Podrecznik Kursanta 2013

1
Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask
Waldemar Marek Wicawski
Podrcznik kursanta na
2013 rok z wiczeniami
Prawo jazdy kategorii B1 i B
WYDANIE I
Gdask 2013
Copyright by Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask
Wszelkie prawa zastrzeone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie caoci lub

fragmentw niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.
Wykonywanie kopii metod kserograficzn, a take kopiowanie na nonik filmowy,
magnetyczny lub inny powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Autor dooy wszelkich stara aby informacje zawarte w niniejszej publikacji byy
rzetelne i kompletne. Jednake nie ponosi adnej odpowiedzialnoci za ewentualne
szkody wynike z ich wykorzystania.
Aby pomc udoskonali niniejsz publikacj, prosimy o przesanie uwag, sugestii

i komentarzy dotyczce obecnego wydania na adres: biuro@zielonylistek.eu
SPIS TRECI
1. WIADOMOCI OGLNE
Wymagany wiek do kierowania
Wymagany wiek do szkolenia
Okres wanoci prawa jazdy
Przeduenie okresu prbnego
Utrata prawa jazdy
2. POJCIA PODSTAWOWE
7
7
8
8
9
9
9
44
45
47
48
48
48
49
14
14
14
15
Egzamin - praktyka
Zadanie egzaminacyjne na placu manewrowym
Zadania egzaminacyjne w ruchu drogowym
Czas trwania egzaminu
Kiedy egzamin nie zostanie przeprowadzony
Kiedy egzamin zostanie przerwany
Udzia instruktora lub egzaminatora nadzorujcego w
egzaminie
Skarga dotyczca egzaminu
Wysoko opat za przeprowadzenie egzaminu
26. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
Wypadek komunikacyjny
3. RUCH DROGOWY
Zasady oglne
Hierarchia wanoci polece i sygnaw
Osoby uprawnione do wydawania polece lub sygnaw
na drodze
4. RUCH PIESZYCH
Dzieci na drodze
Kolumna pieszych
5. RUCH POJAZDW
Zasady oglne
Wczanie si do ruchu
Zachowanie wobec niektrych pojazdw
Autobus miejski
Autobus szkolny
Pojazd przewocy zorganizowan grup dzieci lub
modziey w wieku do 18 lat
Pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu osb
niepenosprawnych
Pojazd uprzywilejowany
Pojazd do nauki jazdy
Pojazd wykonujcy na drodze prace porzdkowe,
remontowe lub modernizacyjne
6. PRDKO I HAMOWANIE
Zasady oglne
Hamowanie. Droga zatrzymania. Droga hamowania
Prdkoci dopuszczalne
7. ZMIANA KIERUNKU JAZDY LUB PASA RUCHU
8. WYMIJANIE, OMIJANIE, COFANIE
9. WYPRZEDZANIE
10. PRZECINANIE SI KIERUNKW RUCHU
Skrzyowanie
Przejcie dla pieszych
Przejazd dla rowerzystw
Przejazd kolejowy i tramwajowy
11. OSTRZEGANIE ORAZ JAZDA W WARUNKACH
ZMNIEJSZONEJ PRZEJRZYSTOCI POWIETRZA
12. HOLOWANIE
13. RUCH POJAZDW W KOLUMNIE
14. PORZDEK I BEZPIECZESTWO
15
17
17
17
17
18
18
18
19
19
Ocena stanu poszkodowanego

Wezwanie pomocy
Resuscytacja
Sztuczne oddychanie
Zewntrzny masa serca
Krwotoki
Zamania
Uraz krgosupa
Oparzenia
Wstrzs
51
52
52
53
54
55
55
55
56
56
19
Pozycja bezpieczna
56
20
20
21
Zanim zaczniesz ratowa

Wyposaenie samochodu. Apteczka
27. TECHNIKA KIEROWANIA POJAZDEM - PODSTAWY
57
57
58
21
21
22
24
25
26
28
30
30
30
31
31
32
Przygotowanie do jazdy
Krcenie kierownic skrty manewrowe
Zmiana biegu z I na II
Jazda do tyu
Jazda w ruchu miejskim
Zmiana biegw w gr i w d
Zawracanie
Parkowanie
Jazda w ruchu drogowym
Jazda poza obszarem zabudowanym
Jazda po zmierzchu
Jazda w grach
Jazda z przyczep
58
60
61
61
62
63
63
64
64
64
64
66
67
33
34
34
Zachowanie na drogach ekspresowych i autostradach

Jazda w trudnych warunkach atmosferycznych
Systemy wspomagajce bezpieczestwa biernego i
czynnego
Polizg. Przyczyny i sposoby zapobiegania
28. ZNAKI I SYGNAY DROGOWE
Znaki ostrzegawcze
Znaki zakazu
Znaki nakazu
Znaki informacyjne
Znaki kierunku i miejscowoci
Znaki uzupeniajce
Tabliczki do znakw drogowych
Znaki drogowe poziome
Sygnay wietlne
Sygnay nadawane przez osoby uprawnione
29. GWNE SKRZYOWANIA W GDASKU
30. WICZENIA
Odpowiedzi
Owiadczenie sprawcy kolizji drogowej - wzr
67
68
69
Przepisy porzdkowe
Dokumenty
Pasy bezpieczestwa
Fotelik ochronny
Kask ochronny
15. WYPADEK W RUCHU DROGOWYM
16. ZATRZYMANIE I POSTJ
17. SYGNALIZOWANIE POSTOJU
18. UYWANIE WIATE ZEWNTRZNYCH
19. ADUNEK
20. MASA I WYMIARY POJAZDW
21. PRZEWZ OSB
22. BADANIA TECHNICZNE
23. ZATRZYMANIE PRAWA JAZDY
24. ZATRZYMANIE DOWODU REJESTRACYJNEGO
25. EGZAMIN PASTWOWY
Egzamin - teoria
34
35
35
35
36
36
36
38
38
39
40
40
41
41
42
43
43
49
50
50
51
70
70
71
75
81
83
88
91
93
97
99
102
103
110
133
134
Wstp
Mamy przyjemno zaprezentowa Pastwu podrcznik naszego autorstwa, ktry mamy nadziej, okae
si przydatny w nauce na kursach prawa jazdy.
Zakres prezentowanego materiau obejmuje niezbdne wiadomoci potrzebne do zdania egzaminu
pastwowego na prawo jazdy kategorii B1 i B. Zawiera take praktyczne informacje przydatne zwaszcza
osobom zaczynajcym swoj przygod za kierownic, nieodzowne do bezpiecznego poruszania si po drodze.
Majc na uwadze czste zmiany w przepisach bdziemy stale dy do aktualizowania i doskonalenia
niniejszego podrcznika, stawiajc sobie za cel uniwersalne kompendium wiedzy.
Podrcznik, ktry trzymasz w rku ma na celu pomc tobie zosta dobrym kierowc. Aby tak si stao,
naley zna, rozumie i stosowa w ruchu drogowym reguy, zasady i przepisy ruchu drogowego. Najkrtsz
drog do zdanego egzaminu, jest tak zorganizowa nauk, aby sprawiaa tobie przyjemno. Jest to najprostsza
droga do sukcesu, czyli zdanego egzaminu. W tym celu wybierz najlepszy Orodek Szkolenia Kierowcw,
najlepszego instruktora. Raczej nie wybieraj najtaszej oferty na rynku, poniewa dobry instruktor ceni swoj
prac oraz swj wkad w twj sukces.
Jako kandydat na kierowc prawdopodobnie odczuwasz pewien lk lub niepokj. Nie martw si tym,
kady pocztkujcy kierowca odczuwa stres. Wiedz zatem, e umiarkowany stres jest potrzebny, pozwala si
skoncentrowa, sprawi, e bdzie ci zaleao. Stres w odpowiedniej dawce jest pozytywny, stanowi motor
dziaa i si napdow. Dopiero stres zbyt silny lub dugotrway przynosi niepodane efekty. Rol dobrego
instruktora jest jego niwelowanie. Po pewnym okresie czasu jazda za kierownica powinna przynosi ci wielk
frajd, czego szczerze ci yczymy.
I ju na koniec ostrzeenie! Jazda za kierownica uzalenia
yczymy Pastwu miej lektury i szerokiej drogi.

Zesp Zielonego Listka
PLAN NAUCZANIA
L.p
1.
2.
3.
4.
5.
Przedmiot nauczania
Zajcia teoretyczne
Liczba godzin zaj dla prawa jazdy

kategorii B1, B oraz pozwolenia
30
Zajcia
praktyczne
30
Liczba godzin zaj dla prawa jazdy

kategorii T
Liczba godzin zaj dla prawa jazdy kategorii B+E
Przepisy ruchu drogowego
Technika kierowania pojazdem
Zarys budowy pojazdu i zasady obsugi technicznej
Nauka jazdy
Zachowanie na miejscu wypadku i pomoc przedlekarska
30
20
20
15
1. WIADOMOCI OGLNE
1. Kierujcym pojazdem moe by osoba, ktra osigna wymagany wiek i jest sprawna pod wzgldem
fizycznym i psychicznym oraz spenia jeden z nastpujcych warunkw:
1) posiada umiejtno kierowania pojazdem w sposb niezagraajcy bezpieczestwu, nieutrudniajcy ruchu
drogowego i nienaraajcy kogokolwiek na szkod oraz odpowiedni dokument stwierdzajcy posiadanie
uprawnienia do kierowania pojazdem;
2) odbywa w ramach szkolenia nauk jazdy;
3) zdaje egzamin pastwowy.
4) odbywa szkolenie w ramach kwalifikacji wstpnej.
2. Osoba niepenosprawna pod wzgldem fizycznym moe by kierujcym, jeeli uzyskaa orzeczenie lekarskie o
braku przeciwwskaza zdrowotnych do kierowania pojazdem.
3. Prawo jazdy stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania:
1) kategorii B1:
a) czterokoowcem,
b) pojazdami okrelonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
2) kategorii B:
a) pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie cakowitej nieprzekraczajcej 3,5 t, z
wyjtkiem autobusu i motocykla,
b) zespoem pojazdw zoonym z pojazdu, o ktrym mowa w lit. a, oraz z przyczepy lekkiej,
c) zespoem pojazdw zoonym z pojazdu, o ktrym mowa w lit. a, oraz z przyczepy innej ni lekka, o
ile czna dopuszczalna masa cakowita zespou tych pojazdw nie przekracza 4.250 kg, z
zastrzeeniem ust. 2,
d) pojazdami okrelonymi dla prawa jazdy kategorii AM.
4. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prawo jazdy kategorii B, uprawnia do kierowania cignikiem
rolniczym, pojazdem wolnobienym oraz zespoem zoonym z tego pojazdu i przyczepy lekkiej.
5. Kolejk turystyczn moe kierowa osoba, ktra posiada prawo jazdy odpowiedniej kategorii co najmniej od
2 lat.
WYMAGANY WIEK DO KIEROWANIA

1. Wymagany minimalny wiek do kierowania wynosi:
1) 14 lat dla pojazdw okrelonych w prawie jazdy kategorii AM;
2) 16 lat dla pojazdw okrelonych w prawie jazdy kategorii A1, B1 i T;
3) 18 lat dla pojazdw okrelonych w prawie jazdy kategorii A2, B, B+E, C1 i C1+E;
4) 20 lat dla pojazdw okrelonych w prawie jazdy kategorii A, jeeli osoba co najmniej od 2 lat posiada prawo
jazdy kategorii A2;
5) 21 lat dla motocykli trjkoowych o mocy przekraczajcej 15 kW, jeeli osoba posiada prawo jazdy kategorii A
6) 21 lat dla pojazdw okrelonych w prawie jazdy kategorii C, C+E, D1 i D1+E,
7) 24 lata dla pojazdw okrelonych w prawie jazdy kategorii:
a) A jeeli osoba nie posiadaa co najmniej przez 2 lata prawa jazdy kategorii A2,
b) D i D+E,
8) 21 lat dla tramwaju;
9) 15 lat dla pojazdu zaprzgowego;
10) 10 lat dla roweru;
11) 17 lat dla roweru wieloosobowego, roweru lub wzka rowerowego przewocych inn osob;
12) 13 lat dla jadcego po jezdni wzka inwalidzkiego;
13) 21 lat dla kolejki turystycznej.
WYMAGANY WIEK DO SZKOLENIA

1. Osoba ubiegajca si o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub
uprawnienia do kierowania tramwajem moe rozpocz szkolenie nie wczeniej ni 3 miesice przed
osigniciem minimalnego wieku wymaganego od kierujcego pojazdem objtego tym uprawnieniem, a jeeli
osob t jest ucze uczestniczcy w zajciach szkolnych w szkole, w ktrej podstawa programowa ksztacenia w
zawodzie przewiduje uzyskanie umiejtnoci kierowania pojazdem silnikowym, okres ten wynosi 12
miesicy.
2. Osoba, ktra nie ukoczya 18 lat, moe rozpocz szkolenie za pisemn zgod rodzica lub opiekuna.
OKRES WANOCI PRAWA JAZDY

1. Prawo jazdy kategorii:
1) AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T wydaje si na okres 15 lat, z tym e:
a) okres ten moe by krtszy, o ile wynika to z orzeczenia lekarskiego
b) prawo jazdy kategorii B uzyskane po raz pierwszy wydaje si na okres prbny.
2. Okres prbny dla osoby, ktra po raz pierwszy uzyskaa prawo jazdy kategorii B, trwa 2 lata, poczwszy od
dnia, w ktrym zosta jej wydany ten dokument.
3. W okresie prbnym kierowca jest obowizany:
2) odby midzy 4 a 8 miesicem, liczc od dnia otrzymania prawa jazdy:
a) kurs doksztacajcy w zakresie bezpieczestwa ruchu drogowego,
b) praktyczne szkolenie w zakresie zagroe w ruchu drogowym;
3) przedstawi starocie zawiadczenia o ukoczeniu szkolenia i kursu, o ktrych mowa w pkt 1, przed
upywem 8 miesica, liczc od dnia otrzymania prawa jazdy;
4) kierowa wycznie pojazdem samochodowym oznakowanym z tyu i z przodu okrg nalepk
barwy biaej z zielonym symbolem licia klonowego przez pierwsze 8 miesicy tego okresu.
4. W okresie prbnym, przed upywem 8 miesica, liczc od dnia otrzymania prawa jazdy, kierujcemu
pojazdem zabrania si:
1) przekraczania prdkoci 50 km/h na obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym
oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej dwujezdniowej;
2) kierowania pojazdem nieoznakowanym w sposb, o ktrym mowa w ust. 2 pkt 3
3) podejmowania pracy zarobkowej w charakterze kierowcy pojazdu okrelonego w prawie jazdy
kategorii B;
4) osobistego wykonywania dziaalnoci gospodarczej polegajcej na kierowaniu pojazdem okrelonym
dla prawa jazdy kategorii B.
5. Przepis ust. 3 pkt 3 i 4 nie dotyczy osb, ktre uzyskay kwalifikacj wstpn lub kwalifikacj wstpn
przypieszon, okrelonych w przepisach rozdziau 7a ustawy z dnia 6 wrzenia 2001 r. o transporcie
drogowym.
6. Przepis ust. 1 stosuje si odpowiednio do osb, ktre uzyskay prawo jazdy kategorii B:
1) po uprzednim jego cofniciu w trybie art. 103 ust. 1 pkt 2 lub 3;
2) w trybie okrelonym w art. 14, w przypadku gdy:
a) wydanie polskiego prawa jazdy nastpio w okresie krtszym ni 2 lata od dnia wydania
zagranicznego prawa jazdy, poczwszy od tego dnia,
b) ustalenie dnia wydania zagranicznego prawa jazdy nie jest moliwe poczwszy od dnia wydania
polskiego prawa jazdy.
PRZEDUENIE OKRESU PRBNEGO

1. Starosta wydaje decyzj administracyjn o przedueniu okresu prbnego:
1) o kolejne 2 lata, jeeli w trakcie jego trwania kierowca popeni dwa wykroczenia przeciwko
bezpieczestwu w komunikacji stwierdzone w tym okresie mandatami karnymi lub prawomocnymi
wyrokami sdw;
2) o czas zatrzymania prawa jazdy.
UTRATA PRAWA JAZDY

Osoba posiadajca prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem jest obowizana
zawiadomi starost o utracie tego dokumentu, jego zniszczeniu w stopniu powodujcym nieczytelno, a
take o zmianie stanu faktycznego wymagajcego zmiany danych w nim zawartych, w terminie 30 dni od dnia
zaistnienia tego zdarzenia.
2. POJCIA PODSTAWOWE
1) droga wydzielony pas terenu skadajcy si z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla
rowerw, cznie z torowiskiem pojazdw szynowych znajdujcym si w obrbie tego pasa, przeznaczony do
ruchu lub postoju pojazdw, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pdzenia zwierzt;
Droga jednojezdniowa 6-pasmowa, po 3 pasy w kadym kierunku.
Droga dwujezdniowa 4-pasowa, po 2 pasy w kadym kierunku.

1a) droga publiczna droga w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z
2007 r. Nr 19, poz. 115,)
1b) droga wewntrzna droga w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o drogach publicznych (j.w)
2) droga twarda drog z jezdni o nawierzchni bitumicznej, betonowej, kostkowej, klinkierowej lub
brukowcowej oraz z pyt betonowych lub kamienno-betonowych, jeeli dugo nawierzchni przekracza 20 m;
inne drogi s drogami gruntowymi;
3) autostrada drog dwujezdniow, oznaczon odpowiednimi znakami drogowymi, na ktrej nie dopuszcza
si ruchu poprzecznego, przeznaczon tylko do ruchu pojazdw samochodowych, z wyczeniem
czterokoowca, ktre na rwnej, poziomej jezdni mog rozwin prdko co najmniej 40 km/h, w tym rwnie
w razie cignicia przyczep;
Autostrada
4) droga ekspresowa drog dwu- lub jednojezdniow, oznaczon odpowiednimi znakami drogowymi, na
ktrej skrzyowania wystpuj wyjtkowo, przeznaczon tylko do ruchu pojazdw samochodowych, z
wyczeniem czterokoowca;
Droga ekspresowa
5) droga dla rowerw drog lub jej cz przeznaczon do ruchu rowerw, oznaczon odpowiednimi znakami
drogowymi; droga dla rowerw jest oddzielona od innych drg lub jezdni tej samej drogi konstrukcyjnie
lub za pomoc urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego;
5a) pas ruchu dla rowerw cz jezdni przeznaczon do ruchu rowerw w jednym kierunku, oznaczon
odpowiednimi znakami drogowymi;
5b) luza dla rowerw cz jezdni na wlocie skrzyowania na caej szerokoci jezdni lub wybranego pasa
ruchu przeznaczona do zatrzymania rowerw w celu zmiany kierunku jazdy lub ustpienia pierwszestwa,
oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi;
6) jezdnia cz drogi przeznaczon do ruchu pojazdw; okrelenie to nie dotyczy torowisk wydzielonych z
jezdni;
7) pas ruchu kady z podunych pasw jezdni wystarczajcy do ruchu jednego rzdu pojazdw
wieloladowych, oznaczony lub nieoznaczony znakami drogowymi;
Droga dwukierunkowa, 4-pasowa, bez wyznaczonych pasw ruchu

8) pobocze cz drogi przyleg do jezdni, ktra moe by przeznaczona do ruchu pieszych lub niektrych
pojazdw, postoju pojazdw, jazdy wierzchem lub pdzenia zwierzt;
9) chodnik cz drogi przeznaczon do ruchu pieszych;
10) skrzyowanie przecicie si w jednym poziomie drg majcych jezdni, ich poczenie lub rozwidlenie,
cznie z powierzchniami utworzonymi przez takie przecicia, poczenia lub rozwidlenia; okrelenie to nie
dotyczy przecicia, poczenia lub rozwidlenia drogi twardej z drog gruntow, z drog stanowic dojazd
do obiektu znajdujcego si przy drodze lub z drog wewntrzn;
10
Skrzyowanie rwnorzdne
Skrzyowanie z drog podporzdkowan
Skrzyowanie z ruchem okrnym

Skrzyowanie z sygnalizacj wietln
11) przejcie dla pieszych powierzchni jezdni, drogi dla rowerw lub torowiska przeznaczon do
przechodzenia przez pieszych, oznaczon odpowiednimi znakami drogowymi;
12) przejazd dla rowerzystw powierzchni jezdni lub torowiska przeznaczon do przejedania przez
rowerzystw, oznaczon odpowiednimi znakami drogowymi;
13) przystanek miejsce zatrzymywania si pojazdw transportu publicznego, oznaczone odpowiednimi
znakami drogowymi;
14) tunel budowl na drodze, oznaczon odpowiednimi znakami drogowymi;
15) obszar zabudowany obszar oznaczony odpowiednimi znakami drogowymi;
16) strefa zamieszkania obszar obejmujcy drogi publiczne lub inne drogi, na ktrym obowizuj szczeglne
zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy oznaczone s odpowiednimi znakami drogowymi;
16a) strefa ruchu obszar obejmujcy co najmniej jedn drog wewntrzn, na ktry wjazdy i wyjazdy
oznaczone s odpowiednimi znakami drogowymi;
17) uczestnik ruchu pieszego, kierujcego, a take inne osoby przebywajce w pojedzie lub na pojedzie
znajdujcym si na drodze;
18) pieszy osob znajdujc si poza pojazdem na drodze i niewykonujc na niej robt lub czynnoci
przewidzianych odrbnymi przepisami; za pieszego uwaa si rwnie osob prowadzc, cignc lub
pchajc rower, motorower, motocykl, wzek dziecicy, podrczny lub inwalidzki, osob poruszajc si w
wzku inwalidzkim, a take osob w wieku do 10 lat kierujc rowerem pod opiek osoby dorosej;
19) kolumna pieszych zorganizowan grup pieszych prowadzon przez kierownika lub dowdc;
20) kierujcy osob, ktra kieruje pojazdem lub zespoem pojazdw, a take osob, ktra prowadzi
kolumn pieszych, jedzie wierzchem albo pdzi zwierzta pojedynczo lub w stadzie;
21) kierowca osob uprawnion do kierowania pojazdem silnikowym lub motorowerem;
22) szczeglna ostrono ostrono polegajc na zwikszeniu uwagi i dostosowaniu zachowania
uczestnika ruchu do warunkw i sytuacji zmieniajcych si na drodze, w stopniu umoliwiajcym
odpowiednio szybkie reagowanie;
Przykady sytuacji, w ktry naley zachowa szczegln ostrono

