Recepty zielarzy rosyjskich!

Ale. . . oduczylimy si wsuchiwania w ni, rozumienia jej i korzystania z jej skarbw. Wspczeni lekarze, oderwani od przyrody, nie umiej odczytywa jej "tajemnych znakw" i poprzez dowiadczenie siga do jej leczniczej siy, a czsto zupenie nie wiedz, czym zastpi nagle brakujce w aptece lekarstwa, nie zapisuj nam, swoim pacjentom, leczniczych preparatw i zestaww pochodzenia rolinnego i zwierzcego oraz innych podobnych rodkw. Mona ywi nadziej, e ten skromny zbir przepisw zebranych z rnych rde (rosyjskich i innych) pomoe tym, ktrzy przedkadaj roliny lecznicze ponad preparaty chemiczne; tym, ktrzy zupenie nie mog z jakich przyczyn ich zaywa; tym, dla ktrych wspczesne syntetyczne farmaceutyki s niedostpne z powodu ceny lub braku w sprzeday; tym, ktrzy zbieraj zioa lub zaopatruj si w nie w aptece i w sklepach zielarskich, ale nie posiadaj literatury informujcej o ich przygotowaniu i zastosowaniu. Naley uspokoi tych wszystkich, ktrzy skorzystaj z tego poradnika.. Przytoczone przepisy medycyny ludowej s sprawdzone i zaakceptowane przez specjalistw o wysokich kwalifikacjach i w rnych okresach byy publikowane. Jednak zaleca si zasignicie porady lekarza wtedy, gdy zaywacie Pastwo ju jakie lekarstwo oraz w celu upewnienia si, e zaproponowany w tym zbiorze rodek jest dla Pastwa odpowiedni. Dla wygody korzystajcego z poradnika przepisy zgrupowano nie wedug nazw rolin, a wedug chorb tych lub innych organw czowieka. Tam, gdzie przy liczbach nie podano oznacze, wartoci wyraone s w gramach. Spis treci I Zbiory zi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II. Oglne zasady przyrzdzania naparw, wywarw, wycigw i herbatek III Poywienie a zdrowie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV Eliksiry modoci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V Sposoby oczyszczania organizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI Schorzenia serca i ukadu krenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII Schorzenia neurologiczne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII Schorzenia ukadu oddechowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IX Schorzenia przewodu pokarmowego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . X Schorzenia wtroby, trzustki, woreczka ciowego i drg ciowych. . . . XI Schorzenia nerek i przewodu moczowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XII Schorzenia przemia.ny materii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XIII Schorzenia skry i bon luzowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XIV Schorzenia kobiece . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XV Impotencja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XVI Obrzki, stuczenia oraz schorzenia gocowo-reumatyczne . . . . . . . . . . . XVII Nowotwory. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XVIII Malaria. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2 3 4 7 8 10 13 15 19 23 25 27 27 33 34 35 36 38

Medycyna to sztuka naladowania leczniczych si przyrody. Hipokrates Medycyna ludowa, przekazywana z pokolenia na pokolenie przez mieszkacw Ziemi, istnieje od niepamitnych czasw, na wszystkich kontynentach. Jako tradycja i zjawisko to przede wszystkim ogromna cz dziedzictwa kultury, sprawdzone fakty, przepuszczone przez sito wiekw. Jestemy wiadkami wspaniaych osigni medycyny i jednoczenie najwikszej pogardy dla jej rde. wszystko, co niezrozumiae i nie do koca wyjanione w przyrodzie, ogaszane jest przez dyplomowanych medykw jako nienaukowe i bezuyteczne. "Gdyby ktrego piknego dnia przyroda zechciaa odsoni swoje tajemnice i zobaczylibymy na wasne oczy jakimi rodkami dysponuje, to Boe drogi jakie pomyki, jakie bdy odkrylibymy w naszej, godnej poaowania, nauce! miem twierdzi, e w ani jednym ze swoich twierdze nie miaaby racji. Zaiste, jedyne co wiem na pewno to to, e jestem najwikszym nieukiem". Powiedzie tak skromnie o swojej wiedzy mg oczywicie tylko czowiek wielki; by nim francuski filozof i pisarz epoki Odrodzenia Michel Montaigne. Mino wiele stuleci, nauka posza daleko do przodu, ale w pewnym sensie te setki lat niczego nie zmieniaj pozostajemy cigle "listkami" na drzewie Przyrody...

ROZDZIA I Zbiory zi
Niektrzy zapewne zechc sami przygotowa zapasy niezbdnych rolin. Oczywicie nie naley przygotowywa rolin, jeli nie wie si, jak one wygldaj. Trzeba zaopatrzy si lub wypoyczy z biblioteki informatory, atlasy, ilustrowane encyklopedie rolin. Trzeba rwnie wiedzie jak cz roliny i kiedy przygotowywa. Skorzystajmy z porad ludzi starszych, nauczycieli biologii, pracownikw aptek, lekarzy i oczywicie tych przedsibiorstw (spdzielni ogrodniczych), ktre zajmuj si zioami. Postarajmy si wiosn, latem i jesieni zebra te najbardziej rozpowszechnione i najniezbdniejsze roliny. Oto niektre oglne zasady przeprowadzania zbiorw. Przy zbiorach rolin jednorocznych naley koniecznie zostawia cz z nich w nienaruszonym stanie, aby mogy nasia si na przyszy rok; przy zbiorach rolin wieloletnich niezbdnym jest pozostawienie systemu korzeniowego, poszczeglnych czci rolin i niektrych rolin w caoci do wegetatywnego i nasiennego rozmnoenia. W tym samym miejscu zbir danej roliny mona powtarza tylko kilka lat; zbir przeprowadzamy, kiedy jest jasno, sucho i sonecznie, o okrelonych porach dnia, w zalenoci od roliny; nie mona zbiera zakurzonych lub zanieczyszczonych czci naziemnych rolin przy ruchliwej drodze, w pobliu zakadw przemysowych itp.; nie naley wkada do jednego pojemnika rnych gatunkw rolin, gdy mog one na siebie oddziaywa pozytywnie lub negatynie, a te subtelnoci znane s wybracom; wieo zebranych rolin nie trzeba cile upycha do woreczkw, skrzynek i innych pojemnikw, poniewa zioa wwczas ulegaj samonagrzewaniu, deformuj si, trac swoisty zapach i kolor, brunatniej i staj si niezdatne do uycia. A teraz o tym, kiedy i jak zbiera rne czci rolin. Pczki (brzozowe, sosnowe) zbiera si wczesn wiosn przed ich rozwiniciem, kiedy s nabrzmiae, ale ich uski jeszcze nie pkaj. W tym okresie s szczeglnie bogate w aktywne substancje. Zbieranie koczy si, kiedy pczki zaczynaj si rozwija. Brzozowe pczki zbiera si tak: mode gazki z pczkami cina si, wie w mioteki i suszy w temperaturze nie wikszej ni 30 o C, po wysuszeniu mci si i przepuszcza przez grube sito, aby odpada kora i kawaki gazek. Pczki sosnowe, przyczepione po kilka gazek cina si noycami z nieduymi gazek. Licie zbiera si w okresie kwitnienia, a niektrych rolin (np. krwawnika, babki, mioduszki) przez cae lato. cina si noycami lub zrywa rkoma tylko dobrze rozwinite licie, z dolu lub rodkowej czci roliny. Nie mona zbiera lici brudnych, przywidych, pokych, brunatnych, pokrytych rdzawymi plamami lub zaatakowanych przez owady. Od razu po zebraniu licie suszy si, rozkadajc cienk 23 cm warstw na tkaninie lub papierze pod okapami lub w przewiewnym pomieszczeniu. Od czasu do czasu na1ey je porusza. Prawidowo wysuszone licie latwo pozna: zachowuj naturaln, pierwotn barw. Ziele (naziemna cz roliny, w szczeglnoci kwitnce wierzchoki z limi) zbiera si w okresie kwitnienia, cinajc je noycami lub sierpem w odlegoci 10-20 cm od wierzchoka. Zebrane ziele suszy jak najszybciej, rozoywszy 3-.5 cm warstw na strychach, w przewiewnych pomieszczeniach. Kwiaty zbiera si na pocztku kwitnienia rcznie lub cina noycami, jeli znajduj si w kwiatostanach (wrotycz, krwawnik). Zebrane kwiaty suszy si od razu, rozkadajc cienk 1-2 cm warstw (w takich warunkach, jak opisano poprzednio). Nie suszy na socu, niezbyt czsto porusza. Prawidowo wysuszone kwiaty powinny atwo si kruszy w pal-

cach. Nasiona i suche owoce zbiera si w peni dojrzae (wyjtki: owoce dzikiej ry, kminku i anyu), kiedy jest sucho. Nasiona, zebrane jako suche nie wymagaj dosuszania. Zbir owocw i nasion przeprowadza si rcznie. Suszy si w wiejskich piecach, piekarnikach, w temperaturze 60-80 o C. Owocw bogatych w witaminy nie mona suszy na socu. owoce trzeba odrzuci. Owoce sokowe (jagody) zbiera si rano lub wieczorem, aby unikn ich szybkiego zepsucia, w peni dojrzae (nie zapominajmy, e zbieramy wszystko, co kto moe: poziomki lene, maliny moroszki, maliny zwykle, borwki, urawiny, dzik r, czarn porzeczk, rokitnik i inne). Wyschnitych, zwidych, niedojrzaych i uszkodzonych jagd nie warto zbiera. Naley uwaa, aby ich nie uszkodzi przy zbieraniu. Zebranych owocw nie mona my ani przesypywa z jednego pojemnika do drugiego. Suszy najlepiej w piecach, piekarnikach, w temperaturze 50-60 o e. Uwaa, aby si nie przypaliy, czsto porusza. Buwy, korzenie, kcza wykopuje si w zasadzie jesieni w okresie widnicia' rolin i rzadziej wczesn wiosn. Zapamitajmy te takie szczegy: u rolin jednorocznych korzel} wykopuje si jesieni, u dwuetnich jesieni na drugi rok, u wieloletnich jesieni na drugi rok lub wiosn trzeciego roku. Po wykopaniu podziemnych czci rolin opat, widami lub noem oddziela si cz naziemn i zepsute czci kcza, korzeni i bulw; oczyszcza si z ziemi, myje pod zimn, biec wod. Due korzenie i kcza kroi si na czci. Wymyty i oczyszczony surowiec rozkada si na tkaninie workowej lub trawie, na wieym powietrzu, do podsuszenia i przywidnicia, nastpnie suszy si w piecach, piekarnikach, suszarkach w temp. 50-60OC. Prawidowo wysuszone korzenie i kcza powinny si ama, a nie zgina. Podczas zbioru i suszenia rolin trujcych (np. glistnika, jaskcze gniazdo) nie mona ich prbowa. Przy ich obrbce chromy oczy i nos maseczk zrobion z kilku warstw wilgotnej gazy lub respiratorem. Po pracy (suszeniu, pakowaniu, waeniu) dokadnie umyjmy rce i twarz mydem. Kor (np. brzozy, wierzby, olchy, maliny) najlepiej jest zbiera na pocztku wiosny, kiedy drzewa puszczaj soki. W tym czasie kor atwo jest oddzieli od pnia. Aby j zdj, trzeba na modych odrbanych lub odcitych gazkach zrobi ostrym noem okrge nacicia w odlegoci 25-50 cm od siebie, poczy je jednym lub dwoma podunymi naciciami, a nastpnie zdejmowa kor. Suszy si kor na socu, ale mona i na strychu.

ROZDZIA II Oglne zasady przyrzdzania naparw, wywarw,wycigw i herbatek

Rni si one sposobem przygotowania. Napar i wywar to wodne wycigi z leczniczego surowca. Napar czciej przygotowuje si z lici, kwiatw i ziela, a wywary z grubych czci rolin korzeni, kcza, kory itp. Wysuszone rozmaite czci rolin leczniczych wstpnie rozdrabnia si; nastpnie odmierza wskazan w przepisie miar i umieszcza w emaliowanym lub porcelanowym naczyniu, zlewa odpowiedni iloci wody o temperaturze pokojowej, przykrywa pokrywk i podgrzewa. Napary zwykle podgrzewa si przez 15 min. (jeli nie ma innych wskazwek), a wywary 30 min., czsto mieszajc. Nastpnie naczynie odstawia si i ochadza w temperaturze pokojowej: napary 45 min., Wywary 10 min. Nastpnie przecedza si i dodaje wody do odpowiedniej objtoci (wedug konkretnego przepisu). Jeeli wywary przygotowuje si z rolin zawierajcych substancje garbnikowe, to przecedza naley zaraz po zdjciu z ognia. Istnieje te inny sposb przygotowania naparu. Rnica polega na tym, e ziele zalewa si wrztkiem i ca noc zaparza w piekarniku (stopniowo stygncym). Rano przecedza si, podgrzewa i zaywa jak wywar. A nalewki to sabe spirytusowe, wodno-spirytusowe lub spirytusowo-eteryczne wycigi z rolin leczniczych. Przygotowuje si je tak: surowiec z rolin, wczeniej rozdrobniony i wysuszony umieszcza si w specjalnym naczyniu i zalewa odpowiedni iloci pynu (najczciej 70% spirytusu). Naciga si w temperaturze pokojowej 7-10 dni. Nastpnie wycig zlewa si, pozostae roliny wyciska si, przelewajc pynem, znw wyciska, dopenia pynem do odpowiedniej objtoci. Do przygotowania nalewki bierze si zwykle jedn wagow cz roiny na pi objtociowych czci otrzymywanej nalewki. Jeeli surowiec rolinny zawiera silnie dziaajce substancje, to nalewki przygotowuje si w proporcji 1:10. Otrzymane nalewki naley odstawi na kilka dni, przechwujc w temperaturze do 8 o C, a nastpnie przefiltrowa. Gotowe nalewki powinny by przezroczyste. Ekstrakty to zagszczone wycigi z rolin. Dla ich otrzymania suchy rozdrobniony surowiec zalewa si wod, spiry-

tusem, eterem lub mieszanin spirytusu i eteru. Otrzymany wycig zagszcza si do konsystencji pynnego, gstego lub suchego ekstraktu. Zestawy i herbatki to mieszaniny wysuszonych i rozdrobnionych rozmaitych rolin leczniczych, czasami z dodatkiem soli, olejkw eterycznych i innych substancji. Przeznaczone s do przygotowywania w domu naparw i wywarw, pukanek i gorcych okadw, leczniczych kpieli. Zestawy i herbatki przechowuje si w suchym miejscu. Te, ktre zawieraj substancje zapachowe w metalowych pojemnikach, pozostae w zamknitych drewnianych lub tekturowych pudekach.

ROZDZIA III Poywienie a zdrowie

Jak twierdz znachorzy, prawie wszystkie choroby ludzi i przedwczesna mier zale przede wszystkim od ywienia (tzn. diety), niedopuszczalnych mieszanek w naszym poywieniu i w konsekwencji od zanieczyszczenia i deformacji jelita grubego. Ludzie z reguy uwaaj si za maszyn, ktra wrzucony z jednego koca pokarm przetwarza tak, aby drugim kocem wyrzuci odpadki. "Wrzucaj do niej co chcesz, myl inni, wszystko si zuyje, spali. Tak, spali si, ale jeli wrzuca si nieodpowiednie produkty, to wraz z nimi spala si od 25 do 50 lat naszego ycia! Tylko niewielu wie, e w jelitach grubych gromadzi si przez wiele lat ka, najczciej, z powodu uycia skrobiowatych substancji i gotowanego, pieczonego i smaonego poywienia. Molekua skrobi nie rozpuszcza si ani w wodzie, ani w spirytusie, ani w eterze. Te nierozpuszczalne czsteczki skrobi, dostajc si do krwiobiegu, zanieczyszczaj krew, tworzc w niej swoist "kasz". Krew poprzez krenie chce uwolni si od tej "kaszy i ostatecznie znajduje dla niej rne miejsca skadowania. Gotowane i smaone poywienie w ogle nie odywia komrek i cianek jelita grubego, wrcz morzy go godem. Poywienie rolinne za, posiada swoiste magnetyczne wlaciwoci, odywia cianki jelita grubego i "wymiata" wszystko, co znajduje si na drodze do odbytu. Przez 40 lat ycia czowiek zjada ok. 40 000 obiadw, kolacji i niada. Jeli odywia si przede wszystkim skrobiowym i gotowanym poywieniem, to kady posiek, przechodzc przez jelito grube, pozostawi warstw kau. To s przyczyny zapar. Dlatego te trzeba czsto stosowa lewatywy: do naczynia wla 2 litry ciepej wody i sok z powki cytryny. Bdy w ywieniu z lat poprzednich s powane i mona je uszeregowa w sposb nastpujcy: 1. Intensywne odywianie si biakami na skutek zakorzenionego pogldu, e tylko biaka daj organizmowi si; std stae gnicie biaek w jelitach i zatrucie krwi. 2. Brak wiedzy na temat poywienia, zbyt dugie gotowanie, wyparowywanie poytecznych soli mineralnych i tym samym niszczenie witamin. 3. Biay chleb, sodkie buki, ciastka, nadmiar slodyczy i cukru s przyczyn nadmiernej iloci kwasu we krwi i staej fermentacji wglowodanw w odku. Z drugiej strony stale niedostateczna ilo produktw zasadowych w naszym organizmie powoduje brak koniecznej neutralizacji kwasw powstajcych zarwno przy odywianiu si biakami, jak i przy fermentacji wglowodanw. 4. Uporczywa, w cigu 2-3 pokole, ucieczka, szczeglnie zim, od surowych jarzyn, zieleniny i owocw, ktre zawieraj sole mineralne i witaminy. 5. Stay brak zdrowych gatunkw chleba, zieleniny i owocw przy siedzcym trybie ycia powoduj przewlek atoni odka i jelita grubego, co z kolei prowadzi do zapar i samoodtruwania caego organizmu w cigu szeregu lat. 6. Nadmiar produktw misnych, zup na misie, ostrych, misnych sosw, naduywanie alkoholu i piwa powoduje przedwczesne, jeszcze przed czterdziestk, rujnowanie nerek i wtroby i skraca ycie o 15-20 lat. 7. Niech do wnikliwej obserwacji wszystkich czynnoci swojego organizmu, do zwalczania zych przyzwyczaje w jedzeniu i piciu zawsze prowadzi do choroby. 8. Mleko, w szczeglnoci krowie, nigdy przez przyrod nie byo przeznaczone dla dorosych, a jedynie dla bardzo maego cielaczka, ktry nie moe je twardych produktw. Nigdy nie naley pi mleka do obiadu, do kolacji i niadania. Wielu twierdzi, e odywiajc si przez 15-30 dni tylko mlekiem poprawia stan swojego zdrowia. Przy diecie mlecznej pomaga nie mleko, a zamaskowana godwka. Uywanie mleka, w szczeglnoci pasteryzowanego, wywouje zaparcie, o czym wiele osb nie wie, powoduje stwardnienie staww i arterii. Od koyski, a do grobowej deski mleko jest dla czowieka najbardziej zdradliwym produktem i przyczynia si do wystpowania wielu chorb: grypy, astmy, nieytu siennego, suchot, chorb oskrzeli i zatok. W krowim mleku jest o 300% wicej kazeiny ni w mleku kobiecym. Krowa way 400800 kg, a czowiek zaledwie 80 kg. Z kazeiny robi si grzebienie i najtrwalszy klej stolarski. Przypomnijmy wic sobie twierdzenie znachorw i wielu

uczonych z dawnych czasw, e od mleka twardniej stawy i arterie. Jednake wiee (prosto od krowy) mleko 1/4 szklanki dziennie leczy zadyszk. Kasza manna.Tybetaczycy mwi: "Zaczlicie od mleka i kaszy manny, a wic i na tym koczcie". Codziennie, chocia kilka yek kaszy powinien je kady po czterdziestce; dobrze dziaa na koci, minie i ukad trawienny. Ucha (zupa rybna) przynosi korzyci wszystkim osabionym, szczeglnie zupa ze szczupaka. W rybie jest duo sodu i fosforu. Twarg dziennie 100 g przy miadycy ttnic, chorobach serca, wtroby. Orzechy, rodzynki, ser codzienne ich uycie uspokaja system nerwowy, usuwa zmczenie, ble gowy, wzmacnia misie sercowy i system nerwowy. Poyteczne przy chorobach wtroby. Jedna porcja to: 30 g orzechw woskich, 20 g rodzynkw, 20 g sera. Winogrona i rodzynki s zalecane przy podagrze. Poza tym zapobiegaj tworzeniu si kamieni. Rodzynki mona te wykorzystywa jako saby rodek przeczyszczajcy. Jednak razem z winogronami i rodzynkami nie naley je w duych ilociach innych owocw i warzyw, a take nie pi mleka, kwasu, wd mineralnych, poniewa przy jednoczesnym ich spoyciu nasilaj si procesy fermentacji. Winogron lepiej nie je przy otyoci, chorobie wrzodowej odka, cukrzycy, zapaleniu jelita grubego poczonego z biegunk. Cytryny i pomaracze poyteczne przy pocztkach nadcinienia, chorobach kobiecych i powikszeniu tarczycy. 1/2 cytryny utrze ze skrk i wymiesza z cukrem. Stosowa po 1 yeczce 3 razy dziennie. Morele suszone dodaj si fizycznych, szczeglnie mczyznom. urawiny lecz nieyty odka. Czarna jarzbina nie znajdziemy innych jagd z tak iloci jodu. Zalecana jest przy sklerozie i wolu. l kg jarzbiny na 1 kg cukru po yeczce, 3 razy dziennie. Grzyby s cikostrawne i dlatego nie s wskazane przy chorobach ukadu trawiennego, wtroby i nerek. Gorczyca i pieprz szkodliwie dziaaj na nerki. Figi, szpinak, szczaw i rabarbar maj kwas szczawiowy, ktry w poczeniu z wapniem tworzy nierozpuszczaln, nie wchanian przez organizm substancj. Wemy pod uwag: produkty te, uywane w duych ilociach powoduj tworzenie si kamieni w nerkach. Sok z biaej kapusty ma silne waciwoci ciopdne. Jest poyteczny przy zapobieganiu nieytowi i owrzodzeniu odka (po p szklanki, 3 razy dziennie przed jedzeniem, przez 2-3 tygodnie). Przechowywa w temperaturze nie wikszej ni 2o C, nie duej ni 2 doby. Ziemniaki poyteczne s przy chorobach nerek i systemu sercowo-naczyniowego. Jednak ci, ktrzy cierpina nadwag lub cukrzyc powinni je ich mniej. Sok z surowych ziemniakw w medycynie ludowej wykorzystuje si przy chorobach odka z nadkwasot. Wymyte, wytarte starannie ziemniaki w upinach utrze na drobnej tarce. Wycisn sok z krochmalem. Pi tylko wiey, po 1/2 szklanki 3 razy dziennie na czczo. Marchew jest korzystna przy zaparciach, chorobach wtroby, nerek, kamicy nerkowej i kamicy odka. Ale nie jest wskazana przy zaostrzeniu choroby wrzodowej odka i zapaleniach jelita grubego. Burak gotowany i wywar z niego posiadaj waciwoci przeczyszczajce i moczopdne. Dynia (misz) polepsza prac jelit przy zaparciach, nasila wydzielanie moczu. Rzodkiew i rzodkiewka polepszaj trawienie. Dodatkowo rzodkiew ma waciwoci moczopdne i ciopdne, a take sprzyja wydalaniu z organizmu nadmiaru cholesterolu. Jednak warzyw tych nie naley uywa przy owrzodzeniu odka, nieytach odka, chorobach wtroby i nerek, a take przy podagrze. Bakaany obniaj poziom cholesterolu we krwi, wtrobie, nerkach, nasilaj wydzielanie kwasu moczowego. Dobrze jest je wykorzystywa przy chorobach wtroby, nerek, miadycy i podagrze. Cebula pobudza apetyt, ale przy chorobach przewodu pokarmowego, wtroby i nerek naley je wyelimjnowa z jadospisu. Czosnek guszy procesy ropienia i fermenltacji w odku i jelitach, zwiksza wydalanie moczu. Chrzan zwiksza wydzielanie kwasu solnego?. Dziaa moczopdnie. Ale niewskazany jest dla ludzi cierpicych na nieyty, wrzody odka, choroby jelit, wtroby i nerek. Pietruszka (korze) sprzyja krzepniciu krwi, zalecana jest przy chorobach krwi oraz jako element diety przy kamicy moczowej, rodek moczopdnyy i wiatropdny. Sprzyja rozpuszczaniu piasku i kamieni w nerkach i pcherzu moczowym. Ale przeciwwskazana jest przy ostrych chorobach nerek. Seler dziaa moczopdnie i przeciwzapalnie. Szczeglnie poyteczny jest przy chorobach nerek i podagrze. Koper dziaa moczopdnie, przeczyszczajcco, wiatropdnie i ciopdnie.

