HALl9'TE Y ~ YAN

SIMONLAR
Dun Devlet Bugun Cemaat
HANEFIAVCI
0
ANGORA
ic;iNDEKiLER
1. Boliim: DEVLET
Neden yaz1yorum? ................................... ........ .... .... ................... 3
Simon .................................................... ........ ..... .... .... ....... .......... 10
Hali9'te Yaayanlar .................................................................. 18
Kitabm Dilindeki Sertlik ......... .. ...... .. .. .. ........................ .. ........ 21
Koydeki Okul Y1llanm .............................. ... .. ............................ 22
MERSiN ............ ...................... ....... ... .......... .... ... .. ........ ... ........ . 27
Giilnar il9e Emniyet Komiserligim .......................................... 27
Gen9lik Park1'ndaki Garsonlar ideolojik Konularda
Benden Bilgiliydi.. . . . .. .. .. . . . .. .. .. ...................................... 34
Mut Il9e Emniyet Komiserligim .. . . . .. . .. . .. .. .. .. . .. .... .. ............... 36
Pavyoncularm $ikayetleri ...... ......................... .. .. . .... ........ .. ........ ......... 40
il9ede Iki Hiikumet Tabibi ile Qahma ................. .... ....... .. ..... 45
Iki Ogrencinin VurulmasI.. .................... 48
Mersin Merkezdeki G6revlerim ......... ............ .. ... .. ..... ... ..... ..... . 51
Mafyanm Guci.i ........................... ....................... .. .. .. .. .. .. .. .. ..... 52
Nam1k Astsubaym Mafyayla Kurtanlmasi. ............ .... ...... .. ..... 57
PKK'hlann Banka Soygunu ................................ .. .. .. .. ... .. ......... 61
Acilciler Operasyonu................................. .. .. .. ... .. .. .. ...... ... .. ... 63
ihvancllar Operasyonu ve Halit Musto ........................ .. ......... 72
Telsiz Telefon Kullanan Fabrikator Tutuklandi. .......... .. .. .. ..... 79
Ehli yet Yolsuzlugu .. .. .. .. . .. .. .. .. .. . .. . .. . .. .. .. .. . . .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. 81
Altm Ka9ak91hg1 Davas1 ....................... .. ....................... .. .. .. .... 83
Ka9ak91hk Kiiltiirii Atadan Gelir. ...... .... ............. .. .. .. ..... .. ........ 90
DiY ARBAKIR ............. ................ .................... .. .................... ... 93
Giineydogu'daki Giivenlik Kuvvetleri PKK'y1 Bilmiyor ... 93
Kii9iik Aga.. .............. .... .. .... ..... 94
PKK'nm Yakm Gelecegi Neet yi9ek ...... .. .... .. ......... .. ......... 97
Alman ya Ziyareti .......................................... .. .. .. .................. .. . 99
Iki TIKKO'lunun Yakalanmasl.. .... ... ..... .. ....... ........................ 104
Burhan Nart Olay1 ..................................... .. .. ... .. .................... 109
Aranan 09 Ki9inin Yakalanmas1 ......... .. ............... .. ............... 124
Seren Operasyonu.......... .. ... .. ....... .. ..... .. .. ... ... .. .. .. ...... .... 126
iii
S1monlar
Cezaevinde Tunel Bulunmas1 ve Egitimin 6nemi .............. 129
Diyarbakir'da Ilk Teknikle Tarnmam .................................. 139
ABD Kimi Destekliyor? PKK'y1 n11, Ti.irkiye'yi mi? ................ 155
Talabani'nin Tlirkiye Harekati.. ............................................ 156
iSTANBUL ............................................................................. 160
istanbul'da Bilgisayar Sistemini Kurmam ............................ 160
Istanbul Operasyonlan. . ........................... 17 4
Cem Ersever Olay1 .......... 186
Cihaz Almak I gin is rail' e Gidiimiz ...................................... 209
DI Gi.iglerin Etkisi .................................................................. 213
ANKARA ............................................................................... 215
PKK'ya Teknik Bilgiler S1zd1 ................................................ 215
Susurluk Olay1 ........................ .
................ 217
Termal Kamerah Ugak Ahm1 .................................. 225
Antalya'da PKK
Devletin Gi.ivenlik-Bi.itge
KOM Dairesi'nde Yenilikler.
Uzan Olay1 ....
QEA$ ve Kepez Elektrik. ..
Berke Baraj1
Y ap1Janlarm Klsa bzeti ....
Neter 2 Operasyonu
... 231
.. 235
237
.. 238
. ..... 242
. .. 244
. ..... 248
.263
Kayseri Uyuturucu Operasyonu .. .
.268
Lodur Operasyonu ......................... . . ......... 272
EDiRNE ................................................................................. 277
Kap1kule Tahkikat1
Kapmm Diizeni Iqin Almmas1 Gereken idari Tedbirler
Edirne Belediyesindeki Yolsuzluklar
Su Davas1 ................................................... ..
Dig er G6revlerimiz ..
:;>entiirk Demiral ve Qanakkale'de Kay1p Bir Qocugun
Bulunmas1 Olay1 ...
Kaqak Gay Operasyonu ...
Yolsuzluk Olmadan Tiirkiye'de Ekonomi Olmaz ..
.. 277
... 302
....... 309
.. .. 316
...... 316
. ..... 326
. ..... 329
............................................................................ 330
Terorde Bilimsel ve Akademik 330
iv
Psikolojik Harekat: Halk1 Birbirine Kar91 Kullanmak ............ 333
Kendi Halk1m Yonlendirme Faaliyetleri ............................... 335
Ergenekon ............................................................................... 338
Devlet Nedir? Yetkileri Ne Olmah? ...................................... 346
Bugun "Bolge"de Ki9ilikli insan Yeti9tiremeyiz! ................. 352
Gelimi ve Geri Kalml Ulkelerdeki Yap1:
Resmi ve Sivil Daku . . . . .......................................................... 356
Kolelige Itiraz .......................................................................... 357
Resmi Kurumlardaki Ast-Ust ilikisi .................................... 359
Yanhs;, Arna Sadece Yanhs;la Kalsa! ... . ...................................... 363
Olaym Magdurlan: Bu Uygulamalara Tiilii Olanlar
Ag1smdan Bakmak .. . ........................................ 368
Ozgiirliik ve Demokrasi: iki Sihirli Anahtar ...................... .
Demokratik Ac;,::1hm ........................................................ .
Sorunun Adi PKK m1, BolUculUk mu, Yoksa
..368
. .... 369
Guneydogu Sorunu mu?...................................................... 373
bcalan: Herkese Mektup Yazd1k ........................................... 375
PKK Konusunda Ka9an Firsatlar ............................................ 376
Balkanlarda Benzer Durumlar... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..................... 378
Yunan-Bulgar-Turk Ilikileri ................................................... 379
Neden AB'ye Girmeliyiz? ..................................................... 384
Bu Sistem, Fikri Olana Kar91d1r.. ............................................ 387
Komp lo Teorileri ..................................................................... 389
2. Boliirn: CEMAA T
Din ve inane;; Dun yam ............................................................. 397
Din ve inane;; Dunyamdaki Gelimeler .................................. 397
28 $ubat Donemi Ya9ad1klanm1z ........................................... 407
Tutuklanmam ve Klsa Suren Hapis Hayat1m ....................... 412
KOM Daire Bakanhgmdan Almmam ................................... 415
Sabri Uzun'un istihbarat Daire Ba9kanllgmdan Almmasi. .. 421
Ahmet Ilhan Guler'in Istanbul istihbarat
$ubesinden Almmasi. ............................................................. 427
istihbarat ve KOM Neden Ele Gec;,::irilmek istenir? .............. 433
Emin Aslan Hakkmdaki Iftira ................................................ 435
Emin Bey'e Kurulan Komplonun Balang1c1 ................. 436
Iki Emniyet Genel Mudur Yard1mc1s1 Hakkmdaki
Izmir Tahkikat1 ....................................................................... 465
v
S1monlar
Sakarya Tahkikat1 ................................................................... 474
Gene! Mudiir Yard1mc1lanm Yiyen Yap1 Ne Yapmak istiyor? .......... .479
Benim Hakk1mdaki <;ahmalar .............................................. 480
ihbar ve .............................................................. 486
Damtay Olay1 ......................................................................... 504
Erzincan Olay1 ......................................................................... 508
Erzincan Olay1 ile ilgili Gene! Bilgilerim . . ........... 509
Al11lmad1k Savc1lar ................................................................ 521
Ahllmad1k Polisler ................................................................. 525
ilk Yanh Ilernler ................................................................... 527
Ergenekon Orgi.iti.i .................................................................. 531
Davada Yanh Olan Birinci Konu.. . ........... 532
Davada YanlI Olan ikinci Konu .. .. ................................... 538
Baz1 Yerler Neden Aranmaz?.......................... .................. . 541
Ankara Emniyet Miidi.irleri Toplant1smda igileri
Bakam'ndan Talebim........................................................ . 542
Kadar Cemaat Tarafmdan Yap1lan
Operasyonlar ve <;ah1_?malar.. ............................................... 544
Askeri Belgeler Nas1l .............. 547
Tiirkiye'de Baz1 f;)eyler Birbirine Karn;1yor ..
EMASY A Planlan ..
Sava Oyunlan, Planlan ..
. ......... 547
. ........... 548
.......... 550
Siyasi Hayata Miidahale, Darbe Hazirhklan... .. .......... 551
Nas1l Yonetiliyor, Kimler Yonetiyor? ..................................... 555
Cemaatin Propaganda Araglan ............................................. 565
Garip Bir Kaset Olay1................................ .. ......................... 566
Giincel ittihat ve Terakki ....................................................... 569
Bu Bolumii Niye Yazd1m? ....................................................... 569
Cemaati Yonetenlere .............................................................. 573
Bugi.in Ya1_?ananlan Nas1l Yorumlamah? .............................. 575
Bi.iti.in Kurumlar ve Kiiler Kof mu? ....................................... 578
Kanunsuz Dinlemeler .............................................................. 578
Devleti Kim Yonetiyor? .......................................................... 579
Ne Yap1labilir? ......................................................................... 580
Ankara Ernniyet Mi.idi.iri.ini.in Tutuklanmas1 ........................ 586
Dizin ...................................................................................... 589
vi
S1monlar
HANEFIAVCI
1956 yilmda Kahramanmara'm Pazarc1k il9esinin Karab1-
y1kh koyCmde dunyaya gelen Hanefi Avc1, ogrenim yaamma
dogdugu koydeki Karab1y1kh ilkokulu'nda baladi. Ortaokulu
Gaziantep'teki Kar1yaka Ortaokulunda, liseyi ise Ankara'daki
Polis Kolejinde bitirdi. Ardmdan Polis EnstitC1sunde egitimine de-
vam etti ve bilahare Ankara Dniversitesi Hukuk Fakultesi'nden
1 980 y1lmda mezun oldu.
Polis Akademisinden mezun oldugu l 976 y1lmdan 1984 yi-
lma kadar Mersin iii Gulnar ve Mut Emniyet Komiserligi ve
Mersin Terorle Mucadele !';)ubesinde gorev yapti. 1984 y1lmda
artan ter6r sonras1 istihba-
sonras1 TBMM
Komisyonunda Tcrorle Mucadclc ad1 altmda
lik kuvvetlcri ifade etmcsi
uzerine hakkmda davalar a<;:1ldL Tahkikatlara ugradL Basma
yaptlg1 a<;:1klamalar uzcrine a<;:1ga almdi. Devlctin gizli bilgilerini
temin etmek ve a<;:1klamak su9lanndan Ankara Devlet Guvenlik
Mahkemesince tutukland1 10 glin hapis yatti. Ardmdan berat
etti idare mahkemesi karan ile gorevine dondu.
2003 y1lma kadar geri hizmetlerde 9aht1ktan sonra 2003
y1lmda Emniyet Genel Mudurlugu Ka9ak91hk ve Organize Su9-
larla Mi1cadcle Daire Bakanhgma atandi. Burada yaptig1 yol-
suzluk operasyonlan hoa gitmeyince 2005 yilmda ge9ici ola-
2006 yilmda ise asaleten Edirne 11 Emniyet Mudurlugune
getirildi. Edirne Kap1kule hudut kap1smda polis ve glimruk9u-
leri ahrken kameraya kay1t ederek mahkum olma-
lanm sagladi.
vii
S1monlar
18 Haziran 2009 tarihinde Resmi Gazete'de yay1mlanan or-
tak kararname ile 11 Emniyet Mudurlugu'ne atandi.
Halen Birinci Sm1f Emniyet Muduru olarak il Emni-
yet Mudurlugu gorevini surdurmekte olan Hanefi Avc1, 2006
y1lmda TASAM'm Stratejik Vizyon Sahibi Burokrat Odulu'nu
Avc1, Emniyette teknik-elektronik istihbaratm ku-
rucusu olarak bilinmektedir.
viii
1. Boliim
DEVlET
1 Bolum Devlet
Neden Yaz1yorum?
Neden yaz1yorum? Yazmak i<,;in kimsenin bir sebebi olma-
mah. Okumak dunyada elzem oldugu halde, okumayan ulkem-
de yazmamn sebebi aramyor, anyoruz. insan kendine de soru-
yor: Neden yaz1yorum? Neden yazmahy1m?
Herkesin, birakm kolayca, bin bir 9abayla dahi gelemeyecegi
bir noktaday1m. Say1sm1 bilemedigim kadar 9ok olay i9erisinde
yer ald1m, 9ok s,ey yaptlm; ama yapt1klanmm bir klsmm1 yiktim
ve tamammm y1kllmas1 gerektigine inamyorum. Bu kitapla bir
k1smm1 daha y1kmaya 9ahs,acag1m. Kendimce sag gorus,le, baz1
degerlerle, belirli bir vatan, millet, Ulke ahlak anlay1s,m1 kap-
sayan inan9larla buyi1dum. Daha ylicesine ozenerek yas,ad1m
ama ge9en zamanda, yas,ayarak gordugum olaylar sonrasmda
bu ylice degerlerin bir klsmm1 sorgulamaya bas,lad1m. Bunlar-
dan yalmz biri veya bir k1sm1 bile yazmam yeterliydi.
yas,mdayim? Yas,tan kas1t ne? kastedilen
dan itibaren ge9en zaman ise ni'ifus kagid1mda yazan tarihe
gore 54 yas,mday1m; biyolojik olarak saghg1m veya hissettigim-
se 35-40; duygu dunyamda yas,ad1g1m ve gordugum olaylar,
ald1g1m dersler, 9ektigim acilar ise o zaman kendimi 100-150
yas,mda hissediyorum.
Hi9bir polis benim kadar degis,ik olay yas,amam1s,tir. Dlke-
nin en glineyinden en dogusuna, oradan en batisma kadar her
yerinde gorev yapt1m. 12 EylUl oncesi sag-sol 9atis,malarmm
iilkeyi i9 savas, as,amasma getirdigi olaylardan, 1984 sonras1
PKK'nm yaratt1g1 Guneydogu katliamlanna; 1990'h y1llann ba-
s,mda yeniden h1z kazanan (bas,ta istanbul olmak uzere) buyiik
illerimizdeki suikastlara; siyaset ve ter6r olaylarma kadar tum
ideolojik 9atis,malann sorus,turulmas1 safhasmda yer ald1m.
Buylik hayali ihracat s,ebekelerinden, buylik banka dolan-
dmc1hklanna; ihalelere fesat kans,tlrma olaylanndan, ulusla-
raras1 uyus,turucu s,ebekelerinin sorus,turulmasma kadar 9ok
genis, bir kriminal yelpazede 9ahs,t1m. Bu gorevler esnasmda so-
3
S1monlar
kakta adam da kovalad1m, daire bakam olarak ulke genelinde
ve hatta uluslararas1 alanda polis tekilatlan ve kurululanyla
ibirligi i<;::inde planlama da yaptim, mliterek operasyon icra-
smda da bulundum. Su<;::lu gordugum kiilerle fiziken ve ruhen
mucadele etmekten, silahh <;::at1maya; en teknik cihaz ve sis-
temlerle onlann kaqilanna <;::1kmaya kadar her sahada ve her
turlii polisiye olayda yer ald1m.
Sonra bir anda polislikten, devletin glivenlik gucti olmak-
tan, yani avc1hktan sistemin istemedigi, yanh buldugu bir he-
def, bir av konumuna duttim.
Bunlar da ger9ek manada kendimi l 00- 1 50 yamda hisset-
meme neden oldu.
Yaad1klanmdan dolay1, sanki yliksek bir tepeden kendi sa-
hamda tUm dunyay1 seyreder gibiyim. Kendimi, herkesin ge<;:e-
cegi yollardan <;:oktan ge<;:mi biri gibi hissediyorum. $u tepenin
arkasmda bulunanlar biraz sonra kar1dan olanlara
tuzak kurmular, eyvah yine kan dokecekler, biri bunlan uyar-
sa ... Ben, "Ey tuzak kuranlar degmez, yapmaym, dumanhk
buylik hata, bu tuzaga kendiniz dueceksiniz, yapmaym, etme-
yin!" demek istiyorum.
Bulundugum noktaya nas1l geldim? Bu mucizeden ote bir
eydi. Ne mucizeyle ne de benim <;:ahma ve gayretimle olacak
ey degildi; ne ak1lh ne de cesur olmam yeterliydi. Belki mistik-
<;:e dlilinulunce, ak1l ustU bir irade buraya gelmemi istedi.
Bu noktaya geliim fiziki bir mucadeleyle olsayd1, derin va-
dilerden ge9mi, ailmas1 imkans1z daglan aIDl, masallarda-
ki ejderhalarla kavga etmi, hi<; kimsenin bilmedigi tehlikeler-
le bogumU olmak gerekirdi. Fiziki tehlikeleri ge9mek, kavga
etmek zor eylerdi ama bunlan ger9ekletirmek mumkundu;
oysa insamn kendi ruh dunyasmdaki kavgas1, kendi i9indeki
tehlikeli yolculugu <;:ok daha zor, <;:ok daha amans1z mucade-
le gerektiriyordu. Daha onemlisi sadece kavgayla ve akllla da
zihinde ve kiilikte baz1 eyleri amak mumkun olam1yordu,
4
1 Bolt1m Devlet
tum bunlar yeterli degildi. i<:;te ve di9ta milyonlarca, milyarlar-
ca tesadufU.n art arda, sistemli, duzenli bir bi9imde etraf1mda
meydana gelmesi ve tum ruhumu, benligimi etkileyerek beni
bulundugum yere itmi9 olmas1 gerekirdi.
Mademki herkesin kolayca gelemedigi bu yere, mucize ustu
bir 9ekilde savrulmu9tum, olan ve olacak bir9ok olaym perde
arkasm1 9ok az da olsa gorebiliyordum. 0 zaman arkadan ge-
lenlere soyleyecek sozurn olrnahyd1; ya9ad1klanrn1, yollardaki
tehlikeleri, kendilerine kurulan tuzaklan anlatrnam ve bunlar-
dan kurtulma yollanm, bildiklerimi soylemem gerekiyordu.
Gorev ugruna tum yapt1klanmm dogru oldugu fikrini zih-
nirnde y1ktim. Bir zamanlar yok butUn gayretimle
tum du9rnanlanrnm, silaha ve 9iddete sanlrnayan halleri-
ni elzern goruyorurn. Onlan silaha ve 9iddete itenin de as-
hnda dogru anlad1m.
mudur? Karanhktan aydmhga, soguktan
rnumkun
inan9s1zhktan
birbirinin z1ddma dCinerek oncekinin tam
ya9ama-
dan anlamak rnumkCm degil.
yapmam gereken i9in geregi ne ise onu
ne ne de ba:;;ka bir men-
etken olrnadi. Yaptig1m ya-
Butun enerjimle, gayre-
Ne ozel ne
uyur, uyanmca tekrar hedefime
bir ideal bir i9 sevdas1yd1 benimki.
Her i9 tehlike, her i9 riskti aym zamanda.
Dunyada herkesin hakkmda
ayn eser verdigi
irnkan
5
yaz1lan,
dart koca
konu-
Snnonlar
ma sahip olmama ragmen bir defa bile ne istiklal Caddesi'nde
ne Bagdat Caddesi'nde gezmedim. Bir defa bir gazinoya gitme-
dim, resmi mecburi yemeklerin haricinde bir defa bile luks de-
gil, s1radan bir restorana gidip yemek yemedim, bir arkada91-
m1 yemege goturmedim. i9 varken, ulke tehlikedeyken, yemege
gidilir mi? Hayatim boyunca hi<; 20 glin izin kullanmad1m, hi<;
kampa veya tatil anlay191 ile bir yere gitmedim. Gitmeyi de uy-
gun gormez, gidenlere ise gorevden kac;;1yorlar diye klzard1m. Bu
konudaki en buyiik luksum restoranlardan paket servis olarak
baharath yemekler getirtip, bu yemekleri Ubenin makam
odasmda c;;ah9ma arkada9lanmla birlikte yemekti. Arkada:;;la -
nm yarnma yemek ismarlarken olsa olsa: "Tostun
neli olsun?" diye soran; c;;ayc1smm yaptlg1 tosttan ba9ka
bir :;;eye zaman ayiramayan biri olarak tammhyorlardi.
nas1l olabilirdi? Arna en mutevaz1
i:;; ve , . ~ u '
ve gayret sonucunda elde tecru-
eserler ortaya i,,:1km19ti. Daha iyisini, daha us-
tununu, daha sihirlisini yapmak gerekiyordu; bir oncekinden
elde edilen daha ustunun yapilmasm1 saghyordu ama
ben gen;:ek manada yapt1klanrmz1 asla yeterli gormuyordum.
Kai.;ird1g1m1z bo9 ge<;en zamana ve kar91m1zdaki
lerin ger<;eklqtirdigi en bir bile nas1l gec;;it verdi-
gimize hay1flanarak yaptiklanm1z1 yetersiz Daha
c;;ah:;;maliyd1k, daha gayret etmeliydik. ..
hayran oldugu teknik ve elektronik arac;;-
lar ortaya Daha daha ustunu derken sonunda
ne demek oldugunu, ancak kendimiz anla-
Sihirli teknolojiler, sihirli c;;ozumler o kadar
olaganustuydu ki anlatmak ve anlamak i<;in kendimizden ba:;;ka
kimseyi bulamaz olmu:;;tuk. Bu hal aslmda korkunc;; bir teknolo-
Jl
haline gelmi9ti. Su9lulan bulup <;1karan,
6
1 Bolum. Devlet
tasarlad1gJ.m1z sistemler i;:ok degerliydi, ugruna her ey
Aslmda bunlar bu ulke ii;:in gecikmi arai;:lard1 ve bunlara
yonelik i;:al1malan smirlayic1 hii;:bir oli;:u kabul etmiyorduk.
Sonunda, aslmda sonunda degil daha bamda, <;abalanm
meyve vermiti, istegim olmu, mucize geri;:eklemiti. Anlatt1k-
lanm1 anlayacak, ana plamm kurdugum kafamdaki sistemin
ileyiinde bana gerekli teknolojiyi saglayacak insanla kar1la-
m1t1m. Sistem kurulmu, az sayida personel ve tei;:hizatla tUm
illegal yap1larla mCtcadele edilir hale gelinmiti. inamlmazlar
yap1labiliyordu art1k, her ey ilim, akll ve teknolojiyle oluyordu.
0 gline kadar yap1lanlara bakild1gJ.nda, rnucize otesi
gorulebiliyordu
yapsm-
sizi bu surcde bula-
rnaz, siz nasil
almlanna kirrn1z1 yaz1yla Dev-Sol militam, terorist
o kadar bulamazd1k onlan. Arna en
art1k
degildi.
rnucadele ettik. Daha
sadece teknik sistem ve
ak1l kokenine inrnek
neden bu yola girer, varhklanm, gelecek-
lerini neden tehlikeye atard1? Ne yapmak istiyorlard1, bunlar
deli bu kadar onemli olan sebepleri neydi diye sorgula-
7
Snnonlar
Y1llar y1llan kovalad1, olaylar olaylan ... Bir sure sonra, top-
lumsal yas,am i<_;:in y1llarca dus,man gordugum grup, dus,unce
ve orglitlerin aslmda saghkh bir demokrasinin olmazsa olmaz1
olduklanm; modern bir toplum igin as1l tehlikenin, bunlann
aksine her muhalefeti yok etmeye odaklanm1s, olan benim sa-
vundugum degerler oldugunu anlad1m. Bunun ac1sm1 derin-
den yas,ad1m. Bu w;;1dan eskiden savundugum tum dus,unceleri
dus,man gormek tarif edilmez bir duyguydu.
Ge<_;:mis, y1llardaki anlay1s,1ma gore, butun radikal muhalefeti
yok etmeli ve bunu yapacak sistemi kurmahyd1m. Meslege yeni
bas,lad1g1m Mersin'de gorev yapt1g1m y1llarda, benim i<;in siste-
min ve rejimin muhalifi olan; devleti, orduyu ve polisi eletiren
herkes kotu hain ve ajandi. Tum solcular Rus ajam ve
vatan haini idi, onlara en agir ceza verilmeliydi. Arna duygu
dunyamdaki buylik degiimlerin oldugu, anlat1lamaz s,eylerin
ruhuma o 9ileli ve biraz da olan
insanlarla temas1m sonucunda, onlann inan<_;:lan ugruna kat-
land1klan fedakarhklanm gorerek demokratik muhalefe-
ti hos, gormeyi Bunun!a birlikte radikal olan, hele
eline silah alan ve s,iddet kullanan herkes, her orglit mutlaka
durdurulmah, yok edilmeliydi.
Sonunda tapacak kadar bagland1g1m, yaratilmas1 ugruna
bu kadar gosterdigim, her s,eyimi verdigim degerlerin
y1kllmas1 i<;in gosterdim, y1k1lmas1m istedim. Bu kadar
buyuk bir degis,im, bu kadar buyiik bir donus,um mumkun
muydu? Yas,amm gayesi vatan, ulke, Allah,
kanunlar degil miydi? Bunlar o kadar ki
runda binlerce insan daha binlercesi 6lme-
liydi. Asla bu kutsal degerler ihlal cuu11.1c1uc11 kimse bu
degerleri kirletmemeli, bunlara kars,1 gelenler bertaraf edilme-
liydi. Buglin hala bu dus,unceleri savunanlardan o zaman bir
tek farkla aynhyordum; ben her
huzurunda olmas1
8
1 B6ll1m Dev let
rm yapt1g1 gibi gizli, ka<;:ak degiL Sag ulkenin iyiligi,
glizelligi ve tum ylice degerler i<;:in vard1; sol du9unce ise kornu-
nizrn, inarn;s1zhk, SSCB demekti; mutlaka yok edilmeliydi. Dev-
leti ele9tirene mani olunmah, durdurulmahydi. Ecevit nas1l sol,
ortamn solu diyerek, binlerce ehit verilerek kurulan bu devleti
ele9tirebilirdi? Nas1l Sovyetler'in rengine benzer sol, sosyalist
anlay191 savunabilirdi, buna niye musaade ediliyordu?
Y1llar, yillar sonra U sonuca vard1m: insanlann eylemlerini
kafalarmdaki fikirleri; fikirlerini ise inan<;: ve du9unce sistemle-
ri, dolayis1yla dogrnatik olarak kutsal kabul ettikleri ve hayatla-
rmm anlam1 olan ve ugrunda olumu goz ald1klan ylice degerler
belirliyorsa; bu ulkede bunca olurnsuzluk varsa ve yillardan beri
devam ediyorsa, her ey kotii ve yanh bunun sebebi ufak
tefek eyler ve ki9ilerin hatas1 olamazdi. Hata, tii.m eylemleri-
rnizi yonlendiren, anlamland1ran fikir ve duunce sisternimizin
kaynag1 olan dogmatik ve kutsallanm1zdaydi. Yani
bizim ylicelttigimiz, ugruna her feda ettigimiz, camm1zdan
t;:ok sevdigimiz, varhg1m1zm sebebi, kendimiz olmam1z1 sagla-
yan, bizi bakasmdan farkh k1lan, bize ruh veren, ba9ka irk ve
millet olmam1z1 saglayan degerlerde sorun vardi. Yoksa bunca
hata, bunca anormallik niye olsundu ki?
i9te bu en buylik degerleri eletirmek, bunca yil inand1-
g1m1z, bizi biz yapan eylere yanh9 demek hi<;: kolay degildi.
Ruhsuz insan olmak, motorsuz ara<;: olmak gibi bir eydi. Turk
milliyet<;:iliginin, Turk gelenek ve ahlak anlay19111111, kanunla-
nm1zm, hatta dinin, bu ulkedeki uygularn bi<;:imi yanh9ti; en
azmdan zamana ve artlara uygun degildi. Yoksa ulkemiz bu
halde olur muydu, dunya ile yan9ta bu kadar geri kahr miyd1?
Teror 40 yildir devam eder miydi? Bu kadar yolsuzlugun ulkede
kabul gormesi, kimsenin bunlardan rahats1z olmamas1, hatta
yapllanlan olagan bulmas1 mumkun muydu?
Bata fark edemesem de yaad1g1m her olaydan bir emare
alarak 32 yihn sonunda; <;:ok samimi olarak inand1gim, hi<;:bir
9
Sunonlar
baklemeksizin
sebebi gordugum hat-
Bu nPn'>m
kabullenememenin, kendime bile itiraf edememenin, oldun:icu
tesirini ya9ad1m.
Yanh91 ay1klay1p
g1 neyin
yanh:;;la dogruyu bulmanm
sunmak istiyorum. Bir
anlamaya yarayacak
mak istiyorum.
32 y1lhk meslek
bir filme konu vicn.,ocn.r,,.
taba
m1 klsaca
Simon
bulmak istiyorum.
dogru
bunu anlamanm
bir terazi olacak; yanh:;;la
fikri teraziler
ve bir ki-
Bu nedenle iddialanmm
duz fikirlerin hazmedilebilir
neticeleri
inarn;:lan ve idealleri ugruna .;;:ah:;;an, bu ugurda fedakarhk
gosteren, her :;;eylerini b1rak1p illegal i:irgiit mensubu olan in-
sanlara eskiden beri a:;;m sayg1 duyard1m. Bu insanlara kar91
mi.lcadele veriyor, ama aym zamanda onlann .;;:ok idealist ol-
duklanm, bir inan.;;: ugruna <.;ah:;;malannm, fedakarhklannm
.;;:ok degerli oldugunu ve bu i ~ l e r e buyuk oranda kendi
iradeleri ile girdiklerini onlara sayg1 duyuyordum.
Ba:;;ka insanlara zarar bir ama.;;:, fikir ve ideal
ugruna bu kadar fedakarhk yapabilme, bir anlay191 be-
nimseyen siyasi veya sosyal yapmm bulunma, boyle
insanlarla dost ve arkada:;; olma ozlemimi hep ta91d1m. illegal
orgiit mensuplan kadar degil ama onlann onda, hatta yiizde
biri kadar idealist buldugumu her kad-
10
1 Bolum Dnvlet
rodan aynld1ktan sonra, makam ve mevki gibi
basit c;1karlar ugruna birbirlerini kird1klanm, kutuplas,t1klanm
gorunce uzuldum, galiba normal s,artlarda bciyle bir ortam1 ya-
kalamak mumkun olmuyor.
Benim ozendigim illegal orglit mensuplarmm eylem ve faa-
liyetleri degil, dunyanm maddi nimetlerini bir kenara iterek bir
fikir-ideal ugruna yapt1klan fedakarhklardi. Hatta ozenerek, on-
lann yerinde olmayi bile Hayatm as1l manas1-
nm, varhk sebebimizin, manevi varhg1m1z olan fikir ve dus,uncele-
rimiz dogrultusunda c;ahs,mak, bu ugurda m1icadele etmek oldu-
insanlann inanc;lan ugruna 6lurken bile maddi zenginlik
ic;in yas,ayanlardan daha mutlu olduklanm dus,unmus,umdur.
Ne de olsa c;evremde devlet memurlan ku-
rus, almak ic;in haks1z ve hukJ.lksuz davrams,lara giris,ip
vicdanlanm her para ic;in yapan ama kendilerini
vatansever olarak tamtan mensubu sue;
keleri namuslanm ayaklar altma alarak cana
kiy1p insanlara eziyet ederken; ulkenin ve benim dus,mamm
olduklanm dus,unerek kars,1 oldugum illegal orglit mensuplan
kendi idealleri ugruna her fedakarhg1 yap1yordu. Banka soyu-
yor ama bes, kurus,unu almak ak1llanna gelmiyordu. Bizimkiler
aleyhte yalan yanhs, hikayeler uydurarak birbirini ispiyonlarken,
onlar yakalamyor ama arkadas,lanm ele vermemek ic;in her tur-
hi zorluga katlamyorlardi. Bu ve benzeri kars,1las,tirmalar, inane;
ve ideallerini hic;bir zaman kabul etmemekle beraber, ic;imde il-
legal orglit mensuplanna kars,1 hayranhk uyandmyordu.
Ancak yas,ad1g1m bir olay, o alemin, o dunyanm da gorundu-
gu kadar idealist olmad1gm1, bu insanlann ozglir iradeleriyle her
turlu yanhs,a degil yalmzca onlara hedef gosterilen belli kotUluk
ve yanhs,hklara kars,1 olduklanm anlamam1 sagladi. Bu insanla-
rm kendi inane; ve idealleri yanmda kendilerine surekli empoze
edilen propagandalan dogru zannederek, bu ugurda miicadele
ettiklerini, as1l gerc;eklerin farkmda olmad1klanm gordum. Do-
11
Snnonlar
lay1s1yla bu tip insanlan idealize etmemin yanh9hgm1
belki de onlara olan sayg1mm azalmasma sebep oldu.
Diyarbakir'da gorev yaptig1m donemde ( 1984-1992) PKK'nm
9ehir hucreleri, 9ehir faaliyetleri yeni artmaya ba9lam19ti.
PKK merkezi, k1rsal alana destek 91k1lmas1 amac1yla, devletin
kirsaldaki askeri baskmm hafifletilmesi ii;:in, 9ehir eylemlerinin
ba9latilmas1 talimatm1 vermi9ti.
Boylece PKK'nm 9ehirdeki faaliyetlerini ~ ~ ... ve kirsal sa -
hada faaliyet gosteren militanlan tespit edip yakalamaya yonelik
9ah9malanm1z ba9ladi. K1sa siirede Halide kod adh eski bir ka-
dm militamn Diyarbakir bolgesini
nize etmek UZere nnrP,,TIPn
tamyan insanlar
aile PKK taraftan
da
<;elik oldugunu
hemen tum
g6stermi9,
12 Eylul donemi oncesinden beri orgiitun ileri kadrolannda yer
alm19ti. i9te GUler de orgutun eski kadrosundand1 ve uzun sure
cezaevinde yatm19, cezaevinden 91kt1ktan sonra orgiit kampma,
Beka'ya gitmi9, burada uzun sure kald1ktan sonra gruplan tek-
rar 6rgiitlemek uzere Turkiye'ye g6nderilmi9ti. Biz Guler'in faa-
liyetlerini takip ediyor, onun ili9ki ve irtibatlanm biliyor, ancak
olaym olgunla9mas1, 6rgiitun tum hucrelerinin ortaya 91kmas1
ii;:in bekliyorduk. Bu arada onemli bir geli9me oldu. Umulma-
d1k bir ekilde kirsal alanda bir kuryenin varhgm1 tespit ettik.
Kuryenin mektuplanrn ele gei;:irdigimizde, bahar at1hm1
s1yla Lubnan-Beka'daki kamplarda bulunan PKK militanlanmn
bolgelerine gonderilmek uzere smirdan gei;:tiklerini, bu arada
Diyarbakir-Elaz1g civarmda faaliyet gostermek uzere gonderilen
bir grup militanm Mardin bolgesinde 9ati9maya girmesi i.izerine
12
1 Bcililm Devlet
grubun ikiye bolundugCmu, gelmi!? olan lider kad-
rodaki bir grup militamn Mardin'de s1k1!?lP Diyarbakir-Gern;: bol-
gesine ge<;emediklerini ogrendik. Bolgeye ge<;ebilmek i<;in kurye-
lerle haber gondererek kendilerini alabilecek bir kllavuz-kurye
sisteminin kurulmasm1 istiyorlardi.
Bu gruplarla bulu!?mak uzere Diyarbakir merkeze gelen kur-
yakalad1k. gizli nottan, Mardin kirsalmda kendi
gruplanndan bulamad1klan i<;in daga gelemeyen
merkezinde oldugunu anlad1k ve
eski bir itirafpyi bulu!?maya gon-
iki militamn Diyarbakir
durumundan onemli ki!?iler oldugunun
da Mardin kirsaldan
Daha once yakalad1g1m1z
militanlann ifadelerinden ve onlardan ele
mahkemelerinin"
di.
uzun
konu olacak nitelikte ve
de orada ya:';?ayan biri
c.cn.cu.u.u'"'""''''"' militanlardan
"devrim
da yapan, Simon kod adh
Yani Diyarbakir
bu donem
militanlann kamp
orada nelerin sm;:
birden fazla kitaba
he le
o orta-
mi, orada su<; ve cezan111 ne
veya benim oradaki biraz
kimsenin okuduklarma
13
Hali9'te Yaayan Simonlar
zannetmiyorum. Bu kamplar tarif edilemez, oramn bu dunyada
olduguna ve orada yaananlann gen;:ekten yaanm1 olduguna
inanmak miimkiin degil.
Zaten PKK gen;:egi buradadir, bizim gordi_igum(iz savaan,
pusu kurup katliam yapan, inamlmaz olaylann faili militanlar
bu gen;:egin bize yans1yan neticeleridir. As1l gen;:ek, asll anla-
1lmas1 gereken ise o kamptaki insan, hava, yaam, egitim, de-
gerler sistemi, yani o kampm kendisidir. Oras1 insan ruhunun
ve kiiliginin degitirilmesi konusunda Dr. Moro'nun Adasi adli
kitapta anlat1lanlarm on kat1 oramnda netice elde etrni gerc;:ek
bir psikoloji laboratuvandir. Oras1 dehet bir yerdir, oray1 anla-
mak oyle kolay degildir.
PKK kamplannda bulunan militanlar inarnlmaz bir yonlen-
dirmeye tabi tutuluyor ve inarnlmaz bir inane;: keskinligi ic;:inde
yetitiriliyorlard1. Orada orgutiin istegi d1mdaki en ufak bir fa-
a liyet ciddi sue;: olarak yarg1larnp degerlendiriliyordu. Kampta
bulunan bir militan, eger, "Ben bir yil once istanbul 'da 6yle
gezmitim, k1z arkada1mla beraber deniz kenannda dolamt-
t1m . . . " eklinde konuursa, en hafifiyle bu kiinin cezas1 idamd1.
Militanlann kafasm1 kant1rarak onlan devrimcilikten ve sava-
tan sogutmak gibi bir sw;: la yarg1lamyorlardi. Bu sozu soyleyen,
diinyanm en adi yarat1g1 gibi oradaki topluluk tarafmdan d1la-
rnr, horlarnr ve tecrit edilirdi . Hatta bu tur suc;:lar ic;:in o zamanlar
PKK liderinin tammlad1g1 bir ad vard1: objektif ajanhk; burada
Turkiye Cumhuriyeti devletine ajanhk yaparak bilgi vermemekle
birlikte kiinin orgD.te verdigi zarar ayrn duzeydedir. Dolay1s1yla
bu kiiler ajan olmasalar da gerc;:ek bir ajan rolu oynad1gmdan,
onlann yapt1gma objektif ajanhk deniyordu.
Yi_izlerce insarnn bu suc;:lardan kun;una dizildigi , oldiiruldi_i-
gu bir realitedir. Eger bir gD.n PKK'mn Bekaa Vadisi'ndeki Mah-
sun Korkmaz Akademisi ismini verdigi gerilla kampmm etraf1
kaz1hrsa, orgD.t tarafmdan kuruna dizilmi ylizlerce, belki de
daha fazla sayida PKK militanmm kemikleri c;:1kanlacaktir.
14
kamrn donduran infaz
kalkarak bu
l
1 Bbhun. 0Avlet
PKK'ya yone-
belgelerin ya-
gen;;ekleS,tirilen ve
bulundu-
uymayan in-
onun hakkmda iddialar-
Yaayan S1monlar
biz bu olaydan ayrmt1lanyla haberdard1k. Takip ettigi-
miz faaliyetlerinde Guler <;elik'in ekibi her gU.n biraz daha
daha fazla buyiimeden bu operasyonu balatma-
ya karar verdik.
Plamm1z1 yapt1k Guler <;elik ve onunla irtibath olan
gozaltma ald1k. Tahkikat1 yaparken bu iki kardei de zaman
zaman bir araya getirdik ve orada, kafama takilan onemli bir
eyi Y1lmaz'a sormak istedim
Y1lmaz <;elik ilk <;;at1mada orgiitten ama aslmda
(bana gore inanc1 geregi) orgiit ideolojisi geregi tekrar orgiite katil-
mak ve savamak istiyordu, inan<;;hydi. Ona dedim ki: "Yakalan-
mas1ydm tekrar klrsala pklp savaa kat1lacaktm. Eminim ki
da olebilecegini tahmin Kendi inan<;;lann
da bu insanlann haklanm, kendince sa-
vunmak ve onlara haks1z olarak
sen in
durmak adma
komutam olarak sen bilen insansm. Guler
da bir kenara biraklrsan, iyi bir
hem orgiit mensubu olarak hem de
eskiden beri biliyorsun. Guler
olarak tammlamr. Bu tur
ve Bunun yerine
aym inanca sahip olmak, yoldahk ve devrimcilik yeni bir ya-
kmhk bag1 olarak kabul edilir. Zaten
bir ve
16
1 Bolum Devlet
yeni bir degerler sistemi yaratt1klan i<;in onlara istedikleri :;;ekil-
de hukmedebilir, aksi takdirde ki:;;iler bu degerleri benimseyip
ki:;;ilik donu:;;umune ugramadan eylemleri ger<;ekle:;;tiremez.
"Peki o zaman sen karde:;;in, daha ilerisinde heval/yolda:;;
olarak bildigin Guler <;elik'in bir orgiit mensubu olarak bu su<;u
i:;;lemedigine inand1gm halde neden mahkeme ba:;;karn olarak
orada a<;1k bir tavir koyup karde:;;ini veya hevalini savunmadm.
idama mahkum edildigi halde buna kar91 koymadm. Halbuki ta-
mmad1gm insanlann hakkm1 korumak i<;in <;at1:;;may1, olmeyi ve
oldurmeyi goze al1yorsun, burada giivenlik kuvvetleriyle, asker-
polisle hi<; tereddutsuz <;atl91yorsun. Arna ba:;;ka bir noktada
hakh bildigin bir ki:;;inin hakkm1 korumak, bir haks1zhga kar:;;1
durmak i<;in en ufak bir tavir gosteremiyorsun. Eger insanlar
hak, hukuk, adalet ve e:;;itlik gibi degerler dogru bildik-
leri inan<;lan ve idealleri fedakarhk yap1yor, <;atl:;;1yor ve
ise senin de orada haklmm tavnn1
Demek ki senin hakkl hukuku savunma noktasmdaki
tavnn her zaman aym degil; sana org(i.tun empoze konu-
lardaki haks1zhklara sava91yorsun, ama bir nokta-
da, ba:;;ka bir haks1zbga kar::,n duram1yorsun," dedigimde
cevap beni tatmin etmemi:;;ti.
i:;;te o zamana kadar devrimcilerin inan<; ve idealleri ugruna
sava:;;an insanlar oldugu yonunde kafamda kurdugum imaj ve
onlara duydugum saygi yik1ldi. Demek ki onlann ger<;ek bir dog-
rusu yoktu; ger<;ek idealler ve inan<;lar ugruna sava9m1yorlar-
di. Onlara empoze edilmi:;;, belki de binlerce kez tekrar edilerek
beyinlerine i:;;lenmi:;; ger<;ekleri ugruna bu
ger<;ekler fedakarhk yap1p, olumu
d19mdaki haks1zhklara ses <;1karm1yorlardL
Sagc1-solcu, laik-anti laik, demokrat-darbeci, A veya B par-
tisi gibi kamplara aynld1g1m1zda hep kendi taraf1m1z hakh, kar-
i;n tarafyanh:;;ti; kar:;;1 durma cesaretimiz, yalmzca grubumuzun
oldugu ki:;;i ve fikirlere
17
Sonra kendimize
duracakt1m.
ge9 saatte ozellikle saat 23.00 sulannda
o zamanlar inaml-
8
Dev let
maz kotCi kokuyordu, tam olarak lag1m kokusu
ve ben bu kokuya dayanam1yordum. Arabanm butun camlan-
rn kapat1yordum. Koku burnumu
kapatmama ragmen Hali<;'ten gelen hafif bir koku bile midemi
bulandirmaya benim bir olum-
daha Ok
fmda insanlara
hatta bir k1sm1
kotu bir ortamda bulunan insanlar bir ml'iddet
sonra oraya uyum ve bu ortanun
Ne kadar kotCi ve
lursa bulunulsun bir sure sonra
sure kald1klan ortamda
lara ve butun anormalliklere
idari
bir kamu uzun sure kalan
teneffus eden insanlar, bizler hepimiz, bu ortamm
artlk
havas1
9
atmosferi
S1monlar
nayanlar gibi, biz de bu pis ortama en ufak tepki koyam1yoruz;
halbuki d1andan baklld1g:mda bu durum dayamlacak ve kabul
edilecek gibi degil.
Herkes biliyor ki bu ulkedeki ihaleler buylik oranda hileli.
Bu Ulkede tapu, trafik, glimruk gibi bin;ok kurum rlivet bata-
gmda. Yolsuzluk ve usulsuzluk usul, esas haline gelmi; adam
kayirma, torpil, her turlu hile yaygmlaml. Toplumun yogun-
lugu bu ulkede ilerin dogru ve durust ylirutulmedigine inam-
yor, ama en buylik usulsuzluklere toplum tepki gostermiyor.
Hile, fesat ve ruvete en yok kantlgma inamlan kii en fazla
oyu alabiliyor; en ruvetyi kii en itibarh olarak kabul goru-
yor. Bu ornekleri alabildigince Gogaltmak mumkun. Demek ki
pis ve kirli, her turlu bol
Bu
ancak bu sistemin
mi.iddet
durumu-
bu sistemin yanhhgm1
layam1yor. Belki de uzun sure kohilukler, yanhhklar, haks1z-
hklar ve hukuksuzluklar iGerisinde bunun
tum bu olumsuzluklara uyum
itiraz etmemiz ve
kul ve kabul
en
bu!
Aslmda en fazla
ma-
6nilndeki
ka-
da yaamaya mecbur olsam da asla bu durumu normal
meyi; en kuGi1gunden en buyligune her turlli yolsuzluga, hir-
ve kadar
20
1 Bcilum Devlet
gormemeliydim; etraf1m ne kadar kirli de olsa kabullenmem,
uyum saglamam soz konusu olmamahydi.
Kitabm Dilindeki Sertlik
Bu kitab1 yazarken kimseyi kirmak ya da incitmek isteme-
dim. Beni tarnyanlar bilirler ki kimseyi kirmamak, uzmemek
am hassasiyet gosteririm. Aslmda bu, bilin<;;li olarak dik-
kat ettigim bir husus degil, bir yaam bi<;;imidir, hayat1mm te-
mel esas1d1r.
Eger biri benimle konuurken ses tonunu biraz yilkseltirse,
biraz kizd1gm1 belli edecek ekilde konuursa bir hafta mora-
lim bozulur. Bundan dolay1 ben de hi<;: kimseyle yilksek sesle
hi<;; kimseyi kirmam. Kabahati olan, sw;: ileyen ki-
bile asla onlan incitici ekilde konumam, gururlanrn
kirmam. k1racak ekilde konu-
benim
Arna bu kitap taslag1m okuttugum tum arkadalanm yaz1-
daki dilimin yer yer sert, hatta baz1 bolumlerin davalara
konu olabilecegini soylediler. Ben de bu kadar olmasa da yaz1
dilimin sert, bazen de itici oldugu kanaatindeyim, ama yazar-
ken kimseyi incitmek gibi bir niyetim yok. istemememe ragmen
bu kitapta anlatilanlardan incinecek, k1nlacak herkesten ba-
tan ozur diliyon1m. Amac1m asla kimseyi kirmak ya da uzmek
degil; zaten benim sorunum tek tek kiilerle degil, ben sistemi,
yontemi, usulleri sorgulamaya, bunlann yanh9hgm1 ve eksikli-
gini gostermeye gah91yorum. Bu amagla olaylann anla1lmas1
i<;;in, istemeden de olsa, smirh olarak ki9ilerden de ismen bah-
settim.
$u da unutulmamah ki ben yazar degilim. Hissetme ve a1-
g1lama kabiliyetim oldukga iyi olmasma ragmen ifade kabili-
yetim o kadar iyi degil. Aynca yaz1 dili ile konu9ma dili ayrn
olmad1gmdan konUUrkenki mulayimligime karm yaz1 dilinde
21
S1monlar
istemeden de olsa uslubum farkhklasabiliyor. Aynca anlatilan
konular basit meselelerden
kesimlerin
ren hususlar oldugundan, uslubu yumusatma adma konulan
basite indirgeme ve onemsememe riski de var. insanlan sarsan
anlatim ve ifadelerin daha kahc1 bir iz b1rakt1g1 ve daha al-
g1land1g1 da bir Dolay1s1yla kitabm sekline ve diline ta-
k1lmadan zarfa degil mazrufa onem
verilerek okunn1asm1 arzu ederim.
Bir yazmay1 emekli olunca diislinmlistlim, genel ka-
naat de burokratlann ancak emekli olunca gerektigi
tats1z oldugu gibi bilginin
kitab1 bir an bnce yazmaya karar ver-
uslubun ve eksikliklerin
Koydeki Okul Y11lanm
Hukuken ama diger aC,1lardan fiilen Gaziantep'e
Karab1y1kh Kbyli'nde dogup, buylidiim. S,ehirdeki
lar okuldan kaC,arken biz tarlada C,ahsmak, hayvanlan otlatmak
gibi islerden kurtulmak iC,in okula s1gmird1k; okullarm aC,1lmas1
bizim iC,in tum bu islerden kurtulustu. Kby okullan, c;;ocuklann
tarlada c;;ahsacag1 dlislinulerek nisan sonu veya may1s basmda
kapamr ve ekim veya kas1m aymda aC,1hrd1.
Benim c;;ocuklugumda ya nufusu fazla ya da yolu olan bi-
zimki gibi koylerde ilkokul vardi. Okulda, tek bir bina ic;;inde 5
sm1f, yani 1, 2, 3, 4 ve 5. sm1flar aym derslikte, aym odada ders
gorurduk. Ogretmen 5. sm1flara ders anlatirken, diger yandan
4. sm1flar 2. sm1flara, 3. sm1flar da 1. s1mflara ders anlatird1
veya buna benzer sekilde ogretmen 3 ve 4. sm1flara ders an-
latirken 5. sm1flar 1. sm1flan ders c;;ahst1nrdi. Yani aym odada
s1mf ders yapard1k. Tam ammsayam1yorum ama uc;;uncu
22
1 B6lum Devlet
veya di:irdundi sm1fa sene ikinci bir
atand1 ve eski binas1m bize ek bir derslik 4
ve 5. snuflar ayn binada 1, 2 ve 3. sm1flar ise bir binada
ve ayn i:igretmenlerle ders i;;lemeye ba;;ladi.
ikinci sm1ftayken her hatada kara lastik ile bizi di:iven
Guzel isimli gen<;: bir "",..""'"_,..,,,,..,
~ ~ ' < ' ~ M Ataturk'un olUm
Huse-
ogretmen Ataturk'un dogumundan olumune tum
tam bir saat arahks1z anlatti. Okulun en
en onde ikinci saat
Ataturk hakkmda anlatt1klanm tekrar edecek var mi
kal-
anlattiklarmdan akhmda kalanlan tam yanm
saat tekrar k1s1mlan hoca tamamladi. Be-
nim anlatim1mdan sonra tekrar anlatmak var rm diye
birkac; daha kald1rarak
anlatt1lar.
Sonra koy kahvesinde koylulerle sohbet eden Huseyin i:ig-
retmen babam1 bulmu'? ve zeki oldugumu, mutlaka beni
okutmas1 gerektigini soylemi;;. Bunun uzerine ad1m okulun c;a-
h!:;?kan ogrencisine <;:1kt1, ne yaptlg1mm farkmda degildim ama
herkes 9ah9kan oldugumu soyleyince mecburen c;ah9kan rolune
burunii.p bu rolu oynad1m. Bu 9ekilde hie; ders c;ah!:;?madan ama
derslerde dikkatle okulun en ogrencisi
bu durum bana farkh bir misyon yiikluyordu. Her
sorulam bilmeli, ogretmenin her sorusuna cevap vermeliydim,
ba9ka koy okullanyla yap1lan bilgi yan9malannda bizim okulu
ben temsil ediyordum. Belki gerc;ekten zekiydim, belki degildim
ama benden beklenen rolu
23
S1monlar
izlerdim. Tum okul hayatlm boyunca ilk be arasma girmek
mecburiyetimdeydim ve her zaman da girdim.
ilkokul bitmiti, o yillarda ehirlere gidip okumak s1k rastla-
nan bir ey degildi. ilkokul bitince babam yakm akrabam1z olan
Ali ile birlikte bizi Antep'te yeni ac;:1lan bir ortaokula kayit et-
tirdi. 0 zamana kadar hep alvar giymi, hie;: pantolon giymemi-
ken bir anda tak1m elbisem, kravat1m ve okul apkam olmutu.
Babam bize bir oda kiraladi. Bizden iki yll once ortaokula
kay1t olmu, agabey konumunda bir ki:iylumuz de bizimle ka-
lacakti. Buras1, kap1s1 sokaga ac;:ilan, ic;:indeki kuc;:uk bi:ilmede
lavabo bulunan, bir ki:iesine konmu9 tahta, masa vazifesi gi:i-
ren bir odaydi. Yemegimizi kendimiz yapiyor, c;:amairlan hafta
sonu koye gittigimizde evde y1katiyorduk.
Tum hazirhklar yap1lm1, tum eyalanm1z almm1, utUlu
elbiselerimle okula balam1tlm. Birinci hafta okulda hie;: kim-
bir hissine kap1lm1,
koydeki arkadalanm1, insan yakmhgm1 kaybedince okumak-
tan vazgec;:mitim. Hafta sonu koye gittigimizde c;:ok mutlu ol-
mutum ama pazar ogleden sonras1 gelip c;:atmca beni tekrar
Antep'e gi:indermek istediklerinde, ben gitmem diye tutturmu,
o zaman trikotaj ati:ilyesinde c;:ahan agabeyime i:izenerek onun
gibi c;:ahacag1m1 soylemitim. Babam, sana bu kadar masraf
okumaya mecbursun diye 1srar edince gitmem diyerek
aglam1tlm. Fazlaca direndigimi gi:iren yakmlanm ve yah bu-
ylik amcam bu hafta git, okumak istemezsen biz hafta ic;:inde
gelip seni okuldan almz, bir ie koyanz diyerek beni k1smen
ikna ettiler ve ben nas1l olsa hafta i<;inde okuldan aynlacag;tm
diyerek ikna olup gittim.
ikinci hafta okulda benim gibi yeni olan Recep Cin1e ta-
mtlm. Onunla hala yakm arkadahg1m1z ve dostlugumuz de-
vam eder. Aynca bizim gibi okula yeni gelen baka c;:ocuklan
tamd1kc;:a okula ahtlm. Buylik amcam beni okuldan ahp ie
koymak i<;in gelmedi, ben de okumak istemiyorum demedim.
24
1 B6ll1m Devlet
Daha sonraki benzeri ekilde insan s1cakhgmm yo-
gun oldugu ortamlardan aynhp ba9ka yerlere, okula, ozellikle
de askere gidip oralara ah9mayan ve "yerimi degi9tirin yoksa
firar edecegim" diyen herkes i<;:in aym yonteme Bir
ay sabret yerini degi9tirecegim dedim. Arna hi<;:bir ey yapma-
d1m, 15. glin o talepte bulunanlar artik yerlerine ah9m19, ba9ka
yere gitme arzulan kalmam19 oluyordu.
Ortaokulumuz Kar91yaka Ortaokuluydu, daha sonra ad1 is-
met Inonu Ortaokulu oldu. Bir y1l once kurulmu9tu, biz birinci
sm1ft1k, bizden once ba9layan ikinci sm1flar vardi. Okul mu-
durumuz, zannedersem Abdurrahim Karako<;:'un veya
amcaoglu olan Ertugrul Karakrn;:'tu. Kan isimli bir ki-
tab1 bunca y1l sonra bile nedense ortaokul akhma
manas1m bu kitab1 hatirlanm.
lunun fazla olan bir bolumunl'1
birlikte ayrn
Okulun as1l
de hareket
ad1
onlar m1 anlamak biraz zordu.
koridorlan h1zla
sesi futbol oynuyor,
yap1yor ama as!a <;:arp191p birbirlerini
bir muzik aleti
Okulun son ne kadar devlet paras1z okulu var-
sa onlann smavlanna
kazamnakti.
25
ans1m1z
Sunonlm
Yat1h sanat fen tiirn
smavlan kazanm19tlrn, sanat okullan onernli degildi, ancak baz1
okullarm ikinci bir mulakat smav1 vard1, ilk neticeler arasmda
Polis Koleji de yer ahyordu. En yakm arkada91m Recep'le bera-
ber aym okula gitrnek istiyorduk ama polis koleji hari<; ortak
okulda bulu9am1yorduk. Hangisine gitmeliydim bilmiyordum.
0 y1llar Turkiye liseler aras1 bilgi yan9masmda birinci gelen Ga-
ziantep Lisesinin yat1h klsmm1 kazanmak en prestijli olaydi.
Polis Koleji ilk a<;1klanan smavlardand1, Antep'ten 4 ogrenci
ama biz
memi9tik ve
halde durumlan musait Biz okulun nerede ol-
Ankara'ya gelince bir
aslmda be suren ciddi sozlu smavlar ve sonunda da bu-
yu.k bir mulakat
ama bir hafta Ankara'da
ba9ka bir
c;:ama9ir ne de
lanmak
orada bir hafta kald1k.
param1z idareli
26
1 Bolum Devlet
Bizim gibi birkaC, kii hariC, diger C,ocuklar aileleri ile gelmi-
lerdi. 14 yamda hiC, gormedigim Ankara'ya Recep'le tek ba1m1za
gelmi, bir hafta kalm1, tum ilemleri tamamlam1$ ve sonunda
smav1 kazanarak eve donmli.tuk. Bu olayda hiC,bir fevkaladelik
gormemitim, ama yillar sonra kendi oglum ve klz1m universi-
teyi kazand1klannda onlan yalmz ba$lanna ehir dima gonde-
rememi tim. Ne yaparlar, nas1! yaparlar, yanlannda ben olma-
llyim, onlar daha C,ocuk diyerek hep yanlannda olmak istedim.
Onlann her halledebileceklerine inanamad1m, ama ben 14
ya$mda tarah bir C,Ocuk olarak tek ba1ma bunu ba$arm1$t1m.
<;amairlanm1z1 y1karr11$, param1z1 yetirmi, smav1 kazanm1 ve
artan da koyli.muze donmutU.k.
MERSiN
Giilnar il!e Emniyet Komiserligim
1976 temmuz okul 6 y1lhk
hayat1) sona ermiti. Kura ' ~ ' ' '
herkes bahtma neresi C,1karsa oraya gidecekti. Okulu ilk ona
bitiren ogrencilere belirli illeri kuras1z se<;me hakk1 ver-
mis,lerdi, ben de dereceye giren ogrencilerdendim, yani istedi-
ile gidebilecektim.
Mersin (iC,el) ilinde bir kiilik kontenjan vardi. Hi<; g6rmedi-
nas1l olduf:,>i.mu bilmedigim bir ildi ama bir avantaj1 vard1,
memleketime
old um.
Tercih hakk1m1 kulland1m ve Mersin'e
mehil muddeti sonunda Mersin Emniyet Mf1dur-
Personel
mustakil amir olmak vard1 ve hi<; ummad1g1m bir anda onume
bu firsat <;1km1tl. Gulnar'm Emniyet Komiseri, yani o
ki komiser olmaktan farkh bir
tum birimlerin
27
S1monlar
her bakanhgm uzant1smm da birim amiri vard1; ili;;e Milli
Muduru, Baymdirhk Muduru gibi Emniyette de ili;;e Emniyet
Komiseri vardi. Benim rutbem en alt basamakta Komiser Yar-
d1mc1s1yd1 ama makam1m tli;;e Ernniyet Korniseri olacakti. Adli
olaylarda hakimler kanununa bagh olan onurlu bir
rnustakil sorumlusu olacakt1rn.
Oglen uzeri, Vali seni dediler. 0 zarnanki 2.
$ube $efi olan Bakorniser Ali Ternel beni ahp il Valisine
me gorevini ustlenmiti. Mudurlugl.ine 100-150 metre
yakmhkta olan Valilige yaya giderken Ali "Bakorniserim
Gulnar nasil bir sordurn. Ali "Toroslar'1n
de bir kasaba." dedi. Bu bir kasaba' sozu ho-
Uma dakika sonra Vali
ve Vali Necmettin Karadurnan
rnakam1na vard1k
ve meclis
n1akam1na aldi. "Sen
zorla-
verdirn.
ama ben bu
olan
israr ettirn. Bu
1 Bolum Devlet
Bu arada gidecegim hakkmda bilgi de almaya ba9lad1m.
Mersin'in en zaten
1972 yillannda kurulmu9. Hi<;: amir gitmezmi9, her giden ka9ma-
ya 9al19irm19, en sonunda Emniyet MU.dun} bu sorunu <;:ozmek
i<;:in ge<;:ici gorevlerle ildeki tum amirleri birer ay nobetle9e bura-
ya g6nderiyormu9. Yani il<;:em hi<; kimsenin gitmek istemedigi bir
yermi9. Bu, daha sonraki meslek hayat1mda da gordugum bir
durumdur, Emniyette hi<; kimse ku<;D.k il<;elere gidip 9al19mak
istemez; kimi e9inin i9i, kimi <;:ocugunun okulu gibi sebeplerle il
merkezinde kalmak ister. Arna ben o gD.n il<;:eye gitmek istemi9-
tim; ba9ta epey zorlansam, hata yapsam da il<;:enin genelde olay-
s1z ve sakin olmasmdan daha a';lr bir ey ya9amad1m, ama daha
sonraki yillarda il<;ede mustakil sorumlu olmanm ozgD.ven, so-
runlarla direkt kimseden yard1m istemeden
gibi bana onemli tecriibeler kazandird1';1m fark ettim.
Vali Necmettin ilk valiligini memleketim olan
ilinde yapm19, sevilmi9. Kendi-
si de ve c;;ok Samyorum Mara ile
kendi memleketi olan Trabzon'u karde ehir yapm19. $imdi
Mara9'm en buylik caddesinin ad1 Trabzon, Trabzon'un en i9lek
caddesinin ad1 Mara9'm19.
Vali Bey Mara9'1 o kadar sevmi9 ki her Mara9hya yard1m
etmek istermi:;;, bu ylizden kimsenin gitmedigi bu il<;eye gon-
derilmeme, Emniyetin acemi bir komiseri bu il<;:eye gon-
dermeye kalkmasma kar:;;1 91km1:;;. Asayi9 saatinde Emniyet
Muduru'nun Allahs1z Sarni namh Sarni Alhan'a benim gonullu
oldugumu soylemi9 olmasmdan liphe duyup en azmda kara-
nmdan vazge<;irmek i9in beni c;;agJrm1:;;, ama ben sanki en iyi
yere gibi illa il<;:eye gidecegim diye israr edince kara-
nmdan vazge<;:iremeyecegini anlam19, tecriibesizligimi gorunce
de biraz ubelerde staj istemi9. Ben o zaman bilmi-
yordum ama Gulnar'm politik yap1s1, ikayet sever halleri ul-
kede nam salm1:;;, f1kralara konu olmu:;;. il9eye gidip de :;;ikayet
29
Snnonlar
edilmeyen ya da en ufak olayda hakkmda onlarca dilekc;e ya-
zilmayan memur 1lc;ede herkes a91n herkes
siyasetle me9gul, hatta halk siyasi partilerine gore kampla9m19
halde ya9arm19, kime yana;;san digerinin ikayet ettigi bir il-
c;eymi9. Vali boyle bir yerde c;ah9amayacag1m1 du9unerek beni
caydirmaya c;abalam19.
Mersin merkezde Emniyet Mudurlugunun muhtelif birimle-
rinde (karakol, asayi9 Ubesi, vs.) k1sa sureli c;ah9maya ba9la-
d1m. Stajda daha ilk hafta dolma1m9tl ki bir giin Emniyet Mu-
duru, "Vali yann Gulnar'a gidiyor, yeni atanan komiser acele
ilc;eye gitsin," diye haber salm19.
Hemen aceleyle valizimi toplad1m. Gulnar'a gidecek otobiis-
leri ara9tlrd1m. Benim ilc;e koy gibi bir yermi9, ilc;eden her sabah
iki OtObUS gelir, yine her giin iki OtObUS ilden ilc;eye mrlPrm
Bu otobusu kac;irdm mi Mersin'den direkt ba9ka bir a r a < ~
mu9. Bu defa Silifke'ye gidip oradan taksi ya da dolmu9 bulmak
Staj yapt1g1m Karakoluna yakm olan gara-
polisler beni goturduler, Gulnar otobusl"me bindim.
K1vnlan yollardan dolanarak gidilen 3,5-4 saatlik yoldan
sonra ilc;eye vard1m. Emniyet Komiserligi ilc;enin merkezinde,
altmda gazyag1 vs. satilan bir i9yerinin 2. katmda bulunuyor-
du. Merdivenle c;1k1ld1gmda, uzun koridor boyunca sagh sollu
s1ralanm19 5 kuc;uk oda vardi.
Vali Necmettin Karaduman koyleri dola9maya, koylerdeki
yol, su, elektrik gibi devlet yatmmlanm gormeye gelmi9, ince-
lemesi bitip donerken Belediye Ba9kanhgmda heyet uyeleri ve
Belediye Ba9kam ile konu9uyordu, beni de c;agirtm19tl. Yanlan-
na gittigimde beni oradakilere tamt1p komisere sahip <;:1km di-
yerek nasihatlerde bulundu.
ilk gunun ak9am1 <;:ogu i9ledikleri muhtelif su<;:lar nedeniyle
ilc;eye surulen polislerden olu9an 4-5 ki9iyle birlikte karakolda
otururken, ilk vukuatim1z gen;:ekle9ti. Mal MC1duru Vekili'nin
de i<;:inde oldugu bir grup memur, a9m alkollu olan emekli bir
30
1 Bolum Devlet
kufUrlu bir kavgaya tutus,mw;;lardi. Kavgaya kan-
s,an karakola getirdiler. K1saca taraflan dinle-
dim. Sonra akhmda kald1g1 kadanyla alkollu olup olmad1klanrn
aras,tirmak gerekiyordu, bunun i<;:in de o zamanlar alkolmetre
olmad1gmdan, hukumet tabibine veya saghk ocagma gondermek
Taraflan kisaca dinledikten sonra hepsini nezare-
te attird1m. Benim memurlar, taraflardan birinin Mal Muduru
Vekili soyledilerse de "Olsun, atm hepsini i<;:eri,"
dedim. Halbuki o kis,iyi nezarete atmaya yetkim olmad1g1 gibi,
Mal MudC1rii Vekili ne demek emu da bilmiyordum. Mal muduru
benim hi<;:bir s,ey ifade etmiyordu, hatta mal muduru gibi
bir isim mi olurmus, derdim. Aylar sonra Mal MudurlugCmun
daha onemli bir makam oldu-
bilgi verilmeden okuldan mezun oluyorduk. Stajlar kaytarmak
okula donduklerinde ogrendikleri
derslerde nasil kaytard1klanrn ozenerek
anlat1yordu. Kaytarmak idealize edilen bir yontemdi.
Mal Muduru Vekili'ni de nezarette sonra
alkollii olanlan doktora (saghk ocag1 tabibine) sevk ettim. Biraz
sonra doktordan geldiler, zil zurna sarhos, olan i<;:in doktor
alkollu degildir raporu vermis,ti. Okulda anlat1lanlar akhmday-
d1, hemen savc1y1 arad1m, savcry1 manyetolu telefonla evinde
buldum ve konuyu aktard1m. Komiserin il<;:eye atand1g1111 yeni
duyan savc1, hos, geldin safhasmdan sonra ben geliyorum dedi
ve biraz sonra geldi. Olayi dinledi, sonra telefonla doktoru evin-
de buldu ve karakola <;:agirdi. <;::ok kibar, as,m dindar ve efen-
di oldugu her halinden anlas,ilan doktor Mehmet Bey sarhos,
emekli ogretmenin eski ogretmeni oldugu i<;:in sayg1smdan ona
boyle bir rapor verdigini soyledi. Karakolda bizim yarnm1zda al-
kolludur s,eklinde yeni bir rapor hazirladi. Boylece hem kendini
savunmus, hem de bizim dedigimiz olmus, ve yumus,ak<;:a olay1
31
S1monlar
Daha sonra bu olayda Mal Muduru Vekili'nin nezarete at1l-
masma kinlenen Mal
bir iftira olaymda rol ald1klanm ogrendim. Mal Mudurlugu dakti-
losu ile yaz1lm1 ihbar ve iftira mektuplanm bulup, bu gorevliler
hakkmda kanuni ilem balat1lmasm1 istedim. 0 glin bu olaym
zorlarma gittigini, kaymakamm bu olaya 9ok bozuldugunu ama
bir ey diyemedigini duydum. Aslmda benim hatah oldugumu,
Mal Mudurlugii. 9ahanlannm gorev geregi bir makam sahibi
olmalan nedeniyle gorevleri esnasmda herhangi bir srn;:a kan-
malan halinde bile direkt nezarete atilamayaeagm1 ogrendim.
Ben polis komiseri idim, yliksek meslek okulunda 3 y1l oku-
mutum, derece ile okulu bitirmh1tim, ama devlet yap1s1 bana
anlat1lmam1tl. En temel konular olan devlet memurlan kanu-
nunu ve ruhunu bilmiyordum.
Bir il9enin Emniyet Komiseri o ilin huzuru ve glivenligi i9in
en onemli kamu gorevlisi olmasma atanmas1 ile ilgili
bir 6l9usu yoktu. Emniyet tekilat1, okulu yeni bitirmi, hi9bir
tecrubesi olmayan 19 yamdaki beni Emniyet Komiseri yap1-
yordu; bu konuda hi9bir 6l9usu, sistemi yoktu.
il9ede 7 memurum vard1, meslege yeni atanm1 iki tanesi
hari9 hepsi <;;eitli su9lar ileyerek buraya surulmtilerdi, ken-
dilerine haks1zhk yap1ld1gma inamyorlardi.
Emniyet Komiserliginde bir makam odas1, bir tane memur-
larm odas1 ve bir tane de yaz1 ilerinin yap1ld1g1 kalem odas1
vardi. Aynca bir ba9ka oda da demir kap1 ile nezarethane haline
getirilmiti. Ba9ka bir oday1 kendime yatak odas1 yapm19tlm.
Bir oda mutfag1m1zd1, bir diger odayi da bekar olan polis me-
muru Erdal kendine yatak odas1 yapm1tl.
Benden onceki Emniyet Komiseri, Bakomiser rutbesinde
meslegin kurdu denilen vas1fta imi. Farkh bir yonetim anlayil
ile her eye hukmederek idare etmi9, agir bir amirlik duygusu-
nu herkese her vesile ile hissettirmi. Butun yaz1 dolaplanm
32
1 Bohnn Devlet
kapatt1nr, hi9bir memurun yaz19malan gormesine izin vermez,
her tek bir yaz1c1 memurla yaparm19.
Ben gelince amirlikte ve meslekte yeni olu9um, herkese e9it
mesafede duru9um, gerekmedik9e amir oldugumu hissettirme-
yen tutumum, amirden 9ok bir arkada9 halim yeni memurlar
uzerinde olumlu etki yapm19t1; bana yakla9m19lar, surekli ya-
mmda gezer olmu9lardi.
Bu durumdan en 9ok yaz1c1hk gorevini yliruten memur ra-
hats1z olmu9tu, her firsatta kendisinin ne kadar onemli oldu-
gunu anlatmaya 9ah91yordu. Bir gun bir kavga olayma karn;;an
ki9ilerin ifadesini ahp savc1hga list yaz1sm1 yazmasm1 istedi-
gimde, daktiloyu kucaklay1p makam1ma getirdi, siz soyleyin
yazay1m dedi. Aslmda bir ki9inin ifadesinin almmas1 veya sav-
c1hga fezleke yazmak onun ic;::in sorun degildi, ama o benim o
i9i yapamayacag1m1, kendisine muhta9 oldugumu hissettirmek
ic;::in bunu yap1yordu.
Kavgaya kan9an ah1slan dinleyerek yazdird1m. Po-
lis tarafmdan alman her ifade tutanagmm sonuna klasik ka-
hp halinde " .... sayfadan ibaret i9bu ifade tutanag1 kendisine
okunduktan sonra ba9ka bir diyecegim yoktur demesi uzeri-
ne birlikte imza altma almm19tir" ifadesi eklenirdi. Ben de ifa-
desini ald1g1m ki9inin anlatimlan bitince sonunu 6yle 6yle
klasik ekilde baglarsm dedim. Yukandaki gibi klasik kahpla
ifadeyi sonland1racagm1 du9undum. !fadeyi daktilodan pkard1,
genellikle kendim tek tek dikte ederek yazdird1g1m ic;::in okuma-
ya gerek gormezdim ama o gun tesadufen yazdird1g1m ifadenin
tamam1m okudugumda bir de ne goreyim. Son cumlede " 6yle
6yle klasik ekilde baglarsm" yaz1yor. Altmda da yazanm, yaz-
d1ranm ve ifade sahibinin isimleri yer ahyor. Bu ekli ile ifade
tutanag1 adliyeye gitse rezil olacaktik.
Ondan i9lerle ilgili herhangi bir eyi yazmasm1 istedigim-
de, her defasmda siz soyleyin ben yazay1m diyor veya verilen
konunun 9ok zor oldugunu istenen surede yapamayacagm1
33
Snnonlar
soyleyerek onemli oldugunu hissettirmeye <;ah91yor, aksi halde
ima Bakt1m
Gulnar'da Emniyet Komiserliginin kuruldugu 1972
atand1g1m 1976 y1lma kadar yapllan tum yaz19malan ve tum
dosyalan gCmlerce okudum, bu sure sonunda tum yaz13malan,
yontemi ve sistemi art1k 6grenmi9tim.
Bu ya3ad1g1m tam bir 9oktu. Polis Koleji ve Polis Akademi-
sini (enstitiisunu) dereceyle bitirmi'?tim ama en basit polisiye
konuyu bilmiyordum. Yaz1c1 bir memur bana "ben senden
bilirim, bana muhta<;sm1z" demeye gelen tavirlarda bulunabili-
yordu. 6 y1l okutulan meslek okulu meslekle ilgili pek <;ok
vermemi9ti. En ba9anh ogrenci bile eski sahip bir me-
mura
bir
biraklhyordu. Bunca sure
ifadesinin almmas1 tatbiki olarak
arna
mesleki hi<;: bir yaz1sma ve usul ogretilmemi9ti. Bu ye-
nilik nas1l olacakti.
Genc;lik Park1'ndaki Garsonlar ideolojik
Konularda Benden Bilgiliydi
1976 y1h yazmda Polis Akademisinden mezun olmu, gore-
vime ba9lam19t1m. Polis Akademisini derece ile
sokakta kar91la9acag1m temel konular hakkmda
arna
bilgili degildim. Her kar91la9tlg;Im olayda ve gorevde bunu
ruyordum. Bu arada Polis Kolejini bitirirken bizde diplomalan
vermezler sadece merasim esnasmda imzas1z diplomalar verilir
ve sonra geri toplamrdi. Smavlara girip kazansak bile univer-
sitelere gitmemize miisaade edilmezdi. Bu ylizden ben de lise
emsali say1lan Polis Kolejini bitirdikten sonra universite smav-
lanna giremedim. Fakat yliksekokul say1lan Polis Enstitusunii
bitirince, okulu bitirdigim y1l m-C1racaat ederek universite smav-
lanna girdim. 0 tarihlerde universite smavlanna girerken ne-
34
1. Bblli m Devlet
reye girmek istediginizi, muracaatm1zla birlikte yaz1yordunuz.
Smav sonucunda ald1g1mz puana gore kaydolabileceginiz okul
belli oluyordu, imdiki gibi once smava girip sonra tercihte bu-
lunma yoktu. Ben smava girerken 20 tercih hakk1m1z olmasma
ragmen yalmzca iki tercihte bulundum: birinci tercihim Ankara
Hukuk, ikincisi de istanbul Hukuk'tu. Okulu bitirdigimiz sene
smavlara girdim. 1. tercihim olan Ankara Hukuk Fakultesi'ni
kazand1m. Bir yandan komiserlik gorevine balayip Gulnar'da
Emniyet Komiserligi gorevini yuruturken, diger yandan da hu-
kuk fakUltesine kayd1m1 yaptird1m. ilk smavlar olacakt1, smav-
lar dolay1s1yla iznimi ahp Ankara'ya gidiyordum. Ankara'da bin
bir gliglukler igerisinde, smav aralannda ders galtarak sma-
va girmeye gahtyordum. 0 zamanlar Polisevleri gibi kalmacak
sosyal tesisler pek fazla yoktu, otellerde veya bulabilecegim mi-
safirhanelerde zorlukla kalabiliyordum. Ders qaltmak igin gok
uygun yer olmaymca sabah erken saatte Genglik ParkI'na gidip
oradaki gay bahgesi ve kafelerde simit ve gayla kahvalt1 yapar-
ken bir yandan da ders 9al11yordum.
ite bir glin yine sabah erken saa tte Genglik Park1'na gittim.
<;ay igerek ders 9al1maya balad1m. Bu arada garsonlar kendi
aralannda konuuyorlardt. Sanmm 1977 y1lmm may1s-haziran
ayiyd1, belki de 78 y1hyd1, ag1k9as1 gok net hatirlayam1yorum.
Arna 1. veya 2. sm1ftayd1m. Garsonlar aralannda konuurken,
bir garson digerine, "Oglum bu senin Dev-Yo! hareketin nas1l
bir hareket, bana bir brolir ya da dergi varsa ver, ben de senin
hareketine gegeyim." dedi. Diger garson da, "Benim hareket oyle
buylik bir hareket ki, oyle bir brourle falan olmaz, bu gok mu-
him bir harekettir." diye kar1hk verdi. Ben devletin komiseriy-
dim, akademide, yliksekokulda okumu, gliya yetitirilmitim
ama bu garsonlarm konutuklar1 konulan anlayam1yordum.
Sadece Dev-Yol diye o zamanlar igin illegal bir teror orglitunun
oldugunu biliyordum, ama hareketin arka plam nedir, brour-
lerde neler anlatihyor, nas1l bir ey, bunu kavramaktan, anla-
35
S1monlar
maktan ve alg1lamaktan acizdim. Ne var ki benden ya99a
9ay satan bu s1radan ise bir Dev-Yo!
bu hareketten ba;;ka bir harekete gei;mekten ve bu fa-
aliyetten bahsediyorlardi. Polis Akademisinde 3 y1l okumama
ragmen ger9ek hayatta kar91la9acag1m bu orgutlerle ilgili bilgi
verilmemi;;ti; Dev-Yol nedir, Dev-Sol nedir, bunlann ideolojileri
nedir, aralanndaki farklar nelerdir gibi konular okulda bizlere
anlat!lmam19ti. Bunlarm ad1m bile duymarm;;tim, ama sokak-
taki garsonlar biliyorlardi.
Boyle bir egitimden ge9erek, admm ne oldugunu dahi bil-
meden sokaga 91kan bizlerden bu orgiitlerle mucadele etmemiz
bekleniyordu; bunun nas1l olacag1 son1sunun cevabm1 bulam1-
yordum. Bu durum, benim g6reve ba9lad1gim giin boyleydi, bu-
de boyle. i;;te bugiin giindemimizin onemli bir problemi olan
demokratik ay1hm meselesi ve Guneydogu sonmunun i;;ozumu
tart191hyor, konu;mluyor ama bu i;;i uygulayacak, yapacak olan
guvenlik sistemi insanlara bu ka-
dar herhangi bir aydmlat1c1 bilgi ya da dokuman verilmi9
degil. Demek ki bu sistem maalesef hep boyle 9ah91yor.
Mut ilc;e Emniyet Komiserligim
1980 y1h 12 Eylul darbesinden onceydi. Gulnar'da gorev ya-
parken 7 -8 polisim, 16 kadar beki;;imle birlikte kendimizce giizel
bir duzen kurmu;;tuk, kendi halimizde Mersin'in bu en kui;;uk
yayla il9esinde mutlu bir ;;ekilde yaay1p gidiyorduk. KomU
il<;emiz olan Mut'ta ise olaylar galiba hi<;: iyi gitmiyordu. Kll<;u-
dik bir il9e olmasma ragmen 2 tane pavyonu vard1, o pavyonlar
dolay1s1yla il9enin huzuru da bozuluyordu. Etrafta yaz boyunca
kimi tanm, kimi hayvanc1hk yaparak 3-5 kun19 kazanan koylti-
ler i;;e;;itli bahanelerle ili;;e merkezine geldiklerinde o pavyonlara
gidiyordu. Bilmedikleri ve tammad1klan bir dunyada a91k sa91k
giyinmi;; kadmlar kar1smda ag1zlan bir kan;; ay1k kahyor, 2
kadeh rakl i<;:tikten sonra da kendini bilmez halde en pahah
36
1 Bblum Devlet
i9kileri veya oldugunu zannettikleri renkli sulan, konso-
matris kadmlara ikram ederek tum paralanm harc1yor, parala-
n yetmeyince senet imzalayarak bir ton bor9 i9ine giriyorlardi.
Pavyon sahipleri hesab1 6deyemeyenlere imzalat1lan senetleri
evlerini, urunlerini icra ile satt1rarak tahsil ediyorlard1.
Bu pavyonlar butUn o koylulerin yuvalannm yikllmasma, o
insanlann butun emeklerinin ellerinden almmasma sebep olu-
yordu. Tabii ki bununla birlikte polis te9kilat1 da pavyonlara bu-
baz1 polisler pavyondaki kadmlarla ili9kiye giriyorlardi.
kaymakam vekiline kadar hepsinin,
buradaki kadmlarla bir ekilde ili9kisi oluyordu,
bir Anadolu kasabasmda ya9ayan erkekler o
konu cdilmi'3ti.
uzak
oradaki po-
alem
bu dcfa haklarmda tahkikat
pav-
muhakkike vard1
Komiseri de
komiser ararnrken il merke-
Benim
bu tur kadmlardan
o zan1an1n hocavari
37
Ya;;;ayan S1rnonlrn
ziiktugt:1m, bes, vakit namaz klld1g1m i<;:in bu il<;:eye goreve gitme-
me karar verilmis,ti. Bir gece bir mesaj ald1m, 24 saat i<;:erisinde
GUlnar'dan ilis,ik kesip Mut'ta goreve bas,lamam gerektigi yaz1-
yordu. Mut'a ge<;:ici g6revli olarak tayin olmus,tum. Mersin'in en
kuc,i:ik, en mahrum ilc,esi kabul edilen Gulnar'da gorev yap1yor-
dum, ama buraya, yaratt1g1m1z aile ortamm1 aratmayan is, orta-
mma, arkadas,lanma, Emniyet Komiserligi ic,erisindeki diinyaya
ve Gulnar'a c,ok ahs,m1s,tlm. Aynlmak c;:ok agnma gitmis,ti fakat
madem yapacak bas,kaca bir s,ey yoktu.
Emniyet tes,kilatmda titiz, yolsuzluklarla mucadele eden ve
Oglu diye bilinen zamanm efsanevi Mersin Emniyet
Mudl'1rii Ahmet Karakurt'a telefon a<;:tim, gitmek istemedigi-
ledi.
Muduru oraya gitmem gerektigini, Vali
beni her konuda destekleyeceklerini, ora-
saat sonra gece
Mut'a gittim ve goreve ~ . _ _ ~ M H
Bir muddet bu yapt1ktan sonra pavyonlarla
toplad1g1m bilgilere gore durum c,ok kotuydu. Sahipleri sab1kah,
yontemi kotu ve ilc;:e <;:ok olumsuzdu. Pavyonlarda
<;ahs,mak i<;:in getirtilen kadmlann tum idari is,lemlerini Emniyet
olarak biz yap1yorduk, daha once elden ve aracllar vas1-
ilgili illere telgraflar <;ok h1zh yap1hyormus,. Ben
her kanuna uygun ve arac1s1z yapmaya bas,lad1m,
layan kadmlann tahkikatlanm resmi yaz1yla yapmca sure uzu-
yor, izin alamad1klan de kadmlar
kamhga teklif yaz1yordum, ama Kaymakam Vekili onlarla irti-
bath oldugundan kapatmalar klsa sureli oluyordu. Bir muddet
sonra iki pavyonu da omur boyu olan, ruhsatlann
tali ile bas,lad1m. Sonunda ih;e Kayrnakamhgma,
38
1 Bolum Devlet
. ~ ~ ... Vekili olarak Mahiyet Memuru Mustafa
biri d1s,anya fuhus, maksath
kadm gondermesi iddias1yla, digeri i9inse sahibinin sab1kas1111
bahane edip her ikisinin de ruhsatlanmn iptali onaym1 ald1m.
Pavyoncular ilk bas,ta is,yerlerini kapatmam1, yine eskiden
oldugu gibi bir sure kapah kahr, sonra av1hr diye dus,unerek
onemsemediler. Beni irtibatta olduklan siyasi parti tes,-
Mersin'deki irtibatlanna giivendiler olmad1, sonra
milletvekillerin e
Daha
hane
Bu arada zaman
onlann etrafmda dolw;;arak
9ahs,tilar, ama o da olmad1.
ticaret-
Vekili'ni
Bunun iizerine
Mudfiru ve Va-
pavyoncular nufuzlu dostlann-
bas,kanlanndan, milletvekillerinden umudu kesince
dava w:;maya karar verdiler. 0 zamanlar idari davalar
illerdc idare mahkemeleri
ama dava acnm 90
arada l 976'da Ankara Hukuk Faki:iltesinde Sl-
sadece dava a9ma suresinin
hususlara cevap vermedim.
39
S1rnonlar
Ve sonunda Dam9tay davay1 suresi
detti.
red-
Y1llarca Mut halkmm ba9ma bela olan pavyonlan bir daha
ac;1lmamak "Lizere kapatm19t1m. Mut halki ismimi ogrenene ka-
dar "pavyonlan kapatan komiser" olarak amld1m. Ozellikle ii-
c;enin koylu kadmlarmm bu durumdan memnun olduklanm
zannederim.
Pavyonculann ::}ikayetleri
Bir muddet sonra hukumetlerin degi9mesiyle birlikte hak-
k1mda ba9lam19tI, 9e9itli bahanelerle, sudan sebep-
lerle ve Bakanhga 9ikayet ediliyordum. Once merkez,
hakkmda bizden bilgi sonra iddialan ara9-
tirmak uzere ii merkezinden bir ara9tirmac1 Bir
nn
sonra bu defa merkezden zamamn
rahats1z olur
sordu. Ben de ilc;:edeki gene! duruma bakarak
ve ozellikle
merkezinde bir restoran
konsomatrislik ya pan kadm -
ya-
kendisini farkh kimliklerde tamtarak do-
sonunda da tarif
konsomatris kadm
ve
Ankara'daki bir
tenin avukat1 olarak ve restoramn sahibi ile
Yerinde olmamas1 uzerine o an orada bulunan
ve oradakilerle bir iki kadeh sohbet
Aralannda gec;en
1 Bolum Devlet
Gi:inderdigimiz her kadm <;aham1yor, gCmlerce bekliyor,
s1k s1k pavyonlar kapamyor, zarar ediyon1z. Ne oluyor burada?
- Hi<; sormaym buraya bir komiser geldi. Her ite zorluk
qkanyor, ileri engelliyor.
- Bunun kolay1 var. Her yerde olur, ii<; be kuru verirsiniz
iler yoluna girer.
- Yok, bu adam bildiginiz gibi degil, riivet almaz.
Ogrendigim kadanyla bekar gen<; biriymi, kadm gi:inderin.
- (hafif hakaretarniz bir s1fat kullanarak) Bu adam hoca,
kadm1 da kabul etmez.
- 0 zaman bir komplo tuzaga duurCm.
- Onu da dufmuyoruz, firsat kolluyoruz, ama
adam yere gitmez, bir yere Karakolda yatar kal-
kar, gi:ireve gider, gelir, f1rsat bulam1yoruz
Bu sohbet ve benzeri sohbetlerde bilgi toplad1ktan sonra, Ali
ve bu sohbeti bana da anlatti.
bilgileri de belirterek raporunu Mersin
merkeze vermesi uzerine bir sure dolay1s1yla rahats1z
edilmedik ama bir muddet sonra yine ikayetler artti. Bir giin
Emniyet Mudur Yard1mc1s1 R1za l1koglu geldi ve baz1 ki:;;ilerin
ifadelerini almaya baladi. 0 zaman bu ki:;;ilerin bizi :;;ikayet
eden ki:;;iler oldugunu anlad1m, i<;lerinden biri enteresan ifa-
de veriyordu, emekli i:igretmen oldugunu zannettigim parti il<;e
yi:inetim kurulu uyesi olan ah1s, "Genel ba:;;kamm ba:;;bakan,
bizim parti iktidar ise benim de il<;ede si:izumun ge<;erli olmas1
gerek. Halbuki bizim hi<; etkimiz olmuyor." diyerek bana tesir
edememesini ele:;;tiriyordu.
Emniyet Mudur Yard1mc1s1 tahkikat1 yap1p gitti. Aradan bir
sure ge<;miti ki bir giin il<;eye il Valisi, Emniyet Muduru, Jan-
darma Alay Komutam'nm geldigini, Kaymakamhkta olduklanm
ve beni de <;agird1klanm duydum. Kaymakamhga gittigimde Vali
Bey makama oturmu:;;, iki yanmda Emniyet Muduru ve
41
S1monlar
Komutam vardi. Aynca odada Belediye Ba;;kam ve
kam Aslan Y1ldmm ile birlikte iki daha bulunuyordu.
Vali Bey, Belediye Ba;;kam'na, "Bir komiserin tahkikatma
bakomiser gelir, bilemedin emniyet amiri, belki en fazla emniyet
miidiir yard1mc1s1 gelir ama asla bir vali gelmez ama siz ikayet
ettiniz, tahkikat i<;:in ba;;komiser gonderdik, olmad1 emniyet m(i-
dur yard1mc1s1 gonderdik, o da olmad1 bakm bu defa ben
dim, yammda da emniyet muduru ile alay komutamm
Ne deliliniz varsa getirin, buglin bu burada halledecegiz. Ne
kadar ;;ahidinizi varsa getirin, ben dinleyecegim," dedi. Aynca
;;ikayet dilekcesinde imzas1 oldugunu konu;;malardan anlad1gnn
bir parti ilce ba;;kamm da sordu. "Nerede o? Gelsin, o da a-
hitlerini getirsin," dedi. Bunun iize1ine Bakam kap1da
bekleyen adamlanm baz1 isimler
rilmesini istedi. Adamlar h1zla bir sure sonra
zamanda hakkmda tahkikat Vali
sorulan iizerine taksi ;;oforu
kai;:irma dolayis1yla karakola ald1g1m1,
kendisini bir kiz
kizm
termesi icin dovdiigumii soyledi. Vali Bey, "Seni doverken hangi
partiden oldugunu sordu mu? Senin hangi partiden oldugunu
biliyor muydu?" gibi sorular sorunca Ofor beni kast ederek, "Ha-
yir, komiser benim hangi partiden oldugumu sormad1, hi<;: siyasi
parti sozu gec;:medi, kacan ki.zm yerini goster diye dovdii, ben
yerlerini bilmiyordum." dedi. Vali Bey Belediye Ba::,;kam'na done-
rek, "Hani reis, bak sen dilekcende siyasi partisinin sorulup par-
tili olunca doviildiigunu belirtmitin, ama boyle bir olay yok?"
dedi. 0 zaman ben soze girip, "Sayin valim bu adam k12m yerini
bilmiyorum, ka<;::tlgm1 da bilmiyorum diyor ama ka91ran ki:;;i
bu kiz1 ikinci evlilik i<;::in kac;:myor, bunun amcaoglu, ka<;::mlan kiz
yakm akrabas1, gece koye kendi taksisi ile gotiiriiyor, sonra da
yerini soylemiyor, bu nedenle onu dovdiim." dedim.
Vali Bey Belediye Bakam'na ba::,;ka tamklanmz1 da getirin
dedi. Bu arada yine yaki.n zamanda hakkmda yapt1g1m
42
1 Bcilum Devlet
bir ba:;;ka ki:;;iyi huzura getirdiler ve bu ki:;;i de Vali'nin sorusu
uzerine, pavyonda meydana gelen ve pek <;ok ki:;;inin kan:;;t1gi
kavgada yaralama olay1 dolayis1yla firar eden ki:;;ilerin saklan-
d1g1 yerleri soylemesi i<;in kendisini dovdugumu anlatti. Vali
Bey'in sorusu uzerine dovlilmesi s1rasmda hangi partiden ol-
dugunu ve siyasi goru:;;unu sormad1g1m1 soyledi. Bu defa ben
yine konu:;;maya girerek bu ki:;;inin pavyonda hesap odeme me-
selesinde diger garson arkada:;;lanyla mu:;;terileri darp ettikleri-
ni, bir mu:;;teriyi yaralayan garson arkada:;;mm ismini ve yerini
soylemedigini, bu ylizden onu dovdugumu soyledim.
Vali'nin huzurundaki konu:;;malarda artik Emniyetteki da-
yak olaylanm rahat konu:;;uyorduk, bu hi<; anormal degildi. So-
dayak olayi degil, aranan ki:;;ileri doverken siyasi go-
ru:;;lerini sorup sormad1g1m, X partili olunca dovlip dovmedigim-
di. Su<;, dovmek degil, siyasi goru:;; farkm1 anlaymca dovmekti.
Vali Comertoglu Belediye Reisi'nden ba:;;ka tamk varsa ge-
tirilmesini soyledi. Ba:;;ka tamklar da getirmek istediler ama
olmad1, getiremediler. Anlad1g1m kadanyla hakk1mda vilayete
gonderilen :;;ikayet dilek<;esinde bir<;ok imza varm1:;;, ama en
onemlisi Belediye Ba:;;kam ile X partisi il<;e ba:;;kam Y.i. idi, o da
il<;ede yoktu veya <;agnlmasma ragmen kendisine yok dedirte-
rek oraya gelmedi. Dilek<;edeki iddialar <;ok ciddiydi. Bu iddialar
arasmda, benim karakola gelen herkese hangi partidensin diye
sordugum, AP'liler bu tarafa, DP'liler bu tarafa, MHP'liler bu
tarafa diyerek, X partili olanlan ba:;;ka tarafa <;ekip dovdugum,
darp ettigim, hatta baz1 ki:;;ileri dovlip kanlan ile almlanna u<;
hilal i:;;areti yaptig:tm yonunde inamlmas1 mumkun olmayan id-
dialar vardi. Vali Bey okurken duyduklanm arasmda daha agir
ithamlarda da bulunuldugunu gordum.
Vali Nairn Comertoglu'nun ba:;;kanhgmdaki mahkeme(!), en
onemli tamklan dinledikten sonra hakk1mdaki iddialann yalan
oldugu, hi<;bir siyasi goru:;; ve du:;;unce yanmda yer almad1g1m
veya ba:;;ka bir siyasi du:;;unceye kar:;;1 tavir almad1g1m anla:;;1l-
43
S1monlar
di. Bunun uzerine Vali Belediye Ba:;;kam'na
sen emekli ogretmen, akh ba:;;mda bir
ririm ama bak neler iddia ediyorsun." Beni kast
"Bak
ve-
"Komi-
serin karakola gelen ki:;;ilere siyasi ve partilerini sorup X
partili olanlan dovdugunu, onlara kotu muamele hatta
almlanna uc;: hilal yazd1g1111 soyluyorsun. miidu-
tamklara run, kaymakamm herkesin yanmda senin
1srarla sorduk, komiser birine bile siyasi sormam1:;;,
bu kadar buylik iddialarda bulunuyorsunuz, ama az1c1k vic-
danh olmak laz1m. Bir bile en ufak bir
o n1hi olgunlugun
bana da imzala dediler. Ben de
siz
telefonda sorunca da
demek
almca daha
L>c'""""'""'"'' Ali Temel ve
R1za Bey'in benzeri iddialarla ilgili olarak
raporunu bildiginden bu iddialann
Pavyonlan kapattird1g1m ve biraz da gec;:mi9teki
amirlerine klyasla tavizsiz ve sert
cularm tahriki ile hakklmda ortaya at1lan
duguna inanmam19. Fakat ilc;:e Ba:;;kam ve uc1e1.uv
imzas1 olunca ikisini de telefonla arayarak bu iddialan tahkik
ic;:in daha once ba:;;komiser ve mudur gorevlendirdigini, inceleme
sonucunda iddialann anla9lld1gm1
Ancak :;;imdi evraklarda kendi imzalan
dialardan emin olup olmaklanm sormu9. "Eminiz"
almca Vali Bey gelip bizzat tahkikat yapmaya karar vermi9.
Vali Bey Belediye Ba'.':?kam 'nm aldi. Daha soma
diger onemli 9ikayet mektubunda imzas1 olan X
44
kam
1 Bbll1m Devlet
uzere, Kaymakam
tamklanm dinleyin ve bana
Ardmdan Ba!?kam'na
yillarca kamu
degildir, sizin daha
hem de do-
bizi makammda <;:aya
Hakk1mda bunca iftira di-
iddialarda bulunmalanna
bitme nokta-
S1monla1
ya9iyorlardi. HukUmetin degi9mesi ile birlikte memurlar da degi-
S,iyordu. 0 donem Demirel'in Milliyetc;::i Cephe (MC) koalisyon hu-
kumetleri, sonrasmda Ecevit'in Gunq Motel transferleri sonucu
CHP hukumetini kurmas1 gibi hukumet s1k s1k degiS,iyordu.
Benim ilc;::eye atanmamdan onceki donemde gorev yapan
hukumet tabibi Dr. Nihat sol gorii.9luydu, CHP hukumeti done-
minde goreve getirilmi9ti ve ilc;::e halkmdandi. Hukumet degi9ip
o zamanki ad1yla MC hukumeti kurulunca,
lannm bask1s1yla Dr. Nihat gorevinden ahnm1S,, yerine baS,ka
bir hukumet tabibi atanm19ti.
Bunun uzerine Dr. Nihat, gc)revden almma kararma kar91
<lava ac;::m19 ve DamS,tay Dr. Nihat'm tekrar donmesine
karar vermiS,ti. 0 zamanlar idarelerin idare Mahkeme karar-
lanna ve hukuka uygun hareket ettikleri
dogn1su hukuka nas1l uyacaklan bclli "'"h"'""'
kararlanna
eski hukumet tabibi de mahkeme
gelip
ilc;::ede hie;: g6rulmemiS, bir durum oluS,mu9tu, iki tane huku-
met tabibi vardi. Biri yeni gelen, digeri ise DarnS,tay karan ile
tekrar gorevine doktordu. ikisi de aym anda gorevliy-
di, ama bunun zaranm en c;::ok biz c;::ekiyorduk. ilc;::ede sagc1 ve
solcu genc;::ler arasmda surekli kavgalar oluyor, kavgada yarala-
nan ki9ilerin yaralanma S,ekilleri ve yaralanmamn tip
diliyle ifadesi (hayati tehlike var, 1 glinluk iS,glici'me mani olur,
20 glinluk iS,glicune mani olur vb.) davanm seyrini degiS,tiriyor-
du. Eger kavgada yaralanan kiS,inin yaras1 doktor rapon1yla "on
az sure ile iS,glicl.ine mani olur" ise dava ba-
takibi S,ikayete bagh idi; samklar gozaltma almm1yor, tu-
tuklanm1yor, dava basit darp say1hyordu. Fakat doktor raporda
"yaralamanm neticesi 10 glinden fazla iS,glicune mani" derse
dava kamu davas1 9eklini alarak agirla91yordu. Eger "20 glin,
30 glin i9glicune mani olur" veya "hayati tehlikesi var"
46
1 Bcil1Jm Devlet
bir rapor verirse, dava daha da agirla:;;t1g1 gibi samklar kesin
tutuklamyor ve sue;:, agir cezalar verilmesini gerektirir hale ge-
liyordu, ama bu dun1mu halk bilmiyordu; gozaltma almmalara
ve hatta tutuklamalara polisin karar verdigi zannediliyordu.
ilc;:ede son zamanda 6zellikle 6grenci olaylan c;:ok fazla olu-
yordu, :;;ikayet dilekc;:esi uzerine Savc1 dun1mu hukumet tabibi-
ne sevk hukumet tabibinden, solcular
ise solcu hukumet tabibinden rapor ahyorlardi. Tabibe dog-
rudan biz sevk
kafalan dahi kmlsa
kizanklik olsa bir ay rapor
rapor
Genellikle de
ise solcu doktor sagcilar hakkmda
, solculann ylizunde
ayrn :;;ekilde sagci doktor
k1zgm gozuken
Dr. Nihat daha abart1h ve veriyordu.
insanlann benzer dururnlanna farkh fark-
Herkes
mahkemelerin tutuk-
ama kimse bu doktor
gormek
ve biz bu dam-
tab ii arasmda da benzer bir aynm oluyordu; 6rnegin
o zamanki
kendini lanse
sol gorii:;;lu olarak bilinen,
onun da benzer tavirlan vardi.
0 zamana kadar hukti.met tabipligi mii.hru idari memurlarda
her iki kayit ve muhur i:;;lem-
lerini memurlar
olan Dr.
doktorun
muhurlu olan doktor
hii.kumet tabiplerinden solcu
muhrunu ahp cebine koyarak,
mi.ihiirlemesine
muhrii alamad1 ve normal muayenelerde
iki ama adli konularda tek doktor yetkili hale gelmi:;; oldu.
Bu defa adli olaylarda herkesi solcu doktora gondermek
kald1k. Solcu doktor ise raporlan solcular lehi-
47
S1monlar
ne veriyor, sagc1lar hi<; rapor alam1yordu. Bu durum da mah-
kemede hakh olan tarafm hep solcular oldugu, sagc1lann hep
haks1z oldugu gibi bir gorCmtii yarat1yordu. Fakat de in-
sanlar bu durumun doktordan de Emniyetten
land1gm1 dl.i;nlnuyordu, 9unku Adliye ve Savc1hktan kimse
samklan mahkeme-
nn
iki Ogrencinin Vurulmas1
Gulnar'da
48
1 Bblum Devlet
Bir gun sag-sol gruplar arasmda daha once meydana gelmi
bir yaralama olaymm mahkemesinden i;:1kan ve motosikletle il-
i;:edeki lisenin yanmdan koye giden ulku ocaklan bakam ile bir
arkadalnl, lisede bulunan ogrencilerin talad1g1, bunun uze-
rine ulku ocag1 bakanmm silahla ate edip iki ogrenciyi aya-
gmdan yaralad1gi haberi geldi. Suratle olay yerine gittim,
ettikten sonra koye dogru motosiklet ile Yamma
iki bir iki once egzozu ve heniiz
yaptiramad1g1m resmi oto ile koylere takibe balad1m.
Jandarma ve yakm
ymca,
dahil o istikametteki arama yapmaya Gece
yapama- yansma kadar taf:i aray1p art1k ilk acil
gece yans1
0 zamanlar telsiz veya cep
dondum.
bitenden haberdar
limatlmla hareket eden
hatta benim
tayinim Mersin merkeze <,:1km1f:itJ. 0 zamanlar az
Yeni
ben
bir durum
nanlar ilde
49
Simonlar
sevmedigim, pek i;:ok olaya da ulku ocaklan
mm g6rmu9tum. 0 bir sorunu da aractan in
meden onu yamma <;a@rd1m ve ona kizarak rahat durmad1@m,
b6yle gidcrse camm yakaca@m1 soyledim. Tabii ben hesaplaya-
mann9t1m, daha dogrusu hi<; akhma gelmemi9ti, uzaktan
da olsa bak1lmca ona k1zd1g1m belli ama sonradan bu
ra rapor alarak rnerkezinde kalmama
edenler bana
ah-
t erk ct-
gibi rapor alarak ay
il<;:ede
edenlere
hem de daha rahat ve daha pervas1zca.
merkczinde gece
hani bir 9ey olan var-
sa gelsin dercesine ...
Bcni merkeze alan yi:inetim, edenlerin
gun olarak merkeze CHP'li olarak bilinen
ama bun a kadar
du yamna ziyarete ve kendini solcu ve CHP'li tamtan
herkese kufi.ir etmek soyluyordu. "Bunca sol-
cu oldugum i<;:in ucra k69elere, pasif i9lere suriildum. ilk defa
sol hukumet kuruldu, ben de iyi bir 9ubeye tayin olacag1m diye
bekliyordum. Arna sizin sayenizde bu defa da buraya
50
1 Bbh11n Devlet
size de il<;;enize de ... " S,eklinde duruma isyan ediyordu. Fakat sol
g6ruS,te oldugu i<;:in bu sozlerine ve kufiirlerine bir karS,1hk
miyordu, BaS,komiserin umdugu ile buldugu farkh idi.
Mut il<;;esine yeni tayin oldugumda benden onceki komiser,
kirahk belediye dukkanlanmn ikinci katmda bulunan odadan
mliteS,ekkil Emniyet Komiserliginde makam odasmm ortasma bir
perde on bakan yUzU bakan
klsm1 ise
yansm1 evim, diger yansm1 makam odam olarak kl1llamyordum.
Tayinim merkeze 91kmca art1k burada kalmam uygun olmayaca-
gi i<;;in ben de bekar polislerin kald1g1 otele c,;;1kt1m. D<;; aydan fazla
bir Sure burada kallp artlk arkamdan kimsenin bir ;;;ey rlHTP11nP-
kadar bir zaman sonra 1980 ba;;;mda
kestim ve Mersin merkeze gelerek
rna,
Mersin Merkezdeki Gorevlerim
Teror-
0 zamana kadar bu
ozellikle Mersin limanma
eskiden
d6nem-
91km1S,, biiyuk illerde
Mersin gibi illerde ise daha <;;ok duvarlara yaz1 yaz-
asma, Molotof atma olaylan ve gosteriler ger<;;ekleS,i-
Arna bunlan ger<;;ekle;;;tirenler ad1 duyulan
dernek ve dergiler etrafmda orglitlenen bu gruplar neyin
di dogru durust yoktu.
gorevli ve benden daha eski olan
Aydmllk belli say1lanndaki ~ . , , , , ' - , sol yaymla-
nndan faydalanarak, hangi 6rglitlin nerede i;;1kt1g1, hangi frak-
siyonlara aynld1g1 gibi bilgileri ogrenmeye i;;ah;;;1yorduk.
Orgiitleri, siyasi hareketleri, fraksiyonlan 6grenmek ii;;in Em-
bu konuda haz1rlad1@ herhangi bir beige, kaynak yoktu.
51
Snnonlar
1deolojik yap1lan ogrenmek i<;:in Aydmlik haricinde ikincil
orglit veya
anlatt1klan ile mensubu olduklan
grup hakkmda bilgi ahyorduk.
lan
6
rnan
~ y
bunca masraf
olan bize
grup-
Devlet bizi
bunca za-
Devletleri etkin kllan unsur, cllerindeki imkanlan
kullanmasm1 bilmeleridir. Etkisiz yapan ise ellerindeki imkan
Mafyanm Giicii
1980 Mersin'de
52
Bolum Devlet
bu tfir hakkmda da ge
0 y:illarda hatirhyorum, c;evresinde kendini kabaday:i veya
mafya gosteren, baz1 insanlan korkutan, tehdit eden ve yara-
layan bir ki:;;i, o zaman ilin ileri gelenlerinden birinin evine
veya korkutmak ic;in ate:;; etmiS,. Bunun uzerine Emniyet
Muduru Ibrahim Ulus asayi:;; gorevlilerine telsizde k1zgm
anons gec;iyor, bu ki:;;inin yakalanmas1rn istiyordu. "Bu ;;ah1s ge-
c;en glin de birine ate:;; etti, zaten ararnyor, bakm yine ate:;; etmi;;,
bulun onu yoksa sizin hakk1mzda i:;;lem yapanm," diyordu.
Bu telsiz samnm bir ay kadar sonra, ha-
ziran ya da temmuz Bir c;1kmak
dik. batmasma az bir zaman vardi. Ekibimle birlikte
list katlan
komiser
c;1kacaktlk.
Karakolunun
Karakol amiri
Hasan'm samimi
daha
tam o esnada 16-1 7 ya;;lannda bir c;ocuk ko:;;arak ka-
rakola geldi, korku ve panikle "Arkada9lanm1 vurdular, yeti;;in,
biri arkada:;;lanm1 oldurdu." diye bagmyordu. Bunun uzerine
yere dogru ko;;tuk. Yolu gec;tik, karakolun
metrelik mesafede incir agac;lannm arasmda
saklanm1S,, elinde kocaman 1611 Beretta dedigimiz bir tabanca
olan, zebellah gibi esmer bir adam gordum. Silahlanm1z1 c;ektik,
;;ahs1 teslim ald1k. Adam zaten korkmu;;, urkmii.S,, gozleri fal
ve panik Karakola getirdigimiz-
ust aramasm1 yapt1k. Boynunda kolyeleri, kolunda
altm kunyesi ve yanmda tabancas1 vardi. Eskiden asayiS, 9ube-
de S,oforumuz Hasan ve Karakol Amiri 9ahs1 tamdilar;
bu bir ay kadar once etrafa ate;; ederek insanlan korku-
tan ve kendini gibi gosteren kiS,i oldugunu ogrendim.
53
Snnonlar
Orada ;;u ;;ekilde geli;;mi;;ti: Bu
adamm o mahallede dul bir kadmla ilikisi varm1. Ara s1ra
kadmm evine geliyor, mahalleye girip c;;1k1yormu. Bu uc;; lise
ogrencisi, bu ki;;inin kadmm evine girmesini ve uzun sure evde
kalmasm1 kendi onurlanna yediremiyorlarm1. 0 glin adam yine
kadmm evine geldiginde, mahallemizdeki kadm bizim namusu-
muzdur diyerek adamm yolunu kesmi;;ler. Bu lise ogrencileri
ile adam kavgaya ba;;lam1;;. <;ocuklar adam1 dovmeye giri;;ince,
kabaday1 silah1rn c;;1kanp ogrencilere ate;; etmeye ba;;lam1;;. iki
ayaklarmdan vurmu;;, uc;;uncusu de oradan kurtula-
rak gelip bize haber vermi;;.
$ahsm ve ogrencilerin verdikleri ifadelerden olaym
hatlarmm bu oldugunu ogrenmi;; oldum. Tutanag1m1z1
tuttuktan sonra, goreve c;;1kma zamamm1z da gelmi;;ti, karakol-
dan aynld1k.
Genellikle her her tutanaktan ve
her dolay1 mahkemeler daha sonra bizi c;;agmp,
o zamanki ad1yla Zab1t Mumzisi, yani evrak tanzim eden ki;;i
olarak tamk s1fat1yla ifademizi ahrd1 ve bu formalitelerden b1k-
m1;;t1k. Her olaydan sonra mahkemeye c;;agnhp, ifade vermekten
kendi i;;imizden geri kahyorduk. Bu olayla ilgili olarak da ben
yine c;;agnhnm diye bekliyordum. Arna c;;agnlmad1m. Akhmm bir
tarafmda bu olaydan dolayi c;;agnlacag1m du;;uncesi vardi.
Yamlm1yorsam bu olaym uzerinden yedi-sekiz, belki de on
ay gec;;mi;;ti. Bir glin ba;;ka bir konuda talimatla ifademin alm-
mas1 icap ediyordu. ifade vermek uzere mahkemenin ba::?kati-
bine gittim. Bir odada ba::?katip ile bir iki katip birlikte oturu-
yorlardi. Ko;;ede oturan bir ki;;i vard1. Ben ic;;eri girerken hazir
ola gec;;erek bana saygi, hurmet i::?aretleri gosterdi. Oturdum,
katiple konu;;maya ba;;lad1k.
0 bana ifademin ne oldugunu sordu, biraz sonra yazacakti.
Ko;;ede oturan ki;;i, tedirgin hareketlerle bana bak1yor, goz gaze
geldigimizde sayg1 ve hurmet ifadeleriyle ba;;1m one egiyordu,
54
1 Bolurn. Devlet
bir da ylizunde sanki beni tammad1mz der
bir ifade vardi. Biraz sonra dayanamad1, "Abi, sen beni galiba
tamyamadm?" dedi. Ben de evet tamyamad1m dedim. Bana o
akS,am silahla yakalad1g1m1z kiS,i oldugunu soyledi. Bunun uze-
rine, "Nasil olur, 9ok degi9mi9sin," dedim. Ger9ekten <;ok degiS,-
mi9, kilo vermiS,ti. "Aynca nas1l boyle 9abuk 91ktm," dedim. "Abi
" dedi. Ben yakalad1g1m1z olay1 anlatmaya kalkmca,
"O olay degil, o olaydan daha once 91km1S,tlm. Sonra ba9ka bir
olaydan daha yakalamp 91kt1m," dedi. Adam iki vukuattan da
once tutuklamp sonra 91km19ti.
"Nasll oldu, nas1l 91ktm bu kadar k1sa zamanda?" diye sor-
dum.
altm
beni iki S,ey kurtard1; biri sizin tuttugunuz, boynumda
ve altm oldugunu belirten tutanak
ve ikincisi de ogrencilerden namuslu bir tanesinin verdigi
ifade. 0 beni kurtardI." dedi. "Nas1l duzgCm ifade verdi,
nasil namuslu hareket etti?"
lamaktan veya belki
silahla yara-
agir bir su9tan
,..., .. -,,.-.,,.,. dava devam ederken, yarahlardan bir tanesi vicdan
azab1 9ektigini, dayanamad1gm1 ve ger<;egi anlatmak istedigini
Ger9egin ne oldugu soruldugunda S,oyle anlatm1;;: "Bu
ki;;inin boynundaki kolyesi ve bilegindeki altm kunyesini gorun-
ce biz ii<; arkada;; gittik birlikte silah bulduk. Geldik, bu ahs1
soymak i<;in yolda tabancam121 9ektik. Arna bu alus daha yigit
davrandi. Silah1 elimizden ald1 ve bogu;;urken silah patlad1 ve biz
yaraland1k. Ben dogruyu itiraf ediyorum." Bu ifade uzerine ;;ah1s
beraat etmi;;. iki ogrenci ise mahkum olmuS,lar. Olayi itiraf eden
ogrenci ise biraz daha hafif bir cezaya mahkum olmu.
Bunu duyunca kamm dondu. Su9lu oldugu 9ok aS,ikardi.
Ogrencileri silahla vurmuS,tu, olay her S,eyiyle belliydi. Arna
mafyayd1, babaydi. Daha once ba;;ka olaylan vardi. Tum bunlar
unutulnmS,, gen;ek olma ihtimali bulunmayan bir beyan uzeri-
ne adam serbest birak1lm1;;ti. Ogrencilerin o tabancay1 bulma-
sma imkan yok. 0 tarihte, 1980 16'h Barettay1, o
55
Sunonlar
babasmdan baka kirnse bulamazdi. Bu silah <;:ok az say1da
insanda vard1, ogrenciler nereden bulacak? Dahas1 ak:;;ama
birkac;; saat varken, gunduz vakti mahallenin orta yerinde bu
adarn1 soymaya kalkacaklar ... Bunu yapacak ogrencilerin daha
6nceden en az be:;;-on tane soygunlanmn olmas1 gerekirdi. Arna
tum bunlara ve diger iki 6grencinin aksi ifadelerine ragmen bu
ogrencinin ifadesi uzerine bu :;;ah1s beraat etmi:;;ti.
Bu olaym gerc;;egini bu karan veren hakimlerin hepsi de bili-
yordu. Agir cezada onu savunan avukat da biliyordu. Davada rol
alan, ilgilenen herkes biliyordu. Bu korkunc;; bir olaydi. Burada
onemli olan sadece bu ki:;;inin beraat etmesi, mafyavari yontem-
lerle i:;;ini ayarlamas1 degil; bu iki ogrencinin haks1z yere zulum
onemli olan organize bir bic;;imde avukat1yla, samg1yla, mahke-
hepsinin birlikte bu srn;:u i:;;lemesiydi. Hepsi,
ac;;mas1 bu kabul ve
bu olayi Halbuki hukukta bir tabir en ay-
kln de savunsa, mahkemenin 'anlatilanlar hayatm olagan
ak19ma ayk1ndir, bu olamaz' diyerek bu karan vermemesi gere-
kirdi. Arna mahkeme bu karan vermi:;;ti, inanamad1m.
Mafyac1 ylizde yliz suc;;lu oldugu halde hem beraat etmi,
hem de iki 9ocuktan dayak yedigi ic;;in silaha davranan bir kor-
kaktan, kendini soymaya kalkan silahh ki:;;ileri bertaraf eden
yigit bir adama donu9mu9tu. Bu kadar oyunu, bir ta9la uc;; ma-
sumu vuran oyunu eytan planlayamazdi.
Demek ki insanlar her :;;eyin alenen belli oldugu, her delilin
bulundugu suc;;ustU halinde bile eytani fikirleriyle butun ger-
c;;egi ters yliz edebiliyorlard1 ve bunu yapanlar arasmda adalet
sisteminde en ylice konumda bulunan agir ceza mahkemesi ve
hakkm savunucusu avukatlar yer ahyordu. Onlann boyle bir
olaya katllmamalan gerekirdi. Bu olay ustunden sanmm 28 y1l
gec;;ti, belki de daha fazla, ama hala uzulerek hat1rlanm.
56
1 Bolum. Devlet
insanlann nas1l boyle kotCllet;;tigini, nas1l boyle 9eytanla9-
t1gm1, her ters edebildiklerini gosteren ornek ac1 bir
olaydi. Duunun ki devam ederken, mafya babasma
mutlaka ceza verilmesi gerektigi ortaya <;1k1yor, bat;;ka hi<; kur-
tulut;;u yok. Sonra avukatlar tarafmdan nas1! kurtuluruz diye
formul aramyor, boyle bir 9eytani akil bulunuyor. Ogrenciler-
den bir tanesinin fakir ailesine para veriliyor. Bu fakir ailenin
<;ocugu bu ifadeyi veriyor. it;;te Turkiye'deki adalet sisteminin
<;aht;;ma bit;imi. Turkiye'deki hukuk savunuculanmn durumu.
Bu, Turkiye'deki mafyanm glicu ve kabiliyetinin nerelere var-
d1gmm en glizel orneklerinden bir tanesiydi ve mutlaka bunun
daha binlerce ornegi vardi.
Bence daha onemlisi de bu davranan
karar veren vicdan bat;;ka olaylarda da aynen bunun
hastahkh karar hatta bu olayda bilerek rol alan in-
sanlar meselelerde benzer
ama bunu kimseye
tipinin ulkede
hukuk<;usu, polisi, askeri,
ki',)iler olacaklardi. Bu insan
aym
sahasmda
benzer Aslmda sorun, bu bu ki-
kurtulacaktik. Bu insanlann
adalet sistemi atihr
Nam1k Astsubaym Mafyayla Kurtanlmas1
Mersin'de ge-
tahkikatlarla, o zamana
onemli
57
Snnonlar
S1klyonetimin ikinci
ki Mersin'den
Komutam'mn evi
polis memurlan, bir grup asker evi aramIGtL Alay Komutam ve
yard1mc1s1 daha onceki buylik rC1Gvet ve olaymdan
dolayi s1klyonetim kuvvetleri tarafmdan gozaltma
olaylar uzerine yeni bir
Onunla bir vardi. Bir
terini
Bir
tutuklamas1
dedim. Nam1k
Bu
1 Bcill1m Devlet
Nam1k'a bir yozum aramaya ba:;;lad1k ve tamd1k avukatlar bul-
duk. Avukatlar tutuklama karan 91kt1g1 iyin mahkemeye
y1kmas1 gerektigini, mahkemede ya tutuklanacag1m ya da ser-
best b1rak1lacagm1 soylediler. Onca g6rev yapmi birinin iye-
ri almmas1 ho olmazdi. Bir ba:;;ka ihtimal de hi9 mahkemeye
c,ikmadan karara itiraz etmekti. Bu ekilde karann kaldmlmas1
mumkCmdu ama kaldmlmama ihtimali de vardi. Bundan emin
olmak avukatlar ve Emniyetteki tamd1klar vas1tas1yla da-
vaya bakacak olan hakimle gonl:;;meye ba:;;lad1k.
Arna tii.m isranm1za, tum goru:;;melere hakim istegi-
mizi kabul gelmeden tutuklulugu
uzerinde
hatta bu adam1 iyeri Hakim,
alkole merakl
kimin sozu gec;:cr, kim
0 zaman dediler ki bu hakim uzerinde sozu ge-
kcndi
restoranlarm semtte etkin biri. 0 semtte bir otel var. Ye-
mck
bir yer. Bizim hakim de surek!i
59
babas1 bi-
bilindiklerinden teror
Snnonlai
Bu adam1 mutlaka bulmam1z
;:;>ubenin en aktif birimi olarak bilinen ve
hirs1zhk gibi tum sw;:lara bakan aratlrrna biriminde uzun sure
<;ahIDl ve son zamanda bizim atanm1, of6rlugumu-
zu yapan polis Hasan bu Mersin <;apmda
etkili olan bu mafya babasmm telefonunu buldu. ;:;>ube Mudii-
rumuz Agabey ahs1 aray1p
mizi soyledi. Adam kabul etti. Polis Hasan,
zun arac1 ile ahs1 ahp getirdi. Arna adam
bir mahcubiyet i<;inde, "Aman nas1l olur
araba gondermisiniz, size zahmet
hemen gelirdim." am bir sayg1
Biz adamdan medet adamm bu
oldu.
Sonra adama durumu
sorduk. l
lederim. Bu siz
Bir rnerak
girince, buylik
siz bana
ben
bulundu.
bizi bir kenara
bu iin altmdan kalkacak Fakat ertesi
adam i halloldu sonra avukatlar muracaat ve Nanuk
tutuklarnas1 kalkti.
Yani devletin
na fazla ornekleri ve
fazla teferruatlan da bu kadar basit
ama benim
60
ise
tahmin etmek
1 Beih1rn Devlet
etkisi h1<;uk bir Anadolu ilinde
illerdeki durumu
PKK'lllarm Banka Soygunu
l 980 y1h yazmda, muhtemelen Temmuz ay1 ba;nnda sabah
Mersin Terorle Mucadelede, o zamanki ad1yla
1. $ubede, sorgu operasyon burosu amiri olarak 9ah;nyordum.
Polis Akademisini o yil yeni bitirip Mersin'e benim Ubeye atanan
komiser yard1mc1s1 Adem'i de yamm1za alm19 ara9la ehri gezi-
arnac1m1z ona biraz ehri tamtmak ve bilgi vermekti.
Daha Ubeden ki telsizden Karaduvar
Mahallesi'nde bir bankanm haberi geldi. Orada bu-
lunan
Ian takibe
karakoldaki klilustur bir ka9an soyguncu-
Anons uzerine biHun Mersin'de bulunan
sonra yolun ilerde polis ta-
Toros Daglan istikarnetindeki
Bir sure ilerledikten sonra aracm giderneye-
cegi gelince soyguncular arac1 terk ederek daglara dogru
yaya ka9rnaya ba9ladilar, biz de hazirhk yapmadan hernen
takibe kat1lmak uzere h1zla hareket ettik.
Soyguncular orta boy aga<;lar ve kayahklardan olu9an ma -
kilik, ormanhk alana dogru ka9rnaya ba9lad1lar. Arkadan ge-
len, plam program1 olrnayan ve sadece telsiz anonslanm duyan
polis ekiplerinin hepsi de pe9lerinden aym istikarnette koy yo-
luna girdiler. Jandarma da haberdar edilmi9, onlar da yard1ma
9agnlm19ti. Soyguncular onde, polisler arkada geli9iglizel bir
arama ve kovalamaca ba9ladi. Birkar;: saat suren bu harekiitm
sonunda soyguncular arazide kayboldular. 0 zaman Adana'da
bulunan S1kly6netim Komutanhgmdan helikopter istenmi9ti,
bir-iki saat sonra helikopter geldi. Helikopterle aym arazide
tarama ve uzaktan gozetleme faaliyetleri yaplld1 ama ah1slan
61
S1monlar
bulmak zordu. Bu arada kac;amay1p arkada kalan banka
soygunculanndan bir tanesi silah1 ile birlikte yakaland1, diger-
leri uzun aramalara bulunamadi. Soygunculann arac;ta
4 kis,i oldugu tahmin ediliyordu, yakalanan kis,iyi sorgulamak
uzere Mersin Emniyet Mudurlugune getirdik. 0 zamanki Ma-
gazalar Karakolunun iistundeki Teror $ubesi koridoruna
dik. $ahs1 bir sandalyeye oturttum, kars,1sma da ben oturdum.
Adami sorgulayacag1m, ama bu arada olayla ilgilenmis,, arama-
ya kat1lm1s,, daglara tirmanm1s,, kos,turmus, ne kadar polis var-
sa hepsi bu emeklerinin kars,1hg1 olarak evlerine gitmemis,, ola-
ganm aksine hepsi birden s,ubeye c;1km1:;;lardi. Ba:;;ta Emniyct
Miid(iru ve diger $ube Mudurleri, amirleri olmak iizere, hatta
kat1lan trafik<;:ilerin tamamma yakm1 etrafmnz1 ka-
bir halka
Ben s,ahsa sorular sormaya ba:;;lad1m. ilk soru,
hareketin adma soygun yap-
tm1z?" oldu. Adam once konus,mak istemez gibi hareket
ama bunu bir 6rglit adma yapt1gm1 soyleyip hangi fagut/ha-
reket oldugunu sorunca, PKK dedi. Daha dogrusu kendi tabiri
ile PEKEKE. Tabii bu 6rglit ismini o gline kadar hi<; duymam1s,
olan orada bulunan herkes, adamm yalan soyledigini du:;;une-
rek dogruyu soyletmek ic;in ona saldirmaya ba:;;ladllar. Onlar
ic;in PEKEKE hi<;:bir anlam ifade etmiyordu. "Durun," dedim.
Bu olaydan kisa bir sure once Ankara'ya sorgulama kursu ic;in
c;agnlm1s,tik. Bu kursta yeni 6rglitler, bolunen ve birle:;;en siyasi
gruplar vs. hakkmda son bilgileri alm1s,t1m. Orada anlatilanlar-
dan bu 6rglitun yeni kuruldugunu, o zamana kadar Apocular
veya Ulusal Kurtulu:;; Ordusu (UKO) diye bilinen orgutun ad
degi:;;tirerek PKK, yani Kurdistan i:;;c;i Partisi adm1 ald1g1m og-
renmis,tim. Bu o zaman kadar Mersin'de c;ok duyulan bir orglit
degildi, ama orglit 1977'de kurulmus, ve 1980 y1lmda soygun
olmus,tu. Arada 3 yilhk bir zaman vard1, s,ah1s anlatmaya ba:;;-
ladl. Daha sonra uzun sorgulamalar sonunda :;;ahsm ifadelerin-
62
1 Bcill1m Devlet
samklara en azmdan onlara operas-
yon yapma imkanlanrruz oldu.
bir k1sm1 Adana'nm
soyguna kat1lan ah1slann
Mahallesi'nden
Oras1 o donernler bir ekibin kolayca girecegi bir yer
Girilmesi zor olan ve o zamanki tabirle bol-
daha sonra operasyona
lamak olrnadi.
Y akalad1g1m1z
ken
rultusunda banka
ve bir farkhhk vard1.
de ki9ileri yaka-
alsak da dikkatimi <;e-
kuvvetleriydik; bir
<;ogumuz devletle
zannediyorduk. Arna
banka soy-
bir
bitirme-
bir orant1s1zhk
para bulma ugruna bir banka
kadar bu ideolojiye inanrn19, bu ideolojinin
Aslmda belki de en buylik veya
lerinin butun bu olaylarda
bilincin-
kuvvet-
en buylik
sebeplerinden biri de bence buydu. Kar91 taraf1 tamrn1yorduk,
ogrenmiyorduk ve ogrenme de yoktu. Bu duruma yil-
larca hep ahit oldum, bu konuda i;;ok da bl.iyuk ilerleme
dedilmedi, bence hala da boyledir.
Acilciler Operasyonu
1980 y1h, muhtemelen de k19 aylanyd1, Mersin merkezde
$ubesinin hirs1zhk masasma atanm19t1m. Bu ubenin
iki k1sm1 biri ve gasp agir sui;;lara bakan bi-
63
S1monlar
rinci kls1m, digeri ise hirs1zhk ve dolandmc1hga bakan ikinci
kls1mdi. Beni ikinci k1sma alm19lard1, once bu kls1mda g6reve
ba9lam19t1m ama o zamanki kadrodaki gorevli say1smm azhg1
nedeniyle ciddi olan biitun olaylara baklp ko9turulabiliyordum.
Bu yillarda Mersin merkezde siyasi olaylar meydana geliyordu.
Bir giin karakola gelirken agir ceza reisinin saldmya ugra-
y1p vuruldugu soylendi. Ben olay gitmemitim ama giden
ekiplerin verdigi bilgilere gore olay yerinde bir arjor du9iirul-
mu9, aynca orglit bayrag1 b1rak1lm1tl.
Olay 6yle geli9mi9: Kap1 9ahnm19, biri klz olmak uzere ii<;
ki9i gelmi9ler, e9i kap1y1 a9mca hakimi sormular, hakim kap1-
ya gelince de makineli tiifekle ate etmi9lerdi, hakim olay yerin-
de olmu9, e9i ya9h kadmcag1z ise
0 zaman bu olayla <;:izilen
yaralanm19tl.
benzeyen ki9iler
lamp te9his i<;:in hakimin yarah olan e9ine getiriliyordu. Bu ge-
tirme ben de defa kat1ld1m. Kimi zaman
eski olaylara baz1 insanlann da te9hisi gerekiyordu.
Bir giin ilgin<;: bir olay oldu. 701i y1llann orgiit mensuplarmdan
biri olan Pmar Erdemil isimli gen<;: ve giizel bir k1z1 tehis i<;:in go-
turmu9tuk. Hakimin yarah ei kizcag1z1 uzaktan gorunce, "Evet
kesinlikle bu, tamd1m onu" dedi. Kiz panikledi, "Ne olursunuz
teyzecigim, bir daha bakm lutfen, dikkat edin, bakln ben degi-
lim," diyerek iyice yakla9ti. Yarah kadm yakmdan daha dikkatli
bakt1gmda, "Evet sen degilsin, ama o kadar 9ok benziyorsun
ki sen zannettim," dedi. Fakat bu olay, fail hakkmda bana bir
fikir vermiti. Bununla birlikte Turkiye'de ya9ayan bir insanm,
bir agir ceza reisini, ortada hi<;bir sebep yokken oldurebilmesi-
ni akhm alm1yordu. Neden oldurmu9lerdi? Kendimce olay1 tam
manas1yla kavram19 degildim, bu olaya anlam veremiyordum.
Orgiitlere girmi gem;:: insanlar ideolojik ama9lan i<;in siyasi
eylem yap1yordu, ama ben devletin gorevlisi olarak bu eylemle-
rin niye yap1ld1gm1 anlayacak zaviyede bile degildim. Benim gibi
tum meslekta9lanm da aym seviyedeydi; bunlar anar9ist, tero-
64
1 Bollun Dovlot
rist, vatan haini, sat1lm11:) ve kandirilm11:)lar gibi beylik sozlerden
ilerisini bilmiyor, kavrayam1yorduk.
Bu olay meydana geldikten bir muddet sonra atakhg1m do-
lay1s1yla beni 1. $ubeye alm11:)lardi. i1:)te o zamanki ad1 ile birin-
ci, imdiki ad1yla Terorle Mucadele $ubesinde goreve balam1
oldum. Bu gorev, 1997 yilmda istihbarat Daire Ba1:)kanhgmdaki
gorevimden almmam1 talep eden dilek<;:eyi verip gorevden ah-
nmcaya kadar gei;;en tam 1 7 y1l boyunca surdii.
Bu hizmette i;;ok i;;ahanlar gunde 8 saat, baz1lan ise 12 saat
i;:ah1:)1yordu ama ben sabah uyamr uyanmaz goreve bahyor,
uykum gelince yat1yor, tekrar uyanmca i;:ah1:)maya devam edi-
yordum. Mesaim herkese gore iki kat fazla idi. biri;:ok
kii mesainin buyuk bolumunde basit devriye, koruma, bek-
leme tedbirleri vs. ile ugra::,;irken, ben en yogun sorgular, ope-
rasyonlar, c,atlma ve kovalamacalar ile orglit dokumanlanm
mesaimi gei;:iriyordum, yani siradan
3-4 kat daha yogun c,ah1yordum.
Bir glin glinluk i;:ah1:)malara devam ederken Silifke'de bir
banka soygunu haberi geldi ve butun polis ekipleri arai;:larma
binerek ellerindeki tum imkanlarla olay yerine, Silifke'ye dogru
gitmeye balad1lar. Biz biraz daha donammhyd1k; i;:elik yelek,
durbunlu silah gibi malzemeleri toplayarak bir jiple yola i;:1k-
m1t1k. 0 zamanki cinayet masasmm amiri rahmetli Natik Ka-
radeniz ve ekibi bizden once olay yerine varm1tl.
Bankay1 soyan dort kiilik THKP-C Acilciler grubu uyeleri,
soygundan sonra iki mensubundan silahlanm birak1p siradan
yolcular gibi gitmelerini istemi9. Biri ili;:e halkmdan olan diger
iki kii Goksu Irmag1'na yakm bir bag evinde kalmaya bala-
m1lar. ili;:e d1ma gitmeleri istenen iki uye 9uphe uzerine ili;:e
polisi tarafmdan yakalanm1 ve soyulan banka gorevlileri tara-
fmda tehis edilmiti. Hemen akabinde bu kiiler ili;:eye gelen
cinayet masas1 gorevlileri tarafmda sorguland1klannda diger iki
arkadalannm kald1klan evi gosterebileceklerini soylemi9lerdi.
65
Snnonlai
Bunun uzerine ka<;
daha masas1
soz birlik
te yola <;1km1:;;ti. Eve vanhp <;at19ma ba9lad1gmda
soyguncu ile cinayet masas1 amiri Natik Karadeniz
vurulmu9, bunun uzerine ekip panikleyince
maya ba9lam19lardi. Bu il merkezinde u z ~ n n e
bizler her alarak yola <;1km19t1k.
<;at19ma ile birlikte ka<;an ki9iler irmaga
ve Goksu Irmag1'm ge<;erek arazide kaybolmaya
di. Olay varmca hepimiz birden butun
her tarafa bak1yorduk. Goksu bahar sert
suyu ge<;meye kalkarken faillerden hl.icrenin lideri
cesedi bulundu. iki fail
tarafmdan yap1ld1g1 anla91ldi.
:;;ah1slan sorgulad1k. Orgut mensuplannm isim ve kimlikle-
ri belirlenmeye ba9landi. ilk yakalanan failler mahkemeye
derildikten sonra devam eden
ilgili onemli bilgiler elde edilmeye
sonucunda
Bu arada hakimi
olduren en Oileffili Samklardan ikisinin, bir SUre QilCe PUJIP1'1Pr\
Mersin'in yerlisi olan kadm militanla Hatayh bir erkek militan
oldugunu ogrendik. Bu ahsm edilmesiyle birlikte h1zla
ara9tirmaya ba9lad1k ve o glin bu
uzere Ankara'ya gittikleri bilgisini ald1k.
bir gitmek
Yamlm1yorsam bir askerin, hem de general rutbesindeki bir
ki9inin dugunu i<;in bu iki terorist k1z ve oglanm Ankara'ya git-
ogrendik. Hakimin oldurulmesinin, banka soygununun,
daha once da faili belli banka
66
1 B6ll1m. Devlet
nnm da bu 6rgut mensuplannca gen;:ekle:;;tirildiginin belirlen-
mesi uzerine, Ankara'ya gidi:;;in s1radan bir dugun
g1 veya normal bile orgiitiin
ihtimalini dikkate almam1z gerektigine karar verdik. 0 ak;;am
ii;in hemen Ankara Emniyetine o zamanki kis1th imkanlarla te-
lefonla bilgi verildi, mesaj 9ekildi. Biz dugfm ve dugun evi hak-
kmda bilgileri ald1ktan sonra, olu:;;turulan dart ki:;;ilik bir ekiple
hemen Ankara'ya hareket ettik. Ekipte, masasmm iki
polis memuruyla birlikte o zamanlar ba:;;komiser, :;;u anda ise
polis ba:;;mufetti:;;liginden emekli olan, felsefe profesorlerine ta:;;
<;:1kartacak entelektUel birikimc sahip, hala en yakm dostum ve
agabeyim Ncrrin San vardi.
Biz gece yans1 suratle yola <;:1kt1k ve sabah erkenden
Ankara'ya vard1k. Nerrin
Sadi Sevf1k Pa:;;a isimli yakm bir akrabas1 vardi.
du-
sahibinin evi ve dugun almak istedik.
Bu ki:;;iler ter6ristti ve dugunde de yapabilirlerdi.
dan olay yerine gidecektik, 9unku onlar katilacaklardi.
Nerrin Agabey'in Genelkurmayda yapt1g1 edindigi
bilgiler tam teyit edilemedi, boyle bir general ve boyle bir ust
riitbeli subay yoktu, bir gariplik vardi. Bunun uzerinc s1kiy6-
netim gorevlileri ile goru:;;mek ve daha temel bilgiler almak i9in
Ankara Emniyet Miidurlugunde bulu:;;maya karar verildi.
Ankara Emniyet Mudurliigune vard1i?;Jm1zda, operasyon ha-
zirhgi yaparken ve yer tespitiyle ugra:;;irken oradaki gorevliler,
dun bizim yapt1g1m1z bildirim uzerine iki ki:;;i yakalad1klanm soy-
leyerek, giderken onlar1 da yammIZa almam1z1 istediler. Meger on-
lar bizim yakalamak i9in plan yapt1i?;Jm12 ki:;;ilermi:;;. Daha biz yola
91kmadan, Ankara Emniyeti telefonumuz uzerine garaja gitmi:;;,
bu ki:;;ileri sabah erken saatte daha otobuste iken yakalam1:;;.
Mersin'e bilgi vermi:;;ler ama o zamanlar telsiz, telefon ben-
zeri cihaz bulunmad1gmdan ve biz yola 91ktig1m1z merke-
67
Yci;;;ayan S1monlar
zimizle irtibatamz olmad1gmdan dolay1 bu haberimiz
yoktu. Sonra Ankara
zaten
vazge<;:tik ve samklan hemen ahp yola <;:1kmaya karar verdik.
beklemememiz, hemen hareket etmemiz gerekiyordu. Ekip
lerine, "Yolda durmak yok, herkes hazirhklan yapsm, her ihtiya-
c1m gidersin, hemen hareket edecegiz" dedik. samk, dort de
biz, toplam alt1 ki:;;i, s1ki:;; t1kl$ eski model bir Mercedes
bir polis memuru ile ben, ortam1za iki samg1 alarak arkada, ba;;-
komiserimiz on tarafta oturmak uzere binip hareket ettik.
Hi<;: durmadan Mersin'e gitmemiz gerekiyordu, takip
miz operasyon devam bu 9ok tehlikeli
insanlard1, yolda durdugumuzda
di. 0 zamanlar <;ok
tane makineli tufegimiz
silahlanm1z
MPS iki
elimizde bir
ters aym anda 64 merrni atabilecek imkana
sahiptik. Bunun yamnda silahlanrmz da mevcuttu.
Yola koyulduk. yol almca aracm arka koltuklan dar
oldugundan ve operasyon dolay1s1yla son
ru duri'tst uyuyamad1g1mdan <;:ok rahats1z olmu;;tum. Bumm
uzerine arkaya Nerrin Ba:;;komiser, one de ben ge<;:tim. Makineli
tufegi de ben ald1m. Yorgunluktan sabaha kar:',11 uyumu:;;um,
Pozanti'ya gelmi:;;tik. Pozanti'ya yakla:;;mca hi<;: durmayahm diye
anla:;;mam1za ragmen :;;ofor, Ba:;;komiserimiz ve bir arkada:;;,
mola verelim, bir <;:orba i<;:ip biraz dinlenelim, uykumuz ka<;:sm
diyerek Pozant1'daki bir restorana girmi:;;lerdi, onlar giderken
uyand1m, samklan da yanlannda goturuyorlardi.
Aracm i<;inde biraz durduktan sonra, 91ktlm. Ara<;:tan iner-
ken elimdeki silah1 arabada b1rakt1m. D1:;;anda onunla dola:;;-
mak istemiyordum, 9unkU etrafta mola vermi:;; yolcu otobiisleri
ve yolculardan olu:;;an ku<;:uk bir kalabahk vardi. Gift :',?arjoru
bantla sanlm1:;; MPS makineli tufegi arabanm i<;erisine koydum
ve bizim arkada:;;lara, silah arabada takip edin i:;;aret
68
Bolum Devlet
onlar da tamam anlammda balanyla verdiler. Ben lava-
y1kayarak uykumu ac;:maya c;:ahtlm. Don-
iki sarngm arabanm arkasmda oturdugunu gordiim.
Yanlannda da hie;: kimse yoktu. Once polislerin benim makineli
arabanm onunden ald1klanrn zannettim. $ah1slara bak-
tlm, bizim arkada::?lara bakt1m, hepsi gayet sakinler. Bunlann
yanma "Samklan oraya gonderdiniz, silah1 ald1mz m1?"
sordum. Almad1klanm soylediler. ceza reisini oldur-
banka soymu ve daha birc;:ok olaym faili, o zamana kadar
en silahh eylem yapan Acilciler orgutuniin iki onemli samg1,
iizerinde c;:ift arjorleri dolu makineli tufegin yanmdaydilar. Biz
de ise 5- 7 mermisi olan basit silahlar vardi.
bihaber
Samklan daha Ankara'da araca bindirirken onlara
ihtimalle o oldu-
katili Pmar Erdemil isimli
Bu k1z da Pmar Erdemil'e
kanaat
69
S1monlar
rm, kelepce vurmayahm, biz bunlan misafir ettik, bir hafta bi-
21m kald1lar, vurmak ayip olur demeleri uzerine
Nerrin Agabey onlara kelepc;e takmam1, biz takarsak korkuyor
derler, demiti. Korktugumu du;;undurecek eyler her zaman
beni rahats1z etmitir, bu ylizden her turlu riski goz alarak
lerinde bu kiilerin katil olabileceklerine en c;ok inanan ben ol-
mama ragmen zanhlara kelepc;e takmam1t1k.
Aslma bakarsak bu insanlar hakimin katili, Acilcilerin iki
onemli militamydi. Arna diger yandan polisimiz bu kiiler bizde
bir hafta misafir kald1, onlara c;ok ahtlk, onlara kelepc;e takar-
sak ay1p olur ideolojik
bilinmiyordu.
silah kullanabilen iki
neli tufek vardi.
etrafta bir-
beraber Mersin'e dondiik.
Daha sonra ah1slan bu da onlara sor-
dum. "Neden 6nl'lf1llZde ffiakineli tufek dUfllfken ahp n.e<yU.HCUc-U
mz. En azmdan bir ikimizi
Erkek olan
Sen o silah1 oraya bilerek
Arabadan en son sen inerken silah1
elimize
vurup oldiirecektiniz. Bizi oldurmek bir senaryo kur-
dunuz. Numaramz1 o silah1 almad1k." Yani
safbg1, onlar tarafmdan i:;:ok
Halbuki gerc;ekten ve tedbirsizlikle
silah1 oraya ve kullansalard1 bu
70
1 Bolum Devlet
telafisi rnurnkun
tedbirsiz olrn;mrnuz, kan,n
bir tuzak olarak alg1lanrn1'.;>
ve oyle goriilrnCttu. Euna benzer olaylan polis tekilat1 ve ben-
zeri i;ok yapt1lar, yapt1k daha dogrusu. <;unku biz
kar1m1zdaki insanlan ve onlann zihinsel yapllanm, glii;lerini
niteliklerini anlamak ve idrak etmekten i;ok uzakt1k.
Gece gee; saatlere kadar Curnhuriyet Savc1s1 Yu-
suf Muduriimfiz ve him amirler samklan
7
Simonlar
taS,lanm garip karS,1larken, ben hangi orgiitun bunu yapmlS,
olabilecegini tahmin edebiliyor, eylemleri de garip karS,1la-
m1yor, bizim gibi insanlar ic;:in manah olmayan eylemlerin orgiit
mensuplan ic;:in makul, hatta baz1lan ic;:in gee;: kalmm1S, eylemler
oldugunu tahmin edebiliyordum. Pek <c'.Ok olaym hangi orgiit
tarafmdan yapllm1S, oldugu konusundaki tahminlerimde c;:ok az
yamhr olmuS,tum.
ihvancllar Operasyonu ve Halit Musto
1982 yilmda Mersin'de gorev yaparken bir gece ;;;>ube Mudu-
rumuz aray1p acele toplanmam1z gerektigini soyledi. 0 zcimanlar
makam arac1 vs. Hibe alman eski model bir Mercedes'le
Mud(irii.muz Omer Bey ve ben onun tarif
0 arac;:tan indi, ba21 bulunmak
uzere bir eve ben beklemeye u ~ A ~ ' Eve birtaknn
ama Mudl."trCmrCiz bir t"C1rlu
Art1k muduruml."tz
K1sa sCire sonra bana kisaca
6zetledi. 0 zamanlar Mersin'den K1bns'a ve oradan da Suriye'nin
Lazkiye ili'ne duzenli gemi seferleri vardi. Her giin feribot Kibns'a
ancak haftada bir veya iki defa da Mersin-Klbns-
ve Lazkiye-K1bns-Mersin
Gemi ile Lazkiye'den
Mersin'e
seferler oluyordu.
<;:1k1p K1bns uzerinden
Mersin'deki karde-
kendisinin Kibns'ta
yi olarak bir kutu
6zellikle 1srarla tem-
Bu kadar israr etmesi uzerine
i:;ahS,an insanlarla
,_,v'""<'-"" o marmelat kutusunu ahp, eve
Daha sonra tekrar telefonla anyor kutunun ~ .... .. ,.., ....
72
1 Bbhim Devlet
ogrenince hem \;Ok seviniyor hem de kutuyu a9mamalanm, gli-
venli bir saklamalanm vc vcrmemelerini s1k1 s1k1
tembih ediyor. Bunun uzerine bu ki9iler i9killeniyor, bunlarla
beraber hareket eden bir grup insan evde toplamp marmelat
kutusunu a91yorlar.
Be9 kiloluk marmelat kutusunu a9mca, i9erisinde orijinal
susturucusu olan ve Frans1z onlusu denen namlusunda sus-
turucu takmak i9in vida a91lm19 bir tabanca, bir susturucu ve
bir kutu 7.65 mm'lik mermi oldugunu goruyorlar. 0 anda evde,
Suriye'den ka9m19 ve birbirleriyle irtibath olan 5-6 ki9i, gelen
ki9inin kendilerine eylem yapmak uzere geldigini anlayarak,
onun oldurulmesi i9in plan yapmaya ba9hyorlar.
Ancak oldurme i9i konu9ulmaya ba9lanmca, marmelat ku-
tusunu alan ev sahibesi korkuyor, bir s1kmt1 \;lkar ba91m be-
laya girer du9uncesiyle glimruk mudurune olay1 anlat1p silah1
soyluyor. 0 glimruk muduru de bizim mC1durumuzun yakm1
oldugu i9in, mudurC1muzu aray1p bilgi veriyor ve biz durumdan
haberdar oluyoruz.
Biz olay1 biraz daha de9ince pek GOk bilgiye ula9t1k. ihvan-1
Muslimin (Musluman Karde9ler) isimli Suriye'deki rejim mu-
halifi bir grubun bir9ok eyleme kan9an ust duzey militanla-
n, Suriye'den ka9arak Irak tarafmdan verilen farkh belgelerle
Mersin'de kahyorlardi. Hatta baz1lan Arap9a bilen Turk klzlarla
evlenerek Turkiye'de kolayca ikamet ediyordu ve ev sahibi ka-
dm da boyle biriydi. Evde bulunan diger ki9iler de Suriye'deki
orglitun mensubuydu. Marmelat kutusunu gonderen ev sahi-
binin karde9i ise Suriye Muhaberatmm gizli ajam olan Halit
Musto'ydu ve Mersin'de agabeyi ile irtibath diger ihvancilan
oldurmek uzere geliyordu. Bu ama9la silah ve susturucu geti-
riyordu ancak K1bns'ta gemiyi ka9mnca plam bozulmu9tu. Ev-
deki orglit mensubu ki9iler zaten eskiden beri Halit Musto'nun
devletin ajam oldugundan -Uphelendiklerinden, silah ortaya
Glkmca her eyi anlam19lardi.
73
Tum bu kiiler, Suriye'deki rejim muhalifi Musluman Kar-
tckilatmm onemli Bu insanlar bir-
taklm olaylara ve faaliyetlere kans;t1klan ic,in ulkeden kac,m1s; ve
TUrkiye'ye s1gmm1s;lardi. Bir k1sm1 da bas;ka ulkelerde bulunu-
yormus;. Biz bu olaym teferruatm1 o zaman c,ok ogrenememis;tik
ama gelecek olan kiinin hakkmda bilgi sahibi olduk. 0 zamanki
Emniyet Mudurumuz, eski ad1yla Onemli iler Daire Bakanh-
gi, s;imdiki ad1yla Emniyet istihbarat Dairesi Bas;kanhg1
ylirutmli, Ortadogu kokenli orglitler konusunda uzman sayi-
lacak bir isim olan Mustafa Yigit'ti. Olay Emniyet Muduru'ne
genel hatlanyla mudurumuz Omer Bey tarafmdan anlatild1ktan
sonra, o zamanki S1k1y6netim Komutam ile MiT Mersin $ube-
sine de bilgi verildi. Sabah gemi limana gelirken,
tedbirler ald1k. Tabii ilk defa bir olayla
iki kiinin yapabilecegi bir olay1, biz ylizlerce insanla tedbir ala-
rak yapm1tlk. $ahs1 takibe ald1k ve eve
gec,irmeden ahp
Adami sorgulamaya
yin ne oldugunu, teferruatm1 ogrenmeye c,ahtlk. Bu arada onu
dinlerken diger kiiler hakkmda da bilgi sahibi olmaya bala-
d1k. G6rduk ki Suriye'de rejim muhalifi olan Musluman Karde-
ler tekilat1 c,ok ciddi orglitlenmi; c,at1malar, askeri birliklere
saldmlar, bombalama olaylan gibi ylizlerce eylem gerc,ekletir-
mi. OrgD.t uyelerinin bir klsm1 yaralanm1, bir k1sm1 muhtelif
olaylara kanIDl, daha sonra deifre olan ve agir suc,lardan
arananlar Suriye devletinin yakalanan kiilere uygulad1g1 agir
tedbirlerden dolayi ulkeden kac,m1lar. Hepsinin uzerinde Irak
pasaportu ve vatandahk belgesi vard1, o zaman Irak rejimi Su-
riye ile dliman oldugundan bu insanlan her ac,1dan destek-
liyordu. Saddam rejimi bu orglit mensuplanna maa veriyor,
pasaportlanm, belgelerini, vs. tanzim ediyordu. Yani bu orglit,
tamamen Irak tarafmdan desteklenen ve Suriye rejimine mu-
halif bir gruptu. Turk istihbarat1 da belli oranda bilgi sahibiydi,
74
1 B6ll1m Devlet
bunlan uzaktan izliyordu. Bu ki9ilerin <;:ogunun evlilikler yapa-
rak belli oranda Mersin'de kumelendiklerini ve akrabalannm
yamnda kald1klanm tespit ettik.
i9in ozetini anlad1ktan sonra Halit Musto'yu ve Musluman
Karde9ler te9kilatma uye olan Turkiye'deki diger ki9ileri de <;:e-
baskmlarla yakalad1k. Dzerlerinden <;:1kan Irak'tan verilmi9
pasaportlan, sahte belgeleri ve diger evraklan ald1k. Boylece
orglit hakkmda epey bir bilgi sahibi olduk. Bunlann ifadelerini
ald1k. Tabii boyle bir olaym adli i9leme nas1l konu edilecegi, o
zamanki askeri yonetimin sure<;:ten haberdar edildikten sonra
verecegi talimata baghydi. Dolay1s1yla bu sure<;: <;:ok uzun bir
sureyi kapsadl.
Musluman Kardeler orglitu mensuplan Irak vatanda91 go-
zukuyorlard1, bu yiizden i9leri kolayd1, ama Halit Musto ko-
num itibanyla biraz daha farkh bir ki9iydi. Ba9ka bir ulkeden
gonderilmi9ti. Bu s1fat1 itibariyle de ozel i9lem
yap1lmas1 gerekiyordu. $ahs1 normal karakol yerine istihbarat
ubesinde bir k1sm1 bizim ubemizden, bir k1sm1 istihbaratta
olan gorevlilerle, Emniyet istihbarat :;>ubesine ait lojman goru-
numlu olan binada bekletmeye ald1k. Bir glin istihbarat, bir
glin bizim 1. $ube personeli bamda duruyordu.
Zaman gec;;tik<;:e, gorevlilerle bu ki9i arasmdaki samimiyet
ve glivenin artmas1 ve nas1l olsa bir yer bilmiyor, bir yere ka<;:a-
maz du9uncesi ile tedbirlerin yava9 yava9 gev9edigini, bir gece
gorevlilerin uyumasm1 firsat bilen Halit Musto'nun da kelep<;:e-
lerini gev9eterek binanm ikinci katmdan atlayip ka<;:tlgm1 og-
rendik.
