You are on page 1of 10

Micha Waliski Nauczyciele, ustawcie awki w podkow Jako byy nauczyciel z kilkudziesicioletnim staem mam problem.

Chciabym, przed paru laty wyprzgnity nagle z pedagogicznego kieratu, w ogle nie myle o szkole, o edukacji, w praktyce okazuje si to jednak niemoliwe, czego wyrazem midzy innymi liczne zapiski na moim blogu powicone szkolnictwu. Musz kiedy zrobi kompletny spis ministrw, ktrych jako belfer, nauczyciel akademicki - i znw belfer - przeyem w stanie czynnym zawodowo (niegdy dwa resorty stanowiy jedno). Byaby to duga lista. Warto by zrobi prywatny ranking, ale szczerze mwic, aden minister nie wbi mi si specjalnie w pami. No, moe poza min. Krystyn yback, bo dla niej pisaem zwize i treciwe dossier szkoy, ktr odwiedzia. Mam take pewien problem z min. Joann Kluzik-Rostkowsk, chocia jej nie podlegam. Kiedy kilka miesicy temu obja resort, pojawia si nadzieja, e wreszcie mamy do czynienia z rozsdnym czowiekiem na tym stanowisku. Bo oto zacza ona jako opanowywa kwestie zwizane z pjciem szeciolatkw do szk (wiadomo, musz pj do szkoy wczeniej, eby wczeniej mogli zacz zarabia na przyszych emerytw). Obwiecia, e poczwszy od wrzenia i poczwszy od pierwszoklasistw pastwo bdzie fundowao dzieciom darmowy podrcznik. W przyszoci zasada wypoyczania podrcznika przez ucznia w szkole obejmie w praktyce take modzie gimnazjaln i modzie ze szk ponadgimnazjalnych. Ponadto pani minister zdecydowaa, e szkoy bd musiay organizowa lekcje etyki nawet dla jednego ucznia, uczniowie bd mogli chodzi jednoczenie na etyk i religi lub nie chodzi na adne z tych zaj, potrzebna jednak bdzie pisemna deklaracja, eby byo czarno na biaym. Nic, tylko chwali now pani minister, gdyby nie fakt, e wszystkie te sprawy nadal budz emocje. Rodzice szeciolatkw masowo odwiedzaj poradnie pedagogiczne i psychologiczne, by uzyska zawiadczenie o niezdolnoci dziecka do wczeniejszej edukacji. Czy niepokoje rodzicw s zawsze bezzasadne? Czy nigdy nie maj racji? Czy we wszystkich szkoach podstawowych s odpowiednio przystosowane toalety? Jak dostosuj si do obowizku maluchy, ktre bd dowoone do szkoy tym autobusem? Bez mamy? Darmowy podrcznik to dobra idea. Czy jednak wybrano waciw drog do jej realizacji? Przede wszystkim ten popiech! Prace nad podrcznikiem koordynuje pewna uznana (podobno) autorka. Czy jest to wystarczajca gwarancja jakoci? Niepokoi mnie kilka kwestii. Po pierwsze, e to bdzie jeden, jedynie suszny podrcznik. Dotd nauczyciele mieli wybr. Zgodz si z propozycj, e szkoa mogaby na drodze wewntrznych konsultacji wybiera jeden podrcznik. Ale spord kilku! Po drugie, ministerialny podrcznik ma ju z gry (i odgrnie) ministerialne imprimatur. adne recenzje zewntrzne mu nie gro. Czy zesp autorw zapewni, e w czciach podrcznika dotyczcych jzyka polskiego, przyrody i edukacji spoecznej bdzie preferowana naukowa i neutralna ideologicznie wizja wiata? Take arytmetyka moe uwika si w ideologi (Tata

