Tomasz "Nitas" Nitka

Nie tylko Shallow Water Blackout

INNE ZAGROENIA W NURKOWANIACH BEZDECHOWYCH
Cz I - Zagroenia n!r"oania#$ g%&o"i#$ i'(!& in)en*+n+#$
Wszyscy, ktrzy wiedz cokolwiek o freedivingu zdaj sobie spraw z tego, !e w ka!dym nurkowaniu grozi im
ryzyko blackoutu z powodu "ipoksji # niedotlenienia organizmu$ Najcz%ciej ma on miejsce na ostatnic"
metrac" przed osigniciem powierzc"ni dlatego nazywany jest &"allow Water 'lackout (omdlenie na p)ytkiej
wodzie*$ +ego konsekwencji mo!na na szcz%cie unikn, stosujc odpowiednie procedury bezpiecze-stwa
(patrz, np$ nr .(//* 01 # stycze-2luty 344/*$ Nie powinni%my jednak zapomina,, !e "ipoksja nie wyczerpuje
wszystkic" zagro!e- zwizanyc" z nurkowaniem na zatrzymanym oddec"u$ Niewtpliwie jest ona podstawowym
i najpowszec"niejszym ryzykiem$ +est te! przyczyn najwikszej ilo%ci wypadkw$ Niestety musimy pamita,,
!e przy bezdec"ac" spotka, nas mog te! r!ne inne nieprzyjemno%ci jak uraz ci%nieniowy uc"a, uraz
ci%nieniowy (zgniecenie* p)uc, arytmie serca czy niedokrwienia ko-czyn a rwnie! zagro!enia zdawa, by si
mog)o typowe wy)cznie dla nurkowa- ze sprztem jak c"oroba dekompresyjna, narkoza azotowa, toksyczno%,
tlenowa, zatrucie dwutlenkiem wgla czy wreszcie awarie sprztu w nurkowaniac" No 5imits$
Trudno dokona, jakiej% uzasadnionej systematyki tyc" niebezpiecze-stw$ +a lubi dzieli, je na dwie kategorie$
0ierwsza z nic" dotyczy nurkowa- bardzo g)bokic" (orientacyjnie powy!ej 67 metra* lub bardzo intensywnyc"
(du!a ilo%, zanurze- w krtkim czasie*$ W zwizku z tym odnosi si do naprawd zaawansowanyc" nurkw #
zawodnikw ocierajcyc" si o rekordy %wiata lub zawodowyc" po)awiaczy pere), ma)!, gbek itp$ 8ruga
kategoria to zagro!enia, z ktrymi mo!emy spotka, si na du!o mniejszyc" g)boko%ciac" i przy niewielkim
nat!eniu nurkowania$ 8latego dotyczy ona ka!dego z nas, nie wy)czajc nawet pocztkujcyc"$
Nar"oza azo)oa
+est to efekt doskonale znany wszystkim nurkom sprztowym$ 9kazuje si, !e nie omija rwnie!
bezdec"owcw, c"o, w ic" przypadku, ze wzgldu na krtki czas ekspozycji na wysokie ci%nienie parcjalne N3,
pojawia si na du!o wikszyc" g)boko%ciac"$ :daniem ;rica <atta"a (by)y rekordzista w =onstant Weig"t*, aby
narkoza wystpi)a musz by, spe)nione cztery warunki>
,- ?)boko%, powy!ej 67 metra$
.- Nurkowi musi by, c")odno # nurkowanie odbywa, si musi w zimnyc" wodac" (nasze jeziora@*$
/- Ausi by, ciemno (znw nasze jeziora@*$
0- Nurek musi mie, wysokie st!enie =93 we krwi (co ma miejsce je%li przed nurkowaniem nie przeprowadza)
"iperwentylacji, a wic w)a%ciwie zawsze@*$
+e%li te okoliczno%ci maj miejsce, wwczas narkoza z pewno%ci pojawi si w pocztkowej fazie wynurzania,
a przy nurkowaniac" powy!ej B4 metrw mo!e mie, miejsce nawet pod koniec zanurzenia (dotyczy to
nurkowania w =onstant Weig"t lub <ree Cmmersion*$ +ej nat!enie mo!e by, mniejsze u osb przywyk)yc" do
wysokic" st!e- N3 (np$ g)boko nurkujcy sprztowcy*$ 0rzebieg narkozy jest nieco inny ni! przy nurkowaniu z