Tabii bu ahsm i<;:eriden veya d19andan hi<;:bir yard1m alma-
dan ka<;:masma inanmam19tik. Emniyet Mudurumuz ge<;:mi9te
istihbarat Daire Ba9kanhg1 yaprn19, bu konularda birikirnli ve
olduk<;:a yetenekli, dunyay1 ve olaylan tamyan biriydi. Bu ka<;:1-
9m siradan olamayacagm1, Suriye ile irtibath birilerinin yard1-
m1yla ger<;:ekle9tigi gibi inarnlmaz teoriler uretmeye ba9ladJ.
75
S1monlar
0 gece nobette Olan istihbarat Ubesindeki arkada9lanm1z da
<;ok zorda kalm19lardi. Ne yap1p ne edip adamm bulunmas1 gere-
kiyordu. Bunun uzerine ben ve arkada9lanm adamm gidebilecegi
her yeri aramaya ba9lad1k. Onu tamyan ve gidebilecegi herke-
si dola91yor; gelirse mutlaka bilgi vermeleri gerektigini, ona yar-
d1m ederlerse <;ok ciddi bir sm; i9lemi9 olacaklanm soyleyerek bir
yandan onlan korkutuyor bir yandan da itimatlanm kazanacak
konu9malar yap1yorduk. 1kinci glinun sonunda inamlmaz, muci-
zevi bir 9ah9mayla ahsm yerini belirledik. Bulundugu evdeki ev
sahiplerini de ikna ederek onu yaparken yakalad1k.
Kimse yakalanacagma inanrmyordu, ama biz ikinci glin
ahs1 yakalam19tlk. Bu tabii bizim oradaki itibanm1z1 artir-
m19ti. Herkes Mersin Emniyetinin ve istihbaratm itibanm kur-
tard1g1m1z1 soyluyordu. Zaten Mersin'in en iyi
siyasi olay, operasyon ve sorgulan yapan, hi<,:bir
yan, her olay1 bir Fakat
olmayan bir casusu iki
~ h s m sorgusu uzunca bir zaman
tum
y1lma-
umudu
i9lemler konusunda Ankara'mn bilgi vermesi aylar suren uzun
bir sureci kapsadi. Bu ki9ileri sanmm alt1 aya yakm bir sure
tutmak mecburiyetinde kald1k. Sonunda Halit Musto taban-
ca ve silahtan adli i9lem gordu ve diger ilemlerin buylik bir
klsm1 o zamanki genel glivenlik politikas1 geregi fazlaca resmi
evraklara yans1mad1 ve ah1s o haliyle mahkemeye gonderildi.
Zaten hic;:bir eylem de yapmam19ti. Daha sonra hapisten 91km-
ca Suriye'ye iade edildigini tahmin ediyorum. Suriye ile ara-
m1zdaki anla9malara bagh olarak hareket edilmi olabilir. Ama
bu olayda Suriye'deki rejim muhaliflerinin Irak tarafmdan nas1l
desteklendigini, bir ulkenin baka bir ulkenin ii;: i:?,iyle ola-
rak nas1l bu kadar gU<;: sarf ettigini, ikisi arasmdaki bu 9eki9-
meyi i:;:ok net g6rmu9tuk.
Diger ihvan-1 Muslimin uyeleri ise Irak vatanda9hk belgeleri
olmas1 ve Irak'a gitmek istemeleri uzerine Irak'a hudut d11 edil-
76
1 BoliJm Devlet
diler. Turkiye y1llarca ihvanc1lan destekledigi iddias1 ile Suriye
tarafmdan sw;land1, hatta bundan dolay1 Suriye'nin de PKK'y1
destekledigi soylendi. Fakat Turkiye (hem de askeri yonetim
zamanmda) ihvanc1lan desteklemedi, Turk kanunlanna gore
hi<;:bir srn:; i9lememelerine ragmen bu ki9ilerin hepsini hudut
d191 etti. Ancak Turk vatanda9lan ile evli olan ve bundan dola-
y1 kanunen hudut d191 edilemeyen ki9ilerin ulkede kalmasma
musaade edildi.
Aradan y1!1ar gec,ti. Daha sonra gorev dolay1siyla Hatay'a
gittigimde ihvan-1 Muslimin orgiitunun oradaki varhgm1 da
gordum. Buradaki Arap as1lh vatanda9lanm1zm c,oklugu ve Su-
ile ili9kilerin kolayllg1 nedenlerle Suriye'den kac,anlarm
Hatay'da ya9amaya ba9lad1klanrn gozlemledim. Tesadufen ora-
bir Turk ile evlenerek kanunen ikamet hakk1 elde eden bu
ileri
onunla biraz
Tabii bu
bir tam9ma imkamm oldu
Halit Musto olaymdan on sene son-
rayd1, 90 veya 91 y1llanndaydi. Aradan gec,en zaman ic,erisinde
degi9tigini, rejimin yumu9ad1gm1, butun Mus-
lUman Karde9ler orglitU uyelerinin affedildigini, bunlarla ilgili
ozel af c,1ktig1rn, yurtd19ma kac,an ki9ilerin aileleriyle irtibata ge-
c,erek onlann da affedildigini, ulkeye donmeleri yonunde c,agn-
da bulunuldugunu ogrendim. Suriye gibi bir ulke butun rejim
muhaliflerini ulkesine davet etmi9ti. Bunun uzerine ihvanc1la-
rm buyiik bir c,ogunlugu ulkelerine donmu9ler, bu ki9ilerin bu-
bir k1sm1 da affedilmi9ti. <;ok az ki9i yurtd19mda kalm19ti.
Muslimin orglitu sorununu bask! ve 9iddet-
ama sistemi yumu9atarak, af c,1kararak, bask1-
c1 tutumlardan vazgec,ip demokratik ad1mlar atarak sorununu
kismen c,ozmutU. Kapsamli bir af c,1karm19, rejim muhalifle-
rinin ailelerine, akrabalanna ve yakmlarma eskiden gosterdi-
gi sert tutumu gostermemeye ba9lam19ti. Konu9tugum ki9i,
"Devlet, akrabalanma harcirah vererek yarnma gonderdi, bana
77
S1monlar
pasaport getirdiler. Af yasasmdan yararlanarak Suriye'ye do-
nebilecegimi, bir daha herhangi bir olaya karn;;rnarnak ;;art1y-
la serbest kalacag1rn1 bildirdiler." dedi. Daha sonraki
Suriye'ye gittigirnde, Harna'da uc,;aklarla bornbalanan baz1 bina-
lann yikmtilannm hala durdugunu gordurn.
l 9801i y1llarda, Suriye'deki Muslimin te;;kilat1,
bomba yilklu arac,;larla askeri karargahlan patlatrna, s.ehirler-
de isyan c,;1karma gibi
ulas.rn1s.ti. Devlet bu orgiltu bastirabilrnek ic,;in Hama ve Humus
s.ehirlerini uc;aklarla bombalamay1 goze alrm!?tL
Arna zaman ic,;erisinde devlet, orgilte ve taraftarlanna yone-
lik bu kadar bask1ya ragmen sorunun gor-
ve sonunda ozel yasalarla rejimi yurnus.atarak olaylann
onune Bugiln
varhgm1 hala devarn ettiriyor mu ama hemen he-
n1en
c,;ok olay ve yapan bir
yava;; yavas. Bu dernektir ki
bu tur olaylann, eylemlerin, susturulmas1
det degil, rejimin bask1c1 tutumundan vazgec,;ip yumus.amas1,
toplurna demokratik haklar tammas1 gerekir. Suriye gibi bir ul-
kenin bile bu sorunu bu yolla halletmesi, ibret almaya deger
ornek bir olaydi.
Suriye'deki ihvanc1lan Irak destekliyor, hepsine maas. veri-
yor, tum ihtiyac,;lanrn kars.1hyordu. Arna bu, orgiltun yas.arnas1
ic,;in yeterli degildi. Orgu.t ulke ic;;indeki ko;;ullar nedeniyle ku-
rulrnus. ve yine ulke ic;;indeki kos.ullann iyiles.tirilmesiyle Irak'm
her tUrlu ragrnen varhgm1 devarn
Sonraki yillarda, PKK'ya yonelik c;ahs.rnalar s1rasmda,
Suriye'nin Turkiye'de -ozellikle Mardin bolgesinde- ihvanc1 bi-
linen baz1 kis.ileri dolayh yontemlerle PKK'ya oldurttugunu tes-
lim olan sarnimi PKK11 itirafc;;1lardan duymus.turn.
78
1 Boium Devlet
Benzeri dun1mlar iilke de soylenebilir. Gec;mite
Dlkemize zarar verdigini, ulkemize yonehk teror faaliyetlerinin
merkezinde yer ald1gm1 veya PKK'y1 destekledigini ac;1k<;a bildi-
gimiz Suriye'ye, Yunanistan'a ve benzeri ulkelere kaq1 biz de
Turkiye olarak her halde bin;ok ey yapmak, bunun kar1hgm1
vermek istedik, ama bu Dlkelerde bir grup yaratamad1k veya bir
eylemsel
Bu ac;1k olarak gostermektedir ki, bir ulke i<;erisinde mey-
dana gelen kargaanm, terorun ve buylik olaylann asll sebebi,
o Ulkenin kendi ic;erisindeki c;elikiler, huzursuzluklar, yonetim
idari yap1smdaki bozukluklar, halkm taleplerinin kar1lan-
mamas1, zamana ve c;aga uygun olmayan bir yonetim anlayi-
mm hukum surmesidir. sadece bunu kullanmak,
bunu tahrik etmek derecesinde faydalanabilir, yoksa bu
imkanlan bulunmamaktad1r. 0 ac;1dan
de temeli ve
Telsiz Telefon Kullanan Fabrikator Tutukland1
Uzakdogu'dan, bir tanesi evi ve bahc;esinde yakla1k 50
metre c;apmda bir alanda, digeri ise fabrikasmda ve gerektigin-
de y a k l a ~ : k 2-3 km 1ik bir alan i9inde kullarnla-
bilen iki tane telsiz telefon alm1. Birini evinde, fabrika-
smda ve gerektiginde arabasmda balamq.
0 zamanlar her
mumkCm olmad1g1, s1raya yaz1hp bekledikten sonra bir
telefonun acil telefon Ulatirma Bakanh-
gmdan torpil, onay beklendigi
ihbar uzerine evine ve iyerine kablosuz telefon alan fab-
rikatoru, telsiz kanununa muhalefetten tutuklam1lard1, tele-
fonlanna da el konulmutU. inceleme bahanesi ile mahkeme
79
S1monlar
bitene kadar telefonlan ben ahp i yerinde ve arabam1zda kul-
lanm19tlm.
Evet, 1980 y1lmda buglin herkesin evinde bulunan kablosuz
telefon kullanmaktan bir fabrikatOr tutuklanm19ti. $imdi ilkoku-
la giden c;:ocuklar, dagdaki c;:oban bile cep telefonu kullamyor.
Yine 1980 y1h ve oncesinde Mersin'de mali polisin en onemli
i9lerinden biri, yabanc1 men9eli sigara satan c;:ocuklan yaka-
lamak ve yabanc1 sigara sat19ma mani olmak ve aynca Kuzey
K1bns'a giden ve yanlannda yabanc1 para bulunduran ki9ile-
ri yakalamakti. Arac;:lann hava filtreleri ic;:erisinde, motorlann
muhtelif yerlerinde hep dolar yakalamrdi. 0 y1llarda dolar veya
ba9ka bir yabanc1 para ta91mak sw;:tu; kimde yakalamrsa go-
zaltma ahmr, hatta hapse at1labilir, dovize de el konulurdu.
<;ok eski degil, 1980 y1hnda, hatta l 983'e kadar Tlirkiye'de
doviz ta91mak, kablosuz telefon bulundurmak, yabanc1 sigara
ta91mak ve satmak sw;:tu, hem de ciddi
0 gunlerde o kanunlar gozukuyordu, bu kanun-
lan uygulamak polisler ciddi c;:ah91yor, savc1lar ve mahke-
meler mesai sarf ediyordu. Arna bugun bu kanunlann ve sue;:
kabul edilen eylemlerin yalmzca buglinun kurallanna gore de-
gil, o glinun kurallanna gore de ne kadar sac;:ma sw;;lar oldugu
anla91hyor. Evde rahat ve konforlu bir ekilde telefonla konu9-
mak niye sue;: olurdu, dolar ta91mamn kime zaran vard1, sigara-
nm yerlisi ile yabanc1s1 arasmda fark neydi?
Bu turden eski sac;:ma yasaklara daha birc;:ok ornek verile-
bilir. Fakat asil onemli olan, buglin de bize c;:ok dogru gozuken
ama aslmda anlams1z ve s ~ m yasaklanm1zm hala olmas1d1r.
Hem de c;:ok miktarda ..
Daha da onemlisi suc;:lar c;:ok du9unulup ciddi incelemeler
sonunda konan kurallard1r. Dzerinde bu kadar c;:ok inceleme ya-
p1larak, hassasiyet gosterilerek olu9turulan bu kurallarda bu ka-
d191hk oluyorsa, diger glinluk hayatl diizenleyen
kurallan bir
80
1 Boll1m Devlet
diinya degerleri ile k:tyaslamadan sadece ah:;;kanhk oldugu ya da
gelenek haline getirdigimiz i<;in dogru kabul etmek yanh:;;t1r.
Ehliyet Yolsuzlugu
12 Eylul ihtilali olduktan sonra olaylara kan:;;an tum orgiit
mensuplanm veya ter6r olaylanna kan:;;an butun taraflan bu-
yiik oranda yakalam1:;;, gozaltma alm1:;; ve mahkemeye sevk et-
mi:;;tik. Bunlarm buyiik k1sm1 tutuklanarak S1k1y6netim Mah-
kemelerinde yarg1lamyorlardi. $ehirde genel bir duzen hakim
olmu:;;tu, s1k1yonetimin verdigi havayla da hemen hemen hi<;
olay olmaz hale gelmi:;;ti.
Galiba 1983 idi, teror olaylan veya illegal orgiit olaylan
azalmca ba:;;ka olaylara bakmaya zamamm1z olmu:;;tu. 0 za-
manki istihbarat birimi Emniyet Muduru'ne ehliyetlerde buyiik
yolsuzluk oldugunu, ehliyet smavlanna giren trafik polislerinin,
ve cemiyetinin para alarak insanlara eh-
verdiklerini soylemi:;;ler ve yaptiklan <;alqmalarda da para
alarak ehliyet veren gorevlilerle irtibatl olan ki:;;iler bulmu:;;lardi.
Bu ki:;;iye bir elemanlanm yakla:;;tmp belli miktar para vererek,
ehliyet smavm1 kazandirma sozu alm1:;;lardi.
Emniyet Muduru uzerinden bana geldiler. 0 zaman boyle
bir operasyonu ancak teror :;;ubesi ve biz yapacak kapasitedey-
dik. Ben olay1 inceledim. Bizim bildigimiz ki:;;inin d1:;;mda ba:;;-
kalan da vardir, mademki boyle bir operasyon yapacag1z, onlan
da ortaya <;1karmahy1z diye du:;;undum. Ogrendigimiz kadanyla
para veren ki9ilere komisyon uyeleri smavda sorulann cevapla-
nm gizlice veriyorlardi.
Teror 6rgiitleri uzerine yapt1g1m1z operasyon ve tahkikatlar
nedeniyle epey deneyim kazanm1:;;t1k. Bir plan yapt1m, ehliyet
smavma girip kazanan ki:;;ileri tekrar yeni bir smava almaya ka-
rar verdim. Olay giinu ehliyet smavma giren yakla91k 40 ki:;;i
dagilmayip, birazdan as1lacak olan smav sonu<;lannm listesini
bekliyorlardi. insanlann etrafm1 tutarak kimsenin d1:;;an <;1kma-
81
S1monlar
masm1 saglad1k. Bu insanlann hepsine aym soruiarla, aym za-
man arahgmda, aym salonda, aym '1'-''HL<<--
on dakika once smav1 olan 6 kis;iden
t1rlam1yorsam 5 tanesi sorulara cevap verememis;, c;;ok du-
puanlar alm19lardi. Bunun iizerine bu kis;ileri 9agmp, "Ilk
smavda 80-90 puan almamza ragmen 9imdi aym sorularda 10
puan bile bakahm, bunun sebebi ne-
dir?"
rus;vet veren ki-
verdiklerini itiraf et tiler.
Daha sonra bu tahkikatJ 0 tarihlerden bir-iki
oncesine
0
durustluk abidesi komi-
iki durust komiserin haricin-
ko-
bu
istihbaratm onemli bir
ama en azmdan bizim Sl-
navdan tekrar smava tabi tutmak
s1nav1
labilir ve bu durum onlenebilirdi. Bizim yaptig1m1z
bile caydmc1 Bu s;ekilde trafigin smavlarmda
olaylarmm ciddi oranda onune gec;;ildi. Belki direksiyon
smavlannda yine rus;vet almd1 ama en azmdan yaz1h smavlarda
para almasmm engellendigini, bunun da 6nemli oldugunu zan-
nediyorum. Bu bir ac;;1s1yd1 ve olaylan 6nlemede istenirse
82
1 Bollnn Devlet
bin;;ok 9eyin yapilabilecegini gostermesi bakimmdan onemliydi,
ki onemsensin veya o niyetle bir faaliyet gosterilsin. Bu
olay ornek olmas1 a<;1smdan anlamhydi. Neden <;ok basit olan
bu yontem bunca yil yap1lmaz, herkesin bildigi 9ekilde ehliyet-
ler rii9vetle satlhrd1?
Altm Kac;akc;1bg1 Davas1
Turkiye'de bir zamanlar <;ok ciddi ses once
netim Mahkemelerinde daha sonra Ankara 4 numarah Devlet
Guvenlik Mahkemesinde yarg1lamasma devam edilmi9 ve bu-
glinun onemli simalannm admm altm ka<;ak91hg1 ola-
ymm takibatim ilk defa Mersin'de biz yapm19t1k.
tahkikata gore birtak1m insanlar
onemli miktarda mal ihrai;: , sanki bu maim paras1ym19
dan
liyordu.
kendi adlarma doviz cinsinden para
bedeli olarak banka
bordosu
adreslere havale edi-
Bu ki9iler, sanki bedelini pe9in ald1klan mallanm
de canh hayvan) Beyrut'a ihrai;: ediyorlar, ihrai;: ettikleri
vanlarm paras1 ise sonradan geliyordu. Bu suretle hem ihracat-
lanm kolayla9tmyorlar, hem de devletten iadesi, kur fark1
ad1 altmda birtakim fazladan paralar ahyorlardi.
Tabii istanbul'da bu paralan getiren ve goturen insanlar
da ayn 9eyler yapiyorlardi. i9te boyle bir faaliyet esnasmda
Mersin'de canh hayvan ihracat1 yapan bir yurtd19mdan bu
9ekilde buylik miktarda para . Hayvanlannm
diye imza atarak doviz ahm bordosu alm19, ama paraya hic, do-
kunmaks1zm istanbul'da belli ki9ilerin adma havale etmi9. :;>a-
h1s daha sonra hayvanlanm Beyrut'a gondermi9, ama hayvan-
lanmn kar91hg1 para gelmemi9. Bu ticarete arac1hk yapan bir
Turk ve etrafmdaki insanlar 9ahs1 dolandirm19 gozukuyordu.
83
S1rnonlar
$ah1s uluslararas1 ticaret hukuku kurallanna gore parasm1
isteyemiyordu, <;;:unku parasl daha once pe;;in gelmi;; gozftku-
yordu. Bununla birlikte parasm1 gen;ekten almam1;;ti. Malla-
nnm kar;;1hg1 olarak gelen para banka havalesiyle istanbul'a
gonderilmi;;ti. $ahsm ihracau kar;;1hg1 alacag1 para Lubnan'dan
gelmiyordu ve alacagm1 pe;;in alm1;; gorundugunden evrak fize-
rinde hakkm1 iddia edemiyordu. Dava ac,amazd1 veya ac,sa da
elinde herhangi bir delil yoktu. Lubnan'daki ahc1lar da onun
Mersin'deki arkada;;lanmn yakmlan idi.
Bu olaym tahkikatmm yapilmas1 ic,:in bize getirdiler. Biz bu
ki;;iyi ahp dinledik, ki;;inin anlatt1klanm uzunca bir sure anla-
makta ve alg1lamakta zorluk Bu apayn bir sahayd1 ve
olay1 kavramakta zorlamyorduk., ihracatla ilgili bir olayd1; ken-
dine ait ozel tabirleri, ozel kurallan vardi. Fakat
oldugu goruluyordu. verdigi bil-
daha sonra ad1
hur Nasrullah karde;;i Abdullah 0
zamanlar Guneydogu ihracatc,:1lar Birligi Ba;;kam Hadi Dogan'1
ve biri;:ok grubunun ald1k.
Burada ;;oyle bir manzara gozukuyordu: o donemdc yurt-
d1;;mda ya;;ayan Nasrullah Ayan, Lubnanh Muhammet $ekerci
ve benzeri insanlar birlikte Turkiye'den isvii;:re'ye gizli altm tica-
reti/kai;:aki;:1hgi yap1yor. Aym donemdc Turkiye'de altm fiyatlan
dfa,;uk, yurtd1;;mda yiiksekti. Tl.irkiye'den kac,ird1klan altmlan
isvii;:re'de yliksek fiyattan sat1yor, paralan getirip tek-
rar du;;uk fiyattan altm alarak yeniden yurtd1;;ma
d1. Ama bu paralan getirirken de
kar elde etmek istiyorlardi. Bu paralan
sanki Turkiye'den ihracat yapan ki;;ilerin ihrac, ettikleri mallann
bedeliymi;; gibi, ticari tabirle prefinansman doviz havalesi ;;ek-
linde Turkiye'ye ihracatc,:1 ki;;iler adma gonderiyorlardi.
Kim ihracatyapacak, hangi firmanm veya ;;ahsm ihtiyac1 var-
sa o ki;;iler adma havale gonderiyorlardi. isvii;:re'den Turkiye'ye
84
1 Bblum Devlet
istedikleri firma adma istenen iS, kar91llg1 gonderilmi9 gibi gos-
tererek, havale yapabiliyorlardi. Bu S,ekilde gelen para gen,;ek
sahiplerine, istanbul'daki gizli altm ihracatplan adma hareket
ettigi soylenen ki9ilere (o zamanlar ozellikle Berber Ya9ar'm ad1
(;ok me9hurdu, onun adamlanna) tekrar havale ediliyordu.
Bizim gordugiimuz kadanyla Mersin'e gelmi gozuken para
ic;:in bankaya gidiliyor, bankada para c;:ekilmi9 gibi imza at1hyor
ama para asla c;:ekilmeden tekrar istanbul'daki belirli adreslere
havale ediliyordu. Bu i9i yapan dart bankanm genel mudiirle-
rinin bu durum hakkmda bilgisi vardi. Samklarm anlatnnlan-
na ve olaym olu bic;:imine gore ba9ka tUrlu olmasma da zaten
imkan yoktu. Bir iddiaya g6re, dort bankanm Gene! Muduru o
zamanki Ekonomi ve Ticaretten Sorumlu Devlet Bakam Turgut
Ozal'm zmmi bu yap1yorlardi.
Tum bu i9lemlerle ilgili belgeleri bankalardan istedik, 9a-
h1slar bu durumu ifadelerinde anlatt1lar.
bu
ru ba9lad1; bankalarda paralar 9ekilmi9 gozukuyor-
ama miktardaki para aym kis;i tarafmdan tekrar
istanbul'daki belli adreslere havale ediliyordu, aslmda i;ekilme
ve yatmlma yoktu, kag1t uzerinde oyle gosteriliyordu. Bu i9lem-
ler i;ok buyiik rakamlardan olu9uyordu, en kuc;:ugu birkw;: yiiz
bin dolardi. Milyon dolar civanndaki bir paranm surekli ola-
rak dondugunii goruyorduk. Tabii bu olaylan belli bir 9ekilde
toparlay1p, olaym gerc;:ek boyutunun ne oldugunu anlad1ktan
sonra durum hakkmda s1klyonetim yetkililerine verilmek uzere
bir rapor haz1rlad1k.
12 sonra uluslararas1 ili9kilerde onemli s1kmt1-
lar ya9amyordu. Demokratik ulkeler askeri yonetimi tannmyor,
ekonomik ve siyasi ili9ki geli9tirmiyor, yard1m yapm1yorlardi.
Diger taraftan ithalat yapabilmek ic;:in acil dovize ihtiyac;: du-
yulmaktaydi. Turgut Ozal, Turkiye'ye doviz gelsin bu ko-
altmda altm kac;:akc;:1hgma dolayh olarak goz yummu9-
85
S1monla1
tu. Altm ka9ak91lan, yurti9inde altm1 ucuza ahp ka<;ak yollarla
yurtd1:;;ma 91kanyor, orada satlyorlar ve kar:;;1hgm1 doviz olarak
Turkiye'ye havale ediyorlardi. Turkiye'den 91kan altmm paras1-
m, sanki Turkiye'den ihra9 edilecek bir malm bedeli, prefinans-
man doviz havalesi olarak <;e:;;itli ihracat91lar adma getirtiyorlar,
evrak uzerinde boyle gosteriyorlardi. Bu suretle gosterilen pa-
ralar uzerinden on oranmda komisyon ahyorlardi. Yani
altmcllar paramn donfo;1unu de degerlendirmi:;; oluyorlardr. ih-
racat91lar da kazan9hyd1, <;unku onlar da bu paralar geldikten
sonra sanki mallan pe:;;in satnu:;; gibi o donemde olan
butun kambiyo i:;;lemlerini kolayhkla atlat1yor, paralanm pe:;;in
alm1:;; gozuktUklerinden mallanm c;:ok rahat ihra<; edebiliyor-
lardi. Aynca ihracatm yap1ld1g1 tarih ile paranm geldigi tarih
arasmdaki kur farki ne kadar ylikselmi:;;se (o zamanlar hatirla-
mrsa enflasyon doneminde kurlar surekli arti:;; halindeydi) bu
fark da tahsil Ostelik bir taraftan altm ' ' ~ ~ ' ' ' '
dan gelen para, taraftan mallann kar:;;1hg1 olarak
yurtd1:;;mdan gelen para kadar ihracat yapm1:;; oluyorlardi. Bu
i:;;lem kar:;;1hgmda devletten vergi iadesi ad1 altmda para ahyor-
lard1; 9ogu zaman bu rakamlar malm % 15-20'sini buluyordu.
Aynca fatura uzerinde malm fiyatlanrn istedikleri gibi yliksek
tutuyorlardi. Boylece yliz bin TL degerindeki mah iki yliz bin TL
degerinde gostererek, on be:;;-yirmi bin TL vergi iadesi alacak-
ken 30-40 bin TL vergi iadesi ahyorlardi. Bu i:;;lemlerden herkes
kar ediyor, sadece devlet zarara ugruyordu.
Canh hayvan ihracatc;:1lanyla ilgili olay1 soru:;;tururken as-
lmda ba:;;ka tur mal ihrac;: eden, ozellikle sanayi urunleri ihrac;:
eden firmalarm/holdinglerin de benzeri i:;;lemleri yaptiklanm
tespit ettik. Yurtd1:;;mda farkh kaynaklardan (i:;;c;:i dovizi gibi)
bulduklan dovizleri kendi ihrac;: ettikleri malm bedeli olarak
gostermekteydiler. 0 Donemde gec;:erli olan ihracatta vergi iade-
si te:;;viklerinden yaralanmak ic;:in ihrac;: ettikleri mallann ticari
fiyatm1 birkac;: kat fazla gosteriyorlardi. Hatta o kadar ileri git-
86
Bolum. Devlet
mi9lerdi ki, anlatt1klanna gore mallannda
iadesi ve yliksek ihracat rakamlarmda kademeli vergi iadesi uy-
gulamasmdan yararlanmak i<;in plastik terlik baz1 <;ok ucuz
mallann fiyatlanm bile <;ok yliksek (ornegin 1 lirallk mall 5 lira)
fiyatlardan gosteriyorlardi. ihtiya<; fazlas1 terlikleri ucuz
tan ahp,ihracat iS,lemlerini ger<;ekleS,tirdikten sonra karnyonla-
ra ylikleyerek Irak'a gotiiriip, orada boS, bir dokuyorlar-
dL Bunun devletten ihracat
bedelleri <;ok ciddi miktarda vergi iadesi abyorlardi. Yani
ihra<; bedeli olarak 5 lira gosterdikleri 50 kun1S,luk terlik en
az 1 lira vergi iadesi ahyorlardi. Boylece bedavadan para kaza-
myorlar ama iilkenin rnilli serveti sokaga
6l<;usuz bir hale
Bu teS,vik
mamulu
vergi iadesinden ald1klan paralarm kar91hg1 olarak
ihracat mallanmn degerini kat fazla g<)sterip devletten
daha oranda
Bu konuda tahkikat
na iyi planlanmadan almm1::; olan baz1 kararla-
rm yolsuzluk turlerine davetiye r;1karttig1m g6rduk.
Devlet ihracat1 teS,vik etrnek ve buylik ihracat S,irketlerini
desteklernek ir;in kademeli vergi iadesi sistemini uygularnaya
koymuS,tu; bu sistemde s6z gelirni 1 milyon dolara kadar ihra-
cat yapan S,irketlere ihracat miktarlannm 'Yo 10 oranmda, 1-30
mil yon dolar ihracat yapana % 15 oranmda, 30 rnilyon dolardan
fazla ihracat yapana
0
;(, 20 oramnda, 300 milyon dolardan fazla
ihracat yapana %25 oramnda teS,vik prirni veriliyordu. Namus-
lu insanlar 1 rnilyon dolar mal ihrar; edip % 10 vergi iadesi ile
100 bin dolar vergi iadesi al1yorken, aym miktar ihracat gerr;ek-
le::;tirip bunu buylik bir holding uzerinden yapmlS, g6steren orta
r;aph baS,ka bir ihracatr;1, 250 bin dolar te9vik ahyordu. Bunun
50 bin dolanm hir;bir iS, yaprnayan sadece uzerinden ihracat ya-
p1lm1S, gozuken buylik holding ahyor, geri kalan 200 bin dolar
vergi iadesi de ihracat yapan S,irkete kahyordu. Bu S,ekilde ir;te
87
Simonlar
ve dita dunlst hareket edene karl haks1z rekabet ortam1 do-
guyordu. Bu durumu goren, usulune uygun davranan tuccar
da usulsuzluk yapmaya mecbur oluyordu, aksi takdirde fiyat
rekabetinde rakibine yeniliyordu. Boylece kU.:;:uk ihracat91lar
tum ihracatlanm buyiik firmalar uzerinden gosterip devletten
almaya hak ettiklerinden daha fazlasm1 kazamyor, buyiik ih-
racat firmalan ise hi9bir i yapmaks1zm, mal dahi satmaks1zm
otomatik olarak devletten para ahyorlardi.
Devletin dovize ihtiyac1 vard1; askeri yonetim oldugu iyin
dunyadan destek alam1yordu. Turgut Ozal devletin doviz s1km-
t1sma 96zum olarak farkh politikalar uygulamaya koymu ama
bu politikalar da kisa surede yolsuzluklara davetiye 91karmaya
balam1tl.
Tum bu sure<;:lerde ogrendigim bir<;:ok ey beni derinden yara-
hyordu. ihracatta tevik amaciyla iyi hesaplanmadan alman ka-
rarlar her birka9 kuruluk menfaatleri 6l9eginde
baz1 ihracat91lar tarafmdan Ulke mallannm dunya piyasa-
smda dcger ve pazar yitirmesine sebep olunuyordu. Ol9usliz ve
hesapsiz verilen bu tes,vikler ulkenin zaranna donliliyordu.
Gozaltma ald1g1m1z ihracat91lan zamanm hukukuna gore u9
ay gozaltmda tutabiliyorduk. Bu u9 ay i9inde onlarla samimi-
yeti ilerletip, bu konudaki sorunlan bize anlatirlarsa yukanya
rapor edecegimizi soyleyince yap1lan usulsuzlukleri anlatmaya
ba:;;hyorlardi. Onlann anlat1mma gore devlet ihracat1 te:;;vik i9in
bankalar arac1hg1 ile dli:;;uk faizli ihracat kredisi veriyordu. Bu
du:;;uk faizli krediler ihracat9mm durumunu avantajh hale ge-
tirirken, kredi almasma ragmen ihracat yapamayanlann kredi-
leri uzerinde cezah olarak normal faiz i:;;letiliyor, aynca kambiyo
hukukuna gore de ba:;;ka cezalar ahyorlardi.
ihracat1 tevik i9in verilen ol<;:usuz krediler iyi hesaplana-
mad1g1 i9in ama<;:lanamn aksi sonu9lar doguruyordu. Ornegin,
Turkiye'nin tum uretimi on birim olan narenciye i9in yirmi bi-
rimlik ihracat kredisi verilebiliyordu. Bu ise ic; ve d1 piyasa-
88
1 Bblum Devlet
larda rekabeti :;;iddetlendiriyordu. Cezah hadde du:;;memek i<;in
on birimlik ulke i<;i uretimi erken almak isteyen tuccarlar once
i<; piyasada fiyatlan ylikseltiyorlar, sonra d1:;; piyasada da mah
satmak i<;in fiyatlan du:;;uruyorlardi. Anlatilanlara gore ulke-
mizdeki tUccarlann bu durumunu bilen ahc1 iilkeler (bzellikle
Rusya), her glin bir tuccarla pazarhk yap1yor ve her defasmda
fiyatlan daha da du:;;uruyorlardi. Rekabet o kadar :;;iddetlen-
ki bir onceki gore d1:;; satlm fiyatlan yan yanya iner-
ken, yurti<;i fiyatlar iki katma <;1kabiliyordu.
Boylece Turk halk1 bir yandan vergileriyle toplanan parasm1
kaybediyor, diger yandan da kendisi i<;eride daha yliksek fiyatla
uriin almak zorunda kahyordu. Rus halk1 ise daha du:;;uk fiya-
ta narenciye yiyordu. Bu olay, biraz abartlh anlatilsa da ger<;ek-
lik pay1 niyetle alman kararlar, incelik ve hassasiyet
gosterilmeyince z1ddma donu:;;uyordu.
biz farkh firmalann yapt1g1 <;ok sayida ihracat yolsuzlu-
gunu ve devletten haks1z yere para alma olaylanm tespit ettik.
bir yelpaze hakkmda toplamaya ba:;;lad1k. Bu konu-
larda toplad1@m1z bilgiler uzerine raporlanm1z1 hazirlad1k. Bu
raporlarda, kullamlan hileli yontemleri ve yapilan yolsuzluklan
en ince ayrmtlsma kadar yazd1k. ilgili makamlara gonderdik.
Bu iddialarm alg1lanmas1 ve mahkemelerce kiymetlendirilebil-
mesi samyorum alt1 aya yakm surdu. Daha sonra, s1k1yonetim
doneminde bunlann hepsi altm ka<;ak<;1hg1 davas1 olarak Anka-
ra 4 numarah Devlet Guvenlik Mahkemesinde birle:;;tirildi. dort
bankamn Genel Muduru ve Berber Ya:;;ar'm ve hatta dolayh ola-
rak Turgut Ozal'm admm ge<;tigi dava uzunca bir sure devam
etti, daha sonra zannediyorum af yasalan ile kapandi.
Arna boyle buylik bir yolsuzluk nas1l yap1ld1@m
ilk defa bu olayda gordum. Y1llarca sadecc teror faaliyetleriyle
ugra:;;1yorum. Oysa bu olayla ilgilenmeye ba:;;lad1ktan sonra iyi
niyetle <;1kanlm1:;; kararnamelerin arkasma saklanarak birileri-
nin buyuk vurgunlan nas1l ger<;ekle:;;tirdigini, ulkeyi nas1l dolan-
89
S1monlar
dird1gm1, devlet imkanlanm nas1l kotu kulland1gm1 gordum. ilk
defa bu olaylann <;:ok daha onemli oldugunu, yap1lan buylik yol-
suzluklann ulkenin sosyal durumu a91smdan 9ok daha hayati
oldugunu o zaman fark etmi9tim ve bu ekilde hatah bir bi<;:imde
91kanlan te9vik kararnamelerinin sistemin i9erisindeki insanlan
kolayhkla kotu olmaya, yanh9 yapmaya, yolsuzluga ittigine 9ahit
olmu9tum. A91kc;:as1, almacak en basit karann bile inamlmaz de-
recede iyi hesaplanmas1, bir tek kelimeden bile butun piyasanm
etkilenebilecegine dikkat edilmesi gerektigini fark etmi9tim.
Devlet makul karar alamaz m1yd1? Ekonominin kurallan
geregi eger alman kararlar makul ise bu kararlan birilerinin
kotu kullanmamas1 i<;:in diger devlet kurumlan (polis, savc1lar,
maliye, hazine, denetim elemanlan) tedbir almalan ic;:in uyan-
lamaz m1yd1? Bin lira i<;:in baz1 insanlann hayatlannm karartil-
d1g1 bir yerde, birilerinin milyonlan 9almasma neden musaade
edilirdi? Be9 TL degerindeki bir malm 9almmamas1 veya <;:ala-
m yakalamas1 i<;:in polis gorevlendirilir ama milyonlan <;:alanlar
i<;:in hi<;:bir i9lem yap1lmaz.
K a ~ a k ~ b k Kiiltiirii Atadan Gelir
Mersin'deki siyasi sorgu ve operasyon biriminin amiri oldu-
gum donemde bana bagh olarak c;:ah9acak 9ekilde ba9mda bir
komiser yard1mc1s1 ve dort memurdan olu9an dort ayn sorgu
ve operasyon timi kurmu9tum. Her tim belli orglitleri sorgula-
yacakti.
Tam benim istedigim, en iyi yapacag1m i9ti. Daha once de
sorgu operasyonuna bak1yordum ama sorgulama ve nezaret
i<;:in dogru durust bir yer yoktu, g6zalt1 suresi kisayd1, 6rglit-
ler sokakta aktifti. Onlarla fiili mucadele surdurmek, devriye
gezmek ve olaylan onlemeye 9ah9maktan sorgu ve operasyona
yeterli zamamm olmuyordu. ihtilal olunca s1kiyonetim ilan edil-
di. Ba9ka uygun yer olmaymca, sorgulamalar ic;:in kapah spor
salonunu vermi9lerdi.
90
1 Bollim Devlet
Ka9ab;:1hk olaylan ihtilal oncesinde yogundu. Mersin'in
uzun bir deniz kiyismm olmas1, 9ok yakm mesafede Kibns'm
bulunmas1, Kibns'a glinluk ve Suriye'ye ara s1ra gemi seferle-
rinin bulunmas1 gibi nedenlerle Mersin bolgesinde ka9ak91hk
faaliyetleri yogundu.
ideolojik orglitlerin eylemlerini takip eden askeri birimler,
Tarsus'ta sahil istikametinden gelen orman i9i yoldan ulkeye
ka9ak olarak sokulmu9 2 tlr dolusu oyun kag1d1 yakalam1-
lardi. 0 glinlerde oyun kag1d1 9ok ragbet edilen bir ka9ak91-
hk malzemesiydi. Tahkikat1 derinle9tirmek maksad1yla Adana,
Mersin, Kahramanmara9, Gaziantep ve Ad1yaman illeri s1kly6-
netim komutanhgi bolgesinde ka9akphk yapan kiileri sorgula-
mak uzere asker ve polislerden olu9an bir tim kurulmutu. Bu
time benden de adam istediklerinde, en iyi elemamm say1lan
komiser Adem'i gonderdim. Bu tim Mersin bolgesinde yaka-
lanan ka9ak mallarla da irtibatl olan Mehmet Taner isminde
Gaziantepli birini yakalam1 ama ahs1 konu9turamamaktaydi.
Tim elemanlan ba9lannda ylizba91 oldugu halde gelip bu 9ah-
sm sorgulanmas1 konusunda benden yard1m istediler.
Bir gun bu timin sorgu yapt1g1 askeri birligin iyindeki yer-
lerine gittim. Mehmet Taner'i sorgulamaya ba9lad1k, bir ara
tamam her 9eyi anlatacag1m dedi. Biz de en ba9mdan, ilk ka-
9ak91hk faaliyetinden ba9la deyince, Mehmet Taner bu i9in ba9-
lang1c1 yok, benim atalanm kervanc1ym1, Yemen'den, ~ a m d a n
Arabistan'dan kervan ylikleyip istanbul'a gotiirur, oradan da
ters istikamette ne para ederse onu ta91rlarm1. Zamanla smir-
lar degi9mi, deve kervanlarmm yerini tirlar alm19 ama onlar
yine aym i9i yapm1lar. i9erde aranan ve pahah olan, di9anda
ucuz ne varsa onu getirip sat1yorlarm19,
Anlad1m ki bir anda ka9ak91 olunmuyordu. Aslmda bu, su-
rekliligi olan her su9 iyin ge9erliydi ama ka9ak91hk iyin daha da
ge9erliydi. Kanunsuz ticarette kar1hkh olarak taraflar bizzat
birbirlerini tammas1 zorunludur. Hileli alman bir mah veya be-
91
Ym;;ayan Snnonlar
deli odenmi9 ama teslim edilmemi9 bir kai;::ak e9yayi mahkeme-
de icra yoluyla istenemeyecegine gore bu i9in bu piyasada uzun
suredir bulunan, birbirini tamyan insanlar arasmda olmas1 ge-
rekiyordu. i9in dogas1 bunu gerektiriyordu. Hele uluslararas1
ka<;::aki;:1hk i;:ok daha fazla kar1hkh itimat istiyordu.
Antepli oldugum ii;:in buyli.k kai;:aki;:1lan ismen tamrd1m ama
Mehmet Taner bana hi<;: tamd1k gelmiyordu. Bir ara "Senin adm
anm nedir, sana ne derler," sordum. $ah1s "Tabii
yigit lakab1 ile amhr, bana Cello Mehmet derler, ben soyadum
degi9tirdim," dedi. Sorgulanan Mehmet Taner'e kai;:aki;:1
deniyordu, s1k1yonetim oncesi bir defasmda Gaziantep'te ken-
disine ait iki tlr dolusu silah yakalamm9ti. Son olayda ise bir tlr
dolusu oyun kag1d1 yakalanm1tl, uluslararas1 . , , . ~ ' - ' ' '
yap1yordu.
$ah1s bu ismi soyleyince, sorguyu o anda sor-
guda bulunanlara
bizi gormuyordu, hemen
Onlara, "Siz kiminle Bu adam
nin en linlu kac;::ak<;:lSl, bir ailenin li.yesi, ailede herkes
y1llarm buyli.k kai;:aki;:1lan, bu adamm ve ailesinin kai;:aki;:1hk
faaliyetlerini bilen birilerini bulmahs1mz. Bu adam bizim i<;:in
birka<;: numara buyli.k, siz daha kiminle bile
bilmiyorsunuz, bu s1radan biri ki9i degil," dedim. Arna daha
sonra bakt1m ki Mehmet Tan er 'in
manlarda geri;:ekle9tirilmi .. . ~ .. "
almm19tl. Bu ifadelere
sa da ciddi bir sonu<;: elde edilcmedi.
Mehmet Taner ile biraz
za-
eylemleri ile ilgili ifadesi
sonra Bu
olaydan birka<;: glin sonra bir sabah erkenden babam eve
hi<;: bekledigim bir durum degildi. Koydeki i9leri dolay1s1yla an-
cak y1lda bir-iki dcfa evime gelcbilen babamm ne zaman gele-
cegini i;:ok onceden bilirdim. Bu ani geli9in sebebi bir iki dakika
92
1. Boliun Devlet
belli oldu. Mehmet Taner'in babam1 bulmw;;-
lar ve araya hatirh kiileri koyarak israr etmiler, adamcagiz
bakm1 rahat yok mecburen onlarla birlikte Mersin'e yamma
gelmi. illa git oglunla konu, bizim adamm soruturmasm1 o
yap1yormu:;; veya o son.1turma uzerinde etkin imi, bize yard1m
etsin, kendisine ne istiyorsa veririz demiler, benim soruqturma
ile alakam konusunda epey eyler anlatm1qlar, benim istersem
orm kurtarabilecegimi soylemi::iler. Aslmda babam benim boyle
bir qey yapmayacag1m1 bilmesine ve bunu onlara soylemesine
ragmen fazla 1srar uzerine geldigini soyledi. Bu i::ile ilgimin ol-
mad1gm1 soyleyerek onu gonderdim.
Onca orglit mensubu, agir suc;Jular hakkmda tahkikat yap-
hi<;: birinde kimse benim kim oldugumu, ailemi tespit
Arna buylik ka<;:ak<;:1larda durum farkhym1::1, s1ki-
ozel bir bolmede tutulan ve kimseyle
benim kim bilmeyen bu ii;in
bir defa sorguya kat1ld1g1m1 az insan bilmesine ragmen
kimligim edilmi::i, ailem bulunmw;; ve torpil olsun diye
babam Mersin'e kadar getirilmi::iti. Paras1 olan, sistemi bilen,
devletin ii:;inde adam1 bulunan ki::iiler her yere ula::iabiliyordu,
devlet i<;:inde kai;ak<;:1lann neler yapabilecegini gormu::itum.
DiYARBAKIR
Giineydogu'daki Giivenlik Kuvvetleri PKK'y1
Bilmiyor
Diyarbakir'da gorev yapt1g1m1z donemlerde bolgeye ilk defa
goreve gonderilen guvenlik kuvvetlerinin bolgede ya::iayan halk-
la ilgili olarak, burada ya::ianan olaylar ve PKK orglitu hakkm-
da bilgi sahibi olmad1gi gorulmekteydi. Bu nedenle glivenlik
kuvvetlerinin bolgeye gelmeden once bolge halkmm gelenek-
leri ve deger yarg1lan, bolgedeki illegal orglitlerin faaliyetleri,
eylcmleri ve aranan militanlan ve bolgenin a:;;iret yap1s1 hak-
kmda bilgilendirilmeleri ve egitilmeleri zorunluydu. Bu ama<;:la
93
S1monlar
Diyarbakir'da bir hafta sureli egitim program1 Biz
de egitim programma Ankara'dan gelen gorevlilerle birlikte ders
vermek i<;in kat1hyorduk. Bu egitim programmm kursiyerleri,
Guneydogu Anadolu Bolgesinde PKK'mn aktif olarak faaliyet
gosterdigi illerde terorle mucadele biriminde gorev yapan po-
lislerdi. Bir haftahk kursun sonunda kursu tamamlamak i<;in
smav yap1lmas1 gerekiyordu. Hatirlad1g1m kadanyla smavda
herkesin tereddutsuz bilecegi turden sordugumuz, her polisin
hemen cevap verebilecegine, daha dogrusu cevap vermesi ge-
rektigine inand1g1m1z son1lardan baz1lan
1 Bolgenizde/ilinizde aranan 3 PKK militanmm ad1m say1-
mz. 2- Abdullah Ocalan haricinde PKK'nm yoneticilerinden
adm1 yazm1z. <;:1kan netice, kursiyerlerin ylizde doksa-
nmm bu sorulann hi9birini bilmedigiydi. Yani kendi bolgelerin-
de aranan 3 PKK'lmm ismini sayam1yorlardi. PKK'nm i<;erisinde
Abdullah Ocalan haricinde orglitu yoneten adamlardan 5 ta-
nesinin ismini veremiyorlardi. Belki bunlar 9ok onemli bilgi-
ler degildi, ama bir a<;1dan da 9ok hayatiydi; 9unkU 9alu;;t1g1 ve
bu kadar agir olaylann bu bolgede mucadele ettigi
glicun militanlannm isimlerini bile bilemezken orglitun arka
plamndaki teorisini, ideolojisini, daga 91kmasmm altmda yatan
sebepleri nas1l anlayacak, kavrayacak ve buna faaliyet
ylirutebilecekti. Maalesef o bolgelerde gorevliler, hatta
bu fiilen bizzat ii;inde olanlar hi<;bir zaman bu orglitleri
tamyamad1lar, anlayamad1lar, anlamak istemediler. Buglin bile
bu orglitlerin ne i9in mucadele ettiklerini, ama9lanm, hedefleri-
ni, ni<;in illegal eylemlere yoneldiklerini anlamak ve sorgulamak
istemiyoruz. Bunun yerine onlan terorist, vatan haini
olarak beylik tammlamalarla
Aga
Yine bir amm var ki bu da 9ok keskin ve 9ok kanaat uyan-
d1ran bir ornek olaydi. Diyarbakir istihbarat Muduru ola-
94
1 Bcilum Devlet
rak gorev yap1yordum. 0 zamanlar klic;:uk ya:;;ta kandmlarak
PKK'ya katilm19 13-14 ya:;;lannda kendiliginden teslim olarak
itiraf<;1 olmu:;; <;ocuklar vard1, <;ogu lS'ine gelmemi:;;ti. Bu <;o-
cuklar klsa bir yarg1lamanm sonunda ya:;;lan ki.i<;U.k oldugu
i<;in mahkemece serbest birak1hyordu ama kendi koylerine
de donemiyorlardi. Orglitun yogun olarak bulundugu Here-
kol Daglan'nm eteklerindeki Botan Bolgesi'nde bulunan Besta
Vadisi'ndeki k6ylerine gitmeleri <;ok zordu. Aileleri <_:ocuklanm
sevse bile yanlanna alamazlard1, orglit oldurebilirdi. Bu <;ocuk-
larm gidecek yerleri yoktu. 0 donem yaymlanmakta olan TV di-
zisi Ku<;uk Aga'dan etkilenerek Ku<_:uk Aga dedigimiz i<;lerinden
14 ya:;;mda olan bir tanesi bizim himayemizde kalm19ti. Geceleri
polis evinin bir odasmda kendisi gibi bir iki ki:;;iyle birlikte kah-
yor, etraf1 temizleyerek bizim imkanlanm1zla ge<;inmeye <;ah91-
yordu. Sempatik bir c;:ocuktu.
Bir glin odamda oturmu:;; gazetelere bak1yordu. Hi<; okula
gitmemi:;; olmasma ragmen kirsalda, PKK kampmda kald1g1 do-
nemde militanlann ogrettigi kadar biraz okuyabiliyor, biraz da
fotograflara bakarak anlam c;1kanyordu Orglit kendisine bir an-
lamda okuryazarhk ogretmi:;;ti. Orgtitte kald1g1 sure tahminen 6
ay1 gec;memi:;;ti. Ba9lang19ta daha iyi bir hayat vaadiyle orglite
kat1lm19, bir muddet orgutle dagda gezmi ve daha sonra ka91p
teslim olmu:;;tu.
Kli<;uk Aga odamda gazeteleri okurken "ben bunlann yli-
zunden bu hallere geldim, bunlann ylizunden ba:;;1ma bu ka-
dar bela geldi" diye kendi kendine soylenmeye ba:;;ladi. "Ku<;uk
Aga ne var, neye kiz1yorsun bakay1m?" dedim. Gazeteyi bana
gosterdi. Muhtemelen 1 Mayis olaylanyla ilgili gazete haberinin
arka fonunda Marx, Engels ve Lenin'in oldugu k121l bayragm
fotograf1111 i:;;aret ederek, onlara kizd1g1111 soyledi. "Kim onlar?"
diye sorunca "Marx, Engels ve Lenin" diye cevapladi. "Benim
ba91ma en c;ok belay1 bunlar a9t1" dedi. Orglitun Marksist ol-
masmdan bahsediyordu. Bunun uzerine dedim ki "Ku<;U.k Aga,
95
S1monlar
:;;imdi 91k, :;;u herkese bu fotograflan goster ve bunla-
rm kim oldugunu sor. Sonra gel bana neticeyi anlat."
Kui;:uk Aga :;;ubedeki tUm personele gostermek uzere gazete-
yi ahp, 91kti. 0 zamanlar 20-25 ki:;;ilik personeli olan 3 odadan
ibaret istihbarat $ubesinin tum odalanm dola:;;1p geldi. 0 anda
:;;ubede 7-8 g6revli vardi. "Soyle bakabm," dedim, "Kimler bildi?"
Kuc;uk Aga cevaben "Yalmzca bir ki:;;i bildi," dedi. Bir ba:;;kas1
niye sordugunu merak etmesi uzerine Kuc;uk Aga benim sor-
durdugumu soyleyince "Amir soruyorsa mutlaka bunlar solcu
buyD.k adamlardir, teroristlerin buyD.kbabalandir, hatta liderle-
ridir," dedigini, digerlerinin resimdekileri tammad1gm1 soyledi.
Buras1 istihbarat :;;ubesiydi, yani teror orgD.tleri konusunda
sahip olmas1 gereken, istihbarat toplayan, bunlarla
mftcadelenin asll buyD.k boyutunu bilmesi ve gormesi
c;ah:;;tig1 birimdi. Bu insanlar uzun suredir bu
bu konuda kurs gormu:;;lerdi. Teror
en iyi bilmesi gereken istihbarat $ubesindeki polisler
ve gorevliler Marx'1, Lenin'i ve Engels'i tamm1yordu. Bu insan-
lar, Marx ve Lenin'in du:;;uncelerinden etkilenerek daga c;1km1:;;,
dagda gerilla sava:;;1 surduren ki:;;ilerle mucadele edeceklerdi,
ama kar:;;1lanndaki grubun ideolojik alt yap1sm1 :;;ekillendiren
du:;;unur ve liderleri tamm1yorlardi. Buna kar:;;m okuryazarhg1
olmayan kUc;ucuk bir koylu c;ocugu, hem de Herekol Dag1'mn
eteklerinde kalm1:;;, dunya ve medeniyetle irtibat1 olmam1:;; bir
bolgede yeti:;;mi:;; bir c;oban, orgD.t tarafmdan verilen 4-5 ayhk
egitimin ardmdan pek c;ok :;;eyle birlikte bu insanlan da bili-
yordu. i:;;te mucadele ederken aram1zdaki en onemli farklardan
bir tanesi buydu; bu, unutulmamas1 gereken ve aradaki kalite
farkm1 gosteren c;ok onemli bir olaydi.
Buna benzer olaylan hep ya:;;ad1m; bu olaylar aslmda mu-
cadele ettigimiz grup ile kamu gorevlilerinin durumunu gor-
memiz ac;1smdan c;ok onemliydi ve as1l dikkat edilmesi gereken
konu buydu.
96
Bblum Devlet
PKK'nm Yakm Gelecegi Neet < i ~ e k
Zannederim 85 yih sonu veya 86 yih balanydi. 0 donem
s1klyonetim vard1 ve her ey s1k1yonetim komutanhg1 emir ve
koordinesinde yliruyordu. Biz de Diyarbakir Emniyet istihbarat
$ube Mudurlugu olarak 7. Kolordu ve S1k1yonetim Komutanhg1
istihbarat birimleri ile beraber <;:ah1yorduk ve dayamma
risindeydik. Bir<;:ok durumda beraber hareket ediyorduk. Yine
boyle bir zamanda Kolordu istihbarat birimiyle beraber <;:ahrna
yaparken, oniiml.izdeki gl.inlerde Genelkurmay'dan bir askeri
yetkilinin, muhtemelen Genelkurmay istihbarat Bakam'nm
gelecegini ve denetleme yap1lacag1m ogrendik. Bu yetkiliye ve-
rilmek uzere brifing haz1rlamak gerekiyordu. Bizim de bu bri-
fingin bir bolumunde bu bOlgedeki bolucil faaliyetlerin, PKK'nm
yakm geleceginin nas1l olabilecegi ihtimalleri uzerine istihbari
bir yorumu kapsayan bir analiz hazirlamam1z gerekiyordu.
Kolordu istihbarat $ubesinde, birimin komutam bir yar-
bay, bir ylizbal, ben ve yard1mc1m Emniyet Amiri Abdurrah-
man bu konuyla ilgili bir <;ahrna i<;:erisindeydik. Beraber taslak
bir metin hazirlad1k ve metni makul bir ekle getirdikten sonra
Kolordu Kurmay Bakam'na <;:1kard1k. Kurmay Bakam metni
okudu, baz1 yerlerin degitirilmesi, baz1 ekleme ve <;:1karmalann
yap1lmas1 i<;:in bize geri verdi ve tekrar aag1 indik, alt katta
metni duzeltmeye balad1k.
Bu arada akhma orglitten ka<;arak, () glin bize teslim olmU
Nqet (:i<;:ek geldi. (:i<;:ek ogretmenken l 970'li y1llann sonunda
orglite kat1lm1, tahminimce orglitun i<;:erisinde iyi say1labilecek
bir konumda bulunmu, ama dag hayatmdan ve orglit i<;:eri-
sinde olup bitenlerden, katliamlardan rahats1z olunca teslim
olrnU. $ah1s SOfUturma yap1lmak uzere Emniyet 1. $ubeye
getirilrniti ve o zamanki Emniyet Sorgu Burosunda bulunu-
yordu. "Arkadalar biz bu kiiye sorahm, orgi.itten yeni geldi,
konuyu en iyi bilecek olan budur, bundan ald1g1m1z cevab1 kul-
lanahm," dedim. Hemen bir kai?;idm uzerine U soruyu yazd1m
97
S1monlar
"PKK'nm yakm zamanda gelecegi ne olabilir?" $oforumuzu 9a-
gird1m, dedim ki "bunu gotUr sorgudaki burn amirine ver, yeni
teslim olan Ne9et <;igek'e bir odada masa ve sandalye versinler,
bu soruya cevabm1 yazsm, bittigi zaman da bize haber etsinler
biz aldmnz." Yazd1g1m soru kag1d1m Oforle gi:inderdim.
Ben birka<;: saat sonra cevabm gelecegini tahmin ediyordum.
$ofor gitti, gok kisa bir sure i9erisinde, 25-30 dakikay1 ge9me-
mi9ti ki geldi. Elinde soruyu yazd1g1m kag1d1 tutuyordu. <;i9ek
nezarethanenin deliginden gelen 191kla duvara koydugu kag1dm
arkasma bizim sorumuza cevaben klsa ve h1zh bir ekilde bir
sayfay1 bulmayan bir metin yazarak vermi9ti.
Ne9et <;:igek'in yazd1gm1 okudugumuz zaman metnin mu-
kemmel oldugunu gi:irduk. PKK'nm yakm geleceginin devletin
yapacaklanna, d19 ve ig dunyadaki geli9melere bagh oldugunu
ve buna paralel olarak i:irglitun yapabileceklerini anlatan gli-
zel bir metindi. Bana gi:ire hangi hal ve artlar olursa PKK'mn
yapabileceklerini 9ok guzel i:izetleyen mukemmel bir nottu. Bu
notu ahp, temize gektik ve yukanya 91kt1k. Kurmay Ba9kam'nm
onune koyduk. Dedik ki "Efendim bizden istediginiz brifing no-
tumuz."
Kurmay Ba9kan metni okur okumaz ayaga kalkti. "Bu met-
ni, siz yazamazs1111z, ben de yazamam," sonra parmag1 ile yuka-
ny1 gostererek ust kattaki o zamanm s1klyi:inetim ve 6. Kolordu
Komutarn rahmetli Kaya Yazgan Pa9a'y1 kast ederek "O da ya-
zamaz. Bunu kimden ald1111z? Hangi profesore, ogretim gi:irev-
lisine yazdird1111z? Bana dogru soyleyin." dedi. Once biz yazd1k
diye 1srar ettik, ikna olmayacag1111 anlaymca "Efendim maalesef
universite hocasma degil, yeni teslim olmu9 bir PKK mensubu-
na sorduk, 15 dakika igerisinde verdigi cevap bu," dedik.
Bunun uzerine Kurmay Ba9kan "Arkada9lar sorun bu, ba-
km U ifadelere, bu tahlili bu adam yap1yor, ama biz yapam1yo-
ruz. i9te aradaki kalite farkl, sorun da budur. Biz kendimizi ve
kendi insa111m1z1 bu hale getirmedigimiz muddetge, bu i9 zor."
98
1 B6lt1m Devlet
dedi. Evet, gen;:ek buydu; bu insanlar i;;;ok okuyan, i;;;ok yazan,
olaylan dogru degerlendiren kis,ilerdi. Bizler ise bu is,in i;;;ok uza-
gmdayd1k ve ugras,t1g1m1z olaylan tam manas1yla bilip kavraya-
nuyorduk. Sorun buydu.
Almanya Ziyareti
1986 yilmda ben Diyarbakir istihbarat :;>ube Amiri, Kaz1m
Abanoz ise istihbarat Daire Bas,kan Yard1mc1s1ydi. Onunla bir-
likte Federal Almanya'ya gitmis,tik. Alman istihbarat birimleri
BND (dis, istihbarat), Anayasay1 Koruma Tes,kilat1 (ii; istihbarat)
ve Alman glivenlik birimleri BKA (Alman federal kriminal polisi)
ile PKK konusunda 3 glin suren ayn ayn gorus,meler yapt1k.
Almanya'ya gitmeden once Diyarbakir'da onemli bir bilgi
kaynag1m Almanya'dan 6rglite kat1hp oradan Bekaa kampla-
nna gelen, kamp egitimi sonras1 orglit tarafmdan ulke ii;;;eri-
sinde yeni gerilla ai;;;1hm bolgesi olarak sei;;;tigi Siverek-C,ermik-
Ad1yaman bolgesine gonderilen militanlardan, Ocalan'm kendi
ki:iylusu de olan :;>ahin kod adh Nusret Aslan 6rglitu terk etmis,
oldugunu, kendi imkanlan ile Almanya'ya gei;;;ip Alman polisi-
ne teslim oldugunu ve orglit hakkmda bildigi her s,eyi Alman
polisine aktarm1s, oldugu bilgisini vermis,ti. Almanya'da, orglit
hakkmda devam etmekte olan tahkikat bu kis,inin anlatimlan
ile daha da genis,lemis,, operasyonlar buylimus, ve biri;;;ok kis,i
yakalanm1s, ve i;;;ok miktarda i:irglitsel dokuman ele gei;;;irilmis,ti.
Bu dokumanlar arasmda kampta hain ya da ajan oldugu sui;;;la-
mas1yla yarg1lamp kurs,una dizilen kis,ilerin infaz1 s1rasmda ha-
lay i;;;eken militanlann goruntulerinin oldugu kasetler, 6rgli.tun
kulland1g1 sahte belge ve pasaportlar, orgli.tsel raporlar vardi.
Bu tur kurs,una dizme goruntUlerinin sadece filmlerde kald1gm1
dus,unen Almanlara bu dokumanlann i;;;ok ciddi s,ok etkisi ya-
ratt1gm1 zannediyorum.
PKK ii;;;erisinde SS benzeri bir 6rglitlenme olan HPP isimli
parti gli.venligi ve parti ii;;;i istihbarat1 gorevi goren gizli bir biri-
99
S1monlar
min varhgm1 ilk defa Almanlar etmi ve orgiit i<.;erisindeki
infazlan bu grubun yaptlgm1 belirlemilerdi. Almanlar bl'1tun
olarak PKK'yi degil, HPP adh bu alt birimi kabul edi-
yorlardL Bu bilgileri biz ancak y1llar sonra l 993'te teyit ettik.
Orgiitten aynlan ya da bizim yakalad1g1m1z eski HPP sorumlu-
lanndan, Bekaa'daki kampta bu grubun orgiit
lamalar, ikenceler ve infazlar yapt1gm1 ogrendik.
sorgu-
Avrupa'da orgilte katilrm, sonra orgilttcn kopmU bir
den ald1gnn bilgilere dayanarak orgiltun Avrupa'daki ve ozellik-
le Almanya'daki yap1s1 hakkmda epey donammhyd1m. Alman-
larla bu faaliyetleri konutuk<.;a, yapt1klan i!?leri ve ald1klan
istihbaratlan da k1smen anlattllar. Bir ara bana Cerni! Bay1k'm
Avrupa sorumlusu olarak ve Fransa'da
de
ra
g1m
Ce mil
bu konuda bilgim olup sordular. Ben
Fakat TCtrkiye'ye d()ndukten son-
aslmda dinleme takibinc ald1-
baz1 konumalanm Fransa'daki
ama konutugu militamn Cemil Bay1k
oldugunu fark etmedigimizi anlad1m. Devletin arivinde Cemil
Bay1k'm ses ornegi yoktu, bu yilzden kim oldugunu tespit ede-
memi;;tik. Daha sonra dinlettigim eski bir PKK'h itiraf<.;1 sesin
Cerni! Bayik'a ait oldugunu dogrulam1;;ti. <;ok onemli bir flr-
sat ka<.;irm1;;tik, Fransa'da o tarihte orgiHun ikinci adarm olan
Bayik'1 yakalatmak mumkundu, <.;linku irtibat nokta-
lanndan baz1lanm biliyorduk. 0 tarihte Almanlar bulduklan
belgelere dayanarak, Almanya'daki operasyonlar nedeniyle
Fransa'ya kayan orgiit merkezindeki elemanlan takip etmek
i<.;in Frans1z i<.; istihbarati i<.;erisinde bir grubun PKK'y1 takip et-
mesini saglam1!?lardi. Tecrubesizligim neticesi <.;ok onemli bir
firsat ka<.;irm1;;t1m. Cerni! Bayik uzun sure Avrupa sorumlulugu
yap1p tekrar Ortadogu'ya donmutli.
1986 y1lmda Ali Haydar Kaytan ba;;ta olmak uzere PKK'nm
Almanya ve Avrupa sorumlulan ve bir<.;ok yoneticisi
100
1 Bolum Devlet
mu;;, orglitun Almanya ve Avrupa'da gen;ekle9tirdigi ona yakm
olay aydmlat1lm19, orglitun i;:ah9ma bii;:imi ve yap1s1 i;:ozulmii.9-
tu. Alman Federal Kriminal Palisi PKK hakkmda c;ok onemli bil-
giler ele gec;irmi9ti. Alrnalarm verdigi bilgiye gore bu tahkikatlar
kapsammda yalmzca tercume ii;:in 5 milyon mark harcan119, 20
milyon marka PKK'l!lan yargllamak ozel mahkeme binas1
biz ulkemizde teror ve guvenlik var-
m19 gibi gostermemek PKK'y1 etkin, yaygm eylem yapan bir
orglit olarak gormedigimizi, u<; be9 e9k1ya grubu olarak nitelen-
dirdigimizi
tamd1klanm
orada Almanlann PKK'y1 bizden daha iyi
vermek soz alan BKA gorevlisi
durumu tam goz1.ikmese de PKK, bu militan
yap1s1 ve imkanlan ile bir gerilla sava91
ciddi sorunlar yaratabilir,
bir
buglinku durumunu o
olarak ashnda siz de Alman tL
da ciddiye alm1yorsunuz ama yamld1gm1z1 anlayacaks1-
mz imasmda bulunmu9tu.
Almanlar bize c;ok onemli ac;1klamalarda
ustaca bize yapmam1z gerekenleri anlatt1lar. Maale-
ve as1l rolumuzu
oynamam1z1 Almanlann anlatt1klanna gore, orglitun
6nemli kadrolanm
lardi. Ondan fazla
s1kmti Bazi
sonra bask1s1 ile mahkemede ifade
ama daha
an-
u"""'"" Alman yasalanna gore tamk bu tur durumlarda ifade
vermezse, onu sorgulayan polis tamk gibi ifade veriyordu ama
esasen tamgm mahkemede ifade vermesi, sorulan cevaplamas1
gerekiyordu. Ellerinde onlann tabiriyle bir buc;uk tamk vardi.
101
S1monlar
Biri orgCttun yonetici kadrosundan onemli biriydi, saglam ifade
veriyordu, bu i ~ i y i koruyorlardi. Digeri ise 6rgCttUn Almanya'da
ve kamptaki faaliyet ve eylemlerini bilen, ba;;ta ifade veren ama
istikrarh olmayan, baz1 zikzaklar i:;izen, tam gCtven vermeyen
biriydi. Bu i ~ i Turkiye'deki akrabalannm orgCtt baskls1 altmda
oldugunu, onlarm gCtvenligi tehlikede oldugu ii:;in ifade vermeye
korktugunu soyleyerek ozelliklc Urfa'daki karde;;i ve ailesinin
Almanya'ya getirilirse konu;;acagm1 ima ediyormu;;. Ancak bu-
nun yap1lmas1 halinde mahkemede Alman devletinin tamklar
ve yakmlanna menfaat vaat ettigi anla;;1hrsa bu durumda Al-
man hukukuna gore tamgm tamkhg1 kabul edilmiyordu. Alman
polisi ii:;in boyle bir durumun ciddi sorunlar yaratacag1 soyleni-
yordu. Bu ki;;inin Turkiye'deki yakmlan gCtvenlik altma ahmrsa
vc aile Almanya'daki tamga gCtvende olduklanm soylcrse, tamk
rahat ifade verebilecekti. Bahsedilen ki;;i hakkmda bilgi sahi-
biydim, anlatilanlar dogruydu.
Donunce hcmen rapor yazd1k ve Almanya'daki dava-
da PKK'mn mahkum olmasmm i:;ok onemli oldugunu, orada
mahkum olmasmm tum dunyada terorist say1lmas1 anlamma
gelecegini, bu ki;;inin rahat ifade verebilmesi ii:;in Urfa'daki aile-
si ve karde;;inin uygun bir bati iline gizlice nakledilerek gCtven
altma almmas1 ve karde;;inin i ~ yerle;;tirilmesinin saglanmas1
gerektigini, aile giivenlik altma ahmr ve baz1 imkanlar saglanm-
ca Almanya'daki ki;;inin tamkhk yapacagm1 belirttik. Devletin
bu yonde talimat vermesini bekledik. 40-50 bin TL masrafla bu
i;; halledilebilirdi. Aslmda boyle bir i;; ii:;in 40-50 milyon dolar
harcamaya bile degerdi. Aylar yillar gei:;ti, aileyi arayip soran ya
da ilgilenen olmadi. Konu;;maya gelince tum Avrupa ozellikle
Almanlar PKK'y1 destekliyor denir, ashnda PKK'yi Almanlar m1,
yoksa bizimkiler mi dolayh olarak destekliyor bilemiyorum.
0 zaman ulkemizde PKK eylemleri daha yeni ba;;lam1;;ti. Biz
PKK'nm buyiiyiip gCti:;lenmesinde Almanya'daki durumunun i:;ok
onemli oldugunu, Avrupa'da PKK'mn ciddi destek ve gCti:; bul-
102
1 Bollim Devlet
dugunu soyleyerek Almanlardan daha fazla yard1mc1 olmalanm,
daha fazla bilgi vermelerini istiyorduk. Alman makamlan ise PKK
hakkmda bize teorik sahada tafsilatb bilgi veriyorlard1 ama pra-
tik operasyonlara yonelik, ki9ilere yonelik bilgi veremiyorlardi.
Tahminime gore TUrkiye'deki insan haklan ihlalleri, s1kiyonetim
halinin devam1 nedeniyle bilgi vermekten ka91myorlardi.
Bu arada konu ile ilgili 9ok 1srarc1 konu9unca, bir Alman
gorevli bize Unu anlatt1: "Bakin, dunyada komunizme kar91 en
ciddi mucadeleyi Almanlar vermektedir. <;::unku Almanya, Dogu
ve Bati Almanya olarak ikiye bolunmu9 durumda. Halk1m1zm
yans1 Dogu Blokunda kalm19 ve aram1zda utan9 duvan denen
o me9hur duvar var. Her yll, bu duvar ve tel orglileri ge9meye
9ah9an yakla91k 150 insan olmektedir. Biz bu insanlanm1zm
bize gelirken olduklerini goruyoruz, bundan dolay1 datum dun-
ya ile komunizme kar91 mucadele ve i9birligi yap1yoruz. BU.tun
dunya tilkeleri, Amerikahlar, sizler, her ulke; kim komunizme
kar91 mucadele ylirutuyorsa, kendi topraklanm1z1, kendi usle-
rimizi a<;:1yoruz ve her konuda destek oluyoruz. Arna tlim bun-
lara ragmen, Almanya'da komunist partisi serbest ve komunist
partisi uye say1sma veya 91kartt1klan yaym organlanna gore,
diger demokratik kitle orglitleri ve partiler gibi devletten yard1m
ve destek ahrlar ve faaliyetleri Almanya'da serbesttir."
0 zaman bunu pek anlamam19t1m, ama daha sonra du9un-
dugumde, onlann rejimlerinin ve sistemlerinin ayakta kalmasm1
bu anlay19a bor9lu oldugunu kavram19tlm. Dogu Almanya'dan
ka<;:an insanlann ollimti g6ze alarak Bat1 Almanya'ya gelme-
lerinin sebebi, Bat1 Almanya'daki bu ozglirluk duzeniydi. Bu
kadar iddetle muhalif oldugu komunist sistemin kendi ic.;:in-
de savunulmas1 i<;in ozglir bir ortam saghyordu. Almanya'y1 bu
kadar degerli hale getiren de bu ozglir ortamdi. 0 nedenle bu
anlay19m c;ok onemli oldugunu du9unuyorum.
Aynca hatirhyorum, o zaman Alman istihbarat1 ile goru9-
meye giderken Almanlar, goru9meye gelecek olanlarda bulun-
103
S1monlar
mas1 gereken 6zellikleri g6steren bir liste vermi9ti. Bu listede
herhangi bir Dogu Bloku ulkesine gitmemiS, olma 9art1 vardi.
Yani Dogu Bloku ulkesine giden istihbarat birimleri ile gori."19-
muyorlardi. Komunizmle mucadelede resmi olarak tum Ulkeler-
le i9birligine hazir olan, bu kadar azami derecede hassas olan
Almanya ulke i<:;indeki komunist tes.kilatlan 6zglir birak1yordu.
Diger butun siyasi hareketler ve du9unceler gibi komunizmi de
ozglir b1rakm19lardl. is.te bu dus.unce
ve bu 6zglir ortam Dogu Blokundaki insanlarm ohimu g6ze ala-
rak batlya gelmelerini saghyordu. Demokrasi anlay191 a<;:1smdan
bence <;:ok 6nemli bir 61<,;:ut olaylara ve muhaliflerine
olan bu yaklas.1mdi. Dstelik Almanya olarak diinya veya
Avrupa 61<,;:usunde ozglirluklerin tam anlam1yla sagland1g1 6r-
nek ulkelerden de degildi.
Guneydogu olaylanm ve burada ya9ayan halkm dururnunu
bir an
buradaki sorunlara
Diyarbakir'da,
dogmus. oldugurnuzu du:;;unelim. Acaba oralarda
onerileri
Siirt'te
ve o
bolgedeki olaylan ya9am1:;; olsayd1k nas1l etkilenirdik, ne dus.u-
nurduk, dagdaki insanlara nas1l bakard1k, o bolgedeki polisi,
jandarmayi nasll gorurduk? Bu sorulara vicdani bir cevap verdi-
gimiz glin, glineydogu sorununa makul <;:ozumler uretebiliriz.
Balkanlar'da ve Kafkaslar'da yas.ayan Turkler / soyda9lan-
m1z i<;:in istediklerimizi, oralardaki mucadeleleri nasil destek-
ledigimizi hat1rlayip empati kurarak b6lge halkmm taleplerini
ona gore yorumlamahy1z.
iki TiKKO'lunun Yakalanmas1
gorevime Arahk 1984).
Ben gelmeden once s.ubenin tum amir kadrosunun degi9mi:;; ol-
masmdan dolayi is. hacmi gerilemis.ti. Gelir gelmez, s.ubede biraz
hareket saglamak ve bir an once bir s.eyler yapmak adma is.e
koyulduk. Kls1th imkanlanm1zla neler yapabiliriz diye du:;;unme-
104
1 BoliJm Devlet
ye
fazlaca bir
Fakat her bir dair istih-
bari bilgiler geliyordu. Bunlar tutarh ve degerlendirilmi:;; bilgiler
daha dayanan, koyh1nCm kendi arasmda
PKK ile
ve ii;:lerinde bizimle irtibath ki:;;iler
onemli husus da adi ara-
olarak bulunmas1ydi. Bu ki:;;iler
rahathkla k1lavuzluk ka-
olmalan bu insanlarm
kirsalmda biri;:ok
ufak tefek
etrafmda korku
hareket edebilen Musa M1zrak isimli yan
Bir
Etrafma korku
mudahale bii;:imine daha fazla
dikkat edilmesi gerekiyordu. Bize bilgi veren kaynakla birlikte
evinin civanna gittik. Aslmda benim $ube Muduru olarak s1cak
ii;:erisinde fazla yer almamam gerekiyordu. Go-
revim istihbari bilgiyi ahp, operasyonel birimlere aktarmakti.
Kitap ustUnde boyle yazmasma ragmen pratik hayatta gei;:erli
bir kural degildi. Bir :;;eyler yapmak adma ii;:eri girmeniz, bil-
gi veren ki:;;iyle goru:;;meniz, olay yerini gormeniz, operasyona
katilan ekipleri bilgilendirmeniz, hatta son noktaya kadar gos-
termeniz gerekiyordu. Aksi halde kuc;ucuk, basit hatalar sonu-
cunda netice almam1yordu. Bizim i:;;lerin azllg1 ve benim o tari-
he kadar hep siyasi :;;ubelerdeki sorgu operasyon burolarmda
9a11:;;m1:;; olmam nedeniyle bu tur operasyonlara katilma ihtiyac1
duyuyordum. Aynca personele de cesaret ve gliven vermek ge-
rekiyordu; onlara baz1 konularda liderlik etmek, yeri geldigi za-
105
Hal!g'te Yaayan Simonlar
man unu yapm bunu yapm derken, sizin de onlan yaptlg1mz1
bilmeleri gerekiyordu.
Musa M1zrak admdaki kiinin ehir merkezinde oldugu ha-
berini ald1k. K1sa sure ic;:inde belirtilen adresten aynlabilecegi,
yamnda buylik c;:aph silah, bomba vs. olabilecegi gibi hafif kor-
kutucu bilgilerde edindik. Evin yerini tespit ettik. Operasyon
ekibi gelinceye kadar bu kii adresten aynhp baka yere gidebi-
lirdi. Aynca bize bilgi veren kaynag1 da korumam1z gerekiyordu.
0 gece istihbarat bilgisi getiren personelimizle birlikte uc;: kii
bulunuyorduk. Kaynag1m1z adresi gosterdiginde ben bizzat one
gec;:mek suretiyle silahlanm1z1 c;:ektik, eve girdik ve hi<;: bekle-
medikleri bir ekilde evdekileri silahlan ile birlikte teslim ald1k.
Musa M1zrak'm ustunde silah ve patlay1c1 maddeler vard1, ah-
s1 bu ekilde yakalayip teslim ettik.
Bize bilgiyi veren bilgi kaynag1 kirsal alanda iyi bilgi sahibi
olan biriydi. Verdigi bilgiyi anmda degerlendiren, risk alarak
operasyona girien boyle bir ekip bilgi kaynagmm houna git-
mi, ona gliven telkin etmiti. Bu ah1s bu ekilde kararh dav-
ramhr, kimligi gizlenir ve cuzi miktarda bir odul verilirse daha
onemli konularda yard1mc1 olacag1m soylemiti. Daha sonra da
gerc;:ekten oyle oldu, c;:ok onemli bilgilerin temininde ve operas-
yonlarda bize yard1mc1 oldu.
0 tarihlerde Diyarbakir'm Dicle ilc;:esinde aranan iki onemli
TiKKO militam vard1 ve uzun sureden beri kirsalda bulunmak-
tayd1lar. Aynca Diyarbakir-Tunceli arasmda surekli gidip geldik-
lerinden dolayi TiKKO orglitunun o zamanki kirsaldaki militanla-
nm da bolgemize c;:ekme, ilimize getirme kapasiteleri, yetenekleri
vardi. Bu kiileri yakalamam1z gerekiyordu. Ancak yakalamak
c;:ok da kolay bir i degildi. Oranm insam olduklanndan bolge-
yi, cografyayi biliyor, herkesi tamyor, nereden kimin gelecegini
tahmin edebiliyor, devlete ait tum resmi arac;:lan ve oradaki Jan-
darmanm kabiliyetlerini iyi biliyorlardi. Hie;: ummad1klan ekilde
yaklamak gerekiyordu. Bu iki kiiyi yakalamak ic;:in Jandarma
106
1 Bolum Devlet
ylizlerce operasyon yapm1:;;, ihbar almm1:;; ama yakalamak mum-
kun olmam1:;;ti. 12 EylUl'den beri aramyorlardi.
Musa M1zrak'm yakalanmas1 olaymda bize yard1mc1 olan
elemamm1z bu iki militam kolayhkla yakalamak i9in olduk9a
riskli bir plan onerdi. Plana gore; o koyde gl:!vendigi bir arkada-
:;;mm evine gizlice iki tane polisle girip bekleyecek, gece goru:;;
durbunuyle gozetleme yapilacak, bu ki:;;iler eve girdiginde ise
telsiz veya benzeri cihaz ile alarm verilecek ve merkezdeki tim-
lerin mudahale etmesiyle operasyon ba:;;anya ula:;;acak. Tabii
PKK'nm gerilla faaliyetlerinin oldugu kirsal bir alanda, bir koy
evinde U.9 tane polis memurunu saklamanm 9ok buylik bir ris-
ki vardi. <;unku orada olduklan ogrenilirse, canlan tehlikeye gi-
rebilirdi. Yine de bu olayda riske girmek gerekiyordu. Elemanm
onerisini kabul ettim.
Biri bizim :;;ubemizden, bu elemanla irtibat1m1z1 saglayan
ve mahalli lisanlan bilen Nihat isimli yigit polis memurumuz,
digerleri ozel harekat kursu gormu:;; iki polisle birlikte toplam
U.9 polisi ve elemam, gece goru:;; durbunleri ve ozel olarak yapti-
g1m1z alarmh telsizle birlikte donatarak gece sabaha kar:;;1 koye
yerle:;;tirdik. il9e merkezinde zaman zaman ozel harekat timleri-
miz bulunuyordu. Bu timi de il9ede ba:;;ka bir bahane ile gerek-
tiginde mudahale etmek uzere hazir tutulmasm1 saglad1k.
Onlara, bizimle muhabere yapacak, d1:;;anya ses 91karmaya-
cak ozel bir telsiz kanah, bir role sistemi de kurmu:;;tum. ikinci
gl:!n bize mesaj geldi. Aranan ki:;;iler eve gelmi:;;ti. Bunun uzeri-
ne hemen yeni olu:;;turulmaya ba:;;lanan, daha silahlan bile ye-
terli olmayan ozel harekat timini, kendimizde ba:;;lanna ge9mek
suretiyle harekete ge9irdik. 0 tarihte Ergani il9esinde bulunan
Komando Taburunun iki ylizba:;;1sm1 da yamm1za alarak surat-
le :;;ehir merkezinden Dicle'ye gittik. Dicle'de ge9 saatte belli bir
duzen ald1ktan sonra hi9 ara9 kullanmaks1zm yaya hareket et-
tik. <;unku ara<;: 91kt1g1 anda koyden gorunuyor ve koylu tedbir
alabiliyordu.
107
Sunonla1
Ben kravath, tak1m elbiseli halimle
na
on kilometreye yakm bir
Koye oradaki
direrek, hangi eve
tek tek tarif etti.
land1g1m1z koylu de bize kllavuzluk etti. Militanlann
evi de sard1k. Bu
hissettikleri anda evin
ve s1gmaklara
onlan sakland1klan
olarak tasarlad1klan bolme
saatlik bir aramadan sonra
bombala-
nn1 ve malzemelerini de bulduk. 0 tarihe kadar
birer efsane
raftan da
ni zedeliyordu.
korkuyordu. Fakat bu
bir bu
biliyordu. Bu olay, bolgeye TiKKO hareketinin ve
gelmesine uzun sure mani Yakalanan daha
sonraki ifadelerinde onlarm Tunceli
kirsal alandaki TiKKO militanlan ile
grubun Diyarbakir-Elaz1g
onlarla ilgili kendilerinin
kapsamh bilgiler
Esasen bu iki
degildi ama onemli olan risk alarak
6rglitlendiginde olaylan
da onemli bir
ak1lh bir "H.HLaH.
6nlemenin mumkCm oldu-
gunun gorulmesidir. Risk almmad1gmda ylizlerce kez
operasyonlar ve soz konusu
108
mudahale
halinde alman riskin
sebebin de bu riski
Burhan
1 B6l\lm Devlet
insanm ka-
bir muddet sonra da
Bu tur operasyon-
riske gircbilirdi ama gelecekte
A ~ bclki de otuz veril-
ve ak1lh hareket edilmesi
Guneydogu'daki
etmesinin altmda
Bu olay, devlctin
milita-
daki
ve ora-
tamamlanmasmm ardmdan Ergani Komando
Taburu'na
Bu operasyon
kezde bulunan
Diyarbakir mer-
acil koduyla telsizle benim-
bir ekilde, goru:;;ebil-
bir mesaj geldigini, baz1
yann sabah bulu -
bunun gizlice
takibinin istendigini ve kendilcrinin de gerekli tedbiri ald1kla-
oraya gidince daha
geldik. Temel ihtiya<;lan-
m1 giderdikten sonra saat dokuz gibi daireye gittim. Durmu
bana mesajlan gosterdi. 0 donemde Emniyet Genel Mudurlugu
istihbarat Daire Bakanhg1 Danimarkahlardan telefon hatlan-
na takilan portatif, kriptolu muhabere yapan cihazlar alm1tl.
109
Hallg'te Ya:;;ayan S1monlar
Bu cihazlar kuguk bir bilgisayara benziyordu, tu:;; takim1 kUguk
oldugu i<;in yazmak zor oluyordu. Alet yazilam bellegine kay1t
ediyor, biz de bellege yapilan kay1tlan telefon hatlan uzerinden
kripto ile ilgili illerin istihbarat $ubelerine gonderiyorduk. Onlar
da aym makineyle bu sesi ahp gozuyorlardi. Kuguk hesap ma-
kinesi yaz1c1lanna benzer bir yaz1c1yla yazilanlan aynca kag1da
dokuyorduk. Boyle gizli, ama gah:;;tmlmas1 zor bir muhabere
yontemi vard1 ve saatlerce ugra:;;tmyordu. i:;;te bu cihazlarla bize
surekli mesaj gelmi:;;ti. Bu mesaja gore, gelen ki:;;i birtaklm orgD.t
mensuplan ile Diyarbakir Fis Kayas1 mevkiinde bir orgD.t sem-
patizanmm evinde bulu:;;acak, bu bulu:;;madan sonra bu ki:;;iler
muhtemelen Suriye'ye gegecekler, Suriye'de belli bir
goru:;;me ve eylem tatbikatmm ardmdan alacaklan silahlarla
tekrar Turkiye'ye donup Jandarma Genel Komutam'na ve baz1
yetkili ki:;;ilere suikast yapacaklardi. Boyle onemli bir olay us-
Ben tam bunlan bilgi
bu olayda ajan olarak rol olan kiinin sabah geldigini ve bizim
arkada:;;larla goru:;;tugunu soylediler. Adam kendisinin Kurt
Demokrat Partisi (KDP) mensubu oldugunu, butCm boh:icu or-
gD.tlerin KDP gatls1 altmda birlqtiklerini, boyle bir eylem karan
ald1klanm anlatm1:;;. Bu, bana gok makul gelmemi:;;ti. OrgD.tlerin
illegal yaym organlanm izliyorduk ama boyle tum bolucu orgD.t-
lerin birle:;;tigine dair bir yayma, bir dokUmana rastlamam1:;;t1k.
PKK kirsalda faaliyete devam ediyordu ama bu elamana
gore, PKK dahil tum orgD.tler bir gat1 altmda birle:;;mi:;;lerdi.
Soyledikleri gok makul gelmese de takip etmeye karar verdik.
Fakat arkada:;;lar sabah bulu:;;manm gergekle:;;ecegi semtte ter-
tibat soz konusu bulu:;;may1 takipte de gormemi:;;ler-
di. Bizim gorevliler bulu:;;manm olacag1 Fis Kayas1 mevkiinde
beklerken, Emniyet Mudurlugu istihbarat $ubesine gelen polis
ajam bilgi kaynag1 sabah erken saatte bulu:;;manm gergekle:;;-
tigini belirtmi:;;. Halbuki bize gelen mesaja g6re bulu:;;ma saat
dokuzdan sonra olacaktl, ama bu ki:;;i Emniyet'e saat 09.30 gibi
110
1 Bbli.im Devlet
gelerek bulu9manm saat alt1da olup bittigini soylemi9ti. Bu ki-
9inin verdigi bilgileri arkada9lar mesaj haline getirip hem istan-
bul hem de bu ileri koordine eden Emniyet Gene! Mudurlugu
istihbarat Daire Ba9kanhgma haber vermi9lerdi. Ben :'}Ubeye
geldigimde bu ki9inin tekrar geldigini soylediklerinde onunla
goru9mek istedim.
Bu ki9i bana da Diyarbakirh ve orglit mensubu oldugunu,
but-Un orglitlerin KDP <,::at1s1 altmda birlqtiklerini, KUK'un,
KAW A'nm, TKSP'nin, PKK'nm kalmad1gm1 ve eylemlerin KDP
adma organize edilecegini soyledi. Bunu nereden duydugunu
sordugumda, "Nas1l inanmazsm, biz yapt1k, bunlarm dokuma-
m var, bu dokumanlan getiririm," dedi. Bu i9leri <,::ok iyi bilen
birisi gibi kendinden emin konu:'}uyordu. Boyle bir eyin pek
makul gorunmedigini, aynca boyle bir durum gen;:ekle9mi9 ol-
bu bilgiyi
lanm1zdan amao
Aslmda bu 9ahsm anlat1mlarmdan rahats1z olmu9tum fa-
kat o, Istanbul istihbarat $ube Mudurlugum'.in elemarnydi.
istanbul 9ubesi onu kullanm19, ondan ald1g1 bilgileri merkeze
yazm19lardi. Belli ki onun anlattig1 bilgilere dayanarak operas-
yon hazirhklan vardi. Bu adam yalan soyluyor demek tuhaf
kar1lanacag1 i<;in o an bir 9ey soylememeye karar verdim. Diger
yandan bu ki9inin bize ugramamas1, bizim onu tarnmamam1z
gerekiyordu. Bize gelen mesajda i<,::erisinde bilgi kaynagmm da
orglit mensuplarmm buluacagmdan bahsediliyordu.
kaynag1rn uzaktan izleyerek takip yapacakt1k. Bilgi
zor durumlar haricinde bizimle temas kurmamas1
gerekirken o bizimle gelmi9ti. Boyle 9eyler olabilir,
birtak1m aksilikler, gariplikler ya9anabilir diye du9unerek bu
durumu c;:ok onemsemedik ama yine de kendisi hakkmda 9-Up-
he duymam1za yol ac;:m19ti. Zaten anlattiklan da pek dogru ve
akla uygun gelmiyordu.
111
Snnonlar
Bir muddet sonra
sine bir araba
let onemli
sordu. Bunun
ailesine
da olsa bir aracm1 kendisine
dille anlatt1k. Fakat
kendi-
aynca ailesine onun dev-
taksilerin
dik.
onu
daha sonrasmda bizden araba o zaman
yeni temin ettigimiz iizerinde
vardi. Aynca rol yapma
rumuz da
taksinin onu
levhas1 olan bir aracumz
ona
memurumuz bu konularda harikalar
biner binmez bizim memura
rolundeki rnemuru
adam Oforun polis olmad1gma ikna rahatlam19. Saf
maralanna devam eden adam1 konu9turmak
samimi bir sohbet ortam1 yaratmak ba9lam19 ahsa
lstanbul'u sormaya. Denizin ne kadar buylik oldugunu, de-
niz gormedigini, hatta onun ne kadar oldugundan bah-
setmi9. Bir sure boyle koyu bir sohbete dalm19lar. Sonra bizim
arkada9 memur olan bir yak1m iadesinde kullanmak
uzere fatura toplad1gm1, otobus bileti ya da ald1g1 malzemelerle
ilgili faturalan verirse i;::ok memnun olacag1m soylemi9. Bunun
uzerine adam cebindeki biletini ve birtak1m harcama faturala-
nm bizim arkada9a vermi9.
Polis memuru Fahri ahs1 uygun bir yere birakt1ktan sonra
Ubeye dondu. Aralannda gei;::en konu9malan anlatt1 ve ahsm
112
oradan
biletlerini ve harcama
Adam bize saat 06.00'da
la Tden once
Emin Aslan'a memurlara da
bizzat
olmamah.'' dedim.
1 Bcil\Jm Devlet
Ankara'dan bilette
laz1mdi. Hakikaten biraz sonra Emin Mudur
nacak silahlarla tatbikat yap1p di:ineceklerdi.
Tabii bu hemen Ankara'ya,
illere olarak c;ekiyorduk.
zamanm Daire
Ona ahsm verdigi bilgilerin
kar1lanmas1 gerektigini, baz1 bilgilerin gerc;ekle uyumad1g1-
rn, verdigi bilgilere kayd1ihtiyatla yakla1lmas1 gerektigini, bi-
zim baz1 tereddutlerimizin oldugunu si:iyledim. Bilgi kaynag1-
nm verdigi bilgiler c;ok ciddiydi, butun herkes alarmdaydi. Bu
113
S1monlar
ylizden sozlerim Ankara'yi biraz rahatlatm1s,ti. 0 tarihte ulkede
s1k1y6netim vard1 ve alman her turlu istihbari bilginin askeri
karargahlara aktanlmas1 gerekiyordu. Askerler ise getirilen bu
tUr bilgileri inamlmaz bir heyecanla kars,1lay1p hemen buylik
tedbirler almmasm1 istiyorlardi. Hi9bir suzge9ten ge9irmeksizin
gelen tum bilgiler dogru kabul ediliyordu. Bu daha da ciddi bir
s1kmt1 kaynag1ydi.
Ben bilgileri ald1ktan sonra Mardin'e gidecegini bildigimden
oraya gidecek dolmus,lara sivil giyimli rol yetenegi olan persone-
li yerles,tirerek bu s,ahsm takibini istedim. Bizim s,oforumuz onu
Diyarbakir'dan, Mardin'e kalkan ara9lann bulundugu Bahk91-
larbas,1 denilen yere b1rakt1ktan sonra s,ah1s gidip minibuse bin-
mis,ti. Bizim arkada9lanm1z da aym minibuse binip biraz da ha-
fif sarhos, numaras1 yapm1s,lardi. $ah1s Mardin'e kadar gitmis,ti.
Halbuki Mardin'e gelmeden Sultan $ehmuz denen mmtikada
inip
istihbarat :;>ube Muduru'nu aram1s,ti.
Beni biraz sonra istihbarat $ube Muduru Mehmet arad1 ve
k1zgm bir s,ekilde, "Agabey, bu adam direkt buraya geldi. Bana
beni oldiirtmek mi istiyorsun, beni niye takip ettiriyorsun, sana
bunun hesab1m soranm, sen nas1l beni takip ettirirsin, bana
kan;;;maman laz1md1 diyerek bag1rdi." dedi. Halbuki s,ah1s taki-
bi hi9bir ;;;ekilde fark etmemis,ti, bunu fark etmesine neden ola-
cak hi9bir ;;;ey yapmam1s,t1k. Aslmda adam Emniyetin 9ahs,ma
bi9imini onceden anlam1s,ti, verdigi bilgilere dayanarak
tarafmdan izlenebilecegini tahmin ederek otomatikman
bir tepki veriyordu. Adam daha da ileri Mardin istihba-
rat $ube Muduru Mehmet'ten kendisine bir araba verilmesini
istemis,ti. "Ben arabayla gidecegim, yoksa senin tum is,leri ber-
bat edip bozdugunu Ankara'ya ve istanbul'a soylerim," demis,ti.
Mehmet bu adamm s,errinden korktugu ona istedigi gibi
bir araba vermek istiyordu, ben 1srarla asla bunu yapmamas1
114
1 Bblum Devlet
gerektigini, boyle bir hareketin daha sonra ba:;;ma belaya soka-
bilecegini soyledim. Arna Mehmet en sonunda bir :;;ofor vermek
suretiyle adam1 Nusaybin'e kadar gondermi:;;ti.
Bizimle Diyarbakir'da konu:;;urken, PKK ge<;:i:;;lerinden dola-
y1 Nusaybin'de nobet<;:iler ve maymlarla s1k1 bir :;;ekilde korunan
Suriye hududunu ge<;:erken bir terslik olursa kimden nas1l yar-
d1m gorebilecegini sormu:;;tu. Ben de o zamanlar Nusaybin'de
gorev yapan Jandarma Boluk Komutam arkada:;;m ismini ver-
mi:;;tim, "Darda kahrsan bu yuzba:;;1ya gidip benim selam1m1
soyleyebilirsin," demi:;;tim. Smirdan ge<;:erken yakalamrsa ya da
ba:;;ka olagand1:;;1 bir olay olursa bu yola ancak o zaman ba:;;vu-
racakti. Fakat bizim adam Burhan Nart, Nusaybin'e iner inmez
dogrudan Boluk Komutam'na gitmi:;;. Komutan beni gece saat-
lerinde arad1; yanma bir ki:;;inin geldigini, benim selam1m1 soy-
leyerek kendisini smirdan ge<;irmesini istedigini soyledi. "Asla
bir :;;ey yapmaym, ben darda kahrsa size ""'""'',_,"'"
"dedim. Komutan da uygun bir :;;ekilde adam1
dermi:;;ti. Bu ki:;;i bir gli.n sonra tekrar Diyarbakir'a geldi, yine
bizimle temas kurdu. Bu defa "Ben Suriye'ye gidecektim, daha
dogrusu irtibat kurmu:;;tum ama gitmeye gerek kalmadi. Silah
ve malzemeler bizimle geliyor, bilet ald1m otobusle Ankara'ya
gidecegim. Silah ve malzemeler de bu arabada olacak, daha
once orgli.t mensuplarmca yerle:;;tirilmi:;; olacak." dedi. Ak:;;ama
dogru tekrar goru:;;mek uzere bizden aynldi. Hemen verdigi bil-
gileri kontrol ettirdik, ald1g1m1z bilgiye gore o saatte soyledigi
firmanm Ankara'ya kalkan otobusu yoktu, galiba verdigi saatte
Ankara'ya hi<;bir otobus yoktu. $ahsm anlatt1g1 butu.n bilgiler
tek tek yalan <;:1k1yordu. Ben tum bunlan mesajlarla Ankara'ya
ve lstanbul'a aktanyordum. Ankara'ya bu :;;ahsa bir an once
mudahale etmemiz gerektigini, yoksa olaylann <;:Ok vahim bo-
yutlara dogru gittigini soyledim. $ah1s her ifadesinde yeni bir
eylem hedef gosteriyor, yeni :;;eyler soyluyordu. Anlatt1klan her-
kesi heyecanlandmyordu. Ben art1k kesin olarak tUm anlatt1k-
115
Sm1onlar
PKK'nm
herkesin bir itiban var. Benimse
adnn samm bile bilinmez. Bu
Kemeralti'nda bir
Arna daha soyguna ~ ~ ~ , , ~ , 4 ~ . .,
yakaland1m. Yakaland1g1mda boyle onemli bir ailenin
oldu
so-
du-
orada
ve
orgCttlere yakm oldugumu soyledim. Soygunu henuz gen;:ekle;;-
tirmedigimden, hazirhk safhasmda yakaland1i;lmdan polis bana
ajanhk teklif etti. Ben de kabul ettim. Bir muddet sonra benimle
116
size
Arna siz biletle
verdi.
117
Devlet
sorduk.
Yas;ayan S1monlar
once de birka9 defa firar olayi ger9ekletirmiti. Askerlige de-
vam edemiyordu, sahte kimlik kullamyordu.
Tabii ahsm anlatt1g1 her eyin, tum senaryonun yalan oldu-
gunun anla1lmas1, a jam sevk ve idare eden Bakomiser'i (K/ 0
ajam yoneten gorevliyi) 9ok zora sokmutu. istanbul, Emniyet
Genel Mudurlugu, Ankara, Diyarbakir, Mardin gibi butun iller
alarma ge9miti. <:;eitli yerlerde eylemler yapilacag1, silahlann
gelecegi, suikastlann ger9ekletirilecegi yonunde bilgilerle bir-
likte beraber hareket ettigi onemli militanlann, aranan kiilerin
isimlerini veriyordu. Ve sonunda tum bunlann yalan oldugu
anla1hnca, tabii bu kii ile irtibath olan insanlar zor durumda
kalm1tl.
Aslmda bu durum U ger9egi de ortaya koyuyordu; boyle
bir insanm soyledikleri, yalanlan bile sistemin tumunde ciddi-
ye almabiliyordu. Halbuki olaylan, orglitleri ve gelimeleri 9ok
iyi tamyan, bu konular hakkmdaki bilgileri takip eden, olay-
larm dogru analizini yapabilen ve kapsamh bilgilere sahip bir
kadro, boyle bir yap1 var olsayd1, ahsm anlatt1klanna daha
birinci glin Upheyle yaklaihr, itibar edilmez, hatta bunlar ta-
mamen goz ard1 edilirdi. Daha dogrusu, batan sona kadar tum
anlat1lanlarda hi9bir dogruluk paymm olamayacagi ilk bak1ta
anlathr nitelikte olmasma ragmen tum sistem bunlann dogru
oldugunu kabul ediyor, en ku9uk bir Uphe duymadan glinler-
ce bir adamm soylediklerinin peinde koabiliyordu.
Sonunda adamla konutuk, askere gidip yanm kalan as-
kerligini tamamlamasmda fayda oldugu yonunde kendisini
ikna edip, askerlik gorevi i9in gonderdik. Bizim a(,;1m1zdan bu
dosyada boylece kapanm1 oldu.
Bir muddet sonra, Tunceli'deki bir askeri birlikte gorev ya-
pan askeri mahkemeden bir yaz1 geldi. Bu defa da yaz1da ad1
ge9en kiinin askerde firarda kald1g1 donem i(,;erisinde devlet
adma onemli gorevler yaptigm1, istihbarat birimi ile beraber 9a-
ht1gm1 soyledigi bildiriliyor ve bu konulann dogrulugu taraf1-
118
1 Bblum Devlet
m1za soruluyordu. Biz bu adamla aynhrken bundan sonra art1k
dogru ve durust olacag1 yonunde mutab1k kalm1t1k ama yine
yalanlara baVUrmutU. Bunun uzerine askeri birlige boyle bir
gorevde bulunmad1g1m belirterek, tum olanlan onu da zor du-
rumda birakmayacak ekilde anlatt1k.
Aradan epey bir zaman gei;miti; belki bir yil, belki de iki yil.
Bir gli.n beni istanbul istihbarat $ube Muduru Emin Aslan ve
yard1mc1s1 Salih Gungor aradi. Salih Diyarbakir'da k1sa bir sure
benim yard1mc1hg1m1 yapm1, daha sonra istanbul istihbarat
$ube Mudur Yard1mc1s1 olarak atanm1tL Emin Bey'in yanmda
9ah1yordu. Arad1klannda PKK'mn 9ok onemli kadrolarmdan
biri oldugunu soyleyen bir kiiden bahsettiler. Bu kii masraflar
ii;in kendisine belli bir miktar para verilirse, yurtd1ma gidip o
zamanki Dev-Sol liderini yakalay1p getirebilecegini iddia etmi.
Bu kiiyle bu yonde bir anlama yap1lmak uzereymi. $ahsm
kimligini ogrenince, "Aman sakm. Bu insan sahtekardir, dolan-
dmc1dir, sakm boyle bir ey yapmaym," diye bilgi verdik.
Sonradan ogrendigim kadanyla, Burhan Nart adh bu kii,
yine askerden ka9m1 ve istanbul'a gelmi. Bu defa da PKK'nm
9ok onemli ve iyi bir militam oldugunu, PKK adma istanbul'a
gonderildigini soyleyerek lstanbul'da ad1 duyulan butun maf-
ya babalanndan hara9 alm1. Turkucu ibrahim Tathses'i bile
tehdit etmi, birka9 defa para bile alm1. ibrahim Tathses en
sonunda dayanamayarak durumu polise ikayet etmi. Para
ald1g1 kiiler ic,;erisinde bir tek o ikayette bulunmutu. $ah1s
yakaland1gmda, o zaman ad1 duyulan istanbul'daki tum maf-
ya liderlerinden PKK adma tek tek hara9 ald1gm1 itiraf etmiti.
Fakat bu olay ortaya 91kmca mafya liderleri ahsm hemerileri
oldugu ii;in yard1m etmek ve destek olmak amac1yla para ver-
diklerini soylediler. Halbuki adam giyim-kuam1 itibanyla ol-
duk9a gosterili, hali vakti yerinde gorunuyordu. Aslmda hepsi
korktuklan ii;in adama para vermilerdi ama bunu itiraf ede-
mediklerinden yalan soyluyorlardi.
119
S1monlar
Burhan Nart bu
kendisinin
devam
zamanki
tamamm1 anlatirsak kahkahalarla
oradaki
Arna as1l onemli
rinin ve buralarda
bu sistemin en onemli merkezle-
bilmesidir. kimse adamm anlatt1klannm
ihtiyath davranarak soylenenlere Upheyle
aksine hemen dogru oldugu kabuluyle arkasmdan
koyrnas1 bak1rnmdan Burhan Nart
tarafmdan ortaya konacak kapsamh bir kurgu kar1sm-
da kim bilir ne boyutlarda zarar gorebilir.
Bu profesyonel olarak i;:ah::;;an, bu konuda bil-
giye sahip bu asla kanrnamalan ge-
rekirdi. Her zaman egitimlerde ve sohbetlerde anlatt1g1rn gibi;
yerde bulunan bir vida, herkes s1radan bir vida iken bir
oto tamircisi icin bu 1995 model Almanya'da uretilmi::;; E 200
serisi bir Mercedes'e ait bir vidad1r. Buradan kanan
120
1 Bbhlm Devlet
aracm markas1, modeli vs. ozellikleri tespit edilir, boylece kuc;:u-
cuk bir vidadan olaym tamam1 c;:ozulebilir. Veya bir olay yerin-
de bir elektronik devre elemam, herkes ic;:in s1radan
bir parc;:ayken bir radyo tamircisi ic;:in bu 1 70 Mghz'de 9ahan
bir telsizin pan;::as1d1r. Bu kamttan yola 91k1larak uzaktan ku-
mandah bir telsizin kullamlm1 oldugu sonucuna vanlabilir.
iini, meslegini, sanatm1 her ac.;:1dan iyi bilen insanlar bir
tek parc;:adan ya da bir tek olaydan yola 91karak tamam1-
111 gorurler; istihbarat da hence budur. istihbarat personelinin
de bir tek anlat1mdan, cumleden, sozden, bir slogandan olaym
butununu 96zmeleri gerekiyordu. Arna bizim sistemimiz b1ra-
km bir kelimeyi, bamdan sonuna kadar yalan soyleyen birinin
yalan soyledigini tespit edemiyordu. Aslmda bu durumun ne-
deni, giivenlik sisteminde bilgi eksikligiydi; tama-
m1 ii bilmiyordu, ideolojik olaylarm nerelere, hangi safualara
uu""'"''" konusunda net bilgilere degillerdi. Orgiitlerin
ideolojik altyap1lanm, eylem tarzlanm, orgiitsel yap1lanm tam
anlam1yla bilmediklerinden bu brgiitler hakkmda soylenenle-
ri dogru ekilde degerlendiremiyor, bunlardan neyin mumkun
neyin mumkun olmad1g1 konusunda yeterli bilgi birikimine sa-
hip olmad1klanndan dogru kararlar veremiyorlardi. Bence en
onemli eksiklik buydu. Bizim olaylan kavraya-
bilme becerisi ne ki kalmaktad1r. Bir
buyuk yalanlar ancak bunlan eden maddi deliler
Halbuki istihbarat ve Terorle
yaam1 goz onl'me
bilemez noktasmda belli bir
hareket edebilmelidir. Bu
irtibat halinde
12
sahip ola-
istanbul'da ta-
kendisine an-
S1rnonlar
soylediginde, Ba9komiserin KDP'nin ne oldugunu, Turkiye'deki
yap1smm nasil 9ekillendigini, ideolojisinin ve hedefinin ne ol-
dugunu, nas1l kuruldugunu ve neleri yap1p, neleri yapamaya-
cagm1 bilerek soylenenlerin dogru olamayacagma hemen karar
vermesi gerekirdi. Sonw:; olarak, Emniyet, MiT, Genelkurmay
ve Jandarma te9kilatlannda istihbarat
alesef orgiH mensuplanyla konu9acak, onlarla tart19acak, onla-
n ve algilayacak bu
Bizlerin de daha terorle mucadele veya terfa istihbarat1
bu ve militanlann
uzerinde fi.CTIJ00.H
kat bu
kendim de dahil olmak
!stihbarat (Intelligence) zeka manasma ge-
birikimi maalesef lir. Biz
mem1z
hakim
da sadece bu
Ulke
durum
22
1 Bblum Devlet
Biz sol gruplann, bolucu ve dinci orglit mensuplannm ne
demek istedigini, ne yapmak istediklerini, faaliyetlerini, ama9la-
nnm ne oldugunu, fraksiyonlar arasmdaki farkm nereden kay-
nakland1gm1 hi9bir zaman tamam1yla alg1lay1p, anlayamad1k.
Halbuki bu alg1lay1 ve kavray1a sahip olabilseydik, daha
iin bamda bir olay1 hangi orglitUn yap1p hangisinin yapama-
yacagm1, herhangi bir olay ya da durum karlSmda hangi or-
glitlerin hangi stratejileri izley:ip hangi tav1rlan alacaklanm, bir
orglit iyinde hangi ekilde sapmalann yaanabilecegini, hangi
eylem tarzlannm hangi orglitler tarafmdan ger9ekletirilebilece-
gini 9ok net olarak tespit edebilirdik. <;unku tum bu unsurlar,
9er9evesi 9ok kesin hatlarla i;;izilmi olarak tum orgutlerin ide-
olojilerinde yaz1hdir; bu 9en:;:evesinde orglit
belli bir a<;isma sahiptir. Sol gruplann Turkiye ile ilgili
ayn ayn kendilerince bir degerlendirmeleri vard1r. BU.tun Mark-
sist once mevcut durumu sonra s1nif1an
mevzilendirir ve mevcut duruma kendilerine ey-
i;;izerler. Onlara gore buglinku durumdan,
komunist bir topluma nas1l
tek tek yolu ve safhas1 vardir. ite bunu 9ok iyi bilmedigimiz
butun orglitleri birbirine kantmyorduk.
Butun sol gruplan sol, butun sag gruplan ise sag olarak
goruyorduk, kendi ii;;lerindeki farklan algllayam1yorduk. Arala-
nndaki farklarm neler oldugu, nas1l bir eylem tar21 izleyecekle-
eylem yap1p, hangilerinin pasif kalacag1,
hangisinin ne tavir takmacag1 meseleleri bizim i9in hep
bir Oysaki bu gruplan tamyanlar ii;;in bu mese-
tum bilinebilirdi.
Bu hatta basit
bile bu konular hakkmda fikir sahibiyken bizim en ust duzey
yoneticilerimiz bile bu insanlann ve orgutlerin arka planlanm,
niyetlerini alg1layam1yordu. <;ogu zaman "Bu insanlar neden
123
Snnonlar
is,lerini giic;:lerini b1rak1p daga c;:1karlar, bunlar deli mi?" s,eklin-
deki basit sorularla oyalamyorlardi.
Sonuc;: itibanyla Burhan Nart olay1, tum giivenlik sistemi-
mizin ne kadar bos,, ne kadar kof oldugunu gosteriyor. Fakat
bizler hala oviinerek sistemlerimizin c;:ok giivenli oldugunu sa-
vunarak halkl ve kendimizi aldatmaya devam ediyoruz.
Aranan ~ Kiinin Yakalanmas1
Yine Diyarbakir'da c.;ahs,ti!?;im1z yillarda Diyarbakir'm Dicle ve
Hani ilc;:eleri arasmda Dicle'ye bagh bir koyde aranan kis,iler var-
di. Bu kis,iler aym zamanda PKK11lara bu bolgede yatakhk yap1p,
destek veriyorlardi. Ancak bu koye ne kadar operasyon ve arama
yap1lsa yap1lsm, bu s,ah1slan (ozellikle iki tanesini) koyde yaka-
lamak mumkun olmuyor, mutlaka kac;:1yorlardi. Bilgi aktarmas1
koyden eleman temin etmis,tik ama bu elemanm verdigi
askeri birlikler veya operasyon
ceye kadar bu ki:=;;iler kac:1p, saklamyorlardi.
likle de koyiin yakmmda bulunan derin Maden <;ay1 Vadisi'nde
bu kis,ileri bulmak ve yakalamak mumkun degildi; bu ka-
yahk bolgenin birkac;: yiiz metre yakmmdaydi. Bu operasyonlann
surekli neticesiz kalmas1, koydeki diger orgiit sempatizanlanna
da cesaret veriyor, devlet giic;:lerine olan itimad1 azalt1yordu.
Bu orglit mensuplanmn yakalanmas1yla ilgili olarak yap1-
lan bir c;:ahs,ma esnasmda
la aranan bu militanlann nas1l
Bize s,oyle bir yontem onerdiler:
bize bilgi aktaran insanlar-
vadi arasmdaki sirt-
b1rakarak, koye yaya
olan operasyon timleri
Ian tutmah, ardmdan
Timlerin geldigini militanlar saklanmak
ye dogru kac,:arken
na
ustahkla
orada pusuya yatan timlerin kucag1-
fakat
tutabilecek bir . Genellikle de
124
1 B6ll1m Devlet
bas,mdaki insanlann yapacak-
ince aynntilar ve hareket tarzlan is,i
Daha once i;:ok defa boyle planlar yap1hp bas,ans1z
olmas1 nedeniyle bu defa bizzat kendim timlerin bas,mda gitme-
ye karar verdim. Daha once oldugu gibi iki ozel harekat timi,
bize bilgi veren koyluler ve benim sivil istihbarat unsurlanmla
beraber bir kis, glinu (ocak ay1yd1 zannediyorum) yola i;:1kt1k.
Sabaha saat kala koye uzak mesafede anayolda arai;:tan
indik ve yurumeye bas,lad1k, bir saate yakm i;:amurlar ii;:inde
yagmur altmda yCirudukten sonra bir timi koylin uzagmda tam
vadinin kenannda bulunan kayahklara gonderdik. Tim gidip
etrafmda pusuya aldi. dogmaya
operasyon gucu geliyormus, gibi bir
tim mensubu koye girdi.
timler koyden fo.; kis,inin
5
v ' ~ ' ' ' anons ettiler.
kimse atq etmedi, bu s,ah1slar da bizim timlerin pusuya yatt1g1 o
kayahklara gelip timlerimizin yanmda durdular ve timler hii;:bir
girmeden bu teslim ald1lar. Koyde hii;: kimse
gc)rmedi. Biz ai;:1kta gelen timler olarak koye girip "Bura-
dan gei;:iyorduk, konus,mak ii;:in geldik. Guvenliginiz de bir sorun
var mi, devriye geziyoruz, nas1lsm12," diye koylulerle sohbet ettik.
Bize i;:ay ikram ettiler, 9aylanm1z1 ii;:tik, arama dahi yapmad1k.
Biz bu s,ekilde koyluleri oyalarken koylin d1s,mda pusudaki tim-
lerimiz militanlan yakalad1lar ve koylulere belli etmeden vadi-
nin kenanndan kayahklann arasmdan koylin d1s,ma 91karttilar.
Bize emniyetli s,ekilde oradan 91kt1klarm1 haber verdiler. Bunun
uzerine biz de koyden aynlarak aym noktada onlarla bulus,tuk.
Boylece aranan ui;: onemli militam, yakalanamaz denen kis,ile-
ri yakalam1s,tik. Bu hep aym kaynaktan bize verilen bilgilerdi;
bize itimat ettigi zaman, glivendigi zaman insanlann katland1g1
risk vc yaptiklan s,eylerin oli;:usu esasen i;:ok onemliydi. Aslmda
tLim operasyonlanm1z teorik planlama ai;:1sm-
125
Snnonlar
dan hi9bir hata ic;ermiyordu belki ama uygulamada, incelikleri
ve ayrmt1lan planlamada kar91la9ilan sorunlar nedeniyle operas-
yonlarda genellikle 9ok olunam1yordu.
Seren Operasyonu
Diyarbakir'da gorev yap1yorduk. Karde9 kurulu9tan alman
bir habere gore S,irnak'tan Tunceli bolgesine takviye olarak
gonderilen bir grup PKK gerillas1 Tunceli'den gelecek kuryeyi
Diyarbakir'm Lice-Hani bolgesinde bekliyordu. Seren koyii ya-
kmlannda bekleyen militanlara bir an once operasyon yap1l-
mas1 gerekiyordu. Hemen ke9if ve ara9tirmaya ba9lad1k. Koyiin
kimseye gozukmeden militanlann kalabilecegi bir
iki yer vard1, normal ke9ifte militanlar da bizi tedbir
alabilirlerdi. Taksi plakah ara9lanm1zla ozel tim amirlerini
gorerek ke9if yapt1k.
Umulmad1k bir yerden operasyon
Militanlann Lice-Hani karayoluna paralel yiiksek olmayan
kuc;uk bir dagm yola bakan cephesindeki agac;lann arasmda
kald1klan kanaatine vard1k. Tum tim amirleri ile plamm1z1 yap-
tik. Dikkat c;ekmemesi ic;in operasyona kirahk kamyonlarla ge-
lecektik. Militanlann hie; bir ekilde goremeyecegi Dicle il9esi
istikametinden Hani'ye gelip, oradan koylere gidiyormu9 gibi
kamyonlarla yol alacakt1k. Kamyonun kasas1 ic;inde operasyon
timine mensup 6-7 tim (her timde 20 ki9i vard1) saklamyor-
du. Hani'nin kuzeyine militanlarm sakland1g1 dagm arkasma
gelince kamyondan inip dagm iki yamm ku9atacaklard1. Dag
kuzeyden tamamen sanlmca, gli.neyden otobuslerle gelen 4-5
ozel timi sabah saat 07.00 sulannda Hani-Lice yolunda, arazi
taramas1 eklinde geni9 bir kol halinde daga dogru yonlendi-
recektik, boylece yalmzca gli.neyden geldigimizi zanneden mili-
tanlar tuzaga du9ecekti.
Plana uygun olarak arac;lan hazirlad1k ve gece saat 03.00'da
timin bir kismm1 kamyonlarla, bir kismm1 otobuslerle yola 91-
126
1 Bohun Devlet
kard1k timler dag1 sard1,
otobuslerie tim ise militanlan dagda aramaya ba9ladilar.
Timler arniri ile ben de takip
A9ag1dan daga dogru yonelen tirnler cl.aha 500 metre
baz1 rnilitanlann
m anons ettiler.
bu
Kirsal alandaki zirvesini alan, ustunluk
a9ag1dan yukanya dog-
almak uze-
zirvesini ve iki yanm1
rnilitanlar rnenzile
11 rni-
sarm19 200'den fazla ozel tim mensu-
Aram1zda 2 km'den fazla bir rnesafe olmasma
zarnan zaman mermiler
dikkatli bakmama
Herkes
kadar klsm1m
kimse kalkarak veya kafas1m i;:1kararak atq
ate ile birlikte baz1 militanlar du9mii9tu, sabah 07 .30 gibi
layan 9at19ma saat 09.00'u buldugunda bir kafasmdan
yaraland1g1 ve durumunun agir oldugu anons edildi.
(:at19ma haberinin merkeze intikaliyle birlikte Asayi Kolor-
du Komutam rahmetli Hulusi Saym Paa, bilahare OHAL valisi
Hayri Kozakc.10glu ve Emniyet Mudtirii Need.et Menzir helikop-
ter ile olay yerine geldiler. Helikopterle yarah polisin almrnas1
gerekiyordu. Timlerin yerini ben ve tim amiri arkada biliyordu;
tim amiri c.at1mayi yonetecegine polisi almak gorevi
bana du;;uyordu. Pilota yonu tarif ederek helikopterle dagm ar-
kasmda yaralmm getirildigi yere gittik ama bolge c.ok egimli ol-
dugundan helikopter yere inemiyor, i;:ok alc.ald1gmda kanatlan
daga hale Yarah hareketsizdi, zorlu
127
S1monlar
manevralarla helikopterin kanatlan yerdeki otlara degecek ka-
dar alc;almca diger arkada!?,lannm elleri uzerinde yarahy1 zor-
lukla ald1m, helikopterde pilottan ba!?,ka yalmzca ben vard1m.
Hani-Diyarbakir merkez aras1 helikopterle on be!?, dakika
kadard1 ama o glin benim ic;in bu on bq dakika saatlerce sur-
du. Yarah polis hemen onumde yat1yordu; gozunun uzerinden
yara yaras1 surekli karnyordu. Gene;, fidan boylu, es-
mer yag1z delikanh ...
Polisin yarasmdan akan kanla benim gozumden akan ya!?,lar
birbirine kan!?,1yordu; hangisinin daha fazla akt1gm1 bilmiyorum.
0 an bir yandan in!?,allah kurUn s1yirm1!?,tlr, beyinde tahribat
yoktur diye bu gene; ic;in dua ediyor, bir yandan da dagda c;ati-
an bu insanlan du9l.inuyordum, gencecik insanlardi. 0 zamana
kadar hep militanlarm yerini tespit edip kisa surede imha ederek
bu bolgedeki olaylann ve c;at1malann bitirilmesi gerektigine ina-
myor ve bunun ilk defa kim olursa olsun
kimse olmeden bu halledebilmeyi diledim. Bunun ba!?,ka bir
c;aresi yok mu, neden gencecik insanlar oluyor, yaz1k degil mi,
neden onlar olmeye mahkumlar, olmeleri !?,art m1, nic;in oluyorlar
gibi sorular zihnimde dola91p durdu. Bu sorulan kendime soru-
yordum ama on be dakikahk mesafe hfila bitmemiti, helikopter
daha Diyarbakir'a gelmemi9ti. Buglin bu sorulan sorup cevap-
lanrn almaya kalksam glinler alir ama o glin butun bunlar be9
dakika ic;inde cevaplanm19t1, yanm12da biri oluyor ama siz hic;bir
9ey yapam1yorsunuz, bir an once hastaneye varmayi du9unu-
yorsunuz. Dakikalar bile aylardan daha uzun geliyordu.
Sonunda Diyarbakir'a vard1k ve yaral1 polisi piste indirdim.
Ambulans bekliyordu. Yeni yarahlar olabileceginden hemen
bolgeye donmem gerekiyordu. Dondugumde c;at19ma devam
ediyordu.Bir ara bir polisin militanlann siperlerine kadar gittigi
anons edildi. Olacak 9ey degildi.Timler militanlarm bulundugu
yere en fazla 100 metre mesafede iken bir polis tek ba9ma ta
ic;lerine kadar gitmi9ti. Ate9 kesilerek, anonslarla bu kahraman
128
1 Bohnn Devlet
polis zorla <;:ekildi. Bu polis, daha sonraki bir operasyonda
yine boyle gozu karahg1 ve cesareti nedeniyle ;;ehit olan Mehmet
El<;:in'di. Bir iki saat daha siiren <;:at19ma, tl:1m militanlann olli
ele ge<;:mesi ile neticelenmi;;ti.
Daha sonra 9ab9ma yerlerini gezerken gordiim ki militanlar
9ati9ma anmda 9ahlann i9ine girip yeri kasatura vs. ile kazarak
kendilerine siper yapm19lar, etraflanm ku9uk ta;;larla orerek,
gorulmeden 9evreyi g6rebilecekleri mevziler olu;;turmu;;lar. <;ok
yakmmda farkl1 cephelerden ate;; edilmedigi surece mevzilere
kur;;unla tesir etmeyecegini, 9ab9an ki;;ileri degil uzaktan, yiiz
metreden bile kimsenin goremeyecegini, sadece tufeklerden 91-
kan alev ve sese dayanarak yerlerinin tespit fark ettim.
Vurulan polisin arkada;;lanm dinlerken, iki defa ate;; etmek
kafas1m kendine siper ald1g1 ta;;m uzerine 91kanp ate;; etti-
gini, yanmdaki arkada91 "Kayamn uzerine kafarn ;:;:1karma, teh-
vurulursun, kayanm yan tarafmdan sadece
bilmek bir gozunii 91karacak kadar atq etmen laz1m,"
demesine ragmen aym hatay1 bir kez daha yapmas1 nedeniyle
yaraland1gm1 ogrendim. Maalesef daha sonra polisin ;;ehit ol-
dugu haberini ald1k.
Cezaevinde Tiinel Bulunmas1 ve Egitimin Onemi
Meslek hayat1m boyunca, en onemli ;;eyin bilgi ve bilgi elde
etmenin yolunun da egitim ve okumak oldugu kanaatini edin-
dim. Okumak, ama ozunde kendi mesleginiz ve faaliyet alamrn-
za giren konulan iyi okumak, bu konular hakkmda kapsamh ve
donammh bilgiye sahip olmak 9ok onemlidir. Di;;andan bak1ld1-
gmda bu durum pek fark edilmese de i;;in i9ine girildigi zaman
as1l marifetin bu oldugu gorulur. Teror orgiitlerinin mensuplan
benim en 9ok ugra9t1g1m insanlard1 ve onlann ya;;amlan, faali-
yet tarzlan, davalanna olan samimi inan9lan, olaylan anlatma-
da gosterdikleri olaganustU ifade yetenekleri dolayis1yla onlara
hayranhk duyuyordum.
129
S1monlar
ozunu kadar onemlidir. Biz
hep kan,nm1zda sava9an insanlan goruyorduk ve onlarm
lan bu sava9ma
duk. Smirh bir kuvvetle bizim ustl'm silah, ara<; ve
kar91 olaganustli bir diren<; gosterebiliyorlar,
gerek Guneydogu'da kirsal alanlardaki operasyonlarda saatler-
ce suren <;atl9malar sonunda glivenlik kuvvetlerine ciddi
verdirebiliyorlar ve hatta <;ogu zaman
ba9arabiliyorlardi. Fakat bence onemli olan onlann
sava9 degiL As1l onemli olan, kis1th kuvvetleriyle bizim
m1zda gli<;lli ve diren<;li olmalanm saglayan, onlan
o buylik o buylik insanla-
nn
tam
ulkemize yans1yan bu
bunun sonucunda kendi
tahlil
nas1l bir or-
nas1l
hareket etmesi ve en nihayetinde kendisine
ne oldugunu, bu nas1l getirccegini tUm
aynntilanyla anlatabilir. Guvenlik kuvvctleri olarak biz, bu ka-
dar gli<;lli bir tahlil yetenegine ve dunyadaki biltun meselele-
re bu gozle bakan bir anlay19a sahip Bu bak19 a<;1s1-
m ve degerlendirme becerisini devletin memurlarmda gormek
mumkun degildir Fakat her orglit mensubunun raporunun ilk
ba9lang1c1 bu turden <;6zumlemelerle ba9lar. Yine aym ekilde
orglitUn list duzey kadrolanndan a9ag1 kadrolara gonderilen
talimatlar da bir<;ok a<;1dan a9irtic1 gelebilir. Bu talirnatlarda-
ki ifade becerisi, kesin ve net ifadelerle meselelerin anlat1lmas1
6rglit mensuplarmm bilgi diizeyini ortaya koymaktad1r. Genel
bak19, yonlendirme, hedefler, bu hedefe uygun <;ah9ma, eylem o
ki9inin veya grubun yaratic1hgma birak1lmaktadir; bu ozellikle-
rin ancak
130
Bblum Devlet
Bir defa olaganustu bir ifade kabiliyetine sahipler. Olaylan
i:;:ok ve net olarak anlatabiliyorlar; gozleriniz kapahyken bir
masarnn uzerindeki butun e9yalan g6ruyormu9c;:asma en ufak
bir eksik ve fazlahk yaratmaks1zm net olarak tasvir edebiliyor-
lar. Bu, 6rglit mensuplannm nas1l yeti9tikleriyle ilgili bir ipucu
vermesi bakimmdan 6nemli bir konudur.
Bu ki9ilerle konu9urken c;:ogu zaman egitimleri ile ilgili c;:ok
onemli ipuc;::lan ahyordum. Ozellikle teslim olrnu9 insanlarla
sohbet ederken zaman zaman iki ya da uc;: ay boyunca bir eve
kapamp aym kitab1 tekrar tekrar okumak, okuduklanm kar91-
hkh anlatip tart19arak daha geni:;; bir yorumlama becerisi edin-
me c;:ah9masm1 onlar egitimden bile saymad1klanm gordum.
Diyarbakir cezaevinde tamk oldugum ve aslmda men-
suplanmn egitime verdikleri onemi ba:;;h ba9ma anlatan harika
bir olay1 hie;: unutmad1m. Diyarbakir'm merkezinde tesadufen
bir kala9nikof tlifek Bu
bic;:imi 6rglit mensuplannm ta91d1g1 silahlan ve tasnma bic;:imini
i:;:agn9tmyordu. Orgut mensuplannm silah ta91ma :;;ekli, 9ar-
j6rlerini saklama bic;:imi, koylununkinden kesinlikle fark1 oldu-
gunu ve net ve kesin hatlarla aynld1gm1 bolgede gorev yapan
herkes bilir. i:;;te bu silahm kutukluk/rakt denen 9arj6rlerinin
takih oldugu palaska benzeri kemerin omuzdan gec;:irilerek
uzun sure kullamlm19 oldugunu gosteren kullamm izleri vardi.
Silahlanm bu :;;ekilde sadece asker ve gerilla gibi surekli silah
ve 9arj6rlerini ku:;;anan insanlar ta9irdi. Yerli halk ise silahla-
nm sadece kemere 9arj6rleri takarak kullamrdi. Dolayis1yla bi-
zim bulduklanm1zm 6rglit mensuplanna ait oldugunu tahmin
ediyorduk.
Bu olay1 soru:;;tururken bir grup 6rglit mensubunu yaka-
lad1k. Kendilerinin ve TiKKO orglitunun birer kamyon gasp
ederek cezaevinin yanma gitmek ve cezaevindeki bir tunelden
kac;:mak isteyen ki9ileri ahp, belli bolgelere goturmekle
131
S1rnonlar
lendirildiklerini soylediler. Fakat cezaevinden nas1l bir
olacagm1 bilmiyorlardi.
Bu olay1 tahkik ederken bir sure once Bingol kirsalmda bir
.:;atis,mada olen militanlann es,yalan arasmda bulunan s,ifreler
.:;ozUldugunde, Diyarbakir cezaevinden ka.:;1s, plamyla ilgili
ler edildi. Milli istihbarat Tes,kilati olay1 takip ediyordu, cezaevi
surekli didik didik aramyor ama tunel bulunam1yordu. Varhg1
kesin olmasma ragmen yeri bir turlu tespit edilemiyordu.
Daha sonra yap1lan aras,tirmalar sonucunda tunelin o za-
manki ad1yla yamlm1yorsam otuz dokuzuncu veya otuz sekizin-
ci kogus,ta, orglitUn ve hatta TiKKO gibi bas,ka baz1 orgi.itlerin
yoneticilerinin de oldugu edildi. Bu
s,a sadece PKK degil, zaman zaman baz1
lider kadrolan da kendi
di. Her katta sekiz tane tek veya iki
du. Bunlar ozel bohimlerdi.
Cezaevi yonetimine durum bildirildi. Bu ' - u ~ her
yeri aradilar ama tiineli bulamad1lar. Tunelin
g1 biliniyor ama kogus, i.:;indeki giris, noktas1, mahalledeki 91-
k1s, noktas1 ev ev aranmas1na ragmen Bunun
uzerine tunelin .:;1k1s, noktas1 oldugu dus,unulen cezaevinin ma-
halleye bakan bah.:;esine is, makineleriyle alt1 metre derinligin-
de kanallar a.:;1ldi. Fakat yine tuneli bulmak mumkun olmadi.
Tedbir amac1yla buraya beton bloklar yerles,tirildi.
Aradan yamlm1yorsam bir y1l ge.:;ti. Yap1lan bir operasyonda
uzun sure cezaevinde yatan ve daha sonra tahliye olan 6rglitiin
en diren.:;li yoneticilerinden S.C. 'yi yakalad1k. S.C. o kogus,ta
kalan orglitun i;:ok ve onemli kadrolardan biriydi. Tunel
kaz1ld1g1 yonunde iddialann at1ld1g1 donemde de cezae-
vindeydi. Tahliye olduktan sonra memleketine gitmemis,, orgut-
sel faaliyetler ii;:in Diyarbakir'da kalm1s,ti.
Uzun si.ire cezaevinde kalm1s,, efsanevi sahibi bu
adam1 izleyerek,
132
1 I3olum Devlet
nm ele devam
etmesine musaade ederek sonunda tunelin yerini ve neden t"Cme-
li bir turlu bulamad1gim1z1 uzun bir ugrw;;1dan sonra ogrendik.
Mucize tunelin giri:;;i inamlmas1 imkans1z bir;imde dor-
duncu katta ba:;;hyordu. Evet bu bir :;;aheserdi, bir mucize idi.
Herkesin zeminde oldugunu du:;;unerek giri:;; noktasm1 burada
arad1g1 tunel d6rt kath kogu:;;un en ustunde, dorduncu katm-
da tavandaki yan duvarda ba:;;hyordu. Bu kadar aramaya kar91
bulunamamas1 normaldi, hatta gosterilmese idi y1llar boyu da
bulanamaya bilirdi.
Bu tunelin yap1h9 Tum cezaevlerinde ol-
dugu gibi Diyarbak1r cezaevindeki orgut mensuplan da surek-
li Orgl:ttsel faaliyetlerin en ciddi ve
kuralann en uygun :;;ekilde uyguland1g1 cezaev-
kalan militanlann cezaevindeki
her militan hakkmda cezaevi
kendikrine ait rapor, tali-
duvarlanmn ka-
veya
ve teferru-
Ya;;;ayan S1monla1
hucre duvanm fazla tuvaletin arka klsmmda
bir boS,luk, bir baca oldugu fark ediliyor. Bu durumun koguS,
sorumlusuna anlat1lmas1 uzerine bir inceleme yap1hyor. Ya-
pilan incelemede cezaevi inS,a edilirken tum tuvaletlerin arka
k1smmda tuvalet kokulanm d1S,an atmak i<;:in 4 kath koguS,un
tabanmdan <;:at1 katma kadar devam eden bacalann oldugunu,
hatta bu bacalann tahminen 6- 7 s1ra halinde kogu9un i<;:indeki
tUm hucrelerde bulundugunu, bu bacalann koguS, tuvaletlerini
havaland1ran pencerelerinin tugla, s1va vs. ile kapat1ld1g1rn og-
Yukandan
ve
kattan
ve bunun gelecekte farkh kullamlabile-
ideal imkanlar
alt1 bacanm
Hemen dorduncii
Binanm zemin katmm
kullamlan tuz
ruhunu beton zemine betonu Ardmdan
bir kogus.lardaki herkesin halay
ni
vurmak
boylece yumus.ayan zernine halay
betonun kirrna seslerinin
sert
rnahkurnlann tune! kaz1p
dokrne ihtimaline atlk sulan siirekli kontrol
bunun rnahkurnlar da toprag1 kaz1 kul-
land1klan bacamn haricindeki diger baca boS,luklarma doldu-
Daha garibi en list katta bulunan dokuz bu kaz1
ama kat a9ag1da bulunan otuz militanm
haberi
134
1 Bolum Devlet
0 zamanki cezaevi tum aramalara tuneli
her ihtimale kar(?l giri(? katma kimsenin
girmesine izin vermiyor, boylece tunelle kar;:1(?a tedbir ald1klan-
rn du9unC1yorlardi. Arna bizim tunel dorduncu kattan ba9lad1g1
i9in bu tedbir hir;:bir i9e yaramayacakti.
Tabii tunelde r;:ah9mak r;:ok zor bir i;;ti. lp!erle 4 kat a;;ag1,
sonra 6- 7 metre topragm altma a;;ag1da havas1z, nemli
bir ortamda (her ne kadar kortik kurmak hava veril-
se <;ok agir 9artlarda yap1-
da kahc1
tamam1m okudum. Beni
anlatimlar varch.
Gunluklerden
tCmelin
tunelde kazma
sabah
hucresinde tuvaletin arka du-
metre ebadmda c ' ~ ~ ~
135
S1monlar
kurallara siz de uyun, biz de uyahm demi$leL
Cezaevi yonetimi, gei:;miteki direni$ olaylanndan i:;ok fazla i:;ek-
mi olduklanndan bu oneriyi ziyadesiyle memnun olarak kabul
edip, orgl!t yoneticileri ile anlamllar. Bu anlamaya gore biri:;ok
konuda mutabakatlar yap1lm19, ozellikle tune! kazmayi kolayla-
tirmak ii:;in o zaman kadar sayim vermeyen, istenilen saate iste-
nildigi gibi davranmayan 6rgl!t mensuplan gece saat onda yat-
mayi, sabah erken kalkmayi kabul etmileL Ancak tutuklularm
rahats1z edilmemesi ii:;in gece aramas1 ya da tedbir vs. amac1yla
kogu9lara gardiyanlann gelmemesi, koridorda bile gezilmemesi
9artlanm ileri surml'l$lerdi. Zaten ii:;eride boyle bir duzeni tesis
etmeyi idare de bu 9artlan kabul etmi9fr Boylece cezae-
vinde her 9ey normal seyrindeymi:;; gibi gosterilmiti.
Orgiit bu kendi kadrolarma da kabul boy-
tlincli rahat kazma imkanma
22'de kazma
Tali
saatte ve tunel
cezaevindc arama ve saynn yapmas1m
Her gun saat
mm bu saatte arama ve say1m yapamam, onlarla mutabakatirrnz
Kas1th kendilerini rahats1z ileri surerck
cezaevi
Komutamna durumu ve sabah saatlerine kadar arama
veya saynn eksik ama
g(inlerce suren aramda tunel de bulunamadL
Tunele kaz1
""'"''""" olanlar her
saat 22'de tunele sabah 5'te
136
1 Bblurn Devlet
sonra o zamanki su is1t1c1lanyla hemen su 1s1t1yorlar, dus,lanm
ahp biraz uyuduktan sonra tekrar normal glinluk hayatlanna de-
vam ediyorlardi. Kazma faaliyeti bu ekilde 6 aya yakm suruyor,
sonunda tunel bitiyor. Bir ara Hasan Atmaca kafasm1 d1an bile
91karm1, etrafa bakip tekrar geri inmi <;:unku henuz kendilerini
goturecek orglit mensuplan ile mutabakata varmam1lardi.
Tunel kazarak cezaevinden pkacak kiilerin ka9mlmas1
ve yurtd1ma 91kanlmas1 surecini dagdaki bir grup dogrudan
Ocalan'm yonetiminde organize ediyordu. Orglit bu olaya ha-
onem veriyordu. Boyle bir olaym orglite buyiik moral vere-
cegi, devlette ise panik yaratacag1 varsay1larak olaganustu bir
dikkat ve gizlilikle takip ediliyordu. Orgl.it iy1 bu
ilk terslik bir silah atma olaymm terorle mucadele s,ube-
sine aktanlarak sorus,turulmas1ydi.
hal bir kanunla herkes bir
silahlann n1hsata
Bunun uzerine ruhsath silaha sa-
balam1s,ti. Silah alun-
lan s1ras1nda insanlar deneme kazara silahlar ate
ahyordu. 0 tarihlerde Diyarbakir merkezde bir silah atllmas1
olay1 karakola intikal etmiti. Normal olarak bu olay, yeni 91-
kan kanun dolay1s1yla silah almak isteyen birinin bak1p ince-
lerken silah1 yanhhkla ateledigi yonunde yorumlamp basit9e
ge9is,tirilmesi gerekirken, silahm yedek arjorlerinin tamma
s,ekli itibanyla (mahalli olarak rakt denen bes, alti yedek arjo-
run tak1h oldugu tas,1ma kemeri ve sistemi) normal vatandam
tas,1d1g1 ekilden 9ok orglitUn tas,1d1gi tipe benzemesi 11zerine
bu olaym sorus,turmas1 Terorle Mucadele $ubesine aktanldi.
Tahkikat1 derinles,tirmemiz sonucunda bu silahlarm cezaevin-
de tunel kaz1p ka9maya kalkan militanlara d1andan yard1m
etmek i9in gonderilen PKK11lann silahlan oldugu, bu kis,ilerin
ara9 gasp ederek tunelden 91kacak mihtanlan ka91racak tim
oldugu anla1ldi. Sonra bu timin yakalanmas1, onlardan edini-
137
S1rnonia1
len cezaevinde tuncl arama en
son cezaevi kanallar beton bloklar
111e1niz sonucunda bir stire
tanlar tarn anlamak,
tuzak ihtimaline binaen bir sure Daha sonra
emin olunca tckrar
mevsimi onlan
dolmas1 uzerine sularm
yaz ba:;;1m beklemeleri
Tunel kazma olarak normalde tutmak
bulundurmak ser-
zaten tlinelin her ortaya do-
kecegi gunlugun anlam1 olmuyordu. Bu gunlukte Hasan
Atmaca :;;unu "Arkadas,lanmin tune! kazarken
oksijensiz, havas1z ortamda kalmaktan ve cezaevinin zor
rmdan dolay1 bir kism1 tC1berkuloz olmu:;;tu.
inmekte zorlamyorlardi. olan iki kis,iden biri
bendim. Ben de her veya iniyordum.
lukla da her glin iniyordum. Aks,am saat 22 'de tUnele
saat sabah 5'e kadar ve karanhk bir c,amurun
kaz1 yap1yorduk. Sabahleyin saat 5'te tunelden c,1klyor ama bit-
kin bir vaziyette du:;;umu ahyor ve hemen gerekiyordu.
Erken kalk, yemek ye, saat 9'da say1m. Saat lO'da ise orgutun
c,izdigi egitim program1 bas,layacak."
38
1 Boh1m Devlet
i9te bu kadar <;:ah9tig1 i<;:in Atrnaca bu egitirn prog-
rarnlarmm bir k1srnma katilarn1yor. Kat1lrnakta zorlamyor daha
dogrusu. Ge<; kalmca yoneticileri toplamyor. Egitirne ka-
t1lmad1gmdan ceza ahyor. Egitirnin konusu ammsad1g1rn kada-
nyla ya kapitalizmin ya Marksizrn'in ekonorni politigi. Hasan
Atrnaca PKK'nm 12 Eyhil oncesi kadrolanndandi. Bu ko-
nulan en az defa hatta serninerlerde bu ko-
nularla ilgili alt kadrolara egitirn bile Arna orgD.tU.n bir
egitim program1 vardi. Buna katilrnas1 S,artti. Katilrnad1gmda
da hemen orgli.t yoneticileri tarafmdan kendisine ceza verilirdi.
OrgD.t kurallan boyleydi, hi<;:bir S,ekilde kurallar d19ma <;:1krnak
buylik degildi arna hi<;:bir
olarnayacag1
< ~ u ~ veya iki
Bu cezay1 verenler aslmda Hasan'm
bu da bi-
Arna 9unu biliyorlard1 ki bu olrnazsa
u u ~ ' ki9iler olurdu. bu orgli.t, ne de o tunelde bu <;:ah9rnay1
Gece saat yirmi ikiden sabah be9e kadar <;:ah91p sabah erken-
den egitirne kat1lacak ki9i de bulunarnazdi.
i9te bu egitim, boyle bir insan tipi yarat1yor ve o insam or-
taya koyuyor. Her ::,;eyin ate:;;leyici gli.cu, sanki butun aga<;:lan
ye::,;erten toprak rnisali du:;;unceleri S,ekillendiren ve var eden
bu. Biz bu egitirnin sonucunda ::,;ekillenen insanm faaliyet ve
eylemlerini g6rdiigurniiz i<;:in as1l olanm bu ki::,;iler oldugunu
du9unuyoruz. Oysa asil olan onu yaratan, var eden, du::,;un-
ce yap1s1111 olu9turan bu egitirn. Bu olay da egitirnin ne kadar
onemli oldugunu gosteren unutmad1g1rn olaylardan bir tanesi.
Diyarbak1r'da ilk Teknikle Tammam
Teknik istihbaratla ve teknik aletlerle ilk kez ba::,;komiser
rutbesiyle Diyarbakir istihbarat $ube Mudur Vekili olarak
atand1g1mda ta1119t1rn. Diyarbakir'da goreve ba9lad1ktan bir
139
S1monla1
muddet sonra odamda bulunan
tek tek 91kararak kontrol PT1rnf''"P ~ ~ ~ ~ ....
ylik bir k1sm1 orijinal kutulannda daha
ise ne olduklan merak ~ ~ . ' ~ ' '
Bu cihazlann bu-
Bir k1sm1
a<;:ilm19ti. Tamamma yak1m hemen hemen hi<;: .. .
Daha sonra 9ubedeki
bu elektronik cihazlann
gordum. (:ok miktarda
yalmzca bizim 9ubede
Teknik cihazlar bu
ama
0 zamanlar bu cihazlara TRM serisi
bir sure bu aletler
teknik
neticeler ald1rn. Arna
<;:ok zor olan aletlerdi. Ya bizirn
ya da Turkiye 9artlanna gore
ve arnaca uygun da
kullamlrnas1
Bir rnuddet sonra MO serisi bilinen bir seri cihaz daha
rnerkez tarafmdan
rak birincisine
bir Ol9ude uyarlanm19,
lar da uzun s Lire
Bunlar ola-
ancak zaman1n
cihazlardL Bu cihaz-
az bir miktarda bir
iki zorlayarak kulland1k. illerin tamamm-
da kullamld1g1m hi<;: Ne kadara almd1 bilmem
ama zannederim milyon dolarlarm do-
larhk bu cihazlann buylik bir klsm1 sonradan
istihbarat
140
1 Bbll1m Devlet
baska yerlerde kullanmak miimk1in degildi. Belki bir iki
dost verilmeye c:;:ahs1lm1s olabilir ama buy-Uk bir oranda
imha edildiklerini biliyorum.
H.er yeni gelen Genel Miidiir doneminde daha iyi istihbarat
almak adma hi<;: alt kademede c:;:ahsanlara sormaks1zm, onlann
belirlerneksizin yeni cihazlar ahmyordu. ihtiyac1
fiili olarak bu yoneticiler veya
gormernis imkanlanndan faydalanrnak
isterneyen) ama bulunduklan yere kendile-
ri gibi insanlardan almad1klanndan bu konuda
kendilerini otorite rnerkezdeki kisilerdi.
Sonrasmda daha kullamlabilir ama yiiksek rneblaglar-
Bu sahada
mucizeler elde edildi.
sofistike baz1 cihazlar almdi. Bunlar k1s-
ve bizirn ugrast1g1m1z
kulland1ysak da c:;:ok
Hatta
nas1l yapabiliriz diye dusunrne-
basit atolyelerde kuc:;:uk
kli<;1ik video karnera,
kullanarak c:;:ok daha etkili ve
Bu aletler hemen hernen her
ve hatta
dolarlar verilerek alman cihazlar
saharn1z
Devlctin diger kururnlannda da hemen hemen benzer olay-
lar ya;;amyordu. Milyonlar odeniyor arna satm alman arai;:lardan
verim elde Benim ilk
141
Snnonlar
larda 1 984 yillanyd1l hemen hemen
ilinde teror ve istihbarat
mn Belki o glin bu bilgilerin tamamma sa-
degildim ama daha sonraki ve rri'.r,,,,i,,,_,
g6rdugum kadanyla tUm ulke genelinde 0 zamanlar yer-
de telefon dinleme, teknik takip gibi bir teknik
lstihbarat birimine bilgi ::;a1:.1<:1111"a
nas1l elde
Diyarbakir'da yedi devam eden s1k1yonetimin
Gl'meydogu'daki teror olaylanm durduramamas1, hatta
tirmandirmas1 ve samnm batl ulkelerinde gelen uze-
rine 1987 yllmda
manki ya-
neden teknik bilgi elde cuL11<ci11"<.,uu"'' konusunda bana
tutum ic,inde) teknik cihazlar
bir
eldeki bu cihazlarla
hic;:bir yap1lamayacagm1, bunlann c;:ok fazla bir ifade
etmedigini soyledim. Sogukc;:a gec;:en bu toplant1dan bir muddet
sonra bir gun dairede otururken Ankara Emniyet Gene! Mu-
durlugu Kac,ak<;;1hk Daire birtak1m cihazlann,
daha dinleme teyplerinin getirildigini duydum.
G6revliler kendilerine soylendigi gibi getirip cihazlan teslim
etti ve bunlann Ankara'dan getirildigini Ancak bu
cihazlarm geleceginden haberdar degildik. Kutulan ac;:t1g1m1zda
yamlm1yorsam on do rt tane teyp vardi. Y edi tanesi Rev ox
dedigimiz buyiik rnakarah teypler. Sinerna filrnlerinde g6rdugu-
rnuz sinerna filmi oynatir gibi buyuk rnakarah teypler. Yedi ta-
nesi Uher denilen teyplerdi; bunlar tek bir telefon konw;;rnasm1
otornatik olarak kay1t ederken, Revox ise iki telefon
142
otomatik olarak
ama
verdikleri
rn1z sirada
bir iki tancsi
on dort tane
rnerkezlerine
l:lolum Devlet
vadeli dinleme
kullamlsa bile on
k1sm1 Siirt'tc,
Bu kiilerin
klsa stire sonra
yapacaklardi.
PTT'de ilk sistemi kurduktan sonra ilk telefon dinlerne fa-
aliyetine bu balad1k. Belki biraz
ans ya da kader arna o zamamn bu
143
S1monlar
ki9inin telefonunu ilk kez dinlemeye ba9lad1g1m1zda inamlmaz
bilgiler edindik. $ahs1 Almanya'dan arayan ki9iler buraya ge-
leceklerini soyluyorlar, adresleri yurtd19mdan ald1klanm belir-
tiyorlard1, orglitlenmek amac1yla ehir faaliyetlerine geldikleri
anla91hyordu. $ah1s daha yola <;1krnadan, boyle bir ki9inin ge-
lecegini 6grenmi9 olduk. Bir muddet sonra gelecek olan ki9i te-
lefonla arayarak geldigini soyledi. Bunun uzerine biz bu ahs1
takibe ba9lad1k. ilk dinleme olay1m1z, orglitlenmesi i<;in
gelen PKK mensubunun tespitiydi. Bu ah1s Almanya'da yeti9-
tirilmi9, Turkiye'ye faaliyet i<;in gonderiliyordu. Bu bilgiyi edin-
mi9 olmak bizim yararhyd1; hatta tarihi bir bilgiydi. PKK
ehirlerde evresini tamamlayarak ehirden kira kirsal-
da eyleme ba:;;larken orgutlenmek ve
yapmak Kirsaldaki militanlan des-
teklemek ve onlar ustundeki devlet bask1sm1 azaltmak amac1y-
la de yapmay1
kuvvetlerinin tedbir almasma
zorlarnayi hedefliyorlardi. kadrolanm
karar
istanbul,
ve ilk Adana ve
ki9inin gelecegi evin telefonunun dinlerneye ald1k ve U.<;iincu
glin bu ki9inin bir g6ru9me yapacagm1 tespit ettik.
$ah1s gelince ili9kilerinin ve irtibatlan-
nm nas1l geli9tigini goruyorduk. Bir muddet sonra bu ki9inin
bolgesini 6rglitlerneye ba9ka bir ki9iyle irtibath ol-
dugunu tespit ettik. Onu izlernesi dururnu Hatay istihbarat
bildirdik, de bu dinlemeye ve
K1sa bir sure sonra Adana ehir rnerkezini
ki9ilerin de oldugunu belirledik. Adana Em-
dinlemeye ve izlerneye ba9ladi. Tabii bu
olrnuyordu. Biz Diyarbakir'da dinlemeye ba9larn19t1k ama
Hatay Emniyetinin dinleme irnkarn yoktu. 0 tarihe kadar
bir dinleme daha 1987
144
1 Bolum Devlet
y1lmm sonuna dogru geldigimizde Turkiye'nin hic;:bir ilinde bir
tek telefon dahi istihbarat birimlerince dinlenemiyordu. Smirh
oranda istanbul ve Ankara'daki uyu9turucu operasyonlan dola-
y1s1yla bir dinleme faaliyeti vard1 ama istihbarat ve teror ama<;:h
bir dinleme mevcut degildi. i9te bu yD.zden sistemi biz kurduk,
sonra da her yeni olayda ilgili illeri de bu sisteme zorlad1k ve
onlar da dinlerne sistemi kurmaya mecbur kaldllar. Dinleme-
yi ifo1kiler c;:1ktib;:a, Merkez Istihbarat Daire Ba9-
kanhgmm zorlama ve destegiyle zorunlu olarak diger iller de
benzer sistemleri kurdu, boylece sistem geni9leyerek diger illere
de yay1ld1. 0 glin bizden sonra once iskenderun, ardmdan
da Adana dinleme sistemi kurdu. Daha sonra bizim
ve Adana'daki militanlann irtibatlan sonucu istanbul
Bu
kir da
edilmesi uzerine istanbul
bir operasyona
etmi9tik.
zorlanarak
ral hepsinde birden sistemi kurarri1yorlardi. Bu yiizden
ge9 kald1lar; tum iller ilk PKK eylemlerini 6nlerken, istanbul'da
yeterli dinleme ii;:in gerekli sistem kurulamad1gmdan PKK'nm
istanbul'da ger9ekle9tirdigi en buyD.k ehir eylemi 6nlenemedi.
