Panele soneczne w przyczepie/kamperze.

Jestem strasznym leniem. Bdzie wic moliwie krtko i opatologicznie. Nawet ten poradnik powsta z lenistwa, Bo nie chce mi si odpisywa na dziesitki jednakowych pyta;). Od razu na wstpie- jeli chcesz z paneli zasila lodwk, klim, ogrzewanie, piekarnik.. to najpierw zrb prawo jazdy C+E, zagraj w lotto i kup jaki autobus i przyczep na akumulatory;) Powanie. To si nie uda! Jeli jedzisz tylko na campingi, to ekonomicznie raczej jeszcze si nie opaca- czas amortyzacji kilka, kilkanacie lat. Jeli jednak kochasz cisz i urokliwe ustronia-musisz mie tak elektrowni;). Jaka jest Ci potrzebna? Kady elektryczny dinks w przyczepce ma jak moc (P) i pobiera z akumulatora jaki prd(I). Poniewa producenci akumulatorw okrelaj ich pojemno w amperogodzinach [Ah], nas interesuje wanie prd. Bierzemy wic kady dinks i szukamy na nim ile ma bra A lub mA (1mA=0,001A). Jak nie ma, To bdzie moc czyli W (waty), no i musimy teraz troch policzy: P=U*I [W]=[V]*[A].

Od razu wida, e trzeba to troch poprzewraca, czyli I=P/U U to napicie w woltach[V], u nas dla uatwienia przyjmiemy, e U=12V ( cho naprawd waha si od 11 do 15 V). Jak ju mamy te ampery dla wszystkich naszych dinksw to teraz zastanawiamy si ile czasu(t) w godzinach [h], kady z nich codziennie bdzie dziaa. Mnoymy nasze ampery przez godziny dziaania i wiemy ju ile Ah(Q) kady dinks wycignie z akumulatora: Q=I*t [Ah]

Jak zsumujemy te Ah wszystkich urzdze wyjdzie nam dzienne zapotrzebowanie na prd. No i mamy teraz kolejn zagwozdk:( to wszystko jest dla jednego dnia, a na ile dni ma wystarczy jak bdzie pochmurno i deszczowo? Ja po dwch dniach uciekam szuka soca gdzie indziej;) Czyli nasze Q*2dni no i akumulatora nie wolno rozadowa do zera bo si szybko zasiarczy i bdzie do wyrzucenia, czyli Q*3. Czemu 3? Bo minimum jakie naley zostawi w akumulatorze to 20% ale ja zostawiam 33%. W ogle akumulator to taka primadonna nic nie lubi: jak jest za bardzo rozadowywany, za bardzo adowany, jak jest dugo rozadowany, jak jest za ciepo lub za zimno, jak jest adowany za duym prdem. To wszystko si mci skrceniem jego ywotnoci. A, e mapiszon jest jeszcze do drogi to naprawd warto o niego dba. Wikszo zaatwia regulator adowania, ale o nim za chwil. Bo znowu troch liczenia;) W Polsce kady 1W panela daje rednio latem 0,2Ah. Czyli teraz nasze zapotrzebowanie dzienne na prd [Q] dzielimy przez 0,2 i wychodzi nam potrzebna moc panela. Nareszcie wiemy jaka elektrownia nam jest potrzebna!:) To teraz pora na regulator adowania. Mam nadziej, e nikt nie wygrzebie jakiego bardzo starego, taniego regulatora bez funkcji PWM- wtedy akumulator tylko w kufrze na dyszlu albo w szczelnym pojemniku z wentylacj na zewntrz. Ale na szczcie obecnie regulatory maj PWM albo PWM i MPPT. No tak. Co to takiego to PWM i MPPT? Regulator adowania peni kilka funkcji: nadzoruje adowanie akumulatora, zabezpiecza go przed gbokim rozadowaniem, blokuje przepyw prdu wstecznego w nocy, zabezpiecza przed przegrzaniem i sygnalizuje stan akumulatora. PWM (Pulse-width modulation) steruje etapami adowania, tak w skrcie najpierw na maksa ile tylko panel daje, a potem zaczyna ogranicza tak eby akumulator si nie grza i nie gazowa. Pniej jeszcze takie doadowanie konserwacyjne. I dla tego, e mj regulator ma PWM to stoi sobie na pododze w schowku pod dziecinnym kiem:) ( blisko osi przyczepki) No to teraz bierzemy si za MPPT (Maximum power point tracking). W regulatorze bez mppt panel jest podczany bezporedni do akumulatora. Czyli: akumulator rozadowany, powiedzmy 11V, mocne soneczko panel przykadowo daje 5A przy 18V, no i co si dzieje z tymi 7V?! Ano nic poytecznego, id w podgrzewanie panela, kabelkw, regulatora:(