Jabka - poyteczne przy podagrze, sklerozie naczy. Sprzyjaj wydalaniu z organizmu kwasu moczowego, zwikszaj wydzielanie moczu. Kwane gatunki zaleca si je przy cukrzycy i otyoci, a sodkie przy skonnociach do kamieni, chorobach nerek i podagrze. Czarna porzeczka napar wodny z jej lici sprzyja wydalaniu z organizmu nadmiaru kwasu moczowego. Arbuz jest poyteczny jako rodek profilakftyczny przy skonnociach do tworzenia si kamieni, przy chorobach ukadu sercowo-naczyniowego i wtroby. Poziomka lena wspaniay rodek przy chorobach serca, wtroby i nerek. Jej owoce pomagaj (w duych ilociach) przy chorobach drg ciowych, chorobie nadcinieniowej, podagrze i innych zaburzeniach przemiany soli. Napar z lici poziomki ma zastosowanie jako rodek moczopdny przy kamieniach w wtrobie i nerkach. Maliny sprzyjaj poceniu si, dziaaj te moczopdnie. Ale nie zaleca si ich przy podagrze i chorobach nerek. "Warzywa i owoce (a nie zupy i konserwy) powinny zaj miejsce honorowe na naszym stole. S bogate w atwoprzyswajalne sole mineralne. Sole wapnia polepszaj prac serca, zwikszaj wydalanie moczu. Sole miedzi i elaza s krwiotwrcze, a sole jodu zapobiegaj miadycy. Oprcz tego sole mineralne utrzymuj rwnowag kwasowo-zasadow pynw w organizmie zmniejszj wahnicia w stron kwasw a to nie jest rzadkoci przy chorobach serca i naczy, wtroby i nerek, przy cukrzycy i infekcjach. Przypomnijmy sobie o witaminach, jeeli nasz organizm jest osabiony! Uczestnicz one w podtrzymywaniu si obronnych organizmu, w podwyszaniu jego odpornoci na przezibienia, infekcje i rozmaite choroby. Poniewa najlepsze poczenia witamin wystpuj w naturalnych produktach, przede wszystkim w warzywach i owocach, tote niedobr witamin daje o sobie zna zim i wiosn, kiedy z reguy na naszym stole jest mao zieleniny, wieych warzyw i owocw, a te, ktre s, witamin maj coraz mniej. Niektre witaminy przyswajane s przez organizm tylko poprzez poywienie, niektre ulegaj syntezie w organizmie, gromadz si w nim. Awitaminoza niedobr witamin powstaje wtedy, gdy cakowicie zaprzestaniemy dostarcza organizmowi witamin nie podlegajcych syntezie i nie gromadzcych si w nim. Do takich witamin naley najwaniejsza z nich, witamina C (kwas askorbinowy). Szczeglnie bogate w witamin C s suszone owoce dzikiej ry, czarna porzeczka, jarzbina czarna, cytryny, papryka, chrzan, pietruszka, koper. Kiedy w poywieniu mao jest witaminy C lub jest ona sabo wchaniana (a to si zdarza przy chorym ukadzie trawiennym, wtrobie lub trzustce) nastpuje stan dobrze znany wikszoci dorosych i spotykany u dzieci: czowiek bardzo szybko mczy si przy kadym zajciu (w pracy, w szkole, w domu), zmniejsza si jego odporno na zimno, wzrasta skonno do przezibie, ktre dugo trwaj. Witamina C zwiksza odporno organizmu na infekcje, aktywnie uczestniczy w procesach przemiany materii, biaek, wglowodanw, reguluje wytwarzanie si krwi, sprzyja wchanianiu elaza. Gdy zaniedbalimy profilaktyk, musimy pilnie skupi si na pomocy organizmowi w dokarmieniu go witaminami, szczeglnie witamin C. Zwrmy uwag na zachowanie si dzieci: czsto mamy do nich nieuzasadnione pretensje o apati, lenistwo, ze wyniki w nauce, a przyczyn tego nie jest ich lenistwo, lecz nieprawidowe, zbyt ubogie w witaminy odywianie. W produktach pochodzenia zwierzcego witamina C wystpuje w niewielkich ilociach, za wyjtkiem wtroby, nerek, sarniny, a w szczeglnoci sarniego jzyka. Gwnym rdem witaminy C s zatem produkty rolinne. W kadej strefie klimatycznej inne. W jednych krajach to pomaracze i cytryny, w innych urawiny i borwki; jedni mog zrobi zapasy z czosnku niedwiedziego, inni z cebuli i czosnku; wszdzie s ziemniaki dostarczyciele witaminy C. Spjrzmy na list rolin bogatych w witamin C, a przekonamy si, e przynajmniej jedna z nich jest nam dostpna, i to nie tylko latem, ale zim i na wiosn. Podajemy obok kadego produktu jaka jego ilo (w gramach) jest wystarczajca dla cakowitego zaspokojenia zapotrzebowania organizmu na witamin C w cigu doby. Wycig zrobiono na podstawie tabeli sporzdzonej przez wykwalifikowanych specjalistw w dziedzinie ywienia. A wic: szczypiorek 100, biaa kapusta 200-250, ziamniaki 250-500, ogrki, bakaany, kabaczki 250-500, rzodkiewka, rzepa, buraki 250-500, cebula, marchew, dynia 500-1000, kapusta kiszona 250-300, czosnek niedwiedzi solony 250-300, ogrki kwaszone brak wit. C, czarna porzeczka - 12-50, dzika ra (suszone owoce), rokitnik, berberys 30-50, ananasy, pomaracze, grejpfruty, poziomki ogrodowe, truskawki, dere, agrest, cytryna, jarzbina 100-125, mandarynki, czerwone porzeczki, poziomki lene, maliny, borwka bagienna 200-500, jabka z gatunku antonwka 200-500, winie, brzoskwinie, czarna jarzbina 300-500, borwki, urawiny (wiee) 300500, morele, liwki, biale porzeczki 500-1000, banany, winogrona 1500-2000. Przetwory: morele (kompot) 1000, bakaany 1000, groszek zielony .500, papryka faszerowana 400, kabaczki 600, pasta pomidorowa 150, sok pomidorowy 500, przecier pomidorowy 500. Pamitajmy: witamina C jest najmniej trwaa, atwo utlenia si, szczeglnie w wysokiej temperaturze i w zetkniciu

z metalem. Podczas gotowania warzyw ubywa ok. 1/3 witaminy C, przy smaeniu niewiele, a odgrzewanie i dugie przechowywanie poywienia powoduj utrat tej witaminy. Kiszc produkty zachowujemy witamin C. Dobrze zachowuje si witamina C w wieo zamroonych owocach i warzywach, ale po rozmroeniu jest nietrwaa, dlatego te rozmroone produkty trzeba szybko spoywa. Gotujc poywienie warzywa wkadamy do wrztku i przykrywamy pokrywk. Nie dodajemy sody. Poytecznym jest przygotowywanie witaminowych herbat: np.: owoce dzikiej ry, owoce czarnej porzeczki (po rwno). yk rozdrobnionej mieszanki zala 2 szklankami wrztku, zaparza 1 godzin, przecedzi, doda cukru lub miodu. Pi po 1/2 szklanki herbaty 3-4 razy dziennie. Owoce dzikiej ry, owoce jarzbiny (po rwno). 2 yeczki mieszanki zala 2 szklankami wrztku. Nie zaszkodzi wiedzie, e w trawie-murawie (rdest ptasi), ktr mieszkacy wsi i letnicy depcz nogami wszdzie i po caych dniach, jest 3-krotnie wicej witaminy C ni w cytrynach. To zielsko w ogle jest bardzo cenione przez medycyn ludow i bdziemy do niego nie raz wraca. I jeszcze: 3-krotnie wicej ni w rdecie ptasim jest w przewiercieniu. Zaparzajmy je i pijmy na zdrowie!

ROZDZIA IV Eliksiry modoci

Przepis 1 Przepis na najstarszy homeopatyczny rodek zosta znaleziony przez wypraw UNESCO w 1971 r w klasztorze
w Tybecie i przetumaczony z glinianych tabliczek na wszystkie jzyki. Pochodzi z lat 4000-5000 p.n.e. Dziaanie: oczyszcza organizm ze zogw tuszczu i wapnia. Polepsza ogln przemian materii w organizmie, a wic naczynia staj si elastyczne. Zapobiega to zawaom, dusznicy, sklerozie, paraliowi, tworzeniu si opuchlizn. Znika szum w gowie, polepsza si wzrok. Przy dokadnym leczeniu organizm odmadza si. Przygotowanie: dokadnie wymy i oczyci 350 g czosnku, drobno posieka i utrze w naczyniu drewnian lub porcelanow yk, zway 200 g tej masy, wzi z dna, gdzie jest wicej soku, woy do szklanego naczynia, wzi 200 g 96% spirytusu. Naczynie szczelnie zamkn i przechowywa w ciemnym i chodnym miejscu 10 dni. Nastpnie mas przecedzi przez cis tkanin, wycisn. Po 2-3 dnach mona zacz leczenie. Pi kroplami z zimnym mlekiem (1/4 szklanki) cile wedug schematu. Pi 15-20 minut przed jedzeniem. Dawkowanie Dzie niadanie obiad, kolacja 1. 1 kropla 2 krople 3 krople 2. 4 krople 5 kropli 6 kropli 3. 7 kropli 8 kropli 9 kropli 4. 10 kropli 11 kropli' 12 kropli 5. 13 kropli 14 kropli 15 kropli 6. 15 kropli 14 kropli 13 kropli 7. 12 kropli 11 kropli 10 kropli 8. 9 kropli 8 kropli 7 kropli 9. 6 kropli 5 kropli 4 krople 10. 3 krople 2 krople 1 kropla 11. 15 kropli 25 kropli 25 kropli Nastpnie przyjmuje si po 25 kropli 3 razy dziennie przed jedzeniem a do cakowitego zuycia nalewki. Ponowne leczenie mona przeprowadzi nie wczeniej ni po 5 latach.

Przepis 2
400 g czosnku obra, wymy i utrze na tarce, wycisn sok z 24 cytryn, zmiesza z czosnkiem i wla do soika. Owin otwr gaz. Przed uyciem zamiesza. yeczk mieszanki rozpuci w szklance przegotowanej wody i wypi. Po 1-2 tygodniach zniknie senno, poprawi si samopoczucie, zwikszy si wydolno. Oprcz tego uwaano, e czosnek posiada waciwoci antysklerotyczne i oglnie wzmacniajce. Specyfik ten by popularny w guberni Kijowskiej i Charkowskiej. Przepis 3 Wzi 1 l miodu, wycisn 10 cytryn, zemle 10 gwek czosnku. Wszystko to wymiesza i pozostawi w zamknitym soiku na tydzie. Pi raz dziennie po 4 yeczki. Nie yka szybko, ale powolutku smakowa jedn yeczk za drug,

codziennie. Lekarstwa wystarczy na 2 miesice. Przepis 4 Zielona herbata likwiduje dezynterie i dur brzuszny. Mocn zielon herbat wykorzystuje si przy cikich wylewach krwi w przewodzie pokarmowym, do mzgu, przy starczej kruchoci nacz wosowatych, ratuje przed zym socem. Zielona herbata to wspaniay rodek zapobiegajcy tworzeniu si kamieni w pcherzu moczowym, nerkach, wtrobie. W odrnieniu od kawy stymuluje prac skry, wywouje pocenie si, przeczyszcza pory.

ROZDZIA V Sposoby oczyszczania organizmu

Bezsprzecznie im gorzej i byle jak si odywiamy, im gorsz pijemy wod, wdychamy bardziej zanieczyszczone powietrze, im mniej ruszamy si i gimnastykujemy, tym bardziej "zanieczyszczaj si" nasze organy wewntrzne i wymagaj oczyszczenia, przemycia i przewietrzenia. Istnieje mnstwo rolin, wydalajcych z naszego organizmu szkodliwe substancje sole, , flegm, kamienie, piasek. O wielu z nich piszemy w rozdziaach powiconych schorzeniom odnonych organw. W tym miejscu zatrzymalimy si nad rolinami szczeglnie w tym wzgldzie wszechstronnymi. Przepis 5 Zacznijmy od pierwiosnka lekarskiego (rwnie cenny jest pierwiosnek wyniosy). Wszystkie czci roliny s lecznicze: kwiaty, licie, korzenie. Napar z kwiatw. (4 g kwiatw na 200 g wody) uywany jest jako rodek moczopdny i przeczyszczajcy przy przewekych zaparciach. Napar zalecany te jest przy migrenach. Na dzieci dziaa jako lekki rodek nasenny. Licie wiosn spoywa si jak saat, posiadaj due iloci witaminy C, a take witaminy A, E. (Wystarczy zje 2 listki pierwiosnka, aby zaspokoi caodobowe zapotrzebowanie na witamin C). Wodny napar z lici (1:10) i proszek z szybko wysuszonych lici, a take wywar z korzeni (1:10) stosuje si jako rodek na poty, obniajcy temperatur i przeciwkaszlowy. Ekstrakty pierwiosnka zwikszaj wydzielanie luzu przez gruczoy oskrzelowe i wydalanie moczu. Mona wykorzysta i takie przepisy: 100 g korzeni pierwiosnka zala szklank wrztku i zaparza 2 godz. Stosowa po 1 yce 3 razy dziennie. 1 yeczk suchych, rozdrobnionych korzeni zala szklank zimnej wody, gotowa 10 min., przecedzi i pi po 1 yce 3-4 razy dziennie. 1 yk suchych lici zala szklank wrztku, zaparza 30 min. w zamknitym naczyniu i przecedzi. Stosowa 1/3 szklanki 3 razy dziennie. Przepis 6 Szeroko rozpowszechniony jest mniszek pospolity (nie naley go myli z jesiennym). Zakwita w kwietniu. W leczeniu wykorzystuje si i licie, i korzenie mniszka. Zawieraj one witaminy A, C, B2, a take kobalt, elazo, fosfr, wap. Z lici wczesn wiosn przygotowuje si saatki (eby zlikwidowa gorycz naley woy je na p godziny do roztworu soli). Mona z nich przygotowa zapasy, zakwaszajc jak kapust. Pamitajmy: zbieramy licie przed pojawieniem si koszyczkw kwiatowych. Bardzo korzystna dla organizmu jest saatka z modych lici mniszka, babki i pokrzywy (naley sparzy je wrztkiem). Licie myjemy w zimnej przegotowanej wodzie, drobno kroimy, dodajemy troch cebuli, szczypt lici szczawiku. Doprawiamy do smaku sol, oliw lub mietan. Korze mniszka wykopuje si wczesn wiosn lub pn jesieni. Licie i odyg trzeba odci, korze wymy w zimnej wodzie i trzyma na powietrzu do zwidnicia, tj. a nie przestanie przy naciciu wydziela mlecznego soku. Nastpnie suszy w piecach, suszarniach, na przewiewnych strychach. Gdy korzenie ami si przy naciniciu surowiec jest gotowy. Najprostszy przepis na lekarstwo z korzeni mniszka 3 razy dziennie bra odrobin (na kocu noa) proszku z korzeni i popija wod. Szkodliwe substancje razem z potem i moczem zaczn wychodzi z organizmu. Mona wykorzysta te napar z korzeni mniszka jako gorycz dla pobudzenia apetytu, jako rodek ciopdny, jako ekki rodek przeczyszczajcy przy przewlekych zaparciach i hemoroidach, a take do regulowania wydzielania si mleka u karmicych matek. Przygotowuje si go tak: 1 yeczk rozdrobnionych korzeni zala szklank wrztku, zaparza godzin w ciepym miejscu, przecedzi. Stosowa wystudzony napar po 1/3 szklanki 3-4 razy dziennie na p godziny przed jedzeniem. Napar, tak przygotowany, stosowany jest wewntrznie przy wgrach, furunkulozie (czyracznoci), wypryskach. Przy czym dawk lekarstwa zwiksza si dwukrotnie przy kadym zayciu. Przepis 7 Tatarak, znany jest w medycynie wielu krajw. Zarwno naukowa, jak i ludowa medycyna przypisuj mu dziaanie moczopdne, wiatropdne, ciopdne i wykrztune. (A przecie to wszystko to oczyszczanie).

W Rosji napar z kcza stosowany jest przy chorobach wtroby i drg ciowych, przy zapaleniu pcherza moczowego, kamieniach w nerkach, kolkach odkowo jelitowych, biegunkach, szkorbucie, epilepsji, kaszlu, grypie, puchlinie wodnej, do zwikszenia czynnoci pciowych. Zewntrznie wywar z kcza uywany jest do wzmocnienia wosw i mycia gowy przy ysieniu, do obmywania ropiejcych ran i wrzodw. Proszkiem z kcza posypuje si czyraki i nie gojce si rany. Proszek z kcza stosuje si wewntrznie przy wzdciach brzucha, zgadze, przewlekych nieytach odka, zapaleniach jelita grubego w dawkach 0.25-0.3 g 3 razy dziennie, popijajc wod. Napar z proszku wykorzystuje si jako rodek moczopdny przy kolkach odka i jelit, biegunkach, jako rodek przeciw febrze i orzewiajcy. 2 yeczki proszku tataraku zala szklank wrztku i zaparza 2 godziny w szczelnie zamknitym naczyniu. Nastpnie przecedzi i pi po 1/4 szklanki, 3 razy dziennie, na p godziny przed jedzeniem. Przepis 8 W celu poprawienia przemiany materii i oczyszczenia organizmu rosyjscy znachorzy zalecali stosowanie wywaru skrzypu polnego. Wysuszony i pokrojony skrzyp zaparza si jak herbat i pije po 1/4 szklanki, 3 razy dziennie. Przepis 9. Nie zapominajmy o lukrecji pomaga przy podagrze; zaparzajmy rdest ptasi rozdrabnia i usuwa z organizmu kamienie ciowe i nerkowe. Pczki brzozowe, kminek, czarna rzepa te "sprztaj" w naszym organimie. Przepis 10. Nasza skra to ywy organizm, w nim gromadz si toksyny, ktrych stale powinnimy si pozbywa. Wyliczono z matematyczn dokadnoci, e czowiek powinien poprzez pory swojej skry wydzieli 3 i p raza wicej odpadkw ni poprzez odbytnic i nerki. Osign to mona tylko z pomoc ani parowej i witki. Trzeba chodzi do ani rosyjskich lub fiskich nie rzadziej, ni raz na tydzie, zaywa ani intensywnie, poddawa si poceniu 20-30 minut. Wielu Rosjan niestety przejo zwyczaj kpania si w wannie, cho jedn z najwaniejszych przyczyn potgi i mocarstwowoci Rosji bya ania parowa z witk. Szczeglnie korzystne jest, gdy w ani wszystko zrobione jest z drewna. Oprcz tego znachorzy pod wieczr robi w misce sony roztwr, maczaj w nim wochaty rcznik i lekko go wyymaj. Kiedy po nacieraniu tym rcznikiem ciao stanie si czerwone jak u homara, moemy uwaa, e nasza skra jest ywym organizmem. Podczas ani nie zaleca si uywania myda, tylko mki kukurydzianej, ktra w cieple nie jest szkodliwa. Szerzej o ani rosyjskiej i fiskiej patrz nr 83. Przepis 11. Szczeglnie dokuczliwym zanieczyszczeniem organizmu s pasoyty przewodu pokarmowego. 10 gwek czosnku zjedzonych z praonym mlekiem, wedug rosyjskich znachorw, wyganiao wszystkie glisty. Po dwch godzinach od zaycia czosnku trzeba zay rodek przeczyszczajcy. Przepis 12. Oczyszczone pestki dyni zemle i zaywa po 2 yki, popijajc ciepym mlekiem rano, na czczo, a po godzinie wzi rodek przeczyszczajcy. Ten rodek te pomaga pozby si glist. Przepis 13. A oto sposoby usuwania skutkw zatrucia alkoholowego. Ludowe rodki wytrzewiajce: .5 kropli roztworu amoniaku rozpuci w szklance zimnej wody i da pijanemu do picia. Przepis 4 Pooy donie na uszach pijanego. Szybko i silnie je naciera. Przypyw krwi szybko doprowadzi go do stanu wiadomoci (chocia do wzgldnego). Przepis 15 Po upiciu si, na drugi dzie czujemy si kiepsko: boli nas gowa, mamy nudnoci itp. Dawniej kaca leczono 20 kroplami spirytusu mitowego w szklance wody. Ulga, jak mwiono, nastpowaa szybko. Przepis 16 Objawy kaca mona zmniejszy, jeli rano na czczo wypijemy szklank ciepego mleka.

