Comarch CDN Optima 17 Fa

System Comarch OPT!MA v.17.
Modu Faktury
31-864 Krakw, Al. Jana Pawa II 41g

tel. (12) 681 43 00, fax (12) 687 71 00
Dzia Wsparcia Klienta i Partnera: (12) 681 43 00

http://www.comarch.pl/erp/
info.erp@comarch.pl
Pomyl o rodowisku zanim zdecydujesz si wydrukowa ten dokument !
Str. 2
Modu Faktury v. 17.0
UWAGA
Prawa wynikajce z Warunkw Gwarancji Uytkownik nabywa po rejestracji programu u Producenta. Dokumentem
potwierdzajcym rejestracj jest Certyfikat Rejestracji Oprogramowania, ktry Uytkownik otrzymuje od razu wraz
z Oprogramowaniem lub po odesaniu wypenionej karty rejestracyjnej.
Kadorazowo przy nabyciu nowego programu lub odtworzeniu gwarancji w Certyfikacie Rejestracji Oprogramowania
okrelone s daty obowizywania gwarancji na poszczeglne programy.
W przypadku wtpliwoci dotyczcej zarejestrowania Oprogramowania lub w przypadku
nieotrzymania Certyfikatu Rejestracji Oprogramowania prosimy o kontakt z Producentem (12) 681 43
00.
UWAGA! Uytkowanie nielegalnej kopii naraa Uytkownika programu na postpowanie karne zgodnie z ustaw
o prawie autorskim z dnia 04.02.1994 r.
Uytkowanie legalnie nabytej kopii oprogramowania w wersji otrzymanej w trakcie obowizywania gwarancji jest
moliwe bez adnych ogranicze czasowych.
Gwarancja na oprogramowanie umoliwia:
uzyskanie kolejnych wersji programw na warunkach preferencyjnych (bezpatne nowe wersje

oprogramowania w okresie gwarancyjnym - nie dotyczy kosztw dostarczenia, nonika instalacji oraz
szkolenia)
zakup kolejnych stanowisk lub innych programw do kompletu

korzystanie z konsultacji autorskich u Producenta lub pomocy serwisu technicznego
W trosce o sprawn obsug gwarancyjn prosimy o staranne przechowywanie Certyfikatu

Oprogramowania oraz podawanie numeru ewidencyjnego w trakcie kontaktw z Producentem.
Rejestracji
Podrcznik Uytkownika systemu Comarch OPT!MA
Str. 3
1 Spis treci
1 SPIS TRECI......................................................................................................................................... 3
2 MODU FAKTURY INFORMACJE OGLNE.......................................................................................... 5
2.1 FAKTURY W SYSTEMIE COMARCH OPT!MA ........................................................................................... 5
3 FAKTURY OBSUGA PROGRAMU ....................................................................................................... 6
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
3.11
3.12
3.13
3.14
3.15
ZANIM ZACZNIEMY WYSTAWIA DOKUMENTY...................................................................................... 6

CENNIK LISTA TOWARW I USUG ................................................................................................... 8
KATEGORIE ....................................................................................................................................... 23
FAKTURY A INNE MODUY ................................................................................................................. 23
LISTA FAKTUR ................................................................................................................................... 24
FAKTURY VAT MARA ........................................................................................................................ 41
PARAGONY ........................................................................................................................................ 41
ATWA SPRZEDA ............................................................................................................................. 52
FAKTURY PRO FORMA........................................................................................................................ 54
FAKTURY ZALICZKOWE...................................................................................................................... 56
SPRZEDA DEDYKOWANA .................................................................................................................. 62
FAKTURY ZAKUPU.............................................................................................................................. 63
ATWE ZAKUPY ................................................................................................................................. 73
FAKTURY WEWNTRZNE SPRZEDAY ................................................................................................. 74
FAKTURY RR...................................................................................................................................... 75
4 WYSTAWIANIE DOKUMENTW INFORMACJE DODATKOWE .......................................................... 78

4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
4.10
4.11
4.12
4.13
4.14
4.15
4.16
4.17
4.18
4.19
4.20
4.21
4.22
4.23
4.24
WYSTAWIAMY FAKTUR MYSZK ....................................................................................................... 78

WYSTAWIAMY FAKTUR Z KLAWIATURY ............................................................................................ 79
WYKORZYSTANIE CZYTNIKA KODW KRESKOWYCH........................................................................... 80
WSPPRACA Z KOLEKTORAMI DANYCH ............................................................................................ 80
DOPISYWANIE POZYCJI NA DOKUMENT ............................................................................................. 81
KOD I NAZWA NA DOKUMENTACH...................................................................................................... 81
SORTOWANIE POZYCJI NA DOKUMENTACH ........................................................................................ 82
KOPIOWANIE DOKUMENTU................................................................................................................ 82
SERYJNE ZATWIERDZANIE FAKTUR I PARAGONW ............................................................................ 82
SERYJNE USUWANIE DOKUMENTW .................................................................................................. 83
AGREGOWANIE POZYCJI NA DOKUMENTACH...................................................................................... 83
ATRYBUTY......................................................................................................................................... 83
ZESTAWIENIE WG ATRYBUTW TOWARW ....................................................................................... 87
KONTROLA PATNOCI KONTRAHENTA PRZY SPRZEDAY................................................................... 89
BLOKADA WYSTAWIANIA DOKUMENTW ROZCHODOWYCH ............................................................... 90
ROZLICZANIE ZALICZEK OD/ DLA KONTRAHENTA............................................................................... 90
ROZLICZANIE ZALICZEK POBRANYCH PRZEZ PRACOWNIKA................................................................. 92
UDZIELANIE RABATW...................................................................................................................... 93
DOKUMENTY W BUFORZE .................................................................................................................. 93
ANULOWANIE DOKUMENTU ............................................................................................................... 94
PARAMETRY DLA OPERATORA............................................................................................................ 94
DOKUMENTY KORYGUJCE ................................................................................................................ 95
EKSPORT / IMPORT DOKUMENTW PRZEZ PLIKI XML........................................................................101
EKSPORT DOKUMENTW Z COMARCH OPT!MA DO COMARCH KLASYKA .............................................101
5 URZDZENIA FISKALNE ................................................................................................................... 104

5.1 USTAWIENIA NA KARCIE CENNIKOWEJ .............................................................................................104
5.2 WSPPRACA Z KASAMI FISKALNYMI................................................................................................109
6 WSPPRACA Z INNYMI MODUAMI SYSTEMU COMARCH OPT!MA ............................................... 110
6.1 WSPPRACA Z MODUAMI KSIGOWYMI.........................................................................................110
6.2 WSPPRACA Z MODUEM KASA/BANK .............................................................................................112
7 WIELOWALUTOWO ...................................................................................................................... 118
7.1 KONFIGURACJA ................................................................................................................................118
7.2 WYSTAWIAMY DOKUMENT W WALUCIE OBCEJ ..................................................................................119
ZASADY WYLICZANIA CEN NA DOKUMENTACH WALUTOWYCH ...........................................................119
7.3 OBRT Z KRAJAMI SPOZA UNII EUROPEJSKIEJ..................................................................................124
7.4 OBRT Z KRAJAMI W UNII EUROPEJSKIEJ.........................................................................................126
Str. 4
8 SCENARIUSZE I PRZYKADY............................................................................................................ 131

9 PRZYKADOWE WYDRUKI RAPORTW ........................................................................................... 135
Str. 5
2 Modu Faktury informacje oglne

Faktury to jeden z moduw, ktre mog wchodzi w skad systemu Comarch OPT!MA. Pomimo tego, e modu
ten mona doczy do Comarch OPT!MA w dowolnym momencie, po instalacji staje si on w peni integraln
czci systemu. Oznacza to midzy innymi, e wszelkie informacje wprowadzone w tym module staj si
automatycznie widoczne w caym, funkcjonujcym w Pastwa firmie systemie.
Funkcjonalno moduu Faktury obejmuje midzy innymi:
wystawianie Faktur Sprzeday dla podmiotw gospodarczych
wystawianie Faktur Korygujcych (ilo, warto, podatek VAT)
wystawianie Faktur Sprzeday dla osb fizycznych, z moliwoci ich fiskalizacji wsppraca z drukarkami
fiskalnymi firm Posnet, Elzab. INNOVA i NOVITUS
pen wspprac z moduem Kasa/Bank: ewidencja zapat gotwk lub kart patnicz, lista zalegych
patnoci, rozliczanie i kompensaty niezapaconych dokumentw, Preliminarz Patnoci uatwiajcy
planowanie przepywu rodkw finansowych w firmie
standardowe formy patnoci: gotwka i przelew oraz patnoci kartami kredytowymi, kompensaty, kredyty.
Moliwo definiowania wasnych form patnoci przez Uytkownika
elastyczne moliwoci numeracji dokumentw

list towarw i usug z moliwoci podziau na grupy asortymentowe
obsug kodw kreskowych
zintegrowan wspprac z moduami ksigowymi systemu
rnorodne raporty i analizy, oparte midzy innymi o definiowany przez Uytkownika system kategorii
wspprac z Comarch OPT!MA Handel, pozwalajc na pene rozliczenia towarw, dostaw...
2.1 Faktury w systemie Comarch OPT!MA

Centraln czci systemu Comarch OPT!MA jest modu Kasa/Bank. W nim gromadzona jest pena informacja
dotyczca przepywu rodkw pieninych w firmie. Dane w module Kasa/Bank pochodz midzy innymi z:
zapisw operatora wykonanych bezporednio w tym module

informacji pochodzcych z innych czci systemu. Z moduw ksigowych do Kasy/Banku wprowadzane s
np. zapaty za faktury kosztowe oraz informacje o planowanych lub dokonanych patnociach zwizanych
z podatkami,
z moduu Pace i Kadry listy pac i wszelkie wiadczenia wypacane pracownikom firmy.
Dua ilo informacji wymieniana jest rwnie pomidzy moduami Faktury i Kasa/Bank:
kada faktura gotwkowa powoduje zapis (wpat lub wypat w przypadku korekt) we wskazanym
rejestrze kasowym
kada faktura z odroczon patnoci zapisuje w Preliminarzu Patnoci zdarzenie. Planujemy w ten sposb
przysze wpaty i wypaty zwizane z realizacj patnoci
rozliczenie patnoci z poziomu moduu Kasa/Bank automatycznie jest widoczne na fakturze (faktura
otrzymuje status zapaconej)
kada korekta lub anulowanie faktury ma wpyw na stan kasy lub Preliminarz Patnoci
wszelkie zestawienia zwizane z nieuregulowanymi patnociami, listy dunikw i wierzycieli otrzymamy
z poziomu moduu Kasa/Bank (pomimo, e zapewne wikszo z nich bdzie powizana z wystawionymi
fakturami).
W przypadku wykorzystania w firmie moduw ksigowych systemu Comarch OPT!MA, wprowadzane z poziomu
Faktur informacje o wystawionych fakturach s przekazywane do rejestrw VAT, a z rejestrw, ju na poziomie
moduu ksigowego dokonywane s zapisy w ksidze podatkowej lub na odpowiednich kontach planu kont.
Str. 6
3 Faktury obsuga programu

3.1 Zanim zaczniemy wystawia dokumenty
Zanim zaczniemy wystawia dokumenty, musimy przygotowa baz danych tak, aby nie przysparzao nam to adnych
problemw. Kolejne rozdziay tej dokumentacji napisane s w takim porzdku, w jakim proponujemy rozpocz
przygotowania do pracy.
W trakcie pierwszego uruchomienia nowo zaoonej bazy danych otwierany jest kreator, ktry umoliwia szybkie
skonfigurowanie podstawowych parametrw pracy firmy. Pojawiajce si kolejno okna zale m.in. od
zainstalowanych moduw. Szczegowy opis kolejnych etapw jest dostpny z poziomu kreatora pod przyciskiem
<F1> (Pomoc).
Uwaga: Jeli nie skorzystaj Pastwo z pomocy kreatora po instalacji systemu Comarch
OPT!MA kada nowa, pusta baza danych jest wstpnie skonfigurowana tak, aby bez wchodzenia
do konfiguracji dao si wystawia podstawowe dokumenty i transakcje. Oczywicie wypenienie
danych o firmie ley w Pastwa rkach. Warto jednak przegldn proponowane przez nas
ustawienia i dokona modyfikacji zgodnych z wasnymi potrzebami.
3.1.1
Rozpoczynamy prac, czyli jak skonfigurowa modu Comarch OPT!MA Faktury
Informacje oglne (potrzebne dla kadego moduu):

1.
Zaoenie nowej bazy danych (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Bazy danych)
2.
Uzupenienie danych o firmie (Konfiguracja firmy/ Dane firmy/ Piecztka firmy)
3.
Wpisanie listy Uytkownikw (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy)
4.
Ustalenie blokad dostpu dla Uytkownikw (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy: zakadka Blokady
dostpu). Zaoenie blokad nie jest niezbdne do poprawnego dziaania programu i mona je uzupeni w razie
koniecznoci ju podczas pracy z programem.
5.
Uzupenienie listy bankw (Sowniki/ Lista bankw) przede wszystkim wprowadzamy dane o bankach,
w ktrych mamy zaoone rachunki.
6.
Uzupenienie list:
urzdw (Sowniki/ Lista urzdw)

wacicieli (Sowniki/ Lista wacicieli)
pracownikw (Sowniki/ Lista pracownikw)
kontrahentw (Sowniki/ Lista kontrahentw)
Uzupenianie tych list nie jest konieczne od razu w chwili rozpoczcia pracy z systemem. Wpisywanie koniecznych
informacji moe by wykonywane na bieco podczas pracy programu.
Modu Faktury
1.
Wpisanie aktualnych stawek VAT wykorzystywanych w programie (Konfiguracja programu/ Oglne/ Stawki
VAT)
2.
Wpisanie wykorzystywanych walut wraz z aktualnym kursem (Konfiguracja programu/ Oglne/ Waluty)
3.
Zdefiniowanie grup cenowych (Konfiguracja firmy/ Handel/ Ceny towarw i usug)
4.
Zdefiniowanie grup towarowych (Sowniki/ Grupy towarowe)
5.
Zdefiniowanie wykorzystywanych jednostek miary (Konfiguracja firmy/ Oglne/ Jednostki miary).
6.
7.
8.
9.
Ustalenie schematw numeracji dokumentw sprzeday (Konfiguracja firmy/ Definicje dokumentw/ Handel/
Faktura sprzeday)
Ustalenie serii wykorzystywanych w numeracji faktur (Konfiguracja firmy/Handel/Dokumenty) niezbdne, jeli

s umieszczone w schematach numeracji
Ustalenie domylnego schematu numeracji oraz domylnej serii dla faktur korekt (Konfiguracja firmy/ Handel/
Parametry)
Podpicie drukarki fiskalnej:
wskazanie sterownika dla drukarki fiskalnej (Konfiguracja stanowiska/ Drukarka fiskalna)

wpisanie drukarki fiskalnej na list urzdze fiskalnych (Konfiguracja programu/ Oglne/ Drukarki fiskalne)
przypisanie stawek VAT zdefiniowanych w programie stawkom na drukarce fiskalnej (Konfiguracja
programu/ Oglne/ Symbole stawek VAT)
Str. 7
Ustalenie parametrw pracy.
Kontrola iloci dla usug w momencie zapisywania dokumentu program sprawdza ilo na dokumencie
z iloci dostpn. Ilo dostpna wyliczana jest na podstawie wszystkich wprowadzonych dokumentw:
Faktur Zakupu, Faktur Sprzeday i Paragonw.
Kod towaru na dokumentach - okrela, w jaki sposb towar/ usuga ma by identyfikowana na

formularzu Faktury (Paragonu). Wybr tego parametru spowoduje pojawienie si kolumny Kod w tabeli
pozycji na formularzu dokumentu
Nazwa towaru na dokumentach wybr tego parametru spowoduje pojawienie si kolumny Nazwa
w tabeli pozycji na formularzu dokumentu
Sprzeda tylko wg kodw EAN parametr przydatny jeli wykorzystujemy czytniki kodw kreskowych
(czytniki emulujce klawiatur).
Dodawanie pozycji na dokumencie parametr odpowiedzialny za sposb dopisywania pozycji na

dokument. Jeli zaznaczymy parametr podniesienie formularza w momencie dopisywania pozycji, otwarte
zostanie okno dialogowe, ktre pozwoli na uzupenienie informacji o pozycji (wskazane dla firm, gdzie
nazwa towaru lub jego opis s zmieniane na poszczeglnych dokumentach). Jeli zaznaczymy edycj na
licie towar bdzie wpisywany bezporednio z poziomu listy (formularz pozycji bdzie dostpny dopiero
po wpisaniu jej na list).
Rys. Konfiguracja firmy/ Handel
Pozostae parametry s opisane w dalszej czci podrcznika.
3.1.2
Co zrobi, aby na fakturze pojawiy si dane bankowe
1.
Wpisujemy bank na list w menu Sowniki/Lista bankw
2.
Zakadamy rejestr bankowy typu konto bankowe zwizany z danym bankiem
3.
Definiujemy form patnoci typu przelew, powizan z utworzonym rejestrem bankowym
4.
Jeli na fakturze wykorzystamy wskazan form patnoci na fakturze pojawi si dane bankowe powizane
poprzez rejestr z patnoci
Przykad
Mamy konto w banku PKO S.A. Wprowadzamy bank na list bankw, a nastpnie zakadamy dla niego rejestr
bankowy PKO. Z poziomu konfiguracji zakadamy form patnoci PRZELEW_PKO, ktr wiemy z rejestrem PKO.
Teraz jeli na fakturze wykorzystamy form patnoci PRZELEW_PKO, to na wydruku pojawi si dane bankowe
PKO S.A.
Str. 8
3.2 Cennik lista towarw i usug

Cennik zawiera list wszystkich towarw/ usug oferowanych przez firm. Jest dostpny z menu Sowniki. Zapisane tu
informacje s wykorzystywane podczas wystawiania dokumentw w module sprzeday.
Przegldanie listy towarw moliwe jest z poziomu zakadek:
Wg kodu
Wg nazwy
Wg numeru katalogowego
Wg EAN
Wg kodu u dostawcy
Na kadej z tych zakadek moliwe jest dokonywanie wszelkich operacji dotyczcych kart towarw jak przegldanie,
usuwanie czy dodawanie nowych pozycji.
Na licie dziaaj:
Lokator w celu znalezienia na licie kontrahenta o zadanym kodzie/ nazwie/ nr katalogowym, naley poszukiwan
warto wpisa z klawiatury na licie uporzdkowanej wg poszukiwanego kryterium. Wpisywany cig znakw bdzie
pojawia si w nagwku listy, pod nazw kolumny Kod, Nazwa, Nr katalogowy, EAN lub Kod u dostawcy.
- import cennika z programu Comarch OPT!MA lub Comarch Klasyka: FPP lub FA
- dodanie pozycji <INSERT> - umoliwia dodanie nowej karty towaru
- Seryjne operacje na kartach pozycji cennikowych
Po rozwiniciu przycisku strzaki
obok przycisku, widoczne s opcje:
- Dodaj towary do wybranej grupy

- Usu towary z wybranej grupy
- Zmiana grupy domylnej
- Dodaj atrybut do wybranych towarw
- Usu atrybut z wybranych towarw
- Seryjne kopiowanie PLU i nazwy
- Sprawdzanie unikalnoci nazw fiskalnych
- Nadanie dla towarw kodw EAN
- Zmiana ceny
Wszystkie funkcje dziaaj dla pozycji zaznaczonych na licie. Pierwsze trzy dotycz operacji zwizanych ze zmian
grup na kartach cennikowych. Po wybraniu jednej z nich pojawi si lista grup towarowych, z ktrej naley wybra
grup, dla ktrej operacja zostanie wykonana.
Po zatwierdzeniu wyboru, w przypadku:
a.
dodawania towarw/usug do grupy dla wybranych pozycji, na zakadce Grupy zostanie dopisana wybrana
grupa
b.
usuwania towarw z grupy wskazana grupa zostanie usunita z kart towarw/usug (pod warunkiem, e
nie jest to grupa domylna)
c.
zmiany grupy domylnej grupa domylna zostanie podmieniona na wskazan jest to operacja
nieodwracalna i przed jej wykonaniem uytkownik otrzyma komunikat ostrzegawczy
Opcje Dodaj atrybut do wybranych towarw oraz Usu atrybut z wybranych towarw pozwalaj na seryjne
dodawanie lub usuwanie atrybutw dla kart cennikowych. Po wyborze jednej z nich pojawia si lista atrybutw
towaru. Wybieramy z niej atrybut, ktry chcemy doda/usun.
Atrybuty dodawane s z pustymi wartociami, z ustawieniami parametrw pobranymi z definicji atrybutu.
Uwaga: Jeli operator ma zaoon blokad na procedur Formularz atrybutu towaru ,

wwczas program nie pozwoli na wykonanie funkcji seryjnego dodawania/usuwania atrybutw
i poinformuje o tym komunikatem: Operacja niemoliwa. Nie masz uprawnie do modyfikacji
atrybutw dla towaru!
Str. 9
Funkcje: Seryjne kopiowanie PLU i nazwy, Sprawdzanie unikalnoci nazw fiskalnych oraz Nadanie dla towarw kodw
EAN maj za zadanie przyspieszy proces dostosowania bazy towarw do wsppracy z urzdzeniami fiskalnymi.
W oparciu o zaznaczone pozycje mona przypisa towarom kody EAN, nazwy fiskalne oraz ustali numeryczne kody
PLU wymagane dla kas fiskalnych.
1.
Seryjne kopiowanie PLU i nazwy po wywoaniu funkcji generowane jest okno, w ktrym znajduj si trzy
parametry:
Rys. Zmiana PLU\ nazwy dla urzdze fiskalnych.
Kopiuj kod po zaznaczeniu parametru w pole PLU skopiowany zostanie kod towaru z kartoteki
towarowej z zakadki Oglne. Jeeli kod oglny towaru nie jest numeryczny, program nie pozwoli
na jego skopiowanie i poinformuje o tym odpowiedni informacj w logu.
Kopiuj nazw po zaznaczeniu parametru skopiowana zostanie nazwa towaru z jego karty
z zakadki Oglne w pole nazwa przeznaczone dla urzdze fiskalnych znajdujce si na zakadce
Dodatkowe.
Uwaga: podczas kopiowania nie jest sprawdzana unikalno nazw. Jeli Uytkownik chce mie
unikalne nazwy fiskalne (zaznaczony parametr w Konfiguracji Firmy/Handel/Parametry Kontrola
unikalnoci nazwy fiskalnej), wwczas po wykonaniu kopiowania powinien sprawdzi
unikalno za pomoc opisanej poniej funkcji seryjnej Sprawdzanie unikalnoci nazw
fiskalnych i wprowadzi zmiany w nazwach, jeli bd konieczne.
Skr nazw do parametr aktywny po zaznaczeniu opcji Kopiuj nazw. Pozwala okreli
dugo kopiowanej nazwy. Warto pola powinna wynosi od 1 do 40 znakw (nie moe
przekroczy maksymalnej dugoci nazwy fiskalnej).
Przykad:
Nazwa oglna towaru: Zeszyt 24 kart. w lini (23 znaki).
Zaznaczone parametry:
- Kopiuj nazw,
- Skr nazw do 10 znakw.
Po wykonaniu funkcji nazwa fiskalna zostanie ustalona jako: Zeszyt 24.
Uwaga: funkcja ma zastosowanie tylko dla pozycji, dla ktrych nie wypeniono pl PLU lub
nazwa w sekcji Urzdzenia fiskalne na zakadce Dodatkowe .
2.
Sprawdzanie unikalnoci nazw fiskalnych po wywoaniu funkcji generowane jest okno, w ktrym
znajduj si trzy parametry:
Str. 10
Rys. Sprawdzanie unikalnoci nazw fiskalnych.
Sprawd unikalno nazwy fiskalnej po zaznaczeniu opcji wygenerowana zostanie lista

towarw (w oparciu o zaznaczone pozycje), dla ktrych nazwa fiskalna nie jest unikalna:
Rys. Seryjne sprawdzanie unikalnoci nazwy fiskalnej.
Dodaj do nazwy kolejn cyfr opcja aktywna po zaznaczeniu parametru Sprawd

unikalno nazwy fiskalnej. Pozwala zmodyfikowa nazwy fiskalne dla towarw, ktre
posiadaj identyczne nazwy fiskalne.
Maksymalna dugo nazwy opcja aktywna po zaznaczeniu parametru Sprawd unikalno

nazwy fiskalnej. Pozwala zdefiniowa maksymaln dugo znakw, w zakresie ktrej
sprawdzana bdzie unikalno nazwy fiskalnej. Jeeli uytkownik zaznaczy wszystkie parametry
(Sprawd unikalno nazwy fiskalnej, Dodaj do nazwy kolejn cyfr, Maksymalna dugo nazwy)
wwczas sprawdzona zostanie unikalno nazw fiskalnych dla wskazanej dugoci znakw,
nastpnie wykonana zostanie modyfikacja tych nazw z uwzgldnieniem wskazanej maksymalnej
dugoci znakw dla nazwy fiskalnej. Jeeli pole dotyczce iloci znakw nie zostanie uzupenione
wwczas zarwno kontrola unikalnoci nazw fiskalnych, jak i modyfikacja tych nazw bdzie
odbywa si w zakresie penych 40 znakw.
Przykad 1:
Towary o kodach oglnych odpowiednio T1, T2, T3 posiadaj zdefiniowan identyczn nazw dla
urzdze fiskalnych: Nazwa fiskalna.
W oknie Sprawdzanie unikalnoci nazw fiskalnych zaznaczono:
- Sprawd unikalno nazwy fiskalnej,
- Dodaj do nazwy kolejn cyfr.
Str. 11
Po wykonaniu operacji na kartotekach towarowych zostan ustawione nazwy fiskalne, kolejno:

- dla towaru T1 Nazwa fiskalna,
- dla towaru T2 Nazwa fiskalna1,
- dla towaru T3 Nazwa fiskalna2
Przykad 2:
Towary o kodach oglnych odpowiednio T1, T2, T3 posiadaj zdefiniowan identyczn nazw dla
urzdze fiskalnych: Nazwa fiskalna towaru.
W oknie Sprawdzanie unikalnoci nazw fiskalnych zaznaczono:
- Sprawd unikalno nazwy fiskalnej,
- Dodaj do nazwy kolejn cyfr,
- Maksymalna dugo nazwy: 12 znakw.
Po wykonaniu operacji na kartotekach towarowych zostan ustawione nazwy fiskalne, kolejno:
- dla towaru T1 Nazwa fiskalna towaru,
- dla towaru T2 Nazwa fiska1,
- dla towaru T3 Nazwa fiska2.
3.
Nadanie dla towarw kodw EAN funkcja umoliwia automatyczne nadawanie kodw kreskowych dla
zaznaczonych na licie towarw, w oparciu o wskazane przez Uytkownika ustawienia:
o
EAN z zakresu do wyboru EAN-8/ EAN-13/ EAN-14. Po wskazaniu jednej z opcji generowane
bd odpowiednio kody 8/ 13/ 14-cyforwe. Domylnie podpowiadany jest EAN 13.
Od/ Do naley wpisa zakres kodw, w obrbie ktrych bd automatycznie nadawane kody
EAN:
dla EAN 8 mona max. wpisa zakres od/ do 7 cyfrowy,
dla EAN 13 mona max. wpisa zakres od/ do 12 cyfrowy,
dla EAN 14 mona max. wpisa zakres od/ do 13 cyfrowy.
Zakres pocztkowy nie moe by wikszy od kocowego. Jeli nie zostanie ustawiony zakres kocowy
(pozostawiona warto zerowa w polu Do), wwczas kody zostan nadane bez uwzgldnienia zakresu.
Uwaga: Funkcja ma zastosowanie tylko dla pozycji, ktre nie maj jeszcze zdefiniowanych
kodw EAN.
Rys. Nadanie dla towarw kodw EAN.

Przykad:
Towary zaznaczone na licie: T1, T2, T3.
Wskazane parametry:
- EAN z zakresu: EAN 13,
- Od: 20, Do: 30.
Kody EAN nadane po wykonaniu funkcji:
- T1: 2000000000008,
Str. 12

- T2: 2000000000015,
- T3: 2000000000022
Uzasadnienie: (program ustali pierwszy wolny (nieprzypisany jeszcze do adnego towaru) kod EAN
zgodny z algorytmem kodu EAN 13, ktry zaczyna si od cyfr 20, czyli
2000000000008 i przypisze go do jednego z zaznaczonych na licie towarw,
nastpny kod EAN moliwy do nadania, czyli 2000000000015 przypisywany jest do
kolejnego towaru zaznaczonego na licie, itd..).
Jeeli, zgodnie ze wskazanym zakresem moliwa do przypisania ilo kodw EAN jest
niewystarczajca dla iloci zaznaczonych pozycji dla tych towarw, do ktrych nie wygenerowano
EAN w logu operacji pojawi si informacja: Koniec zakresu.
Zmiana ceny funkcja pozwala w prosty sposb modyfikowa ceny o w oparciu o wskazane wartoci
kwotowe dla zaznaczonych na licie pozycji.
Rys. Zmiana ceny.

Cena bazowa w oparciu o wybran cen bazow zmieniona zostanie warto ceny wskazanej w polu
Cena wyliczana.
Cena wyliczana cena, ktra zostanie zmieniona o wskazany % lub kwot.
Jeeli w polach Cena bazowa, Cena wyliczana zostanie wskazana ta sama cena w oparciu o aktualn
warto tej ceny zostanie ona zmieniona o wskazany % lub kwot.
Uytkownik moe wybra jedn z dwch poniszych opcji:
Zmiana ceny o % wskazany % (na plus lub na minus).
Zmiana ceny o kwot wskazan kwot dodatni lub ujemn, we wskazanej walucie.
Jeeli na podstawie ustawie wyliczona cena bdzie ujemna program ustawi cen zerow.
- edycja pozycji <CTRL>+<ENTER> - umoliwia podgld karty towaru

- usunicie <DEL> - usunicie karty towaru jest moliwe tylko jeli dany towar nie jest pozycj na adnym
dokumencie
- zamknicie okna
Str. 13
Rys. Cennik
- wczenie filtra
- konstruktor filtra
W pasku narzdzi znajduj si przyciski:
- wydruk listy towarw
- wywoanie funkcji analizy (wykresw). Analiza danych jest dostpna tylko, jeli Uytkownik posiada modu
Analizy. W innym przypadku dziaa w wersji startowej (tzn. dopki zakres wpisw w module Kasa/Bank nie
przekroczy 60 dni.)
- wykonanie funkcji dodatkowej.

- eksport listy towarw do arkusza MS Excel. W trakcie eksportu cennika w kolumnie Cena pojawia si cena
w walucie oryginalnej, natomiast w kolumnie Warto cena po przeliczeniu na PLN.
- wywoanie funkcji pomocy
3.2.1
Cennik zakadka Wg kodu
Lista zawiera towary uoone alfabetycznie wg kodu.

Na licie wywietlone s Kod, Nazwa pozycji, Status (S), numer katalogowy oraz wybrana cena wraz z walut.
Wywietlana lista moe zawiera wszystkie towary (pole Grupa nie wypenione) lub towary z wybranej grupy.
W programie moliwe jest tworzenie wielopoziomowych grup asortymentowych (Sowniki/ Grupy towarowe). Drzewo
grup wywietlane jest po wciniciu przycisku Grupa.
Kada pozycja cennikowa ma okrelony status. Jest on widoczny w kolumnie S (Status). W programie Comarch
OPT!MA dostpne s 4 statusy:
usuga prosta
towar prosty
usuga zoona
towar zoony.
Uwaga: W przypadku korzystania z moduu Comarch OPT!MA Faktury

dostpne s tylko usugi proste.
(bez magazynu)
Str. 14
List pozycji w cenniku mona dodatkowo ograniczy do towarw/usug aktywnych. Suy do tego parametr
Nieaktywne. Po jego zaznaczeniu na licie pojawia si wszystkie pozycje, bez wzgldu na to czy s aktywne czy
nie pozycje nieaktywne s wywietlane w kolorze czerwonym). Stan danego towaru (aktywny/ nie aktywny)
zaznaczamy na formularzu zasobu na zakadce Dodatkowe. Zmienna ta pozwala na ukrycie pozycji, ktrych nie
ma ju w naszej ofercie w wyniku np. zmiany sprzedawanego asortymentu.
Po otwarciu listy zawsze wywietlana jest cena domylna deklarowana na karcie towaru indywidualnie dla kadej
pozycji. Zmiana wywietlanej ceny jest moliwa po rozwiniciu listy dostpnej w polu Cena. Po dokonaniu zmiany
(np. z domylnej na hurtow 1) wybrana cena obowizuje dla wszystkich towarw.
3.2.2
Cennik zakadka Wg nazwy
Obsuga listy przebiega identycznie, jak w przypadku listy wg kodw. Jedyn rnic jest sposb posortowania
widocznych towarw uoone s alfabetycznie wg nazw.
3.2.3
Cennik zakadka Wg numeru katalogowego
Obsuga listy przebiega identycznie, jak w przypadku listy wg kodw i wg nazw. Jedyn rnic jest sposb
posortowania widocznych towarw uoone s wg numerw katalogowych. Jeli towar na karcie nie ma
wpisanego numeru nie jest widoczny na licie.
3.2.4
Cennik zakadka Wg EAN
Lista cennikowa posortowana jest wg numerw EAN. Wywietlane s tylko te pozycje, ktre na formularzu zasobu
maj wypenione pole EAN. Pole z kodem paskowym mona wpisa rcznie, wczyta przy uyciu czytnika kodw
kreskowych lub kod moe by wygenerowany przez program. Po wciniciu przycisku EAN program wpisze numer
kreskowy wygenerowany na podstawie kodu towaru. Program generuje kod 13-znakowy, zaczynajcy si cyfr 201.
Na licie cennikowej wg kodu EAN niewywietlana jest kolumna z numerem katalogowym. Numer ten widoczny jest
na listach wg kodu, nazwy i numeru katalogowego.
Lista ta obsugiwana jest analogicznie jak pozostae, wczeniej opisane listy.
3.2.5
Cennik zakadka Wg kodu u dostawcy
Lista cennikowa posortowana jest wg kodw u dostawcy.
u dostawcy.
Na zakadce widoczna jest dodatkowa kolumna Kod
Jeli towar nie ma na formularzu wpisanego kodu u dostawcy nie jest widoczny z poziomu zakadki.
Lista ta obsugiwana jest analogicznie jak pozostae, wczeniej opisane listy.
3.2.6
Eksport/ import cennika
W programie istnieje moliwo eksportu cennika do pliku oraz nastpnie jego importu w innej bazie Comarch
OPT!MA. Funkcja daje moliwo m.in. aktualizacji cennika (aktualizacji cen sprzeday czy dopisywania nowych kart
towarowych) w innych bazach. Mechanizm taki moe mie zastosowanie na przykad w firmach wielooddziaowych,
gdzie w centrali ustalane s ceny sprzeday, a nastpnie przygotowane cenniki przesyane s do oddziaw.
W przypadku eksportu/ importu pomidzy dwoma bazami programu Comarch OPT!MA wymiana informacji odbywa
si przy wykorzystaniu pliku XML.
3.2.6.1 Eksport cennika
Eksport cennika do pliku jest moliwy z poziomu listy towarw (Sowniki/ Cennik), po wciniciu przycisku
W oknie znajduj si dwie zakadki: Oglne i ECOD. Poniej opisany jest eksport standardowy cennika, z poziomu
zakadki Oglne. Eksport do systemu ECOD jest opisany w odrbnej ulotce dotyczcej wsppracy z systemem ECOD,
dostpnej na pytce instalacyjnej.
W wywietlonym oknie podajemy parametry eksportu:
Grupa - eksport moe dotyczy wszystkich towarw lub tylko wybranej grupy asortymentowej.
Eksportuj take nieaktywne w cenniku istnieje moliwo zadeklarowania, ktre karty nie s ju
wykorzystywane w firmie (parametr Karta nieaktywna na formularzu towaru: zakadka Dodatkowe). Podczas
eksportu Uytkownik moe zadeklarowa, czy w pliku z cennikiem zapisane bd tylko karty aktywne (parametr
niezaznaczony) czy wszystkie (parametr zaznaczony). W trakcie importu cennika na kart towaru przepisywany jest
rwnie znacznik, czy karta jest aktywna.
Wska, ktre ceny maj by eksportowane wybr cen, ktre chcemy wyeksportowa
Nazwa pliku w polu naley poda ciek dostpu do pliku, w ktrym bdzie zapisywany cennik (podczas
wskazania katalogu mona rwnie posuy si oknem dostpnym pod przyciskiem).
- dane zostaj zapisane we wskazanym pliku. w trakcie eksportu wywietlane jest
Po wciniciu przycisku
okno z informacj o przebiegu operacji.
Str. 15
3.2.6.2 Import cennika
Import cennika jest moliwy z poziomu listy towarw (Sowniki/ Cennik), po wciniciu przycisku
W wywietlonym oknie podajemy parametry importu:

Format pliku naley zaznaczy, z ktrego z wymienionych programw pochodzi plik z cennikiem. Istnieje
moliwo importu plikw pochodzcych z programu Comarch OPT!MA lub z programw Comarch KLASYKA:
Firma++ (FPP) oraz Faktury (FA). Istnieje rwnie moliwo importu pliku z cennikiem w formacie MS Excel.
Plik rdowy naley poda dokadn ciek dostpu do pliku z cennikiem (mona posuy si oknem
dostpnym pod przyciskiem)
Aktualizacja danych identyfikacja towarw odbywa si na podstawie kodw towarw. Aktualizacja moe
dotyczy:
tylko dopisywania nowych pozycji program zaoy nowe karty dla towarw, ktrych nie odnajdzie
w aktualnej bazie danych. Jeli w bazie bdzie istnia towar o kodzie identycznym jak kod towaru w pliku
zostanie pominity w trakcie importu
dopisywania nowych pozycji i aktualizacji istniejcych w trakcie importu dla towarw

nieistniejcych w bazie zakadane s nowe karty, natomiast na ju istniejcych kartach wprowadzane s
informacje zgodne z zapisanymi w pliku. Wie si to z nadpisaniem m.in. nazwy towaru, cen sprzeday
itp.
W przypadku dopisywania nowych pozycji i aktualizacji istniejcych z pliku pochodzcego z programw Comarch
KLASYKI (FPP, FA) program na istniejcych kartach aktualizuje wszystkie moliwe informacje.
Natomiast w przypadku aktualizacji danych na podstawie pliku pochodzcego z Comarch OPT!MA istnieje
moliwo wyboru informacji, ktre maj zosta zaktualizowane (m.in. nazwa, opis, stawka VAT, numer PKWiU,
kod EAN, numer katalogowy, wybrane ceny sprzeday). Uytkownik powinien zaznaczy, ktre informacje powinny
zosta zaktualizowane. Wszystkie pozostae nie zostan zmienione.
Dane s importowane po wciniciu przycisku
W trakcie importu w konfiguracji automatycznie dopisywane s wszystkie brakujce informacje: jednostki miary,
grupy towarowe jak rwnie uzupeniana jest m.in. lista kategorii. Informacja o dokonanych zmianach jest widoczna
w wywietlanym w trakcie importu oknie.
Jako operator zakadajcy i modyfikujcy kart wpisywany jest operator
importu.
zarejestrowany w programie w chwili
Uwaga: Kod dostawcy oraz kod towaru u dostawcy s aktualizowane tylko w przypadku,
gdy kontrahent o identycznym kodzie jest zarejestrowany w bazie, do ktrej wykonywany jest
import, jako dostawca ( rodzaj: dostawca ).
Str. 16
Rys. Import cennika
Uwaga: Po wykonaniu importu naley zamkn wszystkie okna i wykona odwieenie

konfiguracji (przycisk F9 lub funkcja w menu System/ Odwie konfiguracj ). Dziki temu na
listach widoczne bd m.in. dopisane w trakcie importu jednostki miary.
3.2.7
Formularz towaru/usugi
Informacje zapisane na karcie towaru podzielono na zakadki: Oglne i Dodatkowe.

Formularz obsugiwany jest przez standardowe przyciski:
- zapis wprowadzonych zmian
- zamknicie okna bez zapisu wprowadzonych zmian
Uwaga: Istnieje moliwo zablokowania dla operatora moliwoci wprowadzania zmian na

karcie cennikowej. Odpowiada za to parametr Blokada edycji pozycji cennika na formularzu
operatora, na zakadce Parametry ( Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy ).
3.2.7.1 Karta cennikowa zakadka Oglne

Zakadka Oglne zawiera nastpujce informacje:
Str. 17
Kod kod towaru to dowolny 20-znakowy cig alfanumeryczny, jednoznacznie okrelajcy towar. Dobrze
przemylany system kodowania towarw moe znacznie uatwi wyszukiwanie towarw/ usug oraz wystawianie
dokumentw.
EAN kod kreskowy towaru, moe zosta wczytany przy pomocy czytnika kodw kreskowych. Jeli towar nie
posiada wasnego kodu (pole EAN jest puste) wcinicie przycisku nadaje 13-znakowy kod EAN rozpoczynajcy si
od 201. Program Comarch OPT!MA obsuguje rwnie 8-znakowe i 14-znakowe kody EAN.
Wpisany tu kod kreskowy jednoznacznie identyfikuje towar, tzn. by w jednej bazie nie mog istnie dwa towary
o takim samym kodzie paskowym. Kod kreskowy moe by wykorzystany podczas wpisywania pozycji na faktur.
Naley przy tym pamita, e system wsppracuje z czytnikami podpinanymi rwnolegle do klawiatury (emulujcymi
klawiatur).
Numer katalogowy numer katalogowy towaru
PKWiU numer PKWiU towaru. Obowizek wykazywania numeru PKWiU wystpuje dla towarw ze stawk VAT ZW.
Dlatego komunikat ostrzegawczy wywoywany jest tylko przy prbie zapisu towarw bez wypenionego numeru
PKWiU.
Grupa w celu usprawnienia pracy z moduem moliwe jest podzielenie cennika na grupy. Zastosowanie grup
uatwia przeszukiwanie listy oraz umoliwia liczenie raportw dla wskazanej grupy. Grupy asortymentowe ustalane s
na licie w menu Sowniki/ Grupy towarowe. Na zakadce Oglne ustawia si tzw. grup domyln dla towaru (pena
cieka dostpu do grupy jest widoczna po najechaniu mysz na pole). Jeli Uytkownik nie przypisze towaru do
adnej grupy automatycznie zostanie on przydzielony do grupy gwnej (tworzonej przez program). Przypisanie
towaru do innych grup asortymentowych jest moliwe z poziomu zakadki Grupy oraz seryjnie z poziomu Cennika.
Rys. Formularz karty towaru/ usugi

Stawka VAT zakupu/ sprzeday stawka VAT towaru. Moemy j wpisa rcznie lub wybra z listy. Lista stawek
VAT dostpna jest w Konfiguracji programu/ Oglne/ Stawki VAT. Stawka VAT sprzeday wykorzystywana jest na
wszystkich dokumentach rozchodowych. Natomiast stawka VAT zakupu proponowana jest automatycznie przez
program na dokumentach przychodowych (rwnie Fakturze Wewntrznej Sprzeday i Fakturze Wewntrznej
Zakupu, zwizanej z zakupami wewntrzunijnymi).
Cena domylna cena wywietlana jako domylna (np. zaraz po otworzeniu listy towarw)
Nazwa nazwa towaru,
Kategoria sprzeday kategoria, do ktrej przypisany jest towar na dokumentach sprzeday. Wprowadzenie na
kart ewidencyjn kategorii automatycznie wpisuje na kart stawk VAT zwizan z t kategori. Po otwarciu listy
kategorii proponowana jest zawsze lista kategorii typu Przychody.
Kategoria zakupu kategoria przypisana dla towarw podczas zakupu.
Jedn. podstawowa jednostka miary towaru. Lista jednostek moe by definiowana w Konfiguracji firmy/ Oglne/
Jednostki miary lub po rozwiniciu listy z jednostkami miary na karcie cennikowej i wybraniu <NOWA>. Pojawia si
wwczas okno Jednostka miary zostanie dodana. Po uzupenieniu nazwy i zatwierdzeniu jednostka miary zostanie
dodana.
Str. 18
Format cakowity zaznaczenie powoduje, e nie jest moliwa sprzeda towaru w ilociach uamkowych (np. 1,5
szt.)
Jednostka pomocnicza ustalenie jednostki pomocniczej w postaci uamka (sprzeda moe odbywa si zarwno
w jednostce podstawowej, jak i pomocniczej). W chwili wpisywania towaru na faktur istnieje moliwo wyboru
jednostki, w ktrej sprzeda ma nastpi. W przypadku jednostki zbiorczej automatycznie przeliczana jest cena.
Przykad
Jeeli towar najczciej sprzedawany jest w sztukach, natomiast opakowanie zbiorcze zawiera 10 szt. podczas
wpisywania jako jednostk podstawow deklarujemy SZT, a jednostk pomocnicz OPAK = 10/1 SZT.
W sytuacji odwrotnej, jeli jednostk podstawow jest opakowanie - jako jednostk pomocnicz deklarujemy
SZT = 1/10 OPAK.
Nieaktywne parametr zwizany jest z moliwoci wywietlenia/ukrycia cen, ktre w Konfiguracji Firmy/ Handel/
Ceny towarw i usug zostay oznaczone jako nieaktywne. Ceny nieaktywne wywietlane s w kolorze czerwonym na
licie.
Dla nowo dodawanych kart cennikowych, ceny nieaktywne nie s wypeniane, nie s te przenoszone przy
kopiowaniu kart istniejcych.
Podczas importw, do kart cennikowych dodawane s tylko ceny aktywne.
Funkcjonalno zostaa opisana w podrczniku Comarch OPT!MA Konfiguracja.
3.2.7.2 Karta cennikowa zakadka Dodatkowe

URL adres internetowy np. dostawcy
Opis dodatkowe uwagi nt. towaru. Mog by kopiowane na faktur.
Kopiuj opis na faktur po wpisaniu towaru na faktur do okna Element faktury sprzeday automatycznie
przepisywana jest zawarto pola Opis.
Pozwl na edycj nazwy na fakturze jeli parametr jest aktywny podczas wpisywania towaru na faktur jego
nazwa jest automatycznie przepisywana z karty lecz program umoliwia jej zmian. Jeli parametr nie jest aktywny
zmiana nazwy towaru w trakcie wystawiania faktury nie jest moliwa.
Pozwl na edycj opisu na fakturze jeli parametr jest aktywny podczas wpisywania towaru na faktur
moliwa jest edycja pola Opis.
Udostpniaj w cenniku zewntrznym informacja, czy towar ma by drukowany w ofercie handlowej lub na
stronie WWW
Udostpniaj w e-Sklepie - informacja, czy towar ma by dostpny w e-Sklepie. Z poziomu menu Sownik/ Cennik
w funkcjach dodatkowych
dostpna jest opcja Comarch e-Sklep udostpnianie towarw w Comarch
e-Sklep. Po jej wykonaniu dla pozycji zaznaczonych na licie zostanie automatycznie zaznaczony parametr
Udostpniaj w e-Sklepie.
Karta nieaktywna standardowo parametr ten nie jest zaznaczony. Zaznaczamy go w przypadku gdy danej
pozycji nie ma ju w naszej ofercie i nie chcemy eby pozycja ta bya widoczna w naszym cenniku. W tym celu na
karcie naley zaznaczy parametr Karta nieaktywna i dodatkowo na licie cennikowej parametr Nieaktywne.
Typ kosztu usugi w zalenoci od ustawie na fakturze zapisywany jest koszt towaru/ usugi
Procentowy koszt wyliczany jest jako podany procent wartoci sprzedanego towaru
Kwotowy koszt wyliczany jest jako iloczyn podanej kwoty oraz sprzedanej iloci
W przypadku wartoci kwotowej mona j ustali rwnie w walucie obcej naley wpisa kwot oraz walut.
W polu poniej pojawi si warto przeliczona na PLN wg kursu aktualnego w danym dniu.
Moliwo zmiany waluty jest blokowana w chwili wystawienia pierwszej transakcji z dan usug.
Uwaga: Warto w PLN jest wyliczana zgodnie z kursem na dany dzie i w chwili zmiany
kursu nie jest aktualizowana. Aby zaktualizowa warto zakupu wyliczon w PLN na karcie
usugi naley wykona jej przyjcie na podstawie dokumentu (np. Faktury Zakupu), gdzie podany
jest aktualny kurs.
Uwaga: Podczas wprowadzania usugi na dokumenty rozchodowe istnieje moliwo

modyfikacji wyliczonego przez program kosztu zakupu. Pole z wyliczonym kosztem jest dostpne
podczas dopisywania pozycji na zakadce Szczegowe .
Str. 19
Urzdzenia fiskalne obszar pozwala na zdefiniowanie dla towarw odrbnych kodw i nazw, wykorzystywanych
wycznie podczas wsppracy z urzdzeniami fiskalnymi:
PLU jest to numeryczny kod towaru wykorzystywany przy wsppracy z kas fiskaln, o dugoci max. do 18
Kopiuj kod towaru - pozwala na skopiowanie kodu towaru z zakadki Oglne. W pole
znakw. Przycisk
PLU skopiowany moe zosta wycznie kod numeryczny. Jeeli oglny kod towaru jest numeryczny i duszy
ni 18 znakw, w pole PLU skopiowanych zostanie pierwszych osiemnacie znakw kodu.
Nazwa nazwa towaru wykorzystywana podczas wsppracy z drukark/ kas fiskaln, o dugoci max. do
40 znakw. Przycisk
Kopiuj nazw towaru pozwala na skopiowanie nazwy towaru z zakadki Oglne
(jeeli oglna nazwa towaru jest dusza ni 40 znakw, w pole Nazwa skopiowanych zostanie pierwszych 40
znakw). W Konfiguracji firmy/ Handel Parametry znajduje si opcja Kontrola unikalnoci nazwy fiskalnej
jeeli zostanie wczona, podczas prby zapisu karty towaru, dla ktrego zdefiniowano nazw fiskaln ju
istniejc, program wygeneruje komunikat: W bazie istnieje ju towar o nazwie fiskalnej: nazwa fiskalna.
Na zakadce wywietlane s rwnie informacje o operatorze zakadajcym kart oraz o ostatniej modyfikacji.
3.2.7.3 Karta cennikowa zakadka Atrybuty

Istnieje moliwo skojarzenia towaru z tzw. atrybutami. Umoliwia to pamitanie wikszej iloci parametrw
zwizanych z towarem. Parametry takie to np. kolor towaru, numer seryjny, pooenie w magazynie, waga, termin
wanoci, kod (numer katalogowy) u dostawcy itp. Wykorzystanie atrybutw na poszczeglnych kartach zaley od
potrzeb danego towaru. Dodatkowe atrybuty karty rozszerzaj take moliwoci analityczne programu.
Zasady definiowania atrybutw i kojarzenia ich towarami zostay dokadniej opisane w rozdziale Atrybuty dla towaru.
3.2.7.4 Karta cennikowa zakadka Grupy

Uytkownik ma moliwo tworzenia grup wielopoziomowych, czyli hierarchicznego indeksu towaru. Lista grup,
w postaci drzewa, jest dostpna w menu Sowniki/ Grupy towarowe. Lista jest obsugiwana przez standardowe
przyciski:
Dodaj dodaje now grup. Nowa grupa jest zawsze dodawana jako podgrupa dla tej, na ktrej ustawiony jest
aktualnie kursor. Dodajc now grup naley poda obowizkowo jej Kod i opcjonalnie Nazw.
Zmie umoliwia podgld i modyfikacj szczegw dotyczcych grupy (akronim i nazwa)

Usu umoliwia usunicie grupy z listy. Usunicie jest moliwe tylko w przypadku, gdy:
do grupy nie jest przypisana adna pozycja cennikowa.

do grupy nie s przypisane adne podgrupy.
Program automatycznie tworzy Grup gwn, ktrej nie mona modyfikowa ani usun.
Towar mona przypisa do wielu grup asortymentowych. Przypisanie do grupy moe odbywa si z poziomu karty
cennikowej zakadka Grupy (lista jest obsugiwana przez standardowe przyciski Dodaj i Usu) albo seryjnie
z poziomu Cennika.
Po przypisaniu towaru do grupy w oknie widoczna jest caa cieka grupa, do ktrej towar zosta przypisany wraz
ze wszystkimi grupami nadrzdnymi.
Kady towar powinien mie przypisan grup domyln. Przypisanie grupy domylnej jest moliwe na zakadce
Oglne. Przypisanie grupy domylnej towaru powoduje, e jest ona automatycznie widoczna na zakadce Grupy. Brak
podpicia towaru do jakiejkolwiek grupy oznacza podpicie go do Grupy Gwnej i ustawienie teje grupy jako
domylnej.
Uwaga: Analizy zdefiniowane w programie dziaaj w oparciu o grupy domylne. Wyliczajc

raport dla wybranej grupy towarowej uwzgldnione zostan tylko te towary, ktre grup t
maj przypisan jako grup domyln.
3.2.7.5 Ustalanie cen sprzeday

W programie istnieje moliwo ustalenia cen sprzeday dla kadej pozycji w cenniku. Ceny mog by prezentowane
netto lub brutto. W standardowej konfiguracji programu proponujemy trzy pierwsze ceny netto i czwart brutto.
Uytkownik moe to zmieni (Konfiguracja firmy/ Handel /Ceny towarw i usug) przed wprowadzeniem pierwszej
pozycji do cennika.
Na formularzu usugi, na zakadce Oglne, znajduje si tabela, gdzie definiowane s ceny sprzeday. Zawarto tabeli
z cenami zaley od kosztu okrelonego dla danej usugi na zakadce Dodatkowe (kwotowy/ procentowy).
Str. 20
Ceny dla usug o koszcie procentowym

W kolumnach wywietlane s odpowiednio:
Numer ceny na licie dostpne s ceny sprzeday zdefiniowane w Konfiguracji programu/ Handel/ Ceny
towarw i usug:
Typ ceny zgodny ze zdefiniowanym w konfiguracji. W programie mona wybra midzy cen netto lub
brutto
Cena netto i cena brutto warto poszczeglnych cen sprzeday. Edycji podlega tylko warto
w kolumnie, w ktrej znajduje si cena o zadeklarowanym typie (netto/brutto), a druga wyliczana jest
automatycznie bez moliwoci poprawienia.
Waluta waluta w jakiej okrelona jest dana cena. Walut systemow dla systemu jest zoty polski.
Istnieje moliwo okrelenia cen w walucie obcej (opisane w rozdziale dotyczcym wielowalutowoci).
Ceny usug o koszcie kwotowym

Sekcja z cenami skada si z kolumn:
Numer ceny na licie dostpne s ceny sprzeday zdefiniowane w Konfiguracji programu/ Handel/ Ceny
towarw i usug
Typ ceny zgodny ze zdefiniowanym w konfiguracji. W programie mona wybra midzy cen netto lub
brutto
Aktualizacja parametr dotyczy wyliczania nowych cen sprzeday w przypadku zakupu towaru w nowej
cenie.
Mara w programie wyliczana jest metod w stu lub od stu, w zalenoci od ustawienia parametru
w Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry. Zmiana mary sprzeday powoduje automatyczne przeliczenie
ceny sprzeday. I odwrotnie, po zmianie ceny sprzeday program wylicza ponownie mar.
Uwaga: Zmiana sposobu wyliczania mary w stu/ od stu w trakcie pracy z programem
spowoduje przeliczenia wartoci procentowej mary. Ceny sprzeday pozostan takie same.
Zaokrglenie okrela precyzj z jak ma by wyliczona cena sprzeday. Uytkownik moe wybra
warto, do jakiej program ma zaokrgli cen, z rozwijanej listy.
Offset powoduje ostateczne ustalenie ceny sprzeday. Pole to przyjmuje wartoci dodatnie lub ujemne.
Po wpisaniu wartoci ujemnej od wyliczonej ceny sprzeday bdzie odejmowana warto offsetu, warto
dodatnia natomiast powikszy cen. Poprzez odpowiednie ustawienie zaokrgle i wartoci offsetu moemy,
niezalenie od cen zakupu, uzyska zawsze takie same kocwki np. 99gr (zaokrglenie do 1z i offset
rwny 0,01).
Cena netto i cena brutto warto poszczeglnych cen sprzeday. Edycji podlega tylko warto
w kolumnie, w ktrej znajduje si cena o zadeklarowanym typie (netto/brutto), a druga wyliczana jest
automatycznie bez moliwoci poprawienia.
Waluta waluta w jakiej podana jest dana cena. Domyln walut dla systemu jest zoty polski. Istnieje
moliwo okrelenia cen w walucie obcej.
W przypadku ceny w walucie zasady wystawiania dokumentw zostay opisane w odrbnym rozdziale.
Uwaga: Istnieje moliwo takiego okrelenia parametrw pracy dla operatora, by nie mia
dostpu do cen zakupu w programie. Odpowiada za to parametr Brak dostpu do cen zakupu
na karcie operatora: zakadka Parametry ( Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy ).
Jeli parametr jest zaznaczony operator pracujcy w programie nie ma dostpu do informacji
dotyczcych cen zakupu w cenniku oraz na dokumentach sprzeday i wydrukach (ukryta jest
kolumna dotyczca wartoci mary oraz jej wielkoci procentowej).
3.2.7.6 Granica ceny

Na karcie cennikowej dodano moliwo ustawienia maksymalnego rabatu, ktry moe zosta udzielony dla
danego towaru/usugi lub minimalnej mary, jaka powinna by zachowana przy sprzeday towaru/usugi. Funkcja
dziaa podczas wpisywania towaru/usugi na dokument Faktury Pro Forma/ Faktury Sprzeday/ Paragonu. Zarwno
minimaln mar jak i maksymalny rabat na karcie ustala si jako warto procentow.
Str. 21
Uwaga:
Na karcie operatora (zakadka Parametry ) dodano nowy parametr Sprzeda
poniej min. mary/ maks. rabatu. Jeli zostanie on zaznaczony wtedy podczas wystawiania
dokumentu przez operatora nie jest kontrolowana ustalona granica ceny!
W przypadku ustalonego maksymalnego rabatu dla towaru podczas wpisywania na dokument sprzeday program
sprawdza rabat wyliczony dla towaru i jeli jego warto przekroczy maksymalny dopuszczalny nie pozwoli dopisa
towaru na dokument (naley zmieni rabat/ cen).
W przypadku ustalonej minimalnej mary program podczas dopisywania towaru na dokument wylicza uzyskan
mar i jeli jest ona nisza ni wymagana nie pozwoli dopisa towaru. Minimalna mara jest wyliczana w stosunku
do ceny zakupu z karty cennikowej towaru.
Uwaga:
Granica ceny nie jest kontrolowana w przypadku wystawiania korekty
wartociowej do dokumentu. Uytkownik moe ustali cen sprzeday po korekcie, ktra nie
bdzie speniaa ogranicze okrelonych na karcie towaru.
3.2.7.7 Aktualizacja cen sprzeday

W programie istnieje mechanizm aktualizacji cen sprzeday po zmianie ceny zakupu (kosztu) usugi.
Jeli usuga ma okrelony koszt kwotowy (zakadka Dodatkowe) na karcie uzupeniaj si pola Aktualizacja cen
oraz Mara, Zaokrglenie i Offset, ktre s odpowiedzialne za wyliczanie nowych cen sprzeday.
Jeli parametr dotyczcy aktualizacji jest aktywny (TAK) w chwili zatwierdzania dokumentu zakupowego (FZ)
program proponuje nowe ceny sprzeday wyliczone na podstawie ceny zakupu z dokumentu oraz podanych na karcie
parametrw.
Rys. Aktualizacja cen
Jeli parametr dotyczcy aktualizacji nie jest aktywny (NIE) ceny sprzeday pozostaj bez zmian (Uytkownik moe
je zmieni bezporednio z poziomu karty ewidencyjnej). Naley przy tym pamita, e w przypadku zmiany ceny
zakupu przy rwnoczesnym braku aktualizacji cen sprzeday - przeliczona zostanie procentowa warto mary na
formularzu towaru.
Dodatkowo w Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry znajduje si parametr Pokazuj aktualizowane ceny
sprzeday:
jeli parametr jest aktywny w chwili zatwierdzania dokumentu przychodowego pojawia si tabela
z informacj o wczeniejszych cenach oraz z propozycj nowych. Uytkownik ma moliwo ich edycji.
jeli parametr nie jest aktywny w chwili zatwierdzania dokumentu przychodowego ceny s zmieniane
bezporednio na formularzu towaru (zgodnie z ustawieniami), bez dodatkowego informowania
Uytkownika. Tabela z cenami nie pojawi si.
Uwaga: Mara na karcie jest mar zakadan w przypadku, gdy okno z aktualizacj cen
zostanie zamknite bez zapisu ceny sprzeday nie zostan zmienione, ale nie zostanie rwnie
przeliczona procentowa warto mary.
Jeli Uytkownik chce, by procentowa warto mary zostaa przeliczona, powinien w kolumnie
Cena po wpisa ceny identyczne jak w kolumnie Cena przed i zatwierdzi zmiany.
Str. 22
Jeli usuga ma okrelony koszt procentowy (zakadka Dodatkowe) na karcie nie s widoczne pola dotyczce
aktualizacji cen sprzeday i mechanizm jest wyczony.
3.2.8
Historia towaru
Funkcja ta dostpna po wciniciu przycisku

. Lista zawiera wszystkie dokumenty na ktrych wystpowa
dany towar/usuga. Dokumenty wywietlane na tej licie mona ograniczy, poprzez zastosowanie filtra:
Rodzaj dokumentw lista bdzie zawieraa tylko zaznaczone typy dokumentw,
Data dokumentu po zaznaczeniu parametru data dokumentu, program pozwala na wpisanie daty od i daty do.
Daty moemy uzupeni rcznie lub wybra z kalendarza, ktry zostanie wywietlony po wciniciu prawego
klawisza myszki. Data dokumentu to w przypadku FA i PA data wystawienia dokumentu,
Data operacji po zaznaczeniu parametru program pozwoli na wpisanie okresu za jaki maj by wywietlone
dokumenty. Data operacji to w przypadku FA i PA data sprzeday, dla PZ to data zakupu.
Magazyn list mona ograniczy do dokumentw zwizanych z wybranym magazynem. W przypadku moduu
Comarch OPT!MA Faktury jest to zawsze jeden magazyn domylny.
Kontrahent istnieje moliwo wyfiltrowania listy dokumentw, na ktrych wystpuje towar, ale wystawionych
tylko dla jednego wskazanego kontrahenta (lub innego podmiotu).
Operator istnieje moliwo wyboru operatora, ktry jako ostatni modyfikowa dokumenty. Dokumenty mona
filtrowa bez wzgldu na operatora modyfikujcego (opcja wszyscy) lub jednego wskazanego
Uwzgldniaj bufor - gdy jest zaznaczony wywietlane s wszystkie dokumenty okrelonego typu (zarwno te
zatwierdzone na stae jak i w buforze). Jeli jest odznaczony wywietlone s tylko dokumenty zatwierdzone na
stae. Dokumenty w buforze widoczne s na licie w kolorze zielonym.
W kolumnach Ilo i Warto PLN w nagwkach widoczne jest podsumowanie wartoci.
Raport zostaje przeliczony wciniciu przycisku
wyliczania przycisk zmieni wygld z na
raportu.
. Jeli po wyliczeniu raportu Uytkownik zmieni parametry

