PREZES

URZDU OCHRONY
KONKURENCJI KONSUMENTW
DELEGATURA W KRAKOWIE

RKR-61-9/14/SJ-10/14
2014 roku

Krakw, dnia 30 grudnia

DECYZJA NR RKR - 34/2014

Stosownie do art. 33 ust. 4-6 ustawy z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji
i konsumentw (Dz. U. nr 50 poz. 331, z pn. zm.)
- w imieniu Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw po przeprowadzeniu, wszcztego z urzdu, postpowania w sprawie praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw:
I.
na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, uznaje si za
praktyk naruszajc zbiorowe interesy konsumentw, o ktrej mowa w art. 24 ust. 1 i
ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, dziaanie Jolanty Rene
Makowskej prowadzcej dziaalno gospodarcz pod nazw Rene Makowska Jolanta
APOLANDIA.COM w Zakopanem, polegajce na zaoeniu, prowadzeniu i propagowaniu
przy uyciu strony internetowej: http://darczyncy.eu/ systemu wzajemnych darowizn (System
BHC) realizowanego w ramach Programu BHC Darczycy, w ramach ktrego czci jego
uczestnikom, tj. aktywnym oferuje si moliwo otrzymywania korzyci materialnych w
formie darowizn pieninych uzalenionych od wprowadzenia przez nich innych osb do
systemu w zamian za:
dokonanie opaty rejestracyjnej na rzecz organizatora systemu,
spenienie przez przystpujcego uczestnika aktywnego wiadczenia pieninego w
formie darowizny w wysokoci 30 zotych na rzecz innego uczestnika,
dokonywanie kolejnych darowizn na rzecz innego uczestnika,
uiszczanie na rzecz organizatora systemu, w kadym miesicu uczestnictwa, prowizji
wynoszcej 10% od rnicy pomidzy sum otrzymanych przez nich darowizn, a sum
darowizn wiadczonych przez nich na rzecz innego uczestnika,
co stanowi nieuczciw praktyk rynkow w rozumieniu art. 7 pkt 14 ustawy z dnia 23
sierpnia 2007 r. o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. Nr 171, poz.
1206) oraz nakazuje si zaniechanie jej stosowania.
II. na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, uznaje si za
praktyk naruszajc zbiorowe interesy konsumentw, o ktrej mowa w art. 24 ust. 1 i
ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, dziaanie Jolanty Rene
Makowskiej prowadzcej dziaalno gospodarcz pod nazw Rene Makowska Jolanta
APOLANDIA.COM w Zakopanem, polegajce na umieszczaniu na stronie internetowej
www.darczyncy.eu, w zakadce: Legalno BHC - Prawo, informacji i komunikatw, ktrych
tre i sposb prezentacji mog bdnie sugerowa konsumentom, e system wzajemnych
darowizn (System BHC) realizowany w ramach Programu BHC zosta uznany za legalny
przez wymienione tam organy publiczne, w tym Urzd Ochrony Konkurencji i
Konsumentw, Komisj Nadzoru Finansowego, Urzd Kontroli Skarbowej w Krakowie, a
przez to jest on bezpieczny, co stanowi nieuczciw praktyk rynkow w rozumieniu art. 5 ust.
1 w zwizku z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym
oraz nakazuje si zaniechanie jej stosowania.

strona 2 z 30

III. na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
nakada si na Jolant Rene Makowsk prowadzc dziaalno gospodarcz pod nazw
Rene Makowska Jolanta APOLANDIA.COM w Zakopanem kary pienine w
wysokoci:
1.
1 091z (sownie: tysic dziewidziesit jeden zotych) z tytuu naruszenia zakazu, o
jakim mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, w
zakresie opisanym w punkcie I. sentencji niniejszej decyzji, patn do budetu pastwa;
2.
281 z (sownie: dwiecie osiemdziesit jeden zotych) z tytuu naruszenia zakazu, o
jakim mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, w
zakresie opisanym w punkcie II. sentencji niniejszej decyzji, patn do budetu pastwa.
IV. na podstawie art. 77 ust. 1 w zwizku z art. 80 ustawy o ochronie konkurencji
konsumentw oraz art. 263 1 i 264 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku - Kodeks
postpowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 267), w zwizku z art. 83
ustawy ochronie konkurencji i konsumentw postanawia si obciy Jolant Rene Makowsk
prowadzc dziaalno gospodarcz pod nazw Rene Makowska Jolanta APOLANDIA.COM
w Zakopanem kosztami niniejszego postpowania, w wysokoci 20,50 z (sownie:
dwadziecia zotych pidziesit groszy) i zobowiza przedsibiorc do ich zwrotu na rzecz
Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw, w terminie 14 dni od
uprawomocnienia si niniejszej decyzji.

UZASADNIENIE
Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw Delegatura Urzdu Ochrony
Konkurencji i Konsumentw w Krakowie (dalej: Prezes Urzdu, organ ochrony
konsumentw), przeprowadzi z urzdu postpowanie wyjaniajce, majce na celu wstpne
ustalenie, czy Jolanta Rene Makowska prowadzca dziaalno gospodarcz pod nazw Rene
Makowska Jolanta APOLANDIA.COM w Zakopanem przy ul. Tuwima 14a dopucia si
naruszenia przepisw ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw uzasadniajcego
wszczcie postpowania w sprawie zakazu stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe
interesy konsumentw. Prezes Urzdu wszcz ww. postpowanie z uwagi na ustalenia
poczynione w toku postpowania wyjaniajcego prowadzonego, w okresie od 9 sierpnia
2011 roku do 19 czerwca 2012 roku, przeciwko ww. przedsibiorcy. W toku ww.
postpowania ustalono, i konieczne jest biece monitorowanie rozwoju Systemu BHC, w
tym przeprowadzenie kontroli w 2013 roku i dokonanie oceny, czy dziaania ww.
przedsibiorcy mog narusza interes publiczny, ktry jest podstaw ochrony zbiorowego
interesu konsumentw.
Na podstawie ustale dokonanych w toku ww. postpowania Prezes Urzdu
postanowieniem nr RKR-139/2014 wszcz w dniu 4 sierpnia 2014 roku postpowanie w
sprawie podejrzenia stosowania przez Jolant Rene Makowsk prowadzc dziaalno
gospodarcz pod nazw Rene Makowska Jolanta APOLANDIA.COM w Zakopanem
(dalej: Jolanta Rene Makowska, przedsibiorca, organizator systemu) praktyk
naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw. Postawiono mu zarzuty:
I.
zaoenia, prowadzenia i propagowania przy uyciu strony internetowej:
http://darczyncy.eu/ systemu wzajemnych darowizn (System BHC) realizowanego w ramach
Programu BHC Darczycy, w ramach ktrego czci jego uczestnikom, tj. aktywnym

strona 3 z 30

oferuje si moliwo otrzymywania korzyci materialnych w formie darowizn pieninych

uzalenionych od wprowadzenia przez nich innych osb do systemu w zamian za:
dokonanie opaty rejestracyjnej na rzecz organizatora systemu,
spenienie przez przystpujcego uczestnika aktywnego wiadczenia pieninego w
formie darowizny w wysokoci 30 zotych na rzecz innego uczestnika,
dokonywanie kolejnych darowizn na rzecz innego uczestnika,
uiszczanie na rzecz organizatora systemu, w kadym miesicu uczestnictwa, prowizji
wynoszcej 10% od rnicy pomidzy sum otrzymanych przez nich darowizn, a sum
darowizn wiadczonych przez nich na rzecz innego uczestnika,
co moe stanowi nieuczciw praktyk rynkow w rozumieniu art. 7 pkt 14 ustawy o
przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, a w konsekwencji narusza art. 24 ust. 1
i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw;
II.
umieszczania na stronie internetowej www.darczyncy.eu, w zakadce: Legalno BHC
- Prawo, informacji i komunikatw, ktrych tre i sposb prezentacji mog bdnie
sugerowa konsumentom, e system wzajemnych darowizn (System BHC) realizowany w
ramach Programu BHC zosta uznany za legalny przez wymienione tam organy publiczne, w
tym Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentw, Komisj Nadzoru Finansowego, Urzd
Kontroli Skarbowej w Krakowie, a przez to jest on bezpieczny, co moe stanowi nieuczciw
praktyk rynkow w rozumieniu art. 5 ust. 1 w zwizku z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o
przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, a w konsekwencji narusza art. 24 ust. 1
i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw.
Jednoczenie postanowieniem Nr RKR 140/2014 z dnia 4 sierpnia 2014 roku
Prezes Urzdu zaliczy w poczet materiau dowodowego w niniejszym postpowaniu
dokumenty i wyjanienia uzyskane w toku ww. postpowania wyjaniajcego o sygnaturze
RKR-403-16/13/JKK/SJ, stanowice:
- wezwanie zn. RKR-403-16/13/JKK-2/13 z dnia 3 czerwca 2013 roku,
- pismo wezwanego z dnia 1 lipca 2013 roku (zn. RKR-403-16/13/JKK-3/13),
- wezwanie zn. RKR-403-16/13/JKK-4/14 z dnia 31 lipca 2013 roku,
- pismo wezwanego z dnia 23 sierpnia 2013 roku (zn. RKR-403-16/13/JKK-7/13) wraz
z zacznikiem,
- wezwanie zn. RKR-403-16/13/JKK/SJ-9/14 z dnia 24 marca 2014 roku,
- pismo wezwanego z dnia 9 kwietnia 2014 roku (zn. RKR-403-16/13/JKK/SJ-10/14),
- wezwanie zn. RKR-403-16/13/JKK/SJ-11/14 z dnia 15 kwietnia 2014 roku,
- notatka ze sporzdzenia wydrukw RKR-403-16/13/JKK/SJ-12/14 z dnia 15 kwietnia
2014 roku,
- pismo wezwanego z dnia 23 kwietnia 2014 roku (zn. RKR-403-16/13/JKK/SJ-13/14),
- wezwanie zn. RKR-403-16/13/JKK/SJ-14/14 z dnia 27 czerwca 2014 roku,
- pismo wezwanego z dnia 7 lipca 2014 roku (zn. RKR-403-16/13/JKK/SJ-15/14) wraz
z zacznikami.
Prezes Urzdu pismem z dnia 4 sierpnia 2014roku zawiadomi Jolant Rene
Makowsk o wszczciu przedmiotowego postpowania w sprawie praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw. Tym samym pismem wezwano przedsibiorc m.in. do
ustosunkowania si do zarzutw niniejszego postpowania oraz przesania dodatkowych
dokumentw i informacji objtych jego zakresem, ktre s konieczne w celu udzielenia
odpowiedzi na postawione przez Prezesa Urzdu zarzuty.
Przedsibiorca odnis si do postawionych zarzutw oraz przekaza dane
informacje i dokumenty w pismach z dnia 19 sierpnia 2014 roku oraz 11 wrzenia 2014 roku.

strona 4 z 30

W ww. pismach Jolanta Rene Makowska stana na stanowisku, e jej dziaania nie s
bezprawne, a w konsekwencji nie doszo do stosowania praktyki naruszajcej zbiorowe
interesy konsumentw, co podkrelia na wstpie swojego pisma: W odpowiedzi na pismo z
dnia 04 sierpnia 2014 roku () uprzejmie i z pen wiadomoci informuj, e takowych
praktyk nie stosowaam, nie stosuj i stosowa nie zamierzam.
Przedsibiorca stwierdzi, e zarzut sformuowany przez Prezesa Urzdu w punkcie I.
postanowienia nr RKR-139/2014 z dnia 4 sierpnia 2014 roku jest bezpodstawny. W pimie z
dnia 19 sierpnia 2014 roku podkreli, i otrzymywanie korzyci materialnych w formie
darowizn pieninych przez uczestnikw aktywnych nie jest uzalenione od wprowadzania
przez nich innych osb do systemu wzajemnych darowizn (Systemu BHC). Na poparcie tego
stanowiska Jolanta Rene Makowska wskazaa m.in. na nastpujce okolicznoci:
a)
Uczestnik aktywny take bez samodzielnego zaproszenia kogokolwiek do Systemu
BHC moe rwnie uzyska darowizny! I tak czsto si dzieje! Darczycw moe mu bowiem
zorganizowa osoba zapraszajca lub inny wspuczestnik, a take administrator z puli osb
zapisujcych si na List Zgoszeniow oraz w przyszoci z dopisywania do grup uczestnikw
z automatycznego systemu dla uczestnikw biernych. A co najwaniejsze, w zaoeniu
programu docelowym rdem darowizn maj by rwnie rodki zewntrzne z abonamentw
Gwnego Serwisu oraz innych, zewntrznych rde, ktre zamierzam w przyszoci na ten
cel organizowa. A wic otrzymywanie darowizn nie zaley cile od wprowadzania przez
uczestnika kolejnych uczestnikw do systemu.
b)
W zamian za opat rejestracyjn uytkownicy serwisu korzystaj z caej oferty, jak
jest Program BHC, a w nim z moliwoci stworzonych przez Forum Pomocowo
Ogoszeniowe (ktre w miar rozwoju projektu bd poszerzane) oraz z moliwoci
dobrowolnego udziau w systemie wzajemnych darowizn, ktrego uczestnikami staj si
dobrowolni darczycy przynajmniej jednej darowizny w wysokoci 30 zotych dla jednego,
podopiecznego uczestnika.
c)
Kolejne darowizny dla tego samego uczestnika mona przekazywa z nadwyki
pienidzy, ktre samemu ju si otrzymao. Ale w adnej kwestii tu przymusu nie ma i czsto
uczestnicy pomimo otrzymania wystarczajcych darowizn, sami kolejnej darowizny swojemu
jedynemu podopiecznemu nie przekazuj!,
d)
Opata prowizyjna jest zarwno opat zmienn za uytkowanie serwisu w ramach
Systemu BHC, a take naszym wsplnym (moim i uczestnikw) dobrowolnym dzieleniem si
pozyskanymi przez System BHC pienidzmi. Jest to mj dochd, od ktrego pac podatki, ale
praktycznie od pocztku w caoci rodki z prowizji byy przekazywane drog bankow (jako
moje prywatne darowizny) dla proszcych o pomoc uczestnikw Systemu BHC. A wic
praktycznie ze rodkw z prowizji od darowizn nie mam adnych korzyci finansowych! W
przyszoci pienidze z w/w prowizji wraz ze rodkami zewntrznymi bd zasilay
kocow pul uczestnikw Systemu BHC (tzw. ostatnie ogniwa).
Swoje wyjanienia dotyczce zarzutu okrelonego w punkcie I. sentencji niniejszej
decyzji przedsibiorca uzupeni w pimie z dnia 11 wrzenia 2014 roku, w ktrym
podkreli, e: nie wystpuj w zasadach i w zaoeniach Programu BHC cechy dziaalnoci
typu piramida finansowa!. Na potwierdzenie swojego stanowiska wskaza na tre
opracowania przygotowanego przez Marcina Pachuckiego Piramidy i inne oszustwa na
rynku finansowym. Organizator systemu zacytowa nastpujcy fragment ww. opracowania:
() Z graficznego punktu widzenia struktura ta ksztatem swym przypomina wanie
piramid. Konieczno przystpowania do niej coraz to nowych uczestnikw w celu

