You are on page 1of 93

Uniwersytet Warszawski Wydzia Dziennikarstwa iNauk Politycznych

Tomasz Gackowski

Wadza na dywaniku
Jak polskie media rozliczaj politykw? Nowy model komunikacji politycznej
Aneksy dostpne na

Elektroniczna wersja caej ksiki dostpna w serwisie Virtualo.pl

Seria OBLICZA MEDIW REDAKTOR SERII: Joanna Marszaek-Kawa SEKRETARZ SERII: Daniel Kawa
RADA SERII: Jacek Dbaa (KUL), Leon Dyczewski (KUL), Rafa Habielski (UW), Iwona Hofman (przewodniczca) (UMCS), Alicja Jaskiernia (UW), Bogumia Kosmanowa (UAM), Maria oszewska-Oowska (UW), Maria Magoska (UJ), Joanna Marszaek-Kawa (UMK), Wodzimierz Mich (UMCS), Natalia Milewski (University of Bucharest) Bogusaw Nierenberg (UJ), Ryszard Pczkowski (URz), Wiesawa Pitkowska-Stepaniak (UO), Jacek Sobczak (SWPS), Marta Wroska (URz)

Recenzenci prof. dr hab. Maciej Mrozowski, Szkoa Wysza Psychologii Spoecznej prof. dr hab. Wiesaw Wadyka, Uniwersytet Warszawski Redaktor prowadzcy Daniel Kawa Redaktor techniczny Ryszard Kurasz Korekta Zesp Projekt okadki Krzysztof Galus

Opublikowane w formie elektronicznej aneksy stanowi uzupenienie ksiki/treci waciwej


Copyright by Tomasz Gackowski Copyright by Wydawnictwo Adam Marszaek Toru 2013 Ksika dofinansowana przez Uniwersytet Warszawski ze rodkw Rektora, Wydziau Dziennikarstwa i Nauk Politycznych oraz Instytutu Dziennikarstwa UW. Publikacja powstaa rwnie przy wsparciu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej ISBN 978-83-7780-756-9
Wydawnictwo prowadzi sprzeda wysykow: tel./fax 56 648 50 70; e-mail: marketing@marszalek.com.pl Wydawnictwo Adam Marszaek ul. Lubicka 44, 87100 Toru tel. 56 664 22 35, 56 660 81 60, e-mail: marketing@marszalek.com.pl, www.marszalek.com.pl Drukarnia nr 1, ul. Lubicka 46, 87100 Toru, tel. 56 659 98 96

Mojej onie icrce

Spis treci
Wstp .................................................................................................................................. 7 Spis treci ksigi gwnej ............................................................................................... 12 Table of Contents a book ............................................................................................ 16

Aneks I

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae) ........................................ 20

Aneks II

Spis artykuw zakwalifikowanych do korpusu badawczego prby badawczej oraz pilotau ...................................................................................... 73 Spis zdj w aneksie ......................................................................................................... 85

Summary

Authorities on the Carpet. How Do Polish Media Assess Politicians? New Model of Political Communication ................................................................... 86

Wstp
Wparlamencie s reprezentowane trzy stany; ale tam wloy prasowej zasiada czwarty stan, dalece waniejszy, anieli wszystkie pozostae1. Te sowa, wypowiedziane przez Edmunda Burkea, czonka Izby Gmin, filozofa, publicysty, wreszcie wpywowego myliciela, autora kasandrycznych, wedug jemu wspczesnych, lecz jake przenikliwych Rozwaa orewolucji we Francji2, okazay si icie proroczym memento dla wszystkich politykw. To historyczne zdanie zwrcio uwag wczesnej elity politycznej na niezwykle szybko rosncy wsi podmiot ycia spoecznego mass media. Punktem wyjcia do napisania niniejszej dysertacji byo zaoenie, i kade demokratyczne spoeczestwo pokada wmediach bardzo konkretne nadzieje zwizane zdobrym funkcjonowaniem instytucji politycznych, dziaajcych na rzecz wsplnego dobra wsplnoty icaego pastwa. To wanie media maj wdemokracji szczegln rol do wypenienia. Mianowicie, relacjonowa oraz recenzowa poczynania rzdzcych, ktrzy zostali, gosami spoeczestwa, wyonieni podczas wyborw. Media staj si poniekd przedueniem struktur spoecznych, gosem obywateli, okiem wyborcw, ktre bacznie obserwuje swoich reprezentantw irozlicza ich ze zoonych wkampanii wyborczej obietnic. Ztej perspektywy media dzier okrelon wadz opart na zaufaniu spoeczestwa, wyborcw, obywateli czy wreszcie ich odbiorcw czytelnikw, suchaczy czy telewidzw. Oile rzdzcy poddaj si ocenie wyborcw co kilka lat, tak media s oceniane przez swoich adresatw kadego dnia. Codziennie miliony Polakw, korzystajc zmediw, legitymizuje ich dziaania.

s.250.

1 The

Encyclopedia of the British Press (14221992), wyd. D. Griffiths, New York 1992,

London relative to that event [1790], wyd. C.C. OBrien, Harmondsworth 1983. wietne polskie wydanie E. Burke, Rozwaania orewolucji we Francji: iodebatach pewnych towarzystw londyskich zwizanych ztym wydarzeniem, wyraone wlicie, ktry mia zosta wysany do pewnego gentlemana wParyu, przek. D. Lachowska, Krakw 1994.

2 E. Burke, Reflections on the revolution in France: and on the procedings in certain societies in

Wstp

Denis McQuail wadz mediw nazwa wadz komunikacyjn, czyli symboliczn3. Polega ona wedug McQuaila na wykorzystywaniu czynnikw niematerialnych (zaufania, racjonalnoci, szacunku, emocji itd.)4. Wadzy symbolicznej mona uywa poprzez informowanie, zachcanie do dziaania, selektywne ukierunkowywanie uwagi, perswazj czy wreszcie definiowanie sytuacji inadawanie ram rzeczywistoci5. Wanie to ujcie sprawia, i mwic omediach, nierzadko mylimy czwarta wadza. Sam termin za zdaje si, e na dobre zagoci wpolskim dyskursie publicznym iwgowach jego uczestnikw politykw, wyborcw isamych dziennikarzy6. Badania empiryczne komunikacji politycznej, ktre podejmuj m.in. wtek owej czwartej wadzy, maj wPolsce relatywnie krtk histori. Jak zauwaa Bogusawa Dobek-Ostrowska zUniwersytetu Wrocawskiego:
Wlatach 90. jedynie nieliczni badacze interesowali si komunikowaniem politycznym, czego efektem byy pierwsze prace opisowe ipodrczniki, przybliajce czytelnikowi wiedz na temat teorii komunikowania politycznego7.

Wrd wspomnianych naukowcw kluczow rol odegraa cytowana wyej wrocawska badaczka, ktrej syntetyzujce ipionierskie na polskim rynku wydawniczym publikacje przybliaj niezmiennie od kilku lat studentom oraz wykadowcom najwaniejsze ustalenia zagranicznych badaczy oraz najnowsze ujcia teoretyczne, umoliwiajce holistyczne ogarnicie zoonoci caego procesu komunikacji politycznej8. Innymi wanymi publikacjami dla polskiej refleksji nad komunikowaniem politycznym s prace Stanisawa Michalczyka, wktrych badacz zUniwersytetu lskiego wsposb klarowny itwrczy przyblia polskie-

McQuail, Teoria komunikowania masowego, przek. M. Bucholec, A. Szulycka, Warszawa 2008, s. 455. 4 Tame. 5 Tame. 6 J. Adamowski, Czwarty stan. Media masowe wpejzau spoecznym Wielkiej Brytanii, Warszawa 2005, s. 9 in. 7 Studia empiryczne nad komunikowaniem politycznym wPolsce, pod red. B. Dobek-Ostrowskiej, K. Majdeckiej, Wrocaw 2011, s. 8. 8 Zob. np. B. Dobek-Ostrowska, Komunikowanie polityczne ipubliczne, Warszawa 2007; B.Dobek-Ostrowska, R. Winszowski, Teoria komunikowania publicznego ipolitycznego, Wrocaw 2002; B. Dobek-Ostrowska, Porozumienie czy konflikt. Politycy, media iobywatele wkomunikowaniu politycznym, Warszawa 2009.

3 D.

Wstp

mu czytelnikowi przede wszystkim niemieck myl medioznawcz9. Wdrugiej poowie pierwszej dekady XXI wieku mona wpolskiej literaturze politologicznej ikomunikologicznej zaobserwowa wyrany wzrost publikacji powiconych komunikacji politycznej wujciu strategicznym10 czy te psychologicznym11. Dorobek polskich badaczy komunikacji politycznej zkadym rokiem pcznieje, czego dowodem s serie wydawnicze Instytutu Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego Media Pocztku XXI wieku, Instytutu Dziennikarstwa iKomunikacji Spoecznej oraz Instytutu Politologii Uniwersytetu Wrocawskiego Komunikowanie iMedia, czy te Wydawnictwa Adama Marszaka wseriach Komunikacja Spoeczna, Nauka oKomunikowaniu, Oblicza Mediw oraz Wybory-Demokracja. Ztego te wzgldu kady badacz, uprogu drugiej dekady XXI wieku, podejmujcy si rozwaa nad problemami komunikacji politycznej, nie jest wnich osamotniony imoe wesprze si na ustaleniach naukowcw zrnych orodkw akademickich wPolsce. Ponadto szeroki dostp do literatury zagranicznej dziki Google Books, Amazon.com oraz baz czasopism zagranicznych EBSCO umoliwia skuteczne pogbienie izniuansowanie okrelonego problemu badawczego. Dla niniejszej pracy szczeglnie wanymi polskimi publikacjami zperspektywy caociowego ujcia procesu komunikacji politycznej byy pozycje autorstwa wspomnianych naukowcw: Bogusawy Dobek-Ostrowskiej iStanisawa Michalczyka. Ponadto istotnym punktem odniesienia dla autora byy publikacje, dziki ktrym czwarta wadza szybko znalaza swoje naleyte miejsce wtytuach licznych prac, prbujcych wsposb eklektyczny icaociowy ogarn potencjalno idefinitywno wpywu mediw na spoeczestwo oraz na politykw, sprawujcych za pomoc mandatu wyborczego wadz12.
9 S. Michalczyk, Komunikowanie polityczne. Teoretyczne aspekty procesu, Katowice 2005.

Kolczyski, Strategie komunikowania politycznego, Katowice 2007; M. Kolczyski, M. Mazur, Wojna na wraenia. Strategie polityczne itelewizja wkampaniach wyborczych w2005 r. wPolsce, Warszawa 2007. 11 W. Cwalina, A. Falkowski, Marketing polityczny. Perspektywa psychologiczna, Gdask 2006. 12 Np. A. Paczkowski, Czwarta wadza. Prasa dawniej idzi, Warszawa 1973; Czwarta wadza czy czwarty stan? Jak polskie media wpywaj na opini publiczn, pod red. W. Netwiga, Pozna 1995; W. Bere, Czwarta wadza. Najwaniejsze wydarzenia medialne III RP, Warszawa 2000; G. Rippel, Czwarta wadza uwizienie duszy? Kilka refleksji omediach iwadzy, [w:] Wlustrze. Wizerunek mediw wasny, pod red. I.Borkowskiego, A. Wonego, Wrocaw 2002; Media wPolsce. Pierwsza wadza IV RP?, pod red. M. Sokoowskiego, Warszawa 2007; IOglnopolski Zjazd Analitykw Mediw pt. Mediokracja aDemokracja, pod red. T. Gackowskiego, Warszawa 2009.

10 M.

10

Wstp

Podstawowym za celem niniejszej pracy byo udzielnie odpowiedzi na pytanie oto, czy ijak polskie media dzier wspomnian za McQuailem wadz symboliczn oraz wjaki sposb wypeniaj pokadane wnich nadzieje czy broni interesw obywateli, ktrzy, wierzc obietnicom wyborczym, wybieraj okrelon elit wadzy, poprzez sukcesywne rozliczanie rzdzcych zzada, do jakich sami zobowizali si przed spoeczestwem. Czy s ow legendarn czwart wadz? Jeli nie s, to jak funkcj sprawuj wprocesie komunikacji politycznej? Jaki wymiar wadzy mona przypisa mediom? Gwnym zaoeniem pracy byo sprawdzenie tego, czy ijak Rzeczpospolita iGazeta Wyborcza, bdce w2008 r. najbardziej poczytnymi tytuami prestiowymi (ang. broadsheet)13, wypeniaj jedn znajwaniejszych funkcji mediw wsystemie demokratycznym, jak jest funkcja kontrolna (ang. watchdog) rozumiana jako naganianie wydarze, spraw, dziaa instytucji iczonkw elit rzdzcych, patrzenie na rce politykom iobserwowanie ich poczyna14. Zdecydowano si wic przeledzi tre oraz form rozliczania politykw rzdzcych zobietnic, ktre ci zoyli wkampanii wyborczej, atake na studniwk irocznic wasnego gabinetu. Pod lup wzito rzd Donalda Tuska. Praca zostaa podzielona na dwie czci teoretyczn ipraktyczn. Wpierwszej autor stara si nakreli perspektyw patrzenia na to, czym jest komunikacja polityczna, jak wadz maj media oraz czy ico to oznacza, e s czwart wadz. Puent tej czci jest propozycja autorskiej definicji oraz modelu komunikacji politycznej modelu transpozycyjnego ktre stanowiy oramie teoretycznej dla zakrojonego na szerok skal badania zaprezentowanego wdrugiej, praktycznej czci pracy. Chodzio oto, aby przetestowa teoretyczne ustalenia iinstrumentarium badawcze, wynikajce zzaoe proponowanego modelu transpozycyjnego komunikacji politycznej. Cao pracy podsumowuj rozwaania nad zweryfikowanymi hipotezami badawczymi oraz dyskusja nad uytecznoci iadekwatnoci proponowanego ujcia teoretycznego. Ponadto autor wostatnim rozdziale Wnioski idyskusja wstron postpolityki podejmuje dyskusje zwynikami przeprowadzonego przez siebie badania, prbujc odnale jeszcze inne, moliwe do wyobraenia odpowiedzi na pytania postawione przed prac. Naley nadmieni, i wszelkie tabela, wykresy idiagramy, ktre znajduj si wniniejszej pracy,
za 2008 r. Zwizku Kontroli iDystrybucji Prasy, https://www.teleskop.org.pl/ zkdp/index.jsp?p=publicData [odczyt 30.06.2009]. 14 B. Dobek-Ostrowska, Komunikowanie polityczne..., s. 183184; M. Wheeler, Politics and the Mass Media, London 1997, s. 1 in.
13 Dane

Wstp

11

ilustruj wyniki wasnych bada. Integraln czci ksiki jest aneks Klucz kategoryzacyjny ktry stanowi narzdzie badawcze operacjonalizujce pytania ihipotezy badawcze postawione przed prac. Ponadto do ksiki przygotowano pozostae aneksy III zamieszczone na wortalu medioznawczym www.medioznawca.com wprofilu autora ksiki zawierajce pozostae wizerunki wszystkich ministrw rzdu POPSL kadencji 20072011 oraz peen spis artykuw zakwalifikowanych do pilotau oraz dwch korpusw badawczych analizowanych dziennikw Rzeczpospolitej iGazety Wyborczej w obu okresach na 100 dni oraz rok rzdw gabinetu Donalda Tuska. Monografia kierowana jest wszczeglnoci do badaczy mediw masowych medioznawcw, politologw isocjologw, ale rwnie kulturoznawcw, etnografw czy badaczy historii najnowszej. Winna rwnie przyku uwag specjalistw od wizerunku, spin doktorw oraz samych politykw, oktrych jest ta ksika. Koczc, chciabym szczeglnie podzikowa promotorowi mojej pracy doktorskiej prof. Maciejowi Mrozowskiemu, ktry otacza moj osob opiek naukow od samego pocztku moich studiw wInstytucie Dziennikarstwa UW. Nie mniejsze podzikowania nale si zawsze yczliwym patronom mojej dziaalnoci naukowej: prof. Januszowi Adamowskiemu, Dziekanowi Wydziau Dziennikarstwa iNauk Politycznych UW, oraz prof. Markowi Jabonowskiemu, Dyrektorowi Instytutu Dziennikarstwa UW. Dozgonn wdziczno za celne uwagi chciabym rwnie wyrazi dr Mirosawie Zygmunt, zastpczyni redaktora naczelnego Studiw Medioznawczych. Wreszcie specjalne podzikowania kieruj w stron tych, na ktrych niezachwiane wsparcie mog zawsze liczy, moim rodzicom Irenie i Wiesawowi oraz moim ukochanym kobietom onie i crce ktrym dedykuj t ksik. Dzikuj za okazan cierpliwo. Warszawa, lipiec 2013 r.

Spis treci ksigi gwnej


Wstp ................................................................................................................................ 13

Cz I. Teoria
Rozdzia 1 Czy istnieje czwarta wadza? ................................................................................... 1.1. Wadza mediw nad spoeczestwem .......................................................... 1.2. Wadza mediw nad elit rzdzc ................................................................ 1.3. Superwadza czyli mediokracja ...................................................................... 1.4. Ani czwarta, ani pierwsza wadza? ................................................................. Rozdzia 2 Typologia wadzy medialnej ...................................................................................... 2.1. Wadza jako mediatyzowanie ......................................................................... 2.2. Wadza jako funkcjonowanie .......................................................................... 2.3. Wadza jako oddziaywanie ............................................................................. 2.4. Wadza jako kontrolowanie ............................................................................. Rozdzia 3 Media ipolityka, czyli komunikacja polityczna ....................................................... 3.1. Problemy definicyjne ....................................................................................... 3.2. Komunikacja polityczna wprocesie politycznym ...................................... 3.3. Modele mediw wdemokracji ....................................................................... Rozdzia 4 Wybrane modele komunikacji politycznej ............................................................. 4.1. Czym jest model? .............................................................................................. 4.2. Trjelementowy model McNaira ................................................................... 4.3. Systemowy model Blumlera iGurevitcha .................................................... 4.4. Trjktny model Perloffa ............................................................................... 18 18 19 21 23 27 29 38 41 44 50 50 53 57 59 59 60 64 69

Spis treci

13

4.5. Medioznawczy model Negrinea .................................................................... 73 4.6. Dyskursywny model Tumana ......................................................................... 77 Rozdzia 5 Transpozycyjny model komunikacji politycznej .................................................... 5.1. rodkowy ukad transpozycyjny (prospoeczny) ....................................... 5.2. Dolny ukad transpozycyjny (propagandowy) ........................................... 5.2.1. Ewentualne zaburzenia propagandowego ukadu transpozycji ........ 5.3. Grny ukad transpozycyjny (mediokratyczny) ........................................ 5.3.1. Ewentualne zaburzenia mediokratycznego ukadu transpozycji ...... 5.4. Nietranspozycyjno Internetu ...................................................................... 5.5. Zastosowanie badawcze modelu transpozycyjnego (operacjonalizacja) ............................................................................................ 5.6. Prba definicji komunikacji politycznej ....................................................... 84 86 90 90 92 93 94 97 99

Cz II. Badanie
Rozdzia 6 Zaoenia badania komunikacji politycznej ............................................................ 105 Rozdzia 7 Jak przeprowadzono badanie? .................................................................................... 108 Rozdzia 8 Obietnice izobowizania polityczne czas siania ................................................. 8.1. Co obiecaa Platforma, PSL isam premier Donald Tusk? ........................ 8.1.1. Analiza normatyww ................................................................................ 8.1.1.1. Programy wyborcze PO iPSL oraz expos premiera D. Tuska .............................................................................. 8.1.2. Analiza deklaratyww ............................................................................... 8.1.3. Analiza spekulatyww vel ekspektatyww ............................................ 112 114 117 117 121 125

Rozdzia 9 Analizy dyskursu Rzeczpospolitej iGazety Wyborczej wok studniwki oraz rocznicy gabinetu Donalda Tuska ............................................... 129

14

Spis treci

9.1. Rozkad tekstw wczasie na 100 dni ina rok rzdw gabinetu POPSL ............................................................................................................. 129 9.2. Rozkad wskanika Objto Ekspozycja wczasie (100 dni irok rzdu Donalda Tuska) ........................................................... 135 9.3. Autorstwo, miejsce opublikowania, charakter tekstw ............................. 140 9.4. Wywiad interaktywny gatunek wypowiedzi dziennikarskiej ............... 152 9.4.1. Oco media pytaj wwywiadach? ........................................................... 158 9.5. Kogo cytowaa prasa najczciej na 100 dni oraz rok rzdw POPSL ............................................................................................................. 167 9.6. Rzd POPSL kontra pozostali aktorzy sceny politycznej ...................... 179 9.7. Rozkad ocen gabinetu Donalda Tuska wczasie 100 dni iroku rzdw ..................................................................................................... 181 9.8. rda poraek oraz sukcesw rzdu Donalda Tuska ............................... 182 9.8.1. rda poraek rzdu POPSL ............................................................... 183 9.8.2. rda sukcesw rzdu POPSL ............................................................ 192 9.9. Wizerunek rzdu POPSL jako aktora zbiorowego na amach dziennikw ........................................................................................................ 202 9.9.1. Wizerunek skumulowany ministrw Platformy Obywatelskiej wrzdzie Donalda Tuska ......................................................................... 222 9.9.2. Wizerunek skumulowany ministrw Polskiego Stronnictwa Ludowego wrzdzie Donalda Tuska ..................................................... 226 9.9.3. Wizerunek skumulowany dla rzdu Donalda Tuska .......................... 229 9.9.4. Wizerunki wybranych ministrw rzdu Donalda Tuska ................... 231 9.9.4.1. Wizerunek Donalda Tuska, premiera ............................................. 237 9.9.4.2. Wizerunek Grzegorza Schetyny, wicepremiera, ministra spraw wewntrznych iadministracji .............................. 240 9.9.4.3. Wizerunek Waldemara Pawlaka, wicepremiera, ministra gospodarki .......................................................................... 243 9.9.4.4. Wizerunek Radosawa Sikorskiego, ministra spraw zagranicznych ...................................................................................... 247 9.9.4.5. Wizerunek Bogdana Klicha, ministra obrony narodowej ........... 251 9.9.4.6. Wizerunek Jolanty Fedak, minister pracy ipolityki spoecznej ............................................................................................ 254 9.9.4.7. Wizerunek Michaa Boniego, czonka Rady Ministrw .............. 259

Spis treci

15

Cz III. Podsumowanie media rozliczajce wadz, czyli jakie?


Rozdzia 10 Czas zbierania... Co rzd Tuska zrealizowa ze swoich obietnic wedug dziennikw? ..................................................................................................... 10.1. Obietnice, obietnice, obietnice na 100 dni oraz rok rzdu POPSL ........................................................................................................... 10.2. Za co dzienniki rozliczyy rzd POPSL? ................................................. 10.3. Co wedug gazet udao si zrealizowa rzdowi Donalda Tuska? .............................................................................................. 10.4. Wnioski idyskusja wstron postpolityki ..............................................

265 269 271 281 299

Bibliografia .................................................................................................................. 360 Aneks Klucz kategoryzacyjny .......................................................................... 377 Spis tabel, rysunkw i zdj ................................................................................. 394 Indeks osb ................................................................................................................. 398 Indeks rzeczowy ........................................................................................................ 404 Summary Authorities on the Carpet. How Do Polish Media Assess Politicians? New Model of Political Communication ................................................................ 412

Table of Contents a book


Introduction .................................................................................................................. 13

Part I. Theory
Chapter 1 What is the Fourth Estate? ........................................................................................... 1.1. Power of the Media on Society ....................................................................... 1.2. Power of the Media on the Ruling Elite ........................................................ 1.3. Superpower which Means Mediocracy ........................................................ 1.4. Neither the Fourth nor the First Power? ...................................................... Chapter 2 The Typology of Media Power .................................................................................... 2.1. Power as a Mediatization ................................................................................. 2.2. Power as a Function .......................................................................................... 2.3. Power as an Impact ........................................................................................... 2.4. Power as a Controlling ..................................................................................... Chapter 3 Media and Politics which Means Political Communication .............................. 3.1. Problems of Definition ..................................................................................... 3.2. Political Communication in the Political Process ....................................... 3.3. Models of the Media in a Democracy ........................................................... Chapter 4 Selected Models of Political Communication ......................................................... 4.1. What is the Model? ........................................................................................... 4.2. The McNairs Three Element Model ............................................................. 4.3. The Blumlers and Gurevitchs Systemic Model ........................................... 4.4. The Perloff s Triangular Model ....................................................................... 4.5. The Negrines Media Model ............................................................................ 4.6. The Tumans Discursive Model ...................................................................... 18 18 19 21 23 27 29 38 41 44 50 50 53 57 59 59 60 64 69 73 77

Table of Contents

17
84 86 90 90 92 93 94 97 99

Chapter 5 The Transposition Model of Political Communication ......................................... 5.1. The Central Transposition of Model (Prosocial) ....................................... 5.2. The Lower Transposition of Model (Propaganda) ..................................... 5.2.1. Disturbances of the Lower Transposition Propaganda .................... 5.3. The Upper Transposition of Model (Mediocratic) .................................... 5.3.1. Disturbances of the Mediocratic Transposition ................................... 5.4. No-transposition of the Network .................................................................. 5.5. Research Application of the Transposition Model (Operationalization) ........................................................................................ 5.6. The Definition of the Political Communication a Proposition ............

Part II. Research


Chapter 6 The Assumptions of the Political Communication Research .............................. 105 Chapter 7 How the Research was Conducted? .......................................................................... 108 Chapter 8 Promises and Political Commitments Time to Sow ........................................... 8.1. What Civic Platform (PO), Polish Peasants Party (PSL) and Prime Minister Donald Tusk has Promised? ....................................... 8.1.1. Analysis of the Normatives ..................................................................... 8.1.1.1. Election Programmes of PO/PSL and Prime Minister Donald Tusks Expos ....................................................................... 8.1.2. Analysis of the Declaratives .................................................................... 8.1.3. Analysis of the Expectatives ..................................................................... 112 114 117 117 121 125

Chapter 9 Discourse Analysis of Rzeczpospolita and Gazeta Wyborcza around a One Hundred Days and the Anniversary of Donald Tusks Government ................................................................................................................... 129

18

Table of Contents

9.1. Distribution of Texts during a One Hundred Days and the Anniversary of POPSLs Government ......................................... 129 9.2. Distribution of the Volume and Exposure Rate in a Time of a One Hundred Days and the Anniversary of Donald Tusks Government ...................................................................................................... 135 9.3. Authorship, Place of Publication, the Nature of Texts .............................. 140 9.4. Interview Interactive Genre of Journalistic Expression ......................... 152 9.4.1. What Have the Media Asked in Interviews? ........................................ 158 9.5. Who was usually Quoted by the Press for a One Hundred Days and the Anniversary of the POPSLs Government .................................. 167 9.6. POPSLs Government versus Other Political Actors .............................. 179 9.7. Distribution of Ratings the Donald Tusks Cabinet at the Time of a One Hundred Days and the Anniversary of the POPSLs Government ...................................................................................................... 181 9.8. Sources of Failures and Successes of the Donald Tusks Government ...................................................................................................... 182 9.8.1. Sources of Defeats of the POPSLs Government .............................. 183 9.8.2. Sources of Successes of the POPSLs Government ........................... 192 9.9. The Image of the POPSLs Government as a Collective Actor in Newspapers .................................................................................................. 202 9.9.1. The Cumulative Image of the Ministers in the Donald Tusks Government on Behalf of the Civic Platform .................................... 222 9.9.2. The Cumulative Image of the Ministers in the Donald Tusks Government on Behalf of the Polish Peasants Party ........................ 226 9.9.3. The Cumulative Image of the whole Donald Tusks Government .............................................................................................. 229 9.9.4. Images of Selected Ministers of Donald Tusks Government .............................................................................................. 231 9.9.4.1. The Image of Donald Tusk, the Prime Minister ........................... 237 9.9.4.2. The Image of Grzegorz Schetyna, Deputy Prime Minister, Minister of Interior and Administration ........................................ 240 9.9.4.3. The Image of Waldemar Pawlak, Deputy Prime Minister, Minister of Economy ......................................................................... 243 9.9.4.4. The Image of Radoslaw Sikorski, Minister of Foreign Affairs ................................................................................................... 247

Table of Contents

19

9.9.4.5. The Image of Bogdan Klich, Minister of National Defence ................................................................................................ 251 9.9.4.6. The Image of Jolanta Fedak, Minister of Labour and Social Policy ................................................................................ 254 9.9.4.7. The Image of Micha Boni, Member of the Council of Ministers ......................................................................................... 259

Part III. Summary Media Assessing Politicians which Means what?


