Tylko Toruń NR 3

BEZPATNA GAZETA TORUSKA | NR 3 | 18 PADZIERNIKA 2013 | ISSN 4008-3456
FELIETONY sTR.2
Podejm rkawic za rok mwi wicemistrzyni wiata MTB Maja Woszczowska
23
Kim jest nieznany mczyzna ktrego zwoki odnaleziono w rzece?
O roli kobiet w spoeczestwie mwi Aleksandra ukomskaSmulska 4

Wzruszajca historia o odnalezieniu mioci w Domu Maego Dziecka
Zobaczy historie nie do opowiedzenia

11
Szukaj nas online
Nastpny numer 8 listopada
light
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
Pitek 18 padziernika 2013 r.

stopka redakcyjna
FELIETON
Polska jesie
AGNIESZKA KORZENIEWSKA
Redakcja Tylko Toru

Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@tylkotorun.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek goldendorf@goldendorf.pl
Sekretarze redakcji
J
Naszej redakcyjnej koleance, na nowej drodze ycia, tak piknej mioci, ktr nosi w sercu dzi, yczymy do koca Waszych dni. Magosi Pace i jej Mowi Redakcja
esie moe by pikna, ta za oknem nadal powinna zachwyca, no wanie- powinna... Tak to z nami, Polakami jest, e narzekanie mamy we krwi chyba i tylko wyjtki potrafi widzie szklank do poowy pen, nie pust. Zastanawiaam si ostatnio, z czego moe to wynika i doszam do wniosku, e zbyt wielu z nas przestao wierzy w to, e bdzie lepiej, bo rzeczywisto ich przytoczya. Tylko czy w niedawnych czasach komuny owa rzeczywisto nie przytaczaa bardziej? A moe bdc wtedy dzieckiem nie widziaam, tak wyranie, zatroskanych oczu rodzicw, a ich ciga nieobecno w domu z powodu pracy wygldaa dokadnie tak samo jak moja obecna ... Z wiekiem przychodzi zaduma i wikszy dystans do tego, co osignlimy, co zrobilibymy inaczej gdyby dane byo cofn czas. Dlaczego mdro i zdrowy dystans przychodz dopiero z wiekiem? Tak bardzo auj, e nie suchaam starszych w czasach mojego dorastania i
wcale nie mam tu na myli czasu kiedy dopiero przed sob miaam symboliczn osiemnastk. Dorastaniem bowiem nazywam czas do 30- tki, co najmniej! Jake atwiej byoby zrozumie teraz swoje bdne decyzje, ktre przydarzyo si popeni po drodze, a i mniej bolaaby niewdziczno czy nielojalno tych, na ktrych liczymy na co dzie. Czowiek hartuje si z czasem, ale czasem niektrym z nas brakuje momentu wytchnienia i spojrzenia na siebie z dystansem, a to przecie jest tak bardzo wane. Jesie nastraja do takich myli i dzieje si tak co roku, ale nie kadego roku jest czas aby przystan, chod na chwil, a to wydaje mi si kluczowe do tego, aby myle bardziej pozytywnie. Bo kiedy czowiek dostaje po tyku od ycia, a takie momenty w yciu te s naturalne, to powinien umie si z nich podnie, bez blizn, z ktrych sczy si bdzie latami... A jesie przecie tak pikna bywa i tak cudnie szeleci pod nogami...
Agnieszka Korzeniewska (aga@tylkotorun.pl), Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)
Dzia reportau i publicystyki

Maciej Koprowicz, Marcin Tokarz
Dzia informacyjny
ukasz Piecyk, Jacek Laskowski, Aleksandra Radzikowska
Sport
Marcin Lewicki
Zdjcia
Adam Zakrzewski (kierownik), ukasz Piecyk, Maciej Pagaa
REKLAMA
Magorzata Paka (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292), Kinga Baranowska (GSM 796 302 471), Anna Nowak (GSM 512 390 244) reklama@tylkotorun.pl
Skad Druk
Studio Tylko Toru Express Media Sp. z o.o.
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. *** Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Tylko Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.
ISSN 4008-3456
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
to czytaj
Pomie zgasi domowe ognisko

Ojciec i dwjka dzieci nie yj. Ogie uwizi ich w byym domu Witkacego. Straacy nie mieli szans wydosta ich z puapki
Budynek przy ul. Bydgoskiej 26 by atw ofiar dla ognia. Duo drewna i soma w cianach uatwiy mu rozporzstrzenienie si.
o take do szpitala. W dniu zamknicia gazety nie mona byo stwierdzi, jaki bdzie ostateczny los innych poszkodowanych osb. - Dyurny Komendy Miejskiej Policji w Toruniu zosta w nocy z 11 na 12 padziernika powiadomiony o poarze do jakiego doszo na poddaszu budynku przy ul. Bydgoskiej 26 w Toruniu. - mwi Wioletta Dbrowska, oficer prasowy Komendy Miejskiej Policji w Toruniu. - Z ogniem walczyo okoo 50 straakw z 18 zastpw. Pozostaych lokatorw budynku trzeba byo ewakuowa: cznie ponad 20 osb, dla ktrych podstawiono autokar. Cze z nich trafia do swoich rodzin. Relacje wiadkw s zbiene. Rozpoznawalna wiea budynku stana w ogniu. Co byo przyczyn tragedii? Moliwe, e kto zaprszy ogie. Spraw wyjaniaj toruscy ledczy. - Ludzie z caej okolicy zbiegli si bardzo szybko - mwi mieszkaniec ul. Moniuszki. - Znaem ofiary. Trudno powiedzie, co teraz czuj. W sklepie mijalimy si co drugi dzie. Nie zawsze by czas na rozmow, a teraz oni ju nic nie powiedz. Ogie zgasi pomie ich ycia. Co dalej z kamienic? O tym zadecyduj pracownicy sub zajmujcych si nadzorem budowlanym. W zabytkowej kamienicy w okresie midzywojnia istnia pensjonat bdcy salonem artystycznym,
Fot. ADAM ZAKRZEWSKI
eszcze wczoraj widziaem ich i z nimi rozmawiaem - mwi mieszkaniec kamienicy przy ul. Bydgoskiej, ssiad ofiar tragicznego poaru. - Wierzy si nie chce, e to si naprawd wydarzyo. Straacy na Bydgoskie Przedmiecie przybyli w rodku nocy. W starciu ze mierci nie mieli szans. Uratowanie 49-letniego mczyzny, jego syna i crki graniczyo z cudem. Ten nie nastpi. Troje mieszkacw budynku trafi-
Mona byo tam spotka m.in. Stanisawa Ignacego Witkiewicza czy Stanisawa Przybyszewskiego. - Fatum wisi nad tym miejscem mowi lokator ssiedniego budynku. Nigdy nie dziao si tu dobrze i nikt o t kamienic realnie nie zadba. Zreszt w okolicy sporo potencjalnych pochodni. Czy trzeba kolejnych tragedii, by wacieciele lokali zrozumieli, e ycie lokatorw jest waniejsze ni czynsz? (WT)
Kobiety broni si dzi same

O przedsibiorczoci, zmianach spoeczno-kulturowych i roli kobiety w spoeczestwie,
zmieni mentalno. Nie chodzi bowiem o pe a o kompetencje. Jeeli kobieta ma kwalifikacje rwne mczyznom, a czsto nawet wysze, to co stoi na przeszkodzie, eby zarabiaa tyle samo, zostawaa prezesem duych firm czy korporacji? Nie ma takich przeciwwskaza. Europejska Unia Kobiet stara si wsppracowa ze wszystkimi rodowiskami, bo tylko sojusze daj realn moliwo wpywu na zmian sytuacji. Nie oznacza to, e lepo popieramy wszelkie inicjatywy. Nie ma Pani czasami wraenia, e organizacje feministyczne wylewaj dziecko z kpiel? Podnoszone przez nie te tematy i prby ich rozwizania nie przystaj do oczekiwa spoecznych. Jak mog wic one uzyska realn moliwo wpywu na popraw sytuacji kobiet, ktre maj na sztandarach? Ja si feministk nie czuj. Rwno pci i obywateli s podstaw budowania spoeczestwa obywatelskiego. S ywotnie wane dla kobiet sprawy, jak np. zmiana prawa dotyczcego przemocy. Tutaj du robot wykonay feministki. EUK stara si wsppracowa ze wszystkimi organizacjami kobiecymi, jak rwnie mskimi, bo nie o pe, a o popraw sytuacji nas wszystkich tu chodzi. Z facetami rwnie wsppracuje si nam wietnie. e zamierzamy komu cokolwiek narzuca. Gdy widzimy przegicia u rnego rodzaju organizacji, to nie jest nam z nimi po drodze. Model kulturowy w Polsce jest taki a nie inny. Nie potrzeba rewolucji, a zmian, ktre umocni rol pa i dostosuj j do wyzwa dzisiejszego wiata. Zniewieciali mczyni i mskie kobiety taki wiat mgby si zrodzi. Nie stracimy na tym wszyscy? Nie mam tak daleko idcych obaw. Trzeba zacz od tego, e rola gospodyni domowej czy matki jest niezwykle istotn i wan dla ogu spoeczestwa. Skoczmy z myleniem, e opieka nad ogniskiem domowym sprawia, e kto jest czowiekiem drugiej kategorii. Przecie to bzdura. Od wielu lat staram si budzi u pa zmys przedsibiorczoci. Gdyby w Europie kada osoba prowadzca firm nauczya tego kolejn - jedn - osob, to problem bezrobocia by znikn. A co z gonymi parytetami? Dopiero po kilku kadencjach, naszym zdaniem, bdzie realna moliwo zbadania tego, ile kobiet zaangaowao si realnie w polityk. Zmiana prawodawstwa jest sukcesem wszystkich organizacji kobiecych. Na pewno jednak nie naley nikogo zmusza do kandydowania, bo zupenie nie o to tu chodzi. Stereotyp kobiet, ktre w rnych
to czytaj
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
z wiceprzewodniczc polskiej sekcji Europejskiej Unii Kobiet Aleksandr ukomsk - Smulsk rozmawia Tomasz Wicawski
Jest Pani zwizana z Europejsk Uni Kobiet od kilkunastu lat. Jak zmienia si rola pa w yciu naszego spoeczestwa? Czy organizacje, takie jak ta, ktrej Pani przewodniczy, maj realny wpyw na zmian ich sytuacji yciowej? Przede wszystkim wane jest to, e takie organizacje s. Zrzeszaj one bardzo wiele pa, co byo wida chociaby na Kongresie Kobiet. Z roku na rok obserwujemy wzrost zainteresowania swoimi wasnymi problemami wrd pci piknej. To wymierny rezultat akcji informacyjnych i pozytywnego zamieszania, ktre generuj rodowiska zajmujce si t tematyk. Europejska Unia Kobiet jest jedyn, tak mi si wydaj, organizacj kobiec po prawej stronie sceny politycznej o zasigu oglnoeuropejskim. Niewiele pa zasiada w Polsce w zarzdach firm, a kwalifikacje pci piknej niezwykle szybko rosn. Komisja Europejska wspiera silnie dziaania zmierzajce do zmiany tego stanu rzeczy i wyrwnania szans obu pci na rynku pracy. Mwi Pani, e kobiety lepiej rozumiej swoje problemy. Prosz je zidentyfikowa. Co dostarcza paniom najwicej trosk? Zacznijmy od przedszkola. Stereotyp jest taki, e dziewczynka si bawi lalkami, a chopiec samochodem. I pniej to tak leci przez wszystkie szczeble edukacji. Musimy gremiach traktowane s niepowanie, jest krzywdzcy. Zwraca si uwag na to, e agodz one obyczaje, wprowadzaj mi atmosfer i podwyszaj wraenia estetyczne. Niewiele osb patrzy jednak na kompetencje. Fizyczno przewysza w odbiorze powszechnym umysowo i przygotowanie danej osoby do piastowania okrelonych funkcji. Kobiety broni si jednak dzi same: s znakomicie przygotowane i wietnie sobie radz. Ma Pani rwnie zasugi dla rozwoju przedsibiorczoci, ktre zaowocoway rok temu oglnopolskim wyrnieniem. Wie si z tym ciekawa anegdota. Dostaam w nocy telefon z nieznanego numeru. Mylaam na pocztku, e to podpucha, e moe kto z jakiego radia dzwoni. Pani przekonywaa mnie jednak, e nie ma wyboru i musz si zgodzi. Na pocztku nie wiedziaam na co. Zostaam jednak Ambasadork Przedsibiorczoci Kobiet. Po roku okazuje si, e cz pa nominowanych do tego gremium zechciaa by mentorkami. Mamy swoje podopieczne - dziewczyny, ktre ukoczyy szkoy czy studia, a z tego czy innego powodu nie maj pracy. Posiadaj jednak pewne umiejtnoci pozwalajce istnie w biznesie i prowadzi wasne firmy. Nie mona byo ich zostawi samym sobie.
Aleksandra ukomska-Smulska jest dziaaczk spoeczn od ponad 20 lat
Fot. NADESANE
Ale o co walczycie? Nie walczymy, a dziaamy. Chcemy by bardziej nowoczeni. Niczym nadzwyczajnym nie jest, e m zostaje w domu i wychowuje dzieci, a ona spenia si zawodowo. Sytuacja rodzin zmienia si obecnie bardzo czsto i konieczna jest dua elastyczno w podejciu do rl yciowych i stereotypw z nimi zwizanych. Nie oznacza to,
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
Nikomu nieznany dawca?

TOMASZ WICAWSKI
to czytaj
ledczy nie mog zidentyfikowa tosamoci topielca znalezionego w Porcie Drzewnym. Hipotez
odnonie jego zaginicia jest kilka. Czy szedziesicioletni mczyzna mg zgin przez proceder handlu organami?
K a j a karz, z ktrym rozmawiam, jest jednak nieco innego zdania. - Przy prawym brzegu jest na tej wysokoci cofka - mwi mieszkaniec Zotorii. - Nietrudno wtedy o to, eby prd wsteczny cign ciao w t stron. To jednak czyste spekulacje. M czyzna mg by rwnie samotnym wdFot. ADAM ZAKRZEWSKI karzem, ktry potkn si na brzegu owic ryby i wpad do Wisy. Brak rodziny wyjaniaby to, dlaczego nikt go nie szuka. - Wystarczy przej si po cmentarzu, by wiedzie, e grobw, w ktrych le ciaa nikomu nieznanych jest cakiem sporo - wskazuje toruski patolog. - Kadego roku nie udaje si zidentyfikowa kilku osb. Bazy policyjne czy sdowe nie zawieraj DNA wszystkich obywateli.
Policjanci licz na wsparcie obywateli
woki wypyny na prawym brzegu Wisy. Ich rozkad utrudnia rozpoznanie pci. Pniej okazao si, e jest to mczyzna. Od ponad miesica zaliczamy go do grona nn - nikomu nieznanych. Znacznie czciej w oczy topielcom policjanci spogldaj po drugiej stronie rzeki. Czy za t mierci kryje si jaka tajemnica? Faktw w tej sprawie jest niewiele. Znamy wzrost, budow ciaa, elementy ubioru i braki. Dwa, ale jake kluczowe. Topielec nie ma czci rodkowego palca prawej doni i lewej nerki. - Wiele czynnikw rodowiskowych wpywa na stan zwok wyawianych z wody - mwi toruski patolog, ktry chce zachowa anonimowo. - Moe by tak, e mczyzna znalaz si w Wile kilkanacie dni wczeniej, a moe nawet miesic. Wysoka temperatura przyspiesza procesy gnilne. Kilka dni mogo wystarczy, by cechy charakterystyczne dla pci ulegy zatarciu.
Ktokolwiek widzia, ktokolwiek wie?
wiek informacji o tosamoci mczyzny, proszone s o kontakt osobisty lub telefoniczny z Wydziaem Kryminalnym KP Toru rdmiecie pod nr tel. 56 641 2407, 56 641-2452 lub z nr 112 - mwi Wioletta Dbrowska, oficer prasowy Komendy Miejskiej Policji w Toruniu. Rozwizania zagadki nie wida na horyzoncie. Ciao moe pozosta anonimowe na zawsze. Przypadek czsto decyduje o tym, e tego rodzaju sprawy znajduj rozwizanie. Ile cia nigdy nie wypywa na powierzchni? Tego nie wie nikt. Czy kto ma wiedz o tych odnalezionych? Nie wszyscy s wiadomi jej posiadania, a reszta na pewno nie puci pary z ust.
Zwoki mczyzny zostay znalezione 1 wrzenia przy wyjciu z Portu Drzewnego na prawym brzegu Wisy
Policji nie udao si do tej pory odnale nikogo, kto wiedziaby cokolwiek o tej tajemniczej sprawie. Mczy-
zna wyowiony przy Porcie Drzewnym by ubrany w ciemnego koloru marynark, koszulk typu polo zapinan na zamek i jasnobrzowe spodnie. Nie by wysoki. Mia 170 cm wzrostu, redni budow ciaa i powyej 60 lat. - Nie chce mi si wierzy, e brak nerki jest kluczem do tej zagadkowej mierci - mwi toruski patolog. - Ludzie zajmujcy si handlem narzdami wybieraj zazwyczaj modsze ofiary. Tego tropu wykluczy jednak nie mona. Jeli mczyzna wpad do Wisy w miejscu wyowienia, nieprawdopodobnym wydaje si, e jego zwoki znajdo-
wayby si kilka lub kilkanacie dni w tym samym punkcie. W to, e kto pozby si ciaa akurat w okolicach Portu Drzewnego te trudno uwierzy.
Tu ciaa nie wypywaj
- Nurt na lewym brzegu Wisy nieopodal tego miejsca jest bardzo silny mwi jeden z wdkarzy, ktrzy czsto bywaj w tym miejscu. - Gdyby czowiek wpad lub zosta wyrzucony do Wisy wyej, to powinien zatrzyma si na jej zakrtach znacznie wczeniej, ni tam, gdzie go odnaleziono. Zwoki wypynyby po drugiej stronie rzeki.
Od ponad miesica zaliczamy go do grona nn - nikomu nieznanych. Znacznie czciej w oczy topielcom policjanci spogldaj po drugiej stronie rzeki
- Osoby mogce udzieli jakichkol-
Opowieci maej ksiniczki