, co informuje Uytkownika o koniecznoci ponownego przeliczenia
Dodatkowo na zakadce Historia towaru/ Chronologicznie mona wywietli transakcje dokonane z wybranym
kontrahentem.
Uwaga: Wszystkie opisane powyej sposoby sortowania listy dziaaj cznie, czyli po
zaznaczeniu FA i wybraniu kontrahenta wynikiem bdzie lista Faktur Sprzeday dla tego wanie
podmiotu.
W zalenoci od wybranej zakadki historia towaru/usugi moe przedstawia:

zakadka Wg chronologii - Dokumenty przedstawione w ujciu historycznym. Lista ta pozwala zorientowa si kto
kupi/sprzeda (kod kontrahenta i grupa), na jakim dokumencie (numer, typ), kiedy (data dokumentu i data operacji),
w jakiej iloci i wartoci dany towar.
zakadka Wg grup kontrahentw lista dostarcza informacji o iloci towaru i wartoci dokumentw, ktre zostay
posortowane wg grup, do ktrych przyporzdkowani s kontrahenci. Jeli nie zastosowano podziau na grupy lista ta
bdzie pusta.
zakadka Wg kodu kontrahentw lista informuje nas o iloci towaru, redniej cenie sprzeday/zakupu i wartoci
netto sprzeday (zakupu) danego kontrahenta.
zakadka Wg typu dokumentw lista zostaa posortowana wg typw dokumentw.
W pasku zada znajduj si przyciski umoliwiajce:
- eksport wywietlanej listy dokumentw do arkusza kalkulacyjnego MS Excel
- wydruk Historii towaru.
Uwaga: Jeli transakcja bya przeprowadzana w walucie obcej w historii cena zostanie
przeliczona na PLN wg kursu ustalonego na dokumencie.
Str. 23
3.3 Kategorie
Kategorie s w systemie Comarch OPT!MA bardzo istotnym elementem zwizanym z opisywaniem dokumentw,
ich klasyfikacj oraz analiz.
Lista kategorii jest wsplna dla wszystkich obiektw w programie a wic z tych samych kategorii korzystamy przy
uzupenianiu cennika, wystawianiu faktur, zapisach w raportach kasowych i bankowych, preliminarzu, wprowadzaniu
dokumentw do rejestrw VAT, a take w ksidze czy w ewidencji rodkw trwaych.
Kategorie speniaj w programie nastpujce funkcje:
su do klasyfikowania dokumentw. Dziki dwupoziomowej strukturze listy kategorii, analizy przychodw

i kosztw bd patnoci prowadzone pod ktem kategorii, pozwalaj na wycignicie z programu
informacji o przeprowadzonych transakcjach w rozbiciu na rne stopnie szczegowoci.
su jako sownik pomocniczy opisw zdarze gospodarczych. Mona wic wykorzystywa je jako list
pomocnicz opisw wprowadzanych na dokumentach rejestrach VAT, zapisach ksigowych lub kasowych
i bankowych.
su jako wzorce przy wprowadzaniu dokumentw. Wprowadzajc dokumenty do rejestru VAT, kategorie
automatycznie ustawiaj domylne wartoci stawek VAT, sposobu ksigowania dokumentu, sposobu
odliczania podatku na deklaracji VAT-7.
3.3.1
Kategorie w module Comarch OPT!MA Faktury
W module Faktury kategorie wykorzystywane s w kilku miejscach:

Na karcie towaru/usugi
Z kad pozycj z cennika mona skojarzy jedn z kategorii. Podczas wypeniania karty towaru lub usugi
wybr kategorii podpowiada nam dla towaru stawk VAT, przypisan wybranej kategorii.
Na karcie kontrahenta
Z kadym kontrahentem mona skojarzy jedn z kategorii. W ten sposb powstaje np. moliwo
alternatywnego w stosunku do podziau na grupy, rozrnienia typw kontrahentw.
Na fakturze (Paragonie, Fakturze Zakupu)
Kada wystawiona faktura moe by powizana z kategoriami w dwch miejscach:
w nagwku dokumentu. W chwili wystawiania dokumentu i podaniu kodu kontrahenta w nagwku

proponowana jest ta sama kategoria, ktra zapisana jest na karcie ewidencyjnej Nabywcy. Mona j
zaakceptowa lub zmieni wg wasnych potrzeb. Kategori zapisan w nagwku faktury mona
wykorzysta w konstruowaniu raportw dotyczcych sprzeday. Kategoria ta jest rwnie w chwili
ksigowania przenoszona do nagwka zapisu w rejestrze VAT oraz na zapisy lub zdarzenia w rejestrach
kasowych i bankowych. Dziki temu otrzymujemy moliwo np. zbudowania raportw zalegych patnoci
wg kategorii.
na elementach faktury. Kada pozycja faktury rwnie skojarzona jest z jedn z kategorii. Program
proponuje t sam kategori, ktra jest wprowadzona na karcie towaru/usugi. Kategoria elementu moe
by zmieniona w trakcie edycji dokumentu
Na karcie operatora (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy) znajduje si parametr Zmiana kategorii na
niezaksigowanym dokumencie. Jeli parametr jest zaznaczony to dany operator ma prawo do zmiany kategorii
w nagwku dokumentu oraz na pozycjach, pomimo, e dokument zosta ju zapisany na trwae. Zmian kategorii
mona zapisa przy pomocy przycisku
, widocznego obok pola Kategoria.
Uwaga: Funkcja dotyczy dokumentw zapisanych na trwae do czasu ich zaksigowania

(do rejestrw VAT lub bezporednio do Ksigi Handlowej ).
3.4 Faktury a inne moduy

Menu programu zaley od posiadanych przez Pastwa moduw. Jeli korzystacie Pastwo z:
Faktur menu obejmuje funkcje: Faktury Sprzeday, Paragony, Faktury Zakupu, Faktury Pro-Forma oraz atw
sprzeda i atwe zakupy.
Faktur i Analiz menu faktur powiksza si o Rezerwacje odbiorcy i Zamwienia u Dostawcw - z prawem do
podgldu wymienionych list. W menu gwnym i w sownikach pojawia si Magazyn, bez moliwoci dopisywania
pozycji.
Handel w Sownikach dostpna jest lista magazynw (wielomagazynowo), z poziomu moduu dodatkowo Faktury
istnieje moliwo wystawiania Rezerwacji odbiorcy, Zamwie u dostawcw. Menu Magazyn umoliwia wystawianie
wszystkich dokumentw magazynowych (BO, AI, WZ, PZ, RW, PW, PWP, RWS)
Str. 24
3.5 Lista faktur

3.5.1
Lista Faktur informacje podstawowe
List wystawionych faktur uruchamiamy z menu Faktury/ Faktury sprzeday

zestawienie wszystkich wystawionych wczeniej dokumentw sprzeday.
Na ekranie wywietlone zostanie
Na wikszoci list istnieje moliwo zdefiniowania, ktre spord kolumn powinny by wywietlane na licie.
Definiowanie zawartoci poszczeglnych list odbywa si przez zaznaczanie i odznaczanie odpowiednich opcji w menu
zawierajcym zestaw dostpnych kolumn. Aby wywietli takie menu naley ustawi kursor w nagwku kolumny
i wcisn prawy przycisk myszy. Pojawia si wtedy opcja Kolumny i po jej rozwiniciu moliwe jest zaznaczenie/
odznaczenie kolumn, ktre maj by wywietlone (przez kliknicie na odpowiedniej pozycji w menu). Kolumny,
ktre bd wywietlane na licie s w menu widoczne jako zaznaczone. Standardowo na licie pojawiaj si kolumny:
Numer dokumentu numer faktury nadany zgodnie ze stosowanymi schematami numeracji
Status pole to okrela stan danego dokumentu. Pole moe przyjmowa nastpujce wartoci:
PA oznacza, e Faktura Sprzeday zostaa utworzona z Paragonu
V informuje o jej zaksigowaniu do rejestru VAT

F wskazuje na zafiskalizowanie Faktury Sprzeday
PF faktura utworzona na podstawie Faktury Pro Forma
ZL Faktura Zaliczkowa
(w przypadku wsppracy z moduem Comarch OPT!MA Magazyn pole moe przyj jeszcze status WZ. Status taki
wiadczy o powizaniu dokumentu handlowego z dokumentem magazynowym Wydaniem Zewntrznym)
Data wystawienia data wystawienia faktury
Data sprzeday data wydania towaru z magazynu
Magazyn informuje o magazynie, z ktrego zostaa wykonana sprzeda. Standardowo pole przyjmuje warto
Magazyn. Opcja korzystania z wielu magazynw dostpna jest w przypadku moduu Comarch OPT!MA Handel..
Kwota netto warto netto faktury
Kwota brutto warto brutto faktury
Lista zawiera wszystkie dokumenty, ktre zwizane s z wystawianiem faktur. S to Faktury Sprzeday, Faktury
Korygujce, faktury w buforze oraz dokumenty, ktre zostay anulowane. Rodzaj i status dokumentw rozrniane s
kolorami:
czarny oznacza dokumenty zapisane w programie na stae
niebieski oznacza dokumenty zaksigowany
zielony to faktury lub korekty znajdujce si w buforze (mona je modyfikowa)

czerwony to dokumenty anulowane. Pomimo anulowania pozostaj na licie i blokuj numer. Nie s brane
pod uwag w adnych zestawieniach i raportach.
Lista obsugiwana jest przez standardowe przyciski:

- dodanie nowej faktury.
- edycja dokumentu podgld wystawionego wczeniej dokumentu. Dla faktur w buforze (zielony kolor
pozycji) jest to rwnie moliwo wprowadzania zmian.
- usunicie faktury jest moliwe tylko w przypadku faktur w buforze.
i
- umoliwiaj filtrowanie listy faktur wg warunkw zadanych przez Uytkownika
wczanie i wyczanie podsumowania listy faktur. Podsumowania pojawiaj si w nagwku kolumn netto
i brutto. Sumowane s te pozycje, ktre w danej chwili wywietlane s na ekranie z uwzgldnieniem wszelkich
uywanych filtrw.
Na wszystkich listach istnieje moliwo sumowania zaznaczonych pozycji. Opcja jest dostpna w menu
wywietlanym obok przycisku sumy. Jeli na licie aktywna jest opcja sumowania pozycji zaznaczonych przycisk
zmienia nieco wygld na
Str. 25
ksigowanie do rejestru VAT. Przycisk zapisuje wskazane (zaznaczone myszk) faktury do rejestru VAT.
Program przed zapisem pyta o nazw rejestru, w ktrym maj znale si ksigowane dokumenty.
- program pozwala na ksigowanie zaznaczonych dokumentw na konta ksigowe. Ksigowanie odbywa si
za pomoc wczeniej zdefiniowanych w Ksidze Handlowej schematw ksigowych.
wystawianie Faktur Korygujcych. Standardowo nacinicie opisywanej ikony zaproponuje cakowity
zwrot do wskazanej kursorem faktury. Jeli korekta ma dotyczy wartoci (zmiany ceny) lub stawki podatku naley
myszk nacisn strzak obok przycisku i wybra odpowiedni rodzaj korekty.
- z poziomu programu istnieje moliwo wysyania faktur do systemu ECOD. Przycisk jest dostpny tylko jeli
Uytkownik ma wykupion odrbn opcj. Opis funkcji znajduje si w odrbnej ulotce.
Rys. Lista faktur
Uwaga: Funkcje, ktre dostpne s na opisanych przyciskach, mona rwnie w wikszoci

wywoa z menu kontekstowego, ktre pojawi si po naciniciu prawego klawisza myszki na licie
faktur.
Dodatkowo w pasku zada znajduj si przyciski:

- wydruk listy faktur. Menu dostpnych wydrukw otwiera si po wciniciu przycisku strzaki obok.
przekroczy 60 dni.)
- eksport listy do arkusza MS Excel. Przenoszona jest caa lista dokumentw wraz z informacja o numerze
dokumentu, fiskalizacji, statusie, kontrahencie, magazynie, kwocie VAT, wartoci netto i brutto dokumentu.
Porzdek i zawarto listy zaley midzy innymi od zakadki, z poziomu ktrej j wywietlamy.
Str. 26
3.5.1.1 Lista faktur zakadka Wg numeru

Lista uporzdkowana jest wg numerw faktur. Standardowo wywietlane s wszystkie dokumenty. List mona
zawzi tylko do faktur wystawionych wg jednego schematu numeracji. W lewym dolnym rogu okna znajduje si pole
Schemat numeracji. Strzaka z prawej strony pola rozwija zestaw dostpnych schematw. Wybr jednego z nich
zawa list faktur. Jeli chcemy wrci do penej listy na licie schematw numeracji wybieramy pierwsz, pust
pozycj.
List faktur mona zawzi jeszcze bardziej, wskazujc przedzia, do ktrego powinny nalee numery kolejne
dokumentw. Jeli zaznaczymy parametr Numery i podamy zakres numerw, na ekranie pojawi si:
faktury zgodne ze wskazanym wczeniej schematem numeracji, ale tylko te dokumenty, ktrych numery
kolejne mieszcz si w zadanym przedziale
jeli nie zosta wybrany aden schemat numeracji na licie pozostan wszystkie dokumenty, ktrych
numery kolejne mieszcz si w podanym przedziale, bez wzgldu na stosowany schemat.
Przykad
Jeli stosujemy dwa schematy numeracji:

symbol/numer/rok/rejestr i symbol/numer/rok/miesic/rejestr
nie wybierzemy do filtrowania adnego z nich i ustalimy zakres numerw kolejnych od 1 do 3, to w przypadku gdy
dla obu schematw wystawionych jest po wicej ni po trzy faktury, na ekranie pojawi si sze pozycji: trzy
pierwsze wg schematu 1 i trzy pierwsze wg schematu 2.
3.5.1.2 Lista faktur zakadka Za okres

Na tej zakadce mona przeglda faktury wystawione w podanym okresie czasu. Zakres dat podajemy w lewym
dolnym rogu okna. Przypominamy, e na polach z dat mona si posugiwa kalendarzem, dostpnym pod prawym
klawiszem myszki.
3.5.1.3 Lista faktur zakadka Z kontrahentem

Zakadka Z kontrahentem to moliwo wywietlenia wszystkich faktur wystawionych dla wskazanego podmiotu.
Rodzaj podmiotu czy jest to kontrahent, pracownik, urzd, bank czy wsplnik okrelamy w lewym dolnym rogu
okna (naciskajc strzak obok przycisku Kontrahent). W polu obok podajemy kod podmiotu, lub po naciniciu
przycisku wybieramy odpowiedni pozycj z listy.
Z poziomu zakadki Z kontrahentem moliwe jest dopisywanie nowej pozycji w takim przypadku na fakturze jako
kontrahent proponuje si automatycznie podmiot wybrany na zakadce.
3.5.1.4 Lista faktur zakadka Znajd

Zakadka Znajd pozwala wyszuka faktury speniajce zadane warunki.
W oknie znajduj si znaczniki, ktre pozwalaj wyszuka faktury w zalenoci od ich stanu:
Bufor, Zaksigowane, Korekty, Rozliczone, Fiskalne, Anulowane, z paragonem itd. do wyboru opcje:
TAK jeli zaznaczone bdzie tak podczas wyszukiwania program uwzgldni tylko faktury o statusie takim
jak zaznaczony.
NIE program uwzgldni tylko dokumenty o statusie przeciwnym ni zaznaczony

TAK i NIE program uwzgldni wszystkie Faktury Sprzeday, niezalenie od statusu
Przykad
W zalenoci od zaznacze program wyszukuje Paragony np. zaksigowane lub te, ktre jeszcze nie zostay zapisane
w rejestrze VAT. Jeli chcemy aby podczas wyszukiwania status zaksigowany nie by brany pod uwag naley
zaznaczy obydwa parametry. Wtedy podczas wyszukiwania wyszukiwane bd zarwno Paragony zaksigowane jak
i nie.
Data sprzeday od/do pole pozwala wyszuka wszystkie faktury z dat sprzeday mieszczc si w podanym
okresie czasu.
Data wystawienia od/do pole pozwala wyszuka wszystkie faktury wystawione w podanym okresie czasu.
Numer program wyszuka wszystkie faktury o podanym numerze (lub jego fragmencie). Jeli pole bd puste
podczas wyszukiwania program nie bdzie uwzgldnia numeru Paragonu.
Magazyn po wpisaniu magazynu lista faktur bdzie dotyczya tylko tego podanego magazynu. Parametr ten ma
Handel,
ktry
posiada
funkcjonalno
zwizana
znaczenie
w przypadku
korzystania
z moduu
z wielomagazynowoci. W przypadku moduu Faktury jest to zawsze jeden magazyn.
Kontrahent w pole mona wpisa nazw kontrahenta (lub jej fragment). Jeli pole zostanie puste faktury bd
wyszukiwane bez wzgldu na kontrahenta.
Str. 27
Adres i Miasto w pola mona wpisa adres/miasto kontrahenta (lub jego fragment). Podczas wyszukiwania
uwzgldnione bd wszystkie faktury, gdzie wpisany jest kontrahent o podanym adresie/ z podanego miasta.
Opis w pole mona wpisa podczas opis (fragment opisu) z faktur, ktre zostan wyszukane.
Znajd podajemy maksymaln list pozycji na licie
Uwaga: Podczas okrelania warunkw wyszukiwania faktur brane s pod uwag wszystkie
okrelone parametry. Jeli okrelimy np. kod kontrahenta i zakres dat wystawienia
wyszukane zostan wszystkie Faktury Sprzeday wystawione w podanym okresie dla danego
kontrahenta.
Na zakadce Znajd dostpne przyciski obsugujce list:

- Rozpocznij poszukiwanie wedug ustalonych kryteriw. Zielony pytajnik oznacza, e zostay
zmienione kryteria i naley ponownie przeszuka list. Klawisz bez pytajnika informuje, e aktualnie wywietlana lista
spenia okrelone przez nas warunki
- Zmie pozwala na podgld i edycj znalezionego dokumentu
- Zamknij okno
3.5.2
Wystawiamy faktur
Formularz faktury, ktry pojawi si na ekranie po naciniciu na licie klawisza

na cztery zakadki: Oglne, Kontrahent, Patnoci, Dokumenty i Atrybuty.
lub <INSERT> podzielony jest
3.5.2.1 Formularz FA - zakadka Oglne

Zawiera podstawowe dane, ktre musimy wypeni, aby wystawi faktur. W przypadku prostych dokumentw, ktre
nie wymagaj np. specjalnych ustale dotyczcych patnoci czy sprawdzania danych kontrahenta wypenienie
kolejnych pl na tej zakadce cakowicie wystarcza, aby dokona sprzeday.
Kolejne pola zakadki Oglne to:
Dokument typ dokumentu w klasie Faktura sprzeday. Determinuje on, ktry schemat numeracji zostanie uyty
na wystawianym dokumencie. Proponowany jest domylny typ dokumentu ustawiony w Konfiguracji programu.
Naciskajc przycisk Dokument dostaniemy si do listy wszystkich typw w danej klasie i w ten sposb moemy
wybra inny schemat numeracji.
Numer to, co wywietla si obok pola numer zaley od wybranego typu dokumentu (czyli od wybranego schematu
numeracji). W zalenoci od schematu numeracji wywietlonych zostanie od trzech do piciu pl, w ustalonej przez
Uytkownika kolejnoci, ktre zawieray bd poszczeglne sekcje numeru. Jeli w schemacie numeracji ustalona
zostaa sekcja zawierajca rejestr (seri) nacinicie strzaki obok pola wywietli list wszystkich serii i pozwoli na
wskazanie waciwej.
W chwili wystawiania faktury (<INSERT>) w sekcji numeru kolejnego wpisane jest AUTO. Numer kolejny nadawany
jest automatycznie w chwili zatwierdzania dokumentu (penego lub do bufora). Uytkownik moe nada wasny
numer kolejny faktury, wprowadzajc go z klawiatury. W przypadku, gdy istnieje ju faktura o takim numerze nie
da si zapisa dokumentu, a program poinformuje o przyczynie stosownym komunikatem.
Kontrahent to miejsce na wpisanie lub wybr z listy kontrahenta, z ktrym zawieramy transakcj. Standardowo
program proponuje wybr z listy kontrahentw, ale naciskajc strzak obok przycisku kontrahent, uzyskujemy
dostp do list pracownikw, wsplnikw, urzdw lub bankw.
Kategoria kategoria skojarzona z dokumentem kopiowana jest z karty kontrahenta. Jest to wycznie propozycja
programu. Naciskajc przycisk Kategoria dostaniemy si do listy kategorii, z ktrej moemy wybra waciw
(domylnie typu Przychody). Nazw kategorii mona oczywicie wpisa z klawiatury.
Wybr i wpisanie kategorii zwizanej z faktur jest wane nie tylko z punktu widzenia raportowania analiz. W chwili
zaksigowania transakcji kategoria jest rwnie przenoszona do rejestru VAT i tam w znaczcy sposb uzupenia
gromadzone dane.
Uwaga: Istnieje moliwo zmiany kategorii na dokumencie zatwierdzonym, ale jeszcze nie
zaksigowanym. Uprawnienia do zmiany kategorii mona ustawi dla poszczeglnych operatorw
na ich kartach ( Konfiguracja program/ Uytkowe/ Operatorzy ) na zakadce Parametry .
Str. 28
Data wystawienia data, kiedy dokument zosta wystawiony. Wg tej daty faktura zapisywana jest do rejestru
VAT. Standardowo proponowana jest data systemowa.
Data sprzeday data sprzeday bd wydania towaru z magazynu. Ma due znaczenie jeli system zawiera
rwnie modu Handel. Standardowo proponowana jest data systemowa.
Faktura liczona od netto lub brutto. Okrelamy tutaj algorytm, wg ktrego liczony bdzie podatek VAT. Jeli od:
netto najpierw wyliczana bdzie warto netto faktury w poszczeglnych stawkach, nastpnie podatek
VAT jako % od tej kwoty. Warto brutto bdzie sum netto i VAT.
brutto najpierw wyliczana bdzie warto brutto w poszczeglnych stawkach, nastpnie podatek VAT
i kwota netto jako rnica brutto i VAT
Algorytm liczenia mona ustali jeli na faktur nie s jeszcze wpisane adne pozycje. W momencie wpisania
pierwszego towaru/ usugi moliwo zmiany jest blokowana.
Rabat rabat %, ktrego udzielono wystawiajc faktur. Zasady obsugi pola Rabat zostay opisane w rozdziale
Udzielanie rabatw.
Patno proponowany typ patnoci jest zgodny z deklaracj na karcie ewidencyjnej kontrahenta. Jeli
kontrahenta nie wybierzemy standardowo ustawiana jest gotwka. Form patnoci mona dowolnie zmienia
podczas wystawiania faktury.
Uwaga: Jeli zadeklarowana forma patnoci jest powizana z rejestrem nieaktywnym

program poinformuje o tym i nie pozwoli zatwierdzi dokumentu.
Termin termin patnoci jest zgodny z terminem zwizanym z dan form patnoci i ustalonym w konfiguracji
programu. Jeli na karcie kontrahenta okrelono jego indywidualny termin patnoci, program automatycznie
uwzgldni go przy wyliczaniu terminu zapaty za faktur. Termin mona dowolnie zmienia podczas wystawiania
dokumentu. Ustalajc termin mona korzysta z kalendarza, ukrytego pod prawym klawiszem myszki. Obok pola
widoczna jest ilo dni dzielca dat wystawienia faktury i termin patnoci.
Pole Termin nie jest dostpne jeli wpisana forma patnoci to gotwka z terminem 0.
Uwaga:
Nie mona wystawi faktury z patnoci odroczon dla kontrahenta
!NIEOKRELONEGO!. Naley poda kod konkretnego kontrahenta. Wystawienie takiego dokumentu
jest moliwe tylko wtedy, jeli zaznaczymy w Konfiguracji Firmy/Handel/Parametry parametr
Pozwalaj na zapis dokumentu z odroczon patnoci dla kontrahenta !Nieokrelony!
Netto - czna warto netto faktury (bez podatku VAT) wyliczana automatycznie, bez moliwoci zmiany rcznej.
Razem (brutto) czna warto brutto faktury (razem z podatkiem VAT). Warto brutto jest wyliczana
automatycznie, zgodnie z wybranym algorytmem (od brutto lub od netto). Uytkownik nie ma moliwoci jej zmiany.
Zapacono to kwota, ktra zostaa zapacona przez kontrahenta. Pole to wypeniane jest dopiero wtedy, gdy
patno zostanie dokonana. Np. jeli faktura jest patna gotwk, pole Zapacono zostanie wypenione po
zatwierdzeniu dokumentu, gdy odpowiedni zapis o wpacie znajdzie si wrd zapisw kasowych.
Pozostaje rnica pomidzy cakowit wartoci brutto faktury, a kwot zapacon
Faktura w buforze to parametr, ktry:
jeli jest wczony faktura moe zosta zapisana do bufora. Na dokumencie w buforze mona dokonywa
wszelkich zmian. Mona go rwnie skasowa, ale powstanie luka w numeracji, ktr zapeni mona
rcznie. Wprowadzenie dokumentu do bufora pociga za sob utworzenie zdarzenia w preliminarzu
patnoci. Zdarzenie to rwnie jest w buforze, przy czym, poniewa jest powizane z dokumentem nie
mona go skasowa ani zmodyfikowa z poziomu preliminarza. Nie da si rwnie wykonywa adnych
rozlicze zwizanych ze zdarzeniem, a wic i z faktur.
jeli jest wyczony zapis faktury jest trway. Nie mona na niej dokonywa adnych zmian (oprcz
dostpnych w programie korekt).
Str. 29
Rys. Formularz Faktury Sprzeday
Szczegowy opis zasad i konsekwencji umieszczania faktur w buforze znajduje si w rozdziale: Dokumenty
w buforze.
Uwaga: Istnieje moliwo wystawiania dokumentw FA wpisujc ilo towaru i jego warto
na elemencie dokumentu. Pole Warto dostpne jest do edycji po zaznaczeniu parametru
Zmiana wartoci na pozycji FA, WZ w Konfiguracji Firmy / Handel/ Parametry . Jeli wpiszemy
warto, wwczas program wyliczy przyblion cen sprzeday (z dokadnoci do zaokrgle).
3.5.2.2 Formularz FA - zakadka Kontrahent

Zakadka Kontrahent podzielona jest na dwie czci. W pierwszej umieszczone s dane Nabywcy, w drugiej
Odbiorcy faktury (towaru/usugi).
Wywietlone dane s pobierane z karty ewidencyjnej kontrahenta wprowadzonego na zakadce Oglne.
Jako Odbiorca proponowany moe by:
kontrahent wpisany jako Nabywca jeli dla danego kontrahenta nie ma zdefiniowanego odbiorcy
domylnego na jego karcie ewidencyjnej na licie odbiorcw (zakadka Dodatkowe).
kontrahent zdefiniowany jako Odbiorca domylny na karcie ewidencyjnej nabywcy: na zakadce

Dodatkowe znajduje si lista odbiorcw kontrahenta. Jeli na licie tej znajduje si odbiorca o statusie
Domylny (warto TAK w kolumnie Domylny), wwczas odbiorca ten jest proponowany na dokumencie
wystawionym dla takiego kontrahenta.
W trakcie wystawiania faktury mona z poziomu tej zakadki zmieni zawarto danych o Nabywcy lub Odbiorcy.
Zmiana ta nie wpynie na informacje zapisane na ich kartach ewidencyjnych, ale zostanie zapamitana wraz
z faktur.
Widoczny obok pola Nabywca przycisk lupki umoliwia podgld karty ewidencyjnej kontrahenta. Informacje
o kontrahencie s udostpnione tylko do odczytu (bez moliwoci wprowadzania zmian na karcie).
Numery NIP wprowadzane na dokumentach maj format przystosowany do standardw numeracji obowizujcych
w krajach Unii Europejskiej. Numer NIP skada si z dwuliterowego przedrostka oraz unikalnego cigu liter/ cyfr.
Obok pola, gdzie wpisuje si numer NIP znajduje si pole przeznaczone na przedrostek. Lista jest zdefiniowana
w programie i zawiera przedrostki okrelone dla Pastw Czonkowskich Unii Europejskiej oraz pastw kandydujcych.
Uytkownik ma moliwo wyboru odpowiedniej pozycji z rozwijanej listy.
Str. 30

Uwaga: W konfiguracji istnieje moliwo ustawienia w Konfiguracji firmy/ Oglne/ Parametry
parametru Sprawdzanie poprawnoci NIP. Wwczas, w chwili zatwierdzania faktury program
sprawdza czy kontrahent ma wpisany numer NIP oraz czy spenia on okrelone algorytmy. Jeli
nie wywietli komunikat i umoliwi jego uzupenienie.
Sprawdzanie poprawnoci NIP nie dotyczy:
kontrahenta !NIEOKRELONEGO!,
kontrahentw z numerem NIP, gdzie wpisany prefiks kraju jest inny ni polski (PL lub pusty),
kontrahentw o statusie osoba fizyczna,
dokumentw wystawianych w walutach obcych.
W ostatniej linii zakadki Kontrahent znajduje si Nazwisko osoby odbierajcej faktur. Wywietlone imi
i nazwisko pobierane s z karty ewidencyjnej Nabywcy (na zakadce Dodatkowe znajduje si tabela, gdzie mona
uzupenia informacje o przedstawicielach). Proponowany jest zawsze przedstawiciel okrelony jako domylny.
W trakcie wystawiania faktury dane osoby odbierajcej faktur mona zmieni wybra z listy przedstawicieli,
dostpnej po wciniciu widocznej obok strzaki, lub wpisa bezporednio w pole. Dane te zostan zapamitane
z faktur i wydrukowane.
Na karcie operatora dostpny jest parametr Zmiana opisu i osoby odbierajcej na fakturze, ktry umoliwia
zamian zarwno opisu, jak i osoby odbierajcej nawet na zatwierdzonym dokumencie (do czasu zaksigowania)
3.5.2.3 Formularz FA - zakadka Patnoci

Na zakadce Patnoci znajduj si midzy innymi: kwoty netto, VAT i brutto wynikajce z wartoci wprowadzonych
na dokument pozycji oraz dusze pole przeznaczone na dodatkowy opis faktury. Zawarto tego pola przepisywana
jest z Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry. Wprowadzony tutaj opis zostanie zapamitany wraz z dokumentem
i pojawia si na wydruku.
Najwaniejsz informacj znajdujc si na tej zakadce s dane o patnociach zwizanych z wystawianym
dokumentem. Zawarte s one w tabeli, w ktrej kady zapis o patnoci skada si z pl:
Termin data realizacji wpaty. Termin dla kadej dodawanej patnoci jest wyliczany na podstawie daty sprzeday
i terminu zdefiniowanego dla wskazanej formy patnoci. Dla kontrahenta z zaznaczonym innym terminem patnoci,
program wylicza dat z uwzgldnieniem tych indywidualnych ustawie.
Forma patnoci forma, w jakiej wpata ma zosta zrealizowana
Waluta waluta rozliczenia danej patnoci. Walut rozliczenia mona zmieni z poziomu Preliminarza Patnoci.
Szczegy dotyczce rozlicze dokumentw w rnych walutach zostay opisane w podrczniku do moduu Comarch
OPT!MA Kasa/Bank.
Kwota warto patnoci
Kwota rozliczona wpata, ktra zostaa zrealizowana i dotyczy wskazanej patnoci. Wpisana w tym miejscu
warto rna od zera oznacza, e otrzymalimy ju wymienion tu kwot jako zapat za faktur.
List mona modyfikowa posugujc si standardowymi przyciskami:
- dodanie nowej raty patnoci.
- edycja pozycji, moliwo wprowadzania zmian.
- usunicie pozycji z listy patnoci.
Uwaga: Przy dzieleniu patnoci na raty program dla kadej kolejnej raty proponuje kwot,
jaka jeszcze pozostaa. Jednak w bardziej skomplikowanych przypadkach nie jest w stanie
automatycznie przelicza kwot tak, aby suma rat zgadzaa si z wartoci faktury. Jeli kwoty te
s rne, przy prbie zatwierdzenia dokumentu pojawia si stosowny komunikat, wywietlajcy
warto rnicy.
Str. 31
Rys. Faktura - zakadka Patnoci
Wszelkie zmiany na licie patnoci mona wprowadza tylko podczas wystawiania faktury i podczas edycji faktur
z bufora. Na fakturach zatwierdzonych nie ma moliwoci wprowadzania tutaj zmian, ani rozliczania faktur z poziomu
tej zakadki. Wszelkie rozliczenia dokonywane s za porednictwem rejestrw kasowych i bankowych kada wpata
w nich zapisana bdzie automatycznie widoczna na fakturze.
W programie moliwe jest rwnie rozliczanie zaliczek wpaconych przez kontrahenta. Funkcja zostaa opisana
w rozdziale Rozliczanie zaliczek od/dla kontrahenta.
W dolnej czci okna widoczna jest tabela VAT. Wartoci netto, VAT i brutto s wyliczane na podstawie wpisanych
elementw faktury oraz wybranego na fakturze algorytmu netto/brutto.
3.5.2.4 Formularz FA zakadka Dokumenty

Zakadka ta zawiera list zwizanych z faktur dokumentw. Bd tu wywietlane wszystkie dokumenty korygujce
czy dokument, z ktrego zostaa faktura utworzona. W przypadku korzystania z moduu Faktur moe to by
np. Paragon na podstawie ktrego faktura powstaa.
Lista ta skada si z czterech kolumn:
Numer dokumentu skojarzonego z faktur
Typ dokumentu zwizanego z faktur. W szczeglnoci pole to moe przyjmowa warto:
PA - Paragon, z ktrego powstaa faktura

KOR korekta faktury
VAT zapis faktury w rejestrze sprzeday VAT
DEK dekret ksigowy, ktry powsta w wyniku zaksigowania faktury
Data dokumentu skojarzonego z faktur

Razem netto warto netto dokumentu skojarzonego
- przycisk pozwala na podgldnicie odpowiedniego dokumentu, np. wcinicie przycisku jeli kursor znajduje
si na dokumencie typu VAT umoliwi podejrzenie odpowiedniego zapisu w rejestrze sprzeday.
3.5.2.5 Pozycje Faktury Sprzeday

Na zakadce Oglne znajduje si lista, na ktr wprowadzane bd kolejne pozycje faktury.
Lista moe by obsugiwana standardowymi przyciskami:
- dodanie nowej pozycji na faktur. Analogiczn operacj wykonujemy korzystajc z klawisza <INSERT> lub
polecenia Dodaj (menu kontekstowe-prawy klawisz myszki). Po wpisaniu kodu program pozwoli na uzupenienie
informacji o iloci, rabacie, cenie. Sposb dopisywania pozycji jest opisany w rozdziale Dopisywanie pozycji na
dokument.
Str. 32
Uwaga: Zmiany w nazwie czy opisie s dopuszczalne tylko wwczas, gdy na formularzu
towaru/usugi zaznaczono tak moliwo (formularz towaru: zakadka Dodatkowe ).
- edycja szczegw o pozycji. Standardowo na licie widoczne s podstawowe dane o elemencie faktury: kod
towaru lub usugi, ilo, jednostka miary, rabat, cena i warto. Wcinicie lupki otwiera okno z dodatkowym
informacjami o sprzedawanym towarze lub usudze. Przycisk nie jest dostpny jeli lista towarw jest pusta.
- usunicie pozycji.
- wyszukiwanie pozycji na dokumencie. Po jego wciniciu nad list pojawia si pole, gdzie mona wpisa cig
znakw, wg ktrych ma by wyszukiwana pozycja.
Wyszukiwanie obejmuje informacje widoczne na licie pozycji (kod/ nazwa, ilo, jednostka miary, cena, warto).
Program rozpoczyna wyszukiwanie po wciniciu przycisku Znajd, a po kadym wciniciu wyszukuje kolejn
pozycj speniajc warunki.
- wprowadzanie danych za pomoc kolektora. Funkcja jest opisana w odrbnym rozdziale.
3.5.2.6 Pozycja FA informacje podstawowe

Kod/Nazwa zawarto tego pola zaley od ustawie parametrw w Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry
(Nazwa towaru na dokumentach, Kod towaru na dokumentach), ktre zostay opisane w rozdziale Kod
i Nazwa na dokumentach
Ilo wprowadzenie i potwierdzenie przeniesie kursor w pole ilo. Proponowana jest sprzeda 1 jednostki towaru.
Ilo mona zmieni wpisujc j z klawiatury lub przesuwajc pokrto znajdujce si po prawej stronie pola.
Jednostka miary program standardowo proponuje jednostk podstawow. Jeli sprzeda ma si odbywa
w jednostkach pomocniczych wystarczy nacisn myszk strzak obok pola J.m. (lub strzak w d z klawiatury)
i wskaza na jednostk pomocnicz. Akceptacja zmiany automatycznie przeliczy cen dla jednostki pomocniczej.
Rabat podawany w % rabat od pozycji (maksymalnie 999%). O podan ilo % pomniejszana jest cena
jednostkowa (netto lub brutto, w zalenoci od wybranego algorytmu). Zasady udzielania rabatw opisane s
w rozdziale Udzielanie rabatw.
Cena za wskazan jednostk miary. Cena moe by:
podana netto lub brutto w zalenoci od wybranego algorytmu liczenia podatku VAT
wyliczona w zalenoci od wskazanej jednostki miary. W cenniku pokazane s ceny dla jednostek
podstawowych. Zmian na jednostk pomocnicza automatycznie przeliczy cen za t jednostk.
Uwaga: Jeli towar nie ma ustalonej ceny sprzeday na karcie wtedy podczas wystawiania
faktury pierwsza wpisana przez Uytkownika cena jest traktowana przez program jako cena
pocztkowa. Od tej ceny mog by nastpnie udzielane rabaty.
Przykad
Cena na karcie towaru 0 PLN. Podczas wpisywania towaru na faktur Uytkownik ustali cen sprzeday 100 PLN.
Program zapamita j jako cen pocztkow. Jeli Uytkownik wpisze teraz inn cen sprzeday (90 PLN)
Uwaga: W przypadku pomyki przy wprowadzaniu ceny, jeli Uytkownik nie chce wyliczania
rabatu, naley usun towar z dokumentu i wprowadzi go jeszcze raz.
Opisany powyej mechanizm zadziaa tylko w sytuacji, gdy towar nie ma na karcie ustalonych
cen sprzeday (0). Jeli towar ma ustalona cen sprzeday na karcie jest ona automatycznie
pobierana jako cena pocztkowa i od niej liczone s upusty.
Warto warto pozycji (netto lub brutto w zalenoci od stosowanego algorytmu liczenia podatku VAT)
Str. 33
Uwaga: Istnieje moliwo zablokowania zmiany ceny lub rabatu na fakturze sprzeday dla
poszczeglnych operatorw. Suy do tego parametr Blokada zmian cen FA i WZ na karcie
operatora: zakadka Parametry ( Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy ).
Wprowadzon pozycj akceptujemy klawiszem <ENTER>. Jej powtrna edycja w celu wprowadzenia zmian to
rwnie nacinicie klawisza <ENTER>. Pomidzy polami pozycji przemieszczamy si posugujc si klawiszem
<TAB>.
3.5.2.7 Pozycja FA informacje szczegowe

Nacinicie przycisku z lupk wywietli okno ze szczegami na temat towaru lub usugi jakie wprowadzonego na
dokument. Okno skada si z trzech zakadek: Oglne, Szczegy i Atrybuty.
Zakadka Oglne
Zawiera nastpujce informacje:
Lp. numer kolejny pozycji na fakturze
Towar kod i pena nazwa towaru. Z tego miejsca mona zmieni sprzedawany towar/usug, wprowadzajc nowy
kod z klawiatury lub wybierajc z cennika, ktry zostanie wywietlony po naciniciu przycisku Towar. Nazwa towaru
jest moliwa do zmiany tylko wtedy, gdy na karcie ewidencyjnej tej pozycji (zakadka Dodatkowe) zaznaczony jest
parametr Pozwl na edycj nazwy na fakturze. Zmiany w nazwie zostan zapamitane wraz z faktur, natomiast
nie maj adnego wpywu na nazw towaru/usugi na jego karcie ewidencyjnej.
Opis dodatkowy opis pozycji. Opis ten moe by kopiowany z karty ewidencyjnej towaru/usugi jeli na karcie
ewidencyjnej (zakadka Dodatkowe) zaznaczony jest parametr Kopiuj uwagi na faktur. Jeli dodatkowo na karcie
ewidencyjnej zaznaczony jest parametr Pozwl na edycj opisu na fakturze operator wystawiajcy dokument
moe dokonywa w opisie zmian. Zmiany te zostan zapamitane wraz z faktur, ale nie maj wpywu na tre pola
Uwagi na karcie towaru/usugi.
Kategoria jest pobierana z karty ewidencyjnej towaru/usugi (Kategoria sprzeday), ale na uytek biecego
dokumentu mona j zmieni. Istnieje moliwo ksigowania dokumentu wg kategorii przypisanej pozycjom na
dokumencie.
PKWiU numer PKWiU obowizkowy gdy stawka VAT jest rna od 22%. Mona go wpisa na pozycji faktury
i zmiana zostanie zapamitana z dokumentem, ale nie wpynie na zawarto karty ewidencyjnej.
VAT warto jest kopiowana z karty ewidencyjnej, ale na uytek biecego dokumentu mona j zmieni
Rys. Pozycja faktury zakadka Oglne
Str. 34

Uwaga: Istnieje moliwo zmiany kategorii dla poszczeglnych towarw na dokumencie
zatwierdzonym, ale jeszcze nie zaksigowanym. Uprawnienia do zmiany kategorii mona ustawi
dla poszczeglnych operatorw na ich kartach ( Konfiguracja program/ Uytkowe/ Operatorzy ) na
zakadce Parametry .
Ilo ilo sprzedawanego towaru. Ilo wywietlana jest taka, jak ustalona podczas podstawowej edycji pozycji.
Podobnie znajdujca si obok jednostka miary wywietlana jest ta, ktra zostaa ustalona podczas podstawowej
edycji pozycji (standardowo program proponuje jednostk podstawow. Zarwno ilo jak i jednostk miary mona
dowolnie zmienia.
Cena pocztkowa cena za jednostk podstawow towaru. Wywietlona zostanie cena z tej grupy cenowej,
ktr wprowadzilimy w czasie podstawowej edycji pozycji. Grup cenow mona zmieni naciskajc przycisk Cena
pocztkowa i dokonujc wyboru z wywietlonej listy.
Rabat rabat % ustalony dla pozycji.
Cena netto/brutto cena za jednostk, w ktrej dokonana zostanie sprzeda. Jeli jest to jednostka pomocnicza
cena jest odpowiednio przeliczona. To, czy dostpna cena jest netto czy brutto zaley od stosowanego na fakturze
algorytmu liczcego podatek VAT. Drugi typ ceny jest wywietlany tylko informacyjnie, bez moliwoci edycji.
Warto netto/brutto warto pozycji. Netto czy brutto zaley od stosowanego na fakturze algorytmu
liczcego podatek VAT.
Uwaga: Istnieje moliwo wystawiania dokumentw FA wpisujc ilo towaru i jego warto
(pole jest dostpne do edycji). W takim przypadku program wyliczy przyblion cen sprzeday
(z dokadnoci do zaokrgle).
Jeli cena sprzeday podana jest w walucie obcej na formularzu moe zwikszy si ilo wywietlanych cen
(w zalenoci od wykorzystanych walut). Zasady obsugi walut obcych zostay opisane w rozdziale dotyczcym
wielowalutowoci.
Zakadka Szczegy
Na zakadce szczegy mona podejrze:
Warto netto warto netto pozycji
Kwota VAT warto podatku VAT wyliczonego dla pozycji
Warto brutto warto brutto pozycji
Koszt zakupu koszt zakupu lub koszt usugi. Na karcie ewidencyjnej towaru/usugi mona wprowadzi
procentowy lub kwotowy koszt przypadajcy na jedn jednostk miary. W opisywanym polu wywietlany jest czny
koszt zwizany z pozycj. Domylnie koszt jest wyliczany na podstawie danych z karty usugi (zakadka
Dodatkowe),ale istnieje moliwo rcznego wprowadzenia (do chwili zatwierdzenia dokumentu na trwae). Naley
przy tym pamita, e w przypadku zmiany informacji (ilo, cena) koszt jest przeliczany i ponownie naley go
uzupeni.
Jednostka miary jednostka miary towaru. Jeli towar zosta sprzedany w jednostce pomocniczej wywietlany
jest rwnie przelicznik na jednostk podstawow.
Zakadka Atrybuty
Istnieje moliwo skojarzenia towaru z tzw. atrybutami. Umoliwia to pamitanie wikszej iloci parametrw
zwizanych z towarem. Parametry takie to np. kolor towaru, numer seryjny, pooenie w magazynie, waga, termin
wanoci, kod (numer katalogowy) u dostawcy itp. Wykorzystanie atrybutw na poszczeglnych kartach zaley od
potrzeb danego towaru. Dodatkowe atrybuty karty rozszerzaj take moliwoci analityczne programu.
Zasady definiowania atrybutw i kojarzenia ich towarami zostay dokadniej opisane w rozdziale Atrybuty dla towaru.
3.5.3
Zapis z wydrukiem
Na formularzu Faktury Sprzeday (poniej Zapisz) znajduje si przycisk

, ktry umoliwia zapis faktury (na
trwae lub do bufora zgodnie z zaznaczeniem parametru Bufor) i jej automatyczny wydruk. Drukowany jest
dokument wg wzoru okrelonego jako domylny dla faktury. Funkcj zapisu faktury wraz z automatycznym
wydrukiem mona rwnie wywoa wciskajc kombinacj klawiszy <ALT>+<ENTER>.
3.5.4
Wydruk faktury
Wydruk faktury jest moliwy po wciniciu przycisku drukarki
w grnym pasku zada.
Str. 35
Jeli wciniemy przycisk Drukuj <F2> nastpuje natychmiastowy wydruk standardowego wzoru faktury, kierowany
na domyln drukark. Drukowane s zawsze orygina i kopia faktury.
Jeli wciniemy przycisk strzaki widoczny obok Drukuj - wydruk nastpuje po wybraniu z trzypoziomowego menu:
Faktura VAT/ Wzr faktury/ Wydruk na konkretne urzdzenie (podgld na ekran, drukarka domylna lub inna
drukarka). Z poziomu menu drukowany jest tylko orygina faktury.
Rys. Wydruk faktury menu

W programie zdefiniowano kilka wzorcw wydruku faktury:
Wzr standard standardowy wydruk faktury, nie ma moliwoci zmiany.
Formatowany numer wydruk identyczny jak standardowy z t rnic, e numer faktury drukuje si
bez zer wiodcych (np. FA/2007/000015 i FA/2007/15).
Duplikat - zawarto faktury i duplikatu jest identyczna, w szczeglnoci dotyczy to patnoci. Wydruk
zawiera patnoci w takim stanie jak w momencie zapisywania oryginau. Dodatkowo zawiera dat wydruku
duplikatu (data bieca).
Parametryzowane kolumny - zawarto poszczeglnych kolumn, w tym kolejno drukowanych w nich

informacji ustalana jest w Konfiguracji firmy/ Handel/Parametry wydruku faktury.
Duplikat dla wydruku parametryzowanego wydruk duplikatu korzystajcy z ustawie wydruku

parametryzowanego.
Kolumna z rabatem dodatkowo drukowana jest kolumna z procentow wartoci udzielonego rabatu
dla kadej pozycji.
Gotwkowa jeli jako form patnoci zadeklarowano gotwk na fakturze dodatkowo drukuje si
adnotacja Zapacono gotwk.
Rachunek w nagwku dokumentu zamiast faktury drukowany jest Rachunek. Wydruk jest moliwy
tylko jeli kwota netto jest rwna kwocie brutto (na rachunku nie moe by naliczony VAT).
Faktura (bez stopek porednich) - w przypadku faktur wielostronicowych na wydruku podsumowanie

(patnoci, tabelka VAT) oraz dane operatora s drukowane tylko na ostatniej stronie.
Atrybuty wydruk zawiera dodatkowo atrybuty towaru/ usugi, wpisane na zakadce Atrybuty na
formularzu pozycji. Na wydruku pojawi si tylko te atrybuty, ktre maj zaznaczony parametr Drukowa
na dokumentach.
Pena tabela zaliczek w przypadku wydruku Faktury Sprzeday do Faktury Pro Forma, rozliczajcej
wystawione wczeniej Faktury Zaliczkowe, na wydruku pojawiaj si odrbne tabele VAT zawierajce:
warto faktury przed odliczeniem zaliczek, warto wystawionych Faktur Zaliczkowych oraz warto
faktury po uwzgldnieniu zaliczek.
Wzr standard (nowy) standardowy wydruk Faktury (odpowiednik wzoru standard - w formacie
Crystal Reports, m.in. z wyduonym polem Opis z zakadki Patnoci).
Warto pamita, e wcinicie przycisku drukarki powoduje automatyczny zapis faktury w bazie danych.
Jednoczenie w chwili wydruku danej fakturze zostaje nadany kolejny numer (widoczny w nagwku).
Po zakoczeniu wydruku formularz faktury jest nadal widoczny na monitorze. Faktura jest nadal edytowalna jednak
przy prbie jej wycofania przy pomocy przycisku Anuluj zmiany faktura i tak zostanie zapisana:
1.
przy zaznaczonej opcji Faktura w buforze faktura zostanie zapisana do bufora.
2.
przy odznaczonej opcji Faktura w buforze faktura zostanie zapisana ostatecznie, bez moliwoci zmiany
(pozostaje jedynie anulowanie).
Str. 36

Uwaga: Istnieje moliwo takiego zdefiniowania parametrw pracy dla operatora, e wydruk
dokumentu spowoduje jego zatwierdzenie na trwae, niezalenie od zaznaczenia parametru Bufor
( Konfiguracja firmy/ Uytkowe/ Operatorzy : zakadka Parametry na formularzu operatora).
3.5.4.1 Parametry wydruku faktury.

W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry wydruku faktury moliwe jest ustalenie parametrw, ktre nastpnie bd
wykorzystywane podczas wydruku faktury parametryzowanej:
Kolumna Towar pozwala wybra informacje, ktre bd drukowane na fakturze w kolumnie Towar (moe to by
np. nazwa czy numer katalogowy).
Kolejno kolumn dla patnoci w tabeli patnoci zawarte s informacje o formie, terminie i kwocie
poszczeglnych patnoci. Uytkownik ma moliwo zdefiniowania w jakiej kolejnoci powinny one by drukowane
na fakturze.
Forma patnoci dla kadej patnoci okrelamy nazw, ktr definiuje Uytkownik oraz jej typ - w programie s
predefiniowane typy patnoci przelew, gotwka, karta i kompensata. Uytkownik moe zdecydowa czy na fakturze
w tabeli patnoci powinna by drukowana pena nazwa formy patnoci (np. przelew_PKO) czy tylko jej typ
(np. przelew).
Format daty sprzeday przepisy dopuszczaj wydruk daty sprzeday na fakturze w postaci penej (rr-mm-dd)
lub tylko jako miesic i rok (mm-rr).
Cz parametrw dotyczy wszystkich wydrukw faktur dostpnych w programie:
Kolejno kolumn VAT na wszystkich wydrukach, gdzie pojawia si tabela VAT uwzgldniane jest ustawienie
parametru Kolejno kolumn VAT z Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry wydruku faktury. W chwili tworzenia
nowej bazy danych domylnie ustawiana jest kolejno Netto/VAT/Brutto.
Faktura VAT-MP (may podatnik) - zgodnie z przepisami firmy bdce Maym Podatnikiem i korzystajce
z przysugujcych im z tego tytuu uprawnie, powinny na wydrukach swoich faktur VAT umieszcza dopisek MP.
Jeli parametr jest zaznaczony w nagwku dokumentu drukowany jest tytu Faktura VAT MP.
Drukuj tabel WZ na dokumencie parametr odpowiedzialny za pojawienie si tabeli z numerami WZ
skojarzonych na wydruku faktury (w przypadku Uytkownikw wykorzystujcych tylko modu Faktury tabela ta bya
zawsze pusta). Jeli parametr jest odznaczony na fakturze nie pojawia si tabela z numerami WZ.
Tekst opisu kopiowany na dokument FA tekst kopiowany na faktur i drukowany w nagwku dokumentu.
Tekst stopki dla dokumentw - na dokumentach zwizanych ze sprzeda towaru Faktura Pro Forma, Faktura
Sprzeday, Paragon) dodano moliwo drukowania dodatkowego tekstu w stopce wydruku. Stopka nie jest
drukowana na dokumentach korekcyjnych.
3.5.4.2 Seryjny wydruk faktur

Oprcz wydruku pojedynczej faktury z poziomu formularza istnieje rwnie moliwo wydruku wybranych faktur
z poziomu listy (tzw. wydruki seryjne).
Na licie faktur naley zaznaczy , ktre dokumenty powinny by wydrukowane i z menu wydrukw (po wciniciu
strzaki obok przycisku z drukark) wybra opcj Dokumenty zaznaczone. W rozwinitym podmenu dostpne s dwie
opcje:
3.5.5
Lista wydrukowana zostanie lista faktur zawona do zaznaczonych dokumentw

Faktury na podstawie zaznaczonych na licie faktur zostan wydrukowane dokumenty zgodnie
z ustalonymi parametrami: wydruk standardowy w iloci orygina + kopia.
Definiowalny wydruk faktury
W programie istnieje moliwo zdefiniowania wasnego wydruku faktury. Definicja jest realizowana w postaci
zwykego arkusza MS Excel. Definiowanie wydruku polega na opatrzeniu komrek, do ktrych program ma wpisa
dane odpowiednimi etykietami.
Warto pamita, e w przypadku, gdy Uytkownik ma zdefiniowany wasny wzorzec faktury wcinicie przycisku
drukarki wywoa wydruk wg wzorca. Wydruk wg jednego z szablonw standardowo dostpnych w programie jest
moliwy dopiero po wciniciu przycisku strzaki obok drukarki.
3.5.5.1 Konfiguracja
W Konfiguracji stanowiska/ Oglne funkcjonuje ga Wydruki. W oknie znajduje si parametr Wydruk faktury wg
definicji. Jego zaznaczenie powoduje, ze moliwe jest z poziomu programu wywoanie zdefiniowanego wydruku.
Nazwa pliku wzoru wydruku definiowalnego naley poda pen ciek dostpu do pliku z definicj
wydruku. Mona posuy si przyciskiem widocznym obok pola.
Str. 37
Drukowanie bez podgldu przy zaznaczonym parametrze wydruk bdzie wysyany bezporednio na drukark.
Jeli parametr bdzie odznaczony przed wydrukiem zostanie wywoany podgld na ekran.
Orygina + ... kopii w zalenoci od ustawie drukowany jest orygina faktury (zawsze) i zdefiniowana ilo kopii.
Elementy w trybie wstawiania - parametr odpowiedzialny za tryb drukowania:
Jeli parametr jest zaznaczony elementy faktury w arkuszu s dodawane w trybie nadpisywania. Stopka
faktury jest drukowana zaraz po zakoczeniu wydruku (pod list pozycji).
Jeli parametr nie jest zaznaczony elementy faktury w arkuszu s dodawane na wydruk. Stopka faktury
jest drukowana zawsze na dole strony.
3.5.5.2 Definiowanie wydruku

Definiowanie wydruku faktury polega na nadawaniu poszczeglnym komrkom w arkuszu MS Excel etykiet. W chwili
wydruku faktury program do komrek wrzuca konkretne informacje pobrane z wybranego dokumentu.
Przykad
Jeli na wydruku umiecimy komrk z etykiet O_Nazwa1 w chwili wydruku faktury pojawi si tam pierwsza
linia nazwy Odbiorcy z wybranego dokumentu.
Oprcz informacji pobieranych z bazy danych (przy pomocy etykiet komrek) na wydruku mog pojawi si dowolne
elementy graficzne lub stae teksty umieszczane bezporednio w arkuszu.
Podczas definiowania wydruku pamita naley jedynie o kilku zasadach.
Zasady definiowania wydruku:
1.
W arkuszu naley ustawi obszar wydruku (Plik/ Ustawienia strony/ Arkusz/ Obszar wydruku). Obszar wydruku
powinien obejmowa od pierwszej do ostatniej linii faktury od pierwszej do ostatniej kolumny, ktre maj by
drukowane na fakturze. Obszar wydruku poszerza si w chwili wydruku gdy dodawane s linie z pozycjami
(np. kolejne towary na fakturze). Jest to istotne szczeglnie jeli w arkuszu znajduj si rwnie elementy, ktre
nie powinny by drukowane na fakturze.
2.
Podczas wydruku numeru domu/ lokalu w adresie firmy, nabywcy i odbiorcy stosowana jest zasada, e do
komrki o takiej etykiecie kierowane s podczas wydruku tylko numer domu lub tylko numer lokalu (jeli
w adresie wypenione jest jedno pole) lub numer domu/ numer lokalu jeli w adresie wypenione s dwa pola
3.
Aby na wydruku wielostronicowym pojawia si zawsze okrelony fragment zdefiniowanego arkusza naley
zaznaczy powtarzalne linie wydruku (Plik/ Ustawienia strony/ Arkusz/ U gry powtarzaj wiersze). Mona to
wykorzysta podczas tworzenia nagwka faktury, ktry powinien pojawia si na kadej stronie faktury.
4.
Naley pamita o tym, by w obszarze powtarzanym na kadej stronie znalazy si opisy kolumn tabeli
z towarami (w innym przypadku na kolejnych stronach bdzie drukowana tabela bez opisw)
5.
Podczas dodawania tabeli towarw, VAT i patnoci naley pamita o dodawaniu etykiet pocztkowych
(T_Start, V_Start, P_Start). Najlepiej umieci je w lewej skrajnej kolumnie, ktra jest pusta.
6.
Aby okreli fragment wydruku, ktry nie powinien by dzielony na wydruku naley posuy si etykiet
Stopka_Stop. Mona j wykorzysta przy okrelaniu czci wydruku na ostatniej stronie, ktry zawsze powinien
by drukowany razem (np. tabela patnoci i osoba wystawiajca i odbierajca faktur). Umieszczenie etykiety
na wydruku powoduje takie formatowanie wydruku, by pomidzy ni a kocem wydruku nie byo znacznika
koca strony.
7.
W przypadku definiowania komrek z datami naley pamita, by odpowiednio je sformatowa (Format
komrki/ Liczby/ Data)
8.
Podczas definiowania wydruku naley unika scalania komrek. Moe to spowodowa pniejsze problemy
z formatowaniem wydruku oraz dopisywaniem pozycji do tabeli (towarw, patnoci, VAT).
9.
Aby umieci na fakturze tekst, ktry powinien pojawia si na kadej stronie wydruku naley umieci go
w obszarze powtarzalnym u gry (pkt.2) lub w nagwku lub stopce wydruku (Widok/ Nagwki i stopki/ Stopka
niestandardowa)
10. Aby umieci na fakturze numer strony mona umieci go w nagwku lub stopce wydruku (Widok/ Nagwki
i stopki).
11. Aby na wydruku pojawia si adnotacja orygina lub kopia jednej z komrek w obszarze drukowania naley
nada etykiet KOPIA. Niezalenie od iloci drukowanych faktur na pierwszej zawsze pojawi si adnotacja
orygina, na pozostaych kopia.
12. Ilo drukowanych kopii okrela si w Konfiguracji stanowiska/ Wydruk definiowalny (po zaznaczeniu parametru
Wydruk faktury wg definicji).
13. Rozpoczynajc prac nad wydrukiem definiowalnym warto przyjrze si istniejcym ju definicjom dostarczanym
na dysku instalacyjnym.
14. Wydruki definiowalne testowane byy na systemie W98, Wme, W2000PL oraz na MS Excel dostarczanym
w pakiecie MS Office 2000 i MS-Excel z pakietu MS-Office 97.
Str. 38
3.5.5.3 Etykiety komrek

Moliwe etykiety komrek s cile zdefiniowane. Definicje zostay podane w tabeli.
Nagwek faktury dane firmy:
Nazwa
Znaczenie
F_Nazwa1
Nazwa Firmy Linia 1
F_Nazwa2
Nazwa Firmy Linia 2
F_Nip
NIP Firmy
F_Regon
Regon Firmy
F_Kraj
Kraj siedziby firmy
F_Wojewodztwo
Wojewdztwo siedziby firmy
F_Powiat
Powiat siedziby firmy
F_Gmina
Gmina siedziby firmy
F_Ulica
Ulica siedziby firmy
F_Nr
Numer siedziby firmy
F_Miasto
Miasto siedziby firmy
F_Kod
Kod pocztowy siedziby firmy
F_Poczta
Poczta siedziby firmy
F_Tel
Telefon siedziby firmy
Nagwek faktury:
Nr_Faktury
Numer drukowanej faktury
Data_Wyst
Data wystawienia faktury
Data_Sprz
Data sprzeday towaru
Nr_Dok
Numer dokumentu (np. skojarzonego Paragonu)
Opis
Opis (pole znajduje si na zakadce Patnoci na fakturze)
Dane bankowe:
B_Nazwa
Nazwa banku
B_NrRachunku
Numer rachunku bankowego
Dane nabywcy:
P_Nazwa1
Nazwa nabywcy linia 1
P_Nazwa2
Nazwa nabywcy linia 2
P_Wojewodztwo
Wojewdztwo nabywcy
P_Powiat
Powiat nabywcy
P_Gmina
Gmina nabywcy
P_Ulica
Ulica nabywcy
P_Nr
Numer siedziby nabywcy
P_Miasto
Miasto nabywcy
P_Kod
Kod pocztowy adresu nabywcy
P_Poczta
Poczta nabywcy
P_Adres2
Adres nabywcy linia2
P_Nip
Nip nabywcy
Dane odbiorcy:
O_Nazwa1
Nazwa odbiorcy linia 1
O_Nazwa2
Nazwa odbiorcy linia 2
O_Wojewodztwo
Wojewdztwo odbiorcy
O_Powiat
Powiat odbiorcy
O_Gmina
Gmina odbiorcy
O_Ulica
Ulica odbiorcy
O_Nr
Numer siedziby odbiorcy
O_Miasto
Miasto odbiorcy
O_Kod
Kod pocztowy adresu odbiorcy
O_Poczta
Poczta odbiorcy
O_Adres2
Adres odbiorcy linia2
O_Nip
Nip odbiorcy
Elementy faktury (towary):

