evre Mhendislii

AKTF AMUR MKROBYOLOJS

Aktif amur prosesine dayal biyolojik artmalarda yetien mikroorganizmalar tipik olarak,
% 95 bakteri ve % 5 ise yksek mertebeli canllardan (protozoa, rotifer, vb.) meydana
gelir.

Biyolojik artma tesislerinde en sk yaanlan problemler arlkl olarak amur Kabarmas
ve Kprmedir. amur kabarmas denilince akla gelen ilk unsur filamentli bakterinin ar
miktarda bulunmas denir. Oysa aktif amur dahilinde bir miktar filamentli bakteri
bulunmas flok oluumu iin olduka faydaldr. Filamentli organizma eksilii kk, kolay
paralanabilen (toplu - ine ba eklinde) flok olumasna neden olur. Yaklak 20 ye
yakn filamentli organizma tr vardr ve her biri artma tesisinin iletilmesinde sorun
yaatabilir.

Artma tesislerinde kprmeye neden olan "Nocardia" ve "M.Parvicella" gibi
mikroorganizmalar da filamentlidir. Bu organizmalarn sebep olduu kpk ; kalc, koyu
kahve renkli olup taziksiz suyla veya kimyasal kpk kesicilerle yok edilmesi olanakszdr.
Zaman zaman kpk seviyesi 180 cm e kadar ulaabilir. Ayrca souk hava artlarnda bu
kpk katlaarak temizlenmesini daha zor bir hale getirir.

Pek ok durumda aktif amur mikrobiyolojisinin yava bir deiim gsterdii dnlrse,
filamentli bakteriden kaynaklanabilecek kkl deiim iin 2 - 3 gnlk (amur Ya) bir
sre yeterli olacaktr.

amur kabarmasna neden olan filamentli bakterilerin oluumunu salayan ve/veya
hzlandran 5 ana unsur aada listelenmitir.

1. Havalandrma havuzundaki dk znm oksijen konsantrasyonu :
znm oksijen konsantrasyonun 0.01 - 0.03 e kadar dmesi durumunda filamentli
bakteriler (zellikle 1701 tipi) yksek bir reme hzna kavuur. Bu gibi durumlarda hava
salayan cihazlarn kapasitesi artrlarak znm oksijen konsantrasyonu 2.0-4.0 mg/lt
aralna getirilmelidir. deal deer iin 2.0 mg/lt denebilir. Ayrca havalandrma
havuzundaki MLSS miktar da artrlabilir.
2. Organik ykn azalmas (dk F:M oran) ; F/M oran artlmadr, bylece amur
ya der. F/M yada amur yann artlmas / azaltlmas geri devir oran ve/veya fazla
amur miktarlarnn deitirilmesi ile salanabilir.
3. Havalandrma havuzundaki MLSS miktar da artrlabilir. PFR (plug flow reactor)
AKTF ARITMA dnm yaplabilir veya selektr kullanlabilir. Ham atksuyun
septiklemesi / slfit ; Baz tr filamentli organizmalar hetetrofik olmalarna ramen ayn
zamanda inorganiklerin oksidasyonu veya indirgenmi slfrden de enerji kazanarak
dier kat hetetrofik olan flok yapc rakiplerine kar stnlk salam olurlar. Bu gibi
filamentli organizmalarn sebep olduu amur kabarmalar durumunda SVI deerlerinin
500 ml/g at grlmtr. Havalandrma kapasitesi artrlmal veya septiklik kimyasal
olarak ta giderilebilir (n artma).
4. Besi maddesi eksiklii ;
5. Bu durum evsel atksudan ziyade daha ok endstriyel atksularn
artlmasnda grlr. BOD5/N/P oran 100/5/1 e getirilerek bu durum dzeltilebilir.
k suyundan alnan numune zerinde yaplan analizde en az 1.0 mg/lt inorganik azot -
N (NH3 ve NO3-N) ve 0.2 mg/lt zlebilir PO4-P olmaldr. Dk pH (< 6.0) ;
Havalandrma havuzu pH deeri slfrik asit veya kirele 6.5 - 8.5 aralna ekilmelidir.


Nocardia , amur kabarmasna (bulking) deil , amur kprmesine neden olur.
Nocardia kprmesinde amur kaln- kalc ve kahve rengi kalplam bir yapya brnr.
Bu kpk havalandrma havuzu veya keltme tank zerinde oluabilir.

amur yann 9 gn gemesi durumunda kprme problemiyle karlalabilir. M.
Parvicella yani dier mikroorganizma iin ise dk F/M deerleri, ya-gres miktarnn
ykseklii ve souk hava artlar grlebilir. Nocardia daha ok yazn, M. Parvicella ise
kn grlr. Amerikadaki evsel nitelikli atksularda ya - gres orannn Avrupaya
nazaran yksek olmasndan dolay Avrupada M. Parvicella daha nadir grlr.

amur kprmesini engellemek iin genelde hava miktar azaltlr, fakat bu durum dk
oksijen konsantrasyonuna yol aar, baka bir deyile bu seferde amur kabarmas
sorununun balangcna yol alm olur. Ayn zamanda artma veriminden de dn
verilmi olur.

Klasik zm ise ; amur yann drlmesidir. Nocardia sorunu yaayan ou artma
tesisinin amur yan 2 gne kadar drd tespit edilmitir. Dier baka bir zm
ise kpk kapanlarnn kurulmas veya tazyikli su sklarak kpklerin paralanmasdr.

Artma tesislerinde karlalan kpk cinsleri ve nedenleri aada aklanmtr.

1. Beyaz - gri (kirli beyaz) renkte ince kpk :
2. Dk amur ya " gen amur" , baz yzey aktiflerin artlabilmesi iin yeterli sre
olmamas - deterjan vb. gibi . Ak beyaz renkte ok kabaran kpk ; Biyolojik olarak
paralanamayan deterjanlardan dolay meydana gelir. Artk pek rastlanlmyor.
3. Kl renginde kpk ; Anaerobik rtclerden, santrifjlerden veya filtrepres gibi
susuz
4. latrma nitelerinin sznt suyunun ok miktarda olmasndan kaynaklanr. Kaln, gri
renkte smks yapda kpk ; Daha ok endstriyel atksu artma sistemlerinde grlr.
Besi eksikliinden meydana gelir. BOD5/N/P oran 100/5/1 olarak salanmaldr. Bu
durumda mikroorganizmalar, besi eksikliinde dolay yksek miktarda polisakkarit
retirler.
5. Son keltme havuzunda kaln amur tabakas ; Denitrifikasyon : yani atksuda nitrat
varlna delalet eder. amur , keltme tanknda uzun sreden beri bekliyor demektir.
Daha ok scak havalarda meydana gelir.
6. Kaln, kahverengi, kalc kpk ; Nocardia'nn varlndan kaynaklanr. (Nocardia da
filamentli bir organizmadr)

Aktif amur proseslerinde, filamentli organizmalar dnda karlalan baz problemler
unlardr ;

Zayf Flok Oluumu : k suyu bulank olur. Zayf floklar kolay paralandklar iin
keltme Havuzunda kolayca ktrlemezler. En byk sebebi zellikle Uzun
Havalandrmal sistemlerde ar derecede havalandrlyor olmasdr.

Dank Byme : Flok oluumu yoktur, biyoktle kelmesi diye bir durum sz konusu
olmaz ve k suyu ok bulanktr. En byk sebebi F/M orannn yksek olmasdr. Yani
ok yksek bir organik ykleme sz konusudur. Atksudaki H2S konsantrasyonu da bu
duruma sebebiyet verebilir. n havalandrma ilemi yaplmal veya organik yklemenin
azaltlmaldr.

Zoogleal Kabarmas : Yksek F/M oranlarnda flok yapc Zoogloea bakterisinin floklara
mdahalesinden meydana gelir.

Besi eksiklii - Kabarma ve Kprme ; Jle eklinde meydana gelen bu kabarma
amur kelmesini olumsuz etkiler. BOD5/N/P oran 100/5/1 olarak salanmaldr.

Yzen amur (Denitrifikasyon) : Nocardia ve M. Parvicella gibi kpk yapc
maddelerin yokluunda, nitrojen gaz ile birlikte amur, keltme havuzu yzeyine doru
kar. Suda nitratn varln gsterir. Daha ok scak havalarda meydana gelir.


Optimum aktif amur performans ; serbest yzen siliatlar, askda siliatlar ve
rotiferlerin beraberliinde meydana gelir. Yaplan aratrmalarda PFR (plug flow reactor)
tipi havalandrma havuzlarndaki amur kabarmasnn CSTR (tam karml) tipi
havalandrma havuzlarna nazaran daha az olduu tespit edilmitir. zetle znm
oksijen konsantrasyonu 1 mg/lt nin altna asla dmemelidir. amur kabarmalarn
nlemek iin bavurulan en popler yntemin RAS (Geri Devir amur) hattna klor ilavesi
olduu tespit edilmitir. Dozaj miktar dezenfeksiyonda kullanlan miktardan daha az
olmal ve kademeli olarak artrlmaldr. Farkl bir dozaj aral olarak ise 1000 kg
MLVSS/gn iin 1 - 10 kg klor (sodyum hipoklorit) kullanlabilir. Klor miktarnn yeterli
olup olmad en ge 3 - 5 gn ierisine belli olacaktr. RAS klorinasyonunu mteakip en
popler yntem hava miktarnn artrlmas, WAS (fazla amur hatt) miktar
artrlp/azaltlarak F/M orannn kontroldr. Ayrca RAS miktarnn deitirilmesi ve RAS
hatt datmnn havalandrma havuzuna farkl noktalardan yaplmas da zm olabilir.

keltme havuzuna polimer ilavesi ile amurun kolay kmesi salanabilir. Bunun iin
polimer satcs firma tarafndan uygun polimerin Jar Test ile tespit edilmesi gerekir.

amur kabarmasnda; kullanlan bir baka yntem ise Selektrdr.Selektr ; RAS ve
ham atksuyun havalandrma havuzuna girmeden nce kart ayr bir
hazne/havuz/yapdr. Selektrde zellikle F/M oran zerinde deiiklikler yaplr.
Etiketler: Aktif amur Mikrobiyolojisi
ELEKTROKOAGULASYON VE FAYDLARI
Emlsifiye damlacklar yada askda kat maddeleri ayrma ve amur susuzlatrma atksu
artmnn ana problemleridir. Genellikle atksular, konsantrasyonunun dk olmasna
ramen filtrasyonu zorlatran kk partikllerle kontamine olmu byk miktarlarda su
ierir. Partikllerin elektrostatik itme ve yzey yklerine bal olarak sspansiyonlarn
stabilizasyonu yoluyla gerekletirilen mekanik ayrma metotlarnda problemler kar.
Flokulasyonu gerekletirmek iin genellikle byk miktarlarda kimyasal eklenir.

Elektrokoagulasyon atksu geri kazanm iin gereken kimyasallarn miktarn azaltmak
yada tamamen yok etmek amacyla gelitirilmitir. Elektrokoagulasyon yzey yklerinin
elektrokimyasal pilde ntralize edilebilirliinin avantajna sahiptir. Partikller arasndaki
itici gler krlmakta ve disperse partikller daha byk ayrlabilir agregatlara
balanmaktadrlar.

Elektrokoagulasyon, suda askda, emlsfiye yada znm halde bulunan
kontaminantlarn ortama elektrik akm vererek destabilize edilme prosesidir. Sudaki
kontaminantlar, gl elektrik alana maruz kalrlar ve elektriksel olarak oksidasyon ve
redksiyon reaksiyonlaryla azaltlrlar.