Terapia nie pomaga. Nadal musz bra. Musiaam uciec
sem. Nie przypomina kliniki ani wizienia raczej peen ycia akademik. Wiszcy na cianie grafik pobudka, zajcia, czas wolny - kojarzy si z koloniami. Nie przyjeda si tu jednak na wczasy trafiaj tu ludzie w wieku 14-20 lat, naduywajcy marihuany, haszyszu, amfetaminy, dopalaczy i alkoholu. - To nie klinika. Mona tu mie sporo swobody, mona uczy si, pracowa, wypoczywa mwi kierownik orodka, Jacek Szczepkowski. - Z zewntrz to moe wyglda fajnie. Ale dla dzieciaka, ktry do tej pory robi co chcia, jest to ograniczenie swobody, ktre odczuwa mocno. I to a przez p roku, bo tyle trwa terapia. Zdezorientowani, zabieramy Ksiniczk do klubu. Sytuacja nas przeraa nie mamy dowiadczenia ani z narkotykami, ani z osobami pod ich wpywem. Dziewczyna wyglda, jakby w kadej chwili mg jej si urwa film. - Po prostu uciekam. To nie jest obz koncentracyjny, gdy kto chce to zrobi, znajdzie sposb. Szam przez las, eby mnie nikt nie widzia. Potem zapaam jedenastk do centrum. Wtedy jeszcze nie byam napana, wic nie wzbudziam podejrze. Zrobia to ju na Starym Miecie. Jest po zayciu trzydziestu tabletek acodinu popularnego lekarstwa na kaszel. Przyznaje, e jej rekord to siedemdziesit. Co kilka minut wstrzsaj ni drgawki. Wzrok skierowany gdzie w kosmos, rozbiegane renice. Dugie pauzy podczas bardzo powolnego wypowiadania si. - Acodin to substancja chtnie wybierana przez dziewczta - komentuje Szczepsi przekona take sam siebie. - W pozostae dni bd normalna. A w ten jeden kto by tak chcia? Ksiniczka kokietuje. Wyglda tego wieczoru zjawiskowo. Mocno pomalowane oczy, szykowna bluzeczka i lateksowe legginsy absolutne przeciwiestwo stereotypowej narkomanki. - To typowy sposb mylenia: osoba uzaleniona pochodzi z rodziny patologicznej i od razu wyglda na puna mwi Szczepkowski. U nas s dzieci, z krtkim staem brania. U nich to jeszcze nie wpywa na wygld i ciko si zorientowa, e dziecko bierze. A co do rodziny patologicznej narkomania nie wybiera - pa jej ofiar moe kady. Bo dzieci sigaj po narkotyki nie tylko, gdy maj yciowe problemy. S te powody hedonistyczne zabawa, przekraczanie barier, ch eksperymentowania. Poegnanie z bajk Przed wejciem do klubu czeka radiowz, ktry odwiezie j do szpitala. Pod pretekstem zmiany lokalu wycigamy j na zewntrz. - Zdrada! krzyczy do nas na widok policji, ale wida, e nie ma nam tego za ze. Umiecha si. Wie, e tylko tyle moglimy dla niej zrobi. - To by ostatni raz. Ogarn si w kocu. Bd normaln dziewczyn, ktra realizuje swoje marzenia - pjd do szkoy teatralnej. Ale w tej chwili moje jedyne marzenie ma ksztat okrgej tabletki.
to czytaj
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
MACIEJ KOPROWICZ
iler ju niepotrzebny, by pa. Wystarczy osiedlowa apteka mwi Jacek Szczepkowski z Caodobowego Modzieowego Orodka Leczenia Uzalenie w Czerniewicach. Jego pacjentami zostaj coraz modsze dzieci. Tego wieczoru ja i koledzy zrozumielimy, co czu pilot z bani Saint-Exupryego, gdy na pustyni napotka Maego Ksicia. Dziecko zagubione w niewaciwym miejscu o niewaciwym czasie w tym wypadku okoo pnocy, przed PDT-em na Rynku Staromiejskim. Ufnym wzrokiem desperacko poszukujce kogo, kto je oswoi, chocia na jeden wieczr. - Z jakiej planety tu spada, Ksiniczko? pytamy. Sdzimy, e jest wstawion imprezowiczk, ktra odczya si od kumpli w klubie. Ale bkitne tczwki zataczaj niepokojco due krgi. - Prosz, wecie mnie ze sob mwi. - Tu jest niebezpiecznie. Mam tylko szesnacie lat. Jestem zupenie sama. Uciekam z orodka dla punw. Z Czerniewic. Daleko. Caodobowy Modzieowy Orodek Leczenia Uzalenie pooony jest na zacisznych peryferiach Torunia, otoczony la-
Orodek w Czerniewicach pomg wyj z naogu wielu osobom, take dziki wewntrznemu kodeksowi zachowania
kowski. - Kosztuje par zotych w aptece, dostp do niego to fraszka. Nie trzeba zna dilerw narkotykowych, by popa w cikie uzalenienie. Na jeden dzie odlec Ksiniczka mwi, e ucieka, bo nie widziaa w orodku szansy na popraw. Czuje si jeszcze gorzej ni przed terapi. Ma wasny plan walki z naogiem. - Bd braa to wistwo tak raz na tydzie - mwi z nadziej w gosie, starajc
dzie odlec w kosmos. Kierownik jest sceptyczny wobec deklaracji Ksiniczki. - U naszych pacjentw normalne s wahania nastrojw przekonuje. Ale nie mona im wierzy, gdy mwi, e sami sobie poradz. Chcieliby bra w sposb kontrolowany ale niech powiedz, kiedy im si ostatni raz to udao. Moi koledzy dzwoni po policj. Czas odesa Ksiniczk na waciw planet. - Spjrz na mnie mwi, poprawiajc wosy i zerkajc w lustro. - Wygldam strasznie. Jestem taka brzydka. Brzydka i punka
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
Co za duo zaj, to niezdrowo

Przedszkola za zotwk to projekt majcy wyrwnywa szanse dzieci.
Rwna je, tyle, e w d. Miasto dopaca placwkom z wasnych rodkw
rozpoczyna si realnie od 15.30-16.00, bo szybciej dzieci realizuj plan podstawowy. W ramach czterech godzin zaj bdziemy mieli dwa razy w tygodniu angielski i w tym samym wymiarze gimnastyk korekcyjn. Gdyby miasto nie zdecydowao si wyoy pienidzy, nie byoby szansy nawet na te zajcia.
Zabawa, a nie zajcia w gowie
to czytaj
TOMASZ WICAWSKI
auczyciele nie pozostawiaj suchej nitki na zmianach w sposobie finansowania przedszkolnych zaj dodatkowych. Gra idzie o istnienie wielu firm. Pastwo zabrania dopaca rodzicom do zaj odbywajcych si poza podstaw programow. Maj paci zotwk za kad podstawow godzin i nic wicej. Lekcje muzyki s czsto realizowane w ramach zaj obowizkowych. Jzyka angielskiego, taca czy nauki gry na pianinie ju w nich nie ma. Czy dopata miejska rozwizuje problem bubla prawnego, o ktrym wprost mwi nauczyciele? D o d a t k o w e zajcia zgodnie z deklaracj Urzdu Miasta mog odbywa si jedynie poza podstaw programow i normalnymi godzinami funkcjonowania placwek. - Miasto dopaci do czterech zaj w tygodniu w kadej grupie maluchw mwi Anna Blek, dyrektor Przedszkola Miejskiego nr 17 w Toruniu przy ul. Gagarina. - U nas zajcia dodatkowe mog
W przedszkolach dzieci maj gwnie si bawi - Donald Tusk
- W przedszkolach dzieci maj gwnie si bawi - mwi na konferencji prasowej powiconej zmianom w prawie premier Donald Tusk. - W zaoeniach funkcjonowania tych placwek s jedynie elementy edukacji. Jak wytumaczy jednak dziecku, e mogo do niedawna rozwija swj talent, a teraz jest tego pozbawione? - Chciaabym mc wybiera w duej ofercie prywatnych firm, ktre realizuj najrozmaitsze zajcia dodatkowe mwi mieszkanka Rubinkowa. - Pastwo jednak zakazuje tego rodzicom. Nawet, jeeli dogadamy si jako z dyrekcj ktrej placwki, to przecie nie bdziemy wysyali dzieci na balet o godzinie 20. To absurd. Tak jak i nowe przepisy. Anglici prowadzcy wasn dziaal-
Gimnastyka korekcyjna jest jednym z zaj dodatkowych w toruskich przedszkolach no gospodarcz te nie maj wesoej miny. - Koszty utrzymania firmy mnie zniszcz - mwi Agnieszka, do niedawna prowadzca zajcia w jednym z toruskich przedszkoli. - Miasto dopaca do takich zaj, ale zakada, e wikszo z nich zrealizuj zatrudnieni ju w przedszkolach nauczyciele w ramach swojego pensum. Jeeli mam ju jakie oferty, to za stawk nauczycielsk. Nie sposb w takiej sytuacji prowadzi swojej firmy. Dana osoba moe zarobi tygodniowo w jednej placwce maksymalnie 120 zotych. Dla pedagoga, ktry skoczy anglistyk i ma wszystkie moliwe certyfikaty jzykowe, a dodatkowo musi opaca zobowizania wobec ZUS-u i Urzdu Skarbowego, to rzeczywicie niewiele. Przy jednoczesnym prowadzeniu zaj w piciu przedszkolach, co wydaje si nierealne, moe miesicznie osign przychd rzdu 2400 zotych.
- Nowe przepisy zagodz nas na mier - mwi anglistka z 10-letnim dowiadczeniem. - Moe i my, doroli, sobie jako poradzimy, ale szkoda dzieci. Przecie oferta firm prowadzcych tego rodzaju zajcia jest niezwykle atrakcyjna.
Jak znale nauczyciela angielskiego?
dawstwie i przyznana dotacja na poszerzenie oferty przedszkoli (np. poprzez organizacj tzw. zaj dodatkowych) to krok w dobrym kierunku, mimo e przyznana Toruniowi kwota tylko w bardzo niewielkim stopniu pokrywa wydatki miasta na edukacj przedszkoln - mwi Magdalena Krzyanowska z zespou prasowego Prezydenta Miasta Torunia. - W Toruniu podjlimy decyzj o finansowaniu czterech zaj dodatkowych na kady oddzia przedszkolny, funkcjonujcy w przedszkolu lub szkole podstawowej, w tym w szkole specjalnej. Zajcia te realizowane bd od padziernika. Trzeba zauway, e zajcia muzyczne czy plastyczne w przedszkolach byy i nadal bd w ramach bezpatnych zaj, poniewa znajduj si w podstawie programowej, a ich realizacja jest obowizkiem przedszkola. Zajcia dodatkowe s zatem dobrowolne, mog by realizowane, jeli rodzice wyra tak wol.
Moje dziecko czy pastwa?
T diagnoz potwierdza dyrektor Przedszkola Miejskiego nr 17. - Gimnastyk korekcyjn bdzie prowadzia u nas nauczycielka pracujca w przedszkolu na stae - mwi Anna Blek. - Z angielskim mam wikszy problem, bo aden z moich podwadnych nie podejmie si realizacji takich zaj dodatkowych. Nie mam jeszcze pojcia, jak bdzie to wygldao od padziernika. Wadze miasta staraj si zaradzi problemowi, ktry zosta na nie zepchnity z gry. - Wprowadzone zmiany w ustawo-
Co z rodzicami, ktrzy chc, by ich pupile mogy czerpa w modym wieku wicej z oferty dydaktycznej? - Bdziemy musieli znale jakie rozwizanie - mwi mieszkanka osiedla Na Skarpie. - Tylko w moim bloku mieszkaj cztery maestwa, ktre s zszokowane nowymi przepisami. Jak mona czowiekowi zabroni finansowa edukacje swojego dziecka? Jak wida - mona.
to czytaj
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
Oddanie szpiku to nie tortura