11
23) ustpienie pierwszestwa powstrzymanie si od ruchu, jeeli ruch mgby zmusi innego kierujcego do
zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prdkoci, a pieszego do zatrzymania si, zwolnienia
lub przy spieszenia kroku;
24) ruch kierowany ruch otwierany i zamykany za pomoc sygnalizacji wietlnej albo przez uprawnion
osob;
25) niedostateczna widoczno widoczno wystpujc od zmierzchu do witu, a take w warunkach
zmniejszonej przejrzystoci powietrza od witu do zmierzchu;
26) wymijanie przejedanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszajcego si w
przeciwnym kierunku;
27) omijanie przejedanie (przechodzenie) obok nieporuszajcego si pojazdu, uczestnika ruchu lub
przeszkody;
28) wyprzedzanie przejedanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszajcego si w tym
samym kierunku;
29) zatrzymanie pojazdu unieruchomienie pojazdu niewynikajce z warunkw lub przepisw ruchu
drogowego, trwajce nie duej ni 1 minut, oraz kade unieruchomienie pojazdu wynikajce z tych warunkw
lub przepisw;
30) postj pojazdu unieruchomienie pojazdu niewynikajce z warunkw lub przepisw ruchu drogowego,
trwajce duej ni 1 minut;
31) pojazd rodek transportu przeznaczony do poruszania si po drodze oraz maszyn lub urzdzenie do tego
przystosowane;
32) pojazd silnikowy pojazd wyposaony w silnik, z wyjtkiem motoroweru i pojazdu szynowego;
33) pojazd samochodowy pojazd silnikowy, ktrego konstrukcja umoliwia jazd z prdkoci
przekraczajc 25 km/h; okrelenie to nie obejmuje cignika rolniczego;
34) pojazd wolnobieny pojazd silnikowy, ktrego konstrukcja ogranicza prdko jazdy do 25 km/h, z
wyczeniem cignika rolniczego;
35) pojazd czonowy zesp pojazdw skadajcy si z pojazdu silnikowego zczonego z naczep;
35a) pojazd nienormatywny pojazd lub zesp pojazdw, ktrego naciski osi wraz z adunkiem lub bez
adunku s wiksze od dopuszczalnych, przewidzianych dla danej drogi w przepisach o drogach publicznych,
lub ktrego wymiary lub rzeczywista masa cakowita wraz z adunkiem lub bez niego s wiksze od
dopuszczalnych, przewidzianych w przepisach niniejszej ustawy;
35b) adunek niepodzielny adunek, ktry bez niewspmiernie wysokich kosztw lub ryzyka powstania
szkody nie moe by podzielony na dwa lub wicej mniejszych adunkw;
35c) pilot osob odpowiedzialn za zapewnienie bezpieczestwa ruchu drogowego oraz minimalizacj
utrudnie w ruchu drogowym w czasie przejazdu pojazdu;
36) pojazd specjalny pojazd samochodowy lub przyczep przeznaczone do wykonywania specjalnej
funkcji, ktra powoduje konieczno dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposaenia; w
pojedzie tym mog by przewoone osoby i rzeczy zwizane z wykonywaniem tej funkcji;
37) pojazd uywany do celw specjalnych pojazd samochodowy przystosowany w sposb szczeglny do
przewozu osb lub adunkw, uywany przez Siy Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, Policj, Agencj
Bezpieczestwa Wewntrznego, Agencj Wywiadu, Sub Kontrwywiadu Wojskowego, Sub Wywiadu
Wojskowego, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Biuro Ochrony Rzdu, Stra Graniczn, kontrol skarbow,
Sub Celn, jednostki ochrony przeciwpoarowej, Inspekcj Transportu Drogowego i Sub Wizienn;
38) pojazd uprzywilejowany pojazd wysyajcy sygnay wietlne w postaci niebieskich wiate
byskowych i jednoczenie sygnay dwikowe o zmiennym tonie, jadcy z wczonymi wiatami mijania
lub drogowymi; okrelenie to obejmuje rwnie pojazdy jadce w kolumnie, na ktrej pocztku i na kocu
znajduj si pojazdy uprzywilejowane wysyajce dodatkowo sygnay wietlne w postaci czerwonego wiata
byskowego;
39) pojazd zabytkowy pojazd, ktry na podstawie odrbnych przepisw zosta wpisany do rejestru zabytkw
lub znajduje si w wojewdzkiej ewidencji zabytkw, a take pojazd wpisany do inwentarza muzealiw,
zgodnie z odrbnymi przepisami;
40) samochd osobowy pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie wicej ni 9
osb cznie z kierowc oraz ich bagau;
41) autobus pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu wicej ni 9 osb cznie z
kierowc;
41a) autobus szkolny autobus przeznaczony do przewozu dzieci do szkoy, barwy pomaraczowej,
oznaczony z przodu i z tyu prostoktnymi tablicami barwy biaej, z napisem barwy czarnej autobus szkolny;
12
Autobus szkolny
42) samochd ciarowy pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu adunkw;
okrelenie to obejmuje rwnie samochd ciarowo-osobowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu
adunkw i osb w liczbie od 4 do 9 cznie z kierowc;
42a) cignik samochodowy pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie wycznie do cignicia
przyczepy; okrelenie to obejmuje cignik siodowy i cignik balastowy;
42b) czterokoowiec pojazd samochodowy przeznaczony do przewozu osb lub adunkw, z wyczeniem
samochodu osobowego, ciarowego i motocykla, ktrego masa wasna nie przekracza:
a) w przypadku przewozu r zeczy 550 kg,
b) w przypadku przewozu osb 400 kg;
42c) czterokoowiec lekki czterokoowiec, ktrego masa wasna nie przekracza 350 kg i konstrukcja ogranicza
prdko jazdy do 45 km/h;
43) takswka pojazd samochodowy, odpowiednio wyposaony i oznaczony, przeznaczony do przewozu osb
w liczbie nie wikszej ni 9 cznie z kierowc oraz ich bagau podrcznego za ustalon na podstawie
taksometru opat;
44) cignik rolniczy pojazd silnikowy skonstruowany do uywania cznie ze sprztem do prac rolnych,
lenych lub ogrodniczych; cignik taki moe by rwnie przystosowany do cignicia przyczep oraz do prac
ziemnych;
45) motocykl pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemnoci skokowej
przekraczajcej 50 cm 3 , dwukoowy lub z bocznym wzkiem wieloladowy; okrelenie to obejmuje
rwnie pojazd trjkoowy o symetrycznym rozmieszczeniu k;
46) motorower pojazd dwu- lub trjkoowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemnoci skokowej
nieprzekraczajcej 50 cm 3 lub w silnik elektryczny o mocy nie wikszej ni 4 kW, ktrego konstrukcja ogranicza
prdko jazdy do 45 km/h;
47) rower pojazd o szerokoci nieprzekraczajcej 0,9 m poruszany si mini osoby jadcej tym pojazdem;
rower moe by wyposaony w uruchamiany naciskiem na peday pomocniczy napd elektryczny zasilany
prdem o napiciu nie wyszym ni 48 V o znamionowej mocy cigej nie wikszej ni 250W, ktrego moc
wyjciowa zmniejsza si stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prdkoci 25 km/h.;
47a) wzek rowerowy pojazd o szerokoci powyej 0,9 m przeznaczony do przewozu osb lub rzeczy
poruszany si mini osoby jadcej tym pojazdem; wzek rowerowy moe by wyposaony w uruchamiany
naciskiem na peday pomocniczy napd elektryczny zasilany prdem o napiciu nie wyszym ni 48 V o
znamionowej mocy cigej nie wikszej ni 250W, ktrego moc wyjciowa zmniejsza si stopniowo i spada do
zera po przekroczeniu prdkoci 25 km/h.;
48) wzek inwalidzki pojazd konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania si osoby niepenosprawnej,
napdzany si mini lub za pomoc silnika, ktrego konstrukcja ogranicza prdko jazdy do prdkoci
pieszego;
49) zesp pojazdw pojazdy zczone ze sob w celu poruszania si po drodze jako cao; nie dotyczy to
pojazdw zczonych w celu holowania;
Zesp pojazdw: pojazd silnikowy + przyczepa
13
49a) kolejka turystyczna zesp pojazdw skadajcy si z cignika rolniczego, ktrego konstrukcja ogranicza
prdko jazdy do 25 km/h, albo pojazdu wolnobienego oraz przyczepy (przyczep) dostosowanej do przewozu
osb, wykorzystywanych w ramach prowadzonej dziaalnoci w zakresie wiadczenia usug turystycznych;
50) przyczepa pojazd bez silnika, przystosowany do czenia go z innym pojazdem;
51) przyczepa lekka przyczep, ktrej dopuszczalna masa cakowita nie przekracza 750 kg;
52) naczepa przyczep, ktrej cz spoczywa na pojedzie silnikowym i obcia ten pojazd;
53) masa wasna mas pojazdu z jego normalnym wyposaeniem, paliwem, olejami, smarami i cieczami w
ilociach nominalnych, bez kierujcego;
54) dopuszczalna masa cakowita najwiksz okrelon waciwymi warunkami technicznymi mas
pojazdu obcionego osobami i adunkiem, dopuszczonego do poruszania si po drodze;
55) rzeczywista masa cakowita mas pojazdu cznie z mas znajdujcych si na nim rzeczy i osb;
56) dopuszczalna adowno najwiksz mas adunku i osb, jak moe przewozi pojazd, ktra
stanowi rnic dopuszczalnej masy cakowitej i masy wasnej pojazdu;
57) nacisk osi sum naciskw, jak na drog wywieraj koa znajdujce si na jednej osi;
58) VIN numer identyfikacyjny pojazdu nadany i umieszczony przez producenta;
59) urzdzenie rejestrujce stacjonarne, przenone albo zainstalowane w pojedzie albo na statku
powietrznym urzdzenie ujawniajce i zapisujce za pomoc technik utrwalania obrazw naruszenia przepisw
ruchu drogowego przez kierujcych pojazdami.
3. RUCH DROGOWY
ZASADY OGLNE
1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze s obowizani zachowa ostrono albo gdy ustawa
tego wymaga szczegln ostrono, unika wszelkiego dziaania, ktre mogoby spowodowa
zagroenie bezpieczestwa lub porzdku ruchu drogowego, ruch ten utrudni albo w zwizku z ruchem
zakci spokj lub porzdek publiczny oraz narazi kogokolwiek na szkod. Przez dziaanie rozumie si
rwnie zaniechanie. Przepis stosuje si odpowiednio do osoby znajdujcej si w pobliu drogi, jeeli jej
zachowanie mogoby pocign za sob skutki, o ktrych mowa w tym przepisie.
2. Jeeli uczestnik ruchu lub inna osoba spowodowaa jednak zagroenie bezpieczestwa ruchu drogowego, jest
obowizana przedsiwzi niezbdne rodki w
celu niezwocznego usunicia zagroenia, a gdyby nie moga tego uczyni, powinna o zagroeniu uprzedzi
innych uczestnikw ruchu.
3. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze maj prawo liczy, e inni uczestnicy tego ruchu
przestrzegaj przepisw ruchu drogowego, chyba e okolicznoci wskazuj na moliwo odmiennego ich
zachowania.
HIERARCHIA WANOCI POLECE I SYGNAW

1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze s obowizani stosowa si do polece i sygnaw
dawanych przez osoby kierujce ruchem lub uprawnione do jego kontroli, sygnaw wietlnych oraz
znakw drogowych, nawet wwczas, gdy z przepisw ustawy wynika inny sposb zachowania ni nakazany
przez te osoby, sygnay wietlne lub znaki drogowe.
2. Polecenia i sygnay dawane przez osoby kierujce ruchem lub uprawnione do jego kontroli maj pierwszestwo przed sygnaami wietlnymi i znakami drogowymi.
3. Sygnay wietlne maj pierwszestwo przed znakami drogowymi regulujcymi pierwszestwo przejazdu.
14
Hierarchia wanoci znakw i sygnaw drogowych
OSOBY UPRAWNIONE DO WYDAWANIA POLECE LUB SYGNAW

NA DRODZE
1) policjant;
2) onierz andarmerii Wojskowej
3) funkcjonariusz Stray Granicznej
4) inspektor Inspekcji Transportu Drogowego
5) inspektor kontroli skarbowej
6) funkcjonariusz celny
7) stranik gminny (miejski)
8) pracownik kolejowy na przejedzie
9) osoba wykonujca roboty na drodze
10) osoba nadzorujca bezpieczne przejcie dzieci przez jezdni, w wyznaczonym miejscu
11) kierujcy autobusem szkolnym
12) ratownik grski podczas akcji ratowniczej
13) stranik leny na terenie lasu lub parku
9) straak podczas akcji ratowniczej
11) funkcjonariusz Biura Ochrony Rzdu
12) pilot pojazdu nienormatywnego.
4. RUCH PIESZYCH
1. Pieszy jest obowizany korzysta z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku z pobocza. Jeeli nie
ma pobocza lub czasowo nie mona z niego korzysta, pieszy moe korzysta z jezdni, pod warunkiem
zajmowania miejsca jak najbliej jej krawdzi i ustpowania miejsca nadjedajcemu pojazdowi.
2. Pieszy idcy po poboczu lub jezdni jest obowizany i lew stron drogi.
3. Piesi idcy jezdni s obowizani i jeden za drugim. Na drodze o maym ruchu, w warunkach dobrej
widocznoci, dwch pieszych moe i obok siebie.
15
4. Korzystanie przez pieszego z drogi dla rowerw jest dozwolone tylko w razie braku chodnika lub pobocza
albo niemonoci korzystania z nich. Pieszy, z wyjtkiem osoby niepenosprawnej, korzystajc z tej drogi, jest
obowizany ustpi miejsca rowerowi.
5. Przepisw ust. 14 nie stosuje si w strefie zamieszkania.
W strefie zamieszkania pieszy korzysta z caej szerokoci drogi i ma pierwszestwo przed pojazdem.
Wjazd do strefy zamieszkania

6. Pieszy, przechodzc przez jezdni lub torowisko, jest obowizany zachowa szczegln ostrono oraz,
z zastrzeeniem ust. 2 i 3, korzysta z przejcia dla pieszych. Pieszy znajdujcy si na tym przejciu ma
pierwszestwo przed pojazdem.
Pieszy korzystajcy z przejcia dla pieszych

7. Przechodzenie przez jezdni poza przejciem dla pieszych jest dozwolone, gdy odlego od przejcia
przekracza 100 m. Jeeli jednak skrzyowanie znajduje si w odlegoci mniejszej ni 100 m od wyznaczonego
przejcia, przechodzenie jest dozwolone rwnie na tym skrzyowaniu. pod warunkiem, e nie spowoduje
zagroenia bezpieczestwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdw.
8. Pieszy jest obowizany ustpi pierwszestwa pojazdom i do przeciwlegej krawdzi jezdni i drog
najkrtsz, prostopadle do osi jezdni.
4. Jeeli na drodze znajduje si przejcie nadziemne lub podziemne dla pieszych, pieszy jest obowizany
korzysta z niego.
5. Na obszarze zabudowanym, na drodze dwujezdniowej lub po ktrej kursuj tramwaje po torowisku
wyodrbnionym z jezdni, pieszy przechodzc przez jezdni lub torowisko jest obowizany korzysta tylko z
przejcia dla pieszych.
6. Przechodzenie przez torowisko wyodrbnione z jezdni jest dozwolone tylko w miejscu do tego
przeznaczonym.
7. Jeeli wysepka dla pasaerw na przystanku komunikacji publicznej czy si z przejciem dla pieszych,
przechodzenie do i z przystanku jest dozwolone tylko po tym przejciu.
8. Jeeli przejcie dla pieszych wyznaczone jest na drodze dwujezdniowej, przejcie na kadej jezdni uwaa si
za przejcie odrbne. Przepis ten stosuje si odpowiednio do przejcia dla pieszych w miejscu, w ktrym ruch
pojazdw jest rozdzielony wysepk lub za pomoc innych urzdze na jezdni.
Zabrania si pieszemu:
1) wchodzenia na jezdni:
a) bezporednio przed jadcy pojazd, w tym rwnie na przejciu dla pieszych,
b) spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczajcej widoczno drogi;
16
2) przechodzenia przez jezdni w miejscu o ograniczonej widocznoci drogi;

3) zwalniania kroku lub zatrzymywania si bez uzasadnionej potrzeby podczas przechodzenia przez jezdni lub
torowisko;
4) przebiegania przez jezdni;
5) chodzenia po torowisku;
6) wchodzenia na torowisko, gdy zapory lub pzapory s opuszczone lub opuszczanie ich rozpoczto;
7) przechodzenia przez jezdni w miejscu, w ktrym urzdzenie zabezpieczajce lub przeszkoda oddzielaj
drog dla pieszych albo chodnik od jezdni, bez wzgldu na to, po ktrej stronie jezdni one si znajduj.
DZIECI NA DRODZE
1. Dziecko w wieku do 7 lat moe korzysta z drogi tylko pod opiek osoby, ktra osigna wiek co najmniej 10
lat. Nie dotyczy to strefy zamieszkania.
2. Dziecko w wieku do 15 lat, poruszajce si po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym, jest
obowizane uywa elementw odblaskowych w sposb widoczny dla innych uczestnikw ruchu.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotycz drogi przeznaczonej wycznie dla pieszych.
KOLUMNA PIESZYCH
1. Kolumna pieszych, z wyjtkiem pieszych w wieku do 10 lat, moe si porusza tylko praw stron jezdni.
2. Do kolumny pieszych w wieku do 10 lat stosuje si odpowiednio przepisy pkt. 2.6:. 1-2, przy czym - piesi w
wieku do 10 lat mog i w kolumnie tylko dwjkami pod nadzorem co najmniej jednej osoby penoletniej.
3. Liczba pieszych, z wyjtkiem pieszych do lat 10 idcych jezdni w kolumnie obok siebie nie moe przekracza
4, a w kolumnie wojskowej 6, pod warunkiem e kolumna nie zajmuje wicej ni poowy szerokoci jezdni.
4. Dugo kolumny pieszych nie moe przekracza 50 m. Odlego midzy kolumnami nie moe by mniejsza
ni 100 m.
5. Jeeli przemarsz kolumny pieszych odbywa si w warunkach niedostatecznej
Widocznoci to:
1) pierwszy i ostatni z idcych z lewej strony s obowizani nie latarki:
a) pierwszy ze wiatem biaym, skierowanym do przodu,
b) ostatni ze wiatem czerwonym, skierowanym do tyu;
2) w kolumnie o dugoci przekraczajcej 20 m idcy po lewej stronie z przodu i z tyu s obowizani uywa
elementw odblaskowych odpowiadajcych waciwym warunkom technicznym, a ponadto idcy po lewej
stronie s obowizani nie dodatkowe latarki ze wiatem biaym, rozmieszczone w taki sposb, aby odlego
midzy nimi nie przekraczaa 10 m;
3) wiato latarek powinno by widoczne z odlegoci co najmniej 150 m.
Zabrania si:
1) ruchu po jezdni kolumny pieszych w czasie mgy; zakaz ten nie dotyczy kolumny wojskowej lub policyjnej;
2) ruchu po jezdni kolumny pieszych w wieku do 10 lat w warunkach niedostatecznej widocznoci;
3) prowadzenia po jezdni kolumny pieszych przez osob w wieku poniej 18 lat.
5. RUCH POJAZDW
ZASADY OGLNE
1. Kierujcego pojazdem obowizuje ruch prawostronny.
2. Kierujcy pojazdem, korzystajc z drogi dwujezdniowej, jest obowizany jecha po prawej jezdni; do jezdni
tych nie wlicza si jezdni przeznaczonej do dojazdu do nieruchomoci pooonej przy drodze.
3. Kierujcy pojazdem, korzystajc z jezdni dwukierunkowej co najmniej o czterech pasach ruchu, jest
obowizany zajmowa pas ruchu znajdujcy si na prawej poowie jezdni.
4. Kierujcy pojazdem jest obowizany jecha moliwie blisko prawej krawdzi jezdni. Jeeli pasy ruchu na
jezdni s wyznaczone, nie moe zajmowa wicej ni jednego pasa.
17
5. Kierujcy pojazdem zaprzgowym, rowerem, wzkiem rowerowym, motorowerem, wzkiem rcznym oraz
osoba prowadzca pojazd napdzany silnikiem s obowizani porusza si po poboczu, chyba e nie nadaje si
ono do jazdy lub ruch pojazdu utrudniaby ruch pieszych.
6. Kierujcy pojazdem znajdujcym si na czci jezdni, po ktrej jed pojazdy szynowe, jest obowizany
ustpi miejsca nadjedajcemu pojazdowi szynowemu.
7. Na skrzyowaniu i bezporednio przed nim kierujcy rowerem, motorowerem lub motocyklem moe
porusza si rodkiem pasa ruchu, jeli pas ten umoliwia opuszczenie skrzyowania w wicej ni jednym
kierunku.
WCZANIE SI DO RUCHU
1. Wczanie si do ruchu nastpuje przy rozpoczynaniu jazdy po postoju lub zatrzymaniu si niewynikajcym
z warunkw lub przepisw ruchu drogowego oraz przy wjedaniu:
1) na drog z nieruchomoci, z obiektu przydronego lub dojazdu do takiego obiektu, z drogi niebdcej drog
publiczn oraz ze strefy zamieszkania;
2) na drog z pola lub na drog tward z drogi gruntowej;
3) na jezdni z pobocza, z chodnika lub z pasa ruchu dla pojazdw powolnych;
3a) na jezdni lub pobocze z drogi dla rowerw, z wyjtkiem wjazdu na przejazd dla rowerzystw lub pas ruchu
dla rowerw;
4) pojazdem szynowym na drog z zajezdni lub na jezdni z ptli.
2. Kierujcy pojazdem, wczajc si do ruchu, jest obowizany zachowa szczegln ostrono oraz ustpi
pierwszestwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu.
Przykad: wczanie si do ruchu pojazdw: z nieruchomoci i z parkingu.
ZACHOWANIE WOBEC NIEKTRYCH POJAZDW

Autobus miejski
Kierujcy pojazdem, zbliajc si do oznaczonego przystanku autobusowego (trolejbusowego) na obszarze
zabudowanym, jest obowizany zmniejszy prdko, a w razie potrzeby zatrzyma si, aby umoliwi
kierujcemu autobusem (trolejbusem) wczenie si do ruchu, jeeli kierujcy takim pojazdem sygnalizuje
kierunkowskazem zamiar zmiany pasa ruchu lub wjechania z zatoki na jezdni.
W obszarze zabudowanym naley umoliwi wczenie si do ruchu kierujcemu autobusem
18
Autobus szkolny
1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do miejsca postoju autobusu szkolnego, jest obowizany:
1) zatrzyma si, o ile kierujcy tym autobusem poda sygna zatrzymania;
2) zmniejszy prdko, a w razie potrzeby zatrzyma si, aby umoliwi kierujcemu tym autobusem wjazd na
jezdni lub ssiedni pas ruchu, o ile sygnalizuje on zamiar wykonania takiego manewru.
2. Kierujcy autobusem szkolnym podczas wsiadania lub wysiadania dzieci jest obowizany wczy wiata
awaryjne.
3. Kierujcy pojazdem, przejedajc obok autobusu szkolnego, jest obowizany zachowa szczegln
ostrono.
4. Jeeli autobus szkolny przewozi inne osoby lub nie przewozi adnych osb, tablice z napisem autobus
szkolny powinny by zdjte, zasonite lub zoone.
Tablica z napisem autobus szkolny
Pojazd przewocy zorganizowan grup dzieci lub modziey w

wieku do 18 lat
1. Pojazd przewocy zorganizowan grup dzieci lub modziey w wieku do 18 lat oznacza si z przodu i z tyu
kwadratowymi tablicami barwy tej z symbolem dzieci barwy czarnej. W warunkach niedostatecznej
widocznoci tablice powinny by owietlone, chyba e s wykonane z materiau odblaskowego. Kierujcy tym
pojazdem jest obowizany wczy wiata awaryjne podczas wsiadania lub wysiadania dzieci lub modziey.
Tablica barwy tej z symbolem dzieci

2. Kierujcy pojazdem, omijajc ten pojazd,, jest obowizany w czasie wsiadania lub wysiadania dzieci lub
modziey zachowa szczegln ostrono i w razie potrzeby zatrzyma si.
Pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu osb

niepenosprawnych
1. Osoba niepenosprawna o obnionej sprawnoci ruchowej, kierujca pojazdem samochodowym oznaczonym
kart parkingow moe nie stosowa si do niektrych znakw drogowych dotyczcych zakazu ruchu lub
postoju, w zakresie okrelonym przepisami.
2. Karta parkingowa powinna by umieszczona za przedni szyb pojazdu samochodowego w sposb
umoliwiajcy jej odczytanie.
Karta parkingowa
19
3. Pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu osb niepenosprawnych oznacza si z przodu i z tyu

kwadratowymi tablicami barwy niebieskiej z midzynarodowym symbolem wzka inwalidzkiego barwy biaej.
Tablice te powinny by wykonane z materiau odblaskowego. Kierujcy tym pojazdem jest obowizany wczy
wiata awaryjne podczas wsiadania lub wysiadania osoby niepenosprawnej.
3. Kierujcy pojazdem, omijajc pojazd, o ktrym mowa w ust. 1, jest obowizany w czasie wsiadania lub
wysiadania osoby niepenosprawnej zachowa szczegln ostrono i w razie potrzeby zatrzyma si.
Pojazd uprzywilejowany
1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze s obowizani uatwi przejazd pojazdu
uprzywilejowanego, w szczeglnoci przez niezwoczne usunicie si z jego drogi, a w razie potrzeby
zatrzymanie si.
2. Zabrania si wyprzedzania pojazdu uprzywilejowanego na obszarze zabudowanym.
3. Pojazdem uprzywilejowanym w ruchu drogowym moe by pojazd samochodowy:
1) jednostek ochrony przeciwpoarowej;
2) zespou ratownictwa medycznego;
3) Policji;
4) jednostki ratownictwa chemicznego;
5) Stray Granicznej;
6) Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego;
7) Agencji Wywiadu;
7a) Centralnego Biura Antykorupcyjnego;
7b) Suby Kontrwywiadu Wojskowego;
7c) Suby Wywiadu Wojskowego;
8) Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
9) Suby Wiziennej;
10) Biura Ochrony Rzdu;
10a) kontroli skarbowej;
10b) Suby Celnej;
10c) stray gminnych (miejskich);
10d) podmiotw uprawnionych do wykonywania zada z zakresu ratownictwa grskiego;
10e) Suby Parku Narodowego;
10f) podmiotw uprawnionych do wykonywania zada z zakresu ratownictwa wodnego;
11) Inspekcji Transportu Drogowego;
12) jednostki niewymienionej w pkt 111, jeeli jest uywany w zwizku z ratowaniem ycia lub zdrowia
ludzkiego na podstawie zezwolenia ministra waciwego do spraw wewntrznych.
Pojazd wysyajcy niebieskie wiata byskowe i jednoczenie sygnay dwikowe o zmiennym tonie

1. Pojazd do nauki jazdy lub przeprowadzania egzaminu pastwowego oznacza si tablic kwadratow barwy
niebieskiej z bia liter L, umieszczon na pojedzie. W warunkach niedostatecznej widocznoci tablica
umieszczona na pojedzie, z wyczeniem tablicy na motocyklu, powinna by owietlona. Tablica, ktr
oznaczony jest motocykl, powinna by wykonana z materiau odblaskowego.
2. Podczas kierowania pojazdem do nauki jazdy przez osob inn ni osoba ubiegajca si o uprawnienie do
kierowania pojazdem tablica, o ktrej mowa w ust. 1, powinna by zasonita lub zoona.
20

3. Kierujcy pojazdem, przejedajc obok pojazdu, o ktrym mowa w ust. 1, lub jadc za nim, jest
obowizany zachowa szczegln ostrono.
Pojazd wykonujcy na drodze prace porzdkowe, remontowe lub

modernizacyjne
1. Pojazd wykonujcy na drodze prace porzdkowe, remontowe lub modernizacyjne powinien wysya te
sygnay byskowe.
Przykad pojazdw wysyajcych te sygnay byskowe

2. Kierujcy takim pojazdem moe, pod warunkiem zachowania szczeglnej ostronoci, nie stosowa si do
przepisw o obowizku jazdy na jezdni lub przy jej prawej krawdzi oraz o zatrzymaniu i postoju, z tym e:
1) na jezdni jednokierunkowej oraz poza obszarem zabudowanym, podczas oczyszczania drogi ze niegu,
dopuszcza si rwnie jazd przy lewej krawdzi jezdni;
2) jazd po chodniku dopuszcza si tylko przy zachowaniu bezpieczestwa pieszych.
3. Kierujcy takim pojazdem, moe korzysta z autostrady lub drogi ekspresowej nawet wtedy, gdy pojazd ten
nie jest pojazdem samochodowym lub jego konstrukcja uniemoliwia rozwinicie prdkoci co najmniej 40
km/h.
4. Pojazd, ktry ze wzgldu na konstrukcj, adunek lub nietypowe zachowanie na drodze moe zagraa
bezpieczestwu w ruchu drogowym, powinien wysya te sygnay byskowe.
5. Zabrania si uywania tych sygnaw byskowych do innych celw ni okrelone w ust. 1 i 3 z wyjtkiem
holowania.
ZASADY OGLNE
1. Kierujcy pojazdem jest obowizany jecha z prdkoci zapewniajc panowanie nad pojazdem, z
uwzgldnieniem warunkw, w jakich ruch si odbywa, a w szczeglnoci: rzeby terenu, stanu i widocznoci
drogi, stanu i adunku pojazdu, warunkw atmosferycznych i natenia ruchu.
21
2. Kierujcy pojazdem jest obowizany:

1) jecha z prdkoci nieutrudniajc jazdy innym kierujcym;
2) hamowa w sposb niepowodujcy zagroenia bezpieczestwa ruchu lub
jego utrudnienia;
3) utrzymywa odstp niezbdny do uniknicia zderzenia w razie hamowania lub zatrzymania si
poprzedzajcego pojazdu.
3. Poza obszarem zabudowanym, na jezdniach dwukierunkowych o dwch pasach ruchu, kierujcy pojazdem
objtym indywidualnym ograniczeniem prdkoci albo pojazdem lub zespoem pojazdw o dugoci
przekraczajcej 7 m jest obowizany utrzymywa taki odstp od pojazdu silnikowego znajdujcego si przed
nim, aby inne wyprzedzajce pojazdy mogy bezpiecznie wjecha w luk utrzymywan midzy tymi pojazdami.
Przepisu tego nie stosuje si, jeeli kierujcy pojazdem przystpuje do wyprzedzania lub gdy wyprzedzanie jest
zabronione.
4. Poza obszarem zabudowanym w tunelach o dugoci przekraczajcej 500 m, kierujcy pojazdem jest
obowizany utrzymywa odstp od poprzedzajcego pojazdu nie mniejszy ni:
1) 50 m jeeli kieruje pojazdem o dopuszczalnej masie cakowitej nie przekraczajcej 3,5 t lub autobusem;
2) 80 m jeeli kieruje zespoem pojazdw lub pojazdem niewymienionym w pkt 1.
Prdko pojazdu jest to droga jak przejedzie pojazd w okrelonym czasie.
Na dugo drogi zatrzymania pojazdu, oprcz drogi przebytej w czasie rzeczywistego hamowania, istotny
wpyw ma rwnie droga przebyta w czasie reakcji kierowcy oraz droga przebyta w czasie uruchomienia
hamulca. Jako rednic czas reakcji kierowcy wraz z czasem uruchomienia hamulcw przyjmuje si zwykle
warto 1 sekundy.
Przykad odcinaka drogi, jak przejeda pojazd w czasie 1 sekundy
Prdko bezpieczna - jest to prdko z jak porusza si pojazd, ktra pozwala kierujcemu panowanie
nad pojazdem, a w razie nagej potrzeby umoliwia na bezkolizyjne zatrzymanie pojazdu.
Naley pamita, e w sytuacji, zwaszcza niemoliwej do przewidzenia, nie jest moliwe natychmiastowe
zatrzymanie pojazdu w miejscu.
HAMOWANIE. DROGA ZATRZYMANIA. DROGA HAMOWANIA

Hamowanie ma na celu zmniejszenie prdkoci w czasie jazdy lub zatrzymanie pojazdu. Hamowa naley w
sposb niepowodujcy zagroenia bezpieczestwa ruchu lub jego utrudnienia. Jadc za pojazdem lub
zbliajc si do przeszkody naley utrzymywa odstp niezbdny do uniknicia zderzenia w razie hamowania
lub zatrzymania si poprzedzajcego pojazdu. Naley przewidywa potencjalne zagroenia i by
przygotowanym na reakcj.
Gwatowne hamowanie, raptowne ruchy kierownic, moe by przyczyn utraty panowania nad pojazdem i
moe doprowadzi do niekontrolowanego polizgu.
22
Droga zatrzymania pojazdu skada si z:

1. drogi przebytej w czasie reakcji kierujcego pojazdem, od momentu zauwaenia przez niego przeszkody, do
chwili podjcia decyzji o hamowaniu i do chwili uruchomienia hamulcw,
2. drogi przebytej w czasie uruchomienia i zadziaania hamulcw, to jest od momentu uruchomienia hamulcw
do chwili rozpoczcia hamowania za pomoc tego ukadu,
3. drogi przebytej przez pojazd w czasie dziaania hamulcw do momentu zatrzymania pojazdu.
Droga hamowania pojazdu zaley od:

1. prdkoci z jak porusza si pojazd,
2. warunkw atmosferycznych (wilgotno, mga, opady),
3. rodzaju nawierzchni (asfalt, kostka kamienna itp.),
2. stanu nawierzchni (sucha, mokra, onieona, gooled, posypana piaskiem, grysem),
4. stanu technicznego pojazdu (stan ogumienia, sprawnoci ukadu hamulcowego),
5. stanu psychofizycznego kierujcego pojazdem (zmczenie, zaycie lekw osabiajcych zdolnoci
psychomotoryczne).
Droga hamowania ronie wraz z kwadratem prdkoci, tzn. e zwikszenie dwukrotne prdkoci zwiksza
drog hamowania czterokrotnie, a trzykrotne zwikszenie prdkoci wydua drog hamowania
dziewiciokrotnie itd.
Dugo drogi zatrzymania pojazdu uzaleniona jest od stanu nawierzchni i prdkoci jazdy.
Droga hamowania pojazdu

23
Czynniki wpywajce na czas reakcji kierujcego:

1. widoczno (warunki atmosferyczne, czysto szyb),
2. natenie ruchu,
3. dowiadczenie kierowcy,
4. stan emocjonalny osoby kierujcej pojazdem,
5. stopie zmczenia fizycznego i psychicznego,
6. wiek,
7. pora doby,
8. ewentualny stopie spoycia rodkw odurzajcych, lekarstw, alkoholu,
9. ewentualne wady wzroku.
PAMITAJ!
Niemoliwe jest w czasie jazdy natychmiastowe zatrzymanie pojazdu w miejscu.
Droga hamowania liczona od momentu zauwaenia przeszkody do zatrzymania pojazdu.
W porze nocnej czas reakcji wydua si o ok. 0,20 sekundy, co przy prdkoci 90 km/h oznacza wyduenie
drogi hamowania o 5 metrw.
PRDKOCI DOPUSZCZALNE
1. Prdko dopuszczalna pojazdu lub zespou pojazdw na obszarze zabudowanym w godzinach 5:0023:00
wynosi 50 km/h
1a. Prdko dopuszczalna pojazdu lub zespou pojazdw na obszarze zabudowanym
w godzinach 23:005:00 wynosi 60 km/h
2. Prdko dopuszczalna pojazdu lub zespou pojazdw w strefie zamieszkania wynosi 20 km/h.
3. Prdko dopuszczalna poza obszarem zabudowanym wynosi w przypadku:
1) samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciarowego o dopuszczalnej masie cakowitej
nieprzekraczajcej 3,5 t:
a) na autostradzie 140 km/h,
b) na drodze ekspresowej dwujezdniowej 120 km/h,
c) na drodze ekspresowej jednojezdniowej oraz na drodze dwujezdniowej co najmniej o dwch pasach
przeznaczonych dla kadego kierunku ruchu 100 km/h,
d) na pozostaych drogach 90 km/h;
2) zespou pojazdw lub pojazdu niewymienionego w pkt 1:
a) na autostradzie, drodze ekspresowej lub drodze dwujezdniowej co najmniej o dwch pasach
przeznaczonych dla kadego kierunku ruchu 80 km/h,
b) na pozostaych drogach 70 km/h.
4. Prdko niektrych pojazdw:
1) cignika rolniczego (rwnie z przyczep) 30 km/h;
2) pojazdu z urzdzeniem wystajcym do przodu wicej ni 1,5 m od siedzenia dla kierujcego 30 km/h na
obszarze zabudowanym i 60 km/h poza obszarem zabudowanym;
3) motocykla (rwnie z przyczep), czterokoowca i motoroweru, ktrymi przewozi si dziecko w wieku do 7
lat 40 km/h.
4) prdko pojazdu holujcego nie przekracza 30 km/h na obszarze zabudowanym i 60 km/h poza tym
obszarem;
5) w samochodzie ciarowym przewocym osob poza kabin kierowcy, po spenieniu dodatkowych
warunkw - 50 km/h;
6) w przyczepie cignitej przez cignik rolniczy konwojentw przewocej druyny robocze i osoby
wykonujcych czynnoci adunkowe po spenieniu dodatkowych warunkw 20 km/h.
24
Prdkoci dopuszczalne
Kto moe zmieni prdko na drodze?

1. Organ zarzdzajcy ruchem na drogach moe zmniejszy lub zwikszy, za pomoc znakw drogowych,
prdko dopuszczaln pojazdw obowizujc na obszarze zabudowanym.
2. Prdko dopuszczalna, o ktrej mowa w ust. 1, moe by:
1) zmniejszona jeeli warunki bezpieczestwa ruchu na drodze lub jej odcinku za tym przemawiaj;
2) zwikszona jeeli warunki ruchu na drodze lub jej odcinku zapewniaj zachowanie bezpieczestwa ruchu.
3. Organ zarzdzajcy ruchem na drogach moe zmniejszy, za pomoc znakw drogowych, prdko
dopuszczaln pojazdw obowizujc poza obszarem zabudowanym, jeeli warunki bezpieczestwa ruchu na
drodze lub jej odcinku za tym przemawiaj.
4. Organ rejestrujcy pojazd moe ustali dla indywidualnego pojazdu dopuszczaln prdko nisz ni
okrelona, jeeli jest to uzasadnione konstrukcj lub stanem technicznym pojazdu. Ograniczenie prdkoci
naley uwidoczni na znaku umieszczonym z tyu pojazdu.
7. ZMIANA KIERUNKU JAZDY LUB PASA RUCHU

1. Kierujcy pojazdem moe zmieni kierunek jazdy lub zajmowany pas ruchu tylko z zachowaniem szczeglnej
ostronoci.
2. Kierujcy pojazdem jest obowizany zbliy si:

1) do prawej krawdzi jezdni jeeli zamierza skrci w prawo;
2) do rodka jezdni lub na jezdni o ruchu jednokierunkowym do lewej jej krawdzi
jeeli zamierza skrci w lewo.
25
Na drodze 2-kierunkowej zmian kierunku w lewo wykonujemy od rodka jezdni
Na drodze 1-kierunkowej zmian kierunku w lewo wykonujemy od lewej krawdzi (pas nr 1)

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje si, jeeli wymiary pojazdu uniemoliwiaj skrcenie zgodnie z zasad okrelon w
tym przepisie lub dopuszczalna jest jazda wycznie w jednym kierunku.
4. Kierujcy pojazdem, zmieniajc zajmowany pas ruchu, jest obowizany ustpi pierwszestwa pojazdowi
jadcemu po pasie ruchu, na ktry zamierza wjecha, oraz pojazdowi wjedajcemu na ten pas z prawej
strony.
5. Kierujcy pojazdem jest obowizany zawczasu i wyranie sygnalizowa zamiar zmiany kierunku jazdy lub
pasa ruchu oraz zaprzesta sygnalizowania niezwocznie po wykonaniu manewru.
6. Zabrania si zawracania: w warunkach, w ktrych mogoby to zagrozi bezpieczestwu

ruchu na drodze lub ruch ten utrudni, oraz:
1) w tunelu,
2) na mocie,
3) na wiadukcie
4) drodze jednokierunkowej;
5) na autostradzie;
6) na drodze ekspresowej, z wyjtkiem skrzyowania lub miejsca do tego przeznaczonego.
8. WYMIJAIE, OMIJANIE, COFANIE

Wymijanie jest to przejedanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszajcego si w
przeciwnym kierunku.
Przy wymijaniu naley zachowa bezpieczny odstp od wymijanego pojazdu lub uczestnika ruchu, a w razie
potrzeby zjecha na prawo i zmniejszy prdko lub zatrzyma si.
26
Wymijanie na zwonym odcinku
Omijanie jest to przejedanie (przechodzenie) obok nieporuszajcego si pojazdu, uczestnika ruchu lub
przeszkody.
Przy omijaniu naley zachowa bezpieczny odstp od omijanego pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody, a w
razie potrzeby zmniejszy prdko. Omijanie pojazdu sygnalizujcego zamiar skrcenia w lewo moe odbywa
si tylko z jego prawej strony.
Omijanie pojazdu na drodze
Cofanie jest to jazda do tyu.

Przy cofaniu naley ustpi pierwszestwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu i zachowa szczegln
ostrono, a w szczeglnoci:
a) sprawdzi, czy wykonywany manewr nie spowoduje zagroenia bezpieczestwa ruchu lub jego utrudnienia,
b) upewni si, czy za pojazdem nie znajduje si przeszkoda; w razie trudnoci w osobistym upewnieniu si
kierujcy jest obowizany zapewni sobie pomoc innej osoby.
Cofanie pojazdu
2. Zabrania si cofania pojazdem:
1) w tunelu,
2) na mocie,
3( wiadukcie,
4) na autostradzie,
5) na drodze ekspresowej.
27
Zabrania si cofania jeeli manewr spowoduje zagroenie lub utrudnienie w ruchu
9. WYPRZEDZANIE
Wyprzedzanie jest to przejedanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszajcego si
w tym samym kierunku.
Wyprzedzanie
1. Kierujcy pojazdem jest obowizany przed wyprzedzaniem upewni si w szczeglnoci, czy:
1) ma odpowiedni widoczno i dostateczne miejsce do wyprzedzania bez utrudnienia komukolwiek
ruchu;
2) kierujcy, jadcy za nim, nie rozpocz wyprzedzania;
3) kierujcy, jadcy przed nim na tym samym pasie ruchu, nie zasygnalizowa zamiaru wyprzedzania innego
pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany pasa ruchu.
2. Kierujcy pojazdem jest obowizany przy wyprzedzaniu zachowa szczegln ostrono, a zwaszcza
bezpieczny odstp od wyprzedzanego pojazdu lub uczestnika ruchu. W razie wyprzedzania roweru, wzka
rowerowego, motoroweru, motocykla lub kolumny pieszych odstp ten nie moe by mniejszy ni 1 m.
3. Kierujcy pojazdem jest obowizany przy wyprzedzaniu przejeda z lewej strony wyprzedzanego
pojazdu, z zastrzeeniem ust. 4, 5, 10 i 12.
4. Pojazd szynowy moe by wyprzedzany tylko z prawej strony, chyba e pooenie torw uniemoliwia takie
wyprzedzanie lub wyprzedzanie odbywa si na jezdni jednokierunkowej.
5. Wyprzedzanie pojazdu lub uczestnika ruchu, ktry sygnalizuje zamiar skrcenia w lewo, moe odbywa si
tylko z jego prawej strony.
6. Kierujcemu pojazdem wyprzedzanym zabrania si w czasie wyprzedzania i bezporednio po nim
zwikszania prdkoci. Kierujcy pojazdem wolnobienym, cignikiem rolniczym lub pojazdem bez silnika
jest obowizany zjecha jak najbardziej na prawo w celu uatwienia wyprzedzania.
7. Zabrania si wyprzedzania pojazdu silnikowego jadcego po jezdni:
1) przy dojedaniu do wierzchoka wzniesienia;
2) na zakrcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi;
3) na skrzyowaniu, z wyjtkiem skrzyowania o ruchu okrnym lub na ktrym ruch jest kierowany.
8. Dopuszcza si wyprzedzanie w miejscach, o ktrych mowa w ust. 7 pkt 1 i 2, na jezdni:
1) jednokierunkowej;
28
2) dwukierunkowej na odcinku z wyznaczonymi pasami ruchu, pod warunkiem e kierujcy nie wjeda na cz
jezdni przeznaczon do ruchu w kierunku przeciwnym w miejscu, gdzie jest to zabronione znakami na jezdni.
9. Dopuszcza si wyprzedzanie w miejscu, o ktrym mowa w ust. 7 pkt 3, pojazdu sygnalizujcego zamiar
skrcenia, pod warunkiem e kierujcy nie wjeda na cz jezdni przeznaczon do ruchu w kierunku
przeciwnym.
10. Dopuszcza si wyprzedzanie z prawej strony na odcinku drogi z wyznaczonymi pasami ruchu, przy
zachowaniu warunkw okrelonych w ust. 1 i 7:
1) na jezdni jednokierunkowej;
2) na jezdni dwukierunkowej, jeeli co najmniej dwa pasy ruchu na obszarze zabudowanym lub trzy pasy
ruchu poza obszarem zabudowanym przeznaczone s do jazdy w tym samym kierunku.
11. Zabrania si wyprzedzania pojazdu uprzywilejowanego na obszarze zabudowanym.
3. Kierujcemu pojazdem zabrania si:

1) wyprzedzania pojazdu na przejciu dla pieszych i bezporednio przed nim, z wyjtkiem przejcia, na ktrym
ruch jest kierowany;
Zakaz wyprzedzania na przejciu dla pieszych i bezporednio przed nim

2) omijania pojazdu, ktry jecha w tym samym kierunku, lecz zatrzyma si w celu ustpienia pierwszestwa
pieszemu;
3) jazdy wzdu po chodniku lub przejciu dla pieszych.
4. Kierujcy pojazdem, przejedajc przez chodnik lub drog dla pieszych, jest obowizany jecha powoli i
ustpi pierwszestwa pieszemu.
5. Przepis ust. 4 stosuje si odpowiednio podczas jazdy po placu, na ktrym ze wzgldu na brak
wyodrbnienia jezdni i chodnikw ruch pieszych i pojazdw odbywa si po tej samej powierzchni.
6. Kierujcy pojazdem jest obowizany zachowa szczegln ostrono przy przejedaniu obok oznaczonego
przystanku tramwajowego nieznajdujcego si przy chodniku. Jeeli przystanek nie jest wyposaony w
wysepk dla pasaerw, a na przystanek wjeda tramwaj lub stoi na nim, kierujcy jest obowizany zatrzyma
pojazd w takim miejscu i na taki czas, aby zapewni pieszemu swobodne dojcie do tramwaju lub na chodnik.
Przepisy te stosuje si odpowiednio przy ruchu innych pojazdw komunikacji publicznej.
Przystanek tramwajowy wyposaony w wysepk
29
10. PRZECINANIE SI KIERUNKW RUCHU

SKRZYOWANIE
1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do skrzyowania, jest obowizany zachowa szczegln ostrono i
ustpi pierwszestwa pojazdowi nadjedajcemu z prawej strony, a jeeli skrca w lewo take jadcemu z
kierunku przeciwnego na wprost lub skrcajcemu w prawo.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do pojazdu szynowego, ktry ma pierwszestwo w stosunku do innych
pojazdw, bez wzgldu na to, z ktrej strony nadjeda.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si rwnie w razie przecinania si kierunkw ruchu poza skrzyowaniem.
1) wjedania na skrzyowanie, jeeli na skrzyowaniu lub za nim nie ma miejsca do kontynuowania jazdy;
2) rozdzielania kolumny pieszych.
PRZEJCIE DLA PIESZYCH

1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do przejcia dla pieszych, jest obowizany zachowa szczegln ostrono i
ustpi pierwszestwa pieszemu znajdujcemu si na przejciu.
2. Kierujcy pojazdem, ktry skrca w drog poprzeczn, jest obowizany ustpi pierwszestwa pieszemu
przechodzcemu na skrzyowaniu przez jezdni drogi, na ktr wjeda.
Pieszy na drodze poprzecznej

7. W razie przechodzenia przez jezdni osoby niepenosprawnej, uywajcej specjalnego znaku, lub osoby o
widocznej ograniczonej sprawnoci ruchowej, kierujcy jest obowizany zatrzyma pojazd w celu umoliwienia
jej przejcia.
Pieszy uywajcy specjalnego znaku
30
PRZEJAZD DLA ROWERZYSTW

1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do przejazdu dla rowerzystw, jest obowizany zachowa szczegln
ostrono i ustpi pierwszestwa rowerowi znajdujcemu si na przejedzie.
1a. Kierujcy pojazdem, ktry skrca w drog poprzeczn, jest obowizany zachowa szczegln ostrono i
ustpi pierwszestwa rowerzycie jadcemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerw, drodze dla
rowerw lub innej czci drogi, ktr zamierza opuci.
2. Kierujcy pojazdem, przejedajc przez drog dla rowerw poza jezdni, jest obowizany ustpi
pierwszestwa rowerowi.
3. Kierujcemu pojazdem zabrania si wyprzedzania pojazdu na przejedzie dla rowerzystw i
bezporednio przed nim, z wyjtkiem przejazdu, na ktrym ruch jest kierowany.
Zakaz wyprzedzania na przejedzie dla rowerzystw i bezporednio przed nim
PRZEJAZD KOLEJOWY I TRAMWAJOWY

1. Kierujcy pojazdem, zbliajc si do przejazdu kolejowego oraz przejedajc przez przejazd, jest
obowizany zachowa szczegln ostrono. Przed wjechaniem na tory jest on obowizany upewni si, czy
nie zblia si pojazd szynowy, oraz przedsiwzi odpowiednie rodki ostronoci, zwaszcza jeeli wskutek
mgy lub z innych powodw przejrzysto powietrza jest zmniejszona.
Zachowuj szczegln ostrono przed i na przejedzie

2. Kierujcy jest obowizany prowadzi pojazd z tak prdkoci, aby mg go zatrzyma w bezpiecznym
miejscu, gdy nadjeda pojazd szynowy lub gdy urzdzenie zabezpieczajce albo dawany sygna zabrania
wjazdu na przejazd.

1) objedania opuszczonych zapr lub pzapr oraz wjedania na przejazd, jeeli opuszczanie ich zostao
rozpoczte lub podnoszenie nie zostao zakoczone;
2) wjedania na przejazd, jeeli po drugiej stronie przejazdu nie ma miejsca do kontynuowania jazdy;
3) wyprzedzania pojazdu na przejedzie kolejowym i bezporednio przed nim;
31
Zakaz wyprzedzania na przejedzie i bezporednio przed nim

4) omijania pojazdu oczekujcego na otwarcie ruchu przez przejazd, jeeli wymagaoby to wjechania na
cz jezdni przeznaczon dla przeciwnego kierunku ruchu.
4. W razie unieruchomienia pojazdu na przejedzie kolejowym, kierujcy jest obowizany niezwocznie usun
go z przejazdu, a jeeli nie jest to moliwe, ostrzec kierujcego pojazdem szynowym o niebezpieczestwie.
5. Kierujcy pojazdem lub zespoem pojazdw o dugoci przekraczajcej 10 m, ktry nie moe rozwin
prdkoci wikszej ni 6 km/h, przed wjazdem na prze-jazd kolejowy jest obowizany upewni si, czy w czasie
potrzebnym na przejechanie przez ten przejazd nie nadjedzie pojazd szynowy, lub uzgodni czas tego przejazdu
z drnikiem kolejowym.
6. Przepisy ust. 14 stosuje si odpowiednio przy przejedaniu przez tory tramwajowe; przepis ust. 3 pkt 3 nie
dotyczy skrzyowania lub przejazdu tramwajowego, na ktrym ruch jest kierowany.
11. OSTRZEGANIE ORAZ JAZDA W WARUNKACH ZMNIEJSZONEJ

PRZEJRZYSTOCI POWIETRZA
Niedostateczna widoczno widoczno wystpujc od zmierzchu do witu, a take w warunkach
zmniejszonej przejrzystoci powietrza od witu do zmierzchu.
Zmniejszona przejrzysto spowodowana moe by: opadami atmosferycznymi, mg lub innymi przyczynami
(np. dym).
1. Kierujcy pojazdem moe uywa sygnau dwikowego lub wietlnego, w razie gdy zachodzi konieczno
ostrzeenia o niebezpieczestwie.
2. Zabrania si:
1) naduywania sygnau dwikowego lub wietlnego;
2) uywania sygnau dwikowego na obszarze zabudowanym, chyba e jest to konieczne w zwizku z
bezporednim niebezpieczestwem;
3) ostrzegania wiatami drogowymi w warunkach, w ktrych moe to spowodowa olepienie innych
kierujcych.
3. Kierujcy pojazdem jest obowizany zachowa szczegln ostrono w czasie jazdy w warunkach
zmniejszonej przejrzystoci powietrza, spowodowanej mg, opadami atmosferycznymi lub innymi
przyczynami, a ponadto:
1) kierujcy pojazdem silnikowym jest obowizany:
a) wczy wiata mijania lub przeciwmgowe przednie albo oba te wiata jednoczenie,
b) poza obszarem zabudowanym podczas mgy dawa krtkotrwae sygnay dwikowe w czasie
wyprzedzania lub omijania;
2) kierujcy innym pojazdem ni pojazd, o ktrym mowa w pkt 1, jest obowizany:
a) wczy wiata, w ktre pojazd jest wyposaony,
b) korzysta z pobocza drogi, a jeeli nie jest to moliwe, jecha jak najbliej krawdzi jezdni i nie wyprzedza
innego pojazdu.
4. Obowizek uywania wiate, o ktrym mowa w ust. 1, dotyczy kierujcego pojazdem take podczas
zatrzymania wynikajcego z warunkw lub przepisw ruchu drogowego.
5. Kierujcy pojazdem moe uywa tylnych wiate przeciwmgowych, jeeli zmniejszona przejrzysto
powietrza ogranicza widoczno na odlego mniejsz ni 50 m. W razie poprawy widocznoci kierujcy
pojazdem jest obowizany niezwocznie wyczy te wiata.
32
12. HOLOWANIE
1. Kierujcy moe holowa pojazd silnikowy tylko pod warunkiem, e:
1) prdko pojazdu holujcego nie przekracza 30 km/h na obszarze zabudowanym i 60 km/h poza tym
obszarem;
2) pojazd holujcy ma wczone wiata mijania rwnie w okresie dostatecznej widocznoci;
3) w pojedzie holowanym znajduje si kierujcy majcy uprawnienie do kierowania tym pojazdem, chyba e
pojazd jest holowany w sposb wykluczajcy potrzeb kierowania nim;
4) pojazd holowany jest poczony z pojazdem holujcym w sposb wykluczajcy odczepienie si w czasie
jazdy; nie dotyczy to holowania motocykla, ktry powinien by poczony z pojazdem holujcym poczeniem
gitkim w sposb umoliwiajcy atwe odczepienie;
5) pojazd holowany, z wyjtkiem motocykla, jest oznaczony z tyu po lewej stronie ostrzegawczym trjktem
odblaskowym, a w okresie niedostatecznej widocznoci ma ponadto wczone wiata pozycyjne; zamiast
oznaczenia trjktem odblaskowym pojazd holowany moe wysya te sygnay byskowe w sposb
widoczny dla innych uczestnikw ruchu;
6) w pojedzie holowanym na poczeniu sztywnym jest sprawny co najmniej jeden ukad hamulcw, a w
pojedzie holowanym na poczeniu gitkim dwa ukady;
7) odlego midzy pojazdami wynosi nie wicej ni 3 m przy poczeniu sztywnym, a od 4 m do 6 m przy
poczeniu gitkim, przy czym poczenie jest oznakowane na przemian pasami biaymi i czerwonymi albo
zaopatrzone w chorgiewk barwy tej lub czerwonej; przepisu tego nie stosuje si w razie holowania
pojazdw Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Odlegoci midzy pojazdami podczas holowania

2. Zabrania si holowania:
1) pojazdu o niesprawnym ukadzie kierowniczym lub o niesprawnych hamulcach, chyba e sposb
holowania wyklucza potrzeb ich uycia;
2) pojazdu za pomoc poczenia gitkiego, jeeli w pojedzie tym dziaanie ukadu hamulcowego
uzalenione jest od pracy silnika, a silnik jest unieruchomiony;
3) wicej ni jednego pojazdu, z wyjtkiem pojazdu czonowego;
4) pojazdem z przyczep (naczep);
5) na autostradzie, z wyjtkiem holowania przez pojazdy przeznaczone do holowania do najbliszego wyjazdu
lub miejsca obsugi podrnych.
3. W razie holowania pojazdu w sposb wykluczajcy potrzeb kierowania nim lub uycia hamulcw,
rzeczywista masa cakowita pojazdu holowanego nie moe przekracza rzeczywistej masy cakowitej
pojazdu holujcego.
33
13. RUCH POJAZDW W KOLUMNIE

1. Liczba pojazdw jadcych w zorganizowanej kolumnie nie moe przekracza:
1) samochodw osobowych, motorowerw lub motocykli 10;
2) rowerw lub wzkw rowerowych 15;
3) pozostaych pojazdw 5.
2. Odlego midzy jadcymi kolumnami nie moe by mniejsza ni 500 m dla kolumn pojazdw
samochodowych oraz 200 m dla kolumn pozostaych pojazdw.
3. Jazda w kolumnie nie zwalnia kierujcego pojazdem od przestrzegania obowizujcych przepisw ruchu
drogowego.
4. Przepisw ust. 1 i 2 nie stosuje si do pojazdw uprzywilejowanych oraz pojazdw Si Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Zabrania si wjedania midzy jadce w kolumnie rowery lub wzki rowerowe oraz pojazdy Si Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej.
Kolumna pojazdw uprzywilejowanych
14. PORZDEK I BEZPIECZESTWO

PRZEPISY PORZDKOWE
1. Zabrania si:
1) kierowania pojazdem, prowadzenia kolumny pieszych, jazdy wierzchem lub pdzenia zwierzt osobie w
stanie nietrzewoci, w stanie po uyciu alkoholu lub rodka dziaajcego podobnie do alkoholu;
2) holowania pojazdu kierowanego przez osob, o ktrej mowa w pkt 1;
3) otwierania drzwi pojazdu, pozostawiania otwartych drzwi lub wysiadania bez upewnienia si, e nie
spowoduje to zagroenia bezpieczestwa ruchu lub jego utrudnienia;
4) wykorzystywania drogi lub poszczeglnych jej czci w sposb niezgodny z przeznaczeniem, chyba e
przepisy szczegowe stanowi inaczej;
5) wjedania na pas midzy jezdniami;
6) pozostawiania na drodze przedmiotw, ktre mogyby zagrozi bezpieczestwu ruchu; jeeli jednak
usunicie ich nie jest moliwe, naley je oznaczy w sposb widoczny w dzie i w nocy;
7) umieszczania na drodze lub w jej pobliu urzdze wysyajcych lub odbijajcych wiato w sposb
powodujcy olepienie albo wprowadzajcych w bd uczestnikw ruchu;
8) samowolnego umieszczania lub wczania albo usuwania lub wyczania znakw i sygnaw drogowych
oraz urzdze ostrzegawczo zabezpieczajcych lub kontrolnych na drodze, jak rwnie zmiany ich pooenia
lub ich zasaniania;
9) zamiecania lub zanieczyszczania drogi;
10) samowolnego umieszczania na drodze jakichkolwiek znakw, napisw lub symboli.
11) uywania pojazdu w sposb zagraajcy bezpieczestwu osoby znajdujcej si w pojedzie lub poza nim;
12) zakrywania wiate oraz urzdze sygnalizacyjnych, tablic rejestracyjnych lub innych wymaganych tablic
albo znakw, ktre powinny by widoczne;
13) ozdabiania tablic rejestracyjnych oraz umieszczania z przodu lub z tyu pojazdu znakw, napisw lub
przedmiotw, ktre ograniczaj czytelno tych tablic;
14) umieszczania na pojedzie znaku okrelajcego inne pastwo ni to, w ktrym pojazd zosta zarejestrowany.
34

