Alverk 95

Alverk 95
Almenn verklsing
fyrir vega- og brager
Reykjavk, janar 1995
VEGAGERIN
______________________________________________________________
tgefandi: Vegagerin Smi 5631400
Borgartni 5-7 Brfsmi 5622332
IS 105 REYKJAVK
Reykjavk, janar 1995
ll rttindi skilin.
Flokkun gagna innan Vegagerarinnar
Flokkur Efnissvi Einkenni (litur)
1 Lg, reglugerir og nnur Svartur
fyrirmli stjrnvalda.
2 Stjrnunarleg fyrirmli, Gulur
skipurit, verkaskipting
og nmeraar orsendingar.
3 Stalar, almennar verk- Rauur
lsingar og srskilmlar.
4 Handbkur og leibeiningar. Grnn
5 Geinargerir, litsgerir, Blr
skrslur og yfirlit.
tboslsingar.
Alverk '95
Formli
- 1 -
Formli
eirri tgfu af Almennri verklsingu fyrir vega- og brager
sem hr birtist eru msar verulegar breytingar fr fyrri tgfu,
Alverk 88.
Hr eftir verur geti helstu breytinganna en auk eirra sem
hr vera nefndar eru msar smrri breytingar, leirttingar
og oralagsbreytingar.
Vsa er vegtegundir samrmi vi reynslutgfu vegstaals
1994.
Ori fyrirmli og orasambandi a mla fyrir um er
n nota n frekari skringa um ll bindandi fyrirmli
eftirlitsins og ll fyrirmli verksamningi, verklsingu,
srverklsingu og uppdrttum eins og vi hverju sinni.
Va er n mia vi ara stala en ur m.a. tengslum vi
algun a EN stlum. annig hefur t.d.vimiun fyrir
sldurferla veri breytt og er n mia vi ISO (mm) sigti
sta US standard sigtis Alverk 88.
Efni bkarinnar hefur aukist og er textinn n settur upp
tveggja dlka formi og letur smkka til ess a halda henni
hflegri str.
Hver kafli hefur n sjlfsttt blasutal auk ess sem bkin
hefur samfellt blasutal.
Suhaus hefur veri breytt. Hann snir n nmer og nafn
aalkafla og blasutal innan hans og einnig nmer og nafn
vikomandi undirkafla.
Hr vera aeins taldar helstu breytingar einstkum
kflum en r eru sem hr segir:
Kafli I: Kafla I.2.2 Mlieiningar, er breytt. Lengdareiningin
cm er felld niur og teknar upp njar einingar fyrir
flatarlag (Pa, kPa og MPa). Flatarmlseiningin ha
er einnig felld niur. essum breytingum er san fylgt
eftir texta. Nokkrar breytingar hafa veri gerar
kafla I.9 Nokkrar oraskringar, btt er vi nokkrum
orum um bikbundin efni og m.a. fr ori malbik
nja og vari merkingu, en eldri merking ess frist
yfir ori stungumalbik. Ori vegri kemur
n sta orsins leiari. essum breytingum er
einnig fylgt eftir texta.
Kafli 1: kafla 14.4 Framleisla malbiks, hafa veri settar
njar krfur til steinefna, einnig hefur veri btt vi
undirkflum um froumalbik og eytumalbik. Kafli
17. Giringar, er endursaminn. Vi ritun kaflans var
stust vi riti Giringar tgefi af Skgrkt
rkisins 1980, en ekki er vsa til ess textanum eins
og ur var gert.
Kafli 4: Kaflinn er a hluta endursaminn og btt vi kafla
um vatnsveituleislur. Kaflar um undirgng r steypu
og forsteyptum einingum hafa veri felldir niur og
er gert r fyrir a framvegis veri essi mannvirki
bygg samkvmt kafla 8 Brr og nnur steypt
mannvirki.
Kafli 5: Btt hefur veri vi kflum um bikbundin burarlg.
Kafli 6: Kafli 66. Frsun hefur veri endurskrifaur og mrg
minni httar atrii lagfr.
Kafli 7: Kaflar 74. Rofvarnir, 75.6 Vegri, 75.7 Handri, 76.1
Almenn umferarmerki, og 76.61 Kantstikur eru
endursamdir. r kafla 76.5 Yfirborsmerking vega,
eru felld kvi um gula mlningu. kafla 77.3.
Sning og burardreyfing, er btt kvum um
njar frblndur.
Kafli 8: Kaflinn er a mestu leyti endursaminn fr v sem er
Alverk 88. Nokku af breytingunum hefur veri
gefi t ur brabirgagfum. Kafla 86.7
Uppsetning leiara og handris r mlmi, hefur veri
sleppt en gert er r fyrir a nota hans sta kafla
75.6 Vegri, og 75.7 Handri.
Kafli 9: Kaflinn er a mestu leyti endursaminn fr v sem er
Alverk 88
Efnisyfirlit
Kafli bls.
I. Inngangur 3
0. Undirbningur og astaa 17
1. Efnisvinnsla, veranir, giringar o.fl. 19
2. Skeringar 33
3. Undirbygging 35
4. Skurir, rsi, holrsi, vatnsveituleislur
og undirgng 39
5. Burarlg 45
6. Slitlg, axlir og gangstgar 53
7. ryggisbnaur, umferarstring
og frgangur 65
8. Brr og nnur steypt mannvirki 73
9. Vetrarjnusta og vetrarvinna 107
Sj einnig srstakt efnisyfirlit upphafi hvers kafla.
F - 1
Alverk '95
Formli
- 2 -
F - 2
Alverk '95
I. Inngangur
- 3 -
I.1 Notkunarsvi og uppbygging
I.1.1 Notkunarsvi
Verklsing essi gildir fyrir nbyggingar og vihald vega,
jafnt fyrir verk unnin af vinnuflokkum Vegagerarinnar og
verktkum, me eim vibtum og breytingum, sem gerar
kunna a vera srverklsingu/tboslsingu.
Verklsingin gefur samrmdar reglur um ger, eftirlit og
uppmlingu sambrilegra verktta mismunandi verkum.
Hn a ltta ger tbosgagna og tryggja a sambrilegar
krfur su gerar fr einu verki til annars. Einnig hn a
ltta bjendum tilbosger me v a samrma tbosggn
Vegagerarinnar.
ll rttindi eru skilin. Ekki m endurgera tgfu essa ea
hluta hennar neinn htt nema me leyfi Vegagerarinnar.
Hins vegar er nnur notkun hennar og tilvsanir hana eigin
byrg heimilar llum n srstaks leyfis Vegagerarinnar.
I.1.2 Uppbygging
Verklsingin er bygg upp verkttaskr, sem jafnframt er
grundvllur sundurliunar bkhaldi Vegagerarinnar. Hvert
kaflanmer er annig jafnframt hluti bkhaldsnmers.
Verkttunum er skipt niur eftirfarandi aaltti:
0: Undirbningur og astaa.
1: Efnisvinnsla, veranir, giringar o.fl.
2: Skeringar.
3: Undirbygging.
4: Skurir, rsi, holrsi og undirgng.
5: Burarlg.
6: Slitlg, axlir og gangstgar.
7: ryggisbnaur, umferarstring og frgangur.
8: Brr og nnur steypt mannvirki.
9: Vetrarjnusta og vetrarvinna.
Hverjum aaltti er skipt niur smrri verktti ea hluta
eftir rfum og f undirnmer. annig tknar nmer me
fum tlum lti sundurliaan verktt, en nmer me
mrgum tlum tknar mismunandi kosti sama verkttar, ea
miki sundurliaan verktt.
annig gildir nnur af eftirfarandi tveimur reglum vi
sundurliun verktta:
1: Tveir ea fleiri undirverkttir mynda einn aalverktt.
2: Undirverkttirnir kvea nnar um mgulegar tfrslur
vikomandi verktti.
42. Rrarsi
1: Dmi:
42.4 Stlrr
42.41 Rsalgn, efni
verml 0,3-0,4 m
42.412
Rsaefni 0,3-0,4 m
42.1-3 Arar
gerir rra
42.5-9 Arar
gerir rra
42.42-9 Rsalgn, efni
Arar strir
42.411
Rsalgn n rsaefnis
52. Nera burarlag
2: Dmi:
52.11
Akstur laus
jarlg
52.1
Efni r skeringum
52.12
ting laus
jarlg
52.13
Flutt me
hjlaskflu
52.2...9
Efni r nmum o.fl.
ar e kaflaskipting verklsingarinnar er sniin eftir
verkttaskr, sem jafnframt er notu vi reikningsfrslur
og bkhald, er sleppt r msum kflum (nmerum), sem ekki
ykir sta til a hafa me almennri verklsingu. Gefin er
t srstk verkttaskr me upplsingum um verksvi og
uppgjrsmta verktta.
I. Inngangur
Efnisyfirlit
I.1 Notkunarsvi og uppbygging 1
I.1.1 Notkunarsvi 1
I.1.2 Uppbygging 1
I.2 Einingar og magn 2
I.2.1 Magntlur 2
I.2. 2 Mlieiningar 2
I.3 Almennar reglur um mlingu og uppgjr 2
I.3.1 Mling 2
I.3.2 Uppgjr 3
I.4 Almennar reglur um upplsingar
og mlingar 3
I.5 Helstu nkvmniskrfur 3
I.5.1 Nkvmni stasetningu lrettum fleti 3
I.5.2 Nkvmni h og slttleika 3
I.6 Eftirlitsprfanir, ttekt, frdrttarkvi 4
I.6.1 Helstu eftirlitsprfanir 4
I.6.2 Frdrttarkvi 6
I.7 kvrun og greining tgraftar,
flokkun jarvegs 7
I.8 Stalar 8
I.9 Nokkrar oraskringar 8
I.1 Notkunarsvi og uppbygging
I - 1
Alverk '95
I. Inngangur
- 4 -
Texta verklsingarinnar er skipt niur svi. undan fyrstu
mlsgrein hverju svii er feitletra tkn fyrir vikomandi
svi. Eftirtalin svi eru notu:
Tkn Svi Lsing
a) Verksvi
Skilgreining verkttinum, hva er innifali
honum ea undanskili.
b) Efniskrfur
Krfur til efnis sem m nota, vsanir stala o..h.
c) Vinnugi
Krfur til verklags, vinnuga og tkja.
d) Prfanir
kvi um hvaa atrii skuli prfa og hvernig.
e) Nkvmniskrfur, frvik
kvi um nkvmniskrfur og leyfileg frvik fr
fyrirskrifuum strum.
f) Uppgjr, mlieiningar
Fyrirmli um mlieiningu, hva skuli mlt og
hvernig til a kvara magn til greislu fyrir vi-
komandi verktt og tilhgun uppgjrs.
Verklsing aalttar gildir fyrir alla undirtti hans, .e. alla
undirtti me nmeri sem hefst nmeri hans, me eim
vibtum og breytingum sem fram kunna a koma
verklsingu vikomandi undirtta. sama htt gildir
verklsing undirttar fyrir alla undirtti hans.
Til ess a finna ll kvi sem gilda fyrir kveinn undirtt
arf v a lesa verklsingu hans og einnig verklsingar fyrir
vikomandi aaltt og hugsanlega undirtti sem liggja milli
hans og aalttar.
I.2 Einingar og magn
I.2.1 Magntlur
Magntlur eru gefnar upp samrmi vi vikomandi kafla
verklsingunni. v sambandi eru notu eftirfarandi hugtk:
Hanna magn: Magn sem mlt er innan eirra marka, sem
snd eru uppdrttum ea hnnunarggn mla annan htt
fyrir um.
Nota magn: Magn, sem nota er til a fullgera vikomandi
verk.
hreyft efni: Efni ur en a er losa ea v komi fyrir
flutningstki.
Frgengi efni: Efni eftir a v hefur veri komi fyrir
samrmi vi krfur verklsingarinnar.
I.2. 2 Mlieiningar
Helstu mlieiningar sem eru notaar eru sndar tflu I.2.2.
Tafla I.2.2 Mlieiningar
Str Tkn Einingar Samband
Horn ,,... rad, , , 1 rad= (180/) ~ 57,3
gon 1= 60 = 3600= /180 rad
1 gon = /200 rad
Lengd l m, mm, 1 m = 1000 mm (= 3,281 ft)
km 1 km = 1000 m
Flatarml A mm
2
, m
2
, km
2
1 km
2
= 100 ha
Rmml V mm
3
, m
3
,

l 1 l = 10
-3
m
3
Tmi t s, mn, klst., 1 klst = 60 mn =3600 s
d 1 d = 24 klst =86.400 s
Hrai V mm/s, m/s,
km/klst 1 km/klst = 0,278 m/s
Lekt K mm/s, m/s
Hrun a m/s
2
1 m/s
2
= 0,102 g
Massi m g, kg. tonn 1 kg = 1000 g
Rmyngd kg/m
3
Kraftur F N, kN, MN 1 N = 1 kg x m/s
2
G 1 kp = 9,81 N ~ 10 N
Flatarlag p, Pa, 1 Pa = 1 N/m
2
(rstingur, , kPa, 1 kPa = 1000 Pa
spenna, , MPa 1 MPa = 1000 kPa ~10 bar
fjaurstuull) E
Mment M,T Nxm, kNxm
Seigja mm
2
/s
Vinna, E J, kJ, MJ 1 J = 1 N x m =1 W x s
afl W 1 kp x m ~ 10 J
1 kwh = 3,6 MJ
Orka P W, kW, MW 1 W =1 J/s =1 N x m/s
Hitastig t C
Ljsstyrkur I cd
Rafhlesla Q C, kC
Sraumstyrkur I A 1 A = 1 C/s
Spenna E V, kV 1 V = 1 W/A
Mtstaa R 1 = V/A
Burarol CBR
Heil tala HT
I.3 Almennar reglur um mlingu og uppgjr
I.3.1 Mling
Ef ekki er mlt fyrir um anna, skulu allar lengdir mldar
lrtt. Vegna uppgjrs fullgerra verka, skulu dptir og ykktir
mldar lrtt og lengdir og breiddir lrtt.
Magn jarvinnu skal reikna samkvmt versnium mldum
me hfilegu millibili, og skulu tlnur fyllingar og skeringar
kvenar samkvmt uppdrttum, en jarvegsyfirbor, ykkt
jarlaga og greining jarvegs skal mld, metin og leirtt
stanum, ef nausynlegt er, til kvrunar magni.
Steypt mannvirki og vegarhluta ofan yfirbors undirbyggingar
(burarlg, slitlag o.s.frv.) skal reikna samkvmt mlum eim,
sem snd eru uppdrttum, me eim breytingum, sem mlt
er fyrir um
I.2 Einingar og magn
I - 2
Alverk '95
I. Inngangur
- 5 -
I.3.2 Uppgjr
Magntlur tilgreindar tilbosskr, kvara ekki lokagreislu.
Verktaka verur greitt fyrir hanna nota magn einstakra lia
samningsins mlt og reikna samkvmt v, sem a framan
var lst og fyrir er mlt. Komi ljs vi lok verksins, a
hanna nota magn s meira ea minna en a, sem tilgreint
er tilbosskr, gilda einingaver tilbos eigi a sur, nema
anna s teki fram almennum skilmlum ea srskilmlum.
Einingaver margfldu me magni ea fst ver skulu vera
full greisla vegna alls vinnuafls, efnis, vla, verkfra,
astu, opinberra gjalda og annars, sem nausynlegt er til
a ljka verki vi srhvern li samningsins.
ar sem samningsver hvers liar, hvort sem um er a ra
einingaver ea fast ver, skal vera full greisla fyrir alla
vinnu, efni og anna, sem nausynlegt er vegna essa liar,
m essi sama vinna, efni o.s.frv. ekki koma til greislu undir
neinum rum li essarar verklsingar.
I.4 Almennar reglur um upplsingar og mlingar
Framkvmdaaili fr me hnnunarggnum nausynlegar
upplsingar til stasetningar vegarins og annarra mannvirkja,
sem byggja skal. Ef mannvirki er stasett hnitakerfi, fr
hann afhentar tlvuskrr, sem ngja til tsetningar fr
fastmerkjum, sem yfirleitt eru me 400- 800 m millibili
mefram veglnunni. Hnit og hir fastmerkja eru tilgreindar,
og ltnar vera t, s ess ska, tlvuskrr, sem sna 5 m
bili lrtt hnit og hir punkta vegmiju og kntum. ski
verktaki eftir rum ea fleiri merkjum og mlistvum, skal
hann sjlfur annast nausynlegar agerir og bera kostna af
eim. verklok skal skila skr yfir hir og hnit allra
tsetningapunkta, sem varveittir hafa veri og settir upp,
mean verki st.
S ekki mlt fyrir um anna skal verktaki setja upp og
vihalda 20-25 m bili hlum til hliar vi vegmiju, sem
sna stvarmerkingu, vegh og fjarlg fr milnu vegar.
Verktaki annast og ber byrg , a allar mlingar og
stasetningar vi framkvmd verksins su rttar, mia vi
gefnar upplsingar. Nausynlega treikninga og tsetningu
skal framkvma af reyndum mlingamanni. Eftirliti skal
eiga takmarkaan agang a llum treikningum og
mlingum. Verktaki skal lta t endurgjaldslaust afrit af
essum ggnum, egar eftirliti skar ess.
I.5 Helstu nkvmniskrfur
I.5.1 Nkvmni stasetningu lrettum fleti
Eftirfarandi tflur sna olvik lrttum fleti.
Tafla I.1. Vegflokkar A - B2
Atrii Mesta frvik
mm
Lega milnu 20
Mlt hornrtt fr milnu
Kantsteinn og vegri 20
Akbrautarbrn +60 / -20
Axlarbrn +100 / -40
Tafla I.2. Vegflokkar B3 og C1
Atrii Mesta frvik
mm
Lega milnu 30
Axlarbrn +120 / -60
Tafla I.3. Vegflokkur C2 og C3
Atrii Mesta frvik
mm
Lega milnu 50
Axlarbrn +150 / -80
Gefi skal upp hverju sinni hvaa nkvmni er krafist
stasetningu vega vegflokkum C4 og D.
Breyting frviki skal gerast smm saman og fjarlg fr
mesta frviki til einnar hliar mesta frvik til annarrar skal
vera a.m.k. 50 m.
I.5.2 Nkvmni h og slttleika
Mesta frvik h og mesta hrfi yfirbors skal vera innan
eftirfarandi marka.
1) Yfirbor vega vegflokki A og B1 skal mla me 4 m
rttskei og yfirbor annarra vega me bundnu slitlagi me 3
m rttskei. Mestu leyfilegu frvik eru snd dlki 1 tflum
I.4 - I.6 hr eftir.
Athugun yfirbori slitlaga og burarlaga skal gera miju
hverrar akreinar og skal skrun rttskeiar vera 1 m. Skr er
marksfrvik hverju sinni. Ekki skal mlt undir tkrgun
rttskeiar.
Einnig skal mla hrfi yfirbors me rttskei vert vegstefnu
og skulu mestu frvik sem annig eru mld einnig vera innan
eirra marka, sem snd eru dlki 1 tflum I.4 - I.6.
2) Frvik fr hnnuu yfirbori og frvik fr verhalla skulu
vera innan eirra marka, sem upp eru gefin tflum I.4 - I.7.
Mesta harbreyting mia vi gefna lengd vegar skal vera
innan eirra marka sem upp eru gefin smu tflum.
Har- og slttleikamrk au, sem upp eru gefin tflum I.4
- I.7 hafa ekki hrif krfur um minnstu ykkt slitlags ea
burarlags sbr. kvi vikomandi kflum hr eftir,
srverklsingu/tboslsingu og uppdrtti. Endurtekin notkun
hmarks- og lgmarksgilda skv. tflunum getur leitt til
erfileika a halda lagykktum innan leyfilegra marka, en
hmarksfrvik fr eim eru samkvmt tflu I.8.
I.3.2 Uppgjr
I - 3
Alverk '95
I. Inngangur
- 6 -
Tafla I.4 Vegflokkar A og B1
Mestu jfn- Mesta fr- Mesta har- Mesta fr-
ur, mldar me vik fr breyting vik fr
4 m rttskei hnnuu 20 m hnnuum
yfirbori verhalla
1)
Yfirbor mm mm mm
2)
Malbik og
steinsteypa 5 40 15 3,5
Oluml 6 40 15 3,5
Malaraxlir 40 15 5,0
Efra
burarlag 10 40 15 3,5
Nera +40 +20 +4,0
burarlag -60 -30 -3,5
Undirbygging +50 +25 +4,0
-70 -35 -3,5
1)
Auka m frvik um 1 umfram ofanskr mrk egar um er a
ra aukinn verhalla. a gildir ekki ef hannaur verhalli er
jafn ea strri en 60.
2)
+ tknar meiri verhalla, - tknar minni verhalla tflum I.4 -
I.7.
Tafla I.5 Vegflokkar B2 og B3
Mestu jfn- Mesta fr- Mesta har Mesta fr-
3m rttskei hnnuu 20 m hnnuum
yfirbor verhalla
1)
Yfirbor mm mm mm
Malbik og
steinsteypa 6 50 20 4,0
Oluml 7 50 20 4,0
Kling 12 50 20 4,0
Malaraxlir 50 20 5,5
Efra
burarlag 12 50 20 4,0
Nera +50 +25 +4,5
burarlag -70 -35 -4,0
Undirbygging
+60 +30 +5,0
-80 -40 -4,5
Tafla I.6 Vegflokkar C1 - C3 og D1
Mestu jfn- Mesta fr- Mesta har- Mesta fr-
3m rttskei hnnuu 10 m hnnuum
yfirbori verhalla
1)
Yfirbor mm mm mm
Oluml 8 70 15 5,0
Kling 13 70 15 5,0
Efra
burarlag 13 70 15 5,0
Nera +70 +20 +6,0
burarlag -80 -25 -5,0
Undirbygging
+80 +20 +7,0
-100 -25 -6,0
1)
Auka m frvik um 1,5 fyrir vegflokka B2 og B3 og um 2
fyrir vegflokka C1 - C3 og D1 umfram ofanskr mrk, egar um er
a ra aukinn verhalla. etta gildir ekki ef hannaur verhalli
er jafn ea meiri en 60 .
Tafla I.7 Vegflokkua C4 og D2
Mesta Mesta Mesta frvik
frvik harbreyt- fr hnnuum
fr hnnuu ing 10 m verhalla
yfirbori
Yfirbor mm mm
Slitlag 150 25 10,0
Efra burarlag 150 25 10,0
Nera burarlag 150 25 12,0
Undirbygging
+150 +25 +15,0
-170 -40 -12,0
Tafla I.8 Hmarksfrvik fr hannari lagykkt. (ea yngd
slitlags)
Vegflokkar
A, B1 B2, B3 C1, C3 C4 og D2
Slitlag D4
Malbiksslitlag 10% 10%
Olumalarslitlag 10% 12%
Malarslitlag 20%
Efra burarlag 15% 15% 15% 20%
Nera burarlag 15% 15% 15% 20%
I.6 Eftirlitsprfanir, ttekt, frdrttarkvi
I.6.1 Helstu eftirlitsprfanir
Kanna skal allar nmur tarlega ur en efni r eim er teki
til notkunar og sna fram a efni r eim s fullngjandi til
eirrar notkunar sem v er tla.
Verkkaupi skal afhenda verktaka niurstur hfnisprfana
efnum eim sem hann leggur til ef verktaki skar ess.
Verktaki skal leggja fram niurstur hfnisprfana efnum
eim sem hann leggur til. S anna ekki teki fram
tboslsingu ea vikomandi kflum hr eftir skal verktaki
eftir v sem vi leggja fram niurstur a.m.k. riggja prfa
af hverri prfunarafer ur en efni er samykkt hft til
notkunar. skal leggja fram niurstur r fimm korna-
dreifingum. Hafa skal tflur I.9 - I.11 til vimiunar um fjlda
eftirlitsprfana vi framleislu og notkun mismunandi efna.
Er mia vi a ein prfun komi fyrir a magn, sem upp
er gefi tflunum.
Ef ltil dreifing er niurstum m fkka prfunum, en fjlga
a sama skapi ef dreifing niurstum er mikil.
Gera skal hydrometerprf egar hluti kornastrar < 0,075
mm er meiri en 5% og nota vikomandi efni burarlag.
egar framleisla ea notkun er minni en sem nemur tilskilinni
tni prfana skal gera hvert prf minnst einu sinni. skal
kvara kornadreifingu a.m.k. tveimur snum.
Ef jppun er fundin t fr sambandi raka og rmyngdar
skal rannsaka a.m.k. eitt sni rannsknastofu, fyrir hver tv
vinnusta.
Fyrir prfanir vinnusta skal jafnan velja heppilegustu
prfunarafer. tbosverkum mun eftirliti, ef anna er
ekki teki fram, velja prfunarafer og sj verktakanum fyrir
niurstum prfana n arfa tafa.
ur en framleisla og/ea notkun efnum burarlag hefst
skal rannsaka burarhfni eirra me CBR- ea pltuprfi
I.6 Eftirlitsprfanir, ttekt, frdrttarkvi
I - 4
Alverk '95
I. Inngangur
- 7 -
Framhald af tflu I.10
Efra burarlag
________________________________________________
Berg Korna- Brot- Brot- Kleyfni jppun Lengd
Efni greining dreifing stuull hlutf. milli kv.
lagykkta
m
3
m
3
m
3
m
3
m
3
m
2
m
________________________________________________
Ml 4000 1000 2000 3000 3000 1000 60
Sprengt berg 6000 1000 2000 3000 1000 60
________________________________________________
Malbik
________________________________________________
Notkun Berg Korna- Brot- Brot- Kleyfni Viloun Hmus
Efni greining dreifing stuull hlutf.
m
3
m
3
m
3
m
3
m
3
m
3
m
3
________________________________________________
Kling
Ml,
sprengt berg 4000 600 2000 3000 3000 1500 1500
________________________________________________
Oluml,
Olumalbik og bikfest burarlg :
Ml,
sprengt berg 4000 600 2000 3000 3000 1500 1500 *
* Hva snertir lengd milli kvrunar lagykkta og jppun, sj vikom-
andi kafla
Tafla I.11 Tni eftirlitsprfana. Vegflokkur C4 og D
Flokkun
Efni skv. USCS
m
3
________________________________________________
Undirbygging, fylling
________________________________________________
Grfkorna efni 4000
Jkulrun. fnk. efni 3000
________________________________________________
Nera burarlag
________________________________________________
Flokkun Berg Korna- Lengd
Efni skv. greining dreifing milli kv.
USCS lagykkta
m
3
m
3
m
3
m
________________________________________________
Ml 3000 5000 3000 200
Sprengt berg 4000 6000 200
________________________________________________
Efra burarlag
________________________________________________
Berg Korna- Brot- Brot- Lengd
lagykkta
m
3
m
3
m
3
m
3
m
________________________________________________
Ml 5000 2000 3000 2000 100
Sprengt berg 6000 2000 3000 100
________________________________________________
Malarslitlag
________________________________________________
Notkun Flokkun Berg Korna- Brot- Brot- Lengd
Efni skv. greining dreifing stuull hlutf. milli kv.
USCS lagykkta
m
3
m
3
m
3
m
3
m
3
m
________________________________________________
Ml,
sprengt berg 2000 4000 500 2000 2000 100
Verktaki ber allan kostna af hfnisprfunum efnum eim
sem hann leggur til. S annars ekki geti tboslsingu ber
verkkaupi kostna af eftirlits- og ttektarprfunum ef
vikomandi efni ea vinna stenst krfur r sem fram koma
verklsingu essari, tboslsingu ea uppdrttum. A
rum kosti ber verktaki allan kostna af prfununum.
(sbr. kafla 5 verklsingu essari), jafnframt v sem au eru
flokku og berggreind og kornadreifing eirra, brotstuull og
nnur atrii, sem krafist kann a vera athugana
tboslsingu, eru kvru. Ef eftirlitsprfanir samkvmt
tflum I.9. - I.11. sna verulegar breytingar fr upphaflegum
athugunum skal stva notkun og/ea vinnslu ar til snt hefur
veri fram a efni standist vikomandi burarolskrfur.
Eftirlits- og hfnisprfunum er a ru leyti nnar lst
vikomandi kflum verklsingar essarar.
Tafla I.9 Tni eftirlitsprfana. Vegflokkur A-B2.
________________________________________________
Flokkun jppun Lengd
Efni skv. milli kv.
USCS lagykkta
m
3
m
2
m
________________________________________________
Grfkorna efni 2000 1000 200
Jkulrun. fnk. efni 1000 500 200
________________________________________________
Nera burarlag
________________________________________________
Flokkun Berg Korna- Brot- jppun Lengd
Efni skv. greining dreifing stuull milli kv.
USCS lagykkta
m
3
m
3
m
3
m
3
m
2
m
________________________________________________
Ml 1500 3000 1500 2000 1000 100
Sprengt berg 2000 5000 2000 1000 100
________________________________________________
Efra burarlag
________________________________________________
Berg Korna- Brot- Brot- Kleyfni jppun Lengd
lagykkta
m
3
m
3
m
3
m
3
m
3
m
2
m
________________________________________________
Ml 3000 500 1000 2000 2000 500 40
Sprengt berg 5000 500 1000 2000 500 40
________________________________________________
Malbik
________________________________________________
Notkun Berg Korna- Brot- Brot- Kleyfni Viloun Hmus jppun
Efni greining dreifing stuull hlutf.
m
3
m
3
m
3
m
3
m
3
m
3
m
3
m
2
________________________________________________
Oluml,
Olumalbik og bikfest burarlg :
Ml,
sprengt berg 3000 400 1000 2000 2000 1000 1000 *
Stungumalbik :
Sprengt berg,
ml 5000 400 1000 2000 2000 2000
* sj vikomandi kafla
Tafla I.10 Tni eftirlitsprfana. Vegflokkar B3 - C1
________________________________________________
Flokkun jppun Lengd
Efni skv. milli kv.
USCS lagykkta
m
3
m
2
m
________________________________________________
________________________________________________
Grfkorna efni 3000 2000 300
Jkulrun. fnk. efni 2000 1000 300
________________________________________________
Nera burarlag
________________________________________________
Flokkun Berg Korna- Brot- jppun Lengd
Efni skv. greining dreifing stuull milli kv.
USCS lagykkta
m
3
m
3
m
3
m
3
m
2
m
________________________________________________
Ml 2000 4000 2000 3000 2000 150
Sprengt berg 3000 6000 3000 2000 150
I.6.1 Helstu eftirlitsprfanir
I - 5
Alverk '95
I. Inngangur
- 8 -
I.6.2 Frdrttarkvi
Dregi verur af greislum til verktaka ef frvik h,
verhalla, slttleika og lagykktum er meira en au mrk,
sem upp eru gefin tflum I.4. - I.8. Einnig verur dregi af
greislum ef bindiefnisinnihald slitlaga, sem blndu eru
st, jppun malbiks og rstistyrkur ea verunarol
steinsteypu fer niur fyrir leyfileg mrk. srverklsingu /
tboslsingu geta veri fleiri frdrttarkvi samt nnari
fyrirmlum um beitingu eftirfarandi kva.
1. H : Ef frvik h yfirbori efra burarlags (slitlags)
er meira en leyft er skv. tflum I.4. - I.7. skulu btur til
verkkaupa vera:
A =0,004xEVxLx p
2
formlu essari tkna:
A = Btur kr. fyrir hvern mldan kafla.
EV = Einingaver verktaka samt verbtum fyrir
liinn efra burarlag ea jfnun efra burarlags ef
srstakt einingaver er fyrir ann li. Einingaver
kr/m
3
ea kr/m
2
.
L = Lengd milli mldra snia (m).
p = Mlt frvik fr hnnuu yfirbori umfram leyfilegt
hmark, mlt mm.
Vi ttekt skal a minnsta kosti hallamla 200 m af
hverjum 1 km og skal reikna me sambrilegum
frvikum mldum hluta og mldum.
Hallamla skal sni me mest 20 m millibili og rj punkta
hverju snii, .e. miju og akbrautarbrnir. Reikna skal
miju frvik mm fr hannari h ea vimiunarh.
Ef frvik er meira en leyfilegt hmark, skal hefja a sem
umfram er mm anna veldi og leggja san saman slk
gildi vikomandi kafla. Ef verkkaupi skar meiri mlinga
en a framan er lst, ber hann kostna af eirri vinnu sem
af v hlst, en ekki af hugsanlegum tfum verktaka. Ef
verktaki skar meiri mlinga en a framan greinir ber hann
allan kostna af v.
2. verhalli : Ef frvik fr hnnuum verhalla yfirbori
efra burarlags (slitlags) er meira en a sem leyft er tflum
I.4.-I.7. skulu btur til verkkaupa vera:
A = 0,004xEVx Lx p
2
formlu essari tkna:
A = Btur fyrir hvern mldan kafla.
EV = Einingaver verktaka samt verbtum fyrir
liinn efra burarlag ea jfnun efra burarlags
ef srstakt einingaver er fyrir ann li.
Einingaver kr/m
3
ea kr/m
2
.
L = Lengd milli mldra snia (m).
p = Mlt frvik fr hnnuum verhalla umfram
leyfilegt hmark, mlt mm.
Notu eru au sni, sem hallamld eru vi ttekt h.
Mla skal frvik mm bum akbrautarbrnum t fr
raunverulegri mijuh og hnnuum verhalla. kvi
eru a ru leyti eins og vi kvrun bta fyrir frvik
h.
Ef nera burarlag er efsta lag ess, sem t er boi, gilda
framanskr frdrttarkvi fyrir h og verhalla fyrir
a eftir nnari kvum tboslsingar.
3. Slttleiki : Ef frvik mld fullgeru slitlagi me riggja
ea fjgurra m rttskei eru meiri en leyfilegt hmark skv.
tflum I.4. - I.7. essari verklsingu, skulu btur til
verkkaupa vera:
A = 0,4xEVxBx p
2
A = btur kr.
EV = einingaver verktaka samt verbtum kr/
m
2
.
B = breidd eirrar akbrautar, m, sem svarar til
mlingarstaar.
p = mlt frvik umfram leyfilegt hmark, mlt
mm.
Mling me rttskei skal fara fram miju hverrar akreinar
fyrir sig, annig a mldir eru 40 m af hverjum 200 m
kafla. Niurstur essara mlinga skulu gilda fyrir allan
veginn. (Ef mldir eru 40 m skal annig margfalda A me
fimm til a f btur fyrir 200 m langa akrein).
Ef verkkaupi skar meiri mlinga en a framan er lst ber
hann kostna af eirri vinnu, sem af v hlst, en ekki af
hugsanlegum tfum verktaka.
Ef verktaki skar meiri mlinga en a framan greinir ber
hann allan kostna af v.
4. ykkt : Ef ykkt ea yngd slitlags ea burarlaga er
undir v lgmarki, sem skili er tflu I.8. lsingu essari
skulu btur vera:
A = p
2
/100x0,3xEVxF, ar sem
A = btur kr.
p = frvik mldrar ykktar undir lgmarksykkt %
EV = einingaver verktaka fyrir fullgert slitlag ea
burarlag samt verbtum kr/m
2
.
F = fltur s, m
2
, sem svarar til sna me of litla
ykkt.
Auk ofangreindra bta skal s hluti einingavers slitlags
ea burarlags, sem stafar af efniskostnai, lkka rttu
hlutfalli vi minnkun ykktar ea yngdar mia vi
ykkt ea yngd sem krafist er. Slk lkkun einingavers
verur einnig tt mld ykkt s yfir lgmarksykkt.
Btur skal reikna t mia vi mealtl fyrir hvern 500 m
kafla og fyrir einstk mld gildi me tilheyrandi
undirkflum innan 500 m kaflans. Skal hefja einstk frvik
anna veldi, leggja saman og reikna annig btur skv.
ofangreindri jfnu. S reikningsafer, sem leiir til hrri
bta skal gilda.
I.6.2 Frdrttarkvi
I - 6
Alverk '95
I. Inngangur
- 9 -
5. Bindiefnismagn : Ef bindiefnismagn er lgra en skili
er skv. vikomandi kafla verklsingu essari skulu btur
vera:
A = p
2
xEVxF, ar sem
A = btur kr.
p = frvik bindiefnismagns undir lgmarki
yngdar % samkv. vikomandi kafla.
EV = einingaver verktaka fyrir fullgert slitlag
samt verbtum, kr/m
2
ea kr/tonn.
F = fltur s, m
2
, sem svarar til sna me of lgu
bindiefnismagni, ea yngd tilsvarandi
slitlagsefnis tonnum.
Btur skal reikna t mia vi mealtl fyrir hvern 500 m
kafla.
6. jppun : jppun slitlags er mld annahvort me
knnun holrmd borkjarna ea sem hlutfall af Marshall
rmyngd. Ef jppun mlist minni en skili er samkvmt
vikomandi kafla essari verklsingu, skulu btur vera:
A = p
2
/100x4,5xEVxF, ar sem
A = btur kr.
p = frvik holrmdar % umfram hmark samkv.
vikomandi kafla.
EV = einingaver verktaka samt verbtum, kr/
m
2
.
F = fltur s, m
2
, sem svarar til sna me of
mikla holrmd.
Ea:
A = p
2
/100x3xEVxF
ar sem
A = btur kr.
p = frvik rmyngdar sem hlutfall af Marshall-
rmyngd %, undir v sem skili er.
EV = einingaver verktaka samt verbtum, kr/m
2
.
f = fltur s, m
2
, sem svarar til sna me of litla
rmyngd.
Btur skal reikna mia vi mealtl fyrir hvern 500 m kafla.
7. rstistyrkur steinsteypu : Ef steypa stenst ekki krfur
um rstistyrk annig a muni 1 styrkleikaflokki mun verktaki
f greitt 80% af einingaveri steypunnar fyrir vikomandi
steypu.
Ef steypa stenst ekki krfur um rstistyrk annig a muni 2
styrkleikaflokkum mun verkkaupi kvara grundvelli
niurstaa r prfunum hvort beita skuli eftirfarandi:
1) Verktaka verur ekki greitt fyrir vikomandi
steypu.
2) Verktaki skal taka sig allan kostna sem leiir af
endurbtum byggingarhlutanum annig a
viunandi s a mati verkkaupa.
8. Verunarol steinsteypu : Ef steypa stenst ekki krfur
um verunarol annig a flgnun mlist 0,7-1,0 kg/m
2
a
mealtali, mun verkkaupi kvara hvoru eftirfarandi
kva skal beitt, grundvelli niurstaa r prfunum:
1) Verktaka verur greitt 80% fyrir vikomandi
steypu.
2) Verktaki skal greia sem tilsvarar 20% af
rmmlsveri steypunnar pr m
2
a mealtali
yfirbori steypunnar, sem tsett er fyrir
verunarhrifum ea einhlia vatnsrstingi.
Ef steypa stenst ekki krfur um verunarol annig a flgnun
mlist >1,0 kg/m
2
mun verkkaupi kvara grundvelli
niurstaa r prfunum hvoru eftirfarandi kva skal beitt:
1) Verktaka verur greitt 50% fyrir vikomandi
steypu.
2) Verktaki skal greia sem tilsvarar 50% af rmmls-
veri steypunnar pr m
2
yfirbori steypunnar,
sem tsett er fyrir verunarhrifum ea einhlia
vatnsrstingi.
Ef verktaki er btaskyldur vegna fleiri en eins frdrttar-
kvis, leggjast btur saman.
Ef verktaki leggur aeins til hluta vikomandi verkttar, t.d.
akstur og tlgn slitlaga, skal sta einingavers verktaka
me verbtum, koma heildarkostnaur verkkaupa vegna
gerar hverrar einingar verkttarins.
I.7 kvrun og greining tgraftar, flokkun jarvegs
tgrftur bergs tknar skeringu berglg ea bergganga
hreyfu standi, sem ekki nst a losa r 15 m
3
/klst. me
33-37 tonna, 300-330 hestafla vkvakninni jartu me
riftnn. Einnig skal lta steina strri en 0,5 m
3
sem berg,
komi eir fyrir skurgrefti, og steina strri en 1,0 m
3
, sem
fyrir koma skeringu ea tgrefti utan bergskeringa.
Flokka skal allan tgrft anna hvort sem nothft efni ea
nothft efni. Til nothfra efna teljast m.a. efni, sem frosin
eru kggla ea blndu s og snj og lfrn efni r mum
og mrum. undantekningartilfellum er heimilt a nota lffrn
efni fyllingu ofan samskonar efni, enda komi a fram
tboslsingu/srverklsingu. geta mis efni (einkum
fnkorna efni) veri nothfu standi vi tgrft vegna of
mikils ea of ltils vatnsinnihalds. Flokkun er h samykki
eftirlitsins.
Til nothfra efna teljast ll efni, sem standast krfur r, sem
fram koma verklsingu essari, hvort sem au finnast
vegstinu ea utan ess.
Allar tilvsanir, sem gerar vera essari verklsingu til
nothfra ea nothfra efna skulu vsa til flokkunar
framangreindan htt.
Efni eru einnig flokku frostnm efni og frostnm. Er
mia vi a efni s frostnmt ef minna en 3 % af yngd ess
er fnna en 0,02 mm. (Frostflokkun US Corps of Engineers).
I.7 kvrun og greining tgraftar, flokkun jarvegs
I - 7
Alverk '95
I. Inngangur
- 10 -
I.8 Stalar
eir stalar, er fylgja vi framkvmd og prfun verka eru
nefndir vikomandi kflum hr eftir. ar sem vitna er
stala skulu vallt gilda sustu tgfur og endurskoanir, sem
gildi eru. Heimilt er a nota ara stala ef eftirliti samykkir
fyrirfram notkun eirra. Ef ska er eftir frvikum fr nefndum
ea samykktum stlum, skal leggja fram til samykktar
nkvma lsingu eim breytingum, sem ska er.
Eftirtaldar skammstafanir eru notaar um stala:
Nafn: Skammstfun:
American Association of State Highway and AASHTO
Transportation Officials
American Society for Testing and Materials ASTM
British Standard BS
Deutsche Industrie Normen DIN
Dansk standard DS
Evrpustaall EN
International Organization for Standardization ISO
slenskur Staall ST
Norsk Standard NS
Svensk standard SS
Ofanskrir stalar ea ljsrit af eim eru fanleg hj
Intknistofnun slands Keldnaholti.
Byggnadstekniska freskrifter och allmanna rad BYA
fanlegir hj
Liber frlag
S-162 89 Stockholm
Hndbok 014
fanleg hj
Vegdirektoratet
Hndboksekretariatet
Boks 6390 Etterstad
0604 Oslo
Zusatzliche Technische Vorschriften und ZTVE-StB
Richtlinien fur Erdarbeiten in Strassenbau
fanlegur hj
Forschungsgesellschaft fur Strassen und
Verkehrswesen
Alfred-Schutte-Allee 10
5000 Kln 2
Enda tt urnefndir stalar fyrir vinnu og efni hafi veri valdir
essa verklsingu, sem vimiun, munu stalar og kvi
annarra landa, svo og memli aljlegra staalnefnda og
stofnana vera tekin til greina me eim skilyrum a au su
efnislega svipu fyrirskrifuum stlum og lg s fram til
samykktar sundurliu lsing stlum eim, sem nota .
I.9 Nokkrar oraskringar
Sum orin sem fara hr eftir eru ekki notu verklsingu
essari en eru einungis til kynningar, hva sem sar kann a
vera.
Vegversni
Akrein Akrein H
li
r
m
a
H
li
r
m
a
Tveggja akreina vegur
Vegskurur
S
k
rin
g
a
rfl
i
Skurfli
Slitlag
Yfirbor burarlags
Efra burarlag
Nera burarlag
Flafleygur
Yfirbor undirbyggingar
Fylling
Jarbyri
Undirstaa (vegbotn)
F
yllingarfli F
l
a
f
t
u
r
akreinar hlirmur fyllingarfli skurfli
akbraut vegrmur vegfli
vegbreidd
Tvreinungur
h
l
i
m
a
m
i
m
a
k
a
n
t
r
m
a
m
i
d
e
i
l
i
r
h
j
d
e
i
l
i
r
akbraut
g
a
n
g
-

o
g

h
j
l
a
s
t
g
u
r
e
i
g
n
a
m
r
k
v
e
g
h
e
l
g
i
s
l
n
a
m
i
m
a
akbraut
h
l
i
m
a
Fjgurra akreina vegur
akreinar hlirmur mirmur kantrma mideilir hjdeilir
akbrautir vegrmur gang- og hjlastgar vegdeilar
vegbreidd
Fjrreinungur
vegbotn
n. undergrunn
. Untergrund
Undirstaa vegar r upprunalegum jarefnum me ea
n grunnstyrkingar.
Nefndur undirstaa essu riti.
jarbyri
d. terrn
n. terreng
hreyft yfirbor jarvegs
vegfylling, fylling
d. pfylding, vejdmning
e. (road) embankment, (road) fill
n. vegfylling
. Strassenschttung
Aflutt jarefni vegi ofan jarbyri.
Venjulega umferarfrt.
I.8 Stalar
I - 8
Alverk '95
I. Inngangur
- 11 -
undirbygging vegar
d. underbygning, underbund
e. subgrade
n. underbygging
. Unterbau
Vegbotn samt vegfyllingu.
yfirbor undirbyggingar
d. planum, rjordsoverflade
e. formation
n. planum
. Erdplanum, Planum
mist yfirbor fyllingar ea botn skringar
Stundum nefnt yfirbor fyllingar essu riti.
yfirbygging
d. overbygning, vejbefstelse
e. road pavement
n. overbygning
. Befestigung, berbau
Efri hluti vegar (veghlots), ofan yfirbori undirbygg-
ingar. Ger r mismunandi lgum, svo sem sulagi,
nera og efra burarlagi og slitlagi
nera burarlag
d. bundsikringslag
e. sub-base, subbase course
n. forsterkningslag
s. frstrkningslager
Lag yfirbyggingu vegar ofan yfirbori undirbygg-
ingar, venjulega r bergmoli.
Lagi dreifir hjlunga undirbyggingu.
efra burarlag
d. brelag
e. road base, base course
n. brelag
s. brlager
. Tragschicht
Lag yfirbyggingu vegar ofan nera burarlagi,
venjulega r nttrlegu ea forunnu bergmoli.
Lagi dreifir hjlunga nera burarlag. Mikil raun er etta
lag, einkun egar slitlagi er unnt.
slitlag
d. slidlag
e. wearing course
n. slitelag
s. slitlager
. Deckschicht
Efsta lag yfirbyggingu, arf a ola raun fr umfer
og verun.
veghlot
d. vejlegeme
n. vegkropp
s. vgkropp
ll uppbygging vegar. Afluttur efnismassi fr veg-
botni til slitlags.
Ori er ekki nota essu riti. a er nyri, skylt hlutur.
vegskring
d. afgravning
e. road cut
n. vegskjring
tgrftur jarefnis r vegsti. Takmarkast af jarbyri
og skringarfla.
Ori er ekki nota essu riti.
skringarfli
n. skjringsskrning
Hallandi fltur, fr skurbotni upp a hreyfu jar-
byri.
Ori er ekki nota essu riti.
vegbreidd
d. vejbredde
e. road width
n. vegbredde
s. vgbredd
Heildarbreidd vegar, milli kanta (Krnubreidd vegar).
akbraut
d. krebane
e. carriageway
n. krebane
s. krbana
Hluti vegar, tlaur vlknnum farartkjum til a aka
. Ein ea fleiri samliggjandi akreinar.
akrein
d. vognbane, krespor
e. traffic lane
n. kjrefelt
s. krfelt
Akbraut ea hluti akbrautar sem tlaur er einfaldri r
kutkja til umferar.
vegrma
d. ndspor
e. shoulder
n. skulder
s. vgren
. Schulter
Svi vi hli akbrautar.
Mirma heitir s er liggur a mideili en hin hlirma. Nefnd
xl essu riti.
hlirma
d. yderrabat
e. shoulder
n. skulder
s. sidovgren
. Seiten Streifen
Nefnd xl essu riti
I - 9
Alverk '95
I. Inngangur
- 12 -
mideilir
d. midterrabat
e. central reserve
n. midtdeler
s. mittremsa
. Mittelstreifen
Svi, sem askilur akbrautir me umfer gagnstar
ttir.
umferareyja
d. helle
e. traffic island
n. trafikky
s. refug
. Verkehrsinsel
Svi, umkringt akreinum, tla til a agreina
umferarstrauma og vernda vegfarendur.
Umferareyja er mist upphkku og afmrku me kant-
steinum, ea mlu veginn.
gang- og hjlastgur
d. gang og cykelsti
n. gang og sykkelveg
s. gng & cykelbana
Stgur fyrir gangandi og hjlandi, askilinn akbraut.
vegfli
d. skrning
e. slope
n. skrning
s. slnt
Hliarfltur veghlots, fr vegkanti a jarbyri ea
skurbotni.
Hallinn (flinn) er tknaur me hlutfallinu milli lrtts og
lrtts ofanvarps.
fyllingarfli
n. fyllingsskrning
Vegfli fyllingu.
skurfli
d. grfteskrning
n. grfteskrning
Vegfli, sem snr a vegskuri.
vegskurur
d. grft
n. grft
Opi afvtnunarmannvirki tla til a leia burt
grunnvatn og ofanvatn. versnii er venjulega trapisu-
laga.
tvreinungur
Tveggja akreina vegur.
fjrreinungur
Fjgurra akreina vegur.
Almenn or vegager
frostnmi
d. (frostfarlighedsgrad)
e. frost susceptibility
n. telefarlighetsgrad
. Frostgefhrlichkeit
S eigind bergmols a mynda slinsur vi frystingu.
frostnmt jarefni
d. frostfarlig jord
e. frost susceptible soil
n. telefarlig jordart
. frostempfindlicher Boden
Jarefni sem enst t vi frystingu og missir burarol
egar frost fer r v.
frostol
d. frostbestandighed
e. frost resistance
n. frostbestandighet
. Frostbestndigkeit
S eigind efnis a standast endurtekin frost-utmabil
n ess a tapa buraroli.
frostolinn vegur
d. frostsikker vej
e. frostproof road
n. telesikker veg
annig gerur vegur a frosti nr ekki niur frost-
nman vegbotn.
titurvalti
d. vibrationstromle
e. vibrating roller
n. vibrosjonsvalse
. Rttelwalze
Valti, sem getur titra a.m.k. einu keflinu.
titurplata
d. vibrationsplade
e. vibration plate
n. vibrasjonsplate
. Rttelplatte
Plata sem getur titra, notu til jppunar.
hnallur
d. stamper
e. rammer
n. stamper
. Strampfer
ungt handverkfri nota til a jappa me.
titurhnallur
. Motorstampfer
Hnallur sem getur titra.
hgghnallur
d. eksplosionsstamper
. Eksplosionsstampfer
Hnallur sem getur gefi hgg (dnamiskt lag).
I - 10
Alverk '95
I. Inngangur
- 13 -
gropa
d. pore
e. pore
n. pore
Hola, holrm, glufa.
gropinn
d. pors
e. porous
n. pors
Holttur, (gleypur), blrttur.
grop
d. porsitet
n. porsitet
. Porsitt
Hlutfalli milli rmtaks gropa efni og heildarrmtaks
efnis. Venjulega tkna %.
jarrgun
d. konsolidering
e. consolidation
n. konsolidering
. Konsolidierung
Samjppun jarlags samfara tpressun vkva.
olvik
Leyfilegt ea skalaust frvik fr tilteknum, nkvmum
stali.
hrkkvi
d. sprhedstal
n. sprhetstall
Mlieining fyrir niurbrot steina vi hgg gert
stalaan htt.
Malar- og bikbindiefni
bik
vegola unnbik bikeyta
stfbik jlbik
jarola jarbik bik (nttrlegt)
Bikbindiefni
froubik
stfmalbik
volgt malbik
malbik
Malbik
bikpkk
jlmalbik
oluml
kling
biksmygi pkk
flotmalbik
eytumalbik
froumalbik
kalt malbik heitt malbik
blanda af bikbindiefni
og steinefni
bikbindiefni
d. bituminst bindemiddel
n. bituminst bindemiddel
Sameiginlegt heiti yfir bikkennd efni, sem notu eru til
ess a binda saman steinefni.
jarola
d. jordolie
. Erdl
Steinkennd (minerlsk) ola eins og hn kemur upp r
jrinni, aallega r mettuum kolvetnum.
r jarolu eru bnar til margs konar vrur, svo sem bensn,
steinola, hrola, smurola og bik.
jarbik
d. asfalt
e. asphalt
n. asfalt
. Natursasphalt
Nttrleg efnablanda, aallega jarola, bundin fnkorn-
ttu steinefni.
a er hitajlt, dkkleitt me mikla samloun.
bik
d. bitumen
e. bitumen
n. bitumen
. Bitumen
Hitajlt efni, aallega r kolvetnum ea afleium eirra.
Bik leysist nrri fullkomlega upp brennisteinskolefni. litinn er
a svart ea brnt og hefur ga samloun. a verur til vi
hreinsun jarolu ea jarbiki, og finnst einnig nttrunni.
stungubik
e. penetration bitumen
n. bitumen
Hrustu (seigustu) tegundir biks.
Flokka samkvmt mlingum stungudpt.
jlbik
n. myk bitumen
Mjkt bik, fengi me v a blanda saman vi stungu-
bik srstkum mkingarefnum, sem ekki rjka r.
Flokka samkvmt mlingum seigju vi 60 C.
unnbik
e. cut-back bitumen
n. bitumenlsning
Stungubik, mkt me rokgjrnum ynni (bensni,
steinolu ea white spirit).
Flokka samkvmt mlingum seigju vi 60 C og hversu hratt
rokgjrnu efnin hverfa.
vegola
e. road oil
n. vegolje
. Strassenl
Stugubik, blanda me olu (t.d. svartolu) og rok-
gjrnum ynni.
Flokka samkvmt mlingum seigju vi 60 C.
I - 11
Alverk '95
I. Inngangur
- 14 -
bikeyta
e. bitumen emulsion
n. bitumenemulsjon
Bik, stungubik ea jlbik, eytt vatni samt ruefnum
(emulgator).
Flokku samkvmt magni biks eytunni og hversu hratt hn
brotnar (.e. asfaltklurnar springa og ekja steinefni).
froubik
e. foamed bitumen
n. skumbitumen
Bik, stungubik ea jlbik, hita upp 160-170 C og
btt a 2-4% af vatni svo a a freyi.
egar biki freyir, enst a t tu- til tjnfalt. a stand varir
skammt og yfirleitt hefur rmmli minnka um helming 15 til
20 sekndum. Biki er v lti freya, um lei og a er
blanda steinefnum.
tjara, vegtjara
d. tjre
e. tar
n. tjre, vegtjre
. Teer, Strassenteer
Seigfljtandi dkkur vkvi, sem verur til vi urreim-
ingu steinkolum.
malbik
d. bituminst materiale
e. bituminous material
n. asfalt
Blanda af bikbindiefni og steinefni.
Kalt malbik: steinefnin rk og kld vi blndun.
Volgt malbik: steinefnin urrku a marki og um 80-90 C heit
vi blndun.
Heitt malbik: steinefnin urrku og heit vi blndun.
stungumalbik
d. asfaltbeton
e. bituminous concrete
n. asfaltbetong, stpeasfalt o.fl.
Heitt malbik, ar sem bindiefni er stungubik.
Stungumalbik er framleitt srstkum stvum, ar sem
steinefni er hita u..b. 150 C og urrka fullkomlega, ur en
bikinu er blanda saman vi a.
bikpkk
e. bitumen macadam
n. asfaltert pukk
Heitt malbik, blanda af pkki og stungubiki.
Bikinu og pkkinu er blanda saman ur en a er lagt t.
Nota burarlg.
jlmalbik (seigjumalbik)
n. mykasfalt
Heitt ea volgt malbik, ar sem bikbindiefni er jlbik.
oluml
e. oil gravel
n. oljegrus
Volgt ea kalt malbik, ar sem bikbindiefni er vegola.
Nota slitlg.
kling
d. overfladebehandling
e. surface dressing
n. overflatebehandling
. Oberflachenbehandlung
Kalt malbik. Steinefninu er str unnbik, bikeytu
(ea froubik), sem hefur veri sprauta vegyfir-
bori.
Nota slitlg.
pkk
d. skrver
e. coarse aggregate
n. pukk
Grjtmulningur.
Kornastr oft bilinu 4 - 80 mm
biksmygi pkk
e. penetration macadam
n. penetrert pukk
Kalt malbik. Stungubiki, jlbiki ea unnbiki dreift
yfir pkki og lti smjga ofan a.
Nota burarlg.
flotmalbik
e. slurry seal
n. slamasfalt
Kalt malbik, ar sem bikbindiefni er bikeyta ger r
biki samt btiefnum (fjllium).
Nota slitlg.
eytumalbik
d. emulsionsbeton
e. cold mix
n. emulsjonsgrus
. Kaltmischgut
Kalt malbik, ar sem bikbindiefni er bikeyta.
Nota burarlg og slitlg.
froumalbik
n. asfaltskumgrus (slitlag),
skumgrus (burarlag)
Kalt malbik, ar sem bikbindiefni er froubik.
Nota burarlg og slitlg.
stungudpt
d. penetration
e. penetration
n. penetrasjon
. Penetration, Eindringungstiefe
a dpi, sem ar til gerur stautur sekkur efni (t.d.
bik) vi kvei lag, hita og tma.
Tfalt dpi, mlt mm, er einkennistala efnis. Notu til
flokkunar biki.
biksmitun
e. bleeding
n. bldning
. Schwitzen
a a bikkennt efni vellur upp r bundnu slitlagi.
I - 12
Alverk '95
I. Inngangur
- 15 -
smitun
sj biksmitun.
fnhrfi
d. mikrotekstur
e. microtexture
Yfirborsfer. Um er a ra verulegar jfnur
yfirbori slitlags, sem stafa af lgun einstakra korna
slitlaginu.
Fnhrfi hefur hrif veggrip hjlbara en ekki akstursgindi.
grfhrfi
d. makrotekstur
e. macrotexture
Yfirborsfer. Um er a ra jfnur yfirbori
slitlags, sem stafa af innbyris run og afstu strstu
steina slitlaginu.
Grfhrfi hefur meal annars ingu fyrir afvtnun slitlags.
fi
d. ujevnhed
e. roughness
n. ujevnhet
slttleiki. reglulegt frvik yfirbors vegar fr
tluum fleti.
fyllir
d. filler
e. filler
n. filler
. Fller
Smgert bergmol.
vegager: kornastr < 0,075 mm.
fylliefni steinsteypu
d. betontilslag, stenmaterial
e. aggregate
n. tilslagsmaterial
Heildarmagn af ml og sandi steinsteypublndu.
Sldurferill efnisins arf a uppfylla kvein skilyri.
blendi
e. admixture
Srvirk efni, sem blanda m steypu til a breyta
eigindum hennar msan htt, svo sem auka styrk,
frostol og gera hana jla.
Dmi um blendi eru : vatnsspari, loftblendi og jlkuefni.
auki
d. tilstningstof
e. additive
n. tilsetningstoff
. Zusatzmittel
Fnger, lfrn efni, sem bta m steinsteypu til a
auka tilteknar eigindir hennar.
Dmi um auka eru: ksilryk, gossalli (pozzolanefni) og flugaska
(fly ash).
steypuhlynning
Lagt er til a etta or veri nota varandi umnnun steypu
hrnunartma
Laus jarefni
bergmol (hvk)
d. lst jordmateriale
e. clastic rock fragments,
clastic sediment, loose deposit
n. lsmasse, bergfragmenter
s. mineraljordart
. Lockergestein
Sundurlaust jarefni, sem myndast, egar berg molnar
vi verun og svrfun, t.d. grjt, ml, sandur, sylti og
leir, en einnig gjska
steinn
d. sten
e. stone
n. stein
s. sten
. Stein
Stykki r bergi, a jafnai strra en 2 mm
bjarg
d. stenblok
e. boulder, rock
n. blokk
s. stenblock, klippblock
. Felsblock
Mjg str steinn. Erlendu orin samsvara eirri merk-
ingu. Bjarg hefur enn fremur merkinguna klettur ea
standberg.
grjt
d. sten (flt), ansamling af sten
e. stones, accumulation of stones
n. stein (flt), steinmasser, ur
s. sten (flt), anhopning av sten, blockflt
. Steine, Anhufung von Steinen
Samsafn af allstrum steinum.
ml
d. grus
e. gravel
n. grus
s. grus
. Kies
1. Samsafn af fremur smum steinum. Strarmrk
eru mismunandi, en yfirleitt bilinu 2 til 76 mm
2. Bergmol me ess httar kornastr, a tiltekinn
meirihluti af efninu s fyrrgreindu strarbili.
I - 13
Alverk '95
I. Inngangur
- 16 -
sandkorn
d. sandskorn
e. sand grain
n. sandkorn
s. sandkorn
. Sandkorn
Sandkorn eru oftast orin til vi verun og svrfun
bergs, en stundum eru au gosaska. Tum eru au vl
af nningi vatni og vindi. Efri strarmrk eru a
jafnai talin 2 mm, en skilgreining neri marka er
mismunandi. Sandkorn eru snileg berum augum. au
skkva vatni.
sandur
d. sand
e. sand
n. sand
s. sand
. Sand
Jarvegstegund r bergmoli, sem eru sandkorn a
miklu leyti, en lti af leirgnum. urr sandur er laus, en
votur sandur jll og oft nokku fastur undir fti.
syltarkorn
d. siltpartikel
e. silt particle
n. siltpartikkel
s. siltpartikel
. Schluffpartikel
A v er str varar, eru syltarkorn millistig milli
sandkorna og leiragna og vera til vi verun og
svrfun bergs. au eru mrkum ess a vera snileg
berum augum, en ef sylti er ni milli fingurgma ea
hn tekin munn, finnst fyrir kornum.
sylti (kvk)
d. silt
e. silt
n. silt
s. silt
. Schluff
Jarvegstegund r bergmoli, sem eru syltarkorn a
miklu leyti, en lti af leirgnum. Sylti er millistig milli
sands og leirs, a v er kornastr varar, en hefur ara
eiginleika. Veri vot sylti fyrir hristingi, gefur hn vatn
fr sr. Hn getur sogi a aftur sig undir rstingi og
enst t.
leirgn
d. lerpartikel
e. clay particel
n. leirpartikkel
s. lerpartikel
. Tonpartikel
Leiragnir eru smstu korn, sem myndast vi verun og
svrfun bergs. Tum eru r rsmar flgur. r eru
minni en 0,002 mm, en sums staar er mia vi
0,004 mm. Leiragnir skkva treglega ea ekki vatni
vegna smar. S leir ni milli fingurgma, finnst ekki
fyrir gnum, og r eru snilegar berum augum.
leir
d. ler, lerjord
e. clay
n. leire
s. lera
. Ton, Tonboden
Jarvegstegund r bergmoli, sem eru leiragnir a
miklu leyti. urr leir er harur, en linast, ef hann blotnar.
jkulruningur
d. morne
e. till, non-stratified drift
n. morene
s. morn
. Morne
Bergmol, sem verur til vi rof af vldum jkuls. v
eru venjulega allar kornastrir, allt fr leir upp stra
steina
I - 14
Alverk '95
0. Undirbningur og astaa
- 17 -
02. Flutningar, astaa og rekstur vinnuflokka
a) Verktturinn innifelur flutninga, uppsetningu, rekstur og
vihald nausynlegrar astu vinnusta og vinnubum.
Er ar me tali skrifstofuhsni, svefnsklar, mtuneyti,
vinnuskrar, rannsknarstofa vinnusta (s hennar krafist),
haldaskli og ll nnur nausynleg hs, ll nausynleg tki
og hld, ryggisastaa og ryggisbnaur, veitutengingar
(rafmagn, vatn, sklp, smi) og allt anna, sem nausynlegt
er til starfrkslu vinnustaar og astu og vi vinnubir.
A verki loknu skal fjarlgja skra, skraundirstur, tki,
efnisafganga, rusl og brabirgamannvirki, sem ekki er geti
rum kflum og flutt hafa veri ea ger vinnusta,
nmum og llum rum svum, sem notu hafa veri mean
framkvmdum st. Innifali er einnig ger og vihald
allra nausynlegra vega um vinnubasvi og tenginga vi
almennt vegakerfi. Einnig flutningur vinnuvla, tkja og
byggingarefnis a og fr vinnusta, greisla orkukostnaar,
laun matreislumanns o..h., fera- og uppihaldskostnaur
starfsmanna, akstur smbla, vinnufatnaur, ryggisbnaur,
rekstur smvla, umhira ljsavla og rif vinnubum og
verkfrageymslum.
c) vallt skal halda vinnusvi, vinnubum og umhverfi
eirra snyrtilegum. A verki loknu skulu vinnusvi hreinsu
og jfnu og ess gtt a hvergi veri framrstar gryfjur,
sem fyllst geta af vatni.
f) Uppgjr miast vi sundurliaa upph.
Greidd verur s upph sem gefin er upp tilbosskr.
Greislum verur haga eftirfarandi htt:
1. Einn-riji egar vlar og vinnubir hafa veri fluttar
vinnusta.
2. Einn-riji eftir v sem rum flutningum til verksins
og rekstri samkvmt essum verktti miar fram.
3. Sasti rijungur verur greiddur egar ll tki,
vinnubir og anna sem flutt hefur veri vinnusta,
hefur veri fjarlgt og lokahreinsun hefur fari fram.
Allur frekari kostnaur vi ennan li skal innifalinn
veri annarra lia.
Mlieining: HT.
02.1 Uppsetning astu, undirb. framkvmda
a) Verktturinn innifelur flutninga, uppsetningu, og vihald
nausynlegrar astu vinnusta og vinnubum. Er ar
me tali skrifstofuhsni, svefnsklar, mtuneyti,
vinnuskrar, rannsknarstofa vinnusta (s hennar krafist),
haldaskli og ll nnur nausynleg hs, ll nausynleg tki
og hld, ryggisastaa og ryggisbnaur, veitutengingar
(rafmagn, vatn, sklp, smi) og allt anna, sem nausynlegt
er til starfrkslu vinnustaar og astu og vi vinnubir.
A verki loknu skal fjarlgja skra, skraundirstur, tki,
efnisafganga, rusl og brabirgamannvirki, sem ekki er geti
rum kflum og flutt hafa veri ea ger vinnusta,
nmum og llum rum svum, sem notu hafa veri mean
framkvmdum st. Innifali er einnig ger og vihald
allra nausynlegra vega um vinnubasvi og tenginga vi
almennt vegakerfi. Einnig flutningur vinnuvla og tkja a
og fr vinnusta.
02.15 Vinnupln og tengingar vi vegakerfi
a) Verktturinn innifelur alla vinnu og kostna vi ger
vinnuplana vinnusta og tengingu vinnustaar vi
vegakerfi.
c) tlanir um vinnupln og tengingar skulu samykktar
ur en framkvmdir hefjast. Eftir a framkvmdum er loki,
skulu vinnupln og tengingar jfnu t ea fjarlg og annig
fr eim gengi (ef anna er ekki kvei) a upprunalegt
tlit svisins s breytt.
f) Uppgjr miast vi hanna frgengi rmml fyllingar-
efnis.
Mlieining: m
3
.
02.2 Flutningur byggingarefnis
a) Verktturinn innifelur alla vinnu og kostna vi flutning
byggingarefni .m.t. lestun, losun og akstur flutningstkja.
Mlieining: HT.
02.4 Rekstur vinnuflokka
a) Verktturinn innifelur allan kostna og vinnu vi rekstur
vinnustaar .m.t. umhira, rsting, matseld, orku- fis- og
ferakostnaur, akstur smbla, vinnufatnaur og ryggis-
bnaur.
Mlieining: HT.
03. Stjrnun
a) Verktturinn innifelur alla vinnu og kostna vi
skrsluger, bkhald, verkstjrn og eftirlit me framkvmd-
um.
Mlieining: HT.
Efnisyfirlit
02. Flutningar, astaa og rekstur vinnuflokka. 1
02.1 Uppsetning astu, undirb. framkvmda. 1
02.2 Flutningur byggingarefnis. 1
02.4 Rekstur vinnuflokks 1
03. Stjrnun. 1
03.2 Verkstjrn og umsjn. 2
04. Mlingar og tknilegt eftirlit. 2
04.1 tsetningar og framkvmdamlingar. 2
04.3 Tknilegt eftirlit. 2
05. Rif mannvirkja, hreinsun vegsvis. 2
02. Flutningar, astaa og rekstur vinnuflokka
0 - 1
Alverk '95
- 18 -
03.2 Verkstjrn og umsjn
a) Verktturinn innifelur alla vinnu og kostna vi verkstjrn
og umsjn me framkvmdum.
04. Mlingar og tknilegt eftirlit
a) Verktturinn innifelur allar mlingar og tknilegt eftirlit
verks. Innifali er m.a. tsetningar, harmlingar, mlingar
slttleika og lagykktum og eftirlit me a krfum um efni
og vinnugi s fullngt.
c) llum mlingum og rannsknum skal stjrna af flki
me reynslu vikomandi svii.
Merkja skal veglnu samrmi vi fyrirmli. Ef fastpunktar
eyileggjast vi framkvmd verksins skal tilkynna a
eftirlitinu egar sta og setja upp, mla inn og reikna
stasetningu nrra punkta, me smu gum og ur. A ru
leyti vsast til kafla I.4.1 verklsingu essari.
d) Allar mlingar og rannsknir skulu vera samrmi vi
a sem krafist er einstkum kflum essarar verklsingar,
ea mlt er fyrir um.
e) Frvik einstakra mlinga og rannskna skulu vera innan
eirra marka sem gefin eru upp einstkum kflum
verklsingar essarar, ea mlt er fyrir um.
Greidd verur s upph, sem gefin er upp tilbosskr og
verur greisla innt af hendi eftir v sem verki miar fram.
Mlieining: HT.
04.1 tsetningar og framkvmdamlingar
a) Verktturinn innifelur allar nausynlegar tsetningar og
mlingar eim verkhluta sem byggja skal, t fr fastmerkjum
og marghyrningamerkjum. Ennfremur allar mlingar, sem
nausynlegar kunna a vera mean verki stendur til ess a
tryggja a r krfur, sem gerar eru um nkvmni h og
slttleika, lagykkt og stasetningu su haldnar.
srverklsingu/tboslsingu ea teikningum eru gefnar
allar nausynlegar upplsingar um fyrirliggjandi fastmerki
og ggn til tsetninga.
ski verktaki eftir rum ea fleiri merkjum og mlistvum
ea frekari treikningum, skal hann sjlfur annast nau-
synlegar agerir og bera kostna af eim.
c) Setja skal upp og vihalda hlum til hliar vi vegmiju,
sem sna stvarmerkingu, vegh og fjarlg fr milnu
vegar. S ekkimlt fyrir um anna skal bil milli hla essara
vera 20 m.
04.3 Tknilegt eftirlit
a) Verktturinn innifelur allt tknilegt eftirlit annig a
tryggt s a fullngt s eim krfum sem gerar eru um efni
og vinnugi, t.d. snatkur, efnisrannsknir, umsjn og
eftirlit me vinnuaferum.
c) Allar prfanir og rannsknir skulu framkvmdar af fu
rannsknarflki me nga kunnttu.
Rannsknarailar og rannsknarastaa eru h samykki
eftirlitsins. Eftirliti skal jafnan hafa frjlsan og skoraan
agang a llum niurstum.
d) Gera skal prfanir til flokkunar og eftirlits efni og
vinnugum vegna einstakra verkefna samkvmt fyrirml-
um.
Eftirliti gerir ea ltur gera allar prfanir til eftirlits
vinnugum. Verktaki ltur hins vegar gera rannsknir
hfni efna, sem hann leggur til svo og rannsknir vegna
hnnunar slitlaga, sbr. vikomandi kafla verklsingar. Fjldi
prfana skal vera samrmi vi a, sem fram kemur
einstkum kflum essari verklsingu. Verktaki skal hafa
samvinnu vi eftirliti og rannsknastofnun vi tku
snishorna og veita vi hana, eigin kostna, alla nausynlega
astu samt asto faglrs vinnuafls.
05. Rif mannvirkja, hreinsun vegsvis
a) Verktturinn innifelur alla hreinsun vegsvis .m.t. vinnu
vi rif og flutning llum eim mannvirkjum, sem eru innan
vegsvisins og kvei hefur veri a fjarlgja, svo sem
hs, undirstur, stomra, brr, rsi, lagnir, bundi slitlag,
kantsteina, leiara, giringar o.s.frv.
S ekki mlt fyrir um anna, annast verkkaupi flun allra
nausynlegra leyfa.
c) Efni v sem til fellur vi hreinsun vinnusvis, skal, a
svo miklu leyti sem a er nothft, safna saman saman og
geyma til sari nota.
llu rusli og nothfu efni skal eytt ea a fjarlgt.
Mlieining: HT.
03.2 Verkstjrn og umsjn
0 - 2
Alverk '95
1. Efnisvinnsla, veranir, giringar o.fl.
- 19 -
11. Samgnguleiir vinnusvi
a) Verktturinn innifelur allt efni og vinnu vi ger, vihald
og niurrif brabirgavega, nmuvega og brabirgabra,
sem bygg eru framkvmdatmanum. Verktturinn felur
einnig sr styrkingu og a vihald, sem nausynlegt er
rum umferarmannvirkjum, sem notu eru gu
framkvmdarinnar.
c) tlanir um breytingar nverandi vegum og lagningu
brabirgavega skulu samykktar af eftirlitinu ur en
framkvmdir hefjast. Ger og vihald brabirgavega skal
vera lka gaflokki og vegir eir ea veghlutar sem eir
koma stainn fyrir og er a h samykki eftirlitsins.
Brabirgavegir og nmuvegir skulu annig byggir a eir
skapi ekki httu fyrir mannvirki sjlft ea umfer, sem
er vinnusvinu. Eftir a framkvmdum er loki, skulu
brabirgavegir og nmuvegir jafnair t s ess krafist og
sltta og s flgin. Gert skal vi og gengi fr llum rum
umferarmannvirkjum, annig a au su ekki verra standi
en au voru ur en framkvmdir hfust.
tbosverkum verur greidd s upph sem gefin er upp
tilbosskr. Greitt verur eftir v sem verki miar fram.
Mlieining: HT.
14. Efnisvinnsla
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi efnisnm,
hrpun, flokkun, mlun og vott steinefnum, ennfremur
framleislu olumalar, olumalbiks, stungumalbiks,
froumalbiks, eytumalbiks og annars malbiks, sem blanda
er blndunarst.
Innifali er allt efni og ll vinna, allt fr efnistku nmu
fullunni efni lager.
c) Vinnslu steinefna skal haga annig, a ekki s hindru
frekari efnisvinnsla.
Ef efni er geymt haug a vinnslu lokinni, skal ganga fr
botni fyrir haugsetningu efnis ur en framkvmdir hefjast
og ef sta ykir til skal mla upp botn fyrir uppgjr.
Vi haugsetningu skal gta ess a unni efni askiljist sem
minnst og a eftirfarandi kvi veri haldin:
- Haugsetja skal efni mest 2 m lgum.
- H keilu undan flutningsbandi m mest vera 3 m.
heimilt er a nota unni efni til a jafna gryfjubotn ea til
annarra nota, nema me leyfi eftirlits.
Vegna slysahttu m hvorki skilja eftir efnisstl, sem getur
hruni n lgir, sem geta valdi vatnsuppistu, nema me
skriflegu leyfi eftirlitsins.
Allur frgangur vinnusvi skal vera snyrtilegur.
Mlieining: HT.
14.1 Hrpun steinefna
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi efnisnm
og sigtun undirstr/yfirstr steinefna. Innifalinn er
kostnaur vi hreinsun og ofanaftingu, upptingu og
mokstur efnis hrpu, hrpun efnisins, vottur og flutningur
harpaa efnisins haug.
c) ur en vinnsla hefst skal kvea, og f samykki
eftirlitsins , hvernig ofanaftingu efnis veri haga, svo og
stasetningu efnistku og haugsetningu harpas efnis.
d) Prfanir skulu vera samrmi vi tflur I.9 -I.11.
e) Kornastrir skulu liggja innan eirra marka, sem upp eru
gefin fyrir vikomandi efni.
Framleitt efnismagn skal ekki vkja meira en 5% fr v
sem krafist er tboslsingu/ srverklsingu s anna ekki
teki fram ar.
f) Uppgjr miast vi unni efnismagn.
Efnismagn skal mla annan hvorn eftirfarandi htt
samkvmt nnari kvum srverklsingu/tboslsingu:
- Harpa efni mlt haug.
jppun haug skal miu vi a hjlaskfla flytji harpaa
efni fr hrpu efnishaug. Sltta skal haug a ofan ur en
mling fer fram. Mla skal efnishaug me tachymeter ea
rum jafn nkvmum aferum. Uppgjr miast vi
frgengi rmml haug.
Mlieining: m
3
.
- Vigtun hrpuu efni.
Efnismagn skal mia vi aflestur af bandvog og skal
nkvmni vogar vera studd mlingum er gerar eru annig,
a kvei magn er vigta vrubl af bandi hrpu og unginn
veginn lggiltri blavog. Mismunur yngd bandvogar og
blavogar skal vera innan vi 2%. Frgengi rmml skal
reikna t fr rmyngd malar. Rmyngd skal kvara ur
en vinnsla hefst.
Mlieining: m
3
.
Efnisyfirlit
11. Samgnguleiir vinnusvi 1
14. Efnisvinnsla 1
14.1 Hrpun steinefna 1
14.2 Mlun steinefna 2
14.4 Framleisla malbiks 2
14.41 Oluml (Ol) 7
14.43 Olumalbik (Oma) 8
14.44 Froumalbik (Fma) 8
14.45 eytumalbik (ma) 9
14.47 Stungumalbik (Stm) 10
15. veranir 11
17. Giringar 11
17.1 Gaddavrsgiringar 12
17.2 Netgiringar 12
17.3 Rafmagnsgiringar 13
11. Samgnguleiir vinnusvi
1 - 1
Alverk '95
- 20 -
14.2 Mlun steinefna
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi efnisnm,
flokkun, vott, mlun og sigtun malarefna. Innifalinn er
kostnaur vi hreinsun og ofanaftingu, upptingu og
mokstur efnis malara, mlun, vott, flokkun og sigtun
steinefnisins og flutningur malaa efninu haug.
b) Efnisgi skulu vera samkvmt krfum eirra verktta,
sem efni a ntast (sj kafla 5., 6. og 8.).
c) ur en vinnsla hefst skal kvea hvernig ofanaftingu
efnis veri haga, svo og stasetningu efnistku og
haugsetningu unnu efni.
Ganga skal fr mluu efni haug og skal vi a mia a
jarta ea hjlaskfla flytji efni fr malara efnishaug og
jappi jafnframt hauginn.
d) Verki skal hafi prufumlun um a bil 100 m
3
, ar
sem kornadreifing og brothlutfall efnisins er kanna svo og
lfrn efni, s ess krafist.
verksta skal vera viunandi astaa til prfana og
rannsknartki er fullngja krfum um nkvmni prfana.
Bi astaa og rannsknartki eru h samykki eftirlitsins.
Tni prfana skal vera samkvmt tflum I.9-I.11. Vinna skal
sni strax, og skulu niurstur liggja fyrir skriflega og
afhentar eftirlitinu s ess ska.
e) Kornastrir skulu liggja innan eirra marka, sem upp
eru gefin fyrir vikomandi efni. Framleitt efnismagn skal
ekki vkja meira en 5% fr v sem krafist er tboslsingu/
srverklsingu, s anna ekki teki fram ar.
f) Uppgjr miast vi unni efnismagn. Efnismagn skal
mla annan hvorn eftirfarandi htt samkvmt nnari
kvrun srverklsingu / tboslsingu:
- Mala efni mlt haug.
jppun haug skal miu vi a hjlaskfla flytji malaa
efni fr malara efnishaug. Sltta skal haug a ofan ur en
mling fer fram. Mla skal efnishaug me tachymeter ea
rum jafn nkvmum aferum. Uppgjr miast vi
frgengi rmml haug.
Mlieining: m
3
.
- Vigtun mluu efni.
Efnismagn skal mia vi aflestur af bandvog og skal
nkvmni vogar vera studd mlingum er gerar eru annig,
a kvei magn er vigta vrubl af bandi malara og
unginn veginn lggiltri blavog. Mismunur yngd
bandvogar og blavogar skal vera innan vi 2%. Frgengi
rmml skal reikna t fr rmyngd malar. Rmyngd skal
kvara ur en vinnsla hefst.
Mlieining : m
3
.
14.4 Framleisla malbiks
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi
framleislu malbiks sem blanda er st, samt geymslu og
afhendingu r sli ea flutning tilgreindan geymslusta.
Verktturinn innifelur einnig allt efni og alla vinnu vi
framleislu efna klingu samt flutningi eirra tilgreindan
geymslusta.
b) Efnin sem fjalla er um, eru steinefni, bindiefni og
vilounarefni.
Steinefni: Steinefni malbik skulu standast r efniskrfur
sem settar eru fram hr eftir.
Berggreining: Berggreining skal ger samkvmt flokkunar-
kerfi Rannsknastofnunar Byggingarinaarins Berggrein-
ingakerfi Rb 57 fr 1989. Eftirfarandi krfur um leyfilegt
magn steinefna gaflokkum eru leibeinandi. Heimilt er
a nota steinefni sem stenst ekki krfur r berggreiningu ef
niurstur r frostols-, vilounar-, slitols- og styrk-
leikaprfum eru jkvar.
Steinefni klingar
Umfer Gaflokkur 1 Gaflokkur 3
< 200 DU < 15%
200-1000 DU < 10%
1000-2000 DU < 5%
> 2000 DU > 50 % < 5%
Steinefni oluml og olumalbik
< 1000 DU < 10%
1000-2000 DU < 5%
> 2000 DU > 50% < 5%
Steinefni stungumalbik
< 2000 DU < 10%
2000-8000 DU > 65% < 7%
8000-15000 DU > 90% < 5%
> 15000 DU > 90% < 3%
Viloun: Steinefni klingar, oluml, olumalbik og
bikbundin burarlg skulu prfu me hrrsluprfi til a meta
vilounarhfni eirra vi bindiefni. vegi steinefni sem
fr akningu r hrrsluprfi 90 % stenst prfi. Ef akning
er minni skal vo steinefni og endurtaka prfi. Ef efni
nr ekki 90 % akningu eftir vott, skal setja a
frostolsprf Steinefnanefndar og skulu efniskrfur ess skera
r um hvort efni er nothft klingu, oluml, olumalbik
ea bikbundin burarlg, mia vi tla umferarmagn.
skal efni teljast nothft fyrir tlaa umfer > 1000
DU. S vilounarprfs krafist fyrir stungumalbiksefni,
verur prfunarafer og krfum lst tboslsingu/
srverklsingu.
Slitol: Slitol steinefna skal prfa me Dorry aferinni..
Miast eftirfarandi krfur um slitol vi prfun urru
steinefni og er leyfilegt frvik slittlu 20 mm
3
.
Steinefni klingar
Umfer Slittala
<200 DU Engar krfur
200-1000 DU < 600 mm
3
1000-2000 DU < 550 mm
3
>2000 DU < 450 mm
3
14.2 Mlun steinefna
1 - 2
Alverk '95
- 21 -
Steinefni oluml og olumalbik.
Slittala skal vera < 550 mm
3
Steinefni stungumalbik ar sem umferarhrai er <70 km/klst.
Umfer Slittala
< 2000 DU < 700 mm
3
2000-8000 DU < 550 mm
3
8000-15000 DU < 450 mm
3
>15000 DU < 400 mm
3
Steinefni stungumalbik ar sem umferarhrai er >70 km/klst.
Umfer Slittala
<2000 DU < 550 mm
3
2000-8000 DU < 450 mm
3
8000-15000 DU < 400 mm
3
>15000 DU < 400 mm
3
Styrkleiki: Styrkleikaprf gert me Los Angeles aferinni,
ASTM C-131, skal gefa eftirfarandi gildi :
Steinefni klingu
Umfer LA-gildi
<200 DU <30 %
200-1000 DU <25 %
1000-2000 DU <20 %
>2000 DU <20 %
Umfer LA-gildi
< 2000 DU <20 %
> 2000 DU < 17 %
Umfer LA-gildi
< 8000 DU < 20 %
8000-15000 DU < 15 %
> 15000 DU < 12 %
Frostol: Frostolsprfi skal gert samkvmt afer
Steinefnanefndar. Efni sem nota malbik skal a ru jfnu
sett frostolsprf ef efnisnma hefur ekki veri prfu me
tilliti til frostols. Ef prfa flokkaa perlu yfir 8 mm malbik
er niurbrot kornastr 9,5-12,5 mm randi krafa en
niurbrot kornastr 2,4-4,75 mm haft til hlisjnar. Ef
hins vegar a nota efni r bum kornastrarbilum skal
lta krfur beggja kornastrarbila sem jafngildar. eim
tilfellum sem steinefni stenst krfur kornastr 9,5-12,5 mm,
en ekki kornastr 2,4-4,75 mm er oftast hgt a bta
verunarol me v a sigta fr efni undir 4,75 mm og brjta
r grfari kornastrum. Mia skal vi eftirfarandi gildi :
Steinefni klingu
Umfer (9,5 -12,5mm) (2,4 -4,75mm)
< 200 DU < 25 % < 40 %
200-1000 DU < 20 % < 30 %
1000-2000 DU < 10 % < 15 %
2000-8000 DU < 5 %
> 8000 DU < 3 %
Umfer (9,5 -12,5mm) (2,4 -4,75mm)
<2000 DU <10 % <15 %
>2000 DU <5 % <8 %
Umfer (9,5 -12,5mm) (2,4 -4,75mm)
<2000 DU <15 % <23 %
2000-8000 DU <10 % <15 %
8000-15000 DU <5 % <8 %
>15000 DU <3 % <5 %
Arar krfur: Lfrn hreinindi mega ekki vera meira en 2
skv. kvara fyrir NaOH prfunina efnum sem tlu eru
klingar og kaldblanda malbik, og ekki meiri en 4 efnum
sem nota heitblanda malbik.
tt steinefni skal fremur vali slitlg a ru jfnu. S
prfunar ttleika steinefna krafist, verur prfunarafer
og krfum lst tboslsingu.
Brothlutfall skal meti og er krfum um brothlutfall fyrir
hverja malbiksger lst vikomandi kflum hr eftir.
Kleyfni steinefna olubundin slitlg skal vera f 1,5.
Krfur til strarflokka steinefna eru sndar tflu 14.4.2,
samt leyfilegum frvikum.
Tafla 14.4.2 Strarflokkun steinefna
Heiti Strarfl. Hmark Hmark Hmark Allt skal
flokks ISO-sigti % 5% skal 85% skal smjga
smjgja smjga sigti sigti
mm mm Undir Yfir mm mm mm
Fyllir 0 - 0,075 20 0,5
0 -2 0 - 2 15 4
0 - 4 0 - 4 15 2 8
0 - 8 0 - 8 15 4 11,2
0 - 11 0 - 11,2 15 5,6 16
0 - 16 0 - 16 15 8 22,4
0 - 20 0 - 22,4 15 31,5
0 - 25 0 - 25 15 31,5
0 - 32 0 - 31,5 15 37,5
0 - 53 0 - 53 15 63
0 - 64 0 - 63 15 75
0 - 100 0 - 120 15 160
2 - 4 2 - 4 25 15 1 8
4 - 8 4 - 8 25 15 2 11,2
8 - 11 8 - 11,2 25 15 4 16
8 - 16 8 - 16 20 15 4 22,4
8 - 22 8 - 22,4 20 15 4 26,5
11 - 16 11,2 - 16 15 20 8 22,4
11 - 100 11,2 - 120 15 15 8 160
16 - 22 16 - 22,4 25 15 8 26,5
16 - 32 16 - 31,5 15 15 11,2 37,5
16 - 53 16 - 53 15 15 11,2 63
22 - 32 22,4 - 31,5 20 15 11,2 37,5
22 - 53 22,4 - 53 15 15 16 63
22 - 64 22,4 - 63 15 15 16 75
22 - 150 22,4 - 160 15 15 16 200
32 - 53 31,5 - 53 15 15 19 63
32 - 64 31,5 - 63 15 15 22,4 75
64 - 120 63 - 120 15 15 31,5 160
Hmarks steinastr slitlagi skal vera minni en 1/3 af ykkt
slitlagsins eftir vltun. Fyrir undirlg m hmarks steinastr
vera allt a helmingur af ykkt ess eftir vltun. Ef undirlag
er sltt er minnsta ykkt slitlags lg til grundvallar hmarks
steinastr. Heimilt er a vkja fr essari reglu hva vivkur
kanta og milli akreina og verur ger grein fyrir v
srverklsingu/tboslsingu. essi skilyri gilda ekki ef um
er a ra afrttingu undir blanda slitlag ea klingu.
1 - 3
Alverk '95
- 22 -
Frekari krfur til kornadreifingar steinefna slitlg eru settar
fram vikomandi kflum essarar verklsingar.
Bindiefni: au bindiefni sem hr verur fjalla um eru
stungubik, jlbik, unnbik, vegola og bikeyta.
Stungubik, er tkna me SB samt tlu sem snir stungudpt,
skal fullngja eim krfum sem settar eru fram tflu 14.4.3.
bikinu m ekki vera vatn n hreinindi og heldur ekki
tfellingar sem gtu minnka gi ess. Stungubiki m ekki
freya vi hitun allt a 175 C.
jlbik, unnbik og vegolur skulu fullngja krfum sem
settar eru fram tflum 14.4.4 a-c.
jlbik, er tkna me JB samt tlu sem segir til um seigju
ess.
unnbik er tkna me UB og tlu sem segir til um seigju
ess og loks bkstaf sem tknar hrnunarhraa blndunnar.
Stafurinn H tknar hraa hrnun (uppgufun rokefna), M
tknar mealhraa hrnun og S tknar a sama skapi seina
hrnun. unnbik skal framleia r stungubiki og lttri
(rokgjarnri) olu. unnbik a vera jafnt blanda og n
hreininda ea blndunar, sem gti skaa eiginleika ess.
Vegola er tknu me VO og tlu sem segir til um seigju
hennar vi 60 C. Hn skal vera framleidd r stungubiki, og
ungri olu (eimingarrest jarolu) og vera ynnanleg me
lttri olu (rokefni). Vegola a vera jafnt blndu og n
hreininda ea blndunar, sem gti skaa eiginleika hennar.
Bikeyta er skammstfu B samt tlu sem segir til um
prsentuhluta biks efninu og bkstaf sem segir til um hve
hratt hn brotnar, H fyrir hratt, M fyrir mealhratt og S fyrir
seint.
Tafla 14.4.5 snir krfur til bikeyta sem tlaar er til
lmingar og festunar.
egar bindiefni er vali skal taka tillit til hvaa rstma
tlgn fer fram, veurs vi tlgn, umferar og samsetningar
hennar samt leyfilegum xulunga eim vegarkafla sem
leggja skal slitlagi. egar bindiefnismagn er kvei skal taka
tillit til elisyngdar, kornadreifingar og grops steinefnisins.
Magn bindiefnis blnduu malbiki skal kvei grundvelli
magns ess bindiefnis sem er skili fr blnduum massa
vi skiljun. Magn bindiefnis klingar og gegndreypt slitlg
ea burarlg er kvei fyrirfram l/m
2
.
Mia skal vi a elisyngd steinefna s 2,90 tonn/m
3
. Ef
frvik fr essum elismassa er meira en 0,1 tonn/m
3
skal
leirtta bindiefnismagni blnduum slitlgum samkvmt
eftirfarandi jfnu:
Venjulegt bindiefnismagn x 2,90
Bindiefnismagn =
____________________________________________
Mld elisyngd steinefna
Tafla 14.4.3 Krfur fyrir stungubik
Gerir stungubiks (Stm)
SB40 SB60 SB85 SB120 SB180 SB250 SB370
Prfanir : Prfunarafer
Stungudpt (100 g, 5 sek, 25 C) : ASTM D5
lgm. 35 50 70 100 145 210 300
hm. 50 70 100 145 210 300 430
Seigja 60CN x s/m
2
(1N x s/m
2
= 10 poise) : ASTM D2170
lgm.300 200 120 80 50 30 20
Seigja 135C mm
2
/s (1 mm
2
/s = 1cst) : ASTM D2170
lgm.400 310 260 215 180 150 130
Uppleysanleiki, % yngdar : ASTM D2042
lgm.99,5 99,5 99,5 99,5 99,5 99,5 99,5
Blossamark PMcc, C : ASTM D93
lgm.220 220 200 200 200 180 180
Prfun eftir TFOT ea RTFOT : ASTM D1754 ea ASTM D2872
yngdartap % yngdar
hm. 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,5 1,5
Brotmark, skv. Fraas, C : IP 80
hm. -5 -8 -10 -12 -15 -18 -20
Seigja 60C N x s/m
2
(N x s/m
2
= 10 poise) : ASTM D2171
hm.2000 1300 800 500 350 200 150
Togol 25C, cm :ASTM D113
lgm. 15 15 50 75 100
Togol 10C, cm : ASTM D113
lgm. 50 75
Tafla 14.4.4 a Krfur fyrir jlbik
Gerir jlbiks
JB6000 JB10000
Prfanir : prfunarafer
Seigja 60 C, mm2/s : ASTM D2170
lgm. 4500 7500
hm. 7500 12500
Seigja 90 C, mm2/s : ASTM D2170
lgm. 510 730
Blossamark PMcc, C
lgm. 160 160
Uppleysanleiki 1,1,1-trklretan, % : ASTM D2042
lgm. 99,5 99,5
Vatnsinnihald, % : ASTM D95
hm. 0,2 0,2
Eiginleikar eftir TFOT vi 120 C
yngdartap, % : ASTM D1754
hm. 1,4 1,0
Seigjuhlutfall, fyrir TFOT/eftir TFOT : ASTM D2170
hm. 2,5 2,0
1 - 4
Alverk '95
- 23 -
Tafla 14.4.4 b Krfur fyrir unnbik
Gerir unnbiks (UB)
20H 45H 1500H 1500M 4500H 4500M
Seigja 60C mm
2
/s: ASTM D2170
lgm. 15 30 1000 1000 3000 3000
hm. 30 60 2000 2000 6000 6000
lgm. 28 40 28 60 28 60
Eiming : ASTM D402
Eimi rmmls-
prsentu af heildarmagni a:
190 C lgm. 5
225 C lgm. 25
260 C lgm. 35 5 2
315 C lgm. 40 10 5
360 C hm. 55 50 22 22 17 17
Vatnsinnihald, % yngdar
hm. 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2
Krfur til eimingarleifar
lgm. 99,5 99,5 99,5 99,5 99,5 99,5
Stungudpt (100 g, 5 sek, 25 C) : ASTM D5
lgm. 70 170 70 170 70 170
hm. 130 350 130 350 130 350
Tafla 14.4.4 c Krfur fyrir vegolur
Gerir vegolu
VO250 VO500
Seigja 60C mm
2
/s : ASTM D2170
lgm. 175 350
hm. 350 700
lgm. 70 70
Eiming : ASTM D402
Eimi rmmls-
prsentu af heildarmagni a:
260 C hm. 1 1
315 C hm. 7 7
360 C hm. 12 12
Vatnsinnihald, % yngdar
hm. 0,5 0,5
Krfur til eimingarleifar
lgm. 99,5 99,5
Seigja 60C mm
2
/s : ASTM D2170
lgm. 500 2000
hm. 2000 5000
Tafla 14.4.5 Krfur fyrir bikeytu til lmingar og festunar
Gerir bikeytu (B)
B50H B70S B70S B70M B70M B70H B70H
SB SB UB SB UB SB UB
Seigja STV, 4 mm/s : DIN 52023
v/25 C <8
v/50 C 10-25 10-25 15-30 10-25 15-50 10-30
Leif sigti 0,5 mm, % yngdar : ASTM D244
v/25 C <0,1
v/50 C <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1
Stugleiki vi geymslu : ASTM D244
Sigtiprf eftir 4 vikna geymslu v/25 C, % yngdar
<0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1
Leibeinandi brothraaprf, sek
: Hndbok 014, nr 235, Brytetest. ASTM D244
<80 >120 >120 80-120 80-120 <80 <80
Eiming a 260 C
Olueimi, hmark % yngdar
3 3 3 3 3 3 3
Bindiefnisinnihald lgmark % yngdar
47 67 67 67 67 67 67
Prfanir eimingarleif : ASTM D5
Stungudpt (25 C; 0,1 mm)
lgm. 150 150 150 150
hm. 400 400 400 400
Seigja v/25 C mm2/s : ASTM D2170
lgm. 6000 6000 6000
hm. 10000 10000 10000
Hsta leyfilega hitastig vi geymslu bindiefni er snt tflu
14.4.6.
Tafla 14.4.6 Hmarks hitastig vi geymslu bindiefni
Bindiefnis- Hmarks-
tegund hitastig
C
SB 40 190
SB 60 175
SB 85 160
SB 120 155
SB 180 150
SB 250 145
SB 370 140
JB 6000 135
JB 10000 140
UB 45 55
UB 1500 120
UB 4500 135
VO 250 100
VO 500 110
Ef hjkvmilegt er a geyma bindiefni upphita meira en
eina viku skal lkka hitastig ess um 20- 30 C mia vi
hmarks hitastig. Hfilegt hitastig vi blndun og tlgn er
snt vikomandi kflum essarar verklsingar.
Vilounarefni: Nota skal vilounarefni kaldblanda
malbik ef bindiefni er stungubik, unnbik ea vegola. Ef
krafist er vilounarefnis heitblndu slitlg verur ess
geti srverklsingu/tboslsingu.
1 - 5
Alverk '95
- 24 -
S annars ekki geti skal vilounarefni vera diamin, framleitt
r fitusrum sem innihalda aallega kolefniskejurnar C14
og C18.
Prfa skal virkni vilounarefna vikomandi steinefni og
bera saman vi viloun me ekktu vilounarefni. Prfun
skal ger me hrrsluprfi (Wet mix test). Einungis m leyfa
notkun nju vilounarefni ef a, vi urnefnda prfun,
stenst samanbur vi viurkennt vilounarefni.
yngd vilounarefnis skal vera 0,8% af yngd bindiefnis
stungubik, unnbik og vegolu nema anna s teki fram
srverklsingu/tboslsingu.
Standi bindiefni upphita eftir a vilounarefni hefur veri
blanda a, skal bta vi vilounarefni samkvmt
fyririrmlum framleianda.
Ef snt er fram , me viurkenndum prfunum, a
vilounarefni tapi ekki vilounareiginleikum snum vi
upphitun bindiefnis, er leyfilegt a vkja fr urnefndri reglu.
Ef nota er vilounarefni heitblandaan massa, ea
stungubik til framleislu froubiki, skal vilounarefni
ola blndunarhitann n ess a tapa vilounareiginleikum
snum.
Vilounarefni skal geyma urrum sta.
c) kvrun blndu er ger me tilliti til fyrri reynslu og/
ea samkvmt prfunum rannsknastofnun. vikomandi
kflum fyrir slitlg og burarlg eru settar fram krfur um
markalnur kornadreifingar steinefnis, bindiefnismagn og ger
og tilskylda eiginleika malbiksins.
tflu 14.4.7 er snt hvaa atrii arf a kanna vi ger
mismunandi malbiks.
Tafla 14.4.7 Atrii sem arf a kanna vi ger malbiks
Malbik blanda
st veg burarlag
Stungu- Olu- Olu- Kaldbl Kl- Frou- eytu-
malbik malbik ml oluml ingar malbik malbik
Ger steinefna,
kornadr. o.fl. X X X X X X X
Bindiefni,
ger og magn X X X X X X X
Vilounarefni,
ger og magn X* X X X X X X
Magn steinefnis X
Elisyngd,
steinefnis X X X X X X
Hitastig blndu X X X
Hitastig bindiefn. X X X X X X X
Mesta vatnsinnihald X X X X X
Mesta holrmd,
jappas slitlags X X
Festa X
Sig X X
* egar nota steinefni sem ekki hefur veri nota ur stungumalbik.
Blanda skal allt malbik nema klingar og frst burarlg
st, sem skilar jafnri framleislu og uppfyllir r krfur
um nkvmni sem eru tilskyldar. Stin skal vera a
afkastamikil a framleisla hennar s ngileg fyrir jafna
tlgn, n stvana, fyrir heitblanda malbik a undanskilinni
oluml.
Stin skal vera annig tbin, a auvelt s a stjrna og
leirtta kornadreifingu steinefna.
egar stungumalbik er blanda, ar sem krafist er mikillar
nkvmni kornadreifingu steinefnis, skal stin vera tbin
sigtum, sem gera kleift a leirtta kornadreifingu
steinefnisins ur en a er leitt inn blandarann.
Ef nota fylli skal leia hann beint blandarann.
egar bindiefni er skammta eftir rmmli skal taka tillit til
ess a elisyngd bindiefnis breytist me hitastigi ess. Ef
hitastig bindiefnis breytist um meira en 15 C a leirtta
magn.
Tankar til geymslu bindiefnis skulu vera einangrair og
tbnir me sjlfvirkum hitastillum, sem halda hitastiginu
innan tilskilinna marka og hindra ofhitun. Tankarnir skulu
vera annig tbnir a llum ryggiskrfum s fullngt.
egar oluml, olumalbik og froumalbik eru framleidd er
vilounarefni blanda bindiefni. Stin a vera tbin
me geymum og rum tbnai til a blndun vilounar-
efnisins bindiefni veri fullngjandi.
Blndunartanknum skal skipt tvennt, annig a nota s
efni r rum hlutanum mean veri er a blanda
vilounarefni bindiefni hinum. Bir hlutar skulu tbnir
me krftugum blndunartbnai, t.d. hrrara, hringrsar-
dlu ea jafngildum hrribnai.
Stin skal vera annig tbin a fullngjandi urrkun veri
steinefni og blndun veri jfn. Hn skal vera tbin a
mrgum mlum a auvelt s a fylgjast me urrkun og
blndun. Tryggja skal a ekki veri um yfirhitun a ra
steinefni og blndu.
Ef vilounarefni er blokkum arf blndunarstin a vera
me astu til a bra a, ur en v er blanda
bindiefni. Bra skal vilounarefni vi lgra hitastig en
90 C, nema ef nota er hitaoli vilounarefni. Framfylgja
skal ryggisreglum um mehndlun vilounarefna.
d) Steinefni: ur en kvei er a nota steinefni malbik
skal gera allar prfanir er tilskyldar eru samkvmt tflu 14.4.8.
og skal efni standast krfur, sem gerar eru fyrir vikomandi
slitlagstegund.
Tafla 14.4.8 Prfanir steinefnum malbik
Stungu- Olu- Olu Kl- Kling Frou- eytu-
malbik malbik ml ing me m.fl. malbik malbik
Prfanir ml. ml
Berggreining X X X X X X X
Kornadreifing X X X X X X X
Kleyfni X X X X X X X
Slitol X X X X X
Brothlutfall X X X X X X X
Lfrn efni X X X X X X
Viloun X* X X X X X X
Grop X X X X X X X
Frostol X X X X X
LA - prf X X X X X
* egar nota steinefni sem ekki hefur veri nota ur stungumalbik.
kafla I.6, tflum I.9 - I.11 eru gefnar upp krfur um tni
prfana vi framleislu steinefna malbik.
1 - 6
Alverk '95
- 25 -
Bindiefni: ur en kvei er a nota bindiefni malbik ea
til annarra nota skal gera allar r prfanir er sndar eru
tflum 14.4.3, 4 og 5 og skal efni uppfylla r krfur, sem
gerar eru fyrir vikomandi malbikstegund.
Fjldi prfana skal vera eins og snt er tflu 14.4.9.
Tafla 14.4.9 Tni prfana bindiefni ur en blndun ea
tlgn klingu hefst
Prfanir Prfanir bindiefni
Tegund bindiefni ur eftir a blndun efnis
bindiefnis en blndun efnis ea ea tlgn klingu
tlgn klingu hefst er hafin
og alltaf egar teki
er mti njum skips-
farmi
Stungubik Tvr askildar Prfun stungudpt
prfanir samkv. eftir notkun 1000
tflu 14.4.3. tonnum af biki.
Ef um samrmi er Heildarprfun samkv.
a ra niur- tflu 14.4.3.
stum skal prfa eftir notkun 2000
a.m.k. tv sni tonnum af biki.
vibt.
unnbik, Tvr askildar prf- Taka skal sni af hverjum
vegolur anir fullblnduu farmi sem nota blnd-
bindiefni samkv. un ea tlgn. rija
tflu 14.4.4. hvert sni skal seigju-
prfa en hin skulu geymd.
egar unnbik er Ef bindiefni er blanda
nota skal einnig beint stra tanka
gera prfanir seigju skal gera eina mlingu
vi 100-130 C eftir hverja blndun.
Ef um samrmi Heildarprfun samkv.
er a ra niur- tflu 14.4.4. eftir
stum skal prfa notkun 500 tonnum
a.m.k. tv sni af bindiefni.
vibt.
Bikeytur rjr askildar
prfanir full-
blandari bikeytu
samkv. tflu
14.4.5.
Blndunarst: ur en blndun hefst skal sannreyna og
stilla alla mla og stillibna blndunarstvarinnar. Skylt
er a hafa mla til vara blndunarsta.
Mean blndun stendur skal hafa stugt eftirlit me eim
hlutum blndunarstvar, sem hafa hrif gi blndunnar
og skipta um ur en slit ea bilun eim hefur hrif
gi blndunnar.
Starfrkja skal rannsknastofu blndunarsta sem fullngir
krfum til prfana eins og lst er vikomandi kflum um
malbik essari verklsingu.
Vogir og magnmla fyrir steinefni og bindiefni skal sannreyna
daglega.
Skr skal reglulega samsvarandi gildi mla fyrir steinefni
og bindiefni.
egar notu er st me samfelldri blndun, skal koma
fyrir krana leislunni fr dlu vi bindiefnistank til
aranna. Vi kranann skal tengt rr til mlikers og rrinu
skal vera rstimlir me stilli, annig a hgt s a stilla
sama rsting og notaur er vi un bindiefnisins vi
framleisluna.
lotublndunarst me magnmli fyrir bindiefni skal
stasetja krana rri fr mlikeri a urum me leislu a
lti til a sannreyna yngd bindiefnisskammtsins.
Krfum um prfanir blnduu efni er lst kflum um
tlgn vikomandi malbiks essari verklsingu.
f) Uppgjr miast vi framleitt efnismagn samkvmt
fyrirmlum.
Mlieining: tonn.
14.41 Oluml (Ol)
framleislu olumalar sem blndu er st, samt geymslu
og afhendingu r sli ea flutning tilgreindan geymslusta.
b) Efni skulu fullngja krfum kafla 14.4 b).
Mesta steinastr skal vera milli 12 og 18 mm samkv. tflu
nr. 14.4.2. Kornadreifing steinefnisins skal vera innan marka
sem gefin eru tflu 14.4.10.
Tafla 14.4.10 Krfur til markalna steinefnis oluml
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
ISO sigti Sldur yngd mrk %
mm efri neri
0,063 5 1
0,125 7 2
0,25 12 4
0,5 19 8
1 29 13
2 42 21
4 57 33
8 81 52
16 86
Sldurferill steinefnisins skal liggja sem nst samsa
markalnum samkvmt tflu 14.4.10.
Korn strri en 4,75 mm skulu innihalda minnst 20 % (mia
vi yngd) steina me minnst einn flt brotinn og sandhluti
efnisins (0-4,75 mm) m ekki innihalda meira en 50% (mia
vi yngd) steinsalla r mlun.
oluml skal nota vegolu af gerinni VO250 ea VO500.
Heimilt er a nota ara ger og skal gera grein fyrir
efniseiginleikum hennar. Krfur til vegolunnar eru
samkvmt kafla 14.4 b).
Krfur til vilounarefna eru tilgreindar kafla 14.4 b).
14.41 Oluml (Ol)
1 - 7
Alverk '95
- 26 -
c) yngd vegolu af urri yngd steinefnis skal kvein me
prfblndum. Magn vegolunnar er meti me tilliti til
kornadreifingar steinefnisins og gropi samt magni af fylli
og vatnsinnihaldi olumalarinnar
Magn vilounarefnis er tilgreint kafla 14.4 b).
Hsta rakastig vi blndun er kvei me tilliti til gerar
steinefnis. Vi kaldblndun me steinefni sem hefur mikla
holrmd m raki vera allt a 8% af urri yngd steinefnis.
Vi heitblndun olumalar skal lkka rakastig steinefnisins
2-3 % af urri yngd steinefnis ef rf er til a vihltandi
viloun nist.
egar oluml er kaldblndu er nausynlegt a breia yfir
steinefnahauga til a halda raka lgmarki vi blndun.
Kaldblandaa oluml skal geyma haug nokkra daga ur
en hn er lg t.
Vi blndun oluml skal hitastig vegolunnar vera 80 C
fyrir VO250 en 90 C fyrir VO500.
Anna hvort skal vigta fullgera blndu ea reikna t yngd
hennar grundvelli yngdar einstakra hluta blndunnar.
d) Prfanir skulu gerar samkv. kafla 14.4 d). Ola skal loa
vi steinefni vi upphitun suuprfi allt a 70 C fyrir
heitblandaa oluml.
e) Kornadreifing, viloun suuprfi og magn bindiefnis
og vilounarefnis skal fullngja settum krfum, me
eftirfarandi olvikum:
- Bindiefnismagn einu sni 0,4%
- Bindiefnismagn sem mealtal af
tveimur snum 0,3%
5 snum teknum r 0,2%
10 snum teknum r 0,15%
- Mesta frvik fyrirskrifuu
hitastigi bindiefnis 5 C
- Vilounarefnismagn 0,1%
- Frvik fr fyrirskrifari kornadreifingu skal vera innan
eirra marka, sem gefin eru tflu 14.4.11.
Tafla 14.4.11 olvik kornadreifingar oluml % af yngd
ISO Einstk Mealtal
mm sni tveggja fimm tu
2 10,0 8,5 7,5 6,5
0,25 7,0 6,0 5,5 5,0
0,125 4,0 3,5 3,0 2,5
0,063 2,0 1,7 1,4 1,2
Skekkjur voga blndunarstvar mega mest vera 2%.
fyrirmlum.
Mlieining: tonn.
14.43 Olumalbik (Oma)
framleislu olumalbiks sem blanda er st, samt geymslu
og afhendingu r sli ea flutning tilgreindan geymslusta.
b) Steinefni skulu fullngja krfum kafla 14.41 b).
olumalbik skal nota unnbik af gerinni UB 1500 M ea
UB 1500 H.
Krfur til unnbiks og vilounarefna eru tilgreindar kafla
14.4 b).
c) yngd unnbiks skal kvein me prfblndun.
Magn vilounarefnis er tilgreint kafla 14.4 b).
Rakastig steinefnis vi blndun m mest vera 3% af urri
yngd steinefnisins. S steinefni mjg gropi m leyfa
rakastig allt a 4 %.
Vi blndun olumalbiki skal hitastig unnbiksins vera 115 C.
Anna hvort skal vigta fullgera blndu ea kvara yngd
hennar gundvelli yngdar einstakra hluta blndunnar.
d) Prfanir skulu gerar samkv. kafla 14.4 d).
e) olvik eru au smu og lst er kafla 14.4.1 e).
fyrirmlum.
Mlieining: tonn.
14.44 Froumalbik (Fma)
framleislu froumalbiks sem blanda er st, samt
geymslu og afhendingu r sli ea flutning tilgreindan
geymslusta.
b) Bindi- og vilounarefni skulu fullngja krfum kafla
14.4 b).
Styrkleikakrfur steinefna vera nnar skilgreindar
tboslsingu
Kornadreifing steinefnisins skal vera innan marka sem gefin
eru tflu 14.4.12. Steinefni skulu vera rk og skulu vera
flokku, hrpu ml ea mulningur, sem innihalda allar
steinastrir, ar me tali fylli.
Tafla 14.4.12 Krfur til kornadreifingar steinefnis frou-
malbik
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
14.43 Olumalbik (Oma).
1 - 8
Alverk '95
- 27 -
ISO sigti Sldur yngd mrk %
mm efri neri
0,063 12 6
0,25 21 12
2 50 31
4 66 40
8 85 58
11,2 70
16 85
froumalbik skal nota bindiefni af gerunum SB180-SB370
og JB6000-JB10000
Kleyfniol froumalbiks vi 25C skal vera 100 kPa.
c) Bindiefnismagn skal kvara me prufublndum og skal
bikleif vera 3,0 % og skal a ru jfnu velja a
bindiefnismagn sem gefur mesta styrk skv. kleyfniolsprfi.
Magn vilounarefnis skal vera 0,8% af yngd bindiefnis,
nema mlt s fyrir um anna.
d) Prfanir skulu gerar samkvmt kafla 14.4 d).
e) Kornadreifing, magn bindiefnis og magn vilounarefnis
skal fullngja settum krfum me eftirfarandi olvikum.
- Bindiefnismagn sem mealtal af tveimur snum 0,50%
- Bindiefnismagn sem mealtal af remur snum 0,40%
- Bindiefnismagn sem mealtal af fjrum snum 0,30%
- Vilounarefni 0,10%
Tafla 14.4.13 olvik kornadreifingar froumalbiki % af
yngd
ISO sigti Einstk Mealtal
2 15,0 12,5 11,0 9,5
0,25 10,0 9,0 8,0 7,0
0,125 6,0 5,5 4,5 4,0
0,063 3,0 2,5 2,1 1,8
fyrirmlum.
Mlieining: tonn.
14.45 eytumalbik (ma)
framleislu eytumalbiks sem blanda er st, samt
geymslusta.
b) Bindi- og vilounarefni skulu fullngja krfum kafla
14.4 b).
Styrkleikakrfur steinefna vera nnar skilgreindar
tboslsingu
Kornadreifing steinefnisins skal vera innan marka sem gefin
eru tflu 14.4.14. Steinefni skulu vera rk og skulu vera
flokku, hrpu ml ea mulningur, sem innihalda allar
steinastrir, ar me tali fylli.
Tafla 14.4.14 Markalnur steinefna eytumalbik
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
ISO Sldur yngd mrk %
sigti eytumalbik 16 eytumalbik 22 eytumalbik 32
mm efri neri efri neri efri neri
0,063 5 2 4 1 4 1
0,125 9 4 7 2 7 2
0,25 14 7 10 3 9 2
0,5 21 12 14 5 13 4
1 30 18 22 10 19 7
2 40 26 34 18 27 11
4 56 39 47 28 39 20
8 78 55 66 43 54 33
11,2 91 69 78 54 65 43
16 100 85 94 65 80 55
22,4 100 85 94 70
28 100 86
eytumalbik skal nota bikeytur sem innihalda bindiefni af
gerunum SB180-SB370 og JB6000-JB10000.
Kleyfniol eytumalbiks vi 25C skal vera 100 kPa.
bikleif vera 3,0 % og skal a ru jfnu velja a
e) Kornadreifing og magn bindiefnis skulu fullngja settum
krfum me eftirfarandi olvikum.
Tafla 14.4.15 olvik kornadreifingar eytumalbiki % af
yngd
ISO Einstk Mealtal
2 10,0 8,5 7,5 7,5
0,25 7,0 6,0 5,5 5,0
0,125 4,0 3,0 3,0 2,5
0,063 2,0 1,7 1,4 1,2
fyrirmlum.
Mlieining: tonn.
14.45 eytumalbik (ma)
1 - 9
Alverk '95
- 28 -
14.47 Stungumalbik (Stm)
framleislu stungumalbiks sem blanda er st, samt
geymslusta.
b) Efni skulu fullngja eim krfum, sem ger er grein fyrir
kafla 14.4 b).
Nota skal stungubik sem bindiefni. Ger ess og hugsanlegra
blndunarefna verur kvein srverklsingu/tboslsingu.
slitlag skal yngd biks kvru af yngd stungumalbiksins,
grundvelli prfana samkvmt Marshall aferinni. Slitlagi
skal standast krfur r sem sndar eru tflu 14.4.16
(Marshall-gildi skv. ASTM D1559):
Tafla 14.4.16 Marshall - krfur fyrir stungumalbik
Hggafjldi 50
Holrmd,, Theoretisk % 0,4-2,0
Stugleiki N, lgm. 4500
Stugleiki/sig, lgm N/mm 1000
Sig, mm 1,5-4,0
yngd biks sem hlutfall af yngd stungumalbiks fyrir undirlag
skal fullngja krfum samkv. tflu 14.4.17.
Tafla 14.4.17 Marshall - krfur fyrir stungumalbik undirlag
Hggafjldi 50
Stugleiki N lgm. 3500
Stugleiki/sig, lgm N/mm 800
Sig, mm 1,5-4,0
Kornadreifing steinefna skal vera innan eirra marka, sem
upp eru gefin tflu 14.4.18.
Tafla 14.4.18 Kornadreifing steinefnis stungumalbik
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
ISO Sldur yngd mrk %
sigti Y11 Y16
mm efri neri efri neri
0,063 9 6 9 6
0,125 13 8 13 7
0,25 20 12 18 10
0,5 27 17 25 14
1 36 23 33 18
2 47 31 43 26
4 62 42 56 35
8 84 60 75 51
11,2 100 82 92 63
16 100 89
slitlagi skal a minnsta kosti 70% yngd korna strri en 4
mm vera me a.m.k. einn brotinn flt. undirlagi skal etta
hlutfall vera minnst 30%.
stungumalbiki m allt a 10% heildarblndu vera kaldfrst
stungumalbik. Steinefni ess skal uppfylla urnefndar krfur
til steinefna, kornadreifing ess skal vera ekkt og
kornadreifing steinefna leirtt vegna blndunar frsta
stungumalbiksins skal uppfylla urnefndar krfur til
kornadreifingar. Stungubiksmagn skal leirtt fyrir
stungubiksmagni frsta stungumalbiksins.
c) Vi blndun skal hitastig bindiefnis vera samkvmt tflu
14.4.19.
Tafla 14.4.19 Hitastig stungubiks vi blndun
Stungubik
SB40 SB60 SB85 SB120 SB180
Hsta leyfilegt
hitastig vi blndun 205 190 175 165 160
Hitastig vi blndun C
vi elilegar astur 180 170 160 155 150
egar blanda efni er lagt t kldu veri skal hkka hitastig
vi blndun.
d) Prfanir skulu gerar samkv. kafla 14.4 d).
e) olvik fr kvenu bindiefnismagni skal vera innan eirra
marka sem tilgreind eru tflu 14.4.20.
Tafla 14.4.20 olvik bindiefnismagns stungumalbiki
Siltlags Mealtal
tegund Einstk Tveggja Fimm Tu
sni sna sna sna
Y16 0,6 0,45 0,3 0,2
Y11 0,4 0,3 0,2 0,15
Mesta olvik fyrirskrifuu hitastigi bindiefnis vi blndun
skal vera 5 C.
olvik fr fyrirskrifari kornadreifingu skal vera innan eirra
marka, sem upp eru gefin tflu 14.4.21.
Tafla 14.4.21 olvik kornadreifingar stungumalbiki % af
yngd
ISO sigti Einstk Mealtal
> 2 6,0 5,0 4,0 3,0
1 4,0 3,5 3,0 2,5
0,5 4,0 3,5 3,0 2,5
0,25 4,0 3,5 3,0 2,5
0,125 3,0 2,5 2,0 1,7
0,063 2,0 1,7 1,4 1,2
fyrirmlum.
Mlieining: tonn.
14.47 Stungumalbik (Stm).
1 - 10
Alverk '95
- 29 -
15. veranir
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi flutning
og breytingar lgnum, brunnum og tengibnai, sem liggur
um og yfir vegsvi, svo sem vatnsleislur, skolpleislur,
hitaveitur, raflnur og smalnur.
b) Allt efni lagnir skal uppfylla r krfur, sem gerar eru
um vikomandi lgn.
Ef um lgn gegnum veg er a ra skulu ll efni sem notu
eru fyllingu skurs fullngja eim krfum, sem gerar eru
til efna vikomandi lg (fylling, burarlg, slitlag) vegarins.
c) ll vinna vi lagnir skal vera samrmi vi r krfur,
sem gerar eru fyrir vikomandi lgn. Vi fyllingu skuri
gegnum veg skal ess gtt a efni hverju lagi fyllingar s
sem lkast v efni sem fyrir er vikomandi sta
vegfyllingunni. Allt efni skuri er h samykki eftirlitsins.
S annars ekki geti skal jappa fyllingar- og burarlagsefni
skurum mest 30 cm ykkum lgum. Gta skal ess a
rakastig efnis s samrmi vi a, sem lst er kafla 5. -
Burarlg - verklsingu essari. Hvert lag skal jappa me
minnst fjrum yfirferum titurpltu og haga jppun a ru
leyti a fyrirmlum eftirlitsins. S annars ekki geti skal
ykkt og ger slitlags vera eins og slitlag a, sem er
veginum vikomandi sta. Gilda kvi vikomandi kafla
verklsingu essari um efni slitlagi og lgn ess. Frgangur
xlum og flum skal einnig vera samrmi vi kvi
vikomandi kflum.
d) Prfanir efnum, sem notu eru veranir gegnum veg
skulu vera samrmi vi a, sem lst er vikomandi kflum
essarar verklsingar.
e) Nkvmni h og slttleika yfirbors vegar eftir a
gengi hefur veri fr verun gegnum hann skal uppfylla r
krfur sem lst er tflum I.4 - I.7 fyrir vikomandi vegflokk.
Mlieining: HT.
17. Giringar
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi niurtekt,
uppsetningu og vihald giringa me ristarhlium, grindar-
hlium og prlum, eim sta og me eim htti sem mlt
er fyrir um.
b) Allt trvirki giringar skal vera fura ea greni, gagnvari
me saltlausn flokki A skv. ST INSTA 140.
Horn- og aflstlpar skulu vera svo langir a eir ni 0,2 m
upp fyrir efsta streng giringar me eirri lengd jr sem
nausynleg er vikomandi sta. eir geta veri r tr, og
skulu vera svalir me minnst 150 mm verml, ferstrendir
me versnii 125 x 125 mm ea me ru versnisformi
sem gefur samsvarandi styrkleika. Einng geta eir veri r
heitgalvanhuu stli og skulu vera rr 76,1 x 3,65 ea
me ru versnisformi sem sama styrkleika.
Staurar skulu vera svo langir a eir ni 0,1 m upp fyrir efsta
streng giringar me eirri lengd jr sem nausynleg er
vikomandi sta. eir geta veri r tr, og skulu vera svalir
me minnst 75 mm verml ferstrendir me versnii 63 x
63 mm ea me ru versnisformi sem gefur samsvarandi
styrkleika. Trstaurar sem reka jr skulu vera yddair
fyrir gagnvrn. Einng geta staurar veri r heitgalvanhuu
stli og skulu vera af viurkenndri ger og samykktir af
eftirlitinu.
Renglur skulu vera af lengd svarandi til har giringar fr
jru. r skulu vera r tr me versni minnst 35 x 35
mm.
Allur vr sem notaur er giringar skal vera heitgalvan-
haur stlvr og skal galvanhin svara til a.m.k. 240 g af
sinki fermetra.
Gaddavr skal vera tvttur stlvr. Hvor ttur skal vera
minnst 2,50 mm verml og togol skal vera minnst 350 N/
mm
2
. Bil milli gadda skal ekki vera meira en 125 mm. Vrinn
skal a ru leyti uppfylla krfur Evrpuforstaals prEN
102231:1993 um venjulegan gaddavr.
Stagvr skal vera 3,75 mm stlvr.
Lykkjur skulu vera heitgalvanhaar, 30 - 40 mm a lengd,
r 3,4 mm ri.
Steypa sem notu er til ess a steypa me staurum skal vera
venjulega steypa, samykkt af eftirlitinu sem slk en engar
arar krfur eru gerar til hennar.
c) ur en uppsetning giringar hefst skal jafna giringarsti
og gera slir a og mefram v eins og mlt er fyrir um.
Gengi skal fr llum flum og flgum annig a ekki s
htta vatnsrofi og land s tilbi fyrir sningu. Frekara
jarrask er heimilt svo og ll umfer utan giringarstisins
og opinberra vega.
Hornstlpar skulu vera llum hornum giringarinnar og skal
giringin vera bein milli eirra. Ef lengdir milli hornstlpa
eru meiri en 300 m, skal setja aflstlpa annig a lengdir milli
hornstlpa og aflstlpa ea tveggja aflstlpa veri hvergi meiri
en 300 m. mishttu landi skal fjldi og stasetning
aflstlpa vera annig a strenging giringarinnar milli eirra
s auveld.
Grafa skal fyrir hornstlpum og aflstlpum ar sem
jarvegsdpt leyfir. Mija holu skal vera giringarlnu og
mija holu fyrir hornstaur skal vera skurpunkti aliggjandi
giringarlna. versni holunnar skal vera um 0,5 x 0,5 m og
dpt 1,2 m. Veggir holunnar skulu vera lrttir ea ltillega
sltandi. Trstlpum skal stilla upp lrttum mijum botni
holunnar og hnalla fasta me grjti upp undir jarvegs-
yfirbor. Holur fyrir stlstaura skal ekja a innan me
plastdk og hella r steypu svo steypuyfirbori s um 0,1
m undir jarvegsyfirbori, san skal stilla staurnum upp
lrttum miju holunnar annig a minnst 0,7 m su niri
steypunni. Steypa skal n a harna ngilega ur en stg
ea giring eru sett upp. Stlrr og ara stlstlpa sem
myndair eru r holprflum skal a lokum fylla me steypu.
klpp m bora fyrir stlstaurum. Dpt slkrar holu skal vera
0,7 m og versni hfilegt fyrir vikomandi staur.
15. veranir
1 - 11
Alverk '95
- 30 -
horn- og aflstlpa skal setja stg. Grafa skal fyrir stgum
minnst 3 m fr stlpa og skal dpt holu vera minnst 1,3 m.
Rauf s ger holuvegginn tt a stlpanum annig a stagi
liggi beint fr festingu toppi staurs a stagsteini. ar sem
stutt er berg og ekki unnt a grafa tilgreinda dpt, m festa
stagi me 12 mm mrbolta ea 32 mm heitgalvanhuu
stlrri sem bora er bergi. hornstlpum skal stefna staga
vera annig a au su 0,15 - 0,3 m r lnu vi giringuna
annig a horni sem stgin mynda sn milli s rengra en
horni giringunni. aflstlpum skulu vera tv gagnst
stg giringarstefnunni. Stagsteinar skulu vera 50 kg ea
meira og skal leitast vi a velja langa steina. eim skal
komi annig fyrir a strsti fltur eirra s hornrtt stagi.
Stg skulu ger r fjrfldum stagvr, annig a tvfldum
stagvr er brugi utan um stagsteininn og bir endarnir
undnir tvo hringi um topp stlpans, negldir s um trstaur a
ra og snnir saman. stlstaura skal bora gat nlgt toppi
og reka tein til ess a halda staginu. Stg eru strengd me
v a sna vrana saman. Ekki m strengja stg svo miki
a stlpar skekkist og ljka skal strengingu staga samtmis
strengingu giringarinnar. ur en stag er strengt skal fylla
stagholuna. S smrra grjt fyrir hendi skal hlaa v fyrst
stagsteininn og umhverfis stagi n ess a skemma
stagvrinn. jappa skal jarvegi holuna og hafa nokkra
yfirh vegna sara sigs. grnu landi skal tyrfa yfir me
grurhnausum r efsta hluta holunnar.
Bil milli staura skulu vera 4 m ea eins og mlt er fyrir um.
Staurabili arf a stytta ar sem girt er yfir krappar hir.
Trstaurar skulu standa minnst 0,6 m djpt jr en stlstaurar
minnst 0,7 m. Staura m reka niur ar sem a er hgt.
Ekki m skemma stauraendana vi rekstur. Hvorki m
galvanh flagna af stlstaurum n trstaurar hnoast. S
grafi fyrir staurum skal festa me v a hnalla grjt niur
me eim.
Strengja skal giringuna milli horn- og aflstlpa. Vi
strenginguna m ekki nota tki sem skemmt geta strengi. Taka
skal tillit til misha annig a giringin veri ll hfilega
strengd egar neglt hefur veri. Brega skal strengendum
um afl- og hornstlpa negla me lykkjum ef um trstlpa
er a ra og sna strenginn saman til baka annig a fyrst er
sni laust en san ttara. Gaddavr skal skeyta annig a
leggja endana sem tengja skal saman annig a 0,3 m skarist,
sna san rina saman og byrja mjkum strum
vafningum og enda ttum.