Binba91 Oktay Y1ld1ran istanbul'da bir otobuste silahla 6ldt1-
rulmu9tii. Oktay Y1ld1ran yD.zba91 rutbesiyle y1llarca
cezaevini y6netmi9, burada bask1 ve i9kence yapt1g1 iddialanyla
adm1 duyurmu9tu. Bu cezaevinde yat1p da onun hakkmda
kence hikayesi anlatmayan yok gibiydi. Anlatilanlann onda biri
bile dogru ise hi9bir insanm ba9kasma yapamayacag1 insanh-
ga s1gmayan cinsten deh9et eylerdi, ya9ananlar hakkmda pek
c;:ok kitap yazilrn19ti. Diyarbakir'a gittigimde, cezaevinden 91kan
herkesten Oktay Y1ldiran hakkmda hikayeler dinledim. Anlat1-
lanlara cezaevinin komutam aslmda ba;;ka
145
S1monlm
Y1ldiran zannederim
km asker
maz bir bask1 ve
Te slim
kumlara
itiraf ctmek
teslim olan, itiraf edenlere
baz1 militanlar haricindc
Arna bu noktada
noktadan sonra cezaevi
dort mahkum kendilerini
mmda tum cezaevine
ederek herkesi
baskilarla mah-
baskilar sonunda
cezaevindeki
makamlarca da
bir ara9tirrnanm,
birden fazla konusu olabilecek
Y1ld1ran'1 6ldL1rmesi anlam-
hiicrelerinin
Bunun uzerine opcrasyonu
merkezdeki tiim
bir
cmda sagland1.
Bu olay aslmda bana bu
mucadelenin nasll olmas1
bu tur
146
1 Bol\lrn. Devlnt
lideri de
telefonla irtibat Bu
telefonlar dinlenerek
bu
si gerekiyordu, aksi halde onlann cirgutledigi insanlara ula"'np
onlan yakalayarak yoneticilerine
bir gizlilik vardL Kimse kimsenin ..
Mutlaka bir
vardi.
Neden ve nasil geldigini
telefon dinleme cihazlannm ulke
ve binlerce haber, yaz1 ve
ile
bulunan
n ayn bir
bu
Genel Muduru Saffet Ankan
Beduk'e Ankara Daire kendisini din-
soylemi!?lerdi. Bunun uzerine Saffet Ankan Beduk bir
glin Ka9akt;:1hk Daire Bai?kanhgma baskm Gene! Mudur
Kat;:ak91hk Daire Ba!?kanhg1 binasmm alt katmda
dinleme aletlerinin oldugunu Kendisi
ama boyle bir dinlemeden haberinin ....
bu i!?in gizli bir !?ekilde yap1lmasmdan <;:ok rahats1z olmui?, alet-
lerin
i!?te bu arada
m1z toplantida bizden gorevler i<;:in teknik cihazlara
sahip olmad1g1m1z1 soyleyince, o da Emniyet Gene! M1iduruy-
le Ankara'daki bir toplantlda bu tur cihazlan talep etmi!?ti.
Bunun uzerine Ankara'dan sokulen teyplerin hepsi getirilip
Diyarbakir'da kullanmam1z bana verilmi!?ti. bir
147
S1monlar
olay ilk dinlemelerin, ilk teknik faaliyetlerin, c;:ekirdegini olutur-
du. Bu ardmdan bu ekilde gerc;:ekle;;;tirilen operasyonlar
tum Ulke ve tum faaliyetlere yans1maya baladi. Bana
g6re birinci MiT raporu, baka bir bolgede c;:ok hayirh
lere nuve tekil etmi, bu glinkU polis, MIT gibi devlet glivenlik
ve istihbarat birimlerinin kulland1g1
Biz bu
Jyorduk.
c;:ekirdegini bu
epeyce zorlukla
yeri telefonla arad1gmda
anlayam1yorduk, cunku telefon nurnaralanm
c;:evirdikleri zaman
rnumkCm degildi.
seslerden numaray1 <;6zrnek
telefonlan durum daha da zor-
Yuvarlak kadranh tele-
fonlarda
seniz bir
on defa telefon
bu sesleri onceleri yava9lat1p
v"""''u!"'' zamanlarda vurnetre denilen ve ses
Burada da
cihazm ibresinin yiikselmcsi veya t91gm yanmasm1 sayarak tek
tek numara tespit c;:ah91rd1k.
Bazen bir militanm bir telefon numarasm1
edebilmek iki-uc saat, bazen de dort saatten fazla zamamrn1z1
nurnaray1
ya bir numara eksik ya bir numara fazla da
Bu defa eksik nu-
maray1
nurnarayi tespit etrnek
boyle ugra9irken bu arada
kada9lanm1z, hedef kiinin konu9tugu telefonun modern
dijital bir santralden bagland1gm1, santralin otomatik olarak
nurnaray1 PTT' de her
148
1 Bbllun Devlet
numaray1 bir yaz1c1ya yazma
Oradaki
""v'"'F>" tarnyan her numaray1 c;e-
virmesinde numaralan tespit edebiliyorlardi.
bize bildirdiklerinde hemen
numaray1 ogrenmek ic;in alti saat
santral bunu Dijital sant-
ral bu santrallerin her ay sonunda fatura keserken
aranan numaralann tek tek dokCmninu liste halinde
Belli bir
larak burada
Bundan sonra
rin arad1klan numaralann bir
l!k doklirn
merkezindc islern yap1--
telefon numaralannm
dok1)rniinun almabile-
Bu arada merak sarm1!?t1m. """-"'"''"'"""'u
ticretini
ve
ti.
Basic ve COBOL dilinde basit
iste bunlan
bir santralde bir numaranm
o zaman bir
149
tum numa-
ortarnmda bu
Simonlai
rnarasm1 arayan herkesin nurnaras1 bir kornutla
Bu sir '""'"":"'
Jar Ocalan Turkiye'deki faaliyetleri dogru-
ve aralannda iletiirni telefonla saghyorlardi.
Dolay1s1yla eger ben Ocalan'm telefonunu bilgisayara kayde-
mun ne
onu arayan tum numaralan 91karabilirdim. Bu ger-
Ben yap1labilecegine inamyordum. Bu
sorgulad1m. Boyle bir sistemin
olacagm1 ve 6numuzl:1 a<;:aca-
Valisi'ne aktard1m. Beni muddet dinledikten sonra
konusunda teredduthi oldugunu
ki-
bir rnuhendis geldi, onunla Ona son1nu-
ne yapmak istedigimi ve nas1l
cegimi anlatt1m. K1sa bir not yazarak, bunun yap1labilecegini,
teknik olarak rnumkun oldugunu belirtti. Bu konuda uzman
bir kiinin verdigi bu not uzerine boyle bir sistemi kurmaya
karar verdik. Ancak Bolge Valiligi bu sistemin hukuki durumu,
gelecegi ve teknik yap1s1 hakkmda tereddut duyuyordu. lt;:ileri
Bakanhgma ve muhtelif baka yerlere goru soruldu. it;:ileri
Bakanhgmdan, bu sistemin ger9ekletirilemeyecegi ve huku-
ken uygun olrnayacagi yonunde gelen gorii olumsuzdu.
Olumsuz g6ruler gelse de, bu konu bir defa benim kafama
takilm1t1 ve mutlaka yap1lmahydr. Bu sisteme inamyordum,
<;:tinku bilgisayar ogrenmeye balam1t1m ve bilgisayann sun-
dugu imkan ve olanaklan gormiitiim. Hatta egitim srrasmda
yazdird1g1m1z basit bir Cobol programr sayesinde 9ok onemli
iler halledilrniti.
150
Bolum Dcvler.
Taki be hedefleri onune
bir bu memurlar tarafm-
dan bu memurlar dikkat
hem mahalledcki hem de
nin ya da
hemen haber herkes
tedbir alsm bir <;are
biz Cobol prograrmrn kullanarak bir <;:are
Cobol programma
lannm adreslerini
olmasm1
lerin yanma kcndi istihbarat
adresleri tek tek
'0".asaa bu prograrn1
civannda bir
birini de
Polis memun1 verdigimiz hedefimizin evden
bize bildiriyorlardi. Bizim takip ekiplerimiz evden daha
uzak bir yerde hedefin kendi goru9 alanma girmesini bekleyerek
oradan takibe ba;ihyorlard1, hem dikkat c,ekilmiyor hem
de fark edilmiyorduk, zira org(it mensubu hedefler c,ok uyamk-
ve surekli tetikteydiler. Evden i;:1kt1klan zaman takip edilip
edilmediklerini kontrol ediyorlardi. Arna yol Ctstunde takip edil-
diklerini fork etmeleri daha zordu, boylece hedeflerimizi rahat<;a
hemen takip
Bu sistem epeyce i;;imize yaram1;;t1, hemen
, , . , ~ ' ' ' ~ her hedefin apartmanmda veya yakmla-
nnda mutlaka onu goren bir polis memuru bulunuyordu, bu
biz de tum takiplerimizi en azmdan rahat ba9lat1p si.ir-
diirebiliyor, hedeflerimizi takip ederken fark edilme olas1hgmm
onune oluyorduk. () polis sayesinde ()
151
S1rnonlar
ki ki:;;i hakkmda bilgiler topluyorduk.
bilgisayar teknolojisi ve bilgisayann sundugu olanaklar benim
i:;;ime yaram19ti. Diger dijital santrallerin verilerini
ahp i:;;leyen bilgisayarlann i;;ah:;;masm1 g6rd1:1kten sonra, boyle
bir bilgisayar yaz1hm1yla dijital santrallerin dokumleri-
ni alarak, diger insanlann hii;;bir goru:;;mesine bakmaks1zm sa-
dece yurtd19mdaki numaralanna yonelip
bu numaralan arayan orgutle irtibath ki:;;ileri tek tek
etmek ve bu tespitlere dayanarak yap1lan teknik takiple
dinleme hem izleme) daha sonra ciddi operasyonlar ger-
mumkCmdu. Bunun tum kal-
Ve bir an once istiyordum.
:;;ans1m ve imkarnm ol-
gere-
kenler hakkmda yaz1h bir not
1990'11
le Dev-Sol
artm19t1, 6zellik-
ba9ta olmak i::1zere TiKKO ve diger Marksist
Leninist sol orgiitler silahh eylernlerine devarn ediyordu. Po-
lisler, emekli askerler, Emniyet Mudur Yard1mc1s1 $akir Koi;;,
Devlet Guvenlik Mahkemesi Savc1s1, MiT Eski Muste:;;ar Yar-
d1mc1s1 Hiram Abbas gibi pek 9ok onemli ki9i katledilmi9ti.
istanbul'da artan olaylar ylizunden halk arasmda teroriin yine
artacag1 yonunde endi:;;eli konu:;;malar duyulmaya ba9lam19ti.
Herkes olaylann onlenememesinden ve artmasmdan korkuyor-
du. istanbul'da artan olaylar Ankara'ya, izmir'e ve Bursa'ya da
s19rama istidad1 gosteriyordu. istanbul'a, buray1 iyi bilen, ter6r
konusunda Emniyet Mudurleri atamyor ama teror
olaylan kar:;;1s1nda ba9anh olunam1yordu. Sonra yeni atamalar
yap1hyor ama netice yine degi9miyor, teror olaylan sistematik
artlyordu. i:;;te bu arada teror konusunda deneyimli
152
1 B6ll1m Devlet
olan Emekli Emniyet MC1diiru Necdet Menzir once DYP'den mil-
letvekili aday aday1 olmu:;; ama se<;ime katilamam19ti. Se<;imler
sonunda DYP'nin, koalisyon hukumeti kurmas1 ve Demirel'in
Ba:;;bakan olmas1 uzerine Menzir emekli olmasma ragmen tek-
rar goreve getirilerek istanbul'a Emniyet Mudur'u olarak atan-
mas1 glindeme gelmi:;;ti. Menzir, benim gorevdeyken en iyi an-
la:;;t1g1m ve glivendigim mudurdu. Beni istanbul'a istemeleri
uzerine bir istihbarat sistemi kurmak i<;in gerekli hazirhklar ve
yakla91k maliyetleri 91kanp gonderdim. Diyarbakir'dan aynhp
istanbul'a geldigimde en azmdan bu i:;;i gen;:ekle:;;mesini sagla-
yacak maddi imkanlar istanbul i<;in ayarlanm19t1.
Bu sistemin kurulmas1 i9in toplam maliyet 3 milyar TL idi,
yani :;;imdiki kar91hg1 tahmini milyon dolar civarmda bir
para idi. Teknik bir istihbarat sisteminin altyap1smm kurul-
mas1 bu paramn yakla91k 1,5 milyon dolan dogrudan bu
arnaca olarak harcand1. Kalan k1sm1 bomba imhas1nda
<;evreye verilen zararm tanzimi vs. bir k1sm1 ben
oncelikle din-
leme sisteminin kurulmas1 oldugunu biliyordum. Arna bunu
nas1l yapmahyd1m? Tabii Diyarbakir'da 9ah9tig1m donemde,
dinleme faaliyetlerine on dort hatla ba9lam19t1m. Zaman
risinde dinlemede
rin bize istihbarat
katk1s1 Diyarbakir'da hi<;bir eylem yaptirm1yorduk.
Diyarbakir'daki butun mensuplanm denetleyecek hale
rahathkla operasyon yapabiliyorduk. Bu
ben once
cut birlikte rakamlara, hatta
rakamlara <;1km19t1.
Dinleme cihaz1 maalesefTurkiye'de yerli imkanlarla yap1la-
her biri bin dolardi. 0 zaman-
153
S1monlar
bir din-
telefon
hattma tak1lan ve telefon hatlan arasmda bulunan sesi
aym zamanda konu:;;ma ba:;;lachgmda teybi c;ah:;;tiracak
olan basit bir aparat istedik. Bu
ettigi be:;; yliz yetmi9 pounddu,
lerdi. Tek bir aparat
lardi. Arna bizim bunlara
muhabere telsizlerini tamir eden
konuda r.a;:,.cuau
ettirdim. Telsiz
ingilizlerin
bu
Devlet her alanda
illerdeki birimlere de verme imkanma oldum. Bin-
lercesi
hareka tmdan
1980
1 Bol\lm Devlet
ABD Kimi Destekliyor? PKK'yi m1, Tiirkiye'yi mi?
Pek kii PKK'nm ABD, Almanya, AB tarafmdan destek-
lendigini soyluyor. "Ocalan'1 size ABD teslim etti" deyince, "iyi
niyetle yaptiklan ne malum," kan;ahgm1 veriyorlar. Peki, soru-
yorum; PKK'ya kar1 kullamlan en etkin silahlanmz olan kobra
helikopterleri, insans1z m;::aklar, ak1lh fUzeler, termal kamera-
durbunlerini size kim veriyor? ABD. Bu silah-
lan nelerin olacagm1 o bolgede ve
artlan bilen askere sorarak cevap vermek gerekir. Aynca Unu
duunun; ve m;:aklar gibi hava
na karl kullamlmak uzere
doksan isabetli
durum ne olurdu acaba?
nas1ldir? Turk devletinin kendine
istenen
fUzeler ABD'den ABD istese el altmdan 5-1
tane
tirebilirdi.
de
ile
yor.
fUzesini kendisine vererek savam kaderini
ABD Tiirk devleti ile her zaman
devam ediyor. Hatta en bnemlisi
liderlerini tutuklayarak
kadar farkhllk arz
tutumlan ve ~ n u a c u
AB
Bu
ricinde ortada olan
ha-
tereddutsuz Him
155
Snnonlar
hatta tum dunyanm destegine ragmen kar;;;1 istenen ba-
;;;annm gururumuza yediremeyerek ;;;uur al-
tmda ba9ans1zhg1m1za bahane aramak ve buna kendimizi inan-
dirmak i<;in PKK'nm ABD, AB ulkeleri, Rusya gibi tum buyuk
gfo;:ler tarafmdan desteklendigini soyluyoruz. Boylece yalmzca
PKK'ya kar91 degil, dunya devletlerine de kar91 mucadele
miz i<;in ba9ans1z ~ ' A ~ ~ ~
istememenin tabii bir neticesidir.
Bu, ger<;egi
Ortak Uurumuz, tum dunyanm destegiyle en ku<;U.k bir
glicu bile yenmi olsa bir gibi kahraman-
hk yaz1p sever.
siradan ve
bahaneler arar
Orada basit
da
bir anlat1m hakimdir. Yakm tarihte
ilim ve bilim
olmamaktad1r. Bunu
hakh
tarih de bu mantlk ve
ve
herkes veya her
uluslar hatalanm ka-
olmaktadirlar. Fakat
ilim ve bilirn
yapamayan,
bizim gibi uluslar ise her
kabul
den degil de kendi
her zaman kendini
zarnan husrana mahkCun olmaktadirlar.
Talabani 'nin Tiirkiye Harekatl
Zorlama ile ulkede has1rn
kurmak mumkundur arna bir yap1 da k1sa siirede
mahkumdur.
156
1 Bblllm Devlet
Olkemizde ya;;;anm19 iki ornek olay1, iki onemli konuyu a91-
91karmalan burada anlatmam gerekiyor. Birinci-
si bu olaylar, ulke i<;erisinde ya;;;anan siyasi ve ideolojik olay
ve durumlan genel kabulun aksine d19 mudahalelerin belirle-
medigini ortaya koymalan ve sadece d19 gu9lere dayanan fa-
aliyetlerin k1sa surede yok olacagm1 gostermeleri bak1mmdan
onemli olaylard1r. ikinci olarak da ulkemizde meydana gelen
<;ok buyL!k olaylarda, o buyL!k devletimizin uyudugunu, yeterli
etkinligi gosteremedigini bizim gormemizi saglamalan a91sm-
dan onem arz etmektedirler.
Kuzey Irak'ta ya!',?ayan Kurt a;;;iretlerinin en buyL!k iki ko-
lundan Talabani ve Barzani'ye bagh kuvvetler y1llarca Irak
mi ile . Ancak Irak'la sava;;;an bu iki en
kendileridir. Ozellikle l 970'li y1llarda
Irak'ta once federe Kurt devletinin kurulmas1 y6nunde
vanldi. Daha sonra
ardmdan sava9 Bu esnada onceleri Talabani
kar91 sava;;;irken, bir sure ve Barzani birlikte Irak
sonra kendi aralanndaki <;eki;;;me ve mucadele sonucunda Ce-
lal Talabani Saddam ile hatta Celal Talabani
Saddam Huseyin y6netiminde g6rev ald1 ve hemen akabinde
Barzani'yi yok etmek i<;in planlar yapmaya ba;;;ladi.
Bilindigi uzere Talabani taraftarlan daha <;ok Irak'm iran ve
Tlirkiye smmna yakm bolgesinde, yani Kuzey Irak'm dogusun-
daki b6lgelerde yerle;;;iktir. Barzani ise $1rnak'a kom;;;u Ulude-
re, <;ukurca smirlanm1zm gl.ineyinde, yani Kuzey Irak'm batJ
bolgesinde yerle;;;iktir. Dagllk b6lgede zirhh ara<;lar vs. hareket
edemediginden ve tek cephede sava;;; zor olacagmdan Saddam
ile anla;;;an Talabani Barzani'yi yok etmek i<;in plan yapti. Bir
yandan Kuzey Irak'ta, kendi bolgesinde, yani dogudan bat1ya
dogn1 Barzani'ye saldmrken, gilneyden kuzeydeki daglara dog-
rn da Irak kuvvetleri saldiracakti. Fakat yine de daghk alanda
157
S1monlar
LHIHIJlau1w:i kuzey cepheden saldirmanm ba9ar1y1 garantileyecegi-
ni hesaplayarak Saddam'dan ald1g1 milyonlarca dinarla harekete
Hakkari'deki Kurt para ve silah dagitarak ken-
dine bagh bir gU<;: yaratmak istedi. Paralar ve silahlar dag1t1ld1;
para ve silah alan herkese bir kimlik verilip isimleri defterlere
kayit edildi. Erzak hazirlandi. Plan 9uydu: Irak'tan, ile
<;ukurca arasmdaki bolgeden girecek Talabani gli<;:-
lerinin buradaki milislerin destek ve rehberliginde
sinden doguya dogru ge<;:ip, Beytu99ebap bolgesinden glineye yo-
nelip, Uludere bolgesinde Kuzey Irak'a girerek Barzani'ye kuzey-
den saldirmakti. Gunt1 geldiginde Irak'tan yola <;:1kan
silahh birka<;: bin Pe9merge girdi,
tekrar Irak'a ge((mek uzere
silah
vererek defter Ctzerinde
peS,merge ordusunun
Silah ve maa91 kendilerini peS,-
merge silah1 satlp, parayi da anla:;ahr.
Arna Talabani bir kere girmi9lerdi, az bir kuv-
vet destegi ve rehberliginde Zap koprusunu ge<;:ip, yay <;:izerek
Beytu99ebap'1 kuzeyden ge<;:ip glineye Uludere'ye yoneldiklerin-
de bu defa Barzani'ye yakmhk duyan Beytu99ebap'taki yerle9ik
Jirki, Mamhuran ve Gevdan a9iretlerinin kurdugu pusuya du9-
tUler. 0 glin ak9ama kadar suren musademe sonunda yiizlerce
Talabani pe9mergesi pusuda olduruldu, bir kism1 esir almarak
bizim a9iretler tarafmdan baglamp Barzani'ye teslim edildi.
Evet Turkiye smirlan i<;:erisinde Irak tarafmdan desteklenen
Talabani pe9mergeleri silahh mufrezeler 9eklinde Barzani'yi ku-
zeyden ku9atmak i<;:in harekat yapt1 ve yine bizim a9iretler tara-
fmda pusuya du9urulerek gun boyu suren <;:atl9mayla bertaraf
edildiler. Resmen ulkede sava9 oldu ama bizim devletimizin o
bolgedeki kuvvetlerinin bundan haberi bile olmad1 veya haberi
olmasma mudahale etmedi.
158
1 Bolum Devlet
Yine daha tarihte Irak Komunist Partisi , lrak'la
sorunlan olan ulkelerden
bol-
bazi ki!?ileri, silah ve maa!? verip orgiite silahh giic;: ola-
Sadece para ve bedava silah alan ama
Beytti!?!?ebap
deki ,Jirki
dinlenmeleri ve
teslirn etti.
Arkasmdan
hava sald1ns1 oldugunda saklamlan
tek gosterdi. alanmda olan militanlan-
na Irak
bu iki sonucunda kendini toparlayamayacak hale geldi ve
kinldi.
tum bu olaylar,
Komunist Partisi'nin
ola-
ya da
gostermektedir. Irak
davaya inanmayan,
belli gec;:meyen, inamlan davanm ba!?ans1 ic;:in bir
yapmak ic;:in degil menfaat elde etmek ic;:in orgiite kati-
lan bu ornek bir
159
Snnonlar
olayd1r. Kuzey Irak'ta Irak'a muhalif olan Barzani, Talabani veya
emsali Kurt airetlerinin i<;inde bulundugu toplumsal durum ve
<;ogunun dini a<;1dan muhafazakar ve airet gibi geri bir sosyal
anlayia dayanarak orgll.tlenmi olmalan, Irak aleyhine faaliyet-
leri destekleyen Suriye gibi sosyalist duuncelere yakm ulkeleri,
sosyalist komunist ideolojilere sahip bir muhalefeti destekle-
melerine yol a<;tL Ancak Kuzey Irak'taki halkm sosyal durumu
boyle bir orgutu oldugundan daha fazla gU<;lendirecek kapasi-
tede degildi. Belli say1da militan ve orglit vard1, yap1 ancak bu
kadanrn kaldmyordu. Fakat d1sal faktorler devreye sokularak,
fazla miktarda para ve silah verilerek bir anda <;ok gU<;lu bir si-
lahh militan grup oluturulmak istendi. Fakat bu davaya inanc1
olmayan kiilerden orgll.t bir an i<;in buyliylip gll.<;lendigi
yonunde bir goruntii verdiyse de klsa surede eskisinden daha
geri hale geldi ve tum yap1 tamanuyla yerle bir oldu.
andan destek ile buyliylip
Baka bir deyile ideolojik orgll.tler sadece orgll.t davasma fikren
ve kalben inanan insanlar tarafmda kurulup gll.<;lenir, 6yle ko-
lay kolay di yard1mlarla ayakta tutulamaz. Bu orgll.tler sadece
kendi ideolojileri dogrultusunda faaliyet gosterirler, baka kii
veya devletler kendi ama<;lan dogrultusunda onlan kolayhkla
kullanamaz.
iSTANBUL
istanbul'da Bilgisayar Sistemini Kurmam
ilk atand1g1m zaman istanbul'u hi<; bilmiyordum, hi<; gorme-
mi say1hrd1m, gezmek i<;in bile olsa hi<; istanbul'da bulunma-
m1tlm, ama uzaktan istanbul'daki olaylan takip ediyordum.
Her gll.n polise yonelik bir saldm vardi. Once yarnlm1yorsam
Mehmet Agar Emniyet Muduru olarak gorevliydi, onun done-
minde olaylar <;1gmndan <;1km1 Devlet Guvenlik Savc1s1 ve il
Emniyet Mudur Yard1mc1s1 oldurulmutU., her gll.n polise yone-
160
1 Boll1m Devlet
lik suikastlar yap1hyordu. Hukumet istanbul'a bir 9are bulmak
mecburiyetindeydi. Mehmet Agar'1 uygun bir gorevle, yarnlm1-
yorsam Erzurum'a Vali olarak atad1lar. Onun yerine Necdet
Menzir istanbul Emniyet Muduru yap1ldi. Necdet Menzir Bey
9ahtlg1m en yigit, en gozu kara, en durust mudurlerden biriydi
ve Diyarbakir'da 9ok iyi anlaarak 9ahilllt1k.
Menzir Bey ilk atand1gmda benden istanbul'a gelmemi is-
tedi. Diyarbakir'dan aynhrken "Bulundugum yere 9agmrsam
gelir misin?" diye sormutu. Ben de "iyi bir yer olursa gelmem,
kotU bir yer olursa " demitim. istanbul 'da beni arad1g1
zaman c;ogu kii istanbul'da gorev yapmak 9abalad1gmdan,
"Efendim oras1 9ok iyi bir yer, gelmem," dedigimde, "Hayir bu-
ras1 hie; de iyi bir yer degil, aksine olaganustU kotu bir yer. Ge-
leceksin," deyince ben de kabul ettim.
Necdet Menzir'ile 9ahmak benim de gerc;ekten c;ok
zevkliydi. Benimle birlikte kimlerin gelebilecegini sordu. 0 za-
manki arkadalanmdan teror deneyimi olan ve
bir-iki arkadam ismini verdim. Necdet Bey'in Diyarbakir'da
birlikte 9ah1p tarnd1g1 teror deneyimi olan epey arkada vard1.
Bir muddet sonra benim ve diger belirlenen arkadalann tayini
istanbul'a 91kti.
istanbul'a gelmeden once oradaki teror faaliyetlerinin onu-
ne nas1l ge9ilebilecegi uzerine dliunuyordum, ne yapmak la-
z1md1, c;ok say1da orglit mensubu vardi. Diyarbakir'da edindi-
gim tecrubeye dayanarak ilk yapmam gereken eyin, dinleme
sistemi, bir bilgi bankas1 ve analiz bilgisayan kurmak olduguna
karar verdim. Bu bilgisayar sistemi sayesinde orglit faaliyetleri
hakkmda bilgi toplamam mumkundu. Bir istihbarat faaliyeti
yurutUlecekse bu sistemin kurulmas1 temel artlardan biriydi.
Aynca istanbul c;ok buyuk bir ehirdi, tek merkezden yonetile-
meyecek kadar geniti. Bu ylizden u9 ayn yerde merkez, istih-
barat birimi kurmay1 ve bu Ubelerin teknik dinleme ve izleme
kapasitesinin artmlmasm1 istiyordum.
161
S1monlar
aklundaki bu du-
koti:1
istanbul'da goreve benden onceki
bu ve olaylann seri
ve tayin Benim s1rada az
tahkikat1 ile
Ankara'ya
Salih
Dur-
Emin Aslan benden
once Ben istanbul'a atanmamdan 6nce burada mey-
dana suikastlar ve
60 Bu
memlekette
halbu-
ki istihbarat diger birimler gibi hemen atarnp gezmeye
benzemez. Altyap1ya, bu konuda donammh elemanlara, teknik
donamma ihtiyac, vard1 ve daha da onemlisi istihbarat persone-
linin faydah olabilmesi ic,in belli bir sureye ihtiyac, vard1.
$ubenin asli 60 ve gec,ici 60 olmak uzere 120 kadar mevcudu
vard1, ama onlar da c,ok vas1fa degillerdi. Oyle ki elde yapabilc-
cek adam say1s1 c,ok azdi. $ubenin binas1 ve bulundugu yer
kotuydu ve alt yap1s1 hic, yoktu.
terorun bu kadar
teror
da birkac, tane bilgisayar varken,
tek bir bilgisayar yoktu. Daha garibi yalmzca bizde degiL Terorle
Mucadele Biriminde, gordugum kadanyla de
var olanlar da yaz1 yazma, kis-
162
1 Bblum Devlet
men vs. kullamhyordu. Ankara'da Daire
Bakanhgmda var olan bir-iki bilgisayar ise daktilo ra-
por hazJrlamak, yaz1 kullamhyordu. Maalesef ger-
<:;ek buydu. Dunyanm butUn gelimi Ulkeleri, en ileri teknolojiye
sahip bilgisayarlanm istihbarat hizmetlerinde kullamrken, bizde
bu ama<:;la bir tane bile bilgisayar kullamlm1yordu.
0 tarihte istanbul'da dar kapasiteli bir dinleme sistemi var-
d1 ama bu sistemle de ciddi bir i:irgllt hedefi
Dinlenecek illegal teri:ir i:irglltlerine dair telefon numaralan bilin-
miyordu veya bu numaralan temin edecek
tu. Bu sistem, daha c;:ok legal bilgi kaynaklanna
hyordu. illegal 6rg11tlerin i<:;ine s1zm1
m (YIE) denen ajan, muhbir vs.
zayif, ustelik
istihbarat elema-
edilecek teri:ir
mensubu sayis1 da denecek kadar azd1 veya as1l ya-
pan Dev-Sol
teri:irle mucadelede bir i:ineme
bedel
bir
istihbarat
biriminin hali, gi:ireve balad1g1m 1992 y1h bamda buydu. Ne
elektronik cihaz1, ne sistemi, ne de bilgisayan vardi. istihbarat
adma hic;:bir eyi yoktu. Olkenin en i:inemli problemleri gunluk
tabirle Allah'a emanetti. Plan, program, hesaplama, akil, ilim ve
bilim adma yap1lan hi<:;bir ey yoktu. ic;:inde olmasam, bu kadar
sahipsizlige, hesaps1zhga inanmam zordu. Bu Ulkede teri:irun
azmas1 ic;:in komplo teorilerine ya da baka ulkelerin destek ve
mudahalesine gerek yoktu. Teri:irun artmas1 i9in ulke i9inde her
turlu koul mevcutken, i:inleyecek hi9bir sistem, ve yap1
yoktu. Olke adma, bu ugurda olenler ve ac1 9ekenler adma agla-
nacak bir durum hukum surmekteydi. Aslma baklhrsa bu kadar
boluga, sahipsizlige ragmen teri:ir Turkiye'de <:;ok da artmam1-
ti. Bu, bah bama bir kitap konusudur, bir glln Turkiye'deki
teri:iru yazabilirsem orada kapsamh olarak
163
S1monlar
is,te bu imkanlarla ve sonmlarla dolu bir
Dstune ustluk bir de her gD.n yonelik ey-
lemler meydana geliyordu; olaylar o kadar ve h1zh oluyordu
ki hazirhk yapmaya, sistem kurmaya imkan vermiyordu. Boyle
bir kargas,a ic;:erisinde once basit manada personeli duzeltmeye
c;:ahs,tlm. Gec;:ici gorevle bas,ka illerden tayin olanlar ic;:erisinden
gonulsuz olarak gelenleri memleketlerine gonderip, gonullu
olanlann asli tayinlerini buraya c;:1kard1m. Sonra suratle orgli.t
mensuplanndan yakalanm1s, teror s,ubesindeki bilgisayarlar-
dan bir iki tanesini odunc;: ahp, personele kuc;:uk bilgisayar
timleri vermeye bas,lad1m. Bu arada c;:ahs,acak yer sonmu vard1,
s,artlan zorlayarak Gayrettepe Emniyet binasmm c;:atl katma bir
kat daha ilave etmeye karar verdik. Bu arada surekli hayalini
kurdugum, sorunlann
inand1g1m {bu konuda biraz
ic;:in mutlaka olmas1 gerektigine
kahyordum, c;:iinkC1 herkes
benim kadar bir SJS-
bilgi bankas1 sistemini temi
Birc;:ok aras,tird1m; bir yandan bilgisayarlan, bir yan-
dan da nas1l alacag1m1 aras,tinyordum, benden once
hie;: bilgisayar almmam1s,t1, bu yontem bilinmiyordu. Bu arada
PTT'nin bilgi is,lem biriminde c;:ahs,an c;:ok nitelikli bir muhendis-
le tams,t1m. Aslmda bu tams,ma, belki de bu ulkenin kaderini
degis,tirecek bir tesaduftu. 0 her bak1mdan mukemmel bir in-
sand1, meslegini c;:ok iyi biliyordu, alanmm en iyisiydi, teknik
olarak kimsenin bilmedigi alanlarda oldukc;:a donammhyd1, her
ac;:1dan gli.venilir bir insand1. Akhmda yapmay1 planlad1g1m is,ler
ic;:in en ideal kis,iydi.
Bu is,le ilgili olarak benim arad1g1m ozellikler durust, gli.ve-
nilir ve ahlakh alma, aynca ileri duzeyde teknik bilgiye sahip
olmak yani bilgisayar ve telefon sistemleri konulannda tecrii-
beli olmakti. Tum bu ozellikler ancak bes, alt! kis,ide toplana-
bilirdi ve bu kis,ileri bir araya getirmek mumkun olmayabilirdi
ama ben tum bu ozellikleri bir arada ve bir s,ah1sta toplarnms,
164
1 Bblum Devlet
olarak bulmus;turn. Daha dogrusu bir anda kar91rna cikrn19ti.
Bu kars;llas;ma tarnarnen bir tesaduf olsa da ben bunun asla
bir tesaduf olduguna inanm1yordurn.Mistik bir anlay19la kar-
91ma <;1kanlm19t1, tesaduf degildi; bu kadar tesaduf bir araya
gelemezdi. Benim gibi is;ine sevdah, is;ine odaklamms;, bas;ka
hi<;bir s;ey du9unmeyen, sosyal yas;amdan kopuk, bes; milyon-
luk :;;ehirde dart ragmen iki tane sivil arkada91
birinin kar91sma aranan tum olumlu ozelliklere sahip
biri <;1kanhyordu. Bu tcsaduf olarnazd1; en basit izah1 ile kader-
di, makulU ise yukanlar tarafmda tam9tmlm19t1m.
Bu sure<;:ten sonra yas;anan olaylar bu iilkenin kaderini et-
sistem kurma
ardmdan
rak bir miktar
deneme yapm19 vc
kalbimle
ya:;;ammm degi:;;mesine sebep olmu:;;tu. Bir
bu ins an la
sistemin olw>,turulmasmda rol
Yun us-
ve nas1l yap1labilecegini anlatt1m. Kim-
fikirlerimi dinledi ve fikirle-
Bu insanla tesadi:ifen
ragmen ona inanm19 ve
ama kimsenin
programla
He-
bu
inanma-
sadece ge<;:mi;; ba9anlanm1 goz onune almca sen soylu-
yorsan yaparsm turii sozlerle ge<;:i;;tirdigi 0
bu muhendis bir i;; bile n h r ~ ' '
65
S1monlar
i:;;inin ehli bir insanm elinde bu kadar basit olan bir i:;;
ile kan;nla:;;masam, boyle kolayca gen;:ekle:;;emezdi. Bu
mukemmel olmas1, kolay ve basit :;;ekilde kurulmas1 ve bu
kadar h1zla geli:;;tirilmesi, bu ozel niteliklere sahip bir insanla
kar91la9mam ve gizliligi geregi kimseye w;:mad1g1m bu konuyu
onunla konu:;;mam neticesinde gen;ekle:;;mi:;;ti. Tum bunlar te-
saduf olamazdi.
Muhendis arkada91m Mosyo/Komiser bana yapt1-
g1 benim gordugum en giizel bir demo idi. Her
:;;ey benim kafamdaki gibiydi, kafamdakilerin ilk pratik de-
nernesi basit rnanada
Daha sonra bu rnuhendis
beraber
hayal art1k olmu:;;tu.
n.olU.<h;o.a sarnimiyetirnizi art1rarak
anda sanki
herkes hakkmda rnutlaka
merak1 ve aynca devlete ve gt.:1venlik kuvvetlerine
ile ba9lad1k ve ilk sonu-
cunda bir firmadan NCR marka
yan kurduk. Daha sora
adma bu klsunlar k1sa ve
kurum arnirlerini ikna
Valisi ve Emni-
bize destek
terorle mL"1cadeledeki onemini ve
166
Dolum Devlet
bunlarm zaran
"""au--. verileri edinme imkanma en sonunda
veriler dogrudan ' ' ' u ~
basit ama i9levsel programlarla bu verileri gL!nlerce suren bir
i9leme tabi tutuyor, sonra kullanabilecegimiz formata i;:eviriyor
kullamhr hale getiriyorduk.
Gunlerce sonra yava9 yava9 netice
ilk once, bu bilgileri yalmzca
olarak Daha sonra ba9ta Diyarbakir olmak
uzere diger illerde vc merkezdeki
kullammma apnaya
Mucize
biri bize bu kadar
67
istihbarat birimlerinin
olamazdi. Falci
vcrirdi ama bizim
S1monlar
birlikte temin ettim. Aynca i:izellikli kameralar, fotograf maki-
nelerinden birkac, tane, daha dogrusu gi:irevde kullamlabilecek
ucuz olan ne bulabildiysem belli miktar ald1m. Japonya'ya 100
tane telsiz almaya gitmi;;tik ama bu arada fabrikay1 da ziyaret
ettik, fabrikadakilerle gi:iru;;tuk. Onlarla cihazlarm yan aparat-
lan ve hangi telsizin iyi olacag1 hakkmda konu;;tuk. istedigimiz
takip esnasmda kullamlabilecek kCic,uk ve basit telsizlerdi ve
frekanslannm kolay ayarlanabilir olmas1 gerekiyordu.
Telsizler bize Tokyo'da teslim edilecekti. Tokyo'daki otele
geldigimizde telsiz sipari;;lerimizi bir kamyonun ta;;1yacag1 bu-
yilklukte olarak bulduk. Bu hali ile ta;;1mam1zm
imkam yoktu. Tokyo biiylikelc,iliginde c,ah;;an polislerle birlikte
bu telsiz ve tUm aparatlan kamyonetle elc,ilige goturduk. Cihaz-
lar, zarar muhafaza kutulan ic,erisine konul-
mu;;tu; bu kadar yer nedeni de buydu. 0
sabaha kadar
qplak hale Sonra gidip
cihazlan bu kutulardan
valizler ald1k ve valizlere
bu cihazlan doldurduk. Oc, tane valiz, tane de w;a-
almabilecek el c,antas1 dolmuS,tu. Bir kamyon
dolusu kargoya verilecek biiylik valize ve
ne almacak buyuklukte orta ve kuc,iik boy c,antalara s1gdirm1S,,
da seksen kiloya dliS,lirmu;;tuk. Fakat havayolu
bu agirhktaki bir malzemeyi de alm1yordu. Israrlanm1z
ve zor bela ugra;;1lanm1z sonunda malzemeleri Japonya'dan
ylikleyerek istanbul'a getirdik.
Bu telsizleri siiratle kurarak, takip elemanlanm1zm birbir-
bir telsiz sistemi yarattlk. Ald1g1m1z fo-
tograf makineleri ve kameralan kullanarak gizli kamera yapma
imkanma kavuS,tuk. Aynca daha once Diyarbakir'da yamma al-
d1g1m telsiz teknisyeni polis memurunu da istanbul'a
Onun gibi birkac, yetenekli memurla birlikte kuc,ucuk bir odada
laboratuanm1z1 kurduk.
leme teyplerimizi,
bu kuc,ucf1k odada kendi din-
makinelerimizi yap-
168
1 Bblllm Devlet
maya ba;;lad1k, hem de inamlmaz oh;ude d:li;;uk maliyetlerle.
lstanbul'da boyle bir takip telsiz sistemi ancak dolarlara
kurulabilirken, biz 100 adet telsizi, gizli konu;;ma aparatlan,
yedek batarya ve yedek malzemelerin tamamm1 42 bin dolara
mal etmi;;tik.
G6rdugum basit bir gizli kamera yontemi zihnimde bir-
den ba;;ka ;;im:;;ekler <;:aktirm1:;;ti. Bu yontem <;:ok iyiydi ve tam
bize goreydi. Basit bir izgara teli gibi dokunmu;; file benzeri bir
kuma:;; veya izgara benzeri sert bir malzeme ile rahathkla gizli
kamera yap1labiliyordu. <;antarnn herhangi bir yeri kesilerek
izgara :;;eklinde file gibi gozuken seyrek dokunmu:;; kuma:;; kesi-
len yere dikiliyor ve arkasma kamera yerle:;;tiriliyordu. Kamera-
nm mercegi kuma:;;a oldugu izgaradaki delikleri
gormuyordu. Sanki onunde engel yokmu:;; gibi dogrudan kar-
:;;1 taraf1 gi:irulebiliyordu. D1:;;andan bak1ld1gmda kamera hi<;:-
bir gorunmfiyordu. Bu kameralann ozel
aparatlar, uzaktan kumanda edecek dugmeler yaparak, kimi
k1s1mlarma ilave par<;:alar takarak yirmiden fazla gizli kamera
yapm1:;;t1k. Bir gizli kameranm maliyetinin yirmi-otuz bin dolar
oldugundan bahsedildigi zamanlarda, biz yirmi-otuz bin dolara
yirmi-otuz tane gizli kamera yapm1:;;tik. Butun ekiplerimiz bu
cihazlan kullanmaya ba:;;lad1. At1lan tum bu ad1mlar istihbarat
alanmda bize avantaj ve ustUnluk kazandirm1:;;ti.
Aym zamanda bilgisayarh sitemimiz ilk neticelerini verme-
ye ba:;;lam1:;;, bu sayede bizler de mesafe kat etmeye ba:;;lam1:;;-
t1k. Arna bu yeterli degildi. Kar:;;1la:;;tig1m1z orglit mensuplanmn
farkh yontemler kullanmaya ba:;;lad1gm1 goruyorduk. S1radan
insamn aklmm. almayacag1 gizlilik ve casusluk orglitlerine ta:;;
<;:1kartir derecede i:izel dikkat ve disiplin i<;:inde telefonlanm kul-
larnyorlardi.
Orgiit mensuplan sabit telefonlan hi<;: kullanm1yorlar veya
<;:ok az kullamyorlar; asla evden d1:;;any1 aram1yorlar, evdeki te-
lefonlan sadece alarm durumlan i<;in nadiren kullarnyorlardi.
169
S1rnonlm
Arna bu da benim
kullanma
onemli bir telefon
telefon
normal insanlann kullammlanndan
farkh yonleri vard1, biz de bu farkhhg1 ortaya <;:1karmaya
telefonla evden ara-
mamas1, bu telefonlann nadiren d1',}andan aramyor olmas1 bi-
zim Bu
yar sistemindeki
aranmad1g1, nadiren aranan numaralan
epeyce nurnara Bu nurna-
mazeretlerle az
ait numaralardi.
ya da s1rndan insanlann farkh
ama bir k1sm1 da
irtibatlanm U ' - ' ' - ' ~ ' ' ankesorlu telefonla kurduklanm
ettik. Hele Dev-Sol
inamlmaz ozel
ankes6rlC1 telefonlardan ankcsc)rlli tclcfonlan ara-
mak veya mobil telcfonlar cep telcfonlan
kullanmak ancak uluslararas1 haber alma kul-
aym hucre
n d urumlarda
'}1!11 telefonla
170
bile
mensubunu istcr
en fazla kendi hucresindeki
1 Bolum Devlet
ele imkammz bu
arayacak,
randevu alacak ve o randevu ile diger orgiit mensubuyla bulu-
s,acakti. Dolayis1yla orgiitu oyle diger klasik yontemlerle takip
etmek ve yakalamak <;:ok zordu. Orgiit klasik yontemleri
biliyordu, klasik istihbarat yontemleri ile yakalanmamak
her turlU tedbiri istanbul'da onlarca hucre vard1 ama
asla bir hucre diger hucre ile olarak ilis,kiye ge<;miyordu.
Yakalad1gm1z bir militan ne yaparsamz yapm, hatta kendisi bilgi
vermeye istekli olsa da hCtcrelerle ilgili
olmad1g1 ba:;;ka bir militam size yakalatma
militanlann
fonla oradan randevu almaktan
ankesC>rlU sokak telefonlan ile
Bu durumu fark buna
Kulland1klan bu olaganustU ozel
ba:;;ka kimse kullanmad1gmdan bu durumu lchimize
onlan herkesten ayirt eden bu ozelligi onlann yonelik
kullanmayi dus,unduk ve bu yonde bir sistemi kurduk. Bu ola-
ganustU yontemleri, sanki yalrnzca onlarm ozel
bir k1yafet ya da kulland1klan ozel bir ara<;m1:;; diger insan
lardan onlan aynt etmemizi saghyordu. Geli:;;tirdigimiz sistem
yalrnzca Dev-Solu degil, aym yontemi kullanan tUm orgiitlerin
militanlanrn da ortaya saghyordu. Onlar ne kadar
ozel ve a:;;m tedbir ahrlarsa o kadar kolay, kesin ve k1sa sii.redc
tespit ediyorduk.
istihbaratta en onemli bilgi ak1s,1, bilgi kaynag1 eleman de-
nen orgiit s1zdmlm1:;; ajanlar vas1tas1yla yap1hyordu
ama bu <;:ok uzun bir bizdeki
171
Snnonlar
sokmak da mumkCm s1zd1nlan ele-
man eylem yapsa sw;: .._,,.,,,,,.,,
Bu-
nun yanmda militanlar uzun bir deneme di:inemi sonunda baz1
ufak eylemlerde denendikten sonra silahh gruplara
Bu ytizden klsa surede fakat o
na tahammulUmuz yoktu.
polise kar91 bir silahh
ba9lad1g1m siralarda her
saldrn Sonw;; olarak biz
de bu bilgi alma - v ~ - - - telrnik alet ve cihazlarla
bu
dahi bu insanlarm
Mustafalann, Metinlerin hakkm1 unutmamak laz1m.
Dursun Karata9 bir konu9masmda "Benim her
militan yakalamyor, takip ediliyor, ben almmza Dev-Solcu
yaz1 yaz1p sizi gi:indersem kesinlikle bu kadar k1sa zamanda ya-
kalanamazsm1z. Bu nas1l oluyor?" bulundugu s1-
kmt1y1 anlatiyordu. de dogru s6yluyordu. istanbul'a
eylem i<;in gi:inderilen militanlann almlarma Dev-Sol'cu, PKK'h,
TiKK01u yaz1lsa bu kadar k1sa surede bu ki9ileri bulamaz ve
eylemlere mani olamazd1k
Militanlan nasil de9ifre edip yakalad1g1m1z1 kavrayam1yor,
<;1lgma di:inuyorlardL Kurulan sistem bir
mucizeyi gen;:ek k1hyordu. OrglitC1 butun Istanbul, hatta ti::1m
Turkiye genelinde denetleyebiliyor, faaliyet ve i:ince-
den bilip, daha harekete onlan
172
1 Boll!m Devlet
Yeni mucizev1 Artlk farkh bilgilere
her hareketini
Orgiitun muhaberesine
niifuz etmi::;;tik. Orgiit artik bizim avucumuzdayd1, istedigimiz
ml'tdahale edebilirdik. mudahalemiz kolayd1, <;:unku
Onlar birbirlerinin
bizler <;:ok kapsamh
bilmezken biz bili-
yor, nerede olduklanm ankesorlu telefonlan kullan-
Yuzlerce
edilecek PKK, ka<;: Dev-
cevap s1firdi.
tek bir Dev-Sol hedefimiz dahi
edilecek
aramaya ba::;;lam1::;;t1k.
Her her
bu bankadan
amnda bulabilecektik.
denetim alt1-
173
S1monlar
amnda
olay1
istanbul Operasyonlan
firarlar ile birlikte
emekli Oramiral Kemal
veritabanlan
irtibatlan sor-
arti-
basm
ilan edecek kadar ileri
hatta l:1lkenin
onemli olan en kanh
bir operasyon
Fakat bir si)re sonra
Dr:vlet
i:;1kma
bu kadar
12 Temmuz
S1monlar
tammahyd1k. Nas1l ne hissederler, nas1l
hangi zamanda ne yaparlar, her bilmemiz gerekiyor-
du. BU.Hin mesaimi bu insanlann ruh, inarn;;, dunya-
sm1 tammaya aymyordum. Bir yandan da teknoloji ustunde
ama teknolojinin yaramas1 i<;:in de militanlann
her bilmemiz gerekiyordu.
Ne kadar beige okusak da orglitu tammak i<;:in kag1tlar ye-
tersiz kahyordu. Orgi.i.tun i<;:inden, hatta orgutu tamyan ust
duzey bir militana ihtiya<;: vardi. Fakat Dev-Sol i<;:inde boyle bi-
rini yakalamak zordu. Orgtitte mutlak bir gizlilik hakimdi;
militanlarm aramyordu
masum aile
Bu arada bir tesaduf
sistemi vardi.
usta bir militan nezaretinde tabi tutulan
semtlerde nasll
176
Bolum Devlet
h konulan kapsayan uzun, <;:ok ciddi bir egitimden
du. Bu almayan kimse orglitun
olaylara dahil edilmiyor, hatta onlara istanbul'da gorev veril-
miyordu. Bizim polisler de bu kis.inin anlat1mlanna dayanarak
resmen sokak <;:ahs.mas1 yapmaya bas.lad1lar. Bir- iki ay sonra
bizimkiler de onlann yas.ama bi<;:imlerini ogrenerek art1k mili-
tanlar gibi hareket bas.lam1s.lardi. Hatta bu i;:ahs.malar
militan oldugundan
ri bir kis.inin kimligini aras.tirmak istediklerinde s.ah1s ka9maya
bas.lam1S,, ama kovalamaca sonunda yakalanm1s.ti. Bu kis.i bir
siire kimligini saklasa da sonunda TiKKO merkez komite uyesi
Ali Gulmez sadece ald1g1
tedbirler ve davrams.lanndan bir kis.inin illegal mensu-
Bizim tim de artik Dev-
Dev-Sol militanlan hakkmda militanlarmdan
daha daha kahraman, daha devrimci <;:a-
teslim olmaktansa tercih ettikleri
Dev-Sol, tum devrimci orglitler bir ca-
zibe merkezi olmus.tu. Bir9ok eski orglit mensubu, kendi orgli-
tu ile i;:elis.kiye dus.en herkes Dev-Sol'a ge9iyordu. Bunda biraz
da polisin kendisine kars.1 silah kullanan kis.ilere yonelik sert
tutumunun da rolu vardi. Bu havanm k1nlmas1, Dev-Sol mili-
tanlannm da diger devrimciler gibi oldugunun ge-
rekiyordu. Bu konuda tum TEM yoneticileri olarak mutab1kt1k.
Bu amac1 arad1g1m1z flrsat Balat semtinde
ortaya <;:1kti. Dev-Sol'a ait silahh bir hucre evini
Ev kus.at1ld1, militanlar evde dokumanlan
yangm <;:1kard1lar, meger evde <;:ok miktarda patlay1c1 madde
varm1s.. Militanlar s1kls.m1S,tl, <;:at1s.maya bas.lad1lar. <;evrede
tedbirlerini ahp teslim olmalan iknaya ugras.t1k,
uzun suren sonunda bir militan klz
77
Stmonlar
SDB timinin komutan
du.
Her konuda a:;:m
sonra kafasmda beliren soru
79
1 BoEun. Devlet
fiilen imkans1zd1 ama
ml'.imkundu.
onu bclli oranda
Su11onlar
defa bulu9ma yakm, yol ustlinde S,flpheli
f1zerlerini Bunun iizerine
may1 gen;:ekles;tirmeyip gezinmeye bas;hyorlardi. Bu
20 gun, bazen aylar sl'.iruyordu. Bir araya getirilmeye 9ahS,1lan
militanlar aylarca bir araya gelemeyince, motivasyonlan
yor, beklemekten, belirsizlik ve hareketsizlikten yoruluyorlard1,
zaten fazla maddi imkanlara da sahip
yapmay1 militanlardan birini ihbar ya da
S,ii.phe uzerine durdurup k1sa sureli ahkoyarak,
bildigimiz, ama daha fazla bir
0 ve onunla irtibath mili-
tanlar hatta uzun
hiicre evlerini ne kadar bi!-
programumz
kendilerirn"
militanlar surekli olarak
hatta baz1lanmn
yor olma hissinden olsa
dokumanlarmda okudugumuza gore,
rinden Fan1k X, MuS, ovasmda
edi!me korkusu
otostop 9ekerek baS,ka bir araca binmiS,, ii merkezine
bas;ka bir otobuse binmiS,. Fakat
tarlasm1 traktorle suren
tam ogreninceye ve
ve ki9ilerin takip edilmediginden emin
bir siire b ul unan11yorlard1.
180
kadar uzunca
1 Bolum Devlet
Silah ya da mermi almak istediklerini ogrendigimizde, onlar
bir silahlan almay1 beklerlerken biz silahlan
alacaklan daha yakahyor-
duk. Bu durumda yeniden aray1s,a girip yeni silah temin nok-
talan arayabilirlerdi.Fakat bizim amac1m1z basit hareketlerle
engelleyebildigimiz ya da geciktirebildigimiz kadar eylemleri en-
gelleyip Suni kontroller yaratarak on-
lan engelliyor, sureyi uzatiyor, tam silaha ulas,acaklan an veya
silahlar daha depolanndayken adamlanna dag1t1lmadan yaka-
byorduk. Boylece hem maddi kayba ugruyorlar hem de
suren beklentileri sanki tesadiif bir olayla suya dus,uyordu. Ye-
niden silah alma pazarhg1 yapmak vs. bu
da bu sure zarfmdan yine beklemeleri demek oluyordu.
Dev-Sol surekli her turlu silah,
ge-
tum silahh birliklerine
dag1tilacaktl, bunlar uzerinde hem militanlara hem
mani olabilirdik. bir gerekiyordu. Burada bu
amac yap1lanlann hepsini anlat-
mak mumkun degil, bu glin bu operasyonlarm anlatllmas1 hem
baz1 glivenligini s1kmtlya sokabilir hem de ba21 yontem
ve sistemler halen daha kullarnlabileceginden des,ifre olmamas1
Slf kalmahd1r. Fakat s,unu soyleyebilirim ki
ger9ekles,tirilen cok etkin operasyonlar sayesinde orglitun silah
alimlan buylik oranda engellendi.
Sonuc olarak tes,kilat olarak harikalar yarat1ld1, orgiitun si-
lah temin etmesine ve silahh eylem yapmasma mani olundu.
Uzun sure silah bulamayan, bir biri ile bulus,amayan, sistemli
ve takip edilme korkusuyla surekli saklanan mili-
tanlar demoralize oluyor, moral bozuklugu ise faglitu icin icin
yiyordu.
181
S1monlar
Bu arada inamlmaz bir mucize
tu ortaya
kadrolanndan Bedri ve
lideri Dursun Karata'm benimsedigi yontemlerin
el
lardi. Sommda Dursun
birakllmca
serbest
Dev-Sol'un legal yaymevi gorii-
ve derneklerle irtibat kurarak ulkedeki mili-
k1sa bir sure once
Bekaa
serbest birak1lmasm--
bu boli'mmeden haberdar ol-
militanlan ve
silahh tum militanlan darbeci bu
lideri olan Bedri Yagan'm yamnda yer alm1lardi. Legal
vc derneklcr ise Day1 grubunda kalm1, eski lider Dursun
tUm illegal alanlar ve faaliyetler
sorumlusu olan Abla kod adh (Hatice Eraml, sonradan kimligi
militam ve onunla irtibath kiileri izliyorduk. Orgiit
surekli bir hareketlilik vardi. Orgute ait tespit etti-
tane hucre evi olmu9tu ve bu evlerdeki militan say1s1
art1yordu, anlam veremedigimiz bir hazirhk ciddi
olabilirdi. Takip ettigimiz baz1 kiilerin gizili <;ekilen
fotograflanndan ge9mite bir<;ok olaym faili olmu onemli mi-
litanlann kanaatine vard1k ve operasyon yap-
maya karar verdik. Fakat o kadar edilen hedef vard1 ki
182
Bohan
ve sokakta
evlere operasyon duzenlenirse
dan Bir kez silahlar . . , ~ ~ ' ~ '
mak imkamnzdi.
Art1k birimlerc anlatma zama-
de operasyon, arama
Bu zamana
dar bizim istihbarat
militanm bir arada
operasyon
tam operasyon
bizim
Bu kadar
karanndan
operasyonu
Menzir bizleri
israr ettL
iizerinc bana U
varm19 ve
rumda VU.HC<Uolf;<H'-lCU
ve bir an once operasyonun
anlatarak biraz sure istedim. Bunun
anlatt1: Salamon'un
odemek ama
borcu
du-
gece bir tC1rli1 uyuyanuyormu9. Kocasmm
183
S1monlar
bu endis,eli halini goren es,i koms,usuna Salamon yann borcunu
odemeyecek diye bagird1ktan sonra kocasma donup s,imdi sen
rahat uyu bu defa da borcunu odemeyeceksin diye 0 uykusuz
kalsm demis,. Necdet Bey de bu kadar isranm uzerine "Tamam
sana bir glin daha musaade, ben yatmaya gidiyorum, s,imdi
sen ne yap ne et bekledigin s,eyi bir glinde yap, hadi s,imdi sen
dus,un bakahm," dedi.
Ertesi glin Bedri'nin oldugu evin onune gizli gozetleme ara-
cm1 koyduk, ii;:ine de Bedri'yi tamyan birini yerles,tirdik, glindiiz
tum hedefleri takibe bas,lad1k, hata yapmamahyd1k. Bir defa ya-
kalamaya bas,lad1k ml tum hedefleri k1sa surede tek tek almahy-
d1k yoksa butun orgfit alarma gei;:ebilirdi. Bazen takip ettigimiz
hedefleri kaybediyorduk, ama genellikle ugrad1klan yerleri ve
kulland1klan yollan bildigimizden tekrar hemen bulabiliyorduk.
6 May1s sabah1 bas,layan takiplerde bulus,malara gelecek diger
da en uygun zamam
taraf gelmezse alternatif
bulus,ma ii;:in o militam beklemeliydik. 0 glin s,ans1m1z yaver
gitti, saat 14'te tum takip ekipleri ile yapt1g1m1z telsiz temasmda
butUn gruplar uygun durumdaydi. Bir satrani;: oyunu dikkatin-
de her hamleyi iyi oli;:up tartarak karar vermeye mecburduk.
Beni istihbarat birimine almak istediklerinde "Emin misi-
niz? Ben istihbarat yeteneklerine sahip biri degilim, belki ope-
rasyon ve sorus,turma derseniz kendime glivenebilirim ama
istihbarat konusunda kendimi hii;: yetenekli bulmuyorum,"
demis,tim, i;:unku opcrasyon plam yapmak tam bana gore bir
is,ti. is,tc o glin de her hesaplamalan yap1p her alternatifi he-
saplam1s,tim. Tum militanlan yolda, sokakta uygun ortamlarda
tek tek almaya bas,lad1k, bizim takip ekipleri yeri ve kis,ileri gos-
teriyor, operasyon birimleri de yakahyordu. Bir iki yakalama-
da meydana gelen bogus,malar haricinde hii;:bir s,ey olmam1s,t1.
Eger bu kis,ileri yakalamak ii;:in gece cvlere girerek operasyon
yapsayd1k buyilk bir k1sm1 olu ele gei;:ebilirdi. 0 glin hepsi pro-
184
1 Bbliim Devlet
fesyonel 22 tane SDB militam yakalad1k, bu kadar c;ok sayida
silahh Dev-Sol militam ancak Lubnan Bekaa kampmda bir ara-
ya gelebilirdi.
Arna as1l Bedri oldugunu tahmin ettigimiz kii;;i hie; sokaga
c;1km1yordu, aki;;ama kadar bekledik ama g6rme imkam olmad1,
evde kac; kii;;inin oldugunu da bilmiyorduk. Gunduz operasyon
bai;;lam1i;;ti, ama bu eve mutlaka gece girmek mecburiyetindey-
dik. Gece gee; saatte bu eve operasyon ekipleri baskm yapt1,
k1sa sure sonra c;atii;;ma c;1kti. 6 kii;;i o!U ele gec;irilmii;;ti, oluler-
den biri Bedri Yagan, digeri ise istanbul ve tum illegal faaliyetle-
rin SDB komutarn konumundaki Abla kod adh Hatice Eraml'di.
Ev sahibi kan koca, i:irglitun legal alanda kulland1g1, adlarma
ev ve ii;;yeri ald1g1 bir aile gorunumumdeki orglit mensuplan
idi. Bu kan kocaya ait bir markette arama yaparken nas1l bir
tehlike atlatt1g1m1z1 anlad1k.
Bu market Bekaa kampmdan getirilmii;; silahlarla doluydu;
kalai;;nikoflar, diger makineli tufekler, roket atar RPG1er, roket
mermileri ve daha pek 9ok silah vardi. Hatirlad1g1m kadanyla
40'a yakm roket mermisi ve 7 adet roket a tar silah bulunuyordu.
Daha sonra diger evlerde ve tespit ettigimiz adreslerde arama-
lar yapt1k. 0 kadar c;ok silah, patlayic1 malzeme ve muhimmat
bulduk ki gozlerimiz bu kadar cephanenin varhgma inanamadi.
ii;;te o zaman anlad1k ki, Bedri Yagan 6rglitun tum silahh birim-
lerini kendine baglayinca istanbul'da eylem yapamayan orgli-
tUn, lider Dursun Kartai;;'m yi:intemleri sayesinde geri gittigini ve
kendisinin bai;;a gec;erek orglitU i;;aha kald1racagm1 dui;;unmu
ve bu yonde tum silahlanm (hatta i;;ehir ortammda kullamlma-
s1 mumkun olmayacak roket atarlanm) ve kamplarda bulunan
Wm militanlanrn toplayarak nas1l eylem yap1lm gostermek ic;in
istanbul'a gelmii;;ti. Eger operasyon yap1lmam1i;; olsayd1, klsa
sure ic;erisinde eylemlere bai;;layarak istanbul'u cehenneme c;e-
vireceklerdi. Bu olay Bedri Yagan grubunu daha henuz dogma-
dan bitirmii;;ti, ama Dursun Karata da boi;; durmuyordu.
185
S1monlar
Cem Ersever Olay1
Cem Ersever'in oldurulmesi Guneydogu'daki olaylan veya
Turkiye'deki i<;: gilvenlik anlay1m1 (veya JiTEM anlayiml) bir<;:ok
a<;:1dan ibret almacak ekilde gozler onune seren bir olaydi. Yal-
mzca bu olaym irdelenmesi ve tam manas1yla aydmlat1lmas1 ve
faillerinin yargilanmas1 bile Turkiye de Susurluk ve Ergenekon
anlay1mm tehiri ve ne oldugunun anla1lmas1 a<;:ismda yeter-
lidir. Arna maalesef her eyi ile a<;:1k ve net olmasma ragmen bu
olay hala istenilen seviyede soruturulup, failleri yarg1lanama-
d1. Cem Ersever'in oldurulmesi ile ilgili olarak Meclis Susurluk
Aratirma Komisyonunda ve daha sonra adliyede geni olarak
ifade verdim ama bu ifadeler hep resmi kahplar i<;:erisinde kald1-
g1 i<;:in belki imdi olay1 bir hikaye ya da bir film senaryosu i<;:eri-
sinde anlatmak ve daha iyi anla1hr hale getirmek gerekiyor.
Cem Ersever'i ne zaman tamd1m? Eruh ve 9emdinli il<;:ele-
rinin 15-16 Agustos l 984'te PKK gerillalan tarafmdan bas1lma-
smdan sonra Guneydogu illerini terorle mucadele ve istihbarat
a<;:1smdan desteklemek amac1yla yap1lan <;:ahmalarda, ben de
<;:ahtlg1m Mersin Terorle Mucadele 9ubesinde mimlenip once
istihbarat Daire Bakanhgmm a<;:tlg1 Yeralt1 Y1k1c1 Faaliyetler-
le Mucadele (YYFM) kursuna almd1m. Daha sonra, 1984 y1h-
nm son gilnlerinde de bir grup arkada1mla birlikte tayinim
Diyarbakir'a c;::1kti ve hemen gidip g6reve ba:;;lad1m. Yeni atanan
grubun amiri bendim, ekip halinde h1zh bir :;;ekilde Guneydo-
gudaki olaylan ogrenmeye <;:ah1yorduk. Diyarbakir istihbarat
9ube Mudur Vekiliydim ama Diyarbakir'dan <;:ok tum Guney-
dogu b6lgesinde g6rev almak geregini duyuyordum veya Genel
Mudurluk de bana biraz b6yle bir g6rev bi<;:iyordu. Tabii s1k1y6-
netim komutanhgmm Diyarbakir'da olmas1, bolgesel dl.izeyde
bir gorev olmas1 ve bizim s1k1y6netim karargahmda bulunma-
m1z da b6yle bir imkam bize veriyordu.
Goreve ba:;;lamamdan birka<;: gun sonra, SASON operasyo-
nu olmu:;; ve Ali Ozansoy isimli orgiltun onemli kadrolanndan
186
1 Bolum Devlet
Sason bolge komitesi sorumlusu, geni:;; bilgi birikimine sahip
entelektuel bir orgut yoneticisi yakalanm1:;;ti. Ali Ozansoy'un
ilk sorgulanmas1 sirasmda PKK'nm kurulu:;;undan o gune ka-
darki (yani 1985 y1h itibariyle) ge9mi:;;ini, varhgm1, yurtd1:;;1
ve yurti<;:i faaliyet ve hedefleri, bu yeni 91k19mm amacmm ne
oldugunu, ne yapmak istedigini bir butunluk i9erisinde kap-
samh olarak anlatan ifadesini bir videobanda kaydetmi:;;tik.
Sonra bu kayd1 sistematik yaz1h bir metin haline getirip, bol-
gedeki g6revlilere dag1tarak herkesin PKK hakkmda bilgi sa-
hibi olmas1111 saglam19tik. Bu farkh bilgi alma yontemi, PKK'y1
i;:ozen ve herkese PKK'y1 gosteren faaliyetimiz bize onemli bir
glii; ve bilgi kazandmm9, ayrn zamanda S1k1y6netim Komu-
tanhg1 ve Emniyet Genel Mudurlugu duzeyinde farkh bir bak19
a91s1 edindirmi9ti.
0 gline kadar baz1 teror faaliyetleri ger9ekle9tirilmi, Eruh
ve S,emdinli ilc,:elerinin bas1lm19 olmasma kar9111 glivenlik kuv-
vetleri kan;nlanndaki grubun, PKK'nm amacmm ne oldugunu,
ne yapmak istedigini bilmiyordu. Hatta biri;ogu Eruh ve S,em-
dinli baskmlanm Suriye'den gelen insanlann yapt1g1rn zanne-
diyordu. Eruh S,emdinli baskmmdan sonra bolgeye gonderilen
Guvenlik Kuvvetlerinin ald1g1 ilk ifadelerde i;ok ilgini; noktalar
vardi. inarnlmaz ve tuhaf bir bic,:imde ifade almm19t1; olay bir
turlu kavranamam19, olaym ne oldugu hakkmda bir fikir sahibi
olunamam19ti. Bu ylizden tum yonleriyle alm19 oldugumuz Ali
Ozansoy'un ifadesi, PKK'nm ne oldugunu, ne yapmak istedigini,
gelecekte PKK'nm neler yapacagm1, hedeflerinin ne oldugunu
ortaya koyan c,:ok onemli bir belgeye d6nfo;;mu9tu. PKK'nm yeni
surei;teki 91ki91, 0 gline kadar daha derli toplu anlat1lmam19ti.
ilk y1llarda Diyarbakir'da fazla bir PKK varhg1 yoktu, daha
dogrusu Alaattin Zuhurlu ve bolge halkmdan birkac,: arkada:;;m-
dan olu9an bir gerilla grubu vard1 ama onlar da pek fazla etkin
degillerdi. Eylemsel olarak da fazla bir ey yapmam19lard1, daha
i;ok ke9if, belki bolgeyi tarnma gibi faaliyetlerde bulunuyorlardi.
187
Halig'te Ya9ayan Simonlar
Bizim Genel Mudurluk adma PKK faaliyetlerinin daha yogun
oldugu bin;;ok yere (Siirt, Hakkari ve $1rnak bolgelerine) gidip
oralarda inceleme yapma imkanlanm1z vardi. Guneydogu ille-
rini gezip tammaya ve oradaki meslekta9lanm1zla veya askeri
yetkililerle ya da s1klyonetim gorevlileriyle goru9erek PKK hak-
kmda bilgi toplamaya yonelik bu tur inceleme <;:ah9malannm
birinde Siirt'e gittik. 0 zamanlar Siirt'te Emniyet Terorle Mu-
cadele $ube Mudurumuz Cafer $ahin'di. Bu konulara yatkm
ve yetenekli biriydi. Zaten daha once Ankara Asayi9 Cinayet
Masasmda <;:ah9m19, siyasi 6rgutleri sorgulam19 oldugundan bu
konuda olduk<;;a donarnmh biriydi. Cafer $ahin'in orgut men-
suplan, onlann faaliyetleri, kod isimleri vs. hakkmda tuttugu
ku<;:uk not defterinin bir fotokopisini alm19tim. Bu defter bi-
zim <;:ok i9imize yaram19tl. i9te o arada birileriyle konu9urken,
Siirt Jandarmasmda sorgu operasyonlan i9lerine bakan Cem
Ersever'le kar91la9tim. 0 zamanlar ustegmen veya ylizba91ydi.
Kar9ila9tig1m1zda, nereye gitse hep bizden bahsedildigini soy-
ledi. Genel Mudurluk adma yap1lacak baz1 gorevler dolayis1yla
defalarca $irnak'a, Hakkari'nin en ucra il<,;esi Beytu99ebap'a
gidiyor, buradaki meslekta9lanm1zla ve halkla goru9erek bol-
geyi ve insanlan tammaya, olaylann i<;: ylizunu anlamaya <;:a-
h91yorduk. Biraz da belki Diyarbakir bolgesinde orglitun pek
etkin olmamasmdan dolay1 oradan gelmenin rahathg1yla etraf-
ta <;:ekinmeden dola91yorduk. Bir<;:ok insan oralara gelip gittigi-
mizi ve ad1m1z1 biliyordu ama bizi polis degil de daha <;:ok Milli
istihbarat Te9kilatmm elemarn zannediyorlardi. <;unku polisin
oralarda dola9mas1 pek ah91lm19 bir ey degildi. Siirt il Jandar-
ma Alay Komutanhg1 bolgesinde <;:ah9an Cem ylizba91 da tUm
bolgeyi dola9an, bolgede olup biten her eyi kontrol eden gozu
kara biriydi. i9te bolgede dola9irken Siirt'teki butun koylerde,
mezralarda bizim ad1m1z1 duydugunu soyledi. Bir sure Cem'le
sohbet ettik. K1sa sure i<;:erisinde onun i9ine sanlan, butUn
mesaisini ve zamamrn her eyiyle cam gonulden i9ine adayan,
188
1. B6liim Devlet
surekli ii takip eden, olaylan 9ok onemseyen ve bu davaya
inanm1 biri oldugu kanaatine vard1m.
0 da belki bende belli eyleri gozlemlemiti. ilk kar1lama-
m1zla birlikte aram1zda aym inan9 ve duunceyi paylaan in-
sanlann yakmhg1 ve samimiyeti olumUtu. Gorevle ilgili her
konuda rahat konuabilecegim, derdimi rahat anlatabilecegim,
farkh konularda tartllp fikir birligi kurabilecegim biri gibi go-
runuyordu. <;unku biz butUn varhg1m1zla, butUn mesaimizle
uzerinde oldugumuz ie odaklanmam1z gerektigine inananlar-
dand1k. 0 da bu anlay1taydi.
Daha sonraki donemlerde 9ok s1k g6ruemedik. <;ok nadi-
ren birka<;: defa kar1 kar1ya gelmitik. Arna kendimizi birbiri-
mize 9ok yakm hissediyor, her kar1lamam1zda kimseyle pay-
lamad1g1m1z sirlanm1z1 birbirimizle paylaabiliyorduk. Aradan
epey bir zaman ge9ti. Bu arada $irnak'ta bir iki defa kar1lat1k
zannediyorum. 0 kar1lamalanm1zda 9ok daha kizgmdi. Ozel-
likle askeri birimlerin Uurlu, makul ve mant1kh ekilde ha-
reket edemediklerinden bahsediyordu. Hatta ilgin<;: denemeler
yap1yordu, daha sonra uygulad1gi bu yontemlerin bazilanndan
yazd1g1 kitaplarda da bahsetti.
0 zamanlar $irnak Uludere arasmda gelip ge9en herkes as-
kerler tarafmdan surekli kontrol ediliyordu. Durdurup ara9lan
anyorlar, yolculann nereden gelip nereye gittikleri ve isimleri
defterlere kayit ediyorlardi. Ve tabii herkesten kimlik soruyor-
lardi. Cem kendisi i<;:in, PKK'mn o zamanki en onemli yonetici-
lerinden Duran Kalkan veya herkes tarafmda Selim Hoca diye
bilinen Selahattin <;elik gibi birka<;: insan adma sahte kimlikler
haz1rlam1tl. Bir glin Cem otomobile sivil olarak binmi, otomo-
bil kontrol i<;:in durduruldugunda askerlere kendi kimligi yeri-
ne bir seferinde Duran Kalkan'm, baka bir sefer de Selahatin
<;elik'in kimligini gostermi, kay1tlara da bu isimler ge<;:miti.
Daha sonra tugay yetkililerine gidip, f;)irnak'taki kontrol nok-
talanndan Selahattin <;elik ve Duran Kalkan'm ge<;:tigini soyle-
189
Y a9ayan Simonlar
mi9ti. Bunun uzerine askerler $irnak'm giri ve <;:1ki9mda gelip
ge<;:en herkesin kimliklerinin yaz1ld1g1 defterleri getirip bakt1k-
lannda ger<;:ekten Selahattin <;elik ve Duran Kalkan'm adlan
yaz1hydi. Cem'in gostermek istedigi durum da buydu. Kontrol
noktalannda bolgelere girip <;:1kanlarm ad1 yaz1hyor, kimlikleri
kaydediliyordu fakat orglit mensuplan, yoneticileri hakkmda
hi<;: kimse bilgi sahibi olmad1gmdan orglitUn yonetici kadrola-
nndan ya da aranan bir kii bile bu kontrol noktalarmdan <;:ok
rahat<;:a ge<;:ebiliyordu. isimler hakkmda bilgi sahibi olmadan
yap1lan bu kontrol ya da kay1t tutmalann hi<;:bir i9levi olmuyor-
du. i9te Cem bu turden denemeler yapmItl, kendisi bana bun-
lan anlatm19t1, hatta daha sonra kitabmda da benzeri eyleri
okumu9tum. Kabma s1gmayan surekli ko9turan biriydi.
Bu bolgedeki teror olaylan nedeniyle hepimiz orglitun yeri
ve faaliyetleri hakkmda istihbarat almaya <;:ah91yorduk. Baz1
insanlar da bu durumdan istifade etme gayretindeydi. Cem
ylizba91 (bir muddet sonra binba91 olmu9tu samyorum) bun-
lardan bir klsmm1 de9ifre etmi9ti. Bu insanlar once Jandar-
ma, Emniyet veya diger istihbarat birimlerine gidip U ki9iler
PKK'ya yard1m ediyor, U gun PKK mensuplan onlann yanma
geldi, U olayda kilavuzluk yapt1lar, U kii U olayda PKK men-
suplanna onculuk yaptI gibi ihbarlarda bulunuyorlardi. Sonra
ihbar edip yakalatt1g1 ki9ilerin evlerini ziyaret ediyor, polis ve
askerlere ru9vet vererek onlan kurtarabileceklerini soyleyip ai-
lelerinden para ahyorlardi. Ardmdan Jandarmaya ya da Polise
gidip, bu ki9ilerin devlete <;:ah9arak PKK hakkmda tekrar bilgi
aktaracaklanm soyleyerek onlann sahverilmesini saghyorlardi.
Masum insanlan orglitle irtibath olduklan iddias1yla yakalat1p
daha sonra onlan kurtarma vaadiyle yakmlanndan para alan
bu ki9iler bu ii meslek haline getirmi9lerdi. Bu yontem maale-
sef bu bolgede c;ok yaygmdi. Kimileri de once jandarmaya gelip
bir muddet bilgi vererek Jandarmay1 oyahyor, sonunda verdigi
bilgilerin yanh oldugu ortaya <;:1k1yordu. Bu defa Emniyete gi-
190
1 Bciliim Devlet
diyor, bir sure aym ekilde emniyet mensuplanna bilgi veriyor,
Emniyet bu kiilerin sahtekar olduklanm fark edince bu kez
Milli istihbarat Tqkilatma yi:ineliyorlardi. Orada da bu insan-
larm li<;:kag1t<;:1 olduklan anlaihncaya kadar epeyce bir zaman
ge<;:iyordu. ite Cem binbat bunlardan baz1lanm il<;:e merkez-
lerine goturup, "Sizi ihbar eden, hakkm1zda iftira atan ve bize
ihbar mektubu yazan li<;:kag1t<;:1lar, sahtekarlar bunlar," diyip
onlan kahvelerin orta yerinde tehir etmiti.
Yine "Ben ihbar etmeme ragmen kimse gitmiyor, Cudi Dag1
X bi:ilgesinde PKK'hlar var," diyen bir ki:iyluyli, si:iylediginin ya-
lan oldugunu bilmesine ragmen gece i:inune katip Cudi dagma
operasyona tek bama gidecek kadar gi:izu kara idi. is;te Cem
boyle biriydi. Bir milddet sonra JiTEM'in kurulmas1yla birlik-
te, Cem'in ve baz1 subaylann JiTEM'in kuruculan arasmda ol-
duklanm duydum. Cem'in kendisi de bu faaliyetlerin i<;:erisinde
oldugunu si:iylemis;ti. 0 ilk bata Silopi bi:ilgesindeydi, yamnda
Arif Dogan vardi. Muhtemelen o zaman Arif Dogan daha list
rutbedeydi. Cem ve yanmdaki birka<;: ustegmen ve ylizbas;1 be-
raber <;:ahs;1yorlardi. Kendilerine bir helikopter verilmis;ti. Kuzey
Irak'taki yi:inetimlerle gi:irus;erek PKK hakkmda bilgi toplama fa-
aliyetlerini organize etmeye <;:ahs;1yorlardi. Bir defasmda Kuzey
Irak'ta irtibat subay1 gibi gi:irev yapt1klanm da duymus;tum. Bir
sure sonra Cem binbas;mm elemanlannm Silopi, Cizre ve 9ir-
nak bi:ilgesinde bulunduklanm ve faaliyet gosterdigini duydum.
Kimi zaman kars;Ilas;1p konus;uyorduk.
Bir milddet sonra Cem binbas;1 OlaganilstU Hal Asayis; Ko-
lordu Komutanhgmm JiTEM Grup Komutam olarak atand1 ve
bir y1la yakm burada gi:irev yaptt. 0 sure i<;:inde bir veya iki defa
kendisini ziyarete gitmis;tim. Yanmda askeri personel olarak,
daha sonra ad1 JiTEM faaliyetlerinde ad1 ge<;:en baz1 subaylan
farkh kod isimleriyle tamm1s;tim, aynca askerlik gi:irevini yapan
itiraf<;:1lar da bulunuyordu. Bunlann bir k1sm1 daha sonra uz-
man olarak veya farkh gorevlerle resmi kadrolar alarak Cem'in
191
Hallc;:'te Ya9ayan S1monlar
yanmda 9ah:;;maya devam etmi:;;lerdi ama daha r;ok istihbarat
toplama faaliyetlerinde bulunuyorlardi. 0 da bir veya iki kez
benim ziyaretime gelmi:;;ti, tabii bu kar:;;1hkh goru:;;melerimizde
birbirimize itimat ettigimizden her :;;eyi 9ok rahat konu:;;ulabili-
yorduk. Cem bir glin bana illegal orglit mensuplanmn baz1la-
nm gizli yakalad1klanm, sorgulad1klanm soyleyerek onlardan
ald1gi silah ve malzemeleri gosterdi. Sorgulanan bu insanlann
ak1betlerinin ne oldugu konusuna ar;1khk getirilemiyordu, fakat
dolayh olarak sonucun ne oldugu tahmin edilebiliyordu.
Cem PKK ile mucadele etmek iyin kanun d1:;;1 her turlu yon-
temin kullamlmas1 gerektigini, normal yol ve yontemlerle bu
i:;;in ba:;;anlamayacagm1 ima etmeye, anlatmaya 9ah:;;1yordu.
PKK ile ancak boyle mucadele edilebilecegini 9unku bu ki9ilerin
mahkemelerde ceza almad1!2;im, korktuklan iyin kimsenin onla-
rm aleyhine :;;ahitlik yapmad1g1m ve davac1 olamad1gm1, olaylar
gece gerr;ekle:;;tigi iyin kimsenin bir :;;ey gormedigini, hatta onla-
ra destek veren ki:;;ilerin su9lanmn hukuki olarak ispatlanma-
smm ve cezaland1nlmasmm r;ok zor oldugunu ve bunun sonu-
cunda sur; i:;;lemeye devam ettiklerini, bunun iyin bu ki:;;ilerin
infaz edilmesi yontemlerinin kullamlmas1 gerektigini, bu orglit
mensuplannm ancak bu tur yontemlerle durdurulabilecegini
r;ok hararetle savunuyordu. Bunun uzerine ben anlatt1g1 yon-
temlerin dogru yollar olmad1gm1 soyledim. <;unkU bu bolgedeki
PKK varhgmm artmasmda bir9ok ki:;;inin olumsuz faaliyetinin
payi oldugunu, bunun iyerisinde bu bolgede 9ah:;;1p ru:;;vet yi-
yen, hatta koruculuk faaliyetlerinde bile silah dag1tihrken para
alan kamu gorevlileri oldugunu, PKK'nm bu ay1klan kullanarak
taraftar buldugunu belirterek teror olaylannm artmasmda et-
kili olan buna benzer ylizlerce ba:;;ka olayi anlatt1m.
"Burada su9lu kim? PKK'ya ekmek veren, onlara yard1m
eden koylu mu, yoksa burada ru:;;vet mekanizmasm1 9ah:;;tir-
mak suretiyle yanh:;; uygulamalar yaparak toprak agalanna ya
da nufuzlu insanlara kar:;;1 koyluleri yalmz birak1p PKK'mn ku-
192
1. Bolilm Devlet
cagma atanlar mi?" diye sordum. Cem "Evet sen hakhsm," dedi
ama sonra elini boynuna goturerek "Ben burama kadar bu i9e
batt1m, bana anlatma. Bu i9te var mism, yok musun?" dedi.
Ben "yokum" demekle kalmad1m, yine 1srarla bu yontemlerin
olaylan daha da azd1racagm1, bizim legal yontemler d19ma 91k-
mamam1z gerektigini kendisine epeyce anlatt1m ama o kanun-
suz yontemlere kesin inamyordu.
Bir muddet sonra iki itiraf91 ve bir arkada91yla (bunlardan
bir tanesi samyorum A.A. idi, once itiraf91 olup devlete s1gmd1,
devlet i9indeki yanh9lan da gordukten sonra yurtd19ma 91kti,
orada hem PKK hem de bu olaylarla ilgili tarafs1z ve kapsamh
bilgi ve gozlemlerini 9e9itli gazetelere anlatt1) yamm1za geldi; dort
ki9ilerdi. 0 zamanki HEP adh partinin binasmda ayhk grevleri
yap1hyordu ve polis ayhk grevlerinin oldugu yerde bekliyordu.
Binanm yakmlanna patlay1c1 madde koymay1 du9unduklerini,
herhangi bir polisin veya bir devlet gorevlisinin zarar gorme-
sini istemediklerinden oradaki polisin 9ekilmesini, bu konuda
yard1mc1 olmam1 istediler. 0 glin uzun uzun konu9tuk, boyle
bir eyin olamayacagm1, bu yolun dogru olmad1gm1 kendisine
dilimin dondugunce anlatt1m. Cem hararetle bu tur eylere ta-
raftardi. Ashnda o zamanlar yeni ger9ekle9tirilmi9 baz1 infazlar
vard1 ama onlann yaptig1m pek tahmin etmiyordum. PKK'nm
legal yaym1 gorunumundeki bir dergi yaymlamyordu. Dergi-
nin bulundugu binaya gidilerek dergi tahrip edilmi ve buraya
patlayic1 madde konmu9tu. Bu arada o zamanki Baro Ba9kam
ve PKK'yi destekledigi soylenen bir ki9inin, polis lojmanlannm
hemen yakmmda Ofis semtindeki arabasmm altma patlayic1
konmu9tu. Telsizlerle anonslar edildi. $upheli bir aracm pla-
kas1 verilmi9ti. Bir iki dakika ge9meden telsizi dinledigimde
polis ekipleri plakas1 verilen arac1 durdurmu9, aracm i9erisin-
de Jandarma Asayi9 Komutanhgi JiTEM'de 9ah9an itiraf91larla
baz1 asker ve subaylann oldugu bilgisi verilmi9ti. Merkez arac1
ve i9indekilerin birakilmas1 talimatm1 verdi. Bu olayla birlikte
193
S1monlar
art1k zihnimde olaylan tek tek birletirmeye, bu tiirden olayla-
n gen;ekletirenlerin JiTEM'e mensup gorevliler oldugunu dii-
9unmeye balad1m.
Yine bir sure sonra HEP Diyarbakir il bakarn Vedat Aydm
Diyarbakir !$ehitlik semtindeki evinden polis gorumundeki ki-
9iler tarafmdan Emniyete gotUrulecegi soylenerek kac;:mlmItl.
0 zamanlar Cern'in yanmdaki baz1 ki9ilere uyan bir ekal tarif
ediliyordu. Bu e9kallere gi:ire faillerin Cem'in yanmda c;:aht;,;an
insanlardan baz1lan olabilecegi kanaati bende de uyanm19t1
ama tam olarak netlet;,;memiti. Olaylarla ilgili tahkikat yap1h-
yordu ve aratlrmada Ankara'dan gorevli olarak gelen insanlar
da bulunuyordu. Diyarbakir'daki soruturmarnn bat;,;ma o ta-
rihte Emniyet Mudur Yard1mc1s1 olan Hiiseyin Kocadag veril-
miti. Bir giln polis evine gittigimde bir kenarda c;:ah9ma yap1-
yor, kendi aralannda konuuyorlardi. Ben de yanlanna gittim
ve Huseyin Kocadag ortaya konan en ciddi bulduklan t;,;iipheyi
anlatt1:
Vedat Aydm'm cesedi, Elaz1g Maden ilc;:esi yakmlannda yani
Diyarbakir'dan Ergani Maden istikametine giderken Maden il-
c;:esi sm1rlan i<;:erisinde bulundu. Cesedin bulundugu yerle ka-
<;:mld1g1 Diyarbakir arasmdaki her yere sorup soruturulurken
yol uzerindeki trafik ekiplerine de sormulardi. 0 giln Ergani'de
bulunan bolge trafik ekibi, Ergani Maden arasmda hemen Er-
gani c;:1k19mda <;imento fabrikasmm az ilerisinde yolda trafik
kontrolu yap1yormut;,;. Bu trafik kontrolu esnasmda Ergani
merkezden, Bolge Trafik istasyonuna bir anons gelmi, Erga-
ni Dicle istikametinde (yani ters istikamette) bir trafik kazas1
oldugu, oraya bakmalan soylenmit;,;. Ekip yoldaki kontrolu b1-
rak1p Ergani'ye gitmi, Ergani'den Dicle istikametine donmii.
Belirtilen yere vard1klannda herhangi bir kazanm olmad1g1-
m g6rmu9ler ve tekrar kendi gorev yerlerine d6nmu9ler. ite
ekibin verdigi bu ifade dikkat <;:ekmit;,;ti. Olmayan bir kazanm
kontrol edilmesi bahanesiyle ekip yoldan <;:ekilmiti. Bunun
194
1 Bcilum Devlet
uzerine Huseyin Kocadag ve aras,tirmay1 yapan diger gorevli-
ler bu anonsu ge9en Ergani polis merkezine neden boyle bir
anons yapt1klanm sordugunda ihbann il9e Jandarma Komu-
tanhgmdan geldigini soylemis,ler. il<;e J andarma Komutanhgma
soruldugunda, bu bilginin Jandarma Bolge Komutanhgmdan
geldigini anlatm1s,lar. Jandarma Bolge Komutanhgma soruldu-
gunda ise bilginin Jandarma Asayis, Kolordu Komutam Harekat
Merkezinden ge9ildigini soylemis,lerdi. is,te o safhadan sonra-
s1 sorulmam1s,ti veya bana anlatilmadi. Arna ben anlayacag1m1
anlam1s,tim. Bana g6re Vedat Aydm'1 ka91ranlar, onu Elaz1g Ma-
den il9esine gotururken yolda trafik ekipleri tarafmdan kontrol
edilme ihtimaline kars,1 Asayis, Kolordu Komutanhg1 ara kade-
meler uzerinden bilgi aktararak polis ekibinin oradan 9ekilmesi
saglanm1s,t1. Boylece olaym art1k kimin tarafmdan ger9ekles,ti-
rildigi net olarak anlas,1hyordu.
Vedat Aydm, ka9mlmasmdan k1sa bir sure sonra
Diyarbakir'dan 70-80 km uzaktaki Maden il9esi yakmlannda
Diyarbakir-Elaz1g karayolu uzerinde Maden 9aymm kenannda
kalas,nikof makineli tUfekle taranarak oldurulmus, olarak bu-
lundu. Cesedin bulunmas1yla birlikte de firtma koptu.
Vedat Aydm'm cenaze toreni, Diyarbakir'da 9ok ciddi olay-
lara sahne olmus,tu. ilk defa Diyarbakir'da genis, bir toplumsal
tabana yay1lan ciddi manada bir olay ger9ekles,mis,ti. HEP i9in
Turkiye'nin her yerinden binlerce insan Diyarbakir'a gelip ce-
naze torenine katilm1s,, bu olay buylik bir yliruylis,e ve ciddi
tepkilere neden olmus,tu. BU.tun devlet kurumlanna (TRT'ye,
polise vb.) saldmlm1s,ti. Cenaze, defnedilecegi yere gotlirulur-
ken surlarla Mardin Kap1 Karakolu arasmdaki dar yoldan ge-
9en cenaze konvoyundaki baz1 kis,iler (ozellikle kontrolden 91-
kan gen9ler ve 9ocuklar) Polis Karakolunu tas,lam1s, ve karakola
saldirm1s,ti. Karakoldaki gorevlilerin kendilerini korumak i9in
silah kullanmas1 sonucunda (gostericilerin de silah atmas1 id-
dialan vard1) U.9 kis,i olmus,, 5-6 kis,i yaralanm1s,ti. Cenazenin
195
Halig'te Yaayan Simonlar
defnedilmesinin ardmdan ise aym yerden tekrar gec;:mek iste-
yen kalabahk karakola daha yogun bir ekilde saldird1gmda,
gorevlilerin tekrar ate ac;:mas1 sonucunda (bir k1sm1 duerek,
bir kism1 uc;:urumlara yuvarlanarak) on dokuza yakin kii ha-
yatlm kaybetmiti. Yuzlerce de yarah vardi. Boyle agir bir olay
daha once hie; yaanm1tl. Aslmda bana gore o cenaze toreni,
toren s1rasmda o bolgede olup biten her ey ayn bir skandald1,
c;:unku cenazenin once koye goturulecegi koyde defnedilecegi
belirtilmiti ama sonra ehir merkezine defnedilerek inamlmaz
olaylara sebebiyet verilmiti. Bu cenaze toreninde HEP1ilerin
ve valiligin yaptig1 yanhlar baka bir kitaba konu olacak kadar
c;:ok ve ibretlik olaylardan olumaktadir. Sonuc;: olarak tUm ta-
raflann hesaps1z ve sorumsuz davramlan 23 kiinin olumune
sebebiyet vermiti. ite Cem aslmda bu olaym ba planlay1c1s1
ve failiydi.
Bir defasmda bir olayla ilgili olarak Bolge Valiligine gitmi-
tim. Gorume esnasmda Bolge Valisi beni o zamanki Asayi
Kolordu Kurmay Bakanmm yanma gondermiti. Onunla go-
rUmek uzere yanma gittigimde Cem binbal oradayd1 ve Kur-
may Bakam ile konuuyorlardi. Cem "Darda kahrsam ben de
Guneydogu'da Asayi Kolordu Komutam bolgesinde U, U, U
olaylar oldu, bu olaylardan U, U kiilerin bilgisi vard1 derim.
Ben de bunlara ahidim derim," diyerek dolayh yollu kar1sm-
dakini tehdit ediyordu. Olaym mahiyeti neydi bilmiyorum ama
bunu c;:ok net ifade ediyordu. Gorundugu kadanyla Cem bin-
ba1 son donemde kendi ustleriyle veya kendi tekilatiyla c;:atl-
ma ic;:indeydi. Oradaki gorev suresi uygun olmayan bir bic;:imde
sonlandmhyordu. Sebebinin ne oldugunu c;:ok iyi bilmiyorum
ama kendi tekilati ic;:erisinde bir sorun vardi. Bu sorun dola-
yis1yla pek uygun olmayan bir bic;:imde Ankara'ya tayin olup,
orada goreve baladi.
Ben Diyarbakir'da c;:ahmaya devam ederken, Ankara'daki
istihbarat kurslannda bolucu bolgeci faaliyetler, PKK faaliyetle-
196
1 Bolilm Devlet
ri ve buna benzer konular ile ilgili dersler vermek amac1yla r;ag-
nhyordum. Kurslara egitmen olarak katihp birkar; glin kald1k-
tan sonra geri donuyordum. ite bir defasmda yine Ankara'ya
geldigimde Cem'le de g6rlituk. Cem binba1 beni K1z1lay'da,
samyorum Karanfil Sokak'ta yol kenarlannda restoranlann,
kahvehanelerin, birahanelerin bulundugu bir yere davet etmi-
ti. Orada yol uzerindeki kur;uk sandalyelere oturup bir akam
yemegi yemi ve epey sohbet etmitik. Yanmda Guneydogu'da
birlikte 9aht1g1 subay ve itirafr,;;1 (ama JITEM'de kadrolu 9ah1-
yorlard1) arkadalanndan baz1 tamd1k kiiler de vardi. Sohbet
ederken Cem binbaI r;ok net olarak, Guneydogu'yu kaybettigi-
mizi, Genelkurmay'm ve ordunun milleti yeterince uyarmad1-
girn, devletin ve hukumetin butun kurumlanyla her baklmdan
bu olaylan tam manas1yla anlay1p alg1layamad1g1m, bu insan-
lan uyarmak gerektigini soyledi. Etrafta oturan, sohbet eden,
yiyip ir,;;en insanlan gostererek, "Bakm, bunlar boyledir ite. Sa-
bah akam buraya gelirler, saatlerce oturur ir;erler. Dlke elden
gidiyor ama kimse farkmda degil. Bu insanlan uyarmak ir;in
Kiz1lay'm gobeginde dev bir bombamn patlat1lmas1 gerek, ancak
o ekilde ak1llan balanna gelir. Bu insanlar ancak bu yolla
uyandmlabilir, bilinr;lendirilebilir," diyordu. Bu gorliunde 1s-
rarc1ydi. Boyle bir eyin yap1lmas1 gerektigini, Genelkurmay'm
bu konu ile ilgili glivenlik sisteminin halk1 ve devleti yeterince
uyarmad1g1m ve bolgenin elden gittigini r;ok 1srarla vurguluyor-
du. Tabii ben bu fikirlere tam manas1yla katilm1yordum. Bu
tur yontemlerin hep kar1smdayd1m ama Ulkesine olan sevgisi
ve kendince dogru bildigi davayi bu kadar samimi, canla bala
savunmas1 nedeniyle bir yakmhg1m1z ve arkadahg1m1z olu-
mutU. Tabii bu boyle devam edip gitti.
Ardmdan ben Guneydogu'daki hengame ir;erisinde goreve
devam ettim, bir muddet sonra ser;imler oldu ve ser;imlerden
sonra tayinim istanbul'a 91kti. istanbul'daki yogun ortam ir;eri-
sinde devam ederken Cem ve yanmdakilerin g6revden aynld1k-
197
S1monlar
lanm, kitap yazmaya yah:;;t1klanm ve bir yaymevi kurduklanm
ortak arkada:;;lanm1z vas1tas1yla ogrendim. Fakat daha sonra
Cem'in durumunun pek iyi olmad1g1m, baz1 faaliyetlerden ra-
hats1z oldugunu bilahare duydum. i:;;te istanbul'da Dev-Sol'un
yliruttugu silahh saldmlar ve buna kar91 bizim gen:;:ekle9tirdigi-
miz operasyonlarla yogun bir ortamda goreve devam ederken bir
glin Alparslan Ertug adh bir ziyaretyimin oldugunu soylediler.
Alparslan Bey bana Cem binba:;;mm emekli olduktan son-
ra arkada::ilan vas1tas1yla (ki bu arkada::ilann bir k1smmm za-
mamnda o bolgede yah9an ve bug(in Milli istihbaratta gorevli
insanlar oldugunu anhyorum) istanbul'da bir glivenlik firmas1
kurarak hayatma bu ekilde devam etmek istedigini, Ankara'da
yapt1g1 i9lerden agzmm yand1gm1, giri::itigi pek yok i:;; ve faaliyet
umdugu ekilde neticelenmediginden bir anlamda dersini alm1::i
gibi gozukerek istanbul'a geldigini soyledi. Kendisinin buldugu
uygun bir yerde Cem binba:;;;1mn evinin oldugunu, i yapma-
ya yah:;;t1gm1, bu arada askeri sirlan basma vermekten askeri
mahkemeye verildigini anlatti. Bir glin once Jandarma Genel
Komutanhgmm askeri mahkemesindeki duru9maya kat1lmas1
iyin Alparslan Bey Cem'e bir minibus ayarlam19, Cem minibiis
::ioforuyle beraber Ankara'ya gitmi9. Ankara'da Cem :;;oforden
aynlm19. Cem'in baz1 onemli dokuman ve malzemeleri, gorevde
iken kendisinde kalan birtak1m uzakta kumandah patlay1c1-
lar eskiden beri tamd1g1 ve guvendigi Habur Gumruk Muha-
faza Muduru olarak yah9m19 olan Ali Balkan Metel'in ::ioforu
Kemal'in (Kemal Sadik Uzuner) evindeymi. Kemal'in evinden
bu malzemeleri ahp saat on iki s1ralarmda Kiz1lay yakmlannda
minibus Oforuyle bulu:;;;acaklarm1::i. $ofor bu malzemeleri ahp
geri donecekmi:;;. Cem de saat 1 gibi K1z1lay'da burosu bulunan
avukatiyla bulu9up sonra birlikte 13.30'da mahkemeye gide-
ceklermi9. Mahkeme y1k19mda ise tekrar istanbul'a donecek-
mi9. Fakat Alparslan Bey'in minibus :;;of6runden ald1g1 bilgiye
gore saat 12'deki bulu9maya Cem gelmemi, avukata da gitme-
198
1 Bcilum Devlet
mis,. Bunun uzerine Kemal'i telefonla arad1klannda, Cem'in iki
kis,iyle (o zamanlar Aydmlrk dergisi muhabiri olan Soner Yal9m'1
ima ederek) gelip emanetlerini ald1ktan sonra Lada marka bir
ara9la aynld1gm1 soylemis,. Alparslan Bey Cem'den haber ala-
mad1g1 i<;:in hayatmdan endis,e duydugunu, Cem'in Ankara'ya
gitmeden once istanbul'da bulundugu s1rada kendisine her-
hangi bir s,ey olursa guvenebilecegi kis,inin ben oldugumu soy-
ledigi i9in benim yamma geldigini soyledi.
Arna ben Cem'in istanbul'a geldigini bilmiyordum. Muhte-
melen daha onceki konus,malanm1zda ona surekli bu is,lerin
yanhs,hgm1 savundugum, yapma etme, bu is,in sonu insanm
kendi kafasma s1kmasma gider dedigim i9in istanbul'a geldi-
ginde ben sana demedim mi gibi bir tepkiyle kars,1las,maktan
9ekindiginden benim yamma gelmedi. Belki belli bir duzen kur-
duktan sonra gelmeyi dus,unuyordu, bilmiyorum.
Alparslan Ertug'un bu anlatimlanndan sonra ben hemen
onun yamnda {veya o 91kt1ktan sonra, tam hatirlam1yorum)
Cem'i benim kadar iyi tamyan, o donem Ankara istihbarat
$ube Muduru gorevinde bulunan, daha once Diyarbakir'da
benim yard1mc1hg1m1 yapan arkadas,1m Abdurrahman Toygar'1
aray1p durumu anlatt1m. Abdurrahman hem Cem'i hem
Cem'in JiTEM'den beraber aynld1g1 Ali Ozansoy ve Mustafa
Deniz'i 9ok iyi tamyordu. Hatta zaman zaman Ali ve Mustafa
Abdurrahman'm yanma gelip gidiyordu, yakm bir diyaloglan
vardi. Abdurrahman benden 9ok daha fazla orglit mensuplan
ve orgutU tamyan insanlara kars,1 ilgiliydi. Orgiit mensuplannm
es,kalleri, yanlannda bulunan silahlann ve malzemelerin ozel-
likleri, memJeketleri, k1saca orgut hakkmda her s,eyle ilgili <;:Ok
iyi not tutuyordu. Bu konuda gelmis, ge<;:mis, en kapsamh not-
lara sahip olan kis,iydi. Bu merakmdan dolay1 da bu insanlarla
sohbet etmeyi 9ok seviyordu.
Cem1e ilgili olaylan anlatt1ktan sonra Abdurrahman he-
men Kemal Sadik Uzuner'i telefonla aray1p Cem'i sormus, ve
199
Halic;;'te Yaf;;ayan Simonlar
Ubeye gelmesini istemiti. Kemal'in Emniyet'e getirilmesi ta-
lebiyle birlikte Jandarma ve JiTEM'in onemli butun yetkilileri-
nin Emniyet'e gelip bizim elemamm1z1 deifre ediyorsunuz diye
konuya mudahale ettiklerini, Emniyet Genel Mudurlugunu
Jandarma Genel Komutanhktaki rutbelilerin etkilemeye ba-
lad1gm1 soyledi. Esasen bu mudahaleyle birlikte Emniyet Ge-
nel Mudurlugu-Jandarma Genel Komutanhg1-Ankara Emniyeti
arasmdaki yogun temaslar nedeniyle Genel Mudurlukte ciddi
bir trafik olumUtU ki bu da bir anlamda Cem'in aslmda Jan-
darmanm elinde oldugunu iaret ediyordu. Fakat bana aktan-
lan ey Uydu:
Cem'in arkada1 s1fatiyla Alparslan Bey ve daha sonra
Cem'in beraber yaad1g1 Neval Boz telefonla arad1gmda Kemal
Cem'in iki kiiyle beraber Lada marka bir arabayla gelip kendi-
sinden malzemeleri ald1gm1 soylemiti. Cem o donem Aydmlik
dergisinden Soner Yal<:,:m'a a91klamalarda bulunuyordu. Anla-
tlmlarda, en son Aydmlik dergisinde <;:ahan bu insanlarla bir-
likte gittigi alg1s1 yaratilmak isteniyor gibiydi, en azmdan bu ima
edilmeye 9ah1hyordu. Ben de o zaman bu fikre biraz inamr gibi
olmutum. Fakat eger boyle bir ey olsayd1, Ankara'nm giri
91k1lan tutulmah, her taraf aranmahydi. Boyle bir ey ger<;:ek-
lemedi. Daha sonra Abdurahman'la gorutugumde Jandar-
manm tavnnm hi<;: olumlu olmad1gm1, Cem hakkmda olumsuz
konutuklanm ogrendim, hatta bu durum 0 tarihte gazetelere
de yans1m1tl. Etrafta bunun Jandarma i<;:inde bir i<;: mesele ol-
dugu yonunde laflar dola1yordu.
Ankara'da Jandarma Genel Komutanhg1 Karargahmdan
etrafa s1zdmlan bilgilere gore ise Cem'in yanmdaki kadm va-
s1tas1yla muhaberat adma <;:ahtlg1, Suriye'ye bilgi s1zdird1g1y-
di. Ben zinhar boyle bir 9eyin ger<;:ek olamayacagm1 soyledim.
Hatta bana Cem'in istanbul'daki evinin bile aranmas1 gerektigi,
buna bak1labilir mi yollu imalarda bulunmu9lardi. Ben boyle
bir 9eyin soz konusu bile olamayacagm1, bunun son derece
200
1 Bblilm Devlet
yanh oldugunu soyledim. $iddetle karl c;:1kt1m ve boyle bir
aramaya katilmayacag1m1 belirttim. Onlar ise Cem'in sanki el-
lerinde oldugu, biraz pataklayip kotu muamele ederek bir sure
ahkoyacaklan, birtak1m olmu bitmi olay ve eylemler hakkm-
da devlet aleyhinde basma ac;:1klama yapmamas1 konusunda
gozdag1 verecekleri imasmda bulunuyorlardi. Ankara'da herkes
oyle zannediyordu.
Sonra ogrendigime gore Emniyetten arkadalar Cem'in kay-
bolmas1 ile ilgili bilgi almak uzere Cem 'le beraber hareket eden
Mustafa Deniz'i de c;:agmp Cem'in bulunamad1gm1 anlatmilar.
"Ben Kemal'i biliyorum, gidip konuurum hemen," demi. Cem'i
sormak uzere Kemal'in evine giden Mustafa Deniz donmemi ve
kendisinden bir daha haber ahnamam1. Aym ekilde Cem'in
birlikte oldugu istanbul'da bulunan Neval Boz isimli k1z da
Cem hakkmda bilgi almak ic;:in Kemal'le g6ruup, onun yanma
gitmi ve ondan da bir daha haber ahnmam1. Burada iin kilit
noktasmm Kemal oldugu anla1hyordu. Kemal'in evine gidenler
bir daha donmemilerdi. Arna yine de bu olayin nasil olduguyla
ilgili olarak zihnimde hala yiizde yiiz bir kesinlik olumam1tl.
Bir sure sonra polis ehit ailelerine yard1m derneginin bir
toplant1smda Alparslan Ertug ile karIlatik. Sohbet sirasm-
da Cem'in olay1 tekrar giindeme geldiginde bana, olayi c;:ozdu-
gunu soyledi. Nasil diye sordum. Olaydan sonra istanbul'dan
Ankara'ya gittigini, orada ifadesinin almd1gm1 belirtti. ifadesi
ahmrken cesedi bulduklannda Cem'in ustunde ne oldugunu
sordugunda kot veya kadife pantolon oldugu yamtm1 ald1g1
anda olayi c;:ozdugunu soyledi. "Cem Kemal'in evine girdi ama
Kemal'in evinden c;:1kmad1," dedi. "Nas1l yani?" diye sordugum-
da 6yle anlatt1: "Cem Kemal'in evine gittigi zaman ic;:inde si-
yah tak1m elbisesinin oldugu bir c;:antas1 vard1 elinde. Kemal'in
evinde bu elbiseyi giyecekti. Yani Cem'in Kemal'in evinde iki ey
yapmas1 laz1md1, birincisi elbiseyi giymek, ikincisi de oradaki
eyalan almakti. Cem'in saat 12.00'de malzemeleri Ofbre tes-
201
S1rnonlar
lim edip saat 1.00 gibi avukatm ofisinde bulu9acaklardi. Sonra
da saat 1.30 gibi Jandarma Genel Komutanhgmda devarn eden
mahkemeye katilacakti. Yani Cem'in elbisesini giyecegi baka
bir yer yoktu. Eve girmise mutlaka orada elbisesini degiS,>tir-
mesi gerekiyordu. Oldugunde ustunde eve girerken giydigi kot
pantolon olduguna gore, girdigi evden c;1kmam19t1 ve o ah1s
dogruyu soylemiyordu." Alparslan Bey olay1 net bir bic;imde bu
ekilde anlam1tl.
Ben ikinci bir baglant1yi da daha sonra c;ozdum. ::;>ofor
Kemal'de bulunan Cem'e ait malzemeler ic;erisinde uzaktan ku-
mandah patlay1c1lar vard1, bu patlay1c1lann daha sonra Ye9il
tarafmdan almd1gm1 ve YeS,>il'in bu patlay1c1lan ve malzemeleri
MiT'e getirdigini Mehmet Eymur kendi beyamnda ve internet
sitesinde anlatarak dogruladi. Bu tarihlerde Yeil Jandarmanm
elamam idi ve Jandarma ile birlikte hareket ediyordu. Buda gos-
teriyordu ki Cem malzemeleri Kemal'in evinden c,;1karmarn1tl ve
bu rnalzerneler Ye9il'den c,;1km1tl. i9te bu olaylar ve baglant1lar
bu ekilde c,;ozulunce bilgisayar sorgu sisterniyle daha aynntih
bir ara9tirmaya giri9tim. 0 zamanlar bilgisayar sorgu sistemini
yeni kurmu9tuk. Bu sistem sayesinde hangi telefon numaras1-
m kirnin hangi saatte arad1g1, fatura bilgileri tum detaylanyla
tespit edilebiliyordu. PKK o zamanlar yogunlukla Guneydoguda
mobil ara<; telefonlanm kulland1gmdan ben o donemde mobil
arac,; telefonlanyla yap1lan tum konu9malann dokumunu, kimin
kimi arad1g1 bilgilerini bilgisayanmda tutuyordum. Bunlar uze-
rinde oturup ciddi bir c;ah9ma yaptlm. Cem bir mobil telefon
kullamyordu. Yeri belli olmasm diye ara<; telefonunu sokup ku-
c;uk bir c;anta telefonu haline getirmi9ti. Bu telefonla muhabere
yap1yordu. Ayrn ekilde zannediyorum Kemal de yeri belli olma-
sm diye boyle bir mobil telefon kullamyordu. Bu telefonlarla ya-
p1lan g0ru9melere tek tek bakt1m. Olumune kadar Cem'in kul-
land1g1 mobil telefonu daha sonra Yeil'in kulland1gm1 gordum.
Yqil'in bu telefonla Jandarma Genel Komutanhgmdan kimlerle
202
1 Bolurn Devlet
gorii.tUgunu, kimleri arad1gm1 ve kimler tarafmdan arand1gm1,
hatta goriimeler esnasmda bulunulan yerlere dair bilgileri tek
tek i;::1kartt1g1mda olay i;::ok net gozilkuyordu.
Daha sonra yapt1g1m aratirmalardan ogrendigim bir olay
da 6yleydi. Cem Guneydoguda i;::ahirken o zamanlar baz1 olay-
larda (Diyarbakir Baro Bakam'nm aracma bomba konmas1,
HEP'in bombalanmas1) kulland1klan uzaktan kumandah i;::ok
guvenilir kodla i;::ahan patlay1c1 maddeler vard1. Aynca Cem ve
ekibinin Kuzey Irak'ta yaptiklan faaliyetler ve muhtelif kiilerle
yapt1klan gorlimelerin kayitlan, orglitten elde ettikleri doku-
manlar bir dosya halinde elinde bulunuyordu. Ordudan aynl-
d1ktan sonra yayinevi kurma dlilincesinde olduklarmdan, bu
materyallerin bir k1sm1 yaymlanacak kitaplarda kullamlabilir
dliuncesiyle istifa ederken butun dokumanlarla birlikte pat-
lay1c1 maddeleri de yanlanna alm1lard1. <;::unku bunlar kay1th
degildi. Cem istifa edip aynld1ktan sonra bu malzemeleri bir
muddet elinde tutmu, ama daha sonra yaymevini devam etti-
remeyecegini anlaymca normal hayata donmeyi dulinup elle-
rindeki bu patlay1cilan verecek yerler aram1lard1. Emniyetten
baz1 glivenilir arkadalar bana bu patlay1cilan Cem'in onlara
vermeye 9ahtigm1 soylediler. Arna kimse almam1 ve patlay1c1-
lar Cem'in elinde kalm1t1.
Daha sonra Mustafa Deniz, Ali Ozansoy ve Cem bu malze-
meleri gliya ald1klannda Guneydoguda i;::ahirken tamd1klan,
i;::ok glivenilir oldugunu dlilindukleri (zamanmda uygulanan
tUm testlerden en baanh kii olarak 91km1t1) Kemal Sadik
Uzuner'e (yani Habur Gumrii.k Muhafaza Mudurii. Ali Balkan
Metel'in OfOrii.ne) diger dokumanlarla birlikte vermiler. Cem
istanbul'a gelmeden once Ali Ozansoy'u Emniyete sozlemeli
personel olarak yerletirmiti. Orada ele gei;::en belgeleri oku-
mak, PKK gibi orglitlerin dokumanlanm analiz etmek gorevine
getirilmiti. Cem Mustafa Deniz'e de bir i anyordu. Onu da bir
yere yerletirmek istiyordu, i;::unku onlann da kendisiyle birlik-
203
Hallg'te Yaayan S1monlar
te istifa etmesini saglad1g1 ve peinden sunlkledigi i<;:in onlara
kar1 kendini sorumlu hissediyordu. Onu da belli bir ie yer-
letirmek istiyordu. Bu arada Cem i kurmak i<;:in istanbul'a
gelmiti.
Mustafa Deniz belki biraz daha yakm gozukmek ya da belki
kendine gore avantaj elde etmek adma JiTEM subaylanna ve
Jandarmaya gitmiti. Zaten onlarla <;:ok iyi tamlp gonlen bir
insandi. Onlara Cem'in aynhrken beraberinde goturdugu kirka
yakm uzaktan kumandah patlay1cmm Kemal Sad1k'm evinde
bulundugunu, Kemal Sad1k'm gok guvenilir bir insan oldugunu,
sadece Ali Balkan Metel isterse bilgi verecegini bunun d1mda
kimseye bilgi vermeyecegini ama bu patlayic1 maddelerin Cem
tarafmdan ahmp kullamlmas1 halinde kotU bir eyler olabile-
ceginden korktugunu soylemiti. Aslmda o patlay1c1 maddeleri
Cem elinden <;:1karmak istiyordu, fakat bu patlay1c1lan Cem'in
kullanabilecegi yonunde Mustafa Deniz'in korku ve endiesi
vard1, bunu gidip Jandarma yetkililerine soyluyordu. Musta-
fa Deniz farkmda olmasa da Jandarma yetkilileri zaten Cem'in
Aydmlik gazetesinden Soner Yalgm'a Guneydogudaki infaz
olaylan ve baka kanunsuz iler dahil olmak uzere bir<;:ok gizli
bilgileri vermesinden dolayi son derece rahats1zdi. Cem daha
gok Kuzeyde Sekizinci Kolordu bolgesindeki, Bingol ve Tunceli
Bolgesinde Yeil'in kantlg1 olaylan anlatiyordu. Fakat s1ra Di-
yarbakir bolgesine gelirse, eski OHAL ve Diyarbakir bolgesinde,
o tarihlerde Jandarma Genel Komutanhgmda g6rev yapan diger
Jandarma Komutanlannm isimlerinin de verebilecegi korkusu
vardi. Bu yiizden Cem'i ortadan kaldirmay1 duunuyorlardi.
Daha sonra ogrendigimiz kadanyla Cem'i oldurmek i<;:in as-
lmda daha once de epey plan yapllm1. Cem'in peine epey dli-
muler, onu kovalam1lar. Cem birlikte oldugu kizm Suriye'de
Tip tahsili yaparken gelip kendisinin yamnda itiraf<;:1 olmas1
sonrasmda Turkiye'de tahsiline devam etmesi i<;:in Samsun'da
Tip Fakultesine kaydetmek i<;:in Samsun'a gitmi. Bu durumu
204
1 Bbliim Devlet
ogrenmeleri uzerine bazi itiraf<;::1larla birlikte Yeil, Cem'i oldur-
mek uzere Samsun'a giderken Merzifon yakmlannda bir jiple
kaza yapm1. Tabii boyle bir plandan o zamanlar Cem ve ar-
kada9lanmn haberi olmam19. i9te tam JiTEM'de Cem'i orta-
dan kaldirmanm yollan aramrken, Mustafa Deniz gelip Cem'e
ait malzemelerin Kemal Sadik Uzuner'de oldugunu soyleyince
planlanm uygulayabilecekleri bir firsat yakalad1klanm du9u-
m1yorlar. JiTEM yoneticileri hemen Ali Balkan Mete11e goru-
liyorlar, onun vas1tas1yla Kemal Sadik Uzuner'e ula91yorlar.
Uzuner onlara Cem'in ne zaman gelecegi hakkmda bilgi veriyor.
Aynca mahkemeye gidecegini, oncesinde gelip kendisinden e9-
yalanm alacagm1 soyleyince de Kemal'in evine pusu kuruyor-
lar. Cem gelince Cem'i hemen yakahyorlar. Ankara Emniyeti
Cem'in kaybolmas1yla ilgili olarak Kemal'i Emniyete i;:agird1gm-
da, olay ortaya i;:1kacag1 ii;:in hemen Emniyete bizim elamam-
m1zdir dokunmaym diye bask1 yap1yorlar. Bildigim kadanyla o
zamanki Emniyet Genel Mudurlugu kadrosunun Jandarmayla
diyaloglan iyi oldugundan onlar da etkileniyorlar ve mudahale-
de bulunmuyorlar. Oysa o zaman Kemal'in evine polis baskm
yapm19 olsa Cem kesinlikle kurtanlabilirdi, ama maalesefyap1-
lamadi. Aslmda Emniyetin bu yakla91m1 gayet makul, tabii ki
elemanlannm de9ifre olmamas1 ii;:in uzak durmay1 tercih edi-
yorlar. Arna Cem i9te orda kai;:mhyor.
Mustafa Deniz de bilgi almak ii;:in Kemal Sadik Uzuner'in
evine gidiyor ama ondan da bir daha haber almam1yor. 0 da
vurulacag1m tahmin etmiyor. Bir muddet sonra istanbul'daki
Neval Boz Cem gelmeyince meraklamp Kemal'i anyor. Kemal
ona Cem'in iki ki9i ile beraber gittigini soylemesi uzerine kiz bu
iki ki9inin e9kallerini ogrenmek, olay hakkmda daha teferruath
bilgi almak uzere Kemal'in evine gidiyor ama ondan da bir daha
haber almam1yor. Birkai;: glin sonra ise kafalanna kur9un s1kil-
m19 olarak her birinin cesedi Ankara'mn farkh yerlerine atilm19
olarak bulunuyor. Di;: ki9i de bu ekilde olduruluyor.
205
Sunonlar
Bugiin bu olay yeniden konuulsa ad1 ge<;en insanlarm hi<;
biri ahitlik yapmaz, hatta yaananlan inkar bile edebilirler. 0
tarihte JiTEM'i ve Yeil'i bilen Emniyet gorevlileri "Jandarma
Mustafa Deniz'i oldurdu, Cem'i oldurdu, onlarla beraber istifa
eden ve imdi Emniyette <;ahan Ali Ozansoy'a da boyle bir ey
yapabilirler. Sakm boyle bir ey denenmesin, biz buna karl
<;1kanz havas1 i<;erisinde Jandarma Genel Komutanhgma git-
tiklerinde, Yeil ile kar1la1yorlar. Yeil a<;1k a<;1k elindeki Si-
mit Wesson marka tabancay1 gostererek, "Bununla ate ettim,
gerekirse size de ate ederim," diyecek kadar rahathkla cina-
yeti kabul ediyordu. Bu olay bana o tarihte buna ahit olanlar
tarafmdan anlat1lm1tl ama buglin sorsamz hepsi gorduklerini
kesinlikle inkar edeceklerdir. ite boylesi herkes<;e malum
herkesin alenen bildigi bir olayd1 Cem ve Li<; kiinin oldlirulme-
si. Arna herkes Simonlam1t1, karJ tarafm cinayeti su<; ama
bizim yapt1klanm1z su<; degildi. Benim ifademe de
alesef ciddi olarak ne adliye tarafmdan ne Jandarma tara-
fmdan tahkik edilmedi.
Eger bir Jandarma subay1 ger<;ekten kay1p olsayd1 hemen
inceleme bas.lat1hr, aramr, sorulur, yollar kesilir, insanlar sor-
gulamr, bir dizi aratlrma ve soruturma yap1hrdi. Cem'in kay-
bolmas1 Ve oldurulmesi ile ilgili bir tek yaz1, failleri Unlar ola-
bilir araym bulun diye bir tek not bile yaz1lmadi. Devlet i<;in bu
kadar onemli list duzey gorevlerde yer alm1 bir subay ka<;m-
hyor (olus.turulmaya <;alq1lan goruntu itibanyla orglit tarafm-
dan ka<;mhyor) ama hi<;bir yerde aranm1yor, ka<;mlan kis.inin
bulunmas1 yonunde herhangi bir ad1m at1lm1yor. Halbuki o
tarihte en ufak bir olay olsa yollar kesilir, hemen Turkiye'nin
muhtelif illerine en ucra koesine kadar tum birimlere mesajlar
<;ekilir, her yer didik didik aramr, her tarafa qkaller yazdmhr,
bir ton ilem yap1hrdi. Ben Cem'in kaybolmas1 ile ilgili ne Em-
niyetten ne de Jandarmadan tek bir yaz1 ya da mesaj bile al-
mad1m. Cem Binbal gibi biri gorevinden dolay1 ka<;mhyor, ama
206
1 Bbliim Devlet
hi<;:bir ara9tirma ve soru9turma i9lemi yap1lm1yor. Tek ba9ma
bu durum bile bu ara9tirma ve soru9turmay1 yapmayanlann,
yaptirmayanlarm fail olduklanm gosteriyor. Bu durum hukuki
tabiri ile hayatm olagan ak19ma uygun degildir.
Bildigim kadanyla zarnanm Genelkurrnay Baskam, Genel
Kornutanhkta bulunan tiim ust duzey yoneticiler bu olaym ki-
rnin tarafmdan, nas1l gerc,ekle9tirildigini biliyordu. Sadece 61-
dtirrne sebebi olarak Neval arac1hg1yla Suriye'ye bilgi s1zdirmak
oldugunu zannediyorlard1, <;unku bu yonde yalan ve yanhs
bilgilerle aldatilm1slardi. Emniyetin Merkez istihbarat ve Ter6r-
le Mucadele ile Ozel Harekat birirnleri yoneticileri ve Ankara
Emniyetinin yoneticileri de belli oranda olay1 biliyorlardi. Arna
kirnse bu cinayeti gozmeye, olay1 aydmlatrnaya yanasrn1yordu,
c,Cmku o zamanki gl.i<;: merkezleri bu cinayetin <;6zulmesinden
yana degildi, bu olaym bu sekilde kapanrnasm1 istiyorlardl.
Yesil'in Cern'den ald1g1 patlayic1 rnaddeleri MiT'e getirdigi Meh-
met ifadelerinden de net olarak biliniyordu. Aynca
Yesil'in kulland1g1 rnobil telefonla o tarihte butun Jandarma ve
Emniyet yetkilileriyle gorustU.gu belliydi, o telefonu Cem'den al-
d1g1 asikardi. Bunun yanmda Kernal Sadik Uzuner'in mobil te-
lefonla kirnlerle konustugu, tek tek bC1tl.in gorevlilerle irtibatlan
belliydi. Buglin bile bunlan ispatlamak murnkun, ara9tmhrsa
tUm bunlar ortaya c,1kanlabilir ama maalesef hi<; kimse ilgilen-
medi ve olay o :';?ekilde kapandi.
Evet Cem Binbas1 herkesin gozu onunde, herkesin bildigi
bir sekilde yok edildi ve maalesef cinayet her :';?eyi ile ortada
olmasma ve var olan butlin delillere ragmen bu sistem kendi
su<;lusunu yakalayamad1 ve hesap soramadi.
Bu bence pek c,:ok a<;1dan onemli bir olayd1 c,:unku devlet
kendi elemamrn oldurrnustu. JITEM'in var olup olmad1g1 yo-
nundeki tartlsma hala daha devam ediyor. Muhtelif defalar
soylendi ama bir kere daha kaydetmekte yarar goruyorum. 0
tarihte Cem 1er veya diger subay arkadaslar JiTEM mensubu
207
Hal!g'te Yas;ayan Simonlar
olarak istihbarat degerlendirme toplant1lanna JiTEM adma ka-
t1hyorlardi. Jandarma Genel Komutanhgmm terorle mucadele
iyin boyle bir birim kurmasmda hi9 bir mahsur bulunmazken
var olan bir birimi inkar etmesinin ak1lla izah1 yoktur. JiTEM'in
kurulmas1 degil, c;:ahma yontemleri yanhtlr ama bu tekilatm
kurulmasmda hic;:bir mahsur yoktur.
<;etin Agae isimli bir gazeteci JiTEM Gen;;egi adh bir kitap
yazm1tl. Bu kitapta da basit ama aslmda c;:ok onemli belgeler
vardi. Bu aratirma ic;:in Agae, Cem'in c;:evresindeki baz1 insan-
larla, dostlanyla g6rlimUtli. Hatta ei l1k Hamm'la da goru-
mlitli. Cem 'le ilgili bir belge alabilir miyim di ye sordugunda
l1k Hamm iyi niyetle Cem'in iki tane Takdirnamesini vermiti.
0 tarihteki Asayi Kolordu Komutam daha sonra Kara Kuvvet-
leri Komutam olan Hikmet Koksal Paa'nm imzasmm oldugu
takdirnamede Cem Ersever'in unvam JiTEM Grup Komutam
olarak belirtiliyordu. Agae yine Jandarma Genel Komutanhg1
telefon rehberinin bir kopyasm1 da kitabma koymutu. Hem
Jandarma merkezinde Genel Komutanm hem de illerdeki Ji-
TEM grup komutanhklannm telefon numaralan yaz1hydI. So-
nu9 olarak bu ve buna benzer yuzlerce, hatta Jandarmada
9ahan baz1 arkadalann soyledigine g6re Genel Komutanhkta
JiTEM ibareli bir tir dolusu evrak olmasma ragmen JiTEM'in
varhg1 inkar ediliyordu.
Esasen devlet yanh yapsa bile resmi olarak hi9bir zaman
yalan soylemezdi, mahkemelere ya da ilgili kurumlara yaz1h ce-
vap verilirken mutlaka dogrular soylenirdi. ilk defa Jandarma
Genel Komutanhg1 (bence tarihi bir hatayd1) JiTEM yoktur diye
yalan bir yaz1h beyanda bulundu. 0 yaz1y1 hazirlayan, paraf
eden, imzalayanlar herkesin ylizune karl devletin yalan soy-
ledigini itiraf etti. Halbuki boyle bir yazmm Jandarma Komu-
tanhgmdan c;:1kmamas1 gerekirdi. Boyle bir birimin var oldugu
herkesc;:e malum olmasma ragmen siz bir devlet kurumu olarak
bunu inkar ediyorsunuz, bu kabul edilecek normal bir olay de-
208
1 Bolum Devlet
gildir. 0 tarihe kadar devlet kurumlan resmi yaz1larda hakikat
hilafma resmi olarak cevap vermezlerdi, bir inkfu edilecekse
bile dolayh sozlerle ifade edilirdi. Boyle bir yalan beyanat nede-
niyle devletin sozlerine de itimat sarsildi.
Bence yaz1y1 yazanlar, gen;ek devlet adamhg1 vas1flanndan
mahrum insanlardi. <;unku devlet asla yalan soylememeliydi,
hele ki boyle hassas bir konuda devletin yalan soylemesi ve
bilgi vermesi asla kabul edilemez ama maalesef bu
de bir sergilenerek hata edildi. Buglin bile Jandarma
Genel Komutanhg1 aransa, bir tir dolusu JiTEM ibareli evrak
bulmak mumkun. Buglin hala tarihler arasmda JiTEM'de
diyebilecek pek 9ok insanm var oldugu biliniyor.
Uzun sozun klsas1, Cem Ersever cinayetinin faillerini bul-
mas1 gerekip de bulmayanlar, bunun i<;:in hi9bir ad1m atmayan-
lar Cem'in failleridir.
Cihaz Almak ic;in israil' e Gidiimiz
Tahminimce 1993 yih sonlan 1994 yih dogruydu. 0
zamanlar istihbarat Dairesinin ihtiyac1 olan baz1 teknik malze-
meler ve ozel cihazlar almak gerekiyordu. Bu tur kaliteli gliven-
lik cihazlan satan firmalardan bir tanesi de bir israil firmas1ydi.
Demo i<;:in Ankara'ya donerken istanbul'a da
olan israilli firmadan bilgi ald1ktan sonra israil'e gidip cihazlan
yerinde gorerek ve firmanm teknik elemanlan ile ci-
haz ve sistemleri tammak
israilli firmayla kontak kuruldu ve biz bir grup
birlikte israil'e gittik. Yamm1zda o zamana kadar bize glivenlik
konulannda yard1mc1 olan ylizde yliz glivenilir, sahalanmn en
iyisi say1labilecek iki tane 9ok iyi muhendis vardi. Bir tanesi
bilgisayar programc1hg1 konusunda ustun yetenekli, bu ulkeye
yaptig1 katkllann muhasebesi yap1lamayacak kadar 9ok olan,
yapt1g1 cihazlann degeri milyon dolarlan bulabilecek bir go-
runmeyen kahraman, bir dahi Mosyo/Komiser irfan'di. Diger
209
S1monlar
ise o tarihlerde Netas.'m geliS,tirme bolU-
munde tasanmc1 olarak gorev yapan, aynca bizim istanbul'da
kurdugumuz kl'u;::uk bir laboratuarda birtak1m alet ve cihazla-
rm geliS,tirilmesi konusunda bazi arkadaS,larla birlikte <;alls.an
ekibin ::;efi Do<;. Dr. Mustafa X'ti. Hayatmda yalan soyleyeme-
yen, sade, dun1st ve ustun yetenekli bir insandi. Yani ekibin iki
uyesi de super muhendislerdi, biri elektronik aletlerin tasanm1
konusunda digeri ise bilgisayar konusunda <;ok yeteneklilerdi.
israillilerle uzun gon"ts.melerimizin sonunda aslmda almak
istedigimiz aletin israillilerde olmad1g1m anlad1k. Evet boyle
bir teknoloji yapacak imkanlan vard1, epeyce mesafe alm1s.lar-
d1 ama ellerinde istedigimiz cihaz yoktu, <;unku 1srail'in siste-
mi daha Amerikahlann kulland1g1 bir sisteme uygundu ve
Amerikan sistemi dii::;unillerek tasarlanm1s.ti. Halbuki biz Bati
Avrupa'mn sistemi
Ve almacak sistem Bati
aletle
konus.ulmaya bas.land1gmda, bizim
"Sizin elinizde bu cihaz yok, siz bizden ahp bu cihaz1
l'ireteceksiniz, ama bu cihazla ilgili baz1 yaz1hm kodlanna ihti-
yac1mz var ki bunlar sizin elinizde yok," dediler.
israilliler bu kadar teknik teferruat konus.ulunca, kartlan-
m a<;1k oynamaya bas.lad1lar. ilk once bizim teknik elemanlara
donerek, "Sizler polis degilsiniz, bu kadar teknik detay bilen
bir polis olamaz. Siz kesinlikle polis olmazsm1z," dediler. Bizim
Do<;. Dr. Mustafa X arkadas.1m1z saf11gmdan hemen polis olma-
d1gm1, tasanmc1 oldugunu soyledi. Zaten kravatmda sistem 12
santrallerinin arnblemi vard1, galiba onu imal eden Netas.'m ismi
yaz1hym1S,. Diger arkada;;1m1z ise daha sogukkanh bir
"Evet muhendisim ama polisle beraber <;ahs.1yorum," dedi.
Daha sonra israilliler bize <;ok onemli bir s.ey daha soyledi-
ler: "Bu yaz1hm kodlannm bizde olmad1g1 dogru. Nas1l temin
edeceksiniz diye soruyorsamz, bu bizim i<;in kolay. Bu ci-
210
1 B6ll1rn Devlet
haz Siemens'in kendi unmu, dolay1s1yla bu urunle ilgili her :;;ey
Siemens fabrikasmm bilgisi dahilindedir. Siemens'te c;ah:;;an
muhendis bir arkada:;;1m1z var. Ak:;;am faks <;eker, istediginiz
bu detaylan ona soranz, cevab1 yann bize gelir. Bu konuyu siz
hie; merak etmeyin."
0 zaman :;;unu du:;;undiim, bu insanlar dunyamn her ye-
rindeki irkta:;;lanyla irtibat kurmak uzere bir sistem kurmu:;;lar,
onlar hakkmda butun bilgilere sahipler, kimin nerede hangi g6-
revde <;ah:;;t1gm1 biliyor ve takip ediyorlar. Ozellikle de kendi-
lerine farkh konularda bilgi saglayacak gorevlerde bulunanlar
i."1zerinde yogunla:;;1yorlar. Boylece gerek oldugunda ihtiya<; du-
yulan bilgiyi kendilerine saglayabilecek ki:;;iyi anyor ve bilgiye
Bu faydah ve bir sistemdi.
Arna biz, ya:;;ayan birka<; milyon Turk olmasma
faydalanam1yoruz. Bu insan-
lanrrnzdan baz1lan her muhtclif Em-
olmak istedigini, yakmlannda,
6zellikle olarak ya:;;ad1g1 bolgelerde Turkiye
aleyhinde insanlar ve illegal 6rglit mensuplan
bulundugunu soyleyerek, bunlar hakkmda kime nas1l bilgi ve-
rebilecekleri Bu tiirden ylizleree ba:;;vuru olmasma
biz bu insanlardan siirekli ve sistematik olarak bilgi
alabilmemizi saglayacak bir sistem olu:;;turamad1k. ihbarlan
gonderecekleri bir e-posta adresi yarat1p onlara veremedik. Ne
Emniyet boyle bir :;;ey kurabildi (zaten gorevi de degil) ne de
bilgi vermek
Jandarma ve
insanlan goturdugumuz Milli istihbarat,
Halbuki boyle bir sistem kurmak
zor degildi. Avrupa'da ya:;;ayan dart milyondan fazla Turk'ten
gonullli olarak yard1mc1 olmak isteyip bize muracaat edenleri
organize edebilsek, onlann adreslerini alsak, bilgileri bize gon-
derebilecekleri bir kanal tayin edebilsek; gerek oldugunda onla-
211
Halic;;'te Ya9ayan Simonlar
ra ulaabilecegimiz bir kanal kurabilseydik, Avrupa'da ozel bir
ekilde toplanacak istihbarata ihtiyac1m1z kalmazdi. Bedava,
hazir, glivenilir ve legal binlerce haber kaynagm1 hic;;bir zaman
kullanamad1k, kullanmamn yol ve yontemini bulamad1k. Bir
tek bu olay bile Turk istihbaratmm ne durumda oldugu konu-
sunda fikir vermektedir. Boyle bir sistem hala da kurulamadi.
Bizim yerimizde baka bir ulke olsayd1, daha ak1lh ve etkin <;:a-
han bir tekilat var olsayd1, boyle bir potansiyelden faydalan-
mak i<;:in tum kaynaklar seferber edilir, bilgi ak1mm saglanma-
s1 ic;;in her turlu yola bavurulur ve gerekli altyap1 c;;ahmalan
gen;:ekletirilirdi. Sadece Avrupa'da c;;ahan Turklerden gonullu
olanlan gonderdigi bilgileri sistematik olarak ahp analiz edebil-
sek zengin bir bilgi bankam1z oluabilirdi.
Daha sonra 1996-97 yillannda Alman guvenlik birimleri ile
terorle mucadele konusunda yap1lan resmi gorumelerde gor--
dum ki ulkemize yonelik teror faaliyetleriyle ilgili bilgileri Alman
makamlanndan almay1 bir yana b1rakahm, Almanya'da Turkiye
aleyhine yaymlanan illegal orglitlerin yaymlanm temin etmek
i<;:in bile Alman makamlanndan yard1m isteniyordu. Fakat Al-
man Emniyeti de bunun bir polisiye gorev olmad1g1 ic;;in boyle
bir eyi yapamayacaklanm soylemilerdi. Yani Almanya'da ya-
ym yapan PKK'ya ait bir dergiyi temin etmek bile Turk glivenlik
kuvvetleri i<;:in bir sorundu, bunun i<;:i bile Alman meslektala-
nm1zdan yard1m istemitik. Bu istegin dile getirildigi toplantida
bulunuyordum ve ahsnn ve tekilatim adma c;;ok utanm1tlm
(daha sonra Almanya'da bulunan bir elaman, derginin ustun-
deki telefon nurnarasm1 aray1p kiralad1gim1z bir posta kutusu-
nu adres gostererek bizi yilhk olarak abone yapm1tl). Halbuki
orada milyonlarca Turk vard1 ve pek c;;ogu bize yard1m etmek
i<;:in gonulluydu. Bu durum unu ac;;1kc;;a gosteriyordu ki bizim
glivenlik kuvvetlerimiz gerc;;ek manada istihbarat toplamak,
bunlan derlemek ve analiz etmek konusunda son derece yete-
neksiz, yetersiz ve basiretsizdi. Emrine amade hazir bekleyen
212
1 Bcilum Devlet
insanlan kullanmaktan, elindeki potansiyeli degerlendirmek-
ten, bu yolla bilgi toplamaktan bile acizdi. Bu durum o glin
oyleydi, buglin de hala aym oldugundan eminim, ileride de de-
gis,ecegi kantinde degilim.
Bana "Devletin tes,kilatlan Almanya'da, tum Avrupa'da her
tu.rlu bilgiyi ahyorlar, sen bunu bilmiyor ama hep glivenlik kuv-
vetlerimizi kuc;:uk goruyorsun," diyenlere s,u cevab1 veriyorum:
Bunca yil Avrupa'da bolucu orglitler Turkiye aleyhine faaliyet-
lerde bulundu, hatta ac;1k toplant1lar yap1hp paralar topland1
fakat ben bu olay ve bu olaylarda yer alan (hatta bir k1sm1 ul-
kemize geldiginde yakalanan) kis,iler hakkmda bir tek resim,
film, bilgi gormedim. Bu konuda toplanan en degerli bilgiler
yine Turkiye'de faaliyet gosteren militanlar yakaland1gmda ya
da izlenirken elde ediliyordu. Olaylann en s1k yas,and1g1 ve en
fazla militanm yakaland1g1 yerler olan Diyarbakir ve istanbul'da
c;:ahs,t1m, ben gormediysem kimse gormus, olamaz. is,te devletin
ars,ivi orada, tamam1 taransa kac; tane bulunacak?
D ~ Giif!;lerin Etkisi
Ulkelerdeki butun siyasi kargas,a ve olaylan hep dis, glic;:le-
re, hep dis, dus,manlara baglamak isteyenlere kars,1 veya boyle
gorup dunyadaki olaylan bu s,ekilde degerlendirenlere kars,1 c;:ok
onemli bir ornek vermek isterim. 1992, 1993 ve 1994 y1llannda
istanbul'da gorev yapt1g1m donmede, iran resmi kuvvetlerinin
dolayh destekledigi Turkiye'de ozellikle istanbul'da c;ok fazla te-
ror olayma kans,m1s, gruplar vard1 ve bu gruplara kars,1 bas,anh
operasyonlar yapm1s,tik. Bu olaylar dolayis1yla pek c;ok ulkenin
polis veya muhtelif devlet orglitleri de iranhlann yarattlg1 bu
olaylara ilgi duyup bilgi almaya c;ahs,1yordu.
<;::unku Fransa ve ingiltere gibi birc;ok ulkede de benzer
olaylar olmus,, iran'dan devrim sonrasmda kac;m1s, rejim mu-
halifi pek c;ok kis,i veya eski devlet gorevlileri oldurulmus, ya
da kac;mlm1s,t1. Hatta eski iran bas,bakam $ahbur Bahtiyar,
213
S1monlai
Paris'te i<;lerinde Turk as1lh ki9ilerin de bulundugu iran devleti
ile baglant1h ki9iler tarafmdan ugrad1g1 silahh saldmda oldu-
rulmu9tu. Tahkikatlarda bu olaylann bir k1smmm Iran devlet
gorevlileri veya onlarm yonlendirmesi ile onlarla ideolojik bag1
olan yerel ki9ilerce yap1ld1g1 anla91lm19tl. Bundan dolay1 datum
dunya devletleri ozellikle Bat1 Avrupa ulkeleri iranhlann yarat-
tig1 iran kaynakh teror olaylanna ilgi duyuyorlardi.
0 zamanlarda Amerikahlann istanbul'da konsoloslukta go-
revli bulunan elamanlardan baz1lan bana iran'a kar91 yap1lacak
her tUrlu faaliyette, ozellikle istihbarat kaynakh bilgi alma faali-
yetlerinde, iran kaynakh teror olaylanm onleme konusunda veya
iran'a yap1lacak herhangi bir operasyonda ne isteniyorsa ama
ne isteniyorsa her konuda her eye Amerika'nm destek olmaya
hazir oldugunu soylemi9ti. Hatta daha da ileri giderek, "iran'a
yonelik bir ey yap1lacaksa, Avax u<;aklanm bile kaldirmaya ha-
zmz, buna bile imkamm1z var, her Cyi yapabiliriz," demi9ti.
Daha sonra bir<;ok ulkenin de buna benzer bir tutum i<;inde
oldugunu gozlemledim ama tabii en fazla istekli olanlar Ameri-
kahlar ve ingilizlerdi. Du9unuyorum da dev bir ulke olan Ameri-
ka ve onun yanmda ingiltere, aynca o tarihte biz de dahil olmak
uzere iran'a kom9u olan ulkeler iran'daki bu tur olaylara kar91
tavir almak ve bir eyler yapmak istiyordu. Edirne'de bulun-
dugum donemde ka9ak yollarla ulkemizden ge<;erek Avrupa'ya
gitmek isteyen g69menler arasmda bulunan iran rejim muhalif-
lerinin (Halkm Mucahitleri denen gruba mensup olan insanlar)
ABD veya yanda9lannca Irak'taki kamplarda tutulup destek-
lendigi biliniyordu. Fakat tum gayetlere, tu.m gu9lu ulkelerin
gli9lu istihbarat te9kilatlarma, bir eyler yapma arzulanna rag-
men iran'da o glinden bu gline hi<;bir CY yapmay1 ba9aramad1-
lar, bir siyasi grup <;1karamadilar, herhangi bir teror olay1 ya da
bir eylem ger9ekle9tiremediler.
Tum bunlar da unu i9aret ediyordu; elbette d19 gU<;lerin
bir ulke uzerinde oynanan oyunlarda <;ok onemli etkileri var-
214
1 Bblum Devlet
dir, ama onlar asla o ulke i<;erisinde bir teror grubu yaratma
ve teror olaylan organize etme kudretinde degillerdir. Yalmzca
orada var olan gli9leri, orglitleri ya da <;at1S,malan kullanabilir-
ler. Buglin de <;ok net goruyoruz ki Irak'ta bulunan, iran'dan
ka9m1S, rejim muhaliflerini Amerika destekliyor, onlara pek <;ok
imkan sunuyor, dunya uzerinde butun seyahat ve hareketle-
rinde destek olmak istiyor ama o kadar. Buna ragmen, halkm
mucahitlerini yaratam1yor veya onlara benzer bir grup iran'da
ortaya <;:1karam1yor ve yer bulam1yor.
ANKARA
PKK'ya Teknik Bilgiler S1zd1
istanbul'da uygulay1p geliS,tirdigimiz teknik bir sistemle
herhangi bir eS,yanm i<;:erisine ku<;uk bir elektronik verici yer-
leS,tiriyor, sonra da bu vericinin yerini yaklaS,1k olarak belirleye-
biliyorduk. Bu cihaz1, istanbul'da birka<; operasyonda kullan-
m1S, ve <;:ok baS,anh olmuS,tuk, orglitUn herhangi bir eS,yasma
ula9ma imkam olunca i9ine yerleS,tirip bu e9yanm yerini, dola-
y1s1yla orglitun gizli hi'.icrelerini buluyorduk.
Aym 9eyi PKK'ya kaq1 uygulamak mumkundu. Diyarbakir
Bingo! kirsalmdaki militanlara gonderilecek bir malzemenin i<;i-
ne aym sistemden yerle9tirilmi9ti. Malzeme kirsal alandaki mi-
litanlara ula9mca once helikopterle yeri tespit ediliyordu. Boyle
bir operasyon daha once Emin Aslan mudurun ba9kanhg1, Hilmi
Ozkok PaS,a'nm 7. Kolordu komutarn oldugu donemde yap1lm19,
Diyarbaklf kirsalmda o tarihe kadar gorulmemi9 onemli say1da
neticeler elde edilmi9ti. Yeniden benzeri boyle bir operasyon ha-
z1rlam19t1k, ancak operasyonda daha yer tespiti yap1hyordu ki,
PKK'nm yurtd191 baglant1s1m kurdugu telefonu arayan biri bizim
cihazm tum <;ahS,ma bi9imini anlatarak tedbir almalanm soy-
ledi. inamlmas1 mumkun olmayan bir konu9ma kaydetmi9tik.
Arayan ki9i "Diyarbakir kirsalmdaki militanlara deyin ki ellerin-
de bulunan sizle konuS,tuklan telsizin i<;inde bir cihaz konmu9,
215
Hallg'te Ym,iayan Simonlar
bu cihaz sizin duyamayacag1mz ozel kodlu bir sinyal veriyor,
onu helikopterde bir cihazla ahyorlar ve bununla yerinizi tespit
ediyorlar ve sizi imha edecekler," diye uyanda bulundu.
Bizde bile $ube Mudurlerinin bilmedigi, yalmz teknik ele-
manlarm bilecegi teferruatta bilgiler orglite aktanhyordu, kar-
91daki orglit<;u boyle bir teknik sistemin olacagma fazla inan-
mad1gmdan anlat1lanlan ciddiye alm1yordu ama biz Ok olmu9-
tuk, bu kadar bilgiye nasil sahip olabilirlerdi. Bizim dinlemede
9ah9an birimlerimiz bile bu durumu bu kadar ayrmtlh bilmi-
yorlardi.
Olay1 ara9tirmaya ba9lad1k. 0 zaman imkanlanm1z buglin-
ku kadar iyi degildi, orglite bilgi veren numaray1 tespit ettik,
bu defa daha da enteresan bir durumla kar91la9m19t1k. Arama
Tekirdag ilinde bir ankesorlu telefondan yap1lm19ti. Orgute bilgi
veren ki9i daha sonra K1nkkale 'den aramaya ba9ladi. Sonunda
bu ki9inin daha once Diyarbakir'da astsubay olarak gorev ya-
parken tayin nedeniyle once Tekirdag'a, sonra da Kmkkale'ye
tayin oldugunu, asil bilgileri halen Diyarbakir Tugay Komuta-
nmm yamnda fotograf91hk yapan bir astsubay arkada9mdan
ald1gm1 ogrendik.
Bizim arkada9lar operasyon ii;in Diyarbak1r'a gittiginde,
once Tugay Komutanma konuyla ilgili aynntih bilgi vermi9lerdi.
Elde edilen bilgilerin s1radan istihbari bilgiler olmad1gm1, or-
glitun kulland1g1 uzun mesafe telsizi ii;erisine yerle9tirilmi9 bir
cihazdan almacak sinyallerin havada bir helikopterdeki elekt-
ronik sistemlerle tespit edildigini, dolay1s1yla bu bilgilerin ylizde
yliz glivenilir oldugunu anlatm19lardi. Olaganustu hal bolgesin-
de orglit mensuplannm yerleri ile ilgili i;ok fazla istihbarat gel-
digi, bunlann biri;ogun dogru olmad1g1 ii;in operasyon birimleri
gelen bilgilere fazla inanmazlar, yanh9 bilgi diye itibar etmezler.
Bu ylizden bizim arkada9lar komutanm bu bilginin dogru ol-
duguna ikna olmas1 ve bu yonde hazirhk yapilmasm1 saglamak
ii;in i;ok gizli olan bu bilgileri teferruat1yla anlatm19lardi.
216
ast birliklerinin komutanlan inansm
Daha sonra
herkes tarafmdan,
tu rm a birimlerinde yaygm olarak her-
2 7
devlet
la
kabul Susurluk sfirecindc de
rinin kanunsuz infaz
olmasma ragmen resmen
haberi yoktu.
BUtun tL'tm devlet
2 8
le
de
lardan sab1kah sivil
me temeline
s1mrlan a?n1a
1 Bohun Devlet
anlay1?m d1!?mda mucade-
1deolojik gruplar
devletle
yans1 devletle
SU\>
sadece oldii.r-
amirleri d1 -
zaman destek, kimi zaman rehberlik kimi zaman liderlik yap-
ozellikle ter6rle mucadele
onemli bir kilometre ta?1 olan Susurluk de-
Ne ne bitti ve sonw; nas1l oldu?
muhaliflerini susturmak
ad1d1r.
Bir ulkede
lerin dile
neden istediklerini halka ik-
normal
her saV1man bir parti
nelebilir ve iktidara geldigi zaman halkm beklentileri dogrultu-
sunda yanh? olan bir sistemi ya-
salar ne kadar
219
tikanmca daha
aktif tavir alarak
Bunun fizcrine
220
1 Bolum. Devlet
ciltlik bir
taraftar
S1monlar
Her hafta saatlerce suren ko-
nu9ma ve te!kinlerle bu fikir ve onlan
uzak tutmaya idealist olan bu insanlar ko-
bu ti:ir bu fikirler ma-
Belki
bu insanlar da
fikirlerini savunmada hakh hale
i9ler konusunda me9n1 zeminde kalmarmz
surekli empoze ederek
lu
!ar hakkmda
onceden kestirebilmeme
bulmama imkan
bir clde etmi9tim. Bundan
kendi ekibimin de bu i9e kan9mamas1, Susurluk
ekibe alct olmamas1 konusunda <.;ok sarf ettim.
istanbul'daki birinci sonunda, elektronik sistemimi
kurduktan sonra o kadar <.;ok olayla ilgileniyordu ii-
legal yontemlere hi<.;bir zaman kimsenin olmadi. Yasala-
ra uygun olan terorle mucadele yontemleri ile hCi.yiik ba9anlar
elde ediyorduk. Hi<.;bir illegal yontem bizim kadar
etkin olamazdi. Ancak tum ba9anh
altmdan kalkmakta zorlamyorduk ve bu atmosfer
-ozellikle Dev-Sol'un eylemleri kar91smda te9kilatm gosterdigi
tepki- bu orglitlere kar91 mutlaka illegal yollarla cevap verilmesi
gerektigi fikrine her an taraftar bulabiliyordu. Kendi
de birimlerinde
222
86lum DF:vlet
hakh iddialan
biz davam1z1 savunabildik ve onlarm bu tur
Haddini a9an z1ddma
dilerine devrimci
olduklan bu infaz
ikna
aslmda hadlerini
ve bu-
de Yani terorist
223
S1monlar
timlerinin
daha
tabii ki bu sade-
haberdar-
bu
kullanarak mucadele edilmesini de kanunsuzluk ve teror ey-
lemi mahkum etti. Belki bahsi gei;:en
larda fiilen alan binlerce insan olmasma sadece
sistem muhaliflerine
susturmak
etmedi. Bu devlet sisteminde bu tutumun me::;;ru
olarak kabul bir
224
Bol11m Devlet
me safe
bu
san bulunsa da bunu hukuk sisteminin
me:?ru duzende herkesin hukuku ve kanunlan savunmas1 ge-
ortaya
ben mahkeme karanm
da en
amac1na
malzememiz
ortada fazla kimse
bniinde bulundurmak lazim
fazla taraftar bulma-
Sl savunanlann say1s1nm fazla olmas1d1r.
Bu ile ancak bunun
rnahkerneler tarafmdan ilan
ancak bu :?ekilde bu
ancak bbyle
herkes cezaland1nlsm, herkes
Arna bu her zaman mumkun
yayllmas1 bnlenebilir. Temizlik
bedelini bdesin.
olamaz. fikri des-
onlann nereye kadar fikri
nereye kadar azrnettirici olarak kabul be-
Termal Kamerab Uc;;ak Ahm1
la
edernemesi sonras1, devlet bir bir SJ-
225
S1monla1
n1en, baz1
desteklcmek adma aray1:;;ta
bazi iilkelerinde
temi satan firmalar urtmlerini satmak
test
mlabilir
bunlardan bir tanesi de termal kamera
manlar bir tennal kameramn
tam
di. Burada bir termal kamcranm 1s1 farkma
zifiri karanhkta dahi 1s1 yayan veya c,evre ile arasmda 1s1
farki bulunan buhin cisimlcri rahathkla fark
226
edilen termal bir kamera
tararken
hatta bundan almak veya bir yere faks
bile mumkCmdii.