strona 5 z 30

zapewnienia wypat osobom, ktre wczeniej przyczyy si do struktury, powoduje, e jest

ona nietrwaa i ostatecznie musi upa. Ujmujc rzecz precyzyjniej: osigany zysk zaley
wycznie od liczby zwerbowanych przez dan osob uczestnikw piramidy (znajdujcych
si na niszych poziomach w strukturze). Kady z kolejnych uczestnikw za przystpienie
do piramidy musi bowiem wpaci okrelon, z reguy niewielk, kwot. (). Dodatkowo
w odniesieniu do opat rejestracyjnych przedsibiorca podkreli ponownie, e: () opaty
za uytkowanie serwisu uiszczane s dla administratora systemu tytuem rejestracji i
udostpnienia serwisu do dalszych czynnoci wykonywanych przez Uytkownikw oraz
Administratora serwisu.
Ponadto Jolanta Rene Makowska poinformowaa Prezesa Urzdu, e osoby
korzystajce z Programu BHC ponosz wydatki wiadomie i dobrowolnie, a zasady,
zaoenia i moliwoci ww. programu zostay dokadnie opisane przez organizatora systemu
na stronie internetowej, jak i w Regulaminie Serwisu i Programu BHC Darczycy (zwany
dalej: Regulaminem). Jednoczenie podkrelia, e osoby uczestniczce w systemie
wzajemnych darowizn (System BHC): s wiadomi, e przysze darowizny od innych
uczestnikw Programu lub z zaplanowanych rde zewntrznych organizowanych
ewentualnie przez Administratora przy zaoonym korzystnym rozwoju projektu mog by
satysfakcjonujce albo te nie przynosi korzyci finansowych, albo jedynie zrekompensowa
wydatek poniesiony w zwizku z przystpieniem do Programu przez wykorzystanie innych
moliwoci oferowanych w ramach uytkowania serwisu (np. przez wykorzystanie moliwoci
Forum Pomocowo Ogoszeniowego, ktre bdzie sukcesywnie rozwijane). Dodatkowo
wskaza, e: wszystkie osoby, ktre zrezygnoway z uczestnictwa otrzymay zwrot opaty
rejestracyjnej (pomimo wyranego zapisu w Regulaminie, e nie ma zwrotu opat).
Przedsibiorca w pimie z dnia 11 wrzenia 2014 roku podkreli rwnie, e jego
dziaalno nie stanowi czynu okrelonego w art. 17c ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r., nr 153, poz. 1503 ze zm.), gdy:
() wedug treci Regulaminu przedsibiorca prowadzcy serwis (administrator) nie skada
tu uytkownikom adnej obietnicy uzyskania korzyci materialnej w zamian za nakonienie
przez nich innych osb do dokonania takich samych transakcji, ktre to osoby uzyskayby
podobne korzyci materialne wskutek nakonienia kolejnych osb do udziau w systemie. ()
Przy tym Regulamin odwouje si do dobrowolnej decyzji uytkownikw o przystpieniu lub
nie do Programu, w ktrym nie mamy do czynienia z systemem sprzeday jako takim, lecz
wanie systemem dobrowolnych darowizn, opartych na prawie do dobrowolnego zawierania
umw pomidzy konsumentami i pomidzy konsumentami a przedsibiorc.
W pimie z dnia 19 sierpnia 2014 roku Jolanta Rene Makowska wskazaa, i zarzut
sformuowany przez Prezesa Urzdu w punkcie II. postanowienia nr RKR-139/2014 z dnia
4 sierpnia 2014 roku jest bezpodstawny. Jej zdaniem: Informacje i komunikaty, ktre dla
szerszego nawietlenia BHC i w obronie przed agresywnymi pomwieniami zamieciam
na stronie serwisu w zakadce Legalno BHC Prawo odzwierciedlaj suche fakty.
Kady czytelnik moe zaczone dokumenty przeczyta, przenalizowa i jak ja, wycign
samodzielne wnioski. A skoro po wielu miesicach i latach dokadnych bada i kontroli
urzdowych nie stwierdzono uchybie, to wydaj si, e s podstawy do optymizmu. Chocia
jestem pewna rzetelnych i zgodnych z prawem i dobrym obyczajem zasad i celu
realizowanego projektu, to nigdzie jednak na stronie nie sugeruj, e Program i System
BHC zosta uznany przez kontrolujce urzdy za legalny. Napisaam jedynie, e nie
znaleziono podstaw do postawienia zarzutw, a wic zgodnie z logik nie uznano
widocznie, e jest to przedsiwzicie nielegalne.

strona 6 z 30

Pismem z dnia 8 grudnia 2014 roku strona zostaa zawiadomiona o zakoczeniu

zbierania materiau dowodowego w niniejszym postpowaniu oraz o moliwoci
zapoznania si z aktami sprawy. Przedsibiorca nie skorzysta z przysugujcego mu
prawa.
Prezes Urzdu ustali, co nastpuje:
Jolanta Rene Makowska prowadzi dziaalno gospodarcz pod nazw: Rene
Makowska Jolanta APOLANDIA.COM w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i
Informacji o Dziaalnoci Gospodarczej RP prowadzony przez Ministra Gospodarki. Do
przedmiotu dziaalnoci przedsibiorcy naley m.in. sprzeda detaliczna prowadzona przez
domy sprzeday wysykowej lub internet (PKD 47.91.Z), przetwarzanie danych, zarzdzania
stronami internetowymi (hosting) i podobna dziaalno (PKD 63.11.Z.), dziaalno portali
internetowych (PKD 63.12.Z.), pozostaa finansowa dziaalno usugowa, gdzie indziej
niesklasyfikowana, z wyczeniem ubezpiecze i funduszy emerytalnych (PKD 64.99.Z.), czy
te pozostaa dziaalno w zakresie informacji, gdzie indziej nie sklasyfikowana (PKD
63.99.Z).
[dowd: karta nr 189]

W ramach prowadzonej dziaalnoci gospodarczej Jolanta Rene Makowska realizuje

kompleksowy projekt pod nazw: APOLANDIA, w ramach ktrego wyodrbnione s dwa
programy: Program HPI oraz Program BHC Darczycy. Przedsibiorca wskaza, i Program
HPI zwizany z doradztwem personalnym oraz pomoc w tworzeniu harmonijnych zwizkw
i relacji midzyludzkich dziaa w ramach serwisu internetowego: www.single.apolandia.com.
Natomiast Program BHC jest realizowany przy uyciu strony internetowej:
www.darczyncy.eu. Serwis internetowy darczycy.eu jest platform internetow o
charakterze odpatnym umoliwiajc uytkownikom m.in. uczestniczenie w Programie
BHC, nawizywanie kontaktw pomidzy sob i innych usug np. za porednictwem Forum
Pomocowo Ogoszeniowego. Tre Regulaminu wskazuje, e celem Programu BHC jest
m.in. poprawa sytuacji materialnej osb znajdujcych si w potrzebie, a w art. 2 Regulaminu
wskazano, i: Program BHC to idea budowania w sposb opisany na stronach serwisu
spoecznoci, ktrej uczestnicy dobrowolnie, w sposb zorganizowany (System BHC) i
spontaniczny przekazuj sobie darowizny, pozyskuj innym i sobie darczycw, komunikuj
si oraz pomagaj sobie nawzajem w wielu sferach ycia, co zostao rwnie podkrelone na
stronie gwnej zdaniem: W dobie kryzysu i trudnoci w organizowaniu rodkw na
utrzymanie rodzin i firm, szukanie pomocy, alternatywnych rozwiza ekonomicznych i
dodatkowych rde pienidzy stao si koniecznoci. (). Ponadto na podstawie wyjanie
Jolanty Rene Makowskiej organ ochrony konsumentw ustali, e uczestnictwo w jej
programach nie jest zwizane z oferowaniem przez uczestnikw towarw lub usug.
[dowd: karty nr 8, 9, 14, 51 52, 116, 127 129]
Uytkownikiem serwisu darczyny.eu moe by: penoletnia osoba fizyczna, ktra
ukoczya 21 lat, posiadajca pen zdolno do czynnoci prawnych, ktra poprzez
akceptacj Regulaminu oraz rejestracj uzyskaa patny dostp do Serwisu darczycy.eu (art.
2 Regulaminu). W Regulaminie wskazano, i rejestracja do serwisu nastpuje poprzez
bezpatne zgoszenie si na List Zgoszeniow (formularz zgoszeniowy) i oczekiwanie na
zaproszenie zorganizowane przez administracj i nastpnie zarejestrowanie si do patnego
serwisu i przekazanie opaty rejestracyjnej na konto firmy albo poprzez przyjcie zaproszenia
od znajomego uytkownika serwisu i bezporednie zarejestrowanie si do serwisu (formularz

strona 7 z 30

rejestracyjny) i opacenie rejestracji (opata rejestracyjna wg aktualnego Cennika). Aktualnie

jednorazowa, staa opata rejestracyjna na rzecz organizatora systemu wynosi 35 zotych.
Regulamin stanowi, i: do serwisu darczyncy.eu mona zarejestrowa si jedynie poprzez
otrzymane drog mailow zaproszenie z kodem od Osoby Wprowadzajcej1, ktr jest kto
znajomy, polecony lub ktr przydziela biuro, albo system. Dlatego te Prezes Urzdu ustali,
e rejestracja jest moliwa po uzyskaniu zaproszenia z kodem, a jej dokonanie umoliwia
m.in. korzystanie z serwisu czy te Forum Pomocowo Ogoszeniowego (za jego
porednictwem mona oferowa i organizowa wzajemn pomoc, nawizywa kontakty,
reklamowa swoj dziaalno itp.), uczestnictwo w Programie BHC, a take dostp do
systemu wzajemnych darowizn (System BHC) realizowanego w ramach Programu BHC, co
koresponduje z wyjanieniami przedsibiorcy. W trakcie rejestracji uytkownicy otrzymuj
ID, osobisty panel i sze zaprosze do wykorzystania i wysania przez osoby, ktre
zdecydoway si na uczestnictwo w Systemie BHC. Ponadto tre Regulaminu wskazuje, e
uczestnik Programu BHC nie musi by jednoczenie uczestnikiem systemu wzajemnych
darowizn.
[dowd: karty nr 36 38, 52 57, 118, 128 132, 167]

System wzajemnych darowizn (System BHC) polega na budowaniu zespou

darczycw (krgu darczycw) przez nowo wprowadzone osoby do Systemu BHC dla osb
znajdujcych si dwa poziomy wyej od nich w strukturze o charakterze hierarchicznym
(ksztatem przypomina piramid) oraz przekazywaniu darowizn pieninych pomidzy
uczestnikami. Zgodnie z treci art. 2 Regulaminu przez zesp darczycw w Systemie BHC
naley rozumie kompletowan przez uczestnikw z pomoc administratora wg schematu i
Systemu BHC, maksymalnie 216 osobowa grup uczestnikw, ktrzy dobrowolnie, w sposb
zorganizowany przekazuj prezenty pienine oraz ewentualnie wspomagaj w dodatkowy,
dowolny sposb jednego wspuczestnika, ktrego wczeniej wybrali sami lub zaakceptowali
zarekomendowanego przez wspuczestnikw, administratora lub przez system polecajcy, z
ktrym maj moliwo nawizania kontaktu przed przekazaniem mu pierwszej darowizny.
Organizator systemu przewiduje dwie formy uczestnictwa: aktywne i bierne. Uczestnik
bierny nie wysya nikomu zaprosze ze swojego panelu i po zarejestrowaniu do serwisu
ogranicza si tylko do przekazywania kolejnych wpat swojemu Odbiorcy Darowizn. Ma
jednak odblokowan funkcj zaprosze i w kadej chwili moe przej na uczestnictwo
aktywne i zacz zaprasza bliskich i znajomych. Darczycw dla uczestnikw biernych
bdzie organizowa przedsibiorca za porednictwem automatycznego systemu dopisywania
ich do istniejcych ju zespow. Prezes Urzdu ustali, i aktualnie ww. system przewidziany
dla osb biernych nie dziaa jeszcze prawidowo, gdy przedsibiorca informuje
konsumentw, e: Czas oczekiwania na automatyczne podpisywanie (uczestnikw dodane
przez Prezesa Urzdu) biernych zaley od zakoczenia prac nad nowym systemem i tempa
zapisywania si nastpnych uczestnikw biernych. Pki co, osoby, ktrym zaley na
szybszym pozyskaniu pienidzy zachcamy do skuteczniejszego uczestnictwa aktywnego i
zapraszania do projektu bliskich i znajomych. Uczestnik aktywny: zaprasza swoich