wydzieli Mamie 21 zotych i poleci, eby kupia chleb z 3.00 z, co na obiad za 10 z i dwa piwa a 2,50 z. Ile pienidzy powinna odda Mama Tacie po zrobieniu zakupw?). W wywiadzie do Duego Formatu (10 IV 2014 r.) min. J. Kluzik-Rostowska mwi: () w 2015 mamy [ tj. ministerstwo ma] gotowe e-podrczniki do wszystkich etapw ksztacenia. I jak wydawnictwa mi powiedz: >>Nie damy rady<<, to ja im powiem: >>My damy rad<<. Majc konkurencyjn ofert, jestem partnerem, nie majc jej, nie mam de facto adnej pozycji negocjacyjnej. Mamy rok 2014, zaciekawia mnie forma gramatyczna wypowiedzi: w 2015 mamy gotowe e-podrczniki. Rozumiem, e bd to podrczniki ministerialne, pozarecenzyjne, jedynie suszne? Szanowne Ministerstwo, ju macie podrczniki do wszystkich etapw ksztacenia na rok 2015, ale dla pierwszej klasy na rok 2014 jeszcze nie macie? Pogubiem si. Po trzecie, nader szybko zmieniono prawo szkolne po to, aby ekspresowo przygotowany podrcznik mg trafi do szk na czas. Na czas, to znaczy (w najnowszych prognozach), e wersja elektroniczna ma si ukaza w maju br., a papierowa Bg raczy wiedzie, kiedy. Czyli, zapowiada si nieza dezorganizacja pracy szk i spora udrka dla rodzicw. Bo zmienione prawo szkolne nie dotyczy wycznie podrcznika dla pierwszoklasistw. Szkoy, tak to rozumiem, nie bd zobowizane do informowania w czerwcu uczniw i rodzicw o obowizujcych (wybranych przez nauczycieli) podrcznikach z wszystkich przedmiotw. Czyli jest jak zwykle: w ostatnich kilkunastu latach wszystkie tzw. reformy owiatowe polegay gwnie na dezorganizacji pracy szk i wprowadzaniu cigego, bynajmniej nie twrczego fermentu. Wiem z wasnego dowiadczenia: trzeba mie nerwy ze stali i koskie zdrowie, eby pracujc w szkole, nie ponie uszczerbku na zdrowiu psychicznym lub nie zachorowa inaczej. Nauczycielom naprawd naley si prawo trzech lat urlopw dla poratowania zdrowia. Po czwarte, zakadajc, e nowe zasady utrzymaj si przez duszy czas, jest moliwe, e tre podrcznikw bdzie si zmienia w zalenoci od ekipy, ktra bdzie u wadzy. Ksiki do przyrody mog wic waha si w zaoeniach ontologiczno-epistemologicznych od darwinowskiej po kreacjonistyczn wizj wiata. W podrcznikach do polskiego i WoS moliwe bd czy tylko teoretycznie? bardzo rne wersje historii Polski (i wiata), autorzy bd mogli realizowa ideologi genderow (w wypadku wyborczego zwycistwa feministek) lub antygen derow, jeli do wadzy dojd rodowiska konserwatywno-klerykalne. Jedne podrczniki bd bazowa na literaturze wycznie religijnej, inne (gdy np. zwyciy partia Palikota i Hartmana) gwnym bohaterem uczyni K. yszczyskiego. Dla jednych bohaterem bdzie Bolesaw miay, ale dla drugich biskup Stanisaw Szczepanowski. Kto wie, moe nawet wrci kult bitwy pod Lenino? Wczytuj si uwanie w wywiad z pani minister, suchaem ju wielu jej wypowiedzi i nie dostrzegam sw, ktre by dotyczyy jakiej gwarancji, e podrczniki i szkoy bd odideologizowane, wolne od doranych trendw partyjnych. Ju po wielokro wypowiadaem si o przeklestwie, jakim jest tendencja do upartyjniania naszego pastwa i naszej demokracji. Po pite, jeli wierzy mediom, tak czy owak szykuje si skandal z przygotowywanym ekspresowo podrcznikiem. Autorka/zesp autorw ma otrzyma wynagrodzenie w wysokoci

