You are on page 1of 38

Wstp

jak korzysta z podrcznika


gdzie jeste teraz? sprawd swoj zwyka szybko czytania i stopie zrozumienia
czytanie a szybkie czytanie, czyli podstawy efektywnego czytania
Teoria. Podstawy teoretyczne i praktyczne, czyli jak to moe by tak proste
fonetyzacja (bezgosnie wymawianie)
ruchy oczu
pole widzenia
regresja (niepotrzebne cofanie wzroku)
Rozumienie tekstu
koncetracja
rozumienie
antycypacja i selekcja
Poprawa ruchu oczu kolejnym wanym krokiem
wodzenie wskanikem po tekscie
wiczenia
dzie 1
dzie 2
dzie 3
dzie 4
dzie 5
dzie 6
dzie 7
dzie 8
dzie 9
dzie 10
dzie 11
dzie 12
dzie 13
dzie 14
KURS SZYBKIEGO CZYTANIA
CZYTAJ 10 RAZY SZYBCIEJ W 2 TYGODNIE
Wszystkie prawa zastrzeone
Copyright Jarosaw Niekrasz
Wstp
gdzie jeste teraz? sprawd swoj zwyka szybko czytania i stopie zrozumienia
Poniszy test pozwoli ci si zapozna z twoimi obecnymi moliwociami w zakresie czytania.
Bdziesz mg sprawdzi, na jakim obecnie poziomie jest twoja szybko czytania i zrozumi-
enie tekstu. Jeli wynik bdzie nie najlepszy (do 200-250 sw na minut), nie zaamuj si,
wkocu po to jest ten kurs.
Wcz stoper i zacznij czyta. Po przeczytaniu odpowiedz na pytania.
jak korzysta z podrcznika
Ksizka zostaa podzielona na dwie czci teoretyczn i praktyczn. W pierszej znajdziemy
opis podstawowych bdw popenianych podczas zwyczajnego czytania, podstawy szybkiego
czytania, omwienie technik zwikszajcych szybko czytania oraz wytumaczenie dlaczego
szybkie czytanie moe by, a tak proste.
Druga cz zawiera szereg wicze podzielonych na 14 jednodniowych zestaww. Oczywicie
by przej do wicze, naley koniecznie zapozna si z podstawami teoretycznymi. Samo
zrozumienie schematu na jakim opiera si szybkie czytanie pozwala u wikszoci osb ju
pierwszego dnia na dwukrotne zwikszenie szybkoci czytania.
Moliwo poprawy swojej wiedzy, ocen w szkole, atwiejszego i szybszego przyswojenia
materiau na studiach czy chociaby, a moe najwaniejsze, docenienie zbioru wiedzy
zawartego na papierowych kartach ksiek, kracego w internecie na poznanie ktrego
zawsze brakowao czasu. Warto take zaznaczy, e 85% osb ktre ukoczyo kurs
szybkiego czytania, po upywie okresu 3-5 lat uwaa, e zdarzenie to znaczco wpyno na
ich ycie i przyczynio si do ich lepszej przyszoci. Mam nadziej, i sowa te stanowi dla
kadego wystarczajc motywacj, by ukoczy kurs i stworzy sobie niewyobraaln szans
na przyszo.
Obecnie rekord wiata w szybkim czytaniu wynosi 46 843 sowa na minut!!! Zatem osignicie
szybkoci czytania tylko 2000 sw na minut, jest w zasigu kadego z nas.
TEST TURINGA.
Osoba Alana Turinga staa si jednym z mitw wspczesnego spoeczestwa. By on
absolwentem Uniwersytetu w Cambridge, gdzie studiowa matematyk. Mia szerokie
zainteresowania, pocigaa go mechanika i muzyka - podobno w czasie studiw sam
nauczy si gra na skrzypcach. Sawnym uczynia go teoria maszyn Turinga, ktra do
dzi stanowi podstaw bada nad automatycznym przetwarzaniem informacji. To take
klucz do budowy komputerw programowalnych. Nie bdziemy analizowa dokadnych
zasad dziaania uniwersalnej maszyny Turinga, na potrzeby naszych rozwaa wystarczy
zwrci uwag na fakt, e pracowaa ona przy uyciu systemu binarnego i tamy. Jej
dziaanie miao charakter sekwencyjny i linearny. Turing mia 25 lat, kiedy w 1937 roku
opublikowa swoj teori. W 1950 roku zbudowano komputer Pilot ACE w Brytyjskim
Narodowym Laboratorium Fizyki, cile wedug jego projektu. Niektrzy twierdz, e wraz
ze swoim przyjacielem Davidem Champernowne opracowa pierwszy program komputerowy
do gry w szachy. Zgin w tajemniczych okolicznociach w 1954 roku. Mia wtedy 41 lat.
Posiada wic wszelkie cechy geniusza - debiutowa modo, a jego przedwczesna
mier owiana jest tajemnic. Ten stereotyp-schemat pojawia si zarwno w sferze
kultury wysokiej jak i masowej. Moc, z jak praca Turinga odbia si na wspczesnym
wiatopogldzie, jest ogromna. Z pewnoci Alan Turing jest jednym ze skadnikw
mitologii technologicznej, ktra staa si nieodzownym elementem wspczesnej kultury.
Dla swoich nastpcw pozostawi tzw. Testament Turinga, w ktrym pisa:
Przy moim tempie pracy produkuj okoo tysica cyfr programu dziennie
a zatem okoo szedziesiciu pracownikw, pracujc zapamitale przez
pidziesit lat, mogoby wykona t prac, o ile nic z niej nie pjdzie do kosza.
Systemy uczce si ju powstaj, ale czy ludzie zdoaj wywiza si z zadania?
Raczej nie. Dla nas istotny jest fakt, jak bardzo mit potraf oddziaywa na ludzi.
Przyjrzyjmy si wreszcie w sposb nieco krytyczny kolejnej koncepcji Turinga. Wymyli on
test, pozwalajcy sprawdzi, czy sztuczna inteligencja nosi cechy inteligencji naturalnej.
Polega on na serii pyta i odpowiedzi - zwrmy uwag, e rozpoznanie ma by dokonane za
porednictwem dialogu, a wic rwnie tu ujawnia si potna rola komunikacji. Tu objawia
si take po raz pierwszy waga problemu komunikacji czowiek-maszyna.
Pierwotnie test Turinga znany by pod nazw gra w imitacj. W grze bierze udzia kobieta
(K), mczyzna (M) oraz sdzia dowolnej pci. Sdzia nie widzi ani kobiety, ani mczyzny,
ale moe z nimi korespondowa. Do dyspozycji ma dwa terminale: X i Y. Jeden zapewnia
czno z kobiet, drugi z mczyzn, tyle, e nie wiadomo, ktry jest, ktry. Sdzia moe
zadawa dowolne pytania, ktre na kocu gry maj mu pomc w okreleniu czy X=K i Y=M,
czy jest na odwrt. Dodatkowo zakadamy, e kobieta bdzie utrudnia sdziemu prawidow
identyfkacj, mczyzna za ma j uatwia. Prosta modyfkacja gry prowadzi nas do testu
Turinga. Wystarczy jedynie, aby miejsce kobiety zaja maszyn wyposaona w mechanizmy
sztucznej inteligencji. Problem, czy sdzia zidentyfkuje maszyn, czy zostanie zapany w
puapk i pomyli j z czowiekiem, jest dla Turinga odpowiedzi na pytanie czy maszyna moe
myle? Zaoenie jest proste - jeli maszyna w trakcie odpowiednio dugiej konwersacji na
tematy dowolne jest w stanie zmyli czowieka rwnie dobrze jak inny czowiek, to znaczy,
e jest w stanie myle. Turing odchodzi tu od wszelkich spekulacji na temat Jani, Duszy,
natury mylenia i istoty inteligencji. Istnieje jednak jeden saby punkt jego koncepcji. Czy
bowiem umiejtno maskowania swoich cech, wprowadzania w bd partnera dyskusji moe
by faktycznie wyznacznikiem inteligencji? Czy damy od maszyn, aby umiay kama? Czy
moe test objawia pewien aspekt naszej ludzkiej natury? Wci nie znamy odpowiedzi na te
pytania, a sam problem stale oywia ludzk wyobrani.
Do dzi adna maszyna (program komputerowy) nie przesza testu Turinga z wynikiem
pozytywnym, cho udao si to niejednokrotnie w zakresie tzw. ograniczonego testu Turinga.
Po raz pierwszy odby si on w 1991 roku, w Bostoskim Muzeum Komputerw. Sze
komputerw miao udawa ludzi, a dwie osoby komputery. Wszystkie terminale poczona
ze sob za pomoc modemw i sieci telefonicznej. Dziesiciu sdziw podchodzio kolejno
do kadego terminala i brao udzia w konwersacji z niewiadomym partnerem. Ograniczenie
wobec penego testu Turinga polegao na tym, e przy kadym terminalu mona byo
rozmawia jedynie na cile okrelony temat.
Wynik eksperymentu by zaskoczeniem. Zwycizc zosta program komputerowy
autorstwa Josepha Weintrauba, ktry jako temat rozmw zadeklarowa pogaduszki. A
picioro sdziw byo przekonanych, e rozmawiao z czowiekiem. Z kolei specjalista
zajmujcy si twrczoci Shakespeara zosta uznany przez troje sdziw za program
komputerowy, gdy zbyt szybko i dokadnie cytowa jego dziea z pamici. Zostao to
odebrane jako odczyt z pamici masowej, w ktrej zmagazynowane zostay teksty utworw.
Test Turinga rzuca nowe wiato na problem komunikacji. Po pierwsze okazuje si, e
program komputerowy moe by partnerem do dyskusji. Po drugie wyrany staje si zwizek
midzy inteligencj a zdolnociami komunikacyjnymi - by moe jest to pewien stereotyp,
ktry nakazuje nam czy oba zjawiska. Konsekwencj testu jest fakt, e jzyk okazuje si
by najwaniejszym elementem procesu komunikacyjnego, gdy wanie za jego pomoc
odkrywamy inteligencj. Powstaje jedynie problem, jak nauczy maszyny posugiwania si
jzykiem. W przypadku jzykw analitycznych, takich jak angielski, rozwizanie wydaje
si by do proste. Mona bowiem wykorzysta gramatyk transformacyjno-generatywn
Noama Chomskyego, ktra pozwala na sformalizowany, wrcz algebraiczny opis zasad
skadniowych jzyka. Inne jzyki naturalne s w duo gorszej sytuacji, ze wzgldu na swoj
specyfk gramatyczn. Wydaje si, wic, e jzykiem komunikacji czowieka z maszyn
stanie si angielszczyzn jako jzyk dzisiejszej nauki, techniki, a coraz czciej take kultury.
Przynajmniej tej masowej, czy raczej globalnej, ktra wytwarzana jest przez spoeczestwo
informacyjne. Opisanie regu skadniowych jest jedynie pierwszym krokiem na drodze do
rozwinicia dialogu z maszynami. Duo istotniejsza okazuje si sfera semantyki, ktra nie
poddaje si sformalizowanym opisom. Jak bowiem zmusi maszyn do posugiwania si
i rozumienia symboli czy rozbudowanej metaforyki? Na te pytania ludzie Turinga jeszcze
musz sobie odpowiedzie.
Czas stop
Czas: ..... minut ..... sekund
Twoje obecna szybko wynosi 931 sw czas w sekundach x 60 = ..... sw na minut
1. Absolwentem ktrego uniwersytetu by
Turing?
a) Oxford
b) Cambridge
c) Yale
d) Boston
2. Co studiowa Turing?
a) Filozof
b) Informatyk
c) Matematyk
d) Fizyk
3. Alan Turning zgin w roku?
a) 1944
b) 1945
c) 1954
d) 1937
4. Pierwotnie test Turinga znany by jako
a) gra w X i Y
b) gra w imitacj
c) gra w M i K
d) gra w modyfkacj
5. Kto ma za zadanie utrudnia test?
a) Kobieta
b) Komputer
c) Mczyzna
d) Sdzia
6. Kiedy odby si pierszy test Turinga?
a) w 1980 roku
b) w 1990 roku
c) w 1991 roku
d) w 1981 roku
7. W jakim miecie odby si poraz pierwszy
test Turinga?
a) w Nowym Jorku
b) w Bostonie
c) w Londynie
d) w Paryu
8. W jakim wieku Turing opublikowa swoj
teori?
a) 23 lat
b) 25 lat
c) 35 lat
d) 37 lat
9. W 1950 roku na podstawie projektu Tur-
inga zbudowano komputer. Jak go nazwano?
a) Pilot ABC
b) Pilot AEC
c) Pilot ACE
d) Pilot CAI
10. Ile maszyn/programw przeszo do dzi
pozytywnie peny test Turinga
a) 2
b) 10
c) 11
d) aden
Przeanalizuj jeszcze raz tekst i sprawd swoje odpowiedzi
Ilo poprawnych odpowiedzi .....