ROZDZIA VI Schorzenia serca i ukadu krenia

Przepis 17
Konwalia majowa. Z niej przyrzdza si rozmaite preparaty o dziaaniu nasercowym, uywa si jej przy nerwicach i wadach serca; w medycynie ludowej stosowana jest w postaci ekstraktu i nalewki, a take naparw wodnych: 2-6 g suchego ziela na szklank wody. Pi po 1 yce stoowej 2-3 razy dziennie. W dawnych czasach konwali stosowano przy puchlinie wodnej, epilepsji, chorobach serca, blach brzucha. W krajach Europy Zachodniej stosowano j przy paraliach, dla wzmocnienia nerww. Ziele konwalii mona wykorzysta zarwno wiee, jak i suszone. Pamitajmy przy tym: wieego ziela nie mona przechowywa bez jak najszybszego zakonserwowania w spirytusie. Zbiera konwali trzeba na pocztku kwitnienia. Suszy szybko i starannie, w przewiewnym pomieszczeniu, w cieniu, najlepiej w suszarniach w temperaturze 40-50 o C. Przepis 18 Nie mniej ni konwalia znany jest w ludowej i naukowej medycynie gg. Napary wodne z kwiatw i sabe ekstrakty z owocw zalecane s przy chorobach nerwowych i sercowych: nerwicach serca, nadcinieniu, klimakterium. Nalewk z gogu stosuje si te przy bezsennoci u chorych na serce. Ustalono, e nalewka ze wieych kwiatw gogu jest skuteczniejsza ni z suszonych. Przyrzdza si j tak: jedn cz wieo zakwitych kwiatkw zalewa si 10 czciami 70% spirytusu, naciganie trwa 7 dni w temperaturze pokojowej. Zaywa si po 13-30 kropli 2-3 razy dziennie, po jedzeniu. Przepis 19 Wielowiekow uzdrawiajc przeszo ma te serdecznik. Uczeni potwierdzaj pozytywne dziaanie serdecznika przy chorobach serca i chorobach nerwowych. Si dziaania przewysza on 3-4-krotnie popularn walerian. Z powodzeniem stosuje si serdecznik przy nerwicach sercowo-naczyniowych, we wczesnych stadiach chorb nadcinieniowych, w lekkich przypadkach dusznicy bolesnej, w chorobie Basedowa, w chorobach minia sercowego i wadach serca, w chorobach odkowo-jelitowych (chroniczny katar jelit grubych i in.), a take uywa si go jako rodka moczopdnego. Z serdecznika mona przygotowywa rne lekarstwa: napar (15 g na szklank wody, pi po yce stoowej 3-5 razy dziennie), nalewk na spirytusie (30-40 kropli 3-4 razy dziennie); uywa jako skadnik herbatki uspokajajcej. Ziele serdecznika zbiera si w czasie kwitnienia, cinajc kwitnce wierzchoki noycami albo noem. Przy zbieraniu nie zapomnijmy zaoy rkawic, poniewa rolina jest kujca. Jeli chcemy sami przygotowa zapasy tego ziela, to pamitajmy, e trzeba je suszy w cieniu na powietrzu albo w przewiewnym pomieszczeniu. A teraz, pamitajc o radach wielu znawcw zi i farmakologw, e najwikszy skutek odnosz mieszanki rnych rolin, podam kilka wariantw takich mieszanek sprawdzonych i uznanych aby ludzie mieszkajcy w rnych strefach klimatycznych mieli moliwo wyboru. Przepis 21 Przy nerwicy serca w poczeniu z zaburzeniami trawienia) bezsennoci i niepokojem. Kcza z korzeniami waleriany 40 (proporcje podane s w gramach); licie mity pieprzowej 30; owoce kopru woskiego 20; kwiaty konwalii majowej 10; kwiaty rumianku lekarskiego 10. yeczk tej mieszanki zala szklank wrztku, szczelnie przykry i zaparza przez godzin. Przecedzi i pi po 1/4 szklanki, 1-2 razy dziennie. Przepis 22 Przy rozstrojach nerwowych i niedomaganiach 3erca w poczeniu z dusznoci i zawrotami gowy. Ziele serdecznika 15, ziele szaroty ' 15, kwiaty gogu 1.5, kwiaty rumianku lekarskiego .5. Stolow yk mieszanki zaparza S godzin w szklance wrztku i przecedzi. Pi po 1/2 szklanki dziennie, godzin po jedzeniu. Przepis 23 Przy miadycy) nadcinieniu) dusznicy bolesnej) nerwicach i blach reumatycznych. Korze lukrecji 10, kcza z korzeniami waleriany 5, owoce kopru pachncego 5, ziele uczepu 10, kwiaty nagietka 10. Stoow yk mieszanki zagotowa w szklance wody, zaparza przez godzin w szczelnie zamknitym naczyniu i przecedzi. Pi po 1/3 szklanki naparu 2-3 razy dziennie. Przepis 24 Przy bezsennoci, nadcinieniu, nerwicach serca, histerii) dusznicy bolesnej. Owoce kminku 10, owoce kopru woskiego 10, ziele serdecznika 10. Stoow yk mieszanki zala szklank wrztku, szczelnie przykry i parzy p godziny. Nastpnie ostudzi i przecedzi. Otrzymane lekarstwo wypi w cigu dnia w 3 dawkach.

10

Przepis 25
Przy niedomaganiu serca. Ziele rdestu ptasiego 15, ziele skrzypu polnego 10, kwiaty gogu 25. 2 yeczki mieszanki zaparza p godziny w szklance wrztku, przecedzi i wypi w cigu dnia w 5-6 dawkach. Przepis 26 Przy miadycy. Korzenie dmuchawca 10; kcze perzu 10; licie przywrotnika 10; ziele krwawnika 10. Stoow yk mieszanki zagotowa w szklance wody, zaparza godzin, przecedzi. Pi po 3/4 szklanki naparu przed niadaniem. Przepis 27 Przy pobudliwoci i przyspieszonym oddechu. Kcza z korzeniami waleriany 25; ziele serdecznika 25; owoce kminku 25; owoce kopru woskiego 25; Pi po 1/2 szklanki naparu, 3 razy dziennie. Przepis 28 Przy pobudliwoci nerwowej, draliwoci, bezsennoci. Licie mity pieprzowej 30; ziele serdecznika 30; kcza z korzeniami waleriany 20; owocostany chmielu (szyszki) 20; Stosowa po p szklanki, 3 razy dziennie. Przepis 29 Bardzo cenna recepta na serce i puca: 400 g masa, 400 g wieprzowego sada z kiszek, 400 g miodu, 400 g cukru, 100 g kakao, 8 tek, 3 szklanki mietany. Ztka, mietan i kakao ubi. Maso i sado razem podgrza. W szystko razem gotowa tak dugo, a powstanie ciasto jak na bliny, trzykrotnie doprowadzi do wrzenia, wystudzi i pi 3 razy dziennie po yce. Przepis 30 Przy dusznicy bolesnej z zadyszk polecano zaywa czosnek z miodem. Wzi litr miodu, 10 cytryn, 5 gwek czosnku. Z cytryn wycisn sok, czosnek umy, obra i utrze na tarce (mona zemle w maszynce do misa). 'Wszystko wymiesza i pozostawi pod przykryciem, w chodnym miejscu, na tydzie. Stosowa po 4 yeczki, raz dziennie, robic przerwy dugoci okoo 1 min. midzy kad yeczk specyfiku. Przepis 31 Szklank wody zagotowa, zmniejszy ogie tak, aby woda lekko wrzaa. W sypa yeczk mika i zaparza na maym ogniu okoo 3 minut. Przykry i odstawi na p godziny w ciepe miejsce, nastpnie przecedzi. Zaywa po 1 yce, 3 razy dziennie przy tachykardii, czstoskurczu. Przepis 32 Na anemi i kacheksj (oglne wyczerpanie organizmu). Trzeba zbiera bylic w maju i zalewa jwdk. Naciga 21 dni w sychym, letnim i ciemnym miejscu. Pi kropla nalewki na naparstek wody co rano, na czczo. Przepis 33 Przy anemii i kacheksji leczono si mlekiem karmicej wini lub kotki. Mleko naley doi do szklanki. Ze wini sprawa jest prosta: nie zgasza ona w tym wzgldzie zastrzee. Mleko wini jest gste i poywne. By moe, e w niedalekiej przyszoci winie bdzie si hodowa nie tylko na miso, ale i dla mleka. Zdoby mleko kotki jest znacznie trudniej. Kotk naley wczeniej przyuczy do dojenia (w ostatnim okresie ciy). Nie wszystkie kotki bez sprzeciwu zgadzaj si na oddanie swojego mleka. Przepis 34 Przy hemoroidach. Po 20 g kruszyny, krwawnika, kolendry, korzenia lukrecji. Przygotowa wywar i pi po 1 szklance naparu na noc. Przepis 35 Przy hemoroidach pije si rwnie sok z dojrzaych owocw jarzbiny po 1/4 szklanki 3 razy dziennie. Mona go osodzi. Zapija szklank przegotowanej wody. Przepis 36 Dziurawiec stosuje si przy hemoroidach jako wywar: yk rozdrobnionego ziela zala szklank wrztku, gotowa na maym ogniu 15 min., przecedzi. Pi po 1/4 szklanki, 3 razy dziennie. Przepis 37 Wywar z lici poziomki lenej stosuje si przy hemoroidach do lewatyw i przemywa (yk lici zala szklank wrztku, naciga 20 min., przecedzi). Przepis 38 Kalina przy hemoroidach uywa si wywaru z kory (przy krwotokach): 4 yeczki rozdrobnionej kory zala szklank wody, gotowa 30 min., przecedzi, dola wody do pocztkowej objtoci i zaywa po yce, 3 razy dziennie przed jedzeniem.

11

Przepis 39
Sok z kapusty kiszonej przy hemoroidach pije si w stanie ciepym, od 1/2 do 2 szklanek dziennie. Przepis 40 yk suchych lici pokrzywy dwupiennej zala szklank wrztku, gotowa 10 minut na maym ogniu, ostudzi, przecedzi. Pi po yce, 4-5 razy dziennie przy hemoroidach. Przepis 41 W podobnej dolegliwoci wiey sok cebuli stosowa po 1 yce, 3-4 razy dziennie. Przepis 42 Rumianek. Zewntrznie napar stosuje si do przemywa hemoroidw (2-3 yki zaparzy szklank wrztku, naciga 1 godz. pod przykryciem, przecedzi). Przepis 43 Naparu jczmiennego sodu uywa si przy hemoroidach. Siemi jczmienia umieci w ciepym i wilgotnym pomieszczeniu, kiedy zacznie kiekowa, wysuszy je. 2 yki rozdrobnionych, suchych kiekw zala 1 l wrztku, naciga 4 godziny. Pi po 1/2 szklanki, 4-6 razy dziennie dodajc cukru. Przepis 44 Skrzyp polny. Naparu z ziela uywa si przy hemoroidalnych krwotokach. Przygotowanie: 2 yeczki rozdrobnionego ziela zagotowa, nacign 1 godz., przecedzi. Pi po yku przez cay dzie. Przepis 45 W centralnej Rosji znachorzy leczyli hemoroidy przykadajc do nich licie osiki. Zapobiegawczo chore miejsce przemy wod z mydem, nastpnie zimn. Licie przykada si na 2 godziny. Jeli bl si wzmaga, licie zdj wczeniej. Chodn wod przemy narola. Powtrzy zabieg po 1-2 dniach. Przepis 46 W niektrych rejonach hemoroidy leczono w sposb nastpujcy: do guzw przykadano zimne kompresy. Zmoczon w zimnej wodzie i wycinit gaz przykada si na 1-2 minuty 3-4 razy dziennie. Po kilku dniach zmieniano procedur. Przykadano, nie duej ni na p minuty, kawaeczki lodu, zawinite w gaz. Przepis 47 Herbata z rdestu to jeden ze sposobw na hemoroidy. Ziele rdestu ptasiego zaparzy wrztkiem jak herbat i pi kilka razy dziennie. Przepis 48 Z surowego ziemniaka wystruga wieczk o gruboci palca z paskim zakoczeniem. Przy hemoroidach wprowadza j do odbytu, na noc. Rano wieczka wyjdzie wraz z kaem lub przy lekkim napinaniu si. Przepis 49 Sprawdzony sposb leczenia hemoroidw bez operacji. Zagotowa w garnku ok. 2 l wody. Rozpuci we wrztku 400 g aunu (lub wzi gruby gliniany garnek i nala do niego 2 litry mleka, wrzucajc 4 due gwki cebuli). Garnek przykry. Wszystko to podgrzewa w piekarniku na maym ogniu, a nastpnie przykry garnek drewnian pokryw z otworem i podgrzewa odbyt nad par. Po kadym podgrzewaniu koniecznie posmarowa odbyt (wewntrz i z zewntrz) wazelin i zay rodki przeczyszczajce. Podgrzewanie mona robi nie czciej ni raz w tygodniu. Wystarcz 2 albo 3 zabiegi. Przepis 50 Perski sposb leczenia hemoroidw. Jest nim dymna nasiadwka z czosnku. Wzi niewysok blaszan bak, pooy na jej dnie silnie nagrzane w ogniu cegy i na nie nasypa drobno pokrojonego czosnku (lub wielbdzich kolcw). Kiedy czosnek zacznie dymi i pali si, usi na bace. Kontynuowa nasiadwki w miar potrzeb. Persowie przez wiele stuleci stosowali z dobrym skutkiem taki wanie sposb leczenia. Przepis 51 Ulubiony sposb znachorw syberyjskich. Lecz oni hemoroidy pijawkami: na kad narol nakada si jedn pijawk. Kiedy pijawka napije si, to sama odpadnie, a hemoroidy zasychaj. Przed leczeniem hemoroidy trzeba wymy mydem 3-krotnie, ale nie pachncym (pijawki nie lubi zapachw).

12

ROZDZIA VII Schorzenia neurologiczne

Przepis 52
Cebula spoywana przed snem powoduje mocny i spokojny sen. Przepis 53 Kpiel w zimnej wodzie przez 3-4 minuty sprzyja spokojnemu snu. Przepis 54 Przykada 15 pijawek na tyln cz szyi i kark. Sposb na bezsenno szczeglnie polecany osobom otyym. Przed zabiegiem dobrze jest posta 5 minut w ciepej wodzie do kolan. Przepis 55 Jeli bezsenno wywoana jest przez przypyw krwi do gowy, to dobrze jest przykada gorczycznik lub utarty chrzan do ydek. Przepis 56 Cierpicym na bezsenno znachorzy na Kaukazie radz rano, w porze obiadowej i przed snem nakada na czoo mieszank z pszennego lub ytniego chleba, drobno pokrojonych wieych lub kiszonych ogrkw, kwanego mleka i gliny. Przepis 57 Ble gowy. Pi wiey sok z kaliny. Przepis 58 Biaa kapusta. Pomaga przykadanie do bolcej gowy lici. Przepis 59 Ziemniaki. Przy systematycznych blach gowy pije si po 1/4 szklanki wieego soku. Przepis 60 Koniczyna. Przy blach gowy stosuje si napar z kwiatw: yk kwiatw zala szklank wrztku, naciga 30 minut, przecedzi. Pi po 1/2 szklanki, 3 razy dziennie. Przepis 61 Medycyna ludowa zaleca przy bach gowy jedzenie wieych truskawek. Przepis 62 wiee licie bzu przykada si do bolcego miejsca. Przepis 63 Czarna porzeczka. Przy blach gowy stosuje si po 1/4 szklanki wieego soku, 3 razy dziennie. Przepis 64 Bl gowy czasami usuwano przykadajc wewntrzn stron do skroni skrk od cytryny. Po jakim czasie pod skrk utworzy si czerwona swdzca plama i bl znika. Zapewne dziaa tu zasada wybija "klin klinem". Przepis 65 Rosyjski ludowy rodek na zapalenie opon mzgowych. Wszdzie w Rosji znachorzy lecz t chorob pijawkami: przykadaj wiele pijawek do nosa i do odbytu. Po bardzo krtkim czasie chory odczuwa ulg. Przepis 66 W czasie ataku nerwoblu ugotowa na twardo jajko, przekroi na p i obie powki szybko przyoy do najbardziej bolcego miejsca. Kiedy jajko ostygnie, zniknie te bl i do dugi czas nie bdzie nas niepokoi. Przepis 67 Cho bl zbw bywa dokuczliwy, nie zawsze moemy natychmiast pj do dentysty. Kilka przytoczonych niej przepisw pomoe nam na jaki czas zmniejszy cierpienie. Zagotowa ziele szawii i ciepym wywarem puka usta, starajc si jak najduej trzyma ciepy wywar przy bolcym zbie. Trzeba to robi czsto, 3-4 razy w cigu godziny. Bl sabnie. Przepis 68 Wzi kawaek soniny, wieej lub solonej. Jeli sonina jest solona, to sl naley zczyci. Kawaek soniny pooy na bolcy zb, midzy dzisem a policzkiem. Trzyma 15-20 min. w tym czasie bl minie. Przepis 69 Do ucha, po tej stronie, po ktrej boli nas zb, wkada si korzonek babki. Trzyma do zaguszenia blu. Zwykle bl

13

mija po p godzinie. Przepis 70 W mookaskich wsiach Syberii bl zba usuwano w do dziwny, cho skuteczny sposb: drobno pokrojony czosnek przykadano do rki, do tego miejsca, gdzie zwykle mierzy si puls, po przeciwlegej do bolcego zba stronie, i bandaowano. Na rk, pod czosnek przykada si kawaek serwetki lub gazy. Przepis 71 Pokrojone licie maliny, licie mity i 30 g dobrego winnego octu. Wszystko to przez 3 dni naciga w szklanym naczyniu, nastpnie przecedzi i nalewk puka usta. Przepis 72 Przy chorobach nerek) nerwicach stosuje si napar z modych, wiosennych lici brzozy. 100 g lici rozdrobni i zala 2 szklankami ciepej przegotowanej wody. Naciga 5-6 godzin. Przecedzi, odcisn do naparu licie i po odstaniu si przela, pozostawiajc osad. Stosowa po 1/2 szklanki 2-3 razy dziennie przed jedzeniem. Napar jest bogaty w witamin C. Zob. take przepisy nr: 21,22, 23, 24, 27, 28. Przepis 73 Wielosi. Korzenie, kcza i ziele wykorzystuje si jako rodek uspokajajcy przy bezsennoci) epilepsji i przestrachu. 3-6 g rozdrobnionych kczy z korzeniami zala szklank wrztku i gotowa 20-30 min., ostudzi, przecedzi. Pi po 1 yce 3-5 razy dziennie, po jedzeniu. Przepis 74 Bylica pospolita. Zbiera si j w czasie kwitnienia, od lipca do koca lata. W medycynie ludowej i narodowej wielu krajw, a take w homeopatii ziele i korzenie bylicy s szeroko wykorzystywane jako rodek uspokajajcy i przeciwdrgawkowy przy epilepsji, bezsennoci, neurastenii, histerii. 1 yeczk rozdrobnionego suchego ziela zala szklank wrztku, ostudzi i przecedzi. Pi po 1/3 szklanki, 3 razy dziennie. Przepis 75 2 yki rozdrobnionych korzeni bylicy pospolitej zala 0.5 l kwasu, gotowa na maym ogniu 5 min., przecedzi. Zaywa lec w ku, do wystpienia potu. Przepis 76 Podlepczyca. W bugarskiej medycynie ludowej przy epilepsji wykorzystuje si sok wieego ziela drobno posiekanego. Jeden ze sposobw przygotowania specyfiku: 4 yeczki podlepczycy zala 2 szklankami wrztku. Kiedy napar ostygnie, przecedzi. Otrzymane lekarstwo wypi w cigu dnia. Przepis 77 Peonia. Preparaty z tej roliny przy epilepsji (jak rwnie histerii itp. chorobach, stosuje medycyna wschodnia. Nalewk z korzenia peonii robimy tak: 1 yk rozdrobnionych suchych korzeni zala 3 szklankami wrztku, zaparza 30 min. w szczelnie zamknitym naczyniu. Stosowa po 1 yce na 10-15 min. przed jedzeniem, 3 razy dziennie. Przepis 78 Wrotycz pospolity. Ziele to pomaga przy epilepsji, ale nie mog go stosowa ciarne kobiety i mae dzieci. 10 koszyczkw kwiatowych zala 1/2 szklanki wrztku, zaparza 20 min., przecedzi. Stosowa po 1 yce 3 razy dziennie. Przepis 79 Serdecznik. W medycynie ludowej wykorzystywana jest naziemna cz roliny w czasie kwitnienia. Przy epilepsji stosowany jest jako rodek umierzajcy bl i uspokajajcy. Nalewk z tej roliny stosuje si i w homeopatii. W medycynie naukowej preparatw serdecznika nie stosuje si. Saby wycig, nalewka i wywar obniaj cinienie ttnicze) polepszaj oglne samopoczucie, wpywaj uspokajajco na centralny system nerwowy, wspomagaj szybkie wydalanie z organizmu substancji toksycznych. Sposoby przygotowania: 2 yeczki ziela serdecznika (wieego lub wysuszonego) zala szklank wrztku, pogotowa na maym ogniu 5 min., ostudzi i przecedzi. Stosowa po yce, 3 razy dziennie, przed jedzeniem. 2 yeczki suchego rozdrobnionego ziela zala 50 ml wdki, naciga 7-10 dni, przecedzi. Zaywa po 30-40 kropli, 3 razy dziennie, przed jedzeniem. Przepis 80 Gruszyczka. Przy epilepsji wykorzystuje si licie i kwiaty roliny w naparach, herbatkach, wywarach. l yk suchej gruszyczki zala szklank wrztku i zaparza 2 godz., przecedzi. Stosowa po 1-2 yki, 3 razy dziennie.