piciu milionw zotych, a ponadto nie ogoszono przetargu. Tyle na semestr nawet pikarz Lewandowski nie zarobi. Moe to jednak zwyka kaczka dziennikarska? Kilka dni temu w felietonie Czy 1 wrzenia polskie dzieci pjd do szkoy? pisaem: Szumnie zapowiedziano [ministerstwo edukacji], e szkoa musi organizowa lekcje etyki nawet w wypadku, gdy chtny jest tylko jeden ucze. Zainteresowana cz spoeczestwa przyja t decyzj z aplauzem. Jednak wydane przez pani minister szczegowe rozporzdzenie kae inaczej spojrze na kwesti: owszem, dla jednego ucznia, ale tylko tam, gdzie gmina nie bdzie w stanie zorganizowa zaj midzyszkolnych, a poza tym uwaga to gmina bdzie decydowa, czy bdzie jedna czy dwie godziny etyki. Nie ma sensu ponownie wakowa tej sprawy. Rce opadaj. Wszystko w czowieku opada, gdy pani minister jest za, a nawet i przeciw edukacji seksualnej w szkoach. Nawizuj tu do wspomnianego wywiadu. Bo pani minister chce mie najpierw naukow (socjologiczn) wiedz i pewno, skd modzie czerpie wiedz o seksie. Tak jakby nie byo adekwatnych, wiarygodnych bada i opracowa. Wystarczyoby, gdyby pocigna za jzyki wasne dzieci: to z podstawwki, to z gimnazjum i to z liceum. Chocia, taka ankietka moe by niewiarygodna, starsze dzieci pani minister uczszczaj bowiem do szk niepublicznych, ktre wedug Kluzik-Rostkowskiej ucz mylenia. Nie wiem, do jakich konkretnie szk, nie obchodzi mnie to, ale ucze gimnazjum czy liceum katolickiego raczej nie przyzna si, e czsto i chtnie serfuje po internetowych wierszczykach. Wszystko w czowieku opada jeszcze bardziej, gdy pani minister przytakuje dziennikarzowi: Tak, z rekolekcjami jest pewien problem. A jest, jest problem, prosz szanownej pani. Trzy dni stracone dla nauczania, bo programy szkolne s bardzo napite. Na wszystkich etapach edukacji. Zdarza si, owszem, e nauczyciele staraj si zorganizowa w te dni jakie dodatkowe zajcia dla dzieci nie uczszczajcych na religi. Ale taka postawa to jak rodzynek w ubogim ciecie. Dla maturzystw jest to szczeglny czas, tymczasem jeszcze jeden dzie trac przecie (pod wzgldem edukacyjnym) na pielgrzymk do Czstochowy. Sam, uczc, usiowaem ten problem jako rozwizywa. Staraem si, od kiedy tylko wprowadzono religi do szk, aby przynajmniej w dwa rekolekcyjne dni maturzyci, po zakoczeniu duchowych ablucji w kociele, przychodzili do szkoy na dwie godziny repetytorium przedmaturalnego z jzyka polskiego. Uczniowie to aprobowali, frekwencja bya wysoka, jednak nie wszystkim nie-uczniom si to podobao. Bywao, e caa grupa bya eksmitowana na bruk pod pretekstem nieposiadania obuwia zmiennego. Zauwayem, e w ostatnich latach mojej szkolnej kariery coraz wicej nauczycieli odpowiedzialnych za przygotowanie uczniw do matury wprowadzio podobne zasady. Ale nie mona nie wspomnie, e w ostatnich latach stosunek starszych zwaszcza uczniw do obowizku rekolekcyjnego w coraz wikszym stopniu rozmija si z istot rekolekcji. 14 IV 2014 r.