Procent zrozumienia tekstu = ilo poprawnych odpowiedzi 10 x 100% = ..... %
czytanie a szybkie czytanie, czyli podstawy efektywnego czytania
Czy przypominasz sobie, jak metod uczono ci czyta? Najprawdopodobniej bya to metoda
foniczna lub patrz i mw.
METODA FONICZNA (bezgone wymawianie)
Polega na tym, i najpierw mae dziecko zapoznawane jest z alfabetem, kadej literze
przyporzdkowuje waciwy dzwik. Zlepek liter, dzwikw tworzy sowo. Sowo pajacyk
w pocztkowym etapie nauczania zostanie odczytane przez dziecko pe-a-jot-a-ce-y-ka, w
dalszej etapie nauki dziecko jest zapoznawane z waciw form wypowiedzi, czenia liter.
Gdy dziecko nauczy si ju odpowiednio wymawia sowa, kae mu si wpierw czyta na gos,
a nastpnym etapie ksztacenia po cichu. Niestety metoda ta powoduje i osoba czytajc
tekst porusza wargami lub nawet jeli pokona i ten etap, artykuuje, fonetyzuje czytany tekst
w mylach.
METODA PATRZ I MW
Take oparta na wymawianiu widzianych sw. Dziecku przedstawia si podpisane obrazki
i prosi o podanie poprawnej odpowiedzi. Po osigniciu odpowiedniego poziomu biegoci i
odpowiedniego zasobu sw, kae si malcowi czyta po cichu, nadal wyranie artykuujc
czytany tekst.
Najczciej po tym etapie dziecko pozostawia si samemu sobie, stwierdziwszy i posiada
ju poprawn umiejetno czytania. Lecz tak naprawd zakoczy si pierwszy etap, etap
wprowadzajcy.
Nauk czytania, czy samo czytanie mona porwna z poruszaniem si, koordynacj ruchow,
gdzie etapem wprowadzajcym jest raczkowanie i czy wtedy dziecko pozostawia si samumu
sobie? Nie, uczymy je nastpnie chodzenia, biegania, taczenia.
Szybkie czytanie jest wanie takim kolejnym krokiem w nauce czytania jak bieganie w nauce
ruchu.
TYPOWE PRZESZKODY POWODUJCE I CZYTAMY POWOLI
niewiedza, e mona czyta szybciej, gdy nikt nas nie uwiadomi o takiej moliwoci.
lk, poparty nieprawdziwym stwierdzeniem, e jeli zaczniesz czyta szybko, to mniej
zrozumiesz
czytanie sowo po sowie, a nawet sylaba po sylabie, podczas gdy nasze pole widzenia
rozpociera si na grupy sw, cae zdania, a nawet cae strony.
fonetyzacja czytanego tekstu
regresja, niepotrzebne cofanie si, niekiedy nawet kilkukrotne do wczeniejszych ju raz
przeczytanych partii tekstu
brak motywacji
brak koncentracji, znudzenie, nagminne przerywanie procesu czytania, spowodowane
nieefektywn metod czytania
Teoria. Podstawy teoretyczne i praktyczne, czyli jak to moe by tak proste
fonetyzacja (bezgosnie wymawianie)
Stanowi najpowaniejsz barier na drodze do pozyskania umiejtnoci szybkiego czytania. W
wieku dziecicym wytwarza schemat: widz, sysz, rozumiem, ktry niezwalczany pozostaje
na cae ycie.
Istniej dwie formy fonetyzacji zewntrzna, kiedy czytamy na gos lub czytamy po cichu
poruszajc tylko ustami oraz wewntrzna, gdy wewntrzny gos wymawia czytane sowa
tylko w mylach. Obie formy powoduj, i czytamy NIE SZYBCIEJ NI MWIMY. Ograniczenie
to powoduje, e rednia prdko czytania dla dzieci wynosi 150 sw na minut, za dla
dorosych waha si w granicach od 200 do 250 sw na minut.
Drogi czytelniku, by utwierdzi Ci w przekonaniu, e fonetyzacja jest zupenie nie potrzebna,
wyobra sobie obraz, dla przykadu pejza. Widzimy niebo, drzewa, gry... Czy mwimy sobie
w mylach niebieskie pocignicie pdzla, na prawo jeszcze raz niebieskie, dalej biaa plamka,
poniej troch zielenii itd.
NIE, widzimy obraz nie zastanawiamy si za co, jak, dlaczego.
Schemat odbioru informacji wyglda w tym przypadku mniejwicej tak:
1. obrazy z oczu wdruj do obszaru mzgu odpowiedzialnego za rozpoznawanie bodcw z
oka
2. wiemy co widzimy i trwa to wszystko uamki sekundy
W przypadku zwykego czytania droga ta wyglda zupenie inaczej:
1. obrazy z oczu wdruj do obszarw mzgu uaktywniajcych si w czasie mwienia
2. tam te nastpuje zamiana bodcw wzrokowych na dwik
3. rozumiemy co czytamy
jako, i zamiana obrazu na dzwik zabiera duo czasu, a take zrozumienie bodcw
akustycznych odbywa si ZDECYDOWANIE wolniej ni bodcw wzrokowych cay schemat
zrozumienia trwa wielokrotnie duej.
Wyjrzyjmy jeszcze za okno, rozpociera si przed nami obraz, obraz skadajcy si z tysicy,
dziesitek tysicy szczeglikw, ktrego zrozumienie zajmuj naszemu mzgowi tysiczne
czsci sekundy.
Oglnie biorc, na jednej stronie mieci si conajwyej 1000-2000 liter, dodatkowo z
reguy jest to obraz tylko czarno biay, ktry swoj zoonoci nie moe rwna si pod
adnym wzgldem chociaby z widokiem przez nasze domowe okna, lecz stosowane metody
nauczania, brak wiadomoci o samym zjawisku fonetyzacji powoduj, i zrozumienie strony
tekstu zajmuje nie sekund, a minut lub nawet duej.
wiczenie 1 Liczenie tumice fonetyzacj
Pierwsze z wicze polega na liczeniu duych liczb podczas czytania.
Zaczynamy od duej liczby np. 7534 by nie popa w automatyzm wypowiedzi (typu 123 123
123 123 123...)
Czytamy szybko, wskazujemy tekst najszybciej jak to tylko moliwe, pozwoli to przyzwyczai
mzg do wiekszej szybkoci, a take jeszcze bardziej utrudni proces fonetyzacji czytanych
sw.
wiczenie 2 Stukanie, czyli tumienie mimowolnej artykulacji metod centralnych zakce
mowy
Drugie z wicze jest bardzo podobne do pierwszego, z t rnic i zamiast liczy due liczby
wystukujemy PRAW RK okrelony rytm zakucajcy proces fonetyzacji.
Najbardziej optymalny rytm opracowany przez psychologw zajmujcych si istot szybkiego
czytania najatwiej przedstawic w alfabecie Morsea .. .. _ _ czyli dwa krtkie uderzenia,
przerwa, dwa krtkie uderzenia, przerwa, dugie, przerwa, dugie, przerwa i od nowa.
LW natomiast wodzimy wskanikiem po tekscie najszybciej jak to tylko moliwe, podobnie
jak w wiczeniu 1.
ruchy oczu
Czytamy szybko, wskazujemy tekst najszybciej jak to tylko moliwe, pozwoli to przyzwyczai mzg do wiekszej szybkoci.
Czytamy szybko, wskazujemy tekst najszybciej jak to tylko liwe, pozwoli to przyzwyczai mzg do wiekszej szybkoci. mo
Ilustracja ukazuje ze nawyki przecitnego czytelnika (mae skoki i regresja)
Ilustracja prezentuje ruchy oczu wprawnego czytelnika
Ruch oczu jest cigiem krtkich i do regularnych przeskokw. Informacje s przyswajane
podczas zatrzyma i to wanie one zabieraj najwicej czasu w procesie czytania. U
statystycznego czytelnika zatrzymania trwa okoo 1 do nawet 1,5 sekundy, podczas gdy na
przyswojenie widzianego tekstu naszemu mzgowi wystarczy 1/500 (sow. jedna pisetna)
sekundy!!! Samo skrcenie czasu zatrzymania z 1 sekundy, chociaby do 0,5 sekundy daje
200 proc. wzrost prdkoci czytania. Dooywszy do tego dwukrotnie wiksze odlegoci
przeskokw otrzymujemy 400 procentowy wzrost prdkoci czytania.
Moliwoci ludzkiego umysu, doskonao naszych oczu, szeroki i czsto niewykorzystywany
zasig widzenia (czytanie za jednym zatrzymaniem caych akapitw czy nawet stron) s
podstaw umiejtnoci szybkiego czytania.
Naley zrozumie i przecitny czowiek nie wykorzystuje nawet 5% moliwoci wasnego
mzgu, wykorzystanie chociaby kolejnych 5% w procesie czytania pozwala uzyska tak
niesamowity efekt, jakim zapewne dla wielu jest czytanie z picio-, dziesiciokrotnie wiksz
szybkoci.
wiczenie 1 Znajd i podkrel
Jak sama nazwa wskazuje wiczenie to polega na jak najszybszym odnalezieniu i podkreleniu
danej liczby lub litery.
534 642 862 832 156 841 894 168 156 134 831
138 384 986 831 548 348 669 342 324 641 221
089 024 420 356 362 673 245 753 854 241 755
214 855 433 754 225 896 422 755 746 244 641
213 814 831 554 821 343 721 629 656 586 164
348 328 819 218 168 496 986 168 159 898 188
348 188 764 543 521 743 233 743 231 965 213
273 765 754 213 575 744 813 347 547 124 414
Podkrel liczby w ktrych na drugiej pozycji stoi 3
1987 2625 4362 7431 3223 8235 7846 2529 5165 5618 1536
4646 1348 1354 8943 1631 8113 1861 8413 1354 1386 4841
7388 3141 5694 3394 1586 1831 8432 6481 5613 8974 3186
8913 4893 1846 1894 1864 4984 8971 4613 8731 7413 1886
6423 1284 5463 8431 3483 1866 4641 8613 8423 6486 9139
8431 1383 1861 9431 9413 9599 9494 4984 8464 9994 4896
1398 6131 8431 4641 6848 8431 4464 6413 4641 9874 4984
6436 1876 1786 9915 2496 1843 6144 6491 4613 8498 3346
Podkrel liczby w ktrych na trzeciej pozycji stoi 8
12
23
34
54
53
33
76
23
89
83
76
92
42
75
95
64
76
32
76
83
64
12
88
97
71
83
62
93
85
47
67
21
54
27
59
84
28
31
18
46
17
02
86
35
41
68
57
10
92
34
11
16
49
844
874
236
673
214
532
594
531
684
259
217
236
254
981
698
487
385
618
169
753
642
174
963
852
741
159
654
321
594
138
729
381
927
943
349
617
354
946
874
118
100
143
432
430
459
687
592
621
145
481
558
444
107
9854
4562
1863
8465
1248
1842
9752
9845
6455
3427
3974
3983
1212
5843
2258
1299
2187
1594
5135
1861
1843
8488
1885
1733
1522
1752
1477
1567
1369
8432
4984
8721
4873
1958
1694
6595
4982
2654
4239
4398
9582
1247
9511
8456
4543
4863
7522
7223
3488
1221
9752
0007
5651
84531
31232
46813
72488
67785
28484
69947
75354
79673
45354
87967
46545
78943
35811
88963
17529
14732
89543
18387
55488
42268
75243
11284
86311
31388
16463
86461
76111
39884
32877
65548
34778
16554
98452
65451
48463
48917
56589
64563
46215
45884
64222
98753
47664
97732
15348
46431
54871
84767
46111
56132
84869
11773
731318
846333
846131
846383
332665
622365
832544
754551
543256
762354
865623
542332
875425
723151
532235
735235
845211
234326
743643
532232
875874
986522
674523
544533
875343
264241
732523
685432
635636
253523
634386
213242
652378
352832
658525
433451
873421
115133
174267
237542
734256
675869
643473
796734
945452
654564
846494
122319
674566
875623
834423
523877
634865
wiczenie 2 Kolumny liczb lub sw
wiczenie to zostao stworzone w celu skrcenia czasu zatrzyma i poykania wikszych partii
informacji za jednym zatrzymaniem.