14

Przepis 81
Miek wiosenny. Bugarskie rda mwi o zastosowaniu tej roliny przy epilepsji w poczeniu z bromem i kodein. Przygotowuje si z mika rwnie gorcy napar (wykorzystujc cz naziemn), ktry pije si samodzielnie lub przygotowuje si na jego podstawie mikstury (mikstura Bechtierewa). Oto przepis na napar: 6 g ziela zalewa si szklank wrztku, zaparza si, przecedza i pije po yce, 3-4 razy dziennie. Przepis 82 Serdecznik pospolity. T popularn rolin bugarscy farmakolodzy i neuropatolodzy polecaj jako rodek uzupeniajcy przy drgawkach, a w szczeglnoci przy epilepsji. Sposoby przygotowania: 2 yeczki rozdrobnionego surowca (naziemn, kwitnc cz) zala 200 ml zimnej, przegotowanej wody i odstawi na 8 godz. T dawk wypi w cigu dnia (wg Jordanowa ). 2 yki rozdrobnionego surowca zostawi na 2 godz. w 500 ml wrztku (wg Isajewa i innych). Przygotowany napar pi po kieliszku,4 razy dziennie, przed jedzeniem.

ROZDZIA VIII Schorzenia ukadu oddechowego

Przepis 83
Przy przezibieniach sprawdzonym sposobem leczenia jest ania. Pod jej wpywem poprawia si obieg krwi. Z potem wydalane s z organizmu rozmaite zbdne i toksyczne produkty przemiany materii, oczyszczaj si gruczoy potowe i tuszczowe. Polepsza si praca nerek, puc, serca i innych organw. Przecie jeli toksyny (substancje trujce) nie wychodz z potem, to wydalane s przez inne, i tak obcione organy wydzielania: nerki, puca, wtrob. W rosyjskiej "bani", w piecu z kamieniami pali si 4-5 godzin i dopiero kiedy kamienie rozgrzej si do czerwonoci mona zaywa ani. Na najwyszym stopniu temperatura osiga 70-80 o C, wilgotno - 20-25%. Na dolnej pce w tym czasie temperatura wynosi 40-45 o C. Jedna kpiel parowa powinna trwa 10-15 minut. Przez pierwsze 5-7 minut nastpuje nagrzewanie ciaa i niewielkie pocenie. Okoo 10-12 minuty, jeli przy tym biczujemy si miotek, pot strumieniami spywa po ciele. Zabieg mona powtarza nie wicej ni dwa razy, za kadym razem koczc go myciem w zimnej wodzie. W fiskiej saunie, tak jak w rosyjskiej "bani" rozgrzane kamienie polewa si wod z dzbanka. Temperatura powietrza w saunie osiga 130-150 o C, a wilgotnojest bardzo niska, momentami 7-10%. Za optymalnuwaa si temperatur 60-90 o C, przy wilgotnoci 10-15%. Najlepiej kpiel parow podzieli na kilka etapw. Pierwszy etap (4-5 minut), bez mioteki, eby si zagrza. Po wyjciu z ani nie poczujemy widocznych objaww pocenia si. Po drugim, a szczeglnie po trzecim etapie wydzielanie potu bdzie ju obfite. Zaleca si uywanie mioteki w 2-3 piciominutwkach. Koniecznie trzeba si obla 2-3 miskami zimnej wody lub wzi krtkotrway zimny prysznic. Kpiel parowa to zabieg silnie dziaajcy, dlatego te trzeba do niej si przyzwyczai. Przebywa w ani duej ni 20 minut(we wszystkich etapach razem) nie naley. Szczeglnie uzdrawiajco oddziaywuje ania z zastosowaniem zi leczniczych. Nadaj si do tego celu np.: rumianek, eukaliptus, macierzanka, lipa i inne roliny o silnym zapachu, ktry posiadaj dziki znajdujcym si w nich olejkom eterycznym. W zalenoci od skadu chemicznego oddziaywanie olejku moe by: przeciw wirusowe, rozkurczowe, wykrztune, umierzajce bl, przeciwzapalne. W dawnych czasach kamienie polewano kwasem, piwem, miodem. Przy bronchitach i innych chorobach ukadu oddechowego agodzi to kaszel, zabija bakterie. Ale picie piwa, a tym bardziej wina lub wdki w czasie kpieli parowej lub po niej, jest szkodliwe. Zimne piwo lub woda natychmiast ostudz organy wewntrzne, ktre i tak wychodziy si z powodu przypywu krwi do skry. U amatorw zimnych napojw po kpieli parowej powstaj bronchity i inne choroby organw wewntrznych. Po wyjciu z ani mona wypi gorc herbat, ciepy lub gorcy napar z korzenia dzikiej ry, korzenia maliny maj one moc przeciwzapaln. Mona przed pjciem do ani wypi 1-2 yki soku z czosnku. Sprzyja on wydalaniu z organizmu, razem z potem, toksycznych zwizkw. Zabiegi w ani poytecznie jest poczy z masaem. Jednym z rodzajw masau dla wszystkich, jest poklepywanie ciaa miotek. A wybiera si w tym celu te roliny, ktrych licie zawieraj du ilo aromatycznych i ywicznych substancji bakteriobjczych. W niektrych miejscowociach uywa si witek z dbu, lipy, brzozy, na Kaukazie eukaliptusa, na Syberii sosny. W celach leczniczych wykorzystuje si te witki z pokrzywy biczuj si nimi ludzie z chorobami staww i zapaleniem korzonkw nerwowych. Naley pamita, e w cigu kilku pierwszych godzin choroby, przezibienie mona wstrzyma moczc nogi przez

15

dziesi minut w gorcej wodzie z dodatkiem sproszkowanej gorczycy. Przepis 84 Jeli szkodz nam gorce kpiele np. jeli niedomaga serce poszukajmy rzodkwi. Jej sok z miodem znany jest jako doskonay ludowy sposb na przezibienia. W rzodkwi trzeba wyci zagbienie, wypeni je miodem i przykry wycitym kawakiem rzodkwi. Odstawiamy na 4 godziny w ciepym miejscu, a nastpnie pijemy wytworzony sok po yce (dzieci po yeczce), 3 razy dziennie. Przepis 85 Pamitajmy o leczniczych waciwociach ziemniaka. Do garnka z wod woy obierki, ugotowa, a nastpnie pooddycha nad unoszc si par przez 10 minut (przy chorobach drg oddechowych). Przepis 86 W wielu rodzinach tradycyjnie przygotowuje si na zim kalin. I nie bez powodu jest ona ceniona: wywar z owocw kaliny z miodem pomaga przy chorobach przezibieniowych z silnymi blami gowy, kaszlem i utrat gosu. Oto jeden ze sposobw przyrzdzania: szklank owocw zala 1 litrem gorcej wody, gotowa 810 min., przecedzi, doda 3 yki miodu. Pi po pl szklanki 3-4 razy dziennie. Wywar z kwiatw kaliny stosuje si jako rodek wykrztuny i na poty. yk kwiatw zala szklank wrztku, pogotowa 10 minut na maym ogniu. Pi po yce, 3 razy dziennie. Kilka przepisw na zestawy zi leczniczych, wzmagajcych pocenie si przy przezibieniach (szczeglnie, jeli nie mona zastosowa ani parowej). Przepis 87 Bierzemy po rwno kwiatw bzu i rumianku. yk rozdrobnionego surowca zalewamy szklank wrztku, odstawiamy na 15 minut, przecedzamy. Pijemy dziennie po 2-3 szklanki gorcego pynu. Przepis 88 Inny przepis: kwiaty bzu, kwiaty rumianku, kwiat lipy, li mity pieprzowej - wszystkiego w jednako wej proporcji. Przygotowa jak wyej. Przepis 89 Nie zapominajmy o wywarach do zastosowania wewntrznego i do pukania, sporzdzonych z pojedynczych rolin leczniczych, szczeglnie jeli brakuje nam wszystkich niezbdnych skadnikw do zestawu.To przede wszystkim takie znane i rozpowszechnione roliny, jak: rumianek, szawia, dziurawiec, urawina, podbia, begonia, malina moroszka, maliny, eukaliptus, cebula, czosnek, owoce dzikiej ry. Warto zapamita i to, e: w czasie epidemii grypy zapobiegawczo zaleca si ucie korzenia tataraku. Przepis 90 Zapalenie oskrzeli: wzi nie uszkodzony emaliowany garnek. Wla szklank mleka i wsypa yk szawii. Przykry talerzykiem. Zagotowa na maym ogniu, troch ostudzi i przecedzi. Zagotowa ponownie przykrywszy talerzem. Pi gorce przed snem, unika przecigu. Przepis 91 Na Syberii popularny by nastpujcy sposb na zapalenie oskrzeli: zagotowa litr wody, do wrztku woy 400 g otrbw. Pozostawi do wystygnicia. Przecedzi i pi gorce przez cay dzie. Aby polepszy smak mona doda palonego cukru (biaego cukru i miodu w danym przypadku nie stosuje si). Przepis 92 Na wsiach syberyjskich przy ostrym przezibieniu i silnym kaszlu stosowano taki rodek: 20 g bylicy nacign w 1/2 l wdki, im duej, tym lepiej, ale nie mniej ni 24 godziny. Stosowa po yce 3 razy dziennie i przed snem. Dzieciom si nie zaleca. Przepis 93 Wzi du cebul, oczyci, wymy i utrze na tarce. Wymiesza z gsim tuszczem. Wciera w klatk piersiow i szyj. Owin ciep chust. Rano, na czczo zaywa po yce tej mieszanki przy kaszlu. Przepis 94 W rodkowej Rosji jednym znajpopularniejszych sposobw leczenia kaszlu, szczeglnie u dzieci, by sok z czarnej rzepy. Utrze rzep na tarce i wycisn sok. Zmiesza go z yk miodu. Stosowa po 2 yki, na 15-20 minut przed jedzeniem, 3-4 razy dziennie. Przepis 95 Czarn rzep wymy, obra i pokroi w kostk. Woy do garnka, posypa cukrem i dusi w piekarniku okoo 2 godzin. Gotow papk przecedzi, ostudzi i wla do butelki. Przechowywa w chodnym miejscu. Nalewa na gorc yk, aby sok by ciepy i pi po yeczce 5-6 razy dziennie, przed snem, przy kaszlu.

16

Przepis 96
Czarn rzep, wymyt i obran pokroi na drobne kawaki, przysypa cukrem pudrem. Po 6 godzinach wytworzy si sok, ktrego mona uywa przy kaszlu u dzieci, po yce, co godzin. Przepis 97 Utrze tka z cukrem pudrem do biaoci. Po utarciu objto zwikszy si 2-3 krotnie. Kogiel-mogiel pomaga przy kaszlu, jeli stosuje si go na czczo. Przepis 98 Wymiesza wiey sok z marchwi z mlekiem, w rwnych proporcjach. Stosowa przy kaszlu 5-6 razy dziennie. Przepis 99 Aby uatwi odrywanie si flegmy wskazane jest stosowanie syropu z borwki zmieszanego z miodem, w rwnych propoprcjach. Przepis 100 2 yki wieego masa, 2 tka, 1 yeczk mki i 2 yeczki miodu starannie wymiesza. Stosowa przy kaszlu, zapaleniu oskrzeli 4-5 razy dziennie przed jedzeniem. Przepis 101 Nie tylko konfitury z malin s jednym z najstarszych lekarstw przy przezibieniach. Dobrym rodkiem na poty jest napar z lici i odyg malin. Wywar z lici stosuje si przy leczeniu zapalenia oskrzeli, krtani i jako rodek wykrztuny. Licie i odygi zalewa si wrztkiem i pozostawia do nacignicia. Stosuje si na noc przed snem. Uwaa na przecigi. Przepis l02 Korze prawolazu lekarskiego, pokrojony i wysuszony stosuje si jako rodek wykrztuny i przeciwzapalny przy katarach grnych drg oddechowych, szczeglnie u dzieci. 15 g korzenia zalewa si 1/2 litrem zimnej wody i naciga dob. Stosowa yeczk 4-5 razy dziennie. Przepis 103 5-6 zbkw czosnku obra, drobno posieka i rozpuci w szklance mleka. Zagotowa i zostawi do wystygnicia. Stosowa przy chorobach grnych drg oddechowych po yeczce, kilka razy dziennie. Przepis 104 W ubiegym stuleciu wraz z nastaniem wiosny i jesieni w Rosji suchoty i zapalenie puc zbieray obfite plony. Znachorzy przy tych chorobach zalecali rodek nazywany "kalciumit". Przygotowywano go w sposb nastpujcy: 10 cytryn, 6 jajek, 300 g miodu (najlepiej lipowego) i 3/4 szklanki koniaku. 6 jajek, koniecznie wieych i z bia skorupk wkada si do soika i zalewa sokiem z cytryn. Soik przykrywa si gaz, owija ciemnym papierem i stawia w suchym, ciemnym i chodnym (nie zimnym!) pomieszczeniu. Trzyma si do rozpuszczenia skorupek jajka, co zwykle nastpuje po 6-8 dniach. Nastpnie mid podgrzewa si, aby by pynny, studzi i dodaje do mieszaniny jajek i soku z cytryny, potem wlewa si koniak. Lekarstwo przelewa si do ciemnej butelki i przechowuje koniecznie w suchym, ciemnym i chodnym pomieszczeniu. Stosuje si po yeczce, 3 razy dziennie, od razu po jedzeniu. "Kalciumit" psuje si po 3 tygodniach. Przepis 105 Istnieje te inny sposb przygotowania "kalciumitu". 10 jajek z bia skorupk, bardzo wieych i 10 pokrojonych cytryn woy do soika z ciemnego szkla, z duym otworem. Postawi w ciemnym i ciepym miejscu. Po 10-12 dniach jajka stan si ppynn mas. Od czasu do czasu trzeba zdejmowa ple i miesza (tylko drewnian yk). Do jednolitej mieszaniny z jajek wla butelk koniaku. Masa powinna fermentowa jeszcze 3 tygodnie. Kiedy przestanie pojawia si ple zawarto wymiesza i przela do butelki. Przechowywaw chodnym miejscu. Stosowa po yeczce 3 razy dziennie. Najlepiej uy butelki z szerok szyjk, aby mona byo zdj ple, jeli si pojawi. Stosowa take przy stanach zapalnych puc. Przepis 106 Zalecane poniej lekarstwo stosowano w Rosji nie tylko przy suchotach, ale i przy przewlekym kaszlu, zapaleniu puc, zapaleniu oskrzeli. W jego skad wchodzi mid (lipowy) 1300 g, drobno posiekane licie aloesu 1 szklanka, 200 g oliwy z oliwek, 150 g pczkw brzozy, 50 g kwiatw lipy. Przed przygotowaniem, zerwane i przemyte przegotowan wod licie aloesu pooy na 10 dni w chodnym i ciemnym miejscu. Roztopi mid i woy rozdrobnione licie aloesu. Mieszanin dobrze wstrzsn. Oddzielnie w dwch szklankach wody zagotowa brzozowe pczki i kwiat lipy, pogotowa 1-2 minuty. Wla przecedzony i wycinity wywar do ostudzonego miodu. Wymiesza i rozla do dwch butelek, dodajc do kadej, po rwno, oliwy z oliwek. Przechowywa w chodnym miejscu. Stosowa po yce, 3 razy dziennie. Przed uyciem wstrzsn.

17

Przepis 107
Owies lub jczmie wsypa do garnka do wysokoci 2/3, dola mleka na dwa palce od gry. Przykry pokrywk i wstawi do niezbyt gorcego piekarnika. Dolewa mleka w miar wygotowywania si, dopki owies si nie rozgotuje. Pi ten pyn po 2-3 yki, 3 razy dziennie, przy kaszlu. Przepis 108 Serdecznik i korze cykorii w rwnych proporcjach zaparzy wrztkiem jak herbat, pozostawi do nacignicia i stosowa przy przezibieniach, 3 razy dziennie po 1/2 szklanki. Lekarstwo byo popularne w kurskiej guberni. Przepis 109 Do plitrowej butelki wina woy 4 due licie aloesu. Naciga 4 dni. Stosowa przy przewlekym zapaleniu oskrzeli po 1 yeczce, 3 razy dziennie. Przepis 110 W jarosawskiej guberni zapalenie puc, przeduajcy si kaszel i zapalenie oskrzeli te leczono aloesem. Lekarstwo przygotowywano w sposb nastpujcy: 300 g miodu, p szklanki wody i li drobno pokrojonego aloesu, gotowa na bardzo maym ogniu 2 godziny. Ostudzi i wymiesza. Przechowywa w chodnym miejscu. Stosowa po yce, 3 razy dziennie. Lekarstwo czsto zapisywano dzieciom. Przepis 111 Jedn z pierwszych zasad przy katarze, szczeglnie przewlekym, zalecan przez rosyjskich lekarzy bya zmiana uycia mleka i produktw mlecznych. Przy przewlekym, niealergicznym katarze zalecano stosowanie "sosu" z utartego chrzanu zmieszanego z sokiem z 2-3 cytryn, 2-3 razy dziennie. Po zayciu tego lekarstwa przez p godziny nie wolno nic je ani pi. Przezpierwszy tydzie lekarstwo bdzie wywoywa silne zawienie. Nastpnie, wraz z ustaniem zawienia katar ustpi. Chrzan powinien by wiey, nie starszy ni tydzie po zerwaniu, a lekarstwo mona przechowywa do dugo w zimnym miejscu. Przepis 112 Przyostrym katarze choremu zalecano kpiel w lani i picie herbatki z kwiatw lipy. Okolice zatok ogrzewa ugotowanymi na twardo jajkami, przykadajc je w skorupkach po obu stronach nosa, a do cakowitego wystygnicia. Przepis 113 Dzieciom, szczeglnie maym, zalecano przy katarze zakraplanie do nosa wieego soku z burakw. Przepis 114 Przy zapaleniu krtani i utracie gosu, szczeglnie u piewakw, zalecany by wywar z nasion anyu. Do garnka wla szklank wody i p szklanki nasion anyu. Gotowa 15 minut. Lekko ochodzony wywar przecedzi i zmiesza z wiartk szklanki lipowego miodu, jeszcze raz zagotowa. Zdj z ognia i doda yk koniaku. Zaywa po yce co p godziny. Znachorzy zapewniali, e rodek ten moe przywrci gos w cigu doby, dlatego te piewacy, aktorzy i inni ludzie, ktrych praca zwizana jest z gosem powinni stale je mie pod rk. Przepis 115 W ubiegym stuleciu, kiedy szczupo u kobiet uwaana bya za uomno lub co najmniej wad, rosyjscy znachorzy zalecali wzi 300 g soniny i 6 duych jabek. Jabek nie obiera. Pokroi sonin i jabka w drobn kostk, wymiesza i stopi na maym ogniu, aby si nie przypalia. 12 tek utrze z cukrem pudrem. Doda do tek 300 g rozdrobnionej czekolady. Przetrze przez sito mas ze stopionej soniny i poczy z jajkami i czekolad. Poczeka a ostygnie. Mieszank smarowa chleb i popija ciepym mlekiem. Leczeni w taki sposb szybko przybierali na wadze. Przepis 116 300 g czosnku, wymytego i obranego woy do plitrowej butelki i zala spirytusem. Naciga 3 tygodnie i zaywa po 20 kropli codziennie w 1/2 szklanki mleka. rodek ten uwaany byl za oglnie wzmacniajcy, ale te i przeciwsklerotyczny. Przepis 117 Herbata z owocw dzikiej ry z miodem nie tylko wzmacnia organizm, rwnie zapobiega przezibieniom. Przepis 118 Przy grypie dobrze jest stosowa nalewk spirytusow z lici eukaliptusa. 20 g suchych, rozdrobnionych lici zala spirytusem. Szczelnie zamkn i naciga 7-8 dni. Przecedzi i pozostao wycisn. Stosowa po 20-25 kropli rozpuszczonych w 1/4 szklanki przegotowanej wody. Przepis 119 Przy przezibieniu naley napeni wann lodowat wod i sta w niej rwno 1 minut. Ani duej, ani krcej. Nastpnie zaoy weniane rajstopy (poczochy) i chodzi po pokoju szybko, nieprzerwanie przez 15 minut. Potem pooy

18

si spa.

Przepis 120
Tego dziwnego sposobu leczenia anginy uywa si nie tylko w Rosji, ale te na Bliskim i rodkowym Wschodzie. Sposb leczenia: blisko do ust chorego podnosi si ab i chory oddycha wprost na ni. Od tego serce aby bije szybciej, a chory prawie natychmiast czuje si lepiej. Czsto leczenie rozpoczynamy wtedy, kiedy chory nie tylko nie moe je ani pi, ale i mwi. Po 8-10 minutach choroba mija i, jak twierdz znachorzy, cakowicie przechodzi na ab. Ale to nie jest zupenie tak, chocia aba rzeczywicie po zrobieniu dwch trzech skokw umiera. Chory za to zdrowieje cakowicie i to w jak krtkim czasie! Perscy lekarze ludowi w Teheranie i innych miastach Persji (Iranu) lecz angin prawie wycznie w ten sposb. Wielu jest ciekawych, jaki gatunek aby uwaany jest za leczniczy? Powinna to by koniecznie dua, szarozielona ropucha. Przepis 121 Chroniczne zapalenie oskrzeli dobrze leczy si wieprzowym ojem z kiszek, ktry wyglda jak siatka.T siatk wkada si do naczynia i stawia do ciepego, ale nie gorcego piekarnika lub na maym ogniu, aby do siatek cieka tuszcz. Roztopiony tluszcz zlewa si i stawia w chodnym miejscu. Bierze si yeczk tuszczu na szklank gorcego mleka i pije po yku. Zewntrznie: naley zmiesza tuszcz z terpentyn i wciera w pier do sucha. Przepis 122 Czsto po przezibieniach pojawia si silny bl w jednym, a niekiedy w obydwu uszach. Oto jak oguch dziewczynk leczy znachor. Zwin w lejek duy arkusz grubego papieru pakunkowego, wstawi wski koniec lejka do ucha dziewczynki i podpali szeroki koniec. Kiedy lejek spali si prawie cakowicie znachor lekkim uderzeniem rki wybi reszt lejka z ucha pacjentki. Nastpnie t procedur zastosowa do drugiego ucha. wszelki bl i guchota szybko ustpiy. Przepis 123 Cebula zawiera olejek zapachowy, kwas ascorbinowy, kwasy organiczne, karoten, witaminy B1 B2, B5, substancje grzybo-bakteriobjcze, sole wapnia, fosforu i inne substancje. wiey sok jest uywany przy anginach po 1 yeczce, 3-4 razy dziennie. Przepis 124 Czarne jagody - gsty wywar owocw stosuje si do pukania przy anginach, smarowania oparzonych miejsc, wysypki na skrze (100 g suchych owocw zala 0.5 l wody, gotowa do pomniejszenia objtoci wody do 0.3 l). Przepis 125 Astma oskrzelowa. Zestaw: kwiaty bzu, ziele rosiczki, li babki, ziele fioka (wszystkiego po rwno). 4 yeczki mieszanki gotowa kilka minut i zostawi na 2 godziny do ostygnicia, nastpnie przecedzi. Wywar wypi w cigu dnia w 3 porcjach.

