ORGANY PIIB

SKRTY SPRAWOZDA
PL ISSN 1732- 3428
MI ESI CZNI K POL SKI EJ I ZBY I NYNI ERW BUDOWNI CT WA
NR 06 ( 107) | CZERWI EC
6
2013
Docieplenia od wewntrz Projektant przy komputerze
Dodatek specjalny
Inynier budownictwa
czerwiec 2013
Hydroizolacje
M
arcin Chodorowski - Fotolia.com
Dodatek specjalny
d
l
a

c
z

o
nk

w

P
I
I
B
bezpatny
K
a
t
alo
g
G

w
n
e
d
z
i
a

n
o
w
o

c
i i te
c
h
n
o
lo
g
ie

m
a
te
ria
y
b
u
d
o
w
la
n
e

i w
y
k
o

c
z
e
n
io
w
e

m
a
te
ria
y
in
s
ta
la
c
y
jn
e

s
p
rz

t b
u
d
o
w
la
n
y

i tra
n
s
p
o
rt

o
p
ro
g
ra
m
o
w
a
n
ie

k
o
m
p
u
te
ro
w
e

f rm
y
p
ro
d
u
k
c
y
jn
e

i w
y
k
o
n
a
w
c
z
e
Ilo

e
g
z
e
m
p
la
r
z
y

o
g
r
a
n
ic
z
o
n
a
.
D
e
c
y
d
u
je
k
o
le
jn
o

z
g
o
s
z
e

e
d
y
c
j
a

2
0
1
3
/
2
0
1
4
K
o
m
p
le
k
s
o
w
a
,
u
s
y
s
t
e
m
a
t
y
z
o
w
a
n
a
b
a
z
a

in
f
o
r
m
a
c
ji t
e
c
h
n
ic
z
n
y
c
h

o
p
r
o
d
u
k
t
a
c
h
,
t
e
c
h
n
o
lo
g
ia
c
h
i u
s
u
g
a
c
h

z
r
y
n
k
u
b
u
d
o
w
la
n
e
g
o
.
N
i
e

c
z
e
k
a
j

z
a
m

w
i
e
n
i
e
!
Z
a
m

w
y
p
e

n
i
j

f
o
r
m
u
l
a
r
z

n
a

s
t
r
o
n
i
e
SPI S TRECI
4
INYNIER BUDOWNICTWA
6
2013
Sprawozdania z dziaalnoci organw PIIB (skrty) 10
Barbara Mikulicz-Traczyk Projektanci o inwestycjach i pienidzach 37
Zjazdy sprawozdawcze izb okrgowych 38
Poegnanie Szlakowego
wspomnienie o Andrzeju Orczykowskim
46
Aneta Malan-Wijata Kalendarium 48
Mirosaw Boryczko XXVIII Oglnopolskie WPPK 50
DODATEK SPECJALNY: Hydroizolacje 51
Joanna Julia Sokoowska,
Grzegorz Adamczewski
Nowoczesne materiay hydroizolacyjne do cian
i fundamentw przegld technologii
52
Tomasz Kozowski Gdzie najlepiej sprawdzaj si membrany
syntetyczne z PVC? wypowied eksperta
58
Wojciech Komorowski Jakie korzyci wynikaj z zastosowania
hydroizolacji aktywnej kapilarnie? wypowied eksperta
58
Artyku sponsorowany System renowacji murw SILTEN RENO 60
Tomasz Matuszewski W jaki sposb trwale zabezpieczy budynek zabytkowy
przed wilgoci? wypowied eksperta
60
Artyku sponsorowany Czas na mikrozaprawy 61
Czesaw Byrdy Pokrycia dachw paskich 62
Artyku sponsorowany Membrana hydroizolacyjna Resitrix EPDM 70
Pawe Grzegorzewicz Jakie izolacje zapewniaj skuteczne uszczelnienie
aktywnych wyciekw wodnych? wypowied eksperta
70
Artyku sponsorowany Uszczelnienia stropu w technologii Hydrostop 71
Artyku sponsorowany Samoprzylepne i specjalne bitumiczne materiay
izolacyjne
73
Anna Piecuch Przekroczenia terminw wykonania i wartoci robt 75
Rafa Golat Jeszcze na temat projektu wykonawczego 78
Przemysaw Lis Pomiary powierzchni uytkowej budynku
odpowiedzi na pytania Czytelnikw
81
Andrzej Gumua Komputer w pracy projektanta 83
Artyku sponsorowany Wykorzystanie moliwoci BIM w biurze inynierskim 88
Magdalena Marcinkowska Construction machines 89
Janusz Opika Normalizacja i normy 90
Justyna Klepacka Zastosowanie elbetowych stropw prefabrykowanych 92
Artyku sponsorowany Sprone stropy belkowo-pustakowe szyte na miar 95
Artyku sponsorowany Remonty z Leca KERAMZYTEM 96
VADEMECUM IZOLACJI
Maciej Rokiel Docieplenia od wewntrz 98
5
SPI S TRECI
czerwiec 13 [107]
Budowlane aspekty realizacji elektrowni jdrowej w Polsce
artyku Roberta Kowalskiego, Macieja Cwyla i Tomasza Piotrowskiego
Czas realizacji elektrowni jdrowej w Polsce szacuje si na okoo 4 lata, nie
liczc strefy zwizanej z gospodark wodn. Najwikszy zakres robt przypada
przedsibiorstwom zwizanym z szeroko pojtym budownictwem.
W brany budowlanej najwiksz grup stanowi pracownicy zajmujcy si
robotami zbrojeniowymi oraz zwizanymi z betonowaniem. Kolejna grupa to
elektrycy oraz pracownicy zwizani z robotami instalacyjnymi. Udzia kadry
inynierskiej na etapie realizacji inwestycji jest dosy wysoki i siga 1518%
wszystkich zatrudnionych osb.
W nastpnym numerze
na dobry pocztek...
ZAREZERWUJ
TERMIN
Termin: 1820.06.2013 r.
Miejsce: Bydgoszcz
Kontakt: tel. 52 375-80-29
52 375-80-28
www.ctpik.com.pl
BIOGAZ-EXPO 2013
Midzynarodowe Targi Produkcji
i Energetycznego Wykorzystania
Biogazu
Termin: 2628.06.2013 r.
Miejsce: Biaystok
Kontakt: tel. 85 746 95 75
wspolpraca2013.pb.edu.pl
Wsppraca budowli z podoem
gruntowym
III Problemowa Konferencja Geotechniki
Termin: 2021.06.2013 r.
Miejsce: Zielona Gra
Kontakt: tel. 68 328 26 74
www.iks.uz.zgora.pl
Inynieria i ksztatowanie rodowiska
I Konferencja Naukowo-Techniczna
Andrzej Malczyk,
Marek Waszczuk
Naprawa ramowego elbetowego fundamentu
turbozespou uszkodzonego w wyniku poaru
102
VADEMECUM
GEOINYNIERII
Piotr Rychlewski Wzmacnianie podoa wibrofotacja i wibrowymiana 108
Jerzy Gajdek Bezpieczestwo ogniowe a granice 111
Andrzej Jarominiak Przeprawa drogowa przez estuarium Rzeki Perowej 114
W biuletynach izbowych 118
Barbara Ksit,
Micha Majcherek
Green Walls, czyli zielone ciany
jako ekologiczne przegrody budowlane cz. I
120
Termin: 1012.09.2013 r.
Miejsce: Warszawa
Kontakt: tel. 22 395 66 99
www.build.lentewenc.com
Warsaw Build 2013
Midzynarodowe Targi Sprztu
i Materiaw Budowlanych
w Warszawie
Termin: 15-20.09.2013 r.
Miejsce: Krynica
Kontakt: tel.: 48 81 538 43 73
48 81 538 43 92
www.krynica2013.pollub.pl
Budownictwo na obszarach wiejskich
nauka, praktyka, perspektywy
59 Konferencja Naukowa Komitetu
Inynierii Ldowej i Wodnej PAN
oraz Komitetu Nauki PZiTB
6
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
czerwiec 13 [107]
Okadka: Fasada nowoczesnego budynku, Trynidad (Mae Antyle). Kolory fasady powinny
wspgra z otoczeniem budynku, ale take z jego charakterystycznymi elementami, np. kolorem
stolarki okiennej.
Fot.: Gilles Paire Fotolia.com
Nastpny numer ukae si: 28.07.2013 r.
Publikowane w IB artykuy prezentuj stanowiska, opinie i pogldy ich Autorw.
Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstw i zmiany tytuw.
Przedruki i wykorzystanie opublikowanych materiaw moe odbywa si
za zgod redakcji. Materiaw niezamwionych redakcja nie zwraca.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoci za tre zamieszczanych reklam.
Nakad: 119 400 egz.
P O L S K A
I Z B A
I N Y NI E RW
BUDOWNICTWA
Barbara Mikulicz-Traczyk
redaktor naczelna
Innowacyjno to zdolno do tworzenia i wdraania nowych,
zmodernizowanych wyrobw, nowych procesw technologicznych
oraz rozwiza organizacyjno-technicznych. Generalnie jest to warunek
konkurencyjnoci. Podczas debaty Innowacyjna gospodarka Europy,
zorganizowanej w ramach V Europejskiego Kongresu Gospodarczego, Polska
uzyskaa ocen sab. Zdaniem specjalistw powodem jest nie tylko brak
rodkw nansowych, w duym stopniu zadecydoway o tym tzw. czynniki
mikkie wiedza i wiadomo, skonno do wsppracy czy podejmowania
ryzyka. Wci ich zbyt mao
redaktor naczelna
Wydawca
Wydawnictwo Polskiej Izby Inynierw
Budownictwa sp. z o.o.
00-924 Warszawa, ul. Kopernika 36/40, lok. 110
tel.: 22 551 56 00, faks: 22 551 56 01
www.inzynierbudownictwa.pl,
biuro@inzynierbudownictwa.pl
Prezes zarzdu: Jaromir Kumider

Redakcja
Redaktor naczelna: Barbara Mikulicz-Traczyk
b.traczyk@inzynierbudownictwa.pl
Redaktor prowadzca: Krystyna Winiewska
k.wisniewska@inzynierbudownictwa.pl
Redaktor: Magdalena Bednarczyk
m.bednarczyk@inzynierbudownictwa.pl
Redaktor: Wioleta Putko
w.putko@inzynierbudownictwa.pl
Opracowanie graczne: Jolanta Bigus-Koczak
Formacja, www.formacja.pl
Skad i amanie: Jolanta Bigus-Koczak
Grzegorz Zazulak
Biuro reklamy
Zesp:
ukasz Berko-Haas tel. 22 551 56 06
lukasz@inzynierbudownictwa.pl
Dorota Baszkiewicz-Przedpeska tel. 22 551 56 27
d.blaszkiewicz@inzynierbudownictwa.pl
Olga Kacprowicz tel. 22 551 56 08
o.kacprowicz@inzynierbudownictwa.pl
Magorzata Roszczyk-Hauszczak tel. 22 551 56 11
m.haluszczak@inzynierbudownictwa.pl
Agnieszka Zielak tel. 22 551 56 23
a.zielak@inzynierbudownictwa.pl
Monika Zysiak tel. 22 551 56 20
m.zysiak@inzynierbudownictwa.pl
Druk
Eurodruk-Pozna Sp. z o.o.
62-080 Tarnowo Podgrne, ul. Wierzbowa 17/19
www.eurodruk.com.pl
Rada Programowa
Przewodniczcy: Stefan Czarniecki
Czonkowie:
Leszek Ganowicz Polski Zwizek Inynierw
i Technikw Budownictwa
Tadeusz Malinowski Stowarzyszenie
Elektrykw Polskich
Bogdan Mizieliski Polskie Zrzeszenie
Inynierw i Technikw Sanitarnych
Ksawery Krassowski Stowarzyszenie Inynierw
i Technikw Komunikacji RP
Piotr Rychlewski Zwizek Mostowcw RP
Tadeusz Sieradz Stowarzyszenie Inynierw
i Technikw Wodnych i Melioracyjnych
Wodzimierz Cichy Polski Komitet Geotechniki
Stanisaw Szafran Stowarzyszenie Naukowo-
-Techniczne Inynierw i Technikw Przemysu
Naftowego i Gazowniczego
Jerzy Gumiski Stowarzyszenie Inynierw
i Technikw Przemysu Materiaw Budowlanych
Zrozumie instalacj elektryczn w twoim domu
Instalacja elektryczna jak to dziaa
Domowy system instalacji elektrycznej skada si z wielu elementw, jednak
szczeglne znaczenie maj dwa z nich: licznik energii elektrycznej oraz skrzynka
elektryczna. Licznik suy przede wszystkim naszemu dostawcy energii, ktry
dokonuje na jego podstawie pomiaru zuycia energii elektrycznej. Po tym
jak prd przechodzi przez miernik, traa do skrzynki elektrycznej, skd, po
rozgazieniu, doprowadzany jest do wszelkich urzdze elektrycznych, ob-
wodw owietleniowych, kontaktw i gniazd w caym domu. Skrzynki elektry-
czne wyposaone s w narzdzia, ktre, w razie awarii instalacji elektrycznej,
spowoduj odczenie zasilania poszczeglnych obwodw. Nale do nich bez-
pieczniki oraz automatyczne wyczniki. Te drugie mona ponownie wczy po
usuniciu uszkodzenia. Z kolei, w przypadku przepalenia bezpiecznika, naley
go odkrci i wyrzuci. Niemniej jednak zarwno bezpieczniki, jak i wyczniki
nadmiarowo-prdowe chroni przewody przed przegrzaniem czy poarem. Do-
datkowo, instalacja elektryczna powinna by poczona przewodem z ziemi
(uziemienie), co w razie zwarcia lub przecienia pozwoli zabezpieczy sam
instalacj oraz wszelkie urzdzenia w domu, a take zapewni ochron przed
poraeniem prdem.
Prace elektryczne czy bra si za nie samemu
Czsto, aby zaoszczdzi pienidze, prbujemy radzi sobie z naprawami insta-
lacji elektrycznej na wasn rk. Lepiej jednak dmucha na zimne ni ryzykowa
poraeniem prdem czy poarem. Dlatego te wszystkie powaniejsze prace
elektryczne naley zleca wykwalikowanym elektrykom. Jeli jednak posiadasz
odpowiednie dowiadczenie, znasz plan swojej instalacji elektrycznej i zdecy-
dujesz si na jakie drobne naprawy elektryczne, zawsze pamitaj, aby:
odczy zasilanie obwodw instalacji elektrycznej poprzez wykrcenie bezpie-
cznika lub przeczenie wycznika automatycznego w skrzynce elektrycznej;
zanim dotkniesz przewodw, sprawdzi, czy nie ma w nich ju adnego
napicia;
wyczy z sieci wszelkie urzdzenia elektryczne, ktre planujesz naprawi;
upewni si, e nie stoisz na mokrej pododze.
Generalnie warto uwiadomi sobie, e samodzielne majsterkowanie przy
pracach elektrycznych wymaga dokadnego planowania i przygotowania.
W przeciwnym razie popenione przez nas bdy mog by kosztowne
i wpdzi nas w powane kopoty.
Elektryczno bez wtpienia odgrywa kluczow rol w naszym
codziennym yciu. Ogldajc telewizj, adujc telefon komrkowy
czy wreszcie wczajc wiato w pokoju w kadym z tych przypadkw
polegamy na instalacji elektrycznej, znajdujcej si w naszym domu.
T

u
m
a
c
z
e
n
i
e
F
o
t
.

P
a
w
e

B
a
l
d
w
i
n
8
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
W Polsce wedug danych statystycznych znajdu-
je si ok. 3,9 mln mieszka zrealizowanych z prefa-
brykatw wielkowymiarowych, w tym ok. 2,56 mln
mieszka z wielkiej pyty, zamieszkaych przez
ponad 10 mln Polakw. Budz one ostatnio sporo
emocji zwizanych z ich modernizacj, majc przy-
czyni si do poprawy warunkw ycia mieszkacw.
Sejmowa Komisja Infrastruktury chce, aby rzd jak
najszybciej zleci kontrole stanu i kondycji wielkopy-
towych blokowisk.
Naley zauway, e do 2000 r. budownictwo
uprzemysowione z prefabrykatw wielkowymia-
rowych stanowio ok. 74% ogu budownictwa
mieszkaniowego. Wzr takiego budownictwa zo-
sta przeniesiony z Francji i Niemiec, gdzie podobne
inwestycje byy realizowane ju w latach 30. ubie-
gego wieku i umoliwiay szybkie zaspokojenie potrzeb lokalowych. Obecnie pastwa te poradziy ju sobie
z tzw. wielk pyt i jej negatywnymi skutkami. Bye NRD moe by dla nas poligonem dowiadczalnym.
Konstrukcje uytkowanych obecnie budynkw wielkopytowych speniaj wspczesne wymagania bez-
pieczestwa. Nieuzasadnione s obiegowe opinie, e budynki wielkopytowe byy projektowane z zaoe-
niem ich eksploatacji przez 50 lat. Betonowa konstrukcja nona tych obiektw, zwaszcza e nie jest naraona
na oddziaywanie czynnikw atmosferycznych, moe by uytkowana jeszcze przez wiele lat.
Rzd ma niedugo ogosi przetarg na wykonanie bada kontrolnych wielkiej pyty, rozpoczynajc tym sa-
mym wstpny program badawczy stanu technicznego takich budynkw. Podnoszona jest potrzeba sprawdzenia
zwaszcza wszelkich pocze elementw ciennych i stropowych. Warto zauway, e wczeniejsze wyniki bada
przeprowadzonych przez Instytut Techniki Budowlanej, blokw wybudowanych w rnych polskich miastach,
wskazuj na problemy zwizane z czeniem ciany wewntrznej z elewacyjn. Dotyczy to take jakoci wiesza-
kw i nieprawidowoci ich zakotwienia. Naley rwnie doda, e do ocieplania tych budynkw uywano m.in.
pyt azbestowo-cementowych, ktre zgodnie z rzdowym programem powinny by usunite do 2032 r.
Na szczegln uwag zasuguje sprawa modernizacji cian zewntrznych, zarwno z potrzeby zmniej-
szenia energochonnoci budynkw, jak te i dlatego, e ciany te s elementem najbardziej wraliwym na
moliwo wystpienia awarii.
Pilnie natomiast naley podejmowa takie tematy, jak: metody monitoringu stanu technicznego uyt-
kowanych budynkw; metody oceny stanu technicznego konstrukcji, pozwalajce na stwierdzenie, e nie
wystpuje zagroenie awari, oraz rozwizania konstrukcyjne umoliwiajce modernizacj budynkw, ktre
suy bd poprawie warunkw funkcjonalno-uytkowych, a nawet zmianie wyrazu architektonicznego.
Modernizacja wielkiej pyty nas nie ominie, ale mona sobie z ni poradzi, o czym wiadcz dziaania
innych pastw. W budynkach tych mieszka obecnie prawie 30% wszystkich Polakw i o ich zdrowiu oraz
bezpieczestwie naley przede wszystkim myle.
Zwracam si z apelem do wszystkich czonkw Polskiej Izby Inynierw Budownictwa, aby w swojej pracy
zechcieli wzi powysze pod uwag.
Andrzej Roch Dobrucki
Prezes
Polskiej Izby Inynierw Budownictwa
samorzd zawodowy
9
czerwiec 13 [107]
k