T_Nazwa
Nazwa towaru
T_Kod
Kod towaru
T_KodCN
Kod CN towaru
T_Opis
Opis towaru
T_SWW
SWW/ PKWiU towaru
T_Ilosc
Ilo towaru
T_Jm
Jednostka miary
T_CenaN
Cena netto towaru
T_CenaB
Cena brutto towaru (wyliczona z ceny i stawki)
T_Rabat
Rabat procentowy od pozycji
T_Stawka
Stawka podatku dla towaru (w tym zwolniona)
T_WartoscN
Warto netto towaru
T_WartoscB
Warto brutto towaru
T_Wartosc_VAT
Warto VAT dla pozycji
Tabela VAT (funkcja serwera):

Razem_Netto
Suma wartoci netto faktury (wszystkie stawki)
Razem_VAT
Suma wartoci VAT faktury (wszystkie stawki)
Razem_Brutto
Suma wartoci brutto faktury (wszystkie stawki)
V_Stawka
Stawka VAT-tu do tabelki VAT
V_Netto
Warto netto w danej stawce w tabelce VAT
V_VAT
Warto VAT w danej stawce w tabelce VAT
V_Brutto
Warto Brutto w danej stawce w tabelce VAT
Tabela patnoci:
Pl_Forma
Forma patnoci
Pl_Termin
Termin patnoci
Pl_Kwota
Kwota patnoci
Pl_Razem
Kwota do zapaty cakowita
Pl_Slownie
Kwota do zapaty sownie
Pl_Zaplacono
Ile zapacono
Pl_Pozostaje
Ile pozostao do zapaty
Str. 39
Str. 40
Osoby:
Wystawil
Osoba, ktra wystawia faktur
Odebral
Osoba, ktra odebraa faktur
Pomocnicze etykiety linii startowych:

T_Start
Pocztek linii tabelki z towarami (lewy grny rg)
V_Start
Pocztek linii tabelki z VAT-ami (lewy grny rg)
Pl_Start
Pocztek linii tabelki z patnociami (lewy grny rg)
Stopka_Stop
Midzy t etykiet, a kocem wydruku nie moe by znacznika koca

strony
Moliwe jest rwnie wykorzystanie dodatkowych etykiet podczas tworzenia definicji wydruku dla faktur w walucie
obcej:
Nagwek:
Razem_NettoWal
Warto netto w walucie
Razem_BruttoWal
Warto brutto w walucie
SymbolWal
Symbol waluty
KursLWal
Licznik kursu waluty
KursMWal
Mianownik kursu waluty
Pozycja:
T_CenaNWal
Cena netto pozycji w walucie dokumentu
T_CenaBWal
Cena brutto pozycji w walucie dokumentu
T_WartoscNWal
Warto netto pozycji w walucie dokumentu
T_WartoscBWal
Warto brutto pozycji w walucie dokumentu
T_SymbolWal
Symbol waluty dla pozycji
Tabela VAT:
V_NettoWal
Warto netto w danej stawce w walucie
V_VatWal
Warto VAT w danej stawce w walucie
V_BruttoWal
Warto brutto w danej stawce w walucie
Patnoci:
Pl_SlownieWal
Kwota sownie w walucie
Pl_KwotaWal
Kwota patnoci w walucie
Pl_RazemWal
Warto brutto faktury w walucie
Pl_ZaplaconoWal
Zapacono w walucie
Pl_PozostajeWal
Pozostaje w walucie
Przedrostek (kodu kraju) przed numerem NIP:

F_NipKraj
Kraj NIP z piecztki firmy
O_NipKraj
Kraj NIP dla odbiorcy
P_NipKraj
Kraj NIP dla patnika
Str. 41
3.5.5.4 Seryjny wydruk faktur wg definicji

Jeli Uytkownik wykorzystuje do wydruku faktur definicje dokumentw z arkusza MS Excel to z poziomu Listy faktur
dostpna jest funkcja umoliwiajca seryjny wydruk faktur.
Funkcja jest dostpna w menu funkcji dodatkowych
w pozycji Drukowanie zaznaczonych faktur:
Definiowalny wydruk faktury (MS Excel). Drukowane s dokumenty zaznaczone na Licie faktur. Warunkiem jest
prawidowe zdefiniowanie parametrw wydruku w Konfiguracji stanowiska/ Oglne/ Wydruki: Wydruk faktury wg
definicji.
3.5.5.5 Wydruki testowe

Z poziomu programu istnieje moliwo drukowania w trybie tekstowym dokumentw Faktur Sprzeday, Paragonw,
Wyda Zewntrznych, Przyj Zewntrznych oraz rejestrw VAT. Opcja jest dostpna w menu wydrukw
wywoywanego z poziomu odpowiednich dokumentw. Konfiguracja wydrukw tekstowych jest dostpna z poziomu
Konfiguracji stanowiska/ Wydruki parametr Nazwa drukarki dla wydrukw tekstowych (zostaa opisana
w podrczniku Uytkownika do Konfiguracji).
3.6 Faktury VAT Mara

Wystawienie dokumentu Faktura VAT mara jest moliwe z poziomu listy Faktur Sprzeday. W menu wywietlanym
po wciniciu strzaki obok przycisku
dostpna jest opcja Faktura Mara.
Faktury Sprzeday i Faktura VAT Mara s widoczne na jednej licie. Mona je rozrni wykorzystujc odrbne
schematy numeracji. Rwnie na zakadce Znajd znajduje si parametr FV Mara, ktry pozwoli na wyfiltrowanie
tylko Faktur VAT Mara (zaznaczona tylko opcja TAK).
Zasady wystawiania Faktur VAT Mara s podobne jak w trakcie wystawiania Faktury Sprzeday, za wyjtkiem:
1.
Dla wpisanych pozycji automatycznie ustawiana jest stawka VAT nie podlega.
2.
Faktura VAT Mara jest zawsze wystawiana w walucie systemowej (PLN).
3.
Faktura VAT Mara jest wystawiana zawsze dla kontrahenta krajowego (status jest zawsze ustawiany na
krajowy, niezalenie od ustawionego na karcie kontrahenta i uytkownik nie ma moliwoci jego zmiany).
4.
Do Faktur VAT Mara nie mona wystawia dokumentw korygujcych VAT (tylko korekty ilociowe
i wartociowe).
Od strony moduu Faktury zmiany dotycz przede wszystkim wydruku dokumentu. Drukowany dokument ma
nagwek Faktura VAT Mara, a na dokumencie s wykazane jedynie kwoty brutto, bez podsumowania w tabeli VAT.
3.7 Paragony
3.7.1
Lista Paragonw
List Paragonw wywietlamy z poziomu menu Faktury/ Lista Paragonw lub przy pomocy skrtu <CTRL>+<G>.
Na licie wida wszystkie wystawione dotychczas Paragony.
Na wikszoci list istnieje moliwo zdefiniowania, ktre kolumny powinny by wywietlane na licie. Sposb
definiowania zosta opisany na przykadzie listy Faktur Sprzeday. Standardowo lista zbudowana jest z kolumn:
Numer dokumentu numer Paragonu nadany zgodnie ze zdefiniowanym schematem numeracji
Status informuje o stanie danego Paragonu
jeli Paragon jest zafiskalizowany w kolumnie znajduje si znacznik F

Paragon zaksigowany do rejestru VAT otrzymuje znacznik V
Paragon, ktry zosta przekonwertowany do Faktury Sprzeday FA
Data wyst. data wystawienia Paragonu

Magazyn informacja o magazynie z ktrego nastpia sprzeda. W programie zdefiniowany jest jeden magazyn
o takiej wanie nazwie. Lista magazynw dostpna jest w Sowniki/ Magazyny. Nie mona usuwa z niej
zdefiniowanego magazynu. Moliwa jest zmiana jego nazwy i opisu. Praca z moduem Handel umoliwia korzystanie
z wielu lokalnych magazynw.
Netto warto netto Paragonu
Brutto warto brutto Paragonu
Lista zawiera wszystkie dokumenty, ktre zwizane s ze sprzeda detaliczn. S to Paragony, zwroty do
Paragonw, Paragony w buforze oraz dokumenty, ktre zostay anulowane. Rodzaj i status dokumentw rozrniane
s kolorami:
Str. 42
na zielono zaznaczone s Paragony w buforze

na niebiesko zaznaczone s Paragony zaksigowane
na czerwono zaznaczone s Paragony anulowane
na czarno zaznaczone s wszystkie pozostae Paragony
Lista obsugiwana jest przez przyciski:

- Dodaj <INSERT> - dodanie nowego Paragonu
- Zmie <CTRL>+<ENTER> - podgld (modyfikacja) Paragonu. Modyfikacja jest moliwa jedynie
w przypadku Paragonu w buforze.
- Usu <DEL> - usunicie Paragonu
- Przeksztacenie do faktury utworzenie faktury w oparciu o informacje zapisane na Paragonie
- Ksigowanie do rejestru VAT zaksigowanie zaznaczonych Paragonw. Na podstawie Paragonw tworzony
jest jeden zbiorczy zapis w rejestrach VAT
-Ksigowanie do ksigowoci kontowej przycisk ten pojawia si, jeli korzystamy z moduu penej
ksigowoci. Uycie go powoduje zaksigowanie zaznaczonych Paragonw. Ksigowanie odbywa si na podstawie
wczeniej zdefiniowanych schematw ksigowa.
- Korekta paragonu w przypadku Paragonw moliwa jest jedynie korekta iloci. Korekta dotyczy
zatwierdzonych Paragonw. Do jednego Paragonu mona wystawi kilka korekt. Kada kolejna korekta uwzgldnia
poprzednie zwroty. Nie mona korygowa Paragonu przeksztaconego do FA, w takim przypadku korekta musi
dotyczy faktury.
- Suma wczenie przycisku sumuje wartoci netto i brutto wywietlonych na Licie Paragonw. Suma
widoczna jest w nagwkach kolumn. Istnieje rwnie moliwo sumowania dokumentw zaznaczonych na licie
opcja jest dostpna z poziomu menu wywietlanego pod widocznym obok przyciskiem strzaki.
i
- Filtr i Konstruktor filtra umoliwiaj filtrowanie list wg dowolnych, zdefiniowanych przez
Uytkownika parametrw.
- Zamknij okno.
Porzdek i zawarto listy zaley rwnie midzy innymi od zakadki, z poziomu ktrej j wywietlamy.
Uwaga: Funkcje, ktre dostpne s na opisanych przyciskach, mona rwnie wywoa

z menu kontekstowego, ktre pojawi si na ekranie po naciniciu prawego klawisza myszki.
Str. 43
Rys. Lista Paragonw
Ponadto w pasku zada dostpne s przyciski:

- funkcja Pomocy
- wydruk Paragonu
- eksport listy Paragonw do arkusza MS Excel (podczas eksportu zachowane s wszystkie filtry zaoone na
list)
przekroczy 60 dni.)
3.7.1.1 Lista PA zakadka Wg numerw

Na zakadce Wg numerw, Paragony wywietlone s w kolejnoci wg numerw. Standardowo na licie wywietlane
s wszystkie Paragony. List mona jednak zawzi korzystajc z pl:
Schemat numeracji list wywietlanych Paragonw mona zawzi do dokumentw wystawionych wg jednego
schematu numeracji. Jeli chcemy wywietla na licie wszystkie Paragony naley wybra pozycj pust.
Numery dodatkowo list mona zawzi do wskazanego przedziau numerw.
Na dzie - po zaznaczeniu tej zmiennej program pozwala na wpisanie daty. Lista Paragonw bdzie zawieraa tylko
dokumenty wystawione w tym wskazanym dniu.
Przykad
Stosujemy dwa schematy numeracji: SYMBOL/NUMER/ROK i SYMBOL/NUMER/ROK/REJESTR. W przypadku, gdy

wybierzemy cig numeracji SYMBOL/NUMER/ROK i zakres numerw od 1 do 3 na licie pojawi si jedynie trzy
Paragony PA/00001/2007, PA/00002/2007 i PA/00003/2007.
Jeli nie wybierzemy adnego schematu numeracji, a jedynie zakres numerw na licie pojawi si sze
Paragonw: po trzy z kadego schematu numeracji.
3.7.1.2 Lista PA zakadka Za okres

Na zakadce wywietlane s wszystkie Paragony wystawione w podanym okresie, niezalenie od schematu numeracji.
Zakres dat podajemy w polach widocznych w dolnej czci okna. Daty od/do moemy wpisa rcznie, wybra
z kalendarza wywietlanego po klikniciu prawym klawiszem myszy, albo ustali przewijajc j za pomoc przycisku
znajdujcego si z prawej strony pola z dat.
Str. 44
3.7.1.3 Lista PA zakadka Znajd

Zakadka Znajd pozwala wyszuka Paragony speniajce zadane warunki.
W oknie znajduj si znaczniki, ktre pozwalaj wyszuka Paragony w zalenoci od ich stanu:
Bufor, Zaksigowane, Zwroty, Rozliczone, Fiskalne, Anulowane, Z faktur do wyboru opcje:
TAK jeli zaznaczone bdzie tak podczas wyszukiwania Program uwzgldni tylko Paragony o statusie
takim jak zaznaczony.
NIE program uwzgldni tylko Paragony o statusie przeciwnym ni zaznaczony

TAK i NIE program uwzgldni wszystkie Paragony, niezalenie od statusu
Przykad
W zalenoci od zaznacze program wyszukuje Paragony np. zaksigowane lub te, ktre jeszcze nie zostay zapisane
zaznaczy obydwie opcje. Wtedy podczas wyszukiwania wyszukiwane bd zarwno Paragony zaksigowane jak
i nie.
Data sprzeday od/do pole pozwala wyszuka wszystkie Paragony z dat sprzeday mieszczc si w podanym
okresie czasu.
Data wystawienia od/do pole pozwala wyszuka wszystkie Paragony wystawione w podanym okresie czasu.
Numer program wyszuka wszystkie Paragony o podanym numerze (lub jego fragmencie). Jeli pole bd puste
podczas wyszukiwania program nie bdzie uwzgldnia numeru Paragonu.
Kontrahent w pole mona wpisa nazw kontrahenta (lub jej fragment). Jeli pole zostanie puste Paragony
bd wyszukiwane bez wzgldu na kontrahenta.
uwzgldnione bd wszystkie Paragony, gdzie wpisany jest kontrahent o podanym adresie/ z podanego miasta.
Opis w pole mona wpisa podczas opis (fragment opisu) z Paragonw, ktre zostan wyszukane.
Kwota minimalna i Kwota maksymalna:
program wyszukuje dokumenty na podstawie kwot netto
jeli przynajmniej jedna z kwot jest okrelona program uwzgldnia kwoty dokumentw podczas
wyszukiwania. Wyszukuje dokumenty zawarte w przedziale oddo)
warto pamita, e jeli obie kwoty (min. i maks.) s ustawione na 0 program nie bdzie uwzgldnia
kwot podczas wyszukiwania (traktuje parametr jako nie aktywny)
Znajd okrela liczb wywietlanych pozycji na licie. W przypadku istnienia w bazie wikszej liczby Paragonw
speniajcych podane warunki program wywietli tylko zadan ilo.
Uwaga: Podczas okrelania warunkw wyszukiwania Paragonw brane s pod uwag

wszystkie okrelone Parametry. Jeli okrelimy np. kod kontrahenta i zakres dat wystawienia
wyszukane zostan wszystkie Paragony wystawione w podanym okresie dla danego kontrahenta.
Zakadka Znajd obsugiwana jest przez przyciski:

- Rozpocznij poszukiwanie wedug ustalonych kryteriw. Zielony pytajnik oznacza, e zostay
- Zmie pozwala na podgld i edycj znalezionego dokumentu
- Zamknij okno
3.7.2
Formularz Paragonu
Formularz Paragonu, ktry pojawi si po wciniciu przycisku

zakadek: Oglne, Kontrahent, Patnoci, Dokumenty i Atrybuty.
Z poziomu Paragonu aktywne s przyciski:
lub klawisza <INSERT>, skada si z szeciu
Str. 45
<F2> - powoduje wydruk Paragonu

- wykres Mara dokumentu pokazujcy symulowan mar na dokumentach handlowych. Raport ten
dostpny jest dla Uytkownikw moduu Analiz.
Historia obrotu towarem.

historia obrotw z kontrahentem.
3.7.2.1 Formularz PA zakadka Oglne

Na zakadce Oglne znajduj si podstawowe informacje o wystawianym Paragonie:
Dokument - typ dokumentu w klasie Paragony. Determinuje on, ktry schemat numeracji zostanie uyty na
wystawianym dokumencie. Proponowany jest domylny typ dokumentu ustawiony w konfiguracji programu.
Numer - w zalenoci od schematu numeracji wywietlonych zostanie od trzech do piciu pl, w ustalonej przez
zostaa sekcja zawierajca seri nacinicie strzaki obok pola wywietli list wszystkich zdefiniowanych serii.
W chwili wystawiania Paragonu w sekcji numeru kolejnego wpisane jest AUTO. Numer kolejny nadawany jest
automatycznie w chwili zatwierdzania dokumentu (penego lub do bufora). Uytkownik moe nada wasny numer
kolejny, wprowadzajc go z klawiatury. W przypadku, gdy istnieje ju Paragon o takim numerze nie da si zapisa
dokumentu, a program poinformuje o przyczynie stosownym komunikatem.
Kontrahent kontrahent, dla ktrego wystawiany jest Paragon. Domylnie proponowany jest kontrahent
!NIEOKRELONY! (dla kontrahenta !NIEOKRELOONEGO! ustawione s parametry odbiorca krajowy, osoba
fizyczna i nie ma moliwoci ich zmiany). Kontrahenta moemy wpisa z rki poprzez podanie jego kodu lub
wybra go z listy, ktra zostanie wywietlona po wciniciu przyciski Kontrahent. W sytuacji, gdy jest to pierwsza
transakcja z kontrahentem i nie ma go jeszcze na licie naley go dopisa. Mona to wykona z poziomu Sowniki/
Kontrahenci lub z poziomu dokumentu, po wywoaniu przyciskiem Kontrahent waciwej listy.
Rys. Formularz Paragonu
Kategoria kategoria skojarzona z dokumentem kopiowana jest z karty kontrahenta. Mona j zmieni naciskajc
przycisk Kategoria i wybierajc z listy kategorii.
Data wystawienia data wystawienia Paragonu. Domylnie proponowana jest data bieca.
Data sprzeday data sprzeday towaru. Domylnie proponowana jest data bieca.
Rabat rabat udzielany dla towarw sprzedawanych na Paragonie. Dokadniej zasady udzielania rabatw zostay
opisane w rozdziale Udzielanie rabatw.
Str. 46
Patno forma patnoci moe by wybrana z listy patnoci zdefiniowanych w konfiguracji. Proponowana jest
forma patnoci przypisana kontrahentowi na jego karcie (dla Detalu jest to domylnie gotwka).
Termin proponowany jest termin obliczany na podstawie terminu zdefiniowanego dla danej patnoci. Jeli
Paragon wystawiany jest dla innego kontrahenta ni !NIEOKRELONY! i na jego karcie zaznaczono inny termin
patnoci na Paragonie zostan uwzgldnione dane z kart, czyli indywidualny termin. Oczywicie moemy go zmieni.
Obok pola widoczna jest ilo dni dzielca dat sprzeday i termin patnoci
Uwaga: Pole
z terminem 0.
Termin
nie
jest
dostpne
jeli
wpisana
forma
patnoci
to
gotwka
Netto - czna warto netto transakcji (bez podatku VAT) wyliczana automatycznie, bez moliwoci zmiany rcznej.
Razem brutto warto brutto pozycji na Paragonie. Pole nie jest dostpne dla Uytkownika.
Zapacono kwota zapacona. Pole to wypeniane jest dopiero wtedy, gdy patno zostanie dokonana. Np. jeli
Paragon jest patny gotwk, pole Zapacono zostanie wypenione po zatwierdzeniu dokumentu, gdy odpowiedni
zapis o wpacie znajdzie si wrd zapisw kasowych.
Pozostaje rnica pomidzy wartoci brutto a kwot zapacon.
Drukuj fiskalnie to parametr udostpniony tylko jeli w Konfiguracji stanowiska/ Drukarki fiskalne wskazany jest
sterownik do urzdzenia fiskalnego.
jeli sterownik jest wskazany parametr jest aktywny i domylnie wczony (niezalenie od tego, czy
kontrahent wskazany na dokumencie jest osob fizyczn, czy podmiotem gospodarczym).
jeli sterownik nie jest wskazany (program nie wsppracuje z drukark fiskaln) parametr nie jest
dostpny
Paragon w buforze to parametr, ktry:
jeli jest wczony, paragon moe zosta zapisany do bufora. Na dokumencie w buforze mona dokonywa
wszelkich zmian. Mona go rwnie skasowa (uwaga: powstanie luka w numeracji, ktr zapeni mona
rcznie).
jeli jest wyczony zapis Paragonu jest trway. Nie mona na nim dokonywa adnych zmian (oprcz
Szczegowy opis zasad i konsekwencji umieszczania Paragonw w buforze znajduje si w rozdziale: Dokumenty
w buforze.
Uwaga: Paragon zawsze wystawiany jest w cenach brutto, w zwizku z czym nie ma
moliwoci wyboru algorytmu liczenia brutto/netto (jak w przypadku faktur).
3.7.2.2 Formularz PA zakadka Kontrahent

Zakadka Kontrahent podzielona jest na dwie czci. W pierwszej umieszczone s dane Nabywcy, w drugiej
Odbiorcy towaru/usugi.
Jeli na Paragonie nie zosta wprowadzony nabywca (domylny !NIEOKRELONY!) nie ma wprowadzonych adnych
danych kontrahenta.
Jeli na zakadce Oglne zosta wybrany inny kontrahent program proponuje t firm jako nabywc. Jako odbiorca
proponowany jest podmiot zgodnie z ustawieniami na karcie nabywcy. Jeli na formularzu kontrahenta (nabywcy)
pole odbiorca jest:
puste - program ustala tego samego nabywc i odbiorc,

pole jest wypenione jest to domylny odbiorca dla tego podmiotu.
Wywietlone dane s pobierane z karty ewidencyjnej kontrahenta. W razie koniecznoci, z poziomu tej zakadki
mona zmieni zarwno:
Nabywc - jeli zmienimy nabywc, zmieni si rwnie Odbiorca (zgodnie z ustawieniami na karcie nowo
wybranego nabywcy)
Odbiorc - zmiana Odbiorcy nie pociga za sob zmiany nabywcy.
W trakcie wystawiania Paragonu mona z poziomu tej zakadki zmieni zawarto danych o Nabywcy lub Odbiorcy.
Zmiana ta nie wpynie na informacje zapisane na ich kartach ewidencyjnych, ale zostanie zapamitana na
dokumencie.
Przycisk lupki widoczny obok pola Nabywca pozwala na wywietlenie karty ewidencyjnej kontrahenta nabywcy.
Dane s przeznaczone tylko do odczytu nie ma moliwoci wprowadzania zmian).
Str. 47
3.7.2.3 Formularz PA zakadka Patnoci

na dokument pozycji oraz dusze pole przeznaczone na dodatkowy opis Paragonu. Zawarto tego pola
przepisywana jest z Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry. Wprowadzony tutaj opis zostanie zapamitany wraz
z dokumentem i pojawia si na wydruku.
Termin czyli data realizacji wpaty. Termin dla kadej dodawanej patnoci jest wyliczany na podstawie daty
sprzeday i terminu zdefiniowanego dla wskazanej formy patnoci.
Waluta waluta, w jakiej rozliczane bd patnoci do Paragonu. Waluta rozliczenia pobierana jest ze zdarzenia
w Preliminarzu Patnoci i tam Uytkownik moe j zmieni.
Kwota warto patnoci
Kwota rozliczona wpata, ktra zostaa zrealizowana i dotyczy wskazanej patnoci. Wpisana w tym miejscu
warto rna od zera oznacza, e otrzymalimy ju wymienion tu kwot jako zapat za faktur.
List patnoci mona modyfikowa posugujc si standardowymi przyciskami:
- edycja pozycji, z moliwoci wprowadzania zmian.
Wszelkie zmiany na licie patnoci mona wprowadza tylko podczas wystawiania Paragonu i podczas edycji
Paragonw z bufora. Na dokumentach zatwierdzonych nie ma moliwoci wprowadzania tutaj zmian. Nie ma rwnie
moliwoci rozliczania Paragonu z poziomu tej zakadki. Wszelkie rozliczenia dokonywane s za porednictwem
rejestrw kasowych i bankowych kada wpata w nich zapisana bdzie automatycznie widoczna na Paragonie.
Uwaga: Przy dzieleniu patnoci na raty program przy kolejnej racie proponuje kwot, jak
jeszcze zostaa do rozliczenia. Jednak w bardziej skomplikowanych przypadkach nie jest w stanie
automatycznie przelicza kwot tak, aby suma rat zgadzaa si z wartoci Paragonu. Jeli kwoty te
warto rnicy.
Z poziomu zakadki Patnoci moliwe jest rwnie rozliczanie zaliczek wpaconych przez kontrahenta (opisane
w rozdziale Rozliczanie zaliczek od/ dla kontrahenta).
W dolnej czci okna widoczna jest tabela VAT. Wartoci netto, VAT i brutto wyliczane s na Paragonie wg algorytmu
od brutto.
3.7.2.4 Formularz PA zakadka Dokumenty

Wywietlana jest tu lista wszystkich dokumentw zwizanych z danym Paragonem. Lista ta skada si z czterech
kolumn:
Numer dokumentu skojarzonego z Paragonem
Typ dokumentu zwizanego z Paragonem. W szczeglnoci pole to moe przyjmowa warto:
FA faktura, ktra powstaa z Paragonu

KOR korekta ilociowa Paragonu
VAT Paragon zaksigowany do rejestru sprzeday VAT
DEK dekret ksigowy, ktry powsta w wyniku zaksigowania Paragonu
Data dokumentu zwizanego z Paragonem

Razem netto warto netto dokumentu skojarzonego z Paragonem
si na dokumencie typu VAT umoliwi podejrzenie odpowiedniego zapisu w rejestrze sprzeday.
Str. 48
3.7.2.5 Pozycje dokumentu

Na zakadce Oglne w dolnej czci formularza znajduje si lista towarw/usug wprowadzonych na Paragon.
Lista obsugiwana jest przez standardowe przyciski:
- <INSERT> - dodanie nowej pozycji na Paragon.
- <CTRL>+<ENTER> - edycja szczegw o pozycji. Standardowo na licie widoczne s podstawowe dane:
kod towaru lub usugi, ilo, jednostka miary, rabat, cena i warto. Wcinicie lupki otwiera okno z dodatkowym
informacjami o sprzedawanym towarze lub usudze. Przycisk nie jest dostpny jeli lista towarw jest pusta.
- <DEL> - usunicie pozycji.
- wprowadzanie danych za pomoc kolektora. Funkcja jest opisana w odrbnym rozdziale.
Podczas wpisywania towaru na Paragon naley poda nastpujce informacje:
i Nazwa na dokumentach.
Ilo wprowadzenie i potwierdzenie przeniesie kursor w pole ilo. Proponowana jest sprzeda 1 jednostki towaru.
Ilo mona zmieni wpisujc j z klawiatury lub wprowadzajc za pomoc strzaek znajdujcych si po prawej
stronie pola.
Jednostka miary program standardowo proponuje jednostk podstawow. Jeli sprzeda ma si odbywa
w jednostkach pomocniczych wystarczy nacisn myszk strzak obok pola J.m. (lub strzak w d z klawiatury)
i wskaza na jednostk pomocnicz. Akceptacja zmiany automatycznie przeliczy cen dla jednostki pomocniczej.
Rabat podawany w % rabat od pozycji. Zasady udzielania rabatw opisane s w rozdziale Udzielanie rabatw.
Cena podana cena jest zawsze cen brutto. Wyliczona jest w zalenoci od wskazanej jednostki miary (w cenniku
pokazane s ceny dla jednostek podstawowych - zmiana na jednostk pomocnicz automatycznie przeliczy cen).
Warto warto brutto pozycji
Uwaga: Istnieje moliwo zablokowania dla poszczeglnych operatorw moliwoci zmiany

ceny lub udzielenia dodatkowego rabatu na Paragonie ( Konfiguracja programu/ Uytkowe/
Operatorzy : formularz operatora, zakadka Parametry ).
Wprowadzon pozycj akceptujemy klawiszem <ENTER>. Jej powtrna edycja w celu wprowadzenia zmian to
rwnie nacinicie klawisza <ENTER>. Pomidzy polami pozycji przemieszczamy si posugujc si klawiszem
<TAB>. Program nie pozwoli zapisa pozycji jeli nie bdzie wypeniona informacja o iloci lub cenie.
3.7.2.6 Pozycja Paragonu informacje szczegowe

Nacinicie przycisku z lupk wywietli okno ze szczegami na temat towaru lub usugi wprowadzonego na
dokument. Okno skada si z zakadek: Oglne, Szczegy i Atrybuty.
Zakadka Oglne
Lp. numer kolejny pozycji na Paragonie
Opis dodatkowy opis pozycji.
Opis ten moe by kopiowany z karty ewidencyjnej towaru/usugi jeli na karcie ewidencyjnej (zakadka Dodatkowe)
zaznaczony jest parametr Kopiuj uwagi na faktur.
Jeli dodatkowo na karcie ewidencyjnej zaznaczony jest parametr Pozwl na edycj opisu na fakturze operator
wystawiajcy dokument moe dokonywa w opisie zmian. Zmiany te zostan zapamitane wraz z Paragonem, ale nie
maj wpywu na tre pola Uwagi na karcie towaru/usugi.
Str. 49
Kategoria jest pobierana z karty ewidencyjnej towaru/usugi (kategoria sprzeday), ale na uytek biecego
dokumentu mona j zmieni.
Istnieje rwnie moliwo zmiany kategorii na ju zatwierdzonym, ale jeszcze nie zaksigowanym dokumencie.
Uprawnienia dla operatora s ustawiane na jego formularzu (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy) na
zakadce Parametry.
PKWiU numer PKWiU obowizkowy gdy stawka VAT jest rna od 22%. Pobierany jest z karty towaru (mona go
zmieni na uytek biecego dokumentu).
Stawka VAT jest kopiowana z karty ewidencyjnej, ale na uytek biecego dokumentu mona j zmieni
Ilo ilo sprzedawanego towaru. Ilo wywietlana jest taka, jak ustalona podczas podstawowej edycji pozycji.
Podobnie znajdujca si obok jednostka miary wywietlana jest ta, ktra zostaa ustalona podczas podstawowej
edycji pozycji (standardowo program proponuje jednostk podstawow. Zarwno ilo jak i jednostk miary mona
dowolnie zmienia.
Cena pocztkowa cena za jednostk podstawow towaru. Wywietlona zostanie cena z tej grupy cenowej, ktr
wprowadzilimy w czasie podstawowej edycji pozycji. Grup cenow mona zmieni naciskajc przycisk Cena
pocztkowa i dokonujc wyboru z wywietlonej listy.
Rabat rabat % ustalony dla pozycji. Mona go zmieni.
Cena brutto cena za jednostk, w ktrej dokonana zostanie sprzeda. Jeli jest to jednostka pomocnicza cena
jest odpowiednio przeliczona.
Cena netto wywietlana jest tylko informacyjnie (dokument wyliczany jest na podstawie cen brutto). Uytkownik
ma moliwo jej zmiany (na tej podstawie zostanie wyliczona cena brutto).
Warto brutto warto pozycji (ilo x cena brutto).
Zakadka Szczegy
Warto netto warto netto pozycji (liczona algorytmem od brutto)
Kwota VAT warto podatku VAT wyliczonego dla pozycji (liczona od wartoci brutto)
Koszt zakupu koszt zakupu lub koszt usugi. Na karcie ewidencyjnej towaru/usugi mona wprowadzi
procentowy lub kwotowy koszt przypadajcy na jedn jednostk miary. W opisywanym polu wywietlany jest czny
koszt zwizany z pozycj. Koszt jest wyliczany na podstawie informacji z zakadki Dodatkowe na karcie towaru/
usugi. Jednak do czasu zatwierdzenia dokumentu Uytkownik moe go zmieni.
Jednostka miary jednostka miary, w ktrej dokonano sprzeday. Jeli jest to jednostka pomocnicza - wywietlany
jest rwnie przelicznik na jednostk podstawow.
Opis - o tym czy pole to jest wypenione, czy nie decyduje zmienna za zakadce Dodatkowe formularza
towaru/usugi. Pole to zawiera dodatkowe informacje wpisane na formularzu.
3.7.3
Wystawiamy Paragon
Po pojawieniu si okna edycyjnego Paragonu kursor ustawia si od razu w czci okna zwizanej z dodawaniem
towarw.
W grnej czci formularza Paragonu proponowany jest zestaw danych, ktre s wystarczajce dla standardowej
pracy funkcji (sprzeda bez okrelonego kontrahenta patna gotwk w chwili sprzeday):
jako schemat numeracji proponowany jest schemat zdefiniowany jako domylny.

jako data wystawienia i sprzeday proponowana jest data bieca.
jako kontrahent proponowany jest !NIEOKRELONY! kontrahent domylny dla Paragonw.
forma patnoci na Paragonie proponowana jest gotwka z zerowym terminem patnoci.
Jeli dane s zgodne z rzeczywistoci naley tylko wpisa towary i mona zatwierdzi dokument.
W chwili zatwierdzania Paragonu automatycznie generowany jest zapis kasowy.
Operator moe jednak wycofa si do gry okna i zmieni definicj numeracji, kontrahenta, dat, form patnoci itp.
Uwaga: W programie moliwe jest wykorzystanie form patnoci innych ni gotwka .
Patnoci odroczone mog wystpi zawsze w przypadku wybrania konkretnego kontrahenta.
W przypadku kontrahenta !NIEOKRELONEGO! program pozwoli na wystawienie dokumentu lub
zablokuje tak moliwo w zalenoci od ustawienia parametru w Konfiguracji firmy/ Handel/
Parametry .
Sposb dopisywania pozycji na Paragonie jest identyczny jak w przypadku Faktur Sprzeday. Zosta on opisany
w rozdziale Wystawiamy faktur myszk oraz Wystawiamy faktur z klawiatury.
Str. 50
3.7.4
Zwroty do Paragonw
W przypadku Paragonw moliwa jest jedynie korekta iloci sprzedanego towaru (zwrotu towaru).
Aby wystawi korekt do Paragonu naley:
ustawi kursor na Paragonie podstawowym, a nastpnie nacisn przycisk
inny sposb otwarcia formularza zwrotu to wcinicie prawego klawisza myszy i wybr funkcji Korekta
iloci z menu kontekstowego. To samo menu kontekstowe mona wywoa z klawiatury kombinacj
klawiszy <SHIFT> i <F10>.
Jeli korekta jest moliwa do wystawienia, na ekranie pojawi si formularz Faktury Korygujcej. W nagwku
dokumentu mona zmieni schemat numeracji (przycisk Dokument) proponowany jest domylny schemat i seria
ustalone dla Paragonw w Konfiguracji firmy/ Handel/ Dokumenty sprzeday. Edytowalne s rwnie data
wystawienia i sprzeday oraz forma i termin patnoci.
Uwaga: W przypadku zwrotu towaru konieczne jest wpisanie danych kontrahenta.

Pozycje na korekcie przepisane s z dokumentu rdowego, przy czym jeli jest to pierwsza korekta ilociowa
proponowana jest do zwrotu cao faktury. Modyfikacja pozycji czyli ustalenie tych elementw faktury, ktre
podlegaj zwrotowi i ich iloci moe polega na:
skasowaniu pozycji, ktrych zwrot nie dotyczy. Kasowanie mona wykona ustawiajc kursor na
wybranej pozycji i wciskajc przycisk z koszem
, wybierajc funkcj kasuj z kontekstowego menu lub
z klawiatury, wciskajc klawisz <DEL>. Przed skasowaniem program poprosi o potwierdzenie usunicia
pozycji.
(!) zmianie zwracanej iloci. Pierwsza propozycja programu to zwrot penej iloci sprzedanego
(zakupionego) wczeniej towaru. Aby zwracan ilo zmieni naley wywietli szczegy o pozycji: przycisk
lub dwukrotne kliknicie lewym klawiszem myszki w pozycj. Kursor ustawi si w polu Ilo.
z lupk
Wprowadzamy zwracan ilo.
Uwaga: Naley pamita, e zwracana ilo jest liczb poprzedzon znakiem minus (-).
zmianie opisu i PKWiU. Jedyne pola, ktrych modyfikacji mona dokona edytujc dane o pozycji
korekty to numer PKWiU oraz opis (ten ostatni tylko w przypadku, gdy na karcie ewidencyjnej towaru
parametr Pozwl na edycj opisu na fakturze jest aktywny.
Jeli do jednego dokumentu wykonujemy kilka korekt ilociowych, program przy kadej korekcie sprawdza, jaka ilo
towaru pozostaa jeszcze do zwrotu.
Zasady wystawiania Paragonw zwrotnych:
1.
Nie jest moliwe wystawienie korekty do Paragonu przeksztaconego do faktury. Naley wtedy korygowa
skojarzon z nim faktur.
2.
Nie jest moliwe rwnie zrobienie zwrotu do Paragonu anulowanego.
3.
Paragon zwrotny nie moe zosta przeksztacony do faktury.
3.7.5
Przeksztacenie Paragonu do Faktury Sprzeday
Aby przeksztaci Paragon do faktury naley zaznaczy go kursorem na licie Paragonw i wcisn przycisk
z menu kontekstowego (prawy klawisz myszy) wybra funkcj Przeksztacenie do faktury.
lub
Podczas przeksztacania Paragonu otwierany jest formularz nowej faktury. W nagwku formularza znajduje si
informacja, z jakim Paragonem jest ona skojarzona.
Zakadka Oglne
Dokument i Numer proponowany jest domylny schemat numeracji dla faktur przeksztaconych do Paragonw
(Konfiguracja firmy/ Handel/ Dokumenty sprzeday). Jako numer wpisany jest AUTO numer kolejny faktury
zostanie nadany dopiero po jej zapisaniu.
Kontrahent przepisywany jest kontrahent z Paragonu. Jeli na Paragonie kontrahent nie by okrelony (domylny
!NIEOKRELONY!) mona wybra go z listy dostpnej po wciniciu przycisku Kontrahent.
Str. 51
Kategoria przepisywana jest kategoria z Paragonu. Jeli kategoria na Paragonie nie bya okrelona
proponowana jest kategoria przypisana na karcie wybranego kontrahenta. Kategorie mona rwnie wybra z listy
dostpnej po wciniciu przycisku Kategoria.
Data wystawienia data wystawienia faktury. Proponowana jest data bieca.
Data sprzeday data sprzeday przepisana z Paragonu. Pole nie jest edytowalne.
Faktura liczona od zawsze wpisywane jest brutto, zgodnie z algorytmem na Paragonie.
Informacje o udzielonym rabacie, formie i terminie patnoci oraz wartociach netto, brutto i VAT przepisywane s
z Paragonu i nie ma moliwoci ich zmiany.
Rwnie lista pozycji przepisywana jest z Paragonu i nie ma moliwoci jej edycji. Przyciski Dodaj i Usu nie s
dostpne, natomiast przycisk lupki umoliwia jedynie podgld pozycji (bez moliwoci zmiany).
Zakadka Kontrahent
Podobnie jak w przypadku standardowego wystawiania faktur z poziomu zakadki moliwy jest podgld i edycja
danych kontrahenta (Odbiorcy i nabywcy).
Zakadka Patnoci
Poniewa patnoci zwizane s z Paragonem na zakadce Patnoci wywietlane s informacje o patnociach
pobierane z Paragonu, nie ma jednak moliwoci ich edycji.
Jeli faktura jest skojarzona z Paragonem na zakadce Patnoci pojawia si przycisk
podgldnicie skojarzonego Paragonu.
umoliwiajcy
Na wydruku faktury pojawi si informacja, z jakim Paragonem jest skojarzona.

Zasady przeksztacania Paragonu do Faktury Sprzeday:
4.
Przeksztacenie do faktury jest moliwe jedynie w stosunku jeden Paragon do jednej faktury.
5.
Nie mog zosta przeksztacone do faktury Paragony w buforze oraz anulowane.
6.
Nie mog zosta przeksztacone do faktury Paragony, do ktrych istniej zwroty (naley najpierw np. anulowa
zwrot i dopiero wtedy przeksztaci Paragon do faktury).
7.
Nie mog zosta przeksztacone do faktury Paragony zaksigowane lub przeniesione do rejestru VAT (naley je
wczeniej usun z rejestrw VAT i dopiero wtedy mona przeksztaci do faktury).
8.
W chwili zatwierdzenia faktury, Paragon na licie Paragonw zyskuje status Przeksztaconego do faktury.
W nagwku Paragonu jest widoczna informacja o numerze powstaej faktury.
9.
Paragon moe zosta przeksztacony do faktury tylko raz. Nie ma moliwoci czciowego przeksztacenia
Paragonu.
10. Faktura skojarzona z Paragonem moe zosta zapisana do bufora. Jeli PA zosta zafiskalizowany na fakturze
znacznik nie jest dostpny (aby powtrnie nie dokona fiskalizacji sprzeday).
11. Jeli Paragon zosta ju zafiskalizowany faktura rwnie ma status fiskalnej.
12. Jeli dopiero po przeksztaceniu faktura zostanie zaksigowana/ zafiskalizowana - Paragon automatycznie
otrzymuje status zaksigowanego/ fiskalnego.
13. Jeli Paragon zosta przeksztacony do faktury nie ma moliwoci jego ksigowania/ fiskalizowania.
Ksigowanie/ fiskalizowanie powinno dotyczy wtedy skojarzonej z nim faktury.
14. Jeli Paragon zosta przeksztacony do faktury nie moe zosta anulowany. Anulowana moe zosta skojarzona
z nim faktura wtedy Paragon rwnie otrzymuje status anulowanego.
15. Podczas wykonywania testw integralnoci dla faktur skojarzonych z Paragonem sprawdzane s patnoci
z przeksztaconego Paragonu.
3.7.6
Ksigowanie Paragonw w rejestrach VAT
Ksigowanie Paragonw do rejestru VAT moliwe jest z poziomu zakadek: Wg numeru i Za okres po wciniciu
przycisku
lub wybraniu z menu kontekstowego funkcji Ksigowanie do rejestru VAT. Ksigowanie jest
rwnie wykonywane po wciniciu klawisza <F7> na licie, gdzie zaznaczone s Paragony.
Ksigowane s wszystkie Paragony zaznaczone na licie. Zaznaczone Paragony s ksigowane do rejestru jednym
zbiorczym zapisem. Warto zapisu w rejestrze wyliczana jest na podstawie wartoci poszczeglnych Paragonw.
Str. 52

Uwaga: Przypominamy, e sposoby zaznaczania elementw na licie opisane s
w podrczniku do konfiguracji (rozdzia Zaznaczanie pozycji na licie ) Jednym ze sposobw jest
zaznaczenie przy pomocy lewego przycisku myszki zaznaczenie pojedynczego Paragonu,
<CTRL>+ lewy przycisk myszki zaznaczenie kolejnego Paragonu, <SHIFT> + lewy przycisk
myszki zaznaczenie wszystkich Paragonw na licie od pierwszego zaznaczonego do aktualnie
podwietlonego kursorem.
Na zapisie w rejestrze VAT lista Paragonw zaksigowanych tym zapisem jest widoczna na zakadce Dokumenty.
Zapis w rejestrze VAT automatycznie otrzymuje status Sprzeda detaliczna. Status Transakcja fiskalna jest nadawany
w zalenoci od tego czy ksigowane byy Paragony fiskalne czy niefiskalne (nie ma moliwoci ksigowania
fiskalnych i niefiskalnych cznie)
Zasady ksigowania Paragonw:
1.
Nie mog zosta zaksigowane Paragony w buforze s pomijane podczas ksigowania
2.
Nie mog zosta zaksigowane Paragony anulowane s pomijane podczas ksigowania
3.
Paragon moe zosta zaksigowany tylko raz jeli zosta on przeksztacony do faktury, to po jej
zaksigowaniu rwnie otrzymuje status zaksigowanego.
4.
Nie mog zosta zaksigowane razem Paragony i zwroty do Paragonw.
5.
Nie mog zosta zaksigowane razem Paragony fiskalne i niefiskalne.
6.
Nie mog zosta zaksigowane Paragony przeksztacone do faktury ksigowa naley skojarzon faktur.
Paragony, podobnie jak inne dokumenty w systemie s ksigowane z podziaem na kategorie. Mechanizm
ksigowania wg kategorii zosta opisany w czci Informacje dodatkowe: Wsppraca z moduami ksigowymi.
3.8 atwa sprzeda

Funkcja ta pozwala na optymalizacj procesu sprzeday. Wystawianie dokumentu sprzeda (Faktury/ Paragonu),
zostao sprowadzone do trzech krokw: wyboru towaru, okrelenia rodzaju dokumentu sprzeday oraz okrelenia
kontrahenta. Funkcja moe by wykorzystywana w firmach, gdzie sprzeda rozpoczyna si od wybrania towarw,
a dopiero potem nastpuje okrelenie kontrahenta i warunkw sprzeday.
Na oknie atwej sprzeday, podobnie jaj na innych oknach, istnieje moliwo definiowania zestawu wywietlanych
kolumn. Zasady zostay opisane w czci powiconej licie Faktur Sprzeday.
3.8.1
Krok 1 - towary
Pierwszy krok polega na wyborze towarw oraz okreleniu sprzedawanej iloci.

Lista zasobw magazynowych
Wybr towarw opiera si na Licie zasobw magazynowych, ktra jest wygldem zbliona do Cennika.
W oknie moemy ustali:
Typ typ sprzedawanych aktualnie pozycji. W przypadku samodzielnie dziaajcego moduu Faktury mog to by
jedynie usugi proste.
Grupa na licie wywietlane mog by wszystkie towary (pole puste) lub tylko z jednej grupy asortymentowej.
Drzewo grup jest dostpne po wciniciu przycisku.
Data data, na jak wyliczana jest ilo dostpna towaru (istotne przy pracy z moduem Handel).
Zerowe zaznaczenie opcji spowoduje, e na licie wywietlane s pozycje o stanie biecym 0. W przypadku pracy
z moduem Faktury wszystkie pozycje maj zawsze stan zerowy.
Niezerowe zaznaczenie opcji spowoduje, e na licie wywietlane s pozycje o stanie rnym od 0.
Str. 53
Rys. atwa sprzeda
Dodatkowo w oknie znajduj si przyciski:
Zmie przycisk dziaa na dwa sposoby:
jeli towar jest zaznaczony do sprzeday edytuje pole Ilo

jeli towar nie jest zaznaczony do sprzeday wywietlany jest formularz pozycji (karta magazynowa).
Zamknij zamyka okno

Generowanie dokumentu tworzenie dokumentu sprzeday (krok 2)
Wybr pozycji
Wyboru pozycji dokonujemy poprzez zaznaczenie towarw/ usug. Klawiszem <SPACJA>
klawiszem myszki w dan pozycj.
lub klikajc lewym
Po zaznaczeniu towaru naley wpisa sprzedawan ilo. Wpisujemy j w kolumnie Ilo. Domylnie kolumna ta
przyjmuje warto zero (0). Pole to podlega edycji po dwukrotnym klikniciu lewym przyciskiem myszy lub po
wciniciu klawisza <ENTER>.
Po zaznaczeniu wszystkich potrzebnych pozycji i okreleniu ich iloci moemy przej do kroku nr 2.
3.8.2
Krok 2 - dokument
Krok 2 to utworzenie na podstawie listy zaznaczonych towarw dokumentu sprzeday: Faktury Sprzeday, Paragonu
lub Faktury Pro Forma. Suy do tego przycisk
Generuj dokument. Standardowo po jego wciniciu tworzona
jest Faktura Sprzeday. Po wciniciu widocznego obok przycisku strzaki

dokumentu: Paragonu oraz Faktury Pro Forma.
moliwy jest rwnie wybr innego typu
Rys. atwa sprzeda - generowanie dokumentu
Str. 54
Po wyborze typu dokumentu wywietla si okno z list wszystkich zaznaczonych towarw/usug, ich iloci
i wartoci sprzeday. Warto wyliczana jest na podstawie ceny zdefiniowanej jako domylna na karcie towaru/
usugi. Okno to ma dwa przyciski:
Potwierd generowanie dokumentu tworzony jest dokument sprzeday zawierajcy wywietlone pozycje.
Anuluj generowanie dokumentu - powoduje powrt na list zasobw magazynowych np. w celu wskazania
dodatkowych pozycji czy poprawienia ich iloci.
3.8.3
Krok 3 - kontrahent
Trzeci krok sprowadza si do okrelenia kontrahenta i ustalenia ostatecznych warunkw sprzeday.

Po zatwierdzeniu listy towarw wywietlany jest formularz wybranego typu dokumentu z wpisanymi ju pozycjami.
Naley jeszcze w nagwku ustali kontrahenta (zwaszcza w przypadku Faktury Sprzeday). Zasady obsugi s
opisane w rozdziaach powiconych Fakturom Sprzeday i Paragonom.
3.9 Faktury Pro Forma

3.9.1
Lista Faktur Pro Forma
Lista Faktur Pro Forma jest dostpna w menu Faktury/ Faktury Pro Forma.
Otwarta zostaje lista wszystkich wystawionych wczeniej dokumentw Pro Forma.
Kada pozycja listy zawiera:
Numer dokumentu numer faktury nadany zgodnie ze stosowanymi schematami numeracji
Status pole to okrela stan danego dokumentu. Pole moe przyjmowa nastpujce wartoci:
puste pole statusu oznacza, e z t faktur nie jest zwizany aden inny dokument.
FA informuje o powizaniu Faktury Pro Forma z Faktur Sprzeday
Dat wystawienia data wystawienia faktury

Magazyn w przypadku samodzielnie dziaajcego moduu Faktury jest to zawsze magazyn domylny.
Kwot netto warto netto faktury
Kwot brutto warto brutto faktury
Na licie Faktur PF, podobnie jak na innych listach, mona zdefiniowa zestaw kolumn, jakie maj by wywietlane.
Mechanizm zosta opisany w czci powieconej licie Faktur Sprzeday.
Lista obsugiwana jest przez standardowe przyciski. Oprcz standardowych przyciskw w oknie znajduj si:
- umoliwia przeksztacenie Faktury Pro Forma do Faktury Sprzeday. W Konfiguracji firmy/ Handel/
Dokumenty mona ustali domylny schemat dla dokumentw FA tworzonych na podstawie Faktur Pro Forma.
Uwaga: Naley pamita, e w przypadku Faktur Pro Forma nie ma moliwoci wystawienia
dokumentu korygujcego. Zatwierdzony dokument mona jedynie anulowa. Anulowanie jest
dostpne w menu kontekstowym pod prawym przyciskiem myszy.

na zakadki: Oglne, Kontrahent i Dokumenty.
Uwaga: Faktura Pro Forma nie wsppracuje z moduem Kasa/Bank (nie powoduje powstania
zapisu kasowego w raporcie ani patnoci w Preliminarzu Patnoci ). W zwizku z tym na
formularzu nie pojawia si zakadka Patnoci .
3.9.2
Formularz Faktury PF: zakadka Oglne
Zawiera podstawowe informacje nt. dokumentu. Formularz jest zbliony do Faktury Sprzeday z maymi wyjtkami:
Str. 55
Dokument i Numer faktury PF maj prowadzon odrbn numeracj. Schematy numeracji dla faktur PF mona
definiowa w Konfiguracji firmy/ Dokumenty/ Handel/ Faktury Pro Forma. Zasady definiowania numeracji s
identyczne jak w przypadku innych dokumentw. Schemat domylny okrelany jest w Konfiguracji programu/
Handel/ Dokumenty w pozycji PF: faktura pro-forma. W programie predefiniowany jest schemat o symbolu FPF.
Faktura Pro Forma nie zawiera informacji o patnociach, w zwizku z czym ukryte s pola zwizane z kwot
zapacon i pozostajc jeszcze do zapaty. Pola dotyczce formy i terminu patnoci maj charakter informacyjny
(Faktura PF nie powoduje powstania zdarzenia w Preliminarzu Patnoci).
W polu Razem widoczna jest kwota brutto Faktury Pro Forma.
Uwaga: Z poziomu menu wydrukw dostpnych na formularzu Faktury Pro Forma dostpny
jest wydruk Oferta handlowa. Wygld dokumentu jest oparty na wydruku Faktury Pro Forma . Na
wydruku dokumentu oprcz nazwy i danych adresowych firmy drukowane s dodatkowo
informacje zwizane z KRS: oznaczenie sdu rejestrowego, w ktrym przechowywana jest
dokumentacja spki, numer rejestru, pod ktrym spka jest zarejestrowana oraz wysoko
kapitau zakadowego i kapitau wpaconego (w zalenoci od rodzaju spki). Dane pobierane s
z Piecztki firmy( Konfiguracja firmy/ Dane firmy/ Piecztka ).
3.9.3
Formularz Faktury PF - zakadka Kontrahent
Zawiera szczegowe dane Nabywcy i Odbiorcy. Dane pobierane s z karty kontrahenta. Znajdujcy si obok przycisk
umoliwia wywietlenie karty ewidencyjnej kontrahenta - nabywcy. Wywietlony formularz jest otwarty tylko
do odczytu (bez moliwoci wprowadzania zmian).
Dane kontrahenta podlegaj edycji. Wprowadzone zmiany bd przenoszone na dokumenty powstajce w wyniku
konwersji FPF. Naley jednak pamita, e zmiana danych z poziomu zakadki Kontrahent zostanie zapamitana na
wystawianym dokumencie, jednak nie spowoduje zmiany informacji zapisanych na karcie kontrahenta.
3.9.4
Formularz Faktury PF - zakadka Dodatkowe
Na zakadce znajduje si pole zmiany waluty oraz tabela VAT, zawierajca warto netto, VAT oraz brutto
wystawianej Faktury Pro Forma. Tabela VAT jest wyliczana na bieco w trakcie dopisywania kolejnych pozycji i nie
podlega edycji.
W dolnej czci zakadki umieszczono pole opisu dokumentu oraz akronimy operatorw: tworzcego i ostatnio
modyfikujcego dokument.
3.9.5
Formularz Faktury PF - zakadka Dokumenty
Na zakadce znajduje si tabela zawierajca list dokumentw skojarzonych. Faktura Pro Forma moe by
przeksztacona do Faktury Sprzeday. Kolumna Typ przyjmuje wtedy warto FA.
3.9.6
Formularz Faktury PF zakadka Atrybuty
Na zakadce widoczna jest tabela z kodami i wartociami atrybutw przypisanych do dokumentu.
3.9.7
Formularz Faktury PF dopisywanie pozycji
Proces wprowadzania pozycji na Faktur Pro Forma jest taki sam jak w przypadku wystawiania innych dokumentw
sprzeday.
Formularz pozycji wpisanej na Faktur Pro Forma jest zbliony do formularza pozycji na Fakturze Sprzeday.
Uwaga: Istnieje moliwo zablokowania dla operatora moliwoci zmiany ceny i udzielenia
dodatkowych rabatw na Fakturach Pro Forma ( Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy
formularz operatora, zakadka Parametry )
3.9.8
Zamykanie FPF
Istnieje moliwo zamykania dokumentw FPF. Zamykanie FPF jest dostpne z menu kontekstowego: Zamknij.
Dokumenty takie bd posiaday Status Zamknito. Dokumentw zamknitych nie mona ju rozlicza (wystawia
do nich FA).
Istnieje rwnie moliwo zamknicia FPF jeeli nie wszystkie zaliczki zostay rozliczone. W takim przypadku zaliczki
nie mog by ju rozliczane na Fakturach. Mona natomiast je korygowa do wysokoci nierozliczonych czci.
Zamkniecie FPF nie jest moliwe, jeli do FPF istniej jakiekolwiek dokumenty w buforze.
Str. 56
3.10 Faktury Zaliczkowe

Ustawa o VAT zobowizuje podatnikw do naliczania i odprowadzenia VAT-u nalenego w sytuacji, w ktrej podatnik
pobra od klienta cz lub cao nalenoci jeszcze przed wydaniem towaru lub wykonaniem usugi, zanim zostaa
wystawiona faktura VAT. VAT naley rozlicza po wpaceniu kadej kwoty dotyczcej zamwienia.
W systemie Comarch OPT!MA:
odpowiednikiem skadanego zamwienia/ umowy jest Faktura Pro Forma.
w przypadku zwrotu zaliczki mona wystawi Faktur Korygujc (korekta wartoci).
Na Fakturze do FPF istnieje moliwo, na zakadce Patnoci wskazania, ktre zaliczki i w jakiej kwocie
maj zosta rozliczone.
do Faktury Pro Forma mona wystawia Faktury Zaliczkowe (s widoczne na licie Faktur Sprzeday).
Do jednej Faktury Pro Forma mona wystawi kilka Faktur Zaliczkowych program kontroluje, by kwota
wpacanych zaliczek nie przekroczya wartoci Faktury Pro Forma.
Na Fakturze Sprzeday wystawionej do FPF domylnie rozliczaj si wszystkie zaliczki wystawione do tej
FPF. Warto kocowa Faktury jest pomniejszana o kwot wpaconych zaliczek. Jeli na FA usuwane s
pozycje lub zmieniane iloci naley rwnie zmniejszy warto zaliczek do rozliczenia, w przeciwnym
przypadku Faktura moe mie warto ujemn.
Faktury Zaliczkowe mona tworzy nawet, jeli zostaa wygenerowana Faktura Sprzeday na cao FPF.
Faktura Zaliczkowa moe by wystawiona do jednej Faktury Pro Forma.
3.10.1
Faktura Zaliczkowa
Zaliczki s wpacane do konkretnej umowy/ zamwienia, ktra w systemie Comarch OPT!MA powinna by
zarejestrowana w postaci Faktury Pro Forma. Dlatego warunkiem utworzenia Faktury Zaliczkowej jest wczeniejsze
wystawienie odpowiedniej Faktury Pro Forma.
Funkcja wystawiania Faktur Zaliczkowych jest dostpna na licie Faktur Pro Forma. Aby wystawi Faktur Zaliczkow
naley ustawi na licie kursor na Fakturze Pro Forma, ktrej dotyczy zaliczka, a nastpnie wybra z menu
wywietlanego przy pomocy strzaki widocznej obok przycisku
opcj Faktura Zaliczkowa.
Uwaga: Utworzenie Faktury Zaliczkowej jest moliwe rwnie

Dedykowanej na zakadce Pro Forma w menu kontekstowym.
z poziomu
Sprzeday
Formularz Faktury Zaliczkowej:

Dokument schemat numeracji jest pobierany zgodnie z ustawieniami w Konfiguracji firmy/ Handel/ Dokumenty:
Faktura zaliczkowa. W systemie jest zdefiniowany domylny schemat numeracji FAZL. Nowy schemat numeracji
mona utworzy w Konfiguracji firmy/ Definicje dokumentw/ Faktura sprzeday zgodnie z obowizujcymi
w systemie zasadami.
Kontrahent dane kontrahenta s zgodne z danymi podanymi na Fakturze Pro Forma. Uytkownik nie ma
moliwoci ich zmiany.
Data wystawienia proponowana jest data bieca.
Dokument liczony od zaliczka dotyczy zawsze wartoci brutto zamwienia/ umowy. Dlatego ustawiany jest
zawsze algorytm liczenia od brutto i Uytkownik nie ma moliwoci jego zmiany.
Na Fakturze Zaliczkowej widoczne s wszystkie pozycje, jakie zostay wpisane na Fakturze Pro Forma. Uytkownik nie
ma moliwoci dopisania nowych pozycji. Na licie pozycji widoczne s:
i Nazwa na dokumentach.
Stawka VAT procentowa stawka VAT dla towaru/ usugi
Zaliczka maksymalna maksymalna kwota zaliczki, jaka moe by wpacona dla danej pozycji. Jest ona wyliczana
jako warto brutto poszczeglnych pozycji. W przypadku, gdy wczeniej byy ju wpacane zaliczki na dany towar/
usug (w ramach tej Faktury Pro Forma), maksymalna kwota zaliczki zostanie odpowiednio pomniejszona. W ten
sposb program kontroluje, by kwota wpaconych zaliczek nie bya wiksza ni warto Faktury Pro Forma.
Kolumna Zaliczka maksymalna jest widoczna na dokumencie tylko podczas jego wystawiania. Po zaakceptowaniu
i ponownym podgldzie kolumna nie jest ju widoczna.
Zaliczka w polu Uytkownik ma moliwo wpisania kwoty wpacanej zaliczki dla danej pozycji. Wpisana kwota nie
moe przekroczy kwoty widocznej w polu Zaliczka maksymalna.
Str. 57
Uwaga: Pozycje, do ktrych nie jest wpacana zaliczka (warto zaliczki 0) naley usun
z Faktury Zaliczkowej. W przypadku usunicia towaru/ usugi z Faktury Zaliczkowej pozycje nie s
renumerowane, dziki czemu zachowana jest zgodno LP dla pozycji na Fakturze Pro Forma
i Fakturze Zaliczkowej.
Jeli wpacana zaliczka nie dotyczy konkretnej pozycji z Faktury Pro Forma, a caoci zamwienia/ umowy
Uytkownik moe proporcjonalnie podzieli kwot zaliczki na wszystkie pozycje. Po wciniciu przycisku
wywietlane jest okno, gdzie naley poda kwot wpacanej zaliczki. Po zaakceptowaniu program podzieli podan
kwot na wszystkie pozycje widoczne na Fakturze Zaliczkowej.
Patnoci do Faktury Zaliczkowej.
W polu Patno Uytkownik moe wybra form patnoci dla Faktury Zaliczkowej. Zasady generowania patnoci
dla Faktur Zaliczkowych s podobne jak dla innych dokumentw, naley jednak pamita o kilku rnicach:
W tabeli zaliczek (zakadka Patnoci) widoczne s wszystkie nierozliczone dokumenty kasowe zwizane
z kontrahentem. Jedna w przypadku Faktur Zaliczkowych domylnie ustawione jest ich rozliczenie z faktur
(Uyj: TAK). Podczas zatwierdzania dokumentu program automatycznie rozliczy zaliczki w kolejnoci
chronologicznej. Jeli uytkownik nie chce rozlicza zaliczki powinien zmieni ustawienia w tabeli zaliczek
(Uyj: NIE).
W przypadku generowania zapisu kasowego na podstawie Faktury Zaliczkowej kwota wpacana w oknie
potwierdzenia wpaty gotwki nie jest udostpniona do edycji.
Dla Faktur Zaliczkowych nie ma moliwoci rozbicia patnoci na raty (tabela patnoci na zakadce
Patnoci nie jest udostpniona do edycji).
W przypadku Faktur Zaliczkowych nie ma moliwoci rozliczenia zaliczek pracownika.
Dokumenty na zakadce Dokumenty widoczny jest numer Faktury Pro Forma (typ PF), ktrej dotyczy Faktura
Zaliczkowa oraz numery Faktur Korygujcych dotyczcych zwrotu zaliczek (typ KOR).
Uwaga: Faktur Zaliczkow mona zapisa tylko na trwae (nie jest dostpny parametr
Bufor).
Zasady tworzenia Faktur Zaliczkowych do Faktury Pro Forma

1.
Faktura Pro Forma, do ktrej wystawiono Faktur Zaliczkow na licie widoczna jest ze statusem ZL.
2.
Utworzona Faktura Zaliczkowa jest widoczna na licie Faktur Sprzeday ze statusem ZL.
3.
Nie mona wystawi Faktury Zaliczkowej do Faktury Pro Forma, ktra jest w buforze lub anulowana.
4.
Jeli do Faktury Pro Forma zostaa wystawiona Faktura Zaliczkowa nie mona anulowa FPF. Naley najpierw
anulowa Faktur Zaliczkow.
5.
W przypadku anulowania Faktury Zaliczkowej rozpite zostaje powizanie z Faktur Pro Forma (Faktura Pro
Forma jest nadal aktywna).
6.
Faktury Zaliczkowej ani Faktury Pro Forma nie mona anulowa jeli zostaa ju utworzona Faktura Sprzeday.
Naley najpierw anulowa Faktur Sprzeday.
7.
Faktur zaliczkowe nie s uwzgldniane w analizach dotyczcych sprzeday (liczonych wg elementw

dokumentw). W raportach tego typu uwzgldniane s dopiero Faktury Sprzeday czciowe.
8.
W raportach liczonych wg dokumentw (np. RKZ, lista faktur) Faktury Zaliczkowe bd uwzgldniane.
W przypadku RKZ dla Faktur Zaliczkowych warto zakupu bdzie wynosia 0, za warto netto wpaconej
zaliczki bdzie widoczna jako mara. Natomiast na Fakturze Sprzeday czciowej mara zostanie pomniejszona
o warto netto wpaconych wczeniej zaliczek. W efekcie sumaryczna warto mary bdzie poprawna.
9.
Faktur Zaliczkowych nie mona wysya do systemu ECOD.
10. Faktur Zaliczkowych nie mona zapisa w pliku XML.