ROZDZIA IX Schorzenia przewodu pokarmowego

Przy blach odka wykonywa nastpujce wiczenia: Lec rozluni si. Zrobi spokojny, w miar monoci gboki wdech (do granicy blu w odku), z zatrzymaniem, a po 10-15 sekundach - powolny wydech. W czasie wdechu wyobrazi sobie w okolicach puc jaki rosncy oboczek lub co innego. By moe jest to trudne do wykonania dla tych, ktrzy nie maj wyobrani, ale bez wyobraenia sobie kbka bioenergii samoleczenie nie uda si. W czasie wstrzymania oddechu obraz utrwala si. Nastpnie podczas caego wydechu trzeba przetransponowa ten "oboczek" do odka, w ktrym powsta energobalans. Jeli cho na chwil zgubimy" oboczek" , to zaraz zostanie on przechwycony przez splot soneczny lub wejdzie w oglny system nerwowy bez udziau zwikszonego zapotrzebowania na bioenergi w tej lub innej czci. Kruche rozoenie bioenergii, wypracowywane przy kadym wdechu trzeba powtarza w przypadku blu odka co 2 godziny, po 10 minut. Podczas drugiego trzeciego seansu czuje si popraw. Przed zaniciem koniecznie zachowa t myl o rozpocztej autosugestii i jakby nakazywa podwiadomoci wykonanie wszystkiego, co do tej pory sami wykonywalimy. Rzecz w tym, e jeli mzg skupia si na podobnej myli, to odchodzc w sen, zatrzymuje t jedn, potrzebn nam myl i caa podwiadomo jest zmuszona do pracy nad przetworzeniem tej myli. Wszystkie operacje tworzenia zwoju bioenergii i transponowanie jej do odpowiedniego miejsca bd odbywa si pod kontrol podwiadomoci, ktra w pracy systemu nerwowego odgrywa o wiele wiksz rol ni wiadomo. Koncentracja uwagi na sensie wykonanego zabiegu, mobilizacja fantazji do polepszenia spekulatywnego obrazu i regularno wicze - to podstawowe czynniki potrzebne do sukcesu w samoleczeniu.

19

Przepis 127
Przy nieytach odka sok z aloesu zaywa si po 1-2 yeczki, 2 razy dziennie, na 30 minut przed jedzeniem. Czas leczenia 1-2 miesice. Przepis 128 Poziomki lene: yk mieszanki lici i korzeni zala 2 szklankami zimnej, przegotowanej wody, naciga 6-8 godzin, przecedzi. Stosowa po 1/2 szklanki dziennie przy nieytach odka. Przepis 129 Czarna porzeczka. wiey sok pije si przy nieytach odka z niedokwasot, stosuje si 1/4 szklanki soku, 3 razy dziennie. Przepis 130 Ziele krwawnika (w mieszance) - 2 czci, ziele dziurawca - 2 czci, kwiaty rumianku lekarskiego - 2 czci, ziele glistnika - 1 cz. yk mieszanki zaparzy szklank wrztku. Stosowa po 1/3 szklanki, 4 razy dziennie, przy nieytach odka. Przepis 131 Przy chorobach przewodu pokarmowego - mona skorzysta z naparw: mydlnicy, macierzanki, podbiau, wrotycza, niemiertelnika, rumianku, brusznicy, bylicy, czarnej jagody, korzenia waleriany. Przepis 132 Przy blach odka - napar z dziurawca, wizwki, pokrzywy lub wywar z przegrdek orzecha woskiego. Przepis 133 Przy nieycie odka rosyjscy lekarze stosowali leczenie jabkami. Nadaj si do tego celu zielone gatunki jabek. Wymyte, obrane i oczyszczone jabka utrze na drobnej tarce. 4-5 godzin przed i po zjedzeniu nic nie je i nie pi. Dobrze jest je jabka wczenie rano, wtedy niadanie mona zje ok. godz. 1100. Na noc chorzy na nieyt odka jabek je nie powinni, gdy zwiksza si wytwarzanie gazw i stan si pogarsza. Leczenie przeprowadzamy przez miesic codziennie, w drugim miesicu 2-3 razy w tygodniu, w trzecim raz na tydzie. Jednoczenie przestrzegamy diety i nie uywamy mleka, tustego, ostrego i sonego pokarmu, mocnej herbaty, kawy, wieego chleba, sodyczy. Przepis 134 Przy chorobach odkowo-jelitowych od dawna stosowano czarny brzozowy grzyb - czyr. Oprcz tego czyr poprawia samopoczucie chorym na rnego rodzaju choroby nowotworowe. wiey grzyb myje si i uciera na tarce, suszony - najpierw moczy si przez 4 godziny w zimnej przegotowanej wodzie. Na 1 cz utartego grzyba bierze si 5 czci wody w temperaturze do 50 o C i naciga 2 doby, przecedza i wyciska pozostae resztki. Stosowa po 3 szklanki na dob, w kilku porcjach, na p godziny przed jedzeniem. Napar mona przechowywa nie duej ni 4 doby, w zimnym miejscu. Przepis 135 Napar i wywar z korzenia piciornika stosowano w Rosji jako rodek leczcy katar odka i dezynteri. Wywar przygotowuje si w nastpujcy sposb: 1 yk rozdrobnionego korzenia zala szklank wody i gotowa pod przykryciem na sabym ogniu ok. 20 min. Ostudzi, przecedzi i stosowa po yce 3-5 razy dziennie. Przepis 136 Przy nieycie odka 2 yeczki kwiatw nagietka na 2 szklanki wrztku, zaparza 15 min., przecedzi i wypi w cigu dnia. Przepis 137 Przy nieycie odka z nadkwasot: z mieszanki bobrku trjlistnego (20), owocw kopru woskiego (20), mity pieprzowej (20), krwawnika (20), tysicznika (20) przygotowa wywar i pi po 1/2 szklanki, na 30 min. przed jedzeniem, przez 12 dni. Przepis 138 Przy nieycie odka z niedokwasot przygotowa napar z mieszanki: korzenia tataraku (10), dziurawca (10), kwiatw nagietka (10), mity pieprzowej (10), mniszka pospolitego (10), szawii lekarskiej (10), rumianku lekarskiego (10), lici babki (20), krwawnika (20), lici bobrku trjlistnego (10). Pi po 1/2 szklanki, 4-5 razy dziennie. Przepis 139 Przy blach odka ze wzdciem i zgag: ziele dziurawca, ziele krwawnika, ziele szaroty botnej - wszystkiego po 20 gramw. 3 yki stoowe mieszanki zaparza 2 godziny w 1 litrze wrztku, przecedzi. Pi po 1/2 szklanki, 4-5 razy dziennie. Przepis 140 Przy silnych blach i skurczach odka: kwiaty rumianku (15), ziele krwawnika (15). 2 stoowe yki mieszanki

20

zala szklank wrztku, zaparza 20 minut, przecedzi. Pi po 1/2 szklanki 3-4 razy dziennie. Przepis 141 Przy skurczach odka i wzdciu brzucha pomoe mieszanka: licie mity pieprzowej, owoce anyu, owoce kminku, owoce kopru woskiego - wszystkiego po 10 gramw. 2 yeczki mieszanki zala 1 szklank wrztku, zaparza w szczelnie zamknitym naczyniu 1 godzin, przecedzi. Pi niewielkimi ykami przez cay dzie 1 szklank naparu. Przepis 142 Przy kolkach i uczuciu cikoci. w odku: kcza z korzeniami waleriany (5), licie mity pieprzowej (10), owoce kopru woskiego (5), kwiaty rumianku lekarskiego (30). 2 yeczki mieszanki zala 1 szklank wrztku, zaparza w szczelnie zamknitym naczyniu 1 godzin, przecedzi. Wypi w cigu dnia 1-2 szklanki naparu. Przepis 143 Przy nieytach i zapaleniach: licie mity pieprzowej, licie szawii, ziele piounu, ziele krwawnika, kwiaty rumianku lekarskiego - wszystkiego po 10. 2 yeczki mieszanki zala szklank wrztku, zaparza w szczelnie zamknitym naczyniu 20 minut, przecedzi. Pi 1/2 szklanki gorcego naparu na p godziny przed jedzeniem, 2 razy dziennie. Przepis 144 Przyo strych i chronicznych nieytach: korze prawolazu, korze lukrecji, kcza perzu, owoce kopru woskiego, kwiaty rumianku lekarskiego - wszystkiego po 10. 1 yk mieszanki gotowa 10 minut w szklance wody, zaparza w szczelnie zamknitym naczyniu, po wystygniciu przecedzi. Zaywa na noc po 1 szklance wywaru. Przepis 145 Przy nieytach ze skargami na wtrob: licie mity pieprzowej (20), ziele tysicznika (5). 2 yeczki mieszanki zala szklank wrztku, zaparza w szczelnie zamknitym naczyniu 30 minut, przecedzi. Stosowa po 1 szklance naparu, 3 razy dziennie, r~a p godziny przed jedzeniem. Przepis 146 Przy wrzodzie odka i dwunastnicy: licie wierzbwki kiprzycy (20), owoce kopru woskiego (10), kwiaty lipy (20), kwiaty rumianku lekarskiego (10). Dwie yeczki mieszanki zala szklank wrztku, szczelnie zamkn i zaparza 30 minut, przecedzi. Wypija w cigu dnia od 1 do 3 szklanek naparu. Przepis 147 Przy wrzodzie odka i dwunastnicy stosuje si nastpujce leczenie. Pi na czczo rano i przed obiadem po 100 g naparu glistnika. Ziele razem z korzeniem, drobno pokrojone woy do poowy naczynia i zala wrztkiem do pena. Nie zaywa na noc. Jeli ziele jest suche, to naczynie napenia do 1/3. Czas kuracji 2-3 tygodnie. Przepis 148 Przy chorobie wrzodowej odka i dwunastnicy: przy nieycie z nadkwasot: zaleca si pi po 3-4 szklanki wieego soku z ziemniakw. Po wypiciu soku naley polee p godziny, je mona po godzinie. Po 10 dniach leczenia zrobi przerw na 10 dni, a nastpnie kontynuowa leczenie jeszcze przez 10 dni. Przepis 149 Wzi garnek do wysoki, ale nieduy. Na dnie pooy som lub pytk azbestow i wstawi soik z nacitym zielem dziurawca, zalanym oliw z oliwek tak, aby ziele byo tylko pokryte oliw. Do garnka wla wod do wysokoci soika. Garnek ze soikiem i wod wstawi do duego garnka z wod i postawi na ogniu. W czasie gotowania wod naley uzupenia do poprzedniej objtoci. Po 6 godzinach lekarstwo jest gotowe. Przecedzi i przechowywa w chodnym miejscu. Stosowa przy chorobie wrzodowej odka i dwunastnicy, po 2 yki na p godziny przed jedzeniem. Przestrzega przepisanej przez lekarza diety. Przepis 150 Aby obniy kwasot odka stosuje si wiey sok z marchwi w peni dojrzaej - po p szklanki na czczo, 1 raz dziennie. Przepis 151 Przy nadkwasocie - napar z zestawu: mita pieprzowa, krwawnik, dziurawiec - 2 czci, nasiona. kopru - 1/4 czci. Przepis 152 Przy niedokwasocie - napar z zestawu: mita pieprzowa, rumianek, nasiona kopru, kminku, waleriany (1/2 czci), chmiel (1/4 czci). Pi na czczo przez 2-3 miesice. Przepis 153 Oryginalny przepis (koreaski) na zastosowanie glistnika (jaskczego ziela) przy raku odka: zmiesza wodny saby wycig glistnika (15-20 ml), krople mitowe (600 ml), syrop (np. z dzikiej ry) - 300 ml i pi t mieszank po 5

21

yek dziennie. Nie dopuszcza do przedawkowania.. To niebezpieczne! Przepis 154 Przy zapaleniu jelita grubego: w szklance wrztku zaparzy po 1 yeczce tysicznika, szawii i ru~ mianku. Przykry talerzykiem do ostygnicia. Przecedzi. Zaywa przy ostrych stanach zapalnych po l yce, 5-7 razy dziennie. Przepis 155 Przy wrzodowych zapaleniach jelita grubego, podczas diety, w przecigu 3-4 miesicy, midzy posikami zjada po trochu orzechy woskie (70 g dziennie). Zamiast wody dobrze jest uywa wywaru z korzenia piciornika kurze ziele, ywokostu i siemienia lnianego. Poprawa nastpuje po miesicu, a po czterech - pewne wyleczenie. Przepis 156 Przy zapaleniu jelita grubego z towarzyszc mu biegunk: klcze rdestu wownika (1.5), kcze piciornika (15), licie mity pieprzowej (10), ziele piciornika (10), ziele tasznika pospolitego (30), kwiaty rumianku (10). yk mieszanki zala szklank wody i gotowa na sabym ogniu w szczelnie zamknitym naczyniu przez 10 minut, ostudzi, przecedzi. Pi 1-2 szkanki wywaru dziennie. Przy zapaleniu jelita grubego, wrzodach odka i dwunastnicy, a take dla umierzenia blu stosuje si nasiona babki. yk nasion zala 1/2 szklanki wrztku i zaparza :30 minut. Zaywa po yce, na 30 minut przed jedzeniem, 3 razy dziennie. Przepis 158 W leczeniu choroby wrzodowej zaleca si stosowanie soku z kapusty. Po p szklanki 3 razy dziennie przez 3-4 tygodnie. Przechowywa sok w temperaturze nie wyszej ni +2 o C i nie duej ni 1 dob. Stosowa ciepy! Przepis 159 Przy zapaleniu jelita grubego z biegunk zaleca si przygotowanie nastpujcej mieszanki: licie babki (20), rdest ptasi (10), licie i korzenie piciornika (20).yk mieszanki zala 300 ml wrztku, zaparza 30-40 minut, stosowa po 1/4 szklanki, 3 razy dziennie po jedzeniu. Czas kuracji - 15 dni. Przepis 160 Przy przewlekych chorobach odka nieytach, wrzodach, a take zapaleniu jelita grubego codziennie przez miesic zjada do 8 g propolisu, dugo przeuwajc, najlepiej na pusty oldek. W przypadku uczulenia nie przerywa leczenia. Przepis 161 300 g orzechw woskich rozupa i wyj przegrdki, ktre dziel czci ziarna. Zala je 250 ml spirytusu i zostawi na 3 dni. Stosowa przy biegunce po 6-10 kropli, rozcieczajc ciep przegotowan wod. Przepis 162 Mode, niedojrzae orzechy woskie wraz z zielonymi upinami pokroi w kostk, napeni nimi 3/4 butelki i zala wdk. Naciga 3-4 dni. Stosowa nie czciej ni 2 razy dziennie, po 1/2 yeczki, przy biegunce. Dla dzieci lekarstwo si nie nadaje. Przepis 163 Przy biegunce rano i wieczorem stosowa szklank wodnego roztworu nadmanganianu potasu (kwasu). Roztwr powinien by jasnorowy. Zwrci uwag na to, aby wszystkie krysztaki si rozpuciy. Zwykle wystarczy jedna dawka, aby biegunka ustaa. Przepis 164 Wywar z czarnej jagody to bardzo stary sposb na biegunk. Zaparza wrztkiem jak herbat. Przepis 165 Na Syberii i Dalekim Wschodzie do leczenia biegunki i dezynterii stosowano wywar krwiciga. 2 yeczki rozdrobnionego (do grubo) korzenia krwiciga zaa szkank wrztku i gotowa 30 minut. Ostudzi i przecedzi. Stosowa po yce 5-6 razy dziennie przed jedzeniem. Oprcz tego krwicig stosowano do leczenia krwotokw z macicy, krwotokw hemoroidalnych i plucia krwi. Przepis 166 Leczenie biegunki u dzieci. Trzeba wzi yeczk dobrego ryu, zala 6-7 szklankami wody i gotowa na maym ogniu. Otrzymany wywar ostudzi i ciepy dawa dziecku. Po 1/3 filianki, co dwie godziny. Wywar przecedzi przez gaz lub sito. Przepis 167 Przy silnej biegunce u dorosych zay w jedzeniu poow yeczki utuczonej skrki z kurzego odka. W tym celu trzeba starannie oddzieli tward skrk kurzego oldka, wymy j i wysuszy na socu, a potem schowa. W razie

22

potrzeby drobno utuc, przesia i zay w poywieniu 1 lub 2 razy. Przepis 168 Cierpicym na zaparcie polecano picie wody, w ktrej dugo gotowa si owies ub liwki. Sok rzodkiewki, ciepy kwas z kwaszonej kapusty, herbat z suszonych wini, jabek naley pi 3-4 razy dziennie. Jako rodek przeczyszczajcy mona stosowa te sok z kiszonych ogrkw. Ogrki powinny lee w sonej wodzie co najmniej miesic, bez przypraw. Stosowa po 4 szklanki na dob. Przepis 169 Niektre produkty o waciwociach przeczyszczajcych s le przygotowywane i dlatego ich skuteczno jest mniejsza. Trzeba je zalewa wrztkiem, ale nie gotowa i nie sodzi. Rano, na czczo i kilka razy dziennie, o rnych porach zje kika liwek. Przepis 170 Kor kruszyny stosuje si od dawna do leczenia przewlekych zapar. 20 g rozdrobnionej kory zalewa si 200 ml wody i gotuje 15-20 minut. Stosuje si po 1/2 szklanki na noc. Przepis 171 Owoce szakaka przeczyszczajcego stosowane s jako wywary przy zaparciach. yk caych owocw zalewa si szklank wody i doprowadza do wrzenia. Naciga si 2 godziny w ciepym miejscu. Przecedza i stosuje po p szklanki na noc. Przepis 172 Wzi yk mielonego siemienia lnianego (moe by owies, jczmie. lub licie malwy. Zagotowa w 4 szklankach wody, przecedzi i doda sok lub 2 yki oleju lnianego, lub konopnego. Zrobi ciep lewatyw. Przepis 173 Przy zgadze, czkawce bierzemy kwiatostan rumianku (5), ziee dziurawca (20) i licie babki (10), zalewamy szklank wrztku, zaparzamy. Zaywamy po 1 yce naparu, 3 razy dziennie. Czas kuracji - 15 dni. Przepis 174 Przy czkawce zatrzymajcie oddech, zaczepcie donie za plecami i pochylajc si wypijcie kilka ykw ze szklanki stojcej na stole. Czkawka ustanie natychmiast. Przepis l75 Przy uporczywej czkawce rosyjscy lekarze zalecali wywar z ziaren kopru. Wywar nasila te laktacj.

ROZDZIA X Schorzenia wtroby, trzustki, woreczka ciowego i drg ciowych

Przepis 176
Warto zanotowa sobie kolejne roliny wykorzystywane w leczeniu powyszych chorb. Przy chorobach wtroby: brzoza, waleriana (kozek lekarski), bawatek, rdest ptasi, oman, maje- ranek, wiciokrzew, dziurawiec, nagietek lekarski, kalina, kapusta biaa, pokrzywa dwupienna, kukurydza, mniszek, rzodkiew, jarzbina syberyjska, dynia, krwawnik, koper ogrodowy, skrzyp, szawia, dzika ra. Przy chorobach woreczka ciowrego: tatarak, majeranek, dziurawiec, nagietek lekarski, pokrzywa, kukurydza, mniszek, babka, jarzbina syberyjska, krwawnik, szawia, dzika ra. Przy chorobach drg ciowych: kozek lekarski, bawatek, kukurydza, rumianek. Przy kamicy: borwka, rdest ptasi, poziomka lena, kukurydza, mita pieprzowa, perz, koper ogrodowy. Przy zapaleniu wtroby: tatarak. Jeli nie ma konkretnych wskaza co do stosowania, to napary przygotowujemy w naspujcy sposb: yk rozdrobnionej roliny zalewamy szklank wrztku i zaparzamy pod przykryciel 40-45 minut, przecedzamy i wypijamy t porcj w 3 dawkach. Z korzeni kory, nasion - robimy wywary. Jak je robi - przeczytacie pastwo w rozdziale II. Przepis 177 Bardzo popularny jest wrd osb cierpicych na rne choroby wtroby nielniertelnik lub kocanka. Najczciej preparaty kocanki stosuje si w ostrych i przewlekych chorobach wtroby i drg ciowych (zapaleniach wtroby i woreczka ciowego) zwikszaj one wydzielanie i odpyw ci, sprzyjaj wypukiwaniu piasku i drobnych kamieni przy kamicy. Naley jednak mie na uwadze, e kocanka podnosi cinienie krwi, dlatego ludzie z nadcinieniem powinni dobra sobie inn rolin.