Pod koniec padziernika wiele osb z nowotworem krwi moe znale swoj szans na zdrowe ycie
iaaczka te sowa z ust lekarza Polacy sysz co godzin. Nowotwr krwi nie ma litoci i dotyka nawet najmodszych. Czsto dla chorych jedyn szans jest przeszczep szpiku kostnego. Statystyki jednak nie napawaj optymizmem. Wci dla wielu Polakw nie znaleziono dawcy wrd 20 milionw osb na wiecie zarejestrowanych jako dawcy szpiku kostnego. Z tego powodu fundacja DKMS oraz Bank Zachodni WBK zainicjowali Dzie Dawcy Szpiku dla Tadka i innych. - Historia Tadka mwi o 14-latku, u ktrego zdiagnozowano ostr biaaczk mwi Tomasz Liczbik z Banku Zachodniego WBK. Niestety aden z jego braci nie moe by dawc. Tylko osoba niespokrewniona z nim moe uratowa mu ycie. Dziki wsppracy Banku i fundacji rejestracja potencjalnych dawcw odbdzie si w 78 oddziaach Banku Zachodniego WBK S.A. w caej Polsce 28 i 29 padziernika. Warto jednak odczarowa mity zwizane z byciem dawc szpiku. - Bycie dawc kojarzy si wikszoci
Zarejestrowanie si jako dawca szpiku zajmuje kilka chwil, a moe uratowa komu ycie ludzi z inwazyjnym pobraniem materiau z koci tumaczy Tomasz Liczbik. - W rzeczywistoci wikszo przypadkw pomocy nie stanowi istotnego obcienia dla zdrowego organizmu. Dawc moe by zdrowy czowiek midzy 18. a 55. rokiem ycia. wacy minimum 50 kg. Przy rejestracji naley
Fot. ARCHIWUM
pobra od badanego lin z wewntrznej strony policzka lub prbk krwi. Na podstawie tego materiau okrelana jest zgodno genetyczna. Aby si zarejestrowa,
potrzebny jest take dokument tosamoci z numerem PESEL. Drugim etapem jest oczekiwanie na biorc. Moe zdarzy si tak, e nie bdzie potrzeby oddawania szpiku. Gdy jednak znajdzie si osoba, ktrej bdzie odpowiada nasz materia genetyczny, wtedy tylko krok do przeszczepu. Sam szpik mona odda dwojako. W 80% przypadkw pobierane s komrki macierzyste z krwi obwodowej dawcy. Zabieg trwa 4 godziny i moe by powtrzony na drugi dzie. Druga metoda to pobranie szpiku z talerza koci biodrowej. Wszystko trwa ok. godzin, ale cao musi by wykonana pod narkoz. Od dawcy szpiku wymagany jest wtedy dwudniowy pobyt w szpitalu. - Fundacja DKMS pomoe take przy zaatwianiu formalnoci z obecnym pracodawc i pokryje koszty ewentualnego transportu dodaje Tomasz Liczbik. Sama fundacja dziaa od czterech lat i jest najwiksz baz dawcw szpiku w Polsce. Zarejestrowao si u niej blisko 365 000 osb. Docz do tej wsplnej akcji - moe to wanie ty uratujesz komu ycie.
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
Pitek18 padziernika 2013 r.
Tam, gdzie mieszka mio

mwi o sobie: jestemy rodzin
ALEKSANDRA RADZIKOWSKA
na wasnym podwrku
Domu nie tworz mury, lecz ludzie. Wychowankowie placwki w Toruniu nie bez powodu
Grayna Brzeziska. Mielimy taki przypadek, e rodzice podczas imprezy wyrzucili dziecko przez okno, tylko dlatego, e pakao. Trafi te do nas poparzony chopiec, na ktrego skrze gaszono niedopaki papierosw. S i tacy wychowankowie, ktrzy do placwki zgosili si sami. Wol odczuwa obecno obcych murw, ni chd i si rodzicielskich rk. Dobrze ju wiedz o tym, e s wizienia gorsze od sw. - Na pomocy tym dzieciom zaley nam rwnie mocno dodaje Grayna Brzeziska. Przez pierwszy okres pobytu u nas s zazwyczaj wystraszone. Dopiero, gdy nam zaufaj, nawi przyjanie i uwierz, e kadego dnia mona by najedzonym i zasypia w ciepym ku wtedy stajemy si prawdziw rodzin. *** Nie s to puste sowa. Wystarczyo kilka Dom zy Powody, dla ktrych dzieci znalazy si w placwce s rne. Najczciej to alkohol, bieda i agresja. W ich duym, wsplnym domu, te okradzione z poczucia bezpieczestwa dzieci, odnajduj spokj i rwnowag. Jak w kadym rodzestwie, zdarzaj si u nich sprzeczki, ale jeli dobrze si przyjrze, to nie wida podziaw i nieporozumie. Kamil bawi si klockami z Michaem, jak z bratem, Dawid gra z kolegami w berka, a Maja przytula Martyn. Jak siostr. - Zdarza si, e trafiaj do nas dzieci, nad ktrymi kto znca si fizycznie mwi godzin, bym przekonaa si, e mieszkacy orodka naprawd si kochaj. Za kadym razem, gdy wchodziam do nowego pokoju, gromadka umiechnitych dzieci witaa mnie w progu. Gdyby nie wiedza, z ktr przekroczyam prg ich domu, nigdy nie domyliabym si historii, jakie napisao im ycie. I cho trudno nazwa to, co unosi si w powietrzu, gdy zasiadaj do wsplnej kolacji i co powoduje, e Maja, niby od niechcenia, co jaki czas przytula Martyn, to s tacy, ktrzy nazw to mioci.
ay wiat nigdy nie zastpi wasnego domu, cho ten moe zastpi cay wiat. Los z natury jest przekorny, nigdy nie dzieli sprawiedliwie i czy tych, ktrym napisa podobne scenariusze. Od ponad dwudziestu lat spotykaj si oni pod adresem Donimirskiego 4, ale tam szczcie i mio dawkowane s im po rwno. W duych, mikkich fotelach, ktre w holu witaj odwiedzajcych, rzadko kto siada. Tylko czasem ktremu z dzieci wizyt zoy rodzic czy brat. Wtedy jest najfajniej. I cho przekraczajc prg placwki jest si przygotowanym na spotkanie dziesitek smutnych oczu, to przewiadczenie zawodzi. Tam, gdzie mieszka mio, mona odnale te rado. Dzie dobry, ciociu
Mali mieszkacy z Donimirskiego 4 zgodnie mwi, e to pierwsze miejsce, ktre mog nazwa domem
niezwykym miejscu swoich opiekunw. - Nigdy im tego nie proponowalimy mwi Danuta Guzik, wychowawca. To stao si samoistnie i tylko potwierdza, e w naszej placwce panuje rodzinna atmosfera. Inaczej nie potrafilibymy funkcjonowa. Zawsze staramy si by optymistami. Wszdzie mona spotka ludzi na dobre dni, rzadziej na wszystkie. Osobami tej drugiej kategorii s dla dzieci opiekunowie i pracownicy orodka. - Trafiaj do nas dzieci w rnym wieku mwi Grayna Brzeziska, koordynator placwki. Kochamy je mdrze. Jestemy wiadomi tego, e dla wikszoci z nich bdziemy drogowskazem. Dlatego staramy si zapewni im naturalne warunki. Czas na gry i zabawy, wsplne ogldanie bajek czy rysowanie, to jedne z waniejszych punktw dnia. Podobne placwki to najczciej pierwsze miejsca, ktre dzieci mog nazwa swoim domem. Jednak opiekunowie staraj si pomaga rwnie rodzicom, ktrzy z rnych powodw musieli si ze swoimi dziemi rozsta. Na wiele z nich czekaj nowe, gotowe do dzielenia si mioci rodziny. - Jak najszybciej staramy si uregulowa sytuacj prawn naszych wychowankw dodaje Grayna Brzeziska. - To nie tylko nasz obowizek, ale te misja. Chcemy im pomc.
Historie dzieci, ktre trafiaj pod opiek Placwki Opiekuczo-Wychowawczej nr 4 w Toruniu s rne. czy je jedno - dla kadego z nich jej mury stay si schronieniem. Dlatego znacznie czciej ni pacz, usysze mona w nich wesoy, dziecicy gwar. Personel, dzieci i opiekunowie s tam po prostu domownikami. - Ten dom od innych rni si tylko tym, e jest tu wicej dzieci mwi z umiechem czternastoletnia Kasia, bya wychowanka. Od kilku miesicy mieszkam w innym miejscu, ale wracam tu najczciej jak mog. Dzi przyszam si po prostu przywita z cioci. Tak wanie najmodsi okrelaj w tym
Szczcie nie musi by zezowate

Wikszo bywalcw lokalu przy ul. Ducha w. 5 nie ma pojcia kim by Jan Piszczyk. O Bogumile Kobieli rwnie wielu nie syszao. Nic to jednak, skoro w sercu Starego Miasta znajduj miejsce, w ktrym nikt nie roci sobie do niczego pretensji
si by drog nie do pokonania. Dobry wieczr i Dobranoc - etykieta obowizuje. Bo w kocu to spotkanie przyjaci, a nie disco bez zobowiza i zahamowa. Umys znacznie tam przyspiesza. Wydawa by si mogo, e Iwona Pacek jest tam zawsze. Kilkadziesit wizyt w ostatnich latach utwierdza w tym przekonaniu. Zawsze umiechnita, wyrozumiaa, z przeszywajca wzrokiem. Od lat jest przyjacik, koleank, barmank i spowiednikiem w jednym.
Pretensjonalnoci brak
10 ttni yciem
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
- Brak pretensjonalnoci zostaje w gowie jednak najduej. S tacy, ktrzy musz komu co udowodni. Tutaj tego nie ma, bo wikszo jest wiadoma wasnej wartoci. Wyszoci prno jednak szuka. Mia, byskotliwa i wiecznie umiechnita pani w zawsze nienagannym stroju nie dorabia
Podobizn Iwony Pacek wykonaa Iwona Chmielewska, znana toruska pisarka. Portret zdobi mury lokalu od duszego czasu
TOMASZ WICAWSKI
zsto trafiaj tam przez przypadek, poszukujc namiastki Gorczki sobotniej nocy. Prowadzeni s przez znajomych do Automobilklubu. Jeszcze dwa skrty w lewo i przenios si w nieco inn rzeczywisto. Uwaga, bo stopnie schodw zdaj
Doczekaam si ju nawet takich momentw, e student, ktrzy przychodzi przez wiele lat wydawa swoj ksik i na moim barze skada na niej autograf.
- Chciabym, aby moja ona bya wanie taka w przyszoci - mwi Arkadiusz, bywalec Zezowatego Szczcia. - Nie ma drugiego lokalu w tym miecie, w ktrym mona znale na pce dziea Buhakowa, pogra w scrabble czy podyskutowa o Mannie, Nietzschem, Bogu, historii, dziewczynach i alkoholu. Do witu tocz si tu deliberacje na tematy wzniose i te bardziej przyziemne. Niejeden mia si okazj przekona, e nikotyna i alkohol potrafi szczcie znacznie znieksztaci. Wikszo jednak wraca, bo kt wierzy w to, e los si zawsze do nas umiecha. - Wiele osb znam ju bardzo dobrze - mwi Iwona Pacek.
wikszej ideologii do funkcjonowania lokalu.
- Doczekaam si ju nawet takich momentw, e student, ktrzy przychodzi przez wiele lat wydawa swoj ksik i na moim barze skada na niej autograf. Dorasta razem z tym miejscem. Klimat jest sowem kluczem. Do trywialnym i niewiele wnoszcym, ale to niekoniecznie sowa buduj legend tego miejsca. - Nie mog si nazwa staym bywalcem, bo ledwo kilka razy miaem
Rni ludzie, a wsplny mianownik
okazj do Zezowatego Szczcia zawita - mwi Mateusz, rodowity Mazur, niegdy student filologii rosyjskiej na UMK. - Zapamitaem jednak nienachaln muzyk i smak Lucky Strikew. - Nie wiem nawet czemu, bo przecie wypaliem szlugw w uciu co nie miara. Te w sali na prawo od wejcia smakoway jednak jako inaczej. Czy klub prowadzony przez Iwon Pacek jest dla intelektualistw? - Bohema toruska to adne okrelenie - mieje si ukasz, ktry idzing koczy w Zezie niejednokrotnie.
- Ciesz si, e pomimo braku reklamy trafiaj tu cay czas nowe osoby - mwi Iwona Pacek. - Przychod pary zakochanych, najlepsi kumple, koleanki na pogaduchy przy winie. Pene spectrum. Tylko jedna rzecz tu nie pasuje, albo jest chichotem losu. Piszczyk to klasyczny oportunista. Takich w piwnicy przy ul. Ducha w. mona policzy na palcach jednej rki.
To by bal na sto par

td. Nigdy pniej nie piem tak ohydnego browara, ale i tak wracaem tam co tydzie. Parkiet pka w szwach. Makowi studia si przeduyy. Dzi nie ma 18, a 27 lat. W Warszawie sczy zocisty trunek za 10 z za pokal. Z Torunia w 2005 roku utkwia mu promocja za dwa lane z kija piwa za 4 zote. - To byy czasy - mwi wpadajc w nostalgiczny nastrj. - Nie raz graem tam na fortepianinie. Chocia w sumie nie wiem czy tam byo. Na pewno dao si w powietrzu powiesi siekier, bo fajek szy tam codziennie cae ramki. Niejedna szklanka wyldowaa na cianie kamienicy. Wikszo z kultur podchodzia do tego miejsca, bo przecie tam wypiewywaa wieo poznanym niewiastom serenady. Na gowie kwietny ma wianek, w rku zielony badylek, a przed ni biey baranek, a nad ni lata motylek. - Kazik by zawsze na set-licie - opowiada Karol, ktrego atwiej byo znale w klubie, ni w wynajmowanym mieszkaniu. - Nie brakowao te muzyki dyskotekowej, ale zawsze w dobrym smaku. Chocia kto to moe pamita? Na gitarze te nie raz, nie
W Jazzgocie mona byo straci majtek, dziewictwo i kilka lat ycia wtroby. Wielu wraca jednak do tego miejsca z nostalgi
dwa tam graem. Krlowaa Nothing else matters. Cikie brzmienia - wanie to zapamitali rwnie okoliczni mieszkacy. - Kiedy jaki chystek osika mi samochd - mwi pan Zenon, mieszkajcy w kamienicy vis-a-vis nieistniejcego klubu. - Nogi chciaem mu z tyka powyrywa patrzc z okna. Dzi jednak modych mi troch brakuje. (WT)
Dzi prno szuka tumw przed wejciem do dawnego klubu Jazzgod eszcze kilka lat temu skrzyowanie ulic Ducha w. i Rabiaskiej ttnio yciem. To tam spotykali si modzi ludzie, by zresetowa zapisane uniwersyteck wiedz umysy. rednia wieku - dwadziecia plus, chocia siwobrodych mentorw imprez do biaego rana nie brakowao. - W Jazzgocie koczylimy pitkowe eskapady - mwi Piotr, dzi aplikant radcowski. - W zasadzie rodowe, bo tydzie zaczynaem tam po zajciach z prawa admi-
nistracyjnego we wtorkowy wieczr, a koczyem w niedziel rano dopijajc ostatni bez gazu szklank. Piwo nie byo najwyszych lotw, ale i jego smak wraca, gdy starzy znajomi spotykaj si po latach. Kady chce znw i w kierunku ulubionej knajpy. Wielu nie wierzy, e jej ju dawno nie ma. - Tam poznaem swoj obecn dziewczyn Ol - mwi Maciej, dzi student geografii na UW. - Zreszt poprzednia te bya stam-
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
Zobaczy historie nie do opowiedzenia