butlami, c"o, podobny$ Wszystko wydaje si odleg)e, nierealne$ Widziany obraz staje si zamazany i falujcy$
:aburzona jest zdolno%, do klarownego my%lenia i oceny sytuacji$ Nurek nie mo!e skoncentrowa, si na pracy
ng (mo!e nawet ca)kiem o niej zapomnie,@*$ 0ojawiaj si zawroty g)owy i uczucie szumu 2 brzczenia w
ca)ym ciele, a czasem strac"$
Typowym przypadkiem dezorientacji w wyniku narkozy by)a nieudana prba bicia rekordu w =onstant Weig"t
w .DDE roku, w czasie, ktrej Flejando Gavelo po osigniciu zaplanowanej g)boko%ci zamiast zabra, tabliczk
z wypisan g)boko%ci przez 34 sekund usi)owa) wyrwa, kamer filmujcemu go nurkowi$ W konsekwencji tej
szamotaniny i wyd)u!enia czasu nurkowania straci) przytomno%, na ostatnic" metrac" przed osigniciem
powierzc"ni$
Cnny ciekawy przypadek narkozy znaleH, mo!na w opisie przygotowa- Aartina &tepanka do bicia rekordu
%wiata w kategorii <ree Cmmersion w 344. r$ +edno z nurkowa- treningowyc" Aartin wykonywa) na B/ metry$
:a)o!ony profil przewidywa) osignicie powierzc"ni po 3 minutac" i I7 sekundac"$ Na minut i .7 sekund
przed up)ywem tego czasu jego safety diver # nurkujcy na bezdec"u 0aul Jotik # opu%ci) si na g)boko%, 34
metrw$ +ednak Aartin nie pojawi) si w zaplanowanym czasie$ 0o /4 sekundac" mocno zaniepokojony 0aul
opad) kolejne .4 metrw w d)$ 8opiero po d)u!szej c"wili, kiedy ju! sam zacz) odczuwa, siln potrzeb
zaczerpnicia powietrza, dostrzeg) spokojnie wynurzajcego si Aartina$ =a)e nurkowanie trwa)o o I7 sekund
d)u!ej ni! planowano, ale zako-czy)o si szcz%liwie dla obu nurkw$ Jiedy Aartin doszed) ju! do siebie i
wyja%ni) przyczyny opHnienia, pozostajcy ca)y czas na powierzc"ni 8oug 0eterson podsumowa) jego wyczyn
nastpujco> "Ar &tepanek osign) ju! taki poziom doskona)o%ci, !e jego safety diverowi potrzebny jest w)asny
safety diver"$ Na koniec wypada wyja%ni,, co takiego opowiedzia) Aartin i jaki to ma zwizek z narkoz
azotowK 9t!, kiedy znalaz) si na maksymalnej g)boko%ci dostrzeg) przygldajc si mu z ciekawo%ci ryb$
Widok ten tak go zafascynowa), !e poczu), i! musi uci, sobie pogawdk z nowo poznanym towarzyszem$ Na
szcz%cie po kilkudziesiciu sekundac" odzyska) jasno%, my%lenia i zacz) si wynurza,$ 8o dzi% nie wiadomo
czy rzeczywi%cie by)a tam jakakolwiek ryba, czy te! by) to wy)cznie wynik jego imaginacji$ Tak czy inaczej
pogawdki z nieznajomymi na bezdec"u na B/ metrac" wyt)umaczy, mo!na tylko silnym zamroczeniem
umys)u, za co odpowiedzialna jest w)a%nie narkoza azotowa$
Nale!y nadmieni,, !e zaznaczon na wstpie tego akapitu g)boko%, 67 metrw nale!y traktowa, umownie$
9dnotowane zosta)y, bowiem dwa wypadki, w ktryc" nurkowie doznali objaww c"arakterystycznyc" dla
narkozy ju! na 74, a nawet na zaledwie I7 metrac"$ W obu tyc" przypadkac" nurkowie odbyli na maksymalnej
g)boko%ci trwajce po kilkana%cie sekund, niezaplanowane przystanki$ 0o wynurzeniu nie zdawali sobie z tego
sprawy, a o tym, !e mia)y one miejsce dowiedzieli si dopiero po analizie profilu nurkowania %cignitego z