Cz II Od opublikowania pierwszej czci felietonu troch si dziao. Zdementowano informacj o horrendalnie wysokim honorarium autorki podrcznika dla pierwszoklasistw jednak bya to kaczka dziennikarska puszczona przez jeden z tabloidw. Ponadto minister J. KluzikRostkowska triumfalnie i wsplnie z premierem Tuskiem zademonstrowaa na konferencji prasowej okadk nowego podrcznika. Premier wskaza w tytule sylabizowanego w celach graficznych na okadce sowa ELE-MEN-TARZ na sprytnie wkomponowane w rodek sowo MEN, przy okazji udowadniajc niedowiarkom, e rozrnia angielsk liczb mnog od pojedynczej. Mnie to nie dziwi, bo na przykad wczoraj premier odpiewa jednoosobowo a capella przed kamerami telewizji, w pidgin english, kilka wersw starego przeboju Hey Jude zespou The Beatles. Wrmy wszake do Elementarza. Kilka dni pniej pierwsz jego cz mona ju byo zobaczy w Internecie. Podrcznik jest merytorycznie w miar nowoczesny, ideologicznie raczej neutralny, lecz pod wzgldem estetycznym to koszmarek, mieszajcy kilka rnych stylw ilustracyjnych. Te obrazki z ycia, ktre s utrzymane w stylu hiperrealistycznym, kojarz mi si niestety z radzieckimi ksieczkami i podrcznikami dla pionierw (i nie tylko), ktre masowo trafiay do Polski w latach 50. To wielki bd, bo jeli najmodsi wychowa si bd na nietrafionych wzorach estetycznych, Polska nigdy nie przestanie by krlestwem wszechwadnego kiczu. Podtrzymuj obawy wyraone wczeniej: furtka legislacyjna otwarta dla tego podrcznika nie gwarantuje bynajmniej, e w przyszoci, po takiej czy inne zmianie ekipy rzdzcej, jaki minister nie zaproponuje antygenderowej, PiS-owskiej lub narodowcowej wersji elementarza. Przypomnijmy, jak swobodnie, kierujc si wzgldami czysto ideologicznymi, byli ministrowie (np. R. Giertych) zmieniali kanon lektur szkolnych. Nawet K. Wojtya ze swoim nauczaniem grozi uczniom na maturze jzyka polskiego. S kwestie z podrcznikami zwizane, w ktrych si absolutnie z pani minister zgadzam (ponownie nawizuj do wywiadu Ustawmy awki w podkow w Duym Formacie z 10 IV 2014 r.). Bdce w uyciu moduowe podrczniki, z zeszytami wicze, to wygoda dla nauczycieli, ale niebezpieczestwo dla mzgw uczniw. Brak tu bodcw wyrabiajcych u maluchw kreatywno, jest zadaniowo-wiczeniowy schematyzm, polegajcy na mudnym wypenianiu podobnych do siebie setek rubryczek i zarysowywania odpowiednich pl na rysunki.

Przygldam si od paru lat podejciu do odrabiania lekcji pewnej pitoklasistce (obecnie), od niemal trzech lat, cznie z zerwk, obserwuj poczynania pewnego drugoklasisty. Oboje maj, e si tak wyra, umysy otwarte i do szkoy poszy z ogromn porcj posiadanej ju wiedzy o wiecie (czasem niebywale wyspecjalizowanej) i umiejtnoci. Po pocztkowej fascynacji nowymi podrcznikami przychodzi moment, kiedy te schematyczne i jaowe zadania odrabia si coraz bardziej niechtnie, dzieci nie kryj, e jest to dla nich po prostu nudne i wol czyta ksiki, szpera w Internecie lub bawi si amigwkami z Lego (zabronionymi przez pewne krgi okoo kocielne). W dodatku, jeli np. dziecko jest uczone mnoenia i wiczenie przewiduje: 1*1=1, 1*2=2,1*3=3,1*4=4, to dziecku nie wolno napisa 2*1=2 lub 3*1=3. Za samowol otrzymuje od pani minus. Tak ma by jak w schemacie, podobno schemat uatwia nauk mnoenia dzieciom sabszym. Jak nie dojedziemy do 1*10=10, to nie wolno pyta o 3*5, bo to podobno wprowadza chaos do umysw dzieci. Kiedy dziecko ma przemnoy dwie myszki przez cztery dziurki w serku, to nie moe rysowa i mnoy dwch kaftanikw przez cztery serduszka, bo wynik moe by, nie daj bg, inny. Zamiast wyzwala kreatywno, owe rne domowniczki nu, otpiaj i zniechcaj. Na pocztku nie tyle byo sowo, ile od zawsze na progu edukacji byy chtne i otwarte na wiat dzieciaki. Nie ma maluchw nieutalentowanych muzycznie, plastycznie, matematycznie czy w inny jeszcze sposb. Potem jednak nieuchronnie przychodzi moment, kiedy owe dzieciaki w wikszoci zniechcaj si do szkoy, a talenty przecitniej, rwnaj w d. Czasem powodem s (dla dorosych) drobiazgi. Dziecko dostaje raz po raz minus W , bo pisze 2*4 zamiast (jak pani kazaa) 4*2. I ten minus jeden, drugi, trzeci) przy W je bardzo, ale to bardzo boli. Dlatego niewtpliwie wiele zaley od inwencji nauczycieli najmodszych (i nie tylko najmodszych) klas, zgadzam si, e powinni dziaa wedle wasnych programw autorskich, tak skonstruowanych, aby dociera do wszystkich dzieci i kadego dziecka z osobna, rozpoznawa rodzaj uzdolnie i stwarza do ich rozwoju odpowiednie warunki. Nauczanie w klasach pocztkowych wymaga szczeglnej odpowiedzialnoci. Nauczanie ex definitione nie moe by zajciem wygodnym. Przy okazji jeszcze jeden drobiazg: tornister wspomnianej pitoklasistki, sam w sobie lekki, wyadowany ksikami i pomocami, way codziennie od szeciu do omiu kilogramw. Przeprowadzalimy rewizje: faktycznie, uczennica aduje do tego tornistra wycznie rzeczy, ktrych daj nauczyciele plus drugie niadanie i termosik z herbat, bo jest od urodzenia herbaciar. S i inne kwestie, w ktrych si zgadzam z pani minister. e trzeba docenia tych najlepszych [nauczycieli] i dzikowa tym sabym. Bo dzi jest tak, e Karta nauczyciela chroni sabych i niewiele daje tym najlepszym. Albo zgoa nic. Pena zgoda, a wic nieche minister (ministrzyca, jeli tak woli) zainicjuje budowanie nowej Karty, zwaszcza gdy jej zdaniem

edukacja jest by moe najwaniejsza dla funkcjonowania pastwa. Wedug mnie jest najwaniejsza - bez by moe (Takie bd Rzeczyposolite, jakie). Wzmocnienie roli dyrektora szkoy, eby mg swobodnie dysponowa kadr, ktr ma? Zgoda, zwracam jednak uwag, e sformuowanie dotyczce swobody jest bardzo dwuznaczne. Mocny dyrektor moe pro publico bono - budowa mocn edukacyjnie szko w oparciu o najlepsze siy fachowe, ale mocny dyrektor moe te - ad bonum ejus kompletowa zesp skadajcy si gwnie z BMW (biernych, miernych, wiernych), ktry pozwoli mu trwa i pozorowa dobr robot, a przy okazji zneutralizuje niepokornych i zbyt ambitnych. Niestety, kryteria oceny pracy nauczycieli s dzisiaj bardzo, bardzo elastyczne, czego dowodzi astronomiczna liczba nauczycieli dyplomowanych, ktrych dorobilimy si ju po paru latach funkcjonowania systemu. W tym systemie bardzo atwo wykaza, e biae jest czarne i odwrotnie, e pi nie rwna si pi. Jak chroni szkoy przed rozmaitymi odmianami nepotyzmu? Partyjnego, samorzdowego, urzdniczego, rodowiskowego czy po prostu klasycznego, kierujcego si interesami rodzinnymi? By moe