y

o
-
-

-
o
y

-



-

e
z
-
-
o
y

e
Skad krajowych organw Polskiej Izby Inynierw Budownictwa
w III kadencji (20102014)
Krajowa Rada
Prezydium
Prezes: Andrzej Roch Dobrucki
Wiceprezes: Zdzisaw Binerowski
Wiceprezes: Stefan Czarniecki
Wiceprezes: Zbigniew Kledyski
Sekretarz: Ryszard Dobrowolski
Zastpca sekretarza: Joanna Gieroba
Skarbnik: Andrzej Jaworski
Zastpca skarbnika: Piotr Korczak
Czonek Prezydium: Barbara Malec
Czonek Prezydium: Tadeusz Olichwer
Czonkowie: Wiktor Abramek
Franciszek Buszka
Grzegorz Cieliski
Zbigniew Detyna
Teresa Domaradzka
Wodzimierz Draber
Danuta Gawcka
Zbigniew Grabowski
Mieczysaw Grodzki
Eugeniusz Hotaa
Elbieta Janiszewska-Kuropatwa
Zbysaw Kakowski
Stanisaw Karczmarczyk
Jzef Kluska
Ryszard Kolasa
Krystyna Korniak-Figa
Janusz Kozula
Ksawery Krassowski
Jarosaw Kroplewski
Jzef Krzyanowski
Tomasz Marcinowski
Zbigniew Matuszyk do 31.08.2010 r.
Zygmunt Meyer
Czesaw Miedziaowski
Zbigniew Mitura
Piotr Narloch
Aleksander Nowak
Mieczysaw Otarzewski
Andrzej Pieniek
Adam Podhorecki
Adam Rak
Zygmunt Rawicki
Jerzy Stroski
Wodzimierz Szymczak od 17.06.2011 r.
Krajowa Komisja Kwalifikacyjna
Przewodniczcy: Marian Pachecki
Wiceprzewodniczcy: Kazimierz Szulborski
Wiceprzewodniczcy: Jan Boryczka
Sekretarz: Janusz Krasnowski
Czonek Prezydium: Andrzej Gakiewicz
Czonek Prezydium: Piotr Koczwara
Czonek Prezydium: Wojciech Paza
Czonek Prezydium: Bronisaw Wosiek do 10.11.2010 r.
Czonkowie:
Anna Adamkiewicz
Janusz Cieliski
Elbieta Daszkiewicz
Zbigniew Drewnowski
Leszek Ganowicz
Janusz Jasiona
Szczepan Mikurenda
Lech Mrowicki
Renata Staszak
Zoa Zwierzchowska od 17.06.2011 r.
Krajowy Sd Dyscyplinarny
Przewodniczcy: Gilbert Okulicz-Kozaryn
Wiceprzewodniczcy: Andrzej Tabor
Sekretarz: Roma Rybiaska
Czonkowie:
Stanisaw Dogowski
Mieczysaw Domiczak
Wadysaw Krl
Ryszard Feliks Kruszewski
Roman Lulis
Micha apiski
Tadeusz uka
Maria Mleczko-Krl
Zenon Panicz
Jzef Pczek
Dorota Przybya
Ryszard Skiba
Barbara Twardosz-Michniewska
Jacek Zawadzki
Krajowa Komisja Rewizyjna
Przewodniczcy: Tadeusz Durak
Wiceprzewodniczca: Ewa Barcicka
Sekretarz: Leonard Szczygielski od 29.08.2012 r.
Czonkowie:
Grzegorz Kokociski do 01.10.2012 r.
Janusz Komorowski
Kazimierz Owedyk
Pawe Piotrowiak
Urszula Kallik
Kazimierz lusarczyk
Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej
Koordynator: Waldemar Szleper
Andrzej Bratkowski do 17.06.2011 r.
Agnieszka Joca
Marzena Kaleta
Andrzej Mikoajczak
Andrzej Myliwiec od 17.06.2011 r.
Kazimierz Paczkowski
10
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Sprawozdanie Krajowej Rady za rok 2012 (skrt)
Rok 2012 przebiega dla Polskiej Izby Inynierw Budownictwa szczegl-
nie pod znakiem zmian legislacyjnych, ktre dotyczyy funkcjonowania
samorzdu zawodowego inynierw budownictwa oraz caej brany
budowlanej. Propozycje zmian obowizujcych uregulowa i przepisw
prawnych miay istotny wpyw na dziaanie i przyszo budownictwa,
a take polskiej gospodarki.
W sferze dziaa legislacyjnych gwn uwag skupilimy na pracach
zwizanych z rzdowym projektem zaoe do projektu ustawy Prawo
budowlane, o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu prze-
strzennym oraz niektrych innych ustaw, a take nad projektem ustawy
z dnia 27 wrzenia 2012 r. o uatwieniu dostpu do wykonywania zawo-
dw nansowych, budowlanych i transportowych.
W oparciu o uwagi i opinie zgaszane przez czonkw naszej Izby oraz
wnioski ze spotka konsultacyjnych w Rzeszowie, Gdasku, Wrocawiu
i Warszawie zostao przedoone stanowisko PIIB w sprawie projektu za-
oe ustawy Prawo budowlane Ministrowi Transportu, Budownictwa
i Gospodarki Morskiej. Podkrelilimy, e wikszo trudnoci w procesie
inwestycyjnym lokuje si poza Prawem budowlanym i jego reforma bez
signicia do obszarw z nim zwizanych sytuacji nie uzdrowi. Przedsta-
wilimy rwnie pogld, e w obszarze planowania przestrzennego za-
oenia wprowadzaj nowe instrumenty, ryzykowne dla ksztatowania
adu przestrzennego w Polsce oraz o niewiadomej skutecznoci. Postu-
lowalimy, eby w dalszych pracach legislacyjnych zwizanych z Prawem
budowlanym szerzej uwzgldnia zwizane z budownictwem obszary
prawa, a propozycje rozwiza budowa na bazie obiektywnych analiz
oraz korzysta z wiedzy i dowiadcze osb czynnie dziaajcych w bu-
downictwie, na wszystkich etapach procesu budowlanego.
W odniesieniu do projektu ustawy, potocznie zwan ustaw deregula-
cyjn, przedoonego do konsultacji przez Ministra Sprawiedliwoci, PIIB
w sposb merytoryczny odniosa si do zaproponowanych zmian. Projekt
zosta dwukrotnie zmieniany przy czynnym udziale naszej Izby, ktra zga-
szaa poprawki wraz z propozycjami konkretnych zapisw. W ostatniej
wersji zostay uwzgldnione postulaty PIIB, m.in. wprowadzono specjal-
no hydrotechniczn oraz moliwo uzyskiwania uprawnie bez ogra-
nicze w zakresie wykonawstwa osobom legitymujcym si wyszym wy-
ksztaceniem zawodowym i w ograniczonym zakresie osobom ze rednim
wyksztaceniem technicznym. Od lat PIIB staraa si o te zmiany. Prace
nad projektem nadal trwaj, dlatego te nasze dziaania bd na bieco
prowadzone.
W roku 2012 PIIB prowadzia skuteczne dziaania na rzecz czonkw sa-
morzdu zawodowego majce uatwi im funkcjonowanie we wspczes-
nych realiach. W wyniku negocjacji prowadzonych z ubezpieczycielem,
dotyczcych grupowego ubezpieczenia OC, nastpia dalsza obnika
rocznej skadki z 83 z w 2012 r. do 79 z od 1 stycznia 2013 r.
Rozmowy prowadzone przez PIIB z Polskim Komitetem Normalizacyjnym
doprowadziy do podpisania umowy na elektroniczny dostp do zbioru
Polskich Norm dla wszystkich czonkw PIIB. Z kocem lipca 2012 r. uru-
chomiono bezpatny dostp on-line do aktualnych i wycofanych Polskich
Norm, okrelonych przez wyrniki ICS 91 Budownictwo i materiay bu-
dowlane, ICS 93 Inynieria ldowa i wodna, oraz Polskich Norm zharmo-
nizowanych do dyrektywy 89/106/EWG (materiay budowlane). Stanowi
to okoo 6000 norm.
PIIB systematycznie rozbudowywaa moliwo uzyskiwania przez czon-
kw Izby zawiadcze elektronicznych potwierdzajcych czonkostwo
w Izbie. Obecnie jako jedyna na tak du skal wydaje dokumenty w po-
staci zawiadcze elektronicznych z zaimplementowanym kwalikowa-
nym podpisem cyfrowym. Czonek samorzdu, posugujcy si takim za-
wiadczeniem, moe z powodzeniem skada elektroniczne zawiadczenia
w dowolnym urzdzie, a ten nie ma prawa odmwi jego przyjcia.
W trosce o podnoszenie kwalikacji przez czonkw PIIB zosta urucho-
miony w 2012 r. system e-learningowy na stronie internetowej Izby.
Systematycznie zamieszczane kursy ciesz si du popularnoci, wska-
zujc konieczno podejmowania dalszych krokw w tej dziedzinie.
Z myl take o waciwym przygotowaniu przyszych inynierw do pracy
PIIB podpisaa w 2012 r. porozumienie o wsppracy z Komisj Akredytacyjn
Uczelni Technicznych (KAUT) dziaajc przy Konferencji Rektorw Polskich
Uczelni Technicznych. Wsplne dziaania maj uwzgldnia ustalanie kryte-
riw akredytacji kierunkw ksztacenia przyszych inynierw budownictwa.
Niezwykle wanym wydarzeniem w 2012 r. dla Polskiej Izby Inynierw
Budownictwa by Nadzwyczajny Jubileuszowy Zjazd PIIB zwoany z okazji
10-lecia dziaalnoci samorzdu zawodowego inynierw budownictwa.
Podczas obrad dokonano podsumowania minionych lat, oceniono wsp-
prac z organami administracji pastwowej i samorzdowej, wspdziaa-
nie z inynierskimi organizacjami zagranicznymi oraz odznaczono zasu-
onych dziaaczy PIIB. Uczestniczcy w uroczystoci przedstawiciele m.in.
Parlamentu RP, wadz pastwowych, samorzdowych i zagranicznych or-
ganizacji samorzdowych podkrelali w swoich wypowiedziach znaczenie
oraz rol, jak odgrywa samorzd zawodowy inynierw budownictwa
w rozwoju gospodarki kraju oraz budowaniu pozytywnego wizerunku pol-
skiego budownictwa. Akcentowano, e PIIB dobrze wykonuje powierzon
mu misj publiczn, wypeniajc wiele funkcji, ktre wczeniej naleay do
administracji pastwowej i sdownictwa. Ranga spoeczna inyniera bu-
downictwa w tych minionych 10 latach wzrosa i przyczynia si do wzro-
stu prestiu zawodu inyniera budownictwa. PIIB dzi to dobrze zorgani-
zowany samorzd zawodowy, ktry wzorowo wypenia przynalene mu
zadania, jest silnym partnerem merytorycznym dla instytucji rzdowych
i samorzdowych w sprawach zwizanych z budownictwem i zawodem
inyniera, rozumianego jako zawd zaufania publicznego. Izba cieszy si
take duym autorytetem wrd organizacji i samorzdw zagranicznych,
ktrych delegacje licznie przybyy na jubileusz i z uznaniem wypowiaday
si o pozycji i randze PIIB na arenie midzynarodowej.
Na koniec obrad delegaci przyjli przez aklamacj Rezolucj Nadzwyczaj-
nego Jubileuszowego Zjazdu PIIB, w ktrej podkrelono rol i znaczenie
samorzdu zawodowego w strukturach pastwa oraz zaapelowano do
wszystkich czonkw Izby o twrcze i odpowiedzialne wykonywanie
zawodu dla dobra Polski i Polakw.
W roku sprawozdawczym liczba czonkw PIIB wzrosa o 413 osb (przy-
jto 5798 osb, skrelono 5385 osb).
Struktura organizacyjna
W 2012 r. w skad Polskiej Izby Inynierw Budownictwa wchodzio
16 okrgowych izb, ktrych obszar dziaania odzwierciedla podzia
administracyjny kraju.
W trzynastu okrgowych izbach dziaao 45 placwek terenowych, kt-
rym okrgowe rady naday rne nazwy i kompetencje. Sie placwek
oraz stworzone moliwoci zaatwiania spraw czonkowskich (poczta,
faks, e-mail) w peni zabezpieczaj potrzeby i wymagania czonkw Izby.
Zestawienie liczby czonkw podzia branowy
Brana Liczba Udzia %
Budownictwo oglne (BO) 62396 53,95
Instalacje sanitarne (IS) 21831 18,87
Instalacje elektryczne (IE) 16829 14,55
Budownictwo drogowe (BD) 8170 7,06
Budownictwo wodno-melioracyjne (WM) 2211 1,91
Budownictwo kolejowe (BK) 1504 1,30
Budownictwo mostowe (BM) 1752 1,51
Budownictwo telekomunikacyjne (BT) 948 0,82
Budownictwo wyburzeniowe (BW) 22 0,02
Ogem 115 663 100,00%
samorzd zawodowy
11
czerwiec 13 [107]
Liczba czonkw statystyka
Liczba czonkw PIIB zarejestrowanych w 16 okrgowych izbach na dzie
31 grudnia 2012 r. wynosia 115 663.
Liczba czonkw w podziale na okrgi
Podzia wg pci
Podzia wg wieku
Posiedzenia Krajowej Rady i Prezydium Krajowej Rady w 2012 r.
W 2012 r. odbyo si 8 posiedze Prezydium Krajowej Rady oraz 7
posiedze Krajowej Rady. Krajowa Rada podja 18 uchwa, ktrych pena
tre znajduje si na stronie internetowej PIIB, w zakadce Uchway.
Sprawozdanie Komisji Prawno-Regulaminowej
W 2012 r. w skad Komisji Prawno-Regulaminowej wchodzili przedsta-
wiciele wszystkich 16 okrgowych izb, a jej pracami kierowa Zbigniew
Kledyski wiceprezes Krajowej Rady PIIB.
W okresie sprawozdawczym przedmiotem prac Komisji Prawno-Regula-
minowej byo opiniowanie i udzia w realizacji wnioskw zjazdowych,
opiniowanie projektw aktw prawnych przekazywanych do Izby z mi-
nisterstw lub Sejmu, prace inicjowane w Krajowej Radzie lub w Komi-
sji, a zwizane z kwestiami wyej opisanymi. Waniejsze projekty Aktw
prawnych opiniowanych przez Komisj:
projekt rozporzdzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki
Morskiej w sprawie ustalenia geotechnicznych warunkw posadowie-
nia obiektw budowlanych;
poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny;
projekt zmian w ustawie Prawo zamwie publicznych, przedoony
do konsultacji przez Urzd Zamwie Publicznych;
projekt zaoe do projektu ustawy o charakterystyce energetycznej
budynkw, przedoony do konsultacji przez MTBiGM;
zaoenia z dnia 19 kwietnia 2012 r. do projektu ustawy Prawo bu-
dowlane, o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu prze-
strzennym oraz niektrych innych ustaw, ktre byy przedmiotem kon-
sultacji na spotkaniach zorganizowanych przez MTBiGM w Rzeszowie
24 kwietnia, Gdasku 9 maja, Wrocawiu 23 maja, oraz w War-
szawie 30 maja 2012 r.;
zaoenia z dnia 12 czerwca 2012 r. do projektu ustawy Prawo bu-
dowlane, o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu prze-
strzennym oraz niektrych innych ustaw;
projekt komisji senackiej o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze oraz
niektrych innych ustaw, ktry wiza si z propozycjami zmian w usta-
wie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorzdach zawodowych architek-
tw, inynierw budownictwa oraz urbanistw;
projekt zaoe z dnia 30 sierpnia 2012 r. do projektu ustawy Prawo
budowlane, przedoony przez MTBiGM;
projekt ustawy z dnia 27 wrzenia 2012 r. o uatwieniu dostpu do
wykonywania zawodw nansowych, budowlanych i transportowych,
szczeglnie w odniesieniu do propozycji zmian w ustawie Prawo bu-
dowlane oraz ustawie o samorzdach zawodowych architektw, iny-
nierw budownictwa oraz urbanistw;
projekt rozporzdzenia MTBiGM zmieniajcego rozporzdzenie w spra-
wie szczegowego zakresu i formy projektu budowlanego.
Poza opiniowaniem projektw aktw prawnych Komisja w okresie sprawoz-
dawczym omwia i przyja ustalenia wobec nastpujcych zagadnie.
W marcu 2012 r. omwiono przebieg prac podjtych w 2011 r. pod kie-
runkiem Jarosawa Kroplewskiego nad wasnymi tezami Izby do nowego
Prawa budowlanego. Wypracowanych zostao wiele istotnych wnioskw
zwizanych z koniecznymi zmianami w ustawie Prawo budowlane,
szczeglnie w odniesieniu do spraw zwizanych z realizacj procesw
inwestycyjnych i wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych
w budownictwie. Komisja uznaa, e z powodu wtpliwoci, czy Zjazd
jest w stanie wypracowa jednolite stanowisko wobec rnorodnych
opinii przy przyjmowaniu wnioskw zjazdowych, w duej przecie czci
dotyczcych ustawy Prawo budowlane lub ustawy o planowaniu i za-
gospodarowaniu przestrzennym oraz zapowiedzianego przez MTBiGM
opracowania do 31 marca 2012 r. projektu zaoe do projektu ustawy
Prawo budowlane, aby dorobek Jarosawa Kroplewskiego w tej materii
i wikszoci czonkw Komisji wykorzysta w dyskusjach z podmiotami
rzdowymi i sejmowymi, ktre posiadaj inicjatyw legislacyjn. Omwio-
no rwnie i zajto stanowisko wobec wnioskw nr 35, 54, 61 oraz nr
10 zgoszonych na XI okrgowych zjazdach sprawozdawczych. Opra-
cowane zostay w ramach prac Komisji przez Jarosawa Kroplewskiego,
Jarosawa liw, Adama Skardowskiego propozycje legislacyjne w odnie-
sieniu do: rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 25 listopada 2010 r.
w sprawie obiektw i robt budowlanych w sprawach, ktrych organem
I instancji jest Wojewoda, z wnioskiem innej denicji zjazdu jako elementu
drogi, eby do realizacji zjazdu wystarczyo wnie zgoszenie do organu
waciwego w oparciu o art. 29 ust. 2 pkt 12 ustawy Pb; ustawy o dro-
gach publicznych z propozycj innego zapisu w art. 39 ust. 3; ustawy
o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym odprowadzaniu ciekw
z wnioskiem, eby w art. 2 pkt 5 otrzyma inne brzmienie odnonie do
przycza kanalizacyjnego; rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 9 listo-
pada 2010 r. w sprawie przedsiwzi mogcych znaczco oddziaywa
na rodowisko z wnioskiem dotyczcym wyeliminowania zapisw, ktre
wykraczaj poza norm unijn 97/11/WE z dnia 3 marca 1997 r. Z prob
o zainicjowanie odpowiednich zmian zwrcono si na pimie do Janu-
sza bika podsekretarza stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa
i Gospodarki Morskiej. Wnioski nr 1z, 47, 48 oraz Barbary Skorys delegata
12
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
na Zjazd PIIB dotyczce propozycji zmian w regulaminach i statucie PIIB
zostay skierowane do zaopiniowania przez radc prawnego.
W czerwcu 2012 r. Komisja omwia przebieg spotka konsultacyjnych,
ktre odbyy si w Rzeszowie, Gdasku, Wrocawiu oraz Warszawie
dotyczcych zaoe do ustawy Prawo budowlane, o zmianie ustawy
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Czonkowie Komisji,
ktrzy brali w nich udzia, podzielili si swoimi uwagami co do ich me-
rytorycznego przebiegu. Zauwaono po wymianie uwag, e praktycznie
trudno si byo odnie do caoci przedkadanych do konsultacji zaoe,
poniewa w kadym kolejnym spotkaniu niektre propozycje w zaoe-
niach ulegay zmianie. Zaoenia w zakresie proponowanych rozwiza,
np. wprowadzenie dodatkowego podmiotu sprawdzajcego zawarto
projektu budowlanego w zalenoci od stopnia skomplikowania obiektu,
reorganizacja nadzoru budowlanego, planowania przestrzennego, spo-
tkay si z du krytyk.
Cz posiedzenia Komisji powicona bya wypracowaniu wnioskw
oraz stanowiska odnonie do opinii Polskiej Izby Inynierw Budownictwa
w sprawie projektu Zaoe do projektu ustawy Prawo budowlane,
o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz
niektrych innych ustaw skierowanego do konsultacji spoecznych przez
Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w dniu
12 czerwca 2012 r.
Uznano, e ze wzgldu na charakter opiniowanego dokumentu (zaoe-
nia do projektu ustawy i zmian w ustawach) opinia powinna mie charak-
ter oglny i nie podejmowa wszystkich kwestii szczegowych. Zaoenia
odbierane s jako prba oczekiwanego przez nasze rodowisko zawodo-
we uproszczenia procesu budowlanego. Podkrelono, e wikszo trud-
noci lokuje si poza Prawem budowlanym i jego reforma bez signicia
do obszarw z nim zwizanych sytuacji nie uzdrowi. Zaoenia kwestii
tych nie podejmuj np. w przypadku tzw. specustaw. Komisja podzielia
pogld, e w obszarze planowania przestrzennego Zaoenia... wpro-
wadzaj nowe instrumenty o niewiadomej skutecznoci i ryzykowne dla
ksztatowania adu przestrzennego w Polsce. Wyraony zosta te pogld,
e w pracach nad dalszymi zmianami w Prawie budowlanym naley sze-
rzej uwzgldni zwizane z budownictwem obszary prawa, proponowa-
ne rozwizania budowa na bazie obiektywnych analiz oraz w szerszym
zakresie korzysta z wiedzy i dowiadczenia osb dziaajcych czynnie
w budownictwie na wszystkich etapach procesu budowlanego.
W dalszej czci posiedzenia Komisji rozpatrzono i zajto stanowisko
wobec wnioskw z okrgowych zjazdw skierowanych do Krajowej Rady
PIIB i X Krajowego Zjazdu, wedug wykazu przekazanego przez Komisj
Wnioskow. Po przeprowadzonej dyskusji, dotyczcej wnioskw nr 7, 8,
10, 18, 24, 25, 26, 27, 30, 31, 42, 43, 45, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58,
59, 60, 61, 62, 63, rekomendacje Komisji wobec kadego z wnioskw
zostay przekazane do Komisji Wnioskowej KR PIIB. Przekazano rwnie
Komisji Wnioskowej zaakceptowane przez Komisj Prawno-Regulamino-
w propozycje zmian w statucie i regulaminach Izby w ramach realizacji
wnioskw nr 1z, 47 i 48. Komisja przedoya rwnie Komisji Wniosko-
wej swoje stanowisko odnonie do wnioskw nr 2z, 8z, 9z, 16z, ktre
zostay zgoszone przez delegatw na XI okrgowych zjazdach. Komisja
Prawno-Regulaminowa podzielia pogld Komisji Wnioskowej PIIB, e
w przypadku braku podjcia przez odpowiednie organy inicjatywy legi-
slacyjnej naley przekaza nasze wnioski do Komisji Kodykacyjnej Prawa
Budowlanego.
W wyniku merytorycznego rozpatrzenia wnioskw Komisja uznaa, po-
dobnie jak w poprzednim okresie sprawozdawczym, e z pola dziaania
naszej Izby nie powinny znikn zgaszane przez czonkw Izby wnioski
dotyczce: wprowadzenia do ustawy Pb specjalnoci hydrotechnicznej,
uregulowania statusu technikw odnonie do uprawnie oraz kierowania
robotami budowlanymi bez ogranicze przez inynierw, ktrzy ukoczy-
li studia zawodowe, rozszerzenia dla inynierw uprawnie architekto-
nicznych. Dotyczy to rwnie wnioskw merytorycznie uzasadnionych,
odnoszcych si do koniecznych zmian w ustawie Pb, ustawie o plano-
waniu i zagospodarowaniu przestrzennym, rozporzdzeniach oraz innych
przepisw prawa z obszaru budownictwa.
W dalszym cigu konieczne s rwnie zmiany w ustawie Prawo za-
mwie publicznych, aby m.in. ograniczy stosowanie w zamwieniach
publicznych kryterium najniszej ceny jako jedynego kryterium wyboru
oferty najkorzystniejszej.
W padzierniku 2012 r. gwnym tematem posiedzenia Komisji byo
wypracowanie stanowiska wobec projektu wystpienia PIIB do Mini-
stra Sprawiedliwoci dotyczcego projektu ustawy z dnia 27 wrzenia
2012 r. o uatwieniu dostpu do wykonywania zawodw nansowych,
budowlanych i transportowych, szczeglnie w odniesieniu do pro-
pozycji zmian w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane
oraz ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorzdach zawodowych
architektw, inynierw budownictwa oraz urbanistw. Projekt opi-
nii PIIB uzyska po gbokiej dyskusji, przy cierajcych si pogldach,
m.in. w zakresie funkcji rzeczoznawcy, pen aprobat Komisji, gdy
jak stwierdzi jeden z czonkw Komisji, odzwierciedla ona oczekiwa-
nia czonkw Izby. Uznano midzy innymi za suszne, eby wbrew
przyjtym zaoeniom w projekcie utrzyma dotychczasowe przepi-
sy w zakresie: oddzielnych uprawnie projektowych i wykonawczych,
utrzymania wyodrbnienia uprawnie w zakresie specjalnoci drogo-
wej, mostowej i kolejowej, okresu wymaganej praktyki zawodowej,
istnienia funkcji rzeczoznawcy budowlanego przy pewnej modykacji
jego usytuowania. Naley wprowadzi specjalno hydrotechniczn
oraz stworzy moliwo uzyskania uprawnie bez ogranicze w za-
kresie wykonawstwa osobom legitymujcym si wyszym wyksztace-
niem zawodowym oraz w ograniczonym zakresie osobom ze rednim
wyksztaceniem technicznym.
Czonkowie Komisji zostali poinformowani przez przewodniczcego
o wystpieniach porozumienia, tzw. Grupy B-8, do prezesa Rady Mini-
strw oraz do przewodniczcego powoanej Komisji Kodykacyjnej Prawa
Budowlanego, w ktrych wskazano midzy innymi, e do kompetencji
Komisji Kodykacyjnej nale sprawy zwizane z ustaw Pb i do czasu
wypracowania przez ni propozycji nie powinny by procedowane propo-
zycje Ministra Sprawiedliwoci. Zosta zaakceptowany wniosek Jarosawa
Kroplewskiego, eby pod jego kierunkiem powsta zesp, ktry podjby
trud opracowania wasnego projektu ustawy Pb. Jednak z zastrzeeniem,
e wyniki prac zespou nie uzyskaj formalnej uchway Zjazdu czy te Kra-
jowej Rady PIIB i nie bd ocjalnym stanowiskiem Izby. Natomiast bd
wykorzystane w relacjach Izby z Komisj Kodykacyjn Prawa Budowlane-
go, Ministerstwem Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej oraz
sejmow Komisj Infrastruktury.
Sprawozdanie Komisji Wnioskowej
Komisja Wnioskowa w 2012 r. dziaaa w skadzie reprezentowanym przez
jednego przedstawiciela kadej z okrgowych izb, pod przewodnictwem
Krystyny Korniak-Figi z Maopolskiej OIIB.
Komisja w okresie do XI Krajowego Zjazdu: przesaa odpowiedzi ka-
demu wnioskodawcy i waciwym OIIB co do realizacji bd odrzuce-
nia wnioskw z X Krajowego Zjazdu PIIB; dokonaa rozdziau wnioskw
z XI okrgowych zjazdw i przygotowaa ich tabelaryczne zestawienie;
skierowaa wnioski wedug waciwoci w celu uzyskania stanowiska, co
do ich realizacji, do waciwych organw PIIB, dyrektora Krajowego Biura
i okrgowych rad; przygotowaa propozycje rozpatrzenia i uzasadnienia
wnioskw z XI okrgowych zjazdw skierowanych do XI Krajowego Zjaz-
du i KR PIIB; opracowaa propozycje klasykacji wnioskw z XI okrgo-
wych zjazdw do przekazania KUiW XI Krajowego Zjazdu oraz przygoto-
waa sprawozdanie ze swej dziaalnoci w roku 2011, stanowice cz
sprawozdania Krajowej Rady.
Po XI Krajowym Zjedzie Komisja: przeja rejestr wnioskw przyjtych
przez XI Krajowy Zjazd i zestawia tabelarycznie wnioski zgoszone przez
delegatw na XI Krajowym Zjedzie PIIB; skierowaa wnioski wedug wa-
ciwoci do organw PIIB w celu uzyskania stanowisk wraz z uzasadnie-
niami co do ich realizacji; monitorowaa realizacj wnioskw i przyja
treci odpowiedzi co do stanu ich realizacji; przygotowaa propozycje
dotyczce sposobu realizacji czci wnioskw skierowanych do KR wraz
z uzasadnieniami oraz przygotowaa do akceptacji Krajowej Radzie mate-
ria obejmujcy stan realizacji wszystkich wnioskw po XI Krajowym Zje-
dzie, uwzgldniajcy poprawki wniesione przez czonkw Prezydium KR.
W roku 2012 Komisja Wnioskowa przyja i koordynowaa realizacj
cznie 79 wnioskw.
samorzd zawodowy
13
czerwiec 13 [107]
Wnioski, ktre wpyny do Komisji Wnioskowej w 2012 r.
W wyniku rozpatrzenia przez XI Krajowy Zjazd oraz pozostae organy PIIB
i dyrektora Krajowego Biura stan realizacji wnioskw przedstawia si
nastpujco:
19 wnioskw realizowanych
21 wnioskw przyjtych do realizacji
6 wnioskw przyjta informacja o realizacji
33 wnioski odrzucone (bezzasadne), w tym 14 wnioskw od-
rzuconych (bezzasadnych) przez XI Krajowy Zjazd.
Zbiorcze zestawienie wszystkich rozpatrzonych wnioskw (ujtych
w dwch tabelach) wraz z informacj o ich realizacji znajduje si na
stronie internetowej www.piib.org.pl w zakadce Komisja Wnioskowa
Wnioski zoone do Komisji Wnioskowej.
Wsppraca z zagranicznymi organizacjami i instytucjami
Od zakoczenia XI Krajowego Zjazdu wsppraca PIIB z zagranicznymi
organizacjami i instytucjami bya intensywnie kontynuowana i rozwijana.
Realizowano j w trzech zasadniczych obszarach, a mianowicie: w obsza-
rze odpowiadajcym wsppracy oglnoeuropejskiej, w obszarze odpo-
wiadajcym europejskiej wsppracy regionalnej i w obszarze odpowia-
dajcym dwustronnej wsppracy midzynarodowej.
Midzynarodowa wsppraca oglnoeuropejska PIIB zwizana bya gw-
nie z dziaaniami podejmowanymi w ramach dwch europejskich orga-
nizacji inynierskich: Europejskiej Rady Izb Inynierskich (ang. European
Council of Engineers Chambers ECEC) oraz Europejskiej Rady Inynierw
Budownictwa (ang. European Council of Civil Engineers ECCE).
Nadzwyczajny Jubileuszowy Zjazd PIIB z okazji 10-lecia dziaania
Izby, ktry odby si na Zamku Krlewskim w Warszawie w dniu 11 pa-
dziernika 2012 r. z udziaem polskich wadz pastwowych i licznych goci
zagranicznych, m.in. prezydenta wiatowej Rady Inynierw Budownic-
twa Emilio Colona, prezydenta ECCE Gorazda Humara oraz prezydenta
ECEC Josefa Robla.
IX Oglne Zgromadzenie (9th General Assembly Meeting) ECEC
w Wiedniu, 17 listopada 2012 r. W zgromadzeniu tym PIIB reprezen-
towana bya przez prof. Wojciecha Radomskiego, przewodniczcego
Komisji Wsppracy z Zagranic PIIB i jednoczenie audytora ECEC, oraz
prof. Zygmunta Meyera, przewodniczcego Zachodniopomorskiej OIIB.
Zebranie to miao szczeglny charakter, poniewa wobec koca kadencji
wadz ECEC odbyy si wybory nowych. Gomi zgromadzenia byli wysocy
przedstawiciele wadz innych organizacji europejskich i wiatowych, m.in.
Europejskiej Rady Wolnych Zawodw (European Council of the Liberal
Professions CEPLIS) i Europejskiej Federacji Narodowych Stowarzysze
Inynierskich (European Federation of National Engineering Associations
FEANI), a take wadze Wiednia, ktre reprezentowa wiceburmistrz.
Podkrelili oni wysok rang ECEC w Europie. Zagadnienia zwizane z po-
lityk Unii Europejskiej wobec dziaalnoci inynierskiej w roku 2012/2013
przedstawili: Sandra Prpic szefowa Biura cznikowego (EU Liasons Of-
ce) oraz Thomas Haas europejski doradca w zakresie spraw zagranicznych
(European Adviser, International Affairs). Mimo znanego i odczuwalnego
w niektrych krajach europejskich kryzysu ekonomicznego rola inynie-
rw jest i bdzie nadal wana, gdy ta wanie grupa zawodowa jest
nonikiem postpu technicznego, stanowicego warunek rozwoju, i spro-
stania globalnej konkurencji gospodarczej. Ustpujcy prezydent ECEC
Josef Robl oraz sekretarz generalny tej organizacji Efstathios X. Tsegos
z Grecji zoyli sprawozdanie z dziaalnoci w kadencji obejmujcej lata
20092012. Naley zwrci uwag, e w sprawozdaniach tych bardzo
wysoko zosta oceniony wkad PIIB w prac ECEC, m.in. przygotowa-
nie oglnoeuropejskiego dokumentu Code of Quality (kodeksu jakoci
w dziaalnoci inynierskiej por. sprawozdanie na XI Zjazd PIIB). Z wiel-
kim uznaniem przedstawiono nadanie przez PIIB niezwykle wysokiej rangi
obchodom 10-lecia Izby. Uroczysto na Zamku Krlewskim w Warszawie
odbia si szerokim echem w Europie. Sprawozdanie z wykonania bude-
tu w 2011 r. oraz plan budetu ECEC na rok 2013 przedstawi skarbnik,
Gabor Szllssy z Wgier. Raport audytorw ECEC, dotyczcy wykonania
budetu w 2011 r., przedstawi delegat Polski, Wojciech Radomski. W wy-
niku tajnych wyborw w skad nowych wadz ECEC weszli: prezydent
rtomic Remec ze Sowenii, wiceprezydenci Hans Ulrich Kammeyer
z Niemiec, Hanjorg Letzner z Woch, Dragoslav urmac z Serbii, skarbnik
Gabor Szllssy z Wgier, sekretarz generalny Klaus Thrriedl z Austrii.
Przedstawiciele PIIB nie kandydowali do wadz ECEC, natomiast audyto-
rem w miejsce ustpujcego prof. Wojciecha Radomskiego zosta prof.
Zygmunt Meyer. Drugim audytorem zosta ponownie Mirko Oeskovi
z Chorwacji.
25 i 26 maja 2012 r. w Wilnie odbyo si 55. Zgromadzenie Ogl-
ne Europejskiej Rady Inynierw Budownictwa (ECCE), na ktrym
przedstawicielami PIIB byli Wodzimierz Szymczak i prof. Zygmunt Mey-
er. Podczas Zgromadzenia przyjto dwch nowych czonkw Rosyjskie
Stowarzyszenie Inynierw Budownictwa oraz Wosk Izb Inynierw
Budownictwa. Dokonano przegldu struktury i zasad dziaania staych
komitetw. Zdecydowana wikszo delegatw zgodzia si z konieczno-
ci zmian w strukturze, tematyce i zasadach dziaania staych komitetw
w celu podniesienia efektywnoci ich dziaania. Uzgodniono, e wice
decyzje w tej sprawie zostan podjte podczas 56. ZO ECCE w Dubrowni-
ku. Zaprezentowano take sprawozdania z sesji staych komitetw. Konty-
nuowano prace nad Strategicznym Planem ECCE do roku 2015.
Prezydent ECCE Gorazd Humar przedstawi raport z dziaa zarzdu
za minione procze. Prof. Fernando Branco przewodniczcy Staego
Komitetu ds. Uznawania Kwalikacji Zawodowych i Mobilnoci zapre-
zentowa przekrojow informacj na temat sytuacji i pozycji inyniera bu-
downictwa w rnych krajach UE oraz o dziaaniach ECCE na przestrzeni
ostatnich czterech lat w zakresie uatwiania i moliwoci ujednolicenia
procedur wzajemnego uznawania kwalikacji zawodowych inynierw
budownictwa. Zaprezentowa take stanowisko Komitetu odnoszce si
do propozycji zmian dyrektywy UE 2005/36/EC w sprawie uznawania
kwalikacji zawodowych.
1721 wrzenia 2012 r. wiatowe Forum Inynierskie Lublana.
Organizatorem tego wydarzenia bya Soweska Izba Inynierw Budow-
nictwa oraz wiatowa Federacja Organizacji Inynierskich (WFEO) przy
wspudziale WCCE, ECEC, ECCE oraz izb inynierskich z Czarnogry, Ser-
bii, Chorwacji i Macedonii, a take najwaniejszych soweskich organizacji
i stowarzysze inynierskich. Forum miao znakomitych patronw: miasto
Lublan, UNESCO oraz prezydenta Republiki Sowenii dr. Danilo Trka, kt-
ry osobicie wzi udzia w ceremonii otwarcia, wygaszajc przemwienie
wstpne. W forum wzio udzia blisko 500 uczestnikw z caego wiata,
odbyy si cztery sesje tematyczne, podczas ktrych 60 wybitnych specja-
listw z ponad 30 krajw wygosio swoje referaty. Przedstawicielem PIIB
na WFEO 2012 by Wodzimierz Szymczak. Motywem przewodnim forum,
do ktrego nawizyway wszystkie wystpienia ocjalne, a take dyskusje
kuluarowe, byo: Zrwnowaone budownictwo dla ludzi (ang. Sustaina-
ble Construction for People). Drugim nurtem dyskusji byy problemy iny-
nierw i caego sektora budowlanego w rnych czciach wiata. Prezes
Soweskiej Izby Inynierw Budownictwa w swoim przemwieniu wstp-
nym stwierdzi nawet, e celem tego forum jest zjednoczenie inynierw,
ekonomistw i politykw w celu ratowania sektora budowlanego, ktry
obecnie dowiadcza najgbszego kryzysu w swojej historii.
W ramach forum odbyo si rwnie V spotkanie prezydentw sied-
miu najwaniejszych organizacji inynierskich, do udziau w ktrym
14
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
zaproszony zosta rwnie przedstawiciel PIIB Wodzimierz Szymczak. Na
spotkaniu omawiano wspprac pomidzy midzynarodowymi organi-
zacjami inynierskimi, a take kwestie wzajemnego uznawania kwali-
kacji inynierskich i swobody wiadczenia usug inynierskich na wolnym
rynku w wietle nowej dyrektywy unijnej o kwalikacjach zawodowych.
Poruszono rwnie temat nowelizacji unijnego prawa o zamwieniach
publicznych oraz zagadnienia i problemy ksztacenia, a take praktyki za-
wodowej inynierw jako drogi do spenienia wysokich standardw obo-
wizujcych w profesji inynierskiej. Odbya si rwnie dyskusja na temat
Sektor budowlany wobec kryzysu.
2627 padziernika 2012 r. 56. Zgromadzenie Oglne ECCE
w Dubrowniku, na ktrym PIIB reprezentowa Wodzimierz Szymczak.
Podczas tego zgromadzenia zostay dokonane zmiany dotyczce staych
komitetw: decyzj zarzdu zosta rozwizany Komitet ds. Uznawania
Kwalikacji Zawodowych i Mobilnoci, a powoano nowy Komitet ds.
Czonkw Stowarzyszonych, ktrego przewodniczcym zosta Vassilis
Economopoulos. Przyjto take nowego czonka Serbsk Izb Iny-
nierw Budownictwa. Zaprezentowano koncepcj Komisji Europejskiej
wprowadzenia i funkcjonowania systemu kart zawodowych. Karty te bd
funkcjonowa w elektronicznym systemie informacji jednolitego rynku eu-
ropejskiego. Przewodniczcy Staego Komitetu ds. Wiedzy i Technologii
przedstawi wnioski z opracowania Amerykaskiego Stowarzyszenia Iny-
nierw Budownictwa dotyczce przyszoci naszej profesji i jej wizji na rok
2025, wzbogacone o europejski punkt widzenia. Opracowanie zawierao
m.in. opis wyksztacenia i umiejtnoci, jakie bd wymagane w przyszo-
ci od inyniera budownictwa. Wynika z niego, e inynier budownictwa
musi posi nie tylko wiedz bdc fundamentem jego zawodu, ale
rwnie musi sta si specjalist w zakresie zarzdzania ryzykiem i zmia-
n, musi zna podstawy prowadzenia dziaalnoci gospodarczej zarwno
prawne, ekonomiczne, jak i marketingowe. Musi posiada take wiedz
spoeczn, w tym historyczn i socjologiczn. Musi by jednostk gboko
etyczn z poczuciem odpowiedzialnoci za publiczne zdrowie, bezpie-
czestwo i dobrobyt.
Kolejn spraw ywo dyskutowan na 56. ZO bya oszczdno energii
w budownictwie oraz pozyskiwanie energii ze rde odnawialnych.
Przewodniczcy Staego Komitetu ds. Rozwoju i Otoczenia Biznesu po-
informowa, e od czerwca 2012 r. ruszy unijny program nansowy
umoliwiajcy m.in. pomoc maym i rednim przedsibiorstwom przez
dodatkowe kredyty i gwarancje kredytowe. Mimo to dziaania wadz UE
wobec pogronego w kryzysie europejskiego sektora budowlanego zo-
stay uznane za zbyt opieszae i dalece niewystarczajce.
Na zakoczenie 56. ZO ECCE odbyy si wybory wadz na now kadencj.
Dokonano wyboru prezydenta elekta i nowego Zarzdu ECCE. Reprezen-
tant PIIB odnis wielki sukces zosta bowiem wybrany na stanowisko
prezydenta elekta, co oznacza, i zgodnie ze statutem tej organizacji za
dwa lata obejmie stanowisko prezydenta ECCE. W wyniku tych wyborw
skad zarzdu uksztatowa si nastpujco: Fernando Branco (Portuga-
lia) prezydent, Gorazd Humar (Sowenia) poprzedni prezydent, Wo-
dzimierz Szymczak (Polska) wiceprezydent i prezydent elekt, Vincentas
Stragys (Litwa) wiceprezydent, skarbnik, Jose Francisco Saez Rubio (Hisz-
pania) czonek zarzdu, Massimo Mariani (Wochy) czonek zarz-
du, Nick Zygouris (Grecja) czonek zarzdu, Maria Karanasiou (Grecja)
sekretarz generalny.
W 2012 r. do najwaniejszych dziaa PIIB w ramach wsppracy z orga-
nizacjami budowlanymi (izbami i zwizkami) z krajw Grupy Wyszehradz-
kiej (V-4) naley zaliczy:
Udzia w dniach 36 padziernika 2012 r. w Budapeszcie w XIX spo-
tkaniu organizacji budowlanych izb i zwizkw krajw Grupy Wyszeh-
radzkiej. Spotkania te odbywaj si corocznie, poczwszy od 1994 r., ka-
dorazowo w innym kraju Grupy V-4. Tym razem gospodarzami spotkania
bya Wgierska Izba Inynierw (MMK), a uczestnikami byy delegacje:
Sowackiej Izby Inynierw Budownictwa (SKSI), Sowackiego Zwizku
Inynierw Budownictwa (SZSI), Czeskiej Izby Autoryzowanych Inynie-
rw i Technikw Budownictwa (CKAIT) i Czeskiego Zwizku Inynierw
Budownictwa (CSSI) oraz Polskiej Izby Inynierw Budownictwa (PIIB)
i Polskiego Zwizku Inynierw i Technikw Budownictwa (PZITB). Stro-
n polsk reprezentowali ze strony PIIB Stefan Czarniecki wiceprezes
i Zbysaw Kakowski czonek Krajowej Rady, oraz ze strony PZITB Ryszard
Trykosko przewodniczcy i Zygmunt Rawicki czonek zarzdu.
W pierwszym dniu odbya si midzynarodowa konferencja wyszeh-
radzka na temat Scenariusze energetyczne, harmonizacja sieci i bezpie-
czestwo dostaw w krajach V-4, w czasie ktrej zostao wygoszonych
16 referatw. Przedstawiono w nich m.in. aktualne zaoenia w polityce
energetycznej w poszczeglnych krajach Grupy Wyszehradzkiej oraz
propozycje rozwiza szczeglnie w zakresie ograniczenia emisji CO
2
.
W roboczej czci spotkania przewodniczcy poszczeglnych delegacji
dokonali oceny realizacji deklaracji przyjtej na XVIII spotkaniu we Wro-
cawiu w padzierniku 2011 r., poinformowali si wzajemnie o istot-
nych wydarzeniach, jakie miay miejsce w poszczeglnych organizacjach
w ostatnim roku, ze szczeglnym uwzgldnieniem stanu przepisw
prawnych dotyczcych budownictwa, a take przedstawili informacje
o dziaalnoci izb inynierskich w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Dysku-
towano nad pytaniami powstaymi w zwizku z proponowanymi zmia-
nami dyrektywy 2005/36/EU w sprawie wzajemnego uznawania kwali-
kacji zawodowych. Wszystkie izby inynierskie z krajw V-4 bior udzia
w europejskiej wsppracy, uwaajc swobodny przepyw i zatrudnienie
fachowcw za wan kwesti, ale rwnoczenie s one przekonane, e
jako pracy inyniera moe by utrzymana na wysokim poziomie jedynie
wtedy, gdy projektowanie i wykonawstwo bd zawodem regulowanym
w kadym kraju. Izby odgrywaj decydujc rol w dostpie do dziaal-
noci zawodowej oraz w procesie kwalikacji uprawnionych inynierw.
Jednym z gwnych czynnikw musi by uregulowanie czciowego
dostpu do zawodu, jak to jest rozstrzygane w proponowanej zmianie
dyrektywy. Uczestnicy spotkania zgodzili si na wprowadzenie tzw. eu-
ropejskiej karty inynierskiej (legitymacji zawodowej), ktra wydawana
bdzie przez izby inynierskie (na podstawie odpowiednich ustaw w po-
szczeglnych krajach) lub jeli nie ma takich organizacji, przez inny wa-
ciwy organ pastwa. Uczestnicy zastanawiali si take nad problemami
w zakresie doskonalenia zawodowego i praktyki zawodowej inynierw.
Problem ten musi by rozwizany przy wypracowaniu wsplnych zasad
na poziomie europejskim, ale uregulowany w szczegach na poziomie
krajowym w kadym pastwie. Organizacje inynierskie Grupy Wyszeh-
radzkiej sugeruj, aby wzmocni wspprac z uczelniami z wasnych
krajw.
W 2013 r. dyrektywa w sprawie zamwie publicznych zostanie zak-
tualizowana na poziomie europejskim. Podczas tych prac organizacje
zawodowe musz podj wysiek, aby zatrzyma korzystanie z niereali-
stycznie niskich cen na rynku inwestycyjnym. Wnioskuj do Komisji oraz
Parlamentu Europejskiego o wsparcie interesu publicznego w obszarze
usug inynierskich w celu przejcia od oceny cenowej do oceny jako-
ciowej przetargw publicznych. Innowacyjne rozwizania musz uzy-
ska poparcie w przetargach publicznych, rozwaajc koszty w odnie-
sieniu do caego procesu inwestycyjnego. Uczestnicy podkrelaj wag
i rol maych oraz rednich przedsibiorstw podczas oceny przetargw
publicznych, poniewa te podmioty stanowi najwiksz cz uczestni-
kw rynku. Organizacje inynierskie krajw Grupy Wyszehradzkiej podjy
decyzj o powoaniu grupy roboczej w celu wypracowania poprawek do
dyrektywy dotyczcej przetargw publicznych, tak eby wszystkie uwagi
zostay odpowiednio wprowadzone. Wgierska Izba Inynierw podja
si koordynacji tych dziaa.
Niemiecka Izba Inynierska rozpocza przegld Eurokodw w celu zbli-
enia metod oblicze teoretycznych do praktyki. Uczestnicy zgodzili si
z wanoci i nag potrzeb tych prac oraz potwierdzili swoj gotowo
do wsppracy, jeeli tylko strona niemiecka wyrazi tak potrzeb. Pro-
fesjonalna Sekcja ds. Konstrukcji Budowlanych (Professional Section for
Structural Engineering) Wgierskiej Izby Inynierw jest gotowa do koor-
dynacji tych prac, zwaywszy na ich wag i wynikajce z tego dodatkowe
uatwienia.
Kolejne XX spotkanie organizacji budowlanych z krajw Grupy Wyszeh-
radzkiej odbdzie si w padzierniku 2013 r. w Republice Czeskiej. Orga-
nizatorem tego spotkania bd Czeska Izba Autoryzowanych Inynierw
i Technikw Budownictwa i Czeski Zwizek Inynierw Budownictwa.
W wyniku plenarnej dyskusji uzgodniono tekst wsplnej deklaracji, ktr
na zakoczenie spotkania podpisali przewodniczcy delegacji.
samorzd zawodowy
15
czerwiec 13 [107]
W czasie spotkania odbya si take ocjalna prezentacja pierwszego
tomu ksiki z nowej serii Obiekty inynierskie krajw wyszehradzkiej
czwrki, wydanej przez stron czesk.
Udzia Andrzeja Dobruckiego i Zygmunta Rawickiego w obchodach
XX-lecia Sowackiej Izby Inynierw Budownictwa (SKSI) 16 marca
2012 r. w Bratysawie.
Udzia Zygmunta Rawickiego w obchodach XX-lecia Czeskiej Izby Au-
toryzowanych Inynierw i Technikw Budownictwa (CKAIT) 24 maja
2012 r. w Pradze.
Udzia delegacji Czeskiej Izby Autoryzowanych Inynierw i Technikw
Budownictwa (CKAIT) i Czeskiego Zwizku Inynierw Budownictwa
(CSSI) w Jubileuszowym Zjedzie PIIB z okazji 10-lecia PIIB 11 pa-
dziernika 2012 r. w Warszawie.
W czasie XIX spotkania Grupy Wyszehradzkiej w Budapeszcie powoa-
no komitet redakcyjny drugiego tomu ksiki Wspczesne obiekty in-
ynierskie krajw Grupy Wyszehradzkiej. Wydawc tego temu bdzie
strona polska (PIIB i PZITB). 8 listopada 2012 r. w Komarnie na Sowacji
odbyo si pierwsze spotkanie rady redakcyjnej, na ktrym ustalono
harmonogram prac zwizanych z przygotowywanym wydawnictwem.
W listopadzie 2011 r. PIIB podpisaa kolejne porozumienie o wsppracy
ze Stowarzyszeniem Inynierw Amerykaskich ASCE (American Society
of Civil Engineers). W zwizku z tym w kolejnym 142. spotkaniu Stowa-
rzyszenia Inynierw Amerykaskich Polsk Izb Inynierw Budownictwa
reprezentowali Stanisaw Karczmarczyk i Zygmunt Meyer. Konferencja
obradowaa w dniach 1720 padziernika 2012 r. w Montrealu w cen-
trum konferencyjnym zwanym Paacem Kongresowym. Stowarzyszenie
Inynierw Amerykaskich skupia obecnie 140 tys. czonkw, a wic
niewiele przekracza liczb aktywnych czonkw Polskiej Izby Inynierw
Budownictwa. Liczb czonkw ASCE naleaoby jednak porwna ra-
czej z liczb czonkw PIIB w specjalnociach konstrukcyjnej, drogowej
i mostowej. Warto podkreli dobrze przyjte wystpienie prof. Zygmunta
Meyera nawizujce m.in. do zasug i roli ocera oraz inyniera Tadeusza
Kociuszki w historii USA.
Konferencja oferowaa zarwno program uwzgldniajcy wykady mery-
toryczne, jak rwnie elementy spotkania sprawozdawczego ASCE cznie
z rnorodnymi i licznymi odznaczeniami oraz wyrnieniami celebrowa-
nymi najczciej w czasie posikw. Prezentowane referaty ilustroway
przykadowe wyrniajce si osignicia z budownictwa inynierskie-
go oraz zagadnienia zwizane z oglnymi warunkami funkcjonowania
budownictwa.
Na zakoczenie stwierdzi wypada, i mimo kryzysu w niektrych krajach
Unii Europejskiej rola inynierw budownictwa na naszym kontynencie
wydaje si wzrasta. Wynika to z wielu niezaspokojonych potrzeb w za-
kresie wanie budownictwa. Udzia PIIB w midzynarodowych orga-
nizacjach inynierskich jest dostrzegany i wysoko ceniony. Musimy by
nadal w centrum tego, co w zakresie legislacji i innych dziaa wystpuje
w skali Europy. Dowodem wysokiej pozycji PIIB w Europie jest na co ju
wskazywano wyej bezprecedensowy wybr Wodzimierza Szymczaka
na prezydenta ECCE (obecnie zgodnie ze statutem tej organizacji jest jej
prezydentem elektem).
Sprawozdanie z dziaalnoci Komisji Ustawicznego Doskonalenia
Zawodowego
Podnoszenie kwalikacji zawodowych czonkw Izby jest realizowane
szczeglnie przez takie formy, jak: organizacja i donansowanie szkole
zawodowych, organizacja i donansowanie wycieczek technicznych, do-
nansowanie udziau w konferencjach naukowo-technicznych, donan-
sowanie i organizacja kolportau prasy naukowo-technicznej, organizacja
uatwionego dostpu do Polskich Norm, donansowanie publikacji tech-
nicznych, np. przez zakup kalendarzy z wkadk o tematyce budowlanej.
Podnoszenie kwalikacji zawodowych czonkw Izby jest organizowane
w okrgach, z zasady na koszt okrgowej izby, z funduszy pochodzcych
ze skadek czonkowskich. Realizacja tego zadania jest w poszczeglnych
izbach rozwizywana indywidualnie, stosownie do potrzeb i moliwoci
kadej izby, z reguy we wsppracy ze stowarzyszeniami naukowo-tech-
nicznymi. Najpowszechniejsz form doskonalenia zawodowego jest
udzia czonkw Izby w szkoleniach.
Czytelnictwo prasy naukowo-technicznej zostao uznane za istotn form
podnoszenia kwalikacji zawodowych czonkw PIIB. Izba donanso-
wuje prenumerat czasopism naukowo-technicznych, ktre na yczenie
czonkw s wysyane przez Krajowe Biuro PIIB na adres domowy wraz
z Inynierem Budownictwa.
Przy opracowaniu danych dotyczcych szkole przyjto zasad, e do ob-
liczania wartoci urednionych lub procentowych jest przyjmowana liczba
czonkw Izby na dzie 30 grudnia 2012 r.
W 2012 r. w szkoleniach uczestniczyo statystycznie 30 400 czonkw,
co stanowi 25,3% wszystkich czonkw Izby, rednio przeznaczajc na
szkolenie 1,6 godziny szkoleniowej na czonka Izby w cigu roku. W la-
tach 2010 i 2011 w szkoleniach uczestniczyo rwnie 25% czonkw
Izby, a zaangaowanie w podnoszenie kwalikacji to rednio okoo 1,55
godziny szkoleniowej. Byo to mniej ni w latach poprzednich, w ktrych
okoo 30% czonkw Izby uczestniczyo w podnoszeniu kwalikacji zawo-
dowych, a redni nakad czasu powicony na szkolenie, przypadajcy na
czonka Izby, wynosi ponad 2 godziny szkoleniowe, np. w 2008 r. 2,04
godziny, a w 2009 r. 2,10 godziny.
W 2012 r. w konferencjach i wycieczkach technicznych wzio udzia
3163 czonkw Izby. Jest to mniej ni w 2011 r., w ktrym w tej formie
doksztacania uczestniczyo 4228 czonkw. W 2012 r. drastycznie spa-
da liczba prenumerowanych czasopism naukowo-technicznych okoo
3-krotnie w stosunku do np. 2009 r. Naley zauway, e w poszcze-
glnych okrgowych izbach wystpuje te due zrnicowanie kosztw
przeznaczanych na doskonalenie zawodowe. Roczny koszt doskonalenia
zawodowego przypadajcy na czonka okrgowej izby ksztatuje si od
9,50 z do 68,0 z.
Naley mie nadziej, e w nastpnym roku wzronie liczba osb pod-
noszcych kwalikacje zawodowe, w tym prenumerujcych czasopis-
ma naukowo-techniczne. Udzia w szkoleniach organizowanych przez
PIIB powinien by traktowany jako przywilej i uatwienie w podnosze-
niu kwalikacji zawodowych w aktualizacji wiedzy, ktra w obszarze
16
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
budownictwa zmienia si dynamicznie. Zaproponowana przez PIIB
e-learningowa forma szkolenia powinna przyczyni si do znaczcego
wzrostu czonkw Izby podnoszcych kwalikacje.
Komisja Ustawicznego Doskonalenia Zawodowego PIIB zostaa powoana
uchwa nr 24 Krajowej Rady PIIB z dnia 13 padziernika 2010 r. W skad
Komisji weszo po jednym przedstawicielu kadej okrgowej izby.
Ustalenia z IX posiedzenia Komisji 10 stycznia
Przedyskutowano dwa szkolenia e-learningowe, tj. szkolenie dotyczce
geosyntetykw i Eurokodw i zarekomendowano ich umieszczenie na
stronie internetowej Izby. Postanowiono o powstaniu listy interesujcych
przedsiwzi budowlanych na terenie kraju. Bdzie ona potrzebna przy
organizowaniu szkole poczonych z praktycznym szkoleniem na budo-
wach.
Ustalenia z X posiedzenia Komisji 24 kwietnia
Przyjto list interesujcych przedsiwzi budowlanych na terenie kra-
ju. Zostaa ona umieszczona na stronie internetowej Wydawnictwa Pol-
skiej Izby Inynierw Budownictwa http://www.inzynierbudownictwa.pl/
w dziale Wydarzenia.
Dotychczas tylko trzy okrgowe izby prowadziy szkolenia e-learningowe:
Dolnolska, Mazowiecka i Podkarpacka OIIB.
Na posiedzeniu wystpi przedstawiciel Krlewskiego Instytutu Rzeczo-
znawcw Dyplomowanych z siedzib w Wielkiej Brytanii (The Royal Insti-
tution of Chartered Surveyors RICS), ktry omwi histori i obecn sytu-
acj zwizan z rzeczoznawstwem na wiecie. Czonek Komisji Zbigniew
Dzierewicz omwi problem rzeczoznawstwa budowlanego w Polsce
i przekaza czonkom Komisji opracowanie Jerzego Kubiszewskiego: Rze-
czoznawcy budownictwa w XXI wieku, na temat rzeczoznawstwa w kra-
jach europejskich (m.in. Niemczech, Francji i Wielkiej Brytanii) oraz USA.
Ustalenia z XI posiedzenia Komisji 7 sierpnia
Powsta dokument pt. Proponowane tematy szkole e-learningowych,
zawierajcy list 39 tematw, ktre mog by realizowane w formie
e-learningu. Stanowi on zestawienie informacji uzyskanych z poszczeglnych
okrgowych izb. Biorc pod uwag rne moliwoci przygotowania szkole
e-learningowych, przyjto, e wykadowca, ktry przygotowuje wkad me-
rytoryczny, moe sam przygotowa rwnie jego form graczn i wygosi
wykad albo form graczn moe przygotowa waciwa rma, a wygosi
wykad lektor. Przyjto, e szkolenie moe by prowadzone rwnie w for-
mie artykuw, ktre mog by udostpniane na stronie internetowej.
Ustalenia z XII posiedzenia Komisji 23 padziernika
Przyjto form transferu szkole z okrgowych izb do Krajowej Izby. Prze-
dyskutowano te szkolenie e-learningowe na temat kontroli obiektw
budowlanych, autorstwa in. Artura Busse, i przyjto informacj o podpi-
saniu umw na przygotowanie szeciu szkole e-learningowych.
Ustalenia z XIII posiedzenia Komisji 27 listopada
Podjto decyzj o rekomendacji nastpujcych szkole e-learningowych:
Bezpieczestwo i higiena pracy w budownictwie, autorstwa mgr. Rafaa
Gierejko, Konstrukcje drewniane wymagania oraz zasady projektowa-
nia i wykonawstwa, autorstwa mgr in. Ewy Kotwicy, Kosztorysowanie
robt budowlanych, autorstwa dr. in. Jacka Zabielskiego, Wykopy sze-
rokoprzestrzenne, wykopy gbokie, autorstwa prof. Anny Siemiskiej-
-Lewandowskiej z zespoem, Wymagania bezpieczestwa i higieny pracy
przy robotach na wysokoci, autorstwa in. Zbigniewa Jakubowskiego.
W minionym roku Komisja zajmowaa si przede wszystkim szkoleniami
w formie e-learningowej. Na koniec 2012 r. na stronie internetowej Izby
byy nastpujce szkolenia e-learningowe:
Wprowadzenie do konstrukcji zbrojonych geosyntetykami (mgr in.
Krzysztof Czmiel), Wprowadzenie do Eurokodw (prof. Antoni Biegus),
Kontrole stanu technicznego obiektw budowlanych (in. Artur Busse).
Sprawozdanie zespou ds. zakupu powierzchni biurowej
Uchwa nr 9/R/2012 z dnia 23 maja 2012 r. Krajowa Rada PIIB powoaa
zesp ds. zakupu powierzchni biurowej z przeznaczeniem na siedzib
Polskiej Izby Inynierw Budownictwa. W skad zespou weszli: Zdzisaw
Binerowski przewodniczcy, Mieczysaw Grodzki, Andrzej Jaworski i Je-
rzy Stroski. W dniu 12 grudnia 2012 r. Krajowa Rada PIIB uzupenia
skad zespou o Elbiet Janiszewsk-Kuropatw, powierzajc jej funkcj
wiceprzewodniczcej zespou.
XI Krajowy Zjazd PIIB uchwa nr 15/12 potwierdzi upowanienie Krajo-
wej Rady PIIB do podjcia dziaa zmierzajcych do zakupu nieruchomo-
ci z przeznaczeniem na siedzib.
W dniu 21 wrzenia 2012 r. na stronach internetowych Izby opublikowa-
ne zostao ogoszenie dotyczce zakupu nieruchomoci dla potrzeb PIIB.
Obradujcy w dniu 10 padziernika 2012 r. zesp do spraw zakupu doko-
na oceny ofert, ktre wpyny do Izby. Zesp zaproponowa zmiany do
uchway Krajowej Rady nr 9/R/2012, polegajce na doprecyzowaniu lokali-
zacji i wielkoci powierzchni. Podjto take decyzj o zamieszczeniu w pra-
sie stoecznej odpowiedniego ogoszenia o intencji zakupu nieruchomoci.
W dniu 11 grudnia 2012 r. zesp do spraw zakupu rozpatrzy 64 ofer-
ty przedoone w odpowiedzi na ogoszenia zamieszczone w dzienniku
Rzeczpospolita i Gazecie Wyborczej. Dokonano wyboru 21 ofert nie-
ruchomoci, ktre pozostaj przedmiotem dalszego rozpatrzenia.
Sprawozdanie zespou ds. elektronicznego dostpu do norm
Uchwa Prezydium KR PIIB dnia 29 czerwca 2011 r. powoany zosta
zesp ds. wdroenia elektronicznego dostpu do norm dla czonkw PIIB
w skadzie: Piotr Korczak przewodniczcy, Grzegorz Bajorek, Mirosaw
Boryczko, Joanna Gieroba, Barbara Malec.
Zadaniem zespou bya ocena przedoonych ofert i propozycji, uzyskanie
dodatkowych informacji i wyjanie oraz przeprowadzenie negocjacji me-
rytoryczno-cenowych z: Polskim Komitetem Normalizacyjnym, Podkarpac-
k OIIB i Pomorsk OIIB, a take przedstawienie wypracowanego stano-
wiska okrelajcego wielko zbioru, sposb dostpnoci, moliwy termin
wdroenia i sposb snansowania na posiedzeniu Prezydium Krajowej
Rady, a nastpnie Krajowej Rady PIIB. Zesp wypracowa i przedstawi
waciwym organom PIIB stanowisko dotyczce sposobu udostpnienia
czonkom PIIB optymalnej liczby Polskich Norm.
Zesp zakoczy dziaalno w marcu 2012 r. i na podstawie wynikw
jego prac Krajowa Rada PIIB podja decyzj o snansowaniu dostpu
on-line do zbioru aktualnych i wycofanych Polskich Norm (PN), okrelo-
nych przez wyrniki ICS 91 Budownictwo i materiay budowlane, ICS 93
Inynieria ldowa i wodna, oraz Polskich Norm zharmonizowanych do
dyrektywy 89/106/EWG (materiay budowlane). Okoo 6000 norm zostao
czonkom PIIB udostpnione na stronie internetowej od sierpnia 2012 r.
Wsppraca z komisjami sejmowymi i senackimi
Wsppraca PIIB z komisjami sejmowymi i senackimi tak jak w poprzednich
okresach sprawozdawczych bya realizowana na dwch paszczyznach.
Przez bezporedni udzia przedstawicieli naszej Izby w posiedzeniach ko-
misji sejmowych i senackich oraz przedkadanie na pimie Marszakowi
Sejmu RP oraz poszczeglnym komisjom sejmowym i senackim naszego
stanowiska w sprawach dotyczcych budownictwa.
Przedstawiciele Izby uczestniczyli w posiedzeniach sejmowej Komisji Infra-
struktury, Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz senackiej
Komisji Ustawodawczej.
Z inicjatywy prezesa KR PIIB Andrzeja Rocha Dobruckiego odbyo si
spotkanie z prezydium sejmowej Komisji Infrastruktury, na ktrym zo-
sta przedoony wniosek Izby z prob o uruchomienie tzw. szybkiej
cieki legislacyjnej w sprawie koniecznych zmian w ustawie Prawo
budowlane. Zdaniem Izby zgodnie z oczekiwaniami naszego rodowi-
ska zawodowego, zanim nastpi gruntowna przebudowa ustawy Pb,
naley uwzgldni trzy bardzo wane elementy, ktrych wczenie do
ustawy jest niezbdne. S to: moliwo uzyskania przez osoby posia-
dajce tytu inyniera I stopnia (bez tytuu magistra) nieograniczonych
uprawnie do wykonawstwa robt budowlanych; utworzenie specjal-
noci hydrotechnicznej oraz umoliwienie technikom posiadajcym
matur ubieganie si o ograniczone uprawnienia budowlane w zakresie
wykonawstwa.
Do przewodniczcego sejmowej Komisji Infrastruktury Izba wniosa,
w odniesieniu do projektu ustawy o zmianie ustawy o drogach publicz-
nych oraz niektrych innych ustaw (druk sejmowy nr 104), propozycj
wprowadzenia nastpujcych zmian: w art. 1 projektu ustawy zapropo-
nowalimy zapis, i szczegowe zasady organizacji, powoania i dzia-
ania audytorw bezpieczestwa ruchu drogowego powinno okrela
rozporzdzenie waciwego ministra w sprawach transportu. Wnielimy
samorzd zawodowy
17
czerwiec 13 [107]
rwnie o wprowadzenie do projektu ustawy zapisu dajcego moliwo
przeprowadzania audytu przez osoby majce odpowiednie uprawnienia.
W ramach opiniowania przez Izb projektw aktw prawnych przeka-
zywanych przez szefa Kancelarii Sejmu odnielimy si m.in. do projektu
ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, uznajc, e projektowana re-
gulacja jest celowa i wana, gdy podejmuje prb bardziej szczego-
wego uregulowania relacji midzy podmiotami procesu budowlanego,
w zakresie czcych je umw i wynikajcych z nich zobowiza. Uzna-
limy za nieuzasadnion propozycj wprowadzenia zasady solidarnej
odpowiedzialnoci inwestora, dostawcy i wykonawcy za nalenoci dla
podwykonawcw i poddostawcw.
Przewodniczcemu sejmowej Komisji Infrastruktury przekazywane byy rw-
nie nasze opinie i stanowiska w odniesieniu do Zaoe do ustawy Prawo
budowlane, o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzen-
nym oraz projektu ustawy z dnia 27 wrzenia 2012 r. o uatwieniu dostpu
do wykonywania zawodw nansowych, budowlanych i transportowych.
Wsppraca z organami administracji pastwowej
W okresie sprawozdawczym Izba prowadzia cis wspprac z Mi-
nisterstwem Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Mini-
sterstwem Nauki i Szkolnictwa Wyszego, Ministerstwem Gospodarki,
Ministerstwem Sprawiedliwoci, Gwnym Urzdem Nadzoru Budowla-
nego, Urzdem Zamwie Publicznych oraz Komisj Kodykacyjn Prawa
Budowlanego.
Aktywna wsppraca prowadzona bya z Ministerstwem Transportu, Bu-
downictwa i Gospodarki Morskiej. PIIB wystpowaa do tego ministerstwa
z inicjatyw zmian legislacyjnych w zakresie przepisw, na podstawie kt-
rych orzeka w zakresie swojej waciwoci. Propozycje konkretnych zmian
legislacyjnych dotyczyy:
potrzeby okrelenia w ustawie Prawo budowlane szczegowych za-
kresw w specjalnoci kolejowej, gdy w obecnym stanie prawnym
przepisy ustawy Prawo budowlane przewiduj moliwo ubiegania
si o uprawnienia budowlane w specjalnoci kolejowej bez podziau na
szczegowe zakresy;
rozporzdzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia
2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownic-
twie. Proponowane przez Izb zmiany zmierzay m.in. do uszczeg-
owienia zasad odbywania praktyki zawodowej, zaliczenia praktyki
odbytej po ukoczeniu trzeciego roku studiw wyszych, praktyki ob-
jtej programem studiw, na zasadzie umowy o zatrudnienie, oraz do-
precyzowania przepisw dotyczcych penienia funkcji rzeczoznawcy
budowlanego;
rozporzdzenia w sprawie ustalania geotechnicznych warunkw posa-
dawiania obiektw, ktrego przepisy zdaniem Izby powinny by dosto-
sowane do wymogw dyrektywy europejskiej, ktrej realizacj w tym
zakresie jest norma Eurokod 7.
Zgodnie z art. 12 ustawy o samorzdach zawodowych uchway podj-
te przez Krajow Rad PIIB byy przekazywane do Ministra Transportu,
Budownictwa i Gospodarki Morskiej, a w posiedzeniach Krajowej Rady
i Prezydium Krajowej Rady PIIB brali udzia przedstawiciele ministerstwa.
Z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyszego Polska Izba Inynierw
Budownictwa wspdziaaa w zakresie: zasad postpowania przy orzeka-
niu o dopuszczeniu do wiadczenia usug transgranicznych; zasad doty-
czcych wydawania zawiadcze; moliwoci podejmowania dziaalnoci
odpowiadajcej samodzielnym funkcjom technicznym w budownictwie
przez obywateli pastw czonkowskich UE lub pastw trzecich; systemu
informacji na rynku wewntrznym (IMI); opracowania legitymacji zawo-
dowej dla zawodw regulowanych; zmiany dyrektywy i rozporzdzenia
w sprawie systemu informacji na rynku wewntrznym (IMI) oraz wdroe-
nia Elektronicznej Platformy Usug Administracji Publicznej (e-PUAP).
Izba stale uczestniczy w pracach i dziaalnoci zespou do wsppracy
przy realizacji zada zwizanych z koordynacj uznawania kwalikacji
w zawodach regulowanych, ktry zosta powoany w Ministerstwie Nauki
i Szkolnictwa Wyszego. W ramach ostatniego posiedzenia zespou oma-
wiana bya europejska legitymacja zawodowa, ktra ma na celu uatwie-
nie i przyspieszenie procedury uznawania kwalikacji przy jednoczesnym
zwikszeniu jej przejrzystoci. Zaangaowanie rodzimego pastwa czon-
kowskiego oraz stosowanie IMI przyczyni si do zmniejszenia kosztw
i czasu koniecznego do celw rozpatrzenia wniosku dotyczcego uznania
kwalikacji. Termin rozpatrywania wnioskw na podstawie europejskiej
legitymacji zawodowej bdzie krtszy w porwnaniu do obowizujcej
procedury.
W ramach przedmiotowego zespou trwaj te prace nad zmianami do
dyrektywy 2005/36/WE. Zmiany maj dotyczy m.in. zasad orzekania
w sprawie wiadczenia usug transgranicznych, przetwarzania danych
osobowych w ramach programu IMI, zasad prowadzenia dziaalnoci
oraz orzekania o czciowym dostpie do wykonywania zawodu. Prace
nad zmianami nadal trwaj, dlatego te trudno okreli ich ostateczny
ksztat.
Od przeszo dwch lat PIIB jest zarejestrowana na oglnopolskiej platfor-
mie teleinformatycznej e-PUAP powstajcej w ramach projektu prowadzo-
nego przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji Planu Informatyzacji
Pastwa. Umoliwia ona komunikowanie si obywateli z jednostkami
administracji publicznej, a zwaszcza z podmiotami wykonujcymi za-
dania publiczne. Platforma udostpnia infrastruktur techniczn w po-
staci zintegrowanych usug. Pojedynczy Punkt Kontaktowy realizowany
jest zgodnie z zapisami dyrektywy usugowej i umoliwia zoenie drog
elektroniczn do PIIB wnioskw i owiadcze niezbdnych do zaatwienia
spraw m.in. dotyczcych uznania kwalikacji zawodowych.
W okresie sprawozdawczym Izba opiniowaa przekazany do konsultacji
przez Ministerstwo Gospodarki projekt ustawy z dnia 26 lipca 2012 r.
o odnawialnych rdach energii, do ktrego zgosia zdecydowany sprze-
ciw, szczeglnie wobec tworzenia nowego zawodu instalatora mikro in-
stalacji lub maych instalacji. Zdaniem Izby tworzenie nowego zawodu
instalatora w powyszym zakresie spowodowaoby zdublowanie upraw-
nie, a w zwizku z tym take wtpliwoci co do krgu upowanionych
osb w konkretnym przypadku.
Zwrcilimy te uwag Ministrowi Gospodarki na dziaalno nielegalne-
go, formalnie nieistniejcego Krajowego Rejestru Informacji o Przedsi-
biorcach, ktry zwraca si do osb prowadzcych dziaalno gospodar-
cz o dokonywanie wpat z tytuu wpisu do rejestru, podszywajc si pod
dziaalno jednego z wydziaw Departamentu Handlu i Usug w Mini-
sterstwie Gospodarki.
W zwizku z projektem ustawy z dnia 27 wrzenia 2012 r. o uatwianiu
dostpu do wykonywania zawodw nansowych, budowlanych i trans-
portowych, przedoonym do konsultacji przez Ministra Sprawiedliwoci,
Izba w sposb merytoryczny, uwzgldniajcy opinie naszego rodowiska
zawodowego, odniosa si do zaproponowanych zmian, szczeglnie
w odniesieniu do ustawy Prawo budowlane i ustawy o samorzdach
zawodowych architektw, inynierw budownictwa oraz urbanistw.
Projekt ten zosta dwukrotnie zmieniany przy czynnym udziale Izby, ktra
zgaszaa do niego poprawki wraz z propozycjami konkretnych zapisw.
Izba braa te aktywny udzia w konferencji uzgodnieniowej w dniu 14
grudnia 2012 r. zorganizowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwoci
w sprawie ww. projektu.
W zwizku z procesem deregulacyjnym Izba wystosowaa te odpowied-
nie pisma do prof. dr. hab. Zygmunta Niewiadomskiego przewodni-
czcego Komisji Kodykacyjnej Prawa Budowlanego, Jarosawa Gowina
ministra sprawiedliwoci, oraz Donalda Tuska prezesa Rady Mini-
strw, wnoszc o wstrzymanie prac nad deregulacj zawodu inyniera
bu dowlanego w zwizku z pracami nad kompleksow regulacj Prawa
budowlanego.
Prace nad projektem ustawy nadal trwaj, dlatego te nasze dziaania
w tej sprawie bd prowadzone na bieco w zalenoci od potrzeb.
W zwizku z pracami nad kompleksow regulacj dotyczc procesu in-
westycyjno-budowlanego Izba nawizaa take czynn wspprac z Ko-
misj Kodykacyjn Prawa Budowlanego, zgaszajc ch brania udziau
w trakcie prac nad Prawem budowlanym.
Z Gwnym Urzdem Nadzoru Budowlanego Izba prowadzi sta wsp-
prac, co ma szczeglnie zwizek z prowadzeniem przez Gwnego In-
spektora Nadzoru Budowlanego centralnego rejestru osb posiadajcych
uprawnienia budowlane, tytu rzeczoznawcy oraz osb ukaranych z ty-
tuu odpowiedzialnoci zawodowej. Przekazywane s rwnie, w ra-
zie potrzeby, informacje dotyczce prowadzonych postpowa z tytuu
18
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
odpowiedzialnoci zawodowej w budownictwie. Prezes KR PIIB Andrzej
Roch Dobrucki bra udzia w pracach Komitetu Naukowego w I edycji
Oglnopolskiej Konferencji zorganizowanej przez GINB Problemy tech-
niczno-prawne utrzymania obiektw budowlanych. W pracach orga-
nu opiniodawczo-doradczego GINB, jakim jest Rada Wyrobw Budow-
lanych, uczestniczy jako jej wiceprzewodniczcy in. Jerzy Putkiewicz
czonek Prezydium Mazowieckiej OIIB. Przedstawiciel GINB uczestniczy
natomiast w posiedzeniach Krajowej Rady i Prezydium Krajowej Rady PIIB.
W marcu 2012 r. z inicjatywy Andrzeja Rocha Dobruckiego, prezesa KR
PIIB, i Roberta Dziwiskiego, gwnego inspektora nadzoru budowlane-
go, odbyo si pierwsze wsplne spotkanie wojewdzkich inspektorw
nadzoru budowlanego z przewodniczcymi okrgowych rad PIIB. Poru-
szono na nim m.in. problem odpowiedzialnoci zawodowej i jej egzekwo-
wania oraz wsppracy w tej sprawie pomidzy Izb i GUNB.
PIIB wsppracuje take z Pastwow Inspekcj Pracy. W pracach Rady ds.
Bezpieczestwa w Budownictwie przy Gwnym Inspektorze Pracy uczest-
niczy wiceprezes KR PIIB Zdzisaw Binerowski. Na czonka Komisji Kwalika-
cyjnej do oceny kandydatw na rzeczoznawcw do spraw bezpieczestwa
i higieny pracy zosta powoany Roman Lulis z Mazowieckiej OIIB.
W ramach wspdziaania z Urzdem Zamwie Publicznych Izba m.in.
przekazaa, po zasigniciu opinii OIIB, uwagi do wykorzystania przy dal-
szych pracach Urzdu nad projektem umowy w sprawie udzielania zam-
wienia publicznego na roboty budowlane dotyczce obiektw liniowych.
Wyrazilimy dezaprobat opinii UZP z dnia 8 lutego 2012 r. w sprawie
Stosowania ustawy Prawo zamwie publicznych do zamwie na pe-
nienie nadzoru autorskiego nad realizacj projektu architektoniczno-bu-
dowlanego. Zadeklarowalimy jednoczenie, e jeli Urzd zaproponuje
dziaania zabezpieczajce interes publiczny, nie naruszajc praw autor-
skich, to samorzd zawodowy inynierw budownictwa aktywnie wczy
si w ich realizacj.
Wsppraca ze stowarzyszeniami i samorzdami zawodowymi
Wanym elementem dziaalnoci Krajowej Rady jest wsppraca ze sto-
warzyszeniami naukowo-technicznymi i samorzdami zawodowymi dzia-
ajcymi w obszarze budownictwa. Jest ona realizowana przez wsplne
dziaania w zakresie: opiniowania aktw prawnych, wystpie do admi-
nistracji pastwowej, uczestniczenia w spotkaniach merytorycznych
i szkoleniowych.
W czerwcu 2012 r. zostao podpisane nowe porozumienie ze stowarzy-
szeniami naukowo-technicznymi, ktre zastpio porozumienie podpisane
10 lat temu przez komitet organizacyjny Izby Inynierw Budownictwa.
Sygnatariuszami porozumienia s: Polska Izba Inynierw Budownictwa,
Polskie Zrzeszenie Inynierw i Technikw Sanitarnych, Polski Zwizek In-
ynierw i Technikw Budownictwa, Stowarzyszenie Elektrykw Polskich,
Stowarzyszenie Inynierw i Technikw Komunikacji RP, Stowarzyszenie
Inynierw i Technikw Przemysu Naftowego i Gazownictwa, Stowarzy-
szenie Inynierw i Technikw Wodnych i Melioracyjnych oraz Zwizek
Mostowcw RP. Porozumienie ma na celu kontynuacj i rozszerzenie
wsplnych dziaa w zakresie m.in. doskonalenia kwalikacji zawodowych
inynierw i technikw dziaajcych w budownictwie, przygotowywania
do uzyskania uprawnie budowlanych, ochrony interesw zawodowych,
rozwoju czytelnictwa specjalistycznego i szerzenia wiedzy o problemach
budownictwa oraz rozwoju techniki i jej twrcach.
Znaczc form wsppracy ze stowarzyszeniami, w tym wypadku z Ko-
mitetem Nauki PZITB oraz Komitetem Inynierii Ldowej i Wodnej PAN,
byo zaangaowanie PIIB w organizacj 58. Konferencji Naukowej, ktra
odbya si w dniach 1621 wrzenia 2012 r. w Krynicy. Cz problemowa
konferencji pod nazw Infrastruktura komunikacyjna nauka, praktyka,
perspektywy rozwoju bya powicona dowiadczeniom z dotychczaso-
wej realizacji inwestycji komunikacyjnych. Podstawowa idea konferencji
krynickiej pozostaa ta sama jest ni coroczny przegld tego, co w r-
nych dziaach inynierii ldowej dzieje si najwaniejszego w zakresie prac
badawczych oraz aplikacyjnych.
PIIB wraz z Maopolsk i lsk OIIB obja patronatem branowym
Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji, organizowane corocznie przez
PZITB. XXVII Oglnopolskie Warsztaty Projektanta Konstrukcji odbyy
si w dniach 710 marca 2012 r. w Szczyrku, a ich wiodcym tematem
byy konstrukcje metalowe oraz kompleksowe zapoznanie uczestnikw
z 38 normami wchodzcymi w pakiet Eurokodu 3.
W roku 2012 regularnie odbyway si pod prezydencj naszej Izby spo-
tkania porozumienia tzw. Grupy B-8, w ktrych uczestniczyli: Izba Ar-
chitektw RP, Polska Izba Urbanistw, Polski Zwizek Inynierw i Tech-
nikw Budownictwa, Izba Projektowania Budowlanego, Stowarzyszenie
Architektw Polskich, Stowarzyszenie Geodetw Polskich, Towarzystwo
Urbanistw Polskich, Geodezyjna Izba Gospodarcza. Spotkania byy po-
wicone m.in. nastpujcym zagadnieniom:
utrudnieniom formalnoprawnym wystpujcym w procesie inwesty-
cyjnym;
projektowi ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny w zakresie doty-
czcym umw w procesie budowlanym;
ustawie o zamwieniach publicznych i dziaaniach Urzdu Zamwie
Publicznych, zwaszcza w zakresie penienia nadzoru autorskiego;
nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
W tej sprawie poparto stanowisko Izby Urbanistw, stwierdzajc, e
analiza stanu gospodarki przestrzennej wskazuje, i istotn chocia
niejedyn przyczyn postpujcej degradacji przestrzeni s niewaciwe
rozwizania prawne zawarte w ustawie o planowaniu i zagospodaro-
waniu przestrzennym;
omwieniu projektw przedoonych do konsultacji przez MTBiGM za-
oe do nowej ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym. Wskazano na niespjno propo-
nowanych rozwiza dotyczcych ustawy Pb z propozycjami rozwiza
dotyczcych ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Uwagi te i wiele innych zostay przedoone podsekretarzowi stanu
w MTBiGM Januszowi bikowi, ktry uczestniczy w spotkaniu Grupy
B-8 w dniu 21 czerwca 2012 r. Stanowisko Grupy B-8 w przedmiotowej
sprawie zostao przesane w dniu 12 lipca 2012 r. do MTBiGM;
omwieniu i wypracowaniu wsplnego stanowiska wobec projektu
ustawy z dnia 27 wrzenia 2012 r. o uatwieniu dostpu do wykony-
wania zawodw nansowych, budowlanych i transportowych, szcze-
glnie w odniesieniu do propozycji zmian w ustawie Pb oraz ustawie
o samorzdach zawodowych architektw, inynierw budownictwa
oraz urbanistw. Stanowisko zostao przesane do przewodniczcego
Komisji Kodykacyjnej Prawa Budowlanego i Ministra Sprawiedliwoci.
Do prezesa Rady Ministrw wystpiono z postulatem wstrzymania prac
legislacyjnych przez Ministra Sprawiedliwoci.
Wsppraca z uczelniami i instytutami naukowo-technicznymi
Wsppraca PIIB z wyszymi uczelniami technicznymi i instytutami jest pro-
wadzona systematycznie, m.in. w ramach szkole oraz codziennych kon-
taktw zawodowych. Uczestniczy i korzysta z niej przede wszystkim Krajo-
wa Komisja Kwalikacyjna oraz okrgowe komisje kwalikacyjne. Widoczne
jest rwnie zaangaowanie PIIB we wsporganizowanie konferencji, se-
minariw i innych form spotka naukowo-technicznych przy wsppracy
z jednostkami organizacyjnymi uczelni i instytutw naukowych.
Na podkrelenie zasuguje stae zaangaowanie PIIB w ksztacenie kadr
dla budownictwa i jej wsppraca w tym zakresie nie tylko z uczelniami,
ale take organizacjami o charakterze naukowym i technicznym, jak np.
Komitet Inynierii Ldowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk (KILiW PAN),
Komitet Nauki Polskiego Zwizku Inynierw i Technikw Budownictwa
(PZITB) oraz innymi gremiami opiniotwrczymi.
Jednym z efektw udziau przedstawicieli PIIB w spotkaniu Konferen-
cji Rektorw Polskich Uczelni Technicznych (KRPUT), jakie odbyo si
w dniach 2628 padziernika 2011 r. w Lublinie, byo podpisanie w dniu
18 grudnia 2012 r. porozumienia o wsppracy z Komisj Akredytacyjn
Uczelni Technicznych (KAUT) dziaajc przy KRPUT.
Zgodnie z podpisanym porozumieniem KAUT i PIIB powoaj wspl-
ny zesp ekspertw w celu uwzgldnienia kryteriw akredytacji kierun-
kw ksztacenia przygotowujcych do zawodu inyniera budownictwa,
zwaszcza za dotyczcych programw ksztacenia (w zakresie wiedzy,
umiejtnoci i kompetencji spoecznych), kadry nauczajcej przedmioty
zawodowe i praktyczne oraz form ksztacenia w zakresie organizacji i te-
matyki praktyk studenckich. Do zespow oceniajcych KAUT, ktre pro-
wadz postpowanie akredytacyjne, bd powoywani przedstawiciele
samorzd zawodowy
19
czerwiec 13 [107]
PIIB jako eksperci. PIIB natomiast, co trzy lata, na podstawie wynikw
egzaminw na uprawnienia budowlane oraz przeprowadzonej wrd
zdajcych ankiety, opracuje materia oceniajcy efekty ksztacenia na r-
nych uczelniach technicznych.
Polska Izba Inynierw Budownictwa, realizujc swoje ustawowe zobo-
wizania w zakresie dbaoci o ksztacenie kadr dla budownictwa, w dniu
20 grudnia 2012 r. podpisaa porozumienie o wsppracy z Zarzdem
Gwnym Zwizku Zakadw Doskonalenia Zawodowego oraz Polskim
Zwizkiem Pracodawcw Budownictwa.
Zarzd Gwny Zwizku Zakadw Doskonalenia Zawodowego zobowi-
za si do zasigania opinii Polskiego Zwizku Pracodawcw Budownic-
twa i Polskiej Izby Inynierw Budownictwa co do kierunkw rozwoju
ksztacenia kadr na potrzeby budownictwa. W uzgodnieniu z PIIB i PZPB
byyby ustalane programy ksztacenia przyszych pracownikw brany bu-
dowlanej. Zarzd Gwny ZZDZ zadeklarowa take m.in. propagowanie
wrd suchaczy brany budowlanej i osb, ktre zdobyy umiejtnoci
zawodowe na drodze nieformalnej, egzaminw potwierdzajcych naby-
cie umiejtnoci zawodowych przed branow komisj egzaminacyjn.
Polska Izba Inynierw Budownictwa i Polski Zwizek Pracodawcw Bu-
downictwa, zgodnie z podpisan umow, zobowizay si natomiast
do przekazywania informacji dotyczcych kierunkw ksztacenia kadr
w brany budowlanej oraz udziau w werykacji i aktualizacji programw
ksztacenia z zakresu budownictwa realizowanych przez ZG ZZDZ. Obie
organizacje zgodziy si take pomaga w dobieraniu autorw i recen-
zentw przy opracowywaniu programw nauczania z zakresu budow-
nictwa oraz wspdziaania w pracach komisji egzaminacyjnej majcej
potwierdza umiejtnoci w zawodach budowlanych.
PIIB bierze systematyczny i czynny udzia w przygotowywaniu konferencji
naukowo-technicznych o zasigu oglnopolskim. Tradycyjnie ju patrono-
waa 58. Konferencji w Krynicy (1621 wrzenia 2012 r.).
W ramach wsppracy z PZITB i KILiW PAN Polska Izba Inynierw Budow-
nictwa udzielia patronatu XXVI Konferencji Naukowo-Technicznej Awa-
rie budowlane 2013, ktra odbya si w dniach 2124 maja 2013 r.
w Midzyzdrojach. Gwnym organizatorem konferencji jest Zachodnio-
pomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydzia Budownic-
twa i Architektury.
Ubezpieczenie OC czonkw Izby, sprawozdanie z funkcjonowania umowy
generalnej
W roku 2012 prace zwizane z obsug umowy generalnej realizowa-
no bez porednictwa brokera ubezpieczeniowego rmy Hanza Brokers
Sp. z o.o. Rezygnacja z porednictwa brokerskiego pozwolia na obnie-
nie skadki ubezpieczeniowej z kwoty 96 z na 79 z obecnie, zmniejszenie
opat na ubezpieczenie w segmencie ubezpiecze OC nadwykowych,
podwyszenie sumy gwarancyjnej ze 100 000 z do kwoty 500 000 z dla
ubezpiecze OC w yciu prywatnym oraz wprowadzenie bezskadkowo
ubezpieczenia dotyczcego ryzyka ponoszenia kosztw ochrony prawnej
przez czonkw Izby.
Odpowiedzialno ubezpieczyciela z tytuu umowy ubezpieczenia OC wy-
nosi 10 lat od zdarzenia powodujcego szkod, jeeli szkoda nie jest wy-
nikiem przestpstwa. Okres ten jest krtszy, jeeli poszkodowany dowie-
dzia si o szkodzie i o osobie zobowizanej do jej naprawienia. W takim
przypadku poszkodowany ma trzy lata na dochodzenie odszkodowania
z ubezpieczenia OC czonka Izby.
Odpowiedzialno ubezpieczyciela w zwizku z roszczeniem poszkodo-
wanych jest ograniczone do wysokoci sumy gwarancyjnej ubezpieczenia
OC inyniera budownictwa. Maksymalna wysoko kwoty odpowiedzial-
noci ubezpieczyciela w roku 2012 wynosia 223 200 PLN, rwnowarto
50 tys. euro zgodnie z kursem okrelonym w tabeli 1/A/NBP/2012: kurs
EUR 4,4640.
Wszelkie czynnoci zwizane z obsug umowy generalnej realizowane s
przez Krajowe Biuro Polskiej Izby Inynierw Budownictwa.
Sprawozdanie zostao wykonane na podstawie danych otrzymanych od
TUiR Warta SA, TUiR Allianz SA i STU Ergo Hestia.
Liczba zgoszonych szkd
a) zgoszono cznie 476 szkd, w tym:
0 szkd do TUiR Warta SA,
194 szkody do TUiR Allianz SA,
282 szkody do STU Ergo Hestia;
b) wypacono 108 odszkodowa:
53 odszkodowania wypacone przez TUiR Allianz SA,
55 odszkodowa wypaconych przez STU Ergo Hestia;
c) liczba odmw wypaty odszkodowania lub rezygnacji z roszczenia:
102 odmowy wypaty przez TUiR Allianz SA,
133 odmowy wypaty przez STU Ergo Hestia;
d) liczba szkd zgoszonych w roku 2012, a bdcych w toku likwidacji:
39 szkd zgoszonych do TUiR Allianz SA,
94 szkody zgoszone do STU Ergo Hestia;
e) czna warto zgoszonych roszcze 26 413 310,61 PLN, w tym:
16 827 034,81 PLN skierowanych do TUiR Allianz SA,
9 586 275,80 PLN skierowanych do STU Ergo Hestia;
f) czna warto wypaconych odszkodowa 2 902 637 PLN, w tym:
1 551 793,83 PLN wypaconych przez TUiR Allianz SA,
1 350 843,48 PLN wypaconych przez STU Ergo Hestia.
Szkody zgoszone przed rokiem 2012, a wypacone w roku 2012
a) liczba zgoszonych szkd:
26 szkd do TUiR Allianz SA,
10 szkd do STU Ergo Hestia;
b) czna kwota wypat:
425 184,86 PLN wypaconych przez TUiR Allianz SA,
280 798,46 PLN wypaconych przez STU Ergo Hestia.
Kwota wszystkich odszkodowa wypaconych w roku 2012
3 608 620,32 PLN.
Liczba szkd zgoszonych w roku 2012 w podziale na okrgowe izby inynierw
budownictwa
Liczba zgoszonych szkd w latach 20032012
20
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Ubezpieczenia OC nadwykowe w 2012 r.
W ramach umowy OC PIIB ze STU Ergo Hestia w 2012 r. zawarto cznie
669 umw nadwykowego ubezpieczenia OC inynierw budownictwa.
Szkodowo segmentu ubezpiecze OC nadwykowych brak szkd.
Ubezpieczenia obowizkowe OC architekta, czonka PIIB,
w 2012 r. 69 umw.
Ubezpieczenia obowizkowe OC osb sporzdzajcych wiadec-
twa charakterystyki energetycznej w 2012 r. 1564 umowy.
Dziaania public relations w 2012 r.
Dziaania public relations zwizane z funkcjonowaniem Polskiej Izby In-
ynierw Budownictwa w okresie od stycznia do grudnia 2012 r. miay
na celu umacnianie roli i rangi samorzdu zawodowego inynierw bu-
downictwa oraz prestiu zawodu inyniera budownictwa jako za-
wodu zaufania publicznego. Polityka public relations (PR), opierajca
si na dugofalowym i systematycznym budowaniu pozytywnego wi-
zerunku samorzdu zawodowego inynierw budownictwa, przyczynia
si do kreowania oraz utrwalania wrd spoeczestwa opiniotwrczej
roli samorzdu. Pozwolia ponadto na udoskonalenie przepywu infor-
macji pomidzy wadzami Izby i czonkami samorzdu.
Realizacja zada PR w wymiarze zewntrznym polegaa m.in. na ak-
tywnej polityce komunikacyjnej, wsporganizowaniu lub obejmowaniu
patronatem wanych konferencji, uczestniczeniu w debatach z udzia-
em przedstawicieli rzdu, parlamentu, samorzdw zawodowych
i przedsibiorstw, powiconych istotnym zagadnieniom z obszaru
budownictwa.
Redaktorzy mediw centralnych i branowych systematycznie otrzymy-
wali informacje prasowe z najwaniejszych wydarze z dziaalnoci
Izby. Komunikaty prasowe byy przekazywane portalom internetowym,
stacjom telewizyjnym i radiowym. Materiay prasowe rozsyano dzien-
nikarzom na podstawie funkcjonujcej w Izbie bazy danych oraz prze-
kazywano podczas indywidualnych spotka. Media mogy take korzy-
sta z komunikatw prasowych regularnie zamieszczanych na stronie
internetowej PIIB w zakadce Biuro prasowe/Materiay dla mediw
oraz z informacji znajdujcych si na stronie gwnej portalu inter-
netowego PIIB.
Efektem tej wsppracy byy publikacje i wywiady dotyczce samorz-
du zawodowego inynierw budownictwa w oglnopolskiej prasie co-
dziennej (m.in. Rzeczpospolita, Dziennik Gazeta Prawna, Gazeta
Wyborcza), a take w prasie branowej (m.in. Wiadomoci Projektanta
Budownictwa, Przegld Budowlany, Prawo i Budownictwo, Mate-
riay Budowlane, Gospodarka Wodna, Prole, Builder). Ukazay si
wywiady, ktrych udziela prezes Krajowej Rady PIIB Andrzej R. Dobrucki,
oraz publikacje z udziaem przedstawicieli Krajowej Rady i organw PIIB,
m.in. ze Zbigniewem Kledyskim i Marianem Pacheckim.
Andrzej R. Dobrucki, w ramach wsppracy z mediami, spotka si w pa-
dzierniku z dziennikarzami: red. Renat Krup-Dbrowsk z Rzeczpo-
spolitej, z red. Ann Krzyanowsk i Boen Wiktorowsk z Dziennika
Gazeta Prawna i z red. Markiem Wielgo z Gazety Wyborczej. Uczestni-
czy take w programach stacji telewizyjnych, m.in. TVP Info, Superstacji,
TV Biznes Polsat.
Publikacje dotyczce naszego samorzdu ukazay si take na portalach
internetowych, m.in.: muratorplus.pl, studentbuduje.pl, izolacje.com.pl;
materialybudowlane.pl.
Wanymi wydarzeniami dla zewntrznych dziaa PR w roku 2012 byy:
XI Krajowy Zjazd Sprawozdawczy PIIB i Jubileuszowy Zjazd PIIB. Z okazji
obydwu uroczystoci przygotowano specjalne pakiety prasowe zawiera-
jce materiay prasowe oraz zdjcia, ktre zostay przekazane przedsta-
wicielom mediw do wykorzystania. Z okazji jubileuszu 10-lecia Polskiej
Izby Inynierw Budownictwa przygotowano, opracowano i wydano
wsplnie z komitetem organizacyjnym okolicznociowe wydawnictwo
prezentujce minione 10 lat funkcjonowania samorzdu zawodowego
inynierw budownictwa i zawierajce bogat galeri zdj. Wydaw-
nictwo zostao wrczone wszystkim osobom biorcym udzia w uro-
czystoci obchodw 10-lecia, ktra odbya si 11 padziernika 2012 r.
na Zamku Krlewskim w Warszawie. Z okazji jubileuszu zosta wybity
take specjalny medal, ktry otrzymali zasueni czonkowie samorz-
du zawodowego inynierw budownictwa oraz wsppracujcy z PIIB
przedstawiciele rzdu, parlamentu, samorzdw zawodowych krajo-
wych i zagranicznych.
W ramach realizacji zewntrznych dziaa strategii PR i wzmacniana opi-
niotwrczej roli samorzdu zawodowego inynierw budownictwa PIIB
wsppracowaa z samorzdami reprezentujcymi zawody zaufania pu-
blicznego, stowarzyszeniami naukowo-technicznymi i czonkami Grupy
B-8, wspierajc gos rodowiska budowlanego w sprawach dotyczcych
naszej brany.
W ubiegym roku Andrzej Roch Dobrucki prezes PIIB oraz czonkowie
Krajowej Rady uczestniczyli w spotkaniach z posami Sejmu RP, przed-
stawicielami sejmowej Komisji Infrastruktury i rzdu. W obradach Krajo-
wej Rady PIIB brali udzia reprezentanci rzdu, m.in. Olgierd Dziekoski
z Kancelarii Prezydenta RP, Janusz bik podsekretarz stanu w Minister-
stwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Robert Dziwiski
gwny inspektor nadzoru budowlanego.
Okrgowe rady aktywnie wspieray dziaania PR. Odbyway si spotka-
nia z posami i przedstawicielami rzdu. Pozytywne postrzeganie naszego
samorzdu przekadao si czsto na udzia przedstawicieli wadz central-
nych i parlamentu w organizowanych w ubiegym roku jubileuszowych
zjazdach okrgowych.
W 2012 r. PIIB wystpowaa take jako organizator lub obejmowaa
patronatem wane dla rodowiska budowlanego konferencje, targi czy
debaty. Sprawowalimy patronat nad m.in. MTP Budma, Konkursem
Budowa Roku, XV Konferencj IPB Rozwj infrastruktury transporto-
wej i energetycznej zamierzenia, moliwoci, bariery, projektowanie,
XXV Konferencj Naukowo-Techniczn Awarie Budowlane i XXVII Ogl-
nopolskimi Warsztatami Pracy Projektanta Konstrukcji. Prezes Andrzej
R. Dobrucki uczestniczy w kwietniu w debacie samorzdw zawodw
zaufania publicznego, ktra powicona bya proponowanym zmianom
w Konstytucji RP i idei funkcjonowania samorzdw zawodw zaufania
publicznego.
W ramach dziaa zwizanych z wewntrznym PR i przekazywaniem in-
formacji czonkom samorzdu zawodowego inynierw budownictwa
zamieszczano na stronie internetowej PIIB liczne komunikaty dotyczce
funkcjonowania PIIB i wanych dla czonkw wydarze. Osoby nalece
do Izby mogy uzyska niezbdne informacje zwizane z ich funkcjono-
waniem w samorzdzie zawodowym, dotyczce np. ubezpieczenia, szko-
le czy aktw prawnych.
Na bieco wsppracowano take z redakcjami okrgowych biuletynw,
ktrym przekazywano materiay prasowe. Na stronach internetowych izb
okrgowych zamieszczano wiadomoci o pracach wszystkich organw
krajowych Izby oraz wanych wydarzeniach w jej dziaalnoci.
W ramach wewntrznego PR publikowano artykuy w czasopimie Iny-
nier Budownictwa wydawanym przez PIIB. W dziale powiconym samo-
rzdowi zawodowemu ukazyway si publikacje dotyczce m.in. dziaa
legislacyjnych, wsppracy zagranicznej, szkole.
Dziaania PR maj charakter dugofalowy i powinny by prowadzone sys-
tematycznie. Tylko takie mog przynie sukces i przyczyni si do ugrun-
towania pozytywnego wizerunku samorzdu zawodowego inynierw
budownictwa.
Informatyzacja
Krajowe Biuro PIIB w 2012 r. prace z zakresu informatyzacji skoncentro-
wao w nastpujcych obszarach: witryna internetowa, system ewidencji
czonkw, Biuletyn Informacji Publicznej, elektroniczne zawiadczenia
przynalenoci do Izby, e-learning system wspomagajcy doskonalenie
zawodowe czonkw Izby, biblioteka norm polskich PKN.
Witryna internetowa PIIB
Witryna internetowa Polskiej Izby Inynierw Budownictwa zawiera wiele
pogrupowanych tematycznie informacji dotyczcych biecych prac za-
rwno Krajowej Rady PIIB, jak i pozostaych organw Izby, m.in.: pose-
gregowane chronologicznie uchway. Na stronie tej zostay zamieszczone
wszystkie informacje zwizane z dziaalnoci Izby.
samorzd zawodowy
21
czerwiec 13 [107]
Strona gwna witryny internetowej Polskiej Izby Inynierw Budownictwa
W roku 2012 PIIB prowadzia na stronie internetowej serwis dotyczcy ak-
tw prawnych zwizanych z budownictwem. Powstanie serwisu jest wy-
nikiem potrzeby czonkw Izby i innych osb uczestniczcych w procesie
budowlanym dostpu do serwisu o takim charakterze. W celu zapewnienia
usugi zostaa nawizana wsppraca z kancelari radcy prawnego mec.
Krzysztofa Zajca. Zaowocowaa ona powstaniem serwisu dziaajcego na
zasadzie komercyjnych systemw aktw prawnych lex, gdzie akty prawne
s ujednolicane lub aktualizowane w zalenoci od stanu prawnego obo-
wizujcego w danej chwili. Dostp do tego serwisu jest jednak bezpatny
w odrnieniu od wersji komercyjnych podobnych serwisw.
Zamieszczone akty prawne zostay podzielone wedug 12 kategorii tema-
tycznych, a liczba odwiedzin serwisu z aktami prawnymi wyniosa ponad
130 000.
Na witrynie zosta rwnie zamieszczony serwis powicony wydawnic-
twu Polskiej Izby Inynierw Budownictwa, jakim jest czasopismo Iny-
nier Budownictwa. W serwisie zostay umieszczone wszystkie pene wy-
dania tego czasopisma, w formacie umoliwiajcym przegldanie wprost
ze strony internetowej. Serwis skierowany jest do czonkw Izby oraz inte-
resujcych si tematyk budownictwa, a niebdcych czonkami Izby.
Zawarte treci, ich uoenie, sposb prezentacji, dbao o czste aktualizacje
decyduj o wartoci danej witryny internetowej, wyraonej najbardziej obiek-
tywnym wskanikiem, jakim jest liczba odwiedzajcych i liczba odson poszcze-
glnych podstron. Wskaniki te za rok 2012 przedstawiaj si nastpujco:
liczba odwiedzin (liczba wej na stron niezalenie od liczby wywie-
tlanych podstron) w roku 2012 773 676 (wzrost w stosunku do roku
ubiegego o 20,12%),
liczba odson (liczba wywietlonych wszystkich stron witryny piib.org.pl)
w roku 2012 2 973 663 (wzrost w stosunku do roku ubiegego o 4,2%),
bezwzgldna liczba niepowtarzalnych uytkownikw 415 625 (wzrost
w stosunku do roku ubiegego o 28,85%).
System ewidencji czonkw
Krajowe Biuro PIIB przeprowadzio prace projektowe i wdroeniowe zin-
tegrowanego systemu ewidencji czonkw Budinfo, ktry poza spenie-
niem ustawowych wymogw prowadzenia rejestru czonkw samorzdu
zawodowego inynierw budownictwa umoliwia prowadzenie ewidencji
w zakresie: danych osobowych, uprawnie budowlanych, wpat skadek
czonkowskich, rejestru ubezpiecze OC, prowadzonej korespondencji,
zawiesze i skrele, odbytych szkole, wydanych zawiadcze, prenu-
meraty czasopism, rejestru nadanych przez Izb uprawnie budowlanych,
rejestru ukaranych, rejestru osb wiadczcych usugi transgraniczne.
Stworzony system w sposb kompleksowy zapewnia wsparcie informatyczne
w codziennym funkcjonowaniu okrgowych biur Izby. Umoliwia tworzenie
dowolnie stworzonych przez uytkownika raportw, wspiera wszystkie czyn-
noci zwizane z powstawaniem i obsug masowej korespondencji trady-
cyjnej (papierowej) i e-maili. System jest stale rozbudowywany w zalenoci
od zapotrzebowania okrgowych biur na nowe funkcjonalnoci. Jedynym
warunkiem wdroenia nowych rozwiza jest to, aby zaproponowana nowa
funkcjonalno miaa zastosowanie we wszystkich okrgowych biurach i re-
alnie przyczynia si do usprawnienia pracy tych biur.
Stworzona elastyczna architektura systemu umoliwia poczenie systemu
Budinfo z innymi systemami i usugami rozwijanymi przez Krajowe
Biuro PIIB. Obecnie system Budinfo wsppracuje z bibliotek norm PKN,
systemem e-learningowym i systemem webcer sucym do zarzdzania
i obsugi zawiadcze elektronicznych. Ponadto Krajowe Biuro PIIB pro-
wadzi rozmowy z GUNB w zakresie moliwoci elektronicznej wymiany
zgromadzonych zbiorw uprawnie budowlanych i statusu czonkostwa
osb zrzeszonych w Izbie.
Krajowe Biuro PIIB pokrywa koszty zwizane z pen administracj syste-
mu dotyczc utrzymania infrastruktury, prac administracyjnych, caodo-
bowej opieki nad infrastruktur techniczn i programow, jak rwnie
utrzymania wsparcia technicznego i pomocy dla pracownikw wszystkich
okrgowych biur.
Biuletyn Informacji Publicznej
Speniajc wymagania ustawy o dostpie do informacji publicznej (Dz.U.
z 2001 r. Nr 112, poz. 1198, Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1271), Krajowe
Biuro uruchomio i prowadzi nadzr nad serwisem Biuletyn Informacji
Publicznej (BIP).
Biuletyn Informacji Publicznej to urzdowy publikator teleinformatyczny, ska-
dajcy si z ujednoliconego systemu stron w sieci informatycznej. BIP zosta
stworzony w celu powszechnego udostpniania informacji publicznej.
Dostp do informacji publicznych zawartych w Biuletynie jest moliwy
przez stron gwn Biuletynu http://www.bip.piib.org.pl.
Elektroniczne zawiadczenia przynalenoci do Izby
Od roku 2010 PIIB uruchomia usug internetow dajc moliwo uzy-
skania przez czonkw Izby zawiadcze elektronicznych potwierdzajcych
czonkostwo w Izbie. Dostpne zawiadczenia elektroniczne s tworzone
automatycznie przez autorski system PIIB. Generowanie zawiadcze od-
bywa si zgodnie z rytmem opacania skadek czonkowskich. Na uwag
zasuguje fakt, e PIIB jako jedyna na tak du skal wydaje dokumenty
w postaci zawiadcze elektronicznych z w peni zaimplementowanym
kwalikowanym podpisem cyfrowym. Czonek samorzdu, posugujcy
si postaci elektroniczn zawiadczenia, moe z powodzeniem skada
elektroniczne zawiadczenie w dowolnym urzdzie, a urzd ten nie ma
prawa odmwi jego przyjcia.
Naley podkreli, e Krajowe Biuro przeprowadza i pokrywa koszty zwizane
z pen administracj systemu elektronicznych zawiadcze, a take udziela
wsparcia technicznego uytkownikom w okrgowych biurach i czonkom
Izby. Kopie bezpieczestwa systemu wraz z wydanymi elektronicznymi za-
wiadczeniami s tworzone i przechowywane przez Krajowe Biuro PIIB.
E-learning system wspomagajcy doskonalenie zawodowe czonkw Izby
Szkolenia prowadzone w formie szkole stacjonarnych, mimo e s efek-
tywn metod szkoleniow, nie s w stanie zapewni moliwoci podno-
szenia kwalikacji w sposb bardziej zindywidualizowany, w wybranym
przez uytkownika miejscu i czasie. Powsta luk z pewnoci mog
czciowo wypeni szkolenia elektroniczne (e-learning), organizowane
za pomoc wspczesnych kanaw informacyjnych, w szczeglnoci za
porednictwem internetu. Wprowadzenie e-learningu wie si z okre-
lonymi moliwociami i korzyciami, do ktrych naley zaliczy m.in.:
relatywnie niskie koszty szkole (szczeglnie uwzgldniajc potencjaln
liczb odbiorcw); osoby szkolone nie musz wycza si z codziennych
czynnoci, do nauki mog przystpi w wolnej chwili, gdy nie s obci-
one prac; indywidualne tempo nauczania; cigo szkolenia osoby
szkolce si maj cay czas dostp do materiaw bdcych przedmiotem
szkolenia oraz szybka i atwa dystrybucja szkole.
22
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Izba wprowadzia rozwizanie umoliwiajce podnoszenie kwalikacji
zawodowych za pomoc szkole e-learningowych. Niezwykle istotn
spraw byo dokonanie wyboru odpowiedniego sytemu zapewniajcego
uytkownikom dostp do tych szkole.
Konsekwencj korzystania przez Izb z systemu typu Open Source jest
wykonanie wszystkich prac programistyczno-adaptacyjnych przez Krajo-
we Biuro PIIB, ktre pokrywa take wszystkie koszty zwizane z usugami
hostingowymi oraz technicznym i merytorycznym opracowaniem kursw.
Pracownicy Krajowego Biura PIIB udzielaj wsparcia technicznego wszyst-
kim czonkom Izby.
Strony tytuowe kursw e-learningowych
Biblioteka norm PKN
W roku 2012 PIIB nawizaa rozmowy z Polskim Komitetem Normalizacyj-
nym, dotyczce wsppracy i zasad udostpnienia czonkom Izby bibliote-
ki norm PKN. Wynikiem prowadzonych rozmw byo podpisanie umowy
na dostp do zbioru norm za porednictwem sieci Internet.
Internetowy system dostpu do biblioteki norm PKN
Zakres udostpniania dotyczy zbioru norm okrelonych przez wyrniki
ICS 91 Budownictwo i materiay budowlane, ICS 93 Inynieria ldowa
i wodna oraz Polskich Norm zharmonizowanych do dyrektywy 89/106/
EWG (materiay budowlane). Podpisana umowa gwarantuje czonkom
Izby dostp do wszystkich aktualnych i wycofanych norm przywoanych
w aktach prawnych z rnego okresu, a zwizanych z budownictwem.
Dostp do biblioteki norm PKN ma kady czynny czonek samorzdu
zawodowego, ktry aktywowa konto w wewntrznym portalu PIIB.
Wydawnictwo PIIB w 2012 r.
W 2012 r. wydano zgodnie z planem 11 numerw miesicznika Inynier
Budownictwa w objtoci nie mniejszej ni 84 strony (numer czerwcowy
100 stron ze wzgldu na materiay zjazdowe, numer kwietniowy, majo-
wy, wrzeniowy i grudniowy 92 strony, gwnie ze wzgldu na dodatki
specjalne). Ponadto na Zjazd PIIB zosta wydany numer specjalny w obj-
toci 124 stron. Jako edytorska pozostaa bez zmian. Nakad na numer
przekroczy 120 000 egz. Inynier Budownictwa w 2012 r. podobnie jak
w latach poprzednich redagowany by pod ktem dostarczenia czonkom
PIIB informacji zwizanych z dziaalnoci Izby oraz tych informacji, ktre
mog pomc w dziaalnoci zawodowej inyniera. Podobnie jak dotych-
czas PIIB zakupia dla swoich czonkw egzemplarze miesicznika w cenie
1,40 z netto i jak dotychczas Wydawnictwo uczestniczyo w kosztach
wysyki Inyniera Budownictwa w wysokoci 1,00 z netto.
Materiay w Inynierze Budownictwa o samorzdzie zawodowym w zna-
czcej wikszoci przygotowywane s przez rzecznika prasowego PIIB oraz
osoby pracujce w biurach poszczeglnych organw, a take izby okrgo-
we. Przedstawiane s te wydarzenia, ktrych znaczenie jest oglnopolskie.
W bloku informacji zawodowej w 2012 r. na yczenie czytelnikw wikszy
nacisk pooony zosta na odpowiedzi na zagadnienia prawne (zaangao-
wano now kancelari prawn, zaproszono do wsppracy rnych specja-
listw w zakresie prawa wodnego, prawa zamwie publicznych, prawa
autorskiego). Podobnie jak w obszarze technologii i ciekawych realizacji
materiay dobierane byy na podstawie sugestii i prb czytelnikw. Wi-
cej miejsca ni w latach poprzednich powicono tematom eurokodw,
ich implementacji do prawa polskiego, a take praktycznego zastosowania
w okrelonych branach. Inaczej ni w latach poprzednich redagowane
byy artykuy z jzyka angielskiego. Krtsze, z wiksz iloci specjalistycz-
nego sownictwa, chtniej czytane s przez inynierw. Nowym tematem,
ktrego publikacja jest rwnoczenie realizacj wniosku Krajowego Zjazdu,
s awarie budowlane. W kolejnych numerach IB prezentowane s przy-
czyny i okolicznoci zaistnienia rnych awarii w rnych dziedzinach bu-
downictwa. W roku 2012 pojawiy si dodatki tematyczne, ktre przybliy
maj jeden okrelony temat, a rwnoczenie umoliwi zainteresowanym
rmom prezentacj produktw, technologii lub usug w danej dziedzinie.
Wiosn ukaza si drugi numer Kreatorw budownictwa zawierajcy
sylwetki osb tworzcych polskie budownictwo, w nakadzie 2000 egz.,
objtoci 102 strony, w bardzo dobrej jakoci edytorskiej. W odrnieniu
od pierwszej tego typu publikacji to wydanie skupio si bardziej na rynku
komercyjnym.
W grudniu ukaza si Katalog inyniera zawierajcy przegld produk-
tw i rm przydatnych czonkom PIIB w ich codziennej pracy. Objto
410 stron, nakad 15 000 egz.
Obydwa katalogi s produktami komercyjnymi, nansowanymi z przycho-
dw reklamowych. Wydawnictwo pokryo wszystkie koszty zwizane z ich
wydaniem i dystrybucj. Obydwa katalogi s rwnie dostpne w formie
elektronicznej do uytkowania na tabletach, komputerach, smartfonach.
Poza publikacjami drukowanymi Wydawnictwo jak dotychczas prowa-
dzio serwisy internetowe dla profesjonalistw www.inzynierbudow-
nictwa.pl oraz www.kataloginzyniera.pl. Miesiczna liczba odson
w pierwszym serwisie przekroczya 430 000, w drugim 100 000.
Rok 2012 powinien zosta zamknity niewielkim zyskiem. Przychody z re-
klam w porwnaniu z rokiem 2011 wzrosy o 12% przy oglnych spad-
kach na rynku reklamy na poziomie 56%.
Sprawozdanie nansowe i realizacja budetu
Sprawozdanie nansowe obejmuje okres od 1.01.2012 do 31.12.2012 r.
Badanie sprawozdania nansowego PIIB za 2012 r. zlecono rmie audy-
torskiej Euro-in i Partnerzy Audytorzy Konsultanci i Ksigowi Sp. z o.o.
z siedzib w Warszawie.
Informacje o bilansie i rachunku zyskw i strat
Bilans po stronie aktyww i pasyww zamyka si kwot 19 220 233,79 z
1. Aktywa obejmuj:
aktywa trwae 4 030 028,06 z
w tym: wartoci niematerialne i prawne 3 496,33 z
rodki trwae 386 740,72 z
samorzd zawodowy
23
czerwiec 13 [107]
nalenoci dugoterminowe 25 053,76 z
inwestycje dugoterminowe 3 614 737,25 z
aktywa obrotowe 15 190 205,73 z
w tym: zapasy 30 769,91 z
nalenoci krtkoterminowe 279 335,69 z
inwestycje krtkoterminowe 14 799 391,99 z
rozliczenia midzyokresowe 80 708,14 z
2. Pasywa obejmuj:
fundusz statutowy 9 510 416,61 z
wynik nansowy za rok 2012 (dodatni) 427 941,18 z
zobowizania i rezerwy na zobowizania 9 281 876,00 z
w tym:
zobowizania krtkoterminowe 6 448 416,00 z
w tym: rodki z tytuu OC do prze-
kazania ubezpieczycielowi 4 860 509,18 z
skadki czonkowskie dotyczce 2013 r. 2 833 460,00 z
3. Rachunek zyskw i strat:
przychody wyniosy 11 691 572,79 z
w tym: skadki czonkowskie 6 907 144,00 z
rzeczoznawcy i cudzoziemcy 38 600,00 z
zwroty kosztw wysyki
wrzutek od OIIB 522 145,30 z
zwrot kosztw
wydania IB od OIIB 1 137 876,30 z
zwroty kosztw kolportau
IB, wysyki wrzutek od
Wydawnictwa PIIB i innych 1 352 984,30 z
zwrot kosztw druku opat 28 312,00 z
zwrot kosztw konferencji i noclegw 95 418,76 z
przychody z tytuu obsugi
ubezpieczycieli 585 389,45 z
inne przychody 60 205,94 z
sprzeda ksiek Uprawnienia
budowlane, Zabytki techniki... 63 797,00 z
pozostae przychody operacyjne 4 295,94 z
przychody nansowe 895 403,80 z
koszty wyniosy 11 239 186,61 z
w tym: dziaalnoci statutowej 4 808 865,39 z
dziaalnoci pozostaej 3 042 102,29 z
oglne 3 314 265,07 z
warto sprzedanych ksiek 62 505,70 z
pozostae koszty 11 448,16 z
4. W roku 2012 osignito wynik nansowy dodatni w wysokoci
427 941,18 z, ktry proponuje si przeznaczy na zwikszenie
funduszu statutowego PIIB.
Informacje o realizacji budetu za 2012 r.
X Krajowy Zjazd uchwali budet w wysokoci 8 010 000,00 z. W zwiz-
ku z koniecznoci snansowania przez Polsk Izb Inynierw Budow-
nictwa kosztw elektronicznego dostpu do norm PKN Krajowa Rada PIIB
w dniu 12.12.2012 r. uchwa nr 17/R/12 dokonaa korekty budetu na
rok 2012 polegajcej na zwikszeniu planowanej na 2012 r. kwoty wpy-
ww i wydatkw o 130 000 z do kwoty 8 140 000 z.
Realizacj skorygowanego budetu przedstawiono w tabelach.
Lp. Wpywy - przychody Plan z Realizacja z %
1 Skadki czonkowskie 6 810 000,00 6 907 144,00 101,43
2 Odsetki otrzymane 710 000,00 923 060,45 130,01
3 Opaty za rzeczoznawcw i cudzoziemcw 60 000,00 38 600,00 64,33
4 Opata za obsug ubezpieczenia Allianz 560 000,00 585 389,45 104,53
Razem 8 140 000,00 8 454 193,90 103,86
Lp. Wydatki - koszty Plan z Wykonanie z %
1 Czynsze i utrzymanie biura, wynajem sal 715 000,00 711 064,50 99,45
2
Wyposaenie biura, administracja oprogramowania,
serwis urzdze
210 000,00 197 743,90 94,16
3 Usugi pocztowe, telekomunikacyjne, bankowe, inne 270 000,00 253 528,00 93,90
4 Materiay biurowe, prasa, ksiki, druk materiaw 190 000,00 187 487,40 98,68
5 Pace, ryczaty, ekwiwalenty 2 690 000,00 2 688 340,40 99,94
6 Delegacje i koszty transportu 630 000,00 652 244,47 103,53
7 Koszty zakupu IB" ponoszone przez KR 840 000,00 845 190,19 100,62
8 Koszty kolportau i masowej korespondencji 870 000,00 817 512,50 93,97
9 Koszty zjazdw krajowych 400 000,00 398 933,59 99,73
10 Koszty szkole i konferencji 400 000,00 354 058,38 88,51
11 Koszty obsugi prawnej i ekspertyz 540 000,00 517 780,76 95,89
12 Koszty promocji, materiay prasowe 120 000,00 118 342,01 98,62
13 Koszty wsppracy z zagranic 110 000,00 96 710,27 87,92
14 Nagrody i odznaczenia 25 000,00 24 927,84 99,71
15 Koszty elektronicznego dostpu do norm 130 000,00 129 924,90 99,94
Razem 8 140 000,00 7 993 789,11 98,20
Wpywy z tytuu skadek czonkowskich byy wysze, ni preliminowano
w budecie PIIB, o 97 144,00 z i wyniosy 6 907 144,00 z, przy plano-
wanych 6 810 000,00 z.
Odsetki otrzymane wyniosy 923 060,45 z i byy wysze od zaplanowa-
nych o 213 060,45 z.
Wpywy z opat (rzeczoznawcy i cudzoziemcy) byy nisze od zaplanowa-
nych i wyniosy 38 600,00 z przy planowanych 60 000,00 z.
Wydatki ogem byy nieco nisze, ni planowano, i wyniosy 7 993 789,11 z,
tj. 98,20% przy planowanych 8 140 000,00 z. W pozycji 6. Delegacje
i koszty transportu nastpio przekroczenie wydatkw o 22 244,47 z.
W pozycji 7. budetu Koszty zakupu Inyniera Budownictwa pono-
szone przez KR po stronie wydatkw nastpio przekroczenie o kwot
5190,19 z.
24
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Sprawozdanie Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej
za rok 2012 (skrt)
Krajowa Komisja Kwalikacyjna Polskiej Izby Inynierw Budownictwa
skada sprawozdanie z dziaalnoci w roku 2012 i przedkada je do akcep-
tacji XII Krajowemu Zjazdowi Sprawozdawczemu PIIB.
Zespoy merytoryczne powoane w KKK
Do realizacji powierzonych zada powoano w Komisji nastpujce
zespoy merytoryczne:
Zesp nr 1 do spraw analizy efektw ksztacenia, opracowanych przez
uczelnie wysze na podstawie przepisw MNiSW, powoany dnia 25 padzier-
nika 2012 r. na posiedzeniu wsplnym Krajowej Komisji Kwalikacyjnej i prze-
wodniczcych okrgowych komisji kwalikacyjnych w skadzie nastpujcym:
prof. Kazimierz Szulborski przewodniczcy
Daniel Pawlicki Renata Staszak
Zbigniew Drewnowski Zofa Zwierzchowska
Piotr Koczwara Wojciech Paza
Elbieta Daszkiewicz Janusz Cieliski
Funkcj sekretarza zespou powierzono mgr in. Annie Galwas-Barteckiej.
Zesp nr 2 do spraw kontaktw ze rodowiskiem zewntrznym (po-
sowie, prasa, stowarzyszenia naukowo-techniczne) w skadzie: Leszek
Ganowicz przewodniczcy oraz desygnowani czonkowie KKK w ramach
biecych potrzeb.
Zesp nr 3 do spraw aktualizacji CZPE oraz werykacji testw przed
kad sesj egzaminacyjn w skadzie: Janusz Cieliski przewodniczcy,
Jan Boryczka, Zbigniew Drewnowski, Andrzej Gakiewicz, Janusz Jasiona,
Piotr Koczwara, Szczepan Mikurenda, Lech Mrowicki, Wojciech Paza. Pra-
ce zespou nadzoruje sekretarz KKK Janusz Krasnowski.
Zesp nr 4 do spraw rozpatrywania odwoa oraz wyjaniania treci
uprawnie w skadzie: Andrzej Gakiewicz, Piotr Koczwara, Renata Staszak.
Zesp nr 5 do spraw opiniowania wnioskw o uznanie kwalikacji cudzo-
ziemcw, dziaajcy pod nadzorem wiceprzewodniczcego KKK Jana Borycz-
ki, w skadzie: Leszek Ganowicz, Wojciech Paza, Renata Staszak.
Zesp nr 6 do spraw rzeczoznawstwa budowlanego, dziaajcy pod nad-
zorem przewodniczcego KKK Mariana Pacheckiego, w skadzie desygnowa-
nym spord czonkw KKK zgodnie z wnioskowanymi specjalnociami.
Zesp nr 7 do staego monitoringu zmian prawnych, ktre implikuj
aktualizacj bazy pyta CZPE, powoany w grudniu 2010 r. w skadzie: Ja-
nusz Krasnowski przewodniczcy, Andrzej Gakiewicz, Piotr Koczwara.
Zesp wspomaga pod wzgldem prawnym dr Joanna Smar.
Ponadto, wzorem lat ubiegych, przewodniczcy KKK powoywa na bie-
co 3-osobowe zespoy specjalistyczne, ktre rozpatryway odwo-
ania od decyzji OKK oraz zaalenia na postanowienia OKK wydawane
w trybie art. 113 2 k.p.a.
Posiedzenia Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej
Zgodnie z przyjtym harmonogramem w roku 2012 odbyy si trzy posiedze-
nia plenarne KKK z udziaem przewodniczcych OKK oraz cztery posiedzenia
plenarne Krajowej Komisji. Posiedzenia Prezydium KKK odbyy si pi razy.
Z przebiegu kadego posiedzenia plenarnego i Prezydium KKK sporzdza-
no protok, przyjmowany na kolejnym posiedzeniu.
Merytorycznymi tematami posiedze byy nastpujce zagadnienia:
wsppraca z Krajow Rad w zakresie konsultacji projektu ustawy
o uatwianiu dostpu do wykonywania zawodu oraz w sprawach doty-
czcych nowelizacji Prawa budowlanego i aktw wykonawczych;
konsultacje oraz przyjcie regulaminu Szczegowy program egzami-
nw na uprawnienia budowlane, cz. I;
opracowanie harmonogramu przeprowadzenia XIX i XX sesji egza-
minacyjnej, omwienie problemw jakoci pyta, zatwierdzenie ak-
tualnego stanu prawnego oraz zbioru przepisw obowizujcych na
egzaminach, aktualizacja bazy CZPE, przygotowanie i prezentacja
raportw o wynikach sesji, sprawozdania czonkw KKK z wizytacji
przebiegu sesji egzaminacyjnych w OKK, nowelizacja regulaminu
przeprowadzania egzaminw na uprawnienia budowlane w latach
nastpnych;
analiza informacji o aktualnych problemach nadawania tytuu rzeczo-
znawcy budowlanego praktyka i znaczcy dorobek zawodowy, zakres
rzeczoznawstwa budowlanego oraz wsppraca z OKK w tym zakresie;
opracowanie i przygotowanie programu spotkania informacyjno-
-szkoleniowego KKK wsplnie z OKK w Jachrance oraz podsumowanie
wynikw tego spotkania;
standardy nauczania na kierunkach studiw objtych specjalnociami
uprawnie budowlanych na uniwersytetach, w pastwowych wyszych
szkoach zawodowych oraz uczelniach niepublicznych;
realizacja wnioskw XI Krajowego Zjazdu PIIB, skierowanych do KKK;
postpowanie w sprawie uznawania kwalikacji zawodowych w bu-
downictwie zdobytych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej;
interpretacja przepisw budowlanych;
problematyka doskonalenia zawodowego czonkw KKK udzia
w konferencjach naukowo-technicznych;
harmonogram prac KKK w roku 2012;
przygotowywanie i podejmowanie uchwa oraz stanowisk KKK.
Warsztaty informacyjno-szkoleniowe KKK
W dniach 7 i 8 wrzenia 2012 r. w Jachrance odbyy si warsztaty in-
formacyjno-szkoleniowe dla czonkw KKK i przewodniczcych OKK oraz
pracownikw biur. Na wniosek KKK sympozjum prowadzi mec.Tomasz
Dobrowolski.
Zagadnienia merytoryczne przygotowaa Krajowa Komisja, opierajc si
na propozycjach zoonych wczeniej przez komisje okrgowe. W warsz-
tatach udzia wzio 86 osb, w tym 64 osoby z okrgowych komisji kwa-
likacyjnych. Warsztaty obejmoway cztery sesje tematyczne, w ktrych
podniesiono nastpujce problemy:
kwalikacja praktyk zawodowych odbywanych w kraju i za granic,
procedury i praktyka przeprowadzania egzaminu na uprawnienia
budowlane,
problem absencji osb zakwalikowanych do egzaminu,
postpowanie w sprawie nadawania tytuu rzeczoznawcy budowlanego,
zakres uprawnie budowlanych nadanych przed 1 stycznia 1995 r.
Obrady zarejestrowano technik elektroniczn zapis stenograczny
udostpniono wszystkim okrgowym komisjom kwalikacyjnym.
Uchway Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej
W okresie sprawozdawczym KKK podja pi uchwa:
1/KKK/12 z dnia 2 lutego 2012 r. w sprawie przyjcia raportu Analiza
programw nauczania wyszych uczelni ksztaccych kadry dla budow-
nictwa;
2/KKK/12 z dnia 2 lutego 2012 r. w sprawie przyjcia sprawozdania
z dziaalnoci KKK w 2011 r.;
3/KKK/12 z dnia 2 lutego 2012 r. w sprawie przyjcia Szczegowego
programu egzaminu na uprawnienia budowlane, cz. II, zawierajcego
wykaz aktw prawnych i norm obowizujcych w sesji XIX;
4/KKK/12 z dnia 7 wrzenia 2012 r. w sprawie Szczegowego progra-
mu egzaminu na uprawnienia budowlane, cz. II, zawierajcego wykaz
aktw prawnych i norm obowizujcych w sesji XX;
5/KKK/12 z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie zmiany Szczegowego
programu na uprawnienia budowlane, cz. I, dotyczcej okrelenia cza-
su trwania egzaminu testowego oraz czasu przeznaczonego na przygo-
towanie si do egzaminu ustnego.
samorzd zawodowy
25
czerwiec 13 [107]
Zgodnie z wymogami prawa uchway KKK zostay przesane do wiadomo-
ci Ministrowi Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej.
Publikacje w miesiczniku Inynier Budownictwa
W miesiczniku Inynier Budownictwa w roku 2012 wielokrotnie po-
dejmowano temat interpretacji zakresw uprawnie budowlanych oraz
inne problemy zwizane z dziaalnoci krajowej i okrgowych komisji
kwalikacyjnych.
Autorami artykuw byli:
J. Smar, Kto moe dokonywa okresowych przegldw przewodw
kominowych, IB nr 7/8/2012.
J. Smar, Nadzorowanie i odbir robt instalacyjnych, IB nr 9/2012.
J. Smar, Odpowiedzialno inwestora za wybr kierownika budowy,
IB nr 11/2012.
Z. Kledyski, J. Smar, Uprawnienia budowlane w zakresie budownic-
twa wodnego, IB nr 12/2012.
Ponadto wiceprzewodniczcy KKK prof. Kazimierz Szulborski udzieli wy-
wiadu zatytuowanego Budujemy zaufanie, IB nr 3/2012, a J. Pobg-
-Pgowski opublikowa artyku Pomoc dla Haiti, IB nr 7/8/2012.
Udzia w konferencjach naukowo-technicznych
W ramach samoksztacenia zawodowego czonkowie KKK uczestniczy-
li w konferencjach naukowo-technicznych w Szczyrku (marzec 2012
Warsztat Pracy Projektanta Konstrukcji) oraz w Cedzynie (maj 2012
Warsztat Pracy Rzeczoznawcy Budowlanego). W ramach pobytu na
konferencjach tych organizowano planowe posiedzenia KKK z udziaem
przewodniczcych OKK.
W trakcie konferencji czonkowie KKK przedstawili referaty:
prof. zw. dr hab. in. Kazimierz Szulborski (wspautor) na konferencji
WPRB w Cedzynie referat pt. Destrukcja podg przemysowych jako wy-
nik niewaciwych rozwiza konstrukcyjnych obiektw budowlanych;
prof. zw. dr hab. in. Kazimierz Szulborski (wspautor) na konferencji
WPRB w Cedzynie referat pt. O przyczynach uszkodze konstrukcji
stropu zespolonego z prefabrykatami Filigran w garau podziemnym;
dr in. Marian Pachecki (wspautor) na konferencji WPRB w Cedzy-
nie referat pt. Ocena bezpieczestwa istniejcej chodni kominowej
w wietle nowych wymaga normowych;
dr in. Marian Pachecki (wspautor), Stan techniczny powoki elbeto-
wej hiperboloidalnej chodni kominowej z duymi imperfekcjami po 35
latach uytkowania, Przegld Budowlany nr 4/2012.
Sprawozdanie z sesji egzaminacyjnych na uprawnienia budowlane
Przygotowanie pyta egzaminacyjnych
W okresie dziesiciu lat dziaalnoci samorzdu zawodowego Krajowa
Komisja Kwalikacyjna zorganizowaa 20 sesji egzaminacyjnych. Zgodnie
z obowizujc zasad sesje egzaminacyjne przeprowadzane s rwnocze-
nie w 16 izbach okrgowych w oparciu o jednolite procedury i wsplnie
wypracowane regulaminy. W roku 2012 przeprowadzono dwie sesje egza-
minacyjne wiosenn (XIX) 25 maja oraz jesienn (XX) 23 listopada.
KKK zapewnia unikacj procedur egzaminacyjnych, uchwalonych i zapi-
sanych w Szczegowym programie przeprowadzania egzaminw oraz
administruje Centralnym Zbiorem Pyta Egzaminacyjnych (CZPE).
Na podstawie jednolicie usystematyzowanej informacji, przekazywanej
przez poszczeglne OKK po zakoczeniu kwalikacji wnioskw, KKK
opracowuje testy na potrzeby kadej sesji egzaminacyjnej. Baza pyta
ustnych przed kad sesj przekazywana jest przewodniczcym OKK
w formie elektronicznej wraz z programem generujcym potrzebne ze-
stawy pyta. Dobr 410 pyta ustnych (w zalenoci od rodzaju i zakre-
su uprawnie), obejmujcych znajomo procesu budowlanego i wiedzy
technicznej, pozostaje w gestii okrgowych komisji egzaminacyjnych.
Zgodnie z wymogiem znowelizowanego regulaminu 50% pyta ustnych
opracowuje si indywidualnie dla kadego zdajcego na podstawie norm
oraz jego praktyki zawodowej.
Nadal powanym wyzwaniem dla KKK pozostaje administrowanie CZPE.
Nieustanne zmiany przepisw prawa wymuszaj konieczno aktualizacji
CZPE przed kad sesj egzaminacyjn. Prace w tym obszarze pochaniaj
wiele pracy i rodkw nansowych. Dane prezentowane w tab. 1 obra-
zuj skal zmian.
Przed kad sesj egzaminacyjn KKK zamieszcza na stronie interneto-
wej PIIB Szczegowy program przeprowadzania egzaminw, cz. I,
dokument zawierajcy zaktualizowany wykaz obowizujcych aktw
prawnych dla poszczeglnych specjalnoci uprawnie budowlanych. Na
stronie internetowej znajduje si ponadto 500 przykadowych pyta te-
stowych dla najwaniejszych grup zagadnie. Dziki temu zainteresowani
kandydaci mog zapozna si z charakterem pyta i zakresem egzaminu,
co znacznie uatwia waciwe przygotowanie do egzaminu.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna obserwuje, e w niektrych okrgowych
komisjach kwalikacyjnych wystpuje powtarzajca si nieobecno na
egzaminie testowym kandydatw, ktrzy przeszli pozytywnie przez kwali-
kacj w latach poprzednich i s prawidowo zawiadamiani przed kad
kolejn sesj egzaminacyjn o aktualnych terminach. Problem ten wyma-
ga stosowania ujednoliconego postpowania we wszystkich OKK.
KKK przywizuje du uwag do jakoci i aktualnoci pyta zawartych
w Centralnym Zbiorze Pyta Egzaminacyjnych. Po wnikliwej analizie stanu
bazy zosta opracowany w grudniu 2012 r. Raport o stanie pyta testo-
wych i ustnych w CZPE autorem raportu jest mgr in. Stanisaw urawski.
Wnioski z raportu bd wskazwk do dalszych dziaa w tym zakresie.
Sprawozdanie z sesji wiosennej i jesiennej 2012 r.
Zgodnie z wymogami ustawy Prawo budowlane egzaminy obejmoway
9 specjalnoci budowlanych z uwzgldnieniem rodzaju i zakresu uprawnie.
Etap egzaminacyjny, skadajcy si z czci testowej i ustnej, obejmuje
sprawdzenie znajomoci procesu budowlanego i umiejtnoci praktyczne-
go stosowania wiedzy technicznej. W wyniku nowelizacji Szczegowe-
go programu przeprowadzania egzaminw, cz I, w trakcie egzaminu
testowego skupiono uwag na sprawdzeniu znajomoci przepisw praw-
nych w zakresie niezbdnym do penienia samodzielnych funkcji w budow-
nictwie, natomiast egzaminem ustnym objto sprawdzenie umiejtnoci
praktycznego stosowania wiedzy technicznej, uzyskanych w trakcie praktyki
zawodowej. W zwizku z powyszym w roku 2012 dokonano konwersji
czci pyta ustnych o charakterze prawnym na pytania testowe. Wprowa-
dzono do CZPE 235 pyta testowych oraz 151 pyta ustnych, uzupeniajc
pytania zdezaktualizowane z powodu zmian przepisw.
W roku 2012 wzbogacono ponadto baz CZPE o 120 pyta ustnych
z zakresu Eurokodw. Obecnie w CZPE s 2522 pytania testowe
oraz 3858 pyta ustnych.
W sesji XIX (wiosennej) wykorzystano cznie 99 rodzajw testw, prze-
prowadzenie sesji XX (jesiennej) wymagao uycia 111 rodzajw testw.
KKK pozytywnie odnotowaa fakt systematycznie malejcej liczby wnioskw
kontynuowanych z sesji poprzednich, czyli wszcztych pod rzdami starych
przepisw i tym samym wymagajcych uruchomienia zasobw archiwal-
nych CZPE. Konieczno przeprowadzania egzaminw dla spraw przenie-
sionych z lat ubiegych wydatnie komplikuje utrzymywanie bazy pyta.
W roku 2012 na potrzeby dwch sesji egzaminacyjnych okrgowe komisje
kwalikacyjne otrzymay cznie od Krajowej Komisji Kwalikacyjnej 1112 wy-
drukowanych zestaww testowych, obejmujcych rednio okoo 20 stron.
W 2012 r. do okrgowych komisji kwalikacyjnych wniesiono cznie
5503 nowych wnioskw o nadanie uprawnie budowlanych.
W wyniku pozytywnej kwalikacji do egzaminw testowych we wszyst-
kich izbach okrgowych dopuszczono do sesji niemal 96% osb apliku-
jcych. cznie z osobami zakwalikowanymi w poprzednich sesjach na
egzamin pisemny stawio si 5778 osb. Naley podkreli fakt, e do tej
Tab. 1. Zmiany ilociowe determinowane fluktuacj przepisw prawnych
Sesje
w roku 2012
Liczba przepisw
w zbiorze
Liczba zmienionych
przepisw
Liczba wpro wa-
dzonych zmian
Liczba nie a ktualnych
przepisw
Liczba nowych
przepisw
XIX wiosenna 173 26 66 5 3
XX jesienna 173 27 73 5 2
26
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
grupy doczyo 512 osb, ktre przystpiy jedynie do poprawkowego
egzaminu w czci ustnej.
Sesja wiosenna zakoczya si pozytywnym wynikiem dla 2457 kandydatw,
sesj jesienn pozytywnie zaliczyo 2464 kandydatw. W roku 2012, w wy-
niku przeprowadzonych egzaminw, brana budowlana w Polsce pozyskaa
4921 osb uprawnionych do penienia samodzielnych funkcji technicznych.
Taka sytuacja powtarza si corocznie wysoki poziom zainteresowania
inynierw zdobyciem awansu zawodowego, potwierdzonego uprawnie-
niami budowlanymi, wykazuje tylko nieznaczne uktuacje.
rednia zdawalno egzaminw w roku 2012, cznie dla dwch sesji
egzaminacyjnych, uksztatowaa si na poziomie okoo 85,2%. Na uwa-
g zasuguje fakt, e trudno zdeniowa jakkolwiek korelacj pomidzy
rezultatami testowego i ustnego egzaminu. Wyniki osigane w czci
testowej egzaminu s wysze (okoo 90% pozytywnych rezultatw), ale
w poszczeglnych okrgach nieco lepsze wyniki egzaminu testowego nie
przekaday si wprost na lepszy wynik egzaminu ustnego. Zdarza si rw-
nie czsto sytuacja odwrotna. KKK obserwuje powtarzajce si znaczne
zrnicowanie w poszczeglnych OKK wskanika pozytywnych efektw
egzaminw. KKK zajmie si tym zjawiskiem w nastpnym roku.
Liczbowe porwnanie pozytywnych wynikw sesji egzaminacyjnych prze-
prowadzonych w roku 2012 w poszczeglnych izbach okrgowych zilu-
strowano na rys. 1.
Rys. 1. Liczba osb, ktre w roku 2012 pomylnie zday egzaminy na upraw-
nienia budowlane w poszczeglnych izbach okrgowych
0
200
400
600
LBS OPL PDL KUP WAM SWK OD ZAP PDK LUB DOS WKP POM SLK MAP MAZ
1
0
0
1
1
3
1
5
8
1
6
51
8
9
2
0
12
3
5
2
6
82
7
4
3
2
7
3
9
0
4
0
6
4
0
7
5
3
4
5
5
7
5
9
7
Istotnym elementem analizy przeprowadzonych sesji egzaminacyjnych
jest udzia poszczeglnych specjalnoci budowlanych w skali wszystkich
uprawnie budowlanych, nadanych w okrgowych komisjach kwalika-
cyjnych w roku 2012. Naley odnotowa fakt, e najmniej liczna specjal-
no wyburzeniowa pozyskaa w roku 2012 nowego specjalist.
Porwnanie liczbowe decyzji wydanych w roku 2012 przez 16 izb okrgo-
wych dla 9 specjalnoci budowlanych zilustrowano na rys. 2.
Rys. 2. Liczba osb, ktre uzyskay uprawnienia w poszczeglnych specjalno-
ciach w roku 2012
0
300
600
900
1200
1500
1800
K-b IS D IE M K T A W
1927
1134
698
668
372
67
30
24 1
Kb konstrukcyjno-budowlana,
IS instalacyjna sanitarna,
IE instalacyjna elektryczna,
D drogowa, M mostowa,
K kolejowa, T telekomunikacyjna,
A architektoniczna, W wyburzeniowa.
Przedstawione wyniki sesji egzaminacyjnych potwierdzaj ogromn od-
powiedzialno Polskiej Izby Inynierw Budownictwa za jako wykony-
wanego dziea inynierskiego. W sposb oczywisty przecz te zarzutom
stawianym naszemu rodowisku jako korporacji utrudniajcej modym
inynierom dostp do wykonywania zawodu.
Wszystkim okrgowym komisjom kwalikacyjnym, ktre odpowiadaj
bezporednio za organizacj i przeprowadzenie sesji egzaminacyjnych,
Krajowa Komisja Kwalikacyjna skada wyrazy uznania i podzikowania
za odpowiedzialne oraz sprawne dziaanie.
Nadzr KKK nad przebiegiem sesji egzaminacyjnych w 2012 r.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna ze szczegln uwag obserwuje wszystkie
etapy nadawania uprawnie do penienia samodzielnych funkcji technicz-
nych w budownictwie. Dobra, przyjazna wsppraca z okrgowymi komi-
sjami kwalikacyjnymi pozwala optymalizowa i doskonali obowizujce
procedury uzyskiwania uprawnie budowlanych. Dziki analizie przebie-
gu kilku ostatnich sesji egzaminacyjnych, po konsultacjach ze wszystkimi
OKK, KKK dokonaa na posiedzeniu w dniu 13 grudnia 2012 r. kolejnej
zmiany Szczegowego programu egzaminw, cz. I, ktra polegaa
na optymalizacji czasu trwania poszczeglnych etapw sesji zmiany te
usprawniaj organizacj sesji egzaminacyjnych.
Czonkowie Komisji dokadaj wszelkich stara, by osobicie wizytowa
przebieg egzaminw w wybranych izbach okrgowych. Poczynione obser-
wacje znajduj wyraz w pisemnych sprawozdaniach, ktre stanowi dla
KKK cenny materia do analizy i przynosz wiele poytecznych wnioskw
na przyszo. W sesji wiosennej wizytowano 10 izb okrgowych, w sesji
jesiennej czonkowie KKK odwiedzili 11 izb okrgowych. Wszyscy obserwa-
torzy przebiegu sesji, zarwno czci pisemnej, jak i ustnej, jednomylnie
konstatuj wzorow organizacj egzaminw we wszystkich OKK.
Nadawanie tytuu rzeczoznawcy budowlanego
Prawo budowlane zalicza rzeczoznawstwo budowlane do samodzielnych
funkcji technicznych w budownictwie.
Nadawanie tytuu rzeczoznawcy budowlanego odbywa si zgodnie
z art. 15 ustawy Prawo budowlane i naley do kompetencji Krajowej
Komisji Kwalikacyjnej PIIB. Tryb postpowania kwalikacyjnego odbywa
si zgodnie z regulaminem postpowania kwalikacyjnego w sprawie
nadawania tytuu rzeczoznawcy budowlanego. Procedura nadawania
tytuu rzeczoznawcy budowlanego zostaa ujednolicona w skali kraju.
Podstaw do podjcia samodzielnej funkcji rzeczoznawcy budowlane-
go stanowi dokonanie wpisu do centralnego rejestru rzeczoznawcw
budowlanych w drodze decyzji Gwnego Inspektora Nadzoru Budow-
lanego.
KKK kierowaa si naczeln zasad, w ktrej rzeczoznawc budow-
lanym jest specjalista w okrelonej wskiej dziedzinie budownictwa,
prezentujcy wysoki poziom wiedzy i praktycznego dowiadczenia
w zawodzie. Krajowa i okrgowe komisje kwalikacyjne w caym okre-
sie sprawozdawczym troszczyy si o wysoki poziom postpowania
kwalikacyjnego.
W 2012 r. do KKK wpyno cznie 40 spraw o nadanie tytuu rzeczo-
znawcy budowlanego, w tym: 35 wnioskw zoonych po raz pierwszy,
4 z przeniesienia z roku 2011 oraz 1 wznowienie sprawy z 2006 r.
Podzia nowych wnioskw skadanych w poszczeglnych izbach okrgo-
wych przedstawiono gracznie na rys. 3.
Rys. 3. Wnioski o tytu rzeczoznawcy budowlanego wniesione w roku 2012
3
3 3
1
2
8
1 1
4
3
2 2 2
0
2
4
6
8
L
IC
Z
B
A