komputera$ 0onadto jeden z ww$ nurkw wynurza) si spiralnie (@@@* wok) liny opustowej co tak wyd)u!y)o jego
nurkowanie, !e na 6 metrac" dozna) blackoutu$ 0o odzyskaniu przytomno%ci nie pamita) ani wspomnianego
przystanku na I7 metrac" ani swojego przedziwnego sposobu wynurzania$
Nie1o"rienie "o2#z+n
;lementami nurkowego odruc"u ssakw # zespo)u zmian adaptacyjnyc" zac"odzcyc" w organizmie
zanurzajcego si na bezdec"u nurka # s midzy innymi obkurczenie naczy- krwiono%nyc" dostarczajcyc"
krew do peryferiw (ko-czyn, palcw i skry* oraz towarzyszcy mu blood s"ift (przepompowanie krwi do
naczy- krwiono%nyc" klatki piersiowej*$ 9bok dobroczynnyc" konsekwencji tyc" efektw tj$ wyd)u!enia czasu
pozostawania w bezdec"u i zapobie!enia urazowi ci%nieniowemu p)uc (patrz druga cz%, artyku)u* towarzysz
im te! skutki negatywne$ Jiedy po osigniciu maksymalnej g)boko%ci nurek rozpoczyna powrt ku
powierzc"ni jego ko-czyny s bardzo skpo zaopatrywane w krew, a wic i w tlen$ ;fekt ten jest potgowany
przez bradykardi # zwolnienie rytmu serca # i oczywi%cie fakt zu!ycia cz%ci zapasw tlenu w fazie zanurzenia$
W konsekwencji nurek mo!e dozna, uczucia omdlewania ng, a nawet ca)kowitego braku w)adzy nad nimi$
0rzypadek taki opisuje ;ric <atta"$ W czasie jego nurkowania na BB metrw w kategorii =onstant Weig"t w roku
344. (by)o to nurkowanie o E metrw g)bsze od wczesnego, oficjalnego rekordu %wiata* ;ric kilkukrotnie
zatrzymywa) si w fazie wynurzenia dla odpoczynku, bo nie mg) zmusi, swoic" bezw)adnyc" ng do pracy$
8odatkowym czynnikiem, ktry potgowa) niebezpiecze-stwo by)a opisywana powy!ej narkoza azotowa$ : jej
powodu ;ric mia) ogromne trudno%ci ze skoncentrowaniem si na wynurzaniu i pracy ng w szczeglno%ci$ Aia)
uczucie nierealno%ci, odp)ywania ku nieznanemu$ Na 77 metrac" dozna) kompletnego parali!u ko-czyn i zacz)
opada,$ Na szcz%cie po kilku sekundac" parali! ustpi), a ;ric zdo)a) przezwyci!y, narkoz i ostatecznie
osign) powierzc"ni$
'iorc pod uwag ryzyka narkozy azotowej i niedokrwienia ko-czyn, paradoksalnie mo!e si okaza,, !e w
g)bokic" nurkowaniac" na bezdec"u warto rozwa!y, dopuszczenie pewnej dozy "iperwentylacji (w celu
obni!enia poziomu =93, a co za tym idzie os)abienia efektu narkotycznego azotu* oraz ograniczenie dzia)a-
zmierzajcyc" do aktywacji nurkowego odruc"u ssakw (w celu os)abienia efektu blood s"ift i w konsekwencji
mniejszego niedokrwienia ko-czyn*$ 9czywi%cie, je%li c"odzi o "iperwentylacj to trzeba pamita,, !e zwiksza
ona ryzyko blackoutu z powodu "ipoksji (zarwno ze wzgldu na opHnienie wystpienia odruc"u oddec"owego
jak i przy%pieszenie niedokrwienia mzgu* i dlatego dopuszczalna jest wy)cznie przy zapewnieniu pe)nej,
stuprocentowej asekuracji zarwno ze strony nurkw sprztowyc" jak i bezdec"owyc"$
3o"*+#zno )(enoa
W istocie zdania na temat tego czy rzeczywi%cie w nurkowaniac" bezdec"owyc" mo!na do%wiadczy,