Ekki m draga strengi niur vi neglingu staura heldur skal
setja sig giringuna alls staar ar sem draga arf strengi
niur. Byrja skal eim sigum sem mest urfa a draga
strengina niur. Grafa skal holu 1,2 m djpa og setja hana
sigstein af hfilegri str mia vi lyftikraft giringarinnar.
Sigsteinninn s aldrei lttari en 40 kg. Um sigsteininn
skal brega stagvr og brega san stagvrnum um hvern
streng giringarinnar annig a h fr jr og bil milli
strengja veri eins og staurum. Fylla skal a sigsteinum og
ganga fr sama htt og lst er fyrir stg.
Strengir skulu negldir trstaura me lykkjum. Ekki m negla
svo fast a galvanh merjist af strengjum. jrnstaura skal
festa strengi me vrlykkjum ea annan htt sem samykktur
er af eftirlitinu.
Su notaar renglur skal negla strengi r sama htt og
me sama bili og trstaura.
jfnu landi skal hlaa undir giringu ar sem bil milli
nesta strengs og jarar verur meira en tilskili er. grnu
landi skal slk hlesla vera r sniddu ea grnum hnausum.
jappa skal slka hleslu eftir v sem kostur er. ar sem
htta er a undirhlesla og/ea jfnun undir giringu myndi
tmabundna ea varanlega uppistu vatns skal rsa slka
uppistu fram me hfilega vu rri gegn um hlesluna.
krppum dldum m gera undirgiringar eftir v sem mlt
er fyrir um.
lok verks skal hreinsa alla efnisafganga af vinnusvinu.
Mlieining: HT.
17.1 Gaddavrsgiringar
uppsetningu gaddavrsgiringa me grindarhlium og prlum,
eim sta og me eim htti sem mlt er fyrir um.
c) Giringin skal vera me 6 gaddavrsstrengjum og skal h
strengja fr jru vera sem hr segir:
1. strengur 0,10 m fr jru.
f) Uppgjr miast vi hannaa frgengna lengd gadda-
vrsgiringar me grindarhlium og prlum.
Mlieining: m.
17.2 Netgiringar
uppsetningu netgiringa me grindarhlium og prlum, eim
sta og me eim htti sem mlt er fyrir um.
b) giringuna skal nota giringanet 0,65 m htt me 5
langsgangandi heilum strengjum. Efsti og nesti strengur
netsins skulu vera a.m.k. 3,25 mm verml og millistrengir
skulu vera a.m.k. 2,3 mm verml. Lrttir strengir skulu
vera me 0,3 m bili og skulu vera undnir um efsta og nesta
streng en festir vi millistrengi anna hvort me vafningum
ea vrhringjum.
c) Neti skal strengt og fest staura annig a ttari hluti
ess viti niur. Nesti strengur netsins skal vera 0,20 m fr
jru. Gaddavrsstrengur skal vera undir netinu 0,10 m h
fr jru og annar yfir netinu 1,10 m h fr jru.
f) Uppgjr miast vi hannaa frgengna lengd netgiringar
me grindarhlium og prlum.
Mlieining: m.
17.1 Gaddavrsgiringar
1 - 12
Alverk '95
- 31 -
17.3 Rafmagnsgiringar
uppsetningu rafmagnsgiringa me grindarhlium, prlum,
spennugjfum og jarskautum eim sta og me eim htti
sem mlt er fyrir um.
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi niurtekt,
uppsetningu og vihald rafmagnsgiringa me hlium, prlum,
spennugjfum og jarskautum, eim sta og me eim htti
sem mlt er fyrir um.
b) Allt efni skal uppfylla krfur Rafmagnseftirlits rkisins
samanber orsendingu ess nr. 1/83.
Spennugjafi skal vera af viurkendri ger og uppfylla au
skilyri a mld spenna hvar sem er vikomandi giringu
ni 4 kV og mld vinna hverju hggi ni 7 J.
Staurar og renglur mega vera r vrum harvii (Insul-
timber ea tilsvarandi) n einangrara. skal snt fram a
einangrunargildi milli tveggja vra sem festir eru staur me
135 mm bili haldist a.m.k. 50.000 ohm vi langvarandi notkun.
versni staura skal vera a.m.k. 38 x 38 mm og rengla 38
x 26 mm. Staurar og renglur skulu vera n hliarraufa. Vi
festingu vrs harviarstaura skal nota ar til gerar
vrafestingar.
Staura og renglur r rum vii m nota me einangrurum.
Einangrarar skulu vera r postulni ea hru plastefni og
halda styrk snum vi langa notkun og vi lgt hitastig. eir
skulu tryggja urnefnt einangrunargildi. Einangrarar sem
notair eru festingar vi sig, aflstaura og hornstaura skulu
einnig uppfylla ofangreind skilyri um varanleika og
einangrunargildi.
Ekki m nota jrnstaura.
Vr skal vera anvr srstaklega framleiddur til notkunar
rafmagnsgiringar. verml vrs skal vera um 2,5 mm og
togol a.m.k. 6 kN.
c) Giringin s 5 strengja og skal h strengja fr jru vera
sem hr segir:
Allir strengir giringarinnar nema nesti strengurinn skulu
vera einangrair fr jru en hann skal vera jartengdur. Til
jartengingar skal nota alla sigvra og stg. S elisvinm
jarvegs svo htt a mld spenna ni ekki 4 kV ea mld
vinna hverju hggi ni ekki 7 J skal bta vi jarskautum
ar til eim mrkum er n. Slk skaut mega vera galvanhu
stlrr sem rekin eru niur ea ea galvanhair borar ea
rr sem grafin eru frostfra dpt.
milli horn- og aflstlpa mega vera allt a 500 m. slttu
landi m staurabil vera allt a 20 m, en jfnu landi skal
auk ess gta ess a staurar su vallt hstu stum
giringarstisins. Bil milli staura og rengla skal ekki vera
meira en 10 m.
Vr skal rekja t af ar til gerum rllum (hesputrjm) annig
a tryggt s a ekki komi brot hann. Taka skal vrinn sundur
og tengja me einangrurum vi horn- og aflstaura. Nota skal
viurkennda hnta. rum staurum skal vefja vrafestingum
annig a strengir geti runni til festingunum. renglum
skal vefja fast a efsta og nesta streng. Vrinn skal strengja
me ar til gerum strekkjurum nlgt miju hvers bils milli
aflstaura og skal tak vrsins vera 0,9 1,2 kN. Strekkjarar
skulu vera nlgt staur ea renglu og strekkjarar tveggja
samliggjandi strengja skulu ekki standast .
Vi hli skal gengi annig fr festingum a engir
spennuberandi strengir komi a hlistlpum og engin htta
s a hligrind ea arir hlutar hlisins geti komist snertingu
vi slka strengi. Jarkaplar undir hli skulu lagir plastrr
(P.E.) og grafnir a.m.k. 0,3 m dpt. Ganga skal annig fr
endum plastrrsins a vatn komist ar ekki inn.
Vi samsetningu strengjum m nota ttuhnt ea ar til
gerar tengimffur. Vi allar arar tengingar milli spennu-
berandi vra og giringarhluta og jartengingum skal hins
vegar nota ar til ger skrfu vratengi.
3 km bili ea minna skal setja hnfarofa annig a aftengja
megi vikomandi giringarhluta me einu handtaki.
Straumgjafa skal jartengja me jarskauti sem gefur
jarskautsvinm minna en 50 W. Skauti skal vera r
galvanhuu stli rrum og/ea vr og skal samt llum
einangruum tengingum vera kafi jr. Ekki m
jartengja mlmhluti sem standa upp r jr.
Giringuna skal merkja me viurkenndum vivrunar-
skiltum tryggilega festum stlpa ea strengi me mest 60 m
millibili.
f) Uppgjr miast vi hannaa frgengna lengd rafmagns-
giringar me grindarhlium, prlum, spennugjfum og
jarskautum.
Mlieining: m.
17.3 Rafmagnsgiringar
1 - 13
Alverk '95
- 32 -
1 - 14
Alverk '95
- 33 -
21. Hreinsun bergyfirbors
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi hreinsun
bergyfirbors innan marka bergskeringar samrmi vi
fyrirmli. Kostna vi brottflutning og frgang ess efnis,
sem hreinsa er ofan af berginu skal reikna me rum
verkttum og skal v essum li eingngu telja ann
aukakostna, sem hreinsunin veldur.
b) Eftir a laus jarlg (nothf og nothf efni) hafa veri
fjarlg ofan af berginu skal yfirbor ess hreinsa og fer
nkvmni hreinsunar eftir v hvaa efni er hreinsa burt og
til hvers nota efni r skeringunni. Hreinsa skal ofan af
bergyfirborinu 2 m t fyrir markalnu bergskeringar, nema
mlt s fyrir um anna .
f) Uppgjr miast vi hannaan flt, sem hreinsaur er
samrmi vi framanskr.
Mlieining: m
2
.
22. Bergskeringar
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi ger
bergskeringar (sprengingar), me ea n srstakra takmarkana.
Innifali er m.a. borun, hlesla og sprengiefni, frgangur allra
yfirborsflata bergskeringar, annarra en yfirbors undirbygg-
ingar, afstfing, styrking og yfirbygging, ef nausynleg er,
hreinsun, vatnsvarnir, steinsprenging o.s.frv. Allur annar
kostnaur vi efni r bergskeringum (mokstur, flutningur,
frgangur efnis o.s.frv.) reiknast me kostnai vi ara
verktti (fylling, burarlg o.s.frv.), nema mlt s fyrir um
anna.
c) Nota skal viurkenndar sprengimottur ar sem nausynlegt
er. Eftirliti getur takmarka sprengingar vi kveinn tma.
Telji eftirliti, a sprenging geti stofna mnnum, eignum,
mannvirkjum ea rum hlutum verksins httu, ea a nau-
synlegs ryggis s ekki gtt ea kruleysi snt, getur a
banna sprenginguna. Agerir ea agerarleysi eftirlitsins
firra verktaka ekki fullri byrg verkinu. byggum
svum skal fara eftir fyrirmlum um hleslu, bordpt,
sveifluh titrings og hraa agnar. S ekki mlt fyrir um
anna skal verktaki haga verkinu annig a byggingum
ngrenninu fari sveifluh titrings (vibrational amplitude)
ekki yfir 0,1 mm og hrai agna (partical velocity) ekki yfir 25
mm/sek
Haga skal verki annig a efni glatist ekki sprengingu og
tbosverkum getur eftirliti krafist ess a verktaki leggi til
anna nothft efni ef slkt kemur fyrir. Skal vi a mia,
a 1 m
3
efnis fstu bergi jafngildi 1,5 m
3
efnis frgengnu
fyllingu.
f) Uppgjr miast vi hanna rmml hreyfu bergi.
Mlieining: m
3
.
22.1 Bergskeringar vegsti
c) Flar bergskeringa skulu vera reglulegir og engar nibbur
mega skaga meira en 0, 2 m t fyrir markalnur. Ganga skal
fr mrkum bergskeringa og skeringa laus jarlg ann
htt, sem mlt er fyrir um. S flatarml fla bergskeringar
lti skal hann fylgja fla skeringar aliggjandi jarlg.
Allar lgir skeringarbotni skulu afvatnaar me rsum t
skuri og lgir og rsir san fylltar me hreinu gegndreypu
efni, sem skal jappa. S sprengt umfram nausyn, niur
fyrir yfirbor undirbyggingar, skal fyllt a yfirbori
undirbyggingar me burarlagsefni. Hreinsa skal allt
frostnmt efni vandlega af skeringarbotni ur en fyllt er ofan
me burarlagsefni, ef ekki er mlt fyrir um anna.
Efni a, sem losa er r bergskeringum, skal nota fyllingu
undirbyggingar ea burarlg, nema mlt s fyrir um anna.
S rf strgrti fla til varnar vatnsrofi ea annarra arfa
skal framkvmdaraili, samri vi eftirliti, gera rstafanir
til a n v r bergskeringum t.d. me algun borplans og
hleslu.
22.13 Berg yfirbori undirbyggingar
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi frgang
sprengdu ea hreyfu bergyfirbori yfirbori undirbygg-
ingar fullngjandi htt samrmi vi verklsingu.
c) Allar lgir, sem fyrir kunna a koma, yfirbori
undirbyggingar, bergskeringum ea hreyfu bergyfirbori
milli yfirbors undirbyggingar bergskeringum og
skeringum laus jarlg skulu afvatnaar me rsum t
skuri og lgir og rsir san fylltar me hreinu gegndreypu
efni, sem skal jappa. S sprengt umfram nausyn, nean
yfirbors undirbyggingar en ofan vi frostfra dpt, skulu
lgir afvatnaar og fyllt a yfirbori undirbyggingar me
burarlagsefni. Hreinsa skal allt frostnmt efni vandlega af
skeringarbotni ur en fyllt er ofan me burarlagsefni. Ef
bergyfirbori yfirbori undirbyggingar hallar meira en 1:5
mia vi yfirbor vegar skal jafna a, annig a halli ess
s innan eirra marka.
e) Nkvmni h og slttleika skal vera samrmi vi a
sem upp er gefi tflum I.4 - I.7.
f) Uppgjr miast vi hannaan flt bergs ea bergskeringar
yfirbori undirbyggingar, sem gengi er fr samrmi vi
verklsingu.
Mlieining: m
2
.
22.2 Grjtnm
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi losun
efnis grjtnmi, me eim srstku takmrkunum og
ryggisrstfunum, sem mlt er fyrir um. Innifalinn er allur
kostnaur vi losun efnis, og flokkun og geymslu ess, s
ess krafist en annar kostnaur skal talinn me rum
verkttum.
Efnisyfirlit
21. Hreinsun bergyfirbors 1
22. Bergskeringar 1
22.1 Bergskeringar vegsti 1
22.13 Berg yfirbori undirbyggingar 1
22.2 Grjtnm 1
24. Skeringar laus jarlg 2
24.2 nothfu efni jafna losunarsta 2
2. Skeringar.
21. Hreinsun bergyfirbors
2. Skeringar
2 - 1
Alverk '95
- 34 -
c) Ef efni er unni grjtnmi, skulu mrk ess, stasetning
og tengingar svo og ll framkvmd vinnslu vera samrmi
vi fyrirmli. Lgun nma skal vera regluleg og gefa
mguleika nkvmri og skjtri uppmlingu. r skulu vera
vel slttaar og afvatnaar, flar snyrtilegir og lausir vi
hrunhttu.
Ekki er leyfilegt a gera vegfla hrri en 1,5 m me efnistku
fast upp a vegfyllingu og botn skeringar sem nr a flafti
m ekki halla meira en 1:5 fr vegi.
Frgangur nma skal vera samrmi vi kafla 77.
verklsingu essari.
f) Uppgjr miast vi hanna hreyft rmml bergs, sem
losa er grjtnmi skv. framanskru, flokka og geymt.
Mlieining: m
3
.
24. Skeringar laus jarlg
a) Verktturinn innifelur ger skeringa vegsti samrmi
vi fyrirmli. Innifali er m.a. losun efnis (nema ef um berg
er a ra), afstfing, styrking og yfirbygging ar sem ess er
rf, vatnsvarnir, haugsetning, mokstur og flutningur efnis
r skeringu notkunarsta, nausynlegur undirbningur
undirstu, ar me talin stllun ef rf er , frgangur
notkunarsta, jppun, urrkun og vkvun samrmi vi
krfur og frgangur yfirbors.
c) Skeringar skal gera samkvmt fyrirmlum m.a. hva
varar fla, dptir, hir og arar tgraftarlnur. Gera skal
allar nausynlegar rstafanir til varnar jarskrii.
ar sem tgrftur er nlgt fullgerum mannvirkjum, skal
styrkja ea byggja yfir holur og skuri eins og nausyn krefur
a dmi eftirlitsins. Framkvmdaraili skal ur en verk hefst
leggja fram til samykktar treikninga og uppdrtti af slkum
brabirgavirkjum. jvegum skal reikna slkt virki fyrir
1,5 t/m
2
notunga, nema annars s srstaklega krafist. Fyrir
steypuvirki og vegi ara en jvegi er notungi hur
samykki eftirlitsins.
Hreinsa skal r flum skeringa alla lausa steina, sem hrunhtta
getur stafa af.
Skiptist nothft og nothft efni, skal tgreftri haga annig,
ef eftirliti telur framkvmanlegt, a nothfa efni s grafi
t srstaklega til notkunar fyllingu ea burarlag n ess a
a blandist til skaa af nothfu efni. Einnig skal forast a
blanda saman misgum nothfum efnum.
Ef grafi er t fyrir markalnur skeringa, sem mlt er fyrir
um, skal lagfra hvert a svi, sem grafi er umfram
nausyn, annig a fullngjandi s a dmi eftirlitsins.
tgrafi nothft efni skal nota fyllingu ea burarlag, ef
efni fullngir skilyrum vikomandi verklsinga. Ef nothft
efni er teki til annarrar notkunar en verki, verur a leggja
til stainn anna sambrilegt efni, sem jppuu standi
er samsvarandi a rmmli v efni, sem fjarlgt hefur veri.
Efni, sem nothft er fyllingu ea burarlag, skal nota
flafleyga, jafna vi hli vegar ea flytja burt og jafna
srstkum losunarstum. Ganga skal fr efninu annig a
s jppun og jfnun nist sem mlt er fyrir um.
Engu tgrfnu efni skal eki burt nema samri vi ea a
fyrirmlum eftirlitsins, sem getur krafist ess, a efni s geymt
vinnusvinu. Ekki m nota undirbyggingu ea ara
verkhluta efni r eldri vegum, brabirgavegum n vegum,
sem lagir hafa veri vegna framkvmda verksins, nema a
fengnu leyfi eftirlitsins.
S skeringum loki og efni skeringarbotni kemst, vegna
agera ea ageraleysis framkvmdaraila, slkt stand
a a verur nothft ea tekur ekki jppun ea ekki er
unnt a jappa fyllingarefni (ea burarlagsefni) ofan a,
verur a gera rstafanir, anna hvort me frekari tgrefti
ea me v a ba ar til stand efnisins er ori slkt, a
jppun nist ea a s a dmi eftirlitsins hft til a bta
a frekari fyllingu.
e) Ef yfirbor undirstu (skeringarbotn) er jafnframt yfirbor
undirbyggingar skal nkvmni stasetningu, h og
verhalla vera samrmi vi tflur I.1 - I.7.
f) Uppgjr miast vi hanna frgengi rmml efnis
notkunarsta.
Mlieining : m
3
24.2 nothfu efni jafna losunarsta
f) Uppgjr miast vi hanna hreyft rmml efnis mlt
skeringu.
Mlieining : m
3
2. Skeringar
24. Skeringar laus jarlg
2 - 2
Alverk '95
3. Undirbygging
- 35 -
31. Hreinsun og jfnun yfirbors undirstu
a) Verktturinn innifelur hreinsun og jfnun yfirbors
undirstu, eins og mlt er fyrir um.
c) Hreinsa skal rofabr, stakar lyngfur, hrs o..h. af
yfirbori undirstu og jafna a annig a unnt s a gera
fyllingu og mla upp fullngjandi htt.
f) Uppgjr miast vi hanna flatarml yfirbors undirstu,
sem hreinsa er og jafna fullngjandi htt samkvmt
framanskru.
Mlieining: m
2
.
31.1 Hreinsun yfirbors undirstu
a) Verktturinn innifelur hreinsun yfirbors undirstu, eins
og mlt er fyrir um.
c) Hreinsa skal burt rofabr, stakar lyngfur, hrs og anna
sem hindra getur fullngjandi ger vegfyllingar ea
burarlags.
sem hreinsa er fullngjandi htt samkvmt framanskru.
31.2 Jfnun yfirbors undirstu
a) Verktturinn innifelur jfnun yfirbors undirstu, eins
og mlt er fyrir um.
c) Sltta skal yfirbor undirstu annig a unnt s a jappa
fyllingu ea burarlag v fullngjandi htt og unnt s a
magnmla fyllingu elilegan htt.
sem sltta er fullngjandi htt samkvmt framanskru.
33. Fyllingar
a) Verktturinn innifelur nausynlegan undirbning
undirstu ar me talda stllun, losun efnis (nema ef um
berg er a ra), ofanaftingu, afstfingu, styrkingu og yfir-
byggingu, vatnsvarnir, haugsetningu, mokstur og flutning
efnis r nmum ea skeringum, tlgn, ger fyllingar, jpp-
un, urrkun og vkvun samrmi vi krfur og frgang
yfirbors undirbyggingar.
b) S ekki mlt fyrir um anna, skal nota allt nothft tgrafi
efni (sbr. kafla I.7.1) fyllingu. Falli til efni, sem er umfram
arfir til undirbyggingar, skal fari me a eins og mlt er
fyrir um.
Allt efni, sem samkvmt verklsingu essari er nothft
fyllingu, skal nota flafleyga ea ann htt, sem mlt er
fyrir um.
Kornadreifing hvers lags skal vera annig, a ekki s htta
sigi skum ess a fnna efni r einu lagi gangi inn grfara
efni nsta lagi undir ea yfir. etta einnig vi um efni
nesta lagi fyllingar og efni undirstu.
Mesta steinastr skal vera minni en 2/3 hlutar lagykktar.
grjtfyllingum (og hraunfyllingum) mega strstu steinar
vera allt a 1,0 m h (eins og eir standa fyllingu) og allt
a 1,5 m breidd, og annig hagrtt, a nausynleg jpp-
un nist. Su steinar strri en hlf lagykkt skal fnna efni
srstaklega fyllt a eim, til ess a tryggja jafna jppun.
ll strri op og jfnur yfirbori grjtfyllinga skal fylla
me smtt sprengdu grjti ea ml og jappa vel ur en nsta
lag er lagt. Yfirbori fyllingar skal loka annig a burar-
lagsefni tapist ekki ofan fyllinguna.
Fist ekki ngilegt magn af nothfu fyllingarefni r skering-
um ea nmum vegstinu, skal til vibtar flytja nothft
efni r nmum, eins og mlt er fyrir um. S vl misgum
efnum skal jafnan velja burarmeira efni til notkunar ofar
en a burarminna. Ef um er a ra breikkun eldri vegar,
skal nota hana svipa efni og er veginum, ef vl er v.
Ekki m fylla yfirbor, sem vatn stendur , nema me leyfi
eftirlitsins.
c) Fyllingu skal gera samrmi vi fyrirmli og fylgja flum,
yfirborslnum, dptum og hum, sem ar koma fram. Engu
efni, sem nothft er fyllingu ea burarlag, skal eya anna
a rfu. Ef um slkt er a ra, skal verktaki leggja til
eigin kostna sama magn af jafngu fyllingarefni. Vi ger
undirbyggingar skal ess gtt, a vinnuumfer dreifist jafnt
yfir alla breidd fyllingar. Ekki m geyma fyllingarefni
fyllingu nema me leyfi eftirlitsins.
Allt fyllingarefni skal leggja lgum, og skal ykkt hvers
lags vera jfn og miu vi a n jppun eirri, sem krafist
er. Hvert lag skal n yfir alla breidd fyllingarinnar, nema eftir-
liti leyfi anna. Me lagykkt er tt vi ykkt fulljappas
lags, nema anna s teki fram. Ef efni, sem dmt hefur
veri nothft, og komi hefur veri fyrir fyllingu, er ea
kemst sar slkt stand, a a verur nothft og tekur
ekki eirri jppun, sem krafist er verklsingu essari, skal
gera eitt af eftirfarandi atrium:
1) Fjarlgja efni r fyllingunni (og geyma ar til a er
komi a stand a nota megi a aftur) og fylla stainn
me nothfu efni.
2) Bta efni me vlrnum ea efnafrilegum aferum
til a auka stugleika ess.
3) Ba ar til stand efnisins er aftur ori slkt, a unnt s
a jafna a og jappa ann htt, sem krafist er essari
verklsingu.
3. Undirbygging
31. Hreinsun og jfnun yfirbors undirstu
Efnisyfirlit
31. Hreinsun og jfnun yfirbors undirstu 1
31.1 Hreinsun yfirbors undirstu 1
31.2 Jfnun yfirbors undirstu 1
33. Fyllingar 1
33.1 Fyllingarefni r skeringum 3
33.2 Fyllingarefni r nmum 3
34. Flafleygar 3
35. Agerir vegna sigs, fargs 3
36. Fylling a steinsteyptum mannvirkjum 4
38. Efni til annara nota 4
38.1 Hliarfyllingar 4
38.2 Hljdeyfigarar 4
38.3 Umfram efni r skeringum 4
3 - 1
Alverk '95
3. Undirbygging
- 36 -
essar agerir skulu vera kostna verktaka.
ar sem skil vera milli jarvegsflokka efsta hluta undir-
byggingar, annig a tveir misjafnlega frosthttulegir jar-
vegsflokkar mtast ea berg og frosthttulegur jarvegur
mtist, skal gera fleyg r v efninu, sem betra er, yfir a
efni sem lakara er. S um a ra skil milli jarvegs og bergs
skal essi fleygur vera r frosttryggu efni.
Efra bor fleyganna skal vera yfirbor undirbyggingar.
Fleygar skulu vallt vera jafnykkir vert yfir undirbygging-
una. m vera munur ykkt fleyga milli akbrauta tveggja
akbrauta vegum.
ykkt fleyga skal minnka lnulega lengdarstefnu vegarins
fr hmarksykkt, ar sem betra efni nr lengst fram ver-
sniinu, nll vi enda fleyganna, annig a flinn s 1:20.
Lengd fleyganna veri annig 20 sinnum hmarksykkt eirra.
jappa skal undirbyggingu, svo og undirlag hennar ef nausyn
krefur, eins og verklsing kveur um me tki sem sam-
ykkt hefur veri til eirra hluta. F skal samykki eftirlitsins
tillgum um aferir r og tki, sem nota vi jppun
hvers jarvegsflokks undirlagi og fyllingu. Tillgurnar skulu
taka til tegunda tkja, fjlda yfirfera og lagykkta mia
vi jappa efni. Einnig skulu gerar jppunartilraunir,
studdar prfunum rannsknastofu eftir v sem eftirliti krefst
og me eim snt fram a me vikomandi jppunartilhg-
un megi n tilskilinni jppun.
Fnkorna efni skal jappa strax og au eru lg t.
egar jppun fer fram skal leitast vi a rakastig malar, me
jafnri kornadreifingu, og fnkorna efna s sem nst lgra
gildinu af hagstasta rakastigi (W
opt
) ea 100% mettunarraka
a frdregnum 3% (W
metta
- 3%). jppun skal haldi fram
ar til nst hefur s jppun sem krafist er um alla fyllinguna.
Uppfylla skal einhverja af eftirfarandi jppunarkrfum eftir
nnari fyrirmlum. Krfur essar eru ekki sambrilegar
innbyris og er heimilt a nota eina afer sta annarrar
nema me srstku leyfi eftirlitsins.
1. yfirbori undirbyggingar E
2
> 100 MPa (1000 kg/cm
2
)
enda s yfirbor undirbyggingar a.m.k. 0,20 m undir yfirbori
vegar. Ef yfirbygging er ykkari en 0,20 m m, eins og mlt
er fyrir um, a fengnu samykki eftirlitsins, minnka E
2
um
10 - 20 MPa (100-200 kg/cm
2
) fyrir hverja 0,10 m
yfirbyggingarykktar umfram 0,20 m. essi lkkun E
2
er h
gum efna eirra, sem koma ofan yfirbors undirbyggingar.
Mia skal vi, a mealtal af niurstum 6 pltuprfa, sem
tekin eru r, uppfylli ofangreindar krfur en mesta frvik
einstakra prfa til lkkunar fr leyfu gildi s 10 MPa (100
kg/cm
2
).
2. Mla skal jppun sem hlutfall af urri rmyngd
kvarari me Proctor-prfi (AASHTO T 99). jppun skal
vera eftirfarandi:
yfirbori undirbyggingar 100%, lnulega minnkandi 95%
1,5 m undir yfirbori undirbyggingar og 95% fyrir a sem
near er fyllingunni. S fyllingin bygg upp r fnkorna
efnum m sta 100% nota 97% og sta 95% nota 93%.
Mia skal vi a niurstur af 10 prufum teknum r upp-
fylli ofangreindar krfur, en mesta frvik einstakra prfa til
lkkunar s 3% fr leyfu gildi.
3. Mla skal jppun yfirbori undirbyggingar me pltu-
prfi og skal hlutfalli E
2
/E
1
standast eftirfarandi krfur:
Vegflokkar A - B2 E
2
/E
1
< 3,5
B3 - C E
2
/E
1
< 4,0
Mia skal vi, a mealtal af 6 pltuprfum, sem tekin eru
r, uppfylli ofangreindar krfur.
4. Fyllingu skal leggja lgum ekki ykkari en 0,60 m ef
notu eru grfkorna efni, en 0,40 m ef notu eru fnkorna
efni (sandur og fnna) og jappa hvert lag me minnst 5 yfir-
ferum me dregnum titurvalta minnst 5 tonna ungum ea
ru verkfri, sem samykkt hefur veri. kvea skal mesta
hraa og sveiflutni valta samri vi eftirliti.
5. Mla skal jppun me hallamlingu. Hallamla skal
u..b. 10 punkta remur versnium me 5 - 10 m millibili.
Mealtals sig yfirbors fyllingar fr nstsustu til sustu
yfirferar valta skal vera minna en 12% af heildarsigi sem
orsakast af jppun.
Ef krafist er mlingar jppun, skal mla hana me
pltuprfi (E
2
), rmyngdarmlingu, hallamlingu ea
rum viurkenndum aferum eftir v sem vi samkvmt
krfum verklsingar og sem samykktar eru af eftirlitinu.
Pltuprf skal gera eins og v er lst ZTVE - StB76 og
Boden- Pruefverfahren. Rmyngdarmlingu skal gera skv.
AASHTO T99 (Proctor - prf).
Yfirbor undirbyggingar fyllingum og undirstu sker-
ingum skal teljast frgengi yfirbor eftir a tgreftri og fyll-
ingu er loki, .e. botn burarlags.
S efni fjarlgt umfram a sem nausynlegt er, skal fylla
aftur me nothfu efni, sem eftirliti samykkir og jappa
eins og undirbyggingu. tbosverkum skal slkur tgrftur,
fylling og jppun ger kostna verktaka.
Vi breikkun eldri vegar skal, ur en breikkunin er ger,
fjarlgja mold og nnur nothf efni r kntum og flum
gamla vegarins og skera kant hans annig a halli fr yfirbori
hans a yfirbori undirbyggingar breikkuninni s ekki meiri
en 1:6.
d) Eftirlitsprfanir skal gera samrmi vi kafla I.6.1.
e) Halli vegfla m ekki vera brattari en snt er uppdrttum
ea fyrirmli eftirlitsins segja til um, en allt a 15% flatari
(hlutfall af grum mldum milli lrttrar lnu og flalnu),
annig a lega og breidd skura breytist ekki.
Einstakir stair vegfla skulu auk ess ekki vkja meira en
0,15 m fr flalnu og slk frvik eru einungis heimil ef au
hafa ekki hrif til hins verra tlit vegarins. Frvik skulu a
ru leyti vera innan eirra marka, sem upp eru gefin kafla
I.5. Nkvmni stasetningu, h og verhalla yfirbors
undirbyggingar (og undirstu) skal vera samrmi vi tflur
I.1 - I.7.
yfirbori undirbyggingar skulu ekki vera hjlfr ea lautir,
sem vatn getur seti .
f) Uppgjr miast vi hanna frgengi rmml efnis
vegfyllingu.
Mlieining: m
3
.
33. Fyllingar
3 - 2
Alverk '95
3. Undirbygging
- 37 -
33.1 Fyllingarefni r skeringum
c) Um ger skeringar gilda kvi kafla 22. og 24.
verklsingu essari.
33.2 Fyllingarefni r nmum
a) Verktturinn innifelur losun efnis (nema ef um berg er a
ra), afstfingu, vatnsvarnir, ofanaftingu, haugsetningu,
mokstur og flutning efnis r nmu fyllingu, nausynlegan
undirbning undirstu, ger fyllingar, jppun, urrkun og
vkvun samrmi vi krfur og frgang yfirbors undirbygg-
ingar.
c) egar efni er unni efnisnmum, skulu mrk eirra,
stasetning og tengingar svo og ll framkvmd vinnslu vera
samrmi vi fyrirmli. Lgun nma skal vera regluleg og
gefa mguleika nkvmri og skjtri uppmlingu. ess skal
srstaklega gtt a vinnslu s haga annig a ekki veri htta
hruni. Umgengni um nmur skal vera snyrtileg og ess gtt
a r su afvatnaar, annig a vatn safnist ekki fyrir eim.
Ekki er leyfilegt a gera vegfla hrri en 1,5 m me efnistku
ea malargryfjum fast upp a vegfyllingu og botn skeringar
m ekki halla meira en 1:5 fr flafti, sem annig er gerur.
Frgangur nma skal vera samrmi vi kafla 77.2.
verklsingu essari.
34. Flafleygar
a) Verktturinn innifelur tgrft, geymslu, afstfingu,
vatnsvarnir, mokstur, flutning, jfnun og jppun efnis
flafleyga.
b) Efni skal ekki vera mosi, hrs, torf ea strgrti og a
m ekki innihalda snj ea sklumpa.
c) Halla vegfla skal minnka me ger flafleyga eins og
mlt er fyrir um. flafleyga skal nota efni nothft til
undirbyggingar, sem til fellur vegstinu ea ofan af nmum,
ef ekki er snt fram a hagkvmara s a rstafa v
annan htt og flytja ess sta anna efni flafleyga (sbr.
kafla 24.). slkum tilfellum og ef ekki fellur til ngilegt magn
af nothfu fyllingarefni vegstinu ea ofan af nmum
skal nota nothft efni r veglnu ef a er til
umframmagni ea efni utan vegstis nothft flafleyga
eftir v sem hagkvmast telst og samkvmt fyrirmlum.
Efni flafleyga skal lagt og jappa annig a sem mest
jppun nist.
e) Nkvmni halla vegflans skal vera eins og lst er
kafla 33.e). Heimilt er me leyfi eftirlitsins a gera fla flatari
en ar segir, ef um er a ra nothft umframefni r vegsti
ea ofan af nmum, sem hagkvmt ykir a jafna vegfla.
ar sem breyting verur halla vegfla skal hn framkvmd
annig, a horni milli flalnunnar og lrttrar lnu breytist
jafnt 20 m lengd vegarins.
f) Magn til uppgjrs miast vi hanna frgengi rmml
efnis flafleygum.
Mlieining: m
3
.
35. Agerir vegna sigs, fargs
a) Verktturinn innifelur alla vinnu, sem nausynleg er vi
efni sem nota er sem farg veginn til a flta sigi hans.
Innifalin er vinna vi flun efnis, aflutning, frgang vegi,
brottflutning efnis og frgang.
b) Efni farg skal fullngja eim krfum, sem gerar eru til
efna nera burarlag, nema mlt s fyrir um anna.
c) egar fyllt er mjkt undirlag skal fyrsta lagsrep ekki
vera meira en 2 tonn/m
2
og hvert sara lagsrep ekki meira
en 3 tonn/m
2
. Fylla skal strax alla breidd fyllingarinnar.
Hvert lagsrep skal leggja t lgum og skal fylgja
fyrirmlum varandi ger og ykkt hvers reps og svo hversu
lengi a a standa.
Fylla skal upp ngilega h til ess a ykkt efnis ofan
endanlegs yfirbors burarlags s, a loknum sigtma, jfn
eirri fargykkt, sem fjarlgja skal. Varandi sigtma og
fargykkt skal fara a fyrirmlum.
Gta skal ess a vinnuumfer dreifist jafnt um allt yfirbor
fargs, en ekki er krafist annarrar jppunar v.
Mla skal sig eim stum, sem mlt er fyrir um. Verkkaupi
mun sj um sigmlingar og leggja til sigslngur, plastslngur
50 mm verml, sem verktaki skal koma fyrir hreyfu
landi stvum, sem tilgreindar eru tboslsingu, ur en
fylling er unnin. Gta skal ess a ekki s sett grjt a
sigslngum, annig a eim s htta broti.
Sigslngur skulu n t fyrir veg vi flaft og standa a.m.k. 1
m upp r jarvegi. Verktaki skal gta ess a lok su endum
sigslanga. egar gengi er fr flum skal stytta slngurnar
svo r ni 0,5 m upp r jarvegi.
Engin srstk greisla verur innt af hendi fyrir niursetningu
og varveislu sigslanga. Ef verktaki skar eftir mlingum
sigi, skal hann sj um r sinn kostna.
Sigmlingar vera san notaar til ess a endurreikna sig
fyrir ara hluta veglnunnar. Reikna verur me a hlutfall
milli raunverulegs sigs og sigspr mldum snium veri
a sama og mldum snium og breytist lnulega milli eirra.
Vi magnreikninga til uppgjrs skal gengi t fr sigreikn-
ingum, sem leirttir vera mia vi mlt sig.
Heimilt er a mla sig me rum aferum, sem eftirliti
samykkir.
heimilt er a geyma efni mjku undirlagi innan vegsvis,
nema me samykki eftirlitsins.
e) Eftir a farg hefur stai tilskilinn tma skal fjarlgja
a af veginum og skal ykkt ess lags, sem fjarlgja , ekki
vera minni en 90% af eirri fargykkt, sem mlt er fyrir um
a nota.
f) Magn til uppgjrs er rmml frgengins efnis (fargs) sem
fjarlgt er af veginum.
Mlieining: m
3
.
33.1 Fyllingarefni r skeringum
3 - 3
Alverk '95
3. Undirbygging
- 38 -
36. Fylling a steinsteyptum mannvirkjum
a) Verktturinn innifelur flun fyllingarefnis, mokstur,
flutning, lgn, jfnun, urrkun, vkvun, jppun og allan
frgang samrmi vi fyrirmli.
b) Efni fyllingu sem er nr steyptu mannvirki en 3 m skal
vera hrein ml, me mest 3% af fnefnum minni en 0,02 mm
(.e. frostnm) og mestu steinastr 150 mm. Efni skal
samykkjast af eftirlitinu.
ar sem uppdrttir sna, a fyllt skuli yfir mannvirki, skal
leggja minnst 0,30 m ykkt lag af frostnmri ml me jafnri
kornadreifingu og 50 mm hmarks steinastr nst
mannvirkinu og samskonar efni og lst er hr a framan, ofan
a lag upp a yfirbori undirbyggingar ea a.m.k. 3 m upp
fyrir mannvirki, ef yfirbor undirbyggingar er fjr en a.
c) Ekki skal hefja vinnu vi fyllingu a steyptum mannvirkjum
nema me leyfi eftirlitsins. egar fyllt er a, ea yfir
rammabrr ea rsi, skal gta ess a fylla jfnum hndum
bum megin mannvirkisins (mesti leyfilegur harmunur
er 1 m). Hi sama gildir um fyllingar utan og innan vngi
og hliarveggi.
Allt efni fyllingar a steinsteyptum mannvirkjum skal jappa
0,30 m ykkum lgum me lttum titurvalta ea titurpltu
samrmi vi fyrirmli. Lgin skulu vera lrtt ea halla
ltillega fr mannvirki. Fullgera skal hvert lag yfir allt a
svi sem fylla , ur en byrja er nsta lagi. Fylla skal
vandlega og jappa fast a llum veggjum, kverkum og
skotum.
S um a ra mannvirki me sigpltu, skal fyrstu fyllt upp
a sigpltu og san, fyrsta lagi 7 dgum eftir a platan hefur
veri steypt, m fylla ofan hana.
S anna ekki teki fram, skal jfnun og frgangur
keiluflum vera me sama snii og rum vegflum.
f) Magn til uppgjrs skal vera hanna frgengi rmml efnis,
sem kvarast af flalnum eim, sem sndar eru uppdrttum,
steypufltum og hugsuum fltum 3,0 m fjarlg fr
lrttum ea lti hallandi steypufltum og fjarlginni milli
yfirbors undirbyggingar og lrttu ea nlega lrttu
steypuyfirbori, egar essi fjarlg er minni en 3,0 m.
Mlieining: m
3
.
38. Efni til annara nota
a) Verktturinn innifelur alla vinnu vi efni r skeringum
vegstinu, sem nota er annan htt en lst er undangeng-
num kflum og kafla 5. Innifali er m.a. losun, mokstur,
flutningur, lgn efnis og frgangur.
f) Magn til uppgjrs er hanna frgengi rmml efnis.
Mlieining: m
3
.
38.1 Hliarfyllingar
a) Verktturinn innifelur losun efnis skeringu vegstinu
ea nmu, mokstur, flutning og frgang hliarfyllingu
samkvmt fyrirmlum.
b) Efni skal ekki vera mosi, hrs ea v um lkt og a m
ekki innihalda snj ea sklumpa.
c) Hliarfyllinguna skal gera annig a harmunur hennar
og aalfyllingar veri aldrei meiri en endanlegur harmunur
eirra samkvmt fyrirmlum. Efni skal leggja annig t a
sem mest jppun nist og ekki veri um missig af vldum
eftirjppunar a ra.
f) Magn til greislu er hanna frgengi rmml efnis
hliarfyllingu.
38.2 Hljdeyfigarar
a) Verktturinn innifelur losun efnis skeringu vegstinu
ea nmu, mokstur, flutning og frgang hljdeyfigari
samrmi vi fyrirmli.
b) Efni skal ekki vera hrs ea v um lkt og a m ekki
innihalda snj ea sklumpa.
c) Efni skal leggja annig t a sem mest jppun nist og
ekki veri um missig af vldum eftirjppunar a ra.
f) Magn til uppgjrs er hanna frgengi rmml efnis
hljdeyfigara.
38.3 Umfram efni r skeringum
a) Verktturinn innifelur losun efnis skeringu vegsti,
mokstur, flutning og frgang geymslusta samkvmt
fyrirmlum..
c) Koma skal efninu fyrir geymslusta eins og mlt er fyrir
um annig a auvelt s a mla efnismagn.
f) Magn til uppgjrs er frgengi rmml efnis geymslusta.
36. Fylling a steinsteyptum mannvirkju
3. Undirbygging
3 - 4
Alverk '95
4. Skurir, rsi, holrsi, vatnsveituleislur og undirgng
- 39 -
41. Skurir og rsir
a) Verktturinn innifelur alla vinnu vi ger og hreinsun
vegskura og rsa, skurgrft, sprengingar samt nausynlegri
hreinsun, mokstur, flutning, tlgn, jppun og frgang
uppgreftri geymslusta ea fyllingu.
c) versni skurar skal vera eins og snt er uppdrttum og
skal botnhalli vera eins jafn og mgulegt er til a rennsli veri
sem jafnast.
e) Skurur skal fylgja eirri stasetningu, sem snd er
uppdrttum og skulu frvik ekki vera til lta. Frvik
botnhum skulu ekki valda verulegum breytingum
rennslishraa.
f) Uppgjr miast vi hannaa lengd frgengnum skuri
ea rs.
Mlieining: m.
41.1 Skurir
a) Verktturinn innifelur alla vinnu vi ger vegskura;
skurgrft, sprengingar samt nausynlegri hreinsun,
mokstur, flutning, tlgn, jppun og frgang geymslusta
ea fyllingu.
f) Uppgjr miast vi mlt rmml grafins skurar.
Mlieining: m
3
.
41.14 Hreinsun vegskura
a) Verktturinn innifelur alla hreinsun vegskurum .m.t.
uppgrft, mokstur, flutning og frgang geymslusta ea
fyllingu samt hugsanlegri jppun uppgreftrinum.
e) Skurbotn skal vera me stugum halla a vegrsi, skuri
ea eim farvegi, sem vatninu er tla a renna um fr
veginum.
f) Uppgjr miast vi lengd hreinsuum skuri.
Mlieining: m.
41.24 Hreinsun vegrsa
a) Verktturinn innifelur alla hreinsun kntum og vegrsum
.m.t. grftur, uppgrftur, mokstur, flutningur og frgangur
geymslusta ea fyllingu samt hugsanlegri jppun
uppgreftrinum.
e) Botn rsa skal vera me stugum halla a vegrsi, skuri
ea eim farvegi sem vatninu er tla a renna um fr
veginum.
f) Uppgjr miast vi lengd hreinsari vegrs.
Mlieining: m.
42. Rrarsi
a) Verktturinn innifelur alla vinnu og allt efni vi rrarsi
samkvmt fyrirmlum. Innifalinn er kostnaur vi uppgrft,
sprengingar, hreinsun, mokstur, flutning og frgang
uppgreftrinum, rsaefni, flutning rsaefnisins, rsasam-
setningu, rsalgn, undirstu og endafrgang samt ger og
jppun fyllingar um og yfir rsi.
b) Fylling umhverfis rsi skal vera frostnm ml. 0,3 m
lagi nst rsi skal hmarks steinastr vera 50-100 mm og
kornadreifing annig a ekki s htta tskolun. Efnisgi
skulu vera samkvmt eftirfarandi stlum, ef ekki er mlt
fyrir um anna.
Ger 1: Steinrr me mffu r jrnbentri steinsteypu
skulu ger samkvmt DS 400.3.
Ger 2: Falsrr fti r jrnbentri steinsteypu skulu
ger samkvmt DS 400.3.
Ger 3: Plastrr skulu uppfylla krfur NS 2949 (PVC-rr
klasset).
Ger 4: Stlrrarsi heildregin og galvanhu skulu
samsvara krfum BYA 373:32, 373:33.
Ger 5: Stlpltursi r galvanhuum brupltum
skulu samsvara krfum AASHTO 1436.
Endafrgangur r steinsteypu skal anna hvort gerur
stanum ea r forsteyptum einingum og skal efni og vinna
vera samrmi vi kafla 8. verklsingu essari.
4. Skurir, rsi, holrsi, vatnsveitu
leislur og undirgng
Efnisyfirlit
41. Skurir og rsir 1
41.1 Skurir 1
41.14 Hreinsun vegskura 1
41.24 Hreinsun vegrsa 1
42. Rrarsi 1
42.xx1 Rsalgn n rsaefnis 2
42.7 Endafrgangur 2
43. Steinsteypt bogarsi og rennur 2
45. Ofanvatnsrsi og vatnsveituleislur 2
45.1 Grftur lagnaskura 3
45.2 Sprenging lagnaskurum 3
45.3 Fleygun lagnaskurum 3
45.4 Ofanvatnsrsi, rr og rralgn 3
45.5 Brunnar 4
45.51 Brunnar, D = 0,4 m 4
45.53 Brunnar, D = 1,0 m 4
45.54 Breyting h brunna 4
45.6 Niurfll 4
45.64 Breyting h niurfalla 4
45.7 Vatnsveituleislur, lagning rra 5
45.8 Fylling skuri 5
47. Ger undirganga 5
47.1 Undirgng r heitgalvanhuum
brupltum 5
41. Skurir og rsir
4 - 1
Alverk '95
- 40 -
Endastykki r mlmi skulu vera samrmi vi AASHTO 1436
a svo miklu leyti sem a vi. Endastykkin skal framleia
me smu mlmgum og ykkt og vikomandi rsi.
c) Fyllingu umhverfis rsi skal leggja t mest 0,3 m ykkum
lgum og jappa me titurpltu, ar til n er smu jppun
og krafist er fyrir undirbyggingu ea burarlag vikomandi
sta. jppun skal hvergi vera minni en 97%, sem hlutfall
af urri rmyngd kvarari me Proctor prfi AASHTO
T99. Fylling undirbyggingar og/ea burarlags vi rsi skal
ger samtmis og vera jafnh bum megin rsis. Lg skulu
vera lrtt ea halla fr rsi.
Rsalgn skal haga eftirfarandi htt:
Ger 1: Byrja skal a leggja rrin vi neri enda rsis og
skal mffa rra sna mti straumnum. Grafi skal undan
mffu rranna annig a au liggi belgnum og su stug
undirlaginu.
Ger 2: Rrin skulu lg sama htt og vi ger 1 og a
auki skulu samskeyti ttu me mrblndu hlutfllunum
1 hluti sements mti 2 hlutum af sandi. Vatnsinnihald
skal vali annig, a hrran veri ykk, en auveld
mefrum. Hreinsa skal rrarenda vandlega og vta ur
en skeytin eru ger. Mrblndunni skal san smurt fals
rrs sem egar hefur veri lagt og nsta rri san rst a,
annig a innra bor veri jafnt og sltt.
Ger 4: Rsi skal lagt annig a vafningur rsisins liggi
me straumi. Skeyta skal rsi saman me srstkum
tengistykkjum. stanum verur engin gtun, borun,
skurur n sua leyf nema me srstku leyfi eftirlitsins
og skal kaldgalvanha fleti sem laskair eru ea gert
vi annan htt, sem eftirliti heimilar.
Ger 5: Rsi skal lagt annig a einstakir hlutar rrsins
su festir vel saman og ytri vxllagning hringsamskeyta viti
mti straumnum og langsamskeyti su hliunum. Ef
fyrirmli framleianda gera r fyrir annarri tilhgun, skal
fara a eim. stanum verur engin gtun, borun, skurur
n sua leyf, nema me srstku leyfi eftirlitsins, sbr. ger 4.
ll rr skulu flutt og mehndlu ann htt a au springi
ekki ea merjist, ekki brotni upp r sinkh brurra ea au
skemmist neinn annan htt. Allir skemmdir stair
brurrum skulu kaldgalvanhair ea gert vi annan
fullngjandi htt.
Endafrgangur skal vera me eim htti og eim sta, sem
mlt er fyrir um. Botn vatnsfarvegar vi enda og milli hliar-
veggja, vngja ea annars endafrgangs rsis, skal varinn
fyrir vatnsgangi, ef ess er krafist, me flr r grjti. Flrinn
skal gerur r strum kntuum steinum samrmi vi a
sem teki er fram uppdrttum. eim skal vandlega komi
fyrir og pakka milli me smrra grjti. Tryggt skal a
ekki skoli undan flrnum, einkum til endanna, ea a hann
veri annan htt fyrir skemmdum af vatnsrennsli.
e) Leggja skal rrin samkvmt eim stefnum og hum sem
upp eru gefnar. greftri fyrir rsi eru olvik +50 mm og -200
mm. Rsi skulu vera bein bi lrttum og lrttum fleti,
ef anna er ekki teki fram.
Hmarksfrvik fr beinni lnu lrttum fleti skal vera minna
en 100 mm. Hmarksfrvik fr beinni lnu lrttum fleti
skal vera minna en 50 mm, h langshalla rsis annig
a hvergi myndist uppistaa inni rsinu.
f) Uppgjr miast vi hannaa lengd frgengnu rsi.
Mlieining: m.
42.xx1 Rsalgn n rsaefnis
a) Verktturinn innifelur alla vinnu og allt efni rrarsi,
anna en rsarr og efni endafrgang, eins og mlt er fyrir
um. Innifalinn er kostnaur vi uppgrft, sprengingar,
hreinsun, mokstur, flutning og frgang geymslusta, ea
fyllingu samt hugsanlegri jppun uppgreftrinum, flutning
rsaefnis, rsasamsetningu, rsalgn og undirstu samt
ger og jppun fyllingar um og yfir rsi.
Mlieining: m.
42.7 Endafrgangur
a) Verktturinn innifelur alla vinnu og allt efni vi
endafrgang rrarsa eins og mlt er fyrir um.
f) Uppgjr miast vi hannaan fjlda frgenginna rsaenda.
Mlieining: stk.
43. Steinsteypt bogarsi og rennur
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi byggingu
og endafrgang steinsteyptra bogarsa og renna me eim
htti og eim sta sem mlt er fyrir um. Innifalinn er
kostnaur vi grft, sprengingar, hreinsun, mokstur og
flutning haug ea fyllingu samt frgangi og hugsanlegri
jppun uppgreftrinum, svo og lgn og jppun fyllingar
um og yfir rsi.
b) Fylling undir og yfir rsi skal vera frostnm burarg
ml. ll steypa og allt steypustyrktarjrn skal uppfylla au
skilyri, sem sett eru kafla 8. ea eins og lst er srverk-
lsingu/tboslsingu.
Mlieining: m.
45. Ofanvatnsrsi og vatnsveituleislur
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi lagnir
fyrir ofanvatn og kalt neysluvatn .m.t. rr, sandskiljur,
niurfll, ristar, brunna, stiga, brunnlok, brunnundirstur,
rrtengi og loka eins og mlt er fyrir um.
Innifalinn er kostnaur vi uppgrft, sprengingar, fleygun,
hreinsun, mokstur og flutning geymslusta ea fyllingu
samt frgangi og hugsanlegri jppun uppgreftinum, rr,
rralgn, undirstur og lgn og jppun fyllingar um og yfir
rr. Einnig er innifalin lekaprfun ef hennar er krafist
srverklsingu.
b) Steinsteypt rr, sem notu eru ofanvatnsrsi og
rrbrunna skulu vera jrnbent mffurr samkvmt DS 400.3.
Arir brunnar skulu einnig gerir samkvmt, DS 400.3.
42.xx1 Rsalgn n rsaefnis
4 - 2
Alverk '95
- 41 -
Steypa sem notu er vi lagnir, skal vera af styrkleikaflokki
C20 ea hrri og ll snileg steypa skal vera af umhverfis-
flokki 2b.
Plastrr ofanvatnsrsi skulu ger samkvmt DS 2348 (PVC
rr) og DS 2349 (PEH rr) og ductil jrnsteypurr samkvmt
DIN 19690-19962.
Rr og rrtengi fyrir vatnsveituleislur skulu ger samkvmt
DS 2119 (PEH rr) og DIN 28600-28649 (ductil jrnsteypurr).
d) Lekaprfun ofanvatnsrsum og brunnum skal aeins
framkvma ef hennar er krafist srverklsingu, ea ef sami
er um hana srstaklega.
e) Nkvmniskrfur um stasetningu ofanvatnsrsa, brunna
og vatnsveituleislna.
Leyfileg frvik fr hannari legu:
lrttu plani 0,20 m
Harlega 0,03 m
Frvik fr hnnuum halla m ekki vera meira en:
Hannaur halli < 5, frvik 1
Hannaur halli > 5, frvik 20% af hnnuum halla
egar hallinn er mldur
minnst 10 m lngum leislu-
kafla.
f) Uppgjr miast vi hannaa frgengna lengd lagna.
Mlieining: m.
45.1 Grftur lagnaskura
a) Verktturinn innifelur grft skurum fyrir ofanvatns-
rsum og vatnsveituleislum samkvmt fyrirmlum.
Innifalinn er kostnaur vi uppgrft, mokstur og flutning
uppgreftrinum.
c) Grafa skal fyrir lgnum niur burarhfan botn og minnst
150 mm niur fyrir botnh rrum. ar sem ekki er um
burarhfan botn a ra skal grafa a.m.k. 0,65 m niur fyrir
uppgefin ml uppdrttum ea niur a dpi sem eftirliti
telur nausynlegt. Um kvrun og greiningu efnis, sem
grafi er r skurinum vsast til kafla I.7.1 verklsingu
essari.
f) Uppgjr miast vi hannaa lengd fullgerum skuri.
Mlieining: m.
45.2 Sprenging lagnaskurum
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi sprengingu
bergs lagnaskurum. Kostnaur essi kemur til vibtar
vi grft lagnaskurar (grft efnisins eftir a a hefur veri
losa me sprengingu) en s kostnaur er frur me
verktti 45.1.
c) Sprengingar skurum teljast fr v jarlagi, sem
vkvaknin beltagrafa me riftnn, 23-35 tonn a yngd nr
ekki a losa 10 m
3
/klst. r. Mla skal yfirbor bergs, egar
a er tilbi til borunar.
Gta skal trustu varar vi mefer sprengiefnis og vi
alla framkvmd og gilda kvi kafla 2 verklsingu essari
ar um.
f) Uppgjr miast vi hannaa lengd fullgerum skuri,
sem sprengdur er.
Mlieining: m.
45.3 Fleygun lagnaskurum
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi fleygun
bergs lagnaskurum. Kostnaur essi kemur til vibtar
vi grft lagnaskurar (grft efnisins eftir a a hefur veri
losa me fleygun), en s kostnaur er frur me verktti
45.1.
c) Fleygun skuri telst fr v lagi, sem vkvaknin
beltagrafa me riftnn, 23-25 tonn a yngd nr ekki a losa
10 m
3
/klst r.
Fleygun skal einkum vihafa kringum lagnir og kapla, ea
ar sem sprengingar geta vali skemmdum. vallt skal hafa
samr vi eftirliti um hvar skuli fleyga.
Mla skal yfirbor bergs egar a er tilbi til fleygunar.
f) Uppgjr miast vi hannaa lengd fullgerum skuri,
sem fleygaur er.
Mlieining: m.
45.4 Ofanvatnsrsi, rr og rralgn
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi lgn og
frgang lagna fyrir yfirborsvatn. Innifalinn er kostnaur vi
rr, flutning eirra, lgn og tengingu vi brunna, ea ara
stofna, sandfyllingu undir rr og sand- ea malarfyllingu
kringum og yfir rrin samt jppun fyllingarinnar.
c) Mffurr r steinsteypu og jrnsteypu. Rr skulu lg
150 mm vel jappa rifalag r sandml og skal ess gtt a
grafa undan mffum, annig a rrin hvli jafnt llum
belgnum. Rralgnin skal heild vera bein og samrmi vi
fyrirmli. Samskeyti rra skulu tt me gmmhringjum.
Engar lagnir m hylja fyrr en eftirliti hefur sannprfa legu
eirra og frgang.
Undir rifalagi skal fylla me gri ml (hmarkssteinastr
30-40 mm) niur skurbotn. Einnig skal fylla me
samskonar ml 0,2 m h yfir og kringum rr.
Umhverfis rralagnir skal jappa me titurpltum. jappa
skal a minnsta kosti me fjrum yfirferum, en jppun skal
a ru leyti kvru samri vi eftirliti. ess skal gtt,
a rakastig fyllingarefnisins s slkt, a sem mest jppun
nist. Kringum beygjur, greinrr og brunna skal jappa me
handstrum titurhnllum.
Allar tengingar vi safnrsi skal gera me srstkum
greinrrum. Aeins m tengja me v a hggva gat
steinsteypt rr sem eru vari en 300 mm.
45.1 Grftur lagnaskura
4 - 3
Alverk '95
- 42 -
d) Plastrr r PEH og PVC. Verki skal unni samkvmt
ST 65 fr 15. sept. 1975. Rrin skulu lg vel jappa og
jafna jfnunarlag, a.m.k. 0,15 m ykkt og ess skal gtt a
grafa undan mffum PVC rra svo a au hvli jafnt llum
belgnum.
skileg dpt og breidd leisluskurar samt rf fyrir
jarvegsstyrkingu skal meta t fr ppustrum og styrkleika
og stugleika jarvegs.
kldu veri skal verja yfirbor jfnunarlags skurbotni til
a koma veg fyrir a leislan veri lg frosi undirlag.
fyllingu umhverfis rr skal nota sandml me kornastr
bilinu 0,06-20 mm og me slkri kornadreifingu a g
jppun nist.
jppun fyllingar umhverfis rr skal haga annig.
Jfnunarlag undir leislu skal vljappa og fyllingu til hliar
vi leislu og allt a 0,5 m yfir topp hennar skal handjappa
mest 0,25 m ykkum lgum.
Ara fyllingu skal vljappa me titurpltum minnst fjrum
yfirferum, en a ru leyti skal jppun framkvmd nnu
samri vi eftirlitsmann verkkaupa.
ess skal gtt a rakastig fyllingarefnis s slkt a sem best
jppun nist.
45.5 Brunnar
brunna af eirri ger og ann htt sem mlt er fyrir um.
Innifali er efni brunna og brunnlok, flutningur efnis, steypa
og ll vinna vi ger og frgang brunna.
c) Steypuvinnu skal a jafnai ekki hefja egar horfur eru
minni lofthita en 5C, nema srstakar rstafanir komi til,
sem eftirliti samykkir. Verja skal steypu, sem lg hefur
veri niur fyrir hvers konar lagi svo sem regni, frosti o.s.frv.
ar til hn hefur n ngilegum styrk. Umhverfis brunna
skal jappa me handstrum titurhnllum. jappa skal
fyllingarefni mest 0,3 m ykkum lgum.
f) Uppgjr miast vi hannaan fjlda frgenginna brunna.
Mlieining: stk.
45.51 Brunnar, D = 0,4 m
b) Brunnar skulu vera r mffurrum gerum samkvmt
NS 461A.
c) tta skal samskeyti rra me steinsteypu ea gmm-
hringjum og steypa brunnbotn. Loka skal brunni me steyptu
loki, sem falli niur mffu rrsins. lokinu skal vera hanki.
45.53 Brunnar, D = 1,0 m
b) Brunnar skulu a mestu gerir r brunnhringjum.
hringjunum skulu vera jrnrep me um a bil 0,25 m
milibili.
c) Vi uppsetningu brunna skulu rep ekki standast .
Brunnbotnar skulu vera steyptir og skal nota klofnar ppur
botn brunna ar sem engin stefnubreyting er ger, en srmt
beygjubrunnum, til ess a mynda bogadregna rennslisfleti.
Brunnkeilur skal setja um a bil 0,25 m undir endanlegu
yfirbori. Brunnkarmi skal san koma fyrir rttri h vi
yfirbor me v a setja hfilega ykka hringi milli keilu og
karms. Samskeyti brunnhringja skal smyrja me sandsteypu,
karmurinn san settur og fyllt kring me steypu.
45.54 Breyting h brunna
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi breytingu
h brunna samrmi vi breytta h yfirbors og
samkvmt fyrirmlum. Innifali er efni til breytingar h,
flutningur efnis og ll vinna vi frgang brunna eftir breytingu
h.
f) Uppgjr miast vi hannaan fjlda breyttra brunna.
Mlieining: stk.
45.6 Niurfll
niurfalla akbraut ea utan akbrautar eim sta og ann
htt sem mlt er fyrir um. Innifali er allt efni svo sem ristar,
niurfallsbrunnar og leislur fr brunni til gtuholrsis,
flutningur efnis, uppsetning brunna, fylling a eim og allur
frgangur, frgangur niurfallsrista, grftur fyrir leislum,
sndun undir og umhverfis rr, lgn rra, tenging vi
gtuholrsi og niurfallsbrunna og fylling skuri.
Sprengingar reiknast samkvmt verktti 45.2 og fleygun
samkvmt verktti 45.3.
c) Frgangur niurfallsrsa skal vera samrmi vi kafla
45.4. Tengingar skulu gerar me greinppum. Niurfalls-
brunna akbraut skal fyrstu setja u..b. 0,2 m undir endanlegu
yfirbori og loka eim me jrnpltu. Mla skal stasetningu
eirra og merkja me mluum trhl.
Eftirlitinu skal afhent afrit af mlingunni ur en brunnarnir
eru huldir.
egar jppun endanlegs yfirbors burarlags er loki, skal
grafi niur sttana og brunnarnir framlengdir annig a
niurfallsristin, sem kemur brunninn, veri 10-20 mm undir
slitlagsyfirbori.
Undir niurfallshlkinn, sem ristin fellur , skal smyrja me
sandsteypu og vandlega kringum niurfllin. Um jppun
gilda au kvi sem lst var kflum 45.4 og 45.5. Gta
skal ess a niurfllin su annig stasett mia vi
vntanlegan kantstein a fjarlg fr honum veri 20-50 mm.
f) Uppgjr miast vi hannaan fjlda frgenginna niurfalla.
Mlieining: stk.
45.64 Breyting h niurfalla
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi breytingu
h niurfalla samrmi vi breytta h yfirbors og
samkvmt fyrirmlum. Innifali er efni til breytingar h,
flutningur efnis og ll vinna vi frgang niurfalla eftir
breytingu h.
f) Uppgjr miast vi hannaan fjlda breyttra niurfalla.
Mlieining: stk.
45.5 Brunnar
4 - 4
Alverk '95
- 43 -
45.7 Vatnsveituleislur, lagning rra
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi lagningu
rra fyrir kalt neysluvatn. Innifalinn er kostnaur vi rr,
flutning eirra, lgn og tengingu vi arar leislur,
sandfyllingu undir rr og sand- ea malarfyllingu kringum
og yfir rrin samt jppun fyllingarinnar.
b) PEH-rr. Verktaki skal ra srhfa starfsmenn til a
sja rrin saman. Vi flutning og niurlgn rranna skal
ess vandlega gtt a au veri ekki fyrir hnjaski. Einnig
skal ess vandlega gtt ur en rrin eru soin saman a engin
hreinindi su rrum og til ess a koma veg fyrir a
hreinindi komist inn niurlg rr skal loka rrendum
tryggilega lok hvers vinnudags.