1) korzystania podczas jazdy z telefonu wymagajcego trzymania suchawki lub mikrofonu w rku;
2) przewoenia osoby, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 1, na rowerze lub motorowerze albo motocyklu, chyba e jest
przewoona w bocznym wzku;
3) przewoenia pasaerw bez zapitych pasw bezpieczestwa, uycia kaskw ochronnych, przewoenia osb
w iloci przekraczajcej liczb miejsc okrelonych w dowodzie rejestracyjnym.
5) oddalania si od pojazdu, gdy silnik jest w ruchu;
6) uywania pojazdu w sposb powodujcy uciliwoci zwizane z nadmiern emisj spalin do rodowiska lub
nadmiernym haasem;
7) pozostawiania pracujcego silnika podczas postoju na obszarze zabudowanym; nie dotyczy to pojazdu
wykonujcego czynnoci na drodze;
8) cignicia za pojazdem osoby na nartach, sankach, wrotkach lub innym podobnym urzdzeniu;
9) uywania opon z umieszczonymi w nich na trwae elementami przeciwlizgowymi.
Przepisy dodatkowe
1. Pojazd pozostawiony bez tablic rejestracyjnych lub pojazd, ktrego stan wskazuje na to, e nie jest uywany,
moe zosta usunity z drogi przez stra gminn lub Policj na koszt waciciela lub posiadacza.
2. Uywanie acuchw przeciwlizgowych na oponach jest dozwolone tylko na drodze pokrytej niegiem.
DOKUMENTY
Kierujcy pojazdem jest obowizany mie przy sobie i okazywa na danie uprawnionego organu wymagane
dla danego rodzaju pojazdu lub kierujcego:
1) dokument stwierdzajcy uprawnienie do kierowania pojazdem;
2) dokument stwierdzajcy dopuszczenie pojazdu do ruchu;
3) dokument potwierdzajcy zawarcie umowy obowizkowego ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej
posiadacza pojazdu lub dowd opacenia skadki za to ubezpieczenie;
4) inne dokumenty, jeeli obowizek taki wynika z odrbnej ustawy.
PASY BEZPIECZESTWA
1. Kierujcy pojazdem samochodowym oraz osoba przewoona takim pojazdem wyposaonym w pasy
bezpieczestwa s obowizani korzysta z tych pasw podczas jazdy, z zastrzeeniem ust. 3.
2. Obowizek korzystania z pasw bezpieczestwa nie dotyczy:
1) osoby majcej orzeczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do uywania pasw;
2) kobiety o widocznej ciy;
3) kierujcego takswk podczas przewoenia pasaera;
4) instruktora lub egzaminatora podczas szkolenia lub egzaminowania;
5) policjanta, funkcjonariusza Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego, Agencji Wywiadu, Suby
Kontrwywiadu Wojskowego, Suby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Stray
Granicznej, Inspektora Kontroli Skarbowej, funkcjonariusza celnego i Suby Wiziennej, onierza Si Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej podczas przewoenia osoby (osb) zatrzymanej;
6) funkcjonariusza Biura Ochrony Rzdu podczas wykonywania czynnoci subowych;
7) zespou medycznego w czasie udzielania pomocy medycznej;
8) konwojenta podczas przewoenia wartoci pieninych;
9) osoby chorej lub niepenosprawnej przewoonej na noszach lub w wzku inwalidzkim.
FOTELIK OCHRONNY
1. W pojedzie samochodowym wyposaonym w pasy bezpieczestwa dziecko w wieku do 12 lat,
nieprzekraczajce 150 cm wzrostu, przewozi si w foteliku ochronnym lub innym urzdzeniu do
przewoenia dzieci, odpowiadajcym wadze i wzrostowi dziecka oraz waciwym warunkom technicznym.
2. Przepis ust. 3 nie dotyczy przewozu dziecka takswk, autobusem, specjalistycznym rodkiem transportu
sanitarnego.
35
Kierujcemu pojazdem zabrania si:

1. Przewoenia w foteliku ochronnym dziecka siedzcego tyem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu
pojazdu samochodowego wyposaonego w poduszk powietrzn dla pasaera;
2. Przewoenia, poza specjalnym fotelikiem ochronnym, dziecka w wieku do 12 lat na przednim siedzeniu
pojazdu samochodowego.
KASK OCHRONNY
1. Kierujcy motocyklem, czterokoowcem lub motorowerem oraz osoba przewoona takimi pojazdami s
obowizani uywa w czasie jazdy kaskw ochronnych odpowiadajcych waciwym warunkom technicznym.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do motocykli fabrycznie wyposaonych w pasy bezpieczestwa.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do czterokoowcw fabrycznie wyposaonych w nadwozie zamknite i pasy
bezpieczestwa.
15. WYPADEK W RUCHU DROGOWYM

1. Kierujcy pojazdem w razie uczestniczenia w wypadku drogowym jest obowizany:
1) zatrzyma pojazd, nie powodujc przy tym zagroenia bezpieczestwa ruchu drogowego;
2) przedsiwzi odpowiednie rodki w celu zapewnienia bezpieczestwa ruchu w miejscu wypadku;
3) niezwocznie usun pojazd z miejsca wypadku, aby nie powodowa zagroenia lub tamowania ruchu, jeeli
nie ma zabitego lub rannego;
4) poda swoje dane personalne, dane personalne waciciela lub posiadacza pojazdu oraz dane dotyczce
zakadu ubezpiecze, z ktrym zawarta jest umowa obowizkowego ubezpieczenia odpowiedzialnoci
cywilnej, na danie osoby uczestniczcej w wypadku.
2. Jeeli w wypadku jest zabity lub ranny, kierujcy pojazdem jest obowizany ponadto:
1) udzieli niezbdnej pomocy ofiarom wypadku oraz wezwa zesp ratownictwa medycznego i Policj;
2) nie podejmowa czynnoci, ktre mogyby utrudni ustalenie przebiegu wypadku;
3) pozosta na miejscu wypadku, a jeeli wezwanie zespou ratownictwa medycznego lub Policji wymaga
oddalenia si niezwocznie powrci na to miejsce.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si odpowiednio do innych osb uczestniczcych w wypadku.
16. ZATRZYMANIE I POSTJ

Zatrzymanie pojazdu unieruchomienie pojazdu niewynikajce z warunkw lub przepisw ruchu drogowego,
trwajce nie duej ni 1 minut, oraz kade unieruchomienie pojazdu wynikajce z tych warunkw lub
przepisw.
Zatrzymanie w wyniku przepisw ruchu drogowego
Zatrzymanie w wyniku warunkw ruchu drogowego
Postj pojazdu unieruchomienie pojazdu niewynikajce z warunkw lub przepisw ruchu drogowego,
trwajce duej ni 1 minut.
36
1. Zatrzymanie i postj pojazdu s dozwolone tylko w miejscu i w warunkach, w ktrych jest on z dostatecznej
odlegoci widoczny dla innych kierujcych i nie powoduje zagroenia bezpieczestwa ruchu drogowego lub
jego utrudnienia.
2. Kierujcy pojazdem, zatrzymujc pojazd na jezdni, jest obowizany ustawi go jak najbliej jej krawdzi oraz
rwnolegle do niej.
3. W czasie postoju na drodze poza obszarem zabudowanym pojazd powinien znajdowa si, jeeli to
tylko moliwe, poza jezdni.
4. Kierujcy pojazdem jest obowizany stosowa sposb zatrzymania lub postoju wskazany znakami
drogowymi.
5. Kierujcy pojazdem jest obowizany w czasie postoju zabezpieczy pojazd przed moliwoci jego
uruchomienia przez osob niepowoan oraz zachowa inne rodki ostronoci niezbdne do uniknicia
wypadku.
6. Dopuszcza si zatrzymanie lub postj na chodniku koami jednego boku lub przedniej osi pojazdu
samochodowego o dopuszczalnej masie cakowitej nieprzekraczajcej 2,5 t, pod warunkiem e:
1) na danym odcinku jezdni nie obowizuje zakaz zatrzymania lub postoju;
2) szeroko chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, e nie utrudni im ruchu i jest nie mniejsza ni
1,5 m;
3) pojazd umieszczony przedni osi na chodniku nie tamuje ruchu pojazdw na jezdni.
2. Dopuszcza si, przy zachowaniu warunkw okrelonych w ust. 1 pkt 2, zatrzymanie lub postj na chodniku
przy krawdzi jezdni caego samochodu osobowego, motocykla, motoroweru, roweru lub wzka rowerowego.
Inny pojazd o dopuszczalnej masie cakowitej nieprzekraczajcej 2,5 t moe by w caoci umieszczony na
chodniku tylko w miejscu wyznaczonym odpowiednimi znakami drogowymi.
7. Kierujcy pojazdem w tunelu, podczas zatrzymania wynikajcego z warunkw lub przepisw ruchu
drogowego, jest obowizany zachowa odstp od poprzedzajcego pojazdu nie mniejszy ni 5 m.
1. Zabrania si zatrzymania pojazdu:

1) na przejedzie kolejowym, na przejedzie tramwajowym, na skrzyowaniu oraz w odlegoci mniejszej ni 10
m od przejazdu lub skrzyowania;
2) na przejciu dla pieszych, na przejedzie dla rowerzystw oraz w odlegoci mniejszej ni 10 m przed tym
przejciem lub przejazdem; na drodze dwukierunkowej o dwch pasach ruchu zakaz ten obowizuje take
za tym przejciem lub przejazdem;
3) w tunelu, na mocie lub na wiadukcie;
4) na jezdni wzdu linii cigej oraz w pobliu jej punktw kracowych, jeeli zmusioby to innych kierujcych
pojazdami wieloladowymi do najedania na t lini;
5) na jezdni obok linii przerywanej wyznaczajcej krawd jezdni oraz na jezdni i na poboczu obok linii
cigej wyznaczajcej krawd jezdni;
6) w odlegoci mniejszej ni 10 m od przedniej strony znaku lub sygnau drogowego, jeeli zostayby one
zasonite przez pojazd;
7) na jezdni przy jej lewej krawdzi, z wyjtkiem zatrzymania lub postoju pojazdu na obszarze zabudowanym na
drodze jednokierunkowej lub na jezdni dwukierunkowej o maym ruchu;
8) na pasie midzy jezdniami;
9) w odlegoci mniejszej ni 15 m od supka lub tablicy oznaczajcej przystanek, a na przystanku z zatok na
caej jej dugoci;
10) w odlegoci mniejszej ni 15 m od punktw kracowych wysepki, jeeli jezdnia z prawej jej strony ma tylko
jeden pas ruchu;
11) na drodze dla rowerw, pasie ruchu dla rowerw oraz w luzie rowerowej, z wyjtkiem roweru.
2. Zabrania si postoju:
1) w miejscu utrudniajcym wjazd lub wyjazd, w szczeglnoci do i z bramy, garau, parkingu lub wnki
postojowej;
2) w miejscu utrudniajcym dostp do innego prawidowo zaparkowanego pojazdu lub wyjazd tego pojazdu;
3) przed i za przejazdem kolejowym, po obu stronach drogi, na odcinku od przejazdu kolejowego do
supka wskanikowego z jedn kresk;
4) w strefie zamieszkania w innym miejscu ni wyznaczone w tym celu;
5) na obszarze zabudowanym, pojazdu lub zespou pojazdw o dopuszczalnej masie cakowitej przekraczajcej
16 t lub o dugoci przekraczajcej 12 m, poza wyznaczonymi w tym celu parkingami.
3. Zabrania si zatrzymania lub postoju pojazdu na autostradzie lub drodze ekspresowej w innym miejscu ni
wyznaczone w tym celu. Jeeli unieruchomienie pojazdu nastpio z przyczyn technicznych, kierujcy
pojazdem jest obowizany usun pojazd z jezdni oraz ostrzec innych uczestnikw ruchu.
4. Zakaz zatrzymania lub postoju pojazdu nie dotyczy unieruchomienia pojazdu wynikajcego z warunkw
lub przepisw ruchu drogowego.
37
17. SYGNALIZOWANIE POSTOJU

1. Kierujcy pojazdem jest obowizany sygnalizowa postj pojazdu silnikowego lub przyczepy z powodu
uszkodzenia lub wypadku:
1) na autostradzie lub drodze ekspresowej w kadym przypadku;
2) na pozostaych drogach twardych:
a) poza obszarem zabudowanym w razie postoju na jezdni w miejscu, w ktrym jest to zabronione, a na
poboczu, jeeli pojazd nie jest widoczny z dostatecznej odlegoci,
b) na obszarze zabudowanym w razie postoju na jezdni w miejscu, w ktrym zatrzymanie jest
zabronione.
2. Postj pojazdu, o ktrym mowa w ust. 1, naley sygnalizowa w sposb nastpujcy:
1) na autostradzie lub drodze ekspresowej przez:
a) wczenie wiate awaryjnych pojazdu, a jeeli pojazd nie jest w nie wyposaony, naley wczy
wiata pozycyjne,
b) umieszczenie ostrzegawczego trjkta odblaskowego w odlegoci 100 m za pojazdem; trjkt ten
umieszcza si na jezdni lub poboczu, odpowiednio do miejsca unieruchomienia pojazdu;
2) na pozostaych drogach:
a) poza obszarem zabudowanym przez umieszczenie w odlegoci 3050 m za pojazdem ostrzegawczego
trjkta odblaskowego i wczenie wiate awaryjnych; w razie gdy pojazd nie jest wyposaony w wiata
awaryjne, naley wczy wiata pozycyjne,
b) na obszarze zabudowanym przez wczenie wiate awaryjnych, a jeeli pojazd nie jest w nie wyposaony, naley wczy wiata pozycyjne i umieci ostrzegawczy trjkt
odblaskowy za pojazdem lub na nim, na wysokoci nie wikszej ni 1 m.
3. Sygnalizowanie, o ktrym mowa w ust. 1 i 2, obowizuje przez cay czas postoju pojazdu.
18. UYWANIE WIATE ZEWNTRZNYCH

1. Kierujcy pojazdem jest obowizany uywa wiate mijania podczas jazdy w warunkach normalnej
przejrzystoci powietrza.
2. W czasie od witu do zmierzchu w warunkach normalnej przejrzystoci powietrza, zamiast wiate mijania,
kierujcy pojazdem moe uywa wiate do jazdy dziennej.
3. W czasie od zmierzchu do witu, na nieowietlonych drogach, zamiast wiate mijania lub cznie z nimi,
kierujcy pojazdem moe uywa wiate drogowych, o ile nie olepi innych kierujcych albo pieszych
poruszajcych si w kolumnie. Kierujcy pojazdem, uywajc wiate drogowych, jest obowizany
przeczy je na wiata mijania w razie zbliania si:
1) pojazdu nadjedajcego z przeciwka, przy czym jeeli jeden z kierujcych wyczy wiata drogowe drugi
jest obowizany uczyni to samo;
2) do pojazdu poprzedzajcego, jeeli kierujcy moe by olepiony;
3) pojazdu szynowego lub komunikacji wodnej, jeeli poruszaj si w takiej odlegoci, e istnieje moliwo
olepienia kierujcych tymi pojazdami.
4. Na drodze krtej, oznaczonej odpowiednimi znakami drogowymi, kierujcy pojazdem moe uywa
przednich wiate przeciwmgowych od zmierzchu do witu, rwnie w warunkach normalnej przejrzystoci
powietrza.
5. Przepisw ust. 13 nie stosuje si do kierujcego pojazdem, ktry nie jest wyposaony w wiata mijania,
drogowe lub wiata do jazdy dziennej. Kierujcy takim pojazdem w czasie od zmierzchu do witu lub w
tunelu jest obowizany uywa wiate stanowicych obowizkowe wyposaenie pojazdu.
6. Przepisy ust. 14 stosuje si odpowiednio podczas zatrzymania pojazdu, wynikajcego z warunkw lub
przepisw ruchu drogowego. Jeeli zatrzymanie trwa ponad 1 minut, dopuszcza si wyczenie wiate
zewntrznych pojazdu, o ile na tym samym pasie ruchu, przed tym pojazdem i za nim, stoj inne pojazdy.
7. Kierujcy pojazdem silnikowym lub szynowym, w warunkach niedostatecznej widocznoci, podczas
zatrzymania niewynikajcego z warunkw ruchu lub przepisw ruchu drogowego oraz podczas postoju,
jest obowizany uywa wiate pozycyjnych przednich i tylnych lub wiate postojowych. W pojedzie
niezczonym z przyczep oraz w zespole pojazdw o dugoci nieprzekraczajcej 6 m dopuszcza si wczenie
wiate postojowych jedynie od strony rodka jezdni.
8. Podczas zatrzymania lub postoju, w miejscu owietlonym w stopniu zapewniajcym widoczno pojazdu lub
znajdujcym si poza jezdni i poboczem, wszystkie wiata pojazdu mog by wyczone. Przepis ten nie
38
dotyczy pojazdu szynowego oraz pojazdu, na ktrym znajduje si urzdzenie lub adunek, wystajce poza
pojazd i wymagajce oznaczenia odrbnymi wiatami.
9. wiato owietlajce przedmioty przydrone (szperacz) moe by wczone tylko podczas zatrzymania lub
postoju, pod warunkiem e nie olepi innych uczestnikw ruchu. Ograniczenie to nie dotyczy pojazdu
uprzywilejowanego.
19. ADUNEK
1. adunek nie moe powodowa przekroczenia dopuszczalnej masy cakowitej
lub dopuszczalnej adownoci pojazdu.
2. adunek na pojedzie umieszcza si w taki sposb, aby:
1) nie powodowa przekroczenia dopuszczalnych naciskw osi pojazdu na drog;
2) nie narusza statecznoci pojazdu;
3) nie utrudnia kierowania pojazdem;
4) nie ogranicza widocznoci drogi lub nie zasania wiate, urzdze sygnalizacyjnych, tablic rejestracyjnych
lub innych tablic albo znakw, w ktre pojazd jest wyposaony.
3. adunek umieszczony na pojedzie powinien by zabezpieczony przed zmian pooenia lub wywoywaniem
nadmiernego haasu. Nie moe on mie odraajcego wygldu lub wydziela odraajcej woni.
4. Urzdzenia suce do mocowania adunku powinny by zabezpieczone przed rozlunieniem si, swobodnym
zwisaniem lub spadniciem podczas jazdy.
5. adunek sypki moe by umieszczony tylko w szczelnej skrzyni adunkowej, zabezpieczonej dodatkowo
odpowiednimi zasonami uniemoliwiajcymi wysypywanie si adunku na drog.
6. adunek wystajcy poza paszczyzny obrysu pojazdu moe by na nim umieszczony tylko przy zachowaniu
nastpujcych warunkw:
1) adunek wystajcy poza boczne paszczyzny obrysu pojazdu moe by umieszczony tylko w taki
sposb, aby cakowita szeroko pojazdu z adunkiem nie przekraczaa 2,55 m, a przy szerokoci pojazdu 2,55
m nie przekraczaa 3 m, jednak pod warunkiem umieszczenia adunku tak, aby z jednej strony nie wystawa na
odlego wiksz ni 23 cm;
2) adunek nie moe wystawa z tyu pojazdu na odlego wiksz ni 2 m od tylnej paszczyzny obrysu
pojazdu lub zespou pojazdw; w przypadku przyczepy konicowej odlego t liczy si od osi przyczepy;
3) adunek nie moe wystawa z przodu pojazdu na odlego wiksz ni 0,5 m od przedniej paszczyzny
obrysu i wiksz ni 1,5 m od siedzenia dla kierujcego.
7. Przy przewozie drewna dugiego dopuszcza si wystawanie adunku z tyu za przyczep konicow na
odlego nie wiksz ni 5 m.
8. adunek wystajcy poza przedni lub boczne paszczyzny obrysu pojazdu powinien by oznaczony. Dotyczy
to rwnie adunku wystajcego poza tyln paszczyzn obrysu pojazdu na odlego wiksz ni 0,5 m.
9. Ustala si nastpujce oznakowanie adunku:
1) adunek wystajcy z przodu pojazdu oznacza si chorgiewk barwy pomaraczowej lub dwoma biaymi i
dwoma czerwonymi pasami, tak aby byy widoczne z bokw i z przodu pojazdu, a w okresie niedostatecznej
widocznoci ponadto wiatem biaym umieszczonym na najbardziej wystajcej do przodu czci adunku;
2) adunek wystajcy z boku pojazdu oznacza si chorgiewk barwy pomaraczowej o wymiarach co najmniej
50 x 50 cm, umieszczon przy najbardziej wystajcej krawdzi adunku, a ponadto w okresie niedostatecznej
widocznoci biaym wiatem odblaskowym skierowanym do przodu oraz czerwonym wiatem i
czerwonym wiatem odblaskowym skierowanym do tyu; wiata te nie powinny znajdowa si w odlegoci
wikszej ni 40 cm od najbardziej wystajcej krawdzi adunku; jeeli dugo wystajcego z boku adunku,
mierzona wzdu pojazdu, przekracza 3 m, to chorgiewk i wiata umieszcza si odpowiednio przy przedniej i
tylnej czci adunku;
3) adunek wystajcy z tyu pojazdu oznacza si pasami biaymi i czerwonymi umieszczonymi bezporednio na
adunku lub na tarczy na jego tylnej paszczynie albo na zawieszonej na kocu adunku bryle
geometrycznej (np. stoku, ostrosupie); widoczna od tyu czna powierzchnia pasw powinna wynosi co
najmniej 1 000 cm 2 , przy czym nie moe by mniej ni po dwa pasy kadej barwy; ponadto w okresie
niedostatecznej widocznoci na najbardziej wystajcej do tyu krawdzi adunku umieszcza si czerwone
wiato i czerwone wiato odblaskowe; przy przewozie drewna dugiego zamiast oznakowania pasami
biaymi i czerwonymi dopuszcza si oznakowanie koca adunku chorgiewk lub tarcz barwy pomaraczowej;
4) adunek wystajcy z tyu samochodu osobowego lub przyczepy cignitej przez samochd osobowy
moe by oznaczony chorgiewk barwy czerwonej o wymiarach co najmniej 50 x 50 cm, umieszczon przy
najbardziej wystajcej krawdzi adunku.
10. Wysoko pojazdu z adunkiem nie moe przekracza 4 m.
39
Oznakowanie adunku
20. MASA I WYMIARY POJAZDW

1. Rzeczywista masa cakowita przyczepy cignitej przez:
1) samochd osobowy, samochd ciarowy o dopuszczalnej masie cakowitej nieprzekraczajcej 3,5 t lub
autobus nie moe przekracza rzeczywistej masy cakowitej pojazdu cigncego;
2) samochd ciarowy o dopuszczalnej masie cakowitej przekraczajcej 3,5 t nie moe przekracza
rzeczywistej masy cakowitej tego samochodu powikszonej o 40%;
3) motocykl lub motorower nie moe przekracza masy wasnej motocykla lub motoroweru, jednak nie
moe przekracza 100 kg.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy naczep.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotycz pojazdw Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji, Stray
Granicznej oraz jednostek ochrony przeciwpoarowej.
4. Zesp pojazdw moe skada si najwyej z 3 pojazdw, a zesp cignity przez pojazd silnikowy inny ni
cignik rolniczy lub pojazd wolnobieny z 2 pojazdw.
4a. Dugo zespou 2 pojazdw nie moe przekracza 18,75 m, a 3 pojazdw 22
m, z wyjtkiem zespou pojazdw zoonego z:
1) pojazdu samochodowego i naczepy, ktrych dugo nie moe przekracza 16,5 m;
2) motocykla i przyczepy, motoroweru i przyczepy, roweru i przyczepy, wzka rowerowego i przyczepy, ktrego
dugo nie moe przekracza 4 m.
4b. Przejazd zespou pojazdw zoonego z liczby pojazdw wikszej ni okrelona w ust. 4 lub o dugoci
wikszej ni okrelona w ust. 4a wymaga zezwolenia.
5. Dugoci zespow pojazdw okrelone w ust. 4a nie dotycz tramwajw.
21. PRZEWZ OSB

1. Przewz osb moe odbywa si tylko pojazdem do tego przeznaczonym lub przystosowanym. Liczba
przewoonych osb nie moe przekracza liczby miejsc okrelonych w dowodzie rejestracyjnym, z
zastrzeeniem ust. 4. W pojedzie niepodlegajcym rejestracji liczba przewoonych osb wynika z
konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu.
2. Dopuszcza si przewz osb samochodem ciarowym poza kabin kierowcy, pod warunkiem e:
40
1) pojazd odpowiada wymaganym warunkom technicznym do przewozu osb;

2) osoby nie znajduj si midzy adunkiem a kabin kierowcy;
3) osoby przewoone s na miejscach siedzcych;
4) pojazd nie przekracza prdkoci 50 km/h.
3. Zabrania si przewozu osb w przyczepie, z tym e dopuszcza si przewz:
1) dzieci do szk lub przedszkoli i z powrotem w przyczepie dostosowanej do przewozu osb, cignitej przez
cignik rolniczy;
2) konwojentw, druyn roboczych i osb wykonujcych czynnoci adunkowe w przyczepie cignitej przez
cignik rolniczy pod warunkiem, e:
a) liczba przewoonych osb nie przekracza 5,
b) osoby stojce trzymaj si uchwytw,
c) osoby nie znajduj si pomidzy adunkiem a przedni cian przyczepy,
d) prdko zespou pojazdw nie przekracza 20 km/h;
3) osb w przyczepie (przyczepach) kolejki turystycznej pod warunkiem, e osoby te przewoone s
wycznie na miejscach siedzcych;
4) dzieci w przyczepie przystosowanej konstrukcyjnie do przewozu osb, cignitej przez rower lub wzek
rowerowy.
4. Przepisw ust. 13 nie stosuje si do przewozu pojazdami Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
Policji, Stray Granicznej, Suby Wiziennej oraz jednostek ochrony przeciwpoarowej.
5. Kierujcemu pojazdem silnikowym, ktry przewozi osob, zabrania si palenia tytoniu lub spoywania
pokarmw w czasie jazdy. Nie dotyczy to kierujcego samochodem ciarowym, ktry przewozi osob w
kabinie kierowcy, i kierujcego samochodem osobowym, z wyjtkiem takswki.
22. BADANIA TECHNICZNE

1. Waciciel pojazdu samochodowego, cignika rolniczego, pojazdu wolnobienego wchodzcego w skad
kolejki turystycznej, motoroweru lub przyczepy jest obowizany przedstawia go do badania technicznego.
2. Okresowe badanie techniczne samochodu osobowego, samochodu ciarowego o dopuszczalnej masie
cakowitej nieprzekraczajcej 3,5 t, motocykla lub przyczepy o dopuszczalnej masie cakowitej
nieprzekraczajcej 3,5 t przeprowadza si przed upywem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, nastpnie przed
upywem 5 lat od dnia pierwszej rejestracji i nie pniej ni 2 lata od dnia przeprowadzenia poprzedniego
badania technicznego, a nastpnie przed upywem kolejnego roku od dnia przeprowadzenia badania. Nie
dotyczy to pojazdu przewocego towary niebezpieczne, takswki, pojazdu samochodowego konstrukcyjnie
przeznaczonego do przewozu osb w liczbie od 5 do 9, wykorzystywanego do zarobkowego transportu
drogowego osb, pojazdu marki SAM, pojazdu zasilanego gazem, pojazdu uprzywilejowanego oraz pojazdu
uywanego do nauki jazdy lub egzaminu pastwowego, ktre podlegaj corocznym badaniom technicznym. w
skad kolejki turystycznej, motoroweru lub przyczepy jest obowizany przedstawia go do badania
technicznego.
3. Badanie techniczne jest przeprowadzane na koszt waciciela lub posiadacza pojazdu w podstawowej lub
okrgowej stacji kontroli pojazdw.
23. ZATRZYMANIE PRAWA JAZDY

Policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w razie:
a) uzasadnionego podejrzenia, e kierujcy znajduje si w stanie nietrzewoci lub w stanie po uyciu alkoholu
albo rodka dziaajcego podobnie do alkoholu,
b) stwierdzenia zniszczenia prawa jazdy w stopniu powodujcym jego nieczytelno,
c) podejrzenia podrobienia lub przerobienia prawa jazdy,
d) gdy upyn termin wanoci prawa jazdy,
e) gdy wobec kierujcego pojazdem wydane zostao postanowienie lub decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy,
f) gdy wobec kierujcego pojazdem orzeczono zakaz prowadzenia pojazdw lub wydano decyzj o cofniciu
prawa jazdy,
g) przekroczenia przez kierujcego pojazdem liczby 24 punktw za naruszenie przepisw ruchu drogowego,
h) przekroczenia przez kierujcego pojazdem, w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa
jazdy, liczby 20 punktw za naruszenie przepisw ruchu drogowego;
2) moe zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w razie uzasadnionego podejrzenia, e kierowca popeni
przestpstwo lub wykroczenie, za ktre moe by orzeczony zakaz prowadzenia pojazdw.
41
2. Pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy z przyczyn, o ktrych mowa w pkt 1 lit. bd oraz w pkt 2, uprawnia
do kierowania pojazdem w cigu 7 dni.
Prawo jazdy wg standardu UE po 19.01.2013 r., uwzgldniajce kategorie AM i A2.