W
N
IO
S
K

W

DOS KUP LUB OD MAP MAZ OPL PDK POM SLK SWK WKP ZAP
IZBY OKRGOWE
samorzd zawodowy
27
czerwiec 13 [107]
Krajowa Komisja Kwalikacyjna w 2012 r. rozpatrywaa cznie 39
spraw i wydaa 34 decyzje, w tym 32 decyzje pozytywne rozstrzygajce
o nadaniu tytuu rzeczoznawcy budowlanego oraz 2 decyzje negatywne
o odmowie nadania tytuu. Na wniosek zainteresowanego wydano jed-
no postanowienie o zawieszeniu postpowania kwalikacyjnego w celu
umoliwienia przygotowania uzupeniajcej dokumentacji.
Nie zoono adnych skarg na decyzje podjte przez KKK w 2012 r.
Na rys. 4 przedstawiono gracznie pozytywne rozstrzygnicia KKK w od-
niesieniu do okrgowych izb, z ktrych pochodzili wnioskodawcy.
Rys. 4. Tytuy rzeczoznawcy budowlanego nadane przez KKK w roku 2012
z podziaem na izby okrgowe, z ktrych pochodziy wnioski
1 1 1 1
2 2
2 3 3 4 5 7
0
2
4
6
8
L
I
C
Z
B
A

T
Y
T
U

W
OD OPL PDK POM MAP SWK ZAP DOS LUB WKP SLK MAZ
IZBY OKRGOWE
Gwny Urzd Nadzoru Budowlanego wpisa 32 rzeczoznawcw na list
Centralnego Rejestru Rzeczoznawcw Budowlanych.
Zakres rzeczoznawstwa okrelany decyzjami Krajowej Komisji Kwali-
kacyjnej nie wykracza poza specjalno techniczno-budowlan i zakres
uprawnie budowlanych kandydatw. Najwiksz liczb osb z udo-
kumentowanym wybitnym dorobkiem zawodowym skupia specjalno
konstrukcyjno-budowlana. Proporcjonalny udzia poszczeglnych specjal-
noci ilustruje rys. 5.
Rys. 5. Tytuy rzeczoznawcy budowlanego nadane przez KKK w roku 2012
w poszczeglnych specjalnociach
2
2
3
1 1
23
KONSTR.-BUDOWLANA INSTAL. SANITARNA TELEKOMUNIKACYJNA
MOSTOWA DROGOWA INSTAL.ELEKTRYCZNA
Kandydatom na rzeczoznawc najwiksze trudnoci sprawia waciwe
(rzetelne) udokumentowanie znaczcego dorobku praktycznego (twr-
czych osigni zawodowych) oraz okrelenie zakresu specjalnoci rze-
czoznawstwa na podstawie posiadanych uprawnie budowlanych i udo-
kumentowanych dokona w ramach praktyki zawodowej.
Wedug kryteriw KKK znaczcy dorobek praktyczny powinien obejmo-
wa twrcze osignicia kandydata, zgodne z posiadan specjalnoci
uprawnie budowlanych i wnioskowanym zakresem rzeczoznawstwa,
a szczeglnie dotyczce:
1) autorstwa (wspautorstwa) wdroonych do praktyki nowych prac
i znaczcych rozwiza:
projektowych w obiektach budowlanych, w zakresie zgodnym
z wnioskowanym rzeczoznawstwem, przez twrcze nowe rozwiza-
nia lub twrcze wykorzystanie istniejcych;
wykonawczych w realizacji (wykonawstwie) znaczcych obiektw
budowlanych o skomplikowanej konstrukcji, technologii realizacji
i organizacji robt bd te wyposaeniu technologicznym;
badawczo-technicznych zwizanych z modernizacj technologii
w robotach budowlanych, wdroeniu produkcji nowych wyrobw
budowlanych o podwyszonej jakoci i energooszczdnych;
patentowych w formie wynalazkw lub wzorw uytkowych w dzie-
dzinie i zakresie specjalnoci uprawnie budowlanych oraz wniosko-
wanego rzeczoznawstwa budowlanego;
innych, zwizanych z wnioskowan specjalnoci i zakresem rzeczo-
znawstwa, ktre wedug kandydata stanowi jego znaczcy dorobek
praktyczny;
2) publikacji osigni badawczo-wdroeniowych w specjalistycznych
czasopismach krajowych lub referatach wygoszonych na konferen-
cjach bd seminariach naukowo-technicznych.
Ponadto za znaczcy dorobek praktyczny KKK uznaje tytu rzeczoznawcy
stowarzyszenia naukowo-technicznego, poparty opini i rekomendacj
waciwego stowarzyszenia.
W podsumowaniu trzeba podkreli, i wnioski zaatwiane s na bie-
co, terminowo i bez zbdnej zwoki. Wskaza rwnie naley na dobr
wspprac KKK i OKK, a take na dobr wspprac z Departamentem
Infrastruktury i Rejestrw GUNB, ktry prowadzi Centralny Rejestr Rzeczo-
znawcw Budowlanych.
Uznawanie kwalifikacji zawodowych cudzoziemcw i obywateli
polskich, ktrzy uzyskali kwalifikacje poza granicami kraju
Uznawanie kwalikacji zawodowych obywateli pastw czonkowskich Eu-
ropejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Konfederacji Szwajcarskiej na-
ley do kompetencji Krajowej Rady PIIB. Zgodnie z regulaminem w spra-
wie uznawania kwalikacji zawodowych prezes Krajowej Rady powouje
zespoy werykacyjne najczciej spord czonkw KKK.
W 2012 r. do Krajowej Rady PIIB wpyno 14 wnioskw o uznanie kwalikacji
zawodowych zdobytych poza granicami kraju. Wnioskodawcy, ktrzy w ubie-
gym roku wystpili o uznanie kwalikacji, reprezentowali siedem pastw.
W dalszym cigu zdecydowan wikszo wnioskodawcw stanowili Polacy,
ktrzy swoje kwalikacje zawodowe uzyskali poza granicami Polski, najczciej
w Wielkiej Brytanii. Gracznie zilustrowano opisan sytuacj na rys. 6.
Rys. 6. Kraje, w ktrych wnioskodawcy uzyskali kwalifikacje zawodowe
3
1
1 1
2
2
4
Niemcy Francja Wochy Wlk. Brytania
Irlandia Czechy Hiszpania
Nadal pewna liczba cudzoziemcw, wystpujcych o uznanie kwalikacji
zawodowych, nie zna jzyka polskiego w stopniu umoliwiajcym penie-
nie samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie. Osoby te rwnie
nie posiadaj wiedzy w zakresie polskich przepisw budowlanych. W tej
sytuacji zespoy werykacyjne nie uznaj ich kwalikacji.
W minionym roku spord wnioskw zoonych w 2012 r. oraz przenie-
sionych z roku 2011 w I instancji wydano 18 decyzji, uznajc kwalikacje
zawodowe 16 wnioskodawcw do penienia samodzielnych funkcji tech-
nicznych w budownictwie oraz 4 decyzje 2 wnioskodawcom o odmowie
uznania kwalikacji zawodowych. Ponadto wydano te decyzje o uznaniu
kwalikacji w postpowaniu II instancji (1 decyzja) oraz w wyniku post-
powania sdowego (1 decyzja). 20 wnioskw pozostaje w toku. Oznacza
to, e wnioskodawcy zostali poproszeni o uzupenienie dokumentw (2),
skierowani do odbycia stau adaptacyjnego lub przystpienia do testu
umiejtnoci (11), lub oczekuj na rozmow werykacyjn (7).
Naley podkreli, e znaczna liczba wnioskodawcw, ktrych skierowano
postanowieniem w latach poprzednich do odbycia stau adaptacyjnego
bd testu umiejtnoci, wci nie zdecydowaa si na podjcie zapropo-
nowanych rozwiza. Jedynie 2 wnioskodawcw, ktrzy dostali wymie-
nione postanowienie, zdecydowao si na zdanie testu (1) lub odbycie
rocznego stau na budowie w Polsce (1).
28
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Liczbowe proporcje uznanych kwalikacji zawodowych do penienia sa-
modzielnych funkcji technicznych w budownictwie w poszczeglnych
specjalnociach zostay przedstawione na rys. 7.
Rys. 7. Liczba uznanych kwalifikacji zawodowych wedug specjalnoci
1
3
5
8
2 sanitarna
konstrukcyjno-
-budowalna
architektoniczna
drogowa
mostowa
Zdaniem Krajowej Komisji Kwalikacyjnej dziaalno obcokrajowcw
w budownictwie na terenie Polski oparta na zasadach usug transgranicz-
nych jest de facto ominiciem procedury uznawania kwalikacji zawodo-
wych cudzoziemcw.
Postpowania administracyjne zwizane z orzeczeniami wydawanymi
przez OKK
Odwoania od decyzji wydawanych przez OKK
Nadawanie uprawnie budowlanych jest postpowaniem dwuinstancyj-
nym. Zgodnie z waciwoci miejscow okrgowe komisje kwalikacyjne,
ustanowione jako organ I instancji, po przeprowadzeniu stosownych pro-
cedur wydaj decyzje o nadaniu uprawnie budowlanych.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna, jako organ II instancji, jest waciwa
do prowadzenia postpowa odwoawczych od orzecze wydawanych
przez OKK i wydawania decyzji ostatecznych w zakresie nadawania i po-
zbawiania uprawnie budowlanych.
Nadawanie uprawnie jest wysoce sformalizowane i cile regulowane
aktami prawa. Okrgowe komisje kwalikacyjne rozpatrujce wniosek
kandydata musz skutecznie przeprowadzi badanie, czy osoba ubiega-
jca si o taki awans zawodowy spenia wszystkie wymogi formalne. Brak
odpowiedniego kierunku wyksztacenia lub wadliwie dokumentowana
praktyka zawodowa to gwne powody wydawania decyzji odmawiaj-
cych dopuszczenia do sesji egzaminacyjnej.
Z satysfakcj natomiast warto odnotowa fakt, e znacznie zmalaa liczba
odwoa, ktre kwestionuj prawidowo przeprowadzania egzaminw,
a tre decyzji o nadaniu uprawnie nie budzia w minionym roku ad-
nych zastrzee.
W roku 2012 do KKK wpyny cznie 94 sprawy do rozpatrzenia. Wik-
szo z nich dotyczya trybu nadawania uprawnie budowlanych 83,
w tym 67 to odmowa dopuszczenia do egzaminu na etapie kwalikacji,
a 16 to skutek niezaliczenia egzaminu testowego (10 osb) lub ustnego
(6 osb); 11 pozostaych spraw dotyczyo postpowania w trybie nadzwy-
czajnym. Wnoszono o stwierdzenie niewanoci lub zmian treci decyzji
ostatecznych wydanych w latach poprzednich (poprzez zmian zakresu
uprawnie lub danych personalnych). W jednym przypadku wniesiono
o uchylenie postanowienia, zawieszajcego postpowanie w sprawie
nadania uprawnie.
W roku 2012 Krajowa Komisja Kwalikacyjna rozstrzygna 101 spraw,
w tym 29 spraw z przeniesienia z roku 2011. Pozostao w toku 21 spraw.
Szczegowa analiza rozstrzygni podejmowanych przez Krajow Komi-
sj Kwalikacyjn pozwala oceni podstawy wniesionych odwoa.
Najliczniejsza grupa rozpatrzonych odwoa dotyczya trybu nadawania
uprawnie budowlanych 85 osb zakwestionowao decyzje OKK.
Wrd nich 69 osb podwayo decyzje wydane na etapie kwalikacji
wnioskw praktyka nie zostaa zaliczona w 57 przypadkach, pozostae
12 decyzji odmownych to skutek braku odpowiedniego wyksztacenia.
16 osb odwoao si od wynikw egzaminu testowego bd ustnego.
W porwnaniu z etapem kwalikacji wnioskw o nadanie uprawnie etap
egzaminacyjny przynosi stosunkowo niewielk liczb odwoa. Trudniej
bowiem podwaa wyniki testu, ktre s wymierne i dobrze udokumen-
towane, a tylko w nielicznych przypadkach kwestionowany jest wynik eg-
zaminu ustnego. Kady zgoszony przypadek jest wnikliwie analizowany,
a wszelkie wtpliwoci rozstrzygane arbitralnie na korzy strony.
Liczba odwoa od decyzji OKK, wydawanych na etapie kwalikowania
przebiegu praktyki zawodowej, jest dominujca wrd wszystkich wno-
szonych spraw. Obserwowany wrd kandydatw do uprawnie budow-
lanych brak starannoci w dopenieniu wymogw formalnych na etapie
odbywania praktyki zawodowej jest w istocie rzeczy negowaniem jej isto-
ty i niweczy czsto kilkuletni dorobek osb aplikujcych.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna z ubolewaniem potwierdza, e
nadal zbyt czsto przyczyn odmowy dopuszczenia do egzaminu
jest bezsporny fakt, e kandydat nie odby lub nie udokumento-
wa w sposb prawidowy praktyki zawodowej.
W ramach postpowania w trybie nadzwyczajnym orzekano w 16 spra-
wach. Gracznie opisany wyej podzia spraw rozpatrzonych w roku 2012
ilustruje rys. 8.
Rys. 8. Specyfika decyzji rozpatrzonych przez KKK w trybie odwoawczym
w roku 2012
12% 16%
56%
16%
Praktyka Wyksztacenie Wyniki egzaminu Postpowania nadzwyczajne
W wikszoci rozpatrywanych spraw Krajowa Komisja Kwalikacyjna nie
znalaza realnych podstaw do podwaenia decyzji organu I instancji.
Utrzymano w mocy 66 decyzji, 9 decyzji uchylono do ponownego roz-
patrzenia, 8 osb susznie wnioso odwoania i KKK, uznajc uchybienia
organu I instancji, dopucia 5 kandydatw do egzaminu oraz w 3 przy-
padkach arbitralnie uznaa pozytywny wynik egzaminu testowego. Umo-
rzono z powodu wycofania odwoa przez strony 2 sprawy.
Rozstrzygnicia podjte przez KKK w sprawach wniesionych w trybie
nadawania uprawnie budowlanych zilustrowano na rys. 9.
Rys. 9. Proporcje rozstrzygni podjtych przez KKK w trybie nadawania
uprawnie budowlanych w roku 2012
20%
80%
UTRZYMANE UCHYLONE
Jak wida, organ II instancji interweniowa w co pitej sprawie, uchylajc
decyzje organu I instancji.
Przedstawiona statystyka liczbowa rozstrzyganych przez Krajow Komisj
Kwalikacyjn odwoa od decyzji OKK, odmawiajcych de facto nadania
uprawnie budowlanych, nie deniuje problematyki w sposb waciwy.
Rzetelno wymaga ukazania liczb bezwzgldnych w relacji do cakowitej
liczby spraw rozpatrywanych na etapie nadawania uprawnie.
Naley koniecznie podkreli, e w skali kraju okrgowe komisje kwali-
kacyjne rozpatrzyy w roku 2012 cznie 5503 nowe wnioski o nadanie
uprawnie budowlanych, wydajc 222 decyzje o odmowie nadania upraw-
nie bez przeprowadzenia egzaminu oraz 1360 decyzji o odmowie nada-
nia uprawnie w wyniku niezaliczenia egzaminu testowego lub ustnego.
cznie okrgowe komisje kwalikacyjne wyday zatem w skali kraju 1582
decyzje odmowne, ktre potencjalnie mogli kwestionowa ich odbiorcy.
samorzd zawodowy
29
czerwiec 13 [107]
Wymiern skal porwnawcz stanowi bdzie zatem odniesienie licz-
by zakwestionowanych przez KKK decyzji do liczby wszystkich wydanych
przez OKK decyzji odmownych. Jak wida na rys. 10, podwaono jedynie
1% decyzji organw I instancji. Jest to realny dowd poprawnoci funk-
cjonowania i waciwego stosowania przepisw prawa przez okrgowe
komisje kwalikacyjne.
Rys. 10. Udzia procentowy decyzji uchylonych przez KKK w roku 2012 w skali
wszystkich decyzji odmownych wydanych przez OKK w trybie nadawania
uprawnie
99%
1%
DECYZJE ODMOWNE WYDANE PRZEZ OKK
DECYZJE UCHYLONE PRZEZ KKK
Takie rezultaty upowaniaj do wyraenia jednoznacznej opinii o dobrej
pracy okrgowych komisji kwalikacyjnych.
Postpowania w trybie nadzwyczajnym
Obowizkiem organu II instancji, jakim jest Krajowa Komisja Kwalikacyj-
na, jest rwnie prowadzenie postpowa w trybie art. 154156 k.p.a.,
czyli rozstrzyganie w sprawie wnioskw dotyczcych decyzji ostatecznych,
wydanych przez inne organy i bdcych w obrocie prawnym.
W roku 2012 Krajowa Komisja Kwalikacyjna rozpatrzya 16 spraw wnie-
sionych w takim trybie.
danie zmiany treci decyzji wniesiono w 4 przypadkach, 3 odrzuco-
no z powodu braku podstaw prawnych do spenienia da, 1 wniosek
by zasadny i zniesiono ograniczenia zakresu posiadanych uprawnie,
1 decyzj oraz 1 postanowienie, kwestionujce rozstrzygnicie, uchylono
i przekazano do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Race
bdy formalne w 2 decyzjach skutkoway stwierdzeniem ich niewanoci.
Dwukrotnie rozpatrywano wniosek osoby postronnej o stwierdzenie nie-
wanoci prawomocnych uprawnie waciciela decyzji KKK nie stwier-
dzia adnych uchybie i odrzucia danie.
Odrbn grup stanowio 6 wnioskw zoonych indywidualnie o cz-
ciowe stwierdzenie niewanoci decyzji, nadanych jako tzw. upraw-
nienia zakadowe, nakadajce ograniczenie terytorialne do penienia
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie Krajowa Komisja
Kwalikacyjna uznaa roszczenia stron i uznaa prawo zainteresowanych
osb do wykonywania zawodu na terenie caego kraju.
Postanowienia wydawane na podstawie art. 113 2 k.p.a.
Zgodnie z art. 113 2 k.p.a. organ, ktry wyda decyzj, wyjania w dro-
dze postanowienia na danie organu egzekucyjnego lub strony wtpli-
woci co do treci decyzji. Wyjanienie wtpliwoci co do treci decyzji
konieczne jest wwczas, gdy decyzja jest niejednoznaczna lub dotknita
zawioci utrudniajc ustalenie sensu rozstrzygnicia sprawy.
W 2012 r. do Krajowej Komisji Kwalikacyjnej wniesiono jedynie 2 za-
alenia na postanowienia wydane w tym trybie przez Dolnolsk oraz
Mazowieck OKK.
Dla porwnania liczb zaale na postanowienia wydane w trybie art. 113
2 k.p.a. przez OKK w latach 20072012 zaprezentowano na rys. 11.
Rys. 11. Liczba zaale na postanowienia w latach 20072012
71
65
17
15
10
2
0
10
20
30
40
50
60
70
2007 2008 2009 2010 2011 2012
Jak wynika z powyszego, na przestrzeni 6 lat liczba zaale sukcesyw-
nie malaa. Stanowi to dowd na fakt, e zdecydowanie wzrosa wiedza
czonkw Izby na temat moliwoci stosowania ww. trybu, natomiast
wszelkie wtpliwoci interpretacyjne przepisw prawa wyjaniane s
w formie zwykej korespondencji.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna jako organ II instancji tylko w 1 przypadku uchy-
lia zaskarone postanowienie organu I instancji i umorzya postpowanie.
Na jedno z utrzymanych przez KKK postanowie strona wniosa skarg
do WSA.
Skargi na rozstrzygnicia KKK rozpatrywane przez sdy admini-
stracyjne
Od decyzji i postanowie wydanych przez Krajow Komisj Kwalikacyjn
przysuguje prawo zoenia skargi do wojewdzkiego sdu administra-
cyjnego.
W 2012 r. do WSA wniesiono 8 skarg na rozstrzygnicia KKK, cznie
13 skarg oczekiwao na werdykt sdu w nastpujcych sprawach:
1 skarga na postanowienie wydane w trybie art. 113 2 k.p.a.,
1 skarga dotyczca odmowy nadania tytuu rzeczoznawcy budowlanego,
11 skarg dotyczcych decyzji o nadawaniu uprawnie budowlanych.
W roku 2012 zakoczyo si 11 spraw rozpatrywanych przed WSA.
W 10 sprawach sd utrzyma w mocy rozstrzygnicia przyjte przez KKK, odda-
lajc zoone skargi. Sd uchyli decyzj KKK w 1 przypadku, kierujc spraw do
ponownego rozpatrzenia. Pozostae 2 sprawy oczekuj na orzeczenie WSA.
W 2012 r. w Naczelnym Sdzie Administracyjnym znajdowao si 7 spraw,
w tym 5 spraw z 2011 r. NSA rozstrzygn 2 sprawy, a pozostae 5 oczekuje
na werdykt.
Tab. 2. Zestawienie spraw sdowych WSA w 2012 r.
Stan Rzeczoznawstwo Postanowienia Decyzje Liczba
W toku - - 2 2
Oddalone 1 1 8 10
Uchylone - - 1 1
cznie 1 1 11 13
Tab. 3. Zestawienie spraw sdowych WSA i NSA w 2012 r.
Stan WSA NSA cznie
Oddalone 10 1 11
Uchylone 1 1 2
W toku 2 5 7
cznie 13 7 20
30
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Rys. 12. Zestawienie kategorii skarg rozpatrywanych przez WSA
11
13
1 1
0
2
4
6
8
10
12
14
Skargi dot. nadania tytuu
rzeczoznawcy
Skargi na postanowienia
w trybie art. 113 k.p.a.
Skargi na decyzje dot.
uprawnie budowlanych
cznie
Liczbowe zestawienia danych wskazuj, e w 2012 r. sdy administra-
cyjne zarwno I, jak i II instancji nadal uznaj prawidowo wikszoci
rozstrzygni podjtych przez Krajow Komisj Kwalikacyjn.
Warto podkreli, e w porwnaniu z rokiem 2011 liczba skarg na roz-
strzygnicia Krajowej Komisji Kwalikacyjnej w 2012 r. zmniejszya si
ponaddwukrotnie.
Analiza programw nauczania wyszych uczelni na kierunkach objtych
uprawnieniami budowlanymi
Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. reko-
mendoway pastwom czonkowskim stosowanie Europejskich Ram Kwali-
kacji w celu m.in. stworzenia moliwoci porwnywania osigni i kwa-
likacji osb uczcych si. Zalecenia okrelay potrzeb opracowania przez
poszczeglne pastwa Krajowych Ram Kwalikacji i podjcia dziaa gwa-
rantujcych, i od 2012 r. wiadectwa i dyplomy potwierdzajce kwalikacje
bd zawieray odniesienia do odpowiedniego poziomu Europejskich Ram
Kwalikacji. W celu implementacji zalecenia PE i Rady w Polsce dokonano
nowelizacji ustawy o szkolnictwie wyszym, ktra przewiduje wprowadzenie
do systemu szkolnictwa wyszego Krajowych Ram Kwalikacji.
Po wejciu w ycie zapisw ustawy, to jest od dnia 1 padziernika 2011 r.,
uczelnie uzyskay zwikszon autonomi w tworzeniu kierunkw oraz
samodzielnym, odpowiedzialnym ksztatowaniu programw studiw,
zgodnie z metodyk Krajowych Ram Kwalikacji oraz opisem efektw
ksztacenia, okrelonych w treci waciwych rozporzdze Ministra Nauki
i Szkolnictwa Wyszego.
Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorzdach zawodowych architek-
tw, inynierw budownictwa oraz urbanistw naoya na Polsk Izb
Inynierw Budownictwa m.in. obowizek opiniowania minimalnych wy-
maga programowych w zakresie ksztacenia zawodowego inynierw
budownictwa.
Zadanie to realizowaa Krajowa Komisja Kwalikacyjna m.in. przez zorga-
nizowanie spotkania z dziekanami wydziaw ksztaccych na kierunku
architektura i urbanistyka oraz organizacji reprezentujcych rodowisko
architektw i urbanistw, ktre odbyo si 28 lutego 2012 r. w siedzibie
PIIB. Zwrcono wwczas uwag na potrzeb uwzgldniania w programach
ksztacenia na tym kierunku przedmiotw o prolu konstrukcyjnym.
W dniach 46 czerwca 2012 r. prezes PIIB i przewodniczcy KKK, jako
szczeglni uczestnicy procesu edukacji, wzili udzia w zjedzie dzie-
kanw kierunku budownictwo, zorganizowanym przez Wydzia Bu-
downictwa i Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Tech-
nologicznego w Szczecinie. W dyskusji przedstawiciele PIIB postulowali
potrzeb uwzgldniania w programach ksztacenia na kierunku budow-
nictwo przedmiotw o prolu architektonicznym. Postulowano take,
aby pracownicy naukowo-dydaktyczni realizujcy przedmioty zawodowe
legitymowali si uprawnieniami budowlanymi. Wskazano rwnie na
konieczno wyduenia praktyk zawodowych przewidzianych w progra-
mach studiw I i II stopnia.
Kontynuujc dobr wspprac z uczelniami wyszymi, w obliczu zmian
zwizanych z realizacj Deklaracji Boloskiej, Krajowa Komisja Kwalika-
cyjna zwrcia si do wiodcych uczelni ksztaccych w obszarze budow-
nictwa (gwnie do uczelni politechnicznych) o przekazanie w celu za-
opiniowania materiaw dotyczcych efektw ksztacenia, opracowanych
przez poszczeglne wydziay uczelni.
KKK przeprowadzi ocen zmian zachodzcych w procesie nauczania.
Przekazane przez uczelnie opisy efektw ksztacenia bd tematem anali-
zy, ktra opracowana zostanie przez zesp specjalistw pod kierunkiem
prof. Kazimierza Szulborskiego i stanowi bdzie kontynuacj prac pro-
wadzonych przez KKK w latach 20082009 oraz raportu pt. Analizy pro-
gramw nauczania opracowanego w roku 2011.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna podja trud oceny zaoonych przez
uczelnie efektw ksztacenia, a zwaszcza zbadania, czy efekty ksztace-
nia, sformuowane dla kierunku budownictwo, w danej uczelni s moli-
we do osignicia w warunkach realizowanego procesu dydaktycznego.
Odpowiedzi na zapytania
Podobnie jak w latach ubiegych Krajowa Komisja Kwalikacyjna w ra-
mach ustawowych kompetencji udzielaa odpowiedzi na wiele pyta
zwizanych z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w bu-
downictwie. Tematem najczciej poruszanym w zapytaniach przez czon-
kw Izby bya kwestia wyjanienia wtpliwoci co do zakresu posiadanych
uprawnie budowlanych. Najwiksze kontrowersje, jak co roku, budziy
zapisy zakresu uprawnie budowlanych nadawanych na podstawie prze-
pisw rozporzdzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony rodowi-
ska z dnia 20 lutego 1975 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicz-
nych w budownictwie (Dz.U. Nr 8, poz. 46 z pn. zm.).
W szczeglnoci rozpatrzono pytania okrgowych komisji kwalikacyj-
nych w sprawie stosowania przepisw rozporzdzenia Ministra Gospo-
darki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 18 lipca 1991 r. dotyczcego
nowelizacji rozporzdzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony ro-
dowiska z dnia 20 lutego 1975 r., w ktrym pojcie budownictwo osb
zycznych zostao zastpione pojciem budownictwo jednorodzinne,
zagrodowe oraz inne budynki o kubaturze do 1000 m lub wyrazami
obiekty budowlane o powszechnie znanych rozwizaniach konstrukcyj-
nych i schematach statycznych, lub zostao wykrelone.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna przyja stanowisko, i decyzje o stwier-
dzeniu przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych
funkcji technicznych w budownictwie, wydane na podstawie przepisw
rozporzdzenia MGTiO z dnia 20 lutego 1975 r., pozostaj w mocy
w nadanym zakresie, ze zmian wynikajc z mocy prawa, wprowadzon
przepisami rozporzdzenia MGPiB z dnia 18 lipca 1991 r.
Tematami wielu pyta byy kwestie zwizane ze stosowaniem i przestrze-
ganiem przepisw obecnie obowizujcej ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo budowlane oraz przepisw wykonawczych. Wtpliwoci budziy
m.in. sprawy dotyczce wykonywania funkcji nadzoru inwestorskiego,
zasad przestrzegania praw autorskich do projektu budowlanego oraz
sporzdzania dokumentacji geotechnicznej lub geologiczno-inynierskiej,
projektw wykonawczych, roboczych i technologicznych. Mimo e po-
wysza problematyka nie ley w bezporednich kompetencjach Polskiej
Izby Inynierw Budownictwa, KKK przedstawiaa swoje stanowisko
w sprawie lub okrelaa organ waciwy do udzielenia odpowiedzi.
Wiele pyta przesanych drog pocztow i e-mailow KKK otrzymaa
take od naszych przyszych czonkw modych inynierw. Na swo-
jej drodze do uzyskania uprawnie budowlanych spotkali si z licznymi
problemami, dotyczcymi m.in. wyksztacenia waciwego do uzyskania
uprawnie budowlanych w konkretnej specjalnoci i zakresie; form od-
bywania praktyki zawodowej; wymaga dotyczcych wypeniania ksiki
praktyki zawodowej; kwestii posiadania waciwych uprawnie budowla-
nych lub penienia samodzielnych funkcji technicznych przez osoby nad-
zorujce praktyk zawodow.
Do Krajowej Komisji Kwalikacyjnej w 2012 r. wpyway rwnie liczne za-
pytania na temat moliwoci uznania przez obywateli pastw czonkow-
skich Unii Europejskiej posiadanych kwalikacji zawodowych. Otrzymano
take wiele szczegowych pyta dotyczcych samej procedury uznawa-
nia kwalikacji zawodowych uzyskanych poza granicami Polski.
W roku 2012 drog e-mailow i pisemn udzielono odpowiedzi na
520 pyta oraz telefonicznie przecitnie okoo 20 informacji dziennie.
Ponadto naley doda, e w 2012 r. Polska Izba Inynierw Budownictwa
kontynuowaa podjt w roku 2011 wspprac z Instytutem Logistyki i Ma-
gazynowania (ILiM) w Poznaniu (jednostk badawczo-rozwojow podleg
Ministerstwu Gospodarki) przy realizacji zaoe projektu Uproszczenie
samorzd zawodowy
31
czerwiec 13 [107]
procedur zwizanych z podejmowaniem i prowadzeniem dziaalnoci go-
spodarczej poprzez ich elektronizacj i wdroenie idei jednego okienka.
Naley przypomnie, e wsppraca z ILiM obejmuje w szczeglnoci: ma-
powanie procedur administracyjnych, elektronizacj przez przygotowanie
odpowiednich formularzy elektronicznych, analiz i przygotowanie propo-
zycji uproszcze procedur zwizanych z dziaalnoci Polskiej Izby Inynie-
rw Budownictwa, a wynikajcych z ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo
budowlane (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z pn. zm.), ustawy
z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorzdach zawodowych architektw, in-
ynierw budowlanych oraz urbanistw (Dz.U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42,
z pn. zm.), ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwali-
kacji zawodowych nabytych w pastwach czonkowskich Unii Europejskiej
(Dz.U. z 2008 r. Nr 63, poz. 394) oraz rozporzdzenia Ministra Transportu
i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie (Dz.U. Nr 83, poz. 578 z pn. zm.).
W 2012 r. w ramach wymienionego projektu biuro PIIB snalizowao
opracowanie procedur administracyjnych zwizanych z wykonywaniem
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.
Ponadto biuro PIIB opracowao wzory wnioskw niezbdnych przy reali-
zacji ww. procedur administracyjnych. Zaproponowane wzory zostay za-
akceptowane przez przewodniczcego Krajowej Komisji Kwalikacyjnej.
Opisy przebiegu procedur oraz wzory wnioskw bd zamieszczone na
portalu Pojedynczego Punktu Kontaktowego (www.eu-go.gov.pl), a na-
stpnie podjta zostanie prba ich elektronizacji za pomoc elektronicznej
Platformy Usug Administracji Publicznej (e-PUAP).
Sprawozdanie z realizacji wnioskw XI Krajowego Zjazdu Sprawo-
zdawczego PIIB
Wszystkie wnioski, ktre zostay skierowane do Krajowej Komisji Kwali-
kacyjnej zarwno przez XI okrgowe zjazdy okrgowych izb inynierw
budownictwa, jak i przez XI Krajowy Zjazd Sprawozdawczy PIIB poddano
starannej analizie. KKK powicia wiele uwagi rnorodnym problemom
poruszanym przez wnioskodawcw. Spord wnioskw zgoszonych na
XI Krajowym Zjedzie jedynie 2 wnioski adresowano do KKK. Pozostae
10 wnioskw, ktrych rozpatrzenie leao w kompetencji KKK, zgosili de-
legaci okrgowych zjazdw OIIB. Zdecydowana wikszo wnioskw doty-
czya kontynuacji problemw podnoszonych ju na poprzednich zjazdach
PIIB i tym samym bdcych w trakcie realizacji.
Stanowisko Komisji, wyraone szczegowo w odniesieniu do kadej
sprawy, zostao przekazane Komisji Wnioskowej, ktra w swoim sprawoz-
daniu opublikowaa rezultaty pracy Krajowej Komisji Kwalikacyjnej.
Wsppraca KKK z OKK
Zgodnie z wypracowanymi wczeniej zasadami, w ramach przygotowa
do sesji egzaminacyjnych, dwa razy w roku zwoywane s (okoo 3 tygo-
dni przed kad sesj egzaminacyjn) spotkania przewodniczcych OKK
poczone z posiedzeniami plenarnymi Krajowej Komisji Kwalikacyjnej.
W ramach nadzoru, w trakcie sesji egzaminacyjnych w 2012 r., czon-
kowie Krajowej Komisji Kwalikacyjnej kontynuowali wizytacj przebiegu
egzaminw w okrgowych komisjach kwalikacyjnych. Zdobyte dowiad-
czenia i uwagi su doskonaleniu procedur przeprowadzania kolejnych
sesji egzaminacyjnych.
Niezwykle poyteczn rol w codziennym funkcjonowaniu komisji kwali-
kacyjnych odgrywaj rwnie, organizowane przez KKK, spotkania infor-
macyjno-szkoleniowe, poczone z udziaem pracownikw obsugujcych
OKK i prawnikw.
Zdaniem Krajowej Komisji Kwalikacyjnej efektem ju 10-letniej dziaal-
noci samorzdu zawodowego jest wysoko wykwalikowana kadra spe-
cjalistw, pracujcych w okrgowych komisjach kwalikacyjnych, dobrze
przygotowanych do realizacji wyznaczonych zada, w szczeglnoci pro-
fesjonalnego przygotowania i przeprowadzania sesji egzaminacyjnych na
uprawnienia budowlane, co bezporednio przejawia si w pomylnych
wynikach osb zdajcych.
Podsumowanie i wniosek kocowy
Opierajc si na sporzdzonym szczegowo sprawozdaniu z dziaalnoci
w roku 2012, Krajowa Komisja Kwalikacyjna przedstawia nastpujce
wnioski:
W roku 2012 uprawnienia budowlane uzyskao 4921 osb, czyli, porw-
nywalnie z minionymi latami, nie maleje zainteresowanie podnoszeniem
kwalikacji inynierw w tym zakresie.
Tytu rzeczoznawcy budowlanego w 2012 r. uzyskay 32 osoby, co w po-
rwnaniu z 24 nadanymi tytuami w roku 2011 oznacza pewien wzrost
zainteresowania szczegln rang tego tytuu.
Dyskusja prowadzona na X Krajowym Zjedzie PIIB w czerwcu 2011 r.,
kontynuowana przez KKK, a nastpnie wymiana pism midzy prezesem
PIIB a GINB doprowadziy do wypracowania w roku 2012 jednoznaczne-
go stanowiska w sprawie zakresu uprawnie instalacyjno-inynieryjnych
nadawanych od 1 kwietnia 1975 do 12 stycznia 1989 r. na podstawie
rozporzdzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony rodowiska
z dnia 20 lutego1975 r.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna przywizuje du wag do ustawiczne-
go doskonalenia kwalikacji przez czonkw OKK i KKK, z czym wie
si celowo organizowania cyklicznych warsztatw informacyjno-
-szkoleniowych. Dowiadczenia zdobyte dotychczas w tym zakresie po-
winny by kontynuowane.
Analiza wynikw postpowa kwalikacyjnych do egzaminu na upraw-
nienia budowlane potwierdza konieczno dalszej intensykacji dziaal-
noci informacyjnej na szczeblu Krajowej Komisji i okrgowych komisji
kwalikacyjnych na temat prawnych regulacji sposobu odbywania i pra-
widowego dokumentowania praktyki budowlanej jako warunku koniecz-
nego do dopuszczenia do egzaminu na uprawnienia budowlane.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna jako administrator Centralnego Zbioru Py-
ta Egzaminacyjnych na uprawnienia budowlane przywizuje du wag
do aktualnoci i merytorycznej jakoci pyta. Ta dziaalno powoduje
okrelone koszty. W nawizaniu do zalecenia Krajowej Komisji Rewizyjnej
przeprowadzenia analizy kosztw dziaalnoci organu, KKK wystpuje
z wnioskiem o zabezpieczenie w budecie Krajowej Rady rodkw na
funkcjonowanie KKK, w tym stae doskonalenie bazy pyta egzaminacyj-
nych na uprawnienia budowlane.
Sprawozdanie z pracy Krajowej Komisji Kwalikacyjnej w 2012 r. organu
samorzdu zawodowego inynierw budownictwa wiadczy o odpo-
wiedzialnym wprowadzaniu do wykonywania zawodu zaufania publicz-
nego modych kadr, absolwentw wyszych uczelni technicznych. redni
wskanik pozytywnych wynikw egzaminu na uprawnienia budowlane,
ktry uksztatowa si na poziomie 85% przystpujcych do egzaminu,
jest zaprzeczeniem wobec zarzutw, i Polska Izba Inynierw Budow-
nictwa jest korporacj utrudniajc dostp do wykonywania zawodu.
Corocznie uzyskuje uprawnienia budowlane okoo 46004900 modych
inynierw. Tak wysoki wskanik, utrzymujcy si od wielu lat, jest wy-
nikiem szerokiej akcji informacyjnej o zasadach uzyskiwania uprawnie
budowlanych nie tylko wrd absolwentw, ale take wrd studentw
na spotkaniach organizowanych na uczelniach przez okrgowe komisje
kwalikacyjne, przy wsppracy stowarzysze naukowo-technicznych.
Istotn rol odgrywaj rwnie szkolenia organizowane w tym zakresie
przez stowarzyszenia naukowo-techniczne.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna wyraa nadziej, e podpisane w dniu 18
grudnia 2012 r. porozumienie o wsppracy midzy Polsk Izb Inynie-
rw Budownictwa i Komisj Akredytacyjn Uczelni Technicznych, powo-
an przez Konferencj Rektorw Polskich Uczelni Technicznych, stworzy
warunki skutecznego przepywu postulatw KKK do uczelni technicznych
w sprawie programw i efektw ksztacenia na kierunkach objtych spe-
cjalnociami uprawnie budowlanych.
W roku 2012 organy rzdowe podjy prace przygotowawcze do zmian
legislacyjnych w zakresie uatwiania dostpu do wykonywania zawodu
obejmujce rwnie inynierw budownictwa. Krajowa Komisja Kwali-
kacyjna zaniepokojona jest planowanym skrceniem praktyki zawodowej
po ukoczeniu studiw, wymaganej do uzyskania uprawnie do wyko-
nywania zawodu, gdy obniy to moliwo dobrego przygotowania do
zawodu modych inynierw.
Analiza programw ksztacenia na wyszych uczelniach, na kierunkach
objtych specjalnociami uprawnie budowlanych, przeprowadzo-
na przez Krajow Komisj Kwalikacyjn w latach 20082011, a take
ankieta przeprowadzona w 2010 r. wrd przystpujcych do egza-
minu na uprawnienia budowlane jednoznacznie wskazuj nie tylko na
32
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Sprawy organizacyjne
W 2012 r. Krajowy Sd Dyscyplinarny funkcjonowa w niezmienionym
ustalonym przez IX Krajowy Zjazd PIIB skadzie.
W okresie sprawozdawczym na posiedzenia plenarne KSD zbiera si trzy
razy: w lutym, maju i listopadzie. Odbyy si rwnie dwa posiedzenia
wyjazdowe wsplne KSD z przewodniczcymi OSD.
W minionym roku przewodniczcy KSD powoa 33 skady orzekajce:
4 skady orzekajce 3-osobowe:
skad orzekajcy do rozpatrzenia skargi,
2 skady orzekajce do rozpatrzenia sprawy pod ktem stwierdzenia
niewanoci decyzji okrgowych sdw dyscyplinarnych,
skad orzekajcy do rozpatrzenia sprawy w I instancji,
29 skadw orzekajcych 5-osobowych do rozpatrzenia spraw
w II instancji.
Ogem odbyy si 33 posiedzenia skadw orzekajcych KSD
(w omiu terminach).
Czonkowie KSD w roku 2012, poza uczestniczeniem w skadach sdziow-
skich i orzekaniem, zajmowali si w dalszym cigu problemami zwizanymi
z deniem do ujednolicenia sposobu orzecznictwa w OSD oraz analiz post-
powa z zakresu odpowiedzialnoci zawodowej i dyscyplinarnej KSD i OSD,
biorc udzia w warsztatach organizowanych przez KSD i rodzime OSD.
Szkolenia
W okresie sprawozdawczym odbyy si dwa szkolenia: 1819 maja 2012 r.
w Zielonce i 1617 listopada 2012 r. w Jachrance, poczone z warsztata-
mi dla czonkw KSD i KROZ oraz przewodniczcych okrgowych sdw
dyscyplinarnych, okrgowych rzecznikw odpowiedzialnoci zawodowej
oraz pracownikw obsugi tych organw.
Celem tych zaj byo pogbianie znajomoci zagadnie prawnych oraz
doskonalenie uczestnikw w zakresie rozpatrywania spraw na bazie rze-
czywistych tematw, ktre wpywaj do okrgowych rzecznikw i sdw
dyscyplinarnych.
W trakcie szkolenia w maju odbyo si spotkanie z Gwnym Inspektorem
Nadzoru Budowlanego panem Robertem Dziwiskim.
Dziaalno KSD w 2012 r.
Z poprzedniego okresu sprawozdawczego do rozpatrzenia przez KSD
w 2012 r. przeszo 7 spraw:
2 sprawy z 2010 r.,
5 spraw z 2011 r., w tym 2 sprawy z 2011 r., ktre przeszy na rok
2012, wymagay tylko uprawomocnienia.
W 2012 r. do KSD wpyny 3 skargi i wnioski, dotyczce nastpujcych
okrgowych izb inynierw budownictwa:
Pomorskiej 1,
lskiej 1,
Warmisko-Mazurskiej 1.
KSD wyda 3 nastpujce ostateczne rozstrzygnicia dotyczce skarg
i wnioskw, ktre wpyny w 2012 r.:
postanowienie KSD zwrot wniosku dotyczcego zdaniem nadawcy
naruszenia praw autorskich w artykule opublikowanym w kwartalniku
Twj Filar (III kwarta 2010 r.),
Sprawozdanie Krajowego Sdu Dyscyplinarnego (skrt)
odpowied pisemna przewodniczcego KSD 2 sprawy.
Do KSD, jako sdu I instancji, w 2012 r. wpyny 2 sprawy z tytuu odpo-
wiedzialnoci zawodowej.
Do KSD, jako sdu II instancji, w 2012 r. wpyny 32 sprawy, w tym
z odpowiedzialnoci:
zawodowej 24 (w tym odwoanie od rozstrzygnicia wydanego przez
KSD w I instancji),
dyscyplinarnej 8.
Liczba spraw, ktre wpyny do KSD w latach 20062012
Podzia regionalny spraw rozpatrywanych przez Krajowy Sd Dyscyplinar-
ny dotyczcy czonkw poszczeglnych okrgowych izb inynierw bu-
downictwa przedstawia poniszy wykres.
Liczba spraw, ktre wpyny do KSD w 2012 r. z podziaem na izby okrgowe
Na uwag zasuguje fakt wniesienia bezporednio do KSD dwch wnio-
skw przez wojewdzkich inspektorw nadzoru budowlanego.
W roku 2012, poza rozpatrzeniem skarg i wnioskw, Krajowy Sd Dys-
cyplinarny wyda w postpowaniach w I i II instancji 29 rozstrzygni,
w tym 27 dotyczyo spraw z 2012 r., a 2 rozstrzygnicia dotyczyy spraw
z 2011 r.
Orzeczenia KSD w 2012 r.:
stwierdzono niedopuszczalno zaalenia 2 sprawy,
uchylono zaskaron decyzj/postanowienie w caoci i przekazano
spraw do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji 10 spraw,
uchylono zaskaron decyzj w caoci i orzeczono co do istoty w ten
sposb, e uznano obwinionego winnym popenienia zarzucanego czy-
nu i za jego popenienie orzeczono kar upomnienia 1 sprawa,
pozostawiono wniesione odwoanie/zaalenie bez rozpoznania
2 sprawy,
zrnicowany poziom i program ksztacenia, ale take na raco krtki
wymiar praktyk zawodowych w okresie studiw.
Czy nowe programy ksztacenia dostosowane do Krajowych Ram Kwali-
kacji wprowadz oczekiwane zmiany w tym zakresie?
Zunikowane programy ksztacenia i waciwa praktyka zawodowa po
ukoczeniu studiw, odbywana na budowie i w biurze projektw przed
uzyskaniem uprawnie budowlanych, stwarzaj moliwo wyrwnania
rnic w przygotowaniu do wykonywania zawodu.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna liczy na dalsz dobr wspprac
z uczelniami wyszymi i stowarzyszeniami naukowo-technicznymi
w zakresie doskonalenia efektw ksztacenia, doksztacania zawodo-
wego oraz przygotowania kandydatw do egzaminu na uprawnie-
nia budowlane do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych
w budownictwie.
Zgodnie z ustawowymi uprawnieniami Krajowa Komisja Kwalikacyjna
prowadzi bdzie monitoring uzyskiwanych na uczelniach efektw kszta-
cenia, stosownie do zaoe Krajowych Ram Kwalikacji MNiSW.
Krajowa Komisja Kwalikacyjna skada niniejszym podzikowania Krajo-
wej Radzie i wszystkim okrgowym komisjom kwalikacyjnym za dobr,
przyjazn wspprac i pomoc w realizacji biecych zada.
samorzd zawodowy
33
czerwiec 13 [107]
stwierdzono niewano decyzji okrgowego sdu dyscyplinarnego
umarzajcej postpowanie w sprawie odpowiedzialnoci zawodowej
obwinionego 1 sprawa,
utrzymano w mocy zaskarone postanowienie/decyzj 9 spraw,
stwierdzono niedopuszczalno odwoania pokrzywdzonego od decyzji
okrgowego sdu dyscyplinarnego 1 sprawa,
zawieszono postpowanie odwoawcze od decyzji okrgowego sdu
dyscyplinarnego 1 sprawa,
stwierdzono niewano decyzji okrgowego sdu dyscyplinarnego
w sprawie odpowiedzialnoci zawodowej obwinionego 1 sprawa,
uchylono zaskarone postanowienie w caoci i umorzono w tym za-
kresie postpowanie przed Krajowym Rzecznikiem Odpowiedzialnoci
Zawodowej 1 sprawa.
Na rok 2013 przeszo 15 spraw:
13 spraw z 2012 r., w tym:
8 spraw, ktre wpyny do KSD w IV kwartale 2012 r. i nie mogy by
rozpatrzone do koca roku,
4 sprawy, ktre zostay skierowane do Wojewdzkiego Sdu Admini-
stracyjnego w Warszawie i na dzie 31.12.2012 nie byo wyroku,
1 sprawa, ktra zostaa przekazana do Sdu Apelacyjnego we Wroca-
wiu i na dzie 31.12.2012 r. nie byo wyroku;
1 sprawa z 2011 r. zawieszone postpowanie;
1 sprawa z 2010 r. znajduje si w Sdzie Apelacyjnym w Poznaniu.
Od orzecze KSD w roku sprawozdawczym 2012 wpyno:
4 odwoania do WSA,
1 odwoanie do Sdu Apelacyjnego we Wrocawiu.
W roku 2012 Naczelny Sd Administracyjny rozpatrzy 1 spraw z 2010 r.,
w ktrej oddali skarg kasacyjn wniesion przez KSD.
W roku 2012 WSA rozpatrzy 1 spraw z 2011 r., uchylajc postanowie-
nie KSD utrzymujce w mocy decyzj okrgowego sdu dyscyplinarnego
o ukaraniu obwinionego. Obecnie sprawa jest w toku w OSD.
Na dzie 31.12.2012 r. w sdach apelacyjnych znajdoway si 2 sprawy,
a w sdach administracyjnych 4 sprawy.
Dziaalno okrgowych sdw dyscyplinarnych
Liczba spraw, ktre wpyny do okrgowych sdw dyscyplinarnych
w roku 2012, wyniosa 188, z czego:
w trybie odpowiedzialnoci zawodowej 174 sprawy,
w trybie odpowiedzialnoci dyscyplinarnej 14 spraw
wrd ktrych 32 sprawy dotyczyy zatarcia kary.
Sprawy z odpowiedzialnoci zawodowej i dyscyplinarnej, ktre wpyny
do OSD w latach 20062012
Z poprzedniego okresu sprawozdawczego do rozpatrzenia przez OSD
w 2012 r. przeszo 112 spraw.
W wyniku postanowie okrgowe sdy dyscyplinarne:
w 86* sprawach ukaray winnych,
w 34* sprawach uniewinniy obwinionych od zarzucanych im czynw,
w 23* sprawach umorzyy postpowania,
w 30* sprawach orzeky o zatarciu kary,
112 spraw pozostao w toku,
w 6 sprawach zawieszono postpowanie,
w 9 sprawach zwrot do OROZ.
* z rozstrzygni ostatecznych
Struktura spraw rozpatrywanych przez OSD
Najwicej wszcztych postpowa w 2012 r. byo w OIIB:
Podkarpackiej 33,
Pomorskiej 25,
lskiej 21.
Najmniej wszcztych postpowa byo w OIIB:
Warmisko-Mazurskiej 2,
Opolskiej 3,
Kujawsko-Pomorskiej 4.
Liczba wszcztych postpowa w OSD w 2012 r.
Najczstsze wykroczenia z odpowiedzialnoci zawodowej, podobnie jak
w poprzednich okresach sprawozdawczych, to:
1) niedbae wykonywanie obowizkw z tytuu penienia samodzielnej
funkcji technicznej w budownictwie;
2) wykonywanie zakresu robt budowlanych niezgodnie z wydanymi de-
cyzjami o pozwoleniu na budow oraz prowadzenie prac budowlanych
poza obszarem zagospodarowania objtym projektem budowlanym;
3) przekraczanie zakresu posiadanych uprawnie budowlanych;
4) bdy wynikajce z nieznajomoci ustawy Prawo budowlane i obo-
wizkw naoonych na uczestnikw procesu budowlanego przy wy-
konywaniu samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie;
5) bdy wynikajce z nieznajomoci zasad przy opracowywaniu projek-
tw budowlanych;
6) bdy wynikajce z nieznajomoci warunkw technicznych wykonania
i odbioru robt budowlanych;
7) bdy zamierzone w celu wprowadzenia w bd administracj budow-
lan oraz urzdy nadzoru budowlanego;
8) brak rzetelnoci w opracowywaniu opinii technicznych i ekspertyz.
Tak samo jak w poprzednich latach wikszo ukaranych penia funkcj
kierownika budowy.
Liczb ukaranych czonkw izby w 2012 r. w poszczeglnych okrgach
przedstawia poniszy wykres.
Procent ukaranych czonkw OIIB w stosunku do liczby wszystkich czonkw
danej izby
34
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Sprawy w toku wedug stanu na dzie 31 grudnia przechodzce
na rok nastpny
Najczstsze wykroczenia z odpowiedzialnoci dyscyplinarnej to narusze-
nie zasad etyki zawodowej oraz prby oszustwa i wyudzenia wynagro-
dzenia za niewykonan prac.
Niestety nadal na bardzo wysokim poziomie utrzymuje si liczba spraw
w toku. Zestawienie spraw przechodzcych na lata nastpne w poszcze-
glnych okrgach przedstawia wykres obok.
Kontrole przeprowadzone przez KSD
Zespoy kontrolujce OSD nie stwierdziy nieprawidowoci w ich dziaal-
noci. Zespoy kontrolne pozytywnie oceniy prace OSD od strony formal-
noprawnej i merytorycznej prowadzonych postpowa.
Oglnie naley wysoko oceni prac i zaangaowanie czonkw okrgo-
wych sdw dyscyplinarnych zarwno w zakresie podnoszenia wiedzy, jak
i prawidowoci rozstrzygania prowadzonych spraw.
Sprawy organizacyjne
Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej dziaa w 2012 r. i peni
nadzr nad poszczeglnymi okrgowymi rzecznikami odpowiedzialnoci
zawodowej w skadzie:
Waldemar Szleper KROZ koordynator Dolnolska OIIB, Opolska OIIB;
Agnieszka Joca KROZ Mazowiecka OIIB, witokrzyska OIIB;
Marzena Kaleta KROZ Wielkopolska OIIB, Podkarpacka OIIB, Mao-
polska OIIB;
Andrzej Mikoajczak KROZ Lubuska OIIB, dzka OIIB, Kujawsko-
-Pomorska OIIB;
Andrzej Myliwiec KROZ Lubelska OIIB, lska OIIB, Pomorska OIIB;
Kazimierz Paczkowski KROZ Warmisko-Mazurska OIIB, Zachodnio-
pomorska OIIB, Podlaska OIIB.
W roku 2012 Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej odby
cztery posiedzenia, w tym: dwa posiedzenia wyjazdowe w ramach or-
ganizowanych szkole z udziaem KSD oraz OROZ koordynatorw i dwa
spotkania w sprawach biecych:
20.03.2012 r. w Warszawie z udziaem mec. Jolanty Szewczyk,
19.05.2012 r. w Zielonce z udziaem mec. Jolanty Szewczyk,
24.10.2012 r. w Warszawie z udziaem mec. Jolanty Szewczyk,
17.11.2012 r. w Jachrance z udziaem mec. Jolanty Szewczyk.
Na spotkaniach tych rozwizywano problemy organizacyjne Krajowego
Rzecznika Odpowiedzialnoci Zawodowej, dokonywano przydziau spraw
poszczeglnym rzecznikom, rozliczano terminowo zaatwienia post-
powa oraz konsultowano aspekty techniczne i prawne podejmowanych
decyzji czy postanowie.
Zesp w ramach spotka prowadzi te konsultacje z przedstawicielami
Kancelarii Prawnej Jolanty Szewczyk, ktra obsuguje organ w ramach po-
mocy prawnej. Ostatecznie wypracowana zostaa waciwa linia jednolite-
go orzecznictwa obowizujca Krajowego Rzecznika Odpowiedzialnoci
Zawodowej PIIB.
W 2012 r. Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej w siedzibie
PIIB peni cznie 75 dyurw.
W ramach nadzoru nad dziaalnoci okrgowych rzecznikw odpowie-
dzialnoci zawodowej czonkowie zespou KROZ wizytowali przydzielone
okrgi, wzgldnie konsultowali poszczeglne sprawy telefonicznie.
Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej uczestniczy w posiedze-
niach Krajowej Rady PIIB i w posiedzeniach Prezydium Krajowej Rady PIIB.
Szkolenia
Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej wsplnie z Krajowym
Sdem Dyscyplinarnym zorganizowa w 2012 r. dwa szkolenia dla czon-
kw obydwu organw:
w dniach 1819 maja 2012 r. w Zielonce w hotelu Trylogia,
w dniach 1617 listopada 2012 r. w Centrum Bada i Edukacji
Statystycznej GUS Jachranka.
W szkoleniu tym udzia wzili: KROZ wszyscy, KSD przewodniczcy
i czonkowie, oraz OROZ koordynatorzy i OSD przewodniczcy.
Szkolenia od strony merytorycznej prowadzili mec. Jolanta Szewczyk
i mec. Krzysztof Zajc w formie wykadw oraz warsztatw, zwracajc
uwag na popenione bdy w trakcie postpowa, szczeglnie z kwali-
kacj rodzaju odpowiedzialnoci.
W czasie warsztatw duo czasu powicono technice przeprowadzania
postpowania dowodowego.
Szkolenia miay miejsce rwnie w niektrych izbach okrgowych dla
wszystkich czonkw okrgowego rzecznika odpowiedzialnoci zawodo-
wej i okrgowego sdu dyscyplinarnego.
Naley stwierdzi, e w okrgowych izbach, w ktrych byy przeprowa-
dzone szkolenia, poziom i jako postpowa wyjaniajcych, prowadzo-
nych spraw przez rzecznikw, by wyszy ni w okrgowych izbach, gdzie
nie prowadzono takich szkole.
Dziaalno okrgowych rzecznikw odpowiedzialnoci zawodowej
Do okrgowych rzecznikw odpowiedzialnoci zawodowej w 2012 r.
wpyno 520 spraw, w tym:
424 sprawy z odpowiedzialnoci zawodowej przeciw 427 czonkom PIIB,
63 sprawy z odpowiedzialnoci dyscyplinarnej przeciw 64 czonkom PIIB,
33 sprawy poza kompetencj Izby.
Liczba spraw, ktre wpyny do OROZ w latach 20032012
Najwicej spraw wpyno do Izby Maopolskiej 67.
Najmniej spraw wpyno do Izby Warmisko-Mazurskiej 6.
Sprawozdanie Krajowego Rzecznika Odpowiedzialnoci
Zawodowej za rok 2012 (skrt)
samorzd zawodowy
35
czerwiec 13 [107]
Liczba spraw, ktre wpyny do OROZ w okresie sprawozdawczym
Okrgowi rzecznicy odpowiedzialnoci zawodowej z wnioskami z okresu
sprawozdawczego oraz ze sprawami z lat wczeniejszych prowadzili 675
spraw, z czego 491 zaatwiono na koniec roku 2012, co w rozbiciu na
okrgowe izby pokazano na poniszych wykresach.
Sprawy rozpatrywane przez OROZ w 2012 r.
Liczba spraw prowadzonych w roku 2012 przez OROZ: najwicej przez
Mazowieck OIIB 100, a najmniej przez Warmisko-Mazursk OIIB 6.
Liczba spraw prowadzonych przez OROZ w 2012 r.
W 491 sprawach wszczto postpowania, w tym 68 z odpowiedzialnoci
dyscyplinarnej i 423 z odpowiedzialnoci zawodowej, w tym 276 spraw
umorzono, 112 spraw przekazano do okrgowych sdw dyscyplinarnych,
58 spraw przekazano do Krajowego Rzecznika Odpowiedzialnoci Zawo-
dowej wraz z odwoaniami i zaaleniami. W toku na dzie 31.12.2012 r.
byo 150 spraw.
Skargi, ktre wpyny do OROZ, dotyczyy przede wszystkim:
a) w sprawach odpowiedzialnoci zawodowej:
przekroczenia zakresu posiadanych uprawnie budowlanych;
nierzetelnego wypenienia obowizkw, gwnie przez kierownikw
budw oraz inspektorw nadzoru inwestorskiego, nieprawidowego
prowadzenia dokumentacji budowy przez kierownika budowy i in-
spektora nadzoru inwestorskiego;
uchylania si przez projektantw od obowizku penienia nadzoru
autorskiego;
powiadczania nieprawdy (w owiadczeniu kierownika budowy
o zgodnoci wykonania obiektu budowlanego z projektem budowla-
nym i warunkami pozwolenia na budow);
b) w sprawach odpowiedzialnoci dyscyplinarnej:
nieetycznego postpowania rzeczoznawcw przy opracowywaniu
opinii i ekspertyz oraz wystpujcego zjawiska tendencyjnoci;
faszowania dokumentw stwierdzajcych nadanie uprawnie bu-
dowlanych oraz zawiadcze przynalenoci do Izby.
Naley podkreli, e w okrgowych izbach rzecznicy odpowiedzialnoci
zawodowej systematycznie penili dyury, co uatwiao kontakt z czon-
kami izb i niewtpliwie przyczynio si do zmniejszenia liczby wszcztych
postpowa.
W postpowaniach wyjaniajcych, prowadzonych przez okrgowych rzecz-
nikw, liczba umorzonych spraw z tytuu odpowiedzialnoci zawodowej
i dyscyplinarnej w stosunku do roku poprzedniego zwikszya si o 10,1%.
Liczba spraw umorzonych przez OROZ w latach 20032012
Gwn przyczyn umorzenia spraw byo:
z tytuu odpowiedzialnoci zawodowej:
niespenianie przesanek z art. 95 Prawa budowlanego;
przedawnienie:
w art. 100 Prawa budowlanego m.in. jest zapis blokujcy wszczcie
postpowania po upywie 6 miesicy od dnia powzicia przez organy
nadzoru budowlanego wiadomoci o popenieniu czynu powoduj-
cego t odpowiedzialno,
zbyt pne powiadomienie rzecznika o naruszeniu przepisw przez
czonka Izby, w sytuacji kiedy sprawa bya znana w inspektoracie nad-
zoru budowlanego, uniemoliwia przeprowadzenie postpowania;
z tytuu odpowiedzialnoci dyscyplinarnej:
brak podstaw do sporzdzenia wniosku o wszczcie postpowania
przed sdem dyscyplinarnym I instancji;
przedawnienie:
art. 52 ust. 1 ustawy o samorzdach,
pkt 1: upyw 3 miesicy od dnia powzicia przez okrgowego rzecz-
nika odpowiedzialnoci zawodowej lub Krajowego Rzecznika Odpo-
wiedzialnoci Zawodowej wiadomoci o popenieniu przewinienia,
pkt 2: upyw 3 lat od chwili popenienia przewinienia.
W wielu sprawach okrgowi rzecznicy odpowiedzialnoci zawodowej nie
mogli przeprowadzi dokadnego postpowania wyjaniajcego ze wzgldu
na krtki ustawowy okres rozpatrzenia wnioskw Powiatowego Inspektoratu
Nadzoru Budowlanego (PINB), co pokazano na poniszym wykresie.
Pozostawiony termin dla OROZ przez PINB w 2012 r.
36
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Okres pozostawiony dla OROZ przez PINB: do 1 tygodnia 8,66%,
do 2 tygodni 1,57%, od 2 tygodni do 1 miesica 3,15%, od 1 miesica
do 2 miesicy 56,69%, powyej 2 miesicy 29,92%.
Wrd postpowa z zakresu odpowiedzialnoci zawodowej oraz dys-
cyplinarnej prowadzonych przez okrgowych rzecznikw odpowie-
dzialnoci zawodowej w roku 2012 wikszo obwinionych to osoby
posiadajce uprawnienia budowane w specjalnoci: BO 82,39%, na-
stpnie IS 9,19%, BD 3,22%, IE 3,98%, WM 0,46% i BT 0,46%.
Dane te ilustruje poniszy wykres.
Postpowania prowadzone przez OROZ w 2012 r. z podziaem na specjalnoci
techniczno-budowlane
Z zakresu odpowiedzialnoci zawodowej oraz dyscyplinarnej wikszo
postpowa dotyczyo spraw, w ktrych postpowanie toczyo si wo-
bec kierownikw budowy lub robt 56,70%. Drug grup s spra-
wy dotyczce postpowa wobec projektantw 18,8%, a nastpnie
sprawy dotyczce postpowa rzeczoznawcw 4,93%, oraz osb
dokonujcych okresowej kontroli obiektw 2,00%. Dane ilustruje
wykres poniej.
Postpowania prowadzone przez OROZ w 2012 r. z podziaem na funkcj
Dziaalno Krajowego Rzecznika Odpowiedzialnoci Zawodowej
Do Krajowego Rzecznika Odpowiedzialnoci Zawodowej w roku 2012
wpyno zgodnie z rejestrem ogem 66 spraw, do rozpatrzenia
z 2011 r. pozostao 6 spraw. cznie 72 sprawy.
34 sprawy zakwalikowano do postpowania wyjaniajcego,
w tym:
31 spraw z 2012 r.
11 z tytuu odpowiedzialnoci zawodowej
20 z tytuu odpowiedzialnoci dyscyplinarnej
3 sprawy pozostay z 2011 r.
2 z tytuu odpowiedzialnoci zawodowej
1 z tytuu odpowiedzialnoci dyscyplinarnej
38 spraw zakwalikowano jako skargi i wnioski, w tym:
35 spraw z 2012 r.
21 z tytuu odpowiedzialnoci zawodowej
14 z tytuu odpowiedzialnoci dyscyplinarnej
3 sprawy pozostay z 2011 r.
1 z tytuu odpowiedzialnoci zawodowej
2 z tytuu odpowiedzialnoci dyscyplinarnej.
W wyniku przeprowadzonych postpowa:
w 2 sprawach umorzono postpowanie wyjaniajce,
w 15 sprawach utrzymano w mocy wydan decyzj wzgldnie postano-
wienie OROZ (w tym 1 z roku 2011),
2 sprawy uchylono i przekazano do ponownego rozpatrzenia przez
OROZ,
w 1 sprawie odmwiono wszczcia postpowania wyjaniajcego,
w 3 sprawach stwierdzono niewano (w tym 1 z roku 2011),
w 3 sprawach zawiadomiono o odmownym rozpatrzeniu skargi,
w 1 sprawie pozostawiono zaalenie bez rozpoznania,
1 spraw KROZ przekaza do KSD,
1 sprawa zakoczona pismem,
5 spraw w toku na dzie 31.12.2012 r. (w tym 1 z roku 2011).
Sprawy z rozpatrzenia skarg i wnioskw rozstrzygnito nastpujco:
przeduono postpowanie wyjaniajce w 7 sprawach z odpowiedzial-
noci dyscyplinarnej,
zawiadomiono o sposobie zaatwienia 5 skarg i wnioskw (w tym
1 z roku 2011),
w 11 wyczono OROZ i przekazano do rozpatrzenia przez innego okr-
gowego rzecznika,
5 spraw przekazano zgodnie z waciwoci do innego organu,
w 6 nie wydano postanowienia sprawa zakoczona pismem (w tym
1 z roku 2011),
w 1 umorzono postpowanie,
3 sprawy w toku na dzie 31.12.2012 r. (w tym 1 z roku 2011).
W roku 2012 zakoczono 64 sprawy, w tym 5 spraw z 2011 r. W toku
na koniec 2012 r. pozostao 5 spraw w zakresie postpowa oraz
2 sprawy w zakresie skarg i wnioskw.
W postpowaniach odwoawczych, prowadzonych przez Krajowego
Rzecznika Odpowiedzialnoci Zawodowej PIIB, liczba spraw umorzonych
zmalaa w stosunku do roku 2011.
Gwn przyczyn umorze byo to, i odwoanie zostao wniesione przez
osob niebdc stron w rozumieniu art. 28 k.p.a.

Liczba spraw umorzonych przez KROZ w latach 20042012
Podsumowanie
Do Krajowego Rzecznika Odpowiedzialnoci Zawodowej PIIB w roku 2012
wpyno 31 spraw zakwalikowanych jako postpowania wyjaniajce
(na podobnym poziomie jak w ostatnich czterech latach) oraz 35 spraw
zakwalikowanych jako skargi i wnioski.
samorzd zawodowy
37
czerwiec 13 [107]
Liczba spraw (zakwalifikowanych jako postpowanie wyjaniajce),
ktre wpyny do KROZ w latach 20032012
Liczba spraw, ktre wpyny w 2012 r. do okrgowych rzecznikw
odpowiedzialnoci zawodowej, tj. 520, wzrosa o okoo 5% w stosunku
do roku 2011.
W kadej okrgowej izbie inynierw budownictwa okrgowi rzecznicy
odpowiedzialnoci zawodowej systematycznie penili dyury, co uatwiao
kontakt z czonkami izb i niewtpliwie miao wpyw na liczb wszcztych
postpowa.
Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej Polskiej Izby Inynierw
Budownictwa ocenia dziaalno okrgowych rzecznikw odpowiedzialno-
ci zawodowej oraz terminowo biecych rozpatrywanych spraw przez
szczegow analiz rozstrzygni, ich uchylenie lub utrzymanie w mocy.
Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej PIIB stwierdza, e nie-
zbdne jest nadal:
1. Systematyczne prowadzenie szkole dla okrgowych rzecznikw odpo-
wiedzialnoci zawodowej ze wzgldu na cigle wystpujce problemy
z prawidowym kwalikowaniem trybw i terminw prowadzonych po-
stpowa w sprawach odpowiedzialnoci zawodowej i dyscyplinarnej.
2. Zapewnienie przez okrgowe rady izb radcw prawnych do obsugi
organu okrgowych rzecznikw odpowiedzialnoci zawodowej, co
pozwoli na wyeliminowanie formalnych nieprawidowoci w prowa-
dzonych sprawach.
Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej PIIB dzikuje za wsp-
prac w minionym roku 2012: Prezesowi Krajowej Rady PIIB, Krajowej
Radzie PIIB, obsudze prawnej oraz pracownikom biura PIIB obsugujcym
Krajowego Rzecznika Odpowiedzialnoci Zawodowej, a take okrgowym
rzecznikom odpowiedzialnoci zawodowej.
Krajowy Rzecznik Odpowiedzialnoci Zawodowej PIIB przedkada XII Kra-
jowemu Zjazdowi Sprawozdawczemu PIIB sprawozdanie ze swojej dzia-
alnoci w 2012 r. i wnioskuje o jego przyjcie.
Obrady poprzedzia uroczysto nadania
odznacze pastwowych i resortowych
osobom, ktrych prac zwizan z pro-
jektowaniem oceniono jako wzorow
i wyjtkowo sumienn. Pena lista nagro-
dzonych opublikowana zostaa w mie-
siczniku Wiadomoci Projektanta Bu-
downictwa nr 5/2013. Tam te znajduj
si niektre z wygoszonych referatw.
Szczeglne zainteresowanie wzbudzio
wystpienie prof. Zygmunta Niewia-
domskiego szefa Komisji Kodyka-
cyjnej Prawa Budowlanego. Profesor
zapowiedzia na wstpie, e projekt
nowej regulacji (by moe bdzie to Ko-
deks Urbanistyczno-Budowlany) podda-
ny zostanie konsultacji ju na jesieni br.
Oceniajc obecny stan prawny zwrci
uwag na brak integracji procesu in-
westycyjno-budowlanego, jego prze-
regulowanie, brak stabilnoci prawa
i zbyt wiele kontroli prewencyjnej. W tej
sytuacji podstawowym dylematem
jest zakres przyszej regulacji stopie
szczegowoci nowych przepisw,
przyjcie lub nie obligatoryjnoci pla-
nowania przestrzennego, ewentualne
dopuszczenie zabudowy na terenach,
gdzie nie ma planu zagospodarowania,
pozostawienie lub nie rozwiza spe-
cjalnych. Przewiduje si, e gmina b-
dzie musiaa wyznaczy trzy obszary:
zabudowany, nowej zabudowy i chro-
niony przed zabudow, e zmieni si
rola nadzoru budowlanego (zwikszy
si rola osb posiadajcych uprawnie-
nia budowlane), opracowany zostanie
nowy wzr wniosku o pozwolenie na
budow (zakada si elektroniczny tryb
jego przesyania). Usprawniony zostanie
ponadto proces decyzyjny, a nadzwy-
czajne cieki postpowania administra-
cyjnego zostan znaczco ograniczone.
Zwaywszy skal przedstawionych przez
prof. Niewiadomskiego zmian, wydaje
si, e czeka nas burzliwa dyskusja nad
szczegowymi ju rozwizaniami.
Nieco inn tematyk, bardziej praktycz-
n, przedstawi w swoim wystpieniu
Pawe Zejer przedstawiciel Stowarzy-
szenia Inynierw, Doradcw i Rzeczo-
znawcw, skupi si bowiem na do-
wiadczeniach wynikajcych z inwestycji
realizowanych w latach 20072012.
O korytarzach przesyowych dla infra-
struktury liniowej mwi dr Aleksander
Krupa z IPB, natomiast kierunki zmian
w przepisach techniczno-budowla-
nych zaprezentowa Tomasz uchowski
zastpca dyrektora Departamentu Go-
spodarki Przestrzennej i Budownictwa
w resorcie infrastruktury. W dalszej cz-
ci konferencji zaprezentowane zostay
referaty zwizane z przebiegiem pro-
cesu inwestycyjnego i zadaniami jego
uczestnikw w kontekcie miejsca oraz
roli projektanta w obszarze omawianych
problemw. Wnioski i postulaty z dysku-
sji, ktra miaa miejsce po zakoczeniu
kadego z trzech paneli, przekazane zo-
stan do sejmu i wadz wykonawczych.
Projektanci o inwestycjach i pienidzach
W poowie maja br. w Jzefowie pod Warszaw
odbya si kolejna XVI Konferencja Izby Projektowania
Budowlanego Przygotowanie i realizacja inwestycji
budowlanych w perspektywie finansowej UE. Barbara Mikulicz-Traczyk
P
atro
n
a
t
M
e
d
ialn
y
38
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
20 kwietnia br. obradowa XII Zjazd
Sprawozdawczy Podkarpackiej Okr-
gowej Izby Inynierw Budownictwa.
Spord 123 delegatw uczestniczyo
w nim 79, co stanowio 64,2%.
Obrady otworzy Zbigniew Detyna
przewodniczcy Rady PDK OIIB. Po-
wita zaproszonych goci, m.in.: Piotra
Koszelnika dziekana Wydziau Bu-
downictwa i Inynierii rodowiska Po-
litechniki Rzeszowskiej, Jerzego Janika
dyrektora Oddziau UDT w Rzeszowie,
Tadeusza Duraka przewodniczcego
Krajowej Komisji Rewizyjnej PIIB, preze-
sw rzeszowskich oddziaw stowarzy-
sze naukowo-technicznych. Po wybo-
rze prezydium zjazdu, w skad ktrego
weszli: Ryszard Pabian przewodnicz-
cy, Leszek Kaczmarczyk wiceprzewod-
niczcy i Grzegorz Dubik sekretarz,
przyjto porzdek obrad, a nastpnie
minut ciszy uczczono pami zmarych
w 2012 r. czonkw PDK OIIB.
ZJAZD PODKARPACKIEJ OIIB
Leszek Kaczmarczyk
sekretarz Rady PDK OIIB
Nastpnie o zabranie gosu poprosze-
ni zostali zaproszeni gocie. W swoich
wystpieniach podkrelali dobr wsp-
prac z podkarpackim samorzdem za-
wodowym i yczyli dalszych sukcesw.
Zgodnie z porzdkiem obrad wybra-
no komisje zjazdowe: mandatowo-
-skrutacyjn oraz uchwa i wnioskw.
W kolejnoci przedstawiono sprawoz-
dania organw statutowych PDK OIIB
za rok 2012 i rozpoczto dyskusj.
Rozmawiano m.in. na temat projekto-
wania budynku pasywnego przyszej
siedziby izby, podniesienia na ostatnim
krajowym zjedzie skadek czonkow-
skich, a take koniecznoci wystawia-
nia przez izby PIT-w dla czonkw
korzystajcych z rnych form do-
nansowania, np. szkole.
Delegaci pozytywnie ocenili dziaal-
no organw PDK OIIB, zatwierdzili
przedstawione sprawozdania oraz wy-
konanie budetu w roku 2012, a na-
stpnie udzielili absolutorium Radzie
PDK OIIB. Uchwalono rwnie budet
na rok 2013. Komisja Uchwa i Wnio-
skw przedstawia zgoszone wnioski,
ktre zostay przedyskutowane, a zjazd
przyj wikszo z nich. Po wyczerpaniu
porzdku obrad, przewodniczcy zjazdu
podzikowa wszystkim za udzia w ob-
radach i zamkn posiedzenie.
samorzd zawodowy
39
czerwiec 13 [107]
W przemwieniu otwierajcym ob-
rady XII Sprawozdawczego Zjazdu
Mazowieckiej Okrgowej Izby Iny-
nierw Budownictwa najwikszej,
20-tysicznej organizacji inynierskiej
w kraju Mieczysaw Grodzki prze-
wodniczcy rady, wyeksponowa te
elementy pracy samorzdu, z ktrych
Mazowsze jest szczeglnie dumne.
Jest to dalszy wzrost iloci szkolcych
si czonkw (52%), szkolenia za po-
rednictwem Internetu, w tym on-line,
wzrost zainteresowania korzystaniem
z dostpu do norm.
W ramach budowania prestiu in-
yniera od dwch lat organizowany
jest konkurs Firma Inynierska Ma-
zowsza. Zainicjowano cykl spotka
powiconych uproszczeniu procedur,
realizacji przedsiwzi inwestycyjnych
na terenie biur terenowych i dzielnic
warszawskich. Rozwijane s kontakty
z mazowieckimi uczelniami, a czon-
kowie wadz MOIIB wchodz w skad
zespow doradczych na wydziaach
budowlanych. Inny powd do dumy
to udzia w rozwoju Mazowieckie-
go Forum Samorzdw Zawodw
Zaufania Publicznego. Obecnie izba
przewodniczy tej niezwykle istotnej
organizacji.
Liczni znakomi-
ci gocie zjazdu,
obok ycze dla
izby mazowieckiej,
w swoich wyst-
pieniach dzielili si
istotnymi spostrze-
eniami zwizany-
mi z gospodark
kraju. Wicepremier
Janusz Piechociski
wskaza, w kontek-
cie kryzysu, na cie-
kawe perspektywy
dla budownictwa
na rynku rosyjskim,
kazachskim, azer-
skim, turkmeskim.
Andrzej Dobrucki
prezes KR PIIB,
mwi o wysikach
PIIB w kierunku
nadania waci-
wego ksztatu
ustawom: Prawo
budowlane i o deregulacji zawodw.
Z zadowoleniem odnotowa sukcesy
MOIIB, natomiast stwierdzi, e, wo-
bec oczywistej koniecznoci podnosze-
nia inynierskich kwalikacji, niepokoi
spadek czytelnictwa prasy fachowej.
ZJAZD MAZOWIECKIEJ OIIB
Mieczysaw Wodzicki
Sprawozdania nie wywoay dysku-
sji i zapyta, a w gosowaniu zostay
przyjte niemal przez aklamacj. Za-
twierdzono sprawozdania nansowe,
uchwalono budet i plan pracy na rok
2013. Udzielono absolutorium radzie.
Przegosowano zoone wnioski.
Zjazd stosown uchwa upowani
Okrgow Rad do rozpoczcia i prze-
prowadzenia dziaalnoci inwestycyj-
nej, prowadzcej do realizacji nowej
siedziby, samodzielnie lub z innym
podmiotem, np. Krajow Rad.
Przedstawiona propozycja Komisji
ds. Ksztacenia Ustawicznego nie
znalaza uznania delegatw. Wska-
zano na potrzeb przeprowadzenia
pogbionej analizy tematyki do-
ksztacania i szkole.
40
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
20 kwietnia br. na XII Okrgowym
Zjedzie Sprawozdawczym Dolno-
lskiej Okrgowej Izby Inynierw
Budownictwa spotkali si delegaci
reprezentujcy 10-tysiczn rzesz
czonkw samorzdu zawodowego
z wojewdztwa dolnolskiego. Na
spotkanie licznie przybyli przedsta-
wiciele parlamentarzystw, wadz
administracyjnych i samorzdowych,
uczelni oraz organizacji technicznych,
take z zagranicy. Zjazd goci m.in.
Jarosawa Obremskiego senatora RP
oraz dr. Martina Wulff-Woestena dy-
rektora Biura Brandenburskiej Izby In-
ynierw z Poczdamu.
Sprawozdania rady oraz pozostaych
organw delegaci otrzymali wczeniej,
dlatego w swoim wystpieniu prof.
Eugeniusz Hotaa przewodniczcy
Okrgowej Rady, przypomnia tylko
sprawy najwaniejsze, koncentrujce
ZJAZD DOLNOLSKIEJ OIIB
dr in. Andrzej Pawowski
zastpca przewodniczcego Rady DOIIB
Zdjcia: Piotr Rudy
si na realizacji 4 celw strategicznych
przyjtych na pocztku kadencji. Byy
to: dbao o stae podnoszenie pre-
stiu i rangi zawodu inyniera budow-
nictwa, ochrona interesw zawodo-
wych czonkw samorzdu, dbao
o naleyte wykonywanie przez nich
zawodu zaufania publicznego oraz
bezporednie dziaania na rzecz czon-
kw stanowice szczegln trosk
rady. Podkrelona zostaa wana rola
Obwodowych Zespow Czonkow-
skich powoanych w siedmiu okrgach
i realizujcych wiele poytecznych
inicjatyw na swoim terenie. Mwca
wspomina take o dobrej wsppracy
z innymi samorzdami i organizacja-
mi. Zaakcentowa wan rol licznych
zespow, szczeglnie Zespou Praw-
no-Regulaminowego oraz Zespou
Ustawicznego Doskonalenia Zawodo-
wego. W podsumowaniu stwierdzi,
e by to dobry rok dla DOIIB.
Skarbnik Janusz Szczepaski przed-
stawi realizacj budetu, wyjaniajc
w dyskusji wybrane aspekty zarzdza-
nia majtkiem izby.
Komisja mandatowa otrzymaa 13
wnioskw, ktre dotyczyy gwnie
problemw prawnych oraz spraw
organizacyjnych izby. Dyskusja nad
wnioskami bya ostatnim punktem
programu przed zamkniciem obrad.
samorzd zawodowy
41
czerwiec 13 [107]
20 kwietnia br. w Szczecinie, w Auli
Wydziau Matematyczno-Fizycznego
Uniwersytetu Szczeciskiego, obra-
dowa XII Zjazd Sprawozdawczy Za-
chodniopomorskiej Okrgowej Izby
Inynierw Budownictwa. Na 194
uprawnionych delegatw w zje-
dzie wzio udzia 118, co stanowio
60,82% wszystkich uprawnionych.
W obradach wzili udzia gocie ho-
norowi, wrd ktrych wymieni na-
ley: Teres Paczkowsk prodziekana
ds. nauczania Wydziau Budownictwa
i Architektury Zachodniopomorskiego
Uniwersytetu Technologicznego oraz
przewodniczcych stowarzysze na-
ukowo-technicznych z okrgu kosza-
liskiego i szczeciskiego.
Otwierajc obrady zjazdu prof. dr hab.
in. Zygmunt Meyer przewodniczcy
Okrgowej Rady ZOIIB, powita zebra-
nych delegatw oraz przybyych goci.
Sprawozdanie z dziaalnoci rady
w 2012 roku, przedstawione przez
Zygmunta Meyera, i sprawozdania
z pracy pozostaych organw statu-
towych zostay zatwierdzone przez
delegatw.
Zgodnie z wnioskiem Okrgowej Ko-
misji Rewizyjnej, delegaci jednomylnie
udzielili absolutorium Okrgowej Ra-
dzie ZOIIB za dziaalno w 2012 roku.
ZJAZD ZACHODNIOPOMORSKIEJ OIIB
Ewa Maria Barcicka
sekretarz Rady ZOIIB
Nastpnie przewodniczcy Okrgowej
Rady ZOIIB przedstawi delegatom
Plan Pracy Rady Okrgowej na 2013
rok, przewodniczcy pozostaych or-
ganw ZOIIB omwili Plany Pracy na
2013 rok, a skarbnik izby mgr in.
Marek Kudyba przedstawi propozy-
cj budetu na 2013 rok. Delegaci po
dyskusji, wikszoci gosw, podjli
uchway o zatwierdzeniu Planu Pracy
Rady Okrgowej i organw ZOIIB oraz
budetu na 2013 r.
Delegaci przyjli 4 wnioski skierowane
do Okrgowej Rady, dotyczce: przy-
znawania nagrd dla wyrniajcych
si studentw za opracowanie prac
dyplomowych w poszczeglnych spe-
cjalnociach, proporcjonalnie do liczby
czonkw w poszczeglnych specjal-
nociach ZOIIB, przywrcenia wydawa-
nia i rozprowadzania wrd czonkw
izby publikacji branowych, a take
instrukcji zawierajcych istotne zmiany
w procesie inwestycyjnym oraz zmiany
w prawie budowlanym, utworzenia
Punktu Informacji Technicznej w Koo-
brzegu, podjcia dziaa zmierzajcych
do uproszczenia sposobu wypeniania
ksiek praktyk zawodowych.
42
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
XII Zjazd Sprawozdawczy lskiej
Okrgowej Izby Inynierw Budownic-
twa odby si w Katowicach 20 kwiet-
nia br. Delegaci podsumowali kolejny
rok pracy i podjli uchway zwizane
z biec i przysz dziaalnoci sa-
morzdu.
Zjazd mia charakter roboczy, po-
przedziy go tradycyjne spotkania de-
legatw poszczeglnych obwodw
z czonkami prezydium Rady lOIIB.
Obrady otworzy przewodniczcy
rady Franciszek Buszka. Chwil ciszy
uczczono pami zmarych czonkw
lOIIB oraz dyrektora biura Polskiej
Izby Inynierw Budownictwa Andrze-
ja Orczykowskiego. Delegaci wybrali
prezydium zjazdu z przewodniczc
Ew Dworsk oraz komisje zjazdo-
we. Frekwencja wyniosa okoo 78%.
O pracach samorzdu na szczeblu kra-
jowym, dotyczcych proponowanych
zmian legislacyjnych, popularyzowania
szkole e-learningowych i propozycji
wprowadzenia obowizkowych szko-
le dla czonkw izby, poinformowa
Stefan Czarniecki wiceprezes PIIB.
W czci sprawozdawczej przewodni-
czcy organw statutowych przedsta-
wili gwne tezy swoich sprawozda.
Franciszek Buszka omwi problemy
ZJAZD LSKIEJ OIIB
Maria wierczyska
Zdjcia: Foto-Video ucja miejka
zgaszane na przedzjazdowych spo-
tkaniach oraz omwi dziaania na
rzecz czonkw, podejmowane aktu-
alnie i planowane w przyszoci, takie
jak: integrowanie rodowiska inynier-
skiego przez szkolenia, spotkania dys-
kusyjne i imprezy sportowe, budowa-
nie silnego zaplecza doradczego dla
czonkw lOIIB w zakresie prawnym,
zawodowym, ekonomicznym i aseku-
racyjnym (ubezpieczenia) czy aktywi-
zacja modych czonkw. Podkrelajc
sprawne funkcjonowanie organw
lskiej izby, podzikowa osobom
w szczeglny sposb zaangaowanym
w prace na rzecz izby.
Delegaci przyjli uchwaami sprawoz-
dania organw i udzielili Okrgowej
Radzie absolutorium za 2012 r. oraz
przyjli Zasady gospodarki nansowej
i projekt budetu na 2013 rok. Podjto
rwnie uchwa dotyczc snanso-
wania przebudowy i adaptacji budynku
w Katowicach Giszowcu dla potrzeb
lOIIB oraz uchwa w sprawie popar-
cia dla dziaa Polskiej Izby Inynierw
Budownictwa w zakresie skadanych
propozycji zmian legislacyjnych.
Komisja Uchwa i Wnioskw zapropo-
nowaa przyjcie wszystkich zgoszo-
nych na zjedzie wnioskw, z ktrych
5 zostanie przekazanych do Okrgo-
wej Rady, a 10 do rozpatrzenia przez
Krajowy Zjazd PIIB.
samorzd zawodowy
43
czerwiec 13 [107]
12 kwietnia br. odby si XII Zjazd Spra-
wozdawczy Lubelskiej Okrgowej Izby
Inynierw Budownictwa. W lubelskich
obradach po raz pierwszy uczestniczy
Andrzej R. Dobrucki prezes Polskiej
Izby Inynierw Budownictwa.
Na zjazd przybyo 71 z 93 delegatw,
co stanowio 76,3% uprawnionych.
Wojciech Szewczyk przewodnicz-
cy Okrgowej Rady LOIIB, otwierajc
zjazd przywita uczestniczcych w ob-
radach delegatw i goci.
W zjedzie lubelskiej izby udzia wzili
m.in.: Piotr Maty reprezentujcy Lubel-
ski Urzd Wojewdzki, Artur Jakowski
dyrektor Departamentu Inwestycji
Lubelskiego Urzdu Marszakowskiego,
Boena Szeliga sekretarz Rady Lubel-
skiej Okrgowej Izby Architektw RP,
Ewa Bazik-Borowa dziekan Wydziau
Budownictwa i Architektury Politechniki
Lubelskiej oraz Kazimierz Widysiewicz
prezes Polskiego Towarzystwa Miesz-
kaniowego Lublin.
Jest to ostatni w III kadencji Zjazd Spra-
wozdawczy Lubelskiej Okrgowej Izby
Inynierw Budownictwa powiedzia
W. Szewczyk Dzikuj wszystkim za
wspprac i ycz ponownego wybo-
ru na kolejn kadencj.
W zwizku z kocem III kadencji, dla
wszystkich delegatw zostay przygo-
towane pamitkowe dyplomy z po-
dzikowaniem oraz medale LOIIB.
Po wyborze prezydium zjazdu, na
czele ktrego stan Janusz Iberszer,
gos zabrali zaproszeni gocie. W swo-
ich wystpieniach podkrelali dobr
wspprac z lubelskim samorzdem
ZJAZD LUBELSKIEJ OIIB
Urszula Kieller-Zawisza
zawodowym, jego wpyw na umac-
nianie roli inyniera budownictwa oraz
postrzeganie zawodu inyniera przez
spoeczestwo.
Andrzej R. Dobrucki omwi dziaal-
no PIIB w 2012 r. ze szczeglnym
uwzgldnieniem dziaa legislacyjnych
podejmowanych w minionym roku.
Wiele si dziao w sferze uregulo-
wa prawnych majcych bezporedni
wpyw na funkcjonowanie naszej izby
oraz caej brany budowlanej za-
uway prezes PIIB Propozycje zmian
legislacyjnych miay istotny wpyw na
dziaanie i przyszo budownictwa
oraz polskiej gospodarki.
W zwizku ze zjazdami sprawozdaw-
czo-wyborczymi w przyszym roku,
A.R. Dobrucki podkreli, e decyzje,
ktre zostan podjte przy wyborze de-
legatw, s istotne i bd decydowa
o funkcjonowaniu okrgowych rad oraz
Krajowej Rady PIIB w kolejnych latach.
Od naszej rozwagi i chci wspdziaa-
nia w tym, co robi izba, bdzie zalee
w duej mierze miejsce i rola inynie-
ra budownictwa w Polsce stwierdzi
prezes PIIB.
Nastpnie Andrzej R. Dobrucki i Joanna
Gieroba zastpca sekretarza Krajowej
Rady PIIB, wrczyli Zote i Srebrne Odzna-
ki Honorowe PIIB. Zot odznak otrzy-
mali: Henryk Korczewski, Zenon Misztal,
Franciszek Zbek i Wojciech Budzyski.
Natomiast srebrn odznak wrczono
Teresie Stefaniak, Bolesawowi Mate-
jowi, Krzysztofowi Surajowi, Adamowi
Lalce oraz Cezaremu Jdrakowi.
Potem delegaci wysuchali sprawoz-
dania z dziaalnoci Okrgowej Rady
w 2012 r., ktre omwi Wojciech Szew-
czyk. Nastpnie Zbigniew Mitura skarb-
nik OR LOIIB, przedstawi realizacj bu-
detu lubelskiej izby w ubiegym roku.
Delegaci zapoznali si take ze spra-
wozdaniami z dziaalnoci Okrgowej
Komisji Kwalikacyjnej, Okrgowej Ko-
misji Rewizyjnej, Sdu Dyscyplinarnego
i Rzecznika Odpowiedzialnoci Zawo-
dowej. Pozytywnie ocenili dziaalno
organw LOIIB zatwierdzajc przedsta-
wione sprawozdania oraz wykonanie
budetu w 2012 r., a nastpnie udzielili
absolutorium Okrgowej Radzie.
Zjazd uchwali rwnie budet LOIIB
na 2013 r. oraz przyj Program pracy
Okrgowej Rady LOIIB na 2013 r.
44
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
12 kwietnia br. w Gmachu Biblioteki
Uniwersyteckiej Uniwersytetu Warmi-
sko-Mazurskiego w Olsztynie odby si
XII Zjazd Sprawozdawczy Warmisko-
-Mazurskiej Okrgowej Izby Inynie-
rw Budownictwa.
Zjazd otworzy Piotr Narloch przewod-
niczcy Okrgowej Rady, ktry powita
zaproszonych goci. Uroczysto uwiet-
nili: Jan Macianica wicewojewoda
warmisko-mazurski, Piotr Grzymowicz
prezydent Olsztyna, Elbieta Gieda
przedstawiciel Prezydenta Elblga,
prof. dr hab. in. Mirosaw Krzemie-
niewski dziekan Wydziau Nauk o ro-
dowisku oraz przedstawiciele pozosta-
ych zaprzyjanionych z izb organw,
organizacji, stowarzysze i szk, w tym
Piotr Andrzejewski przewodniczcy
Warmisko-Mazurskiej Okrgowej Izby
Architektw, Maria Danielewicz prze-
wodniczca Okrgowej Izby Pielgniarek
i Poonych Regionu Warmii i Mazur.
Delegatem Polskiej Izby Inynierw
Budownictwa na zjazd by Zdzisaw
Binerowski wiceprezes PIIB.
Zgodnie z porzdkiem obrad, po wy-
stpieniach goci odbyy si wrczenia
Odznak Honorowych Za zasugi dla
budownictwa oraz Zotych i Srebr-
nych Honorowych Odznak PIIB. Na-
stpnie wrczono nagrody wytypowa-
nym przez dyrekcje szk najlepszym
uczniom ksztaccym si na kierunkach
technicznych o prolu budowlanym.
ZJAZD WARMISKO-MAZURSKIEJ OIIB
in. Grzegorz Karpa
dyrektor biura W-MOIIB
Sprawozdania z dziaalnoci po-
szczeglnych organw W-MOIIB za
miniony okres, przedstawiane przez
ich przewodniczcych, przyjte zo-
stay przez delegatw wikszoci
gosw. Przyjto te sprawozdanie
nansowe za 2012 r. oraz budet na
2013 r.
W punkcie obrad wolne wnioski
w stopniu dominujcym przewaaa
tematyka projektu ustawy tzw. dere-
gulacyjnej zawodw w budownictwie
oraz interpretacji zakresu uprawnie
budowlanych posiadanych przez
czonkw izby. Mwiono o projek-
cie zmian w ustawie deregulacyj-
nej zmierzajcym do zlikwidowania
uprawnie do kierowania w specjal-
noci architektonicznej. Gdyby ustawa
w ksztacie zmienionym t propozycj
wesza w ycie, kierowanie robotami
budowlanymi w specjalnoci archi-
tektonicznej nie wymagaoby upraw-
nie budowlanych. Kady mgby to
robi.
Ogem na zjedzie delegaci zoyli
7 wnioskw, z czego 4 zjazd odrzuci.
2 zostay skierowane do rozpatrzenia
przez organa krajowe PIIB:
Wniosek Nr 1. Wniosek skierowany do
PIIB wnoszcy o:
1. utrzymanie 2-letniego okresu praktyk
zawodowych niezbdnych do nada-
wania uprawnie budowlanych,
2. rozdzielenie uprawnie projekto-
wych i wykonawczych,
3. pozostawienie organu samorzdu
zawodowego jako jedynego organu
nadajcego uprawnienia budowlane
do penienia samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie.
Wniosek Nr 2. Wnioskujcy o skierowa-
nie do Krajowego Zjazdu o spowodowa-
nie zmiany zapisu par. 5 ust.1 Regulami-
nu Okrgowych Komisji Kwalikacyjnych
w taki sposb, aby Okrgowa Komisja
Kwalikacyjna moga odbywa swoje
posiedzenia wycznie w miar potrze-
by. Dotychczasowy zapis lecz nie rza-
dziej ni raz w kwartale wykreli.
1 wniosek skierowano do rozpatrzenia
przez Okrgow Rad W-MOIIB:
Wniosek Nr 5. Wnioskujcy o rozpo-
czynanie seminariw szkole stacjo-
narnych od godz. 13 i 14.
Zjazd przebieg po raz kolejny spraw-
nie i konstruktywnie, za co serdecznie
dzikujemy biorcym w nim udzia.
Wicej na www.wam.piib.org.pl.
samorzd zawodowy
45
czerwiec 13 [107]
20 kwietnia br. odby si w Centrum
Kongresowym Uniwersytetu Rolnicze-
go w Krakowie XII Sprawozdawczy
Zjazd Maopolskiej Okrgowej Izby In-
ynierw Budownictwa. Wzio w nim
udzia 118 delegatw ze 160 upraw-
nionych (73,75%).
Po otwarciu zjazdu i powitaniu zapro-
szonych goci przez dr. in. Stanisawa
Karczmarczyka przewodniczcego
Rady MOIIB, delegaci wybrali prezy-
dium zjazdu, ktrego przewodnicz-
cym zosta Jan Strzaka.
Stanisaw Karczmarczyk uroczycie
wrczy statuetki Maopolski Inynier
Budownictwa 2012 za wybitne osi-
gnicia zawodowe w dziedzinie bu-
downictwa w zakresie projektowania
i wykonawstwa. Nagrody otrzymali:
mgr in. Jerzy Gunderlach i mgr in.
Wodzimierz Jdrychowski (w zakresie
projektowania) za projekt konstrukcji
Centrum Kongresowego w Krakowie
oraz mgr in. Krzysztof Rusek (w za-
kresie wykonawstwa za realizacj).
Wrd zaproszonych goci byli m.in.:
dr hab. in. Tadeusz Tatara, prof. PK
dziekan Wydziau Inynierii Ldowej
Politechniki Krakowskiej, Elbieta Ga-
bry dyrektor Wydziau Infrastruktury
Maopolskiego Urzdu Wojewdzkiego
w Krakowie, Magorzata Boryczko Po-
wiatowy Inspektor Nadzoru Budowlane-
go w Krakowie, Gabriela Guzik Powia-
towy Inspektor Nadzoru Budowlanego
w Nowym Targu, Ryszard Iwaniec Nad-
inspektor Pastwowej Inspekcji Pracy
w Krakowie, Piotr Hrabia prezydent
Galicyjskiej Izby Budownictwa, Woj-
ciech Dobrzaski sekretarz Rady Ma-
opolskiej Okrgowej Izby Architektw,
Andrzej Jaworski skarbnik Krajowej
Rady PIIB, Marian Pachecki przewod-
niczcy Krajowej Komisji Kwalikacyjnej
PIIB i przewodniczcy Maopolskiego
Oddziau PZITB, Krystyna Korniak-Figa
ZJAZD MAOPOLSKIEJ OIIB
Stanisaw Karczmarczyk
przewodniczcy Rady Maopolskiej OIIB
Fot. Piotr Rawicki
przewodniczca Zarzdu Gwnego
PZITS, Wadysaw Waga przewodni-
czcy Oddziau SEP. Gocie w swoich
wystpieniach zwrcili szczegln uwa-
g na dotychczasowe osignicia Mao-
polskiej OIIB oraz bardzo dobrze ukada-
jc si wspprac z okrgow izb.
W kolejnym punkcie programu wybra-
no komisje zjazdowe.
Sprawozdania za 2012 r. przedstawili:
z dziaalnoci Rady MOIIB Wojciech
Biliski, jej sekretarz, a nansowe
Mirosaw Boryczko skarbnik MOIIB.
Przedstawiony zosta rwnie projekt
budetu izby na 2013 r. Nastpnie
sprawozdania z dziaalnoci poszcze-
glnych organw izby zreferowali:
Zygmunt Rawicki przewodniczcy
Okrgowej Komisji Kwalikacyjnej, Zbi-
gniew Franczak koordynator Okrgo-
wych Rzecznikw Odpowiedzialnoci
Zawodowej, Stanisaw Abrahamowicz
przewodniczcy Okrgowego Sdu
Dyscyplinarnego, Danuta Opolska
p.o. przewodniczca Okrgowej Ko-
misji Rewizyjnej. Wszystkie sprawozda-
nia zostay przez delegatw przyjte.
Zjazd udzieli Radzie Maopolskiej OIIB
absolutorium za rok 2012 (uchwaa
zostaa przyjta jednomylnie).
W przeprowadzonych tajnych wybo-
rach uzupeniajcych do OKR MOIIB
zostali wybrani: Danuta Opolska na
przewodniczc Okrgowej Komisji
Rewizyjnej oraz Wojciech Koski i Da-
nuta Pramowska-Sobota na czon-
kw Okrgowej Komisji Rewizyjnej.
Do Komisji Uchwa i Wnioskw zgoszo-
no na pimie 3 wnioski. W gosowaniu
delegaci przyjli 1 wniosek skierowany
do rozpatrzenia przez Krajow Rad
PIIB, a 2 wnioski zjazd odrzuci wik-
szoci gosw. Dodatkowo Zbigniew
Domosawski delegat zjazdu, zoy
na pimie 2 wnioski do prezydium zjaz-
du, ktre skierowane zostan do rozpa-
trzenia przez Rad MOIIB.
46
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy
Tak, tak! Szlakowego! Oczywicie nie
w sensie wiolarskim cho z wod
rwnie by zwizany przez sw mio
do eglarstwa, czym zreszt trwale za-
razi swoj wnuczk ale z tej racji,
e w cigu caej swej dziaalnoci in-
ynierskiej Andrzej Orczykowski prze-
ciera szlaki ku czemu nowemu, pod
tym za ktem narzuca zawsze ostre
tempo pracy sobie i swojemu otocze-
niu. Takim go cenilimy, tak utrwali si
w oczach setek podwadnych i wsp-
pracownikw, a przede wszystkim
w szerokim gronie kolegw oraz przy-
jaci. Niestety, niedawno odszed od
nas na zawsze. Prawy czowiek, wyjt-
kowa osobowo, i taki z pewnoci
pozostanie w pamici naszego rodo-
wiska zawodowego.
Pierwsze lata nauki Andrzeja zbiegy
si z czasem wojny. Do dzi powszech-
niak, do ktrego chodzi, na Drewnia-
nej rg Solca, tu koo elektrowni na
warszawskim Powilu, nosi lady kul
bdcych pozostaoci niemieckiego
ostrzau szkolnego budynku mieszcz-
cego w trakcie Powstania Warszaw-
skiego szpital powstaczy. Pniej, ju
po wojnie, szkoa rednia, matura oraz
studia na Politechnice Warszawskiej,
a zatem i studenckie wiece w pa-
dzierniku56. W 1958 roku obroni dy-
plom magistra inyniera budownictwa
ldowego.
Zaraz po dyplomie pierwsza praca. Ale
jak spada, to z wysokiego konia. Nie
w byle przedsibiorstwie zajmujcym
si mieszkaniwk, lecz w jedynym
i niepowtarzalnym w Polsce warszaw-
skim Przedsibiorstwie Budownictwa
Uprzemysowionego. Byo bowiem
kiedy takie na Suewcu, a jego za-
daniem miaa by realizacja obiek-
tw prototypowych w technologiach
naonczas nowatorskich, do czego
wiedza wynoszona wwczas ze stu-
diw raczej nie bya wystarczajca.
Dlatego te dobrze zapowiadajcego
si modego Orczykowskiego wysa-
no w latach 19611962 za granic
na stypendium rzdu francuskiego
w zakresie uprzemysowionych tech-
nik budownictwa mieszkaniowego.
Dziki temu Andrzej wzi lub z pro-
Poegnanie Szlakowego...
W Libii
blematyk budowlanej prefabryka-
cji, ktrej najpopularniejsz postaci
staa si przysowiowa wielka py-
ta. Zwrmy przy okazji uwag, e
w kontekcie dzisiejszej polityki histo-
rycznej niewiele osb chce pamita,
e wielka pyta nie przysza do Polski
ze wschodu, w ramach ustrojowych
wymysw technicznego socrealizmu,
lecz z modernistycznego zachodu,
gdzie od lat 30. rozwijao si tego ro-
dzaju budownictwo. Ju w 1934 roku
powstao przecie pierwsze wielko-
pytowe osiedle mieszkaniowe we
francuskim Drancy.
W 1964 roku Andrzeja wysano, w ra-
mach CEKOP-u, do pomocy w odbu-
dowie zniszczonej trzsieniem ziemi
libijskiej miejscowoci Barca. Po po-
wrocie, w latach 19651969, praco-
wa w Ministerstwie Budownictwa
i Przemysu Materiaw Budowlanych,
piastujc tam stanowisko dyrektora
Departamentu Wsppracy z Zagrani-
c, a nastpnie szefa Departamentu
Inwestycji. Jego inynierski tempera-
ment i kwalikacje prefabrykatora
najlepiej jednak zostay wykorzystane
w trakcie kilkuletniej (19691975)
pracy w charakterze naczelnego iny-
niera kilkunastotysicznej organizacji
Zjednoczenie Budownictwa War-
szawa. Przy jego znaczcym udziale
budowano wtedy najwiksze war-
szawskie dzielnice mieszkaniowe, jak
Brdno czy Ursynw. Kto dzi zresz-
t pamita, co to bya cega era-
ska, systemy PBU 59 i 73, WUF-T,
OW-T, W-70 czy wreszcie rama H
zastosowana w wystawowych bu-
dynkach chemicznych na osiedlu
mieszkaniowym Suew nad Dolink
gdzie i sam Andrzej w kocu zamiesz-
ka w obiektach prototypowych, re-
alizowanych jako miejsce wdroenia
oraz prezentacji nowych rozwiza
konstrukcyjnych i materiaowych.
samorzd zawodowy
47
czerwiec 13 [107]
Z wnuczk na nartach
Czas pracy na odpowiedzialnym sta-
nowisku w kierownictwie warszaw-
skiej mieszkaniwki lat 70. powinien
si liczy podwjnie. Andrzej to wy-
trzymywa, ale w kocu zdecydowa
si przyj ofert wyjazdu do Algie-
rii, by tam zorganizowa delegatur
Centrali Handlu Zagranicznego BU-
DIMEX, a nastpnie ni kierowa.
W cigu omioletniej tam pracy roz-
win polski eksport budowlanych
usug projektowo-konsultingowych.
Doprowadzi do tego, e okoo
1000 polskich inynierw pracowa-
o w algierskich przedsibiorstwach
budowlanych oraz administracji bu-
dowlanej, polskie biura projektowe
tam projektoway, a nasze placwki
badawczo-rozwojowe prowadziy
dla algierskiej kadry budowlanej se-
minaria i konferencje naukowe. Dla
zaprzyjanionych z Andrzejem przy-
jezdnych Polakw ekstra atrakcj
byo woenie i oprowadzanie przez
niego po starej Kazbie oraz Cytadeli
w Algierze czy Paacu Bejw w Kon-
stantinie, nie mwic ju o nadmor-
skim teatrze z czasw rzymskich
o cudownej akustyce. By moe
wanie zafascynowanie algierskimi
zabytkami i polskim udziaem w ra-
towaniu dla przyszych pokole tych
tak rzadkich dowodw starej kultu-
ry materialnej przekonay Andrzeja
do pniejszego, ju zawodowego
powicenia si budowie wiatowej
renomy polskiej szkoy konserwacji
zabytkw.
W latach 19841997 prowadzi jako
prezes spki Pracownie Konserwa-
cji Zabytkw Biuro Handlu Zagra-
nicznego. Pod jego kierownictwem
prowadzone byy z sukcesem prace
konserwatorskie w tak znamienitych
obiektach, jak zesp paacowo-
-parkowy w Poczdamie, zabytkowe
obiekty w Bonn, Kolonii i Berlinie, pa-
ace w Carycynie, muzeum Puszkina
i budynek GUM na Placu Czerwonym
w Moskwie, kompleksy paacowo-
-parkowe w Carskim Siole i Peterhoe
w rejonie Sankt Petersburga, a ponad-
to katedra w sowackich Koszycach,
paace w Bratysawie oraz wiele obiek-
tw zabytkowych w Wilnie, Rydze, Tal-
linie, Wiedniu, Zagrzebiu i innych nie-
zliczonych miastach i miasteczkach.
Wszedszy w wiek emerytalny Andrzej
nie zoy broni. W 1998 roku wr-
ci do aktywnej dziaalnoci spoecz-
nej w Polskim Zwizku Inynierw
i Technikw Budownictwa, gdzie
zosta wybrany czonkiem Zarzdu
Oddziau Warszawskiego, potem za
wzi na siebie obowizki sekretarza
generalnego w Zarzdzie Gwnym
PZITB. Z tej pozycji z ca energi
wzi si z kolei za tworzenie samo-
rzdu zawodowego inynierw bu-
downictwa, organizowa jego Mazo-
wieck Izb, w ramach powoanego
przez Ministra Infrastruktury Komite-
tu Organizacyjnego Izby Inynierw
Budownictwa wsporganizowa
I Krajowy Zjazd, a nastpnie kierujc
Biurem Polskiej Izby Inynierw Bu-
downictwa skutecznie organizowa
struktury naszego samorzdu i pro-
jektowa reguy jego dziaania.
Andrzej Stanisaw Orczykowski,
syn Jadwigi i Stanisawa, m Zoi,
ojciec Tomasza, dziadek Magdy.
Rocznik 1933. Za dziaalno zawo-
dow i spoeczn by dwukrotnie wy-
rniany przez wadze pastwowe
Orderem Polonia Restituta. Najpierw,
w 1978 roku zosta odznaczony
Krzyem Kawalerskim, ostatnio za,
w 2012 roku Krzyem Ocerskim.
Nasz Szlakowy urodzony by pod
znakiem Raka. Trudno wic si dzi-
wi, e mia wielk wyobrani i by
wraliwy na pikno, e by spostrze-
gawczy, posiada otwarty i chon-
ny umys oraz ciekawo wiata, e
w deniu do obranego celu by cier-
pliwy i uparty, e pracowa dokadnie
i systematycznie, e preferowa pra-
ce samodzielne i odpowiedzialne, e
by uczuciowy i opiekuczy, e potra-
wyczuwa myli innych...
I takim pozostanie w naszej pamici!
GRONO PRZYJACI
48
INYNIER BUDOWNICTWA
prawo
KWIECIE
MAJ
Kalendarium
16.04.2013
Rada Ministrw
przyja
Zaoenia do projektu ustawy o charakterystyce energetycznej budynkw, przedoone przez
Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej
Celem projektu jest wdroenie do polskiego porzdku prawnego dyrektywy unijnej 2010/31/UE w sprawie cha-
rakterystyki energetycznej budynkw, ktra ma si przyczyni do poprawy efektywnoci energetycznej budynkw
przez usprawnienie systemu certykacji energetycznej oraz kontroli systemw ogrzewania i klimatyzacji. Projekt
przewiduje zmian obecnie obowizujcych przepisw dotyczcych sporzdzania wiadectw charakterystyki ener-
getycznej budynkw. Zgodnie z projektem obowizek wykonania i przekazania certykatu energetycznego lub
jego kopii bdzie dotyczy nowych budynkw, w przypadku gdy bd one wznoszone i sprzedawane nowemu
nabywcy lub wznoszone z przeznaczeniem na wynajem. Jeeli osoba sprzedajca lub wynajmujca nie wywie
si z tego obowizku w okrelonym terminie, nabywca lub najemca bdzie mg sporzdzi wiadectwo na koszt
zbywcy. Obowizek certykacji energetycznej nie bdzie dotyczy budynkw posiadajcych wane wiadectwo
wydane na podstawie dotychczasowych przepisw Prawa budowlanego. Jeeli budynki bd miay podobne
parametry, bdzie moliwe przygotowanie wiadectwa charakterystyki energetycznej dla kolejnych budynkw
na podstawie wiadectwa wykonanego dla pierwszego budynku. Ta sama zasada dotyczy bdzie sporzdzania
wiadectwa charakterystyki energetycznej lokalu. wiadectwo charakterystyki energetycznej straci swoj wano
po upywie 10 lat od jego sporzdzenia, a take w wyniku stwierdzenia w nim racych bdw. Zgodnie z za-
oeniami do projektu minister odpowiedzialny za sprawy budownictwa bdzie zobowizany do prowadzenia
centralnego rejestru w systemie teleinformatycznym, w ktrym znajd si aktualizowane listy uprawnionych do
sporzdzania wiadectw charakterystyki energetycznej, wykaz wiadectw, wykaz protokow z kontroli systemw
ogrzewania i klimatyzacji oraz rejestr budynkw zajmowanych przez wadze publiczne. Nowe regulacje przewi-
duj take rozszerzenie katalogu osb, ktre bd miay uprawnienia do sporzdzania wiadectw charakterystyki
energetycznej budynkw.
14.05.2013
Rada Ministrw
przyja
Projekt ustawy o pomocy pastwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi modych,
przygotowany przez Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej
Projekt przewiduje pomoc pastwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez maestwa, osoby samotnie wy-
chowujce dzieci i osoby samotne do 35. roku ycia. W przypadku maestw ograniczenie wiekowe do 35.
roku ycia bdzie dotyczy tylko jednego z maonkw. Projekt zakada dwie formy wsparcia nansowego, tj.
donansowanie wkadu wasnego i spat czci kredytu. Donansowanie wkadu wasnego bdzie przysugiwa
nabywcy nowo wybudowanego lokalu mieszkalnego od osoby, ktra wybudowaa ten lokal w ramach prowadzo-
nej dziaalnoci gospodarczej. Wsparcie dotyczy bdzie wycznie transakcji zawieranych na rynku pierwotnym.
Donansowanie wkadu wasnego ma wynosi 10% (dla osb samotnych i maestw bezdzietnych) lub 15% (dla
osb wychowujcych przynajmniej jedno dziecko, wasne lub przysposobione) kwoty okrelonej jako iloczyn red-
niego wskanika przeliczeniowego kosztu odtworzenia jednego metra kwadratowego powierzchni uytkowej
budynkw, obowizujcego w dniu zoenia wniosku o donansowanie. Wielko powierzchni uytkowej miesz-
kania nie moe przekracza 75 m, jednak donansowanie dotyczy bdzie metrau do maksymalnie 50 m.
17.05.2013
weszo w ycie
Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie skadowisk odpadw
(Dz.U. z 2013 r. poz. 523)
Rozporzdzenie okrela szczegowe wymagania dotyczce lokalizacji, budowy i prowadzenia skadowisk odpa-
dw, jakim odpowiadaj poszczeglne typy skadowisk odpadw, a take zakres, czas i czstotliwo oraz sposb
i warunki prowadzenia monitoringu skadowiska odpadw. Z dniem wejcia w ycie niniejszego rozporzdzenia
stracio moc rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz
warunkw prowadzenia monitoringu skadowisk odpadw (Dz.U. Nr 220, poz. 1858 z pn. zm.) oraz rozporz-
dzenie Ministra rodowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegowych wymaga dotyczcych lokalizacji, bu-
dowy, eksploatacji i zamknicia, jakim powinny odpowiada poszczeglne typy skadowisk odpadw (Dz.U. Nr 61,
poz. 549 z pn. zm.).
prawo
49
czerwiec 13 [107]
Aneta Malan-Wijata
19.05.2013
weszo w ycie
Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 marca 2013 r. zmieniajce rozporz-
dzenie w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budowle rolnicze i ich
usytuowanie (Dz.U. z 2013 r. poz. 472)
Rozporzdzenie wprowadza zmiany w rozporzdzeniu Ministra Rolnictwa i Gospodarki ywnociowej z dnia
7 padziernika 1997 r. w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budowle rolnicze i ich usy-
tuowanie (Dz.U. Nr 132, poz. 877 z pn. zm.). Przepisy tego rozporzdzenia stosuje si przy projektowaniu, bu-
dowie, przebudowie i zmianie sposobu uytkowania budowli rolniczych lub ich czci, a take zwizanych z nimi
urzdze budowlanych. Celem nowelizacji jest gwnie wdroenie zaoe zawartych w dokumencie pt. Kierunki
rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 20102020, przygotowanym przez Ministra Gospodarki we
wsppracy z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ponadto nowelizacja dostosowuje przepisy zmienianego rozpo-
rzdzenia do Polskich Norm oraz aktualnie obowizujcych aktw prawnych z zakresu Prawa budowlanego, m.in.
ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z pn. zm.) i ustawy
z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 647). Przyka-
dem takiej zmiany jest przepis stanowicy, e usytuowanie budowli rolniczych i projekt zagospodarowania dziaki
lub terenu powinny by zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku
tego planu z decyzj o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Dotychczasowa regulacja nie uwzgld-
niaa bowiem obecnie obowizujcych przepisw ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Nowelizacja wprowadzia take rozwizanie dotyczce nadbudowy, rozbudowy, przebudowy i zmiany sposobu
uytkowania istniejcych budowli rolniczych, umoliwiajce spenienie warunkw technicznych i lokalizacyjnych,
jakim powinny odpowiada budowle rolnicze, w sposb inny ni okrelony w rozporzdzeniu. Rozwizanie to
dopuszcza zastosowanie si do wskaza ekspertyzy technicznej waciwego instytutu badawczego albo rzeczo-
znawcy budowlanego oraz do spraw zabezpiecze przeciwpoarowych, uzgodnionych z komendantem woje-
wdzkim Pastwowej Stray Poarnej lub wojewdzkim inspektorem sanitarnym.
22.05.2013
weszo w ycie
Rozporzdzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 23 kwietnia
2013 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowia-
da drogowe obiekty inynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. z 2013 r. poz. 528)
Nowelizacja dotyczy rozporzdzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie
warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogowe obiekty inynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. Nr
63, poz. 735 z pn. zm.). Zmiany obejmuj przepisy dotyczce ochrony przed haasem. W wyniku nowelizacji
zmodykowany zosta 279 rozporzdzenia, ktry stanowi, e obiekty inynierskie usytuowane w pobliu bu-
dynkw mieszkalnych i budynkw uytecznoci publicznej, w ktrych ruch drogowy powoduje przekroczenie
dopuszczalnego poziomu dwikw zakcajcych (haasu), okrelonego w przepisach odrbnych, powinny by
wyposaone w ekrany przeciwhaasowe stanowice zapor dla fal akustycznych. Obecnie przepis ten przewiduje,
e przy projektowaniu obiektw inynierskich naley uwzgldni w zwizku z prognozowanym ruchem na tych
obiektach konieczno zapewnienia dotrzymania dopuszczalnego poziomu haasu w rodowisku okrelonego
w przepisach odrbnych. Jeeli prognozowany poziom haasu przenikajcy do rodowiska przekracza dopusz-
czalne normy haasu, przy projektowaniu obiektw inynierskich naley zaplanowa zastosowanie odpowiednich
rodkw ochrony. Zmieniony przepis daje zatem moliwo wyboru, innego ni ekrany akustyczne, rodka ochro-
ny przed haasem.
25.05.2013
wesza w ycie
Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntw rolnych i lenych (Dz.U.
z 2013 r. poz. 503)
Ustawa nowelizuje ustaw z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntw rolnych i lenych (t.j. Dz.U. z 2004 r.
Nr 121, poz. 1266 z pn. zm.). Celem nowelizacji jest wyeliminowanie rozbienoci interpretacyjnych doty-
czcych podmiotw, ktrym przysuguje przymiot strony w postpowaniu w przedmiocie wyraenia zgody na
zmian przeznaczenia gruntw rolnych i lenych na cele nierolnicze i nielene. Nowy przepis wskazuje, e stron
w takim postpowaniu moe by wjt, burmistrz lub prezydent miasta. Zmieniony zosta przepis okrelajcy do-
chody budetu wojewdztwa z tytuu wyczania z produkcji gruntw rolnych. Ustawa nowelizujca w sposb
jednoznaczny wskazaa take, e dochody budetu wojewdztwa zwizane z wyczaniem z produkcji gruntw
rolnych s nieopodatkowanymi nalenociami budetowymi o charakterze publicznoprawnym w rozumieniu
ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o nansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 z pn. zm.), organem
egzekucyjnym za uprawnionym do egzekucji nalenoci za zobowizania z tytuu powyszych dochodw jest
Marszaek Wojewdztwa.
50
INYNIER BUDOWNICTWA
samorzd zawodowy wydarzeni a
58 marca br. odbyy si w Wile,
w kompleksie hotelowym Stok,
XXVIII Warsztaty Pracy Projektanta
Konstrukcji. Zgromadziy blisko 500
uczestnikw (projektantw budownic-
twa oglnego, przemysowego i ko-
munikacyjnego, przedstawicieli wiata
nauki oraz specjalistycznych rm pro-
jektowych i wykonawczych).
Organizatorem by Maopolski Oddzia
PZITB w Krakowie przy wsppracy
Oddziaw w Bielsku-Biaej, Gliwicach
i Katowicach.
Tematyka bya kontynuacj rozpocz-
tego w 2010 r. cyklu Nowoczesne
rozwizania konstrukcyjno-materiao-
wo-technologiczne i dotyczya pro-
blemw geotechniki, w tym: metod
badania podoa, robt palowych,
wzmacniania gruntw i fundamen-
tw, projektowania geotechnicznego
gbokich posadowie, zabezpiecza-
nia otoczenia budowli, modelowania
XXVIII Oglnopolskie Warsztaty
Pracy Projektanta Konstrukcji
mgr in. Mirosaw Boryczko
przewodniczcy Komitetu Organizacyjnego
P
atro
n
a
t
M
e
d
ialn
y
geotechnicznego oraz statecznoci
skarp, osuwisk, waw przeciwpowo-
dziowych.
Nad doborem wykadw oraz ich me-
rytoryczn ocen czuwa prof. dr hab.
in. Lech Wysokiski. Honorowy pa-
tronat obj Robert Dziwiski Gw-
ny Inspektor Nadzoru Budowlanego
oraz prof. dr hab. in. Kazimierz Furtak
JM Rektor Politechniki Krakowskiej.
Patronat branowy objy: Krajowa
Rada Polskiej Izby Inynierw Budow-
nictwa oraz Maopolska i lska Okr-
gowa Izba Inynierw Budownictwa.
Patronat medialny sprawowali: Inynier
Budownictwa, Inynieria i Budownic-
two, Przegld Budowlany, Ma-
teriay Budowlane, Geoinynieria,
Builderoraz Mosty. Sponsorami ge-
neralnymi zostay rmy: ATM, PERI i TI-
TAN POLSKA, a sponsorem specjalnym
rma MENARD.
Do wsppracy jako wykadowcw
zaproszono wybitnych specjalistw
z caej Polski. Wystpienia podzielono
na 9 tematycznych sesji. Przewidziano
te czas na dyskusj nad wykadami,
lecz ich bardzo szeroka i interesujca
tematyka sprawiaa, e rozmowy byy
kontynuowane rwnie w kuluarach.
Trudno nie wspomnie o wysokim
poziomie wygaszanych podczas sesji
referatw rmowych.
Wyrniajce si rmy (ATM, FISHER
POLSKA oraz ROBOBAT) zostay uhono-
rowane dyplomami za najlepsze przed-
stawienie swoich ofert i osigni.
Komitet Organizacyjny zadba nie
tylko o wysoki poziom merytoryczny
spotkania, ale te o atrakcje artystycz-
ne. W pierwszym dniu wystpi zesp
Budka Suera. W drugim dniu mia
miejsce koncert Pawa Bczkowskiego
z zespoem, a trzeciego dnia uczest-
nicy WPPK wysuchali recitalu Edyty
Geppert.
Problemom geotechniki powicone
bd XXXII warsztaty, organizowane
za cztery lata rwnie przez Maopol-
ski Oddzia PZITB.
Dodatek specjalny
Inynier budownictwa
czerwiec 2013
Hydroizolacje