Wydruk Faktury Zaliczkowej.
Wydruk jest dostpny z poziomu formularza dokumentu. Na wydruku Faktury Zaliczkowej pojawiaj si:
kwota zaliczki brutto z podziaem na poszczeglne pozycje

zestawienie pozycji z Faktury Pro Forma
Str. 58
tabela z zestawieniem Faktur Zaliczkowych wpaconych poprzednio do danej Faktury Pro Forma zawiera
dat wystawienia, numer dokumentu i warto brutto zaliczki. W tabeli uwzgldniane s Faktury Zaliczkowe
wystawione z dat wczeniejsz lub taka sam jak bieca Faktura Zaliczkowa.
daty otrzymania zaliczek s zgodne z dat wprowadzenia odpowiedniego zapisu w module Kasa/Bank.
Na wydruku umieszczane s tylko dane nabywcy (bez odbiorcy).
3.10.2
Korekta Faktury Zaliczkowej
Aby udokumentowa zwrot zaliczki naley wystawi Faktur Korygujc do wystawionej wczeniej Faktury
Zaliczkowej. W tym celu naley na licie faktur ustawi kursor na pozycji odpowiadajcej Fakturze Zaliczkowej,
a nastpnie z menu wywietlanego pod przyciskiem strzaki
wybra opcj Korekta wartoci (ceny).
Uwaga: Korekt Faktury Zaliczkowej mona wykona tylko poprzez korekt wartociow.
W przypadku Faktur Zaliczkowych nie mona wykona korekty iloci ani VAT.
Dokument schemat numeracji jest pobierany zgodnie z ustawieniami w Konfiguracji firmy/ Handel/ Dokumenty:
Faktura zaliczkowa korekta. W systemie jest zdefiniowany domylny schemat numeracji FAZLK. Nowy schemat
numeracji mona utworzy w Konfiguracji firmy/ Definicje dokumentw/ Faktura Sprzeday zgodnie
z obowizujcymi w systemie zasadami.
Kontrahent dane kontrahenta s zgodne z danymi podanymi na Fakturze Zaliczkowej. Uytkownik nie ma
moliwoci ich zmiany.
Dokument liczony od zaliczka dotyczy zawsze wartoci brutto zamwienia/ umowy. Dlatego ustawiany jest
zawsze algorytm liczenia od brutto i Uytkownik nie ma moliwoci jego zmiany (rwnie w przypadku korekt).
Pozycje
Jako pozycje na Fakturze Korygujcej przepisywane s wszystkie towary/ usugi, ktrych dotyczya Faktura
Zaliczkowa. Uytkownik nie ma moliwoci dopisania nowych pozycji. Na licie pozycji widoczne s:
Stawka VAT procentowa stawka VAT dla towaru/ usugi

Zaliczka maksymalna maksymalna kwota zaliczki, jaka moe by zwrcona dla danej pozycji. W przypadku, gdy
wczeniej byy ju wystawiane korekty do Faktury Zaliczkowej, maksymalna kwota zaliczki moliwa do zwrotu
zostanie odpowiednio pomniejszona o wczeniejsze korekty. W ten sposb program kontroluje, by kwota zwracanych
zaliczek nie bya wiksza ni warto zaliczki wpaconej.
Kolumna Zaliczka maksymalna jest widoczna na dokumencie tylko podczas jego wystawiania. Po zaakceptowaniu
i ponownym podgldzie kolumna nie jest ju widoczna.
Zaliczka w polu Uytkownik ma moliwo wpisania kwoty zwracanej zaliczki dla danej pozycji. Wpisana kwota
(ze znakiem minus) nie moe przekroczy kwoty widocznej w polu Zaliczka maksymalna. Program proponuje
zwrot caoci zaliczki.
Patnoci do korekt Faktur Zaliczkowych s generowane na identycznych zasadach jak patnoci tworzone do Faktur
Zaliczkowych (opisane w rozdziale dotyczcym Faktur Zaliczkowych).
Zasady korygowania Faktur Zaliczkowych:
1.
W przypadku korekty do Faktury Zaliczkowej nie ma moliwoci automatycznego, proporcjonalnego podziau

kwoty zwracanej na poszczeglne pozycje (przycisk pioruna nie jest dostpny). Uytkownik powinien
samodzielnie uzupeni informacje o zwracanych kwotach dla poszczeglnych pozycji.
2.
Korekt do Faktury Zaliczkowej mona zapisa tylko na trwae (dokument nie moe by zapisany do bufora
parametr Bufor nie jest dostpny).
3.
Wydruk korekty do Faktury Zaliczkowej jest dostpny z poziomu formularza korekty i zawiera m.in.:
numer Faktury Zaliczkowej korygowanej,

warto wpaconej zaliczki (brutto) dotyczy tylko pozycji, ktre zostay skorygowane,
warto zwracanej zaliczki (brutto).
3.10.3
Str. 59
Czciowe fakturowanie
Utworzenie Faktury Sprzeday do Faktury Pro Forma jest moliwe z poziomu listy Faktur Pro Forma. W tym celu
naley ustawi kursor na Fakturze Pro Forma, ktra bdzie przeksztacana i wcisn przycisk
(lub z menu pod
przyciskiem strzaki wybra opcj Faktura Sprzeday). Faktura Czciowa jest widoczna na licie Faktur Sprzeday.
Na utworzonej Fakturze Sprzeday do Faktury Pro Forma:
Dokument schemat numeracji jest zgodny ze schematem okrelonym w Konfiguracji firmy/ Handel/ Dokumenty
w pozycji Faktura Sprzeday z PF. Uytkownik moe go zmieni, wybierajc jeden ze schematw dostpnych po
wciniciu przycisku Dokument.
Kontrahent - dane kontrahenta s zgodne z danymi podanymi na Fakturze Pro Forma. Uytkownik nie ma
moliwoci ich zmiany. Uytkownik ma moliwo zmiany jedynie danych Odbiorcy, z poziomu zakadki Kontrahent.
Dokument liczony od algorytm wyliczania na Fakturze Sprzeday czciowej jest zgodny z algorytmem
wybranym na Fakturze Pro Forma.
Pozycje
Na Faktur Czciow przenoszone s wszystkie pozycje zgodnie z Faktur Pro Forma.
Faktura Czciowa podlega cakowitej edycji. Uytkownik moe modyfikowa istniejce pozycje, usuwa je lub
dodawa nowe. Na tej podstawie program wylicza warto Faktury Czciowej, zawsze odejmujc od jej wartoci
warto wpaconych wczeniej zaliczek.
W sytuacji gdy ju zostan zafakturowane wszystkie towary z FPF mona nadal generowa kolejne dokumenty FA.
Wwczas podpowiada si pusty formularz FA, na ktrym istnieje moliwo dodawania kolejnych pozycji lub
zapisania do bufora pustego dokumentu.
Uwaga: Na Fakturze Sprzeday mona usuwa pozycje, dodawa nowe. Przy dodawaniu
kolejnych Faktur proponowane s pozycje, ktre do tej pory nie zostay zafakturowane. Korekty
wystawionych Faktur czciowych nie maj wpywu na kolejne Faktury do FPF. Towar, ktry
zosta raz zafakturowany nie wraca na FPF.
Czciowe rozliczanie zaliczek na FA

Zaliczka czciowo rozliczona na Fakturze Sprzeday jest odpowiednio pomniejszana na kolejnych Fakturach.
Zaliczka moe by wielokrotnie wybierana na Fakturach czciowych a do cakowitego jej rozliczenia. Program
podczas wystawiania kolejnej Faktury Sprzeday do FPF podpowiada te zaliczki, ktre pozostaj do rozliczenia.
Domylnie na Fakturze Sprzeday proponowane jest rozliczenie wszystkich zaliczek, natomiast istnieje moliwo
wskazania, ktre zaliczki i w jakiej czci maj zosta rozliczone na Fakturze.
Na zakadce Patnoci na formularzu Faktury Sprzeday w tabelce Faktury zaliczkowe mona wskazywa, ktre
zaliczki i w jakiej czci maj zosta rozliczone. Tabelka zawiera wszystkie nierozliczone zaliczki wystawione do Faktur
Pro Forma, do ktrych wystawiana jest aktualnie Faktura Sprzeday. Przy wystawianiu kolejnych Faktur Sprzeday
widoczne s tylko te zaliczki, ktre nie zostay rozliczone. Jeli dana zaliczka zostaa rozliczona tylko czciowo,
wwczas w polu Kwota maks. wywietlana jest warto, ktra pozostaje do rozliczenia.
Domylnie tabela z Fakturami Zaliczkowymi ma ustawienia pl: Uyj na TAK, Stawka VAT zaliczki, Kwota
wypeniona ma warto rwn wartoci z pola Kwota maks., dla zachowania kompatybilnoci z poprzednimi
wersjami.
Jeli dana zaliczka nie ma by rozliczana na tym dokumencie, w kolumnie Uyj naley ustawi Nie.
Jeli z danej zaliczki chcemy rozliczy cz, w polu uyj naley zostawi Tak natomiast w polu Kwota naley
wpisa kwot, ktra ma zosta rozliczona. Warto z pola Kwota nie moe przekroczy wartoci z pola Kwota
maks.
Str. 60
Po wprowadzeniu zmian w tabelce Faktury zaliczkowe, automatycznie przeliczane s wartoci w tabelce VAT. Kwoty
z zaliczek pojawiaj si w tabelce VAT na minus. Jeli zaliczki wystawione s na rne stawki VAT, wwczas w
tabelce VAT oraz w tabelce Faktury zaliczkowe kwoty zaliczek widniej w rozbiciu na stawki VAT.
Tabela VAT
Warto Faktury czciowej powinna zosta pomniejszona o warto wpaconych wczeniej zaliczek. Dlatego w tabeli
VAT na Fakturze Sprzeday czciowej pojawiaj si dodatkowe pozycje z wartociami ujemnymi. Odpowiadaj one
wartoci wskazanych w tabeli Faktury zaliczkowe, w polu Kwota zaliczek, ktre maj zosta rozliczone.
Ponadto w tabeli VAT znajduj si standardowe pozycje zwizane z wartociami wyliczanymi na podstawie pozycji
wpisanych na Faktur Sprzeday czciow.
Warto cakowita dokumentu jest wyliczana jako suma kolumn z tabelki VAT z uwzgldnieniem wierszy "ujemnych".
Uwaga: W przypadku gdy towary/usugi fakturowane s tylko czciowo moe zaistnie

sytuacja, e warto Faktury Sprzeday bdzie mniejsza ni warto zaliczek, ktre zostay
wybrane do rozliczenia. Przy zatwierdzaniu dokumentu na minus wprowadzona zostaa kontrola w
postaci komunikatu z informacj o prbie zapisu dokumentu z ujemn wartoci.
Komunikat: Warto dokumentu jest ujemna. Czy kontynuowa zapis? TAK/NIE
Po wyborze opcji TAK dokument jest zapisywany z wartoci ujemn.
Po wyborze opcji NIE Operator wraca na formularz Faktury Sprzeday na zakadk Patnoci.
Naliczaj VAT
Parametr Naliczaj VAT jest umieszczony nad tabelk Faktury zaliczkowe:
Patnoci
Patno do Faktury Sprzeday czciowej obejmuje kwot brutto faktury, czyli odpowiednio pomniejszon
o wpacone wczeniej zaliczki. Zasady tworzenia patnoci w module Kasa/Bank dla Faktury Sprzeday czciowej s
zgodne z zasadami obowizujcymi dla zwykych faktur.
Zakadka Dokumenty
Na zakadce Dokumenty widoczne s numery dokumentw powizanych. W przypadku Faktury Sprzeday czciowej
mog to by:
PF - Faktura Pro Forma, na podstawie ktrej powstaa Faktura Sprzeday czciowa

FA Faktury Zaliczkowe wystawione do Faktury Pro Forma
KOR Faktury Korygujce, rwnie zwroty Faktur Zaliczkowych.
Do Faktury Sprzeday czciowej moe zosta przeksztacone kilka Faktur Pro Forma. W tym celu na licie Faktur
Pro Forma naley zaznaczy dokumenty
, ktre bd przeksztacane, a nastpnie wcisn przycisk
.
Warunki, jakie musz zosta spenione s identyczne jak w przypadku przeksztacania zwykych Faktur Pro Forma
do Faktury Sprzeday.
Na Fakturze Sprzeday czciowej uwzgldnione zostan wszystkie wpacone zaliczki - w tabeli VAT na Fakturze
czciowej jako pozycje z kwotami ujemnymi pojawi si suma tabeli VAT z Faktur Zaliczkowych skojarzonych
z poszczeglnymi Fakturami Pro Forma.
Zasady przeksztacania Faktury Pro Forma z Fakturami Zaliczkowymi do Faktury Sprzeday czciowej:
1.
Po przeksztaceniu FPF do Faktury czciowej na licie Faktur Pro Forma otrzymuje ona status FA.
2.
Faktura Sprzeday czciowa jest wystawiana w walucie zgodnej z Faktur Pro Forma i Uytkownik nie ma
moliwoci jej zmiany.
Str. 61
3.
Jeli do Faktury Zaliczkowej bya wystawiana korekta program pomniejszy warto wpaconych zaliczek.
4.
Wydruk Faktury czciowej to standardowy wydruk Faktury Sprzeday. Na wydruku dodano tabel z numerami
skojarzonych Faktur Zaliczkowych.
5.
Anulowanie Faktury czciowej nie powoduje anulowania Faktury Pro Forma oraz Faktur Zaliczkowych zostaje
jedynie rozpite powizanie pomidzy dokumentami.
6.
Faktura Sprzeday czciowa zwizana z Fakturami Zaliczkowymi nie moe zosta zapisana w pliku XML.
3.10.4
Fiskalizacja Faktur Zaliczkowych
W przypadku fiskalizacji Faktur Zaliczkowych na wydruku Paragonu fiskalnego pojawiaj si zbiorczo kwoty wyliczone
dla poszczeglnych stawek VAT (tabela VAT), bez poszczeglnych pozycji.
Kwoty s drukowane w okrelonej postaci:
Zaliczka + nazwa stawki VAT (z konfiguracji),
Ilo =1.0000,
Jm = szt.
Cena = warto brutto zaliczki dla danej stawki
Fiskalizacja Faktury Finalnej moe by przeprowadzona na dwa sposoby, w zalenoci od ustawienia w Konfiguracji
firmy/ Handel/ Parametry parametru Fiskalizacja faktur finalnych skojarzonych z fakturami zaliczkowymi
peny paragon bez zaliczek:
parametr odznaczony
Faktura Finalna jest drukowana w podobny sposb jak Faktura Zaliczkowa.
Na drukark fiskaln wysyane s jedynie kwoty z tabeli VAT na dokumencie (jako Rozliczenie zaliczki).
Poniewa na Fakturze Finalnej w tabeli VAT s zarwno wartoci dodatnie jak i ujemne do drukarki
wysyana jest suma tych wartoci w poszczeglnych stawkach. Parametr powinien by odznaczony
w przypadku, gdy Uytkownik wczeniej fiskalizuje Faktury Zaliczkowe - wtedy na drukarce fiskalnej jest
zarejestrowana rzeczywista warto transakcji (warto Faktury Finalnej jest pomniejszona o wpacone
wczeniej zaliczki).
parametr zaznaczony
- na drukarce fiskalnej drukowany jest Paragon ze wszystkimi pozycjami
towarowymi, a warto zarejestrowana na drukarce fiskalnej nie jest pomniejszana o wpacone zaliczki.
Parametr powinien by zaznaczony w przypadku, gdy Uytkownik nie fiskalizuje Faktur Zaliczkowych wtedy warto transakcji jest rejestrowana w caoci na podstawie Faktury Finalnej.
Uwaga: Naley pamita, e Faktury Zaliczkowe s liczone algorytmem od brutto, w zwizku

z czym zawsze istnieje moliwo ich fiskalizacji. Natomiast w przypadku Faktury Finalnej jej
algorytm jest zgodny z algorytmem Faktury Pro Forma (netto/ brutto), a moliwo jej
fiskalizacji jest uzaleniona od wykorzystanego algorytmu (tylko brutto).
Jeli transakcja docelowo ma by zarejestrowana na drukarce fiskalnej - Uytkownik ju
podczas wystawiania Faktury Pro Forma musi ustawi prawidowy algorytm (brutto) tak, aby
moliwa bya fisklizacja zarwno Faktur Zaliczkowych, jak i Faktury Finalnej.
3.10.5
Faktury Zaliczkowe i Faktury Sprzeday Czciowe w walutach obcych
Jeli Uytkownik wystawia dokumenty w walutach obcych (szczegy opisane w odrbnej czci podrcznika
zwizanej z wielowalutowoci), moe rwnie rejestrowa i rozlicza zaliczki wpacane w walutach obcych.
Wystawianie Faktur Zaliczkowych do Faktur Pro Forma w walutach obcych przebiega podobnie, jak przypadku
dokumentw zotwkowych. Naley pamita o kilku zasadach:
1.
Mona wystawia Faktury Zaliczkowe i Faktury Czciowe na takich samych zasadach jak opisane wyej w
zotych polskich.
2. Nie mona wystawia Faktur Zaliczkowych do Faktury Pro Forma w przypadku, gdy na FPF zaznaczony jest
parametr Patno walutowa dokumentu od wartoci PLN (w zalenoci od konfiguracji parametr moe by
widoczny na zakadce Patnoci na FPF, gdzie Uytkownik moe go zmieni lub by zaznaczony bezporednio
w Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry). Jeli warto FPF wyliczana jest przy wczonej opcji liczenia patnoci
od wartoci PLN przy prbie utworzenia Faktury Zaliczkowej, pojawi si komunikat informujcy o blokadzie.
3. Faktura Zaliczkowa musi by wystawiona w takiej samej walucie, jak Faktura Pro Forma. Natomiast na Fakturze
Zaliczkowej Uytkownik moe zmieni zarwno typ kursu waluty, dat kursu jak i notowanie (w przypadku kursu
rcznego).
4. W przypadku, gdy na Fakturze Pro Forma zosta naliczony podatek VAT, bdzie on naliczany na wszystkich
kolejnych dokumentach (Fakturach Zaliczkowych i Fakturze Sprzeday czciowej), a Uytkownik nie bdzie mia
moliwoci zmiany ustawienia parametru Naliczaj VAT.
Str. 62
5. Wyliczanie tabeli VAT na Fakturze Sprzeday czciowej w walucie rni si od sposobu wyliczania tabeli VAT na
Fakturach Sprzeday czciowych w PLN. Na Fakturze czciowej w walucie w tabeli VAT pojawia si dla kadej
stawki VAT suma wartoci wpaconych zaliczek (w PLN) w dwch pozycjach: na plus i na minus. Natomiast
warto Faktury Sprzeday czciowej jest wyliczana w oparciu o warto Faktury Sprzeday czciowej
w walucie (warto cakowita dokumentu w walucie pomniejszona o warto zaliczek w walucie) oraz kurs
z Faktury czciowej.
Przykad
FPF: 200.00 EUR

FAZL: 50.00 EUR, kurs 1 EUR= 3.00 PLN (warto zaliczki w PLN: 150.00 PLN)
FA czciowa: 150.00 EUR, kurs 1 EUR = 3.50 PLN
W tabeli VAT pojawi si pozycje:
0%
150.00 PLN
warto zaliczki w PLN na plus
0%
- 150.00 PLN
warto zaliczki w PLN na minus
0%
525 PLN
Warto Faktury czciowej: (200 EUR 50 EUR) * 3.50
3.11 Sprzeda dedykowana

Okno Sprzeda dedykowana jest dostpne w menu Faktury.
Funkcja Sprzeda dedykowana ma na celu uatwienie obsugi klienta i przyspieszenie procesu sprzeday. Gwnym
zaoeniem podczas projektowania okna byo zgromadzenie w jednym miejscu kluczowych informacji na temat
kontrahenta.
Z poziomu okna Uytkownik ma od razu dostp do informacji o warunkach patnoci przyznanych kontrahentowi,
jego zadueniu czy wpaconych zaliczkach.
Z poziomu okna istnieje moliwo wystawienia dokumentu sprzeday, zarejestrowania rezerwacji dla
kontrahenta. W tabeli z zadaniami CRM mona nie tylko podgldn zadania do wykonania skojarzone
z kontrahentem, ale rwnie zarejestrowa kontakt (np. przeprowadzon rozmow telefoniczna).
W zwizku z tak szerok funkcjonalnoci okno Sprzeda dedykowana podzielone jest na cztery czci:
pierwsza zawiera dane kontrahenta oraz informacje na temat warunkw patnoci.
druga to wykres przedstawiajcy sprzeda dla danego kontrahenta z ostatnich trzech miesicy
trzecia to tabela z dokumentami wystawionymi dla kontrahenta (Faktury Sprzeday, Faktury Pro Forma)
czwarta to tabela zawierajca zadania i kontakty zwizane z danym kontrahentem, zarejestrowane
w module CRM
3.11.1
Informacje o kontrahencie
Dane kontrahenta oraz informacje o warunkach patnoci s pobierane bezporednio z karty kontrahenta. Dane
te maj charakter informacyjny i nie s edytowalne. Z poziomu okna mona:
- wysa wiadomo do kontrahenta (adres e-mail jest pobierany z karty kontrahenta)
- wywoa raport przedstawiajcy historie obrotw z kontrahentem
Informacja o przyznanym limicie kredytu oraz aktualnym zadueniu pobierana jest z karty towaru. Kwota
przeterminowanych patnoci jest zawsze wyliczana na bieco, w stosunku do daty biecej. Natomiast kwota
wpaconych zaliczek pobierana jest z listy zapisw kasowych/ bankowych (s to nierozliczone zapisy KP
zarejestrowane dla kontrahenta).
Obok pl znajduj si przyciski umoliwiajce:
- wywoanie listy przeterminowanych patnoci (Preliminarz Patnoci podmiotu, zawony do patnoci
przeterminowanych wg terminu realizacji.
- wywoanie listy wpaconych zaliczek (Zapisy kasowe/ bankowe podmiotu zawone do listy zapisw
nierozliczonych)
- wywoanie listy dokumentw nierozliczonych (Preliminarz Patnoci podmiotu)
Kwota kredytu pozostajca jeszcze do wykorzystania (Pozostao) jest wyliczana jako rnica pomidzy przyznanym
limitem kredytu oraz kwot zaduenia.
Str. 63
Rys. Sprzeda dedykowana
3.11.2
Sprzeda za ostatnie trzy miesice
Wykres przedstawia raport sprzeday dla kontrahenta za ostatnie trzy miesice (wczajc miesic biecy).
Dla porwnania na wykresie znajduje si informacja o tym, jak ksztatowaa si sprzeda za ten sam okres w roku
poprzednim.
3.11.3
Dokumenty sprzeday
Tabela z dokumentami wystawionymi dla kontrahenta zawiera Faktury Sprzeday lub Faktury Pro Forma,
w zalenoci od zakadki.
Tylko bufor - wywietlana lista moe zawiera wszystkie wystawione dla kontrahenta dokumenty lub tylko
w buforze.
Z poziomu listy istnieje moliwo wystawiania nowych dokumentw dla kontrahenta. W zalenoci od aktywnej
zakadki wystawiana jest albo Faktura Sprzeday albo Faktura Pro Forma. Zasady wystawiania nowej FA/ FPF s
identyczne jak w przypadku dopisywania dokumentu z poziomu listy.
Faktura Pro Forma moe zosta przeksztacona do Faktury Sprzeday. Przeksztacana jest zawsze Faktura Pro Forma
. Utworzona Faktura Sprzeday jest zapisywana do bufora
zaznaczona na licie, po wciniciu przycisku
i widoczna na licie dokumentw na pierwszej zakadce.
Uwaga:
Warto pamita, e wikszo operacji moliwych na licie dokumentw jest
dostpna z poziomu menu kontekstowego (prawy przycisk myszy lub kombinacja klawiszy
<SHIFT>+<F10> na licie).
3.11.4
Zadania i kontakty CRM
W zalenoci od wybranej zakadki na licie widoczne s albo zadania skojarzone z kontrahentem, albo kontakty.
Tylko otwarte parametr umoliwia zawenie listy tylko do kontaktw/ zada do tych, ktre nie zostay jeszcze
zrealizowane. Jeli parametr nie jest aktywny lista zawiera wszystkie zadania lub kontakty zarwno te aktualne
jak ju zrealizowane.
Z poziomu listy mona dopisa nowy kontakt/ zdanie. W zalenoci od aktywnej zakadki dodawany jest albo
kontakt albo zadanie (aktywny znacznik na formularzu).
Dostp do zada uzaleniony jest od parametru na karcie operatora Dostp do zada innych operatorw. Jeli nie
jest on zaznaczony, dany operator bdzie mia dostp tylko do swoich zada.
3.12 Faktury Zakupu

3.12.1
Lista Faktur Zakupu
List faktur wywietlamy z poziomu menu Faktury/ Faktury zakupu. Na licie wida wszystkie wystawione dotychczas
dokumenty zakupu.
Str. 64
Na licie istnieje moliwo zdefiniowania zestawu kolumn, jakie powinny by wywietlane (mechanizm zosta opisany
w czci dotyczcej listy Faktur Sprzeday). Standardowo lista zbudowana jest z kolumn:
Numer dokumentu numer Faktury Zakupu nadany zgodnie ze zdefiniowanym schematem numeracji.
Dokument rdowy numer dokumentu rdowego (np. y otrzymanej od dostawcy).
Status pole informuje o przeniesieniu Faktur Zakupu do rejestru VAT. Dla zaksigowanego dokumentu pole
przyjmuje warto V. Dodatkowo przy wsppracy Faktur i Magazynu pole to wskazuje na powizanie Faktury
Zakupu z dokumentem magazynowym.
Data wpywu data wpywu faktury.
Magazyn wskazuje magazyn, na ktry zosta przyjty dany towar. Praca z moduem Handel daje moliwo
obsugi wielu magazynw.
Netto warto netto FZ.
Brutto warto brutto FZ.
Lista zawiera wszystkie dokumenty, ktre zwizane s zakupem towarw. S to Faktury Zakupu, korekty (ilociowe,
wartociowe czy stawki VAT), Faktury Zakupu w buforze oraz dokumenty, ktre zostay anulowane. Rodzaj i status
dokumentw rozrniane s kolorami:
na zielono zaznaczone s FZ w buforze

na niebiesko zaznaczone s FZ zaksigowane
na czerwono zaznaczone s FZ anulowane
na czarno zaznaczone s zatwierdzone FZ
Lista obsugiwana jest przez przyciski:

- Dodaj <INSERT> - dodanie nowej Faktury Zakupu
- Zmie <CTRL>+<ENTER> - podgld (modyfikacja) FZ. Modyfikacja jest moliwa jedynie w przypadku
faktury w buforze.
- Usu <DEL> - usunicie FZ
- Ksigowanie do rejestru VAT zaksigowanie zaznaczonych FZ. Na podstawie jednej Faktury Zakupu
tworzony jest jeden zapis w rejestrach VAT. Do rejestrw VAT faktura przenoszona jest z numerem dokumentu
rdowego. Ksigowanie dotyczy dokumentw zapisanych na trwale. Nie mona ksigowa dokumentw
anulowanych oraz bdcych w buforze.
- Ksigowanie do ksigowoci kontowej dla posiadaczy moduu Ksigi Handlowej moliwe jest ksigowanie
Faktur Zakupu wedug wczeniej zdefiniowanego schematu.
- Faktura Wewntrzna Sprzeday tworzenie dokumentu FWS na podstawie Faktury Zakupu importowej.
Funkcja jest wykorzystywana w przypadku nabycia wewntrzwsplnotowego i zostaa dokadnie opisana w rozdziale
powiconym wielowalutowoci w systemie Comarch OPT!MA.
Str. 65
Rys. Lista Faktur Zakupu
- Korekta po wciniciu przycisku wywoywany jest domylnie formularz korekty iloci. Wszystkie moliwoci
(korekta iloci, wartoci, stawki VAT i nota korygujca) dostpne s po wciniciu przycisku strzaki widocznej obok
przycisku.
- Suma wczenie przycisku sumuje wartoci netto i brutto wywietlonych na licie Faktur Zakupu. Suma
widoczna jest w nagwkach kolumn. Istnieje rwnie moliwo sumowania pozycji zaznaczonych na licie opcja
jest dostpna w menu wywietlanym pod przyciskiem strzaki, widocznym obok.
i
- Filtr i Konstruktor filtra umoliwiaj filtrowanie list wg dowolnych, zdefiniowanych przez
Uytkownika parametrw.
Uwaga: Warto pamita, e Faktury Zakupu mog by bardzo atwo wyszukiwane np.
w oparciu o numer dokumentu rdowego mona go wpisa bezporednio w pole Filtr i wcisn
przycisk lejka.
- Zamknij okno.
Uwaga: Funkcje, ktre dostpne s na opisanych przyciskach, mona rwnie wywoa

z menu kontekstowego, ktre pojawi si na ekranie po naciniciu prawego klawisza myszki na
licie faktur.
Ponadto w pasku zada dostpne s przyciski:
- wydruk listy Faktur Zakupu
przekroczy 60 dni.)
Str. 66
- eksport listy faktur do arkusza MS Excel (podczas eksportu zachowane s wszystkie filtry zaoone na list)
- funkcja Pomocy
Porzdek i zawarto listy zaley rwnie midzy innymi od zakadki, z poziomu ktrej j wywietlamy.
3.12.1.1 Lista FZ zakadka Wg numeru

Na zakadce Wg numerw dokumenty wywietlone s w kolejnoci wg numerw. Standardowo na licie wywietlane
s wszystkie Faktury Zakupu. List mona jednak zawzi korzystajc z pl:
Schemat numeracji list wywietlanych dokumentw mona zawzi do dokumentw wystawionych wg jednego
schematu numeracji. Jeli chcemy wywietla na licie wszystkie FZ naley wybra pozycj pust.
Numery dodatkowo list mona zawzi do wskazanego przedziau numerw.
Przykad
Stosujemy dwa schematy numeracji: SYMBOL/NUMER/ROK i SYMBOL/NUMER/ROK/REJESTR. W przypadku, gdy

wybierzemy cig numeracji SYMBOL/NUMER/ROK i zakres numerw od 1 do 3 na licie pojawi si jedynie trzy
dokumentu FZ/00001/2007, FZ/00002/2007 i FZ/00006/2007.
Jeli nie wybierzemy adnego schematu numeracji, a jedynie zakres numerw na licie pojawi si sze
Paragonw: po trzy z kadego schematu numeracji.
3.12.1.2 Lista FZ zakadka Za okres

Na zakadce wywietlane s wszystkie Faktury Zakupu wystawione w podanym okresie czasu, niezalenie od
schematu numeracji.
Zakres dat podajemy w polach widocznych w dolnej czci okna.
3.12.1.3 Lista FZ zakadka Z kontrahentem

Na licie wywietlane s wszystkie Faktury Zakupu od danego podmiotu.
Rodzaj podmiotu czy jest to kontrahent, pracownik, urzd, bank czy wsplnik okrelamy w lewym dolnym rogu
okna (naciskajc strzak obok przycisku Kontrahent). W polu obok podajemy kod podmiotu, lub po naciniciu
przycisku wybieramy odpowiedni pozycj z listy.
Dodatkowo lista jest zawona do dokumentw wystawionych w okresie czasu podanym w dolnej czci okna.
Z poziomu zakadki z kontrahentem moliwe jest dopisywanie nowej pozycji w takim przypadku na fakturze jako
kontrahent proponuje si automatycznie podmiot wybrany na zakadce.
3.12.1.4 Lista FZ zakadka Znajd

Zakadka Znajd pozwala wyszuka Faktury Zakupu speniajce zadane warunki.
W oknie znajduj si znaczniki, ktre pozwalaj wyszuka Faktury Zakupu w zalenoci od ich stanu:
Bufor, Zaksigowane, Korekty, Rozliczone, Anulowane do wyboru opcje:
TAK jeli zaznaczone bdzie tak podczas wyszukiwania program uwzgldni tylko dokumenty o statusie
takim jak zaznaczony.
NIE program uwzgldni tylko Paragony o statusie przeciwnym ni zaznaczony

TAK i NIE program uwzgldni wszystkie Paragony, niezalenie od statusu
Przykad
W zalenoci od zaznacze program wyszukuje faktury np. zaksigowane lub te, ktre jeszcze nie zostay zapisane
zaznaczy oba znaczniki. Wtedy podczas wyszukiwania wyszukiwane bd zarwno dokumenty zaksigowane jak
i nie.
Data wystawienia od/do pole pozwala wyszuka faktury z dat wystawienia przez dostawc mieszczc si
w podanym okresie czasu.
Data zakupu od/do pole pozwala wyszuka wszystkie faktury z dat zakupu mieszczc si w podanym okresie
czasu.
Data wpywu od/do pole pozwala wyszuka wszystkie faktury, ktre wpyny w podanym okresie czasu.
Numer program wyszuka wszystkie Faktury Zakupu o podanym numerze (lub jego fragmencie). Jeli pole bdzie
puste podczas wyszukiwania program nie bdzie uwzgldnia numeru dokumentu.
Numer obcy program wyszukuje Faktury Zakupu o podanym numerze obcym (numerze od dostawcy) lub jego
fragmencie.
Str. 67
Kontrahent w pole mona wpisa nazw kontrahenta (lub jej fragment). Jeli pole zostanie puste Faktury
Zakupu bd wyszukiwane bez wzgldu na kontrahenta.
uwzgldnione bd wszystkie Faktury Zakupu, gdzie wpisany jest kontrahent o podanym adresie/ z podanego miasta.
Opis w pole mona wpisa opis (fragment opisu) z faktur, ktre zostan wyszukane.
Kwota minimalna i Kwota maksymalna:
program wyszukuje dokumenty na podstawie kwot netto
jeli przynajmniej jedna z kwot jest okrelona program uwzgldnia kwoty dokumentw podczas
wyszukiwania. Wyszukuje dokumenty zawarte w przedziale oddo)
warto pamita, e jeli obie kwoty (min. i maks.) s ustawione na 0 program nie bdzie uwzgldnia
kwot podczas wyszukiwania (traktuje parametr jako nie aktywny)
Znajd okrela liczb wywietlanych pozycji na licie. W przypadku istnienia w bazie wikszej liczby Faktur Zakupu
speniajcych podane warunki program wywietli tylko zadan ilo.
Uwaga: Podczas okrelania warunkw wyszukiwania Faktur Zakupu brane s pod uwag
wszystkie okrelone parametry. Jeli okrelimy np. kod kontrahenta i zakres dat wystawienia
wyszukane zostan wszystkie Paragony wystawione w podanym okresie dla danego kontrahenta.
Zakadka Znajd obsugiwana jest przez przyciski:

- rozpocznij poszukiwanie wedug ustalonych kryteriw. Zielony pytajnik oznacza, e zostay
- Zmie pozwala na podgld i edycj znalezionego dokumentu (jest dostpna dopiero po wyszukaniu
dokumentw)
- Zamknij okno
3.12.2
Formularz Faktury Zakupu

na zakadki: Oglne, Kontrahent, Patnoci, Dokumenty, Atrybuty.
Oglne - zawiera podstawowe dane, ktre musimy wypeni, aby wystawi faktur. W przypadku prostych
dokumentw, ktre nie wymagaj np. specjalnych ustale dotyczcych patnoci czy sprawdzania danych
kontrahenta wypenienie kolejnych pl na tej zakadce cakowicie wystarcza, aby dokona zakupu.
Kontrahent zawiera informacje na temat Dostawcy towaru i Nadawcy.

Patnoci zawiera informacje o kwotach netto, brutto i VAT faktury oraz o patnociach (np. ratach) za
faktur.
Dokumenty zawiera list wszystkich dokumentw skojarzonych z Faktur Zakupu (korekty, zapisy
w rejestrze VAT, dekrety)
3.12.2.1 Formularz FZ - zakadka Oglne

Kolejne pola zakadki Oglne to:
Dokument typ dokumentu w klasie FZ- Faktura Zakupu. Determinuje on, ktry schemat numeracji zostanie uyty
na wystawianym dokumencie. Proponowany jest domylny typ dokumentu ustawiony w konfiguracji programu.
Numer to, co wywietla si obok pola numer zaley od wybranego typu dokumentu (czyli od wybranego schematu
numeracji). W zalenoci od schematu numeracji wywietlonych zostanie od trzech do piciu pl, w ustalonej przez
zostaa sekcja zawierajca rejestr (seri) nacinicie strzaki obok pola wywietli list wszystkich serii i pozwoli na
wskazanie waciwej.
W chwili wystawiania faktury (<INSERT>) w sekcji numeru kolejnego wpisane jest AUTO. Numer kolejny nadawany
jest automatycznie w chwili zatwierdzania dokumentu (penego lub do bufora). Uytkownik moe nada wasny
numer faktury, wprowadzajc go z klawiatury. W przypadku, gdy istnieje ju faktura o takim numerze nie da si
zapisa dokumentu, a program poinformuje o przyczynie stosownym komunikatem.
Str. 68
Dokument obcy numer faktury otrzymanej od kontrahenta. Wypenienie pola przed zatwierdzeniem FZ jest
obowizkowe.
Kontrahent to miejsce na wpisanie lub wybr z listy kontrahenta, z ktrym zawieramy transakcj. Standardowo
program proponuje wybr z listy kontrahentw, ale naciskajc strzak obok przycisku kontrahent, uzyskujemy
dostp do list pracownikw, wsplnikw, urzdw lub bankw.
Kategoria kategoria skojarzona z dokumentem kopiowana jest z karty kontrahenta. Jest to wycznie propozycja
programu. Naciskajc przycisk Kategoria dostaniemy si do listy kategorii, z ktrej moemy wybra waciw
(domylnie typu Rozchody). Nazw kategorii mona oczywicie wpisa z klawiatury.
Istnieje moliwo zmiany kategorii na zatwierdzonym, ale jeszcze nie zaksigowanym dokumencie. Uprawnienia dla
poszczeglnych operatorw mona ustawi na ich karcie (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy), na
zakadce Parametry.
Wybr i wpisanie kategorii zwizanej z faktur jest wane nie tylko z punktu widzenia raportowania analiz. W chwili
zaksigowania transakcji kategoria moe by przenoszona do rejestru VAT i tam w znaczcy sposb uzupenia
gromadzone dane.
Data wystawienia data wystawienia faktury przez dostawc
Data zakupu data zakupu towaru (data sprzeday towaru przez odbiorc)
Data wpywu data wpywu Faktury Zakupu, wg tej daty faktura zapisywana jest do rejestru VAT zakupu.
Faktura liczona od netto lub brutto. Okrelamy tutaj algorytm, wg ktrego liczony bdzie podatek VAT. Jeli od:
netto najpierw wyliczana bdzie warto netto faktury w poszczeglnych stawkach, nastpnie podatek
VAT jako % od tej kwoty. Warto brutto bdzie sum netto i VAT.
brutto najpierw wyliczana bdzie warto brutto w poszczeglnych stawkach, nastpnie podatek VAT
i kwota netto jako rnica brutto i VAT
Algorytm liczenia mona ustali jeli na faktur nie s jeszcze wpisane adne pozycje. W momencie wpisania
pierwszego towaru/ usugi moliwo zmiany jest blokowana.
Patno proponowany typ patnoci jest zgodny z deklaracj na karcie ewidencyjnej kontrahenta (dostawcy).
Jeli kontrahenta nie wybierzemy standardowo ustawiana jest gotwka. Form patnoci mona dowolnie zmienia
podczas wystawiania FZ.
Termin termin patnoci jest zgodny z terminem zwizanym z dan form patnoci i ustalonym w konfiguracji
programu. Jeli na karcie kontrahenta okrelono jego indywidualny termin patnoci, program automatycznie
uwzgldni go przy wyliczaniu terminu zapaty za faktur. Termin mona dowolnie zmienia podczas wystawiania
dokumentu. Ustalajc termin mona korzysta z kalendarza, ukrytego pod prawym klawiszem myszki. Obok pola
widoczna jest ilo dni dzielca dat wystawienia faktury i termin patnoci.
Pole Termin nie jest dostpne jeli wpisana forma patnoci to gotwka z terminem 0.
Netto - czna warto netto transakcji (bez podatku VAT) wyliczana automatycznie, bez moliwoci zmiany rcznej.
Razem brutto czna warto brutto faktury (razem z podatkiem VAT). Warto brutto jest wyliczana
automatycznie, zgodnie z wybranym algorytmem (od brutto lub od netto). Uytkownik nie ma moliwoci jej zmiany.
Zapacono to kwota, ktra zostaa zapacona przez kontrahenta. Pole to wypeniane jest dopiero wtedy, gdy
patno zostanie dokonana. Np. jeli faktura jest patna gotwk, pole Zapacono zostanie wypenione po
zatwierdzeniu dokumentu, gdy odpowiedni zapis o wpacie znajdzie si wrd zapisw kasowych.
Pozostaje rnica pomidzy cakowit wartoci brutto faktury, a kwot zapacon
Faktura w buforze to parametr, ktry:
jeli jest wczony dokument moe zosta zapisany do tzw. bufora. Na dokumencie w buforze mona
dokonywa wszelkich zmian. Mona go rwnie skasowa (uwaga: powstanie luka w numeracji, ktr
zapeni mona rcznie).
jeli jest wyczony zapis faktury jest trway. Nie mona na niej dokonywa adnych zmian (oprcz
Szczegowy opis zasad i konsekwencji umieszczania faktur w buforze znajduje si w rozdziale: Dokumenty
w buforze.
3.12.2.2 Formularz FZ - zakadka Kontrahent

Zakadka Kontrahent podzielona jest na dwie czci. W pierwszej umieszczone s dane Dostawcy, w drugiej
Nadawcy (towaru/usugi).
Standardowo program proponuje t sam firm jako dostawc i nadawc faktury, chyba e na karcie kontrahenta
w zakadce Dodatkowe jest ustalony Odbiorca domylny. Wtedy proponowane s jego dane jako Nadawcy.
Wywietlone dane s pobierane z karty ewidencyjnej kontrahenta wprowadzonego na zakadce Oglne. W razie
koniecznoci, z poziomu zakadki Kontrahent na dokumencie mona zmieni zarwno:
Dostawc. Jeli zmienimy dostawc, zmieni si rwnie Nadawca

Nadawc. Zmiana nadawcy nie pociga za sob zmiany Dostawcy. Moe si zdarzy, e nadawc usugi
lub towaru jest kto inny ni dostawca.
Str. 69
W trakcie wystawiania faktury mona z poziomu tej zakadki zmieni zawarto danych o dostawcy lub nadawcy.
Zmiana ta nie wpynie na informacje zapisane na ich kartach ewidencyjnych, ale zostanie zapamitana wraz
z faktur.
umoliwia podgldnicie karty ewidencyjnej kontrahenta.
Znajdujcy si obok pola Dostawca przycisk
Informacje na wywietlonej z tego poziomu karcie s przeznaczone tylko do odczytu.
3.12.2.3 Formularz FZ - zakadka Patnoci

na dokument pozycji oraz dusze pole przeznaczone na dodatkowy opis Paragonu. Wprowadzony tutaj opis zostanie
zapamitany wraz z dokumentem i pojawia si na wydruku.
Termin data realizacji zapaty. Termin dla kadej dodawanej patnoci jest wyliczany na podstawie daty
wystawienia faktury i terminu zdefiniowanego dla wskazanej formy patnoci.
Waluta waluta, w jakiej powinna zosta rozliczona patno do dokumentu. W programie istnieje moliwo
rozliczania dokumentw w rnych walutach. Walut rozliczenia mona zmieni w Preliminarzu Patnoci. Szczegy
zostay opisane w podrczniku do moduu Comarch OPT!MA Kasa/Bank.
Kwota warto patnoci
Kwota rozliczona wypata, ktra zostaa zrealizowana i dotyczy wskazanej patnoci. Wpisana w tym miejscu
warto rna od zera oznacza, e zapacilimy ju wymienion tu kwot jako zapat za faktur.
List mona modyfikowa posugujc si standardowymi przyciskami:
- edycja pozycji moliwo wprowadzania zmian.
Uwaga: Przy dzieleniu patnoci na raty program przy kadej kolejnej proponuje kwot jaka
jeszcze zostaa do rozliczenia. Jednak w bardziej skomplikowanych przypadkach nie jest w stanie
automatycznie przelicza kwot tak, aby suma rat zgadzaa si z wartoci faktury. Jeli kwoty te
warto rnicy.
Z prawej strony tabeli dotyczcej patnoci znajduje si okno zawierajce list nierozliczonych zapisw kasowych
naszych zaliczek wpaconych dostawcy. Opis funkcji znajduje si w rozdziale Rozliczanie zaliczek.
Wszelkie zmiany na licie patnoci mona wprowadza tylko podczas wprowadzania faktury i podczas edycji faktur
z bufora. Na fakturach zatwierdzonych nie ma moliwoci wprowadzania tutaj zmian, ani rozliczania faktur z poziomu
tej zakadki. Wszelkie rozliczenia dokonywane s za porednictwem rejestrw kasowych i bankowych kada wpata
w nich zapisana bdzie automatycznie widoczna na fakturze.
Na zdarzeniu w preliminarzu powizanym z Faktur Zakupu w pole Opis przepisywana jest informacja zarwno
o numerze dokumentu w systemie, jak i o numerze dokumentu rdowego.
W dolnej czci okna znajduje si tabela VAT.
3.12.2.4 Formularz FZ zakadka Dokumenty

Zakadka ta zawiera list zwizanych z faktur dokumentw. Bd tu wywietlane wszystkie dokumenty korygujce,
zapisy w rejestrze VAT i dekrety ksigowe.
Lista skada si z czterech kolumn:
Numer dokumentu skojarzonego z faktur
Typ dokumentu zwizanego z faktur. W szczeglnoci pole to moe przyjmowa warto:
KOR korekta faktury

VAT zapis faktury w rejestrze zakupw VAT
DEK dekret ksigowy, ktry powsta w wyniku zaksigowania Faktury Zakupu
Str. 70
Data dokumentu skojarzonego z faktur

Netto warto netto dokumentu skojarzonego
si na dokumencie typu VAT umoliwi podejrzenie odpowiedniego zapisu w rejestrze zakupw.
3.12.2.5 Pozycja FZ informacje podstawowe

Podczas wpisywania pozycji na Faktur Zakupu mona posuy si cennikiem wywoywanym po wciniciu klawisza
<TAB> w pustym polu Towar lub po wciniciu prawego przycisku myszy w tym polu. Na wywoanej licie widoczne
s towary wraz z ostatnimi cenami zakupu.
Ilo wprowadzenie i potwierdzenie kodu przeniesie kursor w pole ilo. Proponowany jest zakup 1 jednostki
towaru. Ilo mona zmieni wpisujc j z klawiatury lub przesuwajc pokrto znajdujce si po prawej stronie pola.
Jednostka miary program standardowo proponuje jednostk podstawow. Jeli zakup odbywa si w jednostkach
pomocniczych wystarczy nacisn myszk strzak obok pola J.m. (lub strzak w d z klawiatury) i wskaza na
jednostk pomocnicz. Akceptacja zmiany automatycznie przeliczy cen dla jednostki pomocniczej.
Cena pocztkowa cena zakupu wskazanej jednostki miary. Proponowana jest cena zakupu w jakiej ostatnio
zakupiony by towar. Mona j zmieni.
Cena pocztkowa wpisywana na FZ nie powinna uwzgldnia ewentualnych rabatw udzielonych na Fakturze
Zakupu. Dopiero na jej podstawie i w oparciu o warto rabatu wyliczana jest cena kocowa towaru na Fakturze
Zakupu (ktra powinna by zgodna z kocow cen na fakturze od dostawcy).
Cena moe by:
podana netto lub brutto w zalenoci od wybranego algorytmu liczenia podatku VAT
wyliczona w zalenoci od wskazanej jednostki miary. W cenniku pokazana jest cena zakupu dla jednostki
podstawowej. Zmiana na jednostk pomocnicza automatycznie przeliczy cen za t jednostk.
Oglnie mwic program zapamituje cen zakupu netto jednostki podstawowej towaru i w chwili ponownego
zakupu jest w stanie odpowiednio j przeliczy (netto/brutto, jednostka podstawowa/ jednostka pomocnicza).
Rabat rabat udzielony dla ceny pocztkowej.
Cena cena kocowa (transakcyjna) towaru, na podstawie ktrej wyliczana jest warto towaru.
Warto warto pozycji (netto lub brutto w zalenoci od stosowanego algorytmu liczenia podatku VAT)
Istnieje moliwo wystawiania dokumentw FZ wpisujc ilo towaru i jego warto (pole jest dostpne do edycji).
W takim przypadku program wyliczy przybliona cen zakupu (z dokadnoci do zaokrgle).
Uwaga: Wprowadzon pozycj akceptujemy klawiszem <ENTER>. Jej powtrna edycja w celu
wprowadzenia zmian to rwnie nacinicie klawisza <ENTER>. Pomidzy polami pozycji
przemieszczamy si posugujc si klawiszem <TAB>.
3.12.2.6 Pozycja FZ - szczegy
Nacinicie przycisku lupy

wywietli okno ze szczegami na temat towaru lub usugi wprowadzonego na
dokument. Okno skada si z dwch zakadek: Oglne i Szczegy.
Zakadka Oglne
Lp. numer kolejny pozycji na fakturze
Opis dodatkowy opis pozycji. Opis ten moe by kopiowany z karty ewidencyjnej towaru/usugi jeli na karcie
ewidencyjnej (zakadka Dodatkowe) zaznaczony jest parametr Kopiuj uwagi na faktur. Jeli dodatkowo na karcie
ewidencyjnej zaznaczony jest parametr Pozwl na edycj opisu na fakturze operator wystawiajcy dokument moe
dokonywa w opisie zmian. Zmiany te zostan zapamitane wraz z faktur, ale nie maj wpywu na tre pola Uwagi
na karcie towaru/usugi.
Str. 71
PKWiU numer PKWiU obowizkowy gdy stawka VAT jest rna od 22%. Mona go wpisa na pozycji faktury,
a zmiana zostanie zapamitana z dokumentem, ale nie wpynie na zawarto karty ewidencyjnej.
Stawka VAT jest kopiowana z karty ewidencyjnej, ale na uytek biecego dokumentu mona j zmieni
Kategoria jest pobierana z karty ewidencyjnej towaru/usugi, ale na uytek biecego dokumentu mona j
zmieni. Istnieje moliwo ksigowania dokumentu wg kategorii przypisanej pozycjom na dokumencie. Istnieje
moliwo zmiany kategorii na zatwierdzonym, ale jeszcze nie zaksigowanym dokumencie. Uprawnienia dla
operatorw ustawia si na ich karcie w Konfiguracji programu/ Uytkowe/ Operatorzy, na zakadce Parametry.
Ilo ilo towaru. Ilo wywietlana jest taka, jak ustalona podczas podstawowej edycji pozycji. Podobnie
znajdujca si obok jednostka miary wywietlana jest ta, ktra zostaa ustalona podczas podstawowej edycji
pozycji (standardowo program proponuje jednostk podstawow). Zarwno ilo jak i jednostk miary mona
dowolnie zmienia.
Cena pocztkowa cena zadeklarowana dla towaru przed udzieleniem jakichkolwiek rabatw na fakturze.
Rabat warto procentowa rabatu udzielonego na fakturze na dany towar.
Cena netto/brutto ostateczna cena zakupu towaru wyliczana na podstawie wpisanej ceny pocztkowej oraz
udzielonego rabatu. W zalenoci od algorytmu liczenia dokumentu tylko jedna z tych cen jest dostpna do zmiany,
natomiast druga wywietlana jest informacyjnie (bez moliwoci edycji)
Warto netto/brutto warto pozycji (ilo x cena). Netto czy brutto zaley od stosowanego na fakturze
algorytmu liczcego podatek VAT.
Jeli cena podana jest w walucie obcej na formularzu moe pojawi si wicej pl z cenami. Zasady obsugi walut
s opisane w rozdziale o wielowalutowoci.
Zakadka Szczegy
Warto netto warto netto pozycji
Kwota VAT warto podatku VAT wyliczonego dla pozycji
Jednostka miary jednostka miary, w jakiej dokonano zakupu. W przypadku jednostki pomocniczej podawany jest
rwnie jej przelicznik na jednostk podstawow.
3.12.3
Edycja tabeli VAT na dokumentach zakupu
Czasem zdarzaj si sytuacje, gdy Uytkownik otrzymuje od dostawcy faktur z kwot VAT czy brutto rnic si od
tej, ktr wyliczy program Comarch OPT!MA. Rnice s zwykle niewielkie i wynikaj z rnych algorytmw
wyliczania wartoci. Niemniej Uytkownik powinien zarejestrowa dokument PZ / FZ w takiej postaci, w jakiej
otrzyma go od dostawcy.
Aby umoliwi rejestracj takich dokumentw w programie dopuszczalna jest edycja tabeli VAT. Tabela ta znajduje
si na zakadce Patnoci (formularz dokumentu) i zawiera wyliczone przez program kwoty netto, VAT i brutto
w poszczeglnych stawkach.
Tabela VAT jest edytowalna tylko na Fakturach Zakupu, dokumentach Przyjcia Zewntrznego i dokumentach
korygujcych do FZ i PZ.
Aby zmieni kwot naley dwukrotnie klikn na wybranej pozycji w tabeli. Wtedy dostpne bd odpowiednio pola:
jeli dokument wystawiony jest w cenach netto: dostpne bd kwota VAT i kwota brutto. Jeli
zmieniona zostanie kwota VAT automatycznie przeliczy si warto brutto i odwrotnie: zmiana kwoty
brutto spowoduje przeliczenie kwoty VAT. Kwota netto jest staa.
jeli dokument wystawiony jest w cenach brutto: dostpne bd kwota VAT i kwota netto. Jeli
zmieniona zostanie kwota VAT automatycznie przeliczy si kwota netto i odwrotnie: zmiana kwoty netto
spowoduje zmian kwoty VAT. Kwota brutto jest staa.
Uwaga: Przeliczenie kwot w tabeli VAT przebiega w ten sposb, by zgadzao si rwnanie:
Netto + VAT = Brutto
Rwnoczenie program kontroluje by na dokumentach zakupu nie wystpia sytuacja, e jedna z kwot jest ujemna.
Wartoci ujemne s dopuszczalne tylko na dokumentach korygujcych.
Zmiany wprowadzone w tabeli VAT s zapamitane na dokumencie. W oparciu o nowe kwoty generowane s
wszelkie zapisy w module Kasa/ Bank oraz zapisy w Rejestrach VAT czy Ksidze Handlowej (podczas ksigowa).
Ksigowanie dokumentw z edytowaln tabel VAT
Podczas ksigowania dokumentw do rejestrw VAT nastpuje dodatkowe rozbicie na kategorie w poszczeglnych
stawkach. Jeli zmieniane byy kwoty w tabeli VAT rnice pomidzy tym, co wyliczy program, a tym, co wpisa
Uytkownik w danej stawce zostan doliczone do kategorii z najwikszymi wartociami.
Str. 72
3.12.4
Kontrola dostaw
Aby umoliwi Uytkownikom prowadzenie prostej kontroli czy sprzedana ilo nie przekracza iloci zakupionej
wprowadzono funkcj Kontrola dostaw. Funkcja polega na tym, e w chwili zatwierdzania dokumentu sprzeday
(ewentualnie korekty ilociowej do Faktury Zakupu, ktra rwnie wie si z wydaniem towaru) program moe
sprawdza czy ilo poszczeglnych sprzedawanych towarw nie przekracza iloci wprowadzonej na podstawie Faktur
Zakupu.
Aby funkcja zacza dziaa (tzn. program rozpocz prowadzenie kontroli) naley w Konfiguracji programu/Handel/
Parametry zaznaczy parametr Kontrola dostaw dla usug.

Nieaktywny parametr Kontrola dostaw dla usug
Jeli parametr Kontrola dostaw dla usug nie jest aktywny program dziaa jak dotychczas. Oznacza to, e program
w aden sposb nie kontroluje sprzedawanych iloci.
Aktywny parametr Kontrola dostaw dla usug
Jeli parametr jest aktywny - w chwili zatwierdzania Faktury Sprzeday (Paragonu, Korekty Ilociowej do Faktury
Zakupu) program przelicza czy suma iloci po elementach aktywnych, nie uwzgldniajc dokumentw w buforze jest
wiksza od 0.
Jeli z oblicze wynika, e dostpna ilo towaru jest <=0 (czyli brakuje towaru), pojawia si komunikat: Istniej
pozycje bez pokrycia w dostawach.

Moliwe s dwie opcje:
Cofnij program nic nie zmienia na zatwierdzanym dokumencie, jest on ponownie edytowany i mona
rcznie zmieni sprzedawane iloci.
Popraw program poprawia wszystkie brakujce pozycje. Po zakoczonej operacji na ekranie pojawia si
okno z informacj, ktre towary zostay poprawione. Po zamkniciu okna program wraca do edycji
dokumentu i pozwala go ponownie zatwierdzi.
Uwaga: Podczas ponownej edycji faktury zaznaczany jest parametr Bufor. Aby zatwierdzi
faktur na stae naley go przed zapisem wyczy.
Parametr Kontrola dostaw jest aktywny oznacza to, e jeli wg oblicze przeprowadzonych
przez programu brak jest wystarczajcej iloci towaru - trway zapis dokumentu nie bdzie
moliwy.
Program umoliwia albo popraw iloci towaru na tak, by byo pokrycie albo zatwierdzenie
dokumentu do bufora.
Jeli Uytkownik nie chce prowadzi kontroli powinien wyczy parametr Kontrola
dostaw w Konfiguracji programu.
Zasady wyliczania dostpnej iloci towaru:

1.
Kontrola dostaw prowadzona jest dla dokumentw rozchodujcych towar tzn. Faktur Sprzeday, Paragonw
oraz Korekt Ilociowych do Faktur Zakupu.
2.
Kontrola dostaw odbywa si tylko w chwili zatwierdzania dokumentu rozchodu na stae (nie dotyczy zapisu do
bufora).
3.
Podczas wyliczania dostpnej iloci towaru program uwzgldnia Faktury Zakupu jako przychd towaru, Faktury
Sprzeday jako rozchd.
4.
Podczas wyliczania dostpnej iloci towaru program bierze pod uwag tylko aktywne elementy dokumentw.
Pomijane s wic dokumenty anulowane oraz Paragony przeksztacone do faktur.
5.
Podczas wyliczania dostpnej iloci towaru program pomija dokumenty w buforze. W programie obowizuje
zasada, e dokumenty przychoduj/ rozchoduj towar dopiero po penej akceptacji.
3.12.5
Raport stanw
Z poziomu cennika moliwe jest wywoanie raportu okrelajcego ilo zakupionego towaru w porwnaniu z iloci
sprzedan.
Raport ma posta tabeli, w ktrej zawarte s nastpujce informacje:
Kod i nazwa towaru, podstawowa jednostka miary, ilo zakupiona, warto zakupionych towarw, ilo sprzedana,
bilans iloci (ilo zakupiona ilo sprzedana) oraz bilans wartoci (warto sprzeday warto zakupw).
Zarwno bilans ilociowy jak i wartociowy moe by ujemny.
Zasady wyliczania iloci oraz wartoci sprzeday/ zakupu:
1.
Uwzgldniane s jedynie dokumenty zaakceptowane trwale (tzn. pomijane s dokumenty w buforze).
2.
Uwzgldniane s jedynie elementy aktywne (tzn. pomijane s dokumenty anulowane oraz Paragony
przeksztacone do faktury).
Str. 73
3.13 atwe zakupy

Obok tzw. atwej sprzeday w programie istniej rwnie atwe zakupy, umoliwiajce wprowadzanie dokumentw
zakupu. Funkcja jest dostpna w menu Faktury/ atwe zakupy. Funkcja opiera si na zmienionym nieco sposobie
wystawiania Faktur Zakupu. Najpierw okrelana jest lista towarw wraz z ilociami i cenami (bezporednio z poziomu
listy zasobw), nastpnie tworzony jest dokument, a dopiero na kocu kontrahent (dostawca).
Wystawianie dokumentw zakupu jest zoone z trzech etapw:
1.
przygotowanie listy kupowanych towarw odbywa si bezporednio na licie.
2.
konwersja listy do Faktury Zakupu
3.
uzupenienie informacji o kontrahencie dostawcy.
3.13.1
Krok 1 - towary
Pierwszy krok polega na wyborze towarw oraz okreleniu kupowanej iloci.