Chapter 10 Gathering Time... Which Promises were Realized by the Tusks Government according to the Newspapers? ............................................................ 10.1. Promises, Promises, Promises in a Time of One Hundred Days and the Anniversary of the POPSLs Government ............................... 10.2. For what the Newspapers had Assessed the POPSLs Government ................................................................................................... 10.3. What was Accomplished by the Tusks Government according to the Newspapers? ........................................................................................ 10.4. Conclusions and Discussion Towards Postpolitics ............................

265 269 271 281 299

Bibliography ............................................................................................................... 360 Appendix Code book ........................................................................................... 377 List of tables, illustrations and photos ............................................................ 394 Index of persons ........................................................................................................ 398 Index of items ............................................................................................................. 404 Summary Authorities on the Carpet. How Do Polish Media Assess Politicians? New Model of Political Communication ............................................................... 412

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

Aneks I

Wizerunek Zbigniewa wikalskiego, ministra sprawiedliwoci


Zbigniew wikalski, najbardziej kontrowersyjny minister, zwaszcza pierwszych 100 dni rzdw gabinetu POPSL, jak ochrzciy go tym mianem analizowane dzienniki1. Warto akurat nad wizerunkiem tego ministra zatrzyma si na duej, gdy aden minister tak bardzo nie porni w ocenie dwch najbardziej opiniotwrczych z analizowanych dziennikw. Nastpca popularnego Zbigniewa Ziobry, ktry pierwsze co powinien zrobi, wedug Gazety Wyborczej, to wyczyci prokuratur, rozliczy oraz posprzta po poprzedniku:
Wcigu stu dni min. Zbigniew wikalski usun zkierownictwa prokuratur wcaym kraju 29 prokuratorw. Nie liczc swoich zastpcw, kierownictwa Prokuratury Krajowej inaczelnego prokuratora wojskowego. Cz odwoanych, na czele zb. szefem ABW, prokuratorem Prokuratury Krajowej Bogdanem wiczkowskim, zapowiedziaa powoanie stowarzyszenia pokrzywdzonych przez wikalskiego. (...) Prokuratur czeka uwolnienie spod wadzy politykw. Jeli wszystko dobrze pjdzie, od przyszego roku nastpi rozdzia funkcji prokuratora generalnego iministra sprawiedliwoci. Mimo zapowiedzianego weta prezydenta bo rozdzielenie popieraj wszystkie partie oprcz PiS2.

Zkolei wedug Rzeczpospolitej wikalski powinien przede wszystkim nie da si ponie rewanystowskiej namitnoci, ktre nakazywayby mu szuka
1 Np. (...) Dziennikarze pytali ministra wikalskiego najsilniej krytykowanego ministra

tego rzdu czy czego auje. Robi swoje, nie przejmuj si krytyk opozycji. Osdzi mnie opinia publiczna. Chc spokojnie przeprowadzi reformy. To nie jest wycig: kto pierwszy, kto wicej odpowiedzia E. Siedlecka, Sto dni ministra wikalskiego, Gazeta Wyborcza 21.02.2008. 2 Ta, Odziobrzona prokuratura, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

21

do upadego hakw na ministrw PiS-u, ze Zbigniewem Ziobr na czele3. Wida minister wikalski nie mg zadowoli obu tytuw naraz, gdy wypeniajc zalecenia jednego tytuu, naraaby si drugiemu. Ina odwrt. Wtej optyce nie byo dobrego wyjcia. Jak wynika jednak zwykresu nr 1, minister bardziej nastawi ucha wstron Wyborczej, ktra dostrzega pewne wady jego dziaania (np. postpienie tak jak Ziobro przy zmianach wprokuraturze:
Prokuratura. Nowe otwarcie nie nastpio. Nie mona za takie uzna wymiany kilkudziesiciu funkcyjnych prokuratorw, bo minister prokurator generalny Zbigniew wikalski zrobi to wstylu poprzednikw: wymieni nie swoich na swoich, nie uzasadniajc decyzji4).
Rysunek 1. Wizerunek ministra sprawiedliwoci Zbigniewa wikalskiego 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

Wwikszoci wypadkw chwalia go jednak za normalizacj wymiaru sprawiedliwoci po Ziobrze uyto nawet termini technici odziobrzenie, odziobrzy co, awic usun wpywy ilady dziaania po Zbigniewie Ziobrze5. Wizerunek ministra sprawiedliwoci wrzdzie POPSL opisywano acontrario Ziobry. To wzgldem PiS-owskiego ministra sprawiedliwoci oceniano wikal3 Np. W. Gadomski, Rzd nudny izaskakujcy, Gazeta Wyborcza 10.11.2008. 4 E. Siedlecka, Sprawiedliwo: odwil po PiS, reforma poowiczna , Gazeta Wyborcza 12.11.2008. 5 Ta, Odziobrzona prokuratura, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

22

Aneks I

skiego na amach Gazety Wyborczej, ktra widziaa wprofesorze zKrakowa oswobodziciela na biaym koniu, np.
(...) Zaproszenie do rzdu krakowskiego profesora byo ze strony premiera krokiem odwanym, bowiem od pierwszego dnia wikalski sta si celem atakw dla obrocw IV RP. By jednym znajaktywniejszych krytykw zmian wobszarze prawa forsowanych przez rzd Kaczyskiego zaostrzenia kodeksu karnego, 24-godzinnych sdw dyscyplinarnych dla sdziw, aprzede wszystkim ograniczania niezawisoci sdziowskiej. By te jednym zsygnatariuszy deklaracji Ruchu na rzecz Demokracji, ktry ostro krytykowa PiS, ale nie oszczdza te PO, zarzucajc jej wspudzia wkreowaniu mitu IV RP)6.

WRzeczpospolitej dostrzeono wdziaaniach ministra sprawiedliwoci gabinetu POPSL pewne zagroenia, sformuowujc pod jego adresem ministra powane zarzuty, np.
(...) Najbardziej krytycznie odnosi si do polityki resortu sprawiedliwoci: Zbigniew wikalski wiadomie auczestniczy wtym te premier Donald Tusk tworzy nastrj amnestii iwycofywania si zoskare, przez co wiat przestpczy czuje si coraz pewniej. Mymy t pewno siebie znacznie zmniejszyli, awtej chwili to wraca. Znw pojawiaj si napady na stacje benzynowe wbiay dzie, znw rodowiska przestpcze s bezczelniejsze mwi Kaczyski7 oraz przede wszystkim (...) Minister sprawiedliwoci Zbigniew wikalski nie tak dawno by reklamowany jako czowiek, ktry chce duo szerzej otworzy drzwi nowym kandydatom do zawodu adwokackiego, ni obiecywa to Zbigniew Ziobro. Dzi wida wyranie, e zmian nie bdzie. Jak bajki oelaznym wilku brzmi te obietnice Platformy owzmocnieniu walki zprzestpczoci izaostrzeniu kar (...). Deklaracje Donalda Tuska owyrzeczeniu si odwetu okazay si bajk dla naiwnych. Bo cho pozostawienie Mariusza Kamiskiego wCBA byo szeroko reklamowane jako element wielkodusznej filozofii PO, wrzeczywistoci stao si tak po fiasku stara Julii Pitery oznalezienie na hakw. Za to ministra wikalskiego nie trzeba pogania przy pracy nad ustaw, ktra usamodzielni korporacje sdziowsk iprokuratorsk. Byskawicznie te usunito ze stanowisk tych prokuratorw, ktrzy wczasach Ziobry prowadzili skuteczne ledztwa wsprawach afer korupcyjnych (...). Przypomnijmy sobie specjalny tryb zaproszenia na przesuchanie biznesmena Ryszarda Krauzego. Czy minister wikalski nie da wten sposb sygnau prokuratorom, e wielkich oligarchw trzeba traktowa zrespektem?8, atake Minister wikalski zwielk energi zajmowa si
6 W. Gadomski, Tusk: Sto dni sprztania, Gazeta Wyborcza 23.02.2008. 7 . Cybiski, Byy premier ocenia rzd, Rzeczpospolita 15.02.2008. 8 P. Semka, Dugi cie III RP, Rzeczpospolita 21.02.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

23

laptopami niszczonymi ipono topionymi przez Zbior ijego ludzi. Wtym czasie, e przypomn zoliwie, nadzorowana przez niego prokuratura bya tak taktowna, e wtajemnicy przed opini publiczn przesuchaa Ryszarda Krauzego iceny akcji firm biznesmena nie ucierpiay9).

Rzeczpospolita znacznie krytyczniej odnosia si na swoich amach do ministra sprawiedliwoci rzdu POPSL oraz niezwykle le oceniaa aspiracje wikalskiego wzakresie rozliczania poprzednikw (rewanyzm iodwet), np.
(...) Ta sama komisja wczeniej swoj energi skupia na nielegalnych podsuchach, jakie podobno poprzednia ekipa zakadaa. Aminister sprawiedliwoci Zbigniew wikalski sporo czasu powici laptopom popsutym przez Zbigniewa Ziobr ijego ludzi. Przy okazji suby rzdowe szczegowo badaj take niszczenie kart telefonicznych wresorcie sprawiedliwoci...10 oraz Aktywnoci nie mona te odmwi ministrowi wikalskiemu. Media dociekliwie ka wypowiada si na jej temat specjalistom, czyli prawnikom. Minister swoimi dziaaniami dobrze robi prawniczemu lobby, nic wic dziwnego, e jego przedstawiciele dobrze go oceniaj. Obywatele mog wic odetchn zulg inapawa si aur mioci iprzyjani. Awikalski buduje j bezkompromisowo, twardo rozliczajc policyjne pastwo PiS. Nigdy wicej bezlitosnemu amaniu praw czowieka, czyli przeladowaniu laptopw iutrudnianiu telefonicznych rozmw pielgniarek, ktre wprowadziy si do premiera!11

Mimo to zdarzy si tekst na amach Rzeczpospolitej, ktrego autor ekspert zzewntrz zaproszony na strony Rz by nawet nieco rozalony, e wikalski wzbyt maym stopniu rozlicza poprzednikw, zreszt tak jak cay rzd POPSL Jacek Kucharczyk socjolog zInstytutu Spraw Publicznych:
(...) Pracowity minister wikalski. Moim osobistym rozczarowaniem jest natomiast wyrany brak determinacji wrozliczaniu rzdw PiS, szczeglnie jeli chodzi ospraw, ktra powinna by dla Platformy kluczowa, czyli prowokacji wMinisterstwie Rolnictwa. Jedynie minister sprawiedliwoci Zbigniew wikalski prbuje walczy istara si, by pewne kwestie ujrzay wiato dzienne, ale nie widz, by mia wystarczajco duo poparcia politycznego ze strony kolegw zrzdu12.

Gazeta zainteresowana rozliczeniem PiS-uwyranie bronia wikalskiego przed opozycyjnymi politykami oraz nieprzychylnymi dziennikarzami m.in.
9 J. Lichocka, wiat Julii iZbigniew, Rzeczpospolita 25.02.2008. 10 Ta, Sto dni dorzynania watahy?, Rzeczpospolita 8.02.2008. 11 B. Wildstein, Obietnice zamiast podsumowanie, Rzeczpospolita 23.02.2008. 12 J. Kucharczyk, Rzd PO nie zawid, Rzeczpospolita 19.02.2008.

24

Aneks I

zRzeczpospolitej, domagajc si de facto jeszcze wikszej konsekwencji wrozliczaniu poprzednikw, np.


Niewiele osigni wrozliczeniu ekscesw Ziobry, Macierewicza, Kamiskiego, Kaczmarka zanotowa na swym koncie minister wikalski. (...) Opozycja czujnie ledzi kady ruch ministra. Wypomina mu np. upolitycznienie prokuratury, bo wyrzuci zkierowniczych stanowisk ponad 30 ludzi Ziobry. Nie postawi im konkretnych zarzutw. Minister zapewnia, e na ataki jest odporny iwypeni misj, zjak przyszed: uwolnienie prokuratury spod wadzy ministra sprawiedliwoci iprzekazanie wadzy nad ni niezalenemu prokuratorowi generalnemu. Projekt jest prawie gotowy13 (...). wikalski nadzoruje te ledztwa dotyczce naduy poprzedniego rzdu podsuchw, zaguszania telefonw np. Jest wic obarczony zadaniem bardzo delikatnym. Wywizuje si zniego niele, cho zostateczn ocen trzeba jeszcze zaczeka. Na razie niepokoi spora dysproporcja pomidzy wysuwanymi zarzutami pod adresem ministrw poprzedniego rzdu ibyych prokuratorw anikymi efektami ledztw wtej sprawie. (...) Jeli byy zbrodnie, pokacie dowody winy! krzycz posowie PiS imaj racj14).
Zdjcie 1

Zbigniew wikalski, minister sprawiedliwoci 13 ustaw uchwalonych A. ukaszewicz, Pracowici ministrowie s skuteczniejsi, Rzeczpospolita 25.11.2008 r.

Istotnym wtkiem wdziaalnoci ministra sprawiedliwoci, ktry oddziaywa wsposb istotny na jego wizerunek, by konflikt pacowy zsdziami iprokuratorami, ktry da asumpt do postawienia wikalskiemu okrelonych zarzutw wobu tytuach, np.
Zawody prawnicze. Resort chce poczenia korporacji adwokackiej iradcowskiej. Pomys wydaje si dobry, ale min. wikalski uczyni sobie wtej sprawie zadwokatury wroga sam wyznaczajc konsultantw ze strony adwokatury15; Konferencja odbywaa si wcieniu groby zapowiedzianego na poniedziaek strajku prokuratorw. Ministerstwo przesao im do konsultacji zaoenia reformy wynagrodze. Wedug nich pace sdziw iprokuratorw dzi identyczne miay nie by ju ze
13 E. Sieldecka, Cel wikalski, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 14 W. Gadomski, Tusk: Sto dni sprztania, Gazeta Wyborcza 23.02.2008.

Siedlecka, Sprawiedliwo: odwil po PiS, reforma poowiczna, Gazeta Wyborcza 12.11.2008.

15 E.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

25

sob powizane. To oburzyo prokuratorw, poniewa spodziewaj si, e wefekcie bd zarabiali mniej ni sdziowie. Oich buncie napisaa wtorkowa Rzeczpospolita, ostro krytykujc ministra, e zmierza do osabienia prokuratury, awic walki zprzestpczoci16.

Ulego wzgldem prokuratorw isdziw wcelu zaagodzenia sporu bya oceniona zjednej strony jako roztropno, zdrugiej za jako objaw saboci, gdy mona byo ow spraw rozwiza winny sposb. Trzeba te nadmieni, i na amach krytycznej Rzeczpospolitej znalaz si rwnie tekst laurkowy byego prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej, ktry zuznaniem napisa owikalskim, e nie lekceway rodowisk ijest niezaleny politycznie Minister wikalski prowadzi polityk zumiarem, wyczuciem, bez agresji i, co chyba najwaniejsze, wporozumieniu zautorytetami prawniczymi17. Zdrugiej strony warto take doda, i Gazeta Wyborcza rwnie miaa pewne ale do profesora zKrakowa, ocenianego przez ni wznacznej mierze dobrze, np.
(...) Minister Zbigniew wikalski, ktry wcigu kilku pierwszych miesicy niemal co tydzie dostarcza newsy ogrzechach poprzednika, dzisiaj przycich. Niedawno przyzna, e jego udzia wspektaklu wywoanym wok sprawy zniszczenia laptopa Ziobry by bdem. Konto wikalskiego obciaj dziwaczne, mwic delikatnie, okolicznoci postawienia przez prokuratur wPocku zarzutw Ziobrze wsprawie udostpnienia Jarosawowi Kaczyskiemu akt ze ledztw paliwowych. Zarzuty oniedozwolone naciski na pock prokuratur iwykorzystywanie jej wrozgrywkach politycznych pady nie tylko zust politykw PiS18.

Spord niewielu pozytywnych omin. wikalskim na amach Rzeczpospolitej warto przytoczy, np.:
(...) Dobrze oceniam te dziaalno ministra wikalskiego, ktry pierwszy zacz realizowa program PO, np. rozdzielenie funkcji ministra sprawiedliwoci iprokuratora generalnego19

Ponadto bardzo pochlebne zestawienie liczbowe przeprowadzonych przez Sejm ustaw, wktrych wikalski okaza si liderem caego gabinetu:
16 Ta, Sto dni ministra wikalskiego, Gazeta Wyborcza 21.02.2008. 17 S. K. Rymar, Waciwa osoba na waciwym miejscu, Rzeczpospolita 21.02.2008. 18 M. Czech, PO iPiS, czyli pies jea nie tknie, Gazeta Wyborcza 12.11.2008. 19 K. Kik, Opinie dla Rz, Rzeczpospolita 22.02.2008.

26

Aneks I

Rwnie z13 uchwalonymi ustawami zakoczy rok urzdowania Zbigniew wikalski. To wanie kierowany przez niego resort przez ostatnich 12 miesicy przygotowa najwicej projektw ustaw 4320 oraz Natomiast najpracowitszym Zbigniew wikalski, szef resortu sprawiedliwoci21.

Reasumujc powysze rozwaania, mona stwierdzi, i konkurencyjne tytuy zajy dwa skrajne stanowiska woczekiwaniach wzgldem ministra sprawiedliwoci POPSL oraz wocenie dziaa idecyzji przez niego podjtych. Nie ulega wtpliwoci, co wynika zwykresu nr 1, e wikalski lepiej by oceniany na amach Gazety Wyborczej. Zkolei wRzeczpospolitej znalazy si dwa najbardziej pochlebne teksty oprofesorze zKrakowa autorstwa Stanisawa K. Rymara, byego prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej, oraz socjologa Jacka Kucharczyka. Ponadto Rzeczpospolita przeprowadzia jeszcze wywiad zwikalskim, dajc mu okazj do m.in. obrony przed zarzutami oupolitycznienie prokuratury, szukanie hakw na Ziobr czy nieumiejtny dialog zsdziami iprokuratorami22. Wida wic heterogeniczno dyskursu Rz, ktra wpuszcza na swoje amy ekspertw oskrajnie rnych opiniach iocenach ni dziennikarze iszefostwo redakcji. Wprzypadku GW narracja bya homogeniczna, koherentna, aautorami wszystkich tekstw, wktrych oceniano lub wspominano wikalskiego byli dziennikarze ipublicyci Gazety Wyborczej. Osoba ministra wikalskiego, najbardziej atakowanego wedug Gazety Wyborczej23 ministra, najbardziej kontrowersyjnego, wyranie podzielia media wocenie. Odsonia sympatie iantypatie tytuw. WRzeczpospolitej na studniwk zgodnie zniebiesk krzyw na wykresie nr 1 minister sprawiedliwoci by przestawiany rnorako (wielokt oszerokim rozstawie niebieska krzywa heterogeniczna narracja, awic zaproszeni na amy dziennika eksperci pozytywnie oceniali wikalskiego). Na rocznic rzdu obraz nastpcy Ziobry uleg znacznej poprawie dziki udzielonemu wywiadowi oraz pochlebnemu tekstowi S.K. Rymara, byego prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej (zielona krzywa). Jeli chodzi oGazeta Wyborcz, to studniwkowy wizerunek wikalskiego by wznacznej mierze pozytywny pracowity, konsekwentny isumienny, cho ulega20 A. ukaszewicz, Pracowici ministrowie s skuteczniejsi, Rzeczpospolita 25.11.2008. 21 Tene, Ustawowi rekordzici, Rzeczpospolita 25.11.2008. 22 G. Zawadka, Zbigniew wikalski: Pan Ziobro mnie nie interesuje, wywiad ze Zbigniewem wikalskim Rzeczpospolita 10.12.2008. 23 Np. E. Siedlecka, Sto dni ministra wikalskiego, Gazeta Wyborcza 21.02.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

27

jcy wpywom, podlegy. Zkolei na rocznic rzdw gabinetu POPSL obraz ministra sprawiedliwoci znacznie si pogorszy. wikalskiemu zarzucono lenistwo oraz podlego, brak samodzielnoci ikonsekwencji wdziaaniu. Koniec kocw wikalski zpewnoci nie by wizerunkow lokomotyw rzdu Tuska. Raczej mu ciy, co zreszt zpewnoci miao wpyw na to, i ju 20 stycznia 2009 r. poda si do dymisji, apremier t dymisj przyj. Wydaje si uzasadnionym twierdzenie, i le kreowany izarzdzany wizerunek wikalskiego by ogromnym obcieniem dla podejmowanych przez niego dziaa, ocenianych przez niektrych mianem kontrowersyjnych, oraz dla samego rzdu. To musiao jednoznacznie upewni premiera Tuska wkoniecznoci zmiany na stanowisku ministra sprawiedliwoci. Jego nastpc od 23 stycznia 2009 r. zosta Andrzej Czuma, ktry rwnie nie by wsparciem wizerunkowym dla rzdu Tuska. Wrcz przeciwnie. Od samego pocztku, niemal zkadym dniem ciy mu on coraz bardziej24. Wefekcie po nieco ponad p roku 14 padziernika 2009 r. zastpi go Krzysztof Kwiatkowski, ktry funkcj ministra sprawiedliwoci sprawowa do koca pierwszej kadencji POPSL. WII kadencji po zwyciskich wyborach koalicji w2011 r. ministrem sprawiedliwoci zosta Jarosaw Gowin, nie prawnik, lecz politolog, filozof. Gowin nie peni jednak swej funkcji tak dugo, jak mogoby si wydawa. Po kilku, uznawanych za kontrowersyjne, wypowiedziach opolskim wymiarze sprawiedliwoci oraz m.in. okwestii zapodnienia in vitro, Donald Tusk zdecydowa si go zdniem 6maja 2013 r. odwoa. Jego miejsce zaj Micha Biernacki. T decyzj Donald Tusk poniekd wykreowa sobie wewntrznego konkurenta do funkcji prezesa Platformy Obywatelskiej, ktry wswoich wystpieniach rozpoczynajc tym samym bj oprzewodniczenie partii jednoznacznie krytykuje rzd za marazm, podkrelajc, i polityka tzw. ciepej wody wkranie ju nie wystarczy25.

Wizerunek Bogdana Zdrojewskiego, ministra kultury idziedzictwa narodowego


Minister kultury idziedzictwa narodowego nie by gwn postaci rzdu, ani na 100 dni, ani na rok rzdu Tuska. Bogdan Zdrojewski mia wobu badanych okrewyborcza.pl/1,76842,6267755.html [odczyt: 7.07.2013]. 25 Rim, Gowin rzuca rkawic Tuskowi. Dzisiaj wPolsce ciepa woda wkranie to za mao pisze wlicie do kolegw zPO, 26.05.2013, http://wyborcza.pl/1,75478,13986695,Gowin_rzuca_rekawice_Tuskowi___Dzisiaj_w_Polsce___ciepla.html [odczyt: 7.07.2013].
24 W. Szacki. B. Wrblewski, Czuma porak Platformy, Wyborcza.pl, 13.02.2009, http://

28

Aneks I

sach bardzo dobr pras. Negatywne wzmianki wizerunkowe, ktre znieksztaciy nieco krzywe na wykresie nr 2, nie dotyczyy samego Zdrojewskiego, ale wogle caego rzdu, a zgodnie zpoczynionym zaoeniem metodologicznym wyjawionym na wczeniejszych stronach wszelkie sdy generalizujce na temat rzdu byy odnotowywane wkategoriach dedykowanych wszystkim ministrom.
Rysunek 2. Wizerunek ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego 100dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

Minister by wobu tytuach ina 100 dni, ina rok rzdw Tuska przedstawiany jako wizjoner, cho nie wieczny, tylko wpozytywnym znaczeniu tego sowa, np.
Promujcy polsk kultur za granic Instytut Adama Mickiewicza od lat dziaa wchaosie. Wreszcie ma szans na stabilizacj. WMinisterstwie Kultury pracuj nad ustaw, ktra ma nada IAM odpowiedni status oraz zapewni niezaleno od naciskw politycznych. Pada te obietnica podwojenia budetu. Min. Bogdan Zdrojewski zatar przykre wyraenie, jakie wywoaa pierwsza nominacja na szefa Instytutu Zbigniewa Saka, specjalisty od zarzdzania... lotniskami. Zastpi go Pawe Potoroczyn, wybitny meneder idyplomata kulturalny, dotychczasowy szef Instytutw Polskich wNowym Jorku iLondynie26.

Zpewnoci pracowity (odznaczenia za lenistwo dosta Zdrojewski mimochodem, dziki generalnym opiniom na temat caego rzdu), konsekwentny isumienny oraz wtakim samym stopniu zaleny, co niezaleny, podlegy, jak isamodzielny.
26 R. Pawowski, Nadzieja na Mickiewicza, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

29

Rzeczpospolita wznacznej mierze chwalia Zdrojewskiego idoceniaa fakt, e potrafi wycofa si zbdnego zdaniem Rz stanowiska, czyli rezygnacji zpolityki historycznej wkulturze, np.
Mia by ministrem obrony zosta kultury inie jest to przegrana kampania. Podejmuje trafne decyzje personalne. Dowartociowuje wspczesnych twrcw oraz edukacj kulturaln. Potrafi zmieni zdanie opolityce historycznej (powstacza poczta, Muzeum Historii Polski). Powinien jeszcze zadba oodpolitycznienie mediw iich misyjno27.

Zkolei Wyborcza, rwnie chwalc Zdrojewskiego, zwracaa uwag na jego odwag odcicia si od dziaa poprzednikw, ktre najwidoczniej nie byy wsmak Gazecie Wyborczej, np.
Nie chc, aby Polska zamienia si za par lat wkraj nekropolii imuzew powiedzia minister kultury Bogdan Zdrojewski iwstrzyma sztandarowe projekty PiS Muzeum Historii Polski iMuzeum Ziem Zachodnich. Wywoa burz wrd zwolennikw tzw. polityki historycznej. Zarzucono mu lekcewaenie narodowego dziedzictwa ibrak szacunku do martyrologii, ajego poprzednik Kazimierz Ujazdowski pisa wblogu obraku zdolnoci [Zdrojewskiego] do dziaania wkategoriach nowoczesnego pastwa, ktre potrafi wprowadza wasn histori do obiegu midzynarodowego. (...) Majc do wyboru: inwestowa wupamitnianie przeszoci czy wyjcych twrcw, Zdrojewski wybiera to drugie. To dobry kierunek. Po dwch latach organizowania obchodw iapeli polegych do polityki kulturalnej wraca rwnowaga midzy dziedzictwem akultur wspczesn. Zarazem Zdrojewski kontynuuje te projekty poprzednikw, ktre s potrzebne, np. chce uporzdkowa Westerplatte istworzy tam nowoczesne muzeum. Byskawicznie zdecydowa si te na sfinansowanie zakupu do Muzeum Powstania Warszawskiego unikalnych listw zpowstaczej poczty28.

