Fotografia cyfrowa.

100 najlepszych sztuczek

i trikw. Wydanie III
Autor: Rob Sheppard
Tumaczenie: Alina Sikora-Godlewska
ISBN: 978-83-246-1540-7
Tytu oryginau: Digital Photography:
Top 100 Simplified Tips & Tricks
Format: 215x255, stron: 232
Odkryj tajniki fotografii cyfrowej
Jak optymalnie dobra parametry ekspozycji?
W jaki sposb skomponowa ujcie?
Jak katalogowa, obrabia i publikowa fotografie cyfrowe?

Jeste posiadaczem cyfrowego aparatu fotograficznego? Opanowae ju podstawy

korzystania z niego i chcesz nadal rozszerza swoj wiedz? Fotografia cyfrowa daje Ci
niemal nieograniczone moliwoci robienia profesjonalnych zdj reportaowych,
portretowych, przyrody i tych najtrudniejszych sportowych. Aby jednak wykonane
przez Ciebie zdjcia wyrniay si pord natoku dziesitek tysicy innych, musisz si
wiele nauczy. Samo poznanie i opanowanie potencjau Twojego aparatu to za mao
niezbdne jest opanowanie zasad kompozycji, technik fotograficznych oraz metod
obrbki zdj.
Wanie te informacje znajdziesz w ksice Fotografia cyfrowa. 100 najlepszych
sztuczek i trikw. Wydanie III. Czytajc j, dowiesz si, jak efektywnie korzysta
z programw tematycznych i trybw manualnych, nauczysz si komponowa ciekawe
ujcia i fotografowa w rnych warunkach owietleniowych. Przeczytasz o korekcji
nieudanych zdj za pomoc programu Photoshop Elements, zapoznasz si z zasadami
praktycznego katalogowania, drukowania i publikowania zdj w sieci. Odkryjesz take
inne ciekawe sztuczki, dziki ktrym zaczniesz robi zdjcia jak zawodowiec!

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Dobr czuoci matrycy i formatu zapisu fotografii

Fotografowanie w rnych warunkach owietleniowych
Tryby tematyczne i nastawy rczne
Kontrola gbi ostroci
Kompozycja ujcia
Twrcze techniki fotograficzne
Katalogowanie zdj
Korekcja barwna i tonalna
Praca z plikami RAW
Tworzenie panoram
Drukowanie fotografii
Publikacja zdj w internecie

Szlifuj umiejtnoci mistrza fotografii!

Spis treci
1

Przygotuj si do robienia zdj

#1
#2
#3
#4
#5
#6
#7
#8
#9

14
16
18
20
22
24
26
28
30

Starannie rozwa warunki owietleniowe

#10
#11
#12
#13
#14
#15
#16
#17
#18
#19
#20

Znajd dobr okazj do wykonania zdjcia

A wszystko zaczyna si od kilku liter
Poznaj dobrze swj aparat
Wybierz odpowiedni format zdj
Dobierz rozdzielczo i stopie kompresji zdjcia
Dobierz czuo aparatu, a wic odpowiedni wspczynnik ISO
Popraw kolorystyk zdjcia dziki
ustawieniu prawidowego balansu bieli
Ju pierwsze ujcie zrb doskonae
Spakuj si na efektywn fotograczn wycieczk

Dobierz odpowiednie wiato

Fotografuj w penym socu
Fotografuj w agodnym wietle cienia
Wykorzystaj zot godzin
Dodaj naturalnego wiata, korzystajc z ekranu odbijajcego
Rozprosz wiato za pomoc dyfuzora
Zlikwiduj gbokie cienie za pomoc bysku wypeniajcego
Uyj wiata padajcego z okna do zdj portretowych
Zastosuj zewntrzn lamp byskow,
by uzyska wiato kierunkowe
Fotografujc we wntrzach, zastosuj odbity esz
Zapobiegaj efektowi czerwonych oczu

34
36
37
38
39
40
41
42
44
46
47

Dobieraj odpowiedni ekspozycj

#21
#22
#23
#24
#25
#26
#27
#28

Zrozum, czym jest ekspozycja

Dowiedz si, co tak naprawd robi wiatomierz
Poznaj rne tryby fotografowania
Dobierz odpowiedni metod pomiaru wiata
Skorzystaj z histogramu, aby uzyska waciw ekspozycj
Popraw ekspozycj, korzystajc z funkcji kompensacji ekspozycji
Unikaj na zdjciach tzw. przepale
Wykonaj dwa zdjcia w celu uzyskania
penego zakresu tonalnego obrazu

50
52
54
56
58
60
62
64

Kontroluj ostro i gbi ostroci

#29
#30
#31
#32
#33
#34
#35
#36
#37
#38

Ustaw idealn ostro, stosujc statyw

Zatrzymaj na zdjciu ruch, korzystajc z krtkiego czasu
otwarcia migawki
Poka na zdjciu ruch, korzystajc z dugiego czasu otwarcia migawki
Dodaj zdjciu dramatyzmu dziki panoramowaniu obiektu
Zrozum, czym jest gbia ostroci
Kreatywnie steruj du gbi ostroci
Uzyskaj wspaniae efekty, stosujc ma gbi ostroci
Zrozum, co to jest ogniskowa
Kontroluj perspektyw za pomoc ogniskowej
Panuj nad tem dziki przesonie i ogniskowej obiektywu

68
69
70
71
72
74
76
78
80
82

Spis treci
dobre zdjcia
5 Rb
Szukaj dobrych uj, a nie obiektw
#39
#40
#41
#42
#43
#44
#45
#46
#47

102

Twrcze pomysy fotograficzne

#48
#49
#50
#51
#52
#53
#54
#55
#56
#57
#58
#59

Rozwa wszelkie moliwoci

Skomponuj zdjcie ze wspaniaym efektem
Wywoaj uderzajce wraenie kompozycj zdjcia
Wykorzystaj pierwszy plan zdjcia
Fotografuj szczegy, by wzbudzi zainteresowanie
Sprbuj rnych wariantw kompozycji zdjcia
Skorzystaj z danych, jakie dostarcza format EXIF
Pamitaj, e cierpliwo,
wprawa i wysiek s gwarancj udanych zdj