23

Wywar z kwiatw kocanki przygotowuje si tak: Wzi 10-15 g suchych kwiatw na szklank wody, zaywa po 2 yki, 3 razy dziennie, na p godziny przed jedzeniem przez 2-3 tygodnie. Napar przygotowuje si w proporcjach: 1 yka kwiatw na szklank wrztku, zaparza 30 minut. Stosowa ochodzony, po p szklanki 2 razy dziennie, na p godziny przed jedzeniem. Przepis 178 Napar z owocw dzikiej ry, ktry ma szeroki zakres dziaania, w medycynie ludowej stosuje si rwnie jako rodek ciopdny. Napar przygotowuje si w proporcji 20 g (okoo 2 yek) owocw na szklank wrztku. Parzy si w przykryciem elnaliowanynl naczyniu przez 10 minut i pozostawia szczelnie zamknity. Po upywie doby napar przecedza si przez podwjnie zoon gaz i wyciska pozostae owoce. Witamina C lepiej si zachowa, jeli wysuszon dzik r zalejemy wrztkienl i przetrzymamy w termosie 10-12 godzin. Wywar pije si po 1/2 -1 szklanki, 2 razy dziennie. Dzieciom wystarcza porcja 1/3 - 1/2 szklanki. Przepis 179 Przy chorobach wtroby. Kwiaty niemiertelnika, ziele rdestu, ziele dziurawca - po 200; licie brzozy, kora kruszyny, licie pokrzywy dwupiennej, owoce dzikiej ry - po 100. Pen yk rozdrobnionej mieszanki zala 300 ml wrzcej wody, gotowa 5 min., zaparza w ciepym miejscu (najlepiej w termosie) przez 4 godziny. Pi ciepy, po p szklanki, 3 razy dziennie, na 15-20 minut przed jedzeniem. Przepis 180 Na ble wtroby: wymiesza po p szklanki soku z kiszonej kapusty z sokiem ze wieych pomidorw i pi 3 razy dziennie po jedzeniu. Lek stosowa przez do dugi okres. Przepis 181 Przy przewlekym zapaleniu wtroby i marskoci wtroby. Ziele dziurawca, kwiaty wrotycza, ziele krwawnika, kwiaty rumianku, korze opianu, owoce dzikiej ry, licie szawii, korze omanu, ziele rdestu ptasiego, ziele uczepu. yk mieszanki zala szklank wrztku, parzy 30 min. Pi po p szklanki, 3 razy dziennie, na 20 minut przed jedzeniem. Przepis 182 Przy zapalenill wtroby i marskoci wtroby. Korze cykorii, ziele skrzypu, ziele krwawnika, ziele dziurawca. yk mieszanki zala szklank wrztku, parzy 20 minut. Stosowa po 3/4 - l szklanki dziennie, na 20 minut przed jedzeniem. Przepis 183 Znachorski rodek na kamienie w wtrobie i nerkach: zemle szklank siemienia konopii, wymiesza z 3 szklankanli surowego mleka. Gtowa do otrzymania jednej szklanki mieszanki. Przecedzi i pi gorce na czczo, po l szklance dziennie przez 5 dni. Po 10 dniach powtrzy. Nie je niczego ostrego. Mog si zdarzy ble wtroby, ale trzeba je przetrzyma. Po roku powtrzy leczenie. Jak twierdz znachorzy, cakowite wyleczenie jest pewne. Przepis 184 Przy zapaleniu pcherzyka ciowego i przewodw ciowych. Ziele glistnika, licie orzecha woskiego, korze cykorii. yk mieszanki zala szklank wrztku, parzy 30 min. Stosowa po 3/4-1 szklance dziennie, na 20 minut przed jedzeniem. Przepis 185 Przy kamicy. Licie melisy, licie mity, kwiaty rumianku. yk mieszanki zala szklank wrztku, parzy 30 min. Stosowa po p szklanki, 2-3 razy dziennie, na 20 minut przed jedzeniem. Przepis 186 Przy kamicy. Ziele glistnika, licie mity. yk mieszanki zala szklank wrztku gotowa 15 min. parzy 30 min. Stosowa po 3/4-1 szklance rano i wieczorem. Przepis 187 Przy kamicy. Ziele rdestu, skrzyp polny, kwiaty rumianku, owoce dzikiej ry - po 200, ziele rdestu ptasiego, ziele pokrzywy dwupiennej - po 100. Licie, ziele i kwiaty rozdrobni, wymiesza, 2 yki zestawu zala 500 ml wrztku, parzy w termosie 6 godzin. Pi po p szklanki, 3 razy dziennie przed jedzeniem, ciepy. Przepis 188 Przy kamicy. Poziomki lene. yk mieszanki (owoce i licie) zagotowa, naciga 20 min., przecedzi. Stosowa po 1/2-1 szklanki naparu, 3 razy dziennie. Przepis 189 Przy kamicy. Kukurydza - saby ekstrakt ze znamion kwiatw kukurydzy jest sprzedawany w aptekach; stosowa po 30-40 kropli, 2-3 razy dziennie, przed jedzeniem. Uwaa si, e znamiona niszcz kamienie moczowe, ciowe i piasek.

24

Przepis 190
Przy kamicy. 2 yki kopru zala 2 szklankalni wrztku, gotowa 15 min. na maym ogniu, ostudzi, przecedzi. Pi po 1/2 szklanki ciepego wywaru, 4 razy dziennie. Leczenie trwa 2-3 tygodnie. Przepis 191 Przy kamicy. Perz. W celach leczniczych zbiera si kcza wczesn wiosn lub jesieni i suszy w cieniu. 4 yeczki rozdrobnionych kczy zala szklank zimnej wody, naciga 12 godzin w chodnym miejscu, przecedzi. Surowiec ponownie zala szklank wrztku, naciga 10 min., przecedzi. Oba napary zmiesza i stosowa po 1/2 szklanki, 4 razy dziennie. Przepis 192 Kamic ciow rosyjscy lekarze leczyli olejem z oliwek i sokiem z cytryny. Wzi 1/2 l oleju oliwkowego, 1/2 l starannie przecedzonego soku cytrynowcgo. Ostatni posiek naley spoy na 6 godzin przed zastosowaniem lekarstwa. O cile okrelonej porze pi po 4 yki oleju oliwkowiego i od razu zapija 1 yk soku. Powtarza ten zabieg co 15 minut. Kiedy wypijemy cay olej naley duszkiem wypi pozostay sok z cytryny. W czasie stosowania mog wystpi wymioty. Jeli pijemy sok cytrynowy od razu po spoyciu oleju, to wymioty bd niewielkie, nie naley si ich obawia. Przepis 193 Przy zastoju ci i kamicy ciowej zalecano wiartk oleju oliwkowego wymiesza z wiartk szklanki soku grejpfrutowego. Pi na noc, ale nie wczeniej ni godzin po jedzeniu. Przed zastosowaniem zrobi lewatyw. Po zayciu pooy si do ka na prawym boku i przyoy do boku ciep grzak. Rano lewatyw powtrzy. Przepis 194 Przy kamieniach w przewodach ciowych olej oliwkowy naley stosowa na p godziny przed jedzeniem, pocztkowo po p yeczki, stopniowo zwikszajc dawk do 1/2 szklanki. Rosyjscy znachorzy zapewniali, e olej z oliwek i sok z cytryny lub grejpfruta nie tylko sprzyja wydalaniu ci, ale te wypdza kamienie i piasek. Przepis 195 W medycynie naukowej i ludowej w leczeniu chorb wtroby, woreczka ciowego, taczki wykorzystuje si rozmaite preparaty glistnika: wiey sok, wywar, napar. Korze roliny wchodzi w skad preparatu cholelitin, przepisywanego przy kamicy, nawrotach zapalenia wtroby i drg ciowych. W Bugarii, na przykad, gdzie fitoterapia stoi na wysokim poziomie, naparem ziela glistnika (8 g na szklank wody) leczy si chorych na wirusowe zapalenie wtroby. Przepis 196 Medycyna Wschodu w niektrych chorobach wtroby zaleca wywar piounu. Np.: wzi po 4 g piounu, kcza tojadu, suszonego imbiru (domowej przyprawy) i zahartowany w ogniu korze lukrecji. Przygotowa wywar na wodzie i stosowa dziennie 2 dawki. Wykorzysta przy braku si, taczce. Przepis 197 Dawne koreaskie przepisy przy zapaleniu wtroby (do obnienia temperatury, leczenia taczki i blu gowy, polepszenia oddawania moczu) zalecaj drobno zmieli pioun, przyrzdzi z niego zup, stosowa wewntrznie. Przy pojawieniu si tego odcienia skry wzi gar piounu, kawaek imbiru, zemle razem i naciera piersi, rce i nogi.

ROZDZIA XI Schorzenia nerek i przewodu moczowego

Zestawy stosowane przy ostrym i przewlekym zapaleniu nerek. Przepis 198 Ilo niezbdnego surowca w zestawie podano w gramach. Licie mcznicy - 10, pczki brzozy - 6, ziele mika wiosennego - 8, ziele skrzypu polnego - 4. 14 g mieszanki zala 2 szklankami wrztku, zaparza w ciepym miejscu 4 godziny, przecedzi. Stosowa po yce 6-8 razy dziennie. Przestrzega diety mlecznej, bezsolnej. Przepis 199 Korze wilyny bezbronnej - 15, licie brzozy 15, siemie lniane - 20. yk mieszanki zaparza 6 godzin w szklance zimnej wody, nastpnie pogotowa 15 min. i przecedzi. Otrzmany wywar wypi w cigu dnia w kilku porcjach. Przepis 200 Zestaw przy zapaleniu miedniczek nerkowych. Korze dzikiej ry - 10, owoce dzikiej ry - 10, ziele dziurawca 10, ziele serdecznika - 10, ziele fioka - 10, ziele skrzypu polnego - 10. yk mieszanki pogotowa 10 min. w szklance wody. Ostudzi i przecedzi. Stosowa 1/4 szklanki, 4-6 razy dziennie.

25

Zestawy przy kamicy nerkowej Przepis 201 Licie mcznicy - 15, Owoce kopru - 10, nasiona marchwi - 15, ziele piounu - 10, ziele skrzypu polnego - 10. 12 g mieszanki zaparza w 2 szklankach wody, w piekarniku przez 12 godzin. Nastpnie gotowa 5 min., ostudzi i przecedzi. Pi po 1/2 szklanki, 4 razy dziennie, godzin po jedzeniu. Przepis 202 Korze rabarbaru - 10, ziele krwawnika - 2.5, kwiaty niemiertelnika - 1.5. yk mieszanki zala szklank wrztku, zaparza godzin, przecedzi. Stosowa 1/2 szklanki dziennie, na pl godziny przed jedzeniem. Przepis 203 Kora kruszyny - 5, licie mity pieprzowej - 10, owoce kopru woskiego - 5, ziele piounu - 10, kwiaty niemiertelnika - 10. yk mieszanki zala szklank wrztku, zaparza 3 godziny w szczelnie zamknitym naczyniu, przecedzi. Stosowa 1/4 szklanki, 3-4 razy dziennie. Przepis 204 Korze tataraku - 5, licie pokrzywy dwupiennej - 5, licie mity pieprzowej - 5, owoce jaowca - 10, owoce dzikiej ry - 20, ziele skrzypu polnego - 15, kwiaty czarnego bzu - 1.5, kwiaty lipy - 15. yk mieszanki zala szklank wody, gotowa 10 min. na maym ogniu, ostudzi, przecedzi. Wypi po szklance wywaru rano i wieczorem do jedzenia. Zestawy przy zapaleniu pcherza moczowego Przepis 205 Korze lukrecji - 10, klcze perzu - 10, znamiona kwiatw kukurydzy - 10, licie brzozy - 10, licie mcznicy - 10, yk mieszanki zostawi do nacignicia w szklance zimnej wody przez 6 godzin. Nastpnie gotowa na maym ogniu 1.5 min., przecedzi. Wywar wypi w cigu dnia dzielc na kilka porcji. Przepis 206 Kcza piciornika - 15, licie babki - 20, ziele skrzypu polnego - 1.5. yk mieszanki zala 2 szklankami wrztku, zaparza godzin, przecedzi. Pi na noc po szklance ciepego naparu. Przepis 207 Przy podranieniu pcherza moczowego najlepiej na czczo pi filiank herbaty z wosw kukurydzy lub szypuek czereni i wini. Mona doda do smaku mid. Zarwno wosy kukurydzy, jak i szypki mona przechowywa jako susz. Przepis 208 Przy kamicy moczowej: arbuz, bakaan, borwka, bawatek, winogrona, poziomka lena, figi, belladonna (wilcza jagoda), mita pieprzowa, marchew, orzech woski, perz, czarna porzeczka, jagody, czosnek. Przepis 209 Zestaw przy kamicy moczowej. Korze lukrecji - 10, licie borwki - 10, licie poziomki lenej - 10, owoce jaowca - 10, owoce kminku - l0, ziele skrzypu polnego - 10. yk mieszanki zaparza. p godziny w szklance wrztku, przecedzi. Pi po 2 szklanki dziennie dzielc na 3-4 porcje. Przepis 210 Moczopdne: tatarak, arbuz, brzoza, bagno, niemiertelnik, bez czarny, bawatek, rdest plalnisty, oman, jeyna, figowiec, kukurydza, opian, dziurawiec, koniczyna czerwona, pokrzywa dwupienna, kapusta, maliny, melisa, jaowiec, mita pieprzowa, marchew, pierwiosnek, mioduszka, owies, sosna, mcznica, fioek, skrzyp polny, szawia, rzodkiew, dynia, pietruszka, rumianek, czarne jagody, glistnik, winia, cebula, jarzbina, buraki, chrzan, uczep, czosnek, jabo lena. Przepis 211 Licie brzozy, ziele dziurawca - po 150, licie mity pieprzowei owoce dzikiej ry - po 200, supek kwiatu kukurydzy, ziele rdestu plamistego - po 100. Licie, ziele, kwiaty wymiesza. 2 yki zestawu zala 500 ml wrztku, parzy w termosie 6 godzin. Pi po p szklanki, 3 razy dziennie, przed jedzeniem, ciepy. Przepis 212 Kwiaty niemiertelnika - 3 czci, korze rabarbaru - 2 cz., ziele krwawnika - 5 cz. yk mieszanki zala szklank wrztku, zaparza do wystudzenia, przecedzi przez gaz i wypi wieczorem. Przepis 213 Ziele piounu - 2 czci, owoce kopru woskiego - 2 cz., licie mity pieprzowej - 2 cz. 2 yeczki mieszanki zaparza w dwch szklankach wrztku 8-12 godzin, przecedzi przez gaz. Stosowa po p szklanki, 4 razy dziennie, na 15-20 min. przed jedzeniem.

26

Przepis 214
Jeli musimy stosowa rodki moczopdne, to rosyjscy znachorzy zalecali pietruszk. 800 g pietruszki dokadnie wymy, sparzy gorc wod i pokroi. Woy do garnka i nala tyle mleka, aby przykryo ziele. Wstawi do sabo nagrzanego piekarnika i poczeka a mleko si nagrzeje, ale nie wykipi. Przecedzi. Stosowa po 1-2 yki co godzin. Cae przygotowane lekarstwo chory powinien wypi jednego dnia. Ten rodek dziaa silnie i skutecznie. Przepis 215 Przy zapaleniu nerek (ostrym i przewlekym): traganek, morele, bakaany, bez czarny, poonicznik, winogrona, poziomki lene, urawina, podbia, marchew, dynia. Przepis 216 Przy nietrzymaniu moczu w nocy znachorzy zalecali picie herbatki z mieszaniny dwch zi - dziurawca i tysicznika, w rwnych proporcjach. Przepis 217 Przerost gruczou krokowego. Uywa wieej cebuli. Nie ma zasadniczego znaczenia to, czy przygotowuje si napary i wywary z zestaww, czy te z poszczeglnych rolin. Zwykle stosuje si nastpujce proporcje: l yka mieszanki na 1 szklank wrztku. Jeli przygotuje si tak porcj wywaru lub naparu, to najczciej jest go za mao. Dlatego te lepiej jest przygotowa wiksze porcje odpowiednio zwikszajc ilo surowca i wody. Wycigi przechowywa naley w chodnym miejscu lub w lodwce, nie duej jednak ni 2 doby. Leczenie chorb przewlekych przy pomocy zestaww rolin trwa dugo. Aby zapobiec przyzwyczajaniu si organizmu do nich, a tym samym zmniejszeniu efektywnoci leczenia zaleca si po kadej ku-racj i (1-1.5 miesica) robi przerw na tydzie lub dwa. Po 2-3 kuracjach przy pomocy jednego zestawu dobrze jest przej na leczenie innym zestawem o analogicznym dziaaniu. ROZDZIA XII Schorzenia przemiany materii

Cukrzyca
Przepis 218
Borwki - wiee owoce. Przepis 219 Borwka bagienna. Wywar z modych pdw i lici: yk ziela gotowa 10 minut na maym ogniu, ostudzi, przecedzi. Stosowa po yce, 3 razy dziennie. Przepis 220 Buraki. Pi po 1/4 szklanki soku, 4 razy dziennie. Przepis 221 Jagody. 1 yeczk rozdrobnionych lici zagotowa,nacign 30 min (np. na gorcej kuchni), przecedzi. Pi po 1/3 szklanki, 3 razy dziennie.

Otyo
Przepis 222 Dieta odchudzajca. Przez pierwszy tydzie je 3 razy dziennie po 2 pomaracze i po 3 jajka ugotowane na twardo (koniecznie gotowa 12 minut) Przez drugi, trzeci i kolejne tygodnie je to samo, w takich samych ilociach, ale oprcz tego mona je w nieograniczonych ilociach surowe warzywa i surowe owoce. Pomaracze dadz niezbdne witaminy, a jajka - proteiny i in.
ROZDZIA XIII Schorzenia skry i bon luzowych

Przepis 223
Jeli wypadaj wosy, skra gowy jest sucha, to rosyjscy znachorzy zalecali: wymy gow ciepl wod bez myda; nastpnie, lekko masujc skr gowy, wciera przez ok. 10-15 min. sl warzon. wosy wypuka. Powtarza ten zabieg 6

27

razy. Znachorzy zapewniali, e ten rodek, stosowany przy suchej skrze gowy, ratowa wielu przed wyysieniem. Przepis 224 Do wzmocnienia cebulek wosowych i uzdrowienia skry gowy stosuje si szpik. Okoo 250 g szpiku woowego zagotowa z niewielk iloci wody i przecedzi. Otrzyman mieszanin zmiesza z yk czystego spirytusu. Gow pomasowa, uywajc do masau oeju rzepakowego. Wymy wosy mydem dziegciowym. Zrobi masa jeszcze raz, a nastpnie wetrze przygotowan mieszanin. Rcznik namoczy w gorcej wodzie, wycisn i owin nim gow. Powtarza 5 krotnie, zmieniajc rcznik w miar jego stygnicia. Owin gow ciep, such chustk na ca noc. Rano jeszcze raz energicznie zrobi masa, a po godzinie gow umy. Przepis 225 Przygotowa nastpujc mieszanin: 1 cz koniaku, 4 czci przecedzonego soku z cebuli, 6 czci wywaru z korzeni rzepika pospolitego. Wetrze w skr gowy. Owin gow rcznikiem na 2 godziny, a nastpnie wymy. Powtarza co tydzie. Przepis 226 Korzenie rzepiku (dobrze jest je wymrozi, nie zgnij do nowego zbioru) woy do garnka, zala wod tak, aby tylko przykrya zawarto i wstawi do piekarnika.Gotowa do mikkoci. Wystudzi i przecedzi wywar. Smarowa wosy przy skrze codziennie. upie szybko znika, zatrzymuje si wypadanie wosw i rosn one szybciej. Przepis 227 Przy rozpoczynajcym si ysieniu, aby wzmocni cebulki wosowe od dawna wykorzystywano wywar z szyszek chmielu. Szyszki naley zbiera w sierpniu i we wrzeniu, przed cakowitym dojrzewaniem. yk chmielu zala szklank wrztku i gotowa 30 min. Po wystudzeniu wciera w skr gowy. Przepis 228 Przy tustej skrze gowy i upieu wciera mieszanin z 10 czci spirytusowej nalewki z nagie -tkw i 1 cz. oleju rycynowego. Przy suchej skrze proporcja mieszaniny wynosi 1: 1. Przepis 229 Przy wypadaniu wosw, do ich wzmocnienia zaleca si po myciu gowy wcieranie naparu pokrzywy. yk suchych rozdrobnionych lici pokrzywy zala szklank wrztku i zaparza godzin. Ostudzony napar przecedzi i wciera w skr gowy 1-2 razy w tygodniu. I Przepis 230 Przy wierzbieniu gowy, tustej skrze i upieu zaleca si wcieranie mieszanki z 10 g dziegciu brzozowego,20 g oleju rycynowego i 100 g spirytusu. Mieszank naley wciera na kilka godzin przed myciem gowy. Przepis 231 Przygotowa mieszank z rozdrobnionych korzeni opianu i klczy tataraku w rwnych propor -cjach. 6 yek mieszanki zala litrem wody i gotowa 15-20 minut. Zostawi do wystudzenia i nacig -nicia. Wciera w skr gowy 23 razy w tygodniu. To wietnie wzmacnia i leczy wosy. Przepis 232 Liszaj suchy i mokry leczy si: 1. kobiec krwi z miesiczki, 2. potem z szyb okiennych. Okna zaparowujprzy zmianie pogody. We wszystkich przypadkach zbiera si pyn i smaruje nim liszaj. Opatrunek jest niepotrzebny. Smarowa ponownie w miar wysychania. Liszaj wyleczy si szybko. Przepis 233 Przy stanach zapalnych skry, wierzbie, egzemie, podranieniu stosowano wywar pczkw brzozy. Szklank pczkw zaparzy szklank wrztku i gotowa 15 - 20 minut. Po ostygniciu przece -dzi. Przeciera twarz codziennie. Przepis 234 Ziele dziurawca stosuje si w medycynie ludowej od najdawniejszych czasw do leczenia oparze, ran, stanw zapalnych. Z dziurawca przygotowuje si napary, wywary, oleje. 1 cz rozdrobnionego na proszek dziurawca zala 2 czciami oleju oliwkowego. Naciga 2-3 tygodnie i przecedzi. Gaz, namoczon w oleju dziurawca przykada przy oparze -niach i podranieniach. Przepis 235 Przy chorobach zapalnych skry, podranieniach, skaleczeniach i zadrapaniach pomaga mieszanka z lici babki i krwawnika. Dokadnie wymyte licie babki i krwawnika rozdrobni, zmiesza w rwnych proporcjach, zawin w gaz i przyklada do chorego miejsca.. Mieszanka ma waciwoci aseptyczne i wstrzymuje krwawienie.

