Blok 460 MWe na parametry nadkrytyczne z cyrkulacyjnym kotem fluidyzacyjnym Elektrownia agisza

Ziemowit Somczyski
Wysowa, 05.05.2010

Poudniowy Koncern Energetyczny SA

elektrownie i elektrociepownie oraz spki Grupy Kapitaowej

Elektrownia agisza Elektrownia Halemba Elektrownia Blachownia Elektrownia Jaworzno III Elektrownia Siersza EC Katowice Elektrownia aziska ZEC Bielsko Biaa

1060 MWe 100 MWe 165 MWe 1535 MWe 666 MWe 135,5 MWe 1155 MWe 136,2 MWe

czna moc zainstalowana

Grupa PKE 24 spki

4,9 tys MWe

Najwiksze spki Grupy PKE

Poudniowy Koncern Wglowy SA Kopalnia Wapienia Czatkowice sp. z o.o.
produkcja produkcja

5,2 mln. ton 1,5 mln. ton

2

Konieczno odbudowy mocy wytwrczych

Niemal 60% mocy wytwrczych pochodzi sprzed co najmniej 30 lat Zuycie techniczne blokw w ponad 50% (okoo 200 tys. godzin pracy).
Wiek mocy zainstalowanych w KSE lata uruchomienia
14 000 12 000 Moc zainstalowana w latach, MWe 10 000 8 000 6 000 4 000 2 000 0
1950-1960 1961-1970 1971-1980 1981-1990 1991-2002

100% 90% 80% MWe % Narastajco, % 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Wiek mocy zainstalowanych w KSE, lata uruchomienia udzia mocy zainstalowanej w KSE, %

Czynnikiem krajowych mocy

przyspieszajcym

wycofywanie

wytwrczych s Dyrektywy Parlamentu

Europejskiego i Rady Europy oraz podpisany traktat akcesyjny i zawarte w nim limity emisji gazw. Gwnym zaoeniem jest utrzymanie mocy wytwrczych na poziomie ok. 5000 MW zainstalowanej mocy

PODSTAWOWE PARAMETRY BLOKU

Moc bloku Przepyw pary Cinienie pary wieej na wlocie do turbiny Temperatura pary wieej na wlocie do turbiny Temperatura pary wtrnej na wlocie do turbiny Emisja SO2 Emisja NOx Emisja pyu Sprawno brutto MW kg/s MPa C C 460 361 / 306 27.50 560 580

mg/Nm3 <200 mg/Nm3 <200 mg/Nm3 < 30 % 45

Realizacja inwestycji
Dostawcy szeciu gwnych wysp : Kocio Foster Wheeler Energia Polska, Foster Wheeler Energia OY. Turbina - Alstom Power. DCS Metso Automation Finlandia, Metso Automation Polska. Uk. elektryczny - Elektrobudowa Katowice. Nawglanie - Ciepo-Serwis Bdzin, PURE Jaworzno. Odpopielanie Mostostal Krakw , Energo-Eko-System Katowice. Inynier Kontrakru - Energopomiar Gliwice

MOC BLOKU [MW]

600 550 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50
Pilot plant Pihlava Kauttua Leykam

SECOND GENERATION DESIGN

Lagisza

FIRST GENERATION DESIGN

Turow 1

JEA

Turow 5

Nova Scotia

Vaskiluodon Voima
Kajaani Tri-State Kuhmo Pilot plant Kokkola

NPS

Thai Kraft

0 1970 1975 1980 1985

1990

1995

2000

2005

2010

ROK URUCHOMIENIA

Zalety przepywowego kota CFB

Sprawne i proekologiczne spalanie bez DeSOx i DeNOx Wyrwnany profil temperatur Rury pionowe BENSONA Zintegrowany ukad separatorw Efektywny ukad regulacji temperatury pary przegrzanej INTREX Ukad odzysku ciepa Niskie koszty inwestycyjne Niskie koszty eksploatacyjne

Separator

do I st.pp III st II st III st

INTREXIV st.ppw

INTREX- IV st.pp

Z ekonomizera

Kana nawrotny

Zewntrzne szczeliny cyrkulacyjne

Wewntrzne szczeliny cyrkulacyjne

Kana powrotny materiau zoa

INTREX Superheater

Skrzynie powietrzne

18.336 bar 47.00 kg/s 186.4 oC 791.9 kJ/kg Podgrzewacz niskoprny Obrotowy podgrzewacz powietrza