86
88
90
92
94
96
98
100

Skup uwag na fotografowanym obiekcie

Fotografuj kolor, by uzyska widowiskowe zdjcia
Uchwy na zdjciu ruch za pomoc ltru neutralnej gstoci
Kontroluj kolor i odbicia wiata za pomoc ltru polaryzacyjnego
Wykonaj seri zdj, by stworzy z nich panoram
Rb zdjcia, ktre wzbudz zachwyt
Fotografuj sceny o maym kontracie
Rb zdjcia o kadej porze roku
Fotografuj wzory i ksztaty
Pocz moliwoci wiata naturalnego i esza lampy byskowej
Eksperymentuj, by tworzy niepowtarzalne fotograe
Fotografuj w nocy, by doda zdjciom wyrazu

106
108
110
111
112
114
115
116
117
118
120
121

Podstawy obrbki obrazw w programie

Adobe Photoshop Elements
#60
#61
#62
#63
#64
#65
#66
#67
#68
#69
#70
#71

Naucz si optymalnej kolejnoci obrbki obrazu

Zachowaj i chro oryginalne pliki zdj
Wykadruj i wyprostuj swoje zdjcia
Przetwrz zdjcie, by uzyska siln biel i czer
Dostosuj tony porednie
atwa korekcja kolorw
Popraw kolory zdjcia, korzystajc
z narzdzia Hue/Saturation (barwa/nasycenie)
Konwertuj pliki formatu RAW za pomoc Adobe Camera Raw
Zrozum, czym jest przestrze kolorw
Przywr szczegy w cieniach i wiatach obrazu
za pomoc narzdzia Shadows/Highlights (przyciemnianie/rozjanianie)
Modykuj wybrany obszar zdjcia
Zachowaj histori zmian

124
126
128
130
132
134
136
138
140
142
144
146

Adobe Photoshop Elements co wicej ni podstawy

#72
#73
#74
#75
#76
#77
#78
#79
#80
#81
#82

Stwrz zdjcie panoramiczne

Zrozum, czym s warstwy
Stosuj warstwy dopasowania dla uzyskania wikszej elastycznoci
Stosuj maski warstw, by odseparowa wprowadzane zmiany
od reszty zdjcia
Wykorzystaj zaznaczenie do stworzenia maski warstwy
Rozjanij bd przyciemnij wybrany obszar obrazu
Popraw ekspozycj zdjcia
Uyj narzdzia Clone Stamp do usunicia niepodanych elementw
Z kolorowych zdj zrb czarno-biae
Skonwertuj plik formatu RAW dwukrotnie
dla uzyskania wikszej iloci szczegw
Pocz dwa zdjcia o rnej ekspozycji
i uzyskaj peen zakres tonalny obrazu

150
154
156
158
160
161
162
164
165
166
168

Spis treci
9

Rb odbitki (wydruki) zdj

#83
#84
#85
#86
#87
#88
#89
#90

Zrozum, czym jest zarzdzanie kolorami

Dostosuj wymiary zdjcia do docelowego wydruku
Wyostrz zdjcia cyfrowe
Przytnij zdjcie do okrelonych rozmiarw
Precyzyjnie ulokuj zdjcie w odpowiednim miejscu na stronie
Wydrukuj wiele zdj na jednej stronie
Zamw odbitki w internetowym serwisie fotogracznym
Stwrz i zamw prawdziwy album ze zdjciami

172
174
176
178
180
182
184
186

10 Podziel si swoimi zdjciami

#91
#92
#93
#94
#95
#96
#97
#98
#99
#100

10

Przygotuj zdjcia na potrzeby Internetu

Uporzdkuj swoj kolekcj zdj cyfrowych
Zapisz swoj kolekcj zdj cyfrowych na pycie DVD
Stwrz pokaz slajdw w formacie PDF
Zrb cyfrowy album ze zdjciami
Wykreuj internetow galeri zdj
Stwrz pokaz wideoslajdw
Utwrz tzw. scrapbook z wasnymi zdjciami
Zaprojektuj i wykonaj fotograczn kartk z yczeniami
Stwrz fotomonta

190
192
198
202
204
206
210
214
216
220

Rb dobre zdjcia
Dobre fotografowanie zaley przede wszystkim
od pomysw fotografa, a nie od marki aparatu, ktrego
uywa. Czas, jaki przeznaczasz na wykonywanie zdj,
ich przegldanie i cyfrowe przetwarzanie, oraz twoja wiedza
na temat aparatu s znacznie wicej warte ni kupienie
i stosowanie drogiego sprztu fotograficznego. Nie sprzt
bowiem wykonuje zdjcia, a fotograf, ktry go nosi. Niektre
z droszych aparatw cyfrowych posiadaj funkcje, ktre
s niezbdne w pracy zawodowcw, np. funkcja szybkiego
fotografowania z czasem otwarcia migawki 1/6000 sekundy
do specjalnych zdj sportowych. Niewtpliwie uatwiaj one
wykonywanie dobrych zdj, jednak jeeli chcesz osign
prawdziwy fotograficzny sukces, samodzielnie naucz si, jak
moesz lepiej fotografowa. Tematem twoich zdj niech
bd rzeczy, zagadnienia, ktre sprawiaj ci rado. Naucz
si ocenia i wynajdywa dobre warunki do fotografowania.
Okrel swj wasny pomys na wykonanie ujcia i wykorzystaj
wszelkie moliwoci i waciwoci aparatu, aby pomys ten
zrealizowa.

Zanim wykonasz zdjcie, bdziesz potrzebowa mnstwo

czasu, by je zaaranowa, przemyle i wyczeka
na odpowiedni moment. By moe trzeba bdzie poczeka
na lepsze warunki owietleniowe, sabszy wiatr, a nawet
na to, by w kadrze obiektywu pojawi si obiekt, ktry chcesz
fotografowa. Gdy warunki fotografowania s ju waciwe
i gdy jeste ju gotowy do zrobienia zdjcia, musisz na tyle
dobrze zna swj aparat, aby mc od razu wykonywa
zdjcia, a nie w tym momencie uczy si obsugi aparatu.
Technologia fotografii cyfrowej daje ci znakomite moliwoci
robienia zdj szybko, atwo, czsto i tanim kosztem.
Co sprawia, e zdjcie mona okreli jako naprawd dobre?
Jednym z najlepszych kryteriw jego oceny jest odpowied
na pytania: czy zdjcie to ci si podoba i czy jego wykonanie
sprawio ci przyjemno? Oczywicie suchaj porad i opinii
innych osb, jednak pamitaj, e fotografujesz dla siebie
i dla wasnej przyjemnoci. Jeeli bdziesz tak postpowa,
a jednoczenie dooysz wszelkich stara i powicisz
na fotografowanie duo czasu, z pewnoci staniesz si
dobrym, a nawet znakomitym fotografem.