toksyczno%ci tlenowej s podzielone$ ?)boko%ci, jakie osigane s w kategoriac" No 5imits i Lariable 'allast
(obecnie odpowiednio ok$ .E4 i ./4 metrw* s na tyle du!e, !e ci%nienie parcjalne tlenu w p)ucac" mog)oby (w
pierwszej z nic"* znacznie przekroczy, / FTF$ 9czywi%cie organizm nurka stale metabolizuje tlen zmniejszajc
jego ilo%, i pr!no%,, jednak faza zanurzenia w obu wspomnianyc" kategoriac" odbywa si na windzie, gdzie
nurek pozostaje praktycznie w bezruc"u$ 8latego zu!ycie tlenu jest tu bardzo ograniczone$ 0onadto nurek
do%wiadcza wp)ywu bardzo silnego na tyc" g)boko%ciac" nurkowego odruc"u ssakw (m$in$ dramatyczne
zwolnienie rytmu serca # nawet do .4 uderze- na minut, obkurczenie naczy- krwiono%nyc" dostarczajcyc"
krew do peryferiw* co dodatkowo obni!a konsumpcj tlenu$ W rezultacie po trwajcym ok$ D4 # .34 sekund
zanurzeniu w organizmie nurka pozostaje go jeszcze do%, du!o by jego ci%nienie parcjalne w p)ucac"
znajdowa)o si w okolicac" / FTF, a wic du!o powy!ej granic dopuszczalnyc" w nurkowaniac" ze sprztem$ :
drugiej strony czas ekspozycji jest na tyle krtki, !e nie wszyscy eksperci s gotowi uzna, toksyczno%, tlenow
za rzeczywiste zagro!enie$
Tak czy owak "istoria notuje, co najmniej kilka przypadkw blackoutu na bardzo du!yc" g)boko%ciac", w
ktryc" "ipoksj z ca)kowit pewno%ci nale!y wykluczy, jako przyczyn$ W dwc" z wspomnianyc"
przypadkw nurkowie (0ipin <erreras i Fudrey Aestre* odzyskali przytomno%, po osigniciu mniejszej
g)boko%ci (byli pod)czeni do balonu, dziki czemu mimo blackoutu wynurzenie by)o kontynuowane*, gdzie
ci%nienie parcjalne tlenu uleg)o zmniejszeniu$ +eden przypadek zako-czy) si tragicznie, kiedy =yril Csoardi
wykonywa) treningowe nurkowanie na .44 m (bez udzia)u safety divers@*$ Na video (nurkowanie by)o filmowane
przez zainstalowan na windzie kamer* wida, jak po osigniciu zaplanowanej g)boko%ci =yril traci
przytomno%, i nie jest w stanie odpali, balonu$ +ego cia)a nigdy nie odnaleziono$ Gwnie! &tefano Aakula
do%wiadczy) blackoutu na du!yc" g)boko%ciac" jednak w jego przypadku oby)o si bez nieszcz%cia # zosta)
wycignity na powierzc"ni przez nurkw asekurujcyc"$
Wydaje si, !e we wszystkic" opisanyc" powy!ej przypadkac" przyczyn utraty przytomno%ci mog)a by,
toksyczno%, tlenowa$
Za)r!#ie 1!)(en"ie4 g(a
To temat, ktry podobnie jak toksyczno%, tlenowa nie jest dok)adnie rozpoznany$ Wydaje si, !e w przypadku
nurkowa- bardzo g)bokic" i po)czonyc" z wysi)kiem, a wic zwikszon konsumpcj tlenu z jednej strony, a
zwikszon produkcj dwutlenku wgla z drugiej, ryzyko zatrucia =93 mo!e si pojawi,$ Jategori, ktra
spe)nia te warunki jest Lariable 'allast$ Nurkowie sc"odz w niej przy u!yciu windy na .34 # ./4 metrw, a
nastpnie, inaczej ni! w przypadku No 5imits, gdzie wynoszeni s bez wysi)ku przez balon, wynurzaj si
podcigajc si na linie opustowej$ W pocztkowej fazie wynurzenia (powiedzmy w .2/ d)ugo%ci od dna*
wystpuje faza krytyczna ze wzgldu na st!enie =93$ 8o tego momentu organizm nurka zdo)a) ju!