Na rok rzdw gabinetu POPSL Bogdan Zdrojewski by pozytywnie oceniany rwnie przez oba tytuy. Rzeczpospolita chwalia zaradno ministra oraz umiejtno walczenia orodki na kultur zoszczdnego budetu POPSL, np.
O11 procent wzrosn w2009 r. wydatki resortu na kultur, zapowiedzia Bogdan Zdrojewski. Podsumowujc mijajcy rok wkulturze, szef resortu mia prawo uzna go za udany. Dowodem Zote Lwy dla polskiego pawilonu na Biennale Architektury wWenecji czy gwna nagroda aktorska dla Magdaleny Cieleckiej na festiwalu wEdynburgu. Wprzyszym roku ministerstwo bdzie miao budet 2,4 miliarda
27 J. Cielak, Bogdan Zdrojewski, minister kultury (+), Rzeczpospolita 22.02.2008. 28 R. Pawowski, Mniej muzew, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

30

Aneks I

z, oponad 11 procent wicej ni w2008 r. ujawni Bogdan Zdrojewski. Ouruchomieniu programu Biblioteka + mwi Grzegorz Gauden, szef Instytutu Ksiki. Celem jest budowa nowoczesnej sieci ksinic wkadej gminie. Biblioteki poza tradycyjnym ksigozbiorem maj oferowa dostp do multimediw29.

WGazecie Wyborczej za publicystka TVN Katarzyna Kolenda-Zaleska zachcaa na amach rocznicowej GW do stworzenia przez Zdrojewskiego czego na ksztat orlikw polskiej kultury, np.
(...) Moe wanie Bogdan Zdrojewski powinien teraz przedstawi projekt orlikw kultury miejsca, gdzie bdzie iteatr, ikino, imiejsce na spotkania zpisarzami, arzd, cho zajty rozwizywaniem wyzwa kryzysu wiatowego, zajmie si te rozwizywaniem wyzwa stojcych przed umierajc kulturalnie prowincj30.

Reasumujc, mona powiedzie, e Zdrojewski wodczuciu dwch konkurencyjnych inajbardziej wpywowych dziennikw dobrze wypenia swoje obowizki jako minister kultury idziedzictwa narodowego. Jego obecno na amach tytuw bya ograniczona, wic nie mona powiedzie, e by lokomotyw wizerunkow, aczkolwiek na pewno nie ciy rzdowi, wrcz przeciwnie pokazywa nowoczesn, kulturaln twarz rzdzcej koalicji POPSL. Ten obraz zpewnoci pozytywnie wpywa na ocen Bogdana Zdrojewskiego przez premiera Tuska. wiadczy otym fakt, i Zdrojewski jest ministrem kultury idziedzictwa narodowego nieprzerwanie od szeciu lat od 16 listopada 2007 r.

Wizerunek Katarzyny Hall, minister edukacji narodowej


Obecno na amach dziennikw minister Katarzyny Hall bya sporadyczna igdyby nie burza wok posania szeciolatkw do szk, to pewnie oresorcie edukacji Gazeta Wyborcza iRzeczpospolita zapomniayby wogle. Jeli Rz ju wspomniaa ominister Hall, to zazwyczaj wsposb niekorzystny, gdy media dostrzegy sprzeczno midzy tym, co minister deklaruje (nie bdzie adnych zmian, wyciszenie etc.), azdrugiej strony silnie promuje posanie szeciolatkw do szk inie moe podj decyzji co do matury zreligii, np.
Przyja strategi: do czerwca adnych zmian, bo szkoa potrzebuje spokoju. Zasiaa jednak niepokj wrd rodzicw dzieci, ktre czeka obnienie wieku szkolnego. Za
29 J. Cielak, Dobre czasy dla artystw iinstytucji kultury, Rzeczpospolita 8.11.2008. 30 K. Kolenda-Zaleska, Pora na orliki kultury, Gazeta Wyborcza 2.12.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae) Zdjcie 2

31

pomysy bez konkretnych rozwiza ibrak decyzji wsprawie matury zreligii minus. Plus za odwag podjcia si trudnej reformy izmiany szkoy na lepiej ksztacc umiejtnoci31.

Zwaszcza Gazeta Wyborcza miaa al do minister okwesti religii na maturze, ktra zdaje si by dla GW dowodem ulegoci PO wzgldem Kocioa:
Bdzie? Nie wiadomo. Otym, e bdzie na maturze (jako przedmiot do wyboru), zdecydowaa Komisja Wsplna Rzdu iEpiskopatu wczerwcu 2006 r. za rzdu Jarosawa Kaczyskiego. Ateraz Episkopat prbuje wydusi zPO realizacj tej obietnicy. Wodpowiedzi PO si wije miniR. Czeladko, Od 2009 roku a- ster edukacji Katarzyna Hall mwi, e taki egzamin bdzie godnie zmieni polsk szko , gotowy w2010 r., azaraz po niej premier Tusk ogasza, e Rzeczpospolita 25.11.2008 r. nic otym nie sysza (...)32.

Ponadto Gazeta Wyborcza nie moga rwnie darowa Katarzynie Hall zaakceptowania giertychowych mundurkw, co jej skwapliwie wytykaa:
Wkampanii PO mwia, e wycofa obowizek mundurkw wpodstawwkach igimnazjach. Ale minister edukacji Katarzyna Hall wyszya sobie na sztandarach haso: Nie bd sprzta po Giertychu. Obowizek mundurkowy uznaa za spraw drugorzdn. Mwi te, e raz uchwalonego prawa nie mona gwatownie zmienia. Realia s takie, e jedne szkoy obowizku przestrzegaj, ainne nie. Posowie PO przygotowali projekt wycofania mundurkw na wasn rk. Posanka Domicela Kopaczewska ogosia, e bdzie go czyta Sejmowi ubrana wwypoyczony od znajomych uczniw szkolny mundurek33.

Na rocznic rzdw POPSL wizerunek Hall wcale si nie poprawi. WRzeczpospolitej nadziej na dobre zmiany wszkolnictwie wyrazi tylko Krzemiski:
(...) Socjolog zastrzega, e jeli uda si reforma zdrowia, edukacji czy nauki, to jego ocena zdecydowanie pjdzie wgr. Mam nadziej, e tak si stanie dziki pracy minister Katarzyny Hall iBarbary Kudryckiej mwi Ireneusz Krzemiski34.
31 R. Czeladko, Katarzyna Hall, minister edukacji narodowej (=), Rzeczpospolita 22.02.2008. 32 A. Pezda, Religia na maturze, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 33 Tene, Mundurki, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

Olczyk, Premier dobry, rzd saby, akonkurencji cigle brak , Rzeczpospolita 13.11.2008.

34 E.

32

Aneks I

Rysunek 3. Wizerunek minister edukacji narodowej Katarzyny Hall 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

Zkolei publicysta Rz Piotr Semka uszczypliwie zauway niekonsekwencj iulego minister:


(...) Kto wypomni premierowi, e minister Katarzyna Hall szarpie si midzy biegunk pomysw na reform szkoy aokresami cakowitego bezruchu35.

Dobry wizerunkowo okaza si wywiad zsam Katarzyn Hall, ktra moga si odnie wpeni do zarzutw pod jej adresem36. Zrobia to na tyle skutecznie, e zaraz potem pojawi si wdziale Listw do Rzeczpospolitej tekst polemiczny dwojga rodzicw Karoliny Elbanowskiej, ratujmymaluchy.pl, Stanisawa Matczaka, forumrodzicw.pl ktrzy wytknli minister zupenie pomijanie wzapdzie reformatorskim realiw polskiej edukacji, poziomu przygotowania placwek edukacyjnych na przyjcie szeciolatkw czy te niesusznych zaoe zmienianej podstawy programowej:
Minister edukacji Katarzyna Hall zakada trzyletni okres przejciowy, ktry ma wystarczy samorzdom na dostosowanie szk do przyjcia szeciolatkw. Ministerstwo wpeni wiadomie wysya wic setki tysicy maych dzieci do nieprzystosowanych placwek. (...) Wypowied pani minister, ktra chce wprowadzi now podstaw programow bez wzgldu na legislacyjne losy ustawy, mona nazwa skandaliczn. Kto bdzie odpowiedzialny za olbrzymie zamieszanie wszkoach, oktrym mwi specjalici od nauczania zintegrowanego, nauczyciele iwydawcy, jeli refor35 P. Semka, Szaro Donalda Tuska, Rzeczpospolita 15.11.2008. 36 R. Czeladko, Od 2009 roku agodnie zmieni polsk szko, Rzeczpospolita 25.11.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

33

ma nie wejdzie wycie? Decyzja pani minister jest zaprzeczeniem zasad demokracji iprzykadem omijania prawa na najwyszym szczeblu37.

Konkurencyjna Gazeta Wyborcza, jakby wkontrze do Rzeczpospolitej, na rocznic rzdw Tuska podja jednak prb obrony minister Hall, mimo powanych zarzutw studniwkowych. Nie uczynia jednak tego bezwarunkowo. Wytkna surowo Tuskowi niekonsekwencje oraz lekcewaenie powagi reform, jakie musz zosta przeprowadzone wedukacji:
Kiedy Katarzyna Hall obejmowaa urzd ministra, powtarzaa niemedialnie: Polska szkoa potrzebuje wyciszenia. Ale zaraz potem wprowadzia szko wgorcy ichaotyczny stan wprzededniu reformy. Reforma awaciwie dokoczenie reformy rzdu AWSUW jest pilnie potrzebna. Ale MEN wci przedstawia tylko wiszce wprni projekty. Czy wcigu roku mona byo co ukoczy? Wydaje si, e tak. Gdyby si miao przed kadencj gotow strategi. Albo gdyby nie apa piciu srok za ogon (...) Obnienie wieku szkolnego miay wprogramach iPiS, iSLD, ale dzi odmawiaj PO poparcia. Abdzie ono kluczowe, bo ustaw chce wetowa prezydent. Co na to rzd? Premier Tusk deklarowa jak poprzednicy e edukacja to priorytet, ale dzi oni nie walczy! Oorlikach mwi non stop, oszkole wcale. Jakby PO nie zaleao! Min. Hall samobjczo powtarza, e kademu rodzicowi zosobna odpowiada na wtpliwoci nie bdzie. Determinacja sabnie?38

Reasumujc, minister Katarzyna Hall, cieszca si wizerunkiem wiecznej wizjonerki, niekonsekwentnej, niesumiennej, zalenej, ulegajcej wpywom, niesamodzielnej oraz leniwej, nie bya dla rzdu Tuska wsparciem wizerunkowym. Wyranie ciya gabinetowi POPSL. Plusem byo jednak to, e Hall, czsto na amach prasy nie gocia, amedia te nie ogniskoway swojej uwagi na edukacji. To zpewnoci nieco ratowao wizerunek rzdu Tuska en bloc. Warto podkreli, i fakt odwoania min. Hall mia miejsce dopiero zkocem kadencji, awic 8 listopada 2011 r. Mona wic zaoy, i dziaalno Katarzyny Hall bya przez premiera Tuska oceniana dobrze. Wynikaoby ztego, e rwnie kontrowersyjny jak nazwao go cz rodowiska pedagogicznego oraz rodzicielskiego pomys 6-latki do szk" musia by wspierany przez Prezesa Rady Ministrw. Dlatego te mimo wizerunkowego obcienia min. Hall dotrwaa na swoim stanowisku do koca kadencji. Jednake trzeba odnotowa, i przy konstruowaniu
37 K. Elbanowska, S. Matczak, Listy do Rzeczpospolitej": Od 2009 roku agodnie zmieni polsk szko, Rzeczpospolita 11.12.2008. 38 A. Pezda, Edukacja: nie wedug si mierz zamiary, Gazeta Wyborcza 13.11.2008.

34

Aneks I

nowego rzdu wlistopadzie 2011 r. nie znalazo si dla niej ju miejsce. Ministrem edukacji narodowej zostaa Krystyna Szumilas, ktra co warte podkrelenia kontynuuje projekty Hall, rwnie ten dotyczcy 6-latkw, co wida po najnowszej kampanii promocyjnej39.

Wizerunek Barbary Kudryckiej, minister nauki iszkolnictwa wyszego


Minister szkolnictwa wyszego inauki, podobnie jak Katarzyna Hall, rwnie nie bya pierwszoplanow postaci rzdu wedug najbardziej opiniotwrczych tytuw. Mao tego, nawet drugiego, ani trzeciego planu. Katarzyna Hall przynajmniej raz pojawia si wobu badanych okresach na amach iGazety Wyborczej, iRzeczpospolitej. Zkolei Kudrycka np. wogle nie pojawia si wdyskursie rocznicowym Gazety (!). Wida (araczej nie wida) to na wykresie nr 4, gdzie zwyczajnie brakuje fioletowej kreski radarowej. Oglnie rzecz biorc wizerunek minister szkolnictwa wyszego by raczej niekorzystny.
Rysunek 4. Wizerunek minister nauki i szkolnictwa wyszego Barbary Kudryckiej 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

Na 100 dni rzdw POPSL Jacek Kucharczyk, socjolog, na amach Rz pokada cakiem spore nadzieje wKudryckiej, piszc:
6-latki-do-szkoly-wideo [odczyt: 7.07.2013].
39 http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/men-spotami-zacheca-rodzicow-zeby-posylali-

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

35

(...) Obserwujc prace poszczeglnych ministrw, myl, e opinia publiczna nie docenia jeszcze pomysw minister Barbary Kudryckiej odpowiedzialnej za szkolnictwo wysze. To osoba, ktra ma wizj zmian. Atrzeba pamita, e rozwj bada naukowych ireforma szkolnictwa wyszego s dla wszystkich krajw postkomunistycznych szczeglnie wane. Wtej wanie dziedzinie mamy wiele do nadrobienia. Warto zatem ledzi poczynania pani Kudryckiej wdalszej perspektywie moe si ona okaza czarnym koniem tego rzdu40.

To dziki temu passusowi oraz po czci charakterystyce red. Czeladki (zdjcie nr 4)41 widoczne jest wychylenie niebieskiej krzywej wstron pozytywnych kategorii wizerunkowych. Pozostali eksperci wRz wyraali si raczej krytycznie (co wida na wykresie krzywa niebieska):
Zdjcie 3

(...) Niepokoi mnie za to dziaalno minister Kudryckiej iwszystko, co si dzieje wok Euro 2012. Obawiam si, e jest troch za duo sw, aza mao dziaa42 oraz (...) Barbara Kudrycka, zamiast uczyni zrektorw zaplecze rzdu, skonfliktowaa si znimi43.

R. Czeladko, Barbara Kudrycka, minister nauki (-) , Rzeczpospolita 22.02.2008 r.

Jeeli chodzi oGazet Wyborcz, to zaledwie raz odniosa si penymi zdaniami do osoby Barbary Kudryckiej na blisko 95 tekstw studniwkowych i48 rocznicowych (!):

(...) Wodpowiedzi minister nauki Barbara Kudrycka zapowiedziaa sie polskich uczelni elitarnych. Takie okrty flagowe szkolnictwa wyszego to haso zprogramu wyborczego PO. (...) Kto wyoni okrty flagowe? Wedug jakich kryteriw? Na razie nie wiadomo44.

Zkolei wRzeczpospolitej na rok rzdw minister Kudrycka rwnie nie wypada za dobrze, zwaszcza wzestawieniu rekordzistw rzdu Tuska, jeli chodzi oliczb przygotowywanych ustaw45. Sabo rwnie wypada wtekcie Elizy
40 J. Kucharczyk, Rzd PO nie zawid, Rzeczpospolita 19.02.2008. 41 R. Czeladko, Barbara Kudrycka, minister nauki (-), Rzeczpospolita 22.02.2008. 42 K. Kik, Opinie dla Rz, Rzeczpospolita 22.02.2008. 43 E. Mistewicz, Opinie dla Rz, Rzeczpospolita 22.02.2008. 44 A. Pezda, Uczelnie flagowe, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 45 A. ukaszewicz, Pracowici ministrowie s skuteczniejsi, Rzeczpospolita 25.11.2008.

36

Aneks I

Olczyk Premier dobry, rzd saby, akonkurencji cigle brak46 oraz red. Gielewskiej iKoakowskiej Opozycja: spotami wrzd Tuska 47. Wwywiadzie, ktrego Barbara Kudrycka udzielia ukaszowi Decowi48, zdoaa zaprezentowa siebie jako pracowit osob. Tylko tyle. Pamita naley, e wczeniej stopie swobody podczas rocznicowych wywiadw by naprawd spory, przez co ministrowie mogli wznacznym stopniu samodzielnie formowa swoj autoprezentacj woczach czytelnikw. Najwidoczniej minister Kudrycka nie potrafia tego zrobi. Znw dobra informacja dla rzdu Tuska jest taka, e media nie eksploatoway niemal wogle tematw dotyczcych ani edukacji wyszej, ani podstawowej. Dziki temu obie panie minister, ktrych wizerunek nie by mocn stron wbadanym okresie, nie przysporzyy rzdowi wikszych kopotw. Trzeba jednak odnotowa, i mimo raczej zej oceny minister Kudryckiej przez media, mimo zwizanych ztym problemw wizerunkowych, minister nauki iszkolnictwa wyszego nie tylko dotrwaa do koca Ikadencji gabinetu POPSL, ale pozostaa na swoim stanowisku rwnie po rekonstrukcji rzdu po zwyciskich wyborach w2011 r. Do dzi peni swoj funkcj nieprzerwanie od szeciu lat.

Wizerunek Elbiety Biekowskiej, minister rozwoju regionalnego


Elbieta Biekowska, minister rozwoju regionalnego zramienia PSL-u, bya najjaniejszym gwiazd mniejszego koalicjanta rzdu Donalda Tuska49. Zwaszcza na amach Gazety Wyborczej, ktra tak jak wskazano to przy omawianiu wykresu kumulowanego wizerunku PSL by raczej krytyczna wzgldem ludowcw, zarzucajc im partyjno inepotyzm. Oczywicie Rzeczpospolita rwnie nie chwalia PSL-owskich ministrw wsposb jednoznaczny, cho akurat wprzypadku Biekowskiej oceny byy raczej jej przychylne, co wida po poniszych krzywych na wykresie nr 5.

46 E. Olczyk, Premier dobry, rzd saby, akonkurencji cigle brak, Rzeczpospolita 13.11.2008.

Koakowska, A. Gielewska, Opozycja: spotami wrzd Tuska, Rzeczpospolita 15.11.2008. 48 . Dec, Nauka dopiero uczy si potrzeb biznesu, Rzeczpospolita 4.11.2008. 49 J. Staniszkis, Opinie dla Rz, Rzeczpospolita 22.02.2008.

47 D.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

37

Rysunek 5. Wizerunek minister rozwoju regionalnego Elbiety Biekowskiej 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

Wynika znich rwnie nastpujce, studniwkowe passusy powicone Biekowskiej:


Po styczniu wykorzystanie funduszy strukturalnych wynioso prawie 73 procent. Coraz wicej zUE. Wykorzystanie funduszy strukturalnych idzie coraz lepiej. Do koca roku trzeba jednak wyda jeszcze 27,3 proc. znich. (...) Minister rozwoju regionalnego Elbieta Biekowska za pierwsze 100 dni pracy wystawia sobie ocen dobr. Jej najwaniejsze decyzje to powane skrcenie tzw. listy projektw kluczowych (wywoao to due kontrowersje) oraz podpisanie kontraktw wojewdzkich (bez nich samorzdy nie mog zacz wypaca pienidzy swoim beneficjentom). Resortowi udao si uzyska lekkie przyspieszenie wwykorzystaniu starych programw. Na koniec stycznia zUE dostalimy ju 72,7 proc. dostpnych pienidzy zfunduszy strukturalnych (rok temu 33 proc.), azFunduszu Spjnoci 38 proc. (rok temu np. 25 proc.)50.

Cho ta sama redaktorka zRz, ktra chwalia Biekowsk, potrafia rwnie scharakteryzowa minister wtym samym wydaniu wtaki sposb:
Rozptaa burz, skracajc opoow list projektw, ktre miay dosta dotacje zUE wtrybie pozakonkursowym. Cicia byy konieczne, bo pienidzy nie starczyoby dla wszystkich, ale decyzja okazaa si mao popularna. Oburzyli si ci, ktrych wykrelono. Opozycja zarzucia minister, e bya to polityczna zemsta na regionach, gdzie PiS wygrao wybory51.
50 A. Cielak, Dobra samoocena Biekowskiej, Rzeczpospolita 22.02.2008. 51 Ta, Elbieta Biekowska, minister rozwoju regionalnego (=), Rzeczpospolita 22.02.2008.

38

Aneks I

To wiadczy okrytycznoci iuczciwoci dziennikarskiej, ktra kae chwali za sukcesy, agani wrwnej mierze za bdy, mimo e przyniosy one np. skrcenie przydugiej listy projektw strategicznych, acz samo przeprowadzenie weryfikacji pozostawiao wiele do yczenia. Studniwkowa krzywa radarowa RzeczZdjcie 4 pospolitej pokazuje, i wizerunek Biekowskiej by raczej pozytywny bya prezentowana jako osoba raczej pracowita ni leniwa, zpewnoci samodzielna iniezalena oraz wrwnym stopniu sumienna ikonsekwentna, jak isnujca wieczne wizje, oddalajc si nieco od realnych problemw ispraw. Na amach Gazety Wyborczej Biekowska zostaa na 100 dni rzdu Tuska przedstawiona A. Cielak-Wrblewska, P. Jaboski, Banki bardzo dobrze, co wida po czerwonej krzywej nie ogranicz kredytw przedsibiorcom, wyz Elbiet Biekowsk, Rzeczpospo pracowita, sumienna, konsekwentna, cho wiad lita 8.11.2008 r. nieco zalena ipodlega (Komisji Europejskiej ijej dyrektywom52). Sama minister wietnie pokazaa si wwywiadzie studniwkowym dla GW, wktrym zostaa przedstawiaa si jako osoba zaradna, ktra uporzdkowaa wiele zaniedbanych spraw iprogramw europejskich przez PiS53. Podsumowaniem dziaa Biekowskiej, zuwzgldnieniem kontrowersji wok weryfikacji tzw. listy projektw strategicznych, bya bardzo dobra opinia red. Niklewicza na temat profesjonalizmu minister rozwoju regionalnego zramienia PSL:
Minister rozwoju regionalnego Elbieta Biekowska wywoaa gon awantur, ograniczajc a opoow liczb projektw ztzw. listy kluczowej, czyli inwestycji, ktre miay dosta euro poza konkursem. Protestowa PiS, ktrego rzd przygotowa pierwsz wersj listy, isamorzdy, ktre wypady ze spisu. Biekowska nie miaa wyboru, bo PiS-owska lista bya karykatur sensownego podziau rodkw, aczny koszt projektw by wikszy ni suma zapisana dla Polski. Minister nie udao si jednak wytumaczy zainteresowanym, jakie byy kryteria odchudzania listy. Do sukcesw moe za to
52 K. Niklewicz, Grozi nam parali funduszy, Gazeta Wyborcza 22.02.008. 53 (...) Biekowska zdaje sobie spraw, e taki zapis to puapka. Irozkada rce. My nie chcemy sami sobie krzywdy zrobi, ale Komisja Europejska naciska na sdow procedur odwoawcz. Jeeli nie zmodyfikujemy ustawy, to Bruksela zaskary j do Europejskiego Trybunau Sprawiedliwoci powiedziaa Gazecie minister. Tene, Sto dni gaszenia poarw, wywiad zElbiet Biekowsk, Gazeta Wyborcza 21.02.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

39

zaliczy gaszenie kryzysw: dogadaa si zsamorzdami wsprawie tzw. kontraktw wojewdzkich, razem zMinisterstwem Rolnictwa uratowaa 16 mln euro zfunduszy dla rybakw, zakoczya przecigajce si negocjacje zBruksel wsprawie Programu Operacyjnego Infrastruktura irodowisko najwikszego programu whistorii Unii Europejskiej, zbudetem 27 mld euro dla Polski wlatach 20071354.

Zauway naley sposb narracji dziennikarza wok sprawy listy projektw strategicznych to, e trzeba byo j weryfikowa wsposb tak drastyczny to wina poprzednikw, anie Biekowskiej. Wyborcza pomija to, co red. Cielak zRzeczpospolitej podkrelia. Nie tyle chodzio osam fakt weryfikacji listy, ktra bya potrzebna, ale osposb jej przeprowadzenia, bez podania adnych kryteriw, bez adnych konsultacji. Ztekstu Niklewicza mona odnie wraenie, e Biekowska prbowaa wytumaczy zainteresowanym, wjaki sposb odchudzono ow list, ale jej si to nie udao. To ju jednak zupenie inny komunikat, ktry zdejmuje odpowiedzialno zbarkw minister. Jeeli za chodzi owizerunek rocznicowy, to wedug krzywych na wykresie nr 5 wprzypadku Rzeczpospolitej nastpio pogorszenie, natomiast na amach Gazety Wyborczej przedstawiono Biekowsk, niemal wycznie wjasnych barwach, zwaszcza wopozycji do poprzednikw, np.
Rok 2008 to ostatni rok, kiedy wolno nam wydawa fundusze zunijnego budetu na lata 200406. Zdrugiej strony pierwsze 12 miesicy, wktrych moglimy wydawa pienidze znowego budetu UE. Pierwsze okazao si znacznie atwiejsze ni drugie. Wniektrych fragmentach starych funduszy Polska pobia unijny rekord, wydajc 100 proc. dostpnej kwoty! Zasug moe sobie przypisa zarwno obecne Ministerstwo Rozwoju ijego szefowa Elbieta Biekowska, jak ijej poprzednicy (wtym minister Grayna Gsicka zrzdu PiS) oraz przede wszystkim wadze samorzdowe. Zasug Biekowskiej jest to, e wpor dostrzega, e wniektrych funduszach pojawiy si oszczdnoci. Mona wic byo przesun pienidze do programw, gdzie chtnych byo duo wicej ni pienidzy. (...)55.

Rzeczpospolita za dostrzega sabe strony ministerstwa kierowanego przez Biekowsk:


Wedug naszego sondau 35 proc. Polakw dobrze ocenia (wtym 2 proc. zdecydowanie dobrze) prac Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, ktremu szefuje Elbieta Biekowska. Ale a 40 proc. uwaa, e resort nie dziaa wystarczajco skutecznie
54 Tene, Fundusze unijne, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 55 Tene, Unijne fundusze: lawina dopiero ruszy, Gazeta Wyborcza 12.11.2008.

40

Aneks I

(wtym a 13 proc. ma zdecydowanie negatywnie zdanie). Przewaga negatywnych ocen moe wynika std, e w2008 r. udao si wpraktyce uruchomi tylko niewielk cz zogromnej, wartej 67,3 mld euro, puli unijnej pomocy na lata 20072013. Ten rok upyn na przygotowywaniu przepisw iprocedur iprecyzowaniu, kto ma dzieli fundusze UE ina co je wyda. Opnienia mona byo odnotowa take na poziomie krajowym, ale na poziomie regionalnym byy one szczeglnie widoczne. Konkursy dla firm czy samorzdw ruszyy na dobre dopiero wdrugiej poowie roku. Skutek jest taki, e do koca 2008 r. do odbiorcw europejskiej pomocy trafi tylko 2 mld z. Na pocztku roku minister Biekowska miaa nadziej na np. 11 mld z. Drugim wanym obszarem dziaa resortu rozwoju byo domykanie programw na lata 20042006. Wszystko wskazuje na to, e dziki tym wysikom odniesiemy tu sukces, czyli blisko 100-proc. wykorzystanie 8,6 mld euro pomocy ze starego budetu. Obecnie najwikszym wyzwaniem dla minister Biekowskiej jest przyspieszenie wwykorzystaniu funduszy na lata 20072013. Problem wtym, e najwiksze inwestycje transportowe s wfazie przygotowawczej56.