Szukaj dobrych uj, a nie obiektw . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

Rozwa wszelkie moliwoci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Skomponuj zdjcie ze wspaniaym efektem. . . . . . . . . . . 90
Wywoaj uderzajce wraenie kompozycj zdjcia. . . . . 92
Wykorzystaj pierwszy plan zdjcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Fotografuj szczegy, by wzbudzi zainteresowanie . . . . 96
Sprbuj rnych wariantw kompozycji zdjcia . . . . . . . 98
Skorzystaj z danych, jakie dostarcza format EXIF. . . . . 100
Pamitaj, e cierpliwo,
wprawa i wysiek s gwarancj udanych zdj . . . . . . . . 102

SZUKAJ DOBRYCH UJ,

a nie obiektw
Dzisiejsze aparaty cyfrowe umoliwiaj wykonywanie
przyzwoitych zdj o dobrej ostroci. Takie zdjcia mona krtko
nazwa fotkami. Jednak dobre fotografowanie nie polega jedynie
na zwykym przedstawieniu obiektu na zdjciu. Dobre zdjcie
powinno by interesujce samo w sobie, niezalenie od tego,
czy ogldajca je osoba zna sfotografowan osob, pejza,
scen, czy te nie. Dobre zdjcie mona pozna po tym, czy jego
odbiorca spokojnie i grzecznie komentuje zamieszczony na nim
obiekt, czy zachwyca si rewelacyjnym ujciem. Kady fotograf
dy oczywicie do tego, by jego fotografie budziy podziw
i zachwyt.

W dobrze wykonanym zdjciu wida kunszt, wida, e zostao

ono zrobione z najwysz trosk, z perfekcyjnie dobran
ekspozycj i przemylan kompozycj. Bardzo prostym, a jake
efektywnym sposobem skupienia uwagi na dobieranym
ujciu, a nie na fotografowanym obiekcie, jest obejrzenie
wykonanego zdjcia na wywietlaczu LCD. Po zrobieniu zdjcia
obejrzyj je na ekranie LCD i zapytaj siebie, czy podoba ci si
sposb uchwycenia sfotografowanego obiektu. Zastanw
si, czy wykonane ujcie przemawia do ciebie samo w sobie,
czy moe bez wiedzy o okolicznociach, sytuacjach, ktre
towarzyszyy wykonywaniu zdjcia, nie jest ju ono tak atrakcyjne.

To zdjcie przedstawia foki odpoczywajce

na play. Sfotografowany obiekt jest wyrany,
jednak cao kompozycji przypomina raczej
fotk ni dobrze wykonane zdjcie. Jeeli
twj odbiorca nie dba o los fok, to zdjcie
nie wywrze na nim adnego wraenia.

A teraz porwnaj oba zdjcia. W tym zdjciu

wida prawdziwy kunszt fotograczny.
Fotograf z uwag dobra dugo ogniskowej
obiektywu oraz dobrze przemyla
kompozycj ujcia.

86

To zdjcie przedstawiajce
przemysow dzielnic Tokio
z pewnoci nie jest ze, jednak
przytacza je ilo obiektw
na nim wystpujcych. Jeeli
nie czujesz sentymentu
do Tokio, takie zdjcie
nie przykuje twojej uwagi.

POZIOM TRUDNOCI

Przy wykonywaniu tego zdjcia zastosowano

dugi czas otwarcia migawki, dziki czemu
wykracza ono poza ramy zwykego zdjcia
budynkw.

Ta sama dzielnica, a jake inny efekt zdjcia.

Po zmierzchu scena ta nabiera zupenie innego
wyrazu. Rozmycie wiate poruszajcych si
samochodw uzyskano dziki zastosowaniu
dugiego czasu otwarcia migawki.

Foto wskazwka

Czy wiesz, e...?

Jeeli fotografujesz w warunkach dalekich

od ideau, znajd pomys na dobre ujcie.
Ulewny deszcz moe nada twojemu zdjciu
niepowtarzalnego charakteru, przedstawiajc
fotografowany obiekt pord kau, w ktrych
znajdzie si jego odbicie. Silny wiatr, ktry
uniemoliwia ci wykonanie zblie, by moe
przy wykorzystaniu duszego czasu otwarcia
migawki pozwoli ci na wykonanie znakomitych
zmikczonych zdj, np. kwiatw poruszanych
wiatrem.

Zaskakujco dua liczba doskonaych fotografii

zostaa wykonana wanie w warunkach
zakwalifikowanych jako ze. Czsto zdarza
si, e gsta mga, burza z piorunami czy te
zamie niena otwieraj olbrzymie moliwoci
zrobienia dobrych zdj. Zanim wic znowu
pomylisz, e panujca pogoda nie sprzyja
fotografowaniu, id, rb zdjcia i zobacz, jakie
efekty uzyskasz. Poszukaj uj kontrastowych
byskawic, wichur lub uspokajajcego si
po burzy nieba.

Rozdzia 5. Rb dobre zdjcia

87

Rozwa wszelkie

MOLIWOCI
Za kadym razem, gdy naciskasz spust migawki, aby zrobi
zdjcie, analizujesz dziesitki rnych czynnikw i dobierasz tyle
samo parametrw, takich jak: ekspozycja, kompozycja zdjcia,
warunki owietleniowe, gbia ostroci, ogniskowa obiektywu
oraz czuo ISO. Aby uzyskiwa lepsze zdjcia, pomyl, w jaki
sposb moesz operowa tymi parametrami i wykonaj wiele
zdj tego samego obiektu z rnymi ustawieniami aparatu.
Nastpnie uwanie przestudiuj swoje fotografie i wybierz t,
ktra najbardziej ci si podoba.
Im wicej eksperymentujesz i im wicej czasu powicasz
na analiz efektw swojej pracy, tym bardziej jeste w stanie
zrozumie, co tak naprawd chcesz osign i tym samym
moesz rozwija swj wasny styl fotografowania. Dla uzyskania

wprawy prbuj fotografowa na wiele rnych sposobw

i porwnuj wyniki na wywietlaczu LCD, bdc jeszcze w miejscu
fotografowanej sceny. To pomoe ci nabra innego spojrzenia,
znale wiee i interesujce ujcia, ktre by moe przeoczyby
i ktrych nie uwieczniby, gdyby obejrza zdjcia dopiero
po powrocie do domu.
Jest pewna historyjka, ktra dobrze ilustruje t ide.
Gdy jeden z fotografw wiatowej sawy zosta poproszony
o skomentowanie prac innego fotografa, po szybkim przejrzeniu
zdj stwierdzi: Powi par tygodni i zrb jeszcze kilka tysicy
zdj. Uwaga ta miaa na celu podkrelenie, e pocztkujcy
fotograf nie nabra jeszcze wprawy w rozwaaniu wszelkich
ewentualnoci wykonania zdj.
Oba te zdjcia zostay wykonane w odstpie
zaledwie trzech minut, a jake odmiennie
wygldaj. Pierwsze z nich jest kolorowe
i wyraziste. Da si na nim zauway agodne
wiato zachodzcego soca padajce na skay
i na drzewo Jozuego. Dziki dobrze dobranej
ekspozycji niebo zachowao gboki, nasycony
kolor.