wyprodukowa, du!e jego ilo%ci, a jednocze%nie ci%nienie zewntrzne jest bardzo wysokie i siga ok$$ .4
atmosfer$ =i%nienie parcjalne dwutlenku wgla mo!e, wic osign, niebezpieczny poziom$ Nawet, je%li uznamy,
!e czas ekspozycji nie jest odpowiednio d)ugi, aby dosz)o do rzeczywistego zatrucia, to ponad wszelk
wtpliwo%, podwy!szone st!enie =93 przyczynia si do spotgowania narkotycznego dzia)ania azotu$ W
konsekwencji mo!e to prowadzi, nawet do utraty przytomno%ci$
H5N6 - Ze*78% Ne!ro(ogi#zn+ W+*o"i#$ Cinie2
&koro omawiamy tu zagro!enia typowe dla nurkowa- sprztowyc", to nie sposb zapomnie, o zespole
neurologicznym wysokic" ci%nie-$ +ednak czy w przypadku bezdec"w istnieje mo!liwo%, jego wystpieniaK :
jednej strony w No 5imits g)boko%ci sigaj ju! .E4 metrw, a prdko%, zanurzenia jest bardzo du!a i wa"a si
w okolicac" 3 metrw na sekund$ & to warto%ci, ktre w przypadku sprztowcw niewtpliwie prowadzi)yby
do wystpienia M0N&$ +ednak z drugiej strony trzeba pamita,, !e bezdec"owiec ma w p)ucac" ogromne ilo%ci
azotu, ktry jak wiadomo, neutralizuje objawy zwizane z wysokim ci%nieniem$ Wydaje si, wic, !e ze strony
M0N& nic nam nie grozi, c"o, ze wzgldu na brak materia)u do%wiadczalnego, trudno powiedzie, to z ca)kowit
pewno%ci$
Aarie *7rz)!
W odniesieniu do freedivingu czsto u!ywamy nazwy "nurkowanie bez sprztu"$ Gzeczywisto%, jest nieco inna,
ni! mo!na by przypuszcza, po tym okre%leniu, bo tak naprawd freediving wymaga u!ycia specjalistycznego
wyposa!enia$ Aimo to jego awarie raczej nam nie gro!$ Nie musimy obawia, si zamarznicia automatu
oddec"owego, przek)ama- wskaza- manometru czy mimowolnego nape)nienia kamizelki wyporno%ciowej, bo
ic" nie stosujemy$ W typowyc" nurkowaniac" nasze by, albo nie by,, zale!y prawie wy)cznie od naszego
organizmu$ Najgorsze, co mo!e si przytrafi, w zwizku ze sprztem, to c"yba po)amanie p)etw z w)kna
wglowego$ Niewtpliwie nie nale!y to do przyjemno%ci, ale w ko-cu niewielu z nas takie p)etwy posiada$ ?dyby
jednak taka atrakcja kogo% spotka)a powinien zac"owa, si analogicznie jak w przypadku zgubienia p)etwy # jak
najszybciej ucieka, do gry$ +e%li nurkowanie odbywa)oby si przy linie opustowej, powinno si z niej
skorzysta,, wycigajc si po niej rkami (w)a%nie, dlatego opustwka powinna by, do%, gruba i przyczepiona
do solidnej, tj$ dajcej wyraHny opr bojki*$ 0rzy braku liny trzeba niestety wios)owa, jedn p)etw, najlepiej
ruc"ami delfina$
:upe)nie inaczej sprawa wyglda w nurkowaniac" No 5imits$ Tu sprzt (najcz%ciej balon wyporno%ciowy* jest
niezbdny do pomy%lnego zako-czenia kluczowej fazy nurkowania # wynurzenia$ 9 tym, !e mog by, z tym
problemy najdobitniej %wiadczy ubieg)oroczny wypadek Fudrey Aestre$ J)opoty z wynurzaniem doprowadzi)y do
jej %mierci$ 9ficjalny raport podaje, !e przyczyn problemw by)o uszkodzenie teflonowej pow)oki, ktr
pokryta by)a lina opustowa$ Wynikajce std zwikszone tarcie, w po)czeniu z kilkoma innymi okoliczno%ciami
spowodowa)o, !e Fudrey wynurza)a si w bardzo wolnym tempie, by ostatecznie definitywnie zatrzyma, si na
g)boko%ci .34 metrw$ 0rzy jednoczesnyc" karygodnyc" zaniedbaniac" w asekuracji doprowadzi)o to do