Miidurii Necdet Menzir, OHAL
ta bur komutam ve Vali
likte
i v ~ ' ' ' bu denemcnin
vcrcrek falanca
bir-
telsizlc talimat
iizc-
rinden gitmesini, tarif timlerimizin iizerindcn
ni Hakikaten o zifiri karanhkta
suriilerini tek tek ve i;:ok net olarak Tcrmal ka-
meranm, sessizce ui;:abilen, havada uzun sCire kalabilen ~ ~ '
rm altma takild1gmda i;:ok yarayabilecek bir sistem uJ.clLCll',H
Burada hemen bir tutanak tanzim ederek bu aletin
durumlarda kullamla-
bilecegi g6ru9lerimizi yazm19 ve
imzalam19ti. Sonraki gcli9melerden hatirlad1g1m ka--
orada yakla91k 50 ki9i vard1 ancak
ve biri de bendim
227
imza
teknik
228
Devi et
229
belli bir hiza
bu defa hem sizden eks-
tra ucret almz hem de belirli ozelhklerin bir k1snum
rnay1z." Bu noktada da kilitlenmi:;,ti; bir teklif ola-
rak ku<;:uk, havada uzun sure kalabilen, klsa mesafede
inen ~ ~ ~ ' ~
ama askeri standartlanm1z
istenince dev bir
sonras1 veya istihba-
incelemek
kullamlamad1
militanlan <;:ati:;,ma sonrasmda alman du-
bir bunun denenmesi laz1mdi.
dahi u<;:urulmad1, askeri standartlara uymuyor diye devreden
kaldmldi. Gfmeydogu'da hukum suren durum askeri
bir operasyon buradaki
230
n1alzeme
vardL
ozel
Dev let
harebit kendine
bu nedenle riskleri de
ama maalesef Belki Bol-
ge Valisi :;;uur altmda sivillerin bir ara<; almasm1 kabulle-
PKK Operasyonu
Zannederi1n
progran1ma
bir harekata
art1k
bana
231
nedenle
kirsal
PKK'nm klfsal alamnda ve
Bu uzerine bir
likte
nun Ozel Harekat Timlerinin
sadece amirlerini
232
de olsa
bir halk
sadece turizmi balta-
1 Bolim1 Devlet
Burdur civarmda bulundurulan timler zaman hir-
saat operasyona katllabileceklerdi.
vard1g1m1zda Antalya il Jandarma ve Valilikle
gorlitlik, ancak bir sorun vard1: Operasyon Jandarmanm go-
revli oldugu kirsal alanda yapilacakt1 ve Antalya J andarmasmm
elinde bu operasyonu yapacak tim bulunmuyordu. ilave
Jandarma timlerine ihtiya<; duyuluyordu. timi vard1
ama tek bama olmas1 da uygun degildi; mutlaka ek kuvve-
te ihtiyac1m1z vardi. Bu durumu tartlt1ktan sonra, helikopter-
le belirli zamanlarda havalanarak grubun yerini tespit
Eldeki ku<;uk istihbari
edebilmek
birbirlerinden bag1ms1z olarak Kuzey Irak'taki PKK
unsurlanyla telsiz konumas1 yapan bir cihazm varhg1 tespit
edilmi, yaklaik bir bolge tespiti de yapm1tL Antalya'nm do-
yakm bir bc)lgedeydi ve koylere yakm bir arazi
de bulunuyorlardr. Art1k kesin olarak bolgeyi netletirmi9tik.
Bu bOlgeye timleri gece elimizdeki cihazlarla yer-
lerini belirleyerek grubu imha etmek mumkundu. Ancak bah-
settigim gibi, jandarmanm elinde ozel veya operasyon
tim yoktu ve bu timin temin edilmesi ii;:in biz surekli
Genel Mudurlugu ve Jandarma Genel Komutanhgmdan (on-
lar da Genelkurmay'dan) tim istiyorduk ancak uzun bir sure
gec;:mesine ragmen bir turlu tim gelmedi. Tim bulam1yorduk.
PKK uyeleri vard1 ve kesin nokta istihbaratrydi. Orgut
Turk turizmine <;ok ciddi darbeler vu-
233
S1monlar
rabilecek, yapt1g1 en ufak eylemle tum Antalya bolge turizmini
tehlikeye sokacakti. Buna glin daha bekleme-
mize ragmen maalesef tim Gece temin
miz kamyonetlerle PKK'hlardan sinyal ald1g1m1z bolgeyi dolatlk
ve o bolgeye girip c,;1karak (biraz da belki kendimize riske ata-
rak) PKK'mn yerini daha kesin bir ekilde tespit etmek it;:in bir
sure daha c,;ahtlk; ancak iki sonra tum
ragmen jandarmamn artik bir tim i:,:1karma ihtimali
111 anlad1k. Olsa olsa kendi elindeki klasik karakol hizmetlerini
yapan jandarma erleri ile destek verebilecekti; ama operasyon
timi olarak yetitirilmemi askerlerle bu
duzenlemek uygun Bununla birlikte
Mudiirii Nat1k Canca tek
bolgede sokulup at1labilirdi. Ancak maalesef
operasyon
bu
tim
getirememesi, Antalya Mudurunun tek bama risk
iistlenmemesi uzerine biz operasyonu yapmadan
geri donduk. Operasyon yap1lmad1, timler c,;ekildi.
0 tarihlerde, hatirhyorum, Genelkurmay Bakam k1sa bir
sure sonra agustos ay1 a<,:1klama yap1yordu: "Dun-
yada Amerika'dan sonra en buyf1k harekati yapt1k, alt1 taburu
"uc,;arbirlik harekat1yla" Cudi dagmm muhtelif yerlerine att1k,"
eklinde dunyaya beyanat veriyordu. bir beyanat
duk ama Turkiye'nin turizm cennetinde, Turk turizrnine darbe
vuracak buylik eylemler gen;:ekletirecek bir grubu imha etrnek
uzere iki veya uc,; Ozel Harekat Timini Ankara'dan Antalya'ya
getirememi9tik. Dc,;-be glin boyunca burada operasyon yapa-
cak bir tirn bulamam1t1k. Sonrasm1 belki insan hatir-
234
1 Boliirn Devlet
layacaktir: Antalya'da bu PKK grubu turistlerin ara9lanm ve
ormanlan yaktl, turistik tesislere roket att1, jandarmalarla bir-
kac;: defa 9at19maya girdi, (daha sonra intihar eden) Albay Ab-
dulkerim Kirca buradaki bir 9at19mada yaralamp sakat kaldi.
Halbuki bu grubu o gLin imha etmek mumkundu. Bu grup iki
yll boyunca Antalya'da pek c;:ok olay gerc;:ekle:;;tirdikten sonra
ve Turkiye i<;;in epey sorun yaratt1ktan sonra, birka<;; komando
taburunun aylarca suren operasyonlarmm ardmdan imha edi-
lebildi. 1:;;te Turkiye'nin terore baki9i. .. Terorle mucadelemizle
ilgili belki d19andaki insanm goremedigi ama i<;;inde olan bizle-
rin ya:;;ayarak gordugumuz <;;ok ciddi hatalarm, eksikliklerin ve
aslmda bu olaylann neden bu kadar buylidiigunun 6rneklerin-
den bir tanesi de bu olayd1 diye du:;;unuyorum.
Devletin Giivenlik-Biitc;e l ~ k s
TBMM'de
kanllga bagh olan
yap1hrken bir ba-
mudurlUk ve alt birimlerin burokratlan,
ken di
bakanlanna
goru:;;ulurken komisyon uyesi milletvekillerinin
sorular kar91smda hem en cevap hazirla -
mak uzere genellikle komisyonda ve Meclis'te hazir bulunurlar.
i9i9leri Bakanhg1'nm but<;;esi g6ru:;;ulurken ve bunun i<;:inde
en buylik yer tutan but<;;elerden bir tanesi de Emniyet Genel
Mudurlugu oldugundan, Emniyet Genel Muduru, Genel Mudur
Yard1mc1lan, Daire Ba:;;kanlannm buylik bir kism1 da alt komis-
yon toplantilannda hazir bulunur. Bakana sorulacak sorulara
anmda cevap hazirlamak ve cevaplandirmak uzere beklerler.
Bir defasmda ben de orada bulundum; yamlm1yorsam 2004
y1h but9e g6ru9meleriydi. 2003 yilmm arahk ayinda konu:;;ma-
lan dinliyordum. 0 arada but<;;e hakkmda genel bilgiler verilir-
ken ekrana yans1yan tabloda g6rdum ki Turkiye'nin yedinci bu-
ylik but<;;esi Emniyet Gene! Mudurlugune aitti, samyorum seki-
zinci Jandarma Gene! Komutanhg1, dokuzuncu Sahil Guvenlik
Komutanbg1, onuncu Milli istihbarat Te9kilat1 diye gidiyordu.
235
S1monlar
ikinci de Turk Silahh Kuvvetlerinindi hatirh-
ki bu
ile ilgili, bu ulkenin birbirlerine
kotuluklere kars,1 korumak, bu iilkenin devletini kendi vatan-
das,larmdan gelecek zararlara kuru-
lan tes,kilatlann but9eleri rakamlardL Dstelik Tiirk
Silahh Kuvvetlerinin,
dernekler vas1tas1yla
bakanhgm biH<;esi
den ald1klan paylar bu rakama dahil
las, ma,
yap1hyordu. Her birim
yor, birimler aras1 yas,anan ciddi bir
rakamlarla but9eler
son model cihazlar, super
kalklhyordu. Bu ulkenin
mi i<;:in degil; maalesef
Bugi'm butun devlet kurumlannm
land1klan but9elere bak1llrsa,
rimlerin ()denek ve
oldugu
lik kuvvetlerinden daha fazla
yerinde ve zamanmda < ~ ~
tin, Jandarmanm, butlin
Kuvvetlerin i<;: glivenlik amac1yla is,birligi
harcamanm kesinlikle dortte bir inmesi
236
()turu de inamlmaz
bu
kul-
kurulan bi-
fazla
bu
1 Bc)ll1m Devlet
elde edilrnesi rnurnkundur. Kendi aralannda koor-
zarnan bu harcama ve
kesinlikle tasarn1f edilmesi ve daha yuce olmas1
yap1lsm maalesef bu kuvvetler
zaman saglanamam19tlr
kendi kurumsal menfa-
cL,;?"'"''cn ve kun1mlard1r. Maalesef
olanlar bunu kabul etmese bile
Bu kurumlar tek <;at1 altmda
ciddi bu
hatta <;ok
sivil ki9iler ta-
rafmdan denetlenmeden asla rayma oturtulamaz. Aksi taktir-
ad1 altmda heba
ba-
ve
zamanmda usulUne uygun kullamlamamaktad1r.
KOM Dairesi'nde Yenilikler
2003 ve Organize Su<;larla
Ml'icadelc Dairesi
Ben birincil olarak mali
temlerle her turlu mal
ihaleler olmak uzere kamudaki
la ve ikincil olarak da
oncelik ve onem
237
S1monlar
kurulu:;; ve te:;;kilatlar uluslararas1
one ylkarmaya <;ah:;;1yorlardL
ile m ucadele-
ui;: alana da e:;;it onemi
vermemiz gerektigini ortaya koyuyordu. H1zh ve hummah bir
<;:ah:;;manm it;:erisine girmi:;;tim.
0 tarihlerde KOM'un merkezde kendine ait teknik
Sl yoktu (lstihbarat Dairesi konu uzerinde
Turkiye'deki i1
ilin polisi dinleme karan
ait bir iki telefonu Daire '-'G'>?''-GUUHF."''"-'"'
el de bilgileri
Uzan Olay1
ve tum
dinleme
verdi. Bir anda kendimi denetim elamanlannm,
ve bankalar heniiz an-
lay1p kavrayamad1g1m Uzanlann imar Bankasi
ve ardmdan tum
S1radan mali konulan dahi tam olarak
238
1 Bblilm Devlet
en buylik Dstelik bu
as1l olarak ilgilenen Bankalar Dcnetleme ve Duzenleme Kurulu
o s1ralar kendi BDDK ve TMSF olarak
min
da zamamm
az da olsa anlayan, daha once ban-
epey tecrubeli
Aralannda Soner Komiser vard1 ki tam
239
U zanlar ad ma
vau,,,au kamu
Soner Komiser tck
once-
biz uzerinde
S1monlar
t1k. Bankamn sahipleri kimdi, nas1l insanlard1, haklannda
sahibi ama bu cihaz ve kullamlan
ancak biz uya-
n a m a m 1 ~ 1 z kurumlan bunu
tahkik edccek durum ve konumda Zaten
sadcce teror istihbarati idi.
Star TV Uzanlarda
Ben biraz cesaret vem1ek adma
ciddi
240
Ozal da son-
"' .. , ... , .. telcfonu-
anlamak
Cem Uzan'1 tarn-
olan biri-
biraz da tam bir saf-
1 l3olum. Devlet
Uzanlann 20
yen de mantikh
nm onemli
' ~ ' ' ' ' ~ safl1g1mdan dolayi utanmm.
ise Istanbul Borsasmda iki ki-
hisse top-
ancak haklannda bu tur haberlerin uzerine
ve bir daha kendilerinden
haber arkasmda
bu kadar nakit para-
An la tilanlara Uzanlann ilk onemli marifeti
kalan
Uzanlar
dilerine ait imar Bankasi ilanlannda en
diyerek halktan milyarlarca mevduat sonra da "bat!-
yor" soylentisi yayilmca (mali uzmanlara gore bu de
kendileri yaym1;;tl) halk bankaya hucum Bu defa Uzanlar
vadesinden once anapara istendiginden, "Siz
nuz, faiz anaparasm1 veririz
daha once batan bankalarda zarar
halinde anaparay1 kurtarmak faiz
herkese tum paras1m odemi;;. Kimsenin
ama Uzanlar bu olayla vurmu;;tu. Faizin
'Xi l 00-120 oldugu enflasyon y1llannda dolarlara tekabul
eden paray1 bir
ustelik tum
bedava
insanlar
241
S1monlar
lar param1z1 odedi"
<;EA!? ve Kepez Elektrik
elde edilen elekt-
242
Bbllnn Devlet
hisselerinin
dolara alman
Uzan Gn1bu'na ait ba:;;ka :;;irketlere 66 milyon do-
zaranna satt1lar.
Elektrik'teki bu ali oyun-
lanmn bir k1sm1 denetim elemanlannca edilerek rapor
ama bunlar 2003
etkin olarak konmaz.
,,,,.''"'"'" tarihlerde
hisseden Uzanlar bu
kadar has1ralt1 edilir veya
Off Shore Bank'1 'kara para cenneti'
243
Simonlar
Berke Baraj1 in!?as1
imtiyaz ;:,u.c,nc;:,111c:;:,
ettikleri
ve bu
belli oranda yat1nm yapma
bolgede hidroelektrik
el de
firmasma 591 mil-
Uzanlann eline
odemelerin birak1lmas1
kanlan bin bir uzerine
tm1, Uzanlann Uzan
Gn1bu'na ait
her turlii malzeme Uzan
nakit para ahmr.
el konmasi ve usulsuzlliklerden Uzanlar hak-
kmda
verilmesi
davalarda bu defa da
dolar civannda bir
Uzanlarm usulsuzlukler ve
Tansu doneminde
rek el konmak istcnir; ama once
244
ve uzmanlara
dolar akta-
doneminde
1 B6h1m Deviet
kararname sonra eskiden
beri Kcmal Uzan'm olan Demirel'in
doneminde
nh olunamaz.
rak, Duzenleme Kurumu
2002 sonuna kadar sektorde
uretim grup tarafmdan
tiilmesi faaliyet yiiruttiikle-
ri tuketimin %i20'si ile
l'iretim ve devretmeleri
hakkm1
alman Uzan Grubu nakit s1kmt1s1 <;:ekmeye
ve bu s1kmti da yavas; !mar Bankas1'na sH;:rar:
elektrik gelen nakit para kesilen banka,
odeme s1kmt1s1
Uzan
valan
daha farkh
Cenk TCirkkan
245
da-
olan Ali
Kibns'ta Libananco isimli bir
S1monlar
(Kitap yaz1hrken tahkirnde ilk
Uzanlann yapt1g1 as1l tarn olarak nedir?
irnar Bankas1'nda neyi, nas1l yaprn1:;;lardir? Bunu klsa bir yaz1-
da anlatrnak rnl'irnkun mu bilernern. 1rnar Bankasi olay1, hak-
kmda birden fazla kitap yaz1lacak cinsten; dunyadaki banka-
c1hk ve banka i<;i boS,altma operasyonlannda literature
bilirnine bilimsel 9ah:;;malanrn1z ve
bulu:;;lanrn1zla girerncdik ama imar Bankasi yolsuzlugu ile bu
alanda hatm say1hr bir yer edindik.
imar Bankasi nas1l bir bankayd1 ve nas1l yonetiliyordu diye
sup,
konulan
bankamn tum ortaklan
Uzanlar haricindekilerin
ailelere men-
iktisat gibi
sorgulama ve soruS,turma
tam bir aidiyet
t,rusu 9ah:;;an, mevduat kabul etme ve verme d1S,mda
9ok fazla bir inisiyatifi bulunmayan kiS,ilerdi. Yonetim kurulunda
memur pozisyonunda ve rohi.ndeydiler ve bu durum Uzan
Grubu'nun yolsuzluklan yapmasm1 kolaylaS,tmyordu.
Bankalar Kanunu'na gore imar Bankas1'nm mevduatmm
ancak 'YrilO'u kendi grup :;;irketlerine kredi olarak verilebilirken
Uzanlar bu kanuna aykm olarak <;eS,itli usulsuzluklerle imar
Bankas1'nm tum mevduatm1 Uzan Grubu S,irketlerine kulland1-
nyordu. Buda yetrniyor mevduatm onernli bir k1sm1, resrniyette
kendilerinin gozukrneyen, Kuzey K1bns'ta tabela S,irketi olarak
kurduklan, tum iS,lernleri Turkiye'deki temsilcisi g6zuken imar
Bankasi S,Ubelerince yap1lan imar Bank Off Shore'a aktanhyor,
sonra da bu :;;irket yeniden bu paralan/mevduat1 Uzan Grubu
S,irketlerine kredi olarak veriyordu.
246
Bir k1sun mevduat da
daha
hesabma
Bolum Devlet
Bankasi
Bank Off-Shore Ltd.
zaten tamamen Turk Bankac1hk
Mevduat1 sistemi d1s,mda kullamlabiliyordu.
el koyulmas1yla imar Bankas1'na s1cak para
Uzanlar Gern;: kurarak ekonorni mi
kalkarlar. Sonrasmda iktidarla ters
rnevduat 91kls,1 da hizlamr. Bunlann
sonucu olarak irnar Bankas1'nm mali yap1s1 da banka-
y1 ve uzrnanlarm raporlan tizerine
defa Uzanlann banka rnevduatm1 gn1p
kanuni hadden fazla
kuvvetlendirmek
bankanm rnali bl"m-
tcdbir alrnalanm ama Uzan-
Durumun vaharneti
Ancak Kemal Uzan yonetimden Bankas1'nm
bilgi is,lern
Mcrkez Yatmm A ~ hii;;bir
kihms,, bilgisayar yedekleri kaybol-
veren ve yine Uzanlara ait olan
destegi vermeyerek ban-
hale getirmis,tir.
Nas1l da irnar Bankasi onlarca defa murak1plarca de-
netlendigi halde uzun suredir devarn eden bu yolsuzluk tespit
edilemiyor? Diyelim ki murak1plar, denetim elemanlan
fark ama bankamn kurulu rnu-
durluk illerdeki mtidurleri de mi fark ede-
medi? Daha dogrusu baba Uzan ve iki oglu dis,mda sadece iki
kis,i ile 5 milyar dolarhk bir mevduat herkesin gozti. onunde
nas1l sakland1? koca bir fili binlerce insamn gozu ontinde
247
S1monlar
bir ve Uzanlar bunu
bankacllar bile ya -
Yolsuzlugun yap1h
bi<;:imini ve yontemini anlamam1z bile birkai;: hafta surdu.
banka
6niinde
anlatllanlara nasil olur da bunca
olanlan
soylemiyorlar
Arna bir yandan da bilinse bu sir mutlaka bir qekilde
dolarlann herkesin
sonucuna vard1m. Bu bir
.. - idi ama Uzanlar bunu
Uzanlann az once de belirt-
sistemle
Y ani bankanm
ve kontrol edi-
Uzanlar ozel olarak yazdirm1qlardL
bankalann bilgisayar sistemleri online denen
Yani bankalann Ubeleri bilgisayar sa-
merkeze ve birbirlerine bagh para havalelerini anmda
paralar anmda merkezdeki hesaba ge9er. Uzanlar ise
oncelikle offline i;:ah9may1 sei;:mi9lerdi, yani illerdeki her ban-
ka bilgisayar sistemi sadece kendine aitti ve kapah
devre da Her gece
bir kez birbirlerine ger9ekle9mi9
olan tum merkeze gonderiliyor, merkezdeki bilgisayar
da tum bilgileri birleqtiriyordu; aynca merkezden illere gonde-
rilmesi
tekrar
bilgiler varsa merkezi bilgisayar onlan da gcin-
248
1 Bolum Devlet
Bu sistemin onemli sir ve odak noktalarmdan bir tanesi,
her Ubenin sadece kendi i9lemlerini gormesiydi. ;;?ubeler kendi
bankalan ile ilgili bir icmal, genel bir degerlendirme <;:1karam1-
yorlardi. Eger isim verirseniz o ki9inin tum i9lemlerini gorebi-
liyor, ama o giin ald1klan tum para ne kadardir, verdikleri ne
kadardir, bankada genelde mevduat miktan ne kadardir gibi
bilgilere sahip olam1yorlardi. Banka ubelerinin her ay mali-
yeye vermesi gereken beyannameler de merkezdeki bilgisayar
sisteminde uretilerek Ubelere gonderiliyor, onlar da bunlan
doldurup ilgili maliye birimlerine veriyorlardi.
Yine banka Ubelerini denetlemeye gelen yeminli banka
murak1plan o Ube ile ilgili genel bir cetvel, hesap, bilan<;:o veya
gene! bir rakam isterse banka ubeleri bunu <;:1kanp veremiyor-
du; talebi merkeze aktanyorlard1, merkezdeki bilgisayar sistemi
bunlan uretip neticesini ilgili ubeye ve denetim elemanlanna
aktanyordu.
Herkes bunu gayet normal ve makul bir uygulama gibi
ruyordu, ama aslmda merkezde bir tek bilgisayar uzmam ile
raporlan iiretip denetleyen bir veya iki ki9i vard1 ve <;:ift yaz1hm
kullanarak tum rakamlan her zaman onda bir oranmda gosteri-
yorlardi. Yani sorulann hep iki yamt1 vard1: Uzanlar i<;:in gen;ek
rakamlar ve diger ki9iler i<;:in onda bi re indirilmi9 rakamlar.
imar Bankas1'nm odeme gii<;:lugu i<;:erisine girmesi ve iflas
ettiginin anla9ilmas1 uzerine, devlet bankaya el koyarak him
bor<;:lanrn ve mevduatm1 mudilere odemeye karar vermeden
once, hukumete imar Bankas1'mn 500 milyon dolar civannda
maddi buyiiklUgunun oldugu soylenmi9ti. Hukumet yetki!ileri
de tahminimce butun mevduat 500 milyon dolar ise bu rakam
ekonomiye ciddi s1kmt1 yaratmadan odenebilir diye bankaya el
koymakta tereddut etmemi9lerdi. Oysa Uzanlar giderken bilgi-
sayar sistemini bozduklan ve yedekleri bulunamad1g1 i<;:in ban-
kanm ger<;:ek mali durumu anla91lamam19tl. Daha sonra tek tek
249
S1monlar
:;;ubelerden kay1tlar toplamp icmal yapild1gmda
<;1ktl: bankamn ger<;ek borcu 5 milyar dolan a:;;1yordu.
Ba:;;ka anormallikler de ellerinde hazine bonosu alma-
satma yetkisi olmad1g1 halde bir katrilyon lirahk hazine bonosu
satm19lard1, ustelik ellerinde satacaklan bu miktarda bono da
yoktu. Televizyonlarda reklamlar vererek olmayan bonoyu sa-
tlyor, kar:;;1hg1 paray1 ahyorlard1, hazine zaran 8.442
katrilyonu buluyordu.
Aynca o zaman bankamn yaptig1 gibi yurtd19mda
K1bns, Lihten:;;tayn gibi yerlerde kurduklan, literaturde kly1
kalar bu bankalar adma
off-shore ban-
yap1yormu:;;, mevduat
farkh faiz
Yani Uzanlann sirn
U zanlann daha
Telsirn gibi dev bir GSM
264
haricinde devlete
uzcre Uzanlar 199011
kalan ihalelerinde herkesten
laka itiraz p,..,,,,,ff,..,
Uzanlar da ald1klan fabrikalara
me sonuna kadar
12 fabrikasma
bulundu-
fabri-
vererek fabrikalan
birileri mut-
Herkes bu itiraz edenlerin Uzanlarm kendi adam1
kimse de bir :;;ey Tum
fabrikalan
250
1 Bolum Devlet
Ttim bunlara Uzanlara ait arama
veya Uzanlan sorgulamak i<;in yakalama karan alam1yorduk.
Savc1lan ikna etmek, mahkemelerden karar almak <;ok zordu;
savc1lar mudilerin S,ikayetini hukuki bir mesele olarak alg1hyor,
bu kadar a<;tkla ilgili uzman raporlan kesin degil vs. diyorlardi.
Uzanlann yolsuzlugunu, ka<;ma durumlannm olacagim anlat-
makta zorlamyorduk. Geciken kararlar sonunda Kemal Uzan,
Hakan Uzan, Yavuz Uzan ve diger baz1 onemli ki9iler yurtd1:;;1-
na ka<;m1:;;lardi. Cem Uzan son zamanda Gen<; Parti ba:;;kam
oldugu i<;in :;;irketlerdeki hisse ve yoneticiligi se<;im doneminde
azaltiln11:;;t1, aynca Cem Uzan'm uzerine gitsek
hukuki degil yap1hyor denerek <;arp1t1labilirdi.
adrese,
duvarlar delinerek
de arama karan alm
aramada para bulunamad1; ancak her biri 2 metre
22 adet dev <;elik kasa Uzanlarm :;;irket bi-
nalanndan ka<;tnp getirdikleri turn Uzan Grubu s,irket ve ho!-
dinglerinin dosyalan, gizli izleme, takip, casusluk dair
ve gizli say1lacak <;ok onernli ele
adreslerde de onernli belge ve dokurnanlara
Ozellikle $enlikk6y'deki villa tarn bir karargahti; Uzanlann
sad1k elernaniarmdan bir bayan (M.i.) tek ba:;;ma bir iki
idare Buradan turn Uzan
hissedar ve istenilen tarihte istenilen
alakas1 ke-
silebiliyordu. Burada Uzan Grubu'nun hissedan veya yoneticisi
say1lan, glivenilen turn <;ah:;;anlarmdan ahnm1:;; ve rniktar, tarih
kis1rnlan bo:;; birak1lm19 imzah hisse is-
tifa var di. M .1 bir iki dakika Uzan
251
Snnonlar
den birinin sahiplerinin hisselerini bas,ka devrederek,
yonetime bas,ka kis,iler se9erek s,irketin yonetici kadrosunu de-
gis,tiriyor, bunlan hukuki anlam ifade edebilecek s,ekilde ka-
rar defterlerine ve dosyalara is,leyebiliyordu. Bu nedenle Uzan
s,irketlerinde hissedar veya yonetici olanlann ifadeleri almirken
bir9ok kis,i sorguda hangi s,irketin ortag1 oldugunu veya hangi
s,irketteki ortakhgmm sona erdigini bilemiyordu. Oyle bir sis-
tem kurulmus,tu ki tek kis,i eliyle 264 s,irketin tum ortakhk ya-
p1s1 ve yonetimi istendigi gibi duzenlenebiliyordu.
Bulunan belgeler arasmda, Uzanlann el konan s,irketlerini
kurtarmak i<;:in onumuzdeki donemde planlad1klan da vardl.
Bu anlamda s,irketlerin birbirleri ile olan baglanmn kopanlmas1,
hisselerinin hamiline ilk tedbir kararlanna itiraz et
mek i9in bilirkis,i raporlan hazirlanmas1, s,irketlerin tamammm
degis,ik adreslere tas,mmas1, kritik departmanlardan olan Tele-
kom hukuk, Ozel Buronun M. $.
ve Rumeli Telekom tas,mmas1, film grubu
nin ortakhk yap1lannm degis,tirilmesi, yeni s,irketlerin kurulma-
s1 gibi bir9ok hususun daha getirilmesi planlanm1s,ti.
$enlikkoy'de buldugumuz ikinci onemli kaynak ise Uzan
Grubu'nun s,irketi yonetirken kulland1g1, tum i<;: yaz1s,malarm
yap1ld1g1 ve ars,ivlendigi Lotus-Notes isimli e-posta sisteminin
verileri ve s,ifreleriydi. Uzanlar nerede olurlarsa olsunlar, tum
grup s,irketlerini, ozel bir yaz1hm olan Lotus-Notes arac1hg1y-
la gen:;ekles,tirdikleri yaz1s,malarla yonetiyorlardi. Bu sisteme
gore yapilacak is,lerle ilgili olan herkes e-posta atarak is,lemi
bas,latiyor ve yoneticiler tUm gelis,meleri gorerek talimatlanm
veriyordu. Uzanlann bu e-posta dosyalanrn ald1k ve kendi bilgi-
sayarlanm1za ylikledik, boylece tUm Uzan s,irketlerinin yapt1g1
is,lemleri, operasyonlarda as,ama as,ama kimin ne kadar katk1s1
oldugunu, illegal is,lemlerin kimin talimatl ile nas1l ve kimler
tarafmdan yap1ld1g1m gorme imkarnna sahip olduk.
252
1 Bbhun Devlet
incelemelerimiz sonunda Uzanlann yapt1g1 tum usulsuzluk
ve kanunsuzluklan belli ba;;hklarda toplayarak, ka<;:ird1klan
vergiler ve vergi mevzuatma ayk1nhklanm Maliye Bakanhgma;
izinsiz ve olmayan hazine bonosu sati;;lan ile SPK mevzuatma
aykmhklanm SPK Ba;;kanhgma; usulsuz kredi verme, hesap
hareketleri, mal ka<;:irmaya yonelik i;;lemler, bankac1hk mevzu-
atma aykmhklar ve usulsuz off-shore i;;lemleri gibi hususlan
BDDK ve TMSF Ba;;kanhgma; <,::EAS, ve Kepez ile ilgili hileli fa-
aliyetleri Enerji Bakanhgma; Telsim ve diger ;;irketlerdeki giim-
ruk ka<;:ak<;:1hg1 ile ilgili bilgileri Gurnruk Muste;;arhgma; Gen<;:
Parti ile ilgili usulsuz i;;lernleri Yarg1tay Ba;;savc1hgma; sahte
beige, evrak hazirlanrnas1, karnu gorevlilerine ru;;vet verilmesi
ve diger su<;: i<;:eren hususlan da Curnhuriyet Savc1hklanna kla-
sorler halinde verdik.
Aynca Uzanlar, Ozel Bf1ro adh, bamda M. S,. isirnli emekli
bir Bu ekip bazen
kiileri ozel teknik aletlerle iz-
liyor ve dinlemeler yap1yordu. Bu ekibe ait olan cihazlan ve elde
edilmi;; ses kayd1 ve gizli ile ;;antaj vb. durumlarda
kullamlacak veya kullamlm1 rnalzeme, dokliman ve belgeleri
savc1hga aktard1k.
Bunlann d1;;mda, Uzanlann hala d1;;anda bulunan ela-
manlan vas1tas1yla, el konan ;;irketlerinin, devlete intikali ge-
reken d1;;andaki alacaklannm gizlice tahsiline engel olmak ve
;;irketlerinin ortakhk yap1lanm eski tarihli olarak degi:;;tirerek
sorumluluktan kurtulmak i<;:in yaptiklan faaliyetleri de:;;ifre et-
mek gerekiyordu. istihbarat Daire Ba:;;kanhgmm <;:ah:;;malan
neticesinde, el koyrna kararlan oncesinde devir i;;lemi yap1lm1:;;
gibi gostermek i<;:in Kemal ve Hakan Uzan'a imza klsm1 bo:;; eski
tarihli evrak goturmek isteyen ve gizli para ta:;;1yan kuryelerini
yakalad1k. Uzanlar pes etmek istemiyordu, her zaman c;:eli;;ki,
kavga, direnme, mucadele ic;:inde olduklarmdan bu konuda ye-
253
Sunonlar
tenekli, deneyimli ve birikimliydiler, <,:at1:;:ma kUltUrune sahipti-
ler. Kar:;:1daki devlet bile olsa fark etmiyordu.
Uzanlann yakalanmas1 ve ka<,:ird1klan mal varhklannm bu-
lunmas1 :;:artti. Arna bunun i<,:in uluslararas1 (ozellikle Drdiin,
isvi<,:re, Ingiltere, ABD, Hollanda ba:;;ta olmak i.izere bir<,:ok iilke-
den) yard1m almak gerekiyordu. Aslmda bu ulkelerle genellikle
ile mucadele konusunda bir mevcuttu,
ama konu ekonomik konulara gelince hi<,:bir ulke i:;: adamlanrn
urkutmek istemiyordu.
Once Yavuz Uzan'm izini bulduk,
Muhtemelen ABD'deki k1zmm yanma
baz1 gotiirecegi haberini
dai-
rern olan Amerikan Narkotik Te:;:kilati
istedik. Kisa si.irede Yavuz Uzan'1n
zannedilen bir k1sa
sure takip bile
Arna Yavuz Uzan'm su<,:u kara para aklamak oldugundan
bundan sonra takibi FBI yapmahydi. Hemen Ankara'daki FBI
irtibat gorevlisi ile goru:;:up elimizdeki tum bilgileri aktard1k;
ama glinler ge<,:mesine ragmen bilgi gelmiyor, 1srarh aramala -
nm1za ragmen irtibat gorevlisi bahaneler uretiyordu. Sonunda
toplantlm1za geldi; ancak bu defa da DIA, buldugu adres dahil
hepsini inkar ederek Yavuz Uzan'm ABD'de oldugunu kabul
etmiyordu. Israrla DIA'nm daha once yapt1g1 tespitlerden bah-
sederek bize dogru bilgi vermediklerini, biraz da kabala:;:arak
anlatt1m. Bize bu konuda yard1mc1 olmak istemedikleri a<,:1kti;
ama bizim de vazge<,:meye niyetimiz yoktu. Y1llarca uyu:;:turucu
konusunda kendileri ile yard1mla:;:m1:;:t1k ve buglin de onlar bize
yard1mc1 olmahyd1lar.
ABD'li gorevliler ile uzun sure <,:ah:;:t1gmdan kendileriyle ya-
Genel Mudur Yard1mc1s1 Emin Aslan'1
254
1 Bbhm1 Devlet
o bir defa girdi mi is,in ucunu b1rak-
mazdi. Devlet adam1 her zaman onde olan zamanm
Genel Mudl.iru Gokhan de israrla
girmesi uzerinde FBI merkezinden destek soz:li geldi. Ancak
Yavuz Uzan'1 yakalay1p iade
bile bizden kimse bir is,adamm1 urkut-
mek de Uzanlar hakkmda
onemli bilgileri bilahare verdiler. Sonunda bir kadar sonra
gelince Yavuz Uzan'1 yakalad1k Belki de ABD elleriy-
le teslim etmek ama i:Ukelerinden aynlmasm1 istedi-
sizin
fikri ve karan
aynen
ve mahkum oldu.
ancak onlar da
Durumu Gene!
giliz i<:;:is,leri Bakam'nm

metnine
ekledik ve her turlu diplomatik ilis,ki ile her "'"''""'"',..,
lendirilmesini saglad1k, sonunda ingilizler bu
tes,kilatmm ikinci bas,kamm bizimle gorus,meye
Gelen Cem Uzan'm ve Uzan ailesinden baz1
rin rahat dolas,t1klanm ogrenince, "Sizi anhyorum, halkm bun-
ca parasm1 ald1klan halk Uzanlara sald1nyordur, siz de ko-
rumakta zorlarnyorsunuzdur herhalde" dedi. "Hayn, Uzanlann
bankada batird1g1 tUm devlet iyin kimse
Uzanlara kizm1yor," dedim. daha da garipseyerek, hal-
ka ait bu kadar paray1 zimmetlerine geyirmis, kis,ilere kars,1 ne-
den halkm tepki gostermedigini anlayamadi. Ben de ona kamu
kavramlann halk1m1z1n s,uurunda
anlatamadun.
255
S1monlar
Sonunda, gec,::mi tarihte Uzanlann ingiliz Kraliyet Ailesi ile
yakmhg1, onlann dernek ve kuluplerine yapt1g1 bag1larla ilgi-
li bilgilere ulamca ve Prenses Sarah'nm Turkiye'ye Uzanlann
misafiri olarak geldigini ogrenince neden bilgi alamad1g1m1z1
anlamaya balad1m. Arna sonunda ingilizler de belli oranda
bilgi vermeye baladilar.
Dlkemizden kac;::an Uzanlann yeni karargahmm Drdun ol-
dugunu klsa surede ogrenmitik ama burada iler daha zordu,
c,::unku Drdun'de belli aile ve airetler devlet yonetimini payla-
m1 gibiydiler. Uzanlar ise Drdun'de ileri gelen her aileyle, her
airetle ortak 9irket kurmutu. Kral ile kar1hkh yakmhklan
vardi. Krala hediye olarak otomobil, silah veriyor, sebebi belli ol-
madan milyon dolarlar oduyorlardi. Drdun'un d1ileri, meclis,
askeri ve istihbarat kurumlannm bakan ve yoneticileriyle farkh
ilikiler gelitirmilerdi. Tum ugralanm1za ragmen bilgi alama-
d1gnrnz gibi Drdun, Uzanlann faaliyet ve organizasyonlannm
merkezi olmaya devam etti. Hala da ettigi kanaatindeyim.
Aynca o donemde Alman polisinden Uzanlar hakkmda
isvic,::re'deki dolandmc1hk ve kara para tahkikatm1 ogrenmitik;
meger tum Avrupa ve ileri ulkelerin polisleri dunya uzerinde
yilrutUlen onemli tahkikatlardan haberdar oluyor, olup bitenle-
ri takip ediyor ve kar1hkh bilgi ahveriinde bulunuyorlarm1.
Dunyaya bu gozle bakamayan Turk polisi ise bu anlamda c,::ok
gerideydi.
Uzanlann belgelerini inceledikc,::e mali ac,::1dan asil merkez
olarak isvic,::re'yi sec,::tikleri anla1hyordu ama hic,::bir zaman para-
y1 Turkiye'den isvic,::re'ye direkt gondermiyorlard1; paralar once
ingiltere'yi ve Hollanda'y1 dola1yor, sonra isvic,::re'ye gonderili-
yordu. isvic,::re ise mali konularda hie; kimseye bilgi vermemekle
unluydu, ama bizi oldukc,::a airtarak once kara para ve mali
konularda uzman iki polis gonderdiler, sonra da gorume tale-
bimizi kabul ettiler.
256
1 Bc)lllm Devlet
Konuyu iyi bilen Soner Komiser bata olmak uzere, yurt-
d11 ilikilerinde deneyimli olan aynca isvi<;re mali polisinden
bir yetkiliyi de yurtd1mdaki bir gorevden tamyan Narkotik
$ube Muduru Yaar Yaman ve tahkikatm Istanbul cephesini
iyi bilen Ka<;ak<;1hk $ubelerinden sorumlu istanbul Emniyet
Mudur Yard1mc1s1 $ammaz Demirta ile birlikte gorevli olarak
isvi<;re'ye gittik. Burada isvi<;re mali polisiyle, federal polisin
Ka<;ak<;1hk Daire Bakam'yla, isvi<;re Federal Ba Savc1s1'yla ve
Uzanlar hakkmda balatilan kara para ve yolsuzluk tahkikat-
lanm yapan iki savc1 ile g6rlitUk. isvi<;re Uzanlar hakkmda
soruturma a<;ml, Uzanlann ve avukatlanmn oradaki irketle-
rinde aramalar yapm1, baz1 belgelere el koymutu.
Soner Komiser, Uzanlann Lotus-Notes e-posta sistemi uze-
rinde tek tek, hangi tarihte hangi yolu izleyerek, hangi irket-
ten <;1kan paralann Hollanda-ingiltere veya ingiltere-Hollanda
iizerinden dolaarak isvi<;re'ye sunum yaparak anlatti.
Hatta Uzanlann isvi<;re'de irtibat halinde olduklan kiiler ve
onlann son olaylar uzerine Uzanlarla yaptlklan yaz1malan or-
taya koyunca, isvi<;re savc1lan da soruturmanm saglam delil-
lere dayand1gm1 gorduler ve memnuniyetlerini dile getirdiler.
isvi<;reli yetkili bir ara (Telsim'in lisans sozlemesi i<;in ha-
zineye 500 milyon TL yatirmalan gerektigi bir zamanda) Uzan-
lann isvi<;re USB Bank'taki kendi paralanm teminat gostererek
yakla1k 450 milyon dolarhk kredi ald1klanm soyledi. Yani isvi<;-
re bankalannda aslmda 500 milyon dolar paralannm oldugunu,
bu parayi Turkiye'ye dogrudan getirmeyip bunu teminat goste-
rerek bankadan dlilik faizle aym miktarda kredi ald1klanm, as-
lmda bir<;ok Turk firmasmm bu yolu kulland1gm1, hi<;bir yaban-
c1 finna ve bankanm Turk firmalanna kolay kolay yuz milyon
dolarhk krediler vermedigini, isvi<;re'de kredi bulduk diyenlerin
<;ogunun kendi paralanm teminat gostererek kredi ald1klanm
ve sonra da kredi oduyoruz diyerek paralanm yurtd1ma <;1kar-
d1klanm, boylece hem vergi vermediklerini hem yurtd1ma para
257
S1monlar
derinden yaralayan bir durumdu;
raf1
devredi!mesinin
Adalet
soru:;;turma
olmanm itibanna
var ken
uziicu ve beni
ve hazineyi zarara
vermenin yan1 sira, ta-
<;er-
Bunun iizerine bizim tahkikat1
Savc1s1 Mecit olarak
hakkmda adli
bilgi ah:;;veri:;;inde bulundu. Davanm
isvic;:re'deki mal varhklarmrn Turkiye'ye gelmesi ihtimali kuvvet-
lenmi:;;ti. Bu ihtimali destekleyen bir husus daha vard1; w;:1k9a
konu:;;ulmasa da Uzanlar hakkrnda do-
landmc1hk ve kara para tahkikat1 Motorola firmasmm :;;ikayeti
iizerine ba:;;lam1:;;ti. Motorola, Uzanlann isvi9re'deki malvarhg1-
m istiyordu; ama ciddi sonmlar
~ ~ ~ ~ i<;;in bu para-
nm Motorola'ya verilmesini istemiyordu.
bask1 yap1yordu. bir anyordu,
rederse hukuken bunu savunabilirdi, bu
hukuka uygun olarak bunun yolunu anyordu.
Uzan davasmm tUm savc1hk i:;;lerini yapan, i:;;in
ken Savc1 Mecit adli istinabe
258
Amerika
bize dev-
1 J3bhnn Devlet
Uzan soru9turmas1 ve hakkmda bilgi talep etti.
Bu istinabeye cevaben isviyre'den ciddi bilgiler bunlar
arasmda Krah <;ocuklan ve s1kmt1
bulunan askerler yaranna hediye olarak Telsim tarafmdan bir
milyon dolar miktarmda para gonderildigi de vardi. Bu para
once ingiltere-Hollanda dolatmlarak gelmi:;; ve burn-
dan Amman'a gonderilmiti. Kral tarafmdan
bu paranm neden
derilmeyip bu yolun izlendigi bize soruluyordu; isvi<;reliler bu
paranm
bizde delil var rru
sebebin ne
tahmin ama
Maalesef ger<;ek
emindik, ama delilimiz yoktu ve tah-
minimizi yazamad1k. Daha sonrasmda
neticesinin ne
ve baz1 bilgileri gonderdigini
da
ama Almanya ve Japonya istenen hususlarda, ciddi devlet an-
lay11 i<;erisinde bize gerekli bilgileri verdi ve yard1mc1 oldu; ozel-
likle Almanya en i<;ten yard1mc1 olan ve bilgi veren ulke oldu.
Lubnan'm da kendileri ile ilgili hususlarda belli oranda bilgi
verdigini hatirhyorum.
Zengin ve maddi imkanlan olan ki:;;ileri izlemek <;ok zordu;
biz rn;;ak biletlerinden gittikleri yerleri ogrenmeye kalkarken on -
lar bilet degil u<;ak kira11yorlard1. Hakan Uzan tum :;;irket ve mal-
lanna el konmasma ragmen yabanc1 bir bankaya ait tek bir kredi
kartiyla ayda 450 bin dolar civannda harcama yapabiliyordu.
Bu soruturmalar devam ederken ba:;;ka sebeplerden go-
revden almd1m ve Edirne Emniyet Mudurlugune atand1m.
Daha sonra isvi<;re'de gorutugumuz polis ve savcilann Uzan
soru9turmas1 ile ilgili olarak istanbul'a gelip Savc1 Mecit Cey-
259
S1monlar
lan ve KOM Dairesi yetkilileri ile goru:;;tuklerini, burada beni
sorduklanm duyunca ziyaretleri ve ulkem adma yapt1klan ii;;in
te:;;ekkur etmek ve deger verdigimi gostermek ii;;in istanbul'a gi-
dip onlarla goru:;;tUm. Daha sonra bu kitab1 yazarken, televiz-
yonda Uzanlann isvii;;re'deki paralanndan 150 milyon dolarm
Turkiye'ye getirildigini ogrendigim zaman, bu i:;;i ilk ba:;;latan ve
geli:;;mesine katki sunan biri olarak i;;ok mutlu oldum.
Uzan'm i:;;ledigi sui;;lar ve yaptiklan usulsuzlukleri soru:;;-
turmaya <;:ok yonlu devam ederken ve ru:;;vet konusuyla ilgi-
li bilgileri ara:;;tmrken, ozellikle de BDDK uyesi bir gorevliye
verdikleri yliklu miktardaki ru:;;veti ara:;;tmyorduk. Bu uyenin
Uzanlar d1:;;mda ba:;;ka bir 'batan banka' sahibi gruptan da para
ald1gma dair ciddi gostergelere ula:;;t1k. Herkesin iyi insan de-
digi savc1, hesaplann bulundugu banka :;;ubesinde murakipla-
rm ve bizim inceleme yapmam1za izin vermedi. Banka :;;ubesi
gruba aitti ve savc1-
yolu bankanm
odeme ve hesapla ilgili o gunku evrak, ve belgelerini yeminli
banka murak1b1yla birlikte incelemekti; ciddi ru:;;vet almm1:;;t1,
buna emindim, ama sonu<;:lanmadi. Unutamad1g1m eksik so-
ru:;;turmalar arasmda beni rahats1z eden olaylardan biri olarak
zihnimde duruyor.
imar Bankas1'na el konmasmdan sonra, bankanm parala-
nm zimmetine ge<;iren ki:;;ilerden bu paralarm geri almabilmesi
i<;:in daha etkin tedbirler almmaya ba:;;land1 ve bu kapsamda
5020 say1h Bankalar Kanunu'nda onemli degi:;;iklikler yap1ldi.
Yeni duruma gore bankalar, mevduatl zimmetine ge9iren ki:;;i-
lerin tum malvarhgma el koyabilir hale geldi. Buna dayanan
TMSF, bankada zimmetlerine ge<;irdikleri 8 katrilyonu tahsil
etmek i<;:in Uzanlann tum :;;irketlerine el koydu ve grup :;;ir-
ketlerine yeni yonetim kurullan atadi. Ancak bu karann ba-
:;;anh olmas1 i<;in yeni yoneticilerin Uzanlarm fiziki saldm ve
:;;errinden korunmalan gerekiyordu; yeni yoneticilerin bir sure
260
1 BcJl\lm Devlet
irketlere gidileri bile ciddi sorundu. Bu aamada tum
imkanlanm1z1 kulland1k. Yeni yoneticiler, bata Telsim ve <;i-
mento Grubu yoneticileri olmak uzere, harikalar yaratarak zor
durumdaki bu irketleri ayaga kaldird1klan gibi konjonkturun
de degimesi ile irketlerin 9ok iyi fiyatlara sat1lmasm1 sagla-
yarak devletin kay1planmn belli oranda karilanmasma buylik
katk1da bulundular.
Uzanlar mucadeleyi b1rakm1yordu; bu defa toptan kurtulu
i9in 5020 say1h Bankalar Kanunu'nu iptal ettirmek istiyorlardi.
Y11larca baz1 davalanmn yliksek mahkemelerde ruvetle kapa-
t1lmasmda kulland1klan, unlu ve burokrasi camiasmda hatm
say1lan hukuk profesorlerini de kullanarak harekete ge9tiler.
Bu i once yerel bir mahkemenin onlerine gelen bir davada
uygulanan 5020 Say1h Bankalar Kanunu'nun anayasaya ay-
kmhgm1 ileri surerek davayi Anayasa Mahkemesi'ne ta1mas1
Uzanlar iki ciddi bunu da sagladllar: Birincisi
Bakirkoy'de a<;;t1klan bir davadaydi. Hukuk Mahkemesi, daha
karl tarafa dava dileb:;esini teblig edip gorU.U.nu sormadan
davay1 Anayasa Mahkemesi'ne gonderme karan vermiti. Bu,
eiddi bir mahkemede olmamas1 gereken bir olayd1 ve anla1lan
Uzanlan batan savmak ii;:in verilmi bir mahkeme karanydi.
Temel hi<:;bir usule uymayan bu karar Anayasa Mahkemesi'nde
kabul gormedi. Diger karar ise istanbul idare mahkemesinde
almmak istendi. Durumu haber ald1k ve Adalet Bakanhg1 ile
birlikte mahkeme bakanma haber verdik ve yap1lmak istenen
hile daha anayasa mahkemesine gitmeden onlenmi oldu.
Uzanlann yapacag1 her manevray1, hileyi onceden haber ah-
yor ve ilgili kurumlan uyanyorduk. Uzanlar ise hi<;; bo durmu-
yor, her zaman bir eyler <:;evirmeye <:;ah1yorlard1; ama iki yil
boyunca her hamlelerini tespit ederek onlemeyi baard1k. Cem
Uzan'm evinin altma saklad1g1 80 milyon TL 1ik kont6r kartm1
dahi bulduk. Sonunda ulke i<;;erisinde numara yapamayacak
261
Sunonlar
hale gelince,
TMSF tarafmdan satllmasma mani olmak i<;in esk:i tarihli sat1
senedi tanzim ederek uluslararas1 sularda kullandirmamaya
tqebbus ettiler. Bu konuda davanm yakm tarihe kadar Cay-
man Adalan'nda devam ettigini ve bir sure once Uzanlann da-
vayi kaybetmesi uzerine TMSF'nin yatlan sattig1m 6grendim.
Uzan davasmda yap1lan yolsuzluklarda kusuru olan, Uzan
ailesi fertleri ve oluan yakla1k 40 kii hakkm-
daki tahkikat evrak1m1z sonunda yarg1lamalar devam etti ve bu
kiilerin <;ogu mahkum oldular, bir kis1m davalar hala devam
Firari baba Kemal Uzan ve Hakan Uzan hakkmda
birimler sorunlan anlamak
ve ona uygun tedbirler almak konusunda veya onu
izlemekte aciz Aslmda Uzanlarm
ile emarc orta yerc bir<;ok defa alarm zille-
ri c,:alm1t1; Milli lstihbarat, Emniyet istihbaratl, BDDK, Maliyc
ve Hazine i<;in aslmda Uzanlar vermiti. Maalesef
biz hirs1zhklan ve patirt1h
gec,: ama devleti daha ciddi
olaylan
s1kmtilara sokabile-
tum ulkenin mali bu buyiik
ilgili tehlikcyi crnrrr1Pcrr
uzaktik.
Uzanlar her biri 30-40 mil-
dolarhk 5 tane yat, 8-10 dolarhk 2 tane
2 tane u<;ak ayda milyon dolarlar Her
zaman halkm parasm1 kullamyor, vermiyor, devletin
hi<;bir yasasma uymuyor, her yeni yolsuzluklan rahathkla
yap1yorlardi. Bu Ulkenin kamu g6revlileri kamunun soyulmas1-
na mani olamadllar. 0 glinku rakamla TL'nin
262
Bo!Lm1 Devlet
edilmesine mani olamad1lar. Uzanlardan bunun hesab1
kismen ama bu soygunun mani ol-
mayan, yapmayanlara s;ey olmad1; hem kamuda
yiiksek maas,la gorev yaptilar, hem Uzan'm dostu oldular, hem
de devletin ust duzey gorevlisi olarak emekli oldular. Arna bizler
hem Uzan'm, hem Uzanlardan menfaat elde etmek isteyenlerin,
hem de daha sonra kendi yandas,larmm yolsuzluklanna bak-
maya kalkt1g1m1zda iktidar sahiplerinin kazand1k.
Pis,man Asla! Dstelik gurur bile duyuyoruz.
Belki de dogrusu bu sistemin kendi denetim
ve an1a zai11an zar11an her al-
memesi
insanlann ve emsallerinin ture-
birimlerinin mutlaka zamanmda
izlemesi ve bu
Arna maalesef o
Neter 2 Operasyonu
tedbir almas1
kanaa
KOM Daire
Operasyonu
tibb1 malzemeleri
olarak atanmamdan kisa bir sure once,
kalp kullamlan
... ,, ..... .. "'" bir
gece saat 24'te tum samklar 100 bin dolarhk kefaletle
serbest ve sanki bu 0
saatte 100 bin dolarlar temin edilerek
K1sa sure sonra
ve
daire
savc1s1 Omer Suha Aldan tahkikat1 bu
2 operasyonunu bas,latrms,ti. Bu sirada ben
olarak atand1m. Silha ender
263
S1monlar
titizlikte i:;;ini yapan, her i:;;ini kendisi takip eden 'tam bir savc1'
idi. Bana k1saca olay1 anlatt1gmda bu konuda sonuna kadar
kendisinin yanmda olacag1m1 soyledim.
Uzun suren tahkikatlar sonunda Omer Suha Aldan, devlette
ve ozellikle mahkemelerde, hatta Yuksek Mahkeme'de ru:;;vetle
i:;; takip eden bir grubun varhgm1 tespit etmi:;;ti. Bu grup, onemli
banka ve holding davalanm takip ediyordu, bu zamana kadar
da bin;:ok davada ru:;;vetle adaleti etkilemi:;;lerdi veya oyle gozu-
kuyordu. i:;;in zor taraf1 ise bu grubun <;:ok gli<;:lli olmas1yd1; eski
HSYK Ba:;;kanvekili ve o zamanm Yargitay uyesi Erglin Guryel
ve iki li<;: ki:;;i ile irtibatlan vardi. Bir zaman sonra tahkikat belli
bir olgunluga gelmi:;;ti ve operasyonun yap1lmas1 gerekiyordu.
Savci Aldan'm degerlendirmesine gore (ki ben de bu goru:;;e ka-
t1hyordum), Yarg1tay uyeleri de samkt1 ve onlara da i:;;lem ya-
p1lmahyd1 ama bu, daha once yap1lm1:;; bir :;;ey degildi. Yarg1tay
hakkmda Ba;;kanlar Kurulu denen
ba:;;kanhgmda baz1 Daire Ba:;;kanlan ve uyelerden
olu;;an 8-9 ki:;;ilik kurulun karar vermesi gerekiyordu.
Omer Suha Aldan, Yarg1tay uyeleri hakkmdaki ihbanm
Yarg1tay Ba:;;kam'na aktard1, diger samklar hakkmda da bizim
arkada:;;larla birlikte tahkikata ba:;;landi. Ru:;;vet vererek adalet
sisteminde istedikleri kararlan almay1 meslek haline getirmi:;;,
bundan ba:;;ka i:;;leri olmayan ki:;;iler ve burolar tespit edilmi:;;ti.
Bu ki:;;iler Ne:;;ter Operasyonu davas1, Turk Telekom-Turkcell
Ara Baglantl Sozle:;;mesi davas1, Erbakan'm davas1 gibi davalar-
da ru:;;vetle karar almaya <;:ah9m19lardi.
Tahkikat devam ederken Yarg1tay Ba:;;kanlar Kurulu, Yar-
g1tay uyeleri hakkmda soru:;;turma yapmak uzere bir Yarg1tay
Daire Ba:;;kam'm gorevlendirmi:;;ti. Bu daire ba:;;kam da rapo-
runu hazirlay1p kurula sunmu:;;, her iki Yarg1tay uyesinin de
cezalandmlmasm1 talep etmi:;;ti. Buradaki onemli delilerden
biri ru:;;vet vermek su<;:lanndan takip ettigimiz ki:;;ilerin Yarg1tay
uyeleriyle yaptlg1 telefon konu:;;malannm mahkeme karanyla
264
1 Bolum Devlet
dinlenmesi ile elde edilecekti; ancak uyeleri yonunde
mahkeme karanmn olmamas1 ve zaten onlar hakkmda karar
verecek bir merciin de yoklugu Yarg1tay Ba9kanlar Kurulunun
degerlendirmesini 91kmaza sokuyordu.
Bu arada yapti@m1z ba9ka bir tahkikatta bir9ok srn;::tan yar-
gilanan ve mafya babas1 olarak bilinen Alaattin Qak1c1'nm fa-
aliyetlerini takip ediyorduk. Onu izlerken gorduk ki bir davas1
Yarg1tay'a gelmi9, onun davasm1 da MiT yonetici personelinden
Ka9if Kozinoglu takip ediyor ve baz1 arac1lar vas1tas1yla davayi
<;ak1c1 lehine bitirmeye 9ah91yordu. Arac1hk yapan Hakki SU.ha
;;>en, Yarg1tay Ba9kam Eraslan Ozkaya ile de dolayh bir irtibat
kurmu, kendisinden davamn durumu hakkmda bilgi almak is-
tiyordu. Yarg1tay Ba9kam, Hakki SU.ha $en ile eskiden tam91yor,
bu kii arac1hg1 ile de Bodrum'daki yazh@m tamir ettiriyordu.
Qak1c1'nm ve arac1larmm telefonlan mahkeme karan ile
dinlendiginden Yarg1tay Ba9kam Eraslan Ozkaya'nm da bu ki-
9ilerle ger9ekle9tirdigi davaya yonelik konu9malan kayda giri-
yordu.
Dava Yarg1tay'da Qak1c1 aleyhine bozuldu. Bunu, karann
bir suretini de 9antasmda ta91yan Ba9kan Eraslan Ozkaya'nm
Qakic1'nm adamlanna olay1 anlatmas1 ile ogrendik. Hukuku-
muza gore, bir yere oradaki ki9ileri yaralama veya oldurme kas-
t1 ile ate ayarsamz ve orada birden 9ok ki9i olur veya yarala-
mrsa olayin failleri her ki9i i9in ayn ayn ceza ahr. Bu davada
<;ak1c1, "Karagiimruk Lokali'ni taraym" diye talimat vermi ve
adamlannm ate aymas1 sonucunda 12-13 kii yaralanm19t1;
ama mahkeme bu davada ceza verirken yaralanan her ki9i i9in
ayn ceza vermemi, bir yaralamanm agirla9t1nlm19 halini uygu-
lam19tl. Yarg1tay davay1 bu gerek9e ile bozup her ki:;;i i9in ayn
ayn ceza tayin edilmesini isteyince 13x5 yil gibi bir ceza ortaya
91km1:;;ti. Dava bozulup mahkemeye gelince savc1lar ahsm bu
ceza tehdidi kar91smda ka9ma ihtimalini goz onunde bulun-
durabilirlerdi, bundan dolay1 Yarg1tay dosyasmm yerel mah-
265
S1monlar
ivedilikle
geldi, Savc1 tutuklanmasm1
talep etti ve bu arada ka9ma ihtimaline binaen de biz
takibe balad1k; ama C,:akic1 daha onceden tum adamlan ile
irtibat1m kesti, tum telefonlanm kapatti. Tutuklama karann-
dan once sahte huviyetle bir kullanarak Yunanistan'a 91kl',?
~ ~ c ~ ' tespit ettik. (Aslmda
dim etme
',?ikta',) Kuliibu'nde Sinan
Konsoloslugu'ndan sahte
Turkiye'den gizlice d1',)an
kitabm konusu olacak
lan k1saca ~ ' ~
MiT mensubunun yar-
aralanndaki gei;;mi ili',?kiler, Be-
gibi ki',?ilerin kimlik veya italya
Bunun
smda
di. 0 zamanlar
hukuk adam1 Abdulkadir
MiT mensubunun admm
"Devlet adma yap1lan
kuk onunde hesap vermeli ve
diyerek sadece hukuku hesap
aynm yap1lmamah,"
olaya kan',)an ki',?ilerin gozaltma ahmp sorgulanmasm1 istedi-
ginde, kendisine bu kiileri ancak
yanh',? anla1lmalara neden olmamak i9in sorguyu kendilerinin
yapmasm1 onerdim; ',)ahs1mdan kaynakh olarak ge9mi',)teki Su-
surluk ifadelerim, vs dolay1s1yla olaylan ba::;;ka yerlere i;;ekebi-
lirlerdi. Savci ilhan durumu makul buldu ve verilen talimatla
C,:ak1c1'ya yard1m eden ve bir kism1 Ba',)kam Eraslan
Ozkaya ile de irtibath ki',?ileri yakalay1p istanbul DGM Savc1h-
gma getirdik. Savc1lar bu kiileri sorgulad1lar. Tabii bu kiile-
re C,:ak1c1 adma Eraslan Bey'le ne konu;;tuklan, ne yapt1klan,
hatta Eraslan Bey'in evinin tamiri gibi konularda baz1 sorular
ve telefon konu;;malan da soruldu. Sorgudan
266
1 Bblurn Devlet
her eyi Eraslan hatta sonra
Mugla'ya giden Eraslan Bey'i kaq1layip biraz da abart1h olarak
sorulanlan anlatt1klan kanaatindeyim.
Boylece ;;imdi, Yarg1tay Ba;;kanlar Kurulunun onune gelen
Ne;;ter 2 Davas1'ndaki mahkeme karan ile yapilan dinlemede,
Yarg1tay uyelerinin durumunun benzeri Yarg1tay Ba;;karn ic,in
de soz konusuydu ve bir iki glin sonra aym ;;ekilde kendisiyle il-
gili dosya da gelecekti. Bu durumu diger Ba;;kanlar Ku-
rulu uyeleri bilmiyordu, daha dogrusu bu olay1 tam manas1 ile
yalrnzca biz biliyorduk; Yarg1tay, soruturma yap1lan sa-
rnklarla irtibat1 olan Yarg1tay uyelerinin bu konu:;;malarm1 delil
sayarsa ve Yarg1tay uyelerini suc,lu bulursa, birkac, glin sonra
da Yarg1tay yard1m etmek olay1 ile ilgili olarak
ayrn :;;ekilde kusurlu bulunacakti. Aslmda Eraslan Ozkaya'nm
durumu bu iki gibi
bir davas1 belki
bile makamma uygun davranmamak en fazla kmanacak
bir kusurdu, arna zannederim o panikledi.
Neticede iki Yarg1tay uyesinin dinlenmesi Ba;;kanlar
Kurulunun mahkeme karan olsa da, Yarg1tay uyeleri hakkm-
da aynca karar almmad1gmdan, mahkeme sonucunda dinleme
karan yok hukmundedir, hic,bir i:;;lem yapmaya gerek yoktur
manasmda bir karar verildi, halbuki adalet sisteminin bam-
daki kiilerin bu durumlan hic, de bu kadar basit gec,itirilme-
meliydi. Bu karar c;1kmca bir sure sonra Yarg1tay Ba:;;kam'nm
<;akic1 davasmdaki rolU basma intikal etti ve Bakan oldukc,a
zorda kald1, inkar etti, ama Yarg1tay'da MiT'c,i Ka:;;if Kozinoglu
ile goru:;;meleri, Yarg1tay'm <;ak1c1 hakkmdaki bozma karanm
c,antasmda ta1mas1, <;ak1c1'mn bu karardan sonra tutuklana-
bilecegi yorumlannda bulunmas1 gibi nedenlerden otUru inan-
dmc1hgrm yitirdi.
Sonra Eraslan Bey hakkmda yazan tum basm mensuplanm
mahkemeye verdi, ama tum davalan kaybetti. Yine Neter 2 Da-
267
S1monlar
devam eden mahkemelerde tamk olarak din-
lenen bazi hakimler, Yarg1tay uyesi eski HSYK Bakanvekili'nin
kendilerini arayarak davayla ilgili etkilemeye, bask1 kurmaya
9aht1gm1 beyan ettiler.
Bu seviyedeki yilksek yargi<;lann adaletsizligine ahit olup
ulkemizdeki adalete inanc1m1z1 kaybederken, kendi Yarg1tay
Bakanlan'm ve Yarg1tay uyelerini haks1z bulan boyle hakimleri
gorerek de adalet adma gelecek i<;in umudumuzu muhafaza
ediyoruz.
Kayseri Uyuturucu Operasyonu
Ka<;ak91hk Daire Bakanhgmda gorev yaparken, bir glin
Kayseri'den onemli bir haber Burada bir atolyeyi kira-
layan ve boya ii yapacaklanm soyleyen kiilerin uyuturucu
imal ettiginden Upheleniliyordu. Bu bilgi uzerine hemen
seri Emniyetine Merkez Narkotik ekibi
det sonra ah1slan izlemeye balad1k.
ve bir mud-
Duunuldugunde Kayseri bu zamana kadar uyuturucu
iine hi<; kanmam1, dikkat <;ekmeyen bir yerdi. Aleni bile ya-
p1lsa kimsenin dikkatini <;ekmeyecegi i<;in ka9ak91lar a91smdan
<;ok uygun bir ortam yarat1yordu.
ilk etapta at6lyeye gelip gidenleri, ara<; plakalanm ogrenme-
ye <;ahacakt1k. Bu atolyeyi gozetleyebilecek mesafede birkac;:
yere kamerah ve fotograf makineli personel yerletirdik ve klsa
sure sonra buraya gece gee;: saatlerde arac;:lann geldigini ve baz1
malzemelerin indirildigini tespit ettik. Yap1lan iin legal bir i
olmad1g1 konusunda kanaatimiz artmltl. Arai;: plakalan Up-
heliydi, gelip giden arac;:lara GPS (takip) cihaz1 yerletirip onla-
rm nereye gittiklerini ogrenmeyi duunuyorduk. Diger yandan
atolyeden yikan tum at1klan, c;:opleri ahp inceleme ic;:in labo-
ratuara gondermeye balad1k, aynca gelip giden malzemelerin
fotograflanm c;:ekerek neler olabilecegi konusunda yorumlar ya-
p1yorduk. Birinci hafta dolmadan bu malzemelerin uyuturucu
268
1 Bolum Devlet
imalatmda kullamlan malzemeler olabilecegi fikrini ta:;amaya
Bu i<;erideki ilgili buldugumuz tele-
fon numaralanm dinlemeye
Bir sure sonra gonderdigimiz at1klarm laboratuar sonu<;lan
geldi, bula91g1 ve yapmunda kullamlan
malzemeler oldugu Bu esnada dinlemelerimiz de
faaliyeti yonetenin Selim isminde biri oldugu an-
K1sa bir sure sonra bu me9hur
bir imalat<;1s1 olan ve su<;lardan dolay1 ara-
nan Selim Gezer olabilecegini belirterek bu ahsm Emniyette-
ki dosyasm1 getirdiler. Fotograflara bakt1g1m1zda benzerlik <;ok
fazlayd1, ara9 ve kurdugu irtibatlar da bunu dogrular nitelik-
Boylece bir ad1m daha ilerlettik ve atolyeyi surekli ka-
mera girip 91kan her takip
teknik imkanlanm da zorlayarak, daha kapsamh bir operasyon
duzenlemek uzere ikna ettim. iki kath bir binamn ust
katmdayd1, alt katta ise bir atolye faaliyet gosteriyordu.
Alt kattaki insanlarla g6ru9erek ust kata <;1kan bir kamera sis-
temi kurmay1 Alt katta uygun ortam1 yarattik-
tan sonra minik, kilcal kameralarla ikinci kat1 gozetleyebilen bir
kamera sistemi kurduk. Boylece i<;eride olup bitenleri gormeye
ba9lam19t1k. Atolye neredeyse bir BBG evi alt katta
koydugumuz kamera sistemiyle ust kattaki insanlann ne yap-
t1klanm tamamen seyredebiliyorduk. Orada ger9ekten uyu9-
turucu imal ettik, gece ki9iler asitleri
ve birtaklm kimyasal maddeleri kaplara aktararak, belli
oranda ve belli ol9ekte bir araya getirerek yap1yorlardi.
Artik bir imalathane takip ettigimizden emindik. Dunyada 9ok
az polise nasip olabilecek bir sitem ve canh olarak
i9erde olup biten her
269
S1rnonlar
Yakla$1k 20-25 ekibin sabn azalm1$, bir an
once mudahale etme istegi agir basmaya ba$lam1;;;ti. Arna benim
amac1m bu mah yere kadar takip etmekti, sa-
dece imalathaneyi almak, birka<;: de tutuklamak bir ;;;ey
ifade Bir sure sonra ins an -
larm istanbul'da, takip
edebilmek
Sonunda epey sahibi olduk;
organizator ve uluslararas1
Bir sl'ire sonrn Selim'in
rin
karar verdik. Yakalama ope-
alacaktlk. Baskm
Y ard1mcllanm alarak
hem
desteklenmesi ge-
inand1m ve gittim. Ankara'dan
bir surede varmam1za imalathanede hala asitlerin
namakta adli
270
1 BblLun Devlet
rak Ankara Devlet Guvenlik Mahkemesi'nc gonderildi. Sonw;:ta
tum ii tutuklandr ve 12 mahkum oldu.
bir operasyonun nas1l ve na-
s1l devam ettigini bir sunum haline Operasyonun kod
ad1
hem en tepedeki adama
sis tern
derslerinde anlatilacak
Bu operasyonu daha sonra Hollanda 'da bir
Bu
ile Hollanda arasmdaki uywi-
iki iilke arasmda
benden
bizi
sicak tutmak
benden onceki Dai-
kati!d1k. Bu top-
vennenn
idealdi ve Hollanda'da bilinen sentetik
bir
27
Ya9ayan S1monlar
her eyin teferruat1m biliyordum. Her soruya cevap verebilecek
durumdayd1m. Tela ve heyecan ic;;erisinde giderken sunumun
yer ald1gi CD'yi unuttugumuzu fark ettik. Bu ylizden daire ile
baglanti kurduk, internet uzerinden gondermelerini istedik; an-
cak film kay1tlan epeyce yliklu dosyalar oldugundan yalmzca
fotograflan gonderebildiler. Yani imalathaneyi saatlerce c;;ektigi-
miz filmin sadece birkac;; kare goruntusu ve birkac;; kare fotog-
raf1 vardi. Sunumu bu eksikliklerle gerc;;ekletirdim. Dinleyenler
arasmda Hollanda'nm en mehur narkotikc;;ileri vardi. Sunumda
imalathanenin ic;;erisine kamera yerletirdigimizi, boylece tum
olup biteni izledigimizi soyledigimde ve imalathaneyi gosteren
fotograflar da ekrana geldiginde Hollanda polisinden birkac;; kii
ayaga kalkip buna inanamad1klanm soylediler. Turk polisinin
bu kadar teknik ac;;1dan bu kadar donammh c;aharak imalatha-
nenin kadar klskand1klanm bile Bu
gurur
Lodur Operasyonu
i makinelerini tirlar lodur olarak adlandmhr.
Bu tirlar dozer gibi agir ve buylik i makinelerinin
de kullamhr. boyle bir arac;; ile uzun mesafede uyuturucu
ticareti yap1lacagma dair bilgi alm1, bunlan izlemeye ve dinle-
meye balam1t1k. Bir sure sonra de izledigimiz kii-
lerin lodur ile Afganistan'dan getireceklerini ogren-
dik. Bu bizim ic;;in bir firsatt1 ve zaten benim de amac1m
hep daha buyuk organizasyonlarda, iin kaynagma giden i-
lerde yer almakti; basit ihbarlara dayanan olaylarla
Bunun uzerine narkotik ilgili
birimlerle harekete aynca olmam1z ihtimaline
istihbarat Daire Bakanhgmm unsurlarmdan da destek
talep ettik.
Tmn gizli zulas1 izmir'de bir atolyede yap1hyordu, biz bu
de denetliyorduk. lodunm on k1s1mlarmdan
272
1 Bol1m1 Devlet
kapaklar a<;:1hyor, ana :;;asesinin i<;:erisi boydan boya zula ha-
line getiriliyordu. Daha sonra i:in taraf1 kapakla kapatllmca en
azmdan birka9 ton alabilecek kadar buyD.k bir zula elde edilmi
oluyordu. 0 kadar ki, bu ara<;:lan her gli.n gormemize ragmen,
bi:iyle bir ara9ta bu kadar buyD.k bir zulanm yap1hp bu kadar
ustahkla gizlenebilecegi hi<;: akhm1za gelmemi:;;ti.
D19andan bak1ld1gmda araca, i:inemli alet edevatm konacag1
yedek depolar yap1hyormu9 gibi gi:irli.nuyordu, ancak istihbarat
birimi bir hafta suren butun bu i9lemleri tek tek fotograflam19,
filme alm1:;;ti. Tmn almmas1, zula yap1lmas1, kapagmm tak1l-
mas1 dahil her a:;;amay1 gi:irli.ntulemi9tik. Amac1m1z lodur yola
<;:1kt1g1 zaman uygun bir yerde GPS takip cihaz1 yerle9tirmek-
ti: lodurun list klsmmda buyuk kalaslar vard1, birini kaldmp
rahathkla cihaz yerletirebilirdik ve kalaslar sinyalleri
absorbe etmediginden dolay1 da haberle9mek 9ok
aynca devasa bir tir ve s1mrh
etmek <;:ok kolayla:;;acakti. Ancak butun is-
rarlanma ragmen, araca uluslararas1 <;:ah9abilen bir GPS cihaz1
koyamad1k. Maalesef bu kadar k1sa zamanda bir uydu veri-
cisi bulabilmek kolay degildi, elimizde o kadar teknik imkan
yoktu ve daha once hazirhk da yap1lmam19tl. Ne istihbaratta
ne de bizde boyle bir cihaz vardi. Aslmda cihaz1 ba9ka ulkeler-
den, ozellikle muttefik oldugumuz Amerika'dan, Almanya'dan,
Fransa'dan almak mumkli.ndu ama ben operasyonun tamam1-
m kendi imkanlanm1zla ger<;:ekle9tirmek istiyordum, 9unku on-
lardan cihaz almd1g1 zaman sanki operasyonun tamam1 onlar
tarafmdan yap1hyormu:;; gibi bir imaj yaratihyordu. Oysa ken-
dimize de ozgli.ven gelmesi gerektigini du9unuyor, kendi polisi-
mizin Avrupa'da ve dunya uzerinde prestij sahibi olmasm1 isti-
yordum. Yard1m en zor artlarda ve son <;:are olarak dli.U.nul-
meliydi. Neticede teknik ekipteki arkadalar uygun cihaz1 araca
yerle:;;tiremediler, bunun yerine bir cep telefonu koyacaklardi.
Nasll olsa tir kocaman, bize sadece sinyal gelse, belli baz istas-
273
Ya'?ayan Snnonlar
tir
girdigi zaman haberimiz olacak
274
1 Bolum Devlet
mah alsmlar bekleyecektik zira mah alanlar nerelere
g6tUrC1p dag.ttacaklarsa as1l onlan yakalamak
zaman tlr da ge9i p
dogru gitmeye ba;;lad1 ama bir tUrlu ;;of6r irtibat kuram1yordu.
tlirlu irtibat kurmakta
daha rahats1z
Lodurla
vcya benzeri
275
tir
istikametine
belki
S1monlar
iran'da belli hedeflere yerletirilmi, tekrar tekrar gitmi gelmi9.
As1l ta91ma faaliyetleri bittikten sonra Afganistan'dan ya da
iran'dan, yamlm1yorsam yedi yU.z kilo civannda esrar yU.klenip
getirilmi9ti. Yani biz yalmzca esran yakalam19tik, afyon veya
morfin benzeri uyuturucu Afganistan-iran arasmda tamm1-
ti. BuyU.k olas1hkla afyon tammitl, bu ekilde iran'da bunun
imalati yapilarak eroine donu9turulebilir ve daha sonra Turkiye
ve Avrupa'ya sokulabilirdi.
Biz eger uydu baglant1h bir takip cihaz1 veya en azmdan
kendi iyine kay1t alabilen bir alet yerle9tirebilseydik, arac1 tes-
lim ald1gim1zda o kay1tlara bakarak Afganistan'la Iran arasm-
da defa gidip gelindigini ve her birinde birkay ton afyonun
tamd1g1 noktalan, hem ah hem satl noktalanm kesin ko-
ordinatlanyla birlikte tespit edip ozellikle iran'a ciddi is-
tihbari bilgi verebilirdik. Afganistan'da bir yapabilecek,
oradaki kuvvetlere verebilecek imkamm1z vard1, ama
ve belki boyle
uluslararas1 bir operasyonu benim de ilk defa veya
Daire Ba9kanhgmda 9ok yeni olmam dolay1s1yla teknik aletler-
le ilgili sistemi kuramam1 olmam nedeniyle bu operasyonda
ciddi bir kayb1m1z olmutu. Bu yok daha derin ve uluslararas1
ses getirecek buyuklukte bir operasyon olabilirdi; ama bizim
arkada:;;lar yalmzca bu kadar fazla miktarda uyuturucuyu ya-
kalam1 olmaktan dolay1 bile glinlerce zafer sarholugu iyinde
bulundular. Ost makamlar ise bu fark1 goremeyecek kadar ba-
ka ilerle me9gulduler. Denetim, hesap sorma, amaca uygun
yap1hyor mu bakma, denetleme imkam olmad1g1 gibi
tum i:;;i bozanlan kutlayacak kadar bu ilerin dogrusunu, arka
plamm algilamaktan uzaklardi.
Bense ciddi bir maglubiyet kabul ettigim bu olaym 1izuntu-
sunu 0 glinden beri yaanm.
276
1 Boli.im Devlet
EDiRNE
Kap1kule TahkikatI
Biraz uzgi.in, biraz hasta, biraz da kirgm olarak 2005 yilmm
haziran aymda surglin edildigim Edirne'de goreve balam1tlm.
K1sa bir sure sonra onume baktig1mda ehrin her tarafmda ka-
i;:ak sigara ve ii;:ki sat1ld1gm1 gordum. Hatta bu o kadar alenile-
miti ki her glin ylizlerce Bulgar arac1 Edirne'ye
belli yerlerinde sigara, ii;:ki ve purolar sat1hyor, baz1 kiiler bun-
lan toplay1p istanbul'a goturuyordu.
Diger yandan akaryak1t ka9ak91hg1 da benzer yollarla yap1h-
yordu. Bulgaristan plakah arai;:lar smirdan giri yap1yor, depo-
lanndaki benzinleri ehir merkezinde hortumlarla i;:ekerek satl-
yorlardi. Bu durumun ii;: ylizunu anlamak ii;:in konuyu aratir-
maya balad1k. Edirne'de uzun suredir i;:ahan istihbarat91larm
toplad1klan gordum, durum gorulenden daha
birimlerinde arka-
dalanmla birlikte yaptig1m1z aratlrmada gorduk ki i;:ogunlugu
Bulgaristan 5-6 bin kii ile aym ekilde Turkiye'deki
binlerce kii, Turkiye'ye vergisiz sigara, ii;:ki ve diger tekel urun-
leri ile akaryak1t sokmay1 meslek haline getirmiti.
Gunubirlik ziyaret ad1 altmda her glin Bulgaristan'dan
Turkiye'ye gelmek hii;:bir vergi ve harca tabi degildi. Dolayis1yla
bu insanlar her glin Turkiye'ye girip 91k1yorlard1, her giri 91-
klta da alabilecekleri kadar malzeme onlara teslim ediliyordu.
0 glinlerde hudut kap1lanna girip 91kan kiilerin kaydedildigi
bilgisayar verilerini inceledigimde belli kiilerin ayda 50 defa
s1mrdan girip i;:1kt1gm1 ve kap1daki as1l yogunlugu bu kiilerin
oluturdugunu fark ettim. Organize olunmutu. Kai;:ak91hg1
organize eden kiiler, normal yolculara kapah olan gumruk sa-
hasma, free shoplara l geliyor, burada daha once anlatlklan
Bulgarlarla telefonla irtibat kuruyor, smirdan giren Bulgarlann
Vergi 6dcmeden yap1labiien magazalar. (Yazann notu)
277
Snnonlar
malzemeleri sanki bu gelen yolcular
onlar adma kolilerle bekliyor, malzemelcri
alacak olan ara<;: de dolduruyorlardi. Son-
ra yolcular Edirne'ye gidip malzemeleri bas,ka birilerine teslim
ediyorlardi. Bi:iylece belli oranda tas,1ma ucreti ahyorlardi. Her
kis,inin on, belki tane bu s,ekilde her glin Bulgaristan'dan
araba ve yolculan vardi. Teslim edilen mallar Edirne'de
biriktiriliyor, kasah ara9larla istanbul'a go-
oradaki bar, pavyon veya gece kuluplerine belli bufeler
dag1t1larak sisteme sokuluyordu.
Hesap d6rt kis,iyi yammza ahr ve bir oto-
mobil ile bir defa giris, yaparsamz, en uygun hali
ile 4x3= 12 karton sokabilirdiniz. o
para kazanacaktm1z.
belli bir miktar ciro elde
kadanm cebe atacaktm1z.
de benzeri bir kazanc, soz
akar-
ellisi
du. Hatta eger ikinci defa girip c,1kilabilinirse bunun iki kat1
kazamlabilirdi. Aynca Bulgaristan'da c,ok ucuz olan et, ceviz,
badem gibi iirunler de getirilip sat1hrsa kazanc, bir hayli art1yor-
du. Ost duzey bir memurun 300 avro ald1g1 Bulgaristan'da bu
rakam c,ok iyi bir kazanc,ti. Turk vatandas,lan Bulgar konsolos-
luklanndan her zaman vize alamad1klanndan, bu kac,akc,1hkta
as1l para kazanan Bulgarlar oluyordu. Genellikle de bu kis,ilerin
hem Bulgar hem Turk free shoplanndan iki kat1 sigara ve ic,ki
ald1klan ve arac,larmda zula denen gizli bolmelerin ve
ek depolanmn oldugu da ortaya c,1km1s,ti. 0 tarihlerde glinde
10-12 bin civannda insanm hudut kap1sm1 kulland1g1 dus,unu-
lurse, Ulkemiz it;in y1lhk 300 milyon TL kadar vergi kac,agmdan
bahsetmek mumkundl.i.
278
Olaylan ara:;;tmnaya ba:;;lad1k.
elernanlar yerle:;;tirerek
1 Bolum Devlet
pazar
kimlerin nerede top-
aynlan
ve ii;:ki yaka -
ozellikle dart
tanesinin sadece bu amai;:lar faaliyet g6sterdigini g6rdiik.
Hatta free alakas1 olmayan baz1 '"ayccn..'"''"'u
kendi adlanna
oramndaki a:;;1n miktardaki
taki istifade ederek surekli ulke kai;:ak si-
gara ve
rak) gece i;:ah:;;an glirnriiki;:ulerin de g6z yumrnas1 sayesinde free
shoplardan d1:;;anya toplu olarak c;:ok miktarda sigara ve i<;ki
c;1kanyorlardi. Bu yolla elde edilen gelir 6yle ytikselmi:;;ti ki ra-
kamlar her free shop ayhk birkac;: milyon dolann uzerine
c1krn1:;;ti. Bu yontemle y1lda iki-uc;: yiiz milyon dolarhk
kac;:ak sigara sokuluyor ve vergi kayb1 oluyordu.
Yine ayrn kac;:ak akaryak1t da Tiirkiye'ye genelde
b6yle getiriliyordu. Edirne ili ile Kap1kule arasmda on km'lik
bir mesafede en az tane petrol istasyonu vardi. Arna bu
petrol istasyonlan farkh bir :;;ekilde i:;;liyordu; pompalan ters
pompa denen bir sistemle c;:ah:;nyordu. Bildigimiz petrol istas-
yonlannda pompalar petrolu arabanm deposuna koyarken,
buradaki tam tersini arabarnn deposundaki
279
Snnonlar
benzini qekip istasyonun deposuna ahyordu. Yol kenanndaki
petrol istasyonlan e,:ogunlukla bu amac;la faaliyet gosteriyordu.
Yani yurtd19mdan gelen arac;:lann yurtd19mdan ald1klan ucuz
mazot veya benzinleri petrol istasyonuna bo9altiyor, bu suretle
yurtd19mdan alman petrol urunlerini akaryak1t vergisi odeme-
den Ulke ic;:erisine sokuyorlardi.
Boyle bir kae,:ake,:1hga mudahale etmek laz1md1, Ulkenin kay-
naklan bo9a gidiyordu. Bu amac;:la biraz daha derin bir ince-
leme yapt1g1m1zda, sistemin boyle c;:ah9masm1 goren kap1daki
glimrukc;:u, polis ve diger gorevlilerin de ru9vet almaya, irtikap
yapmaya ba9lad1klanm tespit ettik. Kap1kule'de yukanda an-
latilan ekilde kaqakc;1hk yap1ld1g1m goren glimrukc;:uler ve po-
lisler bu i9i onleme yerine haks1z kazanc;: saglayanlardan ken-
dilerine e,:1kar elde etme yolunu aram19lar ve zaman ic;:erisinde
herkes, idealist ba9layanlar da dahil bu pisligin ic;:ine girmi9ti.
Hepsi baglant1hyd1, free shoplar sokaktaki kac;:ak-
c;1hk 9ebekeleriyle beraber c;:ah91yor; polisler, glimrukc;:uler ve
kap1daki diger memurlar kac;:akc;ihk yapan ebekelerden ru9vet
ahyordu. Bu i9te pay sahibi olan herkese yonelik bir operasyon
yap1lmad1g1 muddetc;:e kac;:ake,:1hg1 onleme konusunda ba9an
saglanamazdi. Oysa elimizdeki imkanlar c;:ok smirhyd1, Edirne
gibi bir yerde c;;ok az say1da polis vard1 ve mevcutlar da operas-
yonel tecrubeye sahip degillerdi, aynca uzun y1llar ciddi ope-
rasyon icra edilmemi9ti ve teknik imkanlan da yeterli degildi.
Once bu olayla ilgili genel bir qah9ma yaptik. istihbarat biri-
mindeki gorevliler bu olaylarla ilgili onceden c;:a119m19 ve bir bilgi
birikimi saglam19lardi. Onlann birikimlerini bir brifing notuna
d6nu9tUrduk. il Savc1s1 $enol Y1ld1z ve dort yard1mc1sm1 Emniyet
Mudurlugune davet ederek brifing verdik ve yap1lan kae,:ake,:1hgi
anlatt1k; ne gordugumuzu, ne du9undugumuzu ve ne yapmak
istedigimizi belirttik. 0 donemde iyi c;:ah9an, durust ve namus-
lu insanlar da elbette vardi. Anlattiklanm1z1 dinlediler ve kendi
te9kilatim1z1 da ele9tirdigimizi duyunca tarafs1zhftim12dan emin
280
Bolum Devlet
olup durumu kabul ettiler. Ancak bunun ka<;aki;:1hk :;;ebekelerin-
ce yap1ld1gim hukuki delillerle ispatlamam1zm i;:ok zor oldugunu
du:;;unuyorlardi. Soylediklerine gore anlatt1g1m1z durum y1llardir
biliniyordu ve her yil binlerce ka<;ak91hk davas1 savc1hga geliyor-
du. Bunlann i;:oguna pe:;;in odeme ad1 altmda bir ceza kesilmek-
teydi, yani sigara ve ii;:kiyle yakalanan ki:;;i bunun iki kat1 kadar
para cezas1 ahrd1, ama odeyen yoktu. $ah1slara on odeme cezas1
kesilerek bir ay ii;:inde odemeleri ii;:in tebligat yap1hyordu; ancak
:;;ah1slar yabanc1 olduklan ve yurtd19ma gittikleri i<;in bir daha ne
odemenin almmas1 ne de tebligat :;;ans1 oluyordu.
Biz bu i:;;i hallederiz dedik. <;.:ok fazla da abartmadan kendi-
lerinden birtak1m taleplerde bulunduk ve onlar da bu taleple-
ri yasalann el verdigi oranda hukuki olarak kar:;;ilayacaklanm
vaat ettiler. Bunun uzerine bir i;:all:;;ma dosyas1 ai;:arak i;:ah:;;-
maya ba:;;lad1k. Bir yandan kai;:aki;:1hg1 nas1l yapt1klanm ogren-
mek
gruplanm
ve onlarla birlikte hareket eden kai;:ak91
Bunlan teknik takibe ald1k ve :;;e-
hir ii;:indeki faaliyetlerini takip etmeye ba9lad1k. Onlann nasil
bir organize :;;ebeke ii;:erisinde i;:al19t1klanm tespit etmeye i;:ah-
91yorduk. Diger yandan Polis Te:;;kilatmm kap1daki g6revlileri-
nin yapt1klan111 anlamak i ~ i n polis birimleri (izerinde araS,tirma
ba9latm19t1k. Gordugumuz manzara iyi degildi, bizim polisler de
kui;:uk miktarlarda da olsa ru:;;vet i;:arkmm ii;:erisine girmi:;;ti.
Son defa uyarmak 1izere Kap1kule Emniyet $ube Mudur-
lligunde i;:ah:;;an tum polisleri toplayarak kap1dan gelip gei;:en
herkese iyi muamele yapmalanm, gorevleri esnasmda kurallara
uymalanm, her turlu kanunsuzluga kar91 olmalanm, namuslu
bir gorevin onemini, ru:;;vet gibi olaylara kan:;;mamalanm, kim
olursa olsun yanh:;; yapanlarla mucadele edecegimi ve benzeri
:;;eyleri anlatt1m.
Bana dogrudan bagh olan Kap1kule Emniyet $ube Mudu-
riinu degi:;;tirdim. Ondan sonra buradan nasil bilgi edinebiliriz
diye du:;;unmeye ba:;;lad1k. Bize g6re kap1da gorevli olan her-
281
S1monlar
kes lipheliydi, sorarak kimseden bilgi alamazd1k. Bu nedenle
yontemlerini 96zebilmek i<;in gizli kameraya ba9vurmaya karar
verdik. Mahkemeden izleme karan 91kard1k. Kap1kule'deki polis
peronlannda pasaport kay1tlan i<;in kullamlan bir bilgisayara,
deneme yap1lacagrn1 bahane ederek, i9ine kamera yerle9tirdigi-
miz bir LCD monitoru baglayip izlemeye ba9lad1k.
Bir muddet sonra tam bir ka9ak91hk ebekesiyle kar91 kar-
91ya oldugumuzdan emin olmu9tuk. Free shoptaki insanlar,
onlann d19andaki uzant1lan ve mallan istanbul'da dag1tanlar
eklinde birbirleriyle baglant1h organize bir grup halinde bu-
yuk- bir <;ark donuyordu. Bu insanlar kulliyetli miktarda sigara
ve i9kiyi yurda sokuyorlardi. Ozellikle otobusler geldigi zaman,
yolculann tum listesini ahyorlar, hi<; sigara i9ki almam19 olan
ki9ilerin pasaport numaralanm ve isimlerini kullanarak onlar
adrna yap1p otobl.islerle toplu miktarda sigara ve i<;ki
bin
firsat bulduklannda,
denetimsiz ortamlarda hi<; yl.ikleyebildikleri ka-
dar i<;ki ve sigaray1 da otobuslere, ozel otolara ylikluyorlar, hatta
baz1 otobiislerde bulunan gizli zulalan dolduruyorlardi.
Yasaya gore gumruk gorevlileri free shoplan ve onlann ant-
repolanm surekli denetliyordu, buna gore bir tek paket sigarayi
bile ka9ak 91karmak mumkUn degildi, kay1tlarda ortaya 91kardl.
<;unkU yurtd19mdan sigaralar getirilirken glimruk denetiminde
sayilarak antrepolara konuyor, sonra antrepodan yine glirnruk
denetiminde pkarilarak free shoplara say1larak veriliyor, free
shoplar her satt1gi mah ki9inin pasaport numaras1 uzerine kay-
dediyordu. Gurnruk denetiminde turn bunlara bakihyordu, ama
nedense zulalar dolusu sigara ve 91kanlmasma, rnal
sat1lmasma ragrnen glimruk te9kilatmm denetiminde hi<; w;;1k
verilmiyordu. Tum antrepolar, free shoplar ve sat19 belgeleri yliz-
lerce defa denetlenmi9 ama hi<; ka9ak sigara satl91 tespit edile-
merni9ti. Demek ki o kayit ve denetimler de dogru yap1lm1yordu.
282
1 Bolum Devlet
Bunu gordukten sonra, once bir muddet polisleri inceleme
altma ald1k ve gorduk ki onlar da hukuki olarak eksikleri olan,
pasaportlarmdayanhs,hk bulunan, vermesi gereken vergi ve han;:-
lan vermeyen bin;:ok kis,iyi, belli miktarda para almak suretiyle
ulkeye sokuyor veya bu kis,ilerin ulkeden <;1kmalanna musaade
ediyorlardi. Pasaportsuz girilmemesi gereken glimruk sahasma
ka<;ak<;1 kis,ilerin her zaman girip <;1kmasma goz yumuyorlar,
mani olmuyorlardi. 0 kadar profesyonelce para ahyorlard1 ki ya-
km bir mesafeden izleseniz bile bunu g6rme imkammz yoktu.
Aslmda normalde her polis kulubesini izleyen bir kamera vard1
ve bunlar sistemli bir s,ekilde kayit yapmak uzere kurulmus,tu,
ancak kameralar yalmzca kulubenin d1s,m1 g6ruyordu, ustelik
rus,vet verenler paray1 pasaportlann i<;inde veriyor, polisler hi<;
kimsenin goremeyecegi bi<;imde, pasaportun sayfalanna baki-
yormus, gibi yap1p paray1 ceplerine veya <;ekmecelerine atiyorlar-
di. monitorunun kamera koymasak, mevcut
kameralardan izlesek para alma eylemlerini asla goremezdik.
Bunun iizerine is,i biraz daha buyutmeye karar verdik. Bas,-
ka bir bilgisayar monitorune ve s,ube i<;erisindeki klimanm i<;e-
risine gizli kameralar yerles,tirerek toplamda ii<; kameraya ulas,-
tik. Bu tarihlerde as1l olarak gumruk<;ulerin en <;ok nerelerde
rus,vet ald1gm1 tespite yonelik istihbarat faaliyetlerine bas,lad1k.
Yine o tarihlerde orada <;ahs,an istihbarat gorevlileri takdire s,a-
yan bilgiler toplam1s,lardi. Toplad1klan bilgiler uzerine en azm-
dan bes,-alti gumruk kulubesine daha kamera koymam1z ge-
rektigini dus,unmeye bas,lad1k. Tam bu s1ralarda polislerin gizli
izleme faaliyetlerimizden s,uphelendiklerini telefon dinlemele-
rinden ogrendik; baz1 polisler bizim kamerayla tespitler yapt1-
g1m1z1 duymus,tu. Kameralann yerini bilmiyorlard1 ama farkh
olan bir monitorden huylamp once monit6ru, sonra da uzerini
ortuyle kapatm1s,lardi. Tedbir almaya bas,lam1s,lardi.
Neyse ki kis, yaklas,1yordu. Ozellikle polis ve glimruk kulu-
belerinin soguk oldugu, yeterli ismmad1g1 s,eklinde s,ikayetler
283
S1monlai
vardi. is,te bunu firsata dus,undum; o zamanlar
c;:1kan quartz elektrik sobalanna talep de c;:oktu. Ben de
bunu yaygmlas,t1rarak birc;:ok kulubeye koyabilecegimize ve bu
arada baz1lannm ic;:erisine kamera yerles,tirerek izlcmeyi kap-
samll hale getirebilecegimize kanaat getirdirn.
Once bu yontemin denenmesi gerekiyordu. Bana yarchmc1
olmak ic;:in her s,eyi yapacagm1 bildigim, zamanm Daire
m Sabri Uzun'dan, istihbarat Daire Bas,kan Yard1mc1s1 olarak
c;:ahs,tig1m donemlerden ta111d1g1rn, teknik bilgisi ve rnutevaz1hg1
ile c;:ok begendigim polis memuru N. vc teknik heyeti iste-
mis,tim, hemen geldiler. polislere pla111m1z1 aktard1m
ve bunun ic;in once birkac;: tane elektrik sobas1 ahp
karnera yerles,tirerek denememiz gerektigini, aletin sobanm s1-
cakhgmdan ne kadar etkilenecegini, c;:evredeki alet ve ci-
hazlan ne kadar etkileyecegini test etmek gerektigini anlatt1m.
tecni belerime bu cihaz1 test etmeden
lanmak isterniyordum. Hemen onceiki soba
ic;erisine kamera ve goruntu nakledecek cihazlan
karneralarm d1s,anda s1caktan
kans kaymas1 ve g6n1ntu nakleden sistemlerin bas,ka cihazlan
etkileyip etkilemedigi gibi testleri yapmaya bas,lad1k. Gunduz
makamda <;:alls,1yor, gece de istihbaratm kuc;uk atolyesinde de-
neme, montaj is,lemleri yap1yorduk. Ufak degis,ikliklerle sistemi
is,ler hale getirdik. Netice c;ok iyi degildi; ama is,e yarayacakti.
ilk denemeler bas,anh olunca, bir yandan yeni sobalar bul-
maya bir yandan da nereye, nas1l yerlqtiririz, nerede izleriz,
nasll degerlendiririz gibi hesaplar yapmaya bas,lad1k. Gumruk
sahsmda yalmzca bir oday1 kullanabiliyorduk, elimizde operas-
yonda kullamlacak az say1da gorevli vard1, 5-6 kamera kurdu-
gumuzda bu kadar c;:ok kameranm goruntulerinin izlenmesi,
degerlendirilrnesi gerekecekti, kolay is, degildi. Cihazlar analog
sinyallerle c;:ahs,1yordu, bas,ka cihazlan etkileyebilir, kendileri
c;:evredeki elektronik sistemlerden etkilenebilir, aynca frekans-
284
1 Boll1m Devlet
!an birbirine
di. Dolay1s1yla <;:ok
birbirlerini
plan yapmam1z gerekiyordu.
11 Valimiz Nusret Miroglu'ndan destek istedik. Kendisi
Kap1kule'deki yolsuzluklarla ilgili <;:ahs,ma yaptig1m1z1 biliyor,
ama plamm1zm i<;:erigine tam olarak vak1f degildi. Yine de ope-
rasyon yap1lmasm1 <;:ok istedigi i<;:in tUm <;:ahs,malanm1z1 des-
tekleyecegini belirtti. Talebimiz Kap1kule deki polis ve
giimruk peronlanna (kulUbelere) Valilik tarafmdan soba yapt1-
nhyormus, gibi gosterecektik. Saym Miroglu kabul etti.
Bunun uzerine kamera bulabilmek i<;:in aras,-
profesyonel cihazlar vard1; ama bu
cihazlan temin etmem mi"tmkun Ben de daha onceden de
muhtclif vesilelerle
orada
lerin
bir arkadas,1mdan,
hatta bir<;:ok evde ebeveyn-
kamufle edilirse istihba-
da kullarnlabilecek kamera ve bunlarm transmitterle-
rini" istedim. tak1rn getirdi. Ancak Emniyet
Mudurluklerinin kaynaklan veya odenekleri
bir tek polis kantinlerinin ge- olrnayan
lirlerini harcama yetkim vard1. Bir takimm masraflanm buradan
<;:1kard1k, kalam i<;:in istihbarat Daire Bm;kam Sabri Uzun imda-
d1m1za yetis,ti; bize 6 takim1 da alarak kullanma imkam verdi.
istihbarat Dairesinin teknik elemanlan ile bizim istihbarat
biriminin ekibi ve komiseri Alaattin, 7 tak1m kamera
ve alic1y1 k1sa surede ayarlayarak frekanslan birbirine kans,ma-
dan izleme yapacag1m1z duruma getirdiler. Daha sonra sobalar
det
den
yerles,tirerek bu cihazlann nas1l <;:ahs,acagm1 bir mud-
Kameralar
alabiliyorduk.
gizlenmis,ti, vida deligin-
D6rdCmcC1 glinun sonunda olus,turdugumuz bu kamerah
sobalarla kanaat getirdik. Kuliibe-
285
S1monlar
lere soba konacag1m soyleyerek bizim teknik polislerimizi soba
firrnasmm elernam klhgmda Kap1kule'ye gonderdik. Boyle bir
eyi hemen kabul ettiler, plamm1za uygun ekilde onceden sei;:-
tigimiz yirrniden fazla kulubeye kamerah sobalan yerletirdik.
Ancak glimruk sahas1 i;:ok buyuktU ve elimizdeki cihazlar i;:ok
basit, amatorceydi, goruntu alarn1yorduk. Bunun uzerine oraya
en yakm caminin minaresine anten konulmasma karar verdik.
Caminin fahri bir imam1 vardi. Onu da U.phelendirmemek ad1-
na muftUlukle g6rutum; hudutta bir insan kai;:aki;:1hgi olay1 ile
ilgili olarak Yunanistan taraflm gozetlemek ii;:in camiyi kullana-
cag1m1z1 soyleyip muftulukten destek alarak camiye gittik.
Minareye antenleri yerletirdikten sonra sistem i;:ahmaya
Fakat bu sefer de baz1 noktalarda rnesafe uzun oldu-
yeterince net goruntu almam1yor, aynca girip
' c ' ' ' ~ goruntu bozuluyordu. Bir kameray1 orada bulunan
tihbarat Birimine ait bir buroya yerletirdik, boylece daha ka-
liteli goruntuler almaya balam1tlk. Arna en onemli yer olan,
ozel fatura denen ilemlerin yap1ld1g1 ve ozellikle hayali fatu-
ra, kai;:aki;:1hk gibi yolsuzluklann geri;:ekletigi oda biraz ters ve
uzakta oldugu ii;:in goruntu alam1yorduk. Oray1 izlemek ii;:in en
uygun yer, glimruk sahas1 ii;:erisinde Milli istihbaratm kullan-
d1g1 odaydi. A<;:1klama yapmaks1zm, bir i ii;:in kullanmak uze-
re MiT Bolge Daire Bakam'ndan izin istedik ve onay almam1z
uzerine ahc1m1z1 buraya yerletirdik. Cok net goruntuler almaya
balad1k. Ancak bir muddet sonra odalanndan glimruk gorev-
lilerini izledigimizi anlayan MiT Bolge Daire Bakanhgi sistem-
leri buradan kaldirmam1z1, boyle bir eye destek veremeyecek-
lerini, glimrukle aralarmm ai;:1lmasm1 istemediklerini, Edirne
Gumrukler BamU.duru ile gorumemizi soyledi. Biz de en i;:ok
Gumrukler Bamuduru i.H.E.'den liphelendigimizi, tum ema-
relerin onu Upheli hale getirdigini ifade ettik. MiT Bolge Daire
Bakam 4 y1ldir g6revdeydi ve soylediklerinde kararhyd1; yapa-
cak fazla bir ey yoktu. Mecburen oradaki sistemimizi kaldird1k
286
B6ll1m Devlet
ve onu da minareye ta;nd1k. Buradan izlemeye devam ettik fa-
kat kalite kotuydu.
izlemenin on ikinci giinunde gizli faaliyetimizin glimruk ta-
rafmdan duyuldugunu anlad1k; baz1 glimruk gorevlilerini dinli-
yorduk. Olaylardan haberdar olduklanm ve ara:;;tirmaya ba:;;la-
d1klanm gorduk. Kamerayla izledigimizi biliyorlar ama kamera-
larm nerelere gizlendigini bilmiyorlardi. Ancak izlendiklerinden
bir :;;ekilde emin olan gumruki;:Uler, on be:;;inci glinden sonra
araya araya bizim sobalann ii;:erisindeki kameralan buldular.
Onlara bilgi s1zm1:;;ti. Samyorum bizim izleme ve dinleme karan
almak ii;:in gonderdigimiz yaz1lar vas1tas1yla Adliye'den bilgi s1-
z1yordu. Neticede kameralan buldular, ama biz sessiz kald1k.
Bu arada gunler boyunca her turlU ru:;;veti, irtikab1 kay1t
altma ba:;;arm1:;;t1k. 0 zaman glimn::ikte gorebildigimiz
dort onemli nokta vard1: i;:1ki9, muayene ve ozel
fatura. Bu dort ayn kulubeden her belli
bir kulubeye getiriliyor, orada tek tek sayihyor, ondan sonra alti
veya yedi desteye aynhyordu. Dst rutbeli bir glimruki;:ii geliyor,
her desteyi bir ki:;;iye veriyor, kalan iki desteyi ise goturu-
yordu. Bu da gosteriyordu ki, bir deste kendisi, digeri kendi-
sinden daha yukandaki biri ii;:indi, ama bu agm nereye kadar
gittigini bilmiyorduk.
Bu bilgilere ula:;;m1:;;t1k ancak gizli kamera goruntulerini sey-
retmek hii;: kolay degildi, bir kamera 24 saat kayit yap1yor ama
48 saatte ancak i;:ozuluyordu. Kameralar on be:;;inci glinde bu-
lunmu:;;tu ama biz daha be:;;inci-altmc1 glinlerin goruntulerini iz-
liyorduk. Sonunda inamlmaz :;;eyler ortaya i;:1km1:;;t1, birbirinden
bagrmsiz be:;; binden fazla para alma goruntusu tespit etmi:;;tik.
Gorevlilerin paralan yukanda anlattlgrm :;;ekilde tek tek sayip
kendi aralarmda bolu:;;tuklerini tam seksen be:;; defa kaydetmi:;;-
tik. Aynca ru:;;vet vermeyen insanlarla nas1l pazarhk yap1ld1gm1,
ru:;;vet vermeyenlerin nas1l tehdit edildiklerini tespit etmi:;;tik. En
vahimi de ad1 altmda yabanc1 kadmlara cinsel tacizde bu-
287
Sunonlar
lunulmas1ydi. "Birlikte olursak size her CY serbest" deniyordu,
izlerken yap1lanlardan midemiz bulanm19ti. Resmi bir kurum
i<;erisinde yabanc1 kadmlann onuruyla oynamyordu.
Gene! goruntu <;ok netti, o alanda hudut kap1s1 i<;erisinde
bulunan, birka<; istisna haricinde tum gorevliler, ru9vet, irtikap,
ka<;ak<;1hk faaliyetlerinin i<;erisindeydi. Hatta kapmm giri9 ve <;1-
ki9mdaki kulubelerde, son <;1k19ta pasaport i9lemi yaptirmadan
<;1kan var m1 diye kontrol ii;:in bulunan polis gorevlileri orada
alenen para alamad1g1 ii;:in, glimriik<;uler kendi paylanndan o
gorevliye de hisse veriyorlardr. Yani oradaki polis ve gumrugun
butun gfaevlileri, belki bir iki istisna durumu biliyor ve
hepsi birbirleriyle bir ekilde ka<;ak mal gotliren, baz1
hukuki eksikleri olan insanlardan miktarlarda para ah-
yorlardi. Yeterli delil goriintulerini etmi9tik. Sa-
hada i;:ah9an tlim gorevlilerin ru9vet goruntiilerini alm19tik.
Art1k daha ustteki ve
yard1mc1larmm teknik takibe almmas1, telefonlanmn dinlen-
mesi, odalarma da cihaz konmas1 gerekiyordu ki, varsa onlann
ald1klan paralan da tespit edelim. Belki de biriken paralann,
ba9ka birimden gelenlerle birlikte Ankara'ya gitmesi de soz ko-
nusuydu. Aslmda bir telefon dinlemesinde bir glimriiki;:unun
zarf ii;:erisinde ba9miidure para verdigini tespit etmi9tik, ama
bu, e9iyle arasmda gei;:en, kanunen hukuki bir delil olarak kul-
lamlamayacak bir konu9rnaydi. Bu rneseleleri yeni ki9ilerle tes-
pit etmemiz gerekiyordu. Ama tabii bilgi s1zmca, artrk operas-
yon yapmamn artlan ve devam etmemizin zorla9tigi anla9ildi.
Aym anda hem free shoplar hem polisler hem de gumruk-
<;liler hakkmda operasyon yurutmeye imkamm1z yoktu. Siraya
koyduk, birbirini etkileme durumunu dikkate alarak 6nce free
shoplarla ilgili operasyonu ba9latmaya karar verdik. Yukanda
da bahsettigim, uzerinde <;ah9ma yaptig1m1z dort free shopun
ka<;ak<;1hga kan9an sahiplerini ve gorevlilerini gozaltma ald1k,
ev ve i9yerlerinde arama yaparak belgelerine el koyduk. Onla-
288
1 Bohnn Devlet
rm para k y ~ h tuttuklan defterlerdeki bilgileri ald1k. Tabii tum
bunlar olurken, en az on defa daha kapah kasa kamyonetlerle
fstanbul'a g6turulen i;:ok miktarda sigara ve ii;:ki yakalam19tlk.
Butfm bunlan delil olarak kullanarak kai;:aki;:1larm dart
ayn 6rgutlf1 grup 9eklinde i;:ah9t1klanm ispatlam19t1k, b6ylece
operasyonun birinci b6lumu tamamlai1m19t1. Free shoplarla il-
gili zanhlan adliyeye i;:1kard1k, sonra g6rdtik ki aslmda bu free
shoplarm bir k1sm1 zaten kai;:aki;:1hkta sab1kahym19, ama bun-
lara yalmz Kap1kule'de degil, diger kapilarda da free shop ai;:ma
ruhsatl verilmi9. Yine sonradan 6grendigimize gore bu ki9ilerin
baz1lan kapllarda yolcu beraberinde hediyelik e9ya i;:1karmakla
kalm1yor, zaman zaman sanki Edirne'den Izmir, Mersin, Gur-
bulak gibi yerlerdeki free shoplara mal gibi gosterip,
Kap1kule antrepoda bir ara<; dolusu, yiikledikleri 500
kutu mah resmi evrakta 50 kutu g6sterip,
450 50
i;:e9itli ki9iler yakalanm19 olmasma ragmen bu ki9ilerin ruhsat-
lan iptal edilmemi9, dolayh bir ekilde kai;:aki;:1hk faaliyetlerine
goz yumulmu9.
Kai;:aki;:1hk olaylanna kan9an free shoplar hakkmda i9lem
yap1lmas1 sonucu bu 9ebeke, i9siz kahnca bu defa biti9ik Bul-
gar kap1lanndaki free shoplarda mal ahp ka<;ak gedrmeyi dene-
di; ancak bir sure sonra bu giri9imlerini de tespit ederek, alman
tedbirlerle buyiik i;:aph kai;:aki;:1hk yapmalanm onledik.
Bu geli9melerden bir sure sonra, bir bayram glinu, glimruk
sahas1 ii;:erisindeki glimriiksuz mallann bulundugu antrepo
gece saatlerinde soyuldu. Kamyonla gumruksuz sigara i;:alm19-
lard1. Olay1 hirs1zhk diye niteleyip ara9tmrken, bu i!?i yapan-
larm daha once kai;:aki;:1hk yapan ebekenin uyeleri oldugunu
6grenmi9tik. !:;)ah1slan su<; delilleriyle birlikte yakalamak ii;:in
takip ve izleme ba9latm19tlk. Bununla birlikte soyulan antre-
ponun sahibine kimlerden fiphelendigini sordugumuzda, hi<;
289
Snnonlai
tereddut etmeden eski ka9ak91 9ebekesinin uyeleri olan, bizim
tespit ettigimiz ki:;;ilerin ismini vermi:;;ti. Gerek9esi 9ok basitti:
free shoplarda satilan sigaralar, ulke i<;:erisinde sat1lan diger
sigaralardan farkh renk ve bandrole sahipti, bu nedenle bu si-
garalardan elinizde binlerce de olsa kimseye satamazd1mz, an-
cak istanbul'da eglence mekanlanna sigara satan bufe ve sati-
c1 zinciri ile irtibat1 olan ki:;;iler bu mallan sisteme sokabilirdi.
Kap1kule'deki ka9ak91hk :;;ebekeleri de bu tur sigaralan sisteme
sokmasm1 biliyordu. Bu :;;ebekeler daha once Mersin Serbest
Bolge'de, sonra Kap1kule'de ve zaman zaman da farkh yerlerde
bu tip faaliyetlerde bulunmu9lard1, bunu adeta meslek edin-
mi:;;lerdi. $ah1slan mallann az bir kism1 ile birlikte istanbul'da
yakalad1k, aym ki:;;ilerdi. i<;ki ve ka9ak sigaralann nas1l ve kim-
lerin sistem soktugunu bilen sahibi tek
ara:;;tirma yapmadan olay1 biliyordu, ama biz 5-6 ki9ilik
en zeki ekibimizle ileri teknoloji kullanarak ancak bir haft.a-
da 96zebilmi9tik.
Bu :;;ebekeleri once ka9ak91hktan, sonra da hirs1zhktan
yakalad1k. Fakat 9ok ge9meden bu defa Hatay'dan Edirne'ye
kargoyla gonderilen sigaralar yakalamaya ba9lam19tik. Neden
Hatay'dan Edirne'ye ka9ak sigara gelirdi? <;unku burada ka9ak
sigarayi sisteme sokan bir :;;ebeke vardi. Bir defa ka9ak9ll1k :;;e-
bekesi kurulup da kendi sistemini olu9turunca oyle kolayca yok
edilemiyordu; Kap1kule Operasyonu'ndan sonra neredeyse 2 y1l
ge9mi9ti, ama hala faaliyetlerine devam ediyorlardi. Gayret ve is-
rarh takiplerimiz sonunda olaylar gittik9e zayiflad1 ve Edirne'den
aynlmadan bir yil kadar once Bulgaristan tarafmdaki free shop-
lann kapanmas1 ve ba9ta Kap1kule olmak uzere Edirne'deki tUm
kap1larda free shoplann TOBB denetimindeki Setur'a devredil-
mesi sonras1 ka9ak sigara olay1 giindemden du:;;tu.
Free shoplar hakkmdaki adli tahkikat bittikten sonra, s1ra
Kap1kule'deki polisler ile giimruk91-ilere gelmi9ti. Zaten o ana
kadar kulubede ald1klan ru9vet goruntulerinden bu g6revlilerin
290
1 Bolum. Devlet
buyuk kismmm kimliklerini tespit etmi9tik. iki gruba da aym
anda operasyon yapmak gerekiyordu.
Savcilarla tekrar topland1k ve operasyonun yap1h9 bit;;imine
yonelik dliiincelerimizi anlatt1k. Polisleri gozaltma alarak on-
larm tahkikatm1 Emniyette yapmay1, glimruk memurlanm ise
yakalay1p dogrudan Savc1hga getirmeyi onerdik, savc1lar da ka-
bul ettiler. <;.:unku iki grupta da gozaltma almacak memur sa-
y1s1 9ok fazlayd1; 28 polis, 60 gumruk memuru toplam 88 ki9iyi
ge9iyordu. Bu kadar kis;i hakkmdaki tahkikat1, azami kanuni
sure olan 4 giinde yurutme imkamm1z yoktu. Zaten biri gozal-
tma almd1g1 zaman yap1lacak o kadar 9ok usulu is;lem vard1 ki
surenin yans1 bu usulu tutanaklann tanzimiyle ge9iyordu. Bu
nedenle glimruk ve Emniyet mufetti9lerinden destek istemis;-
tik. Boylece bizimle birlikte onlar da tahkikata ba9lad1lar, hatta
Polis Mftfettileri bir aydan daha fazla siire belgeler uzerinde
nulan tespit edip su9 unsurlanm bularak savcilara ilettiler.
Biz de 28 civanndaki polisin 26 tanesini gozaltma alarak
Emniyet Mudurlugune getirip normal tahkikatlanna ba9lad1k.
Gumruk gorevlilerinin 60 kadanm da yakalay1p Emniyet Mu-
durlugune getirmeden Adliye'ye goturup savc1lara sevk ettik.
Hatta baz1lannm uzerlerini bile aramad1k, bu arada uzerlerin-
deki paralan tuvalete atanlar ve Adliye'den ka9anlar da olmus;-
tu. Bu s;ekilde tahkikat1 bas;latm1s; olduk. ilk buylik tutuklama-
larda kirktan fazla giimruk memuru ve yirmi civannda polis
tutuklanm1s;ti.
Olayi ba9tan beri izleyen savc1lar, hummah bir 9ahs;ma ile
iddianameyi haz1rlad1lar. Durus;ma it;;in bu kadar samg1 (her
birinin birkat;; avukat1, izleyeni olacagi dus;unuldugunde) Adli-
yedeki hit;;bir salon alamazd1, sonunda duru9mamn Edirne Ti-
caret Borsas1nm toplant1 salonunda yap1lmas1 kararla9tlnldi.
Samklarm unlu avukatlan, aksi iddialarda bulunuyordu, ama
durus;malar bas;lay1p iddianame okununca ve deliller her kis;i
291
S1monlai
hakkmda tek tek s1ralamnca, hele salona kurulan yans1 maki-
nesinde
para ald1g1 yuzlerce resim ve filmi du-
rus,malann s,ekli degis,ti. Samklar ve avukatlar filmlerc bir S,ey
diyemiyor, bunlarm gosterilmesinin hukuka aykm oldugunu
iddia ediyorlardi.
Burada Ceza Mahkemesi Bas,kanmm hakk1m teslirn
etmek laz1m, bu konuda bir dahiydi, bir hukuk kahramamydi.
Gen.;ektcn tahkikatm him seyrini A'dan Z'ye anladi ve muaz-
zam, harika bir durus,ma yuriiterek, butiin degerlen-
btitlin ekrana vererek ve tCun sarnklara tek
tek gorlintiilerini izletmek
ac1k s,ekilde
orada bulunan herkesin
belki hukuk tarihinde ender
gorulebilecek bir h1zla karanrn verdi.
ve sekiz polis memuru mahkum oldular.
tasdik edilen karar 8
TCK'nin 257. maddesi uyarmca, astlanmn yaygm olarak
ve irtikaba bulas,tig1 arnirlerin de denetirn ihmal et-
rnekten yarg1lanrnalannm oldu. Dlkemiz
vet ve irtikapm bu kadar yaygm oldugu bir yerde dogal olarak
tart1s,malara konu olmus, olsa
ceza kanunu maddesi buydu.
toplumsal duruma en uygun
Aynca disiplin a<;:1smdan Gene! Miidiirliigu Yuk-
sek Disiplin Kurulu karan ile rus,vete 23 polis meslek-
ten ihra<:; edildiler.
Normalde nis,vete ve irtikaba kanS,an tum polis ve giimrC1k
memurlan i<:;in gene! teamullere gore, her para alma ile ilgili
aynca yargilama ve her olay ceza verilmcsi an-
cak Yarg1tay 5. Ceza Dairesi bin ayn i<:;in tek tek
yarg1lama yap1lmasmm fiili imkans1zhgm1 dikkate alarak, kendi
bilinen i<:;tihatlanna aykm bi<:;imde, ozel bir kararla bu kisileri,
organize bir s,ekilde toplu olarak nis,vet/irtikap orgiit
bulunmas1
292
1 Bohnn DovlPt
etti. Gumruk ve da daha sonra
ve irtikaba vermekten aynca mahkum oldular, boylece
bu kap1da organize bir grup s,eklinde s,ebekesi da-
g1tllm1s, ve bir daha bu yap1y1 olus,turamayacak s,ekilde mahkum
ve tes,hir edilmis,ti. Burada ceza alanlardan bir tek Ba:;;mudur
Yard1mc1s1 Akifin kesinlikle masum olduguna inamyorum.
Aslmda bu kararlar ama es,it sadece
orada c;:ah:;;anlar mahkum oldular. Daha onceki y1llarda
mis, olanlar, ba:;;ka kullibelerde bulunanlar veya o 15-20 gi.i.n-
luk tahkikat surecinde ve izleme arnnda gorevli olmayanlar yar-
Bizim yapt1g1m1z fakat herkes-
ten para alan, irtikap yapan memurlann kan:;;t1g1
bir as1l buyuk kac;:akc;:1hg1
onemli miktarda maim gumruksuz ulkeye girmesine
veya malm Turkiye'den goz
di.
de tum bu
onemli bir ad1md1. Bu
yerdi ve bir s,ekilde bu kirle-
kiri var-
defa bu tahkikat bu gerc;:ek inkar ede-
fotograflanyla, filmleriyle,
gozler on.line serdi ve mahkum olmalanm
siiregelen, gerek Balkan Sava:;;la-
n sirasmda 1 980 Darbesi sonrasmda
1
bile varhg1 bilinen
ve adeta bir gelenek haline olan ru:;;vet ve kac;:akc;:1hk
karntlarla ortaya c;:1kanld1.
Aslmda bizim bu operasyonumuzdan once de belki on, bel-
ki de daha fazla olmu:;;, Gumruk Mufctti:;;leri, bas,ka go-
savc1hk hep tahkikatlar yapm19t1. Arna burada rus,vet
yendigi ve giimrukc;:ulerin mal varhklannm ru:;;vetin delili oldu-
3 12 Eyltil l 980'dc bu kap1ya askcri yonctimin el koymas1 sonrasmda ya5anan
volsuzluktHn dolay1 Kornutarn iki subBy1 yarnlamis. bir albay1
(Jldi'trrnl."1::;; sonras1nda intihar etrnisti
293
Snnonlar
gu iddialan hep bos,ta kalm1s,ti. Tahkikatlar yap1lm1s,, fakat her
seferinde buradaki g6revliler bu is,ten beraat etmis,ti. Herkes
bir tak1m bahanelerle mal varhklanm ispat edebiliyordu. Hat-
ta 0 tarihte en <;Ok rus,vet ald1gi iddia edilen gorevlilerin bin;o-
gu hakkmda malvarhg1 aras,tirmas1 dahi yapilm1s,, ama hi<;bir
aras,tirmada bu kis,iler hakkmda sw;: unsuru bulunamam1s, ve
ceza verilememis,ti. Belki de ai;:ilan davalar i;:ok ciddi kamtlara
dayanmad1gmdan beraat etmis,lerdi, zira bizimki gibi her turlu
delille desteklenen bir tahkikat olmadan geri;:ek bir mahkumi-
yet elde edebilmek i;:ok zordu.
Bu tahkikatla ilgili olarak belki ayn bir kitap yaz1labilir.
Arna s,unu teslim etmek laz1m ki, iki teknik eleman, iki istih-
barati;:1, adli tahkikat1 yapacak iki Kai;:aki;:1hk $ubesi personeli
gD.zel bir i;:ahs,mayla buradaki dev bir s,ebekeyi dag1tabildi.
Tum tahkikat1 as1l personel say1s1 6-7 kis,iydik.
Yani her zaman bu tiirden miida-
hale edilebilirdi. Fakat olarak uygun ve dogn1
mudahale ii;:in butun tahkikatlar daha i;:ok rus,vet
alan, irtikap yapan kis,ileri aklayacak s,ekilde surduruhiyordu.
Tabii yap1lan tahkikattan sonra bunun devamm1 getirmek
daha onemliydi. Tahkikat yapmak kolayd1, ancak bir sure son-
ra is,ler yeniden eski haline donebilirdi. Bu nedenle buradaki
polisler tekrar riis,vete bulas,masm diye Emniyet olarak ciddi
i;:ahs,malara bas,lad1k, kap1daki personelin tamamm1 degis,tir-
dik. Evet yeni olacaklard1, acemi olacaklard1, zorlanacaklard1,
fakat bu gerekliydi. Polislerin tamamm1 degis,tirdik. Yeniden
egitim vermek suretiyle okuldan yeni mezun olan polisleri ora-
ya yerles,tirdik. Bu defa kap1da is,ler aksad1, ama say1y1 artlra-
rak bu sorunlan i;:ozmeye i;:ahs,t1k ve i;:ozduk. Daha sonra her
y1l personelde yasad1s,1 uygulamalar gelis,me ihtimaline kars,1
kap1daki pasaport polisi personelini yuzde elli orarnnda degis,-
tirmeye bas,lad1k. iki y1lda bir kapmm personeli tamamen de-
294
1 Bolum Devlet
gis,iyordu. Bu s,ekilde org(itlenmeye, yuvalanmaya mani olmak
istiyordum. Tabii ki kolay degildi. Ahs,1lm19 bir kultiir vardi.
6zellikle gU.mruk camias1 ve gU.mruk yap1smda rf19vet al-
mak veya vermek, gayri mes,ru menfaat temin etmek burada
sanki bir hak olarak gelenekselle9mi9ti, bin;ok memur daha
bas,ta rus,vet almak ve bu yolla zengin olmak i<;:in buray1 ter-
cih ediyordu. Gorevlilerde boyle bir anlayis, vardi. Bir<;:ok insan
da bunu gayet dogal goruyordu. <;:unku ku<;:U.k miktarlarda pa-
ralar dorn:.iyor, diger insanlar da ka<;:ak<;:1hk sayesinde ku<;:iik
menfaatler temin ediyordu. Bunlarm az miktanm memurlara
vermenin onlar i<;in hi<;bir mahsuru yoktu. Bu nedenle
kesmek <;ok da kolay degildi. Yeni sistemle birlikte, her
tm kendisini denetlemesini umarak, mumktin mertebe bu ko-
nudan uzak durmaya <;:ahs,t1k, polis tes,kilatmm diger
iizerinde hegemonyas1111 kurmus, gibi goziikmesini
duk. Bize her ihbar
zl"ilsun
gonderilen Gumruk Bas,muduru Mehmet Hatipoglu
de bu gorevi yapabilen biriydi ve ona destek olmak
bu konudan uzak duruyorduk. Buna ragmen birka<;:
defa tahkikat yapma ihtiyac1 duyduk ve gordl.ik ki bos, b1rak1ld1
m1 bir grup insan hemen brgU.tlenebiliyordu. Bir, bir bw;:uk yil
kadar uzak durunca rus,vet dedikodulan az da olsa yeniden
duyulmaya bas,lam1s,t1.
Bir sl.ire sonra Kap1kule'de yeni bir yolsuzluga el koyduk.
S1mrdan giren ve transit ge<;:erek yurtd1s,ma gidecek
olan onemli mallar, ulke i<;:inde ka<;:aga kayabilecegi i<;:in naklo-
lurken bir g(imruk memuru (kolcu) es,liginde <;:1k1s,a kadar
rulurdu. Bu kolcunun gorevi, giris,te araca binmek, ara<;
ulkeden <;1kmcaya kadar nakil arac1yla beraber gitmekti. Ancak
bir muddet izledikten sonra baz1 kolcularm ara<;larla beraber
degil, u<;akla gittiklerini fark ettik veya hi<; gitmedikleri halde
295
Ya$ayan S1rnontar
kendilerini gitmi:;; gbsteriyorlardi. Ostelik bu gbreve gitmek i<;:in
normal harcirahlan haricinde bzel paralar aliyorlardi.
Bir vatanda:;; dayanamam1:;;, durumu :;;ikayet etmi:;;ti. Va-
tanda:;;m iddiasma gore her :;;eyi ru:;;vetsiz normal ybntemle
yapmaya kalkm1:;;, arac1 dokuz glin boyunca kap1da
lemleri yap1lmadan bekletilmi:;;ti. Halbuki bir aracm birka<;: sa-
atten fazla orada kalmamas1 Dokuz gunun sonun-
da normal harc1rah bdemesinin d1:;;mda 1200 TL civarmda bir
paray1 kolcu olarak gclecek olan gl."1mruk memuruna vermi:;;ti.
Fakat buna gumruk<;:u ara<;:la beraber hi<; gitmemi:;;ti.
Bu ki:;;iyi yakalad1g11mzda bunun emsallerinin <;:ok oldugunu,
aynca
ald1klanm
oradaki
dtL
gbrevlinin de kolculan gitmi:;; gibi gbstererek para
ettik Bu birden fazla insan tarafmdan yap1l1-
olan Gf1mrC1k Mudl.ir Yard1111c1s1 veya
muduru bile :;;ah1slara,
de gitmediklerini biliyordu. Kimse
istemiyordu. Gumruk Muduru'nun tayin etmesi
gereken kolculan kendileri buluyor, ikna
s1yor, pazarhk yaparak, ncye raz1 edcrlerse, i:;;te bu ki:;;i gidecek
memun1 yamna kolcu etmek suretiyle ancak i:;;lemlerini
yapt1rabiliyordu. Yani amirinden kolcusuna kadar bir :;;e-
beke kurmuslardi. Bence bu bnemli bir olaydi. Ancak bu
kez bclli sl.ireli izlcrne, takip yapmarm:;;t1k; yalmzca o anhk olayi
tahkikat yaparak adliyeye intikal cttirdik
Kapmm Dii.zeni ii;;in Almmas1 Gereken idari Tedbirler
sira kap1da bu kirli duruma sebcbiyet vercn ortarm
diizeltrneye gelmi:;;ti; kap1daki rii:;;vet, irtikap aslmda k()tU bir
ortamm neticesiydi, ne de olsa kap1dan her ge9ene, free shop-
lardan gurnruksuz sigara ve i<;:ki gibi tekel maddesi alma ve ul-
keye sokrna hakkl verilmi:;;ti. Gunubirlik giri:;; <;:1kl:;; ad1 altmda
bir ki:;;inin kendi ihtiyacmm <;:ok 1izerinde sigara ve i<;:kiyi ver-
296
1 Bbh1m Devlet
gisiz olarak yurti<;;ine sokmasma mCisaade ediliyordu. Boylece
ulke c;ok ucuza sigara, i<;ki satilmasma onay vermek
suretiyle devlet kac;ak<;1hk ortamm1 kendisi yarat1yordu. Bir ki-
:;;iye, fiilen i<;me ve hediye etme imkam olmayan miktarlarda ve
piyasadaki fiyatmm yansma sat1:;; yap1hrsa, bu mallann ama-
cmm d1:;;mda kullamlacag1, kan:;;acag1 kesin olma-
sma ragmen devlet bu karanm duzeltmiyordu. Bununla bir-
likte mevcut mevzuata gore, ulke i<;erisine girip <;1karken yolcu
beraberinde getirilip goturiilecek e:;;yanm miktanm belirlemek
Giimruk Muste:;;arhgmm yetkisindeydi.
Diger iilkelere bakt1gm1zda, AB d1:;;an <;1kan kara ka1la-
nnda da bu magazalan anlams1z bularak komple kaldirm1:;;tir.
Tum dunyada ve AB ulkelerindeki hava ve deniz hudut kap1la-
nnda ise iilkeye girerken degil ulkeden c;1karken bu magazalar-
dan ah:;;veri:;; yapmak mumkundur.
durum bizde tum deniz ve hava
hudut kap1lannda gii.mruksuz free shoplar a<;1kt1r. Ulkeden <;1-
kan vatanda:;;larm harcama yapacag1 ve bu suretle
dovizin ba:;;ka ulkelere gidecegi hesaplanarak ulkeden <;1kan va-
tanda:;;bnm1za belli miktarda mal alma hakk1 verilmi:;;tir. Free
Shoplann varolu:;; amac1 da budur. Yasada yolculann hediye ve
:;;ahsi ihtiya<;lan ic;in diyerek bu hakkmda smm da <;izilmi:;;tir.
Edirne Kap1kule'de 30 civannda free shop vard1. Normalde
yurtd1:;;ma pkan ki:;;iler buglin 75 TL hare; yatmyorlar, ama o ta-
rihlerde bu hare! odemeksizin her glin yurtd1:;;ma giri:;; c;1ki:;; yap-
ma izni vard1. Her glin girip c;1kan bu ki:;;ilere de her giri:;; c;1ki:;;ta
3 karton (30 paket) sigara, 4 :;;i:;;e alkollu i<;ki satm alma hakk1
verilmi:;;ti. Normalde bu ki:;;ilere glimruksuz sigara ve alkollu i<;ki
alma hakk1 verilmese bu ki:;;iler glinubirlik gelip gitmeyecek, ne
ka<;akc;1hk ne de kap1da bu ki:;;ilerin yaratt1g1 kuyruklar olacakt1.
Diger yandan Turk hazinesi binlerce Bulgar'a anlams1zca, vergi-
lerinden maa oder gibi haks1z odeme yapmayacaktL
297
S11nonlar
Peki bu kadar
kar
lar ne de 80-90
melerine uzanamazdi.
Bu
birlik ziyaret anlay1::?1 da
oranda
kim
bir
298
anda azald1
Gumruk
gar a
zannederim 90
numuzun devlete en
verirken ilk 9
avro azalma vardi.
Dev let
si-
bir saniyede anlat1lan bu rakamm manasm1 kimse
anlamad1 ama ben devletin 45
haks1z yere mani
Haks1z kazarn;: ve kac,ak<;:1hk ortadan kalkmca ve memur-
la rm bir ortam
kurtanlmasmdan sonraki amacun, bu-
ray1
veren bir yer haline
Normalde Edirne'de 4\i
vard1. Bunlardan
fazla insan, 2
be;; dakikada imkam
6
yogun zamanlarda en az 500, normal durumlarda ise 250 poli-
se ihtiyw:; olmasma , benim il genelindeki tum birimler
toplam polis say1m 800'e ula9m1yordu. Bu olumsuzluklara
ragmen hudut kap1smdaki giri:;; c1k19larda
mamay1 esas ald1k. Ru:;;vetc,i bir yap1lanmanm
111 onlemek amac1yla s1k s1k degi9tirdigimiz ic,in i9lerinde uz-
manla:;;amayan bu yeni polisler gen;:ekten inamlmaz sabir ve
fedakarhkla c,ah:;;arak kimseyi bekletmemeye c,ah91yorlardi. Bir-
iki saati gec,rneyen kuyruklarla mevsimi atlatt1k.
Aslmda kap1daki kuyruk ve y1g1lma sadece gorevli azhgm-
dan degil devletimizin her zarnanki hastahg1 olan gereksiz bu-
rokratik i:;;lernlerden kaynaklamyordu. <;ok teknik c,ah9rnalar
yap1hyorrnu9, elektronik sistem altyap1s1 her yerde bulunuyor-
mu9 gibi polisin kulland1g1
299
Smmnlar
ama merkezin is
zordu.
larda ciddi program hatalan
nedeniyle bunlan duzeltmek
y1lda 40-50 kez ulkeye giriS,
da bu kiS,inin tum bilgilerini
yap1yordu. Biz de her defasm-
yaz1yorduk; halbuki ilk
kez giriS, yaptlgmda bilgilerini bilgisayara girdikten sonra son-
raki giriS,lerde pasaport numarasmdan eski kayitlan bulup tek
tuS,la is,lem yapsak c;:ok zaman kazanacaktik, bir kiS,inin
giriS,i bir dakika suruyorsa, bu dtizeltmelerle bu 15-25 sani-
yede yap1hr hale gelecekti. Bu 6 milyonla carpmca elde
edilen zaman ve kazancmuz muazzam olabilirdi.
iS,te o gilnlerde yine olumlu bir "-""'"u"
kara Emniyet Gene! Bilgi Daire uc1:,.t'.ct111
hudut programlanm yazan bir askerlik hizmeti
k1sa Durumu anlatmca komutanla-
nn11z, teslim
edilmek l.i.zere, s1k s1k bizimle izin verdiler biz
tum programlan dl.i.zenleme :;;ans1 bulduk.
Bu anlamda destek veren Tumen Komutam
Merkez Komutam hemS,erim Yolcu Albay ve diger
p1dan gecenlere ve burada cahS,anlara ne kadar yardnnc1 olduk
lanm S,imdi ogrenmis,lerdir zannederim. Sayelerinde kapllarcla
yolcu kuyruklan az personele ragmen yok denecek hale gelmiS,-
ti, hedefim 2009 veya 20 lO'da kuyrukta hie bekletmeden her-
kese zamanmda giris, c1k1S, yapt1rabilmekti, ama nasip olmad1;
2009'un haziran aymda tayinim c1kt1. Umanm
bu ruyam1 gercekleS,tirirler.
Operasyonlarla ilgili soylemek istedigim son birkac s,ey
daha var. Kap1kule'de operasyonlann bas,mda
yonetici konumunda olan bendim, ama olaganustU gayret
ve cahS,malan ile bu iS,i as1l ortaya koyanlara; is,in hayati bil-
gilerini toplay1p gozumuz kulag1m1z olan Istihbaratc1lar $enal,
Davut, Altay ve yanlanndaki memurlara, teknik sistemi tarifle-
rim uzerine kuran Polis Nurettin'e ve Komiser
300
1 Bc>ll1rn Devlet
Alattin'e, destek ilden gelen kahraman polis-
ler ile tahkikatm kahramanlan olan muduru Sait, Engin
KOM polislerine, bize merkezde
destek veren Sabri Uzun Bas,kan'a ve adlanm bilmedigim tum
diger kahramanlara
gec:ersem biiylik adaletsizlik olur.
Adlanmz1 yazmadan
as1l sahipleri, kanun
adanu olarak yapan amirler ve memurlar topu topu 10-
5 ama Kap1kule'de kadar uzanan
g(istermis, kac;;ak<;l suriisunu,
memur ordusunu 4 ay gibi k1sa
Savcmm bas,kanhgmdaki u<; savc1 ve
bir Ceza Mahkemcsi Baskarn olan, adil bir hakim
tarifinin tam sahibi Hali! vc bir daha
or-
Bu tahkikatla bir kez daha ki aslmda dev gibi
1;1kan herkese inarnlmaz
sorunlan, hem ger<;ekten c;;ok
devlete ve hatta
asli
bir
Aslmda daha once de
nu, buradan ge<;en
bedeller odendi) hem
az yetkimizle 3-4 ayhk <;a-
ustelik bu bizim
bu is,in kolayca yap1labileceginin
asll sorunu c;:ozucu degildi.
devreye girip bu
inanabiliriz.
temel soru-
di. Turkiye'ye her milyonlarca
yuk tas,1yan binlerce Turk tmna hizmet
etmesi ama kendisine en
301
Snnonlar
iki cefakar kesime
seyyar tuvaletler
lanrun
de ba-
alam olan devletin resmi binas1
mcrkczi kurulmas1 satilacakt1; listelik
Harn di
302
1 Bolum Devlet
S1rnonlar
zaman kazanmak amac1yla olaya muhalif olan ki9ilerin dava
a<;malan, itiraz etmeleri, bakanhga ikayette bulunmalan i<;in
gazeteci LutfU Karaka9 ve Gelir idaresi Ba9karn Ismail Aslan ile
birlikte gayret gosteriyorduk. Belediye Meclis Oyesi ismail Arda
ise bu i9e kan;aydi.
Bir yandan ihalenin iptali ve yurutmenin durdurulmas1 da-
vas1 a<;ilmas1 Edirne idare Mahkemesine, diger yandan ih-
tiyati tedbir karan verilmesi i<;in Asliye Hukuk Mahkemesine,
diger bir yandan da Mulkiye Mufetti9ler marifetiyle mudahale
edilmesi i<;in i<;i:;;leri Bakanhgma, aynca itiraz etmesi de
Kamu ihale Kurumuna dilek<:;:e yazarak dolayh yollardan bu
kurumlara ula9tmyorduk.
Maalesef bu dilekcelere verilen c,oziime de-
gildi; Edirne Belediye'ye cevap ve savunma
bu sfirenin sonuna kadar
durdurn1a karan vcremen1
Bakanhg1 ise
denlcrle 10 TL devlet binas1 maalesef y1kild1.
Birka<; glin sonra yliri'itmenin durdurulmasma vc bilahare iha-
lenin iptaline karar verildi. kurum ve mahkemc alcnen
kanunsuz yap1lan bu binanm
mani olmam1:;;tl. Halbuki acil hallerde belli bir
sfire
once karar verilse
Bu arada ihalede
mani olunacakti.
alan ki:;;inin Ankara'da
da sarnk olarak ad1 ge<;iyordu.
10
Edirne
304
bir on
ulas-
ope-
1 Bclurn Deviet
len, Belediye binas1 ve arsasmm GPM Gayrimenkul sirketine
26.750.000 TL'ye satlsmda, daha once ihalenin Hollanda men-
:;;eli Redevco isimli firma tarafmdan istendigi ancak baz1 kamu
gorevlilerine menfaat temini konusunda s1kmt1 91kacag1 i<;in
Metin Karakaya'nm sahibi oldugu GPM Gayrimenkul sirketi-
nin ihaleye sokuldugu, :;;irketin kazand1g1 bu ihaledeki yeri c;ok
k1sa bir sfire ic;erisinde Redevco devredecegi, Metin
Karakaya'nm daha once de sudara kanst1g1 gerekc,ele-
sorusturma ve zanhlan takip izni istedik
Savc1hk olaym etrafhca arastmlmas1 ic;in KOM :;>ubesine
talimat verdi, aynca talebimize olaym mali ve banka-
c1hk incelernek uzere yerninli banka rnurak1b1
lendirilrnesi BDDK talepte bulundu. Bize
de k1s1th olarak ihalede rol alan baz1 kisileri takip etrne
verdi.
K1sa stire
saraymm arsasmm ahc1s1 Hollandah
Redevco firmas1yd1; arna arac1 olarak Metin devreye
surecinin turn safuasmda Redevco'nun ternsilcisi
Muharrcrn Polat ve GPM firrnas1 sahibi Metin Karakaya birlikte
hareket ediyordu. ihale oncesinde Muharrem Polat, Metin Ka-
rakaya, CHP Milletvekili Mehrnet Sevigen ve Belediye Ba:;;kam
Harndi Sedef<;i istanbul Mecidiyekoy'de bir otelde bir araya gel-
rni:;;ler, arsanm satlrn i:;;ini konu:;;rnuslard1.
Arsanm ahrn1, vergiler ve ihalenin terninatlan dahil iha-
lc oncesinde ve sonrasmda yapilan turn oderneler dogrudan
Redevco'nun hesaplanndan GPM'ye aktanhyor, oradan da GPM
adma oderne yap1hyordu. Yerninli rnuraklbm incelernesine
burada bir gariplik vard1; Redevco hesaplarmda once 35 rnil-
yon, sonra 1, 7 rnilyon TL tutannda bir para GPM dolay1s1 ile
Metin Karakaya'mn hesabma aktanlrn1:;;t1, ama belediyeye ya-
p1lan oderneler ve vergiler 91kt1ktan sonra 2 rnilyon TL civannda
bir paranm nereye gittigi belli olrnuyordu.
305
Sunonlc=ir
1 Bolum Devlet
10.10.2007 tarihinde
bir
masraflar
arsalar ancak kamuda vardL Y6ntcm olarak araya bir
ken-
S1rnonla1
Redevco'nun ortaklan, Hollanda, Bel<;ika, ABD gibi
ulkelerdeki onemli ve finans ve bu
Ttirkiye'deki <;ark1m <;ok net goruyorlard1, hatta daha
mahremi, tum ihale ruhsat stire<;lerinde ru:;;vetin nasil alm-
d1gm1 bire bir odeyerek ogreniyorlardi. Yalmz bu :;;irket degil,
tiim yabanc1 firmalar benzeri :;;eyi ya91yordu. Zaten
i:;; yapmak ciddi firmalar once ara:;;t1rma yaptmyorlar ve
ald1klan hareket ediyorlardi.
Turkiye'ye sermaye gelmiyor deniyor; neden ve na-
s1l gelsin ki? Oncelikle iki defa ve
goze almalan gerekiyor. Sonunda bizim gibi i:;;giizarlar
da girince
do-
avukatlara
ihale-
de 45
dolar civannda para
kamuda idi ve henl'tz
bu kadar paras1 3-4
venne
iddias1 ilE
taj i<;in
bir ihalede avan -
olamaz-
d1 aslmda, Turk kamu gorevlileri resmen irtikap yap1yorlardJ.
Sonra da ald1klan i<;in bu durumu biz ya-
gctirdik ama devlet tahkikat
de bu firmalar arazilcri dogrudan alsalar ve yat1nm1
yap1p lilkemiz ekonomisine katk1 sunsalar olmaz
ulkemizde kanuna uygun
g1m ya:;;ayarak ogrenirler ve ulkelerinde
olmad1-
almm1yor :;;eklinde propaganda1mz1 yaparlar, bu yolla yeni ya-
banc1 yatmmc1lann L'1lkeye gelmesini cderler.
Diger yandan bu olayda ru:;;vet almaktan dolay1 Beledi-
ye Ba:;;kam hakkmda operasyon Mehmet
308
1 Bol urn Dev let
verilmisti. Onun tabiri ile bu kendisine
ba9kam hakkmda beraber yapt1g1m Ankara'daki birim
tarafmdan" verilmi9ti. Sevigen de bu bilgiyi Belediye Ba9kan
Hamdi Sedefc;i'ye aktarm19, o da parti gene! bas,kam ile konrn;;-
mu:;;tu. Aslmda ba:;;kan hakkmda operasyon hazirhg1mm oldu-
dogruydu ama bu olaydan dolay1 degildi; su davas1 nedeniy-
hakkmda yaptig1m1z Ankara baglant1h iki c;ah:;,;ma
vard1, bu konuyu istihbarat Dairesi ile az sonra anlatacag1m su
davasm1 ise KOM Dairesi ile koordine ediyorduk. Bilginin nere-
den s1zd1gm1 anlam19tim, aslmda neden s1zd1nld1g1m da tahmin
ediyordum, zaten
soyledirn.
Edime'den
sonra ilgili daire ba:;,;kamna da bu :;,;upherni
sonra bu
li idare Mahkemesinin verdigi, satl:;;m iptali ve tek-
tescili davasm1 hem Belediye hem de ahc1 firma
karan vcrilrnek tizcre
iken a<;an taraf olarak AKP'li meclis
mail Arda davas1m geri c;ekmi:;; ve Dam:;;tay da davac1s1 olma-
ic;in karar vcrmemi:;;ti, yani iptal karan kalkm19t1. ismail
Arda'ya soruldugunda, "Parti mcrkezinde bana c;ek de-
diler onun ic;in c;ekiyorum" demi:;;ti. Anlad1g1rn kadanyla dava-
nm Dam:;;tay'da tasdik edilecegini anlayan ahc1 firrna, her turlu
imkamm kullanm19 ve yukanlara ula:;;m19ti. ismail Arda'nm
davasm1 <;ekrnesinden bir sure sonra parti merkez ilc;e ba:;;kam
yap1ld1g1m duydum.
Su Davas1
Belediye Saray1 ile ilgili tahkikati yaparken, Belediye
Ba:;;kam'mn istanbul'da baz1 insanlarla bulu:;;tugu ve gizli
ru:;,;meler yapt1gma dair bilgiler alm19tlk. Konuyu ara:;;tirmaya
ba9lad1k, Ba:;;kan'm tum :;;C1pheli davram:;;lanm inceliyorduk.
kendisinin istanbul AtatUrk Havalimam'nda baz1 ki-
Ankara'ya gittigini hava-
309
limam cevre kameralanmn belli saatlerdeki
talimat ald1k. Goruntuleri
birlikte
vard1klan saatlerdeki Ankara
Havalimam bolgesindeki c;:evre kame-
ralarmm onlan Mercedes ve Ford Mondeo mar-
Termikel fir-
birlikte iLceledik ve ba;;kan ile birlikte ayru bilet
sat1 noktasmdan arka bilet
ayrn dakikalarda havaalanma
ile beraber kimlik-
Mehmet Altunhan
Biraz internette, biraz uzerinde
hakkmda her
sebebini
ve devammda Baymdirhk ile Tapu
Dairelerindeki dinleme ve gizli kamera kay1tlanna
operasyonlar nedeniyle Belediye Ba;;kam, sue te;;kil
edecek hic;:bir telefonla ko;;muyor, hatta ara s1ra oda-
smda cihaz aramas1 da yaptmyordu, bundan dolay1 iimiz biraz
zordu. Yine de mahkeme karan ile Belediye diger
ald1g1m1zda, k1sa sure ic;:erisinde bu
ve goru;;melerin saraymm sat11 ile ilgili olmad1g1m,
bilmedigimiz bir sahada Belediye'nin su ilerinin imtiyaz hakk1-
nm ilgili gorumeler oldugunu anlad1k. Bizim bakan
bir yandan Belediye Saraym1 satrru, bir yandan da su imtiyaz
hakkm1 devretmeyi planlam1tl ama daha balamadan arac1
firmalan
larla gizli
ihaleye girecek olan firma -
ba;;lam1;;ti.
310
Dov let
Gelecekte
cekti. As1l onemlisi suyun
bu her
bilirdi.
Su haklannm devralmmas1
illerde ciddi bir devir
alan finnalann ustl'mliik
i:inemli illeri de ele bu saha-
da bir rekabet ve k1ran k1rana bir miicadelenin ~ ~ ~ ~ , , . . , ,
11111 mumki'mdii.
bir harcamas1 ndan tahsilat-
311
Stmonlar
lan ozel sektor eliyle yapacak, aynca klsa surede su ebekesini
yenileyecek, ilave yatmmlan ozel sektor eliyle yapacak ve
belli oranda gelirden de pay alacaklardi.
Ozel sektor ac;:1smdan bak1ld1gmda da her gtin tuketim ar-
t1yordu. Belli bi.r ilin, bolgenin imtiyaz hakkm1 almak demek,
otomatik olarak her ay artacak ekilde belli bir miktar sabit
gelir, s1cak para demekti. ilk yap1lacak ebeke tamirati gibi belli
yatmmlar ile dag1tlm ve tahsilat ii sisteme konduktan sonra
yap1lmas1 gereken ba9ka bir ey kalnuyordu.
Hem belediyelerin, hem ozel sektorun kazanmasmm se-
bebi ise Uydu: Ozel sektor ac;:1smdan suyun dunya ve insan
hayatmdaki oneminin artmas1 ile gelecekte fiyatlar surekli arta-
cak ve on odemeli s saatleri vas1tas1yla tahsilatlar art1k pe9in
ve k1sa surede yap1labilecekti. ac;:1smdan ise kaynak
ihale mevzuat1 ve ihale yolsuzluklan nedeniyle ye-
k1sa surede
sec;:meni kusturmemek adma yap1lamayan tahsilatlar
k1sa surede yap1labilecekti.
Belediye Ba9kam, Mustafa Selc;:uk ve Mehmet Altunhan'dan
olu9an Uy ki9ilik grup, yalmz bu i9leri ayarlamak ve ihale so-
nunda ahc1 firmadan komisyon almak uzere kurulmu9 i9 takip-
c;:isi firma ile birlikte c;:ah91yordu. Bu arac1 i9 takipc;:isi, komis-
yoncu ki9ilerin beraber hareket ettigi, ucretini odedikleri Veli
Aksaz isimli ki9iyi Edirne Belediyesi'ne, ihalenin artnamesini
hazirlamak iizere dam9man olarak aldmyordu. Hileli yontem-
lerle yap1lan i9lemler sonunda Veli Aksaz, Belediye'de dam9-
man olarak i9e ba9lam19tl.
izlemelerimize gore Veli Aksaz, d19anda Mustafa Selc;:uk ve
Mehmet Altunhan ile ve ardmdan Termikel firmasmm y6neti-
cileri ile ihale artnamesini hazirhyordu. Hatta d19anda hazir-
lanan tip artname e-posta ile Edirne'ye g6nderiliyordu ve tabii
elektronik olarak bir suretini de biz ahyorduk. G6runu9e gore,
d19anda daha onceden haz1rlanm19 olan 6rnek bir artname
312
1 Bblurn Devlet
Edirne Belediyesine uyarlanmaya oyle ki :;;artna-
mede yaz1lan birc;ok kanun ylirurliikten kalkm19, yerine yeni-
leri konmu:;; veya degi:;;mi:;;ti; ama bu :;;artname taslaklannda
hala eskileri yaz1hyd1 ve aynen, yanh:;; :;;ekilde ihaleye c;1k1ldi.
Bu arada bizimkiler sadece Edirne su imtiyazm1 almaya
c;ah:;;makla kalm1yor, s,artname hazirhklan devam ederken bir
yandan da Bahkesir, Aydm, Denizli, Hatay gibi illerin su im-
tiyazlanm da belli buylik firmalara komisyon/rus,vet kars,1hg1
pazarlamaya <;ahs,1yorlardi. Yani bu grup asil olarak, tum be-
lediyelerin is,lerini rii:;;vet kar91hgmda organize edip, ihalenin
onceden anlas,t1klan bu firmalara verilmesi i<;in ihale :;;artna-
melerini firmalann isteklerine uygun s,ekilde tanzim ederek fir-
malara saghyor, rakiplerinin aleyhine s,artlar koyarak
da onlar ic;in dezavantajh :;;artlar yarat1yor on odemeli
saya<; ureticisi olmak gibi
tum firmalan ve hale
ihalelerin istenilen firmada kalmasma <;a-
Boylece bu is, i<;in kendilerinin ve ortak
maddi menfaat elde etmesini saghyorlardi.
bu yapabilecek buyuk firmalarla ko-
nu:;;uyorlar, hangi firmayla daha fazla komisyon anlas,mas1 ya-
parlarsa o firmanm istedigi :;;ekilde s,artnamenin hazirlanmas1
belediye firmamn istegine uygun
ve Belediye Meclisi ile organlanndan
adrese teslim ihale yap1lmasm1 saghyorlardi. Dstune
t1stluk bu i:;; belgesi say1lacak
olan hususlardan biri, 6ncelikle
girebilmek i<;in kanunun arad1g1 yeterlilik saglamak,
bir de her idarenin kendisinin koyacag1 :;;artlan kar91lamakti.
Eger ba:;;ta kendi firmamza uygun veya rakiplerinizi eleyecek
yeterlilik s,artlan yazd1rabilirseniz ihaleyi kazanma ihtimaliniz
313
Edirne
ni hazirlamak
grup kurarak
Sunonlm
Termikel'de hazirlanan ihale
lediyesi 3artnamesi haline
belediye gorevlilerin baz1
kendisinin yazd1g1
lara itiraz
Veli Aksaz'1 ihale
orneklerini Edirne Be-
Mustafa Sel9uk ve Mehmet Altunhan'a onlar da bele-
uzerinden mudahale ederek istenen sartlann ya-
zilmasm1 saghyorlardi. Bazen de
nda
Termikel
sinin ihale dokCunanlan haline
1 Boll!rD Devlet
Bir sure sonra belediye ihaleyi ilan etti, ilk itirazlar serbest
rekabeti oldu. Firmalarm itiraz-
lan belediyeye geliyor ve bu itiraz dileki;;eleri dams,man Veli Ak-
saz tarafmdan Termikel firmasma ulas,tmhyordu. Boylece Ter-
mikel yoneticilerinin hazirlad1g1 cevaplar, belediyeye dams,man
tarafmdan sunuluyor, belediye de bunlan cevap olarak ilgili fir-
maya iletiyordu.
