo que as poidan satisfacer. CA1.1. Clasificronse as empresas do sector polas sas caractersticas organizativas e polo tipo de produto ou servizo que ofrezan. CA1.2. Caracterizronse as empresas tipo e indicouse a sa estrutura organizativa e as funcins de cada departamento. CA1.3. Identificronse as necesidades mis demandadas s empresas. CA1.4. Valorronse as oportunidades de negocio previsibles no sector. CA1.5. Identificouse o tipo de proxecto requirido para dar resposta s demandas previstas. CA1.6. Determinronse as caractersticas especficas requiridas ao proxecto. CA1.7. Determinronse as obrigas fiscais, laborais e de prevencin de riscos, e as sas condicins de aplicacin. CA1.8. Identificronse axudas ou subvencins para a incorporacin de novas tecnoloxas de producin ou de servizo que se propoan. CA1.9. Elaborouse o guin de traballo para a elaboracin do proxecto. RA2. Desea proxectos relacionados coas competencias expresadas no ttulo, onde incle e desenvolve as fases que o compoen. CA2.1. Compilouse informacin relativa aos aspectos que se vaian tratar no proxecto. CA2.2. Realizouse o estudo da sa viabilidade tcnica. CA2.3. Identificronse as fases ou partes do proxecto e o seu contido. CA2.4. Establecronse os obxectivos que se pretenda conseguir e identificouse o seu alcance. CA2.5. Determinronse as actividades necesarias para o seu desenvolvemento. CA2.6. Prevronse os recursos materiais e persoais necesarios para realizar o proxecto. CA2.7. Identificronse as necesidades de financiamento para a posta en marcha. CA2.8. Definiuse e elaborouse a documentacin necesaria para o deseo. CA2.9. Identificronse os aspectos que cumpra controlar para garantir a calidade do proxecto.
Pxina 75

 RA3. Planifica a posta en prctica ou execucin do proxecto, e determina o plan de intervencin e a documentacin asociada. CA3.1. Estableceuse a secuencia das actividades en funcin das necesidades de posta en prctica. CA3.2. Determinronse os recursos e a loxstica necesarios para cada actividade. CA3.3. Identificouse a necesidade de permisos e autorizacins para levar a cabo as actividades. CA3.4. Determinronse os procedementos de actuacin ou execucin das actividades. CA3.5. Identificronse os riscos inherentes posta en prctica, definiuse o plan de prevencin de riscos, e establecronse os medios e os equipamentos necesarios. CA3.6. Planificouse a asignacin de recursos materiais e humanos, e os tempos de execucin. CA3.7. Fxose unha valoracin econmica que responda s condicins da posta en prctica. CA3.8. Definiuse e elaborouse a documentacin necesaria para a posta en prctica ou execucin. CA3.9. Realizouse o deseo en 3D do proxecto mediante o software adecuado. RA4. Define os procedementos para o seguimento e o control na execucin do proxecto, e xustifica a seleccin das variables e dos instrumentos empregados. CA4.1. Definiuse o procedemento de avaliacin das actividades ou das intervencins. CA4.2. Definronse os indicadores de calidade para realizar a avaliacin. CA4.3. Definiuse o procedemento para a avaliacin das incidencias que se poidan presentar durante a realizacin das actividades, as como a sa solucin e o seu rexistro. CA4.4. Definiuse o procedemento para xestionar os cambios nos recursos e nas actividades, inclundo o seu sistema de rexistro. CA4.5. Definiuse e elaborouse a documentacin necesaria para a avaliacin das actividades e do proxecto. CA4.6. Estableceuse o procedemento para a participacin na avaliacin de usuarios e clientes, e elaborronse os documentos especficos. CA4.7. Estableceuse un sistema para garantir o cumprimento do prego de condicins do proxecto, cando este exista. RA5. Elabora e expn o informe do proxecto realizado, e xustifica o procedemento seguido. CA5.1. Enuncironse os obxectivos do proxecto. CA5.2. Describiuse o proceso seguido para a identificacin das necesidades das empresas do sector. CA5.3. Describiuse a solucin adoptada a partir da documentacin xerada no proceso de deseo. CA5.4. Describronse as actividades en que se divide a execucin do proxecto.
Pxina 76

 CA5.5. Xustificronse as decisins tomadas de planificacin da execucin do proxecto. CA5.6. Xustificronse as decisins tomadas de seguimento e control na execucin do proxecto. CA5.7. Formulronse as conclusins do traballo realizado en relacin coas necesidades do sector produtivo. CA5.8. Formulronse, de ser o caso, propostas de mellora. CA5.9. Realizronse, de ser o caso, as aclaracins solicitadas na exposicin. CA5.10. Empregronse ferramentas informticas para a presentacin dos resultados. CA5.11. Expxose o informe con claridade e de forma ordenada utilizando vocabulario tcnico adecuado.

1.10.2 Orientacins pedagxicas

Este mdulo profesional complementa a formacin doutros mdulos profesionais nas funcins de anlise do contexto, deseo e organizacin da intervencin, e planificacin da sa avaliacin. A funcin de anlise do contexto abrangue aspectos como: Compilacin de informacin. Identificacin de necesidades e establecemento de prioridades. Identificacin dos aspectos que faciliten ou dificulten o desenvolvemento da intervencin. A funcin de deseo da intervencin abrangue aspectos como: Definicin ou adaptacin da intervencin. Secuencia das accins e establecemento de prioridades. Planificacin da intervencin. Determinacin de recursos. Planificacin da avaliacin. Deseo da documentacin. Plan de atencin ao cliente. A funcin de organizacin da intervencin abrangue aspectos como: Deteccin de demandas e necesidades. Programacin. Xestin. Coordinacin e supervisin da intervencin. Elaboracin de informes. As actividades profesionais asociadas a esta funcin aplcanse en: Sectores de metalurxia e fabricacin de produtos metlicos. Construcin de maquinaria e equipamentos mecnicos. Fabricacin de material e equipamentos elctricos, electrnicos e pticos. Fabricacin de material de transporte.
Pxina 77

Fomentarase e valorarase a creatividade, o esprito crtico e a capacidade de innovacin nos procesos realizados, as como a adaptacin da formacin recibida en supostos laborais e en novas situacins. O equipo docente realizar a titora das seguintes fases de realizacin do traballo, que se realizarn fundamentalmente de xeito non presencial: estudo das necesidades do sector produtivo, deseo, planificacin, e seguimento da execucin do proxecto. A exposicin do informe, que realizar todo o alumnado, parte esencial do proceso de avaliacin e defenderase ante o equipo docente. A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais a), b), c), d), e), f), g), h), i), j), k), l), m), n), p) e q) do ciclo formativo, e as competencias a), b), c), d), e), f), g), h), i), j), k), l) e m). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Execucin de traballos en equipo. Avaliacin do traballo realizado. Autonoma e iniciativa. Uso das TIC.

Pxina 78

1.11 Mdulo profesional: formacin e orientacin laboral

Equivalencia en crditos ECTS: 5. Cdigo: MP0168. Duracin: 107 horas.

1.11.1 Unidade formativa 1: prevencin de riscos laborais

Cdigo: MP0168_12. Duracin: 45 horas.
1.11.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Recoece os dereitos e as obrigas das persoas traballadoras e empresarias relacionados coa seguridade e a sade laboral. CA1.1. Relacionronse as condicins laborais coa sade da persoa traballadora. CA1.2. Distinguronse os principios da accin preventiva que garanten o dereito seguridade e sade das persoas traballadoras. CA1.3. Apreciouse a importancia da informacin e da formacin como medio para a eliminacin ou a reducin dos riscos laborais. CA1.4. Comprendronse as actuacins axeitadas ante situacins de emerxencia e risco laboral grave e inminente. CA1.5. Valorronse as medidas de proteccin especficas de persoas traballadoras sensibles a determinados riscos, as como as de proteccin da maternidade e a lactacin, e de menores. CA1.6. Analizronse os dereitos vixilancia e proteccin da sade no sector da fabricacin mecnica. CA1.7. Asumiuse a necesidade de cumprir as obrigas das persoas traballadoras en materia de prevencin de riscos laborais. RA2. Avala as situacins de risco derivadas da sa actividade profesional analizando as condicins de traballo e os factores de risco mis habituais do sector da fabricacin mecnica. CA2.1. Determinronse as condicins de traballo con significacin para a prevencin nos contornos de traballo relacionados co perfil profesional de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. CA2.2. Clasificronse os factores de risco na actividade e os danos derivados deles. CA2.3. Clasificronse e describronse os tipos de danos profesionais, con especial referencia a accidentes de traballo e doenzas profesionais, relacionados co perfil profesional de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica.

Pxina 79

 CA2.4. Identificronse as situacins de risco ms habituais nos contornos de traballo das persoas coa titulacin de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. CA2.5. Levouse a cabo a avaliacin de riscos nun contorno de traballo, real ou simulado, relacionado co sector de actividade do ttulo. RA3. Participa na elaboracin dun plan de prevencin de riscos e identifica as responsabilidades de todos os axentes implicados. CA3.1. Valorouse a importancia dos hbitos preventivos en todos os mbitos e en todas as actividades da empresa. CA3.2. Clasificronse os xeitos de organizacin da prevencin na empresa en funcin dos criterios establecidos na normativa sobre prevencin de riscos laborais. CA3.3. Determinronse os xeitos de representacin das persoas traballadoras na empresa en materia de prevencin de riscos. CA3.4. Identificronse os organismos pblicos relacionados coa prevencin de riscos laborais. CA3.5. Valorouse a importancia da existencia dun plan preventivo na empresa que incla a secuencia de actuacins para realizar en caso de emerxencia. CA3.6. Estableceuse o mbito dunha prevencin integrada nas actividades da empresa, e determinronse as responsabilidades e as funcins de cadaqun. CA3.7. Definiuse o contido do plan de prevencin nun centro de traballo relacionado co sector profesional da titulacin de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. CA3.8. Proxectouse un plan de emerxencia e evacuacin para nunha pequena ou mediana empresa do sector de actividade do ttulo. RA4. Determina as medidas de prevencin e proteccin no contorno laboral da titulacin de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. CA4.1. Definronse as tcnicas e as medidas de prevencin e de proteccin que se deben aplicar para evitar ou diminur os factores de risco, ou para reducir as sas consecuencias no caso de materializarse. CA4.2. Analizouse o significado e o alcance da sinalizacin de seguridade de diversos tipos. CA4.3. Seleccionronse os equipamentos de proteccin individual (EPI) axeitados s situacins de risco atopadas. CA4.4. Analizronse os protocolos de actuacin en caso de emerxencia. CA4.5. Identificronse as tcnicas de clasificacin de persoas feridas en caso de emerxencia, onde existan vtimas de diversa gravidade. CA4.6. Identificronse as tcnicas bsicas de primeiros auxilios que se deben aplicar no lugar do accidente ante danos de diversos tipos, as como a composicin e o uso da caixa de urxencias.

Pxina 80

1.11.1.2 Contidos bsicos BC1. Dereitos e obrigas en seguridade e sade laboral

Relacin entre traballo e sade. Influencia das condicins de traballo sobre a sade. Conceptos bsicos de seguridade e sade laboral. Anlise dos dereitos e das obrigas das persoas traballadoras e empresarias en prevencin de riscos laborais. Actuacin responsable no desenvolvemento do traballo para evitar as situacins de risco no seu contorno laboral. Proteccin de persoas traballadoras especialmente sensibles a determinados riscos.
BC2. Avaliacin de riscos profesionais

Anlise de factores de risco ligados a condicins de seguridade, ambientais, ergonmicas e psicosociais. Determinacin dos danos sade da persoa traballadora que se poden derivar das condicins de traballo e dos factores de risco detectados. Riscos especficos no sector da fabricacin mecnica en funcin das probables consecuencias, do tempo de exposicin e dos factores de risco implicados. Avaliacin dos riscos atopados en situacins potenciais de traballo no sector da fabricacin mecnica.
BC3. Planificacin da prevencin de riscos na empresa

Xestin da prevencin na empresa: funcins e responsabilidades. rganos de representacin e participacin das persoas traballadoras en prevencin de riscos laborais. Organismos estatais e autonmicos relacionados coa prevencin de riscos. Planificacin da prevencin na empresa. Plans de emerxencia e de evacuacin en contornos de traballo. Elaboracin dun plan de emerxencia nunha empresa do sector. Participacin na planificacin e na posta en prctica dos plans de prevencin.
BC4. Aplicacin de medidas de prevencin e proteccin na empresa

Medidas de prevencin e proteccin individual e colectiva. Protocolo de actuacin ante unha situacin de emerxencia. Aplicacin das tcnicas de primeiros auxilios. Actuacin responsable en situacins de emerxencias e primeiros auxilios.

Pxina 81

1.11.2 Unidade formativa 2: equipos de traballo, dereito do traballo e da seguridade social, e procura de emprego
Cdigo: MP0168_22 Duracin: 62 horas
1.11.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Participa responsablemente en equipos de traballo eficientes que contriban consecucin dos obxectivos da organizacin. CA1.1. Identificronse os equipos de traballo en situacins de traballo relacionadas co perfil de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. e valorronse as sas vantaxes sobre o traballo individual. CA1.2. Determinronse as caractersticas do equipo de traballo eficaz fronte s dos equipos ineficaces. CA1.3. Adoptronse responsablemente os papeis asignados para a eficiencia e a eficacia do equipo de traballo. CA1.4. Empregronse axeitadamente as tcnicas de comunicacin no equipo de traballo para recibir e transmitir instrucins e coordinar as tarefas. CA1.5. Determinronse procedementos para a resolucin dos conflitos identificados no seo do equipo de traballo. CA1.6. Aceptronse de forma responsable as decisins adoptadas no seo do equipo de traballo. CA1.7. Analizronse os obxectivos alcanzados polo equipo de traballo en relacin cos obxectivos establecidos, e coa participacin responsable e activa dos seus membros. RA2. Identifica os dereitos e as obrigas que se derivan das relacins laborais, e recoceos en diferentes situacins de traballo. CA2.1. Identificronse o mbito de aplicacin, as fontes e os principios de aplicacin do dereito do traballo. CA2.2. Distinguronse os principais organismos que interveen nas relacins laborais. CA2.3. Identificronse os elementos esenciais dun contrato de traballo. CA2.4. Analizronse as principais modalidades de contratacin e identificronse as medidas de fomento da contratacin para determinados colectivos. CA2.5. Valorronse os dereitos e as obrigas que se recollen na normativa laboral. CA2.6. Determinronse as condicins de traballo pactadas no convenio colectivo aplicable ou, en ausencia deste, as condicins habituais no sector profesional relacionado co ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. CA2.7. Valorronse as medidas establecidas pola lexislacin para a conciliacin da vida laboral e familiar, e para a igualdade efectiva entre homes e mulleres. CA2.8. Analizouse o recibo de salarios e identificronse os principais elementos que o integran.
Pxina 82

 CA2.9. Identificronse as causas e os efectos da modificacin, a suspensin e a extincin da relacin laboral. CA2.10. Identificronse os rganos de representacin das persoas traballadoras na empresa. CA2.11. Analizronse os conflitos colectivos na empresa e os procedementos de solucin. CA2.12. Identificronse as caractersticas definitorias dos novos contornos de organizacin do traballo. RA3. Determina a accin protectora do sistema da Seguridade Social ante as continxencias cubertas, e identifica as clases de prestacins. CA3.1. Valorouse o papel da Seguridade Social como piar esencial do estado social e para a mellora da calidade de vida da cidadana. CA3.2. Delimitouse o funcionamento e a estrutura do sistema da Seguridade Social. CA3.3. Identificronse, nun suposto sinxelo, as bases de cotizacin dunha persoa traballadora e as cotas correspondentes a ela e empresa. CA3.4. Determinronse as principais prestacins contributivas da Seguridade Social, os seus requisitos e a sa duracin, e realizouse o clculo da sa conta nalgns supostos prcticos. CA3.5. Determinronse as posibles situacins legais de desemprego en supostos prcticos sinxelos, e realizouse o clculo da duracin e da conta dunha prestacin por desemprego de nivel contributivo bsico. RA4. Planifica o seu itinerario profesional seleccionando alternativas de formacin e oportunidades de emprego ao longo da vida. CA4.1. Valorronse as propias aspiracins, motivacins, actitudes e capacidades que permitan a toma de decisins profesionais. CA4.2. Tomouse conciencia da importancia da formacin permanente como factor clave para a empregabilidade e a adaptacin s esixencias do proceso produtivo. CA4.3. Valorronse as oportunidades de formacin e emprego noutros estados da Unin Europea. CA4.4. Valorouse o principio de non-discriminacin e de igualdade de oportunidades no acceso ao emprego e nas condicins de traballo. CA4.5. Deseronse os itinerarios formativos profesionais relacionados co perfil profesional de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. CA4.6. Determinronse as competencias e as capacidades requiridas para a actividade profesional relacionada co perfil do ttulo, e seleccionouse a formacin precisa para as mellorar e permitir unha axeitada insercin laboral. CA4.7. Identificronse as principais fontes de emprego e de insercin laboral para as persoas coa titulacin de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. CA4.8. Empregronse adecuadamente as tcnicas e os instrumentos de procura de emprego.

Pxina 83

 CA4.9. Prevronse as alternativas de autoemprego nos sectores profesionais relacionados co ttulo.

1.11.2.2 Contidos bsicos BC1. Xestin do conflito e equipos de traballo

Diferenciacin entre grupo e equipo de traballo. Valoracin das vantaxes e os inconvenientes do traballo de equipo para a eficacia da organizacin. Equipos no sector da fabricacin mecnica segundo as funcins que desempeen. Dinmicas de grupo. Equipos de traballo eficaces e eficientes. Participacin no equipo de traballo: desempeo de papeis, comunicacin e responsabilidade. Conflito: caractersticas, tipos, causas e etapas. Tcnicas para a resolucin ou a superacin do conflito.
BC2. Contrato de traballo

Dereito do traballo. Organismos pblicos (administrativos e xudiciais) que interveen nas relacins laborais. Anlise da relacin laboral individual. Dereitos e deberes derivados da relacin laboral. Anlise dun convenio colectivo aplicable ao mbito profesional da titulacin de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. Modalidades de contrato de traballo e medidas de fomento da contratacin. Anlise das principais condicins de traballo: clasificacin e promocin profesional, tempo de traballo, retribucin, etc. Modificacin, suspensin e extincin do contrato de traballo. Sindicatos de traballadores e asociacins empresariais. Representacin das persoas traballadoras na empresa. Conflitos colectivos. Novos contornos de organizacin do traballo.
BC3. Seguridade social, emprego e desemprego

A seguridade social como piar do estado social. Estrutura do sistema de seguridade Social.
Pxina 84

 Determinacin das principais obrigas das persoas empresarias e das traballadoras en materia de seguridade social. Proteccin por desemprego. Prestacins contributivas da seguridade social.
BC4. Procura activa de emprego

Coecemento dos propios intereses e das propias capacidades formativo-profesionais. Importancia da formacin permanente para a traxectoria laboral e profesional das persoas coa titulacin de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. Oportunidades de aprendizaxe e emprego en Europa. Itinerarios formativos relacionados coa titulacin de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. Definicin e anlise do sector profesional do ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica. Proceso de toma de decisins. Proceso de procura de emprego no sector de actividade. Tcnicas e instrumentos de procura de emprego.

1.11.3 Orientacins pedagxicas

Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para que o alumno ou a alumna se poidan inserir laboralmente e desenvolver a sa carreira profesional no sector da fabricacin mecnica. A formacin do mdulo contribe a alcanzar os obxectivos xerais i), k), m) e p) do ciclo formativo, e as competencias h), i), j) e k). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Manexo das fontes de informacin para a elaboracin de itinerarios formativoprofesionalizadores, en especial no referente ao sector da fabricacin mecnica. Posta en prctica de tcnicas activas de procura de emprego: Realizacin de probas de orientacin e dinmicas sobre as propias aspiracins, competencias e capacidades. Manexo de fontes de informacin, includos os recursos da internet para a procura de emprego. Preparacin e realizacin de cartas de presentacin e currculos (potenciarase o emprego doutros idiomas oficiais na Unin Europea no manexo de informacin e elaboracin do currculo Europass). Familiarizacin coas probas de seleccin de persoal, en particular a entrevista de traballo.
Pxina 85

 Identificacin de ofertas de emprego pblico s que se pode acceder en funcin da titulacin, e resposta sa convocatoria. Formacin de equipos na aula para a realizacin de actividades mediante o emprego de tcnicas de traballo en equipo. Estudo das condicins de traballo do sector da fabricacin mecnica travs do manexo da normativa laboral, dos contratos mis comunmente utilizados e do convenio colectivo de aplicacin no sector da fabricacin mecnica. Superacin de calquera forma de discriminacin no acceso ao emprego e no desenvolvemento profesional. Anlise da normativa de prevencin de riscos laborais que lle permita a avaliacin dos riscos derivados das actividades desenvolvidas no sector produtivo, as como a colaboracin na definicin dun plan de prevencin para a empresa e das medidas necesarias para a sa posta en prctica. O correcto desenvolvemento deste mdulo esixe a disposicin de medios informticos con conexin a internet, e que polo menos das sesins de traballo semanais sexan consecutivas.

Pxina 86

1.12 Mdulo profesional: empresa e iniciativa emprendedora

Equivalencia en crditos ECTS: 4. Cdigo: MP0169. Duracin: 53 horas.

1.12.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Desenvolve o seu esprito emprendedor identificando as capacidades asociadas a el e definindo ideas emprendedoras caracterizadas pola innovacin e a creatividade. CA1.1. Identificouse o concepto de innovacin e a sa relacin co progreso da sociedade e o aumento no benestar dos individuos. CA1.2. Analizouse o concepto de cultura emprendedora e a sa importancia como dinamizador do mercado laboral e fonte de benestar social. CA1.3. Valorouse a importancia da iniciativa individual, a creatividade, a formacin, a responsabilidade e a colaboracin como requisitos indispensables para ter xito na actividade emprendedora. CA1.4. Analizronse as caractersticas das actividades emprendedoras no sector da fabricacin mecnica. CA1.5. Valorouse o concepto de risco como elemento inevitable de toda actividade emprendedora. CA1.6. Valorronse ideas emprendedoras caracterizadas pola innovacin, pola creatividade e pola sa factibilidade. CA1.7. Decidiuse a partir das ideas emprendedoras unha determinada idea de negocio do mbito da fabricacin mecnica, que ha servir de punto de partida para a elaboracin do proxecto empresarial. CA1.8. Analizouse a estrutura dun proxecto empresarial e valorouse a sa importancia como paso previo creacin dunha pequena empresa. RA2. Decide a oportunidade de creacin dunha pequena empresa para o desenvolvemento da idea emprendedora, tras a anlise da relacin entre a empresa e o contorno, do proceso produtivo, da organizacin dos recursos humanos e dos valores culturais e ticos. CA2.1. Valorouse a importancia das pequenas e medianas empresas no tecido empresarial galego. CA2.2. Analizouse o impacto ambiental da actividade empresarial e a necesidade de introducir criterios de sustentabilidade nos principios de actuacin das empresas. CA2.3. Identificronse os principais compoentes do contorno xeral que rodea a empresa e, en especial, nos aspectos tecnolxico, econmico, social, ambiental, demogrfico e cultural.

Pxina 87

 CA2.4. Apreciouse a influencia na actividade empresarial das relacins coa clientela, con provedores, coas administracins pblicas, coas entidades financeiras e coa competencia como principais integrantes do contorno especfico. CA2.5. Determinronse os elementos do contorno xeral e especfico dunha pequena ou mediana empresa de fabricacin mecnica en funcin da sa posible localizacin. CA2.6. Analizouse o fenmeno da responsabilidade social das empresas e a sa importancia como un elemento da estratexia empresarial. CA2.7. Valorouse a importancia do balance social dunha empresa relacionada coa fabricacin mecnica e describronse os principais custos sociais en que incorren estas empresas, as como os beneficios sociais que producen. CA2.8. Identificronse, en empresas de fabricacin mecnica, prcticas que incorporen valores ticos e sociais. CA2.9. Definronse os obxectivos empresariais incorporando valores ticos e sociais. CA2.10. Analizronse os conceptos de cultura empresarial, e de comunicacin e imaxe corporativas, as como a sa relacin cos obxectivos empresariais. CA2.11. Describronse as actividades e os procesos bsicos que se realizan nunha empresa de fabricacin mecnica, e delimitronse as relacins de coordinacin e dependencia dentro do sistema empresarial. CA2.12. Elaborouse un plan de empresa que incla a idea de negocio, a localizacin, a organizacin do proceso produtivo e dos recursos necesarios, a responsabilidade social e o plan de mrketing. RA3. Selecciona a forma xurdica tendo en conta as implicacins legais asociadas e o proceso para a sa constitucin e posta en marcha. CA3.1. Analizouse o concepto de persoa empresaria, as como os requisitos que cmpren para desenvolver a actividade empresarial. CA3.2. Analizronse as formas xurdicas da empresa e determinndose as vantaxes e as desvantaxes de cada unha en relacin coa sa idea de negocio. CA3.3. Valorouse a importancia das empresas de economa social no sector da fabricacin mecnica. CA3.4. Especificouse o grao de responsabilidade legal das persoas propietarias da empresa en funcin da forma xurdica elixida. CA3.5. Diferenciouse o tratamento fiscal establecido para cada forma xurdica de empresa. CA3.6. Identificronse os trmites esixidos pola lexislacin para a constitucin dunha pequena ou mediana empresa en funcin da sa forma xurdica. CA3.7. Identificronse as vas de asesoramento e xestin administrativa externas hora de pr en marcha unha pequena ou mediana empresa. CA3.8. Analizronse as axudas e subvencins para a creacin e posta en marcha de empresas de fabricacin mecnica tendo en conta a sa localizacin. CA3.9. Incluuse no plan de empresa informacin relativa eleccin da forma xurdica, os trmites administrativos, as axudas e as subvencins.

Pxina 88

 RA4. Realiza actividades de xestin administrativa e financeira bsica dunha pequena ou mediana empresa, identifica as principais obrigas contables e fiscais, e formaliza a documentacin. CA4.1. Analizronse os conceptos bsicos de contabilidade, as como as tcnicas de rexistro da informacin contable: activo, pasivo, patrimonio neto, ingresos, gastos e contas anuais. CA4.2. Describronse as tcnicas bsicas de anlise da informacin contable, en especial no referente ao equilibrio da estrutura financeira e solvencia, liquidez e rendibilidade da empresa. CA4.3. Definronse as obrigas fiscais (declaracin censual, IAE, liquidacins trimestrais, resumes anuais, etc.) dunha pequena e dunha mediana empresa relacionadas coa fabricacin mecnica, e diferencironse os tipos de impostos no calendario fiscal (liquidacins trimestrais e liquidacins anuais). CA4.4. Formalizouse con correccin, mediante procesos informticos, a documentacin bsica de carcter comercial e contable (notas de pedido, albars, facturas, recibos, cheques, obrigas de pagamento e letras de cambio) para unha pequena e unha mediana empresa de fabricacin mecnica, e describronse os circutos que recorre esa documentacin na empresa. CA4.5. Elaborouse o plan financeiro e analizouse a viabilidade econmica e financeira do proxecto empresarial.