Zakryj kartk kolumn liczby, odso liczb, na jak najkrtsz chwil, jak to tylko moliwe
(dosownie uamek sekundy), zapamitaj i sprawd, czy si zgadza.
Dugo liczb z czasem wzrasta, utrudniajc wiczenie. wiczenie mona uzna za udane
jeeli przy 6-8 cyfrowych liczbach wystepuje tylko kilka, kilkanacie procent niepoprawnych
odpowiedzi
pole widzenia
Jak ju wspomniaem, szeroko i wysoko pola widzenia jest jednym z czynnikw
wpywajcych na szybko naszego czytania. Aby uzmysowi sobie jakie s prawdziwe
moliwoci oczu, naley wykona proste wiczenie. Wycignij wyprostowane rce przed
siebie i poruszaj palcami. Twj wzrok powinnien by skupiony na linii bdcej przedueniem
nosa. Rozsuwaj wycignite do przodu rce poziomo na boki a do momentu, gdy twoje palce
przestan by widzoczne.
Zdziwiony? Twoje pole widzenia wynosi blisko 180 stopnii. Jednak wiczenie pozwala take
zobaczy jak szerokie, a zarazem nieostre jest peryferyjne pole widzenia. W czytaniu
wykorzystujemy jednak wsze ostre pole widzenia,
ktrego przecitna szerko podczas czytania wynosi 10-15 znakw (jedno, dwa sowa).
Podobnie jest z wysokoci pola widzenia czytamy linijka po linijce podczas, gdy mona
czyta 3-4 linie naraz, a nawet cae akapity tylko jednym, dwoma ruchami oczu.
Pole widzenia i ruchy oczu przecitnego czytalnika
Pole widzenia i ruchy oczu wprawnego czytelnika, czytajcego 1-2 linijki tekstu naraz
Pole widzenia i ruchy oczu wprawnego czytelnika, czytajcego kilka linijek tekstu naraz
Istnieje kilka wiczenie ktre szybko poszerzaj pole widzenia. S to piramidy sw,
kwadratowe tablice literowe i liczbowe. A take kilka wicze ze wskanikiem, ktre
skutecznie wykorzystuj zwikszone pole widzenia (korzystanie ze wskanika jest opisane w
dalszej czci podrcznika).
Piramidy
Gwnym zadaniem tej metody jest poszerzenie poziomego pola widzenia.
Prowadzc wzrok z gry w d wzdu linii wyznaczonej przez liczby staraj si odczyta
wyraz jednym spojrzeniem, schodzc coraz niej. Moment w ktrym bdzie ju konieczne
skierowanie wzroku na boki wyznacza twoj obecn szeroko pola widzenia
kot
3
klasa
5
pajacyk
7
motorower
9
brzoskwinia
11
pole widzenia
13
nieprawidowo
15
czerwony kapturek
17
narodowowyzwoleczy
19
telefon bezprzewodowy
21
zainicjowa budow domu
23
autodestrukcja psychiczna
25
rakieta midzykontynentalna
27
dom
3
pilot
5
pirnik
7
biurowiec
9
fonetyzacja
11
napj owocowy
13
unia europejska
15
system operacyjny
17
nieprzejednany wrg
19
miercionona strzaa
21
ganica przeciwpoarowa
23
niedoksztacone pracownik
25
studia wysze humanistyczne
27
as
2
tata
4
doktor
6
mietnik
8
paralotnia
10
encyklopedia
12
asymetryczno
14
lody truskawkowe
16
niepodzielny wyraz
18
inscenizacja dramatu
20
schron przeciwlotniczy
22
przej na wegetarianizm
24
weselnie przystrojone wozy
26
Kwadratowe tablice
Poprawne wykonanie tego wiczenia polega na tym, e patrzysz w rodek duego kwadratu,
starajc si dostrzec i uporzdkowa umieszczone w nim liczby lub litery. Podczas wykonywania
wiczenia wystarczy dostrzec pooenie kolejnego znaku, nie trzeba zapamitywa jego
pozycji. Liczby porzdkujemy wpierw od najmniejszej do najwik-szej, by nastpnie odwrci
kolejno. Litery, grupy liter uporzdkowujemy w kolejnoci alfabetycznej.
WANE!!! Cay czas wzrok skupiamy na rodkowym kwadraciku. Nie poruszamy oczami!!!
2 3 6
4 1 9
8 7 5
1 7 6
9 3 5
2 4 8
6 9 2
1 5 7
8 3 4
a i h
b d e
f c g
g f e
c a d
b i h
m o r
s p n
t u l
regresja (niepotrzebne cofanie wzroku)
Regresja oznacza cofanie si do ju raz przeczytanych sw, ktre wydaje ci si, e opucie
lub le zrozumiae. Wiele osb uwaa, e musi do nich powrci, eby napewno zrozumie
materia. Cofanie wzroku moe by take nieswiadome, mimowolne spowodowane zazwyczaj
przechodzeniem do nastpnego wiersza, objcie jednym spojrzeniem zbyt dugiego fragmentu
tekstu. wiadome cofanie, regresja spowodowana jest brakiem koncentracji, bdzeniem
mylami podczas czytania, ktre zakucaj rozumienie i szybko czytania tekstu. Zapewne
nieraz zdarzyo ci si czytelniku, e podczas czytania bdzie mylami i nie pamitae
co wanie przeczytae. Podczas szybkiego czytania skupienie uwagi nie pozwala mylom
bdzi, a niezrozumiae sowa czytelnik stara zrozumie si na podstawie kontekstu cae
zdania, akapitu.
Eliminacj regresji uzyskujemy poprzez zmuszenie si do nieczytania poraz wtry rzeczy,
ktre wydaje nam si, e opucilimy. Stopniowo zwikszana prdko, wzrost koncentracji,
pynny i jednostajny ruch oczu pozwala nam na wyeliminowanie cofania, bardzo pomocny w
tym okae si WSKANIK (wicej w nastpnych rozdziaach)
Wszystkie przedstawione problemy - fonetyzacja, regresja, mae pole widzenia - nie musz
by ju przeszkodami w czytaniu. S one tylko przyzwyczajeniami, zymi nawykami, ktre
mog by atwo skorygowane, dajc tym samym bardzo dobre efekty w poprawie szybkoci
czytania i zrozumienia tekstu.
Nowym rewolucyjnym dla ciebie podejciem do czytania jest, aby od tej chwili zrozumia, e
to nie aparat wzrokowy i mowy peni centraln rol w czytaniu, a MZG o niewyobraalnych
moliwociach. Oczy s tylko marionetk, to mzg pociga za wszystkie sznurki. To mzg
rozszyfrowuje widziany oczyma zestaw znakw i nie ma dla niego wikszego znaczenia czy
ma naraz rozszyfowa dwa sowa, linijk tekstu, cay akapit, a nawet ca stron i tak nie
wykorzystujesz wtedy nawet 10 proc. jego moliwoci. Obecnie twoim najsabszym ogniwem
s oczy, poruszajce si maymi skokami, skupiajce si na jednej literze, jednym sowie,
zamiast na jednej linijce, jednym akapicie.
Zrozumienie tekstu
koncentracja
Jeden z gwnych wrogw szybkiego czytania. Ile razy zdarzyo ci si, gdy po 30-40 minutach
czytania twj mzg oddawa si marzeniom, myli zaczynay bdzi, a przeczytany co dopiero
tekst trzeba byo czyta ponownie.
Co powoduje sab koncetracj?
Wrd wielu przyczyn braku koncentracjii podczas czytania wymieni naley:
Nieznajomo sownictwa, ktra objawia si przerywaniem toku myli, ktrym prbujesz
poda. Zakucone absorbowanie informacji spowodowane jest napotykaniem na sowa,
ktrych znacze nie znasz lub nie jeste pewien.
Gdy trafsz na sowo, ktrego nie rozumiesz lub nie znasz, czytaj dalej, nie cofaj si.
Przyblione lub nawet dokadne znaczenie mona zazwyczaj wywnioskowa z kontekstu
zdania, akapitu.
Nieodpowiednia szybko czytania spowodowana z reguy przekonaniem, e wany i trudny
tekst naley czyta powoli. W ten sposb powstaje bdne koo, gdy im wolniej si czyta tym
mniej si rozumie. Wyjania si to tym, e przy szybkim czytaniu wszystkie strony znaczenia
sw: leksykalna, syntaktyczna i kontekstowa zlewaj si w wiadomoci czytelnika w jedn
znaczeniow cao. Poza tym, dziki szybkiej percepcji caego zdania dokadniej rozumie si
nie tylko sens kadego sowa, ale te waciwie stawia si logiczny akcent wewntrz zdania, a
zawart w nim myl przyswaja nie czciami, lecz w caoci.
Brak motywacji i organizacji, objawia si to zazwyczaj stwierdzeniem, e nie ma potrzeby
czyta danej pozycji, a tym samym odoeniem pozycji na pk.
Prawd jest, e zanim zabierzemy si do lektury, wola nasza musi stoczy prawdziw bitw
z prac, telewizj, rozrywk. Kiedy ju uda nam si rozpocz lektur, stwierdzamy, e
nie mamy dugopisu, notatnika, nagle mamy ochot co zje, dzwoni telefon ... wkocu
przekadamy zamiar przeczytania pozycji na pniej, pniej i pniej.
Na popraw koncetracji duy wpyw ma stworzenie optymalnych warunkw zewntrznych.
Oczywiste jest, e nie czytamy w ciemnym pomieszczeniu. wiato ma ogromny wpyw na
zmczenie oczu. Najlepsze do czytania i nauki jest wiato dzienne, jeeli czytamy przy
sztucznym owietleniu, powinno ono posiada odpowiedni jasno, przy czym nie powinno
nas olepia.
Jeeli czytamy nie powinnimy tego robi rozoenie na kanapie, przez wczonym telewizorem,
jedzc dodatkowo chipsy Nie moe by zbyt wygodnie. Najlepiej czyta w spokojnym i cichym
miejscu, siedzc na wygodnym krzele, fotelu przy biurku.
Spokj, najlepszy sprzymierzeniec koncetracji. Ilu to z nas czytajc sucha radia, oglda
telewizor, rozmawia z inn osob, bawi si lub je? Potem si dziwi, e przez dwie godziny pracy
nic nie zrozumiaa i tak naprawd musi przeczyta wszystko jeszcze raz. Zakucanie rytmu
pracy, haas, rozmowa, zainteresowanie innymi zajciami bardzo negatywanie wpywaj na
szybko czytania i zrozumienie tekstu, zazwyczaj cakowice niwelujc efekt naszej pracy.
Zarwno czynniki wewntrzne, jak i zewntrzne znaczco oddziauj na szybko czytania
i poziom zrozumienia. Dlatego naley stara si, by zminimalizowa efekt wszystkich
negatywnych czynnikw, maksymalizujc efekt swojej pracy.
antycypacja i selekcja
rozumienie
Podstawowym celem kadego czytania jest rozumienie, ale jednoczenie nauka czytania
na kadym etapie wie si gwnie z ksztaceniem zdolnoci rozumienia. Z bada
eksperymentalnych wynika, e rozumienie w procesie czytania staje si z wiekiem coraz
bardziej efektywne, by wreszcie u osb biegych w czytaniu przewyszy rozumienie tekstu
suchanego.
Oglnie biorc, rozumienie czytanego tekstu skada si z odrbnych komponentw. rozumienia
poszczeglnych sw, pocze wyrazowych i zda. Z punktu widzenia lingwistyki, rozumienie
tekstu jest niczym innym, jak jego rozszyfrowywaniem, dekodowaniem. Znaczenia sw
napotykanych podczas czytania mog wynika bezporednio z minionych przey lub mog
te to by nowe znaczenia, utworzone poprzez poczenie i zreorganizowanie znacze
uprzednio ju znanych. Mona zatem przyj, i czytanie bdce myleniem za porednictwem
drukowanych symboli wyznacza rozumieniu pierwszorzdne znaczenie.
Jaka zachodzi relacja pomidzy szybkoci czytania a rozumieniem? Badania wykazay, e
szybkie czytanie korzystnie wpywa na rozumienie. Osoby szybko czytajce przewyszaj
w rozumieniu czytajcych wolno o 50-60%. Wyjania si to tym, e przy szybkim czytaniu
wszystkie strony znaczenia sw: leksykalna, syntaktyczna i kontekstowa zlewaj si w
wiadomoci czytelnika w jedn znaczeniow cao. Poza tym, dziki szybkiej percepcji
caego zdania dokadniej rozumie si nie tylko sens kadego sowa, ale te waciwie stawia
si logiczny akcent wewntrz zdania, a zawart w nim myl przyswaja nie czciami, lecz
w caoci. Ponadto dobrze rozwinita technika czytania pozwala ukierunkowa gwn
energi czytelnika nie na pokonywanie technicznych trudnoci czytania, a na zrozumienie
przeczytanego.