Leislan skal lg annig a hn hvli jafnt allri lengd sinni
svo a hvergi lofti undir hana og hn skal vera bein milli
hannara stefnubreytinga.
Um kornadreifingu, kornastr og jppun fyllingar
umhverfis rr gildir sama og kafla 45.4 d), en m
hugsanlega nota vljppu nr leislu en 0,5 m vi jppun
fyllingar yfir leislur og skal haft samr um a vi eftirliti.
Sandmalarfylling undir leislu skal vera a.m.k. 0,15 m ykkt
og a.m.k. 0,20 m ykk yfir leislu.
ess skal gtt a rakastig fyllingarefnisins s slkt a sem
mest jppun nist.
c) Ductil rr - Um lagningu ductil rra gildir allt a sama og
kafla 45.4 c).
d) Verktaki skal leka- og rstingsprfa leislukerfi, byggja
stuningsklossa og gera arar nausynlegar rstafanir til a
halda leislunni hannari legu, samkvmt fyrirmlum.
f) Uppgjr miast vi hannaa frgengna lengd lagna.
Mlieining: m.
45.8 Fylling skuri
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi fyllingu
lagnaskuri.
Innifali er tvegun efnis ef v er a skipta, mokstur,
flutningur, niurlgn og jppun samkvmt fyrirmlum.
c) Fylling kringum lagnir og brunna er samkvmt kflum
45.4, 45.5 og 45.7. ar fyrir ofan skal fylla skuri vegsti
me v nothfa efni sem upp r eim hefur veri grafi.
Dugi uppgrafi nothft efni ekki til fyllingar lagnaskuri
skal fylla a, sem vantar me afluttu efni, sem eftirliti
samykkir.
jappa skal fyllingarefni lagnaskurum mest 0,3 m ykkum
lgum. Gta skal ess a rakastig fyllingarefnis s slkt a
sem mest jppun nist. Hvert lag skal jappa me minnst
fjrum yfirferum titurpltu en haga jppun a ru leyti a
fyrirmlum eftirlitsins.
Skuri utan vegstis m fylla me v efni sem upp r eim
var grafi.
f) Uppgjr miast vi hannaa lengd fylltum skuri.
Mlieining: m.
47. Ger undirganga
undirganga samrmi vi fyrirmli. Innifali er allt efni
undirgngin, flutningur ess, ger undirganga. grftur, fylling
undir og umhverfis gng, gangstgur gngunum, nausynleg
ofanvatnsrsi og allur frgangur ar me talinn frgangur
vegfla umhverfis gangaenda.
f) Uppgjr miast vi fjlda frgenginna undirganga.
Mlieining: stk.
47.1 Undirgng r heitgalvanhuum brupltum
b) Brupltur skulu vera r stli, S235JR samkvmt ST
EN10025:1991+A1:1993. ykkt platna skal vera samrmi
vi fyrirmli. Heitgalvanhun skal vera framkvmd
samrmi SS3583 ea annan jafngildan staal og ykkt
heitgalvanhunar skal vera samrmi vi fyrirmli.
c) Brupltum skal raa saman samrmi vi uppdrtt
framleianda. Ekki m stansa, bora, skera ea rafsja
stlhluta vi samsetningu. Grafa skal fyrir undirgngum
samrmi vi fyrirmli og fylla aftur me frostnmu efni.
Efstu 0,3 m af fyllingu undir undirgngum skulu vera me
mestu steinastr 32 mm.
jppun undirlags skal n a.m.k. 97% Standard Proctor. Um
fyllingu umhverfis undirgng gilda a ru leyti kvi kafla
42. Rrarsi.
botn undirganga skal gera gangstg samrmi vi fyrirmli.
Vi enda undirganga skal ganga fr vegfla me tnkum,
sem ni 3 m t fr opi og upp a axlarbrn vegar.
45.7 Vatnsveituleislur, lagning rra
4 - 5
Alverk '95
- 44 -
4 - 6
Alverk '95
5. Burarlg
- 45 -
51. Yfirbor undirbyggingar
a) Yfirbor undirbyggingar fyllingum og undirstu
skeringum skal teljast frgengi yfirbor eftir a tgreftri og
fyllingu er loki, .e. botn burarlags. Verktturinn, sem
aeins er notaur ef hann er ekki tekinn me kflum 2. og
3. essarar verklsingar, innifelur alla vinnu og allt efni vi
styrkingu, ef rf er , jfnun, afrttingu, jppun og frgang
yfirbors undirbyggingar (undirstu).
b) Allt efni sem nota er vi ennan verktt, skal uppfylla
vikomandi krfur kflum 2. og 3. essari verklsingu.
c) Allar lgir yfirbori undirbyggingar skulu afvatnaar
me rsum t skuri ea t af fyllingu. Lgir skulu fylltar
me sama efni og fylling er a ru leyti r og me hreinu
frostnmu efni ef um bergyfirbor er a ra. egar gengi
hefur veri fr yfirbori undirbyggingar (undirstu) skal
hindra, a skaleg efni eins og leja, leir o..h. berist inn
a og ll umfer vinnuvla v er h leyfi eftirlitsins.
jappa skal yfirbor undirbyggingar samrmi vi krfur
kafla 3. essari verklsingu.
d) Eftirlitsprfanir skulu vera samrmi vi kafla I.6.1.
e) Nkvmni stasetningu, h og verhalla yfirbors
undirbyggingar (og undirstu) skal vera samrmi vi tflur
I.1. - I.7.
f) Uppgjr miast vi hannaan frgenginn flt yfirbors
undirbyggingar (og undirstu), sem gengi er fr samrmi
vi verklsingu.
Mlieining: m
2
.
52. Nera burarlag
a) Verktturinn innifelur efnisflun og vinnslu ar me
talinn vott, ofanaftingu, mokstur, flutning, haugsetningu
ef rf er , tlgn, jppun, urrkun, vkvun eftir v sem
rf er , jfnun og allan frgang efnis nera burarlag.
b) Nota skal eins sterkt efni og vl er og ef notu eru missterk
efni skal t nota sterkasta efni efst burarlagi. Efni
sem notu eru nera burarlag skulu uppfylla eftirfarandi
krfur um stugleika, burarol og styrkleika:
Vegflokkur Burarol Burarol Brotstuull
CBR E
2
/E
1
Bg
A - B1 >35 <5,0 <6
B2 - B3 >30 <5,5 <7
C1 - C2 >25 <7,0 <7
C3 - D >20 <8,5 <8
Burarolsgildin E
1
og E
2
eru fundin me mlingum efnum
strum stlhlki.
Burarol skal mla efni eftir niurbrot. Ef efni brotnar
meira niur en samkvmt ofangreindum mrkum skal jappa
a einhvern eftirfarandi htt eftir nnari fyrirmlum
eftirlitsins:
Tki Lagykkt (m) Fjldi yfirfera
10 t titurvalti 0,80 6
0,5 t titurplata 0,30 4
10 t bll 0,25 6
Burarolsprfa skal eftir jppun og ef efni stenst
vikomandi burarolskrfur er heimilt a nota a me
samykki eftirlitsins. vafatilfellum skal taka CBR-prf eftir
eina frost- uumfer og skal mia vi a efni uppfylli
framanskrar burarolskrfur eirri prfun. grfum
efnum (<152 mm) skal fyrst skoa ann hluta efnisins, sem
er fnni en 19 mm. Skal fyrst mla brotstuulinn Bg
fnni hlutanum (<19 mm) og skoa grfari hlutann. Ef grfari
og fnni hlutinn eru r samskonar efnum skal Bg gildi tali
marktkt. Einnig skal gera CBR-prf efni fnna en 19 mm.
Ef CBR og Bg fullngja krfum um vikomandi efni telst
allt efni hft til notkunar. Standist fnni hluti efnisins ekki
krfur fyrir vikomandi efni skal gera pltuprf llu efni
fnna en 152 mm strum stlhlki. Skal mia vi a hlutfalli
E
1
/E
2
s samrmi vi framangreindar krfur. Ef um of miki
niurbrot hefur veri a ra skal prfa efni, sem ur hefur
veri jappa annan hvorn eftirfarandi htt:
Tki Lagykkt Fjldi
m yfirfera
Ef hlutfalli E
1
/E
2
stenst urgreindar krfur fyrir vikomandi
efni er efni hft til notkunar. Ef um er a ra mannvirki
sem vikvmt er fyrir frostlyftingum skal kanna frostenslu
srstaklega ef meira en 3% af yngd efnisins er fnna en 0,02
mm. Mesta steinastr efnis skal vera minni en 2/3 hlutar
lagykktar. Kornadreifingu hvers lags skal annig htta a
ekki s htta a fnni efni r einu lagi (ea r undirbyggingu/
undirstu) gangi inn grfari efni nsta lagi undir ea yfir.
5. Burarlg
Efnisyfirlit
51. Yfirbor undirbyggingar 1
52. Nera burarlag 1
53. Efra burarlag 3
53.4 Bikbundin burarlg 4
53.41 Froumalbik 5
53.42 eytumalbik 6
53.43 Biksmygi pkk 6
53.44 Bikfestun me frsingu og froubiki 6
54. Frgangur yfirbors burarlags undir
slitlag 6
51. Yfirbor undirbyggingar
5 - 1
Alverk '95
5. Burarlg
- 46 -
vafatilfellum skal sna fram a eftirfarandi sukrfur su
uppfylltar:
d
15
efra lag
< 5
d
85
nera lag
d
50
efra lag
< 25
d
50
nera lag
d
15
efra lag
> 5
d
15
nera lag
Efni nera burarlag skal flokka eftirfarandi htt:
Steinefni 1: Kornadreifing efnisins skal uppfylla eftirfarandi
krfur:
Kornalna efnisins skal liggja innan marka eirra, sem snd
eru mynd 5.- 1. Ekki skal meira en 3% af yngd efnisins
vera fnna en 0,02 mm. Efni skal a ru leyti uppfylla r
krfur sem ger hefur veri grein fyrir hr a framan.
Mynd 5.1 Markalnur steinefna nera burarlag
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
ISO sigti Sldur yngdar %
mm efri mrk neri mrk
0,063 8 1
0,125 11 1
0,25 17 3
0,5 24 5
1 34 9
2 45 16
4 61 25
8 79 35
16 50
31,5 71
Steinefni 2: Efni etta skal vera sand- og malarefni ea
gosefni, sem uppfyllir r krfur, arar en srstakar krfur til
steinefnis 1, sem ger er grein fyrir essum kafla.
Steinefni 3: Efni etta skal vera apalhraun ea bgglaberg
og uppfylla r krfur, sem ger hefur veri grein fyrir hr
a framan, arar en srstakar krfur um steinefni 1.
Steinefni 4: Efni etta er sprengt grjt sem uppfyllir r
krfur, sem ger hefur veri grein fyrir hr a framan, arar
en srstak-ar krfur um steinefni 1.
c) ur en vinna vi burarlag hefst, skal ljka ger allra
rsa, kapalrra og annars slks, nema srstaklega s mlt fyrir
um a au atrii lendi burarlagi. ess skal gtt a yfirbor
undirbyggingar/undirstu hafi veri hreinsa vel, losa vi
alla leju, jafna, jappa og frgengi samkvmt kvum
3. kafla verklsingu essari. Eftir a gengi hefur veri fr
yfirbori undirbyggingar/undirstu samkvmt framan-
skru, m engin vinnuumfer vera v nema me leyfi
eftirlitsins. Nera burarlag skal gera samrmi vi fyrirmli
og fylgja eim ykktum, yfirborslnum og flum, sem mlt
er fyrir um. Forast skal askilna kornastra (seperation)
efnisins og bta r fullngjandi htt ar sem askilnaur
verur. ar sem vinnusvi er mjku undirlagi gilda kvi
kafla 35 verklsingu essari. Nera burarlag skal jappa
samkvmt fyrirmlum me tki, sem samykkt hefur veri
af eftirlitinu til eirra hluta. Skal leggja burarlagsefni lgum,
einu ea fleiri, hfilega ykkum til ess a tilskilin jppun
nist llu burarlaginu. F skal samykkt eftirlitsins
tillgum um aferir r, sem nota vi jppun burar-
lagsins. Tillgurnar skulu taka til tegunda tkja, fjlda
yfirfera og lagykkta mia vi jappa efni. Framkvma
skal jppunartilraunir, studdar prfunum rannsknarstofu,
eftir v sem vi og eftirliti krefst og sna fram , a me
framkvmd samrmi vi tillgurnar megi n eirri jppun,
sem krafist er. Ef jppun er h raka efnisins skal jappa
efni vott, .e. vi lgra gildi af eftirfarandi tveimur
rakastigum:
1) Hagstasta rakastig samkvmt Proctor-prfi (W
opt
.).
2) Rakastig, sem er remur prsentustigum lgra en
mettunarraki samkvmt Proctor prfi (W = W
metta
- 3%).
t skal haga jppun annig a hn valdi ekki elilega
miklu niurbroti efni v sem jappa skal. Ef krafist er
mlingar jppun skal mla me pltuprfi (E
2
),
rmyngdarmlingu ea rum viurkenndum aferum eftir
v sem vi samkvmt krfum srverklsingar/tbos-
lsingar og sem samykktar eru af eftirlitinu. Pltuprf skal
gera eins og v er lst ZTVE - StB76 og Boden-
Pruefverfahren. Rmyngdarmlingu skal gera skv.
AASHTO T 99 (Proctor-prf). Uppfylla skal einhverja af
eftirfarandi jppunarkrfum eftir nnari fyrirmlum
srverklsingar/tboslsingar ea eftirlitsins:
1) yfirbori nera burarlags r rum efnum en hrauni,
E
2
= 110 MPa (1100 kg/cm
2
). yfirbori nera
burarlags r hrauni E2 = 100 MPa (1000 kg/cm
2
).
Mia skal vi, a mealtal 6 pltuprfa, sem tekin eru
r, standist ofangreindar krfur en mesta frvik
einstakra prfa til lkkunar s 10 MPa (100 kg/cm
2
).
2) Mla skal jppun sem hlutfall af urri rmyngd
kvarari me Proctor prfi (AASHTO T 99).
jppun skal vera minnst 100% a mealtali hj 10
prufum teknum r og frvik til lkkunar hj einstakri
prufu m mest vera 2%.
3) Mla skal jppun yfirbori nera burarlags me
pltuprfi og skal hlutfalli E
2
/E
1
standast eftirfarandi
krfur:
Vegflokkar A-B2 E
2
/E
1
< 2,5
B3-C E
2
/E
1
< 3,5
Mia skal vi, a mealtal 6 pltuprfa, sem tekin eru r,
standist ofangreindar krfur.
52. Nera burarlag
5 - 2
Alverk '95
5. Burarlg
- 47 -
4) Nera burarlag skal leggja lgum ekki ykkari en 0,5 m
og jappa hvert lag me minnst 6 yfirferum me dregnum
titurvalta minnst 5 tonna ungum ea ru verkfri, sem
samykkt hefur veri. kvea skal mesta hraa valta samri
vi eftirliti. srverklsingu/tboslsingu geta veri sett
nnari kvi um lagykkt, yngd og hraa valta og fjlda
yfirfera.
5) Mla skal jppun me hallamlingu. Hallamla skal
u..b. 10 punkta remur versnium me 5-10 m millibili.
Mealtals sig burarlagsyfirbors fr nstsustu til sustu
yfirferar valta skal vera minna en 10% af heildarsigi orskuu
af jppun.
d) Eftirlitsprfanir skulu vera samrmi vi kafla I.6.1.
Hfnisprfanir efnum skal gera me eftirfarandi aferum:
- kvara skal kornadreifingu me votsigtun samkvmt
ASTM C 136.
- CBR prf skal gera samkvmt AASHTO T 193
(ASTMD 1883). jappa skal efni vott, .e. vi lgra
gildi af eftirfarandi tveimur rakastigum:
1) Hagstasta rakastig samkvmt Proctor prfi (W
opt
).
2) Rakastig, sem er remur prsentustigum lgra en
mettunarraki samkvmt Proctor prfi (W = W
metta
-
3%).
- ar sem anna er ekki teki fram skal Proctorprf gert
samkvmt AASHTO T 99.
- kvara skal fli- og jlnimrk samkvmt ASTMD
423 og ASTM D 424.
- Prfun brotstuli (Bg) og pltuprf stlhlki skal
gera samkvmt greinargerinni Athuganir burar-
oli efna, ger burarlags Almenna verkfristofan
hf., jan. 1984, unni fyrir Vegagerina.
e) Nkvmni stasetningu, h, slttleika, verhalla og
lagykktum skal vera samrmi vi tflur I.1 - I.7.
f) Uppgjr miast vi hanna fullfrgengi nera burarlag.
Mlieining: m
3
.
53. Efra burarlag
a) Verktturinn innifelur efnisflun og vinnslu ar me talinn
vott, ofanaftingu, mokstur, flutning, haugsetningu ef rf
er , tlgn, jppun, urrkun og vkvun eftir v sem rf er
, jfnun og allan frgang efnis efra burarlag.
b) Efra burarlag skal gera r efni me annig kornastrum
a unnt s a jafna og jappa yfirbor ess ann htt sem
rf er fyrir a slitlag, sem ofan a kemur. efra
burarlag skal nota eins sterk efni og vl er og skulu au
uppfylla eftirfarandi krfur um stugleika, burarol og
styrk:
Vegflokkur Burarol Burarol Brotstuull
CBR E
2
/E
1
Bg
A - B1 >80 <2,0 <3
B2 - B3 >75 <2,1 <4
C1 - C2 >70 <2,3 <5
C3 - D >65 <2,5 <6
Burarol skal mla efni eftir niurbrot. Ef efni brotnar
meira niur en samkvmt ofangreindum mrkum skal jappa
a einhvern eftirfarandi htt eftir nnari fyrirmlum
eftirlitsins:
Tki Lagykkt (m) Fjldi
yfirfera
10 t bll 0,25 6
Burarolsprfa skal eftir jppun og ef efni stenst
vikomandi burarolskrfur er heimilt a nota a enda
samykki eftirliti a. egar notu eru grfari efni en 19
mm skal prfa au me CBR-prfi og/ea pltuprfi strum
stlhlki eins og lst er 52.b). Um kvrun hfni efna
gildir a ru leyti lsing 52.b), annig a prfa skal grf
efni a lokinni jppun annan hvorn eftirfarandi htt ef um
of miki niurbrot er a ra:
Tki Lagykkt (m) Fjldi
yfirfera
Hmarks steinastr efnis skal vera minni en 1/2 lagykkt
og lagykkt skal ekki vera meiri en fjrfld strsta steinastr.
Efni efra burarlag skal flokka eftirfarandi htt:
Steinefni 1: Kornadreifing efnisins skal uppfylla eftirfarandi
krfur:
Kornalna efnisins skal liggja innan marka eirra, sem snd
eru mynd 5.- 2. og sem mest samsa eim. Ekki skal
meira en 3% af yngd efnisins vera fnna en 0,02 mm.
Efni skal a ru leyti uppfylla r krfur sem gerar eru
essum kafla.
Mynd 5.2 Markalnur steinefna efra burarlag
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
53. Efra burarlag
5 - 3
Alverk '95
5. Burarlg
- 48 -
0,063 5 1
0,125 7 1
0,25 11 3
0,5 16 5
1 23 9
2 33 16
4 44 25
8 59 35
16 81 50
31,5 71
Steinefni 2: Efni etta skal vera sand- og malarefni ea
gosefni, sem uppfyllir r krfur, arar en srstakar krfur til
steinefnis 1, sem ger er grein fyrir essum kafla.
Steinefni 3: Efni etta skal vera apalhraun ea bgglaberg
og uppfylla r krfur, arar en srstakar krfur til steinefnis
1, sem ger er grein fyrir essum kafla.
Mala grjt: Efni skal vera mala grjt sem uppfyllir r
krfur sem ger er grein fyrir essum kafla arar en srstakar
krfur til steinefnis 1.
Pkk: Efni skal vera pkk steinastrum, sem nnar er
ger grein fyrir srverklsingu/tboslsingu. a skal a
ru leyti uppfylla krfur r sem ger er grein fyrir essum
kafla.
c) ur en vinna vi efra burarlag hefst skal ess gtt a
gengi hafi veri fr yfirbori nera burarlags samrmi
vi fyrirmli. Yfirbor ess skal vera loka annig a ekki
s htta a fnni efni r efra burarlagi gangi niur nera
burarlag. Gta skal ess a engin utanakomandi hreinindi
su yfirbori nera burarlags. Hafi myndast tt skel
yfirbori nera burarlags skal losa efsta lagi me hefli og
hefla a taf ef eftirliti krefst ess. Eftir a gengi hefur
veri fr yfirbori efra burarlags, m engin umfer vera
v nema me leyfi eftirlitsins. Efra burarlag skal gera
samrmi vi fyrirmli hva snertir ykktir, yfirborslnur
og fla. Forast skal askilna kornastra (seperation)
efnisins og bta r fullngjandi htt ar sem askilnaur
verur. Forast skal myndun rasta og t tryggja a
fullngjandi afvtnun s af yfirbori. Efra burarlag skal
jappa eins og srverklsing/tboslsing kveur um me
tki, sem samykkt hefur veri af eftirlitinu til eirra hluta.
kvi kafla 52.c) gilda um tilhgun og prfun jppunar.
Uppfylla skal einhverja af eftirfarandi jppunarkrfum eftir
fyrirmlum:
1) yfirbori efra burarlags r rum efnum en hrauni,
E
2
= 120 MPa (1200 kg/cm
2
). yfirbori efra
burarlags r hrauni E
2
= 100 MPa (1000 kg/cm
2
).
r, standist ofangreinar krfur en mesta frvik
einstakra prfa til lkkunar s 10 MPa (100 kg/cm
2
).
2) Mla skal jppun sem hlutfall af urri rmyngd
kvarari me Proctor prfi (AASHTO T 99).
jppun skal vera minnst 103% a mealtali hj 10
prufum teknum r og frvik til lkkunar hj einstakri
prufu m mest vera 2%.
3) Mla skal jppun yfirbori efra burarlags me
pltuprfi og skal hlutfalli E
2
/E
1
standast eftirfarandi
krfur:
Vegflokkar A - B2 E
2
/E
1
<2,5
Vegflokkar B3 - C E
2
/E
1
<3,5
r, standist ofangreindar krfur.
4) Efra burarlag skal jappa me kvenum fjlda
yfirfera valta af kveinni yngd eftir fyrirmlum.
kvea skal mesta hraa valta samri vi eftirliti.
Hfnisprfanir efnum skal gera eins og lst er kafla 52.d).
verklsingu essari.
e) Nkvmni stasetningu, h, slttleika, verhalla og
lagykktum skal vera samrmi vi tflur I.1 - I.7.
f) Uppgjr miast vi hanna fullfrgengi efra burarlag.
Mlieining: m
3
.
53.4 Bikbundin burarlg
a) Verktturinn innifelur alla vinnu og allan kostna vi
flutning burarlagsefnis r sli ea mokstur og flutning af
geymslusta, tsetningu fyrir burarlag, tlgn burarlags,
jppun burarlags, lmingu og sndun nlgu burarlagi.
b) Efniskrfur eru tilgreindar kafla 14.4 b).
Krfur til nera burarlags eru tilgreindar kafla 5. Burarlg.
c) Lming: egar bikbundi burarlag er lagt fleiri en einu
lagi arf ekki a dreifa lmefni nera lag ur en efra lag er
lagt nema srstaklega s mlt fyrir um a. Til lmingar skal
nota unnbik ea bikeytu og eru krfur til eirra kafla 14.4 b).
egar leggja skal bikbundi burarlag gamalt malbik skal
hreinsa malbiki vandlega, annig a v su engin
askotaefni (ml, ryk ea hreinindi). Dreifa skal lmefni
gamla malbiki og m nota anna hvort unnbik ea bikeytu.
S nota unnbik skal setja a vilounarefni. Krfur til
vilounarefna eru samkvmt kafla 14.4.b). egar nota er
unnbik til lmingar skal undirlagi vera vel urrt ur en
lmt er. Dreifa skal lmefninu jafnt yfir allan fltinn sem lma
og gildir a einnig fyrir lrtt skeyti. Lmefninu skal dreift
eins unnu og hgt er og skal mia vi a nota 0,2 kg/m
2
af
UB45H ea 0,3 kg/m
2
af B50H. Meta skal undirlagi hverju
sinni og nota minna magn tt lg en meira magn opin og
sprungin. ur en yfirlagi er lagt skulu rokefnin vera horfin
a mestu r unnbikinu og bikeytan hafa brotna. Eftir a
lmefninu hefur veri dreift skal loka fyrir almenna umfer
veginum ea eim hluta vegarins sem leggja burarlagi uns
a hefur veri lagt. srstkum tilfellum m leyfa
takmarkaa umfer lmbornu slitlagi, en skal bta vi
lmefni ef arf. Leyfa m hindraa umfer lmdu undirlagi
ef a er dreift bikktu steinefni.
Flutningur: Flytja skal fullblanda burarlagsefni me
vrubl. Vrublspallarnir skulu vera heilir og hreinir.
Leyfilegt er a nota svolitla olu, blndu af olu og bikeytu
ea spublndu til a hindra a burarlagsefni festist
53.4 Bikbundin burarlg
5 - 4
Alverk '95
5. Burarlg
- 49 -
blpllum. Einnig m sldra fnsandi ea salla blpallinn.
Varast skal a nota of miki af efnunum. Aka skal me
burarlagsefni tlagnarsta n arfa tafa leiinni.
tlgn: Leggja skal burarlagsefni me tlagnarvl.
Leyfilegt er a handleggja smfleti (tskot, bogar) og skal
a gert me srstakri agt. Leggja skal t ann htt a
askilnaur efni veri algjru lgmarki. Ekki skal leggja
burarlag t annig a grfir ea bindiefnisrkir blettir
myndist. Keyra skal tlagnarvl me jfnum hraa og sj til
ess a akeyrsla efnis og tlagnarhrai s samrmdur annig
a engar arfa stvanir veri vi tlgn. tlagnarstefna skal
yfirleitt vera mti langshalla vegar. versamskeyti skulu
vera bein h og plani. Ef endi slapir, skal skera af honum,
annig a yfirbor s rttri h. Langsamskeyti skulu vera
samsa hnnunarlnu. Mjg mikilvgt er a yfirh s
nkvm, egar lagt er upp a jappari fru. Skrun a
vera 40-60 mm, og skal vera jfn. Skrun a ta yfir
fyrstu 150-200 mm hinnar nju fru og jafna vel t annig
a ltilshttar gll myndist um 50 mm inn nju frunni.
Afgangsefni a kasta taf, en ekki inn burarlagsefni.
Leitast skal vi a leggja burarlagi t allri breidd vegarins
ur en vinnu hvers dags er loki. Hlira skal skeytum um
100-200 mm, ef lg eru fleiri en eitt lag. Ekki skal leggja t
bikbundi burarlagsefni vi lgra hitastig en 5 C mlt vi
yfirbor vikomandi vegarkafla, nema mlt s fyrir um anna.
Hitastig etta miast vi logn. Ekki er leyfilegt a leggja t
bikbundi burarlagsefni umtalsverri rigningu og skal a
kvei samri vi eftirlit. Heimilt er a leggja undirlag
s rakt, en ess skal gtt a engir pollar su yfirbori
undirlags. Gta skal ess a blanda ekki saman blum efni
sem teki er r haugum og efni sem teki er beint r blandara.
Vltun: Strax eftir tlgn skal jappa burarlagi annig a
sem best og jfnust jppun nist. Vi vltun er leyfilegt a
nota stltromluvalta (me ea n titrunar), valta me
gmmklddum tromlum ea gmmhjlavalta. Fjldi valta
vi jppun fer eftir framvindu verksins og gum og
tegundum valta. Allir valtar skulu vera gu lagi og tengsli
urfa a gefa mjkt tak vi stefnubreytingu. Valtar skulu
vera bnir stillanlegum skfum til a halda yfirbori tromlu
hreinu og tbnai til a halda tromlum rkum, til a koma
veg fyrir a blandan lmist vi tromlur. Yfirbor tromla mega
ekki vera me skemmdum, dldum ea hnum. Gmm-
hjlavalti verur a hafa sama rsting llum hjlum. Halda
skal vatnsnotkun vi a bleyta valtatromlur algeru lgmarki.
Ef valti hefur einungis drif annarri tromlunni skal aka
henni undan t nlagt efni til a hindra eins og hgt er a
bylgja myndist undan henni. egar skeyti hafa veri vltu
skal byrja vltun fr lgkanti og fra sig aan me
kveinni hlirun ar til vltun allri breidd slitlagsins er
loki. Fyrsta vltun skal ger n titrunar. Halda skal vltun
fram, uns krfum til holrmdar er n og ll fr eftir valtana
eru horfin. egar tlgn og jppun er loki skal gera strax
vi allar skemmdir er kunna a hafa ori, ur en skemmdu
svin eru orin hrein af vldum umferar.
d) Eftirlit skal tryggja a a tlagt slitlag uppfylli krfur
essarar verklsingar samt mlingu frvikum fr
tilgreindum nkvmniskrfum. Hr er um a ra
tvennskonar eftirlit:
- eftirlit sem verktaki skal gera (eftirlit I) sem er eftirlit
byrjun verks og framleislueftirlit.
- eftirlit sem verkkaupi sr um (eftirlit II) og er formi
sjnmats, skyndieftirlits og eftirlits vi verklok.
Eftirlit a sem tilgreint er tflum 63.1 og 63.2 er
lgmarkseftirlit. Ef gerar vera krfur um meira eftirlit af
hendi verktaka verur ess geti srverklsingu/tbos-
lsingu. Verkkaupi kveur hvort hann hefur eftirlit verklok
og er s kvrun tekin grundvelli skyndieftirlits, sjnmats
og framleislueftirliti verktaka.
Eftirlit I: Til a tryggja a efni og vinna uppfylli tilgreindar
krfur skal verktaki gera eftirlitsprfanir byrjun verks eins
og tilgreint er tflu 63.1. Ef efni er framleitt svo litlu magni
a nausynlegur fjldi prfana nst ekki, skal sleppa eim
prfum, en stainn skal taka prf samkvmt framleislu-
eftirliti. Liggi ekki fyrir reynsla af efnunum skal mia vi a
eftirlit byrjun verks fari fram ef framleitt magn er meira en
4000 tonn. Ef smu tegundir af burarlagsefnum .e.a.s.
steinefnum, bindiefnum og vilounarefnum hafa veri notu
ur vikomandi blndunarsta me gum rangri m
sleppa eftirliti byrjun verks en auka framleislueftirlit um
helming tvo fyrstu daga framleislunnar og er mia vi
a framleitt s me venjulegum afkstum. Framleislueftirlit
skal gera eins og tilgreint er tflu 63.1. Eftirlitsmaur skal
hafa greian agang a llum prfunum og mlingum
verktaka.
Eftirlit II: Verkkaupi kveur hvort hann ltur gera
eftirlitsprfanir a verki loknu og mun hann tilkynna verktaka
a skriflega. Verktaki skal kvea innan 10 daga hvort hann
vill taka tt v. Ef verktaki tekur sni samkvmt essu
eftirliti skal taka mealtal af snum verkkaupa og verktaka
og skulu prfunaraferir verktaka vera samrmi vi
prfunaraferir verkkaupa. Ef verktaki skar ekki eftir v
a taka tt essu eftirliti vera niurstur verkkaupa lagar
til grundvallar vi ttekt. Skyndieftirlit gerir verkkaupi eins
og tilgreint er tflu 63.2.
e) Leyfileg olvik eru tilgreind kafla I.5. Gildir a fyrir
allar nlagnir og yfirlagnir nema annars s geti srverk-
lsingu/tboslsingu.
f) Uppgjr miast vi hannaan tlagan flt.
Mlieining: m
2
.
53.41 Froumalbik
flutning froumalbiks r sli ea mokstur og flutning af
geymslusta, tsetningu fyrir froumalbik, tlgn frou-
malbiks, jppun froumalbiks, lmingu og sndun nlgu
froumalbiki.
b) Efni skulu vera samrmi vi kafla 14.44 essari
verklsingu.
c) Froumalbik er lagt t kalt. heimilt er a leggja
froumalbik seinna rinu en 1. september nema mlt s
srstaklega fyrir um a.
f) Uppgjr miast vi hannaan tlagan flt froumalbiks.
Mlieining: m
2
53.41 Froumalbik
5 - 5
Alverk '95
5. Burarlg
- 50 -
53.42 eytumalbik
flutning eytumalbiks r sli ea mokstur og flutning af
geymslusta, tsetningu fyrir eytumalbik, tlgn eytumal-
biks, jppun eytumalbiks, lmingu og sndun nlgu
eytumalbiki.
verklsingu.
c) eytumalbik er lagt t kalt. heimilt er a leggja eytu-
malbik seinna rinu en 1. september nema mlt s
srstaklega fyrir um a.
f) Uppgjr miast vi hannaan tlagan flt froumalbiks.
Mlieining: m
2
53.43 Biksmygi pkk
flutning pkks og fleygunarefnis r sli ea mokstur og
flutning af geymslusta, tsetningu fyrir pkk, tlgn pkks,
flutning biki fr afhendingarsta a tlagnarsta, jppun
pkks, dreifingu biks og dreifingu fleygunarefnis .
Steinefni skal framleitt r sprengdu grjti ea ml og skulu
minnst tveir fletir steinunum vera brotnir. Kleyfni skal vera
minni en 1,55. Strsta kornastr pkksins skal vera 2/3 af
lagykkt. Strarflokkur pkks, bindiefnismagn, fleygunar-
efnisflokkur og magn skulu vera skv. tflu 53.3.
Tafla 53.3 Strarflokkur pkks, bindiefnismagn, fleyg-
unarefnisflokkur og magn biksmygi pkk
Lag- Strarflokkur Bindiefnis- Fleygunarefni
ykkt pkks magn strarfl. magn
mm mm kg/m
2
mm kg/m
2
50 16-32 2,0-3,0 8-11 16
75 16-53 2,5-3,5 8-11 22
100 22-64 3,0-4,0 8-16 22
biksmygi pkk skal nota bindiefni af gerinni UB4500,
nema anna s teki fram srverklsingu/tboslsingu, og
skal hitastig ess vi tsprautun vera bilinu 100-130 C og
seigja bilinu 40-100 centistoke.
c) Leggja skal pkki me tlagningarvl ea hefli og valta
me minnst 2ja tonna ungum titurvalta. Pkki skal valta
me minnst fjrum yfirferum, en varast skal a brjta pkki
me of ungum valta. Dreifa skal bindiefni pkki og egar
bindiefni hefur sigi niur a skal dreifa fleygunarefni
yfir a og valta me einni umfer me minnst 2ja tonna
titurvalta.
egar bindiefni er dreift skal lofthiti vera minnst 5 C. Pkki
m vera rakt en ekki blautt.
Magn vilounarefnis skal vera 0,8 % af yngd bindiefnis,
nema anna s teki fram srverklsingu/tboslsingu.
d) Eftirlitsprfanir skulu gerar samkvmt kafla I.6.1 og
notu skilyri fyrir efra burarlag, nema a kvi um
jppun er sleppt.
Hfnisprfanir efnum skulu gerar samkvmt kafla 14.4 d).
e) Um olvik gilda kvi kafla 62 e), en um ttekt og
frdrttarkvi gildir kafli I.5. Leyfilegt frviki magni
vilounarefnis er 0.1%.
f) Uppgjr miast vi hannaan flt fullfrgengins pkks.
Mlieining: m
2
53.44 Bikfestun me frsingu og froubiki
a) Verktturinn innifelur allt efni, alla vinnu og allan kostna
vi urrfrsun, grfjfnun, akstur vibtarefnis efra burarlag,
millijppun, bikfrsingu, fnjfnun, lokajppun, flutning
biki fr afhendingarsta a frsunarsta og sndun nlgu
froumalbiki.
Leitast skal vi a kornadreifing steinefnisins veri innan
marka sem gefin eru tflu 14.4.12. Steinefni skulu vera rk
og skulu vera flokku, hrpu ml ea mulningur, sem
innihalda allar steinastrir, ar me tali fylli.
Steinar strri en 50 mm skulu fjarlgir r frsta laginu.
froumalbik skal nota bindiefni af gerunum SB180-SB370
og JB6000-JB10000
Kleyfniol froumalbiks vi 25C skal vera 100 kPa.
bikleif vera 3,0 % og skal a llu jfnu velja a
Magn vilounarefnis skal vera 0,8 % af yngd bindiefnis,
nema mlt s srstaklega fyrir um anna.
Tkjabnaur skal tekinn t og samykktur af eftirliti.
e) Kornadreifing, magn bindiefnis og magn vilounarefnis
skal fullngja settum krfum me eftirfarandi olvikum.
- Vilounarefni 0,10%
f) Uppgjr miast vi hannaan frstan flt.
Mlieining: m
2
54. Frgangur yfirbors burarlags undir slitlag
a) Verkttur essi er notaur ef frgangur yfirbors efra
burarlags er ekki innfalinn rum verkttum sem lst er
essum kafla. Innifalin er jfnun, jppun og annar frgangur
yfirbors efra burarlags innan eirra nkvmnismarka, sem
krafist er.
53.42 eytumalbik
5 - 6
Alverk '95
5. Burarlg
- 51 -
b) Allt efni, sem nota er vi framkvmd essa verkttar,
skal fullngja eim krfum, sem ger er grein fyrir kafla
53. b) essarar verklsingar.
c) Vi frgang yfirbors efra burarlags skal ess gtt a
kornastrir efna burarlaginu askiljist ekki (seperation),
og bta r fullngjandi htt ef slkt kemur fyrir. jppun
skal vera jfn yfir allt yfirbori og ess skal gtt a efni
a, sem veri er a jappa brotni ekki elilega miki niur.
A jfnun og jppun lokinni skal yfirbor efra burarlags
vera ngilega stugt til ess a unnt s a leggja t og jappa
v slitlag a, sem mlt er fyrir um.
e) Nkvmni stasetningu, h, slttleika og verhalla skal
vera samrmi vi tflur I.1 - I.7.
f) Uppgjr miast vi hannaan fullfrgenginn flt efra
burarlags. Fltinn skal mla 0,25 m t fyrir ytri brnir
slitlags, sem lagt er me tlagnarvl en t axlarbrnir ef um
klingu er a ra, eftir nnari fyrirmlum.
Mlieining: m
2
.
54. Frgangur yfirbors burarlags undir slitlag
5 - 7
Alverk '95
5. Burarlg
- 52 -
5 - 8
Alverk '95
6. Slitlg, axlir og gangstgar
- 53 -
Mynd 61-1 Markalnur steinefna malarslitlag
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
0,063 15 10
0,125 19 12
0,25 26 16
0,5 34 22
1 42 28
2 55 36
4 70 48
8 94 63
16 90
c) ur en slitlagi er lagt veginn skal yfirbor undirlagsins
hefla og jafna annig a a s me rttum verhalla.
Yfirbori skal vera tt og n lausra steina, sem geta dregist
til malarslitlaginu vi heflun vegarins. Ekki m vera snjr
ea klaki yfirbori egar slitlagi er lagt.
Vi tlgn skal yfirbor undirlags og slitlagsefni vera
hfilega rakt til a tryggja jppun slitlagsefnisins og
ngilega bindingu vi undirlagi. Forast skal askilna fnna
og grfra efna og bta r fullngjandi htt ar sem slkt
kemur fyrir. jappa skal yfirbori samrmi vi fyrirmli.
Ef jppun er mld me rmyngdarmlingu skal hn n
100% Standard Proctor (AASHTO T 99) vi hagstasta
rakainnihald.
d) Frvik fr fyrirskrifari ykkt slitlagsins skulu vera innan
eirra marka, sem gefin eru tflu I.8.
f) Uppgjr miast vi hannaan fullfrgenginn flt
malarslitlags.
Mlieining: m
2
.
61.2 Heflun
a) Verktturinn innifelur allan kostna vi heflun malarvega,
ar me talda nausynlega vkvun yfirborsins.
b) Vi heflun skal blndun slitlagsefnisins vera ngjanleg til
a krfum um kornadreifingu efnisins s fullngt.
c) Hefla skal niur fyrir holur ea arar jfnur, sem myndast
hafa slitlagi. eim stum ar sem efni hefur frst til
yfirborinu af vldum umferar, svo sem beygjum, vi
blindhir, brr ea gatnamt skal heflun haga annig a
slitlagi s jafna aftur yfirbor vegarins. Srstaklega skal
61. Malarslitlag
a) Verktturinn innifelur heflun og vkvun undirlags,
efnisflun, mokstur, flutning, tlgn, vkvun og jppun
malarslitlagi eirri ykkt, breidd og me eim verhalla
sem mlt er fyrir um og fullngir a ru leyti krfum essa
kafla.
b) Malarslitlagi skal vera tt og stugt og skal kornadreif-
ing efnisins uppfylla eftirfarandi krfur.
Kornalna efnisins skal liggja innan og sem mest samsa eim
mrkum sem snd eru mynd 61-1 eftir nnari fyrirmlum.
Steinefni skal vera g kntu ml, muli berg ea muli
hraun. Grfi hluti steinefnisins skal vera slitsterkur og ekki
molna niur vi frost og u og umferarlag, annig a
kornalna lendi utan marka.
Efnisyfirlit
61. Malarslitlag 1
61.2 Heflun 1
61.7 Rykbinding 2
62. Kling 2
62.1 Einfld kling me flokkari ml (K1) 4
62.2 Tvfld kling me flokkari ml (K2) 4
62.3 Einfld kling me ml (K1M) 4
62.4 Tvfld kling me ml (K2M) 4
63. Slitlg r efnum framleiddum
blndunarst 5
63.1 Oluml (Ol) 7
63.2 Olumalbik (Oma) 7
63.4 Stungumalbik (Stm) 7
64. Minni httar vigerir malbiki 7
64.1 Vigerir klingu 8
64.2 Vigerir oluml 9
64.5 Vigerir stungumalbiki 9
64.6 Vigerir steyptu slitlagi 10
65. Hjlfarafyllingar og yfirlagnir
gmul slitlg 10
65.1 Hjlfarafylling 10
65.2 Yfirlagnir gmul slitlg 10
66. Frsun 10
66.1 Grffrsun 11
66.2 Fnfrsun 11
68. Axlir og gangstgar 11
68.1 Ger axla 11
68.11 Malaraxlir 11
68.12 Axlir r einfaldri klingu me ml 11
68.13 Axlir r einfaldri klingu
me flokkari ml 12
68.2 Ger gangstga 12
68.21 Gangstgar me malarslitlagi 12
68.22 Gangstgar me olumalarslitlagi 12
68.23 Gangstgar me stungumalbiks-
slitlagi 12
68.24 Gangstgar me slitlagi r steinsteypu 12
61. Malarslitlag
6 - 1
Alverk '95
- 54 -
athuga a fra ml, sem frst hefur t kanta, inn veginn.
Yfirbor vegarins skal vera hfilega rakt egar hefla er og
skal vkva ef raki er ekki ngur. A lokinni heflun skal
slitlagi vera jafn ykkt yfir allt versnii og yfirbori laust
vi staka steina, sltt og me rttum verhalla.
f) Uppgjr miast vi lengd hefluum vegi.
Mlieining: km.
61.7 Rykbinding
rykbindingu malarvega. Innifalinn er kostnaur vi vkvun
og heflun sem framkvma arf srstaklega til a rykbindingin
ni tiltluum rangri.
b) Efni skulu vera samkvmt fyrirmlum.
c) Rykbindiefninu skal dreift me tki sem gefur jafna
dreifingu allt yfirbori. S annars ekki geti skal hefla
veginn um lei og rykbindiefninu er dreift og blanda v saman
vi slitlagsefni me heflinum. Ef yfirbori er urrt og hart
skal a vkva. egar hefla er, til a tryggja hfilega
blndun og til a askilnaur veri ekki slitlagsefninu.
Magn rykbindiefnis skal vera samkvmt fyrirmlum.
f) Uppgjr miast vi lengd rykbundnum vegi.
Mlieining: km.
62. Kling
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi lgn
klingar.
b) Krfur til efna (steinefna, bindiefna og vilounarefna)
eru samkvmt kafla 14.4 b). Brothlutfall steinefnis skal vera
innan marka tflu 62.1.
Tafla 62.1 Brothlutfall steinefnis klingar
Ger Minnst einn fltur
klingar brotinn; % af yngd
DU steinefnis
________________________________________________
Kling me > 1000 > 40%
flokkari ml
hart undirlag < 1000 > 20%
Kling me > 200 > 20%
flokkari ml og ml
mjkt undirlag < 200 engin mrk
klingar skal nota bindiefni af gerinni UB1500H. Seigja
bindiefnisins vi tsprautun skal vera bilinu 40-100
centistoke.
c) Magn bindiefnis klingar er h ttleika og hrku
undirlags, steinastr, ger ess (tt, gropi) samt
umferaunga vikomandi vegarkafla.
Leggja skal klingu einu ea fleiri lgum samkvmt
fyrirmlum. Su lg fleiri en eitt lag og nota flokka
steinefni af mismunandi strarflokkum, skal reglan vera s
a steinastr minnkar fr nesta lagi til hins efsta. Nota m
smu strarflokka bi lg egar lg er kling me
ml. klingar skal a llu jfnu nota strarflokka malar
eins og tilgreint er tflu 62.2.
Tafla 62.2 Strarflokkar steinefna klingar
Ger 1 lag 2 lg 3 lg
klingar mm mm mm
________________________________________________
Kling me 8-11 8-11 4- 8
flokkari ml 11-16 11-16 8-11
16-22 11-16
Kling me 0-11
ml 0-16 0-16
0-20 0-20
Krfur til burarlags vi nlgn skulu vera samkvmt. kafla
5. Burarlg essari verklsingu.
egar lg er kling burarlag r ml skal efsti hluti ess
vera vel jappaur annig a yfirbori veri loka. egar
vltun er loki skal engin laus ml vera burarlaginu og
engar holur ea vottabretti. Gta skal ess a hefla burtu
malarslitlag sem er me of miklu fnefni ea bta a annig,
a a veri ekki frostnmt. Ekki m rykbinda undirlagi
me klrkalsum ea sj minnst 2 mnui ur en kling
er lg.
Hafi myndast tt skel yfirbori burarlags, skal fjarlgja
hana og bta efni sem fullngir krfum til burarlags.
Askilji burarlagi sig annig a grfir blettir myndist skal
bta r v fullngjandi htt annig a bindiefni sgi ekki
niur burarlagi. Gta skal ess a hafa burarlagi rakt
en ekki vatnsmetta egar kling er lg. Ekki skal nota
efsta hluta burarlags strri korn en 25 mm nema mlt s
fyrir um a srstaklega. ur en lagt er yfir eldra slitlag
skal gera nkvma ttekt v me tilliti til burarols og
jafna yfirbori ess. Vigerir skulu hafa veri gerar me
gum fyrirvara (helst einn mnuur) og varandi krfur ar
um vsast undirkafla 64. Minni httar vigerir malbiki.
Ekki skal leggja klingu vi lgra hitastig en 5 C, mia
vi mlingu yfirbori vegar og skal lofthiti ekki vera
fallandi. Heimilt er a byrja a leggja klingu egar hitastig
yfirbors vegar er 3 C og lofthiti fer vaxandi, annig a
fyrirsjanlegt er a hitastig yfirbors muni vera meiri en 5
C. essar hitastigsmlingar skulu gerar forslu. Ekki
skal leggja klingu egar vindur hefur au hrif a
tsprautun bindiefnis veri jfn ea bindiefni klni a ri.
undirlag r ml m ekki leggja t klingu rigningu, ea
egar burarlag er blautt en halda skal v rku vi tlgn.
egar kling er lg bundi slitlag skal a vera urrt og
hreint.
Dreifitankur skal vera tbinn annig a hann haldi sem nst
jfnum rstingi yfir allan rampann vi tsprautun.
Dreifitankur sem tlaur er til yfirlagnaverkefna og tlagna
me flokkari ml skal geta dreift mismiklu magni af bindiefni
yfir versnii og verur ess geti srverklsingu/
tboslsingu. tanknum skal vera hitamlir er snir hitastig
bindiefnis samt rmmlsmli er snir magn bindiefnis
honum. Dreifitankur skal vera me hitunarbnai annig a
hgt s a halda hitastigi bindiefnis innan leyfra marka.
Hitastig bindiefnis vi tlgn skal vera annig a a dreifist
61.7 Rykbinding
6 - 2
Alverk '95
- 55 -
jafnt vegyfirbori. Verktaki skal leggja fram ggn fr
framleianda dreifitanks um hver seigjumrk bindiefnis vi
tsprautun urfi a vera.
ur en tlgn hefst skal gta ess, a yfirfara bindefnis-
dreifara og sannreyna, a hann s lagi. Gta skal ess, a
allt s tilbi egar dreifing bindiefnisins hefst, annig a
sem minnstur tmi li fr dreifingu ess og ar til a hefur
veri huli steinefni. Halda skal essum tma innan vi eina
mntu.
Samskeyti vert og langs eftir veginum skulu ger
eftirfarandi htt:
i) Langsamskeyti: Dreifa skal mlinni fyrri helming
vegarins annig, a alltaf veri minnst 50-100 mm af
bindiefni vi vegmiju, sem ekki er huli ml. egar
bindiefninu er dreift hinn vegarhelminginn, bindiefni
a ekja rnd vegmiju, sem ekki er hulin ml. Aeins
er leyft a hafa ein langsamskeyti tveggja akreina vegi.
egar lg er tvfld kling skal hlira langsamskeytum
um 200 til 300 mm.
ii) versamskeyti: egar skipt er um vrubl og bi er
stutt, er leyft a 0,5 m langt svi af bindiefni veri ekki
huli ml vi enda fru. Hylja skal essa rnd me
bindiefni egar nsta fra er lg. skilegt er a hylja
alla tsprautaa lengd bindiefnis me steinefninu og nota
papprsrmu vi enda fru og skal a alltaf gert egar
um lengra hl er a ra en 3 mntur, einnig egar um
yfirlgn er a ra og umfer vikomandi vegarkafla er
meiri en 500 DU.
Valta skal strax eftir a ml er dreift. egar lg er tvfld
kling undirlag r ml skal valta fyrra lagi me einni
umfer og seinna lagi me tveimur. egar kling er lg
gamalt slitlag skal valta me tveimur umferum. Gta skal
ess a valta kanta vel og skal fara eina aukafer . Nota
m eftirtaldar tegundir af vltum:
- 8-12 tonna gmmhjlavalta
- 6-8 tonna titurvalta me gmmklddum vlsum
- 6-8 tonna titurvalta me stltromlu rum xli en
gmmhjl ea gmmklddri tromlu hinum.
Ekki m nota valta me stltromlu egar kling er lg
hart undirlag (stungumalbik, olumalbik). Titrun klingar
er leyf me eftirfarandi undantekningum:
- titrun klingar sem lg er beint burarlag r ml
er ekki leyf
- titrun me stltromlu er ekki leyf
- vi titrun klingar m steinefni ekki brotna niur
neitt a ri
- titrun m ekki leia til smitunar bindiefnis
- titrun er ekki leyf s htta a undirlag skemmist.
randi er a umfer s hleypt veginn strax eftir tlgn og
skal ess gtt a vinnuumfer dreifist um allt yfirbor
slitlagsins. egar slitlag er lagt tveim lgum arf a ba
me a leggja seinna lagi, uns umferin hefur hreinsa nera
lagi a mestu. Spa skal nera lag vel ur en efra lag er
lagt og fjarlgja skal vel alla klepra af slitlaginu. Einnig skal
spa endanlegt slitlag strax og ngileg jppun hefur nst,
til a hindra steinkast af vldum umferarinnar. Gta skal
ess a slitlagi skemmist ekki vi spun. Ekki skal spa
miklum hita.
Ef kling smitar fljtlega eftir lgn skal dreifa hana nrri
ml og valta hana. skilegt er a nota flokkaa ml
strarflokki 4-8 mm. Heimilt er a nota smu ml og kltt
var me en velja ber minni strarflokka ef eir eru fyrir
hendi. Ekki skal nota sand nema ekkert betra efni s fanlegt,
en gera skal rstafanir til a tvega a sem allra fyrst. Ekki
m aka nsprautuu undirlagi, ur en mlinni hefur veri
dreift.
Mikilvgt er a sj um a umfer s hg fyrst eftir a kling
hefur veri lg, me v a setja hraatakmarkanir ea
tryggja a annan htt. Lengd ess tma fer eftir
umferarmagni og hmarkshrai a vera mest 50 km/klst.
Nota skal leiibl egar umfer er mikil og verur ess
geti srverklsingu/tboslsingu. Merking vinnusva
mean verki stendur og a v loknu skal vera samrmi
vi riti Merking vegskemmdum og vinnusvum, tg.
af Vegagerinni mars 1989, ef ekki er mlt fyrir um anna.
Taka skal hraatakmrkunarmerki niur egar ekki stafar
lengur htta af steinkasti og verur a kvei af eftirliti.
d) Ml sem nota slitlag skal prfu samkvmt kafla 14.4
d) og tflu 14.4.8 ur en tlgn hefst. Ef engar mlingar
hafa veri gerar steinefnamagni skal mia vi a nota
hmarks steinastr a vibttum 20% (D
max
x 1,2) l/m
2
.
Hafi magnmlingar veri gerar skulu niurstur eirra gilda
vi magnkvrun. Verktaki skal athuga nota malarmagn
minnst einu sinni fyrir hvern tlagan km vegar. a skal
gert me v a mla malarmagn palli vrubls og mla
flatarml dreifrar malar. Prfa skal bindiefni samkvmt
kafla 14.4 d) og tflum 14.4.3 og 14.4.4 a - c.
ur en tlgn hefst skal verktaki lta sannreyna nkvmni
sprautunla dreifitanks vi sprautun bindiefnis. Prfun skal
fara fram samkvmt prfunarreglum Vegagerarinnar.
Nkvmni sprautun samkvmt urnefndu prfi skal vera
innan markanna 15%. Mlingar essar skal gera a.m.k.
tvisvar sumri .e. ur en framkvmdir hefjast, og mijum
framkvmdatma. Ef vart verur vi nkvmni dreifingu
bindiefnis getur eftirliti krafist ess a verktaki lti prfa
nkvmni tanksins. Hafi verktaki skipt um allar sprautunlar
og sett njar getur eftirliti heimila verktaka a hefja vinnu
n prfunar.
Verktaki skal skr veurathuganir a minnsta kosti risvar
dag, kl. 8:00, 13:00 og 18:00. Hitamlingar skal gera
tlagnarsta vi yfirbor undirlags og skulu r gerar
forslu. Einnig skal verktaki skr vindhraa og rkomu
samkvmt reglum Veurstofunnar smu tmum og hitastig
er mlt. Skr skal allar essar athuganir dagskrslu.
e) Krfur um nkvmni h, slttleika og stasetningu
lrttum fleti eru samkvmt kafla I.5 fyrir allar nlagnir.
olvik strarflokkunar steinefna eru tilgreind tflu 14.4.2.
olvik dreifu bindiefni er 0,05 kg/m
2
, mia vi mealtal
riggja mlinga, en einstkum mlingum 0,15 kg/m
2
.
olvik magni malar er 10%.
f) Uppgjr miast vi hannaan flt, sem kling er lg .
Mlieining: m
2
.
62. Kling
6 - 3
Alverk '95
- 56 -
62.1 Einfld kling me flokkari ml (K1)
c) Einfld kling me flokkari ml er skammstfu K1.
Gta skal ess a steinefni s eins urrt og kostur er ur en
v er dreift. Krfur til kornadreifingar eru samkvmt kafla
14.4 b) tflu 14.4.2. Kornadreifing skal vera jafndreif milli
efri og neri marka steinastrar. tflu 62.1.1 eru gefnar
upp leibeinandi magntlur fyrir bindiefni af gerinni
UB1500H.
Tafla 62.1.1 Bindiefnisnotkun l/m
2
Steinastrir mm
4-8 8-11 11-16
________________________________________________
Einfalt lag
elilegu undirlagi 1,2 1,8 2,4
Auka skal ea minnka bindiefnisnotkun samkvmt lei-
beinandi tlum tflu 62.1.2.
Tafla 62.1.2 Leirtting bindiefnismagni vegna astna
Bindiefni
Aukning Minnkun
l/m
2
l/m
2
________________________________________________
Gropi steinefni 0,1-0,4
tt steinefni 0,1
Hart undirlag 0,1
Mjkt undirlag 0,1
Opi undirlag 0,1-0,2
tt undirlag 0,1
Umfer > 1500 DU 0,1
Umfer < 1500 DU 0,1
Bikfest burarlag 0,1-0,2
egar lg er kling veg me meiri umfer en 1500-2000
DU skal minnka bindiefni hjlfrum allt a 25% og verur
ger grein fyrir v srverklsingu/tboslsingu.
62.2 Tvfld kling me flokkari ml (K2)
c) Tvfld kling me flokkari ml er skammstfu K2.
Kafli 62.1 c) gildir a llu leyti nema tafla 62.1.1 fellur t og
stainn skal nota tflu 62.2.1.
Tafla 62.2.1 Bindiefnisnotkum l/m
2
Steinastrir mm
Kling 4-8 8-11 11-16
________________________________________________
Fyrra lag 1,5 2,0
Seinna lag 1,1 1,7 2,2
62.3 Einfld kling me ml (K1M)
c) Kornadreifing steinefnanna skal liggja innan marka sem
tilgreind eru tflu 62.3.1.
Tafla 62.3.1 Krfur til kornadreifingar steinefnis kl-
ingu me ml
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
0,063 6 0
0,125 9 1
0,25 12 2
0,5 19 4
1 27 5
2 36 9
4 51 16
8 74 35
16 75
tflu 62.3.2 eru gefnar upp leibeinandi magntlur fyrir
bindiefni af gerinni UB1500H.
Tafla 62.3.2 Magn bindiefnis l/m
2
Steinastr mm
Ger klingar 0-11 0-16 0-20
________________________________________________
Einfalt lag 1,6-1,8 1,8-1,9 1,9-2,0
Bindiefnismagn skal leirtta eftir astum samkvmt
tflu 62.3.3.
Tafla 62.3.3 Leirtting bindiefnismagni m.t.t. astna.
Aukning Minnkun
l/m
2
l/m
2
________________________________________________
Gropi steinefni 0,1-0,3
tt steinefni 0,1
Opin kornadreifing steinefnis 0,1
tt kornadreifing steinefnis 0,1
> 300 DU 0,1
< 300 DU 0,1
Bindiefnisrrt undirlag,
opi malarundirlag 0,1-0,2
Bindiefnisrkt undirlag,
mjg tt malarundirlag 0,1
Bikfest burarlag 0,1-0,2
62.4 Tvfld kling me ml (K2M)
c) Kling r tveimur lgum me ml er skammstfu K2M.
Kafli 62.3 gildir a llu leyti nema stainn fyrir tflu
62.3.2 gildir tafla 62.4.1.
Tafla 62.4.1 Magn bindiefnis l/m
2
Steinastr mm
Ger klingar 0-11 0-16 0-20
________________________________________________
Fyrra lag 1,6-1,7 1,8-1,9 1,9-2,0
Seinna lag 1,5-1,6 1,7-1,8 1,8-1,9
62.1 Einfld kling me flokkari ml (K1)
6 - 4
Alverk '95
- 57 -
63. Slitlg r efnum framleiddum blndunarst
a) Verktturinn innifelur allan kostna vi flutning
slitlagsefnis r sli ea mokstur og flutning af geymslusta,
lmingu undirlagi fyrir yfirlgn, tlgn slitlags, jppun
slitlags, lmingu skeytum og sndun nlgu olu-
malarslitlagi
b) Efniskrfur eru tilgreindar kafla 14.4 b).
Krfur til burarlags vi nlgn eru tilgreindar kafla 5.
Burarlg.
c) Lming: egar slitlag er lagt fleiri en einu lagi skal dreifa
lmefni nera lag ur en efra lag er lagt, ef ekki er mlt
fyrir um anna. Til lmingar skal nota unnbik ea bikeytu
samkvmt kafla 14.4 b).
ur en lagt er yfir eldra slitlag skal gera nkvma ttekt
v me tilliti til burarols og jafna yfirbori ess.
Vigerir skulu gerar me gum fyrirvara og varandi
krfur ar um vsast kafla 62., 63. og 65.9.
egar leggja skal yfirlag gamalt slitlag skal hreinsa slitlagi
vandlega, annig a v su engin askotaefni (ml, ryk
ea hreinindi). Dreifa skal lmefni gamla slitlagi og m
nota anna hvort unnbik ea bikeytu. S nota unnbik
skal setja a vilounarefni. Krfur til essara bindiefna
og vilounarefna eru samkvmt kafla 14.4 b). egar nota
er unnbik til lmingar skal undirlagi vera vel urrt ur en
lmt er. Dreifa skal lmefninu jafnt yfir allan fltinn er lma
og gildir a einnig fyrir lrtt skeyti. Lmefninu skal dreift
eins unnu og hgt eru og er venjulega notu 0,2 kg/m
2
af
UB45H ea 0,3 kg/m
2
af B50H. Meta skal undirlagi hverju
sinni og nota minna magn tt slitlg en meira magn opin
og sprungin slitlg.
ur en yfirlagi er lagt skulu rokefnin vera horfin a mestu
r unnbikinu og bikeytan hafa brotna. Eftir a lmefninu
hefur veri dreift skal loka fyrir almenna umfer veginum
ea eim hluta vegarins sem a leggja slitlagi uns a hefur
veri lagt. srstkum tilfellum m leyfa takmarkaa umfer
lmbornu slitlagi, en skal bta vi lmefni ef arf. Leyfa
m hindraa umfer lmdu undirlagi ef a er dreift
bikktu steinefni.
Flutningur: Flytja skal fullblanda slitlagsefni me vrubl.
Vrublspallarnir skulu vera heilir og hreinir. Breia skal yfir
hlassi og hitastig slitlagsefnisins a vera samkvmt krfum
vikomandi slitlagskflum.
Leyfilegt er a nota svolitla olu, blndu af olu og bikeytu
ea spublndu til a hindra a slitlagsefni festist
blpllunum. Varast skal a nota of miki af efnunum. Aka
skal me slitlagsefni tlagnarsta n arfa tafa leiinni.
tlgn: Leggja skal slitlagsefni me tlagnarvl. Leyfilegt
er a handleggja smfleti (tskot, bogar) og skal a gert
me srstakri agt. Leggja skal t ann htt a askilnaur
efni veri algjru lgmarki. Keyra skal tlagnarvl me
jfnum hraa og sj til ess a akeyrsla slitlagsefnis og
tlagnarhrai s samrmdur annig a engar arfa stvanir
veri vi tlgn. tlagnarstefna skal yfirleitt vera mti
langshalla vegar. Malbik sem lagt er a brn eldra malbiks
ea steypu skal, eftir jppun, hvergi vera lgra og mest 5
mm hrra en gamla slitlagi.
versamskeyti skulu vera bein h og plani. Ef endi slapir,
skal skera af honum, annig a yfirbor s rttri h. Allar
skornar brnir og kld samskeyti a lmbera me
viurkenndum lmefnum. Langsamskeyti skulu vera samsa
hnnunarlnu. Mjg mikilvgt er a yfirh s nkvm, egar
lagt er upp a jappari fru.
Skrun a vera 40-60 mm, og skal vera jfn. Frvik fr 3 m
rttskei sem lg er hlf inn nja lagi skal hvergi nema
meiru en 10 mm. S slttleiki viunandi, a mati eftirlitsins,
vi prfun me akstri elilegum hraa yfir samskeytin getur
eftirliti krafist lagfringar kostna verktaka, nema a
augljsar mlsbtur liggi fyrir. etta einnig vi um
svokallaa "frsta lsa". Skrun a ta yfir fyrstu 150-
200 mm hinnar nju fru og jafna vel t annig a ltilshttar
gll myndist um 50 mm inn nju frunni. Afgangsefni a
kasta taf, en ekki inn slitlagsefni. Leitast skal vi a leggja
slitlagi t allri breidd vegarins ur en vinnu hvers dags er
loki. Hlira skal skeytum um 100-200 mm, ef lg eru fleiri
en eitt lag.