Koagulasyon kimyasal ve elektriksel olarak gerekletirilebilir. Kimyasal koagulasyon,
yksek iletme maliyetleri nedeniyle bugn Avrupa lkelerinde daha az kullanlr hale
gelmitir. Kimyasal koagulasyonun dier dezavantajlarna byk miktarlarda amur
oluumu ve kullanlan metal hidroksitlerin tehlikeli kimyasallar snfna girmesi rnek
olarak verilebilir.

Kimyasal koagulasyon, sspande maddeleri destabilize etmek ve znebilir metalleri ve
dier inorganik trleri ktrmek amacyla yllardr kullanlmaktadr. Alum, kire ve/veya
polimerler kullanlan kimyasal koagulantlardr. Bu prosesler, yksek su ierii ve bu
nedenle de filtrasyonu yava ve susuzlatrmas zor olan byk miktarlarda amur
oluturur. Bu artma prosesleri ayn zamanda k suyundaki toplam znm kat
madde ieriini arttrma eilimindedir. Buda bu sularn endstriyel uygulamalarda tekrar
kullanmn olanakszlatrmaktadr.

Elektrokoagulasyon iyon ve partikl yklerini ntralize ederek kontaminantlarn
kelmesini, kimyasal koagulasyonla mmkn olan konsantrasyonun altna dmesini ve
pahal kimyasal maddelerin (metal tuzlar, polimer) kullanmnn azaltlmasn ve/veya
kullanlmamasn salar.


Elektrokoagulasyon prosesi;

Ar metalleri giderir,
Sspande ve kolloidal katlar giderir,
Sudaki ya emlsiyonlarn krar,
Ya ve gresi giderir,
Kompleks organikleri giderir,
Bakteri ve virsleri giderir.

Faydalar;

lk yatrm maliyeti alternatif teknolojilerden belirgin bir ekilde dktr.
letme maliyeti alternatif teknolojilerden belirgin bir ekilde dktr.
Dk enerji ihtiyac gerektirir.
Kimyasal ilavesi yoktur.
Fazla bakm gerektirmez.
gc ihtiyac dktr.
amur minimizasyonu salar.
Birok kontaminant bir arada giderir. Yani alternatif proseslerde belli kontaminantlar
gidermede birka proses artarda kullanlr. Ancak elektrokoagulasyon bu kontaminantlar
tek bir prosesle giderebilmektedir.

Elektrokoagulasyon prosesi aadaki ilemlerde baaryla uygulanmaktadr:


Gda proses atksularndan ya, protein ve lif geri kazanmnda,
Atksulardan metal ve ya gideriminde,
Ya, kir ve metallerin uzaklatrlmasyla antifriz yenilenmesi,
Ters ozmoz gibi membran teknolojilerinin ncesinde n artma olarak,
Silis, sertlik, AKM, vb.lerin giderimiyle kazan besleme suyunun n artlandrmas,
Kazan iin gereken kimyasal artma ihtiyacn ortadan kaldrarak znm katlarn
giderimiyle kazan blf suyunun yeniden artlandrlmas,
Atksulardan BOI, AKM, ya ve gres, toplam znm kat madde gibi kirliliklerin
gideriminde,
Artma amuru susuzlatrma ve atksudan ar metal gideriminde,
me suyu artlandrmada,
Suyun dearj veya tekrar kullanmndan nce klor ve bakteri gideriminde.
Etiketler: Elektrokoagulasyon
evre Kirlilii ve Temiz retim
zellikle 20. Yzyln ikinci yarsnda ba dndrc bir hza ulaan teknolojik ve
endstriyel gelimelerin beraberinde getirdii evresel deerlerin tahribi, evre kirlilii ve
yenilenemeyen kaynaklarn hzla azalmas gnmzde hzlanarak srmektedir.

Endstrileme ve yaam biimlerindeki deimeye paralel olarak ortaya kan atklar,
zaman iinde logaritmik bir art gstermi ve bu atklardan kaynakl yaanlan yerel
evre sorunlar kresel bir boyut kazanmtr. Ozon tabakasndaki delinme, kresel
snma, asit yamurlar, eitli doal alc ortamlara -zmseme kapasitelerinin ok
zerindeki miktarlarda- yaplan toksik ve tehlikeli atk dearjlar bu kapsamda saylabilir.

Alc ortamlarn kirlilik zmseme kapasitelerinin almaya balanmas, doal ortamdaki
dengelerin geri dn zor/imkansz bir ekilde deiiyor olmas, evre kirlilii kaynakl
byk lekli salk sorunlarnn gndeme gelmesi ve doal kaynaklarn hzla tketilmesi,
vb. sreler sonucu evre sorunlarnn bir kriz boyutuna ulamas zellikle zengin Kuzey
lkelerinden balayarak bu soruna farkl bak alarn da beraberinde getirdi. Geleneksel
olarak oluan byk miktarlarda atn alc ortamlara verilmeden nce eitli artma
yntemleri ile uzaklatrlmas (ki bu zararl maddelerin ortadan kalkmasn deil sadece
bir fazdan baka bir faza dntrlmesini salayan bir yaklamdr) artlmas, oluan
atk miktarnn ve artm maliyetinin srekli artmas ile alc ortam dearj standartlarnn,
kamuoyunda ykselen evre bilincine paralel olarak, srekli drlmesi endstriyi bu
sorun iin daha ucuz zm yollarn aramaya yneltti. leyileri gerei asl amac
evresel duyarllk deil, retim sreci sonucu oluacak art deerin maksimize edilmesi
olan irketler rettikleri atklarn artm ve nihai depolama masraflarn en aza
indirebilmek amacyla, daha az atk reterek ileyilerini srdrebilmenin yollarn
aramaya baladlar. Buna ek olarak, son 20-30 ylda artan evre duyarll zellikle
Kuzey lkelerinde yaayan tketicilerin artan bir ekilde retim, kullanm ve kullanm
sonras srelerinde evreye daha az zarar veren rnleri tercih etmelerine sebep oldu.
evreye daha az zarar veren rnlerin talep grmeye balamas pek ok endstriyel
sektr iin yeni bir rekabet alan ortaya kard.Bu yeni ynelim sonras yaplmaya
balanlan almalar sonucu alnacak basit nlemlerle bile retim srecinden faydal bir
rne dnemeden geerek atk haline gelen hammaddelerin daha etkin kullanm
sonucu bu kayplarn nlenebilecei ve ayn zamanda atk retiminin azalabilecei ortaya
kt. Bunu rnlerin maddesel ieriklerinin azaltlmas, retim iin kullanlan maddelerin
evreye daha az zararl olan maddeler ile deitirilmesi, retim ve kullanm esnasnda
gerekli olan su ve enerji ihtiyalarnn drlmesi gibi yaklamlar izledi. Sonuta atk
azaltlmas, kirlilik nleme, geri dntrme, yeniden kullanm, rnn evreye daha
duyarl tasarm, vb. konular zerinde yaplan aratrmalar hzla artm ve bir zamanlarn
topyas olan rn ve hizmetlerin ardnda daha az artk ve atklar brakarak retilmesi
fikri rnek uygulamalaryla beraber gndelik yaammza Temiz retim (T) ad altnda
girmeye balamtr. T (Cleaner Production) en genel anlamyla, nleyici evre ynetimi
stratejilerinin retim sreci, retilen , hizmet ve rnler iin btnsel bir ekilde, srekli
olarak uygulanarak, bunlardan kaynaklanan insan sal ve evresel deerler zerindeki
risklerin ortadan kaldrlmas ya da azaltlmas ve verimliliin arttrlmas olarak
tanmlanmaktadr.

Allagelmi kirlilik kontrol yaklamlarn tersine T proaktif bir yaklamdr. Kirlilik
kontrol yaklamlar retim ve tasarm amalarn deimez faktrler olarak benimseyip
kirlilii de bu aamalarn kanlmaz bir sonucu olarak grmekte ve kirlilik meydana
geldikten sonra bu soruna zm getirmeye almaktadr. Dolays ile bu yaklamlar
kirlilii daha iyi tanmlama ve atklar artma ve bertaraf etme zerine odaklanmakta ve
kurululara nemli miktarlarda ek maliyet getirmektedir. te yanda, T yaklamlar
kirlilii ve atklar dizayn, kaynak kullanm ve retim prosesleri aamalarndaki
yetersizlik, verimsizlik ve etkisizliin bir sonucu olarak grmekte ve soruna bu
aamalarda gerekli gelimeleri salayarak zm getirmeyi amalamakta, dolays ile
sadece atk oluumunu azaltmakla kalmamakta ayn zamanda ekonomik faydalar da
salamaktadr.

Yukarda da belirtildii gibi, T gnmz evre sorunlarna kalc zmler getirebilme
kabiliyetine sahip nleyici uygulamalara dayanan bir yaklamdr. Gn getike dnyada
bu anlay benimseyen lke says gittike artmakta, ulusal ve uluslararas lekte birok
kurumun da desteiyle temiz retim uygulamalar her trl retim faaliyetinde
benimsenmeye ve uygulanmaya balanmaktadr.

lkemizde de T konusunda baz almalar yaplm olmasna ramen, bu almalar
yeterli dzeye ulaamamtr. Bu durumun nedenlerinden biri de bu konu hakknda ilgili
kurulularn ve zellikle halkn yeterli ekilde bilgilendirilmemesi ve zendirilmemesidir.
zellikle, T hakknda yeterli miktarda bilgilendirici yazl dokmann olmamas ve
olanlarn da herkese tarafnda ulalabilir durumda olmamas bu durumu daha da
ktletirmektedir.

Hazrladmz bu site, bu bilgi kayna eksikliini gidermek ve T konusunda almalar
yapan kiiler arasnda karlkl iletiim olana salamak amacyla hazrlanmtr. Sitemiz,
T konusuyla ilgilenen gnlllerin de katksyla bir temiz retim bilgi kayna
oluturmay hedeflemektedir. Bu yzden, dardan gelecek her trl katkya ak
olduumuzu belirtmek isteriz. Umarz, bu site lkemizde yaplacak olan T almalarna
az da olsa katkda bulunur.
Etiketler: evre Kirlilii ve Temiz retim
Aktif Karbonlu Filtrasyon Sistemleri
Aktif karbon; ounlukla hindistan cevizi kabuundan 800C buhar altnda dumansz
yaklarak aktiflik kazandrlm organik bazl kmrlerdir.

Suda organik maddelerin sebep olduu koku, tat ve renk problemlerini giderir. Klor ve
klor bileikleri, deterjan, petrol, sanayi atklarn, solventleri ve asbest gibi maddeleri
adsorbe eder.

Ideal AC Serisinde kullanlan tm kontrol valfleri servis ve ters ykama ilemlerini
otomatik zaman kontroll yapar. Sistemi oluturan Quartz, aktif karbon mineralleri ve
lineer elyaf takviyeli epoxy kapl polietilen tank dnya gda normlarna uygundur.

Aktif karbon filtre seiminde proje departmanmz suyunuzun debisine, organik madde,
aktif klor miktarna gre optimum yzey gei hzn saptar. Aktif karbon adsorpsiyon
katsaylarn gznne alarak yzeyin tutabilecei madde miktarn, ters ykama ve
durulama srelerini belirleyerek en verimli sistemi seer.

Ters ykama ilemi aktif karbon mineralinin rejenerasyonu iin deil, basn altnda skp
bloklaan mineral gruplarn datmak amal yaplr.
Etiketler: Aktif Karbonlu Filtrasyon Sistemleri
Otomatik Yumuatma Sistemleri
Yumuatma: Sudaki kalsiyum ve magnezyum iyonlarnn sebep olduu sertliin katyonik
reine kulanlarak sudan alnmas ilemidir.

Sert sular; zellikle buhar kazanlarnda, scak su tesisatlarnda kireta balayarak
kesitlerinin daralmasna ve ok byk s transfer kayplar ile enerji sarfiyatna yol aar.