Wzr wykonany przez Ministerstwo Transport.
24. ZATRZYMANIE DOWODU REJESTRACYJNEGO

1. Policjant zatrzyma dowd rejestracyjny (pozwolenie czasowe) w razie:
1) stwierdzenia lub uzasadnionego przypuszczenia, e pojazd:
a) zagraa bezpieczestwu w szczeglnoci po wypadku drogowym, w ktrym zostay uszkodzone
zasadnicze elementy none konstrukcji nadwozia, podwozia lub ramy,
b) zagraa porzdkowi ruchu,
c) narusza wymagania ochrony rodowiska;
2) stwierdzenia, e pojazd nie zosta poddany badaniu technicznemu w wyznaczonym terminie lub termin
badania nie zosta wyznaczony prawidowo;
3) stwierdzenia zniszczenia dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) w stopniu powodujcym jego
nieczytelno;
4) uzasadnionego podejrzenia podrobienia lub przerobienia dowodu rejestracyjnego (pozwolenia
czasowego);
5) stwierdzenia, e badanie techniczne zostao dokonane przez jednostk do tego nieupowanion;
6) nieokazania przez kierujcego dokumentu potwierdzajcego zawarcie umowy obowizkowego
ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opacenia skadki za to
ubezpieczenie, jeeli pojazd ten jest zarejestrowany w kraju, o ktrym mowa w art. 129 ust. 2 pkt 8 lit. c;
7) uzasadnionego przypuszczenia, e dane w nim zawarte nie odpowiadaj stanowi faktycznemu.
2. W razie zatrzymania dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego), policjant wydaje kierowcy
pokwitowanie. Moe on zezwoli na uywanie pojazdu przez czas nieprzekraczajcy 7 dni, okrelajc warunki
tego uywania w pokwitowaniu. Zezwolenie nie moe by wydane w przypadkach, o ktrych mowa w ust. 1 pkt
1 lit. a i c oraz w pkt 6.
3. Zatrzymany dokument, z wyjtkiem przypadkw okrelonych w ust. 1 pkt 4, 6 i 7, odpowiedni organ Policji
przesya niezwocznie organowi, ktry go wyda, z zastrzeeniem ust. 5. W przypadku okrelonym w art. 132
ust. 1 pkt 6 odpowiedni organ Policji zwraca zatrzymany dokument po przedstawieniu dokumentu
potwierdzajcego zawarcie umowy obowizkowego ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej posiadacza
pojazdu lub dowodu opacenia skadki za to ubezpieczenie.
2. Jeeli z przedstawionego dokumentu potwierdzajcego zawarcie umowy obowizkowego ubezpieczenia
odpowiedzialnoci cywilnej posiadacza pojazdu wynika, e przed zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego
umowa ta nie bya zawarta, warunkiem zwrotu zatrzymanego dokumentu jest dodatkowo wniesienie
opaty za niespenienie obowizku zawarcia umowy ubezpieczenia okrelonej w odrbnych przepisach.
42
Wzr dowodu rejestracyjnego
25. EGZAMIN PASTWOWY

1. Przed przystpieniem do egzaminu p0astwowego osoba egzaminowana informuje orodek
egzaminowania o numerze identyfikujcym profil kandydata na kierowc umieszczonym w systemie
teleinformatycznym
oraz skada odpowiednio:
1) dowd uiszczenia opaty za egzamin
2) wniosek z podaniem imienia i nazwiska oraz numeru instruktora.
2. Orodek egzaminowania wyznacza termin egzaminu pastwowego umoliwiajcy przeprowadzenie
egzaminu pastwowego w okresie nie duszym ni 30 dni od dnia zoenia wymaganych dokumentw i wydaje
zawiadczenie o jego wyznaczeniu, na druku.
3. Osoba egzaminowana moe przystpi do egzaminu pastwowego, jeeli okae jeden z dokumentw
potwierdzajcych jej tosamo:
a) dowd osobisty,
b) kart pobytu,
c) paszport.
Egzamin pastwowy skada si z 2 czci: teoretycznej i praktycznej.

EGZAMIN - TEORIA
1. Cz teoretyczna egzaminu pastwowego jest przeprowadzana w formie testu z wykorzystaniem systemu
teleinformatycznego orodka egzaminowania, przy uyciu pyta skadajcych si ze scenariuszy, wizualizacji i
opisw;
2. Cz teoretyczna egzaminu pastwowego polega na wskazaniu przy uyciu urzdzenia egzaminacyjnego
prawidowej odpowiedzi na pytania wybierane losowo w czasie rzeczywistym. Pytania stanowi realizacj
scenariusza przez zastosowanie odpowiedniej wizualizacji i opisu.
3. Cz teoretyczna egzaminu pastwowego obejmuje:
1) 20 pyta z wiedzy podstawowej, w tym:
a) 10 pyta o wysokim znaczeniu dla bezpieczestwa ruchu drogowego,
b) 6 pyta o rednim znaczeniu dla bezpieczestwa ruchu drogowego,
c) 4 pytania o niskim znaczeniu dla bezpieczestwa lub porzdku ruchu drogowego;
2) 12 pyta z wiedzy specjalistycznej w zakresie poszczeglnych kategorii prawa jazdy lub pozwolenia, w tym:
a) 6 pyta o wysokim znaczeniu dla bezpieczestwa ruchu drogowego,
b) 4 pytania o rednim znaczeniu dla bezpieczestwa ruchu drogowego,
c) 2 pytania o niskim znaczeniu dla bezpieczestwa lub porzdku ruchu drogowego.
43
4. Kade pytanie zawiera:

1) jedn prawidow odpowied;
2) przypisan liczb punktw za udzielenie prawidowej odpowiedzi, o nastpujcej wartoci:
a) 3 punkty pytanie o wysokim znaczeniu dla bezpieczestwa ruchu drogowego,
b) 2 punkty pytanie o rednim znaczeniu dla bezpieczestwa ruchu drogowego,
c) 1 punkt pytanie o niskim znaczeniu dla bezpieczestwa lub porzdku ruchu drogowego.
5. Udzielenie odpowiedzi polega na:
1) wyborze z dwch zaproponowanych odpowiedzi oznaczonych wyrazami TAK albo NIE jednej odpowiedzi
dotyczy pyta, o ktrych mowa w ust. 4 pkt 1; na przeczytanie treci pytania osoba egzaminowana ma 20
sekund, po czym na udzielenie odpowiedzi ma 15 sekund;
2) wyborze z trzech zaproponowanych odpowiedzi oznaczonych literami A, B i C jednej odpowiedzi dotyczy
pyta, o ktrych mowa w ust. 4 pkt 2; na przeczytanie pytania i udzielenie odpowiedzi osoba egzaminowana
ma 50 sekund.
6. Osoba egzaminowana moe poprawia udzielone odpowiedzi do momentu zatwierdzenia udzielonej
odpowiedzi przez przejcie do nastpnego pytania lub do momentu upywu czasu przewidzianego na udzielenie
odpowiedzi. Niewskazanie adnej odpowiedzi jest rwnoznaczne z udzieleniem niewaciwej odpowiedzi
na zadane pytanie i otrzymaniem 0 punktw.
7. Suma punktw moliwych do uzyskania z czci teoretycznej egzaminu pastwowego wynosi 74.
8. Osoba egzaminowana uzyskuje pozytywny wynik z czci teoretycznej egzaminu pastwowego w przypadku
uzyskania co najmniej 68 punktw.
9. Czas trwania czci teoretycznej egzaminu pastwowego wynosi 25 minut.
10. Po zakoczeniu czci teoretycznej egzaminu pastwowego egzaminator na yczenie osoby
egzaminowanej, przy uyciu systemu teleinformatycznego orodka egzaminowania, dokonuje wydruku
wynikw tej czci egzaminu pastwowego w postaci arkusza egzaminacyjnego.
EGZAMIN - PRAKTYKA
Egzamin praktyczny skada si z 2 czci z podziaem na zadania wykonywane odpowiednio: na placu
manewrowym i nastpnie w ruchu drogowym.
1. Przed rozpoczciem czci praktycznej egzaminu pastwowego egzaminator:
1) potwierdza tosamo osoby egzaminowanej
2) upewnia si, czy zasady przeprowadzania egzaminu pastwowego s zrozumiae dla osoby
egzaminowanej;
3) przedstawia si osobie egzaminowanej,
2. W trakcie egzaminu egzaminator przekazuje osobie egzaminowanej polecenia dotyczce kierunku jazdy lub
wykonania okrelonego zadania egzaminacyjnego; polecenia te nie mog by sprzeczne z obowizujcymi na
drodze zasadami ruchu drogowego lub stwarza moliwoci zagroenia jego bezpieczestwa.
3. Egzaminator informuje osob egzaminowan o nieprawidowym wykonaniu zadania egzaminacyjnego; w
przypadku dwukrotnego nieprawidowego wykonania tego samego zadania egzaminacyjnego lub przerwania
egzaminu pastwowego egzaminator informuje osob egzaminowan o negatywnym wyniku czci praktycznej
egzaminu pastwowego.
4. Osoba egzaminowana uzyskuje:
1) pozytywny wynik czci praktycznej egzaminu pastwowego, jeeli poprawnie wykonaa zadania na
placu manewrowym i w ruchu drogowym
2) negatywny wynik czci praktycznej egzaminu pastwowego, jeeli:
a) dwukrotnie nieprawidowo wykonaa to samo zadanie egzaminacyjne,
b) zachodz okolicznoci skutkujce przerwaniem egzaminu.
5. Po zakoczeniu czci praktycznej egzaminu pastwowego egzaminator:
1) szczegowo omawia z osob egzaminowan oraz odpowiednio tumaczem obecnym na egzaminie
wynik czci praktycznej egzaminu pastwowego, a jeeli wynik jest negatywny podaje przyczyny
jego uzyskania;
2) wpisuje na list osb zakwalifikowanych na egzamin wynik czci praktycznej egzaminu
pastwowego oraz wynik egzaminu pastwowego;
3) przekazuje osobie egzaminowanej wypeniony arkusz przebiegu czci praktycznej egzaminu
pastwowego; kopi arkusza docza si do listy osb zakwalifikowanych na egzamin.
44
ZADANIA EGZMINACYJNE NA PLACU MANEWROWYM

Cz praktyczna egzaminu pastwowego na kategori B i B1 prawa jazdy polega na wykonaniu na placu
manewrowym nastpujcych zada:
ZADANIE 1
Przygotowanie do jazdy, sprawdzenia stanu technicznego
odpowiedzialnych bezporednio za bezpieczestwo jazdy.
podstawowych
elementw
pojazdu
Zadanie I skada si z dwch czci:

1) sprawdzenie stanu technicznego podstawowych elementw pojazdw odpowiedzialnych za
bezpieczestwo ruchu drogowego osoba egzaminowana musi zaprezentowa, e potrafi sprawdzi:
a) poziom oleju w silniku,
b) poziom pynu chodzcego,
c) poziom pynu hamulcowego,
a) e)
d) poziom pynu w spryskiwaczach,
e) dziaanie sygnau dwikowego,
f) dziaanie wiate pozycyjnych/postojowych,
g) dziaanie wiate mijania,
h) dziaanie wiate drogowych,
i) dziaanie wiate hamowania STOP,
f) m)
j) dziaanie wiate cofania,
k) dziaanie wiate kierunkowskazw,
l) dziaanie wiate awaryjnych,
m) dziaanie wiate przeciwmgowych tylnych jeeli wystpuje;
Sposb wykonania tej czci zadania:
na wykonanie czynnoci osoba egzaminowana ma nie wicej ni 5 minut,
osoba egzaminowana powinna co najmniej wskaza, gdzie i przy uyciu jakich przyrzdw lub wskanikw
sprawdza si poziom odpowiednich pynw w pojedzie,
w przypadku dokonywania sprawdzenia wiate, o ktrych mowa w lit. i lub j, osoba egzaminowana moe
poprosi egzaminatora o potwierdzenie dziaania wiata zewntrznego,
losowy dobr elementw czynnoci dla kadej osoby egzaminowanej dokonywany jest przez orodek
egzaminowania przy uyciu urzdzenia komputerowego. Urzdzenie losuje 1 element spord elementw
okrelonych w lit. ae oraz 1 element spord elementw okrelonych w lit. fm. W przypadku gdy orodek
egzaminowania nie dysponuje odpowiednim urzdzeniem komputerowym, losowego doboru elementw
czci pierwszej zadania dokonuje kada osoba egzaminowana, przed przystpieniem do wykonania zadania,
z zachowaniem podziau losowanych elementw zadania jak dla losowania komputerowego.
2) waciwe ustawienie fotela, lusterek, zagwkw i zapicie pasw bezpieczestwa (jeeli pojazd jest
w nie wyposaony), upewnienie si, czy drzwi pojazdu s zamknite, wczenie wiate odpowiednich do
jazdy w ruchu drogowym;
Sposb wykonania tej czci zadania:
w lewym lusterku kierowca powinien widzie lewy bok pojazdu i lewy obszar przestrzeni za pojazdem,
w prawym lusterku kierowca powinien widzie prawy bok pojazdu i prawy obszar przestrzeni za pojazdem,
w wewntrznym lusterku kierowca powinien widzie przez tyln szyb obszar przestrzeni za
pojazdem,
zagwki powinny by ustawione blisko za gow na wysokoci gowy;
ZADANIE 2
Ruszanie z miejsca oraz jazda pasem ruchu do przodu i tyu.
Sposb wykonania zadania:
1) upewnienie si o moliwoci jazdy:
a) wykluczenie prawdopodobiestwa spowodowania zagroenia w ruchu drogowym,
b) ocena sytuacji wok pojazdu;
2) pynne ruszenie:
a) opuszczenie dwigni hamulca awaryjnego w przypadku gdy jest uruchomiony,
b) agodne puszczenie sprzga, zwikszenie obrotw silnika;
3) pynna jazda pasem ruchu do przodu i tyu (w trakcie jazdy do tyu obserwacja toru jazdy pojazdu zgodnie z
technik kierowania przez tyln szyb pojazdu i lusterka);
45
Jazda pasem ruchu
ZADANIE 3
Ruszanie z miejsca do przodu na wzniesieniu.
Sposb wykonania zadania:
Przy ruszaniu pojazd nie powinien cofn si wicej ni 0,2 m, a silnik nie powinien zgasn osoba
egzaminowana w trakcie wykonywania tego manewru po zatrzymaniu pojazdu na wzniesieniu zaciga hamulec
awaryjny, a nastpnie rusza do przodu, zwalniajc go.
Ruszanie z miejsca do przodu na wzniesieniu
46
ZADANIA EGZMINACYJNE W RUCHU DROGOWYM

1.Wjazd na drog z obiektu przydronego
2. Jazda drogami dwukierunkowymi jednojezdniowymi o rnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasw
ruchu, posiadajcymi odcinki proste i uki, wzniesienia i spadki, obnione i podwyszone dopuszczalne
prdkoci
3. Jazda drogami dwukierunkowymi dwujezdniowymi o rnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasw
ruchu, posiadajcymi odcinki proste i uki, wzniesienia i spadki, obnione i podwyszone dopuszczalne
prdkoci
4. Jazda drogami jednokierunkowymi o rnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasw ruchu
5. Przejazd przez skrzyowania rwnorzdne (trzy- i czterowlotowe)
6. Przejazd przez skrzyowania oznakowane znakami ustalajcymi pierwszestwo przejazdu (znak A-7, B-20, D-1
oraz w poczeniu z tabliczkami T-6a i T-6c) okrelonymi w przepisach w sprawie znakw i sygnaw drogowych
7. Przejazd przez skrzyowania z sygnalizacj wietln
8. Przejazd przez skrzyowania, na ktrych ruch odbywa si wok wyspy
9. Przejazd przez skrzyowania dwupoziomowe (wjazd i zjazd) *
10. Przejazd przez przejcia dla pieszych
11. Wykonanie jednego z nastpujcych manewrw parkowania:
prostopade wjazd przodem wyjazd tyem (moliwa jedna korekta toru jazdy), przy czym miejsce do
parkowania wyznacza egzaminator, wskazujc je osobie egzaminowanej; po zaparkowaniu musi by moliwo
opuszczenia pojazdu przez kierowc i pasaera z obydwu stron pojazdu, a pojazd musi by zaparkowany
w sposb zgodny z przepisami ruchu drogowego (naley sprawdzi moliwo opuszczenia pojazdu);
parkowanie odbywa si z zachowaniem zasad ruchu drogowego,
skone wjazd przodem wyjazd tyem (moliwa jedna korekta toru jazdy), przy czym miejsce do parkowania
wyznacza egzaminator, wskazujc je osobie egzaminowanej; po zaparkowaniu musi by moliwo opuszczenia
pojazdu przez kierowc i pasaera z obydwu stron pojazdu, a pojazd musi by zaparkowany w sposb zgodny z
przepisami ruchu drogowego (naley sprawdzi moliwo opuszczenia pojazdu); parkowanie odbywa si z
zachowaniem zasad ruchu drogowego,
rwnolege pomidzy dwoma pojazdami (manewr jest wykonywany, jeeli jest moliwe wyznaczenie miejsca
do parkowania moliwa jedna korekta toru jazdy) wjazd tyem wyjazd przodem, przy czym miejsce do
parkowania wyznacza egzaminator, wskazujc je osobie egzaminowanej; dugo miejsca do parkowania
pomidzy pojazdami powinna stanowi okoo 2-krotno dugoci pojazdu egzaminacyjnego; w trakcie
wykonywania manewru moliwa jedna korekta toru jazdy; po zaparkowaniu pojazd nie moe stwarza
zagroenia dla bezpieczestwa ruchu drogowego; w przypadku gdy pojazd parkuje rwnolegle do krawnika,
w trakcie wykonywania manewru nie moe najecha na krawnik.
W przypadku bdnego wykonania manewru parkowania moliwe jest wykonanie manewru w innym miejscu
wskazanym przez egzaminatora, a w razie braku moliwoci znalezienia miejsca do wykonania manewru
dopuszcza si zamiennie wykonanie innego manewru parkowania.
12. Wykonanie manewru zawracania na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej:
moliwo wykonania manewru przy wykorzystaniu infrastruktury drogowej (bramy, wjazdy, podjazdy,
zatoczki itp.),
zawracanie musi odby si przy uyciu biegu wstecznego,
miejsce do zawracania wyznacza egzaminator
13. Przejazd przez torowisko tramwajowe ** i kolejowe *
14. Przejazd przez tunel *
15. Przejazd obok przystanku tramwajowego ** i autobusowego
16. Wykonanie manewru wyprzedzania
17. Wykonanie manewru omijania
18. Wykonanie manewru wymijania
19. Wykonanie manewru zmiany pasa ruchu
20. Wykonanie manewru zmiany kierunku jazdy w lewo i prawo
21. Wykonanie manewru zawracania na skrzyowaniu.
* Dotyczy miast posiadajcych przejazd kolejowy, skrzyowanie dwupoziomowe lub tunel pooone w odlegoci nie
wikszej ni 2,5 km od placu manewrowego orodka egzaminowania.
** Dotyczy miast z komunikacj tramwajow.
47
CZAS TRWANIA EGZAMINU

1. Czas trwania czci teoretycznej egzaminu pastwowego wynosi 25 minut.
2. W przypadku, zdawania wicej ni jednej kategorii, czas egzaminu wydua si o 25 minut dla kadej
nastpnej kategorii prawa jazdy.
2. Minimalny czas trwania jazdy w ruchu drogowym dla kategorii B1 i B wynosi: 40 min. Jednak egzaminator
moe zakoczy egzamin po upywie 25 minut, jeeli zostay wykonane wszystkie wymagane zadania
egzaminacyjne, a wynik egzaminu jest pozytywny.
KIEDY EGZAMIN NIE ZOSTANIE PRZEPROWADZONY

Czci praktycznej egzaminu pastwowego przeprowadzanej w ruchu drogowym nie mona przeprowadzi w
przypadku, gdy osoba egzaminowana przystpujca do egzaminu pastwowego kieruje pojazdem na placu
manewrowym w sposb pozwalajcy stwierdzi, e jej zachowanie zagraa bezporednio yciu i zdrowiu
uczestnikw ruchu drogowego.
Przez zachowanie zagraajce bezporednio yciu i zdrowiu uczestnikw ruchu drogowego rozumie si w
szczeglnoci:
1) przejechanie koem przez linie wyznaczajce zewntrzne krawdzie stanowisk;
2) najechanie albo potrcenie pachoka lub tyczki;
3) dwukrotne nieprawidowe wykonanie zadania na placu manewrowym.
Egzaminator nie przeprowadzi egzaminu pastwowego, jeeli:
1) nie jest moliwe ustalenie tosamoci osoby zgaszajcej si na egzamin;
2) osoba egzaminowana zgaszajca si na egzamin:
a) odmwia poddania si badaniu w celu ustalenia zawartoci alkoholu lub rodka dziaajcego podobnie do
alkoholu,
b) zaproponowaa egzaminatorowi przyjcie korzyci majtkowej lub osobistej w zamian za uzyskanie
pozytywnego wyniku egzaminu,
c) nie spenia warunkw wynikajcych z wpisanych w orzeczeniu lekarskim kodw ogranicze w korzystaniu z
uprawnie do kierowania pojazdami ze wzgldu na stan zdrowia,
3) nie jest moliwe potwierdzenie danych dotyczcych instruktora, tumacza przysigego, tumacza jzyka
migowego lub tumacza systemu jzykowo-migowego majcego bra udzia w czci praktycznej egzaminu
pastwowego lub nie zgosi si on na egzamin;
4) warunki atmosferyczne lub inne przyczyny uniemoliwiaj przeprowadzanie egzaminw;
5) stwierdzi awari urzdzenia rejestrujcego, uniemoliwiajc rejestracj przebiegu czci praktycznej
egzaminu pastwowego, jeeli nie ma moliwoci przeprowadzenia czci praktycznej egzaminu pastwowego
sprawnym pojazdem.
KIEDY EGZAMIN ZOSTANIE PRZERWANY

Zachowania osoby egzaminowanej zagraajce bezporednio yciu i zdrowiu uczestnikw ruchu drogowego
skutkujce przerwaniem egzaminu pastwowego:
1. Spowodowanie kolizji drogowej
2. Omijanie pojazdu, ktry jecha w tym samym kierunku, lecz zatrzyma si w celu ustpienia pierwszestwa
pieszym
3. Wyprzedzanie na przejciu dla pieszych i bezporednio przed nim
4. Nieustpienie pierwszestwa pieszemu znajdujcemu si na oznakowanym przejciu
5.Nieustpienie pierwszestwa przez kierujcego pojazdem, ktry skrca w drog poprzeczn, pieszemu
przechodzcemu na skrzyowaniu przez jezdni drogi, na ktr wjeda pojazd
6. Niezatrzymanie pojazdu w razie przechodzenia przez jezdni osoby niepenosprawnej, uywajcej
specjalnego oznaczenia, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawnoci poruszania si w celu umoliwienia jej
przejcia
7. Nieustpienie pierwszestwa pieszemu podczas cofania
8. Niezastosowanie si do:
8.1 sygnaw wietlnych,
48
8.2 sygnaw i polece podawanych przez osoby uprawnione do kierowania ruchem drogowym,
8.3 sygnaw i polece podawanych przez osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego
9. Niezastosowanie si do znakw:
9.1 stop,
9.2 zakaz wjazdu,
9.3 zakaz skrcania w lewo,
9.4 zakaz skrcania w prawo,
9.5 nakaz jazdy... - odpowiednio do znakw umieszczonych na trasie egzaminu ,
9.6 wskazujcych dozwolone kierunki jazdy z pasa ruchu,
9.7 linia podwjna ciga
10. Nieustpienie pierwszestwa przejazdu:
10.1 na skrzyowaniu,
10.2 pojazdom szynowym,
10.3 rowerzystom,
10.4 podczas zmiany pasa ruchu,
10.5 w razie przecinania si poza skrzyowaniem kierunkw ruchu lub torw jazdy pojazdw poruszajcych si
po tej samej drodze,
10.6 podczas wczania si do ruchu,
10.7 podczas cofania
11. Naruszenie zakazu zawracania
12. Przekroczenie dopuszczalnej prdkoci o wicej ni 20 km/h
13. Nieupewnienie si o moliwoci wyprzedzania
14. Naruszenie zakazu wyprzedzania:
14.1 na przejazdach rowerowych i bezporednio przed nimi,
14.2 przy dojedaniu do wierzchoka wzniesienia,
14.3 na zakrtach oznaczonych znakami ostrzegawczymi,
14.4 na skrzyowaniach,
14.5 na przejazdach kolejowych i bezporednio przed nimi,
14.6 na przejazdach tramwajowych i bezporednio przed nimi
15. Niezastosowanie si do znaku zakaz wyprzedzania
16 Wyprzedzanie z niewaciwej strony
Ponadto egzaminator przerwie egzamin jeeli stwierdzi awari urzdzenia rejestrujcego, uniemoliwiajc
rejestracj przebiegu czci praktycznej egzaminu pastwowego, a nie ma moliwoci przeprowadzenia czci
praktycznej egzaminu pastwowego sprawnym pojazdem oraz na wniosek osoby egzaminowanej.
UDZIA INSTRUKTORA LUB EGZAMINATORA NADZORUJACEGO W

EGZAMINIE
1. Na pisemny wniosek osoby, o ktrej mowa w ust. 5 pkt 1, w egzaminie uczestniczy dodatkowo egzaminator,
ktry nadzoruje ten egzamin, wyznaczony przez dyrektora wojewdzkiego orodka ruchu drogowego.
2. O 50% zwiksza si opat za egzamin, gdy na wniosek osoby egzaminowanej w sprawdzeniu kwalifikacji
bierze udzia dodatkowo egzaminator nadzorujcy.
3. Podczas przeprowadzania czci praktycznej egzaminu pastwowego, na wniosek osoby skadajcej
egzamin, moe by obecny jako obserwator instruktor, ktry szkoli t osob.
SKARGA DOTYCZCA EGZAMINU