Pozostae czynniki wpywajce na stopie zrozumienia i odpowiednio na szybko czytania
mona podzieli na dwie grupy: obiektywne i subiektywne. Do obiektywnych zalicza si
poziom nasycenia tekstu informacj, jego budow kompozycyjn, styl autora, jzykowe rodki
wyrazu, objto tekstu, a take wystpujce w tekcie tytuy i podtytuy. Z kolei subiektywne
czynniki to nastawienie czytelnika na zrozumienie, umiejtno kierowania uwag, poziom
uoglniajcego i abstrakcyjnego mylenia, stopie indywidualnych dowiadcze yciowych,
stosunek do lektury (cel czytania) oraz antycypacja i pami.
Istotny wpyw na rozumienie podczas szybkiego czytania wywiera take antycypacja, czyli
przewidywanie, domylanie si, uzupenianie drog skojarzenia. Uatwia ona i przyspiesza
proces percepcji i rozumienia poszczeglnych sw oraz caego tekstu, zwaszcza podczas
kolejnego jego czytania. Szybki czytelnik na podstawie kilku liter odgaduje sowo, na podstawie
pocztkowych sw - cae zdanie, a po kilku zdaniach domyla si sensu caego akapitu i dalej
myli autora. Wyniki licznych eksperymentw zdecydowanie dowiody, e dorosy czytelnik
dysponujcy znacznym bankiem znanych sw spostrzega je podczas kolejnej lektury
jako cae sowa, rozpoznajc je po ich wygldzie, tj. dugoci i charakterystycznym ksztacie
oglnym. A wic nie elementy skadowe danego ksztatu czyni sowa rozpoznawalnymi,
lecz oglny ukad lub ksztat sowa, ktre znane ju jest czytelnikowi. Twierdzi si take, e
czytelnicy skupiaj uwag na grnych zarysach sowa, nie za na dolnych. atwo to stwierdzi:
drukowany tekst, w ktrym zakryjemy czyst kartk doln poow wiersza, czyta si o wiele
atwiej ni fragment, w ktrym zakryjemy grne czci sw.
Bez antycypacji nasze czytanie podobne byoby do mozou pierwszoklasisty, skadajcego
litera po literze kade sowo. Dziki antycypacji przy szybkim czytaniu aktywnie pracuje myl
czytelnika. W wikszym stopniu opiera si on bowiem na treci tekstu w caoci anieli na
percepcji i dekodowaniu znacze poszczeglnych sw. Tym samym skierowuje wszystkie
swoje siy na uchwycenie podstawowego sensu tekstu. Przy takiej koncentracji uwagi na
treci i duej szybkoci czytania w zasadzie nie powstaj w wiadomoci uboczne myli,
nie odnoszce si do czytanego tekstu. Wanie tym tumaczy si fakt, e ludzie czytajcy
szybko, w porwnaniu z czytajcymi wolno, lepiej i gbiej rozumiej tekst.
Antycypacja wystpuje na rnych etapach lektury, jednake jej wola nie wszdzie jest
jednakowa. Rozpoczynajc czytanie moemy wypowiada si o dalszej treci tekstu jedynie w
sposb oglny. Najwiksz rol antycypacja zaczyna odgrywa dopiero od poowy czytanego
tekstu, kiedy nagromadzony zostanie materia niezbdny do jej pojawienia si. Wwczas
nastpuje wychwycenie myli przewodniej i rozszyfrowanie relacji przyczynowo-skutkowych
pomidzy kolejnymi wydarzeniami oraz ich znaczenia dla rozwijajcego si wtku.
wiczenie 1 Doskonalenie antycypacji i brakujce fragmenty
Czytaj normalnie jak zawsze, nie zwracaj wikszej uwagi na luki w tekscie.
Postaraj si zrozumiec i uzupeni tre tekstu na podstawie kontekstu zdania.
Nazwijmy to Kosmicznymi Wrotami.
Przez trzy miliony lat okray Saturna w oczekiwaniu na swoje przeznaczenie, ktre mogo
nigdy nie nadej. Przy ich tworzeniu zniszczono ksiyc, ktrego resztki cigle jeszcze
okray planet.
Koczyo si dugie oczekiwanie. Kolejny wiat stworzy inteligencj, ktra wyrwaa si ze
swej planetarnej kolebki. Eksperyment z przeszoci wreszcie przynis owoce.
Ci, ktrzy w odlegych czasach rozpoczli eksperyment, nie byli ludmi. Ich ciaa nie
przypominay ludzkich w najmniejszym stopniu. Mieli jednak-ciao i krew, i kiedy spogldali
w gbiny kosmosu czuli podziw i zdumienie, i samotno. Gdy tylko posiedli tak moc,
wyruszyli ku gwiazdom.
W swoich badaniach napotykali na ycie w wielu formach i przygldali si dzieu ewolucji
na tysicach wiatw. Widzieli pierwsze, sabe oznaki inteligencji powstajce i umierajce
w kosmicznej nocy. A poniewa w caej galaktyce nie znaleli nic cenniejszego od umysu,
wspomagali jego powstanie wszdzie, gdzie byo to moliwe. Stali si gwiezdnymi siewcami:
siali i czasami zbierali plony.
A czasami beznamitnie wyrywali chwasty.
Wielkie dinozaury dawno ju wyginy, gdy statek badawczy znalaz si w Ukadzie Sonecznym.
Jego podr trwaa ju tysic lat. Min zamarznite planety zewntrzne, zatrzyma si na
chwil nad pustyniami umierajcego Marsa i skierowa si ku Ziemi.
Odkrywcy ujrzeli przed sob wiat peen ycia. Przez lata badali, zbierali i katalogowali. Gdy
dowiedzieli si wszystkiego, zaczli modyfkowa. Zajli si przyszoci wielu gatunkw na
ldzie i w oceanach. Ktre z eksperymentw powiody si, dowiedzieli si po milionie lat.
Byli cierpliwi, nie byli jednak jeszcze niemiertelni. Byo wiele do zrobienia we wszechwiecie
stu miliardw soc. Wzyway ich inne wiaty.
Wyruszyli wic w pustk, wiedzc, e nigdy tu nie wrc. Nie byo zreszt takiej potrzeby. To,
co zostawili, zaatwi reszt.
Na Ziemi lodowce dokonay swojego dziea, podczas gdy nad nimi niezmienny Ksiyc pilnowa
sekretu. Wolniej nawet ni lodowce wzrastay i upaday galaktyczne cywilizacje. Powstaway
i koczyy si dziwne i pikne, i straszne cesarstwa, przekazujce swoj wiedz nastpcom.
Nie zapomniano o Ziemi, ale kolejna wizyta nie miaaby sensu. Ziemia bya jednym z miliona
milczcych wiatw, z ktrych bardzo niewiele kiedykolwiek przemwi.
wiczenie 2 Doskonalenie antycypacji z wykorzystaniem linijki
Czytaj stronic ksiki, zasoniwszy linijk lub kartk papieru ostatnie pi liter wszystkich
wierszy. Nastpnie zaso pierwsze pi liter i wreszcie zaso jednoczenie pi pierwszych
i pi ostatnich liter w wierszach.
Z czasem zaleca si zasonicie coraz wikszej liczby liter.
Selekcja czytanego za tekstu opiera si na zaoeniu, e czytane przez nas ksizki, prasa,
odzwierciedlaj nasze zainteresowania i podldy. Zatem czytajc ksik, podrcznik
posiadamy ju pewn cze wiedzy w nim zawart. Selekcja dotyczy gwnie podrcznikw,
zbiorw suchej wiedzy. W przypadku natrafenia podczas lektury na fragment, z ktrego nie
dowiemy si niczego nowego, przeszukujemy go wzrokiem, szukajc tylko czy nie pojawiaj
si nowe dla nas nieznane pojcia, fakty, stwierdzenia.
Selekcj powinno wykorzystywa si tylko do literatury naukowej i historycznej, a take w
sytuacji gdy poszukujemy jak najszybszej odpowiedzi na nurtujce nas pytania, kiedy nie ma
potrzeby, na zapoznanie si z ca treci ksiki.
Poprawa ruchu oczu kolejnym wanym krokiem
wodzenie wskanikem po tekscie
Ludzkie oko reaguje na ruch i kolor ktre przycigaj jego uwag. Dlatego podczas czytania
powinno si wskazywa tekst przy pomocy palca, a najlepiej ciekiego wskanika nie
zasaniajcego czytanego tekstu np. dugopisu czy owka. Wskazujc czytane partie tekstu
oczy si mniej mcz, ich ruchy s pynniejsze, nie bdzisz oczami po stronie, jeste wstanie
bardziej skoncentrowa si na czytaniu.
Istnieje wiele technik podnoszcych poziom zaawansowania i wykorzystania aparatu
wzrokowego, uwzgldniajcych peryferyjne widzenie poziome, jak i pionowe. Wykorzystuj
one take zadziwiajce moliwoci mzgu, jednoczenie pomagaj ostatecznie pozby si
nawyku fonetyzacji i regresji.
Na pocztku, najlepszy efekt przynosi przewiczenie wszystkich poniej opisanych technik
przy bardzo duych szybkociach czytania, w zasadzie bez prby zrozumienia czegokolwiek.
Pomoe to mzgowi przyzwyczai si do duych szybkoci. Dopiero po przewiczeniu
wszystkich technik i wybraniu dla siebie najodpowiedniejszej, naley jej uywa do dalszych
wicze, jak i normlanego czytania.
Przebieg co drug lini (rys. A)
Przebieg co drug lini (rys. A) rni si jedynie tym od obecnie przez nas wykorzystywnej
techniki, e zamiast jednej linii, obejmujemy jednoczenie dwie.
Prawidowe wykonanie polega na prowadzeniu wskanika, np. dugopisu ruchem jednostajnym
poniej dwch wanie czytanych linii, unoszc go na kilka milimetrw ponad stron podczas
ruchu powrotnego i przesuwajc go ponownie po nastpn par linii.
Przebieg zmienny (rys. B)
Zasada jest podobna do przebiegu co drug lini, z tym, e jeeli jestemy wstanie, to zamiast
dwch moemy obj od dwch do dziesiciu linijek tekstu.
Przebieg odwrcony - czytanie do tyu (rys. C)
Jego gwn zalet jest wykorzystanie do czytania take ruchu powrotnego wskanika, co
owocuje natychmiastowym podwojeniem prdkoci czytania.
Czy mona zrozumie co co si czyta na odwrt? Tak, jak najbardziej. Trzeba pamita, e
my ju nie czytamy litera po literze czy sowo po sowie, a grupami wyrazw. Podczas kadego
zatrzymania czytasz grup wyrazw, ktra jest uoona we waciwej kolejnoci. Jedynym
utrudnieniem dla mzgu jest ustawienie we waciwej kolejnoci duych grup wyrazw.
Lecz utrudnienie to i tak jest wykonywane nawet podczas zwykego czytania, np. Istnieje
wiele technik podnoszcych poziom zaawansowania i wykorzystania aparatu wzrokowego,
uwzgldniajcych peryferyjne widzenie poziome, jak i pionowe, w celu szybszego czytania
W powyszym przykadzie mzg musia utrzyma ca tre w zawieszeniu dopki nie
otrzyma ostatniej informacji, nadajcej sens wczeniejszym.
A B
C
Przebieg S (rys. D)
Bardzo efektywna technika ta czy ruch do przodu z odwrconym, w zalenoci od moliwoci,
kady przebieg moe obejmowa od jednej do kilku linii.
Przebieg zygzakiem (rys. E)
Zaawansowana technika wodzenia wskanikiem wykorzystujca ruch do przodu z
odwrconym, widzenie peryferyjne. Ruch po skoie pozwala skrci dugo przebiegu, tym
samym dodatkowo zwikszajc szybko czytania.
Przebieg ptl (rys. F)
Technika analogiczna do zygzaka, z t rnic e ptle na zwrotach wskanika s wiksze,
pozwalajc na duej przytrzyma wzrok nad wikszym obszarem tekstu.
D
E F
G H I
wiecznie superszybkoci
Do wicze syberszybkoci wybierz lekk lektur, najlepiej na temat, ktry ci interesuje.