Czyli panel daje P=U*I=18*5=90W a w akumulator idzie tylko P=U*I=11*5=55W czyli mamy 90-55=35W strat. Szkoda:( No i kto mdry wymyli MPPT:) To tak na prawd taka impulsowa, rozumna przetwornica prdu staego. Cay czas w trakcie pracy szuka takiego prdu obcienia panela eby oddawa jak najwiksz dostpn w danych warunkach nasonecznienia moc do akumulatora. Tu musimy na sowo uwierzy producentom, e straty wahaj si od 6 do 2%. Ciekawostka dla mierzcych prdy: jak nasz panel daje 5A przy 18V, to taki regulator potrafi da prawie 8A! przy 11V mocno rozadowanemu akumulatorowi:) Drogi jak ch...a, ale warto?! Warto, bo wicej prdu, bo lej na dachu:) No to wracamy do akumulatora. Akumulator lubi by adowany prdem nie wikszym ni 10cio godzinny. Czyli jak akumulator ma 55Ah to adowa nie wicej ni 5,5A. W naszych warunkach ( przyczepa, znone warunki klimatyczne 18-25 st C i brak poboru prdw rozruchowych rzdu kilkaset amper i rano agodny pocztek adowania))moemy sobie pozwoli na troch (+20-30%) wiksze prdy. Czemu o tym pisz? Bo jak ju znamy moc panela i rodzaj regulatora moemy oszacowa maksymalny prd adowania. czyli: panel 100W regulator PWM. Taki panel bdzie mia prd okoo 5,5A czyli akumulator powinien by 55Ah ale nie mniejszy ni 40Ah. Albo panel 100W regulator MPPT. I=P/U=100W/12V=8,333A czyli akumulator 80Ah ale nie mniejszy ni 64Ah. Teraz wracamy do pogody;) Na ile pochmurnych dni ma wystarczy nasz akumulator? Tu niestety te nie moemy przegi. Jeli bdziemy adowa akumulator prdem mniejszym ni 20to godzinny to istnieje ryzyko niedoadowania akumulatora, a tego te nie lubi:(. Spytacie jaki akumulator? Chyba jednak najtaszy. S 3 rodzaje: kwasowe (rozruchowe), elowe i AGM (to z oowiowych-kwasowych), a wrd nich jeszcze gbokiego rozadowania. elowe i AGM-y raczej nie lubi wstrzsw i gbokich rozadowa (ale to wszystkie kwasowe). Niby s w wykonaniach gbokiego rozadowania, i jeszcze do zastosowa ruchomych ale to ju baaardzo drogie. A zwyky samochodowy jest tani i pracuje w do komfortowych dla siebie warunkach, wic jeli nie bdziemy go czsto bardzo gboko rozadowywa i szybko naadujemy po rozadowaniu to wytrzyma nie wiele krcej ni te lepsze;). To tyle jeli chodzi o projektowanie:). Teraz pora na monta i podczenie. Nasz panel jest ciemny wic licznie si grzeje na soneczku. I tu od razu dwie z trzech wad paneli elastycznych. przyklejony do dachu przyczepy bdzie si bardziej nagrzewa ( a sprawno paneli maleje ze wzrostem ich temperatury), bdzie podgrzewa wntrze przyczepy i jest sporo droszy. A wic jeli tylko ksztat dachu i DMC pozwala to ciszy ale w ramce i poniesiony 2-nawet 6 cm nad dach. Bdzie mia chodzenie i nie bdzie nagrzewa przyczepki. Jak to przyczepi? Na ktowniczkach, ceowniczkach, zetowniczkach z aluminium. Jedni klej dugie inni przykrcaj krtsze. Jeszcze inni kupuj takie drogie ksztatki z plastiku. Jeszcze inni do jakich relingw. Nie wiem jak masz przyczep, co masz na dachu. Pewnie sam zrobisz to duo lepiej: tak eby nie cieko i nie spado podczas jazdy;) Potem kabelki przymocowa tak, eby jak najmniej drgay podczas jazdy i do rodka do regulatora;) Akumulator koniecznie przez bezpiecznik te do regulatora. Ten bezpiecznik to tak przeciw poarowo. Jak by si gdzie zrobio zwarcie to spali si bezpiecznik a nie kable/ bakista/ przyczepa. Moe wic by do duy w zalenoci od uytych przewodw: tak do 8-10A na 1mm kwadratowy kabelka ( kabelek 2,5 mm to bezp 20 do 25A) Ale jak najbliej klemy +. No i znw dylematy. Masz elektroblok? Bdziesz korzysta z podczenia 230V? chcesz czasem doadowa akumulator w pochmurne dni? Najprociej podczy wszystkie odbiorniki przez bezpiecznik (na prd dopuszczalny regulatora adowania) do regulatora i zrezygnowa z dziaania energobloku.