Drugie zdjcie powstao dziki

przemieszczeniu si na przeciwn stron
i spojrzeniu na to interesujce drzewo Jozuego
z innego miejsca. Za spraw zjawiska tylnego
owietlenia wspaniale mona byo uchwyci
kontur tego drzewa. Fotograf znalaz ponadto
taki kt patrzenia, w ktrym uchwyci bysk
soca zza pnia drzewa.

88

Zamieszczone obok zdjcia

wygldaj bardzo podobnie,
jednak na osobie je ogldajcej
wywieraj one zupenie inne
wraenie. Pierwsze ze zdj
zostao wykonane obiektywem
szerokoktnym, dziki
ktremu osignito du gbi
ostroci i wiksze odczucie
perspektywy. Skay wydaj
si bardziej odlege, a wok
drzewa Jozuego jest optycznie
wicej miejsca.

POZIOM TRUDNOCI

To zdjcie zostao wykonane teleobiektywem.

Wykonujcy je fotograf dodatkowo przesun
si do tyu. Drzewo Jozuego jest dziki temu
podobnego rozmiaru, jednak to w postaci ska
wydaje si znajdowa znacznie bliej.

Zastosuj to!

Foto wskazwka

Czasami moesz uzyska bardzo interesujce rezultaty, gdy

fotografujesz ze skrajnymi ustawieniami aparatu. Wykonaj
zdjcie z maksymaln wartoci przesony, z maksymalnym
czasem otwarcia migawki i maksymalnym ktem widzenia
obiektywu. Nastpnie zastosuj ustawienia skrajnie minimalne
i ponownie wykonaj to samo zdjcie. Ciekawym wiczeniem
bdzie wykonanie tego samego ujcia z bardzo maym,
a nastpnie bardzo duym otworem przesony. Sprbuj
rwnie ten sam obiekt sfotografowa z ustawieniem
maej ogniskowej, a nastpnie maksymalnie duej. Takie
eksperymenty mog zaowocowa zdjciami, z ktrych
bdziesz naprawd zadowolony.

Refleks soneczny jest bardzo atwy do uzyskania aparatem

posiadajcym moliwo sterowania przeson (w trybie
priorytetu przesony lub w trybie manualnym). Ustaw
w aparacie najmniejszy moliwy otwr przesony (f/8
w kompaktowych aparatach cyfrowych lub f/16 w cyfrowych
lustrzankach SLR). Nastpnie wykonaj zdjcie pod soce
tak, aby soce znalazo si w kadrze zdjcia schowane
i przebyskujce zza jakiego ciemnego obiektu.

Rozdzia 5. Rb dobre zdjcia

89

Skomponuj zdjcie

ZE WSPANIAYM EFEKTEM
Wybr odpowiedniej kompozycji zdjcia to jedna
z najwaniejszych decyzji podejmowanych przy fotografowaniu.
Ma ona wpyw na to, jak ogldajcy odbierze twoje zdjcie
oraz na ile czytelnie ujty jest na zdjciu fotografowany obiekt.
Korzystaj z powszechnie uznanych regu doboru waciwego
ukadu zdjcia, takich jak regua trjpodziau (ang. rule of
thirds), lecz traktuj je raczej jako pomocne wskazwki, a nie jak
elazne zasady, ktrych zawsze naley si trzyma. Regua
trjpodziau polega na podzieleniu przygotowywanego ujcia
iluzoryczn siatk na dziewi jednakowych czci, a nastpnie
odpowiednim rozstawieniu elementw kompozycji wedle linii
tej siatki. Kluczowe elementy zdjcia naley ustawi wzdu lub
na przeciciu wyimaginowanych linii. Mona te postara si,
aby naturalne linie na zdjciu pokryway si z tymi fikcyjnymi.

Na przykad linia horyzontu powinna pokrywa si z lini

poziom, natomiast wyraziste, pionowe elementy ujcia naley
umieci wzdu linii pionowych.
Zastosowanie aparatu cyfrowego z zoomem umoliwia
wyprbowanie wielu kompozycji ujcia bez ruszania si z miejsca.
Z tego samego miejsca moesz zrobi zdjcie o szerokim
kcie widzenia obiektywu, a nastpnie wykona maksymalne
zblienie. Kt widzenia obiektywu oraz punkt widzenia (punkt
obserwacyjny) s to dwa znaczce aspekty komponowania ujcia,
na ktre masz wpyw, gdy stosujesz zoom. Postaraj si znale
twrcze spojrzenie, ktre ukae fotografowany obiekt lub scen
w nowy, interesujcy sposb.

Przy doborze kompozycji przedstawionego

zdjcia trzymano si reguy trjpodziau.
Wpyw linii na rozmieszczenie obiektw
na zdjciu moesz zaobserwowa, porwnujc
zdjcie z siatk i bez niej (niektre aparaty
cyfrowe posiadaj opcj wywietlania
linii pomocniczych reguy trjpodziau
bezporednio w wizjerze optycznym lub
na wywietlaczu LCD).

Gwny obiekt zdjcia (czyli twarz

chopca) zosta umieszczony na przeciciu
wyimaginowanych linii, dzielcych zdjcie
na dziewi jednakowych czci. Dziki temu
na zdjciu zostaa zachowana przyjemna
rwnowaga.

90

Regua trjpodziau
to dobra wskazwka
przy wykonywaniu zdj,
jednak nie powiniene
w kadym przypadku
rygorystycznie
jej przestrzega. Czasem
bowiem zamanie tej
POZIOM TRUDNOCI
zasady daje w efekcie
wybitne fotograe.
W przypadku tego
zdjcia regua ta posuya
do wstpnego wybrania ujcia, nastpnie
fotograf odpowiednio je zmodykowa.

Komponowaniem ujcia mona nazwa

sprawianie, by fotografowany obiekt sta
si jego gwiazd. Zachowaj prostot
ujcia, umie w nim jedynie interesujcy
ci obiekt oraz to, co pomoe wzbogaci
jego wygld, pomi natomiast wszystko
to, co moe przeszkadza.

Zastosuj to!

Czy wiesz, e...?

Jednym ze sposobw podejcia do tematu

komponowania ujcia jest rozpatrzenie go pod
ktem trzech sw: uwzgldni, wykluczy
i rozmieci. Naley postawi sobie kilka istotnych
pyta. Co masz zamiar uwzgldni w kadrze
zdjcia? Co wykluczysz z kadru zdjcia? Jak
rozmiecisz na zdjciu fotografowane obiekty?
W ktrym miejscu powinien znale si gwny
fotografowany obiekt? Gdzie powinien znajdowa
si horyzont? Jak blisko krawdzi moesz umieci
istotne elementy fotografowanej sceny?

Nabycie nowego fotograficznego spojrzenia

wymaga nie lada wysiku. Jeeli poleciby
kilkudziesiciu rnym, lecz dobrym fotografom
uwieczni na zdjciu ten sam obiekt, kady
z nich skomponuje je w zupenie inny sposb.
Wybierz jakikolwiek obiekt i przekonaj si,
w ilu rnych ukadach moesz go przedstawi.
Niech bdzie to dla ciebie wiczenie majce
na celu wytrenowanie twoich umiejtnoci
komponowania zdj.

Rozdzia 5. Rb dobre zdjcia

91

WYWOAJ
UDERZAJCE WRAENIE
kompozycj zdjcia
Kadego dnia wok nas dostrzegamy przerne obrazy,
od momentu otwarcia oczu o poranku a do ich zamknicia,
gdy zapadnie noc. Kady fotograf musi zdawa sobie spraw,
e wykonywane przez niego zdjcia rywalizuj z rnorodnoci
i intensywnoci obrazw, jakie inni widz na co dzie,
niezalenie od tego, czy mu si to podoba, czy nie.
Jednym ze sposobw zwrcenia uwagi na swoje zdjcia
jest takie dobranie ich kompozycji, ktre nada im mocnego
wyrazu, jednoczenie tworzc uderzajce wraenie. Wraenie
to w wikszoci przypadkw wynika z zastosowanej techniki,
ktra sprawia, e zdjcie na dugo przykuwa wzrok ogldajcego.

Nie jest konieczne, aby kade twoje zdjcie sprawiao piorunujce

wraenie na ogldajcych. Zbyt dua liczba takich zdj moe by
przytaczajca i nie do zniesienia. Jednak wystarczy ju kilka takich
zdj, by podnie warto caej ich kolekcji.
Aby wzbudzi zainteresowanie swoimi zdjciami, powiniene
zastosowa niekonwencjonalne kompozycje. Jednym ze sposobw
jest fotografowanie z nietypowej perspektywy, innej ni ta, z ktrej
kady z nas postrzega wiat. Sprbuj sfotografowa obiekty
z poziomu ziemi i w ten sposb nadaj zdjciu ciekaw, oryginaln
perspektyw. Wykonuj ujcia, w ktrych wiadomie zamiesz
zasad trjpodziau. Poszukuj kompozycji, ktre s niepowtarzalne
i odmienne od wszystkich tych, ktre widziae do tej pory.
To niepospolite zdjcie lilii wodnej
zdecydowanie wykracza poza ramy
standardowej kompozycji obiektw. Ujcie
to amie zasad trjpodziau, a ponadto
zostao ono wykonane z typowo abiej
perspektywy, a mianowicie z poziomu wody.

Do wykonania tego ujcia aparat zosta

umieszczony pord kwiatw ubinu na tyle
nisko, aby uchwyci bysk soca.

92

Wikszo z nas, fotografujc

zachd soca, umieszcza
soce centralnie porodku
kadru. Jest to tak nuca
i tak sztampowa kompozycja,
e zdjcia wykonane w ten
sposb nie wzbudz wikszego
zainteresowania.

POZIOM TRUDNOCI

W tym ujciu soce zostao umieszczone

wysoko w kadrze dla skupienia wikszej uwagi
na powiacie, jak ono tworzy na powierzchni
wody. Nie jest to typowe zdjcie zachodu
soca i dziki temu ma ono szans wywrze
wiksze wraenie na ogldajcych.

Zastosuj to!

Czy wiesz, e...?

Gdy starasz si wykona zdjcie, ktre ma

wywrze piorunujce wraenie, pamitaj,
e zastosowana technika moe w pewnych
przypadkach zniszczy kocowy jego efekt.
Jak to moliwe? Po prostu pewne techniki
nie nadaj si do fotografowania okrelonych
obiektw. Przytaczaj one bowiem obiekt
i sprawiaj, e ciko go dostrzec na zdjciu.
Zastosowana technika powinna stworzy
ciekaw otoczk dla fotografowanego obiektu,
a nie sta si tematem zdjcia sama w sobie.

Fotoreporterzy prasowi zawsze staraj si

wykona zdjcia w taki sposb, aby wywary
one jak najwiksze wraenie na odbiorcy. S oni
zmuszeni tworzy obrazy, ktre przykuj uwag
ogldajcych na tym przecie polega idea
reklamy prasowej. Sprbuj spojrze na reklamy
wanie z tego punktu widzenia. Zadaj sobie
pytanie, jaka technika kompozycji najlepiej
sprawdzi si dla zdj z mocnym efektem, lub
sprbuj odkry inne metody zwrcenia uwagi
odbiorcw zdj.

Rozdzia 5. Rb dobre zdjcia

93

Wykorzystaj

PIERWSZY PLAN ZDJCIA

Bardzo efektywn technik stosowan w fotografii
jest wykorzystanie mocnego pierwszego planu. Na pewno
zauwaysz, e spora liczba zdj zamieszczonych w tej ksice
zostaa wykonana wedle tej reguy. Jest to jedna z moich
ulubionych technik, w dodatku znakomicie nadaje si ona
do fotografowania niemale wszystkich obiektw. Zasada
wykorzystywana w tej technice jest bardzo prosta
fotografowany obiekt powinien by wyranie wyeksponowany
na pierwszym planie, a elementy znajdujce si w gbi
fotografowanej sceny powinny tworzy dla gwnego obiektu
ciekawe to. Lub wrcz odwrotnie, pierwszy plan moe zosta
wykorzystany jako ramy obejmujce scen dalsz, a dziki temu
nadajce gbi i wyrazu wykonywanemu zdjciu.