Lista zasobw magazynowych
Wybr towarw opiera si na Licie zasobw magazynowych, ktra jest wygldem zbliona do Cennika.
Na licie Uytkownik moe zdefiniowa zestaw kolumn, jakie powinny by wywietlane (zasady zostay opisane
w czci dotyczcej listy Faktur Sprzeday). Ponadto w oknie moemy ustali:
Typ typ sprzedawanych aktualnie pozycji. W przypadku samodzielnie pracujcego moduu Faktury s to usugi
proste.
Grupa na licie wywietlane mog by wszystkie towary (pole puste) lub tylko z jednej grupy asortymentowej.
Drzewo grup jest dostpne po wciniciu przycisku.
Data data, na jak wyliczana jest ilo towaru (istotne przy pracy z moduem Handel).
Zerowe zaznaczenie opcji spowoduje, e na licie wywietlane s pozycje o stanie biecym 0. W przypadku pracy
z moduem Faktury wszystkie pozycje maj zawsze stan zerowy.
Niezerowe zaznaczenie opcji spowoduje, e na licie wywietlane s pozycje o stanie rnym od 0.
Dodatkowo w oknie znajduj si przyciski:
Zmie przycisk dziaa na dwa sposoby:

jeli towar jest zaznaczony do sprzeday edytuje pole Ilo
jeli towar nie jest zaznaczony do sprzeday wywietlany jest formularz pozycji (karta magazynowa).
Zamknij zamyka okno

Generowanie dokumentu tworzenie dokumentu zakupu (krok 2)
Wybr pozycji
Wyboru pozycji dokonujemy poprzez zaznaczenie towarw/ usug, klawiszem <SPACJA>
klawiszem myszki w dan pozycj.
lub klikajc lewym
Po zaznaczeniu towaru naley wpisa kupowan ilo. Wpisujemy j w kolumnie Ilo. Pole to podlega edycji po
dwukrotnym klikniciu lewym przyciskiem myszy lub po wciniciu klawisza <ENTER>.
Po zaznaczeniu wszystkich potrzebnych pozycji i okreleniu ich iloci moemy przej do kroku nr 2.
3.13.2
Krok 2 - dokument
Krok 2 to utworzenie na podstawie listy zaznaczonych towarw Faktury Zakupu. Suy do tego przycisk
Proces przebiega w dwch etapach. Najpierw wywietla si okno z list wszystkich zaznaczonych
towarw/usug, ich iloci i wartoci. Warto wyliczana jest na podstawie ceny zakupu z karty towaru/ usugi.
Okno to ma dwa przyciski:
Potwierd generowanie dokumentu tworzony jest wybrany dokument zawierajcy wywietlone pozycje.
Anuluj generowanie dokumentu - powoduje powrt na list zasobw magazynowych np. w celu wskazania
dodatkowych pozycji czy poprawienia ich iloci.
Str. 74
3.13.3
Krok 3 - kontrahent
Trzeci krok sprowadza si do okrelenia kontrahenta i ustalenia ostatecznych warunkw zakupu. Po zatwierdzeniu
listy towarw wywietlany jest formularz wybranego typu dokumentu z wpisanymi ju pozycjami. Naley jeszcze
w nagwku ustali kontrahenta oraz form i termin patnoci. Zasady obsugi s opisane w rozdziaach powiconych
dokumentom FZ.
3.14 Faktury wewntrzne sprzeday

Faktury Wewntrzne Sprzeday mog by wykorzystywane w dwch przypadkach:
faktury wewntrzne, ktrych zadaniem jest naliczenie podatku VAT przy dostawach wewntrzunijnych
(ktre powstay na podstawie Faktur Zakupu),
faktury wewntrzne dotyczce m.in. przekazania towarw na cele reprezentacji i reklamy, wystawiane
bezporednio przez Uytkownika.
Warto przy tym pamita, e FWS nie powoduj powstania patnoci w module Kasa/Bank
3.14.1
Lista Faktur Wewntrznych Sprzeday
Lista Faktur Wewntrznych Sprzeday dostpna jest z poziomu menu Faktury.

Lista zawiera zarwno dokumenty, ktre powstay na podstawie Faktur Zakupu (faktury wewntrzne, ktrych
zadaniem jest naliczenia podatku VAT przy dostawach wewntrzunijnych), jak i rcznie wystawione przez
Uytkownika faktury wewntrzne dotyczce m.in. przekazania towarw na cele reprezentacji i reklamy.
W programie dokumenty te s rozrniane przy pomocy schematw numeracji:
FAW faktury wewntrzne wystawiane przez Uytkownika
FAWFZ faktury wewntrzne dotyczce nabycia wewntrzunujnego.
Schematy numeracji FAW i FAWFZ s predefiniowane w programie w trakcie tworzenia bazy danych. Uytkownik
moe je zmieni zgodnie z zasadami obowizujcymi w programie (tworzenie schematu numeracji w Konfiguracji
firmy/ Definicje dokumentw/ Handel: Faktury wewntrzne sprzeday oraz przypisanie schematu domylnego
w Konfiguracji firmy/ Handel/ Dokumenty: Faktura wewntrzna sprzeday i Faktura wewntrzna sprzeday z FZ).
Lista skada si z trzech zakadek:
Wg numerw lista dokumentw sortowana w oparciu o wykorzystany schemat numeracji

Za okres lista dokumentw sortowanych chronologicznie wg daty wystawienia
Znajd zakadka umoliwia wyszukiwanie dokumentw zgodnie z zadanymi parametrami
Lista Faktur Wewntrznych Sprzeday jest obsugiwana przez standardowe przyciski i pola, na podobnych zasadach
jak zwyke Faktury Sprzeday. Ponadto na licie znajduje si:
- utworzenie Faktury Wewntrznej Zakupu do Faktury Wewntrznej Sprzeday.

- ksigowanie do Rejestrw VAT
- ksigowanie na konta, zgodnie z wybranym schematem ksigowa (funkcja dostpna dla Uytkownikw
moduu Ksiga Handlowa)
- Korekta po wciniciu przycisku wywoywany jest domylnie formularz korekty iloci. Wszystkie moliwe
korekty (iloci, wartoci i stawki VAT) dostpne s po wciniciu przycisku strzaki widocznej obok przycisku.
3.14.2
Formularz Faktury Wewntrznej Sprzeday
Formularz FWS jest zbliony do formularza zwykej Faktury Sprzeday i skada si z zakadek:
1.
Oglne
Schemat numeracji - proponowany jest taki, jak ustawiony w Konfiguracji firmy/ Handel/ Dokumenty:
w pozycji Faktura Wewntrzna Sprzeday (domylnie FAW), dla dokumentw wystawianych rcznie lub
Faktura Wewntrzna Sprzeday z FZ (domylnie FAWFZ), dla dokumentw powstaych z FZ. Schemat
mona zmieni po wciniciu przycisku
Kontrahent w zalenoci od sposobu wystawienia FWS proponowany jest kontrahent:
!NIEOKRELONY! jeli FWS jest wystawiana rcznie przez Uytkownika

z Faktury Zakupu jeli FWS dotyczy transakcji wewntrzwsplnotowej i powstaa w wyniku
przeksztacenia dokumentu FZ
Na formularzu Faktury Wewntrznej Sprzeday znajduj si ponadto dwa parametry:
Str. 75
Bufor tak jak w przypadku pozostaych dokumentw Faktur Wewntrzn Sprzeday mona zapisa do
bufora (z moliwoci wprowadzania zmian) lub na trwae.
FWZ na podstawie Faktury Wewntrznej Sprzeday moe powsta Faktura Wewntrzna Zakupu.
Parametr mona zaznaczy tylko wtedy, gdy odznaczony jest parametr Bufor (zaznaczenie FWZ
spowoduje automatyczne odznaczenie parametru Bufor). Jeli parametr zostanie zaznaczony, to podczas
zapisu Faktury Wewntrznej Sprzeday program automatycznie tworzy Faktur Wewntrzn Zakupu.
Uwaga:
Parametr
FWZ
jest
dostpny
tylko
na
wewntrzunijnego (powstaych w wyniku przeksztacenia
wystawianych bezporednio z listy parametr nie jest dostpny.
FWS
dotyczcych
Faktury Zakupu).
nabycia
Na FWS
Kontrahent
2.
Na zakadce Kontrahent znajduje si tylko jedna sekcja Nabywca
Jeli FWS jest wystawiana bezporednio z listy proponowany jest kontrahent !NIEOKRELONY!. Jako dane
kontrahenta przepisywane s dane podatnika z Piecztki firmy (Konfiguracja firmy/ Dane firmy/ Piecztka
firmy), natomiast Status kontrahenta (podmiot gospodarczy / osoba fizyczna) proponowany jest zgodnie
z ustawianiem parametru Podatnik jest osob fizyczn w Konfiguracji firmy/ Dane firmy/ VAT-7, VAT7UE.
Jeli FWS powstaa na podstawie Faktury Zakupu przepisywane s dane dostawcy z dokumentu FZ.
Kontrahenta na dokumencie FWS mona zmieni wtedy dane zostan pobrane z karty ewidencyjnej wybranego
kontrahenta.
Dodatkowe
3.
Dokumenty skojarzone - informacje o dokumentach powizanych z FWS:
FZ Faktura Zakupu, na podstawie ktrej powstaa FWS,
FWZ Faktura Wewntrzna Zakupu, ktra powstaa na podstawie FWS.
KOR dokumenty korygujce do Faktury Zakupu, ktre zostay uwzgldnione na FWS (w tym rwnie
FZKG), lub dokumenty korygujce wystawione bezporednio do FWS
Tabela VAT kwoty VAT s wyliczone na podstawie wartoci z FZ oraz wszystkich korekt. Stawka VAT
jest pobierana z kart cennikowych poszczeglnych towarw. Tabela jest udostpniona do edycji przez
Uytkownika (moliwo zmiany w kwotach netto, brutto i VAT).
Razem kwota brutto faktury.
4.
Atrybuty
Uwaga: Wystawienie Faktury Wewntrznej Sprzeday nie powoduje powstania patnoci
w module Comarch OPT!MA Kasa/Bank .
3.15 Faktury RR
3.15.1
Lista Faktur RR
Lista jest zbudowana i obsugiwana w podobny sposb jak lista Faktur Sprzeday.
Utwrz Faktur Zakupu - na licie dostpna jest funkcja przeksztacenia dokumentu do Faktury Zakupu.
Dokument, na podstawie ktrego zostaa ju utworzona Faktura Zakupu ma na licie status FZ.
Uwaga: Faktur RR w systemie nie mona korygowa.
Dostpna jest natomiast opcja anulowania dokumentu (w menu kontekstowym pod prawym przyciskiem myszy).
Anulowanie FRR jest moliwe na licie Faktur RR z menu kontekstowego.
Po anulowaniu FRR skojarzona Faktura Zakupu nie jest automatycznie anulowana (znika jedynie status
RR)
Str. 76
Anulowanie FRR jest moliwe rwnie w przypadku, gdy skojarzona z ni Faktura Zakupu jest zapisana do
bufora
W przypadku anulowania FZ zwizana z ni FRR nie jest automatycznie anulowana, a jedynie traci
powizanie z FZ
3.15.2
Formularz Faktury RR zakadka Oglne
Dokument schemat numeracji dla Faktury RR. Faktury RR tworz odrbna klas dokumentw handlowych.
Oznacza to, e dla FRR mona tworzy odrbne schematy numeracji (Konfiguracja firmy/ Definicje dokumentw/
Handel/ Faktura rolnika ryczatowego). Jeden z utworzonych schematw mona przypisa jako schemat domylny
w Konfiguracji firmy/ Handel/ Dokumenty w pozycji FRR- faktura rolnika ryczatowego. Domylnie utworzony jest
schemat FRR. Zasady definiowania i konfigurowania schematw numeracji s zgodne z oglnie obowizujcymi
w systemie Comarch OPT!MA.
Kontrahent wybr kontrahenta jest moliwy w identyczny sposb jak na pozostaych dokumentach. Naley przy
tym zwrci uwag, e na formularzu kontrahenta pojawi si nowy parametr Rolnik. Jednak na licie kontrahentw
widoczni s wszyscy kontrahenci, a zaznaczony parametr moe okaza si przydatny podczas filtrowania listy
kontrahentw (zakadka Znajd).
Data wystawienia i sprzeday podczas tworzenia dokumentw FZ
wystawienia i zakupu.
przenoszone s odpowiednio jako daty
Patno proponowana jest forma patnoci skojarzona z kontrahentem. Naley jednak pamita, e naleno
za Faktur RR powinna by zapacona przelewem na konto bankowe. Jeli ustawiona forma patnoci jest inna ni
typu przelew przy zapisie na trwae program wywietli ostrzeenie.
Faktura liczona od decyduje o tym, czy Faktura RR bdzie wystawiana w cenach netto czy brutto.
Uwaga: Podczas dodawania towaru na pozycje naley pamita, e towary s dodawane ze

stawk VAT okrelon na karcie towaru jako stawka VAT zakupu. Jeli na karcie towaru stawka
VAT zakupu jest ustawiona inna ni obowizujce 6%, wtedy program przy zatwierdzaniu Faktury
RR poinformuje, e wprowadzono towary z inn stawk. W takim przypadku Uytkownik powinien
zmieni stawk VAT bezporednio na formularzu pozycji (po podniesieniu lupk).
Na formularzu FRR widoczne s parametry:
Bufor Faktura RR moe zosta zapisana do bufora. Dokument w buforze podlega cakowitej edycji,
mona go usun, jednak na podstawie FRR w buforze nie mona utworzy Faktury Zakupu.
FZ parametr jest dostpny tylko w przypadku, gdy odznaczono Bufor. Jeli jest zaznaczony to
automatycznie na podstawie zatwierdzanej Faktury RR tworzona jest Faktura Zakupu.
3.15.3
Formularz Faktury RR zakadka Kontrahent
W odrnieniu od innych dokumentw na Fakturze RR pojawia si tylko jedna sekcja zwizana z kontrahentem:
Sprzedawca. Dane kontrahenta s pobierane z jego karty ewidencyjnej (trzy linie z nazwy). Dodatkowo program
pobiera informacj o numerze NIP sprzedawcy. Jeli numer NIP na karcie nie jest uzupeniony, wtedy program
pobiera numer PESEL.
Kontrahent okrelony jako sprzedawca jest nastpnie przenoszony na Faktur Zakupu/ PZ zarwno jako Dostawca
i Nadawca.
3.15.4
Formularz Faktury RR zakadka Tabelka VAT
Na zakadce widoczna jest tabela VAT oraz informacja o wartoci brutto dokumentu.
Uwaga: Faktura RR nie ma powizania z moduem Kasa/Bank , co oznacza, e jej

zatwierdzenie nie powoduje powstania patnoci. Dopiero po utworzeniu na jej podstawie
Faktury Zakupu powstaje patno w Kasie/Banku .
3.15.5
Formularz Faktury RR zakadka Dokumenty
Na zakadce wida numer utworzonej na podstawie FRR Faktury Zakupu. Numer Faktury Zakupu tworzonej na
podstawie Faktury RR jest tworzony zgodnie ze schematem okrelonym w Konfiguracji firmy/ Handel/ Dokumenty
w pozycji FZ Faktura Zakupu z FRR.
3.15.6
Str. 77
Zasady przeksztacenia FRR do FZ
1.
Przeksztacenie Faktury RR do Faktury Zakupu jest moliwe tylko 1:1 (nie mona tworzy jednej Faktury Zakupu
na podstawie kilku Faktur RR).
2.
Faktur RR mona przeksztaci do FZ tylko raz. Po utworzeniu na podstawie FRR Faktury Zakupu na licie
otrzymuje on status FZ i nie jest moliwe ponowne przeksztacenie.
3.
Jeli na formularzu FRR nie zaznaczono FZ to po zapisie dokumentu FRR na trwae nie jest tworzona Faktura
Zakupu. W takim przypadku utworzenie Faktury Zakupu jest moliwe z listy Faktur RR po wciniciu przycisku
. Faktura Zakupu jest zapisywana do bufora.
Dokumenty FRR mog by tworzone na podstawie Faktury Zakupu wprowadzonej w systemie. Na formularzu FZ, jeli
wpisany tam kontrahent ma na karcie nadany status Rolnik (!), pojawia si dodatkowy parametr FRR (obok
dotychczas funkcjonujcego Bufor). Po jego zaznaczeniu tworzona jest na podstawie Faktury Zakupu - Faktura RR.
Opcja przeksztacenia do FRR jest rwnie dostpna z menu kontekstowego (pod prawym przyciskiem myszy) na
licie Faktur Zakupu.
1.
Do Faktury RR moe zosta przeksztacona tylko Faktura Zakupu wystawiona w walucie systemowej (PLN).
2.
Do Faktury RR moe zosta przeksztacona tylko Faktura Zakupu wystawiona dla podmiotu typu kontrahent.
W przypadku innych typw konwersja FZ -> FRR jest blokowana.
3.
Tworzona Faktura RR jest od razu zapisywana na trwae.
4.
Podczas tworzenia FRR sprawdzana jest forma patnoci na FZ (przelew) oraz stawki VAT dla towarw (6%)
na podobnych zasadach jak podczas wystawiania FRR bezporednio z listy.
5.
Jeli na formularzu FZ zaznaczony jest parametr FRR program nie wymaga podania numeru obcego
dokumentu. Po zatwierdzeniu dokumentu FZ i utworzeniu FRR w pole Numer obcy wpisywany jest numer
utworzonej FRR.
6.
FZ przeksztacona do FRR na licie jest widoczna ze statusem RR i nie ma moliwoci ponownego

przeksztacenia.
7.
Jeli do FRR przeksztacana bya Faktura Zakupu z korekt, to przy prbie anulowania FZKOR program bdzie
wymaga wczeniejszego anulowania FRR.
3.15.7
Ewidencjonowanie opat na fundusze promocji produktw rolno-spoywczych
Zgodnie z ustaw z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktw rolno-spoywczych (Dz.U.Nr 97 Poz. 799
z 2009), wszystkie podmioty skupujce okrelone pody rolne s zobowizane do naliczania, pobierania
i odprowadzania wpat na fundusze promocji produktw rolno-spoywczych.
W programie Comarch OPT!MA znajduj si wydruki, na ktrych widoczne s informacje na temat potrce na
fundusz promocji produktw rolno-spoywczych.
Wydruk Faktury RR
Z poziomu formularza Faktury RR dostpny jest wydruk Faktura RR (GenRap) - Potrcenia na fundusze promocji
produktw rolnych.
Jeeli na Fakturze VAT RR znajduj si towary, podlegajce potrceniom, wwczas na wydruku, pod tabel VAT
pojawi si informacja, jak warto potrcono na poszczeglne fundusze oraz owiadczenie nabywcy o dokonaniu
potrce (z wyszczeglnieniem kwoty netto, od ktrej naliczono potrcenie oraz kwot potrcenia). Na wydruku
faktury informacja: Razem do zapaty oraz Kwota patnoci bdzie pomniejszona o sum potrce.
Opata na waciwy fundusz naliczana jest automatycznie na podstawie kodu PKWiU danego towaru.
Kody PKWiU towarw objtych ustaw okrelone s rozporzdzeniem w sprawie szczegowego wykazu towarw, od
ktrych naliczane s wypaty na fundusze promocji produktw rolno-spoywczych z dnia 25 czerwca 2009.
Obowizuje klasyfikacja PKWiU 2008.
Wydruk listy Faktur RR
Z poziomu listy Faktur VAT RR jest dostpny wydruk dla zaznaczonych Faktur, na ktrym znajduje si podsumowanie
dokonanych potrce na poszczeglne fundusze. Aby uzyska wydruk, naley zaznaczy na licie Faktury VAT RR, dla
ktrych ma by wydrukowane podsumowanie, a nastpnie wybra wydruk: Lista faktur (GenRap) Potrcenia na
fundusze promocji produktw rolnych.
Str. 78
4 Wystawianie dokumentw informacje dodatkowe

4.1 Wystawiamy faktur myszk
Wystawianie faktury w systemie Comarch OPT!MA to wykonywanie dwch podstawowych operacji: dodawania
pozycji do listy i wypeniania formularzy.
Na standardowych listach (np. licie faktur, kontrahentw, cenniku) dodawa, usuwa lub modyfikowa ich pozycje
mona wykorzystujc:
przyciski umieszczone pod/obok listy. O tym, jaka funkcja kryje si pod przyciskiem mona zawsze
przekona si ustawiajc kursor myszki na przycisku i przez chwil nie wykonujc adnej akcji. Po krtkim
czasie pod przyciskiem pojawi si opis jego funkcjonalnoci. Wywoanie funkcji to nacinicie przycisku
myszk (wskazujemy kursorem przycisk i naciskamy lewy klawisz myszy).
kontekstowe menu dostpne na kadej licie w programie po umieszczeniu na niej kursora

i naciniciu prawego klawisza myszy. W wikszoci przypadkw z menu mona uruchomi te same
funkcje, ktre dostpne s na przyciskach.
Jeli np. na licie faktur naciniemy prawy klawisz myszy i z kontekstowego menu wybierzemy funkcj dodaj, na
ekranie pojawi si pusty formularz nowego dokumentu. Jeli posugujemy si przede wszystkim myszk, aby
wypeni wybrane pola formularza ustawiamy na nich kursor (wskazujemy je kursorem i naciskamy lewy klawisz
myszy). Cz danych naley wpisa z klawiatury, np. dodatkowe opisy. Pozostae mona wypenia posugujc si
wycznie myszk (np. wybr pozycji z list, wprowadzanie dat z kalendarza...)
Myszka przykadowy scenariusz obsugi listy elementw faktury
Poniej opisany zostanie przykadowy schemat postpowania przy wprowadzaniu pozycji na faktur, jeli
posugujemy si wycznie myszk. Zakadamy, e wszystkie potrzebne dane w cenniku s uzupenione.
1.
Ustawiamy kursor na pustej licie elementw i naciskamy prawy klawisz myszki.
2.
Z kontekstowego menu wybieramy funkcj Dodaj. Wyedytowana zostanie pierwsza, pusta pozycja faktury.
Kursor znajduje si w polu Towar.
3.
Prawy klawisz myszki, gdy kursor znajduje si na polu Towar otwiera list towarw.
4.
Wybieramy pozycj z cennika wskazujc j kursorem i dwukrotnie klikajc lewym klawiszem myszy. Kod
towaru/usugi zostanie wpisany w pole Towar.
5.
Program standardowo proponuje do sprzeday jedn jednostk miary. Jeli tak ilo sprzedajemy i nie chcemy
wprowadza na pozycji adnych zmian aby j zatwierdzi wystarczy klikn lewym klawiszem myszki
w dowolne miejsce na licie elementw faktury (poza edytowan wanie pozycj).
6.
Jeli na edytowanej pozycji chcemy dokona zmian wystarczy lewym klawiszem myszy klikn w wybrane pole
i nanie zmiany. Dla jednostek miary otwarta zostanie lista jednostek pomocniczych towaru lewym klawiszem
myszki wskazujemy ktr z nich. Jeli zmiany dotycz wartoci liczbowej mona myszk zmieni warto
naciskajc strzak pokrta (w gr lub w d).
7.
Kad kolejn pozycj wprowadzamy powtarzajc sekwencj od 1 do 6.
8.
Aby wprowadzi zmiany na wprowadzonej wczeniej pozycji mona na licie nacisn prawy klawisz myszki
i z kontekstowego menu wybra Zmie. Wskazana pozycja zostanie otwarta do edycji.
9.
Jeli chcemy podejrze wicej szczegw o wprowadzonej pozycji wybieramy z menu kontekstowego (prawy
klawisz myszy) funkcj Szczegy.
10. Jeli chcemy skasowa wczeniej wprowadzon pozycj ustawiamy na niej kursor i z kontekstowego menu
wybieramy funkcj Skasuj.
11. Gdy lista pozycji jest przygotowana, zatwierdzamy faktur naciskajc myszk (lewy klawisz) przycisk z dyskietk.
Przedstawiony powyej schemat to oczywicie pewna propozycja. Wikszo opisanych krokw mona np. wykona
posugujc si zamiast wyborem z kontekstowego menu przyciskami
umoliwiaj dodanie pozycji, podgld szczegw i kasowanie.
, ktre odpowiednio
Podsumowanie obsuga listy elementw faktury myszk:
prawy klawisz myszy na licie elementw otwiera kontekstowe menu

dwukrotny klik lewym klawiszem myszy na pustej licie otwarcie pierwszej, pustej pozycji do edycji
otwarty wiersz do edycji, kursor w polu Towar prawy klawisz myszy otwiera pomocnicz list (cennik)
otwarty, wypeniony poprawnie wiersz w edycji. Klik lewym klawiszem myszy poza edytowan pozycj, ale
w obrbie listy zamyka pozycj.
otwarty wiersz do edycji, lewy klik na wybranym polu to pole jest edytowane, mona w nim wprowadza
zmiany
kliknicie lewym klawiszem myszki w dowolny przycisk obok listy wywoanie zwizanej z nim funkcji.
Str. 79
4.2 Wystawiamy faktur z klawiatury

Wystawianie faktury w systemie Comarch OPT!MA to wykonywanie dwch podstawowych operacji: dodawania
pozycji do listy i wypeniania formularzy.
Na standardowych listach (np. licie faktur, kontrahentw, cenniku) dodawa, usuwa lub modyfikowa ich pozycje
mona wykorzystujc:
przyciski umieszczone pod/obok listy. Do kadego z przyciskw mona dosta si naciskajc klawisz
<TAB>. Jeli kursor ustawiony jest na przycisku opis uruchamianej funkcji znajduje si w lewym, dolnym
rogu gwnego okna programu. Wywoanie funkcji to nacinicie przycisku klawiszem <SPACJA> lub
<ENTER>.
kontekstowe menu dostpne na kadej licie w programie po wciniciu kombinacji klawiszy

<SHIFT>+<F10>. W wikszoci przypadkw z menu mona uruchomi te same funkcje, ktre dostpne s
na przyciskach. Funkcje z menu wybieramy przesuwajc si klawiszami strzaek w gr i w d i na
wybranej naciskajc klawisz <ENTER>.
Klawiatura przykadowy scenariusz obsugi listy elementw faktury

Poniej opisany zostanie przykadowy schemat postpowania przy wprowadzaniu pozycji na faktur, jeli
posugujemy si wycznie klawiatur. Zakadamy, e wszystkie potrzebne dane w cenniku s uzupenione.
1.
Aby rozpocz wprowadzanie pozycji musimy kursor umieci na pustej na razie licie elementw faktury.
Najprociej, z dowolnego miejsca na formularzy faktury nacisn kombinacj klawiszy <SHIFT>+<INSERT>.
W efekcie kursor ustawi si na licie pozycji i pierwsza, pusta pozycja zostanie otwarta do edycji. Kursor znajduje
si w polu Towar.
2.
Dostp do cennika uzyskamy naciskajc kombinacj klawiszy <ALT>+<strzaka w d> lub po wciniciu klawisz
<TAB> w pustym polu Kod.
3.
Wybieramy towar z listy ustawiamy na nim kursor i potwierdzamy wybr klawiszem <ENTER>. Kod towaru
zostanie wpisany na pozycj faktury.
4.
Poruszanie si pomidzy kolejnymi polami na edytowanej pozycji to naciskanie klawisza <TAB>. Dokonywanie
zmian na polach numerycznych to albo wykorzystanie pokrta (strzaki w gr i w d), albo wpisanie wartoci
wprost z klawiatury. Pole z jednostkami miary obsuguje strzaka w d, ktra otwiera dostpna list.
5.
Gdy pozycja jest ju gotowa, zatwierdzamy j klawiszem <ENTER>
6.
Kad kolejna pozycj wprowadzamy posugujc si klawiszem <INSERT>.
7.
W razie koniecznoci dokonania poprawek na wprowadzonej wczeniej pozycji wskazujemy ja kursorem

i naciskamy <ENTER>.
8.
Jeli zachodzi potrzeba skasowania pozycji ustawiamy na niej kursor i naciskamy klawisz <DEL>.
9.
Jeli faktura jest przygotowana kombinacja klawiszy <CTRL>+<ENTER> zatwierdza j.
Przedstawiony powyej scenariusz postpowania jest pewn propozycj. Poniej znajduje si zestawienie klawiszy,
ktre warto wykorzysta wystawiajc dokumenty z klawiatury.
Podsumowanie obsuga listy elementw faktury z klawiatury:
Jeli kursor znajduje si poza list elementw:
<SHIFT>+<INSERT> przenosi kursor na list i otwiera now pozycj

<SHIFT>+<ENTER> przenosi kursor na list i otwiera wskazany wiersz do edycji
<SHIFT>+<DEL> przenosi kursor na list i kasuje wskazany wiersz (za potwierdzeniem)
Jeli kursor znajduje si na licie pozycji:
<SHIFT>+<F10> otwiera menu kontekstowe
<CTRL>+<ENTER> zatwierdza formularz (jeli wiersz w edycji zatwierdza wiersz)
<INSERT> - dodanie nowej pozycji, aktywne staje si pierwsze (obowizkowe) pole w wierszu
<DEL> - jeli wiersz nie jest w trybie edycji, skasowanie, z potwierdzeniem przez Uytkownika
<ENTER> podstawowa edycja wskazanego wiersza. Jeli lista jest pusta - otwiera pierwszy wiersz do
edycji.
Jeli kursor znajduje si w otwartym, edytowanym wierszu:
<TAB> - przechodzenie po kolejnych polach wiersza.

<SHIFT>+<TAB> - cofanie kursora na poprzednie pole.
<ENTER> zatwierdza wiersz
<CTRL>+<ENTER> - zatwierdza wiersz
<ALT>+<strzaka w d> na pustym polu kod otwiera dostpn list (cennik)
<ESC> - wycofanie zmian. Jeli wiersz nie by poprawnie wypeniony znika, kursor ustawia si na
poprzednim. Jeli by poprzednio zatwierdzony i wprowadzono zmiany wraca do poprzedniej postaci.
Str. 80
Inne uwagi:
edycja nowego wiersza zawsze zaczyna si od pola obowizkowego

jeli otwieramy do edycji zamknity wiersz, kursor ustawia si na polu ostatnio edytowanym
4.3 Wykorzystanie czytnika kodw kreskowych

Program zosta przystosowany do wykorzystania kodw kreskowych. Warunkiem koniecznym do uywania kodw jest
posiadanie czytnika kodw kreskowych emulujcego klawiatur (czytnik podpinany rwnolegle do klawiatury).
Czytnik moemy wykorzystywa do:
1.
Wpisywania kodu EAN na formularza towaru/usugi.
2.
Odszukiwania pozycji w cenniku z poziomu Cennika: zakadka Wg EAN
3.
Dopisywanie pozycji na dokument program szuka na licie cennikowej pozycji o zadanym kodzie i jeli taki kod
istnieje pozycja zostanie dopisana. Pozostaje ustalenie iloci i ceny. W sytuacji, gdy program nie odnajdzie
pozycji o wskazanym kodzie EAN zachowanie programu uzalenione jest od parametru Sprzeda wg kodw
EAN (Konfiguracja firmy/ Handel/ Parametry)
jeli parametr jest nieaktywny (niezaznaczony) program wywietli list cennikow

jeli parametr jest aktywny (zaznaczony) program poinformuje nas odpowiednim komunikatem o braku
pozycji o wskazanym kodzie EAN w cenniku.
W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry znajduje si parametr Sprzeda tylko wg kodw EAN. Jeli parametr
jest zaznaczony to podczas wpisywania pozycji na dokument program najpierw wyszukuje towar wg pola kod EAN,
jeli nie znajdzie towaru o takim kodzie EAN to przeszukuje list wg kodu towaru, a jeli nie znajdzie towaru
o podanym kodzie to w ostatniej kolejnoci przeszukuje list wg nazwy.
4.3.1
Kody wagowe
Podczas wystawiania dokumentw w systemie Comarch OPT!MA istnieje moliwo odczytywania tzw. kodw
wagowych (zawierajcych informacj o wadze towaru). Kody takie s drukowane przez wagi, natomiast w chwili
odczytu program rozpoznaje, e jest to kod wagowy i odpowiednio odczytuje ilo, wprowadzajc j na dokument.
Sam towar jest rozpoznawany na podstawie kodu EAN wprowadzonego na karcie.
Kod wagowy ma okrelon struktur, w zwizku z czym:
kod EAN zapisane na karcie towaru moe mie 4 znaki

waga towaru nie moe przekracza 99.9999 kg
Uwaga: Funkcja odczytywania kodw wagowych dziaa tylko jeli w Konfiguracji firmy/
Handel/ Parametry wybrano parametr: Dodawanie pozycji na dokumencie jako: edycja na
licie.
4.4 Wsppraca z kolektorami danych

Obecnie program wsppracuje z nastpujcymi typami kolektorw:
Dolphin
BHT
Cipherlab
Opticon
Konfiguracja danych dotyczcych wsppracy z kolektorem jest moliwa z poziomu Konfiguracji stanowiska/ Oglne/
Kolektor. Naley tam wskaza przede wszystkim typ kolektora, z ktrym bdzie wsppracowa program oraz port
COM, przez ktry bdzie przebiegaa transmisja danych.
Naley rwnie wskaza protok, wg ktrego przebiega transmisja oraz inne parametry wsppracy.
W czci Definicja rekordu naley poda specyfikacj dotyczc formatu pliku przesyajcego dane.
Uwaga: Po wybraniu typu kolektora program proponuje domylne ustawienia parametrw

transmisji. Uytkownik powinien jednak skontrolowa, czy proponowane ustawienia s zgodne ze
specyfikacj producenta kolektora.
W przypadku, gdy kolektor komunikuje si z komputerem przy wykorzystaniu tranceivera naley dodatkowo
zaznaczy parametr Uywaj tranceivera.
Str. 81
Obsuga kolektorw jest zrealizowana w taki sposb, eby umoliwi automatyczne dodawanie towarw
wprowadzonych do kolektora na dokumenty handlowe i magazynowe oraz na arkusze inwentaryzacyjne.
Moliwo importu danych z kolektora dostpna jest z poziomu wikszoci formularzy dokumentw. Import
lub po wciniciu kombinacji klawiszy
z kolektora nastpuje automatycznie po wciniciu przycisku
<CTRL>+<ALT>+<K>. Na podstawie danych z Konfiguracji stanowiska program nawizuje czno z kolektorem
danych, a nastpnie wywouje transmisj.
W efekcie na formularz dokumentu zostaj wpisane towary wraz z ilociami. Iloci s wyraone zawsze
w jednostkach podstawowych. Ceny na dokumencie s proponowane przez program, zgodnie z obowizujcymi
zasadami. W przypadku dokumentw zakupowych (FZ, PZ, PW, ZD) proponowane s ostatnie ceny zakupu.
W przypadku dokumentw sprzedaowych (FA, WZ, RO, FPF) proponowane s ceny sprzeday z grupy cenowej
skojarzonej z kontrahentem wpisanym na dokument, z uwzgldnieniem wszystkich rabatw.
Uwaga: Funkcja importu danych z kolektora nie dziaa w przypadku dokumentw

korygujcych oraz dokumentw, na ktrych zblokowana jest moliwo dopisywania nowych
pozycji .
4.5 Dopisywanie pozycji na dokument

Now pozycj mona dopisa przez wcinicie przycisku
kontekstowego:
, klawisza <INSERT> czy wybr Dodaj z menu
W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry znajduje si parametr odpowiedzialny za sposb dodawania kolejnej pozycji
do dokumentu. Do wyboru Uytkownika jest dodawanie poprzez edycj bezporednio na licie lub przez podniesienie
formularza pozycji.
edycja na licie niezalenie od dokumentu zawsze otwierane jest pole bezporednio na formularzu
dokumentu, gdzie mona wpisa bezporednio kod towaru. Lista towarw jest dostpna m.in. po wciniciu
kombinacji klawiszy <ALT>+<STRZAKA W D>, prawego przycisku myszy w pustym polu oraz
przycisku <TAB> w pustym polu.
podniesienie formularza w przypadku dokumentw FA, PA podczas dodawania pozycji zawsze

podnoszony jest formularz pozycji, gdzie m.in. dostpne jest pole na opis towaru. W przypadku pozostaych
dokumentw otwierane jest pole bezporednio na formularzu.
podniesienie formularza szybka obsuga taki sposb wystawiania dokumentw powinien uatwi
proces dopisywania pozycji przy uyciu klawiatury. Dopisanie pozycji sprowadza si do wcinicia:
<INSERT> (otwiera formularz pozycji), <ENTER> (zatwierdzenie wprowadzonego kodu towaru), <ENTER>
(zatwierdzenie iloci) i <ENTER> (zatwierdzenie pozycji).
4.6 Kod i Nazwa na dokumentach

W zalenoci od zaznaczenia parametrw w Konfiguracji Firmy/ Handel/ Parametry, mona wywietli na
dokumencie, w tabelce z pozycjami towarowymi tylko nazw (zaznaczony parametr Nazwa Towaru na
dokumentach), tylko kod (zaznaczony parametr Kod Towaru na dokumentach), albo kod i nazw jednoczenie
(obydwa parametry zaznaczone).
Moliwa jest edycja wartoci zarwno dla kodu jak i dla nazwy towaru/usugi. Wpisujc w jedno z tych pl kod
towaru, nazw lub kod EAN, program w zalenoci od tego w ktrym polu zostay te dane wpisane, wyszuka kolejno:
-
dla pola Kod najpierw sprawdzi, czy istnieje w Cenniku kod towaru taki, jak wpisany cig znakw, jeli
natomiast nie znajdzie bdzie szuka pasujcej nazwy, w nastpnej kolejnoci sprawdzi istnienie zgodnego
kodu EAN.
dla pola Nazwa najpierw sprawdzi czy istnieje towar o takiej nazwie, jeli nie istnieje wtedy bdzie szuka
zgodnego kodu towaru, w ostatniej kolejnoci sprawdzi kody EAN.
Jeli wedug poniszych zasad, w Cenniku zostanie znaleziony pasujcy do wzorca towar, wwczas po potwierdzeniu
klawiszem <ENTER> odpowiednio zostan wypenione pola Kod i Nazwa.
W przeciwnym razie, jeli aden z towarw istniejcych w bazie nie bdzie pasowa do wzorca, wwczas program
wywietli pen list towarw. W zalenoci od tego, w ktrym polu bdzie umieszczony kursor, tak zostanie otwarta
lista zasobw na zakadce wg Kodw lub wg Nazwy.
Jeli kursor bdzie ustawiony w polu Kod, wwczas lista towarw zostanie otwarta na zakadce wg Kodw, a kursor
ustawi si na towarze, ktrego kod najbardziej odpowiada wpisanemu w pole Kod cigowi znakw.
Str. 82
Jeli kursor ustawiony bdzie w polu Nazwa wwczas lista towarw zostanie otwarta od razu na zakadce wg Nazwy,
a kursor ustawi si na towarze, ktrego nazwa najbardziej odpowiada wpisanemu w pole Nazwa cigowi znakw.
4.7 Sortowanie pozycji na dokumentach

Na wikszoci dokumentw handlowych (wyjtkiem s dokumenty korygujce oraz Faktury Wewntrzne Sprzeday
do FZ i Faktury Wewntrzne Zakupu) istnieje moliwo sortowania pozycji wg kodu lub wg nazwy. Opcja sortowania
jest dostpna w menu kontekstowym (pod prawym przyciskiem myszy) na licie pozycji dokumentu.
W wyniku sortowania wszystkie pozycje ju wpisane na dokument zostaj uoone odpowiednio wg kodu/ wg nazwy
i rwnoczenie nastpuje renumeracja liczby porzdkowej. Natomiast pozycje, ktre zostaj dopisane do dokumentu
po sortowaniu pozycji s umieszczane na kocu listy.
4.8 Kopiowanie dokumentu

Czsto si zdarza, e ci sami kontrahenci dokonuj zakupw tych samych towarw i usug. W celu uatwienia sobie
pracy i przyspieszenia obsugi klienta istnieje moliwo kopiowania wczeniej wystawionych dokumentw.
Kopiowanie to polega na przepisaniu caej zawartoci dokumentu do nowego formularza. Dokument podstawowy
i kopia dotycz tego samego magazynu, wystawione s dla tego samego kontrahenta i maj identyczne pozycje,
iloci i ceny. Rnica dotyczy jedynie dat i numeru. Tak wystawion faktur moemy dowolnie korygowa.
W celu wystawienia dokumentu na podstawie innego, zapisanego w programie naley:
wej na list faktur i wskaza kursorem dokument podstawowy
faktur kopiujemy za pomoc kombinacji <CTRL>+<INSERT> lub <CTRL>+
4.8.1
Seryjne kopiowanie faktur
W programie istnieje moliwo seryjnego kopiowania dokumentw sprzeday: Faktur Sprzeday i Paragonw.
Funkcja dziaa w ten sposb, e po wciniciu <CTRL>+<INSERT> lub <CTRL>+
) kopiowane s wszystkie
dokumenty zaznaczone
na licie. Po wciniciu <CTRL>+<INSERT> program pyta, czy rozpocz kopiowanie
zaznaczonych dokumentw. Jeli Uytkownik potwierdzi program rozpoczyna operacj. Podczas kopiowania
dokumentw program wywietla okno z informacj, ktre dokumenty s kopiowane i jakie numery zostay nadane
nowym dokumentom.
Utworzone dokumenty s zapisywane do bufora.
Podczas seryjnego kopiowania obowizuj takie same zasady jak w przypadku kopiowania pojedynczych
dokumentw.
4.8.2
Kopiowanie patnoci
W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry znajduje si parametr zwizany z kopiowaniem tabeli patnoci na
dokumentach: Kopiowanie dokumentw przeno patnoci z dokumentu rdowego. Parametr jest
uwzgldniany zarwno podczas kopiowania pojedynczych dokumentw, jak i podczas kopiowania seryjnego.
Jeli parametr nie jest zaznaczony na utworzonym dokumencie tabela patnoci jest przeliczana od nowa
i ustawiana zgodnie z form patnoci z zakadki Oglne.
Jeli parametr jest zaznaczony oprcz pozycji dokumentu kopiowana jest rwnie tabela patnoci, wraz
z ustalonymi tam patnociami czciowymi.
Uwaga: Jeli Uytkownik wprowadzi zmiany na licie pozycji na skopiowanym dokumencie

i rwnoczenie zdefiniowane bdzie wicej ni jedna patno czciowa program nie
skoryguje kwot w tabeli patnoci tak, by bya zgodna z wartoci dokumentu. Uytkownik musi
ponownie ustali kwoty patnoci.
4.9 Seryjne zatwierdzanie Faktur i Paragonw

Na licie Faktur Sprzeday oraz Paragonw istnieje moliwo seryjnego zatwierdzania dokumentw z bufora.
Dokumenty, ktre powinny zosta zapisane na trwae Uytkownik musi wczeniej zaznaczy na licie . Opcja
zatwierdzania jest dostpna w menu kontekstowym (dostpnym pod prawym przyciskiem myszy) jako opcja
Zatwierd dokumenty.
1.
Seryjnie zatwierdzane mog by zarwno Faktury Sprzeday/ Paragony jak i dokumenty korygujce.
2.
Seryjnie zatwierdzane mog by tylko dokumenty z odroczonym terminem patnoci.
Str. 83
W trakcie zatwierdzania wybranych Faktur/ Paragonw Uytkownik widzi raport, ktre dokumenty zostay
zatwierdzone, a ktre nie i z jakiego powodu.
4.10 Seryjne usuwanie dokumentw

Na listach FA, PA, RO i FPF oraz FZ i ZD dodano moliwo seryjnego kasowania dokumentw. Jeli na licie
zaznaczona jest przynajmniej jedna pozycja
- po wciniciu przycisku Usu (lub wybraniu opcji z menu
kontekstowego) program dodatkowo poprosi o potwierdzenie usunicia dokumentw. W trakcie kasowania spord
zaznaczonych pozycji usunite zostan wszystkie dokumenty w buforze. Informacja o przebiegu operacji kasowania
jest wywietlana w odrbnym oknie.
4.11 Agregowanie pozycji na dokumentach

W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry znajduje si parametr zwizany z agregacj pozycji przy zatwierdzaniu
dokumentw. Funkcja dotyczy tylko dokumentw sprzeday: Faktur Sprzeday, Paragonw oraz dokumentw
WZ.
Istnieje moliwo agregowania pozycji przy zapisie dokumentu na trwae oraz do bufora. Naley przy tym
pamita, e opcja agregowania przy zapisie do bufora jest dostpna tylko po zaznaczeniu opcji zapisu na trwae.
Oznacza to, e agregacja jest moliwa:
tylko przy zapisie na trwae zaznaczony parametr zapis trway

zawsze zaznaczony parametr zapis trway i zapis do bufora
brak agregacji odznaczony parametr zapis trway.
Pozycje na dokumencie zostan zagregowane do jednej w przypadku, gdy posiadaj identyczne wszystkie wartoci
z wyjtkiem iloci (m.in. kod, nazw, opis, jednostk miary, cen, kategori).
4.12 Atrybuty
4.12.1
Atrybuty w module Comarch OPT!MA Handel
W module istnieje moliwo zdefiniowania odrbnych list dla atrybutw, ktre bd opisywa pozycje na
dokumencie (atrybuty towaru) i odrbnie atrybuty, ktre bd opisywa cay dokument (atrybuty kontrahenta
i dokumentu).
Przed przystpieniem do uzupeniania atrybutw naley je zdefiniowa w systemie. Lista atrybutw jest dostpna
w menu Sowniki/ Atrybuty. Skada si ona z odrbnych zakadek, na ktrych wprowadzane s atrybuty okrelonego
typu:
atrybuty towaru bd wykorzystywane podczas opisywania pozycji wprowadzanych na dokumenty

atrybuty kontrahenta bd wykorzystywane podczas opisywania caych dokumentw. S to atrybuty,
ktre mona skojarzy z konkretnym kontrahentem (opisujce kontrahenta, dla ktrego wystawiany jest
dokument).
atrybuty dokumentu bd wykorzystywane podczas opisywania caych dokumentw, jednak nie s
one zwizane z konkretnym kontrahentem.
Lista jest obsugiwana przez standardowe przyciski Dodaj, Usu, Zmie. Naley przy tym pamita, e usunicie
definicji atrybutu jest moliwe tylko do czasu jego wykorzystania na karcie towaru.
Definiujc atrybuty, niezalenie od typu, naley okreli:
Kod i nazw atrybutu naley przy tym pamita, e kod atrybutu bdzie drukowany na dokumentach, powinien
wic by czytelny.
Format - dla kadego atrybutu (podczas tworzenia jego definicji) mona okreli format pola zawierajcego warto:
tekst pole tekstowe
data pole w formacie daty
liczba pole sformatowane jako liczba z dokadnoci do czterech miejsc po przecinku

lista moliwo wczeniejszego zdefiniowania dostpnych wartoci na odrbnej licie, podczas kojarzenia
atrybutu z towarem warto mona wybra z dostpnej listy rozwijanej.
W przypadku atrybutu typu lista podczas definiowania atrybutu (Sowniki/ Atrybuty) na formularzu pojawia si druga
zakadka Pozycje listy. Na zakadce mona wpisa wszystkie wartoci, jakie dany atrybut moe przyj.
Pozostae parametry s zalene od typu atrybutu i zostay opisane w poniszych rozdziaach.
Str. 84

Uwaga: Lista atrybutw moe by importowana pomidzy bazami ( Narzdzia/ Importy/
Import z innej bazy danych ). W przypadku importu atrybutw towaru typu lista przenoszona jest
rwnie lista dostpnych wartoci.
4.12.2
Atrybuty towaru
W systemie Comarch OPT!MA istnieje moliwo zdefiniowania atrybutw dla towaru, umoliwiajcy pamitanie
wikszej iloci parametrw zwizanych z towarem. Parametry takie to np. kolor towaru, numer seryjny, pooenie
w magazynie, waga, termin wanoci, kod (numer katalogowy) u dostawcy itp. Wykorzystanie atrybutw na
poszczeglnych kartach zaley od potrzeb danego towaru. Dodatkowe atrybuty karty rozszerzaj take moliwoci
analityczne programu.
Istnieje moliwo wydruku atrybutu na fakturze. Mona wic na zdefiniowanym wydruku faktury drukowa np. dat
wanoci towaru, wag lub pooenie w magazynie.
Dodatkowo atrybut moe mie opcj zwizany z kontrahentem. Oznacza to, e dla atrybutu jego warto bdzie inna
dla kadego kontrahenta. Taka funkcjonalno moe by wykorzystana np. w przypadku deklarowania list kodw
towarw u rnych dostawcw lub odbiorcw.
Atrybuty mog by przenoszone na transakcje na dwa sposoby:
do pola tekstowego Opis

na odrbn zakadk Atrybuty na formularzu pozycji, co znacznie uatwia analiz oraz filtrowanie
dokumentw wg wykorzystanych atrybutw.
Dodajc now definicj atrybutu towaru naley okreli kilka parametrw oglnych, definiujcych atrybut:
Zaleny od kontrahenta parametr okrela, czy warto atrybutu jest niezmienna dla towaru, czy te rni si dla
poszczeglnych kontrahentw. Parametr powinien by zaznaczony np. w przypadku kodw towaru u dostawcw
wtedy dla kadego towaru bdzie mona zdefiniowa wiele kodw w zalenoci od kontrahenta dostarczajcego
towar.
Pozostae atrybuty definiowane na formularzu s zwizane ze sposobem ich pniejszego przenoszenia na
transakcj:
Doklei do opisu elementu parametr odpowiada za umieszczanie atrybutu na wystawianych dokumentach. Jeli
jest aktywny w chwili wpisywania towaru na dokument warto takiego atrybutu jest automatycznie kopiowana jako
opis towaru na dokumencie (w pole tekstowe). Zawarto tego pola jest drukowana na standardowych wydrukach
dokumentw w programie.
Przenosi na transakcj - jeli parametr jest zaznaczony to atrybut wraz zwartoci s przenoszone na odrbn
zakadk Atrybuty na element dokumentu
Drukowa na dokumencie parametr zwizany z poprzednim. Jeli jest zaznaczony to atrybut (po przeniesieniu
na zakadk Atrybuty na transakcji) wraz z wartoci s drukowane na dokumentach.
4.12.2.1 Przypisanie atrybutu do towaru

Jeli lista atrybutw jest zdefiniowana mona przystpi do ich uzupeniania na kartach poszczeglnych towarw. Jest
to moliwe z poziomu formularza towaru: zakadka Atrybuty.
Lista atrybutw skojarzonych z danym towarem jest obsugiwana przez standardowe przyciski: Dodaj, Usu, Zmie.
Dodajc nowy atrybut naley okreli:
Atrybut utworzona wczeniej definicja atrybutu. Mona wybra z listy zdefiniowanych wczeniej atrybutw
dostpnej po wciniciu przycisku. Po wybraniu atrybutu cz parametrw zostaje ustawiona zgodnie z definicj
atrybutu.
Warto warto atrybutu. Pole jest dostpne tylko w przypadku, gdy atrybut nie jest zaleny od kontrahenta.
W takim przypadku warto parametru dla tego towaru jest dla wszystkich kontrahentw taka sama.
W przypadku atrybutw typu lista Uytkownik moe wybra potrzebn warto z rozwijanej listy. Uzupenienie listy
o nowe wartoci jest moliwe tylko z poziomu definicji (formularza) atrybutu.
Zaleny od kontrahenta parametr decyduje o tym czy warto atrybutu dla towaru jest zawsze taka sama
(parametr odznaczony), czy dla kadego kontrahenta jest inna (parametr zaznaczony).
W przypadku, gdy parametr zaley od kontrahenta w tabeli poniej istnieje moliwo ustalenia jego wartoci dla
poszczeglnych kontrahentw. Przycisk Dodaj umoliwia dodawanie kolejnych kontrahentw oraz okrelonych dla
nich wartoci atrybutu (np. kod kontrahenta - dostawcy oraz kod towaru u tego dostawcy). List kontrahentw
w kolumnie Podmiot mona wywoa wciskajc prawy przycisk myszy lub klawisz <TAB> w pustym polu.
Oprcz kontrahentw istnieje moliwo zdefiniowania atrybutu dla innych podmiotw (pracownik, wsplnik, urzd,
bank). Zmiana typu podmiotu jest moliwa po wybraniu potrzebnej opcji z menu wywietlanego pod przyciskiem
strzaki (obok Dodaj).
Str. 85
Parametry dotyczce sposobu przenoszenia na dokumenty s dziedziczone z definicji atrybutu, jednak Uytkownik
moe je zmienia indywidualnie dla kadego towaru.
4.12.2.2 Kopiowanie atrybutw towaru w pole Opis

Za kopiowania atrybutu w pole Opis odpowiadaj parametry:
Doklei do opisu elementu:
jeli parametr jest zaznaczony podczas wpisywania towaru na dokument w pole Opis na formularzu
pozycji automatycznie kopiowana jest ustalona dla tego towaru warto parametru.
jeli parametr jest odznaczony atrybut jest widoczny jedynie na karcie towaru, natomiast nie jest
kopiowany w pole Opis podczas wpisywania towaru na dokument.
Kod atrybutu przed wartoci parametr jest dostpny tylko w przypadku, gdy zaznaczono wczeniej parametr
Doklei do opisu elementu. Odpowiada za oznaczenie parametru podczas kopiowania go w pole Opis:
jeli parametr jest zaznaczony podczas kopiowania atrybutu na dokument rwnoczenie kopiowany jest
jego kod (np. KOD DOSTAWCY RO333/2007)
jeli parametr jest odznaczony na dokument kopiowana jest jedynie warto parametru bez jego
dokadniejszego oznaczenia (w powyszym przykadzie jedynie RO333/2007)
Oprcz atrybutw towar moe posiada jeszcze opis wpisany bezporednio na formularzu towaru (zakadka
Dodatkowe). Jeli rwnoczenie zaznaczony jest parametr Kopiuj opis na faktur na pozycj dokumentu
przepisywany jest w pierwszej kolejnoci opis (w caoci), a dopiero potem poszczeglne atrybuty (tylko te
z zaznaczonym parametrem Doklei opis na element).
Podczas kopiowania atrybuty s sortowane wg kodw atrybutw oznacza to, e w przypadku, gdy do jednego
towaru by kilka razy przypisany ten sam atrybut z rnymi wartociami, to podczas przepisywania atrybutw towaru
na dokumencie bd one ustawione obok siebie.
Ponadto na dokumencie istnieje moliwo dodatkowego wyboru atrybutw spord tych kopiowanych na dokument.
Jeli na karcie towaru zaznaczono parametr Pozwl na edycj opisu na fakturze obok pola zawierajcego opis
pojawia si przycisk
towaru moe wybra
. Po jego wciniciu Uytkownik na licie atrybutw przypisanych do danego

te, ktre zostan przepisane na dokument.
4.12.2.3 Kopiowanie atrybutw towaru na element

Atrybuty, ktre bd miay zaznaczony parametr Przenosi na transakcj zostan przepisane na dodatkow
zakadk Atrybuty, ktra jest widoczna po podejrzeniu formularza pozycji na dokumencie.
Uwaga: Na transakcje dla kadego towaru moe by przeniesione maksymalnie 5 atrybutw.

Jeli dla danego towaru przypisane jest wicej atrybutw, ktre maj zaznaczony parametr
Przenosi na transakcj wtedy na dokument zostanie przeniesionych pierwsze pi
atrybutw.
Lista atrybutw moe by modyfikowana przez Uytkownika moe on nie tylko zmienia warto atrybutu, ale
rwnie dodawa nowe atrybuty. Lista wszystkich zdefiniowanych atrybutw jest dostpna po wciniciu przycisku
okrelajcego atrybut.
W trakcie kopiowania dokumentw, przeksztacania (wszelkiego rodzaju konwersje) oraz ich korygowania wraz
z towarem na nowe dokumenty przenoszone s wszystkie przypisane dla poszczeglnych pozycji atrybuty wraz
z wartociami.
Z kopiowaniem atrybutw na pozycj zwizany jest rwnie parametr Drukowa na dokumencie. Jeli parametr
jest zaznaczony to dany atrybut wraz z wartoci s drukowane na dokumentach. Na potrzeby wydruku Faktury
Sprzeday z atrybutami zdefiniowany jest odrbny wydruk Faktura VAT: Atrybuty. Warto rwnie pamita, e
decydujce jest ustawienie tego parametru na karcie danego towaru, nie za na definicji atrybutu.
4.12.3
Atrybuty kontrahenta
Podobnie jak w przypadku towarw atrybuty mog by kojarzone rwnie z kontrahentem. Atrybuty mog by
przenoszone na transakcje na dwa sposoby:
do pola tekstowego Opis

na odrbn zakadk Atrybuty na dokumencie, co znacznie uatwia analiz oraz filtrowanie dokumentw wg
wykorzystanych atrybutw.
Definiujc atrybut kontrahenta Uytkownik musi okreli klika parametrw zwizanych z automatycznym
przenoszeniem atrybutw na wystawiane dokumenty:
Doklei do opisu dokumentu parametr odpowiada za kopiowanie atrybutu na dokumenty w pole Opis.
Definiujc atrybut Uytkownik podaje ustawienie domylne parametru (moe je zmieni podczas kojarzenia atrybutu
i kontrahenta).
Str. 86
Przenosi na transakcje parametr zwizany jest z automatycznym przenoszeniem atrybutu na dokumenty (na
odrbn zakadk Atrybuty) wystawiane dla poszczeglnych kontrahentw. Na formularzu atrybutu w Sownikach
Uytkownik moe poda domylne ustawienie dla atrybutu podczas przypisywania go na karcie kontrahenta. Jednak
podczas przypisywania atrybutw poszczeglnym kontrahentom Uytkownik moe ustawienie parametru zmieni.
W efekcie moe zdecydowa indywidualnie dla kadego kontrahenta, czy atrybut powinien przenosi si
automatycznie na dokumenty.
Kopiowa przy ksigowaniu do rejestrw VAT - parametr dotyczy przenoszenia dokumentw z moduu
handlowego do rejestrw VAT i okrela, czy atrybut przypisany do dokumentu w module handlowym powinien zosta
przeniesiony wraz z dokumentem po zaksigowaniu do Rejestrw VAT. Ustawienie parametru na formularzu atrybutu
jest nastpnie dziedziczone podczas przypisania atrybutu na kart kontrahenta i Uytkownik nie moe zmieni tego
ustawienia dla poszczeglnych kontrahentw. W efekcie atrybut z zaznaczonym parametrem jest zawsze przenoszony
do rejestrw VAT wraz z dokumentem, niezalenie od kontrahenta, dla ktrego dokument jest wystawiony.
4.12.3.1 Przypisanie atrybutu dla kontrahenta

Jeli atrybuty wykorzystywane dla kontrahentw s zdefiniowane mona je uzupenia wraz z wartociami dla
poszczeglnych kontrahentw. Na formularzu kontrahenta (Sowniki/ Kontrahenci) znajduje si zakadka Atrybuty,
z poziomu ktrej mona definiowa atrybuty zwizane z danym kontrahentem. Lista jest obsugiwana przez
standardowe przyciski.
Dodajc atrybut dla kontrahenta naley wskaza:
Atrybut kod atrybutu wybrany spord wczeniej utworzonych definicji. Lista jest dostpna po wciniciu
przycisku.
Warto warto atrybutu dla danego kontrahenta.
Doklei do opisu dokumentu atrybut moe by automatycznie kopiowany w pole Opis na dokumentach
wystawianych dla danego kontrahenta (parametr zaznaczony). Jeli parametr jest odznaczony atrybut bdzie
widoczny na formularzu kontrahenta, ale nie bdzie pojawia si na wystawianych dla niego dokumentach. Warto
parametru jest kopiowana z definicji atrybutu, ale na potrzeby danego kontrahenta mona j zmieni.
Kod atrybutu przed wartoci jeli atrybut ma by kopiowany na dokumenty oprcz jego wartoci w polu Opis
moe pojawi si rwnie kod atrybutu.
Przenosi na transakcj parametr zwizany z przenoszeniem na zakadk Atrybuty, podczas wystawiania
dokumentu dla kontrahenta. Jeli parametr bdzie zaznaczony - atrybut automatycznie zostanie przeniesiony na
dokument. Jeli parametr bdzie odznaczony atrybut nie zostanie przepisany na dokument automatycznie, ale
Uytkownik bdzie mg wybra go z listy atrybutw w trakcie wystawiania dokumentu.
Ksigowa przy przenoszeniu do Rejestrw VAT parametr jest dziedziczony z formularza atrybutu (Sowniki/
Atrybuty) i Uytkownik nie ma moliwoci jego ustawienia indywidualnie dla poszczeglnych kontrahentw.
Po ustaleniu listy atrybutw skojarzonych z danym kontrahentem naley zatwierdzi (przycisk z dyskietk) jego kart
ewidencyjn.
4.12.3.2 Kopiowanie atrybutw kontrahenta w pole Opis

Podczas wystawiania dokumentu dla danego kontrahenta atrybuty skojarzone z kontrahentem, ktre maj
zaznaczony parametr Doklei do opisu dokumentu s automatycznie kopiowane w pole Opis. W przypadku Faktur
Sprzeday dodatkowo istnieje moliwo ustalenia tekstu, ktry jest drukowany na dokumencie (Konfiguracja firmy/
Handel/ Parametry: Tekst opisu kopiowany na dokument FA). Jeli taki tekst jest podany to zawsze jest on
kopiowany na faktur w pierwszej kolejnoci, a dopiero potem doklejane s atrybuty skojarzone z kontrahentem.
Podczas kopiowania atrybuty s sortowane wg kodw atrybutw oznacza to, e w przypadku, gdy do jednego
kontrahenta by kilka razy przypisany ten sam atrybut z rnymi wartociami, to podczas przepisywania atrybutw
towaru na dokumencie bd one ustawione obok siebie.
Ponadto bezporednio na dokumencie istnieje moliwo ponownego wyboru atrybutw spord tych kopiowanych
. Po jego wciniciu Uytkownik na
na dokument. Obok pola zawierajcego opis pojawia si przycisk
licie atrybutw przypisanych do danego kontrahenta moe wybra
te, ktre zostan przepisane na dokument. Na
licie wywietlane s zarwno atrybuty, ktre maj zaznaczon opcj kopiowania, jak i te, ktre pierwotnie na
dokument nie s kopiowane.
4.12.3.3 Kopiowanie atrybutw kontrahenta na dokument

Na formularzu dokumentw handlowych i magazynowych istnieje odrbna zakadka, na ktrej Uytkownik moe
wskaza atrybuty opisujce dany dokument. Na zakadk automatycznie przenoszone s atrybuty z kart kontrahenta,
ktre maj zaznaczony parametr Kopiuj na dokument. Wraz z atrybutem przenoszona jest domylna warto
wskazana na karcie kontrahenta.
4.12.4
Atrybuty dokumentu
Atrybuty dokumentu rni si od atrybutw kontrahenta m.in. ty, e nie s skojarzone z konkretnym podmiotem.
Nie ma moliwoci przenoszenia atrybutw dokumentu w pole Opis. Nie ma rwnie moliwoci, by automatycznie
Str. 87
przypisyway si do dokumentu. W trakcie wystawiania transakcji Uytkownik sam musi zdecydowa, ktre atrybuty
maj by z dokumentem skojarzone.
Lista jest wsplna dla wszystkich moduw, ktre umoliwiaj opisywanie dokumentu za pomoc atrybutw.
Na formularzu atrybutu dokumentu dostpny jest parametr Kopiowa przy ksigowaniu do rejestru VAT.
Parametr, podobnie jak w przypadku atrybutw kontrahenta, dotyczy przenoszenie dokumentw z moduu
handlowego do rejestrw VAT.
4.12.5
Atrybuty na dokumentach handlowych
Na formularzu dokumentu znajduje si zakadka: Atrybuty. Z tego poziomu Uytkownik moe uzupenia
i modyfikowa list atrybutw zwizanych z dokumentem. Do dokumentu mona przypisa dowoln ilo atrybutw,
a jeden atrybut moe by przypisany do dokumentu wiele razy (na przykad z rnymi wartociami).
Podczas wystawiania nowego dokumentu na zakadk Atrybuty przenoszone s automatycznie wszystkie atrybuty
kontrahenta, przypisane na jego karcie z zaznaczonym parametrem Przenosi na transakcj. W takim przypadku
proponowana jest rwnie warto domylna atrybutu podana na karcie kontrahenta.
Uytkownik moe na dokument dopisa inne atrybuty. Podczas dodawania atrybutu na dokument, po wciniciu
wywietlana jest lista atrybutw zbudowana z dwch zakadek:
przycisku
Atrybuty dokumentu na licie widoczne s wszystkie atrybuty typu atrybut dokumentu, jakie zostay
zdefiniowane w Sownikach. Atrybuty dokumentu nie s przenoszone na zakadk automatycznie.
Atrybuty kontrahenta na licie widoczne s wszystkie atrybuty typu atrybut kontrahenta zdefiniowane
w Sownikach, niezalenie od tego, czy zostay przypisane na karcie kontrahenta.
W przypadku atrybutw dokumentu i atrybutw kontrahenta wpisywanych na dokument bezporednio z poziomu
transakcji nie ma moliwoci okrelenia wartoci domylnej dla atrybutu (Uytkownik musi uzupenia warto
bezporednio na dokumencie).
Uwaga: W przypadku zmiany kontrahenta NIE s aktualizowane atrybuty przypisane na

dokument. Zmiany na zakadce Atrybuty zwizane za zmian kontrahenta Uytkownik musi
wprowadzi bezporednio z poziomu zakadki.
Atrybuty przypisane do dokumentu wraz z wartociami s przenoszone podczas kopiowania dokumentw.
4.12.6
Przenoszenie atrybutw na dokumenty skojarzone i korygujce
Przenoszenie atrybutw na dokumenty skojarzone (w przypadku przeksztace dokumentw np.: FPF -> FA) jest
uzalenione od zaznaczenia parametru w Konfiguracji firmy/ Oglne/ Parametry: Kopiuj atrybuty na dokumenty
powizane.
Przenoszenie atrybutw na dokumenty korygujce jest uzalenione od ustawienia parametru w Konfiguracji firmy/
Oglne/ Parametry: Kopiuj atrybuty na korekty.
Jeli parametr jest zaznaczony na dokumenty powizane/ korekty przenoszone s wszystkie atrybuty wraz
z wartociami, wskazane na zakadce Atrybuty na dokumencie rdowym, niezalenie od tego, czy s to atrybuty
typu dokumentu, czy atrybuty kontrahenta.
W przypadku przeksztace dokumentw, gdy przeksztacanych jest wiele dokumentw (np. kilka FPF) do jednego
(np. FA) - wtedy na dokument wynikowy przenoszone s wszystkie atrybuty z dokumentw przeksztacanych. Jeli
zdarzy si sytuacja, e na dokumenty przeksztacane przypisany jest taki sam atrybut z identyczn wartoci wtedy
na dokumencie wynikowym atrybut ten pojawi si tylko raz.
4.13 Zestawienie wg atrybutw towarw

Zestawienie dostpne jest w menu Faktury/ Zestawienia/ Zestawienie wg atrybutw. Zbudowane jest z dwch
zakadek:
Atrybuty pozycji dokumenty filtrowane s wg atrybutw towarw, przypisanych do pozycji dokumentw

Atrybuty transakcji dokumenty filtrowane s wg atrybutw przypisanych na zakadce Atrybuty na
dokumencie.
Uwaga: Zestawienie filtruje dokumenty wg atrybutw wpisanych na zakadk Atrybuty

(odpowiednio na formularzu pozycji lub na formularzu dokumentu). Zestawienie nie uwzgldnia
atrybutw wpisanych jako opis (towaru/ dokumentu).
Str. 88
Na zestawieniu dostpne s przyciski:
Przelicz powoduje przeliczenie zestawienia. jeli Uytkownik zmieni parametry wyliczania zestawienia
przycisk zmienia wygld na
, informujc w ten sposb o koniecznoci ponownego wyliczenia.
Podgld umoliwia podgldnicie dokumentu. Formularze s podnoszone tylko do odczytu (nie ma

moliwoci wprowadzania zmian na dokumentach z tego poziomu).
W przypadku zestawienia wg atrybutw pozycji w zalenoci od ustawienia kursora otwierany jest albo formularz
dokumentu (jeli kursor jest ustawiony na nagwku), albo konkretnej pozycji dokumentu (jeli kursor ustawiony jest
na elemencie).
Zamknij zamknicie okna.