1. Przebieg praktycznej czci egzaminu pastwowego w zakresie uprawnie prawa jazdy kategorii B jest
rejestrowany za pomoc urzdzenia technicznego sucego do zapisu obrazu i dwiku.
2. Zapis z praktycznej czci egzaminu przechowuje si przez okres 21 dni od dnia przeprowadzenia egzaminu.
3. W przypadku gdy osoba skadajca egzamin zoya skarg na jego przebieg lub warunki, w jakich by
przeprowadzany, zapis jest przechowywany do czasu zakoczenia postpowania wyjaniajcego.
49
4. Skarg dotyczc egzaminu pastwowego wraz z jej uzasadnieniem skada si w terminie 14 dni od dnia, w
ktrym by przeprowadzany egzamin, do marszaka wojewdztwa, za porednictwem dyrektora
wojewdzkiego orodka ruchu drogowego.
5. Dyrektor wojewdzkiego orodka ruchu drogowego przesya skarg wraz z wyjanieniami i niezbdn
dokumentacj, w tym odpowiednio z zapisem przebiegu praktycznej czci egzaminu pastwowego, w terminie
14 dni od dnia jej zoenia.
6. Marszaek wojewdztwa sprawuje nadzr nad przeprowadzaniem egzaminw pastwowych, w
ramach ktrego:
1) rozpatruje skargi dotyczce egzaminu;
2) kontroluje dziaalno wojewdzkiego orodka ruchu drogowego w zakresie przeprowadzania egzaminw;
3) wydaje zalecenia pokontrolne;
4) uniewania egzamin;
5) zawiesza przeprowadzanie przez wojewdzki orodek ruchu drogowego egzaminw;
6) skrela egzaminatora z ewidencji egzaminatorw;
7) wystpuje do zarzdu wojewdztwa z wnioskiem o odwoanie dyrektora wojewdzkiego orodka ruchu
drogowego z zajmowanego stanowiska;
8) prowadzi analiz:
a) kwartaln w zakresie redniej zdawalnoci osb egzaminowanych w danym orodku,
b) biec w zakresie skarg zoonych na orodek;
9) przerywa egzamin prowadzony niezgodnie z przepisami;
10) kieruje na egzamin egzaminatora skrelonego z ewidencji egzaminatorw.
WYSOKO
OPAT
PASTWOWEGO
ZA
PRZEPROWADZENIE
EGZAMINU
1. Za przeprowadzenie egzaminu pastwowego pobiera si opat w wysokoci:

1) 30 z za cz teoretyczn egzaminu pastwowego;
2) 140 z za cz praktyczn egzaminu pastwowego dla prawa jazdy kategorii B;
3) 170 z za cz praktyczn egzaminu pastwowego dla prawa jazdy kategorii B1.
2. Za cz praktyczn egzaminu pastwowego przeprowadzanego w stosunku do osb niepenosprawnych
posiadajcych orzeczenie lekarskie z adnotacj, e mog prowadzi pojazd silnikowy po przystosowaniu go do
rodzaju schorzenia, w przypadku gdy jazda egzaminacyjna odbywa si pojazdem tych osb, opat zmniejsza si
o 50%.
3. W przypadku zdawania egzaminu teoretycznego oraz praktycznego oddzielnie, przed wyznaczeniem terminu
egzaminu teoretycznego naley uici pen kwot za peen egzamin (teoretyczny oraz praktyczny).
26. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA

Kada osoba znajdujca si w pobliu wypadku, (jeeli nie zagraa to jej bezpieczestwu), powinna w miar
swoich umiejtnoci i bez wzgldu na posiadany zasb wiedzy medycznej udzieli pomocy ofiarom wypadku.
Udzielajc pomocy ofiarom wypadku naley pamita, e:
Na kadym ciy prawny obowizek udzielenia pomocy ofiarom wypadku, jeeli nie zagraa to
bezpieczestwu ratujcego.
Ratujcemu nie grozi kara za to, e podczas udzielania pomocy najlepiej jak potrafi, nie uratowa ofiary
wypadku.
Pierwsza pomoc przedlekarska w wypadku komunikacyjnym polega na wykonaniu podstawowych czynnoci
majcych na celu ratowanie ycia lub zdrowia osb poszkodowanych, przed przybyciem pogotowia
ratunkowego i innych wyspecjalizowanych sub ratowniczych.
Udzielajc pierwszej pomocy naley pamita, aby postpowa zgodnie z zasad po pierwsze nie szkodzi
oraz o swoim bezpieczestwie.
50
W trakcie pomocy zawsze istnieje ryzyko bezporedniego kontaktu z pynami ustrojowymi, wydzielinami i
wydalinami poszkodowanego, ktre mog by rdem zakaenia. Do najbardziej niebezpiecznych chorb
przenoszonych za ich porednictwem nale midzy innymi HIV i wirusowe zapalenie wtroby. Dlatego te
podczas udzielania pierwszej pomocy ratownik powinien korzysta z lateksowych lub foliowych rkawiczek,
jednorazowej maseczki do podawania oddechu.
WYPADEK KOMUNIKACYJNY
Po zauwaeniu wypadku drogowego, przed przybyciem specjalistycznych sub ratowniczych, naley zatrzyma
swj pojazd tak, aby nie powodowa zagroenia i utrudnienia dla innych uczestnikw ruchu. Nie naley
zapomina o zabezpieczeniu go przed kradzie. W razie potrzeby wczy wiata pozycyjne, a jeeli potrzeba
mona owietli nim miejsce wypadku.
Nastpnie naley zasygnalizowa innym uczestnikom ruchu drogowego fakt wypadku poprzez ustawienie
trjkta(w) ostrzegawczego, najlepiej po obu stronach miejsca zdarzenia.
Odlego umieszczenia znakw ostrzegawczych: od 30-50 m poza terenem zabudowanym do 100 m na
autostradzie lub na drodze ekspresowej.
Jeli to konieczne zabezpiecz pojazd przez przewrceniem si. Pamitaj, e uszkodzony pojazd grozi
zapaleniem bd wybuchem. Na miejscu i w pobliu obowizuje absolutny zakaz palenia.
Nie naley ciga klem z zaciskw akumulatora gdy powstaa iskra moe spowodowa zapalenie i wybuch
pojazdu. W przypadku poaru, w wikszoci przypadkw samochody nie wybuchaj tylko intensywnie si pal
przez krtki czas. Aby zgasi pomienie pod mask samochodu uchyl (nie otwieraj) klap, a nastpnie wprowad
ca zawarto ganicy.
Po dostaniu si do wntrza samochodu: powinno si najpierw wyczy zapon, wyj kluczyki, zacign
hamulec awaryjny (rczny) wczy biegu i wiata awaryjne. Dopiero wtedy mona przystpi do udzielenia
pomocy poszkodowanym.
Jeeli sytuacja nie zagraa yciu (np. brak ttna, oddechu, poar samochodu) to nie ruszaj poszkodowanego.
Transportem poszkodowanych w wypadku i pomoc medyczn zajmie si wykwalikowany personel medyczny.
W przypadku gdy brak jest ttna, oddechu lub istnieje na przykad groba wybuchu samochodu naley
przetransportowa poszkodowanych w bezpieczne miejsce. W pierwszej kolejnoci naley ewakuowa osoby w
cikim stanie.
W celu dostania si do rannych moe zaistnie potrzeba np. wybicia szyb, wyamania przedniego fotela lub
przecicia pasw bezpieczestwa.
OCENA STANU POSZKODOWANYCH

Po dotarciu do poszkodowanego naley oceni jego stan, sprawdzamy:
czy jest przytomny: czy reaguje na gos, czy reaguje na dotyk, czy reaguje na bl
czy oddycha: czy klatka piersiowa rytmicznie si unosi, czy za pomoc przyoenia ucha do jamy ustnej i nosa
daje si wyczu strumie wydychanego powietrza
czy ma zachowane ttno: kontroli dokonujemy na ttnicach szyjnych znajdujcych si po obu stronach,
powyej krtani, w zagbieniu pomidzy krtani a miniami szyi, uywajc drugiego, trzeciego i czwartego
palca. Nie wolno bada ttna jednoczenie na obydwu ttnicach szyjnych.
Kontrola oddechu i ttna powinna trwa nie duej ni 10 sekund.
1. W przypadku braku wyczuwalnego ttna i oddechu naley przystpi do penej akcji reanimacyjnej.
2. Poszkodowanemu z wyczuwalnym ttnem ale bez oddechu naley udroni drogi oddechowe i wykona
sztuczne oddychanie.
3. Osob nieprzytomn z zachowanym kreniem i oddychaniem naley uoy w pozycji bezpiecznej (bocznej
ustalonej).
Nastpnie naley dokona bardziej szczegowej oceny stanu poszkodowanego ze szczeglnym
uwzgldnieniem takiego stanu, jak krwawienie, zamania, uraz krgosupa, oparzenia, wstrzs.
Jeeli sytuacja nie zagraa yciu to nie ruszaj poszkodowanego!

51
Ocena stanu poszkodowanego
WEZWANIE POMOCY
W kadym wypadku komunikacyjnym naley jak najszybciej wezwa Pogotowie Ratunkowe.
TELEFONY ALARMOWE:
112 z telefonu komrkowego
999 pogotowie ratunkowe
997 policja
998 stra poarna
Dyspozytorowi naley przekaza nastpujce informacje:
Co? - co si wydarzyo
Gdzie? - dokadne miejsce wypadku
Ile? liczba poszkodowanych
Kiedy - kiedy doszo do wypadku
Jak? - stan poszkodowanych
Co robisz? - jaki rodzaj pomocy zosta udzielony
Kim jeste? dane personalne osoby wzywajcej pomoc.
Poczekaj na ewentualne pytania dyspozytora.
Pamitaj. Nigdy nie odkadaj pierwszy suchawki!
RESUSCYTACJA
Reanimacja a resuscytacja.
Przystpujc do reanimacji nigdy nie jestemy w stanie przewidzie czy osoba, ktrej udzielamy pomocy
odzyska wiadomo.
Zawsze wykonujemy te same czynnoci, lecz dopiero po odzyskaniu wiadomoci u ratowanej osoby moemy
powiedzie, e wykonalimy reanimacj, czyli przywrcilimy oddech, krenie oraz wiadomo.
Jeeli na skutek naszego dziaania osoba ratowana odzyska tylko oddech i krenie bez odzyskania
wiadomoci, to takie dziaanie nazywamy resuscytacj.
Dziki akcji resuscytacyjnej zwikszamy
wyspecjalizowanego personelu medycznego.
szans
przeycia
poszkodowanego
do
czasu
przybycia
W przypadku zatrzymania oddychania i krenia bardzo liczy si czas i natychmiastowe rozpoczcie

odpowiednich czynnoci.
52
Mzg jest najwraliwszym na niedotlenienie i niedokrwienie narzdem organizmu. Pozbawiony tlenu ulega
nieodwracalnym uszkodzeniom ju po ok 4,5 minutach.
Najwiksze szanse powodzenia ma reanimacja podjta w czasie pierwszych 4 minut.
Do zabiegw resuscytacyjnych nale:
1. udronienie drg oddechowych,
2. sztuczne oddychanie
3. zewntrzny masa serca.
Akcj naley zacz od odgicia gowy do tyu, a nastpnie naley wykona:
u osb dorosych - 30 ucini mostka i 2 wdechy. Ucisk na gboko ok. 5 cm z czstotliwoci ok. 80100 ucini/min.
u dziecka - 5 wdechw ratowniczych i 30 uciskw mostka. Ucisk na gboko ok. 3 cm z czstotliwoci
ok. 100 ucini/min wykonujemy jedn rk (nasad doni).
u niemowlaka - 5 wdechw ratowniczych i 30 uciskw mostka. Ucisk na gboko ok. 2 cm z
czstotliwoci ok. 100 ucini/min wykonujemy dwoma palcami (kciukami).
Oddech i ttno powinno si kontrolowa po kadych 4 cyklach.
Udronienie drg oddechowych

Objawami wskazujcymi na skuteczno resuscytacji s:
zarowienie si skry
powrt akcji serca
zwenie uprzednio rozszerzonych renic
powrt spontanicznego oddechu
Akcj resuscytacyjn naley kontynuowa do czasu przybycia personelu ratowniczego lub do momentu
odzyskania przez ratowanego czynnoci yciowych.
SZTUCZNE ODDYCHANIE
W celu przeprowadzenia sztucznego oddychania, najpierw naley udroni drogi oddechowe poprzez usunicie
ewentualnych cia obcych, protez zbowych, wymiocin lub pokarmu z jamy ustnej.
Nastpnie naley wykona odchylenie do tyu gowy poszkodowanego. Jedn rk ukadamy na czole i
ostronie odchylamy gow do tyu jednoczenie pocigajc drug rk podbrdek ku grze. Aby zachowa t
pozycj naley podoy poduszk lub zwinity koc pod barki.
53
Sztuczne oddychanie
Przy podejrzeniu uszkodzenia krgosupa szyjnego w wypadku komunikacyjnym naley zrezygnowa z
odchylenia gowy!
Metody sztucznego oddychania:
1. usta-usta: jedna rka oparta o czoo za pomoc kciuka o palca wskazujcego szczelnie zaciska nos,
ratujcy przyciska swe szeroko otwarte usta do rozchylonych ust ratowanego i robi wydech
2. usta-nos: jedna rka przytrzymuje uchw zamykajc szczelnie usta ratowanego, ratujcy szeroko
otwartymi ustami obejmuje szczelnie nos ratowanego i wydycha powietrze z puc.
3. usta-maska: z zastosowaniem maski.
Powietrze naley wydycha spokojnie, nastpnie wycofa swoj gow od ratowanego obserwujc ruchy klatki
piersiowej.
ZEWNTRZNY MASA SERCA

W celu przeprowadzenia masau serca naley, najpierw uoy poszkodowanego na paskim, twardym podou.
Nastpnie uoy jeden nadgarstek na jednej trzeciej dolnej mostka. Drugi nadgarstek ukadamy na pierwszym
splatajc bd unoszc palce obu rk, aby nie spowodowa dodatkowych obrae eber.
U dorosego wykonujemy ucisk na gboko ok. 5 cm, uywajc ciaru swojego tuowia wyprostowanymi
ramionami z barkami pionowo nad mostkiem.
Nastpna faza rozlunienia polega na zdjciu ciaru z mostka bez odrywania nadgarstka z miejsca ucisku,
dziki czemu klatka piersiowa wraca do pozycji wyjciowej.
Czsto uciskania mostka powinna wynosi w miar moliwoci 80-100 ucini na minut.
W trakcie prowadzenia zewntrznego masau serca moe doj do zama eber i mostka, co nie jest powodem
do przerwania resuscytacji.
Zewntrzny masa serca
54
KRWOTOKI
Do krwotoku dochodzi na skutek przerwania ciany naczynia.
Utrata krwi powyej 1,5 litra stanowi bezporednie zagroenie ycia.
Krwotoki dzielimy na:
wewntrzne gdy utrata krwi nastpuje do tkanek i jam ciaa
zewntrzne gdy krew wydostaje si na zewntrz
Objawami krwotoku s:
osabienie
blado skry
przyspieszenie ttna
spadek cinienia ttniczego krwi
Pierwsza pomoc przy krwotoku zewntrznym polega na uoeniu poszkodowanego w pozycji
przeciwwstrzsowej, a jeli krwawienie pochodzi z koczyny uniesieniu jej powyej poziomu serca, a nastpnie
zastosowaniu opatrunku uciskowego na miejsce krwawienia.
ZAMANIA
Zamania polegaj na przerwaniu cigoci tkanki kostnej.
Zamania dzielimy na:
zamknite gdy skra wok zamanej koci jest nienaruszona,
otwarte gdy dochodzi do rozerwania skry a ko moe zosta naraona na zanieczyszczenia z
zewntrz.
Objawami zamania mog by:
bl, obrzk i zasinienie nasilajce si przy uciniciu lub prbie poruszenia koczyn
trudnoci w poruszaniu uszkodzon koczyn
deformacja ksztatu koczyny
W przypadku zama otwartych widoczne odamy kostne
Pierwsza pomoc w przypadku zama polega na:
unieruchomieniu miejsca zamania wraz z przynajmniej dwoma ssiednimi stawami (poniej i
powyej miejsca zamania)
zatamowaniu krwawienia w przypadku zama otwartych
URAZ KRGOSUPA
Uraz krgosupa naley do najbardziej niebezpiecznych obrae, w wyniku ktrego moe doj do uszkodzenia
rdzenia krgowego
a w jego nastpstwie do poraenia koczyn a nawet mierci. Zaleca si ostrono.
Uraz krgosupa naley podejrzewa gdy wystpuje:
brak lub osabienie czucia dotyku
poraenie lub niedowad koczyn
promieniujcy bl od krgosupa
Pamitaj aby nie przemieszcza poszkodowanego z samo chodu, chyba e istnieje bezporednie zagroenie
ycia.
Naley wwczas uoy chorego na siebie z zastosowaniem wycigu na szyj trzymajc za brod, co powinno
zabezpieczy krgosup szyjny.
Pozostawiajc poszkodowanego w samochodzie naley pamita o udronieniu drg oddechowych, jednak bez
odginania gowy do tyu, ze wzgldu na moliwo uszkodzenia rdzenia krgowego.
55
OPARZENIA
Oparzenie polega na uszkodzeniu skry i tkanek pod ni lecych na skutek dziaania wysokiej temperatury,
substancji chemicznych,
a take prdu elektrycznego i promieniowania jonizujcego.
Wyrniamy trzy stopnie oparze:
I stopie objawy: zaczerwienienie skry, obrzk i uczucie pieczenia
II stopie objawy: na zaczerwienionej i obrzknitej skrze pojawiaj si pcherze wypenione
pynem surowiczym, towarzyszy ostry bl
III stopie objawy: dochodzi do martwicy skry na caej jej gruboci, z towarzyszcym
uszkodzeniem gbiej pooonych tkanek jak tkanka podskrna, minie i cigna. Kracow form
oparzenia III stopnia jest zwglenie tkanek.
Pierwsza pomoc w oparzeniach polega na schadzaniu czyst, zimn wod miejsca oparzenia przez okres 1520 minut.
Jeeli odzie przylgna do ciaa nie wolno jej odrywa.
Ran osania si jaowym opatrunkiem, nie moe on jednak wywiera ucisku na miejsce oparzenia.
WSTRZS
Wstrzs jest stanem, w ktrym dochodzi do wielonarzdowych zmian powstaych na skutek przeduajcego si
upoledzenia przepywu, czyli perfuzji krwi w oysku naczy wosowatych i niedotlenienia tkanek.
Objawami wstrzsu s:
silne uczucie osabienia
niepokj
blado skry
zimne poty
przyspieszony i pytki oddech
przyspieszone, sabo wyczuwalne ttno
utrata przytomnoci
Poszkodowanego naley uoy w pozycji antywstrzsowej. Polega ona na uoeniu poszkodowanego na wznak
i uniesieniu ng nad poziom gowy na wysokoci ok. 30-40 cm.
Gdy poszkodowany jest nieprzytomny naley go uoy w pozycji bezpiecznej.
Uwaga, pozycji antywstrzsowej nie wolno stosowa przy podejrzeniu urazu krgosupa!
POZYCJA BEZPIECZNA
Pozycja bezpieczna czyli boczna ustalona jest stosowana w celu zabezpieczenia nieprzytomnego
poszkodowanego z zachowanymi czynnociami yciowymi (oddychania i krenie) do czasu przybycia lekarza.
Aby uoy poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej:
naley zgi blisz nog w stawie kolanowym, wsuwajc jej stop pod kolano drugiej nogi
blisz rk uoy wzdu ciaa poszkodowanego wsuwajc do pod poladek, czci grzbietow ku
grze
drug rk zgi w stawie okciowym i pooy na piersi poszkodowanego, tak aby do spoczywaa
pomidzy szyj a barkiem strony przeciwnej
przewrci poszkodowanego na swoj stron jedn rk cignc za biodro, a drug asekurujc za
gow
koczyn grn uoon wczeniej pod poladek wycign za rami do tyu
odchyli gow poszkodowanego do tyu i zabezpieczy j drug rk
naley kontrolowania czynnoci yciowe u poszkodowanego
56
Pozycja bezpieczna
ZANIM ZACZNIESZ RATOWA

Przede wszystkim powinno si ostronie zbada poszkodowanego. Naley oceni jego miejsce pod ktem
bezpieczestwa dla siebie i chorego. Ze wzgldw bezpieczestwa do poszkodowanego lecego naley
podchodzi od strony gowy. Nastpnie:
Jeeli poszkodowany nie reaguje delikatnie nim potrznij i gono zapytaj czy wszystko jest w
porzdku.
Sprawd czy jzyk, wydzieliny lub jakie obce ciao nie blokuje drg oddechowych? Jeli drogi
oddechowe nie s drone, oczy je.
Delikatnie odchyl jego gow do tyu - czsto ten ruch przywraca normalny oddech.
Jeeli poszkodowany nie oddycha? rozpocznij sztuczne oddychanie.
Sprawd ttno? Jeli stwierdzie jego brak. Zastosuj reanimacj.
W przypadku krwotoku naley go zatamowa.
Jeeli jest co najmniej dwch ratujcych, jeden z nich powinien wzywa pomoc, zaraz po stwierdzeniu, e
poszkodowany nie oddycha.
Gdy na miejscu wypadku jest jeden ratujcy, a poszkodowany jest osob doros, ktra nie oddycha, naley
natychmiast wezwa pomoc (najpierw wzywasz pomoc, a nastpnie rozpocz reanimacj.
Sprawd, czy poszkodowany nie ma uszkodzonego krgosupa. W przypadku rannych w wypadkach
samochodowych zawsze naley bra pod uwag uszkodzenie krgosupa!
Jeli ranny wymiotowa - i masz pewno, e nie uszkodzi krgosupa - u w pozycji bocznej
ustalonej, zapobiegajcej uduszeniu.
Uchro poszkodowanego przed utrat ciepa okrywajc kocem termicznym, zwykym kocem lub
odzie.
Jeli to konieczne, rozetnij ubranie. Nie zdzieraj ubrania z poparzonych miejsc.
Zachowaj spokj i pozwl rannemu opanowa strach.
Nie podawaj pynw osobie nieprzytomnej lub pprzytomnej, jak te osobie skarcej si na bl
brzucha ( obraenia narzdw wewntrznych).
Nie prbuj jej cuci, poklepujc bd potrzsajc ni gwatownie.
WYPOSAENIE SAMOCHODU APTECZKA

Obowizkowym wyposaeniem kadego auta powinny by:
ganica legalizowana!
trjkt ostrzegawczy ze znakiem homologacji!
57
Dodatkowym (zalecanym, lecz nie wymaganym przepisami prawa) wyposaeniem auta osobowego powinny
by:
apteczka
kamizelka odblaskowa
linka holownicza
koo zapasowe + podnonik + klucz do k
zapasowe arwki i bezpieczniki
Powysze wymagania dotycz zwykego auta osobowego. Pojazdy takie jak: autobusy, takswki, samochody
ciarowe przeznaczone do przewozu osb musz posiada dodatkowe wyposaenie, regulowane innymi
przepisami.
Apteczka pierwszej (doranej) pomocy nie jest obowizkowym wyposaeniem pojazdu. Istotnym jest jednak,
nie tyle jej posiadanie, ale przede wszystkim - jej wyposaenie w rodki, ktrych stan i ilo, w razie potrzeby,
powinna umoliwi skuteczn pomoc, nie tylko kierowcy, ale take wszystkim przewoonym w pojedzie
pasaerom.
Przykad wyposaenia apteczki:
opatrunek gazowy 1/4 m2 (3 szt.),
plaster z opatrunkiem 6 x 10cm (8szt)
plaster na szpulce 5m x 2,5cm (1szt)
banda elastyczny 4m x 6cm (2szt)
banda z kompresem 10 x 12cm (1szt)
chusta opatrunkowa 60 x 80cm (1szt)
chusta opatrunkowa 60 x 40cm (2szt)
chusta trjktna 96cm x 96cm x 136cm (2szt)
chusteczki odkaajce (2 szt.),
koc termiczny 160cm x 210cm (1szt)
maseczka do sztucznego oddychania (1 szt.),
motek bezpieczestwa (1 szt.),
konierz usztywniajcy (1 szt.).
rkawiczki jednorazowe lateksowe (2 pary),
noyczki 14,5cm (1szt)
agrafka (4 szt.),
kamizelka ostrzegawcza z paskiem fluorescencyjnym (1 szt.),
instrukcja udzielania pierwszej pomocy.
27. TECHNIKA KIEROWANIA POJAZDEM PODSTAWY

PRZYGOTOWANIE DO JAZDY
Ubir kierowcy. Naley zadba o to, aby ubranie nie byo zbyt ciasne i podczas wykonywania manewrw
nie krpowao ruchw rk ani ng. Wanym jest odpowiednio dopasowane obuwie, ktre powinno zapewni
optymaln prac na pedaach: sprzga, hamulca i gazu. Powinno by jak najbardziej zblione rozmiarami i
ksztatem do stopy oraz w miar moliwoci mie cienk podeszw. Rodzaj obuwia, obuwie zbyt lune, za
ciasne, grubo podeszwy, wysoko obcasw, wpywa na komfort i bezpieczestwo jazdy.
Zajcie miejsca za kierownic. Po zajciu miejsca za kierownic, w odpowiedniej kolejnoci, naley
wyregulowa: fotel, zagwek, kierownic, lusterka (zewntrzne i wewntrzne) i na koniec zapi pas.
Fotel, jego regulacj, w wikszoci samochodw moemy przeprowadzi w trzech paszczyznach: w pionie,
w poziomie oraz ustawi kt jego oparcia wzgldem kierownicy. W tym celu naley odsun fotel jak najdalej
do tyu, tak jednak, aby lew nog mona byo swobodnie wcisn peda sprzga. Oparcie naley ustawi tak,
aby rk mona byo sign do umownej godz. 12 na kole kierownicy, bez odrywania plecw od oparcia.
Wysoko fotela powinna zapewni optymaln widoczno kierowcy.
58
Zagwek powinien by ustawiony tak, aby by blisko za gow. Jego wysoko powinna by na poziomie
czubka gowy.
Kierownic naley ustawi w zalenoci od potrzeby. Jej regulacja najczciej sprowadza si do kolumny
kierowniczej. Do jazdy w ruchu miejskim kierownica powinna by usytuowana wyej. Przy jedzie szosowej
mona j lekko obniy.
Lusterka naley ustawi tak, aby w lewym lusterku kierujcy widzia fragment lewego boku pojazdu i lewy
obszar przestrzeni za pojazdem, a w lusterku prawym fragment prawego boku pojazdu i obszar przestrzeni po
prawej stronie za pojazdem. W lusterku wewntrznym kierowca powinien widzie przestrze za pojazdem w
osi jazdy.
Pasy bezpieczestwa zapi naley po zakoczeniu powyszych regulacji. Prawidowo zapity pas nie moe
by poskrcany i powinien pasko przylega do ciaa, w ten sposb aby cz biodrowa opinaa biodra jak
najniej w stosunku do brzucha, a cz piersiowa przebiegaa nad rodkiem barku, bez tendencji do zsuwania
si z ramienia. Jeeli samochd posiada regulacj na bocznym supku naley dopasowa grny punkt
mocowania pasw. Pamitaj! Zapite pasy bezpieczestwa co najmniej dwukrotnie zwikszaj szanse
przeycia wypadku w samochodzie. Zapite pasy wice kierowc z autem umoliwiaj lepsze wyczucie
ruchw pojazdu i precyzj kierowania. Jeeli jeste grubo ubrany, warto pomyle o zdjciu, lub chocia
rozpiciu wierzchniego okrycia.
Pozycja za kierownic. Prawidowa pozycja za kierownic, to lewa noga na pododze, obok sprzga lub na
specjalnym wsporniku, prawa noga na pedale gazu, rce na kierownicy w odpowiedniej pozycji. Lewa noga
obsuguje peda sprzga, prawa noga peday gazu i hamulca. Obsuga urzdze w zasigu doni wspartych na
kierownicy. Przy wczaniu i wyczaniu kierunkowskazw nie ma potrzeby odrywania rki od kierownicy.
Obsuga dwigni zmiany biegw i hamulca awaryjnego praw rk, lewa kontroluje koo kierownicy (nie
dotyczy to pojazdw wyposaonych w automatyczn skrzyni biegw oraz mechanizmw o innym
przeznaczeniu i umiejscowieniu).
Uruchomienie silnika. W trakcie uruchamiania silnika peda sprzga powinien by wcinity. Naley wzi
pod uwag rnice w uruchamianiu silnika o zaponie iskrowym i silnika wysokoprnego. Podstawow rnic
jest sposb zaponu mieszanki w cylindrze. W silnikach o zaponie iskrowym paliwem spalanym jest najczciej
benzyna lub gaz pynny. Zapon w silnikach o zaponie iskrowym wymuszony jest przeskokiem iskry, a w
silnikach wysokoprnych, potocznie nazywanych Dieslami (od nazwiska konstruktora Rudolfa Diesla), paliwem
spalanym jest olej napdowy, a zapon spowodowany jest wysok temperatur spronego powietrza. Rnica
w uruchamianiu polega na koniecznoci podgrzania w silnikach wysokoprnych komory spalania przez wiece
arowe, co w nowoczesnych konstrukcjach trwa bardzo krtko. Naley poczeka a zganie kontrolka wiec
arowych (symbol - pomaraczowa spirala).
Kontrolka wiec arowych