Mona podczy wyjcie regulatora adowania do zaciskw akumulatora w energobloku ale nie powinno si wtedy podcza 230V jeli energoblok ma funkcj adowania akumulatora.

Mona to podczenie zrobi przez jaki przekanik, ktry odczy regulator od ebloku po podczeniu 230V.

Mona zrezygnowa z funkcji zabezpieczenia przed gbokim rozadowaniem i podczy tylko regulator do akumulatora a reszt zostawi jak jest- to rozwizanie jest dobre do kamperw.

Ze wzgldu na zabezpieczenie przed przegrzaniem akumulatora warto regulator adowania umieci jak najbliej akumulatora. Przy wszystkich poczeniach zwraca uwag na biegunowo czerwony + czarny - i sprawdza po dwa razy. Mao, e moemy popsu co drogiego to jeszcze dotkliwie si poparzy! Warto te czyta wszelkie instrukcje, na prawd s tam odpowiedzi na wikszo naszych pyta:) Jeszcze o kabelkach. Im wikszy prd i dugo kabelka tym grubszy musi by:( bo bd straty i to nie mae i kabelek bdzie si grza w skrajnych przypadkach nawet zapali nam szafk lub wykadzin jak. Kade czenie kabelkw to te straty:( wic nie sztukowa jak za krtki tylko wymieni na duszy. Wszelkie podczenia skrca, zaciska, przykrca solidnie i nie oszczdza na izolacji czy koszulce termokurczliwej. A kabelki porzdnie i gsto mocowa i uywa linek a nie drutw. Tabelka podaje dopuszczalne prdy w kabelkach- dugo sumujemy y + I - czyli 10 metrowy kabel ma 20 metrw y;). rednica Mm 0.98 1.38 1.78 2.26 2.76 3.57 przekrj mm 0.75 1.5 2.5 4 6 10 Do 5 m I max A 2.3 4.5 7.5 12 18 30 Do 10 m I max A 1.1 2.3 3.8 6 9 15 Do 15 m I max A 0.8 1.5 2.5 4 6 10 Do 20 m I max A 0.6 1.1 1.9 3 5 8

Z tymi amperami to trzeba uwaa te przy jakich przecznikach, wtyczkach, gniazdach i przekanikach. A nawet z obcianiem regulatora przez odbiorniki. Czyli jak kto chce 1000W przetwornic do zasilania suszarki do wosw czy mikrofalwki to nie mona jej podczy do regulatora bo si spali. 1000/12=83A!!! a regulator pewnie 10 do 40A. Takie monstrum mona podczy tylko bezporednio do klem akumulatora!!! Ma wasne zabezpieczenie przed gbokim rozadowaniem, ale uwaga, jak jest wczone ale nic nie zasila to ju potrafi pocign ponad p ampera!! Jak sobie tak pochodzi przez 24 godzinki to nam 12Ah zere:( czyli wcza tylko jak jest potrzebna! Pewnie napisaem sporo rzeczy oczywistych, pewnie o kilku zapomniaem- przepraszam z gry, bd stara si poprawi. Napisaem to co eby ju nie odpisywa codziennie na te same pytania na pw, gg, @. Ale jak co jeszcze jest nie jasne to dzwo miao(609-220-575;501-415-360), tylko ju nie pisz;) Prawa autorskie: mona kopiowa, edytowa, ci, publikowa z/bez podania rda, nawet z wasnym podpisem. Im wicej osb zainteresowanych tematem przeczyta, tym mniej bd musia odpisywa na pw;)