Osoba Wprowadzajca/Zapraszajca/Fundraiser zarejestrowany Uytkownik Serwisu darczyncy.eu, ktry

dla przydzielonego lub wybranego wspuczestnika organizuje docelowo szeciu darczycw, tworzcych tzw.
Zot Szstk. W tym celu, ze swojego panelu w serwisie wysya max. sze zaprosze do wybranych przez siebie
lub zarekomendowanych przez innych uczestnikw lub administratora osb. Dla wikszej grupy osb mona by
Osob Polecajc (art. 2 Regulaminu)

strona 8 z 30

znajomych i bliskich do programu i stara si pomaga swoim zaproszonym w szybkim

organizowaniu grupy. Jest wic jednoczenie: Darczyc dla jednego wspuczestnika,
Fundraiserem czyli organizatorem darczycw dla innych wspuczestnikw,
Obdarowywanym (docelow kwot 216 x 4900z!). Prezes Urzdu ustali, e na tzw. List
Zgoszeniow zapisuj si osoby, ktre nie maj Osoby Wprowadzajcej, czyli nie mog
zdoby zaproszenia od np. znajomego. Takie osoby, ktre wybieraj uczestnictwo aktywne
otrzymuj w mailu od przypisanej im Osoby Wprowadzajcej link i kod zaproszenia. Dziki
temu mog zarejestrowa si do serwisu i zacz bra udzia w Systemie BHC.
Uczestnictwo w Systemie BHC, w tym moliwo zapraszania nowych osb oraz
otrzymywania korzyci materialnych w postaci darowizn pieninych jest uzaleniona od
spenienia przez nowego uczestnika wiadczenia pieninego polegajcego na przekazaniu
pierwszej darowizny w wysokoci 30 zotych jednemu ze wspuczestnikw systemu (tzw.
Odbiorcy Darowizn) zorganizowanemu przez uczestnika, innego wspuczestnika lub
przydzielonemu przez organizatora systemu. Darowizny w ramach Systemu BHC s
bezporednio przekazywane przez uczestnikw systemu na konto bankowe ich
podopiecznego. Przedsibiorca wyjani, i: Jeeli uytkownik serwisu nie wyle darowizny
swojemu podopiecznemu (Odbiorcy Darowizn) lub nie bdzie ta darowizna potwierdzona
przez Odbiorc, to po prostu nie bdzie mg zaprasza i budowa grupy, a wic by
uczestnikiem Systemu BHC oraz odbiorc ewentualnych, organizowanych w tym systemie
darowizn. Odbiorc Darowizn od danego uczestnika nie jest tzw. Osoba Wprowadzajca
(osoba, ktra zaprosia go do udziau w Programie BHC, w tym do skorzystania z moliwoci
Systemu BHC).
[dowd: karty nr 9, 15, 38 39, 53, 56 58, 67 70, 118 120, 128 132, 136 139, 146]

Kady nowy uczestnik aktywny (dalej: uczestnik) moe wprowadzi 6 osb do

Systemu BHC. W ten sposb uczestnik buduje tzw. Zot Szstk, czyli wsporganizuje
darczycw dla kogo dwa poziomy nad swoim krgiem (dla osoby wprowadzajcej, ktra
wczeniej zaprosia osob wprowadzajc dla nowego uczestnika). Nastpnie osoby
zaproszone przez uczestnika poprzez wykorzystanie swoich zaprosze buduj 2 krg (tzw.
Biay Krg) 36 darczycw Osobie Wprowadzajcej uczestnika. Osoby z Biaego Krgu
poprzez wysanie przysugujcych im zaprosze organizuj dla uczestnika tzw. Niebieski
Krg skadajcy si maksymalnie z 216 osb. W momencie utworzenia Niebieskiego Krgu
uczestnik moe zacz otrzymywa korzyci materialne w formie darowizn pieninych w
zamian za wprowadzenie nowych osb do Systemu BHC, cho Jolanta Rene Makowska w
swoich wyjanieniach podnosia, e: wprowadzenie (zaproszenie) nowego uczestnika nie
wie si z uzyskaniem korzyci materialnych przez uczestnika dokonujcego tego
wprowadzenia. Uczestnik pomaga praktycznie w stworzeniu grupy darczycw innemu
uczestnikowi, a dla niego tak grup wsptworz ewentualnie inni uczestnicy z pomoc firmy
Apolandia (). Jednak naley zauway, i otrzymanie darowizny pieninej przez nowego
uczestnika jest moliwe dopiero w momencie utworzenia si niebieskiego krgu, czyli jest
zalene od zaproszenia i przystpienia do Systemu BHC nowych osb. Na podstawie powyej
opisanych zasad ustalono, i w wyniku tworzenia si kolejnych krgw darczycw dla osb
biorcych udzia w Systemie BHC powstaje hierarchiczna struktura, w ktrej nowi uczestnicy
zajmuj nisz pozycj od uczestnikw, ktrzy ich zaprosili, a wysz od uczestnikw, ktrzy
zostali przez nich zaproszeni. Ponadto powysze ustalenia obrazuj przedstawione na kolejnej
stronie grafiki: schemat przekazywania darowizn oraz schemat wsporganizowania grupy,
zamieszczone przez przedsibiorc na stronie internetowej www.darczyncy.eu, w ramach
zakadki: System BHC - Opis:

strona 9 z 30

[dowd: karty nr 9, 36 39, 55 57, 63 65, 67 70, 118 120, 131 132, 136 138]

Jednoczenie na stronie internetowej www.darczyncy.eu w ramach zakadki: Formy

uczestnictwa przedsibiorca opisa najszybszy moliwy sposb utworzenia Niebieskiego
Krgu dla nowego uczestnika: OPCJA AKTYWNI PLUS. Osoby chcce zapewni sobie
rozwj grupy i szybszy przepyw pienidzy w Systemie BHC, mog rozpocz uczestnictwo
aktywne od formy Aktywni Plus, dajcej na pocztek skromne, ale natychmiastowe efekty
(zwrot kosztw rejestracji i szybki przyrost wpat). Wystarczy zorganizowa trzy osoby i
podpisa je kolejno pod sob (szczegy niej!). W opcji Aktywni Plus uczestnik A organizuje
trzy osoby (BCD) i zamiast wszystkie zaprosi do Zotej Szstki (jako Osoba
Wprowadzajca), wysya zaproszenie tylko pierwszej osobie B. Dwie pozostae osoby C i D
podpisuje jedna pod drug, co praktycznie oznacza, e osoba A wysya zaproszenie do B, B do
C, C do D. Dziki temu osoba D staje si pierwszym darczyc dla osoby A, a przez to nowy
uczestnik moe zacz otrzymywa korzyci materialne w formie darowizn pieninych. W
ten sposb nowy uczestnik Systemu BHC moe otrzyma korzy materialn w formie
darowizny pieninej od osoby wprowadzonej przez osoby zaproszone wczeniej przez
nowego uczestnika. Na kolejnej stronie zosta przedstawiony schemat dotyczcy
Uczestnictwa aktywnego zamieszczony przez przedsibiorc na stronie internetowej
www.darczyncy.eu w ramach zakadki: Formy uczestnictwa, ktry odzwierciedla powyszy
opis opcji AKTYWNI PLUS:

strona 10 z 30

[dowd: karty nr 63 64, 136]

Prezes Urzdu ustali, i przeduanie uczestnictwa w systemie wzajemnych darowizn

zwizane jest z dokonywaniem kolejnych darowizn na rzecz przydzielonego uczestnikowi
Odbiorcy Darowizn oraz uiszczaniem na rzecz organizatora systemu, po kadym miesicu
uczestnictwa, prowizji wynoszcej 10% od rnicy pomidzy sum otrzymanych przez
czonkw darowizn, a sum darowizn wiadczonych przez nich na rzecz innych uczestnikw
(art. 5 ust. 5 oraz ust. 9 lit. d) Regulaminu). Uczestnik w razie utworzenia penego 216
osobowego zespou darczycw w ramach systemu wzajemnych darowizn moe uzyska od
nich kwot w wysokoci 1 058 400 z (216 x 4 900 z). Czonkowie Systemu BHC przy
wpacaniu kolejnych darowizn pieninych mog posikowa si opracowanym przez
organizatora systemu Planem Darowizn, ktry zakrela oglne puapy wysokoci darowizn,
po otrzymaniu ktrych dana osoba powinna przekaza darowizn na rzecz swojego
podopiecznego (np. 60 zotych po uzyskaniu 300 zotych), jednak nie ma on charakteru
wicego, co koresponduje z wyjanieniami przedsibiorcy, i: Kolejne darowizny dla tego
samego uczestnika mona przekazywa z nadwyki pienidzy, ktre samemu ju si otrzymao.
Poprzez kolejne wpaty uczestnicy przekazuj docelowo swojemu podopiecznemu w sumie
4 900 z, ktra to kwota jest wolna od podatku od spadkw i darowizn. Kwestia prowizji
zostaa uregulowana m.in. w art. 2 Regulaminu: Prowizja 10% to zmienna, miesiczna opata
za korzystanie z funkcji serwisu i usug zwizanych z uczestnictwem w Systemie BHC. ()
Opata prowizyjna jest dobrowolna, niemniej wskazana, gdy jej brak moe spowodowa
wstrzymanie przekazywania darowizn przez darczycw. Opata prowizyjna jest rwnie
dobrowolnym podzieleniem si otrzymanymi rodkami na rzecz pomocy dla
wspuczestnikw, stworzenia poduszki finansowej dla ostatnich ogniw i na rozwj
Programu BHC. Pienidze z prowizji s dochodem firmy, od ktrego firma paci podatki.
Prezes Urzdu ustali, i w razie braku wpaty dalszych darowizn przez uczestnika na rzecz
Odbiorcy Darowizn oraz nieuiszczania opaty prowizyjnej na rzecz przedsibiorcy przy

strona 11 z 30

jednoczesnym otrzymywaniu przez uczestnika wystarczajcych kwot na jego konto osoba

biorca udzia w Systemie BHC moe zosta zawieszona poprzez zablokowanie moliwoci
dostawania wpat do czasu uregulowania swoich zalegoci wobec Jolanty Rene Makowskiej,
jak i swojego podopiecznego (art. 5 ust. 5 Regulaminu). W razie dalszego uchylania si przez
uczestnika od wyej opisanego obowizku, to moe on zosta na wniosek Osoby
Wprowadzajcej usunity z jej zespou, przeniesiony w inne miejsce lub usunity z Systemu
BHC (art. 5 ust. 5 Regulaminu.). Dlatego te moliwo uzyskiwania dalszych darowizn jest
zwizana z przekazywaniem dalszych darowizn pieninych oraz uiszczaniem opat
prowizyjnych.
[dowd: karty nr 52 53, 55 57, 88 91, 129, 131 132, 150 152, 167]

Z informacji uzyskanych przez Prezesa Urzdu wynika, e kady uczestnik Programu

BHC, w tym osoba biorca udzia w Systemie BHC, moe w kadej chwili zrezygnowa z
udziau w ww. Programie lub Systemie lub przekaza swoje miejsce w strukturze wybranej
przez siebie osobie, co nie wie si z ponoszeniem dodatkowych opat przez tak osob. W
takiej sytuacji naley wysa stosown informacj na adres: biuro@darczyncy.eu oraz
powiadomi swoj Osob Wprowadzajc. Po uzyskaniu takiej wiadomoci Osoba
Wprowadzajca lub organizator systemu zdecyduj, co naley zrobi ze zwolnionym miejscem.
Przede wszystkim rezygnujcy uczestnik nie zwraca otrzymanych ju darowizn. Zgodnie z
treci art. 5 ust. 9 lit. f) Regulaminu przedsibiorca nie zwraca uczestnikom systemu
wzajemnych darowizn opat rejestracyjnych i prowizji. Jednake w swoich wyjanieniach
Jolanta Rene Makowska wskazywaa, i rezygnujcym uczestnikom zwrcia opat
rejestracyjn, lecz nie przedstawia dowodw potwierdzajcych takie dziaanie z jej strony.
[dowd: karty nr 10, 16, 56 57, 81 82, 131 132, 144, 187]

Analiza strony internetowej http://darczyncy.eu/ w ramach zakadki: System BHC

Opis wskazuje, i Jolanta Rene Makowska przekonuje konsumentw, i System BHC jest
oparty na modelu dwch trjktw. Symbolicznym pierwszym trjktem jest
uczestnictwo w Systemie BHC opisane w powyszych akapitach. Drugim trjktem
maj by zewntrzne rda wspomagania uczestnikw systemu wzajemnych darowizn,
dziki czemu ostatnie ogniwa bd mogy uzyska korzy materialn, co zostao
rwnie opisane na ww. stronie internetowej w ramach zakadki: Moliwoci finansowe.
Przedsibiorca zawar tam informacje dotyczce sposobw zapewniajcych prawidowe
funkcjonowanie systemu wzajemnych darowizn, do ktrych to maj nalee aktualne, jak
i przysze wewntrzne i zewntrzne rda zasilania uczestnikw, w tym tzw. ostatnich
ogniw, tj.:
a) opata prowizyjna,
b) wysokie opaty dla osb wchodzcych do programu ponownie,
c) abonamenty miesiczne z Serwisu Gwnego Apolandii, ktry w odpowiednim
czasie zostanie udostpniony,
d) dochd z reklam i innych zaplanowanych dziaa i instrumentw
organizowanych przez firm,
e) od pozyskiwanych dla projektu darczycw, filantropw, sponsorw i instytucji
zewntrznych.
Prezes Urzdu ustali, i przedsibiorca w Regulaminie nie uregulowa kwestii
dotyczcych rde zasilania uczestnikw okrelonych lit. b) do e), a z wyjanie
przedsibiorcy wynika fakt, i Gwny Serwis Apolandii znajduje si jeszcze w fazie
projektowej. Z tego wzgldu organ ochrony konsumentw ustali, i przedsibiorca zdaje
sobie spraw z tego, e nie wszyscy uczestnicy Systemu BHC, w szczeglnoci znajdujcy

strona 12 z 30

si w ramach tzw. ostatnich ogniw, bd mogli otrzyma darowizny pienine, gdy

wprowadzenie nowych osb do systemu moe si okaza niemoliwe.
[dowd: karty nr 10, 30, 31, 49 62, 68 69, 127 135, 139, 167, 187]

Prezes Urzdu ustali, i na dzie 19 sierpnia 2014 roku w ramach systemu

wzajemnych darowizn bierze udzia [
] uczestnikw aktywnych.
[dowd: karta nr 168]