ASC ve AS Serisi yumuatma sistemleri tesisat ve stcl cihazlarnzn kirelenmelere
kar korunmas, suyunuzun iyi bir lezzet ve yumuakla ulatrlmas amacyla kullanlr.

ASC Serisi kabinli modeller evsel kullanmlar iin kompakt yapda ve estetiktir.

AS Serisi sistemlerde reine tank ile tuz tank ayrdr. Yumuatma sistemlerinde
kullanlan tm kontrol valfleri servis, rejenerasyon ve ters ykama ilemlerini otomatik
yapar. Sistemi oluturan quartz, divinil benzen bazl reine ve lineer elyaf takviyeli epoxy
kapl polietilen tank dnya gda normlarna uygundur. Tamaya kar amandra korumal
polietilen tuz tank sisteme dahildir. Rejenerant madde olarak tuz kullanlr. Tuzlu su
zeltisi iin gerekli su her rejenerasyondan sonra kontrol valf tarafndan tuz tankna
doldurulur.

Yumuatma sistemi seiminde proje mhendislerimiz suyunuzun debi, sertlik derecesi ve
dier parametrelerine bal olarak gerekli reine miktarn hesaplar. Hassas ekilde
hesaplanan bu sistemler ile ters ykamadaki tuz, su ve zaman kaybnzn minimuma
inmesi salanr.

Otomatik kontrol sistemleri ile donatlm bu cihazlar, ters ykama ve rejenerasyon
ilemlerini standart modellerde;

Zaman kontroll, istee bal olarak
Hacim kontroll veya
Sertlik kontroll olarak,
insan mdahalesine gerek duymakszn yapar.

Rejenerasyon esnasnda bypass hatt zerinden artlmam sert su verebilen veya suyu
kesebilen opsiyonel sistem alternatifleri mevcuttur.
Etiketler: Otomatik Yumuatma Sistemleri
Endstriyel Reverse Osmosis Sistemleri
Reverse Osmosis sistemleri, gnmzde en yeni ve hzl gelien su artm teknolojisidir.
Gemi yllarda ok yeni ve pahal olmasndan dolay sadece susuz blgelerde deniz
suyundan ime suyu elde etmede, ila ve kozmetik sektr gibi yksek kalitede suya
ihtiya duyan iletmelerde kullanlmakta iken bugn iletim sistemlerinin basitletirilmesi
ve yeni teknolojilerle fiyatlarnn uygun seviyelere gelmesi ile kullanm yaygnlamtr.

Endstriyel ters osmos sistemleri,
ebeke ve ac kuyu sularnn ime suyuna dntrlmesinde,
ok dk iletkenlie sahip sular ile retim yapan proseslerde,
Atksu geri dnm proseslerinde,
Metal ierii yksek olan sularn artmnda,
Deniz suyundan tatl su elde edilmesinde tercih edilirler.

RO artm sisteminin temelinde yar geirgen membranlar vardr. Bu membranlar
zerindeki yar geirgen gzenek yaps, saf suyun molekl apndan daha byk, sudaki
znm maddelerin molekl aplarndan daha kk yapya sahiptir. Membrana yksek
basnl su verildinde sadece saf su moleklleri ve sudaki eriyiklerin ancak %1-3
membran gzeneklerinden ieri nfuz edebilir. Bylece sudaki eriyikler aplarna bal
olarak minimum %98 orannda tutulurken askda kat partikller, bakteri ve virs gibi
mikroorganizmalar szlm olur. Gzeneklerden geemeyen daha youn molekll su
drenaja verilirken ayn zamanda membrann tkanmas nlenmi olur. Yaplan ilem
tamamen fiziksel olduu iin evre dostudur.

R.O. sistemini kullanarak kaynak suyu kalitesinden daha iyi kalitede su elde edebilirsiniz.

IDEAL Endstriyel RO sistemleri PLC kontroll ve tam otomatiktir, kullanm pratiktir.
Sistemin uzun sre hizmet verebilmesi, bakm ve koruma masraflarn en aza
indirebilmek iin konstrksiyon paslanmazdan imal edilmitir.
Membran klf istee bal olarak paslanmaz veya FRP seilebilir.
Yksek basn pompas dik milli santrifuj ve SS316 eliktir.
Flowmetre ve TDSmetre gibi sistem performansn annda gsteren aksesuarlardan
kanlmamtr.
RO artm sisteminin her koulda mkemmel almas ve giri suyu kesilmelerine kar
pompay korumak iin giri basn sensr, rezerv tank dolduunda sistemi kapatacak
seviye kontrol sistemi vardr.
Membrann uzun mrl alabilmesini salamak iin autoflush (sistemde oluabilecek
tkanmalar geciktirici otomatik ykama vanas) ile sistem geri kazanm ve pompa debi
stabilizasyonunu salamak iin recycling ayar vanas kullanlmtr.
RO sisteminin yksek verimle almasn salayacak koruyucu artm ve kimyasal
dozlama sistemlerinin istenen su kalitesi ve debiye bal olarak hesab uzman mhendis
kadromuz tarafndan yaplacaktr.

Yksek iletkenlikli ham su beslemesi yaplan kazanlarda kondens blfnn azaltlarak
enerji tasarrufu salamak iin kurulacak REVERSE OSMOSIS sistemi kendini 6 ile 15 ay
gibi (ham suyun iletkenlie bal olarak) bir srede amorti edecektir.
Etiketler: Endstriyel Reverse Osmosis Sistemleri
TOSYV evre Projesi
2008 yl ile birlikte Trkiye'de, AB ve onunla uyumlu Trk evre mevzuaat gerei evre
Koruma Yatrmlar byk hz kazanacak. Trkiye buna hazrlanyor.

stanbul Dudullu Organize Sanayi Blgesinde evre Koruma Refleksini Glendirme,
rgtlenme ve blge Kat Atk Ynetim Sistemi Oluturmaya Hazrlk alma Projesi
sryor.

TOSYV stanbul Destekleme Dernei'nin dtanbul dudullu Organize Sanayi Blgesi'nde
yrtt, AB destekli projede eitim almalar nemli bir yer tutuyor. Younluk
ynnden Trkiye'nin en byk organize sanayi yerlekesi olan blgede, bir yandan evre
bilinci ve koruma reflesini glendiren bilgiler ve detaylar, fabrikalardan gelen iletme
evre sorumlusu katlmclara aktarlrken bir yandan da iletmelerin bir btn olarak
blgenin evre envanteri konusunda veriler toplanyor.

Avrupa Birlii tarafndan finanse edilen, koordinasyonu Devlet Planlama Tekilet
Mtearl tarafndan yaplan, Birlemi Milletler Kalknma Tekilat tarafndan izlenen
ve OSB'nin itiraki olduu proje uygulamasnda nemli saptamalar yaplyor, yle ki;

Kat atk toplayan lisansl firmalar, srekli denetim altnda tutuluyor.

zmit izayda, tehlikeli atklar toplama tekel olmasna ramen kapasite sorunu yayor ve
bu da tehlikeli atklarn uzaklatrlmasnda aksamalara yol ayor. Ayrca tehlikeli atklar
iin yetkili toplayc firmalar belli bir kapasite dolmamsa gelmiyolar ve bu da sanayi
tesisleri iin uzun sreli depolanma sorunlarna yol ayor.

Belediyeler konu ile ilgili yeterince rgtlenmi ve donatlm durumdan uzak olduklar
gibi uygulamada yetki karkl oluuyor.

Sorunlardan biride artma tesislerinde biriken amuru belediyer p kabul edip almyorlar.

En byk sorunda blge iinde bir fabrikann atgn baka bir fabrika kullanabilecekken
bu atk p olarak dnlyor.
Etiketler: TOSYV evre Projesi
evre Sorunlar Aratrma Uygulama
Ondokuz Mays niversitesi, evre Sorunlar Uygulama ve Aratrma Merkezi, 2547 Sayl Kanunun
2880 sayl kanunla deiik 7/d-2 maddesi uyarnca kurulmu ve Merkez Ynetmeliinin 22 Ekim 1990
tarih ve 20673 sayl resmi gazetede yaymlanmas ile faaliyete balamtr.
Merkez, evre Sorunlarnn bilimsel olarak belirlemek, zm yntemlerini gelitirmek ve
uygulamak, evre bilincinin gelimesine katkda bulunmak amacyla kurulmu olup, bu erevede
evre bozulmasna yol aan her trl evre kirliliini ve evre deiimlerini aratrmakta, zmler
nermekte, niversite iinde her dzeydeki evre eitiminin niteliini gelitirici almalar
yapmaktadr. niversitenin evre ile ilgili bilim dallarnda temel ve uygulamal aratrmalar
koordineli olarak dzenlenmektedir. Ayrca niversite dnda kamu ve zel kurulularn evre
sorunlar ile ilgili bavurulan ele alnmakta bunlar zerinde aratrmalar ve projeler yaplmaktadr.
Merkez, Karadeniz Kylarnn Kirlilik Envanteri ve zm nerileri ile ilgili, uluslararas bir projeyi
evre Bakanl ile koordineli olarak yrtmektedir.
Merkezimiz u ana kadar Samsun ve civar illerden gelen analiz ve kirlilik inceleme talepleri yannda
ulusal ve uluslararas boyutta iki byk projeyi tamamlamtr. Birincisi Kzlrmak Deltas'nn
ynetimini kapsayan "Kzlrmak Deltas Ynetim Plan Projesi" dir ve evre Bakanlnca
desteklenmitir. 1994-1996 yllar arasnda yrtlen bu almada deltann kirlilik durumu
incelenmitir. kinci proje uluslararas bir projedir ve Kocaeli'den Hopa'ya kadar olan Karadeniz
sahilinde kirlilik izlenmesini kapsamaktadr. 1995 ylnda balayan bu projenin 1997 yl sonuna kadar
aamas tamamlanmtr. Bunlar yledir: Projenin birinci aamas Birlemi Milletler tarafndan
desteklenmi ve "Black Sea Region Land-Based Routine Pollution Monitoring Programme" ad altnda
yrtlm ve 1995 ylnda tamamlanmtr. Bu projenin nihai raporu United Nations Office for
Project Services (UNOPS)'e sunulmutur. kinci aama T.C. evre Bakanlnca desteklenmi ve
"Ulusal GEF evre Koruma ve Ynetimi Srekli Kirlilik zleme Kara Kesimi Projesi" dir. Bu kapsamda
Karadeniz sahilinin yukarda belirlenen snrlar iinde envanteri karlm ve belirlenen noktalardan
alnan numunelerde kara kkenli kirlilik incelemesi yaplmtr. 1995-1996 yllarnda yrtlm olan
bu almann sonu raporu evre Bakanlna sunulmutur. Projenin nc aamas yine evre
Bakanlnca desteklenmi ve belirtilen Karadeniz sahilinde karakkenli kirleticiler incelenmi,
yzme ve ime suyu kalitesi aratrlmtr. Bu nc ksmn sonu raporu da 1997 yl sonunda
evre Bakanl'na sunulmutur.
Etiketler: Om evre Sorunlar Aratrma Merk.
ED RAPORU NEDR?


evresel Etki Deerlendirmesi (ED), belirli bir proje veya gelimenin, evre zerindeki
nemli etkilerinin belirlendii bir sretir. Bu sre, kendi bana bir karar verme sreci
deildir; karar verme sreci ile birlikte gelien ve onu destekleyen bir sretir. Yeni proje
ve gelimelerin evreye olabilecek srekli veya geici potansiyel etkilerinin sosyal
sonularn ve alternatif zmlerini de iine alacak ekilde analizi ve deerlendirilmesidir.