trzeba by radykalnie zmieni sposb przeprowadzania konkursw na dyrektora, by moe w komisjach powinni zasiada przedstawiciele owiaty z innych, odlegych miejscowoci. Jednoczenie trzeba by gruntownie przemyle kryteria oceny dyrektorw. Zgadzam si z pani minister w kwestii uelastycznienia metod i sposobw pracy nauczyciela, ale przecie nie wycznie w klasach najmodszych. Udzielajc bardzo obszernego wywiadu, minister ani sowem nie wspomina o tej zmorze owiaty i edukacji, jak jest rozbuchana do granic moliwoci ludzkich, czyli nauczycielskich, biurokracja. No i bardzo, bardzo martwi mnie pewne czarne dziury w systemie, z ktrymi podobno nie da si nic zrobi. Rekolekcje, ktre odbieraj nauczycielom trzy cenne dni? Przed wyborami nie da si nic zrobi. Karta nauczyciela? Nie teraz, mamy rok wyborczy. Dyslektycy i dyskalkulicy na maturze? to wymaga dyskusji w gronie specjalistw. Wychowanie seksualne w szkoach? musz mie najpierw wiedz, skd [uczniowie] czerpi wiedz o seksualnoci. Czy mona, zamiast religii i etyki, naucza w polskich szkoach filozofii? W tym wypadku J. KluzikRostkowska odsya do pani minister szkolnictwa wyszego, ktra postuluje takie rozwizanie. Czyli pewne istotne dla kondycji umysowej Polakw problemy spycha si do obszernej przegrdki ze sprawami, ktrych w Polsce nie da si zaatwi (jak in vitro, ustawa aborcyjna, podpisane, lecz nieratyfikowane przez Polsk dokumenty unijne, dotyczce m.in. przemocy wobec kobiet, relacje pastwo-Koci). Pani minister potrafi czytelnika niele ubawi. Na pytanie Tomasza Kwaniewskiego: A co z religi? tak oto odpowiada: Szczliwie si zoyo, e jest wyrok Europejskiego Trybunau Praw Czowieka, ktry nam nakazuje organizowanie lekcji etyki, nawet jeli jest jeden chtny (). Przez cae lata kolejne ekipy rzdowe nie potrafiy tej sprawy zaatwi (a powiadaj, e w tym kraju nie dyskryminuje si ateistw). Teraz przedstawicielka rzdu jakby si cieszy, e w

Strasburgu zapadaj wyroki przeciw Polsce. To wszystko jest tak absurdalne, e nie wiem, jak si do tego ustosunkowa. Moe napominajc, e wyrokw przeciwko Polsce jest sporo i bdzie znacznie wicej, ale ja si z tego powodu nie ciesz. No, chyba eby uzna, e jest to jedyna droga do uzdrowienia dziedziny praw czowieka w naszym pastwie. By patriot moe wic oznacza w praktyce, e trzeba si najpierw zachowa bardzo niepatriotycznie, wnie konkretn skarg na Polsk i uzyska odpowiedni efekt patriotyczny. Ostatecznie jest to rozwizanie zdecydowanie lepsze ni powstania narodowe. Tymczasem premier Tusk a to straszy dzieci wojn, a to publicznie podpiewuje Hey Jude, w mediach za puszczaj nam niebotycznie drogi (zrobiony za pienidze unijne) spot z dziesicioma latami wietlnymi Polski w Unii. Faktycznie, ekipa D. Tuska w dojutrkowaniu przebia ju dawno znanego polskiego krla z epoki renesansu, chocia tamten Dojutrek ma spore osignicia. Jako byy nauczyciel szk publicznych poczuem si nie za dobrze, gdy Kluzik-Rostkowska mwi o wasnych crkach uczszczajcych do szk niepublicznych: niech sprbuj szczcia w takich [szkoach], ktre zmuszaj do mylenia i krytycznego ogldu wiata. () szkoy, do ktrych chodz moje dzieci, to s szkoy, do ktrych sama bym chciaa chodzi. () Wsppracujce. Takie, w ktrych