SPRAWDZIAN Z DZIAU BUDOWA ATOMU I UKAD OKRESOWY

1. Pozytywnym skutkiem wytwarzania i stosowania izotopw promieniotwrczych jest:

a)
b)
c)
d)

produkcja energii elektrycznej,

produkcja bomb atomowych,
choroba popromienna,
zmiany genetyczne.

2. Uzupenij tekst:
Materia ma budow , czyli zbudowana jest z malekich czstek zwanych
i bdcych w cigym Masy atomw wyraa si w jednostkach
.,

zwanych

[u].

Atom

zbudowany

jest

z ............................................... oraz krcych wok niego ........................................ W skad jdra

atomowego wchodz ................................. i ................................. adunek ................................... jest
ujemny,

adunek

.......................................

jest

dodatni,

natomiast.........................................

jest

elektrycznie obojtny (adunek zerowy).

Liczba atomowa Z, nazywana rwnie .. mwi o , ktra jaest
rwna .i . Natomiast liczba masowa A mwi
o Znajc warto liczby masowej i atomowej mona
obliczy liczb . W nastpujcy sposb:
. - ...=
Izotopy

to

odmiany

rnice

si

liczb

, a tym samym rni si Izotopy tego samego

pierwiastka maja tak sam liczb ..
W ukadzie okresowym pierwiastki uoone s wedug wzrastajcej liczby, a tym
samym wzgldem wzrastajcej .. Waciwoci pierwiastk w ukadzie
okresowym zmieniaj si w sposb zgodnie z prawem
Ukad okresowy podzielony jest na pionowe kolumny zwane ..i poziome
rzdy,

czyli

..,

natomiast

Numer
numer

grupy
okresu

informuje

liczbie

mwi

liczbie

Kady okres zaczyna si ., a

koczy .. Nazwy grup tworzy si od .dodajc
kocwk ..

3. Negatywnym skutkiem wytwarzania i stosowania izotopw promieniotwrczych jest:

a)
b)
c)
d)

badanie budowy materii,

leczenie nowotworw,
choroba popromienna,
okrelanie wieku prbek geologicznych.

4. Korzystajc z ukadu okresowego uzupenij tabelk, a nastepnie narysuj schematy atamw podanych
pierwiastkw:
Nazwa
pierwiastka

Liczba
atomowa

Symbol

Liczba
protonw

Liczba
elektronw

**
Liczba
masowa

**
Liczba
neutronw

Nr
okresu

Liczba powok
elektronowych

Nr
grupy

15

Liczba
elektronw
walencyjnych

fosfor
Al
11
Schematy:

5. Oblicz masy czsteczkowe nastepujcych zwizkw chemicznych:

A. (NH4)2SO4 - ...................................................
B. Sn3(PO4)2 - ...................................................
C. AlCl3 - ...........................................................
D. CuS - ..........................................................
E. BaCO3 - .........................................................
F. C6H12O6 - ......................................................
6. Uzupenij tabelke charakteryzujc izotopy wodoru:
Nazwa

Symbol

Liczba

Liczba

Liczba

Liczba

Liczba

Masa

izotopu

izotopu

protonw

elektronw

neutronw

atomowa

masowa

atomowa

H
2
3
7. Do berylowcw nale nastpujce pierwiastki:
a) magnez, stront, rad
b) beryl, magnez, potas
c) bor, glin, gal
d) bery, bor, wgiel
8. Promieniowanie :
a) alfa (a) to czstki o adunku dodatnim i mogce przechodzi przez beton
b) beta (b) to elektrony odkryte przez Thomsona o zasigu kilkudziesiciu metrw
c) gamma (g) to promieniowanie elektromagnetyczne o nieograniczonej przenikalnoci

d) adna z powyszych odpowiedzi nie jest prawidowa.

9. Chlor stanowi mieszann dwch trwaych izotopw: 75,53% 35Cl i 24,47% 37Cl. Oblicz mas atomow
chloru.
10. Dowodami na ziarnist budowe materii s zjawiska:
a) destylacji i sublimacji
b) dyfuzji i zmiany stanu skupienia substancji
c) dekantacji i parowania
d) zmiany stanu skupienia substancji i destylacji.
11. Atom nie jest:
a) najmniejsz czci pierwiastka chemicznego reprezentujc wszystkie jego waciwoci i
biorc udzia w reakcjach chemicznych
b) zbudowany z protonw neutronw i elektronw
c) niepodzielny
d) zdolny do czenia si z innym atomami w czsteczki
12. Spord podanych zbiorw atomw (oznaczonych symboplem E) zaznaczz ten, ktry zawiera izotopy
tego samego pierwiastka:
a)

71
30

b)

71
30

71
71
71
E , 29
E , 31
E , 32
E

c)

71
30

69
70
73
E , 30
E , 30
E , 30
E

d)

60
30

80
40
20
E , 40
E , 20
E ,10
E

E,

69
31

66
72
E , 29
E , 30
E