Nawet wwywiadzie udzielonym Rzeczpospolitej minister, mimo sygnalizowanej wczeniej swobody wwywiadach rocznicowych Rz, potrafia przedstawi siebie tylko jako pracowit osob, natomiast wpozostaych kategoriach odnotowano, e jest raczej niekonsekwentna, wiecznie snujca wizje oraz podlega, ulegajca wpywom57. Moe wynikao to zfaktu, i minister ostrze wikszoci zarzutw chciaa skierowa wstron poprzednikw wimi zasady to ich wina, to, co zastaam przeszo najczarniejsze wizje: (Elbieta Biekowska)
Co do spraw merytorycznych, to nie zdawaam sobie sprawy, jak ogromne mamy zalegoci wdostosowywaniu prawa rodowiskowego do unijnych dyrektyw. Przez lata niewiele zrobilimy wtej sprawie, a wkocu Unia stracia cierpliwo do Polski. (...) Nie chc by zoliwa, ale poprzedni rzd w2007 r. zajmowa si cyzelowaniem tzw. listy projektw kluczowych, czyli takich, ktre maj by dofinansowywane zUE wtrybie pozakonkursowym (...) Ale one byy kompletnie nieprzygotowane, 90 proc. nie miao adnej dokumentacji. Gdybymy utrzymali listy projektw kluczowych wpoprzednim ksztacie, zamrozilibymy na kilka lat 90 proc. zarezerwowanych na nie rodkw. To wanie listy projektw kluczowych okazay si pomysem najbardziej spowalniajcym proces wykorzystania funduszy w2008 r.58

56 Acw, Elbieta Biekowska, minister rozwoju regionalnego, Rzeczpospolita 14.11.2008. 57 A. Cielak-Wrblewska, P. Jaboski, Banki nie ogranicz kredytw przedsibiorcom, wywiad zElbiet Biekowsk, Rzeczpospolita 8.11.2008. 58 Tame.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

41

Zkolei na pytanie otwarte oto, co si minister Biekowskiej nie udao, ze szczeroci odpara:
Odbioru wmediach pracy mojego ministerstwa. Odnosz wraenie, e niewiele osb rozumie, co robimy, za to media lubi epatowa stwierdzeniami, e tracimy jakie niesamowite pienidze. Amy przecie nic nie tracimy inic nie stracimy59.

Oglnie rzecz bior minister Elbieta Biekowska jest jednym zmocniejszych filarw rzdu Tuska igwiazd, profesjonalistk wrd ministrw zramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego. Dlatego te peni swoj funkcj nieprzerwanie od szeciu lat od powoania gabinetu POPSL na pierwsz kadencj 16 listopada 2007 r.

Wizerunek Mirosawa Drzewieckiego, ministra sportu iturystyki


Mirosaw Drzewiecki, co wida po rysunku nr 6, cieszy si dobrym wizerunkiem wprasie wbadanym okresie. Minister sportu iturystyki by przedstawiany jako pracowity, czciej jako samodzielny iniezaleny, pewny siebie ni pasywny ipodlegy oraz raczej konsekwentny isumienny wrealizacji swoich zada.
Rysunek 6. Wizerunek ministra sportu i turystyki Mirosawa Drzewieckiego 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

59 Tame.

42

Aneks I

Rzeczpospolita napisaa na studniwk oDrzewieckim m.in.


Dziaa pod presj obaw odebrania Polsce Euro 2012. Podj kilka wanych decyzji: odofinansowaniu budowy stadionw wGdasku, Poznaniu iWrocawiu, wyborze projektanta Stadionu Narodowego iszefa spki PL 2012. Przygotowa program budowy boiska wkadej gminie do 2012 r. Minus to nieuchwalenie do dzi rozporzdzenia oprojektach Euro60.

Ekspert od wizerunku politycznego, Eryk Mistewicz, poproszony orecenzj rzdu powiedzia (...) Mirosaw Drzewiecki wietnie realizuje zasad codziennie jeden news61. Byy jedna isurowe oceny, cho gwnie wynikay one zzacytowanych wypowiedzi opozycji:
(...) Jego [M. Drzewieckiego od aut.] optymizmu nie podziela Jakubiak. S trzy kluczowe sprawy, ktrych minister nie rozwiza. Nie ma do dzisiaj rozporzdzenia wsprawie projektw Euro. Nie znamy statusu Chorzowa iKrakowa wstaraniach oEuro 2012, czy maj one wogle sens. Nie rozwizano do dzisiaj sprawy kupcw ze Stadionu Dziesiciolecia wylicza. Minister broni si argumentujc, e do kwietnia rozporzdzenie zostanie uchwalone, Chorzw iKrakw s traktowane po partnersku, asprawa kupcw nie ley wkompetencjach jego resortu. Sam Drzewiecki za najwiksz porak uwaa chaos informacyjny, jeli chodzi opocztkowe dziaania resortu. Przypomina te awantur wok lokalizacji Stadionu Narodowego, ktry prezydent stolicy Hanna Gronkiewicz-Waltz chciaa budowa winnym miejscu. Wiem, e intencje pani prezydent byy jak najlepsze, ale zamieszanie wok tej sprawy tylko podgrzao obawy zwizane zEuro 2012 dodaje62.

Jeeli za chodzi oGazet Wyborcz, to akurat na studniwk opisaa ministra wnegatywnych kategoriach czerwona krzywa na radarze, np.
Narodowy na 55 tys. ludzi ma powsta na warszawskiej Pradze, na miejscu zrujnowanego Stadionu Dziesiciolecia. T decyzj rzd Tuska podj dopiero dwa miesice po wyborach, wpoowie grudnia. Wczeniej politycy PO zministrem sportu Mirosawem Drzewieckim na czele zmniejszym lub wikszym zaangaowaniem popierali kuriozalny pomys prezydent stolicy Hanny Gronkiewicz-Waltz, by mimo presji czasu szuka innego miejsca na t inwestycj. Awicepremier Waldemar Pawlak wspomina nawet obudowie Narodowego wChorzowie. Wkocu min. Drzewiecki
Stryk, Mirosaw Drzewiecki, minister sportu iturystyki (-), Rzeczpospolita 22.02.2008. 61 E. Mistewicz, Opinie dla Rz, Rzeczpospolita 22.02.2008. 62 J. Stryk, Na Euro 2012 zboiskiem wkadej gminie, Rzeczpospolita 23.02.2008.
60 J.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

43

poprzesta na drobnej korekcie zamiast obok Stadionu Dziesiciolecia, jak chciaa ekipa PiS, ulokowa Narodowy wmisie starego stadionu (...)63.

Ministrowi sportu gwnie dostao si za nieudan akcj wPZPN-ie oraz za opieszao wrealizacji programu Orlik 2012:
Nowy rzd zapaa wielk sympati do niecierpianego przez kibicw PZPN obwinianego odopuszczenie do korupcji. Minister sportu Mirosaw Drzewiecki pierwsze kroki skierowa do siedziby zwizku. Bya to wizyta niezwykle sympatyczna isymptomatyczna. Pan minister wypowiedzia sowo, jakiego dawno ze strony rzdu nie syszelimy, amianowicie: dzikuj. Byo to mie, wrcz wzruszajce cieszy si prezes Micha Listkiewicz. Pikarscy dziaacze przejadaj poow z50-milionowego budetu, aLeo Beenhakker narzeka, e reprezentanci Polski s gorzej wyszkoleni ni holenderscy juniorzy. Minister sportu zadeklarowa zwikszenie dotacji dla PZPN na szkolenie modziey. Obietnica Tuskowego expos, e wkadej gminie bdzie do 2012 r. boisko, na razie pozostaje midzy bajkami64.

Na rocznic wizerunek wprzypadku Rzeczpospolitej uleg pogorszeniu, zkolei wGazecie Wyborczej znacznie si poprawi, co wida na wykresie nr 6. Podsumowujc rok rzdu Tuska, to Drzewiecki wwywiadzie rocznicowym dla Rz zdoa zaprezentowa siebie bardzo dobrze. Gdyby tylko nie byo nieudanej interwencji wPZPN, po ktrej nastpio wycofanie (m.in. dlatego nastpio wychylenie zielonej krzywej nieco wstron lenistwa ipodlegoci)65. T niekonsekwencj dostrzega te GW:
(...) To nie jest rzd wojownikw. Gdy minister sportu Mirosaw Drzewiecki wypowiedzia wojn dziaaczom PZPN, trwaa tylko kilka dni. Szybko odtrbiono odwrt66.

Na rocznic Gazeta Wyborcza spojrzaa na Drzewieckiego przez pryzmat rosncej liczby orlikw, awic jednoznacznie pozytywnie:
Policzylimy boiska Tuska. Do koca roku miao by ich ponad 500, jest 156. Ale gminy podkrcaj tempo tylko wsobot otworz 60 Ado sylwestra dobijemy do 400 mwi nam minister sportu Mirosaw Drzewiecki. Nowoczesne boiska wkadej gminie do gry wpik non, koszykwk isiatkwk wymyli Donald Tusk.
63 MPW, Narodowy koszyk, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 64 E. Siedlecka, Rzd wzruszony pik, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 65 J. Stryk, Nadchodzi rewolucja wsporcie, wywiad zMirosawem Drzewieckim, Rzeczpospolita 17.11.2008. 66 W. Gadomski, Rzd nudny izaskakujcy, Gazeta Wyborcza 10.11.2008.

44

Aneks I

Wlutym rzd ogosi program Orlik 2012. Gmina dostaje projekt architektoniczny, harmonogram prac i666 tys. z od rzdu iurzdu marszakowskiego. Samorzd musi dooy reszt pienidzy. Miao to by 333 tys. z, ale czsto jest wicej, bo jak si okazao trudno wybudowa orlika za milion (dodatkowe koszty to np. przygotowanie gruntu)67.

Reasumujc, wizerunek ministra sportu wobu okresach by raczej pozytywny, mimo rocznicowego kryzysu, kiedy to Drzewiecki przey cikie chwile wprogramie Teraz MY wTVN-ie, gdzie zarzucono mu bicie ony oraz zatrzymanie przez amerykask policj:
Nowak broni te ministra sportu Mirosawa Drzewieckiego, ktremu dziennikarze programu Teraz my wycignli grzeszki zprzeszoci dotarli do informacji, e dziewi lat temu Drzewiecki mia pobi on, zosta za to zatrzymany przez amerykask policj ispdzi noc wareszcie. Minister przez cay program tumaczy, e sprawa zostaa umorzona, bo rzekome pobicie byo zwyk maesk sprzeczk. Wczeniej tego dnia, wogle zaprzecza dziennikarzom, by kiedykolwiek by zatrzymany przez policj68.

Wprzypadku Mirosawa Drzewieckiego nie sposb nie przypomnie tzw. afery hazardowej, wktrej Miro obok Grzesia (Grzegorza Schetyny) oraz Zbigniewa Chlebowskiego mia rzekomo by jeli nie jednym zgwno rozgrywajcych, to zpewnoci gwarantujcym swoisty parasol ochronny dla dziaa lobbysty Ryszarda Sobiesiaka. Zamieszanie wtzw. afer hazardow kosztowao go tek ministra69. Zosta odwoany zfunkcji, tak samo jak Grzegorz Schetyna, 13 padziernika 2009 r. Po tym jak szybko potoczyy si zdarzenia od ujawnienia tzw. afery hazardowej Drzewiecki, mimo upywu czasu, wyranie straci nerwy wzwizku zt spraw, czego dowodem byo publiczna wypowied wlutym 2010 r. na antenie TVN24 oPolsce jako o"dzikim kraju"70. Nastpc Drzewieckiego zosta Adam
67 M. Markowski, Orliki przylec wmikoajki, Gazeta Wyborcza 4.12.12008 oraz tene, Pierwszy wWarszawie, Gazeta Wyborcza 4.12.2008. 68 E. Olczyk, Media atakuj, rzd si irytuje, Rzeczpospolita 19.11.2008; P. Gabryel, P.Lisiecki, B. Waszkielewicz, Zniczego nie rezygnujemy, wywiad zDonaldem Tuskiem, Rzeczpospolita 24.11.2008. 69 Zob. http://www.fakt.pl/-quot-Miro-quot-na-Florydzie-Odpoczywa-po-aferze,artykuly,55557,1.html [odczyt: 7.07.2013]. 70 Mm, pap, Drzewiecki: Polska to dziki kraj. Gardz polityk, Gazeta.pl, 25.02.2010, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,7603800,Drzewiecki__Polska_to_dziki_kraj__Gardze_polityka.html [odczyt: 7.07.2013].

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

45

Giersz, ktrego odwoano zdniem 18 listopada 2011 r. zkocem kadencji rzdu. Wnowym gabinecie POPSL ministrem sportu iturystyki zostaa Joanna Mucha, ktra od pocztku swojego urzdowania jest na kadej, medialnej licie ministrw do odwoania przy kolejnych rekonstrukcjach rzdu, amimo to wci trwa. Mimo rozlicznych wpadek, anawet powanych bdw jak zwyky media nazywa decyzj ozorganizowaniu koncertu gwiazdy muzyki pop71 Madonny na Stadionie Narodowym, ze rodkw rezerwy celowej przeznaczonych na zarzdzanie Stadionem Narodowym wzwizku zpromocj Euro 2012. Ostatecznie caa inicjatywa zakoczya si strat wwysokoci 4,6 miliona zotych iwszczciem postpowania przez Prokuratur. Zpewnoci przyszo ministry Joanny Muchy (jak prosi by oniej mwi) bynajmniej nie przestaje by niepewna.

Wizerunek Cezarego Grabarczyka, ministra infrastruktury


Cezary Grabarczyk, minister infrastruktury, odpowiedzialny za najbardziej delikatn idraliw spraw, czyli drogi iautostrady, ktrych wopinii wyborcw minister wcale tak wiele itak szybko nie budowa:
Na pytanie, czy tempo budowy drg wPolsce jest satysfakcjonujce, ani jedna osoba nie odpowiedziaa zdecydowanie twierdzco. Za to a 76 proc. respondentw stwierdzio, e raczej nie lub zdecydowanie nie jest ono satysfakcjonujce (...)72.

Jednak zwizerunkiem ministra wtym czasie nie byo ani le, ani dobrze. Wydaje si, e Polacy po prostu kiedykolwiek zapytani otempo prac na drogach zawsze odpowiedz, e jest wolno ikiepsko bez wzgldu na to, kto jest przy wadzy. Ma tego wiadomo dziennikarz Rzeczpospolita, ktry wrocznicowym tekcie zaraz po przytoczeniu powyszych wynikw sondau napisa, chwalc Grabarczyka:
Polacy maj wic na ten temat wyrobione zdanie, chocia wcigu ostatniego roku resort infrastruktury podpisa umowy na budow 540 km drg, wtym 220 km autostrad. Wbudowie jest kolejnych 500 km nowych tras. To niezy wynik73.

cza.pl, 5.07.2013, http://wyborcza.pl/1,75478,14226662,Jest_sledztwo_ws__organizacji_koncertu_Madonny_na.html [odczyt: 7.07.2013]. 72 Ais, Cezary Grabarczyk, minister infrastruktury, Rzeczpospolita 14.11.2008. 73 Tame.

71 Wg. PAP, Jest ledztwo ws. organizacji koncertu Madonny na Stadionie Narodowym, Wybor-

46

Aneks I

Tym bardziej, e Rzeczpospolita zauwaya te, e Cezary Grabarczyk zaj trzecie miejsce wrd ministrw, ktrzy wcigu roku byli wstanie przeprowadzi przez parlament najwicej ustaw a 1374. Jednake pochway nie dominoway, ani na amach Rzeczpospolitej, ani tym bardziej na stronach Gazety Wyborczej, ktra wswojej krytyce nie pozostawia niemal suchej nitki na Grabarczyku. Ministerstwo Infrastruktury to jedyne ministerstwo, ktre zostao wcaej prbie badawczej lepiej potraktowane przez Rz ni przez GW. Wpozostaych przypadkach to GW spogldaa przychylniejszym okiem na rzd Tuska, ale wtym wypadku, wyranie dziennikarze GW wzbraniali si przed krytyk. Zreszt wykres nr 7 jest najbardziej nieregularnym wykresem radarowym wizerunku ze wszystkich pozostaych. Od jednej skrajnoci wdrug. Do tego krzywe Rzeczpospolitej pokazuj jak bardzo wizerunek Grabarczyka by niejednoznaczny krzywa zielona ma niemal ksztat radarowego szeciokta zjedynym wychyleniem wstron samodzielnoci, co kae sdzi, i minister by tak samo pracowity, jak leniwy, tak samo sumienny, jak niekonsekwentny. Wprzypadku Gazety Wyborczej oceny byy jednoznaczne iniepozostawiajce badaczowi cienia wtpliwoci.
Rysunek 7. Wizerunek ministra infrastruktury Cezarego Grabarczyka 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

74 A. ukaszewicz, Ustawowi rekordzici, Rzeczpospolita 25.11.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

47

Na sto dni rzdw Tuska Rz pisaa oGrabarczyku m.in.:


(...) Cezary Grabarczyk zapewnia spokj wok trudnego tematu budowy drg75 oraz Najwikszym sukcesem byo skierowanie do Sejmu projektu nowelizacji ustaw, ktre maj np. przyspieszy odduenie spki PKP Przewozy Regionalne. Ministerstwo wci jednak nie ma pomysu, jak rozwiza wspprac zkapitaem prywatnym przy budowie autostrad. Zapowiedziao za to powoanie spek specjalnego przeznaczenia, krytykowanych przed wyborami76.
Zdjcie 5

Gazeta Wyborcza na studniwk pisaa oMinisterstwie Infrastruktury sodko-kwanie:

PO nie rzucaa spektakularnych hase, takich jak pisowskie 3 mln mieszka. Gorzej, e nie prowadzi te spektakularnych dziaa. Minister infrastruktury Cezary Grabarczyk zatrzyma Piotra Stycznia, wiceministra zrzdu PiS, ktry przygotowywa za PiS projekt ustawy owspieraniu remontw itermomodernizacji. Kilka dni temu rzd Tuska skierowa go do Sejmu. DruW. Romaski, A. Stefaska, Polska to najgi wice od budownictwa, Olgierd Dziekoski wikszy plac budowy Europy, wywiad z Cezarym Grabarczykiem, Rzeczpospolita zPO, deklaruje uproszczenie procedur administracyjnych wprocesie inwestycyjnym, ale 10.11.2008r. pierwsze projekty ma ujawni wmarcu77 oraz Otwarcie nowego terminalu pasaerskiego na stoecznym Okciu przed 30 marca jest wane dla wizerunku rzdu Tuska. Przekroczenie terminu grozi midzynarodow kompromitacj najwiksze lotnisko wkraju pozostaoby poza stref Schengen, wktrej nie obowizuj ju kontrole graniczne. Terminal 2 na Okciu jest rozgrzebany od 2005 r. Tu przed wyborami PiS-owski minister transportu Jerzy Polaczek wyrzuci zbudowy wykonawc. Nowy minister infrastruktury Cezary Grabarczyk zPO za dobr monet przyj zapewnienia szefa Portw Lotniczych Pawa atacza, zaufanego Antoniego Macierewicza, e teraz inwestycja pjdzie jak zpatka. Mijay jednak tygodnie, ana Okciu niewiele si dziao. Ministerstwo obudzio si na pocztku roku po krytycznych artykuach (...)78.

75 E. Mistewicz, Opinie dla Rz, Rzeczpospolita 22.02.2008. 76 A. Stefaska, Cezary Grabarczyk, minister infrastruktury (-), Rzeczpospolita 22.02.2008. 77 M. Wielgo, Mieszkania bez fajerwerkw, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 78 J. Osowski, Okcie na wosku, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

48

Aneks I

Na rocznic rzdu POPSL Rzeczpospolita dostrzega plusy wdziaalnoci ministra, co wida we wczeniejszych cytatach. Minister rwnie wyszed obronn rk zwywiadu, jakiego udzieli tej gazecie79. Zkolei GW na rok rzdu Tuska bya dla ministra infrastruktury bardzo surowa, zarzucajc mu liczne zaniedbania iwskazujc rzdowi niespenione obietnice odnonie do drg iautostrad:
Na mistrzostwa Euro 2012 na pewno nie powstan zapowiadane drogi. To najbardziej spektakularna poraka rzdu Tuska po pierwszym roku dziaalnoci. Przyspieszenie budowy drg byo jednym zgwnych punktw wprogramie rzdu Donalda Tuska. Autostrad, przyzwoitych drg jest skandalicznie mao. Obecny stan infrastruktury drogowej wPolsce to nie tylko bariera rozwoju, lecz take realne zagroenie spjnoci terytorialnej naszego kraju. Zrobimy wszystko, eby to zmieni, przyspieszymy budow obwodnic iautostrad. Nasz ambicj bdzie poczenie miast, gwnych aren mistrzostw Euro 2012, sieci szybkich drg deklarowa przed rokiem wexpos premier. Wmaju premier mwi, e pierwsze p roku rzd POPSL powici na bardzo precyzyjny audyt, aby ustali, co przeszkadza wszybkiej budowie drg, iobiecywa szybkie efekty tych prac. Latem podpiszemy umowy, ktre odblokuj budow autostrad. Bdzie to 500 km, jeli chodzi opodpisane umowy na konkretne odcinki autostrad mwi Tusk wSejmie. Mamy jesie, aumw na 500 km autostrad nie wida (...)80.

Nie pomogo Grabarczykowi zrzucanie odpowiedzialnoci za opnienia na poprzednikw:


(...) Bez autostrad A2 iA4 wPolsce nie bdzie mistrzostw Europy w2012 r. Takie zdanie wedug nieoficjalnych informacji RMF FM znalazo si wjednym zraportw UEFA. Ale nie ma pewnoci, e urzdnikom Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych iAutostrad uda si wpor rozstrzygn przetargi iwykupi grunty pod drogi. (...) Dlaczego rzd PO musia uaktualni plan budowy drg? Minister infrastruktury Cezary Grabarczyk tumaczy, e PiS zagalopowa si wobietnicach przed ostatnimi wyborami. Czy dzisiejsze obietnice te nie s na wyrost, przekonamy si za rok, bo jeli jaka trasa ma powsta przed Euro, jej budowa musi si zacz najpniej wiosn 2010 r. (...)81.

Podsumowujc, wizerunek Grabarczyka, trzeba zauway, e jest on zupenie inny na amach Rzeczpospolitej, ktra dostrzega wiey powiew wMinisterstwie
Grabarczykiem, Rzeczpospolita 10.11.2008. 80 A. Kublik, Autostrady Grabarczyka idrogi schetynowskie, Gazeta Wyborcza 10.11.2008. 81 P. wider, Wyboista droga do mistrzostw Europy 2012, Gazeta Wyborcza 12.11.2008.
79 W. Romaski, A. Stefaska, Polska to najwikszy plac budowy Europy, wywiad zCezarym

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

49

Infrastruktury, oraz wGazecie Wyborczej, ktra bya ministrem gboko zawiedziona. Ta ambiwalentno nie pozwala jednoznacznie stwierdzi, czy Grabarczyk by raczej wsparciem czy wizerunkow kul unogi gabinetu POPSL. Trzeba odnotowa, e Cezary Grabarczyk dotrwa jako minister infrastruktury do koca pierwszej kadencji gabinetu POPSL, mimo prb jego odwoania przez opozycje, zarzucajcej ministrowi niekompetencj82. Nastpc Grabarczyka (wnowej kadencji Wicemarszaek Sejmu) zosta Sawomir Nowak. T funkcj mimo tzw. fotoradarowych perturbacji, problemw na kolei oraz zprzetargami na gwne autostrady, wreszcie sprawy zpodarowanym zegarkiem przez firm Cam Media, nieuwzgldnionym wzeznaniu podatkowym83, peni do dzi.

Wizerunek Aleksandra Grada, ministra Skarbu Pastwa


Aleksander Grad, minister Skarbu Pastwa, ktrego gwnym zadaniem miao by oywienie prywatyzacji. Minister najgorzej oceniany przez wyborcw (wsondau Gf K Polonia dla Rz): Najgorzej Polacy oceniaj prac ministrw skarbu Aleksandra Grada, rodowiska Macieja Nowickiego ifinansw Jacka Rostowskiego84. Pomimo e ekspert, socjolog Ireneusz Krzemiski, komentujc owe wyniki powiedzia: Poowa tego rzdu jest Polakom kompletnie nieznana. To premier poniekd zastpuje cay rzd mwi np. Ireneusz Krzemiski. Zapytany oGrada, nie wiedziaem, kto to jest dodaje85, to jednak nie zmienia to faktu, i wizerunek ministra znacznie ucierpia przez tego typu zestawienia. Zwaszcza e powtrzony sonda na rocznic da jeszcze gorszy wyniki:
Rok po objciu przez Aleksandra Grada funkcji ministra skarbu zaledwie 1 proc. ankietowanych przez Gf K Polonia uwaa, e kierowany przez niego resort prowadzi waciw polityk prywatyzacyjn. A 39 proc. jest zdania, e raczej nie. Mimo koniecznej poprawki na sab znajomo wrd Polakw zada MSP, trudno oprze si wraeniu, e po 12 miesicach efekty nie dorwnuj zapowiedziom86.
tury_166390.html [odczyt: 7.07.2013]. 83 http://niezalezna.pl/40698-tusk-wierzy-w-zapewnienia-nowaka-czyli-jak-minister-zegarki-pozyczal [odczyt: 7.07.2013]. 84 Agiel, dok, Najlepszym ministrem jest sam premier, Rzeczpospolita 22.02.2008. 85 Tame. 86 B. ch. (B. Chomtowska), Aleksander Grad, minister Skarbu Pastwa, Rzeczpospolita 14.11.2008.
82 Np. http://www.se.pl/wydarzenia/kraj/cezary-grabarczyk-zostaje-ministrem-infrastruk-

50

Aneks I

Rysunek 8. Wizerunek ministra skarbu pastwa Aleksandra Grada 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

Spogldajc jednak na wykres wizerunkowy dla Aleksandra Grada mona stwierdzi, e moe iwyborcy nie znaj tego polityka, to jednak dziennikarze wiedz onim znacznie wicej iwwikszoci wypadkw dobrze go ocenili. Najprawdopodobniej wie si to zfaktem, i wanie minister Grad udzieli spord wszystkich czonkw gabinetu POPSL najwicej wywiadw wobu badanych okresach a trzech dla Rzeczpospolitej87 ijeden dla Gazety Wyborczej88, dziki czemu by a czterokrotnie wspnarratorem dyskursu na swj temat iswoich osigni/zaniecha oraz mg si pokaza czytelnikom-wyborcom. Jak wynika zpowyszego wykresu, wizerunek Grada na studniwk by wznacznej mierze dobry pracowity, samodzielny, niezaleny, konsekwentny isumienny ito wobu tytuach (!). Jest to jeden zbardzo niewielu przypadkw jednomylnoci konkurencyjnych dziennikw. Na 100 dni rzdw Tuska Rz scharakteryzowaa ministra wsposb nastpujcy:
Zacz od nominacji na wiceministrw urzdnikw znajcych si na prywatyzacji. Szybko ogosi jej plan, ale w100 dni trudno sprzeda udziay wponad 230 sp26.02.2008; B. Chomtowska, P. Jaboski, Koniec drenau pastwowych firm, wywiad zAleksandrem Gradem, Rzeczpospolita 28.02.2008; ta, P. Jaboski, Najbardziej al mi giedowych debiutw, wywiad zAleksandrem Gradem, Rzeczpospolita 13.11.2008. 88 R. Grochal, Grad: PiS prbuje mnie zastraszy, wywiad zAleksandrem Gradem, Gazeta Wyborcza 21.02.2008.
87 Ta, Lepiej poczeka idobrze to zrobi, wywiad zAleksandrem Gradem, Rzeczpospolita

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

51

kach (sprzedano w15). Przyspieszajcy prywatyzacj pakiet ustaw dopiero powstaje. Osigniciem s publiczne zasady naboru do rad nadzorczych pastwowych spek89.

Ponadto Rzeczpospolita daa moliwo autoprezentacji ministrowi wa dwch wywiadach studniwkowych wcigu trzech dni (!)90. Grad dobrze wykorzysta t okazj, co wpyno na ksztat niebieskiej na radarze wizerunkowym. Na 100 dni byo tylko jedno ale dlaczego tak powoli nastpuje ogaszanie konkursw do rad nadzorczych spek Skarbu Pastwa?:
Gdybym chcia pj drog moich poprzednikw: usun obcych izastpi ich swoimi, wymiana byaby szybsza, ale wadze firm byyby nadal upolitycznione. Musimy si trzyma procedur, ktre sami ustalilimy mwi Rz minister skarbu Aleksander Grad, majc na myli np. konkursy do rad nadzorczych. Wte zapewnienia nie wierz politycy PiS. Miota Platformy za chwil mocno przyspieszy przewiduje jeden zliderw partii. (...) Iwreszcie: eby zmienia, trzeba mie na kogo. Tymczasem, cho liczba zgosze wkonkursach do rad nadzorczych niektrych duych spek przesza najmielsze oczekiwania, wrd setek poda czciej trafiaj si aplikacje od osb, ktrych gwnym B. Chomtowska, Lepiej poczeka idobrze to zrobi, wywiad z Alek- atutem jest mocne polityczne zaplecze, ni od fachowsandrem Gradem, Rzeczpospolita cw zbrany. Problem krtkiej awki moe rozwi26.02.2008 r. za, jak wskazuje wielu ekspertw, jedynie zniesienie ustawy kominowej91.
Zdjcie 6

Na amach Gazety Wyborczej Grad rwnie zosta przedstawiony pozytywnie. Take m.in. dziki udzielonemu wywiadowi, wktrym poskary si, e PiS prbuje go nastraszy Trybunaem Stanu, gdy chce umiejtnie rozwiza wieloletni spr zEureko oPZU92. GW stana po stronie Grada ipirem swojej dziennikarki napisaa:
Chomtowska, Aleksander Grad, minister Skarbu Pastwa (+), Rzeczpospolita 22.02.2008. 90 Ta, Lepiej poczeka idobrze to zrobi, wywiad zAleksandrem Gradem, Rzeczpospolita 26.02.2008; B. Chomtowska, P. Jaboski, Koniec drenau pastwowych firm, wywiad zAleksandrem Gradem, Rzeczpospolita 28.02.2008. 91 B. Chomtowska, Roszady Skarbu Pastwa, Rzeczpospolita 26.02.2008. 92 R. Grochal, Grad: PiS prbuje mnie zastraszy, wywiad zAleksandrem Gradem, Gazeta Wyborcza 21.02.2008.
89 B.

52

Aneks I

(...) Rzd chce dogada si zEureko, eby unikn horrendalnego odszkodowania. Minister skarbu Aleksander Grad zrobi ju pierwszy krok: podpisa zHolendrami porozumienie, e do koca czerwca zostanie zawarta ugoda. PiS ju zagrozi PO, e jeli przekrc PZU, to bd wnioski do Trybunau Stanu. atwo nie bdzie93.

Ponadto Gazeta Wyborcza docenia skuteczno Grada wspenieniu obietnicy wyborczej: wprowadzi jawne zasady naborw do rad nadzorczych spek Skarbu Pastwa94. Krytyka, ktra pojawia si na studniwk na amach Gazety Wyborczej, pyna zcytatu zbyego ministra Skarbu Pastwa zPiS Wojciecha Jasiskiego
Sto dni ministra skarbu podsumowa te b. szef resortu Wojciech Jasiski (PiS). Na konferencji wSejmie skrytykowa podpisane wub. Tygodniu porozumienie ministra skarbu zEureko, mniejszociowym akcjonariuszem PZU. Zakada ono, e do koca czerwca rzd podpisze zEureko ugod wsprawie prywatyzacji PZU. Wedug Jasiskiego naley si obawia, e Eureko przejmie wadztwo nad PZU95.

oraz sceptycyzmu publicysty GW Witolda Gadomskiego, ktry zdaje si, e wykorzysta okazj do wymierzenia kuksaca konkurencji (podkrelenia):
Niepokoj mao ambitne plany prywatyzacyjne. Wprawdzie po marazmie ostatnich lat minister Aleksander Grad bez trudu bdzie mg si wykaza sukcesem, ale przewidywane wbudecie wpywy zprywatyzacji na rok biecy 2,3 mld z to niewiele. Grad twierdzi, e rzeczywiste wpywy bd dwa razy wiksze, ale to wci mao wobec ogromu majtku kontrolowanego przez skarb pastwa. Kilka gazi gospodarki energetyka, przemys paliwowy, grnictwo wglowe, PGNiG, koleje, porty lotnicze jest niemal cakowicie wrku pastwa, co uniemoliwia konkurencj inegatywnie odbija si na efektywnoci tych bran. Minister niemiao zapowiada przyspieszenie ich prywatyzacji, lecz nie wida energicznych dziaa. Symbolicznym tego przykadem jest zapowied odoenia na rok przyszy prywatyzacji Przedsibiorstwa Wydawniczego Rzeczpospolita firmy zatrudniajcej zaledwie 70 osb, ktrej jedynym cennym aktywem jest 49-procentowy udzia wspce wydajcej dziennik Rzeczpospolita. Prywatyzacja PWR cignie si od lat. Ztechnicznego
93 Ta, Eureko, czyli zrzutka po 1,5 tys., Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 94 Odpolitycznienie spek miao by priorytetem. PO chciaa odrni si od PiS, ktremu zarzucaa bezprecedensowe upartyjnianie spek. 20 dni po objciu teki ministra skarbu Aleksander Grad wprowadzi jawne nabory do rad. Wspkach szaleje kadrowa miota, ale chyba na zmienionych zasadach. Ogoszenia onaborach s publikowane winternecie, podobnie jak krtkie listy kandydatw. Kady moe zgosi zastrzeenia. Zainteresowanie naborami przeroso oczekiwania (...) ta, Kadry, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 95 Ta, Grad: Prywatyzacja ma przypieszy, Gazeta Wyborcza 22.02.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

53

punktu widzenia jest prosta, zpolitycznego delikatna. Jaki rzd ma j sprywatyzowa, jeli nie rzd liberaa Tuska?96

Nawet jeli dziennikarze GW zdecydowali si na mocniejsz krytyk ocigania si przy prywatyzacji, to zwracali uwag, i win za to naley obarczy mniejszego koalicjanta, ktry nie chce si naraa niektrym grupom zawodowym97. Na rok rzdw Tuska Aleksander Grad zaprezentowa si na amach Rzeczpospolitej gorzej ni na studniwk. Nawet dobry dla ministra wywiad nie poprawi oglnego wydwiku98, co wida na wykresie krzywa zielona. Krytykowano ministra gwnie za to, e odpuci sobie wmniemaniu Rz prywatyzacj, zktrej przychody po 10 miesicach sigaj zaledwie 38,3 proc. planu, asama polityka dywidendowa nie ulega drastycznej zmianie99. Rzeczpospolita podkrelaa, i minister
Grad mia na starcie idealne warunki: jego poprzednik Wojciech Jasiski by krytykowany za wszystko, agwnie za wyhamowanie prywatyzacji. Trzeba przyzna, e Grad zabra si do pracy metodycznie: przygotowa ambitny program prywatyzacji, zmiany ustawowe zmierzajce do jej przyspieszenia, wprowadzi konkursy do rad nadzorczych. Ale przeliczy si, oczekujc, e spokojnie, krok po kroku, zduym kredytem zaufania, bdzie realizowa kolejne cele. Bo wpeni uda si tylko jeden: wymiana kadr wspkach Skarbu Pastwa. Najpierw wybucha sprawa stoczni, ktrej fina wpostaci nakazu zbycia pokawakowanego majtku zakadw trudno uzna za peny sukces. Potem, mimo zmiany taktyki negocjacyjnej, doszo do impasu wnegocjacjach zEureko. Pierwszy od lat giedowy debiut spki Skarbu Pastwa (Zakady Azotowe wTarnowie) nie speni oczekiwa, cho zaangaowano we inne pastwowe firmy. Kryzys finansowy odsun wczasie kolejne plany prywatyzacji, azmiany j usprawniajce rozbiy si na razie oprezydenckie weto100.

Gazeta Wyborcza (krzywa fioletowa) bya rwnie raczej krytyczna, zwaszcza e najwidoczniej wiele obiecywaa sobie po ministrze Gradzie, co mona wyczyta wtekcie red. Gadomskiego:

96 W. Gadomski, Tusk: Sto dni sprztania, Gazeta Wyborcza 23.02.2008. 97 R. Grochal, Prywatyzacyjny kontredans zPSL, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

Chomtowska, P. Jaboski, Najbardziej al mi giedowych debiutw, wywiad zAleksandrem Gradem, Rzeczpospolita 13.11.2008. 99 A. Fandrejewska, B. Chomtowska, Prawdziwy test dla rzdzcych nastpi wprzyszym roku, Rzeczpospolita 14.11.2008. 100 B. ch. (B. Chomtowska), Aleksander Grad, minister Skarbu Pastwa, Rzeczpospolita 14.11.2008.

98 B.

54

Aneks I

Do grona najsabszych ministrw zaliczybym szefa resortu skarbu pastwa Aleksandra Grada. Nie ma na swym koncie adnego sukcesu, za to kilka powanych wpadek. Wsprawie stoczni koncentrowa si nie tyle na rozwizaniu problemu, ile na zapewnieniu sobie alibi. Zdaje si zreszt, e skutecznie. To Bruksela wzia na siebie ciar decyzji ito Komisj Europejsk wszyscy bd obwinia oupadek stoczni. To prawda, e gorsza koniunktura na giedzie utrudnia prywatyzacj ipozyskiwanie inwestorw, ale Grad nie odnosi sukcesw take wtedy, gdy koniunktura bya lepsza. Wyglda te na to, e co szwankuje wrelacjach midzy ministrem skarbu aszefem resortu gospodarki wicepremierem iprezesem PSL101.

Rwnie zaproszony na amy Maciej Payski, zaoyciel Platformy, krytycznie oceni Aleksandra Grada
(...) Podobnie minister skarbu [Aleksander Grad]. Pomysy na ratowanie stoczni powinien mie wlistopadzie zeszego roku. Zamiast tego zwala odpowiedzialno za kopoty stoczni na politycznych przeciwnikw iuczy si swojego resortu102.

Podsumowujc wizerunek Aleksandra Grada, mona jednoznacznie stwierdzi, e minister by wsparciem wizerunkowym rzdu na studniwk, gdy dzienniki wizay zjego aktywnoci wielkie nadzieje na odblokowanie uczciwej prywatyzacji spek Skarbu Pastwa, umiejtny nabr kadr do spek nadzorczych czy roztropne rozwizania problemu stoczni iPZU. Niestety, jak si okazao, im duej minister sprawowa swj urzd, tym gorzej by oceniany. Na rocznic by ju raczej ciarem wizerunkowym dla gabinetu POPSL ni jego wsparciem, zwaszcza po wpadce ze stoczniami. Mimo to udao si ministrowi Gradowi dotrwa od koca pierwszej kadencji gabinetu POPSL. Wdrugiej nie znalazo si ju jednak dla niego miejsce. Tek ministra skarbu obj Mikoaj Budzanowski, na ktrego od razu spada sprawa katastrofalnej kondycji finansowej narodowego przewonika PLL LOT oraz ogromnej poyczki, jak minister udzieli spce rzekomo bez wiedzy premiera Tuska103. Ostatecznie Budzanowski zosta odwoany po niespena procznym urzdowaniu 24 kwietnia 2013 r. Na jego miejsce przyszed Wodzimierz Karpiski.
101 W. Gadomski, Rzd nudny izaskakujcy, Gazeta Wyborcza 10.11.2008.

zeta Wyborcza 13.11.2008. 103 PAP, Tusk: dziaania ws. Lot mnie nie satysfakcjonuj, Polskieradio.pl, 25.01.2013, http:// www.polskieradio.pl/42/259/Artykul/769332,Tusk-dzialania-ws-LOT-mnie-nie-satysfakcjonuja [odczyt: 7.07.2013].

102 W. Zauska, Ekipa Donalda Tuska zmienia za mao, wywiad zMaciejem Payski, Ga-

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

55

Wizerunek Ewy Kopacz, minister zdrowia


Ewa Kopacz obja wrzdzie Tuska nieatwy resort. Na reformie suby zdrowia wPolsce polego ju wielu ministrw po 1989 r. Nieatwo byo rwnie minister Kopacz, jak mona sdzi ztekstw, dotyczcych jej osoby idziaa. Wykres nr 9 pokazuje, e studniwka nie bya dobrym czasem dla minister zdrowia. Warto te podkreli, e wadnym zdwu okresw Kopacz nie udzielia wywiadu prasie, przez co te nie skorzystaa zokazji samodzielnej obrony przed zarzutami oraz przekazania czytelnikom wasnej narracji tego, co si dzieje wsubie zdrowia inad czym pracuje ministerstwo. Na 100 dni rzdw POPSL Gazeta Wyborcza Zdjcie 7 oraz Rzeczpospolita prezentowaa minister Kopacz jako wieczn wizjonerk, niekonsekwentn iniesumienn, majc moe ipomysy, ale nierealizowane, ani te dobrze oceniane przez rodowisko lekarzy, pielgniarek, anawet dziennikarzy, czego wietnym przykadem s niezwykle merytoryczne komentarze ifelietony red. Cichockiej zGazety Wyborczej, ktra punkt po punkcie rozprawiaa si, nie szczdzc ironii, zpomysami minister Kopacz, np.
(...) Nie ma ju chyba wPolsce nikogo, kto nie znaby rzdowej, uniwersalnej recepty na uzdrowienie systemu zdrowia. Dziecko wyrwane ze snu wrodku nocy bez wahania odpowie naley uszczelni system. Wcigu stu dni pracy tego rzdu ekipa minister Ewy Kopacz, wspierana przez premieK. Manys, Posowie chc ustaw, Rzeczpospolita 12.02.2008r. ra, niele si napracowaa wmediach, by t prost prawd wbi do gw obywateli. (...) Pani minister powiada, e nie podniesie skadki, bo jej podniesienie o1 proc. da tylko 5mld z, apotrzeba 20, by zaspokoi roszczenia pacowe biaego personelu. Nikt nie mwi, nawet zwizki zawodowe, e te roszczenia musz by wcaoci zaspokojone natychmiast, ale odkadanie negocjacji izrzucanie caej odpowiedzialnoci na dyrektorw szpitali zkadym dniem pogarsza ich kondycj finansow. (...) Wszystkie zapewnienia ocudach przyszej reformy maj na celu ukrycie, e rzd nie ma zamiaru wnajbliszym czasie przeznaczy dodatkowych rodkw na ochron zdrowia104.
104 E. Cichocka, Wszystko dla pacjenta, Gazeta Wyborcza 22.02.2008.

56

Aneks I

Wydaje si, e felietony Elbiety Cichockiej byy dla Kopacz najwiksz zmor na amach Gazety Wyborczej105, gdy kady potencjalny sukces zosta przez redaktork GW obnaony iukazany jako prodek, anie remedium:
(...) Mwic oswych planach, pani minister przemilcza, e taki system nie bdzie solidarny isprawiedliwy. Moe jeszcze tego nie wie. Ekspertw wjej ekipie jak na lekarstwo. Dla Ewy Kopacz wszystko jest atwe. Dziaa jak chirurg wwarunkach polowych decyduje si na amputacj zranionej rki, zamiast j mudnie iprecyzyjnie przyszywa. Ma jeszcze jeden problem krytyk wci bardzo popularnego eksministra Zbigniewa Religi (patrz te koszyk)106. (...) Ruszy 21 stycznia wgorcej atmosferze sporw pacowych wszpitalach. Rzd wymyli, e szerokie konsultacje ze zwizkami zawodowymi, samorzdami iorganizacjami pacjentw wstrzymaj na jaki czas akcje protestacyjne. Iodnis spory sukces, bo od koca stycznia do dzi problemy suby zdrowia prawie znikny zmediw. Cho aden nie zosta rozwizany (...)107.

Ponadto negatywnie na wizerunek Kopacz wpyny anonimowe przecieki do mediw, i premier nie by zadowolony ze sprawozdania studniwkowego minister zdrowia, ktre miao raczej przypomina oglne zarysy projektw ustaw, ni gotowe ustawy, np.
(...) Nie moemy powtrzy wpadki zustawami zdrowotnymi, ktre miaa ogosi minister zdrowia Ewa Kopacz, ana posiedzeniu rzdu okazao si, e zamiast projektw s zaledwie zaoenia do ustaw. Premier bardzo si wtedy zirytowa izapowiedzia, e taka sytuacja nie moe si powtrzy mwi nam jeden zministrw108.

Do tego wprzeprowadzonym sondau PBS DGA dla Gazety Wyborczej (22lutego 2008r.) wyszo, e ankietowani uwaaj, e to Religa (53 proc.) by lepszym ministrem zdrowia ni Kopacz (29 proc.)109. Jakby na domiar zego mi105 Np. (...) Resort szczyci si tym, e przekaza wtym roku na leczenie dodatkowo 1,33

mld z. ALE to nie rozwizuje problemu spowodowanego ograniczeniem czasu pracy lekarzy do 48 godzin tygodniowo. Wwikszoci szpitali lekarze podpisali zgod na dyurowanie ponad te 48 godzin tylko na trzy miesice. ZNFZ szpitale maj podpisane kontrakty te tylko na pierwszy kwarta idyrektorzy nie wiedz, jakim budetem bd dysponowa do koca roku. Prawdopodobna jest ponowna eskalacja konfliktu pacowego (...) ta, 100 dni zdrowia minister Kopacz, Rzeczpospolita 23.02.2008. 106 Ta, Kopacz Ewa, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 107 Ta, Biay szczyt, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 108 R. Grochal, W. Szacki, PO iPiS robi studniwk, Gazeta Wyborcza 6.02.2008. 109 W. Szacki, PAC, Zmiany Tuska, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

57

nister Kopacz dostao si za niezdecydowanie wkwestii ewentualnej refundacji zapodnienia in vitro110.


Rysunek 9. Wizerunek minister zdrowia Ewy Kopacz 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

Wizerunek Kopacz na amach studniwkowej Gazety Wyborczej dobrze podsumowuje fragment znw zred. Cichockiej
(...) Ma temperament, energi ideterminacj, czyli cechy wietnego lidera. Potrafi przekonujco mwi oplanowanych zmianach, jest skuteczna wzyskiwaniu poklasku przecitnego suchacza ijednoczenie irytujca dla ludzi, ktrzy gbiej rozumiej skutki iuwarunkowania reform (...)111.

Jeeli chodzi oRzeczpospolit, to ina tych amach Kopacz nie miaa lekko. Zarzucono jej kompletny brak koncepcji, aco dopiero gotowych ustaw:
(...) Nie mam jednak poczucia, by zmediw nawet wtych pierwszych miesicach sprawowania wadzy przez Platform Obywatelsk pyn przekaz, e oto wkraju wszystko jest piknie, dobrze igdyby nie grupa strajkujcych wywrotowcw, to mielibymy prawdziw sielank. Bez przerwy sysz iczytam komentarze, e nowy rzd nie ma pomysu na sub zdrowia dobitnie pokazaa to choby nieudana debata sejmowa. e minister Kopacz przysza na ni zpustymi rkami, co jest otyle zaskakujce, i bya gwnym krytykiem poczyna ministra Religi, atymczasem okazao si, i nie ma nic lepszego do zaoferowania112. Do tego niezadowolenie premiera:
110 E. Siedlecka, In vitro od ciany do ciany, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 111 E. Cichocka, Kopacz Ewa, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 112 G. Miecugow (wsp. K. Baranowska), Kady nowy rzd ma taryf ulgow, Rzeczpospo-

lita 12.02.2008.

58

Aneks I

(...) Jak wynika znaszych informacji, na cenzurowanym mieli si za to znale m.in. minister zdrowia Ewa Kopacz iszefowa resortu pracy Jolanta Fedak. Nie najlepiej wypad te resort finansw, na czele ktrego stoi Jacek Rostowski113.

Na domiar zego Rzeczpospolita nie unikaa cytatw zpolitykw opozycji, recenzujcych minister Kopacz:
(...) Rzd jest ostro krytykowany za nieudolno wdziedzinie suby zdrowia. PO obiecywaa m.in. wprowadzenie dodatkowych ubezpiecze zdrowotnych istworzenie koszyka wiadcze gwarantowanych, atake podwyki. Rzd zorganizowa biay szczyt, aEwa Kopacz chwali si siedmioma projektami ustaw, ktre maj zreformowa system. Rzd nie ma wizji systemu, tylko fragmentaryczne ustawy, ktre si zmieniaj komentuje Marek Balicki zLiD, byy minister zdrowia114 oraz Najwaniejsze wpadki to: nierozwizanie problemu czasu pracy lekarzy izaskakujca decyzja oniekonsultowaniu ustaw reformujcych sub zdrowia wnormalnym trybie. Ustawy te na dodatek nie maj poparcia wrodowisku medycznym115.

Niech puent studniwkowego wizerunku Kopacz na amach Rz bdzie zdanie eksperta od wizerunku politycznego Eryka Mistewicza:
(...) Ewa Kopacz jest nieprzygotowana do swojej funkcji iwypowiedziami otym, ile powinni zarabia lekarze, doprowadzia do eskalacji da innych grup116.

Na rok rzdw gabinetu POPSL wizerunek Kopacz uleg poprawie na amach Rzeczpospolitej. WGazecie Wyborczej bez zmian. Mimo e red. Cichocka nie pisaa ju oKopacz, to itak minister nie miaa lekko:
Minister zdrowia Ewie Kopacz dostaa si najtrudniejsza dziaka. Nie ma wniej, niestety, cudownych iprostych recept. Plus dla Platformy, e miaa odwag wzi byka za rogi. Minus za brak koncepcji reformy, bo ta ksztatuje si dopiero wpraniu. PO okazaa si wtej materii nieprzygotowana. Ten brak koncepcji wida, gdy przeledzi si prace nad sztandarowym projektem Platformy ozakadach opieki zdrowotnej (...) Minister Kopacz wiele razy naciskaa na zwikszenie puli pienidzy na zdrowie (podniesienie skadki, wicej zbudetu), nigdy jednak nie zaproponowaa, by skadk obj wicej osb. Dzi nawet bardzo bogaci rolnicy na zdrowie nie pac, robi to za nich pastwo. PO nie podnosi tego tematu wobawie przed gniewem koalicyjnego
113 A. Gielewska, K. Manys, Premier karci ministrw, Rzeczpospolita 20.02.2008.

si zrealizowa, aco zostao obietnic?, Rzeczpospolita 22.02.2008. 115 S. Szparkowska, Ewa Kopacz, minister zdrowia (-), Rzeczpospolita 22.02.2008. 116 E. Mistewicz, Opinie dla Rz, Rzeczpospolita 22.02.2008.

114 A. Gielewska, D. Koakowska, A. Fandrejewska, JS, CG, EG, Co zwyborczych hase udao

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

59

PSL. Nie liczy si ilo wyprodukowanych ipoupychanych wszufladach projektw ustaw, ale to, co udao si wprowadzi wycie ico poprawio jako wiadczonych usug. Polityka ocenia si za jego skuteczno, anie za dobre chci. Std ocena za zdrowie jest saba: 2+ (za odwag itwardo wznoszeniu ostrej krytyki)117.

Zkolei na stronach Rzeczpospolitej podano pozytywn dla Kopacz informacj. Ot okazao si wsondau Gf K Polonia dla Rz, e minister zdrowia nieznacznie, wporwnaniu do pozostaych ministrw ipremiera, stracia woczach ankietowanych spadek z37 proc. (na 100 dni) do 34 proc. (na rok rzdw Tuska)118. Prof. Jadwiga Staniszkis, odpowiadajc na pytanie dziennikarki Rz oprzyczyn utrzymywania podobnej oceny przez Kopacz, odpowiedziaa:
Ludzie widz, e Ewa Kopacz si stara. Doceniaj j za zdolno przetrwania krytyki istawiania czoa problemowi zabagnionej suby zdrowia119.

Jedyna kwestia, ktra negatywnie odbia si na wizerunku Kopacz to powrt przez publicyst Rz do sprawy in vitro, ktra wydaa si mu niczym innym jak zwyczajn wrzutk medialn, odcigajc uwag od nieudanych ustaw reformujcych sub zdrowia:
Premier, mwic orefundacji zapodnienia in vitro, stara si bardzo, by nic nie powiedzie. Problem zapodnienia in vitro wszed do debaty politycznej rok temu, kiedy minister zdrowia Ewa Kopacz zapowiedziaa, e rzd rozway refundacj wspomagania prokreacji, jeli tylko znajd si na to pienidze wbudecie. Planom szybko sprzeciwi si Koci katolicki (...)120.

Podsumowujc, mona bez trudu stwierdzi, patrzc na wykres nr 9, e Kopacz raczej ciya wizerunkowi rzdu Tuska, ni mu pomagaa, zwaszcza e minister popeniaa rwnie liczne bdy wkomunikacji zmediami, na co zwrcia uwag red. Szparkowska, piszc:
Dobre rozwizania, np. podwyszenie pensji modych lekarzy, gin wchaosie urzdniczych decyzji iszumie medialnym121.

117 A. Nowakowska, Zdrowie: dobre chci to za mao, Gazeta Wyborcza 10.11.2008. 118 E. Olczyk, Rzd Tuska sabnie po roku, Rzeczpospolita 13.11.2008.

Waszkielewicz, Ludzie potrzebuj wraenia, e leci znami pilot, wywiad zJadwig Staniszkis, Rzeczpospolita 13.11.2008. 120 M. Szudrzyski, Troska orodzicw czy medialna wrzutka, Rzeczpospolita 27.11.2008. 121 S. Szparkowska, Ewa Kopacz, minister zdrowia (-), Rzeczpospolita 22.02.2008.

119 B.

60

Aneks I

Ewa Kopacz jako minister zdrowia dotrwaa do koca Ikadencji gabinetu PO PSL. Nie byo to atwe, zwaywszy na konieczno koordynowania prac polskich lekarzy patologw na miejscu katastrofy smoleskiej irozlicznych zarzutw ze strony opozycji wzwizku zwykonywaniem tych obowizkw. Zarzucano minister kamstwo, kiedy mwia, e centymetr po centymetrze przekopywana bya ziemia smoleska wposzukiwaniu ludzkich szcztkw122. Wiele tygodni po tych pracach media donosiy, e cay czas odnajdowano na terenie katastrofy szcztki ofiar. Ostatecznie Ewa Kopacz wnowej kadencji 20112015 zostaa Marszaekiem Sejmu, za ministrem zdrowia zosta Bartosz Arukowicz, wczeniej penomocnik rzdu ds. przeciwdziaania wykluczeniu wrandze sekretarza stanu wKancelarii Prezesa Rady Ministrw.

