Professional Documents
Culture Documents
O K A Z J O N A L N I K A K A D E M I C K I
mały człowiek
w ramionach wielkich
miłości wiernej
przyszedł przypomnieć
że kochać coś znaczy
i że miłością
świat zbawić można
ks. J. Twardowski
W numerze
między innymi:
Gdyńsko-toruńskie przymierze
Marana tha !
2 ADWENT - BOŻE NARODZENIE (20) 2006
Adwentowi święci
cia, rozpoczynały się pochody maszkar.
Przebierańcy - kozy, bociany, konie, wilki,
niedźwiedzie, krowy, gdzieniegdzie zwane
turoniami - chodząc po domach, liczyli
W niedzielę 3 grudnia rozpoczął się adwent - czas ak- na poczęstunek, toteż w tym okresie pie-
tywnego, radosnego i pełnego nadziei oczekiwania na czono ogrom tzw. adwentowych bułeczek.
przyjście Chrystusa.Trwamy w duchowym przygotowa- Smakołyki z mąki gryczanej wymieszanej
z mąką razową z dużą ilością przypraw
niu się do najbardziej rodzinnych polskich świąt: Wigilii korzennych i rodzynek stanowiły przed-
i Bożego Narodzenia.Towarzyszące adwentowi święta smak świątecznych pierników.
bardzo silnie wpływają na jego przeżywanie i są wyra- 13 grudnia to dzień świętej Łucji,
męczennicy z Syrakuz, patronki chorych
zem przybliżającego się czasu wybaczenia i pojednania. dzieci, ludzi ociemniałych i skruszonych
W Polsce od wieków niezwykle żywy medaliki, krzyżyki, święte obrazki. Póź- prostytutek. Stare polskie przysłowie
jest kult świętej Barbary (4 grudnia). niej prezentami stały się słodycze, orzechy głosi: Święta Łuca dnia przyrzuca – dzień
Wszyscy, których życie może zakończyć i zabawki, a dorośli, którzy pozazdrościli św. Łucji jest dniem astronomicznego
się nagle, obrali ją sobie na patronkę – m. dzieciom prezentów w dniu świętego, „zatrzymania się słońca” (ok. 20 grudnia
in. więźniowie, rybacy, marynarze. Nie zwracali się doń z prośbami: ustanowione proporcje długości dnia i no-
można zapomnieć, że jest też Barbara Święty Mikołaju wewieź nas do raju, cy przechylają się na korzyść dnia). Mię-
patronką górników, kamieniarzy, żołnie- Daj nam tyle złota, ile mamy błota. dzy 13 a 22 grudnia dni są coraz krótsze,
rzy i tajnych drukarzy. Dzień św. Barbary, Komercjalizacja pozbawiła to radosne ale to nie znaczy, że przysłowie jest myl-
czyli Barbórka, najważniejszy jest jednak święto dawnego uroku i uczyniła je kolej- ne. Dawniej dzień świętej przypadał na
dla górników – znanych z pobożności, nym „świętem handlu”. 23 grudnia, a zmiana podyktowana była
ciągłego narażania się na niebezpieczeń- Na dzień 8 grudnia przypada Uroczy- gregoriańską reformą kalendarza z 2 poł.
stwo i ciężkiej pracy. stość Niepokalanego Poczęcia Najświęt- XVI w. (odjęto z kalendarza 10 dni). Tak
Niezwykle uroczyście obchodzo- szej Marii Panny, zwana też świętem Matki więc na świętą Łucę noc się z dniem tłuce.
ny jest 6 grudnia, tak oczekiwany przez Boskiej Adwentowej. Tajemnica Niepo- Istotną część wszelkich uroczystości
dzieci dzień świętego Mikołaja, opiekuna kalanego Poczęcia to objawiona prawda, od wieków stanowiło jedzenie i napitki –
chłopów i pasterzy. Zwyczaj obdarowy- że Najświętsza Maryja Panna od chwili przysmaki, napoje kojarzone z określony-
wania się prezentami przyszedł do nas swego poczęcia mocą szczególnej łaski mi świętami. W Andrzejki przygotowy-
z Zachodu. Mikołajki urządzano głównie została zachowana nietknięta od zmazy wano portugalski deser Czekając na męża.
dzieciom, a prezentami początkowo były grzechu pierworodnego. W adwencie, od Podczas Barbórki można napić się „wa-
6 ADWENT - BOŻE NARODZENIE (20) 2006
Choinka, choinka...