ZWZ Podgrzewacz NP
M M

18.336 bar 47.00 kg/s 120.3 oC 506.4 kJ/kg

M M

Wentylator spalin Chodnica spalin

ESP Wodny podgrzewacz powietrza Parowy podgrzewacz wody

M M M

Wentylator PW

Wentylator PP

Podgrzewacz niskoprny 13.42 MW

Wysoko komory paleniskowej

47 m 41 m 35 m 42 m 43.5 m

Jaworzno 70 MWe

Katowice 120 MWe

Turw 4-5 262 MWe

Turw 1-3 235 MWe

agisza 460 MWe

Przekrj komory paleniskowej

5.1 x 11.7 m

7.8 x 15.2 m

9.9 x 21.2 m

10.1 x 22 m

6.7 x 26 m

11.1 x 27.8 m

Jaworzno 70 MWe

Katowice 120 MWe

Turw 1-3 235 MWe

Turw 4-5 262 MWe

JEA 300 MWe

agisza 460 MWe

Jaworzno 70 MWe

Turw 4-6 262 MWe

11.7 m

10.1 m

209 MWchem

180 MWchem 180 MWchem 180 MWchem 180 MWchem

5.1 m

4 x 5.5 = 22 m

EC Katowice 120 MWe

Lagisza 460 MWe

15.2 m

11.1 m

350 MWchem

252 MWchem 252 MWchem 252 MWchem 252 MWchem

7.8 m

4 x ~7 m = 27.8 m

Widok izometryczny kota

Turbina reakcyjna 28K460 z generatorem 50WT23E-104 - Alstom Power

Advantages of chosen design Compact design (only 5 radial bearings ) Spiral steam supply system High efficient turbine blades design 3 D technology Low specific heat consumption < 7500 kJ/kWh Condenser with integrated low pressure heaters Electro-hydraulic control system furnished with power forcing according UCTE requirements

Ukad forsowania mocy

HP

IP

LP
G

Power forcing control

Condenser

LP 4 FW tank

LP 3

LP 2

LP 1

By-pass economizer

Olej lekki jako paliwo rozpakowe zmniejszenie emisji SO2

Wydajno 4200 23400 Nm3/h Cinienie 0,6 MPa

Zbiorniki oleju

Pompownia oleju

Chodnia kominowa

Kana spalin skierowany do chodni Poziom dystrybucji wody chodzcej to ok. 15 m, poziom wprowadzenia spalin to 30 m Paszcz wewntrzny chodni zabezpieczony przed korozj Nisze koszty inwestycyjne Chodnia kominowa rozprowadza spaliny wyej i bardziej rwnomiernie ni komin

Ukad elektryczny

Wyprowadzenie mocy liniami 400kV relacji agiszaTucznawa i agisza-Rokitnica Transformator blokowy 570MVA z regulacja napicia pod obcieniem Synchronizacja bloku na wyczniku generatorowym Rozdzielnia potrzeb wasnych o napiciu 10,5 kV zasilana z linii 400 kV (przy otwartym wyczniku generatorowym, lub ze stacji 110 kV

SPRAWNO OBIEGU
Sprawno obiegu bloku 460 MW netto
sprawno obiegu bloku netto 0,46 0,45 0,44 spraw no bloku brutto 0,43 0,42 0,41 0,4 0,39 0,38

spraw no bloku netto

40

50

60

70

80

90
obci enie, %

100

Porwnanie blokw 460 MW i 120 MW

Elektrownia agisza

460 MWe

120 MWe

Sprawno brutto Py SO2 NOx CO2

45% 0,09 kg/MWh 0,6 kg/MWh 0,6 kg/MWh 750kg/MWh

36,4% 0,22 kg/MWh 8,51 kg/MWh 2,23 kg/MWh 950kg/MWh

Blok 460 MW w Elektrowni agisza

Koordynacja
Tabele punktw styku rurocigw 270 punktw styku pomidzy

wyspami.
Tabele punktw styku sterownikw lokalnych z nadrzdnym systemem automatyki bloku - 18 lokalnych sterownikw. Listy sygnaw przekazywanych przez poszczeglne wyspy do NSAB.

Ok. 10 000 sygnaw We-Wy, ok. 1 400 sygnaw komunikacyjnych.

Procedura Kart Zmian Projektowych

Blok 460 MW w Elektrowni agisza

Finansowanie

44% - rodki wasne:

23% - rodki preferencyjne: kredyty NFOiGW, WFOiGW, BO

33% - rodki komercyjne: obligacje

Kalendarium
Podpisanie pierwszych Kontraktw Cz Kotowa i Turbinowa Uzyskanie Pozwolenia na Budow Podpisanie umowy o emisji obligacji Uruchomienie budowy Przekazanie placu budowy pierwszemu Wykonawcy Prba wodna kota Podanie napicia na rozdzielnice 10,5 kV Pierwsze rozpalenie kota Podanie pary na turbin Pierwsza synchronizacja Rozpoczcie Ruchu Prbnego Zakoczenie Ruchu Prbnego Przekazanie Bloku do Eksploatacji 30.12.2002r. 17.09.2004r. 22.12.2005r. 01.01.2006r. 25.01.2006r. 19.01.2008r. 11.03.2008r. 05.09.2008r. 07.02.2009r. 15.02.2009r. 12.05.2009r. 26.06.2009r. 27.06.2009r.

Podsumowanie

Nowy blok osiga bardzo wysok sprawno tak jak obecnie budowane nowoczesne jednostki energetyczne Blok ten spenia wymogi Najlepszych Dostpnych Technologii (BAT) Planowane efekty ekologiczne s zgodne z celami okrelonymi m.in. w Dyrektywach Unii Europejskiej : 2001/80 (LCP), 2003/87 (ETS), 96/01 (IPPC) i innymi Technologia fluidalna jest : - zalecana w materiaach referencyjnych UE dla duych rde spalania, jako speniajca wymogi BAT - wysoce efektywna - czysta ekologicznie - racjonalizujca zuycie energii i surowcw Zgodnie z opiniami Ministerstwa rodowiska, Ministerstwa Gospodarki i Polityki Spoecznej, Ministerstwa Skarbu oraz Urzdu Regulacji Energetyki nowy blok wpisuje si w ramy okrelone w Polityce Energetycznej Polski

Dzikuj za uwag

Ziemowit Somczyski