Spis treści

WSTĘP...................................................................................................... 5
INFORMACJE NIEJAWNE......................................................................... 7
Znaki szczególne............................................................................................................7
Przyznanie, zmiana i zniesienie klauzuli tajności....................................................12
Okresy ochronne.........................................................................................................14
INFORMACJE NIEJAWNE A INNE TAJEMNICE..................................... 17
DOSTĘP DO INFORMACJI NIEJAWNYCH.............................................. 20
Odstępstwa od wymogu posiadania poświadczenia bezpieczeństwa..................21
Postępowanie sprawdzające......................................................................................25
ZAKRES SPRAWDZEŃ............................................................................ 34
Czynności.......................................................................................................................37
Współpraca służb ochrony państwa z innymi podmiotami...................................42
Terminy...........................................................................................................................44
Zakończenie postępowania.........................................................................................45
Umorzenie postępowania.............................................................................................45
Zawieszenie postępowania..........................................................................................46
Poświadczenie bezpieczeństwa..................................................................................47
Odmowa wydania poświadczenia bezpieczeństwa...................................................50
Akta zakończonych postępowań sprawdzających. Ewidencje............................54
Dostęp do informacji niejawnych innych państw lub organizacji
międzynarodowych.......................................................................................................56
Dopuszczenie do informacji niejawnych cudzoziemców.......................................58
Udostępnianie informacji niejawnych w sytuacjach szczególnych..................59
SZKOLENIE W ZAKRESIE OCHRONY INFORMACJI NIEJAWNYCH...... 64
POSTĘPOWANIE ODWOŁAWCZE I SKARGOWE................................... 66
Odwołanie od decyzji wydanych przez pełnomocnika ochrony..........................66
Odwołanie od decyzji wydanych przez służbę ochrony państwa......................69
Postępowanie skargowe.............................................................................................70
KTO CHRONI INFORMACJE NIEJAWNE?.............................................. 72
Służby ochrony państwa............................................................................................72
Kierownik jednostki organizacyjnej........................................................................73
Pełnomocnik do spraw ochrony informacji niejawnych i pion ochrony...........75
ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE KANCELARII TAJNEJ................ 78
Kancelaria tajnajako komórkaorganizacyjna.......................................................78
Kancelaria tajna jako pomieszczenie dla materiałów niejawnych.....................80
Zadania kancelarii tajnej............................................................................................86
Organizacja pracy kancelarii tajnej........................................................................90
ŚRODKI OCHRONY FIZYCZNEJ............................................................. 92
PISMO NIEJAWNE.................................................................................. 96
Wytwarzanie/oznaczanie.............................................................................................96
Przekazywanie/przesyłanie.......................................................................................103
Przetwarzanie.............................................................................................................109
Przechowywanie.........................................................................................................110
Zmiana lub zniesienie klauzuli tajności..................................................................111
Niszczenie pism............................................................................................................112
BEZPIECZEŃSTWO SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH............. 114
Bezpieczeństwo teleinformatyczne.......................................................................114
Akredytacja bezpieczeństwa teleinformatycznego...........................................117
Odpowiedzialność za bezpieczeństwo teleinformatyczne.................................122
BEZPIECZEŃSTWO PRZEMYSŁOWE................................................... 124
Podmioty bezpieczeństwa przemysłowego............................................................124
Tajeminca państwowaw systemie bezpieczeństwa przemysłowego..................127
Tajemnica służbowa w bezpieczeństwie przemysłowym.....................................144
Opłaty...........................................................................................................................148
Kontrola......................................................................................................................149
Kontrakty niejawne nato a bezpieczeństwo przemysłowe................................150
Umowy międzynarodowe – ich znaczenie dla bezpieczeństwa
przemysłowego...........................................................................................................153
STOSOWANIE KPA............................................................................... 155
KONTROLA OCHRONY INFORMACJI NIEJAWNYCH.......................... 160
Kontrola zewnętrzna................................................................................................160
Kontrola ochrony informacji niejawnych............................................................161
Kontrola postępowania sprawdzającego.............................................................173
Kontrola wewnętrzna...............................................................................................173
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA UJAWNIENIE INFORMACJI
NIEJAWNYCH........................................................................................ 176
Odpowiedzialność karna...........................................................................................176
Odpowiedzialność dyscyplinarna i służbowa.......................................................181
ANKIETA BEZPIECZEŃSTWA OSOBOWEGO....................................... 185
SŁOWNIK.............................................................................................. 204
PODSTAWOWE AKTY PRAWNE........................................................... 213
AKTY UZUPEŁNIAJĄCE (WYBÓR)........................................................ 215
 

WSTĘP
Szanowny Czytelniku,
zamiarem naszej publikacji jest przybliżenie Ci problematyki ochrony informacji
niejawnych w Polsce. Nie mieliśmy ambicji wydania przepisów z uczonym komen-
tarzem, gdyż dla osoby nieobytej z językiem prawniczym byłaby to lektura trudna
i być może nawet niezrozumiała. Chcieliśmy raczej opowiedzieć o tym, jak należy
– zgodnie z polskimi przepisami – postępować z informacją niejawną.
Krąg osób, które stykają się z informacjami stanowiącymi tajemnicę państwo-
wą bądź służbową, jest wcale niemały. Są to niemal wszyscy urzędnicy państwowi
i samorządowi, funkcjonariusze różnych służb od Agencji Wywiadu poczynając na
Straży Pożarnej kończąc, pracownicy sądów i prokuratur, część pracowników przed-
siębiorstw państwowych, instytutów, szpitali, a nawet muzeów, pracownicy agencji
ochrony. Są to również zarówno władze, jak i pracownicy spółek prawa handlowego,
które realizują umowy wymagające dostępu do informacji oznaczonych klauzulą
tajności.
Wszystkie te osoby, aby mieć dostęp do tajemnicy państwowej lub służbowej,
muszą pozytywnie przejść określone procedury. Potem są zobowiązane do odpowied-
niego postępowania z informacjami niejawnymi, a za ich ujawnienie mogą nawet
stanąć przed sądem.
Jednostki organizacyjne, w których występują informacje niejawne mają obowią-
zek stworzenia systemu ich ochrony, zgodnie z zasadami określonymi w przepisach
o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej. Jest to przedsięwzięcie nie tylko orga-
nizacyjne, ale również finansowe.
Doszliśmy więc do przekonania, że warto byłoby osobom odpowiedzialnym
i tworzącym systemy ochrony informacji niejawnych w jednostce, a także osobom,
które muszą na co dzień stosować przepisy o ochronie tych informacji, od momen-
tu ubiegania się o dostęp do tajemnic poczynając, opowiedzieć co, jak i – w miarę
możliwości – dlaczego robi się dla ochrony informacji. Mamy nadzieję, że niniejsza
publikacja ułatwi Ci, Szanowny Czytelniku, zrozumienie obowiązujących regulacji
i praktyczne ich stosowanie.
Materiał, który przygotowaliśmy uwzględnia zmiany w ustawie o ochronie in-
formacji niejawnych, które weszły w życie 16 czerwca 2005 r. oraz nowe brzmienie
aktów wykonwaczych w związku z nowelizacją ustawy. Zachęcamy zatem do zapo-
znania się nowym kształtem regulacji w zakresie dostępu do informacji niejawnych
osób i przedsiębiorców, uprawnień organów prowadzących postępowania, obowiąz-
ków i praw podmiotów, wobec których te postępowania są prowadzone, zasad użyt-
kowania systemów i sieci teleinformatycznych.

Życzymy owocnej lektury.

Autorzy i Wydawca