Do dzisiejszego wieczora potrwa uczta dla mionikw sztuki.
ne przez nas spotkania. Widz musi szuka prawdy, a sztuka wanie temu suy. Przez tydzie kilkanacie teatrw, ktre wystpiy w czci konkursowej i pozakonkursowej, zaproponowao mionikom takich poszukiwa dziesitki historii. Jury gwne, w ktrego skadzie zasiedli krytycy teatralni i publicyci - Tomasz Mocicki, Janusz Kowalczyk i Pawe Schreiber, teatroloka Halina Waszkiel i Zbigniew Rudziski z Centrum Sztuki Dziecka wPoznaniu, ju dzi ogosi zwycizcw na gali koczcej tegoroczny festiwal. Dla teatrw z Czech, Polski, Hiszpanii, Niemiec i Francji gwn nagrod nie bdzie wcale laur zwycizcy przegldu, ale liczba umiechnitych i zamylonych twarzy. - Teatr lalek siga do archetypw, a wic tych najprostszych i zarazem najwaniejszych prawd i emocji mwi Zbigniew Lisowski. Z tego powodu te sztuki, ktre zostay zaprezentowane publicznoci podczas tegorocznych spotka, nie powinny by do koca klasyfikowane. Dzieciom prezentowane s opowieci pene wartoci i wanych dla nich spraw, a doroli w tych samych, pozornie skierowanych do najmodszych historiach, take odnajduj sens. W krainie pyta Baj Pomorski w roli gospodarza imprezy sprawdzi si w tym roku perfekcyjnie. Oprcz znanych ju toruskiej publicznoci spektakli, takich jak Dzib w dzib czy Marionetka, przygotowa prapremier Brygady Misiek. Przy wykorzystaniu mu-
stary Toru 11
XX Midzynarodowy Festiwal Teatrw Lalek na tydzie uczyni Baj Pomorski stolic wiata bani i metafory
wodni spotka, przedstawienia Ferdydurke Wrocawskiego Teatru Lalek i Texas Jim, ktry do Torunia przyjecha wprost z desek Biaostockiego Teatru Lalek, przeniosy widzw na paszczyzn niedomwie, gdzie na kadym kroku spotka mona absurd, satyr i grotesk. Nieco w inny wiat widzw zabray Teatr Pinokio i dzki Teatr Lalek. Wystawione przez nich sztuki Kopciuszek i Morrison/miercisyn nie postawiy humorystycznych pyta. Opowieci o osamotnieniu, yciu w rodzinie patchworkowej, wartoci buntu i kulis showbiznesu sprowadziy je do wiata teraniejszych problemw. - Teatr lalek si rozwija, ale niezmienne pozostaje jedno - problemy, o ktrych opowiada mwi Zbigniew Lisowski, dyrektor festiwalu. To sprawy bliskie kademu z nas, o ktrych nie zawsze mwimy, ale niestety ich dowiadczamy. Rwnie o tym opowiadaj konkursowe spektakle. A jeli mowa o sprawach bliskich kademu z nas, nie mona zapomnie o przyjani. Dzib w dzib zaprezentowany przez gospodarzy czy Szpak Fryderyk Biaostockiego Teatru Lalek, cho skierowane do najmodszych widzw, poruszyy tematy najwaniejsze. Okazao si, e braterska przyja moliwa jest ponad podziaami. Jednym sowem ta prawdziwa zawsze zwyciy i potwierdzi to, co wiedzie powinien kady z nas. Granice istniej tylko w naszej gowie. Nie ma pyta bez odpowiedzi, s tylko te niezrozumiane.
ic nie jest takie, jakim si wydaje. Dlaczego kto ma szczcie, a kto inny pecha? Gdzie zaciera si granica pomidzy dobrem, a zem? I jak to si dzieje, e samotnym jest si najczciej wrd tumu? Na te i inne pytania widzom odpowiedziay historie, ktre przez tydzie mogli oglda na deskach toruskiego teatru. Jeli istnieje w naszym miecie impreza, ktrej mona przypi atk wiatowej, to wanie jestemy jej wiadkami. Do grodu Kopernika przyjechay jedne z najlepszych teatrw lalek w Europie. Zmieszay si klimaty, nastroje i wiaty, a publiczno przekonaa si o tym, e wehiku czasu jednak istnieje. Opowie o tobie Wszystkie teatry lalkowe, a w zwizku z tym i festiwal, w swojej misji nie chc by oczywiste i przedstawia banalnych opowieci. Pod przykryciem setek rekwizytw, gry kolorowych wiate i metaforycznych dialogw skrywaj sens zoony z niewyartykuowanych pyta. - Teatr musi realizowa istotne historie mwi dyrektor festiwalu, Zbigniew Lisowski. Temu su rwnie organizowa-
XX Midzynarodowy Festiwal Teatrw Lalek na widowni zaprosi Fot. ADAM ZAKRZEWSKI setki widzw. Niech jego najlepsz recenzj bdzie to, e kady ze spektakli nagrodzili gromkimi brawami zyki z lat 80. spektakl zaprasza w nie do koca sentymentaln podr w przeszo. - To opowie o mioci do muzyki, buncie i wolnoci tak krtko podsumowuje swoje dzieo reyser spektaklu, Tomasz Man. Tematy zawsze aktualne. Nie do przeszoci, ale do potrzeby stawiania sobie pyta, odwoywali si take inni uczestnicy festiwalu. Przedstawienie O szczciu i nieszczciu teatru DRAK z Czech, Czarne skrzydo historia o odmiennoci, trudnej walce o swj los i niszczcej sile cywilizacji teatru David Zuazola Puppet Company z Hiszpanii, byy wyzwaniem nawet dla dojrzaego widza. Opowieci kolejnych zagranicznych goci Przygody Jojo Teatru Gondolino z Woch, Pieni dla Alicji z repertuaru Figurentheater Wilde&Vogel z Niemiec, czy Bukiet z czeskiego Divadlo Radost postawiy przed publicznoci trudne zadania. Jak dobrze zinterpretowa absurd i niedopowiedzenie i jak za pomoc przygd marionetkowej pcheki zaprosi widza do refleksji nad teraniejszoci? Cho propozycje skierowane do widzw wymagay od nich cigej interpretacji zdarze, to gromkie brawa na kocu kadej ze sztuk s chyba najlepsz dla nich recenzj. Historie codziennoci W Baju Pomorskim zjawiy si rwnie polskie ekipy aktorw, reyserw i scenografw. Doskonale wpisujc si w myl prze-
Na ratunek maemu sercu

Tym razem czekamy na wsparcie dla maego Mikoaja z powan wad serca
Toruski Caritas prowadzi kolejn akcj zbirki funduszy dla potrzebujcego dziecka.
ikoaj ma 3 latka, jest naszym najwikszym skarbem. Mieszkamy w Dziadowie. Nasz synek przyszed na wiat z bardzo powan wad serduszka niedorozwojem lewej komory Pani doktor dodaa nam otuchy mwic, e wad mona zoperowa. Jednak trzeba a trzy razy. Po to, eby y. Po pierwszej operacji uczylimy si je I ylimy z powan wad serca, o ktrej przypominaa nam szrama na klatce piersiowej naszego malestwa oraz czste wizyty w poradni kardiologicznej. Mikoaj wymaga codziennej rehabilitacji. W styczniu wrcilimy na oddzia kardiologii do cewnikowania serduszka. Wykonano te trudny zabieg, po ktrym synek mg swobodnie oddycha. Rano poczu si jak nowo narodzony. Po miesicu wrcilimy do domu. Druga operacja przebiega wedug planu. Niestety nasza rado nie trwaa dugo - stan zdrowia uleg znacznemu pogorszeniu. W jedenastej dobie
Caritas Diecezji Toruskiej stara si zmieni ycie cierpicych dzieci
Fot. NADESANE
od operacji zaobserwowalimy zaburzenia lewej nki i rczki syna. Ale poprawio si. Wreszcie przed witami wielkanocnymi zostalimy wypisani do domu, eby jesieni znw wrci do szpitala. Mikoaj po zabiegu trafi na
intensywn terapi. Jego samopoczucie nie byo najlepsze. Wyznaczono wstpny termin trzeciej operacji, ale moga si ona odby na specjalnej sali hybrydowej. Okazao si, e termin zabiegu przesuwa si, bo jest duo oczekujcych dzieci.
Mikoaj jest bardzo dzielnym chopcem. Du cz swojego ycia spdzi w szpitalu w odzi i jedno z nas musiao zrezygnowa z pracy. Synek musi by pod sta opiek specjalistw. Nie uczszcza do przedszkola tak jak inni jego rwienicy. A my tak bardzo chcielibymy, aby bawi si z kolegami, umiecha do nich, biega i pata figle. Kadego dnia towarzysz nam zy. Nie wiemy, co bdzie jutro. Modlimy si o spotkanie na naszej drodze ludzi dobrej woli. Ludzi, ktrzy maj wielkie serce i pomog w ratowaniu serduszka naszego ukochanego synka. Kady dzie jest oczekiwaniem na cud. Musimy dziaa. Stan zdrowia Mikoajka pogarsza si. Zwlekanie z leczeniem grozi powanymi, nieodwracalnymi komplikacjami serca. Syszelimy o profesorze Malcu, leczcym w Niemczech. Zgodzi si on wykona operacj w klinice w Mnster za 150 000 z. Wydawa by si mogo, e jest ona na wycignicie rki. Ale nie dla nas
Nie damy rady pokry tych kosztw. Dlatego prosimy o pomoc. Tak bardzo liczymy na wsparcie. Kada zotwka zbliy nas do upragnionego celu. Pragniemy, eby nasz synek bawi si przed domem, mg normalnie i do szkoy i rs jak inni. Aby y (oprac. Anna Pawiska)
UWAGA
Pomoc dla Mikoaja mona kierowa na: Caritas Diecezji Toruskiej, ul. Sz. Bydgoska 1, 87-100 Toru, konto nr 28 2030 0045 1110 0000 0064 8240.
12
Na szczycie patrzy si w gr
Gry to miejsce, w ktrym przyrody naszej planety dowiadczy moemy najpeniej.
S nie tylko koncentracj prawdy o niej, ale przede wszystkim jej kwintesencj
reporta
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
samotnoci ciszy gr walczy si nie tylko o dum, jaka pynie z poczenia siy, odwagi i sukcesu. Czasem chodzi o jeden chwyt, od ktrego moe zalee zwycistwo albo i ycie. Czasem o szacunek i przyja, ktre wytwarzaj si pomidzy gr i czowiekiem, cho jest to relacja nieatwa. Od czasu do czasu zdarza si, e kto uzyskawszy na grze szacunek wieczysty, nie wraca. Na wysokoci piciu tysicy metrw, wod z roztopionego niegu gotuje si godzinami. Wci trzeba uzupeni jej wszystkie zapasy i odpowiednio si nawadnia. Czsto ten wysiek okazuje si daremny, gdy rankiem w termosie znale mona jedynie ld. Szczyt Przyjani
Anita Parys o wspinaczce i swoich przygodach opowiada z pokor, cho w zeszym miesicu zdobya jeden z dziewiczych szczytw Karakorum. Wraz z partnerem towarzyszcym jej podczas ekspedycji, Karimem Hayatem, nazwali go Dur Star, co oznacza Szczyt Przyjani. - O wyprawie w wysokie gry marzyam ju od dawna mwi Anita Parys. W marcu zeszego roku dostaam informacje od Krzysztofa Wielickiego i zdecydowaam, e musz podj walk. W lipcu wyjechalimy na pierwsz wypraw, ale z racji tego,
Anita Parys, jako pierwsza torunianka, wesza na niezdobyty szczyt Karakorum

e by to mj pierwszy wyjazd na szeciotysicznik, byam kompletnym todziobem. Nie udao mi si wej na szczyt, ale ju wtedy wiedziaam, e tam wrc. Nie bya to atwa do podjcia i zrealizowania decyzja. Polskie rodowisko himalaistw w Karakorum poegnao ostatnio trzech wietnych wspinaczy. W swoj ostatni wypraw wyruszyli tam Tomasz Kowalski, Maciej Berbeka i Artur Hajzer. W czerwcu za kilkunastu terrorystw ubranych w uniformy jednostki granicznej, zaatakowao baz pod Nanga Parbat. Zastrzelili jedenastu alpinistw - W tej szczeglnej sytuacji ciko byo do dzi. Pomimo znaczcego sukcesu Anita Parys opowiada o nim z nieudawan skromnoci. - Nie nazwaabym si himalaistk, cho wielu ludzi wanie tak zwyko si do mnie zwraca dodaje. Chodzi zwyczajnie o szacunek dla tych, ktrzy od kilkunastu lat wspinaj si na omiotysiczniki. Robi tam rzeczy przekraczajce ludzkie moliwoci, takie jak wytyczanie nowych drg. Mnie pociga eksploracja dziewiczych, jeszcze niezdobytych terenw. Nie czuj si na razie na siach, by atakowa omiotysiczniki Gry ucz pokory W grach rado i spenienie mieszaj si ze strachem, zmczeniem i niepewnoci. - Znam wszystkie te uczucia dodaje Anita Parys. Podczas tegorocznej wyprawy byy chwile, kiedy zwyczajnie, po ludzku odczuwaam lk. W momencie, gdy gry s kruche, nie da rady dobrze si asekurowa. Wtedy bardzo si boj. Na mniejszych wysokociach te zdarzay si niepokojce sytuacje, gdy osuwaam si na linie w d czy unikaam odamkw skalnych, jednak nie byy one paraliujce. Zawsze, gdy rozmawiam z gr, prosz j, by bya dla mnie askawa. Mocna psychika w grach nierzadko spenia waniejsz rol, ni silne rce. - Tu przed tegorocznym wejciem na szczyt czuam si zmczona, ale Karim szybko zmobilizowa mnie do dalszego wysiku mwi Anita Parys. Czasem wystarczy do tego dobre sowo albo klepnicie po ramieniu. Ch wejcia na szczyt i wiadomo wsparcia ze strony partnera mog przesoni wszystko. Nawet bl i zmczenie. Gry s dla przyjani dobrym testerem.
Fot. NADESANE
Nie nazwaabym si himalaistk, cho wielu ludzi wanie tak zwyko si do mnie zwraca
zdecydowa si na odwany ruch mwi Anita Parys. Jednak dziki pomocy Karima i sponsorom - firmom Apator, Caldena i Sky&Sand, udao mi si sfinansowa wypraw. Jestem im wdziczna za to, e mi zaufali. Torunianka wejcie na szczyt wspomina jako jedne z najlepszych przey w yciu. - Takie chwile odczuwa si niemal metafizycznie mwi z umiechem. Czuam si speniona i na grze, i tu po zejciu z niej. Gdy wychodzilimy z bazy po prostu pakaam, chciaam tam jeszcze zosta, czuam si silna fizycznie i mentalnie. Byam przygotowana na zdobywanie nowych terenw. Ta czysta tsknota jest we mnie chyba
Sprawdzaj ludzi i ich wzajemne do siebie zaufanie. - Ta wyprawa bya dla mnie form oczyszczenia duchowego - mwi Karim Hayat. - Bardzo chciaem, eby partnerowaa mi Anita. Znalazem si w trudnej sytuacji. Przez przykre wydarzenia, ktre w tym roku rozegray si w Karakorum, moja agencja, ktra organizuje trekkingi i wyprawy stracia pienidze. Grupy, ktre zostay zaplanowane na ten rok nie przyjechay. Wspinaem si te na Nanga Parbat podczas ataku terrorystycznego i byem czonkiem wyprawy na Broad Peak. Obie te historie miay swoje tragiczne finay, a ja chciaem jako te traumy pokona. Anita zgodzia si wyjecha na wypraw ze mn i dzi nie aujemy. - Braterstwo i uczciwo na wysokoci s bardzo wane dodaje torunianka. To prawda, e czowieka mona sprawdzi w grach. Na pytanie, dlaczego ludzie zdobywaj szczyty, mwi jedynie: bo s. Kady z nas ma pola, na ktrych sprawdza, co przygotowa dla niego w zanadrzu los. Ludzie gr lubi si przekonywa, czy duch i ciao nie zaami si w konfrontacji z niewiadomym.
Zawsze, gdy rozmawiam z gr, prosz j, by bya dla mnie askawa
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
reklama
13
Jesienny repertuar smaku w Paacu Romantycznym
otel **** Paac Romantyczny w Turznie to zabytkowe miejsce, ktre stanowi element polskiego dziedzictwa kulturowego oraz kulinarnego. W bogatej karcie menu Restauracji Marconi proponuj Pastwu zarwno tradycyjne polskie dania z gsiny, jagniciny, krlika, woowiny, jak i owoce morza. Wykwintne menu oraz mnstwo niespodzianek kulinarnych przygotowalimy take w zwizku z organizowanym wkrtce Paacowym Balem Sylwestrowym. Serdecznie Pastwa zapraszamy!
asze dania przygotowujemy zgodnie z zasadami Slow Food i dokadamy wszelkich stara, aby ich smak na dugo pozostawa w pamici naszych Goci. Chcc otrzyma jak najwysze walory smakowe potraw, ich wspaniay, soczysty smak i aromat stosujemy metod gotowania Sous - vide, ktra polega na gotowaniu prniowym w niskich temperaturach. Dziki dbaoci o detale potraw zdobylimy zaufanie regionalnej sieci Dziedzictwa Kulinarnego Kujaw i Pomorza. Obok naszego staego menu co 6 tygodni pojawia si specjalna, sezonowa oferta kulinarna. O tej porze roku, gdy pogoda nie napawa optymizmem proponuj co na pokrzepienie duszy i ciaa. Specjalnie dla Pastwa skomponowaem menu ,,prosto z lasu pene rozgrzewajcych i aromatycznych potraw. Zapraszam do zapoznania si z mini kart Jesienny Repertuar Smaku, w ktrej szczeglnie polecam wyborne dania z dziczyzny , m.in. Carpaccio z jelenia z rukol, polane gorcym sosem borowikowym oraz Sarnin w sosie z malakami, podan z kluseczkami gnocchi z dyni i buraczkami. KRZYSZTOF KIERSKI szef kuchni Restauracji Marconi w Paacu Romantycznym w Turznie
14
Bujanie w cyfrowych obokach