Staraj si z niej zrozumie jak najwicej, lecz pamitaj i to wiczenie dotyczy przedewszystkim
szybkoci.
Prbuj rnych metod wodzenia wskanikiem i wybierz najbardziej ci odpowiadajc.
Za kadym razem kontynuuj lektur od miejsca, w ktrym j przerwae.
nr 1
a) Przez minut wicz czytanie z szybkocia o 100 sw na minut wiksz ni twj
dotychczasowy rekord w normalnym czytaniu
b) wicz czytanie o 100 sw na minut szybciej ni w punkcie a
c) wicz czytanie o 100 sw na minut szybciej ni w punkcie b
d) wicz czytanie o 100 sw na minut szybciej ni w punkcie c
e) wicz czytanie o 100 sw na minut szybciej ni w punkcie d
f) wicz przez minut czytanie ze zrozumieniem
nr 2
a) wicz przez minut czytanie z uyciem wskanika, przesuwajc go pod co trzeci, czwart
lini lub rzadziej, w tempie minimum 2000 sw na minut. Zaznacz miejsce, w ktrym
skoczye.
b) Przeczytaj ponownie ten sam fragment przeznaczajc na to cztery minuty
c) Przeczytaj ponownie ten sam fragment przeznaczajc na to trzy minuty
d) Przeczytaj ponownie ten sam fragment przeznaczajc na to dwie minuty
e) przez pi minut kontynuuj lektur od zaznaczonego miejsca, z takim samym zrozumieniem
jak w punkcie a
f) czytaj przez minut z normlanym zrozumieniem
nr 3
a) Od pocztku rozdziau przeprowad minutowe przeszukiwanie korzystaj ze wskanika,
na zapoznanie si z kad stron przeznacz cztery sekundy
b) Od pocztku rozdziau wicz czytanie z szybkoci conajmniej 2000 sw na minut
c) czytaj przez minut z normlanym zrozumieniem
nr 4
a) przez minut czytaj tak szybko, jak potrafsz, nie zwaajc na zrozumienie
b) przez minut czytaj w celu dobrego zrozumienia
Przebieg fal pionow (rys. G)
Znakomita technika czca w sobie czytanie do przodu z odwrconym, uruchamiajca w
maksymalnym stopniu poziome i pionowe widzenie peryferyjne przy bardzo ograniczonym
ruchu wskanika.
Przebieg pionowy podwjny (rys. H)
Bardzo zaawansowana technika wykorzystujca dwa wskaniki, z reguy s to dugopis i palec.
Nie zmusza oczu do skupiania si na konkretnych obszarach tekstu, ca prac wykonuje za
nas mzg.
Przebieg due S - Leniwe S (rys. I)
Oparte na podstawowym S z wykorzystaniem wikszego widzenia peryferyjnego. Przy
uyciu tej techniki ograni- czamy si do 4-5 ruchw wskanikiem na stron.
wiczenia
dzie 1
1. 15-30 minut czytania ze stukaniem lub liczeniem tumicym fonetyzacj. Pamitamy take,
by od samego pocztku uywa wskanika, nawet przy czytaniu jeszcze sowo po sowie,
linijka po linijce.
2. piramidy
3. tablice
dom
3
zajc
5
krgiel
7
hipopotam
9
nauczyciele
11
drewnopodobny
13
sok winogronowy
15
wyjtkowo zwrotny
17
roboty wysokociowe
19
strefa podzwrotnikowa
21
ciemnoniebieskie chabry
23
cieniutko zarysowane brwi
25
umowy, usugi consultingowe
27
wyjeda corocznie na wczasy
29
tor
3
rower
5
pantera
7
skarbonka
9
wojewdztwo
11
zielona trawa
13
cudaczny krawat
15
technika czytania
17
dezinformacja wroga
19
szybko przyswajania
21
codziennie pada deszcz
23
comiesiczne sprawozdzanie
25
krew cyrkuluje w organimie
27
intensywny, ognisty czerowony
29
kos
3
nieg
5
wanilia
7
olimpiada
9
szybkopalny
11
park narodowy
13
codzienna praca
15
czeka cierpliwie
17
kolejka wskotorowa
19
skoczek spadochronowy
21
cybernetyka ekonomiczna
23
moda na cudzoziemszczyzn
25
cywilizowa dzikie plemiona
27
czerwonokrzyska pomoc ofarom
29
4 3 8
2 5 9
6 7 1
2 7 6
4 8 5
1 9 3
6 3 2
1 7 5
8 4 9
c i h
f e d
b a g
a f e
c g i
b d h
n o l
s r m
t u p
ul
2
ptak
4
gryzo
6
samochd
8
paralotnia
10
subarktyczny
12
zielone jabko
14
chybotliwe cienie
16
chroniczna choroba
18
wieo zerwane owoce
20
niszczycielskie wiatry
22
porusza si niezgrabnie
24
cybernetyzacja zarzddzania
26
krew ciurkiem pyna z rany
28
mi
2
woda
4
wybuch
6
samorzd
8
podrcznik
10
subkontynent
12
drzewko oliwne
14
sok pomaraczowy
16
ukad chodzeniowy
18
cykliczno odpyww
20
czarodziejski chochlik
22
zagajnik modych choinek
24
skromniutekie mieszkanie
26
intensywna, ognista czerwie
28
fa
2
koza
4
strza
6
latarnia
8
atwopalny
10
cisawy rumak
12
chropowaty mur
14
hawaskie cygaro
16
chlorotetracykilna
18
czynnik chorobotwrczy
20
cyklinowanie bezpyowe
22
organizmy jednokomrkowe
24
technika gry na skrzypcach
26
przedstawi problem skrtowo
28
dzie 2
1. 30 minut czytania ze stukaniem lub liczeniem tumicym fonetyzacj
2. piramidy
3. tablice
4. wiczenia superszybkoci nr 2 i 3
3 4 8
1 7 9
6 5 2
3 7 4
6 9 5
1 8 2
5 3 4
8 7 6
1 9 2
l i h
f e d
k j g
z o w
s r y
t u p
h e f
i d c
b g a
t o s
u r m
w n p
9 2 4
6 8 5
3 1 7
4 6 8
9 7 1
5 3 2
ac ai ad
ag aa ab
af ae ah
ag af aa
ac ae ad
ab ai ah
as au aw
am ap an
ao at ar
ag aj af aa
ac am ae ad
ab ao ai ah
al ak ap an
5 8 4 9
11 1 13 3
10 14 6 12
2 16 7 15
ba bj bo bg
bn bd be bm
bl bf bi bk
bb bh bp bc

dzie 3
1. 30 minut czytania ze stukaniem lub liczeniem tumicym fonetyzacj
2. tablice
3. wiczenia superszybkoci nr 1,2,3 i 4
l i h
f e d
k j g
j n m
g l i
k d h
z o w
s r y
t u p
ag aj af aa
ac am ae ad
ab ao ai ah
al ak ap an
5 8 4 9
11 1 13 3
10 14 6 12
2 16 7 15
ba bj bo bg
bn bd be bm
bl bf bi bk
bb bh bp bc

dzie 4
1. 30 minut czytania ze stukaniem lub liczeniem tumicym fonetyzacj
2. kolumny liczby, znajd niepasujce liczby. Czego nie byo?
3. przewicz jeszcze raz wszystkie metody poruszania wskanikiem. Zauwaasz u siebie
jakie zmiany?
4. czytanie poprzez grupowanie
Ktra z liczb prawej kolumny nie wystpuje w lewej. Lew kolumn przykrywamy kartk,
odsaniamy na jak najkrtsz chwil, zapamitujemy i z prawej kolumny wybieramy
niewystpujc liczb(y).
623 125 633 623 125
847 763 763 736 847
238 513 513 538 238
673 736 637 736 673
419 381 417 381 419
621 396 396 621 612
524 672 542 672 524
821 835 825 835 821
447 752 474 752 447
952 562 952 552 562
784 351 351 748 784
365 762 726 365 762
621 514 216 514 621
402 042 420 402 042
556 661 565 661 556
852 254 245 852 254
562 895 895 562 526
189 984 984 189 198
426 944 944 624 426
823 214 412 823 214
l i h p a
o u r n w
c y b
f e d t z
k j g s m
u i m n l
y a t j
f w o s
c e d r z
g p k b h
625 582 265 582 625
841 124 481 124 841
561 732 723 561 732
646 312 664 321 466
639 523 523 693 339
421 784 784 412 721
633 856 633 865 685
141 734 144 134 734
934 637 673 637 943
567 256 265 256 567
132 873 132 873 123
417 742 724 471 417
262 784 226 748 262
731 124 731 124 142
187 638 178 187 638
873 322 322 873 323
672 694 649 672 694
985 523 986 985 523
735 467 745 476 735
842 134 842 143 134
Notatki z uczelni wyldoway na pododze,
a na biurku znalaza si teczka Cappsa.
Nina przyniosa na lunch kanapki z saatk z kurczaka;
Mitch czyta w czasie jedzenia,
a ona tymczasem sprztaa baagan na pododze.
Par minut po pierwszej pojawi si Wally Hudson,
czy te J. Walter Hudson, jak go tytuowano w frmie,
by rozpocz z nim nauk do egzaminu.
Jego specjalnoci byy kontrakty. Nalea do frmy
od piciu lat i by tu jedynym czowiekiem pochodzcym z Wirginii,
co jego samego bardzo dziwio, poniewa uwaa,
e Wirginia miaa najlepsze uczelnie prawnicze.
Przez dwa lata opracowywa nowy program
przygotowawczy do tej czci egzaminu, ktra dotyczya kontraktw.
Mia wielk ochot wyprbowa go na kim.
Wrczy Mitchowi ciki skoroszyt,
ktry by gruby na co najmniej cztery cale
i way mniej wicej tyle samo, ile teczka Cappsa.
Egzamin bdzie trwa cztery dni i skada si z trzech czci.
W pierwszym dniu odbdzie si czterogodzinny test z etyki.
Gill Vaughn, jeden ze wsplnikw, jest specjalist w
dziedzinie etyki i przygotuje Mitcha do tej czci egzaminu.
W drugim dniu nastpi omiogodzinny egzamin zwany po prostu blokiem gwnym.
Dotyczy on prawa obowizujcego we wszystkich stanach.
To rwnie test, a pytania s bardzo podchwytliwe.
Nastpnie cika robota w dniu trzecim i czwartym omiogodzinne
egzaminy obejmujce pitnacie dziedzin prawa,
kontrakty, kodeks handlowy, nieruchomoci, delikt cywilnoprawny,
kontakty wewntrzne, testamenty, majtki,
pobieranie podatkw, rozliczanie nalenoci wzajemnych, prawo konstytucyjne,
federalna procedura sdowa, procedura kryminalna, spki,
ubezpieczenia i relacje dunik-wierzyciel.
dzie 5
1. 15-30 minut czytania ze stukaniem lub liczeniem tumicym fonetyzacj
2. kolumny liczb i sw
3. czego nie byo?