Na zestawieniu istnieje moliwo ustalenia parametrw filtrowania:
Atrybut w polu mona poda atrybut, dla ktrego maj by filtrowane dokumenty.
Warto atrybutu warto wskazanego atrybutu, ktra ma by wyszukiwana na dokumentach. Pole to przyjmuje
format zgodny z definicj atrybutu (tekst/ lista/ liczba/ data).
Zarwno pole Atrybut, jak i warto mog pozosta puste:
jeli Uytkownik nie wypeni ani jednego pola wyfiltrowane zostan wszystkie pozycje na dokumentach,
gdzie wprowadzono jakikolwiek atrybut.
jeli Uytkownik wypeni tylko pole Atrybut wyfiltrowane zostan wszystkie pozycje na dokumentach,
gdzie wykorzystano dany atrybut, niezalenie od wartoci.
jeli Uytkownik wypeni tylko warto atrybutu wyfiltrowane zostan wszystkie pozycje, gdzie w wartoci
atrybutu bdzie istniaa podana warto (cig znakw), niezalenie od tego, jaki atrybut by wpisany na
dokument. W takim przypadku program wyszukuje wszystkie wartoci atrybutu, niezalenie od ich formatu.
Rys. Zestawienie wg atrybutw pozycji
Ponadto podczas wyliczania zestawienia mona zaoy dodatkowe filtry na:
typ dokumentu (FA/ PA .)

data dokumentu moliwe jest filtrowanie dokumentw za podany okres czasu. Zestawienie jest wyliczane
wg daty operacji (data zakupu/ data wydania) nie za na podstawie daty wystawienia dokumentu.
dokumenty: bufor/ zatwierdzone/ wszystkie
Kontrahent
Magazyn
Towar dostpny tylko dla zestawienia wg atrybutw pozycji
Operator operator wprowadzajcy dokument
Str. 89
4.14 Kontrola patnoci kontrahenta przy sprzeday

Na karcie kontrahenta znajduj si parametry dotyczce limitu kredytu oraz limitu przeterminowanych patnoci
okrelonego dla kontrahenta. W programie istnieje mechanizm, ktry pozwala kontrolowa przy zatwierdzaniu Faktur
Sprzeday oraz Paragonw, czy ktry z limitw nie zosta przekroczony.
Funkcja dziaa jeli na karcie ewidencyjnej kontrahenta zosta okrelony limit kredytu lub limit przeterminowanych
patnoci dla kontrahenta.
4.14.1
Uprawnienia operatorw
Sposb kontroli przeterminowanych patnoci ustawiany jest dla kadego operatora indywidualnie (na jego karcie
w Konfiguracji). Dostpne opcje to:
brak program nie kontroluje patnoci podczas zapisu dokumentw, niezalenie od tego, czy kontrahent
ma ustawione limity, czy nie. Opcja jest dostpna tylko podczas zapisu dokumentw do bufora.
ostrzeenie podczas zapisu dokumentu program informuje o ewentualnym przekroczeniu limitu kredytu
lub limitu przeterminowanych patnoci (w zalenoci od ustawienia parametrw na karcie kontrahenta),
ale pozwala na jego zatwierdzenie
blokada program blokuje moliwo zapisu dokumentu w przypadku, gdy kontrahent przekroczy
przyznany limit kredytu lub przeterminowanych patnoci. Operator moe jedynie powrci na formularz
dokumentu, by dokona na nim zmian.
Istnieje moliwo kontroli patnoci (zarwno limitu kredytowego, jak i limitu patnoci przeterminowanych) podczas
zapisu dokumentu do bufora. Jeli Uytkownik chce kontrolowa patnoci podczas zapisu dokumentu do bufora
powinien dla operatora zaznaczy odpowiedni opcj dla parametru Kontrola patnoci przy sprzeday zapis
do bufora. Jeli Uytkownik wybierze opcj brak, wtedy podczas zapisu dokumentw do bufora limity patnoci nie
bd kontrolowane. Natomiast w przypadku zapisu na stae kontrola jest prowadzona zawsze, jeli kontrahent na
swojej karcie ma okrelony limit kredytu lub limit przeterminowanych patnoci.
Warto przy tym pamita, e odrbnie ustalane s uprawnienia dotyczce zapisu do bufora, a odrbnie zapisu na
stae.
Z obsug funkcji zwizany jest dodatkowo parametr na karcie operatora Zmiana limitu na karcie kontrahenta:
jeli parametr jest aktywny - operator moe ustala limit kredytu na karcie kontrahenta
jeli parametr nie jest aktywny pole dotyczce limitu kredytu na karcie kontrahenta nie jest dostpne dla
operatora
Kontrola limitu kredytu dotyczy transakcji: Faktur Sprzeday oraz Paragonw.

W trakcie zatwierdzania dokumentu, jeli stan zaduenia przekracza przyznany limit, a operator blokad sprzeday
po przekroczeniu limitu, wywietlany jest komunikat z informacj o kwocie przekraczajcej dopuszczalne zaduenie.
Operator ma do wyboru dwie opcje:
Anuluj powoduje powrt na formularz dokumentu (operator moe wtedy zmieni form patnoci)
Poka zalegoci otwierany jest Preliminarz Patnoci kontrahenta, gdzie wida wszystkie dokumenty
nierozliczone.
Jeli stan zaduenia/ przeterminowanych patnoci przekracza przyznany limit, a operator ma ustawione jedynie
ostrzeenie o przekroczeniu limitu, podczas zatwierdzenia Faktury/ Paragonu pojawia si dodatkowo moliwo
zatwierdzenia dokumentu (OK).
Uwaga: Podczas seryjnego zatwierdzania faktur kontrolowane s zarwno limit kredytu

jak i limit przeterminowanych patnoci. W przypadku, gdy kontrahent przekroczy ktry z tych
limitw dokument nie zostanie zatwierdzony, niezalenie od uprawnie operatora (ostrzeenie/
blokada).
4.14.2
Limit kredytu kontrahenta
Informacja dotyczca aktualnego zaduenia kontrahenta jest widoczna na jego karcie ewidencyjnej (zakadka
Handlowe) w polu Limit wykorzystany. Warto w polu jest wyliczana na bieco podczas wystawiania dokumentw
dla kontrahenta, wprowadzania zapisw kasowych/bankowych oraz dokonywania rozlicze.
Zasady obliczania limitu wykorzystanego:
1.
Podczas obliczania zaduenia uwzgldniane s kwoty jeszcze pozostajce do rozliczenia.
2.
Podczas obliczania zaduenia kontrahenta uwzgldniane s zdarzenia w buforze.
3.
Podczas obliczania zaduenia nie s uwzgldniane zdarzenia o statusie nie podlega.
4.
Podczas obliczania zaduenia kwota zaduenia jest pomniejszana o wpacone przez kontrahenta zaliczki.
Str. 90
5.
Podczas obliczania zaduenia kwota zaduenia jest pomniejszana o zobowizania wobec kontrahenta
(np. nierozliczone Faktury Korygujce Sprzeda, Faktury Zakupu od kontrahenta itp.)
6.
W przypadku dokumentw w walucie obcej warto transakcji w PLN jest wyliczana na podstawie kursu
podanego na dokumencie.
7.
W przypadku dokumentw patnych czciowo gotwk, a czciowo np. przelewem podczas obliczania
zaduenia kontrahenta program uwzgldnia tylko cz z odroczonym terminem patnoci.
8.
Limit jest kontrolowany rwnie podczas zatwierdzania faktury patnej gotwk. Program sprawdza, czy kwota
wpacana nie jest mniejsza ni do zapaty. Jeli tak program sprawdza limit kredytu kontrahenta,
uwzgldniajc kwot pozostajc do zapaty.
9.
Kontrola limitu kredytu nie jest aktywna w trakcie wystawiania dokumentw pierwotnych (wykorzystywanych
podczas wystawiania korekt do dokumentw nie zarejestrowanych w systemie).
4.14.3
Limit patnoci przeterminowanych
Warto przeterminowanych patnoci nie jest zapisywana w bazie, tylko wyliczana jest na bieco w momencie
zatwierdzania dokumentw.
Uwaga: Warto przeterminowanych patnoci dla kontrahenta jest wyliczana w momencie
zatwierdzania dokumentu na podstawie dokumentw przeterminowanych w Preliminarzu Patnoci.
Jako dat graniczn, wg ktrej okrelany jest termin do blokady przyjmowany jest termin
realizacji patnoci.
Naley pamita, e termin realizacji patnoci uwzgldnia automatycznie dwa parametry: dopuszczaln zwok
kontrahenta (okrelan na jego karcie ewidencyjnej) oraz czas realizacji przelewu przez bank. Jeli wic
Uytkownik chce, by blokada nie nastpowaa zaraz po przekroczeniu terminu patnoci, tylko dopuszcza jeszcze jaki
okres przejciowy od terminu patnoci, zanim sprzeda zostanie zablokowana moe wypeni na karcie
kontrahenta pole Dopuszczalna zwoka. Na jej podstawie zostanie wyliczony termin realizacji patnoci. W efekcie,
podczas wyliczania wartoci przeterminowanych patnoci, program uwzgldni przyznany kontrahentowi okres
przejciowy.
Podczas wyliczania wartoci przeterminowanych patnoci uwzgldniane s dokumenty z Preliminarza: typu
przychodowego, zarwno patnoci w buforze, jak i do realizacji.
4.15 Blokada wystawiania dokumentw rozchodowych

Na karcie kontrahenta (zakadka Handlowe) znajduje si parametr Blokada wystawiania dok. rozchodowych.
Przy zaznaczonym parametrze program nie pozwala zatwierdzi kodu kontrahenta na dokumentach zwizanych
ze sprzeda (rozchodem). Parametr jest zwizany z dokumentami: Faktury Sprzeday, Paragon, Faktury Pro Forma.
Uwaga: Parametr nie dotyczy wystawiania dokumentw korygujcych.
4.16 Rozliczanie zaliczek od/ dla kontrahenta

Program umoliwia rozliczanie zaliczek. W Konfiguracji firmy/ Kasa i Bank/ Parametry znajduje si parametr
Inicjalizacja zaliczek na dokumentach. Dziaanie parametru jest zwizane z uzupenianiem informacji
o nierozliczonych zapisach kasowych kontrahenta podczas wystawiania dla niego dokumentw.
Jeli parametr jest zaznaczony w momencie wpisania kontrahenta na dokument program wyszukuje
nierozliczone zapisy kasowe/ bankowe dla tego kontrahenta (odpowiednio po stronie nalenoci lub zobowiza
w zalenoci od dokumentu). Istnieje wtedy moliwo rozliczenia zaliczki bezporednio z poziomu dokumentu.
Uwaga: Inicjowanie zaliczek bezporednio na dokumentach moe wyduy czas wywietlania

formularza przy dodawaniu nowego dokumentu.
O tym, czy z kontrahentem zwizane s nierozliczone zaliczki informuje w trakcie wystawiania faktury lista
pojawiajca si w prawej czci okna na zakadce Patnoci (na fakturze).
Str. 91
Uwaga: Na licie pojawi si zapisy kasowe, ktre jako walut rozliczenia maj podan
walut zgodn z walut dokumentu. Walut rozliczenia Uytkownik ustala wprowadzajc
dokument kasowy do raportu w module Comarch OPT!MA Kasa/Bank.
Lista zawiera wszystkie nierozliczone lub czciowo rozliczone zapisy kasowe od kontrahenta. W polu Max widniej
kwota, jak pozostaa jeszcze do rozliczenia.
Lista ta skada si z kolumn:
Uyj standardowo ustawiona na NIE, oznacza czy dana wpata ma by uwzgldniana na tej fakturze. Jeli
decydujemy si na rozliczenie zaliczki na tym dokumencie musimy zmieni status na TAK. Z faktur moemy
rozlicza wicej ni jedn zaliczk.
Kwota wpisujemy kwot zaliczki jak chcemy rozliczy na tej fakturze. Standardowo program proponuje zero (0).
Program kontroluje, aby rozliczana kwota zaliczki nie bya wiksza od kwoty moliwej do rozliczenia.
Kwota maks. program wywietla kwot zaliczki jaka pozostaa nam do rozliczenia. Pole nie podlega edycji.
Jeli parametr w Konfiguracji jest aktywny - pusta lista oznacza, e kontrahent nie ma adnych nierozliczonych lub
rozliczonych czciowo wpat.
Numer dokumentu numer KP, na podstawie ktrego zaliczka zostaa zarejestrowana w kasie.
Rys. Zakadka Patnoci - tabela zaliczek
Jeli parametr Inicjalizacja zaliczek na dokumentach nie jest zaznaczony po wpisaniu kontrahenta na
dokument nie s dostpne informacje o wpaconych przez niego zaliczkach. Rozliczenie zaliczki z dokumentem jest
wtedy moliwe z poziomu rozlicze w module Kasa/Bank.
Przykad 1
Cakowite rozliczenie zaliczki

Wystawiamy faktur patn gotwk. Kontrahent prosi o rozliczenie wpaconych wczeniej zaliczek Faktura opiewa
na kwot brutto 800 z. Klient wczeniej wpaci kwot 200 z, co odnotowane zostao dokumentem KP. Na zakadce
Patnoci pojawi si zapis:
termin data dzisiejsza
forma patnoci: gotwka
kwota: 800 z
kwota rozliczona: 0 z
W oknie obok na licie zaliczek pojawi si pozycja:
Bra naley zmieni na TAK
Rozlicza wywietla si zero (0), a poniewa rozliczamy ca zaliczk wpisujemy kwot moliw do
rozliczenia czyli 200 z
Max program wywietla 200 z, poniewa to jest kwota nierozliczonego zapisu kasowego
Faktur zatwierdzamy (trwale nie do bufora!). Program sygnalizuje wpat gotwki 600 z do kasy. Efekty
zatwierdzenia faktury patnej gotwk przy jej wystawieniu to:
w raporcie kasowym pojawi si zapis kasowy KP z kwot wpacon 600 z. Zapis ma status Rozliczony.
zapis kasowy odpowiadajcy zaliczce rwnie otrzyma status Rozliczony
w Preliminarzu Patnoci pojawio si zdarzenie zwizane z wystawion faktur ze statusem Rozliczone.
Na zakadce Rozliczenia wida, e faktura zostaa rozliczona dwoma zapisami kasowymi:
- KP 200 z odpowiadajce wpaconej zaliczce
- KP 600 z odpowiadajce wpacie dokonanej przy wystawieniu dokumentu
na zakadce Oglne, w polu Zapacono pojawia si kwota 800 z
Str. 92
na zakadce Patnoci kwota rozliczona rwnie bdzie rwna 800 z (do kasy wpyna zapata
200z+600z)
Przykad 2
Czciowe rozliczenie zaliczki

Wystawiamy faktur patn przelewem na kwot 1000 z. Kontrahent wpaci wczeniej zaliczk 500 z (zapis KP
o statusie Nierozliczony), jednak prosi, by rozliczy z niej tylko 300 z.
Na fakturze (zakadka Patnoci) pojawi si jedna patno:
termin: za 14 dni
forma patnoci: przelew
kwota: 1000 z
kwota rozliczona: 0 z
W oknie z zaliczkami pojawi si jeden zapis na kwot 500 z. Ustalamy:
Bra zmieniamy na TAK
Kwota wpisujemy 300 z (ktre kontrahent chce rozliczy)
Max wida maksymaln kwot do rozliczenia, czyli 500 z
Faktur zatwierdzamy (nie do bufora!). w efekcie:
w Preliminarzu patnoci pojawio si zdarzenie ze statusem Rozliczono czciowo:
- kwota rozliczona: 300 z
- pozostaje do rozliczenia: 700 z
- na zakadce Rozliczenia wida, e faktura zostaa rozliczona z zapisem odpowiadajcym zaliczce.
Zapis kasowy odpowiadajcy zaliczce ma status Rozliczony czciowo:
- kwota rozliczona: 300 z
- na zakadce Rozliczenia wida, e zapis zostaa rozliczona z wystawion wczeniej faktur.
Na Fakturze Sprzeday:
- na zakadce Oglne kwota zapacona to 300 z, pozostaje do zapaty 700 z
- na zakadce Patnoci kwota rozliczona to 300 z.
4.17 Rozliczanie zaliczek pobranych przez pracownika

Zdarzaj si sytuacje, e pracownik pobiera zaliczk w firmie i w chwili zakupu towaru wpaca j dostawcy. Taka
zaliczka w zapisach kasowych/ bankowych jest zarejestrowana na koncie pracownika, natomiast powinna zosta
rozliczona z rejestrowan w programie Faktur Zakupu od dostawcy.
Schemat postpowania w module handlowym jest nastpujcy:
1.
Pracownik pobiera zaliczk z kasy (KW)
2.
Pracownik dokonuje zakupu otrzymuje faktur od kontrahenta i paci pienidzmi pochodzcymi z zaliczki
3.
Pracownik rozlicza zaliczk zwraca nie wydatkowane pienidze (KP) lub otrzymuje dopat (KW)
4.
Nastpuje rozliczenie dokumentw KW wystawionych na pracownika z Fakturami Zakupu otrzymanymi od

kontrahenta
Podczas wystawiania dokumentw zakupu umoliwiono rozliczanie zaliczek nie tylko wpaconych bezporednio od/
dla kontrahenta lecz rwnie zaliczek pobranych/ przyjtych przez pracownika firmy.
Aby na zakadce Patnoci w tabeli zaliczek pojawiy si oprcz zaliczek kontrahenta okrelonego na dokumencie
rwnie zaliczki wypacone konkretnemu pracownikowi naley wpisa w pole Pracownik jego kod (lub wybra go
z listy wywietlonej po wciniciu przycisku Pracownik).
Jeli w Konfiguracji firmy/ Kasa i Bank/ Parametry zaznaczony jest parametr Inicjalizacja zaliczek na
dokumentach lista zaliczek pobranych przez pracownika jest dopisywana do listy zaliczek kontrahenta. Jeli
parametr nie jest zaznaczony w tabeli widoczne s tylko zaliczki pracownika.
Uwaga: Aby rozliczenie zaliczki pracownika byo moliwe musi on by zarejestrowany na
Licie pracownikw w systemie.
Dalsze rozliczanie zaliczek pracownikw przebiega w sposb identyczny jak rozliczanie zaliczek kontrahenta.
W wyniku rozliczenia zaliczki:
Str. 93
dokument otrzymuje status rozliczonego w czci odpowiadajcej rozliczonej zaliczce

w przypadku patnoci gotwkowej z kasy zostaje wydana kwota pomniejszona o rozliczon zaliczk
na licie zapisw KB zaliczka otrzymuje status rozliczonej czciowo lub cakowicie, w zalenoci od kwoty
rozliczonej z wystawionym dokumentem.
Chocia rozliczanie zaliczek pobranych przez pracownika jest najczciej wykorzystywane podczas kupowania towaru
w systemie istnieje rwnie moliwo rozliczania zaliczek wpaconych przez pracownika (w sytuacji, gdy pracownik
pobra zaliczk od kontrahenta i wpaci j do kasy). Naley jednak pamita, e w przypadku dokumentw sprzeday
rozliczanie zaliczek pracownika nie dotyczy Paragonw (moliwe jest rozliczanie tylko zaliczek wpaconych
bezporednio przez kontrahenta).
4.18 Udzielanie rabatw

W programie mona udzieli rabatu na dwa sposoby:
wpisujc rabat w nagwku dokumentu wtedy jest on udzielany dla wszystkich wprowadzanych pozycji.
W chwili otwarcia nowego dokumentu proponowana warto pobierana jest z pola Upust standardowy na
karcie wybranego kontrahenta. Mona j zmieni.
wpisujc rabat dla poszczeglnych pozycji wtedy okreli j naley dla kadego towaru odrbnie.
Niezalenie od sposobu udzielania rabatu zawsze pomniejszane s ceny jednostkowe towarw. Jako cena
wyjciowa proponowana jest cena z karty towaru z grupy przypisanej kontrahentowi.
Rabat % jest obliczany od ceny netto lub od ceny brutto, w zalenoci od algorytmu wyliczania podatku VAT
stosowanego na dokumencie.
Kolejno udzielania rabatw na fakturze moe by rna:
jeli kontrahent na swojej karcie ewidencyjnej (zakadka Dodatkowe) ma wpisany Upust standardowy
gdy wystawiamy dla niego faktur, upust ten przepisywany jest w pole Rabat i odpowiednio pomniejszane
s ceny na wprowadzanych pozycjach.
rabat dla poszczeglnych pozycji moe by wpisywany indywidualnie dla kadej pozycji
jeli po wpisaniu pozycji na faktur zmienimy warto rabatu wynikowego w nagwku program
zaproponuje przeliczenie cen sprzeday. Nowe ceny sprzeday bd wyliczone na podstawie cen z karty
towaru/ usugi i nowej procentowej wartoci upustu.
w polu Rabat w nagwku widoczny jest redni rabat wynikajcy z upustw udzielonych na poszczeglnych
pozycjach
4.19 Dokumenty w buforze

Kady dokument mona zapisa:
w sposb trway. Wtedy nie mona dokonywa na nim adnych zmian ani go skasowa. Dopuszczane s
jedynie korekty ilociowe lub wartociowe albo anulowanie. W tym ostatnim przypadku dokument
anulowany pozostaje na licie faktur (ma kolor czerwony), ale nie jest brany pod uwag w adnych
analizach i zestawieniach.
do bufora. Dokumenty w buforze, na licie oznaczone kolorem zielonym, to dokumenty na ktrych mona
dokonywa wszelkich zmian.
Uwaga: Istnieje moliwo zablokowania poszczeglnym operatorom moliwoci zapisu

dokumentu do bufora. Odpowiada za to parametr Blokada zapisu dokumentw FA i PA do
bufora na formularzu operatora ( Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy : formularz
operatora, zakadka Parametry )
Najwaniejsze zasady (i konsekwencje) umieszczania dokumentw w buforze to:
dokumentowi w buforze nadawany jest numer kolejny w obrbie wykorzystywanego schematu numeracji.
Skasowanie dokumentu w buforze pozostawia luk w numeracji, ktrej program nie wypenia
automatycznie. Uytkownik powinien to zrobi we wasnym zakresie
dokumentw w buforze nie da si zapisa do rejestrw VAT
do dokumentw w buforze nie da si zrealizowa adnych patnoci. Oznacza to, e zatwierdzenie do

bufora faktury patnej gotwk nie wprowadzi zapisu do rejestru kasowego.
wszystkie patnoci do dokumentw w buforze (bez wzgldu na form patnoci) umieszczane s w buforze
Preliminarza Patnoci, ze statusem (N) nierozliczone. Z poziomu Preliminarza nie da si ich rozlicza ani
dokumentw w buforze nie da si anulowa, ani wystawia do nich korekt. Mona je modyfikowa lub
usun.
Str. 94

zmieni ich stanu i statusu. Dopiero trwae zatwierdzenie dokumentu zmienia stan zdarzenia w Preliminarzu
na Zatwierdzone do realizacji i pozwala na wykonywanie dalszych rozlicze (automatem, lub rcznie).
do dokumentw w buforze nie da si wydrukowa Paragonu Fiskalnego

dokumentw w buforze nie mona przenie do rejestru VAT ani zaksigowa na konta
4.20 Anulowanie dokumentu

Anulowanie dokumentu jest dostpne wycznie z kontekstowego menu otwieranego po klikniciu w obrbie listy
prawym klawiszem myszki.
Zasady rzdzce anulowaniem dokumentw to:
nie da si anulowa dokumentw w buforze (na licie oznaczone kolorem zielonym)
nie da si anulowa dokumentu, do ktrego s jakie rozliczenia. Mona to zrobi usuwajc najpierw zapisy
rozliczajce z rejestrw kasowych lub bankowych
nie da si anulowa dokumentu, do ktrego jest korekta
jeli korekt jest wicej mona anulowa ostatni z nich. Gdy ta jest anulowana przedostatni itd.
nie da si anulowa dokumentw przeniesionych do rejestru VAT i zaksigowanych na konta (na licie kolor
niebieski)
jeli do dokumentu jest jedna korekta korekt t trzeba anulowa (oczywicie jeli spenione s pozostae
warunki). Gdy anulujemy korekt staje si moliwe anulowanie dokumentu podstawowego.
anulowa mona dokument bez wzgldu na dat jego wystawienia (rwnie wstecz)
dokument anulowany pozostaje na licie (ma kolor czerwony)
istnieje moliwo wykorzystania numeru dokumentu anulowanego i wielokrotne anulowanie dokumentu
z takim samym numerem. Jeli przypadku, gdy Uytkownik chce ponownie wykorzysta numer dokumentu
anulowanego musi go uzupeni na wystawianym dokumencie bezporednio w polu przeznaczonym na
numer kolejny.
Skutki anulowania dokumentu w module Kasa/Bank zostay opisane w rozdziale: Patnoci i dokumenty anulowane.
4.21 Parametry dla operatora

Na formularzu operatora (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy) na zakadce Parametry znajduje si grupa
parametrw zwizanych z moduami handlowymi (Faktury i Handel). W grupie znajduj si parametry pozwalajce na
okrelenie poziomu uprawnie poszczeglnych operatorw:
Aktualizacja kontrahenta na dokumencie - umoliwia zmian danych kontrahenta na zatwierdzonych
dokumentach. Funkcja polega na podmianie danych z dokumentu, widocznych na zakadce Kontrahent, na dane
aktualne na karcie kontrahenta. Funkcja jest dostpna na licie z poziomu menu kontekstowego (pod prawym
przyciskiem myszy).
funkcja nie podmienia danych na dokumentach skojarzonych (np. na FA i korektach).
podmian danych mona wykona seryjnie, dla dokumentw zaznaczonych na licie.
funkcja nie dziaa na dokumentach zaksigowanych (do rejestrw VAT oraz bezporednio na konta
ksigowe).
Blokada anulowania dokumentu blokuje moliwo anulowania dokumentw. Blokada dotyczy wszystkich
dokumentw zarwno handlowych jak i magazynowych. W sytuacji, gdy operator nie ma uprawnie do anulowania
dokumentw opcja w menu kontekstowym nie jest dostpna.
Blokada edycji pozycji cennika przy aktywnym parametrze operator nie ma moliwoci dokonywania zmian na
ju istniejcych kartach towarw/ usug. Natomiast nadal zachowuje prawo podgldu informacji na kartach
istniejcych oraz zakadania nowych.
Blokada ponownej fiskalizacji FA i PA - funkcja zostaa opisana w rozdziale powiconym zmianom w fiskalizacji
dokumentw.
Blokada zapisu dokumentw FA i PA do bufora przy aktywnej blokadzie operator nie moe zapisa
dokumentu FA i PA do bufora. Wprawdzie parametr Bufor jest dostpny na formularzu dokumentu i operator moe
go zaznaczy, jednak przy prbie zatwierdzenia program wywietli komunikat i nie pozwoli na zapisanie Faktury/
Paragonu. Moliwy jest jedynie zapis na trwae (bez moliwoci pniejszych zmian).
Jeli operator nie ma uprawnie do zapisu dokumentw do bufora podczas przeksztace, gdzie dokumentem
wynikowym bdzie Faktura Sprzeday lub Paragon, program zapyta Uytkownika, czy kontynuowa i zapisa
dokument od razu na trwae, czy te zrezygnowa z przeksztacenia. Jeli Faktura Sprzeday/ Paragon jest
zapisywany od razu do bufora nie jest podnoszony formularz dokumentu, tak, jak ma to miejsce przy zapisie do
bufora. Naley przy tym pamita, e przeksztacenie takie nie bdzie moliwe, jeli kontrahent przekroczy przyznany
limit kredytu, a operator nie bdzie mia uprawnie do zapisu dokumentu po przekroczeniu limitu.
Parametry dotyczce blokady zmiany ceny dotycz moliwoci zmiany cen sprzeday podczas wystawiania
poszczeglnych dokumentw. Oprcz braku moliwoci zmiany ceny oraz udzielenia rabatu bezporednio na
dokumencie, program blokuje rwnie moliwo zmiany grupy cenowej, wg ktrej wystawiany jest dokument
Str. 95
(przypisanej kontrahentowi). Blokada moe dotyczy rnych typw dokumentw wystawianych w module: FA i WZ,
Faktura Pro Forma, Faktura Zakupu, Paragon.
Brak dostpu do cen zakupu jeli parametr jest aktywny (zaznaczony) operator pracujcy w programie nie ma
dostpu do informacji dotyczcych cen zakupu. Zamiast cen zakupu (kosztu) na dokumentach widoczne s ---.
Rozliczanie dokumentw z poziomu listy - z poziomu listy dokumentw zwizanych z powstawaniem patnoci
w Kasie/Banku (Faktury Sprzeday, Paragony, Faktury Zakupu, dokumenty kaucyjne WKA i PKA) dodano opcj
rozliczania z poziomu listy dokumentw. Rozliczanie dokumentw jest rwnie moliwe z poziomu okna Sprzeday
Dedykowanej. Funkcja jest dostpna w menu kontekstowym, wywietlanym pod prawym przyciskiem myszy na
odpowiednich listach. Po wybraniu schematu numeracji dla tworzonego zapisu kasowego i wybraniu rejestru, do
ktrego ma trafi, program tworzy zapis KP lub KW, pobierajc dane z rozliczanego dokumentu. Dziaanie funkcji jest
analogiczne jak w przypadku funkcji Rozlicz dostpnej w Preliminarzu Patnoci.
Sprzeda poniej minimalnej mary/ maksymalnego rabatu jeli parametr jest zaznaczony operator moe
korygowa ceny sprzeday niezalenie od granicy ceny ustalonej dla poszczeglnych towarw. Zasady zostay
opisane w odrbnym rozdziale.
Zmiana limitu kredytu na karcie kontrahenta parametr jest zwizany z mechanizmem kontroli limitu kredytu
dla kontrahenta (funkcja opisana w odrbnym rozdziale).
jeli jest aktywny operator ma prawo zmiany kwoty przyznanego limitu na formularzu kontrahenta
(zakadka Handlowe).
jeli parametr nie jest aktywny pole z kwot przyznanego limitu nie jest dostpne dla operatora
Sprzeda z przekroczonym limitem kredytu kontrahenta parametr jest zwizany z mechanizmem kontroli
limitu kredytu dla kontrahenta
jeli jest aktywny operator moe wystawia dokumenty sprzeday z odroczon patnoci nawet wtedy,
gdy kwota zaduenia przekracza przyznany limit. Kontrola limitu kredytu ogranicza si do informowania
operatora o przekroczeniu limitu, ale umoliwia wystawianie dokumentw.
jeli nie jest aktywny program kontroluje przyznany limit i blokuje moliwo wystawiania dokumentw
sprzeday z odroczonym terminem patnoci jeli zostanie on przekroczony.
Zapisywanie dokumentw FA i PA po wydruku na trwae zaznaczenie parametru spowoduje, e wydruk

dokumentu (rwnie wywoanie podgldu wydruku) powoduje zapis dokumentu na trwae (niezalenie od ustawienia
parametru Bufor na formularzu). Jeli przed wydrukiem na formularzu zaznaczony bdzie parametr WZ program
automatycznie utworzy Wydanie Zewntrzne do drukowanego dokumentu. W innym przypadku utworzenie WZ
bdzie moliwe po zatwierdzeniu dokumentu z poziomu listy.
Podobna zasada dotyczy fiskalizacji. Jeli parametr Drukuj fiskalnie bdzie zaznaczony przed wydrukiem
dokumentu fiskalizacja bdzie automatyczna. Jeli nie wydruk na drukarce fiskalnej bdzie moliwy z poziomu
listy, po zatwierdzeniu dokumentu.
Zmiana kategorii na niezaksigowanym dokumencie - jeli parametr jest zaznaczony to dany operator ma
prawo do zmiany kategorii w nagwku dokumentu oraz na pozycjach, pomimo, e dokument zosta ju zapisany na
trwae. Zmian kategorii mona zapisa przy pomocy przycisku
, widocznego obok pola Kategoria.
Uwaga: Funkcja dotyczy dokumentw zapisanych na trwae do czasu ich zaksigowania

(do rejestrw VAT lub bezporednio do Ksigi Handlowej ).
Zmiana opisu i osoby odbierajcej na dokumencie - parametr zwizany jest z moliwoci zmiany opisu oraz
osoby odbierajcej faktur na zatwierdzonym ju dokumencie. Funkcja dziaa w podobny sposb jak w przypadku
zmiany kategorii. Na zatwierdzonym dokumencie, niezalenie od tego czy zosta ju zaksigowany, istnieje moliwo
zmiany:
opisu oraz atrybutw, zwizanych z kontrahentem
zmiany osoby odbierajcej
zmiany opisu na pozycji dokumentu warunkiem jest zaznaczony parametr Pozwl na edycj opisu na
fakturze na karcie towaru w cenniku.
Zmiana wysanych/odebranych e-faktur parametr zwizany z funkcjonalnoci wystawiania faktur

elektronicznych, ktra opisana zostaa w osobnym dokumencie. Zaznaczenie tego parametru pozwoli na anulowanie
dokumentw wysanych do systemu UWD.
4.22 Dokumenty korygujce

Dokumenty korygujce w systemie Comarch OPT!MA mog dotyczy:
iloci sprzedanego towaru lub usugi

wartoci sprzedanego towaru lub usugi
podatku VAT wyliczonego na fakturze rdowej.
Str. 96
Uwaga: W przypadku Paragonw moliwa jest jedynie korekta iloci towaru. Pozostae opcje
(korekta wartoci i VAT) nie s dostpne.
Podczas wystawiania Faktur Korygujcych naley pamita o tym, e:
dokument korygujcy moe korygowa albo ilo, albo warto albo podatek na dokumencie
podstawowym. Nie da si wystawi Faktury Korygujcej, ktra bdzie jednoczenie dotyczya dwch lub
wicej typw korekt.
do jednego dokumentu mona wystawi kilka korekt. Kada kolejna bierze pod uwag wystawione
wczeniej korekty. Np. Jeli sprzedalimy 10 szt. towaru po 5 z i nastpi zwrot 3 szt. (po 5 z.), przy
wystawianiu kolejnej korekty program wie, e w efekcie dwch poprzednich transakcji sprzedane zostao 7
szt. po 5 z. Druga korekta (dowolnego typu) bdzie wic dotyczya tylko tych 7 szt.
nie da si wystawi korekty do dokumentu w buforze i do dokumentu anulowanego
4.22.1
nie da si wystawi korekty do dokumentu, do ktrego istnieje inna korekta bdca w buforze
nie da si wystawi korekty do korekty. Prba utworzenia dokumentu korygujcego do istniejcej korekty
spowoduje, e program odszuka dokument rdowy i zaproponuje korekt pozostaych na nim pozycji
nie mona wystawi korekty do Paragonu przeksztaconego do faktury. Naley korygowa faktur.
Korekty iloci
Wystawianie korekty ilociowej mona rozpocz na klika sposobw:
ustawiamy kursor na dokumencie podstawowym, wciskamy prawy klawisz myszki i z menu kontekstowego
wybieramy funkcj Korekta ilociowa. To samo menu kontekstowe mona wywoa z klawiatury
kombinacj klawiszy <SHIFT> i <F10>.
ustawiamy kursor na fakturze podstawowej i lewym klawiszem myszki naciskamy przycisk
ustawiamy kursor na fakturze podstawowej i z menu obok przycisku

iloci
wybieramy funkcj Korekta
Jeli korekta jest moliwa do wystawienia, na ekranie pojawi si formularz Faktury Korygujcej. W nagwku
dokumentu mona zmieni: schemat numeracji (przycisk Dokument), daty wystawienia i sprzeday(wpywu) oraz
form i termin patnoci.
Pozycje na korekcie przepisane s z dokumentu rdowego, przy czym jeli jest to pierwsza korekta ilociowa
proponowana jest do zwrotu cao faktury. Modyfikacja pozycji czyli ustalenie tych elementw faktury, ktre
podlegaj zwrotowi i ich iloci moe polega na:
skasowaniu pozycji, ktrych zwrot nie dotyczy. Kasowanie mona wykona ustawiajc kursor na
wybranej pozycji i wciskajc przycisk z koszem, wybierajc funkcj Kasuj z kontekstowego menu lub
pozycji.
(!) zmianie zwracanej iloci. Pierwsza propozycja programu to zwrot penej iloci sprzedanego
(zakupionego) wczeniej towaru. Aby zwracan ilo zmieni naley wywietli szczegy o pozycji: przycisk
z lupk lub dwukrotne kliknicie lewym klawiszem myszki w pozycj. Kursor ustawi si w polu Ilo.
Wprowadzamy zwracan ilo.
Uwaga: Naley pamita, e zwracana ilo jest liczb poprzedzon znakiem minus (-).
Str. 97
Rys. Pozycja faktury korygujcej ilo
Jeli do jednego dokumentu wykonujemy kilka korekt ilociowych, program przy kadej korekcie sprawdza, jaka ilo
towaru pozostaa jeszcze do zwrotu.
W programie istnieje moliwo wystawiania korekt zwikszajcych ilo towaru na dokumentach. Aby Uytkownik
mia moliwo wystawiania tego typu dokumentw w Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry dodano nowy parametr
Korekty ilociowe na plus. Domylnie parametr jest odznaczony wtedy Uytkownik podczas wystawiania
korekt ilociowych nie ma moliwoci wpisywania iloci dodatnich. Dopiero kiedy zaznaczy parametr w Konfiguracji
moe wpisywa iloci dodatnie na korektach.
Uwaga: W przypadku korekt ilociowych na plus, wprowadzajcych towar do magazynu,

aktualizowana jest ostatnia cena zakupu na karcie towaru.
W zwizku z tym, e aktualizowana jest ostatnia cena zakupu, moliwa jest rwnie aktualizacja cen sprzeday,
zgodnie z zasadami obowizujcymi w programie.
Zasady obsugi korekt ilociowych na plus s analogiczne jak w przypadku standardowych dokumentw
korygujcych. Naley jednak pamita, e podczas wystawiania korekt na plus, mog pojawi si rne nietypowe
sytuacje.
Przykad:
1.
Pozycje z iloci 0 na korekcie. W przypadku, gdy wczeniej do dokumentu wystawiana bya korekta zwracajca
w caoci dany towar, na kolejnej korekcie ilociowej towar ten:
pojawi si jeli w konfiguracji jest zaznaczony parametr o korektach ilociowych na plus (aby Uytkownik
mia moliwo skorygowania takiego towaru)
nie pojawi si jeli w Konfiguracji parametr o korektach na plus jest odznaczony.
2. Kwota brutto na korekcie mniejsza ni kwota netto.
Korekta dokumentu, na ktrym pierwotnie s dwa towary: T1 w stawce 7% (warto netto 500 PLN) i T2
w stawce 22% (warto netto 250 PLN). Korekta T1 na plus (warto 500 PLN) i zwrot T2 cakowity (- 250
PLN). W tabeli VAT na takim dokumencie warto brutto bdzie mniejsza ni warto netto ze wzgldu na
rnice pomidzy kwotami VAT w rnych stawkach.
Na Fakturze Korygujcej ilo drukowane s zarwno data wystawienia faktury (wpywu) jak i data zwrotu.
4.22.2
Korekty wartoci/ ceny
Korekta wartociowa polega na zmianie ceny sprzeday towaru w stosunku do ceny umieszczonej na fakturze
pierwotnej. Aby wykona korekt wartociow naley:
ustawi kursor na dokumencie korygowanym
z menu rozwinitego obok przycisku
wybra funkcj Korekta wartoci (ceny)
Str. 98
Na ekranie pojawi si formularz Faktury Korygujcej. W nagwku dokumentu mona zmieni: schemat numeracji
(przycisk Dokument), daty wystawienia i sprzeday oraz form i termin patnoci i rabat.
Pozycje Faktury Korygujcej przepisane s z faktury rdowej. Na ekranie wywietlane s: kod towaru, ilo,
jednostka miary, stawka VAT i cena podstawowa. Dopki nie wprowadzimy wartoci korekty kolumna Warto
korekty zawiera zera.
Modyfikacja pozycji czyli ustalenie tych elementw faktury, ktre podlegaj korekcie i wartoci korekt
poszczeglnych pozycji moe polega na:
skasowaniu pozycji, ktrych korekta nie dotyczy. Kasowanie mona wykona ustawiajc kursor na
wybranej pozycji i wciskajc przycisk z koszem, wybierajc funkcj kasuj z kontekstowego menu lub
pozycji.
(!) zmianie wartoci/ceny pozycji. Zmiany cen moemy dokona na kilka sposobw:
w nagwku faktury znajduje si pole Rabat %. Jeli korekta dotyczy wszystkich pozycji, o t
sam ilo procent wystarczy w pole Rabat wpisa odpowiedni warto. Potwierdzenie
spowoduje, e ceny wszystkich pozycji zostan pomniejszone o zadany procent. W kolumnie
Warto korekty pojawi si informacje o ile, w zwizku z udzielonym rabatem zmieni si
cakowite wartoci pozycji.
jeli kada pozycja faktury zmienia si o inn warto (%) lub dla kadej pozycji chcemy poda
cen, jaka powinna jej dotyczy naley kolejno wywietli szczegy o kadym elemencie
korekty. Szczegy wywietlamy posugujc si przyciskiem z lupk lub dwukrotnie klikajc lewym
klawiszem myszki na wybranej pozycji. Na wywietlonym formularzu do dyspozycji mamy dwa
pola: Rabat i Cena netto/brutto. Moemy albo dla danej pozycji poda udzielony rabat % cena przeliczy si sama, albo wpisa cen towaru, jaka powinna obowizywa po korekcie
wtedy rabat przeliczy si automatycznie.
Rys. Korekta wartoci pozycji na fakturze
Uwaga: W przypadku korekt wartoci do dokumentw zakupowych Uytkownik ma dostp

do pola Warto. Dziki temu ma moliwo wpisania wartoci korekty dla caej pozycji, a nie
tylko upustu procentowego bd ceny jednostkowej po rabacie.
W programie istnieje moliwo wystawiania korekt wartoci do czci iloci towaru. Moliwo taka zostaa rwnie
uwzgldniona na wydrukach korekt wartociowych. Podczas wystawiania korekt wartociowych Uytkownik moe
zmieni nie tylko cen towaru, ale rwnie ilo, jakiej ta zmiana ma dotyczy.
Jeli do jednej faktury wykonujemy kolejno kilka korekt wartociowych kada kolejna korekta bierze pod uwag
ceny zmienione (pomniejszone lub powikszone) poprzednimi dokumentami korygujcymi. Jeli wczeniej
wystawiana bya korekta wartoci do czci iloci na kolejnym dokumencie korygujcym program wyliczy redni
cen wynikajc z korekt danej pozycji.
4.22.3
Korekty podatku VAT
Korekta podatku polega na zmianie stawki VAT sprzedanego wczeniej towaru. Aby wykona korekt podatku naley:
ustawi kursor na dokumencie pierwotnym
z menu rozwinitego obok przycisku
Str. 99
wybra funkcj Korekta stawki VAT
Na ekranie pojawi si formularz Faktury Korygujcej. W nagwku dokumentu mona zmieni: schemat numeracji
(przycisk Dokument), daty wystawienia i sprzeday oraz form i termin patnoci.
Pozycje Faktury Korygujcej przepisane s z faktury rdowej. Na ekranie wywietlane s: kod towaru, ilo,
jednostka miary, dotychczasowa stawka VAT i cena podstawowa. Kolumna Warto korekty zawiera zera.
Modyfikacja pozycji czyli ustalenie tych elementw faktury, ktre podlegaj korekcie VAT i przypisanie im nowych
stawek podatku moe polega na:
skasowaniu pozycji, ktrych korekta nie dotyczy. Kasowanie mona wykona ustawiajc kursor na
wybranej pozycji i wciskajc przycisk z koszem, wybierajc funkcj kasuj z kontekstowego menu lub
pozycji.
(!) zmianie stawki VAT dla pozycji. Aby to zrobi naley kolejno wywietli szczegy o kadym
elemencie korekty. Szczegy wywietlamy posugujc si przyciskiem z lupk lub dwukrotnie klikajc
lewym klawiszem myszki na wybranej pozycji. Na wywietlonym formularzu zmienia mona jedynie stawk
podatku VAT. Zmiana stawki spowoduje przeliczenie kwoty w pozycji Warto korekty.
Jeli do jednej faktury wykonujemy kolejno kilka korekt podatku VAT - kolejna korekta bierze pod uwag stawki VAT
wynikajce z dokumentu rdowego i poprzednich korekt.
Przykad 1
Faktura w cenach netto.

Wystawiona zostaa faktura na kwot netto 50 z w stawce 22%. Nastpnie korygowana jest stawka VAT na 7%.
W zwizku z czym program wylicza rnic w kwocie VAT jako rnica podatku VAT wyliczonego dla stawki 22% (11
z) i podatku VAT wyliczonego dla 7% (3.50 z), ktra wynosi 7.50 z.
Zmniejszona zostaje warto brutto faktury, natomiast warto netto pozostaje taka sama.
Warto netto
VAT
Brutto
Faktura
50.00 z
11.00 z
61.00 z
Korekta
0 z
- 7.50 z
- 7.50 z
Przykad 2
Faktura w cenach brutto.

Wystawiona zostaa faktura na kwot brutto 50 z w stawce 22%. Nastpnie korygowana jest stawka VAT na 7%.
W zwizku z czym program wylicza rnic w kwocie VAT jako rnica podatku VAT wyliczonego dla stawki 22%
(9.02 z) i podatku VAT wyliczonego dla 7% (3.27 z), ktra wynosi 5.75 z.
Warto brutto faktury pozostaje bez zmian, natomiast zwiksza si warto netto.
Warto netto
VAT
Brutto
Faktura
40.98 z
9.02 z
50.00 z
Korekta
5.75 z
4.22.4
- 5.75 z
0 z
Nota korygujca
Nota jest specyficznym dokumentem korygujcym. Dotyczy ona tylko Faktur Zakupu. Nie powoduje korekty pozycji,
a jedynie dane identyfikacyjne jakie pojawiy si na Fakturze Zakupu.
W celu wystawienia noty korygujcej naley ustawi si na dokumencie pierwotnym i z listy dostpnych korekt
wybra Not korygujc. Automatycznie zostanie otwarty formularz noty, ktry skada si z 3 zakadek.
Zakadka Oglne - zawiera podstawowe informacje potrzebne do wystawienia noty korygujcej. Z dokumentu
pierwotnego zostay przepisane dane dotyczce kontrahenta, kategorii i magazynu. Numeracja not jest analogiczna
Str. 100
jak dla dokumentw korygujcych, nie ma dla nich oddzielnego schematu numeracji. Domylny schemat to
FZKOR/numer/rok.
Przed pole, w ktrym naley wpisa dane z oryginalnego dokumentu zakupu (bdne)
Po pole, w ktrym umieszczamy poprawne dane firmy (proponowane s dane zapisane w Konfiguracji/
Piecztka firmy).
Zakadka Kontrahent - wywietlone tutaj dane dotycz podmiotu, do ktrego kierowana jest nota korygujca. Dane
dostawcy/nadawcy zostay pobrane z dokumentu pierwotnego.
Zakadka Dokument - z poziomu tej zakadki moliwa jest edycja (podgld)
dokumentu pierwotnego.
Dodatkowo dostpne jest pole Opis, w ktrym moemy odnotowa dodatkowe informacje zwizane z danym
dokumentem. Informacje te zostan umieszczone na wydruku.
Na wydruku dodano numer dokumentu rdowego (dokumentu otrzymanego od dostawcy).
4.22.5
Korekty dokumentw FWS i FWZ
Korekty mona wykonywa tylko z poziomu listy Faktur Wewntrznych Sprzeday. Korekta do FWZ generowana jest
automatycznie wraz z korekt FWS.
Dla FWS wystawianych z poziomu listy, korekty dziaaj zgodnie z oglnie obowizujcymi zasadami wystawiania
dokumentw korygujcych (rozdzia Dokumenty korygujce).
W przypadku korekt FWS wystawianych do FZ istniej pewne ograniczenia:
-
nie jest moliwe utworzenie korekty stawki VAT
warunkiem wykonania korekty jest zapis FWS na stae z wygenerowan FWZ. FWZ musi by rwnie na stae.
Uwaga: Jeli utworzono FWS do FZ, a nastpnie skorygowano FZ, program nie koryguje
automatycznie wartoci naliczonych na FWS. Naley wykona korekt bezporednio do dokumentu
FWS. Moliwe korekty do wykonania to korekta iloci oraz korekta ceny /wartoci. Korekty VAT
dostpne s tylko dla FWS wystawionych z poziomu listy. Dla faktur powstaych z FZ nie powinno
si w ten sposb wykonywa korekt VAT. Sam dokument FWS suy do naliczenia VAT do
wewntrzwsplnotowego nabycia, dlatego w przypadku bdnego naliczenia podatku VAT,
najlepszym wyjciem jest anulowanie FWS i naliczenie VATu na nowo.
W przypadku koniecznoci anulowania dokumentw korekt do FWS i FWZ naley w pierwszej kolejnoci anulowa
korekt do FWS. Dokument korygujcy FWZ zostanie anulowany automatycznie.
4.22.6
Korekty do dokumentw nie wprowadzonych do systemu
Zdarzaj si sytuacje, e dokument sprzeday lub zakupu zosta wystawiony jeszcze przed rozpoczciem pracy
z systemem Comarch OPT!MA. Natomiast ju po rozpoczciu pracy zaistnieje potrzeba wprowadzenia do systemu
korekty takiego dokumentu. W programie zostao to rozwizane przez zarejestrowanie w systemie dokumentu
pierwotnego (czyli wystawionego przed jeszcze przed rozpoczciem pracy z Comarch OPT!MA), a nastpnie
wystawienie odpowiedniej korekty.
4.22.6.1 Dokument pierwotny

Aby umoliwi zarejestrowanie korekty do nieistniejcego w systemie dokumentu wprowadzono tzw. dokumenty
pierwotne. Dokument pierwotny odpowiada takiej nie zarejestrowanej fakturze.
Moliwo wystawienia dokumentw pierwotnych dotyczy Faktur Zakupu, Faktur Sprzeday oraz Paragonw.
Aby wystawi dokument pierwotny naley wcisn przycisk strzaki
pierwotny.
i z otwartego menu wybra Dokument
Dokument pierwotny wystawiany jest w podobny sposb jak zwyky dokument sprzeday/ zakupu w systemie.
Rnic jest, e na zakadce Patnoci nie ma tabelki odpowiadajcej za patnoci dokumentu oraz tabelki
umoliwiajcej rozliczanie zaliczek.
Numer dokumentu pierwotnego mona wprowadzi:
korzystajc z numeracji dokumentw proponowanej przez program

wprowadzajc go z rki, bez uwzgldniania schematu numeracji po wybraniu opcji Nr pierwotny (opcja
jest dostpna w menu rozwijanym po wciniciu strzaki obok przycisku Dokument)
Informacja o tym, e dany dokument jest dokumentem pierwotnym znajduje si w opisie formularza w grnej czci
okna (np. Faktura sprzeday FS/00001/2002 pierwotna).
Str. 101
Zasady wystawiania dokumentw pierwotnych:

1.
dokument pierwotny nie powoduje zmiany ceny zakupu na karcie towaru, a tym samym nie powoduje naliczenia
nowych cen sprzeday (w przypadku aktywnego mechanizmu aktualizacji cen).
2.
wystawienie nie powoduje powstania patnoci (zapisu kasowego lub zdarzenia w preliminarzu)
3.
dokumenty pierwotne nie mog zosta zafiskalizowane
4.
dokumenty pierwotne nie mog zosta zaksigowane ani przesane do rejestrw VAT
5.
dokumenty pierwotne nie mog zosta wyeksportowane do systemu ECOD
4.22.6.2 Korekta dokumentu pierwotnego

Kiedy dokument pierwotny zosta ju wystawiony mona do systemu wprowadzi korekt do niego. Korekta moe
dotyczy iloci, wartoci lub stawki VAT. Sposb wystawiania korekt do dokumentw pierwotnych jest identyczny jak
w przypadku korekt do zwykych dokumentw sprzeday/ zakupu.
Korekty do dokumentw pierwotnych su jedynie do poprawnej rejestracji dokumentw tak, by mogy zosta
np. zaksigowane lub te spowodoway odpowiedni zapis w module Kasa/Bank.
4.23 Eksport / import dokumentw przez pliki XML

Opcja importu i eksportu do pliku XML jest dostpna dla nastpujcych dokumentw:
Faktury Sprzeday (FS),

Paragon (PA),
Faktury Pro Forma (FPF),
Faktury Zakupu (FZ),
Faktury Wewntrzne Sprzeday (FWS),
Eksport dokumentu moliwy jest bezporednio z poziomu formularza dokumentu z menu wywietlanego pod
w pasku zada. Przy eksporcie naley wskaza plik, w ktrym zapisany bdzie
przyciskiem strzaki
dokument. Domyln ciek dostpu do katalogu mona wpisa w Konfiguracji stanowiska/ Handel/ Parametry:
Eksport dokumentw katalog dla plikw XML.
W pliku zapisywane s wszystkie informacje z eksportowanego dokumentu:
pozycje (ilo, cena, warto)

kontrahent
patnoci
Import dokumentu jest moliwy z poziomu listy dokumentw z menu wywietlanego pod przyciskiem strzaki
w pasku zada. Przy imporcie naley wskaza plik, z ktrego odczytywany bdzie dokument. Domyln
ciek dostpu do katalogu mona wpisa w Konfiguracji stanowiska/ Handel/ Parametry: Import dokumentw
katalog dla plikw XML.
Uwaga: Po zaimportowaniu dokumentu nie jest on od razu widoczny na licie. Naley wcisn
klawisz <F5> po to, aby odwiey zawarto listy.
4.24 Eksport dokumentw z Comarch OPT!MA do Comarch Klasyka

Funkcja eksportu i importu dokumentw moe by wykorzystywana podczas przeksztacania dokumentw m.in.
wtedy, jeli w programie nie ma funkcji umoliwiajcej bezporedni konwersj dokumentw.
Eksport danych z systemu Comarch OPT!MA do programw ksigowych Comarch Klasyka (Ksiga Handlowa,
Ksika Podatkowa) jest realizowany w kilku miejscach na listach dokumentw: Faktur Sprzeday, Paragonw, Faktur
Zakupu, Faktur Wewntrznych Sprzeday i Faktur Wewntrznych Zakupu oraz rejestrw VAT sprzeday i rejestrw
VAT zakupu.
Funkcja eksportu dokumentw do Comarch Klasyka bdzie szczeglnie przydatna w przypadku, gdy firma prowadzi
sprzeda i/lub ewidencj rejestrw VAT w systemie Comarch OPT!MA, natomiast ksigowo jest prowadzona na
programie Ksiga Handlowa lub Ksika Podatkowa. Jest to przypadek stosunkowo czsto wystpujcy w firmach,
ktre zlecaj prowadzenie ksigowoci biurom rachunkowym.
Operacja eksportu realizowana jest za pomoc mechanizmu Funkcji dodatkowych uruchamianego na listach
dokumentw za pomoc klawisza
. W przypadku, gdy na danej licie aktywnych jest kilka rnych funkcji
Str. 102
uruchamianych tym przyciskiem, wyboru opcji eksportu do programw Comarch Klasyka dokonujemy za pomoc
widocznej obok przycisku strzaki.
Eksport dokumentw jest wykonywany do pliku tekstowego VAT_R.TXT o ustalonej strukturze, ktry jest
obsugiwany przez funkcje importu w rejestrach VAT programw Ksiga Handlowa oraz Ksika Podatkowa.
Wyeksportowane mog zosta tylko te dokumenty, ktre zostan na licie zaznaczone. Nie s eksportowane
dokumenty posiadajce status w buforze oraz dokumenty anulowane. Eksportowi podlegaj rwnie dokumenty
tzw. pierwotne, czyli dokumenty wprowadzone do bazy danych tylko po to, aby moliwe byo zarejestrowanie korekty
do nieistniejcego w systemie dokumentu.
Kady wyeksportowany dokument otrzymuje na licie w kolumnie Status znaczek E.
Po uruchomieniu operacji eksportu, na ekranie pojawia si okno pozwalajce ustawi dodatkowe parametry
zawajce zakres eksportowanych dokumentw. W zalenoci od miejsca wywoania funkcji eksportu danych okno
zawierajce parametry eksportu moe wyglda tak:
lub tak:
Eksportujc dokumenty spoza rejestru VAT musimy okreli, do jakiego rejestru w programie ksigowym
Comarch Klasyka bd trafia zapisy po ich zaimportowaniu. Zapisy eksportowane z rejestrw VAT bd
przypisane do takiego rejestru, do jakiego zostay wprowadzone w systemie Comarch OPT!MA.
W przypadku eksportu z listy Paragonw, Faktur, Faktur Wewntrznych itp. mona ograniczy zakres
eksportowanych dokumentw wycznie do tych, ktre nie zostay zaksigowane do rejestru VAT.
W przypadku eksportu z rejestrw mona jego zakres zawzi tylko do faktur wprowadzonych do rejestru rcznie
(pomin faktury zaksigowane z innych list). Dodatkowo w oknie eksportu z rejestrw mona wyczy z eksportu
Paragony (jeli kto preferuje ich eksport z odpowiedniej listy).
W oknie tym okrelamy take lokalizacj, w ktrej bdzie zapisywany plik tekstowy VAT_R.TXT ciek moemy
. Naley zwrci uwag na to, aby
poda rcznie lub wybierajc j z listy po naciniciu przycisku
poda nazw istniejcego katalogu, poniewa prba eksportu zakoczy si bdem wewntrznym tworzenia pliku.
Funkcja eksportu NIE TWORZY automatycznie nieistniejcych katalogw.
Jeli dokumenty byy ju raz eksportowane (na licie dokumentw w kolumnie status posiadaj znacznik E,
a zachodzi konieczno ich ponownego przesania do programw ksigowych Comarch Klasyka, wwczas musimy
zaznaczy parametr
Eksportujc dokumenty spoza rejestru VAT musimy okreli do jakiego rejestru w programie ksigowym
Comarch Klasyka bd trafia zapisy po ich zaimportowaniu. Zapisy eksportowane z rejestrw VAT bd
przypisane do takiego rejestru, do jakiego zostay wprowadzone w systemie Comarch OPT!MA.
Z uwagi na rnice w strukturze baz danych programw
Comarch OPT!MA naley zwrci uwag na pewne elementy:
ksigowych
Comarch Klasyka
i systemu
nazwa rejestru VAT w Comarch OPT!MA ma dugo dwudziestu, a w KH i KP piciu znakw, naley wic
dopilnowa, aby nie byo w systemie Comarch OPT!MA nazw rejestrw (odpowiednio sprzeday
i zakupw) o identycznych pierwszych piciu znakach,
Str. 103
numer dokumentu w Comarch OPT!MA ma dugo 30 znakw, w KH i KP dugo ta wynosi 15 znakw

z tego powodu numery dusze ni 15 znakw bd skracane. Zapobiec temu mona stosujc
w Comarch OPT!MA numeracj maksymalnie 15 znakow,
kod kategorii w Comarch OPT!MA ma 20 znakw, natomiast odpowiadajcy im kod transakcji

w programach KP oraz KH ma tylko 8 znakw - w konsekwencji w trakcie eksportu kody kategorii bd
obcinane do 8 znakw. Podobnie jak w opisanym wyej wypadku rozwizaniem problemu moe by
zastosowanie w Comarch OPT!MA skrconych do maksymalnie 8 znakw kodw kategorii,
system rodzaju zakupu (towar, inne, usuga, rodek trway, nowy rodek transportu, nieruchomo) oraz
odlicze VAT (Tak, Nie, Warunkowo) jest bardziej rozbudowany w systemie Comarch OPT!MA, poniewa
mona go ustala na poziomie poszczeglnych pozycji kadego zapisu rejestru VAT. W programach
Comarch Klasyka ten system ogranicza si do wyboru jednej z podanych opcji dla wszystkich pozycji
zapisu. Problem zosta rozwizany w programach KH i KP poprzez zastosowanie systemu hierarchii
parametrw. I tak jeli zapis eksportowany z rejestru VAT zakupw systemu Comarch OPT!MA posiada
ustawionych kilka rodzajw zakupu, to nadrzdnym z nich (i przenoszonym do pliku VAT_R.TXT) jest
towar, nastpnie (jeli towar nie wystpuje) inne, a w dalszej kolejnoci: rodek trway, usuga, nowy
rodek transportu i na kocu nieruchomo. w przypadku odlicze VAT hierarchia jest nastpujca: Tak,
Warunkowo i na kocu Nie.
Oczywicie zastosowana hierarchia moe nie odpowiada poszczeglnym uytkownikom programw Comarch
Klasyka, jednak w kadej chwili maj oni moliwo po wykonaniu importu ustawienia wasnych statusw na
poszczeglnych zapisach.
System Comarch OPT!MA rni si znacznie od programw Comarch Klasyka w zakresie obsugi form
patnoci: Comarch OPT!MA posiada formy patnoci definiowane przez uytkownika, w Comarch Klasyka s
one z gry zdefiniowane i zablokowane przed zmianami. System Comarch OPT!MA posiada zdefiniowane 4 typy
form patnoci: gotwka, przelew, karta i kompensata. Kady z tych typw mona przypisa do stworzonej przez
siebie formy patnoci. Dziki temu rozwizaniu istnieje moliwo bezproblemowego przenoszenia do Comarch
Klasyka form patnoci, dla ktrych ustalono typ gotwka i przelew maj one swoje odpowiedniki w programach
Comarch Klasyka. Dla typw karta oraz kompensata przyjto w Comarch Klasyka form patnoci inne.
W kwestii rozliczania patnoci warto rwnie zwrci uwag na sposb przenoszenia do programw ksigowych
Comarch Klasyka dokumentw rozliczonych. Jeeli faktura w Comarch OPT!MA zapacona zostaa gotwk
i automatycznie rozliczona w momencie wystawienia, to do programu KH/KP jej warto trafia do pole Zapacono.
Jeeli mamy dokument z odroczonym terminem patnoci np. przelew, to zawsze warto tego dokumentu jest
przenoszona do KH/KP jako Zalego (nawet jeeli w Comarch OPT!MA zostaa ju rozliczona).
Jeeli dokument jest w czci patny gotwk, w czci jest to patno odroczona, to cz gotwkowa trafia w pole
Zapacono, cz odroczona w pole Zalego.
Str. 104
5 Urzdzenia fiskalne
5.1
Ustawienia na karcie cennikowej
Na kartotece towaru (menu Sowniki/Cennik, Pozycja cennika) na zakadce Dodatkowe znajduje si obszar
Urzdzenia fiskalne pozwalajcy na zdefiniowanie dla towarw odrbnych kodw i nazw, wykorzystywanych
wycznie podczas wsppracy z urzdzeniami fiskalnymi.
Rys. Pozycja cennika, zakadka Dodatkowe definiowanie PLU i nazwy dla urzdze fiskalnych.
PLU jest to numeryczny kod towaru wykorzystywany przy wsppracy z kas fiskaln, o dugoci max. do 18
znakw. Przycisk
Kopiuj kod towaru - pozwala na skopiowanie kodu towaru z zakadki Oglne. W pole PLU
skopiowany moe zosta wycznie kod numeryczny. Jeeli oglny kod towaru jest numeryczny i duszy ni 18
znakw, w pole PLU skopiowanych zostanie pierwszych osiemnacie znakw kodu.
Nazwa nazwa towaru wykorzystywana podczas wsppracy z drukark/ kas fiskaln, o dugoci max. do 40
Kopiuj nazw towaru pozwala na skopiowanie nazwy towaru z zakadki Oglne (jeeli
znakw. Przycisk
oglna nazwa towaru jest dusza ni 40 znakw, w pole Nazwa skopiowanych zostanie pierwszych 40 znakw).
W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry znajduje si opcja Kontrola unikalnoci nazwy fiskalnej jeeli
zostanie wczona, podczas prby zapisu karty towaru z wprowadzon nazw fiskaln, ktra ju istnieje program
wygeneruje komunikat: W bazie istnieje ju towar o nazwie fiskalnej: nazwa fiskalna.
Wsppraca z drukarkami fiskalnymi
Program umoliwia fiskalizacj wystawionych dokumentw sprzeday na drukarkach fiskalnych:
Posnet (bez wersji aptecznych, oparta o protok DF-300 np. Temo, Thermal)
Posnet (bez wersji aptecznych, oparta o protok DF-301 np. DF-301)
Elzab (bez wersji aptecznych np. Omega, FP-600, Mera)
Innova (bez wersji aptecznych np. Profit, Market)
Novitus (bez wersji aptecznych np. Vivo, Vento, Quarto, Delio Prime)
Torell (Duo Pro, Andros)
Emar Printo
Przed przystpieniem do pracy z urzdzeniem fiskalnym naley odpowiednio skonfigurowa program.
5.1.1
1.
Konfiguracja programu
Instalacja urzdzenia fiskalnego - z poziomu Konfiguracji stanowiska/ Oglne/ Drukarki fiskalne:
Nazwa pliku sterownika - naley poda pen ciek dostpu do sterownika drukarki lub wskaza j po
wciniciu przycisku
. W oknie pojawia si nazwa, wersja i typ podczonej drukarki.
Port - naley wskaza port szeregowy, do ktrego podczona jest drukarka.