Wierzono, że osoba ta przekazuje swoje
cechy mieszkańcom odwiedzanego domu,
np. zdrowie lub powodzenie. Chodzeniem
„na podłazy” zajmowała się młodzież mę-
Przystrajanie choinki to jeden z naj- czem i wawrzynem. ska, dziewczęta nie były mile widziane;
bardziej rodzinnych zwyczajów bożona- Pierwsze wzmianki o bożonarodze- nie przynosiły pomyślności.
rodzeniowych. Któż z nas nie wspomina niowej choince pochodzą z Alzacji z koń- Nie od razu choinka została życzli-
z dzieciństwa oczekiwania na tę chwilę, ca XV w. W następnych wiekach zwyczaj wie przyjęta. Pomimo początkowej nie-
gdy w Wigilię cała rodzina przystrajała ten rozprzestrzenił się w całych Niem- przychylności Kościoła, doszukującego
ozdobami świerkowe drzewko? czech. Rozpowszechnianie się obyczaju się w nowym zwyczaju pogańskiego ro-
Według wierzeń ludowych świerk, jo- stawiania bożonarodzeniowego drzewka dowodu, urok świątecznej choinki prze-
dła i sosna zawierały w sobie życiodajne odbywało się w sposób do dziś nie w peł- zwyciężył wszelkie opory. Kościół przyjął
moce i miały niezwykłe właściwości. Po- ni wyjaśniony. W niektórych krajach po- choinkę i nadał jej chrześcijańską symbo-
dobno strzegły przed chorobami i poma- jawiała się, potem znikała, następnie po- likę „biblijnego drzewa wiadomości dobra
gały w sprawach miłosnych, ściślej - zwią- nownie się pojawiła (np. Francja). Większa i zła”. Miała ona też oznaczać wieczną
zanych z życiem erotycznym (wierzono, popularność choinki w Europie przypada zieleń, nadzieję nieba, symbolizować
że drzewko kojarzy małżeństwa i sprowa- na okres od wojen napoleońskich do woj- potężną i niezbadaną siłę wciąż odra-
dza miłość). W krajach Europy Północnej ny francusko-pruskiej (1870). W Polsce dzającego się życia, płodności i dobro-
choinka była najważniejszą ze wszystkich zwyczaj strojenia choinki przyjął się do- bytu. Świece na drzewku przypominały
dekoracji bożonarodzeniowych. Dekoracje piero ok. 1910 r. na rzeszowszczyźnie, o przyjściu na świat światłości świata – Je-
te wywodzą się z obrzędów pogańskich. a w górskich wioskach dopiero w okresie zusa Chrystusa, ale wywodzą się zapewne
Rzymianie ozdabiali świątynie zielonymi dwudziestolecia międzywojennego. z pradawnego kultu ognia, który chrze-
gałązkami, celtyccy druidzi dekorowali Polskim pierwowzorem bożonarodze- ścijaństwo wypełniło nową treścią. Inne
jemiołą, Anglosasi ostrokrzewem, blusz- niowej choinki były jodłowe lub świer- ozdoby wigilijnego drzewa mają symbo-
Warsztat
Tam daleko
Kolęda dla tych co zwątpili Tam daleko
nie zapiał kogut.
kolęda dla tych co zwątpili Tam daleko
dla tych co w grudniu zamykają oczy nie zaśpiewał słowik.
łykają płatki śniegu Tam daleko
uciekają od barwnych neonów Świąt Wesołych nie zapłakał nikt.
dawno zgubiła się gwiazda jedna wśród gwiazd wielu Tam daleko
serce, które dzwoni kolędą -cisza krzyczy najgłośniej.
przez ułamek sekundy z przeszłości
Kasia W.
Magdalena Jóźwiak
Kasia W. Mariusz ES
ADWENT - BOŻE NARODZENIE (20) 2006 11
doskonalenia „swojego angielskiego” po-
Propozycje duszpasterskie na rok przez swobodną rozmowę na tematy re-
ligijne i nie tylko.
1 2 3 4 5-6
7 8 9 10 11
12 13 14 15 16
Okazjonalnik akademicki
Adwent - Boże Narodzenie (20) 2006
Wydawca:
Duszpasterstwo Akademickie
Ojców Jezuitów
Adres:
ul. Piekar y 24, 87-100 Toruń
e-mail:
podaj@poczta.onet.pl
podaj_dalej@wp.pl
www.da.uni.torun.pl/podaj_dalej/
Redakcja:
Mariusz ES - Redaktor Naczelny
o. Krzysztof Dorosz SJ - opiekun
17 18 19 fot. na okładce - Dariusz Grożyński
Fragmenty wiersza ks. Twardowskiego pochodzą
z tomu „Utwor y zebrane ks. Jana Twardowskiego”