Wizerunek Jacka Rostowskiego, ministra finansw


Jacek Rostowski, minister finansw oraz minister dwch kompletnie nieprzystajcych do siebie wizerunkw. Fatalny wizerunek na studniwk, wspaniay na rocznic. Kompletnie nieznana posta, budzca niech iczujno wmediach swoj arogancj na 100 dni rzdu Tuska (odmawia wywiadw istroni od wypowiedzi, ponadto przecieki zkancelarii premiera mwiy, i premier nie by zadowolony zjego studniwkowego raportu, wktrym zapomnia wogle wspomnie oobnieniu podatkw123, sztandarowej obietnicy PO; do tego wsondaach minister by bardzo le oceniany przez Polakw124; niespjnoci wdeklaracjach ze Zbigniewem Chlebowskim125) zosta okrzyknity przez dzienniki zwaszcza Gazet Wyborcz jednym znajlepszych ministrw na rocznic rzdu (!),
wie-Smolenska/ [odczyt: 7.07.2013]. 123 A. Gielewska, K. Manys, Premier karci ministrw, Rzeczpospolita 20.02.2008; A.Gielewska, K. Manys, E. ema, D. Koakowska, Rzd wylicza swoje sukcesy, Rzeczpospolita 21.02.2008. 124 Agiel, dok [A. Gielewska, D. Koakowska], Najlepszym ministrem jest sam premier, Rzeczpospolita 22.02.2008; Sromotna poraka sondaowa Rostowskiego zGilowsk 16 proc. do 69 proc. W. Szacki, PAC, Zmiany Tuska, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 125 (...) Jacek Rostowski odnis si te do deklaracji szefa Klubu PO Zbigniewa Chlebowskiego wsprawie likwidacji tzw. podatku Belki. Ja osobicie nie widz powodu, dla ktrego mielibymy likwidowa podatek od zyskw kapitaowych wyzna minister. Gdyby do tego doszo, bogaci ludzie przestaliby wogle paci podatki ito byoby niesprawiedliwe. Achyba nikt nie uwaa mnie za socjalist? E. Glapiak, Liniowy pomoe gospodarce, Rzeczpospolita 23.02.2008.
122 http://www.wprost.pl/ar/335480/Macierewicz-donosi-na-Kopacz-Klamala-w-spra-

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

61

mimo e po roku rwnie nie udzieli wywiadu. Ow zmian wyranie pokazuj krzywe na wykresie radarowym nr 10.
Rysunek 10. Wizerunek ministra finansw Jacka Rostowskiego 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

Na sto dni rzdw Rzeczpospolita widziaa wministrze wiecznego wizjonera, niekonsekwentnego, leniwego oraz podlegego, ulegajcego wpywom, np.
Trudno doszukiwa si sukcesw wresorcie. Oprcz przyjcia budetu na ten rok zobnionym o1,5 mld z deficytem, minister nic nie zrobi. Nie wida wynikw jego pracy. Sam minister unika prasy. Nie mwi, jaki ma plan dziaa. Zadeklarowa wprawdzie, e obniy deficyt finansw publicznych, do dzi jednak nie wyjani, jak chce to osign126.

Podobnie zreszt Gazeta Wyborcza, ktra widziaa ministra tak samo, cho dostrzegaa wnim doz samodzielnoci iniezalenoci, ktra raczej wizaa si zignorowaniem mediw istronieniem od udzielania odpowiedzi, np.
(...) Sztandarowy pomys PO podatek liniowy powrci wczoraj za spraw wypowiedzi premiera Donalda Tuska. Stwierdzi on, e podatek liniowy moe zosta wprowadzony w2010, najpniej w2011 r. Nie poda, jaka bdzie stawka podatku. Szef klubu PO Zbigniew Chlebowski mwi wczoraj dziennikarzom, e prawdopodobnie bdzie to 15 proc. PO obiecywaa 15-proc. PIT, CIT iVAT ju wkampanii 2005 r., ale wwyborach w2007 r. niespecjalnie podnosia ten postulat. Na pierwszy plan wysuna wwczas podwyki dla budetwki, ktre raczej wiksz obnik podatkw wykluczaj. Nie bardzo wiadomo, jak pogodzi plany obnienia podatkw
126 Tene, Jacek Rostowski, minister finansw (-), Rzeczpospolita 22.02.2008.

62

Aneks I

zplanami zmniejszenia deficytu budetowego idugu publicznego. Wprawdzie minister Rostowski tumaczy, e resort chce zwikszy zatrudnienie zobecnych 54 proc. ludnoci do 64 proc. (szczeglnie chodzi oosoby powyej 50 lat), ale nie wyjani, jak zamierza tego dokona127.

Gazeta Wyborcza na studniwk podesza do ministra zdystansem isceptycyzmem, czego dowodem s nastpujce akapity:
Jan Vincent Rostowski mia obniy deficyt budetowy iogromny dug publiczny, azarazem zmniejszy podatki (podatek liniowy), radykalnie podnie pace nauczycieli ida godne zarobki lekarzom ipielgniarkom. By wielk niewiadom i... tak zostao do dzi. Na razie trzy razy wygosi t sam mow (wSejmie, Senacie ina pierwszej konferencji) ina tym poprzesta. Wsppracownicy kad to na karb jego angielskoci" bo na Wyspach ministrowie nie spotykaj si tak czsto zmediami. Zadeklarowa, e chce ograniczy dug publiczny wrelacji do PKB o4-7 pkt proc. do 2011 r., zmniejszy obcienia fiskalne, zwikszy wydatki prorozwojowe iwpywy zprywatyzacji, zliberalizowa gospodark iprzygotowa nas do przyjcia euro. Nikt nie wie jednak, jak chce to zrobi. Wci mamy podatek Belki (PO zapowiadaa, e go zniesie), nie ma nowej ustawy ofinansach publicznych. (...) Pozycja Rostowskiego jest mocna. Tusk wierzy Janowi Krzysztofowi Bieleckiemu, aten uwaa, e Rostowski jest geniuszem zdradza nasz rozmwca zkancelarii. Oby tak byo128.

Krytyczn ocen Rostowskiego na amach Gazety Wyborczej podsycay anonimowe doniesienia zwntrza PO, i wielu czonkw Platformy ma ministra finansw zwyczajnie do:
WPO narasta niezadowolenie zministra finansw. Chodzi ozwok we wprowadzaniu zmian wpodatkach. Wopracowaniu, ktre na sto dni rzdu przygotowao Ministerstwo Finansw dla premiera Tuska, nie byo nawet jednego sowa oobnianiu podatkw! Cay dokument, jako jedyny, powdrowa do kosza zdradza nam polityk PO. Dopiero po tym incydencie minister finansw Jacek Rostowski przypomnia sobie opodatku liniowym. Posw PO rozsierdzi te wywiad ministra dla Dziennika. Rostowski ogosi, e nie zamierza wycofywa si zwprowadzonego w2001r. tzw. podatku Belki od lokat wbankach izyskw zgiedy. Jego szybkie zniesienie zapowiadaa wkampanii wyborczej PO, apo wyborach wicepremier Waldemar Pawlak (PSL). Na 19-proc. podatku Belki budet zarabia blisko 4 mld z rocznie129.
Zasu, Platforma znw obiecuje liniowy. Czy go wprowadzi?, Gazeta Wyborcza 23.02.2008. 128 A. Nowakowska, Rostowski, czyli dyskrecja, Gazeta Wyborcza 25.02.2008. 129 Ta, Poganianie Rostowskiego, Rzeczpospolita 26.02.2008.
127 R.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

63

Najwyraniej do szczeglne wypowiedzi Rostowskiego wmediach na temat wasnych pogldw ekonomicznych nie byy konsultowane zPO, czego dowodem s kolejne passusy, pokazujce wniekorzystnym wietle ministra finansw, ktry okazuje si outsiderem rzdu Tuska, mimo e peni jedn znajwaniejszych funkcji idba obudet pastwa (!):
Zdjcie 8

Posw PO zadziwia te argumentacja Rostowskiego. "Nie jestem socjalist, ale to [zniesienie podatku Belki] umoliwiaoby bardzo bogatym ludziom, ktrych wikszo dochodw pochodzi zinstrumentw finansowych, by mogli tak naprawd unikn podatkw" tumaczy minister. Takiej argumentacji nie powstydziby si minister wPiS -owskim rzdzie! Przecie to jest podwjne opodatkowanie, podatek Belki pobiera si od pienidzy, od ktrych podatek raz ju by zapacony nie kryje emocji przewodniczcy Klubu Parlamentarnego PO Zbigniew Chlebowski130.

Sytuacja zmienia si diametralnie po roku rzdw gabinetu POPSL. Jak wida po krzywych radarowych na A. ukaszewicz, Ustawowi wykresie nr 10, minister finansw mia niezwykle dobr rekordzici, Rzeczpospolita pras. Skd ta zmiana? Czyby minister zosta poznany 25.11.2008 r. przez media, mimo e stroni od wypowiedzi iodmawia wywiadw? Najwidoczniej. WRz mona byo przeczyta:
(...) Wikszo ministrw zszefem rzdu na czele sprawia wraenie, e czeka na inne, lepsze posady mwi Wdz. Premier czeka na prezydentur, wicepremier Grzegorz Schetyna na to, e zostanie premierem, aBogdan Klich czy Barbara Kudrycka na przyszoroczne eurowybory, ktre umoliwi im ucieczk ze stanowisk. Jedynie Radosaw Sikorski iJacek Rostowski to ministrowie na europejskim poziomie131.

Rzeczpospolita dostrzega sukcesy ministra, ale rwnie sumiennie odnotowaa, e wicej byo jednak poraek rozumianych jako grzechy zaniechania ibrak dziaa:
(...) Radykalne obnianie deficytu budetowego ifinansw publicznych oraz utrzymanie obniek PIT to najwiksze osignicia ministra finansw Jacka Rostowskiego wcigu roku urzdowania. Niestety, przewaaj poraki, araczej mao ambitne po130 Tame.

13.11.2008.

131 E.

Olczyk, Premier dobry, rzd saby, akonkurencji cigle brak , Rzeczpospolita

64

Aneks I

dejcie do oczekiwanych przez podatnikw, przedsibiorcw iekonomistw dziaa132.

Aczkolwiek Rzeczpospolita wswojej narracji zwrcia uwag, e to wanie Jacek Rostowski, tak surowo oceniany na studniwce, by wskali roku najskuteczniejszym ministrem:
Rz sprawdzia pracowito legislacyjn poszczeglnych resortw po roku urzdowania gabinetu premiera Donalda Tuska. Znaszych bada wynika, e tylko niewielu spord 16 ministrw ma si czym pochwali. Najbardziej skuteczny okaza si Jacek Rostowski, minister finansw, ktry przygotowa wtym czasie 29 projektw ustaw idoprowadzi do uchwalenia 22 (...)133.

Zkolei Gazeta Wyborcza wpada niemal wton pochwalny. Na rocznicowych amach GW Jacek Rostowski wyrs na supergwiazd, czarnego konia rzdu Donalda Tuska:
(...) Znakomitym ministrem okaza si Jacek Rostowski. Nie jest medialn gwiazd jak niektrzy jego poprzednicy, nie zapowiada przeomu iwielkich reform, ale kieruje polityk gospodarcz bardzo kompetentnie. Bez wielkiego rozgosu porzdkuje finanse publiczne, czyli robi odwrotnie ni jego poprzednicy, ktrzy przede wszystkim wiele zapowiadali. Jego wielkim atutem jest doskonaa znajomo realiw zagranicznych. Na nim spoczywa gwny ciar zmaga zkryzysem finansowym, zktrych jak dotd wychodzimy bez wikszych strat134, atake (...) Minister finansw Jacek Rostowski przyrzdzi przyszoroczny budet wedug dobrej recepty: niski deficyt (18,2mld z), sporo pienidzy na wane cele: podwyki dla nauczycieli, nauk oraz drogi, trzymanie na smyczy pozostaych wydatkw. To nie byo atwe, bo wprzyszym roku malej stawki podatkowe PIT (do 18 i32 proc.) iutrzymana jest ulga prorodzinna135.

Podsumowujc trzeba jednoznacznie podkreli, e ten, ktry by outsiderem rzdu, jego pitym koem uwozu na studniwk, na rocznic okaza si jedn zgwnych kolumn gabinetu POPSL. Zmiana godna podziwu iodnotowania. Okazuje si, e media nie pamitaj dugo urazy (brak wywiadw, niech do udzielania wypowiedzi) ipotrafi zmieni stosunek do polityka o360 stopni, jeli tylko zauwa merytoryczn prac wzaciszu gabinetu, ktra, jak si
132 E. Glapiak, Rostowski zliberaa sta si konserwatyst, Rzeczpospolita 14.11.2008. 133 A. ukaszewicz, Ustawowi rekordzici, Rzeczpospolita 25.11.2008. 134 W. Gadomski, Rzd nudny izaskakujcy, Gazeta Wyborcza 10.11.2008. 135 A. Nowakowska, Gospodarka: budet, euro ipomostwki, Gazeta Wyborcza 13.11.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

65

okazao, nie musi i wparze zwidocznoci medialn iczstym spotykaniem si zdziennikarzami. Jacek Rostowski wydaje si by najbardziej pewny zpewnych swojego miejsca spord ministrw wrzdach, ktrymi przewodzi iprzewodzi Donald Tusk. Wptora roku od rozpoczcia drugiej kadencji rzdu POPSL, dokadnie 27lutego 2012 r., minister Rostowski zosta drugim, po Januszu Piechociskim, wicepremierem. Media odnotoway ten fakt jako symboliczne wskazanie przez premiera resortu, ktry ma najwicej do powiedzenia ze wszystkich wobecnym gabinecie136.

Wizerunek Marka Sawickiego, ministra rolnictwa irozwoju wsi


Ostatni zministrw wrzdzie Donalda Tuska zramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego. Minister, ktrego wizerunek jest co wida po wykresie nr 11 do niejednoznaczny i, co wane, nie jest tosamy zfunkcjonowaniem samego Ministerstwa Rolnictwa iRozwoju Wsi. Chodzi oto, e prasa niejednokrotnie zauwaaa, i Sawicki jest kompetentny, ale nie potrafi sobie poradzi zmachin, jak jest Ministerstwo Rolnictwa oraz zjego agencjami rolnymi, wktrych rzdz ukady oraz wszechobecny nepotyzm, ktry sta si poniekd znakiem rozpoznawalnym ludowcw, np.
Dramatyczny jest skad personalny resortu rolnictwa. Sam minister Marek Sawicki wydaje si czowiekiem kompetentnym, rozumiejcym problemy rolnictwa ichtnym do ich rozwizywania. Jest jednak zym organizatorem, skoro dobra sobie wsppracownikw bez dowiadczenia ikwalifikacji. (...) Sam Sawicki mwi, e jego najwikszym zmartwieniem jest Agencja Restrukturyzacji iModernizacji Rolnictwa, ktra ma niesprawny system informatyczny inawarstwiajce si zalegoci. Ale przez dwa miesice nic nie robi izostawi sprawy wrkach prezesa zPiS Leszka Drodziela, ktry wrd urzdnikw Agencji dorobi si przezwiska "Puste Biurko" bo nic nie robi. Wreszcie minister rolnictwa uzgodni zprezesem PSL, kto ma by szefem Agencji, iwstyczniu mianowa Dariusza Wojtasika, zaufanego Adama Struzika, dziaacza Stronnictwa imarszaka wojewdztwa mazowieckiego. Baagan wAgencji jest jednak tak wielki, e minister zastanawia si nad zarzdem komisarycznym. Na jego czele miaby stan... mody szef gabinetu politycznego Sawickiego. Czyli komisarz polityczny (...) Tymczasem wresorcie rolnictwa nie wida adnej wizji, brak jest pomysw, co Polska moe ipowinna zaproponowa wramach przegldu Wsplnej
Smoczyski, Kogo rozczaruje Rosowski?, Polityka.pl, 26.02.2013, http://www. polityka.pl/kraj/opinie/1536395,1,rostowski-wicepremierem-co-to-oznacza.read [odczyt: 7.07.2013].
136 W.

66

Aneks I

Polityki Rolnej. Na ingerencj Platformy nie ma co liczy ta wyranie zostawia ludowcom sektor rolny inie bdzie za niego umiera137.
Rysunek 11. Wizerunek ministra rolnictwa i rozwoju wsi Marka Sawickiego 100 dni i 1 rok

rdo: opracowanie wasne.

Na studniwk Sawicki za porednictwem prasy potrafi dobrze przedstawi swoje dziaania, np.
Podczas wczorajszego spotkania zdziennikarzami Marek Sawicki podkreli, e do tej pory najwikszymi osigniciami jego resortu byo zniesienie rosyjskiego embarga oraz rozszerzenie rynkw eksportowych. Polskie zakady mog sprzedawa swoje wyroby m.in. na rynki amerykaski, marokaski, chorwacki iukraiski. Gdyby nie uruchomiono iotwarto rynkw trzecich, to mielibymy dopaty eksportowe, tylko nie byoby do kogo eksportowa doda Sawicki. Sawicki podkreli rwnie, e wane byo dla niego uporzdkowanie sytuacji wagencjach rolnych, aby usprawni wypat dotacji unijnych. Efekty bd widoczne ju wnajbliszych miesicach. Minister poinformowa, e wtrakcie prac legislacyjnych jest 17 projektw ustaw oraz 80 rozporzdze138; oraz Zniesienie przez Rosj, po blisko dwch latach, embarga na nasze miso iprodukty rolinne to najwikszy sukces ministra. Nie jest on jednak peny, bo eksportowa na rynek rosyjski moe tylko pi zakadw (prawie dziesi razy mniej ni jest chtnych). Nie moemy te nadal sprzedawa tam rolin wykorzystywanych wprzemyle spoywczym139.
137 K. Naszkowska, Nie tak miao by, panowie zPSL, Gazeta Wyborcza 14.02.2008. 138 B. Drewnowska, PAP, Agencje bd dziaa sprawniej, Rzeczpospolita 22.02.2008. 139 Ta, Marek Sawicki, minister rolnictwa (+), Rzeczpospolita 22.02.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

67

Podobnie zamami Gazety Wyborczej, zktrych mona byo dowiedzie si osukcesach Sawickiego idalekosinych planach:
Za najbardziej wymierny sukces swoich stu dni wresorcie rolnictwa minister Marek Sawicki uzna otwarcie pozaunijnych rynkw dla naszej wieprzowiny. Sawicki przypomnia na wczorajszej konferencji, e niemal od dwch lat Polska boryka si znadprodukcj wieprzowiny, arolnicy sprzedaj winie poniej kosztw produkcji. Na wniosek polskiego rzdu Bruksela jeszcze pod koniec 2007 r. wprowadzia dopaty do eksportu wieprzowiny do krajw trzecich. Ale gdyby Polsce nie udao si tych rynkw zdoby, to zdopat skorzystaliby farmerzy gwnie zNiemiec, Danii, Francji. Chodzi nie tylko oRosj. Podpisalimy take umowy zUSA, Marokiem, Hongkongiem, Chorwacj iUkrain wylicza Sawicki izapewni, e jeszcze wpierwszym kwartale zPolski wyjedzie zdopatami unijnymi ponad 12 tys. ton wieprzowiny140.

Znalaz si rwnie fragment, mwicy opoprawie dziaa agencji rolnych, cho autorka zachowaa pewn doz sceptycyzmu:
Wedug ministra udao si te usprawni dziaania Agencji Restrukturyzacji iModernizacji Rolnictwa. Jej dziaalno przez ostatnie dwa lata polegaa gwnie na wymianie kadr. Efekt jest taki, e ARiMR nie jest gotowa do wprowadzenia nowego programu wspierania rozwoju rolnictwa na lata 200713. Nie dotrzymano pierwszego harmonogramu (jesie 2007) iprzesunito go na jesie 2008. Ale iten termin zdaniem Sawickiego by zagroony. Minister dokona... kolejnych zmian kadrowych wAgencji ijest przekonany, e teraz przynajmniej cztery dziaania PROW bd gotowe na wrzesie141.

Trzeba jedna podkreli, e wizerunek Sawickiego wGazecie Wyborczej by lepszy ni wRzeczpospolitej, co wida po czerwonej krzywej radarowej. Marek Sawicki na studniwk by na amach GW przede wszystkim pracowity oraz by wiecznym wizjonerem, wybiegajcym daleko wprzyszo. Zauwaono sukcesy ministra, co wpyno korzystnie na jego wizerunek:
Wywiza si za to zobietnicy ograniczenia etatw wiceministrw (byo szeciu, jest czterech). Obiecywa, e wystpi do Brukseli ozgod na jednorazowy interwencyjny skup wi oraz na dopaty do eksportu wieprzowiny, by rozadowa wisk grk. Wystpi. Czeka na odpowied Brukseli. Wielkim sukcesem rzdu (isamego Sawickiego) jest odblokowanie eksportu ywnoci do Rosji. Pierwsze kontrakty na 10 tys. ton wieprzowiny ju zostay podpisane142.
140 K. Naszkowska, Sawicki: Wreszcie sprzedamy wieprzowin, Gazeta Wyborcza 22.02.2008. 141 Tame. 142 Ta, Sawicki orze, jak moe, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

68

Aneks I

Wytknito mu jednak rwnie zaniedbania:


Najwikszy zawd minister sprawi producentom pasz. Liczyli, e byskawicznie zaproponuje zmian ustawy opaszach, ktra ma wej wycie wsierpniu. Ustawa zakazuje uywania pasz zrolin genetycznie modyfikowanych, co uderza nie tylko wprzemys paszowy, ale te wproducentw wi, drobiu ibyda. Minister najpierw wykrca si od odpowiedzi, potem ogosi, e ustaw znowelizuje, awubiegym tygodniu to odwoa istwierdzi, e zmian nie bdzie143.

Na rocznic wizerunek Sawickiego wRz uleg znacznemu pogorszeniu (zielona krzywa). Nie pomg ministrowi nawet wywiad, jakiego udzieli Rzeczpospolitej144. Autorzy dziennika napisali:
Reforma Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Spoecznego to najgoniejsze dokonanie ministra rolnictwa Marka Sawickiego inajwiksza jego poraka. Zapowiadana zwielk pomp ioczekiwana reforma okazaa si kosmetyczn zmian wprzepisach. Tylko 17 proc. ankietowanych przez Gf K Polonia osb uznao j za dobry krok, przeciwnego zdania byo a 59 proc. Wcigu ostatniego roku resort prbowa usprawni prac Agencji Restrukturyzacji iModernizacji Rolnictwa najwikszej instytucji wkraju wypacajcej unijne pienidze. Icho efekty jego prac s ju widoczne, to do tej pory nie uruchomiono wpeni unijnych funduszy na lata 20072013. Nie wiadomo te, kiedy to nastpi. ARiMR pod wzgldem wypat dla rolnikw moe osign najgorszy wynik od kilku lat. Jednoczenie wtym roku kondycja finansowa polskich chopw iprzedsibiorstw zwizanych zrolnictwem pogorszya si. Wtej sytuacji zapowiadana przez Ministerstwo Rolnictwa wielka akcja wyprzeday pastwowej ziemi spotkaa si zkrytyk ze wszystkich stron. Minister rolnictwa nie skada deklaracji na przyszo, wcigu ostatniego roku prawie nie organizowa konferencji prasowych. Unika zajmowania stanowiska wtak wanych tematach wkraju jak uprawy genetycznie modyfikowane, biopaliwa irola rolnictwa wprodukcji energii wPolsce. Chtniej wypowiada si za granic, np. oswoich staraniach obardziej sprawiedliw unijn polityk roln145.

Jeeli chodzi oGW, to pisano oSawickim mniej, ale raczej dobrze, cho
Nastroje na wsi s fatalne. Cho minister Sawicki pracuje wedug wsppracownikw bez wytchnienia, to efektw nie wida. Jest jak gospodarz, ktry cae ycie nosi wiadrami wod ze studni, bo nie przyszo mu do gowy, e mona zaoy pom143 Tame. 144 M. Kozmana, Przygotujemy now reform KRUS, wywiad zMarkiem Sawickim, Rzeczpospolita 7.11.2008. 145 Mak, Marek Sawicki, minister rolnictwa irozwoju wsi, Rzeczpospolita 14.11.2008.

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae)

69

p. Narobi si ciko, ale niczego nie dorobi. Rok temu, przejmujc kontrol nad agencjami rolnymi, obiecywa, e rozprawi si zbaaganem po poprzedniej ekipie. Ale wymienia kadry, posugujc si tym samym schematem: wana jest przynaleno partyjna, nie kwalifikacje. Wagencjach nadal mamy baagan, niekompetentnych urzdnikw iprogramy unijne wrozsypce. Niezwykle pilna reforma KRUS okazaa si klap. Ato, co ma by, trudno nazwa reform. Minister zaproponowa ledwie makija. Zaoenia ustawy oustroju rolnym gro katastrof pomys, by zabra tym, co maj duo, by da tym, co maj mniej, nijak si ma do nowoczesnej gospodarki rolnej. To populistyczne hasa, ktre maj przysporzy PSL wyborcw, ale mog zrujnowa najlepsze gospodarstwa146.

Tutaj wida, jak bardzo Gazeta Wyborcza chciaaby pozytywnie pisa oSawickim, ktrego dobrze ocenia, jednak nie moe go jednoznacznie pochwali, gdy, jako uwikany wkadrowe zalenoci wswoim resorcie, take odpowiada za tamtejszy zamt. Duo zarzutw dotyczyo te dziaa ministra wUnii Europejskiej, oktrych wiele mwiono na sto dni:
Nie udao si ministrowi stworzy wBrukseli lobby, ktre skutecznie walczyoby ointeresy rolnikw. To wanie tam zapadaj fundamentalne dla rolnictwa decyzje. Owszem, Unia wprowadzia ca na importowane zboa, oco zabiegalimy, ale tak pno, e nie zahamowao to zabjczego dla polskich rolnikw importu zUkrainy. Sawicki nie przekona Komisji Europejskiej do przywrcenia dopat do eksportu produktw mleczarskich, cho bez tego nasi hodowcy imleczarnie zkadym dniem licz wiksze straty147.

Podsumowujc, naley powiedzie, e Marek Sawicki, jako osoba prywatna, anie przeoony wielu pracownikw ministerstwa iprzernych agencji rolnych, by oceniany przez media dobrze pracowity, sumienny. Jednake uwikany wzalenoci istyl dobierania sobie wsppracownikw, jaki panuje wPSL (kolesiowski), sprawi, e media musiay oceni ministra jednak in minus. Okazuje si, e Sawickiemu bardziej ci ni pomagaj jego koledzy ludowcy, aprzez to on sam zamiast by podpor PSL-uikoalicji, sta si dla nich poniekd ciarem. Trzeba jednak odnotowa, i Sawicki dotrwa do koca kadencji. Ba, zosta ponownie ministrem rolnictwa irozwoju wsi wnowym gabinecie POPSL na lata 20112015. Jednake po ujawnieniu przez Puls Biznesu" rozmowy szefa Kek Rolniczych Wadysawa Serafina ibyego prezesa Agencji Rynku rolnego Wadys146 K. Naszkowska, Marek Sawicki, minister rolnictwa, Rzeczpospolita 17.11.2008. 147 Tame.

70

Aneks I

awa ukasika, zktrej wyania si obraz nepotyzmu ibrak nadzoru nad spkami nalecymi do Agencji, midzy innymi nad spk Elewarr, oraz wktrej padaj stwierdzenia mwice oskadaniu faszywych zezna przez ministra Sawickiego, 26 lipca 2012 r. zosta zdymisjonowany148. Jego nastpc zosta Stanisaw Kalemba.

Wizerunek Macieja Nowickiego, ministra rodowiska


Prof. Maciej Nowicki, minister rodowiska, by jednym zrzadkich goci amw najbardziej opiniotwrczych dziennikw, co wida zreszt po ubogim wykresie radarowym nr 12. Jeeli jednak ju bya onim mowa na studniwce, to raczej wsposb mu nieprzychylny, np.
100 dni upyno mu na pracach nad podziaem midzy brane limitu emisji CO2 przyznanego nam przez Komisj Europejsk. Nie udao mu si to do tej pory, anarazi si ju elektrowniom ihutnikom. Nie ma te przeomu wkwestii przebiegu autostrady przez Dolin Rospudy. Plusem jest podpisanie umowy wsprawie organizacji konferencji klimatycznej wPolsce149.

Jeli chodzi oWyborcz, to pisaa ona jeszcze mniej ni Rz na 100 dni rzdu POPSL, cho raczej pozytywnie jako twardo bronicego swoich stanowisk, mimo bardzo krytycznych sdw innych naukowcw, np.