Sprawdzenie przyrzdw kontrolno-pomiarowych. Zaraz po uruchomieniu silnika, na desce rozdzielczej
naley sprawdzi przyrzdy kontrolno-pomiarowe, m.in. stan paliwa, temperatur silnika, smarowanie,
adowanie akumulatora itp. Wikszo kontrolek powinna zgasn zaraza po uruchomieniu silnika. Kontrolki,
ktre pal si w kolorze czerwonym naley wyeliminowa. Kontrolki barwy czerwonej najczciej bd miay
zwizek z: nieopuszczeniem dwigni hamulca awaryjnego (rcznego), niezapiciem pasw, czy niedomkniciem
drzwi lub pokrywy silnika. Zaraz po uruchomieniu silnika, najpewniej od razu wczy wiata odpowiednie do
jazdy w ruchu drogowym.
Zanim ruszysz! Przed ruszeniem bezwzgldnie naley upewni si o moliwoci jazdy. W tym celu naley
wykluczy wszelkie prawdopodobiestwa zagroenia w ruchu drogowym poprzez ocen sytuacji wok
pojazdu.
Ruszanie: wcisn peda sprzga, wczy I bieg, naley zwolni hamulec pomocniczy, naley spojrze w
lusterka i aktywnie rozejrze si wok pojazdu, wczy kierunkowskaz, zwikszajc obroty silnika agodnie
puci sprzgo. Pit lewej nogi naley oprze na pododze. Po puszczeniu sprzga lew nog naley oprze na
wsporniku lub postawi na pododze obok sprzga. Naley utrzyma kierunek jazdy na wprost (przy
zachowaniu prawa strona jezdni).
59
Zatrzymanie pojazdu: naley spojrze w lusterko, wczy kierunkowskaz, zjecha jak najbliej prawej
krawdzi jezdni, zwalniajc w ostatniej fazie wcisn sprzgo, a nastpnie hamulec, wyczy bieg, puci
sprzgo. Sprawdzi, czy pojazd si zatrzyma (czy si nie toczy). Zacign hamulec pomocniczy.
KRCENIE KIEROWNIC SKRTY MANEWROWE

Prawidowe operowanie koem kierownicy jest istotnym elementem kontroli nad pojazdem. Przed
przystpieniem do nauki krcenia koem kierownicy naley pamita o podstawowych zasadach:
1. Nigdy nie naley puszcza koa kierownicy - zawsze naley j kontrolowa, pomimo samoczynnej tendencji
prostowania si k do jazdy prosto.
2. Nigdy nie naley apa kierownicy od wewntrznej strony (od rodka) apiemy nachwytem, nie
podchwytem.
3. Nie stosowa techniki dojenia krowy" - nie przekadamy kierownicy oburcz: z rki do rki.
4. Nie kierujemy jedn rk i nie krcimy otwart doni polerowanie pyty, mydeko fa itp.
5. Nie krzyujemy rk na kierownicy.
Ukad rk na kole kierownicy. Rce naley trzyma powyej osi poziomej koa kierownicy. Ukad rk
powinien mieci si w przedziale miedzy za pitnacie trzecia i za dziesi druga. Rozrnia si trzy
techniki krcenia kierownic: skrt gokartowy, skrt manewrowy i skrt szosowy.
1. Skrt gokartowy. Jest to najszybsza technika krcenia kierownic. Ukad rk w pozycji za pitnacie
trzecia, nie odrywajc rk naley krci do momentu, w ktrym jedna rka jest na godzinie 6, a druga na
godzinie 12. Niedopuszczalne jest krzyowanie rk, std skuteczne, ale ograniczone zastosowanie techniki:
podczas wymijania, wyprzedzania, skrtw o maym promieniu.
Skrt gokartowy
2. Skrt manewrowy. Technika przekadania rk uywana do gbszych skrtw. Przed rozpoczciem skrtu:
przy skrcie w lewo lew rk naley umieci na umownej godz. 12 koa kierownicy; przy skrcie w prawo
praw rk naley umieci na umownej godz. 12 koa kierownicy. Krci koem kierownicy naley z gry na d
przekadajc (przeplatajc) kolejno rce. Odkrca naley w ten sam sposb, tylko w drug stron. Skrt
manewrowy stosowany jest w trakcie jazdy, np. przy zawracaniu, wyjedaniu z zatoczki, bramy i na bardzo
ciasnych skrzyowaniach oraz w sytuacjach awaryjnych np. podczas prby wychodzenia z polizgu.
Skrt manewrowy
60
3. Skrt szosowy. Technika, ktra sprowadza sie do odpowiedniego przeoenia rk przed zakrtem tak, eby
zakrt pokonywa rkoma w pozycji "za pitnacie trzecia". Po przejechaniu zakrtu rce wracaj do pozycji
wyjciowej. Przy skrcie w prawo praw rk naley przeoy na umown godz. 12 koa kierownicy, na tak
wysoko, aby po wykonaniu skrtu prawa rka znalaza si na wysokoci umownej godz. 3 koa kierownicy.
Rka lewa w czasie cignicia kierownicy praw rk przesuwa si, pozostajc na godz. 9 koa kierownicy. Tor
jazdy naley korygowa, trzymajc rce na poziomej rednicy koa kierownicy. Skrt koczy si, cigajc lew
rk kierownic do pozycji wyjciowej. Wedug tej samej zasady wykonuje si skrt szosowy w lewo. Skrt
szosowy stosowany jest w jedzie miejskiej, na skrzyowaniach i na rondach lub poza miastem np. w grach
(ostre zakrty).
Skrt szosowy
ZMIANA BIEGU Z I NA II
Zmiana biegu z I na II. W celu zmiany biegu z I na II, naley zwikszy prdko pojazdu poprzez
zwikszenie obrotw silnika pedaem gazu. Nastpnie zamykajc gaz (odpuszczenie pedau gazu) naley
jednoczenie wcisn peda sprzga i przeoy rk dwigni zmiany biegw z I na II. Sposb -zmian biegw
naley przeprowadza technicznie (z zachowaniem prostoliniowego prowadzenia dwigni lub zachowania
ktw prostych) nie stosowa rozwiza siowych. Przygotowanie do zmiany biegu: lewa noga nad sprzgem,
prawa rka na dwigni zmiany biegw. Otwarta do prawej rki prowadzi dwigni przy lewej krawdzi w linii
prostej (patrz schemat na gace dwigni zmiany biegw) z zachowaniem odpowiedniego rytmu, tj. z
zaakcentowaniem przejcia przez bieg neutralny (tzw. dwutaktem). Nastpnie naley puci peda sprzga z
jednoczesnym zwikszeniem obrotw silnika.
Zmiana biegu w d. W celu zmiany biegu z wyszego na niszy, np. z biegu II na I, naley doprowadzi do
zmniejszenia prdkoci poprzez zdjcie nogi z gazu lub hamowanie. Nastpnie wcisn peda sprzga i
przeoy dwigni na odpowiedni (niszy) bieg. Pynne puszczenie sprzga dohamowanie silnikiem. Opisany
sposb zmiany biegw w d dotyczy sytuacji, w ktrej chodzi o wytracenie prdkoci, np. przed skrzyowaniem
lub skrtem.
JAZDA DO TYU
Cofanie to jazda do tyu. Pozornie jazda do tyu wydaje si nienaturalna. W celu zachowania
prawidowego toru jazdy do tyu jest ustalenie prawej i lewej strony pojazdu. Przy jedzie do przodu i do tyu
krcenie kierownic w prawo spowoduje, e pojazd pojedzie w prawo, a krcenie kierownic w lewo
spowoduje, e pojazd pojedzie w lewo.
Podczas jazdy do tyu naley kierowa si gwn zasad, aby patrze w kierunku jazdy. Podczas jazdy do tyu
naley stosowa jazd na tzw. psprzgle. Naley ustali obroty silnika i wykorzystujc polizg sprzga,
regulowa prdko jazdy. Na rwnej poziomej nawierzchni wystarczy sama jazda na psprzgle, bez
uywania pedau gazu. Bieg wsteczny naley wcza tylko w czasie unieruchomienia pojazdu. Pamitaj! Nie
naley wcza biegu wstecznego w trakcie jazdy!
61
Jazda do tyu na wprost. Cofajc na wprost naley zaj odpowiedni pozycj: lewa rka trzyma
kierownic na umownej godz. 12 koa kierownicy, naley odwrci si przez prawe rami, praw rk mona
trzyma na oparciu fotela pasaera. Drog za pojazdem naley obserwowa przez tyln szyb oraz przy uyciu
lusterek. Lew rk mona prowadzi pojazd po linii prostej lub wykonywa niewielkie skrty. Gdy rka
powrci na umown godz. 12 koa kierownicy, przednie koa pojazdu powinny by ustawione do jazdy na
wprost.
Skrty podczas jazdy do tyu. Skrt w lewo wykonuje si, odwracajc gow i patrzc przez lewe rami.
Przestrze za pojazdem obserwuje si przez lewe tylne okna pojazdu oraz przy uyciu lusterek. Przy skrcie w
prawo naley odwrci gow przez prawe rami, obserwujc drog przez okna prawe oraz przy uyciu
lusterek. W czasie skrtw kierownic naley obraca obiema rkami, przekadajc rce jak przy skrtach
manewrowych. Rozpoczynajc jazd do tyu, najpierw naley odwrci si w odpowiednim kierunku, a potem
ruszy z miejsca. Przy zatrzymywaniu naley odwrci gow do przodu dopiero po zatrzymaniu pojazdu.
Jazda slalomem. Przejazd slalomu z nawrotem, z wykorzystaniem uprzednio zdobytych wiadomoci i
umiejtnoci, a w szczeglnoci szybkiego i prawidowego krcenia kierownic.
Elementy przejazdu slalomu:
1) waciwe ustawienie pojazdu;
2) waciwy wybr strefy skrtu (rozpoczcie skrtu powinno nastpi z odpowiednim wyprzedzeniem
przed mijanym supkiem); zachowanie waciwej odlegoci od supka zwizanej z gabarytami pojazdu;
3) wykonanie nawrotu w taki sposb, aby po wykonaniu nawrotu pojazd znalaz si obok supka, w takiej
pozycji jak gdyby by to kolejny supek slalomu (nabieranie umiejtnoci oceny moliwoci skrtu pojazdu).
JAZDA W RUCHU MIEJSKIM

Informacje podstawowe. Jazda w ruchu miejskim wymaga od kierujcego:
- stosowania przepisw ruchu drogowego,
- znacznego skupienia uwagi,
- szybkich zmian decyzji,
- szerokiego kta obserwacji drogi,
- zdolnoci przewidywania poczyna innych uytkownikw drogi,
- w przypadku koniecznoci zatrzymania pojazdu naley tyle samo uwagi powici na obserwacj sytuacji
przed pojazdem co i za pojazdem,
- po zatrzymaniu pojazdu wynikajcym z warunkw ruchu wczy z odpowiednim wyprzedzeniem I bieg,
aby by gotowym do kontynuowania jazdy.
Przejazd przez skrzyowanie. Podczas oczekiwania na wjazd na skrzyowanie naley bacznie obserwowa
ruch na skrzyowaniu, uwzgldnia prdko poruszajcych si pojazdw i ustali moment dogodny do
wjechania na skrzyowanie, aby wjazd by bezpieczny i nie powodowa zachwiania pynnoci ruchu innych
pojazdw. Opuszczenie skrzyowania powinno by moliwie szybkie. Gdy ruch na skrzyowaniu jest kierowany,
a na wjazd oczekuje wiele pojazdw, naley by przygotowanym, e w momencie ruszenia, gdy kierujcy jest
nastawiony na jak najszybsze przejechanie przez skrzyowanie, nagle bdzie musia zmieni decyzj i zatrzyma
pojazd.
Hamowanie. Zagroenie w ruchu drogowym jest najczciej zwizane z brakiem wolnej przestrzeni, z uwagi
na to, e na drodze stoi inny pojazd, na przejciu dla pieszych znajduj si piesi albo z zatoki wyjeda autobus
itp. Te sytuacje zmuszaj do hamowania. Ukad hamulcowy i jego umiejtna obsuga stanowi jeden z
najwaniejszych elementw bezpieczestwa jazdy. Rozrnia si dwa cele hamowania:
1) zmniejszenie prdkoci jazdy. W czasie hamowania nie naley naciska pedau sprzga. Pojazd
poruszajcy si na biegu neutralnym lub wcinitym sprzgle ma gorsz sterowno. Nie moe by zastosowany
jeden z elementw sterujcych prdkoci jazdy (hamownie silnikiem i docienie przednich k);
2) zatrzymanie pojazdu, gdzie naley rozrni dwa przypadki:
pojazd jadcy szybko naley zatrzyma, naciskajc najpierw hamulec, zmniejszajc prdko jadcego
pojazdu, a w kocowej fazie hamowania naciskajc sprzgo, w celu odczenia silnika od k napdowych,
pojazd jadcy wolno naley zatrzyma, naciskajc najpierw sprzgo, a potem hamulce. Hamowanie na
wzniesieniu i spadku drogi.
Podczas hamowania na spadku drogi sile hamowania przeciwdziaa skadowa siy cikoci, ktra jest
skierowana w kierunku jazdy. Podczas hamowania na wzniesieniu ta sama skadowa siy cikoci jest
skierowana w kierunku przeciwnym do kierunku jazdy i wspomaga si hamowania. Ruszanie na
wzniesieniu z pomoc hamulca pomocniczego.
62
Ruszanie z uyciem hamulca pomocniczego:

- pojazd unieruchomiony za pomoc hamulca zasadniczego,
- naley wczy I bieg,
- naley zacign hamulec pomocniczy, trzymajc przycisk, aby nie zadziaaa blokada, i zwolni hamulec
zasadniczy,
- naley lekko zwikszy obroty silnika i rozpocz zwalnianie pedau sprzga do momentu, kiedy silnik zacznie
cign,
- jednoczenie naley zwiksza nieco obroty silnika, zwalniajc hamulec pomocniczy i pynnie puszczajc
sprzgo.
Im bardziej strome jest wzniesienie, tym wysze obroty silnika s potrzebne do ruszenia.
Ruszanie na wzniesieniu z pomoc hamulca zasadniczego. Na niewielkiej pochyoci mona ruszy bez
uycia hamulca pomocniczego:
- naley lekko puszcza sprzgo do momentu, kiedy silnik zaczyna cign,
- szybko przeoy nog z hamulca na gaz i po zwikszeniu obrotw dalej puszcza sprzgo.
ZMIANA BIEGW W GR I W D
Technika zmiany biegw podczas jazdy z rnymi prdkociami. Skrzynia biegw w pojedzie suy do
penego wykorzystania mocy silnika przy jego ograniczonych obrotach. Efektywna moc silnika ronie wraz z
obrotami, ale tylko do pewnego momentu. Przeoenia skrzyni przekadniowej (biegi) dopasowuj moliwoci
silnika do obcienia. Pojazd posiada najwiksz moc i przyspieszenia na biegu pierwszym za to jego prdko
jest niewielka. Im wyszy bieg, tym moc i przyspieszenia mniejsze, za to prdko wiksza. Std czsto przy
wyprzedzaniu schodzi si na niszy bieg, aby mie lepsze przyspieszenie.
Zmiana biegw w gr. Przygotowanie polega na przeoeniu lewej nogi nad peda sprzga z
jednoczesnym przeoeniem prawej rki z kierownicy na dwigni zmiany biegw.
Zmiana biegu:
1) lewa noga wciska peda sprzga, a jednoczenie prawa noga zwalnia peda gazu (ruchy obu ng s
zdecydowane);
2) prawa rka (odpowiednio uoona na dwigni zmiany biegw) przesuwa dwigni na pozycj neutraln, a
nastpnie na zamierzony bieg;
3) naley puci sprzgo ruchem pynnym z jednoczesnym dodaniem gazu, zwikszajc obroty silnika.
Do prawidowego wykonania zmiany biegw s niezbdne wyczucie, umiejtno wybrania odpowiedniego
momentu zmiany biegu, a take dopasowanie tempa zmiany biegw do prdkoci jazdy pojazdu i warunkw, w
jakich zmienia si bieg. Zmiana biegw w d. Podstawowym warunkiem przejcia z wyszego biegu na niszy
jest zmniejszenie prdkoci jazdy co najmniej do maksymalnej prdkoci na niszym biegu.
Zmiana biegu w d redukcja.
1) przygotowanie polega na przeoeniu lewej nogi nad peda sprzga z jednoczesnym przeoeniem
prawej rki z kierownicy na dwigni zmiany biegw;
2) naley wcisn sprzgo, puci gaz, przesun dwigni do pozycji neutralnej (czynnoci te wykonuje si
prawie rwnoczenie);
3) naley wczy niszy bieg i natychmiast puci sprzgo z jednoczesnym dodaniem gazu.
ZAWRACANIE
Zawracanie. Zawrci na drodze mona na trzy sposoby:
1) Bez cofania stosuje si, gdy jest odpowiednio duo miejsca i gdy zezwalaj na to przepisy. Podejmujc
decyzj o zawracaniu w obrbie skrzyowania, poza wzgldami bezpieczestwa i porzdku na drodze naley
zwrci uwag na wybranie najszerszego miejsca na tym skrzyowaniu w celu zapewnienia jak najwikszej
swobody skrtu,
2) Z cofaniem i wykorzystaniem infrastruktury drogowej np. wjazdu do bramy, podjazdu, zatoczki, bramy.
Zaleca si wjazd do bramy tyem, bo to uatwia wyjazd i wczenie si do ruchu. Pojazd naley zatrzyma za
wjazdem, ktry ma by wykorzystany do zawrcenia. Zachowujc warunki bezpieczestwa, naley wycofa si
do bramy. Nastpnie naley wyjecha z bramy w lewo i wczy si do ruchu.
63
3) Z cofaniem na wskiej drodze. Po upewnieniu si, e droga jest wolna, naley zasygnalizowa zamiar skrtu
w lewo i od prawego krawnika rozpocz skrt w lewo. Naley jak najwolniej prowadzi pojazd (jazda na
psprzgle), natomiast jak najszybciej krci kierownic do oporu w lewo. Dojedajc do lewego krawnika,
naley zacz krci kierownic w prawo i zatrzyma pojazd. Wczajc wsteczny bieg i krcc dalej w prawo,
naley wycofa si w prawo. Przed dojechaniem tylnymi koami do krawnika naley zacz krci kierownic
w lewo i zatrzyma pojazd. Naley wczy I bieg i odjecha w lewo, dojedajc do prawego krawnika,
wzdu ktrego bdzie kontynuowana jazda.
PARKOWANIE
Parkowanie. Rozrnia si nastpujce sposoby parkowania:
skone, wjazd przodem wyjazd tyem,
prostopade, wjazd przodem wyjazd tyem lub wjazd tyem wyjazd przodem, w obu przypadkach
prostopadle do krawnika (wjazd tyem nie jest stosowany na egzaminie na prawo jazdy dla kategorii B,
B1 prawa jazdy),
rwnolege wzdu krawnika, pomidzy stojcymi pojazdami.
Parkowanie rwnolege naley do trudniejszych zada i wzmaga wikszej wprawy. Kolejno czynnoci przy tym
zadaniu:
1) naley ustawi pojazd rwnolegle do stojcego pojazdu, za ktrym zamierza si zaparkowa, zachowujc
odlego okoo 1 m od tego pojazdu. O tak sam odlego naley wyprzedzi ten pojazd;
2) naley wczy wsteczny bieg, prawy kierunkowskaz i powoli cofajc, skrca kierownic w prawo. Gdy
pojazd ustawi si pod ktem okoo 45 o do osi jezdni szybkimi ruchami naley odwrci kierownic,
wykonujc skrt w lewo. Prdko jazdy pojazdu naley regulowa, jadc na psprzgle. Naley jecha
rwnomiernie i jak najwolniej, obserwujc drog za pojazdem. Uwaga: Naley na moment odwrci gow i
sprawdzi, czy przd pojazdu zataczajc uk w lewo, nie zaczepi o ty pojazdu, za ktrym zamierza zaparkowa.
W ten sposb naley doprowadzi pojazd do pozycji rwnolegej do krawnika.
JAZDA W RUCHU DROGOWYM

Jazda w ruchu drogowym, to midzy innymi przejazdy przez miejsca, w ktrych krzyuj si kierunki jazdy
(skrzyowania, przejazdy: kolejowe, tramwajowe i rowerowe) oraz kierunki ruchu (przejcia dla pieszych).
Zbliajc si do tych miejsc, naley zachowa szczegln ostrono, a w przypadku przejazdw kolejowych,
dodatkowo przejedajc przez przejazd. Skrzyowanie z torami, szczeglnie kolejowymi, to jedno z
najniebezpieczniejszych skrzyowa. Naley zwrci uwag, e sygnalizacja, automatyczne zapory itd. s to
elementy, ktre mog zawie, dlatego te trzeba zwrci szczegln uwag, przejedajc przez takie
skrzyowania, a w szczeglnoci za kadym razem upewni si, e nie nadjeda pojazd szynowy.
JAZDA POZA OBSZAREM ZABUDOWANYM