tragicznego zako-czenia$ Tak czy owak nie ulega wtpliwo%ci, !e w tej kategorii skrupulatne sprawdzenie
sprztu przed ka!dym zanurzeniem decyduje o prze!yciu lub %mierci nurka$
C$oro&a 1e"o47re*+9na
:dawa, by si mog)o, !e bezdec"owcy jako nurkowie nie oddyc"ajcy spr!onymi mieszankami, nie s nara!eni
na ryzyko c"oroby dekompresyjnej$ 9kazuje si, !e niekoniecznie musi to by, prawd$ W przypadku nurkowa-
rekreacyjnyc", uprawianyc" z niewielk intensywno%ci i na niezbyt du!e g)boko%ci, rzeczywi%cie nie grozi nam
nadmierna kumulacja azotu$ +ednak w innyc" przypadkac" niejednokrotnie zaobserwowano objawy
c"arakterystyczne dla c"oroby dekompresyjnej$ W czasie pojedynczego nurkowania czas ekspozycji na wysokie
ci%nienie parcjalne azotu jest bardzo krtki$ +e%li jednak nurek wykonuje ca) seri zanurze- w niewielkic"
odstpac" czasu, rozpuszczony we krwi i tkankac" azot zaczyna si kumulowa,$ 'iorc pod uwag, !e szybko%,
wynurzania freedivera (ok$ 64 metrw na minut, a w przypadku No 5imits du!o wicej* dalece przekracza
normy obliczone dla scuba, mog pojawi, si problemy$
0rawdopodobnie pierwsze zapisy na temat wystpujcyc" u nurkw bezdec"owyc" urazw, ktryc" przyczyny
wskazuj na 8=& datuj si na rok I44 przed nasza er i znajduj si w Godyjskim 0rawie Aorskim$
Wsp)cze%nie uczeni wielokrotnie zwracali uwag na objawy takie jak parali!, spazmatyczne pora!enie ko-czyn
dolnyc" czy konwulsje wystpujce u %rdziemnomorskic" po)awiaczy gbek przypisujc im jako przyczyn
uwalnianie nadmiaru gazw rozpuszczonyc" we krwi$ 8o%, dok)adnie zbadano ten problem u po)awiaczy pere)
polinezyjskiego arc"ipelagu Tuamotu$ Wykonywali oni dziennie od I4 do 64 zanurze- na g)boko%ci sigajce
/4#I4 m$ Nczny czas jednego zanurzenia wynosi) ok$ .44 sekund, a przerwy pomidzy nimi wa"a)y si od I do
6 minut$ Wikszo%, z nurkw do%wiadcza)a objaww nazywanyc" "taravana"$ 9bejmowa)y one nudno%ci,
zawroty g)owy, utrat s)uc"u, zaburzenia widzenia, ble staww i cz%ciowy lub kompletny parali!$ Notowane
by)y te! przypadki %miertelne$
Gwnie! czo)owi freediverzy jak np$ 0ipin <erreras mieli dolegliwo%ci c"arakterystyczne dla 8=&$ Ostpowa)y
one po zastosowaniu leczenia w komorze dekompresyjnej$ Najnowsza "istoria notuje te! jeden bardzo powa!ny
wypadek, w ktrym podejrzewa si, !e jego przyczyn by)a kumulacja azotu$ ="odzi o majcy miejsce w lecie
3443 roku wypadek 'enjamina <ranza, w wyniku, ktrego uleg) on cz%ciowemu parali!owi i do dnia
dzisiejszego porusza si na wzku inwalidzkim$ 'enjamin przygotowywa) si do ustanowienia nowego rekordu w
kategorii No 5imits na g)boko%ci .67 m$ W trakcie bardzo intensywnego treningu poprzedzajcego prb
wykonywa) nawet do siedmiu zanurze- dziennie na g)boko%ci przekraczajce .44 metrw$ Aimo, !e lekarze nie
postawili diagnozy jednoznacznie wskazujcej na c"orob dekompresyjn jako przyczyn, to jednak wiele
przemawia za tym, !e to w)a%nie ona jest odpowiedzialna za ten wypadek$ Aidzy nami mwic trudno nie
dziwi, si niefrasobliwej postawie samego 'enjamina i jego trenerw, ktrzy pozwolili mu wykonywa, tak
g)bokie nurkowania z tak du! czstotliwo%ci$
+ak pokaza)y eksperymenty, aby dozna, objaww c"arakterystycznyc" dla c"oroby dekompresyjnej