425
232
554
856
873
124
512
252
731
783
278
252
543
846
789
134
865
479
664
321
145
167
586
349
643
997
987
354
976
8469
3434
6978
3198
9434
9893
9773
1238
3542
9441
6325
6484
3186
1954
7987
4384
8948
3159
1987
1436
3263
5854
8352
2493
2142
8541
8325
6211
9854
1649
3458
6564
3971
6429
3124
9657
3786
6826
5885
9824
9585
2538
9416
1275
9146
5364
5264
6698
1534
9487
5746
3495
4725
1978
3479
3348
1467
6645
49126
72127
85221
93356
66522
67657
84333
98764
18583
15864
97469
12334
97538
03483
48684
35499
39847
38894
63597
69765
96742
48582
17853
25484
32486
87988
46869
41864
97853
452352
643263
834232
252356
785432
453256
564558
463984
463186
317869
156494
168966
978334
139763
169983
348649
468464
498413
975166
489874
134866
497343
487787
896468
131864
316464
184643
466489
131864
ubir
ubytek
ubranie
ucig
uchylny
uciera
ucisk
uciszy
uczesa
uczony
uczynek
uderzy
udawa
udziela
worek
wywar
wytwr
wrota
wrotki
wrba
walizka
wywrotka
wasno
wywiera
wywiesi
wywoa
wzdycha
wyzdrowie
kwika
krci
kopa
ka
klcze
kwitek
laguna
lazurowy
lakowa
lekarski
laminat
laminowa
lansowa
laureatka
cyklon
cyklop
czerpak
czerpa
czarny
czerwony
cylinder
cypryny
cynowanie
cywilny
cytrynowy
cywilizowany
czstkowy
czstotliwo
kratka kurtka kartka kurtka kratka
wagon wazon wazon walor wagon
roleta luneta ruleta luneta roleta
paka pika paka pka pika
malec palec walec palec malec
katar kufer kuter katar kufer
pajac pajk paac pajk pajac
wito wieca wita wieca wito
szkoa szkoda szkoda szklana szkoa
zawd zakup zakup zachd zawd
sowa soma sowa soma sowa
dzieo dziecko dziecko dziea dzieo
start staw stal staw start
rabat rabab raban rabab rabat
rachunek rachuba rachunki rachunek rachuba
raczy raczkowa raczkowa radzi raczy
radca rada radar radca rada
feler felga felga felc feler
ferie ferma ferma frma ferie
fgiel fgi fgi fglarz fgiel
327 721 727 721 327
872 242 242 872 272
945 827 854 827 945
732 774 744 774 732
897 798 798 879 897
322 323 332 323 322
381 831 318 381 831
601 604 601 614 604
107 121 121 117 107
681 816 816 618 681
516 651 516 615 651
687 786 786 678 687
483 834 834 843 483
294 459 249 459 294
572 752 725 572 752
054 504 504 045 054
957 597 579 957 597
403 304 304 404 403
941 419 491 941 419
627 267 276 627 267
954 495 954 459 495
638 863 863 683 638
725 257 275 725 257
483 348 348 438 483
627 276 267 627 276
491 194 194 419 491
dzie 6
1. 15-30 minut czytania ze stukaniem lub liczeniem tumicym fonetyzacj
2. kolumny sw (wykonywane analogicznie jak kolumny liczb)
3. tablice
4. 15-20 minut czytania prasy, gazet z tekstem uonowym w wskie pionowe
kolumny tzw. szpalty. Rozmieszczenie tekstu w taki sposb pozwala u pocztkujcych i
redniozaawansowanych na atwe apanie jednym spojrzeniem caych linijek tekstu.
Z pocztku czytamy linijka po linijce, stopniowo zwikszajc od dwch do omiu caych linijek
apanych za jednym spojrzeniem.
fara
fakon
fdra
fecik
fecistka
fegmatyk
fetnista
firciarka
fokulacja
forecistka
fuidyzacja
fuorowodorowy
fuoryzacja
folklorystyczny
fonetyzowanie
fotogeniczny
fortyfkacyjny
fosforescencja
fotogeniczno
karton
kartka
kolejka
kreska
krgle
krgarz
kartografka
kartoteka
karuzela
kasjerka
kastaniety
kaszmirowy
katamaran
katalizator
kasztanowosy
katadioptryczny
katalizowanie
katastrofczny
kategoryzowa
pakt
palik
prosta
pocig
pojazd
paralotnia
pakowarka
palarnia
palenisko
paliatywny
pamitkowy
panamerykaski
pantomimiczny
pastwowo
papieroplastyka
paradygmatyczny
paraliteracki
pardziesit
parlamentarzysta
soja
sojusz
sojusznik
sowo
straszny
sokowirwka
solenizant
solidarny
sondaowy
sortowanie
sosnweczka
spadkobierczyni
spadochronowy
spanikowany
spatynowa
specjalistka
spektakularny
spirytualistyczny
spoecznoekonomiczny
d e j
k i l
f h g
g l d
j i n
k m h
u p s
t w y
r z o
l i h p a
o u r n w
c y b
f e d t z
k j g s m
u i m n l
y a t j
f w o s
c e d r z
g p k b h
17 10 16 14 3
9 1 23 4 13
8 24 7 12 18
15 21 25 22 2
5 19 6 11 20
9 19 6 21 7
4 12 23 25 14
16 8 15 11 18
22 2 24 1 20
3 17 10 13 5
t k h j w
n c e y l
u r d b
f o z a
i p g s m
c i m n l
y r e j o
f s w
d t u a z
h p k b g
cm ch cf cc
ca cg cd ce
co cb cl cj
ck ci cn cp
14 8 1 15
2 9 3 13
16 7 5 12
11 10 6 4
bg bj bp ba
bn bc bf bh
bk bo bi bi
bb bm be bd


r h i p
o u z m s
c a f k
y j d t l
b e g w n
z e g n l
y o p b
w f a s
c i d r u
m t k j h
dzie 7
1. 15-30 minut czytania ze stukaniem lub liczeniem tumicym fonetyzacj
2. 15-30 minut czytania prasy
3. wiczenia superszybkoci 1, 2, 3 i 4
dzie 8
1. tablice
2. kolumny
3. podkrel liczby lub wyraz
4. 15-30 minut czytania prasy
l i h p a
o u r n w
c y b
f e d t z
k j g s m
u i m n l
y a t j
f w o s
c e d r z
g p k b h
17 10 16 14 3
9 1 23 4 13
8 24 7 12 18
15 21 25 22 2
5 19 6 11 20
9 19 6 21 7
4 12 23 25 14
16 8 15 11 18
22 2 24 1 20
3 17 10 13 5
cz
czkawka
czapa
czowiek
czogowy
czosnek
czupryna
czworaczki
czworong
czynszowy
czworoboczny
czteroaktowy
czteroczciowy
czycioszek
wiernuta
daktyloskopijny
dalekowzroczny
damasceski
darowizna
debatowanie
debiutowanie
decybelowy
ptak
prolog
pozer
pozew
polana
piknik
porwanie
podkowa
promenada
promie
propaganda
prorektor
prospektywny
prostopady
protekcja
proteina
prostoliniowy
protekcjonalny
protokowa
prowizoryczno
prymitywno
prywatyzowa
trwa
twarg
trwoga
trybuna
trbi
tryumf
trzcina
trzsienie
trzycyfrowy
trzygodzinny
tupotanie
turbinowy
tryumfalny
trzecioligowy
trzeszczenie
turbosprarka
tuzinkowo
tygodniwka
typografczny
tysiczotowy
uargumentowa
ubezwasnowolni
12.04.1891
04.03.1754
31.01.1945
08.05.1543
01.01.4733
24.11.1984
13.10.1415
31.03.2311
25.06.8514
16.06.2452
07.08.1953
11.05.1956
09.11.1986
04.06.1979
19.04.1948
14.06.1106
27.05.2002
11.07.2042
23.07.2198
06.09.1987
26.03.1697
02.09.2023
t k h j w
n c e y l
u r d b
f o z a
i p g s m
c i m n l
y r e j o
f s w
d t u a z
h p k b g
534 642 862 832 156 841 894 168 156 134 831
138 384 986 831 548 348 669 342 324 641 221
089 024 420 356 362 673 245 753 854 241 755
214 855 433 754 225 896 422 755 746 244 641
213 814 831 554 821 343 721 629 656 586 164
348 328 819 218 168 496 986 168 159 898 188
348 188 764 543 521 743 233 743 231 965 213
273 765 754 213 575 744 813 347 547 124 414
Podkrel liczby w ktrych na drugiej pozycji stoi 4
2625 4362 7431 3223 8235 7846 2529 5165 5618 1536 1861
1348 1354 8943 1631 8113 1861 8413 1354 1386 4841 1827
3841 5694 3394 1586 1831 8432 6481 5613 8974 3186 1841
4893 1846 1894 1864 4984 8971 4613 8731 7413 1886 4231
1284 5463 8431 3483 1866 4641 8613 8423 6486 9139 1381
1383 1861 9431 9413 9599 9494 4984 8464 9994 4896 4864
6131 8431 4641 6848 8431 4464 6413 4641 9874 4984 9436
1876 1786 9915 2496 1843 6144 6491 4613 8498 3346 1648
Podkrel liczby w ktrych na drugiej pozycji stoi 6
dzie 9
1. czytanie przez grupowanie
2. doskonalenie antycypacji
3. podkrel liczby lub wyraz
4. 15-30 minut czytania prasy
Jego pami nie zarejestrowaa wiadomie tego, co zobaczy.
Lecz tej nocy, gdy siedzia pogrony w mylach przy wejciu do legowiska,
wsuchujc si w odgosy otaczajcego go wiata,
poczu pierwsze, niemiae ukucie zupenie nieznanych,
potnych uczu. Bya to niejasna,
rozproszona zazdro i niezadowolenie z wasnego ycia.
Nie mia pojcia, co wywoao owe uczucia,
nie wiedzia rwnie, jak je zaegna.
Do jego duszy wkrad si niepokj
i Stranik Ksiyca uczyni jeden,
may krok w kierunku ludzkoci.
Spektakl z czterema tustymi mapoludami powtarza si noc po nocy,
a sta si rdem fascynujcego rozdranienia,
zwikszajcego wieczny, dotkliwy gd Stranika Ksiyca.
Rzeczywisto, ktrej dowiadczy,
nie moga wywoa takiego efektu,
wymagaa wic psychologicznego wzmocnienia.
Gdy kady atom jego nieskomplikowanego mzgu
ukada si w mozaik tworzc nowy wzr,
w yciu Stranika Ksiyca pojawiy si dziury,
z ktrych nie zdawa sobie sprawy.
Jeli przetrwa, wzr stanie si wieczny,
gdy jego geny przeka go przyszym pokoleniom.
W sobot po egzaminie adwokackim Mitch nie pojecha do biura, nie mg take wytrzyma
w mieszkaniu. Spdzi ranek, okopujc kwietniki i czekajc. Dom wyglda teraz reprezentacyjnie i
oczywicie pierwszymi gomi musieli by rodzice Abby. Sprztaa i czycia wszystko ju od tygodnia, a
teraz wreszcie nadszed czas na wizyt. Obiecaa, e nie posiedz dugo, najwyej par godzin. Przyrzek,
e bdzie tak miy, jak to tylko moliwe.
Wymy i wypolerowa oba nowe samochody i wyglday tak, jakby wanie opuciy wystaw.
Trawnik zosta przycity przez dzieciaka mieszkajcego na tej samej ulicy. Pan Rice nawozi go od
miesica i teraz - jak sam to okreli - trawnik wyglda jak pole golfowe.
Przyjechali w poudnie i Mitch niechtnie opuci ogrd. Umiechn si, przywita i powiedzia, e
musi i si umy. Wiedzia, e czuj si niezrcznie i chcia, aby tak byo. Dugo bra prysznic, a Abby
tymczasem pokazywaa im kady mebel i kady cal tapety. Takie rzeczy imponoway Sutherlandom.
Mae rzeczy zawsze im imponoway. Oceniali innych po tym, co mieli lub czego nie mieli. Ojciec
Abby by prezesem maego, okrgowego banku, ktry od dziesiciu lat chyli si ku upadkowi. Matka
miaa o sobie zbyt wysokie mniemanie, by ponia si prac, i spdzia cae swoje dorose ycie
szukajc sposobu na to, by wspi si wyej w hierarchii spoecznej w miasteczku, gdzie na podobny
awans nie byo po prostu adnych szans. Twierdzia, e jej przodkowie wywodzili si z krlewskiego
rodu panujcego ongi w jednym ze starszych pastw, co zawsze bardzo imponowao grnikom
w Danesboro w Kentucky.
y raz pewien wielki konstruktor-wynalazca, ktry, nie ustajc, wymyla urzdzenia niezwyke i
najdziwniejsze stwarza aparaty. Zbudowa by sobie maszynk-okruszynk, ktra piknie piewaa i
nazwa j ptaszydo. Piecztowa si sercem miaym i kady atom, ktry wyszed spod jego rki, nosi
w znak, e dziwili si potem uczeni, odnajdujc w widmach atomowych migotliwe serduszka. Zbudowa
wiele poytecznych maszyn, wielkich i maych, a naszed go pomys dziwaczny, aby mier z yciem
w jedno zczy i tak dopi niemoliwoci. Postanowi zbudowa istoty rozumne z wody, ale nie tym
okropnym sposobem, o ktrym zaraz pomylicie. Nie, myl o ciaach mikkich i mokrych bya mu obca,
brzydzi si jej jak kady z nas. Zamierzy zbudowa z wody istoty prawdziwie pikne i mdre, wic
krystaliczne. Wybra tedy planet, bardzo od wszystkich soc oddalon, z zamarzego jej oceanu wysiki
gry lodowe i z nich, jak z krysztau grskiego, wyciosa Kryonidw. Zwali si tak, bo tylko w przeraliwym
mrozie istnie mogli i w pustce bezsonecznej. Pobudowali te w niedugim czasie miasta i paace lodowe,
a e wszelkie ciepo grozio im zgub, zorze polarne apali do wielkich naczy przejrzystych i nimi
owietlali swoje siedziby. Im kto by wrd nich moniejszy, tym wicej mia zrz polarnych, cytrynowych
i srebrzystych, i yli sobie szczliwie, a e si nie tylko w wietle, ale i w szlachetnych kamieniach
kochali, synli ze swych klejnotw. Klejnoty te byy z zamarznitych gazw cite i szlifowane. Barwiy im
wieczn ich noc, w ktrej, jak duchy uwizione, pony wysmuke zorze polarne, podobne do zakltych
mgawic w kodach z krysztau. Niejeden zdobywca kosmiczny chcia posi te bogactwa, caa bowiem
Kryonia bya z najwikszych dali widoczna, migocc bokami jak klejnot, obracany z wolna na czarnym
aksamicie. Przybywali wic awanturnicy na Kryoni, by szczcia wojennego prbowa. Przylecia na ni
elektrycerz Mosiny, ktry stpa, jakby dzwon dzwoni, ale zaledwie na lodach nog postawi, stopiy
si od gorca i run w otcha lodowego oceanu, a wody zamkny si nad nim i, jak owad w bursztynie,
w grze lodowej na dnie mrz kryoskich po dzie ostatni spoczywa.