Test po wciniciu przycisku program sprawdza, czy istnieje moliwo komunikacji pomidzy
komputerem i drukark.
Dodatkowo w przypadku wskazania sterownika do drukarki FP600 pojawia si parametr Uwzgldniaj krtkie
nazwy w testach integralnoci. Jego zaznaczenie spowoduje, e w Testach integralnoci (dostpnych
z poziomu Narzdzi) moliwe jest wykonanie testu Zgodno dugoci nazwy towaru (grupa Cennik), ktra
okrela towary, ktrych nazwa nie spenia wymaga drukarki FP600.
2.
Uzupenienie listy drukarek fiskalnych z poziomu Konfiguracji programu/ Oglne/ Drukarki fiskalne. List
drukarek fiskalnych w razie potrzeby mona uzupeni. Wane jest by wpisana tu nazwa bya identyczna jak
nazwa, ktra pojawia si w oknie po zainstalowaniu drukarki.

3.
Str. 105
Przyporzdkowanie stawek VAT z poziomu Konfiguracji programu/ Oglne/ Symbole stawek VAT. Stawki
zdefiniowane w systemie Comarch OPT!MA naley skojarzy z symbolami wykorzystywanymi przez drukark
fiskaln.
W drukarkach DF-300 i FP-600 stawki VAT skojarzone s z literami alfabetu. Standardowe przyporzdkowanie to:
A 22%
B 7%
C 0%
D stawka rezerwowa
Z stawka zwolniona, nie ma moliwoci zmiany jej przypisania.
W przypadku drukarek FP-600 obsugujcych siedem stawek VAT naley pamita by stawka zwolniona by zawsze
jako pozycja E (pita z kolei). Wynika to z potrzeby zachowania kompatybilnoci ze starszymi wersjami drukarek
(obsugujcymi jedynie pi stawek VAT).
Uwaga: Przed kojarzeniem stawek VAT naley jednak wydrukowa raport dobowy z drukarki
fiskalnej, na ktrej wyszczeglnione s stawki VAT wraz z przypisanymi im literami.
- wcinicie przycisku umoliwia skojarzenie stawki VAT programu i drukarki. Dla wybranej stawki VAT
zdefiniowanej w programie (widoczne w kolumnie Stawka) okreli naley symbol fiskalny (czyli przyporzdkowan
jej na drukarce fiskalnej liter).
5.1.2
Przygotowanie bazy danych
W przypadku drukarki DF-300 nie jest konieczne specjalne przygotowanie bazy danych do pracy z drukark.
Po odpowiednim skonfigurowaniu systemu mona rozpocz prac na istniejcej bazie danych.
W przypadku drukarki FP-600 naley pamita by przed rozpoczciem fiskalizacji dokumentw skorygowa baz
towarow tak, by nazwy towarw miay co najmniej 10 znakw znaczcych. Do znakw znaczcych zaliczane
s litery alfabetu (due i mae), cyfry, przecinek i kropka.
Jeli w konfiguracji wybrana jest drukarka FP-600 pojawia si parametr Uwzgldniaj krtkie nazwy w testach
integralnoci. Jego zaznaczenie spowoduje, e podczas wykonywania testw integralnoci (funkcja Narzdzia/
Testy integralnoci) pojawi si nowy test Zgodno dugoci nazwy towaru, ktry pozwoli okreli towary,
ktrych nazwa nie spenia wymaga drukarki FP600.
Wykonanie testu spowoduje wywietlenie listy towarw, dla ktrych nie jest spenione wymaganie dotyczce dugoci
nazwy.
5.1.3
Ustawienia portw COM
Ustawienia portw COM w systemie operacyjnym wprost wpywaj na dziaanie drukarek fiskalnych w programie.
W zwizku z tym naley poprawnie ustawi port COM, zgodnie z instrukcj uytkownika drukarki:
Elzab:
szybko: 9600 / 19200

parzysto: parzysta (even)
liczba bitw: 8
bit stopu: 1
sterowanie przepywem: brak, xon/xoff
W przypadku drukarek Elzab starszego typu naley sterowanie przepywem ustawi na: sprztowe
Posnet (Novitus, Innova, Emar, Torell):
5.1.4
szybko: 9600
parzysto: brak (none)
liczba bitw: 8
bit stopu: 1
sterowanie przepywem: brak
Fiskalizacja dokumentu
Dokumenty, ktre mog zosta zafiskalizowane musz spenia jeden podstawowy warunek: musz by wystawione
w cenach brutto (podatek VAT musi by liczony algorytmem od brutto).
Str. 106
Paragony: w chwili otwarcia formularza Paragonu znacznik Drukuj fiskalnie jest widoczny i domylnie zaznaczony.
Wtedy zatwierdzenie Paragonu powoduje jego wydruk na drukarce fiskalnej. Dodatkowo moliwy jest wydruk
Paragonu na zwykej drukarce (dostpny pod przyciskiem drukarki w pasku zada).
Faktura sprzeday: w chwili zatwierdzania dokumentu, po odznaczeniu parametru Bufor pojawia si moliwo
wydruku fiskalnego. Podczas wystawiania Faktur Sprzeday, Faktur Zaliczkowych parametr jest automatycznie
zaznaczany tylko w przypadku, gdy dokument jest wystawiany od brutto i kontrahent ma na karcie status osoba
fizyczna. W przypadku, gdy kontrahent ma status podmiot gospodarczy parametr jest domylnie odznaczony.
Zaznaczenie opcji Drukuj fiskalnie spowoduje, e w momencie zapisu faktury na drukarce fiskalnej wydrukowany
zostanie Paragon fiskalny.
Uwaga: Jeeli wydruk Paragonu na drukarce fiskalnej nie powiedzie si w chwili zapisu
dokumentu istnieje moliwo powtrnej fiskalizacji z poziomu menu kontekstowego (prawy
klawisz myszy wcinity, gdy dokument zaznaczony jest kursorem)
Operator nie bdzie mg wykona powtrnej fiskalizacji z poziomu listy jeli:
na formularzu operatora w konfiguracji ma zaznaczony parametr: Blokada ponownej fiskalizacji FA i PA
Dokument zafiskalizowany zaznaczony jest na licie du liter F.

Jakie dokumenty nie mog zosta zafiskalizowane (parametr Drukuj fiskalnie nie pojawi si):
1.
faktury wystawiane w cenach netto wynika to z niezgodnoci algorytmu wyliczania podatku VAT na fakturze
i w drukarce
2.
dokumenty w buforze wynika to z moliwoci dokonywania zmian na takim dokumencie, fiskalizacja natomiast
jest procesem nieodwracalnym
3.
dokumenty korygujce urzdzenia fiskalne nie rejestruj dokumentw korygujcych, na ich podstawie
sporzdzi naley odrbny protok zwrotw dla urzdu skarbowego.
Ponadto w chwili zatwierdzania dokumentu, jeli parametr Drukuj fiskalnie jest zaznaczony, program prowadzi
kontrol czy:
1.
czy nie jest pusty (nie s wpisane adne pozycje)
2.
czy nie wystpuj pozycje bez nazwy
3.
czy nie wystpuj pozycje z cen sprzeday 0
W przypadku wykrycia jednej z tych nieprawidowoci program wywietli komunikat - nie dopuci do zatwierdzenia
dokumentu i jego fiskalizacji (taki dokument zostaby anulowany przez drukark fiskaln).
Uwaga: Pojawienie si znacznika drukuj fiskalnie jest uwarunkowane wskazaniem

sterownika drukarki w Konfiguracji stanowiska/ Oglne/ Drukarka fiskalna . Jeli sterownik nie
jest wskazany (drukarka nie jest podpita do danego stanowiska) w chwili zatwierdzania faktury
znacznik nie pojawi si, natomiast na formularzu Paragonu nie bdzie dostpny.
Oprcz informacji, e dokument by wysany na drukark fiskaln, w programie zapisywana jest rwnie informacja,
czy fiskalizacja si powioda.
Jeli fiskalizacja odbywa si z poziomu listy dokumentu jeeli nie przebiegnie poprawnie status F (fiskalny) nie jest
nadawany.
Jeeli fiskalizacja odbywa si w momencie zatwierdzania dokumentu (zaznaczony parametr Fiskalizuj na
dokumencie) w przypadku, gdy si nie powiedzie na licie dla dokumentu pojawi si statusu F (fiskalny), ale
dodatkowo dokument bdzie oznaczony #. Na podgldzie dokumentu, w nagwku widoczna jest tre bdu.
Uwaga: Dokument, ktry nie zosta poprawnie zafiskalizowany, moe zosta anulowany.
Jeeli w Konfiguracji stanowiska/Oglne/Drukarki fiskalne zaznaczono parametr Wysyaj nazw zdefiniowan dla
urzdze fiskalnych podczas fiskalizacji dokumentw na drukark fiskaln wysyane s nazwy fiskalne towarw,
zdefiniowane na kartotekach towarowych, na zakadce Dodatkowe. Jeeli dany towar nie posiada zdefiniowanej
nazwy dla urzdze fiskalnych, a parametr jest zaznaczony, na drukark fiskaln wysyana jest nazwa zwyka towaru,
pobrana z jego karty, z zakadki Oglne.
5.1.5
Str. 107
Identyfikacja operatora oraz stanowiska
W programie istnieje moliwo takie skonfigurowania pracy z drukark, by uatwi identyfikacj operatora oraz
stanowiska, gdzie Paragon zosta wystawiony. W chwili rejestracji operatora w programie do drukarki fiskalnej
zostaj wysane dwie informacje: Kod/ numer operatora oraz oznaczenie stanowiska. Informacje te
obowizuj a do chwili ponownego zaogowania i s drukowane w stopce Paragonu fiskalnego.
Uwaga: Jeli Uytkownik nie chce, by informacje te byy wysyane do drukarki fiskalnej
powinien w Konfiguracji stanowiska/ Oglne/ Drukarka fiskalna wpisa w polu Oznaczenie
stanowiska dla drukarki fiskalnej warto -1.
Kod/ numer operatora dla drukarki fiskalnej - mona uzupeni na karcie operatora (Konfiguracja programu/
Uytkowe/ Operatorzy) na zakadce Parametry. W pole mona wpisa dowoln warto alfanumeryczn,
maksymalnie 10-znakow. Naley jednak pamita o tym, e poszczeglne drukarki fiskalne maj rne wymagania
zwizane z formatem kodu operatora i wpisywany tu cig naley do nich dostosowa.
Oznaczenie stanowiska dla drukarki fiskalnej mona uzupeni w Konfiguracji stanowiska/ Oglne/ Drukarka
fiskalna. W pole mona wpisa dowolny cig alfanumeryczny, maksymalnie 10-znakowy. Naley jednak pamita, by
format dostosowa do typu posiadanej drukarki fiskalnej.
Uwaga: Jeli pola przeznaczone na numer operatora i stanowiska nie zostan wypenione
w programie to podczas logowania operatora w systemie do drukarki fiskalnej zostan wysane
wartoci domylne: dla operatora jego identyfikator (kod) dostosowany do wymogw
drukarki, a w przypadku oznaczenia stanowiska warto domylna 1.
5.1.6
Formy patnoci dla drukarki fiskalnej
Na Paragonie Fiskalnym istnieje moliwo wydruku informacji o patnociach. W Konfiguracji firmy/ Handel/ Formy
patnoci dla drukarki fiskalnej naley skojarzy formy patnoci zdefiniowane w systemie Comarch OPT!MA
z formami patnoci, ktre mog by wykazywane przez drukark fiskaln.
W konfiguracji w lewej czci okna widoczne s wszystkie formy patnoci zdefiniowane w module Kasa/Bank.
W prawej czci okna istnieje moliwo skojarzenia formy patnoci w systemie z form patnoci dla drukarki
fiskalnej. Lista form patnoci dla drukarki jest cile zdefiniowana i dostpna na rozwijanej licie.
Uwaga: Do jednej formy patnoci dla drukarki fiskalnej moe by przypisane kilka form
patnoci z Kasy/Banku .
W trakcie wystawiania dokumentw Uytkownik ustala w tabeli patnoci form wpaty. Przy zatwierdzaniu
dokumentu program sprawdza formy patnoci z dokumentu, kojarzy je z formami zdefiniowanymi dla drukarki i na
Paragonie Fiskalnym drukuje informacje o patnociach.
Na Paragonie Fiskalnym wydruk patnoci jest tworzony wg form przypisanych dla drukarki:
jeli na dokumencie w tabeli patnoci wykorzystano kilka razy tak sam form patnoci to na Paragonie
Fiskalnym patnoci te zostan zsumowane.
jeli w konfiguracji kilka rnych form patnoci z Kasy/Banku zostao skojarzone z jedn form patnoci
dla drukarki to na Paragonie Fiskalnym bd one sumowane.
Uwaga: Drukarka fiskalna Torell Duo Pro obsuguje tylko 4 formy patnoci: bon, gotwka,
karta i czek. Jeeli zostanie przypisana inna forma patnoci w konfiguracji programu to przy
prbie fiskalizacji dokumentu pojawi si komunikat informujcy o tym, a wydruk nie zostanie
wykonany.
5.1.7
Numer dokumentu na Paragonie Fiskalnym
W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry znajduje si parametr umoliwiajcy wydruk numeru dokumentu
wystawianego w systemie Comarch OPT!MA na zwizanym z nim Paragonem Fiskalnym (Drukuj numer faktury/
paragonu na paragonie fiskalnym).
Str. 108
Jednak pomimo zaznaczenia parametru nie wszystkie drukarki drukuj numer dokumentu na Paragonie Fiskalnym.
Wynika to albo z braku takiej moliwoci dla danej drukarki albo z nieprawidowego ustawienia (w drukarce)
parametrw zwizanych z wydrukiem tekstw dodatkowych.
Na przykad w przypadku drukarek Vento i Viking nowej homologacji w przypadku wydruku tekstw dodatkowych
istniej opcje:
1) brak linii dodatkowych
2) stae linie dodatkowe
3) predefiniowane
W (2) przypadku - na Paragonach drukowany jest stay tekst linii dodatkowych zapamitany z pierwszego w danym
dniu Paragonu sprzeday. Jest on traktowany jako tekst ZADEKLAROWANY. Jeeli w kolejnych Paragonach drukarka
bdzie otrzymywaa identyczny bdzie go drukowa pod Paragonem, a tre TEKSTU ZADEKLAROWANEGO
zostanie wyszczeglniona na raporcie dobowym. W przypadku gdy w kolejnych wystawianych Paragonach tre
tekstu nie bdzie si zgadzaa z ZADEKLAROWANYM tre taka bdzie ignorowana i nie zostanie wydrukowana (a
tak bdzie w przypadku numeru dokumentu, ktry na kadym Paragonie bdzie inny).
Aby drukarka Viking (Vento) drukowaa numer dokumentu w systemie Comarch OPT!MA naley odpowiednio
skonfigurowa drukark. Naley ustawi nastpujce opcje:
1.3.1. Linie dod. Paragonu ustawi na: Stae
1.3.2. rdo linii dodatkowych ustawi na: Stopka
1.3.3. Linia nr systemowy Paragonu ustawi na: Druga
Jeli takie ustawienie nie pomoe mona sprbowa przestawi opcj:
1.3.1. Linie dod. Paragonu ustawi na: Predefiniowane
5.1.8
Inne parametry wsppracy
W Konfiguracji stanowiska/ Oglne/ Drukarka fiskalna znajduj si rwnie inne parametry dotyczce wsppracy
z drukark fiskaln:
Opakowania zaznaczenie parametru spowoduje wydruk informacji o opakowaniach kaucjonowanych
towarzyszcych transakcji na Paragonie, w czci niefiskalnej dokumentu (jeli drukarka fiskalna posiada tak opcj).
Uwaga: Jeli na dokumencie na zakadce Kaucje odznaczony zostanie parametr Patnoci,

wwczas po zafiskalizowaniu, patnoci za opakowania zostan wydrukowane na Paragonie
z form patnoci gotwka
Nie wysyaj informacji na wywietlacz drukarki - parametr jest dostpny tylko w przypadku wsppracy
z drukarkami Novitus. Powoduje, e na wywietlacz drukarki nie s wysyane informacje z programu.
Wysyaj nazw zdefiniowan dla urzdze fiskalnych po zaznaczeniu parametru podczas fiskalizacji
dokumentw na drukark fiskaln wysyane s nazwy fiskalne towarw, zdefiniowane na kartotekach towarowych, na
zakadce Dodatkowe. Jeeli dany towar nie posiada zdefiniowanej nazwy dla urzdze fiskalnych, a parametr jest
zaznaczony, na drukark fiskaln wysyana jest nazwa zwyka towaru, pobrana z jego karty, z zakadki Oglne.
5.1.9
Szuflada kasowa
W przypadku wsppracy z drukark fiskaln istnieje moliwo podczenia szuflady kasowej. Jeli szuflada jest
podpita to jej otwarcie nastpuje:
5.1.10
po kadym poprawnie zakoczonym wydruku Paragonu Fiskalnego

w dowolnym momencie po wciniciu kombinacji klawiszy <CTRL>+<SHIFT>+<S>
Wydruk raportw fiskalnych
Z poziomu menu Narzdzia moliwy jest wydruk raportw fiskalnych: dobowych oraz okresowych.
Rys. Wydruk raportu fiskalnego
Str. 109
Raport dobowy obejmuje sprzeda dokonan od ostatnio wykonanego raportu dobowego do chwili wydruku.
Raport za okres obejmuje wszystkie raporty dobowe wykonane w podanym okresie czasu.
Funkcja obsugiwana jest przez przyciski:
- wydruk raportu
- zamknicie okna bez wydruku raportu
Uwaga: Raporty fiskalne drukowane s na drukarce fiskalnej.
5.1.11
Wydruki fiskalne przez terminal
System Comarch OPT!MA posiada moliwo pracy w rodowisku Terminal Servises (TS). Istotnym elementem
pracy tych systemw jest moliwo korzystania z drukarek fiskalnych. Przepisy wymagaj od Uytkownika
umieszczenia ich na stanowisku, gdzie odbywa si sprzeda.
W rodowisku terminalowym oznacza to podczenie drukarki fiskalnej do komputera, na ktrym pracuje klient
terminala. W przypadku systemw Microsoft Windows Terminal Server do podczenia drukarki fiskalnej do portu
COM stworzone w COMARCH oprogramowanie.
Oprogramowanie pozwala na przekazanie do kocwki terminala danych dla drukarki fiskalnej poprzez tzw. kana
wirtualny. Aby przekazywanie danych do drukarki mogo mie miejsce zarwno po stronie kocwki terminala jak
i po stronie serwera musi by zainstalowane odpowiednie oprogramowanie. Wicej szczegw mona znale na
stronach internetowych COMARCH (biuletyny techniczne na stronach dla Partnerw) lub otrzyma bezporednio
w COMARCH.
Uwaga: Aby korzysta z wydrukw fiskalnych przez terminal naley posiada odrbn opcj
wydrukw fiskalnych za porednictwem usug terminalowych.
5.2 Wsppraca z kasami fiskalnymi

W aktualnej wersji systemu Comarch OPT!MA moliwa jest wsppraca z kasami NOVITUS - IC, ELZAB, SHARP.
Obsuga kas fiskalnych polega na przesyaniu danych o towarach do kasy i imporcie raportu sprzeday z kasy do
programu. Wsppraca przebiega w trybie off-line.
Wicej szczegw mona znale w dokumencie znajdujcym si na pycie instalacyjnej Comarch OPT!MA
(Dodatki), skd moliwe jest rwnie zainstalowanie programw komunikacyjnych.
Str. 110
6 Wsppraca z innymi moduami systemu Comarch OPT!MA

6.1 Wsppraca z moduami ksigowymi
W zalenoci od moduu ksigowego proces ksigowania przebiega jedno lub dwu etapowo. Dla Uytkownikw
moduu Ksika Przychodw i Rozchodw ksigowanie polega na przeniesienie dokumentw handlowych (FA, PA, FZ)
do odpowiedniego rejestru VAT. Uytkownicy Ksigi Handlowej ksigowanie musz przeprowadzi
dwuetapowo. Dokumenty musz zosta przeniesione do waciwych rejestrw VAT i za pomoc schematw na
odpowiednie konta ksigowe
6.1.1
Zapis w rejestrach VAT
Dokumenty sprzeday i zakupu wystawione w module Faktury mona zapisa do rejestrw VAT znajdujcych si
w module Ksiga Podatkowa lub Ksiga Handlowa. Aby to zrobi, naley:
w konfiguracji moduw ksigowych zaoy odpowiednie rejestry VAT (Konfiguracja/ Firma/ Ksigowo/
Rejestry sprzeday VAT i Rejestry zakupu VAT)
na licie dokumentw zaznaczy te, ktre maj by zapisane do wskazanego rejestru
w chwili rozpoczcia operacji zapisu

maj zosta umieszczone
wybr i akceptacja rejestru rozpoczyna proces zapisu
program zapyta o nazw rejestru VAT, w ktrym dokumenty
po zakoczeniu ksigowania wszystkie przeniesione faktury w kolumnie status otrzymuj znacznik V.
Zapisane w rejestrze VAT dokumenty znajduj si w buforze tego rejestru. Jeli zapis skasujemy z bufora rejestru
VAT dokument zostanie odksigowany zniknie status V.
Na zapis w rejestrze przenoszone s wszystkie informacje o dokumencie: dane kontrahenta, daty wystawienia
i sprzeday (zakupu i wpywu), forma patnoci, kwota zapacona.
Nie mona ksigowa dokumentw znajdujcych si w buforze i dokumentw anulowanych. Przy prbie
wykonania takiego zapisu program poinformuje o tym stosownym komunikatem.
Jeli faktura jest zapisana w rejestrze VAT (status V) na zakadce Dokumenty znajduje si informacja o wpisie do
rejestru wraz z moliwoci podgldu odpowiadajcego jej zapisu w rejestrze VAT.
Na dokumencie mog znajdowa si towary nie tylko w rnych stawkach VAT, ale rwnie nalece do rnych
kategorii. W konfiguracji programu znajduje si parametr, ktry okrela czy podczas ksigowania maj by
uwzgldniane kategorie z pozycji czy te nie.
6.1.1.1 Ksigowanie wg kategorii

Dokumenty s ksigowane zawsze w stosunku 1:1 tzn. jedna zaksigowana faktura tworzy jeden zapis w rejestrach
VAT. Zasada ta nie dotyczy jedynie Paragonw, ktrych ksigowanie zostao opisane w odrbnym rozdziale.
Na dokumencie znajdowa mog si nie tylko towary w rnych stawkach VAT ale i z rnych kategorii.
Podczas ksigowania dokumentu do rejestru VAT sumowane s wartoci towarw w poszczeglnych stawkach VAT
z uwzgldnieniem wpisanych kategorii.
1.
Jeli pozycje maj rne kategorie - jeli towary z jednej stawki VAT s przypisane do rnych kategorii
trafiaj do zapisu w rejestrze jako oddzielne pozycje. Moe to prowadzi do powstawania rnic w wartoci VAT powstajce rnice s doliczane do pozycji o wikszej wartoci.
2.
Jeli pozycje nie maj wasnych kategorii do rejestru przenoszone s z kategori dziedziczon
z nagwka. Wtedy trafiaj do zapisu VAT z podziaem jedynie na stawki VAT
3.
Jeli cz pozycji ma przypisane kategorie, a cz nie - dla pozycji posiadajcych kategorie jest ona
kopiowana (pkt.1), dla pozycji bez kategorii jest ona dziedziczona z nagwka dokumentu (pkt.2).
Przykad
Ksigowanie FA wg kategorii
Na wystawionej fakturze (kategoria w nagwku Sprzeda) znajduj si towary:
Str. 111
Nazwa
Ilo
Cena netto
Warto
netto
Stawka VAT
Kategoria
Towar_1
10.00
50
22%
Projekty
Towar_2
20.00
140
7%
Projekty
Towar_3
50.00
100
22%
Transport
Towar_4
100.00
100
7%
Akcesoria
Towar_5
200.00
200
22%
Projekty
Po zaksigowaniu tej faktury do rejestru VAT, na zapisie w rejestrze znajdoway si bd pozycje:

Kategoria
Stawka VAT
Warto netto
VAT
Brutto
Kolumna
Projekty
22%
250.00
55.00
305.00
7. Sprzeda
Projekty
7%
140.00
9.80
149.80
7. Sprzeda
Transport
22%
100.00
22.00
122.00
7. Sprzeda
Akcesoria
7%
100.00
7.00
107.00
7. Sprzeda
6.1.1.2 Ksigowanie korekt wg kategorii

Podobnie jak podczas ksigowania faktur rwnie podczas ksigowania korekt do rejestru VAT sumowane s wartoci
korygowanych towarw w poszczeglnych stawkach VAT z uwzgldnieniem wpisanych kategorii. Dotyczy to korekt
iloci i wartoci.
W przypadku korekty stawki VAT program pomniejsza sprzeda w starej stawce i powiksza w nowej. Jeli
uwzgldniane s kategorie elementw dziaanie takie dotyczy nie tylko poszczeglnych stawek VAT, ale i kategorii.
Przykad
Ksigowanie korekty wg kategorii

Na wystawionej fakturze (kategoria w nagwku Sprzeda) znajduj si towary:
Nazwa
Ilo
Cena netto
Warto
netto
Stawka VAT
Kategoria
Towar_1
10.00
Towar_2
20.00
50
22%
Projekty
140
7%
Projekty
Towar_3
50.00
100
22%
Transport
Towar_4
Towar_5
100.00
100
7%
Akcesoria
200.00
200
22%
Projekty
Korygujemy stawk VAT z 22% na 7% na dwch towarach: Towar 1 (kategoria Projekty) i Towar 3 (kategoria
Transport). Po zapisie w rejestrze VAT korekta bdzie wygldaa nastpujco:
Kategoria
Stawka VAT
Warto netto
VAT
Brutto
Kolumna
Projekty
22%
-50
-11.00
-61.00
7. Sprzeda
Projekty
7%
50
3.50
53.50
7. Sprzeda
Transport
22%
-100
- 22.00
-122.00
7. Sprzeda
Transport
7%
100
7.00
107.00
7. Sprzeda
6.1.2
Ksigowanie do ksigowoci kontowej
Za ksigowanie kontowe odpowiada w programie przycisk

. Po uruchomieniu funkcji naley wskaza, ktry
schemat ksigowy powinien by wykorzystany podczas ksigowania zaznaczonych dokumentw.
Str. 112
W module Ksiga Handlowa, z poziomu ktrego tworzone s schematy ksigowe, istnieje kilka typw schematw,
w zalenoci od tego, jakie dokumenty bd przy ich uyciu ksigowane. Podczas ksigowania dokumentw
proponowane s schematy skojarzone z wybranym rodzajem dokumentw. Np. jeli ksigowane s dokumenty z listy
Faktur Sprzeday proponowane bd do wyboru schematy typu Faktura sprzeday. Podczas ksigowania Faktur
Zakupu schematy typu Faktury Zakupu itd. Zasady tworzenie schematw ksigowych zostay opisane
w podrczniku do moduu Ksiga Handlowa.
6.2 Wsppraca z moduem Kasa/Bank

Kada transakcja sprzeday jest powizana z przychodem lub rozchodem (np. w przypadku korekt) rodkw
finansowych w firmie. Przychd/rozchd moe by natychmiastow wpat lub wypat gotwki do kasy, albo moe
by zapowiedzi przyszej wpaty bd wypaty.
Obydwie sytuacje maj swoje odzwierciedlenie w module Kasa/Bank. Modu ten skada si z dwch powizanych ze
sob czci:
rejestrw kasowych/bankowych, w ktrych umieszczane s zapisy o dokonanych (potwierdzonych)

wpatach i wypatach
preliminarza patnoci, w ktrym umieszczane s zdarzenia zwizane z planowanymi wpatami lub

wypatami.
Zapisy z rejestrw mona powiza ze zdarzeniami w preliminarzu. Jeli np. planowanym zdarzeniem w preliminarzu
jest otrzymanie zapaty za wystawion faktur, a w rejestrze kasowym znajdzie si zapis potwierdzajcy wpat za
faktur przez kontrahenta zapis z rejestru mona powiza ze zdarzeniem w preliminarzu. Mwimy wwczas, e
zapis i zdarzenie rozliczyy si nawzajem.
W obrbie zapisw w rejestrach lub w obrbie zdarze w preliminarzu mona dokonywa kompensat. Skompensowa
ze sob mona wic dwa zdarzenia lub dwa zapisy. Np. dla jednego z kontrahentw wystawilimy faktur sprzeday
z odroczon patnoci na kwot 1000 z. Zanim j zapacilimy, kontrahent zwrci cz towaru na kwot 800 z.
Na Fakturze Korygujcej rwnie zapisany zosta odroczony termin patnoci. Obydwie transakcje wprowadziy do
preliminarza zdarzenia: planowan wpat 1000 z i planowan wypat 800 z. Zamiast wymienia si przelewami,
mona te dwa zdarzenia skompensowa. W efekcie pozostanie nam w preliminarzu zdarzenie planujce wpat 200 z
przez kontrahenta.
Uwaga: Kady dokument wystawiony w module Faktury powoduje powstanie odpowiedniego

zdarzenia
w preliminarzu.
To,
w ktrym
rejestrze
preliminarza
i ktrym
rejestrze
kasowym/bankowym zostan dokonane zapisy zaley od formy patnoci i zwizanego z ni
rejestru.
Jeli patno za dokument jest odroczona powstaje zdarzenie w preliminarzu ze statusem
nierozliczony. Zdarzenie takie nie jest edytowalne.
Jeli patno za faktur jest natychmiastowa (np. gotwka) oprcz zdarzenia
w preliminarzu (ze statusem rozliczony cakowicie) automatycznie tworzony jest take zapis
w rejestrze kasowym (nieedytowalny).
Domylnie w programie nie ma moliwoci wystawienia dokumentu z odroczonym terminem patnoci dla
kontrahenta !NIEOKRELONEGO!. Jednak w Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry dodano parametr, ktry po
zaznaczeniu pozwala zapisywa dokumenty z odroczonym terminem patnoci dla kontrahenta !NIEOKRELONEGO!.
Parametr moe by rwnie wykorzystywany w firmach, gdzie zapata karta kredytow nie tworzy zapisu kasowego.
Jeli bdzie zaznaczony program pozwoli zatwierdzi dokument patny kart, wystawiony dla kontrahenta
!NIEOKRELONEGO!, pomimo, e nie tworzy on zapisu KP (czyli pozostaje nierozliczony).
Ponadto w Konfiguracji firmy/ Kasa i Bank/ Daty dokumentw Uytkownik moe zadecydowa, ktra data na
wprowadzanym dokumencie powinna by podstaw do wyliczania terminu patnoci oraz pod jaka data powinien by
tworzony zapis kasowy dla patnoci, ktre powoduj natychmiastowe rozliczenie dokumentu i utworzenie zapisu
KP/KW.
6.2.1
Patnoci do dokumentw w walutach
Kada forma patnoci jest skojarzona z rejestrem zotwkowym (kas/ rachunkiem prowadzonym w walucie
systemowej PLN). Dodatkowo z kad form patnoci mona powiza dodatkowo rejestry walutowe.
Uwaga: Z jedn form patnoci moe by skojarzony tylko jeden rejestr w danej walucie.
(tzn. z jedn form patnoci nie mog by skojarzone np. dwa rejestry walutowe w EURO). Dziki
temu mona w jednoznaczny sposb okreli, do ktrego rejestru powinien trafi dokument
kasowy w danej walucie.
Str. 113
W chwili wprowadzania dokumentu program sprawdza, w jakiej walucie jest wystawiany dokument, a nastpnie jakie rejestry s skojarzone z wybran form patnoci:
jeli dokument jest w PLN zapis/ patno w Kasie/Banku jest wprowadzana w rejestrze domylnym
(zotwkowym)
jeli dokument jest w walucie, ktra jest przypisana do wybranej formy patnoci zapis/ patno jest
tworzony w rejestrze skojarzonym z dan walut
jeli dokument jest w walucie, ktra nie jest uzupeniona dla wybranej formy patnoci zapis/ patno
jest tworzony w rejestrze domylnym (zotwkowym).
Dziki takiemu rozwizaniu wykorzystujc jedn form patnoci mona wprowadza zapisy/ patnoci do rejestrw
w rnych walutach.
Uwaga: Dokumenty wystawione w walucie obcej mona rozlicza zapisami kasowymi

wprowadzonymi w PLN. I odwrotnie dokumenty w PLN mog by rozliczane zapisami
wprowadzanymi w walutach obcych. Sposb przeprowadzania takich rozlicze zosta opisany
w podrczniku do moduu Comarch OPT!MA Kasa/Bank.
6.2.2
Patno gotwk
Dla dokumentw patnych gotwk w chwili ich wystawienia (termin patnoci jest rwny dacie wystawienia)
program automatycznie wykonuje nastpujce operacje:
na zakadce patnoci pojawia si pozycja: termin: data bieca, forma: gotwka...

zatwierdzenie dokumentu (trwae) wywietla okno potwierdzajce wpat/ wypat do rejestru kasowego
(powizanego z form patnoci gotwka)
potwierdzamy wpat/ wypat
dokument uzyskuje status rozliczonej kwota zapacona jest rwna kwocie do zapaty.
6.2.3
automatycznie w preliminarzu rejestru kasowego pojawi si zdarzenie planujce wpat/ wypat gotwki
automatycznie w rejestrze kasowym pojawia si zapis potwierdzajcy wpat/ wypat gotwki
automatycznie zapis z rejestru rozlicza zdarzenie w preliminarzu. Zarwno zapis jak i zdarzenie otrzymuj
status cakowicie rozliczonych (R)
Kasy domylne
Istnieje moliwo takiego zdefiniowania formy patnoci gotwka, by dla kadego operatora zapisy kasowe trafiay
do odrbnej kasy (rejestru kasowego).
Na karcie operatora (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy), zakadka Parametry, dodano nowe pole
Domylna kasa. Z rozwijalnej listy mona wybra kas, do ktrej powinny trafi zapisy kasowe zwizane
z dokumentami wystawianymi przez tego operatora.
Na definicji formy patnoci (Konfiguracja firmy/ Kasa i Bank/ Formy patnoci), w polu Rejestr istnieje moliwo
przypisania rejestru -domylna-.
Uwaga: Rejestr domylny mona przypisa tylko do formy patnoci typu gotwka.
W przypadku, gdy operator ma przypisan domyln kas, a rwnoczenie forma patnoci typu gotwka jest
skojarzona z rejestrem domylnym w trakcie wystawiania dokumentu patnego gotwk program sprawdzi,
ktra kasa jest przypisana do aktualnie zarejestrowanego operatora i w tym rejestrze utworzy zapis kasowy,
zwizany z dokumentem.
6.2.3.1 Numeracja zapisw kasowych

Podczas zatwierdzania dokumentw handlowych (FA, FZ) patnych gotwk tworzone s zapisy kasowe. Istnieje
moliwo wyboru, w jaki sposb zapisy te maj by numerowane:
numeracja zapisw zgodna z numeracj dokumentw (numer KP/ KW identyczny jak numer dokumentu, na
podstawie ktrego powsta)
numeracja zapisw niezalena, wg okrelonego schematu numeracji wpat i wypat
Sposb numeracji zaley od ustawienia parametru Domylny schemat numeracji dla automatycznych
zapisw kasowych w Konfiguracji firmy/ Kasa i Bank/ Parametry:
jeli parametr jest odznaczony numer zapisu kasowego jest zgodny z numerem dokumentu
Str. 114
6.2.4

jeli parametr jest zaznaczony numer zapisu jest tworzony zgodnie z domylnym schematem numeracji
dla wpat i wypat, przypisanym w Konfiguracji firmy/ Kasa i Bank/ Dokumenty (numer dokumentu jest
wpisywany wtedy w pole Numer obcy na KP/KW).
Patno kart kredytow
Z patnociami karta kredytow zwizany jest parametr w Konfiguracji firmy/ Kasa i Bank/ Parametry:
Automatycznie generuj dokumenty zapaty kart kredytow.
Jeli parametr jest odznaczony program traktuje patno kart kredytow jak patno odroczon i rejestruje
dokument w Preliminarzu patnoci ze statusem Nierozliczony.
Jeli parametr jest zaznaczony dla dokumentw patnych kart kredytow w chwili ich wystawienia (termin patnoci
jest rwny dacie wystawienia) program automatycznie wykonuje nastpujce operacje:
na zakadce patnoci pojawia si pozycja: termin: data bieca, forma: karta...

zatwierdzenie dokumentu (trwae) wywietla okno potwierdzajce wpat/ wypat do rejestru kasowego
(powizanego z form patnoci karta). W okienku naley poda typ i numer karty (poprawno numeru
karty jest sprawdzana wg algorytmu Luhna i zgodnie z reguami okrelonymi dla danego typu karty) oraz
dat wanoci karty. Jeli jeden z warunkw nie jest speniony (numer karty nie jest poprawny lub termin
wanoci ju upyn) program nie pozwoli na akceptacj patnoci.
po zatwierdzeniu wpaty/wypaty automatycznie w preliminarzu rejestru kasowego pojawi si zdarzenie

planujce wpat/ wypat kart kredytow
automatycznie w rejestrze kasowym pojawia si zapis potwierdzajcy wpat/ wypat gotwki. Na

wydruku raportu kasowego jest on ujty w podsumowaniu w pozycji Forma patnoci: Karta.
automatycznie zapis z rejestru rozlicza zdarzenie w preliminarzu. Zarwno zapis jak i zdarzenie otrzymuj
status cakowicie rozliczonych (R)
dokument uzyskuje status rozliczonej kwota zapacona jest rwna kwocie do zapaty.
6.2.5
Patnoci odroczone przelew, kredyt
Dla dokumentw z odroczonym terminem patnoci, gdy spata caej kwoty jest odroczona, na styku moduw
Faktury i Kasa/Bank wykonywane s nastpujce operacje:
na zakadce Patnoci pojawia si pozycja: termin: odroczona data patnoci, forma: przelew...
zatwierdzamy dokument
automatycznie w preliminarzu rejestru bankowego (powizanego w konfiguracji z form patnoci przelew)
pojawi si zdarzenie planujce otrzymanie przelewu na cakowit warto faktury. Zdarzenie to ma status
nierozliczonego (N)
gdy na wycigu bankowym otrzymamy potwierdzenie przelewu od/ dla kontrahenta, dotyczce
omawianego dokumentu wprowadzamy odpowiedni zapis do rejestru bankowego. Zapis ma status
nierozliczonego (N)
rozliczamy ze sob wprowadzony zapis potwierdzajcy otrzymanie przelewu i zdarzenie planujce

otrzymanie tej wpaty. Po rozliczeniu zapis i zdarzenie otrzymuj status rozliczonych (R).
dokument uzyskuje status rozliczonego kwota zapacona jest rwna kwocie do zapaty
6.2.6
Patnoci i dokumenty w buforze
Dla dokumentw zapisanych do bufora, bez wzgldu na form patnoci, automatycznie tworzone jest w preliminarzu
zdarzenie, ktre:
jest rwnie w buforze (na licie jest oznaczone kolorem zielonym)

ma status N Nierozliczone
nie da si go skasowa z preliminarza (jest powizane z dokumentem)
nie da si go rozlicza poniewa jest w buforze.
Zdarzenie to sygnalizuje, e by moe (bufor!) bdziemy spodziewa si zapaty za faktur, ale poniewa zarwno
dokument jak i zdarzenie s buforze ma to znaczenie wycznie informacyjne.
Skasowanie dokumentu z bufora pociga za sob automatyczne skasowanie zdarzenia z preliminarza.
Zatwierdzenie dokumentu spowoduje:
jeli dokument jest z odroczon patnoci zdarzenie w preliminarzu zmienia stan na Zatwierdzone do
realizacji. W dalszym cigu nie mona go skasowa, ale mona rozlicza.
jeli dokument jest patny w chwili zatwierdzenia (gotwk) utworzony zostaje zapis w rejestrze KASA
(skojarzonym z form patnoci gotwka) potwierdzajcy wpat. Zdarzenie w preliminarzu zmienia stan na
zatwierdzone do realizacji. Zapis rejestru KASA i zdarzenie z preliminarza rozliczaj si nawzajem.
jeli faktura jest czciowo patna gotwk (przy zatwierdzeniu dokumentu), czciowo przelewem
(odroczona patno) zdarzenie z preliminarza zmieni stan na Zatwierdzone do realizacji, w rejestrze kasa
utworzony zostanie zapis potwierdzajcy czciow wpat i zapis ten czciowo rozliczy zdarzenie
z preliminarza (C).
6.2.7
Str. 115
Patnoci i dokumenty anulowane
Dokument mona anulowa rwnie wtedy, gdy zosta ju rozliczony. W Konfiguracji firmy/ Kasa i Bank/ Parametry
znajduje si parametr Kasowanie rozlicze przy kasowaniu i anulowaniu dokumentw.
Jeli parametr nie jest aktywny nie mona anulowa dokumentu, ktry zosta ju rozliczony (cakowicie lub
czciowo). Naley wczeniej usun rozliczenie z poziomu moduu Kasa/Bank.
Jeli parametr jest aktywny dokument mona anulowa nawet jeli zosta ju rozliczony:
jeli dokument nie by jeszcze rozliczony po anulowaniu znika z Preliminarza planowana patno z nim
zwizana.
jeli dokument by rozliczony rcznie przez Uytkownika, tzn. wpata gotwki nie nastpia automatycznie
po zatwierdzeniu faktury, a rozliczenie nastpio z poziomu moduu Kasa/ Bank po anulowaniu:
znika patno z Preliminarza

zapis kasowy pozostaje w raporcie ze statusem Nierozliczony
jeli dokument by rozliczony w chwili zatwierdzenia (np. Faktura Sprzeday patna gotwk przy
zatwierdzeniu spowodowaa powstanie zapisu kasowego) po anulowaniu:
6.2.8
rozpite zostaje rozliczenie
rozpina rozliczenie
usuwa zdarzenie z Preliminarza
usuwa zapis z raportu kasowego. Raport kasowy musi by jednak otwarty (w innym przypadku
usuwane jest jedynie rozliczenie)
Patnoci i dokumenty korygujce
Faktury Korygujce traktowane s jako niezalene dokumenty (pomimo, e wystawiamy je wskazujc na dokument
rdowy). Dlatego patnoci do nich generowane s analogicznie jak w przypadku podstawowych faktur VAT. Dosy
czsto spotykan form rozliczania Faktur Korygujcych jest ich kompensata z dokumentem rdowym. W systemie
Comarch OPT!MA mona to zrobi korzystajc z funkcji rozliczenia i wybierajc opcj kompensata.
6.2.9
Automatyczne kompensaty
W systemie istnieje moliwo automatycznego kompensowania dokumentw (np. Faktury Sprzeday i korekt do
niej). W Konfiguracji firmy/ Kasa i Bank/ Parametry znajduje si opcja Automatyczne kompensaty. Powoduje ona,
e program automatycznie kompensuje ze sob Faktur Sprzeday i wystawion do niej korekt.
Zasady automatycznego kompensowania dokumentw:
1.
kompensata dotyczy jedynie Faktur Sprzeday i korekt do FS
2.
Faktura Korygujca musi by zatwierdzona na trwae (nie do bufora)
3.
w konfiguracji musi by zdefiniowana forma patnoci typu kompensata
4.
forma patnoci kompensata musi by zadeklarowana na Fakturze Korygujcej
5.
Faktura Korygujca zostanie rozliczona cakowicie lub czciowo, w zalenoci od kwoty, jaka zostaa do
rozliczenia na Fakturze Sprzeday.
6.2.10
Podgld rozlicze z poziomu dokumentu
Dla dokumentw FZ, FS, Paragonw oraz dokumentw TaxFree jak te korekt do nich dostpna jest opcja podgldu
dokumentw je rozliczajcych. Okno podgldu mona otworzy z poziomu listy dokumentw jak te z poziomu
formularza danego dokumentu za pomoc ikony
dostpnej w pasku zada.
Okno mona otworzy jeeli dokument jest cakowicie lub czciowo rozliczony.
Str. 116
Jest to lista zawierajca informacje:

-
Numer dokumentu, dla ktrego s wywietlane zapisy rozliczajce

Kwota kwota dokumentu w walucie tego dokumentu. Do tej wartoci wliczane s zdarzenia o statusie Nie
podlega rozliczeniu. Jeeli wszystkie zdarzenia maj status Nie podlega, wwczas przy prbie otwarcia listy
dokumentw rozliczajcych wywietlany jest komunikat Dokument nie podlega rozliczeniu.
Rozliczono - suma rozliczonych kwot dla danego dokumentu w walucie w jakiej zosta wystawiony
Pozostaje - rnica pomidzy kwot dokumentu i kwot rozliczon
Status rozliczenia (Rozliczono cakowicie lub Rozliczono czciowo)
Nie podlega suma wartoci zdarze nie podlegajcych rozliczeniu
Zestawienie zapisw rozliczajcych, zawierajce: daty rozliczenia, terminy rozlicze, kwoty rozliczone, waluty
rozlicze
6.2.11
Terminy patnoci na dokumentach
Na dokumentach sprzeday (FA i PA) oraz zakupu (FZ) istnieje moliwo ustawienia domylnego, od ktrej dat
powinien by wyliczany termin patnoci.
Ustawienia dokonujemy w Konfiguracji firmy/ Kasa i Bank/ Daty dokumentw. Podczas wystawiania dokumentu
termin patnoci bdzie liczony od wybranej w konfiguracji daty. Proponowany termin jest ustalany zgodnie
z ustawieniami w programie: w Konfiguracji /Kasa i Bank/ Formy patnoci lub na karcie kontrahenta - jeli ma
przypisany indywidualny termin.
W przypadku parametrw dotyczcych terminu patnoci Uytkownik ma moliwo ustalenia, ktra data powinna
by podstaw do wyliczania terminu patnoci:
FA, PA termin moe by wyliczany od daty wystawienia lub daty sprzeday.

FZ w przypadku Faktur Zakupu wystawianych w module Faktury termin patnoci moe by wyliczany
od daty wpywu, daty wystawienia lub daty zakupu.
W przypadku patnoci gotwkowych, gdzie w raporcie kasowym powinien powsta odpowiedni zapis KP/ KW
istnieje moliwo zdefiniowania, z jak dat powinien by do raportu dopisywany:
Data zapisu kasowego przy zapisie FA zapis KP, tworzony automatycznie w chwili zatwierdzania
Faktury Sprzeday, moe by generowany z dat wystawienia faktury lub z dat sprzeday.
Data zapisu kasowego przy zapisie PA zapis KP tworzony w chwili zatwierdzania Paragonu moe by
generowany z dat wystawienia PA lub dat sprzeday.
Data zapisu kasowego przy zapisie FZ zapis KW tworzony w chwili zatwierdzania Faktury Zakupu
moe by generowany z dat wpywu, dat wystawienia dokumentu lub dat zakupu.
Uwaga: Dla wszystkich dokumentw istnieje moliwo takiego ustawienia, by zapis kasowy
by zawsze generowany z dat obowizujc podczas wyliczania terminu patnoci. Takie
ustawienie parametru zapobiega sytuacji, gdy termin patnoci widoczny na dokumencie jest inny
(wyliczany np. wg daty wystawienia), natomiast zapis KP tworzony jest z inn dat (np.
sprzeday).
Str. 117
Data zdarzenia w preliminarzu dla FZ w chwili zatwierdzania Faktury Zakupu powstaje zdarzenie
w Preliminarzu patnoci. W zalenoci od wykorzystanej formy patnoci moe by Nierozliczone lub od razu ze
statusem Rozliczono. Parametr jest wykorzystywany podczas tworzenia zdarzenia w Preliminarzu do okrelenia
Daty dokumentu. W zalenoci od tego, ktr dat wybierze Uytkownik (data wpywu, data zakupu, data
wystawienia) jako data zdarzenia bdzie proponowana odpowiednia data wprowadzona na dokument FZ.
Str. 118
7 Wielowalutowo
W systemie istnieje moliwo wystawiania dokumentw w walucie obcej. W walucie podawana jest zarwno warto
poszczeglnych pozycji jak i caego dokumentu. Rwnoczenie warto dokumentu jest przeliczana na walut
systemow.
Informacje zwizane z patnociami powstajce w module Kasa/ Bank s rejestrowane w systemie w walucie w jakiej
wystawiony by dokument.
7.1 Konfiguracja
List walut definiuje Uytkownik w Konfiguracji programu/ Oglne/ Waluty.
Aby moliwe byo wystawianie i prawidowe przeliczanie wartoci dokumentu dla kadej waluty naley zdefiniowa
kurs. W systemie moe funkcjonowa kilka typw kursw (np. kurs w banku PKO S.A., kurs redni NBP itp.). Rodzaje
kursw, ktre s wykorzystywane w firmie, definiuje Uytkownik z poziomu Konfiguracji programu/ Oglne/ Typy
kursw walut. Jeden z nich musi by kursem domylnym i jest proponowany na kadym nowym dokumencie
w walucie. Kurs domylny Uytkownik moe okreli zaznaczajc na formularzu typu kursu parametr Domylny:
Okrelenie notowania na dany dzie jest moliwe z poziomu listy walut po wciniciu przycisku
Istnieje moliwo takiego zdefiniowania parametrw pracy, by program przypomina w chwili uruchamiania
programu o uzupenieniu kursu dla waluty. Odpowiada za to parametr w Konfiguracji firmy/ Oglne/ Parametry:
Pokazuj formularz kursw walut po wejciu do programu, jeli nie by aktualizowany jeli w tabeli
walut wystpuj jakie waluty, dla ktrych kurs nie by jeszcze ustalany, po kadym uruchomieniu program wywietli
list walut i umoliwi aktualizacj kursu (do czasu, a wszystkie waluty nie zostan zaktualizowane).
Zasady definiowania walut, typw kursu oraz notowa zostay dokadniej opisane w podrczniku do Konfiguracji.
Nowelizacje ustaw o podatku dochodowym od osb fizycznych (Dz. U. nr 217, poz. 1588 z dn. 29 listopada 2006r.)
oraz o podatku dochodowym od osb prawnych (Dz. U. nr 217, poz. 1589 z dn. 29 listopada 2006r.), zakadaj e
przychody i koszty w walutach obcych, przelicza si na zote wg kursu redniego NBP z ostatniego dnia roboczego
poprzedzajcego dzie uzyskania przychodu lub kosztu.
W zwizku z tym w Konfiguracji firmy/ Oglne/ Parametry znajduj si parametry zwizane z obsug walut na
dokumentach:
Jeli parametr Pobieraj kurs z dnia poprzedniego dla dokumentw przychodowych jest zaznaczony
podczas wystawiania dokumentw zwizanych ze sprzeda towarw program porwnuje dat wystawienia
i sprzeday (wydania), wybiera dat wczeniejsz i na dokument pobiera kurs z dnia poprzedzajcego t dat.
Parametr dziaa w przypadku dokumentw: Faktura Pro Forma, Faktura Sprzeday, Wydanie Zewntrzne, Wydanie
Kaucji.
Jeli parametr Pobieraj kurs z dnia poprzedniego dla dokumentw kosztowych wg daty jest zaznaczony program podczas wystawiania dokumentw zwizanych z zakupem towarw sprawdza wskazan dat zakupu/
wystawienia/ wpywu na dokumencie i pobiera kurs z dnia poprzedzajcego t dat. Parametr dziaa w przypadku
dokumentw: Faktura Zakupu, Przyjcie zewntrzne, Przyjcie kaucji.
Str. 119
Uwaga: Jeli dzie poprzedni przypada na sobot/ niedziel pobierany jest kurs z pitku.
Jeli parametry s odznaczone wtedy podczas wystawiania dokumentu program pobiera kurs waluty zgodny z dat
wystawienia dokumentu.
W przypadku, gdy na dzie, dla ktrego powinien zosta pobrany kurs, nie ma wprowadzonego notowania program
dziaa na podobnej zasadzie jak dotychczas. W zalenoci od ustawienia parametru Pobieraj ostatnio ustalony
kurs waluty przed wskazan dat:
1.
jeli jest odznaczony wywietlony zostanie komunikat o braku kursu na dzie wynikajcy z ustawie
w konfiguracji. W takim przypadku program zmieni typ kursu na rczny, z moliwoci wprowadzenia notowania
przez Uytkownika.
2.
jeli jest zaznaczony pobrany zostanie ostatni kurs wprowadzony przed dat wynikajc z ustawie
w konfiguracji.
7.2 Wystawiamy dokument w walucie obcej

Uwaga: Aby Uytkownik mia moliwo wystawiania dokumentw w walucie innej ni
systemowa (PLN) naley zaznaczy w Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry parametr Zezwalaj
na zmian waluty na dokumencie.
Jeli parametr jest zaznaczony operator moe zdecydowa podczas edycji dokumentu w jakiej walucie ma by
wystawiony.
Na formularzu Faktury Sprzeday oraz Faktury Zakupu z poziomu zakadki Patnoci, a w przypadku innych
dokumentw - zakadki Dokumenty, istnieje moliwo wyboru w jakiej walucie dokument ma by wystawiony.
Program zawsze inicjuje dokument w walucie systemowej.
Dopiero w chwili wyboru waluty na formularzu pojawiaj si pola zwizane z typem kursu i notowaniem, jakie maj
by wykorzystane na dokumencie:
Data kursu - w polu tym widoczna jest data, z jak pobrano notowanie dla waluty. Data jest proponowana zgodnie
z ustawieniami parametrw w konfiguracji. Podczas wystawiania dokumentu Uytkownik moe zmieni proponowan
przez program dat i program automatycznie pobierze kurs waluty z podanego dnia.
Typ kursu proponowany jest typ kursu okrelony w konfiguracji jako domylny. Uytkownik moe wybra inny
kurs spord zdefiniowanych w programie.
Kurs kurs waluty pobierany jest z listy walut w konfiguracji. Notowanie pobierane jest z tabeli kursw i Uytkownik
nie ma moliwoci jego zmiany na dokumencie.
Jeli zmiana kursu dotyczy tylko aktualnie wystawianego dokumentu mona posuy si kursem rcznym.
W przypadku tego typu kursu istnieje moliwo okrelenia jego wartoci z poziomu dokumentu kurs zostanie
zapamitany na dokumencie, natomiast nie bdzie widoczny z poziomu konfiguracji.
Uwaga: Jeli na dzie podany jako Data kursu kurs nie zosta okrelony program bdzie
proponowa notowanie najbardziej aktualne (najblisze) lub kurs typu rczny 1:1 (w zalenoci od
ustawienia parametru Pobieraj ostatnio ustalony kurs waluty (nie ostrzegaj o braku
kursu) w Konfiguracji firmy/ Oglne/ Parametry .
Zasady wyliczania cen na dokumentach walutowych

Podczas wprowadzania pozycji na dokument program porwnuje walut dokumentu z walut, w jakiej okrelona jest
cena sprzeday (zakupu) na karcie cennikowej. Jeli waluty te nie s zgodne program przelicza je wg domylnego
kursu. I tak:
jeli dokument jest wystawiany w PLN, a cena na karcie jest okrelona w walucie program wylicza cen
w PLN na podstawie kursu zdefiniowanego jako domylny w walucie.
jeli dokument jest wystawiany w walucie obcej, a cena na karcie jest okrelona w PLN na dokumencie
cena z PLN jest przeliczana na walut. Jeli Uytkownik na dokumencie zmieni kurs cena w PLN jest
zachowywana, natomiast przeliczana jest cena walutowa.
Str. 120

jeli dokument jest wystawiany w walucie i cena na karcie jest okrelona w walucie - na dokument
pobierana jest cena w walucie, natomiast warto w PLN jest przeliczana wg kursu. Jeli Uytkownik zmieni
kurs na dokumencie cena walutowa jest zachowana, a przeliczana jest warto w PLN.
Zasada ta nie ma zastosowania podczas przeksztacania (np. FPF -> FA) oraz kopiowania dokumentw. Na
dokumencie wynikowym zawsze pozostaje niezmieniona cena poszczeglnych pozycji w walucie, niezalenie od
tego, w jakiej walucie zostaa cena zdefiniowana na karcie towaru (cena pocztkowa na dokumencie) oraz jaki
obowizuje kurs.
7.2.1
Zmiana waluty na istniejcym dokumencie
Istnieje moliwo zmiany waluty na dokumencie, gdzie zostaa ju uzupeniona lista pozycji (przed zatwierdzeniem
dokumentu na stae). W przypadku wybrania nowej waluty program przelicza cen wszystkich ju wpisanych pozycji.
Uwaga: Naley pamita, e zmiana waluty na dokumencie powoduje aktualizacj tabeli

patnoci. W wyniku zmiany waluty program jeszcze raz wylicza patno zwizan
z dokumentem. W zwizku z tym, jeli Uytkownik dokona wczeniej zmian w tabeli (np. rozbi
patno na raty) po zmianie waluty musi zrobi to ponownie.
7.2.2
Zmiana kursu na istniejcym dokumencie
W programie istnieje rwnie moliwo zmiany kursu na dokumencie, gdzie uzupeniona zostaa lista towarw.
Zmiana bdzie proponowana przez program automatycznie w chwili zmiany daty wystawienia na dokumencie.
Uytkownik ma rwnie moliwo zmiany typu kursu na dokumencie. Program przelicza wtedy warto towaru
wg nowego kursu, pobranego z tabeli kursw w programie.
W przypadku wybrania kursu typu rczny Uytkownik ma moliwo wpisania notowania bezporednio na
formularzu.
Przy kadej zmianie program informuje Uytkownika o koniecznoci przeliczenia wartoci dokumentu:
jeli Uytkownik potwierdzi decyzj zmiany kursu (TAK) program przeliczy wartoci
Uytkownik ma moliwo wycofania si z wprowadzonej zmiany (NIE) program pozostawi kurs/
notowanie bez zmian.
Uwaga: Naley pamita, e zmiana kursu na dokumencie powoduje aktualizacj tabeli

patnoci. w wyniku zmiany kursu program jeszcze raz wylicza patno zwizan z dokumentem.
w zwizku z tym, jeli Uytkownik dokona wczeniej zmian w tabeli (np. rozbi patno na raty)
po zmianie kursu musi zrobi to ponownie.
7.2.3
Zasady wystawiania dokumentw w walucie
1.
Na dokumentach w walucie obcej domylnie nie jest wyliczany podatek VAT, ale Uytkownik ma moliwo jego
naliczenia dla wszystkich lub tylko wybranych pozycji (zasady opisane w jednym z kolejnych rozdziaw)
2.
Jeli dokument jest wystawiony w walucie obcej nie jest moliwa jego fisklizacja
3.
Wystawianie dokumentw w walucie obcej nie dotyczy Paragonw oraz korekt do Paragonw (zawsze w walucie
systemowej).
4.
Zmiana waluty oraz kursu nie jest moliwa na fakturze, ktra powstaa w wyniku przeksztacania Paragonu.
5.
W przypadku rozliczania zaliczek do rozliczenia proponowane s tylko zaliczki w walucie zgodnej z walut
na dokumencie.
6.
jeli na dokumencie zmieniana jest waluta program automatycznie proponuje do rozliczenia now list
zaliczek (zgodnych z now walut)
jeli Uytkownik zmieni walut ju po ustaleniu informacji nt. rozliczanych zaliczek lista zaliczek zostanie
zmieniona na zapisy w takiej samej walucie, natomiast wszystkie wczeniej wprowadzone informacje
o rozliczanych kwotach zostan utracone.
Analiza danych: Historia kontrahenta i Historia towaru jeli w obrocie towarem/ z kontrahentem
wystpoway dokumenty w walucie obcej w analizie s one przeliczane na PLN zgodnie z kursem ustalonym na
wystawionym dokumencie.
7.2.4
Patnoci na dokumentach walutowych
Dla kadej pozycji wpisywanej na dokument walutowy pamitane s dwie wartoci: warto w walucie oraz
warto w PLN (wyliczona wg kursu okrelonego na dokumencie).
Str. 121
Podczas wyliczania wartoci dokumentu w walucie Uytkownik moe zdecydowa, czy podstaw podczas oblicze
powinna by warto dokumentu wyliczona w walucie, czy te warto wyliczona w PLN.
Dlatego w przypadku dokumentw wystawianych w walutach obcych mona wybra jeden z dwch algorytmw
wyliczania patnoci:
od wartoci walutowej patno jest sum wartoci poszczeglnych pozycji wyraonych w walucie
dokumentu, czyli Uytkownik przyjmuje, e podstaw dla obliczania patnoci jest wyliczona warto
w walucie. Algorytm opisany jest dokadniej w przykadach poniej.
od wartoci PLN do wyliczania patnoci program wykorzystuje warto dokumentu wyliczon w PLN.
Dopiero suma wartoci w PLN jest przeliczana na walut wg podanego kursu. Algorytm opisany jest
dokadniej w przykadach poniej.
Moliwo wyboru sposobu wyliczania patnoci dotyczy wikszoci dokumentw (FA, RO, FPF, FZ, ZD, WZ, PZ).
Jednak informacja ta jest wykorzystywana dopiero w chwili tworzenia patnoci w Kasie/Banku, czyli w przypadku
Faktur Sprzeday oraz Faktur Zakupu. Na pozostaych dokumentach parametr ma znaczenie informacyjne (jest
przepisywany na kolejne dokumenty skojarzone).
Ustawienia sposobu liczenia mona dokona z poziomu Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry: Patno walutowa
dla dokumentu. Do wyboru s dwa algorytmy: od wartoci walutowej oraz od wartoci w PLN.
Dodatkowo w oknie znajduje si parametr pozwalaj na zmian. Jeli parametr jest aktywny w trakcie wystawiania
dokumentu w walucie program zaproponuje algorytm wyliczania patnoci zadeklarowany w konfiguracji, jednak
umoliwi jego zmian w ramach konkretnego dokumentu. Jeli natomiast parametr nie bdzie aktywny program
ustawi automatycznie algorytm zadeklarowany w konfiguracji i nie pozwoli na jego zmian.
Jeli parametr Pozwalaj na zmian jest aktywny podczas wystawiania dokumentu w walucie obcej na zakadce
Patnoci obok typu kursu oraz notowania pojawi si parametr Patno walutowa od wartoci PLN. Parametr
bdzie zaznaczony/ odznaczony zgodnie z ustawieniami w Konfiguracji:
parametr bdzie odznaczony - jeli w konfiguracji ustawiono Patno walutow dla dokumentu
wyliczan od wartoci walutowej
parametr bdzie aktywny jeli w konfiguracji ustawiono Patno walutow dla dokumentu wyliczan
od wartoci w PLN.
Przykad
Patnoci do dokumentw walutowych

Zamy, e na fakturze sprzedajemy dwa towary:
T1 w cenniku ma cen 12.50 PLN, w iloci 10 szt.
T2 w cenniku ma cen 6.25 PLN, w iloci 100 szt.
Faktura jest wystawiana w walucie EURO, gdzie kurs 1 EURO = 3.10 PLN.
ilo
cena
w walucie
cena w PLN
warto w walucie
warto w PLN
T1
10
4.03
12.49
(po zaokrgleniu)
40.30
124.90
T2
100
2.02
6.26
(po zaokrgleniu)
202.00
626.00
Patno liczona od wartoci walutowej:

Warto faktury w walucie wynosi 242.30 EURO (suma wartoci pozycji w walucie)
Warto faktury w PLN wynosi 751.13 PLN (242.30 * 3.10)
W Preliminarzu powstanie patno na kwot 242.30 EURO
Patno liczona od wartoci PLN:
Warto faktury w PLN wynosi 750.90 PLN (suma wartoci pozycji w PLN)
Warto faktury w walucie wynosi 242.23 EURO (750.90/ 3.10)
W Preliminarzu powstanie patno na kwot 242.23 EURO
7.2.5
Podatek VAT na dokumentach walutowych
W programie istnieje moliwo naliczania podatku VAT na dokumentach wystawianych w walucie obcej. Aby naliczy
VAT na dokumencie walutowym naley w Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry zaznaczy parametr VAT na
fakturach w walucie. Zaznaczenie parametru w Konfiguracji dla:
Str. 122
1.