1.12.2 Contidos bsicos

BC1. Iniciativa emprendedora

Innovacin e desenvolvemento econmico. Principais caractersticas da innovacin na actividade de fabricacin mecnica (materiais, tecnoloxa, organizacin da producin, etc.). A cultura emprendedora na Unin Europea, en Espaa e en Galicia. Factores clave das persoas emprendedoras: iniciativa, creatividade, formacin, responsabilidade e colaboracin. A actuacin das persoas emprendedoras no sector da fabricacin mecnica. O risco como factor inherente actividade emprendedora. Valoracin do traballo por conta propia como fonte de realizacin persoal e social. Ideas emprendedoras: fontes de ideas, maduracin e avaliacin destas. Proxecto empresarial: importancia e utilidade, estrutura e aplicacin no mbito da fabricacin mecnica.
BC2. A empresa e o seu contorno

A empresa como sistema: concepto, funcins e clasificacins. Anlise do contorno xeral dunha pequena ou mediana empresa de fabricacin mecnica: aspectos tecnolxico, econmico, social, ambiental, demogrfico e cultural.
Pxina 89

 Anlise do contorno especfico dunha pequena ou mediana empresa de fabricacin mecnica: clientes, provedores, administracins pblicas, entidades financeiras e competencia. Localizacin da empresa. A persoa empresaria. Requisitos para o exercicio da actividade empresarial. Responsabilidade social da empresa e compromiso co desenvolvemento sustentable. Cultura empresarial, e comunicacin e imaxe corporativas. Actividades e procesos bsicos na empresa. Organizacin dos recursos dispoibles. Externalizacin de actividades da empresa. Descricin dos elementos e estratexias do plan de producin e do plan de mrketing.
BC3. Creacin e posta en marcha dunha empresa

Formas xurdicas das empresas. Responsabilidade legal do empresario. A fiscalidade da empresa como variable para a eleccin da forma xurdica. Proceso administrativo de constitucin e posta en marcha dunha empresa. Vas de asesoramento para a elaboracin dun proxecto empresarial e para a posta en marcha da empresa. Axudas e subvencins para a creacin dunha empresa de fabricacin mecnica. Plan de empresa: eleccin da forma xurdica, trmites administrativos, e xestin de axudas e subvencins.
BC4. Funcin administrativa

Anlise das necesidades de investimento e das fontes de financiamento dunha pequena e dunha mediana empresa no sector da fabricacin mecnica. Concepto e nocins bsicas de contabilidade: activo, pasivo, patrimonio neto, ingresos, gastos e contas anuais. Anlise da informacin contable: equilibrio da estrutura financeira e ratios financeiras de solvencia, liquidez e rendibilidade da empresa. Plan financeiro: estudo da viabilidade econmica e financeira. Obrigas fiscais dunha pequena e dunha mediana empresa. Ciclo de xestin administrativa nunha empresa de fabricacin mecnica: documentos administrativos e documentos de pagamento. Coidado na elaboracin da documentacin administrativo-financeira.

Pxina 90

1.12.3 Orientacins pedagxicas

Este mdulo profesional contn a formacin necesaria para desenvolver a propia iniciativa no mbito empresarial, tanto cara ao autoemprego como cara asuncin de responsabilidades e funcins no emprego por conta allea. A formacin do mdulo permite alcanzar os obxectivos xerais m) e n) do ciclo formativo, e as competencias l) e m). As lias de actuacin no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do mdulo han versar sobre: Manexo das fontes de informacin sobre o sector das empresas de fabricacin mecnica , inclundo a anlise dos procesos de innovacin sectorial en marcha. Realizacin de casos e dinmicas de grupo que permitan comprender e valorar as actitudes das persoas emprendedoras e axustar a sa necesidade ao sector da fabricacin mecnica. Utilizacin de programas de xestin administrativa e financeira para pequenas e medianas empresas do sector. A realizacin dun proxecto empresarial relacionado coa actividade de fabricacin mecnica composto por un plan de empresa e un plan financeiro e que incla todas as facetas de posta en marcha dun negocio. O plan de empresa incluir os seguintes aspectos: maduracin da idea de negocio, localizacin, organizacin da producin e dos recursos, xustificacin da sa responsabilidade social, plan de mrketing, eleccin da forma xurdica, trmites administrativos, e axudas e subvencins. O plan financeiro ha inclur o plan de tesourara, a conta de resultados provisional e o balance previsional, as como a anlise da sa viabilidade econmica e financeira. aconsellable que o proxecto empresarial se vaia realizando conforme se desenvolvan os contidos relacionados nos resultados de aprendizaxe. O correcto desenvolvemento deste mdulo esixe a disposicin de medios informticos con conexin a internet e que polo menos das sesins de traballo sexan consecutivas.

Pxina 91

1.13 Mdulo profesional: formacin en centros de traballo

Equivalencia en crditos ECTS: 22. Cdigo: MP0170. Duracin: 384 horas.

1.13.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliacin

RA1. Identifica a estrutura e a organizacin da empresa en relacin coa producin e coa comercializacin dos produtos que fabrica. CA1.1. Identificouse a estrutura organizativa da empresa e as funcins de cada rea. CA1.2. Identificronse os elementos que constiten a rede loxstica da empresa: provedores, clientela, sistemas de producin, almacenaxe, etc. CA1.3. Identificronse os procedementos de traballo no desenvolvemento do proceso produtivo. CA1.4. Relacionronse as competencias dos recursos humanos co desenvolvemento da actividade produtiva. CA1.5. Interpretouse a importancia de cada elemento da rede no desenvolvemento da actividade da empresa. CA1.6. Relacionronse as caractersticas do mercado, o tipo de clientela e de provedores, e a sa influencia no desenvolvemento da actividade empresarial. CA1.7. Identificronse as canles de comercializacin mis frecuentes nesta actividade. CA1.8. Relacionronse as vantaxes e os inconvenientes da estrutura da empresa, fronte a outro tipo de organizacins empresariais. RA2. Aplica hbitos ticos e laborais no desenvolvemento da propia actividade profesional consonte as caractersticas do posto de traballo e os procedementos establecidos na empresa. CA2.1. Recoecronse e xustificronse: Disposicin persoal e temporal que necesita o posto de traballo. Actitudes persoais (puntualidade, empata, etc.) e profesionais (orde, limpeza e seguridade necesarias para o posto de traballo, responsabilidade, etc.). Requisitos actitudinais ante a prevencin de riscos na actividade profesional, e medidas de proteccin persoal. Requisitos actitudinais referidos calidade na actividade profesional. Actitudes relacionais co propio equipo de traballo e coa xerarqua establecida na empresa. Actitudes relacionadas coa documentacin das actividades realizadas no mbito laboral.
Pxina 92