763 534 642 862 832 156 841 894 168 156 134
643 138 384 986 831 548 348 669 342 324 641
546 089 024 420 356 362 673 245 753 854 241
783 214 855 433 754 225 896 422 755 746 244
852 213 814 831 554 821 343 721 629 656 586
234 348 328 819 218 168 496 986 168 159 898
636 348 188 764 543 521 743 233 743 231 965
231 273 765 754 213 575 744 813 347 547 124
Podkrel liczby w ktrych na drugiej pozycji stoi 9
1987 2625 4362 7431 3223 8235 7846 2529 5165 5618 1536
4646 1348 1354 8943 1631 8113 1861 8413 1354 1386 4841
7388 3141 5694 3394 1586 1831 8432 6481 5613 8974 3186
8913 4893 1846 1894 1864 4984 8971 4613 8731 7413 1886
6423 1284 5463 8431 3483 1866 4641 8613 8423 6486 9139
8431 1383 1861 9431 9413 9599 9494 4984 8464 9994 4896
1398 6131 8431 4641 6848 8431 4464 6413 4641 9874 4984
6436 1876 1786 9915 2496 1843 6144 6491 4613 8498 3346
Podkrel liczby w ktrych na trzeciej pozycji stoi 7
72502 63423 98354 86331 83198 52125 72521 52451 24371 75217 23443
24329 43734 54727 32211 16731 91711 54413 51011 52198 14911 74211
42561 33421 52466 74631 14243 21576 22724 14678 36227 55352 22425
32732 76452 23432 31273 32778 43243 96323 24179 23147 21692 25372
56831 43373 76231 76732 67456 14145 57843 74631 12436 65857 23265
55147 85642 73529 32153 67452 32362 23538 34572 75421 45453 83234
32578 34347 75321 65847 45782 63464 67531 34578 77676 76768 65458
88598 45868 56768 57079 35577 35546 45457 43995 98568 43787 58777
Podkrel liczby w ktrych na czwartej pozycji stoi 7
cad cod ced dac eac eec coa aec aco oec cee
eac oec uec aec cua uac uer doc cas sea ouc
uea oef oua uce ica iec aci iac iea ied iad
oal elo oel uuc oel iae iua eui iae eid iea
edi eai lac cel lec oec oic aac aec asc aoa
Podkrel wyrazy w ktrych na drugiej pozycji stoi a
dzie 10
1. wiczenie superszybkoci 1,2,3 i 4
2. doskonalenie antycypacji
3. czytanie przez grupowanie
Jadwiga wesza przez drzwi od zakrystii. Ujrzawszy j rycerze blisi stallw, jakkolwiek msza si jeszcze
nie zacza, poklkali natychmiast, mimo woli oddajc jej cze jak witej. Zbyszko uczyni to samo,
albowiem w caym tym zgromadzeniu nikt nie wtpi, e ma naprawd przed sob wit, ktrej obrazy
bd zdobiy z czasem otarze kocielne. Szczeglniej od kilku lat, surowe, pokutnicze ycie Jadwigi
sprawio, e obok czci, winnej krlowej, oddawano jej cze niemal religijn. Z ust do ust midzy
panami i ludem chodziy gosy o cudach spenianych przez krlow. Mwiono, i dotknicie jej doni
leczyo chorych: ludzie pozbawieni wadzy w rkach i nogach odzyskiwali j po woeniu starych szat
krlowej. Wiarogodni wiadkowie zapewniali, i syszeli na wasne uszy, jak raz Chrystus przemwi do
niej z otarza. Czcili j na klczkach monarchowie zagraniczni, czci i obawia si j obrazi nawet hardy
Zakon krzyacki. Papie Bonifacy IX nazywa j witobliw i wybran crk Kocioa. wiat patrza na
jej postpki i pamita, e to dzieci domu Andegaweskiego i polskich Piastw, e ta crka potnego
Ludwika, wychowanka najwietniejszego dworu, a wreszcie najpikniejsza z dziewic na ziemi, zrzeka si
szczcia, zrzeka si pierwszej dziewiczej mioci i polubia jako krlowa dzikiego ksicia Litwy, aby
wraz z nim skoni do stp Krzya ostatni pogaski nard w Europie. Czego nie dokazay siy wszystkich
Niemcw, potga Zakonu, wyprawy krzyowe, morze przelanej krwi tego dokazao jedno jej sowo.
Nigdy chwaa apostolstwa nie opromienia modszego i cudniejszego czoa nigdy apostolstwo nie
poczyo si z takim powiceniem nigdy niewiecia pikno nie zawiecia tak anielsk dobroci i
takim cichym smutkiem.
Saby cig trwa okoo pitnastu minut, a niewielkie przyspieszenie nie mogoby powstrzyma
kogokolwiek od spaceru po kabinie. Po kwadransie statek nie by ju zwizany z Ziemi, tak jak wtedy
gdy towarzyszy stacji. Zerwa acuchy przycigania i sta si woln, niezalen planet, okrajc
Soce po wasnej orbicie.
Kabina, ktr Floyd mia w caoci dla siebie, przeznaczona bya dla trzydziestu osb. Czu si
zupenie samotnie widzc wok siebie puste fotele. By jedyn osob zaprztajc Uwag stewarda
i stewardessy, nie wspominajc o pilocie, drugim pilocie i dwch inynierach pokadowych. Bez
wtpienia aden czowiek w historii lotw kosmicznych nie dostpi zaszczytu takiej obsugi i byo mao
prawdopodobne, e co takiego powtrzy si w przyszoci. Przypomnia sobie cyniczn uwag jednego
z mniej godnych szacunku papiey: Cieszmy si, albowiem nasze jest papiestwo. C, cieszy si z tej
podry i delektowa eufori stanu niewakoci. Wraz ze znikniciem cienia porzuci - przynajmniej
chwilowo - wikszo trosk. Jak kto kiedy powiedzia, w kosmosie mona by przeraonym, ale nie
mona si martwi. I mia cakowit racj.
Stewardzi - jak si okazao - byli zdecydowani karmi go przez dwadziecia pi godzin podry
i Floyd bez przerwy musia odsya niechciane posiki. Jedzenie w stanie niewakoci, ktre kiedy
wprawiao pierwszych astronautw w czarn rozpacz, nie sprawiao obecnie specjalnych problemw. Floyd
siedzia przy normalnym stole, do ktrego przymocowano - jak na pywajcym po wzburzonych morzach
statku - talerze. Wszystkie dania miay lepk konsystencj, co zapobiegao ich wdrwkom po kabinie.
Kotlet trzyma si talerza dziki zawiesistemu sosowi, a saatka zaopatrzona bya w kleiste dodatki. Przy
odrobinie umiejtnoci i uwagi, nie byo w zasadzie potrawy, ktra nie daaby si bezpiecznie utrzyma na
talerzu. Zabronione byy jedynie gorce zupy i przesadnie kruche ciasteczka. Oczywicie zupenie inaczej
byo z napojami. Wszystkie pyny przechowywano w plastikowych, dajcych si wyciska tubach.
Zapowied brzmiaa mile i obiecujco, wszyscy pewnie wyobraacie sobie,
e nic atwiejszego, jak traf prost drog do ostatniego
przyjaznego domu po zachodniej stronie Gr Mglistych.
Przed wdrowcami nie byo wida lasw
ani dolin przecinajcych teren, tylko rozlegy stok
wznoszcy si agodnie a do podny najbliszej gry,
szerok szar przestrze wrzosw i rumowisk skal-nych,
tu i wdzie poznaczon zielonymi atami trawy i mchu,
w miejscach, gdzie mona byo spodziewa si rde.
Popoudniowe soce wiecio jasno, ale nigdzie w tej cichej pustce
nie dostrzegali znaku ycia czy jakich osiedli.
Jadc naprzd, wkrtce zrozumieli, e dom Elronda
moe si kry niemal wszdzie, gdzie midzy nimi a grami.
Trafali niespodzianie na doliny ciasne,
zamknite stromymi cianami,
otwierajce si znienacka u ich stp, i patrzc w gb jarw,
ze zdumieniem spostrzegali na ich dnie drzewa i strumienie.
Napotykali szczeliny tak wskie, e prawie mogli je susem przesadzi,
lecz gbokie i huczce od wodospadw. Napotykali ciemne wwozy,
ktrych nie dao si przeskoczy, i tak urwiste,
e w aden sposb nie zdoaliby zej w nie
i potem wspi si znowu na drugi brzeg.
Napotykali grzzawiska z pozoru ncce wie zieleni,
rnobarwnymi, bujnymi kwiatami, lecz objuczony konik,
ktry si tam da skusi, nigdy ju nie powrci.
Nikt z was nie zgadby nawet, e tak strasznie dziki kraj dzieli brd na rzece od gr.
Bilbo nie mg si temu do nadziwi. Jedyn ciek znaczyy biae kamienie,
ale niektre bardzo mae, inne znw zaronite wrzosem lub mchem.
Sowem, mozolna bya to droga, chocia Gandalf, ktry,
jak si zdawao, zna j do dobrze, suy za przewodnika.
Czarodziej krci gow, wystawia brod to w prawo,
to w lewo, wypatrujc cieki, wszyscy za sunli
za nim krok w krok bardzo ostronie;
nie ujechali daleko, gdy ju zaczo si zmierzcha.
Pora podwieczorku dawno mina, zapowiadao si na to,
e pora kolacji rwnie wkrtce przeminie.
my polatyway nad ich gowami, mrok zgstnia, bo ksiyc nie wzeszed.
Kuc Bilba potyka si na kamykach i korzeniach.
Dotarli do krawdzi stromego urwiska tak niespodzianie,
e ko Gandalfa omal nie zsun si po zboczu.
Przebiegaj sobie wieczorami miasto w przebraniu, uczszczaj
nawet wraz z twoim flozofem do chrzecijaskich domw
modlitwy. Wszystko, co budzi nadziej i zabija czas, jest godnym
pochway. Ale dla mojej przyjani uczy rzecz jedn: oto w
Ursus, niewolnik Ligii, jest podobno czowiekiem siy niezwykej,
najmij wic sobie Krotona i przedsibierzcie we trzech wyprawy.