W celu promocji Systemu BHC przedsibiorca organizuje m.in. tzw. spotkania

informacyjne w ramach internetowego pokoju konferencyjnego firmy. Dodatkowo organizator
systemu ju na stronie gwnej www.darczyncy.eu zachca konsumentw do udziau w
Programie BHC, jak i organizowanego w ramach niego Systemu BHC poprzez uycie zwrotu:
() Dlatego warto doczy do projektu i wsplnie uwalnia si od niedostatku i problemw
yciowych!. Ponadto na swojej stronie internetowej www.darczyncy.eu w ramach zakadki:
Legalno BHC Prawo (nazywanej te Legalno, przepisy prawa) przedsibiorca umieci
szereg informacji, ktre maj wykaza legalno ww. systemu oraz zachci konsumentw do
udziau w nim. W tym celu na ww. stronie internetowej zostay zawarte nastpujce komunikaty:
a) Z przyjemnoci informujemy, e zostay zakoczone szczegowe weryfikacje i
kontrole firmy i Programu BHC przez najwaniejsze instytucje (UOKiK, UKS, US) i
prawnikw, i wbrew uporczywym donosom i pomwieniom postronnych osb - e jakoby
jestemy piramid finansow - nie stwierdzono oczywicie adnych nieprawidowoci,
zarwno w zakresie przepisw prawa konsumenckiego, podatkowego, jak i innych... Wicej
obok i niej
b) UOKiK w Warszawie, zakoczy postpowanie wyjaniajce, nie stwierdzajc
naruszenia przepisw w zakresie przepisw prawa i ochrony konsumentw (niej)
d) Przez 1,5 roku UOKiK prowadzi wobec Apolandii postpowanie wyjaniajce.
Powodem wszczcia tej kontroli, jak i kolejnych, take przez Urzdy Kontroli Skarbowej, nie
byy skargi Klientw firmy, ale
donosy osb postronnych, niezorientowanych lub
traktujcych Apolandi jako niewygodn konkurencj i chccych wmwi opinii publicznej,
e jestemy "nielegaln piramid finansow". Z racji donosw UOKiK wszcz postpowanie
wyjaniajce "w sprawie wstpnego ustalenia, czy przedsibiorca Apolandia.com dopuci si
naruszenia przepisw, uzasadniajcego wszczcie postpowania w sprawie zakazu
stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentw...itd.". Prezes UOKiK
zakoczy postpowanie wyjaniajce (kopia obok), nie dopatrujc si naruszenia przepisw,
co byo oczywiste, a co spotkao si z oburzeniem zawiedzionych adwersarzy i dalszymi,
medialnymi atakami nie tylko na Apolandi, ale te na UOKiK!.
e) UOKiK przez przeszo rok prowadzi wobec nas postpowanie wyjaniajce. Ten urzd
nie robi audytu i nie wydaje firmom opinii prawnych, tylko w razie potrzeby (lub donosw) bada
spraw firmy, i jeli stwierdzi nieprawidowoci (naruszenie interesw Konsumentw) wszczyna
postpowanie przeciwko firmie. Prezes UOKiK zakoczy postpowanie wyjaniajce (kopia
obok) bez postawienia zarzutw, a wic widocznie uzna, e nie ma ku temu podstaw.
f) Do Komisji Nadzoru Finansowego firma sama zgosia si w nadziei, e uzyska
opini z Departamentu Prawa, aby mc przeciwstawi si pomwieniom. Niestety, KNF "nie
prowadzi dziaalnoci polegajcej na akceptacji programw koordynowanych przez podmioty
nienadzorowane". To cytat z pisma, ktre po paru miesicach wymiany korespondencji nam
przysano. KNF nadzoruje banki, parabanki i wszelkie przedsiwzicia, w ktrych firmy
zarzdzaj zainwestowanymi przez Klientw rodkami, i tylko wrd takich firm mog si
pojawia "piramidy". Jeeli przedsiwzicie ma znamiona piramidy finansowej i moe w

strona 13 z 30

ocenie KNF narazi Klientw na straty, wtedy taka firma zostaje wpisana na tzw. List
Ostrzee KNF ... Apolandia pienidzmi Konsumentw nie zarzdza, nie naraa ich wic na
straty, a dobrowolnie przekazywane darowizny pomidzy ludmi s ich prywatn spraw.
Dlatego nasze przedsiwzicie nie moe by zaliczone do dziaa, ktrymi miaaby
interesowa si KNF i mie wobec nich zastrzeenia.,
g) KNF nadzoruje banki, parabanki i wszelkie przedsiwzicia, w ktrych firmy
zarzdzaj zainwestowanymi przez Klientw rodkami, i tylko wrd takich firm mog
pojawi si piramidy (),
h) Urzd Kontroli Skarbowej UKS w Krakowie, ktry w pimie pokontrolnym z dnia
25 czerwca 2013 roku nie stwierdzi adnych nieprawidowoci,
i) rwnie Urzd Skarbowy w Zakopanem, gdzie firma ma swoj siedzib,
przeprowadzi swoj szczegow kontrol. Rwnie i ten urzd nie stwierdzi adnych
nieprawidowoci. Skrt protokou pokontrolnego przedstawiamy obok.
j) Posiadamy te opini prawnikw, specjalistw od prawa finansowego i internetu.
Razem z korzystnymi dla firmy raportami z do tej pory przeprowadzonych kontroli przez
urzdnikw i prawnikw pastwowych, stanowi jasny przekaz o rzetelnoci firmy i jej
dziaaniach zgodnych z przepisami prawa.
Organ ochrony konsumentw ustali, i w zakadce: Legalno BHC Prawo Jolanta
Rene Makowska zaprezentowaa skany nastpujcych dokumentw:
a) postanowienia z 19 czerwca 2012 roku o zamkniciu postpowania
wyjaniajcego prowadzonego przez Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentw
(DDK-405-26/11/PM),
b) wyniku kontroli Dyrektora Urzdu Kontroli Skarbowej w Krakowie z dnia 25
czerwca 2013 roku,
c) protokou kontroli podatkowej (KP/5030-186/2013) Naczelnika Urzdu
Skarbowego w Zakopanem z kontroli przeprowadzonej 26 wrzenia 2013 roku,
Ponadto przedsibiorca umieci w ramach ww. zakadki loga m.in. nastpujcych organw:
Komisji Nadzoru Finansowego, Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw, Generalnego
Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Centralnej Ewidencji i Informacji o Dziaalnoci
Gospodarczej.
Dodatkowo na forum serwisu darczyncy.eu Jolanta Rene Makowska umiecia wpis,
ktry stanowi odpowied na pytanie: Jak skutecznie wytumaczy, e BHC nie jest piramid?,
a w jego treci informuje konsumentw m.in., e: Majc jeszcze pismo UOKiK z Warszawy
po zakoczonym 1,5 rocznym postepowaniu wyjaniajcym (2012r.) (), w ktrym nie
stwierdzono powodu do wszczcia postpowania w sprawie (czyli przeciwko firmie, gdyby
stwierdzono naruszenie interesw konsumentw), moemy miao powiedzie, e mamy
oficjalne, zielone wiato do nareszcie spokojnego dziaania i rozwijania projektu!.
Na podstawie ww. komunikatw, skanw dokumentw, log organw Prezes Urzdu
ustali, i celem przedsibiorcy jest przekonanie konsumenta, i System BHC nie spenia
kryteriw piramidy, przez co jest on legalny i bezpieczny dla niego.
[dowd: karty nr 11, 71 80, 116, 140 143, 191 192]

Jolanta Rene Makowska osigna w 2013 roku przychd z pozarolniczej dziaalnoci

gospodarczej, w rozumieniu przepisw o podatku dochodowym, w wysokoci [
], z
czego ponad 92 % stanowi przychd zrealizowany z dziaalnoci serwisu darczynycy.eu, na
ktry skadaj si kwoty uzyskiwane z opat rejestracyjnych (w 2013 roku wyniosy [
])
oraz prowizji (w 2013 roku wyniosy [
]).
[dowd: karty nr 175 178, 186]

strona 14 z 30

Prezes Urzdu zway, co nastpuje:

Tre art. 1 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw ogranicza
zastosowanie jej przepisw wycznie do ochrony interesw przedsibiorcw i konsumentw,
podejmowanej w interesie publicznym. Oznacza to, e warunkiem koniecznym do
uruchomienia procedur i zastosowania instrumentw okrelonych w tej ustawie jest
zaistnienie takiego stanu faktycznego, w ktrym dziaania przedsibiorcw - naruszajc jej
przepisy stanowi potencjalne zagroenie interesu publicznego. Niniejsze postpowanie
dotyczyo zaoonego, prowadzonego i propagowanego przez Jolant Rene Makowsk przy
uyciu strony internetowej http://darczyncy.eu systemu wzajemnych darowizn (System BHC)
realizowanego w ramach Programu BHC oraz informacji i komunikatw umieszczanych
przez ni na ww. stronie internetowej w ramach zakadki: Legalno BHC Prawo.
Moliwo przystpienia do systemu wzajemnych darowizn bya kierowana do
nieograniczonego krgu adresatw, posiadajcych status konsumentw. W ocenie
Prezesa Urzdu rozpatrywana sprawa ma charakter publicznoprawny, albowiem wie si z
ochron interesu wszystkich konsumentw, ktrzy przystpili, mogli przystpi lub
przystpi do Systemu BHC. Interes publicznoprawny przejawia si take w postaci
zbiorowego interesu konsumentw, co oznacza, i kade naruszenie zbiorowego interesu
konsumentw jest jednoczenie naruszeniem interesu publicznoprawnego. Zatem w niniejszej
sprawie uzasadnione byo podjcie przez Prezesa Urzdu dziaa przewidzianych w ustawie
o ochronie konkurencji i konsumentw. W tym stanie rzeczy przyj naley, i do oceny stanu
faktycznego niniejszej sprawy zastosowanie maj przepisy w/w ustawy, a dotyczce jej
postpowanie byo prowadzone w interesie publicznym.
Stosownie do treci art. 24 ust. 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw
przez praktyk naruszajc zbiorowe interesy konsumentw rozumie si godzce w nie
bezprawne dziaanie przedsibiorcy. Stwierdzenie przez Prezesa Urzdu stosowania przez
przedsibiorc praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw wymaga zatem
stwierdzenia cznego zaistnienia nastpujcych przesanek:
- kwestionowane dziaania s dziaaniami przedsibiorcy,
- dziaania te maj bezprawny charakter,
- dziaania te naruszaj zbiorowe interesy konsumentw.
strona jako przedsibiorca
Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji konsumentw przez
przedsibiorc rozumie si m.in. przedsibiorc w rozumieniu przepisw o swobodzie
dziaalnoci gospodarczej. Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r.
o swobodzie dziaalnoci gospodarczej (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 672, z pn. zm.)
przedsibiorc jest m.in. osoba fizyczna wykonujca we wasnym imieniu dziaalno
gospodarcz. Jolanta Rene Makowska, prowadzca dziaalno gospodarcz pod firm Rene
Makowska Jolanta APOLANDIA.COM w Zakopanem, wykonuje j we wasnym imieniu, w
sposb zorganizowany i cigy. Nie budzi wtpliwoci, i dziaalno ta ma charakter
zarobkowy. Jolanta Rene Makowska jest zatem przedsibiorc w rozumieniu ustawy o
ochronie konkurencji i konsumentw i jej dziaania mog by poddane ocenie w toku
postpowania przed Prezesem Urzdu.
bezprawno dziaa przedsibiorcy
Odnoszc si do kolejnej z przesanek - bezprawnoci dziaa przedsibiorcy stwierdzi naley, i bezprawno rozumie si jako sprzeczno zachowania danego podmiotu

strona 15 z 30

z przepisami prawa oraz zasadami wspycia spoecznego. Chodzi tu mianowicie o

sprzeczno z szeroko rozumianym porzdkiem prawnym, jako caoci. Jako bezprawne
naley kwalifikowa zachowania sprzeczne z nakazem zawartym w ustawie, rozporzdzeniu
wydanym na podstawie i dla wykonania ustawy, umow midzynarodow majc
bezporednie zastosowanie w stosunkach wewntrznych. Sprzeczne z prawem s czyny:
zabronione i zagroone sankcj karn, czyny zabronione pod sankcjami dyscyplinarnymi,
czyny zakazane przepisami administracyjnymi lub przepisami prawa gospodarczego
publicznego, czyny zabronione przepisami o charakterze cywilnym, sprzeczne z nakazami
zawartymi w prawie cywilnym lub prawie administracyjnym. Bezprawno jest tak cech
dziaania, ktra polega na jego sprzecznoci z normami prawa lub zasadami wspycia
spoecznego, bez wzgldu na win, a nawet wiadomo sprawcy. Dla ustalenia przeto
bezprawnoci dziaania wystarczy ustalenie, e okrelone zachowanie koliduje z przepisami
prawa.2. Bezprawno jest czynnikiem o charakterze obiektywnym, tzn. niezalenym od
wystpienia szkody, czy zaistnienia zamiaru po stronie podmiotu dopuszczajcego si dziaa
bezprawnych. Przepisy ustawy o ochronie konkurencji konsumentw nie definiuj pojcia
bezprawnoci dziaa przedsibiorcy, w zwizku z tym, w celu konkretyzacji przesanki
bezprawnoci naley sign do przepisw innych ustaw, gdy dopiero na ich podstawie
moliwe jest dokonanie oceny dziaa przedsibiorcy w aspekcie ich zgodnoci z prawem.
Bezprawno zachowa przedsibiorcy zostanie rozwaona oddzielnie w odniesieniu
do kadej z praktyk.
ocena dziaania przedsibiorcy okrelonego w punkcie I. sentencji niniejszej decyzji
Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym
(dalej: u.p.n.p.r.) przez praktyk rynkow rozumie si dziaanie lub zaniechanie
przedsibiorcy, sposb postpowania, owiadczenie lub informacj handlow, w
szczeglnoci reklam i marketing, bezporednio zwizane z promocj lub nabyciem produktu
przez konsumenta. Jednoczenie art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r. stanowi, i: Nieuczciwymi praktykami
rynkowymi w kadych okolicznociach s nastpujce praktyki rynkowe wprowadzajce w
bd: () zakadanie, prowadzenie lub propagowanie systemw promocyjnych typu
piramida, w ramach ktrych konsument wykonuje wiadczenie w zamian za moliwo
otrzymania korzyci materialnych, ktre s uzalenione przede wszystkim od wprowadzenia
innych konsumentw do systemu, a nie od sprzeday lub konsumpcji produktw. Przepis ten
jest wiern implementacj pkt. 14 zacznika I do Dyrektywy 2005/29WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 roku3 (zwana dalej: Dyrektyw o nieuczciwych
praktykach handlowych). Punkt 17 preambuy ww. dyrektywy wskazuje, i przywoany
wyej zacznik I zosta stworzony w celu zidentyfikowania praktyk, ktre naley uzna za
nieuczciwe bez koniecznoci oceny konkretnego przypadku w wietle przepisw art. 5 9
Dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych. Dlatego te zacznik I do ww. Dyrektywy