patrzy si na ucznia indywidualnie (). Bo przecie kady ma indywidualny rytm i warto to doceni. () w ktrych uczniowie nie boj si zadawa pyta. Nie boj si przyzna, e czego nie potrafili zrobi w domu () A jeli ucze potrzebuje indywidualnej pracy, to si z nim zostaje. To s te szkoy otwarte na rne kultury, wyznania Dzieci s rne i szkoy powinny by rne, ale chciaabym, eby takich otwartych na rnorodno i szacunek dla kadego wysiku byo w Polsce wicej. Bez wygldu na to, jakimi sowy pani minister prbuje zagodzi ten pean na cze szk niepublicznych, pozostaje wraenie niesmaku. Takie wypowiedzi s, w zasadzie, obraliwe dla uczniw i nauczycieli licznych szk publicznych. Kilkanacie dni temu Jacek akowski, polemizujc ostro z Piotrem Pacewiczem, bezkrytycznym wyznawc i apologeta reformowanej nieudolnie od lat kilkunastu szkoy polskiej, wskaza na liczne grzechy popeniane od 1989 roku przez nawiedzonych politycznych reformatorw (Polska, fabryka korposzczurw, Gazeta Wyborcza z 12-13 kwietnia 2014 r.). Pochlebiam sobie, e o wikszoci z tych grzechw pisaem w szkicach i felietonach zamieszczonych na tej stronie (oczywicie, znam swoje miejsce w szeregu, z pen wiadomoci prowadz od lat blog sensu stricte niszowy). akowski wspomina m. in. akcj Szkoa z klas, ktrej pomysodawc i motorem by Pacewicz. Dodam, e z mojego punktu widzenia, wwczas czynnego nauczyciela, bya to akcja szkodliwa. Takich przedsiwzi zreszt Gazeta Wyborcza animowaa w przeszoci wiele. Akcja Szkoa z klas odcigaa szkoy od istoty edukacyjnej i wychowawczej dziaalnoci, nakadajc na nie, dla uzyskania cenzusu tej gazety, ogrom roboty biurokratycznej (zbieranie dowodw na klas). Nic z tego nie wynikao poza tym, e

zapewne wzrastay nakady wyda codziennych pisma. W istocie Gazeta zacza jakby wyrcza w pewnych dziaaniach MEN i inne instytucje zwizane z owiat, peni swoisty rzd dusz, instruowa, poleca, chwali, gani. W jej rodowisku lansowano tez, e dobra czy wybitna szkoa to szkoa skomputeryzowana i utabletowiona. Zdradzono nam patent na wyksztacenie samorodnego geniusza: wystarczy kademu uczniowi da do rki notebook lub tablet. I geniusz sam si zrobi. Hasa tego rodzaju podchwytywali niektrzy politycy, obiecywali i si ukradkiem (szczliwie) wycofywali z deklaracji. Pojawiay si w Wyborczej w ostatnim 25-leciu istotne, dajce do mylenia artykuy na temat edukacji. Jednake na jej amach ukazao si te mnstwo napastliwych, niesprawiedliwych publikacji pod adresem nauczycieli. Niektrzy spece od owiaty w tej gazecie dali wiele dowodw, e kompletnie nie znaj specyfiki pracy szkoy, pracy nauczycieli, potrzeb uczniw. Potrafili jednak, wraz z kolegami z innych redakcji, skutecznie przekona wikszo spoeczestwa, e nauczyciele do zbiorowisko nierobw, pracujcych 18 godzin tygodniowo i domagajcych si niezasuonych przywilejw. (Skdind, wart kompleksowego opracowania naukowego byby temat: Rola prasy w skcaniu spoeczestwa w III RP. Niektre praktyki w tej materii jako ywo przypominaj praktyki z czasw PRL) Min. Kluzik-Rostkowska, by wrci po raz ostatni do wywiadu powiada w pewnym momencie: Z t wspprac [nauczycieli] jest ogromny problem. A jeszcze wikszy z motywowaniem nauczycieli, by mieli odwag cokolwiek