Ekki skal leggja t slitlagsefni vi lgra hitastig en 1 C mlt
vi yfirbor vikomandi vegarkafla, nema mlt s fyrir um
a srstaklega. Hitastig etta miast vi logn. Fyrir slitlg,
sem eru lg t heit arf lofthiti a hkka me vaxandi vindi
og skal mia vi eftirfarandi tflu:
1 vindstig 2 C
2 5 C
3 7 C
4 11 C
5 14 C
Ofanskr tafla miast vi lgmarkshitastig vikomandi efnis
vi tlgn. Lofthita hrri en 5 C samkvmt tflunni m lkka
um 1 C fyrir hverjar 3 C, sem massi er heitari en lgmark.
Ekki er leyfilegt a leggja t slitlagsefni rigningu. Heimilt
er a leggja undirlag s rakt, en ess skal gtt a engir
pollar su yfirbori undirlags.
Vltun : Strax eftir tlgn skal jappa slitlagi annig a
sem best og jfnust jppun nist og krfum um holrmd
slitlagi s fullngt. Vi vltun er leyfilegt a nota
stltromluvalta (me ea n titrunar), valta me gmm-
klddum tromlum ea gmmhjlavalta. Fjldi valta vi
jppun fer eftir framvindu verksins og gum og tegundum
valta.
Allir valtar skulu vera gu lagi og tengsli urfa a gefa
mjkt tak vi stefnubreytingu. Valtar urfa a vera bnir
stillanlegum skfum til a halda yfirbori tromlu hreinu og
tbnai til a halda tromlum rkum, til a koma veg fyrir
a blandan lmist vi tromlurnar. Yfirbor tromla m ekki
vera me skemmdum, dldum ea hnum.
Gmmhjlavalti verur a hafa sama rsting llum hjlum.
Halda skal vatnsnotkun vi a bleyta valtatromlur algeru
lgmarki.
Ef valti hefur einungis drif annarri tromlunni skal aka
henni undan t nlagt slitlagsefni til a hindra eins og
6 - 5
Alverk '95
- 58 -
hgt er a bylgja myndist undan tromlunni. egar skeyti
hafa veri vltu skal byrja vltun fr lgkanti og fra sig
aan me kveinni hlirun ar til vltun allri breidd
slitlagsins er loki. Fyrsta vltun skal ger n titrunar. Halda
skal vltun fram, uns krfum til holrmdar er n og ll fr
eftir valtana eru horfin. Ekki m stva valtana heitu tlgu
slitlagi. egar hitastig slitlags er lgra en 60 C er leyfilegt
a hleypa umfer a.
egar tlgn og jppun er loki skal gera strax vi allar
skemmdir er kunna a hafa ori, ur en skemmdu svin
eru orin hrein af vldum umferarinnar. Krfur til vigera
skemmdum eru tilgreindar kafla 64. Minni httar vigerir
malbiki.
d) Eftirlit skal tryggja a a tlagt slitlag uppfylli krfur
essarar verklsingar samt mlingu frvikum fr
tilgreindum nkvmniskrfum. Hr er um a ra
tvennskonar eftirlit:
- eftirlit sem verktaki skal gera (eftirlit I) sem er
eftirlit byrjun verks og framleislueftirlit.
- eftirlit sem verkkaupi sr um (eftirlit II) sem er
formi sjnmats, skyndieftirlits og eftirlits vi
verklok.
Eftirlit a sem tilgreint er tflum 63.1 og 63.2 er
lgmarkseftirlit. Ef gerar vera krfur um meira eftirlit af
hendi verktaka verur ess geti srverklsingu/tbosls-
ingu. Verkkaupi kveur hvort hann hefur eftirlit verklok
og er s kvrun tekin grundvelli skyndieftirlits, sjnmats
og framleislueftirlitis verktaka.
Eftirlit I : Til a tryggja a efni og vinna uppfylli tilgreindar
krfur skal verktaki gera eftirlitsprfanir byrjun verks eins
og tilgreint er tflu 63.1. Ef efni er framleitt svo litlu magni
a nausynlegur fjldi prfana nst ekki, skal sleppa eim
prfum, en stainn skal taka prf samkvmt framleislu-
eftirliti. Liggi ekki fyrir reynsla af efnunum skal mia vi a
eftirlit byrjun verks fari fram ef framleitt magn er meira en:
4000 tonn fyrir kaldblndu slitlagsefni.
2000 tonn fyrir heitblndu slitlagsefni.
Ef smu tegundir af slitlagsefnum .e.a.s. steinefnum,
bindiefnum og vilounarefnum hafa veri notaar ur
vikomandi blndunarsta me gum rangri m sleppa
eftirliti byrjun verks en auka framleislueftirlit um helming
tvo fyrstu daga framleislunnar og er mia vi a framleitt
s me venjulegum afkstum.
egar rmyngd er mld me sotopamli, skal gera
samanburarmlingar borkjrnum fyrir hverja nja efnis-
samsetningu. egar slitlag er lagt undirlag sem er lkt v
a ger, skal gera srstaka athugun mliniurstum
stopamlisins. Framleislueftirlit skal gera eins og tilgreint
er tflu 63.1. Eftirlitsmaur skal hafa greian agang a
llum prfunum og mlingum verktaka.
Tafla 63.1 Framleislu- og framkvmdaeftirlit verktaka
blnduu efni
Eftirlit byrjun verks Framleislueftirlit
Ger kvrun Snataka/mling Snataka/mling
Heit og Sni af efni vi Sni af efni vi
kaldblndu Samsetning efnis framleislu framleislu
oluml og
bikbundin - Bindiefnismagn Taka skal minnst 8 sni Minnst eitt sni, skipt
burarlg - Kornadreifing tvo fyrstu dagana vi tvennt fyrir hverja
- Rakastig framleislu 500 tonna framleislu.
Heit- Samsetning efnis Sni af efni ea r vegi Sni af efni
blndu
slitlags- - Bindiefnismagn Taka skal minnst 8 sni Minnst eitt sni skipt
efni. - Kornadreifing tvo fyrstu daga frameisl- tvennt fyrir hverja
unnar ef um nuppsetta 400 tonna framleislu.
st ea nja framleislu
er a ra, en minnst Sni r vegi
eitt sni fyrir hver 150 t. r hverjum 1250 m
Ef um ekkta framleislu einni tlagnarbreidd
og markasvru vikomandi (1 tl.vl) skal taka eitt
stvar er a ra fellur sni og skipta tvennt
essi snataka niur og geyma 3 r.
jppun Borkjarnar
- Holrmd Eins og fyrir samsetningu
- jppunarstig efni.
- Rmyngd
sotopamlingar sotopamling
Mlingar skal gera um Gera skal mlingar
lei og borkjarnar eru eftir rfum.
teknir. Niurstur r
borkjrnum eru notair
til a leirtta sotopa-
mlinn.
Allar Hitastig Sama og fyrir framleislu- Hitastig vi fram-
gerir eftirlit. leislu
malbiks
Hitastig er mlt stugt
og alltaf egar sni
eru tekin.
Hitastig vi tlgn
Mla skal hitastig
hvers blfarms, ef hitastig
framleislu virist st-
ugt, ea efni er flutt um
langan veg.
Slttleiki Sama og fyrir framleislu- Slttleiki
eftirlit.
Mla skal me jfnu
millibili me rttskei
svo ruggt megi teljast
a krfur um slttleika
su uppfylltar.
Tafla 63.2 Skyndieftirlit verkkaupa blnduu efni
Ger kvrun Snataka/mling
_________________________________________________________________________________________________________________________________
Heit- og Samsetning efni Sni r vegi
kaldblndu
oluml og - Bindiefnismagn r hverjum 2000 m einni
bikbundin - Kornadreifing tlagnarbreidd (ein vl)
burarlg - Rakastig skal taka eitt sni og
skipta tvennt.
_________________________________________________________________________________________________________________________________
Heitblndu Samsetning massa Sni r vegi
slitlagsefni,
nema heit- - Bindiefnismagn r hverjum 1250 m einni
blndu - Kornadreifing tlagnarbreidd (ein vl)
oluml skal taka tv sni, hvort
snum sta og skipta hvoru
um sig tvennt. essi sni skulu
geymd a.m.k. rj r, en ekki
rannsku nema sta komi til.
jppun Borkjarnar
- Holrmd r hverjum 1250 m einni
- jppunarstig tlagnarbreidd (ein vl)
- ykkt slitlags skal taka borkjarna tveim
stum .e.a.s. tveir hvorum
sta ef niurstaa stpamlinga
verktaka gefur tilefni til.
_________________________________________________________________________________________________________________________________
Allar Notkun
gerir
malbiks - ykkt slitlags egar tlgn hvers kafla ea
fanga er loki er reikna
t magn sem kg/m
2
.
_________________________________________________________________________________________________________________________________
Slttleiki Samkvmt sjnmati og me
v a aka slitlaginu.
Komi fram sta, a mati eftir-
lits, gerir a slttleikamlingar
me rttskei og beitir viur-
lgum skv. kafla I.6 ef svo ber
undir.
6 - 6
Alverk '95
- 59 -
Eftirlit II : Verkkaupi kveur hvort hann ltur gera
eftirlitsprfanir a verki loknu og mun hann tilkynna verktaka
a skriflega. Verktaki skal kvea innan 10 daga hvort hann
vill taka tt v. Ef verktaki tekur sni samkvmt essu
eftirliti skal taka mealtal af snum verkkaupa og verktaka
og skulu prfunaraferir verktaka vera samrmi vi
prfunaraferir verkkaupa. Ef verktaki skar ekki eftir v
a taka tt essu eftirliti vera niurstur verkkaupa lagar
til grundvallar vi ttekt. Skyndieftirlit gerir verkkaupi eins
og tilgreint er tflu 63.2. Sni r vegi skal taka samkvmt
mynd 63.1.
Ef verkkaupi kveur a gera eftirlitsprfanir a verki loknu
verur a gert innan tveggja vikna samkv. eftirfarandi:
Sni til kvrunar holrmd skulu tekin samkvmt mynd 63.1.
Snatkustair eru fimm og skal taka tvo borkjarna hverjum
sta. Lengd kafla skal vera minnst 100 m, mest 1250 m. Ef
lengd kafla er meiri en 1250 m, er kaflanum skipt jafn
langa kafla og skal hver kafli vera styttri ea jafn mestu
leyfilegri lengd hans.
Sni sem tekin eru samkvmt skyndieftirliti (eftirlit II) skulu
falla inn snatkustai samkv. mynd 63.1 og ekki a taka
vibtarsni ar. Prfa skal sni r rem snatkustum og
er niurstaa snum r skyndieftirliti reiknu me. Ef
verktaki hefur einnig teki sni reiknast au einnig me.
Ef einnig a sannreyna samsetningu efni er annahvort
hgt a gera a me v a taka sni strax eftir tlgn ea
me tku borkjarna. Valdir eru 5 snatkustair r, annig
a snatkustair samkv. skyndieftirliti falli inn r.
Reikna er mealtal niurstana allra snanna og ef verktaki
hefur einnig teki sni er reikna mealtal niurstana
snum verkkaupa og verktaka.
Mynd 63.1 Snataka r vegi
Lengd L = minnst 100 m mest 1250 m
l/6 l/6 l/6 l/6 l/6 l/6
Milna
0,5 m
0,5 m
tlagnar-
breidd
Sni r vegi, verkkaupi, verktaki.
e) Leyfileg olvik eru tilgreind kafla I.5. Gildir a fyrir
allar nlagnir og yfirlagnir nema annars s geti srverkls-
ingu/tboslsingu.
f) Uppgjr miast vi hannaan tlagan flt.
Mlieining: m
2
.
63.1 Oluml (Ol)
a) Verktturinn innifelur allan kostna vi flutning olumalar
r sli ea mokstur og flutning af geymslusta, tlgn,
vltun og sndun eftir tlgn.
b) Efni skulu vera samkvmt kafla 14.41 essari
verklsingu.
c) Oluml er lg t kld. heimilt er a leggja oluml
seinna rinu en 1. september nema srstaklega s mlt fyrir
um a. Gta skal ess a umfer skemmi ekki ntlagt
slitlag. Skal setja 50 km/klst. hmarkshraa vikomandi
kafla fyrstu 2-3 daga eftir tlgn. Dreifa skal sandi, sem
samykktur er af eftirlitinu, slitlagi strax a vltun lokinni.
f) Uppgjr miast vi hannaan tlagan flt olumalar.
Mlieining: m
2
.
63.2 Olumalbik (Oma)
olumalbiks r sli, tlgn, vltun og sndun eftir tlgn.
b) Efni skulu vera samkvmt kafla 14.43. essari
verklsingu.
c) Olumalbik er lagt t heitt og skal hitastig efnis vi tlgn
vera minnst 90 C. heimilt er a leggja olumalbik seinna
rinu en 1. september nema srstaklega s mlt fyrir um a.
Dreifa skal sandi, sem samykktur er af eftirlitinu, slitlagi
strax a vltun lokinni, ef ess er krafist, verur ess geti
srverklsingu/tboslsingu.
f) Uppgjr miast vi hannaan tlagan flt olumalbiks.
Mlieining: m
2
.
63.4 Stungumalbik (Stm)
olumalbiks r sli, tlgn ess og vltun.
verklsingu.
c) heimilt er a leggja stungumalbiksyfirlag sar rinu en
1. september og stungumalbiksundirlag sar en 15. oktber,
nema srstaklega s mlt fyrir um a. Hitastig stungu-
malbiks, komi tleggjara skal ekki vera lgra en tilgreint
er tflu 63.4.1.
Tafla 63.4.1 Lgsta hitastig stungumalbiks tleggjara
Ger bindiefnis SB40 SB85 SB180
Lgsta hitastig stungu-
malbiks tleggjara, C 165 145 135
egar stungumalbik er lagt yfir vatnsvarnarlag br skal hlta
fyrirmlum framleianda ess vi tlgn.
e) Holrmd borkjarna r slitlagi skal vera minni en 3,0%. Ef
stungumalbik er lagt tveimur lgum (ea fleiri) skal holrmd
nera lags (neri laga) vera minni en 6%.
f) Uppgjr miast vi hannaan tlagan flt stungumalbiks.
Mlieining: m
2
.
64. Minni httar vigerir malbiki
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi minni
httar vigerir malbiki.
b) Efni skulu fullngja krfum samkvmt kafla 14.4 b).
c) Vigerum er hr eftir skipt tvo flokka, en eir eru:
- brabirgaviger.
- fullnaarviger.
63.1 Oluml (Ol)
6 - 7
Alverk '95
- 60 -
Meta skal skemmda svi og kvea san hvaa
vigerarafer er hentugust. Eftirfarandi skal hafa til
hlisjnar vi kvrun:
- A vetrarlagi og vi slmar astur skal gera vi
til brabirga.
- Brabirgaviger skal gera, egar snt er a hn
endist uns heildarviger verur ger vikom-
andi kafla.
- egar framangreind atrii eru ekki fyrir hendi skal
gera fullnaarviger.
vikomandi kflum hr eftir er ger grein fyrir stum
er liggja til grundvallar viger, efnum sem arf til
vigerarinnar, samt hvernig viger skal ger. Ef notu er
vigeraroluml ea samsvarandi vigerarefni, er um
brabirgaviger a ra og skal alltaf fjarlgja
vigerarefni egar endanleg viger er ger samkvmt
tflum 64.1.1, 64.2.1, 64.5.1 og 64.6.1. Alltaf skal lmbera
undirlag r malbiki egar gert er vi me blnduu efni. egar
skemmt slitlag er fjarlgt af veginum skal tekinn me a.m.k.
300 mm breiur kragi inn skemmt slitlag. S ekki mlt
fyrir um anna, skal nota flokkaa ml vigerir ar sem
kling me flokkaa ml er undir en ml ea flokkaa ml
ar sem kling me ml er undir. Viger svi skal valta.
A jafnai skal nota 0,7-2,5 tonna unga valta. Vi bra-
birgaviger m valta me afturhjlum fullhlnum vrubl.
Heimilt er a nota vikomandi slitlagsefni sem burarlagsefni
stainn fyrir efra burarlag. Allar skemmdir skal hreinsa rkilega
me ksti ea rstilofti ur en viger fer fram. egar kltt
er ofan vigert svi skal kla minnst 0,5 m inn skemmt
slitlag. Nota skal flokkaa ml 4-8 mm, ea 0-11 mm.
egar um burarolsskemmd er a ra skal hreinsa burtu
allt frostnmt efni, allt a 0,5 m undir yfirbor slitlags nema
mlt s fyrir um anna. Fylla skal aftur me burarlagsefni
er fullngir krfum vikomandi burarlags. Allir kantar
vigerum skulu skornir og vera lrttir og hreinir. Lmbera
skal kanta egar notair eru blandair massar til vigera.
egar fullnaarviger fer fram gilda krfur kafla 63. um
hitastig. Ef svi sem a gera vi er blautt skal urrka a
vel me hitagjafa ur en fullnaarviger fer fram.
d) Engar prfanir fara fram vigerarefnum nema egar
um strri vigerir er a ra og gilda kvi um prfanir
vikomandi slitlagstegund.
e) fi viger mlt me 3 m rttskei skal vera innan marka,
sem upp eru gefin tflu 64.1.
Tafla 64.1 olvik fi vigerar.
Mesti harmunur fi mlt me 3 m rttskei
Umfer viger og Mija rttskeiar lg
DU skemmdu slitlagi yfir miju vigerar
mm mm
< 1000 4 8
> 1000 3 6
Fyrir strri vigerir gilda kvi kafla I.5 um olvik.
f) Uppgjr miast vi vigeran flt.
Mlieining: m
2
.
64.1 Vigerir klingu
a) Verktturinn innifelur allan kostna vi efni og vinnu vi
minni httar vigerir klingu.
c) Gera skal vi klingu samkvmt tflu 64.1.1.
Tafla 64.1.1 Vigerir klingu.
Lsing skemmd
Vigerarefni Lsing viger
1. urrir grfir blettir ea svi
K1 ea K1M i) Viger me klingu
2. Opinn saumur ea rifa. Vdd minni en 50 mm
SB180 til SB370 i) Fylla skal rifu me heitu biki.
Grfur sandur Dreifa skal grfum sandi heitt biki.
3. Opinn saumur ea rifa. Vdd meiri en 50 mm
Oluml, i) Fylla skal me oluml smu h
K1 ea K1M og slitlag.Leggja skal san klingu
samkvmt kafla 62 yfir vigerina
breidd minnst 0,5 m.
4. Sprungunet ltil mskvastr.
Burarlagsefni 22 mm, ii) Skemmda efni fjarlgt. Fylla a
K2 ea K2M. nju me burarlagsefni upp a 15
mm undir yfirbori slitlags. Viger
kldd me tvfaldri klingu.
Oluml, iii) Viger fer fram eins og fyrir
K1 ea K1M. li 4 ii) nema oluml er notu
burarlag.
5. Sprungunet str mskvastr.
K1 ea K1M i) Viger me klingu.
unni ea burarlags- ii) Skemmda efni fjarlgt. Fylla
efni 53 mm, me unnu ea burarlagsefni 53 mm
burarlagsefni 22 mm, upp a 70 mm undir yfirbori slit-
K2 ea K2M lags. Ofan a skal leggja me
burarlagsefni 22 mm upp a 20 mm
undir yfirbori slitlags. Kltt me
tvfaldri klingu.
unni ea burarlags- iii) Slitlag fjarlgt skemmda svinu
efni 53 mm, Fyllt er me oluml upp a yfirbori
oluml, slitlags. Kltt me einfaldri klingu
K1 ea K1M
6. Sig og jfnur
Lmefni, oluml, i) Yfirbor slitlags lmbori, jafna
K1 ea K1M me oluml og san er viger
kldd.
Burarlagsefni 22 mm, ii) Slitlag fjarlgt skemmda svinu.
K1 ea K1M. Jafna er upp a 15 mm undir yfir-
bori slitlags me burarlagsefni
22 mm san kltt me tvfaldri
klingu.
Oluml Viger framkvmd sama htt og
K1 ea K2M fyrir li 5. iii).
7. Holur
Burarlagsefni 22 mm, ii) Viger fer fram sama htt og
K2 ea K2M. fyrir li 6. ii)
Oluml, iii) Viger fer fram sama htt og
K1 ea K1M. fyrir li 6. iii).
8. Smitun
Flokku ea i) skemmda svi er dreift ml.
flokku ml
K1 ea K1M. ii) Einfld kling lg skemmda
svi samkv. kafla 62. Bindiefnis-
magn minnka eftir v hva smitun
er mikil.
Mlieining: m
2
.
64.1 Vigerir klingu
6 - 8
Alverk '95
- 61 -
64.2 Vigerir oluml
minni httar vigerir olumalarslitlagi.
c) Gera skal vi oluml samkvmt tflu 64.2.1.
Tafla 64.2.1 Vigerir olumalarslitlagi
Lsing skemmd
Lmefni,oluml i) Lmbera skal og fylla me olu-
mli smu h og slitlag.
Lmefni, oluml, ii) Lmbera skal og fylla me olu-
K1 ea K1M mli smu h og slitlag. Kla
vigerina minnst 0,5 m breidd.
lmefni, oluml. nju me burarlagsefni upp a
50 mm undir yfirbori slitlags.
Kantar lmbornir og oluml lg
burarlagi.
Burarlagsefni 22 mm, iii) Viger fer fram eins og fyrir
lmefni, oluml, li 4 ii) a vibttri klingu
K1 ea K1M vigerina.
K1 ea K1M i)Viger me klingu.
lmefni, oluml lags. Ofan a skal fylla me
undir yfirbori slitlags. Kantar
lmbornir og san fyllt me oluml.
unni ea burarlags- iii) Viger fer fram sama htt og
efni 53 mm, fyrir li 5 ii) a vibttri klingu
burarlagsefni 22 mm, ofan vigerina
lmefni, oluml,
K1 ea K1M
6. Sig og jfnur
Lmefni, oluml, i) Yfirbor slitlags lmbori, jafna
K1 ea K1M me oluml og san er viger
kldd.
Lmefni, oluml, Jafna er upp a 50 mm undir yfir-
K1 ea K1M. bori slitlags me burarlagsefni
22 mm. Kantar lmbornir og fyllt
h slitlags me oluml og san
kltt.
7. Holur gegnum slitlag
Lmefni, oluml i) Skemmda efni fjarlgt. Kantar
lmbornir og fyllt me oluml ef
dpt holu er minni en 50-100 mm.
Burarlagsefni 22 mm, ii) Skemmda efni fjarlgt. Fyllt
Lmefni, oluml. me burarlagsefni 22 mm upp a
50 mm undir yfirbor slitlags, kantar
lmbornir og san fyllt me olu-
ml.
Burarlagsefni 22 mm, iii) Viger fer fram sama htt og
lmefni, oluml, fyrir li 7 ii) a vibttri klingu
K1 ea K1M. ofan vigerina.
8. Smitun
4 - 8 mm, 8 - 11 mm i) skemmda svi er dreift ml.
ea 0 - 11 mm.
Mlieining: m
2
.
64.5 Vigerir stungumalbiki
minni httar vigerir stungumalbiksslitlagi.
c) Gera skal vi stungumalbik samkvmt tflu 64.5.1.
Tafla 64.5.1 Vigerir stungumalbiksslitlagi
Lsing skemmd
Lmefni, stungumalbik i) Lmbera skal kanta skemmdar og
Y8 ea Y11 fylla me stungumalbiki smu h
og slitlag.
Lmefni, stungumalbik ii) Lmbera skal kanta skemmdar og
Y8 ea Y11, K1 ea fylla me stungumalbiki smu
K1M h og slitlag. Kla vigerina
minnst 0,5 m breidd.
lmefni, stungumalbik nju me burarlagsefni upp a
50 mm undir yfirbori slitlags.
Kantar lmbornir og san skal
fyllt me stungumalbiki.
Burarlagsefni 22 mm, iii) Skemmda efni fjarlgt. Fylla
lmefni, stungumalbik, a nju me burarlagsefni upp a
K1 ea K1M 50 mm undir yfirbori slitlags.
Kantar lmbornir og san skal
fyllt me stungumalbiki. A
vibttri klingu viger.
K1 ea K1M i) Viger me klingu.
lmefni, stungumalbik lags. Ofan a skal fylla me
undir yfirbori slitlags. Kantar
lmbornir og san fyllt me stungu-
malbiki.
unni ea burarlags- iii) Viger fer fram sama htt og
efni 53 mm, fyrir li 5 ii) a vibttri klingu
burarlagsefni 22 mm, ofan vigerina
lmefni, stungumalbik,
K1 ea K1M
6. Sig og jfnur
Lmefni, stungu- i) Yfirbor slitlags lmbori, jafna
malbik, K1 ea K1M me stungumalbiki og san er vi-
ger kldd.
Lmefni, stungumalbik Jafna er upp a 50 mm undir yfir-
bori slitlags me burarlagsefni
22 mm. Kantar lmbornir og fyllt
me stungumalbiki.
Lmefni, stungumalbik, fyrir li 6 ii) a vibttri klingu
K1 ea K1M ofan vigerina
7. Holur gegnum slitlag
Lmefni, stungumalbik i) Skemmda efni fjarlgt. Kantar
lmbornir og fyllt me stungumalbiki
ef dpt holu er minni en 70 mm.
Burarlagsefni 22 mm, ii) Skemmda efni fjarlgt. Fyllt
Lmefni, stungumalbik, me burarlagsefni 22 mm upp a
50 mm undir yfirbor slitlags ar sem
slitlagi er einfalt, en 100 mm ar
sem slitlag er tvfalt. Kantar lm-
bornir og fyllt me einfldu ea
tvfldu lagi af stungumalbiki.
Lmefni, stungumalbik, fyrir li 7 ii) a vibttri klingu
K1 ea K1M ofan vigerina.
64.2 Vigerir oluml
6 - 9
Alverk '95
- 62 -
Mlieining: m
2
.
64.6 Vigerir steyptu slitlagi
minni httar vigerir steyptu slitlagi.
c) Gera skal vi steypt slitlag samkvmt tflu 64.6.1.
Tafla 64.6.1 Vigerir steyptu slitlagi
Lsing skemmd
Opnar raufar
tting r gmmi Raufar hreinsaar mjg vel anna
ea ru viurkenndu hvort me handverkfrum ea plgi.
efni Nota skal rstiloft vi endanlega
hreinsun. Gmmtting er san
sett raufina
SB180 - SB370, Raufar hreinsaar mjg vel , anna
grfur sandur hvort me handverkfrum ea plgi.
Nota skal rstiloft vi endanlega
hreinsun. Heitu biki hellt raufina
og grfum sandi str biki.
Sprungur minni en 50 mm
SB180 - SB370, Sprungur hreinsaar mjg vel me
grfur sandur handverkfrum og rstilofti.
Heitu biki hellt raufina og grfum
sandi str biki.
Sprungur strri en 50 mm
Saltsra, vatn, Brnir skemmd sagaar og hggnar
steypuvigerarefni. lrtt dpt meira en 40 mm vel t
fyrir skemmda svi. Skemmdin
hreinsu me ksti og rstilofti.
Skemmdin vtt saltsru og hn san
vegin burt me vatni. Gert vi me
viurkenndu vigerarefni og ksta
yfir a lokum.
Litlar skemmdir
Saltsra, vatn, Brnir skemmd sagaar og hggnar
steypuvigerarefni. lrtt vel t fyrir skemmda svi
dpt meiri en 40 mm. Skemmdin
hreinsu me ksti og rstilofti.
Skemmdin vtt saltsru og hn san
vegin burt me vatni. Gert vi me
viurkenndu vigerarefni og ksta
yfir a lokum.
Strar skemmdir
ynnt saltsra,vatn, Brnir skemmd sagaar og hggnar
ykk mrlgun, steypa. lrtt vel t fyrir skemmda svi
dpt minnst 100 mm undir yfirbor
slitlags. Hreinsa me ksti ea
rstilofti. Allt sri vtt ynntri
saltsru og san skola me hreinu
vatni. Skemmdin kstu me ykkri
mrlgun. Gert vi me steypu og
san ksta yfir.
Lmefni, stungumalbik Brnir skemmd sagaar og hggnar
lrtt vel t fyrir skemmda svi
dpt minnst 50 mm undir yfirbor
steypu. Kantar og botn hreinsa me
ksti. og rstilofti, og san lmbornir.
Gert vi me stungumalbiki Y11 ea
Y16. S dpt skemmdar meiri en 70
mm skal leggja 2 lgum og seinna
lagi skal uppfylla krfur um lagykkt.
f) Uppgjr miast vi flatarml vigers flatar.
Mlieining: m
2
.
65. Hjlfarafyllingar og yfirlagnir gmul slitlg
hjlfarafyllingar og slitlg lg gmul slitlg skv.
fyrirmlum.
b) ll efni skulu uppfylla krfur kafla 14.4 og 62. fyrir
vikomandi slitlagsefni.
c) Krfur um vinnugi skulu vera samrmi vi kafla 62.
c) og 63. c) fyrir viomandi slitlagstegundir.
f) Uppgjr miast vi hannaan flt, sem hjlfarafylltur er
ea yfirlagur.
Mlieining: m
2
.
65.1 Hjlfarafylling
hjlfarafyllingar samrmi vi fyrirmli.
b) Efni stungumalbik hjlfarafyllingu skal uppfylla krfur
fyrir undirlag samkvmt kafla 14.47. egar fyllt er hjlfr
skal nota efni me strstu steinastr 6-8 mm. egar ekki er
vl slku efni m nota strstu steinastr 11 mm.
c) Nota skal eins lti af efni og hgt er, en annig a
vegyfirbori veri samfellt egar lg er kling
hjlfarafyllinguna. egar lagt er slitlag r blnduuu efni
hjlfarafyllingu, arf a tryggja a ngileg jppun nist
slitlagi og ekki myndist hjlfr ntlagt slitlagi.
e) Slttleiki yfirbors skal fullnga krfum um nkvmni
samkv. kafla I.5.
f) Uppgjr miast vi hannaan tlagan flt hjlfarafyllingar.
Mlieining: m
2
.
65.2 Yfirlagnir gmul slitlg
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi slitlg
samrmi vi fyrirmli.
c) Vinnugi skulu vera samrmi vi kafla 62. og 63.
d) Prfanir skulu vera samrmi vi kafla 62. d) og 63. d)
e) Leyfileg olvik eru tilgreind kafla I.5.
f) Uppgjr miast vi hannaan tlagan flt slitlags.
Mlileining: m
2
.
66. Frsun
a) Verktturinn innifelur allan kostna vi frsun slitlags,
upptekt og flutning frstu efni lager ea vi hli vegar og
hreinsun vegyfirbors samt uppsetningu og niurtekt
umferamerkjum. Einnig er innifali lokun vega og beining
umferar samri vi eftirliti og vikomandi yfirvld samt
tilkynningum um slkar agerir til aila sem mli varar
(sjkra- og slkkvilis, almenningsvagna, fjlmila o.fl.).
c) Frsa skal slitlag samrmi vi fyrirmli, eirri h,
dpt og me eim verhalla sem kvei er um. Frsari
skal hafa eftirtalinn bna: Flutningsband sem flytur frsta
efni beint vrublspall ea til hliar vi slitlagi, frsitromlu
eirri breidd a einungis urfi a frsa hverja akrein tveimur
frum, vatnstank sem dreifir vatni frsitromlu annig a
64.6 Vigerir steyptu slitlagi
6 - 10
Alverk '95
- 63 -
rykmyndun veri lgmarki, ski ea bjlka sem koma veg
fyrir minni httar jfnur lengdartt, einnig skal vera hgt
a keyra eftir kantsteini, og sjlfvirkan tbna til a hgt s
a halda kvenum verhalla ea breyta verhalla jafnt
tilteknum kafla.
Frsimynstur skal vera reglulegt n hlykkja og samsa
akbraut. Til ess a tryggja etta getur eftirliti krafist ess
a frsara s eki eftir snru, sem verktaki setur t. ar sem
frst er gatnamtum skal ess gtt a frsimynstur
hliargtu hafi ekki hrif mynstur aalgtu og fugt.
Hreinsa skal vegyfirbori strax a lokinni frsun.
d) Verktaki skal sannreyna h og/ea dpt frsunar og
verhalla frstu yfirbori me rttskei ea rum
jafngum mlingum, um lei og frst er. Gera skal essar
mlingar 20 m fresti, skr allar niurstur og afhenda
eftirlitinu.
e) olvik fyrir hlifrslu fr fyrirskrifari lnu frsingar eru
50 mm.
f) Uppgjr miast vi flt slitlags sem frstur er samkvmt
fyrirmlum.
Mlieining: m
2
.
66.1 Grffrsun
a) Verktturinn innifelur allan kostna vi grffrsun slitlags
svum ar sem leggja ntt slitlag eftir frsun. S
harmunur frsts og frsts yfirbors svo mikill a umfer
geti stafa htta af, skal verktaki sj um og kosta allar
merkingar og lggslu sem eftirliti og vikomandi
lgregluyfirvld telja nausynlega.
e) olvik fr fyrirskrifuum verhalla og h og krfur um
slttleika eru eftirfarandi:
Frvik fr fyrirskrifuum verhalla: 4 .
Frvik fr fyrirskrifari h: 10 mm.
Mestu jfnur mldar me 3 m rttskei: 10 mm.
Frvik fr fyrirskrifari dpt 5 mm.
66.2 Fnfrsun
a) Verktturinn innifelur allan kostna vi fnfrsun slitlags
ar sem almennri umfer verur beint frst yfirbor eftir
ager.
c) Yfirbor fnfrsts slitlags skal vera ferarfallegt. Vatn
skal hafa hindra rennsli til hlia t af akbraut .e. ess skal
vandlega gtt a ekki myndist rkir/hryggir vegna mislangra
tanna og/ea rangrar afstu tanna til frsivals. ar sem frsa
skal a kantsteini m ekki skilja eftir breiari brn en 30 mm
vi kantsteininn.
e) olvik fr fyrirskrifuum verhalla og h og krfur um
slttleika eru eftirfarandi:
Frvik fr fyrirskrifuum verhalla: + 3,0 , - 1,5 .
Frvik fr fyrirskrifari h: 5 mm.
Mestu jfnur mldar me 3 m rttskei: 5 mm.
Verkkaupi getur kvei a taka vi fnfrstu slitlagi sem
fullngir ekki ofangreindum krfum enda su frvik ekki
meira en 25 % umfram ofangreind olvik. Skal beita
frdrttarkvum kafla I.6.2, lium 1 og 2 eftir nnari
fyrirmlum tboslsingar.
68. Axlir og gangstgar
68.1 Ger axla
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi ger axla
samrmi vi fyrirmli. Innifali er m.a. efnisflun, vinnsla
og framleisla, mokstur, flutningur, haugsetning ef rf er
, tlgn, jppun, urrkun ea vkvun eftir v sem rf er
, jfnun og allur frgangur efnis axlir.
e) Axlir skal gera me eirri breidd, ykkt og me eim
verhalla, sem mlt er fyrir um.
xl og akbrautarbrn skulu mtast smu h, og yfirbor
axlanna skal liggja innan eirra takmarka, sem upp er gefi
tflum I.1 - I.5 fyrir axlir.
f) Uppgjr miast vi hannaan frgenginn axlaflt, sem
reiknast fr slitlagsbrn a axlarbrn.
Mlieining: m
2
.
68.11 Malaraxlir
b) Steinefni skal vera g kntu ml og uppfylla krfur til
malarslitlagsefnis sbr. kafla 61. b) mynd 61.1.
Heimilt er a nota ml sem notu er klingar malaraxlir
vi klingarslitlag tt hn uppfylli ekki ofangreind skilyri
um kornadreifingu.
c) Um rakastig efnis vi jppun gilda kvi kafla 5.
verklsingu essari. Ef ekki er mlt fyrir um anna skal leggja
efni t og jappa me a.m.k. remur yfirferum titurvalta
minnst 3 tonna ungum. Axlaefni skal leggja me tlagnarvl,
kassadreifara ea annan htt ngilega jafnt til ess a hgt
s a dreifa v me veghefli n frekari tilflutninga. Forast
skal askilna fnna og grfra efna og bta r fullngjandi
htt ar sem slkt kemur fyrir.
e) Mld ykkt malaraxla skal hvergi vera meira en 20% undir
krfum og mealykkt, tekin 500 m lngum kafla, skal ekki
vera meira en 5 % undir krfum um mealykkt.
68.12 Axlir r einfaldri klingu me ml
eru tilgreindar kafla 14.4 b). og 62. Engar krfur eru gerar
til slitstyrkleika steinefnisins. klingu axlir skal nota
c) Vinnugi skulu vera samkvmt kflum 62. c) og 62.3 c).
Ekki skal nota minni kornastrir steinefnis en 0-16 mm og
auka skal bindiefnismagn um 30% fr v sem upp er gefi
framangreindum kflum.
d) Um prfanir gilda kvi kafla 62. d) og 63. d).
e) Um olvik gilda kvi kafla 62. e). egar gamalt slitlag
er kltt gilda ekki krfur um nkvmni h og slttleika.
66.1 Grffrsun
6 - 11
Alverk '95
- 64 -
68.13 Axlir r einfaldri klingu me flokkari ml
eru tilgreindar kafla 14.4 b) og 62. Engar krfur eru gerar
um slitstyrkleika steinefna. klingu axlir skal nota
c) Vinnugi skulu vera samkvmt kflum 62. c) og 62.1.
c). skal ekki nota minni steinastrir en 11-16 mm og
auka skal bindiefnismagn um 30% fr v sem upp er gefi
framangreindum kflum.
d) Um prfanir gilda kvi kafla 62. d) og 63. d).
e) Um olvik gilda kvi kafla 62. e). egar kltt er gamalt
slitlag gilda ekki krfur um h og slttleika.
68.2 Ger gangstga
gangstga samrmi vi fyrirmli. Innifali er m.a. allur
tgrftur og brottflutningur efnis, sem nausynlegur kann a
vera, efnisflun, mokstur flutningur og frgangur fyllingar
og burarlagsefnis, slitlagsefni, flutningur ess, lgn og allur
frgangur.
b) Efni burarlag gangstga skal uppfylla krfur kafla 5.
Burarlg. Efstu 50 mm ess skulu ekki hafa strri steina en
22 mm.
f) Uppgjr miast vi hannaan frgenginn flt gangstga.
Mlieining: m
2
.
68.21 Gangstgar me malarslitlagi
b) yfirbor malarstga skal nota ml sem uppfyllir skilyri
kafla 68.11 Malaraxlir.
c) Slitlag skal jafna vel, annig a v su engar jfnur til
lta. jappa skal me lttum titurvalta ea titurpltu.
f) Uppgjr miast vi hannaan frgenginn flt gangstga.
Mlieining: m
2
.
68.22 Gangstgar me olumalarslitlagi
b) Slitlagsefni skal uppfylla skilyri kafla 14.41 Oluml.
c) Slitlag skal leggja me tlagnarvl og jappa me minnst
fjrum umferum valta, sem er a.m.k. 1 tonn a yngd.
68.23 Gangstgar me stungumalbiksslitlagi
b) Slitlagsefni skal uppfylla skilyri verkttar 14.47
Stungumalbik.
c) Slitlag skal leggja me tlagnarvl og jappa me minnst
fjrum yfirferum titurvalta a.m.k. 1 tonn a yngd.
68.24 Gangstgar me slitlagi r steinsteypu
b) Steypa skal uppfylla krfur fyrir styrkleikaflokk C20 og
umhverfisflokk 2b samkvmt kafla 84.4 essari verklsingu.
c) Titra skal steypuna vi niurlgn (t.d. me titurbjlka) og
sltta annig a sltt og ferargott yfirbor fist. steypuna
skal saga raufar vert yfir gangstginn me 10 m millibili.
Raufar skulu ekki vera breiari en 3 mm og ekki grynnri en 2
cm. Ahlun eftir tlgn skal vera samkvmt kafla 84.4
essari verklsingu.
68.13 Axlir r einfaldri klingu me flokkari ml
6 - 12
Alverk '95
7. ryggisbnaur, umferarstring og frgangur
- 65 -
74. Rofvarnir
rofvarnar me eim htti og innan eirra marka sem mlt er
fyrir um. Innifalin er losun, flokkun, mokstur, flutningur,
run og allur frgangur.
Innifali losun er allt efni og ll vinna vi losun bergsker-
ingu/grjtnmi, me ea n srstakra takmarkana. Innifali
er m.a. borun, hlesla og sprengiefni, frgangur allra yfir-
borsflata bergskeringar/grjtnms, annarra en yfirbors
undirbyggingar, afstfing, styrking og yfirbygging, ef
nausynleg er, hreinsun, vatnsvarnir, steinsprenging o.s.frv.
b) Efni rofvrn skal vera samrmi vi fyrirmli.
c) Um vinnslu fyllingarefnis nmu gilda kvi kafla 33
verklsingu essari.
Um losun grjtnmi/bergskeringu gilda kvi kafla 22
verklsingu essari.
Lagykktir og nnur tilhgun skulu vera samrmi vi
fyrirmli.
Grjti skal raa annig a steinn falli tt a steini, a holrm
veri sem minnst og steinar vel skorair. Aflanga steina
skal leggja annig a langs steina liggi hornrtt fla.
Yfirbor grjtlags er hr skilgreint sem s fltur sem sker
steina einum rija af fleti.
e) Mlt verur fyrir um olvik lagykkta og steinastrir.
f) Uppgjr miast vi hanna frgengi rmml.
Mlieining: m
3
.
74.1 Fyllingarefni varnargara
a) Verktturinn innifelur nausynlegan undirbning
undirstu, losun efnis (nema ef um berg er a ra),
ofanaftingu, vatnsvarnir, haugsetningu, mokstur og flutning
efnis r nmum ea skeringum, tlgn og ger fyllingar.
c) Fyllingu skal gera samrmi vi fyrirmli og fylgja flum,
yfirborslnum, dptum og hum sem mlt er fyrir um.
74.2 Ofanafting
a) Verktturinn innifelur losun lausra jarefna ofan af bergi,
haugsetningu, mokstur, flutning efnis af nmasvinu og
frgang ess efnis og hreinsun bergyfirbors.
b) Eftir a laus jarlg (nothf og nothf efni) hafa veri
fjarlg ofan af berginu skal yfirbor ess hreinsa og fer
nkvmni hreinsunar eftir v hvaa efni er hreinsa burt og
til hvers nota efni r nmunni. Hreinsa skal ofan af
bergyfirborinu 1,5 m t fyrir markalnu bergskeringar nema
mlt s fyrir um anna.
74.3 Sulag
sulags me eim htti og innan eirra marka sem mlt er
fyrir um. Innifalin er losun, flokkun, mokstur, flutningur,
run og/ea jfnun og allur frgangur.
74.4 Grjtvrn 1 (> 2 tonn)
grjtvarnar, ar sem yngd steina er meiri en 2 tonn, me
eim htti og innan eirra marka sem mlt fyrir um. Innifalin
er losun, flokkun, mokstur, flutningur, run og allur
frgangur.
74.5 Grjtvrn 2 (0,5 til 2 tonn)
grjtvarnar, ar sem yngd steina er 0,5 til 2 tonn, me eim
htti og innan eirra marka sem mlt fyrir um. Innifalin er
losun, flokkun, mokstur, flutningur, run og allur frgangur.
7. ryggisbnaur, umferarstring og
frgangur
Efnisyfirlit
74. Rofvarnir 1
74.1 Fyllingarefni varnargara 1
74.2 Ofanafting 1
74.3 Sulag 1
74.4 Grjtvrn 1 (> 2 tonn 1
74.5 Grjtvrn 2 (0,5 til 2 tonn) 1
74.6 Grjtvrn 3 (< 0,5 tonn) 2
75. Kantsteinar, umferareyjar, vegri
og handri 2
75.1 Kantsteinar 2
75.2 Umferareyjar 2
75.21 Eyjar, sem s er grasfri 2
75.22 Eyjar me tnkum 2
75.23 Eyjar me steyptu yfirbori 3
75.24 Eyjar me malaryfirbori 3
75.25 Eyjar me steinlgu yfirbori 3
75.6 Vegri 3
75.7 Handri 3
76. Vegmerkingar og lsing 3
76.1 Almenn umferarmerki 4
76.3 Umferarljs. 4
76.31 Lagnarr fyrir umferarljs. 4
76.32 Tengibrunnar fyrir umferarljs 4
76.33 Stlpar og undirstur fyrir umferarljs 4
76.4 Gtulsing 4
76.44 Gtulsing. rafstrengur, grftur, lgn 5
76.45 Gtulsing, uppsetning ljsastaura 5
76.5 Yfirborsmerking vega 5
76.51 Vegmlun 5
76.52 Vegmssun 6
76.6 Kantstikur, verslr 7
76.61 Kantstikur 7
76.62 verslr 7
76.7 Merkingar vegaskemmdum og
vinnustum 8
77. Frgangur og grsla 8
77.1 Frgangur fla 8
77.2 Frgangur vinnusvis 8
77.3 Sning og burardreifing 8
74. Rofvarnir
7 - 1
Alverk '95
- 66 -
74.6 Grjtvrn 3 (< 0,5 tonn)
grjtvarnar, ar sem yngd steina er minni en 0,5 tonn, me
eim htti og innan eirra marka sem mlt fyrir um. Innifalin
er losun, flokkun, mokstur, flutningur, run og allur
frgangur.
75. Kantsteinar, umferareyjar, vegri og handri
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu og efnis-
flutning vi ger og uppsetningu kantsteinum, umferar-
eyjum, vegrium og handrium.
Mlieining: HT.
75.1 Kantsteinar
a) Verktturinn innifelur allt efni, alla vinnu og efnisflutning
vi ger kantsteina me eim htti og eim sta sem mlt
er fyrir um. Innifalinn er kostnaur vi grft, mokstur,
flutning og geymslu uppgraftar, lmingu, jrnabind-
ingu,steypuvinnu, sgun, sementskstun, ger kverkska,
fyllingu samskeyta og efni og vinnu vi hugsanlega
malarundirstu og bakfyllingu a kantsteinum.
b) Steypa kantsteina skal uppfylla krfur fyrir umhverfisflokk
4b samkvmt kafla 84.4 essari verklsingu. Bendistl skal
vera samrmi vi kafla 84.31.
Kantsteinar skulu anna hvort vera r forsteyptum einingum
ea vera gerir stanum me ar til gerri kantsteypuvl.
Jrnbenta kantsteina sem steyptir eru stanum, skal jrna
me minnst einu langjrni me 8 mm vermli, er s bundi
vi lrtta teina me 12 mm vermli c/c 900 mm, l=250
mm, sem reknir eru niur undirlag.
c) Kantsteina, sem koma ofan slitlag, skal vallt jrna. ur
en kantsteinar eru settir slitlagi skal a spa vandlega.
Kantsteinum r forsteyptum einingum skal komi fyrir ur
en slitlagi er sett veginn. Gta skal ess a jappa vel
undir og a kantsteinunum. Undirlag, sem kantsteinn kemur
, skal vera sltt, rttum hum og rkilega jappa til ess
a tryggja rtta harlegu fullgers kantsteins.
Kantsteypuvl skal ganga eftir snru. Vanda skal tsetningu
og festingar snra, einkum beygjum, til ess a endanlegt
verk veri ferarfallegt og uppfylli krfur verklsingar um
nkvmni.
Gera skal raufar gegnum kantsteina, sem steyptir eru
stanum, samkvmt fyrirmlum.
Vi gangbrautir skal gera ska kantinn, annig a h af
fullbnu slitlagi upp ska veri 20 mm. Ahlun og verndun
steypu skal vera samkvmt kvum kafla 84.4. ar sem
mold kemur svi utan kantsteina, sning ea kur, skal
fylla me frostnmu malarefni nst kantsteinum, annig
a bak vi myndist rstrendur fleygur me a.m.k. 300
mm ykkt vi neri brn eirra og jafnhr kantsteinum.
e) Nkvmni h og slttleika skal vera s sama og fyrir
yfirbor slitlags og samrmi vi a sem gefi er upp
tflum I.4 - I.7 og nkvmni stasetningu skal uppfylla
r krfur sem upp eru gefnar tflum I.1 - I.3.
f) Uppgjr miast vi hannaa lengd fullgerum kantstein-
um.
Mlieining: m.
75.2 Umferareyjar
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi ger og
frgang umferareyja samkvmt fyrirmlum.
Innifalinn er kostnaur vi efni sem nota arf, flutning eirra
og allan frgang.
f) Uppgjr miast vi hannaan frgenginn flt umferareyja,
innan kantsteina.
Mlieining: m
2
.
75.21 Eyjar, sem s er grasfri
Innifalinn er allur kostnaur vi brottflutning efnis ef arf,
mold og anna fyllingarefni, losun, mokstur, flutning og
jfnun, grasfr, bur, dreifingu ess,nausynlega jppun
og allan frgang.
b) A minnsta kosti efstu 100 mm af efni eyjum skulu vera
grurmold n verulegrar blndunar leirs, sands ea malar.
burur og grasfr skulu vera samkvmt verktti 77.3
Sning og burardreifing.
c) Fylla skal eyjar rtta h og yfirbor eirra jafna annig
a eim veri engar jfnur til lta. ess skal srstaklega
gtt a ngur vatnshalli s t af eyjum, annig a hvergi sitji
eim vatn. ess skal einnig gtt a undirlag eyja s ekki
svo tt a vatn a sem sgur niur r eigi ekki greia
lei niur jarveginn undir eim.S annars ekki geti skal
jappa yfirbor me lttum valta eftir a sningu er loki.
75.22 Eyjar me tnkum
Innifalinn er allur kostnaur vi brottflutning efnis r eyju ef
arf, mold og anna fyllingarefni, losun, mokstur, flutning,
jfnun og jppun, kur, flutning tnkum, lgn eirra
og allan frgang.
b) Tnkur skulu vera 30-40 mm ykkar me gri og ttri
grasrt, n mosa og illgresis. A minnsta kosti efstu 100 mm
undir kum skulu vera grurmold n verulegrar blndunar
leirs, sands ea malar.
c) Fylla skal eyjar annig, a r veri rttri h, egar
kur hafa veri lagar. Yfirbor skal jappa og jafna annig
a eyjum veri engar jfnur til lta og ess gtt srstaklega
a ngur vatnshalli s t af eim, annig a vatn setjist ekki
polla. ess skal einnig gtt a undirlag eyja s ekki svo tt
a vatn a sem sgur niur r eigi ekki greia lei niur
jarveginn undir eim.
74.6 Grjtvrn 3 (< 0,5 tonn)
7 - 2
Alverk '95
- 67 -
kur skal leggja annig a r hylji allt a yfirbor, sem
ekja skal. skal forast a rsta kum tt saman.
75.23 Eyjar me steyptu yfirbori
umferareyja samkvmt fyrirmlum.
Innifalinn er allur kostnaur vi flutning efnis r eyju, fyllingu
eyju, steypu,flutning steypu, niurlgn og allan frgang.
b) Fyllingarefni eyjar undir steypu skal vera samkvmt kafla
5. Burarlg. Efstu 100 mm undir steypu skulu vera me mestu
steinastr 32 mm. ykkt fyllingarefnis skal vera s sama og
burarlags vikomandi vegar.
Steypa skal uppfylla krfur fyrir styrkleikaflokk C20 og
umhverfisflokk 4b samkvmt kafla 84.4 essari verklsingu.
c) Fyllingu undir steypu skal jafna og jappa me a.m.k.
fjrum yfirferum titurpltu. Raki malar skal vera annig a
sem mestur rangur nist af jppuninni. Eftir a afrttingu
steypu er loki skal gera yfirbor hennar vergrtt me
strksti. Ahlun og verndun steypu skal vera samkvmt
kvum kafla 84.4.
75.24 Eyjar me malaryfirbori
Innifalinn er allur kostnaur vi flutning efnis r eyjum og
endurfyllingu eyjar samt frgangi yfirbori.
b) Fyllingarefni eyjar skal uppfylla krfur kafla 5. Burarlg.
Efstu 150 mm malar skulu vera einskorna me steinastr
bilinu 30-70 mm.
c) Fylla skal eyjar annig a yfirbor eirra veri rttri
h egar yfirborsmlinni hefur veri komi fyrir. Jafna
skal fyllinguna og jappa me titurpltu. San skal dreifa
yfirborsmlinni yfir og jafna vandlega, annig a eyjum
veri engar jfnur til lta.
75.25 Eyjar me steinlgu yfirbori
Innifalinn er allur kostnaur vi flutning efnis r eyju, fyllingu
eyju, steina,flutning steina, steinlgn og allan frgang.
b) Fyllingarefni eyjar undir steinlgn skal vera samkvmt
kafla 5. Burarlg. Efstu 100 mm undir steinum skulu vera
r frosttryggum sandi.
ykkt fyllingarefnis skal vera s sama og vikomandi vegar.
Ger og styrkur steina skal vera samkvmt fyrirmlum.
c) Fyllingu undir steina skal jafna og jappa me a.m.k. fjrum
yfirferum titurpltu. Raki malar og sands skal vera annig
a sem mestur rangur nist af jppuninni.
egar steinlgn er loki skal spa sandi um yfirbori til ess
a fgur fyllist. Yfirbor eyja skal vera jafnt og n jafna til
lta.
75.6 Vegri
a) Verktturinn innifelur allan kostna, efni, vinnu og flutning
efnis vegna smi og uppsetningar vegris og endafrgangs
ess me eim htti og eim sta sem mlt er fyrir um.
Innifalinn er kostnaur vi grft fyrir stoum og/ea
niurrekstur eirra, grft fyrir endafestum og flutning festum,
efni festur, stoir og bita og anna a sem nausynlegt er
til niursetningar og frgangs vegrisins, svo og allt anna
efni sem til ess arf.
b) Allir stlhlutar vegris skulu vera r stli S235 JR og
heitgalvanhair me a.m.k. 0,06 mm (60 ) ykkri sinkh
samrmi vi SS 3583 ea annan jafngildan staal. Allir
stlhlutar skulu vera fullsmair og tilbnir til uppsetningar
fyrir galvanhun. Vegrisbiti skal vera af ger A framleiddur
samrmi vi skar reglur TL - SP/1972 og RAL - RG -
620. Bitarnir skulu vera beinir ea me tilskyldum beygjum.
Allar tengingar og vxllagnir skal gera me flathausa boltum
me vlum haus, annig a boltar standi lti t akbrautar-
megin leiara. Stoir og endafrgangur su samkvmt
fyrirmlum.
c) Vegrii skal sett annig upp a a veri samfellt og fylgi
legu, sem mlt er fyrir um. Vxllagnir skulu sna undan
umferinni. Ekki m stansa, bora, skera ea sja stlhluta
vi samsetningu.
e) Nkvmni stasetningu skal uppfylla r krfur sem upp
eru gefnar tflum I.1 - I.3.
f) Uppgjr miast vi hannaa lengd uppsettu vegrii.
Mlieining: m.
75.7 Handri
efnis vegna smi og uppsetningar handris me eim htti
og eim sta sem mlt er fyrir um.
b) Allt stl handrii skal vera S235 JR ea betra.
c) Stoir skulu vera lrttar. Rafsua skal uppfylla krfur
DS 316. Suur skal slpa annig a slttum fltum s sua
unnin niur a yfirbori stls og brnum og hornum s
yfirbor sltt og samfellt. Handri skal sja verksti
hfilegar einingar, sem san skulu sandblsnar og
heitgalvanhaar heilu lagi me a.m.k. 0,06 mm (60 )
ykkri sinkh samrmi vi SS 3583 ea annan jafngildan
staal. Ekki m stansa, bora, skera ea sja stlhluta vi
samsetningu.
e) Nkvmni stasetningu skal uppfylla r krfur sem upp
eru gefnar tflum I. 1 - I. 3 fyrir vegri.
f) Uppgjr miast vi hannaa lengd uppsettu handrii.
Mlieining: m.
76. Vegmerkingar og lsing
uppsetningu og vihald allra umferarmerkja og merkinga,
umferarljsa og gtulsinga samrmi vi fyrirmli.
75.23 Eyjar me steyptu yfirbori
7 - 3
Alverk '95
- 68 -
c) Gengi skal fr merkingum ann htt sem gert er r
fyrir gildandi regluger um umferarmerki og notkun eirra
og samkvmt srstkum leibeiningum um merkingu
vegaskemmdum og vinnusvum tgefnum af Vegagerinni
1989.
Mlieining: HT.
76.1 Almenn umferarmerki
uppsetningu fstum umferarmerkjum .e.a.s. vivr-
unarmerkjum A01.11 - A99.11, bannmerkjum B01.11 -
B33.41, bomerkjum C01.11 - C16.11, upplsingamerkjum
D01.11 - D18.21, jnustumerkjum E01.11 - E09.31,
akreinamerkjum G01.11 - G10.51 og undirmerkjum J01.11 -
J50.11, skv. gildandi regluger um umferamerki og notkun
eirra samt tilheyrandi vinnu vi undirstur merkjanna,
samrmi vi fyrirmli.
b) Litur, lgun, str og tknmynd umferarmerkja skal vera
eins og fram kemur stlum um umferarmerki. Bkstafir
og tlustafir umferarmerkjum skulu vera af gerinni Trans-
port heavy. Ef anna er ekki teki fram skulu umferarmerki
ger r a minnsta kosti 2,5 mm ykkri, sruveginni lpltu.
Nota skal endurskinsefni, sem samykkt er af eftirlitinu. ll
umferarmerki skulu vera merkt framleianda, t . d.
upphafsstfum hans, og framleisluri. egar merki er
einungis mla ru megin, skal merki vera nest bakhli
og greinilegt. Ef mla er bar hliar merkis, m a ekki
vera nema 300 mm
2
a flatarmli og sett ar sem ekki ber
miki v, en samt greinilegt. Litur bakhli umferarmerkja
skal vera RAL 7042 (ryvarnargrunnur).
A jafnai skulu leiamerki, fjarlgatflur og strri vegvsar
vera fest rr 76,1 x 3,65 mm og nnur umferarmerki rr
60,3 x 3,65 mm skv. DIN 2440
Rr skulu vera heitgalvanhu me a.m.k. 0,05 mm (50 )
ykkri galvanh og eim loka a ofan me skrfari hettu
ea plasthettu. egar merki eru fest anna en rr eru stlpar
og festingar samkvmt nnari fyrirmlum.
c) Umferarmerki skulu standa lrtt og hornrtt t fr vegi
nema beygjum, en m sna eim svo au sjist fyrr.
Stasetning merkja skal vera eftir nnari fyrirmlum. Rrin
skulu a jafnai n 1,0 - 1,2 m niur jr, ar sem v verur
vi komi. Ef ekki er unnt a grafa ea reka rr svo langt
niur skuli undirstur steyptar niur. egar stoir eru festar
steinsteypta undirstu skal, lausum jarvegi, grafa fyrir
undirstu a.m.k. 0,8 m niur fyrir jarvegsyfirbor. verml
undirstu skal vera eftir nnari fyrirmlum.
f) Uppgjr miast vi fjlda frgenginna merkja.
Mlieining: stk.
76.3 Umferarljs
uppsetningu og tengingu umferarljsum me tilheyrandi
stribnai, .m.t. efni og vinna vi ger undirstu, lgn
rafmagnskapla, uppsetningu spennubreyta og tengingu og alls
ess, sem arf til a ljsin su rekstrarhfu standi.
b) Um ger umferarljsa skal fari eftir gildandi regluger
um umferarmerki og notkun eirra.
Mlieining: HT.
76.31 Lagnarr fyrir umferarljs
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi a koma
fyrir rrum til tengingar umferarljsa eim sta og ann
htt,sem mlt er fyrir um.
b) Allt efni skal vera samrmi vi fyrirmli.
c) Fylla skal a lgnum me sandi ea fnkorna ml, annig
a tryggt s a rr og kaplar skemmist ekki vi jppun
efnisins. ll rr skulu lg me drttarri.
f) Uppgjr miast vi hannaa frgengna lengd lagna (rra).
Mlieining: m.
76.32 Tengibrunnar fyrir umferarljs
frgang brunna til tengingar umferarljsa, eim sta og
ann htt, sem mlt er fyrir um.
f) Uppgjr miast vi fjlda brunna, sem gengi er fr
fullngjandi htt.
Mlieining: stk.
76.33 Stlpar og undirstur fyrir umferarljs
uppsetningu stlpa og undirstaa fyrir umferarljs samrmi
vi fyrirmli.
f) Uppgjr miast vi fjlda stlpa samt undirstum, sem
upp eru settir og gengi fr fullngjandi htt.
Mlieining: stk.
76.4 Gtulsing
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi uppsetningu
og tengingu gtulsingar eins og mlt er fyrir um.
Innifali er m.a. efni og vinna vi ger undirstu,
rafmagnskaplar og lgn eirra, efni og uppsetning staura og
ljsabnaar og tenging alls ess sem arf til a lsingin s
starfhfu standi.
b) Allt efni til gtulsingar skal vera samrmi vi fyrirmli.
e) Frvik staura fr fyrirskrifari stauralnu skulu vera innan
eirra marka sem upp eru gefin fyrir kantsteina tflum I.1 -
I.3 mia vi vikomandi vegflokk.
Mlieining: HT.
76.1 Almenn umferarmerki
7 - 4
Alverk '95
- 69 -
76.44 Gtulsing. rafstrengur, grftur, lgn
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi skurgrft,
rafstreng, lgn rafstrengs og fyllingu a honum og skur
ann htt, sem mlt er fyrir um.
c) Undir rafstreng skal fylla me minnst 100 mm ykku lagi
af hrpuum sandi. Rafstrenginn skal hylja me minnst 50
mm ykku sandlagi og ganga annig fr a strengurinn
skemmist ekki vi jppun efnisins. ar yfir skal leggja
plasthlf og avrunarbora samkvmt fyrirmlum. A
lokinni strenglgn og uppsetningu ljsastaura skal fylla skuri
og jappa vel og sltta yfirbor.
e) Str og stasetning lagnaskurs skal vera samrmi vi
fyrirmli.
f) Uppgjr miast vi hannaa frgengna lengd skurs me
lgum rafstreng.
Mlieining: m.
76.45 Gtulsing, uppsetning ljsastaura
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu,ger
undirstaa og uppsetningu ljsastaura samrmi vi
fyrirmli. Innifali er m.a. grftur fyrir staur .m.t.
sprenging,ef nausynleg er, og allt fyllingarefni a staurum.
b) S ekki mlt fyrir um anna skulu ljsastaurar vera
samrmi vi ST EN 40.
c) Staura skal grafa eins djpt niur og mlt er fyrir um. Me
staurum skal setja jappanlega ml, sem jappa skal 300
mm lgum. Viurkenndur rafverktaki skal annast alla
tengivinnu, bi tengingar stlpum og langtengingar.
f) Uppgjr miast vi fjlda ljsastaura, sem upp eru settir og
gengi fr fullngjandi htt.
Mlieining: stk.
76.5 Yfirborsmerking vega
yfirborsmerkingar vega me vegmlningu ea hitadeigum
massa. Einnig skal innifali allt efni, ll vinna og annar
kostnaur vi uppsetningu og niurtekt umferarmerkja
samri vi lgreglu og eftirliti.
b) Litur efna til yfirborsmerkinga er hvtur og skal uppfylla
eftirfarandi skilyri vi mlingu merktum fleti n glerperla:
Me litgreiningartki (ftvoltmli) stilltu 100% endurskin
me hreinni magnesumoxi ljssu, skal endurskin vera
>80% me grnni su.
Dreifa skal glerperlum mlningu og glerperlur skulu vera
massa egar merkt er vegum, sem ekki eru me gtulsingu.
Upplstir vegir skulu yfirborsmerktir me efnum n
glerperla. Glerperlur til notkunar yfirborsmerkingar vega
skulu vera samkvmt breskum stali BS 6088: 1980 -Class
B, ea uppfylla eftirfarandi skilyri:
Strardreifing glerperlanna skal kvru skv. ASTM E-
11 og ASTM D-1214 og skal vera innan marka sem gefin eru
76.5.1.