 Necesidades formativas para a insercin e a reinsercin laboral no mbito cient-

fico e tcnico do bo facer do profesional. CA2.2. Identificronse as normas de prevencin de riscos laborais que cumpra aplicar na actividade profesional e os aspectos fundamentais da lei de prevencin de riscos laborais. CA2.3. Aplicronse os equipamentos de proteccin individual segundo os riscos da actividade profesional e as normas da empresa. CA2.4. Mantvose unha actitude clara de respecto polo medio nas actividades desenvolvidas, e aplicronse as normas internas e externas vinculadas. CA2.5. Mantivronse organizados, limpos e libres de obstculos o posto de traballo e a rea correspondente ao desenvolvemento da actividade. CA2.6. Interpretronse e cumprronse as instrucins recibidas, responsabilizndose do traballo asignado. CA2.7. Estableceuse unha comunicacin e unha relacin eficaces coa persoa responsable en cada situacin e cos membros do seu equipo, e mantvose un trato fludo e correcto. CA2.8. Coordinouse co resto do equipamento e informouse de calquera cambio, necesidade salientable ou imprevisto. CA2.9. Valorouse a importancia da actividade propia e a adaptacin aos cambios das tarefas asignadas no desenvolvemento dos procesos produtivos da empresa, integrndose nas novas funcins. CA2.10. Comprometeuse responsablemente na aplicacin das normas e dos procedementos no desenvolvemento de calquera actividade ou tarefa.

RA3. Determina procesos de mecanizado, e establece a secuencia e as variables do proceso a partir dos requisitos do produto que se vaia fabricar. CA3.1. Identificronse as principais etapas da fabricacin e describiuse a secuencia de traballo. CA3.2. Descompxose o proceso de mecanizado nas fases e nas operacins necesarias. CA3.3. Especificronse, para cada fase e para cada operacin de mecanizado, os medios de traballo, os tiles, as ferramentas, os utensilios de medida e de comprobacin, as como os parmetros de mecanizado. CA3.4. Determinronse as dimensins e o estado (laminacin, forxa, fundicin, recocemento, temperamento, etc.) do material en bruto. CA3.5. Calculronse os tempos de cada operacin e o tempo unitario, como factor para a estimacin dos custos de producin. CA3.6. Determinouse a producin por unidade de tempo para satisfacer a demanda no prazo previsto. CA3.7. Determinouse o fluxo de materiais no proceso produtivo. CA3.8. Determinronse os medios de transporte internos e externos, as como a ruta que deban seguir. CA3.9. Identificouse a normativa de prevencin de riscos.

Pxina 93

 RA4. Prepara e pon a punto as mquinas, os equipamentos, os tiles e as ferramentas que interveen no proceso de fabricacin e montaxe, aplicando as tcnicas e os procedementos requiridos. CA4.1. Comprobouse o funcionamento en baleiro dos subconxuntos, dos circutos e dos dispositivos auxiliares. CA4.2. Regulronse os mecanismos, os dispositivos, as presins e os caudais das mquinas. CA4.3. Elaborronse ou adaptronse programas de CNC. CA4.4. Programronse ou adaptronse programas de robots e manipuladores utilizando PLC. CA4.5. Realizouse a simulacin grfica ou en baleiro dos programas. CA4.6. Realizronse as correccins ou os axustes dos programas para corrixir as desviacins na producin e na calidade do produto. CA4.7. Seleccionronse as ferramentas e os tiles en funcin das caractersticas de cada operacin. CA4.8. Comprobouse a xeometra de corte e as dimensins de referencia das ferramentas. CA4.9. Montronse, alironse e regulronse as ferramentas, os tiles e os accesorios necesarios. CA4.10. Realizouse a toma de referencias consonte as especificacins do proceso. CA4.11. Introducronse na mquina os parmetros do proceso de mecanizado. CA4.12. Montouse a peza sobre os tiles, centrouse e aliouse coa precisin esixida, aplicando a normativa de seguridade. CA4.13. Mantvose a rea de traballo co grao axeitado de orde e limpeza. RA5. Mide dimensins e verifica caractersticas das pezas fabricadas seguindo as instrucins establecidas no plan de control. CA5.1. Determinronse os instrumentos e a tcnica de control en funcin dos parmetros que haxa que verificar. CA5.2. Comprobouse que os instrumentos de verificacin estean calibrados. CA5.3. Verificronse os produtos segundo os procedementos establecidos nas normas. CA5.4. Relacionronse os defectos das pezas coas causas que os provocan. CA5.5. Confeccionronse os grficos de control do proceso, utilizando a informacin subministrada polas medicins efectuadas. CA5.6. Interpretronse os grficos de control e identificronse as incidencias, as tendencias, os puntos fra de control, etc. CA5.7. Aplicronse as normas de prevencin de riscos laborais e de proteccin ambiental. Este mdulo profesional contribe a completar as competencias deste ttulo e os obxectivos xerais do ciclo, tanto aqueles que se alcanzaron no centro educativo como os que son de difcil consecucin nel.

Pxina 94

2.

Anexo II
A) Espazos mnimos
Espazo formativo Superficie en m2 (30 alumnos/as) 60 60 90 60 150 150 Superficie en m2 (20 alumnos/as) 40 60 60 60 100 100 Grao de utilizacin

Aula polivalente Laboratorio de ensaios Taller de automatismos Aula-taller de CNC Taller de mecanizado Taller de mecanizados especiais

52 % 6% 10 % 21 % 6% 5%

A Consellera de Educacin e Ordenacin Universitaria poder autorizar unidades para menos de trinta postos escolares, polo que ser posible reducir os espazos formativos proporcionalmente ao nmero de alumnos e alumnas, tomando como referencia para a determinacin das superficies necesarias as cifras indicadas nas columnas segunda e terceira da tboa. O grao de utilizacin expresa en tanto por cento a ocupacin en horas do espazo prevista para a imparticin das ensinanzas no centro educativo, por un grupo de alumnos, respecto da duracin total destas. Na marxe permitida polo grao de utilizacin, os espazos formativos establecidos poden ser ocupados por outros grupos de alumnos ou alumnas que cursen o mesmo ou outros ciclos formativos, ou outras etapas educativas. En todo caso, as actividades de aprendizaxe asociadas aos espazos formativos (coa ocupacin expresada polo grao de utilizacin) podern realizarse en superficies utilizadas tamn para outras actividades formativas afns.
B) Equipamentos mnimos
Equipamento
Equipamentos informticos e audiovisuais. Software de xestin, CAD, CAM, de simulacin da automatizacin, de CNC e de sistemas CIM. Instrumentos de medicin directa e indirecta. Mquina de medicin por coordenadas. Mquina universal de ensaios. Durmetro. Rugosmetro. Ultrasns. Equipamento de ensaios para lquidos penetrantes e para partculas magnticas. Adestradores de electropneumtica. Adestradores de electrohidrulica.