Najprostsz metod jest fotografowanie z du gbi

ostroci, gdy zarwno pierwszy plan, jak i to s ukazane
w penej ostroci, tak jak to opisano w zadaniach #33 i #34.
Zupenie inny efekt daje fotografowanie z ma gbi
ostroci, gdy np. scena na dalszym planie ujta jest w ramy
pierwszoplanowego obiektu. To, jak zastosowa ma gbi
ostroci, zostao opisane w zadaniu #35. Co, co zazwyczaj
nie zdaje egzaminu, to ujcie obiektu pierwszoplanowego w taki
sposb, e nie jest on na zdjciu ani ostry, ani nieostry (cho
jak najbardziej sprawdza si ustawienie ostroci na obiekcie
pierwszoplanowym i zachowanie rozmytego ta).

Papro znajdujca si na pierwszym planie

jest bardzo istotnym elementem kompozycji
tego zdjcia. Pozostae roliny tak naprawd
tworz jedynie to dla paproci.

Bardzo zdecydowany pierwszy plan tego

zdjcia w postaci pyncego strumienia
stworzy niesamowit kompozycj tego ujcia.

94

Ta kompozycja zostaa
bardzo uwanie dobrana,
by umoliwi ujcie zawodnika
na dalszym planie w ramy
pierwszoplanowego miotacza
pik, bdcego poza gbi
ostroci.
POZIOM TRUDNOCI

Sfotografowanie tego zachodu soca

na Florydzie z wntrza wiekowego drzewa
stworzyo dla tego ujcia wspania
pierwszoplanow ramk.

Czy wiesz, e...?

Czy wiesz, e...?

Wiele wiatowej sawy fotografw posiada

niepowtarzalny styl, ktry zasuguje na uznanie
i ktry by moe ci zainspiruje do stworzenia
swojego wasnego stylu fotografowania. Obejrzyj
prace takich fotografw, jak: Frans Lanting, Freeman
Patterson, Pete Turner, czy te Annie Leibowitz.
To tylko kilka z wielu nazwisk fotograficznych
artystw, posiadajcych atwo rozpoznawalny styl.
Prace Davida Muencha przedstawiajce krajobrazy
s dobrym rdem inspiracji w wykorzystywaniu
pierwszego planu zdjcia.

Jeeli chcesz sprzeda swoje fotografie na wystawie

artystycznej lub wystawi je w galerii, powiniene
sprosta kilku wanym wymaganiom. Jest bardzo
prawdopodobne, e twoje prace zostan pokazane,
jeli posiadasz wyrniajcy si styl, jeli wykonujesz
zdjcia tematyczne lub gdy speniasz oba te
warunki. Seria przypadkowych zdj, nie majcych
ze sob adnego zwizku, jest bowiem mniej
interesujca ni grupa zdj utrzymanych
w konsekwentnym stylu i o spjnej tematyce.

Rozdzia 5. Rb dobre zdjcia

95

FOTOGRAFUJ SZCZEGY,
by wzbudzi zainteresowanie
Mimo e podstawow i cakowicie naturaln skonnoci
jest fotografowanie caego obiektu, moe si okaza, e ujcie
jedynie jego czci, z pooeniem nacisku na ukazanie szczegw,
zaowocuje urzekajcymi zdjciami. Zdjcia detali s zazwyczaj
bardziej interesujce ni zdjcia caego obiektu, i to z co najmniej
dwch powodw. Po pierwsze dlatego, e czsto przedstawiaj
one tak nieznaczne szczegy, e osoba ogldajca obiekt
w rzeczywistoci nie miaa nigdy okazji ich dostrzec. Po drugie
dlatego, e wanie te szczegy sprawi, i ta sama osoba bdzie
chciaa si dokadniej przyjrze zdjciu, aby odkry, co waciwie
jest jego tematem.

Uchwycenie na zdjciu jedynie czci obiektu umoliwia pooenie

nacisku na detale, ktre zazwyczaj pozostaj niezauwaone, gdy
ogldasz obiekt w caoci. Gdy komponujesz zdjcie szczegowe,
sprbuj wyrazi na nim form, kolor, tekstur lub ksztat obiektu.
Wykonujc zdjcia szczegowe, miej wiadomo, e moesz
przyj rny stopie szczegowoci. Moesz na przykad
sfotografowa fragment drzewa o ciekawym ksztacie, konkretn
ga, kilka lici, pojedynczy li, a nawet obszar licia ukazujcy jego
skomplikowan struktur. Im bardziej wdajesz si w szczegy, tym
powaniej powiniene rozway zastosowanie trybu zdj makro lub
skorzystanie z makroobiektywu.

Przedstawione zblienie nasion mniszka

lekarskiego zostao wykonane w celu
ukazania drobnych elementw, ktre
zwykle umykaj uwadze na zdjciach
pokazujcych cae te roliny.

Szczegy pczkw kwiatw ubinu

zazwyczaj s niedostrzegane przez osoby,
ktre ogldajc te kwiaty, skupiaj uwag
na caej odydze.

96

Oto zdjcie kocioa

w miecie Cusco
w Peru. Jest to dobre zdjcie
pamitkowe, jednak nie tak
absorbujce jak zblienie, ktre
ukazuje charakterystyczne
szczegy.
POZIOM TRUDNOCI

Przedstawienie na zdjciu jedynie drzwi

tego kocioa sprawia, e jest ono duo
bardziej kolorowe i interesujce ni zdjcie
caoci budowli. Dodatkowo ukazuje
ono charakterystyczne szczegy drzwi,
niezauwaalne na caociowym zdjciu
kocioa.

Zastosuj to!

Foto wskazwka

Jeli chcesz przyku uwag osoby

ogldajcej zdjcie twojego autorstwa,
sfotografuj tylko cz obiektu, sprawiajc
tym samym, by odbiorca musia domyli
si, jak wyglda jego reszta, lub nawet
zastanowi si, czym waciwie jest to,
co na zdjciu zostao zamieszczone.
Czsto zdarza si, e zdjcia szczegowe
ukazuj takie detale, ktrych odbiorcy
nie dostrzegliby w normalnych
warunkach.