Tafla 76.5.1
Sur (mm): Skipting sigti (% massa):
0,840 0
0,590 5-15
0,297 30-75
0,200 10-30
<0,200 0-10
Lgun perla kvarast skv. ASTM D-1155 (roundness test)
og skulu minnst 75% perlanna vera reglulegar lgun. Brotol
perla kvarast skv. ASTM D-1213 og skal vera minnst 3,5
kp mlt perlustrum 0,297 -0,590 mm. Glerperlurnar
skulu hafa hloti silikonmefer og skulu varveittar
vatnsttum umbum. Glerperlurnar skulu festast vel
merkingarefnunum og sitja annig eim, a endurskin ljss
veri hmarki.
e) olvik mldra gilda eru snd tflu 76.5.2.
Tafla 76.5.2
Ger olvik
Stasetning lnu 75 mm
Lnubreidd +15% / -0%
urrfilmuykkt +15% / -5%
Dreift magn glerperla +15% / -10%
f) Uppgjr miast vi lengd frgenginnar lnu.
Mlieining: km.
76.51 Vegmlun
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi mlun
slitlaga, meal annars flun efna, formerkingu fyrir mlun,
uppsetningu og niurtekt umferarmerkjum samri vi
lgreglu og eftirlit ann htt sem snt er gildandi regluger
um umferarmerki og notkun eirra og/ea samkvmt
fyrirmlum, hrrslu mlningu ef arf, fyllingu mlningar
og glerperla mlningarvl (bl), mlun og hreinsun tkja a
verki loknu.
b) Mlningin er tlu til yfirborsmerkinga vegfleti r
steinsteypu og malbiki. Mlningarurrfilman skal hafa sem
besta endingu, t.d. viloun vi vegyfirbori, spennuol og
slitol gegn umfer veginum vi hin msu skilyri, og
ngjanlegt verunarol, .m.t. a halda lit snum.
Upplausnarefni (ea nnur efni) mlningunni mega ekki hafa
au hrif vegfltinn a r honum bli gegnum
mlningarfilmuna og liti hana, mki ea skai annan htt.
Mlningin skal vera vel rifin og jafnblndu (hmgen), n
grfra korna, og auveld notkun me sprautubnai n
ynningar vi hitastig venjulegt a sumarlagi slandi. S
anna ekki teki fram skal mla me loftknnum sprautum
vi rsting 400-600 kPa. Sprautuopsverml (fluid tip open-
ing diameter) skal vera um 4-8 mm og fjarlg ops fr
vegfletium 150-200 mm. Hula (hiding power) skal minnst
vera slk a urrfilma, sem er 0,150 mm ykkt, hylji
fullkomlega svarthvtan, slttan og lokaan (.e. ekki sjgandi)
flt. Rmml urrefnis mlningu skal ekki vera undir 40%
76.44 Gtulsing. rafstrengur, grftur, lgn
7 - 5
Alverk '95
- 70 -
af heildarrmmli. Fliseigja (viscosity) mlningar skal vi
23 C liggja bilinu 8-12 poise mlt me Brookfield
Synchro-Lectric Viscometer RV, spindli nr. 3 vi 50 snn./
mn. (um a bil 70-75 KU). ornunartmi mlningar skal
vera sem skemmstur, en ekki svo a vandkvum valdi
vi sprautun. ornun skal ekki vera svo hr, a htta s
sprautustflun t.d. hlum, egar mlu er slitin lna.
Geymsluol mlningar skal vera a.m.k. eitt r fr afhend-
ingardegi. Auvelt skal vera a hrra upp mlningunni
(botnfall m ekki vera hart). Hreinsivkvi fyrir hld og
tki til mlunar skal vera eins mildur, .e. lgmengandi og
skaltill mnnum, og kostur er , n essa gengi s
hreinsihfni.
c) Hrra skal mlninguna birgatunnum (tanki),ur en fyllt
er tanka mlningarvlar, annig a hn veri jafnblndu.
Mlningartki skal vera me hraamli, lengdarmli og
magnmli annig a auvelt s a reikna nota magn m
2
.
Vegyfirbor skal vera urrt og hreint ur en mla er.
Vegmlunin skal vera ferarfalleg, annig a engir hlykkir
veri lnunni og skulu lnur vera skrar og vel afmarkaar.
Skrleika skal meta me samanburi vi stalaar ljsmyndir
sbr. nnari kvi srverklsingu/tboslsingu.
Yfirborshitastig vegflatar skal vera >5 C og lofthiti vaxandi
ef hann er undir 6 C egar mlun fer fram. Mla skal ofan
gamlar yfirborsmerkingar ( lengd og breidd) svo framarlega
sem r eru rtt stasettar. Nota skal eftirfarandi afer, ea
ara jafnga, til a kvara aksturshraa tkis. Sprauta skal
mlningu me vikomandi mlningartki eina mntu
mlilt. lti skal vera me rmmlsaflestri og hafa a
minnsta kosti 0,25 ltra nkvmni mliaflestri.
San skal nota eftirfarandi lkingu til a finna aksturshraa
mlningartkis:
h = 0,006 x /f x a ar sem:
h = aksturshrai (km/klst.)
a = sprautuhrai (l/mn.)
= urrefnisinnihald mlningar (% af rmmli)
f = urrfilmuykkt mlningar (mm)
Nota skal eftirfarandi afer, ea ara jafnga, til a kvara
stillingu glerperludreifara. Lta skal glerperlur renna mlilt
eina mntu. lti skal vera me rmmlsaflestri og hafa a
minnsta kosti 0,25 ltra nkvmni mliaflestri. San skal
nota eftirfarandi lkingu til a finna rtta stillingu opi
glerperludreifara:
R = (5 x h x b)/r ar sem:
R = rmml glerperla ltrum
h = aksturshrai (km/klst.)
b = breidd lnu (m)
r = rmyngd glerperla.
tsprautu ykkt mlningarfilmu eftir ornun skal vera
samkvmt tflu 76.5.3.
Tafla 76.5.3 ykkt mlningarfilmu
Yfirbor urrfilmuykkt
vegflatar mm
Fnt 0,20
Grft 0,25
Mjg grft 0,30
Gta skal ess a stilla saman hraa mlningartkis og halla
sprauta vi mlun annig a mlningarfilman veri jafndreif
mlningarfltinn.
Glerperlum skal str blauta mlninguna, um lei og henni
er sprauta. Dreifa skal 0,4 kg af glerperlum hvern ltra
tsprautarar vegmlningar.
d) Prfa skal vegmlningu viurkenndri rannsknarstofu
ur en hn er notu. Fjldi og str sna skal vera samkvmt
stali ISO 1512-1974 (E). Fjldi sna skal vera samkvmt
eftirfarandi lkingu:
Fjldi sna = (n/2)
1/2
ar sem n er fjldi 150 ltra tunna hverri sendingu ea af
smu ger mlningar. Sni skulu vera a minnsta kosti r
hverri framleislulgun. Snataka og mefer skal vera
samrmi vi ISO 1512 og 1513. Eftirliti me magni
vegmlningar og glerperla, lnubreidd og urrfilmuykkt skal
haga samkvmt tflu 76.5.4.
Tafla 76.5.4 Tni eftirlitsprfana
Prfun Tni mlinga
tsprauta magn * hverjum degi ur en
vegmlningar og byrja er a mla.
dreift magn * Alltaf egar breytt er
glerperla urrfilmuykkt.
* lok hvers vinnudags.
Lnubreidd * Alltaf egar byrja er a
mla og minnst me
10 km milli bili mia
vi mlaa lengd lnu
Gera skal prfanir mlningu samkvmt tflu 76.5.5.
Tafla 76.5.5 Prfanir mlningu
Prf Staall/Afer
Elismassi ISO 2811 - 1974 (E)
Hlutfall urrefnis af massa ISO 1515 - 1973 (E)
ornunartmi ASTM D 711 - 67
Seigja Brookfield RV 3/50
Litur Samanburur vi staalsni
Hula 0,15 mm urrfilma
svart-hvtu
Geymsluol Langtmaprfun botnfalli
og seigju
Rmml urrefnis 1) ISO 3233 - 1974 (E)
1) Gera skal safnsni r jfnum hlutum allra sna r smu
ger mlningar og mla rmml urrefnis snisins.
f) Uppgjr miast vi lengd mlarar lnu.
Mlieining: km.
76.52 Vegmssun
yfirborsmerkingar me hitadeigum massa, .m.t. flun
efnisins og grunns fyrir steypt yfirbor, formerkingu, hreinsun
yfirbors fyrir mssun, grunnun ef me arf, upphitun, hrrslu
og tlgn massans og rif tkja og bnaar.
b) Massinn er tlaur til yfirborsmerkingar vegfleti r
steinsteypu, malbiki, oluml og klingu. Hann skal vera
76.52 Vegmssun
7 - 6
Alverk '95
- 71 -
jafn gur ea betri en Mercalin Blokkmasse 6731 fr
Langeelands Kemiske Fabrikker, samkvmt prfunum
ITI(Intknistofnunar slands). Massinn skal vera annig a
aka megi yfir hann 5 mn.eftir tlgn n ess a marki hann,
egar ykktin er 3 mm og hiti vegyfirbors er innan vi 20
C. Frvik bindiefnismagns massans m ekki vera meira en
1 prsentustig fr v sem upp er gefi vrulsingu. Viloun
vi slitlag af eim tegundum sem nefnd eru hr a framan
skal vera trygg, .e. minnst jafn mikil og innri samloun
massans. Massinn skal ola eins rs geymslu n ess a glata
eim eiginleikum sem nr massi a hafa. Vegmassinn skal
vera hvtum lit og uppfylla skilyri kafla 76.5.b.). Vrulsing
skal fylgja tilboi og skal hn fjalla um annars vegar ger
vrunnar og hins vegar um mehndlun hennar.
Ger massans:
- kornadreifing steinefnisins
- magn og ger litarefnis
- bindiefnismagn
- IR-rannskn bindiefninu
- urr rmyngd massans
- rstilagsstuull massans vi 20 C og 30 C
- Trger slitolstala
- ungaprsent af glerperlum massanum
- tegund perlanna og brotstuull
Mehndlun massans:
- fyrirmli um geymslu
- geymsluol vi geymsluafer
- afer vi blndun lauskorna massa
- hentugur tlagnarhiti
- hsta leyft hitastig
- afer vi yfirlgn massa gamla merkingu
- afer vi a fjarlgja massaa merkingu
- afer vi merkingu steyptra slitlaga me massanum
- aths. vegna vinnuverndar
- anna sem hefur ingu vi mefer og tlgn
massans.
c) Vinnubrg skulu vera samrmi vi a sem kemur fram
vrulsingu. Vi tlgn skal massinn vera jafn (homogen)
og vel hrrur. Ekki m hita massann meira en segir um
hmarkshita vrulsingu.
heimilt er a leggja massa nema
- slitlagi s hreint
- slitlagi s urrt
- lofthiti s minnst +5 C
- yfirborshiti slitlags s minnst +10 C
- massi skal vera a.m.k. 180 C heitur vi tlgn
- massi skal vera a.m.k. 200 C heitur ef gamall massi
er meira en 30 % yfirborsins.
- ef gamall masso er yfir 30 % yfirborsins og hann
brnar ekki vi hitun me kosangasi skal hann
hreinsaur af fyrir mssun.
Massaar lnur, srstaklega akreinalnur mega ekki standa
meira en 4,0 mm upp fyrir slitlagi. ar sem srstaklega
stendur getur eftirliti ska eftir ea leyft meiri ykkt. Til
a ng viloun fist skal lagykkt massans vera minnst 2,5
mm. ar sem hreinindi hafa safnast fyrir skal tryggja
viloun me ngilega flugri hreinsun.
f) Uppgjr miast vi massaan flt.
Mlieining: m
2
.
76.6 Kantstikur, verslr
uppsetningu kantstikum og verslm.
Mlieining: HT.
76.61 Kantstikur
uppsetningu kantstikum samrmi vi srstakar leibein-
ingar ar a ltandi. Kantstikur skulu vera r plasti og minnst
900 mm h og festar ftstykki. Glitmerki skulu sna
hvtt endurskin. Nota skal eitt merki hgri brn akbrautar
mia vi akstursstefnu. Vi vinstri brn akbrautar vegi me
umfer bar ttir skal nota tv askilin merki. Glitmerkin
skulu sksett annig a au vsi a vegi. snjstikum sem
eru lengri en 1300 mm er heimilt a hafa tv askilin glitmerki
vi hgri brn akbrautar, enda s bil milli eirra meira en
500 mm, og fjgur askilin merki vi vinstri brn akbrautar,
enda s bil milli nst efsta og nst nesta merkis meira en
500 mm.
b) Krfur til efnis og lgunar stikum og ftstykkjum eru
gefnar upp srstkum leibeiningum. Nota skal endurskins-
efni sem samykkt er af eftirlitinu.
c) Stikur skulu settar niur utan axlarbrnar efst vegfla og
skal stikulna fylgja ferli milnu eins og tk eru .
f) Uppgjr miast vi fjlda frgenginna stika.
Mlieining: stk.
76.62 verslr
uppsetningu verslm skv. gildandi regluger um umfera-
merki og notkun eirra samt tilheyrandi vinnu vi undirstur
slnna, samrmi vi fyrirmli.
b) Litur, lgun, str og tknmynd versla skal vera eins
og fram kemur stlum um umferarmerki. Ef anna er ekki
teki fram skal versl ger r a minnsta kosti 2,5 mm ykkri,
sruveginni lpltu. Nota skal endurskinsefni, sem samykkt
er af eftirlitinu. versl skal vera merkt framleianda, t . d.
upphafsstfum hans, og framleisluri. Litur bakhli skal
vera RAL 7042 (ryvarnargrunnur). A jafnai skal versl
vera fest heitgalvanhu rr 76,1 x 3,65 mm skv. DIN
2440. ykkt galvanhunar skal vera a lgmarki 0,05 mm
(50 )

og skal eim loka a ofan me skrfari hettu ea
plasthettu.
c) Stasetning versla skal vera eftir nnari fyrirmlum.
Rrin skulu a jafnai n 1,0 - 1,2 m niur jr, ar sem v
verur vi komi. Ef ekki er unnt a grafa ea reka rr svo
langt niur skuli undirstur steyptar niur. egar stoir eru
festar steinsteypta undirstu skal, lausum jarvegi, grafa
fyrir undirstu a.m.k. 0,8 m niur fyrir jarvegsyfirbor.
verml undirstu skal vera eftir nnari fyrirmlum.
f) Uppgjr miast vi fjlda frgenginna versla.
Mlieining: stk.
76.6 Kantstikur, verslr
7 - 7
Alverk '95
- 72 -
76.7 Merkingar vegaskemmdum og vinnustum
uppsetningu avrunarmerkja, leibeiningamerkja, vegstika
og versla og annarra eirra merkinga er arf til a
umferarryggi s ngjanlega tryggt og skal fari eftir
leibeiningum um merkingu vegaskemmdum og vinnusv-
um tgefnum af Vegagerinni 1989.
b) Efni umferarmerkjum og stoum skal vera eins og lst
er kafla 76.1 verklsingu essari.
Mlieining: HT.
77 Frgangur og grsla
a) Verktturinn innifelur alla hreinsun, jfnun og frgang
fla, bi skeringa og fyllinga, sva vi hli vegar og
nmusva samt sningu essi svi samkvmt
fyrirmlum.
f) Uppgjr miast vi frgenginn flt.
Mlieining: m
2
.
77.1 Frgangur fla
a) Verktturinn innifelur alla hreinsun, jfnun og frgang
fla skeringa og fyllinga samt skurbotni samkvmt
fyrirmlum.
c) Allar jfnur skulu jafnaar eins vel og unnt er me jartu,
grfu ea veghefli og me handverkfrum ef nausyn krefur.
e) Uppfylla skal r nkvmniskrfur sem settar eru
vikomandi kflum verklsingar essarar ea srverkls-
ingu/tboslsingu.
f) rtt fyrir kvi kafla I.3.1 miast uppgjr vi hannaan
frgenginn flaflt mldan eftir yfirbori fla (ekki lrtt).
Mlieining: m
2
.
77.2 Frgangur vinnusvis
a) Verktturinn innifelur alla jfnun og frgang nmum,
sem notaar hafa veri, svum vi hli vegar, sem nothfu
tgrfnu efni r vegstinu hefur veri dreift , ea hreyf
hafa veri annan htt og annarra vinnusva, sem notu
hafa veri mean framkvmdum st.
c) Framangreind svi skulu jfnu og frgengin
fullngjandi htt samrmi vi fyrirmli. Svin skulu
hreinsu, jfnu og afvtnu annig a yfirbor eirra veri
jafnt og snyrtilegt og n hauga, hryggja og stalla. Flar nma
skulu jafnair annig a eir falli sem best a aliggjandi
landslagi. Verktaki skal jafna au svi fullngjandi htt,
n srstaks endurgjalds, sem dreift hefur veri nothfu
tgrfnu efni ea rta hefur veri n fyrirmla ea leyfis.
f) Uppgjr miast vi frgenginn flt.
Mlieining: m
2
.
77.3 Sning og burardreifing
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi dreifingu
burar og grasfrs fla , svi mefram vegi ea jafnaar
nmur, sem mlt er fyrir um. tbosverkum skal verktaki
s og dreifa buri,n srstaks endurgjalds, svi, sem rta
hefur veri ea efni jafna n fyrirmla ea leyfis.
b) Dreifa skal blndu af fri og buri eftir nnari
fyrirmlum.
Grasfr: Dreifa skal einni eftirtalinna frblanda.
Frblanda Ia tlu til notkunar vegkanta lglendi.
Sauvingull (Samkvmt svrulista*) 1,2 g/m
2
Vallarsveifgras (Samkvmt svrulista*) 0,8 g/m
2
Hvtsmri (Unidorm) 0,2 g/m
2
Frblanda Ib tlu til notkunar utan vegar lglendi
ar sem jarvegsskilyri eru g.
Tnvingull (Samkvmt svrulista*) 0,8 g/m
2
Vallarsveifgras (Samkvmt svrulista*) 0,8 g/m
2
Rgresi (Samkvmt svrulista*) 0,4 g/m
2
Hvtsmri (Unidorm) 0,2 g/m
2
Frblanda IIa tlu til notkunar vegkanta hlendi.
Tnvingull (slenskur (ef fanlegur
notist Leik)) 1,0 g/m
2
Vallarsveifgras (Fylking) 1,0 g/m
2
Frblanda IIb tlu til notkunar utan vegar hlendi og
lglendi ar sem jarvegsskilyri eru mjg erfi, t.d.
skrium og ar sem jarvegur er urr og rr.
Beringspuntur 1,2 g/m
2
slensk snarrt 1,2 g/m
2
burur:
Dreifa skal annarri eftirtalinna burarblanda.
burarblanda 22-22 fr
burarverksmiju rkisins 30 g/m
2
Ea:
Kjarni 28 g/m
2
rfosfat 17,5 g/m
2
*Vsa er til lista Svrunefndar eins og hann er hverjum
tma
c) S skal lygnu veri annig a burur og fr dreifist jafnt
yfir allt a svi, sem dreift er . Jarvegur skal vera rakur
egar s er. S ekki mlt fyrir um anna skal s tmabilinu
fr 15. ma til 15. jl.
f) Uppgjr miast vi flatarml sva eirra sem s er og
dreift buri fullngjandi htt samrmi vi framanskr.
Mlieining: m
2
.
76.7 Merkingar vegaskemmdum og vinnustum
7 - 8
Alverk '95
8. Brr og nnur steypt mannvirki
- 73 -
Efnisyfirlit
81. Jarvinna 2
81.1 Vatnaveitingar 2
81.11 Vatnaveitingar, efnisflutningar 2
81.2 Grftur 2
81.21 Grftur, opin gryfja 2
81.22 Grftur, sprengt grjt 2
81.23 Grftur, afstfu gryfja 2
81.3 Fylling 2
81.31 Fylling vi steypt mannvirki 3
81.32 Fylling undir steypt mannvirki 3
82. Bergskering 3
82.2 Bergskering, fleygun ea sprenging 3
82.3 Hreinsun klappar 3
83. Srstakar agerir vegna undirstu 4
83.1 Bergfestingar 4
83.11 Bergboltar 4
83.12 Bergfestur 4
83.121 Bergfestur, frgangur 5
83.122 Bergfestur, lagsprfun 5
83.2 Staurar, niurrekstur og lagsprfun 5
83.21 Steyptir staurar 7
83.211 Steyptir staurar, niurrekstur 7
83.212 Steyptir staurar, efni 7
83.213 Steyptir staurar, lagsprfun 7
83.22 Trstaurar 7
83.221 Trstaurar, niurrekstur 7
83.222 Trstaurar, efni 7
83.223 Trstaurar, lagsprfun 7
83.23 Stlstaurar 8
83.231 Stlstaurar, niurrekstur 8
83.232 Stlstaurar, efni 8
83.233 Stlstaurar, lagsprfun 8
83.6 Sponsil 8
83.61 Stlil, niurrekstur og uppdrttur 8
83.611 Stlil, niurrekstur 8
83.612 Stlil, efni 8
83.613 Stlil, uppdrttur 8
83.62 Timburil, niurrekstur og uppdrttur 9
83.621 Timburil, niurrekstur 9
83.622 Timburil, efni 9
83.623 Timburil, uppdrttur 9
84. Steypuvirki 9
84.1 Verkpallar, verkpallaundirstur 9
84.11 Fyllingar undir verkpalla 10
84.12 Verkpallaundirstur 10
84.15 Verkpallar 10
84.2 Mt 10
84.21 Mt skkla 11
84.22 Mt stoveggja 11
84.23 Mt stpla 11
84.24 Mt landstpla me steyptri akbraut 11
84.25 Mt yfirbygginga 11
84.251 Mt pltubra 12
84.252 Mt ramma 12
84.253 Mt bitabra 12
84.257 Mt 3,2 m bogarsis 12
84.258 Mt 5,25 m bogarsis 12
84.259 Mt 6,7 m bogarsi 12
84.3 Jrnalgn 12
84.31 Slakbent jrnalgn 12
84.311 Jrnalgn skkla 13
84.312 Jrnalgn stoveggi 13
84.313 Jrnalgn stpla 13
84.315 Jrnalgn yfirbyggingu 13
84.32 Epoxyhu jrnalgn 13
84.36 Eftirspennt jrnalgn 13
84.361 Kaplar, 12 x 13 mm 14
84.37 Uppspenna og grautun 15
84.4 Steypa 17
84.41 Steypa skkla 22
84.42 Steypa stoveggi 22
84.43 Steypa stpla 22
84.44 Undirvatnssteypa 22
84.45 Steypa yfirbyggingu 23
84.452 Steypa ramma 23
84.5 Steypa, yfirborsmehndlun 23
84.51 Hreinsun steypu 23
84.52 Vatnsvrn steypu 23
84.53 Mlun steypu 24
84.57 Vatnsvarnarlag undir malbik 24
84.6 Framleisla forsteyptra eininga 24
84.61 Niurrekstrarstaurar 24
84.62 Framleisla forst. eininga fyrir skkla 25
84.63 Einingar fyrir stpla 25
84.65 Pltur fyrir yfirbyggingu 25
84.66 Bitar fyrir yfirbyggingu 25
84.7 Uppsetning forsteyptra eininga 25
84.72 Uppsetning eininga fyrir skkla 25
84.73 Uppsetning eininga fyrir stpla 25
84.75 Uppsetning platna fyrir yfirbyggingu 25
84.76 Uppsetning bita fyrir yfirbyggingu 25
85. Stlvirki 26
85.1 Stlvirki, smi 26
85.2 Stlvirki, uppsetning 28
85.23 Uppsetning stpla 29
85.25 Uppsetning yfirbyggingar 29
85.3 Stlvirki, yfirborsmehndlun 29
85.31 Stlvirki, hreinsun 31
85.32 Stlvirki, mlmhun 31
85.33 Stlvirki, mlun 31
85.34 Stlvirki heitgalvanhun 32
86. Aukahlutir 32
86.1 Legur 32
86.2 ttilistar 32
86.3 Niurfll, frveitulagnir. 32
86.4 ensluraufar 32
86.5 Lagnir 32
86.51 Lagnir fyrir rafstrengi 32
86.52 Lagnir fyrir smastr. ea ljsleiara 32
86.53 Vatnslagnir 33
86.6 svarnarjrn 33
8 - 1
Alverk '95
- 74 -
81. Jarvinna
a) Verktturinn innifelur allan kostna vegna jarvinnu vi
brr og nnur steypt mannvirki, m.a. vatnaveitingar, dlingu,
grft og fyllingu.
Mlieining: HT.
81.1 Vatnaveitingar
a) Verktturinn innifelur allan kostna, efni og vinnu vi
vatnaveitingar, dlingu og efnisflutninga sem nausynlegir
eru til a veita vatni fr undirstum mean byggingu
stendur .m.t.: Uppting, mokstur, akstur og tippun
varnargara, pokahlesla o..h
c) Vi vatnaveitingar skal ess gtt a hgt s a uppfylla
tilskyldar krfur um gi efnis og vinnu vi byggingu
mannvirkisins annig a htta skemmdum vegna gangs
vatns s lgmarki.
Haft skal samr vi vatnsrttareigendur og veiileyfishafa
og eim ger grein fyrir framkvmdum ur en verk hefst.
Mlieining: HT.
81.11 Vatnaveitingar, efnisflutningar
a) Verktturinn innifelur allan kostna, efni og vinnu vegna
efnisflutninga sem nausynlegir eru til a veita vatni fr
undirstum mean byggingu stendur, .m.t.: Uppting,
mokstur, akstur og tippun varnargara.
f) Uppgjr miast vi hanna rmml efnis skv. fyrirmlum.
Mlieining: m
3
.
81.2 Grftur
a) Verktturinn innifelur allan kostna vegna uppgraftrar
lausu efni, strgrti ea sprengdu grjti, allt a 0,5 m
3
a str,
vegna undirbygginga steyptra mannvirkja, .m.t.: Stasetning
lgnum, uppsetning grfubnaar, urrkun og hreinsun
gryfju, vihald gryfju byggingartma, slttun ea hreinsun
gryfjubotni me loft- ea vkvaverkfrum, mokstur og
brottflutningur efnis sta allt a 500 m fr gryfju.
c) Verktaki skal stasetja lagnir jru samri vi
vikomandi veituaila ur en uppgrftur hefst og skal
uppgrftur san gerur samri vi veituaila.
egar grafi er ofan tt ea fst jarlg skal ess vandlega
gtt a ll laus jarefni, sprungi og llegt berg ea brunni
hraun s fjarlgt.
e) Vi grft lausum jarefnum skulu frvik fr eirri h
sem mlt er fyrir um vera innan markanna -200 mm/+0 mm.
f) Uppgjr miast vi rmml hreyfs efnis skv. fyrirmlum.
Mlieining: m
3
.
81.21 Grftur, opin gryfja
lausu efni og strgrti, allt a 0,5 m
3
a str, opinni gryfju,
.e. gryfju n afstfinga, .m.t.: Stasetning lgnum,
uppsetning grfubnaar, urrkun og hreinsun gryfju, vihald
gryfju byggingartma, slttun ea hreinsun gryfjubotni me
loft- ea vkvaverkfrum, mokstur og brottflutningur efnis
sta allt a 500 m fr gryfju.
f) Uppgjr miast vi rmml hreyfs efnis sem kvarast
eftirfarandi htt:
Af lrttum fleti neri brn skkuls ea stpuls, 0,75
m t fyrir ystu brnir skkla ea stpla.
Af flalnum gryfju me halla 1:1.
Af fjarlginni fr rgerri neri brn skkuls ea
stpuls upp jarvegsyfirbor.
Mlieining: m
3
.
81.22 Grftur, sprengt grjt
a) Verktturinn innifelur allan kostna vegna graftrar
sprengdu og fleyguu grjti, allt a 0,5 m
3
a str, .m.t.:
Uppsetning grfubnaar, urrkun og hreinsun gryfju, vihald
gryfju byggingartma, slttun ea hreinsun gryfjubotni me
loft- ea vkvaverkfrum, mokstur og brottflutningur efnis
sta allt a 500 m fr gryfju.
f) Magn til uppgjrs er rmml hreyfs efnis sem kvarast
eftirfarandi htt:
Af lrttum fleti neri brn skkuls ea stpuls 0,75
m t fyrir ystu brnir skkla ea stpla.
Af flalnum gryfju me lrttum hlium.
stpuls upp yfirbor klappar.
Mlieining: m
3
.
81.23 Grftur, afstfu gryfja
efni gryfju me afstfuum hlium, .m.t.: Uppsetning
grfubnaar, urrkun og hreinsun gryfju, vihald gryfju
byggingartma, slttun ea hreinsun gryfjubotni me loft-
ea vkvaverkfrum, mokstur og brottflutningur efnis sta
allt a 500 m fr gryfju.
eftirfarandi htt:
Af grunnfleti gryfju mldum innan afstfinga ea
sponsils.
Af fjarlginni fr rgerum gryfjubotni upp jar-
vegsyfirbor.
Mlieining: m
3
.
81.3 Fylling
a) Verktturinn innifelur allan kostna vi flun fyllingar-
efnis, mokstur, flutning, tlgn, jfnun, vkvun, jppun og
allan frgang samrmi vi krfur.
b) Ef ekki eru fyrirmli um anna, skal efni fyllingu uppfylla
eftirfarandi skilyri:
81. Jarvinna
8 - 2
Alverk '95
- 75 -
Fylling yfir steypt mannvirki:
Efni skal vera frostnmt, me jafnri kornadreifingu
og 50 mm mestu steinastr.
Fylling 2 m nst steyptu mannvirki ea efni fyllingu undir
mannvirki skal vera:
1) Hrein ml me mest 3% af fnefnum minni en 0,02
mm (.e.frostnm) og mestu steinastr 150 mm.
Efni skal samykkt af eftirliti.
2) Hraun me mestu steinastr 200 mm. Hrauni m
ekki vera blanda mold. Efni skal samykkt af eftirliti.
Ef fyrirmli eru um a fyllt skuli yfir mannvirki skal efni
nst v vera minnst 0,30 m ykkt.
c) Ef ekki er mlt fyrir um anna skal fylla jafnt bum megin
mannvirkisins. Mesti leyfilegur harmunur er 1 m. jppun
fyllingu skal vera skv. fyrirmlum og jfnun og frgangur
keiluflum skal vera me sama snii og rum vegflum.
S um a ra mannvirki me sigpltu skal fyrstu fyllt upp
a sigpltu og san, eftir a platan hefur veri steypt, m
fylla ofan hana egar steypan hefur n styrkleika rstistyrk
20 MPa skv. 84.4 b).
Ef ekki er mlt fyrir um anna skulu krfur til jppunar
fyllingar undir mannvirki vera samrmi vi ST 15:1990,
grein 3.4.
Mlieining: HT.
81.31 Fylling vi steypt mannvirki
allan frgang samrmi vi krfur vegna fyllingar vi steypt
mannvirki.
f) Magn til uppgjrs skal vera rmml frgengis efnis sem
kvarast eftirfarandi htt, eftir v sem vi :
Af flalnum eim sem mlt er fyrir um.
Af steypufltum skkla og stpla.
Af lrttum fleti neri brn skkla 0,75 m t fyrir
ystu brnir skkla ea stpla.
Af flalnum gryfju me halla 1:1.
stpuls upp yfirbor vinnusvis.
Mlieining: m
3
.
81.32 Fylling undir steypt mannvirki
allan frgang samrmi vi krfur vegna fyllingar undir steypt
mannvirki.
f) Magn til uppgjrs skal vera rmml frgengis efnis sem
kvarast af markalnum sem mlt er fyrir um.
Mlieining: m
3
.
82. Bergskering
bergskeringar me fleygun og/ea sprengingu samt hreinsun
klappar.
c) Ef fleyga er ea sprengt umfram nausyn niur fyrir
uppgefin mrk undirstu verur ekki greitt fyrir a magn
hvorki vegna fleygunar ea sprengingar, uppgraftrar ea
magnaukningar undirstum.
Haga skal fleygun og sprengingum annig a tjn hljtist ekki
af og skal ll vinna vi sprengingar, mehndlun og geymslu
sprengiefnis vera samrmi vi gildandi lg og reglugerir.
Eftirlit getur takmarka vinnu vi fleygun og sprengingar vi
kveinn tma.
Allt laust efni ofan af klpp skal fjarlgt annig a steyptir
byggingarhlutar ni gri festu vi klppina. Ljka skal
hreinsun klappar me handverkfrum og hrstilofti ea
splun me vatni.
e) Ef ekki eru fyrirmli um anna skulu frvik vi fleygun
fr uppgefinni h vera innan markanna 50mm.
Ef ekki eru fyrirmli um anna skulu frvik vi sprengingar
fr uppgefinni h vera innan markanna -200 mm/+50 mm
af fjarlginni fr rgerum gryfjubotni upp jarvegs-
yfirbor. Ef ekki eru fyrirmli um anna skal gryfjubotn
skilgreindur sem lrttur fltur neri brn skkla 0,75 m t
fyrir ystu brnir skkla ea stpla.
Mlieining: m
3
.
82.2 Bergskering, fleygun ea sprenging
a) Verktturinn innifelur allan kostna vegna bergskeringar
vi fleygun me loft- ea vkvaverkfrum ea vi
bergskeringar me sprengingum me ea n srstakra
takmarkana. ar me talin borun, hlesla, sprengiefni og
yfirbreislur vegna sprenginga.
af fjarlginni fr rgerum gryfjubotni upp jarvegs-
yfirbor. Ef ekki eru fyrirmli um anna skal gryfjubotn
skilgreindur sem lrttur fltur neri brn skkla 0,75 m t
fyrir ystu brnir skkla ea stpla.
Mlieining: m
3
.
82.3 Hreinsun klappar
a) Verktturinn innifelur allan kostna vegna hreinsunar
klappar eftir fleygun og/ea sprengingar.
f) Magn til uppgjrs er flatarml sem kvarast af lrttum
fleti neri brn skkuls ea stpuls, 0,5 m t fyrir ystu brnir
skkla ea stpla.
Mlieining: m
2
81.31 Fylling vi steypt mannvirki
8 - 3
Alverk '95
- 76 -
83. Srstakar agerir vegna undirstu
srstakar agerir vegna undirstu, .m.t.: Frgangur
bergbolta, ger og frgangur bergfesta, lagsprfun bergfesta,
niurrekstur staura og sponsils, lagsprfun staura, uppdrttur
sponsils.
Mlieining: HT.
83.1 Bergfestingar
bergbolta og bergfesta .m.t.: Borun, hreinsun holu,
uppsetning og innsteyping skv. fyrirmlum, tting holubotn
ef verktaki borar of djpt, lekaprfun, samsetning bergfesta
og niursetning, uppsetning grautunarbnaar, dling
sementefju og lagsprfun bergfesta skv. fyrirmlum.
b) Efni bergfestingar skal vera skv. fyrirmlum.
c) Vinna vi bergfestingar skal vera skv. fyrirmlum.
d) Prfanir bergfestingum skulu vera skv. fyrirmlum.
Mlieining: HT.
83.11 Bergboltar
bergbolta .m.t.: Borun, hreinsun holu, uppsetning og
innsteyping skv. fyrirmlum.
b) Ef ekki eru fyrirmli um anna skal efni bergbolta vera
skv. krfum fyrir bendistl sbr. kafla 84.3 b) og sements-
vellingur sem bergboltar eru steyptar me klpp skal vera
gerur r 1 hluta sementi, 0,3 hlutum vatni mia vi yngd
me hfilegri blndun srvirku jlniefni.
c) Ef ekki eru fyrirmli um anna skal bora fyrir bergboltum
skv. eftirfarandi:
16 mm kambstl: 25 mm bor,
20 mm kambstl: 32 mm bor.
25 mm kambstl: 36 mm bor.
Dpt holu skal vi a miu a hn ni 100-200 mm lengra
niur klpp en kambstli.
f) Uppgjr miast vi fjlda frgenginna bergbolta.
Mlieining: stk.
83.12 Bergfestur
bergfesta, .m.t.: Borun, hreinsun holu, tting holubotn ef
verktaki borar of djpt, lekaprfun, samsetning og niur-
setning, uppsetning grautunarbnaar, dling sementefju og
lagsprfun skv. fyrirmlum, flutningur, uppsetning, frslur
og niurtekt lagsprfunarbnaar samt undirbningi og
vinnu vi bergfestur vegna lagsprfana.
b) Ef ekki eru fyrirmli um anna skal efni bergfestur vera
skv. krfum fyrir bendistl sbr. kafla 84.3 b) og sements-
vellingur sem bergfestur eru steyptar me klpp skal vera
gerur r 1 hluta sementi, 0,3 hlutum vatni mia vi
yngd.me hfilegri blndun srvirku jlniefni.
Tki og bnaur til lagsprfunar skal henta stahttum. Ef
ekki eru fyrirmli um anna skal nota gegnumboraan
vkvatjakk sem hefur a.m.k. 400 kN (40 t) lyftigetu. Mlir
sem nota er til aflesturs lengingu ea frslu stangarinnar
skal hafa aflestrarnkvmni upp 0,02 mm og skal a fest
milli bergfestu og hs vimiunarpunkts.
c) ur en borun hefst skal steypa rifalag. Dpt hola skv.
fyrirmlum getur breyst ef niurstur prfana gefa tilefni
til. A lokinni borun skal skola holur vandlega me vatni og
nota vi a srstakt skolrr me gtum. Sannreyna skal lengd
hverrar holu. A lokinni skolun skal holan lekaprfu me
v a setja vatn holuna og mla tmann sem vatnsbori
1,0 m dpi sgur t.d. um 1,0 m. Sgi vatnsbori hraar en
sem samsvarar 3 ltrum mntu skal etta holuna me v
a fylla hana me sementsefju og endurbora hana. Ef ekki
eru fyrirmli um anna er ekki krafist pkkunar ea dlingar
undir rstingi.
Bergfestustngina skal setja saman fyrir niursetningu.
Stngin er skorin rtta lengd og merkt er fyrir eim hluta
hennar sem ekki steypist bergi. PEH-rr er san rtt upp
ann hluta stangarinnar og v loka endana me ar til
geru stlloki. Feiti er san dlt inn plastrri ar til a er
fullt. ess skal srstaklega gtt a engin feiti fari ara hluta
stangarinnar. Gerist a skal feitin hreinsu me vieigandi
leysiefni. PEH rri skal fest tryggilega stngina til a
tryggja a a sitji rttum sta niri holunni. Holan skal
fyllt me sementsefju annig a dlingarslngu er stungi
niur botn holunnar og holan fyllt. egar holan er full er
slangan dregin hgt upp n ess a dling s stvu og
holan fyllt annig. Bergfestustnginni er san komi fyrir
holunni skv. fyrirmlum. Eftirlit skal taka t allar bergfestu-
stangir ur en eim er komi fyrir borholum.
Prfa skal a.m.k.10% bergfesta hverri undirstu. Bergfestur
skulu tbnar me gengjum efri enda.
d) S ekki mlt fyrir um anna skal lagsprfun framkvmd
skv. eftirfarandi:
lag skal sett festuna repum, fyrst 10 kN (1 t),
san 50, 100, 150, 200, og 250 kN. La skal a.m.k.
ein mnta milli lagsrepa. Raunverulegur tmi skal
skrur.
Mla skal hreyfingar festunnar stefnu ss hennar me
0,02 mm nkvmni. Lesa skal af rtt ur en nsta
lagsrep er teki.
Sasta lagsrepinu skal haldi festunni 15 mntur
og skal mla hreyfingar me smu nkvmni og ur
5 og 15 mntum eftir a sasta lagsrepi var n.
Valdi hreyfingar bergfestu minnkun lags milli
lagsrepa skal laginu haldi vi ar til lesi hefur
veri af.
e) Ef ekki er mlt fyrir um anna skal stasetning bergfesta
vera innan markanna 50 mm.
83. Srstakar agerir vegna undirstu
8 - 4
Alverk '95
- 77 -
f) Uppgjr miast vi fjlda frgenginna bergfesta.
Mlieining: stk.
83.121 Bergfestur, frgangur
bergfesta, .m.t.: Borun, hreinsun holu, tting holubotn ef
verktaki borar of djpt, lekaprfun, samsetning og niur-
setning, uppsetning grautunarbnaar, dling sementefju skv.
fyrirmlum.
f) Uppgjr miast vi fjlda frgenginna bergfesta.
Mlieining: stk.
83.122 Bergfestur, lagsprfun
lagsprfana bergfestur, .m.t.: Flutningur, uppsetning,
frslur og niurtekt lagsprfunarbnaar samt undirbningi
og vinnu vi bergfestur vegna lagsprfana.
f) Uppgjr miast vi fjlda lagsprfana.
Mlieining: stk.
83.2 Staurar, niurrekstur og lagsprfun
niurrekstrar og lagsprfunar staura, .m.t.: Flutningur,
uppsetning, frslur og niurtekt niurrekstrarbnaar,
flutningur, tilfrslur og mehndlun staura vinnusta,
kostnaur vegna timburs milllegg hjlm niurrekstrartkja,
skeyting staura, skurur staura rtta h, hreinsun togjrna
efst steyptum staurum, skun trstaura, smi lags-
prfunarbnaar, uppsetning, frslur og niurtekt lagsprf-
unarbnaar samt undirbningi og vinnu vi staura vegna
lagsprfana.
b) Steyptir staurar skulu uppfylla krfur skv. li 84.61.
Trstaurar skulu vera r furu ea greni, vera r skemmdum
trjm og lausir vi alla galla sem gtu haft hrif styrkleika
eirra og endingu.
Staurar skulu vera barkair og beinir yfir alla lengd sna, vera
sagair fyrir ofan trjrt og skal mjkkun fr rtarenda a
toppenda vera mest 1:100.
Lna sem dregin er milli mipunkta versnia hvar sem er
staurnum skal hvergi vkja meira fr miju staursins en l/150
ar sem l = lengd milli mlipunkta.
Kvistir mega mesta lagi hafa verml sem er jafnt einum
rija af vermli staurs og skulu aldrei hafa strra verml
en 100 mm.
Neri endi trstaura skal vera yddur og klddur me staurask
r jrni skv. srteikningu.
Lgmarksverml trstaura:
verml staurs
Lengd um miju vi toppenda
m mm mm
5 - 7 180 150
7 - 9 210 180
9 - 12 220 180
verml staurs vi rtarenda skal aldrei vera meira en 375
mm.
eim tilfellum ar sem staurar eru ekki nkvmlega
hringlaga skal verml eirra meti sem mealtal af mesta
og minnsta vermli eim sta sem mling fer fram.
Stauraskeyti skulu hafa eftirfarandi hnnunargildi:
Togkraftur Beygjustfni Brotvgi
[MN] EI:[MNm
2
] [kNm]
0,15 0,2 15
Stlstaurar skulu vera r stli S235JR (Fe360B) ea betra.
Krfur til suu skulu vera skv. kafla 85.1
Frvik staurs langtt fr rttri lnu skal hvergi vera meira
en 10 mm mlt 4 m lengd staursins.
Stauraskeyti skulu hafa eftirfarandi hnnunargildi:
Togkraftur: Beygjustfni: Brotvgi:
[MN] EI:[MNm
2
] [kNm]
30A 125000 A
2
>0,15 4000 A
3/2
ar sem A = flatarml staurs m
2
.
c) Allur tkjabnaur vi niurreksturinn skal vera annig
a hann skili tilskilinni nkvmni stasetningu og halla
reknum staurum.
Staurar skulu reknir niur skilgreint dpi ea anga til
nausynlegu buraroli er n. Ef ekki eru fyrirmli um anna
skal rekstri htt egar gangur niurrekstrar er orinn minni
en skilgreindur lgmarksgangur ea egar fullvst er a
stauraendi s kominn niur ttan botn.
Ef boranir hafa ekki veri gerar ur en reki er skal kanna
ttleika botns me v a reka fyrsta staur hverri undirstu
me tvfalt fleiri hggum en skilgreint er sem lgmarksgangur
skv. eftirfarandi:
Niurrekstrar- Trstaur Steyptur
tki: staur:
Lofthamar:
BSP 200 25 mm/mn.
Dselhamar:
Delmag D12 8 mm/hgg 4 mm/hgg
Hera 1250 8 mm/hgg 4 mm/hgg
Fallhamar: L=500 kg
Fallh: 3,0 m 5 mm/hgg
Vi rekstur staura skal nota tki og bna sem hfa astum
og jarvegi og skal fallh ea hggorka hamars miast vi
a a valda sem minnstum skemmdum stauraenda.
Stasetning niurrekstratkja h ea lengd staura skal vera
annig a komist veri hj a setja srstaka framlengingu
staura (rek) mean reki er. Notkun reks er h samykki
eftirlits.
Ef stauraendi er strri um sig en hggfltur hamars skal
llum tilfellum nota hjlm.
Vi rekstur steyptra staura skal nota hjlmi sem tbinn er
me millileggi r timbri og skal frgangur stauraenda eftir
rekstur vera samrmi vi fyrirmli. Eftir a bi er a
hreinsa fr togjrnum skal staurinn vera heill og sprunginn.
Vi rekstur trstaura er ess krafist a li s a.m.k. jafnungt
staurnum vi erfian rekstur og skal hmarks hggh fallls
83.121 Bergfestur, frgangur
8 - 5
Alverk '95
- 78 -
vera 2,0 m vi venjulegan rekstur og 2,5 - 3,0 m vi erfian
rekstur.
Endi trstaurs sem hamar fellur skal vera vel sagaur annig
a hgg dreifist jafnt yfir allan fltinn. egar bi er a saga
efri enda trstaurs rtta h skal endinn vera heill og
skemmdur.
Stjrnandi niurreksturs skal hafa viunandi reynslu af
niurrekstri ea sambrilegri framkvmd a mati eftirlits.
d) Niurrekstrarskrslu skal gera fyrir alla staura ar sem fram
kemur m.a.:
1) Stasetning undirstu mannvirkinu.
2) Stasetning staurs undirstu.
3) Ger niurrekstrartkja.
4) yngd fallls og fallh ea hggorka hamars.
5) Ger staurs.
6) Strir staurs, versni stlstaurs og steypts
staurs, verml timburstaurs endum og miju
samt lengd staurs.
7) Gangur staurs rekstri talinn hggum hvern
0,50 m og hvern 0,2 m lok rekstrar ea sem
gang sustu hggseru a.m.k. 10 hgg.
8) Ef nota er rek.
9) H neri enda staurs eftir rekstur.
10) H efri enda staurs eftir rekstur.
11) Jarvegsh.
12) Frvik fr rgerri stasetningu lrttu plani.
13) Mldur halli staurs eftir rekstur.
14) Frvik fr rgerum halla.
Niurrekstrarskrslur skulu samykktar af eftirliti ur en
undirstaa er steypt.
Vi mat gangi reksturs skal hafa fasta vimiun sem hreyfist
ekki vegna niurdrttar jarvegs vi staur.
Vi kvrun niurrekstrardpt skal taka mi af eim krfum
sem gerar eru til lrtts burarols staursins.
Vi mat buraroli niurrekstrarstaura skal taka mi af gangi
staura rekstri samt lagsprfi staura rekna sambrileg
jarlg.
Vi treikning buraroli staurs skv. rekstri skal nota
eftirfarandi lkinu :
Q
u
= (2n x W x H)/(s + (s
2
+ 0,02n x a (W x H x L/A
x E))
1/2
)
Q
u
= Brotlag staurs: MN
W = yngd fallls: tonn
H = Fallh ls: m
A = verkurarflatarml staurs: m
2
E = Fjaurstuull staurs
steypa: E = 40000 MPa
tr: E = 10000 MPa
stl: E = 210000 MPa
L = Lengd staurs berandi jarvegi: m
s = Mealgangur sustu 10 hggum: m/hgg.
n = 0,40 - 0,70 er stuull hur niurrekstrartkjum,
niurrekstrarafer, staurager og jarvegi.
ar sem:
n = 0,70 gar astur og g tki.
n = 0,55 milungi gar astur.
n = 0,40 erfiar og slmar astur.
Mia er vi a gar astur og g tki su:
Lrttur staur n orkutapandi skeyta.
Hfilega ungt l.
G string li og staur.
Hgg staur n hjmiju.
Fjarandi hgg staur n orkutaps.
Ekkert rek.
a = Kraftdeyfingarstuull hur hversu endaburur
staursins er mikill hlutfalli vi burarol
staursins.
Vi staur me endabur og staura rekna silt, sand og ml
ar sem mtstaa vex me vaxandi dpt er a = 1 ruggu
megin.
Reikna leyfilegt lrtt burarol staurs mia vi gang
staurs rekstri er:
Q
leyfil
= Q
u
/ 2.
Vi mat brotlagi staurs silti, sandi og ml skv. lagsprfi
skal nota svokallaa 90% reglu: Brotlag er a lag sem
gefur tvfalt a sig sem mlist vi 90% af laginu
Ef ekki nst a keyra lagi a htt a hgt s a nota 90%
regluna m framlengja sig/lagsferilinn annig a lesa megi
brotlagi skv. 90% reglunni.
lagsprfun staura skal gera megindrttum eftirfarandi
htt:
Lrtt burarol: lagi yfirfrist staurinn me
vkvatjakki og skal tryggja me vieigandi tbnai a lagi
frist niur staurinn n hjmiju.
lagi skal setja staurinn 0,10 MN (10 t) lagsrepum og
frsla staursins vi hvert rep mld annig a lesi er af 0,
1/2, 2, 5,10 mn. eftir a lagi er sett og skal ess gtt a
lagi haldist stugt vi hvert lagsrep.
egar 0,50 MN (50 t) lagsrepinu er n er lagi minnka
niur 0 MN 0,10 MN (10 t) lagsrepum annig a laginu
s haldi stugu 5 mn. hverju lagsrepi. Eftir a er
lagi auki aftur smu lagsrepum en n me 2 mn. stoppi
hverju repi ar til fyrra lagi er n, en er haldi fram
me 0,10 MN (10 t) lagsrep sama htt og 1.umfer.
Stefnt skal a v a n a.m.k. 0,70-0,80 MN (70-80 t) lagi
s anna ekki teki fram.
Lrtt burarol: Prfun lrttu buraroli staurs miar
a v a athuga innspennu staurs jarveginum. Prfunin
fer annig fram a togfestu er komi fyrir staur ea tki
utan hrifasvis staursins annig a ekkert lag s
jarveginum nlgt staurnum.
togfestinguna er settur taksmlir og strekkjari me
mgulegum 0,05 MN (5 t) takskrafti.
lagi skal setja staurinn 0,005 MN (0,5 t) lagsrepum
og lrtt frsla staurs takspunkti vi hvert rep mld annig
a a lesi er af 0, 1/2, 1, 2, 5, 10 mn. eftir a lagi er sett
staurinn og skal ess gtt a lagi haldist stugt vi hvert
lagsrep.
83.2 Staurar, niurrekstur og lagsprfun
8 - 6
Alverk '95
- 79 -
egar 0,03 MN (3 t) lagsrepi er n skal lagi minnka
niur 0 MN 0,005 MN (0,5 t) lagsrepum annig a laginu
s haldi stugu 2 mn. hverju lagsrepi. Eftir a er
lagi auki aftur smu lagsrepum en n me 2 mn. stoppi
hverju repi ar til fyrra lagi er n en er haldi fram
me 0,005 MN (0,5 t) lagsrep sama htt og 1. umfer.
Ef ekki eru fyrirmli um anna skal stefnt a v a n 0,04-
0,05 MN (4-5 t) lagi staurinn.
Gera skal grein fyrir fyrirkomulagi og bnai vegna
lagsprfana og skulu fyrirmli prfunar lg fyrir eftirlit til
samykktar a.m.k. 1 viku ur en rgert er a framkvma
prfunina. Sna skal fram a hgt s a n v lagi sem
mlt er fyrir um.
e) Frvik staura fr eirri stasetningu sem mlt er fyrir um
skulu hvergi vera meiri en 0,10 m allar ttir.
Staurar skulu reknir lrttir ea me eim halla sem mlt er
fyrir um annig a frvik fr gefinni stefnu su ekki meiri en
2%.
Mlieining: HT.
83.21 Steyptir staurar
niurrekstrar og lagsprfana steyptra staura, .m.t.:
Flutningur, uppsetning, frslur og niurtekt niurrekstrar-
bnaar, flutningur, tilfrslur og mehndlun staura
vinnusta, kostnaur vegna timburs milllegg hjlm
niurrekstrartkja, skeyting staura, skurur staura rtta h,
hreinsun togjrna efst staurum, smi vegna lags-
prfunarbnas, uppsetning, frslur og niurtekt lagsprf-
unarbnaar samt undirbningi og vinnu vi staura vegna
lagsprfana.
Mlieining: HT.
83.211 Steyptir staurar, niurrekstur
a) Verktturinn innifelur allan kostna, vegna vinnu vi
niurrekstur steyptra staura, .m.t.: Flutningur, uppsetning,
frslur og niurtekt niurrekstrarbnaar, tilfrslur og
mehndlun staura vinnusta, kostnaur vegna timburs
milllegg hjlm niurrekstrartkja, skeyting staura, skurur
staura rtta h, hreinsun togjrna efst staurum.
f) Uppgjr miast vi lengdarmetra rekinna staura jarvegi
skv. samykktum niurrekstrarskrslum.
Mlieining: m.
83.212 Steyptir staurar, efni
a) Verktturinn innifelur allan efniskostna steyptra
niurrekstrarstaura samt flutningi eirra vinnusta.
f) Uppgjr miast vi lengdarmetra staura skv. tlun.
Mlieining: m.
83.213 Steyptir staurar, lagsprfun
lagsprfunarbnas, .m.t.: smi lagsbnaar, flutningur,
smi vegna lagsprfunarbnas, uppsetning, frslur og
niurtekt lagsprfunarbnaar samt undirbningi og vinnu
vi staura vegna lagsprfana.
Mlieining: stk.
83.22 Trstaurar
niurrekstrar og lagsprfana trstaura, .m.t.: Flutningur,
flutningur og mehndlun staura vinnusta, kostnaur vegna
timburs milllegg hjlm niurrekstrartkja, skeyting staura,
skurur staura rtta h, skun staura, smi lagsprfunar-
bnaar, uppsetning, frslur og niurtekt lagsprfunar-
bnaar samt undirbningi og vinnu vi staura vegna lags-
prfana.
Mlieining: HT.
83.221 Trstaurar, niurrekstur
a) Verktturinn innifelur allan kostna vegna vinnu vi
niurrekstur trstaura, .m.t.: Flutningur, uppsetning, frslur
og niurtekt niurrekstrarbnaar, tilfrslur og mehndlun
staura vinnusta, kostnaur vegna timburs milllegg hjlm
niurrekstrartkja, skeyting staura, skurur staura rtta h,
stauraskr og vinna vi skun staura.
Mlieining: m.
83.222 Trstaurar, efni
a) Verktturinn innifelur allan efniskostna vegna
niurrekstrarstaura r tr samt flutningi eirra vinnusta.
Mlieining: m.
83.223 Trstaurar, lagsprfun
lagsprfana trstaura, .m.t.: Smi, flutningur, uppsetning,
og vinnu vi staura vegna lagsprfana.
Mlieining: stk.
83.21 Steyptir staurar
8 - 7
Alverk '95
- 80 -
83.23 Stlstaurar
niurrekstrar og lagsprfana stlstaura, .m.t.: Flutningur,
flutningur og mehndlun staura vinnusta, skeyting staura,
skurur staura rtta h, uppsetning, frslur og niurtekt
lagsprfunarbnaar samt undirbningi og vinnu vi staura
vegna lagsprfana.
Mlieining: HT.
83.231 Stlstaurar, niurrekstur
a) Verktturinn innifelur allan kostna vegna vinnu vi
niurrekstur stlstaura, .m.t.: Flutningur, uppsetning, frslur
og niurtekt niurrekstrarbnaar, skeyting staura og skurur
staura rtta h.
Mlieining: m.
83.232 Stlstaurar, efni
a) Verktturinn innifelur allan efniskostna vegna
niurrekstrarstaura r stli samt flutningi eirra vinnusta.
Mlieining: m.
83.233 Stlstaurar, lagsprfun
a) Verktturinn innifelur allan kostna, efni, vinnu vi
lagsprfun stlstaura, .m.t.: Smi, flutningur, uppsetning,
og vinnu vi staura vegna lagsprfana.
Mlieining: stk.
83.6 Sponsil
vegna niurrekstrar og uppdrttar sponsils, .m.t.:
Uppsetning, frslur og niurtekt niurrekstrar- ea
uppdrttarbnaar, skeyting og skurur sponsils rtta h.
b) Efni skal vera skv. v sem mlt er fyrir um.
Stl sponsili skal vera S235JR (Fe360B) ea betra. Krfur
til suu skulu vera skv. kafla 85.1
c) Vi upphaf rekstrar skulu stringar a fullu skilgreindar og
settar upp annig a stilla megi einingum upp og reka r
annig niur, a a form nist sem rgert er a hafa ilinu.
Srhver eining skal rekin hfilega langt niur annig a ess
s gtt a innbyris lsing eininga raskist ekki.
Sponsil skal reki niur dpt sem mlt er fyrir um ea
a langt niur a vieigandi tting nist til a hgt s a
vinna a byggingu undirstunnar a mati eftirlits.
d) Niurrekstrarskrslu skal fra fyrir hverja undirstu ar
sem fram kemur m.a.:
1) Ger sponsils.
2) Gangur eininga rekstri sasta 1,0 m tali
hggum pr. 0,2 m.
3) H neri enda ils.
4) H efri enda ils.
5) Jarvegsh.
6) regla niurrekstri (ef einhver).
e) Mestu leyfu frvik fr rgerri stasetningu sponsils
eru 0,1 m allar ttir.
Mlieining: HT.
83.61 Stlil, niurrekstur og uppdrttur
vegna niurrekstrar og uppdrttar sponsils r stli, .m.t.:
Uppsetning, frslur og niurtekt niurrekstrar- og uppdrttar-
bnaar, skeyting og skurur sponsils rtta h.
Mlieining: HT.
83.611 Stlil, niurrekstur
a) Verktturinn innifelur allan kostna vegna vinnu og
flutning vegna niurrekstrar sponsils r stli .m.t.:
Uppsetning, frslur og niurtekt niurrekstrarbnaar,
skeyting og skurur sponsils rtta h.
f) Uppgjr miast vi lrtt flatarml sponsils jarvegi,
skv. samykktum niurrekstrarskrslum. Mia er vi
ofanvarp innri hli sponsils, .e. ekki er teki tillit til
reglulegrar lgunar sponsilseininga.
Mlieining: m
2
.
83.612 Stlil, efni
a) Verktturinn innifelur allan efniskostna sponsils r stli
samt flutningi ess vinnusta.
f) Uppgjr miast vi flatarml sponsils skv. tlun Mia
er vi ofanvarp innri hli sponsils, .e. ekki er teki tillit
til reglulegrar lgunar sponsilseininga.
Mlieining: m
2
.
83.613 Stlil, uppdrttur
vegna uppdrttar sponsils r stli, .m.t.: Uppsetning, frslur
og niurtekt uppdrttarbnaar.
f) Uppgjr miast vi lrtt flatarml sponsils jarvegi
reikna skv. samykktum niurrekstrarskrslum. Mia er vi
83.23 Stlstaurar
8 - 8
Alverk '95
- 81 -
ofanvarp innri hli sponsils, .e. ekki er teki tillit til
reglulegrar lgunar sponsilseininga.
Mlieining: m
2
83.62 Timburil, niurrekstur og uppdrttur
vegna niurrekstrar og uppdrttar sponsils r timbri, .m.t.:
Uppsetning, frslur og niurtekt niurrekstrar- og uppdrttar-
bnaar, skeyting og skurur sponsils rtta h.
Mlieining: HT.
83.621 Timburil, niurrekstur
a) Verktturinn innifelur allan kostna vegna vinnu og
flutning vegna niurrekstrar sponsils r timbri, .m.t.:
Uppsetning, frslur og niurtekt niurrekstrarbnaar,
skeyting og skurur sponsils rtta h.
ofanvarp innri hli sponsils.
Mlieining: m
2
.
83.622 Timburil, efni
a) Verktturinn innifelur allan efniskostna sponsils r
timbri samt flutningi ess vinnusta.
f) Uppgjr miast vi flatarml sponsils skv. tlun. Mia
er vi ofanvarp innri hli sponsils.
Mlieining: m
2
.
83.623 Timburil, uppdrttur
vegna uppdrttar sponsils r timbri, .m.t.: Uppsetning,
frslur og niurtekt uppdrttarbnaar.
ofanvarp innri hli sponsils.
Mlieining: m
2
.
84. Steypuvirki
efnis, vi steypt mannvirki.
Ennfremur eru innifaldar allar nausynlegar prfanir og
rannsknir sem nausynlegar eru til a sna fram a efni
sem verktaki leggur til standist krfur. Allar niurstur
rannskna sem verktaki ltur gera og leggur fram til snnunar
gum efna teljast eign verkkaupa
b) Efni skal vera samrmi vi gildandi slenska stala og
verklsingar eftir v sem vi nema annars s geti.
c) Vinna og eftirlit skal vera samrmi vi gildandi slenska
stala og verklsingar eftir v sem vi nema annars s geti.
d) Prfanir harnari steypu eru grundvllur fyrir ttekt
mannvirkjum. Verktaki tekur sni og ber byrg mehndlun
eirra.
Verktaki skal sna fram me yggjandi htti a steypan
uppfylli krfur skv. fyrirmlum. Hann skal v sambandi
lta gera nausynlegar rannsknir og prfanir steypunni og
bera af v allan kostna.
Steypusni skulu tekin egar tilefni er a vnta breytinga
eiginleikum steypunnar og jafnframt a oft a hgt s a
mynda sr rugga skoun gum steypunnar mannvirkinu
heild.
S sem tekur sni af steypu skal hafa ekkingu og reynslu
snatku og prfunum. Snin skal taka samrmi vi ISO
2736/1 og skal verktaki sj um a vinnusta s, a mati
eftirlits, vallt ngjanlega g astaa til a framkvma hinar
einstku prfanir.
Mlieining: HT.
84.1 Verkpallar, verkpallaundirstur
efnis, samt kostnai vegna fyllinga undir verkpalla, .m.t.:
lagsprfun fyllingu undir verkpalla, steypupokar og
steyptar pltur undir verkpallastoir, bygging, vihald og rif
verkpllum og afstfingum sem bera uppi unga mannvirkis
ea hluta ess byggingartma.
Bygging vinnupalla og brauta er innifalin uppsltti
vikomandi byggingarhluta.
b) Ef ekki er mlt fyrir um anna skal efni fyllingu undir
verkpalla vera hraun ea hrein ml me mestu steinastr
200 mm.
Fnefnisinnihald < 0,02 mm skal vera minna en 3% og m
fyllingarefni ekki vera blanda mold.
Verkpallar mega vera r stli, timbri ea ru hfu efni.
c) Fyllingu undir verkpalla skal jappa samrmi vi krfur
ST15:1990 gr. 3.4 ea a vel a hn uppfylli skilyri
lagsprfana sem ger eru fyrir verkpallastoir. Fyllinguna
skal verja gangi vatns annig a tryggt s a buraroli
hennar s ekki htt.
Ef ekki er snt fram anna me treikningum ea prfunum
skal mia vi a mesta grunnspenna undir pltum vi lag
fr eiginunga og berandi unga mta s ekki hrri en 0,10
MPa (10,0 t/m
2
). lagsstular vegna lags pltur eru 1,0.
Verkpalla skal hanna og byggja samrmi vi tilheyrandi
EN stala ea ara sambrilega stala sem viurkenndir eru
til olhnnunar mannvirkja og skal auk ess eftirfarandi haft
til hlisjnar:
Verktaki skal a minnsta kosti 14 dgum ur en vinna
vi smi hefst, leggja fram treikninga og uppdrtti
83.62 Timburil, niurrekstur og uppdrttur
8 - 9
Alverk '95
- 82 -
af verkpllum til samykktar af eftirliti.
Reikna lag verkpalla skal innifela fast lag og lag
vegna steypu margfalda me lagsstuli a.m.k. 1,3.
Yfirhir vegna niurbeygju stlbita skal reikna t fyrir
eiginunga yfirbyggingar me lagsstuli 1,0.
Verkpalla skal reikna fyrir vindlagi skv. ST 12.
