Urojenia Eagletona Autor tekstu: PZ Myers Tumaczenie: Magorzata Koraszewska

http:!!www"sa#on"com!$ooks!re%iew!&''(!')!&*!ter ry+eag#eton!inde,"htm#- z nowej ksiki Terry .ag#etona Reason, Faith and Revolution: Reflections on the God Debate i troch si zdziwiem" /zytaem ki#ka tekst0w .ag#etona i sowa 1peen werwy2 za$awny2 am$itny3 #u$ 1dowcipny3 nigdy nie przychodziy mi na my4#" Take ta recenzja nie przedstawiaa adnych dowod0w2 e te przymiotniki stosuj si do tego przypadku" 5iaem ochot przyoy6 OHehirowi2 a#e powstrzymywa mnie niewygodny 7akt 8 nie czytaem ksiki .ag#etona" 9to wie: 5oe odzyska jak4 odro$in rozsdku i naszed go #iteracki impu#s2 $y pisa6 jasno i wyra;nie" 9iedy wic $yem w <owym =orku i o7erowano mi egzemp#arz ksiki .ag#etona2 zro$iem pierwszy krok ku nadcigajcemu nieszcz4ciu i kupiem j" <astpnie pr0$owaem po#ecie6 do domu w so$ot jednym z tych #ot0w2 kt0re drcz usterki techniczne2 powodujce znaczne op0;nienia i dugie okresy zamknicia w tej meta#owej puszce ciasno upakowanej pasaerami> tak upakowanej #ud;mi2 e chcie#i mi za$ra6 komputer i tor$ z ksikami do #uku $agaowego i musiaem $yskawicznie wycign6 co4 do czytania2 zanim $agaowi to wszystko wynie4#i" /hwyciem ksik .ag#etona" ? ten spos0$ m0j #os zosta przypiecztowany" @yem schwytany w puapce samo#otu na * godzin2 a do czytania miaem ty#ko .ag#etona i kata#og Aky 5a##" Oto sprawozdanie z mojego dnia niedo#i" ? recenzji OHehiry $yo co42 w co trudno mi $yo uwierzy62 a jeszcze $ardziej zdumiewao mnie2 e OHehir uwaa to za znakomite: .ag#eton wymy4#i antagonist" <apisa ksik w ce#u o$a#enia Bawkinsa2 Hitchensa2 Bennetta i wszystkich tych innych haa4#iwych ateist0w i cho6 7aktycznie $ezpo4rednio do nich kieruje niekt0re ze swoich argument0w marnych-2 stworzy take skadankow posta62 kt0r nazywa 1Bitchkins3" Bitchkins to 7igurant2 manekin2 w kt0rego moe wa#i6 $ez o$awy2 e mu odda2 i $ez troski2 e kto4 m0g$y 7aktycznie odkry62 i jego opis pog#d0w Bitchkinsa to karykatura2 poniewa Bitchkins nie istnieje" Troch to denerwujce" Cstnieje wspaniaa tradycja #iteracka Drostaczka2 kt0ry nie potra7i od$i6 my4#i w retorycznych 6wiczeniach2 a#e w tym wypadku rzecz si szy$ko wyko#eja" <a przykad2 mamy esej2 w kt0rym .ag#eton omawia jak4 my4# Bawkinsa2 a#e nag#e m0wi nam2 e 1Bitchkins uwaa>32 1Bitchkins wierzy>3 #u$ 1Bitchkins m0wi>3 8 to jest do46 odraajce i so#idnie tch0rz#iwe" ? koEcu Bawkins m0g$y za$ra6 gos i powiedzie62 e nie2 nie uwaa tak> a#e Bitchkins nigdy tego nie zro$i" Bitchkins istnieje ty#ko po to2 $y z$iera6 razy" Bitchkins jest centra#n postaci tej ksiki i wydaje si $y6 d#a .ag#etona r0wnie rzeczywisty jak =ezus 8 a przynajmniej .ag#eton wspomina go r0wnie czsto" =ednym z naj$ardziej nucych aspekt0w tej ksiki jest spos0$2 w jaki $iedny2 nieskarcy si Bitchkins $ezustannie wycigany jest2 $y przyjmowa6 $aty2 kt0ra to tortura nie daje nawet instynktownego dreszczyku krwi i cierpienia2 poniewa Bitchkins znosi swe mczarnie i ani pi4nie" ?yra;nie powinien nam imponowa6 spos0$2 w jaki .ag#eton stka z wysiku i ocieka potem2 kiedy wymachuje swoim $atem" 5nie nie zaimponowaF gra w jaow gr" GakoEczenie jest take smutne" .ag#eton wydaje si zatraca6 w swoim meta7orycznym przeciwniku" Czy Ditchkins przeczyta t ksik i dozna ob a!ienia, kt"re przy#$i to na drodze do Da$aszku% &eby uy# ! odpo!iedzi d!"ch teolo'icznych po # ( prdze diabe) zostanie zba!iony* 5y4#2 e mona $ezpiecznie przyzna62 i Bitchkins nie przeczyta tej ksiki2 Bitchkins nie dozna o$jawienia i Bitchkins nie nawr0ci si na chrze4cijaEstwo" /hy$a e .ag#eton napisze cig da#szy i kae Bitchkinsowi taEczy6 w takt me#odii2 kt0r zechce mu si zagra6" A moe kto4 napisze jaki4 internetowy horror z Bitchkinsem i Harry Dotterem i Bitchkins $dzie ro$i najrozmaitsze interesujce rzeczy" Ty#e ty#ko2 e wikszo46 z nas wie2 i Bitchkins nie istnieje" 5usicie zrozumie62 e $yem zamknity w ksik .ag#etona przez * godzin" Drzeczytaem j d!a razy " Gaczem nienawidzi6 Bitchkinsa jako worka treningowego z trwa pasj2 kt0r Hacjona#ista"p# Atrona I z J

iedawno

przeczytaem

pen

unionego

zachwytu

recenzj

Andrew

OHeihra

przewyszaa ty#ko odraza do uporczywych tik0w nerwowych .ag#etona" A oto inny tik2 kt0ry pojawia si czsto: pr0$uje on argumentowa62 e o$raz re#igii Bitchkinsa jest niedokadny i niedoin7ormowany2 i czsto ucieka si do a$surda#nych ana#ogii2 e$y podeprze6 swoje twierdzenia2 jak w przykadzie na pierwszej stronie wstpu: +rzyna $nie e,li chodzi o -o!y .esta$ent, to, co oni na o'") pisz, est bez!arto,cio! karykatur, !yrasta c ze stopnia i'noranc i i przesd"!, kt"re dor"!nu sa$e reli'ii* .o tak, akby odrzuca# fe$iniz$ na podsta!ie opinii Clinta /ast!ooda* Ha2 ha2 rozumiecie: Keminizm i /#int .astwood 8 to jest tak r0neL H0wnie r0ne jak <owy Testament i BawkinsL A#e chwi#eczk> <ie wiem2 jak opini o 7eminizmie ma .astwood2 a z tego co wiem o jego 7i#mach2 te opinie mog $y6 cakiem zoone" <ag#e zachciaem dowiedzie6 si2 co to s za opinie 8 $y6 moe ana#ogia jest tra7na w spos0$2 w jaki nie zamierza .ag#eton" A#e $yem uwiziony w samo#ocieL @ez #aptopa i $ez CnternetuL Ty#ko .ag#etonL5ona wy$aczy6 jedn2 przedziwnie wie#oznaczn ana#ogi2 a#e .ag#eton ro$i to !ielokrotnie " Oto pr0$ka" Take zaczniecie wzdraga6 si przy powt0rkach" 0le chrze,ci a1st!o ni'dy nie $ia)o by# !y a,nienie$ cze'okol!iek* .o ak po!iedzenie, e dziki elektryczny$ tostero$ $oe$y zapo$nie# o Czecho!ie* >0 przecie est to niezbyt no!e st!ierdzenie, e na o'") to, co Ditchkins $"!i o reli'ii, !ykazu e szoku c i'noranc !ielu e zasad 2 'dzie indzie por"!ny!a)e$ t sytuac do aro'anc i cz)o!ieka, kt"ry u!aa si za ko$petentne'o do !ypo!iadania o nieprzeniknionych pytaniach ! biolo'ii na podsta!ie pobiene zna o$o,ci atlasu ptak"! bryty skich* >3 nudn prze!idy!alno,ci Daniel C* Dennett na pocztku s!o e ksiki Odczarowanie" He#igia jako zjawisko natura#ne definiu e reli'i ako 4syste$ spo)eczny, kt"re'o uczestnicy !yzna !iar ! czynnik lub czynniki nadnaturalne, o kt"rych aprobat naley si stara#5, co 2 e,li chodzi o chrze,ci a1st!o 2 est ak zaczynanie historii zie$niaka od definio!ania 'o ako rzadkie'o 'atunku 'rzechotnika* >+rzypadkie$ !ie$ na pe!no, e ksiyc ')boko !p)y!a na ludzkie zacho!anie, ponie!a ako )a'odna od$iana lunatyka za!sze este$ ,!iado$y pe)ni ksiyca, take nie patrzc 6chocia nie posu!a$ si do !ycia i nie !yrasta $i na'le !)osy na policzkach7* 8tpi ednak, by nauko!cy, kt"rzy ceni sobie 'ranty, na !y,ci'i rzucali si do badania te'o nadz!ycza dobrze !sparte'o do!oda$i z a!iska* 9y)oby to podobne do krytyka literackie'o, publiku ce'o trzyto$o! prac o 4:a)y $i,, $a)y $i, do lasu ba) si i,#5* To staje si niezno4ne" .ag#eton uywa tego take jako wym0wki2 $y nie zajmowa6 si kwestiami poruszonymi w cytacie z Bennetta2 na przykad2 wydaje si $y6 o$raony2 e ktoko#wiek o4mie#i si zna#e;6 coko#wiek wsp0#nego midzy jego cennym ir#andzkoMkato#ickim ziemniakiem i wszystkimi jadowitymi wami innych re#igii2 a#e nie raczy powiedzie6 nam2 d#aczego wa4ciwie to por0wnanie miao$y $y6 tak ohydne"" oczywi4cie poza staym wychwa#aniem specja#no4ci i wyjtkowego charakteru chrze4cijaEstwa" Ostatni cytat jest za$awnym ujawnieniem2 jak mao .ag#eton wie o nauce" =ego 17akt3 1do$rze wspartego dowodami3 wpywu peni ksiyca na #udzkie zachowanie by) i est $adany 8 jest to rodzaj twierdzenia o rzeczywisto4ci2 kt0re jest stosunkowo atwo sprawdzi6" <iespodzianka: dowody na to s kraEcowo sa$e i anegdotyczne2 a ana#iza takich rzeczy jak raporty po#icyjne pokazuje2 e nie jest to aden 17akt3" <ie grz;nijmy jednak w tak trywia#nych szczeg0ach jak dowody 8 jestem pewien2 e Terry .ag#eton zgodzi$y si2 e to pomija wie#k tez2 kt0r on stawia2 a kt0ra jest cakowicie nieza#ena od 7akt0w #u$ rozumu i reprezentuje ?iksz Drawd2 nieskrpowan tymi $zdurnymi wymaganiami" Twierdzi on2 e atei4ci krytykuj wersj re#igii2 kt0ra jest d#a niego niemia i zupenie niepodo$na do jego wersji re#igii> Bitchkins popeni koszmarny $d nie napisawszy ;ro enie /a'letona #u$ /a'leton nie est !ielki a#$o <ist do narodu /a'letona " =ego irytacja na to pominicie jest si napdow caej jego ksiki" =aka jest wic wa4ciwie teo#ogia .ag#etona2 kt0r moemy krytykowa6 jako reprezentatywn d#a re#igii jako cao4ci: 5amy tutaj may pro$#em" ? caym tym rozw#ekym2 chaotycznym z$iorze stronic nie ma jasno4ci2 nie ma wyja4nienia2 czym wa4ciwie re#igia jestF moe on ostro gani6

Bennetta za podawanie de7inicji re#igii2 z kt0r zajad#e si nie zgadza2 a#e nie znajdziesz tam wasnej de7inicji .ag#etona" =est tak prawdopodo$nie d#atego2 e .ag#eton zupenie nie potrze$uje jasno4ci 8 z dum pokazuje wasne sprzeczno4ci jako em$#ematy niesychanej g$i2 nie za4 durnego mtniactwa" Take jego o$roEcy nie maj odpowiedzi: Atan#ey Kish2 wyra;nie $ratnia dusza w 4wiecie g#dzcej pseudoMuczono4ci http:!!7ish"$#ogs"nytimes"com!&''(!'N!'O!godMta#k!- 2 przyznaje2 e: Chrze,ci a1st!o $oe by# e'o !iar, a $oe ni nie by# 6nie $"!i na$ te'o7, ale $"!i on 4cz,cio!o ! obronie $oich przodk"! przed oskarenie$, e !iara, kt"re po,!icili s!o e ycie, est nic nie !arta i pusta5* <o do$rze2 to co mamy zro$i6: Drzekopaem si przez jego ksik pamitacie2 uwiziony w samo#ocie na * godzin $ez niczego #epszego-2 pr0$ujc zna#e;6 warto4ciowe jdro wiary2 kt0re $ezwstydnie oczernia#i4my2 a#e mi si to nie udao" A2 jak powiada .ag#eton2 jest to m0j $oralny obo!izek " 8ielu $y,lcych ludzi dzisia !idzi dobre po!ody, by odrzuci# !iar reli'i n* 0le na!et e,li $o e przedsta!ienie e nie est dos)o!n pra!d, nadal $oe s)uy# ako ale'oria naszych !arunk"! politycznych i spo)ecznych* +onadto, krytycy te na !ytr!alsze ! historii ludzko,ci for$y kultury popularne $a $oralny obo!izek stan# z ni t!arz ! t!arz !tedy, kiedy est na bardzie przekonu ca, nie za, ch!yta# si tanie'o z!ycist!a przez atako!anie e ako ,$iecia i be)kotu* Chrze,ci a1ska teolo'ia ')"!ne'o nurtu, kt"r naszkico!a)e$ tuta , $oe by# fa)szy!a, ale kady, kto !yzna e, est $oi$ zdanie$ 'odzien szacunku* /hwi#eczk2 chwi#eczk2 je4#i my2 krytycy2 mamy 1mora#ny o$owizek stan6 z ni twarz w twarz wtedy2 kiedy jest naj$ardziej przekonujca32 to czy o$roEcy nie maj mora#nego o$owizku przedstawienia jej w naj$ardziej przekonujcy spos0$: Take tutaj .ag#eton przyznaje2 e re#igia moe nie $y6 1dosown prawd32 moe w istocie $y6 7aszywa i moe mie6 warto46 ty#ko jako a#egoria 8 moe w rzeczywisto4ci $y6 niczym wicej jak 15ay mi42 may mi4 do #asu $a si i463 8 a#e oczekuje on od krytyk0w2 $y mie#i do swojej dyspozycji mocne i przekonujce argumenty na rzecz re#igii2 z kt0rymi powinni si zmaga6" Troch to niesp0jne" ? tym cytacie jest jednak wskaz0wka" Twierdzi on2 e poda ju opis wiary re#igijnej2 a ten cytat pochodzi ze strony OO" =ako redukcjonistyczny2 materia#istyczny2 natura#istyczny2 naukowy my4#icie# zaoyem2 e gdzie4 midzy stronami I a O& znajd wyja4nienie wiary2 na kt0rym Bitchkins i ja2 $o wszyscy jeste4my Bitchkinsami- powinien si skupi6" <iestety" 5oecie pr0$owa62 tak jak ja to zro$iem2 a#e niczego tam nie znajdziecie" Gnajdziecie natomiast wie#e o4wiadczeE o naturze @oga 8 jest to $ardzo kato#icki stw0r2 zamazany przez wasne rozmyte my4#enie .ag#etona" A#e prosz2 sami zdecydujcie" To pr0$ka z tych O& stron" <ie u#ega wtp#iwo4ci 8 to jest teo#ogia" 9"', kr"tko $"!ic, est !)a,nie tak !spaniale bezcelo!y, ak $"!i na$ Ditchkins* =est on rodza e$ !ieczne krytyki instru$entalne'o rozu$u* 9"' ! teolo'ii chrze,ci a1skie nie est $e'a !yt!"rc* =est on racze ty$, co podtrzy$u e istnienie !szystkie'o s!o $i)o,ci i nadal by)by ty$, na!et 'dyby ,!iat nie $ia) adne'o pocztku* =ezus to chory art ako zba!iciel* 9o chrze,ci a1skie nauczanie, $i)o,# i przebaczenie 9o'a to bezlito,nie nie!ybacza ce si)y, kt"re !)a$u si '!a)to!nie ! nasze ochronne, sa$o> rac onalizu ce $a)e sfery, rozbi a c nasze senty$entalne iluz e i !y!raca c brutalnie nasz ,!iat do '"ry no'a$i* 8 =ezusie pra!o u a!nia si ako pra!o $i)o,ci i $i)osierdzia, a 9"' nie ako 9lakeo!ski -obodaddy, ale ako bezradne, naraone na ciosy z!ierz* 8arto doda#, e posta!a =ezusa !obec rodziny est posta! nieprze ednane !ro'o,ci* +rzyby) on, eby rozbi# te przytulne, konser!aty!ne o,rodki, tak ukochane przez a$eryka1skie fir$y rekla$o!e, ! i$i s!o e $is i, usta!ia c ich cz)onk"!, by skakali sobie do 'arde)? i ! szcze'"lno,ci !yda e si nie $ie# cierpli!o,ci do !)asne rodziny* 5oj pierwsz my4# $yo2 e cho6 moe to $y6 reprezentatywne d#a jakich4 teo#og0w2 jest to okropnie odda#one od rzeczywistego 4wiata wiary re#igijnej" Pdy$y zaprezentowa cz46 tego $ekotu w miejscowym ko4cie#e 5issouri Aynod Qutheran2 zosta$y z#inczowany> a co najmniej jego Hacjona#ista"p# Atrona O z J

suchacze zastanawia#i$y si zdumieni2 co ten #unatyk ro$i na am$onie" .ag#etonizm nie jest g0wnym nurtem" =est take do46 sekciarski" .ag#eton po prostu przy $u e 2 e =ezus jest prawowitym synem $oga i e mity zaoycie#skie chrze4cijaEstwa s dosown prawd" ? swojej o$ronie Drawdziwej He#igii przeciwko ateistycznym hordom ignoruje 7akt2 e ten konkretny $0g2 nawet pomijajc jego dziwaczn interpretacj tego $0stwa2 jest czczony przez mniejszo46 na tej p#anecie" <igdzie nie raczy zaj6 si tym centra#nym pro$#emem2 e wikszo46 #udzi uwaa jego re#igi za niemdr i niewiarygodn> podczas gdy wikszo46 z nich wierzy w co4 innego2 co .ag#etonowi wydaje si niemdre i niewiarygodne" /o najwaniejsze2 zupenie nie zwaa na rzeczywist krytyk re#igii przez ateist0w" ?szyscy !ie$y 2 e re#igia inspiruje wznoszenie wie#kich $udow#i $izantyjskiej #ogiki i najrozmaitsze2 pokrtne racjona#izacje wa4ciwie wszystkiego2 od tortur i zamordowania ydowskiego podegacza na rzymskim krzyu do jego o$jawiania si w $rzowych 4#adach na kawaku pieczonego ch#e$a" =este4my take 4wiadomi2 e wszystkie wie#oznaczno4ci i sprzeczno4ci w tych historiach dokonuj cudownej ro$oty podzenia dziwacznych skojarzeE w umysach teoretyk0w #iterackich2 wprawiajc ich w zachwycone $ekotanie" A#e co z tego: Gajmujemy si zaoeniami" =akie s dowody na istnienie jakiegoko#wiek $oga: =akie jest ;r0do twoich in7ormacji o naturze tego $oga2 jak r0wnie wszystkich konkret0w o tym2 czego on chce o$ecnie: B#aczego prorocy i kapani twojego $oga2 kt0rzy podo$no maj #ini komunikacyjn do wszechwiedzcej istoty2 wykona#i tak z ro$ot opisujc 4wiat i to2 jak on dziaa: =e4#i wo#a $oga jest 7undamenta#nym ar$itrem mora#nego zachowania2 to jak stwierdzamy2 jaka jest wo#a $oga: B#aczego2 kiedy o$roEcy tego $ogocentrycznego 4wiatopog#du zasiadaj do pisania ksiek2 kt0re powinny odpowiedzie6 na pytania tego typu2 zawsze2 $ez wyjtku2 pisz takie $ana#ne $zdury: 9iedy zaznaczaem w tej ksice moje pytania2 stao si co4 cakiem zwykego: samo#ot wpad w jakie4 tur$u#encje2 podskakiwa przez chwi# i wyjrzaem przez okno" Drzez my4# prze$iega mi maka$ryczna my4#: 1A je4#i spadniemy:3 ?szyscy miewamy takie my4#i i na og0 odrzucam je $eztrosko2 a#e tym razem miaem nowe zmartwienie: siedziaem trzymajc Reason, Faith and Revolution " Gnacie to $a$cine przykazanie2 e$y zawsze nosi6 czyst $ie#izn2 $o moesz mie6 wypadek i si do!iedz " 5iaem wizj mojego poamanego ciaa w kostnicy i zo4#iwie u4miechajcego si pato#oga2 kt0ry wyciga t ksik z mojej zaci4nitej pi4ci2 zapisujc w notatkach szyderczy komentarz" .ag#eton $y$y posz#ak przy mojej autopsji" Dostanowiem2 e je4#i samo#ot zacznie spada62 odrzuc ksik tak da#eko jak potra7i2 zar0wno usuwajc wsze#kie skojarzenia jej z moimi zwokami2 jak i zaspokajajc pierwotny popd2 kt0ry d;ga mnie od momentu otwarcia jej na stronie pierwszej" Drzyznaj2 e uprzednio $yem naraony na .ag#etona w maych dawkach2 mae porcje artyku0w i wywiad0w2 i chocia miaem o nim jednoznacznie negatywn opini2 musiaem przyzna62 e nigdy naprawd nie zanurzyem si g$iej w jego tw0rczo46" @yem powanie zdumiony wszystkimi pochwaami pod jego adresem2 a#e O92 pewnie co4 mnie omino" Teraz2 kiedy przeczytaem ca ksik dwa razyL KujL-2 $yem napra!d zdumiony" /o si tu dzieje: Adziem2 e po drugiej stronie kampusu2 stronie z tymi wszystkimi artystycznymi i #iterackimi typami2 od$ywao si naprawd do$re pisanie> a#e Reason, Faith and Revolution jest jedn z najgorzej napisanych ksiek2 jakie kiedyko#wiek czytaem" To prawda2 e nie spada do poziomu niekompetentnego ma#tretowania jzyka angie#skiego2 jakie widziaem w ksikach takich jak The Apiritua# @rain http:!!science$#ogs"com!pharyngu#a!&''R!I'!the+spir itua#+$rain"php- nada# jest to m0j najwikszy 7aworyt do tytuu mistrza zego pisania-2 a#e nie $a ta$ nicze'o : adnego porzdku2 adnego sensu2 adnego argumentu" 9sika jest zestawiona z szeregu wykad0w2 kt0re wygosi w Sa#e i wraenie jest takie2 jak$y pokn ki#ka uczonych kie#iszk0w sherry2 wszed na katedr i zacz m0wi6 $ez zastanowienia o rzeczach2 kt0rych nie #u$i 8 taki rodzaj odzianego w tweed Andy Hooneya T I U z duszymi zdaniami i $ardziej skomp#ikowanym sownictwem oraz ze znacznie wikszym e'o " Dr0$owaem jednak zna#e;6 co42 o czym m0g$ym wypowiedzie6 si ycz#iwie" Drzez chwi# pr0$owaem udawa62 e jestem sympatykiem2 e gdzie4 w tym sownym $igosie jest przesanie i za#eta2 wykraczajce poza moje pene uprzedzeE przekonanie2 e ksiki powinny zawiera6 4cise in7ormacje2 $y6 uczciwe i napisane #udzkim jzykiem" Vdawaem2 e jest to 4wita ksiga2 $i$#ia2 i e wierz2 i zawiera wie#k prawd2 kt0ra musz wyuska6 i podda6 wasnej egzegezie 8 przesanie moe $y6 niewyra;ne2 a#e co4 tam musi $y6" <o c02 moe jednak nie" Doniej co4 naj$#iszego za#kowi my4#i2 co udao mi si zna#e;6" R"nica $idzy Ditchkinse$ a radyka)a$i taki$i ak a obraca si !ok") te'o, czy pra!d est, e ostateczny$ !yznacznikie$ oznacza cy$ ludzk kondyc s

torturo!ane i za$ordo!ane z!)oki polityczne'o przestpcy i akie s te'o i$plikac e dla ludzi y cych* Hadykaowie jak .ag#eton: Apo#ogeci dogmatu: /hwi#eczk2 nie2 stop" O$iecaem spr0$owa6 i przez moment patrze6 na 4wiat jego oczyma" To prawda2 e sym$o# ukrzyowanego /hrystusa jest potny2 szczeg0#nie2 je4#i jest to o$raz w$ijany w twoj 4wiadomo46 nieustannie od wczesnego dzieciEstwa" Drzemawia on2 poniewa moemy identy7ikowa6 si z cierpieniem 8 wszyscy z nas cierpie#i #u$ kiedy4 $d cierpie6 i wszystkich nas czeka 4mier6" /hrze4cijaEstwo poczyo ten drastyczny o$raz cierpienia z ide odkupieniaF moemy uwo#ni6 si od $0#u2 mamy potnego ordownika w =ezusie2 kt0ry nam wsp0czuje" A kiedy ju identy7ikujemy si z torturowanym /hrystusem i pokochamy dar jego kochajcej rki2 kt0r nam podaje2 $y6 moe przeoy si to na wiksz odpowiedzia#no46 spoeczn 8 dostrzeemy tych wok0 nas2 kt0rzy s sa$si i odczuwaj wicej $0#u2 i my take dokonamy po4wiceE d#a wikszego do$ra" ? tym sensie jest to wyraz #i$era#nego ideau2 inspiracja do wikszych staraE na rzecz wsp0#noty" 5og zo$aczy62 gdzie .ag#eton chce promowa6 cnot po4wicenia i mog take podzie#a6 z nim toF mog take zo$aczy62 gdzie traktuje re#igi jako nieustanne przypomnienie o tym o$owizku" A#e przez ca jego ksik kon7rontowany jestem z ograniczeniami .ag#etona" Do pierwsze2 jest on niezdo#ny do uznania2 e jego e#ement wyznaczajcy nie jest jedynym mo#iwym d#a przedstawienia jego idea0w" <ieustannie portretuje Bitchkinsa jako zadowo#onego z sie$ie sugusa $uruazji2 tarzajcego si w kom7orcie p0nocnego Oks7ordu .ag#eton ma ty#ko pogard d#a p0nocnego Oks7ordu2 kt0ry pojawia si czsto jako pieko zamieszkae przez nieczuych ateist0w- i jego ostatecznym powodem narzekaE jest to2 e 4wiat Bitchkinsa jest tak nieliberalny " B#aczego: Doniewa nie akceptuj oni przesania =ezusa" <ie jest wane2 co my4#2 co ro$i #u$ co pisz: 7akt2 e nie kaniaj si przed ikon ukrzyowanego =ezusa2 oznacza2 e nie mog akceptowa6 wszystkich innych znaczeE2 kt0re mu nada .ag#eton" Do drugie2 nie widzi2 e mi#iony #udzi widzi ten sam o$raz i nie traktuje go jako sym$o#u caego tego do$ra2 jakie proponuje .ag#eton" B#a niekt0rych jest to oznaka wyszo4ci 8 jeste4my o ty#e #epsi od niewiernych" B#a innych oznacza to co4 innego ni teo#ogia wyzwo#enia .ag#etona: na przykad ewange#i do$ro$ytu #u$ ko4ci0 wojujcy" B#a wikszo4ci2 dziki powtarzaniu i wyuczeniu si na pami62 zosta zredukowany do $ezsensu" =ak inaczej wyja4ni62 e regu#arne chodzenie do ko4cioa w Ameryce kore#uje z wiksz gotowo4ci zaakceptowania tortur: =ak #udzie mog podziwia6 sym$o# chrze4cijaEstwa i sdzi62 e daje on przyzwo#enie na po!odo!anie cierpienia : Cstnieje take g$oka r0nica midzy tym2 czego chcemy2 a tym2 co jest" .ag#eton uwaa2 e sym$o#ogia jest do$ra2 $o chce 2 $y $ya2 $o rei7ikuje aspiracje i chce2 $y zastpiy rzeczywisto46" 5nie to nie wystarcza" Datrz na histori re#igii i chrze4cijaEstwa i widz dziaania prowadzone o$ecnie w ich imieniu2 i widz2 e jego chciejstwo zawiodo2 zawiodo wie#okrotnie" Wyjemy w ku#turze2 w kt0rej powykrcane ciao torturowanego przestpcy est wanym e#ementem wyznaczajcym kondycj #udzk" .ag#eton uwaa2 e to do$rze" 50j wyimaginowany przyjacie# Bitchkins i ja tak nie uwaamyF jest to o$raz2 kt0ry z pewno4ci chwyta wyo$ra;ni2 a#e dokona wie#u szk0d" Dopsu natura#ne my4#i i uczucia #udzi wepchnwszy je w daremn pogoE za tym2 co transcendentne2 zamiast tego2 co immanentne" =e4#i chcemy e#ementu wyznaczajcego #udzk kondycj2 wyo$ra;my so$ie ku#tur2 w jakiej y#i$y4my teraz2 gdy$y zamiast martwych zwok zawieszonych na narzdziu tortur2 naszym e#ementem wyznaczajcym $yo$y dziecko patrzce z zachwytem w gwiazdy" To jest take reprezentatywne d#a stanu #udzko4ciF jest to sym$o#2 kt0ry porusza nas w r0wnym stopniu2 jak przedstawienie naszej ostatniej chwi#i2 i nie musimy pomaza6 go tani 4wiecc w ciemno4ciach 7ar$ nadnatura#nego nonsensu2 $y na$ra g$szego znaczenia" 5y atei4ci2 w$rew temu2 co m0wi .ag#eton2 take mamy aspiracjeF aspiracje d#a #udzko4ci we wszystkich znaczeniach tego sowa" A#e oczekujemy take2 e te aspiracje $d $udowane na 7undamencie rzeczywisto4ci" To $y m0j 7rustrujcy2 okropny2 koszmarny dzieE w samo#ocie z Terrym .ag#etonem i starczy ju tego tarzania si w tym nieszczsnym i cigncym si w nieskoEczono46 do4wiadczeniu2 wic tu si zatrzymam" Adz2 e powinienem to zamieni6 w scenariusz2 a#e ty#ko pod warunkiem2 e Aamue# Q" =ackson zagra mnie" Orygina: The .ag#eton Be#usion http:!!science$#ogs"com!pharyngu#a!&''(!'N!the+eag# eton+de#usion"phpDharyngu#a2 N maja &''( Hacjona#ista"p# Atrona N z J

Drzypisy: [ 1 ] AmerykaEski humorysta i komentator radiowy i te#ewizyjny" przyp" tum"

PZ Myers Vr I(NR" AmerykaEski pro7esor $io#ogii na uniwersytecie w 5innesocie2 prowadzi r0wnie popu#aryzujcy nauk $#og Dharyngu#a" Doka inne teksty autora

Du$#ikacja: 'RM'RM&''(Orygina"" http:!!www"racjona#ista"p#!kk"php!s2JJN(/ontents /opyright X &'''M&''( 5ariusz Agnosiewicz Drogramming /opyright X &''IM&''( 5icha Drzech Autorem porta#u Hacjona#ista"p# jest 5icha Drzech2 zwany niej Autorem" ?a4cicie#ami porta#u s 5ariusz Agnosiewicz oraz Autor" Wadna cz46 niniejszych opracowaE nie moe $y6 wykorzystywana w ce#ach komercyjnych2 $ez uprzedniej pisemnej zgody ?a4cicie#a2 kt0ry zastrzega so$ie niniejszym wsze#kie prawa2 przewidziane w przepisach szczeg0#nych2 oraz zgodnie z prawem cywi#nym i hand#owym2 w szczeg0#no4ci z tytuu praw autorskich2 wyna#azczych2 znak0w towarowych do tego porta#u i jakiejko#wiek jego cz4ci" ?szystkie strony tego porta#u2 w#iczajc w to struktur kata#og0w2 skrypty oraz inne programy komputerowe2 zostay wytworzone i s administrowane przez Autora" Atanowi one wyczn wasno46 ?a4cicie#a" ?a4cicie# zastrzega so$ie prawo do okresowych mody7ikacji zawarto4ci tego porta#u oraz opisu niniejszych Draw Autorskich $ez uprzedniego powiadomienia" =ee#i nie akceptujesz tej po#ityki moesz nie odwiedza6 tego porta#u i nie korzysta6 z jego zaso$0w" Cn7ormacje zawarte na tym porta#u przeznaczone s do uytku prywatnego os0$ odwiedzajcych te strony" 5ona je po$iera62 drukowa6 i przeg#da6 jedynie w ce#ach in7ormacyjnych2 $ez czerpania z tego tytuu korzy4ci 7inansowych #u$ po$ierania wynagrodzenia w dowo#nej 7ormie" 5ody7ikacja zawarto4ci stron oraz skrypt0w jest za$roniona" <iniejszym udzie#a si zgody na swo$odne kopiowanie dokument0w porta#u Hacjona#ista"p# tak w 7ormie e#ektronicznej2 jak i drukowanej2 w ce#ach innych ni hand#owe2 z zachowaniem tej in7ormacji" D#ik DBK2 kt0ry czytasz2 moe $y6 rozpowszechniany jedynie w 7ormie orygina#nej2 w jakiej wystpuje na porta#u" Plik ten nie moe by traktowany jako ofi jalna l!b oryginalna wersja tekst!" jaki zawiera" Tre46 tego zapisu stosuje si do wersji zar0wno po#sko jak i angie#skojzycznych porta#u pod domenami Hacjona#ista"p#2 TheHationa#ist"eu"org oraz <eutrum"eu"org" ?sze#kie pytania prosimy kierowa6 do redakcjaYracjona#ista"p#