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz., pr. zb. pod red. J. Szwaji, Warszawa 2000 r., s.117
118.
3
Dyrektywa 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 roku dotyczca nieuczciwych
praktyk handlowych stosowanych przez przedsibiorstwa wobec konsumentw na rynku wewntrznym oraz
zmieniajca dyrektyw Rady 84/450/EWG, dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE i 2002/65/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady oraz rozporzdzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. U. UE. L.
2005. 149. 22).

strona 16 z 30

okrela si rwnie mianem: czarnej listy praktyk4. Czarna lista nieuczciwych praktyk zawiera
23 praktyki rynkowe, ktre s nieuczciwe w kadych okolicznociach, a ww. lista ma
charakter numerus clausus5. Tre ww. zacznika I do Dyrektywy o nieuczciwych praktykach
handlowych polski ustawodawca implementowa w ramach art. 7 ustawy o przeciwdziaaniu
nieuczciwym praktykom rynkowym.
Wykadnia literalna treci art. 7 u.p.n.p.r. rwnie nakazuje przyj, i wszystkie
praktyki wymienione w jego ramach (w tym pkt 14) stanowi w kadych okolicznociach
nieuczciwe praktyki rynkowe wprowadzajce w bd. Z tego wzgldu zakwalifikowanie
stosowanej przez przedsibiorc praktyki rynkowej do katalogu dziaa lub zaniecha
okrelonych w art. 7 u.p.n.p.r. powoduje ex lege uznanie jej za nieuczciw praktyk rynkow
wprowadzajca w bd bez koniecznoci uprzedniego wykazywania spenienia przez ni
przesanek wskazanych w art. 4 ust. 1 u.p.n.p.r., tj. sprzecznoci z dobrymi obyczajami oraz
istotnego znieksztacenia zachowania rynkowego przecitnego konsumenta6. Zway naley,
e przedstawiona wykadnia jest w peni zgodna ze stanowiskiem Trybunau Sprawiedliwoci
Unii Europejskiej. Jak wskaza Rzecznik Generalny Trybunau Sprawiedliwoci Unii
Europejskiej w swojej wypowiedzi dotyczcej praktyk zawartych w zaczniku I do
Dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych: () w sytuacji gdy praktyka handlowa
zalicza si do jednego z tych przypadkw (tj. praktyk opisanych w ww. zaczniku dodane
przez Prezesa Urzdu), musi zosta zakazana; nie dochodzi ju wwczas do dalszej analizy,
na przykad oddziaywania. Jeeli do danego stanu faktycznego nie znajduje zastosowania
lista zakazw, naley zbada, czy nie zachodzi jedna z uregulowanych dyrektyw praktyk
handlowych ()7.
Wobec powyszego do uznania, e praktyka przedsibiorcy stanowi nieuczciw
praktyk rynkow, o ktrej mowa w art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r. niezbdnym jest wykazanie, e
mieci si ona w zakresie definicji praktyki zawartej w ww. przepisie.
Zgodnie z zasadami prowadzonego przez Jolant Rene Makowsk systemu
wzajemnych darowizn (System BHC) tylko zarejestrowani uytkownicy serwisu darczyncy.eu
mog z niego korzysta, co wie si z koniecznoci dokonania opaty rejestracyjnej na
rzecz przedsibiorcy w wysokoci 35 zotych. Jak ustalono umoliwia ona rwnie
korzystanie z innych opcji przewidzianych przez przedsibiorc w ramach serwisu
darczyncy.eu np. z Forum Pomocowo Ogoszeniowego. Niemniej jednak uiszczenie opaty
rejestracyjnej jest jednym z elementw uprawniajcych nowego uczestnika do wzicia
udziau w Systemie BHC. Powysze stwierdzenie pokrywa si z wyjanieniami Jolanty Rene
Makowskiej wskazujcymi moliwoci, jakie dostaje nowy uczestnik wraz z
zarejestrowaniem si do patnego serwisu darczycy.eu.
Jak ustalono uczestnictwo w Systemie BHC, w tym moliwo zapraszania nowych
osb (maksymalnie 6) jest uzaleniona rwnie od spenienia przez nowego uczestnika

M. Sieradzka, Ustawa o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz., LEX 2008, nr

40456.
5
Ibidem.
6
tak m.in.: M. Sieradzka, Ustawa o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz., LEX
2008 nr 40456 oraz R. Stefanicki, Ustawa o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz.,
Warszawa, 2009 r., s. 365 366.
7
pkt 79 Opinii Rzecznika Generalnego Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej dla Trybunau wyraonej
w sprawach poczonych C-261/07 i C-299/07, przytoczona przez R. Stefanickiego w Ustawie o
przeciwdziaaniu nieuczciwym, s. 366.

strona 17 z 30

aktywnego wiadczenia pieninego polegajcego na przekazaniu pierwszej darowizny w

wysokoci 30 zotych jednemu ze wspuczestnikw, ktry danemu konsumentowi zosta
przypisany. Sama moliwo uzyskiwania korzyci materialnych (w formie darowizn
pieninych) przez nowego uczestnika systemu wzajemnych darowizn pojawia si dopiero w
momencie utworzenia si Niebieskiego Krgu, ktry powstaje z osb wprowadzonych przez
osoby zaproszone wczeniej przez nowego uczestnika. Z tego wzgldu System BHC ma
struktur hierarchiczn, ktra powstaje na skutek tworzenia si kolejnych krgw darczycw
dla osb biorcych w nim udzia (co obrazuj schematy przedstawione na str. 9 i 10 niniejszej
decyzji). Nowi uczestnicy aktywni zajmuj nisz pozycj od uczestnikw, ktrzy ich
zaprosili, a wysz od uczestnikw, ktrzy zostali przez nich zaproszeni. Dlatego te
warunkiem sine quo non uzyskania moliwoci otrzymywania korzyci materialnych jest
przystpowanie do systemu wzajemnych darowizn nowych osb, w tym konsumentw przez
nich wprowadzonych, przez co nie jest ona uzaleniona od sprzeday lub konsumpcji
produktw, gdy uczestnictwo w Systemie BHC nie jest zwizane z oferowaniem przez
uczestnikw towarw lub usug. Dla zaistnienia systemu promocyjnego typu piramida nie ma
znaczenia fakt, e osoby zaproszone przez nowego uczestnika aktywnego nie s jego
bezporednimi darczycami, gdy w opisywanej sytuacji, dziki jego dziaaniom korzyci
materialne moe zacz uzyskiwa osoba dwa krgi wyej od niego. Dlatego te
wystarczajce jest to, e nowy uczestnik przyczynia si porednio do stworzenia swojego
krgu darczycw, gdy dopiero osoby wprowadzone przez osoby zaproszone wczeniej
przez nowego uczestnika, czyli wspuczestnicy Systemu BHC bd jego darczycami. Przy
czym przepis art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r. nie wskazuje, e konsument powinien otrzymywa
korzyci materialne od osb wprowadzonych bezporednio przez niego.
Na powysze zwaania nie ma wpywu moliwo zorganizowania darczycy dla
danej osoby przez administratora z puli osb zapisujcych si na List Zgoszeniow, ktre
chciayby bra aktywny udzia w systemie. Osoba tak zorganizowana zostanie
wprowadzona dopiero w momencie otrzymania maila z linkiem i kodem zaproszenia od
przydzielonej jej Osoby Wprowadzajcej. Dlatego te nadal taka osoba jest wprowadzana
przez uczestnika aktywnego Systemu BHC, czyli ostateczna decyzja o zaproszeniu tej osoby
zaley od niego.
Jednoczenie przedsibiorca nie przedstawi dokumentu lub informacji, ktry by
wyjania, w jaki sposb osoba zapraszajca danego uczestnika moe zorganizowa
darczycw dla niego, skoro znajduje si ona w niszym krgu, co byoby sprzeczne m.in. z
zasadami Systemu BHC, czy te z przedstawionym na str. 9 schematem przekazywania
darowizn.
Ponadto wskaza naley, e moliwo uzyskiwania korzyci materialnych przez
uczestnika aktywnego Systemu BHC nastpuje w zamian za okrelone
wiadczenie/wiadczenia z jego strony:
1) dokonanie opaty rejestracyjnej na rzecz organizatora systemu (omwione
powyej),
2) spenienie przez przystpujcego nowego uczestnika aktywnego wiadczenia
pieninego w formie darowizny w wysokoci 30 zotych na rzecz innego
uczestnika (wskazano to powyej),
3) dokonywanie kolejnych darowizn na rzecz innego uczestnika,
4) uiszczanie na rzecz organizatora systemu, w kadym miesicu uczestnictwa,
prowizji wynoszcej 10% od rnicy pomidzy sum otrzymanych przez nich
darowizn, a sum darowizn wiadczonych przez nich na rzecz innego uczestnika.

strona 18 z 30

Jak ustalono moliwo uzyskiwania korzyci materialnych w postaci dalszych

darowizn jest zwizana z przekazywaniem kolejnych darowizn pieninych na rzecz
przydzielonego uczestnika oraz uiszczaniem opat prowizyjnych na rzecz organizatora
systemu, co reguluj m.in. zapisy Regulaminu. Naley rwnie zauway, e sposb
zagospodarowania prowizji uzyskiwanych przez Jolant Rene Makowsk pozostaje jej
indywidualn spraw. Dlatego te twierdzenia przedsibiorcy, i realizacja powyszych
obowizkw nie jest konieczna naley uzna za nieprawdziwe.
W ocenie Prezesa Urzdu nieistotnym przy ocenie praktyki jest to, i wiadczenie
pienine polegajce na przekazywaniu darowizn nie nastpuje bezporednio na rzecz
przedsibiorcy. Zauway naley bowiem, e definicja systemu promocyjnego typu piramida
zawarta w art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r. nie zawiera wskazania, i wiadczenie o ktrym w nim
mowa nastpowa ma bezporednio na rzecz organizatora tego systemu w przepisie tym jest
mowa jedynie o wiadczeniu w zamian za moliwo otrzymania korzyci materialnych, ktre
s uzalenione przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentw do systemu. Zdaniem
Prezesa Urzdu taka konstrukcja przepisu ma zapobiega sytuacjom, w ktrych pomimo
spenienia wszystkich przymiotw wskazanych w art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r. dana praktyka nie
mogaby zosta uznana za system promocyjny typu piramida jedynie dlatego, e wiadczenie
nastpowaoby na rzez innego podmiotu ni organizator systemu. Przeciwstawne rozwizanie
dawaoby nieograniczon wrcz moliwo prowadzenia takich systemw, o ile
uczestniczyyby w nim przynajmniej dwa podmioty pierwszy oferujcy korzyci w ramach
systemu, a drugi bezporednio odbierajcy wiadczenie od jego uczestnikw. System BHC
w zakresie przekazywania wiadczenia pieninych w postaci darowizn ma wanie taki
charakter. Dlatego te majc to na wzgldzie Prezes Urzdu uzna, e rwnie przekazywanie
darowizn (obok uiszczania opaty rejestracyjnej oraz prowizji na rzecz organizatora systemu)
stanowi wiadczenie, o ktrym mowa w art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r.
Jako wiadczenie w rozumieniu ww. przepisu naley rozumie kade wiadczenie
finansowe konsumenta przystpujcego do systemu promocyjnego typu piramida, nawet w
minimalnej wysokoci8. Dlatego te kryterium to spenia opata rejestracyjna w wysokoci 35
zotych oraz pierwsza darowizna uiszczana na rzecz przydzielonego uczestnika w kwocie 30
zotych.
W tym miejscu naley zauway rwnie, i Trybuna Sprawiedliwoci w wyroku z
dnia 3 kwietnia 2014 roku w sprawie C-515/12 zauwaa, e wysoko otrzymywanych
korzyci materialnych powinna zalee w gwnym zakresie od wiadcze wpaconych przez
nowych uczestnikw przystpujcych do systemu. W niniejszej sprawie pierwsze darowizny
w wysokoci 30 zotych s wpacane przez nowych uczestnikw. Take kolejne darowizny i
prowizja s uiszczane przez uczestnikw z darowizn otrzymanych uprzednio przez
uczestnikw Systemu BHC. W zwizku z tym aktualnie funkcjonujcy System BHC jest
programem samofinansujcym si.

wyrok Trybunau Sprawiedliwoci z dnia 3 kwietnia 2014 roku w sprawie C-515/12, opinia Rzecznika
Generalnego Eleanory Sharpston przedstawiona 19 grudnia 2013 roku w sprawie C-515/12 oraz glosa
aprobujca do ww. wyroku: M. Sieradzka, Glosa do wyroku TS z dnia 3 kwietnia 2014 roku, LEX 2014 nr
198235.