ED'in amac; ekonomik ve sosyal gelimeye engel olmakszn, evre deerlerini
ekonomik politikalar karsnda korumak, planlanan bir faaliyetin yol aabilecei btn
olumsuz evresel etkilerin nceden tespit edilip, gerekli tedbirlerin alnmasn
salamaktr.

EDin temel grevi, projelerle ve gelimelerle ilgili karar vericilerin daha btnsel, yani
karara etkiyecek birden fazla faktr gz nne alr bir ekilde daha salkl karar
vermelerini salamak iin, onlara projelerden kaynaklanabilecek evresel etkileri net bir
ekilde gstermektir.

ED, projelerle ilgili btn ilgili taraflarn bir araya geldii ve gr, kayg ve nerilerini
ortaya koyabildikleri demokratik ve effaf bir sretir. lgili taraflar bu sre ierisinde
ortaya koyduklar teknik bilgi ve grlerle projenin en optimal ekilde geliimine katk
salarlar.

yi ileyen bir ED srecinin effaf tabiat sayesinde, halka/dier ilgili taraflara danarak
ve olabildiince gerekletirilmesi istenen projeye ilikin ve geni apta bilgi toplayarak,
projenin uygulanmas srasnda ortaya kabilecek olas problemler, henz projenin
tasarm aamasnda zlebilir veya hafifletilebilir. Bu yolla (bazen ngrlen)
problemlerin pek ou, fiili uygulama balamadan zlmeye allr ve bylelikle
maliyetli zaman kayb nlenmi olur.

nerilen projeye getirilen eitli alternatiflerin ED almas kapsamnda incelenmesi,
evresel faydalar arttrrken, proje sahibinin maliyetlerini azaltabilecek baka seenekler
de sunabilir. Halkn katlm sreci sayesinde, ilgili taraflar, proje sahibi ve kamu kurum
kurulular arasnda gven duygusu oluturur ve katlmc tabiat sayesinde de ED
sreci, o lkenin genel demokratik srecine katkda bulunur.



Faydalarn ksaca zetlemek gerekirse:

- Tasarm aamasnda ortaya kabilecek olumsuz durumlar nceden grerek etkisiz
hale getirmesi iin gerekli tedbirleri ortaya koymas, olumsuz etkilerin minimize
edilmesini salamas

- Proje sahibi iin maliyet-azaltc seenekler sunmas,

- Karar verme srecine ynelik daha gvenilir, btnsel ve ibirliki bir yaklam ,
demokrasiye katk.



Sonu olarak;

1969 ylnda ABDde yrrle giren Ulusal evre Politikas Kanunu (National
Environmental Policy Act) kapsamnda dnya ile tanan ve gerek ABD, gerek AB lkeleri,
gerekse dier dnya lkelerinde halen en etkin evre ynetim arac olarak yerini alan ve
gn getike de bu yeri salamlatran ED, lkemizde 7 ubat 1993 tarihinden bu yana
uygulanmaktadr.
Trkiyede salam bir evre ynetimi oluturmann esas temelini ED srecinin yasal,
kurumsal ve teknik altyap asndan glendirilmesi tekil etmektedir.

ED'N ANA LKELER

Planlama sreciyle btnletirme

evresel deerlendirme sreci, evresel konularn dikkate alnmasn salamak iin,
planlama sreciyle btnletirilmelidir. deal bir durumda, deerlendirme projenin hazrlk
sreciyle btnletirilir. Bu ayn zamanda deiik ksmlardan sorumlu ekiplerin veya
kiilerin birbirlerinin almalarna etkin ekilde katlmalar veya projeyi hazrlayanlarla
deerlendirmeyi yrtenler arasnda daha yakn temas ve bilgi alverii salamak
anlamna gelir.

Mmkn olan en erken aamada diyalog

evresel deerlendirme karar verme srecinin mmkn olan en erken aamasnda
uygulanmaldr. Srecin doru ekilde almas asndan, deerlendirme verilerinin
projenin hazrlanmas srasnda elde olaca ekilde bir zamanlama gereklidir. EDin
projeye ilikin kritik kararlar verildikten sonra balatlmas, proje tasarmn, resmi olarak
kabul edilmi olmasa bile, deitirilmesi zor bir hale getirmektedir.

Sorumluluk

Proje sahibi, proje hedefleri gerekletirilirken etkileri indirgemek asndan en iyi
konumda bulunduu iin, ED Raporunu hazrlamakla sorumludur. Proje sahibi, evresel
hedeflerin gerekletirilmesinden sorumlu olan evre makamlaryla ibirlii yapmaldr.

Karar verme

ED Raporu karar vericilere, proje teklifiyle birlikte sunulmaldr. Yetkili makam, karar
verilirken raporu da gz nnde bulundurmaldr. Yetkili makam, teklif edilen bir plana
ilikin karar verdii zaman, evresel etki deerlendirme raporuna ak ekilde atf
yapmaldr.

Siyasi irade ve bilginin doru kullanm etkili bir ED sreci iin gereklidir. Aksi taktirde,
deerlendirme sreci ve evresel deerlendirme ile proje hazrl arasndaki balant tm
ilgili taraflarn ak, geni ve effaf katlmyla ok baarl ekilde yrtlse bile, karar
verme zerindeki etkiler zayf olabilir. Bu durumda geleneksel ve ekonomik tercihler n
plana kabilir ve deerlendirmedeki nerilerin nne geebilir. evresel deerlendirmeyi
balatma ve kullanma konusundaki siyasi iradenin artrlmas iin u aralar kullanlabilir:

- Politikaclarn ve kamuoyunun yeterli bilince sahip olmalar;

- evresel konular zerine eitim,

- Karar vericilerin zerinde bask oluturmak zere, karar verme srecinde effaflk.

Danma ve katlm

Projelerin evresel deerlendirmeleri srecinde ilgili taraflarn geni katlm nem
arzetmektedir. Halk da evresel deerlendirme srecine katlmaldr. lgili ve etkilenen
gruplar projelerin evresel deerlendirme srecindeki admlardan ve mevcut katlm
frsatlarndan haberdar olmaldr. evresel deerlendirme srecinin sonular bu gruplarn
anlayabilecei ekilde kendilerine iletilmelidir.

Esneklik

ED sreci danma ve katlmdan salanan girdilere uygun ekilde cevap verebilmelidir.

ED prosedr bu nedenle esnek olmaldr.

Danma ve halk katlmndan elde edilecek muhtemel sonularn tahmin edilmesi

Erken bir aamada ve ska ilgili gruplar ve kurumlarla iletiim kurulmas, sinyallerinin
alnmas ve ED srecinin net bir ekilde aklanmas;

Beklenmedik sonulara cevap verebilmek iin danmanlarla ksa dnemli veya ereve
szlemeler yaplmas.


Demokrasi

evresel deerlendirmenin, bir lkede projelere ilikin karar verme srecindeki demokrasi
dzeyini ykseltebilecei grlmektedir: evresel deerlendirmenin, deiik politika
alanlar ile devletin deiik dzeyleri ve halk katlm arasnda temin edecei tutarllk
nihai olarak bu iyilemeyi salayabilir.

ED Raporu ve Sreci

Gerekletirmeyi planladklar faaliyetleri sonucu, evre sorunlarna yol aabilecek kurum,
kurulu ve iletmelerin evreye yapabilecei tm olumsuz etkileri gz nnde
bulundurularak, evre kirlenmesine sebep olabilecek artk ve atklarn ne ekilde zararsz
hale getirileceini ve bu hususta alnacak tedbirleri belirten rapordur.

ED Ynetmeliine gre, ED Raporuna tabi kurum, kurulu ve iletmeler zelliklerine
gre iki gruba ayrlmtr. Birinci grupta ynetmeliin EK-1 listesinde yer alan veya
Bakanlka "ED Gerekli"dir karar verilen bir proje iin zel bir formata gre hazrlanacak
ED Raporu yer alr.

kinci grupta ise, ynetmeliin EK-2 listesinde yer alan projelere ED uygulanmasnn
gerekli olup olmadnn belirlenmesi amacyla, proje sahibi, bir dileke ekinde Ek-IV e
gre hazrlayaca adet Proje tantm dosyas ve eklerinde yer alan bilgi belgelerin
doru olduunu belirtir taahht yazsn ve imza sirklerini Bakanla sunar. Bakanlk,
proje iin hazrlanan proje tantm dosyasn Ek-IV de yer alan kriterler erevesinde
toplam yirmibe ign iinde inceler. Dosya kapsamndaki bilgi ve belgelerde
eksikliklerin bulunmas halinde bunlarn tamamlanmasn proje sahibinden ister. Bu sre
sonucunda ED Gerekli" veya "ED Gerekli Deildir" karar verilir. ED gerekli deildir
karar alnan faaliyetler iin 5 i gn askda ilan ve halkn bilgilendirilmesi yaplr ve 5 yl
iinde yatrma balanmaldr.


ED Raporu hazrlanmas gerektiren faaliyetler iin; Bakanlk, planlanan faaliyetin
belirtilen yerde gerekletirilmesinin Mevzuat asndan uygun olup olmadna, ilgili
kamu kurum ve kurulular nezdinde yapaca aratrma sonucunda karar verir. EK-1
listesinde yer alan faaliyetler iin proje tantm dosyasnn uygunluu, halkn katlmyla
oluturulan zel format yatrmcya verilir ve bunun sonucunda hazrlanan ED Raporu
Bakanla sunulur. EK-2 listesinde yer alan faaliyetler iin ED gerekli karar verilmise,
ED prosedr uygulanr.

ED gerektiren faaliyetler iin hazrlanan proje tantm dosyas Bakanla sunulur.
Bakanlka uygunluk ynnden incelenir ve inceleme Deerlendirme Komisyonu (DK)
kurulur. IDK Genel Deerlendirme Toplants ilgili kurum ve kurulu temsilcileri Bakanlk
yetkileri ile proje sahibi ve/veya temsilcilerinden oluur. Komisyonun Kapsam belirleme
toplantsndan nce, halk yatrm hakknda bilgilendirmek, projeye ilikin gr ve
nerilerini almak zere proje sahibi tarafndan projenin gerekletirilecei yerde Bakanlk
ile mutabakat salanarak belirlenen tarihte, halkn katlm toplants dzenlenir. evresel
Etki Deerlendirmesi srecinden nce proje sahibi tarafndan, halk bilgilendirmek
amacyla anket, seminer vb. almalar yaplabilir. Komisyon almalarndan nce halkn
katlm salanm olur. Komisyon tarafndan projeye ilikin olarak hazrlanacak olan ED
Raporunun format belirlenir. Halkn Katlm Toplantsndaki gr ve neriler de dikkate
alnarak zel format ile evresel Etki Deerlendirmesi Raporunu hazrlayacak alma
grubu belirlenir. Halkn Katlm, Bilgilenme, Kapsam Belirleme ve zel Format verme
ilemleri, 12 ign ierisinde tamamlanr.

zel formata uygun olduu tespit edilen evresel Etki Deerlendirmesi Raporu, proje
sahibi tarafndan yeterli sayda oaltlarak Bakanla sunulur. Bakanlk, evresel Etki
Deerlendirmesi Raporunu incelemek ve deerlendirmek zere yaplacak toplantnn
tarihini ve yerini belirten bir yaz ekinde raporu komisyon yelerine gnderir.

evresel Etki Deerlendirmesi Raporunu incelemek isteyenler, Bakanlk merkezinde veya
l evre ve Orman Mdrlnde duyuru tarihinden itibaren raporu inceleyerek proje
hakknda Bakanla veya Valilie gr bildirebilirler. Valilie bildirilen grler Bakanla
iletilir. Bu grler komisyon tarafndan dikkate alnr. nceleme, deerlendirme srecinin
tamamlanmasndan sonra bildirilen grler dikkate alnmaz.