Kontrahenta, ktry na karcie (zakadka Handlowe) ma wskazany status Wewntrzunijny/
Pozaunijny nie oznacza, e na kadym dokumencie program automatycznie naliczy podatek, a jedynie
umoliwi na poszczeglnych dokumentach zmian stawki VAT na inn ni 0% lub nie podlega.
Wystawiajc dokument walutowy proponowane s stawki VAT 0% lub nie podlega, natomiast Uytkownik
ma moliwo:
o
zmiany stawki VAT indywidualnie na poszczeglnych pozycjach dokumentu po podgldniciu

formularza pozycji dostpne jest pole ze stawk VAT
zmiany stawki VAT globalnie dla wszystkich pozycji na dokumencie.
Jeli parametr jest ustawiony i dokument jest wystawiany w walucie obcej na zakadce Patnoci (obok
tabeli VAT) dostpny jest parametr Naliczaj VAT, przy pomocy ktrego mona globalnie naliczy VAT na
dokumencie:
2.
po jego zaznaczeniu program automatycznie naliczy VAT dla pozycji na dokumencie pobierajc
stawk VAT z karty towaru/ usugi,
jeli parametr jest zaznaczony dla kadej dodawanej pozycji VAT jest naliczany automatycznie,
jeli Uytkownik odznaczy parametr na wszystkich pozycjach stawki VAT zostan na nowo
ustawione na 0%/ nie podlega.
Kontrahenta, ktry na karcie (zakadka Handlowe) ma wskazany status Krajowy oznacza, e na

kadym dokumencie program automatycznie naliczy podatek. Dla poszczeglnych pozycji dokumentu VAT
zostanie przeniesiony zgodnie z ustawieniem na kartach towarw. Uytkownik ma moliwo zmiany VAT-u.
o
Parametr Naliczaj VAT (zakadka Patnoci dokumentu) jest domylnie zaznaczony. Uytkownik
moe go odznaczy, wwczas na wszystkich pozycjach stawki VAT zostan na nowo ustawione
na 0%/ nie podlega.
Uwaga: Jeli Uytkownik ustawi stawki VAT bezporednio dla poszczeglnych pozycji,
a nastpnie zaznaczy parametr Naliczaj VAT wtedy stawki VAT dla wszystkich pozycji zostan
pobrane z karty i podatek VAT zostanie naliczony od nowa (wprowadzone rcznie ustawienia
zostan utracone).
Warto VAT jest wyliczana od wartoci dokumentu w PLN, w zalenoci od sposobu liczenia dokumentu:
od wartoci netto w przypadku dokumentw wyliczanych algorytmem od netto

od wartoci brutto w przypadku dokumentw wyliczanych algorytmem od brutto
Wartoci w tabeli VAT na dokumencie s wykazywane zawsze w PLN. Rwnie na wydrukach dokumentw
walutowych tabela VAT (warto netto, brutto i VAT) s drukowane w PLN.
Kwota patnoci jest wyliczana na podstawie wartoci brutto dokumentu, przeliczonej na walut po kursie
podanym w nagwku dokumentu.
7.2.6
Formularz pozycji na dokumentach w walucie
W przypadku dokumentw wystawianych w walutach obcych (FA, FPF, RO, FZ, ZD, WZ, PZ) mamy do czynienia
w trzema grupami cen:
cena podstawowa - pobrana z cennika

cena w walucie dokumentu cena z cennika przeliczona na walut w jakiej wystawiany jest dokument
cena w PLN cena przeliczona na walut systemow (PLN).
Warto przy tym pamita, e w zalenoci od algorytmu wyliczania dokumentu proponowane s ceny bez podatku
w przypadku wyliczania od netto, lub z podatkiem w przypadku wystawiania dokutemu od brutto.
Uwaga: Na dokumentach liczonych od brutto ceny z podatkiem bd proponowane nawet

wtedy, gdy Uytkownik nie bdzie nalicza podatku na dokumentach (stawka 0% lub nie podlega).
W szczeglnym przypadku ceny te mog by wyraone w trzech rnych walutach (np. cena w cenniku zdefiniowana
jest w EURO, a towar sprzedawany jest na fakturze wystawionej w USD).
Str. 123
Rys. Pozycja faktury zakadka Oglne
W zalenoci od wykorzystywanych podczas wystawiania dokumentw walut na formularzu pozycji moe pojawi si
do trzech kolumn zawierajcych cen i warto pozycji w poszczeglnych cenach:
kolumna I: zawiera ceny wyraone w walucie dokumentu

kolumna II: zawiera ceny wyraone w walucie z cennika
kolumna III: zawiera ceny wyraone w PLN
Poniej opisano kilka moliwych kombinacji walut podczas wystawiania dokumentu i zwizane z tym zmiany
w wygldzie formularza pozycji:
Dokument wystawiany w PLN. Cena w cenniku w PLN:
KOLUMNA 1
ILO
10 SZT.
CENA
100 PLN
RABAT
10%
CENA z RABATEM
90 PLN
WARTO
900 PLN
KOLUMNA II
KOLUMNA III
Dokument wystawiany w walucie (USD). Cena w cenniku w PLN:

KOLUMNA 1
ILO
KOLUMNA II
KOLUMNA III
10 SZT.
CENA
100 USD
RABAT
10%
400 PLN
CENA z RABATEM
90 USD
360 PLN
WARTO
900 USD
3600 PLN
Dokument wystawiany w PLN. Cena w cenniku w walucie (USD):

KOLUMNA I
ILO
10 SZT.
CENA
100 PLN
RABAT
10%
KOLUMNA II
25 USD
CENA z RABATEM
90 PLN
12.50 USD
WARTO
900 PLN
125 USD
KOLUMNA III
Str. 124
Dokument wystawiany w walucie USD. Cena w cenniku w walucie (USD):

KOLUMNA 1
ILO
KOLUMNA II
KOLUNA III
10 SZT.
CENA
100 USD
RABAT
10%
400 PLN
CENA z RABATEM
90 USD
360 PLN
WARTO
900 USD
3600 PLN
Dokument wystawiany w walucie (USD). Cena w cenniku w innej walucie (EURO):

KOLUMNA 1
KOLUMNA II
KOLUNA III
ILO
10 SZT.
CENA
100 USD
RABAT
10%
CENA z RABATEM
90 USD
81 EURO
360 PLN
WARTO
900 USD
810 EURO
3600 PLN
90 EURO
7.3 Obrt z krajami spoza Unii Europejskiej

Faktura importowa (od dostawcy) jest rejestrowana z poziomu listy faktur zgodnie z opisanymi wczeniej zasadami.
Powinna by wystawiona w walucie obcej. Dodatkowo, po to by dokument by potem prawidowo rozpoznawany
w systemie, kontrahent, ktrego dotyczy, powinien mie podany status pozaunijny.
Wszystkie koszty dodatkowe oraz podatek VAT jest naliczany na podstawie dokumentu Korekta Graniczna (FZKG).
Dokument FZKG powinien by wprowadzony na podstawie otrzymanego dokumentu SAD.
7.3.1
Korekta Graniczna do Faktury Zakupu (FZKG)
Nowa funkcja zostaa wprowadzona, by umoliwi Uytkownikom importujcym towar z zagranicy rozliczenie
z urzdem celnym i prawidowe wyliczenie kosztu wasnego zakupionego towaru.
W chwili otrzymania dokumentu SAD naley zarejestrowa w systemie dokument, na ktrym wprowadzone zostanie
co oraz wyliczony naleny podatek VAT. Wprowadzenie dokumentu Korekty Granicznej (FZKG) pozwoli wyliczy
ponownie koszt wasny zakupu towaru z uwzgldnieniem ca.
Aby wystawi Korekt Graniczn naley na licie zaznaczy kursorem Faktur Zakupu, ktrej bdzie dotyczy,
a nastpnie z menu wywietlonego po wciniciu strzaki
wybra opcj Korekta Graniczna:
Na wywietlonym formularzu naley uzupeni wszystkie informacje zgodnie z otrzymanym dokumentem SAD.
Na dokumencie FZKG edytowalne jest (w przeciwiestwie do innych korekt) pole Kontrahent. Pole to na nowym
dokumencie FZKG jest puste, program nie pozwoli jednak zatwierdzi dokumentu przed jego uzupenieniem.
Algorytm wyliczania (netto/ brutto) jest zawsze zgodny z algorytmem zastosowanym na Fakturze Zakupu i nie
podlega edycji.
Waluta na FZKG to zawsze PLN i nie ma moliwoci zmiany (co i podatek zawsze jest pacony w zotwkach).
Na FZKG pojawi si wszystkie pozycje z Faktury Zakupu od dostawcy. Na formularzu widoczna jest cena towaru po
przeliczeniu na PLN po kursie obowizujcym na Fakturze Zakupu, a w polu Korekta jest warto 0. Uytkownik moe
sam wyliczy kwoty dla poszczeglnych pozycji i uzupeni je na dokumencie w polu Warto korekty. Jeli warto
korekty wyliczana jest proporcjonalnie dla wszystkich pozycji Uytkownik ma do dyspozycji przycisk pioruna
umoliwiajcy rozdzielenie podanej kwoty proporcjonalnie (w stosunku do wartoci pozycji) na wszystkie pozycje
z dokumentu.
Naley pamita, ze warto korekty dotyczy caej pozycji, a nie pojedynczej jednostki towaru.
Str. 125
Rys. Warto korekty pozycji na dokumencie FZKG
Podatek VAT jest wyliczany w oparciu o warto towaru z Faktury Zakupu oraz doliczonego do niej ca. Na
dokumencie FZKG zadeklarowana jest jedynie warto ca. Aby poprawnie wyliczy podatek VAT naley odpowiednio
skorygowa wartoci w tabeli VAT.
Tabela VAT jest dostpna z poziomu zakadki Patnoci. Edycja nastpuje po dwukrotnym klikniciu na pozycji.
Uytkownik powinien wypeni j zgodnie z otrzymanym dokumentem SAD.
Uwaga: Edycja tabeli VAT jest dopuszczalna tylko w przypadku importu z krajw spoza UE.
Dlatego kontrahent (dostawca) na swojej karcie powinien mie ustawiony status pozaunijny.
Tak uzupeniony dokument Korekty Granicznej zawiera kwoty nalenego ca i podatku VAT. Po jego zatwierdzeniu
w Preliminarzu powstaje zdarzenie planujce jego zapat (zgodnie z przyjtymi w systemie zasadami).
7.3.2
Jak wprowadzi faktur importow?
Program zapewnia podstawowe wsparcie dla rejestracji dokumentw importowych. Rejestracja takiego dokumentu
moe odbywa wg nastpujcego schematu:
1.
Klient otrzymuje Faktur Zakupu importow
Faktura importowa jest rejestrowana w systemie jako Faktura Zakupu w walucie, po kursie z dnia wystawienia
faktury. Powoduje ona:
2.
powstanie zobowizania w walucie wg kursu z dnia wpywu

wprowadzenie towaru na magazyn wg ustalonego kursu
Klient otrzymuje dokument SAD
Fakt otrzymania dokumentu SAD powinien pozwoli Uytkownikowi na:
zmian ceny zakupu towarw (wartoci na magazynie) w zalenoci od sposobu rozliczania magazynu
zmiana moe dotyczy zmiany kursu waluty, doliczenia ca, doliczenia transportu itp.
zarejestrowanie powstania zobowizania wobec urzdu na kwoty wynikajce z ca, VAT-u, opaty
manipulacyjnej, transportu
zarejestrowanie dokumentu do potrzeb rozliczenia VAT
W systemie jest to realizowane poprzez wprowadzenie specjalnego dokumentu korekty (FZKG). Funkcja ta pozwoli
Uytkownikowi na poprawne zarejestrowanie na tym dokumencie odpowiednio:
na pozycjach faktury fakt zmiany wartoci towaru

na preliminarzu patnoci fakt powstania zobowizania wobec urzdu
na edytowalnej tabeli VAT przyjcie dokumentu podlegajcego rozliczeniu na deklaracji VAT-7
Str. 126

Uwaga: adna operacja zwizana z otrzymaniem SAD nie jest wykonywana przez program
automatycznie poprawne policzenie i zarejestrowanie wszystkich kwot spoczywa na
Uytkowniku.
7.3.3
Wydruk faktury eksportowej
W systemie istnieje kilka rodzajw wydrukw dla faktur eksportowych. Dostpne s w menu wydrukw:
Faktura eksportowa: wzr standard PLN od wydruku standardowego faktury rni si jedynie nagwkiem
(Faktura eksportowa) oraz tym, e nie posiada tabeli z informacj o patnociach. Poza tym drukowane informacje s
podobne wszystkie wartoci s drukowane w PLN.
Faktura eksportowa: wzr standard PLN Tab. Patnoci oparty jest na wydruku wzr standard PLN, ale
posiada informacje o patnociach.
Faktura eksportowa w walucie: wzr standard 1 jedyn rnic w stosunku do faktury zotwkowej jest
wydruk ceny jednostkowej w walucie obcej. Poza tym wszystkie inne wartoci (w tym naleno) s drukowane
w PLN.
Faktura eksportowa w walucie: wzr standard 2 wszystkie wartoci na fakturze drukowane s w walucie
obcej. Informacyjnie podawana jest cena jednostkowa w walucie systemowej (PLN). Ponadto na fakturze nie jest
drukowana tabelka VAT.
Faktura eksportowa w walucie: wzr standard 3 wszystkie wartoci s drukowane w walucie obcej.
7.4 Obrt z krajami w Unii Europejskiej

Wraz z wejciem Polski do Unii Europejskiej zmieniy si procedury importowe. Pojcie importu, w przypadku
sprowadzania towarw z krajw UE, jest zastpowane pojciem nabycia wewntrzunijnego. W odniesieniu do
krajw UE nie obowizuje sporzdzanie dokumentw SAD. W zamian podatnik musi sporzdzi par dokumentw:
Faktur Wewntrzn Sprzeday i Faktur Wewntrzn Zakupu.
Faktura wewntrzna suy do rejestrowania wartoci towarw z uwzgldnieniem prawidowej kwoty VAT, w celu
zarejestrowania jej w Rejestrach VAT. Obowizek naliczania VAT spoczywa na samym podatniku.
Przykadowy schemat przepywu dokumentw przedstawia poniszy rysunek:
FWS faktura
wewn.
sprzeday
FWZ
faktura wewn.
zakupu
7.4.1
FZ
Faktura Zakupu
(importowa) od
dostawcy z UE
FZKGUE 1
Faktura Zakupu
korekta graniczna
Faktury Zakupu (FZ)
Faktury zakupowe dotyczce nabycia wewntrzunijnego wprowadzane s z poziomu listy Faktur Zakupu. Zasady
wprowadzania takich faktur s podobne jak w przypadku innych dokumentw walutowych:
status kontrahenta, ktrego dotyczy faktura powinien by ustawiony na wewntrzunijny (formularz

kontrahenta: zakadka Handlowe)
stawka VAT dla towarw jest automatycznie zmieniana na 0% (dla towarw) lub nie podlega (dla
usug). Istnieje moliwo zmiany stawki VAT z 0% na nie podlega i odwrotnie.
Dokument FZ powinien by zarejestrowany w systemie zgodnie z otrzyman Faktur Zakupu.
7.4.2
Str. 127
Korekta graniczna (FZKG)
Wszystkie koszty dodatkowe zwizane z nabyciem towaru powinny by wprowadzane na odrbnym dokumencie.
Takim dokumentem w systemie Comarch OPT!MA jest korekta graniczna FZKG.
Korekta graniczna jest dostpna z poziomu listy Faktur Zakupu. Aby wprowadzi korekt graniczn naley ustawi
wybra Korekta
kursor na Fakturze Zakupu, ktrej dotyczy i z menu wywietlanego pod przyciskiem strzaki
graniczna. Na podniesionym formularzu pojawia si wszystkie towary z dokumentu FZ, z moliwoci wpisania
wartoci kosztw dodatkowych.
Zasady wystawiania dokumentu FZKG dla nabycia wewntrzunijnego s identyczne jak w przypadku dokumentu
FZKG dla importu spoza UE z jednym wyjtkiem:
na dokumencie FZKG dotyczcym nabycie wewntrzunijnego nie powinien by naliczany

podatek VAT. Dlatego na zakadce Patnoci tabela VAT nie jest edytowalna (nie ma moliwoci
wprowadzania zmian), podatek VAT nadal wynosi 0.
Uwaga: Podstaw do okrelenia, czy dany dokument dotyczy nabycia wewntrzunijnego, czy
importu spoza granic UE jest status kontrahenta wewntrzunijny.
W programie istnieje moliwo wpisywania kwot ujemnych na dokumentach FZKG. Podczas wpisywania wartoci
dla poszczeglnych towarw program kontroluje, by warto towaru nie spada poniej zera, z uwzgldnieniem
wszystkich wczeniej wprowadzonych korekt.
Uwaga: W zwizku z wprowadzeniem FZKG na kwoty ujemne w programie wprowadzono

dodatkow kontrol podczas wystawiania dokumentw korygujcych warto FZ (FZKG, FZKW).
Podczas deklarowania nowej ceny (rabatu) na korekcie program sprawdza, czy warto towaru nie
spadnie poniej aktualnej wartoci. Jeli z oblicze wyniknie, e tak - program nie pozwoli zapisa
nowej ceny, wywietlajc komunikat informujcy, e korekta przekroczya warto faktury.
7.4.3
Faktury wewntrzne sprzeday (FWS)
Lista Faktur Wewntrznych Sprzeday dostpna jest z poziomu menu Faktury. Zostaa dokadnie opisana w rozdziale
Faktury Wewntrzne Sprzeday.
W przypadku FWS wystawianych na potrzeby naliczania podatku VAT przy nabyciu wewntrzwsplnotowym istnieje
moliwo automatycznego przeksztacenia Faktury Zakupu wraz ze wszystkimi korektami do dokumentu Faktury
Wewntrznej Sprzeday.
7.4.4
Konwersja Faktury Zakupu do Faktury Wewntrznej Sprzeday
Jeli do systemu zostay wprowadzone zarwno Faktura Zakupu jak i koszty dodatkowe kolejny krok to utworzenie
Faktury Wewntrznej Sprzeday (FWS). Na dokumencie FWS naliczany jest VAT od wartoci towarw
z uwzgldnieniem wszystkich kosztw dodatkowych (wprowadzonych na FZKG).
Automatyczne tworzenie FWS jest moliwe z poziomu listy Faktur Zakupu: kursor naley ustawi na Fakturze Zakupu,
do ktrej tworzona bdzie Faktura Wewntrzna, a nastpnie wcisn przycisk
7.4.4.1 Zasady przeksztacania FZ do FWS

1.
Moliwe jest przeksztacenie jednej FZ do jednego dokumentu Faktury Wewntrznej Sprzeday.
2.
Po przeksztaceniu dokument FZ otrzymuje status W. Ponowne przeksztacenie do FWS nie jest moliwe.
3.
Istnieje moliwo konwersji Faktur Zakupu wystawionych w PLN. Jedyny warunek, jaki musi speni Faktura
Zakupu to zerowa warto VAT. Stawki przypisane dla poszczeglnych pozycji musz by NP, 0% lub ZW.
4.
Istnieje moliwo tworzenia FWS dla wszystkich dokumentw FZ, gdzie status kontrahenta jest inny ni
krajowy.
5.
Dokument FWS jest zapisywany do bufora.
6.
W przypadku wykasowania lub anulowania FWS usuwany jest status w z Faktury Zakupu (moliwe jest
ponowne przeksztacenie).
7.
Aby anulowa dokument FZ skojarzony z Faktur Wewntrzn Sprzeday naley najpierw usun/ anulowa
dokument FWS, a dopiero potem mona anulowa dokument FZ.
Str. 128

Uwaga: Anulowanie FWS nie powoduje automatycznego anulowania Faktury Zakupu
rozpite zostaje jedynie powizanie pomidzy dokumentami.
8.
Warto pozycji na FWS jest wyraona w PLN (zgodnie z kursem z FZ).
9.
FWS uwzgldnia wszystkie dodatkowe koszty wprowadzone na FZKG.
Uwaga: Jeli do dokumentu FZ zostaa ju utworzona Faktura Wewntrzna Sprzeday istnieje

moliwo utworzenia FZKG, ale naley rwnie rcznie skorygowa warto FWS z poziomu listy
Faktur Wewntrznych Sprzeday
10. FWS uwzgldnia wszystkie korekty (ilociowe i wartociowe) wystawione do Faktury Zakupu przed
przeksztaceniem.
Uwaga: Naley pamita, e w przypadku wystawiania korekt do Faktury Zakupu ju po jej

przeksztaceniu do Faktury Wewntrznej Sprzeday program nie koryguje automatycznie wartoci
naliczonych na FWS. Naley utworzy korekt do FWS z poziomu listy Faktur Wewntrznych
Sprzeday. Korekty zostay opisane w rozdziale Korekty dokumentw FWS i FWZ
11. Dla poszczeglnych pozycji moliwa jest edycja ceny jednostkowej oraz wartoci pozycji (ilo
przepisywana jest z FZ).
Uwaga: W przypadku przeksztacenia Faktury Zakupu wystawionej w walucie do Faktury

Wewntrznej Sprzeday istnieje moliwo, e kwota netto Faktury Zakupu w PLN nie bdzie
identyczna z kwot netto FWS (wynika to z zaokrgle przy przeliczaniu cen/ wartoci z waluty na
PLN). Ewentualne rnice Uytkownik moe skorygowa edytujc warto pozycji.
Tabela VAT (zakadka Dodatkowe):
kwoty VAT wyliczane s zgodnie ze stawk VAT podan na karcie towaru w Cenniku.
tabela VAT podlega edycji Uytkownik ma moliwo korygowania zarwno wartoci netto, VAT i brutto.
Na formularzu FWS z FZ:
schemat numeracji - proponowany jest taki, jak ustawiony w Konfiguracji firmy/ Handel/ Dokumenty:
Faktura Wewntrzna Sprzeday z FZ (domylnie FAWFZ).
kategoria przenoszona jest kategoria z Faktury Zakupu.

algorytm (Faktura liczona od) jest zawsze ustawiany na netto.
Dokument FWS nie powoduje powstania patnoci w module Kasa/Bank.
7.4.5
Faktury wewntrzne zakupu (FWZ)
7.4.5.1 Lista Faktur Wewntrznych Zakupu

Lista Faktur Wewntrznych Zakupu dostpna jest z poziomu menu Faktury/ Faktury Wewntrzne Zakupu.
Lista zawiera dokumenty, ktre powstay na podstawie Faktur Wewntrznych Sprzeday. Domylny schemat
numeracji (FZWFZ) jest predefiniowany w programie w trakcie tworzenia bazy danych. Uytkownik moe go zmieni
zgodnie z zasadami obowizujcymi w programie (tworzenie schematu numeracji w Konfiguracji firmy/ Definicje
dokumentw/ Handel: Faktury wewntrzne zakupu oraz przypisanie schematu domylnego w Konfiguracji firmy/
Handel/ Dokumenty: Faktura zakupu wewntrzna FZ).
Lista skada si z trzech zakadek:
Wg numerw lista dokumentw sortowana w oparciu o wykorzystany schemat numeracji

Za okres lista dokumentw sortowanych chronologicznie wg daty wystawienia
Znajd zakadka umoliwia wyszukiwanie dokumentw zgodnie z zadanymi parametrami
Str. 129
Lista Faktur Wewntrznych Zakupu jest obsugiwana przez standardowe przyciski i pola, na podobnych zasadach jak
zwyke Faktury Sprzeday.
Uwaga: Faktury Wewntrzne Zakupu mog by tworzone tylko na podstawie Faktur

Wewntrznych Sprzeday . Dokumenty FWZ nie mog by dodawane z poziomu listy przez
Uytkownika (przycisk Dodaj nie jest dostpny).
Ponadto na licie znajduje si:

- ksigowanie do Rejestrw VAT.
- ksigowanie na konta, zgodnie z wybranym schematem ksigowa (funkcja dostpna dla Uytkownikw
moduu Ksiga Handlowa)
7.4.6
Konwersja Faktury Wewntrznej Sprzeday do Faktury Wewntrznej Zakupu
Automatyczne tworzenie FWZ moliwe jest na dwa sposoby:
na formularzu FWS mona zaznaczy parametr FWZ wtedy w chwili zatwierdzania dokumentu FWS
zostanie automatycznie utworzona Faktura Wewntrzna Zakupu
z poziomu listy Faktur Wewntrznych Sprzeday - kursor naley ustawi na Fakturze Wewntrznej
Sprzeday, do ktrej tworzona bdzie Faktura Wewntrzna Zakupu, a nastpnie wcisn przycisk
7.4.6.1 Zasady przeksztacania dokumentw

1.
Moliwe jest przeksztacenie jednej Faktury Wewntrznej Sprzeday do jednej Faktury Wewntrznej Zakupu.
2.
Dokument FWS otrzymuje status W. Ponowne przeksztacenia do FWZ nie jest moliwe.
3.
FWZ moe powsta tylko na podstawie dokumentu FWS, ktry dotyczy nabycia wewntrzunijnego (powsta
z FZ).
4.
Dokument FWZ jest zapisywany do bufora.
5.
Dokumentu FWZ nie mona korygowa (moliwe jest anulowanie).
6.
W przypadku wykasowania lub anulowania FWZ usuwany jest status W z Faktury Wewntrznej Sprzeday (FWS)
(moliwe jest ponowne przeksztacenie).
7.
Aby anulowa dokument FWS skojarzony z Faktur Wewntrzn Zakupu naley najpierw usun/ anulowa
dokument FWZ, a dopiero potem mona anulowa dokument FWS.
Uwaga: Anulowanie FWZ nie powoduje automatycznego anulowania FWS rozpite zostaje
jedynie powizanie pomidzy dokumentami.
8.
Na FWZ przenoszone s wszystkie dane zgodnie z Faktur Wewntrzn Sprzeday: zarwno dane kontrahenta
jak i pozycje dokumentu.
9.
Tabela VAT (zakadka Dodatkowe):
kwoty VAT przenoszone s zgodnie z ustalonymi na FWS.

tabela VAT podlega czciowej edycji Uytkownik ma moliwo korygowania wartoci VAT i brutto
(do czasu zapisania FWZ na trwae).
10. Dokument FWZ nie powoduje powstania patnoci w module Kasa/Bank.
7.4.7
Transakcje wewntrzunijne trjstronne
W przypadku faktur wystawianych dla kontrahenta o statusie wewnatrzunijny trjstronne s traktowane jak
sprzeda wg procedury uproszczonej i w zwizku z tym kada faktura "wewntrzunijna trjstronna" ma
adnotacj:
"VAT: Faktura WE uproszczona na mocy Artykuu 28c(E) Szstej Dyrektywy".
7.4.8
Korekty do dokumentw w walucie
W przypadku dokumentw korygujcych nie ma moliwoci zmiany adnych parametrw dotyczcych waluty.
Z dokumentu korygowanego przepisywane s waluta, typ kursu oraz notowanie.
Str. 130
7.4.9
Wydruki
7.4.9.1 Wydruk Faktur VAT dla transakcji wewntrzwsplnotowych

Zarwno dla wydruku faktury jak i dokumentw korygujcych dodano nowy wydruk dla transakcji dotyczcych
dostaw wewntrzwsplnotowych dodano nowy wydruk faktury: Faktura VAT UE. Wydruk jest dostpny z poziomu
formularza faktury:
Uwaga: Wydruk jest moliwy tylko w przypadku dokumentw wystawionych w walucie obcej.
7.4.9.2 Wydruk nowych numerw NIP

Od 1.05.2007 kontrahenci, ktrzy dokonuj wewntrzwsplnotowych naby bd wewntrzwsplnotowych dostaw
powinni posiada numer NIP z kodem kraju (PL). Przyjto zasad, e przedrostek przed numerem jest drukowany
tylko dla nabycia/ dostawy wewntrzwsplnotowej, w zwizku z czym:
jeli kontrahent, dla ktrego wystawiany jest dokument, ma status wewntrzunijny lub wewntrzunijny
trjstronny to na wszystkich wydrukach w nagwku dokumentu (piecztce firmy) pojawia si NIP wraz
z prefiksem (np. PL 111-111-11-11).
jeli kontrahent, dla ktrego wystawiany jest dokument, ma inny status (krajowy, pozaunijny, pozaunijny
zwroty VAT) to na wydrukach w nagwku dokumentu (piecztce firmy) pojawia si NIP bez prefiksu kraju
(np. 111-111-11-11).
Zasada ta obowizuje tylko przy wydruku danych firmy (w nagwku dokumentu). W przypadku kontrahenta, dla
ktrego wystawiany jest dokument drukowany jest zawsze peny numer NIP, zapisany na jego karcie.
Str. 131
8 Scenariusze i przykady
8.1.1
Kilka rachunkw bankowych w firmie
Jeli w firmie mamy kilka rachunkw bankowych to naley:

1.
Wpisa banki na list w menu Sowniki/Lista bankw
2.
Zaoy odpowiednie rejestry bankowe (odrbny dla kadego rachunku). Rejestry powizane s z bankami
3.
Zaoy nowe formy patnoci (np. typu przelew) skojarzone z poszczeglnymi rejestrami. Do tego rejestru bd
automatycznie wprowadzane zapisy lub zdarzenia powstajce na podstawie transakcji, w ktrych zastosowana
zostaa wskazana forma patnoci
4.
Jeli firma posiada kilka rachunkw bankowych (ktrym odpowiadaj rejestry bankowe) wskazujc form
patnoci wskazujemy rwnie na ktry rachunek maj trafi pienidze.
5.
Informacje o skojarzonym z form patnoci rachunku zostan wydrukowane na fakturze
8.1.2
Od faktury do rozliczenia patnoci
8.1.2.1 Scenariusz 1: Faktura patna gotwk, klient paci ca kwot.

1.
2.
Wystawiamy Faktur Sprzeday FS/000123/2007 patn gotwk, z biecym terminem realizacji patnoci, na
kwot 1500 z brutto.
Na zakadce patnoci automatycznie pojawi si pozycja wpaty 1500 z, z aktualn dat i form patnoci:
gotwka.
3.
Akceptujemy faktur wykonujemy peny zapis, nie do bufora.
4.
Na ekranie pojawia si okienko Potwierdzenie wpaty gotwki z informacj o kwocie nalenoci (1500 z)
i moliwoci podania kwoty wpacanej przez klienta.
5.
Jeli kwota wpacana przez klienta jest wiksza lub rwna wartoci faktury poniej wywietlana jest reszta do
wydania. Potwierdzenie okienka jest rwnowane z zapisem faktury.
6.
Na licie zdarze w preliminarzu i na licie zapisw kasowych automatycznie pojawi si dwie, nawzajem
rozliczajce si pozycje:
7.
w preliminarzu zdarzenie FS/000123/2007 planujce wpat z biec dat, gotwk kwoty 1500 z
na licie zapisw kasowych wpata, rwnie o numerze faktury FS/000123/2007, potwierdzajca dokonanie
zapaty. Wpata natychmiast rozlicza zdarzenie z preliminarza, a wiec obydwa dokumenty maj
automatycznie status cakowicie rozliczonych
Faktura rwnie staje si dokumentem rozliczonym, na ktrym kwota zapacona jest rwna jej wartoci brutto.
8.1.2.2 Scenariusz 2: Faktura patna gotwk, klientowi zabrako pienidzy.

Zamy, e nasz scenariusz w czterech pierwszych punktach pokrywa si ze scenariuszem 1:
1.
Wystawiamy Faktur Sprzeday FS/000123/2007 patn gotwk, z biecym terminem realizacji patnoci, na
kwot 1500 z brutto.
2.
Na zakadce patnoci automatycznie pojawi si pozycja wpaty 1500 z, z aktualn dat i form patnoci:
gotwka.
3.
Akceptujemy faktur wykonujemy peny zapis, nie do bufora.
4.
Na ekranie pojawia si okienko Potwierdzenie wpaty gotwki z informacj o kwocie nalenoci (1500 z)
i moliwoci podania kwoty wpacanej przez klienta.
5.
Klient ma tylko 1450 z. Brakuje 50 z. Mamy teraz dwie moliwoci:
6.
wycofujemy si z przyjcia wpaty, wracamy do edycji faktury, zmniejszamy ilo kupowanych

towarw/usug tak, aby klientowi wystarczyo pienidzy i postpujemy jak w scenariuszu 1.
przyjmujemy 1450 z.
Zamy, e zdecydujemy si na przyjcie 1450 z. Na licie zdarze w preliminarzu i na licie zapisw kasowych
automatycznie pojawi si dwie, czciowo rozliczajce si nawzajem pozycje:
7.
w preliminarzu zdarzenie FS/000123/2007 planujce wpat z biec dat, gotwk kwoty 1500 z.
na licie zapisw kasowych wpata, rwnie o numerze faktury FS/000123/2007, potwierdzajca dokonanie
zapaty na kwot 1450 z. Wpata natychmiast rozlicza zdarzenie z preliminarza, ale rozlicza go tylko
czciowo. Po wykonaniu operacji na licie zapisw kasowych mamy rozliczony (R) zapis na kwot 1450 z
potwierdzajcy wpat do faktury. Na licie zdarze w preliminarzu - dokument na kwot 1500 z,
czciowo rozliczony kwot 1450 z.
W preliminarzu pozostaje wic informacja o nalenoci 50 z, ktr klient powinien jeszcze w dniu dzisiejszym
uregulowa.
Str. 132
8.
Jeli klient doniesie pienidze wprowadzamy bezporednio na list zapisw kasowych wpat
(np. WP/000454/2007/KASA) na kwot 50 z i rozliczamy j z naszym czciowo rozliczonym zdarzeniem
z preliminarza. W efekcie zapis i zdarzenie maj status rozliczonych, a faktura jest cakowicie zapacona.
8.1.2.3 Scenariusz 3: Faktura sprzeday z odroczon patnoci (np. przelew)

1.
Wystawiamy faktur FS/000987/2007 z odroczon patnoci, na kwot 800 z, forma patnoci to przelew,
termin 14 dni.
2.
Zatwierdzenie faktury (pene, nie do bufora!) utworzy automatycznie w preliminarzu patnoci zdarzenie, ktre
przewiduje, e za 14 dni nasz kontrahent ureguluje naleno. Planujemy zwizan z faktur FS/000987/2007
wpat na kwot 800 z.
3.
Zamy, e kontrahent paci w terminie i po 14 dniach na wycigu bankowym otrzymujemy potwierdzenie

wpaty 800 z. Wprowadzamy odpowiedni zapis do rejestru bankowego (np. WP/000333/2007/BANK).
4.
Rozliczamy zdarzenie z preliminarza: FS/000987/2007 z zapisem w rejestrze BANK: WP/000333/2007/BANK.

Obydwa dokumenty uzyskuj status (R) rozliczonych.
Wykonanie rozliczenia powoduje, e Faktura Sprzeday FS/000987/2007 staje si rwnie dokumentem rozliczonym.
8.1.2.4 Scenariusz 4: Faktura Sprzeday czciowo patna gotwk, czciowo przelewem.

Wystawiamy dla kontrahenta faktur FS/000343/2007 na kwot 3000 z., z odroczon form patnoci: przelew.
Kontrahent w chwili wystawiania faktury wpaca 500 z gotwk. Do zapaty przelewem pozostaje mu 2500 z.
1.
Aby podzieli patno na dwie czci przechodzimy na zakadk Patnoci i wprowadzamy dwie pozycje:
500 z patne gotwk przy wystawianiu faktury (z biec dat)

2500 z patne przelewem w terminie 14 dniowym
2.
Zatwierdzamy faktur (nie dotyczy faktur wprowadzanych do bufora). Na ekranie pojawi si okienko
z propozycj wpaty do kasy 500 z. Jeli klient ma pienidze akceptujemy okno.
3.
Poniewa zostaa dokonana wpata na licie zapisw kasowych automatycznie pojawi si zapis potwierdzajcy
przyjcie 500 z. Zapis otrzyma status (R) rozliczonego.
4.
Poniewa na zakadce patnoci rozbilimy kwot faktury na dwie czci w preliminarzu automatycznie
powstan dwa zdarzenia:
5.
z numerem FS/000343/2007 na kwot 500 z ze statusem rozliczone (R). Zdarzenie jest rozliczone
z zapisem kasowym na t sama kwot (opisany w punkcie 3)
i z tym samym numerem FS/000343/2007 na kwot 2500 z ze statusem nierozliczone (N)
Po okrelonym w terminie patnoci czasie otrzymujemy wycig bankowy potwierdzajcy wpat przez klienta
pozostaej kwoty 2500 z. Wprowadzamy do rejestru bankowego wpat (np. WP/000565/2007/BANK) na t
kwot. Zapis z rejestru bankowego rozliczamy ze zdarzeniem FS/000343/2007. Po rozliczeniu obydwa
dokumenty maj status rozliczonych (R).
8.1.2.5 Scenariusz 5: Klient paci kart

Zamy, e nasza firma prowadzi jedn kas gotwkow, dla ktrej utworzony zosta rejestr kasowy o nazwie KASA.
Proponujemy wykorzysta ten rejestr nie tylko do wprowadzania zapisw zwizanych z patnociami gotwk, ale
take wprowadza do niego zapisy zwizane z patnociami kartami patniczymi przez klientw.
1.
Tworzymy form patnoci KARTA opart o typ karta, zwizany z rejestrem KASA i terminem patnoci 0.
2.
Wystawiamy faktur FS/000987/2007 na kwot 1000 z, jako form patnoci wpisujemy KARTA
3.
Podczas zatwierdzenia faktury pojawia si okienko, w ktrym m.in. naley poda dane karty:
typ mona wybra z pomidzy kartami wpisanymi na list kart patniczych (Konfiguracja firmy/Kasa
i Bank/ Karty patnicze)
numer karty numer karty jest walidowany, co oznacza, e nie mona wpisa numeru niespeniajcego
warunkw okrelonych dla wybranego typu karty. Mechanizm walidacji numeru karty patniczej jest
dokadnie opisany w instrukcji do moduu Kasa/Bank.
dat wanoci karty jeli podana data ju mina program nie pozwoli na zatwierdzenie wpaty.
Po zatwierdzeniu faktury w Kasie/Banku pojawiaj si dwa wpisy:
w raporcie kasowym w rejestrze KASA pojawia si zapis na kwot 1000 z, zwizany z faktur
FS/000987/2007, ze statusem rozliczony (R)
w preliminarzu patnoci w rejestrze KASA zdarzenie na kwot 1000 z, zwizane z faktur

FS/000987/2007, ze statusem rozliczone (R)
8.1.2.6 Scenariusz 6: Rozliczanie Faktur Korygujcych z odroczon patnoci

1.
Wystawilimy faktur FS/000666/2007 na kwot 1350 z z odroczon patnoci. Program zapisa

w preliminarzu zdarzenie (naleno) planujce wpyw 1350 z, o statusie (N) nierozliczone.
Str. 133
2.
Zanim patno zostaa zrealizowana kontrahent postanowi zwrci ca transakcj. Wystawiamy dokument
FS/000023/2007/KOR na pena kwot 1350 z. Forma patnoci na Fakturze Korygujcej jest rwnie
odroczona: przelew.
3.
Wystawienie Faktury Korygujcej pociga za sob utworzenie w preliminarzu zdarzenia FS/000023/2007/KOR,

na podstawie ktrego zobowizujemy si do zwrotu kontrahentowi 1350 z. Zdarzenie (zobowizanie) ma status
(N) nierozliczonego.
4.
Po wprowadzeniu obu faktur: sprzeday i korekty, w preliminarzu mamy dwa zdarzenia, obydwa na kwot 1350
z i obydwa o statusie (N). Jedno z nich jest nalenoci, drugie zobowizaniem. Zdarzenia mona ze sob
skompensowa. W efekcie kompensaty obydwa uzyskaj status (R) rozliczonych. W ten sposb bez faktycznego
przepywu rodkw finansowych pomidzy nasza firm i kontrahentem obydwie faktury bd miay status
dokumentw zapaconych.
5.
Oczywicie zamiast kompensaty moemy poczeka na wycig bankowy potwierdzajcy przelew 1350 z na
nasze konto, oraz wykona przelew na taka sam kwot na rachunek bankowy kontrahenta. Obydwa przelewy
naley wprowadzi na list zapisw bankowych w rejestrze BANK, a nastpnie kady z nich rozliczy
z odpowiadajcym mu zdarzeniem.
8.1.2.7 Scenariusz 7: Rozliczanie korekt do faktur zapaconych czciowo

1.
Wystawilimy faktur FS/000564/2007 na kwot 2140 z. Faktura zostaa czciowo zapacona gotwk (800
z). Spata pozostaej kwoty 1340 z zostaa odroczona. W efekcie mamy w preliminarzu nierozliczone zdarzenie
FS/000564/2007 (naleno) na 1340 z.
2.
Klient decyduje si zwrci ca transakcj. Wystawiamy faktur zwrotn FS/00067/2007/KOR na cao kwoty,
z form patnoci przelew. W efekcie w preliminarzu zapisane zostaje zobowizanie o numerze
FS/00067/2007/KOR na kwot 2140 z.
3.
Kompensujemy ze sob naleno FS/000564/2007 i zobowizanie FS/00067/2007/KOR. W efekcie kompensaty

zdarzenie FS/000564/2007 zostaje cakowicie rozliczone (R), natomiast zdarzenie FS/00067/2007/KOR
rozliczone czciowo (C). Pozostaje nam do uregulowania cz zobowizania na kwot 800 z. (musimy zwrci
klientowi kwot wpacon gotwk).
4.
Wykonujemy przelew na konto kontrahenta, na kwot 800 z, wprowadzajc go jako wypat

WY/000555/2007/BANK do rejestru bankowego. Zapis z rejestru bankowego WY/000555/2007/BANK rozliczamy
z pozosta kwot ze zdarzenia FS/00067/2007/KOR. Obydwa dokumenty otrzymuj statusy (R) rozliczonych.
8.1.3
1.
Faktura od dostawcy zagranicznego 1
Otrzymujemy faktur od dostawcy z zagranicy na zakup 10 szt. towaru w cenie 2 USD.
kurs na dany dzie wynosi 1 USD = 4.30 PLN.

stawka VAT obowizujca na Fakturze Zakupu to 0%
forma patnoci to przelew
2.
Po zatwierdzeniu faktury w Preliminarzu patnoci powstaje patno dla dostawcy na kwot 20 USD
3.
Po pewnym czasie otrzymujemy dokument SAD. Wyliczona warto ca dla towaru to 10 PLN.
4.
dokument wystawiany jest w PLN

na dokumencie korekty widoczna jest cena towaru 8.60 PLN
wpisujemy warto naliczonego ca 10 PLN
program wylicza now cen zakupu dla towaru 9.60 PLN
Uzupeniamy tabel VAT zgodnie z otrzymanym dokumentem SAD:
5.
tworzymy dokument Korekty granicznej do Faktury Zakupu
stawka VAT 22%

warto netto: 10 PLN
warto VAT: 22% x (86.00+10.00) = 21.12 PLN
warto brutto: 31.12 PLN
Zatwierdzenie korekty powoduje powstanie w Preliminarzu patnoci nalenoci wobec urzdu na kwot 31.12
PLN (co i podatek VAT)
8.1.4
Faktura od dostawcy zagranicznego 2
1.
Kupujemy 10 szt. towaru w cenie 100 EURO. Kurs zadeklarowany na FZ wynosi 1 EURO = 3.90 PLN. W wyniku
zatwierdzenia FZ powstaje patno dla kontrahenta o wartoci 1000 EURO.
2.
Otrzymujemy SAD: kurs na dokumencie SAD wynosi 3.90 PLN, warto ca to 5% wartoci towaru oraz warto
transportu w kwocie 490 PLN.
Str. 134
Opata celna
5% x 3 900
195.00 PLN
Transport
490.00 PLN
Podatek VAT
0.22 x (3 900 + 195 + 490)
1008.70 PLN
Warto brutto dokumentu
(naleno wobec urzdu)
1203,70 PLN (1008,70+195)
3.
Musimy utworzy dwa dokumenty korekty granicznej:

-
jeden na kwot transportu dla spedytora (na warto 490 PLN z podatkiem 0%)
tabel VAT uzupeniamy tak:
stawka
netto
VAT
brutto
22%
490
0%
490
drugi na kwot ca i podatku dla urzdu
warto transportu bdzie uwzgldniana przy wyliczaniu podatku
dlatego warto korekty, jak wpisujemy to co: 195 PLN, natomiast podatek liczony jest od wartoci
netto towaru + co + transport
tabel VAT uzupeniamy tak:
stawka
netto
VAT
brutto
22%
195
1008.70
1203.70
4.
Po zatwierdzeniu korekt granicznych:
warto zasobu zwikszana jest o warto ca i transportu i wynosi teraz 3900 + 195 + 490 = 4585.00 PLN
w Preliminarzu patnoci powstaje zdarzenie planujce zapat do urzdu na kwot 1203.70 PLN oraz dla
spedytora na kwot 490.00
wartoci z tabel VAT mog zosta przeniesione do Rejestru VAT zakupw
Str. 135
9 Przykadowe wydruki raportw

9.1.1
Rozliczenie Kosztw Zakupu (RKZ)
W menu wydrukw wywoanego z Listy faktur zakadka Wg numerw istnieje pozycja: Raporty. Znajduj si tam
raporty RKZ, ktre pozwol okreli m.in. warto sprzedanych towarw, koszt ich zakupu, wielko uzyskanej mary
czy kwot, ktra nie zostaa jeszcze zapacona.
Wydruk RKZ (1) - poziomy i RKZ (2) pionowy rni si jedynie zawartymi tam informacjami. Wydruk w pionie
nie zawiera informacji o dacie wystawienia faktury (jest tylko data sprzeday) oraz wartoci zalegoci. Zamiast
nazwy kontrahenta podany jest jego kod.
Dla kadej transakcji wyliczony zostaje koszt sprzedanych na niej towarw, uzyskana mara, warto netto, kwota
VAT oraz kwota, ktra pozostaje jeszcze do zapaty.
Koszt towaru wyliczany jest na podstawie informacji wprowadzonych na karcie towaru (koszt kwotowy lub
procentowy na zakadce Dodatkowe), aktualnych w chwili wystawiania faktury.
Przed wyliczeniem raportu naley poda okres, za jaki uwzgldniane maj by faktury. Podczas zawania listy
dokumentw pod uwag brana jest data sprzeday.
Dodatkowo raport uwzgldnia wszystkie filtry zaoone na licie faktur (schemat numeracji, zakres numerw).
Przykad
Okres, za jaki sporzdzamy raport obejmuje miesic luty. Dodatkowo na licie faktur zaoony jest filtr na numery od
10 do 11. W raporcie uwzgldnione bd wszystkie faktury z numerami od 10 do 11 (niezalenie od schematu
numeracji), ktrych data sprzeday jest z miesica lutego.
9.1.2
Raport sprzeday dla kontrahentw
W menu wydrukw na Licie kontrahentw zakadka Wg kodu istnieje pozycja Raporty. Zawarte tam raporty
informuj o wartoci sprzeday dla kontrahentw.
W RS wg kodu lista kontrahentw, dla ktrych dokonano sprzeday jest uporzdkowana wg ich kodw
(alfabetycznie).
W RS wg grup lista kontrahentw, dla ktrych dokonano sprzeday uporzdkowana jest alfabetycznie w obrbie
grup. Dodatkowo wykazane wartoci dla kadej grupy s podsumowane.
W RS wg kategorii lista kontrahentw, dla ktrych dokonano sprzeday uporzdkowana jest alfabetycznie
w obrbie przypisanych im kategorii. Dodatkowo wykazane wartoci dla kadej kategorii s podsumowane.
W raporcie sprzeday wyliczane s warto netto sprzeday dla poszczeglnych kontrahentw, zwizany z tym koszt
sprzedanych towarw, uzyskana mara, warto brutto sprzeday oraz kwota, ktra jeszcze pozostaa do zapaty.
procentowy na zakadce Dodatkowe), aktualnych w chwili sprzeday.
Przed wyliczeniem raportu naley poda okres, za jaki uwzgldniane ma by sprzeda. Pod uwag brana jest data
sprzeday z faktury.
Dodatkowo raport uwzgldnia wszystkie filtry zaoone na licie kontrahentw (np. grupa kontrahentw).
9.1.3
Raport sprzeday towarw
W menu wydrukw w Cenniku: wg kodu dodano pozycj Raporty. Zawarte tam raporty informuj o wartoci
sprzeday poszczeglnych towarw.
W RS wg kodu list towarw, dla ktrych liczony jest raport uporzdkowano wg ich kodw (alfabetycznie).
W RS wg grup lista towarw uwzgldnionych w raporcie uporzdkowana jest alfabetycznie w obrbie grup.
Dodatkowo wartoci wykazane dla towarw w grupie s podsumowane.
W RS wg kategorii lista towarw uporzdkowana jest alfabetycznie w obrbie przypisanych im kategorii.
Dodatkowo wykazane wartoci dla towarw w kategorii s podsumowane.
W raporcie sprzeday wyliczane jest sprzedana ilo, warto netto sprzeday poszczeglnych towarw, ich koszt,
uzyskana mara oraz kwota VAT.
procentowy na zakadce Dodatkowe), aktualnych w chwili sprzeday.
Przed wyliczeniem raportu naley poda okres, za jaki uwzgldniane ma by sprzeda. Pod uwag brana jest data
sprzeday z faktury.
Dodatkowo raport uwzgldnia wszystkie filtry zaoone na licie towarw (np. grupa towarw).

Comarch CDN Optima 17 Fa

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Comarch CDN Optima 17 Fa

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

System Comarch OPT!MA v.17.

31-864 Krakw, Al. Jana Pawa II 41g

Dzia Wsparcia Klienta i Partnera: (12) 681 43 00

Pomyl o rodowisku zanim zdecydujesz si wydrukowa ten dokument !

Modu Faktury v. 17.0

uzyskanie kolejnych wersji programw na warunkach preferencyjnych (bezpatne nowe wersje

zakup kolejnych stanowisk lub innych programw do kompletu

W trosce o sprawn obsug gwarancyjn prosimy o staranne przechowywanie Certyfikatu

Podrcznik Uytkownika systemu Comarch OPT!MA

ZANIM ZACZNIEMY WYSTAWIA DOKUMENTY...................................................................................... 6

4 WYSTAWIANIE DOKUMENTW INFORMACJE DODATKOWE .......................................................... 78

WYSTAWIAMY FAKTUR MYSZK ....................................................................................................... 78

5 URZDZENIA FISKALNE ................................................................................................................... 104

Modu Faktury v. 17.0

8 SCENARIUSZE I PRZYKADY............................................................................................................ 131

Podrcznik Uytkownika systemu Comarch OPT!MA

2 Modu Faktury informacje oglne

wystawianie Faktur Sprzeday dla podmiotw gospodarczych

wystawianie Faktur Korygujcych (ilo, warto, podatek VAT)

elastyczne moliwoci numeracji dokumentw

2.1 Faktury w systemie Comarch OPT!MA

zapisw operatora wykonanych bezporednio w tym module

Modu Faktury v. 17.0

3 Faktury obsuga programu

Rozpoczynamy prac, czyli jak skonfigurowa modu Comarch OPT!MA Faktury

Informacje oglne (potrzebne dla kadego moduu):

Zaoenie nowej bazy danych (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Bazy danych)

Uzupenienie danych o firmie (Konfiguracja firmy/ Dane firmy/ Piecztka firmy)

Wpisanie listy Uytkownikw (Konfiguracja programu/ Uytkowe/ Operatorzy)

urzdw (Sowniki/ Lista urzdw)

Zdefiniowanie grup cenowych (Konfiguracja firmy/ Handel/ Ceny towarw i usug)

Zdefiniowanie grup towarowych (Sowniki/ Grupy towarowe)

Zdefiniowanie wykorzystywanych jednostek miary (Konfiguracja firmy/ Oglne/ Jednostki miary).

Ustalenie serii wykorzystywanych w numeracji faktur (Konfiguracja firmy/Handel/Dokumenty) niezbdne, jeli

Podpicie drukarki fiskalnej:

wskazanie sterownika dla drukarki fiskalnej (Konfiguracja stanowiska/ Drukarka fiskalna)

programu/ Oglne/ Symbole stawek VAT)

Podrcznik Uytkownika systemu Comarch OPT!MA

Ustalenie parametrw pracy.

Kod towaru na dokumentach - okrela, w jaki sposb towar/ usuga ma by identyfikowana na

Dodawanie pozycji na dokumencie parametr odpowiedzialny za sposb dopisywania pozycji na

Rys. Konfiguracja firmy/ Handel

Pozostae parametry s opisane w dalszej czci podrcznika.

Co zrobi, aby na fakturze pojawiy si dane bankowe

Wpisujemy bank na list w menu Sowniki/Lista bankw

Zakadamy rejestr bankowy typu konto bankowe zwizany z danym bankiem

Definiujemy form patnoci typu przelew, powizan z utworzonym rejestrem bankowym

Modu Faktury v. 17.0

3.2 Cennik lista towarw i usug

obok przycisku, widoczne s opcje:

- Dodaj towary do wybranej grupy

Uwaga: Jeli operator ma zaoon blokad na procedur Formularz atrybutu towaru ,

atrybutw dla towaru!

Podrcznik Uytkownika systemu Comarch OPT!MA

Rys. Zmiana PLU\ nazwy dla urzdze fiskalnych.

Modu Faktury v. 17.0

Rys. Sprawdzanie unikalnoci nazw fiskalnych.

Sprawd unikalno nazwy fiskalnej po zaznaczeniu opcji wygenerowana zostanie lista

Rys. Seryjne sprawdzanie unikalnoci nazwy fiskalnej.

Dodaj do nazwy kolejn cyfr opcja aktywna po zaznaczeniu parametru Sprawd

Maksymalna dugo nazwy opcja aktywna po zaznaczeniu parametru Sprawd unikalno

Podrcznik Uytkownika systemu Comarch OPT!MA

Po wykonaniu operacji na kartotekach towarowych zostan ustawione nazwy fiskalne, kolejno: