A.

Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

mgr Andrzej Klimczuk

Szkoa Gwna Handlowa w Warszawie

Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji

internetowego serwisu o grach komputerowych
Wprowadzenie
Zbieranie i porzdkowanie informacji celem dalszej ich prezentacji szerszemu gronu
zainteresowanych dan tematyk osb naley do gwnych zada dziennikarstwa. Mona
zaryzykowa twierdzenie, e przemiany mediw specjalizujcych si w brany gier
komputerowych (wideo) stanowi nieodczn cz historii rozwoju tej brany. Dziennikarze
kieruj uwag odbiorcw swoich materiaw na wybrane tematy, wydarzenia i ich
uczestnikw uznajc, i z rnych wzgldw mog by dla nich istotne w ksztatowaniu
opinii i podejmowaniu przyszych dziaa. Przedstawiciele mediw poruszaj si pomidzy
wiatami producentw i wydawcw gier, ich uytkownikw i obserwatorw oraz decydentw
politycznych i administracyjnych. Informowanie o projektach gier, ich testowanie i ocena,
opisywanie koniunktury, wynikw sprzeday, oddziaywania gier na style ycia i trendy
kulturowe, zmian i skutkw regulacji prawnych oraz ta wydarze i ich powiza z innymi
zdarzeniami - to tylko kilka przykadw biecych zada dziennikarzy branowych. Naley
uzna, i jako pracy dziennikarzy moe w istotny sposb oddziaywa na caoksztat relacji
i procesw zachodzcych w brany gier i jej otoczeniu.
Artyku przyblia gwne obserwacje i wnioski zebrane podczas przygotowywania
studium przypadku modelu zarzdzania zasobami ludzkimi (ZZL) w internetowej redakcji
zajmujcej si tematyk gier komputerowych stanowicej cz przedsibiorstwa medialnego.
Istnieje przynajmniej sze przesanek do teoretycznych i praktycznych rozwaa nad ZZL w
tego typu podmiotach. S to:
1. Gwatowny rozwj brany gier jako czci gospodarki kreatywnej. Zjawisko to obejmuje
dwa procesy: ekonomizacji kultury wykorzystania ekonomicznego potencjau twrczoci
artystycznej oraz kulturyzacji gospodarki zastosowania twrczoci artystycznej w

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

przemyle i usugach celem uzyskania innowacji, wzrostu wartoci dodanej i obrotw

przedsibiorstw1.
2. Istnienie powiza midzy rozwojem przemysw kreatywnych, a dostpem do informacji
pozyskiwanych, gromadzonych i porzdkowanych przez dziennikarzy. Zasoby te po dalszej
obrbce staj si jednostkami wiedzy wykorzystywanej do generowania nowych pomysw a
nastpnie innowacji - nowych wyborw, dbr, usug, procesw wytwarzania i dystrybucji,
polityk i strategii w przedsibiorstwach, administracji publicznej i organizacjach
pozarzdowych2. Jednoczenie rozwj przemysw kreatywnych pozytywnie oddziauje na
efektywno szerszych systemw transferu technologii i komercjalizacji wiedzy3.
3. Przedsibiorstwa medialne i dziennikarze prowadz dziaalno na styku oddziaywa
czynnikw

ekonomicznych,

polityczno-administracyjnych

spoeczno-kulturowych4.

Przedstawiciele mediw mog zarwno sprzyja popularyzacji dobrych praktyk rozwoju

przemysw kreatywnych, jak i promowa postawy twrcze. Mog te selekcjonowa i
porzdkowa informacje tak by zmieni pozycj rynkow innych podmiotw, sprzyja
prawnej regulacji dziaalnoci oraz pobudza dyskusje nad histori i przyszymi kierunkami
rozwoju brany5.
4. Dziennikarstwo internetowe to stosunkowo sabo rozpoznane zagadnienie. Przyjmuje si,
e stanowi gwny kierunek przyszych zmian zwizanych z zawodem dziennikarza z uwagi
na moliwo szybkiego dostpu do danych publikowanych przez rne instytucje i
moliwoci ich dalszego rozpowszechniania. Jednoczenie za spraw precyzyjnego
publikowania reklam i niskich kosztw pracy stanowi zagroenie dla tradycyjnych mediw,
przy czym zauwaa si nisz jako materiaw publikowanych w sieci Internet i
ograniczenie opiniotwrczej funkcji mediw6.
1

Global Entertainment and Media Outlook: 2009-2013, pod red. M. Fenez, PricewaterhouseCoopers, New York
2009; A. Klasik, Od sektora kultury do przemysw kreatywnych, [w:] Od przemysw kultury do kreatywnej
gospodarki, pod red. A. Gwdzia, NCK, Warszawa 2010, s. 47-63.
2
A. Krl, Kapita intelektualny - rola i odpowiedzialno dyspozytorw wiedzy, Zarzdzanie Zasobami
Ludzkimi 2005, nr 6; B. Jaskowska, Ukryty Internet - jakie korzyci mog mie z niego naukowcy i praktycy?,
Zarzdzanie Zasobami Ludzkimi 2007, nr 1; P. Niedzielski, K. Rychlik, Kreatywno a rozwj technologii
informacyjnych - nowe obszary innowacyjnoci, Zarzdzanie Zasobami Ludzkimi 2007, nr 1.
3
Rekomendacje zmian w polskim systemie transferu technologii i komercjalizacji wiedzy, pod red. K.B.
Matusiak, J. Guliski, PARP, Warszawa 2010, s. 76-77.
4
D. McQuail, Teoria komunikowania masowego, PWN, Warszawa 2007, s. 283-286; M. Chyliski, S. RussMohl, Dziennikarstwo, Polskapresse, Warszawa 2008, s. 27-31.
5
P. Makowski, Cyfrowe marzenia. Historia gier komputerowych i wideo, Trio, Collegium Civitas, Warszawa
2010.
6
D. McQuail, Teoria komunikowania masowego, s. 291-292; M. Chyliski, S. Russ-Mohl, Dziennikarstwo,
s. 31-34, 191-200, 380-386; S.M. Stanuch, Wszechstronny redaktor dugodystansowy, [w:] Biblia
dziennikarstwa, pod red. A. Skworza, A. Nizioka, Znak, Krakw 2010, s. 693-709.

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

5. Istnieje zapotrzebowanie na pogbione badania nad teleprac i skutkami wirtualizacji

przedsibiorstw dla pracownikw. Uznaje si, e wprowadzanie tych rozwiza wymaga
przemian kulturowych w zakresie kierowania ludmi oraz ksztatowania i wykorzystywania
ich kompetencji7.
6. Za istotne uznaje si analizy e-human resources, jako nowej formy organizacji systemu
ZZL opartej na wykorzystaniu komputerw, multimediw, internetu i intranetu. Praktyki te
odnosz si do rozwoju informatycznych systemw wspomagajcych ZZL, zmian form
zatrudnienia oraz nowych dziaa w poszczeglnych obszarach ZZL8.
Prezentowane studium przypadku ma charakter badania deskryptywno-teoretycznego,
ktre polegao na porwnaniu praktyk z analizowanej redakcji internetowej z idealnymi
wzorcami ZZL9. Wzorce te stanowiy gwne wymiary modelu Michigan i modelu
harwardzkiego, w ktrych najoglniej zakada si, e integracja spraw personalnych i
biznesowych ma poprawia efektywno i konkurencyjno firm w dostarczaniu wartoci
interesariuszom10. Jakociowe studium przypadku stanowi podstawow metod bada i
dydaktyki w nauce o ZZL11. Niniejsze studium zostao przygotowane w 2010 roku w formie
raportu z bada - pracy zaliczeniowej na studiach doktoranckich w oparciu o analiz
dokumentw wewntrznych i listw elektronicznych. Autor w latach 2004-2009 by
pracownikiem opisywanego dziau co pozwolio na pozyskanie wskazanych danych i
prowadzenie obserwacji uczestniczcej. Mona zaryzykowa twierdzenie, e zastosowane
7

M. Gableta, A. Pietro-Pyszczek, Funkcjonowanie pracownika w wirtualnych warunkach gospodarowania,

[w:] Zarzdzanie zasobami ludzkimi w warunkach nowej gospodarki, pod red. Z. Winiewskiego, A.
Pocztowskiego, Oficyna Ekonomiczna, Krakw 2004, s. 41-43; Z. Jasiski, Telepraca i zespoy wirtualne, [w:]
Zarzdzanie zasobami ludzkimi w warunkach nowej gospodarki, s. 55-56; B. Jamka, Zarzdzanie karier w
polskich przedsibiorstwach a charakterystyka nowego pracownika - wyniki bada, [w:] Zarzdzanie
zasobami ludzkimi w warunkach nowej gospodarki, s. 352-353; H. Krl, Transformacja pracy i funkcji
personalnej, [w:] Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Tworzenie kapitau ludzkiego organizacji, pod red. H. Krla,
A. Ludwiczyskiego, PWN, Warszawa 2006, s. 28-29; A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie
- procesy - metody, PWE, Warszawa 2007, s. 126-127; M. Brzozowski, Organizacja wirtualna, PWE, Warszawa
2010, s. 157-159, 164-165, 183.
8
A. Pocztowski, Funkcja personalna w przedsibiorstwach funkcjonujcych w nowej gospodarce, [w:]
Zarzdzanie zasobami ludzkimi w warunkach nowej gospodarki, s. 67; A. Pocztowski, Organizacja
zarzdzania zasobami ludzkimi, [w:] Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Tworzenie kapitau ludzkiego
organizacji, s. 512-513; J. Kiesielnicki, Informatyczne systemy wspomagania ZZL, [w:] Zarzdzanie zasobami
ludzkimi. Tworzenie kapitau ludzkiego organizacji, s. 527-545; M. Armstrong, Zarzdzanie zasobami
ludzkimi, Oficyna Wolters Kluwer, Krakw 2007, s. 774-788; A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi.
Strategie - procesy - metody, s. 79; M. Brzozowski, Organizacja wirtualna, s. 95-99, 108-125.
9
K. Konecki, Studia z metodologii bada jakociowych. Teoria ugruntowana, PWN, Warszawa 2000, s. 128.
10
A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody, s. 24-25, 34.
11
Zob. A. Pocztowski, Analiza przypadku jako metoda badania i nauczania zarzdzania zasobami ludzkimi, [w:]
Analiza przypadkw w zarzdzaniu zasobami ludzkimi, pod red. A. Pocztowskiego, Wyd. AE, Krakw 2001, s.
7-14; M. Kostera, Wprowadzenie. Studium przypadku w edukacji menederskiej, [w:] Organizacje w praktyce,
pod red. M. Kostery, Poltext, Warszawa 2011, s. 7-19; Najlepsze praktyki w zarzdzaniu kapitaem ludzkim.
Metodyka badania, opisy przypadkw, pod red. M. Juchnowicz, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2011.

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

techniki umoliwiaj peniejsze ni obserwacje nieuczestniczce, ankiety czy wywiady

prowadzone przez badaczy z zewntrz, rozpoznanie cech pracy rozproszonych geograficznie
dziennikarzy, w zasadzie pozbawionych staej redakcji, intensywnie korzystajcych z nowych
technologii informatycznych i komunikacyjnych oraz rywalizujcych z dziennikarzami
amatorami, ktrzy wspczenie aktywnie uczestnicz w tworzeniu konkurencyjnych
redakcji utrzymanych w nurcie Web 2.012.
Niniejsze opracowanie stanowi prb prezentacji wnioskw, ktre mog stanowi
punkt wyjcia do tworzenia teorii redakcji internetowych, bd modyfikacji ju istniejcych
oraz inspiracj do dalszych bada. Uoglnienia zebranego materiau odnosz si do
charakterystyki analizowanej firmy i jej struktury organizacyjnej oraz nastpujcych
wymiarw ZZL: struktury zatrudnienia, zasad kierowania ludmi, procesw rekrutacji i
derekrutacji pracownikw, ich oceniania i wynagradzania oraz rozwoju zasobw ludzkich.
Podsumowanie zawiera wnioski i rekomendacje oparte na odniesieniu zebranych danych do
wzorcowych modeli ZZL.

Charakterystyka oglna firmy

Spka X13 zostaa zaoona w 1999 roku z inicjatywy grupy studentw
zainteresowanych wykorzystaniem technologii internetowych. Prowadzi dziaalno w
branach technologii informacyjnych, telekomunikacji i mass mediw kierujc swoje
produkty i usugi do odbiorcw na rynku polskim. Firma stopniowo podejmuje jednak
ekspansje na rynki Europy rodkowo-Wschodniej. Podstaw dziaalnoci stanowi
udostpnianie za porednictwem sieci Internet bezpatnych usug i zarabianie na
wywietleniach towarzyszcych im reklam. Pocztkowo gwnym rdem dochodu byo
dostarczanie dostpu do kont poczty elektronicznej (e-mail), nastpnie take rozbudowywanie
portalu internetowego i wasnego komunikatora. Gwn zasad firmy jest podejmowanie
ryzykownych

przedsiwzi

inwestycyjnych

12

celem

dalszego

poszerzania

portfela

Podstaw nurtu Web 2.0 stanowi internetowe serwisy spoecznociowe (np. MySpace, YouTube, Facebook,
deviantART, Wikipedia) umoliwiajce ich wsptworzenie przez uytkownikw np. poprzez oddziaywanie na
ich wygld, funkcjonalnoci i zawarto. Ich cech szczegln s treci tworzone przez uytkownikw (ang.
User-Generated Content; UGC), ktre Organizacja Wsppracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)
charakteryzuje poprzez: (1) potrzeb publikacji, czyli przedstawienia dla okrelonego szerokiego grona
odbiorcw (nie s to wic np. listy prywatne); (2) wysiek kreatywny, czyli wkad wasny uytkownika w
publikowan prac; (3) twrczo poza yciem zawodowym, czyli prace stanowi przejaw dziaalnoci
dobrowolnej i niekomercyjnej. Przykadami UGC na witrynach internetowych s np. autorskie rysunki, zdjcia,
utwory muzyczne, filmy, recenzje, komentarze, audycje, ksiki, hasa encyklopedyczne, pamitniki - blogi.
Zob. S. Wunsch-Vincen, G. Vickery, Participative Web: User-Created Content, OECD, 2007,
www.oecd.org/dataoecd/57/14/38393115.pdf (20.10.2011), s. 8-9.

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

posiadanych marek. Jednoczenie stopniowo odchodzi si od utrzymywania wasnych

serwisw branowych prowadzonych przez profesjonalistw na rzecz zlecania tych zada
podmiotom zewntrznym. Zakada si, i nowe dziay maj przypomina amatorskie
pamitniki i fora podejmujce tematyk zwizan z prowadzeniem rnorodnych stylw
ycia i kontrowersyjnymi zagadnieniami omijanymi przez tradycyjne mass media.
W ten sposb firma nawizuje do formatu edycji prasy popularnej (tabloidowej14) oraz chce
obroni swoj pozycj rynkow przed wzrostem popularnoci serwisw zgodnych z nurtem
Web 2.0.
Firma zorganizowana
15

zarzdzajcym .

Czonkowie

redakcyjnych, technicznych

jest wedug struktury liniowo-sztabowej

zarzdu

odpowiadaj

(utrzymania i

za

koordynacj

rozwoju systemw,

ze sztabem
prac

dziaw

administracji

stron

internetowych, projektowania szaty graficznej), sprzeday (e-commerce), usug reklamowych

i ksigowoci. Przy zarzdzie znajduj si samodzielne stanowiska lub dziay sztabowe: radcy
prawnego, szefa marketingu i public relations oraz asystenci czonkw zarzdu. W strukturze
nie wyrniono dziau personalnego - jego funkcje peni poszczeglni czonkowie zarzdu
oraz podlegajcy im redaktorzy naczelni poszczeglnych serwisw portalu i szefowie
pozostaych dziaw. Spka znajduje si zatem na wczesnym etapie rozwoju funkcji
personalnej co cechuje nowo powstae przedsibiorstwa16. Ponadto w dziaach redakcyjnych
istniej tzw. struktury wirtualne - poszczeglne redakcje tworz bowiem sie niezalenych od
siebie jednostek kreujcych warto dla spki, ktre s rozwizywane lub rekonstruowane w
zalenoci od koniunktury na ich usugi17. W 2008 roku spka zatrudniaa okoo 250 osb, z
czego blisko 30 byo jej staymi pracownikami zajmujcymi si gwnie zarzdzaniem i
obsug techniczn. Pozosta cz stanowiy osoby zatrudnione gwnie w dziaach
redakcyjnych - pracownicy tymczasowi i wsppracownicy wiadczcy teleprac domow i
mobiln18. Od 2006 roku spka uruchamia od trzech do piciu nowych serwisw
13

Nazwa przedsibiorstwa zostaa zmieniona celem uniemoliwienia jej identyfikacji.

Poprzez pras tabloidow rozumie si publikacje wyrniajce si blisko dwukrotnie mniejszym formatem ni
prasa powana oraz stosowaniem cinicia rodkw przekazu i duej iloci materiaw wizualnych, tak by byo
j mona czyta w rodkach komunikacji, a nie tylko za biurkiem. Z czasem wyrnikiem tej formy publikacji
stao si podejmowanie tematw sensacyjnych i niewiarygodnych, trywialnych i podwaajcych zasady etyki
dziennikarskiej. Zob. W. Godzic, Szybciej, krcej, goniej, Polityka - Niezbdnik inteligenta 2005, nr 25, s.
31-34; M. Chyliski, S. Russ-Mohl, Dziennikarstwo, s. 131-133, 175-178, 397.
15
Zob. A. Nalepka, Struktura organizacyjna, Antykwa, Krakw 2001, s. 75; M. Armstrong, Zarzdzanie
zasobami ludzkimi, s. 71-72.
16
A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody, s. 79.
17
Tame, s. 46.
18
Zob. H. Krl, Transformacja pracy i funkcji personalnej, s. 28.
14

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

tematycznych portalu rocznie i w tym samym czasie likwiduje przynajmniej jeden o

najniszej popularnoci lub wymagajcy wysokich nakadw na dalszy rozwj.
Spka nie posiada sformalizowanej strategii ZZL19. Niemniej stwierdza si, e jej
zaoenia w obszarze funkcji personalnej zmieniay si wraz z celami biznesowymi i
interesariuszami20. Pocztkowo dono do pozyskania i zatrzymania specjalistw z zakresu
informatyki,

telekomunikacji

reklamy

oraz

budowy

sieci

wsppracownikw

poszczeglnych serwisw i dziaw. Po 2008 roku w zwizku z midzynarodowym kryzysem

finansowym i osabieniem wielu dotychczasowych reklamodawcw dono do redukowania
zatrudnienia do niezbdnego minimum, kreowania lunych wizi z nowymi pracownikami,
rozwijania ich skonnoci do samoksztacenia, postrzegania pracy w spce jako aktywnoci
dorywczej oraz zaangaowania uytkownikw celem korzystania z ich bezpatnych
wiadcze na rzecz portalu i komunikatora (publikacja wasnych komentarzy, artykuw,
plikw, porad, potencjalnych rozwiza bdw technicznych i wad oprogramowania).
Barierami w sformalizowaniu strategii ZZL w spce s: zaoenie, i o konkurencyjnoci
decyduj pomysy zarzdu i kierownikw liniowych, za koncepcje pracownikw niszych
szczebli mog by tylko ich inspiracj; dostrzeganie ryzyka w inwestowaniu w pracownikw
- uznanie, i mog atwo przej do konkurencji; niskie koszty naboru nowych pracownikw;
opr zarzdu wobec zmian - obawa przed zawarciem z dotychczasowymi wsppracownikami
umw o prac, co zwikszyoby koszty prowadzenia dziaalnoci firmy.

Kierowanie ludmi
Kierowanie to wedug A. Pocztowskiego specyficzny, interpersonalny stosunek
czonkw organizacji, legitymizujcy jednych z nich (kierownikw) do zamierzonego
oddziaywania na zachowania innych (podwadnych), aby osiga cele organizacji 21.
19

Za strategi zarzdzania zasobami ludzkimi uznaje si spjn konfiguracj dziaa obejmujcych wytyczanie
dugofalowych celw, formuowanie zasad, planw i programw dziaania ukierunkowanych na tworzenie oraz
wykorzystanie kapitau ludzkiego organizacji, gwarantujcego osiganie i utrzymywanie przez ni przewagi
konkurencyjnej. Zob. A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody..., s. 63-64.
20
Otoczenie podmiotowe funkcji personalnej w spce stanowi interesariusze zewntrzni i wewntrzni (A.
Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody..., s. 53). Do pierwszych nale:
czytelnicy i odbiorcy usug, informatorzy i reklamodawcy (m.in. producenci, sprzedawcy i dystrybutorzy dbr
szybko zbywalnych, ubra, filmw, muzyki i gier, ksiek, towarw luksusowych, sprztu sportowego, druyny
sportowe, instytucje kultury, organizacje pozarzdowe), dostawcy usug informatycznych i telekomunikacyjnych
oraz sprztu komputerowego i infrastruktury sieciowej, banki, przedstawiciele brany konsultingowej oraz
konkurenci z bran technologii informacyjnych, telekomunikacji i mass mediw. Interesariuszami
wewntrznymi s: czonkowie zarzdu, redaktorzy naczelni serwisw, kierownicy dziaw oraz ich pracownicy i
wsppracownicy. Mniejsze znaczenie dla dziaalnoci firmy maj: partie polityczne, szkoy, instytucje
pastwowe i samorzdowe, zwizki zawodowe, urzdy pracy i agencje pracy tymczasowej.
21
A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody..., s. 179.

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

Kluczowe role w analizowanej firmie odgrywaj kierownicy poszczeglnych dziaw. Dalsza

cz artykuu omawia tylko redakcj portalu zajmujc si grami komputerowymi. Redaktor
naczelny stanowi cznik midzy zarzdem a redakcj - musi dba o dobre wyniki odwiedzin
serwisu oraz o ilo i jako publikacji. Zmiany na tym stanowisku nastpuj bez wiedzy i
wpywu czonkw redakcji. Sporadycznie zdarza si by stanowisko to byo powierzane osobie
zatrudnionej wczeniej firmie - korzysta si raczej z menaderw pracujcych wczeniej w
przeksztacanych dziaach lub w konkurencyjnych serwisach. Redaktor naczelny reprezentuje
redakcj na zewntrz, utrzymuje kontakt z czytelnikami, zapewnienia dostawy produktw i
usug do opisania lub recenzji, poszukuje informacji o istotnych przyszych wydarzeniach,
publikuje artykuy po korekcie, poprawia bdy w elektronicznym systemie zarzdzania
treci serwisu internetowego (ang. Content Management System, CMS), rekrutuje i adaptuje
nowych pracownikw, koordynuje kampanie reklamowe, rozstrzyga konflikty oraz stosuje
kary i nagrody. Prowadzcy serwis nie posiada staych zastpcw - gdy podejmuje dusze
wyjazdy zagraniczne lub urlop s nimi tymczasowo wskazane osoby. Sprzyja to okresowym
destabilizacjom prac serwisu. Wan pozycj ma sekretarz redakcji odpowiedzialny za
harmonogram publikacji, organizacj wyjazdw subowych, akredytacje, przesyki poczt
tradycyjn oraz kontakty z dziaem reklamy i dystrybutorami. Funkcje pomocnicze peni
korektorzy oceniajcy jako pracy i oddziaujcy na ksztatowanie wynagrodze.
Kierowanie odbywa si przy wykorzystaniu poczty elektronicznej, systemu CMS,
komunikatora internetowego i telefonii komrkowej. Gwnym instrumentem zarzdzania jest
kontrola redaktora naczelnego nad e-mailow list dyskusyjn, do ktrej dostp maj tylko
czonkowie redakcji. Kada wiadomo wysana na adres listy rozsyana jest automatycznie
do wszystkich pracownikw dziau. Lista dyskusyjna spenia funkcje zblione do
tradycyjnego kolegium redakcyjnego - w odrnieniu od niego dyskusje tocz si jednak
nieregularnie. Za porednictwem listy: pracownicy informowani s o popularnoci publikacji,
reakcjach czytelnikw i czstych bdach; omawia si i rozdziela przysze tematy; wymienia
kontakty i informacje pomocnych w pracach poszczeglnych osb. W dyskusjach unika si
tematw zwizanych z yciem prywatnym oraz z przedsiwziciami konkurencji. Czonkowie
organizacji do minimum ograniczaj nieformalne rozmowy przez list dyskusyjn, gdy
wypowiedzi i dane s zapisywane w jej historii oraz uywane jako argumenty przy
planowaniu przyszych zada. Unika si tu udzielania porad, wskazywania bdw oraz
dyskusji o ocenie pracy, wynagrodzeniach i kierunkach rozwoju serwisu - wtki takie

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

pozostaj przemilczane, podwaone przez argumenty dotyczce ogranicze technologicznych,

rentownoci przedsiwzi lub okrelone jako przekazane do opinii zarzdu.
W analizowanym przypadku redaktor naczelny stosuje liberalny styl kierowania,
zarzd za styl autokratyczny22. Taka sytuacja sprzyja obnianiu jakoci pracy, unikaniu
motywowania i kontroli czonkw grupy, frustracji pracownikw z powodu pozostawienia ich
samym sobie, tworzeniu nieformalnej struktury kontaktw i prbom przejcia kontroli przez
autokratycznego przywdc - rol tak mog przyjmowa czonkowie redakcji, moe te
doj do ingerencji zarzdu nieutrzymujcego kontaktu z szeregowymi pracownikami
redakcji. Ksztatowaniu struktury nieformalnej suy samodzielne nawizywanie wzajemnych
kontaktw

midzy

redaktorami

wykorzystaniem

prywatnych

adresw

e-mail,

komunikatorw i telefonw komrkowych. Tymi te kanaami redaktor naczelny i sekretarz

stosuj takie strategie sprawowania wadzy jak: apelowanie do lojalnoci i osobistych
aspiracji oraz wymiana oparta na realizacji okrelonych korzyci i obietnic (premii,
dodatkowych zlece i funkcji) za wykonanie wskazanych czynnoci23. Tym samym wiele
ustale podjtych na drodze indywidualnych rozmw zostaje ujawnionych pozostaym
czonkom redakcji za porednictwem platformy CMS (np. dodatkowe zlecenia i zadania,
akceptacja propozycji zgoszonych artykuw, moliwo moderowania komentarzy
czytelnikw). Tematy opracowa zaakceptowane t drog rzadko stanowi przedmiot
dyskusji na licie dyskusyjnej, ale staj si powodem do konfliktw w ramach kanaw
nieformalnych.

Rekrutacja, selekcja i derekrutacja personelu

Rekrutacja jest tu rozumiana w wskim znaczeniu jako kierowanie oferty pracy do
wzgldnie cile okrelonej grupy kandydatw na pracownikw24. Selekcj personelu jest
odsiew kandydatw niespeniajcych okrelonych wymogw25 Mianem derekrutacji okrela
si za proces, ktrego celem jest racjonalizacja zatrudnienia w przekroju pojedynczych
stanowisk pracy, poszczeglnych komrek organizacyjnych oraz caego przedsibiorstwa,
niezalenie od wywoujcych go czynnikw26. Pojcie derekrutacji obejmuje zarwno
przesunicia pracownikw midzy stanowiskami, jak te przesuwanie ich poza organizacj,
22

Zob. A. Kouch, Przywdztwo i kierowanie zachowaniami organizacyjnymi, [w:] Podstawy organizacji i

zarzdzania, pod red. B. Kouch, Wyd. UwB, Biaystok 1997, s. 162-164.
23
A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody, s. 183.
24
Tame, s. 135.
25
Tame, s. 134.
26
Tame, s. 164.

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

czyli zwalnianie. Kolejno zostan omwione procesy wchodzenia i wychodzenia

pracownikw z analizowanej redakcji.
W dziaach redakcyjnych stosowane jest przewanie pasywne podejcie do
zatrudniania nowych pracownikw. W dziaach technicznych, sprzeday, usug reklamowych
i ksigowoci s za sporadycznie aktywnie poszukiwani przez firm z wykorzystaniem
metod rekrutacji zewntrznej: publikacji ogosze w prasie oglnopolskiej, serwisach
ogoszeniowych i usug head-huntingu. Obecno dwch podej wynika z odmiennych
wymaga stawianych nowym pracownikom - zakada si, e dziay redakcyjne nie potrzebuj
a tak specjalistycznej wiedzy jaka jest potrzebna do ksigowoci, projektowania graficznego,
obsugi informatycznej, telekomunikacyjnej i korzystania ze oprogramowania branowego.
Ponadto zadania redakcyjne mog by wykonywane poza siedzib spki.
Opisywana redakcja preferuje silnie motywowane osobistymi zainteresowaniami
osoby z zewntrz, ktre z wasnej inspiracji zgaszaj si do wsppracy. Sporadycznie
stosuje si rekrutacj wewntrzn - umoliwia si obecnym ju wsppracownikom objcie
stanowiska redaktora wiadomoci lub edytora materiaw wideo. Nie podejmuje si za np.
przesuni midzy redakcjami. Pracownicy niekiedy s proszeni przez redaktora naczelnego o
rekomendowanie osb, ktre posiadaj stosowne zainteresowania i umiejtnoci. Kandydaci
tacy czsto wywodz si konkurencyjnych serwisw, ale te ze szk, dodatkowych miejsc
pracy i innych instytucji, z ktrymi s zwizani redaktorzy. Sprzyja to kontroli
nowozatrudnionych tak przez redaktora naczelnego, jak i osoby ktre ich rekomendoway, co
dodatkowo sprzyja samokontroli pracownikw i koleeskim kontaktom, ktre z jednej
strony uatwiaj wymian informacji, z drugiej okazuj si by rdem napi i konfliktw.
Selekcja kandydatw obejmuje cztery etapy i zazwyczaj trwa do dwch tygodni.
Wpierw prowadzona jest analiza przedstawionego listu motywacyjnego i yciorysu
kandydata. Uwzgldniane s takie kryteria kwalifikacyjne27 jak: informacje o wyksztaceniu,
dowiadczeniu zawodowym, osigniciach (np. udziale w konkursach branowych),
ukoczonych kursach, znajomoci jzykw obcych, jzykw programowania, zasad edycji
stron internetowych, umiejtnociach obsugi sprztu biurowego i oprogramowania oraz
cechy osobowociowe - zainteresowania i aspiracje. Preferowane s osoby cile zwizane z
tematyk serwisu, samodzielne, dokadnie wykonujce zlecone czynnoci, odporne na stres
oraz szybko selekcjonujce i opracowujce informacje. Nastpnie drog listow lub
telefoniczn wybranym osobom zadawane s dodatkowe pytania sprawdzajce ich

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

wiarygodno i potencjalnie korzystne dla redakcji kontakty. W drugim etapie kandydat jest
proszony o przesanie wybranych wasnych artykuw opublikowanych przez inne media lub
rkopisw, jak te o przygotowanie w terminie do piciu dni kilku tekstw prbnych na
wskazane tematy oraz tumaczenia jednego z nich w jzyku angielskim. Jeli otrzymane
materiay nie wzbudzaj wtpliwoci to w trzecim etapie wskazane zostaj uwagi i sugestie
korygujce przedstawione artykuy a ich autor poproszony jest o naniesienie poprawek.
Czsto teksty te stanowi podstaw pierwszej zawartej umowy o dzieo lub zlecenie.
Na czwartym etapie kandydat uzupenia dokument zatytuowany ankieta lojalnoci, ktry
obejmuje pytania dotyczce preferowanych typw zada wykonywanych w przyszoci,
tematw podejmowanych w tekstach, form depesz i artykuw oraz ich iloci i czstotliwoci
pracy nad nimi, wasnych pomysw na sekcje tematyczne serwisu lub serie publikacji, jak
rwnie posiadanego sprztu pozwalajcego na wiadczenie telepracy (np. laptopy, aparaty
fotograficzne, konsole do gier, kamery, dyktafony). Po tej procedurze nastpuje adaptacja
nowego pracownika28, ktra obejmuje przesanie do wgldu poradnika dla redaktorw
portalu, z ktrego znajomoci jest pniej przepytywany. Instrukcja ta obejmuje m.in. zarys
harmonogramu publikacji, kryteria selekcji informacji i redagowania depesz, zasady pisania
poszczeglnych typw artykuw, formatowania tekstw, poprawnej pisowni wybranych
sw i zwrotw oraz zestawienie okrele niewykorzystywanych w tekstach. Do tego nowy
pracownik otrzymuje wasne konto e-mail, dostp do redakcyjnej listy dyskusyjnej oraz do
wybranych sekcji platformy CMS (np. zamawiania i publikacji tekstw).
Derekrutacja odbywa si w kilku formach. Derekrutacja wewntrzna dotyczy gwnie
zmniejszenia zestawu zada wykonywanych przez danego pracownika i zmiany tematyki
przyjmowanych od niego artykuw. Zmniejszony zostaje zatem czas i forma pracy, przez co
moe sta si ona mniej atrakcyjna i opacalna. Zdarza si te, e redaktor naczelny nie
akceptuje kolejnych propozycji artykuw danego pracownika lub s krytykowane przez
pozostaych czonkw organizacji. Nieakceptowanie zmniejszonej puli zada lub zmiany
oczekiwanych tematw czsto prowadzi do decyzji pracownika o zakoczeniu wsppracy
lub do odmowy podpisania kolejnej umowy o dzieo lub umowy zlecenie. Zatrudnienie
ogranicza si te poprzez przekazywanie czci zada na zewntrz (outsourcing) np.
wykupywanie i automatyzacj publikacji gotowych depesz i artykuw od mniejszych
27

Por. A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody, s. 116-117.

Poprzez adaptacj do pracy rozumie si tu przystosowanie do treci i warunkw pracy oraz norm zwyczajw
w danej organizacji. Por. A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody..., s. 151152.
28

10

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

serwisw internetowych, zastpowanie wiadomoci zbieranych i pisanych przez wasnych

pracownikw atwymi do opracowania informacjami prasowych udostpnianych przez
zainteresowane podmioty, w tym przez reklamodawcw.
Zewntrzne formy derekrutacji to gwnie zwolnienia dyscyplinarne dokonywane
przez redaktora naczelnego. Przyczynami s: wyraanie na licie dyskusyjnej niezadowolenia
z preferowanych tematw artykuw i terminw ich opracowania, poziom wynagrodze,
bariery we wdraaniu nowych funkcji serwisu, brak moliwoci awansu, kryteria oceny
pracowniczej, krytyka bdw kierownictwa redakcji i zarzdu, negatywne wypowiedzi o
firmie podczas spotka branowych i w komentarzach na forach internetowych, jak rwnie
bdy merytoryczne redaktora i ujawnione przypadki wsppracy z konkurencj. Szerokie
stosowanie zwolnie dyscyplinarnych jest uznawane za sposb na rozwizywanie konfliktw,
co prowadzi do ukrywania indywidualnych pomysw, oczekiwa i potrzeb pracownikw.
Rzadziej stosuje si zwolnienia po negatywnej ocenie pracowniczej - w szczeglnoci brane
s pod uwag terminowo, ilo i jako opracowanych artykuw. Zachodzi te derekrutacja
naturalna - gwnie w formie dobrowolnych odej. W poegnalnych wypowiedziach
pracownicy czsto ujawniaj takie motywacje decyzji: oczekiwanie wyszych wynagrodze,
bariery awansu, otrzymanie lepszej oferty pracy u konkurencji lub poza bran, bd
problemy zwizane z edukacj i yciem rodzinnym. Zakoczenie wsppracy wie si
odebraniem uprawnie dostpu do firmowych kanaw komunikacji, co ma ograniczy szanse
na podtrzymywanie relacji czonkw organizacji ze zwolnionymi osobami o ile wczeniej nie
pogbiy wasnych kontaktw. Negatywne skutki derekrutacji ogranicza si analiz danych o
kontaktach z instytucjami zewntrznymi i informatorami redaktorw, ktre s automatycznie
zapisywane na serwerze e-mail oraz poprzez zacieranie tosamoci autorw artykuw teksty s bowiem podpisywane ich pseudonimami, a komentarze do nich moderowane.
Rzadko odbywaj si zwolnienia grupowe. W opisywanej spce s podejmowane
gwnie podczas likwidacji lub ograniczania zada dziaw redakcyjnych portalu. Zamykanie
stron odbywa si poprzez stopniowe wyczanie ich funkcji i zmniejszanie iloci zada co
sprzyja dobrowolnym odejciom pracownikw. Stosuje si rwnie czasowe wyczenia
serwisw i celowe zmiany konfiguracji technicznej, ktre s tumaczone nastpnie jako bdy
serwerw lub wamania do systemu zabezpiecze, za ich celem jest skonienie redakcji do
ograniczenia zainteresowania prac. Ostatecznie redakcja zostaje poinformowana o terminie
moliwego dokoczenia zamwionych materiaw, po ktrym dochodzi do zerwania
kontaktw z poszczeglnymi osobami. Zamykane serwisy nie podaj informacji o kocu

11

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

dziaalnoci i pozostaj w stanie zawieszenia, co nie obnia iloci materiaw

rozpoznawanych przez wyszukiwarki internetowe a zarazem pozycji caego portalu w ich
rankingach oraz pozwala na dalsze wywietlanie reklam. Zwolnionym pracownikom nie s
proponowane nowe formy zatrudnienia w firmie. Sporadycznie na prob firma wystawia
referencje uatwiajce podjcie pracy w innych przedsibiorstwach z brany.

Ocenianie pracownikw
Pod pojciem oceniania pracownikw rozumie si tu wyraane w formie ustnej lub
pisemnej pogldy wartociujce ich cechy osobowe, zachowania i efekty pracy oraz szerzej
system oceniania, czyli zbir wzajemnie ze sob powizanych elementw, ktre tworz: cele,
zasady, kryteria, podmioty, przedmiot, techniki, czstotliwo i procedury oceniania29.
W firmie dokonano przejcia w zakresie kryteriw oceny pracowniczej - od elastycznoci
funkcjonalnej do elastycznoci liczbowej, czyli od dostosowywania pracownikw do
wykonywania wielu rnych czynnoci do ukierunkowywania ich na specjalizacj i
zmniejszania i zwikszania ich liczby w zalenoci od zmian zapotrzebowania30. Pocztkowo
od pracownikw redakcji wymagano umiejtnoci wykonywania rnorodnych czynnoci,
nastpnie zawano zadania robocze i ograniczano liczb pracownikw w zalenoci od
koniunktury na produkty i usugi poszczeglnych dziaw. Elastyczno funkcjonalna
pozostaa cech dziaw technicznych i reklamowych, liczbowa za redakcyjnych, sprzeday i
ksigowoci. W opisywanej redakcji pocztkowo jej czonkowie mogli wykonywa rne
czynnoci. Dowolno wyboru przez pracownikw tematw i sekcji serwisu pozostaa
wysoka, jednak udao si dokona staego obsadzenia wybranych funkcji. Przykadowo
redaktorzy mogli tworzy materiay do sekcji i kolumn serwisu: wiadomoci biecych,
recenzji gier i sprztu, artykuw publicystycznych, wywiadw, relacji i korespondencji,
poradnikw, galerii i materiaw wideo. W kolejnych latach poszczeglne osoby zostay
uznane za specjalistw w zakresie wiadomoci biecych i materiaw wideo ograniczajc
opcj podejmowania tych zada przez innych. Funkcje te zostay powizane z obowizkiem
regularnego wiadczenia pracy w okrelonych godzinach, ktry sta si podstaw do oceny
tych pracownikw, przy czym wymg ten nie znalaz odzwierciedlenia w treci umowy o
dzieo lub umowy zlecenia. Przykadowo redaktorzy wiadomoci i edytorzy materiaw
wideo w godzinach od 6 do 12 publikuj po 5 wiadomoci lub nagra od poniedziaku do
29
30

A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody..., s. 224, 227.

M. Armstrong, Zarzdzanie zasobami ludzkimi, s. 267.

12

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

pitku oraz po 4 w sobot i niedziel. Wykonywanie tych czynnoci w takim zakresie byoby
trudne w ramach umowy o prac.
Ocena pracownikw przy pozostaych zadaniach jest dokonywana gwnie na
podstawie kryteriw efektywnociowych: jakoci, terminowoci i iloci opracowanych
materiaw. Niespenienie minimalnych norm daje podstaw do odmowy wystawienia
umowy za wykonane dziea i otrzymania wynagrodzenia lub jej opnienia oraz moe by
podstaw do zakoczenia wsppracy. Korektorzy artykuw maj kluczow rol w ocenie
pracowniczej. Korektorzy maj tydzie od otrzymania tekstu na sprawdzenie go pod
wzgldem: minimalnej iloci znakw w poszczeglnych typach artykuw, zasad
formatowania, poprawnoci jzykowej, przejrzystoci i spjnoci wywodu oraz zawartoci
merytorycznej. W pierwszych latach dziaalnoci serwisu korektor dodatkowo wystawia
tekstom ocen w skali od 1 do 10 a niska rednia ocen artykuw autora moga by powodem
do zerwania z nim wsppracy. Powszechna krytyka tego rozwizania doprowadzia do
zniesienia tej praktyki. Wprowadzono za obowizek odsyania artykuw z poprawkami i
uwagami do autorw, co wyduyo czas pracy nad nimi i zmniejszyo tempo publikacji
negatywnie oddziaujc na konkurencyjno serwisu. Rozwizaniem problemu miao by
zawanie zada redaktorw, ograniczanie ilo zatrudnionych oraz wykupywanie gotowych
materiaw z mniejszych serwisw i redagowanie informacji prasowych.
Redaktor naczelny dokonuje oceny pracowniczej analizujc statystyki popularnoci
serwisu oraz poszczeglnych artykuw i wiadomoci, co pozwala na okrelenie grupowych i
indywidualnych postpw oraz rozpoznanie gwnych wad i atutw. Analizuje si dodatkowo
cechy behawioralne i osobowociowe ujawniane w treciach komentarzy i listw czytelnikw
artykuw oraz w listach redaktorw skierowanych do klientw zewntrznych. Dane te daj
podstaw do korygowania bdw w publikacjach oraz informowania pracownikw o ich
mocnych i sabych stronach, jak te o stawianych przed nimi wymaganiach.

Wynagradzanie pracownikw
Na gruncie zarzdzania zasobami ludzkimi wynagrodzenie wedug A. Pocztowskiego
to og wydatkw pieninych i innych wiadcze wypacanych pracownikom z tytuu
zatrudnienia w podmiocie gospodarczym, obliczanych wedug zasad statystyki zatrudnienia i
wynagrodze31. Podejcie to unika prostego analizowania jedynie wypat pieninych dla
pracownikw. W omawianej redakcji wyrnia si nastpujce formy wynagrodze: pac

13

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

zasadnicz, pac zmienn oraz premie i dodatki. Poziom pacy zasadniczej jest zaleny od
stanowiska w redakcji. Redaktor naczelny, sekretarz, korektorzy, redaktorzy wiadomoci i
edytorzy materiaw wideo otrzymuj wynagrodzenia ustalone przez zarzd spki zwizane
z poziomem kompetencji. Pace szeregowych pracownikw - dziennikarzy i redaktorw - s
zmienne, ksztatowane w zalenoci od podejmowanych zada. Warto materiaw
zamawianych jest okrelana na podstawie dowiadcze kierownikw oraz raportw i
doniesie prasowych o rynkowych stawkach wynagrodze. Szerokie stosowanie ruchomych
skadnikw pacy suy zwikszeniu iloci i jakoci publikowanych materiaw.
Wynagrodzenie za poszczeglne typy artykuw i materiaw, ktre mog przygotowywa
wszyscy czonkowie organizacji, jest uwarunkowane ich zoonoci i czasochonnoci.
Najmniejsze stawki s za zapowiedzi produktw i usug oraz ich recenzje, wysze za relacje,
wywiady, artykuy publicystyczne i poradniki, najwysze za za ich odpowiedniki w wersji
wideo, przy czym cz wynagrodzenia moe zosta przekazana dla zewntrznych lektorw
czytajcych towarzyszcy tym materiaom tekst. Premie s za opracowanie w jednym
miesicu ponad 10, 15 i 20 tekstw, pozyskanie materiaw do publikacji na zasadach
wycznoci lub pierwszestwa, za materiay zamawiane (raporty i analizy branowe), za
udzia w kampaniach reklamowych. Pracownicy rywalizuj o premie, co prowadzi do
konfliktw, ale i sprzyja ich motywowaniu. Dodatki przewidziano w przypadku zwrotu
kosztw delegacji, przesyek tradycyjn poczt i pocze telefonicznych. Bonusem jest te
moliwo zachowania kopii recenzowanych produktw. Pracownicy musz sami ubiega si
o otrzymanie dodatkw poprzez zoenie stosownej dokumentacji w rozliczeniu
miesicznym. Spka ogranicza umowy gwarantujce ubezpieczenia emerytalne, rentowe,
chorobowe, macierzyskie i wypadkowe oraz nie ponosi kosztw wiadcze socjalnych.

Rozwj zasobw ludzkich

Poprzez rozwj zasobw ludzkich rozumie si celowe konfiguracje przedsiwzi
wzbogacania wiedzy, rozwijania zdolnoci, ksztatowania wartoci, postaw, motywacji i
umiejtnoci, a take dbania o kondycj fizyczn i psychiczn osb wykonujcych prac,
ktre to przedsiwzicia prowadz do wzrostu jej efektywnoci oraz do podniesienia wartoci
32

rynkowej zasobw ludzkich . Szkolenia i instrukta stanowiskowy do nowych zada - to

podstawowe rodki rozwoju zasobw ludzkich firmie X. Systematyczne szkolenia dotycz
31
32

A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody..., s. 328.

Tame, s. 274.

14

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

tylko osb zatrudnionych w oparciu o umow o prac w dziaach technicznych, sprzeday,

usug reklamowych i ksigowoci. Pracownicy redakcyjni nie s brani pod uwag w
rozpoznaniu potrzeb szkoleniowych, ich realizacji i ocenie efektywnoci. Szkolenia
zewntrzne poszczeglnych pracownikw redakcji podejmowane s przewanie na ich
wniosek, po znalezieniu oferty i zoeniu propozycji przygotowania przez kierownictwo
stosownych dokumentw. Propozycje czsto pozostaj bez odpowiedzi lub otrzymuj
akceptacj bez zwrotu czci lub caoci kosztw udziau pracownika w przedsiwziciu.
Sytuacja ta nie sprzyja zdobywaniu przez zatrudnionych nowej wiedzy i umiejtnoci.
Dystans do rozwoju pracownikw moe wynika z obawy przed podniesieniem jakoci
publikacji konkurencji w przypadku odejcia do niej pracownikw. Poza tym pracownicy
przy stosunkowo niskich nakadach mog otworzy wasne internetowe serwisy o grach,
jednake dalsze ich utrzymanie i promocja wie si z wysokimi kosztami oraz trudnociami
w pozyskaniu reklamodawcw.
Zakada si, i pracownicy traktujc swoje zadania jako dalszy rozwj wasnych
zainteresowa bd samodzielnie podejmowa ksztacenie incydentalne (np. poprzez
ledzenie biecych wiadomoci rodkw masowego przekazu) i nieformalne (np. klubach
hobbystycznych, spoecznociach internetowych). Pord tematw szkole zewntrznych, w
jakich z wasnej inicjatywy uczestnicz czonkowie organizacji znajduj si m.in. elementy
autoprezentacji, warsztaty fotograficzne, warsztaty multimedialne, obsuga programw
graficznych, podstawy public relations i marketingu oraz wsppraca prasy z instytucjami
kultury, sektorem pozarzdowym i biznesem. Ponadto stosowany jest instrukta
stanowiskowy poprzez kolejne edycje poradnika dla redaktorw portalu oraz konsultacje z
redaktorem naczelnym i wsppracownikami. Zdobywaniu nowych dowiadcze sprzyjaj te
rozmowy na licie dyskusyjnej, podczas spotka integracyjnych, konferencji i prezentacji
prasowych. W redakcji nie gromadzi si informacji o indywidualnych szkoleniach
pracownikw, ani systemu zarzdzania ich karierami zawodowymi33. Moliwoci awansu s
niewielkie - ograniczaj si do otrzymania nowych zada i zlece, ktre z czasem pozwalaj
na objcie stanowiska redaktora wiadomoci lub edytora materiaw wideo. Brak moliwoci
dalszego rozwoju i rywalizacja o dodatkowe zadania prowadzi do samoeksploatacji
33

Zarzdzanie karier zawodow okrelane jest jako proces planowania, implementowania i monitorowania
celw oraz strategii odnoszcych si do kariery poszczeglnych osb. Zob. A. Pocztowski, Zarzdzanie
zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody..., s. 311.

15

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

pracownikw34, ktrzy ponosz wiksz odpowiedzialno za samodzielne ksztatowanie

czasu pracy - co sprzyja osobistym decyzjom o odejciu z pracy i zwolnieniom
dyscyplinarnym.

Podsumowanie
Celem artykuu byo przedstawienie wnioskw dotyczcych zarzdzania zasobami
ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych. Przybliono uoglnienia
zebranego materiau dotyczce charakterystyki i struktury organizacyjnej badanej firmy oraz
wybranych wymiarw ZZL: struktury zatrudnienia, zasad kierowania ludmi, procesw
rekrutacji i derekrutacji pracownikw, ich oceniania i wynagradzania oraz rozwoju zasobw
ludzkich.
Naley wskaza na gwne cechy omwionego przypadku organizacji. Brak komrki
personalnej, obecno wirtualnych struktur organizacyjnych, autokratyczny styl kierowania
reprezentowany przez zarzd spki, szerokie stosowanie umw o dzieo i umw zlecenie,
unikanie dialogu z pracownikami, wysoka ruchliwo pracownicza oraz opr wobec zmian to
gwne bariery w rozwoju systemu ZZL w spce X. Cho firma posiada wielu zewntrznych
i wewntrznych interesariuszy ZZL to do tej pory nie stworzya sformalizowanej strategii
pozwalajcej na tworzenie i wykorzystanie przewagi konkurencyjnej w oparciu o kapita
ludzki organizacji.
Mona

zaryzykowa

twierdzenie,

skutkami

dotychczasowych

decyzji

podejmowanych w obszarach ZZL bd: spadek zaangaowania pracownikw, ograniczenie

ich kompetencji, zmniejszenie spjnoci i efektywnoci. Porednim skutkiem dugofalowym
moe by obnienie zadowolenia pracownikw, efektywnoci organizacji oraz wpyw na
spadek dobrobytu spoecznego. Uznaje si, i w firmie X realizowany jest wariant ZZL
zbliony do typu okrelanego w modelu harwardzkim jako rynek 35. Pracownik nie jest tu
penoprawnym czonkiem organizacji lub podwadnym, lecz pracobiorc. Jego partycypacja
w yciu organizacji jest wyznaczana przez typ i tre umowy o prac, rzadko moe
uczestniczy w

grupach projektowych i

naradach. Pracownicy s przyjmowani,

przemieszczani i zwalniani w zalenoci od potrzeb organizacji. Podstaw wynagrodzenia s

efekty pracy, podczas gdy sta pracy i kompetencje pracownika s mniej istotne. Praca jest
organizowana poprzez zlecenia i zadania przekazywane pracownikom lub ich grupom.
34

Zob. B. Jung, Kryzys czasu, czas kreatywnoci i wsppracy, [w:] Nauki spoeczne wobec kryzysu na rynkach
finansowych, pod red. J. Osiskiego, S. Sztaby, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009, s. 114.

16

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

Wskazane cechy mog stanowi barier w realizacji strategii firmy obejmujcej

poszerzanie portfela posiadanych marek, wdraanie nowych produktw i usug oraz ekspansj
na rynki Europy rodkowo-Wschodniej. Ponadto zauwaa si brak zwizkw zawodowych i
spjnego ZZL a wic opcj polityki w zakresie stosunkw pracy okrelan za D.E. Guestem
jako czarna dziura36. Jej zmianie mog sprzyja presja konkurencji, nowe kierownictwo,
przejcie firmy, analiza obecnej polityki i jej adekwatnoci do otoczenia organizacji,
zaoenie stowarzyszenia pracowniczego, wypracowanie i spisanie polityki wsparcia strategii
wzajemnego zaangaowania.
Podjta w opracowaniu analiza moe suy budowie teorii redakcji internetowych,
bd modyfikacji ju istniejcych koncepcji. Wyrniono kilka moliwych kierunkw
dalszych bada: analizy brany gier jako czci gospodarki kreatywnej; relacji przemysw
kreatywnych do przedsibiorstw medialnych i dostpu do dostarczanych przez nie informacji;
konfliktw rl dziennikarzy w przemysach kreatywnych; waciwoci dziennikarstwa
internetowego; efektw telepracy i wirtualizacji przedsibiorstw medialnych dla ich
pracownikw i otoczenia tych organizacji; oraz stosowania w redakcjach rozwiza typu
e-human resources.

Literatura
Armstrong M., Zarzdzanie zasobami ludzkimi, Oficyna Wolters Kluwer, Krakw 2007.
Brzozowski M., Organizacja wirtualna, PWE, Warszawa 2010.
Chyliski M., Russ-Mohl S., Dziennikarstwo, Polskapresse, Warszawa 2008.
Gableta M., Pietro-Pyszczek A., Funkcjonowanie pracownika w wirtualnych warunkach
gospodarowania, [w:] Zarzdzanie zasobami ludzkimi w warunkach nowej
gospodarki, pod red. Z. Winiewskiego, A. Pocztowskiego, Oficyna Ekonomiczna,
Krakw 2004.
Global Entertainment and Media Outlook: 2009-2013, pod red. M. Fenez,
PricewaterhouseCoopers, New York 2009.
Godzic W., Szybciej, krcej, goniej, Polityka - Niezbdnik inteligenta 2005, nr 25.
Jamka B., Zarzdzanie karier w polskich przedsibiorstwach a charakterystyka nowego
pracownika - wyniki bada, [w:] Zarzdzanie zasobami ludzkimi w warunkach nowej
35
36

A. Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody, s. 26.

M. Armstrong, Zarzdzanie zasobami ludzkimi, s. 686-688.

17

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

gospodarki, pod red. Z. Winiewskiego, A. Pocztowskiego, Oficyna Ekonomiczna,

Krakw 2004.
Jasiski Z., Telepraca i zespoy wirtualne, [w:] Zarzdzanie zasobami ludzkimi w warunkach
nowej gospodarki, pod red. Z. Winiewskiego, A. Pocztowskiego, Oficyna
Ekonomiczna, Krakw 2004.
Jaskowska B., Ukryty Internet - jakie korzyci mog mie z niego naukowcy i praktycy?,
Zarzdzanie Zasobami Ludzkimi 2007, nr 1.
Jung B., Kryzys czasu, czas kreatywnoci i wsppracy, [w:] Nauki spoeczne wobec kryzysu
na rynkach finansowych, pod red. J. Osiskiego, S. Sztaby, Oficyna Wydawnicza
SGH, Warszawa 2009.
Kiesielnicki J., Informatyczne systemy wspomagania ZZL, [w:] Zarzdzanie zasobami
ludzkimi. Tworzenie kapitau ludzkiego organizacji, pod red. H. Krla, A.
Ludwiczyskiego, PWN, Warszawa 2006.
Klasik A., Od sektora kultury do przemysw kreatywnych, [w:] Od przemysw kultury do
kreatywnej gospodarki, pod red. A. Gwdzia, NCK, Warszawa 2010.
Kostera M., Wprowadzenie. Studium przypadku w edukacji menederskiej, [w:] Organizacje
w praktyce, pod red. M. Kostery, Poltext, Warszawa 2011.
Kouch A., Przywdztwo i kierowanie zachowaniami organizacyjnymi, [w:] Podstawy
organizacji i zarzdzania, pod red. B. Kouch, Wyd. UwB, Biaystok 1997.
Krl A., Kapita intelektualny - rola i odpowiedzialno dyspozytorw wiedzy, Zarzdzanie
Zasobami Ludzkimi 2005, nr 6.
Krl H., Transformacja pracy i funkcji personalnej, [w:] Zarzdzanie zasobami ludzkimi.
Tworzenie kapitau ludzkiego organizacji, pod red. H. Krla, A. Ludwiczyskiego,
PWN, Warszawa 2006.
Makowski P., Cyfrowe marzenia. Historia gier komputerowych i wideo, Trio, Collegium
Civitas, Warszawa 2010.
McQuail D., Teoria komunikowania masowego, PWN, Warszawa 2007.
Najlepsze praktyki w zarzdzaniu kapitaem ludzkim. Metodyka badania, opisy przypadkw,
pod red. M. Juchnowicz, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2011.
Nalepka A., Struktura organizacyjna, Antykwa, Krakw 2001.
Niedzielski P., Rychlik K., Kreatywno a rozwj technologii informacyjnych - nowe obszary
innowacyjnoci, Zarzdzanie Zasobami Ludzkimi 2007, nr 1.

18

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

Pocztowski A., Analiza przypadku jako metoda badania i nauczania zarzdzania zasobami
ludzkimi, [w:] Analiza przypadkw w zarzdzaniu zasobami ludzkimi, pod red. A.
Pocztowskiego, Wyd. AE, Krakw 2001.
Pocztowski A., Funkcja personalna w przedsibiorstwach funkcjonujcych w nowej
gospodarce [w:] Zarzdzanie zasobami ludzkimi w warunkach nowej gospodarki, pod
red. Z. Winiewskiego, A. Pocztowskiego, Oficyna Ekonomiczna, Krakw 2004.
Pocztowski A., Organizacja zarzdzania zasobami ludzkimi, [w:] Zarzdzanie zasobami
ludzkimi. Tworzenie kapitau ludzkiego organizacji, pod red. H. Krla, A.
Ludwiczyskiego, PWN, Warszawa 2006.
Pocztowski A., Zarzdzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody, PWE,
Warszawa 2007.
Rekomendacje zmian w polskim systemie transferu technologii i komercjalizacji wiedzy, pod
red. K.B. Matusiak, J. Guliski, PARP, Warszawa 2010.
Stanuch S.M., Wszechstronny redaktor dugodystansowy, [w:] Biblia dziennikarstwa, pod red.
A. Skworza, A. Nizioka, Znak, Krakw 2010.
Wunsch-Vincen S., Vickery G., Participative Web: User-Created Content, OECD, 2007,
www.oecd.org/dataoecd/57/14/38393115.pdf (20.10.2011).

Streszczenie
Dziennikarstwo branowe ma istotne znaczenie dla tworzenia i uytkowania gier
komputerowych (wideo), ktre stanowi podstaw jednego z przemysw ksztatujcej si na
pocztku XXI wieku gospodarki kreatywnej. Przedstawiciele mediw informuj o postpach
w pracach nad nowymi grami, testuj je przed premier, wskazuj deweloperom wady i zalety
ich produkcji. W ten sposb oddziauj na opinie uytkownikw oraz opisuj wydarzenia i
trendy zwizane ze rodowiskami zajmujcymi si bezporednio grami, jak te z ich
otoczeniem. Celem artykuu jest prezentacja studium przypadku modelu zarzdzania
zasobami ludzkimi w internetowej redakcji zajmujcej si tematyk gier komputerowych
wchodzcej w skad duego przedsibiorstwa medialnego.
Sowa kluczowe: e-human resources, dziennikarstwo internetowe, zarzdzanie redakcj,
organizacja wirtualna, przedsibiorstwo medialne, przemys kreatywny.

19

A. Klimczuk, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w redakcji internetowego serwisu o grach komputerowych

(Human Resources Management in Editorial Staff of Internet Website About Video Games), "E-wydawnictwo"
2012, electronic publication: www.e-wydawnictwo.eu/Document/DocumentPreview/2753, 20p.

Human resources management in editorial staff of Internet website about

video games
Summary
Industry specialized journalism is essential for the creation and use of computer (video)
games. They are representing one of industries from creative economy which is emerging on
early XXI century. Media representatives inform about the progress in development of new
titles, test them before their release date, show developers the advantages and disadvantages
of their productions, impact on user feedback and describe events and trends related to the
communities directly involved in the games, as well as with their surroundings. The article
aims to present a case study of human resources management model in the Internet editorial
absorbed in topics connected to computer games which is a part of big media company.
Key-words: e-human resources, online journalism, editorial management, virtual
organization, media company, creative industry.

20