Komisyon evresel Etki Deerlendirmesi Raporunu, ilk inceleme deerlendirme
toplantsndan sonraki on ign iinde inceler ve deerlendirir. Komisyonun
deerlendirmeleri, yeler tarafndan imzalanm bir tutanakla saptanr.

Nihai ED Raporu ile dier belgelerin Bakanla sunulmasn takiben, inceleme
Deerlendirme Komisyonu'nun Rapor hakkndaki kararn esas alarak, Bakanlk "ED
Olumlu Karan" ya da "ED Olumsuz Karan" verir. 5 i gn askda ilan edilir ve 5 yl
ierisinde yatrma balanmaldr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------
16 Aralk 2003 ve 25318 sayl Resmi Gazetede yaymlanan ED Ynetmelii Ek-1
listesinde yer alan faaliyetleri gerekletirecek gerek ve tzel kiiler ED Raporu
hazrlamakla ykmldrler.

ED Raporu hazrlanmas srecinde hazrlanacak raporun kapsamnn belirlenmesi amac
ile hazrlanacak olan proje tantm genel format aklanmtr.

ED Ynetmelii Ek III

PROJE TANITIM GENEL FORMATI

Balk Sayfas :

Proje sahibinin ad, adresi, telefon ve faks numaras:

Projenin ad:

Proje iin seilen yerin ad, mevkii:

Raporu hazrlayan alma grubunun / kuruluun ad, adresi, telefon ve faks numaralar:

Raporun hazrlan tarihi:

indekiler listesi:

Blm I: Projenin tanm ve amac

Proje konusu yatrmn tanm, mr, hizmet amalar, nem ve gereklilii,

Projenin fiziksel zelliklerinin, inaat ve iletme safhalarnda kullanlacak arazi miktar ve
arazinin tanmlanmas.

nerilen projeden kaynaklanabilecek nemli evresel etkilerin genel olarak aklanmas
(su, hava, toprak kirlilii, grlt, titreim, k, s, radyasyon vb.)

Yatrmc tarafndan aratrlan ana alternatiflerin bir zeti ve seilen yerin seili
nedenlerinin belirtilmesi.

Blm II: Proje iin seilen yerin konumu

Proje yeri ve alternatif alanlarn mevkii, koordinatlar, yeri tantc bilgiler.

Blm III: Proje yeri ve etki alannn mevcut evresel zellikleri

nerilen proje nedeniyle kirlenmesi muhtemel olan evrenin; nfus, fauna, flora, jeolojik
ve hidrojeolojik zellikler, doal afet durumu, toprak, su, hava, (atmosferik koullar)
iklimsel faktrler, mlkiyet durumu, mimari ve arkeolojik miras, peyzaj zellikleri, arazi
kullanm durumu, hassasiyet derecesi (EK-V deki Duyarl Yreler listesi de dikkate
alnarak) ve yukardaki faktrlerin birbiri arasndaki ilikileri de ierek ekilde aklanmas.

Blm IV:Projenin nemli evresel etkileri ve alnacak nlemler

1- nerilen projenin aada belirtilen hususlardan kaynaklanmas olas etkilerinin
tantm. (Bu tanm ksa, orta, uzun vadeli, srekli, geici ve olumlu olumsuz etkileri
iermelidir.)

a) Proje iin kullanlacak alan,

b) Doal kaynaklarn kullanm,

c) Kirleticilerin miktar, (atmosferik koullar ile kirleticilerin etkileimi) evreye rahatszlk
verebilecek olas sorunlarn aklanmas ve atklarn minimizasyonu.

2- Yatrmn evreye olan etkilerinin deerlendirilmesinde kullanlacak tahmin
yntemlerinin genel tantm

3- evreye olabilecek olumsuz etkilerin azaltlmas iin alnmas dnlen nlemlerin
tantm.

Blm V: Halkn katlm

1- Projeden etkilenmesi olas halkn belirlenmesi ve halkn grlerinin ED almasna
yanstlmas iin nerilen yntemler,

2- Grlerine bavurulmas ngrlen dier taraflar,

3- Bu konuda verebilecei dier bilgi ve belgeler,

Blm VI: Yukarda verilen balklara gre temin edilen bilgilerin teknik olmayan bir zeti
Etiketler: ed Raporu
YEN EVRE YASASI
Tuzla'da patlak veren zehirli variller skandalndan sonra yeniden gndeme gelen evre
Yasas TBMM'den geti. Trkiye'de artk Sanayiciler, i yeri sahipleri ve evre
mhendislii (artma, ED vb.) hizmeti veren firmalar; yeni yasa ile ciddi ykmllkler
altna girdi.

Yeni evre Yasasnn letmelere Getirdii Ykmllkler

* Artma tesisi kurmayanlar ile kurup da altrmayanlara 60 bin YTL para cezas
verilecek.
* Artma tesisi kuranlarn tesiste kullandklar elektrik tarifesi yarya kadar indirilecek.
* Bundan byle, liman, tersane, marina gibi iletmeler kendi atk ve atksu artma tesisini
yaptracak.
* evreye zarar verebilecek iletmeler evre ynetim birimi kuracak veya yetkili
kurumlardan hizmet satn alacak.
* Zehirli varil olaynda olduu gibi, yasadaki koullar dnda tehlikeli atklar toplayan,
tayan, bertaraf eden ve mr dolan bertaraf tesislerini kapatmayanlara 100 bin YTL'den
1 milyon YTL'ye kadar para cezas.
* Yasak atklar topraa verenlere 24 bin YTL. Konutlar iin 600 YTL para cezas.
* evre cezalarn artk valilik deil bakanlk grevlileri kesecek.
* dari yaptrmlar, Trk Ceza Yasas'ndaki hapis cezalarnn uygulanmasna engel
oluturmayacak.
Etiketler: Yeni evre Yasas
evre Mhendislii Nedir?
Mhendislik, matematik ve doa bilimleri konusunda okuma, gzlemde bulunma,
renme, deneyim ve uygulama ile kazanlan bilgileri, doadaki madde ve enerjinin
insanlk yararna ekonomik olarak kullanlabilmesini salamak zere yntemler gelitirme
amacyla ve karar verme yeteneiyle uygulamaya koyma iidir.
evre Mhendislii bu genel ereve iinde u ekilde tanmlanabilir :
evre Mhendislii, yerel ve kresel lekte, insanlar evrenin, evreyi de insanlarn
olumsuz etkilerinden korumak, insan sal ve refah iin evre koullarn iyiletirmek
ynnde temel bilimsel kavramlar uygulamaya koyan mhendislik daldr. Her iki
tanmda ortak olan en nemli nokta, bilginin uygulamaya konma srecidir.

Bu tanm temel alnarak gelitirilen evre Mhendislii Program, gelien teknolojiyle
ortaya kan toprak, su ve hava kirliliinin giderilmesi konusunda yaplacak almalarn
tasarm, projelendirilmesi ile insan sal ve refahna uygun evre koullarnn
salanmas konularnda eitim ve aratrmalar yapar. evremizdeki etkinlikler arasnda
yaam iin gerekli uyumu bozan etmenleri ortaya karma ve yeni uyumsuzluklara yol
amadan bunlar ekonomik olarak giderme amacn tar.
evre mhendisleri, gerekletirilen tm retim-tketim etkinliklerinin insan salna,
refahna ve doal dengeye zarar vermeyecek biimde dzenlenmesi iin gereken
nlemleri aratrr, her eit atk ve artklarn canl ve cansz varlklara zarar vermeye
balad snr deerleri saptar, yerleim merkezlerinin su ebekesi, kanalizasyon gibi
altyap sistemlerinin insan salna en uygun biimde ina edilip iletilmesi iin gerekli
nlemlerin alnmas iin alr.
evre Mhendisinin Grevleri
evre Mhendisinin grevlerini bir ka grupta toplamak mmkndr.

(1) EVRE YNETM ve EVRESEL ETK DEERLENDRMES

Doal ortamlar yeryzndeki yaamn srdrlebilmesi iin en nemli kaynaklardan
birisidir. Bu kaynaklarn tanmlanmas, zelliklerinin belirlenmesi ve insan kullanm
sonucu oluacak kirliliin etkilerinin azaltlmas, kontrol veya minimize edilmesi iin
biyolojik, kltrel, sosyal ve ekonomik koullarn da dikkate alnarak gerekli evresel
kararlarn verilmesi, alnmas gereken nlemlerin planlanmas ve uygulanmas, evresel
Etki Deerlendirmesi (ED) raporlarnn hazrlanmas, ett ve danmanlk hizmetlerinin
yaplmas, evre mhendislerinin temel grevleri arasndadr.

(2) RSK ANALZ ve YNETM

nsan sal ve ekolojik sistemler zerinde kimyasallarn oluturduu risklerin
deerlendirilmesi, oluabilecek tehlikelere uygun cevap verebilecek, tehditlerin etkisini ve
olma ihtimalini azaltacak hazrlklar, prosedrleri ve kontrolleri tehis etmek de evre
mhendislerinin grevleri arasndadr.

(3) SU VE ATIKSU ALTYAPI TESSLERNN TASARIMI ve LETLMES

Gerek evlerde, gerek sanayide, gerekse tarmda kullanlacak suyun miktarnn ve
kalitesinin saptanmas, kaynandan salanmas, kullanma uygun hale getirilmesi (su
artm), kullanm sonras uzaklatrlmas, evre kirliliine yol amayacak ekilde
artlmas (atk su artm), evre ynetiminin nemli bir safhasdr. Bu ilemleri salkl bir
ekilde yrtmek iin gerekli altyap tesislerinin tasarm ve iletilmesi de evre
mhendisinin grev alanna girer. Bu altyap tesisleri su artma tesisleri, atk su artma
tesisleri, su, atk su ve yamur ebekeleridir.

(4) HAVA KRLL KONTROL ve YNETM

zellikle youn yerleim blgelerinde hava kirlilii kaynaklarnn (bu kaynaklarn
balcalar snma ve retim amal yakt kullanm ve tama aralardr) ve hava
kalitesinin belirlenmesi, hava kirliliinin nlenmesi iin bu kaynaklarn kontrol altna
alnmas evre mhendisinin grevlerinden biridir.

(5) KATI ATIK KONTROL ve YNETM

Gnmzde giderek artan ve eitlenen tketim malzemeleri ve modern yaam,
beraberinde ok ciddi bir kat atk sorunu ortaya karmtr. Kat atklarn geri
kazanlmalar ve yeniden kullanlmalar, geri kazanlamayan ksmnn ise insan ve evre
saln tehdit etmeyecek ekilde uzaklatrlmas evre mhendislerinin bir baka
grevidir.

(6) TEHLKEL ve ZARARLI ATIK KONTROL ve YNETM

zellikle endstrilerden kaynaklanan tehlikeli atklarn toksin etkilerinin azaltlmas ve
nlenmesi, geri dnmnn salanmas ve bertaraft, iletmelerde kullanlan her trl
kimyasal maddenin malzeme gvenlik ve bilgi formlarnn dzenlenmesi, tehlikeli atklarla
ilgili ulusal ve uluslararas mevzuatlarn takip edilmesi, tehlikeli ve toksin atklarn
uluslararas ithalat ve ihracatnn takibi evre mhendislerinin en nemli grevleri
arasndadr.

(7) GRLT KRLL KONTROL ve YNETM

Kent grltsn artran sebeplerin banda gelen, zellikle youn trafiin yaand
blgelerdeki ara grltlerinden, belediye snrlar ierisinde bulunan endstri
blgelerinde oluan grltlerden oluan ve nemli bir evre sorunu olan grlt
kirliliinin nlenmesi evre mhendislerinin grevleri arasndadr.