zmienia. Przecie wystarczy, e si awki ustawi w podkow. Niby drobiazg, a od razu zmieniaj si relacje nauczyciela z uczniami i uczniw midzy sob. Ale wtedy przychodzi sanepid i mwi, e te awki tak nie mog sta, bo si dzieciom szyja skrzywi. Nie kwestionuje sw dotyczcych wsppracy i motywacji, pozwol sobie jednak na osobist anegdotk. Dawno temu, gdzie w okolicach roku 1990-91, w pracowni szkolnej, ktrej opiekunem byem, ustawiem awki w podkow. Od tego czasu zacza si toczy wojna podjazdowa midzy dyrekcj szkoy a mn oraz mn a dyrekcj szkoy o awki w podkow. Wojna bya prawie niewidoczna, prawie jak niedawna kampania Rosji na Krymie. Gone strzay nie paday, nikt nikogo nie zabi, nie zrani nawet co kto jednak sobie po drodze pomyla, to pomyla. Kiedy opiekun pracowni by w askach sprawa przycichaa, kiedy popada w stan nieaski, konflikt odywa, kiedy si stawia, szo na sztylety. Sw. A awki sobie stay, stay i stay, piknie uoone w podkow ku zadowoleniu uczniw. Opiekun nie musia prowadzi zaj ex cathedra, zbliy si do poddanych, robic sobie skromne miejsce przy stoliku u brzegu podkowy. Z tej pracowni wyszo 110 laureatw, finalistw i uczestnikw eliminacji centralnych Olimpiady Literatury i Jzyka Polskiego i Olimpiady Filozoficznej, laureatw innych znamienitych konkursw. W tej pracowni miecio si biuro Lauru Plateranki, ogromnego, jak na warunki szkolne, midzynarodowego konkursu poetyckiego. Tu, gdy aula bya zajta, odbyway si przez kilkanacie lat prby szkolnego Teatru Naszego, miecia redakcja wydawanej do dnia

dzisiejszego szkolnej gazetki. Tu odbyy si setki wykadw pracownikw uniwersyteckich i innych szk. Tu lekcje zamieniay si czasem w wieczory poetyckie lub dramy. Std wychodzili ludzie z inicjatyw. Jak atwo si domyle, pracownia dziaaa wedug specjalnych przywilejw. Przyszed czas remontw sal szkolnych. I nic. Przyszed po latach drugi czas remontw sal szkolnych. I nic. Opiekun za to mg organizowa remonty swojej pracowni wasnym sumptem i wiele, wiele serca i rodkw woyli w ni rodzice uczniw. Nawet meble, tablice na wystawki, firany i zasony byy darem rodzicw. Przyszed czas kolejnego remontu, szkoa pikniaa, bo w ruch poszy nie tylko farby, ale kompleksowa wymiana sfatygowanych krzese, stolikw, okien etc. I wreszcie, wreszcie pracownia doczekaa si swojego oficjalnego liftingu. Jako ostatnia w szkole. Zagadka: czyje pracownie poszy na pierwszy ogie? W roku bodaj 2007 do pracowni zawitaa w trakcie lekcji jaka niewiasta. Przedstawiono mi j, ale nie dosyszaem. Popatrzya, podreptaa, PODREPTAA, POPATRZYA. Na drugi dzie przedstawiono mi wyrok. Na pimie. Z piecztk. Sanepid nie zgadza si na dalsze utrzymywanie stolikw w ksztacie podkowy. Poddaem si. awki poustawiano w odwiecznym porzdku ustalonym raz na zawsze dla polskiej szkoy. Za to udao si przez ten czas uchroni pracowni przed ekspansj symboliki religijnej. Dwa lata pniej choroba wygnaa opiekuna na zawsze z pracowni. Prosz jednak nie dopatrywa si bezporednich zwizkw midzy stolikami ustawionymi w podkow, sanepidem i jego chorob. Ju David Hume zakwestionowa istnienie bezporednich zwizkw przyczynowo-skutkowych midzy strzelb, strzaem a trupem. Micha Waliski 23 IV 2014 r.

You might also like