Zdjcie 9

Minister rodowiska Maciej Nowicki ladem poprzedniego gabinetu toczy krucjat przeciwko GMO, czyli rolinom iinnym produktom (gwnie pasz) modyfiM. Kozmana, . Ruciski, Nie jekowanych genetycznie. Pozwa Komisj Europejsk do stemy resortem od ptaszkw i motyunijnego Trybunau, awartykule wWyborczej wy- li, wywiad z Maciejem Nowickim, mieni liczne zagroenia po wprowadzeniu rolin ipasz Rzeczpospolita 5.11.2008 r. GMO. Genetyk prof. Piotr Wgleski ostro ripostowa: Okazuje si, e rzd PiS iLPR nie mia patentu na gupot150.

http://external.polskieradio.pl/8/86/Artykul/107130,Marek-Sawicki-zdymisjonowany [odczyt: 7.07.2012]. 149 K. Baca, Maciej Nowicki, minister rodowiska (-), Rzeczpospolita 22.02.2008. 150 J. Fusiecki, GMO to zo?, Gazeta Wyborcza 25.02.2008.

148

Wizerunki ministrw rzdu Donalda Tuska (pozostae) Rysunek 12. Wizerunek ministra rodowiska Macieja Nowickiego 100 dni i 1 rok

71

rdo: opracowanie wasne.

Na rocznic rzdu POPSL Rzeczpospolita wcyklu wywiadw rzdowych zaprosia rwnie na amy min. Nowickiego, cho, jak wida po zielonej krzywej radarowej, ten nie potrafi si pokaza jednoznacznie pozytywnie151. Negatywny obraz ministra przesdzia ponisza charakterystyka, ktra pokazaa, e prcz konferencji klimatycznej wPoznaniu Nowicki nie zrobi za wiele, co zreszt te odbio si wocenie jego osoby ze strony ankietowanych:
Minister rodowiska Maciej Nowicki nie ma powodw do zadowolenia zefektw swojej pracy. A poowa ankietowanych osb uznaa, e kierowany przez niego resort nie dba wwystarczajcym stopniu orodowisko naturalne. Tylko 13 proc. nie miao zdania na ten temat ijest to jeden znajniszych wynikw naszej ankiety. To pokazuje, e Polacy rodowiskiem naturalnym si interesuj ichc, by rzd zacz bardziej dba oekologi. Minister Maciej Nowicki nie mia na to czasu. Ostatni rok powici na zorganizowanie wiatowej konferencji klimatycznej, ktra bdzie miaa miejsce wgrudniu tego roku wPoznaniu. Jednoczenie resort rodowiska zaniedba niemal wszystkie podlege mu sektory, zgospodark odpadami na czele. Wostatnich latach nie wida postpu nie tylko wochronie gleb, ale take wd ipowietrza wPolsce. Efekty tego mieszkacy widz na kadym kroku, atake odczuwaj wrachunkach za prd, ciepo, mieci iwod. Ministerstwo podnosi opaty dla firm zanieczyszczajcych rodowisko, ate zkolei przerzucaj koszty na mieszkacw. Nie przygotowano jak dotd adnej innej strategii, ktra zachcaaby do oszczdzania energii, wody
151 M. Kozmana, . Ruciski, Nie jestemy resortem od ptaszkw imotyli, wywiad zMaciejem

Nowickim, Rzeczpospolita 5.11.2008.

72

Aneks I

irecyklingu odpadw. Resort zadba natomiast ouatwienie inwestycji infrastrukturalnych iwefekcie rozronie si ojeszcze jedn instytucj Generaln Dyrekcj Ochrony rodowiska152.

Podsumowujc: prof. Maciej Nowicki nie by ostoj gabinetu POPSL, ale rwnie ze wzgldu na swoj marginaln obecno wdziennikach nie mg take spowodowa wielu szkd. Wrocznicowej Gazecie Wyborczej zabrako wogle jego nazwiska. To pokazuje te skal zainteresowania sprawami rodowiska polskiej prasy prestiowej. Owa niewyrazisto wdziaaniu, nieobecno wmediach, mtno wizerunkowa sprawiy zapewne, e minister rodowiska peni swoj funkcj zaledwie do 2 lutego 2010 r. Nie dotrwa nawet do koca kadencji. Jego nastpc zosta Andrzej Kraszewski, ktry zosta odwoany wraz zcaym rzdem, na kocu pierwszej kadencji 18 listopada 2011 r. Wnowym rzdzie zabrako go jednak, gdy tek ministra rodowiska obj Marcin Korolec, ktrego rwnie prawie wogle nie ma wmediach.

152 Mak, Maciej Nowicki, minister rodowiska, Rzeczpospolita 14.11.2008.

Spis artykuw zakwalifikowanych do korpusu badawczego prby badawczej oraz pilotau

Aneks II

RZECZPOSPOLITA PILOTA (CZAS FORMOWANIA RZDU) XIXII 2007 R.


DATA TYTU ARTYKUU 8.11.2007 Obrona Stokosy nie przeszkodzi obj teki ministra 10.11.2007 Tworzenie koalicji to najprzyjemniejszy okres 12.11.2007 Jestem umiarkowanym optymist Trudne sprawy partie odkadaj na pniej. Terminu jednak nie 13.11.2007 podaj 14.11.2007 Praca, zdrowie ipodatki 16.11.2007 Osiemnastka zdruyny nowego premiera Donalda Tuska 15.11.2007 Minister od czasu wolnego 16.11.2007 Budet, Euro 2012, emerytury, budownictwo... 20.11.2007 Po pierwsze prywatyzacja 21.11.2007 Pora na prywatny kapita 21.11.2007 Rynek chciaby wreszcie pozna program resortu finansw 21.11.2007 Ustawy zszuflad 21.11.2007 Prace nad Kart nauczyciela 23.11.2007 Bez prywatyzacji publicznych mediw 23.11.2007 apownictwo uwaam za plag 23.11.2007 Biurokracja ma si wietnie, odporna na kolejne lekarstwa 23.11.2007 30 stron expos Tuska 24.11.2007 Czym si zajmie rzd? 24.11.2007 Merytoryczne, ale zbyt dugie 24.11.2007 Publicyci Rzeczpospolitej oexpos premiera 24.11.2007 Mira postpolitycznej polityki 24.11.2007 Tusk: Po pierwsze, zaufanie 24.11.2007 Sowa Tuska ciesz przedsibiorcw 26.11.2007 Do euro nie tak szybko AUTOR Agata ukaszewicz Eliza Olczyk Jarosaw Stryk Anna Gielewska, Bernadeta Waszkielewicz Eliza Olczyk Anna Gielewska Tomasz Terlikowski Aleksandra Fandrejewska Beata Chomtowska, Pawe Jaboski Agnieszka Stefaska Elbieta Glapiak aft Marta Gadomska Magda Lemaska Cezary Gmyz Aleksandra Fandrejewska Anna Gielewska Elbieta Glapiak, Aleksandra Fandrejewska, Jarosaw Stryk Jarosaw Stryk, ukasz Cybiski, Renata Czeladko, Aleksandra Fandrejewska, Barbara Kamiska Joanna Lichocka, Rafa A. Ziemkiewicz, Piotr Semka, Igor Janke Pawe Lisicki Eliza Olczyk Elbieta Glapiak, Aleksandra Fandrejewska Elbieta Glapiak

74
26.11.2007 26.11.2007 26.11.2007 26.11.2007 27.11.2007 27.11.2007 27.11.2007 27.11.2007 28.11.2007 29.11.2007 29.11.2007 29.11.2007 30.11.2007 30.11.2007 6.12.2007 10.12.2007 20.12.2007 12.12.2007 18.12.2007 18.12.2007

Aneks II
aft Agata ukaszewicz Renata Czeladko Bernadeta Waszkielewicz Sylwia Szparkowska, Piotr JendroszRzd zastanawia si, co zrobi, by wszpitalach nie zabrako lekarzy czyk, Anna Nowacka-Isaksson, Andrzej Niewiadowski Minister Katarzyna Hall: bez rewolucji wszkoach Renata Czeladko Bd awansowa modych oficerw Edyta ema Wicej wolnoci wpastwie Tuska Piotr Winczorek Posowie oskubi wite krowy Elbieta Glapiak Bd namawiaa Polakw do duszej pracy Mateusz Rzemek Zlikwidujmy sejmow zamraark Eliza Olczyk Co minister proponuje iprostuje Anna Gielewska, Jarosaw Stryk Medycy gro buntem Sylwia Szparkowska, Mariusz Goss Podobaj mi si uczniowie wmundurkach zpiknymi marynarRenata Czeladko skimi konierzami Licz na dobr wol lekarzy Sylwia Szparkowska Ewa K. Czaczkowska, Renata CzeS prace, nie ma decyzji omaturze ladko Wierz, e wykorzystamy 99 procent pienidzy Anna Cielak-Wrblewska Nie ma adnych opnie Jarosaw Stryk Dzi rewizyta wBBN Edyta ema Polska to nie skansen Jacek Cielak KGHM iLasy pozostan pastwowe Korporacje nie bd mi dyktoway, co mam robi Bez dobrych uczelni cudu nie bdzie Premier odpowiedzia na 500 pyta wdwie godziny

GAZETA WYBORCZA PILOTA (CZAS FORMOWANIA RZDU) XIXII 2007 R.


DATA TYTU ARTYKUU 2.11.2007 Katarzyna Hall ministrem edukacji? 5.11.2007 Sikorski: Nie lubowaem prezesowi 5.11.2007 Tusk: adnej rewolucji 6.11.2007 6.11.2007 7.11.2007 7.11.2007 10.11.2007 10.11.2007 Precz zabonamentem. Co wzamian? wikalski posprzta po Ziobrze? Euro: szybciej to wicej ZNiemcami si dogadamy, ztarcz zobaczymy Ile treci wnowej formie? Klich do MON AUTOR Aleksandra Pezda Dominik Uhlig Jarosaw Kurski, Marcin Wojciechowski Przemysaw Poznaski Bogdan Wrblewski Konrad Niklewicz, PAT, NIK Pawe Wroski, PAP Pawe wieboda WP Renata Grichal, prof. Witold Orowski, Andrzej Sadowski, not. Groh Krystyna Naszkowska, Konrad Niklewicz RP-DGW

12.11.2007 Grad: Nie bdzie politycznych nominacji 13.11.2007 Gospodarka wedug Pawlaka 13.11.2007 Co Pawlak zamierza wgospodarce?

Spis artykuw zakwalifikowanych do korpusu badawczego...


14.11.2007 Wszystkie winy Radka Sikorskiego 14.11.2007 Prokuratura nie jest zepsuta do szpiku koci 15.11.2007 Za mao pienidzy trafia do regionw 15.11.2007 15.11.2007 16.11.2007 16.11.2007 17.11.2007 19.11.2007 21.11.2007 23.11.2007 23.11.2007 rodowisko? To si ma opaca Zdrojewski: Mj gust si nie liczy Niech pacjenci gosuj nogami Moje rady dla Tuska Czasem trzeba bra odwet Liniowy? Wprowadzimy Premiera Tuska sposb na zagranic Wrymy, co wexpos Karta wgrze

75

24.11.2007 Ktrdy do cudu 24.11.2007 Kaczyski: Skrajnie niepokojcy rzd

24.11.2007 Co wynika zexpos

24.11.2007 24.11.2007 24.11.2007 24.11.2007 24.11.2007 24.11.2007

Rodacy! Ufajmy Sobie Koalicja deklaruje, e nie bdzie si kci Poznaj swojego premiera Gorcy apel do pustego fotela Bdzie szybko ale chaos Sie boisk widz ogromn

24.11.2007 Zaufanie 44 razy 26.11.2007 26.11.2007 26.11.2007 27.11.2007 Skarb trzeba odkopa To zy budet, ale trzeba go bdzie przyj Posprztamy wMSZ. Ico dalej? Ministerstwo podnoszenia dochodw rolnikw

27.11.2007 Czy mona ci podatki ipodnosi pace budetwce? 27.11.2007 27.11.2007 28.11.2007 28.11.2007 28.11.2007 29.11.2007 29.11.2007 06.12.2007 10.12.2007 10.12.2007 Polacy chc cudu od Tuska P roku dla Balcerowicza, rok dla Tuska Nauczycielom 15 proc. wicej Iracki falstart ministra Klicha Zrbcie cud wtym zdrowiu Politycy PO: Chcemy suby cywilnej Rosyjski poker premiera Reforma ze znieczuleniem Polsko-niemieckie lody przeamane Rostowski: podatki najniej, jak si da

Pawe Wroski Ewa Siedlecka Konrad Niklewicz, Przemysaw Jedlecki Adam Wajrak Adam Domagaa Elbieta Cichocka Witold Gadomski Agnieszka Kublik, Monika Olejnik Agata Nowakowska Jacek Pawlicki Ewa Milewicz Ewa Siedlecka Renata Grochal, Andrzej Kublik, Leszek Kostrzewski, Konrad Niklewicz, Agata Nowakowska, Marek Wielgo Ewa Milewicz, Wojciech Szacki Aleksander Smolar, not. Al, Prof. Zbigniew Hoda, not. Maw, Prof. Zdzisaw Krasnodbski, not. Mko, Sawomir Sierakowski, Adam Daniel Rotfeld, not. Maw, Marek Jurek, not. Maw Mirosaw Czech Dominik Uhlig Piotr Pacewicz, Dominik Uhlig Jacek Pawlicki Elbieta Cichocka Rafa Stec Pawe Wroski, Agata Nowakowska, Jarosaw Kurski Renata Grochal Agata Nowakowska Jacek Pawlicki Krystyna Naszkowska Agata Nowakowska, Ryszard Petru, Prof. Witold Orowski Wojciech Szacki Piotr Pacewicz Aleksandra Pezda Pawe Wroski, wsp. mab Elbieta Cichocka Dominik Uhlig Jacek Pawlicki Dominika Wielowieyska Bartosz T. Wieliski Witold Gadomski

76

Aneks II
Konrad Niklewicz Agata Nowakowska

18.12.2007 Uczelnia Tadeusza Rydzyka nie spenia kryteriw? 19.12.2007 Platforma nie ma pomysu na zdrowie

RZECZPOSPOLITA 100 DNI (PRBA BADAWCZA NR 1) 1.02.15.03.2008 R.


DATA 2.02.2008 5.02.2008 8.02.2008 8.02.2008 9.02.2008 12.02.2008 12.02.2008 12.02.2008 12.02.2008 TYTU ARTYKUU Tusk musi wyjani decyzj Pawlaka Spokj wszpitalach czy cisza przed burz PiS zzamknitymi oczami Sto dni dorzynania watahy eby wizi byy trwalsze. Autorski przegld prasy Ciuciubabka wMON Prezydenckie awantury na 24 fajerki Kiedy Tusk powinien zacz pakowa walizki Posowie chc ustaw AUTOR Piotr Semka Sylwia Szparkowska Joanna Lichocka Joanna Lichocka Piotr Gociek Piotr Semka Mariusz Ziomecki Tomasz Sakiewicz Karol Manys Kamila Baranowska not. Grzegorz Miecugow Marek Migalski ukasz Cybiski Piotr Semka Agiel, Dorota Koakowska, ukasz Cybiski Rafa A. Ziemkiewicz Kamila Baranowska not. Jacek Kucharczyk Jzef Mateusz Mariusz Gross Joachim Brudziski zJzef Mateusz Marek Siwiec (SLD) Anna Gielewska, Karol Manys Waldemar Kuczyski Anna Gielewska, Karol Manys, Edyta ema, Dorota Koakowska Elbieta Glapiak zMirosawem Gronickim byym ministrem finansw Elbieta Glapiak zMichaem Bonim podsekretarzem stanu wKancelarii Premiera Aleksandra Fandrejewska Piotr Gabryel Stanisaw Rymar K. B. Piotr Gociek Piotr Semka dok, agiel

13.02.2008 Kady nowy rzd ma taryf ulgow 14.02.2008 Szklana podoga rzdu Donalda Tuska 15.02.2008 Byy premier ocenia rzd 15.02.2008 Sto dni samotnoci 16.02.2008 Premier przemwi do narodu 16.02.2008 Sitwo, ojczyzno moja 19.02.2008 Rzd PO nie zawid 19.02.2008 19.02.2008 19.02.2008 20.02.2008 20.02.2008 Jest dobrze, ale nie do koca Gdzie te zapowiadane cuda? Cytat dnia Europse Marek Siwiec (SLD) Premier karci ministrw PiS-owski wilk nadal niebezpieczny

21.02.2008 Rzd wylicza swoje sukcesy 21.02.2008 Rynki finansowe oczekuj decyzji 21.02.2008 Przynajmniej mamy koncepcj 21.02.2008 21.02.2008 21.02.2008 21.02.2008 21.02.2008 22.02.2008 Rynek pracy do zmiany Przywrcona pami ministra Waciwa osoba na waciwym miejscu Jak dobry premier zy rzd do roboty pogoni Dugi cie III RP Najlepszym ministrem jest sam premier

Spis artykuw zakwalifikowanych do korpusu badawczego...

77

22.02.2008 Gabinet na kredyt zaufania 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 23.02.2008 23.02.2008 23.02.2008 23.02.2008 23.02.2008 23.02.2008

Dorota Koakowska, Anna Gielewska, js, cyb Listy do Rzeczpospolitej: Sto dni bez cudu Wiesaw Szelest widnica Strachy na Lechy iJarosawy Micha Szudrzyski Przedsibiorcy iinwestorzy czekaj na odwane reformy Aleksandra Fandrejewska Pastwowe spki wkolejce na GPW Beata Chomtowska PO nie rezygnuje zliniowego Elbieta Glapiak EW Prawo ma by bardziej przyjazne Agnieszka akoma Agencje bd dziaa sprawniej pap, bd Dobra samoocena Biekowskiej Anna Cielak Co zwyborczych hase udao si zrealizowa, aco zostao obiet- Anna Gielewska, Dorota Koakowska, nic? Aleksandra Fandrejewska, JS, CC, EG Opinie dla "Rz" Jadwiga Staniszkis Opinie dla "Rz" Anna Materska-Sosnowska Opinie dla "Rz" Kazimierz Kik Opinie dla "Rz" Joanna Gepfert Opinie dla "Rz" Eryk Mistewicz 100 dni rzdu Tuska Autorzy Rzeczpospolitej Ignacy Morawski zKai Stukenbrock Niewiele zostao zrobione, ale zapowiedzi s wane analitykiem agencji ratingowej standard & poor's we Frankfurcie Donald Tusk, premier (=) Dorota Koakowska Waldemar Pawlak, wicepremier, minister gospodarki (-) Aleksandra Fandrejewska Grzegorz Schetyna, wicepremier, szef MSWiA (+) Anna Gielewska Elbieta Biekowska, minister rozwoju regionalnego (=) Anna Cielak Zbigniew wikalski, minister sprawiedliwoci (-) Marek Domagalski Mirosaw Drzewiecki, minister sportu iturystyki (+) Jarosaw Stryk Jolanta Fedak, minister pracy ipolityki spo. (-) Aleksandra Fandrejewska Cezary Grabarczyk, minister infrastruktury (-) Agnieszka Stefaska Aleksander Grad, minister Skarbu Pastwa (+) Beata Chomtowska Katarzyna Hall, minister edukacji narodowej (=) Renata Czeladko Bogdan Klich, minister obrony narodowej (=) Edyta ema Barbara Kudrycka, minister nauki (-) Renata Czeladko Ewa Kopacz, minister zdrowia (-) Sylwia Szparkowska Maciej Nowicki, minister rodowiska (-) Karolina Baca Jacek Rostowski, minister finansw (-) Elbieta Glapiak Marek Sawicki, minister rolnictwa (+) Beata Drewnowska Radosaw Sikorski, minister spraw zagranicznych (+) Jacek Przybylski Bogdan Zdrojewski, minister kultury (+) Jacek Cielak Na Euro 2012 zboiskiem wkadej gminie Jarosaw Stryk Studniwkowe starcie PiS zPlatform Dorota Koakowska Liniowy pomoe gospodarce Elbieta Glapiak Cicie mieczem pod Waterloo Piotr Gabryel Komentuje Andrzej Krauze Andrzej Krauze 100 dni przyjaznego pastwa Bronisaw Wildstein

78
25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008

Aneks II
Donald Tusk ogosi plan omioletni Tusk ogosi plan omioletni Obietnice zamiast podsumowania Jarosaw Kaczyski: trzeba wrci do IV RP wiat Julii iZbigniewa Synteza osobistych narracji Opowodzeniu gabinetu zadecyduje stan gospodarki Nadzieje zmieni si wrozczarowanie? Jak premier zprezydentem Euro wportfelach Polakw na Euro 2012 100 dni troski oopozycj dok Dorota Koakowska Bronisaw Wildstein Karol Manys, Tomasz Niepia Joanna Lichocka Piotr Semka Pawe Jaboski Sylwia Szparkowska Igor Janke Elbieta Glapiak Piotr Gociek Dorota Koakowska, Edyta ema, Karol Manys Beata Chomtowska Beata Chomtowska Eliza Olczyk Norbert Maliszewski Beata Chomtowska, Pawe Jaboski Izabela Kraj Piotr Semka Rafa A. Ziemkiewicz Marek Migalski Joanna Lichocka Elbieta Glapiak Bernadeta Waszkielewicz Elbieta Glapiak Jacek Lutomski Dorota Koakowska

26.02.2008 Suby id do remontu 26.02.2008 26.02.2008 26.02.2008 27.02.2008 28.02.2008 28.02.2008 29.02.2008 1.03.2008 4.03.2008 4.03.2008 5.03.2008 8.03.2008 8.03.2008 13.03.2008 15.03.2008 Lepiej poczeka izrobi to dobrze Roszady Skarbu Pastwa Debata konstytucyjna czy pojedynek na miny Zy idobry polityk na hutawce Koniec drenau pastwowych firm Co stolica zyskaa po 100 dniach rzdu Tuska Kaczyski stan, Tusk ucieka wity Biurokracy Tusk wmiertelnym ucisku Pawlaka Polityczny teatr dla wyborcw Tusk idzie wlady Blaira Tusk jest sabym ogniwem rzdu Politycy powinni si liczy zwyborcami, anie tylko zBruksel Zuyty Kwaniewski, aPiS szaleje wsieci Micha Boni, mzg rzdu Platformy

GAZETA WYBORCZA 100 DNI (PRBA BADAWCZA NR 1) 1.02.15.03.2008 R.


DATA 2.02.2008 Ikto tu rzdzi TYTU ARTYKUU AUTOR Tadeusz Gierowski Witold Gadomski zdr. Tadeuszem Syryjczykiem Renata Grochal, Wojciech Szacki Pawe wieboda WBS (Wrblewski) Adriadna Rokossowska, tum. RICZ WBS (Wrblewski) Krystyna Naszkowska

2.02.2008 Reformy? Dzikujemy 6.02.2008 11.02.2008 13.02.2008 14.02.2008 14.02.2008 14.02.2008 PO iPiS robi studniwk Gaskanie niedwiedzia Ministrowie melduj premierowi May wielki sukces Donalda Tuska Rzd traci, premier te Nie tak miao by, panowie zPSL

Spis artykuw zakwalifikowanych do korpusu badawczego...


19.02.2008 100 dni Platformy: bez wizji, bez przekonania 20.02.2008 Tusk: trzeba zmieni konstytucj 21.02.2008 Sto dni gaszenia poarw 21.02.2008 21.02.2008 21.02.2008 21.02.2008 21.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 22.02.2008 23.02.2008 23.02.2008 23.03.2008 23.02.2008 23.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 Zagraniczna odwil Tuska Sto dni ministra Sikorskiego Sto dni ministra wikalskiego 100 dni Tuska wniedziel Grad: PiS prbuje mnie zastraszy Wszystko dla pacjenta Rocznik 2003 idzie do szkoy za rok PiS: Odzyska swoich, cudzych potem Grozi nam parali funduszy Sawicki: Wreszcie sprzedamy wieprzowin Pawlak: Uatwimy ycie firmom Grad: Prywatyzacja ma przyspieszy Lewiatan: Gdzie ta reforma finansw Mini wraporcie niemile widziane? Tusk: Sto dni sprztania Platforma znw obiecuje liniowy. Czy go wprowadzi? Neo-Tusk, aPiS Agent Smith 100 dni zdrowia minister Kopacz Wirtualna oligarchia Od 100 do 3000 dni Zawodowe wojsko za dwa lata Zmiany Tuska 100 dni Afganistan polska wojna Bartoszewski wunderwaffe Biay Szczyt Boni M. Cel wikalski Drogi mioci Elektronika polityczna Emerytury, czyli Fedak pi Energetyka na rezerwie mocy Eureko, czyli zrzutka po 1,5 tys. Euro 2012, sukces murowany? Fundusze unijne GMO to zo? Konkursy ala Platforma Pawlak wgazowej mgle Nadzieja na Mickiewicza

79

Katarzyna Kolenda-Zaleska Agnieszka Kublik, Monika Olejnik zDonaldem Tuskiem Konrad Niklewicz zElbiet Biekowsk Jacek Pawlicki Dominik Uhlig, MKUZ Ewa Siedlecka WBS (Wrblewski) Renata Grochal Elbieta Cichocka APE Wojciech Szacki zAdamem Bielanem Konrad Niklewicz Krystyna Naszkowska ZAS GROH POZ, PAP KID, PAP Witold Gadomski Rafa Zasu Dominik Uhlig Elbieta Cichocka Jacek akowski Wojciech Szacki PW Wojciech Szacki, PAC Ewa Milewicz Jacek Pawlicki Elbieta Cichocka Elbieta Cichocka Rafa Kalukin Ewa Siedlecka Andrzej Kublik Wojciech Czuchnowski Leszek Kostrzewski Konrad Niklewicz, Rafa Zasu Renata Grochal Konrad Niklewicz Konrad Niklewicz Jan Fusiecki Jan Fusiecki Andrzej Kublik Roman Pawowski

80
25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2009 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 25.02.2008 26.02.2008 26.02.2008 26.02.2008 26.02.2008 26.02.2008 26.02.2008 27.02.2008

Aneks II
In vitro od ciany do ciany Kadry Karta Praw Podstawowych Kopacz Ewa Koszyk gwarantowany ZKobylaskim ju nie wolno Mundurki Mieszkania bez fajerwerkw Narodowy koszyk Muzew mniej Ocieplenie zssiadami Opozycja Okcie na wosku Rzd wzruszony pik Prokuratura odziobrzona Protesty, podwyki irzd Prywatyzacyjny kontredans zPSL Prawne buble PSL dojrzay? Religia na maturze Sawicki orze, jak moe Rostowski, czyli dyskrecja Sze lat Schengen iKijw Speckomisje Tarcza (antyrakietowa) Telekomunikacja Tani Tusk TGV po polsku Uczelnie flagowe Uuuu... nie Europejska Wyjcie zIraku Gospodarcza strategia rzdu Tuska Sto dni Tuska wedug LiD Ten premier nikogo nie obraa Kiedy dogonimy Hiszpani? Poganiania Rostowskiego Kuba to nasza sprawa PO: Pora na konstytucj PO: Pora na konstytucj Zostawcie konstytucj wspokoju PiS rozwozi poradnik oporakach PO Sonda Gazety PO 52 proc., PiS 24 proc. Ewa Siedlecka Renata Grochal Jacek Pawlicki Elbieta Cichocka Elbieta Cichocka Aleksandra Pezda Aleksandra Pezda Marek Wielgo MPW Roman Pawowski Jacek Pawlicki Rafa Kalukin Jarosaw Osowski Ewa Siedlecka Ewa Siedlecka Cezary Niewiarowski Renata Grochal Piotr Miczyski Dominik Uhlig Aleksandra Pezda Krystyna Naszkowska Agata Nowakowska Wojciech Szacki Wojciech Szacki Wojciech Czuchnowski Jacek Pawlicki Przemysaw Poznaski Dominik Uhlig Leszek Baj Aleksandra Pezda Konrad Niklewicz Mariusz Zawadzki D, PAP PAP Jarosaw Kurski DAC Agata Nowakowska Katarzyna Kolenda-Zaleska Wojciech Szacki prof. Piotr Winczorek, not. ML Waldemar Kuczyski WP WBS (Wrblewski)

Spis artykuw zakwalifikowanych do korpusu badawczego...