(8) EVRESEL ETKNLKLERN EKONOMK ve HUKUK BOYUTLARI

evre korunmasnn ve insanlarn evrenin zararl etkilerinden korunmasnn ekonomik ve
hukuki boyutlar ok nemlidir. evre mhendisi, evre ile ilgili yasa ve ynetmelikleri
yorumlayabilmeli, ulusal ve uluslararas yaynlar ve mevzuatlar takip edebilmeli,
ekonomik analizler yapabilmeli, evre projelerini ekonomik, sosyal ve hukuksal ynden
kyaslayabilmelidir.

(9) ISO STANDARTLARI

(10) AVRUPA BRL UYUM YASALARI EREVESNDE STHDAM
ZORUNLULUKLARI

evre Mhendislerinin Grev Alabilecekleri Yerler

(1) BELEDYELER
Belediyelerin halka gtrd hizmetlerin ou, evre mhendislerinin grev alanna
girmektedir. Su ve Atk su Artma Tesisleri, Kat Atk Toplama, Geri Kazanm ve Bertaraf
Sistemleri, ehir ii Su ve Kanalizasyon ebekesi bunlara birer rnektir.


(2) LLER BANKASI, DEVLET SU LER, EVRE VE ORMAN BAKANLII, EVRE
ve ORMAN BAKANLII L MDRLKLER, BYKEHR BELEDYELER (ZMR
N ZSU RNE), HIFZISIHHA GB ETL KAMU KURULULARI

lkemizde pek ok altyap tesisinin kuruluunu gerekletirmekte olan ller Bankas ve su
kalitesinin izlenmesi gibi konularda alan Devlet Su leri bu almalar yrtmek iin
evre mhendislerine ihtiya duymaktadr. Ayrca evre ve Orman Bakanl ve yan
kurulular da evre mhendisleri iin i olanaklar yaratabilirler.


(3) ENDSTRYEL TESSLER ve KURUMLAR

evre Kanunu ve bu kanuna bal ynetmeliklerin kmas ile, sanayi kurulular evre
kirliliine yol aacak atklarn kaynanda nlemek, geri kazanmak, artmak ve bertaraf
etmek zorunda kalmlardr. Pek ok sanayi kuruluu iin bu ilemler, evre korunmasnn
yan sra hammadde geri kazanmnda da yararl olmaktadr. Dolaysyla endstriyel
tesisler evre mhendisleri iin ok nemli bir i sahasdr.

(4) EVRE TEKNOLOJLER ve HZMETLER RETEN ZEL KURULULAR

Gnmzde pek ok zel kurulu, evre kirliliini nlemek iin teknoloji retmekte ve
danmanlk hizmetleri vermektedir. Bu tr kurulular evre mhendislerine gereksinim
duymaktadrlar.

(5) EVRE KORUNMASINDA GNLL KURULULAR

Toplumda evre bilincinin gelimesiyle, evre korunmasna katkda bulunan sivil toplum
rgtlerinin etkinlikleri n plana kmaktadr. Doal Hayat Koruma Dernei (DHKD),
Trkiye Erozyonla Mcadele, Aalandrma ve Doal Varlklar Koruma Vakf (TEMA) ve
Trkiye evre Vakf (TV) bunlardan bazlardr.
Etiketler: evre Mhendislii
EVRE MHENDSLNN ALTIN KURALLARI
1-Maddenin Korunumu Prensibi

Var olan hibir maddeyi yok edemezsiniz, artm yaparak dahiPeki, artm ne ie
yarar?

2-Artm iin 2 ey gereklidir : Teknoloji (mhendislik) ve Para

3-.O. doann kanunu gerei az bulunur

4- Dolaysyla anaerobik ortam oluur.

Anaerobik sre de bir artmdr. Peki, o zaman neden istenmez?

5- Baz arkadalarmn srar zerine : Seyreltme de artmn bir paras olabilir.

Zaten artmda sfr dearj yapmyoruz ki

6- Byk gler de hata yapabilir. te rnekler :

Avrupa ve Amerikada ok sayda atksu artma, p depolama, vs. tesisi kurulmu ve
baaryla iletilmekte fakat lkemizde kt rnekler var :

i- Odayeri (stanbul) kat atk depo sahasn planlayan Amerikal irket, pmzle ilgili
birok analiz olmasna ramen yapt sznt suyu hesab 5-10 kat kadar hata ile
gereklemi ve baz iletme problemlerine (dolaysyla maliyete) yolamtr (Kaynak :
Odayeri (stanbul) kat atk depo sahas projeleri)

ii- Benzer ekilde Bursa-Demirta depo sahas gazndan elektrik elde edilmesi projesinde,
yabanclar tarafndan hesaplanan gaz miktarnn sadece %30 kadar elde
edilebilmekteymi (Kaynak : UKAK Kongresi, zmir 2001)

iii- Fransz bir firmann yapt Elmal barajndaki terfi pompalarnn yanl (daha byk)
seiminden dolay kaynaklanan bakm - servis ve elektrik enerjisi maliyeti her sene son
model bir mercedes otomobile denk geliyor... Tolga SEMERC - evre Mhendisi

7- Gelimekte olan lkelerin Sanayilemi lkelerin seviyesine ulamas imkansz
denebilecek derecede zordur :
According to Grau (1994), countries with low annual per capita gross national product
(GNP), <$1000-2000, not only lack the resources to construct treatment plants but also
cannot maintain them. Meanwhile, only about 3% of a country's GNP can realistically be
spent on environmental protection (World bank). Taking as an example of 6 eastern
European countries (the average GNP in 1990 was 1985 $/c-year) and assuming that
1.5% of the GNP could be spent on wastewater disposal and treatment plants, the
calculated average period to meet EU water quality standards will be 80 years. If the
average depreciation time of a treatment plant is 20 years, the minimum GNP of about
$2000/inh.y is needed to safeguard basic communal wastewater treatment (secondary or
equivalent).

7a- Hangi lkeyi zlemeliyiz :

GNPsi bizden 10 kat fazla olan ABDyi deil tabi ki. Ayan yorganna gre uzat diye
yz yllarn birikimi ile sylenmi ataszmz var. Fakat ne yazkki, st dzey
yneticilerimiz zengin olan ABDye zenip aynsn yapmaya kalkyor, bylece kt olan
kaynaklarmz da heba olup gidiyor (her ehre havaliman kampanyas ve Ispartada
otlayan inekler rneini veririz hep).

Tayvan, G.Kore gibi lkeleri de yakalamamz artk epeyce zor. Gzel bir rnek var,
Brezilya. Low-cost bir kompost tesislerinin tantm filmini grdm, gerekten
uygulanabilir. Bizdeki gibi computerler ile automize edilmi deil. Yetersiz kaynaklar olup
evre asndan gzel rnekler sunabilen bir lke. zlememizde fayda var.

8- Artma Byk Maliyetleri Gerektirir :
Boston, Massachusettes ve Los Angelesta atksu artm ve uzaklatrlmas iin tahmini,
aylk 100 $/hanelik harcama gerekecektir. (W.F.Garber, WST, 26,7-8,1992)

9- plerin Dzensiz Depolanmas :
lkemizde, yayn says artna gre Lab. Bilimi ilerliyor ama uygulamada basit fakat
nemli olan evre

10- ehir Artma Tesislerinin Verimi Nasl Denetlenebilir

Bykehirlerdeki sanayi artm tesisleri denetimi ve dearj (KP creti) buna bir cevap
olabilir. ABD EPAya baktmzda :
Subject: public WWTPs controlling
How public WWTPs are controlled by government (e.g., in the USA), or should be?
Any info. or web site? Thank you in advance.
----------------
US Environmental Protection Agency (USEPA) sets the standards. Plants are issued
permits, usually for 5 years. System is called the National Pollution Discharge Elimination
System (NPDES). In most cases the actual permitting authority is delegated to the
states. Example, we are issued our permit from the Wisconsin Department of Natural
Resourses. For a brief intro, see the USEPA NPDES website at
http://cfpub.epa.gov/npdes/. Hope this gets you started.

11- Risk ve Ekonomik Analiz nemli
Society in general accepts death rates of 1 in 8,000 for road accidents, and 1 in 25,000
from playing soccer (Toplumun kabul ettikleri) and yet risks from pesticides in drinking
water of 1 in 700,000 or nuclear accidents from power stations of 1 in 10 million are not.
Views can change, the 1 in 200 risk from smoking is not now acceptable to a large
section of the community.
(Financial implications for water customers Dr Rowena J Tye, United Kingdom)

The human and socioeconomic costs of unmanaged and under-managed domestic waste
are also very high. In India, the 1994 plague epidemic resulted in a loss of tourism
revenue estimated at $US 200 million; in Peru, a recent cholera epidemic resulted in an
estimated loss amounting to three times the expenditure on water and sanitation for the
entire country over the preceding 10 years; and in Shanghai, China a recent major
outbreak of hepatitis A was attributed to sewerage contamination.
(Cities Feeding People CFP REPORT SERIES Report 27Community-Based Technologies for
Domestic Wastewater Treatment and Reuse: options for urban agriculture by Gregory D.
Rose Spring 1999)

12- Doann dzeni : Anaerobik + Aerobik

(Bilimin teknoloji ve mhendislik yoluyla insan yararna sunulmas gerekiyor, biz
yapabiliyormuyuz)

Hollandal uzman Lettinga nn yazsn okuyordum, anlamak iin 2-3 kere okumakta fayda
var. (Water Science & Technology Vol 52 No 1-2 pp 111) Saolsun, bizim bilim
adamlarmzn yerine zengin olmayan lkeleri dnyor, yzlerce bilimsel makalesinin
arasnda bizim gibi zengin olmayan lkelerdeki artm sistemi nasl olmal diyerek dnce
retiyor (lgintir, bizim gibi lkeler iin artm sistemi nasl olmal diyerek dnce
retenler de genelde yabanc bilim adamlar, ayrca bkz. Containment landfills: the myth
of sustainability A. Allen, Department of Geology, University College Cork, Cork, Ireland,
Engineering Geology 60 (2001) 319 )
Lettinga, ncelikle, doann dzeni gerei organik atklarn doal ortamlarda anaerobik
olarak ayrt zerinde durmu. Bu dzenin bir hikmeti var diyerek dnmeye
balam, gerekten de suya oksijen vermek ucuz deil.

Ayrca, Lettinga bununla da kalmayp, zengin lkelerdeki irketlerin (zellikle ABD gibi)
ubeleri vastasyla sadece kendi pahal aerobik sistemlerini pazarladn ve bu yzden
zengin olmayan lkelerin yeterli ve srdrlebilir artma sistemlerine sahip olamadn
syleyebilecek kadar cesaretli.

------------

Dier bir makale de ilgin.

Waste Manage Res 2005: 23: 2031

The effect of food waste disposers on municipal
waste and wastewater management

Natasha Marashlian
Mutasem El-Fadel
Department of Civil and Environmental
University of Beirut, Lebanon.)

13- Zengin lkelerdeki Artm Tesisleri=Sanayi retim gc

lkemizde bilimin glenebilmesi iin ncelikle laboratuarlarmzdaki teknolojik aletlerin
Trkiyede retilebiliyor olmas gerekir. 90l yllarda Kuzey Avp.nn bir ksmndaki
tesisileri gezmitim, 2006 ylnda ise Hamburg'un kanalizasyon ve atksu artma tesislerini
inceledim. Bu sefer, tesis bilgilerinden ok nasl bu kadar ilerleme salamlar diye
irdelemeye altm. Biz de sakz gibi inenen, bilimde ilerleme kaydederek salarz lafn
gremedim, bu lkelerin ilerlemesi tamamyla sanayi retim gcne bal. Nasl ki ehrin
her yerini metro ayla rmler, artm tesisleri de bilimden nce sanayi retim gcyle
salanm. Bizim niversitelerimiz, bilim adamlarmz nemli olduklarn dne
dursunlar, eer biz retim gcmz 5-10 kat kadar byk oranlarda arttramazsak bilim
adamlarmzn ve st dzey yneticilerimizin ocuklar dahi zengin lkelerdeki teknolojiye
ve artmn yksekliine hayran hayran baka kalacaklardr.