Czy w Toruniu znajdzie si nastpca Marka Zuckerberga lub Billa Gatesa?
Pewnoci nie ma, ale warunki do tego bd na pewno
zaj zarwno na 5 godzin jak i 7 miesicy. Start-upy bd mogy ponosi koszty tylko za faktycznie wykorzystane usugi.
lewobrzeni
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
UKASZ PIECYK
Zrb to mdrze W tej chwili w budynku przeznaczonym na Smart Space prowadzone s prace modernizacyjne. Pojawi si tam poza wspomnianymi biurami miejsca wypoczynku i relaksu, gdzie w cigu dnia pracy mona si oderwa od codzienny zaj i naadowa baterie do dalszej pracy. To rozwizanie rodem z firmy Google, gdzie w trakcie pracy bez problemu mona si zdrzemn lub pogra z koleg na konsoli. Pierwsze firmy pojawi si w Smart Space na wiosn 2014 roku. Zanim to jednak nastpi modzi i zdolni mog wzi udzia w konkursie do IT smart.2013 organizowanym przez Smart Space. Konkurs dedykowany jest dla start-upw z wojewdztwa kujawsko-pomorskiego, ktre przedstawi swj pomys biznesowy bazujcy na nowych technologiach. Warunkiem jest przedstawienie caej idei na maksymalnie 10 slajdach. Trzy najlepsze bd miay okazj zaprezentowa si w trzyminutowym wystpieniu na branowej konferencji, ktra odbdzie si 28 listopada w Toruskim Parku Technologicznym, a zwycizca gosowania dostanie do wykorzystania 5 tysicy zotych na usugi w Exea Data Center oraz miesiczny pakiet darmowego dostpu do pomieszcze i usug Smart Space. - Nasza filozofia opiera si na wsparciu w elastycznym dostpie do nowoczesnej infrastruktury biurowej i teleinformatycznej dodaje ukasz Ozimek. W poczeniu z mentoringiem i wyspecjalizowanym doradztwem mamy nadziej odnale innowacyjne projekty biznesowe, ktre zmieni nasz wiat.
d lat zazdrocimy kademu, kto pracuje w najwikszych amerykaskich firmach informatycznych. Tam rodz si innowacyjne pomysy, z ktrych przez kolejne dziesiciolecia korzystaj mieszkacy caego globu. Nie przesdza o tym tylko katornicza praca i talent, ale take wietne warunki zatrudnienia. Niedugo podobnie moe by i w Toruniu. We wrzeniu w Toruskim Parku Technologicznym, ktrym zarzdza Toruska Agencja Rozwoju Regionalnego, minister Micha Boni otworzy Exea Data Center nowoczesne centrum przetwarzania danych oferujce usugi informatyczne w tzw. chmurze obliczeniowej (ang. cloud computing). To jeden z najnowoczeniejszych tego typu orodkw na mapie naszego kraju. - Dla laika by moe brzmi to niezrozumiale tumaczy ukasz Ozimek z TARR-u. Cloud computing eliminuje przykadowo zakup drogich licencji na oprogramowanie. Klient paci jedynie za faktyczne uytkowanie danej usugi, wic nie musi kupowa niczego na stae. Wystarczy uy dowolnego komputera z dostpem do Internetu, by zacz korzysta z dobrodziejstw chmury obliczeniowej. Przestrze pena pomysw W rozwizaniach indywidualnych pozwala to na korzystanie ze swoich wybranych zdj, dokumentw czy muzyki na dowolnym komputerze czy telefonie z dostpem do sieci. To, co jednak rozpala umysy kreatywnych i modych duchem przedsi-
Na otwarcie Exea Data Center przyjecha minister cyfryzacji Micha Boni. ukasz Ozimek z TARR-u zapewnia, e to preludium do biznesowej aktywnoci modych mieszkacw regionu
biorcw, jest nowopowstajcy akcelerator biznesu Smart Space. - Gdy rozpoczlimy dwa lata temu rozbudow Parku o centrum przetwarzania danych Exea Data Center, obralimy sobie take za cel uruchomienie nowoczesnego inkubatora przedsibiorczoci wspomina ukasz Ozimek. - Nie chcielimy jednak mnoy kolejnych bytw, wic postawilimy na rozwizanie, ktrego prno u nas szuka. Postanowilimy stworzy Smart Space nowoczesny akcelerator biznesu wykorzystujcy zaawansowan infrastruktur teleinformatyczna Exea. Bdzie to blisko 1000 m2 nowoczenie zaprojektowanej przestrzeni biurowej dla innowacyjnych mikrofirm, ktre stawiaj na nowe technologie i rozwizania mobilne, sowem dla innowacyjnych start-upw. - Start-up to dla nas mody przedsibiorca, ktry chce skomercjalizowa swoje pomysy wyjania ukasz Ozimek. U nas kady z nich bdzie mg pracowa na wsplne dobro, czyli wprowadzamy zasad coworkingu. Najprociej mwic - co dwie gowy to nie jedna.
Fot. UKASZ PIECYK
Jeli dane zlecenie wymaga wiedzy z rnych dziedzin, to caa sztuka polega na tym, aby wsppracowa z koleg z innego biurka. Na tym polega idea coworkingu. To zapewnienie otwartej przestrzeni biurowej, w ktrej wszyscy mog si spotyka. Przy jednym stole siedz rni ludzie, co pomaga przy ewentualnej wsppracy. - Podstaw nowoczesnych dziaa jest take elastyczno twierdzi ukasz Ozimek. Dlatego nie bdzie tylko sztywnych ram czasowych, jeli chodzi o korzystanie z pomieszcze Smart Space. Bdzie mona je
Historia zatrzymana w kadrze

Masz na pce album po dziadku? S tam stare fotografie Podgrza? Przynie je do
Domu Muz i pom odkrywa histori swojego zaktka Torunia.
om Muz poszukuje starych zdj ukazujcych Podgrz po 1945 roku. Mile widziane s take starsze fotografie. - Mog to by ujcia architektury, obrazy rejestrujce codzienne ycie torunian, ale take zdjcia rodzinne, bo one rwnie s rdem cennych informacji o realiach przeszoci mwi Agnieszka Dbrowska z Domu Muz. - Zdjcia bd natychmiast archiwizowane i oddawane wacicielom. Za ich zgod bd umieszczane w Internecie. Realizatorki projektu, oprcz zbierania fotografii, licz take na wywiady z mieszkacami, ktre wsplnie ze
zdjciami posu do budowy bazy informacji o przeszoci dzielnicy. Ze zgromadzonych materiaw powstanie wirtualny album Dziejw Podgrza cig dalszy oraz prezentacja multimedialna, ktra bdzie podstaw lekcji historii dla uczniw z lewobrzea. - Chcemy aktywizowa mieszkacw i zachci ich do utosamienia si z miejscem zamieszkania wyjania cel projektu Marta Gsowska z Domu Muz. Szczeglnie istotne jest to w przypadku dzieci i modziey szkolnej. Chcemy te po prostu doda cegiek do opisu dziejw naszego miasta. Jednak nie tylko ludzie modzi za-
interesowali si akcj. - Pamitam Podgrz z czasw wojny - mwi Jerzy Muszytowski, mieszkajcy dzi w Kaszczorku, ale urodzony na Podgrzu. - Poar browaru stoi mi przed oczami do dzi, po-
dobnie jak ucieczka Niemcw przed Armi Czerwon. Byem te wiadkiem egzekucji, wykonanej przez radzieckiego oficera na onierzu, ktry dopuci si gwatu na jakiej Polce z Podgrza. Autorkami projektu Dziejw Podgrza cig dalszy s Maria Magdalena Gessek i Katarzyna Kluczwajd. Osoby, ktre pragn go wesprze i mie swj udzia w stworzeniu multimedialnej historii swojej dzielnicy proszone s o przynoszenie zdj do Domu Muz przy ul. Poznaskiej 52, bd kontakt pod numerem 56 6644-912 (MK)
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
Gdy zostan ju tylko wspomnienia

mierc bliskiej osoby to dla kadego czowieka szok. Niestety to take sporo spraw formalnych.
Bartomiej Sobczak z firmy pogrzebowej Sotor radzi, co zrobi po utracie czonka naszej rodziny
Co zrobi zaraz po mierci bliskiej osoby? Gdzie wykona pierwszy telefon? Nie ma bardziej stresujcej dla czowieka sytuacji ni mier bliskiej osoby. Najwaniejsze to mie wtedy obok siebie zaufane osoby rodzin, znajomych, ssiadw. Ekstremalne emocje s powodem wielu bardzo indywidualnych i prywatnych przemyle, ale w tej tragicznej sytuacji potrzebujemy przede wszystkim innych wok siebie. To z nimi porozmawiamy i powspominamy zmarego, to oni pomog nam w zorganizowaniu ceremonii pogrzebowej, o ktrej powinnimy myle po kilku godzinach, a jeli jest to moliwe nastpnego dnia. Chodzi o to, ebymy byli gotowi do jak najbardziej racjonalnego dziaania. Jakie formalnoci trzeba wypeni? O czym na pewno nie mona zapomnie? Wszystko zaley od tego, gdzie nastpi zgon. Jeeli w domu (do poudnia), to musimy skontaktowa si z lekarzem pierwszego kontaktu. Jeeli w innej porze dnia, to konieczny bdzie telefon na pogotowie ratunkowe. Po otrzymaniu karty zgonu i upyniciu minimum dwch godzin od mierci, powinnimy zawiadomi zakad pogrzebowy. Jeeli mier nastpia w szpitalu, to kart zgonu otrzymamy w tej placwce. W niektrych przypadkach lekarze zobowizani s do przeprowadzenia autopsji, od ktrej moemy odstpi. Po identyfikacji zmarego powinnimy ustali z pracownikami prosektorium zasady wydania ciaa wybranemu przez nas zakadowi pogrzebowemu.
reklama
15
nicy odci nas z jak najwikszej liczby obowizkw, w razie koniecznoci przyjad do nas do domu, by omwi szczegy ceremonii i zapewni transport do instytucji, ktre musimy odwiedzi. Czy istnieje wsparcie finansowe w przypadku pogrzebw? Dopiero po ceremonii pogrzebowej moemy zgosi si po zasiek pogrzebowy (4 tys. z). Otrzymamy go w cigu 30 dni od momentu zoenia wymaganych dokumentw (tabela obok). W zalenoci od tego w jakiej instytucji zmary opaca skadki, skadamy je w Zakadzie Ubezpiecze Spoecznych, Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Spoecznego, Zakadzie Emerytalno-Rentowym Ministerstwa Spraw Wewntrznych lub Wojskowym Biurze Emerytal-
Zaley nam, aby zapewnia usugi na najwyszym poziomie w tak trudnych chwilach
to skomplikowane dziaanie. Musimy zdawa sobie spraw, e transport nie bdzie moliwy bez wystawienia karty zgonu oraz aktw zgonu (nie tylko w kraju, gdzie nastpia mier, ale rwnie w Polsce). Koszty takiej operacji zale od wielu czynnikw, ale najwaniejsze jest ubezpieczenie. Niektrych sta na wycieczk za kilka tysicy zotych, ale ju nie na ubezpieczenie nieszczliwych wypadkw i mierci, ktre zwiksza koszt wyjazdu jedynie o kilkaset zotych. Namawiam wszystkich, aby korzystali z moliwoci ubezpieczenia jak najczciej, nie tylko na wakacjach.
PORADA
Aby wnioskowa o zasiek pogrzebowy, potrzebne nam s: - akt zgonu z numerem PESEL osoby zmarej, - legitymacja ZUS lub odcinek emerytury/renty, albo decyzja ZUS (w przypadku mierci emeryta lub rencisty), - zawiadczenie z zakadu pracy osoby zmarej, - kserokopia dowodu osobistego osoby ubiegajcej si o zasiek pogrzebowy, - faktura z zakadu pogrzebowego wraz ze specyfikacj kosztw, - faktura za wykopanie grobu lub przygotowanie grobowca do ceremonii pogrzebowej (pisemne owiadczenie jeeli grabarz nie ma zarejestrowanej dziaalnoci gospodarczej).
Co w przypadku tragicznych okolicznoci jak np. wypadek samochodowy? Wtedy powiadomione musz zosta pogotowie ratunkowe i policja. Kart zgonu wydaje w takim przy-
padku prokuratura, z ktr ustalamy rwnie zasady wydania ciaa. Jeden z podstawowych dokumentw, ktry jest niezbdny przy organizacji ceremonii pogrzebowej, to akt zgonu. Wydaj go Urzdy Stanu Cywilnego lub Urzdy Gminy. Czy firma pogrzebowa moe pomc w zaatwieniu formalnoci zwizanych z pogrzebem? Odejcie bliskiej osoby to ogromny stres, tsknota, bl chcielibymy mie cho chwil na pobycie samemu i odpoczynek. Niestety musimy wypeni wiele formalnoci. Warto wtedy wybra tak firm pogrzebow, ktrej pracow-
nym.
Kiedy decydowa si na kremacj, a kiedy na tradycyjny pogrzeb? Firma SOTOR funkcjonuje w brany pogrzebowej ju ponad 20 lat. Przez ten czas nauczylimy si szanowa kady wybr. Jeli credo firmy brzmi: Suy pomoc w najtrudniejszych chwilach, to mniej nas interesuj decyzje ludzi oraz to, kim s, a bardziej to, eby zapewni im usugi najwyszej jakoci. Co w przypadku mierci poza granicami Polski? Sprowadzenie ciaa z innego kraju
Chopiec, ktry uwierzy