Tum itirazlara Belediye kulagm1 t1kadi. Sonunda ihale oldu
ve sadece iki firma ihale dokumam ald1 ve tek firma olarak
Termikel Holding'e bagh Elektromed $irketi ihaleye-katild1 ve
kazandi. ihale ai;;1k olmus,tu ama konan s,artlarla
firmalar zaten bas,tan Sonrasmda tek firmanm
eksiltme sureci, basma ve halka olarak
benim kafamda s,u rakam var, buna inin pazar-
hk yapm1s,, Daha sonra tahkikat saf-
ile
ama ihalenin kesinles,tigi ilan edilme-
karar vennc sureci bu
bir
ilgili destek aray1-
bekleme suresinin son
ima ederek bek-
lentisini Mustafa Mehmet Altunhan
315
S1rnonlai
miS,ti. Termikel bu konuda olduk-
yadirgarms.lardi. lan anlas.il1yordu, oyle ki
Sonunda firma yoneticileri Baqkan ile once
Belediye'de, sonra bir restoranda goru'Jerek Termikel qirketinin
hisse senetlerinden kendisine teminat olarak vermeyi, ihalenin
kesinles.mesinin ardmdan odeme yapmay1 teklif etmiqlerdi.
Sonw;: kanuni siirenin sonuna Bas.kanm
1stanbul'a gittigi bir glin CHP Gene! Ba;;;kan Yard1mc1lanndan
Mehmet Sevigen ile yaptig1 telefon gorus.mesinde, Bclediye bi-
nasmdaki yolsuzluklar hakkmda yliruttUgum(iz tah-
kikattan dolay1 de Ge-
nel Mudurlugu'ndeki daireden
Belediye saray1 ihalesine fesat
Daire hakkmm devredil-
mesi
Mehmet
kikati ile ilgili
ilgili tahkikatta ise KOM Daire L.>a,,,,,,,cu1u
1
"''
tah-
vc daha once
rine alenen soyledim.
gibi bunu da kendile-
n1n
Diger Gorevlerimiz
l?enturk Demiral ve 9anakkale'de Kay1p Bir 9ocugun
Bulunmas1 Olay1
Turk kamu
<:;::ogunlukla biz, vatan, millet ve halka biz-
met duygulanm ylicelterek gorev yaptig1m1z1 dus.unuruz.
insan da buna arna
316
1 Boh1m Devlet
aslmda bizler basit ve 9ahsi ve grupsal kuc;:uk
cikarlanrmz halki ve gorevi c;:ogu zaman unutuyoruz.
Bu egilim istisna da gene! duru9umuz ic;:inde c;:ok onemli
bir yer i9gal ediyor. Bu gene! anlay19a, tum kamuoyunun bildigi
ve yliregimi derinden yakan c;:ok ac1 ve c;:arp1c1 bir olay ile 9ahit
old um.
Hatirlanacag1 uzere, Istanbul Kartal'da bir okulun aile bir-
tarafmdan duzenlenen geziyle <;::anakkale :-;>ehitligi'ne giden
ailenin 2,5 ya9lanndaki oglu kaybolmu9tu. <;::ocugun anne ve
babas1 her giin sabah yaymlanan kadm programlanm dola9a-
izlenen bu programlar
haberdar
ancak bu tarz
kendisi ozel olarak muhabir
Bu baz1 basm
sorular sormu9tl1; ancak mmt1kamda olmad1-
beni birinci derecede ilgilendirmemi9ti, aynca
ihtimal olabilirdi.
Bir ara kay1p <;ocuga benzedigi bir c;:ocugun, ya-
k1mm1zdaki Kirklareli'nin Babaeski ve Luleburgaz ilc;:elerinde
goriHdiigunu sbyleyenler olmw;;tu. Bunun uzerine yola c;:1kan
Ugur Diindar'm ekibinden Ertugrul Erba9 ve baz1 televizyon
muhabirleri ara9tirmak ic;:in buralan dola9irken bana da ug-
ray1p olayla ilgili fikrimi alm19lardi. Anlatt1klanm dinledigimde
olayda birtak1m gariplikler oldugunu du9unmu9tum.
Bir c;:ocugun babas1 randevu alarak yamma geldi, yar-
dnn istiyordu. Yanmda bu takip eden televizyoncular
ve de vardl. lsrarla bu benim gorev almam1,
deneyimlerime dayanarak kendilerine yard1mc1 olmam1 talep
ediyordu. Kendisine gorev sorumluluklanmm Edirne ili ile s1-
mrh oldugunu, aynca Mudurunun gorev ve fonksiyon-
lannm bir te9kilat1 sevk ve idare etmek oldugunu soyleyerek
317
S1monlar
Fakat daha once B.OlyCln.\,iiJ.n.
yapm1:;;, istanbul'daki <;:a-
bu konudaki tecrubelerini
Demiral kendisine yardnnc1 ~ ~ ~
nel
mesini talep etmesini
rumu anlattlm.
Demiral'1 onerdim. <;ocuk ka;;irma/kaybolma gibi konular
rev sahas1na
ne varsa yapmaya hazird1
Demiral'1 da durumdan haberdar
Daire
m alarak $enturk'un saglayacakti. Son do-
mahalli olarak yapllmaya ...,"''l"""u"'"" ve merkezin nemde
sadece koordinasyon soz konusu
dan dilek;;enin ihtimaline kar:;;1 bu
mutabakat1 yapm1:;;t1k. Olayla ozellikle Demiral'm
lenmesini istiyorduk.
Olaym ayrmt1larma Demiral hak-
1985-86 do-
neminde komiser yard1mc1s1yken tanmn:;;, daha
ilk tam:;;mam1zda <;:ok iyi ve bir polis oldugu kanaatine
varm1:;;t1m. 0 tarihte Mudiir!Ugu oz!Uk yap-
mak ama bunun ozel bir programa
318
ardmdan
9
Bbllun Devlet
kirnse
bana
ernek verildigi belli
bunu yazan, bu ka-
0
atanm19ti,
Miidiiri"i olarak atand1k-
S1rnonla1
bat1 ulkelerinin Turkiye'ye gelen vatanda;;lanndan trafik konu-
sunda yorumlanrn toplayarak d1;;anda nasll tanmd1g1m1zla ilgi-
li i;ah;;malardan, egitici kliplere kadar pek <:;ok yeni giri;;imlerde
bulundugunu bir Giresun ziyaretimde gormti;;tUm.
Arkada;;1m Mustafa Aydm Adapazan Emniyet Muduru
olunca, iyi bir asayi;; polisine ihtiyac1 oldu ve tavsiyem uzerine
;;>enturk'u Adapazan Emniyet Mudurlugu Asayi;; $ube Muduru
olarak goreve getirdi. Daha sonra ben KOM Daire Ba;;kam olun-
ca Mustafa Aydm'm miisaadesi ile $entUrk'li KOM Daire Ba;;-
kanhgma ;;ube mudiiru olarak ald1m. Yine k1sa surede., kendi-
ni gostermi;;, bir9ok operasyonda etkili rol oynam1;;ti. Ozellikle
Van'da polislerin elinden oglunu ka<:;iran ve uyu;;turucu ticareti
konusunda nam salm1;; agas1 Mustafa Bayram'm ve ogul-
lanmn yakalanmasm1 saglarm;;ti.
Korn Daire Ba;;kanhgmdan atanmca (sl'irulunce)
tUm mudurlerim KOM'dan de
ancak ldare Mahkemesi karan-
m iptal edince Trafik Daire Ba;;kanhgmda $ube Ml'1diiru olarak
goreve ba;;lam1;;ti. Hakkmda kitap yazilacak bu efsanevi polis,
hala Trafik Daire Ba;;kanhgmda, Ba;;kan Yard1mc1hg1 g6revin-
de "insan israfma" ornek olarak gorev yap1yor. Hii;bir makam,
mevki istemeyen bu polis kendi uzmanhk alanmda neden 9ah;;-
t1nlmaz, buna neden mani olunur akhm alm1yor.
Kay1p 9ocuk olayma donersek; i;ocugun babasmm mura-
caat1 uzerine Huseyin agabeyin gayreti ile $enturk 9ocugu bul-
mak uzere ekip amiri olarak gorevlendirildi.
$enturk yeni gorevi ii;in <;anakkale'ye giderken Edirne'ye,
bana ugradi. Zaten Edirneli oldugu ii;in burada baglantllan
vardi. Kendisi ile biraz degerlendirme yaptik, ne yap1lmas1 ge-
rektigi ile ilgili olarak biraz tart1;;tik. Daha sonra $enturk olay
yerinin savc1s1 ile goru;;tu, neler yapabilecegi konusunda bilgi
verip baz1 teknik verilerin temin edilmesi i<:;in yard1m talep etti.
Savci da olaym bir an once 96zulmesini istiyordu, jandarmalarla
320
1 Bolt1m Devlet
gorlitU. Jandarma yetkilileri yap1labilecek her eyin yap1ld1g1-
m, bu yeni gorevlendirmenin fazlaca ie yaramayacagm1, ancak
yine de yard1m etmekten geri durmayacaklanm soylemi9lerdi.
Savc1dan alman talimatlar uzerine S,entlirk baz1 bilgileri
toplamaya ba9lam19, bir taknn 9ah9malar yapm19, belli bir me-
safe alabilrni, ama olay hakkmda netlik saglayamam19ti. Bir
hafta kadar sonra tekrar Edirne'ye geldi. Bu kez oturup beraber
9ah9maya ba9lad1k. lkimiz de Emniyet istihbarat Tekilatma
y1llar once kurdugumuz, kurulmasma ondiluk ettigimiz dinle-
me sisteminin bu olayda kullamlabilecegini, ancak bu sistem
sayesinde olaym aydmlanlabilecegini du9unuyorduk. Zaten
mahkeme karan da elimizde vardi.
S,entCirk baz1 bilgileri mahkeme karan ile ilgili kurumlardan
temin etmi9ti. Ozellikle Turk Telekom'dan ve tum GSM opera-
torlerinden bilgiler toplam19ti. Gece oturduk, istihbarat S,ube
clemanlan ile
Birka<;: saatlik bir sonunda
maralar uzerinde yogunla9m19tl ve iddiasma
analiz etmeye
baz1 nu-
0 okul
grubu ile beraber hareket eden bir otob1.isu takip ederek
C,anakkale'ye kadar gelmi ve <;:ocugun kaybolmasmdan hemen
sonra Lapseki i.izerinden Gelibolu'dan tekrar istanbul'a don-
mu9tu. Bu kii aym zamanda <;:ocugun annesi ile de baglant1-
hyd1 ve muhtemelen onunla gizli bir ili9kisi vardi.
Her eyi netle9tirmi9tik; i;:ocugun ka9mlmas1 olay1 anne ile
baglant1b bir kii tarafmdan yap1lm19t1 ama bir annenin kendi
<;:ocugunu ka<;:irmas1 ve sonra da onu boyle televizyona <;:1k1p
aramas1 mumkun mi.iydu? Fakat bunun ba9ka izah1 yoktu, her
ey <;:ok ai;:1kti. S,ahsm kimligi, adresi, i9i, ara<;:lannm markas1
gibi tUm bilgileri bir iki saat i<;:erisinde <;:1karm19t1k.
Olay1 aydmlatmaya yonelik plan yapt1k. S,enturk gidip aileyi
ve ahs1 birkac;: glin takip edecekti. Benim goru9um en az bir
hafta Istanbul polisi ile irtibat halinde bulunulmas1 ve on gun
boyunca takip edilerek olaydan emin olduktan sonra mudahale
321
S1monla1
daha kestirmcden dii-
ve ailesi piknik yaparken, ya olarak benzc-
yen bir da bulunmas1 uzerine orada muda-
hale ve ah1slan
yunca
malar
bu ad1mla birlikte daha
kendisi
Bu olay1 burada anlatmamm sebebi
halli imkanlarla
yan
kanlabilme ihtimali Bunun uzerine o tarihlerde
322
1 B6ll1rn Devlet
nm bulunmalan 9ok yere ba9vurup Bakanhk
uzerinde ba9lad1lar. Bu anlarnda de
son di:inernde basm kendisini ciddi
:;;ekilde i:ivmeye
rak $enturk'e destek verdigirniz de
Aslmda 96zen $enturk'tu, biz sadece onun
vermi:;;tik. Yine de 9ok bir
rat sorgularna yapma yetkileri kaldml-
dL A<;::1k9a si:iylenmiyordu ama engelleniyorduk. Bunu duyunca
rahats1z oldum. Daire telefonla bu
davramlmasmm kabul
Bir muddet sonra ~ .. ,..,"',_'
belki beni klramad1klanndan
babanm, bulunmas1
lad1gmda mahalli ekipleri tarafmdan inamlmaz bir
Yine kar91
terilen tavir, yap1lan ku9uk :;;eyler her
bir 9ey yapmas1m istemiyorlard1. Bi:iylesine
d19andan gelen bir ekip tarafmdan
yorlard1. Kendilerindeki ~ ~ . H . u
olaym $enturk tarafmdan 96zurnlenmesini
baz1 kamu
ve
tavirdL
Y1llar once de Guneydogu'daki bir9ok
lemez bir 9ekilde bu tavirla kar91la9m19tlm,
Bir varsa ve
323
Bu,
inkar edi-
S1montm
gililerden habersiz mudahale edilir ve bir ey
sa inamlmaz bir tavir koyuyorlardi. Kendilerine bilgi verilme-
digi, ustlerine durumu anlatamad1klan bunu kendilerine
yapilm19 en buyiik kotuluk kabul ediyorlardi. Bundan dolay1
da GCmeydogu'daki en bl.'!yiik ba9anya da imza atacak olsa-
mz, rnmt1kalarma girip onlardan habersiz hareket etmeniz tep-
ki goruyordu. Oysa orada gorev yapan herkes bilir ki guvenlik
ekipleri samimi bir ekilde dayam9rna girse buyiik
mesafeler almabilir. Bu, hepimizin goreve inanma konusunda-
ki samimiyetsizligini de ortaya koyan, g6rev a9k1
teren bir durumdu.
Bizirn gorevimiz vatanda9a hizmet diyorduk; oysa
millet, Sakarya edebiyatlydi. Yani kcndi
karlanm1zla smirhyor, gerektiginde
Nitekim $enturk bu son
daha sonrasmda bu hir
Bakanhk uzerinde bile inamlmaz bask1 kuruldu.
vat an,
ci-
ba9anlarma ragmen bir daha ona benzeri verilmedi.
Halbuki hizrnet
tek bir konu olan uzmanla9m19 bir ekip elbette cok daha etkin
.:;;ah91yordu; .:;;unku mahalli polis te9kilatmm, mahalli jandarma
te9kilatmm giinluk icraatlar ii:;;erisinde yuzlerce adli, idari g6re-
vi ve ba9ka bir.:;;ok i9i vardi. Her olaya ayrn anda ko9tuklarm-
dan, tek bir olaya ozel zaman ayirmalan zordu. Hareket etme
kabiliyetleri de aym 61.:;;l.ide smirhydi. Oysa merkez tarafmdan
ozel olarak gorevlendirilmi9 bu insanlar daha avantajh oluyor-
du. Aynca on yarg1lan olmuyordu, rnahalli korlukleri
her Slflfdan ogrenmeye hazird1lar. Bununla birlikte tabii ki
her zarnan rnahalli zab1tanm destegine ihtiya.:;;lan destek
verilmezse bilgi toplama ve olay1 i:;;Cizme ihtimali zay1fhyordu.
Bu nedenle en az1ndan magdur insanlarm yaralannm sanlmas1
iC,in herkesin destek olrnas1 gerekirken, bunun hi.:;; de Ciyle ol-
mad1gma maalesef defalarca ahit oldum.
324
1 Bblum Devlet
1985-86 y1lmda Guneydogu'da a9iretlerin PKK'ya destek
vermemesi i<;in yap1lan planlamada, MiT ve Emniyet gorev al-
m19, $1rnak bolgesindeki a:;:iretlerle gorfo;;me gorevi, Emniyet
Genel Mudurlugu adma bizim Ubeye ve bana verilmi9ti. Geli9-
melerle ilgili bilgi almak uzere beni <;ag1ran S1k1y6netim Komu-
tam Korgeneral Kaya Yazgan'a bolgedeki gorevlilerin iyi gorev
yapmad1klanm anlatip onlan uzerine, bana "Ben
de biliyorum, sizinkilerin ve bizim askerlerin 'YolO'u samimi ve
gayretli <;ah9salar bblgede sorun kalmaz," dedi. Bu bir abartl
maalesef kimsenin itiraf etmedigi ger<;ekti. 0 zamanlar
binden fazla on binden fazla polis bulunu
yine o tarihte o bolgedeki PKK'hlar verilen en b-C1-
say1 300-400
sabah
erken saatlerde
telsiz anonslannda
kendisi daha k1demli olmasma ragmen, ilk
taburun komutamna anons edip
istikametinde bulunan kendi boluklerini yonlen-
dirmesi ama o taburun
"Komutamm bizim askerler sizinkileri bir
<;agird1m," der ve
bCiluk Oysa hemen kuzeyde,
bir hamle ile saracak bir tabur hazir bulunmaktad1r.
Bu herkes normal bir olaydir; ama bana gore "Nas1l olsa
3 PKK11 elde, bir ikisi daha yakalamr, ba9ka taburu ba9an-
ya ortak etmenin gercgi yok, ba9annm tamam1 bizim olsun"
diger taburdan yard1m isten-
Bu nun tabur komutam
325
S1monlar
da inamyordu; ama samimi oldugumuz icin ancak bana
0 glinlerde surekli eylemlerde kayip verildiginden,
susayan komutanlar bu veya benzeri olaylarda hi<;:bir
zaman durumu sorgulayamad1lar, bolgede yard1mlaS,mama her
zaman oldu, yard1mlaS,mayan hi<;:bir rutbeli de bundan dolay1
ceza gormedi.
Bu tip bir ve zihniyeti nas1l yaratt1k veya bu zihni-
nas1l tum hakim oldu, bundan nas1l kurtulacag1z,
cevab1 verilmesi gereken onemli bir soru.
Kac;ak <;:ay Operasyonu
ve
sonra sira buradaki ka<;:ak<;:1hk olaylanm soruS,turmaya
Ancak biz daha kai;:aki;:1hkla tahkikati planlamadan
arti;;
larm bir sonucu
aran1a-
ki aslm-
tahkikatmm bir neticesiydi. Kap1daki gorevliler art1k
ciddiye ahyor ve daha once ku<;:11k almmas1
sonucu kontrolleri titizlikle getiriyorlarch.
yandan o tarihe kadar kap1da yakalanan
tahkikatta isimleri ge<;:me-
yen kiS,iler fark edilmediklerini sanarak faaliyetlerine devam et-
tikleri illerdeki ekiplerle birlikte
mallan birer birer
326
1 Bollm1 Devlet
2007 ve 2008
cu, tum
ilk
Bana gfae hudut kap1lanmizda ru9vet ve kanunsuzluklar i<;:
Bir olay1 arkasmdan daha biiyilk bir kanunsuzluk
ortaya <;:1kiyordu. Onu bu defa ondan daha buyilk baka
kar9lla:;ayorduk. Bu zincir boyle devam ediyordu.
"',._, ..... baz1 bu kanaatimin
ladi. Kapllarda gorulen olaylanm <;:6zdukten sonra, once
sebebini bir ekilde, belki de tesadufen, uyutU-
rucu
firmas1 tarafindan
tirlannda da benzer
kelimelerinin harf-
327
S1monlar
leri oldugunu iddia ederek beraat emi;;lerdi. Dolay1s1yla bu ki;;i-
lerin goz gore gore kai;:ak<;::1hk yapmalanm ve kanunun elinden
kurtulmalanm hazmedemiyordu. Onun getirdigi bilgileri ust
uste koydugumuzda ger9ekten de ciddi bir ka9ak91hk ebekesi
ile kar;;1 kar;;1ya oldugumuza kanaat getirdik.
Bunun uzerine Savc1 Aygor'un koordine ettigi bir i;:ah;;ma
ba!';?latt1k. Once ebekenin nas1l <;:alI;;t1gm1 anlamam1z ve onla-
rm bilmedigimizi zannettikleri bilgileri bulmam1z gerekiyordu.
Boylece tahmin etmedikleri noktada onlerine 91kabilecektik.
Ancak bunu oyle saglam yapmahyd1k ki bu kadar komik bir
bile Ceza Mahkemesi'nden kurtulan ebeke bu
defa kanundan kurtulamasm. Bu ('mce aym firmanm
bir yapan ti:.im tirlannm ve yliklerinin lis-
meslekta!';?lara bu fir-
edilen tlr yiiklerinin
cinsini
firm a makamlanna transit belirti
yor, ama Turk kap1larma baka bir ma! olarak beyan
Sonra da mah ve evraklara
olan mallan yukluyordu.
Bu firmanm bir y1lda 60 kadar tm aym yolla yurda soktu-
etmi;;tik. $ebekenin 9ahma yontemi belli olmu;;-
sira tum delilleriyle yakalamaya gelmiti. Once bu
<;:etenin yoneticisi olarak bildiklerimizi takibe ahp, bir mal
beklemeye ba;;lad1k. Bu arada son yakalamalardan do-
;;ebeke taktik degi:;,;tirerek mallannm cinsini dogru beyan
fakat mah transit :;,;ekilde u<;:uncl.i bir ulkeye
gostermeye balamitL Tahminimize gore mah
bir yere boaltiyor, sonra da degersiz bir mal ylikleyip hudut
d1ma gondermi gibi gostererek ka<;:akc;1hk faaliyetini
yordu.
Aym firmaya ait bir tmn yine <;:ay yliku ile giri
ve tlr kap1dan ona bir takip cihaz1 baglad1k.
328
1 Bcilum Devlet
Aynca peine de bir polis ekibi takt1k. $ebeke mah Gurcistan'a
gotUruyormw? gibi goriinerek giimruk ilemlerini yaptirmItl
ve kukusuz yolda mah boaltacakti. Ancak tirda gorevli kol-
cunun durust tutumu sayesinde (ilk defa bir giimruk memu-
runun duzgiin tavir koydugunu gormutuk) 9ay1 bolatamad1-
lar. Peinde bizim ekiplerimizle Rize, Artvin, derken Sarp S1mr
Kap1s1'na kadar gidip Gurcistan'a <;Ikl yapmak zorunda kald1
ama birka<; saat i<;inde mal parasmm almamad1g1 gerek<;esi ile
geri gonderilmi, Suriye'ye gidecek ekilde beyanda bulunula-
rak yeniden Rize, Trabzon ve Gaziantep'e dogru yola <;1km1tl.
$ebekenin Gaziantep organize sanayi bolgesinde mah bolata-
cagm1 ogrenmemiz uzerine Gaziantep polisi ile ibirligi yaparak
t1r tamamen boalt1ld1g1 s1rada, tum ebeke uyelerini olay ye-
rinde ve as1l yoneticilerini evlerinde yakalad1k. Boylece y1llarca
kap1da ku<;uk evrak sahtekarhklan ile ka9ak<;1hk yapan ve te-
sadufen da beraat eden
keyi, bir tir, bir Oforle degil; as1l patronu, aranan kiileri, tum
yaptiklan kac;;aki;:1hk delilleri ile birlikte, sue;; ustu yakalad1k.
Takip edecegim, umanm bu defa yapt1klannm hesabm1 ve-
rirler.
Yolsuzluk Olmadan Tiirkiye'de Ekonomi Olmaz
$una inamyorum ki bu ulkede rUveti, irtikab1, ihaleye fe-
sat kantlrmayi bir anda durdurmak, boylece tum yolsuzlukla-
n bir anda onlemek mumkun olsa ulkede ekonomi ve yatmm-
lar durur, devlet ileri kilitlenirdi. <;:;unku tum faaliyetlerdeki
canhhgm tetikleyici giicii bana kahrsa haks1z menfaat temin
etme beklentisi ve duygusudur. Eger suyun bamda duran
memurlara, yap1lan ilerde maalan d1mda menfaat temin
edemeyecekleri havas1 yarat1hrsa onlar tum ileri yavalatir,
i yapilmaz, sistem <;;:ahmaz ve Turk ekonomisi durur. Devlet
yatmmlan yapilamaz, yollar, barajlar, kopruler ihale edilemez,
plan programlar yap1lamaz hale gelir.
329
Burm kamtlamak binlerce ornek bulmak mumktm.
S K i ~ H i R
1 Bbllun. Devlet
lan tum
Bununla onemli bir sorun
bilimsel
zorunludur.
olarak kabul edildi.
bu
ve askeri
lar. olarak bunun sonucunda askeri yap1 bu
di sorunu olarak kabul etti, sadece kendisinin
Gerek sivil hukumetlerin
bu sorun de askeri
rm sorunu kendilerine mal
331
Simonlar
lerini tumuyle onledi. Oysa kar1m1zda duran teror sorununa
da diger herhangi bir sorun
yakla1lmas1 ve akllc1 i;:ozumler uretilmesi
Am sol, am sag, radikal islamc1 ve bohicu duiince ve
faaliyetlerle ilgili enstitulerin ve aratirma merkezlerinin kurul-
mas1 zorunludur. Kurulacak enstitu ve merkezlerde, bu
ce ve hareketler tum yonleriyle ak1lc1 bir ele ahmp
incelenmeli ve en derin bilimsel oli;:utlere gore analiz
edilmelidir. Bu kurumlarda yapan bilim insanlan, insan-
lanm1zm her turlu radikal aklmlara ve bu ak1mlar arac1hg1yla
gere-
ken tedbirler uzerinde
mahdirlar. Ornegin, Fransa'da bir Kurt cnstitusu ama
her nedense ulkemizin en onemli bir
enstitU kurulmamitlr. Bir taraftan l'ilkenin kurucu felsefesinin
bilim 1srarla dile taraftan ciddi so-
hatta bilim adamlan-
nm bu sorunla ""'"'-"'H'"'''-'
musaade dahi edilmemektedir.
Devlet kendisini her zaman ui>.lllllll l.istunde
bir gU<:; ve akll olarak gordu. Konuyla ilgilenen bilim adamlan-
m, devletin ve glivenlik gu<,:lerinin alm1 oldugu kararlann ve
uygulad1klan politikalann dogrulugunu, bu karar ve uygula-
malara muhalefet edenlerin iddialannm yanhhgm1 ispat et-
mekle smirladi. Dolay1s1yla bilim adamlan, devletin karar ve
uygulamalanna 'bilimsel' niteligini katmaktan, bunlan bilimsel
a<,:1dan onaylamaktan baka bir ey yapmad1lar, yapamad1lar.
Belirli 6nyarg1 ve anlay1la sadece devletin tezlerini dogrulamak
amac1yla hareket ettiler. Daha dogrusu bilimsel ve akademik
61<,:utlerden tumuyle uzaklatilar. Sozde yap1lan i;:ahmalar bi-
lim adamlannca yap1lrrntl, ger<:;ekte ise yap1lanlann bilimsel
aratirma 6l9utleri ile hi<:; alakas1 yoktu.
Aratirmalar ve degerlendirmeler, hi<:;bir zaman ger<,:ek ma-
nada objektif ve on yarg1dan uzak yap1lmadi. Yaanmakta olan
332
1 Bol\lm Devlet
olaylan 'nasll onleriz?' sorusu hi<;:bir zaman sorulmadL Olke-
mizde karga9anm ve toplumsal huzursuzlugun
bu kadar yaygm olmas1 ve bu kadar uzun sure devam etme-
sinin, bu soruna hi<;bir zaman bilimsel a<;1dan yakla91lmam19
olmasmdan, her eye onyarg1larla ve pqin fikirlerle bakilma-
smdan kaynakland1gi kanaatindeyim.
' ~ ~ . ~ .. bir tanesi de her derde deva
kabul
nin ne ile doldurulacag1 belli
ne oldugu bilinmeyen, i<;i-
bir kavram. Kendi keyfi
gore devletin uygun buldu-
adma savunuyoruz. Oysa aklm
tur bir kabulun
~ ~ , v ~ .. tUm ilke ve yontemler mutlaka ak1l ve
tahlil edilmeli ve bu
lidir. Akla
bu oli;:utlere gore incelenmeli,
oranda hayata ge<;irilme-
Psikolojik Ha:rekat: Halk1 Bi:rbirine KarI
Kullanmak
1-izerinde devlet arasmda
varsa devlet askerini ve kurumlanm kullanarak
mani olur ve su<; varsa cezaland1nr. Fakat bizim 1-11-
kemizde muhalefet edenlere
333
Snnoniar
ken di
fiili saldmlarda bulunmas1
ken di ve devlet olmaktan
lamalardan en r;arp1c1 , sadece iilke
devletin kendi
Bolurn Devlet
Snnonlar
hg1yla inamlmaz bir bi<;;imde yonlendirilmi9 ve tek boyutlu du-
9unmesi saglanm1tlr. Devletin bilirn;li yonlendirmesi ve dayat-
masma muhatap olmalanndan dolay1 insanlar olaylan tarafs1z
ve objektif olarak goremiyor. Bunun i<;:in mutlaka bu ulkenin
d19mda yeti9mi9 olmak gerekiyor. Ancak bu durumda resmi ide-
olojisinin bask1smdan kurtulmak ve d19mda kalmak mumkun
olabiliyor. Ya da resmi ideolojinin dogrultusunda
yeti9mi9 olmakla birlikte ciddi bir d6nu9umii ger<;:ek-
le9tirmi9 olmay1 zorunlu kihyor. Aksi 9a9irt1c1 9ekilde
basit, son derece net ve konularda bile insanlar, maalesef
y1llarca devletin yapt1g1 o yonlendirmenin olaylan dog-
bu resmi
istika-
bazen bir k1sm1m ve-
haber ve :Cire-
halkm istenilen tarz- terek
da ve kanaat sahibi olmasm1 ve istenilen
iilkenin kendi menfaatleri
ve devlet kurumlan
bir
ulkelere kar-
onu halkmm
kabul edilebi-
lider bu
eder. Halkm tarafs1z ve
1 Boll1m Devlet
dogru haber almas1, kanaat sahibi olmas1 en temel anayasal
haklardan biri oldugu gibi, kamunun (halkm) dogru, tarafs1z
bilgiye sahip olmas1 da demokratik bir devletin en temel unsur-
larmdan biridir. Halkm planh bir ekilde yonlendirilmesi ancak
komunist ve fa;;ist yonetimlerde me;;ru olarak kabul edilmekte-
dir. Demokratik hukuk ilkelerinin benimsendigi devletlerde va-
tanda;;lann kanat ve du;;uncelerini yonlendirmek, temel insan
haklanna aykm bir faaliyet olarak kabul edilmektedir.
Dlkemizde ise y1llardan beri Genelkurmay, MGK, MiT
risinde ve hatta Emniyet te;;kilat1 i<;:erisinde farkh adlarla da
olsa psikolojik harekat birimleri mevcuttur. Bu birimlerin asli
tum devlet kurumlarmm organizesi ile psiko-
harekat operasyonlan Gfmumuzde de hala
en son hali ile harekat ad1 altmda
harekat birimi olarak
turd en
fonksiyonlannm bir anda terk edilmesi zor oldugundan, ba;;ka
adlarla aym fonksiyonlann devam ettirilmesine
Ne yaz1k ki, glivenlik ve askeri birimler psikolojik harekat
temleri ile halkm yonlendirilmesini zihniyet olarak hala yan-
h;; gormemektedirler. Sadece
gerektigini du;;unmektedirler. Onlar hala halkm
lendirilmesi kalnbahklar oldugu, devlet memurlannm
halkm hizmetkan degil, halkm bu halk
. Y1llar
yapmm ic,inde ben de aym
0 donemde kimse bu inancm ol-
337
S1munlar
tizerine bir tahkikat
tahkikata konu
Dev let
S1monlar
durum Strateji'yi daha da i;>iiphe <;:ekici hale getiriyordu.
dergide <;:1kan baz1 yazilan ve bu yazllarda yer alan
gostererek, derginin kesin olarak Jandarma tarafmdan
desteklendigini, resmi ve gizli belgelerin dergiye verildigini bana
ispatlam19tl. Ancak o donemde, olay1 tam olarak anlayamaml-
tim. Jandarma neden boyle bir i9 yapsm? Mant1kla izah edeme-
digimden c;ok da uzerinde Akhmm bir
de bu bilgi anlatilanlan eski
rince bu ifadenin, belgenin dogru oldugu kanaatine vard1m.
Bunu <;:ok az say1da insan biliyordu ve bu kiilerde bulu-
nan bilgiler de dogruydu. Strateji'nin o zarnan
Soylu'nun Aktilel
anlat1mlar haricinde
gibi karanhk res mi istih barat birimleri ile
ve istihbarat birimlerinin
soyleniyordu.
Bu tahkikat aamasmda
uzerinde bulunan
larm ve uc1K<::ic
Arna sanki bir
oyun
1.istelik _,rrr11011
onemli mevkilerdeki kiileri yazlik
340
yaym
ve
ve onlann verdikleri ifade-
1 BrJll1m Devlet
0 anlat1lan dus,uncenin ulkemizde belli <;:evreler-
de kabul gorebilecegi, demokrasi kulturumuzun maalesef boyle
bir
etrafmda orgiit veya farkh isimler altmda olus,umlann olabile-
cegi degerlendirmesini yapm1s;t1m. Fakat yine de olayla biraz
ihtiyatla yaklas,mayi daha uygun buldum.
Bu tahkikatm boyutu, bulunan belgeler, Strateji ve derginin
arkasmdaki J!TEM veya Jandarmamn diger kimle-
rin haberinin oldugu, bunu yaparken amac;:lanmn ne oldugu,
niye boyle bir karanhk yolu ve yontemi denemek istedikleri ayn
bir c;:ahs;mamn ve belki de ayn bir kitabm konusunu olus,tura-
cak onem ve genis,likte bir konudur. Bununla birlikte, Tuncay
bulunan "Ergenekon'un Reorganizasyonu" isimli do-
kumana bak1ld1gmda, korumak amac1yla agirhk merkezi
Silahl! Kuvvetler icerisinde bulunan, sivil unsurlarca da destek-
kullanabilcn
kon isimli bir
bu gt'mun g6re yeniden yap1landmld1g1, g6-
ve onerilerin 6rgut ic;:indeki birimlercc ust y6netime
oldugu iddialan bas, degildi, uydurma olamazd1 ve dogru
alma ihtimali <;ok yuksekti.
Aynca y1llar once, Aydmlik'm ordu i<;erisinde 1srarla belli
bir grup askerin taraf1m tutmakta ve bas,ka askerleri s,iddetle
eles,tirmekte oldugu g6ruluyordu. Daha dogrusu Aydmlik'1 iyi
takip edenler, ordu ic;:erisinde en azmdan birden fazla grubun
oldugunu ve bir grubun bu dergiyle dayams,t1gm1 kolayca anla-
yabiliyordu. Ozellikle Org. Es,ref Bitlis'in w;:agmm dus,mesinin
ardmdan, Aydml!k dergisinin, Genelkurmaym kaza raporuna
ragmen israrla bu olay1 suikast olarak anlatmas1 ve bu konuyla
ilgili yaymlan, ordu ic;:erisindeki bir gruplas,manm ve bir yans,m
ipuc;lanm verir gibiydi.
Org. Es,ref Bitlis'i ta;nyan Cesna ti pi uc;ak buzlanma neticesi
dus,mus,tu. Cesna firmas1n1n, buzlanmanm neden
341
tememesi
kabul is-
anza yapan bir
edebilecek-
ciddi tazminat hukme-
hukuk davalannda bir taraftan
aralannda bir bagm
normal olamazd1, Veli
makul K1-
ve istihbarat konulanmn
342
bir istihbarat te-
s1radan bir istihbarat or-
Bu-
Snnonlar
na <;1kmad1k. Bu g6ru9meden sonra Aydmhk grubunu izlemeye
devam ettim. 0 zamandan beri askeri kurumlara yakm duru9u,
bu kurumlann adlanm kullanmas1, ordu i<;indeki meselelerde
bir taraf1 tutup diger tarafa hakaret ve iftiraya varan saldirgan
tutumunu gozlemledim ve bu davrarn9lanna kar91 askerlerden
ciddi bir tepki ald1gm1 duymad1m.
ileriki donemlerde, Susurluk'ta asker ve jandarmanm da
rolu oldugunu s6ylememin ardmdan Aydmlzk'ta ba9ta Dogu
Perin<;ek olmak uzere derginin tum yazarlan her say1da bana
saldirmaya, iftira ve hakaretler yagdirmaya ba9lad1lar. Bunun
uzerine a<;t1g1m davada hepsini mahkum ettirdim. Dogu Pe-
rin<;ek tazminatl 6dedi ama dergideki diger gazetecilerden hi<;
kimse tazminat 6demek istemiyordu; hi<;birinin adresleri dogru
degildi, adres verdikleri yerler bo9 <;1klyordu. Uzun ugra91lanm
sonucunda hepsinin adreslerini tespit edip, icra g6nderdim. Bir
tazminat1 icra zorla ald1m. Bu
da unu gordum: Ben bile tazminatl bu kadar zor tahsil edebili-
yorsam, diger insanlar Aydmllk'ta i;ah9an gazetecileri tazminata
mahkum ettirseler dahi onlardan tahsilat yapmalan hemen he-
men imkans1zdi. Dolay1s1yla kimseye tazminat 6demediklerin-
den, herkese rahathkla iddia ve isnatlarda bulunabiliyorlardi.
Daha sonraki d6nemde, Ergenekon soru9turmas1 sirasmda
yakalananlar ve ai;1lan tahkikatlar sonucunda bu olay somut
bir bii;imde ekillendi ve boyle bir 6rgli.tun var oldugu goruldu.
Bu 6rgli.tUn ortaya pkanlmasmdan i;ok daha 6nemli olan, 6r-
gli.t ortaya pkanlmadan once bu tur bir du9uncenin ve anlayi-
m kitleler ve devlet gli.venlik 6rgli.tleri ii;erisinde veya onlarla
dayarn9ma i<;erisinde olan gruplar tarafmdan kabul g6rmu9 ve
desteklenmi9 olmas1d1r. Nas1l ki Susurluk Olay1 ter6rle muca-
dele ad1 altmda rejim muhaliflerinin, sistemi degi9tirmek iste-
yenlerin susturulmasm1 saglamak ii;in hukuk d191 yollarla on-
lan yok etme yontemi, bu amai;la olu9turulan 6rgli.t ve yap1lar
ve bunlann zamanla bozularak maddi i;1karlara dayanan <;ete-
344
1 Bblilm Devlet
le9me durumudur. Ergenekon da devletin rejim i<;:in ongordugu
temel 6l9utleri yerine getirmeyen/ getirmek istemeyen bir siyasi
anlay19m iktidar olmasma mani olmak veya iktidar olmu9 ise
zorla, antidemokratik yontemlerle onu devirmek anlay19m1 sa-
vunanlarm olu9turdugu birligin ad1d1r. Daha a91k bir ifadeyle
anlatihrsa, Ergenekon demokratik yontemlerle iktidara gelmi
bir hukumetin ve siyasi kadrolannm illegal yontemlerle, zorla,
9iddetle, militarist yontemlerle devrilmesini ve siyasi kadrolan-
nm ve siyasi anlay19mm tasfiye edilmesini savunan bir anlay19
ve du9unce <;:er9evesinde bir araya gelen bir gruptur. Bu anla-
y19m kendisi, bu tur bir orgiltsel yapmm varhgmdan <;:ok daha
onemlidir. Her ne kadar orgiltlin kendisi onemli olsa da, 3-5
ki9inin boyle bir orgiltlenmeye te9ebbus etmesi, baz1 insanlann
bu tur ili9kilerin ortasmda bulunuyor olmas1, hatta baz1 resmi
gorevlilerin ve list duzey askeri gorevlilerin bu tur bir orgut-
lenmenin i9erisinde yer almas1 her zaman mfimkundur. As1l
sorun, bu tur bir anlay19m kabul goruyor olmas1, savunulma-
s1d1r. Ttirkiye'nin ge9mi9 demokrasi pratiginde Ergenekon ben-
zeri bir anlay191 savunanlann hi<;: de az1msanamayacak say1da
oldugunu, zaman i<;:erisinde bu i9i yapmay1 bir<;:ok defa dene-
diklerini veya mevcut hukumetleri degi9tirmek i9in her yolu,
hatta zaman zaman belki binlerce, belki yilz binlerce insamn
katledilmesini dahi me9ru gorduklerini biliyor ve duyuyorduk.
Bu insanlar kendi inan<;:lanna ve degerlerine uygun bir siste-
min var ve temel ol<;:utlcrinin de belli olduguna inamyorlard1.
0 zaman da bu temel 6l9utleri degi9tirmeye <;:ah9anlan veya
temel 6l9utlere kendileri gibi yakla9mayan herkesi du9man
olarak goruyorlard1. i9te en tehlikeli anlay19 budur. Belki bu
yargiJamalarda <;:Ok daha buyilk, <;:Ok daha onemli eyler ortaya
<;:1kanlabilir, <;:ok say1da bomba ve/veya silah bulunabilir veya
iddialann, soylenenlerin, bulunanlann hepsi yanh9, yalan ve
duzmeceden ibaret olabilir. Yarg1lamalar beraatla sonu9lanabi-
lir. Bu <;:ok onemli degil. As1l onemli olan, Turkiye'de bir
345
S1monlar
anlay1s,m var olmas1d1r. Dstelik Turkiye'de bu anlay1s,1 savunan
militarist kadrolann ve bu kadrolarla dayams,ma ic;erisinde olan
benzer dus,unce ve anlay1s,taki insanlann aznnsanmayacak sa-
y1da olmas1d1r. Bu insanlann, bu tur bir anlay1s,1 samimi olarak
savunuyor olmaland1r. Onemli olan bugCmku Turk Devleti ir;:e-
risinde Ergenekon ve Ergenekon benzeri dus,unce ve anlayis,-
lann kabul edilmemesi, gayrimes,ru ilan edilmesi, yanhs,hgmm
ortaya konmas1 ve devletin hukuk sistemi ir;:erisinde mes,ru ku-
rumlan arac1hg1yla mahkum edilmesidir. Yargilama sonunda
bir veya birkar;: kiinin ceza almas1, cezamn az veya c;ok olmas1
hie; onemli degildir. MU.him olan bu duunce ve anlay1m yanhs,
oldugunun mahkeme tarafmdan tescil edilmesi ve hukuk sis-
teminin bu yanhs,hg1 mahkum etmesidir. Bana gore mahkeme
bunu gerr;:ekles,tirdigi anda amaca ""A"l''""'H''
Aslma baklhrsa yakm "'v'"'"'""
rn.uhtira
onceden anlas,arak darbe beklediklerinin
g1 bir boyle bir veya farkh bir illegal yap1lan-
manm olmas1 hit;: kimseyi s,as,1rtmamah. Belki bu
bakmad1g1mdan, belki polis olmamn verdigi ahs,kanhkla rejimi
korumak ir;:in her yol mubah anlay1s,mm :o;;uur alt1ma is,lemi:o;; ol-
dugundan, belki de gec;mis, 12 EylC1l donemi oncesi artan teror
olaylan nedeniyle darbe sonrasmda olaylann ve kanm durma-
sm1 uygun buldugumdan bu sahadaki 6rgCttlenmeler uzerinde
hi<;: dus,iinmemis,tim. Halbuki bunu en iyi bilecek olan bendim,
r;:unku yas,ad1klanm ve bildiklerim bunun olmamas1m irnkans1z
k1hyordu.
Devlet Nedir? Yetkileri Ne Olmah?
Turkiye ve butCm geri kalm1s, ulkelerde en sorun dev-
letin tamrnmdan ve sahip oldugu yetkilerden kaynaklanmakta-
d1r. Devlet nedir? Nas1l olrnahdir? Devletin varhk nedeni nedir?
Bu sorulara verilecek bizim devlete ilis,kin sorunlan-
346
1 Bcilum. Devlet
rmzm yard1mc1 olacakt1r. Tarihin erken donem-
lerinde devlet, Bat1'da derebeylerinin, Dogu'da ve bizde as,iret,
boy, kabile reisinin topraklara zorla el koymasiyla ve bu top-
raklar 11zerinde yas,ayan insanlar uzerinde hak iddia etmesiyle
ortaya c;:1km1s,t1r. Zaman ic;:erisinde bazen bir dini yaymak adma
hareket ederek din devletlerine, bazen de belli bir inane;: veya
ideolojiyi yaymak adma hareket eden ideoloji ve inane;: devletle-
rine donus,mus,tur. Buglinku anlamda devlet, gec;:mis,teki devlet
anlay1s,larmm yok olup, yerini modern anlay1s,a birakm1s, oldu-
gu devlettir. Modern anlay1s,a gore devlet, vatan olarak tammla-
d1g1 smirlar ic;:erisinde kendisine vatandas,hk bag1 ile bagh olan
vatandas,lannm huzur ve ic;:inde yas,amalanm saglayan,
ortak ihtiyac;: ve isteklerini temin eden bir or-
ganizasyondur. Daha bir ifadeyle devletin tek amac1 ve tck
varolus, scbebi vatanda:;;lannm huzur ve guvenini saglamaktlr.
rahati nas1l Bu
sorunun cevab1 bizzat devletin vatandas,lan tarafmdan verile-
cektir. Devletin vatanda:;;lan kendi istek ve taleplerini kendile-
ri tart1:;;acaklar, tartis,ma sonucunda karara varacaklar, ortak
kararlar dogrultusunda orgutlenerek (partile:;;erek) devletin
netimine talip olacaklard1r. Farkh kararlar etrafmda toplanan
vatandas,larm olu:;;turdugu farkh orgutler serbest bir sec;:im
surecinde yan:;;arak, tlim vatanda:;;lann tercihi sonucunda bir
orgutU devletin yonetimine getireceklerdir. Vatandas,larm hu-
zurunun ve glivenliginin nas1l saglanacagma ili:;;kin vatandas,-
larm tumunun karar vermesine demokrasi denir. Dolay1s1yla
demokrasiye dayanan devletlerde, devlctin varhk sebebi kendi
vatandas,lannm huzuru ve glivenligini korumakla smirh olup,
huzur ve gC1venligin oh;:usu, nas1l saglanacag1 sorunu bizzat va-
tanda:;;lar tarafmdan iayin edilmektedir.
Oysa ulkemizde maalesef boyle olmuyor. Devlct vatanda:;;m
ne istedigini, nas1l istedigini biliyor ve tayin ediyor. Hatta devlet,
"benim vatandas,1m iyiyi bulamayacagmdan vatanda-
347
Snnonlar
:;;a sormaya gerek yok, ben yol gbstermeliyim, ben yapmahy1m,
ben belirlemeliyim" diye kendince bir bl<;:ut koyuyor, bir ideoloji
in::;;a ediyor ve bir ybnlendirme yap1yor. Halbuki resmi devlet
kurumlannm ve yetkililerinin asla ideolojileri olamayacag1 gibi,
asla gbru::;;leri de olamaz. Devlet ve devleti temsil eden kurum-
lar, glic,:ler ve ki::;;iler sadece vatanda::;;lannm yapm1::;; oldugu ka-
nunlar c,:erc,:evesinde vatanda::;;lannm kendisine vermi::;; oldugu
gbrevleri yerine getirirler. Amac,:lan vatanda::;;lanna, halkma hiz-
met etmektir. Halk nas1l bir hizmet istiyorsa onu yasalarla ta-
yin edecektir, yasalar da milli irade ile tayin edilecektir. Hic,:bir
devlet kurumu (asker, maliye, baymdirhk vs.) vatanda::;;lanna
dayatmada bulunamaz; onlann nasil ya::;;ayacaklanm sbyleye-
mez, onlardan belli bir ideolojiyi, bir fikri, bir dunya gbru::;;u-
nu savunmalanm talep edemez. Bu tur uygulama ve taleplerin
hic,:bir me::;;ru temeli yoktur. Olamaz ve olmamahd1r. Olaylann
dogru tahlil edilebilmesi ve gbrulebilmesi i((in bu i;:ok net bir
bii;:imde anla::;;1lmah ve herkes tarafmdan bilinmelidir.
Tek bir kiinin ya::;;ad1gi bir ulkede veya dunyada dogal ola-
rak devlete ihtiyac,: yoktur. Fakat topluluk halinde ya::;;amak zo-
rundaysak, devlete ihtiyac,: duyanz. Devletin ilk gbrevi, toplumun
bireyleri arasmdaki ibirligi ic,:in, belirli tUr hizmetlerin (brnegin
herkes yol yapamaz, herkes telefon ebekesi, elektrik te::;;kilat1
vb. kuramaz) ortak ve tek elden yap1labilmesi i<;:in alt yap1yi sag-
lama rolunu ustlenmek, toplumun ortak hizmetlerini koordine
edecek bir ortak hizmet noktas1m tanzim etmektir. ikinci gbrevi,
toplumu olu::;;turan bireylerin glivenligini saglamaktir. Toplumu
olu::;;turan bireylerin tumunun polis, tumunun asker olmas1 bek-
lenemeyecegine gore, bireylerin ve toplumun ortak sorunu olan
glivenlik sorununu <;:bzmekle gbrevlidir. Aslmda, devletin vatan-
dalanmn ortak ic,: ve di:;; glivenlik ihtiyac,:lannm su, elektrik, te-
lefon gibi diger ortak ihtiyac,:lanndan hi<;:bir farkl yoktur.
Devletin bu iki asli gbrevi, toplumu olu::;;turan birey ve grup-
larm kendi kiisel dunyalannda rahat ve huzur ic;:inde ya::;;ama-
348
1 Bo!um Devlet
lan i<;in gereken her turlu tedbiri almakla smirhd1r. Toplumu
oluturan birey ve gruplann kendi kiisel dunyalannda nas1l
ya9ayacaklan, nas1l davranacaklan hi<;bir bi<;imde devletin go-
rev tarnmma dahil degildir ve devletin bu alanda tedbir alma,
duzenleme yapma yetkisi bulunmamaktad1r. Bununla birlikte
toplumu oluturan birey ve gruplann kendi aralannda, birey ile
birey, birey ile gruplar arasmda ortaya <;1kacak olas1 sorunlara
devletin miidahale etmesi, bu sorunlan toplumun o glinku ve
ge<;miteki ortak teamullerine ve hatta insanhgm tarihsel sure<;
i<;erisinde oluturmu oldugu evrensel teamullere g6re <;6zmesi
gerekir ve mudahalesi bu smirlar i<;erisinde kalmahd1r. Azmhgm
haklan korunarak, <;ogunlugun talepleri yerine getirilmelidir.
Devletin ve kurumlannm, toplumu oluturan birey ve grup-
larm kiisel dunyalanna mudahale etmesinin, belirli bir hayat
tarzm1 ve davrarn bi<;imini dayatmasmm, bu alanda soz hakki
iddiasmm hi<;bir meru dayanag1 yoktur. Aksi takdirde, iddia
edilecek me;;rulugun kaynagmm ne oldugu ve hak iddiasm1
ne uzerinde temellendirdigi sorularmm sorgulanmas1 gerekir.
Tarihte ornekleri goruldugu gibi devlet, belirli bir ideoloji veya
belirli bir din ve inan<; <;er<;evesinde orglitlenmi;;se, halkm ta-
leplerini dikkate almaks1zm, bu ideoloji veya inan<; dogrultu-
sunda topluma mudahale edebilir. Herne kadar bu tur bir mu-
dahalenin bilimsel bir dayanag1, evrensel duzeyde bir gerek<;esi
yoksa da da devletin dayand1gi ideoloji ve inan<; <;err;:evesinde
meru gorulebilir. Ornegin Osmanh imparatorlugunun veya
Avrupa'nm Hiristiyan devletlerinin ama<;lan, sahip olduklan
dinsel inanc1 yaymak ve savunmaktir. inan<;lanrn ve bu inan<;-
lan dogrultusunda mudahale haklanrn bir du;;unce butiinlugu
i<;erisinde iddia edebilirler. Ya da bir beylik veya hanedanhk
devletinde o bey veya hanedan devletin butun topraklannm
kendisine ait oldugunu iddia ediyorsa, devletin kurulu amac1-
nm bu oldugunu savunuyorsa, yapacag1 her turlu tasarruf bu
<;er<;evede degerlendirilebilir ve kabul edilebilir.
349
S1monlar
Fakat giinumuz dunyasmda, modern devletlerin tek ama-
c1 vardir: vatandalannm huzurunu, rahatm1, refahm1 ve gii-
venligini saglamakt1r. Vatandalannm huzurunun, rahatmm,
refahmm ve giivenliginin ne olacagm1 tayin etmek sadece va-
tandalann kendisine ait bir haktir. Devlet ancak vatandala-
nmn belirledigi dogrultuda hareket eder ve buna uygun olarak
ekillenir. Bir toplumda yaayan insanlann kendi istekleri ve
arzulanna uygun olarak belirlemi oldugu bir y6netim bic,imi-
nin dimda bir y6netim bic,imini dayatmamn meru bir temeli
yoktur. Kendi s6ylemlerine ve 6lc,utlerine gore de mantiksal bir
ac,1klamas1 bulunmamaktadir.
Her toplumun kendi sorunlanna ilikin cevaplan, kendi ya-
am bic,imlerini, geleceklerini akil ve bilim 6lc,eginde aramas1
gerekir. Aklm ve bilimin d1mda herhangi bir 6lc,utU kabul et-
menin ve toplumdan istemenin hic,bir mqru gerekc,esi olamaz.
Ornegin dayand1g1 temel ilke akil ve bilim olan laiklik
akll ve bilimin olc,utleri d1mda baka dogmalara gore duzen-
lemeye c,ahmak, bizzat laiklik anlay1ma aykm davranmaktlr.
Aklm ve bilimin d1mdaki bir olc,utun, bu olc,ut ne olursa olsun,
hangi ideoloji tarafmdan belirleniyor olursa olsun, toplum ve
devlet hayatma getirilmesi laiklige aykmd1r. Bunlar herhangi
bir dinsel inanc, ve duygu veya gelenek ve gorenek de olabilir.
Belki daha somut olarak, U kiinin veya bu kiinin U dev-
let adammm veya Ataturk'un g6ruleri oldugu soylenebilir. Bu
g6ruler de asla makul degildir. Burada olmas1 gereken olc,ut,
toplumun kendi degerleri, inanc,lan, istekleridir ve toplum ic,e-
risindeki orgiitlu yapilar arac1hg1yla yonetime geldikleri surece
makuldur. Begenip begenmemek kimsenin haddinde olmad1g1
gibi kimsenin hakki da degildir. Toplumun sec,tigine herkesin
saygi duymak mecburiyeti vard1r.
Her rejim, her devlet degiime karl direnen tutucu ve dogal
bir yap1ya mutlaka sahiptir. Kralhklar, rejimin ve kralm degi-
memesi ic,in bir taklm kurallar koyarlar ve kralhgm y1k1lmas1-
350
1 Bi:ilurn Devlet
m isteyenlere kars,1 tedbirler ahrlar. Teokratik devletler de yine
kendi devletlerinin rejimlerinin degis,memesi i<;:in tedbir alm1s,-
lard1r. Bununla birlikte dunya her zaman degis,mis,, o safha-
lardan ge9erek bugiinku modern devletlerin ortaya <;:1kmas1 ile
sonuc;:lanm1s,t1r. Bugunkli yonetim bi<;:imleri de demokrasinin
kurallanna uygun olarak bas,ka bir rejime, daha iyiye dogru
degis,mek mecburiyetindedir. Bu, dunyanm sonu degildir. Top-
lumsal gelis,imin de, toplumsal evrimin de sonu degildir. Mev-
cut tum rejimler mutlaka degis,ecektir.
Bugun i<;:in Turkiye Cumhuriyeti Anayasas1'ndaki baz1 hu-
suslan degis,mez kurallara baglamak da asla ak1lla izah edilecek
bir konu degildir. Anayasanm degis,tirilemez, degis,tirilmesi teklif
dahi edilemez turundeki maddelerini savunan anlayis,, buglin
ic;:in kendini hakh kabul edebilir, bu maddelerin akla ve bilime
uygun oldugunu, aksini savunmanm mumkun olamayacagm1
soyleyebilir. Sorun bu maddelerin dogrulugu veya yanhs,hgi degil,
bir ulkede tum halkm istemesine ragmen degis,tirilemez madde
veya olc;:ut koymanm yanhs,hg;Id1r. Belki Turk halk1 hi9bir zaman
bu maddeleri degis,tirmeyi dus,unmeyecek, degis,tirilmesine kars,1
<;:1kacakt1r. Onemli olan husus degis,tirilemez madde koyma an-
lay1s,mm yanhs,hg;Idir. Hi9bir argliman ve sebep ileri surerek hi<;
kimse halkm yiizde yuzunun isteyip de degis,tiremeyecegi bir hu-
susun olabilecegini savunamaz, savunanm da gerekc;:esi kabul
edilemez. Mutlaka degis,mek mecburiyetinde olana kars,1 onlem
almamaz. Bununla birlikte almabilecek onlemin ve degis,imin ol-
9usu de ak1l ve bilim olmahdir. Toplumun kendi deger yargilan -
nm belirleyecegi bir ol9u temel almd1gi zaman degis,im iddias1 dl-
s,mdaki tUm iddialar, tUm kurumsal dayatmalar ve topluma yon
vermelerin hepsi gayri mes,ru konumuna gelir. Asla mes,ru ze-
minde kabul edilemez, asla tart1s,1lamaz. Bunlann dogrulugunu
soylemek asla ak1lla izah edilebilecek bir s,ey degildir. Hie; kimse
belli devlet kurumlannm isteklerinin dogru oldugunu iddia ede-
rek toplumun bu istekler dogrultusunda s,ekillenmesi gerektigini
351
Ya:;;ayan S1monlai
s6yleyemez. Turkiye artlan i<.;erisinde y6nlendirilmi, psikolojik
harekata maruz kalm1, Turkiye'de resmi ideolojinin y6nlendir-
mesiyle halen bunu savunan insanlar ve bilim adamlan olabilir,
ama maalesef onlara bilim adam1 denemez, sadece adlan itiba-
nyla bilim adamlandir; ta1d1klan niteliklerle degil.
Dunya 61<.;eginde bati dunyasma ve kalkmm1 ulkelere bak-
tigm1zda bizim ulkemizdeki durumun aksine, oralarda tek 61-
<.;Ut kendi insanlannm fikir ve duU.nceleridir. 0 ulkelerde dev-
letin resmi kurumlan asla bir ideolojiye sahip degildir, devletin
kurumlan toplum kar1smda bir hak iddia etmez ve hatta b6yle
bir eyin tart11lmasm1 dU.U.nmeyi bile abes karilar. Bu w;1dan
bak1ld1gmda, Turkiye'deki resmi kurumlann durumunu, bun-
larm hal ve davramlanm anlamak mumkundur.
Turkiye 6yle bir noktaya gelmitir ki halkm kendi iradesi
ile se<.;tigi hukumetin y6neticilerinin pek <.;ogu resmi kurumlar
kar1smda aciz kalmaktad1r. Ancak bu kurumlara yakmlaa-
rak bir varhk g6sterebilmektedir. Maalesef kendisine bir tak1m
s1fatlar atfedilen bir<.;ok kii de tum bu olanlan savunabilmek-
tedir. Zaten bu ulkede bu kadar buyilk yanhhklann hala var-
hgm1 surdurmesinin nedeni de fikir ve du:;;unce alamnda bu
kadar buyilk sapkmhgm olmasmdan kaynaklanmaktad1r.
Bugiin "Bolge"de insan
Ozglir bir insanda kiilik geliir; bask1 altmda olan bir in-
san dogru bildigi gibi degil, kendisinden istendigi gibi davramr.
Dogu'da gece PKK, glinduz devletin fiziki ve fiili bask1s1 altmda
olan insanlar nas1l kiilikli davramr? Gece PKK'mn, glinduz gli-
venlik kuvvetlerinin iddeti dayatt1g1 bir yerde nasll dogru duz-
glin, kiilikli ve karakterli bir insan olabilir? Baskmm hukum
SUrdugu kOUllarda kiilik olUUr mu? iin, ekonomik 6zglir-
higun ve sosyal glivencenin olmad1g1 bir yerde ahsiyet geli:;;ir
mi? Peki b6yle bir durumda gelimeden bahsedilebilir mi? icat,
yenilik olur mu?
352
1 Bohnn Devlet
PKK'nm her zaman, herkese zor ve ;;iddet uygulamad1g1;
devletin herkese kanunsuz davranmad1g1 soylenebilir. Fakat
bi:ilgedeki gl:mluk ya;;am1 goz onune ahrsamz her amn, her ola-
ym bir insan uzerinde nas1! bir baskl yaratt1gm1 kavrayabilir-
siniz. Mesela, du;;unfm ki gece PKK11lar evinize geldi. Ekmek
istiyorlar, yol soruyorlar, glivenlik kuvvetleri hakkmda bilgi is-
tiyorlar, hatta daha da ileri giderek kendilerine maddi destek
vermenizi ya da 9ocugunuzun kendilerine kat1lmas1m istiyor-
lar. Bu taleplere hayir diyerek kar;;1 91kabilir misiniz? Ailenizin
ve kendinizin can glivenligi i<;in, ailenizi koruma i9glidusuyle
orgD.tten yana gozukmeye 9aharak dediklerini yapmamz <;ok
dogald1r. 0 ortamda yaayan insanlann maddi imkam olmad1-
gmdan bolgeyi de terk edemiyor, mecburen i:irgD.tten yanaym19
gibi bir tutum sergilemeye devam ediyorlar. Bu durum, bolgede
ya;;ayan herkes i<;in ge9erli olan normal bir ya;;am bi9imidir.
Diger taraftan da gD.ndl:lZleri askerler veya polis geliyor, orgut
hakkmda bilgi istiyor, orglite yard1m etmemeleri konusunda
halk1 uyanyor. Koyh:i kar;;1 91ksa, aklmdan ge9irdigi gibi dav-
ransa gozaltma almabileceginin, magdur edilebileceginin, ka-
nundan bahsetmek istese de kimsenin onu dinlemeyeceginin
farkmda. Ge9mi9te kimlerin infaz edildigini, hangi ki:iylerin ya-
k1ld1gm1, mulki amir ve savc1lann ;;ikayetlere dahi bakmad1gm1
biliyor. Guneydogu'daki ya9am ve burada ya9ayan insanlar go-
rundugunden 9ok daha agir ve buyD.k gli<;lerin bask1s1 altmda-
d1r. Bu basklya kimsenin tek ba;;ma veya bir grup olarak kar;;1
koymas1 mumkun gorunmuyor. Belki uzaktan bak1hnca ya9a-
nanlara diren<; gostermek kolay gorunebilir ama hi<; kimsenin
bu bolgedeki bask1lara dayanamayacag1 kesindir.
Bu bask1lar veya aklma esen her eyi yapma kudretine sa-
hip gli<;ler kar91smda inand1g1 ve du9undugu gibi davranama-
yan, buna izin verilmeyen insanlar mecburen sahtekarca dav-
ranacaklard1r. Uzun sure bu ekilde ya9amak zorunda kalan
insanlarda sah tekarhk bir ya9am bi9imine ve davram;; ;;ekline
353
S1monlar
d6nu9ur. Bir ki9ilik halini alan sahtekarca davranmak, o ortam
i9erisinde bulunan her insam da boyle davranmaya itecektir.
Yukanda anlat1lan ya9am tarzmm biraz yumu9ak bi9i-
mi, ulke genelinde buylik 9ogunluk i9in de ge<;:erlidir. Hukuk,
adalet, e9itlik ilkelerinin herkes tarafmdan ozumsenmedigi
bir toplumda, herkesin istedigi egitimi goremedigi, ekonomik
ozglirluklerin olmad1g1, ki9ilerin ge9imlerini saglayacak bir i9
bulamad1g1 bir ortamda ki9ilikli insanlardan bahsedilemez. in-
sanlar daha iyi imkanlara kavu9mak i<;:in, i9ini kaybetmemek
i9in yetkilerini keyfi kullanan ki9ilere kar91 91kamaz. Hatta yet-
kililerin makul isteklerine dahi a9m hassasiyet gosterecekler,
onlan memnun etmek i9in ki9iliklerinden; tehlike ihtimallerini
bertaraf etmek i<;:in istemeden onurlanndan, hatta namuslann-
dan taviz vereceklerdir. istenilen ekilde davranmad1g1 takdirde
i9ten 91kanlma ihtimalinin ne demek oldugunu ancak bu riskle
kaq1 kar91ya kalanlar bilebilir.
insanlar baski altmda degil, ozgl"ir olduklan, gliven i9inde
ya9ad1klan ortamlarda duzglin bir ki9ilik geli9tirebilirler. Saglam
karakterli gli9lu insanlann olu9turdugu kurumlar fonksiyonla-
nm 9ok daha iyi yerine getirir ve bu kurumlara sahip toplum-
lar daha h1zh kalkmir. Bu tur toplumlarda daha 9ok art1 deger
yarat1hr, insanlar huzur i<;:inde ya9arlar. Ulkemizde kurumlar,
makamlar ve ki9iler en ufak bir ruzgar 91ktigmda hemen sav-
ruluyor, en hafif bir fiske ile yikihyorlar. Gu<;: kimde ise o tarafa
yaslamyor, hatah veya yanh olana kar91 koymuyor, gorevlerinin
gereklerini yerine getirmiyorlar. Ge9mi9 donemlerde askerlerin
yonelimlerine gore butUn kurumlar kanun, hukuk, demokrasi
vb. her eyi bir tarafa birakarak, hemen askerin yanmda yer
ahyorlardi. 0 anh anh kurumlar demokrasi ve hukuk adma ta-
vir koyamad1, hepsi "Simon" gibiydiler. 1960 ihtilali ve sonras1,
kurumlann bu konuda g6stermi9 olduklan korkun9 orneklerle
doludur; 12 EylUl'de epey kotu smav verildi, 28 $ubat, kapatma
davas1 vs. daha da vahimdi. Fakat imdi gU<;: odag1 degi9ti; imdi
354
1 Bblum Devlet
hukumet, ba:;?bakan bu glice sahip, ruzgara gore egilenler, bu
defa da bu yeni ruzgara gore egilmeye ba:;?ladilar.
Dlkenin ilerlemesi, kalkmmas1 i9in once ki:;;iler sosyal ola-
rak gelimelidir. Sosyal olarak gelimi insanlar ve onlann olu-
turdugu sivil Orglitler onurlu bir dllrU sergileyebilir Ve ulkenin
kalkmmasma katk1da bulunabilir. Kiiligin sosyal geliimi kolay
degildir; belirli ortamlarda ve ko:;?ullarda gerc;:ekleebilir. Ozglir-
lugun olmad1g1 bir ortamda, insanm konu:;?malarmdan dolayi
sorgulanabildigi, hakkmda davalar ac;:1labildigi, birilerine hedef
gosterilebildigi veya birilerinin hedefi olabildigi ve hatta duun-
celeri nedeniyle iddete maruz kald1gr veya kalma riskinin oldu-
gu bir ortamda insan kiiligi geliebilir mi? Orglit, devlet, kanun
ve polis tehdidinin oldugu bir ulkede nas1l saglam karakterli in-
sanlar yetiebilir? Bu koullara bakmadan 'neden bu ulke geli:;;-
miyor?' diye soruyoruz. Gelimemesi anormal bir durum degil ki.
Du:;;unce ve 6rgtitlenme ozgurlugunun tam oldugu, ay1planma
ve horlanma tehdidinin olmad1g1 sosyal ve siyasal ortamlarda,
kimsenin kimseye muhtac;: olmadan yaama imkanma sahip ol-
dugu, i ve ekonomik gelir temin edilebilen toplumlarda insan-
lann kiilikleri geliebilir. Kurumlan kiiler, devleti ise kurumlar
yuceltir. Devletin ylicelebilmesi ic;:in kurumlann ylicelmesi, ku-
rumlarm ylicelebilmesi ic;:in de kiilerin yliceltilmesi gerekir.
Bir kurumu yliceltecek kiiler, kiisel geliimlerini saglayabil-
meli, ozglirce duunebilmeli, yanhlan irdeleyemedigi kurallarla,
geleneklerle, tek tip insan yetitirme amacmdaki egitimin sun-
dugu resmi ideolojiyle kendini smirlamamah, kendilerini anlam-
s12 kurallar ic;:ine hapsetmemelidir. Bu tur ortamlarda insanlann
ki:;;ilikleri oluur, fikri tart1malardan, yeniliklerden etkilenirler,
kurumlanm ve c;:evrelerini yanhtan korurlar, kimlikleri ve ki:;;i-
likleri ruzgarlardan etkilenmez, her ruzgann onunde egilmezler.
Dlkemiz, b1rakm amirini eletiren, yanh kar:;;1smda tavir
koyan ve gorevinin geregini yapan insan bulmay1, mevcut guc;:
merkezinin gozune girmek ic;:in kural tammadan her turlu degeri
355
Yaf;>ayan S1monlar
ayaklar altma alan, ustlinun istedigi her eyi itirazs1z yerine ge-
tiren kiilerle doludur. Bu tur kiilerle bu ulke nereye gidebilir?
Bat1'da babakanlar, bakanlar yanh yaptiklannda mahkeme-
lerce yarg1lamrken bizde hi9bir yarg1lamaya muhatap olmazlar.
ideolojik apdan oteki olarak gorduklerine karl 91kanlan bir
tarafa b1rakirsak ulkemizde yanhlara karl 91kan, meseleleri
sorgulayan insan say1s1 9ok azd1r. Bu durum her meslek ve ke-
sim i9in ge9erlidir. Her alanda yagc1hk yapan, kendi menfaatini
dliunen, ilkesiz, vicdani duyarhhga sahip olmayan, ahlaki ve
manevi hazz1 bilmeyen tlirde insanlar yarat1hyor.
e l i l ~ m i ve Geri Kalm1 Ulkelerdeki Yap1: Resmi
ve Sivil Doku
Geri kalm1 ulkelerle kalkmm1 ulkeler arasmda ilk baklta
gi:ize 9arpan en onemli fark resmi ve askeri dokunun gorunli
bi<;:imidir. Maddi olarak kalkmml olmakla birlikte toplumsal
olarak geri kalm1 butl'in ulkelerde resmi uniforma, resmi ara9
ve gere9, askeri faaliyetler her zaman on plandad1r. Televiz-
yonlarda, sosyal hayat i9inde her olayda resmiyet onde durur.
Genellikle devlet ve hukumet bakanlan hep resmi giyinmeye,
resmi davranmaya 9ahirlar. Merasimlerde, bayramlarda her
zaman askeri ge9itler yap1hr ve askeri torenler one 91kanhr;
herkes uniformahdir. Bi:iyle bir ulkeyi gozlemlediginizde hi<; te-
reddutsuz sosyal olarak geri kalm1, Cizglirluklerin smirlandml-
d1g1 bir ulke oldugunu si:iyleyebilirsiniz. Bir ulkede gorunen as-
keri yap1, uniforma, militarist iaretler ne kadar on planda ise
o ulkenin geri kalm1hk duzeyi de o kadar yiiksektir. Ornegin
Avrupa ulkelerinde trafik polisinden baka (o da yeterli oranda-
dir, asla bizdeki kadar degildir) resmi uniformah hi<;:bir gorevli,
makineli tufekle nobet bekleyen polis ve asker goremezsiniz. ;;>u
soylenebilir; 0 ulkelerin bizim ozel koullanm1za sahip olmad1-
g1, PKK gibi illegal 6rglitler bulunmad1gmdan, polis ve askerin
nobet tutmasma gerek olmad1g1 soylenebilir. Ger<;:ekten sorul-
356
1 Bi:ili.lm Devlet
mas1 gereken dogn1 soru ~ ; ; u d u r O!kemizde PKK oldugu it;:in mi
silahla ni:ibet tutuluyor? Yoksa silahla nobet tutuldugu it;:in mi
PKK var? Yani, bir teror i:irgutu var oldugu it;:in mi devlet bas-
k1c1 bir tutum it;:inde, yoksa devletin basklc1 tutumu nedeniyle
mi bi:iyle bir teri:ir i:irgutU ortaya 91kti? Bu sorulann cevabm1 iyi
du9unerek vermemiz gerekiyor.
Bir keresinde Japonya'ya gitmi9tim. Osaka'da di:irt glin su-
resince ehirde gezerken, Japon polisinin tutumunu, k1yafetle-
rini, kulland1g1 ara9lan gi:izlemlemek it;:in etrafa bakmama rag-
men bir tane bile polis gorememi9tim. Bir ara resmi gi:irunum-
lu, motosikletli iki ki9i gordum, kanaatimce gore Japon trafik
polisiydi. Bence i:ilt;:u bu olmahydL Aym ekilde k1sa sureli ola-
rak en az 20-30 defa bulundugum Avrupa ulkelerinde sokakta
resmi uniformah polisi 9ok az, askeri uniformah ki9ileri ise bir
veya iki defa gorebildim. Bu durum sadece uniformah bir gi:irev-
liyi fiziki olarak gorememekti, benim gibi ulkenin d19mdan gelen
birisinin polisin toplumsal ya9am uzerindeki etkisini hissetme-
si mumkun degildi. Kalkmm19 ulkelerdeki sokak ve caddelerde
hit;:bir zaman resmi ge9itler g6remezsiniz, basmda askeri gli9-
leri one 91karan haberler yer almaz, ordu mensuplan beyanat-
lar vererek etkin olduklanm gostermez. Bence bu durum, bir
toplumun sosyal kalkmm19hk duzeyinin ve demokrasisinin en
i:inemli gi:istergesidir. $u soruyu sormadan duram1yorum: Aca-
ba bizim ulkemiz d19andan bak1ld1gmda nas1l gorunuyor?
Kolelige itiraz
Ki:ileler hit;:bir zaman kolelige kar91 91kmam19lardir, bu sis-
teme as1! kar91 91kanlar ozglir insanlard1r. Koleler kendi du-
rumlanm kabullenerek, sadece sahiplerinden durumlanm iyi-
le9tirecek eyler yapmasm1 (daha iyi muamele, biraz daha fazla
yemek, vb) talep etmi9lerdir. Koleligin adaletli olmas1m istemi9-
lerdir; halbuki varolu9 temeli bak1mmda adaletsiz bir sistem-
den adalet beklemek bo9una bir t;:abadir.
357
S1monlm
Kole sahipleri kolelik dtizeninin devam1m istiyor, koleler de
bu duzeni kabulleniyorlardi. Efendinin adamlan da bu duzen-
de kendi uzerlerine dus,en rollerini lay1klyla yerine getiriyor-
lar, hii;:bir bii;:imde bu duzene kars,1 91km1yorlardi. Kole olarak
dogmus,lar, tamd1g1 herkes gibi kole yas,am1s,lar ve kole olarak
yas,amaya devam ediyorlardi. Yas,ad1klan duzenden farkh bir
sosyal duzen tamm1yor, farkh bir duzenin olabileceginden ha-
bersizlerdi. Bu nedenle duzenin degis,tirilmesini degil de, du-
zenin ve kendi durumlannm biraz daha iyiles,tirilmesini talep
ede biliyorlardi.
Buglin bizim ii;:inde bulundugumuz durum da bir anlam-
da bir kolelik duzenidir. Biz de sanki eski <:;:aglardaki koleler
gibiyiz? ii;:inde yas,ad1g1m1z duzeni oldugu gibi kabulleniyoruz.
Ruhlarnmz ve ak1llarm11z adeta esarete ahs,nus,; ozglirlugiin ne
oldugunu tam olarak bilmedigimiz ii;:in mevcut durumu dogru
olarak kabulleniyon1z. sistemden bir
gormemis, ki;;;iler olarak, bu sistcm d1:;m1da bir sistem
aramam1z, istcmemiz mumkiin mu? Zamanm koleleri
sa geri;:ek manada ozglir insanlar m1y1z? Farkh altcrnatifleri
g6rerek mi bu hayat1 tercih ettik? Yoksa verili olana ahs,1k ol-
dugumuzdan mi bu duzenin d1s,ma 91kam1yoruz? Bundan emin
degilim.
Bu toplumda, biri;:ok kis,i digerlerinin hakkm1 gasp edebili-
yor, onlara keyfi muamele yapabiliyor. Yuksek duzeydeki yone-
ticiler keyiflerine gore atama yapabiliyor; istedigi istedigi
gorevi ya da ruhsatl verip, devlet imkanlanm istedigi s,ekilde
tahsis edebiliyor, iki ti<;: tane odac1, temizliki;:i
kam arai;:lan, lojmanlar... Efendilerimiz kendilerine yakm du-
ranlara nimet dag1t1yor, uzak duran yapmayanlara
mumkun olanm en azm1 veriyor veya g(.irevinden uzaklas,tinyor.
Herkes bu durumu kamksam1s,, kabul etmis, goruntiyor. Her-
kes kendi fayda saglama Kendisine
358
1 Boltim Devlet
yap1lmad1g1 muddet9e sistemdeki haks1zhk ve hukuksuzluk-
lara ses 91karm1yor, ama hukuksuzluk kendisine yonelirse o
noktada itiraz etmeye bahyor, zira bu sistemin bizatihi yanh
oldugunu duunmuyor. Gunumiizde sahip olduklan yetkilerle
ve keyfi uygulamalanyla kamu glicunu kullananlann modern
zamanm efendilerini, onlara tabi olanlarm ise koleleri temsil
ettiginden hi<;: uphe var m1?
Resmi Kurumlardaki Ast-Ust ilikisi
i9inde bulundugum 9evre beni de bu duzene uygun dav-
ranmaya zorluyordu. Yanh oldugunu bilmekle beraber benim
de iki kocaman makam odam, iki makam otomobilim, ozel veya
resmi misafirlerimi ic;:in bir tane vip minibusum, ay-
nca eim bir otomobil, kocaman bir lojman, iki tane hiz-
metli, 3 Ofor, 2 koruma, evde bir yard1mc1 hizmetlim
var. Zile cay ve kahve telefonlanm1 sekretcr
ister sabit isterse de cep telefonundan kadar
smirs1z konw;;abiliyorum. Sahip oldugum imkanlarm bir9ogu-
nu hatirlarmyorum dahi. Bendcn 9ok daha fazla imkanlara sa-
hip emsallerim de vardi. En mutevaz1s1 bcndim. Fakat bana
saglanan imkanlan biraz daha azaltsam "gosteri9 i<;:in, muteva-
21 gozukmek i9in yap1yor" dcnmesi ihtimalinden korkuyordum.
Bana bagh olarak gorev yapan 22 ki9ilik ekibi azalta azalta an-
cak l 0 kiiye du9urebilmitim.
Oysa bana saglanan imkanlardan daha fazlasm1 kullan-
rnam konusunda astlanm "senin hakkm ml"1durum, kullan"
",__,"-""'-''L tclkinde bulunuyorlardi. Onlar k6tii niyetle degil, sa-
mimi olarak benim bunlan yapmaya hakk1mm olduguna inan-
m19lard1; bir mudur olarak devletin imkanlanm istedigim gibi
kullanmak hakk1mdL Tum illerde ve kurumlarda durum buy-
du, boy le gormu:;;ler, boyle bir ortamda 9ah:;;m1lar ve ilerde terfi
edip yiikseldiklerinde, kendileri de boyle olacaklardi. Ak1llan ve
mant1klan d 1unu uygun Bu, namuslu ve dl"iriist
359
Ya9ayan Simonlar
olarak kabul edilen gorevlilerin yakla91m1ydi. Kendilerini du-
rust olmayanlar, yani ru9vet<;i, basklc1, maddi menfaat temini
i<;in haks1zhk yapan, hukuk tammayanlardan aymyorlardi.
Bu durum hemen hemen her kurumda ge<;erliydi. Her yerde
ve her kademede, hatta list kademelerde daha da yogun olarak
hissediliyordu. Bakanlar, genel mudurler, ba9kanlar, valiler,
mudurler, hepsi daha keyfi ve daha 6l<;iisuz olarak imkanlan
kullamyor, bunu kendilerinde bir hak olarak goruyorlar. Ge<;-
mi9te yetki kullammma ili9kin anlatilan bir f1krada, valilerin
adam asma yetkilerine s1mr getirilip hi<; kimse mahkeme karan
olmadan as1lmayacak dendiginde zamanm Erzurum Valisinin
"keyfimce bir adam bile asamad1ktan sonra, ne yapay1m ben
valiligi" dedigi anlatihr. Bu tabii bir dun1mu abartan f1kra, fa-
kat daha dune kadar ben, hi<;bir sebep gostermeden yiizlerce
evi arayabildigimizi, insanlan gozaltma alabildigimizi, istedigi-
miz iddialarda bulunup i9lem yaptigumz1 hatlfhyorum. Kimse
bunu inkar edemez. 1984 yilma kadar fiilen yapt1g1m soru9tur-
ma, operasyon buro amirligi, siyasi Ube mudurlugu gorevle-
rim esnasmda ne kadar ev ve i9yeri arad1g1m1z1, ne kadar insan
gozaltma ald1g1m1z1 dahi hatlflam1yorum. BU.tun ev aramalan-
m gece yapard1k, hi<; mahkeme karan ve savc1 talimat1 alma-
d1k. Belki teror li.phesi, orgli.t evi, terorist bahanesi vard1 ama
bu li.phelerde tek ba9ma yeterli degildi. 1988 y1lmda ba9lay1p
1995 y1lmda fiilen biraktlgun dinleme ve izleme i9lemleri dola-
y1s1yla binlerce telefonun dinlenmesine karar verdim ama bir
iki istisna d19mda mahkeme karan ald1g1m1z1 hatlflam1yorum.
Bu gli.n her ey mahkeme ve yarg1 karan ile oluyor, ama dune
kadar hi<; boyle bir durum soz konusu degildi.
En <;irkini de ast makamda bulunanlann "list makamdakile-
re hitap ekliydi. Ovguyle ba9layan bu tu turn, oyle bir hale geldi
ki list makamda bulunanlann ilahla9tmlmasma kadar vardi.
Yap1lan s1radan olumlu bir eylemden dolay1 list makamda bulu-
nanlar goge <;1kanhyor; elde edilen tli.m ba9anlar tamamen on-
360
1 B6lurn Devlet
!arm sayesinde gen;:ekle:;;tirilmi:;; gibi davramhyordu. Bu arada
alt makamda bulunanlar ustlerini yliceltmek i<;in kendi ki:;;ilik-
lerini ve yaptiklanm a:;;ag1lamakta beis gormuyorlar, onurlanm
hi<;e sayiyorlardi. Boylece gorevi sadece onay vermek, 6denek
gondermekten ibaret olan ust makamda bulunanlar, sanki o i:;;i
tek ba:;;lanna yapm1:;;lar gibi 6vglilerle yere goge s1gdmlam1yor-
lard1. Kendi ki:;;iligini yok eden, kendi <;ah:;;ma ve emegine deger
vermeyen bir ki:;;ilikti soz konusu olan.
Benzer bir durum bayramlarda ve torenlerde yapilan Mus-
tafa Kemal Ataturk ovguleri i<;in soz konusuydu. Resmi bay-
ramlardaki torenlerde Ataturk ovglileri 6yle bir abart1hr ki, bir
taraftan Mustafa Kemal g6klere <;1kanhrken, diger taraftan da
milleti ve tum degerleri yok sayihr, neredeyse s1fir seviyesine in-
dirilirdi. Oysa Ataturk'u g6klere <;1karan aym anlay1:;;, bir yanda
kendisine ve ulusuna, diger yanda da Ataturk'e hakaret etmek-
tedir. Kendini a:;;ag1lama, ustU yuceltme anlay1:;; ve kUlturunun
buglinku gelmi:;; oldugu duzeyi, d1:;;andan bakilmca, komikligin
<;ok otesinde acmacak bir vaziyeti gostermektedir.
Bat! diinyasmm da kahramanlan, kurtanc1lan vard1r.
Onlar da torenlerde bu kahramanlara 6vgli ve sayg1lanm ifa-
de ediyorlardir ama herhalde bireylerin ki:;;iligini ve toplumun
tum degerlerini s1firlayarak kurtanc1lanm ilahla:;;tirm1yorlar-
d1r. Aym :;;ekilde resmi kurumlardaki ast-ust ili:;;kilerinde astlar
ustlerine yaranmak i<;in ki:;;iliklerinden taviz vererek kendilerini
a:;;af!;Ilam1yorlardir. Resmi gorevlerim nedeniyle say1sm1 unut-
tugum kadar <,:Ok ulkede bulundum. Kalkmm1:;; bat! ulkelerinde
ulkemizdekine benzeyen bir duruma rastlamad1m. Bat! ulke-
lerindeki emsal meslekta:;;lanm1 g6rdugum zamam da hatirh-
yorum. Onlar Ulkemize geldiklerinde kendilerine birka<; tane
hizmetli gorevlendiriyor, ara<,:lar tahsis ediyor, onlan polis evle-
rinde agirhyorduk. Biz onlan ziyaret ettigimizde ise, eger ziyaret
resmi bir heyetle yap1hyorsa d1:;;andan belli bir hizmet ahyor-
lardi. Arna tek ki:;;i olarak ziyaret ediyorsak, bize ikram ettikleri
361
S1monlar
<;'ayt dahi kendileri ahp getiriyorlardi. Makam arabalan yoktu
arai;:lanm kendileri kulla111yorlard1, korumalan da yoktu, sek-
reterleri olmad1gmdan telefona kendileri bak1yor, telefonlanm
kendileri anyorlardi. Polis evi ve lojman da yoktu. Restoranda
yemeklerini yiyorlardi. Dstler ile astlan arasmda es,it seviyeli bir
hitap bi<;:imi vardi. Dstu oven yersiz bir tek cumle duymad1m,
ustler de ilah degildiler. Bu a91k olarak hissediliyordu.
Dlkemizdeki duruma d1s,andan bakt1g1m1zda, insan kis,iligi
konusunda umutlu olmak i;:ok zor gibi; bu durumun buylik
bir yanhs,hgm, toplu bir ruh hastahgmm, kis,ilik bozuklugunun
gostergesi oldugu anlas,1hyor. Aslmda, bu kis,ilik bozuklugu sa-
dece resmi kurumlardaki ast list ilis,kisiyle de smirh degildir.
Toplumda alt kademede olanlar ile ustte olanlar, fakirler ile
zenginler, kadmlar ile erkekler aym s,ekilde ayns,m1s,; zay1flar
glii;:h:ilere en basitinden tabi olmus,lard1r. Dahas1, ustun gordu-
gunu anlams1z ve haks1z yere ylicelterek kendi kis,iliklerini
etmis,lerdir. Turk halkmm ii;:inde bulundugu bu ruh hali tum
hayatma yans1m1s, ve kis,iler ozglirluklerini kendi kendilerine
feda etmis,lerdir. ii;:inde bulunulan durumun belki de iyi taraf1,
resmi kurumlara en agir bii;:imde sirayet etmis, bu durumun
sivil toplumda aym duzeyde yas,anmamakta olus,udur.
Batl toplumlannda i;:ok uzun y1llardan beri kabul edilen
davrams,lar ulkemizde yeni yeni kabul gormeye bas,lam1s,t1r. Bir
toplumda yas,ayan herkes ulkenin yonetimi ile ilgilenmeli, nas1l
daha iyi olabilir konusunda fikir ylirutmeli, tart1s,mah, fikirle-
rini yaymaya 9ahs,mahd1r. Bu amai;:la bir grup olus,turmalan,
dernek veya parti kurmalan; fikirlerini daha genis, kitlelere yay-
mak ii;:in basm1, medyay1 kullanmalan gerekir. Her medeni in-
sanm, ornek bir davrams, olarak, mevcut sistem ve yonetimi
eles,tirmesi, 0 toplum ii;:in, 0 ulkedeki demokrasinin yas,amas1
ii;:in elzem bir davrams, bii;:imidir. Arna bizde muhalif olan, sis-
temi eles,tiren herkes her zaman hedef gosterilmis,, hangi an-
layis, iktidarda olursa onu eles,tiren dus,man kabul edilmis,tir.
362
1 B61l1In Devlet
Gilvenlik kuvvetlerinde, bizim yapt1g1m1z gibi, devleti, mevcut
sistemi ele9tiren herkes ne derse desin batan pe9inen kotU
niyetli, ulke aleyhtan kabul ediliyordu. Susturmak ic;:in ne ge-
rekirse yap1hyordu.
Yanh, Arna Sadece Yanhla Kalsa!
Dst duzey yoneticilerin devlet imkanlanm krallara ozgil bir
bit;:imde harcamalan, ba9kalannm haklanm yemeleri, devletin
az olan kaynaklanm kendi ahsi 91karlan it;:in kullanmalan gibi
butiln bu yanh9lann zararlan sadece maddi boyutuyla kalsa
t;:Ok Onemli olmayabilir; UyUmUZUn, be9imizin veya yUZ ki9inin
hakkm1 kendi ceplerine atm19 olurlar. Arna olay bu kadar ba-
sit degildir. Devletin ve fakir halkm hakkm1 haks1z bir ekilde
kendi menfaatleri it;:in kullananlar, bununla yetinmiyor, haya-
tm diger alanlannda da aym emsalde haks1z ve hukuksuz bu
milletin, bu devletin ba9ma bela ac;:iyorlar.
Bu insanlar devlet i9lerini iyi planlam1yor, planlanmasma da
mani oluyorlar, kolayhkla ger9ekle9tirilebilecek hizmetleri yap-
m1yor ve her eyi zora ko9uyorlar. Modern dunyadan bihaber,
ak1l ve mantik d191 yontemlerle c;:ah:-;maya devam ediyor, tekno-
lojinin bu ulkeye gelmesine kaq1 91k1yorlar, ulkenin kar9Ila9tlg1
sorunlann ak1l ve bilim olc;:utleri ile ele almmasma ve dunyanm
aym sorunlan nas1l 96zdugune bak1lmasma mani oluyor, is-
rarla kendi basit akillanm dayatarak sorunlan 96zumsuz hale
getiriyorlar; nihayetinde bin y1lhk devleti ve geleneklerini yok
ediyorlar. Bu insanlar tam demokrasinin ve temel ozgllrluklerin
insan ki9iliginin geli9mesi ic;:in temel artlar olduguna inanm1-
yor, bunu i9selle9tirmeyip sadece kendilerine imkan saglad1g1
olc;:ude bu degerlere inanm19 gozukuyorlar.
Ashnda bu insanlarm dogru yapt1g1 hic;:bir ey yok. i9in tu-
haf1, nas1l ki, tum kamu imkanlanm kendi ahsi 91karlan ic;:in
kullanmalanna ragmen, hem kendileri hem de bizler onlann
bunu yapmaya haklan oldugunu soyluyorsak, aym ekilde, on-
363
Ya9ayan S1rnonlar
larm hayatm tum alanlannda yapm1 olduklan yanhlan da
dogru kabul ediyor; onlan birer kahraman olarak nitelendiriyo-
ruz. Ancak bu yanhlan olaylarla, yaananlarla kar1m1za koy-
mazsak, onlann tum yanhlanm yine dogru diye savunmaya
devam ederiz.
"Bu ulkenin en ciddi sorunu nedir?" diye sorulsa, tered-
dutsuz "Teror" cevab1 verilecektir. Teror, dogrudan veya dolayh
olarak devletin tum ekonomik imkanlanm tukettigi, binlerce
gencimizi heba ettigi, binlerce aileye ac1lar yaattig1 ve iilkede
siyasi istikran bozdugu i<,:in ulkenin en onemii sonmudur. Te-
ror olmasayd1, Turkiye son 50 y1ldir terore harcad1g1 kaynak-
lanm, teror nedeniyle yapt1g1 askeri ve glivenlik harcamalanm
yatmma <,:evirseydi, teror nedeniyle siyasi istikrar bozulmam1
olsayd1, bu ulke, bugun i<,:inde bulundugu durumdan <,:ok daha
farkh bir durumda olabilirdi.
Peki, bu kadar onemli olan bir soruna, Ulkenin tum kaynak-
lanm yok eden bu meseleye kar1 ne yap1lmahyd1? Dogru mu-
cadele ve taktik neydi? Dogru uygulama nas1l ve kimler tarafm-
dan yap1lmahyd1? Dogru mucadeleyi kim, nas1l, hangi yontemle
belirlemeliydi? Turkiye'de terorle mucadelede, oncelikle ulkenin
glivenliginden birinci derecede kendini sorumlu tutan ve ken-
di kendine bunu en bata belirleyen Silahh Kuvvetler dogruyu
tayin ediyordu. Onlann yanmda her zamanki destek<,:ileri polis
ve MiT'ti. Bu u<,:lunun hemen ardmda, onlann her yapt1f?;im tar-
tlmas1z dogru kabul eden, onlan kutsal gli<,: kabul eden burok-
ratik yonetim kademeleri ve list burokratlar bulunuyordu. Bu-
nunla birlikte dogrunun tayin edilmesinde, bu konularda hi<,:bir
zaman ozglir duunemeyen, kendilerine soylenenleri dogru ka-
bul eden, eletirmeyen, bagnaz, dar dlilinceli, aym k6rlugun
ic;:ine hapsolmu olan ba21 aydmlar da rol oynuyorlardi.
Bu militarist anlayim temsilcilerine ve destekc;:ilerine gore
yeni 96zum yontemlerine, reformlara gerek yoktur. Sorun, her
zaman mevcut kanunlara k a n ~ 91kan kesimlerden kaynaklan-
364
1 Bolum. Devlet
maktad1r. Yeni tedbire, reforrna ihtiyac; bulunmamaktadir; bu
olaylar zorla bastmlmahdir. Devlet ve kurumlanm ele9tirenler
hain, alc;ak, satilm19 ki9ilerdir; aksi du9unulemez. (Ben de es-
kiden boyle du9-Linuyordum. Hatta devletin kanun c;1kararak,
devleti ele9tirenleri cezalandirmas1, en agir cezalan vermesi ve
silahh eylem yapanlan asmas1 gerekir diye du9unuyordum. Bu
nedenle o dunyanm du9unce sistematigini iyi biliyorum: ortamn
solu diyen Ecevit'in cezalandmlmas1 gerektigini samirni olarak
du9unmu9tum. $imdikilerden tek fark1m, bu du9uncelerimi giz-
li sakh degil, ac;1k ac;1k ifade ediyordum; ac;1k apk devletin kanun
c;1kararak bunlan yok etmesi gerektigini savunuyordum)
Peki, olmas1 gereken neydi? Her devlet, her kurum, her in-
san kar91la9t1g1 sorunlan, ustelik bu sorunlar hayatm en ciddi
sorunlanysa once ak1lc1 bir bigimde bilimsel duzeyde incele-
meli, olaylarm sebep ve sonuc;lanm anlayarak, ak1lc1, bilimsel
c;ozumler uretmelidir. Daha ag1k soylemek gerekirse, terCirle
mucadele sorunu bilim ve akil ile c;ozulebilir. Teror, universite-
lerde bilim adamlannca bilimsel olarak incelenmeli ve terorun
nas1l onlenmesi gerektigi hakkmda ortaya g1kan bilimsel verile-
re g6re terorle mucadele yontemleri geli9tirilmeli ve buna uygun
c;ozumler uygulamaya konulmahd1r. Ba9ka <;are, c;ozum mum-
kun mu? Tum dunya kar91la9t1g1 ciddi sorunlan bu yontemle
c;ozmuyor mu? Ba9ka yozum yolu var m1? Birakin bu kadar
onemli ve ciddi meseleleri, artlk dunyada en basit sorunlar bile
bilimsel ara9tirmalar sonunda ortaya y1kan bilimsel neticelere
gore 9ozuluyor.
Kaymakamhk tezi iGin bir y1l sureyle ingiltere'de bulu-
nan, hem ingiliz kamu kurumlannda hem de akademik c;ev-
relerde ara9tirma yapan kaymakam arkada91m Nam1k Demir,
ingiltere'de polis karakollannm renginin ne olmas1 gerektigi,
farkh renklerin insanlar ve suc;lular uzerindeki etkilerinin bi-
limsel ara9tirmalar sonucuna gore belirlendigini soylemi9ti.
Aym ekilde polis arac;lannm tip ve eklinin insanlar uzerinde
365
S1monlar
nas1l bir etki yapt1g1; polis arac,lannm resmi tepe lambalanm
yakarak m1, yoksa yakmadan m1 devriye gezmesi gerektigi; mo-
torize devriye ekiplerinin mi yoksa yaya devriye ekiplerinin mi
halka gliven verdigi ve suc,lu ki9iler uzerinde caydmc1 etkide
bulundugu gibi basit konularm dahi akademisycnlerin yaptig1
bilimsel c,ah9malara gore belirlendigini anlatm19ti. Dlkemizde,
emniyet binalan ve karakollar o ildeki miidiirii.nii.n
zevk ve iradesine tabidir. Benden onceki arkada9lanm
rengi mavi diye Emniyet Mii.dii.rlii.gl'1 binalanm maviye boya-
m19lard1. Ben ma vi rengin diger renklerle uyumlu olrnad1gm1
birilerinden duyrnu9turn. Bu nedenle benim donemirnde turn
binalann krem rengine boyanmasm1 istemi9tirn.
Peki 1968 ba9lang1c, kabul edersek (aslmda teror
lannm tarihi ulkernizde biraz daha gider), o tarihten bu-
kadar iHkemizin birinci derecede sorunu olan ter6rl"1 i:inle-
be
35 binden fazla insanm
birlikte 7 5 bin den fazla
ve rnanevi
2 darbe. 3 muht1ra ve 3-5
120 ay suren
tam rakamlan bilinmcmekle
bunca rnaddi
terDr konusunda 40
rapor ya da ctra9tirrna
rnanada
olrnarn19tir. Bilirn adamlan konunun yakmma dahi
marm9tir. Baz1 bilim adamlannm, terar
da olsa, ya ideolojik
olmaktan ya
adlan
olarak kabul
n1ensup
olmaktan
bihm adam1 da bu konunun
devletin ideo-
onlara destek olmak ic,in bilimsel temeli olmayan basit
birkac, yaz1 ve rnakale yazd1lar yalrnzca. <;:ogunlukla da yazd1k-
lan, glivenlik kuvvetlerinin bask1lanm hakh c,1karmaya
yasak<,:1 ve savunn1a
366
1 Bolum Devlet
en btiyCtk sorunumuz olan Kurt sorunu uzerine tek bir aka-
dcmik araS,tirma var m1dir? Bu konuda yap1lacak akadcmik,
tarafs1z bir c;ahS,ma hakkmda mahkemede dava ac;1lma, c;aliS,-
may1 yapanlann ceza alma ihtimali yuzde yCtze yakmd1r. <;ok
daha vahim olan eger c;ahS,ma resmi g6rusc uygun degil ise,
yapanlann her cepheden saldmya ugrayacak, horlamp, aS,ag1-
lanacak ve yapt1klanna piS,man edilecek olmas1d1r. Turkiye'de
hic;bir universite ulkedeki terorun sebepleri ve onleme c;areleri
konusunda bilimsel c;ahS,ma yapmad1, tek bir t'miversiteye dahi
bu konuda bir c;ahS,ma yaptmlmad1. Dniversiteler bu konuya
ilgi ve alaka duymad1 veya bu konunun yamna yaklaS,t1nlmad1.
Dogru olan universitelerde bilimsel araS,tirmalann ye-
tcrsiz kalabilme ihtimaline kars1 sadece terorle ilgili enstitUlerin
araS,tirma merkezlerinin Meveut durumumuz ise
bu.
bitki 6rtusl'1 vb
fmiversitelere ta51yo-
ruz. Hatta idari mahkemeler her konuda fmiversite bilirkisi-
mazsa ak1l ve bilim
kadar kayba
her
Cmiversitelerden rapor almmadan
Cmiversiteler terfir sorunuyla
kadar ilgilenseydi-
konusunda ol-
veriler elde edilir ve iilkemiz de bu
vicdani
sorumluluk taS,1mayan """'p""'
lerini menfaatleri kullanmakla (1lkenin en
bnemli sorunundan en basit sorununa kadar ti.im sorunlanna
aym kendi basit
p1lamayacak bedellere mal oldular
hesab1 ya-
hala da olmaya devam
ediyorlar. Butfo1 gec;misimizi ve mahvedi-
Bu
her karar, hatalarla doludur.
367
Hall<;:'te Yaayan Simonlar
Olaym Magdurlan: Bu Uygulamalara Tabi Olanlar
Ag1smdan Bakmak
Bir filozof der ki, tutsakhgm en agm kendini gonullu olarak
hapishaneye hapsedip uzerine kap1y1 kilitleyen ve bunu isteye-
rek yapan ki:;;ilerin tutsakhg1d1r. Bu insanlan tutsak oldukla-
nna inandirmak da i;:ok zordur. Diger yandan insanlar haks1z
yere, zorla kilitli kap1lar ardmda, karanhk zindanlarda tutu-
labilirler. Onlar fiili olarak hapistedirler ama fikren ve ruhen
bu tutsakhga kar:;;1 i;:1kt1klanndan aslmda ozglirdurler. Kapilan
a<;:tlg1mz anda ozglirce ya:;;arlar.
Ozglirlugu tatmayan, koleligi ve mahkumiyeti kabullenmi
ki:;;iler kendi haklanm korumad1klan, yanh:;;lara karl durma-
d1klan bir ortam1 nasil duzeltebilirler? Tutsakhgm1 kendi ya-
rat1p bunu kabullenmi insanlar nas1l ozglirle:;;tirilebil,ir? Oz-
glir olmayan, yanh:;;hklara kar:;;1 i;:1kmayan insanlar dunyanm
duzeltilmesine nasil katk1 sunabilir? Sadece koleler ve efendi-
lerden olu:;;an bir toplumun sosyal olarak ilerlemesi mumkun
mCi? Kolelik zihniyetine sahip ki:;;ilerin hak:im oldugu bir top-
lumda huzurdan, adaletten, insanhktan, mutluluktan soz et-
mek mumkun mu?
Adil ve ozglir bir vicdanm en buylik faydasmm once sahi-
bine, yakmlanna, daha sonra ulkesine ve nihayetinde tum in-
sanhga olacagmdan :;;uphe yoktur. Boyle bir vicdan sahibi tlim
dunyayi kendine kole etmi birinden kat kat daha mutlu ve hu-
zurludur. Kendini insan gibi hissederek daha ustun bir hayat1
ya:;;1yor ve hayattan o seviyede zevk ahyordur.
Ozgiirliik ve Demokrasi: iki Sihirli Anahtar
Necip Fazil "suda ylirumek zor degil, yliruyebilecegine inan-
mak zordur, eger suyun uzerinde yliruyebilecegine inamrsan
yurursun." der.
Turkiye'yi yonetenler; tum sosyal ve siyasal sorunlann si-
vil bir anlayi:;;la, demokrasinin oli;:uleri dahilinde, ban<;:ll yon-
368
1 Bbll1m Devlet
temlerle ve diyalog yoluyla 96zulecegine; ge9ici, kolay gozuken,
ah;;ilm19 ama sorunlan buyuten eski yontemlerle 96zumun
mumkun olmad1gma ve en ufak bir olayda hemen ordu, po-
lis, s1k1y6netim, hapishane gibi bask1c1 yontemleri 9agn9tiran
unsurlardan soz etmenin yanh olduguna inand1g1 glin Ulke-
nin tlim sorunlan kolayhkla 96zum bulacaktir. Aksi takdirde
bu degerlere gonulden inanmad1g1, i<;selle9tirmedigi, sadece d19
(ornegin AB istedigi i<;in) ya da i<; (ge9ici sure bu argumanlara
sahip 91k1p oy almak i<;in) etkilerle uygulamaya koydugu zaman
sorunlarm 96zumune etki edemeyecektir.
Ozgurlukler ve demokrasi ... Bu i:inemli iki kutsal deger, tum
toplumlarda huzurun, ban9111, istikrann temel anahtandir. Bu
degerler adalet ve hukuk i<;erisinde ya9at1ld1g1 miiddet9e, ne ulke
bi:ilunur, ne anar9i olur, ne de teri:ir. Huzurun egemen oldugu
bl.itun ulkelerde yap1lan ara9tirmalar, bu iki buylik ulkunun 0
devletler tarafmdan el iistunde tutuldugunu gi:istermektedir.
Demokratik ~ h m
Kurt a91hm1, Guneydogu a<;1hm1, demokratik ay1hm ... Adma
ister Kurt sorunu, ister Guneydogu sorunu, ister PKK sorunu
densin, hepsi de ayrn sorunu i9aret etmektedir. Meselenin bu-
glin gelmi9 oldugu a9amada, tum taraflar tek bir 9i:izum yi:inte-
mine mecbur olduklannm farkmdad1rlar: sorunlan diyalogla,
ban i<;inde 96zme yi:intemi olarak demokratik a<;1hm.
Olaylann ba9 akti:iru olan PKK bunca y1l sonra, bu kadar
silaha ve say1sal insan glicune kavt19masma ragmen hala bi:il-
gede bir kan toprak uzerinde denetim kuramamakta, bolgede
gizli pusu eylemleri haricinde istedigi etkinlikleri ger9ekle9ti-
rememektedir. Zaman ge9tik9e de daha ciddi sorunlarla kar-
91 kar91ya kalacag1 gi:irulmektedir. Tek 9aresi bu a<;1hm proje-
si ile silahh mucadeleye son vermektir. PKK denilince i:inemli
olan Ocalan'm kendisidir. Ocalan'm ya9amas1 ve ileriki sure9te
hapisten kurtulup d19an 91kmas1 ancak a91hmm ba9ans1 ile
369
S1monlar
miimh"mdur. Fakat PKK'nm, Ocalan'm bas,ma herhangi bir s,ey
gelmesi ihtimaline kars,1 silahll kadrolanm dagda son ana ka-
dar gCivence olarak tutmas1 olas1d1r.
Bugunku kos,ullarda Ocalan'm tek kurtulus,unun bu yol ol-
dugu kesindir. Mucadeleye devam demesi ve olaylann artmas1
Ocalan'm omur boyu hapiste kalma ihtimalini guc.lendirecektir.
Dus,uk de en iyi ihtimalle 10 y1l daha cezaevinde kalacak-
tir, Guneydogu huzura kavus,ursa k1sa sure i<.;:inde d1s,an <.;:1k1p,
siyasi faaliyetlcre devam etmesi ve umdugu noktalara gelmesi
ih timali <.;:ok
PKK'nm s,artlar ve geldigi konum itiba
a91hrn sl"irecinde devletle uyus,rnaktan bas,ka
devlet fikrinden vazge<.;:mis,tir, vazge<.;:meye de
mahkemedeki ifadesinde ve yer yer
formlar PKK
AB'nin uyum s11recinde
cinfmde olacakt1r. Bu
ratik PKK'n1n ve
Giineydogu halk1 bunca
sonnnda,
ns, ve
is temektedir.
ideal beklentisidir.
savas,lar
ba-
en onemli taraflanndan her turhi
kullanmasma ragmen PKK'y1
itibari ile halktan ald1g1 destek
Bu dcinemde
neredeyse yans1rn
lendirilmistir.
370
1 Boll1m Devlet
me komandolar ve ozel timler agir silahlar kullanarak binlerce
operasyon, say1s1 belirsiz hava ve dis, harekat gen;;ekles,tirmis,tir.
Buna ragmen bugunc kadar yap1lanlann nelcr kaybettirip neler
kazandird1g1 muhasebesinde zarar hanesinin daha agir oldugu
izahtan varestedir. Hic;:bir halde bas,anh olundugunu soylemek
mumkun olmad1g1 gibi tl.im tedbirlere ragmen 2009 yilmda Ak-
tutun Karakolu baskmmdan sonra da is,in daha da zorlugunu
kurmay heyeti ac;:ik olarak gormus,tur. Ostelik bugCmden sonra
Turkiye, AB ve demokratikles,me konusunda ilerleme, dunya ile
uyum saglama c;:abalan ve uluslararas1 yukumlulukleri w;1sm-
dan eskiden oldugu gibi bolgede i:Jlc;:usuzce veya orant1s1z gUC,
kullanamayacak, operasyon ve eski yontemleri ic;: ve dis, kamuo-
yuna kabul Dolay1s1yla ordunun bolgede bans,
huzurun temini ic;:in demokratik baE;>ka
aktor olan Hukf1met askeri harcarna-
duzeltrnek ve asker 1izerinde otori-
bu sorunu demokratik ac;:1hm ad1 altmda bans,<;:11
0r.7n,,,,,,, rnecburdt1r.
temlerle bu son mu cozemcz ise, <'inl'mF
ekonominin dfizeltilmcsi
hedeflerine imk::m1 ortadan kalkacakt1r. Hf1kumet'in
devam ettirme li.iksu ve ih-
ABD 'nin Guney ve
gelecekteki politikalan, AB'de
Rusya'nm kendi i<;:
hali ve
Irak'ta Talabani ve Barzani'nin
tutumu s,artlann da bu halledilmesi
konusunda en uygun ortam1 yaratt1g1 gorulmektedir.
Aslmda olaym bu li<;: i'inemli taraf1 da demokratik ac;:1hmla
ifadc sornna silahs1z (;<'izum tiretilmesi ko-
371
S1monlar
nusunda bas.ka se<;:enekleri olmad1gm1 biliyor fakat her ui;:u de
kars.1 taraflar zarar gorsun ama ben kazan<;:h 91kay1m anlay1s.1
ile hareket etmeyi surduruyorlar. Halbuki samimi olarak bir-
birlerine yaklasalar, 96zum ii;:in olgunlamlS, sorunu en k1sa
zamanda c;oze bileceklerdir.
Devlet halk destegi almak amac1yla psikolojik harekat faa-
liyeti ad1 altmda onaylamad1gi siyasi duS,fmcelere kars.1 kendi
resmi ideolojisi dogrultusunda halkm bir bolumunft digerleri-
ne (sag1 sola, laikleri muhafazakarlara) kars.1 yonlendirme gele-
neginin neticesi olarak insanlan militarize etti. Bu yaklas.1mm
sonucunda, halkm bir bblumu verili resmi ideolojiyi savunma
ve sahiplenme noktasmda kendilerini bile gei;:erek <;:ok daha
militarist bir i;:izgiyi takip etmeye baladi. Art1k onlar da bu in-
sanlan durduramamaktad1r. Halkm tepkisini almamak adma
beklentinin d1s.mda hareket edememektedirler.
Aslmda PKK ve Ocalan'm buglinku tavn ve i<;:inde bulunu-
lan durum Tlirkiye i<;:in c;ok buylik bir anstlr. Turkiye bu ni-
metin farkmda degildir. Bu savas.m bitmesi i<;:in butun s.artlar
olgunlas.mis. ve her :;;ey hazird1r. Bu <;:ok buylik bir firsatt1r. 10-
12 yil oncesine gore orglitun bu hale gelmesi hayal bile edile-
meyecek kadar zorken, s.imdi hem 6rglit hem de i<;: ve d1S, artlar
ban surecine girmis.tir. OrgtitUn, devlet istese ve planlasa dahi
6ngoremeyecegi kadar iyi bir noktaya gelmi ve <;:ok iyi bir firsat
yakalanm1:;; olmasma ragmen devlet hala bu firsatm farkmda
degildir.
Yalmzca Turkiye degil, iran, Irak ve Suriye'den alacag1 top-
raklar uzerinde bag1ms1z bir devlet kurma amac1yla yola <;:1-
kan Marksist-Leninist PKK, buglin art1k bag1ms1z devlet ya da
federasyon talebini bir kenara b1rakm1s., hatta siyasi talepler
yerine(Ocalan'm mahkeme konus.malan) yalmzca kulturel ta-
lepleri oldugunu ifade etmeye balam1tir. Gei;:mis.te oluk oluk
kan akarken, "Aksm! Ne kadar kan akarsa, o kadar temizlik
olur" diyen 6rglit artik bans. ve demokrasi demektedir. Ocalan
372
1 Bolt1m Devlet
yakaland1g1 zaman bana "Sen Guneydogu'da uzun sure i;:ab-
tm. PKK'yi bilirsin. Biz Ocalan'a benzer birini bulduk. Gelecek-
te bu orgl.itun ulkeye zarar vermemesi ii;:in; ilk olarak bu kiiye
mahkemede verecegi bir ifade haz1rla, ikinci olarak bu kiinin
Turkiye'deki savam durmas1, ban ortammm tesis edilmesi
i<;in yapmas1 gereken eyleri ayarla," denseydi, ben bu kada-
nm soyleyemez, bu kadar k1sa bir surede beyanlan bu kadar
yumuatamazd1m. Kati Marksist-Leninist bir orglit nas1l bu
kadar yumuay1p, ban yonunde ifadelerde bulunur tiphesini
mutlaka birileri dile getirir diye beyanlan daha ihtiyath yazar-
d1m. Arna PKK ve Ocalan bence benden daha ihmh bir mecraya
girmitir.
Sorunun Adi PKK m1, Boliiciiliik mii, Yoksa
Giineydogu Sorunu mu?
Bugunlerde herkes Guneydogu ai;:1hmmdan ya da diger ifa-
deleriyle PKK a91hmmdan, Kurt ac;:1hmmdan veya demokratik
ai;:1hmdan bahsediyor. Ancak olayda muhalif veya tarafs1z bir
pozisyon sergileyen herkes once Guneydogu sorunu yoktur,
Kurt sorunu yoktur, diye konumaya bahyor. Oysa bu ulkede
g6Iiinurde 30, 6rtuk olarak da daha uzun y1llardan beri yan
resmi bir sava devam ediyor. Bu savam bir de kan;11 taraf1 var.
Eger silahh bir mucadele suruyorsa, bunun sebebini as1l olarak
bu mucadeleyi balata tarafa sormak gerekmez mi? "Ne istiyor-
sunuz, nii;:in 91k1p bunca zamand1r sava1yorsunuz?" gibi soru-
lar hi<; sorulmuyor. Herkes onlar yerine konuup Turkiye'nin
Guneydogu ya da Kurt sorunu olmad1gm1 soyluyor. Veya biri-
leri 91k1p onlann Turkiye'yi bolecegini iddia ediyor. Onlar adma
biz konuuyoruz.
Meselenin as1l muhataplanna bu sorular sorulmad1g1 mud-
deti;:e sorunu 96zmek mumkun degildir. ~ i m i de Ocalan ve
PKK ile g6rliU.lemez deniyor. Peki kiminle goruulecek? Sorun
oradaki s1radan halk degil ki. Sorun davanm ahsmda somut-
373
S1monlar
la9t1@ Ocalan ve i:irglittur. Onlarla gi:irus,ulmeden hangi sorun
hal!edilebilir. Daha dogrusu onlardan bas,ka konus,acak bir
muhatap var m1 ki? Buglin muhatap almacak herkes ancak
oradan izin ald1g1 zaman konus,abilir. DTP veya benzeri parti-
lerin milletvekillerinin veya diger sivil toplum kurulus,lannm
yi:ineticilerinin gli<;::lerini PKK'dan ald1klanm bilmeyen var m1?
Eger Ocalan ve PKK'ya dayanmasalar, hi<;::bir s,ey ifade etmez-
ler. Eger Ocalan bir giin onlan gozden <;1kannsa, bir anda si-
linip gideceklerdir. Leyla Zana bu hareket i<;inde i:inemli bir
konumdayd1, birileri Ocalan'a 'AB senin yerine Leyla Zana'y1
hazirhyor, onu parlat1p one <;1kanyor,' dedi. Bunun uzerine
Ocalan'm tek bir emriyle Zana her 9eyin d19mda birakild1 ve o
saatte bitti. Dstelik o orglit i<;inde onemli bir yere sahip olma-
sma ragmen bu muameleye maruz kalm19ti. $u an adlan daha
az duyulan, siyasete yeni at1lan milletvekillerinin hi<; birinin
PKK'ya dayanmadan, ondan almadan bir 9ey yapmas1 vc
bir ad1m dahi atmas1 mumkun degildir. Bugiin i<;in PKK demek
de Ocalan demektir. Bu a<;1dan muhatap Ocalan'd1r. Ocalan
muhatap almmadan da hi<;bir sorun halledilemez. Sorunun
kendisi tum a<;1khg1yla ortadayken, kar:;?1m1zdaki gii<;:: bu ki-
9iyse onu dikkate almadan hi<; bir sorun <;6zumlenemez. Once
sorunun asil muhatabm1 saptamak ve dogru muhataba dogru
soruyu sormak gerekir. Yoksa onlann yerine, kendimiz sorup
kendimiz cevap verecek olursak, dogal olarak bu soruna hi9bir
zaman 96zum bulunamaz.
Ocalan, yarm da yine etkin olacak; Guneydogu'da veya
Kurtlerle ilgili bir ad1m atacak herkes, eninde sonunda bu kis,iyi
hesaba katmak mecburiyetindedir, hatta onun destegini alma-
ya da mecburdur. O'na muhtac;:t1r. Bu sorunlan ABD'yle, AB'yle
veya ba9ka ulkelerle konu9mak, <;::i:izmek, pazarhk yapmak is-
teyenlerin bu devletler veya gli<;ler yerine Ocalan ile sorunu
96zmeye denemelerinin daha ak1lhca bir i9 oldugunu bilmeleri
gerekir. En azmda Ocalan'm bu iilkeden ba9ka gidecegi bir yeri
374
1 Bcil\1m Devlet
olmad1g1m ve bu ulkeye onunda en az bizim kadar ihtiyacmm
oldugunu biliyoruz.
6calan: Herkese Mektup Yazd1k
Cezaevinde yatan Ocalan her bas,bakana, her genelkurmay
bas,kanma, her kuvvet komutanma gorev degis,ikligi oldugunda
mektup yazarak, olaylann nas1l bitirilecegini uzun uzun an-
latmaktad1r. Hatta bir videokaset doldurarak gonderdigini de
biliyorum. Bu kasetlerden <;i:izumu yap1lan bir konus,masmda,
"Kuzey Irak'ta Barzani'nin, Talabani'nin ve feodal gu<;lerin bir
anlam ve degerleri yok; orada bir benim, bir de sizin gucunuz
var" diyordu. Aynca "oradaki Turklerin haklanm korumak i<;in
bir s,ey yap1lmad1gm1 ve yurtd1s,mdaki irkdas,lanyla ilgili bir s,ey
yapmayanm TC oldugunu" belirtiyordu.
Baz1lan Guneydogu'daki ac;1hmm ulkeyi bi:ilebilecegini si)y-
luyor. Aslmda bu si:iz Guneydogu'daki mevcut sosyal, siyasal,
ekonomik duruma, bi:ilge ve dunya gerc;egine bak1lmadan yap1l-
m19 bir tespittir. Aksine demokratik ac;1hm sureci devam ettiril-
mezse o zaman Turkiye i < ~ i n olumlu gi:izuken tUm s,artlar aleyhe
di:inerek bi:ilunme stireci daha da h1zlanacaktir. is,in ash her ne
kadar hukuki manada bi:ilunme olmasa da, Guneydogu bi:ilgesi
y1llardan beri her gun yavas, yavas, bolunmekte, fiilen bi:ilunme
yas,anmakta oldugudur. Demokratik a<;ll1m sureci, yas,anmakta
olan fiili bi:ilunme surecini durdurabilecek, <;atlaklan yap1s,tira-
cak ve uzun sure<;te bi:ilunmeyi i:inleyecek tek gerc;ekliktir.
l 9801i y1llardan bas,layarak glinumuze kadar olan sure<;
i<;erisinde bi:ilucu fikirlerin bi:ilgede ne kadar yay1ld1gm1, halktan
i:irglite verilen destegin ve orglitun organize ettigi olaylara kat1-
hmm boyutunun nerden nereye geldiginin bir anlam1 olmahdir.
Aynca bugline kadar uygulanan mevcut yi:intemler tamamen
bilimsellikten ve ak1ldan uzaktir. Olaya kriminal bir olay gi:izuy-
le bakmak c;i:izum getirmemektedir. Buna ragmen bu bi:ilgedeki
sorunu c;ozmek i<;in bas,ka bir yontem onerisinde kimse bulun-
375
S1rnonlar
mamaktad1r. Sorunun 96zulmeden bu :;;ekilde devam etmesi ve
kaybedilen her saniye devletin aleyhinedir. 0 stelik bolgedeki
sorunu 96zmeden Turk toplumunun diger sorunlanrn da hal-
letmek mC1mkun degildir. Bugline kadar uygulanan yontemler
sorunu 96zememektedir, kimsenin bu konuda ba:;;ka bir 96zum
onerisi olmad1gma, tum i9 ve d1:;; :;;artlar da bu 96zume uygun
bir ortam yaratt1gma gore aksini savunanlar neye dayand1kla-
nrn ikna edici bir bi9imde a91klamahdirlar.
PKK Konusunda a ~ a n F1rsatlar
2003 se9imlerinin ardmdan AKP hukumeti kurulmu:;;tu.
Makam, mevki istiyor gozukmemek i9in i9i:;;leri Bakanhgma
dahi gitmiyordum. 0 glinlerde PKK'nm dagdan indirilmesi ile
ilgili eve donu:;; ad1 altmda 91kanlacak itiraf91hk yasas1 hakkm-
da gazetelerde 91kan haberleri okudum. Gazeteler eve donecek-
ler i9in K1rklareli'ndeki g69rnen misafirhanesi ile Nusaybin'deki
hac konaklama tesislerinin haz1rland1gm1 yaz1yordu. Bu ara-
da, PKK adma sozcullik yapan internet sitelerindeki konuyla
ilgili haber ve yorumlan okudugumda, onlarm itiraf91hk veya
pi:;;manhk yasas1 degil, af yasasm1 istediklerini, esasen eylem-
lerinden pi:;;man olmu:;; ki:;;iler olarak degil, yenilmi:;; ki:;;iler ola-
rak kabul edilmelerini istediklerini gordum. Dolay1s1yla mevcut
:;;ekliyle 91kacak bir yasanm anlamh olmayacagm1, bir :;;ekilde
PKK tarafi ile iliki kurularak yasanm amaca hizmet eder tarz-
da 91kmasm1 istiyordum. Dayanamad1m. Gazetelerin yazd1g1
gibi 91kacak bir pi:;;manhk yasasmm hi9bir anlam1 olamayaca-
gm1 not edip, bakanhk i:;;leri, ziyaret9iler ve siyasi meseleler-
le yogun bir faaliyet i9erisinde olan i9i:;;leri Bakarn Abdulkadir
Aksu'dan randevu ald1m. Yanh:;; anla:;;1lmamak i9in makam ve
mevki i9in goru:;;me talebinde bulunmad1g1m1, PKK meselesinde
yap1lacaklann onemli oldugu bilinciyle yap1lanlann i:;;e yara-
mayacag1m arz etmek i9in geldigimi ozellikle soyledim ve duru-
mu kisaca anlatt1m.
376
1 Bolum Devlet
Bakan anlatt1klanm1 dinleyecek halde degildi. Daha sonra
pimanhk yasas1 <;:1kti. Hi<;:bir faydas1 olmad1g1 gibi toplu olarak
akm akm PKK'hlar gelecek, teslim olacak diye hazirlanan 20'er
bin kiilik kamplara bir kii bile gelmedi. Bir kez daha devletin
terorii 6nleme adma meselelere nasil yaklatlg1, hayatm ger<;:ek-
lerinden ne kadar uzak hareket ettigi goriilmu oldu. Halbuki
ne glizel bir f1rsatt1; piman olarak degil, yenilmi olarak kabul
edilmek. Bu, teslim olacag1m ancak bir bahane laz1m, o baha-
neyi yaratip bana sunun, onurumla teslim olaynn demekti. Fa-
kat biz, PKK mensuplanmn mutlaka haks1z ve yanh oldugunu
kabul ederek teslim olmas1 gerektiginde israr ediyorduk. "Dev-
letin efkatli kollarma kendini teslim etmek" gibi benim bile ko-
mik bulup guldugum temalan anlat1p durduk. Her zaman biz
hakhy1z anlayi1;)1m1z bizi bu glinlere getirdi.
Ocalan'm yakaland1gi donemde de baka bir firsat ka<;:mlm1-
ti. 0 donem, orglit oka girmiti, akllc1 manevralarla etkisiz hale
getirilebilir, sava sona erdirilebilirdi. Ne yaz1k ki, Ocalan yaka-
land1 ve i bitti anlayi1 ile hi<;:bir ey yapilmadi. Ocalan'm yargi-
lamas1m bu konuda yap1lmas1 gereken tek i olarak kabul ettik.
Bu kadar buylik bir siyasi ve toplumsal altyap1ya sahip bir olayi
mahkemelerin <;:6zecegini zannedip, olayi mahkemeye havale et-
tik; adalet, bag1ms1z yargi gibi sloganlar ile kendimizi aldattlk.
Aslmda bu tavir ta batan beri PKK'ya ve tum terorist grupla-
ra karl gosterilen tavrm ayms1ydi. Bu hastahkh mant1gim1z de-
gimediginden hi<;:bir zaman artlara uygun <;:6zum ve taktikler
gelitiremiyor, her zaman elimize ge<;:en firsatlan dogru ekilde
degerlendiremiyoruz. Onumuze <;:6zum bile konsa, <;:ozumu bir
kenara itip sava <;:1karabiliyoruz. Buglin <;:ozum i<;:in 6numuzde
mukemmel firsatlar var; sanki tum gelimeler (i<;: koullar, di
konjonktlir, devlet, 6rglit) her apdan Turkiye'deki teror olaylan-
nm, PKK sorunun, hatta tlim rejim muhalifi orglitlerle yaanan
sorunlann <;:ozumu i<;:in ideal artlan yaratm1 durumda. Maale-
sef biz kar1m1za <;:1kan bu firsat1 turlu alg1lam1yoruz.
377
Halig'te Yas;ayan Snnonlar
Balkanlarda Benzer Durumlar
Balkanlarda, Bati Trakya'da (Turklerin yogun olarak ya-
ad1g1 Yunanistan'm dogusu ile Bulgaristan'm Yunanistan s1-
nmna yakm gliney bolgesini ic,ine alan bolge); Yunanistan'da,
Bulgaristan da, Makedonya'da, Kosova'da, Bosna'da Turkler ne
istiyor? Turkc,e dil hakk1 ic,in neler yapiyorlar? Ornegin, nufu-
sunun % 4-1 O'unu Turklerin olw;;turdugu Makedonya'nm Kos-
tivar ilinde Turkc,e 3. ana dil olarak belediye meclisinde kabul
edilmi ve ehirdeki tum levhalann s1ras1yla Makedonca, Ar-
navutc,a ve Turkc,e olarak yaz1lmasma balanm19tir. Hic, kimse
de bu hakka itiraz etmemektedir. Bu hakk1 nas1l elde ettiler?
Neden kimse karI c,1kam1yor? Ne gibi sonuc,lar dogurdu? Bal-
kanlarda Turkler ic,in bu sorulan tartlirken kendi ulkemizi de
goz onune almak zorunday1z. Bizler, Balkanlardaki Turkler ic,in
bu hakki savunurken, kendi ulkemizde Guneydogu'daki Kurt
halk1 igin neden karl c,1k1yoruz.
Aslmda demokratik ac,1hm projesine Guneydogu'nun,
PKK'mn degil, Turkiye'nin tamammm ihtiyac1 vard1r. Turkiye
de toplumsal problemlerin ortadan kalkmas1, toplumsal ta-
leplerin suc, gibi alg1lanmamasma, bunlann kriminal olaylara
uygulanan yakla91mlarla degil demokratik yontemlerle c,ozul-
mesi anlay11mn benimsenmesine baghdir. Bu tUr bir yakla-
lm, ulkedeki farkh inarn; ve dliuncedeki gruplar ve bireyler
arasmdaki c,elikileri giderecek, farkhhklan aynhk unsuru ola-
rak alg1lamay1p sosyal zenginligin unsuru olarak kullamld1g1
ortamlar yaratacaktir. Demokratik ac,1hma ulkenin dogusun-
dan batlsma, kuzeyinden glineyine her yerinde ihtiyac, vard1r.
Siyasi ve toplumsal huzurumuz, ulkenin istikran ic,in ve siyasi
c,alkantilan, teror olaylanm bitirmek ic,in ihtiyac, vard1r. Aynca
toplumsal taleplere kar91 devletin askerine, polisine ve mah-
kemelerine sirayet etmi9 bak1mm degierek, bu tur taleplerin
kendine has arglimanlarla kaq1lanmas1 anlay19mm yerle9mesi
gerekmektedir.
378
1 B6liim Devlet
Yunan-Bulgar-Tiirk Ilikileri
Yunanistan ve Bulgaristan'da Turkler var ve bu i.ilkeler-
de yaayan Turklere yillardir yapilan baskilar dillere destan
olmutUr. Bati Trakya, Yunanistan'm Kavala ve iske<;:e ille-
rinden balayan Edirne smmna kadar devam eden b6lge ile
Bulgaristan'm dogusunda kalan Filibe ilinden balayan Edirne
ve Kirklareli sm1nna kadar uzanan bolgelerden olumaktad1r.
B6lge tumuyle Turk b6lgesi olup, eski haritalarda tum yerleim
yerleri Turk<;:e olarak g6sterilmektedir. Daha sonradan yerleim
yerlerinin hepsinin isimleri degitirilmi, hala bizim Guneydogu
illerinde oldugu gibi, Turk<;:e- Bulgarca veya Turk<;:e-Yunan ca
isimleri vard1r. Yine Bulgaristan'm Deliorman b6lgesi ile Bur-
gaz, Plevne illerini kapsayan b6lgesi tumuyle Turk b6lgeleridir.
Ge<;:mi y1llarda buralarda Turkler uzerinde baskilar kurulmu,
isimleri degitirilmi, zorla kimlikleri unutturulmak istenmi-
tir. Hemen s1rnrda olan Turkiye, bu b6lgelerde yaayan Turk-
lerin mucadelesine destek olmak istemi, en azmda buradaki
kiilerin Turkiye'ye gelmelerine kolayhk gostermi, Turkiye'de
egitimlerine imkan tamm1, dunyaya seslerinin duyurulmasma
<;:ahmltlr. Her biri ciltler dolusu kitaplara konu olacak olan
buradaki insanlann gordugu bask1 ve iddet bu kitabm konu-
sunu oluturmamaktadir. Fakat burada yaamlanlar kitab1m1-
zm konusu bak1mmdan u<;: a<;:1dan onemlidir.
Birincisi, bu bolgelerde Turkler ve baka halklar uzerinde-
ki bask1 ve iddet, direni hareketlerini ortaya <;:1karm1 ama
bunlar asla silahll gerilla hareketine donumemitir. Oysaki bu
b6lgelerde gerilla hareketini balatacak fiziki, sosyolojik artlar
vardir; muazzam ormanlarla kaph daghk bir alan, <;:ogunlugu
direnii destekleyen b6lgesel olarak dili, dini, kultliru aym bir
halk (bask! ve iddete maruz kalan halk). Dstelik yam bamda
gerektiginde 6rtulu destek verecek aym halk tarafmdan kurul-
mu Turkiye gibi bir devlet vard1r. Fakat gerilla harbi balamaz.
Bunun bir<;:ok sebebi olabilir. Bana g6re en 6nemlilerinden bir
379
Halig'te Ya9ayan Simonlar
tanesi bu ulkelerdeki bask1 ve iddetin derecesi direni yarata-
cak kadar fazla, ama halkl daga ylkartacak, sava9 ba9latacak
kadar yok olmamas1d1r. Buglin bolgede ya9ayan Turklerin du-
rumu bu iddiamm dogrulugunu gostermektedir. Bu bolgelerde-
ki Turkler eskisi kadar direnmedikleri gibi bulunduklan ulke ile
uyum saglamaya yah91yorlar. Ozellikle Bulgaristan'da, Bulgar
demokrasisinin gosterdigi ba9an sayesinde 30'dan fazla millet-
vekili, 14 bakan yard1mc1s1, Cumhurba9kam yard1mc1s1 olmak
uzere yok say1da Turkun hukumet kadrolannda gorev alm19
olmas1 ve hukumet ortag1 olarak bulunmas1 neticesinde Turk
direni hareketi bitmi9tir. Turkler buglin Bulgaristan'm yliksel-
mesi ve ilerlemesi iyin yahIr hale gelmi9tir. Artlk Bulgaristan'da
ya9ayan hiybir Turk Turkiye'ye gelmek istemedigi gibi, Turkler
Bulgar vatanda9hg1 veya Bulgar vizesi almaya yah9maktadirlar.
Bunu saglayan tek ey Bulgaristan rejiminin demokratikle9me-
si, Turklere e9it vatanda9lar olarak davranmas1 ve Turklerin
Turk olarak legal partiler kurarak haklanm arayabilmesi ve
hatta iktidara ortak olabilmeleridir.
Buglinku Bulgaristan Ba9bakam Boyko Borisov Bulgaris-
tan iyileri Bakanhg1 Genel Sekreterligi (ulkemizdeki Emni-
yet Genel Mudurune veya iyileri Bakan Muste9anna muadil)
gorevinde bulundugu donemde banka yolsuzlugu suylann-
dan aranan Murat Demirel'i yakalayip bize teslim etmesin-
den dolay1 kendisini Turkiye'ye davet etmi9tik. Sohbet bir ara
Bulgaristan'daki Turkler, Bulgaristan'm iy glivenligi konulan-
na gelince Borisov "Dun Bulgaristan'da Turklere bask1 vard1,
adlan degi9tiriliyordu. Bask1lardan dolay1 yliz binlerce Turk
asilh Bulgar vatanda91 ulkeyi terk etti, Turkiye'ye goy etti.
Buna ragmen Bulgaristan'da istikrar ve huzur yoktu. Arna
imdi Bulgaristan'da ozglirlukler geni9ledi, demokratik ad1m-
lar atild1, Turkler siyasi parti kurdular. 30 kadar milletvekille-
ri var ve hukurnet ortag1 oldular. Her kademede memuriyetler
ahyorlar. Bunun sonucunda Bulgaristan huzurlu ve glivenli
380
1. Bbliim Devlet
bir ulke durumunda. Turkler, Bulgaristan demokrasinin de
baz1 a<;:Ilardan teminatidirlar. Dun kap1lan tamam1yla a<;:samz
Bulgaristan'daki Turklerin hepsi Turkiye'ye gelirdi. Bugiin aym
9eyi yapsamz, hepsi Bulgaristan'da kalmayi tercih eder, hatta
ge9mi9te Turkiye'ye gidenler dahi Bulgaristan'a donmeye <;:ah-
9iyor. Ostelik daha ekonomi yeterince duzelmedi. Duzeldiginde,
bu talep daha da artacak." mealinde bir 9eyler soyledi.
Bulgaristan Turklerinin surgiin edili9lerinin 20. y1h anma
torenlerine davet uzerine katilan eski Bulgaristan Cumhurba9-
kam Jelu Jelev Edirne'de yapt1g1 konu9mada, l 980'li y1llar-
da baz1 Bulgar insan haklan savunuculan ile birlikte Turk-
lere yapilan baskilara kar91 koyduklanm belirterek, kendisi
cumhurba9kam olduktan sonra Turkler uzerindeki baskila-
rm kald1nlmas1 konusunda yaptig1 <;:ah9malan k1saca anlat-
ti. "Bulgaristan'da demokrasinin standartlannm yiikselmesi,
ozgurluklerin geli9mesi ile birlikte Turkler de huzur buldu ve
Bulgaristan istikrara kavu9ma konusunda onemli mesafe ald1"
dedi. Ulkemizde de bu <;:apta devlet adamlanmn <;:1kmas1 gere-
kiyor. Bulgaristan demokratik rejimini surdurdugu muddet<;:e
Turkler Bulgaristan i<;:in hi<;:bir risk olu9turmayacag1 gibi Bul-
gar demokrasisinin teminatl da olacaklardir. Bulgar demokra-
sisini tehdit edecek her hareket, kar91smda Bulgaristan'daki
Turk halkm1 bulacaktir. <;unku demokrasi harici bir rejim bel-
ki Bulgaristan'daki Bulgarian <;:ok rahats1z etmez, ama Turkle-
ri kesinlikle edecektir.
ikinci olarak AB'nin Yunanistan'da demokratikle9me yo-
nundeki taleplerinin sonu<;:lan kitab1m1z a<;:1smdan onemlidir.
Yunanistan'daki demokratikle9me surecide bu ulkedeki Turk-
leri risk olmaktan <;:1karmaktadir ve <;:1karacaktir. Bugiin hala
Yunanistan'da Turkler uzerinde ciddi bask1lar soz konusudur.
l 990'h y1llarda, se<;:me ve se<;:ilme gibi en tabii siyasi haklar
bir kenara, vatanda9 olmak s1fatiyla mulk sahibi olma, seya-
hat etme, ehliyet alma gibi medeni haklar bile k1s1tlanm19tl.
381
Hal!g'te Ya:;;ayan S1monlar
Turklerin ehliyet almalan bile ozel izne tabi hale getirilmi9tir.
2000'li y1llara kadar Turklerin gayrimenkul satmalan serbest,
almalan izne tabiydi. Ancak AB'nin Yunanistan'a yapt1g1 bas-
k1lar (bizden talep edilince AB dayatmas1 diyerek ele9tirdigi-
miz, Yunanistan'da Turkler gibi tum azmhklann haklannm
korunmas1 soz konusu olunca yerine getirilmesini istedigimiz
uygulamalar) neticesinde Yunanistan rejimi yumu9ayarak
Turklere yeni hak ve ozglirlukler tamm19, onlar da direni9i yu-
mu9atm1, daha ihmh bir muhalefet yapmaya balamItir. 4-5
defa gittigim Yunanistan'da dernek bakam, muftU gibi Turk
toplumunun ve muhalefetinin simgesi olan kiiler ve yamnda
bulunanlar U anki memnuniyetsizliklerini 6yle ifade ediyor-
lard1: "Yunanhlar gegmi9te bask1c1 bir tutum igindeyken biz de
direnigi idik, kapah bir toplum yap1s1 iginde onlara karI ko-
yuyorduk. Fakat imdi Yunanhlar tutumlannda yumuaymca
biz de gozulduk. Artik Turk gengleri Yunan okullanna gidiyor,
Yunanh k1zlarla evleniyor, Yunan mahallelerinde oturuyorlar,
oysa eskiden boyle 9eyler olmazdi." Yani gonullu olarak olma-
sa da AB'nin bask1lan sonucu Yunanistan demokratikletikge
Turk muhalefeti yumu9am1, yava yava9 makul seviyeye gel-
mitir.
Buglin Yunanistan'da yerel yoneticilerin tumu segimlerle
belirlenmektedir. Yore halk1 milletvekillerini ve bolge yonetici-
lerini segtiklerinden Bat1 Trakya'daki Turk halkma deger veril-
mektedir. Buna karm Turklerin gogunlukta oldugu Gumilcine
ve Evros'ta 11 Valiligini Turkler almasm diye sadece bu bolgede
iki il birletirilerek tek valilik bolgesi yap1lm19 ve segimlerde bir
Turkun vali olmas1 onlenmitir. Dunyada gok az ulkede ornegi-
ne rastlanan Bakanhgi'nm ulke igerisinde etkin oldu-
gu bir uygulama Yunanistan'da ylirurluktedir. Gumulcine'de
Yunanistan Bakanhg1'nm BatI Trakya'da uygulanacak
politikalan ve devlet uygulamalanrn belirlemek uzere bir ofisi
bulunmakta ve Turklere karI ylirutulen uygulamalan bu ofis
382
1 Bciliim Devlet
belirlemektedir. <;agd191 kalan bu uygulama samnm onumuz-
deki sure9te kalkacakt1r. En yakm1m1zdaki ulkelerdeki uygu-
lamalar, ulkemizdeki Kurtlere ve diger farkh azmhklara kar91
yap1lmas1 gerekenlere ornek olmas1 ay1smdan bizim i9in buylik
onem arz etmektedir.
U9uncu konu ise, Bulgaristan ve Yunanistan'daki Turklerin
gordugu bask1 ve iddete kar91 pkan Turkiye'nin kendi i9jnde
benzer konumdaki halklara aym uygulamalan yaparken hi9
vicdan muhasebesi yapmam19 olmas1dir. Hatta biraz daha ge-
ni9 bakarsak, tum Balkanlar'da (Yunanistan, Makedonya, Ko-
sova, Bosna-Hersek, Sirbistan, Hirvatistan gibi pek 9ok ulke-
de) ya9ayan Turklerin haklanmn korunmas1 i9in destek veren,
Turk varhgmm, dilinin, kultlirunun korunmas1 amac1yla her
platformda yer almak isteyen Turkiye, bunlann en tabii insan
haklan oldugunu savunurken kendi i9ine hi9 bakmam19, ev-
rensel vicdan1 savunmam19tlr.
Karayolu ile ba9tanba9a gezdigim Balkanlann Turk azmh-
gm bulundugu bolgelerinde, Turklerin Turk bayragmm yanm-
da kurduklan partilerin (Kosova Turk Demokratik Partisi, Ma-
kedonya Turk Demokratik Partisi) bayraklanm asarak ayakta
kalmaya 9ah9tiklanm gordum. Makedonya'da Turklerin en yo-
gun ya9ad1g1 ve nufusun % 4'unu olu9turduklan Kostivar gibi
belli ehirlerde Turk9e 3. dil olarak kabul ettirilmi9. Turkler, e-
hirdeki tlim i9yeri isimlerinin Makedonca, Arnavut9a ve Turk9e
yazilm19 olmas1m ovlinerek anlatiyorlardl.
Eski bir Makedon devlet adammm adma kurulan ilkogretim
okulunun ad1 Mustafa Kemal Ataturk Okulu olarak degi9tiril-
mi9, i9ine <;anakkale Sava91'mn tam bir duvan kaplayan tablosu
yap1lm19, her yeri Turk Bayragi ile donat1lm19ti. Ogretmenlerinin
9ogu Turklerden olu9an, Gul Cahit'in mudurluk yapt1gi okulda
ve diger Ubelerinde, ammsad1gim kadanyla 1200 ogrencinin
900 kadan Turk, bir kism1 Makedon ve bir kism1 Arnavut'tu.
Okulda u9 dilde de egitim veriliyordu. Turkiye'de Ankara Gazi
383
Hahg'te Yaayan S1monlar
Oniversitesi'nden mezun olup, orada 6gretmenlik yapan gence-
cik idealist 6gretmenler akhma geldiginde g6zlerim nemlenir. Bu
okulda g6rev yapan 6gretmenlerin hepsi Turkiye'de yliksekokul
okumu, 6gretmen olmu ve Turkiye'de daha iyi artlarda c:;ah-
ma imkanlan varken c:;ok dlilik maaa ve zorluklara katlanarak
okullan biter bitmez Makedonya'ya gelmi ve bu okulda burada-
ki c:;ocuklan yetitirmeye aday olmulardi. Sirt s1rta, omuz omu-
za vererek bayrak olmular, kavgas1z d6vlisliz oradaki Turkler
ve Turkluk ic:;in c:;al11yorlard1. Kostivar'daki Turk c:;ocuklan ve
Turkler i<;in, hem 6gretmen hem 6nder hem de rehber olmu-
lardi. Birbirlerinden aynlamayacak kadar birbirlerine bagh bu
fidan boylu genc:;leri her g6rdugumde tarif edilemez duygular
hissettim; bu zamanda idealleri ugruna fedakarhk yapan bu
genc:;lerin adm1 her firsatta ananm.
Peki, ben oralardaki Turklerin kazanm1 oldugu bu haklar
ic:;in bu hisleri duyarken, kendi ulkemdeki benzer k1s1tlamalar
ic:;inde bulunan insanlar ic:;in nas1l aym hisleri duyamam. Ben
nas1l bir vicdan sahibiyim ki c:;ifte standartlan vicdani 6lc:;u ola-
rak kullamyorum. Bence Turk'un art1k kendi kendini sorgula-
mas1 laz1m. Kendisi ve irkdalan ic:;in talep ettigi hak ve hurri-
yetleri ve en tabii insani hisleri diger insanlar ic:;in de istemeli-
dir. Eger talep etmiyorsa, kendi vicdamm sorgulamahd1r.
Neden AB'ye Girmeliyiz?
Bizim gibi ulkelerde ve hatta gelimilik duzeyi bak1mmdan
bizden daha kotu durumda olan Dogu ulkelerinde toplumsal
kalkmmayi gen;;:ekletirmek ve h1zh bir ilerleme saglamak akla,
bilime ve mantiga aykm mevcut yap1lar ve kanaatler nedeniyle
c:;ok zordur. Zihniyet degiikligi gerc:;eklemedigi surece yalrnz-
ca g6runur olan yap1yi degitirmekle hic:;bir sorun kahc1 olarak
c:;ozumlenemez.
Toplumsal kalkmmada esas olan zihniyetin ve dlilince ya-
p1smm degitirilmesidir; bu ekilde yeni davram ve tutumlar
384
1. Bbliim Devlet
ortaya 91kacakt1r. Diiiince ve davramlardaki bu degiim iyiye
dogruysa toplum kalkmacak, kotuye dogruysa gerilemeye ba-
layip eskiyi arar hale gelecektir. Yani her degiim, iyiye dogru
olmayacaktir, ornegin kralhktan kurtulmak isteyen Rusya'nm
komunizme teslim olmas1 gibi.
Bu bak1 ay1sma gore, ulkedeki her eyin kotuye gittigi,
bata anayasa olmak uzere bir9ok kurum ve kurulu ile tiim
temel degerlerin mevcut toplumsal yap1ya ve zamana uygun ol-
mad1g1 ortamlarda iyi bir kural ve degeri uygulamaya koymak
ve topluma yerletirmek mumkun degildir. Ostelik uzun sure
bozuk bir yap1 iyersinde yaam1 ve eski yanh sistemin pro-
pagandalarma maruz kalm1 kitlelerin degiimi ve istemelerine
ragmen i9inde bulunduklan durumdan kurtulmalan ve dog-
ruyu bulmalan o kadar kolay degildir. <;unku mevcut bozuk
yap1 iyinin iyeri girmesine mani olmaktad1r. Aynca butUn ku-
rallar manzumesi zamana, akla ve bilime uygun olmad1gmdan
tek tek bunlan ay1klamak ve duzeltmek de uzunca bir sureci
gerektirecektir. Bu tur durumlarda en kolay ve en etkin yon-
tem, insanhgm 0 giine kadarki ak1l bilim suzgecinden ge9irip
buldugu ve baka toplumlarda baanh bir bi9imde uygulam1
olan kurallan ahp, kendi ulkenizde uygulamaktir. Tutucu ve
bagnaz 9evreler denenmi ve baanh olmu yontemlere kar1
fazla direni gosteremeyeceklerinden bu yontem en hizh ve en
giivenilir yontemdir.
Dogrunun aray11yla yola 91kan, bugiine kadar butun in-
sanhgm yaad1g1 agir deneylerden dersler 91kararak akll ve bi-
limle buldugu, toplumsal yaamm her sahasm1 bireyin huzuru
i9in duzenleyen kurallar buti.inu giinumuzde AB normlan ola-
rak adlandmlmaktad1r. AB normlan yalmzca AB uyesi ulkele-
rin tarihsel tecriibelerinin 11gmda oluturulmam1tlr. Bunlar
evrensel degerlerdir; dolay1s1yla yalmzca AB ulkeleri degil, is-
vi9re, Japonya, Amerika gibi AB uyesi olmayan kalkmm1 pek
385
Halig'te Yaayan S1monlar
gok ulke de bu kurallan veya benzerlerini uygulamaktad1r. Bi-
zim igin onemli olan hareket noktam1zm dogru olmas1d1r.
AB normlan sadece sosyal konularda konulmu:;; kurallar-
dan ibaret degildir. Fertlerin ve toplumlann huzur ve mutlu-
lugu igin uretim, tu.ketim, ticaret, gevre ve kultur alanlannda
konulan kurallan da kapsamaktad1r. Ornegin, uretilecek her-
hangi bir malm insan saghgma higbir :;;ekilde zarar vermeyecek
olgulerde denemi:;; olmas1 ve bu malm hatah uretiminden dolayi
ahcmm zararlanna kar:;;1 ureticilerin sorumlu olmas1 kuralma
kim itiraz edebilir ki? Arna kolay ve klsa yoldan gok para ka-
zanmak isteyen ureticiler, uretimle ilgili hususlan duzenleyen
yasanm bu klsmm1 degil de ba:;;ka yerlerindeki diger konulan
istismar ederek bu kuralm uygulanmasma kar:;;1 g1kacaklard1r.
Bu yasanm AB'nin yerli sanayimizi baltalamak igin kurdugu bir
tuzak oldugunu soyleyecek, :;;oven duygularla bu kurala kar:;;1
toplumsal muhalefet oluturacakt1r.
Aym :;;ekilde fertlerin, devlet veya diger gruplar tarafmdan
rahats1z edilmemesi, devletin yetkileri, g6revleri ve sorumlu-
luklan konusunda konan ve temel amac1 ki:;;ilerin huzur ve
mutlulugunu korumak olan kurallara karI g1kmak mumkun
mudur? Aynca fertlerin din, dil ve etnik kimliklerini ozglirce
ya:;;malan adma konan kurallara itiraz edilebilir mi? Baz1 gev-
reler bu kurallara karl g1k1p ulke bolunecek yaygaras1 yaparak
kurallann tumu hakkmda kitleleri olumsuz etkileyecektir. AB
normlan bir kurallar butunudur, bu nedenle birini ahp biri-
ni almamak dogru ve ak11c1 bir yakla:;;1m olmayacakt1r. Zaten
bunlar birbirileriyle baglantih ve biri olmadan digerinin hayata
gegirilmesinin eksik kalacagi degerlerdir. Dolay1s1yla bizim gibi
Ulkelerde fertlerin ve gruplann huzur ve refah iginde yaamas1
igin gerekli yap1y1 yaratan, devlet organlannm ileyiini evren-
sel degerler baglammda belirleyen bu kurallann toplu olarak
ahmp uygulanmas1 en makul ve tek yoldur. Aksi halde, makul
yolun bulunmas1 oldukga zordur. Bundan dolay1 AB'ye girmek
386
1 Bolum Devlet
ve AB normlanm almaya mecburuz. Bu ulke menfaatlerine ola-
caktir, aksi takdirde ulkemizde kisa surede reformlann devam1
mumkun gorunmemektedir.
Bu Sistem, Fikri Olana Kar1d1r
Buglin geldigim noktadan geri donup bakt1g1mda bu ulkede
iki tip insan yaad1gm1 goruyorum. Birinci tip insanlar idealist
insanlardi. Bu tip insanlar Turkiye'yi, belki de dunyayi degitir-
mek, daha glizel ve daha iyi bir dunya yaratmak adma inand1k-
lan ve dogru bildikleri bir ideoloji ta1yorlard1. Yani kendilerinin
d1mdaki dunya i<;in idealleri ve fikirleri olan insanlardi. Bir
ama9lan vardi. Dunyada ideallerini ger9ekletirmek i<;in kendi-
lerine bir gorev bi9iyorlardi. Varolu sebeplerinin, sahip olduk-
lan idealleri ger9ekletirmek oldugunu dlilinuyorlardi. Kendi
ahsi menfaatleri ikinci plandaydi. Hatta buylik bir kism1, belki
de inamlmaz bir bi9imde kendilerini her eyleriyle inand1klan
ideolojiye adam19lard1. ideolojileri yanh9 olabilir, hatta bir9ogu-
nun yanh9hgi sonradan ortaya 91km19tlr da, ama bu insanlar o
zamanlar davalanna samimi olarak inamyorlardi.
Geri kalan insanlarm ise boyle inan9lan, idealleri ve ideo-
lojileri yoktu. Onlar tamam1yla glinluk hayatm i<;erisinde yu-
varlamp gidiyorlardi. Bu grup i<;indekilerin bir klsm1 durust ve
namusluyken, digerleri yalmzca kendi menfaatlerini du9unen
bencil insanlardi. insanm dunyadaki varolu sebebi idealleri,
inan9lan ve fikirleri ugruna 9ah9mak, bu ugurda gayret gos-
termektir. Bu nedenle idealist insanlar, hi9bir ideali olmayan,
dunyadaki her 9eyi kendi menfaatleri ile degerlendirenlere gore
ahlaki a<;1dan daha ustundur.
Arna her nedense ulkemizdeki sistem tum organlanyla bir
ideali olan herkesi kendisine kar91 bir tehlike olarak goruyordu.
ister sag ister sol du9unceye sahip olsun, bu toplumdaki insan-
lan daha iyi yaatacagim diye kimin kendine ait bir ideali varsa,
sistem hemen bunlan yasaklamak ve yok etmek yonunde bir
387
Hallg'te Ya:;;ayan Simonlar
iradeye sahipti. Dun oldugu gibi buglin de polis ve istihbarat
egitimlerinde devlet i<;:in zararh faaliyet ve eylemler anlatihrken
bu gruplann hepsinin ad1 zikredilmektedir.
0 glinlerde ben de bu anlayi9m yanh9hgmm farkmda degil-
dim, bu insanlan yanh9 i9ler pe9inde ko9an ki9iler olarak goru-
yordum. Buglin du9undugumde sistemin en buylik hatasmm,
bir ideali, bir inanc1, bir fikri olan, yani insani fonksiyonlara
sahip ki9ileri hedef kabul etmesiydi. Halbuki insanhgm gelecegi
bu tur insanlarm fedakarhklanna baghdir. Ve insanm en onemli
gorevi bulundugu ortam1 iyile9tirmek, kendini ve 9evresini ge-
li9tirmek, ulkesini ve toplumu kalkmd1rmak adma arayi9 i<;:inde
olmakt1r. Bu tip insanlar ve bu tur idealist du9unce ve fikir ha-
reketleri olmasayd1, insanlar bir suruden farks1z olacakti.
Fakat bu sistem, idealler ugruna mucadele eden insanlan
her zaman kaq1sma aldi. Yasak91 bir zihniyetle onlan engelle-
mekle kalmay1p du9unce ve eylemlerinin yanh9hgi yonunde de
surekli olarak propaganda yapti. Halkm geri kalan1 nazannda
onlan a9agilad1 ve kotUledi. Aslmda en kotusu de bu yakla91mdi.
Zira bu ekilde bireysel olarak bir ki9iye ceza vermekle yetinilme-
yip toplum bu du9uncelerden tamamen uzak tutuluyordu. Bu
idealist insanlann baz1lanmn zaman i<;:erisinde bir takim ter6r ve
illegal olaylara kar19mas1 toplumdaki diger kesimleri korkuttu.
Hfilbuki onlan bu davran19lara yonelten, devletin yakla91m1ydi.