14- Uygulanabilme :

Yeni bir ey duydum, yeni bir ey rendim : Bir rencimiz tank olmu; bir fabrikada,
artma tesisini yapan firma fabrika sorumlusuna gzel bir fikir vermi. Artma sorumlusu
amurumuzu ne yapacaz diye sorunca; firmadaki mhendis, Bir gn son keltim
havuzuna doldurursunuz, kanalmz tkand diyerek Belediye vidanjrne haber verirsiniz
demi. Bylece emek ve para sarfettiiniz artma art amur zahmetsiz ve kolay bir yol
ile denizlere ve yediimiz balklara ulaabilir.

Sonu olarak, ABye uyum iin birok ynetmelik hazrlayan Bakanlmza ve il
tekilatlarna daha ok i dyor. Ynetmelikleri karmak da zor bir almadr ama
bunlar uygulayabilmek, halka benimsetmek, denetlemesine yapabilmek, bilinlendirme
ve ceza sistemini lkenin gereklerine gre dengelemek, bunlar ok daha nemli konular.

15- Developing Countries : Turkey, rdn, etc.

(Bal grenler dille ilgili ukalalk yaptm zannedebilir, hayr kasti olarak yazdm.
Trkiye'de aratrmalarn sadece ngilizce makaleler ile yaynlanmasn zorunlu koan
hocalarmz dili bu hale getirtiyor)

Genelde hep Bat kitaplar ile eitildiimiz iin developing countryleri bilmeyiz, renmeye
de almayz (bu grupta yer alan kendi lkemizi de)

Frsat oldu, rdn' gezdik. te rendiklerimiz :

Jordan is a country of 5.5 million inhabitants in which 60% of the population are served
by 19 domestic sewage treatment plants distributed all over the country (WAJ,2002).
Activated sludge treatment systems constitute 47% of the available technologies, while
26% of the plants use trickling filters and the other 26% depend on waste stabilization
ponds (WAJ, 2002).

Energy consumption in activated sludge systems in Jordan range between 2.1-2.3
kWhr/m3 of treated wastewater (WAJ, 2000) compared with 0.77 kWhr/m3 of
wastewater treated in Japan (Hu et al., 2000).

Peki artm verimleri nasl? Kat zerinde iyi gsterebiliyorlar fakat bizdeki gibi artma
amurunu hi bir tedbir almadan open dumping ettiklerini gizle(ye)miyorlar. Peki, bizdeki
gibi, amurlardan evreye su szyor ise neyi niin yaptnz, neyi arttnz? te size
cevaplamanz iin gzel sorular.

Yaplan bizdeki gibi Baty kopya (etmek) edememek (daha dorusu). Atasz vardr,
AYAINI YORGANINA GRE UZAT. Bizdeki gibi onlarn da st dzey yneticileri Batl
lkeleri grnce, "biz de bunlar gibi yapmalyz" diyor ve kstl lke gelirlerini gz
boyayacak birka tesis iin harcyorlar ama ya dzgn yapamyorlar yada dzgn
iletemiyorlar. Sonuta ineklerin otlad havalimanlar veya sazlarn yeerdii Kathane
su artma tesisleri ortaya kyor. Bu da lkeye ifte zarar veriyor; hem mevcut kaynaklar
harcanp gelecee para kalmyor hem de yaplan tesisler pe gidiyor.

Gelecek nesilde de Batya zenmeye devam...


Sralama d bir madde :

Bizim yneticilerimiz ve sanayicilerimiz lkemiz hzla ilerliyor, bakn tekstil sektrnde
nasl ilerledik derler. Oysa gayet normal bir sre olarak sanayilemi lkeler artk
teknolojik sektrlerde alp, kirlilik karan sektrleri gelimekte olan lkelere
brakmaktadrlar. Bir bilgisayar paras ile kilolarca tekstil eyas alabilirsiniz. Tabii ki biz
de bu sreten gemek zorundayz. Bizim burada yapacamz bu sektrlerde daha nce
elde edilen gelimi bilgileri alp lkemizde uygulamaktr..

Alntdr..
Etiketler: Altn Kurallar
SUYUN NEM

Bildiiniz zere, insan haftalarca a kalabilir, ancak 2-3 gnden fazla susuz kalamaz. Su
en nemli besin maddemizdir ve gnde ortalama dier besinlerle de beraber olmak zere
2.5 litre alnmas gerekir. Dier taraftan gnlk su gereksinimimiz yalnz bu ime
suyundan olumamakadr. Bunun yansra temizlik, yemek piirmek ve benzeri iler iin
istanbulda kii basna yaklak 175 litre su tketilmektedir, istanbulun u anki nfusu
gznne alndnda gnde yaklak 2 milyon metrekp su gerekmektedir, ve mevcut
kaynaklarla bu miktar karlanamamaktadr.

Durum byleyken, yaplan su kesintileri ve ebeke datm sisteminin eskimi olmas,
ebeke suyuna olan gvensizlii beraberinde getirmitir. Aslnda en nemli problem su,
belediye tarafndan ebekeye verildiinde balamaktadr. Belediye belli havzalarda
toplad suyun sertliini azaltp partikl filrasyonunu yaptktan sonra suyu ebekeye
vermektedir. Asl problem bundan sonra balamaktadr. Eskimi haldeki su borular
kirlilie neden olmaktadr. Nasl m? Yukarda da belirttiim gibi sadece istanbulda 2
milyon metrekp suya ihtiya vardr. Ve karlanamamaktadr. Yaplan su kesintileri
yznden su borulannda negatif basn (vakum) olumaktadr, daha sonra da dardan
ieriye szma olmaktadr. Kirlilik balar.

Ayrca bu su kargaas ierisinde bir de su istasyonlar problemi ba gstermitir.
Denetimsizlik ve yetki kargaas durumu zorlatrmtr.

Sonuta grlyor ki fertler kendi balarnn aresine bakmak durumunda kalmlardr.

sterseniz ime suyunu neler kirletir bir de ondan bahsedelim.
Suda bulunabilecek kirlilikleri organik, inorganik ve mikrobiyolojik olmak zere ana
gruba ayrmak mmkndr.

Organik Kirleticiler: Sulara insansal, hayvansal ve bitkisel kaynakl olmak zere
bulaabilirler. Bunlarn iinde zellikle insansal olan sentetik organik kimyasallar insan
salna ok zararldr.

Su kaynaklar; p depolama alanlarndan, yakt ve kimyasal madde tanklarndan olan
szntlardan, tarm ilalar kultanmndan ve endstriyel atklardan kolaylkla etkilenip
kontamine olabilir. Sz konusu organik kirleticiler bazen dolayl yoldan daha da zararl bir
halde karmza kabilirler. rnein, suda bulunan bu organiklerin bir ksm ebeke
suyunun artmnda kullanlan klorla reaksiyona girerek kloroform gibi kanserojen
maddelere dnmektedir.

inorganik Kirleticiler Suyun iinde bulunon en nemli inorganik madde sertlii oluturan
znm haldeki kalsiyum ve magnezyum tuzlardr.

Su kaynaklarnda bulunan inorganik kirleticiler aslnda toprakta bulunan Arsenik, Baryum,
Flor, Slfat, Radon, Radyum ve Selenyum gibi elementlerden olumaktadr. Endstriyel
faaliyetler de metallerin yzey sularna karmasna katkda bulunurlar. Fosfat nitrat gibi
parametrelere genellikle gbre kullanlan tarm alanlarndaki su kaynaklarnda rastlanr.
inorganik maddeler, ime sularna korozyon (anma) nedeniyle de karm olabilirler.

Korozyon su datm sisteminin ve tesisatn kimyasal ve/veya fiziksel bir etkisiyle
anmas sonucunda baz metal ve ametallerin suya bulamas olaydr. (rn: Su
borusunun paslanmas). Salk asndan kesinlikle suda belli limitlerin altnda kalmas
gereken metaller kurun ve kadmiyumdur. inko, Bakr ve Demir de anmann yan
rnleridir. Asbest-imento kanmndan retilmi borularn korozyonu sonucunda asbest
de suya karabilir.

Korozyon hem su datm sisteminin ve tesisatn mrn azaltr, hem de
mikrorganizmalarn remesi iin uygun bir ortam yaratr.

Mikrobiyolojik Kirleticiler: Sudan gelen en byk tehlike, mikrobiyolojik kaynakl olandr.
WHO (Dnya Salk tekilat) kaynaklarna gre ABDde bile her yl sudan kaynaklanan
69.000 hastalk vakas bildirilmektedir. Bu hastalklarn en nemli kayna foseptik ve
kanalizasyondur.

Mikrobiyolojik bulama hem yeralt, hem yerst sularnda olabilir. Bu bulamalarn
neden olaca baz hastalklar tabloda verilmitir. Bu hastalklardan bir ou son gnlerde
art gstermitir ve istanbul bulac hastalklarn yaylmas iin ok uygun bir ortam
haline gelmitir. Salgn olay toplumda o anda mikrobik viral hastalk veya tayclarnn
bulunmasna baldr. Bu kiilerin atklar suya kartnda hastalk kolaylkla yaylma
gsterir. Her yeni tifo, paratifo veya kolera vakas daha nce ortaya km baka bir
olaydan kaynaklanr. Hastalk etkeni mikroorganizmalarn bazlar uygun artlar
bulduklarnda aylarca suda yaayp, oalabilirler.
Hastala yakalanma riski ise; kiiye, yana, beslenme ve genel salk durumuna gre
deimekle beraber, bir tifo, dizanteri veya viral hepatit salgn durumunda toplumun
byk bir tehlikede olduu aikardr. Doada ska rastlanan fakat patojen (hastalk
yapc) olmayan dier baz mikroorganizmalar da zellikle savunma mekanizmalar zayf
olanlarda, rnein bebeklerde ve yallarda eitli hastalklara neden olabilirler.
Pseudomonas, Flavobacterium, Acinetobacter, Klebsiella ve Serratla gibi bakterilerle
bulam sular ime amal olmasalar bile, temizlik amal olarak kullanldklarnda cilt,
gz, burun ve boazda enfeksiyonlara neden olabilmektedirler.
Etiketler: Suyun nemi

HAVA KRLL

Saf hava, basta azot ve oksijen olmak zere argon, karbondioksit, su buhari, neon,
helyum, metan, kripton, hidrojen, azot monoksit, karbon monoksit, ksenon, ozon,
amonyak ve azot dioksit gazlarinin karisimindan meydana gelmistir.

Atmosferin %78'ini olusturan azot orman yanginlari, simsek gibi dogal atmosfer olaylari
ve yanma sonucunda meydana gelir. Atmosferin hacim olarak %21'ini ve agirlik olarak
%23'n olusturan oksijen ise olduka reaktif bir gazdir. Diger gazlar ise atmosfer
hacminin %1'ini olustururlar.

Atmosferi olusturan bu gazlarin, en kararsiz olanlari su buhari ve karbondioksittir.
Atmosferdeki su buhari miktari, denizler, gller, nehirler ve bitkilerden buharlasma ile
artar ve bulutlardan sis, ig, yagmur olusumu ile de azalir. Su buharinin bu degiskenligi,
uzun srede, bu olaylarla biribirini yle dengeler ki, su buharinin atmosferdeki miktari
degismez. Karbondioksit ise normalde ok kk yer teskil eden bir bilesendir. Insan ve
hayvanlarin teneffs ve bitkilerin fotosentez olayi ile atmosferdeki miktari dengede
tutulur.