M
a
r
c
i
n

C
h
o
d
o
r
o
w
s
k
i

-

F
o
t
o
l
i
a
.
c
o
m
DODATEK SPECJALNY I B
52
hydroi zol acj e
Nowoczesne materiay
hydroizolacyjne do cian
i fundamentw
przegld technologii
Na dobr odpowiednich materiaw hydroizolacyjnych
wpywa przede wszystkim typ i sposb uytkowania
zabezpieczanego obiektu/pomieszczenia, miejsce apli-
kacji, rodzaj i ukad warstw w izolowanej przegrodzie.
Istotny jest te poziom obcienia wilgoci, w tym
warunki klimatyczne i gruntowo-wodne oraz obec-
no agresywnych zwizkw, a niejednokrotnie take
dodatkowe wymagania, np. sanitarne,
stawiane obiektom.
dr in. Joanna Julia Sokoowska
dr in. Grzegorz Adamczewski
Politechnika Warszawska
Zakad Inynierii Materiaw Budowlanych
Konieczno spenienia przez
obiekty budowlane wymaga pod-
stawowych, skodyfikowanych
w przepisach Prawa budowlanego,
dotyczcych bezpieczestwa kon-
strukcji i uytkowania, a take odpo-
wiednich warunkw higienicznych,
zdrowotnych oraz oszczdnoci
energii i izolacyjnoci cieplnej prze-
grd budowlanych, nakada na pro-
jektanta obowizek uwzgldnienia
oddziaywa czynnikw zewntrz-
nych na obiekt w caym okresie jego
uytkowania. Istotnym czynnikiem
zewntrznym jest wpyw wody
stwarzajcej najwicej zagroe dla
obiektw budowlanych.
Woda oddziaujca na budynki za-
zwyczaj wystpuje w postaci opa-
dw deszczu, niegu, mgy, wody
gruntowej. Przy czym niektre
obiekty (zbiorniki, baseny, kanay,
zapory itp.) s szczeglnie narao-
ne na szkodliwy wpyw jej dziania
w caym okresie eksploatacji. Za-
lenie od stopnia zagroenia naley
zastosowa odpowiedni typ izolacji
przeciwwilgociowych/przeciw-
wodnych.
Postp technologiczny oraz coraz
wysze wymagania jakociowe
i technologiczne stawiane mate-
riaom budowlanym wymuszaj
stosowanie coraz lepszych, skutecz-
niejszych i trwalszych materiaw
izolacyjnych. Tendencje te mona
zaobserwowa zarwno w budow-
nictwie przemysowym, jak i miesz-
kaniowym, poniewa izolacje prze-
ciwwilgociowe i przeciwwodne
maj ogromny wpyw na trwao,
komfort uytkowania oraz koszty
eksploatacji obiektw budowlanych.
Rodzaje i przeznaczenie
hydroizolacji
Hydroizolacje mona klasykowa
na rne sposoby: w zalenoci od
przeznaczenia, miejsca wbudowa-
nia, rodzaju uytych materiaw itp.
Podstawowy i najbardziej intuicyj-
ny podzia zwizany jest ze sposo-
bem uoenia warstwy hydroizolacji
wyrnia si izolacje pionowe
(do zabezpieczania m.in. cian ze-
wntrznych, cian fundamentw)
i poziome (izolacja fundamentw,
stropw, dachw; zazwyczaj nie roz-
rnia si powierzchni poziomych
i nachylonych). Czsto uzupenienie
warstw hydroizolacji stanowi system
drenujcy, odprowadzajcy wod
do studzienek chonnych za pomoc
folii, membran, mat i wykw.
Drugim podstawowym podzia-
em hydroizolacji jest rozrnienie
ze wzgldu na rodzaj zagroenia
wod. Zgodnie z obowizujcy-
mi w budownictwie warunkami
technicznymi wyrnia si trzy
nastpujce grupy hydroizolacji:
parochronne (paroizolacje), prze-
ciwwilgociowe oraz przeciwwodne.
Izolacje parochronne zabezpieczaj
przegrody budowlane przed pe-
netracj pary wodnej. Para wodna
ma wiksze cinienie po tej stro-
nie przegrody, gdzie wystpuje
wysza temperatura, czyli przez
zdecydowan wikszo czasu od
DODATEK SPECJALNY I B
53
czer wi ec 2013
CO TO JEST XYPEX?
XYPEX to technologia i produkty do strukturalnego
uszczelniania i ochrony betonu. Wyrniajc cech
jest unikalna zdolno tworzenia nierozpuszczalnych
struktur krystalicznych gboko w porach i kapila-
rach betonu. Aktywne substancje chemiczne za-
warte w produktach XYPEX wykorzystuj wod jako
rodek migracji dla wnikania i postpowania w kapi-
larach betonu. Reakcje chemiczne pomidzy Xypex-
em i naturalnymi produktami ubocznymi hydratacji
cementu powoduj wytworzenie trwaych struktur
krystalicznych, ktre zabezpieczaj beton przed wni-
kaniem wody i agresywnych chemicznie substancji
z dowolnego kierunku, a zbrojenie przed korozj.
Proces krystalizacji jest wznawiany za kadym ra-
zem, gdy ponawia si kontakt z wod.
ZASTOSOWANIE:
Uszczelnianie i ochrona fundamentw, budow-
li hydrotechnicznych, infrastruktury podziemnej,
zbiornikw, oczyszczalni ciekw, stacji uzdatniania
wody, elektrowni, tuneli i systemw metra, base-
nw, skadowisk odpadw, silosw, prefabrykatw.
ZALETY:
XYPEX jest odporny na wysokie cinienia hydrosta-
tyczne (122 m supa wody), staje si integralnym
skadnikiem betonu, samoistnie uszczelnia rysy
o rozwartoci do 0,4 mm, pozwala betonowi oddy-
cha, nie wymaga suchego podoa , nie mona go
uszkodzi, zniszczy, rozerwa, jest nietoksyczny.
Produkty
XYPEX
posiadaj
Atest
Higieniczny
PZH.
NOMOS-BUD sp. z o.o.
ul. Kpna 17A, 03-730 Warszawa
tel. 22 618 41 33, faks: 22 618 34 34
Informacja techniczna: 22 618 41 33
xypex@nomosbud.pl
www.nomosbud.pl, www.xypex.pl
R
E
K
L
A
M
A
Rys. Podzia hydroizolacji ze wzgldu na materiay Rys Podzia hydroizolacji ze wzgldu na materiay
wewntrz obiektu budowlanego. Izola-
cje parochronne zbudowane s z mate-
riaw o maej przepuszczalnoci pary
wodnej i umieszczane po wewntrznej
stronie przegrody. Ukada si je w cia-
nach, dachach oraz pod posadzkami
(take w podogach na gruncie). Pa-
roizolacje chroni obiekty budowlane
lub ich czci przed dziaaniem wody
niewywierajcej cinienia hydrosta-
tycznego, podczas gdy izolacje prze-
ciwwodne przed dziaaniem wody
wywierajcej cinienie hydrostatyczne,
w tym rwnie wody naporowej i ar-
tezyjskiej. Izolacje przeciwwodne ze
wzgldu na stopie obcienia wod
(intensywno oraz sia naporu wody)
dzieli si na trzy rodzaje: typu lekkiego,
redniego i cikiego.
Izolacje typu lekkiego stosuje si do
ochrony budowli przed przenikaniem
wilgoci w kierunku bocznym. Nie nale-
y ich stosowa w celu zabezpieczenia
przed wod opadow bezporedni
(np. w przypadku pokry dachowych)
czy przesczajc si w kierunku
przegrd poziomych (izolowanie ta-
rasw, przepustw, zbiornikw pod-
ziemnych itp.), a tym bardziej przed
wod naporow. Izolacj tak wyko-
nuje si w obiektach posadowionych
powyej poziomu wd gruntowych,
w gruntach przepuszczalnych.
Izolacje typu redniego wykonywa-
ne s w celu zabezpieczenia budowli
przed wod opadow bezpored-
ni, kapilarn oraz przesczajc
si w kierunku przegrody poziomej
lub pionowej. Izolacji tego typu nie
naley stosowa do zabezpieczenia
budowli przed wod pod cinieniem.
Wyjtki od tej reguy mog stanowi
przypadki, kiedy parcie wody jest
chwilowe lub gdy zupena wodosz-
czelno nie jest wymagana. Izolacj
typu redniego wykonuje si najcz-
ciej wtedy, gdy tu poniej pozio-
mu posadowienia znajduje si grunt
przepuszczalny, natomiast w pozio-
mie fundamentw jest grunt nieprze-
puszczalny.
Izolacje typu cikiego stosowane s
w celu zabezpieczenia obiektu bu-
dowlanego przed wod naporow,
gdy posadowiony jest on poniej
poziomu wd gruntowych (lub jeli
przekracza poziom wd okresowo)
oraz w gruntach spoistych (w obecno-
ci gruntw spoistych, po ulewnych
deszczach, woda dugo utrzymuje si
wok fundamentw).
Hydroizolacje mona take podzieli
ze wzgldu na materiay, z ktrych s
wykonywane wyrnia si izolacje
mineralne, bitumiczne i z tworzyw
sztucznych (rys.).
DODATEK SPECJALNY I B
54
hydroi zol acj e
Fot. 2 Proces uszczelniania si rysy w podou po zastosowaniu zaprawy krystalizujcej (fot. materiay frmy
Schomburg)
Hydroizolacje mineralne
Pynne folie mineralne wystpuj
w postaci gotowych do uytku jed-
noskadnikowych produktw past
tiksotropowych, opartych m.in. na
ywicach poliuretanowych, ktre
pod wpywem wilgoci tworz wy-
sokoelastyczn powok hydroizo-
lacyjn w postaci nierozkadalnych
elastomerw, zapewniajcych zna-
komit szczelno. Charakteryzu-
j si bardzo du elastycznoci
w wysokich i niskich temperaturach
(stosowane s w szerokim zakresie
temperatury: od -40C do +100C),
co umoliwia przenoszenie napr-
e powstaych na skutek drga
i termicznych odksztace podoa.
Cechuje je bardzo dua zdolno
mostkowania rys, odporno na
szok termiczny, dobra przyczep-
no do izolowanych powierzchni
(betonu, stali, zapraw opartych na
cemencie, murw ceglanych) oraz
wysoka wytrzymao na cieranie.
S to materiay odporne na korozyj-
ne dziaanie soli (materiay odladza-
jce), wody morskiej, ciekw, roz-
tworw kwasowych i zasadowych
mog by naraone na stay kon-
takt z wod czy ciekami.
Pynne folie aplikowane s we-
wntrz i na zewntrz budynkw.
Su do uszczelniania i zabezpie-
czenia antykorozyjnego podziem-
nych konstrukcji betonowych, silo-
sw i zbiornikw metalowych, rur
stalowych, zbiornikw na wod
i cieki, osadnikw oraz jako ela-
styczna hydroizolacja wszelkiego
typu dachw, tarasw i balkonw
(fot. 1), a take pomieszcze mo-
krych (rwnie podpytkowa). Maj
zdolno spajania, uszczelniania
i wypeniania pkni woskowatych
naraonych na przemieszczenia.
Mineralne zaprawy cienkowarstwo-
we zwane te mikrozaprawami czy
szlamami to jedno- lub dwuskadni-
kowe elastyczne powoki na bazie
cementu, ktre, w zalenoci od gru-
boci i liczby naoonych warstw,
mog stanowi izolacj przeciwwil-
gociow lub przeciwwodn. Cechuj
si bardzo dobr przyczepnoci do
izolowanych powierzchni (rwnie
zawilgoconych), zwaszcza podoy
mineralnych (betonw, jastrychw
cementowych oraz anhydrytowych,
tynkw gipsowych i pyt gipsowo-
-kartonowych, ceramiki), a take
asfaltowych. S elastyczne, maj
zdolno mostkowania rys oraz s
odporne na dziaanie sabych kwa-
sw nieorganicznych, roztworw
alkalicznych, ciekw miejskich,
a take na termiczne obcienia
szokowe (gorca woda, mieszanka
asfaltowa) i promieniowanie UV.
Zaprawy stosowane s do przeciw-
wilgociowego i przeciwwodnego
uszczelniania oraz zabezpieczenia
przed korozj niezasolonych pod-
oy mineralnych, gwnie beto-
nowych, wewntrz i na zewntrz
budynkw. Mona je aplikowa na
powierzchnie odksztacalne i nieod-
ksztacalne jako izolacje konstruk-
cji od strony przeciwnej do parcia
wody, czyli w tzw. izolacjach typu
wannowego.
Krystalizujce powoki hydroizo-
lacyjne to materiay przeznaczone
do uszczelniania betonu w struk-
turze. Nie s typowymi powoka-
mi uszczelniajcymi integruj si
z podoem lub mog by doda-
wane do betonu w postaci domie-
szek. W wyniku reakcji chemicz-
nie aktywnej zaprawy/domieszki
Fot. 1 Hydroizolacja balkonw z zastosowaniem pynnych folii mineralnych (fot. materiay frmy Drizoro)
Fot 2 Proces s c elniania si r s podo po astoso ani apra kr stali jcej (fot materia frm
DODATEK SPECJALNY I B
55
czer wi ec 2013
i niezhydratyzowanych skadnikw
zaczynu cementowego (wolnych jonw
wapnia) w kapilarach i porach powstaj
nierozpuszczalne struktury krysta-
liczne, doszczelniajce mikrostruktur
utwardzonego zaczynu lub mostku-
jce powstae rysy (fot. 2). Trwao
uszczelnienia jest podobna do trwao-
ci uszczelnianej konstrukcji. Powoki
krystalizujce uywane s w obiektach
hydrotechnicznych (np. oczyszczalnie
ciekw, zakady uzdatniania wody,
zapory, zbiorniki retencyjne, zbiorniki
wody pitnej, baseny) czy budowlach/
elementach zagbionych w gruncie
(garae podziemne, tunele, fundamen-
ty, mury oporowe). Mona je stosowa
w przypadku rodowisk o rednim
stopniu agresywnoci (odpowiada-
jcym klasom ekspozycji XA1 i XA2
wg PN-EN 206-1:2003).
Maty bentonitowe to niskoprzepusz-
czalne geokompozyty, skadajce si
z warstwy zmielonego bentonitu so-
dowego lub wapniowego wprowadzo-
nego midzy przepuszczalne warstwy
geotkaniny i geowkniny polipro-
pylenowej. S odporne na dziaanie
czynnikw agresywnych chemicznie
i wykazuj du odporno mechanicz-
n. Maj waciwoci samouszczelnia-
jce w przypadku wystpienia miejsco-
wych przebi. S odporne na cinienie
hydrostatyczne ponad 70 metrw supa
wody. Dodatkow zalet mat jest a-
two montau zakres prac przygoto-
wawczych podoa jest ograniczony do
minimum lub przygotowanie nie jest
wymagane. Maty bentonitowe stosuje
si jako izolacje poziome (fot. 3a) i pio-
nowe podziemnych czci budynkw,
fundamentw wykonywanych w sta-
ych zabudowach wykopw (cianki
berliskie, cianki z grodzic stalowych,
cianki szczelinowe i palisady z mikro-
pali), tuneli czy stropodachw. Uy-
wane s rwnie jako bariera przeciw-
wodna do ochrony wd gruntowych:
do uszczelniania skadowisk odpa-
dw komunalnych i przemysowych
(fot. 3b), zbiornikw ziemnych, toro-
wisk drogowych/kolejowych w obsza-
rach chronionych.
Szczeglnym typem mat bentonito-
wych s maty bentonitowo-haloizy-
towe, zawierajce granulat skadajcy
si z bentonitu sodowego oraz syp-
kiego haloizytu naturalnego mine-
rau pochodzenia wulkanicznego od-
znaczajcego si du porowatoci
i powierzchni waciw oraz wysok
jonowymiennoci. Warstwa uszczel-
niajca pod wpywem wody pcznie-
je, tworzc spjn jednorodn barier
hydroizolacyjn. Maty te s predesty-
nowane do zabezpieczenia wysypisk
odpadw komunalnych, skadowisk
obornika, gnojwki i innych substancji
niebezpiecznych.
Innym specjalnym rodzajem membran
bentonitowych s kompozytowe mem-
brany hydroizolacyjne skadajce si
z grubej warstwy bentonitu sodowego,
zespolonej z geomembran polimerow
Fot. 3 Hydroizolacje z mat bentonitowych: a) izolowanie fundamentw, b) izolowanie skadowisk
odpadw (fot. materiay firmy Lemax)
a) b)
R
E
K
L
A
M
A
INNOWACYJNE ROZWIZANIA
W DZIEDZINIE HYDROIZOLACJI
I NAPRAWY BUDOWLI
OBSZARY ZASTOSOWANIA:
Przepony poziome przed
podciganiem kapilarnym
Iniekcje cinieniowe
Iniekcje kurtynowe
Uszczelnianie przerw roboczych
Naprawy rys i spka
WEBAC Sp. z o.o.
ul. Wa Miedzeszyski 646
03-994 WARSZAWA
tel.: 22 514 12 69, 70; fax 22 672 04 76
webac@webac.pl; www.webac.pl
MATERIAY:
Iniekcyjne ywice poliuretanowe
spienialne i o staej objtoci
Iniekcyjne ywice epoksydowe
elastyczne i sztywne,
ele akrylowe
Szpachlwka do przerabiania
pod wod
rodek do gruntowania
podoymokrych i zaolejonych
Izolacja powierzchniowa
Gumy pczniejce
Pompy iniekcyjne i iniektory
R
E
K
L
A
M
A
DODATEK SPECJALNY I B
56
hydroi zol acj e
i osonitej silikonowan powok
separacyjn. S one bardzo elastycz-
ne i wytrzymae, odporne na cinie-
nie hydrostatyczne przekraczajce
nawet 60 metrw supa wody.
Poniewa po uaktywnieniu ben-
tonitu nastpuje jego ekspansja do
szczelin w strukturze, membrany
maj zdolno nawet uszczelniania
niewielkich rys, powstaych w be-
tonie w wyniku osiadania podoa
gruntowego, skurczu betonu czy
aktywnoci sejsmicznej. Dodatkow
zalet membran jest moliwo in-
stalowania ich bezporednio po roz-
szalowaniu konstrukcji. Membrany
kompozytowe stosuje si gwnie
do wykonania izolacji pyt fun-
damentowych o zrnicowanych
poziomach (fot. 4), zewntrznych
cian fundamentowych oraz pio-
nowych i poziomych powierzchni
konstrukcji elbetowych przykry-
wanych gruntem. Izoluje si nimi
take tunele wykonywane w otwar-
tym wykopie. Innym przeznacze-
niem kompozytowych membran
bentonitowych s poziome izolacje
dachw zielonych, stropodachw
poniej poziomu terenu oraz rne-
go rodzaju tarasw.
Hydroizolacje bitumiczne
Cienkowarstwowe powokowe hy-
droizolacje bitumiczne to pynne
lub ppynne materiay izolacyjne
na bazie asfaltu. S to elastyczne
izolacje bezszwowe pokrywaj
ca uszczelnian powierzchni
jednolit warstw. Ich sposb
nakadania umoliwia zastoso-
wanie na powierzchni o skompli-
kowanych ksztatach. Asfalt jest
dodatkowo wzbogacony rnymi
substancjami chemicznymi, ktre
zwikszaj jego waciwoci izola-
cyjne i uatwiaj rozprowadzanie.
Powoki mog te zawiera rodki
adhezyjne poprawiajce przyczep-
no. Czsto dodaje si take syn-
tetyczny kauczuk odpowiedzialny
za popraw elastycznoci. Odpo-
wiednie modykatory powoduj,
e niektre preparaty mona sto-
sowa na lekko wilgotne podoa,
co jest bardzo istotne w warunkach
placu budowy. Powoki bitumiczne
cienkowarstwowe su do wyko-
nywania pionowych i poziomych
izolacji przeciwwilgociowych. Po-
woki bezrozpuszczalnikowe mog
by ponadto uywane do przykle-
jania pyt styropianowych podczas
ocieplania fundamentw.
Grubowarstwowe powoki bitu-
miczne modykowane polime-
rami (KMB) to nowsza generacja
bitumicznych materiaw uszczel-
niajcych. S to materiay jedno-
lub wieloskadnikowe, bezzapa-
chowe i bezrozpuszczalnikowe.
Mog by zbrojone wknami,
a w przypadku materiaw dwu-
skadnikowych do pynnej czci
bitumiczno-kauczukowej (czsto
z wypenieniem polistyrenowym)
dodaje si cz proszkow w po-
staci modykowanych cementw.
Powoki jednoskadnikowe s od-
porne na dziaanie wody dopiero
po cakowitym wyschniciu, na-
tomiast dwuskadnikowe mog
wiza bez dostpu powietrza
lub w obecnoci wody. Wysoka
elastyczno powok zapewnia
przenoszenie rys i pkni (szero-
koci do okoo 5 mm). Dodatkowo
ze wzgldu na pene poczenie
powoki z podoem nie wyst-
puje zjawisko podsikania wody
waciwo prawie nieosigalna
w wypadku stosowania pap i folii.
Powoki grubowarstwowe stosuje
si do wykonywania hydroizolacji
elementw budowli stykajcych
si z gruntem (najczciej cian
piwnic) mog wiza bez do-
stpu powietrza lub w obecnoci
wody, po zaaplikowaniu powoki
mona zatem szybko zasypa wy-
kopy fundamentowe. Grubowar-
stwowe hydroizolacje bitumiczne
skutecznie chroni obiekty przed
dziaaniem wody opadowej i grun-
towej. Speniaj rwnie warunki
stawiane izolacji cikiej.
Do rolowych hydroizolacji bitu-
micznych zaliczamy papy i mem-
brany samoprzylepne. Papy,
w zalenoci od przeznaczenia,
wykonuje si na rnych osno-
wach i montuje na wiele sposo-
bw (mona mocowa je cznika-
mi mechanicznymi, przykleja na
Fot. 5 Samoprzylepne membrany bitumiczne (fot. materiay frmy Grace) Fot 5 Samoprzylepne membrany bitumiczne (fot materiay frmy Grace)
Fot. 4 Ukadanie kompozytowych membran izolacyjnych
(fot. materiay frmy CETCO)
Fot 4 Ukadanie kompozytowych membran izolacyjnych
DODATEK SPECJALNY I B
57
czer wi ec 2013
lepik, klej, wyrnia si te papy
termozgrzewalne). Nowsze typy
pap, podobnie jak membrany, s
samoprzylepne, co pozwala wy-
kona atwe i szczelne poczenia
stykw (fot. 5). Zalet tych mate-
riaw jest szybko ukadania, na-
tychmiastowa odporno na wod
i uszkodzenia. Wad, jak w przy-
padku wszystkich materiaw
bitumicznych, jest brak paroprze-
puszczalnoci. Zarwno z pap,
jak i membran mona wykona
izolacje pionowe i poziome.
Hydroizolacje z tworzyw
sztucznych
Materiay hydroizolacyjne z two-
rzyw sztucznych stanowi bardzo
zrnicowan asortymentowo gru-
p o waciwociach technicznych
przewyszajcych waciwoci
tradycyjnych materiaw wodo-
chronnych. Zakres temperatury
stosowania folii w pynie z two-
rzyw sztucznych jest wski (okoo
+5C +25C), natomiast po utwar-
dzeniu s odporne na temperatur
z zakresu od -30C do +50C. Ca-
kowite utwardzenie powoki trwa
zazwyczaj nie duej ni 24 godziny
po tym czasie mona ukada ko-
lejne warstwy. Folie w pynie maj
bardzo dobr przyczepno do pod-
oy mineralnych, a take zdolno
krycia rys o szerokoci do 1 mm.
Cechuje je wysoka wodoszczel-
no (brak przecieku przy cinieniu
0,5 MPa). Po cakowitym wyschni-
ciu folie tworz wodoszczelne, ale
jednoczenie przepuszczajce par
wodn powoki, charakteryzujce
si bardzo wysok rozcigliwoci
oraz brakiem szww i spoin. Wad
zwykych folii w pynie z tworzyw
sztucznych jest brak odpornoci
na kwasy i zasady, a take na ole-
je i rozpuszczalniki. Stosowane s
do wykonywania szczelnej, ela-
stycznej powoki, ktra stanowi
izolacyjn warstw podkadow
pod okadzinami z pytek cera-
micznych na balkonach, tarasach,
cianach zewntrznych i funda-
mentowych oraz w pomieszcze-
niach naraonych na czasowe
zawilgocenie (kuchnie, azienki,
kabiny prysznicowe, pralnie). Fo-
lie mona aplikowa na podoa
betonowe, jastrychy cementowe
i anhydrytowe (w tym rwnie
grzejne), mury ceglane wykonane
na pen spoin, tynki cementowe
i cementowo-wapienne, a take
tynki gipsowe, pyty gipsowo-
-kartonowe i drewnopochodne.
Rolowe hydroizolacje z tworzyw
sztucznych uywane s do izola-
cji pokry dachowych w postaci
przeciwwilgociowej ochrony po-
wierzchniowej oraz parochronnej
pod pokryciem dachu, a take do
wykonywania przeciwwilgocio-
wych i przeciwwodnych izolacji
fundamentw oraz cian piwnic.
S trwae i atwe w montau.
Dostpne w postaci folii paskich,
membran i folii toczonych, pro-
dukowanych z polietylenu lub
polichlorku winylu.
Podsumowanie
Szkodliwe oddziaywanie wody
na obiekty budowlane prowadzi
w pierwszej kolejnoci do osabienia
lub zniszczenia warstwy izolacji,
a nastpnie elementw samej kon-
strukcji. Zawilgocone mury trac
izolacyjno ciepln, a przy dugo-
trwaym stanie zawilgocenia nast-
puje obnienie ich nonoci. Wilgot-
ne rodowisko sprzyja rozwojowi
pleni, grzybw, drobnoustrojw,
co moe by przyczyn wielu cho-
rb i alergii. Te niekorzystne zjawi-
ska mog wystpi, jeli nie zastoso-
wano adnej hydroizolacji, ale take
wtedy, gdy zostaa ona le dobrana
lub wadliwie uoona. Rodzaj mate-
riau izolacyjnego naley dobiera
na podstawie wielu kryteriw: po-
winno si wzi pod uwag m.in.
typ i przeznaczenie izolowanego
obiektu, miejsce wbudowania izo-
lacji, warunki klimatyczne i grunto-
wo-wodne. Nieprawidowy dobr
materiaw i ich niewaciwe wbu-
dowanie mog by przyczyn po-
wanych usterek, ktrych naprawa
bdzie trudna technicznie, ucili-
wa dla uytkownikw i kosztowna.
Fot. 6 Ukadanie mat bentonitowych Dualseal (fot. materiay frmy Nomos-Bud)
DODATEK SPECJALNY I B
58
hydroi zol acj e
D
zi w budownictwie czynnikiem decydujcym
o wyborze materiau, poza uwarunkowaniami
technicznymi i cen, jest zastosowanie takie-
go rozwizania, ktre umoliwia prowadzenie prac
budowlanych niemal w kadych warunkach pogodo-
wych, jednoczenie zapewniajc nam jego prawido-
we wykonanie.
Technologi speniajc takie zaoenia, a dodatkowo
pozwalajc skrci lub wyeliminowa cz proce-
sw budowlanych (przygotowanie
podoa, aplikacja, pielgnacja), jest
hydroizolacja aktywna kapilarnie,
ktr znamy od ponad 60 lat.
Izolacja strukturalna poprawia od-
porno chemiczn i mechaniczn
betonu. Hydroizolacja staje si inte-
graln czci betonu, co zapewnia jej
Jakie korzyci wynikaj z zastosowania
hydroizolacji aktywnej kapilarnie?
wysok wytrzymao i odporno. Zamyka rysy i pk-
nicia oraz jest stale aktywna. Oznacza to, e reakcje
gwarantujce szczelno i ochron zachodz nawet
na wiele lat po aplikacji. Kolejnym atutem jest to,
e zapewnia szczelno po pasywnej i aktywnej stronie
cinienia. Zdolno ta, pozwala wybra sposb i miej-
sce aplikacji. Ma to bardzo due znaczenie w czasie
procesu budowlanego, gdzie warunki nierzadko s eks-
tremalnie zmienne, a utrzymanie cigoci izolacji jest
priorytetem jej skutecznoci.
Wybierajc hydroizolacj aktywn kapilarnie VANDEX
SUPER do zabezpieczenia pyty, nie musimy wykony-
wa specjalnego podoa, warstw ochronnych i mar-
twi si pielgnacj hydroizolacji, gdy proces ten
odbywa si rwnoczenie z dojrzewaniem betonu.
Nie wstrzymujemy prac zwizanych z uoeniem zbro-
jenia, bowiem tu przed betonowaniem wykonuje
si aplikacje przez posypywanie lub natrysk na beton
podkadowy. Wszechstronno tej technologii pozwa-
la na zastosowanie jej niemal we wszystkich rodzajach
budowli. Stosujc tak prosty w zastosowaniu materia,
nasz czas rzeczywicie zamienia si w pienidz.
A przede wszystkim otrzymujemy skuteczne zabez-
pieczenie naszej inwestycji.
mgr in. Wojciech Komorowski
Ochrona Budowli przed Wilgoci PROTECH
K
rtki czas wykonania oraz mechanizacja
w procesie montau do blach trapezowych
w konstrukcjach stalowych to podstawowe
zalety membran syntetycznych z PVC. Dziki temu
membrany stanowi ju ponad 20% polskiego ryn-
ku dachw paskich, coraz skuteczniej konkurujc
z papami. Ponadprzecitna trwao oraz zacho-
wanie elastycznoci w niskich temperaturach
Gdzie najlepiej sprawdzaj si membrany
syntetyczne z PVC?
sprowadziy je do tuneli i projektw podziem-
nych, czego przykadem s prace hydroizolacyjne
na II linii warszawskiego metra.
Odporno na przerastanie korzeni i perzu oraz dzia-
anie mikroorganizmw czyni z nich rwnie dosko-
na podstaw dla dachw zielonych. Szczeglnie,
gdy produkt spenia test FLL. Ten precyzyjnie zde-
finiowany proces badawczy, zawdziczajcy nazw
niezalenej niemieckiej instytucji (Forschungsge-
sellschaft Landschaftsentwicklung Landschaftsbau
e.V.), weryfikuje w praktyce korzenioodporno
membran syntetycznych, poddajc je w znormali-
zowanych warunkach kilkuletniej prbie wegetacji
rnych rolin. Potwierdzona certyfikatem odpor-
no na niszczce dziaanie rolinnoci zdecydowa-
a o wyborze membrany PVC do hydroizolacji dachu
zielonego o powierzchni 18 000 m
2
na budynku Mu-
zeum lskiego w Katowicach.
Rozwj membran syntetycznych wynika z tenden-
cji w budownictwie, aby budowa szybciej i lepiej,
wic dopiero si rozkrcamy.
Tomasz Kozowski
kierownik produktu linia membran syntetycznych
MAPEI Polska Sp. z o.o.
Czonek Stowarzyszenia DAFA
DODATEK SPECJALNY I B
60
hydroi zol acj e
System renowacji murw SILTEN RENO
mgr Tomasz Matuszewski
mgr Tomasz Matuszewski
SILTEN TERBUD
SILTEN RENO to nowoczesny, kom-
pletny i optymalny system renowacji
murw, obejmujcy rodki do hydrofo-
bizacji i wytwarzania przepon chroni-
cych przed kapilarnym podciganiem
wilgoci oraz zestaw zapraw specjal-
nych i renowacyjnych.
W skad systemu wchodz:

SILTEN Me mikroemulsja siliko-
nowa typu SMK. Wnika w kapi-
lary niedostpne dla innych pre-
paratw. rodek jest szczeglnie
zalecany do iniekcji cinieniowej
w silnie zawilgoconych murach,
toleruje podwyszon zawarto
soli w murze. Przepona hydrofo-
bowa tworzy si bez adnych do-
datkowych reakcji wtrnych.

SILTEN K silikonowy krem hy-
drofobizujcy; mieszanina sila-
n w i siloksan w. Konsystencja
umoliwia zastosowanie w otwo-
rach wierconych nawet poziomo
w warstwie zaprawy. Moe by
uyty do hydrofobizacji murw
warstwowych wypenionych gru-
zem. Bardzo dobrze rozprzestrze-
nia si rwnie przez parowanie.

SILTEN RENOTIGHT zaprawa wo-
doszczelna do uszczelniania pod-
oy mineralnych z maksymaln
rozwartoci rys do 0,4 mm.

SILTEN RENOCOAT obrzutka re-
nowacyjna stosowana do przygo-
towania podoa, moe by uka-
dana w miejscach obcionych
sol oraz wilgoci.

SILTEN RENOBASE tynk reno-
wacyjny podkadowy szeroko-
porowy stosowany w miejscach
ar t yku sponsor owany
SILTEN TERBUD
Spka z ograniczon
odpowiedzialnoci Sp. k.
ul. Harcerska 30, 05-820 Piastw
tel. 22 759 10 67
biuro@silten.eu, www.silten.eu
rednio i bardzo obcionych
solami. Jest hydrofobowy i paro-
przepuszczalny.

SILTEN RENOTOP tynk renowa-
cyjny stanowicy warstw wy-
koczeniow. Przeznaczony jest
do ukadania w miejscach rednio
i wysoko obcionych solami.
Paroprzepuszczalny, zawiera tras.

SILTEN RENOFINE gad reno-
wacyjna stosowana jako warstwa
wygadzajca.
W jaki sposb trwale zabezpieczy
budynek zabytkowy przed wilgoci?
P
rzed rozpoczciem polskiej prezydencji w Unii
Europejskiej w 2011 r. w Paacu Na Wodzie w a-
zienkach Krlewskich w Warszawie musia zosta
wykonany gruntowny remont pomieszczenia prze-
znaczonego na szatni, bezporednio ssiadujcego
z Pokojem Bachusa. Zaplanowano wymian zmursza-
ych, zasolonych tynkw oraz likwidacj zawilgocenia,
a w cianach wytworzenie przepony przeciwko podci-
ganiu kapilarnemu. Prace naleao przeprowadzi bar-
dzo ostronie, gdy Pokj
Bachusa zachowa sporo
z XVII-wiecznego wypo-
saenia, m.in. niepowta-
rzalne pytki ceramiczne
z holenderskiej manufak-
tury, ktre pod adnym
pozorem nie mogy ulec
zniszczeniu.
Istotnym problemem okazaa si rwnie kon-
strukcja samych murw: niepene spoiny i liczne
pustki w murze oznaczay praktycznie brak kontroli
nad iniektem. W tych warunkach wytworzenie prze-
pony przeciw podciganiu kapilarnemu z zastoso-
waniem jakiegokolwiek pynu iniekcyjnego byoby
zadaniem niesychanie ryzykownym ze wzgldu na
brak stuprocentowej kontroli aplikacji, co mogoby
narazi na zniszczenie bezcenn majolik z Delft.
Do wykonania skutecznej przepony hydrofobowej
wybrano metod TERMOINIEKCJI i silikonowy krem
hydrofobizuj cy SILTEN K. Strefa wok otworw
nawierconych w okrelonym rozstawie zostaa osu-
szona specjalnym zestawem termowentylacyjnym.
Po obnieniu wilgotnoci masowej do ok. 4% i kon-
trolowanym podniesieniu temperatury w strefe
iniekcji wykonano hydrofobizacj , tzn. nawiercone
otwory wypeniono preparatem. Konsystencja pre-
paratu umoliwia pen kontrol aplikacji.
Dziki konsystencji i strukturze preparatu oraz jego
wydajnoci udao si bez strat materiau wytworzy
jednorodn barier dla wilgoci kapilarnej bez obawy
o cigo.
DODATEK SPECJALNY I B
61
czer wi ec 2013
Czas na mikrozaprawy
mgr in. Magorzata Kapkowska
Do materiaw stosowanych do zabez-
piecze wodochronnych budynkw
i budowli w budownictwie mieszka-
niowym, przemysowym i komunika-
cyjnym przebojem wchodz te izolacje
polimerowo-cementowe, do tej pory
kojarzone gwnie z hydroizolacjami
tarasw, balkonw czy basenw.
Mikrozaprawy mog by jedno- lub
dwuskadnikowe. Charakteryzuj si
bardzo dobr przyczepnoci do pod-
oa, std zwane s czsto izolacjami
zespolonymi.
IZOHAN oferuje pi rodzajw izo-
lacji polimerowo-cementowych: dwie
mikrozaprawy dwuskadnikowe ela-
styczne: EKO 2K i szczelny taras, dwie
jednoskadnikowe: EKO 1K elastycz-
n, szczelny fundament sztywn, oraz
zapraw o waciwociach krystalizu-
jcych KRYSTALIZATOR K6
Zastosowanie
mikrozapraw
Mikrozaprawy uszczelniajce maj
bardzo szerokie zastosowanie za-
rwno w budownictwie mieszkanio-
wym, przemysowym, jak i komuni-
kacyjnym. Su do izolacji pionowej
i poziomej fundamentw, przy nowo
wznoszonych i remontowanych
obiektach, a take do izolacji zbiorni-
kw na wod i nieczystoci. Mikroza-
prawy dwuskadnikowe znakomicie
sprawdzaj si wszdzie tam, gdzie
izolacja powinna charakteryzowa
si zdolnoci mostkowania rys
(powoka z EKO 2K mostkuje rysy
o rozwartoci ok. 3 mm). Ze wzgldu
na brak jakichkolwiek szkodliwych
substancji mona je stosowa w po-
mieszczeniach przeznaczonych na
stay pobyt ludzi i w brany ywno-
ciowej. Izolacje polimerowo-cemen-
towe mog by aplikowane na wil-
gotnych podoach oraz maj may
opr dyfuzyjny pozwalaj wic
przegrodzie oddycha. Niwelu-
j przy tym pojawienie si pcherzy

izolacja typu wannowego czsto
stosowana przy renowacjach, gdy
z jakiego powodu nie ma moliwo-
ci odkopania fundamentw. Wy-
konuje si j od strony pomieszcze-
nia, odporna jest na tzw. negatywne
oddziaywanie wody, czyli takie
gdzie woda powoduje odrywanie
izolacji od izolowanej powierzch-
ni. Do tego typu zastosowa uy-
wane s gwnie mikrozaprawy
ar t yku sponsor owany
jednokadnikowe (wysza przy-
czepno do podoa od dwu-
skadnikowych). Przyczepno
do podoa IZOHAN EKO 1K
wynosi ok. 3,0 MPa, a przy tym,
mimo i jest produktem jedno-
skadnikowym, ma zdolno
mostkowania rys 0,75 mm.
Fot. 1 Izolacja midzy prtami zbrojenia Fot 1 Izolacja midzy prtami zbrojenia
Fot. 2 Izolacja chemoodporna z EKO 2KK Fot 2 Izolacja chemoodporna z EKO 2K
na izolacji, co ma czsto miejsce
w przypadku stosowania materia-
w o duym oporze dyfuzyjnym.
Mikrozaprawy s kompatybilne ze
wszelkimi innymi ukadami cemento-
wymi, mona je malowa, pokrywa
okadzin ceramiczn, tynkowa etc.
Ze wzgldu na swoje waciwoci zna-
komicie sprawdzaj si take w nie-
standardowych zastosowaniach, np.:

izolacja pozioma w konstrukcjach
monolitycznych materia dziki
ppynnej konsystencji mona apli-
kowa pomidzy prtami zbrojenia,
dziki swoim parametrom moe
by obciany punktowo (supy)
lub osiowo (ciany) bez obawy
o wypynicie czy uszkodzenie po-
woki, jest kompatybilny z betonem
(nie tworzy si warstwa polizgo-
wa). Do tego typu zastosowa naj-
korzystniej jest uy mikrozaprawy
jednoskadnikowej EKO 1K;
Izohan Sp. z o.o.
ul. uycka 2, 81-963 Gdynia
tel. 58 781 45 85, www.izohan.pl
Do wykonywania izolacji od strony
pomieszcze, a take do uszczelnie
od strony dziaania wilgoci, izolacji
zbiornikw na wod i nieczystoci
mog by te stosowane zaprawy
o waciwociach krystalizujcych
KRYSTALIZATOR K6. Ten rodzaj
izolacji dziaa poprzez krystalizacj
aktywnych zwizkw chemicznych
w porach betonu, uzyskujc dodat-
kowe wgbne uszczelnienie podoa.
W porach betonu tworz si nieroz-
puszczalne krysztaki, ktre uszczel-
niaj beton przed wnikaniem wody.
Monopol materiaw rolowych stosowanych
do hydroizolacji budynkw i budowli ju dawno przea-
may bitumiczne masy cienko- i grubopowokowe (KMB).
DODATEK SPECJALNY I B
62
hydroi zol acj e
Pokrycia dachw paskich
Dachy i stropodachy o duych powierzchniach wy-
magaj stosowania maych spadkw poaci dacho-
wych ze wzgldw konstrukcyjnych i ekonomicznych.
Z tego powodu istnieje potrzeba waciwego doboru
materiaw pokrycia oraz rozwizania detali okapw
i obrbek krawdziowych w celu niezawodnego
odwodnienia dachu.
dr in. Czesaw Byrdy
Dachy paskie i o maym nachyleniu
ze wzgldu na swj ksztat wyma-
gaj znacznie wikszej szczelnoci
pokrycia ni dachy skone. Dzieje
si tak, poniewa woda opadowa
nie moe swobodnie spyn do ry-
nien. Dlatego te materiay uywane
do krycia musz zapewnia wiksz
szczelno ni te stosowane do da-
chw skonych. Dawniej z powodu
niskiej jakoci materiaw uywa-
nych do budowy dachy paskie
cigle trzeba byo remontowa. Dzi
jest wiele nowoczesnych technologii
pozwalajcych na wykonanie trwa-
ego i szczelnego pokrycia.
Pokrycia papowe
Tradycyjnym impregnatem bitu-
micznym pokry papowych bya
smoa lub asfalt. Smoa to produkt
gwnie suchej destylacji wgla ka-
miennego (smoy gazownicze, kok-
sownicze). Asfalt jest materiaem
pochodzenia naturalnego. Znajdu-
je si w zoach ziemnych lub wyst-
puje jako produkt ponaftowy, otrzy-
mywany z przerbki ropy naftowej
w procesach odparowania lub odde-
stylowania lekkich skadnikw.
Zalenie od rodzaju stosowane-
go bitumu tradycyjnie rozr-
niano papy smoowe i asfaltowe.
Te pierwsze z powodu szybkiego
starzenia si, twardnienia i kru-
szenia, ale przede wszystkim
ze wzgldu na toksyczno lepisz-
cza przestay by stosowane.
Jeli chodzi o papy asfaltowe, ich
proces technologiczny jest wci
unowoczeniany zarwno w za-
kresie ewolucji osnowy, jak i roz-
woju stosowanego lepiszcza asfalto-
wego, a take rodzajw mocowania
do konstrukcji dachu. Dawniej po-
wszechnie uywan osnow bya
tektura, materia nieodporny na
dziaanie wody i korozj biolo-
giczn, nawet mimo nasycania go
rodkami antyseptycznymi. Osno-
wa tekturowa charakteryzowaa si
take nisk wytrzymaoci mecha-
niczn. Papy skadajce si tylko
z impregnowanej osnowy nazwano
bezpowokowymi lub izolacyjnymi.
Tabl. 1 Wielkoci pochylenia poaci dachowych dla pokry z materiaw bitumicznych i bitumiczno-poli-
merowych [3]
Rodzaj pokrycia bitumicznego Zalecane pochylenie [%]
1 warstwa papy asfaltowo-polimerowej przeznaczonej
do jednowarstwowego krycia o gruboci min. 4 mm
na podou betonowym lub na izolacji termicznej
320
2 warstwy papy termozgrzewalnej asfaltowej lub asfaltowo-
-polimerowej na podou betonowym lub na pycie
warstwowej ze styropianu z oklein z pap asfaltowych
320
2 warstwy papy asfaltowej lub asfaltowo-polimerowej
kada o zawartoci masy powokowej 1600 g/m
2
klejone lepikiem do podoa betonowego lub z materiau
termoizolacyjnego
320
2 warstwy papy asfaltowej lub asfaltowo-polimerowej
kada o zawartoci masy powokowej do 1600 g/m
2
klejone
lepikiem do podoa betonowego
2040
2 warstwy papy asfaltowej lub asfaltowo-polimerowej
kada o zawartoci masy powokowej do 1600 g/m
2
klejone
lepikiem do podoa z materiau termoizolacyjnego
2030
2 warstwy papy asfaltowej lub asfaltowo-polimerowej
kada o zawartoci masy powokowej do 1600 g/m
2

ukadane na podou drewnianym
2040
3 warstwy papy asfaltowej kada o zawartoci masy
powokowej do 1600 g/m
2
klejone lepikiem do podoa
z materiau termoizolacyjnego
315
3 warstwy papy asfaltowej kada o zawartoci masy
powokowej do 1600 g/m
2
klejone lepikiem do podoa
betonowego
320
3 warstwy papy asfaltowej kada o zawartoci masy
powokowej do 1600 g/m
2
ukadane na podou
drewnianym
320
DODATEK SPECJALNY I B
63
czer wi ec 2013
Rys. 1 Przekrj poprzeczny przez stropodach peny
o konstrukcji zespolonej o pokryciu z papy termo-
zgrzewalnej: 1 zgrzewalna papa paroizolacyjna
gr. 4 mm na osnowie z wkna szklanego o masie
60g/m
2
+ folia aluminiowa 0,1mm, z doln warstw
zabezpieczon foli topliw na zaimpregnowanym
podou; 2 termoizolacja z twardego styropianu
ekstrudowanego o masie objtociowej 20 kg/m
3
;
3 okleina z papy podkadowej; 4 zgrzewalna papa
wierzchniego krycia gr. 4,1 mm produkowana z wk-
niny poliestrowej o masie 190 g/m
2
, modyfkowana na
wskro elastomerami SBS, warstwa dolna zabezpie-
czona foli topliw, posypka wierzchnia wykona z
naturalnego upka; 5 warstwa betonowa pyty o
redniej gruboci min. 8 cm; 6 blacha obustronnie
cynkowana o proflu wklsym i gr. 0,75 mm
Rys 1 Przekrj poprzeczny przez stropodach peny
Pniej stosowano osnowy z juty,
nastpnie z tkanin technicznych
(wigoniowych, zielecowo-wigo-
niowych, bawenianych, wkniny
przeszywanej). Kolejne lata przy-
niosy osnowy z tamy aluminiowej,
wkna szklanego i wreszcie kombi-
nacje wkna szklanego z wknem
poliestrowym, foli miedzian.
Pokrycia papowe produkowane na
osnowie z wkien szklanych uzy-
skuj bardzo wysokie parametry
dotyczce wytrzymaoci mecha-
nicznej, lecz ma wydualno przy
zerwaniu. Z tych powodw materia-
y produkowane na osnowie z w-
kien szklanych s najczciej stoso-
wane jako warstwy podkadowe.
Wprowadzenie wkien i tkanin po-
liestrowych zapewnio poczenie
wysokiej wytrzymaoci chemicz-
nej, mechanicznej i doskonaych
parametrw dotyczcych elastycz-
noci pokry. czenie osnowy
poliestrowej z wknem szklanym
pozwala dodatkowo na popraw
parametrw stabilizacji wymiaro-
wej materiaw papowych. Najcz-
ciej spotykana gramatura wkadek
szklanych to okoo 250 g/m
2
, a po-
liestrowych 200250 g/m
2
.
W papach tradycyjnych impregnat
bitumiczny z przemysowego asfal-
tu niemodykowanego zabezpiecza
osnow, pokrywajc j z obu stron
(zaw. asfaltu w papie wynosi 1200
1600 g/m
2
). Na warstw wierzch-
ni dodatkowo nakada si posypk
piaskow, spodnia za wzbogacona
jest powok mineraln lub foli.
Tego rodzaju papy s jednak nieod-
porne termicznie i atwo si starzej.
Dlatego zaczto wprowadza asfal-
ty modykowane rodkami uszla-
chetniajcymi i uelastyczniajcymi.
Zabieg ten spowodowa kilkukrotne
wyduenie ywotnoci pap, w kt-
rych zawarto asfaltu wynosi okoo
30004000 g/m
2
.
Wysoka jako wkadek nonych
w poczeniu z modykowanymi
asfaltami (SBS i APP) pozwala na
produkcj pap termozgrzewalnych
o najlepszych waciwociach, gwa-
rantujcych kilkudziesicioletni
ywotno.
Bitumiczne pokrycia
jednowarstwowe
Jednowarstwowe pokrycia z papy s
technologiczn nowoci ostatnich
lat, umoliwiaj bowiem wykony-
wanie krycia na dachach o niemal
zerowych spadkach. Papy do jed-
nowarstwowego krycia produko-
wane s na osnowie z wkniny po-
liestrowej o gramaturze 250 g/m
2
,
zbrojonej siatk z wkien szkla-
nych. Powinny by montowane za
pomoc cznikw mechanicznych,
dobieranych w zalenoci od ro-
dzaju podoa, w ktrym maj by
osadzone. Liczba i rozmieszczenie
cznikw uzalenione s od na-
chylenia i wielkoci dachu oraz po-
oenia danego cznika w stree
dachu (w naroach, na krawdzi
czy w partii rodkowej).
Przy wykonywaniu pokry jedno-
warstwowych bardzo istotne jest
zwrcenie uwagi na odpowiednie
przygotowanie podoa, zwasz-
cza e nie wszystkie s jednakowo
dobre, przykadowo gad cemen-
towa uniemoliwia zamocowanie
cznikw. Jako podoe mog su-
y pyty ze styropianu, z weny
mineralnej, ktre dopuszczone s
do stosowania pod bezporednie
krycie pap. Podoa drewnia-
ne nie powinny mie wilgotnoci
wikszej ni 21%, a deski nale-
y ukada dordzeniow stron
w gr.
W tablicy 1 zamieszczono zaleca-
ne pochylenia poaci dachowych
dla pokry z rolowych materiaw
bitumicznych [3]. Kty nachylenia
podano w procentach jako stosunek
wysokoci poaci dachowej do du-
goci jej podstawy.
Pokrycie jednowarstwowe z papy mo-
dykowanej polimerami w stropoda-
chu penym na pytach zespolonych
betonowanych na blachach fadowych
pokazano na rysunku 1.
Przekrj poprzeczny wodoszczelne-
go poczenia pokrycia papowego
wzdu dylatacji elbetowych pyt
dachowych przedstawia rysunek 2.
Rozwizanie okapu dla paskiego ocie-
plonego stropodachu pokrytego pap
polimerow pokazuje rysunek 3.
Rys. 2 Styk pokrycia z papy polimerowej nad dylatacj:
14 jak na rys. 1, 5 dodatkowe pyty styropianowe
oklejone pap podkadow, 6 sznur dylatacyjny,
7 dodatkowe uszczelniajce paski papy nad dylatacj,
8 elbetowa konstrukcja dachu
Rys 2 Styk pokrycia z papy polimerowej nad dylatacj:
Rys. 3 Sposb zakoczenia pokrycia z papy polimerowej
przy okapie: 14 jak na rys. 1, 5 impregnowany
krawdziak, 6 blacha pasa nadrynnowego,
7 hak rynnowy i rynna, 8 elbetowa pyta dachowa
Rys 3 Sposb zakoczenia pokrycia z papy polimerowej
DODATEK SPECJALNY I B
64
hydroi zol acj e
Podzia pap ze wzgldu na spo-
sb czenia z podoem:

papy zgrzewane, w ktrych
masa klejca potrzebna do po-
czenia jest zawarta w powoce
papy czenie jest wykonywa-
ne przez rozgrzanie w pomie-
niu gazowym wstg papy i kle-
jenie ich w sposb punktowy
lub cigy;

papy klejone przy uyciu go-
rcych lepikw bitumicznych
w sposb pasmowy lub na ca-
ej powierzchni.
Podstawowe rodzaje obecnie sto-
sowanych bitumicznych materia-
w pokryciowych zestawiono
w tablicy 2.
Pokrycia wodochronne z mate-
riaw bitumicznych realizuje si
zwykle co najmniej z dwch warstw
papy. Warstwy s ze sob czone
w sposb zapewniajcy cakowit
szczelno na penetracj wody i wia-
tru. Poszczeglne wstgi materiau
czy si przez zgrzewanie lub przy
uyciu bitumicznych mas klejcych.
Grna warstwa pokrycia powinna
by wykonana z papy polimerowej,
pokrytej posypk mineraln, ktra
stanowi warstw ochronn.
Szczeglnym rodzajem materiau
pokryciowego jest papa zespolo-
na fabrycznie z paskami styro-
pianowej izolacji termicznej lub
z pytami styropianowymi. Papa,
do ktrej przyklejona jest izolacja
termiczna, moe stanowi doln
warstw powoki wodoszczelnej
stropodachu, jeli spenia wymaga-
nia przedmiotowej normy. Odcinki
papy maj dugo nie mniejsz ni
2,5 m, a poczenia na zakad po-
midzy poszczeglnymi pasmami
s szczelnie sklejone.
Materiay bitumiczne s rwnie
stosowane jako skuteczna, szczelna
paroizolacja stropodachw paskich.
W tym samym celu mog by take
wykorzystywane materiay pokry-
ciowe zestawione w tablicy 2. Ich
opr dyfuzyjny wynosi bowiem
sd > 100 m.
Odpowiednie materiay bitumicz-
ne s stosowane w stropodachach
paskich rwnie do innych celw,
np. jako powoka rozdzielajca
i wyrwnujca na warstwie kon-
strukcyjnej lub termoizolacyjnej.
Natomiast pap bitumicznych perfo-
rowanych uywa si jako warstwy
odpowietrzajce pokrycie stropo-
dachu penego. S one luno uka-
dane na podou, a do nich dopiero
klei si warstwy pokryciowe. Dziki
perforacji masa klejca mocuje cae
pokrycie do podoa.
Wykonywanie pokry
Roboty pokrywcze powinny by
prowadzone w sposb zgodny
z wymaganiami podanymi w PN-
-80/B-10240, a ponadto:

pokrycia papowe naley wy-
konywa w porze suchej, przy
temperaturze powyej 5
o
C;

na poaciach o nachyleniu mniej-
szym ni 20% pap ukada si
pasami rwnolegymi do okapu,
a przy nachyleniu poaci powy-
ej 20% pasami prostopadymi
do okapu;

przy pochyleniu poaci powyej
30% arkusze papy powinny by
przerzucone przez kalenic i za-
mocowane mechanicznie;

szeroko zakadw arkuszy
papy w kadej warstwie powin-
na wynosi co najmniej 10 cm,
naley je wykonywa zgodnie
z kierunkiem spadku poaci;

zakady kadej nastpnej war-
stwy papy powinny by przesu-
nite wzgldem zakadw war-
stwy spodniej odpowiednio:
przy kryciu dwuwarstwowym
o 1/2 szerokoci arkusza, przy
trjwarstwowym o 1/3 szeroko-
ci arkusza;

w pokryciach ukadanych bez-
porednio na izolacji termicznej
jedna z warstw powinna by wy-
konana z papy na tkaninie szkla-
nej lub wkninie poliestrowej;

papa na welonie szklanym moe
stanowi tylko jedn warstw
w wielowarstwowym pokryciu
papowym;

papy na tamie aluminiowej
nie naley stosowa na stropo-
dachach penych oraz w pokry-
ciach ukadanych bezporednio
na podou termoizolacyjnym;

w miejscach zaamania po-
wierzchni poaci dachowej
i w korytach odwadniajcych
pokrycie naley wzmocni,
ukadajc pod pierwsz war-
stw pokrycia dodatkow war-
stw papy;

w przypadku przyklejania pap
do podoa z pyt izolacji ter-
micznej naley stosowa wycz-
nie lepik asfaltowy bez wype-
niaczy na gorco. W pokryciach
papowych wielowarstwowych
przyklejanych do podoa be-
tonowego mona stosowa do
klejenia warstw grnych lepik
na zimno; stosowanie lepikw
w odwrotnej kolejnoci jest nie-
dopuszczalne.
Tabl. 2 Podstawowe rodzaje materiaw pokryciowych [2]
Rodzaj materiau
rednia grubo
lub zawarto
masy powokowej
Wkadka nona
Papa polimerowa zgrzewalna 5/5,2 mm Wknina poliestrowa 200 g/m
2
Papa polimerowa zgrzewalna 5/5,2 mm 4/4,2 mm Tkanina szklana 200 g/m
2
Papa asfaltowa zgrzewalna 5/5,2 mm Wknina poliestrowa 200 g/m
2
Papa asfaltowa zgrzewalna 5/5,2 mm Tkanina szklana 200 g/m
2
Papa asfaltowa zgrzewalna 4/4,2 mm Tkanina szklana 200 g/m
2
Papa polimerowa pokryciowa 2100 g/m
2
Wknina poliestrowa 200 g/m
2
Papa polimerowa pokryciowa 2100 g/m
2
Tkanina szklana 200 g/m
2
Papa asfaltowa pokryciowa 2000 g/m
2
Wknina poliestrowa 200 g/m
2
Papa asfaltowa pokryciowa 1000/2000 g/m
2
Tkanina szklana 200 g/m
2
DODATEK SPECJALNY I B
65
czer wi ec 2013
Na rysunku 4 pokazano przykad
rozwizania okapu dla dachu pa-
skiego krytego pap.
Papa asfaltowa zgrzewalna jest
przeznaczona do przyklejania do
podoa oraz sklejania midzy sob
metod zgrzewania, tj. przez pod-
grzewanie spodniej powierzchni
papy pomieniem palnika gazo-
wego do momentu nadtopienia
masy powokowej. Przy przykleja-
niu pap zgrzewalnych za pomoc
palnika na gaz propan-butan na-
ley przestrzega nastpujcych
zasad:

palnik powinien by ustawiony
w taki sposb, aby jednoczenie
podgrzewa podoe i wstg
papy od strony przekadki anty-
adhezyjnej; jedynym wyjtkiem
jest klejenie papy na powierzch-
ni pyty warstwowej z rdzeniem
styropianowym, gdzie nie do-
puszcza si ogrzewania podoa;

w celu uniknicia zniszczenia
papy dziaanie pomienia po-
winno by krtkotrwae (po-
mie palnika naley cigle prze-
mieszcza w miar nadtapiania
masy powokowej);

niedopuszczalne jest miejscowe
nagrzewanie papy, prowadzce
do nadmiernego spywu masy
asfaltowej lub jej zapalenia;

fragment wstgi papy z nadto-
pion powok asfaltow naley
natychmiast docisn do ogrze-
wanego podoa, np. wakiem
dugoci rwnej szerokoci pas-
ma papy.
Papa samoprzylepna jest prze-
znaczona do przyklejania do pod-
oa za pomoc masy klejcej,
naniesionej na spodniej stronie
wstgi papy po usuniciu prze-
kadki antyadhezyjnej. Moe by
stosowana w pokryciu jedynie jako
spodnia warstwa wielowarstwo-
wych pokry dachowych. Wyma-
ga specjalnego sposobu przygoto-
wania podoa. Podoa pod papy
samoprzylepne powinny by rw-
ne i gadkie, najlepiej szlifowane
powierzchniowo. Papa taka ulega
Rys. 4 Odwodnienie zewntrzne stropodachu paskiego:
1 wierzchnia warstwa pokrycia papowego,
2 spodnia warstwa pokrycia papowego, 3 fartuch
rynnowy, 4 rynna, 5 dwuczciowy hak rynnowy
mocowany kokami rozporowymi, 6 wyrwnawcze
paski papy asfaltowej, 7 blacha okapowa, 8 pas
papy asfaltowej izolacyjnej, 9 gad cementowa,
10 pyty konstrukcji dachu, 11 gzyms elbe-
towy, 12 przestrze wentylowana stropodachu
dwudzielnego
Rys 4 Odwodnienie zewntrzne stropodachu paskiego:
dodatkowemu doklejeniu w trak-
cie klejenia warstw wierzchnich
ze wzgldu na rozgrzanie masy
klejcej bd w wyniku ukadania
na powierzchni gorcej warstwy
lepiku. Z reguy papy samoprzy-
lepne stosowane s na podoach
betonowych i z gadzi cementowej,
zagruntowanych uprzednio roz-
tworem asfaltowym.
Pokrycia z folii
z tworzyw sztucznych
Do jednowarstwowych pokry
dachowych coraz czciej s stoso-
wane folie otrzymywane w wyni-
ku przetwarzania tworzyw sztucz-
nych. Wykorzystywane s one do
krycia nowych dachw na dowol-
nym podou oraz do renowacji
pokry z pap asfaltowych i da-
chw zielonych. Pod pokryciem
podstawowym z tworzywa sztucz-
nego lub kauczuku w zlewniach
i korytach odwadniajcych ukada
si dodatkow warstw wzmac-
niajc, dobran odpowiednio do
rodzaju zastosowanego materiau
zgodnie z instrukcj producenta.
Moliwe jest rwnie stosowa-
nie folii z tworzyw sztucznych na
podou z pap asfaltowych (take
z warstwami porednimi) w zakre-
sie pochyle, takich jak dla podo-
y betonowych, pod warunkiem e
dany materia jest bitumoodporny
lub producent zaleca stosowanie
warstwy poredniej i gwarantuje
jej skuteczno dziaania.
Stropodachy o pokryciu z folii
z uplastycznionego PVC
Wrd materiaw termoplastycz-
nych na rynku najczciej wyst-
puj folie ze zmikczonego PVC.
Maj one gruboci od 1 do 3 mm, s
nieprzepuszczalne dla wody, a ich
przepuszczalno pary wodnej wy-
nosi okoo 12 g/(m 224 h).
Membrany z PVC s nieodporne na
bitumy w bezporednim kontakcie.
Oprcz paroprzepuszczalnoci do
innych zalet folii dachowych z PVC
mona zaliczy odporno na wa-
runki atmosferyczne, trwao,
elastyczno, rnorodno zasto-
sowania, wszechstronno obrbki
i moliwo recyklingu.
Do powok z mikkiego PVC zalicza
si membrany:

homogeniczne,

zbrojone siatkami poliestrowymi,

zbrojone tkaninami szklanymi.
We wszystkich tych grupach wyro-
bw wystpuj powoki warstwowe
majce fabrycznie przytwierdzon
spodni warstw ochronn z wk-
niny poliestrowej zwikszajc
przyczepno.
Produkcja membran pozwala na
zastosowanie pasm szerokoci do
2,08 m wytrzymujcych waha-
nia temperatury od -30 do +90
o
C.
Mechaniczny sposb mocowania
do podoa jest stosowany wsz-
dzie tam, gdzie jest to moliwe i nie
ma ogranicze technologicznych.
czniki s niewidoczne, poniewa
przykrywaj je pasma powoki na
zakadach. Dugo cznikw zale-
y od gruboci warstw na dachu. Po-
czenia membran ze sob wykonuje
si przez spawanie gorcym powie-
trzem lub stapianie stykw zcz roz-
puszczalnikami. Spoiny s zalewane
pynnym PVC. Na zaamaniach,
okapach, attykach i wystajcych ele-
mentach dachu stosowane s blachy
powlekane tworzywem sztucznym
tego samego gatunku i koloru.
DODATEK SPECJALNY I B
66
hydroi zol acj e
Mocowania mechaniczne mog
by wykonywane jako liniowe lub
linearne liczba zamocowa wyli-
czana jest na podstawie obcienia
wiatrem, sposobu wykonania oraz
wytrzymaoci cznikw.
Minimalna liczba zamocowa na
podstawie dotychczasowych do-
wiadcze praktycznych wynosi
3 szt./m
2
. Zgodnie z przyjtymi
zasadami mechaniczne mocowa-
nie izolacji dachu powinno si od-
bywa jednoczenie z ukadaniem
termo- i paroizolacji.
Czynnikiem decydujcym o spraw-
noci caej konstrukcji jest wsp-
dziaanie wszystkich elementw
skadowych. Pokrycia dachowe
z tworzyw sztucznych stanowi
system jednorodny technologicz-
nie i materiaowo, zawierajcy
wszystkie akcesoria do wyposa-
ania dachw, tzn. spusty wodne,
rury wywiewne, przepusty kablo-
we, naroa wietlikw i podstaw
klimatyzatorw, podstawki py-
tek tarasowych itp. zapewniajce
doskona szczelno pocze.
Fachowy monta wykonuj wy-
specjalizowane rmy, ktre uzy-
skay certykaty producenta sys-
temu i daj wieloletni gwarancj
wykonawcz.
Rysunki 5 i 6 pokazuj zastosowa-
nie obrbek z blach prolowanych
pokrytych tworzywem sztucznym
umoliwiajcym szczelne i nieza-
wodne zakoczenie pokrycia przy
cianie lub attyce.
Stropodachy o pokryciu
z membrany gumowej EPDM
Pokrycia dachw paskich o duych
powierzchniach wykonane z jedno-
warstwowej membrany gumowej
rozpoczto stosowa w poowie lat
szedziesitych.
Czste stosowanie membrany z ter-
polimeru etylowo-propylenowo-
-dienowego jest spowodowane jej
du trwaoci, atwoci montau
i konserwacji.
Jeden metr kwadratowy membrany
EPDM way mniej ni 1,40 kg przy
gruboci 1,15 mm, zapewnia wyso-
k odporno na przebicie i ciera-
nie. Arkusze EPDM wyduaj si
minimum ponad 300%, zapewniaj
dostosowanie si pokrycia do ru-
chw i odksztace podoa.
Membrany wytrzymuj znaczne
wahania temperatur (od 45
o
C do
+130
o
C), s elastyczne w niskiej tem-
peraturze, wodoszczelne, odporne
na promieniowanie ultraoletowe
i koncentracj ozonu oraz charak-
teryzuj si maym lub cakowitym
brakiem starzenia.
W celu waciwego wykonania
stropodachu pokrytego membra-
n z terpolimeru etylowo-propy-
lenowo-dienowego potrzebne jest
wyposaenie dodatkowe obejmu-
jce: spoiwa, kleje, uszczelnienia
(szczeliwa), obrbki blacharskie,
elementy mocujce i inne zwiza-
ne z konserwacj dachu.
Membran gumow EPDM mona
w rny sposb mocowa na dachu.
Rozrnia si nastpujce systemy
mocowania:

balastowy,

w peni klejony,

mechanicznie kotwiony,

z listw na szwie.
Arkusze membrany gumowej za-
bezpiecza si przed oderwanie
przez ssanie wiatru za pomoc do-
cienia dachu (system balastowy
porwnaj rys. 7).
Arkusze EPDM ukada si luno
na podou z zakadem na kraw-
dziach minimum 100 mm i czy
wzdunie klejem lub tam, two-
rzc cig, wodoodporn membra-
n. W systemie tym uywa si mem-
brany o gruboci 1,15 mm, ktr po
wykonaniu pocze szww oraz
obrbce obwodu dachu i otworw
mocuje si przy uyciu nastpuj-
cych materiaw jako balastu:

wir gadki, okrgy rzeczny
o rednicy ziaren 2040 mm,

pyty betonowe (minimalna
grubo 50 mm) zatarte na
gadko o ciarze minimalnym
70 kg/m
2
,

tucze wirowy do minimalne-
go obcienia 50 kg/m
2
.
Po zastosowaniu docienia ba-
lastowego pokrycia dachu naley
sprawdzi, czy konstrukcja prze-
krycia dachu ma odpowiedni
wytrzymao oraz czy nachy-
lenie dachu nie przekracza 15%,
a wysoko budynku jest mniejsza
ni 20 m.
Drugim sposobem mocowania
pokrycia dachowego jest klejenie
do podoa. Arkusze EPDM mog
by w caoci (na caej powierzch-
ni) przyklejane do podoa za po-
moc kleju czcego (porwnaj
rys. 8). Przylege arkusze czy
si na zakad na szeroko min.
100 mm, a szwy czy si wzdu
Rys. 5 Zakoczenie pokrycia z membrany z PVC przy cianie
pionowej: 1 obrbki z blachy profilowanej, 2 mem-
brana PVC, 3 warstwa rozdzielajca, 4 podoe,
5 paroizolacja
Rys 5 Zakoczenie pokrycia z membrany z PVC przy cianie
Rys. 6 Wyprowadzenie pokrycia z folii na attyk z zastoso-
waniem obrbek z blach profilowanych: 1 blachy
profilowane narone, 2 pokrycie z folii PVC,
3 warstwa rozdzielajca, 4 paroizolacja, 5 podoe,
6 wknina ochronna
Rys 6 Wyprowadzenie pokrycia z folii na attyk z zastoso
DODATEK SPECJALNY I B
68
hydroi zol acj e
Rys. 7 Sposb zabezpieczenia wodoszczelnej powoki da-
chu na oderwanie przez wiatr za pomoc warstwy
wiru
Rys 7 Sposb zabezpieczenia wodoszczelnej powoki da
Rys. 8 Sposb mocowania pokrycia z membrany gumowej
do pyt z twardej izolacji z wkien mineralnych
za pomoc kleju
Rys 8 Sposb mocowania pokrycia z membrany gumowej
klejem lub tam, tworzc cig
wodoodporn membran (po-
rwnaj rys. 9). Innym sposobem
klejenia membran EPDM do pod-
oa jest zastosowanie arkuszy
z doln warstw pokryt bitu-
mem. Powoka bitumiczna suy
do klejenia arkuszy w technologii
analogicznej do mocowania pap
termozgrzewalnych.
Gwnymi zaletami tego sposobu
mocowania pokrycia s:

moliwo stosowania przy do-
wolnym spadku dachu,

moliwo stosowania przy
zrnicowanym ksztacie dachu,

dua odporno na oderwanie
przez wiatr,

may ciar.
Klejenie moe by wykonane na
podoach gwarantujcych dobr
przyczepno. Celowe jest stosowa-
nie gruntowania, ktre wie drob-
ne zanieczyszczenia i odtuszcza po-
wierzchni, do ktrej bd klejone
arkusze pokrycia.
Mocowanie mechaniczne arkuszy
pokrycia wykonuje si za pomoc li-
stew umieszczonych na membranie,
zabezpieczonych od gry za pomoc
tamy ochronnej lub pojedynczych
cznikw mechanicznych. Rozstaw
listew wynosi w zasadzie 2,0 m, wy-
jtkowo, przy duym ssaniu wiatru,
moe by zmniejszony. Warstwa ter-
moizolacji wymaga przytwierdzania
niezalenego od pokrycia.
Sposb czenia z listw na szwie (po-
rwnaj rys. 10) stosowany jest przy
uyciu mniejszych arkuszy pokrycia.
Rozstaw listew zaley od szerokoci
arkuszy oraz obcienia wiatrem.
Podzia folii stosowanych
na pokrycia dachowe
Nowoczesne folie wyposaone s
w warstw zbrojc w postaci
wkadek podwyszajcych parame-
try wytrzymaociowe materiau.
Na warstw wewntrzn (zbrojc)
uywa si wkien szklanych, w-
kien i tkaniny poliestrowej, tkaniny
Typ folii Rodzaj folii Skad, waciwoci, zastosowanie
Folie
termoplastyczne
Folie polichlorowinylowe
mikkie i twarde-PVC
PVC+plastyfkatory+stabilizatory+ultleniacze.
Niepalne, odporne na cieranie i korozj. atwo wydalaj par z pokrycia.
Podatne na wpyw mikroorganizmw, nieodporne na promienie soneczne.
Stosowane do pokry dachowych po przeanalizowaniu tolerowania wpywu
istniejcego pokrycia bitumicznego.
Folie z PVC nowej generacji, np. z uplastycznionego polichlorku winylu,
zbrojone siatkami wzmacniajcymi, nadaj si do ostatecznego pokrycia
dachw paskich o dowolnym spadku.
Folie polietylenowe
LD (maej gstoci)
Folie polietylenowe
HD (maej gstoci)
Polimery PVC+stabilizatory+pigmenty+wypeniacze.
Odporne na wpyw wody, rednio umoliwiaj wydalanie pary z pokrycia.
Bardziej wytrzymae na obcienia dynamiczne ni folie z PVC. Odporne
na dziaanie mikroorganizmw. Uboga kolorystyka. Podatne na dziaanie
promieni UV i starzenie si. Stosowana grubo 13 mm.
Folie nowej generacji kompozyty polietylenu i polipropylenu, etylenu
i akrylanu butylu lub propylenu asfaltu.
Wystpuj jako jednorodne i niejednorodne. Do renowacji dachw i dachw
zielonych oraz wykonywania obrbek detali dachowych.
Folie
elastomerowe
(membrany)
Rolowane materiay na
bazie kauczuku-EPDM
Mieszanina kauczuku etyleno-propylenowego, wulkanizowana cinieniowo.
Posiadaj dobre waciwoci elastyczne i spryste w granicach temperatur
od -60 do +150
o
C. Charakteryzuje je wysoka odporno na przesikliwo
wody, wysoka wytrzymao na obcienia dynamiczne. S bardzo odporne
na procesy starzenia si. Mao odporne na tuszcze i produkty naftowe.
Grubo 1,02,5 mm.
Folie nowej generacji kombinacje EPDM z butylenem lub propylenem.
Nadaj si na samodzielne pokrycia, zwaszcza dachw o skomplikowanych
ksztatach (ukowych, pkolistych).
Folie poliizobutylowe
(oppanolowe)
Poliizobutylen+wypeniacze.
Wysoka odporno chemiczna, odporne na przesikliwo wody. Utrudniaj
wydzielanie pary z pokrycia, maj tendencj do pynicia na zimno,
eliminowan przez uywanie od spodu sztywnego poszycia.
Tabl. 3 Podzia folii w zalenoci od ich waciwoci [1]
DODATEK SPECJALNY I B
69
czer wi ec 2013
Literatura
1. Cz. Byrdy, Dachy i stropodachy ocieplone
i nieocieplane, Politechnika Krakowska,
Krakw 2007.
2. Izolacje styropianowe w budownictwie. Po-
radnik dla projektantw, Termo Organika,
Krakw 2005.
3. PN-B-02361:2010 Pochylenia poaci
dachowych.
Tabl. 4 Podzia folii w zalenoci od budowy [1]
Rodzaj folii Warstwa wewntrzna (zbrojca) Warstwa zewntrzna
Folie jednorodne
Nie zawieraj warstwy zbrojcej
Nie zawieraj warstwy
zewntrznej
Zawieraj warstw zbrojc
o gramaturze mniejszej ni 20 g/m
2
Zawieraj przyklejon
od spodu osnow
o gramaturze mniejszej ni
80 g/m
2
Folie
niejednorodne
Zawieraj warstw zbrojc
o gramaturze wikszej ni 20 g/m
2
Zawieraj przyklejon
od spodu osnow
o gramaturze wikszej ni
80 g/m
2
Tabl. 5 Wielkoci pochylenia poaci dachowych dla pokry rolowych z tworzyw sztucznych i kauczuku [ 3]
Rodzaj pokrycia Zalecane pochylenie [%]
1 warstwa folii z PVC o gruboci min. 1,2 mm na podou
betonowym lub na izolacji termicznej
1 warstwa z kauczuku etyleno-propylenowego (EPDM)
o gruboci min. 1 mm na podou betonowym lub na
izolacji termicznej
320
Rys. 9 czenie na zakadach arkuszy pokrycia za pomoc
chemicznie aktywnego kleju (wulkanizacja pocze)
Rys 9 czenie na zakadach arkuszy pokrycia za pomoc
Rys. 10 Sposb mocowania mechanicznego wzdu zaka-
dw (poczenia arkuszy pokrycia za pomoc listwy
metalowej z paskownika)
Rys 10 Sposb mocowania mechanicznego wzdu zaka
szklanej, wkniny polipropyle-
nowej, kompozytw poliestro-
wo-szklanych. Polimery zawarte
w przetwarzanych tworzywach
umoliwiaj dokonanie podziau
folii na termoplastyczne (plastome-
rowe) i elastomerowe. Rodzaje folii,
ich skad oraz zastosowanie przed-
stawia tablica 3. Natomiast podzia
w zalenoci od rodzaju warstwy
wewntrznej i zewntrznej znajduje
si na tablicy 4.
Tablica 5 podaje zalecane pochylenia
dachw o jednowarstwowym pokry-
ciu z tworzyw sztucznych.
Podsumowanie
Pokrycia papowe
Zastosowanie do krycia dachw
o maym kcie pochylenia papy
z asfaltu modykowanego polime-
rami i elastomerami zwiksza wielo-
krotnie trwao pokry w porwna-
niu z tradycyjnymi pokryciami papo-
wymi. Pokrycia z papy polimerowej
nie wymagaj w okresie eksploatacji
prac konserwacyjnych. Ewentualne
uszkodzenia mechaniczne mona
naprawi przez przyklejenie (zgrza-
nie) dodatkowej warstwy papy
w miejscu przecicia. Wanymi za-
letami pap elastomerowo-bitumicz-
nych jest wysoka odporno na tzw.
kwane deszcze w rejonach uprze-
mysowionych oraz odporno na
starzenie spowodowane promienio-
waniem sonecznym dziki zastoso-
waniu posypki z naturalnego upka
na wierzchniej stronie papy.
Pokrycia z tworzyw sztucznych
Najczciej pokrycia z tworzyw
sztucznych wykonuje si w postaci
pojedynczej warstwy. Powoka ta
musi spenia wszystkie wymaga-
nia stawiane pokryciom dachowym,
m.in. powinna charakteryzowa si:

odpowiedni odpornoci na
oddziaywania rodowiska ze-
wntrznego,

waciw odpornoci mecha-
niczn,

szczelnoci wszystkich po-
cze w obrbie samej powoki,
jak te z innymi elementami
obrbek, przylegych cian, ko-
minw itp.
Szczeglne znaczenie ma sposb
mocowania pokrycia do podoa
i jego odporno na dziaanie wia-
tru, w sytuacji kiedy nie stosuje si
cikiej warstwy balastowej lub
uytkowej. Takie rozwizanie jest
czsto wykorzystywane zwaszcza
na stropodachach o lekkiej kon-
strukcji nonej.
Pod powokami pokryciowymi
z tworzyw sztucznych, ktre nie
s odsonite od spodu warstw
ochronn, naley stosowa do-
datkow warstw rozdzielajc
(np. w postaci tkaniny z wkna
szklanego), gdy moliwa jest nie-
podana reakcja chemiczna mate-
riau pokrycia i warstw niszych.
Przykadowo naley stosowa
warstwy rozdzielajce pomidzy
powok z mikkiego PVC i sty-
ropianem lub drewnem impreg-
nowanym rodkami oleistymi.
Warstwa ta moe spenia rwnie
funkcje ochrony przeciwogniowej
stropodachu.
Wanym czynnikiem rzutujcym
na szczelno i trwao pokrycia
z tworzyw sztucznych jest spo-
sb wykonywania obrbek stro-
podachu, ktry powinien by zrea-
lizowany zgodnie z wytycznymi
producenta.
DODATEK SPECJALNY I B
70
hydroi zol acj e
Jakie izolacje zapewniaj skuteczne uszczelnienie aktywnych wyciekw wodnych?
A
ktywny wyciek wody ze ciany fundamen-
towej lub dachu odwrconego mona za-
zwyczaj uszczelni na wiele sposobw. Je-
li zewntrzna warstwa izolacyjna nie jest trudno
dostpna oraz reszta izolacji jest w dobrym stanie,
to miejsce przecieku mona odsoni i doszczelni
poprzednio uywanym materiaem izolacyjnym.
Czsto jednak, z powodu trudnoci dostpu od
zewntrz, zleca si wykonanie
uszczelnienia (takimi materiaami
dr in. Pawe Grzegorzewicz
Hydrostop Zakad Wytwarzania
Materiaw Izolacyjnych
jak: ywice poliuretanowe lub akrylowe oraz masy
bentonitowe) firmie stosujcej iniekcj cinieniow
i specjalistyczny sprzt.
Wycieki z kawern, gniazd wirowych i rys nie-
zmieniajcych rozwarcia mona te uszczelni
we wasnym zakresie cementem szybkowicym
np. Hydrostop-Fix, gdzie efekt uszczelnienia trys-
kajcej wody uzyskuje si natychmiastowo, bez ko-
niecznoci uycia specjalistycznego sprztu i przy
niewielkich nakadach. Uszczelnienie dylatacji ma-
teriaami elastycznymi mog wykona zazwyczaj
tylko specjalici od hydroizolacji.
Przyczyny oraz okolicznoci wystpowania prze-
ciekw s rnorodne, a kady przypadek naley
rozpatrywa indywidualnie. Warto wezwa dorad-
c technicznego, ktry bezpatnie przeanalizuje
projekt budowli, warunki wodno-gruntowe i stan
biecy, a nastpnie zaproponuje optymalny spo-
sb uszczelnienia.
Membrana hydroizolacyjna
RESITRIX

EPDM
ar t yku sponsor owany
Na rynku polskim dostpne s jedno-
warstwowe pokrycia dachowe i hydro-
izolacje z wielu materiaw i o rnych
parametrach, np. z: PCV, PEHD, VAE,
PIB, TPO, FPO, EPDM, o gruboci
od 0,8 do 3,1 mm.
Hydroizolacje z EPDM (kauczuk ety-
lenowo-propylenowy) pozostaj trwa-
e, elastyczne i nie wymagaj adnej
dodatkowej ochrony powierzchni ze-
wntrznej, a ponadto s odporne na
dziaanie szkodliwych rodkw che-
micznych i zanieczyszczajcych.
RESITRIX

to membrana hydroizo-
lacyjna na bazie EPDM. Moe by
stosowana do uszczelnie i izolacji
dachw paskich, balkonw, tarasw,
dylatacji itd. Jest poczeniem kau-
czuku, zbrojonego wewntrz siatk
z wkna szklanego (grna warstwa)
i bitumw modykowanych SBS
(warstwa spodnia). Membran mona
klei, ukada luno pod balastem lub
mocowa mechanicznie do podoa.
Poszczeglne warstwy RESITRIX

czone s ze sob gorcym powie-
trzem bez koniecznoci stosowania
ksztatek, blach foliowanych czy in-
nych dodatkowych produktw. Tech-
nologia zgrzewania, bez uycia otwar-
tego ognia lub klejw, daje gwarancj
wykonania pewnego poczenia i za-
chowania bezpieczestwa poarowego
na budowie.
RESITRIX

jest uniwersalnym produk-

tem do uszczelnie i hydroizolacji na
wszystkie rodzaje dachw paskich.
Cechuje go m.in.:

odporno na promieniowanie UV,

moliwo ukadania w temperatu-
rze do -10
o
C,

czenie ze wszystkimi rodzajami
podoa w dowolnych technolo-
giach,

moliwo stosowania do uszczel-
nienia koryt, dylatacji, metali,

rozcigliwo po 25 latach od uo-
enia na poziomie 500%,

moliwo zgrzewania z rnymi
materiaami (oprcz PVC).
Pena wersja artykuu na stronie
www.inzynierbudownictwa.pl
Carlisle Construction Materials GmbH
Schellerdamm 18, 21079 Hamburg
tel. +49(0)40 788 933 211
www.resitrix.com
DODATEK SPECJALNY I B
71
czer wi ec 2013
Uszczelnienia stropu
w technologii HYDROSTOP
Szybko i skuteczno wykonania hydroizolacji
wpywaj na obnienie kosztw inwestycji.
Wykonawca robt, firma Hydrostop-3 Sp. z o.o.,
uszczelnia midzy innymi stropy nad garaami
podziemnymi produktem penetrujcym.
mgr in. Grzegorz Elert
Tradycyjn hydroizolacj bitumicz-
n zastpujemy produktem pene-
trujcym HYDROSTOP Mieszanka
Profesjonalna (prod. 209). Po aplika-
cji na wiey beton aktywne skad-
niki HYDROSTOP wnikaj w pory
wilgotnego betonu na gboko
kilku centymetrw, krystalizujc
i uszczelniajc go wgbnie.
Tak wykonana hydroizolacja jest
trwale zintegrowana z betonem,
a przez to niepodatna na uszkodzenie
i starzenie. Ponadto cz skadnikw
uszczelniajcych pozostaje aktywna
i w momencie docienia konstrukcji
uruchamiany jest w obecnoci wil-
goci proces doszczelnienia drobnych
defektw pyty elbetowej.
Technologia wykonania

podzia powierzchni szalunkw
na pola o wielkoci 15 m
2
,

rozmieszczenie opakowa z pro-
duktem HYDROSTOP po 25 kg
na kade pole,

aplikacja produktu HYDRO-
STOP nr 209 za pomoc sita na
powierzchni wieo wylewa-
nego betonu,

zatarcie betonu at wibracyjn
z jednoczesnym wykonaniem za-
planowanych spadkw,

normalna pielgnacja betonu.
Korzyci wynikajce
z zastosowania techno-
logii HYDROSTOP

przyspieszenie prac o kilka tygo-
dni, dziki jednoczesnemu wyko-
naniu izolacji i konstrukcji stropu,

niewraliwo izolacji na ude-
rzenie, przekucie itp.,

moliwo wykonania izolacji
w temperaturach ujemnych,

koszt podobny do tradycyjnych
izolacji bitumicznych,

izolacja bezszwowa, bez newral-
gicznych pocze, niewraliwa
na niecigo do 5 cm,

brak koniecznoci osuszania pod-
oa przed aplikacj produktw,

samoregeneracja doszczelnienia
rys do 0,3 mm,

znakomicie wiksza skuteczno
i trwao ni uszczelnie z do-
datkiem bitumw.
Jako produktu HYDROSTOP
nr 209 potwierdza aktualna aproba-
ta techniczna ITB AT-15-7076/2006
oraz wiadectwo PZH. Produkt by
wykorzystywany na dziesitkach
stropw elbetowych patio na te-
renie caej Polski. Na zdjciach
strop patio o powierzchni okoo
7 tys. m
2
wykonany w Krakowie.
Hydrostop-3 Sp. z o.o.
ul. Bruszewska 10, 03-046 Warszawa
tel. 509613943, www.hydrostop3.pl
Fot. 1 Podzia pyty na pola powierzchni;
gotowo do zalania betonem
Fot. 2 Wylewanie pyty stropowej i aplika-
cja produktu Hydrostop nr 209 na
powierzchni stropu
Fot. 3 Zatarcie betonu z zachowaniem spadkw narzuco-
nych przez zbrojenie
ar t yku sponsor owany
Serwis dla profesjonalistw
z brany budowlanej
przejrzysty ukad, szybkie wyszukiwanie
wydarzenia
biznes
technika
przegld ofert pracy
PRAWO
TECHNOLOGIE
CIEKAWE
REALIZACJE
EKONOMIKA
DODATEK SPECJALNY I B
73
czer wi ec 2013
Samoprzylepne i specjalne
bitumiczne materiay izolacyjne
Papy zgrzewalne stosowane szeroko
do izolacji przegrd budowlanych co-
raz czciej uzupeniane s innymi bi-
tumicznymi materiaami rolowymi, to
jest papami samoprzylepnymi i papami
ukadanymi luno na izolowanych po-
wierzchniach, sklejanymi na zakadach
z wykorzystaniem pasa samoprzylep-
nego. Tego typu materiay zawieraj
wysokomodykowane, elastyczne as-
falty oraz odpowiednio dobrane moc-
ne osnowy i stanowi rwnoprawny
skadnik izolacji wielowarstwowej lub
w przypadku fundamentw skutecz-
n, samodzieln izolacj.
Izolacja tarasw kla-
syczny ukad warstw

podoe konstrukcyjne wykonane
ze spadkiem

paroizolacja luno uoona papa
IZOLMAT PLAN aquastoper Al;
zakady sklejone pasem samo-
przylepnym

termoizolacja pyty XPS lub EPS

papa samoprzylepna IZOLPLAN
G200 S3 SP, sklejona na zakadach
powierzchni samoprzylepn

papa podkadowa zgrzewalna
IZOLMAT PLAN PYE PV250 S5

mata drenaowa

wylewka podpytkowa

mikrozaprawa uszczelniajca
IZOHAN EKO 2K

pytki gresowe.
Izolacja fundamentw
pap samoprzylepn

izolacja pionowa przeciwwilgo-
ciowa jedna warstwa papy sa-
moprzylepnej IZOLPLAN fun-
dament SP

izolacja pionowa przeciwwodna
dwie warstwy papy samoprzy-
lepnej IZOLPLAN fundament SP.
Izolacja dachu
zielonego klasyczny
ukad warstw

paroizolacja papa IZOLMAT
PLAN aquastoper Al ukadana
luno na podou betonowym wy-
konanym ze spadkiem, sklejana na
zakadach z uyciem pasa samo-
przylepnego

termoizolacja pyty XPS lub EPS

papa samoprzylepna IZOLPLAN
PYE G200 S3 SP

papa zgrzewalna IZOLMAT
PLAN zielony dach PYE PV250 S5
odporna na przerost korzeni

mata separacyjno-lizgowa

mata drenaowa

wknina ltracyjna

substrat do wegetacji rolin.
Podsumowanie
Zastosowanie specjalnych, rolowych
materiaw izolacyjnych zmniejsza
wymiar robocizny na budowie, przy-
spiesza wykonywanie prac izolacyj-
nych i eliminuje trudnoci, ktre wyst-
puj przy aplikacji pap zgrzewalnych
w stycznoci z materiaami palnymi.
Stosowanie pap samoprzylepnych
i specjalnych jest uzasadnione ekono-
micznie oraz praktycznie, a take cie-
szy si coraz wiksz popularnoci.
PPMB IZOLMAT Sp. z o.o.
ul. Sandomierska 38, 80-051 Gdask
tel. 58 301 51 81, www.izolmat.com.pl
Korzyci wynikajce ze stosowania
specjalnych materiaw izolacyjnych

Wykonanie paroizolacji z papy ukadanej luno
IZOLMAT PLAN aquastoper Al nie wymaga grunto-
wania podoa ani uycia palnika do sklejania zaka-
dw mniejsza robocizna.

Dugo rolek pap samoprzylepnych i specjalnych jest
wiksza ni pap zgrzewalnych, co zmniejsza liczb zaka-
dw poprzecznych potencjalnych rde nieszczelnoci.

Papa samoprzylepna IZOLPLAN fundament SP jest a-
two i szybko montowana na zagruntowanych cianach
fundamentowych; izolacja z tej papy moe by ocie-
plana i przykryta gruntem w jednym cyklu roboczym;
uycie papy nie wymaga duego dowiadczenia.

Papa IZOLPLAN PYE G200 S3 SP przyklejona
do warstwy termoizolacji na tarasach i dachach zielo-
nych jako pierwsza warstwa izolacji przeciwwodnej
nie wymaga uywania palnika do sklejania zakadw;
eliminuje zagroenie wytopienia pyt polistyrenowych
pomieniem palnika.
ar t yku sponsor owany
ciana fundamentowa budynek mieszkalny w Gdasku
Dach zielony osiedle mieszkaniowe w Pruszczu Gdaskim
DODATEK SPECJALNY I B
czerwiec 13 [107]
l i sty do redakcj i
75
Przekroczenia terminw wykonania i wartoci robt
Zwracam si z prob o wyjanie-
nie, jakie s moliwoci prawne
dyscyplinowania zamawiajcego
oraz wykonawcy w celu unik-
nicia przekroczenia ustalonych
w przetargu terminw wykona-
nia oraz wartoci robt. Podaj
dwa przykady prac budowla-
nych, do realizacji ktrych wyko-
nawcy zostali wybrani w drodze
przetargu, a inwestorami s jed-
nostki budetowe gminy.
Pierwszy to budowa boiska spor-
towego, na ktre w wyniku prze-
targu ustalono warto robt
oraz termin wykonania do koca
2012 r. Obecnie zamawiajcy doo-
y 70 tys. PLN, co stanowi ponad
50% wartoci robt z przetargu,
a take usprawiedliwi przekro-
czenie terminu (zima). Czym kie-
rowa si zamawiajcy w chwili
ogaszania przetargu e w grud-
niu bdzie wiosna?
Drugi przykad to budowa ulicy
cznie z kanaem deszczowym.
Tu zosta przekroczony termin
wykonania (o ponad rok) oraz
warto robt. Inwestor dopaci
1,5 mln PLN.
Moje pytanie dotyczy tego, kto
i jak pilnuje, czy zostay dochowa-
ne warunki przetargowe. Podane
przykady nie s odosobnione.
Prowadz do wypacze celu za-
wartego w ustawie realizujcej
zamwienia publiczne.
Czy odrzuceni w przetargu, ale
realnie oceniajcy warto robt
i termin wykonania, nie maj nic
do powiedzenia? Nie dziwi si
miejscu Polski w rankingu pastw
o wysokiej korupcji. Roczne kon-
trole Regionalnych Izb Obrachun-
kowych nic w takich sprawach nie
wnosz ze wzgldu na kompeten-
cje osb tam zatrudnionych.
Problem przedstawiony w licie Czy-
telnika jest zoony i wielowtkowy,
a stan faktyczny zosta przedsta-
wiony do oglnie. Nie jest znana
tre umw midzy zamawiajcym
i wykonawc, w szczeglnoci w za-
kresie istnienia bd nieistnienia
przesanek zmiany umowy dotycz-
cych przesunicia terminu realizacji
zamwienia. Nie wiemy rwnie,
czy zamawiajcy przewidzia w wa-
runkach przetargowych moliwo
udzielenia zamwienia na roboty
uzupeniajce.
Z tych wzgldw przedmiotowe
opracowanie zawiera podstawowe
instytucje i zagadnienia prawne po-
ruszone w kazusie w oparciu przede
wszystkim o obowizujce przepisy
i orzecznictwo, jak rwnie stanowi-
sko Urzdu Zamwie Publicznych.
Zwikszenie zakresu robt za-
mwienia dodatkowe, zamwie-
nia uzupeniajce
Przepisy ustawy Prawo zamwie
publicznych przewiduj moliwo
udzielenia dotychczasowemu wy-
konawcy zamwie dodatkowych i/
lub uzupeniajcych. Warunkiem ich
udzielenia jest wypenienie ustawo-
wych przesanek przewidzianych dla
kadego z tych rodzajw zamwie.
Zamwienia dodatkowe
Zgodnie z dyspozycj art. 67 ust.
1 pkt 5 pzp zamawiajcy moe
udzieli zamwienia z wolnej rki,
w przypadku udzielania dotych-
czasowemu wykonawcy usug lub
robt budowlanych zamwie
dodatkowych, nieobjtych zam-
wieniem podstawowym i nieprze-
kraczajcych cznie 50% wartoci
realizowanego zamwienia, nie-
zbdnych do jego prawidowego
wykonania, ktrych wykonanie
stao si konieczne na skutek sytu-
acji niemoliwej wczeniej do prze-
widzenia, jeeli:
z przyczyn technicznych lub go-
spodarczych oddzielenie zamwie-
nia dodatkowego od zamwienia
podstawowego wymagaoby po-
niesienia niewspmiernie wyso-
kich kosztw lub
wykonanie zamwienia podstawo-
wego jest uzalenione od wykona-
nia zamwienia dodatkowego.
Zamwienia dodatkowe mog by
udzielane tylko w odniesieniu do
zamwie na roboty budowlane
i usugi. Przedmiot zamwienia
dodatkowego nie jest objty za-
kresem zamwienia podstawowe-
go (w przeciwnym wypadku nie
zachodziaby potrzeba udzielania
zamwienia dodatkowego), po-
winien by jednak niezbdny do
prawidowej realizacji zamwienia
podstawowego. Niezbdno za-
mwienia dodatkowego dla prawi-
dowego wykonania zamwienia
podstawowego moe przejawia
si dwojako: z przyczyn technicz-
nych lub gospodarczych oddziele-
nie zamwienia dodatkowego od
zamwienia podstawowego wy-
magaoby poniesienia niewsp-
miernie wysokich kosztw bd
wykonanie zamwienia podstawo-
wego jest uzalenione od wykona-
nia zamwienia dodatkowego.
Zamwienia dodatkowe s udziela-
ne na rzecz tego samego wykonaw-
cy, ktremu zamawiajcy udzieli
wczeniej zamwienia podstawo-
wego. Stanowic o zamwieniach,
a nie o zamwieniu dodatkowym,
ustawa dopuszcza wielokrotne ich
udzielanie, pod warunkiem zacho-
wania limitu kwotowego. War-
to zamwie dodatkowych nie
Odpowiada Anna Piecuch radca prawny
76
INYNIER BUDOWNICTWA
l i sty do redakcj i
moe przekracza 50% wartoci
realizowanego zamwienia pod-
stawowego. Zwrot realizowane
zamwienie wskazuje, e warto
zamwie dodatkowych naley ob-
licza nie od wartoci szacunkowej
zamwienia podstawowego, lecz
od jego wartoci okrelonej w umo-
wie. Konieczno udzielenia zam-
wienia dodatkowego powinna by
nastpstwem sytuacji niemoliwej
wczeniej do przewidzenia, przy
uwzgldnieniu zobiektywizowanej
kategorii naleytej starannoci. Nie-
staranno planowania i przygoto-
wania procesu inwestycyjnego nie
usprawiedliwia udzielania zam-
wie dodatkowych.
Przepis art. 67 ust. 1 pkt 5 nie okre-
la wprost relacji czasowej midzy
zamwieniem dodatkowym oraz
zamwieniem podstawowym. Sko-
ro jednak zamwienie dodatkowe
ma by niezbdne do prawidowe-
go wykonania zamwienia podsta-
wowego, to jest oczywiste, e musi
zosta udzielone w trakcie realizacji
zamwienia podstawowego, nie za
po jego zakoczeniu.
Zamwienia uzupeniajce
Zgodnie z dyspozycj art. 67 ust. 1
pkt 6 zamawiajcy moe udzieli
zamwienia z wolnej rki w przy-
padku udzielenia, w okresie trzech
lat od udzielenia zamwienia
podstawowego, dotychczasowe-
mu wykonawcy usug lub robt
budowlanych zamwie uzupe-
niajcych, stanowicych nie wi-
cej ni 50% wartoci zamwienia
podstawowego i polegajcych na
powtrzeniu tego samego rodzaju
zamwie, jeeli zamwienie pod-
stawowe zostao udzielone w try-
bie przetargu nieograniczonego
lub ograniczonego, a zamwienie
uzupeniajce byo przewidziane
w ogoszeniu o zamwieniu dla
zamwienia podstawowego i jest
zgodne z przedmiotem zamwie-
nia podstawowego.
Zamwienia uzupeniajce stanowi
odrbny od zamwie dodatkowych
rodzaj zamwie, ktrych udzielenie
jest moliwe w trybie zamwienia
z wolnej rki. Zamwienie uzupe-
niajce, cho powizane funkcjonal-
nie (rodzaj zamwienia) oraz proce-
duralnie (informacja w ogoszeniu
o zamwieniu) z zamwieniem pod-
stawowym, jest zupenie nowym i sa-
modzielnym zamwieniem. Jak kade
inne zamwienie w trybie zamwie-
nia z wolnej rki, take i ono zostaje
udzielone po negocjacjach z jednym
wykonawc, w tym przypadku z wy-
konawc, na rzecz ktrego udzielono
zamwienia podstawowego.
Ustawa limituje warto zamwie
uzupeniajcych na poziomie 50%
wartoci zamwienia podstawowe-
go w przypadku robt budowla-
nych. Jest to wielko maksymalna,
a zamawiajcy moe ograniczy
wielko zapowiadanych zamwie
uzupeniajcych w stosunku do limi-
tu ustawowego. Inaczej ni w przy-
padku zamwie dodatkowych
warto zamwienia uzupeniajce-
go naley odnosi do wartoci sza-
cunkowej zamwienia publicznego.
Po pierwsze, wynika to z faktu, e
w art. 67 ust. 1 pkt 6 i 7 jest mowa
o wartoci zamwienia podstawo-
wego, a nie o wartoci zamwienia
realizowanego, jak w art. 67 ust. 1
pkt 5, po wtre za, ze wzgldu na
charakter prawny zamwie uzupe-
niajcych, ktrych udzielenie zama-
wiajcy przesdza ju na etapie po-
stpowania o udzielenie zamwienia
podstawowego. Zamwienie uzu-
peniajce zawsze jest nastpstwem
wczeniej udzielonego zamwienia,
nazywanego w ustawie zamwie-
niem podstawowym, ktre powinno
zosta udzielone w trybie przetargu
nieograniczonego lub ograniczo-
nego. Dla zamwie udzielanych
w innych trybach przepisy ustawy
nie przewiduj moliwoci udzie-
lania zamwie uzupeniajcych.
Warunkiem udzielania zamwie
uzupeniajcych jest wprowadzenie
do ogoszenia o zamwieniu dla za-
mwienia podstawowego wyrane-
go zapisu na ten temat.
Zgodnie z dyspozycj ustawow
przedmiotem zamwienia uzupenia-
jcego na roboty budowlane i usugi
powinno by powtrzenie zamwie
tego samego rodzaju, a zatem powin-
no obejmowa takie same zamwie-
nia jak zamwienie podstawowe.
Zamwienia uzupeniajce mog
by udzielone w okresie trzech lat
od udzielenia zamwienia podsta-
wowego. Przez dzie udzielenia
zamwienia podstawowego naley
rozumie dzie zawarcia umowy.
Trzyletni okres limitujcy korzysta-
nie z zamwie uzupeniajcych
odnosi si do najpniejszego mo-
mentu udzielenia takiego zamwie-
nia, a nie do okresu wykonywania
umowy w sprawie zamwienia
uzupeniajcego. Zamwienie uzu-
peniajce moe by wykonywane
przez okres duszy ni trzy lata, li-
czc od dnia udzielenia zamwienia
podstawowego, byleby tylko zosta-
o udzielone przed tym terminem.
Z mocy wyranego przepisu usta-
wowego zamwienie uzupeniajce
moe by udzielone tylko temu sa-
memu wykonawcy, na rzecz ktrego
udzielono zamwienia podstawo-
wego. Ustawa nie ogranicza jednak
liczby zamwie uzupeniajcych.
Zamawiajcy moe udziela wielu
zamwie uzupeniajcych, byleby
ich sumaryczna warto nie prze-
kroczya 50% wartoci zamwienia
podstawowego w przypadku zam-
wie na roboty budowlane.
Termin realizacji zamwienia oraz
jego zmiana
Termin realizacji zamwienia
publicznego jest niewtpliwie
istotnym elementem umowy za-
wartej midzy zamawiajcym
a wykonawc. Termin ten zama-
wiajcy zobowizany jest wskaza
w ogoszeniu o zamwieniu i SIWZ.
czerwiec 13 [107]
l i sty do redakcj i
77
Jego zmiana (wyduenie) oznacza
zatem konieczno zmiany umo-
wy, a moliwo dokonania takiej
zmiany zostaa przez ustawodawc
ograniczona.
Stosownie do postanowie art. 144
ust. 1 pzp zakazuje si istotnych
zmian postanowie zawartej umo-
wy w stosunku do treci oferty,
na podstawie ktrej dokonano
wyboru wykonawcy, chyba e za-
mawiajcy przewidzia moliwo
dokonania takiej zmiany w ogo-
szeniu o zamwieniu lub w specy-
kacji istotnych warunkw zam-
wienia oraz okreli warunki takiej
zmiany. W wietle postanowie
przywoanego przepisu ustawa
uzalenia moliwo dokonania
istotnej zmiany umowy w sprawie
zamwienia od jej przewidzenia
w ogoszeniu o zamwieniu lub
w specykacji istotnych warunkw
zamwieni oraz okrela warunki ta-
kiej zmiany. A contrario moliwo
dokonywania zmiany nieistotnej
nie jest poddana analogicznym
rygorom.
Przepis art. 144 ust. 1 nie wska-
zuje, jakie zmiany umowy nale-
y traktowa jako zmiany istotne
umowy w sprawie zamwienia pu-
blicznego. W uzasadnieniu projek-
tu noweli z dnia 4 wrzenia 2008 r.
(druk sejmowy nr 2154, Sejm RP VI
kadencji) wskazuje si, e zmiany
nieistotne naley rozumie jako ta-
kie, e wiedza o ich wprowadzeniu
do umowy na etapie postpowa-
nia o udzielenie zamwienia nie
wpynaby na krg podmiotw
ubiegajcych si o to zamwie-
nie czy na wynik postpowania.
Taki sposb rozumienia istotnych
i nieistotnych zmian do umowy
w sprawie zamwienia publicz-
nego nawizuje do orzecznictwa
TSUE. Europejski Trybuna Spra-
wiedliwoci (TSUE) rozwaa kwe-
stie zmiany umowy w wyrokach
z 19 czerwca 2008 r. w sprawie
C-454/06 pressetext Nachrichtena-
gentur GmbH v. Republika Austrii
(Bund), APA-OTS Originaltext-Se-
rvice GmbH, APA AUSTRIA PRESSE
AGENTUR registrierte Genossen-
schaft mit beschrnkter Haftung,
LEX nr 410027, z 29 kwietnia
2004 r. w sprawie C-496/99 P Ko-
misja Wsplnot Europejskich v. CAS
Succhi di Frutta SpA, ECR 2004,
nr 4A, s. I-03801, oraz z 5 padzier-
nika 2000 r. w sprawie C-337/98
Komisja Wsplnot Europejskich
v. Republika Francuska, ECR 2000,
nr 10A, s. I-08377. W sprawach
C-454/06 oraz C-496/99 TSUE
wskazywa, e ze wzgldu na cel
zapewnienia przejrzystoci proce-
dur rwnego traktowania oferen-
tw zmiany w postanowieniach
zamwienia publicznego w czasie
jego trwania stanowi udzielenie
nowego zamwienia w rozumie-
niu dyrektyw dotyczcych udzie-
lania zamwie publicznych, jeeli
charakteryzuj si one cechami
w sposb istotny odbiegajcymi
od postanowie pierwotnego za-
mwienia i w zwizku z tym mog
wskazywa na wol ponownego
negocjowania przez strony podsta-
wowych ustale tego zamwienia.
Z kolei w sprawie C-337/98 TSUE
stwierdzi, e zmiana zamwienia
publicznego w czasie jego trwania
moe by uznana za istotn, jee-
li wprowadza ona warunki, ktre
gdyby zostay ujte w ramach pier-
wotnej procedury udzielania zam-
wienia, umoliwiyby dopuszczenie
innych oferentw ni ci, ktrzy zo-
stali pierwotnie dopuszczeni, lub
umoliwiyby dopuszczenie innej
oferty ni ta, ktra zostaa pierwot-
nie dopuszczona. Stanowisko TSUE
w przedmiocie kwalikacji zmiany
umowy w sprawie zamwienia
publicznego jako zmiany istotnej
odwouje si zatem do znaczenia
danej zmiany umowy z punktu wi-
dzenia spoeczno-gospodarczego
celu zobowizania. Europejski Try-
buna Sprawiedliwoci wskazuje na
konieczno uwzgldnienia wpro-
wadzanej zmiany w hipotetycznie
dokonywanej ocenie ofert oraz na
potrzeb porwnania oferty wyko-
nawcy, z ktrym zostaa zawarta
umowa, w ksztacie uwzgldniaj-
cym wprowadzane zmiany z inny-
mi ofertami, ktre zostay zoone
w postpowaniu o udzielenie za-
mwienia publicznego.
Kontrola prawidowoci udziele-
nia zamwie publicznych
Odpowiadajc na pytanie Czytel-
nika o ograniczenia prawne dyscy-
plinujce zamawiajcego oraz wy-
konawc w celu nieprzekraczania
ustalonych w przetargu terminw
wykonania oraz wartoci robt, na-
ley wskaza na dyspozycj art. 67
ust. 1 pkt 5 i 6 oraz art. 144 pzp.
Zamawiajcy nie moe dowolnie
rozszerza zakresu robt zleconego
pierwotnie wykonawcy. Moe mu
jednak udzieli zamwienia dodat-
kowego i/lub uzupeniajcego po
spenieniu ustawowych przesanek
opisanych we wskazanych przepi-
sach. W tym miejscu warto zwrci
uwag, e przesanki zastosowania
zamwienia z wolnej rki na robo-
ty dodatkowe s interpretowane
cile.
Jeli chodzi o zmian terminu reali-
zacji zamwienia, przede wszyst-
kim naley przyjrze si treci
umowy i warunkom realizacji za-
mwienia okrelonym w SIWZ pod
ktem istnienia w nich przesanek
zmiany terminu. W przypadku ich
braku naley oceni, czy zmia-
na terminu bdzie miaa charak-
ter zmiany istotnej w rozumieniu
art. 144 ust. 1 pzp. W ocenie autor-
ki niniejszego opracowania w prze-
waajcej wikszoci przypadkw
bdzie to zmiana istotna i jeli brak
w umowie lub SIWZ przesanki
zmiany terminu, a mimo to zama-
wiajcy wyduy wykonawcy ter-
min realizacji zamwienia, dokona
tego w sposb nieuprawniony.
78
INYNIER BUDOWNICTWA
l i sty do redakcj i
Na pytanie Czytelnika o mechanizm
kontrolny w omawianych przypad-
kach warto zwrci uwag na upraw-
nienia kontrolne Prezesa Urzdu
Zamwie Publicznych. Zakres spra-
wowanej przez ten organ kontroli
prawidowoci udzielonych zamwie
obejmuje m.in. kontrol prawido-
woci udzielania zamwie w trybie
z wolnej rki (dotyczy to rwnie za-
mwie dodatkowych) oraz kontrol
prawidowoci i zasadnoci wprowa-
dzenia zmian w umowie w sprawie
zamwienia publicznego. W tym
zakresie Prezes UZP jest uprawniony
wystpi do sdu o uniewanienie
zmiany umowy.
Jeli w wyniku przeprowadzonej kon-
troli Prezes UZP stwierdzi naruszenie
przez zamawiajcego przepisw w za-
kresie udzielenia zamwienia z wolnej
rki, moe zawiadomi waciwego
rzecznika dyscypliny nansw pu-
blicznych o naruszeniu lub wystpi
z wnioskiem o ukaranie za naruszenie
dyscypliny nansw publicznych do
waciwej komisji orzekajcej.
Jeszcze na temat projektu wykonawczego
Cytuj pierwsze zdanie odpowie-
dzi Czy inwestor moe dowol-
nie dysponowa moim projektem
budowlanym?, ktra ukazaa si
w IB nr 01/2010: Cho z prze-
pisw ustawowych wyranie to
wynika, projekt wykonawczy
moe by traktowany jako utwr
zaleny w stosunku do wyjciowe-
go projektu budowlanego, na ba-
zie ktrego jest sporzdzany, czyli
jako opracowanie w rozumieniu
art. 2 ustawy z 4 lutego 1994 r.
o prawie autorskim i prawach po-
krewnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 90,
poz. 631, z pn. zmianami).
Myl, e autor chcia napisa:
Cho z przepisw ustawowych
wyranie to nie wynika....
Ot z przepisw Prawa budowla-
nego wszystko wyranie wynika.
Projekt wykonawczy nie istnieje
w Prawie budowlanym. Jest to
wycznie zwyczajowa nazwa po-
wszechnie uywana. Prawo budow-
lane mwi o projekcie budowlanym
oraz o rysunkach i opisach su-
cych wykonaniu obiektu, z pen
wiadomoci unikajc okrelenia
projekt wykonawczy. Projektan-
tem jest bowiem tylko autor projek-
tu budowlanego, a prawem autor-
skim objty jest wycznie projekt
budowlany, co kadorazowo jest
podawane w pozwoleniu na budo-
w (projekt budowlany ma okre-
lon liczb egzemplarzy, ponume-
rowane strony oraz jest podpisany
oryginalnym podpisem autora).
Dokumentacj budowy stanowi
projekt budowlany z naniesiony-
mi przez projektanta zmianami.
Za zgodno wykonania obiektu
z projektem budowlanym odpo-
wiada inspektor nadzoru i kie-
rownik budowy.
aden inny projektant nie jest
uczestnikiem procesu budowy.
Przepisy te ustanowiono na
bazie przepisw europejskich,
gdzie podstawow spraw jest
cise okrelenie odpowiedzial-
noci kadego uczestnika pro-
cesu budowlanego, zwizane
z zakresem dziaania rm ubez-
pieczeniowych.
Zakres i forma projektu budow-
lanego s cile regulowane pra-
wem, a projektant skada najwa-
niejsze owiadczenie o wykonaniu
projektu zgodnie z przepisami.
I tylko on moe odpowiada za
projekt. Nie moe zrzec si rw-
nie praw autorskich. Przepisy
o utworach zalenych dotycz tyl-
ko projektw budowlanych.
Inne opracowania (techniczne,
technologiczne oraz wymienione
rysunki i opisy suce wykonaniu
obiektu, tylko potocznie nazywa-
ne projektem wykonawczym) nie
wymagaj uprawnie, nie podle-
gaj prawu autorskiemu i nie s
objte ubezpieczeniem.
Wykonanie projektu i wykonanie
obiektu wedug projektu to s
dwie rne dziedziny dziaalnoci.
Autorka uwag susznie podnosi,
e w przepisach nie ma regulacji
projekt wykonawczy. Nie zmienia
to jednak faktu, e w praktyce bu-
dowlano-projektowej taka nazwa
wystpuje i dlatego zostaa uyta
w wyjanieniach (w odpowiedzi na
list Czytelnika odwoujcy si do
problematyki projektu wykonaw-
czego). Sama Autorka stwierdza
zreszt, e nazwa ta jest zwyczajo-
wo powszechnie uywana. Autor
w swoich wyjanieniach nie stwier-
dzi jednak, e projekt wykonawczy
jest projektem w rozumieniu przepi-
sw Prawa budowlanego (Pb), tzn.
e Pb reguluje ten projekt.
Niestety, autor nie moe zgodzi si
ze stanowczym stwierdzeniem Au-
torki uwag, e z przepisw Prawa
budowlanego wszystko wyranie
wynika, odnoszcym si do wy-
janie autora na temat praw au-
torskich do projektu. Ot analiza
przepisw prowadzi do wniosku,
Odpowiada Rafa Golat radca prawny
80
INYNIER BUDOWNICTWA
l i sty do redakcj i
e Pb nie odwouje si wyranie
do zagadnienia praw autorskich
(Autorka nie powoaa adnych
przepisw Pb dotyczcych prawa
autorskiego).
Co wicej, take w ustawie o pra-
wie autorskim i prawach pokrew-
nych nie ma szczegowej, rozbu-
dowanej regulacji praw autorskich
do projektw. Warto choby zwr-
ci uwag na to, e prawo autorskie
nie posuguje si pojciem projektu
budowlanego, mwic o utworach
architektonicznych oraz projektach
architektonicznych. Regulacja au-
torskich praw zalenych zawarta
w art. 2 i art. 46 ustawy o prawie
autorskim i prawach pokrewnych
nie zawiera szczeglnych zasad do-
tyczcych twrczoci projektowej.
Nie pozostaje wobec tego nic inne-
go, jak odnie praktyk projektow
w budownictwie do oglnych zasad
autorskich praw zalenych, uregu-
lowanych w prawie autorskim.
Ze wzgldu na podniesione przez
Autork wtpliwoci warto poczyni
dodatkowe wyjanienia.
Po pierwsze, podkreli naley, e
z uwagi na twrczy charakter projektu
budowlanego nie sposb ogranicza
si do jego regulacji w Pb. Trzeba bra
pod uwag rwnie uwarunkowa-
nia wynikajce z prawa autorskiego.
Projekt budowlany w rozumieniu Pb
i projekt stanowicy chroniony prawa-
mi autorskimi utwr to nie s pojcia
tosame, choby z tego powodu, e
z punktu widzenia prawa autorskiego
nie jest istotne to, czy projekt spenia
wymagania Pb. Projekt wykonany
niezgodnie z Pb jest utworem w rozu-
mieniu prawa autorskiego, z ktrego
bez wiedzy i zgody autora (projektan-
ta) nie mona korzysta. Prawo autor-
skie i Pb to zatem dwa rne porzdki
prawne. Na przykad z punktu widze-
nia prawa autorskiego w ogle nie jest
istotna wynikajca z Pb kwestia wyko-
nania projektu zgodnie z przepisami
oraz odpowiedzialnoci projektanta
za naleyte wykonanie projektu.
Po drugie, wtpliwe jest stanow-
cze stwierdzenie Autorki uwag,
e aden inny projektant nie jest
uczestnikiem procesu budowy ze
wzgldu choby na to, e Pb przewi-
duje moliwo zmiany projektanta
sprawujcego nadzr autorski. Nie
jest zatem konieczne, aby obowizki
projektowe w czasie realizacji inwe-
stycji byy wykonywane tylko przez
jednego projektanta autora pro-
jektu budowlanego. Samowystar-
czalno projektowa jednego tylko
projektanta jest rwnie wtpliwa
w wietle innych przepisw Pb:
1) art. 20 ust. 1 pkt 1a, zgodnie
z ktrym jednym z podstawowych
obowizkw projektanta jest za-
pewnienie, w razie potrzeby, udziau
w opracowaniu projektu osb posia-
dajcych uprawnienia budowlane do
projektowania w odpowiedniej spe-
cjalnoci oraz wzajemne skoordyno-
wanie techniczne wykonanych przez
te osoby opracowa projektowych
(warto w tym kontekcie zauway,
e art. 2 ustawy o prawie autorskim
i prawach pokrewnych odnonie do
autorskich praw zalenych posugu-
je si pojciem opracowania),
2) art. 20 ust. 2, zgodnie z ktrym
projektant ma obowizek zapewni
sprawdzenie projektu architekto-
niczno-budowlanego pod wzgldem
zgodnoci z przepisami, w tym tech-
niczno-budowlanymi, przez osob
posiadajc uprawnienia budowla-
ne do projektowania bez ogranicze
w odpowiedniej specjalnoci lub
rzeczoznawc budowlanego.
W wietle powyszych przepisw
stwierdzenie, e projektantem jest
tylko autor projektu budowlane-
go, sprawia wraenie wtpliwego
uproszczenia, tym bardziej w kon-
tekcie bardziej skomplikowanych
inwestycji, ktrych realizacja wyma-
ga sporzdzania projektw wyko-
nawczych. Bardziej rozbudowana
ni podana przez Autork uwag jest
take legalna denicja dokumenta-
cji budowy (por. art. 3 pkt 13 Pb),
w skad ktrej wchodz take w ra-
zie potrzeby rysunki i opisy suce
realizacji obiektu, a wic wanie te
elementy, ktre Autorka uwag od-
nosi do zwyczajowego pojcia pro-
jektu wykonawczego. W zwizku
z tym dokumentacj budowy stano-
wi zarwno projekt budowlany, jak
i projekt wykonawczy w powyszym
rozumieniu.
Po trzecie, Autorka uwag stwierdza,
e przepisy o utworach zalenych
dotycz tylko projektw budow-
lanych. Autorka uwag przyznaje
zatem, e przepisy o prawach za-
lenych dotycz projektw budow-
lanych. Skoro tak, to w kolizji z tym
stwierdzeniem pozostaj uwagi na
temat braku moliwoci twrczego
opracowania projektu budowlane-
go przez inne osoby. Istot praw
zalenych jest bowiem to, e inna
osoba ni twrca utworu dokonuje
jego opracowania, w efekcie cze-
go powstaje nowe, twrcze dzie-
o, czyli okrelone opracowanie,
ktrym w dziaalnoci projektowej
moe by nowa wersja projektu,
uwzgldniajca zmiany wprowa-
dzone w trakcie realizacji inwestycji
oraz uzupeniajce projekt budow-
lany rysunki i opisy, suce realiza-
cji obiektu.
Skoro projekt nie budzi wtpliwoci
jako utwr w rozumieniu prawa au-
torskiego, a przepisy prawa autor-
skiego nie wyczaj regulacji autor-
skich praw zalenych odnonie do
utworw projektowych, to nie ma
powodu twierdzi, e nie mog by
one twrczo opracowywane.
W tym miejscu warto posuy si
daleko idc analogi, pozwala-
jc na lepsze zrozumienie specy-
ki problematyki autorskich praw
zalenych. Chodzi o bdce opra-
cowaniami cudzych utworw tu-
maczenia, take dzie fachowych,
np. podrcznikw projektowania.
Tumacz take nie tworzy zupenie
nowego dziea. Jego praca polega
na jak najwierniejszym przeoeniu
czerwiec 13 [107]
l i sty do redakcj i
81
twrczego dziea na inny jzyk, czy-
li te jest to praca w zasadzie tech-
niczna, fachowa, a mimo to usta-
wodawca uzna, e kady tumacz
cudzego utworu sam jest twrc,
odrbnie chronionym prawami au-
torskimi. Jest to podobne do twr-
czoci projektowej, poniewa osoba
sporzdzajca projekt wykonawczy
niejako rozwija go pod ktem wy-
konawczym, dziki czemu powstaje
odpowiednio rozbudowana wer-
sja projektu, znajdujca swoje od-
zwierciedlenie w wybudowanym
obiekcie. Poza tym zmiany w doku-
mentacji budowy dokonane w toku
wykonywania budowy uwzgldnia
dokumentacja powykonawcza (por.
art. 3 pkt 14 Pb).
Po czwarte wreszcie, co prawda na-
ley zgodzi si z ostatnim zdaniem
Autorki uwag, e wykonanie pro-
jektu i wykonanie obiektu wedug
projektu to s dwie rne dziedziny
dziaalnoci (tak jest w istocie), nie-
zrozumiae jest jednak, dlaczego Au-
torka uwag czy wykonanie obiektu
ze sporzdzaniem projektu wyko-
nawczego, czyli z rysunkami i opi-
sami sucymi realizacji obiektu.
Jak sama nazwa wskazuje, s to
rysunki i opisy suce realizacji
obiektu, a nie stanowice jego
wykonania, gdy zgodnie z tymi
rysunkami i opisami obiekt jest wy-
konywany. Przy takim ujciu take
sam projekt budowlany mona by
uzna za cz wykonania obiek-
tu, gdy jest on sporzdzany take
w celu realizacji obiektu. Warto te
zauway, e co prawda w odnie-
sieniu do projektw i opisw su-
cych realizacji obiektu Pb nie posu-
guje si pojciem projekt, jednak
trudno odmwi tym rysunkom
i opisom charakteru projektowego,
skoro sam projekt budowlany (ar-
chitektoniczno-budowlany) skada
si z opisu technicznego oraz cz-
ci rysunkowej, czyli opisw i ry-
sunkw ( 11 rozporzdzenia Mi-
nistra Infrastruktury z dnia 3 lipca
2003 r. w sprawie szczegowego
zakresu i formy projektu budow-
lanego Dz.U. z 2003 r. Nr 120,
poz. 1133 ze zm.).
Pomiary powierzchni uytkowej budynku
1. Czy obmiar dokonywany przez
kierownika budowy obowizuje
inwestora przy podawaniu po-
wierzchni uytkowej w druku zgo-
szenia zakoczenia budowy?
2. Czy ww. obmiar powinien by
uwzgldniany przy sporzdzaniu
charakterystyki energetycznej bu-
dynku?
3. Czy wielko tego obmiaru kie-
rownik jest obowizany poda
w swoim owiadczeniu skadanym
na zakoczenie budowy?
4. Czy inwestor, zawiadamiajc
urzd (np. gminy) o wybudowaniu
budynku, moe poda obmiar wy-
konany przez kierownika budowy?
Autor odpowiedzi zaznacza, e jest
ona jego wasn opini, jako e
przepisy nie s w tej sprawie precy-
zyjne. Przepis art. 57 ust. 1a Prawa
budowlanego obowizuje niecay
rok. Wprowadzajc go, ustawodaw-
ca nie dokona zmian w przepisach
wykonawczych do ustawy, uwzgld-
niajcych nowy obowizek. Oznacza
to, e dokonujc wykadni, trzeba
si posuy praktyk i analogiami.
Przede wszystkim naley wyjani
zagadnienie terminologiczne. Prze-
pis art. 57 ust. 1a Prawa budowla-
nego wspomina nie o obmiarach,
lecz o pomiarach. Pojcie obmiaru
dotyczy, na gruncie zarwno usta-
wy, jak i praktyki budowlanej, roz-
miarw wykonanych robt w uj-
ciu kosztorysowym. Obmiar zwykle
dokonywany jest na potrzeby roz-
liczenia robt, natomiast pomiar,
o ktrym mowa w art. 57, dotyczy
powierzchni obiektu budowlanego
ze wzgldu na jego cechy uytkowe.
Zatem pytanie i moja wypowied
dotycz pomiarw.
Przepis art. 57 ust. 1 pkt 2a Prawa bu-
dowlanego (Pb) nakada na kierowni-
ka budowy obowizek zoenia przy
zakoczeniu budowy owiadczenia
o zgodnoci wykonania obiektu bu-
dowlanego z projektem budowlanym
i warunkami pozwolenia na budow
oraz przepisami. Obowizek w, spro-
wadzajcy si do zoenia owiadcze-
nia o bardzo oglnym charakterze,
po prostu potwierdzajcy ow zgod-
no, doznaje modykacji w dwch
przypadkach. Jeden to przewidziany
w ust. 2 art. 57 Pb obowizek zo-
enia informacji o wybudowaniu
obiektu budowlanego ze zmianami
w stosunku do projektu o zakresie
uznanym przez ustaw za nieistotny
(wg art. 36a ustawy). W tym przypad-
ku owiadczenie kierownika budowy
musi by uzupenione zamiennymi
rysunkami, opisem, a take musi by
potwierdzone przez inspektora nad-
zoru oraz inwestora.
Drugi przypadek, o ktry Pan wa-
nie pyta, wie si z art. 57 ust. 1a
i dotyczy budynkw mieszkalnych
lub z czci mieszkaln. Przepis ten
obowizuje od 29 kwietnia 2012 r.
W przypadku takich budynkw
Odpowiada: Przemysaw Lis adwokat (Wrocaw)
82
INYNIER BUDOWNICTWA
l i sty do redakcj i
owiadczenie kierownika budowy
musi obejmowa informacj o doko-
naniu pomiarw powierzchni uyt-
kowej budynku oraz poszczeglnych
lokali, zgodnie z rozporzdzeniem Mi-
nistra Transportu, Budownictwa i Go-
spodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia
2012 r. w sprawie szczegowego za-
kresu i formy projektu budowlanego.
Rozporzdzenie to okrela jedynie za-
sady uwzgldniania powierzchni jako
uytkowej oraz odsya do Polskiej
Normy. Przepis art. 57 ust. 1a usta-
wy zobowizuje kierownika budowy
nie tylko do zoenia owiadczenia
o dokonaniu pomiarw, ale take do
zoenia informacji o ich dokonaniu,
co ze wzgldu na zaoenie racjo-
nalnoci ustawodawcy (rne poj-
cia powinny oznacza rne rzeczy,
nadto w ust. 2 pojcie informacja
oznacza przekazanie danych w po-
staci rysunkw, opisw itp.) oraz
systematyczne ulokowanie przepisu
(zosta wprowadzony ustaw z dnia
16 wrzenia 2011 r. o ochronie praw
nabywcy lokalu mieszkalnego lub
domu jednorodzinnego, ktrej ce-
lem jest m.in. zabezpieczenie praw
klientw deweloperw w wypadku
rozbienoci midzy przedmiotem
umowy a wybudowanym lokalem)
oznacza musi objcie owiadcze-
niem kierownika budowy wynikw
pomiarw z uwzgldnieniem wyso-
koci pomieszcze w przedziaach
1,42,2 m, ponad 2,2 m, natomiast
eliminuje powierzchnie, nad ktry-
mi przestrze jest nisza ni 1,4 m.
Zatem moim zdaniem nie jest tu
wystarczajce jedynie owiadczenie,
lecz konieczne jest podanie wynikw
pomiarw. Jest to odpowied na
Pana pytanie 3.
Poniewa do zawiadomienia o zako-
czeniu budowy inwestor obowizany
jest zaczy m.in. owiadczenie o za-
koczeniu budowy, a to w odniesieniu
do budynkw mieszkalnych powinno
zawiera informacj o dokonaniu po-
miarw z ich wynikami, wic natural-
ne jest, e inwestor zwykle podaje te
wyniki. Ustawa nie wspomina, aby
wynik pomiaru podany w informacji
przez kierownika by dla inwestora
wicy. Jednak aby taka rozbieno
zaistniaa, inwestor musi dysponowa
innymi wynikami pomiaru, dokonany-
mi zgodnie z rozporzdzeniem Mini-
stra Transportu, Budownictwa i Go-
spodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia
2012 r. Istnienie takiej rozbienoci
wiadczy rwnie o nienaleytym wy-
konaniu obowizkw przez kierowni-
ka budowy, choby w odniesieniu do
obowizku wykonania dokumentacji
powykonawczej (art. 22 pkt 8 Pb).
Zatem pytanie nr 1 jest dalece hipo-
tetyczne. Wynik pomiarw nie wie
inwestora, ale inwestor, aby podane
pomiary zakwestionowa, powinien
dysponowa innymi pomiarami,
zgodnymi z przepisami.
Przepisy o wiadectwie energetycz-
nym (art. 55a Pb oraz rozporzdzenie
Ministra Infrastruktury z dnia 6 listo-
pada 2008 r. w sprawie metodologii
obliczania charakterystyki energetycz-
nej budynku i lokalu mieszkalnego
z zacznikami) wspominaj w opi-
sach metodologii (za. 57), e dane
do oblicze powinny by czerpane
z dokumentacji technicznej oraz wie-
dzy technicznej i wizji lokalnej. Kie-
rownik budowy jest obowizany do
sporzdzenia dokumentacji powyko-
nawczej. Z natury rzeczy obejmowa
ona bdzie wyniki pomiarw. Bdzie
zatem podstawowym rdem wie-
dzy o powierzchni lokali/budynku.
Aby przyj inn powierzchni, na-
ley dysponowa konkurencyjnymi
wynikami pomiarw i uj je w doku-
mentacji budynku. Jest to odpowied
na Pana pytanie 2.
Odpowied na pytanie 4. moe by
wycznie pozytywna. Inwestor moe
poda pomiar wykonany przez kie-
rownika budowy, zwaszcza e nie jest
obowizany sam go dokonywa. Jeli
jednak dokona pomiaru i stwierdzi
rozbienoci, to powinien poda wy-
nik waciwy, jako e informacja ma
walor dowodowy.
krtko
Rozbudowa obiektw Politechniki Warszawskiej
Wkrtce powikszy si siedziba Elektroniki i Technik Infor-
macyjnych Politechniki Warszawskiej. Na terenie uczelni
wzniesione zostan kolejne skrzyda budynku C1 i D1. Po-
wierzchnia cakowita inwestycji to ponad 6,5 tys. m
2
. W no-
wych obiektach zlokalizowane bd laboratoria dydaktyczne,
laboratoria specjalistyczne oraz pomieszczenia dla obsugi.
Wysokie na sze kondygnacji skrzyda poczy dwukondy-
gnacyjna cz podziemna. Gara przebiegnie pod i midzy
projektowan czci nadziemn. Przejcie midzy nowymi
a istniejcymi skrzydami (C i D) zapewni tunel podziemny.
Warto kontraktu wynosi prawie 25 mln z brutto, a termin
realizacji to koniec listopada 2014 roku. Kontrakt na budow
dla Politechniki Warszawskiej, podpisany w kwietniu 2013
roku, zrealizuje Mostostal Warszawa.
rdo: www.mostostal.waw.pl
technol ogi e
83
czerwiec 13 [107]
Komputery stay si nieodzownym
towarzyszem czowieka w pracy oraz
w domu. Su nam do wielu celw
dostarczaj rozrywki, pomagaj
zdobywa wiedz, ucz oraz poma-
gaj w obowizkach zawodowych.
Nawet niniejszy tekst nie powstaby,
gdyby nie komputery.
Uoglniajc, pierwszym kompute-
rem inyniera by kalkulator, ktry
pozwala zautomatyzowa czynnoci
zwizane z obliczeniami. Pocztko-
wo pomaga w prostych dziaaniach
matematycznych, potem w rachun-
ku prawdopodobiestwa i statysty-
ce. W kocu zosta zastpiony przez
pierwsze komputery.
W naszym kraju praktycznie dopiero
z kocem lat 80. ubiegego wieku
systemy komputerowe zaczy by
stopniowo wykorzystywane w pro-
cesie przygotowania dokumentacji
projektowej. Pocztkowo pojawiy si
pierwsze komputerowe edytory tek-
stu, co pomogo usprawni przygo-
towanie czci opisowej projektu. Po-
tem zaczto korzysta z programw
wspomagajcych rysowanie. W zapo-
mnienie odeszy maszyna do pisania,
deska krelarska, kalka, owek oraz
rapidograf.
Trudne pocztki
Przed er komputerw tryb opra-
cowania dokumentacji projektowej
zasadniczo sprowadza si do wyko-
rzystania deski krelarskiej, jako na-
rzdzia do przygotowania rysunkw
(czci gracznej dokumentacji), oraz
rcznej maszyny do pisania, jako na-
rzdzia do przygotowania tekstw
(czci opisowej dokumentacji), kt-
ra jak ju wspomniano zostaa
pierwsza zastpiona przez kompute-
ry. W biurach projektowych by wic
okres, e dokumentacj projektow
przygotowywano na dwa sposoby
cz opisow ju z uyciem kom-
puterw, ale rysunki wci rcznie.
Oczywicie, rwnie w tamtych cza-
sach starano si zautomatyzowa wie-
le czynnoci. Mimo e nie posiadano
tak sprawnych urzdze drukujcych
jak dzi, prbowano siga po rozwi-
zania, ktre daway moliwo spraw-
nego powielania przygotowanej doku-
mentacji projektowej. Poniewa proste
urzdzenia drukujce rozpowszechniy
si wczeniej ni komputery, z przygo-
towaniem kolejnych kompletw czci
opisowej zwykle nie byo problemu. Po
prostu je kserowano lub drukowano,
niestety praktycznie wycznie w tech-
nologii czarno-biaej. Wyzwaniem byo
kopiowanie formatw wikszych ni
A3, co z reguy dotyczyo wanie ry-
sunkw technicznych. Najczciej wy-
korzystywano materia wiatoczuy,
tzw. ozalid. Wad tej technologii byo
tworzenie kopii w kolorze (odcieniu)
oletowym. Estetyka kopii ozalido-
wych pozostawiaa wiele do yczenia.
Rysunki powstaway rcznie do czasu,
gdy na rynku pojawiy si pierwsze ce-
nowo dostpne plotery. Pocztkowo
byy to urzdzenia pisakowe przypo-
minajce wygldem zwyky st. Papier
ukadano na poziomo ustawiony blat
Komputer w pracy projektanta
Projekty wykonawcze czy szeroko rozumiane dokumenty
przetargowe nadal musz by przygotowywane w wersjach
elektronicznej i papierowej.
mgr in. Andrzej Gumua
AG Doradztwo i Projektowanie
i przytrzymywano np. namagnesowa-
nymi listwami. Do wykorzystania byo
kilka pisakw o rnej gruboci. Dodat-
kow zalet tej technologii bya mo-
liwo wykorzystania take kolorowych
pisakw. By to niewtpliwy przeom
w technologii reprodukcji, cho posia-
da ograniczenia tworzy mona byo
rysunki nie wiksze ni st plotera, naj-
czciej A0 lub nawet A1.
Komputerowe wspomaganie
projektowania
Oczywicie urzdzenia techniczne
nie mog istnie bez oprogramo-
wania. Aby skorzysta z ploterw,
naleao dysponowa odpowiedni-
mi programami wspomagajcymi
Rys. 1 Dawniej projekty cechowaa rzetelno,
dzisiaj czasami tylko estetyka
projektowanie nazywanymi potocz-
nie programami CAD (od angiel-
skiego skrtu sw Computer Aided
Design). Najbardziej powszechny
wwczas by program AutoCAD rmy
Autodesk, konkurujcy z produktem
Bentleya programem Microstation.
Swj sukces AutoCAD zawdzicza
bardzo intuicyjnemu interfejsowi oraz
otwartoci na potrzeby uytkownika.
Bardziej dowiadczony i wymagajcy
uytkownik mg wwczas uniwersal-
ny program Autodesku dostosowa
cile do swoich potrzeb przez np.
tworzenie wasnego menu, prostych
polece czy skryptw dziaajcych po-
dobnie do makr. To powodowao, e
inynierowie bardzo szybko polubili
AutoCAD. Najbardziej dowiadczeni
mieli moliwo tworzenia wasnych
typw linii, czcionek (symboli) czy te
aplikacji komputerowych, np. w j-
zyku programowania AutoLISP. Dua
popularno tego jzyka programo-
wania wynikaa z faktu banalnej wrcz
procedury pisania w nim aplikacji.
Oczywicie konieczna bya znajomo
samego jzyka, ale do tworzenia pro-
gramw wystarcza zwyky edytor pli-
kw tekstowych (tzw. notatnik). Tym
samym AutoLISP sta si bardzo po-
pularny take wrd uytkownikw
AutoCADa niebdcych profesjonal-
nymi informatykami. AutoCAD nie
tylko wspomaga projektowanie, ale
robi to w sposb optymalny. Kiedy
jeden program typu CAD suy
wszystkim inynierom i architek-
tom. Obecnie programy wspoma-
gajce projektowanie tworzone
s z podziaem na specjalistyczne
brane, ale co wane pracujce
w jednym rodowisku. Takie roz-
wizanie pozwala na swobodn wy-
mian plikw pomidzy rnymi pro-
jektantami pracujcymi na rnych
programach (nakadkach), ale nad
jednym tematem.
Wczeniej zanim programy CAD
stay si powszechne proces przy-
gotowania rysunku wyglda na-
stpujco. Projektant (rzadziej jego
asystent) przygotowywa rysunek na
przezroczystej kalce z uyciem deski
krelarskiej i owka. Kiedy rysunek
by gotowy, by przerysowywany
przez krelarza z uyciem rapido-
grafw. Najczciej rysunek przery-
sowywano na inn kalk, ktr po-
tem powielano technik ozalidow.
Zdarzao si take przerysowywanie
bezporednio na papier, ale do tego
trzeba byo uywa podwietlanego
stou. Skoro rysunek mia by goto-
wy do przerysowania przez krelarza,
oczywicie musia by kompletny.
Niewtpliw zalet tego procesu by
fakt, e to najczciej projektant
by autorem rysunku i to on na
bieco nadzorowa jego przy-
gotowanie. Rol krelarza byo
tylko powielanie (edycja) rysun-
kw. Minusem byo podwjne
tworzenie rysunkw, dodatkowo
rcznie, co oczywicie wymagao
czasu, a take skutkowao zwykymi
ludzkimi pomykami. W tamtym cza-
sie przygotowaniu merytorycznemu
dokumentacji projektowej powi-
cano jednak wicej czasu ni dzisiaj.
Dokumentacja nie wygldaa moe
tak estetycznie i kolorowo jak obec-
nie, ale niewtpliwie bya opracowy-
wana rzetelniej. Uywano zazwyczaj
tylko czarnego tuszu, a pod wzgl-
dem gracznym elementy projekto-
we na rysunkach wyrniano tylko
gruboci kreski, a powierzchnie
w celu oznaczenia po prostu koloro-
wano rcznie.
Plotery pisakowe do szybko ust-
piy miejsca ploterom rolkowym,
wrd ktrych najpopularniejszymi
s atramentowe. Ich dziaanie byo
(i jest nadal) zasadniczo identyczne
jak drukarek atramentowych. Prak-
tycznie to, co rni plotery rolkowe
od pisakowych, to sposb podawa-
nia papieru (podajnik) oraz rodzaj
papieru. W ploterach pisakowych
uywa si gotowych formatw pa-
pieru, najczciej A1 lub A0, w plo-
terach rolkowych natomiast korzysta
si z rl papieru o rnej szerokoci
R
E
K
L
A
M
A
technol ogi e
85
czerwiec 13 [107]
(standardowo od 297 mm do
910 mm) i zmiennych dugociach,
najczciej 25 m lub 50 m, co
pozwalao projektantom pokona
ograniczenia, jakie towarzyszyy plo-
terom pisakowym. Moliwe stao si
drukowanie dugich rysunkw (tzw.
wstg), ktre czsto spotyka si np.
w projektach obiektw liniowych.
Ograniczenia i zagroenia
wynikajce ze stosowania
komputerw
Komputery w zakresie czynnoci pro-
jektowych pozwalaj zautomatyzowa
wiele czynnoci od najprostszych
edycyjnych, krelarskich po najbardziej
skomplikowane i uciliwe, a doty-
czce np. sfery oblicze. Niemniej
korzystanie z komputera niesie rw-
nie ograniczenia. Niezalenie jak du-
ym monitorem bdzie dysponowa
projektant, nie pozwoli on spojrze
dokadnie na cao rysunku, a ju
na pewno wwczas kiedy dotyczy
obiektu liniowego. Monitor
pozwala oceni bardzo
dobrze szczegy
rysunku, co nie-
stety powoduje,
e projektant,
przygotowujc
dokumentacj
projektow, za-
czyna skupia
si na detalach,
ignorujc nie tyl-
ko kwestie oglne,
ale i najwaniejsze.
Skomputeryzowanie procesu projek-
towania zmienio cakowicie sposb
projektowania. To, co kiedy wyko-
nywa projektant z pomoc deski
krelarskiej i owka, dzisiaj wykonu-
je jego asystent z udziaem ekranu
monitora, oprogramowania i myszy
komputerowej. W konsekwencji au-
torami projektw stali si asystenci,
ktrzy s najwyej nadzoro-
wani przez projektantw.
Projekty wic two-
rzone s najczciej
przez modych lu-
dzi, o doskonaej
znajomoci ob-
sugi komputera,
ale o jeszcze nie-
wielkim dowiad-
czeniu w zakresie
merytorycznego opra-
cowywania projektw.
Powstaa niebezpieczna sytu-
acja. Niewtpliwie rozsdny projek-
tant wci powinien by wiadomy
swoich obowizkw wynikajcych
choby z przepisw Prawa budowla-
nego. Gorzej, jeeli podpisuje doku-
mentacj projektow nie jako jej au-
tor, ale sporadyczny nadzorca.
REKLAMA
Autorami
projektw
stali si czsto
asystenci, ktrzy
s co najwyej
nadzorowani przez
projektantw.
86
INYNIER BUDOWNICTWA
technol ogi e
Dokumentacja elektroniczna
w zamwieniach publicznych
Obecnie coraz czciej zamawiajcy
(inwestorzy) daj, aby wraz z tra-
dycyjn, papierow wersj dokumen-
tacji projektowej dostarcza jej wersj
elektroniczn w postaci edytowalnej
i nieedytowalnej. Przygotowanie do-
kumentacji projektowej w wersji elek-
tronicznej wymaga jednak zastosowa-
nia odpowiedniego oprogramowania,
ktre najczciej ma charakter komer-
cyjny. Wersj edytowaln bd najcz-
ciej pliki zapisane w programie, ktry
projektant uywa do przygotowania
projektu. Najbardziej rozpowszech-
nionym formatem jest obecnie dwg
stworzony przez rm Autodesk na
potrzeby rodowiska AutoCAD. Z kolei
najczciej spotykan i dan przez
zamawiajcych wersj nieedytowaln
jest format PDF stworzony przez rm
Adobe Systems Incorporated. Zalet
tego formatu jest fakt, e przeglda-
nie plikw przygotowanych w tym for-
macie moe odbywa si za pomoc
Rys. 2 Przy weryfikacji projektu wci lepiej sprawdza si gotowy rysunek ni ekran monitora
darmowych wersji przegldarek. Przy-
gotowanie dokumentacji projektowej
w tym formacie rwnie nie stanowi
problemu najczciej projektanci
korzystaj z pomocy darmowych sys-
temowych wirtualnych drukarek, ktre
potra wydrukowa plik do forma-
tu PDF. Inn popularn metod jest
skanowanie do formatu PDF najcz-
ciej dokumentw (pism) i rysunkw.
Naley rwnie podkreli, e znane
rmy zajmujce si CAD, tj. Autodesk
oraz Bentley, udostpniy darmowe
wersje przegldarek swoich formatw.
S to programy DWG True View oraz
Bentley View.
W przypadku opracowa koszto-
rysowych w wersji elektronicznej
sprawa wyglda zasadniczo podob-
nie. Rnica praktycznie dotyczy
wikszej rnorodnoci w zakresie
oprogramowania. Projektanci ko-
rzystaj z rnych programw, kt-
re nie zawsze pozwalaj przygoto-
wa plik w formacie danym przez
inwestora. Takiego problemu nie ma
z reguy z plikami CAD, gdy zarw-
no AutoCAD pozwala zapisa rysunki
do konkurencyjnego formatu dgn,
jak rwnie Microstation umoliwia
zapis plikw w formacie dwg.
Oczywicie rynek oprogramowania
inynierskiego to nie tylko AutoCAD
i Microstation. Bardzo ciekaw propo-
zycj s programy innych niezalenych
rm, jak ArCADia-IntelliCAD, BricsCAD
czy DraftSight. Ich atutem jest cena
oraz moliwo pracy na plikach dwg.
Cz z nich umoliwia take korzysta-
nie z aplikacji AutoLISP. Niektre z nich
oferuj specjalistyczne moduy, np. dla
inynierw mechanikw.
R
E
K
L
A
M
A
Przy okazji naley zada pytanie, czy
zamawiajcy moe da przy-
gotowania dokumentacji projek-
towej w formacie komercyjnym.
Uznajc zapisy ustawy Prawo zam-
wie publicznych, a szczeglnie art.
29, naley wskaza, e takie danie
jest niezgodne z przepisami, przedmio-
tu zamwienia nie mona bowiem opi-
sywa w sposb, ktry mgby utrud-
nia uczciw konkurencj. Dodatkowo
przedmiotu zamwienia nie mona
opisywa przez wskazanie znakw to-
warowych lub pochodzenia, chyba e
jest to uzasadnione specyk przed-
miotu zamwienia i zamawiajcy nie
moe opisa przedmiotu za-
mwienia za pomoc do-
statecznie dokadnych
okrele, a wskazaniu
takiemu towarzysz
wyrazy lub rw-
nowany. Zama-
wiajcy nie moe
wic przywoa ar-
gumentu, e tylko
dany format pliku
(i aden inny) jest przez
niego uywany. Oczywicie
do rozstrzygnicia pozostaje, co
oznacza format rwnowany. Czy
w przypadku np. plikw CAD moe
to by jakikolwiek inny format zapisa-
ny w dowolnym programie CAD, czy
powinien to by taki format, ktry jest
kompatybilny z oprogramowaniem za-
mawiajcego?
Naley rwnie podkreli, e wersja
elektroniczna jest przecie kopi wersji
papierowej dokumentacji projektowej
i nie powinna si niczym od niej r-
ni. Nasze przepisy niestety nie regu-
Cyfrowy
wiat otwiera
przed nami nowe
moliwoci. Powinni-
my je wykorzysty-
wa z rozsdkiem
i w sposb opty-
malny.
luj tego zagadnienia np. w zakresie
uwierzytelnienia wersji elektronicznej
projektu. Z przyczyn czysto prak-
tycznych oraz moliwoci edycyj-
nych urzdze i oprogramowania
bardzo czsto dokumentacja pro-
jektowa w wersji cyfrowej, pomi-
mo e cakowicie zgodna z wersj
papierow, przygotowana jest dla
konkretnego tomu projektu w kil-
ku niezalenych plikach, np. osob-
no z rysunkami, osobno z dokumenta-
mi. Czy w takim razie jest wiern kopi
projektu?
Cyfrowy wiat otwiera przed nami
nowe moliwoci. Powinnimy wic
je wykorzystywa z rozsd-
kiem i w sposb opty-
malny. Oczywiste
jest, e dla decyzji
administracyjnych
na razie jesz-
cze konieczne jest
przygotowywanie
wersji papierowej
dokumentw. Ale
czy rzeczywicie dzi-
siaj niezbdne jest, aby
projekty wykonawcze czy
szeroko rozumiane dokumen-
ty przetargowe musiay by przy-
gotowywane w wersji papierowej?
Czy do przygotowania przetargu
i realizacji inwestycji nie wystarczy
wersja elektroniczna, ktra przecie
dodatkowo daje duo wiksze mo-
liwoci odczytu i analizy projektu ni
wersja tradycyjna. Mona jeszcze
sprbowa zrozumie, e inwestor
(i moe wykonawca) chciaby dys-
ponowa w swoim archiwum wersj
papierow projektu (cho przecie
w archiwum mona rwnie groma-
dzi wersje elektroniczne projektw
jaka to oszczdno miejsca). Nie-
stety w dzisiejszych czasach praw-
dziw rozrzutnoci jest zamawianie
przez inwestorw kilkanacie (sic!)
kompletw projektw wykonaw-
czych, zwaszcza na potrzeby ogo-
szenia przetargu.
Fot. A. Gumua
88
INYNIER BUDOWNICTWA
artyku sponsorowany
Poznaskie Biuro Inynierskie RCK obecne jest
na rynku budowlanym od 2005 r. Specjalizu-
je si w projektowaniu obiektw przemyso-
wych, logistyczno-magazynowych, handlo-
wych, biurowych i rekreacyjno-sportowych.
Od pocztku istnienia rmy pracownicy RCK
wykorzystuj oprogramowanie Tekla Structu-
res, czerpic tym samym korzyci, jakie niesie
ze sob technologia BIM.
Modelowanie Informacji o Budynku jest re-
wolucyjn koncepcj wprowadzajc now
jako do przedsiwzi budowlanych. Roz-
wizanie to jest skierowane do wszystkich
wsppracujcych bran, pozwalajc na a-
twiejsz i efektywniejsz komunikacj oraz
wymian informacji. Wart uwagi zalet
BIM jest take precyzyjno, ktra ma wpyw
np. na oszczdnoci w zamwieniach mate-
riau, planowaniu dostaw czy ograniczeniu
odpadw w produkcji. Wykorzystywany
przez RCK program Tekla Structures jest
przeznaczony do konstrukcji stalowych,
elbetowych (prefabrykowanych i monoli-
tycznych), a take drewnianych, aluminio-
wych i wielu innych. Dokadny, przestrzenny
model BIM, zawierajcy wszystkie szczegy
budowli, pozwala na analiz detali struktury
i umoliwia ich modykacje ju we wcze-
snych etapach projektowania.
Jednym z przykadw projektw zrealizo-
wanych przez RCK jest przeznaczony dla 15
tys. osb stadion Arki Gdynia o powierzchni
zabudowy 8900 m
2
i kubaturze ponad 140
tys. m
3
. Zakres caego przedsiwzicia obj
dr in. Tomasz Olszewski
Construsoft Sp. z o.o.
mgr in. Piotr Biaecki
RCK Biuro Inynierskie Sp. z o.o.
Wykorzystanie moliwoci BIM
w nowoczesnym biurze inynierskim
Rys. 1 Jeden z wzw konstrukcji stadionu Arki
Gdynia widok w programie Tekla oraz
po realizacji
Rys. Spomasz S.A. i RCK Biuro Inynierskie
Rys. 2 Przedstawienie fragmentu galerii Turfschip w darmowym oprogramowaniu Tekla BIMsight
Rys. RCK Biuro Inynierskie
przebudow ju istniejcego stadionu, na-
tomiast do zada biura naleao wykonanie
projektu warsztatowego konstrukcji stalo-
wej. Trjwymiarowe modele Tekla Structures
zostay wykorzystane w tym przypadku do
generowania rysunkw warsztatowych oraz
niezbdnych oblicze detali (rys. 1). Doku-
mentacja jest cile powizana z modelem,
przez co pozostaje zawsze aktualna i bez-
bdna. Nad projektem stadionu pracowao
3 statykw i 5 konstruktorw, wykorzystujc
dostpny w Tekla Structures tryb wielu uyt-
kownikw. Modele s take doskonaym r-
dem danych niezbdnych przy optymalizacji
produkcji dziki automatycznie generowa-
nym plikom dla obrabiarek CNC w formacie
DSTV czy XML. W zwizku z tym, e kon-
strukcja dachu stadionu skadaa si z proli
rurowych, uyto rozwiza dedykowanych
maszynom HGG. Firma RCK podkrela szyb-
ko i sprawno takiego przygotowania spe-
cjalistycznych pocze.
Dziki zastosowaniu nowoczesnych tech-
nologii RCK jest otwarte na wiele rynkw
i obsuguje klientw zarwno w Polsce,
jak i w Niemczech, Belgii oraz Holandii. Jed-
nym z ciekawszych projektw zrealizowanych
zagranic jest centrum rekreacyjno-biurowe
Turfschip mieszczce si w miecie Breda
w Holandii (rys. 2). Praca biura inynierskie-
go zwizana bya z wykonaniem modelu
konstrukcji stalowej (630 t) dla siedmiu sal
kinowych zlokalizowanych w samym rodku
caego kompleksu. Konstrukcja cian dziel-
cych sale to zestaw olbrzymich ram stalowych
opartych na supach elbetowych w ukadzie
poprzecznym oraz podunym. Najciekawsz
czci budynku jest frontowa elewacja sta-
nowica gwne wejcie do multikina: jest to
konstrukcja przystosowana pod szklan ele-
wacj, wykonana z zakrzywionych rur okr-
gych. Moliwoci Tekla Structures pozwoliy
na zamodelowanie struktury skadajcej si
z wielu gitych belek i wytworzenie kompletu
bezbdnej dokumentacji warsztatowej, ogra-
niczajc zbdne problemy czy opnienia.
Narzdzia BIM, ktre wykorzystuje rma
RCK, pozwalaj na podejmowanie kolejnych
wyzwa i realizacj wielu ciekawych przed-
siwzi. Aktualnie biuro jest jednym z gw-
nych projektantw nowego parku rozrywki
Adventure World Warsaw, ktry powstaje
w Grodzisku Mazowieckim. Jest to komplek-
sowy projekt ok. 60 budynkw i budowli,
ktrych stalowe konstrukcje bd w wikszo-
ci modelowane za pomoc Tekla Structures.
Pracownicy RCK podkrelaj, e bez wykorzy-
stania BIM nie byoby moliwe realizowanie
projektw o wysokiej jakoci (potwierdzonej
certykatem ISO 9001 dla rmy), zgodnie
z warunkami klienta i w tak krtkich termi-
nach wymaganych przez dzisiejszy rynek.
Construsoft Sp. z o.o.
ul. Wilczak 16 A
61-623 Pozna
tel.: +48 61 826 00 71
www.construsoft.pl
RCK Biuro Inynierskie Sp. z o.o.
ul. Sikorskiego 39
61-536 Pozna
tel.: +48 61 835 45 87
www.rck-biuro.pl
89
j zyk angi el ski
czerwiec 13 [107]
Construction machines the different
types and their uses
GLOSSARY:
construction machines (also
construction machinery/equip-
ment) maszyny budowlane
versatility tu: wielofunkcyjno
earthwork roboty ziemne
nishing works roboty wyko-
czeniowe
efciency tu: wydajno
drive tu: napd
excavator koparka
loader adowarka
dozer spychacz/spycharka
dump truck (also dumper)
wywrotka
heavy machines maszyny cikie
to level the ground niwelowa
teren
to excavate wykopywa
przekopywa
arm tu: rami/wysignik
crawler track (also caterpillar
track) gsienica
to carry out (i.e. construction
works) wykonywa (np. roboty
budowlane)
blade lemiesz
rubble (also debris gruz
bucket tu: yka (np. adowarki,
koparki)
mount forks zawiesie widowe
paver tu: rozcieacz
roadroller walec
milling machine (also cold pla-
ner) frezarka drogowa
layer warstwa
compaction zagszczenie /
formowanie
crane dwig, uraw
to lift podnosi
load capacity nono, udwig
skyscraper wieowiec, drapacz
chmur
In todays world, construction machines are the backbone of every
construction site. Their strength and versatility are useful while building
roads, bridges, tunnels, underground stations and various types of buildings
and building structures. The use of machinery at particular stages of the
construction project, from earthwork to foundation work to above ground
construction works and finally to finishing works, significantly speeds up
the investment process and sometimes allows to reduce the overall cost.
The main thing, however, is to select the appropriate equipment, taking
into account the type and size of the work as well as machine efficiency.
Currently, there is a vast array of
construction machines available on
the market. The equipment is avail-
able either with a diesel or electric
drive, and with a hydraulic or electric
control system. Depending on the
application, it can be divided into
three main categories.
EARTHWORK MACHINERY
Excavators, loaders, dozers, dump
tracks, bulldozers, scrapers and gra-
ders, widely used on both large and
small construction sites, are heavy
machines, the aim of which is to level
the ground, remove the humus layer,
excavate land as well as to move con-
siderable quantities of soil and rock.
Excavators, because of their exible,
360 degree rotating arms, make dig-
ging and loading very easy. Mounted
on wheels or crawler tracks, they vary
in size and can weight as little as one
tonne or as much as 90. The heavier
the equipment, the more suitable
it is for carrying out larger works.
A dozer, tted with a blade, allows
for clearing and grading land. Finally,
to load and transport sand, rubble,
dirt, gravel, and other materials from
a construction site, one needs to use
a loader. A typical loader, usually
mounted on wheels, is a tractor with
a wide bucket on the end of mov-
able arms. Depending on the kind
of work to be done, the bucket can
be replaced with another device, i.e.
mount forks to lift heavy pallets.
ROADWORK MACHINERY
The machines that are specically
intended for road construction are,
among others, chip spreaders, mill-
ing machines, pavers, compactors and
roadrollers. The aim of the former is to
make the bituminous surface rough
enough, thereby improving its quality
and durability. Milling machines, wide-
ly used for repairs, remove an unwant-
ed layer of material from roads. Laying
a new pavement is the task of a paving
machine, while its compaction may be
done with the use of different types of
compactors such as vibrating plates
and rollers. The desired result should
hopefully be a smooth road surface as
well as rm foundations.
LIFTING EQUIPMENT
A crane is also one of the most in-
dispensable equipment on a con-
struction site. Either xed on to
the ground (i.e. on rails) or mounted
on special vehicles, it can lift and
lower heavy loads. Among the most
essential parameters of the crane
are load capacity and radius. Hav-
ing many different types, it is per-
fectly suited to the development of
demanding projects such as building
bridges, airports and skyscrapers.
Magdalena Marcinkowska
Uwaga:
tekst do odsuchania
na www.inzynierbudownictwa.pl
T