nale!a)oby wykona, na przyk)ad ok$ 74 zanurze- na g)boko%, .7#34 metrw w czasie 7 godzin$ Tak seri
nurkowa- wykona) w .D67 roku dr 0$ 0aulev # oficer medyczny 8u-skiej Aarynarki Wojennej$ 8wie godziny po
wyj%ciu z wody zacz) skar!y, si na trudno%ci w oddyc"aniu, nudno%ci, ble i parali! ng, niedow)ad rki i
zaburzenia widzenia$ 0o poddaniu leczeniu w komorze dekompresyjnej przy ci%nieniu 6 atmosfer wszystkie
objawy ustpi)y$ 0rowadzone pHniej (.D67, .D6E* przez 0auleva symulacje komputerowe pokaza)y, !e
przekroczenie limitw st!enia azotu akceptowanyc" w nurkowaniac" na spr!onym powietrzu, mo!na uzyska,
we freedivingu ju! po ./ dwuminutowyc" zanurzeniac" na .D metrw pod warunkiem skrcenia surface
intervals do jednej minuty$ Ten sam efekt osiga si po zaledwie 7 zanurzeniac" przy zwikszeniu g)boko%ci do
/4 metrw i utrzymaniu tego samego sc"ematu czasowego$
+ak wic wida, objaww 8=& mo!na si wprawdzie dorobi,, ale wymaga to do%, du!ego samozaparcia (i
umiejtno%ci*$ Nam zwyk)ym, bezdec"owym %miertelnikom nie grozi wiele z tej strony$ Aimo to, nawet my
powinni%my pamita,, !e istnieje takie zagro!enie i z tego powodu, zarwno w nurkowaniac" rekreacyjnyc" jak
i podczas poprawiania swoic" rekordw !yciowyc", zac"owywa, odpowiednio d)ugie przerwy pomidzy
kolejnymi zanurzeniami$ +ako absolutne minimum przyjmuje si, aby surface interval by) dwa#trzy razy d)u!szy
od czasu nurkowania$ +est to oczywi%cie regu)a "spod du!ego palca", bo w ogle nie bierze pod uwag
g)boko%ci, ale dla freedivera na pocztkowym lub %rednio zaawansowanym poziomie, (czyli wykonujcego,
powiedzmy, 34#/4 zanurze- dziennie, w tym tylko kilka na g)boko%ci powy!ej /4 metrw* mo!na uzna, j za
wystarczajc$
N!r"oanie &ez1e#$oe i ze *7rz)e4-
W tym miejscu, nawizujc do tematu c"oroby dekompresyjnej, warto kilka linijek tekstu po%wici, odpowiedzi
na pytanie, czy mo!na )czy, te dwa rodzaje nurkowania K W zasadzie wszystkie autorytety zgadzaj si, !e
tak, ale pod jednym warunkiem > bezdec"y powinni%my wykonywa, zawsze 0G:;8, nigdy 09 nurkowaniu ze
sprztem$
0o nurkowaniu na spr!onyc" mieszankac" zawsze mamy we krwi i tkankac" stan supersaturacji azotu$ W tej
sytuacji c"arakterystyczne dla freedivingu szybkie wynurzenia mog by, przyczyn tworzenia si
mikropc"erzykw i prowadzi, do objaww 8=&$ W zwizku z tym przyj)o si uwa!a,, !e po nurkowaniu ze
sprztem nie nale!y uprawia, freedivingu, a je%li ju! to na g)boko%ci nie przekraczajce 7 metrw$ Fby
nurkowa, naprawd g)boko nale!y odczeka, do up)ynicia "no flig"t time"$ W tak zwanym midzyczasie, tj$ po
up)yniciu dwc" godzin mo!na zanurzy, si nieco g)biej ni! owe 7 metrw ale odradza)bym g)boko%ci
wiksze ni! .4 metrw$
Jliknij, aby przej%, do 1r!gie9 #z#i artyku)u zawierajcej opis innyc" zagro!e-, ktre wystpuj rwnie! w
nurkowaniac" na niewielkie g)boko%ci i prowadzonyc" z niewielk intensywno%ci (uraz ci%nieniowy uc"a, uraz
ci%nieniowy p)uc, arytmie serca*$
Bibliografia:
Decompression Illness and Freediving !eter Sheard
"ung S#uee$e David Sawat$ky
%nreveling the &ammalian Diving 'efle( !art I ) !art II *rik Seedhouse
+ake a Deep Breath !art I ) !art II *rik Seedhouse
'eality ,$ech !aul -otik