Oysa bu insanlann terore ve iddete yonelmeden, savunduklan
fikir ve idealleri topluma yaymalan, bu fikir ve idealler etrafm-
da orglitlemeleri, siyasete girip yonetime aday olmalan ve parti
kurmalan i<;:in gerekli imkanlar saglanarak daha saghkl1 ve daha
s1hhatli bir toplum yarat1labilirdi. Toplumun daha mutlu ve mu-
reffeh bir gelecege ula9mas1 i<;:in, farkl1 fikirlerin tart191labilecegi
bir ortam yaratllmal1ydi. Arna nedense bizim sistemimiz hi<;:bir
zaman bunlara musaade etmedi. Belki de Turk toplumunun ve
demokrasisinin geli9mesinin onundeki en buylik engel buydu.
388
1 Bolum Devlet
Komplo Teorileri
Bizim ulkemizde (ve tabii ki toplumsal olarak geri kalm1 tum
ulkelerde) meydana gelen olumsuz olaylarla ilgili temel bir bakl
ac;:1s1, yorumlama ve sebep bulma yontemi vard1r. Ba1m1za gelen
her kotu olaym mutlaka ABD, Rusya, ingiltere gibi ulkeler veya
CIA, KGB, Mossad gibi istihbarat 6rg0.tleri veya yeni c;:1km1 er
gD.c;:ler tarafmdan tertiplenmi oldugu dile getirilir. Lugatimizde
"yapt1gim1z U yanhta dolayi bu olay gerc;:ekleti" gibi bir anla-
tlm asla yoktur. Diger yandan bakalanmn destegiyle gerc;:ekle-
tirilmi dahi olsa c;:ok basit bir konu abart1larak, yapan kii bir
kahramana donuturulur; "olay tum dunyaya ornektir, bizden
baka hie;: kimse bunu yapamaz" diye gD.nlerce anlat1hr.
Bu olgu aslmda bir hasta aklm tUm c;:ozum yollanm kapa-
yan duunme ve alg1lama bic;:imidir, ark mantigid1r. Bu manti-
gm en buylik zaran, eger ba1m1za gelen kotu olaylan Amerika
ve Rusya gibi ulkeler veya CIA ve KGB gibi dunyayi urkuten
buylik tekilatlar yap1yorsa ve bu olaylann meydana gelmesin-
de bizim hic;:bir kusurumuz, hatam1z yoktur inam1dir. Olay
nedeniyle kendimizi eletirmemize, hatalanm1z1 duzeltmemize
gerek yoktur. Aynca bu buyD.k devletlere karl bizim tek ba-
1m1za yapabilecegimiz bir ey de yoktur. Turkiye'de meydana
gelen olaylan ABD veya Rusya gerc;:ekletiriyorsa, tek bama
Turkiye ne yapabilir veya ben bir emniyet muduru, polis olarak
bu devletlere veya istihbarat servislerine kar1 ne yapabilirim?
Olaylar bakalan tarafmdan gerc;:ekletiriliyorsa ve benim bu
olaylarm gelimesinde kusurum yoksa bunlan durdurmak ya
da azaltmak ic;:in de yapacag1m fazla bir ey yoktur. Oyleyse
kendi hareketlerimi eletirmeme, duzeltmeme de gerek yoktur.
ite bu inam, ilerleme onundeki en buylik engellerden biridir.
Diger yandari bizim kendi insamm1z1 olarak dogru karar ve-
rebilecek ekilde egitemiyor, huzur ve gD.ven ic;:inde devlete bagh
olarak yaatamiyoruz. Fakat bizi hie;: tammayan, dilimizi dahi
konuamayan ulkelerin vatandalan veya istihbarat servisleri
389
gelip ulkemizde en olumsuz olaylann yaanmasma sebep ol-
mulardir. Boyle bir durumda insan unu dU.U.nmeden edemi-
yor; bu olaylarm yaanmas1m saglayanlar insanustu gli<;:lere
sahiptirler; ustun zekalanm, ilahi yeteneklerini kabul etmek
gerekir.
Bunun en glizel ornegi, Osmanh imparatorlugu'nun ege-
menligi altmdaki Araplann bozulan Osmanh idari yap1s1yla
birlikte ylikselen milliyeti:;:ilik ak1mlannm sonucunda siyasi
eylemlere balamalan ve yonetimin uygun reformlarla bu ey-
lemleri durduramamas1 sonucunda isyan 91karmaland1r. Bu
isyanlann sonucunda ingilizlerin de destegi ile Araplar ba-
g1ms1zhklanm kazanm1t1r. Bu olaylarm as1l sebeplerini, arka
plamm goremeyen mant1k, tum Araplarm ingiliz ajam T.E.
Lawrence tarafmdan ikna edilerek Osmanhya karI isyan et-
tirildigini ve onun faaliyetleri neticesi bu olaylann meydana
geldigine inamr.
0 zaman Unu sormak gerekmez mi? Y1llardir sizin egemen-
liginiz altmda bulunan, sizin taraf1mzdan yonetilen, egitilen ve
ylizlerce idarecinizin, mulki ve adli amirinizin, askeri komuta-
mmzm yerli halkla ii:; ii:;:e yaad1g1 bir bolgede her eye sahipsi-
niz, istediginiz her eyi yapabilme glicunuz var, yine de siz bu
halk1 ikna edip, kendinize baglayam1yorsunuz? ingiltere'den bir
adam geliyor; tamamen farkh bir kulture sahip. Tek bama, o
kadar kisa bir surede tu.m Araplan ayaklandmyor ve size karl
kullamyor. Bu akla mantiga uygun mu? Lawrence ilahi gu9lere
mi sahip? Lawrence'm olaganustu bir becerisi ve yetenege mi
vard1? Elbette hayir. Osmanh idaresi o kadar bozulmw:itu ki
b1rakm Arap Yanmadas1'111, Anadolu'da bile yer yer isyanlar
i;:1k1yordu. Halk zaten bikmItl; belki Lawrence gibiler bu orta-
m1 kulland1, sadece haz1r olan fitili ateledi. Fakat oray1 patla-
yacak hale getiren bizdik. Bunu goremedigimiz ii:;:in, ilk pari:;:a
koptugunda sebepleri dogru gorup, tedbir ahp durdurmaya <;a-
hamad1k. Bize gore bizim hi9 hatam1z yoktu. Hata yoksa dfi-
390
1 Bblum Devlet
zeltilecek bir ey ve hatta bu konuda yapacak bir ey de yoktu.
Olaylar d19 gU.c,lerin etkisiyle gen;:ekle9iyordu.
Halbuki Falih R1fk1 Atay'm ~ m ve Beyrut karargahmda Ce-
mal Pa9a'nm emir subay1 olarak 9ah9t1gi donemde bOlge halkma
o zamanki yonetimlerin yaptlg1 uygulamalan anlatt1g1 Zeytinda-
gz adh kitab1 okunsa olaylann ic;; dinamikleri anla91labilir. Bu
isyanlara sebep aramak bir yana, isyanlann neden bu kadar
gee;; 91kt1g1 ve daha da buyli.medigi kavranacakt1r. Bolgenin geri
kalm19 yap1s1, ileti9im imkanlannm yetersiz olmas1, k1sir 9eki9-
melerin halkl bir orgiit altmda bulundurmaya mani olmas1 gibi
nedenlerle birlikte y1llardan beri Osmanh hakimiyetinde ya9a-
m19 olmalan ve dini inanc;;lannm aym olmas1 gibi sebeplerin
isyam geciktirdigi, ba9ka bir sebep aramanm bo9una bir c;;aba
oldugu g6riilecektir. Y1llarca her olayda aym mant1k 9ah9tl, y1l-
lar gec;;ti ama mantik hie;; degi9medi. Buna benzer binlerce ornek
vermek miimkCmdi1r.
70'1i y1llara gelindiginde Turkiye'deki siyasi yonetimler za-
manm gereklerine uyamad1g1, ozgU.rlukleri geni9letemedigi ve
sosyal reformlan yapamad1g1 ic;;in, o donemki aklmlarm da et-
kisiyle sag ve solda farkh adlarda yli.zlerce siyasi orgU.t ve hare-
ket ortaya 91kti. Bunlan algilamas1, dogru ekilde degerlendirip
uygun tedbirler almas1 gereken hukiimetler aym mant1kla yine
olaylan d19 gU.c;;lerin destekledigi, bu gruplann alc;;ak ve hain
oldugu yoniindeki suc;;lamalan ile meseleyi ge9i9tirmeye kalk-
ti. Arna netice aym oldu. Olaylar onlenecegi ve azalacag1 yerde
her gU.n daha da artarak sokaklar kan golune dondu. Olayla-
n onlemek ic,in hic;;bir reform ger9ekle9tirilmedi. Ayrn mantlgm
sonucunda, ya9anan tum olaylar binlerce insanm olumiiyle,
maddi ve manevi degerlerin yok olmas1yla ve nihayetinde 1980
darbesiyle sonuc;;landi.
l 980'1i y1llarda her gU.n giderek iddetini art1ran aynhk91
hareketlere devletin bak191 yine aym minvaldedir: d19 gU.c;;ler
bunlan destekliyor, bunlar alc;;ak ve hain. Sonraki donemler-
391
Hal!c;:'te Ya9ayan Simonlar
de radikal dini grup ve hareketler gerek iran'daki rejim degi-
9ikliginin etkisiyle, gerekse bati ulkelerinin islam ulkelerin-
deki olumsuz tertipleri neticesi olarak tUm islam Ulkelerinde
ve Turkiye'de hareketlenmeye ba!';?ladi. Bizde yine aym mantik
hakimdir: bunlar irticac1, hain, gerici ... Her zaman duzen ve re-
jim hakh, kanpsmdaki her muhalif hareket hain, alc;:ak, bolucu
ve d1!';? glic;:ler tarafmda yonlendirilmektedir. Bu yakla!';?1mm bir
an once degitirilmesi gerekiyor.
Ashnda bu komplocu mant1k yerine, daha pozitif ve yap1c1
bir akil ylirutme ile meydana gelen her olaydan sonra, oncelikle
olaylann sebepleri ara!';?tlnhr, sistemin hatas1, kusuru aramr ve
olaylara sebep olan nedenler tespit edilerek bunlar bir ele9tiri
suzgecinden gec;:irip bir daha benzeri olaylann olmamas1 ic;:in
gerekli tedbirler almabilirdi.
Ulke ic;:erisinde siyasi 6rglitlerin yaratt1g1 eylemler ve teror
olaylan ile ozellikle rejim aleyhtan gruplann olumas1, ulke-
deki siyasi ve toplumsal sistemin kitleleri memnun etmedigi
dogrultusunda sinyaller verir. Huzursuz c;:evrelerin s1kmtilan
dinlenerek onlara haklan teslim edilmez veya haklanm me-
ru yollarla aramalannm onu ac;:1lmaz ise bu ki!';?ilerin bir sure
sonra gayri me!';?ru yollardan tepki gosterecekleri kesindir. Bu
tepkinin olu9mas1 ic;:in illaki birilerince tahrik edilmelerine de
gerek yoktur. insan onurlu bir varhk ise hakkm1 korumak ve
aramak isteyecek, verilmeyince de bu hakk1 me!';?ru yollarla al-
manm yolunu ara9tlracak, bu yol da kapatJhrsa o zaman ise
gayri meru yollara ba!';?vuracakt1r.
Bireyler ve kitleler hakh iseler veya kendilerini hakh zan-
nediyorlarsa ya bu haklanm almalan saglanarak ya bu hakla
orantih bir glic;: uygulay1p bask1 altma almarak ya da me9ru
demokratik yollarla haklanm arayabileceklerine inandmhp
bu yollann onlara ac;:1k tutulmas1 saglanarak onlann tepkile-
ri durdurulabilir. Dstelik demokratik sistemde herkes dli!';?lin-
cesini ac;:1klamakta ve bu du9unceler etrafmda orglitlenmekte
392
1. Boliim Devlet
serbesttir. Fakat bizim ulkemizdeki uygulama baz1 fikirlerin
savunulmas1 ve ifade edilmesini yasaklamakta ve bu fikirleri
savunan dernek, parti gibi 6rgl1tlerin kurulmasma musaade
etmemektedir.
19701i yillarda dunyadaki siyasi degiimlere bagh olarak or-
taya ylkan yeni teorilerin, ozellikle de Marksizm'in yeni yorum-
lannm etkisiyle Turkiye'de genylik hareketleri baladi. Genyler
ulkedeki rejimin haks1z ve hukuksuz oldugunu ve iyilerle koy-
luleri somurdugunu ileri surerek, rejimi degitireceklerini iddia
ediyorlardi. Once kuyuk gruplar halinde bir araya gelerek der-
nekler etrafmda 6rgl1tlenmeye, fikirlerini yaymak iyin gazete,
dergi ve brolir ylkarmaya balad1lar. Bu yolla halk1 orglitleyip
siyasi partilere donumeyi ve seyimlerde iktidar olup kendilerin-
ce inand1klan hak ve adalet uzerine kurulu yoksul kesimlerin
sermaye sahibi zenginlerce somurulmeyecegi sosyalist bir du-
zen kurmay1 hedefliyorlardi. Arna sistem daha en bamda geny-
lerin muhalefetini engelledi; yaymlad1klan brolirleri toplatt1,
y1kard1klan dergileri yasaklad1, kurduklan dernekleri kapatt1,
duunceleri ve duunceleri dogrultusunda orglitlendikleri iyin
mahkum etti. Bati demokrasilerinde hakkm1 arayan ve orglitlu
halk demokrasinin teminat1 olarak gorulurken, ulkemizde her
turlu hak talebi, her turlu orglitlenme yabas1 yasaklanmaktay-
di. Meru muhalefet yollannm yasaklanmas1 uzerine genyler
gayri meru yollardan muhalefet etmeye balad1lar. Gizli orglit-
ler kurarak, gizli yayinlarla halk1 orglitleme faaliyetlerine yonel-
diler. Sistem bu kez de yok daha iddetli bir biyimde genylerin
uzerine gitti, yok daha agir cezalar uygulamaya baladi. Bu-
nunla da yetinmeyip basm yaym organlan ve egitim sistemi ile
begenmedigi fikirleri hor g6rmeye, aagilamaya ve hatta halkm
bir bolumunu onlara kar1 klkirtmaya baladi.
Sonuy olarak, hak talebinde bulunanlann istedikleri siste-
mi kuracaklan butun meru yollar kapanmca, geriye tek bir
yo! kahyordu; silahh mucadele ile bu rejimi degitirmek. Baka
393
Halig'te Ya9ayan Simonlar
butun yolar her turlu yontemle, zorla bastmbyordu. Peki, siz
bu dlii;>lince etrafmda orglitlenerek halkm faydasma olduguna
inand1gm1z bir sistemi halka anlatip kabul gormesi halinde uy-
gulamaya koymay1 ama9 edinseniz ve bu amacm1z zorla ve id-
detle bastinhrsa ne yaparsm1z? Ya korkup geri 9ekilir ya da bu
davayi size mani olanlara karl zor ve iddetle savunursunuz.
Baka bir yolu var m1yd1?
394
2. Bolum
C,EMAAT
2. Bolum Cemaat
Din ve inane; Diinyam
Kitabm buraya kadar olan bolumunde kiiligim ve kimligim
ile ilgili ozel konulara fazla girmemeye gayret gosterdim. Onceki
bolumde yaz1lanlar gec;:mi doneme aitti. Amac1m gec;:mite ya-
anan 6rnek olaylar uzerinden gelecege yonelik bir projeksiyon
oluturmakti. Bu bolumden itibaren anlatacaklanm, glinu-
muzde yaad1klanm1za, i<;:inde bulundugumuz donemin arka
planma ilikin olacaktir. Anlatacaklanmm dogru anlailmas1
ic;:in benim duunce ve inane;: yap1mm, ozellikle dini inanc;:lan-
mm geliiminin bilinmesine ihtiyac;: oldugunu dulinuyorum.
Okuyucunun daha iyi ve tarafs1z bilgilenebilmesi ic;:in, hic;:bir
eyi saklamadan, tek bir noktayi mahrem birakmadan bilinme-
si gerekenleri eksiksiz anlatmaya c;:ahacag1m.
Gizli faaliyetlerini bu bolumde ac;:1klayacag1m glic;:lerin ellerin-
de ne kadar buylik olanaklar oldugunu ve hangi yontemleri kul-
land1klanm az c;:ok bilenlerden birisiyim. Hemen hemen herkes
bu kiiler hakkmda bir eyler biliyor olsa da onlann yapt1klan
iler, c;:al1ma yontem ve bic;:imleri tam manas1 ile bilinmiyor. Ben
de k1smen bilgi sahibiyim; bu nitelemeleri kismi bilgilerimle ya-
pabiliyorum. Bu insanlar ve onlann faaliyet tarzlan bilinmeden
ulkemizde son donemde yaananlan tam olarak anlamak mum-
kun degildir. Anlatacaklanmm hepsi maddi delilerle ispatlanabi-
lir. Fakat delilleri bulacak insanlann c;:ogunlugu da bu insanlarla
beraberler. Yine de ben delillerin nerede ve nas1l bulunabilecegini
gosterecegim. Bu insanlann hasm1, dumam degilim; c;:ogu eski
dostlanm, son donemde tamk oldugum ve yasadlI oldugunu
duundi.igum davramlan haric;: inanc;:lanm ve dunya gorulerini
paylaiyorum. Yazacaklanmm buna gore yorumlanabilmesi ic;:in
once ozel dunyam1 anlatarak balayacai?;im.
Din ve inane; Diinyamdaki Gelimeler
ilk c;:ocuklugumdan beri c;:evrem ve yaad1g1m ortam
Anadolu'nun klasik muhafazakarhg1 ile ekillenmiti. Hayatm
397
Hallg'te Yai}ayan S1monlar
kendisi ve kurallan, toplumun deger yargilan dogrudan veya
dolayh olarak dini kurallara gore belirlenmekteydi. Fakat c,;:ev-
remdeki insanlann hic,;:biri dini bir rejim ya da sistem yanhs1
olmam1 ve dini amac,;:h illegal bir orglit yap1s1 ic,;:inde hic,;:bir za-
man bulunmam1tL Yani inanc,;:lanm kuvvetliydi fakat ne iim-
de ne bakalanrn degerlendirmemde hic,;:bir bic,;:imde bir etken
veya olc,;:u olmadl. inanc,;:lanm, tUm davramlanm1z1 bir gorenin,
gozetenin oldugu ve bir glin hesap sorulacagi anlay11 dogrultu-
sunda, herkese karI durust olmayi mecbur k1lan, akh, Uuru,
vucudu ve her turlu nimeti verene sayg1 ve sevgi temelinde ve
vicdani sorumluluk c,;:erc,;:evesinde ekilleniyordu.
Dogdugum koyde emsallerimden kimileri somestr tatillerin-
de koyun camisinin imammm verdigi Kur'an kursuna gitmeleri
ve onun neticesi olarak namaz kllmaya balamalan babamm
houna gidiyordu. Babamm okul tatillerinde benim de Kur'an
kursuna gitmemi isternesi uzerine ilkokul 3 ve 4. s1mfta 15
glinluk ara tatillerde Kur'an kursuna gittirn. Arap alfabesinin
ilk temel kitab1 olan elif cuzunu okumaya balad1m. Eski ya-
z1y1 ve Kuran'1 tecvit uzere denen usulune uygun tam olarak
okuyabilmek ic,;:in s1ras1 ile elif cuzunden ba:;;layarak birkac,;: cuz
kitab1 okumak gerekir. Ben ancak elif cuzunu bitirebildim ama
bu arada din kurallanm, namaz kilrnayi, namazda okunrnas1
zorunlu dualan okumay1 ve ezberlemeyi baard1m.
ilkokul y1llarmda yalmzca kisa kurs donernlerinde namaz
k1lard1k. Ortaokul doneminde de fazla bir degiiklik olrnadi.
Aym minvalde devam ettim. Sonra Polis Kolejine girdim. inanc,;:h
ve muhafazakard1m; daha fazlas1 degil. Arkada:;;lanm arasmda
namaz kllanlar da vard1, namazdan bihaber olanlar da. Bu ko-
nuda ogrenciler arasmda herhangi bir aynrna yoktu.
Polis Kolejini bitirrni, Polis EnstitUsune balam1t1m. 1975
y1lmda enstitunun 2. sm1fmdayken, nisan aymda agabeyimin
dugunune kat1lmak ic,;:in babamm hasta oldugu yonunde (du-
gun ic,;:in izin vermediklerinden) okula yalan beyanda bulunup,
398
2. Bi:ilum Cemaat
ti<,; glin izinli olarak memlekete gitmi9tim. 0 zamanlarda, koyde
her delikanhnm sahip oldugu Turah Osmanh Beyligi denilen 9
mm Karadeniz yap1m1 bir tabanca temin etmi9tim. Dugunlerde
en i;ok yapilan eglence, silah yan9tmrcasma havaya ate et-
mekti. Dugunde silah1m1 incelemek isteyen bir akrabam mermi
yok zanmyla silahla oynarken, birden silah1 ate9ledi ve uzakta-
ki bir i;ocugun yaralanmasma neden oldu. Bu olaym ardmdan
eyvah 9imdi yand1m, meslegim gitti korkusuna kap1ld1m. Bu
badireyi atlatirsam be vakit namaz kilacag1ma dair kendime
soz verdim. Verdigim soze uyarak Polis Enstitusunde (buglin-
ku ad1yla Polis Akademisi) namaz k1lmaya ba9lad1m. Be9 vakit
namaz k1hyordum. Bu durum 1980 yllmda olaylann <,;ok artt1g1,
ko9turmaktan namazlanmm <,;ogunun kazaya kald1g1 doneme
kadar devam etti. Bu donemde, herkesin birbirini girtlaklad1-
g1 olagand191 ko9ullar altmda ya9amyordu. Oldurulen bir agir
ceza reisinin faillerini yakalamak 9ah91yorduk. Bir buyii-
gum "bu zamanda gorev daha onemlidir, sava9ta namaza ara
verilir" yonunde nasihatte bulununca bunu akla uygun bul-
dum ve uygulamaya ba9lad1m.
Polis EnstitUsunde okurken Maltepe'deki Kai; Ogrenci
Yurduna yakm Polis Vakfmm ogrenci yurdunda kahyordum.
Okuldaki yemek sonras1 Amttepe'deki okuldan yurda yaya ge-
lir, genellikle de ak9am namazm1 Maltepe Cami'nde kilard1m.
Bir glin cami 91k19mda, sohbet ettigim mCthendislik ogrencisi
bir arkadas,m anlat1mlanndan etkilendim. Zira o, akla hitap
eden fikirlere sahip, yumu9ak bir ki9iligi ve insani yaklas,1m-
lan olan birisiydi. Zaman zaman namaz sonlannda onceden
alm19 oldugu notlann bulundugu defteri cebinden i;1kanr, bu
notlara bakarak i;e9itli dini konularda bilgiler verirdi. inani; ve
din hakkmda ve Yaradan'm varhg1 ve birligine neden inanma-
m1z gerektigi gibi konulardan bahsederdi. Konuyu akla, ilme
gore orneklerle anlatirdi. Bu sohbetler bazen yats1ya kadar
devam eder, yats1 namazm1 klld1ktan sonra yurda donerdim.
399
Halic;'te Simonlar
Bu sohbetlere katilan ve bu konularda benden daha bilgili
olan Zulfikar adh arkadw;amdan bu ahsm Nurcu oldugunu
ogrendim. Daha sonra admm Halit oldugunu ogrendigim bu
yeni arkadalill bizi ogrencilerin birlikte kald1g1 evine gotlirdu.
Evde, bir k1sm1 o zamanki ad1yla Yukseli Muhendislik ve Mi-
marhk Ozel Yuksek Okulu (daha sonra ad1 Devlet Muhendislik
Mimarhk Akademisi oldu), bir k1sm1 Bah9elievler'deki Fen Fa-
kultesinde ve bir k1sm1 da Siyasal Bilgiler Fakultesinde oku-
yan, hepsi Nurcu olan 5-6 ogrenci kahyordu. Arada s1rada bu
eve ugramaya, ogrencilerle sohbet etmeye balam1t1m. Yaam
tarzlan, birbirlerine karI sayg1h davramlan, sadelikleri ho-
Uma gidiyordu. Aym donemde 9evremdeki baz1 arkadalanm,
benden etkilenerek namaz k1lmaya balam1lardi. Dolay1s1yla
Polis Enstitusunde namaz k1lan ogrenci say1s1 artm1tl. Yurt-
taki arkadalanm1 yeni arkadalanmla tamtmp onlarm da bu
sohbetlere katilmalanm saghyordum. Baz1 akamlar, ogrenci
yurdunda bir araya gelerek cemaat oluturur topluca namaz
k1hyorduk. Aym koguta bulunan <;:ogu arkadaIm da namaza
ba9lam19ti.
Bu arada Maltepe ogrenci yurdu kapanm1, mulkun sahi-
bi Polis Vakf1, vakfm idaresini buraya ta1m19tl. Yurt bulmam
gerekiyordu. Ben parah olarak bu yurtta kahrken baz1 ogren-
ciler ucretsiz olarak daha uzaktaki iskitler Ogrenci Yurdunda
kahyorlardi. Maltepe'deki yurt kapanmca, bizdeki tum ogren-
ciler iskitler Yurduna tamdi. Ancak bu yurt her tUrlu sosyal
ortamdan uzakti. Oto tamircilerinin yogun olarak bulundugu
bir semtteydi ve 9evresi de iyi degildi. Son s1mf ogrencisiydim
ve sanmm ikinci donem de yaklam19tl. Yeni arkada9lanm, is-
tersem kendi evlerinde kalabilecegimi teklif edince, kabul ettim.
Ev okula 9ok yakmd1 ve Maltepe'nin en glizel yerindeydi. Sonra-
dan sohbetlerden vs. bu ekilde ba9ka evlerin de oldugunu fark
ettim. Bu glin evleri denen o evlerden birinde tahminen 5-6
ay kadar kald1m.
400
2. B6lum Cemaat
Bu evlerde hayat 9ok duzenliydi; her giin bir ogrenci no-
bet9i olur, temizlik ve yemek ilerine bakardi. Evin masraflan
ogrencilerden toplanan ortak paradan karIlamr, herkes na-
maz kllar ve dua ederdi. Haftada bir giin, akam baka evlere
gidilir, dini sohbetler yap1hrdi. Diger giinler ise herkes sessiz
sedas1z, sukunet i<;;inde derslerine 9ahirdi. Bu evde kahrken,
Fethullah Gulen Hoca'yla benzeri baka bir evde kar1lat1m.
Sonra An Sinemasmda verdigi "Yaratlh ve Darvinizm" konulu
konferansta 9ok ciddi din ve fen ilimleri bilgisine sahip oldugu-
nu gordum. Bu donemde Ulkucu ve onlann komunist dedikleri
gen9ler arasmda k1yas1ya kavgalar yaamyordu. Kimi zaman
kitlesel 9atlmalar, kimi zaman da teke tek yakalad1gmda za-
rar verme eklindeki olaylann ard1 arkas1 kesilmiyor, giderek
tirmamyordu. Bu tur olaylarda 9evremizdeki arkadalar, sag-
c1 olduklan i<;;in iilkuculerin yanmda kavgalara katllma egili-
mi gosteriyorlardi. Zaman zaman eve gelen bizden daha yetkin
olduklanm anlad1g1m kiiler, siz sakm bu olaylara kat1lmaym,
taraf tutmaym diye telkinde bulunuyordu. Arka planda ne olup
ne bittigini bilmiyordum ama bu ev ve evde birlikte yaad1g1m
yeni arkadalanm1 9ok seviyordum. Okul bitince, dereceye gir-
digim i<;;in se9me hakkma sahiptim ve memleketime yakm ol-
mas1 nedeniyle Mersin'e istegim uzerine tayin oldum.
l 980'den sonra duzenli olarak namaz k1lamad1m, cuma
namaz1yla smirh kald1m ama duzenli namaz kllamamanm s1-
kmtism1 da hep i<;;imde ta1d1m. Beni ve tum kainatl yaratan
buylik bir giicun olduguna samimi olarak her zaman inand1m
ve yaratanm kurallanm ihlal etmemeye 9al1t1m
Gorev esnasmda inan9 farkhhgm1 hi<;; onemsemedim. Ds-
telik muhafazakard1m ve imkamm olsa kendi dunyamda dinin
tum kurallanm tam anlam1yla yaamak isteyen biriydim; hala
da oyleyim. Ancak imdi Unu sorguluyorum: Yaradan nas1l
yaamam1z1 istiyor? Temel amac1m1z ibadet etmek mi, yoksa
belli bir hayat tarzma uygun yaamak midir? $u soruya tat-
401
Halig'te Ya9ayan S1monlar
min edici bir cevap anyorum: Dini kurallar insan mizacm1 bi-
len Yaradan tarafmdan insanm bu dunyada toplum veya fert
olarak huzurlu, mutlu ve birbirine zarar vermeden ya9amasm1
saglamak igin mi kondu? Bu sorunun gok daha otesinde, gok
daha derin manalann oldugunu biliyorum. inancm temelinde
mutlak insan ozglirlugu oldugunu, ozglir olmayanm inang ve
imanmm eksik kalacagm1, bu ozglirliigun her 9eye kar91 olmas1
gerektigini du9unuyorum.
istanbul'da gorev yaptlg1m 1995 yilmda kiz1m ilkokulu bi-
tirmi9ti, ortaokula kayit ettirmem gerekiyordu. Aym sitenin loj-
manlannda kalan arkada9lanm gocuklannm kay1tlanm ozel
okula yaptmyordu. Benim gocuklanmm farkh okula gitmesi ho9
olmazd1, aynca gocugumun diger gocuklan gorerek uzl.ilmesini
de istemiyordum. Emniyet Muduriimuz Necdet Menzir'in okul
fiyatlannda belli miktarda indirim uygulatmas1 iizerine kiz1m1
evimizin yakmmdaki ozel okula yazdird1m. Teknige c;ok merak-
hyd1m. Tum alet ve cihazlann teknik bilgileri ve teknik konulan
igeren kaynaklann tumu ingilizceydi. ingilizce bilmedigimden
dolayi bu alanda gok zorluk gekmis;, yeterli duzeyde bilgi elde
edememi9tim. ic;:imde kalan bu ukdenin gocuklanmda olmama-
s1 igin onlan tngilizce dil agirhkh egitim yapan bir okula yazdir-
mak benim de arzulad1g1m bir 9eydi.
Sonraki y1l Ankara'da goreve atand1gimda, k1z1mm ozel
okulda egitimine devam etmesi ve aym yil ilkokuldan mezun
olan oglumun da ortaokula kay1t edilmesi gerekiyordu. K1z1m
ozel okulda egitim gorurken oglumun devlet okuluna gitmesi
dogru olmazd1, mecburen onu da evime en yakm ozel oku-
la yazdiracakt1m. Ara9tirma yapt1g1mda evimize en yakm ozel
okullardan birinin Samanyolu Koleji oldugunu gordum ve go-
cuklanm bu okula gonderen arkada9lann da goru9lerini alarak,
<;ankaya'daki Samanyolu Kolejinin ortaokul klsmma oglumu
kay1t ettirdim. Okulun lise klsm1 Yenimahalle ivedik'teydi. Or-
taokul bittiginde oturdugumuz <;ankaya Oran semtine uzak
402
2. Bolum Cemaat
olan Yenimahalle ivedik'e gitmek gerekiyordu. Eskiden ben ie
giderken <;:ocuklan okula gi:ituruyordum. Oysa imdi her ikisi
i<;:in de okul ucreti haricinde bir de servis ucreti i:idemek zorun-
dayd1m. Herne kadar Susurluk olaylan vs. nedeniyle biraz tam-
mnca bana i:izel indirim uygulamyorduysa da tek maa1mla her
ikisinin ucretini i:idemekte zorlamyordum. Fakat o di:inem 28
$ubat arifesindeydik; herkes Samanyolu Kolejinden ya da ben-
zeri okullardan ka<;:1yor, keskin laik gi:izukmek istiyordu. Her-
kes ordunun balatt1g1 cereyana kap1lm1tl. insanlann bu ka-
dar korkmas1 ve sahte hareket etmesi beni son derece rahats1z
ediyordu. inadma bu kiilerin tersine davranmahyd1m. Aslmda
maddi koullanm <;:ocuklanm1 Samanyolu Kolejinden ahp evime
yakm bir i:izel okula nakletmemi gerektiriyordu ama korkmu
g6z1ikmemek, gli<;: gi:isterenlere kars,1 haklmm yamnda olmak,
g1i<;:ten korkmamak adma bunu yapmad1m. Tabii bu okullar-
daki egitim ve kalitesi, i:igretmenlerin i:igrencilerle ya-
kmdan ilgilenmesi, okulda egitirnin yanmda <;:ocuklann zararh
ahkanhk ve davrams,lara karI konmdugu inanc1 da bu karan
alrnarnda belirleyici unsurlardi. Fakat en azmda Emniyette is-
tikbal bekleyen bir kii olarak, o g1inku artlarda bin y1l siirece-
gine inamlan 28 $ubat anlay1s,1 yc)ffL"inde <;:ocuklanrn1 Samanyo-
lu Kolejinden bas,ka bir okula nakletmem gerekiyordu. Nakilleri
yapmad1m. Bir kez daha anlad1m ki haks1zlar uzerime ne kadar
sert gelirse, ne kadar buylik bir tehditle kars,1 kars,1ya kahrsam,
ayni i:il<;:ude kaq1 koyma iradem geliiyor, bedeli ne olursa olsun
akhm ve vlicudum kars,1 koymaya programlamyordu.
Ve 6 y1l <;:ocuklanm1 Samanyolu Kolejinde okuttum ve ikisi
de oradan mezun oldular.
Gi:irevim esnasmda hi<;:bir <;ahamm1, kars,1latlg1m hi<;bir
gi:irevliyi, davahy1, davac1y1, vs. degerlendirirken, inanc1 ya da
dus,uncesi nedir diye duunmedim. Gerektiginde devlet bir
Hiristiyan'1, bir Musevi'yi ve hatta bir yabanc1y1 gorevlendire-
bilir, kendisine gi:irev verilen herkes istenilen hizmeti yerine
403
Hallr;:'te Simonlar
getirmekle, devlet de hizmetlerinin kar:;nhg1 olarak maala-
nm odemekle yli.kumludur. 0 zaman her ey devletin kural-
lanna uygun olarak yerine getirilmeliydi. Maa ahrken, diger
imkanlardan faydalamrken nasil kanunlara uyuyorsam, diger
ileri de kanunlara uygun yapmahyd1m, inanc1m onu gerekti-
riyordu. Y1llarca yammda c;;ahml, en fazla beraber mesai sarf
ettigim, binlerce teknik cihaz1 ureterek devlete milyonlar ka-
zandtrml ibrahim'in alevi oldugunu emekli oldugu zaman, i
ararken onerdigim belediyenin yaptlg1 aratlrmanm sonrasmda
bana sorduklannda ogrendim.
Emniyet tekilati ic;;erisinde hukumet veya bakanlarm tav-
rma gore oluan dini merkezli orglitlenme veya kar1smda olan
faaliyetlere hie;; yaklamad1m, bu donemlerde ben hep tarada
aktif sokak polisligi gorevinde bulundum. Bir donem geldi dini
inanc;;lara gore Genel Mudurluk merkezinde atamalar ve sur-
glinler yapildi. Devran degiti yeni gelenler aym amac;;h olarak
surenleri surdu, ben c;;ahan iini iyi yapan herkesle i;:ahtlm
ama bu tur tutumlardan ve insanlardan her zaman uzak dur-
dum. Gorevde ve atanmalarda dini inanc;;lan olc;;u almaya kal-
kanlara asla musaade etmedim.
Eskiden baz1 gene; komiserler islamc1 denilerek istihbarata
almmazdi. Ben buna karl koyard1m, inanc1 kendine, bizim ic;;in
gorev yapmas1, c;;ahmas1 onemli derdim. Hie; kimsenin gorevini
baka amac;;larla kullanacagi akhma gelmezdi, hatta ferdi olarak
yapilm1 olsa dahi grup halinde insanlann gorev yeminini bozup
gorevin gerekliliklerine karl iler yapacagm1 akhm almazdi.
istanbul'da gorev yapt1g1m1z y1llarda yeni kurdugumuz tek-
nik sistem sayesinde onemli bilgiler edinmeye balaymca, c;;o-
galan i yli.kune gore amir say1s1 yeterli olmamaya balam1tl.
Her ekip ic;;in bir komisere ihtiyac;; vardi. Polis Akademisini yeni
bitirmi baanh gene; komiserleri tespit edip istihbarat
sinde c;;ahtlrmak ic;;in merkeze teklifte bulunuyordum, hatta bir
klsmm1 gec;;ici olarak hemen goreve balat1yordum. Emniyette
404
2. Bolum Cemaat
her riitbeli o ilin emrine atamrd1, Emniyet Mudurii'nun teklifi
Vali'nin onayi ile personel ilgili birimlerde 9ahmaya balardi.
Genel mevzuat boyle olmakla birlikte uygulamada ve istihbarat
yonetmeligi geregi istihbarat hizmetlerinin ozelligi de goz onune
almd1gmdan istihbarat $ubelerinde insanlar dogrudan goreve
balat1lmazdi. Once mimleme denen en az iki istihbarat9mm
referans1 ile birlikte almacak aday hakkmda geni oz ge9mi
bilgilerini i<;:eren bir form doldurulur ve Emniyet Genel Mudur-
lugu istihbarat Daire Bakanhgmdan onay istenir, merkezde
bu kii hakkmdaki ariv bilgilerine bakllarak Emniyet Genel
Mudurlugunden onay ahmrdi. Kii yine hemen ubede gore-
ve balayamaz, a<;:Ilacak Yeralt1 ve Y1k1c1 Faaliyetlerle Mucadele
kursuna 9agnhr, iki ay suren bu kursun ardmdan istihbarat
biriminde goreve balardi. Eskiden acil personel ihtiyac1 oldu-
gunda (son zamanlarda ise usul haline geldi), Genel Mudur
onay1 ile birlikte kiinin ge9ici gorevle istihbaratta goreve bala-
mas1 i<;:in onay verilir ve kii kurs goriinceye kadar ge9ici statu-
su ile istihbarat birimlerinde 9ahmaya balar, bilahare kursa
giderek asli personel olurdu.
Ben, 5-6'h gruplar halinde yeni komiserleri mimleyip is-
tihbarat Ubesinde 9ahtlrmak i<;:in teklif ettigimde, bazilanna
merkezde karl 91k1hyordu. Gerek9e ise okul yillannda dindar
olmalan, dindar kiilerle birlikte goriilip birlikte hareket et-
mi olmalanydi. Ben de Diyarbaklr ve istanbul'da ger9ekle-
tirdigim baanh istihbarat operasyonlannm istihbarat camias1
i<;:erisinde ahs1ma yonelik kazandird1gi saygmhgi kullanarak
bu kiilerin almmas1 gerektigini, insanlan inan9lanna gore de-
gerlendirmenin dogru olmad1gm1, muhim olamn bu kiilerin
goreve baghhg1 ve yetenekleri oldugunu savunuyordum. 0 s1-
ralar beraber gorev yapt1g1m1z veya gorev nedeniyle kar1lat1g1-
m1z yabanc1lar i<;:inde bizdekilerden 9ok daha dindar insanlann
olmasma ragmen bunlann en gizli birimlerde 9ahtlg1m ornek
vererek, bir9ok komiserin goreve almmasm1 saglad1m.
405
Halig'te Ya:;;ayan Simonlar
Belki de bu gt.in ikayetc;i oldugum yap1da yer alan bir-
c;ok mudurii 0 glinlerde merkezin itirazma ragmen 'insanlann
inanc;lanna gore degerlendirilemeyecegini' soyleyerek bizzat
ben goreve almmalanm saglad1m. Hala da aym kanaatteyim.
insanlann 9al1acag1 birimlerin inanc;lanna gore belirlenmesi-
nin makul olmad1gm1 dU.U.nuyorum. istihbarat Ubesine ald1-
g1m komiserlerin c;ogu, merkezin karl 91kmasma ragmen, ver-
digim mucadeleler sonucunda goreve ald1g1m1 bilmezler, zaten
bilsinler de istemem. Onlann, devletin ve tekilatm insanlan
duuncelerine, inanc;lanna gore degerlendirdigini bilmelerini,
boyle bir anlay1m devlete hakim oldugunu bilmelerini isteme-
dim. Tabii ald1f?;Im bu insanlar da istanbul'da yapllan tum c;a-
hmalarda harikalar yaratan ekibin birer uyesi oldular ve c;ok
baanh c;ahmalara imza attllar.
Ankara'da Emniyet Genel MU.durlugu lstihbarat Daire Ba-
kan Yard1mc1hgma tayin olunca tUrlu bahanelerle ezilmek iste-
nen inanc;h olarak bilinen kiileri korumaya c;ahtlm. Bir y1l bo-
yunca Bakan Yard1mc1s1 olarak tekilatm it;ilerini tek baIma
koordine ediyordum. Daire Bakam Emin Aslan biraz rahats1z-
hg1, biraz da di toplantJ ve temsil ilerinin yogunlugu nedeniyle
sadece di ilere bakabiliyordu. Daha onceki donemde, l 990'h
yillarda, istihbarat Daire Bakanhg1'nda islamc1 anlayita olan
kiiler yonetime gelmi, yaptlklan tayin ve surglin uygulamala-
nnm sonucunda Abdulkadir Aksu bakanhktan aynlm1 yerine
Mustafa Kalemli ic;ileri Bakam olarak goreve gelmiti. Yeni ic;i-
leri Bakamnm goreve gelmesinin ardmdan Onal Erkan Emniyet
Genel Mudurii, istihbarat Daire Bakam Ali Gokc;imen'in yerine
ise Tuncer Meric; Daire Bakam olarak goreve getirildi. Yeni yo-
netim, dini yonu agir basan ve diger kesimleri surglin etmede
rol alan tUm eski Ube mudurlerini il ve istihbarat dima, daha
az kusurlu gorduklerini de merkez dima atadllar. Gec;mite
yaanan deneyimlerden dolayi butun Ube mudurleri Ve birim
amirleri dini duunce ve orglitlere uzak duran ve bu konuda
406
2. Bolum Cemaat
hassasiyeti olan kiiler arasmdan se9iliyordu. Merkeze solcu
ve islami cemaat ve ekollerle ilgili olabilecek kiiler yaklatl-
nlm1yordu. Merkeze atanacak olanlar buyiik oranda milliyet-
9i ve ulkucu kesime yakm kiiler arasmdan se9iliyordu. Fakat
merkezin bir eksigi vard1; i uretemiyor, gorev ay1smdan bir iki
amir haricinde digerleri 9ok klasik kahyordu. Bu kiiler illerin
yapt1g1 operasyon ve 9ahmalan pazarlayarak ge9inmek istiyor-
lardi. Ben merkezde goreve gelince i uretecek baz1 kadrolardan
merkeze gelmek isteyenlere destek oldum. Merkezde az da olsa
alt rutbelerde dini yonu agir basan veya boyle olmasma ragmen
merkezdeki genel anlay1tan korkarak farkh gozukmeye 9ahan
kiiler bulunmaktayd1 ve bu kiiler her firsatta ezilmeye 9ah1h-
yorlardi. Fakat ben g6reve geldikten sonra radikal laik gozuken
etkin kiilerin bu insanlar uzerinde bask1 kurmalarma karI
tavir ald1m.
28 Donemi
24 Arahk 1995 se9imleri sonucu MSP-RP 9izgisinin en bu-
ylik parti olmas1, ordu iyerisinde tepkilerin artmasma neden
olmu, bu sonucu hazmedememenin ilk iaretleri ortaya 91k-
maya balam1tI. Susurluk Olaylan uzerine Silahh Kuvvetler
iyerisinde hareketlenmeler daha da artm1tI.
iktidann DYP kanadmdan bakan olan Mehmet Agar'm, Su-
surluk Olaylanndaki rolu nedeniyle hukUmetin d1mda kal-
masmm ardmdan, once istihbarat Daire Bakam Emin Aslan
Ka9ak91hk Daire Bakam olarak gorevlendirildi. istihbarat Dai-
resi Bakanhgma tiraj1 9ok dU.U.k bir yaym organma (dergi mi
yoksa gazete mi oldugunu hatirlamad1g1m) dogrulugu ve cid-
diyeti tartlmah olan "Artik ordu polise sormadan ihtilal yapa-
maz. Yedi bin kadar ozel egitilmi agir silahh ozel harekat polisi
var. .. " mealinde bir eyler soyleyen, 0 gilne kadar hi9 tammad1-
g1m BU.lent Orakoglu getirildi.
407
Halig'te Ya9ayan Simonlar
Bana gore Orakoglu istihbarat formasyonuna sahip degildi;
ya yanh9hkla ya da tesaduf eseri daire bakam yap1lm1tl. Soy-
ledigi iddia edilen, o zamana kadar kimsenin duymad1g1 "Art1k
polise dammadan ordu ihtilal yapamaz ... " mealindeki iri lafi
gen;ekten soylemi olsa bile ciddiye almacak biri degildi. Mak-
sad1m onun basit biri oldugunu soylemek veya onu aag1lamak
degil. Ancak Orakoglu'nun demokrasi, ozglirluk, darbe, siyaset
gibi konular a<;1smdan bir bak1 apsma ya da ideolojiye sahip
biri olmad1g1m dulinuyorum. Eger bu sozu soylemise sadece
kendisi polis oldugu i<;in, polisi ovmek ve dolayh olarak kendini
yliceltmek i<;in soylemi olabilecegi kanaatindeyim.
Bulent Orakoglu, ge9mi s1k1y6netim donemlerinde as-
keri kii ve kurumlarla gayet uyumlu r;;ahmalar yapml,
Diyarbakir'daki s1k1y6netim suresinde en iyi gorev yapan polis
olmu, kardeleri ve yakmlan i9inde rutbeli askerlerin oldugu
bir polisti. Sozleri fazla ciddiye almd1, firtma kopanldi. Bir defa
daha yine ordunun istihbarat ve insan tamma konusunda isa-
betli hareket edemedigini gordum. Orakoglu'nu biraz tammI,
tahlil etmi olsalard1, bu sozlerin basmda fazlaca yer almas1
konusunda bunca gayret gostermez ve bu kadar da tepki koy-
maz, gliler ge9erlerdi. Bu ve benzeri olaylar ordu i<;erisinde ha-
reketlenmelere sebebiyet veriyor, ordu a<;1ktan siyasi hukumete
kar1 tavir gelitiriyordu. Anormal davramlar balam1tL
istanbul'da <;eitli olaylara kanIDI ve saklanmak i<;in
Ankara'ya gelen baz1 mafya elemanlanm yakalamak uzere bir
ekiple birlikte Ankara'ya operasyona gelen donemin Organize
Su9lar Amiri Bakomiser $entUrk Demiral nezaket ziyareti i<;in
ugram1tl. Ziyaretin ardmdan Dmitkoy civannda bulunan luks
evlerde gizlenen mafya mensuplanm yakalamak i9in o bolge-
deki jandarma karakoluna gitmiti. Yanhhkla jandarma kara-
kolu binas1 olarak zannettikleri SU deposunda nobet tutmakta
olan askerlere, kendilerinin polis oldugunu soyleyip jandarma
karakolunu sormular. Sonra da yanh yere geldiklerini anla-
408
2 Bcillim Cemaat
yip, bilahare jandarma karakoluna vanp oradaki karakol ko-
mutam ile birlikte belirlenen adreslere operasyon yapm1!0ilar ve
ah1slan yakalayarak istanbul'a donmu!:ilerdi. Fakat su depo-
sunu bekleyen askerler aracm plakasm1 ahp Upheli bir ara<;:
diye rapor etmi9ler. Bunun Lizerine olaylar buylimu9, Genel-
kurmay Bas,kanbg1 Emniyet Genel Mf1dtirlugune bu arac1 ve
i<;:indeki ki9ileri soruyor. Mafya elemanlarmm yakalanmas1yla
ilgili olarak Jandarmayla birlikte o glin tutulmu!? olan tutanak-
larm gonderilmesine ragrnen Genelkurmay Ba9kanllg1 verilen
cevaba inammyor. Emniyet Gene! Mudtirlf1gfml'm darbe hazir-
hg1 olup olmad1g1m ogrenmek i<;:in Genelkurmay Ba9kanbgm1
izledigi, Genelkurmay Ba!:ikanhg1 binasmda gece 1s,1klar yam-
yor mu diye takip ettigi iddialanm basma verip, bu tutanag1
da kullamyorlardi. $enturk Demiral istanbul plakah Mercedes
marka bir ara<;:la ziyaretime
arac1 olarak
dairede
ta- bu ara<;
rafmdan Genelkurmay Ba!:ikanhg1 su deposu
civannda s,C1pheli goruldiigu i ~ i n bu aracm plakasm1 sorunca,
bizim dairede ve Susurluk olaylanndaki tutumum ne-
deniyle bana kars,1 tavir alan miidurler bu durumu kullanmak
istiyorlar. Polisin darbe hazirhg1 olup olmad1g1 y6niinde askeri
karargahlan kontrnl ettigi iddialan ile $entlirk Demiral'm arac1
aras1nda baglanti kurmaya kalk1yorlard1. Oysa Omitk6y yolun-
daki su deposunu bekleyen askerler kontrol edilse ne olur, edil-
mese ne olurdu? Arna bir kere di dfis,mana kullamlmas1
gereken psikolojik harekat sistemi kendi ulkesinin iktidanna
kar!?I kullamlmaya ba9lann11s,t1, her s,ey mubah gfafiluyordu.
01.;;u yoktu.
Ordu i<;:indeki hareketlenmelerin artt1g1 o gfmlerde <;:ok ciddi
bilgiler ahyordum: Gfaevim nedeniyle illerdeki istihbarat $ube
Mudurleri'yle yaptlg1m g6rlimelerde, askeri birliklerin 6zellikle
buylik iller bas,ta olmak uzere sivil hayata mudahale etme dog-
rultusunda hazirhk yapt1gm1 veya EMASYA planlanm
409
S1monlar
bir leme adma tum birliklerin bilgi
goruyordum. Sarmusak Olay1 yap1lan <;ah:;;malarda,
ordu Bati Cah:;;ma Grubu olarak adlandmlan
tamamen sivil hukumeti zora sokmak amac1yla olu:;;turulmu:;;
gizli illegal faaliyetlerinden haberdar Aynca ordu
i<;indeki askeri ki:;;ilerden de <;e:;;itli bilgiler geliyordu. Bu bilgiler
nasil geliyordu tam
de ordu i<;indeki cemaat yap1smm
digini anhyorum. Bilgi ve
nabilecek olan
taraftarlan
Bulent Daire
nun her
bir
her olumsuz
olarak kabul
sistemi ile tum basm1,
hukumeti s1kl:;;tird1g1, nc olursa olsun iktidan
belli Tesadufi ya da siradan en masum
olaylan bile kas1th olarak
Bu propagandanm etkisi oldu ve sonunda Deniz Kuvvet-
leri Adli Mii:;;aviriigi ve Sarmusak davasm1
a<;t1 ve
Orakoglu
Bizim yazd1gm11z raporun ekindeki Genelkurmay
Bir imzah ve tum kuvvetlere
Deniz Kuvvetleri ast birlikleri
410
em re
2. BiJJ11m Cemaat
hsma Grubunun kurulmas1 ic;in Deniz Kuvvetleri Komutanh-
g1 istihbarat Baskanhg1'nm emrini Daire Baskamrmz Biilent
Orakoglu'na elden teslim ettim. Evrak, ic;isleri Bakarn Meral
Aksener, Basbakan Yard1mc1s1 Tansu C,iller, Basbakan Nec-
mettin Erbakan, Cumhurbaskarn Suleyman Demirel, Genel-
kurmay Baskam ismail Hakkl Karaday1 silsilesini izleyerek Ge-
nelkurmay ikinci Baskam C,evik Bir'e ulasmisti. Bunun uzerine
Deniz Kuvvetleri Savc1hg1 devletin gizli belgelerini temin etmek
ve kullanmak srn;:lanndan ciddi ceza talebiyle Orakoglu ve baz1
Emniyet istihbarat Daire Baskanhg1 personeli hakkmda dava
Orakoglu, durusmada bu belgeleri nereden temin et-
sorusuna cevap vcrmek durumunda kalacakt1. Mamak as-
kcri cezaevinde tutuklu esnada avukat Suat
birlikte BU.lent Orakoglu bana mahkemede
demek olmaz," dedi. Ben de bclgeleri benden ald1gm1
c;unku Orakoglu tutuklamanm ardmdan
ceza tehdidi kars1smda paniklemeye, c;ekinmeye baslam1s-
t1. Raporun hazirlanmasma yard1mc1 olan arkadaslan (diger
rolun
sonunda
ve rnahkeme ikinci
olayda rol alan astlan
bana baglamas1 halindc kont-
adum vermesini istedim ve
benden ""'"-"""
hatta tutuklana-
bilecegimi dusurnlyordum c;unku bu davanm ac;ilmasmda hu-
kuk yoktu. Hersey kanunsuz emirlerle ytirutUluyordu. Ben de
bu karmasa ic;inde tutuklanabilir, hatta hic; yoktan ceza alabi-
lirdim. Arnac1rn amiri oldugum ve bana gl}venerek gorev yapan
411
S1monlar
hi<; kimsenin zarar gormemesini saglamakti; yangm benden ile-
ri gitmemeli, orada durmahydi. Her :;;eyin bitecegini, meslegin
sonuna geldigimi du:;;unup cezay1 da goz alarak mahkemeye
r,;1kt1m ve ustundeki dort sayfahk notla birlikte otuz alt! adet
belgeyi Daire Ba:;;kam Biilent Orakoglu'na verdigimi soyledim.
Mahkemenin iki hakimi meslekleri pahasma adil davramp beni
tutuklamad1klan gibi hukuka uygun karar verdiler ve verdikleri
karan Askeri Yarg1tay bile tasdik etmek mecburiyetinde kal-
di. Ancak bu mahkemenin iki hakim subay1 vermi:;; olduklan
karann bedelini odediler; Deniz Hakim Albay Mesut Kur:;;un'u
Malatya'ya surdiiler, Deniz Hakim Binba:;;1 Ahmet Kahraman'1
YA$ karan ile ihrar,; ettiler.
Bu olayda da ytizde zarar her :;;ey bitti
bir anda hi<; ummad1g1m bir :;;ey
de atlatm1:;;tim. Hayatnm kaybettim
ve bu
de Bir kcz daha
Tutuklanmam ve K1sa Suren Hapis Hayat1m
Susurluk kazasmm ardmdan TBMM'de kun1lan Susurluk
Ara:;;tirma Komisyonu'na vcrdigim ifadede Polis, Jandarma,
MiT gibi tum glivenlik kuvvetlcrinin i;:ete benzeri
olu:;;umlann oldugunu, bunlann 'terorle' mucadele ad1 altmda
kanunsuz eylemler yapt1g1rn anlatt1m. Bu ifadem ve benzeri ko-
nulardaki anlat1mlanm Silahh
Jandarma ve MiT ir,;erisinde :;;ahs1ma
olu:;;tugunu hissediyordum.
olumsuz bir havanm
Once Jandarma Gcnel Kornutam Teoman Koman Jandar-
ma Genel Komutanhg1 ir,;inde vardir :;;eklindeki ifademi
Jandarma Genel Komutanhgma hakaret kabul ederek davac1
oldu. Mufettiler hakklmda inceleme yapt1lar ve JiTEM'in varh-
g1 ile ilgili realiteye ve onca delile ragmen Teoman Koman'm et-
kisiyle Bakanhk yargllanmam konusunda karar verdi. Yaptig1m
412
2. Bolurn Cemaat
itiraz uzerine Dam!')tay Ikinci Dairesi beni hakh bularak karan
iptal etti. Boylece bu davadan akland1m.
Susurluk Olay1'nm onemli aktorlerinden "Ye!')il ile baglant1h-
dirlar, bak1ld1gmda ili!')kileri gorulur" diyerek hem Ye9il'in, hem
de onunla kanunsuz ili!')kilere giren MiT mensuplarmm telefon
numaralanm a<;1klad1m. A<;:1klad1gim telefon numaralan devletin
gizli bilgileridir diyerek davac1 ve 9ikayet9i oldular. Ankara DGM
Savc1hg1 (o zamanlar DGM mahkemelerinde askeri hakim uyeler
ve askeri savc1lar da gorev yapiyordu) Askeri Savc1 Nuh <;etinka-
ya hakk1mda devletin gizli kalmas1 gereken sirlanm temin etmek-
ten soru!')turma a<;:tL Mahkemeye 9agirmalan uzerine bu konuda
ifade verdim. Ifademde, bu telefonlan herkesin bildigini, daha
once yakalanm1!') mafya mensuplannm uzerinde kayith olarak
bunlann 91kt1gm1, aynca bu nurnaralan kullanan ki!')ilerin bata
Ye9il kod adh Mahmut Y1ldmm olmak uzere bir9ok kanunsuz
luk rapon1 hakkmda
.. ~ .. uzerine Savc1
anlam19ti. Ancak Susur-
yaptig1rn konuma nedeniyle
once a<;:1ga daha sonra da alti ay once ifade verdigim ve
kapand1gim zannettigim bu davadan dolayi tutukland1m.
Askeri Savc1 Albay Nuh <;etinkaya soruturma yapm1, Ge-
nelkurmay Ba9kanhg1 ba9ka bir albayi bilirkii tayin etmi,
bilirki9i olarak tayin edilen albay bu telefonlann devletin giz-
li sirn oldugu yi:inunde rapor verrni ve bu rapora dayanarak
DGM askeri hakimi Hakim Binba91 Tanju Guvendiren beni tu-
tuklarn1tL Benirn sivil mahkernede yarg1lanmarn gerekirken,
rnahkemesi sivil, tumu askerlerden olu!')an hakim ve savc1lar
tarafmdan yargllamyord urn.
Tutuklamnca, glivenligim gerek9esi ile Beypazan'nda ku-
9l.i.k bir cezaevinde tek ki9ilik kogu!')a kondum. Savc1 Albay Nuh
<;etinkaya iddianarnesinde, daha once bir9ok zanlmm uzerin-
den 91krn19, herkesin bildigi ba9ta Ye9il olmak uzere bir9ok ka-
nunsuz ile ili9kide olan MiT mensubu ki9ilerin telefon nu-
413
S1monlar
maralanm sw;lannm aras,tmlmas1 ii;in TBMM Meclis Aras,tirma
Komisyonu'na ve diger yetkili makamlara vererek, gizli kalmas1
"lilke menfaatlerine olan devlet sirlanm temin etmek ve kullan-
maktan ayn ayn iki defa cezalandmlmam1 talep etmekteydi.
Iddianameye dayanarak hakk1mda toplam 16 y1l hapis cezasm1
gerektiren dava a<;m1s,ti. Aslmda bu telefon numaralannm ba-
hane oldugu, bu bahane de konu::,;malanmdan rahats1z olan
birileri tarafmdan kullamld1g1 alenen belli oluyordu.
Buna ragmen Avukatim Suat <;:elebi'nin de fikrine uyarak
tutukluluga itiraz dahi etmedim. Ortada buylik bir hukuki
hata vard1 ve biz itiraz etmiyorduk. Hukuk sisteminin kendi
hatasm1 duzeltmesi yonunde dilek<;:e verdik. Daha sonra Ab-
dullah 6calan'1 da yarg1layacak olan mahkernenin
bas,kam Turgut Okyay buylik bir hukuk adam1 olarak
oldum. iki
ma sonunda beraat ettim.
daha devarn eden
Aslmda s,una emindim. Bu <lava bir bahane idi. 6 ay once
savc1 ifaderni alm1s,t1 ve hatta bana gore dava kapanm1s,ti. Daha
sonra televizyonda yaptig1m konus,rna ve eles,tirilerimden rahat-
s1z olan ordu yoneticilerinin zorlamas1 sonucu bu dava tekrar
gundeme getirilerek tutuklanm1s,t1m. Amai;lanan bana ve be-
nim gibi dus,unenlere bir g6zdag1 vermekti.
Sonra uzun sure Ana Komuta Kontrol Merkezi Dairesi Bas,-
kanhgmda pasif gorevde tutuldurn. Askerlerin istemedigi kis,i
ilan edildigirn i9in 1997 yilmdan 2003 yilma kadar aktif bir go-
reve atanmad1m. Terfilerim yap1lrnadi. idare rnahkemesine dava
ai;arak veya terfi komisyonu uyeleri dostlanrnm direnmeleri, terfi
kornisyonu kararlarma muhalefet s,erhi koyma israrlan ile Kutlu
Savas,'m Bas,bakan uzerinde yapt1g1 giris,imler neticesinde zor-
lukla ve bir iki glin suren tart1s,malar sonunda terfi ettim.
28 $ubat sonrasmda hakkmda davalar a<;1ld1gi o bask1 do-
nernlerinde bir arkadas,1m arac1hgiyla Fethullah Gulen Hoca'yla
414
2. Bollun Cemaat
onun talebi uzerine k1sa sureli olarak g6rC19tum. Bu goru9mede
ozetle ona "Siz bildiginiz okullar a<;arak bu ulkeye
ve insanlanm1za hizmet ediyorsunuz. Gerisini onemsemeyin,
dogn1 sonunda galip gelecektir" dedim. Amac1m bask1 kar1sm-
da mazlum ve magdur olana, uzerine gidilene destek olmakti.
KOM Daire Bakanllgmdan Almmam
KOM (Ka<;ak<;li1k ve Organize Mucadele) Daire
Ba9kanhgma hi<;bir talebim olmadan, 2003 y1h haziran aym-
da atand1m. Benden onceki daire bai:,;kam gorevden almmas1yla
olarak idari mahkemede durdurma davas1 a<;-
m1;;ti. Ne olursa olsun, herkesin dava hakkma sayg1 duydu-
dava a<;ml
bu
tim. Sonra bir ara mahkemenin durdurma karan
Bu durumda idarenin bir ay beni
Bir sure sonra Genel
Mudurluk Ozel Kaleminde kadan ile Gencl Mudur
eski
ata-
yahm, KOM dairesinde israr etme,"
oneriyi kabul Bumm uzerine Bakanhga dilek<;e
idare mahkernesi tarafmdan kesin karar kadar
rutmenin durdurulmas1 karannm uygulanmasm1
bildirmi9. Yani KOM'a tekrar atanma talebim yok diyerek, <;1ka-
cak kararname ile ba9ka bir ile gitmeyi istemi9ti.
Bu arada KOM dairesinde veil uzant1lannda teknik alt ya-
p1y1 olu;;turmaya, ulkenin onceliklerine gore mevcut personeli
istikametlere yonlendirmeye, birinci derecede yol-
ikinci derecede akaryak1t ve sigara ka<;akphgi ba9at ol-
mak uzere mali konular ve li<;uncu derecede uyu9turucu tica-
reti olmak tizere te9kilata istikamet vermeye <;ah91yordum.
Bu oncelikleri belirlerken tesadiifen onumuze Enerji Bakan-
bi:lytik ihalelere hile kan9t1ran, tf1m ihaleleri yoneten
415
S1monlar
bir organize gn1bu izlemeye ba:;;lad1k. Ibrahim Selc;uk ba:;;kan-
hgmdaki bu gnip tftm Enerji Bakanhgmdaki i9lere Bakan'dan
daha hakimdi; ihaleler ibrahim'den habersiz yap1lamaz durum-
daydi. Birc;ok teknik eksigimiz vard1 ve c;ok iyi bir c;ah9ma ya-
pamam19tik. Fakat bir y1la yakm devam eden izleme sonunda
operasyona giri9tik. Baz1 buylik muteahhitler ile Enerji Bakan-
hg1 Genel Mudurleri tutukland1.
Bu operasyonun yol ac;t1g1 olu9an olumsuz hava ic;inde,
ac;1ktan soylenmese de en azmda "aferin" denmeyerek, operas-
yondan memnun olunmad1g1 hissettirildi. Hatta baz1 ba9ka bi-
rimlerdeki Emniyetc;:iler gozaltma almacak ki9ilerin hukumete
yakmhg1 dolay1s1yla gozaltma almalann s1kmt1 yaratt1gm1, bu
konulan hie; du9unmedigimizi, i9 yaparken siyasi hesap yap-
mad1g1m1z1 soylemi9lerdi. Bu tUr olaylarda hakk1m1zda olum-
suz bir hava yarat1lm19t1.
Enerji operasyonu tamamland1ktan sonra ko-
nulu uluslararas1 bir toplanti ic;in $ili'ye gittim. U9utmu9tum.
i9ler ve ehir d191 toplant1lan derken saghg1ma yeterince dik-
kat etmedigimden hastahg1m iyice ilerlemi:;;ti. Onemsemedigim
hastahg1m once zaturreeye ve daha sonra da akciger apsesi-
ne donu9mu9tu. Oksurdugumde agz1mdan kan gelince olaym
ciddiyetini anlay1p hastaneye yatt1m. Tam hastaneye yatt1g1m
sirada eski ba:;;kan da idare mahkemesinde davayi kazandi. Bu
karar dogrultusunda gorevden almd1g1m1, yerime eski ba9ka-
nm atand1gm1 duydum. Bu normal bir durumdu. Ancak eve gi-
derken ugrad1g1m istihbarat Daire Ba9kanhgmda kar9Ila9t1g1m
!dare Mahkemesi Ba9kam Cengiz Aydemir sohbet esnasmda,
davanm henuz bitmedigini ve karann verilmedigini soyledi. Ben
davanm kesin olarak sonuc;landmlm19 oldugunu soyleyince,
hakim "Hayir yanh9m1z var, karar verilmedi," diye 1srar etti. Biz
hakimin bu sozlerini onca dava ic;inde bu davay1 dogru olarak
hat1rlayamayabilecegine verip, mahkeme karar vermese tayi-
nim neden c;1ksm diye du9undum.
416
2. B6111m Cemaat
Bu arada tayinim 91kmadan once, eski KOM Ba'?kan Yar-
d1mc1s1 Alper Yaz akaryak1t ka9ak91hg1 yaptig1 bilinen Veysel
Kaday1f910glu adh ki'?inin benim tayinimin ba'?ka yere 91kanl-
mas1 i<;;in 9ahs,tig1 haberini gondermis, ama ben bunu pek faz-
la onemsememis,tim. Bu s,ahsm, yapt1g1m1z bir tahkikatta ad1
ge9en bir mafya uyesiyle ilis,kisi varmI. Biz operasyon oncesi
tum mafya ve mafya ile baglant1h kiilerin ma! varhgmm tespit
edilmesi i<;;in savc1hk talimat1 ile aras,tirma yapt1g1m1z s1rada,
bu kis,inin milyon dolarlar seviyesindeki hesabmm bulundugu
bir banka s,ubesi ona haber vermesi uzerine yap1lan tahkikat1
ogrenmiti. Bundan dolay1 benimle ve tayinimi baka bir yere
91kartmakla ugra1yormu. Daha sonra ogrendigime gore, bu
kii Diyarbak1rh 9ok zengin bir holding patronuymu. Aym
zamanda i<;;ileri Bakam'nm oglu Murat Aksu ile yakm ilis,ki
i<;;indeymis,. irtibath oldugu mafya uyesine de bakamn oglu uze-
rinden bir eyler yapmak biriymi.
Ben gorevden ahmp Edirne'ye tayin (surglin) edildigim s1-
rada hastanede yatt1g1mdan, personelin durumunu tam bile-
miyordum ama baz1 arkadas,lanm surekli yamma gelerek bu
haks1zhga kaq1 bir eyler yapmak istediklerini soyluyor, bir
eyler yapmak adma hukumette etkin kis,ilere ve bas,ka 9evrele-
re gidiyor, bu haks1zhg1 durdurmak i9in kos,turuyorlard1. Kimi
personel uzak duruyordu, ben bunlann ne yapacagm1 bileme-
yen kiiler oldugunu dliunuyordum. Hatta bir eyler yapmak
i9in kos,turan bu arkadas,lara, moral ve destek olmak adma
diger sesiz kalan personeli de ziyaret edin, onlan da yalmz
birakmaym diyordum. Onlann ne yapacagm1 bilmeyen insan-
lar olduklanm zannediyordum. Onlann da belli bir fikir, grup,
cemaatin adam1 oldugu, bu nedenle boyle bir tavir koyduklan
hi<; akhma gelmiyordu. Birincisi iradelerini boyle teslim etmi
olacaklanm, bu kadar orglitlu olduklanm, bu tayinde cemaatin
rolu oldugunu tahmin edemiyordum. Hatta bu i i9in surekli
etraf1mda kos,turan arkadalar, "C1k1p basma a<;;1klama yapa-
417
Simonlar
hm, yolsuzluklara kaq1 gorev yapt1g1m1z tay:inimizin
tig1m, mahkeme kararmm buna bahane edildigini
demelerine ragmen onlan frenliyor, kendi is,lerine
basm a<;:1klamasmm fazla bir is,e yaramayacagm1 anlat1yordum.
Aynca bazilannm bir yerlere casusluk yapacagm1, bu konuda
daha dikkatli olmalanm soyluyordum. i<;:lerinde Hasan diye bir
komiser vardi. Bu komiser, Personel Daire Bas,kanhg1'ndaki
bizim tayin evraklanm, benden onceki Daire Bas,kam
Hayal'in idare mahkemesinden ald1g1 ylin:itmeyi durdurma ka-
ranm, daha sonra verdigi vazgec;;me dilekc;;esini, ardmdan tekrar
kararm uygulanmasm1 isteyen dilekc;;eyi, ger9ekte idare mahke-
rnesinin dava hakkmda henuz karar
arka-
perso-
sonra bu komiserin aslmda bizdeki s1rlan
Bakam 'na ta:;;1d1gm1 birinci ag1zdan
benim etraf1mda
kis,iyi daireye ben alm1s,tim; bana digerlerinden daha yakm ol-
malan gerekirken uzak durmalarmm planh ve bir ah-
nan talimata dayand1g1m anhyorum.
Yeni 6grendigim her :;;ey beni s,ok ediyordu. Bu arada ha-
zirhgm1 yapt1gim1z mafya uyeleri ile ilgili operasyonu Istanbul
Korn birimi ger9ekle:;;tirmi:;;ti. Bu operasyonda, bizim tayinimiz-
le ugra:;;an ve akaryakit ka9akc;;1hgmdan servet kazand1g1 soyle-
nen Veysel Kadayif910glu isimli ki:;;i de yakalandi. Dzerinden 91-
kan notlar ve telefon irtibatlan degerlendirilince, aslmda
ic;;inde hesap oldugunu, beni tayin ettirme giri:;;iminde bir9ok
kis,inin rol ald1g1m, dava ac;;an eski Ba:;;kan'1 bularak onu yeni-
den dilek9e vermeye zorlad1klanm, bu bahaneye sanlarak ta-
yinimin 91kt1g1m anladun. Benim yammda mudurlerin,
baz1 siyasi kis,ilerin, bakamn yakmlarmm, operasyonda zarar
418
2. Bolum Cemaat
goren ki;;ilerin ve eski Ba;;kan'm zaman zaman bir araya gelip
plan yaptiklanm, olmayan mahkeme karan var denerek hak-
k1mda i9lem yap1ld1gm1 anlam19 oldum.
Benim dava ve mahkeme karan nedeniyle tayin edilmem
uzerine gorevine dondtigu soylenen eski ba;;kan Co9kun Haya!
de 2-3 ay gibi kisa bir sure bu gorevde kald1ktan sonra bir ba-
hane ile ikna edilip ba;;ka bir ile Emniyet MU.dun} olarak atan-
di. Ardmdan buglinku ba9kan Ahmet Pek'i KOM Daire Ba9kam
olarak atad1lar. Ikinci garip ;;ey de tayin olmay1 istemememe
ragmen hasta halimle apar topar Edirne'ye hem de ge<;:ici go-
revle gonderilmi9tim. Bunun manas1 24 saat i<;:inde hemen
Edirne'ye gidip g6reve ba9lamam gerekiyordu. Ankara'da kal-
mam1 isterniyorlardL Be!ki de Ankara'da yapacaklanm erken
fark edecegimi i:izellikle ~ L ~ ' ~ , ~ , ,
Tayinim 91kt1gmda, zoruma
Beni rahats1z eden, bu ""'"''-'"
olmamdi. sebebim olarak iki 9ey
yordu. Birincisi, yaptlg1m1z enerji operasyonu nedeniyle huku-
met cenah1 rahats1z olmu;;tu, <;:unku tutuklanan baz1 kiS,ilerin
hukumetteki etkin ki9ilerle kiS,isel yakmhg1 bulunuyordu. Ikin-
cisi ise, bu Diyarbakirh ki9iyle bakanm oglunun iliS,kileri dola-
yis1yla bizim giri;;tigimiz mafya tahkikati rahats1zhk yaratm19ti.
Bu arada baz1 ki9ilerin de benim gorevden almmam i<;:in <;:ok
farkh giri9imlerde bulunduklanm ogrenmi9tim. Bakan dolayh
bir kanalla tayini kendisinin <;:1karmad1g1111, ba9bakan111 istedi-
gini ima etmi9ti; o zaman bunu fazla inandmc1 bulmam19t11n.
Arna daha sonra olup bitenlerle birle9tirince, aslmda almmam1
isteyen bir9ok kiS,i ve 9evrenin oldugunu ancak Ba9bakan ile
<;:ok yakm iliS,kim var zanmyla kimsenin buna te9ebbus ede-
medigini, gorevden almmam1 Ba9bakan isteyince diger ki9ilerin
de buna katkl sundugunu anlad1m. Zaten kendisi de bunu Ali
Bayramoglu ile yapt1g1 bir sohbette soylemi9ti.
419
S1monlar
Sonra ba:;;ka :;;eyler de ogrendim. Meger benim gorevden
almmam i9in epey giri:;;imlerde bulunulmu:;;. Bunlardan biri
9ok enteresandi. Eskiden beri tamd1g1m Kanal 7 Ankara tem-
silcisi Akif Beki ve onun vas1tas1yla tam:;;t1g1m AKP Adana mil-
letvekili Omer <;elik ile ara s1ra beraber yemek yer, sohbet eder-
dik. Bir ara bana, hukumetteki ki:;;ilerin yakmlanmn izleme ve
dinlemelere muhatap olduklanna dair duyumlar ald1klarmdan
bahsettiler. Bir defasmda Ba:;;bakanm e:;;i Emine Hamm'm din-
lendigini de soylemi:;;lerdi. Anlatt1klanndan bu dinleme i:;;leri-
ni ba:;;kalannm (Jandarma vs.) yapt1gmdan :;;uphelendiklerini
zannettim. Onlara boyle bir :;;eyin ger9ek olabilecegine hi<;: ihti-
mal vermedigimi, dinleme varsa aradan on y1l bile ge9se sonun-
da bunun anla91lacagm1, hi<;: kimsenin buna cesaret edemeye-
cegini soyledim. Belki hukumet i.iyeleri dinlenebilirdi, bunun
bir bahanesi olurdu ama e:;;lerin ya da yakmlannm dinlene-
bilecegini ifade ettim. Bu konu:;;madan epeyce
sonra ogrendim ki, meger KOM Dairesinin mahkeme karan ile
dinledigi bir yeri Emine Hamm s1radan bir konu i<;;in aram19.
Bunu tespit eden Polis Amiri durumu Ba:;;bakan'a ta91m19, bi-
zim taraf1m1zdan e:;;inin dinlendigini soylemi:;;ler. Bu olaydan
benim hi<;; haberim olmam19ti. Buna benzer belki de birden <;;ok
ornek olmu:;;tur. Baz1 makam ve ki:;;ilerin yanh:;; yonlendirilmi:;;
olduklanm tahmin ediyorum. Birbirinden bag1ms1z gozuken bu
olaylann hepsinin belli bir yerden koordine edildigini <;;ok son-
radan ogrendim.
Buglin tayinimin ger<;;ek sebebinin Korn Dairesi'ni istedik-
leri gibi kullanmak isteyenlerin ben orada oldugum miiddet9e
istediklerini yapamayacaklanm, buna asla musaade etmeye-
cegimi anlamalan uzerine beni oradan uzakla:;;tirmak i9in her
yolu kullanarak, hakkimda yalan yanh:;; bilgiler verip benimle
ilgili olumsuz bir hava yaratmalan olduguna inamyorum. Be-
nim g6revden almmam1 isteyen diger insanlar da bu i:;;in perde-
lenmesini saglam19lardi.
420
2. Bolurn Cemaat
Sabri Uzun'un istihbarat Daire
Almmas1
Sabri Uzun agabey istihbarat biriminde ve te9kilatta ben-
den daha eskidir. Daire Ba9kanhgmdaki 15-20 giinluk sure sa-
y1lmazsa hic, beraber c,ah9mad1k. Fakat 1 986 yilmda o Erzurum
istihbarat Muduru oldugu donemde ben Diyarbakir'dayd1m
ve iller aras1 istihbarat faaliyetlerinin koordinasyonu ic,in ya-
p1lan toplantilarda tarn9m19t1k. 28 :;>ubat doneminde BU.lent
Orakoglu'nun istihbarat Dairesi Ba9kanvekilligine atanmas1 ve
ardmdan gorevden ahrnp, bir bahane ile ABD'ye gonderilmesi
ve benim 32. Gun programmda konu9mamm ardmdan Emniyet
istihbarat Dairesi hedef haline gelmi9, sorunlar yaratan bir dai-
re durumuna Boylesi bir ortamda sukunetle
yCinetecek, tecrubeli biri ararnrken ideal aday olarak Sabri Uzun
Daire Ba9kanhgma atanm19ti. 0 atand1gmda
operasyonuna kadar k1sa bir siire c,ah:;ap
sonra dairedcn aynld1m. Arna Sabri agabey hizmetlerim
adma beni hep uzaktan
Sabri agabey, Ankara'da Cevdet Saral, Osman Ak gibi isim-
lerin Emniyette cemaat orgiitlenmesiyle ilgili bir rapor hazirla-
d1g1 s1rada, bu raporun aslmda gerc,ekleri ortaya i;::1karmaktan
Ankara ekibinin gitme harekatmm bir pan;:as1 ol-
cemaat listesine almd1gm1 fark edip
Ankara ekibinin gizli niyetlerini de9ifre etmi9,
hatta bu dolay1 Fethullahc,1larm hamisi diye
tahkikatlar sonras1 gorevden du-
rumunda kald1 Bir sure
(APK) Dairesinde 9ah9ti.
Planlama ve Koordinasyon
Konjonktur uygun olunca tekrar istihbarat Daire Ba9kam
oldu. 0 tarihlerde KOM Daire Ba9kanhg1 ile birlikte, bilinen yol-
suzluk ve mafya operasyonlanrn yapt1lar. Bir sure sonra tekrar
gorevden almmas1 ve Elaz1g il Emniyet Mudurlugune atanma-
421
S1monlar
s1 s1rasmda se9imler nedeniyle istifa etti, bag1ms1z milletvekili
oldu.
2003 yihnda AKP Hukumetinin Emniyet Genel Mudurlugu-
ne ilk merkezi yonetici atamas1 olarak ben KOM Daire Ba9kan-
hgma ve Sabri agabey de istihbara Daire Ba9kanhgma atandi.
Gorev saham1zda beraber dayam9arak 9ah91yorduk; Uzan ola-
yinda 9ok ciddi yard1mlanm gormu9tum. Biz iyi ili9kide oldugu-
muzdan astlanm1zda daha 9ah91yorlard1. Zaman zaman
Sabri agabeyle bir araya geldigimizde genel 9ah9malanm1z hak-
kmda ah9 veri9inde bulunurduk. 0 da bana takip ettikleri
hakkmda bilgi baz1 evrak-
Bunlar tek pekmanah
zamanda demok-
telefonlarla veya S-6
olduk. Bu arada Sabri agabey, Emin
bir araya
(Arslan) ve
bir ihbar G11venlik Dairesi
mektubu Mesut Y1lmaz ve yargiland1g1 anayasa
mahkemesine gonderilmi9ti.
Mektupta Mesut Y1lmaz'm yarg1land1g1 Turkbank olaymda,
Ala ad din <;aklc1 -Korkmaz arasmda ge<;:en
haberdar olmalanna hukiimete bilgi verrnernekle su9-
Dairesi
. Bu suretle <.;eteye ettikleri iddia
Telefonla
ve Korn
resmi birileri tarafmdan
bir
ya da onlan sevmeyen ko-
numunda bulunan birilerinin yazrn19 olabilecegini du9uniiyor-
lardi. Mektubu bana da okuttuklannda, benim izlenimim de
mektubun kesinlikle Ernniyet ic;erisinden birileri veya onlarla
olan ve alan tarafmdan yaz1l-
422
Bbll1m Cemaat
yonundeydi. Mektubun Mesut Yilmaz'1 korumak sm;u
burokratlara atma amac1yla yaz1ld1g1 gosterilmeye <;:ah:;nlm19sa
da gizli hedef olarak Emin ve Sabri agabeyler ile
mail <;ah9kan'1 kapsayan, onlan kotUleyen ve gorevden aldir-
maya i;ok planh bir tasanydi. Bu olaydaki tum bilgilere
sahip olundugu ama bilgilerin istenildigi gibi kullamhp 9arp1t1-
larak olumsuz bir kanaat olu9turulmak istendigi ai;1k9a
ama netice 91kmadi.
Sabri agabey zaman zaman askerlerin toplumsal olaylara
gilvenlik i9lerine fazla kan9malanna kar91 tepki
bu nedenle de askeri cep-
tiran TBMM
hakkmda askeri
olumsuzluk vard1 ama onun fark kendi
de olumsuzluklann bu tarihte ba9lam19 olmas1ydi.
hakkmda 5 rapor
ve bu rapor Sabah
Herkes bu raporu Sabri
bu bil-
Daire
sayfahk bir rapor hazirlam19. Bu raporu Ba::;;-
Ba9bakana ama bu rapordan Daire
haberi Bu veya bir du-
423
S1monlar
rum degildi, Daire Ba;;;kanmm gormedigi, tasvip etmedigi bir
raporun en ust makamlarda i;;;lem gormesi ashnda 9ok tehlikeli
bir ;;;eydi. Herkes her makama mektup, not, ihbar ya da kendi
degerlendirmesini yaz1p gonderebilir fakat devletin bir kurumu
adma onun bamdaki ki;;;iden habersiz bu kuruma ait zannedi-
len bir rapor veya yaz1y1 ba;;;bakanhk katma verebiliyor ve oras1
bu evrak1 ahyorsa bu 9ok vahimdir. Verenden daha 9ok bunun
almmas1, kabul gormesi vahamet ifade eder.
Bir sure sonra da Sabri agabeyin ma! varhg1, banka he-
saplan hakkmda geni;;; ve detayh bir ihbar mektubu bakanhga
gonderilmi;;;ti. Mektup, banka hesap numaralanm, <;qitli ban-
kalardaki kendi ve e;;;i adma a<;Ilm1;;; hesaplarda buyiik meblag-
larda paralann oldugunu ve kendisinin bile hatlflayamayacag1
detaylar ii;eriyordu. Kapanm1;;; bankalardaki hesap numaralan,
para miktarlan vs. hakkmda abart1h bilgiler vardi. Bu bilgile-
ri bir yazmasmm imkam
bilgiler ancak bir te;;;kilatm 9ah;;;mas1 ile bu-
lunacak nitelikteydi. Kay1tlarda tahrifat yapllarak banka he-
saplan, hesaplardaki paralann miktarlan birka9 defa yaz1larak
sanki 9ok fazla para varm1;;; havas1 yarat1lm1;;;ti. Bu arada Sabri
agabeyin yapmad1g1 i;;;ler ve soylemedigi ;;;eyler yap!lm1;;; ve soy-
lenmi;;; gibi askeri komutanhklara ta;;;mdigmdan askerin talebi
iizerine gorevden ahmyormu;;; gibi gosterildi. Bence ba;;;ka mah-
fillerin 9ah;;;mas1 ile daire ba;;;kanhg1 gbrevinde almd1,
sebep ger9ek sebepten farkhydi.
Sabri agabey bu ihbar mektubundaki konular dolay1s1 ile
ciddi mC1fetti;;; incelemesine tabi tutuldu. Mufetti;;;ler geri;ekle-
ri bulup 91karmak yerine aym iddialan tekrarlad1lar. Ardmdan
Ankara Savc1hgma mal varhg1 ile ilgili olarak yarg!lanmas1 ii;in
bir rapor duzenlediler. Fakat kapamrn;;; bankalann kay1tlan
bin bir gii9lukle TMSF'den tek tek bulunarak ihbar edilen bu
hesap hareketlerinin iki kati yaz1ld1g1 ispatlandi.
424
2. Bolurn Cemaat
Yaar Buylikamt Paa emekli olduktan sonra yapti-
g1 bir a91klamada Sabri agabeyi {istihbarat Daire Bakanm1)
Babakan'a soyleyerek aldirtt1gm1 a91klam1tl. Bence o zaman
Yaar Paa'ya Sabri agabey hakkmda en ciddi bilgileri getiren-
ler aslmda en ciddi igfal edicilerdi ama ne Yaar Paa ne de TSK
bunlan, bu yontemleri asla anlayamad1. Yaar Buylikamt, Sab-
ri Uzun'u gorevden kendisinin aldirtt1gm1 zannetti ama aslmda
o sadece ger9ek almma sebebine bir perde olmutu, hem de
kendisinin en fazla karI 91ktJg1 gruplara hizmet eder tarzda.
Sabri Uzun'un gorevden almmasmm askerin talebi uzeri-
ne oldugu iddias1 <;:ok konuuluyordu. Kendisi de, bizler de o
zamanlar buna inamyorduk. Fakat sonra baz1 emareler ortaya
91kmaya baladi. ilki, hakkmdaki ma! varhg1 ile ilgili mektup-
tu. Bu mektubun istihbarat Dairesindeki amirler veya onlarla
s1k1 irtibath birileri tarafmdan yaz1ld1gmdan ilphem yoktu;
ancak Sabri enyakm
Dairesi mudur ve amirlerinin bilecegi cinsten eylerdi. Bugun o
ihbar mektuplannm istihbarat Dairesindeki cemaat yap1smm
hep birlikte yazd1gmdan liphe yoktur.
ikinci gosterge ise Sabri agabeyin gorevden almmas1 sonra-
smda en sevdigi, el ustunde tutugu ube mudurleri dahil tUm
istihbarat Dairesi personeli toplu bir vefas1zhk 6rnegi gostere-
rek kendisini hi<;: aray1p sormad1klanm ogrendim. Emniyet i<;:in
eskiden beri suregelen bir gelenek vard1; kim gorevden ahmrsa
almsm eski istihbarat Dairesi personeli onu arar sorar, ziyaret
ederdi. Bir iki kiiyle sorun da olsa 40-50 kiilik amir mudur
kadrosu olan istihbarat Dairesi personeli ciddi bir dayamma
ile gorevden alman kiiyi yalmz b1rakmazd1. Sabri agabey ay-
nld1g1 andan itibaren <;:ok yakm oldugu kiiler de dahil olmak
uzere o dairedeki hi<;:bir <;:ahan tarafmdan aramp sorulmam1,
hi<;: kimse ziyaretine gitmemi. Bu durumu 9ok sonra ogrendim.
Edirne'de oldugumdan bu meselelere uzak kalm1t1m. Bir ar-
kadaIm bu durumu anlatmca konuyu arat1rd1m. Neden tum
425
Simonlar
personel aym tavn gosteriyordu, bir olayda 30-40 kiinin aym
tavn gostermesi mumkun degildi. Eger gosteriyorsa, ya bu kii-
ler arasmda hiyerarik bir yap1 vard1 ve ust makamlar bu
de emir vermiti ya da bu kiiler aym ideolojik gruba mensup-
tular ve grubun politikas1 geregi boyle davramyorlardi. Fakat
bunun bir orglit, cemaat tavn oldugunu hala anlayamam1t1m
9unku sebep bulam1yordum. Sabri Bey'den bu kadar iyilik, ilgi
alaka ve yakmhk gormli insanlann vefas1zhgm1 bir hirlu an-
lamland1ram1yordum. Ne olursa olsun (cemaat, tarikat, orglit
karan) bu kadar y1lhk yakm dostluga, ustelik tek tarafli iyilik
gormelerine ragmen boyle bir vefas1zhk gostermelerini akhm al-
m1yordu. Diger yandan bu durum cemaatin insanlar uzerinde
ne kadar etkin oldugunu gosteriyordu. Cemaat insanlann ha-
reketlerine kan1yor, onlarm ozgl.irluklerini ve yok
ediyor, i<;inde olanlar cemaatin emirlerine koyam1yor, bir
dostuyla bile iliki iizerinde bu kadar ta-
hakkum kuran her yap1 insanhk tehlikelidir. 0 kadar
ileri gitmilerdi ki Sabri astlarma ettirmiler, olursa
garip durumlannm resimlenerek basma verilmesini
boylece onu ku9uk d"Lilirerek Daire Bas;kanhgmdan almmas1-
na 9ahs;m1lardi. Bu bilinenler haricinde belki 9ok daha fazla
bilmedigimiz ekil ve yontemle Sabri Uzun1a ugramllar, onun
hakkmda bulduklan veya oyle gosterdikleri durumlan ust ma-
kamlara servis yapm1lardi.
Peki, tUm bunlan neden yap1yorlar diye sorgulad1g1mda tek
sebep U gibi gozukuyordu: Sabri Bey, istihbarat dairesinde
ark gorevini henuz yapmam1 olan personeli, baz1 arkadas;-
larm hatta Bakan'm istegine ragmen zorla s;arka tayin etmiti.
istihbarat Daire Bakanhgmda y1llarca 9ahan bu kiilerin hi<;
ark illerine gitmemi olmas1 diandan garip gozukuyordu ve
tes;kilatta hak ve adaleti gozetmek adma Sabri agabey bu tayini
yapm1s;ti. Fakat birileri bu iten son derece rahats1z olmutu.
Nas1l olur da bu kiiler baka illere tayin edilirdi? Bu kiiler on-
426
2. Bolum Cernaat
Iara lazund1, belki de onlar cemaatin onemli elamanlanydi. i9te
tum yap1lanlann arka planmda aslmda bu mesele vard1, ama
samyorum askerler firsat olarak <;1km19 ve kullamlm19ti.
istanbul istihbarat $ube Muduru Ahmet ilhan Giiler'in go-
revden almmas1 sonrasmda, Sabri Bey'in istanbul'a geldiginde
uygunsuz ortamlarda takip edilmesinin istenmesiyle birle9ti-
rince i9in sirn <;ozulmu9tu. Onun her isteneni yapmayacak, is-
tendigi gibi i9 yaptmlamayacak biri oldugunu anlayan cemaat
degi9mesini istemi9, once adma sahte raporlar duzenlenip hak-
kmda as1ls1z ihbar mektuplan yazilarak y1pratJlmak istenmi9,
astlan tarafmdan takip edilerek elde edilen bilgiler farkh yerlere
servis edilmi9ti. Bunlar hala gizilidir. Yakm zamanda ald1g1m bir
bilgiye gore Sabri agabey istihbarat dairesinde goreve atanmca
once etrafmdaki iyi bildigi birka<; tarafs1z ve duzgi}n ki9i hakla-
rmda yaratilan olumsuz hava, ayak oyunlan ve <;evrilen saray
entrikalan ile istihbarat Dairesinden uzakla9tmlm19,
Sabri agabeyin turn <;evresi tek tip ve kontrol edilen ki9ilerden
olu9turulmu9tu. Buna ragmen Sabri agabey akla, mant1ga ve
vicdana s1gmayan hi<;bir eyi yapmayacak biri oldugundan ve
o daireyi istedigi gibi kullanmak isteyenlerin hesabma uymad1-
gmdan oradan uzakla9tinlmas1 saglanm19ti.
Ahmet ilhan Giiler'in istanbul istihbarat
Almmas1
Ahmet ilhan Guler istanbul istihbarat $ube Mudiiruydu.
Ahmet'i 1992 y1lmdan, komiserliginden beri tamyordum. istan-
bul istihbarat !:;>ube Muduru olarak g6rev yaptig1rn 1992-1995
y1llan arasmda istihbarata Kar91 Koyma (iKK) denen o zarnanlar
devlet memurlannm mafya veya diger orgi}t, organize gruplar-
la ili9kilerini takip eden, istihbarat i<;inde en gizli ve en hassas
birimin amiriydi. Az say1daki personeliyle biriminde <;ok onem-
li gorevler ifa ediyordu. Ozeti bile bir kitaba s1gmayacak kadar
<;ok olay, tahkikat ve macera ya9ad1k Ahmet'le. 0 kadar kibar,
427
Simonlar
ince, herkese kar:;:1 sayg1h konu:;:an biriydi ki bana beyefendi,
ki9ilikli, saygm, <;ah9kan, yC!ksek insani ol<;ulerde bir polis se<;
deseler belki de ilk s1rada gosterecegim Ahmet'ti. Zaman
de y(ikseldi, ark hizmeti donu9(i istanbul'a tekrar tayin edil-
di ve istanbul istihbarat $ube Muduru oldu. istihbarattan So-
rumlu Emniyet Mudur Yard1mc1s1 $ammaz Demirta9 ile birlikte
mukemmel bir uyum i<;inde ba:;:anh 9ah9malara imza attl.
PKK'dan Dev-Sol'a kadar tum sol ve bolucu orglitlere kar91, ay-
nca HSCB Bankasi, ingiliz Konsoloslugu ve Sinagoglara yonelik
bombalama eylemlerini deneyen El-Kaide yap1lanmalanna kar:;:1
<;ok ba:;:anh operasyonlar ger9ekle9tirmi9, ilk eylemlerden sonra
orglitU 96zdukten sonra diger
suplarmm yakalanmasm1
inan<;h ama
gerlere sahip ve her kesimle
ben de Ahmet'i Fethullah
mensup ki:;:ilerle
birlikte gorevini <;ok ya pan,
yapamadan org(it men-
<;:ah9malar
ya da dinsel
kan9tirmayan biri olarak bilirdim.
Ahmet $ube Miidiirii olarak 9ah9irken Ankara Mcrkez
barat Daire Ba9kanhgmdaki miidurler, o donem Daire Ba9kam
olan Sabri Uzun'un istanbul'a gelmcsi durumunda takip
gittigi yerlerin fotograflanmasm1 takip amirlerinden istemi9ler.
Bu talepten haberi olan Ahmet buna tepki gostermi9 ve Daire
Ba:;:kanmm takip edilmesini veya uygunsuz 9ekilde fotograflan-
masm1 kabul etmemi9, boylece merkezdeki arkada:;:lanyla ara-
lannda ilk <;atlak ortaya 91km1:;:ti.
il mudurunden ogrendigime gore, bir muddet sonra Ahmet'i
ki ortasmda Ankara'ya <;agirm19lar ve resmi daire d1:;:mda bir
ortamda muhatap olan aym arkada:;:lan, "Istanbul istihbarat
$ubesi g6revinden aynlman laz1m. Biz istanbul'a istihbarat
$ube Muduru olarak ba:;:ka birini atayacag1z. Seni istersen
izmir'e verebiliriz." demi9ler. Ahmet bu teklifi kabul etmeyip
428
2. Bolum Cemaat
istenen dilek9eyi Akabinde Hrant Dink'in oldurul-
mesi meydana gelince, bu firsattan istifade Ahmet gore-
vinden ahmp, yerine Ali Fuat Y1lmazer $ube Muduru olarak
atandi. Bana gore Hrant Dink'in olduriilmesi olmasayd1, Ah-
met yine de ahnacakti. <;unkii isteneni yapmayacag1
ve merkezin istanbul'daki planlanna uygun davranmayacag1
Aslmda Ahmet'i istanbul'dan ahp baka bir :;;ehre atamak
normal bir tayin prosedurii degildi, zaten boyle olsayd1 cag1-
np ona fikrini sormazlardi. mevsim tayin mevsimi degil-
Aynca Ahmet g6revinde
Muduru Celalettin Cerrah da
di, aylarmda
kendinden habersiz bu dolay1s1yla ciddi sorun-
lar kendisinin izni olmadan 1stihbarat $ubesi Mii-
almmasm1 kabul etmezdi.
istihbarat
edilebilmesi icin kendisinin olma talebini
bir Ahmet bunu kabul
gecikecekti. i:;;te bu s1ralarda
Hrant Dink olduruldu. Bu ardmdan, zaten aralan ge-
istihbarat Daire Ba:;;kanhg1 ile
bu durumu firsata cevirme ve
ba:;;ladi.
oldugunu, Bakanhk
ve istenen
he-
Mesele o ka-
mensuplannm kusurlanm g6revlendirilen mulkiye
Ahmet'i suc,lamak, hatta mahkemede cezalandirmak
neredeyse sahte evrak kadar her denemekten
Dairesi ile beraber
429
Snnonlar
alenen taraflardL Mf1fetfo;;ler atand1gmda ilk davram:;;lan ma-
kul olmay1p dikkat <;:ekince bakanhkta tamd1gim ve glivendigim
mUlkiye mufetti:;;i arkadm,;lara bu ki:;;iler hakkmda bilgi sordum.
Birinin <;:evresinde Fethullah Hoca cemaatinden oldugunun bi-
linmesi haricinde bir sorunlannm olmad1gm1 sciyledi.
Tahkikat ba9lad1 (bana gore bu olayda ne istanbul Emni-
Mudurlugu, ne de istihbarat Daire Ba:;;kanhg1 personelinin
kas1th olarak bir kusuru yoktu. Belki eksikleri, ihmalleri vard1
ama asla kas1th olarak yap1lm19 bir s;ey bulunmuyordu. Eger
bir eksiklik varsa bunda da kusurlan e:;;itti veya Ankara'nm
bu kusurda daha fazla pay1 vardi. istanbul ise daha az kusur-
luydu. Zaten davayla ilgili mufetti:;;lerin haz1rlad1g1 rapora uy-
gun verilen kararlan bozan idari mahkeme kararlan ve bir
a:;;km ara:;;tirma yapan ba:;;bakanhk
bunu dogruluyor). Soru:;;turma ba:;;laymca
Ankara Daire '--'"''<"'cc''"'"-'
temize
mak ozel gayret sarf Olaym iki tarafmdan biri
istanbul'da Emniyet Mudurii Celalettin ile Ahmet iken, di-
ger tarafi istihbarat Daire Ba:;;kam Ramazan Akylirek olmasma
ragmen mulkiye mufetti:;;leri istihbarat Daire Ba:;;kanhg1 perso-
nelini bilirki:;;i olarak atam1:;;ti ve onlarm raporlanna dayanarak
fezleke duzenliyordu. Sonunda istanbul Emniyet Muduru Cer-
rah ve istihbarat $ube Mud"Lirii Ahmet'in yarg1lanmas1 isten-
di. Vali bu karan Ahmet a<;:1smdan onayladi. Celalettin Cerrah
a<;:1smdan onaylamadi. Ahmet'in dava a<;:mas1 uzerine istanbul
idare Mahkemesi, karan bozdu. Tekrar tahkikat yap1ld1, yine
aym karar verildi. Tekrar kaq1 dava a<;:ild1, idare Mahkemesi
taraflardan biri olan istihbarat Daire Ba:;;kanmm astlan olan
ki:;;ilerin tarafs1z bilirki:;;i olamayacagmdan yeniden karan boz-
du. Bakanhk davay1 tekrar aym mufettis;lere verdi. Gorevlerini
iyi yapan, ikisi de eskiden yard1mc1m olmu:;; Levent Yanmel ve
Durmu:;; Demirba:;; isimli iki polis ba9mufetti9i, mulkiye ba:;;-
mufetti:;;inin talebini kar:;;ilamak i<;:in bilirki:;;i olarak gorevlen-
430
2. Bolum Cemaat
dirildi. Mulkiye ba9mufetti:;;i polis ba9mf1fetti9lerini zorluyor,
Ahmet'i ve Istanbul Emniyetini srn;:lu gostermek istiyordu.
Olay aslmda U 9ekilde cereyan etmi9ti. 1 yil kadar once
Trabzon Emniyeti Yasin Hayal'in Hrant Dink'e eylem yapacag1
ve bunun i<;:in Hayal'in istanbul'da yaayan agabeyinin yam-
na gidecegi bilgisini muhbir Erhan Tuncel'den ahyor. Bunun
uzerine Trabzon Emniyeti Emniyetine haber veriyor.
istanbul Yasin Hayal'in agabeyinin adresi denen yeri
ara9tmyor, boyie bir adresin bulunmad1gm1 tespit ediyor. Ay-
nca Hayal'in telefonlanm sorguluyor ve onun agabeyiyle bir-
likte o anda Trabzon'da bulunduklarmm gorundugunu bil-
clan
ni
tahkikat1 Trabzon'a devrediyor ve konuyu
Istanbul Emniyetinin
tahkikat ve i9lemlerin olay-
Emniyetinin sahte
once inceledikleri-
faillerine ait numaralann aslmda olaydan
dair resmi bir yaz1 ald1klanm
bu dogrultuda rapor vermesini is-
Bu sistemleri ilk defa istanbul'da 1992 yilmda kurarken
ba9korniser ve emniyet amiri rutbesinde burolar amirim ve
yard1rnc1m gorevlerinde bulunan ve bu sistemi kullanmasm1
en bilen polislerden olan polis ba9mufetti9 Levent rnulkiye
ba9mufetti9ine verilen bilginin dogru olmad1gm1, bu durumda
faillerin telefonunu sorgulayan diger ki9ilerin de, en azmda ilk
veren Trabzon $ubesinin de yaptig1 inceleme-
nin kimsenin bu sorgula -
may1 yapmam19 dolay1s1yla bu kay1tlann silinmi
oldugunun, bunun dogru bir bilgi olmad1gmm net olarak an-
la91ld1gm1 ifade etmi. Aynca istanbul istihbarat :;?ubesi per-
sonelinin olaydan once telefon numaralan hakkmda Trabzon
istihbarat :;?ubesinde gorevli, olay hakkmda ilk raporu yazan
431
S1monlar
personelle goru9urken detay sorgusu yapmadan baz1 bilgilere
sahip olamayacagm1 soylemi9lerdi. Dolay1s1yla polis ba9mufet-
ti9lerinin, mUlkiye ba9mufetti9ine gelen bu yaz1 ve evraklann
sahte/uydurma oldugunu ima ederek bunlan gormemi9 olahm
dediklerini duydum
$u ortaya <;1km19t1: istihbarat Daire Ba9kanhg1 telefon de-
taylanm (HTS raporlanm) kimin ne zaman hangi numaray1 in-
celediginin tutuldugu log kay1tlanm degi9tirmi9ti. Bu <;ok vahim
bir durumdu. Merkez glivenirliligini yitirmi9ti. Guvenlik ama-
c1yla tutulan log kayitlan ge<;mi9te kimin hangi numaray1 hangi
tarihte inceledigini tutuyordu. Herhangi bir olay olursa bu ka-
y1tlar incelenip, gorevlilerin sorumlulugu tespit ediliyordu. Ha-
tirlanacag1 uzere 1 999 Ankara Emniyetinde baz1
lerin devletin onemli makamlannm telefonlanm
sorumluluklanm
bilgisayar sistem dahil olmak l.'tzere en az 5-6 ki-
inin bilgisi ve nzas1 laznndi. Demek ki hepsi bu i9in i<;indeydi.
Bu i:;;i anlayanlar
Sonunda Ahmet zorlukla Polis Okulunda
bulabildi. Yerine ise normalde hi<;bir zaman bu
ko-
Ali Fuat Y1lmazer bu a tan di.
ragmen Ahmet'in
vcJ.11cu1;.,,1 gibi Ali Fuat Yllmazer'e alenen muhale-
de
432
2. B61l1m Cemaat
Belki elli tane muduru istanbul'a tayin ettirmemeye muktedir
bir glice sahipti, herkese kar:;;1 dikle:;;ebilirdi ama Ali Fuat ve
benzerlerine kar:;;1 koyamadi. Belli amaylan olanlar, istedikleri
gibi faaliyette bulunmak isteyenler bu konuda kendilerine mani
olacak bir engeli daha onlerinden kaldirm1:;; oldular.
Dam:;;tay olaymda faillerin Ergenekon 1a ili:;;kilendirilmesi-
ni Ahmet ve :;>ammaz, yani istanbul Emniyet istihbarat :;>ubesi
desteklememi:;;tir. Bunun yanh:;; oldugunu, eldeki delillerle boy-
le bir baglantmm kurulamayacagm1 aksine Alparslan Aslan'm
her eylemden once ve sonra istanbul'daki :;>eyh Salih Kurter ile
irtibat kurdugunu, Aslan'm telefon HTS raporlan iyi okunursa
bu irtibatm daha tutarh oldugunun gorulecegini savunmular-
dl. Aslmda o Ahmet'in istanbul'dan almmas1
ne karar verildigi kanaatindeyim. Ankara, ile Er-
Delilin
istihbarat ve KOM N eden Ele istenir?
"'"uu.u'" istedikleri gibi bilgi toplamak, istedikleri ki-
:;;ilerin faaliyetlerini izleyip ogrenmek gayesinde olanlann yap-
mas1 geren ilk :;;ey Emniyet istihbarat Dairesini ele geyirmektir.
Orada hakim konumda olmalan gerekir. Bunu MiT uzerinde et-
kinlik kurarak da yapabilirler ama 0 kurum daha ilerisine mu-
saade etmez. Eger sadece bilgi toplamak yerine haklarmda bilgi
topland1klan kurum ve ki:;;iler hakkmda adli i:;;lemlerde bulun-
mak da isteniyorsa Emniyet KOM Dairesinde etkin olunmas1
artt1r. Sadece merkez1 yap1lan degil, en GOk
yonetilecegi ba:;;ta istanbul, Ankara olmak uzere baz1 onemli
illerdeki bu dairelerin uzantls1 :;;ubelerin de ele geyirilmesi ge-
rekir. Eger sadece bilgi toplamak ve bunlarla ilgili adli i:;;lem
yapmakla da yetinmeyip her memur, asker ve 6zel kanunlarla
korunan ki:;;iler hakkmda da i:;;lem yapmak isteniyorsa, o za-
man ozel yetkili mahkemelerin savc1lan ve hakimleri uzerinde
433
S1monlar
de etkin olunmas1 gerekir. Emniyet istihbarat Daire Bai;;kanhg1
sahip oldugu teknik imkanlan ile herkes hakkmda her
turlu toplayabilir, kim kimlerle gorui;;uyor
eline telefon alan herkesin irtibatlan ve ilii;;kileri belirlenebilir.
kimse onlardan ilii;;kisini gizleyemez.
Emniyet !stihbarat Daire Ba9kanhg1
birimlerinin istihbari dinleme
izlenir ve bir sure sonra evraklar imha edi-
lir. Y1llarca her konuda ve her kurumdan toplanm19 tere
bilgi bankalan mevcuttur. Dahas1 kimsenin
teknik imkanlara her ilindeki
istihbarat i;;ubelerini 7000 bin civanndaki
ulke her
naklan vardir.
KOM Daire
da adli dinleme ve izlemenin
Gen.el Mtidi.iru ve
dahil kimse binalarma
en etkin merkezidir.
yetkili savc1lar ve mahkemeler biraz da kanunlan zor-
layarak herkes hakkmda dogrudan dava g6zalt1 karan
verebilir, tutuklayabilir. Fakat normal hallerde devlet memur-
lan hakkmda g6revleri tahki-
kat yaptlmas1 4483 say1h kanuna gore belli makamlann izni-
ne tabidir. Ik,;e memurlan kaymakamlardan, il memurlan
valilerden, merkez memurlan i<.;:in gene! mudur ve benze-
ri universiteler YOK veya rektorden izin
vard1r. Bu izin olmadan dava belli
halleri haricinde savcllar dogrudan tahkikat Arna
herhangi bir fiil 6zel yetkili mahkemelerin gorev alanma giriyor
denince herkes hakkmda dogrudan dava a<.;:1labilir.
Ii;;te Turkiye'de son y1llarda boyle bir plamn uyguland1gm1
goruyoruz. MiT'e hakim olsarnz, sadece bilgi toplarsm1z, belki
434
2. Bahun Cernaat
bunlan saptirarak kullanabilirsiniz ama daha ilerisini yapa-
mazsm1z. Aksiyonel bir eylem gen;ekles,tirme arzusundaysamz,
MiT size yetmez. Bu dogrultuda once KOM Daire Bas,kanhg1,
sonra istihbarat Dairesi Bas,kanhgi, ardmdan da Istanbul ve
Ankara istihbarat $ubesi ve bunlarla paralel olarak ozel
kili mahkemelerin savc1 ve hakimlerinin de belli oranda belirli
egilimlerde olan kis,ilerden olus,turuldugunu
gormek mumkun.
Emin Asian Hakkmdaki Iftira
net olarak
Emin Aslan 1980 oncesinden beri istihbarat hizmetlerinde
c;ahs,m1s,; Bahkesir, Elaz1g, istanbul ve Ankara istihbarat
daha sonra istihbarat Daire KOM Da-
ire Bas,kanhg1 ve Emniyet Genel Mudur Yard1mc1hg1 gibi
lerde
tarihten bugline kadar yakinen tammasam, bu kadar saf ve
temiz birinin bu gorevlere safinsan
numaras1 yapt1gm1 zannederim.
Emin Bey'le olan is, ilis,kimiz onun Elaz1g'da, benim
Diyarbakir'da istihbarat $ube Sorumlusu olarak gorev yapt1g1-
m1z y1llarda bas,ladi. Daha sonra onun istanbul'a atanmas1 ile
o tarihlerde siyasi ve ideolojik olaylar dolay1s1yla en sorunlu iki
s,ehir olan Diyarbakir ve Istanbul $ube Mudurleri olarak yine
surekli irtibat halinde olduk. Bunun akabinde onunla olan is,
ilis,kimiz istanbul'dan Ankara'ya tayini sonras1 benim onun ye-
rine istanbul istihbarat $ubeye atanarak halef-selef olmam1z,
ardmdan onun Daire Bas,kan Yard1mc1s1, bilahare istihbarat
Daire Bas,kam olmas1 ile benim istanbul istihbarat $ube Mudu-
ru olarak onun ash gorevinde bulunmam ve son olarak benim
istihbarat Daire Bas,kan Yard1mc1s1 olarak emrinde i;::ahs,mam
s,eklinde devam etti.
435
S1monlar
Susurluk Sureci nedeniyle istihbarat camias1 d1;nna
mamla birlikte, kisa sureli bir kesintinin ardmdan onun 2001
y1lmda Genel Mudur Yard1mc1s1, benimse 2003'te KOM Daire
Ba9karn olmamla i ili9kimiz yeniden ba9ladi. Edirne'ye surul-
memle tekrar ba9layan aynhg1m1z, haftada bir telefonla ve y1lda
bir-iki kez Edirne'ye geldiginde veya benim Ankara'ya gittigim-
de yapt1g1m1z gonl9melerimizle devam etti.
Bizimki bir ast- ust ili9kisini a9an sayg1 ve sevgi 0p1-r-P""''"
de bir agabey-karde:;; ili:;;kisiydi. Kar91hkh s1cak sohbetlerirniz
olurdu. Hukuki ve genel her konuda, hatta uzman oldugu ko-
nularda bile hi<; buylikluk duygusu benim de fikrimi
ahr, emin olmak i<;in bana pek <;ok sorardi. <;::ok farkh bir
olmam1za
kmhk
Farkh gelenek, kultur ve <;evrelerden
her ikimizin de dunlst ve namuslu
ortak
mii-
ben baz1 konularda daha
scrt bir yap1ya Bu ozelliklcrim haricinde or-
tak yonlerimiz cok fazlaydi. Emin Bey'le bir kita-
ba s1gmayacak kadar fazlad1r.
Emin Bey'e Kurulan Komplonun
Tahminim 2009
atanrm:;;tnn. ve sorunlann1
arad1 ve KOM ol
sordu. Son on
hat1rlayam1yordum, not deftcri ta91mad1g1m vc her zih-
nimde tutabildigim gCmler artik geride kalm1:;;ti. Ona bu ismi
Bunun 11zerine bana
436
2. Bbltlln Cemaat
uyu:;;turucu operasyonu yap1ld1gm1, bir ki:;;inin yakaland1g1m
ve Emin Bey'in kendisine Habip Kanat'm muhbir oldugunu
soyledigini ama dairede kaydmm olmad1gm1, eski KOM Daire
Ba:;;karn olmam sebebiyle benim bu ki:;;i hakkmda bilgi sahi-
bi olup olmad1g1m1 sormak i<;:in arad1g1m soyledi. Ben bu ismi
eleman olsa da olmasa da hatirlamad1g1m1, tamd1k gelmedigi-
ni, aynca aradan zaman ge<;tigi i<;in de hatirlayamayacag1m1
soyledim.
Birka<; glin sonra ba:;;ka bir konuyla ilgili olarak Ankara'ya
gitmi:;;tim. Emin Bey'i ziyaret ettim, ben yanma girmeden once
samyorum KOM Daire Ba:;;kam Ahmet Pek veya Dairedeki nar-
kotik biriminden birileriyle telefonla konu:;;mu:;;. Odaya girdi-
kendi kendine "Bu adamla surekli goru:;;uyoruz, size
gorii:;;uyorsunuz. Bu adamm eleman oldugu belli
ya ona gore ya pm, elaman degil diyorsamz o zaman
bizim hakk1m1zda yap1n." ki-
anlad1m ama
da bilmedigimden konu nedir mudurum sormad1m.
Birka<; gun sonra polis dosyalanndan s1zdmld1g1 belli olan
Emin Bey1e Habip Kanat'm birlikte <;ekilmi:;; fotograflan ayrn
anda birden <;ok gazetede yer aldi. Hepsi de tek bir kaynaktan
edinilen bilgiyle beslendigi belli olacak :;;ekilde, "Cumhuriyet ta-
rihinin en buyiik uyu:;;turucu operasyonunu, 'captagon baronu'
Habip Kanat'm Emniyet Te:;;kilati'mn 'iki' numarah ismi Emin
Aslan'1 makammda ziyaret etmesi boyle goruntulendi". "VIP
agirlamamn fotograflan 'delil' olarak dosyaya girdi. Uyu:;;turu-
cu baronu Ha bip Kanat ile emniyetin iki numarah ismi Emin
Arslan'm yan yana <;ekilen fotograflan" :;;eklinde Emniyet Genel
Miidurlugunde, Istanbul Polis Evinde ve bir kafede <;ekilen fo-
tograflar benzer haberlerle tum basmda yer aldi. Tum gazeteler-
de bu fotograflarm dava dosyasmdan almd1g1 alenen yazildi.
Bir muddet sonra haberlerde Emin Bey'in mevcutlu olarak
Ceza Mahkemeleri Kanunu'nun (CMK) 250. maddesiyle ozel
437
S1monlar
yetkili mahkemenin savc1hgma Murat Nemutlu ve Mustafa Aral
isimli iki polis muduru ile birlikte <;agnld1gim duydum ama <;ok
da onemsemedim. Ortada bir yanh:;;hk var, nas1l olsa meselenin
ash anla:;;1hr diye du:;;undum. Telefon trafiginin yogun olacagi-
m du:;;unerek ben de aray1p s1kmti yaratmayayun diye Emin
Bey'i aramad1m. Fakat savc1hktaki ifade surecinin uzamasr,
saatlerce siirmesi, arkasmdan hakime ifade verilmesi derken
gece saat ii<;e kadar telefonun ba:;;mda mahkemede bulunan
ki:;iilerden haber almaya <;ah:;;t1m. Sabah dogru netice belli ol-
mu:;;tu, tutuklanma talebiyle sevk edildigi mahkemede serbest
b1rak1lm1:;;ti. Olaym bu kadar ciddi olmas1 <;ok garipti, Emin Bey
uyu:;;turucu i:;;inde olamazd1 ama savcrhk olay1 bu kadar ciddiye
aldrgma bu bir gariplik vardi. Ne olabilirdi?
Birka<; glin sonra Emin bayram dolay1s1yla Bahkesir
yazhgma gidecekti, ak:;;am ailecek Eski:;;ehir'e bize
evinde beraber sohbet yanm-
da savc1hk ve mahkemedeki ifadesi vard1 onlan okuduk.
Emin Bey'in savcrhkta ifadesi ahmrken sorulan sorular kor-
hatta kendisine sorulan son soru deh:;;et vericiydi. San-
ki Emin Bey yeraltr uyu:;;turucu dunyasmm bir adam1ym19 gibi
bir hava yaratihyordu. Soru aynen :;;oyleydi: "$upheliye hakkm-
da Habib Kanat isimli uyu:;;turucu hap imalat, ticaret ve ihra-
catr yapan :;;ahsr gorev yaptlgr birimin nufuzundan da istifade
ederek kollad1!?;1, bu :;;ahsm has1mlarma yine bu :;;ahsm verdigi
bilgiler 1:;;1gmda operasyonlar duzenleterek uyu:;;turucu hap pi-
yasasmda kendisinin tekel olu:;;turmasmr saglad1g1, kendisine
devamh surette istanbul ve Ankara Narkotik $ubelerde yapr-
lan gorev degi:;iikliklerini bildirip bu :;iah1slara yonlendirdigi ve
yine bu :;;ah1slan da arayarak hakkmda referans verip koruyup
kollanmasmr saglad1g1, bu sure<;te kendisinin KOM Daire Ba:;;-
kanhg1 yapt1g1 donemden itibaren Habip Kanat1a ilgili yaprlan
ihbarlan hasiralt1 ederek bu :;iahsa kar:;;r teknik ve fiziki takipli
bir soru:;;turma yap1lmasm1 engelledigi, Habip Kanat'm kimligi-
438
B61l1m Cemaat
ki:;;iligini, eylemlerini, hakkmdaki iddia ve ihbarlan bilgi ve
tahkikata maruz kalmasm1
engelledigi, bu yonde ast1 konumundaki mudurlere talimatlar
verdigi, yakaland1g1 sure<;:te aklanmasm1 saglamaya yonelik ta-
vassut giri:;;imlerinde bulundugu, lehine bilgi ve belge toplad1g1,
muhbir olarak kayd1 bulunmayan :;;ahs1 muhbir gibi gosterme-
ye <;:ahtlg1, bu ama<;:la baz1 Emniyet Mudurlerine talimatlar ve-
rerek lehine hususlan ara:;;tird1g1 iddias1 hatirlat1ldi. Kendisiyle
Habip Kanat arasmdaki yakmhgm, ili:;;kinin !chine gosterdigi
<;:aba ve gayretin Emniyette muhbir konumunda bulunan diger
ah1slara da mensuplannca yap1hp yap1lmad1g1, aym
konumdaki :;;ah1slarm aramp aranmad1klan, kollan-
mad1klan hususu soruldu ve yard1m etme fiilin
sinden sonra bulunacag1m vaat etme su<;:u soruldu."
Evet, soru aynen boyleydi. Bu soruya sormak da cevap
vermek de mumkiin '"'"'"u"'
mahkum inamlmaz
Bana gore bu iddialarda bulun-
mak miimkun degildi, bunun ciddi delillere
vardi. Savc1 ile hakimin ald1g1 ifadelere bak1ld1gmda arada kor-
kun<;: bir fark mevcuttu; ha.kimin ne kadar tarafs1z oldugu belli
oluyorsa, savc1 da o kadar pein fikirli idi. Emin Bey'e yonelti-
len sorulardan eldeki delillerden <;:ok onu mahkum etme anla-
y1:;;mm baskm oldugu net anla:;;1hyordu.
Elde, Habip Kanat hakkmda 1998 y1lmda Suudi Arabis-
tan'dan gelen bir :;;ahsm ihban ve i<;:lerinde Habip Kanat'm
(hatta kimligi bile Kanat Habibi eklinde farkh yaz1lm1tl) da
bulundugu 20-30 ki:;;ilik bir grup hakkmda uyu:;;turucu ka<;:ak-
<;:ll1g1 yapt1klarma yonelik Bulgaristan'dan 2001 y1lmda
bir bilgi vardi. Gelen her ihbar illere yaz1lm1:;;, ara:;;tirma ya-
p1lm1:;; ve cevaplan almm1:;;ti. Bunlann belgeleri dosyada mev-
cuttu, hatta istanbul Narkotik :)ubesi o zaman bir sure Habip
Kanat'1 izlemi:;; ve cevap yazm1:;;ti. D stelik bu tarihler-
439
S1monlar
de Emin Bey'le Habip Kanat tam9m1yorlar ki koruma kollarna
si:iz konusu olsun.
Bayram donu9u bana tekrara ugrayacaklard1 ama Emin
Bey bayramdan di:inmeden savc1 karara itiraz etti ve mahke-
me dosya uzerinde inceleme yaparak tutuklama karar <;::1kardi.
Emin Bey hemen giderek teslim oldu ve cezaevine kondu.
0 gLl.nlerde bir<;::ok gazeteci tamd1k, arkada9 bu olaym aslmm
ne oldugunu soruyordu. Ben de olayi tam bilmemekle birlikte
bu iddialann dogru olamayacagm1 anlat1yordum. Aslmda tum
anlat1mlanm basma a<;::1klama yapmaktan <;::ok gazeteci arka-
da9lara bilgi vermek ve onlan inandirmak ama<;::hydi. Bu ekilde
arayanlar arasmda Milliyet gazetesinden Nedim ;:;>ener de vardi.
O'na da aym eyleri anlatt1m. Bana bunlan yazabilir miyim diye
sordu, aslmda yazmas1 i<;::in degil olaym aslm1 bilmesi i<;::in an-
latm19t1m ama istersen yazabilirsin dedim. Yaz1lmas1 niyetiyle
olsarn daha uzun ve daha anlatabilirdim.
Ertesi Milliyet'te "Avc1 mudurume kefilim dedi" eklinde
man9etten bir haber yaymlanarak "Ben yapanm, o yapmaz,"
mealindeki a<;::1klamam yans1di.
insanlar Emin Bey'i tammad1klanndan i<;::lerinde "acaba
dogru mu?" eklinde bir Uphe uyanabilir. Fakat benim i<;::in
Emin Bey'in bi:iyle buyli.k ve organize i9lerin degil en basit usul-
suzlugun bile ii;:erisinde olmas1 imkans1z. Milliyet'te bu haberin
yaymlanmasmdan sonra tahkikat1 yapan KOM Daire Ba9ka-
m Ahmet Pek beni telefonla arad1 ve "Ben de sizin gibi du9u-
nuyorum kesinlikle Emin Bey masum. Hakkmda delil de yok,
sonunda beraat eder. Yukans1 [istihbarat Daire Ba9kanhgm1
kast ederek] ba9tan beri konuyu takip edip izlemi9, konu bize
sonradan devredildi, onlar <;::ok fazla iddiada bulundu. Bana
gi:ire Habip bu i9in i<;::inde fakat bu olayda Habip'le uyu9turu-
cu ka<;::ak91hg1 arasmda ciddi bir bag da kurulamad1, deli! yok,
bana gi:ire o da beraat eder. Biz Emin Bey hakkmda hi<;::bir i9lem
yapmad1k, ismini yazmad1k, savc1 yazdi." dedi.
440
2. Boll1m Cernaat
Gazetedeki beyarnm uzerine Emin Bey'in tahkikatm1 yapan
savc1 Mehmet Berk'in Emniyet Mud1ir Yard1mc1s1 uzerinden is-
tersem davayla ilgili tamk olarak ifade verebilecegimi soylemesi
uzerine, ifade verebilecegimi ifade ettim. Genellikle adli ifade
almirken s1rasmda asil anlatmak istediklerimi atla-
mamak i<;:in "Beyanlanm" 6zellikle ifade etmek
istedigim konulan i<;:eren bir metin kaleme ald1m, imzalay1p ya-
mma ald1m ve sabah ifade vermek uzere istanbul'a gittim.
Beyanlanm yazd1g11n yaz1 aynen
Beyanlanm
Ben Emin Aslan'1 1985 y1lindan beri taninm, yakin mesai ve ili:;;ki
i9erisinde oldum. Agir :;;artlarda beraber 9al1:;;t1k. Gerek i:;; gerekse ozel
ya:;;am1, ailesi ve 9evresi hakkmda yeterli bilgi sahibiyim, kendisi 9ocuk
saf11ginda, temiz, herkes hakkmda olumlu di..i:;;i..inen birisidir.
Bence herhangi bir ki:;;iden, herhangi bir ama9la gayri me$rU bir men-
faat temin etmesi, boyle bir $eyi di..i:;;i..inmesi, hayal etmesi, hesap yapmas1
mi..imki..in degildir. Ancak saf ve temiz duygulan nedeniyle baz1 ki:;;iler tara-
fmdan aldat1labilir, onlann ger9ek yi..izi..ini..i gori..inceye/gosterilinceye kadar
iyi niyetinin neticesi olarak d1:;;andan bak1lmca uygun olmayan halleri go-
zi..ikse bile, ger9egi gordi..igi..i an en ufak yanl1$1 olan ki:;;ilerle ili:;;kisini keser.
Ge9mi$le bunun bir9ok ornegi olaya $ahidim, kendilerini farkl1 tanitan ki-
$ilerle iyi niyetle ili$kisi oldugunda bu ki:;;ilerin uygun olmayan davrani:;;, i:;;
ili:;;kisi i9erisinde oldugunu soyledigimizde kesinlikle hemen tum ili:;;kilerini
kesmi:;;tir.
Bugun i9in Emniyet te:;;kilatinda beraber 9al1:;;t1g1 hi9bir kimse onun
i9in "acaba yapm1:;; olabilir mi?" du:;;uncesine sahip degildir. Tahkikat1 ya-
pan KOM Daire Ba:;;kan1 Ahmet Pek bile benimle konu:;;urken, "Kesinlik-
le Emin Mudurum bu i:;;te su9suzdur, onun bu olayda su9 i:;;ledigine asla
inanm1yorum" demektedir.
Meslek hayat1nin bi..iyuk k1sm1 istihbarat hizmetlerinde ge9tiginden ve is-
tihbaratm ajan, muhbir, vs. adlarla adland1nlan yard1mc1 istihbarat elamani/
haber elamani olmadan yapilmayacag1n1 9ok iyi bildiginden, ge9mi:;;ten beri
yard1mc1 istihbarat elemanlannin kazan1lmas1 i9in ve onlann sorunlanyla en
441
S1rnonlar
vermek
illegal olu$umiar ir;;erisinde yer almasmdan dolay1 hukuki sorunlarla kaf$1
kar$1ya olan elamanlar ir;;in ugra$1p, gayret gi:isteren biridir. Bu konuda
yuzlerce resmi giri$imlerde bulunmu$, riskli evraka imza atm1$t1r.
Birr;;ok meslekta$1m tarafmdan da bilinmektedir ki, y1llar once Emniyet
makamlanna bilgi verip destek olmU$ insanlann i:izel sorunlanyla halen
ciddi olarak ilgilenmekte ve o ki$ilere destek olmaktad1r. Zaman zaman
gorev degi$ikligi gibi haber elamani olan ki$ilerle ( ajan-muhbir)
irtibatlan koptugunda yeniden baglant1 kurmak gibi ger;;mi$te
tarnd1g1 ve $imdi ust rutbelere gelmi$ beraber 9al1$tlg1 gi:irevlileri arad1g1
olaylanna s1k9a rastlanir. Halen i:izel veya
Diyarbak1r'dan arayan eski elemanlar olup ben onlarm
olarak Diyarbak1r Emniyet makamlari ile s1k s1k
Emin Asian hakkmdaki bu lahkikat usulune uygun yap1lmam1$, onun
d1$andan bak1ld@nda
istihbarat ve
bilirim. usulune uygun
Daha tahkikatm dinleme ve izleme
Kanat'm ili$kileri
gi:iruldugunde bu noktada Emin mudurden en ufak
konusu degildir ve o tahkikat1 yapan herkesin ustu amiri durumun-
da oldugundan) ilk yap1lacak $ey, ondan Habip Kana! hakkmda
bilgi alinmal1, hala $Liphe varsa bu ki$inin uygun nm""'''"'n
ler ir;;erisinde oldugu ""''11i:>ni:>r.,1<
Ger;;mi$!e ve bugun
alrnak ir;;in muracaat eden
rneslekta$1m benden bu ki$i hakkmda gunlerce toplayamayacag1
bilgiyi k1sa surede alm1$, bin;;ok muphem konu onun ar;;1smdan
aydmlanm1$t1r.
442
?. Bahun Cemaat
Ayrn benzeri davrarn$ burada da gosterilmesi gerekirken yap1l-
mam1$t1r. Eger daha ba$ta Emin mudurden $Uphelenilmi$ ise o
zaman da birinci oncelikle bir List amir olan Emniyet Genel Mu-
durune ve tahkikatin as1l sahibi Cumhuriyet Savc1l1gina bilgi ve-
rilerek onun hakkinda ara$lirma yapilmas1 ve tahkikatm hedefi
haline getirilmesi gerekirdi. Seiki de i<;:i$1eri Bakanilgmca gorev
bolumu yap1llrken farkl1 dairelere bakmas1 saglanarak $imdiki gibi
astlannca gorevin gereklerine aykm olarak bilgi gizlenerek degil
gorev sahas1 d1$ma 91karilarak bu tahkikat ve ka9ak91l1k konula-
nndan uzakla$mas1 saglanabilirdi. Bu da yap1lmam1$t1r.
2. Her olay o bolgedeki zab1ta tarafmdan ara$t1nlmaktad1r, bu ya-
sal bir zorunluluktur. Emniyet i<;:erisinde ondan fazla tamim vardir;
yanl1$1ik!ar1 ve 9at19malan onlemek, zaman, personel, kaynak
israfm1 engellemek amac1yla mutlaka ilgili zab1tayla i$ birligi ya-
~ ~ .. mr olmasma ragmen bu olayda istanbul Narkotik
hig bilgilendirilmemi$, son anda operasyonun
icras1 sokulmu9tur.
3. sanki tahkikat uyu9turucu ""'';"'"'""'"
Emin mudur hedef degilmi9 gibi tahkikat evraklan butun ha-
linde gonderilip Cumhuriyet Savc1s1 resen kendiliginden
Emin Asian hakkmda tahkikat yapm1$ gibi gosterilmek istenmi$tir.
boyle olsayd1, bir bu9uk y1ld1r yap1lan tahkikat dosyasinda
as1I fail olan Huseyin R1za l$1k ile Habip Kanat'm butUn ili$kileri,
imalatmda kullarnlan tum kimyasallann nereden na-
s1l temin edildigi, uyu:,:;turucu haplanrnn yurtd1$1na nas1I la$md1g1
gibi bin;;ok husus ortaya 91karilm1$ olmas1 gerekirdi. Oysa d1$an-
ya yansid1g1 kadanyla bu konuda tahkikat dosyas1nda bir bur;:uk
y1lllk <;;al1$mada olmamas1 gereken ciddi eksiklikler vardir. Aynca
bir bu9uk y1idir yap1lan tahkikatta her safhada kendisine haber
verilmesi hi<;: haber hem gorev geregi ye-
rine getirilmemi$ hem de kendisinin hedef se9ildigi ima edilmi$tir.
Kayseri ilinde bir uyu$turucu imalathanesinde sugustu yakalarnp, bu
sur;:tan mahkum olan Selim Gezer'in yakaland1g1 operasyon s1rasmda
Korn Daire Ba$karnyd1m. Arnmsad1g1m kadartyla, operasyona ilk ba$-
lad1g1m1z gunlerde $Uphelilerin kimliklerini bilmiyorduk. Bir-iki gun sonra
443
S1monlar
Selim ismi ortaya 91kt1ginda, Narkotik $ube bir anda daha once uzerinde
9al1$ma yap1ld1g1 belli olan Selim Gezer hakkinda geni:;; bilgiler i9eren
bir dosya getirdi, :;;imdi bu bilgilerin eski tarihte baz1 bilgi kaynaklarmdan
gelen bilgiler uzerine yap1lan 9al1:;;malardan elde edildigi kanaatine van-
yorum.
Ka9ak91l1k Dairesinde 9al1:;;an eski meslekta:;;lanmdan bgrendigim
kadanyla Habip Kana! hakkmda 1998'de Suudi Arabistan ve 2001'de
Bulgaristan'm bilgi vermesi uzerine Korn Daire Ba:;;kanl1g1, bu ki:;;i hakkm-
da bu tarihlerde istanbul Emniyet Mudurlugunden resmi yaz1yla tahkikat
ve bilgi istemi:;; ve istanbul Emniyet Mudurlugu resmi cevap vermi:;;tir. Yani
bu ki:;;i hakk1nda emsali ihbarlar, hakkmda yap1lmas1 gereken :;;eyler ya-
p1lm1:;;t1r. Ba:;;ta Almanya, Hollanda ve ingiltere olmak uzere yabanc1 ulke-
lerde yuzlerce Turk hakkmda istihbari bilgi gelir, KOM Daire Ba:;;kanl1gmm
ilgili $Ubesi bu ki$iler hakkmda ara:;;tirma yapilmas1 i9in bu bilgileri ilgili
illere gondererek tahkikat yap1lmasin1 saglar.
Habip Kanat'tan birden fazla gbru:;;me yap1larak uyu:;;turucu hap, cap-
tagon imalat1 gibi konularda rapor tanzim edilmi:;;, bu
9al1:;;ma sistemine sokulmu:;;tur. Bu durum fiili olarak bu ki:;;inin muhbir ola-
rak kullarnld1gm1 gbstermektedir. 0 ki:;;inin muhbir listesine al1rnp almma-
mas1 Korn Dairesinin i9 i:;;leyi:;;i ve idari i:;;lerinin yap1l1:;;mdaki eksikliklerle
ilgili bir konudur.
Habip Kanat'm bilgi verme ama9l1 gelip gitmeleri s1rasmda Emin mu-
durle aralarmda samimiyet ve insani ili:;;ki geli:;;mi:;;tir, tahkikat safhasmda
bu ili:;;kilerin su9a yorumland1g1 kanaatindeyim.
Habip Kanat'm yakalanmas1 sonras1 ise tahkika!1 yapan
once bu ki:;;iyi Daire Ba:;;kanma sormu:;;, ye!erli bilgi al111amamas1 uzerine
istanbul Narkotik $ube Mudurune bu ile muhbir olarak
alma ama9l1 tanzim edilen tutanaklari gbnderip, "Bakm buna ragmen eger
su9a kari:;;t1gma inarnyorsarnz hi9bir :;;ey yapmarnza gerek cezasm1
9eksin. Yok eger inanm1yorsan1z, muhbir olarak bilgilere
bakarak durumunu degerlendirin, savc1l1ga bilgi verin." demi$lir. (istanbul
Narkotik $ube Muduru Cengiz Malbelegi'nin beyarn)
Bu da yap1lmas1 gereken en uygun davrani:;; bi9imidir. Eleman gbzu-
ken ki:;;i kanunsuz i$1erin iginde ise daha once verdigi bilgilere bak1larak;
su9lu ise cezas1n1 9eksin denir. Verdigi bilgilere gore amac1 devlete yard1m
444
2. BbliJrn Cemaat
ise konu Cumhuriyet Savc1ligina aktanlarak hukuki durumunun degerlen-
dirilmesi istenir. Emin mudurun bu davrani:;;1 zaten niyetinin, ili:;;kisinin ne
oldugunu ag1k olarak ortaya koymaktad1r.
Hanefi AVCI
02.10.2009
ifadem ahmrken bu beyanlanm1 savc1ya verdim, aynca so-
rulan uzerine 4 sayfahk ifademi verdim. Bu beyanlanm ve ifa-
dem birlikte dosyada yerini aldi. ifade haricinde gene! olarak da
biraz sohbet ettik. Savc1ya Ahmet Pek ve diger tahkikat1 bilen
polis mudi1rleri ile gorus,melerimi, Emin Bey'in masumiyetini
hususlan aktardnn.
Benirn ifademin ana ternas1, bu tahkikatm kendisinin tah-
kikathk Usulune uygun davramlmam1s,t1; tes,kilat
tearnullerine ve bilinen usullere uygun degildi. ciddi bir
tahkikat haz1rlarnak-
tan bu tahkikatl
Sonra Emin Bey hakkmdaki iddialan teker teker incele-
meye bas,lad1m. dosyada gizlilik oldugu ii;:in dosyada-
ki her s,eyi gormedigimizden akhrn1zda soru is,aretleri vard1.
Ardmdan iddianame yaymland1 ve dosyadaki her s,eye vak1f
olduk. Dosyadaki bilgileri incelediki;:e gariplikleri fark etmeye
bas,lad1k.
Benim Milliyet gazetesinde yaymlanan, daha sonra diger
basm organlarmm atif yaparak yaymlad1klan ai;:1klamalanm,
"Beyanlanrn" bas,hkh dava dosyasma konan yukandaki 2,5
sayfahk ai;:1klamalanrn ve aym mahiyetteki ifadern i;:ok ai;:1kti.
"Emin Bey'e kefilim, ben yapanm ama o yaprnaz," diyordum,
olaym komplo oldugunu soyleyip tahkikati yapanlan sui;:luyor-
dum. Fakat sonra daha iddianame rnuhataplanna verilmeden
savc1hktan s1zd1g1 belli olan 9arptmlm1s, gazete haberlerinde be-
nim i9in "Kefilim dedi ama yakt1," s,eklinde ger9ege aykm, sa-
dece toplumu farkh yonlendirmeye yonelik haberler 91k1yordu.
445
Snnonlar
Sonra iddianameyi temin edip bakt1m, gcrcekten de beyanlanm
carpt1nlm1',ltL Bunun uzerine mahkemeye gondermek uzere
durumu anlatan bir dilekce hazirlad1m. BaZI hukukcular di-
lekceye gerek ne gerek var, gidip duru9mada bunlan anlatirsm
dediler.
Yazd1g1m dilekce 96yleydi:
AGIR CEZA MAHKEMESi
iSTANBUL
Saym Emin Asian hakkmdaki iddianamenin mahkemece kabulu ile
birlikte baz1 basin yaym organlarmda iddianamedeki baz1 bolumler yorum-
lanarak " .. AVCI KEFiL OLAYIM DERKEN YAKMI$" gibi ba$1iklar altmda.
aksi yonunde ifade verdigim ima edilerek
nulmakta oldugunu gordum.
Emin Asian hakkmda yurutu!en soru$1urma nedeniyle basmda
ve sonrasmda Savc1l1gma verdigim bunu
ifadem ve bu ifade oncesi haz1rlay1p ifade s1rasmda savc1l1ga
sundugum Li<; sayfallk beyanlanm ba$1tkli beige dava dosyasmda mevcut
olup, incelendiginde gorulecegi uzere;
Tum beyanlanm uzun y1llar beraber <;:ali$ml$ oldugum Emin Aslan'm
masumiyeti, temiz ve durust oldugu, asil olarak tahkikat1 yapanlann ku-
surlu oldugu uzeredir. Y1llarca bu tahkikat1 yapan birimlerde yoneticilik
yapm1$, bu birimlerin <;:a11$ma bi<;:imi, kulland1klan yontemler ve halen <;:al1-
$anlanni uzun y1llard1r taniyan, gene! durumlann1 bilen biri olarak yapt1g1m
a<;:1klamalar maddi temelleri saglam, hayatm tUm ger<;:ekleri ile uyumlu bir
a<;:1klamad1r. Buna kar$1 tahkikat1 yapanlann anlat1m ve iddialan ise haya-
tm olagan ak1$ma uygun degildir.
Benim beyanlanmm ana temasma hi<; deginmeden, ifade arasmda
tahkikat1 yapanlann iyi niyetli olmad1klarma dair gosterdigirn 6rnek ve an-
lat1mlar tam tersine <;:evrilerek Emin Aslan'm aleyhinde kullarnld1gm1 hay-
retie okudum.
Benim ne ifademde ne a<;:1klama veya beyanlanrnda bu $8kilde bir
ifadede bulunmad1g1m halde iddianamede "Kendisine guvenilmedigi i<;:in
446
2. B61L1m Cemaat
bu uygulanmad1g1' cumlesi kullarnlm1$hr. Sayfa 64, ilk paragraf,
son cum!e.
Ben beyarnmda tahkikat1 yapanlann daha i:?e ba:?lamadan once
ar:?iV ara:;;tirmas1 yapt1klarmda Habip Kanat'm KOM Dairesine ge9mi:?te
muhbir olarak bilgi verdigi, Habip Kanat'm Emin Bey'le s1k s1k gi:iru:?tU-
gu ula:?t1klarm1 ifade ettim. Boyle bir durumla kar:?1la:?t1klannda
yapmalari gereken u9 alternatifin oldugunu belirttim. 1 Tahkikatm daha
ilk ba:?mda olduklarmdan :;;uphe duymalari i9in sebep yoktur, Emin Bey'le
goru:?UP hem yeni bilgi almalan hem de Habip Kanat hakkmda bilgileri ve-
rerek uyarmalan, 2. Emniyet Gene! Mudurune bilgi vererek gorev yerinin
degi:?imini saglamalan veya sugsuz olduguna inanm1yorlar ise 3. Savc1ya
verip Emin Asian hakkmda teknik takip de dahil i:?lem ba:?latarak ope-
rasyonun hedefi yapmalan gerekirdi, bunlan yapmam1:?lar :?eklinde ifade
verdim. Fakat iddianamede anlat1mlanmm bir k1sm1rn at1p yalrnz bir cum-
lesini anlat1mlanmm tersine manalar 91karilm1:?tir.
Yine iddianarnede benim tahkikat1 yapanlann eksikligi olarak degindi-
2005 y1lmda Ka9akc;:1l1k Daire Bar;;kanl1g1 gorevini yapt1g1m donemde
donuk 9al19mas1 yaparak, yakla91k 1975'!i y1llardan itibaren
yap1lan tum ihbarlari, ifadeleri, kay1tlan dijital ortama ald1rd1g1m1z ve KOM
Daire Ba$kanl1gmda internetteki arama rnotorlan tarzinda bir ve
ara:?tirma imkani saglad1g1m1z, bunun neticesinde ar:?iv kay1tlanna girip
bir isim verildiginde o isme donuk yap1lan tUm ihbarlarm ve bilgilerin anm-
da <;;1kanlabildigi, hakkmda uyu:?turucuya bula:?t1gma ybnelik ihbar yap1-
lan, 9ali:?ma yuruti..ilen her :?ahsm ihbar ve 9alt:?ma say1lann1 da gosterir
r;;ekilde kay1tlann hemen gorulebilecegi dogrultusundaki ifadelerim ile Ha-
bip Kanat hakkmda ar:?ive bakt1klannda ge<;;mi:?te verdigi bilgileri, tutulan
tutanaklan, vs. gi:irebildiklerini anlatmama, bu bilgilere 2005'te eri:?ilebilir
hale gelindigini belirtmeme ve bu imkana Emin Aslan'm degil, tahkikat1
yapan Daire Ba9kanl!g1 personelinin ula:?abildigini, Habip Kanat'm ge9-
mir;;te KOM Daire Ba:?kanltgma bilgi verdigine dair tutanaklari gbrmeleri
gerekirken, $ahsm muhbir olmad1gm1 soylemelerinin dogru olamayacag1-
ni anlatmama ragmen iddianamede parantez i<;:inde "gerek Emin Asian
gerekse diger mudi..irler Habib Kanat'a yonelik boyle bir ara:?t1rma yapma
ihtiyacm1 ya hi<;: duymam1:?lar ya bilgi sahibi olup ciddiye almam19lar ya
da bildikleri halde irtibat ve ili:?kilerini art1rarak si.irdi..irmi.i:?lerdir" denerek
447
S1monlar
beyanlarimm aksine manalar 91kanlm1$t1r. Bu bilgisayar program1na yalniz
Korn Daire Ba$kanltg1 birimlerinde/binalarmda fiilen 9ali$anlar eri$mekte
olup, Emin Asian gibi ba$ka binalarda 9al1$anlann eri$imine teknik olarak
imkan yoktur. Zaten aleyhte tarnk olarak dinlenen Merkez Narkotik Muduru
de ifadesinde Emin mi.idi.iri.in kendisine ''Bakm bakalim neyi var," diyerek
ki$ileri sordugunu soylemektedir.
iddianamenin 73. sayfasmda parantez iginde aynen $6yle denmek-
tedir: 'Tanik olarak dinlenen donemin KOM Daire Ba$kani, Eski$ehir Em-
niyet Mi.iduru Hanefi Avc1 ile donemin Narkotik $ube Muduru Gaffur Cem
Cehdioglu, Selim Gezer'e yonelik yap1lan operasyonda Habib Kanat'tan
ald1klar1 bilgilerden faydalanmad1klann1 beyan etmi$1erdir. Bu $ahsm
Kilis'le irtibat1rn azaltt1g1, bu nedenle kendilerine yeni bilgiler vermedigi
ifade edilmi$tir." Benim boyle bir beyarnm yoktur. Habip Kanat'1 onceden
hie; duymad1m, tarnm1yorum, nas1I bu konuda bu ki$inin Kilis'le irtibatm1
azaltt1g1, bu nedenle yeni bilgiler veremedigini soylerim.
Yine iddianame sayfa 75'te "(tanik olarak dinlenen Hanefi Avc1'nm be-
yanlan ve getirtilen kay1tlar irdelendiginde, $Uphelinin Habib Kana!' a ili$kin
yapacag1 en ufak bir sorgulamada bile gok net bilgilere ula$abilecegi go-
rulmektedir)" denmektedir. Yine iddianame sayfa 76'da "Habib Kanat'm bu
yonune ili$kin herhangi bir ara$t1rma ve sorgulama yap1lmad1g1, en basit
bir ara$tirmada bile kendisi hakkmda yap1lan ihbarlar ogrenilebilecekken
(ozellikle Hanefi Avc1'rnn ifadesinde beyan edildigi uzere), bu yola teves-
si.il edilmedigi,"denmektedir.
Halbuki benim ar$ivi duzenledik dedigim tarih 2005 ve sonras1, Emin
Aslan'm Habip Kanat ile tani$mas1 ise 2001 y1Jland1r. Aynca ar$ive bakma
yetki ve imkarn tahkikat1 yapanlara ait olup, Emin Asian bu imkana teknik
olarak sahip degildir.
Yine ben ajan, yani muhbir kullarnlmas1yla ilgili olarak usullere uygun
olandan ba$lay1p >artlann zorlanmas1 nedeniyle pratikteki riskli kullanim1-
na kadar olan bi.itUn hal ve $ekillerini anlatmama, hatta benim de hala
irtibat1mm oldugu, haberle>tigim, i$1erini takip ettigim muhbirlerin oldugu-
nu ifade etmeme ragmen (ifadem sayfa 2, son paragraf) iddianamede bu
anlat1mlanmm c;;ogu at1l1p yalniz Emin Asian hakkmda olurnsuz manalar
c;;1kart1lacak k1s1mlar bir araya getirilip ifade ve amac1ma aykin yorumlar
yap1lm1>t1r.
448
2 Bol\m1 Cemaat
Oc;; belgede de c;;ok a91k, hic;;bir tereddude meydan birakmayacak $e-
kilde tUm anlat1mlanmm Emin Aslan'm masum oldugunu, bu tahkikat1 ya-
panlarin usulune uygun davranmad1g1ni ifade etmi9 olmama ragmen bu
birimlerde 9al19m19 ve herkesi taniyan biri olarak 24 y1ld1r tanid1g1m Emin
Asian ic;;in "Ben yaparim, o yapmaz" $eklindeki beyanlanmin bu $ekilde yo-
rumlanmasin1 hayretle kar9il1yorum. Bu kadar a91k ve net beyanlanm1n bu
$ekilde yans1t1lmas1 tarafs1zl1k ve objektiflik ilkeleri ile bagda$mamaktadir.
Saym mahkemenin hak ve adalet adma bu durumu dikkate almas1rn
arz ederim.
Hanefi AVCI
Bir diger tuhaf durum da $6yleydi. Emin Bey'in tutukland1-
g1 davaya 2006 y1lmda Ankara'da ba9lanm19 2,5 y1la yakm sur-
durulmu9, nihayet Ankara Savc1hg1 08.09.2009 tarihinde bu
davanm kendi gorev sahasmda olmad1gmdan as1l yetkili sav-
c1l!gm CMK 250. Maddesiyle yetkili istanbul olduguna
karar vererek dosyay1 08.09.2009 tarihinde bir polis memuru
kurye ile istanbul'a gondermi9 (normalde pasta ile gonderilir).
Bundan sonras1 i;:ok garip. 08.09.2009 tarihinde en erken saat
12'de yola <;:1kan 7 klasor ve 9 par<;:a CD eklerinden olu9an ve
gorevsizlik karan verilmi9 dosya aym glin istanbul'a geliyor, ka-
y1t i9lemleri yap1hyor. UY AP (Ulusal Yarg1 Ag1 Projesi) uzerinde
i;:ekilen kurada Mehmet Berk isimli savc1ya gorev i;:1k1yor; Saym
Savc1 bir giinde hatta birka<;: saatte 7 klasor evrakl okuyor, bu
evraktan daha kapsamh olan dinlenen telefonlann (kiminin bir
y1lhk kiminin birka<;: ayhk) goru9me dokumlerini okuyup deger-
lendiriyor ve sui;:lan tespit ediyor. 0 kadar aynntih inceliyor ki
Ankara savc1smm 6 $Dpheli gosterdigi dosyada, kendisi $UP-
heli say1sm1 20'nin uzerine <;:1kanyor ve hi<;: ismi olmayan Emin
Aslan'1 $lipheli yap1yor. Sonra bu konuda talepnamesini yaz1p,
hakimden tum $U.phelilerin ev ve i9 yerlerinde arama yap1lma-
sm1, sui;; konusu e9yalara el konulmasm1, yakalanmalanm, su<;:
unsuru olursa el konulmasm1 kapsayan bir karar 91kartt1nyor.
449
S1monlar
Ardmdan bu karan ve tahkikatla ilgili
lan kapsayan sayfahk talimatlanm
yaz1yor ve
vs. yap1yor vc 09.09.2010 tarihinde operasyon
ki!';/ileri yakahyor.
Tarihlere dikkat edelim. 8 Ankara savc1smm karar
verip gonderdigi bu kadar buyuk ve bir
ayrn ak!?am istanbul'da ve mahkeme kararla-
n bile Bunun gen;:ekle!';/mesi fiilen mlirnkCm
hatta 5 savc1 bile ayrn anda bunu yapamaz,
ku bunun zaman yok. Bu karara fiili olarak ancak 1-2 sa
athk bir
denebilirdi ama
kere
Maalesef tCnn
hakkmda karara
varamaz. Dunyamn en hizh okuyup dinleyen bile bu ka-
dar klsa zamanda, hatta bir haftada bu dosyanm yansm1 bile
okuyamaz. Bizim savc1 bu surede boyle kapsamh bir dosyay1
nas1l okumu!';/tu?
boyle oldugu i!';/te belgelerle bu kadar kesin.
Ankara Cumhuriyet Savc1sm111 08.09.2009 tarihli
lik karan:
450
No
No
D;\VACI
ICl\llK. 250.
2 BolcJ Cemaat
l c
CUMHUf<iYL I Bl\$Sl\VCILIGI
i!c Curcv!i ve Yetk1l1 C.Bd$SilVC! VekiH101J
Yi l 1\ISl/1 H\ Kl\1\1\1{1
451
Sunonlar
Burada acikca goriildugu iizere sav1s1 6, Emin
is mi ve 7 klasor ve ses
olmak uzere 9 adet e ~ ? Y a ckli, Tarihi de 08.09.20 0. As1l
cok daha karma91k.
CD
istanbul savc1s1 Mehmet Berk tarafmdan tanzim edilen id-
dianamenin ba9lang1<;: kisrm, 09.09.2009 tarihindeki
may1
TC.
iSTANBUL
CUMHURiYET BA$SAVCILIGI
(CMK 250. Maddesi ile gorevli)
Soru$turma No
Esas No
iddianame No
, 2009/1831
2010/43
, 2010/33
TUTUKLU
YAKALAMALI
iDDiANAME
iSTANBUL ) AGIR CEZA MAHKEMESiNE
DAVACI K.H.
$0PHELiLER 1- HABiB KANAT, Mustafa ve Emel oglu
01/01/1957 d.lu Kilis Merkez Buyukkutah nuf. ky. Nihat K1z1ltan Sk. Ga-
zanfer Bilge Sit.N.5 B Blok D. 17 Erenkoy Kad1koy/ istanbul adresinde otu-
rur, at1l1 sugtan Tekirdag 1 Nolu F Tipi Cezaevinde tutuklu.
MODAFii Av.Yuksel Bulut, Av. Turgay Ozdogan, Av.
Dogukan Ozdogan, Av. Ugur Arif (istanbul Barosu)
GOZALTI TARiHi 09.09.2009 (4 gun)
TUTUKLAMA T
SEVK MADDESi
ve 63. md.
13/09/2009
TCK 188/1-5, 220/1-5, 282/1-3, 53, 54, 55, 58
452
2. Bbll1m. Cemaat
Gorevlerim esnasmda ve hala bulundugum ilde bu dosya-
nm onda biri dosyalan operasyona
den en az bir hafta evvel savc1ya tevdi ettiririm. Ostelik bu sav-
c1lar davay1 uzun suredir izleyen, talimat veren, dinleme izleme
kararlanm alan savc1lar olur. Yine de onlar bile dosyaya tam
hakim olmak i<;:in birkac, giin okuyup inceler, sonra talepname-
sini yaz1p hakim karanm ahr, ardmdan talimatlanm Emniyetin
ilgili S,Ubesine yazarlar. En basitinde bile bir haftadan once
operasyon ba9layamazken bu kadar kan91k, kapsamh bir dos-
yaya bir giinde kimsenin incelemesi ve akabinde bununla ilgili
bir operasyonun gerc,ekle9tirilmesi mumkun degiL Peki boyle
bir S,ey nas1l olabilir?