Gdy wykonujesz zdjcie szczegowe,

a obiekt, ktry fotografujesz jest may,
zastosuj w aparacie tryb makro lub
wykorzystaj do zdj makroobiektyw.
Fotografowanie z ma gbi ostroci
moe rwnie przyczyni si do sukcesu
zdjcia.

Rozdzia 5. Rb dobre zdjcia

97

SPRBUJ RNYCH
WARIANTW
kompozycji zdjcia
Najlepszym sposobem na nauczenie si waciwego dobierania
kompozycji zdjcia jest wielokrotne fotografowanie tego samego
obiektu w rnych ujciach i wariantach. Kade nowe ujcie
powinno nie ze sob inne spojrzenie na fotografowany obiekt.
Jak tego dokona? Po prostu wykona pierwsze zdjcie
interesujcego nas obiektu, dokadajc wszelkich stara,
by oczywicie byo ono jak najlepsze. Nastpnie naley sobie
zada pytanie: Jak skomponowa kolejne ujcie tego obiektu?.
Po zrobieniu kolejnego zdjcia ponownie trzeba zapyta siebie:
Jaka powinna by kompozycja kolejnego zdjcia?. Zadawanie
sobie takich pyta zmusi ci do nietypowego spojrzenia

na fotografowany obiekt, czego efektem bd nietuzinkowe

fotografie, znacznie wykraczajce poza ramy zwykej fotki.
Poniewa posiadasz aparat cyfrowy, po prostu rb zdjcia
i ogldaj je na wywietlaczu LCD. Patrz na nie pod ktem
zmian, jakie moesz wprowadzi, by inaczej uchwyci ten sam
obiekt. W tym przypadku zmiany nie oznaczaj polepszenie
zdjcia, lecz zmian pomysu na zdjcie. Twoim celem niech
stanie si wykonanie duej iloci zdj z przernie dobranymi
kompozycjami. Dziki temu nauczysz si wykonywa coraz
to lepsze fotografie.

Trzy warianty kompozycji zdjcia tego samego

obiektu. Pierwsze wykonane obiektywem
szerokoktnym, z wiksz gbi ostroci
i uchwyconym reeksem wietlnym.

Drugie zdjcie zostao wykonane

teleobiektywem oraz z wikszym otworem
przesony, w celu uzyskania mniejszej gbi
ostroci. Zwr uwag, jak bardzo zmiana ta
zmienia cao kompozycji.

Trzecie zdjcie ma orientacj pionow.

Taka orientacja zdjcia znaczco zmienia jego
kompozycj. Na tym ujciu to wyglda jeszcze
inaczej.

98

Te cztery zdjcia pewnej

starej kamienicy w Denver
doskonale pokazuj, jak mona
sfotografowa ten sam obiekt
w przernych kompozycjach.
Zdjcie po lewej stronie
w peni ukazuje fotografowan
sceneri. Jako kontrast
POZIOM TRUDNOCI
dla fotografowanej starej
kamienicy na zdjciu ujto
rwnie nowoczesny budynek,
znajdujcy si po przeciwlegej stronie ulicy.
Kolejne ujcie przedstawia szczegy fasady
kamienicy. Bkitne niebo w tle jest istotnym
elementem zdjcia uwydatniajcym ksztat
budynku.

Pozostae dwa zdjcia to zblienia

podkrelajce wzory obecne na elewacji
kamienicy.

Foto wskazwka

Czy wiesz, e...?

Aby mc lepiej przyjrze si zdjciom wykonanym

w orientacji pionowej, wycz w aparacie opcj
automatycznego obracania zdj. Opcja ta obraca
na wywietlaczu LCD zdjcia pionowe, gdy aparat
jest trzymany w pozycji poziomej. Dusza krawd
zdjcia jest wtedy wywietlana wzdu krtszej krawdzi
wywietlacza LCD, natomiast po bokach znajduje si
niewykorzystane miejsce. W ten sposb marnowany jest duy
obszar na wywietlaczu, a zdjcie wida znacznie gorzej.
Przy wyczonej opcji automatycznego obracania zdj,
aby zobaczy zdjcie pionowe, bdziesz musia obrci
cay aparat, jednak dziki temu zdjcie bdzie wywietlone
w maksymalnym rozmiarze na caym wywietlaczu LCD.

Fotografowie rzadko wykonuj zdjcia w orientacji pionowej.

Jednym z powodw jest to, e aparaty fotograficzne
nie s przystosowane do atwego wykonywania zdj
pionowych. Dziki tej utrzymujcej si tendencji
wykonywania zdj w orientacji poziomej masz szans
wykona nietypowe i wyjtkowe zdjcia ju za spraw
samego fotografowania w rzadko stosowanej orientacji
pionowej.

Rozdzia 5. Rb dobre zdjcia

99

Skorzystaj z danych, jakich dostarcza

FORMAT EXIF
Gdy wykonujesz zdjcie cyfrowe, aparat zapisuje na noniku
pamici obraz uchwycony przez czujnik. Oprcz samego zdjcia
aparat zapisuje rwnie dodatkowe uyteczne informacje,
takie jak: data i czas wykonania zdjcia, czas otwarcia migawki,
ustawienia przesony, zastosowan kompensacj ekspozycji, tryb
wykonywania zdj, wspczynnik ISO, sposb pomiaru wiata,
tryb pracy lampy byskowej i wiele innych parametrw.
Wszystkie wspomniane informacje przechowywane s w formacie
EXIF (ang. Exchangeable Image File), ktry jest standardem zapisu
danych o zdjciu. Aby je odczyta, wymagany jest odpowiedni
program, ktry obsuguje format EXIF. Wikszo programw
do edycji zdj, takich jak Photoshop czy Photoshop Elements,
posiada narzdzia do przegldania i odczytu danych formatu

EXIF. Rwnie wikszo producentw aparatw cyfrowych wraz

z samym aparatem dostarcza programy-przegldarki odczytujce
dane zapisane w tym standardzie. Oprcz tego, dane EXIF
moesz odczyta za pomoc aplikacji, takich jak iView MediaPro
(www.iview-multimedia.com), Adobe Photoshop Lightroom lub
ACDSee firmy ACD Systems (www.acdsystems.com). Aparat dla
wykonanego zdjcia moe zapisa rwnie do pliku dane takie
jak prawa autorskie, czy te podpis. Dane te s zapisywane
w formacie IPTC (od ang. International Press Telecommunications
Council, jest to konsorcjum najwikszych wiatowych
agencji informacyjnych zajmujce si m.in. opracowywaniem
technicznych standardw wymiany informacji).