Ekki m hefja vinnu vi uppsltt verkpalla nema a geru
undirstuprfi og/ea fengnu leyfi eftirlitsins.
Verkpallar og afstfingar skulu byggar annig a ekki komi
fram skilegar formbreytingar mtum og skal undirslttur
hafa nausynlegar yfirhir til ess a vega upp mti sigi
og svignun. Yfirhir eru har samykki eftirlitsins.
Verkpallastoir klpp skal setja poka me ferskri steypu
ea tryggja stugleika eirra annan sambrilegan htt.
Verkpallastoir fyllingu skal setja hfilega stra undirstu
sem dreifir lagi fyllinguna. Grundun stoa fyllingu skal
vera annig a spennur su innan tilskyldra marka og ekkert
fyrirs sig eigi sr sta. Verkpallastoir fyllingu skal setja
steyptar pltur ca 100-150 mm ykkar
Ekki m undir neinum kringumstum fjarlgja verkpalla
strra berandi platna og bita fyrr en steypan hefur n 60% af
eim 28 daga styrk, sem kvei er um.
Steyptar undirstur ea anna sem nota er undir verkpalla
skal fjarlgja a loknu verki annig a ekki su lti a.
e) Niurbeygjur og endanleg lega steyptra mannvirkja skal
vera innan olviksmarka sem mlt er fyrir um. Sj 84.2 e)
d) Fyllingu undir verkpallastoir skal prfa eftirfarandi htt:
1) lag skal sett repum annig a grunnspenna
hkki um u..b. 0,01 MPa (1 t/m
2
) fyrir hvert
rep rep upp 0,10 MPa (10 t/m
2
).
2) Sig skal mla vi hvert lagsrep egar undir-
staan hefur stvast, ekki eftir skemmri tma
en 2 mntur.
3) Ekkert lag m vera nr lagsfleti en 2,0 m egar
lagsprfun er framkvmd.
4) Gera skal eina prfun fyrir hvert brarhaf og skal
prfunin framkvmd a vistddu eftirliti.
e) Leyfilegt sig verkpallastoum fyllingu er minna en 10
mm mia vi lag= 0,10 MPa (10 t/m
2
).
Mlieining:HT.
84.11 Fyllingar undir verkpalla
efnis vegna fyllinga undir verkpalla .m.t.: lagsprfun
fyllingu.
Mlieining:HT.
84.12 Verkpallaundirstur
byggingu srstakra mannvirkja undir verkpalla ea mt, .m.t.:
Niurrekstur undir undirstur mannvirkis, smi og/ea
uppsteypa undirstum stlbita ea hvers konar annarra
berandi eininga sem verkpallar ea mt eru bygg skv.
fyrirmlum.
Verktturinn innifelur einnig lagsprfun ea nausynlega
lagsknnun til a sannreyna burarol ea svignun
verkpallaundirstu.
Mlieining:HT.
84.15 Verkpallar
efnis vegna verkpalla, .m.t.: Steypupokar ea steyptar pltur
undir verkpallastoi, bygging, rif og vihald verkpllum og
afstfingum sem bera uppi unga mannvirkis ea hluta ess
byggingartma.
Mlieining:HT.
84.2 Mt
efnis vegna mta, .m.t.: Nausynleg afstfing ea stgun
mta, rtk, hornlistar, vinnupallar, gngubrautir og mtarif.
b) mt snilega fleti skal nota ntt efni ea jafngott nota
efni sem eftirlit samykkir. Ekki er gerur greinarmunur
venjulegum mtavi, mtapltum ea mtakrossvi og skal
mtaefni uppfylla r krfur sem gerar eru um styrk,
slttleika, yfirborsfer, mtatengi o..h. hverju tilviki.
Val mtaolu skal vera h samykki eftirlitsins. Taka skal
tillit til ess hvort bera yfirborsefni steypufletina sar.
Mtaola m ekki hafa hrif yfirbor harnarar steypu,
hvorki lit ea hrku. Mtaola m ekki vera loftblumyndandi
snertingu vi ferska steypu n hafa seinkandi hrif hrnun
steypunnar. Ef gerar eru krfur um mjg jafna litadreifingu
yfirbori steypu skal velja olu sem ornar lofti (syntetiska
olu). S ess krafist skal leggja fram efnislsingu og/ea
framleisluvottor mtaolu.
c) Mt skal hanna og byggja samrmi vi tilheyrandi EN
stala ea ara sambrilegra stala sem viurkenndir eru til
olhnnunar mannvirkja og skal auk ess eftirfarandi haft til
hlisjnar:
Verktaki skal a minnsta kosti 14 dgum ur en vinna
vi smi hefst, leggja fram treikninga og uppdrtti
af mtum til samykktar af eftirliti.
Reikna lag mt skal innifela fast lag og lag vegna
steypu margfalda me lagsstuli a.m.k. 1,3.
Yfirhir vegna niurbeygju stlbita skal reikna t
fyrir eiginunga yfirbyggingar me lagsstuli 1,0.
Mt skal reikna fyrir vindlag skv. ST 12.
Vinna skal uppfylla krfur um ttleika, styrk, lgun,
steypuskil, afstfingu mta, mtarif o..h. sem gerar eru
hverju tilviki.
84.11 Fyllingar undir verkpalla
8 - 10
Alverk '95
- 83 -
Mt skulu vera ngilega stug annig a au haggist ekki
mean steypu er komi fyrir eim og au skulu vera a stf
a svignun lti ekki byggingarhlutann. Mesta leyfileg svignun
mta er 1/300 af haflengd vikomandi hluta nema anna s
srstaklega teki fram.
Notkun mtavrs verur ekki leyf nema skklum og skal
hggva vra a.m.k. 50 mm inn steypu og holufylla me
mrblndu.
Leyf er notkun mtateina sem ganga heilir gegnum mtin
rrum sem jafnframt eru fjarlgarmt fyrir byggingar-
hlutann. Gtin arf a tta eim megin sem fylling kemur
a me ktti, festifraui ea ru jafngu sem eftirlit
samykkir og skal lega mtateina vera regluleg og falla
elilega a tliti vikomandi byggingarhluta.
Mtateina af annarri ger m nota a fengnu samykki
eftirlitsins.
Vanda skal til samskeyta bora mtum annig a leki r
nlagri steypu veri sem minnstur. Samskeyti milli
boraenda skulu vera langbandi ea uppistu og s eim
dreift annig a hverju langbandi ea uppistu s mesta
lagi anna hvert bor skeytt.
Mt brka skulu vera annig a hgt s a sltta yfirbor
steypu vi efri brn mta.
kverkar milli mtaflata vi tst horn skal setja rhyrndan
lista me 25-35 mm skammhlium nema mlt s fyrir um
anna.
Mtaolu m ekki bera bendingu, innsteypta hluti ea
harnaa steypu skilum. Mtaolan skal hylja allt yfirbor
mta me unnu og jfnu lagi. Vi lrtt mt skal urka upp
alla olupolla sem safnast lgpunkta mta.
ur en steypuvinna hefst skal eftirliti samykkja ll mt.
Mt strra berandi platna m ekki fjarlgja undir neinum
kringumstum fyrr en steypan hefur n 60% af eim 28
daga styrk sem kvei er um.
Rif mta er llum tilvikum h samykki eftirlits og s ekki
mlt fyrir um anna ea snt fram me treikningum og
mlingum, m ekki fjarlgja mt stpla og yfirbygginga fyrr
en hitamunur milli yfirbors steypu og miju hennar er minni
en 20 C.
e) Ef ekki eru fyrirmli um anna eru nkvmniskrfur um
str og stasetningu steyptra mannvirkja sem hr segir:
Undirstaa sem hylja jarvegi: 50 mm.
Stpull, sla og allir hlutar yfirbyggingar: 20 mm.
H byggingahluta: 10 mm.
Str byggingahluta svo sem ykkt veggja og platna
o.s.frv.: +10 mm/-0 mm.
Bogin mt skulu vera samfelld og fylgja boga sem mlt er
fyrir um, annig a frvik fr boga s minna en 1/300 af
fjarlginni milli brotpunktanna.
Frvik mlum milli ea innan einstakra hluta skulu ekki vera
meiri en svo a au lti ekki tlit mannvirkis ea hluta ess.
f) Uppgjr miast vi mldan flt mtaklningar h v
hvort fltur er slttur ea rsaur. Op minni en 0,5 m
2
eru
ekki dregin fr.
Mlieining: m
2
.
84.21 Mt skkla
efnis vegna mta fyrir skkla og rifalag undir skkul, .m.t.:
Nausynleg afstfing ea stgun mta, rtk, hornlistar,
vinnupallar, gngubrautir og mtarif.
2
eru
ekki dregin fr.
Mlieining: m
2
.
84.22 Mt stoveggja
efnis vegna mta fyrir stoveggi, .m.t.: Nausynleg afstfing
ea stgun mta, rtk, hornlistar, vinnupallar, gngubrautir
og mtarif. Mt undirstu stoveggjar fellur undir verktt
84.21
2
eru
ekki dregin fr.
Mlieining: m
2
.
84.23 Mt stpla
efnis vegna mta fyrir stpla og rifalag undir stpla, .m.t.:
2
eru
ekki dregin fr.
Mlieining: m
2
.
84.24 Mt landstpla me steyptri akbraut
efnis vegna mta fyrir landstpla me steyptri akbraut, .m.t.:
2
eru
ekki dregin fr.
Mlieining: m
2
.
84.25 Mt yfirbygginga
efnis vegna mta fyrir yfirbyggingu, .m.t.: Nausynleg
afstfing ea stgun mta, rtk, hornlistar, vinnupallar,
gngubrautir og mtarif.
2
eru
ekki dregin fr.
Mlieining: m
2
.
84.21 Mt skkla
8 - 11
Alverk '95
- 84 -
84.251 Mt pltubra
efnis vegna mta fyrir pltubrr, .m.t.: Nausynleg afstfing
og mtarif.
84.252 Mt ramma
efnis vegna mta fyrir ramma, .m.t.: Nausynleg afstfing
og mtarif.
84.253 Mt bitabra
efnis vegna mta fyrir bitabrr, .m.t.: Nausynleg afstfing
og mtarif.
84.257 Mt 3,2 m bogarsis
efnis vegna mta fyrir 3,2 m bogarsi, .m.t.: Nausynleg
84.258 Mt 5,25 m bogarsis
efnis vegna mta fyrir 5,25 m bogarsi, .m.t.: Nausynleg
84.259 Mt 6,7 m bogarsi
a) Verktturinn innifelur allan kostna efni, vinnu og flutning
efnis, vinnu og kostna vegna mta fyrir 6,7 m bogarsi,
.m.t.: Nausynleg afstfing ea stgun mta, rtk, hornlistar,
84.3 Jrnalgn
efnis vegna slakbentrar og spenntrar jrnalagnar, .m.t.:
Beyging, lgn, stlun, fjarlgarklossar, bindivr, drttur vra,
frgangur vra, kapalrra, kapalfestinga og tilh. samt
uppspennu og grautun vegna spenntrar jrnalagnar.
b) Tegund bendistls sem nota einstaka byggingarhluta
skal vera samrmi vi fyrirmli. Bendistl skal geymt
annig a a skemmist ekki.
c) Jrnalgn skal vera a fullu frgengin og samykkt af
eftirliti ur en steypuvinna hefst.
d) Prfanir skulu framkvmdar af eftirliti ea aila sem
verkkaupi samykkir og skal verktaki sj um a vinnusta
s vallt ngjanlega g astaa, a mati eftirlits til a
framkvma hinar einstku prfanir.
Mlieining: HT.
84.31 Slakbent jrnalgn
efnis vegna slakbentrar jrnalagnar, .m.t.: m.a. beyging, lgn,
stlun, fjarlgarklossar, bindivr.
b) Nota skal sjanlegt kambstl slakbenta jrnalgn, stangir
(Bars), rllur (Coils), ea sonar mottur (Welded Fabric) skv.
prEN 10080:1991. Su ekki fyrirmli um anna skal mia
vi eftirfarandi:
Stlgi: B500H. Einkennandi flotstyrkur (Characteristic
yield strength), f
yk
500 MPa
Seigla (e: ductility): Brotspenna / Flotspenna 1,15 ,
stk gildi 1,10, (Einkennandi gildi).
Brotlenging 6%.
Strir: 6-40 mm
Leggja skal fram framleisluvottor.
c) Jrnagrind skal binda annig a hn myndi stfa heild.
Bindivr skal sna um nnur til riju hver samskeyti og endar
hans vsi inn grindina.
Ef ekki eru fyrirmli um anna skal mia vi a skeytilengd
s skv. eftirfarandi:
Skeyting innan vi 30% snii: 50
Skeyting meiri en 30% snii: 70
ar sem er verml stangar.
Ef leyf er notkun stls me f
yk
400 N/mm
2
vera
urtaldar skeytilengdir 40 og 50 .
Leyfilegt er a vkja fr essum gildum me tilvsun FS
ENV 1992-1-1:1991.
Tryggja skal rtta legu jrnagrindar mtum me stlum ea
fjarlgarklossum sem festa skal tryggilega vi hana.
Stlun jrnagrindar skal ekki vera minni en gefi er upp hr
eftir:
Pltur:
verml Neri grind Efri grind
stlajrna stk/m
2
Minnsta fjarlg milli
mm burarjrna
8-12 4 0,7 m ea 4 stk/m
2
16-25 2 1,0 m ea 2 stk/m
2
Bitarbotn og bitahliar:
langtt vertt
verml Minnsta fjarlg Minnsta fjarlg
burarjrna milli stla mill stla
mm m
12-20 1,00 0,75 m ea 2 stk/m
2
25-32 1,25 0,75 m ea 2 stk/m
2
Veggir:
bar ttir
verml bar ttir
burarjrna stk/m
2
mm
8-10 4
12-25 2
Ger stla og fjarlgarklossa skal samykkt af eftirlitinu.
84.251 Mt pltubra
8 - 12
Alverk '95
- 85 -
Ef ekki er mlt fyrir um anna skulu beygjur jrna vera
samrmi vi eftirfarandi :
verml beygjuskfum:
Beygjur og krkar lykkjum, krkar hfubendingu.
verml stanga
< 20 mm 20 mm
B500H 4 7
Uppbeyg hfubending ea arar beygjur
Minnsta steypuhulu hornrtt beygjuplan
> 100 mm > 50 mm 50 mm
og >7 og > 3 og 3
B500H 10 15 20
d) Ef framleisluvottor liggur ekki fyrir skal prfa bendistl
skv. kvum prEN 100080:1991 me viaukum A-D, a.m.k.
fyrir hver 30 tonn hverrar stltegundar og hvers sverleika.
S ekki mlt fyrir um anna skulu essar prfanir vera:
1) Togprfun, sem innifelur kvrun skri-
mrkum, togoli og brotlengingu.
2) Suuhfni stls, sem a sja.
Snataka og mat samrmi vi krfur skal vera skv. prEN
100080:1991 me viaukum A-D, gr.7.1.1.3.
e) Ef ekki eru fyrirmli um anna er mesta leyfilega frvik
legu einstakra stanga er 20 mm .
Leyf frvik steypuhulu eru + 10 mm/- 5 mm.
f) Uppgjr miast vi magn fullfrgenginnar slakbentrar
jrnalagnar skv. jrnaskr.
yngd slakbentra jrna reiknast skv. prEN 100080:1991 tflu 4.
8 mm = 0,395 kg/m 20 mm = 2,47 kg/m
10 mm = 0,617 kg/m 25 mm = 3,85 kg/m
12 mm = 0,888 kg/m 32 mm = 6,31 kg/m
16 mm = 1,58 kg/m
Mlieining: kg.
84.311 Jrnalgn skkla
efnis vegna slakbentrar jrnalagnar skkla og rifalag undir
skkla, .m.t.: Beyging, lgn, stlun, fjarlgarklossar,
bindivr.
Mlieining: kg.
84.312 Jrnalgn stoveggi
efnis vegna slakbentrar jrnalagnar stoveggi, .m.t.:
Beyging, lgn, stlun, fjarlgarklossar, bindivr.
Mlieining: kg.
84.313 Jrnalgn stpla
efnis vegna slakbentrar jrnalagnar stpla og rifalag undir
stpla, .m.t.: Beyging, lgn, stlun, fjarlgarklossar,
bindivr
Mlieining: kg.
84.315 Jrnalgn yfirbyggingu
efnis vegna slakbentrar jrnalagnar yfirbyggingu, .m.t.:
Mlieining: kg.
84.32 Epoxyhu jrnalgn
efnis vegna slakbentar epoxyharar jrnalagnar, .m.t.:
b) Krfur til efnis skulu vera eins og lst er 84.31b).
Epoxyhin skal vera rafrn dufthun (powder epoxy coat-
ing applied by electrostatic spraying) og skal filmuykkt vera
0,13-0,3 mm. Filmuykkt, viloun og arir eiginleikar
harinnar skulu uppfylla krfur ASTM Specification A775:
Specification for Epoxy-Coated Reinforcing Steel Bars,
Philadelphia PA 1984 ea annarra framleislustala sem
eftirlit metur jafngilda. Bindivr skal vera haur ea gerur
r rum efnum en mlmi. Leggja skal fram framleislu-
vottor um ger epoxyhar.
c) Vinna vi frgang jrnalagnar skal vera skv. 84.31 c) me
eirri breytingu a skeytilengd skal vera 70 ar sem =
verml jrns.
Mefer bendijrna vinnusta skal vera ann veg a
epoxyhin veri ekki fyrir skemmdum. Minnihttar
skemmdir skal bletta me epoxymlningu en ef meira en 2%
af yfirbori epoxyhar jrnastangarinnar er skemmd skal hn
ekki notu.
d) Ef framleisluvottor eru ekki fyrir hendi skal fara eftir
kvum 84.31 d). Mla skal ykkt epoxyhar.
f) Uppgjr miast vi magn fullfrgenginnar jrnalagnar skv.
jrnaskr.
yngd jrna reiknast sbr. 84.31 f)
Mlieining: kg.
84.36 Eftirspennt jrnalgn
84.311 Jrnalgn skkla
8 - 13
Alverk '95
- 86 -
efnis vegna eftirspenntrar jrnalagnar, .m.t.:Lgn, stlun,
festingar og frgangur kapla og kapalfestinga.
b) Efni spennta jrnalgn skal vera skv. fyrirmlum og skal
a uppfylla krfur. prEN 10138-1-5:1991 fyrir spennivr og
prEN 523 fyrir kapalrr ea rum jafngildum stlum sem
eftirlit tekur gilda. Leggja skal fram framleisluvottor fyrir
spennivr.
Heppilegast er a vr s afgreiddur fr verksmiju 1,5-2,0 t
rllum og skal hver rlla greinilega merkt annig a rekja
megi prfstykki sem tekin eru r hverri rllu. Vrar,
kapalfestingar og kapalrr eru vikvm fyrir rymyndun og
hnjaski og skal geyma efni annig vinnusta a a
hreinkist ekki og a vari fyrir verun me vieigandi
yfirbreislum. Ef ry fellur vrinn skal srstaklega meti
hvort hann telst nothfur. Vr telst nothfur ef einungis hefur
falli hann rylitur sem ekki er samfelldur, ea um er a
ra einstaka rybletti sem ekki hafa orsaka neina tringu.
Ef ry er samfellt ea vottar fyrir rytringu skal vr hafna.
c) Frgangur kapla og kapalfestinga skal vera samrmi vi
fyrirmli og skulu kapalfestingar festar tryggilega uppsltt.
Fjarlg milli stla undir kapla skal ekki vera meiri en 1,0 m.
d) Spennivr skal prfa me tilliti til styrkleika, fjaurstuuls
og flatarmls og skal taka sni r hverri vrrllu.
Prfanir essar skulu liggja fyrir ur en uppspenna hefst.
Bent er a vi kaup spennivr skal taka fram a essar
prfanir skuli fylgja. (Framleisluskrteini).
e) Ef ekki er mlt fyrir um anna er mesta leyfilega frvik
stasetningu kapla og kapalfestinga:
lrttu plani 5 mm.
lrttu plani 15 mm.
Mlieining: HT.
84.361 Kaplar, 12 x 13 mm
efnis vegna lagnar og frgangs 12 x 13 mm kapla, .m.t.:
Lgn, stlun, festingar og frgangur kapalrra og kapal-
festinga.
b) kapla eru notair 7 tta vrar 13 mm. Hver vr er byggur
upp annig a utan um einn mijutt eru snnir 6 ttir.
hverjum kapli eru 12 vrar.
Krfur prEN 10138-3:1991 fyrir 13 mm vr eru eftirfarandi:
verml vrs : 13 mm
Brotstyrkur (Tensile strenght): 1860 MPa
verskurarflatarml vrs = 100 mm
2
+/- 2,0%
yngd (Mass): 785 g/m
Flotstyrkur (Caracteristic 0,1% proof load ): 1158 kN.
Brotlenging: > 3,5%
Tmah spennutap (relaxation) skv. prEN 10138-
1:1991 gr. 6.5.1: Max 2,5%
Um mat samrmi vi krfur gildir prEN 10138-3:1991
kafli 5.
Afgreisla skal vera skv. prEN 10138-1:1991 kafla 9.
Kapalfestingar eru almennt af ger CCL ea Freyssinet og er
uppbygging eirra megindrttum eftirfarandi:
Hlkur me keilulaga gati sem steypist fastur
mannvirki.
Lsplata 40-50 mm ykk me 12 keilulaga gtum.
Grip ea lskeilur sem rst er inn gt lspltunnar
um lei og vrarnir festir eftir strekkingu.
Kapalrr skulu vera brublikkrr me veggykkt 0,45 mm
og skal verml eirra vera skv. fyrirmlum.
Rrin eru afgreidd 5-6 m lengjum og eru sett saman me ar
til gerum hlkum.
c) Kapla og kapalbna skal leggja samrmi vi fyrirmli
og skulu kapalfestingar festar tryggilega uppsltt.
Notaar eru tvennskonar aferir vi framleislu kapla og er
mlt fyrir um, hvor aferin skal vihf.
Afer 1: Notu egar hver vr kapalsins er spenntur
srstaklega.
1.1 Spennt yfir eitt haf: Vrar eru skornir rtta lengd og
lagir annig saman hneppi a eir snist ekki saman
innbyris. Auk ess verur a gta ess a ekki snist
upp hneppi. Kapalrr eru rdd upp hneppi og
gengi fr samsetningum.
1.2 Spennt yfir fleiri hf: Sama og fyrir 1.1 me eirri vibt
a ar sem kapall liggur yfir millistplum eru svokallaar
vragreiur rddar hneppi til a minnka httu a
fyrstu vrar uppspennu lsi eim sem sar eru spenntir.
Stasetning og fjldi vragreia skal vera skv. fyrir-
mlum.
Eftir a kapallinn hefur veri settur saman er hann borinn t
mti og komi fyrir kapalstlum og kapalfestingum.
Afer 2: Notu egar allir 12 vrar kapalsins eru spenntir
einu yfir eitt ea fleiri hf.
Kapalrr eru fest kapalstla og gengi fr samsetn-
ingum.
Vrar eru san dregnir , 12 saman, me ar til gerum
drttarsokk ea rum tilheyrandi bnai.
S ess kostur skulu vrar dregnir rr ur en steypt
er.
Bta skal nausynlegri lengd vi vra aftur fyrir kapalfestingar
samrmi vi forskrift sem fylgir uppspennukerfi.
Vi drtt og framleislu kapla skal ess gtt a vrar dragist
ekki vi jr ea hreinkist. Ennfremur verur a vera tryggt
a sandur ea steypa komist ekki vraenda sem standa
aftur r kapalfestingum.
trustu varkrni og vandvirkni skal gtt vi samsetningu
kapla og frgang eirra mtum. ll samskeyti rra skulu
tt me lmbandi. ess skal einnig gtt a rr veri ekki
fyrir hnjaski eftir a eim hefur veri komi fyrir mtum.
hpunktum kapalrra skal koma fyrir tloftunarrrum sem
eru ekki opnu fyrr en skmmu ur en grautun er
framkvmd.
84.361 Kaplar, 12 x 13 mm
8 - 14
Alverk '95
- 87 -
Festa skal kapalrr og kapalstla annig a kapalrrin gangi
hvorki niur ea fljti upp vi niurlgn steypu
Ef v verur ekki vi komi a sja kapalstla bitalykkjur
ea ara jrnalgn ur en kaplar eru lagir mtin verur a
gta ess a rafsuuneistar geti ekki falli kapalrr ea vra.
Bent er a hgt er a f srstakar skrfaar festingar til a
festa kapalstla me. ur en steypa hefst skal fari vandlega
yfir ll rr og samskeyti eirra eftir v sem vi verur komi
og gengi r skugga um a au su heil og vatnstt.
Ennfremur skal athuga hvort kapalfestingar su rtt stasettar
og vel festar svo og a jrnalgn kringum r s rtt stasett
og tryggilega fest.
Kaplar liggja lausir blikkrrum ar til eir eru spenntir me
ar til gerum dnkrafti er steypa hefur n eim styrk sem
mlt er fyrir um.
Srstaklega skal agtt a milna kapla falli nkvmlega
a milnu kapalfestinga og a endafletir kapalfestinga su
hornrttir milnu kapla.
Vi tlagningu og titrun steypu arf a varast a staftitrarar
liggi rrum og skemmi au.
f) Uppgjr miast vi yngd spennivrs fullfrgengnum
kplum. Lengd kapla reiknast 0,8 m aftur fyrir kapalfestingar..
Mlieining: kg.
84.37 Uppspenna og grautun
efnis vegna uppspennu og grautunar kapla, .m.t.: Flutningur
og uppsetning spenni- og grautunarbnaar, kostnaur vegna
nausynlegra prfana samt fyllingu rtaka vi kapalfestingar.
b) Spennibnaur skal vera samrmi vi spennilista.
Blndunar- og grautunarbnaur skal vera af eirri ger sem
hentar verkinu og er hur samykki eftirlitsins.
Blndunarhlutfll vellings kveast samri vi eftirliti en
eftirfarandi yngdarhlutfll skulu hfuatrium lg til
grundvallar:
Sement: 1
Vatn: 0,40 0,04
blendi: skv. upplsingum framleianda.
Vatnsmagni skal haldi lmarki innan ofangreindra marka
mia vi a dling vellings geti fari fram me elilegum
htti.
Sementsvellinginn skal blanda jafnum og hann notast og
m aldrei nota velling sem hefur veri blandaur fyrir meira
en 1/2 klst.
Sement skal uppfylla krfur skv. gr. 84.4.b).
Vatn skal uppfylla krfur skv. gr. 84.4 b).
Nota skal blendi me enjandi hrifum en a m ekki
minnka hin verndandi hrif sementsvellingsins spennivrinn,
.e. ekki minnka pH-gildi sementsvellingsins. Upplsingar
um tegund, ger og framleislu blendisins samt aal- og
aukaverkunum ess, .m.t. Cl-innihald, skulu liggja fyrir ur
en blndun hefst og vera samykkt af eftirlitinu.
Rmmlsbreyting skal liggja innan markanna 0-12% eftir 24
klst.
Vatnsskilnaur skal vera minni en 2% eftir 3 klst og skal aldrei
vera meiri en 4%. Eftir 24 klst. skal allt a vatn af yfirbori
snisins er skilist hafi fr vera horfi inn sni aftur.
rstiol sementsvellings skal vera 25 MPa ea meira.
Allar niurstur skulu vera mealtl a.m.k. 2 prfana.
c) Uppspenna og grautun skal framkvmd af vinnuflokki sem
stjrna er af manni sem hefur reynslu vi tilsvarandi verk og
eftirlit samykkir. Ngjanleg reynsla telst a hafa unni a
uppspennu me vikomandi kerfi einu sinni sastlinum
2-3 rum og haft verkstjrn verksins me hndum.
Uppspennu skal framkvma samrmi vi spennulista sem
eftirlit leggur fram. ar er m.a. kvei um hvaa tki skulu
notu, hvaa r kaplar eru spenntir, uppspennukraft,
lengingar vra vi uppspennu, mlistur og mrk aflestra
mlitkjum.
Allar lengingar og mlistur skulu skrar spennilistann
og hann lagur fram til samykktar og skal llum skilyrum
spennilistans fullngt. S svo ekki um einstaka kapla, skal
leita samrs vi eftirlit um agerir til rbta.
egar yfirbygging er bygg fngum annig a fangar eru
spenntir saman skal uppspenna ger 2 repum.
1) Spennt skal eftir 3 - 5 daga ea egar steypa hefur
n 30 - 40% af rgerum 28 daga styrk. Spennt
skal upp 10 - 30% af endanlegum spennikrafti
nema mlt s fyrir um anna.
2) Lokauppspenna.
Eftir a eftirlit hefur yfirfari spennilistann og samykkt hann
skriflega skal skera vrendana 30-50 mm aftan vi lspltur.
Vrenda skal skera me skurskfum en ekki loga.
Mlt er me v a nota srsmu lok sem hylja lspltu og
vraenda en annig tbin a hgt s a hleypa lofti t.
ur en grautun hefst skal sannreyna a kapalrr su opin
me v a blsa gegn um au me rstilofti. rstilofti
skal vera laust vi olu.
Sementsvellingi er dlt kapalrr, en ur en dling hefst
skal gengi annig fr kapalendum a tryggt s a eir su
ngjanlega ttir svo sementsvellingurinn tapist ekki t
mefram lspltum og lskeilum.
Vi tloftunarrr og kapalfestingar ar sem ekki er dlt inn
um skal koma fyrir gmmi- ea plastslngu sem framlengir
tloftun a.m.k. 0,75 m upp fyrir steypuyfirbor.
egar dling hefst rrin skal ess gtt a halda sem
jfnustum hraa - u..b. 6 til 12 m/mn og skal dlingunni
haldi fram uns jafnt rennsli n loftbla kemur t um
tloftunarslngur.
Sem vimiun er a yfirleitt ngjanlegt a tappa af
tloftunarslngum u..b. 10 - 15 l.
8 - 15
Alverk '95
- 88 -
Eftir a llum tloftunarstum hefur veri loka skal halda
a.m.k. 1,0 MPa rstingi kaplinum 3-5 mn en skal
opna tloftunarstta einn einu til ess a hleypa t loftblum.
Milli ess sem hleypt er t skal rstingur aukinn aftur upp
a.m.k. 1,0 MPa.
Eftir a dling hefst kapal m ekki stva hana. Ef eitthva
kemur veg fyrir a etta s hgt, skal dla sements-
vellingnum strax t me vatni og skal v ekki htt fyrr en
hreint vatn kemur t um tloftunarrr og enda. Eftir a
vatnsdlingu er loki skal blsa vatninu t me lofti.anga
til tryggt er a vatn sitji ekki rrinu.
Um grautun kldu veri, .e. egar hitastig fer niur fyrir 5
C, gildir eftirfarandi:
Valkostur 1:
Kapalrrin skulu hafa veri heitari en 3 C 48 klst.
ur en grautun fer fram.
Sementsvellingurinn skal vera milli +5 C og +25 C
heitur egar honum er dlt rrin og skal gta ess
a blndunarker og allur tkjabnaur s hitaur
annig a grautur klni ekki vi snertinu vi au.
Kapalrr sem bi er a grauta mega ekki klna niur
fyrir + 3 C fyrr en sementsvellingurinn er orinn
frostheldinn
Valkostur 2:
Nota m frostheldna blndu. Ger blndunnar skal
studd fullngjanlegum prfunum og ggnum sem sna
reianleika hennar til essara nota. Notkun blnd-
unnar er h samykki eftirlits.
egar dlingu er loki og sementsvellingur hefur n
ngjanlegum styrk (eftir ca 12-24 klst) eru lokin fjarlg.
Steypa skal rtk vi kapalfestingar me steypu blandari
jlniefni. Ef ekki eru fyrirmli um anna skulu steypufletir
lmbornir me 2ja tta steypulmi og gengi fr jrnalgn
rtaki ur en steypt er.
Gera skal skrslu um framkvmd grautunar ar sem
eftirfarandi er skr:
1) Dagsetning og tmi.
2) Hitastig og veurfar.
3) Blndunarhlutfll sementsvellings.
4) rstingu vi inndlingu.
5) Truflanir inndlingu.
6) Arar athugasemdir
d) Sementsvelling skal prfa me tilliti til styrkleika,
rmmlsheldni og vatnsskilnaar og skal taka 2 sni til
prfunar fyrir hvern dag sem blanda er.
Sni r sementsvellingi skulu tekin r tloftunarstt ea vi
kapalfestingu fjrst eim sta sem dlt er inn.
Styrkur skal prfaur sem rstiol tveggja svalninga r
hverju prfi.
Rmmlsheldni er mld annig a gegnstt plastrr ea
mliglas 50 - 100 mm verml, 200 - 300 mm htt, er
fyllt upp ca a 3/4 hlutum. ltinu er loka og a geymt
vi ca + 18 C. H sementsvellings og vatnsyfirbors mlist
nkvmlega eftir eftir 1, 3 og 24 klst. Rmmlsbreyting skal
liggja innan markanna 0 - 12% eftir 24 klst.
Vatnsskilnaur er skilgreindur sem hlutfalli milli har vatns
mliglasinu eftir 3 klst og upphaflegrar har vellings.
Vatnsskilnaurinn skal vera minni en 2% eftir 3 klst og skal
ekki vera meiri en 4%. Eftir 24 klst. skal allt a vatn af
yfirbori snisins er skilist hafi fr vera horfi inn sni
aftur.
Til vimiunar um jlni sementsvellingsins m nota mlingu
flanleika en flanleiki sementsvellings er mldur sem
s tmi sem 2 ltrar eru a renna gegn um trekt af stalari
str. Hfilegt ml flanleika sementsvellings er t < 15
sek.
Trektin skal vtt ur en prfun er ger.
Strir trektarinnar eru:
Nesti hluti trektarinnar: 35 mm langt rr me innra
verml 12,5 mm.
Mihluti trektarinnar: 230 mm hr keilustfur me
minnsta verml jafnt og 12,5 mm og strsta verml
jafnt og 177 mm (hvoru tveggja innri ml).
Efsti hluti trektarinnar: 75 mm hr svalningur me
innra verml 177 mm.
Frostheldni er mld sem s fjldi klst. x 15 C sem
sementsvellingur arf til ess a standast eftirfarandi prf:
1 lters lt er fyllt af 50/50% blndu af ethylen-glykol/vatn
og loka me ttu loki sem er tbi fyllingarrri me krana,
tloftunarventli og stigrri me kvara til ess a mla
rmmlsbreytingu.
Hitaskynjari er festur sni af sementsvellingnum sem hefur
harna vi ekktar astur og annig safna upp ekktum
fjlda klst. x C.
Sni er sett plastpoka og sett ofan lti annig a egar
sni klnar minnkar rmml ess rttu hlutfalli vi hitastigi
anga til vatni hrppum snisins frs. Vi a leysist t
varmi sem hkkar hitastig snisins og ar me er bi a
tmasetja hvenr sni frs.
Ef engin rmmlsaukning verur vi a a sni frs telst
a frostoli.
Vi treikning fjlda klst. x 15 C eru lg saman margfeldi
klst. x f(t)
klst = s fjldi klst. sem sni hefur haft hitastigi t C
f(t) = hitahur fasti tekinn r eftirfarandi tflu:
tC
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
f ( t )
0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 1,2 1,4 1,6 1,9
Til ess a hgt s a kvara nkvmlega hvenr
sementsvellingur me kvenum blndunarhlutfllum og
blendi er orinn frostolinn arf a gera prfun snum me
mismunandi fjlda klst. x 15 C.
e) Nkvmnismrk uppspennu eru tilgreind spennilista.
f) Uppgjr miast vi fjlda spenntra og frgenginna kapla.
Mlieining: stk.
8 - 16
Alverk '95
- 89 -
84.4 Steypa
steypu, .m.t.: Allur kostnaur vi vinnslu og flutning
steypuefnis byggingarsta, framleisla steypu, flutningur
steypu byggingarsta, mttaka steypu, niurlgn steypu,
verndun gegn rkomu, frosti og ofornun mean flutningi,
niurlgn og hrnun stendur, dling og urrkun mta vegna
undirvatnssteypu, hreinsun yfirbors undirvatnssteypu,
frgangur og hreinsun tkja og verkfra. Einnig er innifalinn
allur kostnaur og efni vi a koma fyrir hitaskynjurum
steypu.
ll steypa og steypuefni sem verktaki leggur til skal standast
krfur. Kostnaur vegna nausynlegra prfana og rannskna
sem gera arf skal vera innifalinn einingaverum steypunnar.
Allar niurstur rannskna sem verktaki ltur gera og leggur
fram til snnunar gum steypunnar teljast eign verkkaupa.
b) Varandi skilgreiningu hugtaka, sem ekki er lst
srstaklega, vegna framleislu og niurlagnar steinsteypu
vsast til FS ENV 206:1990 kafla 3.
Blndunarhlutfll sements, fylliefna og vatns samt blendis
og auka, ef notu eru steypu, skulu lta krfum um eiginleika
ferskrar og harnarar steypu, ar me m telja stinnleika,
elismassa, styrk, haldgi og verndun innsteypts bendistls
gegn tringu. Steypan skal vera annig samsett a hn veri
hfilega jl mia vi r byggingaraferir sem nota .
Blandan skal hnnu annig a mguleikar askilnai og
blingu ferskrar steypu s lgmarki.
Steypa skal alltaf uppfylla grundvallarkrfur skv. greinum 5.2-
5.10 skv. FS ENV 206:1990, s ekki mlt fyrir um tarlegri
krfur.
Sement: Nota skal Portland sement me 7,5% ksil-
ryksblndun, CEM II/A-M, styrkleikaflokkur 42,5R skv.
ENV 197-1, alla steypu nema anna s teki fram.
Fylliefni: Sldurferill fylliefna skal a ru jfnu liggja innan
eirra marka, sem gefin eru eftirfarandi mynd:

Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
0,063 9 2
0,125 14 5
0,25 20 8
0,5 30 11
1 43 17
2 55 24
4 68 34
8 82 47
16 98 66
31,5 94
Mesta steinastr fylliefna skal vera samrmi vi a sem
kvei er um hina einstku umhverfisflokka nema mlt s
fyrir um anna.
Fylliefni skulu ekki innihalda skalega efnistti slku magni
a a geti haft neikv hrif haldgi steypunnar.
Alkalvirkni fylliefnis skal prfa skv. ASTM C 227 og skulu
mldar enslur prfhluta liggja innan markanna 0,05% eftir
6 mn. og 0,1% eftir 12 mn. mia vi a sement sem nota
er mannvirki.
NaCl innihald fylliefna skal vera minna en 0,06% mia vi
urrt efni.
Berggreining. skileg samsetning fylliefna er a a.m.k. 60%
fylliefna s flokki 1 og minna en 10% s flokki 3 egar
flokka er eftir berggreiningarkerfi Rb 57:1989.
Blendivatn: Vatn til blndunar m ekki innihalda skalega
efnistti slku magni a a hafi hrif set steypu, hrnun
ea haldgi hennar ea orsaka tringu bendistls. Almennt
gildir a vatni skal vera lka a gum og neysluvatn.
blendi: (e:admixtures, t.d. loftblendi, vatnsspari, jlniefni,
srvirk jlniefni). blendi skulu ekki innihalda skalega
efnistti slku magni a a geti haft neikv hrif
haldgi steypunnar ea orsaka tringu bendistls. blendi
skulu vera af viurkenndri ger og hrif ess loftmyndun
steypu annig a krfur um loftinnihald og loftdreifingu
verunarolinni steypu su innan vieigandi marka
Ef ekki eru fyrirmli um anna skulu srvirk jlniefni vera
af Melamin ger. nnur jlniefni ea vatnssparandi efni
eru ekki leyf nema snt s fram a me yggjandi htti
a samverkun eirra og loftblendis su annig a loftmagn
og loftdreifing su innan tilgreindra marka.
aukar: (e: additives, t.d. ksilryk, pozzolanefni, fly ash).
aukar skulu ekki innihalda skalega efnistti slku magni
a a geti haft neikv hrif haldgi steypunnar ea
orsaka tringu bendistls. aukar skulu vera af viurkenndri
ger og hrif eirra loftmyndun steypu annig a krfur
um loftinnihald og loftdreifingu verunarolinni steypu su
innan vieigandi marka
Steypa: Unnt er a lsa steypu sem hannari blndu me
v a tilgreina eiginleika steypu sem krafist er (sbr. FS
ENV 206 kafla 7) ea sem fyrirskrifari blndu me v a
gefa forskrift a samsetningu hennar, grundvelli forprfana
ea langtmareynslu af sambrilegri steypu.
Hnnu blanda: Steypublanda ar sem verkkaupi ber byrg
a tilgreina krfur um eiginleika og arar krfur og
verktakinn ber byrg a afhenda blndu sem fullngir
eiginleikakrfum og rum krfum.
S ekki mlt fyrir um anna skal mia vi a steypu s lst
sem hannari blndu.
Fyrirskrifu blanda: Steypublanda ar sem verkkaupi tilgreinir
samsetningu blndunnar og eirra efna sem nota skal.
84.4 Steypa
8 - 17
Alverk '95
- 90 -
Verktakinn ber byrg a afhenda hina tilgreindu blndu en
ber ekki byrg eiginleikum steypunnar.
Steypa er flokku umhverfisflokka tengda umhverfis-
astum samrmi vi FS ENV 206:1990 tflu 2. skv.
eftirfarandi:
Umhverfisflokkur 2b.
Utanhss
reitnum jarvegi og/ea vatni
Utanhss ar sem rakastig er htt
kafi vatni.
Umhverfisflokkur 4b.
A hluta kafi sj
skvettusvi
mettuu saltlofti.
Ef ekki eru fyrirmli um anna skulu lgmarkskrfur vera
skv. eftirfarandi tflu:
Umhverfisflokkur 2b 4b
Styrkleikaflokkur C30 C35
Lgmarks sementsmagn 400 kg/m
3
400 kg/m
3
Loftmagn 6 % 6 %
Mesta steinastr 32 mm 32 mm
Steypuhula 30 mm 50 mm
v/s-tala 0,45 0,4
Loftdreifing: Yfirbor loftbla: 25 mm
-1
25 mm
-1
Fjarlgarstuull < 0,2 < 0,2
rstistyrkur: rstistyrkur steypu f
ck
er settur fram sem
kennistyrkur og er skilgreindur sem a styrkgildi sem vnta
m a 5% allra mgulegra styrkmlinga muni lenda undir
fyrir steypu sem um er a ra. Styrkinn skal kvara skv.
ISO 4012 28 daga gmlum snum, sem eru mtu skv. ISO
1920 sem svalningar me verml 150 mm og h 300 mm
og verku skv. ISO 2736 me breytingum Viauka A FS
ENV 206:1990.
Steypa er flokku eftir rstistyrk styrkleikaflokka sem eru
tknair me bkstafnum C samt kennistyrk f
ck
. MPa. Teki
er mi af eftirfarandi styrkleikaflokkum:
C20, C25, C30, C35, C40, C45, C50, C55, C60, C65, C70,
C75, C80.
Steypa sem er ekki samrmi vi krfur um rstistyrk :
Ef steypa er ekki samrmi vi krfur um rstistyrk annig
a muni 1 styrkleikaflokki, skal gera eftirfarandi rstafanir
:
Finna skal stur fyrir hinum lga rstistyrk og gera
nausynlegar rstafanir sem samykktar eru af
eftirliti.
Frdrttarkvum verur beitt skv. kafla I.6.2
Ef steypa er ekki samrmi vi krfur um rstistyrk annig
a muni 2 styrkleikaflokkum skal gera eftirfarandi
rstafanir :
Finna skal stur fyrir hinum lga rstistyrk og gera
nausynlegar rstafanir sem samykktar eru af
eftirliti.
Verktaki skal bora kjarna r vikomandi hluta og eir
prfair skv. ASTM C42 og ASTM C823. Kjarna-
verml svalninga skal vera 75-95mm. Fyrirkomulag
snatku skal samykkt af eftirliti. Ef ekki eru fyrirmli
um anna skal fjldi svalninga vera 9.
Verunarol: Verunarol steypu skal sannreynt me frost-
uprfi 3% NaCl-upplausn skv. SS 137244 fr 1-4-1988
(afer A), tfrsla III.
Flgnun eftir 28 frostuumferir skal vera undir 0,5 kg/m
2
yfirbors til ess a steypan teljist verunarolin.
Steypa sem er ekki samrmi vi krfur um frost-
uprf :
Ef steypa er ekki samrmi vi krfur um frost-u prf
annig a flgnunin er 0,5 - 0,7 kg/m
2
, skal gera eftirfar-
andi rstafanir:
Finna skal stur fyrir flgnuninni og gera nau-
synlegar rstafanir sem samykktar eru af eftirliti.
annig a flgnunin er 0,7-1,0 kg/m
2
, skal gera eftirfarandi
rstafanir:
prfair skv. SS 137244 (afer A), tfrsla III. Fjldi
kjarna skal kveinn annig a r snum nist a.m.k.
helmingur af upphaflegum fjlda prfana annig a
hvert prf tilsvari nett prfuu yfirbori u..b. 40.000
mm
2
. Fyrirkomulag snatku skal samykkt af eftirliti.
annig a flgnunin er >1,0 kg/m
2
, skal gera eftirfarandi
rstafanir:
prfair skv. SS 137244 (afer A), tfrsla III. Fjldi
kjarna skal kveinn annig a r snum nist a.m.k.
helmingur af upphaflegum fjlda prfana annig a
hvert prf tilsvari nett prfuu yfirbori u..b. 40.000
mm
2
. Fyrirkomulag snatku skal samykkt af eftirliti.
Steypuekja: Steypuekja skal uppfylla krfur ASTM C309-81
c) Steypuvinnan byggingarsta skal vera undir stjrn og
byrg steypustjra. Hann skal vera verkfringur ea
tknifringur me haldga kunnttu og reynslu
steyputkni og steypuvinnu. Steypustjrinn skal kvea um
blndun steypunnar og stjrna og bera byrg framleislu,
niurlagningu, herslu og ahlun hennar.
Verkstjrar vi framleislu og niurlagningu steypunnar skulu
hafa reynslu stjrn steypuvinnu.
Steypustjrinn og verkstjrar eiga a kunna skil eim
atrium er mestu vara vi blndun, niurlagningu og herslu
steypunnar og kunna til hltar a fara me au tki og vlar
sem nota arf.
Starfsflk sem starfar vi flutning, niurlgn og verkun steypu
skal hafa vieigandi ekkingu, jlfun og reynslu vikomandi
verkefnum.
84.4 Steypa
8 - 18
Alverk '95
- 91 -
Ekki m hefja steypuvinnu fyrr en eftirlit hefur gefi skriflegt
samykki fyrir steypublndun og vinnuaferum sem tlunin
er a beita.
Niurstur prfana skulu liggja fyrir til umsagnar a.m.k. 1
viku ur en rgert er a steypa.
Ngjanlegar birgir steypuefna - sements, fylliefna, blendis
og auka - skulu vera fyrirliggjandi til a tryggja a hgt s
a framleia og afhenda fyrirtla magn. Mismunandi gerir
steypuefna skal flytja og geyma annig a ekki s htta
blndun, mengun og skemmdum efnanna. Srstaklega arf
a athuga eftirfarandi:
Sement og auka skal verja gegn raka og hreinindum
flutningi og geymslu.
Mismunandi tegundir sements og auka skulu
greinilega merktar og annig geymdar a mistk su
tiloku.
Sement pokum skal geyma annig a hgt s a nota
a eirri r sem a er afhent.
Ef fylliefni af mismunandi gerum ea kornastrum
eru afhent agreind skal ess gtt a halda eim
agreindum.
blendi skal flytja og geyma annig a elis- ea efna-
frilegar raunir (frost,hr hiti o,s,frv.) hafi ekki hrif
gi eirra. au skulu greinilega merkt og geymd
annig a mistk vi notkun eirra su tiloku.
Skmmtun steypuefna: Fyrir steypublndu ea blndur
sem framleia , skulu skrar blndunarleibeiningar liggja
fyrir, sem gefa nkvmar upplsingar varandi ger og magn
steypuefna.
Skmmtunarbnaur skal vera ngu reianlegur til a hgt
s a n eirri nkvmni sem krafist er.
Blndun steypu: Steypublndunartki skulu vera fr um
a n jafnri dreifingu steypuefnanna og jafnri jlni
blndunnar innan blndunartmans og vi fulla hleslu.
Blanda skal steypuefnin vlrnum blendi uns einsleit blanda
fst. Blndun skal talin byrja v augnabliki sem ll efni,
sem til hrrunnar arf, eru komin blendinn.
Blendinn skal ekki hlaa umfram uppgefna getu.
egar smum skmmtum af blendi ea aukum er btt , skal
leysa upp blendivatninu.
Steypu me loftmagn utan olvika skal fjarlgja af
byggingarsta, sj kafla 84.4 e.
egar arf a bta srvirkum jlniefnum blnduna
byggingarsta vegna skammvinnrar virkunar eirra, skal
steypan hafa n einsleitri blndun ur en eim er btt .
Eftir a eim hefur veri btt skal blanda steypuna a nju
ar til srvirka jlniefni er alveg leyst upp hrrunni og
hefur n fullri virkni.
blendi: Nota m srvirk jlniefni (Superplasticizers) til
blndunar steypu annig a sigml steypunnar veri innan
markanna 80-200 mm.
Mefer og blndun essara efna skal vera samrmi vi
leibeiningar framleianda og llum tilfellum skal hrrsla
steypubl vera 3-5 mn. eftir a blendi er sett hann.
Hvaa afer verur vihf skal kvei samr vi eftirlit
ur en steypuvinna hefst.
Snt skal fram a ekki s fari fram r eirri vatns-
sementstlu sem kvein var tilraunasteypu.
blendi vkvaformi skal meta til vibtar vatns vi treikning
v/s ef magn ess er meira en 3 l/m
3
.
Flutningur steypu: Flutningstki skulu vera ger fyrir
flutning steypu me sigmli skv. krfum.
Gera skal vieigandi rstafanir til a hindra askilna og
tap efna r blndunni ea mengun hennar mean flutningi
og losun steypunnar stendur.
Lengsti leyfilegi flutningstmi fer aallega eftir samsetningu
steypunnar og veurskilyrum. Steypan skal lg niur, ur
en jlni hennar minnkar og alltaf innan einnar og hlfrar
stundar fr v a sement er blanda vatni nema srstakar
rstafanir su gerar sem eftirliti samykkir.
Niurlgn steypu: Er verktaki hyggst hefja steypuvinnu skal
hann tilkynna a eftirlitinu me hfilegum fyrirvara.
Steypu skal leggja niur eins fljtt og aui er til a forast
eftir megni a tapa jlni.
Hefja skal niurlgn sem nst hornum og lgsta punkti
hallandi efnishluta.
Rr skulu notu til a koma steypu mtin ef htta er a
steypan askiljist vi of htt hindra fall ea vi a rekast
hindranir mtunum.
lrttum byggingarhlutum skal steypa a jafnai ekki hkka
rar mtunum en 1 m/klst. nema srstaklega hafi veri gengi
r skugga um a mt su ngilega sterk.
Leggja skal steypuna niur eins jfnum lgum og unnt er og
eigi ykkari en ca 0,40 m.
Steypu skal jappa vandlega mean hn er lg niur og henni
jafna umhverfis bendistl, strengi, rsamt og innsteypta
festihluti og inn horn mta annig a steypan myndi heilan
massa n holrma, sr lagi hulusvi.
ll steypa skal jppu me staftitrurum og a auki skal steypa
yfirbori glfs, lofts ea akbrautar jppu me yfirbors-
titrurum.
ur en a steypuvinnu lrtta hluta ramma kemur skal ess
gtt a hfilegur tmi s liinn fr v a veggir rammans
voru steyptir annig a ekki myndist sprungur mtum veggja
og glfs. essi tmamunur rst m.a. af hitastigi steypu,
hitastigi umhverfis, v/s-hlutfalli steypunnar, blndunarefnum,
steypuhraa veggjum o.fl. Verktaki skal leggja fram tillgu
til samykktar fyrir eftirliti a vinnufyrirkomulagi vi ennan
verktt.
Vi steypu yfirbyggingar fngum skal srstaklega vanda
til a vinna saman gamla og nja steypu me tilliti til slttleika.
Mestu jfnur steypuyfirbors skulu vera inna eirra marka
sem mlt er fyrir um kafla 84.4 e). Su jfnur einhvers
staar meiri skulu r lagfrar samri vi eftirlit. Ef ekki
84.4 Steypa
8 - 19
Alverk '95
- 92 -
er hgt a lagfra galla yfirbori skal beita frdrttar-
kvum samkvmt kafla I.6.2.
Vi steypu yfirbyggingar stlbitum m bast vi a
sementstaumar leki niur stlbitanna. Gera skal rstafanir
til ess a steypan veri hreinsu af stlinu n stulauss
drttar annig a sementstaumarnir uppliti ekki mlninguna.
Titrun m ekki valda askilnai steypunni. Staftitrara skal
halda v sem nst lrtt, stinga honum niur me ca 300
mm millibili og halda honum hverjum sta 10 - 20 sek
Titrarinn skal n a ganga niur nsta lag fyrir nean og
skal hann dreginn upp 10 - 12 sek .e svo hgt, a holan
eftir hann lokist rugglega. Titrunin skal vera kerfisbundin
og ger annig a ttleiki steypunnar veri sem mestur.
Titrara m ekki nota til a flytja steypu til hliar mtum.
Titrun mta er ekki leyf.
Fjldi, str og afkst titrara skal vera samrmi vi
vinnuhraa, str efnishluta og magn jrnabendingar. Sem
vimiun skal a jafnai vera 1 stk. fyrir hverja 3 m
3
/klst sem
steyptir eru.
rigningu skal niurlgn haga annig, a rigningarvatn
blandist ekki saman vi steypuna ea skemmi endanlegt
yfirbor hennar.
Steypu m ekki leggja niur vatni nema vieigandi
rstafanir su gerar (sbr. undirvatnssteypa).
Steypuskil: Steypuskil skulu stasett eins og mlt er fyrir
um. Ef nausynlegt reynist af fyrirsum orskum a setja
steypuskil rum stum skal ganga fr eim samri
og me samykki eftirlits.
Yfirborsfer: egar rifalag hefur veri jafna rtta h
skal fa yfirbor ess t.d. me hrfu langs eftir skklinum.
Eftir a yfirborstitrari hefur veri dreginn af steypuyfirbori
skal a sltta annig a yfirborsfer veri sem jfnust.
akbraut skal draga stfan kst ltt langs eftir yfirborinu.
Yfirbor brka skal sltta vi efri brn mta sem skulu fylgja
nkvmlega rttum lnum og flum.
Ahlun og verndun: Ahlun og verndun ttu a hefjast
eins fljtt og aui er eftir jppun steypunnar og vara ar til
steypan er orin ngjanlega hr til a ola vikomandi raun.
Ahlun hindrar of fljta ornun, srstaklega vegna
slargeislunar og vinds. Haga skal vinnu annig a hgt s
a verja steypuna ofornun strax eftir niurlgn.
Aferir vi ahlun skal skilgreina ur en vinna hefst
byggingarsta og felast m.a. eftirfarandi agerum:
a sl ekki steypumtum fr,
a ekja steypuna me plastdk,
a leggja blautar yfirbreislur steypuna,
a a steypuna me vatni,
a mehndla steypuna me verkunarefnum sem
mynda verndandi himnur.
Fyrir steypu yfirbyggingu gildir a slarhring eftir a slttun
pltunnar lauk skal vkva pltuna og halda henni rakri 5-7
daga.
Vatn til vkvunar skal a gum vera sambrilegt vi
blndunarvatn og m ekki skilja eftir bletti snilegum
steypufltum.
Verndun ir vrn gegn tskolun vegna regns og streymandi
vatns, snggri klingu fyrstu dagana eftir niurlgn, hum
innri hitastigsmun, lgu hitastigi ea frosti.
Ekki m hefja steypuvinnu n srstaks vibnaar ef bast
m vi hitastigi 3 C ea lgra. essi undirbningur er hur
samykki eftirlits og felst m.a. eftirfarandi:
Vi losun skal hitastig steypu vera minnst 10 C.
Mt sem steypt er skulu hitu upp ur en steypuvinna
hefst.
Steypunni skal haldi vi hitastig yfir 3 C mlt vi
yfirbor fyrstu 4 dagana eftir niurlgn me ein-
angrandi yfirbreislum (vetrarmottum).
S steypt a eldri steypu (t.d. vi fangaskipti) skal
ess gtt a hitastig eldri steypunnar fari ekki niur
fyrir 10 C nstu 3 slarhringa eftir niurlgn steypu.
Einangrun og upphitun skal n 6 m inn eldri fangann.
Snt skal fram me hitamlingum a krfum um
hitastig s n.
Frgangur steyptum fltum: Frgangur steyptum fltum
eftir a mt eru fjarlg skal vera skv. eftirfarandi:
Snilegir fletir: Allar jfnur skulu slpaar af. Holur
eftir mtatengi skulu fylltar me mrblndu og er lg
hersla , a fletir su jafnir og ferargir.
Fletir undir jarfyllingu: Strri jfnur skulu teknar
af. Holur eftir mtatengi skulu fylltar. Holufyllingum
og vigerum skal a fullu loki ur en vinna vi
vatnsvrn hefst ef hennar er krafist.
Gallar steypuyfirbori: Komi ljs vi mtarif holur
ea hreiur steypunni, skal a egar tilkynnt eftirliti
og mun hann mla fyrir um vigerina. A jafnai
skal fjarlgja alla steypu umhverfis gallann uns komi
er fasta steypu ur en viger hefst og skal endanlegt
yfirbor vera rtt og sltt.
sltta og/ea vigera fleti skal mehndla enn frekar me
aferum samykktum af eftirliti uns tlit eirra er viunandi
a mati eftirlits.
d) Forprfanir: Forprfanir skal gera me ngjanlegum
fyrirvara til a athuga, ur en steypan er notu, hvernig hn
arf a vera samsett til a uppfylla allar krfur um eiginleika,
bi fersku og hrnuu standi, me tilliti til steypuefna
og srstakra astna byggingarsta.
Ef forprfanir eru gerar rannsknarstofu skal brotstyrkur
prfsteypunnar vera 1 styrkleikaflokki hrri en krafist er
mannvirkinu.
Samrmi vi krfur: Skoun, snataka, fjldi sna og
vimianir um samrmi vi krfur skulu fylgja eim aferum
sem gefnar eru skv. eftirfarandi Tilviki 1 og Tilviki 2.
rstistyrkur: Samrmiseftirlit fyrir steypustvar sem
framleia reiublandaa steypu, verksmijur sem framleia
forsteyptar einingar og byggingarstai skal sannprfa me
ru af eftirfarandi kerfum:
84.4 Steypa
8 - 20
Alverk '95
- 93 -
Tilvik 1 - Sannprfun vottunaraila.
Sannprfun samrmi er ger af viurkenndum
vottunaraila t.d. eins og skilgreint er ST EN 45011
til a sannprfa a framleislan lti framleislustringu
skv. FS ENV 206:1990 grein 11.2 og a niurstur
prfana framleislustringarinnar uppfylli r krfur
sem gerar eru til eiginleika steypunnar (sbr. FS ENV
206:1990 grein 11.3.5 til 11.3.11).
Sem hluta af essari sannprfun getur hinn viurkenndi
vottunaraili prfa sni sem hann hefur sjlfur teki
r framleislunni til a athuga niurstur framleislu-
stringarinnar.
Snatkutlun getur veri me tvennum htti:
1: Samrmi byggt snatku r hluta steypumagnssins:
egar samrmi eirrar reiublnduu steypu sem
afhent er hefur egar veri sannprfa af vottunaraila
(tilvik 1), a v tilskildu a sannprfunin hafi veri
bygg a.m.k. 15 prfunarniurstum, gildir um
sannprfun samrmi byggingarsta a:
Gildi = 1,48 m nota fyrir snafjlda n6 me v
a nota Vimiun 1.
Fyrir 3 sni og me v a nota vimiun 2 skal
styrkurinn fullngja eftirfarandi skilyrum:
X
3
f
ck
+ 3 og x
min
f
ck
- 1
2: Samrmi byggt viurkenndri vottun steypunnar.
byggingarsta er snataka og samrmisprfun ekki
nausynleg ef:
samrmi eirrar reiublnduu steypu sem afhent er
hefur veri sannprfa af vottunaraila skv. FS ENV
206:1990 grein 11.3.5.2 og fullngjandi niurstur
prfana snum, sem tekin eru r samfelldri
framleislu, og snum sem tekin eru byggingarsta,
liggja fyrir hj seljanda reiublnduu steypunnar.
Snin skulu tekin r smu steyputt sustu 7 dgum
framleislu.
Tilvik 2 - Sannprfun verktaka.
Ef ekkert viurkennt vottunarkerfi er fyrir hendi, skal
hft starfsflk vegum verktaka ea fulltra hans gera
sannprfun. Sannprfa skal a prfanirnar fram-
leislustringunni su r rttu mia vi steypu-
eiginleika sem krafist er (sbr. FS ENV 206:1990 grein
11.3.5 til 11.3.11). Sem hluta af essari sannprfun
getur verkkaupi prfa sni sem hann hefur sjlfur
teki r framleislunni til a athuga niurstur
framleislustringarinnar.
S ekki mlt fyrir um anna ea um anna sami er taka
sna byrg verktaka.
Til ess a skera r um samrmi rstistyrks vi krfur er
v magni steypu sem arf bygginguna, burarvirki,
burareiningu o..h., skipt niur hluta til snatku og skori
r um samrmi fyrir hvern hluta. Heildarmagn steypu
hverjum hluta skal vera framleitt vi astur sem teljast r
smu (.e. smu ttar). Steypugerir m telja til smu ttar,
ef r eru r sementi af smu ger og styrkleikaflokki og fr
sama framleianda, og fylliefnum me sama jarfrilega
uppruna og af smu ger (mlu ea mlu). Ef blendi ea
aukar eru notair geta eir mynda srstakar ttir.
Innan hverrar ttar skal finna og lsa v sambandi sem gildir
milli mikilvgra eiginleika steypublandna.
rstistyrkur skal metinn t fr snum sem tekin eru
vinnusta og eru einkennandi fyrir steypuna.
Ef ekki er mlt fyrir um anna skal hvert sni innihalda a.m.k.
3 prfhluta.
Ef ekki eru fyrirmli um anna skal lgmarkssnataka vera
samkvmt eftirfarandi:
Fyrir hvern hluta skal taka minnst 6 h sni (tekin
hvert snu lagi) r allt a 150 m
3
og fyrir hverja 100
m
3
umfram a skal taka 2 sni.
Gert er r fyrir samrmi vi krfur ef niurstur prfana
fullngja:
Vimiun 1: Ef um 6 ea fleiri sni er a ra
essi vimiun gildir egar samrmi er kanna me
v a skoa niurstur 6 ea fleiri sna sem tekin
eru hvert ftur ru og hafa styrkinn x
1
,x
2
,...x
n
.
Styrkur snis skal vera mealtal niurstana r rem
ea fleiri prfhlutum.
Styrkurinn skal fullngja eftirfarandi skilyrum:
X
n
f
ck
+ s
n
og x
min
f
ck
- k
ar sem :
x
min
= lgsta einstaka gildi r snamenginu,
X
n
= mealtalsstyrkur snamengisins
s
n
= staalfrvik niurstana styrkmlinga r
snamenginu
f
ck
= tilgreindur kennistyrkur steypunnar MPa.
og k eru gildi tekin r eftirfarandi tflu samrmi
vi fjlda sna menginu ar sem n = fjldi sna.
n k n k
6 1,87 3 11 1,58 4
7 1,77 3 12 1,55 4
8 1,72 3 13 1,52 4
9 1,67 3 14 1,5 4
10 1,62 4 15 1,48 4
Vimiun 2: Ef skera skal r um samrmi steypu lgum
styrkleikaflokki, allt a C25, og magni allt a 150 m
3
m
taka 3 h sni (tekin sitt hvoru lagi).
essi vimiun gildir egar samrmi er kanna me
v a skoa niurstur riggja sna sem tekin eru
hvert eftir ru og hafa styrkinn x
1
, x
2
, x
3
.
Styrkur snis skal vera mealtal niurstana r rem
ea fleiri prfhlutum.