Denebilir ki, savc1lar Emniyetin getirdikleri beige ve kay1t-
lan incelemeden, polise giivendikleri ic,in onlann yazd1klanm
kabul edip hemen kararlanrn yaz1yorlar. Fakat dikkat
edilirse burada iki husus da bu duruma uymaz. bu
tahkikat1 Ankara Genel Korn Dairesi yap-
istanbul'da degil. Istanbul polisi konuyu
goreve atanm19 olan Nar-
bir iki ay once $ube
Muduru olan Bf.tlent Koksal'm aym dosyadaki ifadeleri ile sa-
bit. bu tahkikattaki tum gizli izleme, takip vs. i9lemlerini
adli polis olan Korn Dairesi degil, istihbarat Daire Ba']kanhgmm
onemli konu ise Ankara savc1s1 zanhlan belirleyip
revsizlik karan istanbul'a gonderdi. Bu
Emin Arslan'm ad1
leme
ken
tutarak
Kanat ile bazi
Hatta Ankara savc1s1 ince-
hakkmdaki bilgileri ozetler-
mensuplannm gi'lru9me ve
ili9kilerinin var olmasma ragmen mahiyeti ve kapsammm an-
la91lamad1g1m belirtirken, Istanbul savc1smm iki buc,uk y1ldir
dosyay1 inceleyen Ankara savc1smm tespitleri hilafma dosyaya
Emin Bey'i dahil etmesinin makul izah1 yoktur.
453
Sunonlar
5
OOSYA iNCELEME TUTANAG!
tuk11ik.
454
Bolum Cmnaat
455
S1monlar
olaElk

lcun oi<H<1k \esp!! cc1i!emed1g:,
Habib KANA T, Murat NEMUTLU
OHGUTlJNlJN iMALA THANELEHiNE
456
TESBiTLER!::

\<,z11arla11
CMK 140.M/IDOEYE GORE ELDE EDiLEN
VE $UPHELiLEH AHASINLMKi GOF<.U$MC:
2. Bohun Cemaat
7 klasor ve binlerce telefon gorilmesini i<;:eren CD'den olu-
an bu dosyay1 savc1 Mehmet Berk'in bir giinde (hatta dosyanm
gonderilmesinde yolda ge9en sure de dikkate almd1gmda yanm
giinden daha az bir surede) inceleyerek karar almas1 gerekir.
Arna bu kadar dokumam incelemesine fiilen imkan yok. Bu dos-
ya bir giinde okunup karar ahnm1, bu dogrultuda operasyon
yap1lm1 gozukuyorsa, bu durum belgelerle ve vaka olarak sa-
bitse, bununla birlikte bu olay hakkmda istanbul polisi once-
den bilgi sahibi degilse, tiim bu olanlar nasil gen;::ekletirilmi
olabilir. Daha da garibi dosya Ankara Savc1hgmdayken savc1
457
Ya;;;ayan S1monla1
tarafmdan
normal
savc1 ai:;1p okumadan
onceden hazirlad1klan
Peki bunlan kim
yapan UYAP'a kim etki edebilir?
ya muktedir ~ . ~ _
bunlann
ya;;;anan tUm bu
Bu teoriden
teori de yok.
izah edecek baska
Ankara savc1smm arastJrma ve izlemesinde Emin
is mi kim
Bbl\lm C:ernaat
Butun basm organ-
Kanat'm biri Polis
c;:ekildigi iddia edilen gizli fo-
(hatta Emin Bcy'in
hatta bu tarihte
'.:;/Upheli bile degildi, izlen-
bir karar mevcut
o tarihte adli tahkikat olmamasma
Em in ve
Gene! Mudiirii
Bakanm haberi olmas1 Ben ikisi de
Emin istihbari dinlemc ve izlenmesinde kesinlikle haber-
lerinin olmad1gm1 soylediler.
Ba'.:;/ka bir daha oldu. Emin Bey,
koridorda beklerken bir
459
elindeki
kal-
savciya teslim
"'"'""r''"'' istihba-
S1monla1
Adliyede goruntii c;ekmek sw;:tur.
p1hr ve anahtarhk adli t1bba
hakkmda
Gazetecinin
bu olayda gizli kamera anahtarhk uzerinde anahtan
bile olmayan diiz siradan bir
rinde bu anahtarhkla
degi9tirilir, uze
soyleyen polis de cipin
mahkemede bulunan bir memur
Hie; ku9ku yok ki
tarhk ahmp degi9tirilmi9tir. Adli emanette bir delil
yorsa, o yerde ne adalete ne
giivenilir. Bu ya pan
kmda sue; duyurusunda bulunan avukatlar savc1ya
de delilin
11
1
1
gi)r\hih
hina:,1nda
f:'."-'\:inkn cihaY dcf!ild1r. Bi1im a; dalw
{ ,;erindc tane hutonu Yar<l1 di...d1!1.:r
Su<;a konu ciha? ai;ilJL haklidL 'oruldu. Bu c1ha1m re
cihann hHlimii bir hi:n.rcrlik Bi/1111
Ltpag1 ayildigmda l :sB net ghrliyurdu. Bu t:ih<vda l 'SB i;m:;;i )oh
c1hu1 ile ghrOntU mumkUn degddir. Bi1im

kamern ohjchtiti g(1rlintlbllntk kU\:iik dt:li!!i \ard1
\'lkanlahiliyurdu. Yani kapak monte!i\di { >h)cl-.tdin
hir tane daha Jdil!.i \ardi Bi1e e.fr.,tl'rdii!_1ni1 ciha; ke,rnlrkk
I; hu tulan:1k hep hirhh!c 17'0.'
I K.10688
460
hak-
Ben
Bu
hakkmda
2 Bollim Cemaat
Avukatlar
birisi zaten tarif edemez. iize-
ta'-?1mak da ma -
narkotik konu-
uyu'-?turucu
Snnonlar
fmdan edilmclidir, merkezi birimler ancak o il
dcstek verirler. Nadiren o ilin
bu d urumda da o i!in s r n : ~ a
bir
de meselelere
kendisinin ve israrla uyun
Bu konuda illerde ciddi
karan ahr. Ancak daha 2 ay kanuni haklan olmasma
men bir ay
2009'da
hernen sw:;: unsuru
merkez de aym telefonlan dinler
bu mud"lin1
olan savc1 tarafmdan dinlenen veril-
m1yor, bilgi vermiyor.
H.Riza
merkez
koordineli olarak
iddianameye bak1yorsunuz, esas konu uyus,turucu imali ve
ka<,:ak<;1hg1 olmasma ragmen dosyada asll samklar bir iki satir-
la Emin Arslan hakkmda 35-40
462
2 CenJaat
ifade
bir kitapla anlatmak mC1mki:in.
Ccza hukuku Em in
one sl"iriUen revlisinin sue:
463
bir kamu go-
Ya;;;ayan S1rnonlar
irtibat1 tek SU('.Un icras1 sirasmda
durum olarak kabul edilernez kuralma En agm ile
rneslek disiplin ve etik kurallan
i!;ilern yap1lacak niteliktedir.
bizden daha
kirn ne yaparsa yapsm
incelenecek ve varsa
I3u
tutunrna imkam
iki Emniyet Genel Miidiir Yard1mc1s1
Hakkmdaki izmir Tahkikat1
Gene! MCiduru Yard1rnc1lan
Bolmn Cemaat
diger polis-
da ibretlik bir
s1rada kendisinden daha kidernliler bulunmasma 0
Daire Ba3kan Y ard11nc1s1
Iara Mudi1n1 parafmm ustfme Baskan
Mustafa GC1lc1Ynun ftzerine
mudurleri daha k1dernli ~ A < A H ' ~
bu sure zarfmda olrna-
Ba9kam Ahmet Pek ile bu
466
ihbar mektubu sonras1
ihbarcmm haberi ve
lanm, Celal'i, Mustafa ve onlann yakmmdaki herkesi
""'""" ve buldugu bilgileri bir ihbar mek-
467
S1monlar
tafa konunun konusunda israr tehli-
biraz hissedince hakkmdaki her iddia ama
dir, KOM Dairesi de adli takibat
2. BolLmt
ahn111adan savc1 20.11.2009'da
konu hakkmda
bu defa aym savc1 yaz1y1 ya-
oradan KOM Daire JJct0>rco.1
Dairesine yaz1 yaz1yor
Ben bu h1zla
ve
konusun-
ve
masrafian ile zorunlu elden dizi miktarlarda
para ifade Miinevver Karabulut'un faili Cem
27.09.2009 tarihinde ile bu tarih-
tcn itibaren bir daha irtibat kurulmad1g1 belirtilir.
24 .11.2009 tarihinde
muh-
ire daha once 20.1 l .009'da sorulan sorulara
21.1 .2009 arihinde verilen 1. irfan Er-
meslek mensubunun kim 'a
469
leri ya da alenen cemaat kokenli bir
Bu yaz1:;;-
bu dava-
isterne-
bir il
rnfiduriinun ad1 bir konu olursa, il savc1lannm
kendileri ya da savc1 vekilleri tahkikat1 basit bir
470
2
uzerinden iletilir.
la rm
Simonlm
ifadeleri tek tek butun
savcmm gece gidip
Bun-
ifadenin imzas1z da vardi. Emniyet Gene! Mudi'iru Yar-
d1mc1larmm sw;lu olduklanm soyluyorlardi.
Bana da bu ifadeyi ve gcm-
derdi. hayretler ic;:erisinde kaldun. Ortada bir
ceza davasma konu olacak olay bu tur davalarm daha
bile biz il savc1lanm1za gotlirdugumuzde, "Bu konu hu-
kuk davasmm konusu olur, davac1 kis,i gidip hukuk mahkeme-
sinde dava ac,:sm," diyorlardi. Hadi zorladm1z diyelim, bu
en fazla sulh ceza mahkemesinin alanma giren
doland1nc1hk davas1 c;:1kardi. Fakat bizim savc1 olay1 ozel
kocaman bir <;:ete davas1 c,:1kar-
bir savc1 bu ifadeyi
ve savcis1na
lckelemez
sorular ifadede var, bu sorulardan
eldeki delillcrin ne oldugu net
Bu maalescf iki Gene! Mudur Yard1mc1smm gorevden
almmasma scbep oldu. Daha da garibi bu iki Genel Miidtlf Yar-
d1mc1s1 mevcut hukumetin getirdigi Bakan'm en c;:ok guvendi-
gi kis,ilerdi. Bunlar tes,kilatta c;:ok gil<;:lii insanlardi. Herkes c;:ok
biliyordu bu iki gorevli bas,ka ac;:!lardan eles,tirilebilse de
maddi menfaat elde etmek ugruna en ufak bir suc;:a asla ka-
ns,mazlardi. Ozelliklc, Celal Uzunkaya iyi yetis,mis,, kaliteli bir
polisti, benim ii::;;in en iyi ozelliklere sahip polis s,efiydi. istanbul,
Ankara illerin muduru olacak kalitedeydi.
Davada ifadeleri almmca gorevde kalmalan makul gorulme-
di ve merkeze almd1lar. Gorevden almmca galiba amaca ulas,1ld1
ki bir daha bu davayla ilgili habcrler basma bile tas,mmad1, Bas,-
ta her s,ey bas1na s1zd1nlarak, abart1larak yaz1hrken gorevden
almma gerc;:ekles,ince iddianameyi bile duymad1k, dava sessizce
goruldu. Arna inamyorum ki hala gorevde olsalard1 gelis,meler
472
2. Bbllim Cemaat
h1zla ilerler. davalar ac;:1hr, haberlere konu olurlardi. Bu durum
da aslmda temel gayenin srn;:lulann cezalandmlip adaletin ye-
rinin bulmas1 degil, bu insanlarm gorevden almmas1 oldugunu
ortaya koyuyor.
Kitab1 yazd1grm s1ralarda davanm w;:ild1grm duydum. iddia-
nameyi yine basmdan temin edip okudugumda aym kanaatim
yeniden peki9ti. Dava zorlama ile a9Ilm19ti, ortada ozel yetkili
mahkemeyi ilgilendirecek nitelikte bir olay yoktu, her eyin zor-
lanarak yCirutuldugu belli oluyordu.
$unu kesin olarak iddia ediyorum, bu insanlann tum <;:ev-
releri istihbarat Daire Ba9kan1Igmca aylarca dinlenmi, takip
edilmi9, hukuka aykm butun yontemler kullanilm19t1r. Bir
hakim ya da savc1 gidip istihbarat Dairesinde inceleme yapsa,
bu olaym him delillerini bulabilir. Bundan hi<; liphem yok,
tahminimden fazlasmm oldugundan da g6rmu9 kadar eminim.
Katillerin, canilerin, c;:etelerin ifadesini almak ic;:in bile gecenin
bir yans1 emniyete gelip sabaha kadar katibesi ile <;:ah9mayan
savc1lar, okuyan hi<;: kimsenin ciddi bir k1ymet vermeyecegi bir
ifade ic;:in neden bu kadar gayretli olur. Tek ama<;: cemaatin
Emniyetteki bir numarah hedefi Mustafa Gulcu'yli silmekten
ba9ka bir ey degildir; bu olay cemaat i9in bir Ergenekon ope-
rasyonu kadar onemli bir olayd1r. Daha sonra benim de elime
ge9en bir belgede bu olayda cemaatin polisle ilgilenen imammm
bu konuyla ozel olarak ilgilendigini gosteren bir not vardi.
Peki, Gulcu neden onemliydi? Birincisi, belirttigimiz uzere
Emniyet Te9kilat1 i<;:erisindeki cemaat<;:i yap1ya kar91yd1 ve 9ok
iddetli bi<;:imde buna kar91 tavir ahyordu. Fakat aym zamanda
hukumetin de iyi adam1ydi. Neden silinmesine goz yumuldu?
M. Gulcu arka planda cemaat tarafmdan desteklenen, ylirutul-
mekte olan Ergenekon operasyonlan dolay1s1yla mahkemelerin
Ergenekon Orgutu hakkmda Emniyet Genel Mudurlugune sor-
dugu soruya istenenin aksine Ergenekon diye bir teror orgil-
tUnun kay1tlannda olmad1grm yazm19ti. Bu konuda cemaatin
473
S1monlar
yaptiklanrn desteklemedigi, hatta kars,1 c;:1kt1g1 i<;:in hukumetin
ust kademelerinden yeterli destegi bulamad1 ve bu tiir yaz1 vs.
olaylan abartilarak yukanlara tas,mdi. Emniyetin en gii<;:lii ve
iktidara yakm iki Genel Miidiir Yard1mc1s1rn gorevden ald1ran
giicii Emniyet kendi ic;:inde net goriiyordu. Bu gu<;: tayin ve ter-
filerde de c;:ok etkindi. Bunu goren tes,kilat mensuplannm s,im-
diden sonra nas1l davranacagm1, nas1l hareket edecegini, bir
tayin ya da terfi i<;:in pek <;ok kis,iye ugrayan meslektas,lanmm
maalesef s,imdi en fazla cemaat<;i goz"Likmeye kalk1lgm1, eski ko-
nus,ma ve sozlerini unuttugunu goriiyoruz.
Sakarya Tahkikatl
2008 yilmda Sakarya Emniyet Mudl'tru olarak atanan, bilgi
s1zdird1g1 iddias1yla tutuklanan ti Ernniyet M"L1dCtrii Faruk On-
sal ilc beraber hi<; <;ahs,mad1m ama emu daha komiser oldugu
y1llardan beri tanmm. 1 991 20
beraber kurs gormiis,ti:ik. Faruk hakkmda kanaatim, <;ok
c;:ok okuyan, aras,t1ran ancak komplo teorilerine fazlaca deger ve-
ren, birc;:ok olaym geri planmm daha onemli olduguna inan biri
oldugudur. Tes,kilat ic;:crisinde Mustafa Gulcu'ye yakm, onun
destekledigi biri olarak bilinir. Hatta dogrudan Adapazan'na
atanmas1rn onun saglad1g1 soylenir. Arna Faruk kapasiteli, ye-
tenekli, alg1lan ac;:1k, Emniyet Miidiirlugunfi de rahathkla yapa-
cak kapasitede uyamk biridir. Ben hi<; dini konularda konus,-
tuguna rastlamad1m, hi<; dini temalan 6l9f1 ald1gm1 gbrmedim
ama ona muhalif olanlar onun Mustafa Gulcii'niin paralelinde
milli gorus,c;:u veya benzeri bir ekolden oldugunu soylerler.
Faruk gbreve bas,lad1ktan sonra once istihbarat $ube Mii-
diirunu degis,tirmek istedigini ve onunla bazi sorunlar yas,a-
d1g1111, kendisinden onceki Emniyet Mudiiru olan arkadas,1m
Mustafa Aydm'dan ogrendim. Mustafa eski istihbarat mudiiru-
nun magdur edildigini soyliiyordu, gozukenin haricinde olaym
sebebi istihbarat $ube Mudurunun Fethullahc1 yap1ya dahil
474
2 Bcilum Cemaat
olmas1ydi. Faruk da bu ylizden degi9tirmek istiyordu, zaten
Gulcu'nun atanmasma yard1mc1 oldugu il Emniyet Mudii.rleri-
nin birinci hedefleri Fethullahc1 yap1da oldugunu du9Cmdukleri
il istihbarat S,ube Mudiirlerini degi9tirmekti.
Sonra Faruk'un yapllan bir operasyon dolay1s1yla hedeflere
d19andan bilgi s1zdird1g1 soylenmeye ba9land1, polis ii;inden ba-
sma bu tur bilgiler verildi. Bir sure sonra Faruk bu iddialarla
ilgili olarak savc1hga Aradan birkai; ay gei;tikten sonra
da bu defa aym sui;tan ve aynca delilleri karartmak sui;undan
istanbul Ozel Yetkili Savc1hk tarafmdan tutuklanmas1 istendi
ve tutuklandi. 5-6 ay kadar hapis yatt1 ve 4 May1staki duru9-
masmda tahliye oldu.
Faruk'un olaym1 gene! hatlanyla soruturdum, hak-
kmda bilgi toplad1m, elde ettigim bilgileri kendimce yorumla-
ymca olaym ashmn ne oldugunu anlad1m. Faruk'un olaymda
ro! aJan Ube mudii.rlerinin bir k1smm1 tamyorum, benim ya-
mmda i;ah9m19lardi. Faruk'un bilgi s1zdird1g1 iddiasm1 yayd1g1
iddia edilen ve bilahare ili;eye ve daha sonra istanbul'a tayini
i;:1kanlan KOM S,ube Muduru Alparslan Hersanhoglu KOM Da-
ire Ba9kanhgmda yammda mali birimde emniyet amiri olarak
gorev yapm19ti. Fan1k'un ba9ka ilden istek uzerine getirdigi
Asayi9 Mudurii Mustafa <;. 'nin de istanbul'da istihbarat S,ube
Muduruyken komiserim oldugunu da yeni ogrendim. Aslmda
tek tek bunlarla goru9erek olaym en ince aynnt1sm1 ogrenmek
de mumkun ama olaym onlarm da bilmedigi aynntism1 anlatan
kaynaklara gore durum 6yleydi.
Faruk'un KOM Daire Ba9kam olacag1, hedefin buras1 oldu-
gu, Gulcu'nun onu o goreve hazirlad1g1 meger belli mahfillerde
hep konu9ulan bir konuymu9. Faruk'un Fethullahc1 olarak bil-
digi bir istihbarat mudurunu degi9tirip il d19ma tayin etmesi,
benzeri atama ve tayinler yapmas1, kendisi ile aym paralelde
bulunan baz1 mudurleri iline istemesi vs. ashnda sava91 ba9-
latm19ti. Merkezde KOM ve istihbarat Dairesinde etkin olan
475
Yaayan Snnonlar
rakip cephe, Faruk hakkmda teknik dinleme ve izlemeye ba-
laml. Tabii bundan Faruk'un haberi yok. Faruk dinlenebile-
cegini tahmin ediyor, buna kar1 tedbir ahyor ama istihbaratm
geni imkanlanm ve analizlerle nerelere kadar ulaabilecegini
hesap edemiyor. Bir yolsuzluk operasyonu dolay1siyla dinlenen
telefonlarda yap1lan bir konumada, Faruk'un ad1 verilmeden
emniyetin bamdaki kii tarafmdan samklann dinleme ve izle-
meden haberdar edildigi soyleniyor. Bu konumalar ildeki Ube
muduru tarafmdan her gelimenin aktanld1g1 gibi KOM merke-
zine aktanhyor.
Dinlemede ge<;;:en Faruk'un hedeflere veya siyasilere bilgi
verdigi konusu aslmda merkezde, Ankara'da basma s1zd1nh-
yor ama sanki Sakarya'dan basma verilmi gibi gosteriliyor. Bu
arada sistem <;:ahmaya bahyor, basmda yaz1lanlar uzerine is-
tanbul ozel yetkili savc1s1 (nedense yine Mehmet Berk) su<;: du-
yurusunda bulunup tahkikat a91yor ve Faruk Upheli s1fatiyla
tahkikata konu oluyor.
Faruk bilgi s1zdirm1 olabilir mi? Bence olamaz, <;:U.nku bilgi
s1zd1racaksa zaten o tahkikat1 yaptirmaz. 0 ilin Emniyet Mudu-
ru, daha tahkikat balarken ve devam ederken her eyi yoneten
biri olarak boyle bir niyeti varsa dinlemeleri yaptirmaz ve bir
an once tahkikat1 durdururdu. Geni bir yetki alanma sahip
oldugundan, yetkilerini kullamr tahkikati yaptirmazdi. Dolay1-
s1yla bilgi s1zd1rmaya ihtiya<;;: duymazdi. Bu imkans1z. Adli tah-
kikatlar savc1 denetiminde oldugundan tahkikatm yap1lmasma
engel olamayacagmdan bilgi s1zdird1 denebilir. Dogru ama Em-
niyet Muduru de bu olaym bir par<;;:as1 ve Emniyetteki en onemli
isim. 0 onay vermeden Ube mudurleri hi<;;:bir ey yapamaz, is-
tedigi gibi Ubeleri yonetir. Eger Faruk bu tahkikati yapt1rmak
istemeseydi, kesin yaptirmazdi.
Olaym sonraki seyri daha da enteresan. Baka tahkikat-
larda savc1lar genellikle sadece dogrudan su<;;:la ilgili olan ki-
ileri dinlemek ister, konuyla ilgisi smirh olan insanlan pek
476
2. Bolt1m Cemaat
dinlemek istemezler. Nedense bu olaym savc1s1 Mehmet Berk,
olay nedeniyle Sakarya istihbarat $ube Mudurunu tamk olarak
dinlemek ister ve istanbul'a <;agmr. Halbuki bu tip davalarda
Sakarya'ya talimat gonderip Sakarya savc1h!?;J.ca ifadenin ald1-
nlmas1 gerekirdi. ifadenin almmasmm ardmdan Sakarya'dan
baka bir tamgm gelmesini istihbarat Mudurunden ifahen is-
ter. Oysa ilk tahkikattaki gizli bir tamkla baka tamk gelsin
diye haber salmak usule uygun degildir, savc1lar ve mahkeme-
ler yaz1h tebligatlarla taleplerini aktanrlar. istihbarat Muduru
gelir, bu tamgm istendigini KOM $ubesindeki gorevlilere soyler.
Bunun uzerine Korn $ubede amir memur konumundaki 4 kii
savcmm istedigi tamg1 bulmak uzere il <;evresinde aramaya <;1-
kar (bugline kadar amir konumundaki bir gorevli hi<;bir tarng1
tebligat i<;in aramamitlr, bu olay bir ilktir). Bu kii aramrken
ekip otosunun Ofi:iru bir ara firsatm1 bulup Emniyet Miidu-
rune yakm amirlere haber verir, " ... isimli tamg1 ka<;mp Em-
niyet Muduru hakkmda ifade vermesi i<;in zorlayacaklar," der.
Bunun iizerine bu bilgiye sahip olan Faruk Dnsal ve yanmda
yer alan Ube mudurleri bunu ileme koymak isterler ama gizli
bilgi ald1klanndan bir ihbarla durumun ortaya 91kmasm1 ter-
cih ettiklerinden bir Ube muduru ihbar mektubu yazar. ih-
bar mektubunda, " .. .isimli kiinin ka<;mlarak Emniyet Muduru
Faruk Dnsal aleyhinde ifade vermeye zorland1g1 ... " kabilinden
eyler yazar. Mektup Bakanhga, Valilige, Cumhuriyet Savc1s1
Mehmet Berk'e e-posta olarak gonderilir.
Savc1 tamk olan kiinin ifadesini ahr, herhangi bir ka<;ir-
ma, zorlama olmad1gm1 soyler. Ardmdan e-postayla yapilan
ihban aratmr, sorup soruturur, sistem oyle h1zh <;ahir ki
bu e-postanm nereden gonderildigini Savci Mehmet Berk ara-
tirmaya balar. Baz1 polisler ve baka teknik birimler, savcmm
talimatlanm yerine getirir ve sonunda e-postanm izmit'teki bir
internet kafeden gonderildigi belirlenir. Hemen internet kafenin
giriindeki kameralar istenir, kamera g6runtulerinden o glin
477
S1monlar
soz konusu ihban yapan ki9inin fotograf1 belirlenir ve hemen
te9his edilir. Bu ki9i Sakarya'da gorev yapan bir polis memu-
rudur, hemen kimligi belirlenir ve yeri tespit edilir. SavCI polisi
ifadeye <;agmr. Sakarya KOM $ubede polis memuru olay1 kabul
eder ve "Bana amirim emir verdi, onun i<;in yapt1m," der. Amiri
ifadeye <;agnhr, ifadesinde savc1ya bu mektubu gondermesini
Emniyet Muduriinun talimat verdigini soyler. Bunun uzerine
Faruk mudur <;agnhr ve ifadesinin almmasmm ardmdan tu-
tuklamr, cezaevine gonderilir.
Emniyete yl'lzlerce ihbar gelir. Bunlann hi<; biri bu kadar
ciddi ara9tinhp soru9turulmaz. ihbarcilann <;ogu bulunamaz.
Fakat bu olayda ba9ka bir ile bile gidilerek ihban yapan ki9i
k1sa surede yakalamr. Faruk ml.idi'ir dinlemedeki kendi sesi ol-
mad1g1, hi<;bir eyleme kan9mad1g1 halde su<;lamr ve tutuklamr.
Belki Faruk'un savunmasmda benim yazd1g11nm on kat1 kendi-
ne kurulan tuzakla ilgili hususlar, deliller, savunma
lan vard1r. Ben sadece d19andan gozuken anormalliklerden bu-
nun bir tuzak oldugunu gordum.
Aslma bak1hrsa Faruk mudiir ve yanmdaki mudurler far-
kmda olmadan 6nceden denetime almm19, hatta yamnda gozu-
kenlerden bazilan casus olarak yamna verilmi9tir. Bence ara9-
tmlsa Faruk mudur ve yanmda yer alan mudurlerin telefonlan-
nm ba9ka isimlerle ve telefon numaralan degil IMEI numaralan
uzerinden belki de 6zel cihaz ve aletlerle takip edildigi, izlendigi
ortaya 91kanlabilir. Telefonlan hatta dahili santralleri denetime
almm19tir, kesinlikle cep telefonlannm IMEI numaras1 uzerin-
den dinleniyordur.
Evet Sakarya 6rnegi 9ok enteresandir, te9kilat i<;inde farkh
fraksiyonlar devletin gU<; ve imkanlanm kullanarak birbirine
operasyon yapmakta ve bir emniyet mudurii tutuklanarak ce-
zaevine gonderilmektedir. Bu olaym bir normal tahkikat oldu-
gunu soyleyecek emniyet i<;erisinde bir tek insan yoktur. Bu-
nun cemaatin yliriittugu bir operasyon oldugundan en ufak
478
2. Bolum Cernaat
9uphe yoktur. Olay1 tahkik eden mufetti9lerin de tarafs1z ol-
mas1 imkans1zdir, eger bu olay gen;ekten tarafs1z birilerince
ve telefon dinleme kay1tlan da incelenerek ara9t1nhrsa, olay1
merkezden idare eden istihbarat ve KOM Daire Ba9kanhgmm
yoneticileri, Savc1 Mehmet Berk ve diger ki9iler dahil herkes
hakkmda ciddi davalar ac,!lacak emareler bulunur.
Genel Miidiir Yard1mc1lanm Yiyen Yap1 Ne Yapmak
istiyor?
idari yontemlerle ki9iler hakkmda yalan yanh9 bilgi ve belge
uydurarak list makamlara aktarmak veya ihbar mektuplan yo-
luyla ne kadar ki9inin g6revden ald1nld1gm1, kimlerin tayin veter-
filerinin yap1lmasma mani olundugunu bilmiyoruz. Arna bunun
c,ok sayida oldugunun ve s1khkla yapild1gmm emareleri var.
Hukumetin birc,ok uyesi veya bakanlar tarafmdan tammp
bilindikleri ve sevildikleri ic,in idari olarak gorevden almamayan
Emin Asian, Mustafa Gulcu, Celal Uzunkaya ve Fan1k Onsal
gibi ki:;;ilerin, emniyet ve adliye ic,erisindeki cemaat mensuplan-
nm daya1119rnas1 ile sadece gorevden aldmlmas1yla yetinilmeyip
iftira ve komplolar tezgahlanarak en agir suc,larla mahkemeler-
de yarg1lanmalan ve cezaevinde yatmalan saglandi.
Kim ne derse desin, hangi gerekc,elerle kimlerin gorevden
almd1gm1 biliyoruz. Yargilamay1 bag1ms1z yarg1 yap1p karar ve-
riyor, kimsenin buna mudahalesi olamaz dense de ben de dahil
Emniyette bu i:;;lerin ic,inde olan herkes bu Genel Mudur Yar-
dunc1lannm baz1 ac,1lardan ele:;;tirilebilseler de temiz ve durust
gorevliler oldugunu ve cemaatin organizeli c,ah9mas1 neticesin-
de tuzaga du:;;uldugunu, olayda rol alan savc1 ve yarg1c,lann bir
klsmmm cemaatin elarnanlan oldugunu, cernaat mensubu ol-
mayan iyi niyetli baz1 savc1 ve yarg1c,lann da cemaat uyesi adliye
mensuplan ve polisler tarafmdan plan dahilinde igfal edildikle-
rini, birc,ok ki9inin bu durumu bilmesine ragmen bilmiyor gibi
davrand1gm1, cemaat mensuplanm suc,lamaya glicunun yetme-
479
Ya;;;ayan Snnonlar
digi veya korktugu veyahut elinde yeterli delil bulunmad1g1 i<;:in
kar;;;1 koyamad1gm1 biliyor. Hatta resmen kral <;:1plak dercesine
kapah ortamlarda herkes bu meseleleri cemaatin yapt1gm1 ko-
nu;;;urken a<;:1k<;:a hi<;: kimse bu konulan dillendiremiyor, herkes
susuyor. Devlet Bakan'1 bile her yerde, her ta;;;m altmda cemaat
<;:1k1yor diye beyanat veriyor, rahats1z oldugunu belirtiyor ama
hi<;: adli ve idari ara;;;tirma yap1lm1yor.
Cemaat yapacaklan ve planlan i<;:in istihbarat Daire Ba;;;-
kanhg1 ve KOM Daire Ba;;;kanhgm1 elinden b1rakmak istemiyor-
du, ad1 bu birimlerin ba;;;ma ge<;:ecek diye amlan herkes uzak-
tan imha edilecekti. Bir ara <;:ok s1zlanmalar uzerine istihbarat
Daire Ba;;;kanhgma Konya Emniyet Muduru Huseyin Namal
getirildi. Namal'm istihbarat birimlerine gonderdigi irticai yap1-
lanmalann yakmdan takip edilmesine ilikin talimat ve ardmdan
ic;eriginde sorunlar oldugundan talimat ikinci bir yaz1 ile geri c;e-
kilmesi, ardmdan yanh;;; anla;;;1ld1g1 yolunda yazd1g1 duzeltme
yaz1lan elden ele dola;;;tmlarak aleyhine huklimet nezdinde kul-
lamldi. Neyse ki sonunda bir komploya ugramadan Konya'ya
sag salim donebildi.
Bu yontemlerle ii<;: onemli genel mudur yard1mc1sm1 yiyen
yapmm artik gozunu kan burumu;;; durumdadir, kolay kolay
durdurulamaz, faaliyetlerine devam edecektir.
Te;;;kilat i<;:erisinde, ya;;;anan tum bu olaylan goren ve bunla-
rm altmdaki ger<;:egin farkmda olanlar glicun kimlerde oldugu-
nu anlad1ktan sonra ger<;:ek manada kime itaat edecekler, ne-
reye kible diye yonelecekler? Bu operasyonlan kimin yaptlg1m
bilen te;;;kilat mensuplan nas1l hareket edecektir?
Benim Hakk1mdaki <;ahmalar
Emin bey hakkmda yap1lan i;;;lemlere kar;;;1 <;:1ktig1m, ona
kefil oldugumu soylememden bir sure sonra bu a<;:1klamalanm-
dan memnun olmayan istanbul Emniyetindeki cemaatin lideri
konumundaki polis ;;;efleri benim toplumdaki saygmhg1m1 sar-
480
2. Bblum Cemaat
sacak bir <,::all9ma balattiklanm ve yakmda i9leme koyacakla-
nm si:iylemilerdi. Birbiriyle irtibat1 olmayan, her ikisi de dog-
rudan polis mudurlerinden bilgi ald1klanndan bugiine kadar
yapt1klan her haber dogru <;:1kan, iki farkh kaynak aym eyi
si:iyluyordu. Hakknnda ara9tirma yap1ld1gm1 si:iyleyen ki9iler
cemaatin istanbul'daki en list duzey polisleriydi.
Bu arada daha once benimle <;:ah9m1, benden yakm ilgi
ve destek gCirmu9, uygulad1g1m <,::ahma sistemimle istihbarat
tekilat1 vc bu ulke i<;:in yapt1klanm1 bilen ve bundan dolay1
bana karI derin bir minnet duydugunu belirten ve hala istan-
bul Emniyet Mudurlugfmde gi:irevli oldugunu ifade eden bir ki9i
(bu kiinin guvenligi i<;:in bilgi aktarma yi:intemini ger9egi de-
gi9tirmeyecek i:il9ude kas1th olarak farkh anlat1yorum, oldugu
gibi anlatmam halinde bu ki9inin kimligini tespit edebilecek-
lcrinden giivenligi s1kmtiya girebilir), once santral telefonun-
dan beni aradi. Santral memurlarma benim yakm1m oldugunu,
acil bir konuda benimle gc'irlimek istedigini si:iylemi9. Telefon
baglanmca bu kii santral memurlannm bana direk telefon
baglamak istememeleri iizerine akrabam oldugu yalamna ba-
vurdugunu, belki sekreter telefonlannm da denetim altmda
olabileceginden mutlaka ilk gi:iru9menin santralden olmas1 ge-
rektigini si:iyleyip, i:izur dileyerek <;:ok i:inemli bir konuda bilgi
aktaracagm1 ifade edip bunun i<;:in mutlak giivenli bir hat ver-
memi istedi. Bir iki giin i<;:inde bunu yapabilecegimi si:iyleyince,
hemen numara vermemin iyi olacagm1, bu telefon konumas1
i<;:in istanbul d19ma <;:1k1p birka<;: saatlik yol gittigini, bir daha
aramasmm zor ve zahmetli oldugunu belirtti. Fazlaca dinlenme
fobisine kap1lm1 bu tUr insanlarla kar91lat1g1mdan, dinleme
meselesinin <;:ok abartild1g1m, bu ki9inin de yine aym egilime
sahip oldugunu duunerek, "Ne si:iyleyeceksen si:iyle, dinleme
oldugunu zannetmiyorum, abart1yorsun," diyordum ki, adam
bana, arkadamiz .... ile ilgili diyince birden irkildim. 0 isimde
hi<;: arkada91m yoktu, bu telefonda konu9urken kar1mdakinin
481
Snnonlar
kimliginden emin olmak iyin kulland1g1m1z bir ifre isimdi, hi9
kimsenin bilmedigi ve bilmesinin de rnumkun olmad1g1 bir :;;ey-
di. Bu ki9i hi9 kirnsenin bilmedigi bu ismi nereden biliyordu?
i9te o an bu ki:;;inin, yi}zlercesini ikna etmekte zorland1g1m,
telefonumuz dinleniyor, gizli bir ey konu9acag1z, cep telefonu-
nu kapatahrn, pilini 91karahm, hatta odadan d19an 91karahm
diyen llphecilerden olmad1gm1, ger9ekten gi}venli olarak ko-
nu9rnam gereken biri oldugunu anlad1m. Fazla du9unmeye ge-
rek yoktu. Bu ki9i her gun binlerce insanm farkh birimlerimizi
arad1g1 emniyete ait gi}venli sayilabilecek santral numarasm-
dan beni ararn19t1 ve daha fazla bilgi aktarmak i9in tam gi}venli
bir telefon hattl istiyordu. <;ok ciddi ve s1kmt1h ortamlarda 9ok
h1zh 9ah9an zihnirni, bu nasll olabilir muhasebesini yapmak-
tan ahkoyam1yordum. Bu imkans1zd1, birileri en gizli tuttugum
yonteme ragrnen beni dinliyordu. Bunun olrnarnas1 gerekirdi,
bunu kirnler yapabilirdi? MIT mi, Jandarma rm? Kim? Bu ka-
dar profesyonelce <;ah9acak kim vard1 ki? En ileri dinleme siste-
mi ve yontemini hayal ettirn. Akhmda yi}zlerce soru belirdi ama
o an cevap aramaya zaman yoktu.
Acil durumlarda bir gun ihtiya9 olabilir du:;;iincesiyle sak-
lad1g1m, hi9 kullamlrnarn19 kimin adma kay1th oldugunu bile
hatirlamad1g1m iki telefon numarasmdan birini verdirn ve on
dakika zarnan istedim. Kar91daki ki:;;i "Efendim kontore gerek
yok, ben arayacag1rn, kisa konu9acag1m." dedi. A9llmarn19 hat-
t1m oldugunu, hatta kont6r olmad1gmdan kontor kart! aldmp
telefona yukledikten sonra onu arayacag1m i9in on dakika is-
tedigimi anlam19t1. Aym dili konu:;;tugumuz, daha anlatmadan
yalmzca hareketlerimden ne yapmak istedigirni anlayan, anla-
d1gm1 da sozle degil cevabi davram91 ile anlatan bu profesyonel
adarna fazla bir :;;ey soylememe gerek olrnad1g1m fark ettim.
Yeni SIM karti ay1p :;;ifresini kaz1d1m, hi9 kullamlmam19, en
son bir iki hafta once :;;arjm1 yap1p kapatt1g1rn yeni telefon ma-
482
2. Bollim Cemaat
kinesine takt1m ve telefonu a<;tlm. PIN numarasm1 girip telefo-
nu beklemeye bas,lad1m.
On saniye i<;inde aradi. Arayan kis,i, tum telefon ve cihazlan-
rn kapat1p istirahatta oldugu bir zamanda bas,kasma ait bir ara-
ca sahte plaka takarak birka<; saatlik yol ahp sadece bana bilgi
vermek i<;in geldigini, bir daha arama imkanm olamayacagm1,
kendisinin tespit edilmemesi ii;:in bu yola bas,vurdugunu, biraz
once sesini kas1th olarak degis,tirdigini, s,imdi de yine ayrn s,ekil-
de ses degis,tirerek konus,tugunu, istanbul istihbarat $ubesinde
benim hakk1mda c;:ahsma bas,latild1gm1 tesadC1fen ogrendigini,
dinleme yap1lan yerde benim sesimi tarnd1gm1, once sesimi ben-
zettigini zannettigini, ama bir iki konusmadan ve konus,tugum
telefonun Eskis,ehir merkezde Emniyet Mudiirlugunun bulun-
dugu baz istasyonundan 91k1s, yapt1gm1 g6riince bundan emin
oldugunu soyledi. Konus,ma c;:ok k1sa olmasma ragmen vurgu-
lanmdan beni tamd1g1111, konus,manm i<;:eriginden birkac;: ornek
verdi. Aynca son SMS mesaj1mda yazd1g1m bir kelimedeki harf
hatas1m soyledi. $ahsm dinlendigimi soyledigi telefon yamm-
dayd1, anlatt1g1 mesaja bakt1m. Si:iyledigi dogruydu, bir harfi ha-
tah yazm1s,11n, kelime komik bir manaya di:inus,mus,tU.
$ah1s devamla <;ok sayg1h bir ses tonuyla benim dinlenme-
min ne kadar yanhs, oldugunu, aslmda dinlenenin benim degil
bana gizli bilgi veren bir kis,i oldugunu, ad1111 bilmedigini ama
farkh isimler adma dinleme yap1hyor gi:isterildigini anlatti. Ben
"Nas1l mahkeme karan ahrnr, bu kis,i dinlemeyi gerektirecek bir
faaliyette bulunan biri degil, aynca istanbul1a hi<; alakas1 yok."
dedigimde, art1k durumlann farkh oldugunu, baz1 mahkeme
kararlannm isimsiz, adressiz, IMEI uzerinden, hatta bas,ka
anlams1z numaralar uzerinden almabildigini ifade etti. Aynca
arkadas,1m N. 'nin de telefonlarmm dinlenerek denetlendigini,
istihbari dinleme yasasm1 iyi incelememi si:iyledi. Anlatt1klan
inamlmazd1, bu adam imkans1z s,eyler soyluyordu.
483
Yas;ayan S1monlar
Ona anlatt1klanm onemsedigimi ama bu kadannm da ola-
mayacagm1 soyledim. Kendisinin gizli bilgi ak-
tarma konulanm iyi bildigini, fazla bir ey anlatmama gerek
olmad1gm1, biraz daha bilgiye ihtiyac1m oldugunu, bunu bana
aktarmas1m, aynca verecegi hi<;bir bilginin hi<;bir ekilde ken-
disini zora sokacak ekilde kullanmayacag1mdan emin olmas1
gerektigini belirterek bu konuda mutlaka bir eyler yapacag1m1
da ekledim. Kendisinin aslmda baka kls1mda gorevli oldugu-
nu, tesadufen benim hakk1mdaki <;ahmay1 ogrendigini, daha
fazla bilgiyi ilerde aktarmaya <;ahacagm1 soyledi. Buna ilave
olarak amirlerinin asil ama<;lannm beni bir komploya getirrne-
ye <;ahtiklanm belirtti. Zaten verdigi iki isimden, ben de bunu
yapanlann ama<;:larmm ne olabilecegini ve nas1l bir ey yap-
may1 planlad1klanm tahmin etmeye balam1tlm. Duundum,
yasay1 tekrar tekrar okumaya balad1m. Korkun<; ve <;ok profes-
yonelce bir kurguydu, kafamda imekler <;akm1t1, demek olup
biten baz1 eyler boyle ger<;ekletiriliyordu. Bunlar, <;ok zeki,
<;ok tehlikeli, <;ok eytanca yontemlerdi.
0 ana kadar kendimi dinleme, izleme, bilgisayarla telefon
analizi, detay <;ah9malan konusunda en yetkin ki9i, tum bu
sistemlerin ilk kurucusu, fikir babas1 ve en iyi bileni olarak go-
rup birka<; eski arkada1m haricinde yeni gelen kiilerin bu iin
sirnna tam anlam1yla vak1f olmad1gm1 zannederken bu ukala-
hg1m i<;in kendimden utand1m. Bu adamlar hukuksuz olmakla
birlikte inamlmaz1 baarm1, benirn kirk yll duunemeyecegim
eytani yollan bulmu9lardi. Kil kadar ince bir noktadan ge<;e-
rek korkun<; eyler baarm1lard1, bu dehet bir yonterndi. Du-
9unduk<;e bunu ba9aran insanlann daha neler yapabilecegini,
neler yaptiklanm kavramaya balad1rn. Kelimelerle ifade edile-
cek gibi degildi, herkesin kolayca anlayacag1 bir ey de degildi.
Eger bu insanlar benim gizledigim, iki ogrenci adma ahnrn1
yalmz birebir g6rume yapt1g1m, baka hi<; kimseyle g6rume-
digim, herkesten gizledigim numaram1 tespit edebilmi9lerse o
484
2. B6lum Cernaat
zaman gizlilige benim kadar dikkat etmeyen, ozel tedbir alma-
yan insanlann gizli yaptiklan tum goru9meleri tespit edebili-
yorlar demektir. Eger bu kiiler, telefon rehberinde gen;ek bir
ki9i adma kay1th olan, benimle irtibath bir telefon numarasm1,
benim kontrol ettirebilecegim ihtimaline ragmen sanki ba9ka
bir ki9iye aitmi gibi gostererek dinleme karan alabiliyorlarsa,
s1radan insanlann telefonlan uzerinde diledikleri eyi yapma-
ya muktedirlerdir. Yapabileceklerini/yaptiklanm du9unduk9e
deh9ete du9meye ba9lad1m. Bu ii nereye dogru gidiyordu, bu
insanlar devletin imkanlanm boyle kullanabilirler miydi?
Du9l'mduk9e moralim bozuluyor ve bir avw; insanm dev-
letle, sistemle nasil boyle oynayabildigini akhm alm1yordu. Bu
ki9ilerin yapt1klan ortaya 91karsa bunun hesabm1 nas1l vere-
ceklerini du9unmeye ba9lad1m. Her glin bu meseleleri du9un-
mekten geceleri uykum ka91yordu. Ben onemli degildim, bana
yapacaklan da 9ok onemli degildi, denetlendigimi biliyordum
ya art1k tuzaga du9memeye 9ah9ir, hatta onlann tuzak kurma-
lan i9in bizzat firsat yaratir, sonrasmda da yap1lanlan her e-
yiyle ortaya 91karabilirdim. Fakat bu adamlar ba9kalanna, bu
i9leri hi9 bilmeyen insanlara da aym tuzaklan kuruyor, herkesi
avhyorlardi. Buna engel olmak gerekliydi. Kimse devleti ve dev-
letin imkanlanm kotuye kullanmamahydi. Her kurum denet-
lenir, yanh olanlar mutlaka hatalanmn kar91hgm1 gormeliydi.
istihbari dinleme yasasma g6re bu dinleme faaliyetlerinin her
kurumun mufetti ve ustlerince denetlenmesi gerekiyordu, bu
sistemi 9ah9tirmahyd1m.
Once randevu alarak i9i9leri Bakamyla goru9mek istedim,
zaten Saym Bakan bir defa beni yanma 9agird1gmda zaman za-
man ugrayip bilgi vermemi istemi9ti. Ozel Kalem Mudurunden
randevu alarak gittim, durumu kendisine anlatt1m. istihbarat
Dairesinin kanunsuzca dinleme yaptlg1m, hatta yalmzca beni
degil, bir9ok ki9iyi dinledigini, bu yontemle binlerce insanm hu-
kuksuz olarak dinlendigini, ozellikle Emniyet Genel Mudurlugu
485
S1monlar
ve ic;:iS,leri Bakanhg1 yoneticilerini isimler vererek dinlediklerini
soyledim. Eger bu dinlemelerden Saym Bakan'm haberi varsa
bu dinlemelerin normal oldugunu ama kendilerinin haberi yok-
sa bu kiS,ilerin neye dayanarak bu kanunsuzlugu gerc,ekleS,tir-
diklerinin sorulmas1 gerektigini, yasaya g6re onleme/istihbari
dinlemelerin denetlenmesi gerektigini soyledim.
Saym Bakan BcS,ir Atalay "Ben niye dinlcteyim, ustclik bu
iS,leri hic, de sevmem," dedi ve sonra ''O zaman biz buray1 de-
netlete!im," diye ek!edi. Ben denetim ic,in yaz1h mfiracaatta bu-
lunabilecegimi belirttim. Bakanm her ha!inden bu tur iS,lemler-
den rahats1z o!dugu belli oluyordu.
0 s1ralar Emniyet Genel Mud1ir Yard1mc1lan Mustafa Gul-
cf1 ve Ce!al Uzunkaya hakkmda izmir'de tahkikat baS,latilm19ti.
Bakan Mustafa Gulcu'yli tamyordu, bu olaym da benzeri bir
vaka oldugunu anlatt1gnnda, bakamn da soylediklerime inan-
d1gm1 anlad1m.
ihbar ve
Hakkimdaki dinlemeye ve bana kurulan tuzaga, daha da
onemlisi birc,ok ki:;;iye kurulan bir kisnn neticeye varm1:;; bir kis-
m1 hala devam eden benzeri tuzak!ara kar91 bir S,eyler yapma-
hyd1m. ic,iS,leri Bakamyla goru:;;tCikten sonra olay yeri itibanyla
istanbul Cumhuriyet BaS,savc1s1 Aykut Cengiz Engin'den, ardm-
dan ozel yetkili mahkemenin Cumhuriyet Ba9savc1 Vekili Turan
(:olakkad1'dan randevu ald1m. Her ikisi de eskiden beri tamd1-
g1m ve giivendigim ki9ilerdi. Aykut Bey'i 1997 y1lmda Susur-
luk soruS,turmasmm savc1s1 oldugu tarihten, DGM ba9savc1hg1
yapt1g1 zamanlardan tamyordum. Turan (:olakkad1 hemS,erimle
de uzun sureden beri tamS,1yorduk, ara s1ra kendisini
ediyordum. Her ikisi de duriist ve namuslu hukukc,ulardi.
istanbul'a gittim. Once Aykut Bey'i ziyaret etim. Belli oran-
da durumu anlat1p hukuksuz dinlemeleri ve insanlara tuzak
kuran kiS,ilerin oldugunu, bu tuzak kuran kiS,ilerin kas1th tu-
486
2. Bol\lrn Cernaat
zagma dii:;;uyor gozukup onlann tuzaklanm bo9a <;:1karmak
gerektigini, bunun i<;:in izleme ve dinleme kararlanna ihtiya<;:
duyuldugunu anlatt1m. Aykut Bey kanunun bir tuzag1 ac;:1ga
<;:1karmak i<;:in dinleme ve izleme yapmaya imkan vermedigini,
ancak davac1 olursam Fatih Savc1hgmm gi:irevli oldugunu, ko-
nunun ona tevdi edilecegini si:iyledi. Aynca bu tur i9lerin mer-
kezden denetlenmesinin daha uygun olacagm1 da konu9tuk.
Ba9savcmm kendisi de dinlenmi9ti, bunun izah edilecek hi<;:bir
taraf1 yoktu, sistem cinnet ge<:,'.iriyordu. Hangi delil, hangi ge-
rek<;:e ile ba9savc1 dinlenmi9ti.
Ardmdan Turan Bey'i ziyaret ettim. Ona isimsiz ve hukuk-
suz istihbari/ i:inleme dinlemelerinin oldugunu s6yledigimde,
bu gi:irevlerin kendi savc1hklanm dogrudan ilgilendirmedigini,
polis veya diger istihbarat birimlerinin direk hakimle muhatap
oldugunu, buradaki suc;:lann da kendi savc1hklan degil, normal
savcllan
Soma Ankara'ya geldim Ba9savc1 H useyin Poyrazoglu ile
gi:iru9tl"un. o da Ergenekon Orglitu uycsi olmaktan istanbul
Ba9savc1s1 gibi dinlcnmi:;;ti. Konu:;;ma sonunda o da bi:iyle bir
tahkikatm Adalct Bakanhg1 uzcrinden gelmesi gcrektiginden,
bakanhgm tum bi:ilgelerde ara9tirma ba9latma imkam oldugu-
nu si:iyledi. Du9"Lindum, dogruydu, idari olarak ic;:i9lcri ve Adalet
Bakanhklan yardun etmez ise tahkikat zor olacakt1, savc1hk-
lar tck ba91na fazla bir CY yapamayacaklardi. Yalmzca benim
olay1rn olsa kolayd1 ama benim bildigim be alt1 ki9i haricinde
belki binlerce ki9i bu 9ekilde dinleniyordu. Aynca digcr kurum-
larm da bu tur yasad191 dinlemeleri denetlenmeliydi. ilk ba9ta
once c;:1kan emniyet istihbarat birimleri olmasma ragmen tum
kurumlara bak1lmahydi. Mulkiye ve polis ba:;;mufetti:;;lerince
Emniyet istihbarat Daire Ba9kanhg1 denetlcnirse <;:ok CY orta-
ya c;:1kacakti. Sonra olay adliyeye intikal ederse daha iyi netice
almabilirdi.
487
Ya::;;ayan Simonlar
Hemen bir dilek<;:e hazirlad1m. Adalet ve i<;:i9leri Bakanhk-
lan, istanbul Ankara Cumhuriyet Ba9savc1hklan, istanbul ve
Ankara Ozel Yetkili Ba9savc1 Vekillikleri ve Fatih Cumhuriyet
Ba9savc1hgma ve Ba9bakanhga verilmek uzere dag1t1mh ancak
bazi noktalarda birbirinden farkh dilekc;:elerdi.
Once idari silsile ic;:erisinde Emniyet Genel Muduru Oguz
Kagan Koksal'dan 06.01.2010 tarihinde randevu aldnn ve gi-
dip olaylan anlatt1m. Cemaatin oldugu bilinen baz1 gazeteler-
deki beni ovlicu yaymlan kast ederek "Ben de cemaatin senin
yild1zm1 parlatmaya c;:ah9tigm1 zannediyordum." dedi. Daha
once Saym Bakanla ve savc1larla yapt1g1m g6ru9meleri de kl-
saca ozetledim. istihbarat Daire Ba9kanhgmm, Emniyet Genel
Mudur Yard1mc1s1 ve baz1 daire ba9kanlanm kanunsuz olarak
dinlediginden bahsettim. Kendisinin haberi ve bilgisi ile yap1-
hyorsa bunun normal kabul edilebilecegini ama degilse su<;:
oldugunu, aynca bu ki9ilerin hangi s1fat ve hakla bunu yap-
tiklannm sorgulanmas1 gerektigini soyledigimde Genel Mudur
dinlemelerden haberdar olmad1gm1 ve bunu asla tasvip etmedi-
gini dile getirdi. Ardmdan yazd1g1m dilek<;:eyi kendisine verdim.
Okudu, "Mahiyeti itibariyle a9m suc;:lay1c1 ifadeler var, bunlar
s1kmtl yaratir, bunu biraz yumu9atman laz1m." dedi. Dilini bi-
raz yumu9atarak gonderecegimi soyledim. Ozel Kalem Muduru
Engin Kaya'ya kurye ile gonderecegimi, Kaya'nm kendisine arz
edecegini ifade ettim. Gene! Mudur de konuyla ilgili olarak lc;:i9-
leri Bakamyla goru9ecegini soyledi.
Gorev yerim olan Eski9ehir'e dondugumde dilekc;:enin uslu-
bunu biraz daha yumu9att1m. Kapah bir zarf ic;:inde ozel kalem-
de gorevli polisim Ramazan'la dilekc;:eyi gonderdim. Gene! Mu-
durun Ozel Kalem Muduru Engin vas1tas1yla mazrufumu Genel
Mudur'e intikal ettirdim. Dilekc;:em aynen oyleydi:
488
i < i ~ L E R i BAKANLIGINA
(Emniyet Genel Mudurli.igune)
ANKARA
2. Bbliim Cemaat
Ald1g1m bilgilere gore, hakk1mda komplo hazirhgmda olan Emniyet is-
tihbarat Te$kilat1 i9erisindeki baz1 ki$iler tarafmdan hakikat hilafma tanzim
edilen rapor, tutanaklara dayanan, tekliflerle sanki ba$ka olaylar sebebiy-
le, ba$ka ki$iler dinlenmek isteniyormu!? gibi gosterilerek, benim ve yakm
dostlanmm kulland1g1 telefonlar 07.11.2009 tarihinde istanbul TCK 250
gore yetkilendirilmi!? mahkemede alman karar ile istanbul Emniyet Mi.idi.ir-
lugi.i istihbarat $ubesince dinlenmeye ba$lanm1$t1r.
istihbarat biriminin i9 i$1eyi!? bi9imi ve dinleme sisteminin 9ah$ma !?ekli
dikkate almd1gmda, bu durumun Merkezde istihbarat Daire Ba$kanligm-
daki ilgili amirlerin bilgisi, hatta direktifleri olmaks1zm yi.iri.iti.ilmesinin mi.im-
ki.in olmad1g1 kanaatindeyim ..
Beni, ne ama9la kulland1g1m1 ve telefon numaras1n1 bilmelerine rag-
men, farkl1 isimler yaz1larak veya telefon numarasma degil, telefon maki-
nesinin IMEI numaras1 uzerinden mi.iracaat ederek hakime yalan ve yanh!?
bilgiler vererek veya hakimin de kendileri ile ayrn fikirleri payla$tlgmdan
yasal mevzuata ayk1n olarak karar verdigi kanaatindeyim.
Bugi.ine kadarki memuriyet hayat1mda hi9bir kanunsuz ili$ki i9erisinde
olmad1m, tum kamu hayatlm kameraya 9ekiliyor gibi kabul edip, hi9bir anm-
da yi.izi.imi.i k1zartacak davrarn!? i9erisinde olmamaya gayret gosterdim.
Gorevim ve bugune kadarki 9izgim nedeniyle belli 9evrelerin hedefi
olabilecegimi di.i$i.inerek ozel ili$kilerimde zaman zaman ad1ma kay1tl1 ol-
mayan (yakm arkada$1anm ad ma kay1tli ) telefonlar kullanmaktay1m.
Hi9 kimsenin numarasm1 bilmedigi bu telefonlarda yalrnz !?ahsi g6ri.i$-
meler ve bire bir irtibat kurulmaktadir. Emniyet istihbarat biriminde mevcut
analiz sistemi kotu niyetle kullarnlarak bu numaralar tespit edilip hedef ola-
rak se9ilmektedir.
Dinlemenin amac1 ozel ili$kilerimle irtibatlanm hakkmda bilgi alirnp
daha sonrasmda komplo kurularak benim kamuoyundaki imaj1m1 sarsma-
ya yoneliktir.
Bunu yapanlar basin mensuplanna, yakm gelecekte Hanefi Avc1'nm
imajm1 bozacak $eyler yapacag1z demekten tereddi.it bile duymamakta-
dirlar.
489
Ya9ayan S1monlar
Emniyet Genel Mudurlugu ac;:1sindan istihbari dinlemeleri duzenleyen
2559 say1!1 yasanin Ek 7 maddesine ek yapan 5397 say1l1 yasan1n son
ftkralannda aynen $Oyle denmektedir:
{Ek f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Bu madde hukumlerine gore yuru-
tUlen faaliyetler 9er9evesinde elde edilen kay1tlar, birinci flkrada belirtilen
amac;:lar di$tnda kullanilamaz. Eide edilen bilgi ve kay1tlann saklanmasm-
da ve korunmasmda gizlilik ilkesi gec;:erlidir. Bu f1kra hukumlerine aykm
hareket edenler hakktnda, gorev s1rasmda veya gorevden dolay1 i$1enmi$
olsa bile Cumhuriyet savctlannca dogrudan soru$turma yap1l1r.
(Ek f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Hakim kararlan ve yaz1l1 emirler,
Emniyet Genel Mudurlugu istihbarat Dairesi Ba$kanlig1 gorevlilerince ye-
rine getirilir. i$1emin ba$lad1g1 ve bitirildigi tarih ve saat ile i$1emi yapanm
kimligi bir tutanakla saptan1r.
(Ek f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Bu maddede yer alan faaliyetlerin
denetimi, sirah kurum amirleri, Emniyet Genel Mi.idi.irli.igi.i ve ilgili ba-
kanhgm tefti elemanlan ( ... )Pl tarafmdan yap1hr. (
1
l
(Ek f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Bu maddede belirlenen usul ve
esaslara aykin dinlemeler hukuken gec;:erli sayilmaz ve bu $ekilde dinleme
yapanlar hakkmda 26.9.2004 tarihli ve 5237 say11i Turk Ceza Kanunu hu-
kumlerine gore i$1em yap1l1r.
Bu $ekilde sahte ve gerc;:ege aykm rapor ve evrak tanzim edenler,
adli makamlara kas1tl1 yanli$ bilgi vererek karar alanlar, komplo hazirlama
ic;:erisinde olanlar, hukuka aykm bic;:imde dinleme, izleme yapanlarm tUm
suc;:lanni maddi delillerle ortaya 91karmak mumkundur. Bunun ic;:in;
1- En ba$ta hakikat hilafma gerekc;:eler gostererek istanbul 250. mad-
de ile yetkilendirilen mahkeme hakimliginde 07.11.2009 tarihinde ald1klan
karan; ilgili mahkeme hakiminden, istanbul istihbarat $ubesinden, istihba-
rat Daire Ba$kanltgtndan, TiB'den temin etmek mumkundur.
Yasa geregi bu kararlan ve dinleme ile ilgili tutanaklan denetim ic;:in ha-
zir bulundurma mecburiyeti vard1r. Bu kararda birden fazla IMEI veya tel no
hakktnda karar altnm1$ ise benim hakktmda al man karar 531-73070** veya
531-73070** nolu telefon veya bu telefonun tak1l1 oldugu 356423023390090
veya 354180034086415 nolu IMEI numarasma, aynca arkada$1m Necdet
K1l19'm 531-74287** nolu telefonu veya tak11i oldugu 359740001170330
nolu IMEI numaras1 hakkmda karar alind1g1 gorulecektir.
490
2. Bolum Cemaat
2- Dinleme karari alinan bu telefonlann HTS raporu incelenirse (bu
ii yapanlar her zaman bu bilgileri inceleme imkanina sahiptirler.) 531-
73070** ve 531-73070** nolu telefonlann konumaya at;:1ld1g1 ilk gunden
bu yana, yalniz bire bir, iki telefonun kar1l1kil gorume ve mesajlamas1
oldugu ve bu telefonlara karan almak i9in muracaat eden istanbul istihba-
rat $ubesinin gorev alanmda olmad1klan gorulecektir.
3- istanbul istihbarat $ubesinde ve istihbarat Daire Bakanligmda de-
vam eden dinleme kay1tlanna bak1lirsa bu telefon ve makinenin benim
taraf1mdan kullanild1g1, yalniz benim mesaj ve sesimin oldugu, istihbarat
biriminin dinleme karan almak i9in tanzim ettigi rapor. yaz1 vs. ile hit; alaka-
s1 olmayan konular oldugu, tamamen ozel olan bu konulann nas1I yalan ve
duzmece yazliarla dinleme gerek9esi oluturuldugu, iddia ettikleri konuyla
hi9bir alakasmm olmad1g1, mevzuata ayk1n olarak karar almd1g1/verildigi
de gorulecektir.
Esasen uzun sureden beri istihbarat Daire Bakanl1gmm bata Em-
niyet Genel Mudurlugu yoneticileri olmak uzere, bazi kamu gorevlilerinin
veya yakmlannin konuyu duzenleyen mevzuata aykm istihbari dinleme
kararlari alarak, kanunsuz olarak dinlendikleri, daha sonra buradan elde
ettikleri bilgileri kotu niyetli olarak kulland1klan, ortaya 91kan emarelerden
anla1lmaktad1r.
Sorunun as1I kaynag1 2559 say11i yasanin ek 7. maddesinde ( (Ek
f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Bu maddede yer alan faaliyetlerin denetimi.
s1rah kurum amirleri. Emniyet Genel Mlidlirlj.i{IU ve ilgili bakanhqm
tefti elemanlan ( ... ) Ul tarafmdan yap1hr. 1
1
1 ) eklindeki Emniyet istih-
barat dinleme sisteminin denetlenmesi hukmu olmasma ragmen. denet-
lenmemesinden dolay1 keyfilik it;:erisinde kullanilmas1d1r.
Yasa geregi denetlemekle sorumlu olan makamlar veya atanacak mu-
fettiler tarafmdan istihbarat Daire Bakanllg1 ve istanbul istihbarat $ube
Mudurlugunun istihbari ama9l1 ald1g1 kararlar denetlendiginde; Emniyet
Gene! Mudurlugi.i ve it;:ileri Bakanilgmm haberi olmaks1zm Genel Mudur-
luk ve Bakanl1k, hatta baka bakanl1klann yoneticilerinin makam veya ad-
lanna kay1til olan telefonlan veya telefonlannm IMEI numaralan bazen de
baka isim ve adlar ile dinlendigi gorulecektir.
Daha onemlisi devlet arivlerinin ve terorle mucadele ama9ll olutu-
rulan bilgi bankalan, veri analizleri ve telefon detay gori.ime analizlerinin
491
Halig'te Ya9ayan Simonlar
kotU niyetli kullanild1gma dair ciddi emareler vard1r. Bu durum yakm za-
manda yaanan olaylarla da teyit edilmektedir.
Bugun bu olayda maddi deliller vard1r ve aratml!r ise yaln1z hakk1m-
da yap1lan kanunsuz dinlemeler degil, tum diger kiiler hakkmda yap1lan
kanunsuz izleme ve dinlemelerin delillerini bulmak mi.imkundur. Bunu
yapan kiiler hakkmda davac1 ve ikayetgiyim, adli ve idari olarak hakla-
rinda kanuni ilemlerin yap1lmas1ni, hukuka ayk1r1 olarak verilen kararlar
ve verenler hakkmda kanunun gereginin yap1lmas1n1 arz ve talep ederim.
06.01.2010
Eskiehir Emniyet Mi.idurli.igu
Tel ozel : 0505-217****
1
ve 0532-436****
i : 0-222-230**** 233**** ve 0505-826****
e-mail: hanefiavci@yahoo.com
Hanefi AVCI
( imza)
Bu dilek<;eyi gondermemden sonra, mufettilerin atamp
olaya el konulacag1 kadar bir sure bekledikten sonra Adalet
Bakam Sadullah Ergin'den randevu ahp, 12.01.2010 tarihin-
de sabah erkenden ziyaretine gittim. Ona da durumu anlatt1m.
Bakan dinlemeler konusuna hakimdi, isimsiz dinleme olama-
yacagm1 soyledi. Ben israr edince Telekomunikasyon iletiim
Bakanhgi'nda (TiB) bakan Fethi 9imek'i teflonla arad1, ko-
nuyu ona sordu. Konumalan ben de duyuyordum, TiB baka-
m Fethi Bey adli dinlemelerde isimsiz dinlemenin olmad1gm1,
olanlara da itiraz ettiklerini ancak istihbari dinlemelerde gok
miktarda isimsiz dinleme oldugunu soyledi. Adalet Bakam beni
gegmiimden dolayi da sevdigini anlatlp, dilekge vermeden ve
ad1m gegmeden de denetleme yapllabilecegini, dilekgemi geri
alabilecegimi ifade etti. Benim ad1mm yipranmasm1 istemiyor-
du. Ben "Hayir, mahzuru yok, dilekgem ileme konsun," diye
Gizlilik amac1yla orijinal belgede a<;1k<;:a belirtilen telefon numaralannm son dort
hanesi gizlenmi<?tir.
492
2. B611lm Cemaat
kar1hk verdim. Sonra bu isimsiz istihbari dinleme sisteminin
nas1l <;ahtlg1, tum hukuksuz dinlemelerin ortaya <;1kanlmas1
i<;in nasil hareket edilmesi gerektigini anlatan bir not olursa ie
yarayacag1m soyleyince bu notu hazirlayip ozel kaleme gonde-
rebilecegimi belirttim. Aynca dilek<;emin ileme konmasm1 da
istedigimi dile getirdim <;unku gizli sakh ihbarda bulunan bir
kii olarak gozukmek istemiyordum, yanh dogru ne ise a<;1k-
<;a yapmahyd1m. Kendimi saklayarak bunu yaparsam rahats1z
olurdum, korktugum, kiiligimden odun verdigim hissine ka-
p1hyordum, bunun i<;in ad1m ve imzamla ikayet<;i olmahyd1m.
Bunun ne demek oldugunu <;ok iyi biliyordum, ikayet ettikle-
rimin <;ogu eski arkadalanmd1, aynca bunun ne riskler ta1d1-
gm1, hayatimm bundan sonras1m zehir edecegini hi<; kimsenin
bilmeyecegi kadar farkmdayim ama yine de yapmahyd1m.
Dilek<;em i<;ileri Bakanhgma (Emniyet Genel Mudurlugune)
verdigimin ayms1 gibiydi ama biraz farkhhklar vardi. En onemli
fark11hk i<;ileri Bakanhgma verdigimde dilek<;ede Emniyet istih-
barat Dairesinin denetlenmesini talep ederken, Adalet Bakanh-
gma verdigi bu dilek<;ede hukuka aykm karar veren hakimlerden
davac1 oldugumu belirterek, bunlar i<;in adalet mufettii g6rev-
lendirilmesini ve aynca bu olayin tahkiki i<;in istanbul ve Ankara
savc1hklanna dosyanm gonderilmesini talep etim.
Dilek<;em ayms1 ile aag1daki gibiydi:
ADALET BAKANLIGINA
ANKARA
Kesin olarak ald1g1m bilgilere gore; hakk1mda komplo haz1rliginda
olan emniyet i9erisindeki baz1 ki;iiler tarafindan hakikat hilafma tanzim edi-
len rapor, tutanak, ihbarlar dayanak gosterilerek, sanki ba;;ka olaylar ve
ba9ka ki;iiler dinlenmek isteniyormu9 gibi, benim ve yakin dostlarimin kul-
land1g1 telefonlar 07.11.2009 tarihinde istanbul TCK 250 gore yetkilendiril-
mi9 mahkemenin hakiminden alinan karar ile istanbul Emniyet Mi.idi.irli.igi.i
istihbarat $ubesince dinlenmeye ba;;lanm1;;t1r.
493
Hal!g'te Yaayan Simonlar
istihbarat Biriminin i<; i9leyi9 bi9imi ve dinleme sisteminin 9alima ekli
dikkate almd1gmda, bu durumun Merkezde istihbarat Daire Ba9kanl1gm-
daki ilgili amirlerin bilgisi, hatta direktifleri olmaks1z1n yurutUlmesinin mum-
kun olmad1g1 kanaatindeyim.
Beni, ne ama9la kulland1g1m1 ve telefon numaras1n1 bilmelerine rag-
men, farkl1 kii ismi yaz1larak ve telefon numarasma degil telefon makine-
sinin IMEI numaras1 uzerinde yasal mevzuata aykm olarak hakimce karar
verildigi, bu karar mevzuata ayk1r1d1r.
Konuyu duzenleyen mevzuata gore;
(Ek f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Kararda ve yaz1l1 emirde, hakkm-
da tedbir uygulanacak kiinin kimligi, iletiim aracmm ti.iri.i, kulland1g1
telefon numaralan veya iletiim baglant1sm1 tespite imkan veren ko-
dundan belirlenebilenler ile ..... hakim ... karar verebilir, denmesine rag-
men mahkemelerden isimsiz, numaras1z, ne verildigi
mayan, keyfilige zemin haz1rlayan kararlar verildigi, bu durumun alenen
hukuka ayk1nl1k tekil ettigi kanaatindeyim.
Bugune kadarki memuriyet hayat1mda hi9bir kanunsuz iliki i<;erisinde
olmad1m, tum kamu hayat1m kameraya 9eki!iyor gibi kabul edip, hi<;bir anm-
da yuzumu k1zartacak davrani i<;erisinde olmamaya gayret gosteriyorum.
Gorevim ve bugune kadarki 9izgim nedeniy!e belli 9evrelerin hedefi
olabilecegimi duunerek, ozel dost ve arkadalanmla ilikilerimde zaman
zaman ad1ma kay1tl1 olmayan (yakm arkadalanm ad ma kay1tl1 ) telefonlar
kullanmaktay1m.
Dinlemenin amac1 ozel ilikilerimle irtibatlanm hakkmda bilgi alinip
daha sonrasmda komplo kurularak oradan benim kamuoyundaki imaj1m1
sarsmaya ybneliktir. Bunu yapanlar basin mensuplanna, yakm gelecekte
Hanefi Avc1'nm imaj1n1 bozacak 9eyler yapacag1z demekten tereddut bile
duymamaktadirlar. ,
Emniyet Gene! Mudurlugu a91smda istihbari dinlemeleri duzenleyen
2559 say1l1 yasanin ek 7 maddesine ek yapan 5397 say11i yasanm son
f1kralannda aynen;
(Ek f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Bu madde hukumlerine gore yuru-
tUlen faaliyetler 9er9evesinde elde edilen kay1tlar, birinci f1krada belirtilen
ama9lar d19mda kullanilamaz. Eide edilen bilgi ve kay1tlann saklanmasmda
ve korunmasmda gizlilik ilkesi ge9erlidir. Bu f1kra huki.imlerine aykm ha-
494
2. Bolum Cemaat
reket edenler hakkmda, gorev s1rasmda veya gorevden dolay1 ilen-
mi olsa bile Cumhuriyet savc1lannca dogrudan soruturma yap1hr.
(Ek f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Hakim kararlan ve yaz1l1 emirler,
Emniyet Gene! Mudurlugu istihbarat Dairesi Ba:;;kanllg1 gi:irevlilerince ye-
rine getirilir. i:;;lemin ba:;;lad1g1 ve bitirildigi tarih ve saat ile i:;;lemi yapanm
kimligi bir tutanakla saptarnr.
(Ek f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Bu maddede yer alan faaliyetlerin
denetimi, siral1 kurum amirleri, Emniyet Genel Mudurlugu ve ilgili bakanl1-
gin tefti:;; elemanlan ( ... ) (
11
tarafindan yap1l1r. (
11
(Ek f1kra: 3/7/2005 - 5397/1 md.) Bu maddede belirlenen usul ve
esaslara ayk1n dinlemeler hukuken gec;:erli say1lmaz ve bu :;;ekilde dinleme
yapanlar hakkinda 26.9.2004 tarihli ve 5237 say1h Ti.irk Ceza Kanunu
hi.iki.imlerine gore ilem yap1hr.
Bu :;;ekilde sahte ve gerc;:ege ayk1n rapor ve evrak tanzim edenler,
adli makamlara kas1tl1 yanl1:;; bilgi vererek karar alanlar, komplo haz1rlama
ic;:erisinde olanlar, hukuka aykm bic;:imde dinleme, izleme yapanlann tUm
suc;:lanni maddi delillerle ortaya c;:1karmak mumkundur. Bunun ic;:in:
1- En ba:;;ta hakikat hilaf1na gerekc;:eler gi:istererek istanbul 250. mad-
de ile yetkilendirilen mahkeme hakimliginde 07.11.2009 tarihinde ald1klan
karan; ilgili mahkeme hakiminden, istanbul istihbarat $ubesinden, istihba-
rat Daire Ba:;;kanllg1ndan, TiB'den temin etmek mumkundur.
Yasa geregi bu kararlan ve dinleme ile ilgili tutanaklan denetim ic;:in
hazir bulundurma mecburiyeti vardir. Bu kararda birden fazla IMEI veya tel
no hakkinda karar alinm1:;; ise benim hakk1mda alinan karar :;;u an bende
mevcut ve kulland1g1m 531-73070** veya 531-73070** nolu telefon veya
bu telefonun tak111 oldugu 356423023390090 veya 354180034086415 nolu
telefonun IMEI numarasina, aynca arkada:;;1m Necdet K11i:;;'in 531-74287**
nolu telefonu veya tak1l1 oldugu 359740001170330 nolu IMEI numaras1
hakkinda karar alind1g1 gi:irulecektir.
2- Dinleme karan hukuka ayk1n olarak verilmi:;;tir, yasal :;;artlara haiz
degildir. Bu :;;ekilde verilen kararlar ile ki:;;ilerin i:izgurlukleri tehdit altma
almmakta olup, bu tur kararlann, veren ki:;;ilerin ve sorumlulugun tespiti
ic;:in adalet mufetti:;;leri marifetiyle soru:;;turma yap1lmas1 ve bu soru:;;turma
sonunda suc;: i:;;ledigi belirlenen ilgililer hakkinda resen C.savc1lan tarafm-
dan tahkikat ac;:1lmas1nda zaruret vard1r.
495
Halig'te Ya9ayan Simonlar
Verilen karardaki bu telefonlann HTS raporu incelenirse (bu i$i yapan-
lar her zaman bu bilgileri inceleme imkanina sahiptirler.) 531-73070** ve
531-73070** nolu telefonlarm konu$maya a91ld1g1 ilk gunden bu yana yal-
niz bire bir iki telefonun kar$1l1kl1 gi:iru$me ve mesajla$mas1 oldugu ve bu
telefonlar, karan almak i9in muracaat eden istanbul istihbarat $ubesinin
gi:irev alaninda olmad1g1 gi:irulecektir.
Esasen uzun sureden beri ba$ta Emniyet Genel Mudurlugu yonetici-
leri olmak uzere baz1 kamu gi:irevlilerini veya yak1nlannm, hakikat hilafma
olu$turulan rapor ve tutanaklara dayanarak bu konuyu duzenleyen 2559
say1il yasanm ek 7. maddesine 3.07.2005 tarih ve 5397 S.K birinci mad-
desi ile eklenen hususlara aykm olarak istihbari dinleme kararlan alarak
kanunsuz olarak dinlendigi, daha sonra burada elde edilen bilgileri ki:itU
niyetli olarak kullan1ld1g1 ortaya 91kan emarelerden anla$1lmaktad1r.
Sorunun as1I kaynagmm istihbarat birimlerinin i:inleme dinleme karar-
lannm 250. madde ile yetkili hakimlerce usule uygun olmadan verilmesi,
ki$ilerin numaralanna degil telefon makinesinin IMEI numaras1 gibi kim-
senin bilmedigi, gizlemeye elveri$1i veriler uzerinde verilmi$ olmasmdan
kaynaklanmaktad1r. Halbuki bu !MEI numarah telefonlar hangi numarada
kullarnlmaktad1r diye ara$tmilp i:igrenilmesi mumkun iken, bu yap1lmay1p
gizlice devlet yoneticileri dahil herkesin kolayca dinlenmesine imkan sag-
lanmaktad1r ve bu yi:intemin 9ok yaygm olarak kullan1ld1g1 ortaya 91kan
emarelerden anla$ilmaktad1r.
5397 say1h yasa ile tanman istihbari dinleme kararlan, gizlilik gerek9e-
si ile denetlenmediginden keyfilik yaratmaktadir. Bu kanunsuz dinlemeler,
y1llar sonra da, her zaman ortaya 91kanl1p, ilgilileri hakkmda i$1em yapmak
mumkun oldugu gibi, alman kararlar ve dinleme bilgilerinin santraller dahil
bir9ok yerde kay1tlan oldugundan tum izlerin silinmesi mumkun degildir.
Bu gun bu olayda maddi deliller vardir ve ara$tmlir ise yalrnz hakk1m-
da yap1lan kanunsuz dinlemeler degil, tum diger ki$iler hakkmda yap1lan
kanunsuz izleme ve dinlemelerin delillerini bulmak mumkundur.
Bunu yapan ki;;iler hakkmda davac1 ve ;;ikayet9iyim, verilen kararlann
adli olarak incelenmesini, hukuka aykm davranan tespit edilecek ki$iler
hakkmda kanuni i;;lemlerin yap1lmas1n1, kanuna aykm olarak, yasal un-
surlan ta1mayan, numaras1z, isimsiz verilen dinleme kararlan ve ve-
renler hakkmda kanuni gereginin yap1lmasm1, bu i;;lemler i9in adalet mu-
496
2. Bolurn Cemaat
fetti9i gorevlendirilmesini, aynca istanbul ve Ankara C.Ba9savc11Jklanna
konunun ara9tmlmas1 i<;:in bildirimde bulunulmasin1 arz ve talep ederim.
12.01.2010
Eski9ehir Emniyet Mudurli.igu
Tel ozel : 0505-217****
2
ve 0532-436****
Tel i9: 0505-826****
i9 : 0-222-230**** ve 233****
e-mail: hanefiavci@yahoo.com
Hanefi AVCI
( imza)
Dilek<;:eyi verip Eski9ehir'e dondum. Hukuksuz olarak ya-
p1lan 6nleme dinlemelerinin nas1l ortaya <;:1kanlacagm1 anlatan
notu yazd1m ve kapah zarfla Adalet Bakanma verilmek uzere
Bakanm Ozel Kalem Mudurune yine polis Ramazan ile bir giin
sonra gonderdim.
Bu not olayi biraz daha ayrmt1h a91klayacak ekilde istih-
bari Ama<;:h Onleme Dinlemeleri ile ilgili Sorunlar ba9hkhydi.
Ayms1 ile a9agidaki gibi idi:
istihbari m a ~ h Onleme Dinlemeleri ile ilgili
Sorunlar
1- Dinlenmek istenen ki9iler, kamuoyunda bilinen, adlan duyulan 9a-
h1slar ise isimleri yanlt yaz1larak, ba9kalan adina karar al1rnp dinleme
yap1lmaktad1r. Hi<;: kimse bu telefon bu isme kay1tll m1d1r diye kontrol et-
memektedir, bu bo9luktan yaralanan kotu niyetli ki9iler kanunsuz dinleme
yapmakta ve buradan elde edilen bilgiler 9antaj vb. ba9ka ama<;:larla kul-
lanilmaktad1r.
2- Telefon numarasina degil, numaray1 bilmelerine ragmen telefon
makinesinin !MEI numaras1 i..izerinden karar allnmaktad1r. Hi<;: kimse kul-
land1g1 telefonun !MEI numaras1n1 bilmediginden tum devlet yetkilileri dahil
herkesin bu 9ekilde dinlenme imkarn vard1r, zaten bir sure sonra telefon
2 Gizlilik amac1yla orijinal belgede a91k<;:a belirtilen telefon numaralannm son dbrt
hanesi gizlenmi9tir.
497
Ya9ayan Snnonlar
makineleri eskiyip degi$tirildiginden, kimin kimi dinlediginin anla$1lmas1
mumkun degildir.
Bezen hi<; isim, telefon numaras1 dahi yazmadan kanuni $artlan ta$1-
mayan sadece IMEI numaras1 uzerinden dinleme kararlan almmaktadir.
3- Onleme dinlemelerinde kanunun " .. hakkmda tedbir uygulanacak
kiinin kimligi, iletiim aracmm ti.iri.i, kulland1g1 telefon numaralan
veya iletiim baglanttsm1 tespite imkan veren kodundan belirlenebi-
lenler ile ..... hakim ... karar verebilir" dendiginden illegal terorist orgl.itleri
takip i9in kolayl1k olarak verilen bu inisiyatiften istifade ile dinlenmek is-
tenen kamuoyunca taninan ki$ilerin kimlikleri, telefon numaralan vs. her
'ey bilinmesine ragmen isimsiz, numaras1z, hatta yalniz rnakine numaras1
uzerinden kararlar almmaktad1r. Hakimler c;ok miktarda isimsiz dinle-
me karan vermektedir. Herkesin bu yontemle kanunsuz olarak dinlenme
imkani vard1r.
4- Kanunsuz olarak denetlenmek istenen ki$ilerin once telefonlannm
HTS raporlan incelenip kimlerle ozel ili$kilerinin oldugu tespit edilip, sonra
bu numaralar ayrn $ekilde makine numaras1 IMEI uzerinden dinlenerek
ki$ilerin ozel hayatlanna ait bilgiler toplarnp kullarnlmaktadtr.
5- istihbarat birimlerinin elinde bulunan veri bankalan, telefon detay-
lari, toplu HTS raporlan vs. bilgiler hukuksuz dinlemeden elde edilen bilgi-
lerle birle'tirilerek ki'ilerin ozel hayatlan ile ilgili onemli sirlara ula$1l!p kotu
niyetli kullarnld 1gma dair emareler vard1r. Bu 'ekilde daha sofistike yon-
temlerle elde edilen bu bilgilerin denetimsiz, kim olduklan belli olmayan
ki:;;ilerce ve kotl.i kullarnmmm siradan insanlann hayatlarm1 karartmada
kullarnlmasmm bnu almmal1dir, bu gun yap1lanlann bir k1smm1 anlamakta
bile zorlan1lmaktad1r, gelecekte mani olmak 9ok zor olacakt1r.
6- Onleme dinlemelerinde kullarnlan sahte mahkeme karan olup olma-
d1g1n1n ara:;;t1nlmasmda fayda vard1r. Baz1 kararlann :;;ekline gore hakimler
tarafmda verilemeyecek vas1f ve nitelikte oldugu degerlendirilmektedir.
7- Onleme dinlemelerini yapan ki:;;iler ve dinleme kay1tlannm mevzu-
ata gore Emniyet Genel Ml.idurlugl.i, Jandarma Gene! Komutanl1g1 ve MiT
yetkililerinin List amirleri, mufetti:;;ler, ilgili bakanl1gm ml.ifetti:;;lerince denet-
lenmesi gerekir iken bu gune kadar denetlenmediginden dolay1 keyfi bir
ortam yarat1lmakta olup 9ok say1da ki:;;i kanunsuz olarak dinlenmektedir.
498
2. Bblurn Cemaat
8- Kanunsuz olarak yap1lan dinlernelerde elde edilen bilgiler bin;;ok
ki$i ve yetkili ic;;in tehdit, $antaj ve ekonornik 91kar arna9l1 kullanild1gina dair
ciddi ernareler vard1r.
Bu dururnu onlernek ic;;in;
Oncelikle TiB Ba$kanilgmda yap1lacak bir 9all$rna ile, 2007 y1lmdan
bu yana
1 Telefon IMEI nurnaras1 i.izerinden alman kararlardaki IMEI nolan
2- isirnsiz telefon nurnaralan i.izerinden alman kararlardaki
nurnaralann kirnlere ait olduklan belirlenip gerc;;eginden
farkil olarak yazll1p al1nan kararlarla ilgili olarak (hangi te-
lefonun kirnin taraf1nda kullanild1gmm istihbarat birirnleri-
nin elindeki bilgilere gore tespit edilernernesi irnkans1zd1r.)
1- isirnleri bilinrnesine ragrnen isirnsiz yap1lan sadece IME I
ile dinlerne taleplerinin,
2- Kas1tl1 yan11$ verilen isirnlerin,
3- Karnu gorevlisi oldugu, her ti.irli.i faaliyetleri bilindigi hal-
de, sanki ideolojik veya ba$ka orgi.it rnensubu gibi goste-
rilen ki$ilerin,
4- Ost di.izey karnu gorevlilerinin, ozellikle ic;;i$1eri Bankail-
g1 ve Emniyet Gene! Mudi.irli.igi.i yoneticilerinin Bakan ve
Gene! Mudi.irden habersiz dinlernelerin,
5- Gosterilen onlerne dinlerne kararlannin, hakirn karan
o!up olmad1gmm,
ilgili kurumlann gi.ivenilir rni.ifetti$ gruplan, c. savc1lan rnarifetiyle ara$-
t1nlrnasmda fayda vard1r.
Dinlerne karan al1rken istihbarat birirnlerinin hazirlay1p hakirne sun-
duklan yaz1 ve raporlarda orgut rnensubu, organize, uyu$turucu vs. faali-
yetleri dernelerine ragrnen dinlenen telefonlann alakas1z ki$ilere ve ozel-
likle karnu gorevlileri ve ozel ili$kilere ait olanlann hukuksuz, ozel ama9l1
oldugu anla$1lacagmdan ilgilileri hakkmda i$1ern yap1lrnalldir.
$u kesindir ki yap1lacak incelernede; ba$ka ki$iler ve orgutler adina
denerek isirnsiz, yalniz rnakine nurnaras1 IMEI i.izerinden karar al1narak,
dinlenen ki$ilerin c;;ok fazla oldugu ortaya 91kacakt1r.
Sonra adalet rni.ifetti$1eri rnarifetiyle dinlerne kararlannin kanuna
uygunlugu ara$t1nlrnall ve sahte veya kanuna uygun olrnayan kararlarla
499
Hallc;'te Yaayan S1monlar
ilgili olarak ii;>lem yap1lmali, bu konuda gerekiyorsa mevzuat duzenlemesi
yap1lmal1d1r.
Aynca onleme dinlemelerinin kanundaki teror orgutleri, casusluk gibi
9ok ozel kii;>ileri izlemek i9in konan dinlemek istenen telefonla ilgili temin
edilebilen bilgiler uzerine de dinleme karar verilmesi kolayliklan, kotu ni-
yetle, tehdit, i;>antaj vs. ama9larla kullanilma ihtimaline binaen Adalet Ba-
kanligmca istihbari dinleme yapan kurumlara resmi yaz1 yaz1larak kurum
amirleri ve mufettii;>lerce bu dinleme sistemlerinin denetlenmesi usul haline
getirilmelidir.
Hukuka aykm olarak dinlendigini degerlendirdigimiz telefonlar
istanbul'da yapllan kanunsuz dinlemelere ornekler:
0531-73070** - 0531-73070** istanbul Emniyet Mudurlugu istihbarat
birimince Hanefi Avc1'yla ilgili olarak 07/11/2009 tarihli istanbul 250. madde
ile yetkili mahkeme hakiminden alman hakim karan ile 356423023390090
IMEI uzerinden dinlenmekte olup aslmda bu telefonlan kimin kulland1g1nin
bilinmesine ragmen bai;>kas1 adma IMEI numarasma gore karar almmti;>ltr.
Aynca istanbul'da bile kullanilmamaktadir. Ger9ek Kullanic1s1 H. AVCI
0531-74287** nolu (Necdet K1l19'a ait olup 359740001170330 IMEI
uzerinden ayni kararla) ancak Hanefi AVCl'dan dolay1 dinlenmekte olup
arkadai;>ma aittir.
Ankara'da yapllan kanunsuz dinlemelere ornekler:
Sabri UZUN Emniyet Gene! Mudurlugunde 1.Smif Emniyet Muduru.
Huseyin OZALP Emniyet Gene! Mudurlugu Asayii;> Daire Bai;>kan1.
Mustafa AYDIN Sakarya Eski Emniyet Muduru
Nam1k DEMiR Nufus Vatandai;>ltk ii;>leri Genel Mudur Yard1mc1s1
Daha bir9ok bakanlik List duzey yoneticisi, ic;:ii;>leri Bakanmm ve Em-
niyet Genel Mudurunun bilgisi dti;>mda, Ankara istihbarat Daire Bai;>kanlig1
tarafmdan hukuksuz olarak telefon IMEI ve bai;>ka isimler ad1na almmti;> ka-
rarlarla uzun suredir (en az 2 y1I oncesinden bai;>layarak) dinlenmektedir.
Konuyu Duzenleyen 03/07/2005 tarihli 5397 S.K. ilgili kanunlarda de-
gii;>iklik yapan mevcut mevzuat1m1za gore;
.... Surenin dolmas1 veya hakim tarafmdan aksine karar verilmesi ha-
linde tedbir derhal kaldinl1r. Bu halde dinlemenin ic;:erigine ilii;>kin kay1tlar
500
2. Bolum Cemaat
en gee;: on gun ic;:inde yok edilir; durum bir tutanakla tespit olunur ve bu
tutanak denetimde ibraz edilmek i.izere muhafaza edilir .
. . .. Bu maddede yer a Ian faaliyetlerin denetimi, s1rah kurum amirle-
ri, ... ve ilgili bakanhgm tefti elemanlan ( ... ) (ll tarafmdan yap1hr. (ll
Bu f1kra hi.iki.imlerine aykm hareket edenler hakkmda, gorev sira-
smda veya gorevden dolay1 ilenmi olsa bile Cumhuriyet savc1larm-
ca dogrudan soruturma yap1hr.
Bu maddede belirlenen usul ve esaslara aykm dinlemeler hukuken
gec;:erli say1lmaz ve bu dinleme yapanlar hakkinda 26.9.2004 tarihli
ve 5237 say1h Ti.irk Ceza Kanunu hi.iki.imlerine gore ilem yap1hr.
Hakim kararlari ve yaz1l1 emirler, ........ gorevlilerince yerine getirilir.
ve bitirildigi tarih ve saat ile yapanin kimligi bir
tutanakla saptanlr.
denmektedir.
Not bu ::?ekilde bitiyordu.
Bu i::?in zorlugu ve aym yontemlerin Ergenekon ve benze-
ri tahkikatlarda askeri kademedeki ki::?ilere yonelik olarak uy-
guland1g1 ic;:in tahkikatlann ::?aibe altmda kalmas1 ihtimali ne-
deniyle bende i::?in uzerine tam olarak gidilemeyecegi ::?liphesi
olumu::?tu. Bunun ic;:in Ba9bakana ula9mah, bu kanunsuz din-
lemeleri ve insanlara tuzak kuranlan anlatmahyd1m. Dogrudan
Ba9bakanla konu9mak istemiyordum, bunun ic;:in en glizel ara-
c1 Ba9bakanhk Muste9an Efkan Ala idi. Muste9arla konu::?mak
ic;:in randevu ayarlamaya c;:ahtlm. Sonunda eskiden beri tam-
d1g1m Ba::?bakanhk Muste9anndan randevu ald1m ve ona bil-
diklerimi anlatt1m. istihbarat biriminin yapt1g1 kanunsuzlugu,
birc;:ok ki9iyi ba9ka ki9ilerin ad1yla, isimsiz IMEii numarasiyla
dinlediklerini, hatta ikimizin de mu9terek dostu olan ki::?ilerden
isimler vererek dinlenen daire ba9kam, genel mudur rutbesin-
deki ki9ileri anlatt1m. Son soru9turmalann 9aibe altmda kal-
mamas1 ic;:in konunun gerektigi gibi denetlenemeyecegi kaygi-
501
Yac;;ayan S1monlar
sm1 ta!:j>1d1g1m1, durumu Ba!:;>bakana aktarmas1 gerektigini ifade
ettim. Saym Muste!:j>ar meseleyi i<;i!:;>leri Bakamyla goru!:j>ecegini
soyleyince, bakanla goru!:j>tligumu, konunun Ba!:;>bakana anla-
tilmas1 gerektigini dile getirdim.
Sonw;: olarak, benim uzerime du!:j>en g6revi, sistemin hare-
kete ge<;mesi i<;in elimden gelen her !:j>eyi yapt1g1m1, kesin mad-
di delillerin nereden bulunacagm1 gosterdigimi, klsa surede
mufetti!:j>lerin harekete gec;tigini, yakmda mufetti!:j>lerin davac1
olarak benim de ifademi alacaklanm, diger yandan adalet mu-
fetti!:j>lerinin hukuka aykm kararlar veren hakimler hakkmda
tahkikata balad1gm1, Adalet Bakanhgmm ikayetimi iletmesi
uzerine Ankara ve istanbul savc1lannm harekete gec;tigini du-
linuyordum. Oysaki oyle olmami!:j>tl.
Daha sonra i<;ileri Bakanma bu konuda yapt1klanm1 an-
latmak, bilgi vermek uzere kendisinden bir iki defa randevu is-
tedimse de cevap alamad1m.
28.01.2010 tarihinde Ankara'da tUm il Emniyet Mudurleri-
nin kat1hm1 ile Emniyet Gene! Mudurlugunce bir toplant1 ter-
tiplenmiti. Toplantiya ara verildiginde Emniyet Gene! Muduru
Oguz Kaan Koksal'm beni gormek istedigini ogrendim. Toplant1
yap1lan binanm ust katmdaki bir odada kendisiyle goru!:j>tu-
gumuzde, bana "Dilekc;eni iade ediyoruz, mufetti incelemesi
yaptlram1yoruz <;U.nku bir defa mufettiler gorevlendirilir ise
kontrol edilemeyebilir, her eyi ara!:j>tlrabilirler, bundan dolay1
bakan dilekc;enin iadesini istedi, ben de geri veriyorum." dedi
ve zarf1 bana verdi. Bunun olamayacag1m, dilek<;enin ileme
konmasm1 istedigimi soyleyerek israr ettimse de alamayacag1-
m, istiyorsam bakana benim vermemi soyledi.
Dilek<;emi iadeli taahhutlu olarak gonderebilirdim ama de-
netlemek istemeyen bir idareye 1srarla dilek<;e vermenin ne ma-
nas1 olacakti. Bata hem bakan hem de gene! mudur meselenin
ustune gidip konuyu denetlemek istiyorlard1, hatta bakan dog-
rudan mufetti gonderip denetletelim deyince ben yaz1h dilek<;e
502
2 Bolurn Cemaat
vererek i9i kolayla9t1racag1m1 soyleyip dilek<;e vermi9tim. Arna
9imdi I<;i9leri Bakam denetim yapm1yordu, bakam durduran
kim ve ne olabilirdi, ba9bakandan ba9ka kim olabilirdi ki?
Belki Ba9bakan ger<;egi tam bilmiyordu, son donem Ergene-
kon operasyonlan ve bu operasyonlan ger<;ekle9tirenler benim
9ikayetimle 9aibe altmda kahr tereddudu ta91yarak tahkikati
durdurmu9tu. Olaym ashm bilse, devletin bir cemaatin eline
ge<;meye ba9lad1g1, ilerde telafisi mumkun olamayacak s1kmt1-
larm <;1kacag1 anlatihrsa inceleme yaptirabilecegi du9uncesiyle
son bir kez meselenin etrafl1ca kendisine anlatilmasma <;ah9-
maya karar verdim.
Ba9bakan'm ylizde yliz glivendigi, kafas1 <;ah9an, sir sak-
layabilecek ve ona anlatacaklanm1 kesinlikle ba9bakana akta-
racagma inand1g1m Ba9 Dam9man'a olay1 anlatt1m. Kendisini
ikna edecek notlar okuttum ve konunun ciddiyetini, cemaatin
nerelere kadar s1zd1g1m, neler yapt1gm1, ulkenin glivenliginin ve
insanlann ozgurluklerinin tehlikede oldugunu anlatmaya <;ah9-
tlm. Aradan zaman ge<;mesine ragmen hareket gormeyince bu
kitabm bir an once yazilmas1 gerektigine inamp yazmaya karar
verdim.
Bu arada Adalet Bakanhgmdaki dilek<;eme ne yapild1g1yla
ilgili bilgi beklerken, il Savc1hgmdan Adalet Bakanhgma yapti-
g1m 12.01.2010 tarihli muracaat dilek<;esinin 25.03.2010 tari-
hinde i9leme kondugunu dair tebligatl 31.03.2010 glinu ald1m.
80 glin dilek<;em i9leme konmadan bekletilmi9ti. Kim, ni<;in di-
lek<;emi i9leme koymuyordu, neden ara9tlrma ve soru9turma
a<;ilm1yordu? Ve ben bu tarihten sonra yap1lacaklara nasil gli-
venecektim? Ostelik yeni edindigim bir bilgiye gore de cemaatin
Adalet Bakanhgmdaki <;ok onemli elamanlanndan biri, Tefti9
Kurulu Ba9kan Yard1mc1s1ym19. Bunu ogrenince, bunca savc1
ve hakimin ustelik Ankara ve istanbul dahil olmak uzere buylik
illerin cumhuriyet ba9savcilannm neden ve nasil dinlendigini
anlamaya ba9lad1m.
503
Halic;;'te Ya9ayan S1monlar
Bu kadanna musaade edilmemeliydi, yapt1larsa da kar91hg1-
m g6rmelilerdi. Sudan sebeplerle ilin basavc1s1 nas1l dinlenirdi
ki, hangi delil, hangi emare bunu gerektirirdi? Bunca hakim
ve savcmm dinlenmesinden elde edilen bilgilere dayamlarak
takip edilip gizlice fotograflannm c;;ekilmedigine, uygunsuz du-
rumlannm fotograf ve filme almmad1gma ve gerektiginde belli
davalarda bir antaj arac1 olarak kullamlmad1gma kim garanti
verebilir? Bence bu ekilde kullamld1gmdan hie;; kuku yoktur.
Bunun yaplld1gmm emareleri artlk her glin basmda yer ahyor.
Butiin bu dinlemeler emniyet birimlerinde, cemaatin en
glic;;lu oldugu yerlerde yaptmlm19 ve tum dinlemeler Emniyet
tarafmdan gerc;;ekletirilmi:;;ti. Belki de Emniyete bu imkam
vermek, kilit yerlerdeki hakim ve savc1lann ac;;1g1m bulmak
ic;;in bu tertipler hazirlanm1:;;t1, c;;unku istihbari dinleme veren
hakimler sadece dinleme karan vermiyor, dinleme karan ile
birlikte teknik aletlerle izleme ve takip (fotograf c;;ekme, kamera
ile filme alma) yap1lmasma da izin veriyorlardi. Kararlar c;;ogun-
lukla boyleydi. Bu bilinen dinlemelerin haricinde hangi Yarg1-
tay uyesinin, hangi hakimin, kendisi veya yakmm telefonlan
ba:;;ka isimlerle veya IMEI numaralan ile hala dinlenmektedir?
Bu bilinen yontemlerin haricinde ozel alet ve cihazlarla kimler
hakkmda c;;ahma yap1lmaktadir?
Damtay Olay1
ilk garip olay Alparslan Arslan'm Darn:;;tay saldms1dir. As-
lmda bu olay oncesinde bu ki:;;i hakkmda poliste hic;;bir bilgi
yoktu. Oncelikle bu eylemi hangi orglit adma, kimlerle beraber
yaptig1 gibi sorulann cevabmm h1zla bulunmas1 gerekiyordu.
Bunun ic;;in once uzerinde bulunan telefonlann irtibatlanna ba-
k1larak kimlerle g6rutligu, dolay1s1yla bu eylemi hangi orglit
adma yaptig1 tespit edilmeye c;;ah:;;1hyordu. Bu, istihbarat biri-
minin her zaman ilk ba:;;vurdugu en kolay ve basit yontemdi,
504
2. Bolum Cemaat
<;:ogu zaman ise yanyor ancak dikkat edilmediginde de aldat1c1
olabiliyordu.
0 giin Alparslan Arslan'm telefonlanm h1zla inceleyen Anka-
ra polisi tek tek kimle, ne zamandan beri, ne sebeple ve ne ka-
dar g6rC1smiis olabilir gibi sorulan arastird1ktan sonra g6riistii-
gu kisiler hakkmda kanaat sahibi olmas1 gerekirken, ilk baklsta
gi:iriistUgu kisiler arasmda Muzaffer Tekin'i gi:iriince hemen ka-
rara vanp olaym failinin bir suredir izledikleri Ergenekon i:irgiitu
oldugunu a91klad1lar. Aslmda olaym <;:ok iyi tahlil edilmesi ve
arastmlmas1 gerekiyordu ama bunun i<;:in zaman yoktu.
Fail kadar, cenazeye kat!lanlann i:inyarg1h tavn, hukumet
uyelerine yi:inelik protestoyu asIP saldm derecesine varan tu-
tumlan, Ankara polisinin ince tahkikat yapmasm1 engelledi.
Muzaffer Tekin ve arkadaslanrnn, arand1klanm duyduklann-
daki davramslan, komando olarak yetistirilmis egitimli emekli
birer asker olmalanna ragmen aslmda bu konularda tecriibesiz
ve <;:aresiz olmalan ve ustUne ustluk yapt1klan manas1z hatalar
ile kendilerini makul insanlar nazannda bile siipheli dmumu-
na soktular. Polisin istihbarat birimlerindeki Ergenekon'u ortay
<;:1karma <;:abasma, tum buyiik ve vahim olaylan Ergenekon'a
baglama seklindeki cemaatten gelme anlay1s eklenince bir anda
Damstay olay1 ciddi hi<;:bir delile dayanmadan Ergenekon i:irgii-
tune baglandi.
Aslmda Muzaffer Tekin ve yakmmdaki kisiler epey suredir
istihbari olarak dinleniyor ve izleniyorlardi. Bu kisilerin zihni-
yet yap1lan itibanyla kendilerini her seyin ustunde ve her seyi
yapmaya muktedir gi:irmeleri, kendilerince ulke i<;:in kahra-
manhk yapmaya hazir bir tutum i<;:inde bulunmalan ve bi:iylece
kendilerine toplum i<;:inde ve vatansever gi:izuken <;:evrelerde yer
ve kredi edinme <;:abalan polisin onlardan Uphelenmesine yol
a<;:ti. Ancak ilk a91klamada hata vard1, <;:ok fazla upheli nokta
bulunuyordu, saldmmn arkasmdaki i:irgiitu ispatlayacak kadar
505
Ya!;,;ayan Simonlar
delil olmamasma ragmen bir defa olaym failinin Ergenekon'la
baglant1h ki9iler oldugu soylenmi9ti, geri donulmeyecekti.
Ankara polisi olaym faili olarak Alparslan Arslan'm arkasm-
da Muzaffer Tekin ve Ergenekon'la baglant1h bir 6rglitun oldu-
gunu soylerken, yakalanan tUm ki9ilerin ya9ad1g1 yer itibanyla
olayi inceleyen istanbul polisi, daha dogrusu istanbul istihba-
rat birimi olayin failinin arkasmda Ergenekon degil, $eyh Salih
Kurter oldugunu ileri suruyordu. Ankara artik gen;::egi bulmak
yerine, olayin Ergenekon'la baglant1sm1 kurmak i<;:in her eyi ve
her yontemi denemeye ba9lad1. Gerekirse her eyi <;:arp1tarak
kullanmak normal kabul edilir hale geldi.
Da1119tay'm glivenlik sistemini Oyak Guvenlik yapm19t1, bir
sure sonra kamera gorunt1ilerinin silindigi iddias1 ortaya at1l-
di. Olay am degil, eylemden bir giin once Alparslan Arslan'm
Dam9tay'a giri9-91kl9 ve ke9if goruntuleri silinmi9ti. Dogru olup
olmad1g1 kesin olarak bilinmeden herkes buna inandmlmaya
<;:ah91hyordu. Bu anlat1lanlar dogru muydu, failin arkasmda-
ki orglit bir gun onceki ke9if gorCmtulerini silmi miydi? Bu
kadar geni9 imkanlara sahip olan, Da1119tay'm kamera ve gu-
venlik sistemini kuran ve profesyonel olarak egitilmi bir guce
sahip bir orgutun ke9if yapmasma ne gerek vard1 ki? Niye ey-
lem bu kadar basit, acemice ve amatorce yap!lsm? Operasyon
ve silahlar konusunda birinci sm1f duzeyde olan kiiler boyle
amatorce bir i yapar m1yd1? Madem sistemin i<;:ine bu kadar
girmi9lerdi, neden kay1t yaptrnp sonra silsinler? Oyle olsa hi<;:-
bir ekilde kay1t yaptrnnazlar, kay1tlan bozarlardi. Daha garibi
o zaman bu i9te kullamlan teknisyenler olaydaki firmanm ro-
lunii, kay1tlann silinmesini isteyenlerin Dam9tay saldrns1yla
baglant1h oldugunu anlamayacak miyd1? Bu durum faillerin
kim oldugu hakkmdaki bilgilerin yay1lmasm1 saglamaz miyd1?
Aslmda garip olan bu kadar basit ve mant1ks1z 9eyleri bile dog-
ruymu9 gibi yayarak insanlan bunlara inandirmaya kalkmak,
buna inanmakt1r.
506
2. Bolum Cemaat
Bununla birlikte bu ulke aslmda bu tur garip olaylan ge<,::-
mite de gi:irdu:
1- Ozal'a yap1lan suikastm arkasmda ne kadar i:irgut arasa-
mz da olaym faili Kartal Demirag hala herkese hikayesini anla-
t1yor ama o an polisler onu vursayd1 yiiz turlu komplo teorimiz
olurdu.
2- Gumiihane Baro Bakamm Adana'dan Gumuhane'ye
giderek vuran kiinin hikayesi neydi?
3- Cumhurbakan Demirel'i vuran ibrahim Gumrukc;:uog-
lu'nun hikayesi neydi?
On yil sonra da Alparslan Aslan yine bu ulkede olacak, bel-
ki cezasm1 c;:ekip c;:1kacak. Olaym tUm aynntllanm anlatacak.
Bu olaym arkasmda Ergenekon'u arayanlann suni c;:abalan
boa c;:1kacak veya hepimizi kendi yalanlanna inandiracaklar.
Gerc;:egi c;arp1tarak yapllacak yargilamadan hi<;: kimse karh c;:1-
kamayacaktir.
Iddialanmm ispat1 ic;:in istihbari dinleme kayitlanna bak1l-
mas1 yeterli olacakt1r. Muzaffer Tekin ba9ta olmak uzere Da-
mtay olay1 ile ilgili olarak Alparslan Asian ile irtibath oldugu
iddia edilerek 1stanbul'da gi:izaltma alman herkesin Dam:;;tay
olaymdan en az bir y1! once dinlendigi ortaya c;:1kacaktir. Bu
dinleme kay1tlan ac;:1kc;:a ortaya konulursa, bu ki9ilerin olaydaki
rolleri net olarak anla91hr. Benim ald1g1m bilgiye gore, bu ki9ile-
rin konumalannda onlann garip ili9kiler ic;:erisinde oldugunu
gi:isteren emareler vard1 ama Damtay olay1 ile ilgili hic;:bir 9ey
yoktu. Sadece baz1lannm Alparslan Asian ile telefonla goru9tu-
gunu gi:isteriyordu o kadar. En ufak fikir birligi mevcut degildi.
Gerc;:egin ispatma degil, olaym bu kiilerle irtibatlandmlmasma
c;:ah1hyordu. Bu ki9ilerin gerc;:ek suc;:u neyse ortaya c;:1kanlmah
ama kimseye yapmad1g1 bir sue;: isnat edilmemeli. Bu, korkunc;:
bir 9eydir.
KOM Daire Ba9kam oldugum 2004 yilmda Dogu:;;
Faktoring'in sahibi Ertugrul Y1lmaz'm Almanya'da oldurulmesi
507
Halic;:'te Yaf?ayan Simonlar
olaym1 aydmlatmak ic;in Muzaffer Tekin'in c;ah:;;t1g1 Dogu:;; Fak-
toring isimli i:;;yeri ile irtibath ki:;;ileri uzun sure dinlemi:;;tik,
zannederim bilgileri hem mahkemede hem de hala dosyasm-
dad1r. Dam:;;tay olay1 ile ilgileri olsa veya boyle illegal bir or-
glitlemenin ic;erisinde bulunsalard1, o tarihteki dinlemelerde bu
durumun ipuc;lanna ula:;;1lmas1 gerekirdi.
Erzincan Olay1
Erzincan dosyas1 tarafs1z bir gozle incelendigi takdirde ger-
c;egin apac;1k gorulecegine inamyorum. Ortada yaz1lmayan, dos-
yada olmayan iddialar ve deliller var, bu saklanan iddia ve de-
liller ugruna gorulen dava, ak1llara ziyan :;;ekilde hukuk tanm-
maks1zm devam ediyor. Ben bu davanm arka plamm, dosyada
bulunmayan iddialann bir k1smm1 farkh ki:;;ilerden dinleyerek
biliyorum, bir k1sm1m ise olup bitenlerden c;1kanyorum. Aslmda
zihnimde bu davanm arka plamm tamamlad1m.
Bence Erzincan'daki olaylar nedeniyle bu davayi savunan-
lar Erzincan Cumhuriyet Ba:;;savc1s1 ilhan Cihaner, Eski:;;ehir
Jandarma Alay Komutam K1demli Albay Recep Genc;oglu ve 3.
Ordu Komutam Orgeneral Sald1ray Berk hakkmdaki yaz1h ol-
mayan iddialanm anlatsalar, sonra bu iddialara maruz kalan
ki:;;iler kendilerini savunsalar dedikodulann, muhtelif yerlere
s1zm1:;; cemaat elamanlarmm (bazen yanh:;; bilgi alarak) olaylan
nerelere ta:;;1d1gm1, cemaat varsay1mlannm sonucunun nerele-
re vard1gm1 net olarak goruruz.
Mesela Sayin Ba:;;bakan Cihaner'i ve diger tutuklanan gorev-
lileri davet edip "Sayin savc1, sayin alay komutan1, sayin ordu
komutam ne yapmak istiyordunuz, neler planhyordunuz," diye
sorsa, ald1gi cevaplarla tatmin olmazsa, kendisine intikal eden
bilgileri anlatarak "Bunlara ne diyorsunuz," dese ve onlardan ce-
vap alsa bu olayin nas1l c;1i?;Inndan c;1ktigi net olarak anla:;;1hrdi.
Erzincan olayinm gorunen degil arka plam, ash nedir? Bu
olayi nas1l yorumluyorum?
508
2. Bolum Cemaat
Erzincan Olayi ile ilgili Genel Bilgilerim:
2009 yilmm temmuz, agustos aylannda Eskiehir'e tayin
oldugumda U an bu davada ad1 ge9en Erzincan Jandarma
Alay Komutam Recep Gen9oglu'nun tayini Eskiehir'e 91km1tl.
Fakat daha kendisi gelmeden hakkmda cemaat kanallanndan
veya onlann etkiledigi 9evrelerden olumsuz bilgiler ulamaya
balam1tl. Musluman kesimler, cemaatler uzerine iftiraya va-
ran tahkikatlar yapan birisi olarak konUUluyordu. Bu soylen-
tilerden ben de biraz etkilenmitim aslmda, zira ordu ve jandar-
ma i9inde ideolojik bir bak1 a91s1yla islami gruplara dumanca
bakan epey kii gormutlim, herhalde Recep Al bay da onlardan
biridir diye dulinmlitlim.
Recep Gen9oglu gelip goreve balad1, her eyi ile normal go-
zCtkuyordu. Bir sure sonra Erzurum ozel yetkili savc1hg1 tahki-
kata balad1, Erzincan Jandarma alaymda arama yapti, baz1
subay ve astsubaylan gozaltma ald1, MiT'e baskm yaptI. ite o
siralarda Recep Albay'a olayi sordum. Orada yapt1klanm, olayi,
soruturmalan, buglin ad1 duyulan kiilerin genel davramlan-
m, egilimlerini vs. uzunca samimi olarak anlattI. Bana gore an-
lat1mlan buylik oranda dogruydu. Sonra albay Gen9oglu'nu ve
savc1 Cihaner'i hatah goren o bolgedeki emniyet9ileri dinledim.
Aynca Erzincan Emniyet Mudurlugundeki baz1 rutbeli gorev-
lilerle konutum, davada neler olup bittigini, golette bulunan
silahlan, vs. sordum. Daha sonra Erzincan ve Erzurum'daki
olaylan izleyen Ankara'daki i\st duzey yonetimdeki kiilerle go-
rUlirken bu olay hakkmda onlann sahip oldugu bilgileri og-
rendim. Olaylann geri plamm bilen, bu konuda yaz1p 9izen ga-
zetecilerin bu konudaki bilgilerini dinledim.
Bu tUr olaylardaki kii ve gruplann bildigim tav1rlanm
edindigim bu bilgilerle birlikte yorumlayip degerlendirdigimde
Erzincan Savc1smm, Alay Komutanmm, MiT Bolge Muduriinun
tutuklanmasma yol a9an bu davanm gorunmeyen yonunu ken-
dimce tespit etmi oldum.
509
S1monlar
Erzincan Savc1s1 ilhan Cihaner iyi bir hukuk<;u olmasma
ragmen dini konular, tarikatlar ve gruplar konusunda olumsuz
duunen bir kiiydi. Ku<;uk <;ocuklarm Kuran kurslanna izinsiz
gonderilmesini ve cemaatlerin izinsiz veya baka adlar altm-
da izinli olarak yilruttukleri sosyal faaliyetlerini yasal dayana-
gi olmasa da ciddi su<;lar olarak degerlendirip bizzat kendisi
bu gruplarm uzerine gitmek istiyordu. Halbuki ulke genelinde
uygulamadaki teamuller geregi, davalan savCJ yard1mc1lanna
dag1tarak kendisinin yalmzca <;ahmalan koordine etmesi, an-
cak <;Ok ozel durumlarda devreye girmesi gerekirken tum <;ah-
malan bizzat kendisi takip ediyordu. 3. Ordu Komutam ile <;ok
samimilerdi, samimiyetlerinin kaynag1 da bu konudaki ortak
hassasiyetleri, gorevlerini ahsi bir mesele olarak da benimse-
meleriydi.
3. Ordu Komutam, pek <;ok yerde radikal konumalan ile
bilinen, hukumet hakkmda agir elqtirilerde bulunan, am laik
gorulerini her firsatta dile getiren, dini grup ve cemaatlere kar-
1 gorev geregi de olsa tavir alan herkesi destekler goziiken, bu
<;ahmalan cesaretlendirme yonunde bir tutum i<;inde olan bir
kiiydi. Belki oyle biri degildi ama c;evresinde bu havay1 his-
settirmiti, dini grup ve tarikatlara karl musamahas1z bir kii
olarak biliniyordu. Recep Albay aslmda klasik bir jandarma
komutamyd1; belki askerlerin son y1llardaki tavirlannm etki-
sinde kalarak am laik yonunu fazlaca one c;1karml, klasik
polis-jandarma gorev aynmmda yasal yetkileriyle smirh kal-
may1p her eyi yapmayi kendisinde hak goren, gorev bolgesini
geniletmek isteyen, bununla birlikte am yonleri c;ok fazla ve
baskm olmayan biriydi.
izinsiz c;alian Kuran kurslanna yonelik Erzincan'da sav-
c1 ilhan Cihaner denetiminde, polis ve jandarma ile beraber
balatilan soruturmalar h1zla ilerleyip ismailaga Cemaatine
kayiyor. Emniyetten bilgi s1zd1gi iddialan oldugundan soru-
turma ag;Irhkh olarak jandarmaya veriliyor, polis bolgesinde
510
2. Bolum Cemaat
de jandarmanm gorev yapmas1 savc1 tarafmdan isteniyor ve
bu saglamyor (bu, savc1 Cihaner'in yanh bir davram91dir). is-
mailaga Cemaatine yonelik soru9turma geni9liyor, bu c;:evreye
yakm herkes ili9kilendirilerek ba9ka illerdeki irtibath ki9iler
de operasyonun hedefi haline getiriliyor. Erzincan di9mdaki
illerde de baz1 ki9iler dinleniyor, hedef ki9i sayis1 235'e ula91-
yor. Ulkemizdeki siyaset anlayi9mda bir partiyi destekleyip ona
oy vererek iktidara ta91yanlann o partinin olanaklanndan ne-
malanmak istemesi herkesin malumu. Bu mant1k geregi nasil
gec;:mi9te sol belediyelerde sol fraksiyonlar glic;:lerine g6re bele-
diyelere kendi gruplanndan i9c;:i almmasm1, kendilerine c;:1kar
saglanmasm1 istemi9lerse bugun de oy ve destek veren cemaat,
tarikat ve dini gruplar glic;:lerine gore mahalli yonetimlerde i9e
alma, ihale, ruhsat gibi olanaklann kendilerine saglanmas1m
istiyor. Bu anlamda bir kadrola9manm var oldugu da bilinen
hususlardandir. Erzincan'da savc1 Cihaner'in yaptlg1 tahkikat-
ta da bu tfirden kadrola9ma orneklerinin bolca tespit edildigi
anla91hyor.
ilhan Cihaner sadece soru9turmay1 talimat vererek jandar-
ma marifetiyle yCtriitmekle kalmay1p sanki bir polis ya da jan-
darma gibi bilgi kaynaklan (ihbarc1 ya da ajan) ile de g6ru9me-
ye ba9hyor, bilgi ahyor ve bu bilgilerin bir kismm1 jandarmaya
yonlendiriyor. Aynca yeni kaynaklar bulunmas1 ic;:in c;:ah91yor.
Bu arada savCl Cihaner yalmzca kendisinin bildigi, herkesten
gizledigi ikinci bir soru9turma daha ac;:1yor. Bu dosyanm Fethul-
lah Gulen cemaatinin bolgedeki orglitlemesi uzerine oldugu c;:ok
sonradan anla91hyor. Recep Albay bile bu soru9turmay1 adalet
mufetti9lerinin incelemesi s1rasmda sonradan ogreniyor.
i9te tum bu geli9meler, savc1 Cihaner'in jandarmayla bera-
ber yCtruttugu ismailaga cemaati tahkikati, herkesten gizledigi
Gulen cemaati soru9turmalan, muhbir ve ajanlardan dogrudan
kendisinin bilgi almas1, 3. Ordu Komutam ile s1k s1k goru9mesi
kar91 cepheyi harekete ger;iriyor. Cemaat savc1 Cihaner'in ne
511
Ha!ic;'te Yaayan S1monlar
yaptig1m ogrenmeye bw;;lam1. Onun kimlerle g6rutugu, kim-
lerden hangi bilgileri ald1g1 h1zla tespit edilerek, teknik denetim
altma almm1. Savc1 Cihaner, albay Recep Gern;::oglu ve digerle-
ri dinlemeye almm1, her ilikileri belirlenmi. Hatta kendileri
hala farkmda degillerdir ama tekilatlan ic;erisinde, yakmlan
arasmda ajanlar bile elde edilmi, cemaatin jandarma, yarg1 ve
ordu ic;erisindeki unsurlan kimisi gizli bilgiler vererek, kimisi
yap1lan i ve ilemleri takip ederek, kimisi de c;ift taraf11 ajan
olarak bilgi ta1maya balam1tir.
Ancak bunlar yeterli degildir. Ankara'nm destegi gereklidir.
Bu destegi de cemaat ayarlar. Savc1 Cihaner'in hukuki olarak
amya varan davramlan Ankara'yi tahrik etmek ic;in yeterli
degildir, bu nedenle daha ciddi, daha buylik iddialara ihtiyac;
vardir. Dolay1s1yla sistem c;ahir, cemaatin koordinesinde Er-
zurum Ozel Yetkili Savc1hgmm verdigi kararlarla Erzincan ve
Erzurum Emniyet istihbarat birimlerince yapilan dinlemeler-
de ortaya c;1kan en ufak bir hareket, plan, olay ya da gorume
abartilarak yaz1lmaya balamr. Ankara'ya iletilen raporlarda
savc1 Cihaner, Albay Recep Genc;oglu, 3. Ordu Komutam Berk
ve diger kiilerin plan yapt1g1 ve bu plan c;erc;evesinde gerc;ekle-
tirmek istedikleri iki ey oldugu bildirilir.
Birinci olarak, savc1 Cihaner'in askerin destegi ile ismaila-
ga cemaati tahkikatm1 genileterek hukUmetin tUm uyelerini
suc;layacagi, istanbul, Bursa ve Tokat bata olmak uzere tUm
hukUmet yanhs1 belediyeleri hedef ald1gi (alacagi degil, ald1g1),
hatta istanbul Belediye Bakam Kadir Topba ile diger belediye
bakanlannm ve birc;ok kiinin gozaltma almmas1 karan ald1gi
(bu karann yaz1h metni oldugu c;ok ciddi olarak iddia edilmek-
tedir' boyle bir eyin olmayacagim soyleyince bizzat gordugunu
ifade edenler vardir), bu dogrultuda hukumet hakkmda kapat-
maya kadar varacak ciddi davalar ac;ilacag1, AKP hukumetini
ciddi derecede zora sokacak sahte bilgi ve beige haz1rland1g1
iddia edilmiti.
512
2. Bolum Cemaat
ikinci olarak da savc1 Cihaner'in cemaatin askeri birlikler-
de orglitlenmesini bahane ederek Erzurum'da asker kokenli
baz1 kiilerden almacak ifadeler ile Fethullah Gillen ve cemaati
hakkmda askeri mahkemede dava a<;:1lmasm1 ve boylece sivil
mahkemelerde yap1lamayan eyi, Gillen cemaatinin silahh bir
SUy orgiltil olarak degerlendirilmesini saglayacag1, bu planm
uygulamaya konmasma ramak kald1g1 belirtilmiti.
Daha da abart1h bilgiler, bir k1sm1 belge, evrak, telefon
ve ortam dinlemesi, ajanlardan alman bilgiler ile silslenerek
Ankara'nm onilne konmutU. Aym kanaldan pek 9ok belge alan
Ankara bunlara tamamen inamr, Cihaner'in kil9ilk hatalan
da inandirmay1 kolaylatmr. Olayda en bilylik hata buradadir
aslmda. Savc1 Cihaner dava a<;:acak, belki bu davalar ozellikle
belediyelerdeki yolsuzluklar a<;:1smdan hilkilmette s1kmt1 yara-
tacaktI ama mesele asla cemaatin abartt1g1 gibi degildi, 9ilnkil
Cihancr hukuk9u idi ve bunun olamayacagm1, Tilrkiye'de az da
olsa hukukun oldugunu biliyordu. Silahli orglit dedigi an da-
vaya kendisinin bakamayacagm1, ozel yetkili savc1lann ve ozel
yetkili mahkemenin devreye girmesi gerektiginin farkmdaydi.
Aynca kendisinin bu gruplar hakkmda iddianamesi yeterli de-
gildi, karar verecek mahkemelere de ihtiya9 vardi. Halbuki bu
davalarla ilgili basit konularda bile mahkemelerde karar ala-
mad1g1 anlaild1gmdan savc1 Cihaner'in iddia edildigi gibi bir
planm sahibi olamayacag1 kolayca gorulmektedir. Bununla
birlikte Ankara ge9mite Yarg1tay'm ald1g1 tavir, baz1 yliksek
yargiylann konumalan konusunda bilgi sahibi idi, dolayis1yla
iddia edilenlerin ger9ek olduguna inamyordu.
Cihaner'in kar1smda cemaate her tilrlil destek verilmeye
baland1, Jandarmadan gelecek taleplerin reddedilmesi ve po-
lis mmt1kasma Jandarmamn girmesine milsaade edilmemesi
yonilnde il valisi uyanldi. Burada Cihaner ve beraber 9aht1g1
kiilere karl yap1lacak operasyona destek vermek ilzere diger
bilrokrat atamalannda istenen kiiler ilgili gorevlere atandi.
513
Snnonlar
Cemaatin polisin destegindeki Erzurum Ozel Yetkili Mah-
keme i<;erisinde zaten 9ok fazla taraftan vard1 ve cemaat on-
lan hareket ge9irdi. Bir yandan Cihaner, Gen9oglu ve 3. Ordu
Komutam Berk hakkmda 9ahma devam ederken, bir yanda
da Cihaner'in yapacag1 tahkikatlann elinden almmas1 hesab1
yap1ldi. Savc1 Cihaner'in takip ettigi tUm kiiler tespit edildi,
dinledigi telefonlar ogrenildi. Bu gruplar silahs1z orgut olduk-
lanndan ozel yetkili mahkemenin gi:irev sahasma girmemesine
ragmen bu durum umursanmay1p i zorland1, gruplann silahh
i:irgilt oldugu iddia edilerek bu defa Erzurum Ozel Yetkili Savc1-
hg1 tarafmdan dinlenmeye ve izlenmeye baland1, hedef belliydi,
bu tahkikatlar Cihaner'den almacakti.
Cihaner operasyona balamadan, onu, Jandarmay1 ve ba-
ka kiileri dinleyip izleyerek operasyonun ne zaman yap1lacag1-
rn i:igrenen Erzurum Ozel Yetkili Savc1hg1 aym hedeflere yi:inelik
bir ihban bahane ederek operasyonu bir hafta once balattl.
Hatta evler aramrken, evde arama yapan Polis Amiri ile $ube
Muduru arasmda ge9en konumada, ev aramalarmm usulen
yap1ld1gmm si:iylenmesi dinlenen telefon kay1tlanna ge9ti. Bir
hafta sonra savc1 Cihaner Jandarma desteginde kendi operas-
yonunu balatti. Arkasmdan Erzurum Ozel Yetkili Savc1hg1 aym
kiiler hakkmda kendilerinin soruturma balatt1gm1, bu i:irgil-
tun silahh orgilt oldugunu si:iyleyerek tum dosyalann kendile-
rine devrini istedi. Cihaner bu i:irgiltun silahs1z ve cezalannm
daha hafif oldugunu, Erzurum Ozel Yetkili Mahkemesinde yar-
g1lanmamalan gerektigini soylese de Erzurum savc1lan "Hayir,
bunlar silahh i:irgilt, biz davayi soruturacag1z." dediler ve zorla
dosya.}'1 Cihaner'in elinden aldilar. Sonras1 malum, 235 samkh
dosya Erzurum'a gitti, once samk say1s1 azalt1ld1, sonrasmda
zaman i9inde tahkikat etkisiz hale getirildi.
$imdi s1ra Cihaner ve arkadalanna gelmiti. Onlann ya-
pacaklan o kadar abart1h ekilde anlatihyordu ki hem cemaat
yi:inetiminin hem de Ankara'nm 9ok telalanm1s; oldugu anla-
514
2. BoiUm Cemaat
S,1hyordu, ne olursa olsun onlann bertaraf edilmeleri gereki-
yordu. Bumm i<;in ciddi delil bulmaya zaman yoktu, iddialan
gosteren her S,ey kullamlmahydi. Golette lav, roket atar turn
silahlar bulundu (nedense hep bu turden silahlar bulunuyor,
nereden geldigi, nereye gittigi belli olacak seri numarah silah-
lar aramalarda hi<; bulunmuyordu. Halbuki her 6rgl1te once
tabanca-tufek gerekir, lav ve roket daha sonra gelir ama bi-
zim Ergenekon ve benzeri yapilara ait oldugu soylenen yerlerde
yap1lan araS,tirmalarda hi<; tabanca-tufek gibi silahlar <;1km1-
yor). iS,in tuhaf1 bu olay Jandarmaya veya polise ihbar edil-
memiS,, bir polis ajam goriip istihbarat birimine bilgi vermiS,ti.
Bu makul degildir. Daha onemlisi boyle bir silah bulunmas1
olay1 Erzincan savc1hgmm gorev alanma girer, Turkiye'nin her
yerinde benzer olaylara o ilin savc1s1 el koyar. Hizbullah'm bir
kamyon dolusu silah1 bulundugu zaman da once il savc1lan
olaya el koymu;;, daha sonra olay Ozel Yetkili Savc1hga akta-
nlm1S,tL Erzincan'da bulunan silahlara Erzurum Ozel Yetkili
Savc1smm el koymas1, hatta olay yerine gelmesi bile benim ic;;in
konunun normal seyrinde ilerleyen bir olay olmad1gm1 gos-
termesi baklmmdan tek baS,ma yeterlidir. Bu durum, ortada
bir komplo oldugunu tek baS,ma gostermektedir. Ben bunca
y1l gorev yapt1m, ozel yetkili mahkemelerin gorev alanma giren
c;:ok buyD.k olaylara (Hizbullah'm bir kamyon dolusu silahmm
yakalanmas1, Dev-Sol'a ait bir ara<; dolusu silahm yurtd1S,m-
dan ulkeye sokulmaya <;ahS,1lmas1, 500 kilodan fazla uyuS,tU-
rucu yakalanmas1, yurtd1S,ma toplu olarak gidip gelen 6rgl1t
mensuplannm yakalanmas1) S,ahit oldum, ama hic;:birinde ozel
yetkili savc1larm olay yerine geldigini gormedim, hatta davet
etsek bile gelmezlerdi. 0 ildeki savc1 geregini yapar, bize evrak1
gonderir derlerdi ve 6yle de olurdu, dogrusu da oydu. 0 savc1-
larm gelmesine gerek yoktu, hele Erzincan'daki olayda sadece
silah bulunmuS,, kac;;akc;;1hk m1, teror 6rgl1tii silah1 m1 oldugu
bile tam belli degilken, gelmesini gerektirecek bir konu olma-
515
Halic;'te Yaayan S1monlar
masma ragmen ozel yetkili savc1 olay yerine hem de yine gorul-
memi bir h1zda geldi.
Sonrasmdaki gelimeler daha da ilgirn;;ti. Jandarmaya ge-
lerek bilgi verecegini soyleyip bu silahlan polisin oraya koydu-
gunu ifade edenler daha sonra bu ekilde ifade vermeleri ic;in
Jandarmanm kendilerini zorlad1g;Im soylediler. Bu kiilerin bir
k1sm1 gizli veya ac;1k tamk durumundayd1, Jandarmanm bu ki-
ilerle bulumalan polis tarafmdan fotograflamyordu. Ashnda
durum 6yleydi: Cemaat, polis ic;indeki yandalan eliyle baz1
kiileri Jandarmaya gonderip kendilerini bilgi vermek isteyen
muhbirler olarak gostermelerini, ardmdan da silahlan polisle-
rin koydugunu soylemeleri ic;in Jandarmanm kendilerini zorla-
d1g1 yonunde savc1ya ifade vermelerini istiyor. Boylece Erzurum
Ozel Yetkili Savc1smm gizli tamg1 oluyorlar. Jandarma boyle bir
ey yapmak istese niye zorla beyan alsm? Bunu, daha inand1-
nc1 olacak ekilde eskiden beri kendisine bagh tamd1klan kii-
lere yaptmr. Aynca Anadolu'da, hele kirsal kesimdeki insanlar
kendiliginden devletin glic;leri aleyhine tamkhk yapmaz. Bunun
d1mda silah1 oraya koyanlar, orada b1rakmazlar, tedbir olarak
bunlan ortadan kaldmrlardi. Sonuc; itibanyla nas1l bak1hrsa
bakilsm, Ozel Yetkili Savc1hgm anlatimlan, hayatm olagan ak1-
Ina uymuyordu.
Basit gozuken c;ok onemli bir aynnt1 daha dikkatimi <;ekmi-
ti. Erzincan eski Jandarma Komutam, Eskiehir'in yeni Jan-
darma Komutam olan Recep Genc;oglu'nun evinde ve iyerin-
de arama yap1hp bulunacak bilgisayar, harici disk, CD vs. her
turlu dijital veriye el konulmas1 dogrultusunda Erzurum Ozel
Yetkili Mahkemenin karan Savc1 Osman $anal'm talimat1 ekin-
de Eskiehir'e ulamI, Eskiehir Cumhuriyet Savc1hg;I merkez
komutanhg1 kanah ile evde arama yapm1tl. 27.01.2010 tarih
ve saat 18: l 7'de tutulan arama el koyma tutanagmda 6yle bir
paragraf vard1: Arama ve el koyma ve evde bulunan bilgisayar-
516
2. Bblum Cemaat
Iara imaj alma
3
i:'?lemi uygulamrken, aramada bulunan Eski:'?e-
hir Savc1s1 Erdogan Y1ldmm'a cep telefonuyla ula:'?an Erzurum
Ozel Yetkili Savc1s1 Osman $anal, "El konulan bilgisayar ve
hard disklere ozel yontemle inceleme yap1lacagmdan imajlan-
nm almmamas1, sadece ele ge<;:en CD ve DVD1erin kopyalannm
ahmp as1llannm gonderilmesi, kopyalannm ise ev sahiplerine
teslimi" yonundeki talimatm yerine getirilmesi isteminde bu-
lundu. Bu talep dogrultusunda imaj alma i:'?lemi durdurularak
el konulan bilgisayar kasas1, dizustu bilgisayar, mini dizustu
bilgisayar ve harici disk ile fla:'? bellek gibi ayg1tlarm muhur-
lenerek ahnd1g1, orijinal hali ile Erzurum'a gonderilmek uzere
hazirland1g1 belirtiliyordu.
Arna 28.01.2010 tarih ve saat 05:05'te Eski:'?ehir Cumhu-
riyet Savc1s1 Erdogan Yildmm ve diger ki:'?ilerin imzalad1g1 ek
inceleme tutanagmda ise olaym il Savc1s1 Ekrem Aydmer'e in-
tikali ve tartl:'?1lmas1 sonunda komple alman bilgisayar ve diger
disklerin yeniden bilirki:'?i marifetiylf 2 suret yedeklerinin ahmp
as1llanmn ev sahibine verildigi, yedeklerin Erzurum Ozel Yetkili
Savc1hgma gonderilecegi yaz1yordu. Evet, dogrusu da buydu.
Yasa <;:ok a91k olarak evi aranan ki:'?ilere guvence saglanmas1
amac1yla arama yap1hrken evde bulunan bilgisayarlann evden
<;:1kanlmadan kopyasmm, yani imajmm ahnmas1m gerektiri-
yordu. Bunlarm suretinin almmadan orijinallerinin Erzurum'a
istenmesi <;:ok yanh:'? bir uygulamayd1, kanuna ve kanunun
gerektirdigi giivenceye aykm idi. Her an bilgisayarlar yolda
bozulabilir, kmlabilir, i<;:ine bir :'?eyler fazladan konulabilirdi.
Ozel Yetkili Savcmm boyle bir istekte bulunmas1 hi<;:bir :'?ekilde
makul degildi. Bu tur ilemler her yerde standart olarak aym
programlarla yap1hyordu, Erzurum'da ozel bir program ve yon-
tem oldugunu zannetmiyorum. Eskiehir'in bu incelemeyi na-
s1l yapt1g1m Savc1 $anal bilmiyordu, dolay1s1yla bilmedigi halde
3 imaj almak: CD ya da DVD'nin resmini .;:eker gibi kopyasmm almmas1 i ~ l e m i
517
Simonlar
nas1l incelemeyi 6zel bir bi<;imde yapacaklanm belirtip orijinal
bilgisayarlan istiyordu. Bu ir;;leri bilen bir kir;;i olarak ben apk-
<,:a 6zel yetkili savc1 ~ a n a l m istemini r;;upheyle karr;;1lad1m. iyi
niyetli bir istek olarak g6rmedim (il Savc1sm1 aray1p bu uygun
davramr;;mdan dolaJ1 kutlad1m). Bir sure sonra Alay Komutan-
hgma ve MiT'e baskm yap1ld1, eski Alay Komutarn tutukland1,
bu da yetmedi ii Savc1s1 tutuklandi.
Ben savc1 Cihaner'in dini cemaatler ve tarikatlar uzerine 6zel
olarak y6nelmesini yanhr;; buluyorum. Eger bu konuda g6revi-
ni k6tUye kullanm1r;;, ar;;mya ka<,:m1r;; ise bunun karr;;1hgmda bir
ceza almah. Aynca polis mmtikasmda Jandarmay1 kullanmas1
da dogru bir davramr;; degildi. Bunlara ilave olarak sorur;;turma-
lan dogrudan kendisinin yapmas1 uygun degildi, yard1mc!lanna
vermeli, kendisi <,:ahr;;malan yalmzca koordine etmeliydi. Bar;;ka
illeri ilgilendiren konulan o illere devretmeli, kendisi takip et-
rnemeliydi. Belli ki baka hatalan da vardL Arna Hirn bu kaba-
hatlerinin kar:;,;1hg1 asla bu degildi. Cihaner'e yap1lan, hukukun
katledilmesidir; devletin, adaletin tehlikeli bir mecraya y6neltil-
mesi, devletin ve hukukun bir cemaatin zan ve tehlike anlay1r;;1-
na kurban edilmesi ve komploya, iftiraya hizmet edilmesidir.
Mahkemeler de bu dogrultuda karar verdi denebilir, ama r;;u
kesin ki 6zel yetkili mahkemeler son ber;;-alti y1ldir her tayinde
yavar;; yavar;; ve sistemli bir bi<,:imde cemaatin kontrolune ge<,:-
mir;; durumda, tum emareler bunu a<,:1k<,:a ortaya koymaktad1r.
Yap1lanlarm bir sorw?turmayla uzaktan yakmdan ilgisi yok,
hukukla zaten hi<,: ilgisi yok. Sistem cinnet ge<,:iriyor. Cemaat,
devlet kurumlan arasmdaki diyalog eksikliginden yararlana-
rak birbirleri aleyhindeki olumsuz duunce ve giriimleri <,:ok
abart1h olarak karr;;1 tarafa aktarmak suretiyle bu kurumlarda
olur;;an panik havasm1 kendi <,:1karma kullarnyor. Olaylar, ah-
nan haberler ve belgeler ak1l ve mantlk suzgecinden ge<,:irilerek
incelenmeden, birka<,: k6tu 6rnege bak1larak ve bu 6rnekler te-
melinde yorumlanarak bir felaket yarat1hyor.
518
2. Bblurn Cemaat
Erzincan Savc1s1 ilhan Cihaner'i ve yontemlerini dogru bu-
lup bulmamak, hatasmm olup olmad1g1 ayn bir mesele. Bu-
nunla birlikte Cihaner'e yonelik iddialarm abartilm19 oldugun-
dan hi<; ilphem yok, aynca Cihaner'e yapilanm hukukla ve
kanunla baglantlsm1 kurmak da mumkun degil. i9lemleri sav-
c1lar, hakimler ve mahkemeler yilrutmektedir ama yap1lanlar
hukuki degildir. Eger bir gun Erzurum'da yap1lan i'?lemleri ba9-
tan tahkik etmek mumkun olursa, bin;ok ki9i ve adliye men-
subu cemaatin talimatlan ile komplo kurmak, iftira atmaktan
mahkum olacaklard1r. Buna eminim.
irtica ile Mucadele Eylem Plam (Ak Parti ve Fethullah Gil-
len cemaatine kurulacak komplonun yer ald1g1 soylenen plan)
ile ilgili olarak Albay Dursun <;i<;ek'in, Erzincan'a gittigi, Ko-
nak Mazlum Otelde kald1g1, ordu evinde savc1 Cihaner ve ba9-
ka ki9ilerle goru9tugu iddia edildi. Ostelik <;i<;ek'i kar'?1lad1gm1,
kendi mekanma geldigini soyleyen gizli bir taruk bulunuyordu
(tamk Albay Dursun <;i<;ek i<;in benim mekamma gcldi diyerek
olaylan ve ili'?kileri kendi e9rafmm kultur ve davram9ma benze-
terek anlatmaktadir, boyle bir goreve giden bir subaym esnafm
i9yerini ziyaret etmesinin absurt ve uydurma oldugu bellidir).
Oysa daha sonra otelde kalan ki9inin ba9ka biri oldugu, ortada
yalmzca bir isim benzerliginin soz konusu oldugu belirlendi.
Bu durum da aslmda tUm iddialarm ne kadar dayanaks1z ol-
dugunu gostermektedir.
Kimlik bildirme kanunu geregi tUm oteller mu9terilerinin
kimliklerini bilgisayara kay1t ederler, Emniyet bu kay1tlar uze-
rinde her zaman sorgulama yap1p kimin nerede kald1g1m tcspit
edebilir. Albay Dursun <;i<;ek hakkmda ara9tirma yapan Em-
niyet birimleri, daha dogrusu Emniyetteki cemaat mensuplan
Dursun <;i<;ek'in nerelerde kald1gm1 sorgulaymca Erzincan'da
Konak Mazlum Otelde kald1gm1 buldular (ama Dursun <;i<;ek'leri
kan9tirdilar, <;unku otelde kalan Dursun <;i<;ek adh ba'?ka bir
ki9iydi). Bu bilgiyi gizlice kendi kanallanndan Erzurum'a bildir-
519
Halic;:'te Ya:;;ayan Simonlar
diler. Onlar da bunu biraz daha susleyerek Albay <;ir;;ek'i sav-
c1 Cihaner, 3. Ordu Komutam ve ba:;;ka birkar;; ki:;;iyle beraber
toplantI yaparken goren Erzincan'daki ordu evinden bir tamk
bile buldu. Halbuki bir subay ba:;;ka bir :;;ehre gittiginde neden
otelde kalsm, eger gizli bir gorev nedeniyle otelde kalmayi tercih
ettiyse o zaman niye bulu:;;ma ir;;in ordu evini sec;:sin, bulu9may1
ordu evinde yapmakta bir sakmca yoksa neden otelde kalsm?
HukUmeti ve cemaati deh:;;et senaryolan ile urkutup savc1
Cihaner ve 3. Ordu Komutam Berk'e kar91 yoneltilen ve hakka
hukuka uymayan tahkikatlar hukumet, cemaat ve polis ac;:1sm-
dan bak1lmca dogruydu; maddi deliller, ger9ek bir irtica eylem
plamm i:;;aret ediyordu, varhgma yDzde yDz inamhyor, gizli ta-
mklarla ve dogrulugu tart19mah delilerle iddialar gli<;:lendirili-
yordu. 1nandmc1 gozuken bu delillerin iyi baklld1gmda gorun-
diigu gibi olmad1g1 anla91lacaktir. Bu davadaki gariplikler bir
kitaba s1gmayacak kadar kan91k ve kapsamhd1r.
Y1llar once ( 1985-86 y1llan arasmda) istihbarat Daire Ba9-
kanhg1 ile birlikte Kuzey Irak'taki orglitlerin ulkemiz uzerindeki
faaliyetlerini takip ediyorduk. Dah;a dogrusu biz merkezin r;;ah:;;-
masma bolgede destek veriyorduk. Bu r;;ah:;;mada Kuzey Irak'taki
KDP orglitU ile bu orglite uye oldugu soylenen Guneydogu'daki
birr;;ok Kurt a:;;iret reisi arasmda kurye kullamhyordu. Bu kur-
ye angaje edilmi:;;, her geli:;; gidi9inde mektup ve orglit doku-
manlanm gizlice bize veriyor, biz fotokopisini r;;ekip ona iade
ediyor, o da tekrar aym :;;ekilde kapat1p vermesi gereken yere
iletiyordu. 0 zaman bize gore r;;ok saglam ve inandmc1 deliller
var gibiydi, elimizde Irak'ta Barzani'nin komutanlanndan ba-
zllannm (a111msad1g1m kadan ile Cercis Pa:;;a vs. ) imzas1 olan
ve partinin muhru ile muhurlenmi:;; Arapr;;a 6rglitsel mektup-
lar vardi. ir;;erikleri de KDP'nin yaz19ma uslubuna benziyordu.
Aynca mektuplann muhatab1 olan a:;;iret reislerinin bazilanmn
aile ge9mi9leri bunu dogruluyordu. Bu durum kar91smda ulke
glivenligi aleyhinde faaliyet gosteren, ba:;;ka ulkedeki orgiitlerle
520
2. Bolum Cemaat
ve onlara mensup olmu hainler var gozukuyordu.
AratJrd1kc;::a bu iddialan dogrulayan etmenlere rastlamak da
mumkCmdu. Uzun hikayesi bir kitaba ancak s1gacak bu istih-
barat faaliyetinin sonunda bizim kuryenin getirip goturdugu
mektuplann sahte oldugu, mektuplan kendisinin yazd1gi/yaz-
dird1g1, ozel muhur kazd1g1 ortaya c;::1kti. Bizdeki baz1 airet reis-
lerinin davramlan mektuptaki konulan k1smen dogrulaymca
biz belgelerin dogruluguna kesin inanm1t1k. 0 zaman bizde de
aym hataya dliup bu kiileri hemen ic;::eri tikmak, onlar hak-
kmda dava ac;::mak ic;::in her tli.rlu yontemin kullamlmasm1 iste-
yenler c;::1km1tl. Kendilerine gore hakhlard1, belgeleri goren ust
makamlar da buna inamyordu. Fakat bazen gorunenle ger-
c;::ek aym olmuyor. Bence Erzincan olayi da gorunenlerin boylesi
yanh ve abartlh okunmas1 neticesinde hukukun zorlanarak
meydana getirilen bir davad1r.
A11llmad1k Savcllar
Bugli.ne kadar gorev yaptig1m illerde en ufak bir organize
operasyonda bile savcilann yard1mlamak, c;::1kacak sorunlar
hakkmda onceden bilgi vermek ic;::in il savcilan ile olayi konu-
Up koordineli hareket ettiklerini gordum. Hele olay geni c;::aph
ve ic;::erisinde kamu gorevlilerinin ad1 gec;::iyorsa her safhada il
savcilanna bilgi veriyorlardi. Bunun iki sebebi vardi. Birinci-
si il savc1lan tum tahkikatlardan sorumlu ve diger savc1lann
amiri pozisyonundadir, isterse soruturmayi dogrudan kendisi
de yli.rutmek isteyebilir, savc1lar arsmdaki gorev dag1hmm1 il
savc1s1 yapar, aynca adliyeyi temsil onun gorevidir. ikincisi ise
soruturma yli.rutli.lurken savc1hgm diger imkanlanna ve diger
savc1lann destegine ihtiyac;:: oldugunda bunu il savc1s1 saglaya-
bilir, diger savc1lara gorev verebilir. Aynca itiraz ve ikayetler il
savc1sma gelir, bunlan il savc1s1 in eel er. il savc1smm kurumsal
teamul geregi yapilan tum soruturmalardan haberdar edilme-
si gelenektir, soruturma bitince de iddianameyi inceleyip ye-
521
Halig'te Ya9ayan Simonlar ___
terli veya eksik oldugu yonunde g6rii9 bildirmek ve iddianame
hakkmda karar vermek il savc1smm yetkisindedir.
Hi9bir ilde il savc1smdan habersiz geni 9aph gizli bir so-
IUturma yap1lmam19tir, yapilamaz da. Bunu 9e9itli ahsi se-
beplerden dolayi yapmaya kalkan savc1lar olmu ise de bunun
bedelini 6demi9, en azmdan bulunduklar1 yerden tayin edilerek
cezalandmlm1, terfisine mani olunmu9tur. Zaten hukuka uy-
gun ilem yap1hyorsa devlet kurumlan koordineli 9ahmah, her
ey kurala bagland1gmdan gizli hareket edilmesini gerektirecek
durumlar da olamazd1, olursa da hakim karan ile oluyordu
Ben u9 be kiilik uyuturucu satlcilanna karl yapilan
bir operasyondan u9-be mahalle kabadayisma yonelik yiirii-
tiilene, bir9ok ili ilgilendiren geni9 9aph olanlanna kadar her
turlu operasyonda savcilann il savc1s1m bilgilendirdiklerini gor-
dum, tahkikata balamrken savc1lar arasmda gorev dagihmm1
il savc1s1 yapt1gmdan zaten otomatikman operasyondan haberi
oluyordu. Arna imdi bakiyoruz yalmzca bir ili degil, Ulkenin
tamamm1 ilgilendiren, onlarca list duzey devlet gorevlisini, en
kritik g6revlerdeki askeri veya sivil gorevlileri gozaltma alma
karan veriliyor ama il savc1smm hatta ozel yetkili mahkemenin
savc1 vekilinin bile bundan haberi olmuyor, ustelik istanbul'da
oldugu gibi il savc1smm onceden savc1 vekillerinin veya kendi-
sinin haberi olmadan bu tur ilemlerin yapilmamas1 yonundeki
talimatma ragmen. Bu durumu nasil yorumlayacag12? Savcmm
gorevi kamu adma soruturma yiiriitmek ise soruturma yii-
riitme yetkisi il savc1sma ait, neden il savc1sma veya o mahke-
menin savc1 vekiline bilgi verilmiyor, list savc1lann bilgisi olma-
masma ragmen birilerinin haberi oluyor, hatta yeni dalga bir
operasyonun gelecegini cemaate yakin gazeteciler ve internet
siteleri biliyor
Goriilen o ki baz1 savc1lar amir olarak il savc1sma bagh de-
gil, baka yerlerin talimati ile hareket ediyor. Bu kadar ay1k bir
durum hala basit bir ey zannedilerek seyrediliyor. Hi9bir yerde
522
___ 2 Boliim Cemaat
bir savc1 bu kadar pervasiz davranamaz, davranir ise bedelini
oder. Fakat imdi goruyoruz ki bir-iki kez degil, pek yok defa
kural ihlali yap1hyor. Bu sistemin ve bir yerde dlizenin bozul-
mas1 kal1c1 etkiler yaratarak gelecek iyin de tehlikeli sinyaller
vermektedir.
Hatlrlanacagi uzere Emniyet Genel Mudur Yard1mc1s1 Emin
Aslan hakkmda Ankara savc1smm verdigi gorevsizlik karan
sonras1 savc1 Mehmet Berk imkans1z bir i yaparak iki saatte 7
klasor evrakl okumu, binlerce telefon konumasm1 incelemi
gozukUyordu. Bunun olmasma imkan yokken hiy kimse yiklp
bu konuyu aratlrmadi. Aym savc1 90'dan fazla askeri rutbe-
linin gozaltina ahnmas1 karanm, istanbul Basavc1smm tiim
ulusal basma da yans1yan yaz1h talimatma ragmen basavc1
ve ozel yetkili savc1 vekilinden gizli imzaladi. Neden? Nedense
cemaatle sorunlu olan emniyetyilerin davas1 hep aym savc1ya
denk geliyor. Cemaatle sorunlu oldugu bilinen, hakklnda dava
ay1hp tutuklanan Sakarya Emniyet Muduru Faruk Onsal'm da-
vasmda da aym savcmm, Mehmet Berk'in ismi var, iddianame-
yi aym savc1 hazirhyor. Acaba bunlar hep tesaduf mu?
$u ozel harbe ait bomba yiiklu kamyonu ihbar eden kiinin
kulland1gi yontemlere bakip bir bilgisayar uzmanmm Milliyet
gazetesine yaptigi ay1klamayi okuyunca ihban ashnda siste-
min bamda bulunanlann yaptigim anhyorsunuz. Ben bunca
ihbar vakasma ahit oldum, boyle bir ihbar uzerine savcmm ve
hakimin olay yerinde bulunmasma ilk defa rastlad1m. Bir savc1
bu bomba yiiklu kamyonu takip eden bir ekibin olup olmad1-
gim aratirsa, kamyonla beraber aym saatlerde aym yerde bir
polis ekibinin oldugunu tespit edecegine eminim.
Diger yandan yapamn her yaptigi yanma kfu kal1yor. Baz1
ihbarcilar hiy aratmlm1yor, normalde tek bir kiide bulunma-
s1 imkansiz, en az on kiilik bir ekibin birkay ayda toplayaca-
gi bilgileri iyeren isimsiz, imzas1z ihbar mektuplan insanlann
suylanmas1 iyin kullamhyor. Belli amaylar iyin yaz1ld1gi ortada
523
HalH:;'te a ~ a y a n Simonlar
olan ihbarlar kotu niyetlilerin silahma donuuyor. Kesin delil-
ler ustune kurulan hukuk sistemimiz imzas1z, kimliksiz, kas1th
ama<;:lar i<;:in yaz1ld1g1 belli olan ihbar mektuplar ile kim olduk-
lan belli olmayan, soylediklerini her giin degitiren, <;:ogu bulu-
nup getirildiginde yalan soyledigi anla1lan gizili tamklann ha-
yatm olagan ak1ma uygun olmayan beyanlanna emanet edil-
mi durumdad1r. Ergenekon davasmm ba samklanndan Omit
Saym, bir sure sonra gizili tamk olarak kar1m1za <;:1k1yor. Bu
kiiyi tamyanlar, ifade ve e-maillerini okuyanlarm imdi onun
gizli tamk oldugunu ve bunu birinci s1mf savc1 ve hakimlerin
yapt1gm1 duyunca bu kadar buylik garipliklerin yaplld1gma
inanam1yor. Butun bu olanlan adalet tekilatmm kendi ileyi-
iyle ilgili sorunlar olarak gormek mumkun degildir, bu olaylar
adaleti oyle bir noktaya getirmektedir ki adaletsizlik organma
don-Uturmektedir. Bu durum bir sure daha devam ederse ola-
caklan ak1lla izah etmek mumkun olmaz.
$u <;:ok a<;:1k ve net: Bir orgiit, cemaat adalete s1zm1, kendi
kurallanm uyguluyor, kendi operasyonlanm yap1yor. Ortada
hukuk yok, kimsenin numara yapmasmm, bilmiyoruz demesi-
nin manas1 yok. ButUn avukatlar, gazeteciler, polisler verilecek
kararlann ne olacagm1 merak dahi etmiyor zira karan net ola-
rak davaya hangi savc1 ya da hakimin bakt1g1 belirliyor; Herkes
bu durumun farkmda ama hala kralm ne kadar giizel bir elbi-
sesi var diyoruz. Kral <;:1plak!!