Mikoaj Jdruszczak w tenisa zacz gra przez przypadek. Dzi jest mistrzem Polski
16
blokowisko
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
aa, ta pika i on. Przez 360 dni w roku, w kad niepogod. Gdy pierwszy raz wzi do rki rakiet mia sze lat. Dzi tenis to dla niego nie tylko pasja, ale i praca, ktrej powica si bez reszty. Na korcie zachowuje si jak prawdziwy fighter. Poza nim to zwyky chopak z niezwyk histori. Od kiedy tenis sta si jego sposobem na ycie, jedynie kilka razy w roku odstawia rakiet w kt na cay dzie. Za kilkanacie rankingowych punktw paci wysok cen. To lata cigego treningu fizycznego, technicznego i mentalnego. W wiecie profesjonalnych rozgrywek nie ma miejsca dla sabych. Od pierwszego wejrzenia
Mikoaj Jdruszczak w yciu postawi wszystko na jedn kart. Cho dzi nie wyobraa sobie, by zabrako w nim tenisa, z umiechem opowiada, e to mio z przypadku. - Pocztek tej przygody jest prawie bajkowy mwi tenisista. Pamitam, byo lato przed moim pjciem do szkoy. Robilimy z tat porzdki na strychu i znalazem dwie rakiety, drewnian i metalow. Nie wiedziaem jeszcze do czego su, a on wtedy po krtce wytumaczy mi o co chodzi i tak to si zaczo. Ubzduraem sobie, e bd z nimi spa, jad i chodzi wszdzie, gdzie si da. Od razu si zakochaem. Po kilkunastu latach pasja, ktra sprawia, e mody chopiec uwierzy w marzenia, nie zgasa. Wrcz przeciwnie, wraz z rozwojem sportowej kariery wysiek, ktry tenisista wkada w trening jest coraz wikszy. - Kadego dnia skupiam si na udoskonalaniu swoich umiejtnoci mwi Mikoaj Jdruszczak. S mecze, w ktrych o wyniku decyduj dwie, trzy piki. W tenisie ten, ktry jest pierwszy, trzeci i setny cae ycie podporzdkowuje treningowi. Nie mona odpuci nawet na chwil. Bl, zrezygnowanie i zo przeplataj si z chwilami triumfw ju od wielu lat. Ten sport wymaga ogromnych nakadw finansowych
Dla Mikoaja Jdruszczaka tenis jest nie tylko prac, ale przede wszystkim mioci. To ona sprawia e trenuje przez 360 dni w roku
i zorganizowania. Obecnie poszukuj rwnie sponsora. Tenisowy wiat to wielka machina, w ktrej wszystkie elementy s ze sob powizane. ktrymi si mierzy, jest zbliony. Nawet, jeli wyciga asa z rkawa, musi liczy si z porak, gdy inni graj jokerami. - Nie mam sabych stron, ale nie mam te w swoim repertuarze uderze tajnej broni mwi Mikoaj Jdruszczak. Janowicz j ma i jest ni serwis, Federer ma magiczny backhand, a forehandy Nadala s niemal perfekcyjne. Gdybym mg wybra, jak tenisow umiejtno chciabym posiada, to chciabym z forehandu gra jak Hiszpan. By jak Ivanisevi Gdy torunianin zaczyna swoj przygod z tenisem, na topie byli Sampras i Agassi. To ich uderzenia sprawiay, e na moment miliony kibicw na caym wiecie wstrzymywao oddech. Mimo to, jako swojego pierwszego idola, sportowiec wskazuje Gorana Ivanisevicia. - Gdy zaczynaem gra, podpatrywaem wielkie gwiazdy i ich sposb definiowania tego sportu dodaje z umiechem. Najbardziej lubiem Gorana Ivanisevicia. Podoba mi si jego styl bycia. Tak jak dzi Janowicz, by typem tenisowego walczaka. Chorwat, oprcz temperamentu, zasyn te z widowiskowego niszczenia swoich rakiet po nieudanych akcjach. - Mi te si to zdarza mwi tenisista. Zawsze jestem zy, gdy to zrobi. Nie chc ich niszczy, ale czasem, gdy jestem bardzo sfrustrowany, musz da upust emocjom. Skoro ju trzaska, to niech chocia bdzie widowiskowo. Suma dowiadcze, ktre torunianin wynis z kortu i pracy nad odpowiednim nastawieniem mentalnym, zamienia si w sukces. W tym roku Mikoaj Jdruszczak zosta mistrzem Polski w singlu i deblu do lat 21.
- Ciesz si z tych wynikw, chocia s tacy, ktre z nich kpi mwi. Wydaje im si, e jedynie najlepsi gracze co znacz, a pozostali s zwykymi chopcami do bicia. To nie prawda. Praca, ktr wykonuj jest jednoczenie moj pasj. Jestem w stanie wymieni nawet modele rakiet graczy z pierwszej setki rankingu. Jeli kto nie rozumie idei, ktre w sporcie s najwaniejsze, w sowa Mikoaja Jdruszczaka nie uwierzy. On w nie uwierzy, nim ktokolwiek mu o nich opowiedzia. - To trzeba poczu caym sob dodaje z umiechem. Pamitam jeszcze, gdy jako dziecko wymachiwaem rakiet na prawo i lewo. Par kloszy w yciu zniszczyem i troch szka si posypao. Ono podobno tucze si na szczcie.
Nie mam sabych stron, ale nie mam te w swoim repertuarze uderze tajnej broni
Cho dzi w rankingu ATP torunianin sklasyfikowany jest na 1172 pozycji, dobra postawa w kilku turniejach moe zapewni mu awans nawet o kilkaset miejsc. Poziom sportowy prezentowany przez tenisistw, z
Udajc ofiar mona si ni sta

Dramat braci Presniakow szuka odpowiedzi na to, co si stao ze wiatem?
Udajc ofiar jest mieszank czarnego humoru i gbokiej refleksji nad otchani ludzkiego nieszczcia. Ta napisana wartkim jzykiem tragikomedia, widzowi gwarantuje natychmiastowe przenosiny w wiat absurdu podszytego ludzkimi emocjami. 20 padziernika na podr do krainy niedopowiedze zapraszaj aktorzy Teatru im. Wilama Horzycy. Reyser spektaklu, Bartosz Zaczykiewicz, nie ma atwego zadania. Dramat braci Presniakow, to bowiem swoisty koktajl gatunkw i myli. Absurd na miecze bije si tu z dosownoci, a sekundantem w tej walce jest czarny humor. Wala, gwna posta sztuki, to wspczesny dwudziestoparolatek po ukoczonym uniwersytecie. Pracuje jako statysta podczas policyjnych wizji lokalnych, ktre jednak nie su szczegowemu wyjanieniu prawdy. Ich celem jest udowodnienie z gry przyjtej tezy: jako tako klei si i dobra. Gdy kolejni mordercy opowiadaj ledczym o okolicznociach zabjstw, Wala zamienia si w ich ofiary. I tak, raz wciela si w posta kobiety, ktra wypada przez okno, innym razem w utopion dziewczyn i zastrzelonego na balu absolwentw mczyzn. To nietypowe zajcie pomaga mu oswoi mier. Wci towarzyszy mu te duch ojca, ktry widzowi jawi si jako granica pomidzy faktem a iluzj. - Autorzy, posugujc si metafor ycia Wali, starali si uchwyci pewien istotny aspekt wspczesnoci mwi reyser Bartosz Zaczykiewicz. Chociaby specyficzny zawd gwnego bohatera jest figur ludzkiego wyobcowania, samotnoci i zagubienia w rzeczywistoci. Mionicy sztuki bez problemu odnajd w dziele prby nawizania romansu z szekspirowskim Hamletem. W niejasnych okolicznociach umiera ojciec Wali, a jego stryj ma si ku matce. Na koniec okazuje si, e jedyna rzecz, ktra na tym wiecie jest pewna, to mier. O tym, e nic nie jest takie, jak powinno by widzom opowiedz: Magorzata Abramowicz, Aleksandra Bednarz, Anna Magalska-Milczarczyk, Mirosawa Sobik, Maciej Raniszewski, Micha Marek Ubysz, Arkadiusz Walesiak oraz Grzegorz Winiewski. O ruch sceniczny i scenografie zadbaj kolejno Tatiana Asmokowa i Iza Toroniewicz, a za opraw muzyczn odpowiedzialny bdzie reyser spektaklu. Na sztuki Teatr im. Wilama Horzycy zaprasza o godz. 19:00 miedzy 21-26.10.2013 r., wyczajc najbliszy poniedziaek. (AR)
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
edukacja blokowisko
17
Tradycja w wychodzeniu na prost

Na pocztku padziernika Oratorium na Bydgoskim Przedmieciu witowao
dwie dekady dziaalnoci
nili si do naszego rozwoju. Jeli moemy mwi o tym, e odnosimy sukces, to tylko w kategoriach wychowawczych. Dokadamy wszelkich stara, aby to miejsce miao domowy klimat. Std chociaby tak prozaiczne rzeczy jak kiszenie kapusty w kuchni s bardzo wane. Jubileusz przez zy Do oratorium trafiaj dzieci od pitego roku ycia i czsto odwiedzaj budynek przy ulicy Rybaki 59 do osignicia penoletnioci. Nierzadko po 18. urodzinach sami zostaj wolontariuszami i pomagaj swoim modszym kolegom i koleankom w lekcjach. - Rocznie w naszych murach pojawia si ok. 30 wolontariuszy mwi ks. Krzysztof Winiarski, ktry kieruje wietlic od 8 lat. Teraz przeywamy jednak jedn ze smutniejszych historii naszego Oratorium. Krtko po pnocy 12 padziernika w poarze budynku przy ul. Bydgoskiej zginy dwie osoby, ktre byy zwizane ze wietlic 16-latek, ktry przychodzi na zajcia do Oratorium oraz jego 21-letDwie dekady powicenia Adam urowski pracuje w Oratorium praktycznie od pocztku istnienia wietlicy. Z wyksztacenia jest doktorem nauk humanistycznych. U michalitw jest, jak sam artuje, omnibusem. - Praca tutaj wymaga, aby przygotowa czowieka zarwno do matury jak i nauczy go liter alfabetu dodaje filolog polski po UMK. Gdy pada pytanie, czy modzie jest teraz gorsza, zaprzeczam. Jest po prostu inna. Jej najwikszym problemem jest to, e nie maj autorytetw. Teraz id ladem idoli, a to nie jest to samo. Gdy rozmawialimy z omnibusem, przyzna, e wanie tego dnia obchodzi 65. urodziny. Zachowa t informacj dla siebie, eby nie burzy aoby po stracie dwch bliskich wietlicy osb. - Kademu z nas mona na pewno yczy si do dalszej posugi dodaje Adam urowski. Jednak nic tak nie motywuje do pracy, jak wychowanek, ktry przyjeda z on i dwjk dzieci, aby podzikowa za cay trud naprawiania jego wiata.
UKASZ PIECYK
d 20 lat pokazuj waciwe cieki dzieciom i modziey. Ich prac najlepiej podsumowuj podzikowania pynce od wychowankw po kilku latach od zaoenia wasnych rodzin. wietlica ojcw michalitw na Rybakach to jako w ksztatowaniu ludzkich charakterw zdobyta cik praca nad wychowaniem modego czowieka. Dziennie w budynku przy kociele w. Michaa Archanioa i b. Ks. Bronisawa Markiewicza pojawia si nawet kilkadziesit dzieci, ktre nie zawsze maj warunki do nauki w domu. W skali roku jest tu ich nawet 150. - Bylimy pierwsz placwk pomocy dziennej w Torunia i niedawno w Dworze Artusa witowalimy nasz jubileusz mwi ks. Krzysztof Winiarski, obecny dyrektor Oratorium. Mielimy okazj podzikowa wszystkim, ktrzy przyczy-
Rocznie w Oratorium pojawia si ok. 150 podopiecznych. W tym miejscu mog wsplnie odrabia lekcj, zje ciepy posiek i odda si zabawie. nia siostra bdca wolontariuszk. Zanim ni zostaa, rwnie korzystaa z dobroci michalitw. Z tego powodu wietlica odwoaa obchody Dnia Nauczyciela. Jednak wrd najmodszych, ktrzy jeszcze nie s wiadomi tragedii, wci panuje umiech. W kocu tu mog mia si do woli, rozwija swoje talenty, czy nadrabia w spokoju szkolne zalegoci.
- Nasza wsppraca pracownikw, wolontariuszy i, co najwaniejsze, dzieci jest bardzo wana dodaje ks. Krzysztof Winiarski. Sporo osigamy dziki duej bazie lokalowej. Nasi wychowankowie mog tym samym korzysta z wielu k zainteresowa. Nie jestemy zmuszeni ich ogranicza, bo maj spore pole do popisu.
Kobieco w roli gwnej

Nic bardziej nie czyni kobiety pikn, ni jej wiara we wasne pikno - Spohia Loren
z indywidulanym kolorytem. Kolory potrafi czyni cuda - te waciwe sprawiaj, e twarz jest naturalnie rozwietlona, wiea i promienna. Bluzka, sweter czy szal w zym kolorze podkrel zmczenie, zmarszczki i inne niedoskonaoci.
18 damska gbia
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
ANNA DEPERASLIPISKA
reowanie wizerunku nie jest atwe. Pierwszym i najwaniejszym krokiem ku stworzeniu wasnego stylu jest nabycie pewnoci siebie. Wiele kobiet syncych z wielkiej klasy zazwyczaj nie jest skoczonymi piknociami. Co wic sprawia, e uwaamy je za idealne? Wszystkie maj olbrzymi pewno siebie i nie pozwalaj nikomu si zdefiniowa. Definiuj siebie same. Na nasz wizerunek skada si kilka elementw: gos i tre wypowiedzi, mowa ciaa i oczywicie wygld zewntrzny. Twoje ubranie decyduje o tym, jak widzi ci wiat, zwaszcza dzi, gdy kontakty midzyludzkie s tak szybkie. Moda jest byskawicznym jzykiem Miuccia Prada. By pewn siebie kobiet, to mie moc, energi, odwag i nienaganny, estetyczny i dopasowany do urody, sylwetki i stylu ycia wygld. Wszystko jest w zasigu rki i zaley wycznie od nas samych. Postaw na kolor Dlaczego po raz kolejny sigasz po szarobury sweter lub kolejny czarny T-shirt? Przecie doskonale wiesz, jak wielk moc maj kolory! Czer to nie kolor. To brak koloru! Jest nudna. Nie wyszczupla, postarza, sprawiasz w niej wraenie zmczonej. Signij po kolory, ktre dodadz ci energii, siy i pewnoci siebie. Okrelenie waciwego typu urody pomoe wyeliminowa z garderoby ubrania w niekorzystnych kolorach, a uzupeni o barwy najlepiej harmonizujce
Dlaczego po raz kolejny sigasz po szarobury sweter lub kolejny czarny T-shirt? Przecie doskonale wiesz jak wielk moc maj kolory!
Dobr odpowiednich kolorw i fasonw sprawi, e Krystyna (57l.) wygda promienicie i bardzo kobieco
Zbuduj proporcje Kada sylwetka jest pikna, tylko trzeba umie to pokaza. Gdy kobieta akceptuje swoje niedoskonaoci, staj si one najmocniejsz stron, podkrelaj jej charakter i osobowo. Wikszo kobiet za bardzo skupia si na swoich niedoskonaociach, a niewiele wie o swoich atutach. Znajomo zalet i sposobu ich eksponowania jest kolejnym etapem w odkrywaniu kobiecoci. Musisz wiedzie, e waniejsze od wymiarw s proporcje ciaa. To one decyduj o tym, jak prezentuje si twoja sylwetka. Przeredaguj garderob Twoja szafa zapewne pka w szwach. Zastanawiaa si ile z tych ubra tak naprawd nosisz? Ile z nich pasuje, w ilu czujesz si dobrze? Zasada jest prosta. Lepiej mie w szafie pi wyjtkowych sztuk odziey, a nie dwadziecia pi, z czego dwadziecia jest kompletnie nieciekawych! Jeli posiadasz ubrania, ktrych nie nosia przynajmniej drugi sezon pozbd si ich. Na wieszakach wisz ubrania, do ktrych masz ju tylko sentyment? Schowaj je do puda i wynie na strych lub do piwnicy. Skomponuj swoj baz: klasyczne elementy garderoby cz z modowymi perekami. W odzieowym niezbdniku powinny znale si ubrania
Fot. JOANNA ZIKOWSKA
O tym jak wygldasz decydujesz Ty sama!
sama. Sama przed sob odpowiadasz za swj styl. Pamitaj jednak, e wizerunek jaki prezentujesz otoczeniu, jest bardzo istotny, poniewa nierozerwalnie wie si z tym, jak sama siebie widzisz. Sposb w jaki si ubierasz, wiadczy o twojej wiadomoci barw i ksztatw oraz pewnoci posiadania zalet. A od tego co nosisz, zaley twoje samopoczucie. Ania Deperas-Lipiska i Asia Zikowska stylistka i fotografka. Poczone siy wykorzystuj na planach sesji zdjciowych. Na wiato dzienne wycigaj ukryte kobiece pikno. Wierz zasadzie, e kada kobieta jest pikna, tylko nie kada jeszcze o tym wie. Jeli pragniesz podda si metamorfozie wylij swoje zgoszenie wraz ze zdjciem na: redakcja@tylkotorun.pl
ponadczasowe i niezwykle szykowne w swojej prostocie. Najlepiej kupowa je w jak najbardziej klasycznych wersjach, by mc je uzupenia o aktualnie modne akcenty. O tym jak wygldasz decydujesz ty
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
Kadego garda godne