Dogal olarak saf atmosfer az veya ok miktarda, byk blm suni olan yabanci
maddelerin retimi ile kirletilir. Bunlarin basinda petrol rnleri ve endstriyel kirleticiler
gelmektedir. zellikle son yillarda, endstriyel aktivitenin, sehirlesmenin ve nfusun
artmasi ile kirletici maddelerin kullanimi ve miktarida hizla artmaktadir.

Atmosfere dagilarak, onu kirleten kirleticiler kati, sivi ve gaz halindedirler. esitli
kaynaklardan meydana gelen kirlilik maddeleri toz, is, sis, buhar, kl, duman vb. olarak
havaya geerler. Atmosferdeki bu kirleticiler, kirletici kaynaklarindan atmosfere dogrudan
verilen kirleticiler ve bu kirleticilerle, atmosferik zellikler arasindaki kimyasal olaylar
sonucu olusan kirleticiler olmak zere iki sekilde bulunurlar. Atmosfere kirletici
kaynaklarindan yayilan kirleticiler, kkrtdioksit, azot oksitler, karbon monoksit,
hidrokarbonlar asili vaziyette bulunan kati partkllerdir.
Bu kirleticilerle, atmosferik zelliklerin olusturdugu kimyasal reaksiyonlarin en nemlileri
ise fotokimyasal olaylardir ki, bunlardan zellikle floroklorokarbonlar, gnesten gelen
zararli UV (ultraviole) isinlarina karsi yeryzne koruyan ozon tabakasinda byk
tahribata yol amaktadir.

Dogal veya insan yapisi sonucu atmosfere karisan kirleticiler, her iki halde de atmosfere
yayildiklari anda hizla kimyasal reaksiyonlar olustururlar ve hava akimlari ile karisir,
dagilir, yayilir ve tasinirlar. Bylece kirleticiler, kaynaktan ikip, alicilara ulastiginda
karakterleri degisebilir.

Genel olarak kirlilik, havadaki kati paraciklar ve kkrtdioksit miktarina gre belirlenir.
Oysa atmosferde olusan kimyasal olaylarda, organik maddeler byk rol oynar. nk
organik maddeler, atmosferde ister reaksiyona girsinler, ister girmesinler kimyasal
reaksiyonlarin ekirdegini olustururlar. Hava kirliligi denildiginde, kirleticiler ve bunlarin
bulundugu atmosfer ortami ayni derecede rol oynar. Herhangi bir yerde hava kirliligi
alismasi yapildiginda, ilk olarak o blgenin meteorolojik kosullari ve havanin kimyasal
yapisi incelenmelidir.

HAVA KIRLILIGI KAYNAKLARI VE NEDENLERI

Bugn ok nemli bir evre problemi olan ve zellikle insan sagligini etkileyen hava
kirliligi ilk olarak, atmosfer bilesiklerinin degismesiyle baslamaktadir. Atmosfer, genellikle
ierisine karisan toksinli maddeleri eriterek etkisiz hale getirmesine ragmen meteorolojik
ve topografik sartlara bagli olarak devamli bir sekilde kirlenmektedir. esitli amalarla
yakilan atesler, fabrika ve ev bacalarinin dumanlari, aralarin egzost gazlari havaya
zehirli gazlardan olan karbon monoksit, kkrt dioksit ve nitrik asit gibi gazlarin bol
miktarda karismasina neden olur.

Hava kirliligine neden olan kirleticilerin, kaynaklarina gre hava kirliligi, tabii
kaynaklardan meydana gelen kirlilik ve insan faaliyetleri sonucu suni kaynaklardan
meydana gelen kirlilik olmak zere iki sinifa ayrilir. Tabii kirliligi olusturan, dogada
bulunan kirletici kaynaklarindan: tozlar, meteorlardan, yeryzeyindeki byk l
alanlarindan ve kumluk alanlardan rzgarlarla atmosfere tasinirlar; orman yanginlari ile
atmosfere nemli miktarlarda duman ve zehirli gazlar karisir; foto kimyasal olaylarla azot
dioksit; yanardaglardaki volkanik faaliyetler sonucunda kkrt dioksit, hidrojen klorur,
hidrojen flrr; deniz alkalanmasindan sodyum klorr sayilabilir.

Hava kirliliginde, tabii kirlilik kaynaklarindan ok suni kaynaklardan meydan gelen kirlilik
nemlidir. nk gnmzde insanlari en ok ilgilendiren, zellikle byk yerlesim
merkezleri ve sanayi alanlarindaki hava kirliligidir. Bu kirlilikte daha ok insan faaliyetleri
sonucu meydana gelir.

Insan yapimi kirlilik kaynaklarini ise kabaca :
Ulasim
Kati yakitlar
Elektrik santralleri
Endstri ve isinma iin kullanilan yakitlar
Endstriyel islemler olarak siralanabilir.
Insan tarafindan olusturulan kaynaklardan olusan bu kirlilik, bulunan blgenin endstriyel
gelisimi, nfusu, sehirlesme durumu gibi faktrlere bagli olarak degisim gsterir.

HAVA KIRLILIGININ ZARARLI ETKILERI

Hava kirliliginin, basta insan sagligi olmak zere grs mesafesi, meteryaller, bitkiler ve
hayvan sagligi zerinde olumsuz etkileri vardir.
Kati yakitlar ve akaryakit gibi karbonlu maddelerin tam yanmamasindan meydana gelen
kati ve sivi paraciklarin bir gaz karisimi olan duman, hava kirliliginin bir esitidir ve
grs uzakligini azaltici bir etkiye sahiptir. Hava kirliliginin, sanatsal ve mimari yapilar
zerinde tahrip edici ve bozucu etkisi vardir. Bitkiler zerinde ise ldrc ve
bymelerini engelleyici olabilmektedir. Bu nedenle hava kirliligi hem canlilarin sagligi
aisindan, hem de ekonomik ynden zarar vericidir.

Hava kirliliginin insan sagligi zerindeki etkileri, atmosferde yksek miktardaki zararli
maddelerin solunmasi sonucu ortaya ikar. Insanlarin saglikli ve rahat yasayabilmesi iin
teneffs edilen havanin mutlaka temiz olmasi gerekir. Havanin dogal yapisini bozan ve
kirleten maddelerin baska bir deyisle kirli havanin solunmasi, zellikle akciger dokularini
tahrip edici ve ldrc olabilmektedir. Solunum yolu ile alinan hava ierisindeki
paraciklar ve duman, teneffs esnasinda yutulur ve akcigerlere kadar ulasir. Solunum
sisteminin derinliklerinde depolanan bu paraciklar, akciger kanserlerine kadar varan
hasarlar yapabilmektedir. Diger taraftan kmr ve diger yakitlarin yanmasindan olusan
duman ve isin astim, esitli burun ve bogaz hastaliklari hatta mide hastaliklari gibi
zellikle solunum yollari ile ilgili hastaliklara belirli lde sebep olabilecegi ne
srlmektedir. Siddetli hava kirliligine maruz kalinmasi durumunda, bunun insan
sagligina olan etkisi ile hava kirliliginin dsk miktarlarina, uzun zaman maruz kalmanin
etkileri farkli olmaktadir.

NLEMLER

zellikle sanayi merkezleri ve byk yerlesim alanlari zerinde daha ok hissedilen hava
kirliliginin azaltilmasi amaciyla birtakim nlemlerin alanmasi gerekir. Bunlardan bazilarini
asagidaki gibi siralayabiliriz:
- Sanayi ve is merkezlerinin mmkn oldugu kadar yerlesim merkezleri disina alinmasi
- Kisisel vasita kullanimi yerine toplu tasimaciligin yayginlastirilmasi ve elektrikli tasima
aralarinin gelistirilmesi ve kullaniminin artirilmasi
- Konutlarda yakit yakma tekniklerinin gelistirilmesi ve zellikle sanayi alanlarindaki
bacalara, hava filtrelerinin takilmasi ayrica yakit olarak dogal gaz kullaniminin
yayginlastirilmasi
- Sehir merkezlerindeki yogun trafigin evre yollara aktarilmasi
- Agalandirma alismalarinin artirilmasi, zellikle hava kirliliginin yogun oldugu yerlerde
yesil alanlarin artirilmasi
- Sehir yerlesim planlarinda meteorolojik faktrlerin zellikle rzgar durumunun
gznnde bulundurulmasi
- Halkin, hava kirliligi konusunda bilinlendirilmesi iin ilkgretimden baslamak zere tm
okullarda ve sivil toplum rgtlerince bu amaca ynelik egitim programlarinin
hazirlanmasi.
Etiketler: Hava Kirlilii

OM EVRE MHENDSL

evre Mhendislii Blm, 1980 ylnda Fen-Edebiyat Fakltesi bnyesinde kurulmutur.
1982 ylnda lisans eitimine balayan blm, 1986da ilk mezunlarn vermitir. 1993
ylnda Mhendislik Fakltesinin kurulmas ile evre Mhendislii Blm Mhendislik
Fakltesine balanmtr. Blm, 1992 ylnda ikinci retim programna balam olup
halen birinci ve ikinci retim olarak eitimine devam etmektedir.
Gnmzde evre problemleri hzla artmaktadr. Bu evre problemlerinin belirlenmesi,
problemlere ekonomik ve mhendislik yaklamlarla zm bulunmas evre mhendislii
eitiminin temel esasini oluturmaktadr. evre Mhendislii Blmnn ilk iki yllk lisans
eitimindeki konular temel mhendislik bilgilerini iermektedir. Son iki ylda ise evre
mhendislii ile ilgili konular islenmektedir. Teorik ve pratik uygulamalar ile
rencilerimiz evre problemlerini tayin edebilme ve bu problemlere zm olabilecek
projeleri gelitirebilme yeteneine sahip olmaktadr. lk iki yari ylda, farkl eitim
dzeylerinden gelen rencilerin eitim dzeylerini ayni seviyeye getirmek iin
matematik, fizik, kimya gibi temel bilim dersleri verilmektedir. Daha sonraki yllarda
temel mhendislik ve mesleki dersler teorik ve uygulamal olarak verilmektedir. Lisans
eitimi sresince rencilerin en az 130 kredi almalar gerekmektedir. Bu krediler fizik,
kimya, matematik, ekonomi, evre teknolojileri ve evre bilimlerini ieren derslerden
olumaktadr.

Eitimlerinin 4. ve 6. yaryln tamamlayan renciler niversite, kamu kurulusu veya
zel irketlerde staj yapmaktadr. Staj ile renci alm olduu evre mhendislii
eitimini uygulamaya dntrmektedir. Blmmzn son snf rencileri her iki yaryl
sonunda iki proje hazrlamaktadrlar.
1988 ylnda ilk yksek lisans ve 1994 ylnda ilk doktora mezunu vermitir.

Lisans st renciler en az 21 kredili ders almak zorundadr. Yksek lisans ve doktora
rencileri danman desteiyle tez hazrlamaktadrlar.

Lisans ve lisans st mezunlarmz zel ve resmi kurulularn laboratuar, projelendirme,
artma tesisi iletim ve bakimi ve evresel etki deerlendirmesi gibi konularda alma
imkan bulabilmektedirler.

evre Mhendisliinin profesyonel alma alanlarndan bazlar;

1. me suyu, atik su ve yamur suyu gibi sistemlerin planlama ve projelendirilmesi
2. Kati, tehlikeli ve zararl atklarn bertaraf
3. evresel etkilerin deerlendirilmesi ve risk analizi
4. Hava kirlilii kontrol, deerlendirilmesi ve risk analizi
5. evresel ynetim ve planlama
6. Arazi ve yer alt kaynaklarnn kirlilie kars koruma ve modellemesi
7. Grlt kirlilii ve kontrol
8. evresel ynetim sistemler