81

29.02.2008 PO: Dogadamy si zlewic 12.03.2008 APlatformie ronie ironie

Agata Nowakowska, Dominika Wielowieyska ze Zbigniewem Chlebowskim WBS (Wrblewski)

RZECZPOSPOLITA 1 ROK (PRBA BADAWCZA NR 2) 1.11.15.12.2008 R.


DATA TYTU ARTYKUU 3.11.2008 To dobry czas na zakup akcji 4.11.2008 PO gra wrosyjsk ruletk 4.11.2008 Kryzys moe wymusi zmiany wpodatku Belki 4.11.2008 Nauka dopiero uczy si potrzeb biznesu 5.11.2008 Nie jestemy resortem od ptaszkw imotyli 5.11.2008 Sejm saby ibez gwiazd 5.11.2008 Komentarz 5.11.2008 Komentarz 6.11.2008 Biznes krytykuje rzd 6.11.2008 Zamierzam obniy prowizje OFE 6.11.2008 Platforma wygraa wycig, ale czy dobiegnie do mety? 6.11.2008 Rocznica Sejmu 7.11.2008 Przygotujemy now reform KRUS 8.11.2008 Dobre czasy dla artystw iinstytucji kultury 8.11.2008 Banki nie ogranicz kredytw przedsibiorcom 10.11.2008 Polska to najwikszy plac budowy Europy 12.11.2008 Jestemy po prostu skuteczni 12.11.2008 Gospodarka na zacignitym hamulcu 13.11.2008 Ludzie potrzebuj wraenia, leci znami pilot" 13.11.2008 Premier dobry, rzd saby, akonkurencji cigle brak 13.11.2008 Najbardziej al mi giedowych debiutw AUTOR Karolina Baca, Jakub Kurasz zWaldemarem Pawlakiem Eliza Olczyk zWodzimierzem Cimoszewiczem Eliza Wicaw ukasz Dec zBarbar Kudryck Magdalena Kozmana, ukasz Ruciski zMaciejem Nowickim Eliza Olczyk Grzegorz Dolniak wiceprzewodniczcy Klubu PO Joachim Brudziski przewodniczcy Zarzdu Gwnego PiS Elbieta Glapiak Aleksandra Fandrejewska, Pawe Czuryo wywiad zJolant Fedak Hubert Salik agiel, pap Magdalena Kozmana zMarkiem Sawickim ministrem rolnictwa irozwoju wsi Jacek Cielak Anna Cielak-Wrblewska, Pawe Jaboski zElbiet Biekowsk minister rozwoju regionalnego Wojciech Romaski, Agnieszka Stefaska zCezarym Grabarczykiem ministrem infrastruktury Aleksandra Fandrejewska, Jakub Kurasz zMichaem Bonim szefem zespou doradcw Prezesa Rady Ministrw Kamila Baranowska zAndrzejem Sadowskim wiceprezydentem Centrum im. Adama Smitha Bernadeta Waszkielewicz Eliza Olczyk Beata Chomtowska, Pawe Jaboski zAleksandrem Gradem ministrem Skarbu Pastwa

82
13.11.2008 Rzd Tuska sabnie po roku 14.11.2008 Rok dorzynania watahy 14.11.2008 Ordzie premiera wformie wywiadu

Aneks II
Eliza Olczyk Rafa A. Ziemkiewicz Bernadeta Waszkielewicz, Dorota Koakowska Elbieta Glapiak Aleksandra Fandrejewska, Beata Chomtowska Andrzej Blikle wikszociowy udziaowiec A. Blikle Magorzata Krzysztoszek PKPP Lewiatan Wojciech Morawski prezes firmy odzieowej Atlantic Andrzej Wiernik profesor Akademii Finansw b. ch. (Beata Chomtowska acw ais aft mak mak Karolina Baca Jakub Kurasz, Cezary Szymanek ze Stanisawem Gomuk profesorem b. wiceministrem finansw wrzdzie Donalda Tuska Dorota Koakowska, Anna Gielewska Piotr Semka Jarosaw Stryk zMirosawem Drzewieckim ministrem sportu Anna Gielewska, Dorota Koakowska dok, agiel Eliza Olczyk Renata Czeladko Eliza Olczyk Marek Migalski Dorota Koakowska Dorota Koakowska Micha Szudrzyski Aleksandra Fandrejewska Joanna Lichocka zJarosawem Kaczyski szefem PiS Tomasz Wrblewski autor jest publicyst, by m.in. redaktorem naczelnym tygodnika Newsweek Polska" oraz wiceprezesem wydawnictwa Polskapresse Piotr Gabryel

14.11.2008 Rostowski zliberaa sta si konserwatyst 14.11.2008 Prawdziwy test dla rzdu nastpi wprzyszym roku 14.11.2008 Opinie odokonaniach gabinetu Donalda Tuska 14.11.2008 Opinie odokonaniach gabinetu Donalda Tuska 14.11.2008 Opinie odokonaniach gabinetu Donalda Tuska 14.11.2008 Opinie odokonaniach gabinetu Donalda Tuska 14.11.2008 14.11.2008 14.11.2008 14.11.2008 14.11.2008 14.11.2008 14.11.2008 Aleksander Grad, minister Skarbu Pastwa Elbieta Biekowska, minister rozwoju regionalnego Cezary Grabarczyk, minister infrastruktury Jolanta Fedak, minister pracy ipolityki spoecznej Maciej Nowicki, minister rodowiska Marek Sawicki, minister rolnictwa irozwoju wsi Waldemar Pawlak, wicepremier, minister gospodarki

14.11.2009 Euro w2012: raczej nie damy rady 15.11.2008 Opozycja spotami wrzd Tuska 15.11.2008 Szaro Donalda Tuska 17.11.2008 Nadchodzi rewolucja wsporcie 17.11.2008 Rzd proponuje rozejm na czas kryzysu 19.11.2008 20.11.2008 20.11.2008 21.11.2008 21.11.2008 21.11.2008 21.11.2008 Media atakuj, rzd si irytuje Ktra partia da wicej Rozczarowany most Donalda Tuska Drugie expos premiera Tuska Tusk wyciga rk Czy Rosja ma decydowa opozycji Polski wUnii Europejskiej? Solidarno pokole 50+ priorytetem rzdu

21.11.2008 Na prawo od nas tylko ciana

21.11.2008 Bez alternatywy dla moralnoci 21.11.2008 Wszystkie cuda Donalda Tuska

Spis artykuw zakwalifikowanych do korpusu badawczego...

83

21.11.2008 Opozycja szkodzi wojsku 21.11.2008 24.11.2008 24.11.2008 24.11.2008 25.11.2008 25.11.2008 25.11.2008 26.11.2008 26.11.2008 27.11.2008 5.12.2008 10.12.2008 11.12.2008 13.12.2008

Jacek Przybylski zBogdanem Klichem ministrem obrony narodowej Adrian Furgalski dyrektor Zespou Drogowy rok rzdu Donalda Tuska Doradcw Gospodarczyk TOR Pawe Lisicki, Piotr Gabryel, BernadeZwizkom nie ustpimy ta Waszkielewicz Pawe Lisicki, Piotr Gabryel, Bernadeta Zniczego nie rezygnujemy Waszkielewicz zDonaldem Tuskiem Tusk: unikajcie samozachwytu Eliza Olczyk, Anna Gielewska Agata ukaszewicz dom ret wik z.j. Pracowici ministrowie s skuteczniejsi mpa mrz p. wrz. Ustawowi rekordzici Agata ukaszewicz Od 2009 roku agodnie zmieni polsk szko Renata Czeladko Internauci nie kochaj ju rzdu Donalda Tuska Jarosaw Stryk Eliza Olczyk zMaciejem Payskim Platforma stracia p kadencji zakada PO, dzi jest posem niezrzeszonym Troska orodzicw czy medialna wrzutka Micha Szudrzyski Polityczna agresja zaszkodzi Kaczyskiemu Piotr Semka Grayna Zawadka ze Zbigniewem Zbigniew wiklaski: Pan Ziobro mnie nie interesuje wikalskim ministrem sprawiedliwoci czytelnik Rzeczpospolitej KaroliListy do Rzeczpospolitej: Od 2009 roku agodnie zmieni polsk na Elbanowska ratujmaluchy.pl Staniszko saw Matczak forumrodzicw.pl Rekonstrukcja na zapleczu Dorota Koakowska

GAZETA WYBORCZA 1 ROK (PRBA BADAWCZA NR 2) 1.11. 15.12.2008 R.


DATA 6.11.2008 8.11.2008 10.11.2008 10.11.2008 10.11.2008 10.11.2008 10.11.2008 10.11.2008 12.11.2008 12.11.2008 12.11.2008 12.11.2008 12.11.2008 12.11.2008 TYTU ARTYKUU PO podsumuje rok rzdu Po wyborach odblokujemy Polsk Rok rzdu Tuska Rzd nudny izaskakujcy Polityka zagraniczna: wchodzimy do pierwszej ligi Autostrady Grabarczyka idrogi schetynowskie Zdrowie: dobre chci to za mao Euro 2012: nowy rzd wszystko zmieni Rok rzdu Tuska Wyboista droga do mistrzostw Euro 2012 PO iPiS, czyli pies jea nie tknie Sprawiedliwo: odwil po PiS, reforma poowicza Unijne fundusze: lawina dopiero ruszy Ocena zzachowania: przyzwoicie zminusem AUTOR WBS (Wrblewski) Agnieszka Kublik, Monika Olejnik Redakcja Witold Gadomski Jacek Pawlicki Andrzej Kublik Agata Nowakowska Piotr Skwirowski Redakcja Pawe wider Mirosaw Czech Ewa Siedlecka Konrad Niklewicz Wojciech Szacki

84
12.11.2008 13.11.2008 13.11.2008 13.11.2008 13.11.2008 13.11.2008 13.11.2008 13.11.2008

Aneks II
Obrona: wycofanie zIraku iprofesjonalizacja armii Rok rzdu Tuska Gospodarka: budet, euro ipomostwki Jeli nic si nie zmieni, to PO wygra Polityka spoeczna: nie tylko emerytury Edukacja: nie wedug si mierz zamiary Internauci oceniaj rzd Duo nie oznacza, e dobrze Internauci oceniaj rzd Gani, ale ichwali Pawe Wroski Redakcja Agata Nowakowska Pawe Wroski zPawem Piskorskim Dominika Wielowieyska Aleksandra Pezda Internauta Johansson Internauta Kuba Wojciech Zauska zMaciejem Payskim Renata Grochal, Wojciech Szacki zAleksandrem Smolarem WBS (Wrblewski) Renata Grochal Wojciech Szacki, PAP, W Wojciech Szacki, PAP, W Renata Grochal Jacek akowski Dominik Uhlig Katarzyna Pawowska-Saliska Rafa Zasu Krystyna Naszkowska Renata Grochal, Wojciech Szacki KID Sylwia migiel Tomasz Lis Donald Tusk zebraa Renata Grochal Renata Grochal, Dominika Uhlig KID, PAP Sylwia migiel zAdamem Szejnfeldem Elbieta Cichocka Rafa Kalukin Wojciech Szymaski Katarzyna Kolenda-Zaleska Marcin Markowski Marcin Markowski

13.11.2008 Ekipa Donalda Tuska zmienia za mao 14.11.2008 Polska wgrajdole 14.11.2008 14.11.2008 15.11.2008 15.11.2008 15.11.2008 17.11.2008 17.11.2008 17.11.2008 17.11.2008 17.11.2008 17.11.2008 17.11.2008 18.11.2008 20.11.2008 CBOS: Polacy spodziewali si wicej Premier prosi TVP owywiad Premier niezy, rzd zy Prezydent na rocznic Platforma na zakrcie Spokj to nie wszystko Cichy koalicjant po roku rzdw Jolanta Fedak, minister pracy ipolityki spoecznej Waldemar Pawlak, wicepremier, minister gospodarki Marek Sawicki, minister rolnictwa Gdyby nie PiS iprezydent... Jarosaw Kaczyski: Platforma niszy kraj Rok prostowania prawa Stawka wiksza ni pomostwki

21.11.2008 Donald Tusk opolskiej polityce zagranicznej 21.11.2008 Pi minut polityki mioci 24.11.2008 Lekcja wychowawcza wPlatformie 25.11.2008 Robimy rewolucj dla firm 26.11.2008 27.11.2008 2.12.2008 2.12.2008 4.12.2008 4.12.2008 Rok straconych szans Weto prezydenta destabilizuje pastwo PO wychodzi do ludzi broni rzdu Pora na "orliki" kultury Orliki przylec wmikoajki Pierwszy wWarszawie

Spis zdj w aneksie


Zdjcie 1. Zbigniew wikalski, minister sprawiedliwoci 13 ustaw uchwalonych A. ukaszewicz, Pracowici ministrowie s skuteczniejsi, Rzeczpospolita 25.11.2008 r. Fot. Rzeczpospolita (nie podano autora) ............................................ Zdjcie 2. R. Czeladko, Od 2009 roku agodnie zmieni polsk szko, Rzeczpospolita 25.11.2008 r. Fot. Jerzy Dudek ...................... Zdjcie 3. R. Czeladko, Barbara Kudrycka, minister nauki (-), Rzeczpospolita 22.02.2008 r. Fot. Rzeczpospolita (nie podano autora) .......................................................................... Zdjcie 4. A. Cielak-Wrblewska, P. Jaboski, Banki nie ogranicz kredytw przedsibiorcom, wywiad z Elbiet Biekowsk, Rzeczpospolita 8.11.2008 r. Fot. Jerzy Dudek ........................................... Zdjcie 5. W. Romaski, A. Stefaska, Polska to najwikszy plac budowy Europy, wywiad z Cezarym Grabarczykiem, Rzeczpospolita 10.11.2008 r. Fot. Magorzata Pstrgowska .................................. Zdjcie 6. B. Chomtowska, Lepiej poczeka i dobrze to zrobi, wywiad z Aleksandrem Gradem, Rzeczpospolita 26.02.2008 r. Fot. Jakub Ostaowski ............................................................................... Zdjcie 7. K. Manys, Posowie chc ustaw, Rzeczpospolita 12.02.2008r. Fot. Seweryn Sotys ............................................................................... Zdjcie 8. A. ukaszewicz, Ustawowi rekordzici, Rzeczpospolita 25.11.2008 r. Fot. Seweryn Sotys ................................................. Zdjcie 9. M. Kozmana, . Ruciski, Nie jestemy resortem od ptaszkw i motyli, wywiad z Maciejem Nowickim , Rzeczpospolita 5.11.2008 r. Fot. Piotr Kaa .............................................................

24 31

35

38

47

51 55 63

70

Summary Authorities on the Carpet. How Do Polish Media Assess Politicians? New Model of Political Communication
In dissertation author has made an attempt to create anew model of political communication based on amajor research of Polish broadsheets Gazeta Wyborcza and Rzeczpospolita. The purpose of this mediacentric model of political communication called transpositive model was agiving an answer to these questions: what type of relations occur between politicians (government and parliamentary opposition), journalists (media) and finally citizens/voters (society) during political communication practice? What is the political communication in general? How the campaign promises influence political communication? Are Polish politicians being assessed for their pledges, and if so, then by whom? By media? After all, what does it mean that media are the Fourth Estate? What kind of power they wield? In the first, theoretical part of book, author has taken into consideration the potential meanings of power which media seem to possess. Understanding the notion of aFourth Estate (as media use to be named) has been connected with distinguished typology of media power: power as amediatization, power as an influence, power as afunction and last but not least power as acontrol. First type of power (mediatization) is connected with process of getting to know surrounding world via media by mass audience. From this perspective media become our window on the world and their power consists in creating frames for our perception. Second type of power (influence) is based on an expected relation between media and their recipients. This relation assumes that media with their facts, opinions and entertainment can possibly change, in some cases, mass audiences definite point of view. However we have to bear in mind that this type of media power depends on intentional, not accidental, influence of mass media. Third type of power (function) seems to be the most obvious one. Every object which is attributed to aspecific function acquire definite power as apart of its function. Finally, the fourth type of power assumes the control idea of media so-called: watchdog. This is acrucial aspect of media power. Media as agreat controller of

Authorities on the Carpet...

87

agovernment this is the main topic of this book. On the one hand media should investigate authorities, and on the other they should also assess politicians for their campaign pledges. Keeping promises should be, and seems to be, one of the most important aspect of being apolitician. What has to be pointed out is the fact, that in most cases citizens voting is based on promises, which have been made by politicians during elections. Voters want to believe that elected politicians, who become agovernment will keep their promises. Nowadays in the era of mass media society seems to put their dreams about political promises redeemed into the medias hands. Media as aFourth Estate ought to control political elite, judge them for their promises. According to the presented typology of media power, in the first part of the work, the author proposes atranspositive model which reflects potential relations between society, media and government in the course of political communication. It was supposed, that media can play three different, transpositive roles in the relations between citizens and politicians. Media could be adesirable Fourth Estate which is guarding societies interests assessing politicians for promises they have made (middle transposition). However there is apossibility that media could become an upper aberration of aFourth Estate they can be aSuperpower which predominate over politicians (media owners of media and journalists decide who will be able to contact with voters thanks to the mass media) and society (media present to their recipients, what they want to present, not what recipient need or should need to know to fully participate in the political communication). On the other hand media can become lower aberration of aFourth Estate the can be asimply emanation of political power in most cases governmental power, as it was in the years of PRL (media were mostly dependent on government, which could dictate form and content of the mass media). Each of the mentioned aberrations cause aserious disturbances in the relations between authorities, media and society in the political communication practice. To say it straight only in the middle transposition media as aFourth Estate can fulfill expected, normative role in the relations between politicians and citizens in the political communication, namely they can control and assess government for their campaign promises in the name of society citizens / voters. In the second, practical part of book author has tried to test the transpositive model and give an answer for aquestion: Do Polish media prestige newspapers like aGazeta Wyborcza and Rzeczpospolita play arole of aFourth Estate in the process of political communication in Poland, which means assessing government

88

Summary

for their pledges? Or maybe do Polish broadsheets become aSuperpower or Emanation of political power (upper and lower aberrations)? If it is so, what does it mean for the process of political communication in Poland? Is it still effective and lucid? It must be remembered that political communication is one of the most crucial aspects of democracy, so questions about this process seem to be really important when it comes to condition of Polish democracy. In this research author has checked quantitatively and qualitatively what had parties (Platforma Obywatelska (eng. Civic Platform (PO)) and Polskie Stronnictwo Ludowe (eng. the Polish Peasants Party (PSL) and later Donald Tusks government) promised in electoral campaign in 2007 and straight after elections (during creation of agovernment October and November of 2007). Then, author has analyzed content of Polish newspapers in atime of a one hundred days and ayear after aswearing-in ceremony of Donald Tusks government (February March and SeptemberOctober of 2008). In this time Polish newspapers judge Polish government in special way. There is abelief that if government will not put the planned reforms into practice in first one hundred days or at least in first year of govern, it is much more probable that government will not carry these reforms out till the end of their term. Thats why media attach great significance to the mentioned periods in which they try to sum up achievements of the government. The results of the research give something to think about. To outline conclusions briefly, it must be said that in general Polish broadsheets seems to be rather aFourth Estate than aSuperpower or Emanation of political authorities. However this research reveals alarming tendencies. Namely, if newspaper looks favorably on Donald Tusks government, journalists of this daily assess him for his pledges to asmaller degree and vice versa. In my research Gazeta Wyborcza were much more inclined towards POPSLs government, while Rzeczpospolita seems to be much more hard on ministers in Donald Tusks government. Furthermore, leaving aside political sympathies, research proved agreat differences in the discourse of these two newspapers reviewing after all the same government in the same time. It is not about opinions, which are and should be different. Its about facts. Strictly speaking, what Gazeta Wyborcza regards as akeeping acampaign promise, Rzeczpospolita considers just the opposite, as abreaking apledge or failing to keep apromise. When Gazeta Wyborcza used aword already describing adefinite reforms of Tusks government, Rzeczpospolita used aword just. What must be pointed out is fact that Wyborcza very often wrote about different promises than Rzeczpospolita. Donald Tusks government was also praised and criticized for

Authorities on the Carpet...

89

different actions by analyzed newspapers. This alarming conclusions show Polish political communication in abad light. As it turned out Polish discourse of prestige newspapers seems to be very deeply divided. Thats why Wyborczas reader will have aserious problems with reaching an agreement with Rzeczpospolitas reader in opinions and facts about Polish political communication and effectiveness of current government. Based on this observation author has come to conclusion that Polish opinion-forming newspapers disintegrate Polish society by means of political communication. From this point of view in some cases they become an upper aberration of transpositive model Superpower. However they sometimes become also an Emanation of political authorities, at their own request Gazeta Wyborcza not so rarely seems to be adefender and even aadvocate of Tusks government which was treated by Wyborczas journalist as aliberator from Jarosaw Kaczyskis government. In this dissertation author has presented some of dysfunctions of Polish political communication. After all the most opinion-forming newspapers in Poland seem to be rather Fourth Estate than Superpower or Emanation of political powers. They assess politicians for their promises, but they do it in adifferent way and various scale (problem of political sympathies and biased journalism), whereas number of promises what was proved quantitatively made by politicians during acampaign and straight after, increases in every next day of govern. Politicians are fond of permanent talking about future and what will be, not what is now, what was carried out, how many promises were redeemed. They just simply prefer to make anew promises (changing, narrowing or widening previous ones) over and over again. With results like this, other research questions arise: why did the media account the government for only 45% of the issues they promised to manage? Is that alot or alittle? Media cannot write about everything as they are restricted by the space and time of working on journalistic material, however, through this explanation, we assume that they prioritize and choose the most important issues, convinced they are doing it for the benefit of society. Other questions which should be posed concern the number of pledges made why do politicians promise so much, if the media account them for only the most important ones? These concerns may indicate, that the presented study, which was based on normative, structuralist and functionalist perspective seems to be not adequate to present politics. From Schmittian (from Carl Schmitts meaning of politics) perspective, promises, which were the main topic of research, are apart of asocial contract with voters, who believe that this particular political platform, this politician, after winning

90

Summary

the elections, will keep his word. However, one has to be aware that an equally important, if not prevailing altogether, factor influencing political decisions, is an image itself, understood in terms of marketing. Perhaps here lies the answer to allegations on naively believing that voters are familiar with party programmes or promises, never intended to be kept in the first place. Zygmunt Bauman has noticed that nowadays we live in the casino culture which instantaneous and episodic announce the end of our well known politics. We could say an Schmittian politics. Bauman convinces that we are living in the era of fast foods quick thinking and quick talking. Times of long, four hours Lincolns speeches are gone forever. Today politicians need to think and talk with fast, witty catchphrases which draw impatient attention of TV stations. Bauman has remarked that Wladimir Putin and Tony Blair (representatives of the new era era of postpolitics) wisely avoided in their campaigns lecturing political programmes and conceptions. They did this in the name of building attractive image in exchange for demanding, difficult to understand ideas of ruling and sense of their philosophy of power (ideology). Today political marketing is, in asense of postpolitics, apart of so called the democratic performance, which indirectly justifies and legitimizes policy model in which images media representations are more important than the content of political programmes, making apromises by political elites or political visions and ideas of changing anything. It seems to be that the present world is not inhabited anymore by homo seriosus, the man who embodies the idea of discovering the truth, not afraid of conflict and struggle, tied to his identity, family, country and place. The new world world of postpolitics is aplace where the truth is not afundamental value, there reigns homo rhetoricus for whom discovering the reality is connected with trying to manipulate it, create it. The truth isnt timeless and incontrovertible. The truth is what has been recognized as it. Next to Wladimir Putin and Tony Blair, often described as aglaring example of the end of the Schmittian politics/ideology is Silvio Berlusconi. His political program seems to be structured like aTV programming everyone will find something interesting. Such politicians as he is, will be the main beneficiaries of the end-time of agreat ideologies. In the era of postpolitics, the main substance of political communication is an image media representation. In other words the expression and impression. This perspective show in fact how new politicians can easily promise people anything without even wishing to implement these commitments.

Authorities on the Carpet...

91

The author of book in presented research assumed that voter decisions are rational and certain politicians chosen because their diagnose of Polands problems and the proposed remedies (election promises) seem justified, pragmatic and efficient. If that were not the case, it would mean, that voters are guided by feelings or impressions on the party image and its leaders. The question is not what really is, but how it is perceived. It ennobles the media and makes them rulers of the mind as aresult of civic apathy. If the above diagnose is atrue, then hopes connected with the quality of public debate, its substantiality, should be sought in media and journalists, who, through their texts, will convince voters that promises are made to be kept, campaign programmes written to be implemented, and political parties accounted for their actions. This is indeed the charm and potential of media studies. What must to be stress out is the fact, that, at the moment, we are dealing with asort of amedia legitimization of power anew type of legitimacy due to expansion of electronic media (mainly TV). It depends primarily on the attractiveness of amedia image, the skillful presence in the mass media, the specific characteristics considered as amedia attractive and efficient which is connected with extra abilities to express yourself effectively in front of the lens and microphones of the mass media. In the Schmittian era of politics the most important were political issues, today in the era of postpolitics the symbolic issues seem to be most crucial. There is no politics in XXIst century without mass media. If somebody is not present in mass media, he is condemned to apolitical non-existence so called social annihilation. In another words: only things that are important, are those, that are said in the mass media. In this context it is worth reminding awell-known rule of marketing. Namely, person is amessage. It means that nothing but person of politician (his image, impression) has abigger impact than what he has got to pass (ideas, ideology, beliefs and of course also pledges). It is said that television programmes saturated with an affection caused an agitation, asort of aphysiological processes, analogous to the processes which are accompanying experience of emotion in the natural conditions of life. It turns out that the media presentation (image) of politician is the main and the most effective means of presenting themselves to the audience (recipients citizens voters). Fraser P. Seitel already draw an attention to the criterion of liking (sign of the era of postpolitics). It is not about the political programmes. It is not about the ideology. It is also not about political pledges and keeping promises. It is about image and impression agreat impact on the

92

Summary

audience of political spectacle. Here we are reaching an idea of politicotainment (criterions of infotainment adapt to politics). In present we are even talking about somewhat of televisions leadership or better televisions primacy. TV is not (is not able?) fulfilling the idea of watchdog assessing politicians from their pledges (lack of time, request of dynamism, pressure of entertainment tabloidization etc.). TV is not controlling politicians. It is just the opposite TV is authorizing politicians in the awareness of public opinion. Not by what they say, but by how they look, how they present themselves, in that they are simply appearing. To sum up, in the era of postpolitics politicians dont want to be outstanding. They dont want and they arent statesmen. They simply dont have to. It is not aproper criterion in present days. This Schmittian perspective is gone. Followers of postpolitics admit that we are living in atimes when ideological conflicts and differences are ended. That what counts now, is the image and the ability to effectively administrate not governing, but managing. Politicians want to be liked. They want to be like buddies of their voters, as close to them as it is possible via mass media. It seems to be, that agreat part of the electorate of present political parties is guided by feelings or impressions on the party image and its leaders. It would then mean atriumph of package over content, handshake and smile over substantial discussions, illusion over reality. Perhaps this is the core of modern (postmodern) political communication (postpolitics), which has begun to function as acomedy series and soap operas. What counts are visions, hopes, dreams, aspirations, image (perfectly masking the faults and showing-off successes), not facts, numbers or accomplished and accounted campaign programs. In which case, political reality would have been substituted by the media world of politics (it is worth reminding the idea of mediatization of politics) and of course the idea of politicization of media (colonization of media by politics). This seems to be one of the most important aspect of communication barrier in politics in the present era of postpolitics.

You might also like