Informacje EXIF zapisane w nagwku pliku

ze zdjciem pomagaj wzbogaca twoje
umiejtnoci fotografowania. Dziki nim
moesz bowiem sprawdzi, przy jakich
ustawieniach przesony (w przypadku
fotografowania krajobrazw) lub
czasu otwarcia migawki (w przypadku
fotografowania akcji) zdjcie zostao
wykonane.

PRZEJRZYJ DANE EXIF W EDYTORZE

PHOTOSHOP ELEMENTS
1 Otwrz plik zawierajcy dane EXIF, ktry
chcesz obejrze, i kliknij menu File (plik).
2

100

Wybierz polecenie File Info (informacje

o pliku).

3
3

Kliknij opcj Camera Data 1

(dane o aparacie 1).
Poka si dane EXIF,
a wrd nich midzy innymi:
czas otwarcia migawki,
zastosowane ustawienia
przesony, ustawienia ISO oraz
zastosowana ogniskowa.

POZIOM TRUDNOCI

Kliknij opcj Description (opis). W tym oknie

moesz wprowadzi wasne informacje
o zdjciu, takie jak jego opis lub zastrzeenie
praw autorskich.

Gdy skoczysz prac z danymi formatu EXIF,

kliknij przycisk OK.

Zastosuj to!

Czy wiesz, e...?

Informacje zawarte w formacie EXIF mog

by bardzo przydatne do tego, by nauczy si
wykonywa lepsze zdjcia. Zrb kilka fotografii
z rnymi ustawieniami przesony, zmieniajc
w ten sposb gbi ostroci zdjcia. Sprbuj
rwnie skorzysta z funkcji kompensacji
ekspozycji i wykonaj kilka zdj o rnym
nawietleniu. Nastpnie przeanalizuj zdjcia
i informacje o nich zawarte w formacie EXIF
i zdecyduj, ktre ustawienia byy najlepsze.

Oprcz odczytu danych formatu EXIF zapisanych

przez aparat do pliku moesz do niego rwnie
doda wasne informacje. Otwrz zdjcie
w edytorze Adobe Photoshop Elements,
a nastpnie z menu File (plik) wybierz polecenie
File Info (info o pliku), by wywietli okno
dialogowe z informacjami o pliku. Kliknij
ktrkolwiek z opcji IPTC. W wywietlonym oknie
dialogowym moesz wprowadzi dane tekstowe,
np. tytu zdjcia, notk o prawach autorskich,
sowa kluczowe i wiele innych.

Rozdzia 5. Rb dobre zdjcia

101

PAMITAJ, E CIERPLIWO,
WPRAWA I WYSIEK
s gwarancj udanych zdj
Fotografia jest swego rodzaju sztuk. I tak jak w przypadku
kadej sztuki, tworzenie dobrych dzie, a wic dobrych fotografii,
wymaga cierpliwoci, wprawy i woenia wysiku. Sprzedawcy
aparatw fotograficznych bd starali si przekona ciebie,
e samo kupienie drogiego aparatu cyfrowego wystarczy,
aby robi doskonae zdjcia. Poniewa czytasz t ksik,
z pewnoci sam ju doszede do wniosku, e nie jest to prawda.
Jeeli chcesz nauczy si dobrze fotografowa, pilnie pracuj
nad swoimi umiejtnociami, uzbrj si w cierpliwo i wykonuj
mnstwo zdj, a zobaczysz, e twj wysiek si opaci i w kocu
poznasz tajniki sztuki dobrej fotografii.
Czekajc na dobry moment do wykonania zdjcia, uzbrj si
w cierpliwo, a zostaniesz wynagrodzony waciwymi warunkami

owietleniowymi, odpowiednim gestem fotografowanej osoby,

tym, e usta wiatr itp. Na sukces twoich fotografii maj wpyw
czas, ktry powicisz na fotografowanie oraz cierpliwo,
na jak si zdobdziesz przy wyczekiwaniu na optymalne warunki
fotografowania.
Rnica pomidzy fotk a wspaniaym zdjciem najczciej
wynika z wkadu fotografa w wykonanie ujcia. Obecnie
produkowane aparaty cyfrowe umoliwiaj wykonanie
dobrych fotek bez najmniejszego problemu. Jednak wspaniae,
nietuzinkowe zdjcia powstaj tylko i wycznie dziki najwyszej
uwadze powiconej znalezieniu w fotografowanej scenie czego
szczeglnego i odpowiedniemu dobraniu ujcia.

Podrowanie w odlege, pasjonujce

miejsca moe zainspirowa ci do wykonania
wyjtkowych zdj.

Kompaktowy aparat fotograczny warto mie

zawsze ze sob. Dziki temu bdziesz w stanie
wykona ciekawe zdjcie nawet pieczarek
rosncych niedaleko boiska do piki nonej
twojego syna.

102

Wyjtkowy wkad fotografa

w wykonanie wspaniaego
zdjcia moe oznacza
pobudk przed witem.
W ten wanie sposb
powstaj pikne zdjcia
wschodw soca.
POZIOM TRUDNOCI

Zdarza si, e wykonanie konkretnego

ujcia bdzie wymagao duej cierpliwoci.
Na przykad czekanie na to, a chmury
zagodz wiato soneczne padajce na ten
strumyk.

Czy wiesz, e...?

Czy wiesz, e...?

Profesjonalni fotografowie zazwyczaj wykonuj

mnstwo zdj. Fotograf relacjonujcy mecz piki
nonej musi wykona setki zdj, by odnale wrd
nich kilka tych naprawd wyjtkowych. Gdy korzystasz
z aparatu cyfrowego, koszt wykonania takiej liczby
zdj jest znikomy. Dodatkow zalet jest to, e masz
moliwo zobaczenia kadego zdjcia natychmiast
po jego wykonaniu.

Jedn z najlepszych metod, przydatn

w nabywaniu umiejtnoci dobrego fotografowania,
jest fotografowa czsto i duo. Wykonuj wiele
zdj tych samych obiektw lub scen, stosujc
rne ustawienia aparatu i rne kompozycje
ujcia. Nastpnie analizuj efekty na wywietlaczu
LCD, wprowadzaj zmiany w ustawieniach aparatu
i wykonywanych ujciach, by uzyska jak najlepsze
zdjcia. Ogldajc je pniej na ekranie komputera,
moesz nauczy si jeszcze wicej, jeeli przestudiujesz
rwnie informacje, jakie niesie ze sob format EXIF.

Rozdzia 5. Rb dobre zdjcia

103