28

Przepis 236
Leczenie oparzenia: pola niezwocznie oparzone miejsce zimn wod i od razu posypa sod oczyszczon. Przepis 237 wiey mocz jest uwaany za jeden z najlepszych rodkw przy oparzeniu. Od razu po oparzeniu si zmoczy miejsce moczem i nie wycierajc poczeka a wyschnie. Przepis 238 Ubi jajko - tko i biako razem - i posmarowa oparzone miejsce. Przepis 239 Do leczenia odmme ugotowa 150-200 g selera (suszonego) w litrze wody. Ostudzi i trzyma w wywarze koczyn, a wywar cakiem wystygnie.Koczyn obla zimn wod i posmarowa gsim tusz-czem. Tuszcz naley wciera co wieczr. Przepis 240 Przy oglnym odmroeniu, chorego wsadza si do wanny z wod o temperaturze 25 o C. Przez 15-20 minut dolewa si gorcej wody, doprowadzajc wod do 36-37 o C. Utrzymujc t temperatur robimy energiczny masa caego ciaa. Po stabilizacji temperatury ciaa i pulsu chorego wyjmuje si z wanny, wyciera i kadzie do ciepego ka. Przepis 241 Przy odmroeniach miejscowych znachorzy syberyjscy korzystali z kompresw z zimnej wody. Namoczy w zimnej wodzie gaz i wy. Przyoy do odmroonego miejsca, przykry ceratk, wat i owin. Nie zdejmowa kompresu przez 10-12 godzin. Przepis 242 Przeci li aloesu i przecit stron przyoy do rany citej, zabandaowa. Po 5-6 godzinach, jak przekonywali znachorzy, rana zakrzepnie. Przepis 243 Wypeni butelk wieymi limi pokrzywy, zala spirytusem i zatka korkiem. Wystawi na 2 tygodnie na soce. Namoczona w nalewce gaza przyoona do rany lub przecicia przyspieszy gojenie i zapobiegnie infekcjom. Przepis 244 100 g oleju z oliwek, 8 g tego wosku, 5 g biaego wosku, 20. g smoy sosnowej (kalafonii) i yk masa wymiesza, postawi na maym ogniu i nagrzewa 10 minut. Mieszanin czsto miesza i zdejmowa z powierzchni pian. Przeoy do szklanego soika. Posmarowa cienk warstw gaz i przykada do rany. Przepis 245 Zagotowa na maym ogniu 2 czci oleju z oliwek i 1 cz czystego, pszczelego wosku. Ostudzi i przeoy do soika. Na przemyt wod utlenion ran naoy opatrunek z opisanej maci. Przepis 246 Przy starych, ropiejcych ranach rosyjscy znachorzy zalecali tak ma: yk koziego lub owczego tuszczu, p yki soli warzonej i 1 yk drobno pokrojonej cebuli woy do modzierza i utrze. Mieszanin naoy na ran na 24 godziny. W pierwszej chwili po naoeniu maci poczujemy silny bl, ale w miar oczyszczania si rany i jej gojenia bl ustpi. Opatrunek naley zmienia codziennie do cakowitego oczyszczenia rany. Przepis 247 Przy ropniach, niegojcych si. wrzodach i ranach zalecane s kompresy z wywaru lici eukaliptusa. 30 g rozdrobnionych suchych lici zala szklank wrztku i gotowa, czsto mieszajc, przez 30 minut. Ostudzi i przecedzi. Przepis 248 Wodny napar krwawnika polecany jest jako lek wstrzymujcy krwawienie i przeciwzapalny. yk ziela zala szklank wrztku i gotowa na maym ogniu 15-20 minut. Przecedzi i stosowa do obmywania i kompresw. Przepis 249 W celu lepszego gojenia si ran, przy skaleczeniach, otarciu stosowano gorce okady z ziela dziurawca. yk rozdrobnionego ziela dziurawca zala 1/2 l wdki i naciga przez tydzie. Przechowywa w szczelnie zamknitej butelce. Stosuje si do wcierania w skr gowy 1- 2 razy na tydzie w celu wzmocnienia i uzdrowienia wosw. 40 kropli nalewki w 1/2 szklanki wody to dobry rodek do pukania ust przy nieprzyjemnym zapachu. Przepis 250 Obficie posmarowa smo (dziegciem) okolice drzazgi. Po 15-20 minutach po posmarowaniu lub przykryciu nasczon szmatk koniec drzazgi wyjdzie na wierzch, mona go zapa szczypcami i wyj ca drzazg.

29

Przepis 251
Stary rosyjski znachorski sposb na wyjcie rybiej oci z gardla. Wygodnie jest to zrobi przy pomocy wiecy woskowej. Jeden koniec wiecy roztapia si na ogniu i szybko (pki nie ostyg) przytyka si do wystajcego koca oci. W p minuty wosk zastyga, o w nim umacnia si i lekko wychodzi wraz ze wiec. Przepis 252 Upiec redni cebul, przekroi i ciep przymocowa rozkrojon stron do czyraka. Zmienia opatrunek co 4 godziny. Przepis 253 Zytni mk zmiesza z miodem do konsystencji mokrej gliny. Przyoy do ropienia, przykry ceratk i owin. Przepis 254 Wzi chleb ytni, dobrze posoli i dokadnie przeu. Przeuty chleb naoy na czyrak i owin. Specyfik ten jest atwy, dostpny i bardzo skuteczny, dlatego te cieszy si du popularnoci. Przepis 255 Nalewka z patkw biaej lilii to jeden z najlepszych sposobw leczenia wgrw i krost. Do butelki woy wiee patki biaej lilii. Zala wdk lub rozcieczonym spirytusem. Naciga przez 2 tygodnie. Przeciera skr twarzy przed snem. Przepis 256 Aby wyleczy brodawki naley wzi niewielkiego ziemniaka i przekroi na p. Obiera nie trzeba. Jedn powk wyrzuci. Przekrojon stron pozostaej powki natrze brodawki, a kartofel zakopa w suchym miejscu. Kiedy zakopana cz ziemniaka wyschnie to brodawki znikn. Sposb ten cieszy si du popularnoci w centralnej Rosji. Nie wiemy, co prawda, czy brodawki znikn, jeli ziemniaka nie zakopiemy, ale wiadomo, e modziecze brodawki czsto leczy si sokiem z czosnku. W tym celu naley kilka razy dziennie pociera brodawki przekrojonym zbkiem czosnku. Przepis 257 Jednym z bardziej znanych sposobw leczenia brodawek by taki: wymoczy nog (jeli to brodawka na podeszwie) w gorcej wodzie z sod i mydem. Ostronie zeskroba zrogowacia wierzchni warstw. Wytrze do sucha. Kawaeczek surowego misa przyoy do brodawki, przytrzyma plastrem i zabandaowa. Nie zdejmowa opatrunku przez 3-4 dni i nie moczy. Nastpnie zdj opatrunek, nog wymoczy w roztworze sody i myda. Rozmikczon brodawk atwo ddzieli od zdrowej tkanki. .Jeli jest ona zbyt dua, aby w caoci usun j bezbolenie, zabieg naley powtrzy. Brodawki na podeszwach w ogle le si leczy, ale ten sposb pomoe raz na zawsze pozby si tej przykrej choroby. Modziecze brodawki mona usuwa w taki sam sposb, ale bez moczenia i bandaowania, jedynie przyczepiajc szczelnie plastrem kawaek misa. Przepis 258 Okady, przecierania i kompresy z wywaru brzozowych pczkw to dobry sposb na leczenie pryszczy, podranie skry, pomagaj te przy chorobie staww. Wzi 1 yk pczkw brzozy, zala szklank wrztku i gotowa 15-20 minut. Pozostawi do ostygnicia i przecedzi. Mona te zaparzy pczki jak herbat i naciga 2-3 godziny, a nastpnie przecedzi. Przepis 259 Przy podranieniach skry, przy wgrach stosuje si wodny roztwr z lici aloesu. Licie: wcze -niej przechowywane przez 10 dni w ciemnym i chodnym miejscu rozdrobni na kaszk i zala chodn wod, biorc na 1 cz rozdrobnionych lici 5 czci wody. Naciga przez godzin, a nastpnie zagotowa nie duej ni 2-3 minuty. Przecedzi. Przeciera twarz przy tustej skrze. Przepis 260 Spoycie 1-2 yeczek drody piwnych przed jedzeniem lub w trakcie jedzenia uwolni nas od modzieczych wgrw. Przepis 261 Co wieczr, przed snem kad brodawk pola przy pomocy pipetki 1 kropl kwasu octowego. Zachowa ostrono i nie przekracza 1 kropli, gdy kwas jest bardzo rcy. Po kilku dniach brodawki znikn. Przepis 262 Do suchej skry twarzy pasuj roliny, zawierajce olejki eteryczne: licie melisy, mity leczniczej, korzenie i owoce pietruszki, kwiaty rumianku, licie i kwiaty tymianku i inne. Zaleca si czenie ich z rolinami zawierajcymi luzy: dziewann, lazem, oczyszczonymi korzeniami prawolazu, podbiaem, nasionami pigwy. Wymienione roliny rozdrabnia si lub prasuje. Otrzymany sok, po przecedzeniu, nanosi si na skr lub robi si z niego kompresy, raz dziennie, przez 10 dni.

30

Przepis 263
Osigniemy jeszcze lepsze efekty, jeli jednoczenie raz w tygodniu zrobimy kpiel parow twarzy. Przepis na jedn z nich: wzi po yce melisy, kopru, lawendy, rumianku nagietka i podbiau. Woy mieszank do duego, emaliowanego garnka i wstawi na gaz. Doprowadzi do wrzenia, trzyma twarz nad par, na wysokoci 20 cm, przez 15 minut. Wosy najlepiej zawin w rcznik. Taka kpiel parowa nie tylko poprawia stan suchej skry, ale pomaga oczyci twarz. Przepis 264 Przy tustej skrze twarzy wykorzystuje si koszyczki kwiatowe krwawnika, kwiaty nagietka, szawii, chmielu, kasztanowca, fioka. 3 yeczki jednej z wymienionych rolin rozdrobni, zala szklank wrztku, przecedzi i przez 15 minut ciepym naparem przeciera twarz. Mona wykorzysta rwnie mieszank tych zi. Naley wzi po yeczce kadej z tych rolin (uprzednio rozdrobnionych) i zala wrztkiem. Przecedzony napar uywa do kompresw, a fusy (dodajc mleko w proszku, krochmal lub mk) - do maseczek. Otrzyman papk nakada si na twarz na 15-20 minut, a nastpnie zmywa. Przepis 265 Przy tustej skrze pomagaj rowniez kple parowe. Na przykad: wzi po rwno rozmarynu, szalwii, rumianku, kwiatw lipy, lici mity, kory dbowej, I owocw dzikiego kasztana, lici wierzby i brzozy. yk mieszanki woy do szerokiego naczynia z wod i doprowadzi do wrzenia. Nastpnie postpowa tak jak przy skrze suchej (p.263).

Kilka przepisw na wzmacniajce pyny rolinne do pielgnacji skry.

Przepis 266
2 yki tymianku zala szklank wrztku i zagotowa. Zaparza godzin i przecedzi, cicpy pyn wciera (przy suchej skrze twarzy) raz dziennie. Przepis 267 50 wieych kwiatw bawatka zala 0.5 l wrztku,zaparza godzin, przecedzi. Zimnym naparem przemywa twarz raz dziennie. Przepis 268 20 g wieej pietruszki zala 0..5 l wrztku i zaparza godzin. Przecedzonym i ostudzonym naparem przemywa skr twarzy. Przepis 269 100 g mity pieprzowej zala 3 l wody i zostawi na p godziny. Przecedzony pyn wykorzysta do kpieli przy zmczonej" skrze. Przepis 270 Filiank wieych poziomek zala wdk i naciga miesic. Nastpnie rozcieczy wod (1: 1) i przecedzi. Pyn wykorzysta do przecierania skry twarzy i szyi.

Teraz kilka dalszych nieskomplikowanych porad leczniczo-kosmetycznych.

Przepis 271
Przy zwyczajnych wgrach pomagaj pietruszka chrzan, figa, opian, fioek. wieym sokiem pietruszki smarowa skre twarzy 2 razy dziennic przez 20-25 dni Papk z korzeni chrzanu nakada 1-2 razy dziennie na zaatakowane miejsca. Sokiem z lici figowca smarowa miejsca z wgrarami Przepis 272 Podczas caego okresu leczenia wgrw dobrze jest pi niektre wywary i napary z tych rolin. yk zmielonych lici opianu pogotowa w 0.5 l. wody przez 10 min. i przecedzi. Wystudzony wywar zaywa 4 razy dziennie po kieliszku. 2 yeczki fiokta zala 3 szklankami wrztku, ostudzi przecedzi i pi w cigu dnia. Przepis 273 Sokiem ze wieych, zmieonych gwek cebuli, przecedzonym przez gaz smarowa zaatakowane miejsca 2 - 3 razy dziennie.

31

Przepis 274
Naparem spirytusowym z kwiatw nagietka lekarskiego (1:5) raz dziennie przeciera chore miej -sca. Jeli pojawi, si objawy podranienia rozcieczy napar wod - yeczk spirytusowego naparu na szklank wody. Przepis 275 Srodek przeciw nadmiernej opaleninie i dziaaniu silnego wiatru. Wzi troch surowego tka. z kurzego jajka na do i obficie posmarowa twarz. Kiedy tko na twarzy stwardnieje zmy je wod z mydem. Rezultat jest zawsze znakomity. Przepis 276 Aby zagodzi skutki owiania twarzy wiatrem zalecano nakadanie maseczki z tka, yeczki miodu i yeczki gliceryny. Zmywa ciep wod, bez myda. Przepis 277 100 g miodu, 25 mI spirytusu etylowego, 25 ml wody destylowanej. Zmiesza na jednorodn mas. Maseczk naoy za pomoc tamponu z waty cienk warstw na twarz, na 10 min. przed myciem. Zmy wod. Przepis 278 100 g miodu zmiesza z sokiem z cytryny. Maseczk naoy na twarz na 5 - 15 minut i zmy. Przepis 279 Po 15 g miodu, mietany i tek dokadnie wymiesza. Naoy na twarz na 15 min., a nastpnie zmy. Przepis 280 Przepis na krem miodowy (do rk): 1 yeczk miodu, 3 yki gliceryny, 1 yeczka amoniaku, 100 ml wody i odrobin (na kocu noa) boraksu wymiesza, przed uyciem wstrzsn, Przepis 281 Aby ujdrni skr twarzy zamiast porannego mycia nasczy i lekko masowa twarz kawakami lodu. Mona go przygotowa z wywaru rolin leczniczych: nagietka, kwiatu lipy, rumianku (2 yki na 2 szklanki wody), zagotowa, zaparza 15 minut na maym ogniu. Przepis 282 Jeli twarz si uszczy, skorzystajmy z nastpujcego zabiegu. Przygotujmy wywar lipowy: yeczk rozdrobnionego kwiatu lipy zala 100 ml zimnej wody, doprowadzi do wrzenia, naciga 15 minut na maym ogniu. Przecedzi, doda 1 yeczk kwiatowego miodu. T mieszank obficie moczy oczyszczon skr twarzy i szyi przez tydzie. Zabieg lepiej wykonywa w pozycji lecej, odprywszy si. Przepis 283 Zrobi odywcz maseczk: 1 yka mietany, 1 yka twarogu, 1 yeczka soli morskiej. Wszystko dokadnie wymiesza i naoy na twarz. Maseczk trzyma 15-20 minut, nastpnie zmy ciep, a potem zimn wod. Przepis 284 Aby zmikczy skr i poprawi kolor twarzy korzystano z wody ogrkowej". Zetrze ogrki ze skrk na grubej tarce lub drobno pokroi, woy do butelki i zala wdk lub rozcieczonym spirytusem. Wystawi butelk na soce, na 2 tygodnie. Przeciera twarz przecedzon, nie rozcieczon nalewk. Przepis 285 Przygotowa roztwr z 3 czci wieego, niepasteryzowanego mleka i 1 czci czystego spirytusu. Wciera mieszank w skr twarzy na noc. Ten rodek rosyjscy znachorzy zalecali przy plamach pigmentowych wystpujcych po porodach. Przepis 286 Aby leczy odciski naley woy do soika upiny cebuli i zala octem. Lupiny musz by cakowicie przykryte pynem. Owin otwr soika pergaminem i zawiza. Pozostawi w temperaturze pokojowej na 2 tygodnie. Nastpnie wyj upiny, odcedzi i troch obsuszy. Warstw upin o gruboci 2-3 mm pooy na noc na odcisk i owin. Skr wok odcisku posmarowa wazelin lub innym tuszczem. Rano wymoczy nog w ciepej wodzie i ostronie zeskroba odciski, Jeli odciski s due, zabieg naley powtarza kilkakrotnie. Przepis 287 Rozgrza nog przed snem (wymoczy), przywiza do odcisku skrk z cytryny z miszem. Powtarza zabieg przez 2-3 dni, po czym znw nog wymoczy i dokadnie usun odcisk. Przepis 288 Najczciej paznokcie wrastaj na duych palcach ng. Wrastanie paznokci powoduje silny, doku -czliwy bl. Rosyjscy znachorzy w takich przypadkach zalecaj, aby co wieczr nakada na duy palec kapturek wypeniony masem.

32

N a noc woy skarpetk. Zabieg stosowa przez 2-3 tygodnie. Kiedy ble ustpi ostronie unie brzegi wronitego paznokcia i podoy kawaki gazy. Przepis 289 Przy wronitym paznokciu, wzdu jego centrum od doka do brzegu palca ostronie zrobi pilnikiem do gboki rowek. Po kilku dniach paznokie wyjdzie" z kcikw i bl zniknie. Pniej paznokcie przycina tak, aby nie cina brzegw. . Przepis 290 Przy poceniu si ng naley rano posypa nogi proszkiem kwasu bornego. Rozetrze go (nie wcie -ra) delikatnie midzy palcami i na podeszwie. Zaoy skarpetki. Wieczorem zmy wod o temperaturze 40-50 o C. Potliwo mija zwykle po 2-3 tygodniach. Przepis 291 Przy silnym poceniu si posypa nogi roztart na proszek kor dbow i zaoy skarpetki na ca noc. Rano zmy chodn wod. Przepis 292 Codziennie, po myciu w chodnej wodzie przeciera nogi wywarem kory dbowej. To wybawi nas od nadmiernej potliwoci. Wywar przygotowujemy tak: do emaliowanego garnka wkadamy 20 g rozdrobnionej kory dbowej i zalewamy szklank wody o temperaturze pokojowej. Przykrywamy garnek i na maym ogniu gotujemy 1/2 godziny. Od razu przecedzamy i wyciskamy resztki. Rozcieczamy przegotowan wod do poprzedniej objtoci. Po przetarciu ng nie wycieramy ich, nie myjemy, czekamy a same obeschn. Przepis 293 Przy krwawieniu dzise dobrze jest puka usta ledwie ciepym wywarem kory dbowej i kwiatu lipy. Zmiesza 2 czci kory dbowej i 1 cz kwiatu lipy. Lyeczk mieszanki zaparzy szklank wrztku, przecedzi i ostudzi. Przepis 294 Przy podzbnej fluksji i w ogle przy opuchlinach i ropieniach dzisa rosyjscy lekarze ludowi najczciej stosuj nastpujce lekarstwo: nalewaj na dno maego garnuszka ok. 1/4 cala pynnego miodu lipowego. Potem bior stary, zardzewiay gwd. Rozpalony do czerwonoci gwd wkadaj do miodu. "Wok gwodzia utworzy si gsta, czarna substancja, podobna do dziegciu. T wanie substancj smarowa naley dzisa, przede wszystkim na noc, przed snem. Ropie dzisa zwykle szybko pka, opuchlizna znika i czujemy si lepiej. Gwd koniecznie musi by stary i zardzewiay, gdy rdza odgrywa tu najwaniejsz rol. ROZDZIA XIV Schorzenia kobiece

Przepis 295
Przy obfitych i bolesnych menstruacjach zalecano skrzyp polny. 1 yeczk zaparzy 2 szklankami wrztku. Stosowa przy silnych blach i obfitym krwawieniu, co 2 godziny po yce. Kiedy zmniejszy si bl i krwawienie zaywa po yce, 3 razy dziennie. Przepis 296 Oman. Wywar z korzenia uywany jest przy bolesnych i nieregularnych miesiczkach, a take w celu zapobieenia przedwczesnym porodom: yeczk rozdrobnionego korzenia zala szklank wrztku, gotowa 15 minut na maym ogniu, naciga 4 godziny. Stosowa po yce, 3-4 razy dziennie. Przepis 297 Poziomki lene. yk lici zala 2 szklankami zimnej, przegotowanej wody. Naciga 6-8 godzin, przecedzi. Stosowa po 1/2 szklanki naparu, codziennie, przy zbyt obfitych menstruacjach. Przepis 298 Wodny napar pieprzu stosowano przy bolesnych menstruacjach, przy krwotokach macicy i po porodach jako rodek wstrzymujcy krwawienie. yk pokrojonego ziela zala szklank wrztku i odstawi. Zaywa po yce, 3 razy dziennie. Przepis 299 Przy atonii macicy i krwotokach stosowano wywar z tasznika, ktry powoduje skrcenie mini macicy. 10 g ziela zaparzy jak herbat 200 ml wrztku. Stosowa po yce, 3 razy dziennie. Przepis 300 Wysuszony korze bylicy pokroi i przygotowa wywar w proporcjach: 3-5 korzonkw na 10 szkla-nek wrztku.

33

Stosowa po p szklanki, 2 razy dziennie, a do ustpienia blu i zmniejszenia krwawie-nia przy menstruacji. Przepis 301 Przy skpych menstruacjach stosowano licie ruty. Zagotowa p szklanki wody i zmniejszy ogie, aby nie wrzaa. Wsypa 4 g pokrojonych lici ruty i gotowa 15 minut nie dopuszczajc do wrzenia. Przecedzi, zay ca dawk rano, na, czczo. Nie je przez 5-6 godzin. Leczenie przeprowadzi tylko raz. Przepis 302 Z kilograma cebuli zdj upiny. Zala 2 szklankami wrztku i gotowa na maym ogniu 15-20 minut. Ostudzi i przecedzi. Stosowa rano, na czczo, po p szklanki przez 2 dni. Ten rodek stosowano przy skpych menstruacjach. Przepis 303 Ju w XV w. do zatrzymania krwotokw z nosa stosowano sok i wywar z krwawnika. Znacznie pniej zaczto go stosowa do zatrzymywania krwotokw wewntrznych, szczeglnie macicy. Przepis 304 Aby uatwi odchodzenie wydzielin poporodowych rosyjscy znachorzy stosowali wywar z lici brzozy. Zalecano go nie wczeniej ni po 12 dobach po porodzie. 10 g suchych i rozdrobnionych lici zaparzy 1 szklank wrztku. Stosowa raz dziennie. Przepis 305 Upawy z pochwy naley leczy poprzez przemywanie herbat z kory dbowej 2 razy dziennie. W czasie leczenia zaleca si chodzenie do ani parowej 2 razy w tygodniu. Przepis 306 Dziurawiec pije si przy zapaleniach: yk ziela zala szklank wrztku, gotowa 15 minut, przecedzi. Pi po 1/4 szklanki, 3 razy dziennie. Przepis 307 Kalin pije si jako wspaniae lekarstwo zwikszajce tonus mini macicy. ROZDZIA XV Impotencja

Przepis 308
Potrzebny jest. odpoczynek i 9-10 godzinny sen. anie parowe s obowizkowe. Kpiele soneczne powinny towarzyszy pacjentowi wszdzie, im s dusze, tym lepiej.Potrzebne s dwie krtkie godwki (3-6 dni) i jedna duga (25-30 dni). Konieczne jest zaprzestanie uywania napojw alkoholowych, kawy i herbaty. Saatki z surowych warzyw trzeba je 2 razy dziennie, koniecznie wprowadzajc do nich marchew, rzep i buraki.