u
m
a
c
z
e
n
i
e

n
a

s
t
r
.

9
7
Fot. K. Winiewska
90
INYNIER BUDOWNICTWA
normal i zacj a i normy
POLSKIE NORMY I POPRAWKI DO POLSKICH NORM OPUBLIKOWANE W KWIETNIU I MAJU 2013 R.
Lp. Numer referencyjny i tytu normy/zmiany/poprawki Norma zastpowana Data publikacji KT*
1
PN-EN 1991-4:2008/AC:2013-04P
Eurokod 1 Oddziaywania na konstrukcje Cz 4: Silosy
i zbiorniki
2013-04-23 102
2
PN-EN 1991-4:2008/Ap3:2013-04P
Eurokod 1 Oddziaywania na konstrukcje Cz 4: Silosy
i zbiorniki
2013-04-12 102
3
PN-EN 12320:2013-04E
Okucia budowlane Kdki wraz z osprztem Wymagania
i metody bada
PN-EN 12320:2002P 2013-04-17 169
4
PN-EN 15684:2013-04E
Okucia budowlane Wkadki bbenkowe mechatroniczne
Wymagania i metody bada
2013-04-17 169
5
PN-EN 16005:2013-04E**
Drzwi z napdem Bezpieczestwo uytkowania
Wymagania i metody bada
2013-04-17 169
6
PN-EN 1365-1:2013-04E
Badania odpornoci ogniowej elementw nonych
Cz 1: ciany
PN-EN 1365-1:2001P 2013-04-17 180
7
PN-EN 14411:2013-04E
Pytki ceramiczne Defnicje, klasyfkacja, charakterystyki,
ocena zgodnoci i znakowanie
PN-EN 14411:2009P 2013-04-30 197
8
PN-EN 13469:2013-04E
Wyroby do izolacji cieplnej wyposaenia budowli
i instalacji przemysowych Okrelanie waciwoci przenikania
pary wodnej przez otuliny
PN-EN 13469:2003P 2013-04-30 211
9
PN-EN 13472:2013-04E
Wyroby do izolacji cieplnej wyposaenia budowli
i instalacji przemysowych Okrelanie nasikliwoci wod
otulin przy krtkotrwaym czciowym zanurzeniu
PN-EN 13472:2003P 2013-04-30 211
Komunikat PKN dotyczcy zmiany numeracji Polskich Norm
Od 2013 r. PKN wprowadza nowe zasady numeracji Polskich Norm (PN). Nowy numer referen-
cyjny zawiera take miesic publikacji normy, np. PN-EN 12345:2013-03, w ktrym 03 oznacza
miesic (marzec) publikacji normy.
Numer normy jest zakoczony liter (P, E, F, D) oznaczajc:
P polsk wersj jzykow,
E angielsk wersj jzykow,
F francusk wersj jzykow,
D niemieck wersj jzykow.
Litera po numerze referencyjnym normy NIE JEST elementem skadowym jej numeru referencyj-
nego i oznacza wersj jzykow normy stosowan do uatwienia, np. PN-EN 12345:2013-03P,
w ktrym P oznacza polsk wersj jzykow.
Numer referencyjny normy kolejnej wersji jzykowej (np. polskiej) jest nadawany na podstawie numeru referencyj-
nego pierwszej wersji jzykowej, np. jeeli numer normy w wersji angielskiej jest PN-EN 12345:2009E, to numer
normy polskiej wersji jzykowej: PN-EN 12345:2009P, niezalenie od daty publikacji polskiej wersji jzykowej
normy. Ta sama zasada dotyczy wersji francuskiej i niemieckiej.
UWAGA: Od 2013 r. tumaczone na jzyk polski Normy Europejskie nie zastpuj
uznanych wczeniej i wprowadzonych do zbioru Polskich Norm ich oryginalnych wersji.
Tumaczona na jzyk polski Norma Europejska jest wic jej czwart, po: angielskiej,
niemieckiej i francuskiej, wersj jzykow.
normal i zacj a i normy
91
czerwiec 13 [107]
ANKIETA POWSZECHNA
Pena informacja o ankiecie dostpna jest na stronie: www.pkn.pl/ankieta-powszechna
Przedstawiony wykaz projektw PN jest ofcjalnym ogoszeniem ich ankiety powszechnej.
Dla kadego projektu podano odrbnie termin zgaszania uwag. Wykaz jest aktualizowany na bieco.
Polski Komitet Normalizacyjny, jako czonek europejskich organizacji normalizacyjnych, uczestniczy w procedurze opracowywania Norm
Europejskich.
Ankieta projektu EN jest jednoczenie ankiet projektu przyszej Polskiej Normy (prEN = prPN-prEN).
Uwagi do projektw prPN-prEN naley zgasza na specjalnych formularzach. Szablony formularzy, instrukcje ich wypeniania s dostpne
na stronie internetowej PKN.
Projekty PN s dostpne do bezpatnego wgldu w czytelniach Wydziau Sprzeday PKN (Warszawa, d, Katowice), adresy dostpne
s take na stronie internetowej PKN. W czytelniach PKN (Warszawa, d, Katowice) mona rwnie dokona zakupu projektw. Ceny
projektw s o 30% nisze od cen norm opublikowanych.
Uwagi prosimy przesya wycznie w wersji elektronicznej na adres poczty elektronicznej Sektora Budownictwa i Konstrukcji Budowlanych
PKN - wpnsbd@pkn.pl.
Janusz Opika
kierownik sektora
Wydzia Prac Normalizacyjnych Sektor Budownictwa
Lp. Numer referencyjny i tytu normy/zmiany/poprawki Norma zastpowana Data publikacji KT*
10
PN-EN 14706:2013-04E
Wyroby do izolacji cieplnej wyposaenia budowli
i instalacji przemysowych Okrelanie maksymalnej
temperatury stosowania
PN-EN 14706:2006P 2013-04-30 211
11
PN-EN 14707:2013-04E
Wyroby do izolacji cieplnej wyposaenia budowli i instalacji
przemysowych Okrelanie maksymalnej temperatury
stosowania otulin
PN-EN 14707+A1:2007E 2013-04-30 211
12
PN-EN 15732:2013-04E***
Lekkie wyroby wypeniajce i wyroby do izolacji cieplnej do
zastosowa w budownictwie ldowym i wodnym (CEA)
Wyroby z lekkiego kruszywa z pczniejcych surowcw
ilastych (LWA)
2013-04-30 211
13
PN-EN 1423:2012/AC:2013-05E
Materiay do poziomego oznakowania drg Materiay do
posypywania Kulki szklane, kruszywo przeciwpolizgowe
i ich mieszaniny
2013-05-09 212
14
PN-EN 15814+A1:2013-04E ***
Grubowarstwowe powoki asfaltowe modyfkowane
polimerami do izolacji wodochronnej Defnicje i wymagania
PN-EN 15814:2011E 2013-04-30 214
15
PN-EN 494:2013-04E ***
Proflowane pyty wknisto-cementowe i elementy
wyposaenia Waciwoci wyrobu i metody bada
PN-EN 494+A3:2009P 2013-04-30 234
16
PN-EN ISO 22476-1:2013-03/AC:2013-05E
Rozpoznanie i badania geotechniczne Badania polowe
Cz 1: Badanie sond statyczn ze stokiem elektrycznym
lub stokiem piezoelektrycznym
2013-05-13 254
17
PN-EN 251:2013-04E
Brodziki podprysznicowe Wymiary przyczeniowe
PN-EN 251:2005P
PN-EN 251:2005/Ap1:2006P
2013-04-17 278
18
PN-EN 12599:2013-04E
Wentylacja budynkw Procedury bada i metody pomiarowe
stosowane podczas odbioru instalacji wentylacji i klimatyzacji
PN-EN 12599:2002P
PN-EN 12599:2002
/AC:2004P
2013-04-30 279
* Numer komitetu technicznego.
** Norma zharmonizowana (dyrektywa 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn, zmieniajca dyrektyw 95/16/WE
(przeksztacenie) OJ L157/24 z 9 czerwca 2006 r.).
*** Norma zharmonizowana (dyrektywa 89/106/EWG Wyroby budowlane, ogoszona w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej OJ 2013/C 59/01 z 28 lutego 2013 r.).
AC poprawka europejska do normy (wynika z pomyek niemerytorycznych popenionych w trakcie wprowadzania Normy Europejskiej, zauwaonych po
jej opublikowaniu). Jest wprowadzana jako identyczna do zbioru Polskich Norm. Poprawka taka moe by rwnie wczona do treci normy podczas jej
tumaczenia na jzyk polski.
Ap poprawka krajowa do normy (wynika z pomyki popenionej w trakcie wprowadzania Normy Europejskiej do zbioru Polskich Norm, np. bdy tumaczenia,
lub niemerytorycznych pomyek powstaych przy opracowaniu normy krajowej, zauwaonych po jej publikacji). Poprawki zarwno krajowe (Ap), jak i europejskie
(AC) s dostpne do bezporedniego pobrania (bezpatnie) z wykorzystaniem wyszukiwarki na stronie www.pkn.pl.
+A1; +A2; +A3 w numerze normy tzw. skonsolidowanej informuje, e na etapie kocowym opracowania zmiany do Normy Europejskiej do zatwierdzenia
skierowano poprzedni wersj EN z wczon do jej treci zmian, odpowiednio: A1; A2; A3.
92
INYNIER BUDOWNICTWA
technol ogi e
Obecnie zarwno koszt realizacji
obiektu, jak i jego pniejszej eks-
ploatacji odgrywaj niebagatelne
znaczenie w procesie inwestycyjnym,
zaczto wic poszukiwa rozwi-
za, ktre umoliwi zredukowanie
niezbdnych nakadw nansowych
bez wikszych ogranicze uytkowo-
funkcjonalnych w obiekcie. Std te
coraz wiksza popularno prefa-
brykowanych stropw elbetowych
umoliwiajcych:
zwikszenie rozpitoci midzy pod-
porami,
zmniejszenie wysokoci stropu (ele-
menty strunobetonowe),
redukcje ugi (elementy struno-
betonowe),
skrcenie czasu realizacji obiektu.
Do najpowszechniejszych w Polsce
rodzajw pyt stropowych prefabryko-
wanych zaliczamy pyty:
kanaowe (strunobeton),
kanaowe zbrojone (stosunkowo
rzadko stosowane),
ebrowe typu PI (strunobeton),
typu ligran (tradycyjnie zbrojone).
Pyty pene prefabrykowane s wyko-
nywane jedynie jako przykrycie otwo-
rw technologicznych, szybw win-
dowych i klatek schodowych oraz jako
elementy uzupeniajce w stropach
z HC z pyt kanaowych.
Pyty typu filigran
Pyty typu ligran s to prefabrykowa-
ne cienkie pyty o gruboci od 50 do
70 mm oraz szerokoci do 2500 mm
i rozpitoci do 7000 mm.
Zastosowanie elbetowych
stropw prefabrykowanych
Pyty prefabrykowane znacznie skracaj czas budowy
oraz liczebno zaogi niezbdnej do realizacji obiektu. mgr in. Justyna Klepacka
Stropy te mog pracowa jako pyty
jedno- albo dwukierunkowo zbrojone.
W warstwie nadbetonu mog zosta
uoone elementy odciajce, np.
kostki styropianowe. Pyty typu li-
gran mog mie praktycznie dowolny
ksztat w przeciwiestwie do pyt ka-
naowych i typu PI, ktrych geometria
jest znacznie ograniczona przez rygory
technologiczne.
W pycie ligran zbrojenie dolne prze-
nosi cakowite obcienia w fazie
montaowej i uytkowej. Z pyty wy-
staj kratowniczki przestrzenne w roz-
stawie do 750 mm, stanowice ele-
ment nony w fazie montau. Grna
powierzchnia pyty jest zgroszkowana
(uszorstkowiona), aby zapewni od-
powiednie zespolenie tej pyty z be-
tonem wylewanym na budowie. Mini-
malna grubo wylewki betonowej to
50 mm.
Pyty typu ligran redukuj ilo ro-
bt szalunkowych poniewa s swo-
istym szlunkiem traconym. Niestety
wymagaj one dodatkowego tym-
czasowego podparcia na czas wyle-
wania nadbetonu. Aby zada choby
wstpne obcienia stropu, warstwa
nadbetonu musi zwiza i osign
odpowiedni nono okrelon
przez projektanta.
Filigrany s stosowane przede
wszystkim w budownictwie miesz-
kaniowym, uytecznoci publicznej,
handlowym.
Pyty kanaowe sprone
Pyty kanaowe sprone maj sze-
roko 1200 mm, wysoko od 150
mm do 500 mm i maksymaln roz-
pito do ok. 16 000 mm. Pyty te
s zbrojone wycznie cigna-
mi sprajcymi w dolnej czci
przekroju. W bardziej obcionych
stropach znajduj si take dodatko-
we struny u gry pyty, ktre peni
tylko funkcj wzmocnienia strefy ci-
skanej, dlatego te pyty kanaowe s
projektowane jako wolnopodparte
lub jeli producent dopuszcza takie
rozwizanie, jako czciowo zamo-
cowane. Naley pamita, e przy
czciowym zamocowaniu w stre-
e przypodporowej gdzie wyst-
puje rozcignie grnych wkien
Rys. 1 Rozpitoci poszczeglnych rodzajw stropw prefabrykowanych
technol ogi e
93
czerwiec 13 [107]
nie jest speniony warunek normo-
wy EC2, ktry mwi, e wszystkie
naprenia rozcigajce powinny
by przeniesione poprzez zbrojenie.
Dlatego proponowane przez do-
stawcw prty zabetonowywa-
ne w kanale nie mog by trak-
towane jako pene utwierdzenie
pyty. Niedopuszczalne jest rw-
nie wspornikowe zawieszanie
pyt kanaowych.
W pytach kanaowych lokalizacj ci-
gien, wielko i pooenie kanaw wy-
musza technologia produkcji elemen-
tu. Na etapie projektowania wszelkie
otwory i ich lokalizacja powinny by
uzgodnione z producentem pyt. Do-
datkowe wiercenie otworw w pytach
moliwe jest tylko za wyran zgod
projektanta i dostawcy elementw.
Ze wzgldu na technologi produk-
cji nie ma moliwoci osadzania
adnych akcesoriw w pytach
kanaowych. Podwieszanie do spodu
pyty powinno by za kadym razem
konsultowane z projektantem pyt
i jest moliwe wycznie w miejscach
wyznaczonych przez niego. Zgodnie
z katalogami wikszoci producen-
tw pyt podwiesze dokonuje si za
pomoc specjalnych kotew w miejscu
kanau, nie za do eber midzyka-
naowych (ze wzgldu na moliwo
uszkodzenia struny).
Jeli projektant nie zaleci inaczej, pyty
prefabrykowane kanaowe mog pra-
cowa bez warstwy nadbetonu. Jed-
nak w celu:
zwikszenia sztywnoci stropu,
niwelacji rnic poziomw na ko-
cach i w rodku rozpitoci pyt
spowodowanych przeciwstrzak od
sprania,
zwikszenia efektu sztywnej traczy
stropu,
REKLAMA
Rys. 2 Dopuszczalne obcienia zewntrzne na stropy prefabrykowane
94
INYNIER BUDOWNICTWA
technol ogi e
zwikszenia nonoci stropu,
zapewnienia odpornoci REI 120
powinna zosta uoona warstwa
nadbetonu na pytach.
Dodatkowo nadbeton
naley stosowa,
gdy strop podda-
ny jest dziaa-
niu znacznych
obcie sku-
pionych bd
o b c i e n i a
rozoone s
znacznie zr-
nicowane. Ze
wzgldw wyko-
nawczych (moliwo
spkania lub odspojenia)
nadbeton naley wykona zgodnie
z wytycznymi producenta pyt, lecz
grubo wylewki nie powinna by
mniejsza ni 40 mm.
W celu zapewnienia penej wsppracy
midzy pytami a wiecami budynku
zaleca si czciowe zabetonowanie
i zazbrojenie na obu kocach dwch
kanaw w pycie. Wielko zbrojenia
oraz gboko betonowania kanau
naley wykona cile wedug wytycz-
nych projektanta.
Pyty kanaowe s popularne za-
rwno w budownictwie mieszka-
niowym, uytecznoci publicznej,
handlowym, jak i w budownictwie
przemysowym.
Pyty ebrowe typu PI
Pyty ebrowe typu PI to pyty o sze-
rokoci 2400 mm, wysokoci od
300 do 1000 mm i dugoci do
24 000 mm. Pyty ebrowe typu PI
s zbrojone cignami sprajcymi
w dolnej czci przekroju oraz do-
em i gr zbrojeniem pasywnym.
Dlatego te istnieje moliwo nie-
wielkiego przewieszenia wsporni-
kowego pyt typu PI. W przypadku
stropu typu PI z warstw nadbetonu,
z grnej uszorstnionej powierzchni
pyty, wystawione jest zbrojenie dla
zapewnienia odpowiedniej przyczep-
noci pyty z nadbetonem.
Katalog Inyniera
Szczegowe parametry techniczne stropw znajdziesz
w KATALOGU INYNIERA edycja 2012/2013.
Zamw kolejn edycj formularz dostpny na stronie
www.kataloginzyniera.pl
Ze wzgldu na najwiksz wysoko
uyteczn przekroju ze wszystkich
pyt prefabrykowanych pyty PI s
w stanie przenie najwik-
sze obcienia.
Pyty ebrowe typu
PI, podobnie jak
pyty kanaowe,
s projektowane
i wykonane jako
elementy pra-
cujce jednokie-
runkowo, oparte
na belkach elbe-
towych, stalowych
lub wiecach cian.
W pytach typu PI lo-
kalizacj cigien oraz wiel-
ko i geometri eber wymusza
technologia produkcji. Na etapie
projektowania wszelkie otwory i ich
lokalizacja powinny by uzgodnione
z dostawc pyt. Dodatkowe wierce-
nie otworw w pytach jest moliwe
tylko za wyran zgod projektanta.
Pyty ebrowe typu PI ze wzgl-
du na wiksz wysoko przekroju
oraz wiksz nono s stosowane
przede wszystkim w budownictwie
przemysowym.
Na etapie zarwno projektowania, jak
i podczas realizacji obiektw ze stro-
pami prefabrykowanymi kanaowymi
oraz ebrowymi typu PI naley pami-
ta, e:
wane jest poprawne wykonanie mo-
nolitycznych wiecw obwodowych,
przy wikszych rozpitociach pyt
koniecznie trzeba wykona specjal-
nie zbrojone zamki uniemoliwia-
jce klawiszowanie midzy pytami
oraz pyt a belk obwodow,
lokalizacj otworw wymusza tech-
nologia wykonywania oraz rozkad
cigien w pytach.
Najwikszym atutem pyt prefa-
brykowanych kanaowych i e-
browych typu PI jest przyspiesze-
nie prac na placu budowy, jedna
brygada jest w stanie zamontowa a
ok. 300 m
2
pyt dziennie niezalenie
od warunkw atmosferycznych. Do-
datkow zalet jest znaczne zmniej-
szenie nakadu prac zwizanych
z szalowaniem, ukadaniem zbroje-
nia oraz wylewaniem i pielgnacj
betonu.
Uwagi kocowe
Kolejno robt zwizana z wyko-
naniem stropu prefabrykowanego
z pyt kanaowych i typu PI jest na-
stpujca:
monta pyt;
wykonanie spoinowania stropu
(zalania wiecw, pachwin i zam-
kw w stropach) po tym etapie
strop prefabrykowany jest zabez-
pieczony przed klawiszowaniem
i moe zosta wstpnie obciony
np. obcieniami od zwyek;
wykonanie drobnych wylewek elbe-
towych w miejscach, gdzie nie mo-
na uoy pyt prefabrykowanych;
wylanie nadbetonu (opcjonalnie).
Pyty prefabrykowane doskonale
sprawdzaj si w obiektach z miar
jednolit siatk supw, z regularnym
i stosunkowo powtarzalnym kszta-
tem. Pyty prefabrykowane znacznie
skracaj czas budowy oraz liczebno
zaogi niezbdnej do realizacji obiek-
tu. Dlatego te ciesz si coraz wik-
sz popularnoci na polskim rynku.
Pyty
prefabrykowane
doskonale
sprawdzaj si
w obiektach z do
jednolit siatk
supw, z regularnym
i stosunkowo
powtarzalnym
ksztatem.
95
artyku sponsorowany
czerwiec 13 [107]
96
INYNIER BUDOWNICTWA
artyku sponsorowany
Ostatnia zima trwaa dugo, ale tempera-
tury nie byy szczeglnie niskie. Std te
ilo awarii zwizanych z zamarzaniem
rurocigw w gruncie bya stosunkowo
niewielka. Nie wiemy, jakie bd nastp-
ne zimy, warto wic dooy wszelkich
stara, aby wyeliminowa ryzyko awarii,
gdy ewentualnie temperatura spadnie
znacznie poniej zera i utrzymywa si
bdzie przez duszy czas.
Czynnikiem sprzyjajcym zamarzaniu
wody w rurocigach jest dua wilgot-
no gruntu. Gdy jest wilgotny, prze-
marza szybciej i gbiej, np. po mokrej
jesieni lub przy wysokim stanie wd
gruntowych. Z kolei przemarzanie jest
mniejsze, gdy grunt na powierzchni
mgr in. Andrzej Dobrowolski
kierownik produktu
Remonty z KERAMZYTEM
Cz 5: Leca

KERAMZYT przeciw zamarzaniu rur

jest poronity rolinnoci, przykryty
warstw lici lub kiedy przed duymi
mrozami spad nieg, ktrego warstwa
utrzymuje si i powiksza wraz z kolej-
nymi opadami.
Przy projektowaniu uoenia instalacji
rurowych w gruncie, zawsze zakada
si warunki bardziej niekorzystne, czyli
nie uwzgldnia si adnych naturalnych
czynnikw ograniczajcych przemarza-
nie. Przyjmuje si take gboko po-
sadowienia nie mniejsz ni gboko
strefy przemarzania plus 3045 cm. Wa-
runki takie z reguy udaje si speni przy
ukadaniu nowych rurocigw.
Co zrobi, jeeli mamy obiekt ju istnie-
jcy, przy ktrym rury w gruncie uoone
s wyej? Najczciej sytuacje takie wy-
stpuj, gdy:
rurocigi zbiorcze (kolektory) uoone
s na minimalnej gbokoci, a odle-
go budynku do rurocigu jest na
tyle dua, e, dla zachowania spad-
kw rur, naley je prowadzi w stree
przemarzania;
trasy rnych instalacji krzyuj si;
w trakcie kolejnych prac remontowo-
-modernizacyjnych obniono teren,
w ktrym znajduj si rury przyczy.
W takich i podobnych sytuacjach dodat-
kowa izolacja nad rurocigami pozwa-
la na uoenie rurocigw wyej, czyli
w stree przemarzania.
Rys. 1 Instalacja rurocigw keramzytem luzem
Rys. 3 Instalacja rurocigw w kanaach
Rys. 4 Kanay wentylacyjne i grzewcze w kana-
ach instalacyjnych
Rys. 2 Izolacja rurocigw keramzytem w workach
Opisy do rysunkw
1. Leca KERAMZYT budowlany L
2. Leca KERAMZYT izolacyjny L
(worki 55 l)
3. Folia
4. Rurocig
5. Przewd wentylacyjny
6. Kana instalacyjny
3
1
4
3
2
4
1
6
6
1
1
4
5
97
artyku sponsorowany
czerwiec 13 [107]
Saint-Gobain Construction
Products Polska sp. z o.o.
marka Weber Leca
Zakad Produkcyjny w Gniewie
tel.: 58 772 24 10 (11)
infolinia: 801 620 000
kontakt.weber@saint-gobain.com
www.netweber.pl
Izolacj mona wykona z Leca KE-
RAMZYTU. Kruszywo to ma ponad pi-
ciokrotnie lepsze waciwoci izolacyjne
ni naturalny grunt. Jest mrozoodporne,
czyli nie ulega rozpadowi w trakcie wie-
lokrotnego zamarzania i rozmarzania.
Uoone w gruncie zachowuje si w spo-
sb neutralny, nie ma niekorzystnego
wpywu na rosnce nad nim roliny. Po-
nadto jest trwae i moe by wielokrot-
nie uyte, np. do powtrnej izolacji po
wymianie lub naprawie rurocigw.
Rurocigi w gruncie mona izolowa
keramzytem na kilka sposobw. Najbar-
dziej rozpowszechniony polega na zasy-
paniu wykopu z uoonym rurocigiem
kruszywem luzem (rys. 1). Wwczas
rurocig ukada si na klasycznej pod-
sypce piaskowej, natomiast po bokach
i nad rurocigiem wysypuje si Leca
KERAMZYT budowlany L (grubo-
ziarnisty). Aby ograniczy zawilgocenie
wypenienia, wskazane jest przykrycie
go od gry foli, na ktrej ukada si
wierzchni warstw gruntu lub na-
wierzchnie chodnikw na podbudowie
z tucznia lub piasku.
Aby przyspieszy wykonanie izolacji,
mona zastosowa keramzyt w workach
(rys. 2). Wwczas po bokach rurocigu
wysypuje si kruszywo luzem, natomiast
przestrze nad rurocigiem wypenia si
caymi workami z Leca KERAMZYTEM
izolacyjnym L.
W kanaach instalacyjnych (rys. 3 i 4) ob-
sypanie rurocigw i kanaw wentyla-
cyjnych keramzytem izoluje je termicznie
oraz stanowi barier przeciwogniow
w kanale, co jest szczeglnie wane, gdy
kanay w budynku przebiegaj w r-
nych strefach ogniowych. Dodatkowo
wypenienie kanaw takim kruszywem
zniechca do przebywania w nich myszy,
szczury i inne gryzonie.
Maszyny budowlane rne rodzaje i ich zastosowanie Ma Ma Ma Ma Ma Ma Ma M sz sz sz sz sz sz szyn yn yn yn yn yn yn y yyyyyy y bbbu bu bu bu bu bu uddo do do do do do do owl l wl wl wl wl wl wl w aan an an an an anneeeeee e r r r r r r rn n n n n n neeeeee e ro ro ro ro ro ro roddz dz dz dz dz dz dz jj aj aj aj aj aj aj ajeeeeee e iiiiiiii iic ic ic ic ic ic ichhhhhhh h zaa za za za za za t st st st st st sttos os s os os os os o ow ow ow ow ow ow owaan an an an an annie ie ie ie ie ie ie
Maszyny budowlane to, w dzisiejszym wiecie, nieodczny element kadego placu budowy. Ich moc i wielofunkcyjno przydaj si podczas
budowy drg, mostw, tuneli, stacji metra, a take rnych typw budynkw i obiektw budowlanych. Zastosowanie maszyn przy poszczeglnych
etapach budowy, poczwszy od robt ziemnych poprzez roboty fundamentowe, konstrukcyjne nadziemia i roboty wykoczeniowe, znacznie przy-
spiesza tempo realizacji inwestycji, a czasem pozwala take obniy koszty. Najwaniejsze jednak, by odpowiednio dobra sprzt, uwzgldniajc
wielko i rodzaj robt, a take wydajno maszyn.
spi p esza temp po realizacji inwestyc y ji, j , a czasem pozwala take obniy y koszty. y Najwa j niejs j ze jed j nak, by o y dpo p wiednio dobra spr p zt, uwzggld niajc
wie wie wie wielko lko lko lko i r ii r i r rodz d odz odz odzaj j aj aj aj rob rob rob obt t t, t, , aaa tak tak tak take e e wyd d wyd wyd wyd y j ajn ajn ajn j o o o ma ma ma m szy szy szy szynn. n. n.
Rynek oferuje obecnie szeroki wybr maszyn bu-
dowlanych. Dostpny jest sprzt z napdem spa-
linowym lub elektrycznym oraz z hydraulicznym
lub elektrycznym systemem sterowania. W zale-
noci od zastosowania, mona go podzieli na trzy
gwne kategorie.
MASZYNY DO ROBT ZIEMNYCH
Koparki, adowarki, spycharki, wywrotki, buldoe-
ry, zgarniarki i rwniarki, powszechnie stosowane
zarwno na duych, jak i maych budowach, to
maszyny cikie suce do niwelowania terenu,
usuwania warstwy humusu, wykonywania wyko-
pw, a take do przenoszenia sporych iloci ziemi
i gruzu. Koparki, za pomoc ruchomych i obra-
cajcych si o 360 stopni wysignikw, znacznie
uatwiaj kopanie i adowanie. Montowane na
podwoziu koowym bd gsienicowym, rni
si wielkoci i mog way od 1 tony do nawet
90 ton. Im ciszy sprzt, tym bardziej przystoso-
wany do wykonywania wikszych robt. Spychar-
ka, wyposaona w lemiesz, umoliwia oczyszczanie
i plantowanie terenu. Wreszcie, do zaadowania
i przetransportowania piasku, gruzu, ziemi, wiru
czy innych materiaw z placu budowy potrzebna
jest adowarka. Typowa adowarka, zwykle na pod-
woziu koowym, jest cignikiem z szerok yk
umieszczon na kocu ruchomych wysignikw.
W zalenoci od rodzaju robt do wykonania, yka
moe by zastpiona innym urzdzeniem, np. za-
wiesiem widowym do podnoszenia palet.
MASZYNY DO ROBT DROGOWYCH
Maszyny przeznaczone specjalnie do budowy
drg to midzy innymi rozsypywacze grysu, fre-
zarki drogowe, rozcieacze, kompaktory i walce.
Celem tych pierwszych jest zapewnienie szorstko-
ci nawierzchni bitumicznych, co poprawia ich ja-
ko i trwao. Frezarki, powszechnie stosowane
do naprawy drg, usuwaj niechcian warstw
materiau z powierzchni drogi. Pooenie nowej
nawierzchni to zadanie rozcieaczy, a jej zagsz-
czenie moe zosta wykonane przez rnego
rodzaju kompaktory, jak na przykad pyty wibra-
cyjne czy walce. Efektem kocowym powinna by
gadka nawierzchnia drogi i solidne podoe.
SPRZT DO PODNOSZENIA
Dwig to take jeden z najbardziej niezbdnych
sprztw na budowie. Przytwierdzony do ziemi
(np. na podwoziu szynowym) lub te zamonto-
wany na specjalnie przystosowanym do tego po-
jedzie, jest w stanie podnosi i opuszcza due
ciary. Jego najistotniejszymi parametrami s
nono i wysig. Doskonale nadaje si do reali-
zacji wymagajcych projektw, takich jak budowa
mostw, lotnisk czy wieowcw.
T u m a c z e n i e tekstu ze str. 89
98
INYNIER BUDOWNICTWA
vademecum i zol acj i
Docieplenia od wewntrz
Zdecydowanie najlepsz metod jest
wykonanie ocieplenia budynku od
strony zewntrznej. Jednak w wielu
sytuacjach takie umiejscowienie ter-
moizolacji moe by niemoliwe, m.in.
ze wzgldu na:
bogato zdobione, majce historycz-
n warto, elewacje,
zewntrzne warstwy wykoczenio-
we, np. pyty kamienne,
obecno tynkw renowacyjnych od
strony zewntrznej,
umiejscowienie budynku/pomiesz-
czenia (np. granica dziaki, poje-
dyncze mieszkanie na pitrze starej
kamienicy).
Przyjte w dokumentacji projektowej
systemowe rozwizanie technologicz-
no-materiaowe musi uwzgldnia
przede wszystkim nastpujce kryteria:
zapewnienie odpowiedniej izolacyj-
noci termicznej (ze szczeglnym
uwzgldnieniem eliminacji mostkw
termicznych),
minimalizacj/wyeliminowanie nie-
bezpieczestwa kondensacji wilgoci
w przegrodzie i na jej powierzchni,
gboko przemarzania cian,
stateczno ciepln,
mgr in. Maciej Rokiel
Polskie Stowarzyszenie Mykologw Budownictwa
Podczas projektowania ocieplania od wewntrz kryterium izola-
cyjnoci termicznej nie jest wystarczajce, cho bardzo czsto
jest za takie uznawane.
Musi te minimalizowa negatywne
skutki ocieple od wewntrz chodzi
o pogorszenie komfortu uytkowania
pomieszczenia i niebezpieczestwo po-
jawienia si zawilgocenia oraz grzybw
pleniowych (jest to zwizane ze zjawi-
skiem kondensacji wilgoci przewanie
na styku termoizolacji ze cian).
Najatwiejsze do spenienia jest kry-
terium izolacyjnoci termicznej (uzy-
skanie odpowiedniego wspczynnika
przenikania ciepa U). Kryterium to
nie jest jednak wystarczajce, cho
w zdecydowanej wikszoci przypad-
kw tak jest traktowane.
Ciepo, dokadniej mwic energia ciepl-
na, przedostaje si z otaczajcego po-
wietrza na powierzchni elementu, po-
konuje opr cieplny elementu, osigajc
jego powierzchni, i przedostaje si do
atmosfery. Temperatura powierzchni we-
wntrznej zaley bezporednio od izola-
cyjnoci cieplnej elementu, natomiast
rozkad temperatur w przegrodzie jest
zaleny od oporu przenikania ciepa (rys.
1). Im nisza temperatura na powierzch-
ni wewntrznej, tym atwiej moe doj
do powierzchniowej kondensacji. Jed-
nak rozkad temperatur w przegrodzie
jest istotny z jeszcze jednego powodu.
Docieplenie od wewntrz powoduje
zmian rozkadu temperatur w prze-
kroju ciany (zwikszenie szerokoci
strefy przemarzania), co naraa na
zamarznicie ewentualne instalacje
znajdujce si w cianie, nawet gdy
wczeniej znajdoway si one w stree
dodatnich temperatur.
W przegrodzie mamy take do czynienia
z dyfuzj pary wodnej rnice cinienia
pary wodnej po obu stronach przegrody
d do wyrwnania si. Para wodna,
wnikajc w przegrod, napotyka opr
ze strony poszczeglnych jej warstw. Po-
woduje to spadek czstkowych ci nie
pary wodnej, ktry zaley od rwno-
wanego oporu dyfuzyjnego (SD) ka-
dej z warstw przegrody. Do kondensacji
wilgoci w przegrodzie dochodzi wtedy,
gdy ilo pary wodnej, ktra moe si
pojawi w danej warstwie (lub na sty-
ku warstw), jest wiksza, ni to wynika
z rozkadu temperatury w przegrodzie
i odpowiadajcemu jej stanowi nasy-
cenia. Wykres cinie pary wodnej dla
przegrody poprawnie zaprojektowanej
pokazano na rys. 2. Czstkowe cinie-
nie pary wodnej jest w kadym punkcie
przekroju nisze ni cinienie pary na-
syconej. Do kondensacji nie dochodzi.
Jeeli wykresy te si stykaj, w tym miej-
scu powstaje paszczyzna kondensacji,
natomiast gdy si przecinaj, mamy
do czynienia ze stref kondensacji (rys.
3). Sprawdzi to mona, wykonujc
obliczenia cieplno-wilgotnociowe
przegrody. Wanie z podanych wyej
powodw wykonanie tylko oblicze
cieplnych jest dalece niewystarczaj-
ce. Dodatkowym parametrem, na ktry
naley zwrci uwag, jest stateczno
Rys. 1 Rozkad temperatury w cianie: a) nieocieplonej z cegy penej; b) z cegy penej ocieplonej od
wewntrz styropianem
a) b)
vademecum i zol acj i
99
czerwiec 13 [107]
Rys. 2 Przegroda, w ktrej nie dochodzi do kondensacji. Czstkowe cinienie pary wodnej jest w kadym
punkcie przekroju nisze ni cinienie pary nasyconej. Do kondensacji nie dochodzi
Rys. 3 Przegroda, w ktrej dochodzi do kondensacji. Wykresy cinie pary wodnej si przecinaj
Rys. 4 Tradycyjny, z zastosowaniem paroizolacji,
sposb docieplenia od wewntrz. Przy
grubszej warstwie termoizolacji warto
stosowa ukad z dwoma warstwami,
z przesuniciem spoin [6]: 1 ruszt drew-
niany, 2 pyty termoizolacyjne,
3 paroizolacja, 4 wewntrzne wyko-
czenie ciany
Rys. 5 Ukad warstw przy rozwizaniu z tzw.
pytami klimatycznymi: 1 tynk zewntrz-
ny, 2 ocieplana ciana, 3 klej do pyt
klimatycznych, 4 pyty klimatyczne,
5 tynk wewntrzny
cieplna pomieszczenia oraz przegro-
dy. Wiadomo, e pomieszczenia ocie-
plane od wewntrz mog by wraliwe
na przerwy w dopywie energii cieplnej,
co skutkuje ich wychodzeniem po wy-
czeniu ogrzewania dlatego w okresie
niskich temperatur wymagane jest ci-
ge ogrzewanie pomieszczenia.
Z powyszego wynika, e zawsze
w przypadku docieplenia od wewntrz
wymagane jest wykonanie dokumentacji
technicznej i przyjcie systemowego roz-
wizania. Przez systemowe rozwizanie
naley rozumie ukad konkretnych ma-
teriaw, dla ktrych przeprowadzono
wymagane obliczenia cieplno-wilgotno-
ciowe. Konkretnych, czyli z podaniem
nazwy, producenta oraz wymaganych
parametrw.
Bezwzgldnym wymogiem jest izolo-
wanie cian znajdujcych si w stanie
powietrzno-suchym, dlatego wcze-
niej konieczne jest wyeliminowanie
wszelkich (istniejcych lub potencjal-
nych) rde zawilgocenia przegrody
(np. podcigania kapilarnego w stree
cokoowej) i jej osuszenie.
Generalnie spotyka si dwie metody
ocieplania: tradycyjna (rys. 4) ciana,
termoizolacja, paroizolacja od wewntrz
(nowszy wariant zakada wykorzysta-
nie specjalnych pyt termoizolacyjnych
zespolonych z paroizolacj, redukuje
to niebezpieczestwo zwizane z bd-
nym/niestarannym wykonaniem paro-
izolacji), oraz z zastosowaniem tzw.
pyt klimatycznych (rys. 5). W tym
ostatnim rozwizaniu nie wykonuje si
1
2
3
4
2
1
paroizolacji od strony wewntrznej,
zakada si kondensacj wilgoci w po-
rach tego materiau w okresie niskich
zewntrznych temperatur oraz jej wy-
parowanie w okresie letnim; moliwo
odparowania wilgoci do wewntrz jest
uzaleniona od sposobu uytkowania
pomieszczenia oraz warunkw cieplno-
wilgotnociowych (wilgotno wzgld-
na powietrza, temperatura); a zatem
na moliwo stosowania pyt klima-
tycznych zasadniczy wpyw ma take
sprawna wentylacja (krotno wymiany
powietrza); dla takich materiaw zaleca
si wykona numeryczne obliczenia dla
stanw niestacjonarnych (np. progra-
mami WUFI czy DELPHIN).
1
3
4
5
2
100
INYNIER BUDOWNICTWA
vademecum i zol acj i

