PRZEYCIE ESTETYCZNE 1.

Przeycie estetyczne w ujciu filozoficzny Pitagoras ycie jest jak igrzyska, jedni przychodz na nie jako zawodnicy, inni eby handlowa, ale najlepsi przychodz jako widzowie Pochwaa postawy biernej, kontemplacyjnej, ogldowej !rystoteles przeycie estetyczne to intensywna przyjemno !, zawieszenie woli Plotyn walory moralne a zwaszcza wzniosy "mys s war"nkiem doznawania pi#kna "w. !u#ustyn przeycie estetyczne skada si# z pierwiastka$ % &raeniowego 'zmysowego( % )ntelekt"alnego 'interpretacja( I. $%nt & doda trzeci skadnik sd smak" majcy charakter wycznie s"biektywny P'ST!(! ESTETYCZN! Post%w% * "wewn#trzniona przez jednostk#, wy"czona skonno ! 'akt woli przejawiajcy si# w czynach( do reagowania w spoecznie okre lony spos+b, szczeg+lnie przez podejmowanie okre lonych dziaa, w odpowiedzi na oczekiwania spoeczne- Postawa ma bezpo rednie odniesienie do wadz intelekt"alnych ' wiadomo ! czyn"( oraz woli 'dobrowolno !(Ro)z%je *ost%w$ akceptacji odrz"cenia * specy.icznym rodzajem odrz"cenia jest stereotyp i "przedzenie /pecy.ika postawy estetycznej polega na$ Powszechnej konieczno ci 'l"dzie maja skonno ! do pi#kna( staa gotowo ! /"biektywnej konieczno ci 'indywid"alnie rzeczy postrzegamy jako pi#kne i brzydkie( Postawa estetyczna ma charakter "podobania$ 0ezinteresownego 0ezpoj#ciowego 'niekom"nikowalnego( 1o s"szno ci prezentowanej przez siebie postawy estetycznej nie mona nikogo przekona! $'NCEPC+E P'ST!(Y ESTETYCZNE+ $once*cj% ,ezinteresowno-ci & %utor I. $%nt Postawa i przeycie s bezinteresowne i niepraktyczne 0ezinteresowno ! to wedle /- 2ssowskiego$ 3podobanie niezalene od przekonania o istnieni" przedmiot" 3podobanie bez podania 3podobanie nie oparte na osobistych motywach 4rytyka koncepcji bezinteresowno ci 3podobanie estetyczne nie wykl"cza "yteczno ci przedmiot" "podobania 'np- /troje, b"dowle( 5elowo ! niekt+rych dzie 'np- architekt"ry( moe sprawia!, e podobaj si# jeszcze bardziej 6"dzie chc posiada! przedmioty, kt+re im si# podobaj 7achwyt estetyczny nie wykl"cza np- przeycia erotycznego, kt+re bezinteresowne nie jest, a ma wpyw na g#bi# przey! artysty wykon"jcego dzieo 8- $once*cj% .onte *l%cji 'a"tor 9- /chopenha"er( /ens kontemplacji to interpretacja 4ontemplacja moe by! traktowana jako$ Postrzeganie cakowicie bierne i bezczynne

Postrzeganie naoczne ')ngarden( Postrzeganie beznami#tne 1"sze i cakowite sk"pienie "wagi ycie chwil "trwalon w dziele szt"ki Postrzeganie przedmiot+w "moliwiajce odczytywanie zawartych w nich emocjonalnych znacze, $ryty.% .once*cji .onte *l%cji Przeycie estetyczne jest przeyciem bardzo aktywnym i zm"sza do znacznej aktywno ci psychicznej 4ontemplacja jest tylko elementem skomplikowanego proces" przeycia estetycznego /. $once*cj% )yst%nsu i izol%cji %utor E)w%r) 0ullou#1 1ystans i izolacja s konieczne dla przyj#cia postawy estetycznej i doznania przeycia estetycznego Patrzymy na rzeczy obiektywnie /we przeycia pod wpywem przedmiot" trakt"jemy bardzo s"biektywnie 1wa aspekty dystans"$ :egatywny wyczanie przedmiot" z naszych potrzeb i cel+w Pozytywny "trzymywanie dystans" wymaga aktywno ci 'wypracowania przeycia( ;aksymalne przeycie zachodzi, gdy dystans jest najmniejszy 2. $once*cj% z%interesow%ni% wy#l3)e 9"tor$ &adysaw &itwicki Postawa estetyczna to gotowo ! do bezpo redniego zainteresowania si# wygldem przedmiot" i reakcji "cz"ciowej na ten temat 'nie wymaga obecno ci dziea szt"ki Ty*y *rzey4 estetycznyc1 we)5u# (5%)ys5%w% T%t%r.iewicz% S.u*ienie koncentracja na przedmiocie, pi#kno odkrywane jest poprzez kontemplacj#- <est to reakcja na dzieo szt"ki wyrobionego odbiorcy 6%rzenie reakcja odbiorcy nie wyrobionego- Pob"dzane zwaszcza przez$ Pi#kno przyrody Pi#kno szt"ki 'zwaszcza m"zyki( Ty*y *rzey4 estetycznyc1 we)5u# 6%rii 7o5%szews.iej Przeycie estetyczne irracjonalne Przeycie estetyczne ekspresyjne Przeycie estetyczne nawykowe Przeycie estetyczne roz"miejce Przeycie estetyczne pro.esjonalne P'86I'T ESTETYCZNY 2dbiorca dziea szt"ki- <ego kontakt z dzieem obejm"je$ Stron fizyczn3 'zachowanie si# odbiorcy( Stron *syc1iczn3 'procesy psychiczne zwizane z reakcj na pi#kno nadb"dowane na do wiadczeni" i wiedzy zwizanej z syt"acj estetyczn oraz odnoszcej si# do szt"ki i poj#! estetycznych( PRZE86I'T !RTYSTYCZNY$ =ez"ltat sposob" odebrania dziea szt"ki przez indywid"alnego odbiorc# >o dzieo szt"ki, kt+re ma b"dow# schematyczn, wytworzona przez artyst# z jego konkretna str"kt"r 4ompozycja 3kad barw, d?wi#k+w 3kad bry itp Przedmiot artystyczny jest podstaw do tworzenia si# przedmiot" estetycznego

PRZE86I'T ESTETYCZNY =ez"ltat sposob" widzenia dziea szt"ki przez indywid"alnego odbiorc# 2bejm"je wszystko to, co si# dzieje w wiadomo ci na sk"tek obcowania z dzieem szt"ki w procesie konkretyzacji estetycznej & trakcie percepcji wypenione zostaj miejsca niedookre lone wyst#p"jce w dziele szt"ki 'interpretacja( Przedmiot estetyczny jest stwarzany przez odbiorc- :adaje dzie" szt"ki sens$ /poeczny 'dzieo jest przeznaczone dla odbiorc+w( 2ntologiczny 'dzieo powstaje wa nie po to, aby by! akt"alizowane przez odbiorc# w przeyci" estetycznym 8efinicj%9 Prze) iot estetyczny to "zyskane w przeyci" estetycznym w bezpo rednim kontakcie z dzieem, w postawie estetycznej, konkretne wyobraenie odbiorcy o dziele