Pxina 95

 Robots. Manipuladores. PLC. Torno de control numrico. Centro de mecanizado de control numrico. Equipamento de preaxuste de ferramentas. Trades. Serra de cinta. Tornos paralelos convencionais. Fresas universais. Fresa CNC. Mesas con tornos de banco. Mquinas de electroerosin. Afiadora. Pregadora. Cisalladora. Punzonadora. Curvadora. Prensa. Rectificadora cilndrica universal. Rectificadora de superficies planas. Rectificadora tanxencial. Mesas con tornos de banco. tiles de medicin e control. Equipamentos para prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental.

Pxina 96

3.

Anexo III
A) Especialidades do profesorado con atribucin docente nos mdulos profesionais do ciclo formativo de programacin da producin en fabricacin mecnica
Mdulo profesional
MP0002. Mecanizado por control

Especialidade do profesorado Mecanizado e mantemento de mquinas. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica.

Corpo Profesorado tcnico de formacin profesional. Catedrtico/a de ensino secundario. Profesorado de ensino secundario. Catedrtico/a de ensino secundario. Profesorado de ensino secundario. Profesorado tcnico de formacin profesional. Profesorado tcnico de formacin profesional. Catedrtico/a de ensino secundario. Profesorado de ensino secundario. Profesorado tcnico de formacin profesional. Catedrtico/a de ensino secundario. Profesorado de ensino secundario. Catedrtico/a de ensino secundario. Profesorado de ensino secundario. Profesorado tcnico de formacin profesional. Catedrtico/a de ensino secundario. Profesorado de ensino secundario. Catedrtico de ensino secundario. Profesorado de ensino secundario. Catedrtico de ensino secundario. Profesorado de ensino secundario.

numrico.
MP0007. Interpretacin grfica. MP0160. Definicin de procesos de

Organizacin e proxectos de fabricacin mecanizado, conformacin e montaxe. mecnica. computador (CAM). Mecanizado e mantemento de mquinas. Mecanizado e mantemento de mquinas. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica. Mecanizado e mantemento de mquinas. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica. Mecanizado e mantemento de mquinas. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica. Formacin e orientacin laboral.

MP0161. Fabricacin asistida por

MP0162. Programacin de sistemas

automticos de fabricacin mecnica.

MP0163. Programacin da producin. MP0164. Execucin de procesos de

fabricacin.
MP0165. Xestin da calidade, preven-

cin de riscos laborais e proteccin ambiental.

MP0166. Verificacin de produtos.

MP0167. Proxecto de fabricacin de

produtos mecnicos.

MP0168. Formacin e orientacin

laboral.
MP0169. Empresa e iniciativa em-

prendedora.

Formacin e orientacin laboral.

B) Titulacins equivalentes para efectos de docencia

Corpos
Profesorado de ensino

Especialidades

Titulacins

secundario.

Formacin e orientacin laboral.

Diplomado/a en ciencias empresariais. Diplomado/a en relacins laborais. Diplomado/a en traballo social.

Pxina 97

Diplomado/a en educacin social.

 Diplomado/a en xestin e Administracin pblica.

Enxeeiro/a tcnico/a industrial (todas as especialida-

des).
Enxeeiro/a tcnico/a de minas (todas as especialida

Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica.

Profesorado tcnico de

des). Enxeeiro/a tcnico/a en deseo industrial. Enxeeiro/a tcnico/a aeronutico/a, especialidade en aeronaves, e especialidade en equipamentos e materiais aeroespaciais. Enxeeiro/a tcnico/a naval (todas as especialidades). Enxeeiro/a tcnico/a agrcola: especialidade en explotacins agropecuarias, especialidade en industrias agrarias e alimentarias, e especialidade en mecanizacin e construcins rurais. Enxeeiro/a tcnico/a de obras pblicas, especialidade en construcins civs. Diplomado/a en mquinas navais.

formacin profesional.

Mecanizado e mantemento de mquinas.

Tcnico/a superior en producin por mecanizado.

C) Titulacins requiridas para a imparticin dos mdulos profesionais que conforman o ttulo para os centros de titularidade privada e doutras administracins distintas da educativa, e orientacins para a Administracin educativa
Mdulos profesionais
MP0002. Mecanizado por control numrico. MP0161. Fabricacin asistida por computador (CAM). MP0162. Programacin de sistemas automticos de fabrica-

Titulacins
Licenciado/a, enxeeiro/a, arquitecto/a ou o ttulo de grao

cin mecnica.
MP0164. Execucin de procesos de fabricacin. MP0007. Interpretacin grfica. MP0160. Definicin de procesos de mecanizado, conforma

correspondente, ou outros ttulos equivalentes para efectos de docencia. Diplomado/a, enxeeiro/a tcnico/a, arquitecto/a tcnico/a ou o ttulo de grao correspondente, ou outros ttulos equivalentes para efectos de docencia. Tcnico/a superior en producin por mecanizado.

cin e montaxe. MP0163. Programacin da producin. MP0165. Xestin da calidade, prevencin de riscos laborais e proteccin ambiental. MP0166. Verificacin de produtos. MP0167. Proxecto de fabricacin de produtos mecnicos. MP0168 Formacin e orientacin laboral. MP0169. Empresa e iniciativa emprendedora.

Licenciado/a, enxeeiro/a, arquitecto/a ou o ttulo de grao

correspondente, ou outros ttulos equivalentes para efectos de docencia. Diplomado/a, enxeeiro/a tcnico/a, arquitecto/a tcnico/a ou o ttulo de grao correspondente, ou outros ttulos equivalentes para efectos de docencia.

Pxina 98

4.

Anexo IV
Validacins entre mdulos profesionais establecidos no ttulo de tcnico superior en producin por mecanizado, ao abeiro da Lei orgnica 1/1990 e os establecidos no ttulo de tcnico superior en programacin da producin en fabricacin mecnica ao abeiro da Lei orgnica 2/2006
Mdulos profesionais do ciclo formativo (LOXSE): Producin por mecanizado
Definicin de procesos de mecanizado, conformacin e

Mdulos profesionais do ciclo formativo (LOE): Programacin da producin en fabricacin mecnica

MP0160. Definicin de procesos de mecanizado, conforma-

montaxe.
Programacin de mquinas de control numrico para fabri-

cin e montaxe.
MP0007. Interpretacin grfica. MP0002. Mecanizado por control numrico. MP0161. Fabricacin asistida por computador (CAM). MP0162. Programacin de sistemas automticos de fabrica-

cacin mecnica.
Programacin de sistemas automticos de fabricacin me-

cnica.
Programacin da producin en fabricacin mecnica. Execucin de procesos de mecanizado, conformacin e

cin mecnica.
MP0163. Programacin da producin. MP0164. Execucin de procesos de fabricacin. MP0165. Xestin da calidade, prevencin de riscos laborais

montaxe.
Control de calidade en fabricacin mecnica.

e proteccin ambiental.
MP0166. Verificacin de produtos.