Styrkurinn skal fullngja eftirfarandi skilyrum:
X
3
f
ck
+ 5 og x
min
f
ck
- 1
ar sem X
3
= mealtalsstyrkur essara riggja sna.
Ef niurstur prfana snum uppfylla ekki krfur um
samrmi ea eru ekki fyrir hendi, ea ef lleg vinnubrg
ea hrif slmra veurskilyra (t.d. frosts) gefa tilefni til
efasemda um styrk, haldgi og ryggi burarvirkis, getur
84.4 Steypa
8 - 21
Alverk '95
- 94 -
veri nausynlegt a gera vibtarprfanir skv. ISO 7034
kjrnum teknum r tilbnu burarvirkinu, ea gera m prfanir
sem eru sambland af kjarnaprfunum og skalausum
prfunum fullgeru burarvirkinu, t.d. skv. ISO 8045, ISO
8046 ea ISO 8047.
Ef ekki er mlt fyrir um anna skulu prfanir og tni prfana
vera skv. eftirfarandi:
Prfanir steypuefnum skv. tflu 14 FS ENV
206:1990.
Eftilit me bnai skv. tflu 15 FS ENV 206:1990.
Eftirlit me framleisluaferum og steypueiginleikum
skv. tflu 16 FS ENV 206:1990.
Steypueftirlit verktaka egar um reiublandaa steypu
er a ra skv. tflu 17 FS ENV 206:1990
Mlingar lofti skal gera steypu r steypubl bygg-
ingarsta.
Verunarol, samrmi vi krfur: Til kvrunar hvort
steypan stenst tilskildar krfur um frost- uprf skal, ef
ekki eru fyrirmli um anna, gera 2 prf fyrir hverja 200 m
3
.
Fyrir hverja 100 m
3
umfram a skal gera 1 prf. Fjldi sna
skal kveinn annig a r eim nist ngjanlegur fjldi
prfhluta annig a hvert prf tilsvari nett prfuu yfirbori
u..b. 40.000 mm
2
. egar sni eru tekin skal alltaf mla sigml
og loftinnihald ferskrar steypu. Auk ess skal mla
fjarlgarstuul og yfirbor loftbla harnari steypu fyrir
hvert sni.
e) Mesta leyfileg nkvmni vi sementsmlingu er 1,5
%.
Vatn skal vegi ea mlt eftir rmmli. Leirtta skal fyrir
yfirborsraka fylliefnanna. Mesta leyfileg nkvmni
heildarvatnsinnihaldi hverrar hrru er 2 %.
Fylliefnin skulu vegin og er yngd eirra miu vi
yfirborsurrt efni, a vibttri yngd raka efninu. Mesta
leyfileg nkvmni vi mlingu fylliefni er 5%.
blendi formi kvou ea vkva skulu anna hvort vegin ea
mld eftir rmmli. Allar slkar mlingar skulu hafa a.m.k.
3% nkvmni.
Loftmagn steypu skal ekki vera minna en 4,5% og ekki meira
en 10%.
Mestu jfnur steypuyfirbors skulu vera inna eirra marka
sem gilda skv. tflu I6 fyrir vegflokk C1 og C2. Su jfnur
einhvers staar meiri skulu r lagfrar samri vi eftirlit.
f) Uppgjr miast vi magn fullfrgenginnar steypu skv.
fyrirmlum og breytingum sem samykktar hafa veri.
Mlieining: m
3
.
84.41 Steypa skkla
steypu skkla og rifalag undir skkla, .m.t.: Allur kostnaur
vi vinnslu og flutning steypuefnis byggingarsta,
framleisla steypu, flutningur steypu byggingarsta, mttaka
steypu, niurlgn steypu, verndun gegn rkomu, frosti og
ofornun mean flutningi, niurlgn og hrnun stendur.
f) Uppgjr miast vi magn fullfrgenginnar steypu skkla
og rifalag.Vi treikning magni rifalag skal vi a
mia, su ekki mlt fyrir um anna, a rifalagi ni 200
mm t fyrir tbrn skkla. H ess og stllun skal kvein
fyrirfram samri vi eftirlit.
Mlieining: m
3
.
84.42 Steypa stoveggi
steypu stoveggi og rifalag undir stoveggi, .m.t.: Allur
kostnaur vi vinnslu og flutning steypuefnis byggingarsta,
Mlieining: m
3
.
84.43 Steypa stpla
steypu stpla og rifalag undir stpla, .m.t.: Allur kostnaur
vi vinnslu og flutning steypuefnis byggingarsta,
f) Uppgjr miast vi magn fullfrgenginnar steypu skkla
og rifalag.Vi treikning magni rifalag skal vi a
mia, su ekki mlt fyrir um anna, a rifalagi ni 200
mm t fyrir tbrn skkla. H ess og stllun skal kvein
fyrirfram samri vi eftirlit.
Mlieining: m
3
.
84.44 Undirvatnssteypa
steypu steyptri undir vatni, .m.t.: Allur kostnaur vi vinnslu
og flutning steypuefnis byggingarsta, framleisla steypu,
flutningur steypu byggingarsta, mttaka steypu, niurlgn
steypu, dling og urrkun mta vegna undirvatnssteypu,
hreinsun yfirbors undirvatnssteypu.
b) Ef ekki eru fyrirmli um anna skulu lmarkskrfur vera
skv. eftirfarandi tflu:
Undirvatnssteypa
Styrkleikaflokkur C35
V/S tala skal vera < 0,45
Lgmarks sementsmagn 430 kg/m
3
Steypuhula 80 mm 15 mm
blendi Skolstlt
Ef yfirbor undirvatnssteypu er ofar en 2 m undir lgsta
vatnsbori skal loftmagn steypu vera milli 3,5 - 6.5%
Fnefnisinnihald, sement og fylliefni, < 0,25 mm skal vera a
lgmarki 530 kg/m
3
.
84.41 Steypa skkla
8 - 22
Alverk '95
- 95 -
Ef ekki eru fyrirmli um anna skal steypt me skolstltri
steypu - anti wash out- og skal steypan hafa eiginleika
a sement skolist a mjg takmrkuu leyti r henni vatni
og a hn geti floti t annig a yfirbor hennar veri jafnt.
Eftirlit skal samykkja steypublndun og au blendi sem
tlunin er a nota me hlisjn af niurstum prfana.
c) Ef ekki eru fyrirmli um anna skal vi framkvmd
undirvatnssteypunnar fylgt leibeiningum "Norsk Betong-
forenings Publikasjon nr 5. gst, 1994; Prosjektering og
utfrelse av betongkonstruktjoner i vann"
Skolstlt steypa skal mynda minnst 0,4 m ykka vatnstta
pltu sem samt mtunum lokar fyrir vatnsstreymi inn
skkulmtin.
Byggingarhlutar skulu steyptir vistulaust upp h a
yfirbor steypunnar s komi upp r vatni. Ef me arf skal
v mannvirkinu skipt hfilega steypufanga me lrttum
steypuskilum.
d) Prfanir: Snataka til a sannreyna styrkleikaflokk
undirvatnssteypu skal lta reglum skv. kafla 84.4 d).
Gera skal steypuskrsla ar sem fram kemur m.a..
Sigml steypu hverjum steypubl.
Stighrai steypu mtum mldur llum thornum.
Lsing hreinsun steypuyfirbors undirvatnssteypu.
Ef einhverjar vsbendingar eru um a framkvmd undir-
vatnssteypu hafi misfarist skal a kanna og vieigandi
rstafanir gerar ur en skkull er steyptur.
Prfsteypa: Fyrir skolstlta steypu skal gera prfsteypur
vatni a vistddu eftirliti og prfa floteiginleika og rskolun
sements r steypunni.
f) Uppgjr miast vi magn fullfrgenginnar steypu undir
vatni skv. fyrirmlum og breytingum sem samykktar hafa
veri.
Mlieining: m
3
.
84.45 Steypa yfirbyggingu
steypu yfirbyggingu, .m.t.: Allur kostnaur vi vinnslu og
flutning steypuefnis byggingarsta, framleisla steypu,
steypu, verndun gegn rkomu, frosti og ofornun mean
flutningi, niurlgn og hrnun stendur. Einnig er innifalinn
steypu.
Mlieining: m
3
.
84.452 Steypa ramma
efnis vegna steypu ramma, .m.t.: Allur kostnaur vi vinnslu
og flutning steypuefnis byggingarsta, framleisla steypu,
steypu, verndun gegn rkomu, frosti og ofornun mean
flutningi, niurlgn og hrnun stendur. Einnig er innifalinn
steypu.
Mlieining: m
3
.
84.5 Steypa, yfirborsmehndlun
yfirborsmehndlun steypu, .m.t.: Hreinsun steypuyfirbors
me sandblstri, hrstivotti ea leysiefnum, vatnsvrn
me mnslani, bikh ea sambrilegum efnum og mlun.
f) Uppgjr miast vi flt fullfrgengins steypuyfirbors.
Mlieining: m
2
.
84.51 Hreinsun steypu
a) Verktturinn innifelur allan kostna, efni og vinnu vi.
hreinsun steypuyfirbors me sandblstri, hrstivotti ea
leysiefnum.
c) Hreinsa skal all lausa steypu og hreinindi af yfirborinu.
Einnig skal hreinsa alla sementsh og blsa allt laust ryk af
yfirborinu eftir sandblstur.
Vi hrstivott skal nota vatnsrsting > 30-40 MPa (300-
400 br
)
og skal vo allt yfirbori annig a sementsh og
hreinindi voist af. Leyfa skal steypunni a orna a.m.k. 2
slarhringa eftir hreinsun ur en hn er slanbu ea mlu.
f) Uppgjr miast vi hreinsaan flt steypuyfirbors.
Mlieining: m
2
.
84.52 Vatnsvrn steypu
vatnsvrn.
b) Vatnsvrn steypuyfirbors skal vera skv. fyrirmlum.
Mia er vi a:
Mnslan skal vera 40% upplausn, .e. 40%
mnslan / 60% upplausnarefni, (alkhl ea
terpentna).
Sloxan skal vera 7% upplausn .e. 7% sloxan / 93%
upplausnarefni.
c) Vatnsvrn me asfaltefni. Hafi flturinn veri
vlslpaur skal yfirbori veginn me hrstivotti skv.
kafla 84.51 c). Flturinn skal hafa orna 2 daga ur en
bikhin er borin hann og steypan skal vera a.m.k. 9
daga gmul. Verki skal unni ann htt a hver fangi
fullklrist einum degi. Verki skal unni urru veri
vi hitastig > 5 C. Efnisnotkun og verktilhgun skal vera
samkvmt fyrirmlum framleianda.
84.45 Steypa yfirbyggingu
8 - 23
Alverk '95
- 96 -
Vatnsvrn me monosilanbun.: Steypa skal vera minnst
20 daga gmul. Nausynlegt er a steypan s urr og skal
ekki framkvma verki nema gur urkur hafi veri sustu
tvo dagana ur. Efni skal bori 3 umferum. Fyrstu 2
umferirnar skulu bornar hver eftir annarri (blautt blautt)
en 3. umferin slarhring sar. Heildarefnisnotkun skal vera
a lgmarki 0,3 l/m
2
.
Vatnsvrn me sloxanbun.: Steypa skal vera minnst 20
daga gmul. Nausynlegt er a steypan s urr og skal ekki
framkvma verki nema gur urrkur hafi veri sustu tvo
dagana ur. Bera skal efni jafnt allan fltinn annig a
hann blotni allur og vkvinn ni a mynda fljtandi himnu
yfirborinu. Nota skal mjg lgrstan unarbna. Ef ekki
tekst a koma tilskildu magni fltinn einni umfer skal
eftir rfum fara fleiri umferir eftir a vkvagljinn er farinn
af yfirborinu en ur en flturinn ornar. Bera skal 2 umferir
allan fltinn og skal la vika milli umfera. Heildar-
efnisnotkun skal vera a lgmarki 0,4 l/m
2
.
f) Uppgjr miast vi flt fullfrgengins steypuyfirbors.
Mlieining: m
2
.
84.53 Mlun steypu
mlun steypuyfirbors.
b) Mlning skal vera samrmi vi fyrirmli.
c) Vinna vi mlun skal vera samrmi vi fyrirmli.
f) Uppgjr miast vi flt fullmlas steypuyfirbors.
Mlieining: m
2
.
84.57 Vatnsvarnarlag undir malbik
vatnsvarnarlag undir malbik
b) Vatnsvarnarlag skal vera samrmi vi fyrirmli. S ekki
anna teki fram m nota:
1: trefjastyrktan, plastblandaan (polymerblandaan)
asfaltdk sem framleiddur er sem vatnsvarnarlag brr.
Efnisgi skulu vera samrmi vi ZTV-BEL-B-1/
87 (Vorlufige Technische Vorschriften und Richtlinien
fr die Hersteelung von Brckenbelgen auf Beton).
Dkurinn skal hafa lmlag annarri hliinni sem brtt
er me gasloga egar dkurinn er lmdur niur..
2: vatnsvarnarlag r a.m.k. tveimur lgum af poly-
uretan samt tilheyrandi grunnum. Efni og uppbygging
skal vera samrmi vi ZTV-BEL-B-3/87 (Vorlufige
Technische Vorschriften und Richtlinien fr die
Hersteelung von Brckenbelgen auf Beton).
Efnin skulu ola lag vegna tlagningar malbiks, bi hita
og unga malbikunarvla.
Leggja skal fram fullngjandi prfunarvottor varandi
efnin fr viurkenndri prfunarstofnun.
c) Vatnsvarnarlagi skal unni skv. fyrirmlum framleianda
me hlisjn af ZTV-BEL-1 og 3.
Vi notkun polyuretanefna skal gta srstaklega a vrnum
aliggjandi hluta og umhverfis. Varnir og vinnutilhgun skulu
samykktar af eftirliti.
f) Uppgjr miast vi flt fullfrgengins steypuyfirbors undir
vatnsvarnarlagi.
Mlieining: m
2
.
84.6 Framleisla forsteyptra eininga
efnis vi mtasmi, innsteypta lyftikrka, rtk, sam-
skeytabna, jrnalgn, steypuvinnu og mehndlun eininga
vegna framleislu forsteyptra eininga.
b) Lgmarkskrfur til steypu skulu vera skv. fyrirmlum. Mt,
bendijrn og steypa skulu uppfylla skilyri kafla 84.2 b),
84.3 b), 84.4 b).
Allar einingar skulu merktar me ranmeri ea dagsetningu
framleisludags. Ef ekki er mlt fyrir um anna skulu r
hafa n a.m.k. 60% af rgerum styrk ur en r eru fluttar
vinnusta.
c) Einingar skulu geymdar annig a r su varar fyrir
ornun ann tma sem r eru a harna.
Vinna vi mt, jrnalgn og steypu skal vera samrmi vi
kafla 84.2 c), 84.3 c), 84.4 c).
e) olvik strum einstakra eininga skulu vera skv.
fyrirmlum.
Mlieining: HT.
84.61 Niurrekstrarstaurar
vegna framleislu steyptra niurrekstrarstaura samrmi vi
fyrirmli.
b) Stauraskeyti skulu hafa eftirfarandi hnnunargildi:
Togkraftur: Beygjustfni: Brotvgi:
[MN] EI:[MNm
2
] [kNm]
5 A 1,4 43
ar sem A = flatarml staurs m
2
.
Ef ekki eru fyrirmli um anna skal styrkleikaflokkur vera
minnst C40 .
Steypu staura m framleia n lofts og n krfu um frostol.
Langjrn staura skulu vera skv. 84.31.
lykkjur m nota kalddreginn r samkvmt DIN 488-4.
Minnsta verml langjrna er 10 mm
Staurar sem reknir eru niur klpp skulu tbnir me
bergsk.
Staurar skulu merktir nmeri ea dagsetningu framleisludags.
84.53 Mlun steypu
8 - 24
Alverk '95
- 97 -
c) Staurar skulu geymdir annig a eir su varir fyrir ornun
ann tma sem eir eru a harna og skulu hafa n rgerum
styrk ur en eir eru fluttir vinnusta ea reknir niur.
Langjrn staura skulu vera heil ef stauralengd L 12,0 m. Ef
arf a halda skulu langjrn skeytt me stfsuu ea
pressuum tengingum.
e) Endafletir skulu ekki vkja meira en 1% fr v a vera
hornrttir lengdars staursins og skulu brnir endaflata
steyptar me a.m.k. 20 mm rtakslistum.
Frvik fr rttum versnismlum skal vera innan markanna
+10 mm/-5 mm.
Frvik staurs hornrtt langs fr rttri lnu skal hvergi vera
meira en l/500 ar sem l = lengd staursins og skal mla frvik
2 fltum sem mynda innbyris 90 horn.
Langjrn skulu ll liggja nkvmlega smu fjarlg fr
endafltum staursins.
f) Uppgjr miast vi heildarlengd framleiddra staura.
Mlieining: m.
84.62 Framleisla forst. eininga fyrir skkla
vegna framleislu forsteyptra eininga fyrir skkla samrmi
vi fyrirmli.
Mlieining: HT.
84.63 Einingar fyrir stpla
vegna framleislu forsteyptra eininga fyrir stpla samrmi
vi fyrirmli.
Mlieining: HT.
84.65 Pltur fyrir yfirbyggingu
vegna framleislu forsteyptra platna fyrir yfirbyggingu
samrmi vi fyrirmli.
Mlieining: HT.
84.66 Bitar fyrir yfirbyggingu
vegna framleislu forsteyptra bita fyrir yfirbyggingu
samrmi vi fyrirmli.
Mlieining: HT.
84.7 Uppsetning forsteyptra eininga
flutning, uppsetningu og frgang forsteyptra eininga, .m.t.:
Mtauppslttur, mtarif, samsetning tengijrna, tting milli
eininga, mrlgn undir einingar, frgangur lagna fyrir
rafmagn, sma og niurfll samrmi vi fyrirmli.
b) Vi flutning og mehndlun einingum yngri en 5tonn,
skal nota viurkenndan lyftibna me vottuu vinnulagi.
Mlieining: HT.
84.72 Uppsetning eininga fyrir skkla
flutning, uppsetningu og frgang forsteyptra eininga fyrir
skkla, .m.t.: Mtauppslttur, mtarif, samsetning tengijrna,
tting milli eininga, mrlgn undir einingar, frgangur lagna
fyrir rafmagn, sma og niurfll samrmi vi fyrirmli.
Mlieining: HT.
84.73 Uppsetning eininga fyrir stpla
flutning, uppsetningu og frgang forsteyptra eininga fyrir
stpla, .m.t.: Mtauppslttur, mtarif, samsetning tengijrna,
tting milli eininga, mrlgn undir einingar, frgangur lagna
fyrir rafmagn, sma og niurfll samrmi vi fyrirmli.
Mlieining: HT.
84.75 Uppsetning platna fyrir yfirbyggingu
flutning, uppsetningu og frgang forsteyptra platna fyrir
yfirbyggingu, .m.t.: Mtauppslttur, mtarif, samsetning
tengijrna, tting milli eininga, mrlgn undir einingar,
frgangur lagna fyrir rafmagn, sma og niurfll samrmi
vi fyrirmli.
Mlieining: HT.
84.76 Uppsetning bita fyrir yfirbyggingu
flutning, uppsetningu og frgang forsteyptra bitaeininga fyrir
yfirbyggingu, .m.t.: Mtauppslttur, mtarif, samsetning
tengijrna, tting milli eininga, mrlgn undir einingar,
frgangur lagna fyrir rafmagn, sma og niurfll samrmi
vi fyrirmli.
84.62 Framleisla forst. eininga fyrir skkla
8 - 25
Alverk '95
- 98 -
Mlieining: HT.
85. Stlvirki
efnis vegna smi, uppsetningar og frgangs samt hreinsunar
og ryvarnar stlmannvirkis ea einstakra stlhluta samrmi
vi fyrirmli
b) Stl: Stl fyrir stlbrr skal uppfylla krfur ST EN
10025:1991+A1:1993 ea annarra sambrilegra stala fyrir
byggingastl.
Stl sem framleitt er skv. rum stlum skal uppfylla krfur
hans hva varar eftirfarandi:
1) Flotstyrkur.
2) Brotstyrkur.
3) Hggstyrkur.
4) Brotlenging.
5) Suuhfni.
6) Yfirborsfer.
Allt stl skal vera laust vi innri galla svo sem skillg (lami-
nations). Komi innri gallar fyrir skal meta skv. BS
5996:1993. Stlpltur skulu uppfylla krfur B1 og allir
kantar vi kantsuur skulu uppfylla krfur E1.
Pltustl og flatjrn me ykkt 20 mm sem nota pltubita
skal hafa kolefnisjafngildi (e. carbon equivalent) CEV 0,42.
Allt stl skal vera vandlega merkt til a forast rugling og
skulu merki fr egar stykki eru hlutu sundur. Ekki arf
a merkja stl S235JR (Fe 360B) srstaklega.
ur en stlvinna hefst skal vottor stlframleianda um
stlgi skv. ST EN 10204-3.1B (DIN 50 049 - 3.1B ea BS
4360) liggja fyrir. er ngilegt a fyrirliggi vottor 2.2 skv.
ST EN 10204 fyrir stl S235JR og S275JR.
Boltar, rr og skinnur: Boltar, rr og skinnur skulu vera
skv ST EN 20898 ea sambrilegum stlum.
Spenniboltar: Spenniboltar samt rm og skinnum skulu
uppfylla krfur BS 4395, DIN 6914-8 ea sambrilegra stala.
Spenniboltar skulu geymdir annig a ekki komist hreinindi
gengjur. eir skulu vera lttsmurir fyrir setningu.
Ef lengd bolta er ekki tilgreind teikningu skal lengd hans
kvru annig a u..b. 10 mm standi t r r hertu skeyti.
Skinnur skal nota undir boltahaus og r.
Skfboltar: Skfboltar skulu vera fr viurkenndum
framleianda. eir skulu hafa flotstyrk f
y
350 MPa, brotstyrk
f
u
450 MPa og brotlengingu meiri en 15%.
Suuefni: Suuefni skal uppfylla krfur DS 317.1 (prEN
499 og prEN 758) ea sambrilegra stala. a skal vali
annig a flotstyrkur ess og brotstyrkur eftir suu su a
minnsta kosti jafn styrk grunnefnisins.
Vi suu stli me flotstyrk yfir 300 MPa skal nota suuvr
sem gefur suu me vetnisinnihaldi minna en 5 ml/100 g.
Geyma skal suuefni byggingasta hljum og urrum sta.
Hitun suuefnis fyrir notkun skal vera skv. fyrirmlum
framleianda.
Uppsetning: Vi flutning og mehndlun einingum yngri
en 5 tonn, skal nota viurkenndan lyftibna me vottuu
vinnulagi.
d) Allar prfanir skulu framkvmdar samri vi eftirliti.
Mlieining: HT.
85.1 Stlvirki, smi
efnis vegna smi stlmvirkis ea einstakra stlhluta samrmi
vi fyrirmli. Innifali er ger nausynlega srteikninga og
suutlana, undirbningur og vinnsla, .m.t.: Skurur,
klipping, sgun, beyging, borun, frsun, rennismi o..h.,
uppstilling ea prufusamsetning verksti, umbir og
geymsla stlhlutum, eftirlit me suugum, .m.t.:
Skalausar prfanir t.d. rntgenmyndatkur og hlj-
bylgjuprfanir samt kostnai vi prfun og viurkenningu
suumanna og suuforskrifta.
c) Frgangur brnum og yfirbori: Allar skarpar brnir
sem arf a ryverja skal slpa valar.
Logskornir kantar sem ekki vera hluti soins skeytis skulu
slpair annig a harka eirra veri ekki meiri en 350 HV.
Stfur og festipltur m klippa s ykkt eirra ekki meiri en
12 mm og skulu brnir og kantar slpaar. Stfur me
endaburi svo sem yfir undirstum skulu felldar annig a
flanga a bili 60% af burarfletinum fari ekki yfir 0,25
mm.
Innhorn kntum og brnum skulu vera bogadregin me rada
a.m.k. 10 mm.
Yfirbor skal vera laust vi hvers konar jfnur, spni og
suusr.
Boltu samskeyti: ll gt fyrir bolta skal bora. er leyfilegt
a hggva gt samskeytum ar sem ekki eru notair
spenniboltar, ef pltuykkt er minni en 12 mm. Hreinsa skal
allar gatbrnir vandlega eftir borun. Gt fyrir bolta sem eru
24 mm og minni skulu vera 2 mm strri en verml bolta.
Gt fyrir strri bolta skulu vera 3 mm strri en verml bolta.
Samskeyti me spenniboltum skulu helst boru fullsamsett
og annig gengi fr me boltum ea vingum a tryggt s
a engar hreyfingar veri mean borun stendur. Heimilt
er a bora samskeyti eftir mta ea laskapltum s snt fram
a boltar geti gengi gtin n ess a urfi a sl
gati.
Bil milli bitaenda bitaskeyti skal hvergi vera meiri en 3 mm
+3/-1 mm.
ll samskeyti me spenniboltum skal sandblsa (Sa 2,5 skv.
ISO 8501-1(SIS 055900) eftir a borun er loki og ha me
85. Stlvirki
8 - 26
Alverk '95
- 99 -
hreinu li. Mlmhunin skal n til allra flata sem vera
snertingu vi laskapltur. Laskapltur skal mlmha sama
htt bum hlium og brnum. ykkt mlmhar skal vera
jfn og hvergi minni en 100 mkron.
Soin samskeyti: Alla suuvinnu skal framkvma af
suumnnum sem hafa hfnisprf fr Intknistofnun
slands, og skulu hfnisprfin vera skv. ST EN 287-1 og
svara til eirra suuafera sem forma er a nota.
ur en suuvinna hefst skal gera suuforskrift fyrir alla
suuvinnu skv. ST EN 288-2. suuforskrift skal tilgreina
stasetningu allra soinna skeyta, fsun, suuafer,
suugerir, suustefnur, og tegund suuvrs. Suutlun skal
senda til verkkaupa til samykktar.
Verktaki skal, ef mlt er fyrir um, prfa r suuforskriftir
sem hann hyggst nota. Slk prf skal gera skv. ST EN 288.
Hafi verktaki ekki reynslu eim suum sem hann hyggst
nota, getur verkkaupi krafist ess a hann prfi r
suuforskriftir sem hann leggur fram.
ll suuvinna skal uppfylla skilyri stali DS 316 (prEN
1011).
Suuvinna m ekki fara fram vi lgra hitastig en 0 C. Sama
gildir einnig um heftisuur og punktsuur.
Stfsuur skulu hafa fullkomna gegnumbrslu. ar sem
soi er fr aeins annari hli skal skera burtu fyrsta sauminn
og sja bakhli. Framlengingarpltur skulu notaar vi
enda stfsuum til ess a suuversni skerist ekki vi
brnir. Plturnar skulu hafa smu ykkt og fsun og
skeytaplturnar og vera ngu breiar til ess a hgt s a
sja skert suuversni 25 mm inn r. r skulu helst
festar me vingum, en su r sonar skal skera r af
minnst 3 mm fr pltubrn og slpa suurnar sltt vi.
ar sem misykkar ea misbreiar pltur eru stfsonar skal
slpa ea skera strri pltuna annig a jafn ski myndist me
halla 1:6.
Stasetning soinna skeyta pltubitum skal vera annig a
a.m.k. 400 mm veri milli skeyta flngum og kroppi, nema
mlt s fyrir um anna.
Yfirhum stlbita m n me v a sja saman beinar
bitaeiningar me broti. Slkt fyrirkomulag er h samykki
eftirlits.
Skfboltar: Skfboltar skulu sonir samrmi vi fyrirmli
framleienda. eir skulu ekki sonir vi lgra hitastig en 0
C ea blautan flt. Skfboltarnir og flturinn sem sja
skulu vera hreinir og lausir vi ry, valsh, olu, feiti,
mlningu ea anna a sem veikt getur suuna.
d) Prfun innri gllum: Yfirbor pltum sem vera fyrir
tograun hornrtt yfirbori vegna soinna skeyta, skal
hljbylgjuprfa til a tryggja a ar finnist ekki innri gallar.
Prfa skal svi sem er 25 sinnum pltuykktin hvoru megin
vi suuna.
Prfanir suum: Allar prfanir skulu framkvmdar af
viurkenndum ailum.
Prfanir skal ekki gera minna en 24 klst. eftir rafsuu.
Sjnmeta skal allar suur skv. BS 5289.
Sprunguleita skal u..b. 2% af llum kverksuum skv. BS
6072 ea BS 6443 eftir v sem vi .
Sprunguleita skal alla enda kverksuum og 25 mm eftir
suum fr enda.
Leit a innri gllum suum skal gera me hljbylgjuprfi
skv. BS 3923 (level 2) ea Rntgenmyndatku skv. BS 2600
eftir v sem vi hverju sinni. Eftirfarandi suur skal prfa:
Allar versuur flanga undir togrun.
Allar versuur kroppi undir tograun, (l500 mm).
Allt a 10% af rum versuum sem eftirliti velur.
ar sem ekki er fari fram 100 % skoun suum skal
eftirlit velja 300 mm lengd suu (ea minni ef lengd suu
nr ekki 300 mm). Standist suan ekki tilskildar krfur skal
prfa smu lengd suu bum megin vi suuna sem prfa
var. Standist essar suur ekki tilskildar krfur skal prfa
alla vikomandi suu.
Suur flanga undir tograun og versuur kroppi undir
tograun eru aukenndar uppdrttum.
Allar suur skulu vera a.m.k. flokki C skv. ST EN 25817.
Allar stfsuur undir tograun skulu vera flokki B skv. ST
EN 25817, einnig kverksuur milli kroppstfa og togflanga.
Prfanir skfboltum: Prfa skal skfbolta sem valdir eru
af eftirliti. eir skulu slegnir me 6 kg hamri annig a
tbeygjan veri fjrungur af boltahinni. Engar sprungur
ea kantsr mega koma ljs. Ekki m rtta boltana aftur.
Skipta skal um bolta sem ekki standast prfi samri vi
eftirlit.
e) olvik valsara bita og pltubita: olvik valsara bita og
pltubita skulu vera innan eftirfarandi marka:
tbeygja flanga < L/1000 ea 3mm
Mismunur tbeygju flanga < L/1000 ea D/75
Hliarskekkja bita vi undirstur < D/300 ea 3mm
tbeygja kropps vi undirstur < D/100
Kroppstfur: 1) plani stfu < D/750 ea 2mm
2) t r plani stfu < D/375 ea 2mm
ar sem: L = lengd bita, D = h bita.
Boltu skeyti: boltuum skeytum me spenniboltum skal
ess gtt a misfella milli aliggjandi hluta fari ekki yfir 1
mm. Fari misfella yfir au mrk skal gera nausynlegar
endurbtur sem eftirlit kveur.
Boltu bitaskeyti skal setja saman verksti og mla frvik
skeytisins fr beinni lnu milli bitaenda bi lrttu og
lrttu plani. Skal frviki ekki vera strra en 1/2000 af
samanlagri lengd bitanna. ur en skeyti eru tekin sundur
aftur skal verktaki merkja alla hluta skeytanna me
varanlegum merkjum og tba uppdrtti er sni allar
merkingar og senda verkkaupa.
85.1 Stlvirki, smi
8 - 27
Alverk '95
- 100 -
Stfsoin skeyti: stfsonum skeytum m misfella milli
hinna tengdu hluta ekki vera meiri en 0,15 sinnum
pltuykktin en ekki meiri en 3 mm. Fari misfella yfir
ofangreind mrk vegna frvika vi vlsun, skal slpa niur
brnir me halla 1:4.
f) Uppgjr miast vi magn stls, skv. fyrirmlum og
stlskrm reikna eftir yngdartflum. ar sem yngdartflur
kvea ekki um yngd stlhluta skal elisyngd stls reiknu
sem 7,85 tonn/m
3
.
Mlieining: tonn.
85.2 Stlvirki, uppsetning
flutning, uppsetningu og frgang stlvirkis ea einstakra
stlhluta samrmi vi fyrirmli. Innifali er ger
nausynlega srteikninga, tlun og undirbningur vegna
uppstillingar og samsetningar. samt prfun boltuum
skeytum.
c) Hersla spennibolta.: Herslu m n bolta me v a hera
rr (ea boltahausa ar sem a vi), me v a nota
snningstak, hggtak ea vibtarsnning r ea boltahaus
umfram skilgreinda lgmarksherslu. Armlykil (torque
wrench), loft ea rafdrifin boltaherslutki (impact wrench)
m nota essum tilgangi. Losni boltar, sem hertir hafa veri
a fullu, af einhverjum orskum skal eim hent og arir settir
stainn.
Fullhert me armlykli :
Tilskildum togkrafti boltanum, F
V
, er n me v a
mla snningstaki.
Str snningstaksins er gefi upp tflu 85.1, dlki
3 og 4 og er a h v, hvort ea me hverju
gengjurnar eru smurar.
Armlykillinn skal sna reianlegan aflestur
nausynlegu taksvgi M
V
ea sl t skilgreindu
taki me nausynlegri nkvmni.
Skekkjumrk aflestri ea innstillingu tslttar skulu
vera 0,1 M
V
.
tak armlykils skal prfa ur en hersla hefst.
Fullhert me loft- ea rafdrifinum hgglykli:
Tilskilinn togkraftur, F
V
, sem n arf upp boltanum
er gefinn upp tflu 85.1, dlki 5.
Hgglykilinn skal stilla tilskili tak me v a nota
vieigandi mlitki eins og lagsmli (t.d. tensi-
meter).
Mla skal a.m.k. 3 bolta af hverri str, sem nota
mannvirkinu (verml, griplengd).
Mligildi skal skr skrslu.
Aeins skal nota hgglykla af viurkenndri ger (type-
tested).
Fullhert me snningi: Rnni (ea boltahausnum) er sni
um kvei horn tveimur fngum.
fangi I: Boltinn er hertur me tilskildu taksvgi M
V
sem gefi er upp tflu 85.1, dlki 6
fangi II: Vibtarhersla me skilgreindu snn-
ingshorni j skv. tflu 85.2. Snningshorni er eingngu
h griplengd boltans l
k
, en ekki vermli boltans,
smurefni gengjum, burarfleti boltahauss ea rar.
Tafla 85.1. Nausynlegur herslukraftur og snningshorn
Tafla 85.2 Nausynlegt snningshorn
Ef boltinn er hertur fyrsta fanga allt a 0,5 F
V
er ngjanlegt
a vibtarsnningshorni s helmingur af v sem uppgefi
er tflu 85.2
Vi herslu heitgalvanhuum boltum skal smyrja boltana,
rrnar og skinnurnar me molybdenum dslfi (MoS
2
), .e.
Molykote , skv. eftirfarandi:
egar rin er hert skal smyrja anna hvort alla rna
ea gengjur boltans. Auk ess skal smyrja skinnuna
ar sem rin herist hana.
egar hert er boltahausinn skal smyrja rna og
skinnuna undir boltahausnum.
d) Prfun samskeytum me spenniboltum: Eftirlit prfar
spennibolta a vistddum fulltra verktaka sem jafnframt
astoar vi prfun. Verktaki skal sj um a fullngjandi
astur su til prfunar. Prfun spennikrafti boltanna skal
n til 5% boltanna samskeytinu. Prfunina skal gera me
sams konar hersluafer og notu er til herslu boltunum,
.e. handhertir boltar skulu prfair me armlykli og boltar
hertir me loft ea rafdrifnu tki skulu prfair me sams
konar tki.
85.2 Stlvirki, uppsetning
8 - 28
Alverk '95
- 101 -
Prfunin byggist einvrungu frekari herslu:
Bolta sem hertir eru me armlykli skulu prfair annig
a stilla skal armlykilinn 10% hrra gildi en gefi er
upp tflu 85.1, dlki 3 og 4.
Bolta sem hertir eru me hgglykli skal prfa me v
a stilla hgglykilinn F
V
skv. tflu 85.1, dlki 5.
Bolta sem fullhertir eru me snningi rar (ea
boltahauss) um kvei horn skulu prfair me sams
konar tki og nota var til a n byrjunarherslunni.
Prfunartkin skulu stillt vieigandi gildi tflu 85.1,
dlkum 3, 4 og 5.
Tafla 85.3 snir hvort frekari prfanir arf a gera ea hvort
skifta arf t boltum ar sem togkrafturinn hefur reynst
ngjanlegur.
Tafla 85.3 Prfun boltaherslu.
samykktum stlskrm reikna eftir yngdartflum.
ar sem yngdartflur kvea ekki um yngd stlhluta skal
elisyngd stls reiknu sem 7,85 tonn/m
3
.
Mlieining: tonn.
85.23 Uppsetning stpla
flutning, uppsetningu og frgang stlvirkis stpla samrmi
vi fyrirmlum. Innifali er ger nausynlega srteikninga,
tlun og undirbningur vegna uppstillingar og samsetningar
samt prtana boltuum skeytum.
samykktum stlskrm reikna eftir yngdartflum.
Mlieining: tonn.
85.25 Uppsetning yfirbyggingar
flutning, uppsetningu og frgang stlvirkis yfirbyggingu
samrmi vi fyrirmli. Innifali er ger nausynlegara
srteikninga, tlun og undirbningur vegna uppstillingar og
samsetningarsamt prfana boltuum skeytum.
85.3 Stlvirki, yfirborsmehndlun
a) Verktturinn innifelur allan kostna, efni, vinnu og
flutning efnis, vegna hreinsunar og ryvarnar stlvirkis ea
einstakra stlhluta samrmi vi fyrirmli. Verktturinn
innifelur einnig allan kostna vi vinnupalla og allan ann
tbna sem verktaki arf til a geta leyst verk sitt af hendi
samrmi vi fyrirmli.
b) Til mlmhunar skal nota anna hvort hreint sink ea
hreint l. ar sem mlmhun er notu snertifleti
samskeytum me spenniboltum skal nota hreint l.
Mlning skal vera fr viurkenndum mlningarframleianda
og skal allt mlningarkerfi vera fr sama framleianda.
Mlningarkerfi skal vera annig a a henti astum og
reikna skal me endingu a.m.k. 15 - 18 r a fyrstu vihalds-
mlun. Reikna m me a loftslag teljist sjvarloft me
stugum raka og miklu saltinnihaldi nema mlt s fyrir um
anna. Heildarykkt mlningarkerfisins skal vera yfir 300 m
(0,3 mm). Verktaka er heimilt a bja allt a rj
mlningarkerfi. Verkkaupi mun san velja a kerfi sem hann
telur hagkvmast mia vi endingu, ver og reynslu
verktaka. ur en mlningarkerfi er samykkt skal verktaki
sna fram a au kerfi sem hann bur uppfylli r krfur
sem gerar eru. a gerir hann me v a leggja fram
eftirfarandi ggn:
Almennar efna- og elisfrilegar upplsingar um
mlninguna svo og upplsingar um mehndlun, orn-
unartma, nausynlega hreinsun og hrjfleika stlsins.
ar skulu einnig fylgja leibeiningar um blndun og
ynningu mlningarinnar svo og au hld sem mlt
er me.
Niurstur prfana mlningarkerfinu, sem gerar
hafa veri skv. viurkenndum stlum.
Listi yfir mannvirki ar sem mlningarkerfi hefur
veri nota. Fylgja urfa upplsingar um mln-
ingarverktaka, hvenr mla var og nafn eftirlits ea
fulltra verkkaupa.
Hver nnur au ggn sem verktaki telur a skipt geti
mli.
egar mla er yfir eldri mlningu skal verktaki sna fram
a mlningarkerfi sem nota er hafi ekki skileg hrif
gmlu mlninguna og hafi fulla viloun.
Samykki verkkaupa og endanlegt val verkkaupa
mlningarkerfinu leysir verktaka engan htt undan fullri
byrg vali mlningarkerfis.
Mlt er fyrir um lit yfirmlningu skv. NCS litakerfinu (SS
01 91 02 - 1989). Yfirmlning skal vera viurkennd
yfirmlning og hafa gljstig yfir 70% og halda vel bi glja
og lit. Verktaki skal gta ess a velja mismunandi liti
undirmlningu annig a auvelt s a greina milli umfera.
c) Verki skal vera undir stjrn og byrg manna me
fagekkingu ea haldga reynslu ryhreinsun, mlun og
hun stls. essir menn skulu kunna skil eim atrium
sem mli skipta og kunna til hltar a fara me au tki og
vlar sem nota arf.
Engin ryhreinsun ea mlun m fara fram utandyra
tmabilinu 1. okt - 1. ma nema me srstku leyfi eftirlits.
85.23 Uppsetning stpla
8 - 29
Alverk '95
- 102 -
Verktaki skal halda dagbk vi alla hreinsunar- og
mlningarvinnu. dagbk skal fra hverjum degi eftirfarandi
upplsingar:
vinnustaur
hva hreinsa
hva mla, hversu str fltur
ger mlningar og framleislunmer
mlningarnotkun
lofthiti
rakastig
stlhitastig
stutt veurlsing (vindur, vindtt, skjafar, rkoma)
Mlingar lofthita, rakastigi og stlhita skal skr a.m.k.
risvar dag, .e. vi upphaf vinnu, hdegi og vi vinnulok.
Eftirlit skal vallt hafa agang a dagbk og skal afrit af henni
lagt fram verkfundum undirrita af verkstjra ea verktaka.
Verktaki skal verja ara hluta mannvirkisins fyrir slettum,
gusum og a af mlningu me yfirbreislum ea rum
fullngjandi htti. a sama vi ef htta er talin
skemmdum af vldum sandblsturs. Verktaki skal einnig gera
vieigandi rstafanir til a verja vegfarendur og kutki, og
ber hann alla byrg skemmdum sem leia kunna af vinnu
hans. Srstakrar varar skal gta ar sem hreinsun og mlun
fer fram ofan vi umfer. Getur urft a velja vinnutma
egar umfer er lgmarki. Eftirlitsmaur getur stva vinnu
vi hreinsun ea mlun ef vrnum er btavant anga til r
hefur veri btt.
Hreinsun: Fyrir ryhreinsun skal allur flturinn veginn vel.
Fjarlgja skal alla olu, feiti og nnur hreinindi me
vieigandi hreinsiefnum. Fltinn skal san hrstivo me
hreinu vatni annig a allt salt og hreinsiefni skolist af.
Hrstivott skal endurtaka, egar htta er talin a salt
ea nnur hreinindi hafi sest fltinn.
Vi hreinsun heitgalvanhuum fleti undir mlun verur
a gta ess a hreinsa yfirbor sinksins vel. Skal a gert
me hrstivotti me basskum oluhreinsiefnum. San
skal skola fltinn me hreinu vatni. Gta skal ess a skola
ll hreinsiefni af fletinum.
Ryhreinsun skal framkvmd me urrum sandblstri.
Hreinleiki stlsins eftir sandblstur skal vera skv. fyrirmlum
framleianda mlningarkerfisins. Hreinleikinn undir mlningu
skal aldrei vera minni en Sa 2,5 skv. ISO 8501-1 (SIS 05
59 00). Hreinsun undir mlmh skal vera Sa 3,0.
ar sem sandblstur er notaur til a ryhreinsa afmarkaa
bletti eldri mlningu skal slpa brnir gmlu mlningarinnar
niur.
ar sem ryhreinsun me sandblstri verur ekki me gu
mti vi komi einstkum ryblettum m nota handverkfri
vi hreinsun. Hreinleiki stlsins eftir ryhreinsun skal vera
St 3 skv. ISO 8501 (SIS 05 59 00). Eftirlit getur fari fram
a fletir annig hreinsair veri sandblsnir ef hrjfleiki
yfirborsins er ekki ngilegur.
Hrjfleiki stlyfirborsins eftir hreinsun skal vera ngilegur
til a tryggja viloun mlningarkerfisins skv. upplsingum
mlningarframleianda. Hrjfleika skal meta skv. ISO 8503-
1-4. Hrjfleiki undir lh skal vera a lgmarki Medium
(G).
Sandur til sandblsturs skal hafa hrku og lgun til a
fullngja krfum um hrjfleika og hreinleika. Sandurinn skal
vera laus vi ryk og salt og ekki innihalda meira en 1 % af
ksil og 2 % af ungmlmum. Sandur til sandblsturs skal
viurkenndur af eftirliti.
Eftir sandblstur skal hreinsa allt ryk af fletinum. S ryki blsi
burtu skal lofti vera algjrlega laust vi olu og vatn.
Mlmhun: Mlmhun stl skal framkvma me eim
hldum sem srstaklega eru tlu til ess a bra mlm
og sem nota rstiloft til a flytja brinn mlminn stli.
Mlmhun skal framkvma samrmi vi stala NS 1975
ea DIN 55928 - 4. hluta ea ara jafngilda.
Mlun: Ekki m hefja mlningarvinnu fyrr en eftirlit hefur
gefi samykki sitt. Skal verktaki gera eftirliti vivart me
hfilegum fyrirvara.
Verktaki skal fara a fyrirmlum mlningarframleianda hva
varar flutning, geymslu og mehndlun mlningar svo og
alla mlningarvinnu. Srstaklega skal gtt a minnsta og
mesta ornunartma milli umfera.
Verktaki skal nota au mlningartki sem framleiandi
mlningar mlir me og sj svo um a au su vallt
fullkomnu standi.
Fari mlningarvinna fram innandyra skal hsni uppfylla
krfur um lsingu, hitastig og loftskipti. S sandblsi sama
hsi ea ngrenni skal gera rstafanir til a ryk komist ekki
harnaa mlningu. Hsni skal h samykki eftirlits-
manns.
Grunna skal hreinsaan flt eins fljtt og aui er og vallt
innan 4 klst. fr hreinsun.
Ekki skal hefja mlningarvinnu nema hitastig s ofan vi au
mrk sem framleiandi mlningar gefur upp og ekki nema
hitastig stls s a.m.k. 3
o
C ofan vi daggarmrk. Hitastig m
ekki fara niur fyrir au mrk ornunartma mlningarinnar
skv. upplsingum framleianda. Ekki skal mla ef rakastig
fer upp fyrir 90%.
Hafi selta ea nnur hreinindi borist fltinn milli umfera,
skal hann hrstiveginn a nju fyrir yfirmlun. Vi
yfirmlun skal flturinn vera hreinn, urr og skv. fyrirmlum
mlningarframleianda.
Ef hmarkstmi milli umfera er liinn, skal gripi til
vieigandi rstafana samri vi mlningarframleianda
og eftirlit.
fer mlningar skal vera sltt og n dropasigs, tauma,
loftbla ea annars ess sem rrir tlit hennar og endingu.
byrg verktaka mlningarvinnu.Verktaki ber tveggja ra
byrg mlningarverkinu. Me byrginni skuldbindur verktaki
sig til a gera vi allar skemmdir sem vera mlningunni sem
rekja m til vanefnda verktaka verksamningi.
85.3 Stlvirki, yfirborsmehndlun
8 - 30
Alverk '95
- 103 -
byrgartminn hefst a lokinni lokattekt mlningunni.
Vigerir mlningunni skulu framkvmdar innan rs fr
lokum byrgartmans og eru alfari kostna verktakans.
Vi vigerir mlningunni gilda smu krfur um
undirbning og vinnu vi setningu og giltu vi mlun
upphafi.
Eftir tv r skal skoa mlninguna. Vi byrgarskounina
skuldbinda bir ailar sig til a hafa fulltra stanum.
Standist mlningin ekki eftirfarandi krfur getur verkkaupi
krafist algjrrar endurmlunar me samsvarandi byrg og
upphaflega mlningin:
1) Mlningin telst heil og skemmd ef hn uppfyllir eftirtalin
skilyri:
tlit mlningar er betra en Ri 1 skv. ISO 4628/3 me
tilliti til rymyndunar.
Blumyndun er minni og dreifari en gefi er sem
ttleiki 1 og str 1 skv. ISO 4628/2.
Flgnun er engin, hvorki milli mlningarlaga n milli
stls og mlningar.
Ef um einstaka afmarkaa stai er a ra, skal
verktaki sandblsa essa fleti og mla skv. upphaflegu
krfunum. A essu loknu telst verktaki hafa stai
vi byrg sna mlningarverkinu.
2) Mlningin telst skemmd ef hn uppfyllir ekki skilyrin 1)
Verktaki skal sandblsa og mla alla fleti sem teljast
skemmdir skv. upphaflegu krfunum. byrgin stst
ekki og skal verktaki setja nja byrg vegna
vigeranna me samsvarandi byrgarskoun og
upphaflegu byrginni.
3) Mekanskir skaar
Skaa mlningunni sem stafa af mlningarvinnunni
ea af gaeftirliti a laga ur en byrgartminn
hefst og eftir hverja byrgarskoun. Verktaki ber allan
kostna af essum li.
Verkkaupi ber aeins ann kostna af mlningunni sem rekja
m beint til hans vegna starfa hans ea starfsemi hans ea til
rija aila.
Heitgalvanhun: Heitgalvanhun skal framkvma
samrmi vi staal SS 3583 ea annan jafngildan.
tloftunargtum lokuum stlhlutum, sem nausynleg eru
vegna galvanhunar, skal loka eftir galvanhun me
endingargu fylliefni.
d) Verktaki skal sj til ess me vinnupllum ea annan
htt a eftirliti geti teki t alla fleti fyrir og eftir mlningu.
Skal hann lta eftirliti t astoarmann ef hann skar. Eftirlit
verkkaupa firrir verktaka engan htt byrg verkinu.
egar verktaki biur um ttekt eftirlits skal hann egar hafa
gengi r skugga um a verki hafi veri framkvmt
samrmi vi fyrirmli. Komi minni httar gallar ljs, skal
verktaki merkja og lagfra strax a skoun lokinni. Komi
hins vegar fram strri gallar skal ttekt htt og tmi kveinn
fyrir endurtekna ttekt.
ykkt urrfilmu er skilgreind sem mealtal 10 einstakra
mlinga 0,25 m
2
fleti.
Mlitki til a mla urrfilmuykkt mlmhunar,
mlningar ea heitgalvanhunar skal stilla me v a mla
ykkt plastynnu me ekkta ykkt sandblsnum fleti.
Einnig m finna leirttingargildi til a draga fr mligildum
ykkt me v a mla ykkt plastynnu me ekkta ykkt
bi slpari stlpltu og sandblsnum fleti.
e) Mealykkt urrfilmu skal ekki vera minni en 95% af
skilgreindri ykkt. Engin einstk mling urrfilmuykkt
m vera minni en 80% af skilgreindri ykkt. ar sem
hmarksykkt mlningar hverri umfer er fyrirskrifu m
urrfilmuykkt hennar ekki fara yfir 1,3 sinnum skilgreinda
ykkt nema mlningarframleiandinn samykki slkt. sama
htt m engin einstk mling fara yfir tvfalda skilgreinda
ykkt.
f) Uppgjr miast vi flt stlyfirbors reiknaan skv. strum
r stlskrm ea framleislutflum stlhluta. Ekki er greitt
nema 90% af samningsupph fyrr en ttekt hefur fari fram.
Mlieining: m
2
.
85.31 Stlvirki, hreinsun
efnis vegna ryhreinsunar stlvirkis ea einstakra stlhluta
samrmi vi fyrirmli. Verktturinn innifelur einnig vott
me hreinsiefnum, hrstivott og hverja hreinsun ara
stlinu sem nausynleg er fyrir og eftir ryhreinsun.
verkttinum er einnig innifalinn allur kostnaur vi
vinnupalla, hlfar og allan ann tbna sem til arf til a
geta framkvmt verkttinn skv. eim krfum sem gerar
eru.
r stlskrm ea framleislutflum stlhluta.
Mlieining: m
2
.
85.32 Stlvirki, mlmhun
efnis vegna mlmhunar stlvirkis ea einstakra stlhluta
samrmi vi fyrirmli.
r stlskrm ea framleislutflum stlhluta. ar sem mrk
mlmhunar eru slttum fleti er reikna me 20 mm rnd
utan vi nausynlegan flt.
Mlieining: m
2
85.33 Stlvirki, mlun
efnis vegna mlunar stlvirkis ea einstakra stlhluta
samrmi vi fyrirmli. Verktturinn innifelur einnig alla
hreinsun fletinum milli umfera ef nausynleg er.
verkttinum er einnig innifalinn allur kostnaur vi vinnupalla,
hlfar og allan ann tbna sem til arf til a geta framkvmt
verkttinn skv. eim krfum sem gerar eru.
85.31 Stlvirki, hreinsun
8 - 31
Alverk '95
- 104 -
r stlskrm ea framleislutflum stlhluta. Ekki er greitt
nema 80% af samningsupph fyrr en ttekt hefur fari fram.
Mlieining: m
2
.
85.34 Stlvirki heitgalvanhun
efnis vegna heitgalvanhunar stlvirkis ea einstakra
stlhluta samrmi vi fyrirmli.
r stlskrm ea framleislutflum stlhluta.
Mlieining: m
2
.
86. Aukahlutir
86.1 Legur
efnis vi smi, uppsetningu og frgang legum brr
samrmi vi fyrirmli.
b) Legur skulu vera samrmi vi a sem mlt er fyrir um
og skal rstistyrkur steypu undir legur vera minnst 25 MPa
eftir 3 daga.
c) Frgangur legum skal vera skv. fyrirmlum.
f) Uppgjr miast fjlda frgenginna lega.
Mlieining: stk.
86.2 ttilistar
efnis vi smi, uppsetningu og frgang ttilistum brr
samrmi vi fyrirmli.
b) ttilistar skulu vera skv. fyrirmlum.
c) egar ttilisti er lagur me stefnubreytingu skal hann
skorinn og brddur saman horn annig a hann myndi heila
einingu. Gta skal ess a ttilistar haggist ekki vi niurlgn
steypu.
f) Uppgjr miast vi lengd fullfrgengins ttilista
Mlieining: m.
86.3 Niurfll, frveitulagnir.
efnis vi smi, uppsetningu og frgang niurfllum og
frveitulgnum brr samrmi vi fyrirmli.
b) Niurfll skulu vera skv. fyrirmlum. Niurfalli er gert
r mlmsteypu og skal ristin vera laus rammanum. Ef ekki
eru fyrirmli um anna skal framlenging niurfalls vera PP
plastrr me verml d = 100 mm.
c) Gta skal ess a niurfll haggist ekki vi niurlgn
steypu. Frgangur framlenginga skal vera skv. fyrirmlum.
f) Uppgjr miast vi fjlda fullfrgenginna niurfalla.
Mlieining: stk.
86.4 ensluraufar
efnis vi smi, uppsetningu og frgang ensluraufum brr
samrmi vi fyrirmli.
b) ensluraufar skulu vera samrmi vi a sem mlt er
fyrir um.
c) Vi uppsetningu og frgang enslurauf skal einu og llu
fara eftir fyrirmlum framleianda s ekki mlt fyrir um
anna.
f) Uppgjr miast vi lengd fullfrgenginnar ensluraufar.
Mlieining: m.
86.5 Lagnir
efnis vi lagningu og frgang drttarrra fyrir hspennu-
strengi, raflagnir, raflagnabnai, ljsastaurafestingar,
smastrengi ea ljsleiara og vatnslagnir brr samrmi
vi fyrirmli.
b) Efni lagnir og lagnafestingar skal vera skv. fyrirmlum.
c) Frgangur lagna og lagnafestinga skal vera skv. fyrirmlum.
Gta skal ess a lagnarr haggist ekki vi niurlgn steypu.
Mlieining: HT
86.51 Lagnir fyrir rafstrengi
efnis vi lagningu og frgang drttarrra fyrir rafstrengi og
tilheyrandi bna brr samrmi vi fyrirmli.
b) Plastrr fyrir raflagnir skulu vera skv. fyrirmlum.
c) Rrum, ljsastaurafestingum, lampakssum, tengidsum,
tengiboxum og tilheyrandi efni skal komi fyrir skv.
fyrirmlum. Eftir a steypt hefur a essum bnai skal
fjarlgja alla steypu sem hindrar elilega notkun bnaarins
og rrum skila tilbnum til drttar.
Mlieining: HT.
86.52 Lagnir fyrir smastr. ea ljsleiara
efnis vi lagningu og frgang drttarrra fyrir smastrengi
ea ljsleiara brr samrmi vi samrmi vi fyrirmli.
b) Plastrr fyrir smalagnir eru PE rr me vermli 50-75
mm. Rrin eru framleidd 5-6 m lengdum me mffu. Mlt
er fyrir um fyrirkomulag og frgangur plastrrum. Almennt
er gert er r fyrir a 1-2 rr su hverri brk.
85.34 Stlvirki heitgalvanhun
8 - 32
Alverk '95
- 105 -
Mlieining: HT.
86.53 Vatnslagnir
efnis vi lagningu og frgang vatnslagna brr samrmi vi
samrmi vi fyrirmli.
Mlieining: HT.
86.6 svarnarjrn
efnis vi smi, uppsetningu og frgang svarnarjrnum
brr samrmi vi samrmi vi fyrirmli.
b) svarnarjrn skulu vera skv. fyrirmlum og vera
heitgalvanhu me a.m.k. 0,110 mm (110 mkron) ykkri
galvanh ytra byri.
f) Uppgjr miast vi lengd fullfrgenginna svarnarjrna.
Mlieining: m.
86.53 Vatnslagnir
8 - 33
Alverk '95
- 106 -
8 - 34
Alverk '95
9. Vetrarjnusta og vetrarvinna
- 107 -
91. Jarvinna kldu veri
a) Verktturinn innifelur allar nausynlegar rstafanir vegna
jarvinnu (tgraftar, fyllingar, rsagerar, burarlags og axla),
sem unnin er kldu veri (frosti).
c) frosti og eftir frostakafla m aeins vinna vi fyllingu
me leyfi eftirlitsins. Skilyri fyrir slku leyfi eru m.a. a
ekkert fyllingarefni s frosi kggla og a efni s jappa
mean a er frosi. Ekki m leggja fyllingar- ea
endurfyllingarefni undirlag ea fyllingu, sem anist getur
t af frosti, s hn frosin ea stasett annig, a frost gti
n til hennar. Htta skal vinnu vi fyllingar, ef gera m r
fyrir a snjr og s blandist fyllingarefninu. Hreinsa skal allan
snj og s vandlega af yfirbori, sem leggja skal fyllingarefni
. Ekki m vinna vi flafleyga frostkafla nema me leyfi
eftirlitsins og ekki m fylla fleyga me efni, sem frosi er
kggla. Um vinnu vi burarlag gildir allt framanskr svo
og um fyllingar a steyptum mannvirkjum og rsum.
Vivkjandi vinnu vi slitlg og steypt mannvirki vsast til
vikomandi kafla verklsingar. Hafi vinnu veri htt vegna
veurs a vetri til skal ekki hefja hana aftur nema a fengnu
leyfi eftirlitsins.
f) Engin srstk greisla verur innt af hendi vegna erfira
veurfarsskilyra. Allur kostnaur, sem leiir af krfum eim,
sem fram koma essum kafla, skal innifalinn kostnai vi
hina msu verktti.
92. Snjmokstur
a) Verktturinn innifelur hreinsun snj og krapa af vegum,
vegkntum, gatnamtum og rum eim mannvirkjum sem
tilheyra veginum. Innifalinn er kostnaur vi tmokstur,
frgang runinga svo og mokstur, flutning og losun ar sem
flytja arf snj fr umferamannvirkjum. Til snjhreinsunar
heyrir einnig hreinsun grjthruni ea aur af vldum
snjskria ea smyndunar vegsvi. Tni og framkvmd
agera vetrarjnustu skal vera samkvmt gildandi reglum
um snjmokstur og vetrarjnustu (Snjmokstursreglur mars
1994 og Handbk um vetrarjnustu tgefin af Vegagerinni
1994).
c) Vi snjmokstur skal aka eim hraa sem skilar mestum
rangri vi hreinsun vegarins og kastar snjnum sem lengst
fr vegi, me tilliti til astna nlg vegar.
Veg skal moka fullri breidd nema mlt s fyrir um anna.
Moka skal vegamt og tskot jafnum ef kostur er, en annars
eins fljtt og unnt er.
Verktaki skal vi snjmokstur sna annarri umfer fyllstu
tillitssemi. Sama mli gegnir um mannvirki grennd vi
veginn. Ef nausyn krefur skal minnka hraann og forast,
ef mgulegt er, a snjr fr snjtnn lendi bifreium sem
mtt er, ea hsum sem standa vi veginn.
egar fari er yfir brr og ristarhli skal ess gtt a valda
ekki skemmdum eim. Einnig arf a sna agt ar sem
giringar, umferarmerki, stikur og ess httar eru nrri vegi.
A mokstri loknum skal vegurinn vera vel kufr fyrir
vetrarbnar bifreiar og fer yfirborsins annig a
vegfarendum stafi ekki htta af. Gengi skal fr snjrun-
ingum annig, a sem best yfirsn s yfir veginn og runingar
valdi ekki arfa snjsfnun.
snjkomu arf moksturstnin a vera a h, a snjykkt
fari ekki yfir gildin tflunni sem snir mestu snjykkt.
Flokkar Moksturs- Mokstur skal byrja vi Mesta
tni urr snjr Blautur snjr snjykkt
dagar/viku mm mm mm
A 7d VDU >3000 Hreinn vegur og hlkulaus.
B 7d VDU<3000 20 20 50
C 5 d 30 20 70
D 3 - 4 d 40 30 100
E 1 - 2 d 60 50 120
Vi mjg erfiar astur gilda krfurnar ekki.
Mlieining: HT.
93. Sand- og saltdreifing
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi hlkuvarnir
me sandi og salti. Innifalinn er kostnaur vi hleslu, flutning
og dreifingu efnisins svo og laun astoarmanna s eirra
rf.
Hlkuvrn skal mia vi eftirfarandi hlkustula:
Moksturs- Hlkuvrn
Flokkur tni.
dagar/viku Stabundin Samfelld
A 7d VDU >3000 0,25
B 7d VDU<3000 0,25 0,15
C 5 d 0,25
D 3-4 d 0,15
E 1-2 d Mjg httulegir
stair
Hlkustuull 0,25 tknar 60 m stvunarvegalengd 60 km/klst.
Hlkustuull 0,15 tknar 100 m stvunarvegalengd 60 km/klst.
b) Sandur til hlkuvarnar skal vera me kornadreifingu sem
fellur innan markalna eirra sem sndar eru mynd 93.1 og
sem mest samsa eim.
Efnisyfirlit
91. Jarvinna kldu veri 1
92. Snjmokstur 1
93. Sand- og saltdreifing 1
94. Srstk vetrarvinna 2
91. Jarvinna kldu veri
9 - 1
Alverk '95
- 108 -
Mynd 93.1 Markalnur sands til hlkuvarna
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
0,063 5 1
0,125 12 6
0,25 25 16
0,5 38 27
1 52 41
2 71 56
4 100 75
8 100
Salt til hlkuvarnar skal vera me kornadreifingu sem fellur
innan markalna eirra sem sndar eru mynd 93.2 og sem
mest samsa eim.
Mynd 93.2 Markalnur salts til hlkuvarna
Fnn
0,063 0,125 0,25 0,5 1 2 4 8 16 31,5 63
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0 100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Ml
Fn Grf Meal Grfur
Sandur
ISO
200 100 50 30 16 8 4 3/8" 3/4" 11/2" 3" US
0,063 7 1
0,125 11 4
0,25 19 11
0,5 39 23
1 63 40
2 100 58
4 100
c) Magn efna sem dreift er skal vera samrmi vi fyrirmli.
Vi hlkuvrn skal aka eim hraa sem gefur besta raun vi
dreifingu salts ea sands.
f) Uppgjr miast vi sandborna/saltborna vegalengd skv.
fyrirmlum.
Mlieining: km
94. Srstk vetravinna
a) Verktturinn innifelur allt efni og alla vinnu vi verkstjrn
og eftirlit, uppsetningu og vihald snjstika, snjgrinda,
snjflaneta og annarra minni httar snjvarnarvirkja,
saltkista og anna sem heyrir undir vetrarjnustu og
vetrarumfer, srif og hreinsun fr rsum og niurfllum,
.m.t. s vinna sem arf til a tryggja elilegt frrennsli vatns
af vegum.
b-c) Efni og vinnugi skulu vera samrmi vi fyrirmli.
Mlieining: HT.
94. Srstk vetravinna
9 - 2

Alverk 95 - Almenn Verklýsing Fyrir Vega Og Brúargerð

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Alverk 95 - Almenn Verklýsing Fyrir Vega Og Brúargerð

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like