Tarafs1z hakim ve savc1lar hukuka gore davramrken, ce-
maat taraftarlan orgiitlu ve hukuka gore degil, cemaatin ta-
limatma gore davramyor. Cemaatin istemedigi kiiler serbest
birakilmca bu defa cemaatin etkiledigi medya o savc1 ve hakimi
topa tutuyor, haks1z itham ve su<;:lamalar, lin<;: kampanyalan ile
hakim ve savc1lar taciz ediliyor, <;:ahtmlamaz hale getiriliyor.
Cemaatin tutuklanmasm1 istedigi kiiler tutuklanmca bu kez
bu savc1 ve hakimlere ovgiiler yagdmhyor. Hukuk sistemindeki
tarafs1z hakim ve savcllar korumasiz, desteksiz ve zor durumda
524
2. Bolilrn Cemaat
birak1lm19tir. Gorulmekte olan bir dava hakkmda TBMM'de bile
g6ru9me yapilamaz eklindeki Anayasanm, hakimleri koruyan
maddeleri neden i9etilmiyor? Tum dava dosyalan ve deliller bel-
li gazetecilere alenen servis edilerek lirn;: kampanyalan ylirutu-
luyor, ama buna kar91 hi<;:bir ey yap1lm1yor.
Et kokarsa tuzlamr, tuz kokarsa ne yap1hr? Kurumlar ve
ki9iler hatah davramrsa hukuk onlann yanh9hgm1 bulur ve
duzeltir ama adalet bozulursa onu kim duzeltecek? Turkiye'de
adalet <;:liruyor, ger<;:i zaten <;:iirumu9tu ama bu defa yok edili-
yor. Bu durumdan herkes, en fazla da buglin bu duruma yol
a<;:anlar zarar gorecek. Boyle giderse i9 adaletten <;:1kacak ve in-
sanlar silaha sanlacak. insanlann hayatlan, erefleri ile bu
kadar oynamrsa, onlara en yak191ks1z isnatlarda bulunulursa,
hayatta onurlanndan ba9ka kaybedecekleri olmayanlar, kendi-
lerine atilan lekeyi temizlemek i<;:in her eyi yaparlar. Bu duru-
ma <;:ok uzak degiliz art1k.
Polisler
Polis te9kilati eskiden birbirini korur, kollar, birbiri aleyhi-
ne ahitlik yapmazdi. Biz bu durumdan ikayet<;:iydik. Yanh9
yapan kendi meslekta91m1z da olsa bu konuda ahitlik yapil-
masm1, bilgi verilmesini isterdik. Ben te9kilat i<;:erisinde ru9-
vet yiyen, irtikap yapan polislere kar91 en <;:ok tahkikat yliruten
ki9iyim. Her olayda delil aranz ama polisin kan9t1gr bir olayda
daha ciddi, daha inandmc1 deliller bulmadan o polisi lipheli
yapmayiz. Ru9vet ahrken, su<;:listU, fotograf ya da video gorun-
tuleriyle yakalamam1za ragmen te9kilat i<;:erisinde tahkikatm
hissettirilmeden yap1lmas1 arzu edilir, ke9ke daha az ceza al-
salar, gorevden uzakla9tmlmasalar eklinde umut edilirdi. Bu,
zorlu gorevlerde beraber <;:ah9manm verdigi dayam9ma ve ya-
kmla9ma duyguland1r.
Oysa imdi i9ler degi9ti. Bir grup polis kritik noktalan ele
ge<;:irmi9, digerlerine su<;: isnadm1 da a9an resmen iftira at-
525
Hali9'te Yaayan Simonlar
maktan geri durmuyor. 1lenmi bir sm;u aydmlatmak gibi bir
amac;lan yok, tahkikat s1rasmda dinleme ve izleme yaparken
temiz ve durust olduklanm bildikleri, birlikte c;al1tlklan kiile-
re iftira ediyorlar.
Ben aslmda bu psikolojiyi tamyorum. Bir orglite, ideolojik
bir gruba ya da bir cemaate baglandm mi, kiisel iradeni ve
ozglirlugunu kaybedip 0 grubun liderliginin iradesine kendi-
ni teslim ediyorsun. Yanh ya da dogru diye bir ey kalm1yor,
grubun amac;lan her eyi belirliyor, hak da adalet de izafi hale
geliyor. T1pk1 Simon'daki gibi ideoloji kar1smda gordugun ya
da bildigin degil sana anlat1lan dogrudur, boyle bir ruh halinde
haks1zhga ugrad1gm1 duU.ndugun kardeini bile korumazsm.
BugCm de gec;erli olan durum aslmda bu. Ben ic;inde bulundu-
gum tarafm hak, adalet, iyilik, glizellik diyerek Simonlama-
yacag1m zannediyordum, o yanha dU.mek bakalanna mah-
sustu, bizde b6yle bir ey s6z konusu bile olmaz samyordum,
maalesef yamlm11m. $unu artik bilmeliyiz ki kar1m1zda arka-
dalanm1z, meslektalanm1z yok, bir ideolojiye, bir gruba bag-
lanmI, o grubun disiplinine tabi olmu orglit mensuplan var.
Artlk bunu kabullenmeliyiz.
Bir muddet sonra c;ok ah1lmad1k memurlar, uzmanlar go-
recegiz, tuhaf raporlar verecekler. Normal insan davramlan
ile bir orglite ya da cemaate bagh olan kiilerin davramlan
asla birbirine benzemez ama normal insanlar bunu anlaya-
maz. Gec;mite 6rglit idealleri ugruna ailesini terk eden, anne-
babasm1 aray1p sormayan, onlarla ilgilenmeyen, hatta orglit
isterse onlara k6tuluk yapmay1 goze alm1 pek c;ok militan gor-
dum. Bir kii bir orglite mensupsa tUm aile yakmhgm1, ak-
lma ve ruhuna hitap eden her eyi orglit baglammda gorur.
OrgD.te inand1g1, ideallerine bagland1gi ic;in verilen talimatlara
isteyerek harfiyen uyar. Bunun yanmda gec;miini ve gelece-
gini baglad1g1, yaama amac1m onun uzerinden kurgulad1gi
orglitten aynhrsa tUm yakmlanm, dostlanm kaybedecegi, yal-
526
__ _ _ ___ _ ____ .. 2. Bi:ihim Cemaat
mz kalacagi korkusu duyar; bunun i<;in de verilen her talimat1
yerine getirir. Talimatlara, 6rglite gonulden baghhk ya da kor-
ku nedeniyle uyma bazen i<; i<;e ge<;mitir, ayirt edilemeyecek
ekilde ikisi aym anda hissedilir. Bundan dolayi bir kii illegal
bir yap1ya, orgiite, cemaate baglanm1 ise o kii art1k devletin
degil, kendi grubunun talimatlanna uyar. Ne kanun ne kural
ne vicdan ne de bilim ol<;u olmaz. Ben bu durumu y1llarca mu-
cadele ettigim tiim orglitlerde gordum. 0 zamanlar o orglitlerin
militam olup buglin demokrasi ve ozglirluk savunucusu olan
arkadalanmla goriiuyorum, onlar da aym kanaatteler. Orgli-
te mensup olmamn boyle bir durumu dogal olarak yaratt1g-tm,
aksinin mumkun olmad1gm1, 0 glin yap1lan yanhlan buglin
art1k anhyorlar.
Buglin de ahit oldugumuz durum budur. Bu polisler, sav-
c1lar, hakimler yasalara, ken di gorevlerinin gereklerine g6re
degil, cemaatin istegine gore davramyorlar. ilerde aym benzer
davramlan her meslekte gorecegiz, hukuk<;u olup hukuka ay-
km olarak toplanan delilleri, her turlu kis1tlay1c1 tedbirleri ve
tutuklamalan savunan, belgeleri degitiren, sahte rapor veren
uzmanlar ortaya 91kacak. Hukuk <;ignenmeye balanmca bu-
nun art1k hii;bir smm olmaz.
Ilk Yanl1 ilemler
Turkiye'de adli ilemlerde ilk anormallik Van rektoru Yu-
cel Akm hakkmdaki dava ve $emdinli lddianamesi ile balad1
ama o an durum pek fark edilemedi, temiz bir savcmm yaptigi
amhklar gibi goziiktU. Ald1g-tm bilgiler ve yapt1g1m degerlendir-
meler IIgtnda buglin anhyorum ki o olay siradan bir savcmm
ii degildi. Cemaatin, adli sistemi kulland1g1 ilk operasyondu.
0 tarihte Van'da bu tahkikat1 her yonu ile bilmesi gereken
gorevli bir arkada1ma bu olaylann aslmm ne oldugunu, rekto-
run yolsuzluk yaptlg1 yonundeki iddialarla ilgili olarak hangi de-
lillerin bulundugunu sormutum. Bana "Baz1 yolsuzluklar var
527
Hallg'te Ya9ayan Sunonlar
ama biz fazla bir ey yapmad1k, tahkikat1 save1 yapt1," demi9ti.
Bu soz bana <;:ok garip gelmiti, zira bir polis tahkikat1 olmadan
bir save1 nas1l delil toplayip bir dosya olrn;;turabilir. $imdi an-
hyorum ki save1ya bakalan yard1m etmiti, arka planda des-
tek almadan o save1 o iddianameyi hazirlayamazdi. Aynea id-
dianamede ciddi bir yolsuzluk su<;:u ispatlanamad1g1 gibi aslen
baski, eebir, iddet uygulayan silahh <;:ete, mafya, teror orglitU,
uyuturueu ka<;:akc;1hg1 davalanna bakan ozel yetkili mahke-
melerin gorev alanma girmeyen (iniversitede kadrolama gibi
srn;: isnatlan vardi. Belki rektor YU.eel Akm'm bu iddianamede
yaz1lanlardan daha fazla ve buytik suc;lan da olabilir ama eldeki
delillerle bu dava boyle ac;1lamazd1, daha detayh aratirmalar
yap1ld1ktan sonra bu davanm ac;1lmas1 gerekirdi.
Cemaatin, ozel yetkili mahkemelerin save1lan ve hakimlerini
kendi amae1 dogrultusunda ayarlama yaklaimmm belli olgun-
luga geldigine karar verildikten sonra bu yonde giriimde bulu-
nulan ilk dava olmas1 a<;:1smdan bu olay benee onemlidir. Van
rektoru YU.eel Akm neden eemaatin hedefi oldu bilmiyorum,
rektorun evinin aranmas1, gozaltma almmas1 ve mahkeme saf-
has1 her eyiyle hukukun zorland1gm1 o glin de gosteriyordu
fakat belki dosyada onemli yolsuzluk vakalan vard1r diye ko-
nuya ihtiyath yaklamIt1m. 0 zaman da iddianame daha dava
agilmadan basma s1zdmlm1t1, ald1gim bilgilere imdi yeniden
baktlg1mda aslmda eldeki delillere gore o zamanki ilemler ya-
p1lamaz ve iddialar ortaya at1lmazdi. Savemm bu olayda bir
kastmm bulanamayaeagma ve eemaatin talimatl ile hareket
edebileeegine o gD.n imkan vermedigimiz igin olaydaki gariplik-
leri manalandiramamItlk.
ikinei olay $emdinli iddianamesiydi. Aslmda $emdinli'de
gok vahim bir olay gergeklemiti, sanki Susurluk yeniden
eanlandmhyordu. iki astsubay ve bir itirafg1 ilgede PKK taraf-
tan olarak bildikleri bir kitapg1 dukkanma el bombas1 atmI
ve olaydan sonra k1zgm halk tarafmdan su<;:ustu yakalanm1-
528
2. Boll1m Cemaat
lardi. Yakalan astsubaylar ve bir itirafc;1 ile bu kiileri bu ie
gonderen l:1stlerindeki subaylar, hatta alay komutanma kadar
pek c;ok kiiyi hukuken sorumlu tutacak deliller bulunuyordu.
Fakat savc1 Van'da bulunan Asayi Kolordu Komutamm ve za-
manm Kara Kuvvetleri Komutam Orgeneral Yaar BuyU.kamt'1
samk olarak iddianameye yazd1. Bu iki komutanm belki daha
buyU.k suc;lan vardir, ama bu olayla alakalanm gosteren hic;bir
deli! yoktu. Gec;mite Diyarbakir'daki baz1 askeri faaliyetlerde
magdur olmu bir kiinin kendi yorumunu ic;eren ve soyledigi
eyin ihtimal dahilinde oldugu yonundeki beyanma dayamla-
rak zanh yap1lm1lard1, akilla ve mant1kla, hele hukuken izah
edilebilecek bir ey degildi. Olaym teferruat1 bilinmediginden,
gec;mite askerlerin hukuk d11 davram ve uygulamalan ve
bunlan gosteren deliller olmasma ragmen hukukun askerlere
karI c;ahtmlmad1gmdan bu olay, bu kez durust bir savc1 c;1k1p
geregini yapt1 ama askerin bask1s1 ile Hakimler ve Savc1lar Yuk-
sek Kunllu haks1z bir ilem balatarak savc1y1 meslekten ihrac;
etti eklinde yorumlamyordu. Oysa imdi iddianameyi tekrar
inceledigimizde, olup bitene bakt1g1m1zda aslmda meslekten ih-
rac; etmekle kalmmamas1, savcmm cemaatle baglant1s1 ve kim-
lerden yard1m ald1g1 aratmlarak hakkmda ceza soruturmas1
ac;1lmas1 gerektigini dliiinuyorum.
iddianame kendi amacmdan sap1p sanki Yaar Buylikamt'm
Genelkurmay Bakam olmasm1 onlemeye yonelik bir firsata do-
nlimlitli. iddianameye hukuk degil, ideolojik bir dil hakimdi
ve d1andan ciddi destek almd1g1 aikardi. Bana g6re savc1 iddi-
anamenin tamamm1 kendisi haz1rlamam1, d1andan kesinlikle
destek alm1t1. 0 tarihlerde cemaatin Buyl.i.kamt hakkmda yap-
tig1 olumsuz propagandalar, cemaat yanhs1 sitelerde yer alan
yaymlar, el altmdan dag1tllan notlar degerlendirildiginde olaym
arka plam daha iyi anla1lmaktadir.
Aslmda tehlike sinyalleri o glin verilmiti. Birileri polis ve
ozel yetkili hakim ve savc1lar ic;erisinde orglitlenmek suretiyle
529
Hali<;;'te Yaayan Simonlar
istemedigi kiilere karl adli sistemi kullanarak operasyon ya-
pacak hale gelmi, en gli.<;lii oldugu Van'da operasyona bala-
m1 ve <;1kan bir firsatl degerlendirip hemen operas-
yona doniitiirmiitii. Sistemin koruyuculan bu durumu fark
edememiti. Sonrasmda bugU.n de hala devam eden ama ne
kadan hakh ne kadannda cemaatin suni miidahalesi oldugu
tam bilinmeyen s1rah operasyonlar baladi.
Bulunan esrarengiz deliller, ozellikle her kaz1da el bombas1
ve roket atar bulunmas1 dikkat <;ekici. Diinyadaki bilinen orgli.t-
lerin hepsi oncelikle tabanca ve tufek, az miktarda da roket ve
el bombas1 bulundurur ama nedense bizde her kaz1da el bom-
bas1 ve roket atarlar bulunuyor. Bunlar iirkiitiicii, kitleleri et-
kileyen silahlar ama daha onemlisi bu silahlann seri numaras1
olmad1gmdan nerede iiretildigi, kime satild1g1, nereden geldigi
gibi bilgileri aratlrmak mumkiin degildir. Halbuki bir tabanca
veya tiifegin hangi fabrikada uretildigi, kim tarafmdan satihp
almd1gi tespit edilebilir. Silah satic1lan, her silah i<;in son kul-
lamc1 belgesi almak mecburiyetindedir. Susurluk'ta <;ath'nm
uzerinde bulunan kii<;iik bir tabancamn bile kisa bir aratlrma
ile italya'da uretildigi, israil'e sat1ld1g1, israil'in de Turk polisi-
ne satt1gi tespit edilmi, hangi tarihte hangi gli.mriikten girdigi,
hangi gorevlinin teslim ald1g1 tek tek belirlenmiti ama nedense
Ergenekon operasyonlannda ele ge<;irilen silahlar i<;inde taban-
ca, tiifek <;1km1yordu.
Ergenekon, Balyoz vs. adlarla amlan operasyonlann hazir-
lam bi<;imi ve uygulam1 baz1 suni katkllann oldugu ger<;egini
gosteriyor. Ergenekon veya benzeri davalarm tum belgelerinin
cemaat tarafmdan daha onceden temin ediliyor, hukuki bir ni-
telik kazanmas1 i<;in kas1th olarak <;eitli gazeteciler uzerinden
servis edilip yaymlatilarak savcilara ulatmhyor. Hatta bana
gore buna karar veren cemaat yap1s1 once bu plam baz1 savc1
ve polislerle birlikte hazirhyor, onlarm tavsiyesi ile dokiimanlar
basma veriliyor. Orijinal dokiimanlan oldugu gibi herhangi bir
530
.. 2. Bolum Cemaat
ekleme ve 91karma yapmadan verseler bunda bir yanh taraf
olmaz, benim de elime boyle bilgiler ge9se benzer ekilde bun-
lann tarafs1z savc1hklara veya basma ulamasm1, halkm bil-
mesini saglanm, ama araya fazla eyler konularak, birbirine
kantmlarak olaylar 9arptmlmca o zaman iin rengi degiiyor.
Bence olaylar tam olarak U ekilde geliiyor: Daha onceden
temin edilmi, muhtelif elemanlan vas1tas1yla toplanmI askeri
evraklar once cemaatin imamlan tarafmdan inceleniyor, sonra
polisin ve hukuk9ulann imamlan organizesinde baz1 savcilar ve
polislerin kat1ld1gi toplantilarda plan yap1hyor, ardmdan doku-
manda ad1 ge9en kii ve olaylar aratmlmaya balamyor. istih-
barat birimi bu olayi gizilice soruturmaya, dinleme ve izleme
faaliyetlerine bahyor, toplanan bilgiler i1ginda nas1l bir operas-
yon yapilacagi planlamyor. Se9ilen dokUmanlar ya bir aramada
nerde bulunmas1 gerekiyorsa oraya konularak ya da me9hul bir
kii tarafmdan gonderilmi gosterilerek sahte ihbarlarla ya da
basmda belli 9evrelere verilip bu konuda haber yapilmas1 sagla-
narak meru hale getiriliyor. En sonunda da bu kiiler belgeleri
savc1hklara teslim edince hukuki hale gelmi oluyor.
Ergenekon Orgiitii
Ergenekon tahkikatlan ile ilgili pek 9ok ey soylenebilir,
hatta bu konuda birden fazla kitap bile yaz1labilir. Bununla
birlikte beni en 9ok ilgilendiren tarafl Turkiye'de uzun sureden
beri faaliyet gosteren ve ideolojilerini, eylem ve faaliyetlerini 9ok
iyi tamd1g1m illegal solve sag orglitlerle ilgili olayin polisiye kis-
m1 oldugu iyin surdurulen tahkikattaki bir iddiayi irdelemek
isterim. Ergenekon orglitUnun bilinenden 9ok daha fazla men-
subu olabilir, buglin yargilanan kiiler bilinenden daha ust ve
farkh konumda da bulunabilirler ancak buglin bu 6rglitle ilgili
ozellikle diger teror orglitlerini yonettigi ve Turkiye'de bilinen
baz1 olaylan bu orglitun ger9ekletirdigi ile ilgili iddialar o ka-
dar zorlama, deliller o kadar muglak ki, bu delillerle su9lama
531
S1monlar
yap1hp yap1lmayacag1 ciddi anlamda tart1;;mah bir konu haline
gelmektedir.
Ergenekon davasmda ortaya konan iki konu i;ok kesin ve
net olarak yanh;; ve mantiks1zdir:
PKK, Dev-Sol, Hizbullah gibi orgiitleri Ergenekon'un yonet-
tigi iddias1 yanh;;t1r. Boyle bir ;;eyin geri;ek olamayacag;Im akh
ve mant1g1 olan herkese ben iki kere iki dort eder kesinliginde
ispatlayabilirim.
Dam;;tay 2. Dairesine yap1lan silahh saldm, Brant Dink'in
oldurtilmesi, Malatya'daki Zirve Yaymevi katliam1 gibi olaylann
gorl'men bugunku faillerinden ba;;ka Ergenekon veya benzeri
gruplar tarafmdan yap1lm1;; olacagma mevcut deliller ve olay-
lann olu;; bi9imine bakarak kimse beni ve makul birini ikna
edemez. Bu iddialar zorlamad1r.
Davada a n h ~ Olan Birinci Konu:
Ergenekon iddianamesinde savc1lar ellerinde ciddi deliller
varm1;; gibi ulkedeki PKK, Hizbullah ve Dev-Sol'u Ergenekon
6rgiitunun idare ettigini iddia etmektedir. Bunu iddia ederken
de ozetle soylemek gerekirse, Ergenekon operasyonlan ve bu-
lunan dokumanlar ile bu davadaki gizli tamklann anlat1mlan
kamt olarak gosteriliyor. Fakat bunlann hepsi akla ve mantl-
ga, daha once bulunmu;; maddi delilere aykm. Teror orgiitleri
konusunda biraz bilgisi olan ki;;ilerin bile kahkaha ile giilecegi
nitelikte, basit ve uydurma oldugu her halinden belli olan iddi-
alar ciddi birer delil denerek dosyaya konmu;;tur. Bunlar yaz-
mak bir yana, geri;ek olabilir mi diye en ufak bir ;;uphe etme-
yi bile ay1p ve utamlacak kadar sa9ma bulacag1m iddialard1r.
PKK'y1, DHKP-C'yi, Hizbullah'1 Ergenekon orgiitunun yonettigi
iddialan, gizli tamk ifadeleri ile desteklenen yaz1h deliller olarak
dosyaya girmi;; ve tUm basma verilerek haberle;;tirilmi;;tir. Tum
polis camiasmm hem de y1llarca bu orgiitlerle mucadele etmi;;,
bu orgiitlerin binlerce sayfa dokumamm okumu;;, operasyonla-
532
2. Bbllim Cemaat
nm hazirlam1:;; olan istihbarat terorle mucadele polisleri buna
inanm1sa, herhangi bir itirazda bulunmuyorsa, istihbarat Da-
ire Bakanhg1 personeli bu kadan da olmaz demiyorsa, bunu
akilla izah etmek mumkun degildir.
DHKP-C ve Dev-Sol 6rglitlerine ait yalmzca ulke i<;:erisin-
de degil Fransa, Bek;:ika, Hollanda ve italya bata olmak uzere
farkh bir9ok ulkede ve 6rglit evlerinde ele ge<;:irilen binlerce say-
fahk dokumanlanna, tum eylemelerine, eylemlerde kullamlan
silahlanna, sadece Turkiye'de degil bir<;:ok ulkede ger<;:ekleti-
rilen takip ve izlemeye, i9lerinden alman istihbarata, 34 yildir
yap1lan operasyonlara, tahkikatlara, mahkeme kararlanna rag-
men tum bunlan bir kenara at1p bir ajandada bulunan nota,
kim oldugu, ne bildigi belli olmayan ve anlatimlanna bak1hrsa
bir tane orglitsel yaym bile okumad1g1 anla:;;1lan bir gizli tamgm
a<;:1k olarak bile ifade etmedigi sozlerinden bu 6rglitUn Erge-
nekon orglitlince yonetildigini iddia etmeye cesaret etmek ma-
kul degildir. Dev-Sol'u nerede, ne zaman, kimlerin kurdugu,
yoneticileri ve eylemleri her yonuyle glivenlik kuvvetlerince bi-
linmektedir. Bu orglitun ge9mi:;;te ihtilal yapm1:;;, ihtilal huku-
metlerinde gorev alm1:;;, derin devlet denilen buglin Ergenekon
yap1s1 i<;:erisinde gorev ald1g1 iddia edilebilecek ba:;;ta Tumge-
neral Memduh OnlutUrk, Orgeneral Kemal Kayacan ve Hulusi
Sayin ile daha onlarca emekli asker ve diger devlet yetkilisi,
hatta bakan ve ba:;;bakam oldurdugu, bu tur ki:;;i ve kurumlara
kar:;,;1 ciddi eylemler yapt1g1 ortadayken, bu kadar deli! ve bel-
geye kar:;,;1 Dev-Sol'un sava:;;t1g1 anlayi tarafmdan yonetildigini
soylemek makul degildir.
Hizbullah 6rglitUnun binlerce mensubunun yazd1g1 ken-
di ozge9mi:;;leri, orglitun yaptigi tum eylemlerin, en gizli faali-
yetlerin dahi rapor edildigi 20 bin sayfadan fazla dokumanm
orglite yonelik operasyonlarda ele ge9irilerek polis tarafmdan
degerlendirildigi, bu dokumanlarda yaz1h her silah, her s1gmak
ve her olaym dogruland1gi bir ger9ek iken, yakalanm1:;; binlerce
533
Halig'te Yaayan Simonlar.
militanm beyanlanna ragmen nerede ve nas1l bulundugu bile
akla uygun olmayan, ne anlama geldigi anla1lmayan bir iki ya-
z1h nota dayanarak: bu orglitii Ergenekon veya baka birilerinin
yonettigini iddia etmek ak1lc1 degildir.
PKK'mn yurti<;:i ve yurtd1mdaki bilinen eylemleri, militan-
lan, faaliyetleri ve alenilemi orglit dokiimanlan ile basma bile
deme<;: veren yoneticilerine ragmen PKK Kongre-Gel orglitiiml
Ergenekon veya benzeri bir yapmm idare ettigini soylemek akil
d11d1r.
Y1llarca PKK, DHKP-C ve Hizbullah'a yonelik yaptlan ope-
rasyonlarda elde edilen dokiimanlar, alman ifadeler ve edinilen
istihbaratlara dayanarak: Emniyet, M1T ve diger glivenlik birim-
lerince yaz1lan kitaplar, hazirlanan broiirler ve yapilan ana-
lizler ortada duruyorken, hi<;:bir ciddi polis, MiT mensubu veya
terorle miicadelede gorev alm1 akh bamda tek bir gorevli bile
bu orglitleri Ergenekon veya benzeri bir yapmm idare ettigini
soyleyemezken, bir savcmm bunu saglam bir delile dayandir-
madan iddia etrnesini anlamak: miimkiin degildir.
Ergenekon savc1smm iddiasma gore, Tuncay Giiney is-
tanbul Emniyet Miidiirliigu Organize Su<;:larla Miicadele $ube
Miidiirliigunde 2001 yilmda gozaltmdayken kendisiyle yapilan
millak:atta konu ile ilgili olarak: PKK ile DHKP / C'nin ittifak: yap-
t1gi donemde Giresun'da gorev yapan Veli Kii<;:iik'iin cezaevinde
yatan Meral Kldir'a " Dursun'a soyle, benim bolgemde PKK ile
yapm1 oldugu ittifak:1 bozsunlar" eklinde haber gonderdigini
soylemitir. Bu ciimle tamamen yanh ve dayanak:tan yoksun-
dur. Oncelikle Tuncay Giiney kim ki bu kadar <;:ok eyi tek bal-
na biliyor, tek kiilik MiT mi, CIA mi, KGB mi? Tek kii bu kadar
bilgiyi nasll bilebilir? ikincisi bOyle bir miilak:atla ilgili yazll1 bilgi
ve ifade nerede? U<;:iinciisii PKK ile DHKP-C ne zaman ve nerede
ittifak: yapm1? ikisi ayn birer orglit, devletin arivinde birbir-
leri ile olan ilikileri, birbirlerine nasll bak:tiklanyla ilgili yazih
ve sozlii yiizlerce dokiiman varken, iistelik bu konuda bizzat
534
2. Bolum Cemaat
Dursun Karata'm ve Ocalan'm agzmdan 91kan, militanlanna
verdikleri talimatlarla ilgili bilgiler arivlerde mevcutken bu id-
dia neye dayaruyor? Dordiinciisii Meral Kidir Dev-Sol'un, yani
Dursun Karata'm elemam degil, PKK'mn, yani Ocalan'm ela-
mani. Kidir tstanbul'da 1stihbarat $ube Miidiiru oldugum d6-
nemde yaptigimiz bir operasyonda yakalandi. Dursun Karata'a
nasil haber gonderecek, hem de cezaevinden? Beincisi PKK ile
Dev-Sol aralannda var oldugu iddia edilen ittifaki bozacaksa, bu
b6yle ilkokul 9ocuklannm arkadahk mantigi ile yapllabilecek
bir ey degildir. Herhalde Veli Kii<;:iik feodal arkadahk hatmna
Giresun benim bolgem burada ittifak yapmaym da baka yerde
yapm m1 diyecek? Bu iddia olsa olsa ideolojik orgiitleri bilmeyen
cahil birinin sozleri olabilir. Boyle bir ittifak yok, varsa ya her
yerde uygulamr ya da her yerde bozular. Giresun'da bozun, ba-
ka yerde anlam gibi bir ey soz konusu olmaz.
Miilakatta aynca 12.000 adet silahm Barzani'ye, 12.000
adetin Talabani'ye, 6.000 adetin Kurdistan bakam Kosret
Resul'e, 6.000 tanesinin de Cerni! Bayik'a 2 konteymrh bir
ara9la Ali Balkan Metel'nin Giimruk Miidiiru oldugu donemde
verildigi anlat1lmaktad1r. Aynca baz1 gazetecilerin Kuzey Irak'a
g6tiirulerek Kurdistan Bakam Kosret Resul ile gorlitiikleri
ifade edilmektedir. Ali Balkan Metel ve Veli Kii9iik Giineydo-
guda 1991 yilmdan once g6rev yapm1lard1, yaz1da ad1 ge9en
gazetecilerin lrak'a gidii 1994 yilma, yani 9ok sonraki tarihe
aittir. Bununla birlikte iddia edilen silah rakamlarm1 toplar-
sak gonderilen silah miktannm 30 binden fazla oldugu anla-
1lmaktad1r. Her silah kutusunun, arjoru ile birlikte en az 10
kg oldugu hesaplanirsa, bu kadar silah toplam 300 ton eder ki
bu da en az 10 tlr dolusu silah demektir. Hatta bu kadar silah1
ambalaj1 ile birlikte 10 tlra s1gd1rmak miimkiin degildir. Bu kii
ise 2 konteyrurla silahlarm tamd1g1m soylemektedir.
Yine baka bir iddiada Suriye'de 1993 yilmda Hasan
Bindal'm kiralad1gi ve Ocalan'm bulundugu evin list katmda
535
Hallc;:'te Yao;;ayan S1monlar
askeri bir ata9enin kald1g1 s6ylenmi9tir. Boylece PKK lideri ile
askeri ate9e arasmda daha derin bir ili9kinin oldugu ima edil-
mi9tir. Bu sozler de deli sac;masmdan 6te bir eydir, bu mesele-
leri iyi bilmeyen birinin uydurmas1d1r. <;::unku Bindal Ocalan'm
k6yden c;ocukluk arkada91, okur yazarhg1 bile zay1f olan eski
bir PKK militamdir, ancak bu ki9i PKK'nm Bekaa'daki kampm-
da Ocalan'm verdigi yetkiyle herkesi cezaland1ran $ahin Balic;
tarafmdan 6ldurulmu9 ve olayla ilgili olarak egitim esnasmda
kazaen vuruldu denmi9tir. Zaten $ahin Balic;'e kizan Ocalan
bu olay1 bahane ederek Balic;'i kur9una dizdirmi9tir. Bununla
ilgili Ocalan'm yazd1g1 birkac; sayfa yaz1 Serxwebu.n adh gazete-
de yaymlanm19tlr. Hasan Bindal Suriye'de ev kiralayacak biri
degildir. Bu i9i yapacak Suriye'de 6rglite kat1lan ylizlerce ki9i
vard1r. Suriye'deki askeri ata9e Suriye istihbarat Te9kilatJ Mu-
haberat tarafmdan surekli denetlendiginden, b6yle bir konuyla
ilgili olarak s1radan bir Suriye vatanda91 ile bile g6ru9emez. Bi-
zim ulke olarak PKK konusunda Suriye'yi suc;layarak sava9m
e9igine geldigimiz bir d6nemde b6yle bir g6ru9me olmas1 halin-
de Suriye "PKK ile g6ru9en sizsiniz, bizi neden suc;luyorsunuz"
demez mi? Ashnda bu tip iddialar o kadar mant1k d191dir ki bu
mesnetsiz iddialara cevap vermek bile yanh9. Fakat ne var ki
savc1 tarafmdan c;ok ciddi iddialar olarak 6nemli bir davanm
ic;erisine konulunca cevap vermek gerekiyor.
Savcmm iddialan arasmda "Jandarma A Tipi Ozel Kuvvet-
ler" ifadesi gec;mektedir. Jandarmamn Ozel Harekat Timleri iki
tiptir. Biri sadece subaylardan mute9ekkil olup A tipi olarak
adlandmlmaktadir. Digeri ise subay, astsubay ve erba9lardan
mute9ekkildir, B tipi olarak ifade edilir. Savcmm bu timleri iyi
tamyan ve yakmlan bu timlerde g6revli oldugunu s6yleyen gizli
tamg1, timin adm1 bile dogru s6yleyememektedir. Bu timin tam
ad1 Jandarma A Tipi Ozel Harekat Timidir.
Aynca Abdullah <;::ath ile Dursun Karata9'm Pa9a Guven d6-
neminden beri tam91p g6ru9tukleri iddiasma yer verilmektedir.
536
2. Bblllrn Cernaat
Bu iddiaya kargalar bile gli.ler. Bu kadar sac;:ma, absurt bir id-
dia olamaz. C,ath'nm 1992 y1lmdan olumune kadar yurtic;:inde
gizli olarak gli.venlik kuvvetleri ile birlikte hareket ettigi, PKK
ile irtibath baz1 kiilerin infaz edilmesinde polislerle birlikte ol-
dugu, hatta yurtd1mda Dursun Karata'1 bulmak ic;:in gayret
gosterdigi Susurluk soruturmalan s1rasmda ortaya c;:1km1tir.
Devletin bunca istihbarat1, soruturmas1, tahkikat1 bunun ter-
sini soylerken kim oldugu belli olmayan bir kiinin deli sac;:mas1
konu9malan nas1l olur da bilgiye donu9ur.
Savcmm iddialan arasmda (yine gizli tamgm beyanma da-
yamlarak) ulkucCllerin ellerindeki silahlarla Dev-Sol'un elin-
dekilerin seri numaralannm birbirini takip ettigi belirtilmek-
tedir. "Silahlar aym kaynaktan geliyordu. Bir gun randevu-
lar kan9m1, Pa9a Guven ile C,ath kar1laacaklar diye buyuk
panik olmu9. C,ath ile Karata yuz yuze goruuyordu, B.'nin
uyw,;turuculan Karata9'111 arac1hg1yla Fransa'ya satildi." deni-
yor. Dlkuculerin ve Dev-Sol'un admm duyuldugu tarihten bu
yana olaylarda kullamlan ve yakalanan tUm silahlanmn mar-
kas1, modeli, cinsi, seri numaras1 devlet ar9ivinde mevcuttur.
Dlkuculerin, Dev-Sol'un veya baka sol, sag ya da bolucu hic;:bir
grubun silahlannm seri numaralannm birbirini takip ettigini,
hatta aym marka oldugunu duymad1m, olmas1 da imkans1zd1r.
Hala da bu kontrol yap1labilir. Bu kadar ciddi iddialann bu ka-
dar basit bir ag1z tarafmdan dile getirilmesi ve hie;: incelemeden,
kontrol edilmeden adli iddialar haline getirilmesinin ak1l ve
mantikla izah1 yoktur. Bu iddialann ciddiyetinden bahsedilme-
yecegi gibi as1l onemli olan, bugune kadar toplanan ve devletin
ar9ivlerinde mevcut bilgilere itibar etmeksizin kim oldugu belli
olmayan s1radan bir kiinin akll, mantik ve bu konudaki temel
olc;:ulere uymayan, teyit bile edilmeyen beyanlannm kesin dog-
ru olarak kabul edilmesidir. Bu durum, davayla ilgili olarak bir
kas1t oldugu imasm1 ak1llara getirmektedir.
537
Yaayan Simonlar
Savcmm iddialan arasmda tamk BU.lent Orakoglu'nun ifa-
desinde "Emniyet Genel Mudurlugu istihbarat Dairesi Ba-
kanhg1 gorevinden once Hatay il Emniyet Muduru iken Ada-
na Jandarma Bolge Komutam Tuggeneral Temel Cingoz ve il
Jandarma Alay Komutam Vicdan Ba9aran ile ehir kulubunde
bir yemek yediklerini, bu yemekte bolge komutanmm yanmda
bulunan ve onceleri emir eri oldugunu zannettigi sivil giyimli
ahsm daha sonra istanbul'da Hizbullah operasyonunda olU
ele gec;irilen Hizbullah lideri Huseyin Velioglu oldugunu ogren-
digini ... " soyledigi belirtiliyor.
Orakoglu'nun boyle bir eyi soyledigini bugune kadar hie;
duymad1k. Aynca Orakoglu'nun Hatay Emniyet Mudurlfigu
yaptig1 1989-1994 y1llan arasmda Huseyin Velioglu'nun ne-
relerde bulundugu, bu tarihlerin bir klsmmda arand1g1, daha
sonra yap1lan operasyonlarda nerelerde kald1g1 belirlenmi9tir.
Velioglu'nun olu ele evde bulunan kendi-
sine ait konu9rna ve sorgulama filmleri ve yaz1h belge-
ler arasmda ya da Hizbullah'a ait 20 bin sayfahk dokumanlar
ic;inde Velioglu'na ait olanlan okuyanlar onun soylendigi gibi
biri olamayacagm1 c;ok iyi bilir. Savc1, Orakoglu'nun sadece
"Eskiden bir defa gordum, ona benziyordu," dimlesinden ha-
reket ederek Velioglu ile askeri gorevlilerin irtibath oldugunu
iddia ediyordu. Fakat bu ki9inin konu9ma bantlan, elle yaz1h
notlan ile resmi gorevlilerin yapt1g1 c;ah9malar, devlet ar9ivinde
bulunan birden c;ok ilin birbirinden bag1ms1z olarak elde ettik-
leri bilgileri dikkate almamak ne kadar akllhca bir yakla91rnd1r.
Bununla birlikte ben Bu.lent Orakoglu ile birlikte c;ah9t1m, bana
boyle bir ey anlatmadi.
Davada a n h ~ Olan ikinci Konu:
Ergenekon orgiitUnun varhg1 konusunda yaz1h belge, do-
kuman, orgiitsel faaliyet say1labilecek baz1 ili9kiler varsa da
konusunda ciddi emare Zorlarnalarla
538
2. Bcili1m Cemaat
bin;;ok olay ve eylem Ergenekon 6rgiitune mal edilmek isten-
mektedir. Hizbullah, PKK, Dev-Sol gibi tum orgiitleri Ergene-
kon 6rgutlinun yonettiginin iddia edilmesi ne kadar aklld1s.1y-
sa, aym s.ekilde ge9mi9te olmus. baz1 olay ve eylemleri de hi9bir
ciddi delile dayandirmadan Ergenekon 6rgutU tarafmdan yap1l-
m1s.tir demek akllla ve mantikla izah1 olmayacak bir durumdur.
Ergenekon orgiitUnun eylemleri olarak soylenebilecek hi<;:bir
s.ey yoktur, <;:unku Turkiye'deki faili me<;:hul olaylarm Ergene-
kon veya ba9ka 6rgiitlerle irtibatm1 gosterecek delil ve emareler
bulunmamaktadir.
Dams.tay 2. Daire sine ger9ekleS,tirilen silahh saldm olaymm
Ergenekon orgiitunce yap1ld1g1 yonundeki iddialara dair g6ruS,-
lerimi Dams.tay Olay1 ba9hgmda yazm19t1m. Ozetle bu olaym
yakalanan faillerinin baz1 Ergenekon samklan ile telefonla ko-
nus.tuklanna dair HTS raporlan, yani kimin kimi arad1g1 bil-
haricinde delil bulunmamaktad1r. Ancak ben bi-
liyorum ki bas.ta Muzaffer Tekin olmak uzere baz1 Ergenekon
samklan Dams.tay Olaymdan <;:ok once eskiden beri polis ta-
rafmdan dinlenip izleniyordu, eger baglant1 olsa bu dinlemeler
ortaya konulurdu.
Aynca Banker Yal9m lakaph Yal<;:m Dogan'1 1997 yllmda
Ankara'da oldurmekten samk, mafya ve uyus.turucu iS,lerine
kans.m1S, olan Ertugrul Y1lmaz Almanya'da 23 Nisan 2003 ta-
rihinde uyu9turucu ve PKK'yla baglant1h kiS,ilerce oldurulmus.-
tll. Bu olaym faillerinden biri, olaydan sonra Turkiye'ye gelmiS,,
Diyarbakir'da yakalanarak tutuklanm19ti. KOM Daire Bas.kam
oldugum 2003 ila 2005 y1llan arasmda bu olayi aydmlatmak
Alman polisi ile birlikte uzun sureli bir <;:alls.ma ylirutmus.-
tfik. Bu <;:alls.ma s1rasmda ammsad1g1m kadan ile Ertugrul
Y1lmaz'm yakmlarmdan (Ayhan Parlak dahil) baz1lan S,iipheliy-
di ve bu nedenle DoguS, Faktoring, DoguS, Sigorta gibi Y1lmaz'm
s.irketlerini mahkeme karan ile uzun sure dinlemi9tik. ~ i m i
ortaya <;:1kmakta ki Ergenekon samg1 Muzaffer Tekin,
539
S1monlar
Y1lmaz'm yakm arkada::;1 ve Dogu::; Fakt6ring gibi bir ::;irkette
maa::;h olarak <;:ah::;1yor, hatta ::;irket ortag1 gibi surekli burada
kahyor ve goru::;melerini buradan ylirutuyor. Hatta Dam::;tay
samg1 Alparslan Arslan ile de burada goru::;mu::;ler. Boyle bir
irtibat ve ili::;ki varsa, o donemde yapllan operasyonda, dinleme
ve takiplerde de bu ili::;kileri gosterir bilgilerin olmas1 gerekirdi.
Bu operasyonun evraklan, izleme ve dinleme bilgileri, mahke-
me dosyalannda ve KOM Daire Ba::;kanhgmda hala mevcuttur.
Cumhuriyet gazetesine bomba atilmas1 ve Dam::;tay olayla-
nnm failleri konusunda hi<;: tereddiit yok, yakalananlann ger-
<;:ek failler oldugu kesin olsa da olaym Ergenekon 6rgutunce
yap1ld1gma dair ortaya konan iddialann hi<;: inandmc1hg1 yok-
tur, savcmm zorlamas1 ile bu olaylar Ergenekon'a dahil edilmek
istense de makul bir polisiye ak1lla bak1ld1gmda hi<;:bir baglant1
kurulamamaktadir.
Sabanci Center'a sald1rllmas1 ve ii<; k ~ n n oldiiriilmesi
olayi tUm yonleri ile aydmlatilm1:;>tir, polis ve mahkeme dosya-
lannda olayla ilgili iiphe <;:eken, cevab1 verilmemi::; hi<;:bir konu
bulunmamaktadir. Ancak psikolojik olarak sorunlu bir kiinin
yazd1g1 hi<;:bir mesnede dayanmayan mektuplara sanki 6nemli
bir delilmi gibi itibar edilerek kafalar kan::;tmlm1::;t1r. Oysa olay
tum maddi delilleri, kamera kay1tlan ile hi<;:bir iipheye meydan
vermeyecek kadar a91k ve nettir.
Hrant Dink cinayetini ele ahrsak, bu olay da her yonuyle
en ince teferruatma kadar aratlrllm1, karanhkta kalan hi<;:bir
yam bulunmayan bir olayd1r. Failleri, bugiin yarg1lananlar gibi
6numuzdeki zamanda da her zaman milliyet<;:i durtulerle bu tip
eylemleri yapabilecek kiilerdir. MaalesefTurkiye'deki ortam bu
tip olaylan hazirlam1t1r. Olayin faili Samsun'da yakaland1gm-
da yaananlar iki iddiam1 ispatlamaktad1r. Birincisi, fail Ogiin
Samast yakaland1gmda giivenlik kuvvetlerinin ona "iyi ki yap-
m1::;sm, eline saghk," der gibi yaklamalan, bir kahraman gibi
beraber fotograf <;:ektirmeleri failin i<;:inde bulundugu ortamm ve
540
2. Bolum Cemaat
onu, hain olarak gordiigu bir ki9iyi oldurme yonunde
te9vik ettigini gostermektedir. ikincisi ise olayda kulland1g1 si-
lah ve olay anmda ba9mda olan beyaz bere yakaland1g1 zaman
cebindeydi ve yanmda hi<; paras1 yoktu. Otobus anza yapsa a<;
kalacak kadar paras1zdi. BU.tun bunlar olaym goriindugu gibi
oldugu, arkasmda hi<;bir planlay1cmm olmad1gm1 gostermekte-
dir. Eger bu olay bir orgut veya iki akilh ki9i tarafmdan plan-
lanm19 olsayd1, Ogtin Samast yakaland1gmda olayda kulland1g1
tabanca ve giydigi bere uzerinde olmaz, cebinde de en az birka<;
yliz lira paras1 bulunurdu.
Ge9mi9te Turkiye'de meydana gelen pek <;ok olaym
(Malatya'daki Zirve Yaymevi Katliam1, Rahip Santoro Cinaye-
ti) Ergenekon orglitu tarafmdan ger<;:ekle9tirildigi iddia edilerek
epey bir suredir uydurma tamk vs. aranmaya ba9land1g1 net ola-
rak goruluyor. Amacin olaylan aydmlatmak degil, Ergenekon1a
irtibatlandirmak oldugu a91k9a ortadad1r.
Baz1 Yerler Neden Aranmaz?
Kozmik odalarda birka<; glin suren aramalar yap1ldi. Askeri
karargahlar, MiT Bolge Mudurlugu, Jandarma Komutanhg1 ile
ba9ka makamlar ve lojmanlar arandi. Elbette bir su<; uphesi
var oldugunda arama yap1lmahdir ama burada hangi uphe ve
delil vard1, hangi iddialar uzerine buralar arand1?
~ i m i ben a91k9a adres veriyorum, hukuksuz dinleme ve iz-
lemeler var, bunlan imzam1 havi dilek9emde belirttim. Yasalar
da bu turden dinlemelerin denetlenmesini emrediyor. istihba-
rat dinlemelerinin her kurumun amirleri ve mufettis;leri tarafm-
dan denetlenmesi gerektigi a91k9a belirtiliyor. Peki, istihbarat
Daire Bas;kanhgmm dinleme sistemleri ve evraklan neden de-
netlenmiyor; istihbarat kay1tlan, TiB kay1tlan, mahkemelerin
bu konudaki kararlan kar9ila9tmlarak kim hukuksuz olarak
dinleme yap1yor diye neden aras;tirma ve sorus;turma ba9lat1l-
m1yor?
541
S1monlar
Savc1lar ve hakimler istihbarat Dairesine giderek arama ya-
p1p tespitlerde bulunamazlar mi? istihbarat Dairesinde cema-
atin ozel cihazlan, elde ettikleri her turlu kanunsuz dinleme
materyalleri mevcuttur, buralar neden aranmaz? Kozmik buro-
dan daha mi gizli? Kozmik odanm aranmasmda kimligi belli ol-
mayan bir ihbarc1 vard1, burada da ben ac;1kc;a ihbar ediyorum.
Bulunacak yerleri de soyluyorum. istanbul Emniyet Mudurlu-
gu istihbarat $ubesi neden denetlenemez?
Ankara Emniyet Miidiirleri Toplantis1nda
i ~ i l r i Bakam'ndan Talebim
Her orglitun ya da s1radan bir ideolojik grubun faaliyet ve
eylemleri konusunda surekli kitap, brour, tamim yaymlayan
ve toplant1lar duzenleyen Emniyet Genel Mudurlugu Ergene-
kon konusunda hic;bir ey yapm1yordu. Emniyet Genel Mu-
durlugunde g6rlitugum1iz gene] mudur yard1mc1lanna, daire
bakanlanna konuyu soruyorduk, Ergenekon tahkikatlanm
kim yap1yorsa bize bilgi vermelerini istiyorduk. Tum icrac1 daire
bakanlan "bizim de haberimizi yok, biz de sizin gibiyiz," diyor-
lardi. Bu tahkikatlan en iyi bilmesi gereken Ter6rle Mucadele
Daire Bakam (TEM) konularla ilgili bir ey bilmiyor, hic;bir
yorumda bulunmuyordu. Daha once gorlitUgum istanbul Em-
niyet Muduru de bu konuda bilgi sahibi degildi.
Halbuki Emniyet Mudurleri illerinde yap1lan tum operas-
yonlan ve adli tahkikatlan c;ok iyi takip eder, her olaym tefer-
ruat1m bilir. Buglin de hangi ili ararsamz araym, o ildeki her
olay1 en ince detay1 ile il emniyet mudurlerinden ogrenebilir-
siniz. Yine aym ekilde ulke genelinde meydana gelen onemli
bir olayi, yap1lan bir operasyonu merkezdeki ilgili daire ba-
kanlan tum ayrmtilanyla bilirler, c;unku sistemin c;ahma bi-
c;imi geregi her olaya mudahale eden, operasyon yapacak olan
tUm polis amirleri silsile yoluyla yukanya dogru bilgi verirler.
Boylece ilgili tum amirler konu hakkmda bilgi sahibi olur. Her
542
2. Bolim1 Cemaat
olay hemen illerden merkeze hem Ana Komuta Kontrol Merkezi
(AKKM) Dairesine hem de ilgili daire bakanhgma ildeki Ube
tarafmdan yaz1h mesajla bildirilir. Aynca onemli olaylarda il
emniyet mudurleri ilgili daire bakanma, genel mudur yard1m-
c1lanna ve gerekiyorsa Emniyet Genel Mudurune telefonla bilgi
verir, hatta zaman zaman geni kapsamh ozel bilgi aktanmla-
n yap1hr. Boylece herkes konudan haberdar olur. Son donem
Ergenekon 'la balayan operasyonlar haricinde bu sis tern hep
bi:iyle 9ahm1t1r.
Bazen emsal olaylar diger illerde de ger9ekleebilir veya bir
ilde yap1lan operasyon dolayis1yla diger iller de uyanhr, o ilde
ortaya 91kanlan bir i:irglitUn benzerleri ya da uzantilan baka
illerde de olabilir diye onlann 9ahma bi9imleri diger illere de
bildirilir. Fakat ortaya 91kan bu son olaylar sonrasmda ben
Emniyet Genel Mtidurhigunden bir tek tamim ya da bilgi veren
bir tek yazi almad1m.
Tum basm asker ve polis arasmdaki 9ekimeden, polisin
askere karl operasyon yapt1gmdan bahsetmesine ragmen
Ankara'da toplanan emniyet mudurlerinin glindeminde bu
konu yoktu, hi9 kimse bir 9ey anlatrmyordu. Eger bu tahki-
katlan Emniyet yap1yorsa, Emniyeti ulke genelinde i9ileri Ba-
kanmm emir ve direktifleri altmda Emniyet Genel Mudurlugu
yi:inetiyorsa bu olaylarla ilgili si:iyleyecek 9ok 9eyleri olmahyd1,
ama tek kelime etmiyorlardi.
i9i9leri Bakanmm oldugu bir ortamda konu9mak isteyen
her il emniyet mudurune si:iz verildigi s1rada soz alarak baka-
na, "Tum basm olup bitenleri yaz1yor. Ergenekon i:irgutune yi:i-
nelik operasyonlar yap1hyor, polis askere karl operasyon ger-
9ekle9tiriyor, bunca olay meydana geliyor ama hi<;: kimse bize
bilgi vermiyor. Ergenekon operasyonlan, olup bitenler ve ortaya
at1lan iddialar hakkmda bize bilgi verilsin." dedim Bakan i:igle-
den sonra Genel Mudurun konu hakkmda bilgi verecegini si:iy-
ledi fakat i:igleden sonra hi9 kimse bir ey anlatmadi. Ellerinde
543
Snnonlar
anlatacaklan bir ey yoksa demek ki bunlan Genel Mtidtirluk
yapm1yordu. Bu daha da vahim bir duruma i9aret ediyordu.
0 halde bu tqkilat1 kim yonetiyordu? Bu buyl!k ve onemli bir
soru idi. Daha onemlisi de ortada gorunen yoneticilerin bu
duruma nas1! ve neden musaade ettigiydi. Bu kamu guctinu
kimler gasp etmi9 kullamyor, gucun sahibi olmas1 gerekenler
ellerindeki gllcun gaspma neden ses 91karm1yordu?
Bugiine Kadar Cemaat Tarafmdan Yap1lan
Operasyonlar ve yabmalar
2009 martmda once yurtd19mdan gelen ihbara dayanarak
bir uyu9turucu ka9ak91hgm1 takip eden narkotik polisi kuryeyi
yakalamak i9in Ankara'da bir otel odasma baskm duzenledi-
ginde uyu9turucu kuryesi kadmm otel odasmda Eski9ehir 1.
Hava Kuvvet Komutan Yard1mc1s1 Tumgeneral Levent Tiirkmen
ile birlikte yakaland1g1, generalin once kimligini saklay1p polis
merkezine gelince a<;1klamas1 uzerine merkez komutanhgma
teslim edildigi, geceyi burada ge9iren generalin daha sonra go-
revinden istifa ettigi, kadmm uzerinde 10 kg uyw?turucu yaka-
land1g1 basma kademeli olarak s1zdmldi. Ardmdan i9in ash an-
la91ldi. Aslmda ortada uyu9turucu kuryesi yoktu, Turkmen'in
Adana'da gorev yaparken tam9tig1 bir kadmla yasak ili9kisi var-
d1, bu kadmla ara s1ra Ankara'daki bir otelde bulu9uyorlard1,
bu bulu9ma tespit edilerek uyu9turucu ihban bahanesi ile otel
bas1lm19 ve generalin istifas1 saglanm19ti.
Bana gore bu olay amacma ula:;;m19 bir operasyondur. Ara:;;-
tmhrsa gorulecektir ki, kadmm ve generalin cep telefonlan IMEI
numaras1 uzerinden veya ba:;;ka isimlerle dinlenmi9, bulu:;;ma
tespit edilmi:;;, sahte uyu:;;turucu ihban ile baskm yap1larak ge-
neralle kad1m aym odada yakalayarak generali zor durumda b1-
rakmak ama9lanm19 ve ba9anlm19t1r. Cemaat operasyonudur.
Buglln i9in Balyoz Operasyonundan dolay1 yargilanan ve
baz1 ses kasetleri yaymlanan Korgeneral Metin Yavuz Yal9111'1
544
2. B61\1m Cemaat
Edirne'deki askeri birliklerde, bagh bulundugu <;orlu'daki 5.
Kolordu Komutam oldugu 2005-06 y1llannda tamnm. Bir-iki
defa Edirne'ye torenler i<;in gelmiti. Komutanhgma fazla burtm-
mli bir hali vardi. Bir bayram torenindeki mudahalesini, ilin-
deki vali ile baz1 konulardaki surtU;;melerini duymutUm. Daha
sonraki y1llarda izmit'teki Kolordu Komutanhgma atanm1tl. Bir
glin Yal<;m Pa;;a'nm ah;;1lmad1k bir bi<;imde zamans1z kl;; aymda
istifa ettigi duyuldu. Sonra pa;;anm bir kadmla a;;k konu;;mala-
nm i<;eren telefon kay1tlan internette yaymlanm1;;, hatta rakibi
bir komutanm santralden dinlettigi haberleri yayilm1;;ti. Daha
sonra Balyoz Operasyonu nedeniyle Yal<;m Pa;;a tutukland1 ve
;;u an yarg1lanmas1 hala devam ediyor. $imdi tum bunlar bir-
le;;tirildiginde anla;;1lmakta ki, Balyoz Operasyonu belgelerini
elinde bulunduran cemaat aslmda Yal<;m Pa;;ay1 hedefine koy-
mu, onun telefon detaylanm Emniyet istihbarat Dairesindeki
uzantllanm inceleyerek tiim baglant1lanm tespit etmi;;, o telefon
numaralanndan bir k1sm1 i<;in ya elindeki ozel sistem ya da IMEI
numaras1 uzerinden dinleme karan alm1;;, onun E.G isimli ka-
dmla a;;k ic;:erikli kom1malanm kay1t edip ;;antaj ama<;h kulla-
narak bertaraf edilmesini saglam1;;t1r. Bu olay hakkmda hi<;bir
bilgiye sahip degilim ama bu ;;ekilde oldugundan da hi<; tered-
dudum yok, zira bunu gerc;:eklqtirebilecek ba;;ka hi<; kimse yok-
tur. Eger ciddi olarak ara;;tmhrsa iki telefondan bir tanesinin
Emniyet tarafmdan dinlemeye almd1g1 ortay <;1kacaktir.
Artik yontem bulunmu;;tur. Hedef sec;:ilen ki;;ilerin once
telefon detaylan analiz edilecek, gizli ve ozel goru;;tligu ki;;i-
ler belirlenecek, gerekiyorsa e;;leri, <;ocuklan veya yakmlanmn
telefon goru;;meleri aym ;;ekilde analiz edilecek, ozel ili;;kileri
belirlenecek. Daha sonra ba;;ka isimlerle veya IMEI numaras1
uzerinden dinleme yap1lacak, bulu;;malan vs. varsa fotografla-
mp videoya almacak, ardmdan elde edilen bu sesler veya fotog-
raflar internet sitelerinde profesyonelce yaymlat1lacak. Maale-
sef bi:itun internet sitelerinde yaymlanan sesler ve fotograflar
545
S1monlai
aym grup tarafmdan ayrn yontemler kullarnlarak hazirlanm19-
tir. Eger bu dinleme ve izlemelerde bir adli tahkikat, srn; i;::1kan-
lacagma inamhyorsa bu defa bu yontemle elde edilen bilgiler bir
ihbar mektubuna donu9turulerek istenen ekilde adli tahkikat
yapan yerde adli tahkikata donu9turulecek. Bu bilinen ve s1k
uygulanan yontem haricinde eger hedef sei;::ilen ki9iler i;::ok ozel
ust diizeyde yetkili ki9iler ise 0 zaman i;::ok daha ozel, devletin
istihbarat amac1yla ald1g1 alet ve sistemler kullamlacakt1r. Bu
yap1lanlarm smirmm ne oldugunu tahmin bile etmek zordur.
Son soru9turma ve bulunan belgelerde ad1 gei;::en izmir'deki
bir albaym, e9i tarafmdan aldatild1gmm fotograflarla basma
servis edilmesi uzerine intihar ettigi yaz1hm9ti. Habere gore bir
kadmm bir eve giri i;::1k191 gorCmtulenmi9 ve bu evde ba9ka bir
erkekle bulu9tugu ima edilmi9ti. Boyle bir olay1 yapabilecek
tek bir adres vardrr, cemaatin polis ii;::indeki uzantrlan. Ba9ka
hi<;: kimse bunu yapamaz. Bu ki9ilerin telefonlannm istihbari
olarak dinlenmi9, varsa bulu9malann tespit edilip izlenmi9, fo-
tograflar i;::ekilerek internette yaymlamp sonra da basma ihbar
edilmi9 oldugu kay1tlara bakrlrrsa gCirulecektir.
Cemaatin, istihbarat Dairesindeki teknik personelinin bir
sure Cince yurtd19ma giderek gizli ses ve gCiruntU kayrt eden
<;:ok miktarda saat, kalem goruniimunde teknik cihazlar ald1-
g1, kui;::uk dinleme sistemleri ahp askeri ve belli kurumlarda-
ki adamlanna verdigi, bu yCintemle her yerde ortam dinlemesi,
gizli kay1tlar yaparak bilgi toplad1gm1 duymu9tum. Bugun srk
s1k kaynag1 belirsiz ekilde internete du9en bu ses ve gorun-
tiilerin kaynag1 i;::ogunlukla bu tur bilgilerdir. istihbarat Daire
Ba9kanhgmda arama yaprlsa, demirba9a kay1th olmayan cema-
atin kendine ait ozel dinleme ve izleme aletleri bulunacagmdan
hii;:: tereddudiim yoktur.
Gazetelere ve mahkemeye intikal etmi, basmda yer ald1g1
kadan ile bir i9adamm1 kansr Cizel bir ekipmanla dinletmi9 ve i9a -
danu bu durumdan Li.phelenerek Kad1kCiy Savc1hgma dileki;::e ile
546
2. Bcilurn Cemaat
muracaat etmi. Kad1koy Savc1s1 olayi Organize Sw;:lar $ubesine
havale etmi, oras1 da tahkikat1 yaparak dinleme olayirn yapt1-
ran e ile ona yard1m eden bir Emniyet Amirini gozaltma alm1.
iin enteresan taraf1, iadammm cemaate girmesi ve maddi var-
hgmm bir kismm1 buraya aktarmas1 eler arasmda sorun olmu
ve esi bundan dolay1 iadamm1 dinletmeye balam1. Bu olaym
manidar olan taraf1 su; benzeri iddialarla pek <;ok kisi bugline
kadar Savc1hga ve Emniyete basvurmustur ama basvurularla il-
gili olarak kan-koca arasmdaki meseleler hukuk mahkemesini
ilgilendirdiginden en fazla cumhuriyet savc1lan tarafmdan ifa-
de ahmp telefonlan inceletme veya TiB'den detay alma seklin-
de tahkikat yap1lm1stir. Organize $ubelere havale edilerek orglit
tahkikat1 yapllmam1stir. Fakat soz konusu olan cemaate yakm
biri olunca arka plandaki birileri isi organize ederek tahkikatm
mukemmel sekilde yap1lmasm1 saglam1slard1r.
Askeri Belgeler Nasll Degerlendirilmeli?
Bugunlerde askeri birliklerde ortaya <;1kan plan ve proje-
ler askerler c;ok normal seylermis gibi bunlan savunurken
bunlara kars1 sivillerden gelen tepkileri, aydmlann isyamm
anlayam1yor. Askerlerin, olagan gorevleri olarak sayd1g1 uygu-
lamalar aslmda sivil hayata korkun<; bir mudahaledir, bunun
askerlikle hic;;bir ilgisi yoktur, askerlerin gbrev alam i<;inde de-
gildir. Askerlerin boyle planlar yapmasmm demokratik bir ul-
kede yeri yoktur. Aym sekilde aydmlar da askerin mant1gm1 an-
layamad1gmdan askeri planlan algilayam1yor ve baz1 konulan
birbirine kanstmyorlar.
Turkiye'de Baz1 ~ y l r Birbirine Kanljiyor:
EMASYA planlari: Polis ve jandarmayla bastmlamayan
olaylarda mlllki makamlann askeri birliklerden yard1m isteme-
si yasalarda belirtilmistir. iller idaresi kanununa gore i<;isleri
Bakam veya Vali emrindeki polis ve jandarma ile bastmlama-
yan veya bastmlamayacag1 anlas1lan olaylarm meydana gelme-
547
S1monlar
si halinde o ildeki askeri birliklerden kuvvet talep edilebilir. is,te
boyle bir ihtimale binaen askeri birliklerin olaylara nas1l muda-
hale edeceginin onceden planlanmasma ac;:1k ifade ile Emniyet
Asayis, Yard1mlas,ma Plam denir.
Askeri planlama seminerleri: Dlkeye yonelik muhtcmel bir
dis, saldm ve savas, ihtimallerini en anormalinden bas,layarak
her tur!U ihtimalin degerlendirildigi, ona gore savunma planla-
nnm tart1s,1ld1g1 toplant1 ve planlann yap1ld1g1 seminerler.
Darbe veya miidahale planlan: Askerin, begenmedigi an-
lay1s,m huk1'.imet olmasma kars,1 c;:1kmas1, onlann ideolojilerine
uygun olmayamn iktidar olamayacag1, olursa zorla degis,tirme-
ye kendilerini yetkili gon1p bu konuda hazirlad1klan plan ve
c;:alls,malardir.
Son zamanda bu ii<;: konuyla ilgili elc gec;:en belgeler bir-
birine kans,t1nhp basma verilince halkm kafas1 kans,1yor. Ba-
zen ash bilinmediginden, bazen askerin uygulamalanna
itimats1zhktan, bazen de militarist bir zihniyete sahip olan,
begenmedikleri sivil bir iktidar kars,1smda askeri bir yonetimi
isteyecek kadar sivil iradeden yoksun sivillerin varhg1 nedeniyle
bu belgelerin tamam1 askerin sivil hayata mudahalesi olarak
alg1lamyor. Aynca bu belgeleri ortaya c,::1karanlann iddialanm
daha da gft<;:lendirmek ic;:in belgelerin ic;:ine uydurma belgeler
eklenmesi de devreye girince ortaya onemli bir bilgiye ragmen
kargas,a, birbirine kans,an bilgiler ve toz bulutu kahyor. Butun
bu meselelerle ilgili olarak is,in uzmam kis,iler tarafmdan bir
ay1klama yap1hp konunun kirden, harici katkilardan anndm-
larak saglam bilgilerin ortaya konmas1 ve ak1lc1 bir anlay1s,la
analiz edilmesi s,arttir.
EMASYA Planlan
EMASYA planlan, Emniyet ve Jandarmanm mevcut gliciiyle
onlenmeyen buylik toplumsal olaylar meydana geldiginde Vali
veya ic;:is,leri Bakanmm askeri birliklerden yardm1 isteme ihti-
548
2 Bbll1rn Cemaat
maline binaen askeri birliklerin onceden yaptig1 hazirhk planla-
ndir. Olmas1 muhtemel olaylar nelerdir, neler olabilir, tehdit ya
da tehlike nedir, hangi gruplar tarafmdan nerede ve ne buyi.ik-
lukte nas1l olaylar yarat1lmak istenir, bu olaylan bastirmak i<;in
ne kadar kuvvete ihtiya<; vardir, mevcut polis ve jandarmanm
kapasitesi ve imkanlan nelerdir? Tum bu sorular veri kabul
edilerek EMASYA plam yap1hr.
Burada onemli sorun EMASYA'da beklenen tehdit ve tehli-
kenin ne oldugunu, neye ya da kime kars,1 hangi tedbirin alma-
cagm1 kimin belirleyecegidir. Normalde olmas1 gereken, yard1m1
isteyecek olan i<;is,leri Bakanhg1 ve illerdeki valilerin polis, jan-
darma, MiT ve istihbarat birimlerinden alacaklan bilgilerle muh-
temel olaylan ve tehlikeleri belirleyip askeri birliklere planlama
safhasmda veya belli donemlerde bilgi vermesidir. Ancak onlar
boyle bir <;ahs,ma yapmad1g1 i<;in askerler beklenen tehlikenin
ne olacagm1, hangi gruplar tarafmdan ger<;ekles,tirilecegini ken-
disi belirliyor, hatta yasal toplumsal faaliyetleri, baz1 gruplann
s1radan demokratik taleplerini bile mudahale gerektirecek bir
durum olarak degerlendiriyor. Toplumsal ve siyasal hareketleri
devlet ve rejim i<;in bir tehdit ve tehlike olarak tammhyor, hatta
mevcut hukumetin tabamm bile tehlike olarak goruyor. Ge<;mis,-
te sol gruplan ve milliyet<;i unsurlan tehdit olarak alg1larken,
buglinse irtica ad1 altmda tum dini grup, cemaat ve tarikatlan
tehlikenin odagma yerles,tiriyor. Daha sonra da bu gruplarla or-
ganik bag1 olan herkesi bu tehdidin bir par<;as1 haline getiriyor.
Sonu<; olarak buradaki sorun, sivil yonetimin askerden yar-
d1m isteyecegi durumlan istihbarat unsurlanyla birlikte belirle-
mesi gerekirken askerin bizzat kendisinin tehdidi degerlendirme-
sidir. Durum boyle olunca da buglinkU manzara ortaya <;1k1yor.
Aslmda asker her s,eyi kendisi belirlemek istiyor. Sivillerin bos,
b1rakt1g1 sahayi askerler dolduruyor. Ulke genelinde <;ogunlukla
sivillerin bakls, ve algilama zafiyeti dolayis1yla glivenlik, politika,
tedbir ve planlamalar otomatikman askere havale edilmis,tir.
549
S1monlar
Bunun sonucunda ordunun geymi9teki uygulamalan, ya9anan
mudahaleler, s1kiyonetimler ortaya Glkm19tir. Askerler de bu tur
miidahaleleri gen;ekle9tirmeye kendilerini yetkili goruyorlar. Do-
lay1s1yla temel sorun, Tiirkiye'deki bu askeri zihniyettir.
Tabii bu zihniyet ve planm sonucu olarak eger tehdit olarak
baz1 ideolojik gruplar belirlenirse bu gruplara kar91 almacak
uzun vadeli tedbirler de plana yans1yor. Geymi9te solve komu-
nist orgutler hedefteyken, imdi boliiculuk ve irtica hedef ka-
bul ediliyor. Bu unsurlara kar91 onlerne faaliyetleri, bu gruplar
ic,:indeki fraksiyonlar, gruplara destek verenler, gelir kaynakla-
n, sahip olduklan medya organlan ve ekonomik kurulu9lar be-
lirleniyor ve bunlan onlemek ii;in irnha operasyonlanndan psi-
kolojik harekata kadar her turlu uygularna EMASY A'mn veya
ordunun diger plan, program ve dokCtmanlanna giriyor.
EMASYA planlan genellikle askeri karargah subaylan, bir-
liklerin kornutan ve s l ve s2 olarak adlan-
dmlan istihbarat subaylan, teror, istihbarat ve diger
birimlerinin mudurleri, jandarma subaylan, MiT temsilcileri
tarafmdan birlikte hazirlamr. Sonra askeri birliklerce tanzirn
edilerek valilikler uzcrinden, Emniyet ve Jandarrna birirnlerine
suretleri verilir, her y1l bir defa tatbikat yap1hr. Gizli ama legal
ve devlet sistematigi iyerisinde ar9ivlenen belgelerdir.
a v a ~ Oyunlan, Planlan
Askerler ozellikle birlik komutanlan ve kurmay subaylar
belli arahklarla toplamp olabilecck her turlu ihtimali hesap
ederek ulkc savunrnasma yonelik haz1rhk olu9turur-
lar. Bu toplant1larda
hesaplarnr. Mesela Yunanistan bize
glineyden Hatay'1 kendine ya-
Bulgaristan 'daki
soyda9lanm1z olan Turkler bask1dan toplu iltica iyin Ti:irkiye
smirlanna dayanrn19, aynca Giineydoguda PKK Herekol
550
2. Bbltim Cemaat
da w;1kta bayrak a<;:arak Besti bi:ilgesinde bag1ms1zhgm1 ilan et-
mitir. Bu turden u9uk ihtimaller ortaya at1larak bunlara karl
plan gelitirilir, bu toplant1larda konw;:ulanlar s1radan insanlar
i9in incitici gelebilir.
Sava oyunlan plan ve toplant1larma da birliklerin list ko-
mutanlan, kurmay subaylar kat1hr, kalabahk gruplar halinde
toplamhr ve toplantilar birka<;: giln devam eder. Alman notlar,
ihtimal senaryolan yaz1h 9ok gizli belgeler haline getirilir. Bun-
lar egitim ve 9ahmalarda kullamhr.
Siyasi Hayata Miidahale, Darbe Hazirhklan
Turkiye, askeri miidahaleler, darbeler ve s1k1y6netimler gibi
olaganustu rejimler ve bunlann hazirhk safhalan hakkmda
epey bir bilgi sahibi. 27 May1s, 12 Mart, 12 Eylul ve 28 9ubat
mudahalelerinin nasil haz1rland1g1 hakkmda yaz1lan, 9izilen
<;ok fazla kitap, am ve var.
Darbe hazirhklan balang1cmda bir gizlilik
hatta hi9bir kay1t almmayan ortamlarda birka9 kiiyi ge9meyen
gruplar halinde ylirutulur. Her tiirlii izleme, takip ya da i9lerin-
de birilerinin ajanhk yapma ihtimaline karI birbirlerinin uzerini
arar, kontrol ederler. Ancak durum ilerleyip art1k darbe geri di:in-
durulemez bir aamaya dogru gelirse bu defa darbe haz1rhgma
yine tedbiri elden b1rakmadan s1radan bir kod isim verilerek bel-
gelendirilmeye balamr ve bu belgeler i;:ogu zaman imzas1z veya
kodlanm1 olarak 9ok gizli, en az say1da i;:ogalt1larak saklamr.
Uzun sureden beri asker ii;:erisindeki Fethullah Gulen ce-
maati mensuplan ordu ii;:indeki her tu.rlu gruplama, antide-
mokratik i;:ahmalar, yolsuzluk ile ilgili olanlar bata
olmak uzere her tiirlu dokumam ahp
belli sorumlu!ann denetiminde
Bu belgelerin
yerlerde
sakland1g1 biliniyor, hatta tahmin edilenden daha fazla aske-
ri evrak d1anda arivlenmi durumdad1r. Balyoz Darbe Plam
denen ilgili evraklar da belirtilen bu tip
551
S1monlar
lantmm evraklan kantmlarak olm;turulmu, hatta bir iki ilave
belge de eklenerek karma bir evrak i;:uvah yapilarak bir gazete-
cinin onune at1lm1tlr. insanlann kafas1 kan1yor, yuz kii bir
odada toplamp darbe konuur mu? Eskiden bu i;:ahmalar bu
kadar gizli sakh yap1hrken, imdi neden ses ve goruntu kayd1
tutulan toplantilarda bu i;:ah9malar geri;:ekle9tiriliyor? Evet, ka-
y1t tutulan toplant1lar darbe planlan degil sava9 oyunland1r.
Balyoz Darbe Plam ile ilgili olarak tutuklanan ki9ilere ba-
klld1gmda bu belgelerin en erken 2004 y1lma ait oldugu an-
la:;nhyor, i;:unku tutuklananlardan Tumgeneral Behzat Balta
Edirne'de Tumen Komutam iken 2004 agustosunda emekli
oldu, yine Tuggeneral Halil Kalkanh da Edirne'de Tugay Komu-
tam idi ve 2006 y1lmda emekli oldu. Hi<; oyle darbeci, ideolojik
yam agir basan biri degildi, klasik bir komutandi.
Ben 2005 yih haziranmda Edirne'ye Emniyet Mudurii ola-
rak atand1g1mda eski arkada91m Ali Ihsan Gurcihan Tugay
Komutam idi, ondan once Behzat Balta vanm, emekli oldu-
gu soyleniyordu. Tutuklanan Behzat Balta'y1 tammad1m ama
anlat1lanlara g6re ideolojik yonu fazla olmayan, s1radan, biraz
sosyal biriymi9. Hali! Kalkanh'y1 tamd1m, o da s1radan biriydi,
ideolojik yonu hi<; yoktu. Fakat onlardan sonra gelen tamd1g1m
baz1 komutanlar i;:ok daha kat1 politik goru9lere sahip, hatta
alenen siyaseti;:ileri ele9tiren ki9ilerdi. Eger onlardan birinin ad1
bu darbe planlannda i;:1km19 olsa bana garip gelmezdi.
Bu iki komutan da Edirne'de g6rev yaparken i;:agnlmalan
uzerine 1. Ordudaki seminere katilm19lar. Zaten sava9 oyunla-
nnda en fazla rol du9ecek askeri birlikler hem Yunanistan, hem
de Bulgaristan 1a kom9u olmas1 nedeniyle Edirne'deki birlikler
olacaktlr. Dolay1s1yla onlann boyle bir sava9 planlamasmm ya-
p1ld1gr bir toplantlya katilmalan makuldur. Oysaki bu komu-
tanlar, Balyoz Darbe Plam iddias1yla ve emekli olduktan seneler
sonra tutukland1lar. Behzat Balta Pa9a'y1 simaen bile tammam.
Gumruk tahkikat1m s1rasmda ru9vet sui;:lamas1yla gorevden
552
2. Bolum Cemaat
ihra<;: olan Bai;;muduru i<;:in sevdigim bir komutan olan Recep
Pas;a uzerinden tavassut etmeye kalkm1s;ti, bundan dolayi ken-
disini pek sevmem. Halil Kalkanh Pas;a ile 2 yil <;:ahs;t1m ama hi<;:
samimi olmad1m, resmi tOren ve is;ler haricinde kars;1las;mad1m.
Kendisi bana sempatik gelmedi ama bugli.n haks1z yere yatt1k-
lan kanaatindeyim zira onlar bu is;lerin adam1 degiller.
D1s;andan bakmca kimin darbeci olup kimin olmad1g1 an-
las;1hr m1 diye sorulursa buna cevab1m evet anlas;1hr olacaktir.
Veli Ku<;:uk su<;:lu mu, masum mu bilmiyorum ama adm1 her
halde ilk kez ben Susurluk Olay1 doneminde ortaya atm1s;tim.
Jandarma Gene! Komutanhgmda Levent Ersoz ve Ali Esener
pas;alan daha 2003-04'te herkes farkh tavir ve tutumlan nede-
niyle biliyordu, yine <;etin Dogan Pas;a gibi baz1 komutanlann
keskinligi o zamanlardan biliniyordu.
Basm organlannm onune getirilen her belgeyi hi<;:bir uzma-
na inceletmeksizin yazmas1, boyle bir ortamdan faydalanarak
iftira atmak isteyen insanlarm is;ini kolaylas;tird1g1 gibi bu yon-
temleri tes;vik etmektedir. Halbuki i<;: gli.venligin bu kadar onem-
li oldugu, Ergenekon ve Balyoz gibi davalarm devam ettigi bir
ortamda, basm organlanmn i<;: gli.venlik konulannda uzmanla-
ra inceletmeden onune gelen her evraka, belgeye emin olmadan
yer vermemesi, savc1larm ise kaynag1 ve elde edilis; bi<;:imi belli
olmayan tomarla evrakm basmm onune atild1gi durumlarda
once gizlilik karan a11p incelendikten sonra uzman raporlan ile
birlikte yaymlanmasma karar vermeleri gerekir. Aksi hale, bir
orgli.t bu u<;: toplantmm evrakm1 kans;tmp bugli.n oldugu gibi
is;leri i<;:inden <;:1kllamaz bir hale getirebilir.
$u a<;:1k olarak gorulmektedir ki ozellikle ordu bas;ta olmak
uzere her kururnun bunyesindeki gizli olus;um (cuntalar, ihtilal
hazirhg1 toplantilan, anti demokratik tertipler) i<;:inde cemaatin
casuslan vard1r. Bu a<;:1dan herkes bu tur yontemlerden vaz-
ge<;:meli, bu is;lerden uzak durmahd1r. Bu casuslar buralarda
edindikleri her bilgiyi ve dokurnam tas;1yorlar. Bu belgelerin
553
S1monlar
kullamlmasm1 hukuki hale getirmek i<:;in cemaat elemanlan ta-
rafmdan bir yerlere konulup aramalarda bulundugu siisu ve-
rildigine dair <:;ok ciddi emareler vardir. Kimi zaman da casus-
lar bilgiyi getirmelerine ragmen ellerinde bunu kamtlayacak bir
belge olmuyor. Bu durumda da amaca yonelik belge iiretiliyor.
Bazen de ele ge<:;en belgeleri casuslar yanh9 yorumluyor, o za-
man da cami bombalama timi gibi sa<:;ma konularda uydurma
belgeler ortaya <:;1klyor ya da ilgili ilgisiz belgeler kan9tmhyor.
Boylece adalet mekanizmas1 yanh9 yonlendiriliyor.
Ba9bakan ve diger hukumet yetkilileri Deniz Kuvvetleri Ko-
mutanmm tum ordu i<:;erisindeki mudahale <:;ah9malanm anlat-
t1g1 giinliikleri, Jandarma Genel Komutam $ener Eruygur'un
darbe hazirhk planlannm belgeleri, Sank1z ve Ay191g1 gibi darbe
planlan hakkmda <:;ok onceden bilgi sahibiydiler. Bu gizli tertip-
lere kar91 tedbir alarak bu sayede ayakta kaldilar. $imdi de bu
belgeler gibi ordu i<:;erisindeki cuntala9ma, mudahale haz1rhg1
gibi hususlarda bizim bilmedigimiz belki ilerde yaymlanacak
bir<:;ok bilgiye sahip olabilirler ve ellerinde bu olu9umlan kamt-
layan belgeler bulanabilir. Bu ekilde tedbir ahp bu badireleri
atlatiyor olabilirler. Ba9bakan ve diger yetkililerin okuyup bilgi
sahibi oldugu ama daha yaymlanmayan ne kadar <:;ok belge var
acaba? Dolay1s1yla ordu i<:;erisinde cuntalar oldugu muddet<:;e
mevcut veya gelecek Ba9bakanlar ve hukumetler belgeleri temin
eden cemaate muhta<:;tirlar ve onlara kar91 tavir alamazlar. Belki
biz de olsak mecburiyet duyanz. Yani cemaati ordudaki cunta-
lar, cuntalan ise orduya s1zmak isteyen cemaat var ediyor.
Bu hukiimete kar91 olu9turulan cuntac1 ve a91n laik gCizu-
ken yap1lann hepsinin i<:;inde casuslar vardir ve olacaktir, bunu
anlamanm ve buna kaq1 tedbir almanm imkam da yoktur. Tek
yol a<:;1k, effaf ve legal bir yap1ya sahip olmaktir, herkes bo9
hayallerden vazge<:;melidir. Turkiye'nin bu a<:;1dan huzura ka-
vu9abilmesi i<:;in ordu demokrasiye kan9may1 b1rak1p Avrupa
ulkelerindeki bati modeli ordu yap1sma ve anlay19ma sahip ol-
554
2. Bohun Cemaat
mahdir. 0 zaman ordu i<;indeki bu cuntac1 unsurlar zayiflar.
Aksi takdirde haddini a:?an, z1ddm1 yaratir felsefesi geregi her-
kes kendi kar91tim yaratt1gm1 fark etmelidir.
Nas1l Yonetiliyor, Kimler Yonetiyor?
Emniyet te9kilatmdaki orglitlenme nas1ld1, yani cemaat Em-
niyeti nas1l yonetiyor, gorevleri nasil etkiliyordu? Emniyet hiye-
rar9ik bir te9kilatt1, te:?kilat i<;inde ikinci bir cemaat te9kilat1 nasll
yap1lamyordu? Y1llarca amir ve mudurluk gorevlerinde bulunan
ki9iler kendilerinin d19mda birinden nas1l emir ahyor? iddialar
dogru ise onlardan fir<;a bile yiyor, bir 9ey diyemiyorlard1?
Cemaatin ge<;mi9 yillardan ba9layarak te9kilatta nas1l ela-
man temin ettigi, nasil yap1land1g1 belki uzun ara9tlrma ve in-
celemelerin konusu olsa da ben 9u andaki orglitun nasil yap1-
land1gm1, idare edildigini bir nebze olsun gostermek istiyorum.
Bunun i<;in oncelikle bu konudaki belgelere bakmak gerekiyor.
Maalesef bu konuda <;ok fazla beige yok ama yine de bulunan
belgeler mevcut durumu belli oranda anlamam1z1 saghyor.
Bunlardan bir tanesi Elaz1g'm Sivrice il9esindeki bir camide
04.08.2002 tarihinde unutulan ve Ahmet ~ h i n l p isimli Ma-
den Muhendisine ait oldugu anla91lan 9anta i<;erisindeki doku-
manlard1r. Bu belgelere gore bu ki9i Elaz1g, Bingol, Tunceli ve
Malatya gibi o bolgedeki emniyet te:?kilatm1 yoneten, cemaatin
imam1 denen yoneticisidir. Maden muhendisidir ama bir egitim
kurumunda 9ah91yor gozukmektedir.
<;antada ana hatlanyla;
1- 0 y1l o bolgeye tayini 91kan ve o bolgeden bati ilerine ata-
nan polislerin 4 sayfahk listesi vardir, bu liste emniyetin bilgi-
sayarlanndan <;1kt1g1 belli olan tayinci personelin sicil numaras1
ve emniyetin kendi personelini tasnif ederken kulland1g1 harf
kodlanm da ta91maktadir.
2- Baz1 polislerin cep ve ev telefonlan 2 sayfahk liste halinde
bulunmaktad1r.
555
Halic;:'te Y a ~ a y a n Sirnonlar
3- 1 Agustos 2002 ile 1 Kas1m 2002 tarihleri arasmda hedef
:;;ah1slann tespiti ve listelerin c;:1kanlmas1, yah:;;ma gruplannm
olu:;;turulmas1 ve i:;;bolumu a:;;amasmm gen;:ekle:;;tirilmesi :;;ek-
lindeki notlar; kurumsal ay1hm ba:;;hg1 altmda adliye, idari per-
sonel, avukatlar, hastaneler, bankalar ve diger kurum isimleri
ile yeni tam:;;1lacak i:;;adamlan, toplum onderleri ve etkili nufuz
sahiplerine nasil davramlacag1yla ilgili notlar.
4- Yapilacak i:;;ler, personelin sorunlan gibi konularda 4
sayfahk not.
5- Elle yaz1lm1:;; notlarda baz1 polis amiri ve mudurlerinin
tayin yerleri ve ozel durumlan hakkmda notlar. En onemlisi il
Emniyet Mudurli.nun makam harcamalan ile yemek yedigi yer-
ler, makam araylannm kullamm1 hakkmda notlar.
Ahmet $ahinalp yakalamr ama kapsamh ifade vermez, ya-
kaland1gmda uzerinde bulunan bilgisayarm diskinin pilinin yl-
kanlmasm1 ister. Belgelerde 6rgli.tsel bir yah:;;ma, baz1 gorevli-
lerin belli yerlere getirilmesi, baz1lan hakkmda bilgi toplanmas1
gibi konular vard1r.
A:;;ag1da yer verdigim ikinci belge ise yok yeni ve gli.nceldir.
Bana yeni ulaan bu belgeye gore Emniyet te:;;kilat1 iyerisin-
de cemaate bagh polisler, yoneticileri olan ki:;;iden i:;;lerini iyi
yapmad1gi iyin :;;ikayetyi olmu:;;, yanh:;;lanm madde madde bir
rapora donu:;;turerek muhtemelen Fethullah Hoca'ya gonder-
mek istemi:;;lerdi. Buradaki :;;ikayetlere bakild1gmda orgli.tlenme
hakkmda ciddi bilgiler verilmektedir:
556
2. Bolum Cemaat
A. OMER BEY TARAFINDAN GQREVLENDiRiLEN
HEM KENDiLERiNi HEM DE
SORUMLULUKLARINI 0STLENDiKLERi VE
BiRiMLERi ETMELERi
4
1- MiT Muste$arlig1 ve askeri istihbarat birimleri Omer Beyi gen;:ek ad1
(Osman Hilmi Ozdil) ile bilmekte ve takip etmektedir. Emniyet Te$kilatmda
gbrev yapan list duzey yetkililerden olan Emin Asian, Sabri Uzun, Hanefi
Avc1, Huseyin Ozalp gibi devletin bnemli merkezleriyle irtibatl1 ki$iler de
Omer Beyin te$kilatm sorumlusu oldugunu bilmektedirler. Yine ad1 gei;;en
yetkililer Omer Beyin hangi mekanlarda ve kimlerle gbrli$tligunu tespit et-
tiklerini ifade etmektedirler.
2- Ba$bakanm i;;ok yakmmda bulunan MA tarafmdan da Omer Bey
Te$kilatm imam1 olarak bilinmekte ve ad1 gei;;en $ah1s tarafmdan i;;e$itli
mahfillerde bu durum ifade edilmektedir.
3- 2007 y1lmda Omer Bey ve Yenimahalle ile ilgilenen Sinan Beyin
(Murat Bey) ABD'ye giri$ ve 91k1$lannda FBI tarafindan once sorgulan-
malan, sorgulanma s1rasmda ust ve bagaj aramalan yap1lm1$/ bu $Upheli
duruma ragmen Omer Beyin seyahat program1ni degi$tirmeyerek ABD'de
bulunan emniyet<;i arkada$1ar tarafmdan havaalanmda kar$ilanml$ ve on-
larlala gbrli$mli$ daha sonra yine emniyeti;;i arkada$1ann kulland1g1 arai;;
ile HE'nin bulundugu kamp yerine goturi.ilmli$ ve fiziki ve teknik takip ile bu
sure<; buti.in teferruat1yla FBI taraf1ndan kay1t altma al1nm1$t1r.
ABD'den g1k1$ esnasinda da tekrar sorgulanm1$, bilgisayan dahil
uzerinde ve bagajmda bulunan butun bilgi ve beige niteligindeki e$yanin
kopyas1 almm1$, FBI sorgusunda ABD'de daha bnceden defalarca ziyaret
ettigi Emniyet Muduru S. T. isimli ki$iyi ziyaret maksad1yla bulundugunu
ifade etmi$, ifadelerinin birer sureti ile kendisinden alman bilgi ve belgele-
rin birer kopyas1 Emniyet Gene! Mudurlugune intikal ettirilmi$tir. Emniyet
Genel Mudurlugune intikal ettirilen bilgi ve belgeler arasmda baz1 ust du-
zey emniyet yetkililerinin ve e$1erinin bilgileri de tespit edilmi$tir. Ornek,
Emniyet Muduru M. Y. T. Ankara istihbarat $ube Mudur Yard1mc1s1 Z.
G.'nin 8$inin isim ve telefon bilgileri, Emniyet te$kilat1 mensuplannin da
4 I3u belge ii;:inde ge<;:en adlar gizlilik a-;;1smdan yalmzca harfleriyle
557
Y aayan S1monlar
bulundugu USAK isimli ara:;;tirma merkezinin darn:;;mani olduguna ili:;;kin
Omer Beyin kendi adma duzenlenmi:;; kartvizit vb.)
Yukanda ozetlenen olaym akabinde Emniyet Muduru S. T.'nin ABO
vizesi iptal edilmi:;;tir. Yine bu olaym akabinde iki FBI ajani New Jersey'de
ikamet eden ve New York Bolgesindeki emniyet9ilerin manevi sorumlusu
olan Emniyet Muduru A. <;.'nin evinde ziyaret ederek Omer Beyi kampa
gotUren ara9 hakkmda bilgi istemi:;;ler, aracm ba:;;kas1 adma kay1tl1 olmas1-
nm gerekgesini soru:;;turmu:;;lard1r.
Yap1lan tUm 9ali:;;malara ragmen FBI tarafmdan kopyalanan Omer Be-
yin bilgisayannda bulunan bilgilerin i9erigi hakkmda ne FBI yetkililerinden
ne de Omer Beyden tatminkar bir cevap almamam1:;;t1r.
Konu olaganustU hassasiyeti nedeniyle Buyugumuze gene! hatlariyla
arz edilmi:;;tir. Buyugumuz, Omer Beyle goru:;;ulerek bilgisayannda bulu-
nan bilgilerin muhtevasmm ne oldugunun sorulmas1 talimatm1 vermi:;; ve
olaydan buyuk uzuntu duydugunu ifade etmi:;;lerdir. Bijyugumuzun talimat1
uzerine ilgili Daire Ba:;;kani R G. Omer Beyle goru:;;mu:;; ve kendisinden
ABD'de ya:;;anan olayla Ancak Bey bir
vuku kendisinin sadece pasaportuna bak1larak
bindigini ifade ederek, hilaf-1 vaki beyanda bulunmu:;;tur. Bilahare onune
bilgi ve belgeler kabullenmek zorunda kalm1:;;t1r. Ancak bu
esnada bile bilgisayannda bulunan bilgilerle malumat vermek isteme-
mi:;;tir. Bu sure<;te Omer Beyin ABO vizesi ABO hukumeti tarafmdan
edilmi:;;tir. Benzer bir s1kmt1nm Yenimahalle ile ilgilenen arkada:;;
Bey) de soz konusu olabilecegi degerlendirilmektedir.
Omer Bey ABO vizesini geri alabilmek
l1gmdaki arkada:;;lan riske atarak kendisinin Polis
gu Ankara Sigortanm temsilcisi oldugunu.
kendisi tarafmdan ifade ettirmi:;;, ancak bu
rum FBI daha
verilmesi talebi
rulan
vize
mamas1, hilaf1 vaki beyanlan ve heyetlerin sembolik misyonu nedeniyle bu
bir
ve
558
2. Bollim Cemaat
Ii mevkilerinde gorev yapan bu bi.iyuklerimizde fikir ve onerilerine k1ymet
verilmedigi te;;kilatin onemli hie; bir meselesinin goru;;ulmedigi bu heyetler-
de buyuklerimizde idare edildikleri kanaati olu;;turulmu;;tur. Netice olarak
Omer Beyle goru;;mekte bir maslahat olmad1g1 du;;uncesi hakim olmu;;tur.
4- Gorevlendirilen ;;ah1slar izah edilemeyecek muesseselerde gorev
yapmaktad1r. Ornegin butun masraflan Ba;;bakanlik ortuli.i odeneginden
kar91lanan ve i9i9leri Bakanlig1 Dernekler Dairesi Ba;;kanligmin kontrolun-
de kurdurulan Uluslararas1 Sivil Toplum Kurulu;;lanrn Destekleme Derne-
ginin ii temsilcileri ve merkez koordinatbrleri Omer Beyin emniyet te;;kila-
tina bakan ekibi tarafindan olu9maktad1r. Te9kilat mensuplanyla yap1lan
ikili gbru;;meler ve isti;;areler zaman, zaman bu dernek merkezi ve tem-
silciliklerinde yap1lmaktad1r. Yine te;;kilatla ilgilenen sivillerin bir k1sm1 ve
e;;leri Samanyolu Koleji, Turgut Ozal Dernegi, Maltepe Dershaneleri veya
illerdeki ozel okullanm1zda gbrev yapmaktad1r.
Aynca, arkada;;lardan sorumlu siviller burokraside ve degi;;ik birimler-
de istihdam edilmektedir.
5- Mustakil olarak hizmet muesseseleri ve gorevli sivil ad ma
tutulan evleri farkl1 devrelerin bazen ayrn anda kullanmalan neticesinde
tedbire muhalif durumlar ya9anmaktad1r. Di.izenli bir aile ve ya9ant1
tlisu olmayan bu evler apartman sakinleri tarafindan dikkatle izlenmekte
ve ;;upheyle bak1lrnasina neden olmaktad1r.
6- sivil ;;ah1slann beylerine paralel olarak resmi arkada;;-
lann e;;lerinden sorumlu olarak vazife yapmaktalar. Bunun neticesinde bir
7 - Gore vii sivil
Iara ve
arkada;;lann her turlu bilgisine vak1f
sivil $8h1slar s1k s1k degi;;ime tabi tu-
birbirini tarnyan, dostlugu olan insanlara birbirinizle
denilmekte, fakat 15 ay bir arkada;;
tammalan.
cenaze merasimlerine
mazhar olmalan neticesinde
yap1lan fiziki veya teknik takip ile kendileri ve
ve
559
Halic;:'te Ya9ayan Simonlar
Aynca, gorevlendirilen $ah1slann kendi evleri baylar ve bayanlar tara-
fmdan s1k s1k kullanil1yor.
Y1llarca ayni yatakhaneyi, yemekhaneyi ve siralan payla$ml$ ve bir-
birini taniyan arkada$1ann bir araya gelmelerinin d1$andaki insanlara izah
edilemeyecek hii;:bir taraf1 yokken mevcut yerle$ik sistemler degi$lirilmi$,
sivil hayatta taninan ve hizmet muesseslerinde gorev yapan sivil insanlar
lojmanlara, i$yerlerine ve bir tak1m hususi ortamlara rahatl1kla girip 91k-
makta hii;: bir sakmca gi:irmemektedir.
Bir taraftan," aman evinizde bir kitap, bir cd, bir Kuran ve bir cev$en ol-
sun, dersleriniz 4 ki$iyi gei;:mesin, hii;:bir buyugunuzle-kui;:ugunuzle goru$-
meyin, irtibatm1z olmasm" diye tah$idat yap11irken diger yanda agabeylerin
tedbire ayk1n her !Urlu davrani$1an, ak1llarda soru i$areti olu$lurmakta ve
vicdanlarda kabul gormemektedir.
8- Cok mahrem olan operasyon ve telefon delay bilgileri ilgisiz ki$ilerle
payla$1lmakta ve bu husus uluorta konu$ulmaktad1r. Resmi arkada$1ardan
alman operasyon bilgileri dogrudan "bilgi notu" formatmda kaynak gos-
terilmeksizin hizmetle irtibat1 oldugu bilinen yerlerde yaymlat1lmaktad1r.
Daha ii Emniyet Mudurunun bile bilgisi olmadan aktif haber isimli internet
haber sitesinde gizli konulann yaymlanmas1 ve yine i;:ok onemli stratejik I
mahrem konulann savc1l1ga intikal ettirilmeden bize ait internet sitelerinde
veya gazetelerde yaymlat1lmas1 nedeniyle arkada$lanm1z ve hizmet hedef
haline getirilmi$tir.
9- Omer Bey ve gorevlendirdigi sivil arkada$1ann konumlan dolay1s1y-
la sahip olduklan bilgileri eskiden irtibatl1 olduklan $ah1slara aktarmalan
nedeniyle te$kilat kemmiyet ve keyfiyet bak1mmdan de$ifre edilmektedir.
Ornegin Nuh Mete Yuksel ve CEV vb. olaylar resmi arkada$1arla ili$ki-
lendirilerek anlat1lmaktadir. [Savc1 Yuksel'in kasetini kendilerinin yapt1g1ni
ovunerek i;:evresinde anlatt1gm1 duymu$tUm. Demek ki Nuh Mete Yuksel'in
kaset olay1 tereddutsuz cemaat tarafmda yapllm1$tir- Yazar Notu]
10- Cok mah rem mevzular her ortamda neye hizmet edecegi bilin-
meksizin konu$ulmakta, reklam konusu haline getirilmektedir. (YA$, MGK,
Ergenekon, parti kapat1lmas1, L. E., N. V., vb.) HE'nin davas1 ii;:in ri.i$vet
verildigi, telefonlann dinlenildigi, bir Yarg1tay uyesinin evinin tefri$at1nin
yap1ld1g1 gibi konular Omer Bey ve ekibi tarafmdan herkesle rahatl1kla
payla$1lmaktad1r. Planlama a$amasmda olan operasyonlar onceden du-
560
2. Boliim Cemaat
yurulmakta, Ergenekon dalgalan olmadan haber verilmektedir. Atabeyler
ve Dani$tay operasyonlannda, Y Buyukarnt, i. Ba$bug hadisesinde ya$a-
nan s1kint1lar.
11- Te$kilat mensuplan ile alakal! listelerin ve bilgilerin flash bellek-
lere ve disklere kaydedilmesi ve bunlann ta$inmas1 ile ilgili s1kint1lar bu-
yugumuzun defaatle yapt1g1 ikazlara ragmen a$1lamam1$tir. Omer Bey ve
ekibi rahatl!kla bu tur resmi arkada$1ann bilgilerinin bulundugu flash disk
ve laptoplarla yurt i<;:inde ve yurtd1$1nda seyahat etmektedirler. Elaz1g ve
Burdur'da ya$anan uzucu hadiselerden ders alinamam1$tir.
B- REHBERLiK HiZMETLERiNDE VE HiZMET ETME
ADABINDA Y ~ N N SIKINTILAR
1- Omer Bey ve ekibinin buyuk gogunlugunda Kur'an-1 Kerim, Sunnet
ve eserlere ili$kin muktesebat resmi arkada$lanm1z1 tatmin etmekten uzak-
t1r. Ekibin zaman zaman ABD'ye Buyugumuzu ziyaret d1$inda herhangi bir
beslenme mekanizmas1 bulunmamaktadir. Kendilerini kabul ettirme buyuk
olgude gok mahrem bilgilerin uluorta arkada$1arla payla$1lmas1 ile saglan-
maya gal!$1lmaktadir. Hatta baz1 arkada$lanm1z manevi bO$IUklarin1 telafi
etme adina <;:e$itli dini gruplar ile Emniyet Hizmeti d1$indaki birimler ile
irtibata gegmi$tir.
2- .... .
3- .... .
4- Tayin, terfi ve atamalarda hizmetin rolu arkada$1ar uzerinde bir bas-
k1 ve korku arac1 olarak kullarnlmaktadir. Arkada$1ara adil davrarnlmamak-
ta ve te$kilat teamullerine ayk1n tayinler yap1lmaktad1r.
5- Resmi arkada$1ann maa$1anndan toplanan himmetlerin kullarnmin-
da gerekli ozen gosterilmemektedir. Ornegin Omer Bey ve ekibinin Ma-
kedonya ve Almanya programlannda yap1lan harcamalar, kullarnlan luks
telefon ve laptoplar.
6- Buyugumuzun buyuk agabeylerle ilgili tasarruflannin " ... ilgili ope-
rasyon tamamland1, i$1eri bitirildi gibi." ifadeler ile anlat1lmas1 ve bu duru-
mun arkada$1ar nezdinde agabeylerle ilgili su-i zanna sebebiyet vermesi
(H. T, M. 0. , A. K. gibi)
561
Snnonlar
7- <;:e$itli donemlerde te$kilatta vazife yapml$ ve onemli hizmetleri ol-
mw;> ki$ilerle di..i$manca ugra$1lmakta ve haklannda iftiralar at1larak si..irekli
y1pratilmakta ve bu hususlar en alt seviyedeki gruplara kadar konu;;ul-
maktadir.
8-
9- ... ..
10- .... .
11- Omer Bey ve List ekibi kendilerini Bi..iyi..igi..imi..izi..in vekili olarak gi:ir-
mekte ancak Bi..iyi..igi..imi..izi..in i..islubunu, mi.ilayemetini, hadise ve meseleleri
degerlendirmesi hususunda ayni hassasiyeti gostermemektedirler. Arka-
da;;lanm1z kaba davran1;;lan kabullenmeme istikametinde bir tavir sergile-
diklerinde pervas1zca; Biz sizin Daire Ba9kan/ann1Z1 bile fm;:altyoruz, niye
a/Jmyorsunuz.' demek!edirler. Omer Bey bir olaya k1z1p kontrolden 91kt1-
'imam benim, her tiirlii tasarrufta bulunurum, Hoca Efendiye
sormak zorunda da degilim.' deme ci.iretkarl1gmda bulunabilmektedir.
Yukanda k1saca arz edilen ve uygulamalardaki dav-
baz1 ku-
ve emekliliklerini 1<::t<>m:1<::J<=rr11
te$kilatta gorev yapmanm hizmet se-
geri durma noktasma
12- .... .
13- ... .
14- Beklenen metafizik
unsuru
\1rn1i:>r.r>r<1< insanlann I
oni.inde bu-
lundurmalan ""''""'"""' vb. hususlar s1k s1k dile getirildi.
operasyonlar, atamalar vb.
bir literati.ir kullan1lmas1
Yine bu cumleden hareketle bize
muhasebe / murakabe
ve ekibi de bu durumu olmas1 bir durum ola-
15- .....
2. Bcilum Cemaat
16- Arkada?lann I agabeylerin meselelerini, s1kint1larirn arz edecekleri
guvenecekleri isli$are heyetleri ve $ah1slar yok. Gelen konulardaki tena-
kuzlar nedeniyle, insanlann isli$areye ve isli$are heyetlerine guvenleri gun
ge9tik9e azal1yor.
17- Omer Bey arkada$lanm1zin bir k1smina kin besledigini, beddua
ettigini hatta ayrn arkada$lanm1z i9in yerin alt1rnn ustunden daha hayirli
olacag1n1 ifade ederek onlan uluorta konu$arak hedef haline getirmekte
ve hizmet d1$ma 91kmalan i9in ozel 9aba sarf etmektedir. Bu arkadai>lann
a91klanrn bulup s1kint1ya dui>urebilmek i9in her turlu teknik imkanlan sefer-
ber etmekte ve iftira atmakta beis gormemektedir.
18- Hizmetteki bi.iyi.ik agabeylerimiz ile (feitli kurumlardaki arka-
dalanm1zm telefonlan Omer Beyin talimat1 ile dinlenmitir. irtibat bilgi-
lerine bak1lm1tlr.
lardan denetlemek
degil, cemaatin elemanlanrnn bile belli a91-
dinlenmi$ oldugu anla$1lmaktadir, cemaatin Emniyet
i9erisindeki ve eylemlerinin durumunu gostermesi a91smda enteresan]
19- Astlar amirlerinin
farkl1 bir
Bu
Omer Bey tarafmdan gorevlendirilen sivil
idare ast LJS!LJ \/rHoOfrrlC>\/0
kadar
tavirlan se-
tereddut has1I
" HE boyle isti-
her birimdeki
talimat olarak
Her kritik birimde cemaatin irtibat1 sorumlusu yer
Cizellikle birimleri
oranda cemaat taraftarlarmdan
kisiler var ise de onlar da
563
Hal!c;'te Yas;ayan S1monlar
temlerle buralardan uzaklatmlm1t1r. Emniyete ait tum ariv
ve bilgiler cemaatin arivine tamml, mevcutlar da istendigi an
cemaatin isteklerine uygun olarak kullamlmaktad1r. Emniyetin
istihbarat ve KOM birimlerinde teknik ve amir kadrosu buytik
oranda cemaatin elamam konumunda veya bilerek cemaatten
gelen talimatlara uymaktadir.
Aslmda bu 6rgtitluluk yalmzca Emniyet i<;inde mevcut de-
gildir, cemaat hemen hemen tum kurumlarda az veya <;ok br-
gtitlu haldedir. Ogrendigim kadanyla MiT, ordu, yarg1 ve millet-
vekilleri i<;inde imam konumunda kiiler bulunmaktadir.
Cemaat hakkmda herhangi bir ihbar geldiginde, daha ara-
tirmaya balanmadan o birimdeki cemaat mensuplannca ha-
ber verilip tedbir almmaktad1r. Yakm zamanda birka<; defa MiT
ve Emniyete cemaatin faaliyetleri, hatta en ustteki imam Omer
kod adh kii hakkmda bilgi gitmi, MiT aratlrmaya balad1g1
an haberdar olunmu ve gerekli tedbirler alinm1t1r.
Genelde her kurumun imam1 ileri yonetmektedir. Emniyet,
ordu, MIT, basm ve medya, yargi, maliye gibi tlim buytik ku-
rumlardan sorumlu olan bir imam vardir. Her imamm altinda o
kurumun her biriminde sorumlular mevuttur, bu en yukandan
balayip alta kadar yogun orgtitlu olarak devam eder. Agirhkh
olarak merkez ve buytik illerde olmak uzere tum illerde orgtitlu-
luk soz konusudur. Her hafta toplamlarak o kurum/birimdeki
genel durumlar degerlendirilir ve yukanya arz edilecek konular
<;1kanhr. Alt birim imamlan kendi aralannda toplarnrlar. En yu-
kanda o kurum i<;in istiare heyeti denebilecek list sorumlular-
dan oluan komitevari bir birim olup, onun ustunde o kurumun
imam1 bulunur. Daha ustte kurum imamlan bir araya gelip ulke
genelindeki ileri ve kurumlar aras1 <;ahmalan degerlendirirler.
Bir kurumun yapacag1 ilere digerlerinin destegi, oralardaki bil-
giler istenir. Bununla birlikte her kurum imam1 aynca dogrudan
yurtd1mda bulunan Fethullah Hoca'ya bilgi verip ondan talimat
ahr, yani olup biten her y hocanm bilgi ve kontrolunde ger<;ek-
564
2. Boliim Cemaat
leir, dolayisiyla meydana gelen olaylar asla s1radan bir cemaat
mensubunun kendi kafasma g6re yaptigi eyler degildir.
Eger bu insanlar sadece yard1mlama, dayamma, birbirleriy-
le aile ve arkadahk ilikisi kurma gibi faaliyetler ic;:inde olsalard1
elbette buna itiraz edilmezdi ama imdi g6ruldugu kadan ile dev-
leti idare eden Bakanhk ve Genel Mudurluklere, hatta hukUmete
alternatif bir yap1 kurularak tum kurumlar y6netilmektedir. Her
ey olmasa da hayati konular, 6nemli tayin ve atamalar, 6nem-
li operasyonlar bu yap1 tarafmdan planlamp uygulanmaktad1r.
Operasyonlara bu yap1 karar verip devletin sistemlerini kendi
amac;:lan dogrultusunda 9al1tirmakta, aym anda kendi taraftar-
lan ve kendilerinin denetiminde olan basm yayin organlar1 ve
internet siteleri vas1tas1yla line;: kampanyalan yap1lmakta, dog-
ru yanh her tUrlu bilgi 9arp1tilarak servis edilmekte, kamuoyu
yanh ve yanh bilgilerle yanh kanaat sahibi olmaktadir.
Hukuka uygun veya farkh y6ntemle elde edilen bilgiler ve
her tUrlu y6ntem kullamlarak hedef sec;:ilen kiiler line;: edilmek
istenmektedir. Zaman zaman bu bilgiler tahrif edilerek, ekleme
ve 91karmalar yap1larak kullamld1gi gibi c;:ogunlukla da her yer-
de bulunan gizli elemanlan 6zellikle ordu ic;:erisindeki faaliyet
ve c;:ahmalan rapor etmektedir. Daha sonra bu haberleri belge-
lemek ic;:in delil bulmaya c;:ahilmakta, bulunan veya yaratilan
belge, evrak veya materyaller aranan mahallere konarak, ara-
mada ele gec;:ti ilemi yapllmaktad1r.
Failleri bulunmu birc;:ok olay, balatilan ve yeterli delil bu-
lunamayan bata Ergenekon olmak uzere pek c;:ok baka dava-
larla irtibatlandmlmaya c;:ahllmakta, hukuk ve mant1k zorlan-
maktadir.
Cemaatin Propaganda Aracrlan
Buglin bilenen gazete, televizyon ve dergiler haricinde Ak-
tifhaber, Derindii.sii.nce, Roothaber, Habertime, Habervaktim,
Sonsayfa, recepa.blogspot gibi onlarca internet sitesi cemaat
565
S1rnonlar
mensuplannca kurulmw;;tur. Tek merkezden yonetilen haber-
ler buradan verilerek kamuoyu istenilen dogrultuda yonlendi-
rilmektedir. Bata polis olmak uzere tum kurumlardaki cemaat
taraftarlanndan gelen bilgiler bu haber sitelerine servis edil-
mekte, kendilerine karI olan tum kiilere ise buralardan sal-
dmlmaktadir.
Cemaattin gizli imamlan bu sitelerde gerc;ek ve farkh adlar-
la koe yaz1lan yazmakta ve geni cemaat sempatizam kitleleri
yonlendirmektedir. Yusuf Gezgin, Y. Derinsoy gibi sahte isimler
altmda makaleler ve Deri.n Yap1 ve Tu.rkiye gibi kitaplar yazll-
maktadir.
Sanki birbirinden ayn kaynaklarm19 gibi gozuken eyler as-
lmda tek bir kaynaktan yonlendirilmekte, hatta zamanla resmi
bilgiye donumektedir. Bir kism1 polis kaynaklarmdan alman an-
cak c;arp1tilarak cemaat propagandas1 haline donuturulen akil
d191 iddialar, farkh internet siteleri ve yaym organlannda
narak halkin zihninde g e n ~ e k bilgi haline doniitUrulmektedir.
Garip Bir Kaset Olay1
Deniz Baykal'm gizli kamerayla i;;ekilen goruntulerini ic;eren
kaset olay1m kim yapt1, nic;in yapt1? Bunlan bir an unutahm ve
du9unelim.
Baykal bu ulkede muhtemel Ba9bakan adaylanndan biriydi,
ulkenin ikinci buyiik partisinin genel ba9kam olarak konjonk-
turun degiimine gore her zaman ba9bakan olmas1 ihtimal dahi-
lindeydi. Bu video goruntUleri daha once <;ekilmi9. Baykal ba9-
bakan olsayd1 ve ulke ic;in kritik bir karar arifesinde birileri c;1k1p
elimizde bu gorunhiler var, eger 9oyle davranmazsamz bunlan
kamuoyuyla payla9acag1z deseydi acaba durum ne olurdu?
internette yaymlanan gorunt1:ilere bakihrsa bu i9i yapanlar
ellerindeki goruntulerden en az incitici olacak bir klip hazirlam19-
lar, ellerinde bu gorfmtulerin <;:ok daha incitici ve rahats1z edici
olanlarmm da oldugu kanaatine vanhyor. Sadece Baykal'm m1
566
2. Bbll1rn Cernaat
boyle goruntuler var? Acaba ka<;: bakan, ka<;: genel miidur, ka<;:
komutan veya onlarm es,leri ve <;:oeuklan hakkmda da bu veya
benzeri goruntuler mevcuttur? Bunlar yakalanmad1g1 muddet<;:e
de b6yle goruntuleri <;:ekmeye devam edileeeginden tereddut var
m1? Acaba ge<;::mis,te bu goruntuler kullamlarak kimlere s,antaj
yap1ld1, kimler istifa ettirildi veya gayri mes,ru menfaat temin
edildi. Bu ve benzeri sorularm daha fazlasm1 sormak mumkun
ve bu sorulann <;:oguna da evet eevab1 verileeektir.
$imdi kim yapt1 sorusuna cevap ararsak:
Bu olaym ilk benzeri Ankara DGM Savc1s1 Nuh Mete Yuksel'e
y6nelik hazirlanm1s,ti, bugiin bu olayi eemaatin yaptigmdan en
ufak s,uphem yok. 1999 y1lmda baz1 kis,ilerin Save1 Yuksel hak-
kmda ellerinde onemli bilgiler oldugunu, belli bir miktar ucret
kars,1hgmda vereceklerini soylemeleri uzerine bulus,ma yerine
bugiin cemaat mensubu oldugu bilinen polislerle birlikte giden
bir zarf verilir, bu zarf o sirada Ankara'daki sem-
tinde bulunan Savc1'ya iletilir. Zarfta daha sonra CD'si de bu-
lunan Savc1 Yuksel'in bir kadmla ilis,kisini gosteren fotograflar
vard1r. Bugiin i<;:in bu bulus,mamn uydurma, maksadm savc1ya
g6zdag1 verrnek oldugundan hi<;: s,uphe yoktur. Bir sure sonra
istanbul'da postaya verilrnis, bir kargo paketi Save1 Yuksel'e gon-
derilir, i<;:erisinde uygunsuz goruntlilerin oldugu CD <;:1kar. Za-
ten daha sonra CD goruntlileri bulundugunda Nuh Mete Yiiksel
de cernaate mensup polislerin bunu yapt1gm1 soylemis,tir. Daha
sonra bu CD'nin bir ornegi, <;::agdas, Egitim Vakf1'nda biraz zor-
larna ile yap1lan ararnada bulunur, sorus,turma sirasmda Em-
niyet Guvenlik $ubesinde <;:ahs,an Bayram isirnli bir komiserin
dernek yonetieileri tarafmdan Emniyetten bilgi alrnak i<;:in ajan
gibi kullamld1g1 veya cemaatin Bayram'1 dernege ajan olarak
soktugu iddialan tart1s,1hr. 0 donem dernegin polisin i<;:ine ajan
olarak sokup bilgi almak i<;:in kulland1g1 yonundeki iddialarda
ad1 ge<;:en ve alevi, sol gorus,lu oldugu si:iylenen Bayram'm cema-
at mensubu oldugunu ogrendim. Ne alevi ne de solcu oldugu,
567
Hali9'te Yaayan Simonlar
imam Hatip Lisesinde okudugu, son buldugum cemaatin kendi-
sinin hazirlad1gi belgede bu olaydan kapah olarak bahsedilmesi
Nuh Mete Yuksel olaymm cemaatin Emniyet i9erisindeki polis-
leri tarafmdan yap1ld1g1 kanaatini glii;:lendirmektedir.
Yanh tahminlerine dayanarak aym olaym bir benzerini
bana kar1 da uygulamay1 denediler. Benim ozel ve gizli tutulan
telefonlanm1 sahte isim ve IMEI uzerinden istanbul istihbarat
$ubesi tarafmdan istanbul 250. madde ile yetkili hakimden
ald1klan 07 .11.2009 tarihli kararla dinlediler. Basm mensup-
lanna bile alenen beni kast ederek toplumdaki saygmhg1m1
sarsacaklanm soylediler. Arkada1mla bulutugum bir evin sa-
hibinin telefonunu aym ekilde dinlediler. Bu eve bir sure son-
ra hirs1z girdi, evdeki bilgisayan ald1 ama eve ne koyduklanm
bilmiyoruz. Bu, maddi delilleriyle ispath bir olayd1r.
Korgeneral Metin Yavuz Yali;:m'm bir kadmla olan tele-
fon konumalannm basma s1zd1nlmas1, Tumgeneral Levent
Turkmen'in otelde bir kadmla uyuturucu ihban iddias1 ile ba-
s1lmas1 ve istifas1, izmir'de bir albaym, einin kendisini aldatt1g1
iddialan ile fotograflannm basma s1zdmlmas1, Ergenekon vb.
adlarla yap1lan tahkikatlarda bulunan ozel hayata ait bilgiler,
list duzey yonetici, hakim ve savc1lar hakkmda uygunsuz go-
runtU ve resim iddialannm yayilmas1 ve daha pek i;:ok benzer
olay aslmda hep aym adresi gostermektedir.
Aynca bu tur bir teknolojiyi uygulayip eve kamera yerletir-
mek ii;:in o yeri tespit etmek gerekir, o yeri tespit ii;:in de telefon
analiz sistemi ile g6rlimelerin ve hedeflerin bulunduklan, bu-
lutuklan yerlerin belirlenmesi ve telefonlann gizlice dinlenme-
si arttir, aksi takdirde bu bilgiler edinilmeden nereye kamera
yerletirilecegi bilinemez.
Tum bunlan bir araya getirirseniz bu ileri yapabilecek ye-
gane grubun cemaatin Emniyet istihbarat birimi ii;:erisindeki
unsurlan oldugu ortaya 91kar. Bu ii profesyonelce yapabilecek
tek grup cemaattir.
568
2. Bblum Cernaat
Bir defa cemaat haricindeki herkes bu goruntlileri internete
yayarken iz birakir ve kesin yakalamr, bir tek onlar bu siste-
min olduklarmdan iz b1rakmadan bilgileri yayabilirler.
Hatirlanacag1 uzere Sakarya Ernniyet Mudurunun tutuklan-
mas1 olaymda bir e-posta ile ihbarda bulunan
bir k1sa surede hemen ortaya Arna cernaatin
amac,lanna uygun olarak ihbarda bulunan onlarca ihbarcmm
kirn oldugu veya hic, kirnse yakalanma-
d1, bu durum da yapanlann aslmda bu yapanlan ya-
kalamas1 gerekenler oldugunu gosteriyor. Daha ylizlerce husus
dikkate almd1gmda boyle goruntuleri hazirlama,
montajlama ve yayma ortada
mzca tek bir faalin olacag1 sonucuna vannz.
Giincel ittihat ve Terakki
Turk ve Terakki
Jon Turk zaten kendisi
devlet kurumlan ve ozellikle ordu bu
suretle ordunun ve devletin sistemini bozmasma
ic,in cemaatin
ordu, MiT, jandarma, yarg1 ve
sinde ayn bir
Bu kitabm ikinci bolumune
az insan bilir. Bunlarm
m zehir, zindan
hedefi oldum. Arna
569
bundan fark1 yoktur; po-
devlet kurumlan ic,eri-
ustluk
ne rnanaya
bundan sonras1-
S1monlar
sakin bir
bir <;evrem var, daha
bir duzen burada
Arnao zaman
utamnm, herkesi
kandirsam da kendimi kand1ramam. Tehlike
taraflm
vicdammda kendimi
Eski dostlanm ve
ihtimali vardir.
setmesine,
verir. Fakat bu
Bolurn Cemaat
'?linunce sizin Susurluk'taki ne farkm1z kahr ki? Sizi
bir "Aile kavgasmda
kullananlara
Bu kitab1 yazrnaktaki amacun, ic;inizdeki c;ok iyi niyetli ve
durust insanlara belki bir dakikahgma "Biz ne yap1yoruz" diye
dli'?undurebilmekti. Bu meseleyle ilgili olarak en fazla uzul-
dl'igum konu c;ok temiz, c;ah'?kan ve sayg1h insanlann
ustlerine iftira atan, bilerek vicdans1zhk yapan, vefasiz insanla-
ra di:inli'?tlirulmesidir.
Aslmda herkes ama kimse dillendirmiyor. Ben bu
birlikte ifade ediyorum ki tum bu i'?leri cema-
at yap1yor, bunu art1k herkes bilsin. Son zamanlarda
sin
cernaatin
onlardan
da cernaatin adamland1r. Tarafs12 ba-
savc1s1 numarasm1 art1k kirnse
hukuk adma
cernaatin talimat1 ile
s1zd1nlan
cernaa te hizrnet
basm ve rnedya hizrneti
sald1nlar cernaatin talimatl ve plarn
Mudurleri ve Valileri bilsinler ki emirle-
rindeki bir k1sm1 kendilerini cemaat in1ain1n1
amir olarak kabul hatta etraflan cemaat mensubu mu-
dti.r ve amirlerce durumdad1r.
durumun farkmdalar kismen
Baz1
savc1lar cernaat imamlannm talima-
57
S1monlar
vermek ve davranmak insam insan yapan unsurdur. uc<;:;,1\.aJco-
nnm emrinde olanlar ne yaparsa yapsm
D19andan bakmca iistume
ken bu
met etmek gibi
sistemini savunanlar eski
ve ideallerini
Bu devlet
sorunu
neme di:inu9fir.
iilke herkes
tat
adeta bir cehen-
konularda kusurlan da bulunan baz1
lerc iftira
mez. Bu
ve
572
Bblum Cemaat
sun:lklenecektir. Bu
Cemaati Y onetenlere ...
Size sizlere haks1zhk yapanlann sw;:lanm ve
bulup i;1karmamz, bunlarla ilgili olarak adli ve idari
mekanizmalar tahkikat yaptirmamz tabii ki hak-
k1mz. Onlann sw;:lanm ortaya kamuoyuna ve basma
vermeniz de hakkm1z. Bu yanh9larla yasalar i;eri;evesinde mu-
cadele etmek de elbette hakkm1z. Fakat komplo kurmak, sui;
iftira vicdana
on katl fazla 9ey
ona saldirmak
Bilinenlcr haricinde tehditle ve 9antajla
kimlcre neler yaptmld1? Dahas1 ilerde kullamlmak uzere ne ka-
dar kaset haz1rland1? Bu kadar kirli
de kirlctir.
iftira edilen ve lekelenen insanlar gei;mi9te size za-
rar veren insanlar degildi, hatta onlar taraftarlanmzm haks1z
yere zarar gc'lrmelerine mani oldular. Fakat o glin haks1zbga
korunan ki9iler kendileri haks1zhk yap1yor. Sizin
sava9
le a payn mecralara
gibi ol diyen
sava9t1, 9imdi ise bu mucade-
durumda. Kusurlan ortmede gece
nerecle? Bu durumu sizlerden ba9kas1
clurcluramaz, aslmda sizin de durdurmayacagm1zdan eminim.
Ancak hi<; olmazsa son bir daha clli!?linun, obur tarafta bunun
hesabm1 veremezsiniz. Bilerek ve zulum
573
S1rnonlar
yapamazs1rnz, yaparsamz sizin ilkelerinize ama Alla-
hm ilkelerine bu ve cezas1 da vard1r.
Bir "kufUrle mCun-
kun ama zulumle (adaletsiz) yonetim mCimkun degil," demi:;;ti.
Her bildiginizden :;;uphem Ben ve benim gibi olan
9ok ki:;;i, eskiden yeti:;;en nesiller ve yap1lan faaliyetlere baka-
rak hatta bolgenin, Miisltiman ulkelerin
onemli bir hareket
ayrn ki:;;iler eger bu polislik anlay1:;;ma, gizli dinleme, iftira, delil
faaliyetlerine devam ederseniz ulkenin felaketi olaca-
Zl
samimi olarak
Ben cemaatin kendi mecrasmda
Hatta
9ok onemli olduguna inamyon1m. Ancak casus iftira,
hukuka mudahale, hakimleri etkileme ve :;;antaj faaliyetlerine
kabul bu devleti ni-
zam intizam ve kural namma her alt list eder. Bundan do-
Askeri, harcanan
diger toplumsal
harcanmas1
Balyoz vb. adlarla
kar:;;1 degilim. Bu ulkede demokrasinin tum kurum ve kurallan
ile uygulanmasm1, ozgC1rluklerin ba:;;kalannm ozglirluk smm-
na kadar smirs1zca kullamlmasm1, devletin
savunuyorum. Bu 1'.'ilkenin ul-
574
ortammm tesis edilmesi
ve
Bolum
Demokrasi
sonmlar olmakla birlikte
konuda ulkenin onCmde duran en onemli sorunun ordunun
batidaki kendi as1l sahasma ve her zaman de-
hakh
da Deniz Kuvvetleri Komutam-
talimat1
daha fazladir.
ber ordu kutsaldir derse bile ben demokra-
tik ortamm muhafazas1 ordunun kendi
ve :;;atta
ni savunurun1. ve huzunm olma-
rolun ordunun her ;;eye mudahil
lumsal ve olarak tanzim
ifade ederim.
Bugiin Nasll Yorumlamah?
ulkedeki mevcut durum "Dun
575
S1monlai
risinde inanc1m haks1z ve hukuksuz dav-
ramldi. inarn;lan geregi aile fertleri ba96rtulu, islami kesimlerle
diyalogu var i;:ok basit sebeplerden insanlar mesleklerin-
den edildi, horland1, a9ag1landi. i9lerinden at1lmalan yetmedi
hayatlanm idarne ettirmek ii;:in ba9ka i9lerde, belediyelerde
i;:ah9malanna, serbest meslek icra etmelerine kar91 91kild1, or-
dudan at1lan ve bir i9e ihtiya<;: duyan bu ki9ilere yard1m eden-
ler sui;:landi. Okudugu iirden dolay1 siyaseti;:iler tutukland1 ve
mahkum oldu. Meslekten atilma kararlannm hukuki denetime
tabi olmasma kar91 <;:1k1ld1, ortaklan veya yoneticilerinin dini
hassasiyetleri nedeniyle <;:eitli ambargo uyguland1,
kredileri kesildi, devletten i almalanna mani olundu. Kimi ozel
uzerine devlet polisler, savc1lar
ozel denetimlere tabi tuttu.
Bir donem yap1lan haks1z ve hukuksuz uygulamalan say--
makla bitirrnek mumkun
bazllan
Baz1lan o
ad1m atarken ben o
p1lanlann yanh oldugunu soyledim, bunlara kar91 <;:lktlm, bu
ylizden tutukland1m, agir ceza tehdidi ile yarg1land1m. 28 $ubat
doneminde Deniz Kuvvetleri rnahkemesindeki bir ba9ka dava-
da da ylizde yliz mahkum olacag1m1 du9unmerne ragmen yine
de dogrulan soylemekten i;:ekinmedim. 0 glin magdur olanlar,
buglin hakim oldular. Buglin de onlar eskiden kendilerine ya -
am hakkl tammayan i;:evreleri ya9atmamaya 9ah91yorlar, aym
ekilde gerekirse hukuku ihlal ederek, gerekirse sahte delillerle
sava9ta her ey mubahtir anlay191 ile her tUrlu hileye ba9vura-
rak hedeflerine ula9maya i;:ah91yorlar.
Yine ben buglin de yap1lan yanh9lara kar91 pk1yorum. Yargi-
lananlar eskiden yanh yapm19, hukuksuz davranm19 olabilirler,
hatta cani bile olabilirler ama bu, onlara hukuksuz davranmayi
gerektirmez. Aym ekilde davramhrsa onlardan farkh olundugu
iddia edilebilir mi? Bu ekilde sadece zalimlerle mazlumlar yer
576
2. Bolum Cernaat
olacak, ustelik kimin kimin masum oldugunu
bu toz bulutu i<;:erisinde ayiklamak mumkCm
Hukuksuz davram5lar as1l zaran magdura degil, yapa-
na verir. Nas1l bir vicdan, nas1l bir anlay15 ya da ideal
sa, hukuksuzluga ba5vurmay1 uygun gorur? Mazlum, yap1la-
nm haks1z oldugunu bilir, bu yuzden tesiri kahc1 olmaz ama
haks1zhk yapan ve hukuksuz davranan bunu isteyerek yapt1g1
i<;:in vicdanen kirlenir ve surekli aym yonternlere basvurma ahs-
kanhg1 kazamr. Bu ulkede gucu eline ge<;:iren herkes devletin
imkanlanrn da kullanarak rakibine haks1z, hukuksuz saldmlar
yapmaya kalkarsa, bu ulkede huzur ve glivenlik olamaz. Sald1-
ranlar su<;:luysa, bilmelerine ragmen ikbal ugruna bu yanhshga
kar51 koymayanlar iki kat su<;:ludur.
Bu ulkede herkesin glinlunce ya:;;ayacag1 bir ortarrn
lamak mecburiyetindeyiz, bunu ancak hukuk, demokrasi, oz-
insan haklan
olanm degil, hukukun hakim oldugu bir sisteme
c1m1z var. Cemaatin ya da militarizmin hukuku evrensel
hukukun uygulanmas1 gerekir. En kotu kanun bile keyfilikten
<;:ok daha iyidir, o a<;:1dan cemaatin uygulamalannm asla fay-
da getirmeyecegine herkes inanmahd1r. Herkesin hukuku kul-
lanarak birbirine pusu kurdugu bir ulke ya5anmaz olacaktir.
Dolay1s1yla militarist kesimler, kendi ideolojilerine g6re hukuku
yorumlayanlar, Yarg1tay ve Dam5tay, hakim ve savcllar ile gizli
kumpas kurup, kendi saray entrikalan <;:en:;evesinde hukuku
kullanmak isteyenler aym entrikanm benzerinin kendilerine ve
yanda:;;lanna uyguland1gm1 gorunce ger<;:ek hukuka her zaman
ve herkesin ihtiyac1 oldugunu ogrenmis olmahlar.
Dlkenin duzelmesi, huzur ve gliven ortammm saglanmas1
herkesin fedakar davranmas1yla ger<;:ekle:;;ir. Herkes :;;ahsi ola-
rak gerekli fedakarhgi yapmah, hukuka sayg1h olmah, yanh:;;hk-
lara kar51 koymah, yoksa bu gidi:;;in gelecegi hi<; aydmhk degil-
dir. Bu ulke <;:ok badireler atlatt1, bu olaylann benzerlerini <;:ok
577
S1monlar
a>:>auir., bir sey olmaz yamt1m, daha once bu tiirden
tehlikelerin atlat1lmasmm mevcut sorunlann da
olacakt1r.
Biitiin Kurumlar ve Kof mu?
Bu kitabm birinci bolumunde devlet kurumlannm kof ol-
basit sorunlan bile
Bu bolumde ise
Kanunsuz Dinlemeler
Bu kadar h::ikim ve savcmm,
hanelerle
adalet
savcilanrnn
iddialan
lidir. kadrolannm bakan ve ge-
nel mudurden habersiz istihbari
kadar devlet
say1s1
kanunsuz
isimsiz ve baka adlarla dinlenmesi aslmda ciddi
bir sw;:tur. En azmdan srn,'
eder ki
dikkate
ler ve buna karar veren adalet
meksizin
davalar
katki sunan savc1 ve hakimler hakkmda ciddi
bir dava
da etseler
578
savc1hk
fazla delil
2. Bolum. Cernaat
kanunsuz dinlemelerle
Dunyarnn hit;;bir iilkesinde bu kadar hakim ve savc1 sudan
sebeplerle bu S,ekilde dinlenemez, izlenemez, bu fiiller kabul
edilemez ve bunu yapanlar da hesabm1 mutlaka verir.
Hi<; kimse bu olaylan baz1 mufettiS,ler ve hakimler
karar munferit diyerek ge<;:iS,tiremez, bunlar hu-
kuki iS,lem degil, cemaattin faaliyetleridir.
Hukuka aykm olarak ne kadar kiS,inin dinlenip izlendigi
tam olarak bilinmemektedir. Ald1g1m
lerin otesinde bin bu S,ekilde
gore tahmin -
. Hala da
bu hukuksuzluk devam etmektedir.
Devleti Kim Y onetiyor?
kadrolu devlet adamlan
Bakam
ile oynarnyor ama onlar bu
c.1kam1yor.
Kozanh Omer kod adh Osman Hilmi Ozdil mi yoksa
Genel Muduru, Daire BaS,kanlan mi polis
Son zamanlarda meydana operasyon ve faaliyetleri Gene!
Mudurluk yapm1yordu, bu durum daha vahimdi. 0 zaman bu
teS,kilati kim yonetiyor? iS,te en buylik soru bu. Bundan daha
onemlisi de ortada gorunen yoneticilerin bu duruma nasll ve
neden musaade ettigiydi. Bu kamu glicunu kimler gasp
sahibi olmas1 gerekenler ellerindeki
gaspma neden ses almak
lam1yorlar? Bu nasil bir anlayiS, ve nasli bir devlet ~ ~ ~ ' ' ' '
Bu dun1ma bak1p da zihinsel ve ruhsal dengeyi
mumkun degildi. Galiba kendi taraflannm sw;unu ve kusu-
runu sadece
579
S1rnonlar
mucadele etme, biz de
ama farkmda degildik.
sokaktaki gasp<;:1y1, polisin adm1 ve kullanam
yakahyorduk ama tum te9kilatm, hatta devlet y6neticilerinin
yetkilerini gasp eden ki9ilere kar91 k1hm12 kipirdam1yordu.
Bu i9e kar91 <;:1kti@mda bunun bedelinin ne demek oldugu-
nu biliyorum, kimsenin anlayamayacagi kadar
hayat1mm zorla9acagmm, cehennemin bu
kalk1laca@mn farkmdayim. Bu daha once bilinenlere benzeme-
yecek, onu da biliyorum. Fakat bedeli ne olursa olsun buna kar91
<;:1kacag1m, ikiy(izlii yanh91 kim yap1yorsa yapsm
Ne Yap1labilir?
Maalesefbu
bir iki cemaat mensubu kamudaki so-
run kolay halledilir
nndan, cemaatin bilmediklerin-
den ve en kadar s1zm19 ccmaat neler
yapacagm1 anlayamad1klanndan durumun ciddiyetini tahayyul
edemiyorlar. Bugl:!n adlan duyulan, cemaatin hedeflerine uy-
gun hareket eden kamudaki polis, hakim ve diger
rin aslmda ccmaat a91smdan hi<; onemli olmad1g1, hepsinin bir
anda degi9mesinin hi<;:bir ey ifade etmeyecegi, as1l
en mahrem yerlere s1zm19 hatta ters du9unce ve fikirde oldugu
zannedilen cemaat elemanlannm ne olacag1 onemlidir. $uan
bu ki9ilerin zararh faaliyetlerinin onlenmesi asgari
Unlann yap1lmas1 gerekir:
Oncelikle istihbari dinlemeler ciddi olarak ara9tmlmah, ki-
9ileri tehdit ve antaj ama<;:h kanunsuz olarak dinleyenler tespit
edilmeli. Bunun i9in sahte isimle, kimligi halde IMEI
numaras1 ile yap1lan dinlemeler belirlenerek kimi etmek
580
Bolum Cemaat
dugu veya kurulmak
ve bu konu
kimlere tuzak kurul-
belirlenmelidir. Bu kontroller ya-
dinleme karan almak tanzim
edilen sahte raporlar ortaya 91kanlacaktir. Bugiln tahminlerin
iizerinde pervas1zca insanlar dinleniyor ve bu dinlemeler tama-
men cemaatin kontrolunde kullamhyor.
Bir
rin
c1lan
bu zamana kadar kime tuzak kimle-
kimlere sahte ihbarlar ile leke atlld1-
v ~ ' ' anla:;plabilir. Boylece bugun ba;;ta Ergenekon,
vb. ile Genel Mudur Yard1m-
altmdaki benzeri butun davalar ve
annarak ortaya hem de
olanlar da netlik kazamr.
ozel
Bu suretle olmak iizere baz1 kurumlara s1 -
onlann devlet
tutanaklar ve son1mlulan
mahkeme hakimlerinin
bu konudaki TiB
olarak bu konuda
kontrole din le-
ve hukumet
denetim
S1monlar
surekli bir denetim mekanizmas1 kurulmahd1r.
adli dinlemelerde, dinleme sonucunda ya kiiler
ya da belli bir sure dinlendikleri fakat sw;
unsuru bulunamad1g1 yonunde kiilere savc1hklarca tebligat
yap1lmaktad1r. Bu durum az da olsa bir glivencedir. Arna on-
leme / istihbari dinlemelerinde denetimin her kurumun mu-
fettilerince belirtilrni ise de bugune kadar
denetlenmedigi gibi dinleme yapan birirnler her turlu hukuk-
suzluga bavursa da bunlan ortaya <;1karacak bir rnekanizma
yoktur.
Ozel rnahkemelerin tum hakim ve savcilan emsali
hakirn ve savcilarla bu saglanmadan cemaa-
te muhalif olan kimsenin ()zglirlugu ve
olarnaz. Uzun sureden beri cemaat, sistemin
son 5-6 tavassutla her hakirn ve savc1 ka-
rarnamesinde ()zel
mensup hakim
rnahkemelere belli oranda cemaatc
bu mahke-
rnelerin savc1 ve hakimleri her
insanlarm
lerin baz1 cemaat taraftan iken bazilanmn da cernaatin
dinleme ve izlernelerinde tespit edilen goruntu ve ses kayitlan
mecburiyetinde
davasmda hazlflanan 51 nolu CD'deki hakim,
mileri
cemaat taraftan
iddia etmektedir.
hakkmdaki gizli ki-
de dahil ise
tarafmdan
kesin olarak bulunur. Her iki iddia da birincisi zaten
tarafs1z ve her Hirlu imkanla bir
582
arw;;tirma
caktlr. Bunu,
tarafmdan
2 Boll1m Cemaat
olarak etrnek murnkundur. Fakat korkanm araS,tirma
yaptmlrnaz veya sagrna kabilinde olur.
Ozel yetkili mahkernelere son 6-7 ic;:inde atanan tum
savc1 ve yarg1c;:lar hemen degiS,tirilmelidir, mevcut kadro ile
adalet mumkun degildir. Hatta tehlikeli
silaha sanlarak
kendilerine haks1zhk du9undukleri cemaat yanhs1 ki-
ihtimali c;:ok uzak devletin vatandaS,ma
iftira atrnas1 kabul edilernez. Bu mahkernelerin karar-
g1 dinleme ve izleme
dinlettiren cemaat
ozel
Bunun
cernaat taraftan
Yard1mc1s1 ve
bir dinleme karan almak
taraf1 da
bili-
il savc1lanm ve
utarn;: verici halde devam
bakan
hakkmda basma
583
S1monlar
Cemaat adma yap1lan, Emniyet Genel MCi.dur Yard1mc1lan
Emin Aslan, Mustafa Gulcu, Celal Uzunkaya ve Sakarya Em-
niyet Muduru Faruk Dnsal'm haklarmdaki davalarm, Savc1 Ci-
haner ve arkadalan hakkmdaki tahkikatlarm yap1h bi<;imle-
ri tarafs1z savc1lar tarafmdan tahkik edilmeli, bu olayda iftira
eden polis, savc1 ve hakimler yarg1lanmah, kurduklan tuzakla-
rm, uydurulan delillerin hesab1m vermeleri saglanmahd1r. Son-
rasmda ise 6zel yetkili mahkemelerin buglinku gibi bir yetki
kullanmalarma hukuken mani olunacak duzenlemeler yap1l-
mahd1r. Erzincan savc1smm tutuklanmas1, istanbul ve Ankara
savc1lannm dinlenmesi gibi yetkilerin kullamlmasma musaade
edilmemelidir.
Kan:;1 hukuken yanh
ibaret degildir ya da polisin hatas1 veya
hakim ve savcmm hukuku uygulamas1 veya tarafl1
bir
hakim ve savc1 degil, {irglitun/cemaatin
elemanland1r. Devletin hukukunu degil, cemaatin talimatlanm
gctirmektedirler. I<;inde bulunulan durum bu ekilde bi-
ise hatah degerlendirme yap1hm olur.
Ankara, Erzurum ve izmir'deki baz1 ozel yetkili
savcilar ile bu iller d1mdaki baz1 polis birimleri arasmda illegal
bir varhg1 Ozel savc1lar
tarafmdan bu iller alman ya da aranan kii-
hakkmda karar <;1karmadan once ",,,, . , ... i ve ev adresleri
vard1r. Normalde bu o illerin savc1-
lan veya uygun olmasa da Mudurlukleri uzerin-
den resmi yaz1ma
kadar hi<;bir yazima
temin edilmesi
temin
Devletin teror ve
584
0 halde bu
mucadele etmek
nasil
kur-
elekt-
ronik sistem ve
lamaz. Eger
2. Boll1m Cemaat
siradan kullam-
oldugu gibi kullamhrsa, bu insanlann ozel
hayat1 diye bir '}ey kalmaz, bunlann onunde kimsenin saklan-
ma ve kurtulma imkam olamaz, buna asla musaade edilmeme-
lidir. Bu duruma bir an once mani olunmahd1r.
Yasalanm1z ancak belli agir sw;larda kamunun menfaatini
korumak ic;in dinleme, izleme gibi ozel bilgi toplama yontem-
lerini 6ng6rmu9, diger ki9isel suc;larda bu yontemlerin kulla-
mlmasm1 yasaklam19tir. Dolay1s1yla en agir suc;lan i9leyen ve
denetimden kurtulmak ic;in c;ok ozel yontemler kullanan tero-
ristlere kar91 devletin kulland1g1 en sofistike yontem ve usulle-
rin s1radan insanlan takip ve izleme ic;in kullamlmas1 ve elde
edilen bilgilerin el altmdan internet sitelerine, basma s1zdml-
mas1, insanlarm ozel hayatlarmm en ince noktalanna kadar
girilmesi hukuka aykmd1r.
Demokrasilerde ve tarafs1z olmayan kaynaklar-
ca belli amac;lar dogrultusunda kamuoyunun yonlendirilmesi
ic;in c;ah'}1lmas1, bu amac;la yalan haberlerin yay1lmas1, kitle-
lerin psikolojik harekata tabi tutulmas1 ve hatta bunun devlet
tarafmdan yap1lmas1 bile kabul edilmezken bugun ulkemizde
cemaat tarafmdan kendi ideolojileri istikametinde halkm olay-
lar ve ki9iler konusunda yanh9 kanaat sahibi olmasma, halkm
ken di kurum ve yoneticileri hakkmda kara propaganda ya ma -
ruz kalmasma devlet musaade etmemelidir.
Basma el altmdan s1zdmlan bilgilerle ve f1s1lt1 halinde ya-
y1lan dedikodularla bir kamuoyu olu9maktad1r. Cemaatin dart
koldan ba'}latt1g1 propaganda kar91smda hedef olan hakim, sav-
c1, polis muduru, muvazzaf veya emekli askerlerin tek tek ken-
dilerini koruma ve savunma imkanlan yoktur. Devlet bu ki9ileri
korumah, kendilerini savunmalan ic;in imkan vermelidir. Kamu
gorevlilerinin basma ac;1klama yapmas1 hukuken yasaktir ama
cemaatin hedefi olan ki9iler hakkmda her turlU olumsuz ha-
berin yayilmasma mani olacak bir mekanizma bulunmamakta
585
657
t1nlamamaktad1r.
Aslmda basma el altmdan v ~ ~ u ' ' ' ~
bilincn bir husustur ama bunu i:inle-
makammda olmasma
bilmelidirler ki
leri hakkmda da :;man cemaat tarafmdan
aym basma servis edilecektir.
Ankara Emniyet Miidiiriiniin Tutuklanmas1
Bu
kmda olumsuz manada kullamlacak
nca Orhan'm astlannca veya onlann
herkes bilmektedir.
ile daire
bir
uzun suredir de eminim. Orhan'm cema-
ate olumlu atanmasmda Mustafa
Gulcii'nun rolu oldugu gibi konulan herkes bilmektedir.
Bir sure once Orhan'm
dar da olmaz turunden f1s1ltilann
Orhan baz1
hakkmda olumsuz
586
Onlan
bulunduysa da bai;>anh ola-
bu
Bolum Cemaat
Bununla birlikte daha once cemaat operasyonu olarak
ve rol alan
bu davada da rol almas1 acaba tesaduf mudur?
Orhan hakkmda iddianame Ankara Yetkili
Savc1s1 Cemil daha once Emin Aslan hakklnda da so-
bu davanm usule uygun
olarak
Orhan'1 hakim de kozmik odada arama yapan, son
zamanlarda istihbarat birimlerince ozel korunan hakimdir.
Orhan'm tutuklanmasmdan k1sa Stire once
mudliru Z.G.'nin ad1 onceki
maate ait kod adh cemaat imammm
ABD havaalanmda
ile basma el altmdan Orhan'm
smdaki
emniyet
basma servis edilmesi de bunu
olarak bunun bir cemaat operasyo-
nu oldugunu, olayi cemaate yakm veya cemaat
dolayh etkiledigi buralara inamyoruz.
Olay hakkmdaki kanaat Cemaat kendilerine
engel gordugu bir ki:;;iyi daha bertaraf
Kitabm ikinci bolumu boyunca koydugum, bilgi, bei-
ge ve degerlendirmeler son soz olarak :;;unu ifade et-
mek Burada yaz1lmayan cemaatin
hakkmdaki gizli bilgileri Ankara ve
savc1larma ve baz1 ba:;;ka makamlara yaz1h :;iikayet/ihbar dilek-
c:;esi olarak verecegim. Herhangi bir tahkikat yap1labilecegine
ihtimal
ic:;erisindeki
zira bir durumda Polis, Jandarma ve
yap1 anmda haber soru:;;tur-
587
S1monlar
maya mani olacakt1r. Zaten savc1lar da her
yazmm muhatab1
aslmda cemaat mensubu
sm1 ta;nyacaklardir. bu kitab1 yazmaktaki amac1mda ol-
dugu gibi dilek9e vermekte israr etmemin sebebi, ulkeme
sorumlulugumu yerine olma b ~ k bir
~ e y degildir.
588
Dizm
DIZIN
12 Eylul, 12, 81, 85, 107,
54, 293, 346,354
2004
231, 335,
403, 407, 414, 421,
551, 576
32. 231,421
A
56, 2 7,
374,381 387
557, 561, 587
Acilciler, 63-66, 69
369-
Ala, Efu:an, 501
Alman istihbarat1, 103
15, 99-104, 120,
155, 211-213, 240,
273, 285,444,467,
474, 507, 539, 561
Altm Kavak<;1hg1, 83-89
Ana Komuta Kontrol Merkezi,
14, 543
Hamdi, 120
58, 91, 131, 146, 174,
348,
371, 423,433,505, 513,
533, 543-551
Alparslan, 433, 507
113, 119, 162,
215, 254,271,406,435-
449,463,479,523,557,
Agar, Mehmet, 1 160, 407 584, 587
208 As;km, Yucel, 527, 528
Osman, 421
AKP,309,376,420,
512
Abdulkadir, 376, 406
Aksu, Murat, 41 7
Aks;cner, Meral, 411
aktijhaber, 560, 565
Aktuel, 340
Aktutun baskim, 371
Ramazan, 430
Atalay, Bes;ir, 486
Aydemir, Cengiz, 416
Aydm, Mustafa, 320, 474,
500
Vedat, 194, 195
Aydmer, Ekrem, 51 7
Aydmlik, 51, 52, 199, 204,
341-344, 577
Ay1s;1g1 Darbe Plam, 554
147
589
S1monla1
B
10
508
Berke Baraj1, 244
55-552
23
Daire Ba9kanhg1,
300
536
14 7, 148
529
448
D
422
46,
504-508, 532,
561, 577
408,409
Demokratik
378
590
47
369-
kaset
97
508
209
E
521
147, 202,
F
59
Simonlar
G
Genc,Fatih,468,469
Gem;: Parti, 247, 251, 253
Gern;:oglu, Recep, 508, 509,
512, 516
Genelkurmay Bakanhgi, 97,
122, 197, 207, 211, 217,
228-234, 337' 343,
409-413, 529
Genelkurmay istihbarat
Bakanhg1, 21 7, 343
Gezer, Selim, 269, 443, 444,
448
Gezgin, Yusuf, 566
Gokcimen, Ali, 406, 465
586
Fethullah, 401, 414,
466, 511, 513, 519, 551
GC1ler, Ahmet ilhan, 427
Gl:1mriik, 20, 73, 154, 198,
203,253, 277, 282-302,
327,329, 535, 552
Gumriik 253,
301
Gumrukcuoglu, Ibrahim ,
507
Tuncay, 338, 339,
340, 341, 534
Guneydogu, 3, 36, 84, 93,
104, 109, 125, 130, 142,
155, 186, 196, 225, 230,
323-325, 353, 369-379,
520
Gungor ,Salih, 119, 120,
162, 239
Guven, Paa, 536, 537
Guvendiren, Tanju, 413
H
Habertime, 565
Haberuaktim, 565
Hatay Emniyeti, 144
Hatay istihbarat $ubesi, 144
Hayal ,Cokun, 418, 419
Hayal, Yasin, 431
HEP, 193-196, 203
Alparslan, 475
Hizbullah, 515 532-534
, '
I-i
539
432,
Saddam, 157
539
lrak, 73-78, 87, 157-160,
191, 214,372, 520, 535
Irak Komiinist Partisi, 159
l1k, Huseyin R1za, 443
R1za, 41, 462
Ihsan, Ali, 552
ihvanc1lar, 72
Bankasi, 238, 241, 245-
249, 260
1 213-215, 274-276,
371, 392, 550
irtica ile Mucadele Eylem
Plam, 519
ismailaga cemaati, 5 512
592
istanbul istihbarat $ube
Mudurlugu, 111, 491
istihbarat ve Terorle
Mucadele ;;>ubesi, 121, 175
lstihbarata Kar91 Koyma
(iKK), 427
i99i Partisi, 62, 342
J
Jandarma, 41, 49, 58, 61,
106-110, 115, 122, 159,
188-211, 218-235, 321,
324, 339,408,412,420,
482,498, 508-516, 536-
554, 569, 575,581, 587
Jandarma Gene!
JiTEM, 186-209, 339-341,
412
K-L
Ka9ak <;ay Operasyonu, 326
Ka9ak91hk Daire Ba9kanhg1,
142, 147, 268, 274, 318,
447
Ka9ak91bk ve Organize
Su9larla Mucadelc, 237,
415
Kaday1f91oglu, Veysel, 417,
418
Kahraman, Ahmet, 412
Kalemli ,Mustafa, 406
Kalkanh ,Halil, 552, 553
Kanal6,240
Dizin
Kanal 7,420
Kanat, Habip, 436-464
Kanunsuz Dinlemeler, 492,
496, 500, 578, 579
Kap1kule Tahkikat1, 277
Karabulut, Munevver, 469
Karadayi, lsmail Hakk1, 411
Karaduman, Necmettin, 28,
29,30
Karata;;;, Dursun, 7, 120,
172, 182, 185, 535-537
Kayacan, Kemal, 174, 533
Kayseri Uyu;;;turucu
Opcrasyonu, 268
KDP, 110-117, 122, 520
Kepez, 242-247, 253
K1dir, Mera!, 534, 535
Ali,462
K1sakurek, Necip Faz1l, 368
Kocadag, Huseyin, 194, 195
KOM Dairesi Ba9kanhg1,
216, 237, 260, 263, 271,
277, 301, 305, 309, 316,
320, 415-422, 433- 459,
466-470, 475-480, 507,
509, 538-540, 554, 563,
575
Komplo Teorileri, 79, 163,
389,466,474
Kozakc;:10glu, Hayri, 127, 142,
147,227
Kozanh Omer, 579
Koksal, BU.lent, 453
Koksal, Oguz Kagan, 488
Kur;;;un, Mesut, 412
593
198, 203-
523
p
389
S-?
205, 207
559
474
402, 403,
541
Sank1z Darbe 554
Sarmusak 410
595
Simonlar
$anal ,Osman, 515-517
$emdinli Davas1, 158, 186,
423, 527, 528, 530
$emdinli Iddianamesi, 527,
528
$en,Hakk1Suha,265
$ener, Nedim, 440
Koksal, 583
$eyh Salih Kurter, 433, 506
$imek, Fethi, 492
T
Talabani, Celal, 156-160,
371,375,535
Tantan, Saadettin, 238
Muzaffer, 505-508,
539
Bakanhg1, 492
Telsim, 250, 253, 257, 259,
261
Termal Kamera, 155, 225-
231
Termikel, 310- 316
Teror, 3, 9, 35, 57-62, 79-89,
96, 101, 122, 129, 142,
145, 152, 161-164, 174,
187-192, 212-223, 240,
330-332,346, 357-369,
377,388, 392, 473, 500,
515, 528, 531, 550, 584
Terorle Mucadele $ubesi, 51,
65, 137, 183, 186
THKP-C, 65
TiB,490,492,495,499, 541,
581
TiKKO, 104-109, 131, 152,
172, 177
TMSF, 239, 253, 260, 262,
424
Trabzon, 29, 242,329,431
Tugtekin, Cemil, 587
Tuncel, 431
Turgut Ozal Dernegi, 559
Tiirkbank Olay1, 422
Turkmen, Levent, 544, 568
U-U
Halil, 292, 301
Uluslararas1 Sivil Toplum
Destekleme
Uzan Olay1, 238-263
Uzan, Cem, 240, 251, 255,
261
Uzan, Kemal, 245, 247, 251,
262
Uzun, Sabri, 284, 301, 421,
425-428, 500, 557
Uzunkaya, Celal, 465-468,
472,479,486, 584
Onluturk, Memduh, 533
Onsal, Faruk, 474, 477, 479,
523, 584
V-Y
Velioglu, Huseyin, 538
Yagan, Bedri, 182, 183, 185
, Metin Yavuz, 544, 568
596
552
Yuksel, Nuh Mete, 560,
568
146 z
Katliarm,
541
Y1lmaz, Mesut, 422, 423
Zola, Emile, 463
Korkmaz, 422
597
Dlzm