STAWKA VAT
NA ROBOTY BUDOWLANE
PL ISSN 1732- 3428
MI ESI CZNI K POL SKI EJ I ZBY I NYNI ERW BUDOWNI CT WA
NR 05 ( 106) | MAJ
5
2013
Gdy kierownik budowy rezygnuje Uszczelnienie dylatacji
Rusztowania i deskowania
Dodatek specjalny Inynier budownictwa maj 2013
Dodatek specjalny
Zapraszamy do prenumeraty miesicznika
Inynier Budownictwa.
Aby zamwi prenumerat, prosimy wypeni poniszy
formularz. Ewentualne pytania prosimy kierowa
na adres: prenumerata@inzynierbudownictwa.pl
ZAMAWIAM
Prenumerat roczn na terenie Polski
(11 ZESZYTW W CENIE 10) od zeszytu:
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
w cenie 99 z (w tym VAT)
Prenumerat roczn studenck
(50% rabatu) od zeszytu
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
w cenie 54,45 z (w tym VAT)
PREZENT DLA PRENUMERATORW
Osoby, ktre zamwi roczn prenume-
rat Inyniera Budownictwa, otrzymaj
bezpatny Katalog Inyniera
(opcja dla kadej prenumeraty)
KATALOG INYNIERA
edycja 2013/2014 wysyamy 01/2014
dla prenumeratorw z roku 2013
Numery archiwalne:
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
w cenie 9,90 z za zeszyt (w tym VAT)
UWAGA! Warunkiem realizacji prenumeraty studenckiej
jest przesanie na numer faksu 22 551 56 01 lub e-mailem
(prenumerata@inzynierbudownictwa.pl) kopii legitymacji studenckiej
Wyliczon kwot prosimy przekaza na konto:
54 1160 2202 0000 0000 9849 4699
Prenumerata bdzie realizowana po otrzymaniu
nalenoci.
Z pierwszym egzemplarzem otrzymaj Pastwo faktur.
Wypeniony kupon prosz przesa na numer faksu
22 551 56 01
Owiadczam, e jestem patnikiem VAT i upowaniam
Wydawnictwo Polskiej Izby Inynierw Budownictwa Sp. z o.o.
do wystawienia faktury bez podpisu. Owiadczam, e wyraam
zgod na przetwarzanie moich danych osobowych przez
Wydawnictwo Polskiej Izby Inynierw Budownictwa Sp. z o.o. dla
potrzeb niezbdnych z realizacj niniejszego zamwienia zgodnie
z ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych
(Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926).
Imi:
Nazwisko:
Nazwa rmy:
Numer NIP:
Ulica: nr:
Miejscowo: Kod:
Telefon kontaktowy:
e-mail:
Adres do wysyki egzemplarzy:
Rys. 6 Ocieplenie poczenia stropu elbetowego ze cian zewntrzn (rys. firmy Xella): 1 strop el-
betowy, 2 warstwy podogi na stropie, 3 docieplana ciana, 4 tynk wewntrzny na dociepla-
nej cianie (np. wyrwnujcy powierzchni), 5 klej do pyt klimatycznych, 6 tynk wewntrzny,
7 pyty klimatyczne, 8 klin z pyt klimatycznych
1 6
6
8 5 5
2
7
5
4 3
Problemem, ktry naley rozwiza
niezalenie od przyjtego rozwiza-
nia, s mostki termiczne, zwizane
zarwno z naroami pomieszcze,
jak i cianami wewntrznymi oraz
stropami dochodzcymi do cian
zewntrznych (rys. 6) dokadne
rozwizanie moe by uzyskane
jedynie na drodze numerycznych
oblicze programami pozwalajcy-
mi na analiz trjwymiarow. Pro-
gramy analizujce jednokierunkowy
przepyw ciepa s tu mao przydat-
ne. Trzeba take poda sposb ob-
sadzenia gniazdek i przecznikw
elektrycznych, wykonania detali ocie-
plenia przy oknach itp.
Literatura
1. PN-EN ISO 6946:2008 Komponenty
budowlane i elementy budynku Opr
cieplny i wspczynnik przenikania ciepa
Metoda obliczania.
2. PN-EN ISO 13788:2003 Cieplno-wilgot-
nociowe waciwoci komponentw
budowlanych i elementw budynku
Temperatura powierzchni wewntrznej
dla uniknicia krytycznej wilgotnoci po-
wierzchni i kondensacji midzywarstwo-
wej Metody obliczania.
3. Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury
z dnia 12 marca 2002 r. w sprawie wa-
runkw technicznych, jakim powinny
odpowiada budynki i ich usytuowanie
(Dz.U. Nr 75, poz. 690 z pn. zm.).
4. Budownictwo oglne, tom 2, Fizyka bu-
dowli, Arkady, Warszawa 2007.
5. E. Neufert, Podrcznik projektowania
architektoniczno-budowlanego, Arkady,
Warszawa 1995.
6. Wrmedmmung von Aussenwnden
mit der Innendmmung, Hessisches Mi-
nisterium fr Umwelt, Energie, Land-
wirtschaft und Verbraucherschutz,
4/2012.
na czasi e
101
czerwiec 13 [107]
Modernizacja SUW Mosina
Firma PTB Nickel od czerwca 2012 r. prowa-
dzi budow Stacji Uzdatniania Wody Mosina.
Celem inwestycji jest zwikszenie wydajnoci
stacji do poziomu 150 tys. m
3
na dob oraz
poprawa jakoci produkowanej wody poprzez
zastosowanie nowych technologii jej uzdat-
niania, m.in. ozonowania. Inwestor: Aquanet.
Warto kontraktu: blisko 300 mln z. Zako-
czenie budowy: wrzesie 2015 r.
Zielona Italia w Warszawie
Przy ul. Obywatelskiej powstaje osiedle, kt-
rego budow dokoczy Eiffage Budownictwo
Mitex. Prace na budowie potrwaj do koca
kwietnia 2014 r. Warto umowy: 62,5 mln z
netto. Inwestor: Zielona Italia Sp. z o.o.
rdo: inzynieria.com
Nowa fabryka MAPEI
10 maja w Barcinie zostaa ocjalnie otwarta
druga fabryka MAPEI Polska. Dziaka o po-
wierzchni 48 000 m
2
w Barcinie zostaa za-
kupiona z myl o dalszym rozwoju rmy.
Obecnie stoi na niej zakad o powierzchni
9700 m
2
i mocach produkcyjnych na pozio-
mie 150 000 t produktw proszkowych rocz-
nie. Zakad otrzyma certykat LEED.
Wersja 5.16 programw GEO
W maju na polski rynek wesza wersja 5.16
programw GEO sucych do projektowa-
nia zagadnie geotechnicznych. W wersji 16
wprowadzono wiele nowych funkcjonalnoci,
m.in.: w programie MES analiz przepy-
wu nieustalonego wody, w programie ciana
analiza analiz statecznoci dna wykopu. Do
programw zaimplementowano take kolejn
norm do wymiarowania elbetu EN 1992-2
oraz kolejny jzyk wynikw francuski.
Miejski Budynek Jutra 2030
Inwestycja Krasiskiego 41 w Warszawie zo-
staa wybrana budynkiem demonstracyjnym
projektu Miejski Budynek Jutra 2030, reali-
zowanego przez Mostostal Warszawa oraz
Instytut Techniki Budowlanej, Ministerstwo
Nauki i Szkolnictwa Wyszego oraz Wydzia
Budownictwa Politechniki lskiej. Budynek
wyrniaj nowoczesne standardy realizacji,
zwizane m.in. z ekologi i energooszczdno-
ci. Inwestor: FORT Development. Zakocze-
nie budowy: sierpie 2014 r.
Ostatni odcinek
obwodnicy Poznania
Do przyszorocznych wakacji powstanie
ponad 5-kilometrowy odcinek drogi eks-
presowej S11 pomidzy wzami Pozna
Rokietnica i Pozna Tarnowo Podgrne,
ktry poczy wczeniej oddane do ruchu
fragmenty Zachodniej Obwodnicy Pozna-
nia. Wykonawca: SKANSKA S.A. Warto
kontraktu: 107 883 140,20 z.
rdo: GDDKiA
WICEJ NA www.inzynierbudownictwa.pl
Opracowaa
Magdalena Bednarczyk
Droga z Boliwii do Argentyny i Peru
Droga o dugoci 1459 km bdzie czya sto-
lic Boliwii La Paz z Argentyn i Peru. Wybu-
dowano ju 581 km trasy. Warto prac jest
oceniona na 635 mln USD.
ejotherm STR U 2G
Wszechstronny cznik rmy EJOT do moco-
wania termoizolacji na fasadach budynkw.
Przeznaczony do zagbianego i powierzch-
niowego montau. Zalety STR U 2G: krtszy
czas pracy w przeliczeniu na m
2
ocieplanej lub
docieplanej fasady, jeden cznik do wszyst-
kich podoy, zoptymalizowane mostki ter-
miczne (0,001 W/K), najmniejsze gbokoci
zakotwienia, dopuszczenie do wszystkich ka-
tegorii uytkowych (A, B, C, D, E), 100% kon-
trola poprawnoci zakotwienia.
ITPOK dla miasta Poznania
HOCHTIEF Polska i HOCHTIEF Energy Europe
w konsorcjum z Hitachi Zosen Inova podpi-
say umow z rm SITA Zielona Energia na
wykonanie prac projektowych i robt budow-
lanych w ramach realizacji instalacji termicz-
nego przeksztacania odpadw komunalnych
(ITPOK) w Poznaniu. Prace budowlane roz-
poczn si w 2014 r., a zakocz w 2016 r.
102
INYNIER BUDOWNICTWA
awari e
We wrzeniu 2009 r. w lokalnej elek-
trowni nalecej do jednej z gwnych
cukrowni dolnolskich wybuch po-
ar, w wyniku ktrego uszkodzeniom
ulegy: turbozesp elektrowni wraz
z fundamentem oraz konstrukcja hali
maszynowni. Tylko niektre elementy
turbozespou nadaway si do dalszej
eksploatacji, a jego elbetowy funda-
ment uleg powanym uszkodzeniom
w stree ogniska poaru, to znaczy
w rejonie turbiny.
Poar powsta po rozpoczciu kam-
panii cukrowniczej, wobec czego
gwnym zadaniem wszystkich sub
stao si moliwie szybkie odtworzenie
wasnego zasilania. Alternatywnym
rozwizaniem byo uruchomienie dro-
gich w eksploatacji agregatw pr-
dotwrczych o duej mocy. Remont
turbozespou, urzdze towarzysz-
cych i instalacji okaza si moliwy do
wykonania w stosunkowo krtkim ter-
minie. Problemem podstawowym sta
si remont elbetowego fundamentu
ramowego, ktry uleg powanym
uszkodzeniom w stree podturbino-
wej, gdzie rozwijao si ognisko po-
aru. Sugestie ekspertw badajcych
konstrukcj fundamentu wskazyway
na konieczno wykonania dugotrwa-
ych prac majcych na celu odtworze-
nie konstrukcji elbetowej w zniszczo-
nej stree.
Po wnikliwym zbadaniu stanu kon-
strukcji fundamentu i ocenie zakresu
prac autorzy niniejszego referatu wy-
konali kompleksowy projekt rekon-
strukcji fundamentu, w ktrym jako
materia wzmacniajcy ramy elbeto-
we zastosowano maty z wkna w-
glowego.
Opis turbozespou
i fundamentu
Turbozesp
W skad urzdze podstawowych
przedmiotowego bloku energetyczne-
go wchodz:
turbina o mocy 6000 kW i prdko-
ci obrotowej 3000 obr./min (typ:
TP 6/4, ZAMECH-ELBLG),
generator synchroniczny o mocy
7500 kVA (typ: GT2-6-06, DOLMEL-
-WROCAW),
transformator wzbudzenia,
ukad wzbudzenia,
transformator blokowy.
Na pycie grnej fundamentu znaj-
duje si turbozesp zoony z tur-
biny i generatora synchronicznego.
Kilka dni przed poarem wykonano
pomiary kontrolne parametrw dyna-
micznych na oyskach turbozespou.
Zapisy zmiennoci dynamiki linii wa-
w podczas uruchomienia turbiny
oraz analiza widma cigego w funkcji
czstotliwoci wskazyway na prawi-
dow prac dynamiczn turbozespo-
u. Pomierzone amplitudy prdkoci
i przeliczone amplitudy przemieszcze
oysk (tym samym pyty grnej fun-
Naprawa ramowego elbetowego
fundamentu turbozespou
uszkodzonego w wyniku poaru
damentu) mieciy si poniej wartoci
30m, dopuszczalnej dla fundamen-
tw turbozespow o mocy mniejszej
od 100 MW.
Fundament
Przedmiotowy fundament jest kon-
strukcj wsporcz uksztatowan jako
elbetowa rama przestrzenna. Obiekt
tworz trzy ramy poprzeczne (ramy I, II
i III) powizane ze sob monolitycznie
ryglami podunymi tworzcymi ramy
podune (ramy IV i V). Na rys. 1a i 1b
przedstawiono gabaryty fundamentu
wedug dostpnej dokumentacji i po-
miarw wasnych.
Fundament posadowiono na gbo-
koci 3,0 m poniej poziomu terenu,
na pycie monolitycznej o dugoci
8,80 m, szerokoci 4,60 m i gruboci
1,0 m. Rozpitoci ram poprzecznych
wynosz 2,90 m (rys. 1a), a odlego
midzy ramami w czci podturbino-
wej wynosi 2,88 m (rys. 1b). Wyso-
ko ram poprzecznych (do osi rygli)
wynosi 5,45 m. Supy wszystkich ram
maj te same wymiary przekrojw po-
przecznych (0,7 x 0,7 m). Rygiel ramy
I ma przekrj kwadratowy o wymia-
rach 0,62 x 0,62 m, a ramy II 1,31 x
x 0,80 m. Projekt fundamentu przewi-
dywa zastosowanie betonu konstruk-
cyjnego B20 (wg normy europejskiej
C16/20) i stali zbrojenia gwnego
AI St3S. W konstrukcji zastosowano
gwne prty zbrojenia o rednicach
Po szczegowej inwentaryzacji uszkodze i badaniach betonu,
wobec technologicznej koniecznoci szybkiego uruchomienia
turbozespou, zastosowano metod wzmocnienia konstrukcji
fundamentu za pomoc mat z wkien wglowych.
dr in. Andrzej Malczyk
dr in. Marek Waszczuk
Politechnika lska
awari e
103
czerwiec 13 [107]
20 i 24 mm, a strzemiona maj red-
nic 12 mm. Fundament zosta wyko-
nany w 2007 r.
Opis poaru i opis stanu
technicznego fundamentu
po poarze
W wyniku poaru zapali si zakado-
wy generator prdu z turbin zasilan
par technologiczn o temp. 400
o
C
wytwarzan w kotowni zakadowej.
Generator suy do wytwarzania ener-
gii elektrycznej na potrzeby zakadu
podczas kampanii cukrowniczej. Po-
ar rozprzestrzeni si na powierzchni
450 m
2
i obj kubatur 4500 m
3
. Czas
lokalizacji poaru od momentu przy-
jazdu jednostek Stray Poarnej wyno-
si 2 godziny i 7 minut. Poar ugaszo-
no po 5 godzinach i 53 minutach.
Poar powsta podczas normalnej
eksploatacji turbiny. Przyczyn poa-
ru byo rozszczelnienie instalacji oleju
chodzcego turbin prdotwrcz.
Olej nasczy izolacj rurocigu pary
technologicznej. Po pewnym czasie
w pobliu zaworu instalacji pary tech-
nologicznej doszo do samozaponu
parujcego oleju rozgrzanego do tem-
peratury okoo 400
o
C.
Poncy olej obejmowa kolejne urz-
dzenia i obiekty (linie technologiczne,
tamocigi, suszarni wysodkw).
W wyniku poaru uszkodzony zosta
rwnie elbetowy, ramowy funda-
ment, na ktrym znajdowaa si turbi-
na prdotwrcza.
Uszkodzona zostaa przede
wszystkim betonowa otulina kon-
strukcji supw, rygli i wsporni-
kw fundamentu. Ubytki betonu
(po odkuciu zniszczonej warstwy) si-
gay do 60 mm (fot. 1).
Zbrojenie none supw (fot. 1a) nie
zostao istotnie uszkodzone, prty za-
choway prostoliniowo. Strzemiona
supw nie zostay zdeformowane.
Betonowa otulina skutecznie ochroni-
a zbrojenie supw w czasie poaru.
Kolejnym elementem konstrukcji fun-
damentu, ktry uleg uszkodzeniu,
by skrajny rygiel poprzeczny czcy
supy (fot. 1b). Uszkodzona zostaa
otulina zbrojenia na dolnej i bocznych
powierzchniach rygla. W odsonitym
zbrojeniu rygla nie stwierdzono defor-
macji prtw gwnych i strzemion.
Istotne ubytki betonu (do 70 mm)
wystpiy na wspornikach supw, na
ktrych umieszczone byy rurocigi
pary technologicznej. Zbrojenie none
znajdujce si na grnej powierzchni
wspornikw oraz otulina tego zbroje-
nia nie zostay uszkodzone.
Uszkodzona zostaa natomiast otulina
zbrojenia na dolnej i bocznych po-
wierzchniach rygla podunego. Zbro-
jenie nie doznao uszkodze.
Pozostae elementy elbetowego fun-
damentu ramowego znajdoway si
w zadowalajcym stanie technicznym.
Oceny zmian wytrzymaoci betonu
w warstwach powierzchniowych ele-
mentw konstrukcji fundamentu do-
konano za pomoc motka Schmidta
typu N.
Badania wykonano w elementach
fundamentu znajdujcych si poza
zasigiem poaru i w uszkodzonych
elementach poddanych wpywom
poaru. Uzyskane wyniki pozwoliy
zakwalikowa beton, ktry nie by
poddany wpywom poaru, do klasy
C12/15, a beton poddany wpywom
poaru do klasy C8/10.
W projekcie konstrukcji fundamen-
tu zaoono, e bdzie on wykonany
z betonu klasy C16/20.
W elementach nonych fundamentw
dla turbozespow o mocach niszych
od 20 MW, w przypadku braku obli-
cze dynamicznych, naley stosowa
w konstrukcji beton o wytrzymaoci
co najmniej klasy C20/25. Przedmio-
towy fundament zaprojektowano
z betonu klasy C16/20, co stworzyo
sytuacj zmniejszonego zapasu bez-
pieczestwa w konstrukcji. Uzyskane
w badaniach wytrzymaoci betonu
potwierdzaj fakt, e nawet w ele-
mentach fundamentu znajdujcych si
poza obrbem poaru wytrzymao
betonu nie odpowiadaa wytrzymao-
ci zaoonej w projekcie.
Warunkiem prawidowej pracy ukadu
zoonego z turbozespou i fundamen-
tu jest spenienie zalece normowych
i zalece podanych przez producen-
tw turbiny i generatora, dotyczcych
dopuszczalnych wielkoci parame-
trw dynamicznych rejestrowanych
Fot. 1 Stan fundamentu ramowego po poarze i odkuciu uszkodzonej warstwy betonu
a b
104
INYNIER BUDOWNICTWA
awari e
w trakcie rozruchu i w trakcie nomi-
nalnych obrotw maszyny.
Warunki te byy spenione w bada-
niach turbozespou, ktre wykonano
przed poarem.
Technologia naprawy
fundamentu
W zwizku z tym, e zbrojenie kon-
strukcyjnych elementw fundamentu
(supw, rygli, wspornikw) nie ulego
istotnym uszkodzeniom, zdecydowano
si na napraw fundamentu, pomimo
stwierdzonej zmniejszonej wytrzymao-
ci betonu we fragmentach konstrukcji
poddanych wpywom poaru.
Przed przystpieniem do ostatecznej
naprawy uszkodzonych elementw
konstrukcji fundamentu wykonano
nastpujce prace:
zdemontowano uszkodzone przez
poar instalacje znajdujce si na
fundamencie i w jego pobliu,
odkuto wszystkie lune fragmen-
ty betonu z elementw konstrukcji
fundamentu uszkodzonych przez
poar (supy, rygle, wsporniki),
poprzez piaskowanie pod cinie-
niem oczyszczono powierzchnie
betonu w miejscach, gdzie zosta on
uszkodzony,
wod pod cinieniem (karcher) zmy-
to py z miejsc, gdzie wystpoway
ubytki betonu, w ten sposb oczysz-
czono rwnie pozostae fragmenty
konstrukcji fundamentu, nieuszko-
dzone przez poar.
Ze wzgldu na znaczne ubytki betonu
konieczne byo uzupenienie ubytkw,
zabezpieczenie zbrojenia przed ko-
rozj i przywrcenie pierwotnej geo-
metrii uszkodzonym elementom kon-
strukcji fundamentu.
Do naprawy betonu zastosowano syste-
mowy zestaw skadajcy si z warstwy
kontaktowej (szczepnej) o gr. maks.
1 mm i warstwy naprawczej o gr.
50 mm (wszystkie warstwy nakadano
zawsze metod mokre na mokre).
Przy wikszych ubytkach betonu, po
trzech dniach ponownie nakadano
warstw kontaktow i kolejn war-
stw naprawcz.
Wszystkie naroa naprawianych su-
pw, rygli i wspornikw zostay wy-
oblone na promieniu 20 mm.
Widok konstrukcji fundamentu po
uzupenieniu ubytkw betonu poka-
zano na fot. 2
Fundament pod turbozesp poddany
jest wpywom dynamicznym, w zwiz-
ku z tym konieczne byo zapewnienie
zespolenia warstw naprawczych beto-
nu z pozosta konstrukcj w taki spo-
sb, by nie doszo do rozwarstwienia
si betonw.
W uszkodzonych przez poar supach
i ryglach mogy powsta wewntrz be-
tonu rysy, ktre pod wpywem drga
bd si rozprzestrzenia.
By nie dopuci do tego typu zjawiska,
zdecydowano si na opasanie na-
prawianych elementw konstruk-
cji fundamentu mat z wkna
wglowego (rys. 1) charakteryzujc
si znaczn wytrzymaoci na rozci-
ganie i odpornoci na wpywy dyna-
miczne.
Do naprawy zastosowano maty o gru-
boci 0,12 mm i szerokoci 300 mm,
o jednokierunkowym splocie wkien.
Konieczne byo wysuszenie podoa
do wilgotnoci <4% oraz zachowanie
temperatury podoa >10
o
C.
Sposb wykonania konstrukcji wzmoc-
nienia uszkodzonych elementw fun-
damentu mat z wkien wglowych
pokazano na rys. 1.
Po zagruntowaniu podoa klejem
mat nanoszono na naprawiany ele-
ment za pomoc waka gumowego.
Zakad poziomy mat wynosi w kadej
warstwie 200 mm. Po uoeniu maty
na jej powierzchni nanoszono cienk
warstw impregnacyjn, rozprowa-
dzajc klej zawsze wzdu wkien.
W analogiczny sposb postpowano
przy nakadaniu kolejnych opasek. Za-
kad pionowy mat w opaskach wynosi
zawsze 50 mm. Zakad ten by wyko-
nywany metod mokre na mokre.
Przed aplikacj mat na ryglach fun-
damentu dokrcono ruby mocuj-
ce podstaw turbiny, znajdujce si
na dolnej powierzchni rygli. Sposb
Fot. 2 Uzupenienie ubytkw betonu w ryglu i supach fundamentu
awari e
105
czerwiec 13 [107]
Rys. 1 Ukad warstw mat z wkien wglowych we wzmacnianych elementach konstrukcji fundamentu ramowego
106
INYNIER BUDOWNICTWA
awari e
wzmacniania rygli i wspornikw fun-
damentu by analogiczny do sposobu
wzmacniania supw (fot. 3).
Po zakoczeniu ukadania mat po-
nownie zabezpieczono naroa supw
skrajnych fundamentu za pomoc
ktownikw, a nastpnie wykonano
na matach warstw tynku cemento-
wego.
Podsumowanie
Wobec koniecznoci szybkiego, po-
nownego uruchomienia zasilania po
poarze, ktry wybuch we wrzeniu
2009 r. w maszynowni elektrowni
w duym zakadzie cukrowniczym,
autorzy zaproponowali wzmocnienie
konstrukcji uszkodzonego funda-
mentu ramowego turbozespou za
pomoc mat z wkien wglowych.
Wzmocnienie i odtworzenie
ksztatu uszkodzonej partii fun-
damentu zostao wykonane nad-
zorowanymi, wasnymi siami
grup remontowych cukrowni
i trwao zaledwie dwa tygodnie
niewspmiernie krcej od cza-
su proponowanego wczeniej de-
montau fundamentu i jego od-
tworzenia.
W projekcie wzmocnienia wzito pod
uwag oddziaywania termiczne ma-
jce wpyw na warstwy wzmacniajce
i otulajce. Wobec braku dowiad-
cze zwizanych ze wzmacnianiem
wknem wglowym konstrukcji
elbetowych poddanych staym, in-
tensywnym wpywom dynamicznym
zastosowano odpowiednio szerokie
pasma zakadw mat wglowych,
tworzc dodatkowe strzemiona ze-
wntrzne.
Po roku eksploatacji, na podstawie
wynikw wielokrotnych pomiarw,
stwierdzono prawidow prac dyna-
miczn turbozespou i fundamentu.
UWAGA: Artyku oparty na referacie
przygotowanym na XXV konferen-
cj Awarie budowlane (Szczecin
Midzyzdroje, maj 2011 r.).
Fot. 3 Elementy konstrukcji fundamentu wzmocnione mat wglow
l i teratura fachowa
107
czerwiec 13 [107]
Literatura fachowa
REWALORYZACJA ZABYTKOWYCH FORTYFIKACJI PRZEOMU XIX I XX WIEKU
W POLSCE.
ARCHITEKTURA WSPCZESNYCH UZUPENIE
Cezary Guszek
Wyd. 1, str. 154, oprawa mikka, seria: Architektura, Ocyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,
Warszawa 2012.
Publikacja dotyczy konserwatorsko-projektowych aspektw adaptacji i modernizacji obiektw pofor-
tecznych. Ukazuje sposoby konserwacji zabytkw, zasady ich rewaloryzacji, funkcje wspczesnych
uzupenie zabytkowych. Pozycja jest bogato ilustrowana.
AUTOCAD 2013/LT2013/WS+
KURS PROJEKTOWANIA PARAMETRYCZNEGO I NIEPARAMETRYCZNEGO 2D I 3D
Andrzej Jaskulski
Wyd. 1, str. 942, oprawa mikka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
Podrcznik stanowi kurs projektowania 2D/3D oraz drukowania dokumentacji wyrobw dowolnej
brany i o dowolnym stopniu zoonoci za pomoc programw: AutoCAD 2013 lub AutoCAD LT
2013 (tylko 2D) i wersji mobilnej AutoCAD WS oraz nowszych. Integraln czci ksiki s przykady
i zadania, ktre mona nieodpatnie pobra ze strony internetowej Wydawnictwa PWN.
TECHNOLOGIA BUDOWNICTWA. CZ 1 I 2
Praca zbiorowa
Wyd. 1, cz. 1 str. 204, cz. 2 str. 232, oprawa mikka, Wydawnictwo REA, Warszawa 2012.
Podrcznik do nauki zawodu technik budownictwa na poziomie technikum i szkoy policealnej. Cz
pierwsza obejmuje zagadnienia dotyczce prowadzenia robt ziemnych, murarskich, betoniarskich
i zbrojarskich oraz budowy i sposobw wykonania fundamentw, cian, kominw, supw, belek,
stropw, schodw, dachw, stropodachw i tarasw. Cz druga jest powicona prefabrykacji,
izolacjom, robotom dekarskim, problemom stolarki budowlanej, kadzenia tynkw, prowadzenia
podg, robt malarskich.
PROJEKTOWANIE INSTALACJI WODOCIGOWYCH WODY ZIMNEJ I CIEPEJ
Marek Puciennik, Janina Zimmer
Wyd. 1, str. 108, oprawa mikka, seria Instrukcje, Wytyczne, Poradniki nr 473/2012, Wydawnictwo
Instytutu Techniki Budowlanej, Warszawa 2012.
Poradnik przedstawiajcy zasady projektowania instalacji wodocigowych. Zawiera podstawowe
wymagania oraz zalecenia dotyczce projektowania tych instalacji. W poradniku znajduje si rw-
nie opis zakresu i zawartoci dokumentacji technicznej wykonawczej.
108
INYNIER BUDOWNICTWA
vademecum geoi nyni eri i
Wibrootacja jest metod wzmac-
niania podoa polegajc na wgb-
nym zagszczeniu gruntu za pomoc
specjalnego wibratora zwanego wi-
brootem. Podobn technologi jest
wibrowymiana, dziki ktrej moemy
we wzmacnianym gruncie uformowa
kolumny z kruszywa.
Wibrootacja, podobnie jak ubija-
nie, przydatna jest w gruntach nie-
spoistych z ewentualnymi niewielki-
mi domieszkami frakcji pyowej lub
iowej oraz gruntw organicznych.
Umoliwia zagszczanie odpadw ko-
palnianych, niekontrolowanych nasy-
pw lub nasypw formowanych me-
tod refulacji. Metoda charakteryzuje
W celu oceny skutecznoci wzmocnienia wykonuje
si sondowania.
mgr in. Piotr Rychlewski
Instytut Badawczy Drg i Mostw
Wzmacnianie podoa
wibroflotacja i wibrowymiana
Fot. 1 Maszyna do wykonywania wibrowymiany
si brakiem oddziaywa udarowych,
ale cige wibracje mog wpywa
na otoczenie. Wibracje te pochodz
od wibratora wgbnego, ktry za-
gbia si w podoe pod wasnym
ciarem, rozpychajc grunt i po-
wodujc lepsze upakowanie ziaren
oraz wiksze zagszczenie. Zwiksza
to nono podoa i zmniejsza osia-
danie konstrukcji wykonanych na tak
wzmocnionym podou. Zagbia-
nie wibroota w grunt moe by
wspomagane wod lub spronym
powietrzem. Proces zagszczania
odbywa si ruchem posuwisto-zwrot-
nym, ze stopniowym podciganiem
urzdzenia do gry. Powstay otwr
wypeniany je stopniowo gruntem
niespoistym, najczciej miejscowym
gruntem zagszczanym w czasie za-
biegu. Efektywno wykonania wi-
brootacji zaley od rodzaju i stanu
gruntu, rozstawu punktw zagsz-
czania oraz parametrw wibroota.
W wyniku zagszczenia podoa po-
ziom terenu ulega obnieniu. Zasig
wzmocnienia siga w gruncie oko-
o 0,81,5 m od kadego punktu.
Gboko zagszczenia wynosi kilka
metrw, ale przy uyciu specjalnych
urzdze moe dochodzi do 30 m.
Po wykonaniu zabiegu konieczne
jest powierzchniowe dogszczenie
podoa.
R
E
K
L
A
M
A
Fot. 2 Wibrator w czasie pracy
Fot. 3 Kosz zasypowy do napeniania wibratora luzowego
W celu oceny skutecznoci wzmoc-
nienia wykonuje si sondowania
dynamiczne lub statyczne przed
i po wykonaniu zabiegu. W czasie
wykonywania wibroflotacji moli-
wa jest zgrubna ocena skutecznoci
na podstawie poboru prdu przez
wibroflot.
110
INYNIER BUDOWNICTWA
vademecum geoi nyni eri i
W podobny sposb formowane s
kolumny wirowe metod wibro-
wymiany. Do wykonania kolumn
stosuje si specjalny wibrator luzowy
umoliwiajcy podawanie kruszywa
przez wntrze wibratora. Po zag-
bieniu wibratora na docelow g-
Fot. 4 Wibrator z otworem do podawania kruszywa
Fot. 5 Gowica kolumny wibrocementowej
wykonana w gruntach organicznych
i nasypowych
boko (rzdn) stopniowo podnosi
si urzdzenie, jednoczenie dozujc
kruszywo do powstaego otworu.
Ponowne zagbienie wibratora po-
woduje rozepchnicie kruszywa i for-
mowanie kolumny. Czynnoci te po-
wtarza si a do dojcia powierzchni
terenu. Materia kolumny dziki
wikszej przepuszczalnoci ni grunt
rodzimy umoliwia szybszy odpyw
wody i przyspiesza konsolidacj. Po
wykonaniu kolumn rwnie koniecz-
ne jest zagszczenie powierzchnio-
we. Wibrowymian stosuje si do
wzmocnienia podoa z mikkopla-
stycznych glin i iw. Moliwe jest
rwnie wzmacnianie z jej pomoc
gruntw organicznych: torfw, gy-
tii i namuw. W celu oceny skutecz-
noci wykonania kolumn wykonuje
si sondowania w kolumnie, co po-
zwala na ocen zakadanej gboko-
ci i cigoci kolumny. W przypadku
bardzo sabych gruntw, ktre nie
zapewniaj oporu bocznego w cza-
sie formowania, moliwe jest wyko-
nanie kolumn wibrocementowych.
W takim przypadku zamiast czystego
kruszywa podaje si przez wibrator
luzowy mieszank kruszywa i cemen-
tu (suchy beton). Wizanie takiego
materiau moliwe jest dziki wodzie
gruntowej. Uformowane kolumny
wirowe lub cementowe mog by
poddane prbnemu obcieniu. Ty-
powe obcienia przejmowane przez
kolumny wirowe osigaj wartoci
do 300 kN, a przez kolumny cemen-
towe do 500700 kN.
Na zdjciach przedstawiono przykady
realizacji kolumn wirowych i wibro-
cementowych.
Literatura
1. B. Kosiski, Wspczesne sposoby
wzmacniania podoa i fundamentw bu-
dowli, seminarium Wzmacnianie podo-
a gruntowego i fundamentw budowli,
Warszawa, 15 listopada 2007 r.
2. B. Gajewska, B. Kosiski, Rozwj metod
wzmacniania podoa gruntowego, semi-
narium Wzmacnianie podoa i funda-
mentw, Warszawa, 31 marca 2011 r.
technol ogi e
111
czerwiec 13 [107]
Poary i wojny dewastujce miasta byy
najwaniejszymi czynnikami wpywa-
jcymi na doskonalenie przepisw bu-
dowlanych. Bezpieczestwo ognio-
we determinujce ograniczenia
budowlane byo priorytetem od
pocztkw ksztatowania si Pra-
wa budowlanego [3]. Nie inaczej
jest i dzisiaj w obecnie obowizujcym
Prawie budowlanym i przepisie wy-
konawczym do niego [1], co wyrao-
ne jest przez okrelenie wynikajce
z wiedzy i dowiadcze zbioru nie-
zbdnych odlegoci pomidzy pro-
jektowanymi a take projektowanymi
i istniejcymi budynkami.
Do napisania tego tekstu zainspirowa
mnie list otwarty inwestorw i waci-
cieli nieruchomoci do wszystkich geo-
detw w Polsce opublikowany w Biu-
letynie Informacyjnym Geodezyjnej
Izby Gospodarczej (GIG) [4] i przedru-
kowany z komentarzem w magazynie
Geodeta [5].
Wspomniany list zaowocowa apelem
prezesa GIG Bogdana Grzechnika do
Gwnego Geodety kraju, a take do
pracownikw administracji i wyko-
nawcw, a propozycje zawarte w ape-
lu maj szanse szerszego dotarcia do
rodowiska dziki magazynowi Geo-
deta. Zgadzajc si z przedstawiony-
mi propozycjami, sprbuj rozwiza
jeden zasygnalizowany w czci B listu
problem (oznaczony jako II w Geo-
decie). Ma on zwizek z granicami
(prawnymi) i odlegociami od nich do
istniejcych i projektowanych budyn-
kw. Opisany jest w tej czci przypa-
dek ustalenia granicy podczas rozgra-
niczenia, zmniejszajcy jej odlego
od budynku z 4,00 m na 3,70 m. Po-
nadto we wspomnianej czci B pada
propozycja, aby w przepisach budow-
lanych obowizywa zapis dotyczcy
przebiegu granic od projektowanych
budynkw w zakresie 4 m 0,5 m
(tzn. od 3,5 m do 4,5 m).
Odlego budynku
od granicy dziaki
W rozporzdzeniu [1] w rozdziale 7
zatytuowanym Usytuowanie budyn-
kw z uwagi na bezpieczestwo poa-
rowe w 271 ust. 1 jest zamieszczona
tabela z podanymi minimalnymi odle-
gociami pomidzy budynkami w za-
lenoci od klasy odpornoci ogniowej
tych projektowanych budynkw.
W moich rozwaaniach wezm pod
uwag odlego 8 m, a wnioski ko-
cowe bd si odnosi do pozosta-
ych. Kiedy budynki s projektowane
po dwch stronach granicy (prawnej),
to niby prosta zaleno komplikuje si
z oczywistego dla geodetw powodu
zupenie nieuwzgldnionego przez
ustawodawc w rozporzdzeniu [1],
co jest przedstawione na rysunku.
Chodzi o to, e zycznie utrwalona
granicznikami granica nie jest bezbd-
na. Kada granica zawiera si w pasie
zdeterminowanym podwjnym od-
chyleniem liniowym dl dla punktw
granicznych zastabilizowanych (osa-
dzono betonowe znaki). Z kolei wy-
liczenie odchylenia dl opiera si na
maksymalnych bdach rednich m
(odchyleniach standardowych ) wy-
noszcych maks. 0,10 m dla pomiaru
poszczeglnych punktw granicznych
o prawdopodobiestwie P = 0,683.
Bezpieczestwo ogniowe a granice
Projektanci musz mie wiadomo, z jakiego rodzaju
granicami maj do czynienia na mapach do celw projekto-
wych, i pamita o tym, e granice ujawnione w ewidencji
gruntw s granicami duego ryzyka.
st. wykadowca Jerzy Gajdek
Katedra Geodezji im. Kaspra Weigla
Politechnika Rzeszowska
Zgodnie z rozporzdzeniem [2] geo-
deci s zobligowani do:
Zaprojektowania pomiarowej osnowy
sytuacyjnej (POS) tak, aby bd redni
najsabszego punktu m
POS
0,10 m (do-
tychczas dopuszczano m
POS
0,20 m).
Zapewnienia dokadnoci pomia-
ru punktw i znakw granicznych
z punktw POS uznanych z kolei za
bezbdne (po wyrwnaniu metod
najmniejszych kwadratw), z dokad-
noci m
P
0,10 m, co oznacza, e
geodeci mierzcy dany znak (punkt)
graniczny z zaprojektowanych przez
siebie POS mog uzyska dopusz-
czaln rnic dl 0,15 m pomidzy
swoim pomiarem a danymi uzyskany-
mi z Pastwowego Zasobu Geode-
zyjnego i Kartogracznego (PZGiK).
Wyobramy sobie, e granica 1-12-11
(rys.) zostaa w swoim czasie zaprojek-
towana, wyniesiona, zastabilizowana,
pomierzona i przyjta do PZGiK w wy-
niku podziau zgodnie z wymogami
rozporzdzenia [2], a nastpnie:
Rys. Usytuowanie budynku
112
INYNIER BUDOWNICTWA
technol ogi e
zamy, e po pewnym czasie geo-
deta X, wykonujc zlecony pomiar,
sprawdzi zastabilizowany punkt
graniczny 11 z POS rozwinitej
przez siebie i stwierdzi po oblicze-
niach dopuszczalne odchylenie dl =
0,15 m midzy punktem 11 a punk-
tem mogcym przyj pozycj 11X,
zgodnie z [2] 67 ust. 6 pkt 1;
zamy te, e wykonujc inne zle-
cenie, geodeta Y rwnie sprawdzi
punkt 11 i okazao si, e te uzyska
maks. dl = 0,15 m, ale do punktu
w pozycji 11Y.
Analizujc obydwa przypadki przed-
stawione na rysunku, mona wycig-
n nastpujcy wniosek:
Granice prawne utrwalone znakami
naturalnymi lub punktami granicz-
nymi (betonowymi granicznikami
z podcentrami w postaci butelek,
rurek drenarskich itp.) zawieraj si
w pasie 0,30 m bdcym sum po-
dwjnego odchylenia liniowego dl =
0,15 m (na prawo i lewo od kadego
z tych punktw) o poziomie prawdo-
podobiestwa P = 0,683. Maksymal-
n wielko odchylenia determinuj
dopuszczalne bdy rednie m (od-
chylenie standardowe ) pomiarw
znakw i punktw granicznych, pod
warunkiem takiego rozwinicia POS
i obliczenia jej metod najmniejszych
kwadratw, e m
POS
0,10 m.
Wniosek ten powinien by podstaw
do wprowadzenia uzupenie przy
najbliszej nowelizacji rozporz-
dzenia [1]. Moliwe s dwa warianty:
1. Jeeli odlego 8,00 m midzy bu-
dynkami zapewniajca bezpiecze-
stwo ogniowe jest nie do wzruszenia,
to chcc mie pewno zachowa-
nia odlegoci 4,00 m do granicy,
budynki przy tyche granicach
naley projektowa w odlegoci
4,15 m (od zycznie utrwalonych
granic prawnych). Tak wic odlego-
ci midzy budynkami przedzielony-
mi granic, z otworami drzwiowymi
i okiennymi, powinny wynosi 8,30 m.
Natomiast odlegoci pomidzy bu-
dynkami wewntrz dziaki mog
pozosta na poziomie 8,00 m.
2. Jeeli jednak odlego 8,00 m zosta-
nie utrzymana, to w przypadkach bu-
dynkw za prawidowe naley uzna
te odlegoci 3,85 m od tyche gra-
nic prawnych. Tak wic naley si li-
czy, e odlegoci midzy budyn-
kami przy granicy (lub granicach)
mog te wynie 7,70 m. Ponad-
to sytuacja przedstawiona w tym wa-
riancie powinna by uwzgldniona
w postanowieniach sdowych na ko-
rzy stron, jeli odlegoci budynkw
od granic s 3,85 m.
Zapisy odlegoci
Zapisy odlegoci do tzw. metra we
wspomnianej tabeli [1] 271 ust. 1
s nieprofesjonalne i niemerytoryczne,
bo nie uwzgldniaj matematycznych
regu zaokrglania liczb i pojcia cyfr
znaczcych. Propozycja dopuszczenia
przebiegu granic z dokadnoci 4 m
0,5 m zaproponowana w [4] B, lub
w [5] II, z matematycznego punktu
widzenia jest poprawna. I moe to
by wykorzystywane przez praw-
nikw w procesach. W wietle takiej
moliwoci odlego 7,00 midzy
budynkami przy granicy moe by
uznana za prawidow, ale z punk-
tu bezpieczestwa ogniowego
chyba nie moe by do przyjcia.
Chcc unikn zasygnalizowanego
problemu, naley w tabeli rozporz-
dzenia [1] 271 ust. 1 skorygowa
wszystkie zwymiarowania do centyme-
tra, czyli trzeba doda dwa miejsca po
przecinku. Nie wgbiajc si w teori,
naley przyj do wiadomoci, e:
zapis 4 m to jedna cyfra znaczca
oznaczajca wymiar od 3,5 m do
4,5 m ( jednostki ostatniej cyfry
znaczcej, tzn. 1 m);
zapis 4,0 m to dwie cyfry znaczce
oznaczajce wymiar od 3,95 m do
4,05 m ( jednostki ostatniej cyfry
znaczcej, tzn. 0,1 m);
zapis 4,00 m to trzy cyfry znacz-
ce oznaczajce wymiar od 3,995 m
do 4,005 m ( jednostki ostatniej
cyfry znaczcej, tzn. 0,01 m).
W praktyce terenowej odlegoci do
(i midzy) punktw granicznych naley
mierzy do milimetra i zaokrgla do
centymetra, a do takiej dokadnoci
powinny obligowa zapisy w rozpo-
rzdzeniach, ustawach, normach, po-
dajc zwymiarowania w metrach do
dwch miejsc po przecinku.
Granice
Rozporzdzenie [1] operuje tylko jed-
nym pojciem granica, co jest nie-
bezpiecznym uproszczeniem.
Wedug [6] w polskim systemie ewi-
dencji gruntw i budynkw funkcjo-
nuj dwa rodzaje granic:
1) granice dziaek ujawnione
uprzednio w ewidencji grun-
tw (wg innych autorw granice
wedug stanu faktycznego lub
granice ewidencyjne);
2) granice ustalone wedug stanu
prawnego nieruchomoci, czyli
granice prawne.
Powysze zapisy mog wprowadza
pewne zamieszanie we waciwej per-
cepcji rodzajw granic. Dodam wic
jeszcze za [6]: Wszystkie granice
prawne s jednoczenie ewiden-
cyjnymi, ale nie wszystkie granice
ewidencyjne s prawnymi.
Granice dziaek ujawnione uprzed-
nio w ewidencji gruntw powsta-
y na mocy dekretu o ewidencji
gruntw i budynkw z 2 lutego
1955 r., ktry obowizywa do
1989 r. Granice mierzono wedug
stanu faktycznego istniejcego na
gruncie w momencie pomiaru. Stoso-
wano te technologi fotogrametrycz-
n, ktra nie najlepiej si sprawdzaa
w terenach zabudowanych. Granice te
obarczone s duym stopniem ryzyka.
Wszczta przez jedn ze stron proce-
dura rozgraniczeniowa moe w ko-
cowym rezultacie zakoczy si usta-
leniem granicy sporo odbiegajcym od
dotychczas funkcjonujcej granicy.
Granice ustalone wedug stanu
prawnego nieruchomoci (granice
technol ogi e
113
czerwiec 13 [107]
prawne) to sytuacyjnie jednoznacznie
okrelone granice, ustalone w toku
postpowania geodezyjno-administra-
cyjnego albo sdowego, zakoczone-
go ostateczn decyzj administracyjn
lub prawomocnym orzeczeniem sdo-
wym wydanym w ramach przeprowa-
dzenia:
rozgraniczenia nieruchomoci,
podziau nieruchomoci,
scalenia i podziau nieruchomoci,
scalenia i (lub) wymiany gruntw,
wywaszczenia gruntw,
innego rodzaju prac geodezyjnych
zakoczonych ostatecznymi decy-
zjami administracyjnymi lub prawo-
mocnymi orzeczeniami sdowymi,
postpowania zwizanego z zaoe-
niem, modernizacj lub aktualizacj
operatu ewidencji gruntw, poprze-
dzonych protokolarnym ustaleniem
granic nieruchomoci.
Projektanci musz mie wiadomo,
z jakiego rodzaju granicami maj do
czynienia na mapach do celw pro-
jektowych (MDCP) i tego, e granice
ujawnione w ewidencji gruntw
(1) s granicami duego ryzyka, co
znam z autopsji.
Pewno umoliwi tylko i wycznie
procedura rozgraniczenia nierucho-
moci, ktra zapewni status granicy
prawnej.
Zasad jest [6], e granice ustalone
wedug stanu prawnego nieru-
chomoci s okrelane tylko je-
den raz.
Projektanci (lub inwestorzy) zlecajcy
opracowania map do celw projekto-
wych powinni w warunkach technicz-
nych wykonania takich opracowa
zayczy sobie informacji o statusie
punktw granicznych okalajcych
dziak(i), na ktrej projektowa
bd dane zamierzenie inwestycyjne.
W Powiatowym Orodku Dokumenta-
cji w Rzeszowie kady punkt granicz-
ny posiada bogat metryk, z ktrej
mona dowiedzie wszystkiego si
o danym punkcie. Z perspektywy wi-
dzenia projektanta najwaniejsza jest
informacja o rdle danych o poo-
eniu danego punktu granicznego.
Jeeli np. mamy do czynienia z zapi-
sem Zatwierdzony projekt podziau
nieruchomoci, to oznacza, e gra-
nica jest granic prawn, powsta po
podziale nie ruchomoci.
Bibliografia
1. Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury
z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunkw technicznych, jakim powin-
ny odpowiada budynki i ich usytuowa-
nie (Dz.U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690).
2. Rozporzdzenie Ministra Spraw We-
wntrznych i Administracji z dnia 9 li-
stopada 2011 r. w sprawie standardw
technicznych wykonywania geodezyjnych
pomiarw sytuacyjnych i wysokociowych
oraz opracowywania i przekazywania wy-
nikw tych pomiarw do pastwowego
zasobu geodezyjnego i kartogracznego
(Dz.U. Nr 263, poz. 1572).
3. Cz. Krawczak, Prawo budowlane na zie-
miach polskich od poowy XVIII wieku do
1939 roku, UAM w Poznaniu, Prace Wy-
dziau Prawa nr 69, Pozna 1975.
4. Geodezyjna Izba Gospodarcza Biule-
tyn Informacyjny nr 8, Warszawa 2012
(www.gig.org.pl ), za. nr 5.
5. Zdj klapki z oczu, opracowanie redak-
cji na podstawie materiaw GIG, Geo-
deta nr 2/20013.
6. M. Kowalczyk, Geodezja katastralna,
wydanie I, Wydawnictwo Gall, Katowice
2009.
7. J. Gajdek, Szczegy pod specjalnym
nadzorem, Nowa geodezja w praktyce
nr 4, stycze-luty 2013, www.glob.
axem.pl (w wykazie publikacji J. Gajdka
poz. 52).
Konferencja organizowana jest pod patronatem honorowym
Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej
oraz Rektora Politechniki Krakowskiej
P
atro
n
a
t
M
e
d
ialn
y
REKLAMA
Biuro Komitetu Organizacyjnego: KonferencjaTECH-BUD2013
PZITB-CUTOB Oddzia Maopolski w Krakowie, ul. Straszewskiego 28, 31-113 Krakw,
tel./fax 12 421 47 37 e-mail: techbud@pzitb.org.pl
Dla pierwszych 40 osb, ktre wpac naleno za uczestnictwo do 30 czerwca 2013 r. udzielamy rabatu w wysokoci 20%
KONFERENCJA TECH-BUD2013
KRAKW 2325 padziernika 2013 r.
Organizator Konferencji:
Polski Zwizek Inynierw i Technikw Budownictwa
Centrum Usug Techniczno-Organizacyjnych Budownictwa
Oddzia Maopolski w Krakowie
PROBLEMATYKA PROJEKTOWANIA I WYKONAWSTWA W ASPEKCIE
STOSOWANIA NOWYCH TECHNOLOGII, MATERIAW I NOWOCZESNEJ
TECHNIKI W BUDOWNICTWIE. NORMY EUROPEJSKIE TEORIA A PRAKTYKA
Celem konferencji jest prezentacja najnowszych rozwiza projektowych, techno-
logicznych, materiaowych i nowoczesnej techniki oraz wynikw bada zwizanych
z wdraaniem i stosowaniem nowatorskich rozwiza w budownictwie. Szczego-
wa tematyka jest podana w Komunikacie nr 1 na stronie internetowej konferencji.
Warunki uczestnictwa i szczegowe informacje dla uczestnikw na stronach:
www.tech-bud.pzitb.org.pl, www.pzitb.org.pl
114
INYNIER BUDOWNICTWA
ci ekawe real i zacj e
Wyrazem technicznych osigni
wspczesnych Chin w dziedzinie in-
ynierii budowlanej s rekordowe
w skali wiatowej liczne przedsiwzi-
cia, w tym: Zapora Trzech Przeomw
na Jangcy, program odwrcenia wody
z poudnia na pnoc, kolei duych
prdkoci PekinSzanghaj, transmi-
sja gazu naturalnego z zachodu na
wschd oraz kolei QinghaiTybet. Do
tych megaprzedsiwzi dochodzi re-
alizowana obecnie przez estuarium
Rzeki Perowej najdusza na wiecie
Budowa w Chinach najduszej na wiecie drogowej
przeprawy morskiej mostowo-tunelowej. prof. in. Andrzej Jarominiak
Przeprawa drogowa
przez estuarium Rzeki Perowej
drogowa przeprawa morska mostowo-
-tunelowa HongkongMacaoZhuhai
(czyt. Czuhai) (mapa).
Przeprawa poczy lece wok del-
ty Rzeki Perowej specjalne regiony
administracyjne Chin: na wschodzie
Hongkong, na zachodzie Macao
i Zhuhai znajdujcy si w Chinach
kontynentalnych, w Prowincji Guang-
dong, bdcej poudniowym centrum
ekonomicznym Chin. Estuarium Rze-
ki Perowej przechodzi w Morze Po-
udniowochiskie. Po zbudowaniu
przeprawy czas przejazdu z Hong-
kongu do Macao lub Zhuhai bdzie
skrcony z ponad trzech godzin do
p godziny. Propozycj zbudowania
przeprawy wysun w 1983 r. sir Gor-
don Wu, biznesmen z Hongkongu,
wwczas administrowanego przez
Brytyjczykw.
Aby zbudowa przepraw bez op-
nie, zdecydowano si na jej realiza-
cj w trybie zaprojektuj i zbuduj.
Kontrakt na zbudowanie przepra-
wy zosta podpisany z konsorcjum
Mapa przeprawy mostowo-tunelowej przez delt Rzeki Perowej, czcej Hongkong, Macao i Zhuhai, oraz ukad komunikacyjny zwizany z przepraw
ZHUHAI
MACAO
HONGKONG
punkt graniczny specjalnych stref
ekonomicznych Zhuhai Macao
(ok. 200 ha)
gwny most
Hongkon Zhuhai Macao
(29,6 km)
punkt graniczny
specjalnej strefy
ekonomicznej
Hongkong
zatopiony tunel
(6,7 km)
przeprawa drogowa w Zhuhai
(13,9 km)
zachodnia obwodnica Tuen Mun
przeprawa drogowa w Hongkongu
most przez Zatok Szenzhen
przeprawa Tuen Mun Czek Lap Kok
115
ci ekawe real i zacj e
czerwiec 13 [107]
prowadzonym przez China Commu-
nications Construction Co. Formal-
nie budow rozpoczto 15 grud-
nia 2009 r., a ma by zakoczona
w 2016 r. Przewiduje si, e jej koszt
wyniesie 10,7 miliarda dolarw US.
Przeprawa bdzie tras ekspresow
z dwiema jezdniami po trzy pasy ru-
chu. Bdzie miaa w planie ksztat li-
tery Y (wyprowadzonej z Hongkon-
gu, rozwidlonej w kierunkach Macao
i Zhuhai). Jej cakowita dugo wy-
niesie prawie 50 km, z ktrych 35 km
zostanie zbudowanych w warunkach
morskich. Cakowita dugo kon-
strukcji mostowych wyniesie 38 km,
a ich najduszego odcinka 22,8 km.
Przeprawa przekroczy cztery gwne
kanay nawigacyjne w delcie Rzeki
Perowej. Nad trzema zostan zbudo-
wane mosty o konstrukcji podwieszo-
nej, pod czwartym tunel zatapiany.
Przsa podwieszone bd miay roz-
pitoci od 280 do 460 m, a czce
je odcinki mostu belkowego rozpi-
toci 75 i 110 m. Przsa podwieszone
umoliwi przepywanie pod przepra-
w statkw redniej wielkoci, przsa
belkowe maych jednostek pywaj-
cych. Odcinek tunelowy dostosowano
do eglugi nad nim kontenerowcw.
Tunel bdzie poczony z mostem
na dwch sztucznych wyspach.
Dugo tunelu z wyspami wyniesie
6,7 km.
Dugo ycia uytkowego przeprawy
przyjto na 120 lat. Jej obiekty bd
wytrzymyway si tajfunw wiejcych
z prdkoci przekraczajc 184 km/h,
sztormw o sile 16
o
w skali Beauforta
(185201 km/h), trzsie ziemi o sile
8
o
w skali Richtera i uderzenia statkiem
o wypornoci 300 000 dwt.
Prdy w estuarium Rzeki Perowej wy-
wouj nierwnomierne osiadanie na
jego dnie ilastych namuw rzecznych
i morskich. Due rnice miszoci
osadw spowodoway, e gboko
wody w niektrych rejonach estuarium
jest mniejsza ni 5 m, w innych prze-
kracza 20 m.
Tunel jest budowany pod dwoma
gwnymi, ssiednimi kanaami na-
wigacyjnymi delty Rzeki Perowej,
ktre maj czn szeroko 2810 m.
Sztuczna wyspa, stanowica po-
czenie tunelu z mostem, ma dugo
625 m, szeroko 160 m i powierzch-
ni 10 ha. Wyspy bd wykorzystane
jako bazy zarzdzania i utrzymania
przeprawy, ratownictwa i turystyki
oraz jako stanowiska kontroli granicz-
nej midzy specjalnymi strefami eko-
nomicznymi Chin.
W ramach studiw wykonalnoci tu-
nelu porwnano rozwizanie tunelu
zatapianego z wierconym (metod
tarczow). Studia te obejmoway
kilka aspektw, takich, jak: wpy-
wy rodowiskowe, ryzyko budowy,
bezpieczestwo uytkowania tunelu
itp. Stwierdzono, e tunel wiercony
musiaby mie rekordow na wiecie
rednic wewntrzn 14,4 m. We
wnioskach ze studiw zalecono tu-
nel zatapiany.
Aby umoliwi dostp kontenerow-
cw o wypornoci do 300 000 dwt
do Hongkongu, tunel zaprojektowa-
no na duej gbokoci jego wierzch
bdzie 28 m poniej poziomu wody
w delcie. Wymaga to wybagrowa-
nia w jej dnie, wzdu trasy tunelu,
ogromnego rowu o maksymalnej
gbokoci poniej powierzchni wody
w delcie okoo 40 m. W rowie s usta-
wiane i czone prefabrykowane od-
cinki tunelu, a nastpnie zasypywane
do poziomu naturalnego dna Delty.
Dugo tunelu okrelono na podsta-
wie specycznych wymaga hydrau-
licznych, tak aby sztuczne wyspy nie
zakcay przepyww wody w es-
tuarium. Dlatego przyjto dugo
tunelu okoo 6 km, co czyni go naj-
duszym na wiecie tunelem zata-
pianym. Przekrj tunelu okrelono
na podstawie wymaga uytkowych:
koniecznej przestrzeni dla pojazdw
oraz wyposaenia wentylacyjnego,
elektrycznego i mechanicznego. Sze-
roko zewntrzn tunelu przyjto na
40 m, wysoko 11,5 m, grubo
cian, pyty dolnej i stropowej 1,5 m.
Jest on budowany z 33 typowych
odcinkw. Kady ma dugo 180 m
(33 x 180 m = 5940 m), mas 70 000
ton i zawiera 27 000 m
3
betonu. Za-
tapiany odcinek tunelu jest skadany
z omiu prefabrykatw o dugoci
22,5 m (8 x 22,5 m =180 m).
Poniewa podoe delty jest bar-
dzo sabe, uznano za konieczne
oparcie tunelu na kombinacji pali,
Fot. 1 Hongkong, fot. claudiozacc - Fotolia.com
116
INYNIER BUDOWNICTWA
ci ekawe real i zacj e
dowy grodzy w delcie Rzeki Pero-
wej. Mot wyprodukowano w USA.
Nazwano go Octakong (fot. 3).
W delcie po raz pierwszy na wiecie
zastosowano t now technologi.
Mot zawiera osiem zsynchronizo-
wanych, napdzanych hydraulicznie,
gowic wibracyjnych, w kadej go-
wicy jest sze, parami przeciwbie-
nych, mas mimorodowych (wibra-
torw), gowic napdza silnik Diesla
o mocy 1200 KM (czny napd mota
9600 KM). Mot dziaa z czstotli-
woci 23,3 Hz, amplituda drga
wynosi 25 mm, wywiera si zag-
biajc rur 4000 ton, ma mas
502 ton. Bardzo korzystny efekt
uzyskano, wykonujc wiertem lu-
fowym w grnych pytach gowic
wibracyjnych otwory dla przepywu
cieczy napdzajcej wibratory. Skr-
cono przez to elastyczne przewody
gowicy, co zwikszyo ich trwaoci
(wskutek drga s naraone na cz-
ste uszkodzenia). Rozwizanie oka-
zao si bardzo udane nie stracono
ani jednego dnia roboczego na na-
prawy mota.
Rury stalowe o rednicy 22 m zaczto
wbija na pocztku 2010 r., zako-
czono 30 listopada 2011 r. Rury s
najwiksze z dotychczas wbitych na
wiecie. Przewiduje si, e opracowany
sprzt i innowacyjna technologia wbi-
jania bd wykorzystywane w budowie
grodzy innych obiektw inynierskich
oraz otworz nowe moliwoci rekulty-
wacji ldu, budowy falochronw mor-
skich i farm wiatrowych w morzu.
Tunel i sztuczne wyspy s uwaa-
ne za najtrudniejsz cz budowy
przeprawy, gdy oprcz tego, e znaj-
duj si w skomplikowanym rodowi-
sku morskim, wymagay m.in:
przemieszczenia duych objtoci
piasku w morzu w celu wykona-
nia sztucznych wysp, podwodnego
rowu dla tunelu i jego zasypania,
ulepszenia podoa tunelu w dnie
estuarium,
wykonania bez rys skurczowych ele-
mentw betonowych tunelu o bar-
dzo duej objtoci,
sterowania zatapianiem ogromnych
elementw tunelu, synchronizacji
ich ustawiania w wykopie w dnie
ulepszonego gruntu i fundamentw
bezporednich.
Sztuczne wyspy zaprojektowano oto-
czone grodzami z wbitych wibracyj-
nie rur stalowych o rednicy 22 m,
wysokoci 40,5 m i ciarze 450 ton.
Po wbiciu rury czono z dwch stron
z ssiednimi rurami skrzydami
grodzicami stalowymi majcymi
szeroko 11,3 m i wysoko 30,3 m.
Roboty kafarowe trway ogem
14 miesicy. Rury i przestrzenie po-
midzy nimi i skrzydami wypeniono
piaskiem, uzyskujc ciany otaczajce
wyspy. Oceniono, e gdyby budowano
grodz metod tradycyjn, trwaoby to
okoo trzech lat. Wtedy trzeba by wy-
kona wzdu obwodw wysp komo-
ry cylindryczne z wbijanych stalowych
grodzic i kad komor poczy dwu-
stronnie grodzi-cami z nastpn, a do
zbudowania grodzy wok wyspy.
Grodza z wielkich, stalowych rur wbi-
tych potnym motem wibracyjnym
jest pomysem holenderskiej rmy
Allnamics Pile Testing Experts. Firma
ta opracowaa take projekt mota
dostosowanego do warunkw bu-

l
e
u
n
g
c
h
o
p
a
n

-

F
o
t
o
l
i
a
.
c
o
m
Fot. 2 Macao
117
ci ekawe real i zacj e
czerwiec 13 [107]
estuarium i szczelnego poczenia,
wbicia stalowych rur o ogromnych
rednicach,
zbudowania w warunkach morskich,
na mikko-plastycznym ile, sztucz-
nych wysp,
zbudowania przej tunelmost
oraz
stosowania rodkw agodzcych
wpyw budowy przeprawy na wra-
liwe rodowisko naturalne.
Aby rozwiza te problemy, opraco-
wano wiele innowacyjnych systemw,
technik i specjalistycznego sprztu.
Jednym z najwikszych wyzwa byo
wbijanie rur stalowych o rednicy
22 m i dugoci do 40,5 m w skom-
plikowanych warunkach grunto-
wych rejonu wyspy wschodniej (od
strony Hongkongu). Przy wbijaniu rury
o ogromnej rednicy warunki grunto-
we z jednej jej strony mog bardzo
rni si od warunkw z drugiej stro-
ny. Niektre rury byy wbijane jedn
stron w grunt charakteryzowany SPT
N > 47, natomiast drug tylko N = 15.
Ponadto gdy warstwy gruntu nie s
poziome (co nie stwarza problemw
przy wbijaniu pala o maym przekro-
ju), przy wbijaniu rury o superwielkiej
rednicy jedna strona rury bywa ju
zagbiona kilka metrw w jak war-
stw, zanim osignie j druga strona
rury. To ogromnie utrudnia pionowe
wbijanie rury.
Budowa grodzy obu sztucznych wysp
wymagaa wbicia ogem 134 rur
o rednicy 22 m i 268 czcych je
skrzyde o szerokoci 11,3 m. Po wy-
penieniu piaskiem rur oraz przestrzeni
pomidzy nimi i skrzydami zasypa-
no piaskiem korpusy wysp otoczone
grodzami.
Gwny most przeprawy w estuarium
Rzeki Perowej zosta zlokalizowany
w rejonie ochrony chiskiego biaego
delna. Aby chroni delny, stosowa-
no rodki minimalizujce haas oraz
zanieczyszczenia wody i powietrza.
Unikano spitrze robt w okresach
rozmnaania delnw. Wok obsza-
rw robt palowych i pogbiarskich
stosowano strefy wyczenia: wpro-
wadzono ograniczenia dla roboczych
jednostek pywajcych zmniejszaj-
ce ich uciliwo dla delnw. Aby
w czasie pogbiania dna estuarium
i zwaki urobku zminimalizowa po-
gorszenie jakoci wody, stosowano
kurtyny pyowe i technik zamknitych
chwytakw, unikano wbijania uda-
rowego i stosowano kurtyny bbel-
kowe (uzyskiwane przez wtaczanie
spronego powietrza w perforowane
rury uoone na dnie estuarium), ktre
chroni system sonaru nawigacyjnego
delnw przed zakceniami akustycz-
nymi. Ponadto gdy w stree robt
znajdoway si delny, roboty byy za-
trzymywane do czasu ich odpynicia.
Zob. te:
http://www.roadtrafc-technology.com/
projects/hk-zhuhai-macau/
http: / / www. apevi bro. com/ word-
press/2011/03/01/octakong-and-the-
hong-kong-zhuhai-macau-bridge/
Fot. 4 Zhuhai (fot. Wikipedia)
Fot. 3 Mot wibracyjny Octakong
krtko
Drogie, ale opacalne
Powanym problemem dla energetyki jest brak magazynw energii.
Poza elektrowniami szczytowo-pompowymi nie udao si opracowa
dobrych rozwiza. Czasami jednak opaca si stosowa nawet bardzo
drogie rozwizania. Aby sie elektroenergetyczna dziaaa prawidowo,
wytwarzana moc musi by bilansowana przez obcienie. W przeciw-
nym razie moe doj do zmian czstotliwoci generowanego napicia.
Firma AES Energy Storage opracowaa i stosuje nowe rozwizanie: wiel-
kie zestawy baterii (akumulatorw) litowo-jonowych. Takie magazyny
energii s bardzo drogie, ale w przypadku regulacji czstotliwoci sieci
przesyowej staj si opacalne, zestawy baterii s np. czone z farmami
wiatrowymi.
rdo: wnp.pl
118
INYNIER BUDOWNICTWA
w bi ul etynach i zbowych...
Rozmowa z dr. in. Stanisawem Karczmarczykiem, prze-
wodniczcym Rady Maopolskiej Okrgowej Izby Iny-
nierw Budownictwa, czonkiem Krajowej Rady PIIB.
Tu w Warszawie wykorzysta Pan swoje ogromne do-
wiadczenia z pracy na terenie caego kraju.
Bezporednim przeoeniem tamtych prac byy zreali-
zowane wraz z moim zespoem roboty przy muzeum
w podziemiach Archikatedry Wojska Polskiego na ul. Du-
giej w Warszawie. Przed t adaptacj a projekty robi
krakowski architekt Wojciech Obtuowicz, autor Muzeum
Powstania Warszawskiego rozpoznawaem niektre
fragmenty budynku Muzeum Powstania Warszawskiego
Zabytki ucz pokory
w czci, gdzie si znajduje zachowany jako zabytek piec
i przygotowaem konstrukcyjny projekt adaptacji urz-
dzenia stalowej konstrukcji pieca i tego pomieszczenia
na sal multimedialn. Podobn operacj wykonujemy
w Krakowie przy budowie Panteonu Narodowego. Inny
przykad to prace przy adaptacji katedry w Przemylu.
Rwnie te prace prowadzone s w celu udostpnienia
i stworzenia ekspozycji muzealnej w podziemiach w ob-
rysie caej nawy gwnej, z pokazaniem historii, ktra tam
miaa miejsce i dokonanych tam odkry. Pewne podejcie
do zabezpiecze by nie szkodzi zabytkom, a rwno-
czenie uchroni to, co najwaniejsze jest wszdzie
podobne. Zajmujemy si nie tylko podziemiami. Bardzo
wanym zadaniem byo zabezpieczenie zamku w Niedzi-
cy i Czorsztynie, w okresie budowy zapory i elektrowni
na Dunajcu.
Jakie przesanie chciaby Pan skierowa do inynierw
budowlanych?
Aby dbali o to, co zrobili nasi poprzednicy. Warto
obiektu przez to, e jest oryginalny, a nie zamieniony na
nowoczeniejszy, nabiera znaczenia wraz z czasem.
Zachcam, by nie patrze na odrapane budynki jako
na przeszkod przy nowej inwestycji, ale stara si dopa-
trze wartoci, ktre w nich tkwi, a dopiero pniej de-
cydowa, czy one przeszkadzaj i czy nie da si wczy
ich w now substancj.
Wicej w artykule w Inynierze Mazowsza nr 2/ 2013;
rozmawia Mieczysaw Wodzicki.
Zamek w Niedzicy, 2011 r., fot. ukasz migasiewicz, Wikipedia
W padzierniku 2012 r. odbya si V Wyprawa Mosty wia-
ta Zjednoczone Emiraty Arabskie, ktrej organizatorem
by prof. Kazimierz Flaga z Politechniki Krakowskiej. W toku
wyprawy odwiedzono najciekawsze miejsca oraz najwa-
niejsze obiekty budowlane i inynieryjne w Zjednoczonych
Emiratach Arabskich.
Wyniesiona z wyprawy bezporednia wiedza, wykona-
na obszerna dokumentacja fotograczna, ogrom dozna
i wrae z bliskiego kontaktu z niezwykymi budowlami sta-
nowiy kanw oraz inspiracj do przedstawienia wybranych
zagadnie na szerszym forum, w postaci artykuu zoone-
go z dwch czci.
Wicej w artykule dr. Karola Rya w biuletynie Maopolskiej
OIIB Budowlani: cz. I nr 4/2012, cz. II nr 1/2013.
Budynek hotelu Burj Arab w Dubaju ma ksztat agla
Kosmiczna inynieria po arabsku

P
o
l
e
s

-

F
o
t
o
l
i
a
.
c
o
m
w bi ul etynach i zbowych...
119
czerwiec 13 [107]
Rozmowa z prof. Adamem Podhoreckim,
przewodniczcym Rady Kujawsko-Pomorskiej OIIB.
Przy okazji naszych zjazdw, take krajowych, powraca
w dyskusjach jak bumerang temat waciwej rangi spoecz-
nej zawodu inyniera budowlanego. Wci nie jestemy
jako organizacja samorzdowa doceniani w sytuacjach i in-
stytucjach, w ktrych nasza obecno pozwalaaby unikn
w naszej polityce i gospodarce wielu
bdw.
A.P. Nie ma co ukrywa, e waci-
wej rangi naszego zawodu musimy
si dopracowa i e jest to dugi pro-
ces, w ktrym niczego nie mona za-
niedba, ani odpowiedniej promocji
naszych osigni i wiedzy, o czym
pan wspomnia, ani zdolnoci do
wewntrznego oczyszczania si
Musimy by bardziej widoczni i wiadomi
swego powoania
z przypadkw patologii w rodzaju niedorbek na lotnisku
w Modlinie czy naduy na budowach autostrad. Musimy
postara si, aby na zewntrz reprezentowali nasz orga-
nizacj ludzie, ktrzy s osobowociami. Mamy np. przed-
stawiciela PIIB, ktry jest zapraszany na posiedzenia Komisji
Kodykacyjnej, przygotowujcej projekt Kodeksu budowla-
nego. Ale on nie jest czonkiem tej komisji. Podobnie na po-
ziomie wojewdztwa byoby dobrze, aby nasi przedstawi-
ciele uczestniczyli np. w tworzeniu strategii rozwojowej, ale
nie zagwarantowalimy sobie tego wprost w porozumieniu
o wsppracy, ktre podpisalimy z marszakiem.
Wicej w Aktualnociach informatorze Kujawsko-
-Pomorskiej Okrgowej Izby Inynierw Budownictwa
nr 04/2013; rozmawia Tadeusz Kozowski.
Rozmowa z Grzegorzem Polakiem, penomocnikiem
zarzdu rmy Promostal z Czarnej Biaostockiej.
Huta magnezu w Porsgrunn w Norwegii wntrze obiektu w czasie montau
Fot. PROMOSTAL
Stale dobrzy w stali
W listopadzie ubiegego roku otwarto hut magnezu
w Norwegii, ktrej konstrukcje stalowe wykonaa podlaska
spka Promostal.
Czterech i p tysica ton stali, konstrukcji o specjalnych
wymaganiach i odlegoci ptora tysica kilometrw od
inwestora nie sposb przemilcze. Niech wic Pan rela-
cjonuje...
Konstrukcje stalowe huty magnezu w Porsgrunn wykony-
walimy dla rmy RHI Normag AS, nalecej do austriackiego
koncernu RHI. Naszym zadaniem bya produkcja i monta
konstrukcji nonej hali gwnej huty wraz z konstrukcj we-
wntrzn, a take komin z kanaami i konstrukcj wsporcz.
Wykonalimy rwnie obiekty towarzyszce m.in. budy-
nek sprarkowni, stacj zaadowcz i estakady zewntrzne.
W sumie nasza produkcja waya owe 4,5 tys. ton. Po latach
pracy w tej brany trudno jest mi zachwyca si tym, lecz
masywno konstrukcji jest rzeczywicie imponujca.
Wicej w artykule Barbary Klem w Biuletynie Informacyj-
nym Podlaskiej OIIB oraz Podlaskiej OIA i Izby Architektw
RP, nr 1/2013.
Opracowaa: Krystyna Winiewska
120
INYNIER BUDOWNICTWA
technol ogi e
Cay wiat stara si ograniczy zanie-
czyszczenia niszczce rodowisko na-
turalne, wprowadzajc ekologiczne
materiay, technologie oraz sposoby
pozyskiwania czystej energii. Biorc
pod uwag korzyci pynce z zasto-
sowania Green Walls (zielonych cian),
mona uzna to rozwizanie za idealne
do rewitalizacji zarwno istniejcych,
jak i dopiero powstajcych budynkw.
Przegrody biologicznie
czynne
Technologia ta, to nie tylko nadzieja na
przyszo, ale i problemy, z ktrymi mu-
sz upora si projektanci, wykonawcy
i uytkownicy. Wszelkie wspczesne
rozwizania proekologiczne, stosowane
na skal wiatow, cho naturalne, maj
niewielkie zastosowanie. Wymagaj du-
ej wiedzy technicznej w zakresie pro-
jektowania, take wiedzy wykonawczej
i uytkowej, aby wyranie wpyway na
popraw warunkw bytowania. Nie-
kontrolowany porost rolin prowadzi
do destrukcji obiektu. Aby roliny spe-
niay swoj funkcj, stworzony system
proekologiczny musi by z zaoenia
prosty w realizacji oraz z moliwoci
stosowania w obrbie pojedynczych
konstrukcji. Rozwizanie takie nie moe
take pozostawa wycznie elementem
proekologicznego dziaania. Nowocze-
sna technologia musi przedstawia
dodatkow warto dla potencjal-
nych inwestorw, czyli koszt naka-
dw, zastosowanych materiaw
musi by wymiernie niski w porw-
naniu z uzyskanymi korzyciami.
Wszelkie wspczesne rozwizania proekologiczne wymagaj
duej wiedzy, aby istotnie wpyway na popraw warunkw
bytowania.
dr in. Barbara Ksit
in. Micha Majcherek
Politechnika Poznaska
Green Walls, czyli zielone ciany
jako ekologiczne przegrody budowlane cz. I
Technologia Green Walls spenia wik-
szo tych parametrw, oferuje te
popraw warunkw rodowiska w mi-
kroskali oraz gwarantuje indywidualny
charakter konstrukcji.
Poprzednikiem systemw
Green Walls byy zielone da-
chy. Zielone dachy, czyli ogro-
dy na dachach, konstruowano
gwnie w celach rekreacyjno-
-estetycznych ju w VI w. p.n.e.
w Babilonii i w krajach basenu
Morza rdziemnego. Znacze-
nie konstrukcyjno-materiaowe
zyskay w Skandynawii, gdzie
stosowane byy jako naturalne
izolatory. Dachy trawiaste za-
kadano take jako zabezpie-
czenie przeciwpoarowe (np.
w Niemczech i na lsku). Roz-
wj wspczesnych konstrukcji
zielonych dachw przypada na
lata 20. XX w. i wie si z no-
wymi wizjami architektonicz-
nymi zapocztkowanymi przez
francuskiego architekta Le Cor-
busiera.
Gdy powstaway pierwsze konstrukcje
oferujce zielone ostoje na szczytach
budynkw, okazao si, e maj one po-
zytywny wpyw nie tylko na ludzi korzy-
stajcych z nich w czasie przerwy w pra-
cy, ale rwnie na rodowisko, poniewa
zwikszaj powierzchni biologicznie
czynn, o ktr tak trudno w wielkich
miastach, s te reduktorami zanie-
czyszcze. Tereny zielone zatrzymuj
kurz i inne zanieczyszczenia powietrza
ok. 200 g kurzu/m
2
, nawilaj i joni-
zuj ujemnie powietrze, w upalny dzie
wyparowuj ok 0,5 l wody/m
2
, tumi
haas (zalenie od gruboci warstw mie-
rzono zmniejszenie haasu do 46 dB),
magazynuj przejciowo i oczyszczaj
wod opadow (mog przechwytywa
ow i kadm w ok. 90%), odciaj sie
kanalizacyjn, gdy powoli oddaj zma-
gazynowan wod lub j wyparowu-
j, poprawiaj klimat, stanowi cenne
siedlisko dla ory i fauny. Dachy zielo-
ne to take ochrona dachu przed bez-
porednim oddziaywaniem promieni
ultraoletowych oraz zmniejszenie na-
grzewania si przegrody w czasie upa-
w. Dziki temu element budowlany
Fot. 1 Elewacja i okap dachu poronite pnczem (w okresie jesiennym i letnim) destrukcyjny porost
niekontrolowany. Fot. autora
technol ogi e
121
czerwiec 13 [107]
Rys. 1 Przykady trzech systemw (panelowy, filcowy i kontenerowy)
naraony jest na znacznie mniejsze r-
nice temperatur, czyli dach jest trwalszy.
Skoro mona byo pokry dach ro-
linnoci, to mona sprbowa
wykorzysta takie rozwizanie
rwnie na innych przegrodach
budowlanych.
Opis technologii zieleni
naciennej
Na podstawie jednego wariantu tech-
nicznego nie mona scharakteryzo-
wa wszystkich rodzajw rozwiza
zielonych cian. Pomimo wielu wspl-
nych cech poszczeglnych technologii
i niemal identycznej formy dziaania
wyrniamy wiele systemw kry-
jcych si pod wspln nazw
Green Walls. W wyniku wci ro-
sncego zainteresowania rewitalizacj
obszarw zurbanizowanych powstaj
nowe sposoby pokrywania budynkw
rolinnoci w taki sposb, aby ora nie
stanowia bezporedniego zagroenia
dla wytrzymaoci i planowanego czasu
eksploatacji konstrukcji. Roliny mog
sta si rdem destrukcji kon-
strukcji budowlanych, jednak wa-
ciwe zaprojektowanie przegrd
z or daje wiele moliwoci zmia-
ny otaczajcego nas krajobrazu.
Jak si okazuje, rwnie kwestie wiel-
koci projektowanych cian maj
znaczenie, podobnie jak materia,
z ktrego wykonana zostanie war-
stwa nona ciany. Oczywicie biorc
pod uwag szacowany ciar konstrukcji
rwny 30 kg/m
2
, pozostajemy wiadomi
niewielkiej zmiany w obcieniu caego
ukadu nieprzekraczajcego kilku procent
dotychczasowego obcienia. Kwestia
cznikw mechanicznych, sucych do
montau rnego rodzaju paneli zieleni,
nie stanowi adnego problemu, zwasz-
cza jeli zauway si, e wrd kamien-
nych elewacji wiszcych ciar na metr
kwadratowy moe siga nawet 80 kg.
Wydaje si wic, e nie ma adnych
ogranicze. Nie jest to jednak do koca
zgodne z prawd, cho ewentualne nie-
dogodnoci s zwizane ju z konkretny-
mi, omwionymi niej systemami.
Kieszenie lcowe to jeden z a-
twiejszych w montau systemw,
ktry jednak nigdy nie zostanie po-
kazany na naprawd imponujcych
budowlach. Cao skada si bo-
wiem z wielu kieszeni wykonanych
z przepuszczajcego wod materia-
u, zwanego lcem. Kada kiesze
jest przeznaczona na jedn roli-
n, ktra musi zosta odpowiednio
przygotowania w postaci sadzonki.
Oczywicie nie umniejsza to wpywu
tej struktury na rodowisko, czy bu-
dynek, ale docelowo najbardziej do-
strzegaln funkcj pozostaj walory
estetyczne.
W przypadku powierzchni zoo-
nych z wikszej liczby kieszeni naley
pamita o ograniczeniach wytrzy-
maociowych lcu oraz o ciarze
samego gruntu. Przy tym kieszenie
pozwalaj na znaczn dowolno
w ich rozmieszczeniu, zwaszcza je-
li kotwy s rozmieszczone rwno-
miernie na caej powierzchni ciany.
Nie jest to co prawda niezbdne.
Wrcz moe si okaza nadmier-
nym wydawaniem pienidzy, jednak
w przyszoci moe pozwoli na do-
wolne modelowanie ukadu rolin.
Przy nadmiernym wzrocie okazu-
je si czasem, e lc ma zbyt ma
wytrzymao.
Warto rwnie wspomnie, e wraz
z rozwojem tego pozornie atwego
pomysu powstao wiele nowych, do-
tyczcych gwnie materiau, z ktre-
go wyrabia si owe kieszenie. Przyka-
dem moe by rma Wolly Pockets,
ktra wytwarza swoje modele kiesze-
ni, wykorzystujc materia pochodzcy
z recyklingu. Jest to dodatkowy atut,
zwaszcza jeli zwrci si uwag na
kolejne, dalej opisane systemy, gw-
nie panelowe.
Kolejny system zielonych cian jest
do prosty i nietypowy skada
si z nacignitych stalowych lin
i kaset na grunt, jednak naley o nim
wspomnie jako o rozwizaniu kom-
promisowym midzy pen minimali-
zacj kosztw wykonania w stosunku
do efektu. Zgodnie bowiem z zaoe-
niem rolinno, cho nie jest oddzie-
lona wyranie od konstrukcji, jednak
w znacznej czci tworzy zielon ele-
wacj, pnc si po stalowych linach,
porozciganych odpowiednio midzy
kolejnymi seri kotew. Co ciekawe,
tego typu forma pozwala na dowolne
ksztatowanie ukadu rolinnoci, ktry
jednak u podstawy kadego poziomu
czy samego gruntu potrzebuje miejsca
dla rozrostu rolin.
System ten jest czasem okrelany jako
system kontenerowy. Rolinno
Kana pionowy
Warstwa flcu
Kiesze flcowa
SYSTEM FILCOWY
na roliny
Budynek
Budynek
Wykoczenie
Kontener
z gruntem
zewntrzne
Przestrze rozwoju
Konstrukcja nona
Budynek
Podkad
Wizanie
lub kotwienie
Warstwa uszczelniajca Warstwa uszczelniajca
SYSTEM PANELOWY SYSTEM KONTENEROWY
Perforacja
Panel cienny
Rurka kapilarna
dystansowe
Poziome
patwie
jako podoe
dla rolin
122
INYNIER BUDOWNICTWA
technol ogi e
Fot. 2 Zielone ciany wewntrz budynku jako naturalne klimatyzatory Fortune Green Green Town
rozrasta si tu swobodnie po stalo-
wych linach. Sam ukad lin zaley od
oczekiwanego efektu moe przy-
pomina kilka pojedynczych linii lub
wyjtkowo malownicz konstrukcj.
Efekty nie s jednak moliwe do na-
tychmiastowego podziwiania. Wszyst-
ko za spraw czasu, jaki jest potrzebny
na rozronicie si rolin po caej kon-
strukcji. Mimo to jest to kolejna forma
wprowadzania zieleni do aglomeracji
miejskiej. Nie wymaga skomplikowa-
nych procesw podczas pierwotnego
montau. Znacznie trudniej wyglda
kwestia ewentualnych napraw czy wy-
miany elementw.
Przedstawiajc informacje na temat
zielonych cian, nie sposb pomi-
n wkadu botanika i architekta
Patricka Blanca, ktry jako jeden
z pierwszych podj si prby
stworzenia imponujcych zielo-
nych cian. Obecnie jego dziea mo-
na podziwia na caym wiecie. System
pomysu Patricka Blanca najszybciej
ewoluuje, przekraczajc w znaczny
sposb ograniczenia, jakie napotyka-
j inne systemy Green Walls i Vertical
Garden.
Bibliografia
1. J.F. Kennedy, A. Bates, C. Wank, M. Smith:
Sztuka naturalnego budownictwa, wyd.
Norton @company 2001.
2. P. Blank, The vertical garden In nature and
the city, wyd. Norton @company2009.
3. C. Bartczak, Living walls in build environ-
ment (27.03.2010).
4. VertiGarden Products at Kindergarden
plants Ltd. (http://www.vertigarden.co.uk).
5. WebEcoist, Beyond Green Roofs: 15
Vertically Vegetated Buildings (http://we-
becoist.com/).
6. Eric Cutters Homepage, Smog As-
signment 6 (http://www.personal.psu.
edu/etc127/).
7. The Daily Green, Eko-wiadomoci, 14
Incredible Vertical Gardens (http://www.
thedailygreen.com).
8. Urban Greenery, foto-blog (http://urban-
greens.tumblr.com/).
9. SkyscraperCity, forum dyskusyjne,
The Athenaeum Hotel (www.skyscraper-
city.com).
10. Serwis botaniczny i forum dyskusyjne,
Ogrody wertykalne (http://www.wyma-
rzonyogrod.pl/).
11. Kecuk Inspirated, serwis informacyjny
(http://www.kecuk.com/).
12. Green News, serwis informacyjny
(http://www.tlitb.org/11-incredible-
living-walls/).
13. Dr. Dickson Despommier, Vertical
Farm Project (http://www.vertical-
farm.com/).
14. Serwis informacyjny Building 4 Change
(http://www.building4change.com).
15. Serwis ekologiczny EcoGeek.org
(http://www.ecogeek.org).
16. Architecture Design for Architects Ar-
chitectural Record (http://archrecord.
construction.com/).
17. Strona rmowa Dutch Impressive Green
(http://www.dutchimpressivegreen.pl/).
18. GLT Green Living Technologies (http://
agreenroof.com/).
19. Tree Hugger A Discovery Company
(http://www.treehugger.com).
20. The PNC Financial Services Group, Inc.
(https://www.pnc.com/).
21. Urbanarbolismo (http://www.urbanar-
bolismo.es/).
22. The Heat Island Group at Lawrence Ber-
keley National Laboratory (http://heati-
sland.lbl.gov/).
23. Institute for Advanced Architecture
of Catalonia (http://www.iaac.net/).
fotostrona
maj 13 [106]
fotostrona Elektrownia Sohlstufe Lehen
Inwestor: Salsburg AG
Wykonawca: ARGE KW Helen konsorcjum G. Hinteregger & Shne,
Porr Bau GmbH, Teerag Asdag AG
Gwni projektanci: Freiland Umweltconsulting ZT GmbH, Wien, Graz
Lata realizacji: 20102013 (w trakcie budowy)
Powierzchnia: 56 000 m
rdo: DOKA