MARCIN TOKARZ
najcej swoj dziaalno w Toruniu. - Jest jedynie dodatkow informacj. Duo waniejszy jest aromat. On daje nam pierwsze wyobraenie, czy wino posiada jak wad czy przeciwnie, jest nienaruszone wpywem niekorzystnych czynnikw zewntrznych, np. zepsutego korka czy z fermentacj. Najwaniejszy jest jednak smak, bo wanie na jego podstawie moemy w peni oceni jako wina, jego struktur oraz bogactwo. Dowiadczeni degustatorzy s w stanie przewidzie kwasowo, sodycz oraz stopie wyczuwania alkoholu jeszcze zanim sprbuj konkretnego wina, zaledwie na podstawie informacji o tym, z jakiego regionu winiarskiego pochodzi. Nie wszyscy musz jednak posiada tak wyspecjalizowan wiedz, aby kupi i z przyjemnoci degustowa wino. Podstawowe zasady dotyczce jego oceny s proste i kady moe si ich nauczy przekonuje Julio Csar, dyplomowany sommelier z Madrytu. - Dziki temu atwo unikn nietrafionych wyborw, ktrymi zraa si do win wielu konsumentw. Nie tylko dla wyszych sfer Polska kultura picia wina jest zgoa inna
mska kocwka
19
W Toruniu czciej od wina przelewa si Wisa. Pragnie to zmieni hiszpaski sommelier,

ktry pokocha nasze miasto na tyle, by podzieli si z nim tajemnicami tego trunku
bieni mwi tester, od dwch lat mieszkajcy w Toruniu. Wielu nie wie, jakie wino wybra z pki sklepowej, a jeli kupi i im nie smakuje, nie s w stanie powiedzie dlaczego. Kady czowiek ma inny gust, a dodatkowo rne jego odmiany pasuj na rne okazje. Nie ma jednego, uniwersalnego wina dla wszystkich. W ramach prowadzonych kursw nauczam podstawowych umiejtnoci ich oceny, ktre pozwol samemu wybra to najbardziej odpowiadajce indywidualnym preferencjom. Nie jest to wiedza elitarna, zarezerwowana jedynie dla ludzi pod krawatem i zasobnym portfelem. Mamy co z Hiszpanw Cho to dziki caorocznemu socu Hiszpania cieszy si popularnoci wrd amatorw win, Julio Csar postanowi osiedli si w kraju, w ktrym pogoda odpowiada czterem porom roku. Toru i jego mieszkacy zdobyli serce Hiszpana. - Gdy jest ciepo, Polacy bawi si i ciesz yciem jak mieszkacy poudniowej Europy porwnuje. Chciabym kiedy zobaczy te oba narody wsplnie fetujce na wicie wina.
dy opuszcza mekk kadego mionika produktw winnych, wzi ze sob spor dawk soca Hiszpanii, ktr promienieje, opowiadajc o swojej pasji. Julio Csar, znawca ulubionego napitku Dionizosa, dziki projektowi Sobrino, propaguje kultur wina w Polsce oraz edukuje w jej zakresie. Jzyk testera opanowa nie tylko rozpoznawanie smakw, ale take polsk mow. Degustacja wina to doskonay przykad wsppracy zmysw: wzroku, wchu i smaku, a czasami take dotyku. Wspiera je jeszcze wiedza o strukturze trunku. czc te wszystkie aspekty kiper, specjalista w dziedzinie enologii, produkcji, sposobw przechowywania i degustacji wina, jest w stanie dokadnie oceni jego jako. - Sam wygld wina nie przesdza jeszcze o jego wartoci tumaczy Julio Csar, zaoyciel Szkoy Degustacji Wina rozpoczy-
Zdaniem Julio Csara, kady moe nauczy si podstawowych zasad oceny wina
ni ta w krajach rdziemnomorskich. Odmiennie postrzegamy sposb i okazje do jego konsumpcji. - W Hiszpanii wino pije si niemal przy kadym posiku wskazuje Julio Csar. Jednak w ilociach nie powodujcych stanu upojenia. Towarzyszy temu rozmowa,
nierzadko o najzwyklejszych, codziennych sprawach, ktra przeciga si godzinami. Znawca wina chce zama polski stereotyp o przypisywaniu jego spoywania wycznie wyszym sferom. Okazuje si, e dobre wino mona kupi nawet za 20 z - Polacy s w tym aspekcie nieco zagu-
Przygotuj swoje auto do zimy

Waciciele samochodw marki Skoda i
Volkswagen mog liczy na darmowy przegld
Z&Z Auto Zomaczuk, autoryzowany serwis Skody i Volkswagena, zaprasza na bezpatny przegld, podczas ktrego serwisanci dokadnie sprawdz wszystkie wane elementy samochodw: zawieszenie, ukad hamulcowy, ukad kierowniczy, ukad chodzenia i olejowy, stan opon i owietlenia, sprawno wycieraczek, ukadu adowania akumulatora, zbieno k i sprawno dziaania amortyzatorw.
hcesz mie pewno, e twj samochd bdzie przygotowany na niesprzyjajc aur? Poszukaj take specjalnych przegldw w najbliszym salonie.
Przegldy odbywaj si w serwisie Skody i Volkswagena w Lubiczu Dolnym przy ul. Toruskiej 85. W celu zapewnienia pynnej obsugi prosimy o wczeniejsze zapisy telefoniczne 56 659 06 05. Akcja trwa do 30 listopada.
- Co roku organizujemy w okolicach padziernika i listopada akcj Zima ze Skod, ktra cieszy si duym zainteresowaniem mwi Jarosaw Lamparski, dyrektor serwisu Z&Z Auto Zomaczuk. - Zachcamy do tego, aby zadba o stan naszego samochodu, a w konsekwencji zapewni bezpieczestwo jazdy dla siebie i naszych pasaerw.
Natura ma najlepsze materiay

W
Polskie dywany nie odstpuj jakoci od importowanych produktw.
gam znakomitych produktw, w rnych wariacjach kolorystycznych, ksztatach i kolorach. Co wane, nie odbiegaj one od wiatowej czowki. Rynek dywanw to bardzo hermetyczna brana, ktra sprowadza si do produkcji w identycznej technologii. Nie ma rnicy midzy dywanami z Turcji, Belgii, Egiptu czy Polski. - Trzeba zaznaczy, e chodzi tutaj o te wykonane maszynowo tumaczy Sawomir Lasek. Odrbn kategori s dywany rcznie tkane, ktre s zazwyczaj towarem najwyszej jakoci. Takie produkty to jedne z najwikszych atrakcji corocznych targw w Hanowerze, gdzie spotykaj si producenci i sprzedawcy tej brany. Wrd nich pojawiaj si take klienci, ktrzy szukaj konkretnych rozwiza do wasnego domu. Zawsze jest kilka propozycji, ktre ciesz si szczegln popularnoci. Spacer jak po mchu W okresie jesie-zima Polacy stawiaj na tzw. kudacze, czyli dywany shaggy, ktre s szczeglnie puszyste i bardzo przyjemne w dotyku. Niesabnc popularnoci ciesz si take kolorowe dywany dla dzieci. - Dla osb, ktrym szczeglnie zaley na wytrzymaoci, polecamy wen z nowozelandzkich owiec radzi Sawomir Lasek. Taki naturalny materia wytrzyma nawet 20 lat i to bez obaw, e cos stanie si z kolorem naszego dywanu. Po czym jeszcze mona pozna dobrej jakoci produkt? Najwaniejsza jest oczywicie przdza, a przede wszystkim jej gatunek. Moe by ona polipropylenowa (sztuczna) bd naturalna jak wena. Niekiedy przdza sztuczna jest rwnie uszlachetniana, co take wpywa na finaln jako produktu. Najlepsze dywany s gsto tkane i maj wysokie runo. Warto si na nie zdecydowa, gdy mamy np. mae dziecko. Mikko materiau gwarantuje, e naszemu maluchowi nic si nie stanie nawet, gdy si przewrci. - Klientom polecamy wizyt bezporednio u nas dodaje Sawomir Lasek. Obserwujemy lokalny jak i oglnopolski rynek, wic gwarantujemy naprawd atrakcyjne ceny z uwzgldnieniem szeregu rabatw. Gorco zachcamy do korzystania z naszej strony internetowej slicznedywany.pl, aby przejrze dostpne tam modele od tych najtaszych po te z najwyszej pki i wtedy skontaktowa si z nami, np. telefonicznie lub mailowo. Aby by na bieco z promocjami, obnik cen, nowymi produktami, warto rwnie obserwowa nasz fanpage na facebooku. ysadzane krysztaami Swarovskiego, szyte zotymi nimi lub ze skrzanymi elementami tak wyglda rynek luksusowych dywanw. Takich produktw co prawda nie spotkamy w normalnych sklepach, ale nie zmienia to faktu, e Polacy chc stawia na jako. Warto wiedzie, czym charakteryzuje si dobry produkt. Produkcja dywanu to proces szalenie trudny. W duym skrcie polega na osadzeniu na maszynie do tkania nawet 15 tysicy nici z przdzy. Zerwanie jednej z nich skutkuje bdem z caej strukturze dywanu. - Siedem lat pracowaem jako projektant w fabryce dywanw mwi Sawomir Lasek, ktry prowadzi sklep liczne Dywany przy ulicy Krasiskiego 76 w Toruniu. Mimo e spora cz pracy odbywa si za pomoc maszyn, to jednak bez mudnej pracy ludzi nie udaoby si wyprodukowa dywanu. Cudze chwalicie, swego nie znacie W Polsce produkuje je zaledwie trzy firmy. Jedn z nich jest Agnella z Biaegostoku, ktra w brany uchodzi za synonim jakoci. Mimo e firma liczne Dywany jest rwnie bezporednim importerem dywanw belgijskich, to w Polsce gwnie wsppracuje z biaostockim producentem. Fabryka posiada w swojej ofercie szerok
2 0 budowlanka
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
budowlanka 21
Niech stanie si wiato

Jakiego owietlenia unika, a jakie stosowa, by w domowe wntrza oraz ogrody
byy jasne i eleganckie?
dy zachodzi soce, w naszych domach zapadaj egipskie ciemnoci. Sztuczne owietlenie sprawia, e w naszych wntrzach staje si jasno, a my mamy poczucie bezpieczestwa. Wybr waciwej lampy to czasami trudne zadanie. Soce to naturalne rdo soca. Kiedy brakuje go na horyzoncie, z pomoc przychodzi wytwr czowieka. Jednak bogaty asortyment sklepw ze sztucznym owietleniem sprawia, e atwo pogubi si w poszukiwaniu wynionej lampy i dokona chybionego wyboru. Kada wprawdzie ma swj urok, jednak nie kada z powodzeniem wkomponuje si do naszych wntrz. O ile wikszo z nich daje stosunkowo jasne wiato, o tyle wiele z nich nazbyt mocno eksponuje czsto nieciekawie wygldajca arwk - yrandole z odsonitymi kloszami skierowanymi do dou. Wystrzegajmy si ich w sypialni, gdzie wietlwki bd szczeglnie widoczne z perspektywy ka. Nad nim darujmy sobie rwnie olepiajce nas halogeny. Tutaj postawmy raczej na lampki nocne z oprawami skupiajcymi wiato. Przydadz si, kiedy do poduszki zechcemy przeczyta kilka stron bestsellerowej powieci. W sypialni
sprawdz si rwnie lampy sufitowe posiadajce odbynik. Skierowana do gry wizka wiata odbije si od niego, a my lec w ku nie bdziemy widzie arwki. Kiedy w pomieszczeniach pragniemy mie ciepe wiato, zawiemy w nich lampy z zamknitym kloszem, najlepiej w kolorach beowo-piaskowych. Pamitajmy jednak, e takie owietlenie zapewni raczej agodne, niezbyt bystre wiato, dlatego te nie warto stawia na nie w azienkach, gdzie sztuczne soce powinno dawa uczucie czystoci wntrza. Tutaj dobrym rozwizaniem bd halogeny, a szczeglnie ich ulokowanie nad lustrem, w przypadku gdy znajduje si ono we wnce. W miejscach, gdzie lubimy wypoczywa, postawmy na delikatne wiato kinkietw. Nie bdzie nas drani, a zapewni odpowiedni widoczno. Sprawdzi si w salonach, gdzie wieczorow por czsto odpoczywam wraz ze znajomymi przy lampce czego mocniejszego. Pamitajmy te, by unika yrandoli, ktrych klosze otaczaj arwk i s wykonane z materiau, ktry zamyka wizk wiata wewntrz lampy. Takie rozwizanie czsto okazuje si tandet, ktra moe da wraenie wy-
celowanej w nasze twarze latarki. Przed domem postawmy na estetyk. Odpowiednio dobrane i usytuowane na cianach domu kinkiety, nadadz mu blask i klas. cieki w ogrodzie i prowadzce do drzwi wejciowych na-
bior szyku i bd widoczne za spraw niewielkich lamp usytuowanych tu przy nich. Gdy mamy tak moliwo, to owietlmy rwnie schody zamontowanymi w murku lampami. wietnie zaprezentuj si wraz z oczkiem wod-
nym lub niewielkim stawem mienicym si w blasku lamp gruntowych. Takie rozwizanie nie bdzie totaln rewolucj, a raczej nowatorskim pomysem, ktrego pozazdroci nam ssiad. (JL)
Nie tylko gotyk na dotyk

Starwka turyst zatrzymuje tylko na chwil. Entuzjastw architektury mona jednak
zaprowadzi w wiele innych miejsc
Projekt kampusu zakada podzia na dwie osie socjaln z akademikami i budynkami administracji oraz dydaktyczn, ktr wyznaczaj wydziay. Punktem przecicia jest Biblioteka Uniwersytecka razem basenem. Przed Wydziaem Chemii w miejscu, gdzie teraz rosn kwiaty, miay odbywa si plenerowe koncerty i przedstawienia. Pieni przeszoci jest take klubokawiarnia na ostatnim pitrze rektoratu. - Natomiast zadaszona cieka, ktra cignie si od rektoratu do Wydziau Prawa i Administracji to wypadkowa modernistycznej filozofii, ktra zakada, e budowle maj by dla ludzi - mwi Marta Koacz. - Std tak wyrane wytyczenie cigu dla pieszych.
Toru na kilka sposobw
22
kultura
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
UKASZ PIECYK
anim na Bielanach zacz rozwija si kampus Uniwersytetu Mikoaja Kopernika, byo tam miejsce strace przestpcw. Dzisiaj w miasteczku tylko profesorowie katuj swoich studentw. Sam kampus ma jednak o wiele wicej tajemnic, ktre odkrywa grupa Tormiar dziaajca przy Centrum Sztuki Wspczesnej. Udowadniaj, e Toru to nie tylko gotyk na dotyk. Modernizm brzydota skpana w historii komunizmu. Takich opinii o XX-wiecznym prdzie w architekturze nie trudno znale. Styl ten prbuj jednak odczarowa jego entuzjaci na przykadzie miasteczka uniwersyteckiego. W kocu kampus na Bielanach to modelowy przykad modernizmu na skal europejsk. Pierwszy spacer ju przycign zainteresowanych architektur UMK. - Starwka wystarczy dla turysty weekendowego twierdzi Marta Koacz z grupy Tormiar. Nasze subiektywne oprowadzania pokazuje, e warto take wyj poza redniowieczne kamienice. Marta Koacz na co dzie pracuje w CSW. W odkrywaniu tajemnic Bielan towarzyszy jej Cezary Lisowski, doktorant na Wydziale Nauk Historycznych. - Krtko mwic, zachwycamy si ar-
Cezary Lisewski i Marta Koacz zgodnie twierdz, e modernistyczny kampus UMK zachwyca chitektur kampusu dodaje. Budujce, e pojawia si grupa zainteresowanych miejscami, ktre czsto mijaj kilka razy dziennie.
Rektorat, ul. Sowackiego
Fot. UKASZ PIECYK
budynku dzisiejszego Urzdu Marszakowskiego UMK zajmowa trzy pomieszczenia dla wydziaw humanistycznego oraz matematycznego-przyrodniczego. Zaj w padzierniku 1945 roku nie udao si rozpocz ze wzgldu na problemy lokalowe zwizane z obecnoci Armii Czerwonej w miecie. Uniwersytet, eby si rozwija, potrzebowa jednak miej-
sca. Pod uwag brano Wrzosy, osiedle Na Skarpie czy cz Bydgoskiego Przedmiecia w pobliu Czerwonej Drogi. Ostatecznie wybr pad na Bielany. - Dzisiejszy kampus ju w poowie XX wieku by dobrze skomunikowany z centrum wyjania Cezary Lisewski. O lokalizacji przesdzia take droga wylotowa na Bydgoszcz.
Historia miasteczka uniwersyteckiego zacza si w centrum Torunia. To w
To tylko cz z tego, czego dowiedzieli si zainteresowani subiektywnym oprowadzaniem. Grd Kopernika skrywa jednak o wiele wicej tajemnic. - Mamy w Toruniu naprawd sporo smaczkw od modernizmu, przez socrealizm i na architekturze nowoczesnej koczc - przyznaje Cezary Lisewski. - Do tego dochodzi architektura przemysowa, sakralna czy wzornictwo. Czy wzbudzimy zainteresowanie - czas pokae. Druga wycieczka po kampusie bdzie dotyczya wntrz budynkw na terenie miasteczka uniwersyteckiego. Zbirka 24 padziernika o godz. 15 przed Aul.
Kamera! Akcja! Tofifest!