strona 19 z 30

Dla zaistnienia systemu promocyjnego typu piramida nie ma w tym przypadku

znaczenia to, i konsumenci mog utraci minimalnie 65 zotych, gdy nadal takie dziaanie
jest szkodliwe dla tzw. ostatnich ogniw Systemu BHC.
W tym wietle, prezentowane w ramach postpowania, twierdzenia Jolanty Rene
Makowskiej jakoby prowadzony przez ni System BHC nie spenia cech systemu
promocyjnego typu piramida uzna naley za bezpodstawne, a przedstawiony przez ni cytat
z opracowania Marcina Pachuckiego Piramidy i inne oszustwa na rynku finansowym
koresponduje z ustaleniami i rozwaaniami Prezesa Urzdu dokonanymi wbrew jej
twierdzeniom. Naley mie rwnie na uwadze fakt, i przedsibiorca zdaje sobie spraw z
tego, e nie wszyscy uczestnicy aktywni Systemu BHC bd mogli uzyska korzyci
materialne w postaci darowizn pieninych, gdy mog by oni tzw. ostatnimi ogniwami,
przez co System BHC moe si zaama, a takie osoby mog ponie straty. Nie mona uzna
twierdze przedsibiorcy, i System BHC bdzie rwnie finansowany ze rde
zewntrznych, czy te z prowizji, gdy organizator systemu w ramach zakadki Moliwoci
finansowe, jak i w swoich wyjanieniach wskazuje na przysze dziaania. Np. W przyszoci
pienidze z w/w prowizji wraz ze rodkami zewntrznymi bd zasilay kocow pul
uczestnikw Systemu BHC (tzw. ostatnie ogniwa). Twierdzenie te s zatem mao
wiarygodne, niepewne, a wzmiankowane w nich rodki finansowe niedostpne (z wyjtkiem
prowizji, ktre s uiszczane przez uczestnikw na rzecz organizatora systemu) w tym
momencie, dlatego te maj one na celu jedynie odwrcenie uwagi konsumentw od tego, i
moe wystpi sytuacja, w ktrej ponios strat na skutek niemoliwoci utworzenia dla nich
tzw. Niebieskiego Krgu darczycw.
Podnoszona przez Jolant Rene Makowsk okoliczno, e udzia w Systemie BHC, a
take podejmowane w jego ramach dziaania s dobrowolne nie ma znaczenia w kwestii
uznania stosowanej przez ni praktyki za nieuczciw. Dobrowolne przystpienie i udzia w
systemie wzajemnych darowizn nie zmienia faktu, i dane dziaanie przedsibiorcy
wprowadza konsumentw w bd i jest ono nielegalne.
Majc na wzgldzie powysze rozwaania, w ocenie Prezesa Urzdu, uzna naley, e
w ramach systemu wzajemnych darowizn (System BHC):
a) konsument wykonuje wiadczenie/a w zamian za moliwo uzyskania korzyci
materialnych,
b) korzyci te uzalenione s przede wszystkim od wprowadzenia innych osb do
Systemu BHC, a nie od sprzeday lub konsumpcji produktw,
a tym samym ww. system w kwestii moliwoci uzyskiwania darowizn pieninych spenia
przesanki do uznania go za system promocyjny, zakazany na mocy art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r.
ocena dziaania przedsibiorcy okrelonego w punkcie II. sentencji niniejszej decyzji
W niniejszej sprawie bezprawno zakwestionowanych dziaa przedsibiorcy
okrelonych w punkcie II. sentencji niniejszej decyzji wynika z ich sprzecznoci z przepisami
ustawy o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Zgodnie z t ustaw:
- praktyka rynkowa stosowana przez przedsibiorcw wobec konsumentw jest nieuczciwa,
jeeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposb znieksztaca lub moe
znieksztaci zachowanie rynkowe przecitnego konsumenta przed zawarciem umowy
dotyczcej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu (art. 4 ust. 1),
- za nieuczciw praktyk rynkow uznaje si w szczeglnoci praktyk rynkow
wprowadzajc w bd oraz agresywn praktyk rynkow, a take stosowanie sprzecznego

strona 20 z 30

z prawem kodeksu dobrych praktyk, jeeli dziaania te speniaj przesanki okrelone w

ust. 1. (art. 4 ust. 2),
- praktyk rynkow uznaje si za dziaanie wprowadzajce w bd, jeeli dziaanie to w
jakikolwiek sposb powoduje lub moe powodowa podjcie przez przecitnego
konsumenta decyzji dotyczcej umowy, ktrej inaczej by nie podj (art. 5 ust. 1).
Wobec treci przywoanych przepisw Prezes Urzdu rozway, czy dziaania Jolanty
Rene Makowskiej byy sprzeczne z dobrymi obyczajami i w istotny sposb znieksztaciy lub
mogy znieksztaci zachowanie rynkowe przecitnego konsumenta przy przystpowaniu do
systemu wzajemnych darowizn, po zapoznaniu si z treci komunikatw i informacji
zamieszczonych na stronie internetowej http://darczyncy.eu w ramach zakadki: Legalno
BHC Prawo. A potem czy praktyka przedsibiorcy moga spowodowa podjcie przez
przecitnego konsumenta decyzji o przystpieniu do Systemu BHC, ktrej nie podjby, gdyby
wiedzia, e jest on nielegalny, a take i stanowi on system promocyjny typu piramida
okrelony w art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r.
Dobre obyczaje pozostaj klauzul generaln, ktra podlega konkretyzacji na
okoliczno danego stanu faktycznego. Zgodnie z pogldem doktryny: sprzeczne z dobrymi
obyczajami s dziaania, ktre zmierzaj do niedoinformowania, dezorientacji, wywoania
bdnego przekonania u klienta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwnoci () czyli takie
dziaanie, ktre potocznie okrelone jest jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegajce in minus
od przyjtych standardw postpowania.9 Natomiast przez znieksztacenie zachowania
rynkowego konsumenta naley rozumie podjcie przeze okrelonej decyzji dotyczcej
przystpienia do Systemu BHC (a nawet sam moliwo jej podjcia) w sytuacji, gdy wobec
odmiennej, uczciwej, czyli zgodnej z dobrymi obyczajami, praktyki rynkowej przedsibiorcy
podjby (lub mgby podj) decyzj odmienn.
Aby dokona oceny, czy dziaanie przedsibiorcy wskazane w punkcie II. sentencji
decyzji w istotny sposb znieksztacio lub mogo znieksztaci zachowanie rynkowe
przecitnego konsumenta, trzeba ustali model przecitnego konsumenta w tej sprawie, w
odniesieniu do ktrego dokonuje si oceny znieksztacenia zachowania rynkowego w wyniku
praktyki rynkowej przedsibiorcy. Zgodnie z art. 2 pkt 8 u.p.n.p.r. za przecitnego
konsumenta uznaje si takiego konsumenta, ktry jest dostatecznie dobrze poinformowany,
uwany i ostrony. Z jednej strony mona wic wymaga od niego pewnego stopnia wiedzy i
orientacji w rzeczywistoci, lecz z drugiej strony nie mona uzna jego wiedzy za kompletn i
profesjonaln, gdy konsument ma prawo pewnych rzeczy nie wiedzie lub nie potrafi.
Dlatego ma prawo do uzyskiwania od przedsibiorcy rzetelnych informacji dotyczcych m.in.
tego, czy system wzajemnych darowizn (System BHC) zorganizowany przez Jolant Rene
Makowsk zosta uznany za legalny przez wymienione na stronie internetowej
www.darczyncy.eu w ramach zakadki: Legalno BHC Prawo organy publiczne,
przekazywanych w sposb niewprowadzajcy w bd. Przy ocenie naley uwzgldni
czynniki spoeczne, kulturowe, jzykowe i przynaleno danego konsumenta do szczeglnej
grupy konsumentw, przez ktr rozumie si grup dajc si jednoznacznie zidentyfikowa
ze wzgldu na szczeglne cechy, takie jak wiek, niepenosprawno fizyczna czy umysowa,
ktra z tego wzgldu jest szczeglnie podatna na oddziaywanie praktyki rynkowej lub na
produkt, ktrego dotyczy praktyka rynkowa.

K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2002 r., s. 804.

strona 21 z 30

System wzajemnych darowizn (System BHC) kierowany jest do konsumentw

znajdujcych si w trudnej sytuacji yciowej i materialnej, ktrzy chcieliby wyj ze stanu
niedostatku, przez co ich trudne pooenie ekonomiczne jest ich cech szczegln.
Analizujc dostpne (m.in. w internecie) moliwoci polepszenia swojej sytuacji konsumenci
mogli trafi na stron internetow przedsibiorcy, tj. http://darczyncy.eu, na ktrej zosta
zaprezentowany System BHC oparty na zasadach wzajemnej pomocy poprzez przekazywanie
innemu uczestnikowi darowizn pieninych. Z uwagi na to, e ww. system ma charakter
pomocowy, nie mona go uzna za typowy instrument finansowy. Dlatego te mog
skorzysta z niego osoby, ktre nie maj dowiadczenia, a take wystarczajcej wiedzy na
temat zasad dziaania rynku finansowego, a wszelkie kwestie zwizane z inwestowaniem s
dla nich czym nadzwyczajnym. Jednoczenie dziki udziaowi w systemie wzajemnych
darowizn status ekonomiczny, jak i yciowy takich osb ma ulec poprawie z uwagi na
otrzymywanie pomocy w formie darowizn pieninych od innych uczestnikw System BHC.
Klienci przed podjciem decyzji o przystpieniu do systemu wzajemnych darowizn mieli
moliwo zapozna si z treci komunikatw i informacji zamieszczonych przez Jolant
Rene Makowska w zakadce: Legalno BHC Prawo, w tym m.in. z przedstawionymi
skanami dokumentw organw publicznych. Ze wzgldu na swoj trudn sytuacj materialn
i yciow konsumenci s skonni zaufa zapewnieniom przedsibiorcy, i System BHC jest
legalny, gdy moe to by jedna z niewielu moliwoci wyjcia ze stanu niedostatku. Przede
wszystkim takie osoby kierowane chci poprawy swojej sytuacji oraz pomocy innym mog
niewystarczajco krytycznie oraz ostronie podej do informacji i komunikatw
umieszczonych przez przedsibiorc na swojej stronie internetowej www.darczyncy.eu w
ramach zakadki Legalno BHC Prawo. Ponadto pomimo oglnej orientacji w
rzeczywistoci mog oni pewnych rzeczy nie wiedzie, dlatego te od takich osb nie mona
wymaga znajomoci szczegowych przepisw i procedur okrelonych m.in. w ustawie o
ochronie konkurencji i konsumentw, ustawie o przeciwdziaaniu nieuczciwym praktykom
rynkowym, ustawie z dnia 28 wrzenia 1991 roku o kontroli skarbowej (t.j. Dz.U. z 2011r, nr
41, poz. 214 z pn,. zm.), ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja Podatkowa (t.j.
Dz.U. z 2012r., poz. 749 z pn. zm.), czy zrozumienia szeregu zawiych niuansw
finansowo-organizacyjnych, w tym zasad dziaania systemw promocyjnych typu piramida,
na ktrych przedsibiorca opar nietypow konstrukcje oferowanego przez siebie systemu
wzajemnych darowizn (System BHC).
Dlatego te taki profil konsumenta naleao zastosowa do oceny praktyk
stosowanych przez przedsibiorc.
Analiza zakadki Legalno BHC Prawo wskazuje, e komunikaty, informacje,
skany dokumentw organw publicznych, loga organw zostay sformuowane w taki sposb
by zasugerowa konsumentowi, e system wzajemnych darowizn zosta uznany za legalny
przez m.in. Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentw, Komisj Nadzoru Finansowego,
Urzd Kontroli Skarbowej w Krakowie, Urzd Skarbowy w Zakopanem. Taki sposb
dziaania przedsibiorcy ma na celu zapewnienie konsumenta, i System BHC nie spenia
kryteriw nieuczciwej praktyki rynkowej okrelonej w art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r., co w wietle
ustale i rozwaa poczynionych w odniesieniu do punktu I. sentencji niniejszej decyzji jest
nieprawd. Powysze uzasadnia jeden z pierwszych komunikatw znajdujcych si w ramach
ww. zakadki: Z przyjemnoci informujemy, e zostay zakoczone szczegowe weryfikacje i
kontrole firmy i Programu BHC przez najwaniejsze instytucje (UOKiK, UKS, US) i
prawnikw, i wbrew uporczywym donosom i pomwieniom postronnych osb - e jakoby
jestemy piramid finansow - nie stwierdzono oczywicie adnych nieprawidowoci,
zarwno w zakresie przepisw prawa konsumenckiego, podatkowego, jak i innych... Wicej
obok i niej. Potwierdza to rwnie inny komunikat: () Razem z korzystnymi dla firmy

strona 22 z 30

raportami z do tej pory przeprowadzonych kontroli przez urzdnikw i prawnikw

pastwowych, stanowi jasny przekaz o rzetelnoci firmy i jej dziaaniach zgodny z prawem.
Ponadto ju sama nazwa zakadki: Legalno BHC Prawo wskazuje, e informacje w niej
zawarte dotycz legalnoci dziaania Programu BHC, w tym realizowanego w ramach niego
systemu wzajemnych darowizn (System BHC).
Przede wszystkim naley zauway, i Urzd Kontroli Skarbowej w Krakowie
podejmuje dziaania na podstawie ustawy o kontroli skarbowej, a jego kompetencje zostay
okrelone m.in. w art. 2 ww. ustawy. Nie przewiduje ona moliwoci oceny czy dziaania
Jolanty Rene Makowskiej mog zosta uznane za nieuczciw praktyk rynkow okrelon w
art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r., co potwierdza tre przedstawionego skanu wyniku kontroli
skarbowej. Wynika z niego, i: Kontrola rzetelnoci deklarowanych podstaw opodatkowania
oraz prawidowoci obliczania i wpacania podatku dochodowego od osb fizycznych za 2011
r., podatku od towarw i usug za miesice od stycznia 2012 roku do sierpnia 2012 roku oraz
zobowiza stanowicych dochd jednostek samorzdu terytorialnego za miesice od
stycznia do sierpnia 2012 r . Podobnie Urzd Skarbowy w Zakopanem wykonuje swoje
uprawnienia okrelone w Ordynacji podatkowej m.in. w art. 281 i nastpnych. Celem kontroli
podatkowej jest sprawdzenie, czy kontrolowani wywizuj si z obowizkw wynikajcych z
przepisw prawa podatkowego. Tre protokou kontroli podatkowej (KP/5030-186/2013)
Naczelnika Urzdu Skarbowego w Zakopanem z kontroli przeprowadzonej 26 wrzenia 2013
roku nie odnosi si do tego, czy system wzajemnych darowizn jest legalny. Z tego wzgldu
ww. organy nie kontroloway tego, czy System BHC moe stanowi nieuczciw praktyk
rynkow, na co moe wskazywa m.in. sama nazwa zakadki: Legalno BHC Prawo.
W przypadku Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw przedsibiorca podkrela,
i: UOKiK w Warszawie, zakoczy postpowanie wyjaniajce (prowadzone od 9 sierpnia
2011 roku do 19 czerwca 2012 roku dodane przez Prezesa Urzdu), nie stwierdzajc
naruszenia przepisw w zakresie przepisw prawa i ochrony konsumentw, a take, e:
Prezes UOKiK zakoczy postpowanie wyjaniajce (kopia obok), nie dopatrujc si
naruszenia przepisw, co byo oczywiste, a co spotkao si z oburzeniem zawiedzionych
adwersarzy i dalszymi, medialnymi atakami nie tylko na Apolandi, ale te na UOKiK!. Na
dowd tego przedsibiorca przedstawi skan postanowienia z 19 czerwca 2012 roku o
zamkniciu postpowania wyjaniajcego. W tym miejscu naley zauway, i powysze
twierdzenie Jolanty Rene Makowskiej jest nieuzasadnione, gdy postanowienie o zamkniciu
postpowania wyjaniajcego nie ma charakteru merytorycznego10. Ponadto Prezes Urzdu w
ww. postanowieniu nie wskaza przedsibiorcy, e jego dziaalno jest legalna, a przez to
nieprawdziwe jest stwierdzenie, e: Majc jeszcze pismo UOKiK z Warszawy () moemy
miao powiedzie, e mamy oficjalne, zielone wiato do nareszcie spokojnego dziaania i
rozwijania projektu. Podkreli naley, e fakt wydania przez Prezesa Urzdu postanowienia
o zamkniciu postpowania wyjaniajcego nie jest jednoznaczny z tym, i zaakceptowa on
dziaalno przedsibiorcy. Prezes Urzdu moe stwierdzi, e dana praktyka moe narusza
zbiorowy interes konsumentw przy cznym spenieniu nastpujcych przesanek dziaania
przedsibiorcy: kwestionowane zachowania s dziaaniami przedsibiorcy, maj bezprawny
charakter, a take naruszaj zbiorowe interesy konsumentw. W toku wspomnianego przez
Jolant Rene Makowsk postpowania wyjaniajcego organ ochrony konsumentw wstpnie