Tak bdzie bezpieczniej i rozumniej. Chrzecijanie, skoro do nich
naley Pomponia Grecyna i Ligia, nie s zapewne takimi otrami,
za jakich maj ich powszechnie, dali jednak przy porwaniu Ligii
dowd, e gdy chodzi o jak owieczk z ich stada, umiej nie
artowa. Gdy ujrzysz Ligi, wiem, e si wstrzyma nie zdoasz
i zechcesz j uprowadzi natychmiast, jake za tego z samym
Chilonidesem dokonasz? A Kroto da sobie rady, choby jej
dziesiciu takich, jak w Ursus, Ligw bronio. Nie daj si
wyzyskiwa Chilonowi, lecz na Krotona pienidzy nie auj. Ze
wszystkich rad, jakie ci mog przesa, ta jest najlepsz.
choroba
chralny
choreograf
chrapnicie
chrobotliwy
chromatofor
chromofor
chromowy
chroniczny
chronogram
chustka
cieniusieki
chronologia
chromosom
chromatyczno
chromofotypia
chropowato]
chrystianizacja
chrzstkowaty
ciepolecznictwo
ciepokrwisty
cirrocumulus
ciuciubabka
cmentarzysko
cotygodniowy
ciemnopomaraczowy
cienkowarstwowy
krwiodawca
krwiopijca
kubatura
kubraczek
kukiekowy
krzyownica
kuratorium
kunierstwo
kukurydziany
kuleczkowaty
kulometryczny
kserokopiarka
kuloodporny
kumulacyjny
kunsztowny
kwadratowy
ksztatowanie
kserografczny
kryptomorfczny
krwistoczerwony
kryminogenno
kryptografczny
kulturoznawstwo
kuchmistrzowski
krystaliczno
krzemoorganiczny
krzywoprzysignicie
marchew
marcepan
margaryna
marionetka
marmurowo
marszobieg
martwo
marzanna
maskarada
maszynowy
matematyk
matematyczny
materializm
materiaowy
matokowaty
maturzysta
maturalny
manicie
meandryczny
mechanizm
medykament
megalomania
melancholiczny
melodramatyczny
melodeklamacja
merytoryczno
mesjanistyczny
statek
spacerowy
sterowiec
migowiec
stateczno
statyczno
statystyka
stawong
stemplowa
stenografka
stenotypistyka
stereofoniczny
stereotypowy
stewardesa
stomatologiczny
stopniowanie
storczykowaty
stowarzyszenie
strachliwo
stratocumulus
stroboskopowy
stronniczo
strukturalista
strumieniomierz
stukilometrowy
stutysicznik
subantarktyczny
dzie 11
1. wiczenie superszybkoci 1,2,3 i 4
2. kolumny sw
3. 15-30 minut doskonalenia antycypacji z wykorzystaniem linijki
4. czytanie poprzez grupowanie
Wysali mnie do Fort Dix i przydzielili do brygady ogrzewniczej.
Codziennie przez cay dzie i p nocy macham opat
i wrzucam wgiel do piecw co ogrzewaj baraki.
Dowdc kompanii jest taki starszy go,
ktry zachowuje si jakby wszystko mia w nosie.
Jak przyjechaem na miejsce powiedzia mi,
e do koca suby zostay mi ju tylko dwa lata,
wic ebym trzyma si w ryzach, a wszystko bdzie dobrze.
I wanie to robi: trzymam si w ryzach. Czsto myl o mamie,
o Bubbie, o hodowli krewetkw, o Jenny Curran, a w przerwach gram sobie troch w ping-ponga.
Potem nadchodzi wiosna. Ktrego dnia czytam na tablicy ogosze kartk,
e wojsko organizuje zawody pingpongowe i zwycizca pojedzie
do Waszyngtonu na mistrzostwa. No wic zgaszam si
i wygrywam jak po male, gwnie dlatego ejedyny facet w bazie
co si jako tako zna na ping-pongu ma trzy palce,
bo dwa straci na wojnie i cigle upuszcza rakietk.
Tydzie pniej jad do Waszyngtonu. Zawody odbywaj si w szpitalu dla kombatantw;
ranni onierze gromadz si w sali i nam kibicuj. Piersz rund wygrywam
bez trudu, drug te, ale w trzeciej trafam na takiego maego knypka
co to podkrca pik na rne sposoby i porzdnie oi mi skr.
Wygra ju dwa sety, prowadzi w trzecim i wyglda na to,
e mnie zaraz wykosi, ale nagle spogldam na tum gapiw
i zgadnijcie kogo widz na wzku? Porucznika Dana ze szpitala w Da Nang!
W trakcie krtkiej przerwy podchodz do Dana i patrz, a on nie ma ani jednej nogi.
Musieli je amputowa, Forrest mwi mi ale poza tym czuj si dobrze.
Zdjli mu z twarzy bandae, ale po tym wypadku ze spalonym czogiem
skr ma ca poparzon i pokryt bliznami. I wci ma
wetknit w siebie rurk tyle e ju tylko jedn.
Rurka idzie od butelki, ktra wisi z dou wzka.
Lekarze twierdz, e nie bd jej wyjmowa mwi.
Podobno jest mi z ni do twarzy.
Potem pochyla si i patrzy mi prosto w oczy.
Suchaj, Forrest. Musisz w siebie uwierzy, wtedy nic nie stanie ci na przeszkodzie.
Obserwuj twoj gr i wiem, e moesz pobi tego kurdupla.
Jeste najlepszy, zwycistwo jest ci pisane.
Kiwam epetyn e kapuj i wracam do stou
i od tej pory nie trac ani jednego punktu.
Dochodz do fnau i wygrywam mistrzostwa.
Byem w Waszyngtonie ze trzy dni. Sporo czasu spdzaem z Danem.
W dzie spacerowalimy, to znaczy on siedzia
a ja pchaem wzek, czasem szlimy do ogrodu,
eby Dan poby troch na socu,
a wieczorem graem mu na harmonijce tak jak kiedy Bubbie.
Najbardziej ze wszystkiego Dan lubi rozmawia
na rne tematy, ale gwnie na temat historii i flozofi.
Ktrego dnia opowiada mi o teorii wzgldnoci Einsteina
i o jej zastosowaniu, wic wycigem z kieszeni wistek papieru
i wyprowadziem mu po kolei cae rwnanie, bo to bya jedna z rzeczy,
ktre przerabialimy na zajciach z optyki kwantowej. Dan popatrzy na kartk.
Forrest, ty mnie nigdy nie przestaniesz zadziwia! zawoa.
dzie 12
1. 15-30 minut doskonalenia antycypacji z wykorzystaniem linijki
2. podkrel liczb
3. czego brakuje
4. czytanie poprzez grupowanie
763 534 642 862 832 156 841 894 168 156 134
643 138 384 986 831 548 348 669 342 324 641
546 089 024 420 356 362 673 245 753 854 241
783 214 855 433 754 225 896 422 755 746 244
852 213 814 831 554 821 343 721 629 656 586
234 348 328 819 218 168 496 986 168 159 898
636 348 188 764 543 521 743 233 743 231 965
231 273 765 754 213 575 744 813 347 547 124
Podkrel liczby w ktrych na drugiej pozycji stoi 9
72502 63423 98354 86331 83198 52125 72521 52451 24371 75217 23443
24329 43734 54727 32211 16731 91711 54413 51011 52198 14911 74211
42561 33421 52466 74631 14243 21576 22724 14678 36227 55352 22425
32732 76452 23432 31273 32778 43243 96323 24179 23147 21692 25372
56831 43373 76231 76732 67456 14145 57843 74631 12436 65857 23265
55147 85642 73529 32153 67452 32362 23538 34572 75421 45453 83234
32578 34347 75321 65847 45782 63464 67531 34578 77676 76768 65458
88598 45868 56768 57079 35577 35546 45457 43995 98568 43787 58777
Podkrel liczby koczce si liczb 43
327 723 723 727 327
576 675 675 567 576
937 793 739 793 937
542 254 254 524 542
897 798 879 798 897
322 323 323 332 322
381 831 381 318 831
601 604 614 601 604
107 121 117 121 107
681 816 618 816 681
516 651 615 516 651
687 786 678 786 687
483 834 843 834 483
294 459 459 249 294
572 752 572 725 752
054 504 045 504 054
957 597 957 579 597
403 304 404 304 403
941 419 941 491 419
627 267 627 276 267
954 495 459 954 495
638 863 683 863 638
725 257 725 275 257
483 348 438 348 483
Kiedy obudzia si po raz drugi, miaa ju duo janiejsz gow.
By biay dzie i moga si rozejrze.
Znajdowaa si w niewielkim, bardzo wysokim pokoju,
pomalowanym na przygnbiajcy szaroniebieski kolor.
Podoga bya klepiskiem. Na cae umeblowanie skadao si ko,
na ktrym leaa Victoria pod brudnym pledem,
chwiejcy si stolik z porysowan emaliowan miednic,
a pod nim cynowe wiadro. Byo te okno z zewntrznym okratowaniem z drewna.
Victoria bardzo ostronie wstaa z ka - czua si dziwnie,
bolaa j gowa - i podesza do okna. Przez kraty
wida byo cakiem wyranie, ujrzaa ogrd,
a za nim palmy. Ogrd prezentowa si zupenie
niele wedug standardw wschodnich, cho na pewno przedstawiaby
wiele do yczenia w oczach angielskiego waciciela domku pod miastem.
Peno tam byo jaskrawopomaraczowych nagietkw,
rosy zakurzone drzewa eukaliptusowe i kpy tamaryszku.
Dziecko z niebieskim tatuaem na twarzy i obrczkami na nogach
wykonywao jakie sztuki z pik i zawodzio jkliwie
wysokim nosowym gosem, jakby kto w oddali gra na kobzie.
Victoria skierowaa teraz wzrok na drzwi, due i masywne.
Bez wikszej nadziei podesza i sprbowaa je otworzy.
Byy zamknite. Wrcia i usiada na skraju ka.
Gdzie si znajdowaa? Na pewno nie w Bagdadzie. I co teraz zrobi?
Po chwili przyszo jej do gowy, e ostatnie pytanie nie ma sensu.
Bardziej dorzeczne byoby si zapyta, co z ni zrobi.
Z niemiym uczuciem kucia w doku przypomniaa sobie rad Dakina,
eby wszystko od razu wypiewa. A moe ju z niej wycignli, co trzeba, kiedy bya nieprzytomna?
Najwaniejsze - Victoria uparcie podnosia si na duchu - e yje.
Gdyby tylko udao si jej utrzyma ten stan rzeczy do czasu,
jak Edward j znajdzie. Co zrobi Edward, kiedy zobaczy, e znikna?
Pjdzie do Dakina? Bdzie dziaa na wasn rk?
Postraszy Catherine i zmusi j do powiedzenia prawdy?
A moe w ogle nie bdzie jej podejrzewa?
Im usilniej Victoria staraa si pokrzepi,
wyobraajc sobie Edwarda w akcji, tym bardziej jego obraz zamazywa si,
a wreszcie sta si cakowicie abstrakcyjny. Na ile mona liczy na jego inteligencj?
To byo podstawowe pytanie. Edward by cudowny, czarujcy.
Ale czy mia gow na karku? Bo nie da si ukry,
e przy jej obecnych kopotach bez inteligencji ani rusz.
Pan Dakin, ten wiedziaby, co zrobi.
Tylko czy bdzie mu si chciao?
Moe po prostu wykreli jej nazwisko z rejestru
postawi przy nim krzyyk i napisze obok swym starannym pismem: p.
W kocu, dla Dakina bya kim anonimowym. Podjli wsplnie prb,
szczcie im nie dopisao, koniec, kropka, nie ma rady.
Nie, nie widziaa Dakina w roli wybawcy. Zreszt, ostrzega j.
Doktor Rathbone te j ostrzega. (Ostrzega czy grozi?)
A poniewa nie przyja jego rady, groba szybko si . spenia.
Ale yj, yj - powtarzaa Victoria z mocnym postanowieniem,
by patrze na janiejsze strony swej sytuacji.
Na zewntrz rozlegy si kroki i da si sysze zgrzyt klucza
obracajcego si w zardzewiaym zamku.
Drzwi skrzypny w zawiasach i otworzyy si na ocie.
Na progu sta Arab. Nis star blaszan tac z jedzeniem.
dzie 13
1. 15-30 minut doskonalenia antycypacji z wykorzystaniem linijki
2. 15-30 minut czytania prasy
3. tablice
bl bi bh bp ba
bo bu br bn bw
bc b x by bb
bf be bd bt bz
bk bj bg bs bm
ce cm ci cg cl
cy co cr cc c
cf cw x ca cs
cj cu cz ct cd
cn cp ck cb ch
16 3 17 14 1
7 13 9 4 24
23 18 8 12 10
25 2 15 22 21
6 20 5 11 19
aac aap aab aaw aag
aan aal aat aam aay
aai aaw x aas aah
aar aad aa aaa aae
aaz aaj aau aao aaf
ce cm ci cg cl
cy co cr cc c
cf cw x ca cs
cj cu cz ct cd
cn cp ck cb ch
aac aap aab aaw aag
aan aal aat aam aay
aai aaw x aas aah
aar aad aa aaa aae
aaz aaj aau aao aaf
dzie 14
1. 15 minut doskonalenia antycypacji z wykorzystaniem linijki
2. 15 minut czytania prasy
3. wieczenie superszybkoci nr 1,2,3 i 4
4. wieczenie superszybkoci nr 1,2,3 i 4 z wykorzystaniem prasy codziennej
5. koniec
PAMITAJ
Zjawisko regresji i fonetyzacji dla ciebie nie istnieje.
Uywaj poprawnie wskanika.
Bd skoncentrowany podczas czytania i realizuj wyznaczone sobie cele.

You might also like