Formacin en centros de traballo.

MP0170. Formacin en centros de traballo.

Pxina 99

5.

Anexo V
A) Correspondencia das unidades de competencia acreditadas consonte o establecido no artigo 8 da Lei orgnica 5/2002, do 19 de xuo, cos mdulos profesionais para a sa validacin
Unidades de competencia acreditadas
UC0593_3. Definir procesos de mecanizado en fabricacin

Mdulos profesionais validables

MP0160. Definicin de procesos de mecanizado, conforma-

mecnica.
UC0594_3. Definir procesos de conformacin en fabricacin

cin e montaxe.
MP0160. Definicin de procesos de mecanizado, conforma-

mecnica. nica.
UC0596_3. Programar o control numrico computadorizado

cin e montaxe. cin e montaxe.

MP0002. Mecanizado por control numrico. MP0161. Fabricacin asistida por computador (CAM).

UC0595_3. Definir procesos de montaxe en fabricacin mec- MP0160. Definicin de procesos de mecanizado, conforma-

(CNC) en mquinas ou sistemas de mecanizado e conformacin mecnica. mecnica.

UC0592_3. Supervisar a producin en fabricacin mecnica. UC1267_3. Programar e controlar a producin en fabricacin

UC0591_3. Programar sistemas automatizados en fabricacin MP0162. Programacin de sistemas automticos de fabri-

cacin mecnica.
MP0164. Execucin de procesos de fabricacin.

mecnica.
UC1268_3. Aprovisionar os procesos produtivos de fabrica-

MP0163. Programacin da producin.

cin mecnica.

B) Correspondencia dos mdulos profesionais coas unidades de competencia para a sa acreditacin

Mdulos profesionais superados Unidades de competencia acreditables
UC0593_3. Definir procesos de mecanizado en fabricacin MP0007. Interpretacin grfica. MP0160. Definicin de procesos de mecanizado, conforma-

mecnica.
UC0594_3. Definir procesos de conformacin en fabrica-

cin e montaxe.

cin mecnica.
UC0595_3. Definir procesos de montaxe en fabricacin

mecnica.
MP0002. Mecanizado por control numrico. MP0161. Fabricacin asistida por computador (CAM). MP0162. Programacin de sistemas automticos de fabrica UC0596_3. Programar o control numrico computadorizado

(CNC) en mquinas ou sistemas de mecanizado e conformacin mecnica.

UC0591_3. Programar sistemas automatizados en fabrica-

cin mecnica.
MP0164. Execucin de procesos de fabricacin.

cin mecnica.
UC0592_3. Supervisar a producin en fabricacin mecni-

ca.
UC1267_3. Programar e controlar a producin en fabrica-

MP0163. Programacin da producin.

cin mecnica.
UC1268_3. Aprovisionar os procesos produtivos de fabrica-

Pxina 100

cin mecnica.

Pxina 101

6.

Anexo VI
Organizacin dos mdulos profesionais do ciclo formativo para o rxime ordinario
Curso 1 1 1 1 1 1 Total 1 (FCE) 2 2 2 2 2 Total 2 (FCE) 2 2
MP0167. Proxecto de fabricacin de produtos MP0002. Mecanizado por control numrico. MP0161. Fabricacin asistida por computador

Mdulo
MP0007. Interpretacin grfica. MP0160. Definicin de procesos de mecani-

Duracin 133 213 160 187 160 107 960 262 70 140 105 53 630

Especialidade do profesorado Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica. Mecanizado e mantemento de mquinas. Mecanizado e mantemento de mquinas. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica. Formacin e orientacin laboral.

zado, conformacin e montaxe.

MP0162. Programacin de sistemas autom-

ticos de fabricacin mecnica.

MP0164. Execucin de procesos de fabrica-

cin.
MP0166. Verificacin de produtos. MP0168. Formacin e orientacin laboral.

Mecanizado e mantemento de mquinas. Mecanizado e mantemento de mquinas. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica. Formacin e orientacin laboral.

(CAM).
MP0163. Programacin da producin. MP0165. Xestin da calidade, prevencin de

riscos laborais e proteccin ambiental.

MP0169. Empresa e iniciativa emprendedora.

mecnicos.
MP0170. Formacin en centros de traballo.

26 384

Mecanizado e mantemento de mquinas. Organizacin e proxectos de fabricacin mecnica.

Pxina 102

7.

Anexo VII
Organizacin dos mdulos profesionais en unidades formativas de menor duracin
Mdulo profesional Unidades formativas
MP0002_12. Programacin e organizacin do proceso. MP0002. Mecanizado por control numrico. MP0002_22. Preparacin e mecanizado en mquinas de

Duracin 100 162 55 158 30 40 80 40 40 100 40 30 127 30 45 30 30 100 60 45 62

control numrico.
MP0160_12. Seleccin dos materiais e os tratamentos MP0160. Definicin de procesos de mecanizado,

trmicos.
MP0160_22. Definicin de procesos de mecanizado,

conformacin e montaxe.

conformacin e montaxe.
MP0161_12. Tratamento de slidos e superficies, e MP0161. Fabricacin asistida por computador

programacin CAM.
MP0161_22. Preparacin, transmisin de programas,

(CAM).

mecanizado e verificacin.
MP0162_13. Anlise de instalacins automatizadas. MP0162. Programacin de sistemas automticos

de fabricacin mecnica.

MP0162_23. Programacin de sistemas automticos. MP0162_33. Preparacin de sistemas automticos,

control e supervisin do proceso de fabricacin.

MP0163. Programacin da producin. MP0163_12. Programacin e control da producin. MP0163_22. Aprovisionamento dos procesos produtivos. MP0164_13. Organizacin dos procesos. MP0164. Execucin de procesos de fabricacin. MP0164_23. Preparacin, execucin e normas de segu-

ridade en procesos de fabricacin.

MP0164_33. Mantemento de mquinas. MP0165_13. Xestin da calidade.

MP0165. Xestin da calidade, prevencin de

riscos laborais e proteccin ambiental.

MP0165_23. Prevencin de riscos laborais. MP0165_33. Proteccin ambiental e xestin de residuos

industriais.
MP0166. Verificacin de produtos. MP0166_12. Metroloxa e calibraxe. MP0166_22. Ensaios destrutivos e non destrutivos. MP0168_12. Prevencin de riscos laborais. MP0168. Formacin e orientacin laboral. MP0168_22. Equipos de traballo, dereito do traballo e da

seguridade social, e procura de emprego

Pxina 103