10

Kohutek K., Sieradzka M., Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw. Komentarz, 2008, LEX nr 61617.

strona 23 z 30

ustali, e zachowanie przedsibiorcy moe by bezprawne, jednak skala dziaania

przedsibiorcy jest nieznaczna, przez co mogo nie doj do naruszenia zbiorowego interesu
konsumentw. Jednoczenie brak spenienia jednej z ww. przesanek nie legalizuje
bezprawnych dziaa przedsibiorcy. Dlatego te Prezes Urzdu ustali, i zasadnym jest
biece monitorowanie rozwoju Systemu BHC, w tym przeprowadzenie kontroli w 2013 roku
i dokonanie oceny, czy dziaania przedsibiorcy mog narusza zbiorowy interes
konsumentw, co te uczyni wszczynajc 3 czerwca 2013 roku postpowanie wyjaniajce.
Ponadto ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw nie wyklucza moliwoci ponownego
wszczcia postpowania wyjaniajcego z udziaem tego samego przedsibiorcy11.
Ostatecznie za Prezes Urzdu w ww. postanowieniu nie wskaza przedsibiorcy, e jego
dziaalno jest legalna, a przez to nieprawdziwe jest stwierdzenie, e: Majc jeszcze pismo
UOKiK z Warszawy () moemy miao powiedzie, e mamy oficjalne, zielone wiato do
nareszcie spokojnego dziaania i rozwijania projektu.
Jolanta Rene Makowska w ramach zakadki Legalno BHC Prawo cytuje jedynie
fragment pisma Komisji Nadzoru Finansowego: KNF nie prowadzi dziaalnoci polegajcej
na akceptacji programw koordynowanych przez podmioty nienadzorowane. Z treci ww.
pisma przedsibiorca nie mg wywie wniosku, i Komisja Nadzoru Finansowego uznaa
jego system wzajemnych darowizn za legalny. System promocyjny typu piramida nie musi
by jedynie zwizany z powierzaniem pienidzy organizatorowi systemu, gdy moliwe jest
rwnie stworzenie takiego systemu, ktry opiera si na bezporednim przekazywaniu
wiadcze midzy jego uczestnikami, a na rzecz podmiotu go organizujcego s
przekazywane jedynie np. opaty rejestracyjne, jak ma to miejsce w przypadku Systemu BHC.
Dlatego te twierdzenia Jolanty Rene Makowskiej, i: KNF nadzoruje banki, parabanki i
wszelkie przedsiwzicia, w ktrych firmy zarzdzaj zainwestowanymi przez Klientw
rodkami, i tylko wrd takich firm mog pojawia si piramidy mog wywoa u
przecitnego konsumenta wraenie, i podmioty nienadzorowane przez Komisj Nadzoru
Finansowego nie mog zaoy, prowadzi i propagowa systemw promocyjnych typu
piramida.
Negatywnie naley oceni rwnie umieszczenie na stronie internetowej
przedsibiorcy loga: Komisji Nadzoru Finansowego, Urzdu Ochrony Konkurencji i
Konsumentw, Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Centralnej Ewidencji i
Informacji o Dziaalnoci Gospodarczej, gdy moe to sugerowa konsumentom, i Jolanta
Rene Makowska otrzymaa zgod na ich zamieszczenie od ww. podmiotw w ramach
zakadki Legalno BHC Prawo, czy te, e jest przez nie polecana lub te zostaa przez nie
zaaprobowana.
Odnoszc si do twierdze Jolanty Rene Makowskiej dotyczcych tego, e tre i
sposb prezentacji informacji i komunikatw zamieszczonych przez ni w ramach zakadki
Legalno BHC Prawo nie wprowadza konsumentw w bd, ktre zostay zawarte w
pimie z dnia 19 sierpnia 2014 roku (przytoczone na str. 5 niniejszej decyzji) podnie naley,
i analiza przeprowadzona przez przedsibiorc bya bdna, co potwierdzaj powysze
rozwaania dokonane przez organ ochrony konsumentw.

11

Krger J., [w:]Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw. Komentarz pod red. A. Stawickiego i E.
Stawickiego, 2011, LEX nr 93530.

strona 24 z 30

W wyniku opisanych dziaa zachowania rynkowe konsumentw mogy ulec

znieksztaceniu. Przecitny konsument, po zapoznaniu si z informacjami i komunikatami
sugerujcymi legalno, jak i bezpieczny charakter Systemu BHC, mg podj decyzj o
zarejestrowaniu si w Programie BHC i przystpieniu do Systemu BHC, nie majc
wiadomoci, e udzia w systemie wzajemnych darowizn moe przyczyni si do poniesienia
straty w przypadku nieutworzenia dla niego tzw. Niebieskiego Krgu Darczycw. Dlatego
te umieszczanie ww. informacji w ramach zakadki Legalno BHC Prawo wprowadza
konsumentw w bd, jako e maj one istotne znaczenie dla konsumenta, przez co miao
miejsce rwnie naruszenia dobrego obyczaju dotyczcego waciwego przekazywania
informacji konsumentom.
naruszenie zbiorowego interesu konsumentw
Odnoszc si do przesanki naruszenia zbiorowych interesw konsumentw,
stwierdzi naley, i ustawa o ochronie konkurencji i konsumentw nie definiuje pojcia
zbiorowego interesu konsumentw, stwierdzajc jedynie w treci art. 24 ust. 3, e nie jest nim
suma indywidualnych interesw konsumentw. W wietle powoanego na pocztku
uzasadnienia prawnego niniejszej decyzji art. 1 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentw naley przyj, e ze zbiorowymi interesami konsumentw mamy do
czynienia wwczas, gdy dziaania przedsibiorcy s powszechne i mog dotkn kadego
potencjalnego klienta przedsibiorcy czyli rwnie konsumentw. Stanowisko to
potwierdzone zostao w orzecznictwie Sdu Najwyszego12, ktry stwierdzi, i nie jest
zasadne uznawanie, e postpowanie z tytuu naruszenia ustawy antymonopolowej mona
wszczyna tylko wtedy, gdy zagroone s interesy wielu odbiorcw, a nie jest to moliwe w
sytuacji, gdy pokrzywdzonym jest tylko jeden konsument. Wydawane orzeczenie ma bowiem
wymiar znacznie szerszy, peni take funkcj prewencyjn, suy bowiem ochronie take
nieograniczonej liczby potencjalnych konsumentw. Oceniane w niniejszej decyzji dziaania
przedsibiorcy odnosz si do wszystkich jego aktualnych i przyszych (potencjalnych)
klientw, a zatem dotycz zbiorowych interesw konsumentw.
Powysze stanowisko znajduje rwnie odzwierciedlenie w orzecznictwie Sdu
Ochrony Konkurencji i Konsumentw, w ktrym przyjmuje si, i, jeeli potencjaln dan
praktyk przedsibiorcy moe by dotknity kady konsument w analogicznych
okolicznociach, to ma miejsce naruszenie zbiorowych interesw (wyrok z dnia 13 stycznia
2009 r., sygn. akt XVII Ama 26/08)13.
W rozwaanym przypadku przedsibiorca kieruje przy uyciu strony internetowej
http://darczyncy.eu ofert udziau w systemie wzajemnych darowizn (System BHC) do
nieograniczonego krgu osb. Podobnie z zakadk Legalno BHC Prawo moe zapozna
si kady, kto rozwaa przystpienie do Systemu BHC. Jedynym obostrzeniem jest
ukoczenie 21 lat przez osoby przystpujce do Systemu BHC. Dlatego te uznano, i
adresatami oferty s wszyscy potencjalni konsumenci poszukujcy za porednictwem
internetu moliwoci polepszenia swojej sytuacji materialnej. Przystpowanie i uczestnictwo
w Systemie BHC nastpuj na podstawie z gry ustalonych przez Jolant Ren Makowsk
zasad, ktre zostay uregulowane w Regulaminie oraz na poszczeglnych zakadkach jej

12

wyrok Sdu Najwyszego z dnia 12 wrzenia 2003 roku, sygn. akt I CKN 504/01, LEX nr 132253.
wyrok Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw z dnia 13 stycznia 2009 roku, sygn. akt XVII Ama 26/08,
LEX nr 505386.

13

strona 25 z 30

strony internetowej, tj. http://darczyncy.eu. Dziaania przedsibiorcy nie s wic skierowane

do zindywidualizowanych konsumentw, lecz do kadego potencjalnego konsumenta.
Tak wic w rozpatrywanym stanie faktycznym dziaanie Jolanty Rene Makowskiej nie
dotyczyo tylko interesw poszczeglnych osb, ktrych sprawy maj charakter jednostkowy,
indywidualny, lecz wpywao niekorzystnie na interesy potencjalnie nieokrelonego krgu
konsumentw, ktrych sytuacja jest identyczna i wsplna dla caej, licznej grupy obecnych i
przyszych kontrahentw przedsibiorcy.
Wobec spenienia przesanek koniecznych do stwierdzenia praktyk naruszajcych
zbiorowe interesy konsumentw okrelonych, w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw oraz przesanek wydania decyzji o uznaniu praktyk za naruszajc
zbiorowe interesy konsumentw i nakazujcej zaniechanie jej stosowania, wskazanych w art.
26 tej ustawy, Prezes Urzdu orzek jak w pkt I. i II. sentencji niniejszej decyzji.
kara pienina z tytuu naruszenia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw w
odniesieniu do punktu III. sentencji niniejszej decyzji
Zgodnie z art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, Prezes
Urzdu moe w drodze decyzji naoy na przedsibiorc, ktry choby nieumylnie dopuci
si stosowania praktyki naruszajcej zbiorowe interesy konsumentw, kar pienin w
wysokoci nie wikszej ni 10% przychodu osignitego w roku rozliczeniowym
poprzedzajcym rok naoenia kary.
W niniejszej sprawie stwierdzono, e przedsibiorca naruszy zakaz, o ktrym mowa
w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw. Zakaz ten ma
charakter bezwzgldny, zatem nie istniej przesanki natury prawnej, ktre umoliwiay
zalegalizowanie tych praktyk. Z powoanego przepisu wynika, e kara pienina ma charakter
fakultatywny. O tym, czy w konkretnej sprawie w odniesieniu do danego przedsibiorcy
zasadne jest naoenie kary pieninej decyduje, w ramach uznania administracyjnego, Prezes
Urzdu. Przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw nie okrelaj przesanek, od
ktrych uzalenione byoby podjcie decyzji o naoeniu kary. Ustawodawca wskaza jedynie
w art. 111 ustawy te okolicznoci, ktre Prezes Urzdu winien uwzgldni decydujc o
wymiarze kary pieninej, wymieniajc okres, stopie oraz okolicznoci naruszenia
przepisw ustawy, a take uprzednie naruszenie jej przepisw. Kara pienina moe zosta
naoona na przedsibiorc niezalenie od tego, czy dopuci si naruszenia przepisw ustawy
umylnie, czy te nieumylnie.
Ocena zgromadzonego materiau dowodowego wskazuje na nieumylne naruszenie
przez przedsibiorc przepisw ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw. Zdaniem
Prezesa Urzdu, stosujc nieuczciwe praktyki rynkowe Jolanta Rene Makowska naruszya
zasady ostronoci w relacjach z konsumentami. Jako profesjonalista, przedsibiorca ma
obowizek na bieco monitorowa wszystkie przepisy, ktre reguluj warunki prowadzenia
dziaalnoci. Uwzgldnienie przez Jolant Rene Makowsk w prowadzonej dziaalnoci
powszechnie obowizujcych przepisw prawa nie wymaga zachowania przez ni
szczeglnej bd nadzwyczajnej ostronoci. Prezes Urzdu uzna, e przedsibiorca mia
moliwo przewidzenia, e jego dziaania narusz prawo. W zwizku z tym, Prezes Urzdu,
uzna, e naruszenie prawa przez przedsibiorc spowodowane byo niedooeniem przez
niego naleytej starannoci, a przez to dziaa on nieumylnie. Zgodnie z cytowanym wyej
art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw nie wycza to jednak
moliwoci naoenia kary pieninej na przedsibiorc, dlatego te jej naoenie w
rozpatrywanym stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzdu uzna za uzasadnione.