Przepis 309
Niektrzy starzy, dowiadczeni lekarze radz kupi w aptece komplet do rozszerzania odbytu. Z czterech elementw wkada do odbytu najcieszy, a potem coraz szerszy. Wszyscy mczyni cierpicy na impotencj powinni korzysta z takich rozszerzaczy. Zdziwicie si, jak ogromnie korzystnie dziaaj one w tym przypadku. Przepis 310 Najwczeniejszym rodkiem powinno by tzw. moczenie". W tym celu trzeba wieczorem nala 3/4 wanny wody o temperaturze ciaa. Zostawi otwarty kran z gorc wod i strumie uregulowa tak, aby woda w wannie miaa sta temperatur. W takiej neutralnej kpieli naley pozostawa przez ca noc. Powtarza to przez 30 dni. Znachorzy polecaj jeszcze taki sposb: przed snem nala do jednej miski gorcej wody, a do drugiej zimnej. Siedzie w wodzie po minucie na przemian, raz w ciepej, raz w zimnej, w sumie zmienia miejsce 10-12 razy w cigu wieczora. Przepis 311 Znachorzy pclecaj te drobno potuc ok. 200 g lodu zawin w zoon gaz i trzyma to zawini-tko najpierw u podstawy czaszki przez minut, nastpnie przyoy na minut do eber w okolicy serca, a w kocu przyoy do moszny na 1 min. Jeli stosowa przykadanie przez 9-15 min. kilka razy dziennie, to przywrci ono moc pciow lepiej ni wszelkie lekarstwa.

34

ROZDZIA XVI Obrzki, stuczenia oraz schorzenia gocowo-reumatyczne

Przepis 312
Przy obrzkach wewntrznych i obrzkach ng: 4 yeczki siemienia lnianego zala litrem wody. Zagotowa. Garnek zdj z ognia, zawin w ciepy koc i zostawi do nacignicia. Przecedzi i doda do smaku soku z cytryny. Stosowa po p szklanki, 6 razy dziennie, mniej wicej po 2-2.5 godziny. Pi ciepy wywar. Jest to agodny rodek i efektw mona si spodziewa po 1-2 tygodniach. Przepis 313 Przy obrzku ng stosowano licie brzozy. Naley uszy baweniane worki, aby zmieciy si w nich nogi do kolan. Wypeni worek limi brzozy i woy nogi chorego do rodka w taki sposb, aby licie na grubo palca otaczay nogi ze wszystkich stron. Nogi bd si silnie poci, Gdy licie po 3-4 godzinach bd mokre, naley je wymieni. Kilka podobnych seansw i obrzki znikn. Jeli obrzki s niedue wystarcz 1-2 zabiegi. Przepis 314 Przy silnych stuczeniach naley od razu przyoy ld do uszkodzonego miejsca, a nastpnie natrze spirytusem kamforowym lub wywarem z kwiatw arniki. Przepis 315 Zastosowanie gbki rzecznej uwaano za jeden z najlepszych sposobw leczenia stucze. 2 yki gbki utuczonej na proszek rozcieczy 4 ykami przegotowanej wody i szybko naoy na potuczone miejsce. Gbka zacznie dziaa po wyparowaniu wilgoci. Naoona na stuczone miejsce bezzwocznie zapobiega wylewom wewntrznym i krwiakom. Przepis 316 Puchlina wodna. Napar z kwiatw bawatka: 1-2 yeczki kwiatw zala szklank wrztku, naciga l godz., przecedzi. Pi po 1/4 szklanki, 3 razy dziennie, na 10-15 minut przed jedzeniem. Przepis 317 Przy uszkodzeniach staww, nacignitych i wywichnitych (po nastawieniu) po okadzie z lodu wykorzystywano wywar z kwiatw arniki. Przepis 318 Przy rozcigniciu staww syberyjscy znachorzy okadali chorych kompresami z gorcego mleka. Zoon we czworo gaz namoczy w gorcym mleku i jak zwykle naoy na ni ceratk i wat. Zmienia kompres, gdy zacznie stygn. Przepis 319 Przy nacigniciu cigna znachorzy bardzo czsto stosuj cebul z cukrem pudrem. Drobno posiekan cebul zmiesza z odrobin cukru pudru, pokry grub warstw tej mieszanki szmatk i naoy na chore miejsce. Przepis 320 Jednym z najskuteczniejszych lekw przy reumatyzmie s brzozowe pczki. Z pczkw robi si napar na spirytusie lub wdce i wciera w okolicach staww. Skuteczna jest te ma z pczkw brzozowych. Aby j sporzdzi trzeba wzi 800 g wieego masa i brzozowe pczki. W glinianym garnku uoy warstwami o gruboci 1.5 cm masa, pczki i tak na przemian, a do wypenienia garnka. Szczelnie przykry pokrywk i zaklei ciastem. Pozostawi na dob w ciepym miejscu, najlepiej w letnim piecu, nastpnie troch ostudzi i wycisn przez gaz. Do otrzymanego masa doda 7-8 g kamfory i wymiesza. Przechowywa ma w szczelnie zamknitym soju, w chodnym miejscu. Stosowa przy reumatyzmie staww; wcierajc j w staw wieczorem, przed snem, raz dziennie. Przepis 321 50 g kamfory, 50 g proszku gorczycy, 100 g spirytusu, 100 g biaka z surowego jajka. W spirytusie rozpuci kolejno kamfor i gorczyc. Z biaek ubi pian. Wszystko razem wymiesza. . Wciera w chory staw wieczorem, przed snem, przy artretyzmie. Przepis 322 Na reumatyzm: 100 g korzeni tojadu (trzeba bra tylko korze, bez odygi) zala l l wdki lub rozcieczonego 60% spirytusu aptecznego i postawi w ciepym miejscu na 3 dni. Kiedy nalewka nabierze koloru mocnej herbaty jest gotowa do uycia. Sposb uycia: osobom z bardzo sabym sercem zaleca si do kadego wcierania bra nie wicej ni l yeczk nalewki (normalna dawka - l yka do kadego wcierania). rodek ten posiada cudown moc. Jego wcieranie powoduje szybszy obieg krwi i chory prawie natychmiast odczuwa przyspieszone bicie serca. Jeeli bol nas obie nogi i rce, to lekarstwo

35

wcieramy po kolei, najpierw w jedn nog, drugiego dnia w drug, nastpnie w jedn rk itd. Nalewk wciera do sucha. Miejsce natarte trzyma w cieple, nie dopuszcza do przypywu zimnego powietrza. W cieranie najlepiej robi na noc. N a 2 godziny przed wstaniem z ka opatrunek naley zdj. Po wyjciu z ka namoczy szmatk w zimnej wodzie, wycisn i obetrze ni. miejsce, w ktre wcieralimy nalewk. Trzeba to robi szybko, aby nie dopuci do przezibienia. Jeli reumatyzm jest bolesny, wystpuj opuchlizny, to wcieranie stosuje si przez 4-5 tygodni, codziennie przed snem. Pi nalewki nie wolno. Jeli kto po wcieraniu nalewki nie wymyje rk mydem i szczotk, a zacznie my si oglnie, to ryzykuje utrat wzroku. Tojad jest silnie trujcy.Czasami cielta po zjedzeniu 1-2 listkw tojadu paday martwe. Naley pamita rwnie, e chory, ktry zrobi wcieranie nie na 2 godziny, a na kilka minut przed wyjciem na powietrze, narazi si na due kopoty zdrowotne. Przepis 323 Na reumatyzm: wykopa z ziemi wiee robaki i woy je do soika, zala wdk tak, aby przykrya warstw robakw. Przykry soik grubym papierem, albo pcherzem zwierzt i zawiza sznurkiem. Nie naley zamyka soikw metod termiczn. Trzyma soik na socu kilka dni. W ciera t nalewk w chore miejsca co najmniej raz dziennie, wieczorem, przed snem. Przepis 324 Wywar z lici borwki pije si przy zaleganiu soli, artretyzmie, chorobie krgosupa, podagrze, reumatyzmie staww, obrzkach. 2 yeczki lici zala szklank wody, gotowa 15 min.Wywar ochodzi, przecedzi i wypi w cigu dnia po yku. Przepis 325 W podobnych przypadkach rwnie zestaw - kwiaty bzu, li pokrzywy dwupiennej, korze pietruszki, kora iwy (po rwno). yk rozdrobnionej mieszanki zaparzy szklank wrztku, gotowa 5 min. na sabym ogniu, ostudzi, przecedzi. Pi po 2 szklanki wywaru dziennie. ROZDZIA XVII Nowotwory Nie zapominajc ani na chwil o niezwykej zoonoci chorb onkologicznych i przedrakowych oraz ich leczenia, wiedzc, e ogromne znaczenie ma diagnoza i to, aby do lekarza zgosi si we waciwym czasie, wszyscy jednak chcemy jako zabezpieczy si przed cakowit zalenoci od poziomu miejscowego lecznictwa i kwalifikacji przydzielonego" nam lekarza; nie chcemy pozosta bezczynni i bezradni w przypadku, gdy pomoc lekarska jest spniona, kuracja nie daa pozytywnych efektw. Sam chory lub jego najblisi szukaj ostatniej deski ratunku. Przepis 326. Glistnik Rolina ta zasuguje na najwysz uwag ze wzgldu na swoje rozmaite waciwoci lecznicze, ale wymaga ostronoci w uyciu, gdy jest trujca. Wielokrotnie opisywano prby jej wykorzystania w onkologii. Dotychczas udowodniono, e preparaty glistnika wstrzymuj rozrost nowotworw zoliwych. By moe efekt ten zwizany jest z tym, e niektre alkaloidy glistnika posiadaj waciwoci regulujce procesy immunologiczne. Preparaty z tego ziela uywane s do leczenia polipozy jelit i naroli na krtani. W medycynie zachodnioeuropejskiej preparaty glistnika stosowano przy raku skry i odka (jako rodek miejscowo znieczulajcy). Medycyna ludowa uywa glistnika jako rodka przeciwnowotworowego od XIX w. Przy pomocy soku mlecznego usuwa si brodawki (poprzez wielokrotne przypalanie"), odciski. Surowcem leczniczym s: ziele, korzenie i wiey sok ziela. Ziele zbiera si w czasie kwitnienia, korzenie jesieni (w padzierniku). W czasie zbiorw zaleca si chroni drogi oddechowe maseczk z gazy. Prawdopodobnie z powodu lku przed przedawkowaniem, niestarannego stosowania roliny o waciwociach trujcych, we wspczesnych zielnikach nie podaje si sposobw na przygotowanie nalewek, naparw i wywarw. Niesusznie - wanie to prowokuje niebezpieczn amatorszczyzn. W szeregu pracach znajdziemy jednak przepisy na preparaty z glistnika, jako e s skuteczne w leczeniu raka odka. Oto jeden z nich: zmiesza saby wodny ekstrakt glistnika (15-20 ml), krople mitowe (60 ml),sok -np. z dzikiej ry (300 mI) i zaywa po 6 yek dziennie. Przepis 327 Naley zwrci uwag i na taki przepis: napar ziela glistnika - 5 g (l yk) surowca umieci w emaliowanym

36

naczyniu, zala 200 ml (l szklank) wrztku, przykry pokrywk i nagrzewa w gorcej wodzie (nad par) 15 minut; przecedzi. Pozostay surowiec wycisn. Objto otrzymanego naparu zwikszy do 200 ml dolewajc gorcej wody. Przygotowany napar przechowywa w chodnym miejscu nie duej ni 2 doby. Stosowa 1/2 - 1/3 szklanki 2-3 razy dziennie, na 1.5 min. przed jedzeniem. (W kadym bd razie tak si go przygotowuje i stosuje jako rodek ciopdny, a wic jest to dawka bezpieczna). Przepis 328 Czyr brzozowy, to rodek objawowy przy rozmaitych zoliwych nowotworach w przypadkach nie nadajcych si do operacji i przewlekych nieytach odka. W medycynie ludowej czyr jest szeroko stosowany od XVI wieku - przy raku, wrzodach odka, nieytach odka, chorobach wtroby i ledziony. Leczniczy napar przygotowuje si tak: kawaek suchego grzyba zalewa si ciep, przegotowan wod na 4 godziny (w celu rozmikczenia), nastpnie uciera si na tarce lub przekrca przez maszynk. l cz (objtociowo) przemielonego surowca zalewa si 5 czciami przegotowanej wody o temperaturze nie wikszej ni 40-50 o C i pozostawia na 48 godzin w ciemnym, chodnym miejscu. Nastpnie przecedza si napar, a pozostao odciska. Stosuje si l szklank, 1-3 razy dziennie. W czasie leczenia czyrem zaleca si diet mleczno-rolinn; naley wykluczy z poywienia wdzonki, kiebasy, konserwy, tuszcze zwierzce, ostre przyprawy. (A propos, taka dieta potrzebna jest choremu na nowotwory w kadym przypadku). Przeciwwskazane jest stosowanie penicyliny i doylne wprowadzanie glukozy. Te przeciwwskazania dotycz te chorych na przewleke zapalenie jelita grubego i przewlek czerwonk. Farmakologiczne i kliniczne badania czyra wykazay, e preparaty - gsty ekstrakt i tabletki - pozytywnie dziaaj na chorych na nowotwory: zmniejszaj si i znikaj ble, ustaj nudnoci i wymioty, poprawia si oglny stan chorych. W pocztkowym stadium rozwoju raka powolnieje wzrost tkanki rakowej i przerzutw. Ale czyr, zauwaaj badacze, nie wpywa specjalnie na nowotwory zoliwe, i jest tylko rodkiem objawowym przy leczeniu raka odka i puc. Preparaty czyra dopuszcza si do stosowania przy chorobie wrzodowej i nieytach odka, a take przy rnych nowotworach zoliwych, szczeglnie w tych przypadkach, kiedy kuracja promieniami Roentgena i zabieg chirurgiczny s niewskazane. Przepis 329 Bylica pospolita. Nalewk na spirytusie z korzeni stosuje si przy raku odka i eskich organw pciowych. Przepis 330 Pieprzyca. Napar ziela pije si przy zapaleniu jajnikw i raku macicy. Przeciwskazany jest dla kobiet w ciy (dziaa aborcyjnie). Jeden ze sposobw przygotowania: 1.5 yki wysuszonego ziela zala szklank wrztku i zaparza 4 godziny w szczelnie zamknitym naczyniu. Przecedzi. Pi po yeczce co 3-4 godziny, 4-5 razy dziennie. Przepis 331 Rzsa (rozpowszechniona w wodach stojcych i wolno pyncych, kauach, bagnach) W medycynie naukowej rzsa nie jest stosowana, ale badania ostatnich lat wykazay, e zawarte w niej flawonidy i zwizki trj terpenowe wykazuj wyrane dziaanie przeciwrakowe. Istniej publikacje wskazujce, e w niemieckiej i chiskiej medycynie rolina popularna jest jako skadnik spirytusowej nalewki, stosowanej wewntrznie, w kroplach, w szczeglnoci przy nowotworach grnych drg oddechowych. . l yeczk wieego, dobrze wymytego i rozdrobnionego ziela na 50 ml wdki, zostawi na 3-4 dni, przecedzi. Zaywa po 15-20 kropli w 1/4 szklanki wody, 3 razy dziennie. Przepis 332 Proszek rzsy zmiesza p na p z miodem. Zaywa po l piguce o wadze 1-2 g, 2-3 razy dziennie. (Ma ona zastosowanie rwnie jako rodek obniajcy temperatur, umierzajcy bl, ciopdny, przeciwzapalny). Przepis 333 opian wikszy (i opian pajczynowaty) Jako rolina lecznicza znany jest od bardzo dawna. W medycynie naukowej stosuje si korzenie opianu 1- i 2-letniego, w ludowej - ca rolin. wiee zmielone licie opianu lub sok z nich wykorzystuje si do leczenia ropiejcych ran, skalecze, ropieni, spuchlizny, wrzodw i oparze. W medycynie ludowej korzenie opianu stosowane s wewntrznie jako napary i wywary (rwnie przy leczeniu wielu innych chorb) - przy nieytach odka, wrzodach odka, raku macicy i przewodu pokarmowego. Przepis 334 Farmakolodzy ustalili przeciwrakowe dziaanie ekstraktu spirytusowego z korzeni opianu w czasie eksperymentw

37

na nowotworach zoliwych u zwierzt. Rosyjscy uczeni wydzielili z korzeni substancje posiadajce aktywno przeciwrakow. Przy raku odka i przewodu pokarmowego stosuje si tygodniow nalewk ze spirytusu, miodu (w rwnych proporcjach) i proszku korzenia, lub pije si sok z opianu. Przepis 335 Peonia. W medycynie tybetaskiej jej korzenie wchodz w skad lekarstw przeciwnowotworo -wych W medycynie ludowej Syberii stosuje si je przy leczeniu naderek, raka macicy i odka. l yk rozdrobnionych suchych korzeni zala 3 szklankami wrzcej wody, zaparza 30 minut w szczelnie zamknitym naczyniu. Stosowa po l yce na 10-15 minut przed jedzeniem, 3 razy dziennie. Przepis 336 Przytulia.Wywar ziela do przepukiwania stosuje si przy naderkach szyjki macicy i raku macicy. Kaszk ze wieego, roztartego ziela przykada si do spuchlizn i ropieni. Okady ze wieego soku wykorzystuje si przy raku skry, wrzodach, wypryskach. Bugarska medycyna ludowa wykorzystuje te sok wieej roliny przy rakach skry. Przepis 337 2 yeczki suchego ziela przytulii z kwiatami (zbiera si w czasie kwitnienia) zaparza 2-3 godziny w 1 szklance wrztku, w szczelnie zamknitym naczyniu, przecedzi. Stosowa ciepy, po 1/4 szklanki, 3-4 razy dziennie do jedzenia. Przepis 338 4 yki ziela przytulii z kwiatami zaparza 4 godziny w 2 szklankach wrztku; przecedzi. Uywa do kpieli, przemywania i okadw, przy chorobach skry, ranach, wrzodach. Przepis 339 Podlepczyca. W medycynie ludowej napar ziela i wiey sok z roliny stosuje si przy raku gruczou mlecznego i jzyka. Napar ziela do kpieli, kompresw i przemywania stosuje si przy stwardniaych obrzkach, wrzodach, ranach i liszajach. W medycynie tybetaskiej korzenie podlepczycy wykorzystuje si przy zapaleniu puc, bony luzowej macicy. Przepis 340 4 yeczki rozdrobnionego ziela podlepczycy zaparza 2-3 godz.w 2 szklankach wrztku, przecedzi. Pi gorcy, po 1/2 szklanki, 4 razy dziennie, maymi ykami. Przepis 341 3 yki ziela podlepczycy zaparza 4 godziny w 3 szklankach wrztku, przecedzi. Uywa do kpieli i przemywa przy skrofulozie (grulicy u dzieci), wypryskach skry, liszajach, wrzodach, czyrakach ROZDZIA XVIII Malaria

Przepis 342
Wzi 3 yeczki zmielonej czarnej kawy (palonej), 2 yeczki tartego chrzanu, 2 szklanki wody i gotowa 20 minut. Przecedzi i pi gorce, po p szklanki, dwa razy dziennie, przez 3 dni. Znachorzy uwaali, e w tym czasie malari mona wyleczy. Przepis 343 Wzi 12 lici bzu, zaparzy wieczorem wrztkiem i przykry na noc. Rano, na czczo wypi wywar. Powtarza codziennie. Przepis 344 Kiedy sonecznik koczy kwitnienie i te patki zaczynaj opada, ci gwk, drobno pokru -szy, woy do szklanego soika i zala wdk. Naciga na socu przez miesic. Stosowa po 20 kropli przed atakiem malarii. Jeeli pora ataku nie jest znana, po yce, 3 razy dziennie, przed jedzeniem. Przepis 345 Wzi 300 g drobnych gazek bzu z limi i gotowa przez 20 minut w l l wody. Zostawi do nacignicia na co najmniej 2 godziny i przecedzi. Stosowa po p szklanki, 3 razy dziennie. Przepis 346 W l litrze wody gotowa 200 g korzeni sonecznika (wieych) przez 20 minut. Naciga 2-3 godziny i przecedzi przez zoon na cztery gaz, Stosowa po p szklanki, 3 razy dziennie.

38

Przepis 347
1 szklank wieych zielonych lici bzu i 2 szklanki wody gotowa tak dugo, a pozostanie 1szklanka wywaru. Przecedzi i zaywa po 1/5 szklanki przed atakiem malarii.

Przepis 348
9 lici bzu woy do butelki, zala 100 g czystego spirytusu i zatka korkiem. Stosowa po yce, 3 razy dziennie na 15 min., przed jedzeniem, popijajc yk przegotowanej wody. Przepis 349 Znachorzy rosyjscy twierdzili, e to lekarstwo leczy malari nawet wtedy, gdy wszystkie inne rodki nie odniosy skutku: 20 wieych lici bzu, l yeczk bylicy, te wieej i 1/2 yeczki oleju eukaliptusowego. Naciga t mieszanin w litrze wdki i stosowa po 2 yki, przed jedzeniem. Przepis 350 Nastruga kor wierzby iwy i przez kilka kolejnych dni rano pi na czczo herbat z tej kory. P yeczki rozdrobnionej kory gotowa w 1.5 filianki wody tak dugo, a pozostanie l filianka wywaru. Ostudzi i doda miodu, poniewa wywar jest bardzo gorzki.

39