Toru przez tydzie bdzie wielk sal kinow.
W poniedziaek rusza 11. Midzynarodowy Festiwal Filmowy Tofifest
RECENZJA
Nasz towar eksportowy
Tides From Nebula - Eternal Movement
UKASZ PIECYK
anda, Szumowska, Kutz - to tylko niektre nazwiska goszczce na tegorocznej edycji festiwalu Tofifest. Program tygodniowej imprezy wypenio ponad 100 filmw, spotkania z twrcami, koncerty oraz wystawy. Gociem specjalnym bdzie Ulrich Seidl, nazywany mistrzem dyskomfortu. Festiwal rozpocznie si gal otwarcia na nowej scenie w Od Nowie o 19.30. Wtedy to wspomniani Magorzata Szumowska oraz Kazimierz Kutz otrzymaj zote anioy za niepokorno twrcz. Natomiast aktorka Magdalena Berus zostanie wyrniona Zotym Anioem - nagrod dla wschodzcego talentu europejskiego. Filmem otwarcia bdzie komedia Don Jon w reyserii Josepha Gordon-Levitta, ktrego wikszo widzw kojarzy z roli Arthura w Incepcji Christophera Nolana. Don Jon na festiwalu bdzie mia swoj polsk premier. W gwnych rolach zobaczymy Scarlett Johansson oraz samego reysera. To tylko jeden z ponad 100 tytuw, ktre bd wywietlane zarwno we wspomnianej Od Nowie jak i Kinie Centrum.
Poszczeglne pasma bd dotyczyy m. in. najlepszych filmw ostatnich 12 miesicy, kina rumuskiego czy kobietom w kinie rosyjskim. Szczeglnym pokazem twrczoci naszych wschodnich ssiadw bdzie projekcja dziea Cwaniak z 1929 roku. Bdzie mu towarzyszya bowiem muzyka na ywo.
Fot.ADAM ZAKRZEWSKI
Wzorem ubiegych lat jury rozda nagrody. Kategoria ON AIR bdzie dla debiutanckich filmw penometraowych. Shortcut to wyrnienie dla krtkometraowych obrazw. Kino polskie zostanie nagrodzone w kategorii From Poland. Ostatnim wy-
rnieniem s Lokalizacje, czyli wybr najlepszego filmu z wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. Tofifest upamitni take Brucea Lee, posta kultow dla kina gatunkw. Gocie festiwalu zobacz m. in. Wejcie smoka z nim w roli gwnej oraz dokument powicony jego osobie. Posta Brucea Lee pojawia si take na festiwalowych plakatach. Obok filmw w programie Tofifestu znajduje si sporo wydarze niezwizanych cile z filmem. Jednym z nich jest monodram Danuta W oparty na ksice ony Lecha Wasy Marzenia i tajemnice. Wykona go Krystyna Janda, a obie panie spotkaj si z widzami w festiwalow sobot w Od Nowie. Gali zamknicia 27 padziernika w Od Nowie bdzie towarzyszy koncert Smolika, ktry zaprezentuje swoje swoje najwiksze hity oraz ciek dwikow do filmu The Trip. Szczegowe informacje o programie festiwalu znajduj si na stronie www.tofifest. pl. (P)
zadko mamy okazj, eby pochwali si polsk muzyk. Abstrahujc od tego, jak wyglda Eurowizja, to poza botoksem Edzi Grniak i Ich Troje (sic!) nie wymienimy zbyt wielu Polakw, ktrzy pokazali si na tej europejskiej scenie wzajemnej adoracji. Tak si jednak skada, e dwie sfery muzyczne w Polsce maj midzynarodowe powaanie - ulubiecy rodowisk katolickich pokroju Vadera, Behemotha czy Decapitated oraz, w duym skrcie, wirtuozi. Do nich zaliczam klasykw w postaci Rafaa Blechacza czy Pawa Wakarecego, ale take zespoy, ktre czaruj struny gitar, czego najlepszym przykadem jest Riverside. Chlub narodowej muzyce przynosi take grupa Tides From Nebula z Krainy, Gdzie Referendum Jest Niewane. Eternal Movement to trzeci album w picioletniej karierze post-rockowej grupy. Ju debiutanckim krkiem pokazali, e mowy o
przypadkowym zlepku melodii nie ma. Nowy album tylko to potwierdza. Tym razem dostajemy 8 instrumentalnych i stosunkowo dugich kompozycji. Zesp konsekwentnie buduje swj styl, ktry wyczuwamy od pierwszych sekund Eternal Movement, dajc take upust delikatnym dwikom. W przypadku tego zespou przewijanie piosenek jest grzechem. Kada nuta soczycie wybrzmiewa, wibruje w uszach i zostawia nas w kosmicznej mgawicy dwikw. W moim przypadku najduej w trakcie Emptiness Of Yours And Mine. Odlot. Jeli marzymy o podry poza ziemsk orbit, nie trzeba milionw dolarw. Wystarczy wysupa z portfela kilka banknotw na nowy album Tides From Nebula. Jeli bdziecie mieli okazj usysze ich na plenerowym koncercie, gdy ju zajdzie soce, nie wahajcie si. Gitary dosownie odlatuj.
Tylko Toru
www.tylkotorun.pl
After party wynagrodzio cierpienia

O relaksie po trudach wycigw, przyszoci polskiego MTB i tegorocznym sezonie,
z wicemistrzyni olimpijsk, mistrzyni wiata i Europy w kolarstwie grskim Maj Woszczowsk rozmawia Tomasz Wicawski
Jak Pani ocenia swj wystp na mistrzostwach wiata na szosie? 18. miejsce dla mistrzyni wycigw MTB to sukces czy poraka? Startowaam we Woszech z marszu. Dwa tygodnie wczeniej miaam fina zawodw Pucharu wiata, przed ktrym byam dodatkowo chora. Przygotowania trudno wic uzna za optymalne. Przez cay sezon nie przejechaam na szosie ani jednego wycigu. W jakiejkolwiek dyscyplinie trudno wygrywa bez dowiadczenia. Lokata, ktr zajam, jest wic optymistycznym prognostykiem. Moliwe, e za rok podejm jeszcze raz rkawic. Kalendarz jest nieco bardziej sprzyjajcy i bd w stanie powici walce o tczow koszulk wicej uwagi. Mam wraenie, patrzc na tegoroczny sezon, e podja si Pani nadludzkiego wysiku. Liczba startw i osigane w nich miejsca s imponujce. A wszystko po gronej kontuzji. Skd siy na to wszystko? Jak wida, plan startw okaza si wykonalny (miech). Teraz przychodzi
Srebrny medal mistrzostw wiata MTB jest kolejnym sukcesem w karierze Mai Woszczowskiej. Zoto na szosie nadal pozostaje marzeniem. Kolarka grska zamierza jednak podj rkawic w przyszym sezonie
Fot. NADESANE
sport
23
mi to jednak odchorowa. Le w ku z 38-stopniow temperatur. Co za co. Organizmu si nie oszuka. Kocwka sezonu bya w istocie mordercza. Wystp na mistrzostwach wiata w
kolarstwie szosowym, a potem trudny kilkuetapowy start w Azji day mi solidnie w ko. Musz swoje odcierpie, ale bardzo chciaam wystpi na obu imprezach. Triumfy i miejsca na podium w Pucharze wiata czy kolejny medal mistrzostw wiata? Co ceni Pani wyej? Specyfika obu imprez jest rna. Da si porwna emocje? Rzeczywicie obie kategorie wycigw MTB si znaczco rni. Dotychczas skupiaam si w swojej karierze na imprezach mistrzowskich. Cieszy fakt, e daam rad pogodzi regularne starty w Pucharze wiata z wystpem na wiatowym championacie. Srebrny medal cieszy, a byam przecie o krok od zota. Jako jedyna zawodniczka w stawce na kadym froncie plasowaam si na miejscach na podium. Nie byo to po wypadku, ktry miaam rok temu, wcale takie oczywiste. Liczyam si z tym, e powrt moe by znacznie duszy i trudniejszy. Wycigi s kwintesencj kolarstwa. Skd jednak po tylu sukcesach czerpa motywacj do codziennej harwki? Przecie to litry potu i tysice przejechanych w najrniejszych warunkach pogodowych kilometrw. Nie cierpi na deficyt motywacji i ambicji. W tym roku bardzo chciaam udowodni, e pikny gest grupy Giant Pro XC Team nie by bdem. Umawialimy moje przejcie do tego zespou jeszcze przed Igrzyskami w Londynie. Wtedy wszyscy typowali mnie jako jedn z kandydatek do zota. Wypadek zniweczy trud treningw i wcale w stolicy Wielkiej Brytanii si nie pojawiam. Wadzy grupy nie zmieniy jednak w naszej umowie nawet przecinka. Zaufali mi, wic musiaam si odwdziczy. Czuj wewntrzn satysfakcj. Za rok znw nie zabraknie mi motywacji. Przynajmniej do tej pory
zawsze j znajdowaam (miech).
Mistrzem wiata zosta niedawno Micha Kwiatkowski. Talentw w szosowej odmianie kolarstwa nie brakuje. Czy w wycigach MTB jest rwnie tak rowo w naszym kraju? Niestety nie. To jest bl. Nie ma zbyt wielu miejsc w Polsce, w ktrych szkoli si zawodnikw na wysokim poziomie. Mi dzy naro dowe sukcesy osigny jednostki. Najpierw bya to Ania Szafraniec, potem Magda Sadecka czy Ola Dawidowicz. Systemu dajcego moliwo rozwoju caej dyscyplinie si nie doczekalimy. Mam nadziej, bo ley mi to na sercu, e si to zmieni. A jeeli nie, nadal bd pojawia si pojedyncze talenty, tak jak do tej pory. Jest wi midzy ekip pasjonatw dwch kek, ktrzy reprezentuj na caym wiecie nasz kraj? Z racji kalendarza trudno o spotkania. Michaowie: Kwiatkowski i Goa s bardzo sympatycznymi ludmi. Trenuj raz na jaki czas w Szklarskiej Porbie, z ktrej pochodz, wic si widujemy. Ja ich bardzo lubi. Mam nadziej, e oni mnie rwnie (miech). W Toruniu, bo tam stawiali oni swoje pierwsze kroki, od dawna jest dobry klimat dla naszej dyscypliny. Nie bez przyczyny najlepsi obecnie polscy kolarze wywodz si z Pacyfiku. Oby tak byo nadal, bo sukces jednej osoby powoduje wzrost zainteresowania u in-
Jak wida, plan startw okaza si wykonalny (miech). Teraz przychodzi mi to jednak odchorowa. Le w ku z 38-stopniow temperatur. Co za co. Organizmu si nie oszuka.
nych, a to nakrca koniunktur na dan dyscyplin. Zajrzyjmy do kolarskiej kuchni. Co pomaga Pani najlepiej zregenerowa si po trudach startw? Niezastpiony jest sen (miech). Nic innego tak nie oczyszcza gowy przed nastpnymi startami. Jeeli mam dobr ksik, to lubi po ni sign. Na filmy penometraowe nie mam wiele czasu, ale seriale lubi. Ogldam Dr Housea czy Gr o tron. Dobrych serii jest zreszt cae mnstwo. Rzeczywicie, to co dziao si w Malezji na ostatnim wycigu byo ju przesad. Co dzie zarzekaam si, e tam nie wrc. Istna mordga. Wszystkie cierpienia wynagrodzia jednak impreza posezonowa tzw. after party (miech). Momentalnie zapomnielimy o cierpieniu i bardzo prawdopodobne, e wiele zawodniczek wrci tam jeszcze za rok czy dwa

Tylko Toruń NR 3

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tylko Toruń NR 3

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BEZPATNA GAZETA TORUSKA | NR 3 | 18 PADZIERNIKA 2013 | ISSN 4008-3456

Podejm rkawic za rok mwi wicemistrzyni wiata MTB Maja Woszczowska

Kim jest nieznany mczyzna ktrego zwoki odnaleziono w rzece?

O roli kobiet w spoeczestwie mwi Aleksandra ukomskaSmulska 4

Zobaczy historie nie do opowiedzenia

Szukaj nas online

Nastpny numer 8 listopada

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Redakcja Tylko Toru

Agnieszka Korzeniewska (aga@tylkotorun.pl), Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)

Dzia reportau i publicystyki

ukasz Piecyk, Jacek Laskowski, Aleksandra Radzikowska

Adam Zakrzewski (kierownik), ukasz Piecyk, Maciej Pagaa

Studio Tylko Toru Express Media Sp. z o.o.

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Pomie zgasi domowe ognisko

Fot. ADAM ZAKRZEWSKI

Kobiety broni si dzi same

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Aleksandra ukomska-Smulska jest dziaaczk spoeczn od ponad 20 lat

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Nikomu nieznany dawca?

- Osoby mogce udzieli jakichkol-

Opowieci maej ksiniczki

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Fot. ADAM ZAKRZEWSKI

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Co za duo zaj, to niezdrowo

W przedszkolach dzieci maj gwnie si bawi - Donald Tusk

Fot. ADAM ZAKRZEWSKI

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Oddanie szpiku to nie tortura

Pitek18 padziernika 2013 r.

Tam, gdzie mieszka mio

Fot. ADAM ZAKRZEWSKI

Szczcie nie musi by zezowate

Pitek 18 padziernika 2013 r.

wikszej ideologii do funkcjonowania lokalu.

To by bal na sto par

Fot. ADAM ZAKRZEWSKI

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Zobaczy historie nie do opowiedzenia

Na ratunek maemu sercu

Caritas Diecezji Toruskiej stara si zmieni ycie cierpicych dzieci

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Anita Parys, jako pierwsza torunianka, wesza na niezdobyty szczyt Karakorum

Zawsze, gdy rozmawiam z gr, prosz j, by bya dla mnie askawa

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Jesienny repertuar smaku w Paacu Romantycznym

Bujanie w cyfrowych obokach

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Fot. UKASZ PIECYK

Historia zatrzymana w kadrze

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Gdy zostan ju tylko wspomnienia

Chopiec, ktry uwierzy

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Fot. ADAM ZAKRZEWSKI

Udajc ofiar mona si ni sta

Pitek 18 padziernika 2013 r.

Tradycja w wychodzeniu na prost

Fot. ADAM ZAKRZEWSKI

Kobieco w roli gwnej