strona 26 z 30

Z uwagi na rnorodno stosowanych przez przedsibiorc praktyk naruszajcych

zbiorowe interesy konsumentw, konieczne stao si wymierzenie w niniejszym przypadku
dwch kar pieninych.
W roku 2013 przedsibiorca osign przychd w rozumieniu przepisw o podatku
dochodowym, w wysokoci [
] z, ktry bdzie podstaw do obliczenia kary.
Maksymalny wymiar kary, jak mona naoy na Jolant Rene Makowsk, wynosi zatem [
] z, to jest 10 % przychodu osignitego w roku 2013.
kara pienina okrelona w punkcie III.1. sentencji niniejszej decyzji
Ustalajc wysoko kary Prezes Urzdu dokona w pierwszej kolejnoci oceny wagi
stwierdzonego naruszenia przepisw ustawy. W dalszej kolejnoci Prezes Urzdu rozway,
czy w sprawie wystpuj okolicznoci obciajce i agodzce, oraz jaki powinny mie
wpyw na wysoko kary. Nastpnie Prezes Urzdu rozway, czy ustalona w ten sposb kara
speni swj cel i czy nie jest zasadnym nadzwyczajne podwyszenie jej wysokoci lub
naoenie kary w szczeglnie niskiej wysokoci.
W niniejszej decyzji stwierdzono stosowanie praktyki polegajcej na zaoeniu,
prowadzeniu i propagowaniu przy uyciu strony internetowej: http://darczyncy.eu/ systemu
wzajemnych darowizn (System BHC), ktry zosta uznany przez Prezesa Urzdu za system
promocyjny typu piramida w rozumieniu art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r. Konsumenci s wprowadzani
w bd co do moliwoci uzyskiwania korzyci materialnych w zwizku z udziaem w
Systemie BHC. Jest to zwizane z faktem, e w pewnym momencie system ten zaamuje si z
uwagi na brak moliwoci pozyskania kolejnych chtnych do przystpienia do niego, a w
konsekwencji utrudnia to odzyskanie rodkw poniesionych przez klientw bdcych
ostatnim ogniwem w systemie. W ramach tej praktyki do naruszenia interesw konsumentw
dochodzi zarwno na etapie zawierania kontraktu, jak i jego wykonywania. Wobec
powyszego szkodliwo praktyki oceniono jako istotn mimo, e strata ponoszona przez
pojedynczych konsumentw moe wynie 65 zotych, gdy wysoko pierwszej darowizny
wynosi 30 zotych, a opaty rejestracyjnej 35 z. Wzito pod uwag fakt, i liczba takich osb
w ramach Systemu BHC moe by znaczna, gdy dla kadego uczestnika tworzone s odrbne
krgi darczycw, a docelowo kady uczestnik dy do otrzymywania darowizn od 216 osb.
Dlatego te konsumenci s naraeni na straty.
Ustalajc wymiar kary za naruszenie opisane powyej dokonano oceny wagi
stwierdzonej praktyki i na tej podstawie ustalono kwot bazow, stanowic podstaw do
dalszych ustale w zakresie wysokoci kary. Prezes Urzdu, majc na uwadze szkodliwo
opisanej w punkcie I. niniejszej decyzji praktyki oraz uwzgldniajc dugotrwao jej
stosowania przez okres duszy ni jeden rok uzna, i w niniejszej sprawie natura
naruszenia uzasadnia ustalenie wyjciowego poziomu kary pieninej na poziomie [
]%
przychodu uzyskanego przez przedsibiorc w 2013 roku, to jest w wysokoci 311, 71 z z.
Przy okrelaniu wymiaru kary Prezes Urzdu uwzgldni jako okoliczno obciajc
znaczny zasig naruszenia, na ktry wskazuje znaczna skala dziaalnoci przedsibiorcy,
mierzona m.in. liczb uczestnikw aktywnych Systemu BHC, oraz fakt, e do systemu
wzajemnych darowizn moga przystpi kada 21 letnia osoba korzystajca z internetu,
ktra chce poprawi swoj sytuacj materialn. Na skutki stosowania stwierdzonej praktyki
moga by zatem naraona znaczna liczba konsumentw. W ocenie Prezesa Urzdu
stosowanie tej praktyki wizao si z osiganiem przez Jolant Rene Makowsk znacznych
korzyci, dziki zaoferowaniu moliwoci otrzymywania darowizn pieninych w zamian za
uiszczenie jednorazowej opaty rejestracyjnej oraz comiesicznej, zmiennej prowizji na rzecz
organizatora systemu, ktre stanowi przychd przedsibiorcy. Dziaalno wedug modelu

strona 27 z 30

stosowanego przez przedsibiorc nie wymaga przy tym znacznego zaangaowania

kapitaowego ani zaplecza logistycznego, co potwierdzaj dokumenty ksigowe
przedstawione przez niego. Z informacji o wysokoci dochodu (straty) z pozarolniczej
dziaalnoci gospodarczej w roku podatkowym 2013 wynika, i koszty uzyskania przychodu
w wysokoci [
] zotych stanowi ok. [
] % przychodu uzyskanego z
dziaalnoci serwisu darczynycy.eu, co pozwala wysnu wniosek o znacznej rentownoci tej
dziaalnoci. Z tytuu okolicznoci obciajcych podwyszono wyjciowy wymiar kary o
40 %, to jest do poziomu 436, 40 z.
Oceniajc wysoko tak skalkulowanej kary pieninej Prezes Urzdu uzna, e kara
w tej wysokoci nie spenia swoich celw, to jest nie zapewni trwaego zaniechania przez
przedsibiorc narusze interesw konsumentw w przyszoci (prewencja), jak i nie bdzie
stanowia odpowiednio dolegliwej represji. W niniejszej sprawie zarwno szkodliwo
dziaa przedsibiorcy, jak i wysoko uzyskanych przez niego korzyci, wymaga ustalenia
poziomu kary na wyszym poziomie, ni stosowany zwykle przez organ ochrony
konsumentw w przypadku narusze na etapie przedkontraktowym, jak i w momencie
wykonywania umowy, ktrych istot jest zoenie oferty konsumentom, majce na celu
skonienie do zawarcia kontraktu oraz zapewnienie skutecznej jego realizacji poprzez
umoliwienie otrzymywania korzyci materialnych. Biorc powysze pod uwag Prezes
Urzdu uzna za zasadne zastosowa nadzwyczajne podwyszenie kary z tytuu
stwierdzonego naruszenia i podwyszy kwot kary skalkulowanej na poprzednim etapie o
150 %.
W zwizku z powyszym ustalono wysoko kary na kwot 1 091 zotych, co stanowi
[
] % osignitego przez przedsibiorc w 2013 r. przychodu oraz [
]%
maksymalnego wymiaru kary przewidzianego w art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentw. Jest ona adekwatna do stopnia naruszenia przepisw ww. ustawy
i wspmierna do moliwoci finansowych przedsibiorcy. Prezes Urzdu uzna, e orzeczona
kara powinna peni funkcj dyscyplinujc i prewencyjn tak, aby zapobiec w przyszoci
stosowaniu podobnych narusze. Niniejsza kara powinna peni rwnie funkcj edukacyjn i
wychowawcz, a take podkrela naganno zakwestionowanych w niniejszym
postpowaniu zachowa przedsibiorcy.
Przyjmujc, e kara winna by orzekana na poziomie wystarczajcym do osignicia
zamierzonego celu i powinna by odczuwalna dla przedsibiorcy, Prezes Urzdu orzek jak w
pkt III.1. sentencji niniejszej decyzji.
kara pienina okrelona w punkcie III.2. sentencji niniejszej decyzji
W niniejszej decyzji stwierdzono stosowanie nieuczciwej praktyki rynkowej w
rozumieniu art. 5 ust. 1 w zwizku z art. 4 ust. 1 i 2 u.p.n.p.r. polegajcej na umieszczaniu na
stronie internetowej www.darczyncy.eu, w zakadce: Legalno BHC - Prawo, informacji i
komunikatw, ktrych tre i sposb prezentacji mog bdnie sugerowa konsumentom, e
system wzajemnych darowizn (System BHC) realizowany w ramach Programu BHC zosta
uznany za legalny przez wymienione tam organy publiczne, w tym Urzd Ochrony
Konkurencji i Konsumentw, Komisj Nadzoru Finansowego, Urzd Kontroli Skarbowej w
Krakowie, a przez to jest on bezpieczny. Praktyka stosowana bya na etapie
przedkontraktowym (zawierania umowy) w wyniku jednostronnego dziaania przedsibiorcy.
Dziaanie to miao szkodliwy dla konsumentw charakter i naraao ich na utrat min. 65
zotych, gdy pod wpywem treci komunikatw i informacji przedsibiorcy
zaprezentowanych na ww. stronie internetowej mogli podj decyzj o przystpieniu do
Systemu BHC, ktrej inaczej by nie podjli.

strona 28 z 30

Ustalajc wymiar kary za naruszenie opisane powyej dokonano oceny wagi

stwierdzonej praktyki i na tej podstawie ustalono kwot bazow, stanowic podstaw do
dalszych ustale w zakresie wysokoci kary. Prezes Urzdu, majc na uwadze szkodliwo
opisanej w punkcie II. niniejszej decyzji praktyki oraz uwzgldniajc dugotrwao jej
stosowania przez okres duszy ni jeden rok uzna, i w niniejszej sprawie natura
naruszenia uzasadnia ustalenie wyjciowego poziomu kary pieninej na poziomie [
] % przychodu uzyskanego przez przedsibiorc w 2013 roku, to jest w wysokoci 233, 79 z.
Przy okrelaniu wymiaru kary Prezes Urzdu uwzgldni jako okoliczno obciajc
znaczny zasig naruszenia, na ktry wskazuje znaczna skala dziaalnoci przedsibiorcy,
mierzona liczb konsumentw, ktrzy mogli zapozna si z treci zakadki: Legalno BHC
Prawo na stronie internetowej http://darczyncy.eu oraz fakt, e na skutek tego do systemu
wzajemnych darowizn moga przystpi kada 21 letnia osoba korzystajca z internetu,
ktra chce poprawi swoj sytuacj materialn. Na skutki stosowania stwierdzonej praktyki
moga by zatem naraona znaczna liczba konsumentw. Dlatego te z tytuu okolicznoci
obciajcych podwyszono wyjciowy wymiar kary o 20 %, to jest do poziomu 280, 54 z.
W zwizku z powyszym ustalono wysoko kary na kwot 281 zotych, co stanowi [
] % osignitego przez przedsibiorc w 2013 roku przychodu oraz [
] % maksymalnego
wymiaru kary przewidzianego w art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentw. Jest ona adekwatna do stopnia naruszenia przepisw ww. ustawy i
wspmierna do moliwoci finansowych przedsibiorcy. Prezes Urzdu uzna, e orzeczona
kara powinna peni funkcj dyscyplinujc i prewencyjn tak, aby zapobiec w przyszoci
stosowaniu podobnych narusze. Niniejsza kara powinna peni rwnie funkcj edukacyjn i
wychowawcz, a take podkrela naganno zakwestionowanych w niniejszym
postpowaniu zachowa przedsibiorcy.
Przyjmujc, e kara winna by orzekana na poziomie wystarczajcym do osignicia
zamierzonego celu i powinna by odczuwalna dla przedsibiorcy, Prezes Urzdu orzek jak w
pkt III.2. sentencji niniejszej decyzji.
Zgodnie z art. 112 ust. 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, kar pienin
okrelon w punkcie III.1 oraz III.2 sentencji niniejszej decyzji naley uici, w terminie 14
dni od dnia uprawomocnienia si niniejszej decyzji, na konto Urzdu Ochrony Konkurencji i
Konsumentw:
NBP o/o Warszawa Nr 51101010100078782231000000
koszty postpowania
Zgodnie z art. 80 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw Prezes Urzdu
rozstrzyga o kosztach, w drodze postanowienia, ktre moe by zamieszczone w decyzji
koczcej postpowanie. Natomiast, stosownie do art. 77 ust. 1 tej ustawy, jeeli w wyniku
postpowania stwierdzono naruszenie jej przepisw, przedsibiorca, ktry dopuci si tego
naruszenia, jest obowizany ponie koszty postpowania. Zgodnie z art. 263 1 kodeksu
postpowania administracyjnego, do kosztw postpowania zalicza si m.in. koszty
dorczenia stronom pism urzdowych. Natomiast, zgodnie z art. 264 1 kodeksu
postpowania administracyjnego, jednoczenie z wydaniem decyzji organ administracji
publicznej ustala w drodze postanowienia wysoko kosztw postpowania, osoby
zobowizane do ich poniesienia oraz termin i sposb ich uiszczenia.
Postpowanie zakoczone niniejsz decyzj zostao wszczte z urzdu, a w jego
wyniku Prezes Urzdu stwierdzi naruszenie przepisw ustawy o ochronie konkurencji

strona 29 z 30

i konsumentw. Kosztami niniejszego postpowania s wydatki zwizane z korespondencj

prowadzon ze stron przez Prezesa Urzdu w toku tego postpowania.
Majc powysze na uwadze, Prezes Urzdu orzek, jak w pkt IV. sentencji niniejszej
decyzji.
Koszty postpowania, okrelone w punkcie IV. decyzji, naley uici w terminie
14 dni od dnia uprawomocnienia si niniejszej decyzji na wskazane powyej konto Urzdu
Ochrony Konkurencji i Konsumentw.
pouczenie
Stosownie do treci art. 81 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw w
zwizku z art. 47928 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postpowania cywilnego
(t.j. Dz. U. z 2014r., poz. 101 z pn. zm.) - od niniejszej decyzji stronie przysuguje
odwoanie do Sdu Okrgowego w Warszawie - Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw,
w terminie dwch tygodni od dnia jej dorczenia, wnoszone za porednictwem Prezesa
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw - Delegatury Urzdu Ochrony Konkurencji
i Konsumentw w Krakowie, pl. Szczepaski 5, 31-011 Krakw.
W przypadku zakwestionowania wycznie postanowienia o kosztach postpowania,
zawartego w punkcie IV. niniejszej decyzji - stosownie do treci art. 81 ust. 5 ustawy
o ochronie konkurencji i konsumentw, w zwizku z 47932 1 i 2 kodeksu postpowania
cywilnego oraz art. 264 2 kodeksu postpowania administracyjnego w zwizku z art. 83
ustawy o ochronie konkurencji i konsumentw, stronie przysuguje zaalenie do Sdu
Okrgowego w Warszawie Sdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw, w terminie
tygodniowym od dnia dorczenia niniejszej decyzji, wnoszone za porednictwem Prezesa
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw - Delegatury Urzdu Ochrony Konkurencji
i Konsumentw w Krakowie, pl. Szczepaski 5, 31-011 Krakw.

z upowanienia Prezesa
Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw
Dyrektor Delegatury UOKiK w Krakowie
Waldemar Jurasz

strona 30 z 30