Omijanie czsto jest zwizane z koniecznoci zajcia czci jezdni przeznaczonej dla przeciwnego kierunku
jazdy. Naley pamita o obowizku ustpienia pierwszestwa pojazdom nadjedajcym z przeciwka.
Wyprzedzanie to jeden z najniebezpieczniejszych manewrw, naley go rozpocz od oceny sytuacji.
Najpierw trzeba spojrze w lusterko, czy kto jadcy za kierujcym nie rozpocz ju wyprzedzania. Jeeli nie,
naley odpowiednio zasygnalizowa zamiar zmiany pasa ruchu i przejecha o jeden pas w lewo. Jednoczenie
naley przyspieszy. Dla osignicia lepszego przyspieszenia i jak najwikszej rnicy prdkoci w stosunku do
pojazdu wyprzedzanego mona dokona zmiany o jeden bieg w d. Naley pamita o nieprzekraczaniu
dozwolonej prdkoci poruszania si na danym odcinku drogi. Znajdujc si na lewym pasie, jeszcze raz naley
upewni si co do sytuacji drogowej, szczeglnie przed pojazdem wyprzedzanym. Lewym pasem naley jecha
tak dugo, a osignity zostanie dostatecznie duy dystans od pojazdu wyprzedzanego, tak aby mona byo
zjecha na prawy pas bez ryzyka zajechania drogi. Po spenieniu tego warunku naley zasygnalizowa zamiar
zmiany pasa ruchu i agodnie zjecha na prawy pas. Wyprzedzanie powinno trwa jak najkrcej.
JAZDA PO ZMIERZCHU
Jazda w ruchu drogowym w obszarze zabudowanym i poza nim po zmierzchu. W czasie od zmierzchu do
witu, na nieowietlonych drogach, zamiast wiate mijania lub cznie z nimi, kierujcy pojazdem moe
uywa wiate drogowych, o ile nie olepi innych kierujcych albo pieszych poruszajcych si w kolumnie.
64
Naley zwrci uwag na warunki, w jakich tych wiate mona i trzeba uywa. Zagadnieniem, na ktre naley
zwrci uwag podczas jazdy z uyciem wiate mijania, jest umiejtno niepatrzenia w wiata
nadjedajcego pojazdu. Wzrok skierowa naley na prawe pobocze. Jest to strefa najsabiej owietlona, a
wanie tam mog si znajdowa pieszy lub rowerzysta.
Pobocze w strefie mijania powinno si wczeniej bacznie obserwowa, wykorzystujc powiat wiate
mijania pojazdu nadjedajcego z przeciwka. W trakcie mijania nastpuje bardzo silne ograniczenie
widocznoci i pewien odcinek drogi jest pokonywany z wykorzystaniem sytuacji zapamitanej sprzed kilku
sekund.
Nadsterowno
Nadsterowno zjawisko podczas pokonywania przez pojazd zakrtu, w trakcie ktrego ty pojazdu
ucieka na zewntrz zakrtu a przodu do wntrza zakrtu (zacienianie zakrtu, znoszenie tylnej osi pojazdu, ty
wyprzedza przd). Bezporedni przyczyn wystpowania nadsterownoci jest utrata przyczepnoci k tylnych
i ich polizg przy zachowaniu przyczepnoci k przednich. Konsekwencj nieopanowania pojazdu jest obrt
wok osi przednich k i wypadnicie z obranego toru jazdy. Zjawisko odwrotne do podsterownoci.
Podsterowno
Podsterowno zjawisko podczas pokonywania przez pojazd zakrtu, w trakcie ktrego dochodzi do
poszerzania zakrtu w stosunku do promienia wynikajcego z geometrii ukadu kierowniczego i jezdnego
(poszerzanie, powikszanie zakrtu, znoszenie pojazdu na zewntrz). Bezporedni przyczyn wystpowania
podsterownoci jest utrata przyczepnoci k przednich i ich polizg przy zachowaniu przyczepnoci k tylnych.
Konsekwencj nieopanowania pojazdu jest poszerzanie zakrtu (oddalanie si od punktu rodka uku zakrtu "wypadania" przodu pojazdu na zewntrz zakrtu). Zjawisko odwrotne do nadsterownoci.
W nowoczesnych samochodach zjawiskom tym maj zapobiega ukady kontroli trakcji, np. ESP.
65
JAZDA W GRACH
Jazda w grach. Grskie drogi wymagaj szczeglnej umiejtnoci oceny i dostosowania prdkoci do
warunkw jazdy. Warunki te stwarzaj w szczeglnoci zakrty, wzniesienia i spadki, zwenia drogi, mosty.
Kierujcy musi posiada waciwe umiejtnoci zarwno w sferze odpowiedniego toru jazdy, jak i efektywnoci
jazdy poprzez waciwy dobr przeoenia skrzyni biegw. Naley pooy szczeglny nacisk na warunki
hamowania na wzniesieniu i na spadku drogi, ktre w sposb szczeglny uzalenione s od pory roku i co za
tym idzie, warunkw atmosferycznych. W kadym przypadku naley by przygotowanym na potencjalne
zagroenia. Jazda w terenach grskich niewtpliwie wymaga gbokiego dowiadczenia od kadego kierowcy.
Charakterystyka pojazdw. Charakterystyk kadego pojazdu odzwierciedla jego zdolno do pokonywania
zakrtw. Pojazd o charakterystyce nadsterownej zachowuje si w zakrcie tak, jakby chcia pokona zakrt
mimo niewielkiego skrcenia k przedniej osi. Ty pojazdu jest wyrzucany z zakrtu, powodujc skrcanie
pojazdu w kierunku zakrtu.
Pojazd z charakterystyk podsterown niechtnie pokonuje zakrty. W tym przypadku przd pojazdu nie
chce zmieni toru jazdy, zmuszajc kierowc do wykonania gbszego skrtu, ni wynikaoby to z krzywizny
zakrtu. Czynnikiem decydujcym o charakterystyce pojazdu jest usytuowanie rodka cikoci. W przypadku
pojazdu umieszczenie silnika w znaczcy sposb wpywa na charakterystyk. Pojazd z silnikiem z przodu
powinien by podsterowny, a z silnikiem z tyu powinien by nadsterowny. W pojedzie niebagatelny wpyw na
charakterystyk ma umieszczenie osi napdowej. Napd przedni jest kojarzony z podsterownoci, napd tylny
z nadsterownoci.
Zwikszenie przyczepnoci przednich k w momencie rozpoczynania skrtu docianie przodu.
Dojedajc do zakrtu, na moment przed pierwszym ruchem kierownic naley puci gaz. Przyczyni si to do
docienia przednich k pojazdu, ktre lepiej rozpoczn wprowadzenie pojazdu w zakrt. Doda gazu bez
obaw popenienia bdu mona w momencie, kiedy zacznie si prostowa (ustawia do jazdy na wprost) koa
pojazdu.
- Zakrt w lewo naley rozpoczyna od prawej krawdzi jezdni. W poowie zakrtu (tzw. szczycie) naley
zbliy si do osi jezdni, a na wyjciu z zakrtu naley ponownie wrci do prawej krawdzi jezdni (zmniejsza si
w ten sposb dziaanie si bocznych).
- Zakrt w prawo naley rozpocz od osi jezdni. W szczycie zakrtu naley zbliy si do prawej krawdzi
jezdni, a wychodzc z zakrtu, naley wraca do osi jezdni. Naley pamita o kategorycznym zakazie
przekraczania osi jezdni. Zmiany toru jazdy naley dokonywa na swojej poowie jezdni lub w ramach
namalowanego pasa ruchu.
Zakrty nastpujce bezporednio po sobie. Jeeli np. po prawym zakrcie nastpuje zakrt lewy, to
wychodzc z prawego zakrtu, nie naley wraca do osi jezdni, bo nie odpowiada to prawidowemu wejciu w
zakrt lewy. Tak wic wychodzc z prawego zakrtu, naley pozosta przy prawej krawdzi, bo z tej pozycji
bdzie rozpoczynany skrt w lewo. Nieco innego toru jazdy wymaga zakrt stanowicy zwrot o 180 o . Zakrt
taki naley rozpocz jak w przykadach powyej. Zblienie si do osi przy zakrcie lewym lub do prawej strony
jezdni przy zakrcie prawym naley wykona z opnieniem po przejechaniu 2/3 uku. Gdy wida koniec
zakrtu, naley rozluni skrt.
Zakrt zacieniajcy. Podobnym torem jazdy naley pokonywa zakrt zacieniajcy. Pierwsz, agodn
cz zakrtu naley traktowa jak przeduony odcinek prostej, na ktrej naley ustawi pojazd do drugiej,
ostrzejszej czci zakrtu. Podobnie jak przy pokonywaniu zakrtu stanowicego zwrot naley opni zblienie
si do osi jezdni przy zakrcie lewym lub do prawej strony jezdni przy zakrcie prawym. Gdy wida koniec
zakrtu, naley rozluni skrt.
Zakrt rozluniajcy. W zakrcie rozluniajcym po przejechaniu ostrzejszej czci zakrtu naley opni
rozlunienie. Dobr prdkoci przed wejciem w zakrt. Prdko jadcego pojazdu naley dobiera z
uwzgldnieniem wielu czynnikw limitujcych dopuszczaln, bezpieczn prdko. Oto kilka z nich:
Kierowca jego wiedza, umiejtnoci, dowiadczenie, zdolnoci psychofizyczne.
Stan techniczny pojazdu amortyzatory, ukad hamulcowy, ogumienie.
Warunki naturalne droga (nawierzchnia rodzaj i stan), rodzaj zakrtu (ostry lub agodny), warunki
atmosferyczne (sucho, mokro, nieg, ld), widoczno, nasilenie ruchu.
Kalkulacja prdkoci na zakrcie powinna by taka, aby pojazd na wyjciu z zakrtu mg zwiksza
prdko. Pamitaj! Prdko bezpieczna, to taka prdko, ktra pozwala kierowcy panowa nad pojazdem.
66
JAZDA Z PRZYCZEP
Cignicie przyczepy. Przystosowanie pojazdu do cignicia przyczepy polega na zamontowaniu
atestowanego haka holowniczego z gniazdem do instalacji elektrycznej. Pojazd powinien by wyposaony w
dwa lusterka zewntrzne, a jeeli gabaryty przyczepy tego wymagaj, lusterka powinny by zamontowane na
wysignikach. Przyczep z pojazdem czy si za pomoc zaczepu nakadanego na hak holowniczy. Regulacji
(kasowanie luzu) dokonuje si za pomoc ruby regulacyjnej, ktra po zamkniciu dwigni zaczepu dociska
zaczep do kuli haka holowniczego. Kul haka naley smarowa i chroni przed zabrudzeniem. Poczenie
przyczepy z pojazdem, na wypadek rozpicia si, jest zabezpieczone dodatkowo stalow link, ktra w
przypadku rozpicia nie dopuci do odczenia si przyczepy od pojazdu. Do gniazda instalacji elektrycznej
wkada si wtyczk instalacji przyczepy i zabezpiecza si przed rozczeniem za pomoc klapki sucej
jednoczenie jako zabezpieczenie gniazda przed zabrudzeniem. Przyczepa musi by wyposaona w wiata
pozycyjne z przodu koloru biaego i z tyu koloru czerwonego, wiata STOP i wiata kierunkowskazw. Ponadto
musi by wyposaona w odpowiednie wiata odblaskowe. Nie naley zapomina o kole zapasowym dla
przyczepy.
Jazda z przyczep
Jazda z przyczep. Jazda z przyczep wymaga od kierowcy zwrcenia dodatkowej uwagi przy wykonywaniu
manewrw. Podczas hamowania naley bra pod uwag wyduenie drogi hamowania spowodowane
zwikszon mas zespou pojazdw.
Dynamika jazdy zespou pojazdw. W wyniku cignicia przyczepy zmieniaj si warunki przy omijaniu i
wyprzedzaniu. Naley pamita o zwikszonej dugoci zespou pojazdw, w konsekwencji czego potrzeba
bdzie wicej miejsca do wykonania zaplanowanego manewru. Szczeglnie wane jest to przy wyprzedzaniu.
Cofanie z przyczep. Elementem wyznaczajcym tor jazdy przyczepy jest dyszel, a w szczeglnoci zaczep
przyczepy. Wykonujc manewry z przyczep, naley stale pamita, e za tor jazdy przyczepy jest
odpowiedzialny hak pojazdu sprzony z zaczepem przyczepy. Podczas cofania pojazdw pchajc przyczep,
musi nada jej zaplanowany kierunek. Przyczep kieruje hak pojazdu Nie naley zapamitywa ruchw
kierownic. Jeeli wystpi sytuacja, w ktrej nie mona wykona manewru, zawsze mona pojecha do przodu i
rozpocz manewr od nowa.
ZACHOWANIE NA DROGACH EKSPRESOWYCH I AUTOSTRADACH

Zachowanie si na drogach ekspresowych i autostradach. Drogami ekspresowymi s drogi przeznaczone
wycznie dla pojazdw samochodowych. Poruszajc si tak drog, naley sobie zdawa spraw, e prdko
zobowizuje do bardzo skoncentrowanej uwagi, do bacznego obserwowania drogi przed i za pojazdem. Patrze
trzeba znacznie dalej ni na zwykej drodze i znacznie wczeniej umie przewidzie sytuacj, ktra nastpi za
chwil. Zdolno przewidywania jest jednym z podstawowych warunkw bezpieczestwa w ruchu drogowym.
Ze wzgldu na monotoni jazdy powodujc utrat kontroli nad prdkoci naley zwrci szczegln uwag na
kontrol prdkoci na prdkociomierzu.
Wczanie si do ruchu (wykorzystanie pasa rozbiegowego). Pojazdy wczajce si do ruchu maj
obowizek ustpi pierwszestwa pojazdom znajdujcym si w ruchu. Pojcie pierwszestwa naley tu
rozumie jako niezakcanie pynnoci jazdy. Zatrzymanie si na pasie rozbiegowym koczy si zazwyczaj
dugim oczekiwaniem na przerw w cigu do prdko poruszajcych si pojazdw. Dopasowanie prdkoci
jazdy na pasie rozbiegowym do prdkoci jazdy pojazdw poruszajcych si po drodze ekspresowej pozwoli na
wykorzystanie niezbyt duej luki (obserwacja drogi w lusterkach) pomidzy jadcymi pojazdami i pynne
wczenie si do ruchu. Wyprzedzanie naley rozpocz od oceny sytuacji. Najpierw trzeba spojrze w
67
lusterko, czy kto jadcy za nami nie rozpocz ju wyprzedzania.

Jeeli nie naley odpowiednio
zasygnalizowa zamiar zmiany pasa ruchu i przejecha o jeden pas w lewo. Jednoczenie naley przyspieszy.
Dla osignicia lepszego przyspieszenia i jak najwikszej rnicy prdkoci w stosunku do pojazdu
wyprzedzanego mona dokona zmiany o jeden bieg w d. Naley pamita o nieprzekraczaniu dozwolonej
prdkoci poruszania si na danym odcinku drogi. Znajdujc si na lewym pasie, jeszcze raz naley upewni si
co do sytuacji drogowej, szczeglnie przed pojazdem wyprzedzanym. Lewym pasem naley jecha tak dugo, a
zostanie osignity dostatecznie duy dystans od pojazdu wyprzedzanego, tak aby mona byo zjecha na
prawy pas bez ryzyka zajechania drogi. Po spenieniu tego warunku naley zasygnalizowa zamiar zmiany pasa
ruchu i agodnie zjecha na prawy pas. Wyprzedzanie powinno trwa jak najkrcej. Opuszczanie drogi
ekspresowej (pas do zjazdu).
Manewr opuszczenia drogi, dziki pasom specjalnie do tego przeznaczonym, jest manewrem stosunkowo
prostym. Pojawia si natomiast problem wyboru odpowiedniego zjazdu, dlatego te naley uwanie
obserwowa tablice informacyjne informujce o tym, dokd dany zjazd prowadzi. Zbliajc si do miejsca, w
ktrym kierujcy zamierza opuci drog ekspresow, naley odpowiednio sygnalizowa zamiar zmiany pasa
ruchu, a nastpnie zjecha na przeznaczony do zjazdu pas. Naley stara si opuci zajmowany pas ruchu bez
zmiany prdkoci (bez hamowania). Hamowanie, redukcj biegw itp. naley zacz dopiero po znalezieniu si
na pasie przeznaczonym do zjazdu.
Dugotrwaa jazda po drodze ekspresowej czy autostradzie dziaa nuco na kierujcego i prowadzi do
obnienia czasu reakcji. Dlatego wyhamowanie na pasie przeznaczonym do jazdy na wprost koczy si czsto
zderzeniem poprzez najechanie z tyu przez kierujcego, ktry nie zauway w por hamujcego pojazdu i
zapomnia, e droga hamowania przy duej prdkoci wydua si nieproporcjonalnie do prdkoci.
JAZDA W TRUDNYCH WARUNKACH ATMOSFERYCZNYCH

Chcc zapewni sobie komfort i bezpieczestwo w czasie jazdy naley zadba o odpowiednie warunki.
Bardzo wanym jest przejrzysto, a co za tym idzie czysto szyb oraz wiate zewntrznych pojazdu. Naley
widzie i by widocznym na drodze. W niskich temperaturach przed uruchomieniem silnika zaleca si
ustawienie dwigni zmiany biegw w pooeniu neutralnym (na tzw. luzie) w ten sposb odczony zostanie
silnik od skrzyni biegw, w ktrej zgstniay olej stanowi dodatkowe opory.
Deszcz. Jazda w deszczu, w pocztkowej fazie niesie za sob spore niebezpieczestwo. Deszcz, zmieszany z
tustym brudem, tworzy na jezdni cienk niewidoczn warstw liskiej mazi. W poczeniu z czsto
wystpujcymi koleinami stwarza to niebezpieczestwo wytrcenia pojazdu z prostoliniowego toru jazdy.
Podczas obfitych opadw powstaje zjawisko filmu wodnego powodujcego utrat sterownoci. W celu
uniknicia polizgw, zwaszcza w pierwszej fazie opadw, naley unika dynamicznych przyspiesze,
intensywnych skrtw kierownic i gwatownego hamowania.
Mga. Jazda we mgle jest jedn z najniebezpieczniejszych sytuacji, jakie mog wystpi na drodze. Zasad
jest bardzo wolna jazda, a pomoc s biae linie wyznaczajce pasy ruchu.
nieg. Jazda po niegu na dobrych zimowych oponach nie nastrcza specjalnych trudnoci, a co
najwaniejsze nie stanowi elementu zaskoczenia. Gorzej jest, gdy nieg posypany sol zaczyna si topi.
Wwczas nawierzchnia staje si niejednolita. S miejsca, w ktrych jest ona mokra, a za chwil jest pokryta
lodem. Najwaniejsze jest zachowanie bezpiecznej prdkoci jazdy i zachowanie bezpiecznych odstpw. Na
drogach pokrytych niegiem lub zgodnie z oznakowaniem kierujcy ma prawo lub obowizek stosowania
acuchw przeciwlizgowych. W czasie ruszania na oblodzonej nawierzchni naley powoli zwalnia peda
sprzga, aby pynnie przenie napd na koa samochodu, pozwoli to unikn polizgu i agodnie ruszy z
miejsca. W niektrych okolicznociach warto rusza z drugiego biegu, co przeoy si na agodniejsze i
pynniejsze ruszenia z miejsca. Wyjazd samochodem osobowym z grzskiego niegu uatwi mona poprzez
kilkukrotne, przemienne cofanie i jazd do przodu. W takim przypadku nie naley wprowadza silnika na
wysokie obroty, gdy spowoduje to coraz gbsze zakopywanie si k pojazdu w niegu, a dodatkowo
pomidzy gum a podoem moe wytworzy si warstwa lodu, co dodatkowo wyjazd ten utrudni.
Na oblodzonej czy zanieonej nawierzchni znacznie zmniejsza si skuteczno hamowania, a co za tym
idzie wydua si droga potrzebna do cakowitego zatrzymania pojazdu. W przypadku pojazdw wyposaonych
w system ABS skuteczno hamowania, nawet na liskiej nawierzchni jest wiksza ni w przypadku pojazdw
niewyposaonych w ukad ABS. Nieco inny jest te sposb hamowania.
W samochodach bez systemu ABS, kierowca musi stara si hamowa tak, by utrzyma kontrol nad
samochodem. Zbyt sabe hamowanie wydua drog hamowania, a zbyt mocne prowadzi do utraty
sterownoci. Zaleca si, by przy koniecznoci silnego hamowania stosowa hamowanie pulsacyjne. Hamowanie
to polega na intensywnym wciniciu hamulca, a w momencie, gdy koa przestaj si obraca, odpuszczeniu
hamulca, by natychmiast znw silnie nacisn hamulec. W momentach silnego nacinicia hamulca uzyskuje si
68
du si hamowania, a w momentach puszczenia niesymetria oporw toczenia hamuje ruch poprzeczny

samochodu, umoliwiajc jego sterowanie. Dodatkowo, zwaszcza przy zjedaniu ze wzniesie, hamowanie
naley wspomaga silnikiem.
W samochodach z systemem ABS, najefektywniejszy sposobem hamowania jest szybkie i mocne wcinicie
pedau hamulca, tzw. kopnicie w peda. Dopiero po wciniciu pedau hamulca, wciskamy peda sprzga, po
to, aby nie opnia wcinicia pedau hamulca i nie osabia jego siy nacisku. Wcinicie pedau sprzga
zapobiega unieruchomieniu silnika. Uwaga!. Naturalnymi objawami dziaania systemu ABS jest wypychanie
pedau hamulca i uczucie drenia. W takim przypadku, nie naley zmniejsza siy nacisku na peda hamulca.
SYSTEMY WSPOMAGAJCE
CZYNNEGO
BEZPIECZESTWA
BIERNEGO
W nowoczesnych konstrukcjach producenci samochodw coraz powszechniej wprowadzaj elementy,

ukady i systemy podnoszce zarwno komfort jak i bezpieczestwo jazdy. Nale do nich systemy
bezpieczestwa biernego i systemy bezpieczestwa czynnego.
Systemy bezpieczestwa biernego maj za zadanie minimalizowanie skutkw kolizji. Nale do nich:
konstrukcja nadwozia - strefy kontrolowanego zgniotu, klatki bezpieczestwa, wzmocnienia boczne
itp.
pasy bezpieczestwa oraz napinacze,
zagwki,
amana kolumna kierownicy,
foteliki dla dzieci,
szyby klejone, zapobiegajce uszkodzeniom ciaa,
poduszki powietrzne,
umiejscowienie silnika, ktry w razie wypadku nie wbija si do wntrza kabiny;
system odczania pedaw, ktrego dziaanie polega na tym, e podczas zderzenia peday odczaj
si.
elementy pojazdu z zastosowaniem materiaw, ktre nie powoduj obrae, elementy niepalne,
skadane, zabezpieczajce np. przed wjechaniem pod samochd ciarowy itp.
System bezpieczestwa czynnego (aktywnego) maj za zadanie zmniejszenie ryzyka kolizji. Nale do nich:
elementy zapewniajce odpowiedni widoczno : wiata, wycieraczki, okna, lusterka itp.
ukad hamulcowy z ukadami wspomagajcymi jego dziaanie: ABS, ASR, ESP itp.
ukad kierowniczy,
ogumienie,
spojler (w sportowych samochodach),
czujniki bezpieczestwa, np.: parkowania.
ABS - (j.ang. Anti-Lock Braking System) stanowi jeden z elementw ukadu hamulcowego, stosowany w
pojazdach mechanicznych, system zapobiegajcy blokowaniu si k podczas hamowania. Dziaanie: czujniki
kontroluj obroty k i w przypadku, gdy jedno z nich obraca si wolniej ni pozostae, ukad ABS zmniejsza si
jego hamowania. Dziki systemowi ABS podczas nagego hamowania auto pozostaje sterowne, co pozwala
midzy innymi na ominicie przeszkody.
EBD - (j.ang. Electronic Brakeforce Distribution) jest to korektor rozdziau siy hamowania. Dziaanie:
system automatycznie optymalizuje si hamowania poszczeglnych k, tak aby auto utrzymywao obrany tor
jazdy. Jest to system wspomagajcy ABS, coraz czciej montowany standardowo w nowych modelach aut.
Ukad pomaga utrzyma tor jazdy w trakcie hamowania na zakrcie.
ESP - (j.ang. Electronic Stability Program) (in.VSC, DSC, VSA, PSM) jest to elektroniczny ukad stabilizacji
toru jazdy. System ESP dba o niwelowanie polizgw auta w czasie pokonywania zakrtw. Dziaanie: w
momencie kiedy czujniki wykryj zjawisko zerwania przyczepnoci ktrego z k, elektroniczny system
przyhamowuje jedno lub wicej k w celu utrzymania toru jazdy. Dodatkowo ESP ingeruje w sterowanie
silnikiem, np. ujmuje w odpowiednim momencie gazu. Ukady ESP przejy funkcje wczeniej stosowanych
systemw kontroli trakcji. ESP znacznie zwiksza poziom bezpieczestwa.
69
Poduszka powietrzna - (j.ang. airbag) (in.SRS) jest to element pasywnego systemu bezpieczestwa.
Stanowi j specjalny worek napeniany gazem wystrzelanym pirotechnicznie uruchamiany przez czujnik podczas
zderzenia. Jego zadaniem jest zamortyzowanie siy uderzenia ciaa (w szczeglnoci gowy) kierowcy i
pasaerw o elementy pojazdu, w wyniku zderzenia czoowego lub bocznego. Dziaanie: w wyniku zderzenia, w
czasie kilku tysicznych sekundy, czujniki aktywuj wystrza odpowiednich poduszek, ktre amortyzuj
uderzenie ofiary wypadku. Nastpnie gaz w niej zawarty uchodzi przez boczne otwory, co zapobiega
ewentualnemu uduszeniu si przez poszkodowanego zwaszcza w przypadku utraty przytomnoci. Optymalne
dziaanie systemu zachodzi w przypadku zapitych pasw bezpieczestwa.
ASR (j.ang. Acceleration Slip Regulation) (in. ASC, TCS, TC) jest to system zapobiegajcy polizgowi k
podczas ruszania. Przeciwdziaa polizgowi k, na ktre przekazywany jest napd. Dziaanie: w przypadku
wykrycia przez sensory polizgu jednego lub wicej k, system blokuje poszczeglne koa. W przypadku ulizgu
caej osi elektronika zmniejsza moc silnika poprzez ujcie gazu. Co zapobiega buksowaniu k. System dziaa w
oparciu o system ABS, ale ingeruje rwnie w sterowanie silnikiem. W nowych modelach funkcje tego ukadu
realizuje system ESP. System pomocny podczas ruszania na wzniesieniach, zwaszcza na oblodzonej nawierzchni
oraz w pojazdach z silnikami o duej mocy.
POLIZG. PRZYCZYNY I SPOSOBY ZAPOBIEGANIA

Polizgiem okrela si sytuacj, w ktrej koa przemieszczajcego si pojazdu lizgaj si po podou. Jedn
z typowych przyczyn polizgu jest nadmierna prdko w zakrcie. Jeeli sia odrodkowa przekroczy si
przyczepnoci k, nastpuje polizg. Jeeli polizgny si tylne koa pojazdu, naley prbowa ustawia
przednie koa w kierunku przemieszczania si pojazdu. Tak ustawione koa spowoduj zniwelowanie siy, ktra
spowodowaa polizg. Znacznie trudniejsza jest sytuacja, w ktrej polizgowi w zakrcie ulegn przednie koa.
Wwczas mona prbowa odzyska przyczepno przednich k, kierujc je w stron przeciwn do krzywizny
zakrtu. W zakrcie lewym mona ratowa si poboczem, a w zakrcie prawym lew stron jezdni, jednak
grozi to czoowym zderzeniem z pojazdem nadjedajcym z przeciwka. Czst przyczyn polizgu jest zbyt
gwatowne hamowanie powodujce zablokowanie k. W takim przypadku naley puci hamulec i ponowi
hamowanie delikatniej.
Nawet najlepszy pojazd wyposaony w nowoczesne systemy zapobiegajce i korygujce polizg, nie jest w
stanie zapobiec kolizji i jej skutkom w kadym przypadku. W razie zej oceny, le podjtej decyzji i brawury
kierowcy utrata kontroli nad pojazdem grozi wypadkiem. Utrata kontroli kierowcy nad pojazdem, to inaczej
przejcie kontroli pojazdu (praw fizyki) nad kierowc! W takim przypadku oprcz dowiadczenia, predyspozycji
i umiejtnoci kierowcy liczy si jego wyobrania. Pamitaj! atwiej zapobiega polizgowi ni z nim walczy.
28. ZNAKI I SYGNAY DROGOWE

Na drogach stosuje si nastpujce znaki i sygnay drogowe:
1) znaki pionowe w postaci tarcz, tablic z napisami lub symbolami, ktre wystpuj
rwnie w postaci znakw wietlnych,
2) znaki poziome w postaci linii, napisw i symboli umieszczonych na nawierzchni drogi,
3) sygnay wietlne nadawane przez sygnalizatory,
4) sygnay dawane przez osoby do tego uprawnione,
5) sygnay dwikowe lub wibracyjne wysyane przez urzdzenia umieszczone na drodze.
Oprcz w/w znakw, stosuje si znaki zwizane z oznaczeniem pasa drogowego i obiektw drogowych oraz
oznaczenia w postaci urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego, w szczeglnoci w zwizku z zamkniciem
drogi lub jej czci dla ruchu, z prowadzeniem na odcinku drogi publicznej bada, o ktrych mowa w art. 140c
ust. 2 pkt 3 ustawy, dotyczcych znakw i sygnaw drogowych oraz urzdze bezpieczestwa ruchu
drogowego, a w razie potrzeby - znaki z napisami wskazujcymi sposb korzystania z drogi, jeeli nie moe on
by wyraony znakami okrelonymi w zaczniku do niniejszego rozporzdzenia.
1. Znak drogowy pionowy umieszczony po prawej stronie jezdni lub nad jezdni dotyczy kierujcych
znajdujcych si na wszystkich pasach ruchu; jeeli jednak znaki s umieszczone nad poszczeglnymi pasami
70
ruchu, to znak dotyczy tylko kierujcych znajdujcych si na pasie, nad ktrym znak jest umieszczony. Znak
drogowy umieszczony po lewej stronie jezdni lub pasw ruchu stanowi powtrzenie znaku umieszczonego po
prawej stronie, chyba e przepisy szczeglne stanowi inaczej.
2. Kierujcy jest obowizany stosowa si do znaku drogowego pionowego umieszczonego na wysyajcym
te sygnay byskowe pojedzie, ktry wykonuje na drodze prace porzdkowe, remontowe lub
modernizacyjne.
3. Znaki drogowe wyraajce zakazy lub nakazy odnoszce si do kierunku jazdy oraz znaki zakazu wjazdu
pojazdw o okrelonych wymiarach, masie lub naciskach osi nie dotycz kierujcego pojazdem szynowym,
poruszajcego si po wyznaczonej dla niego trasie.
4. Napis lub symbol umieszczony na tabliczce pod znakiem drogowym stanowi integraln cz znaku.
5. Jeeli na znaku lub tabliczce jest podany ukad drg na skrzyowaniu (schemat skrzyowania) liniami o rnej
szerokoci, to linia szersza oznacza drog z pierwszestwem.
6. Znaki poziome odzwierciedlajce znaki pionowe ostrzegawcze lub zakazu stanowi powtrzenie
zastosowanych znakw pionowych.
7. Przepisy ust. 1 i 4 stosuje si odpowiednio do sygnaw wietlnych do kierowania ruchem.
8. Znaki i sygnay dotyczce organizacji ruchu oraz znaki okrelajce prdko, wymiary, mas i naciski osi
pojazdu podane s przykadowo. Dotyczy to rwnie tabliczek przedstawiajcych pojazdy, ukad drg na
skrzyowaniu i sytuacje na drodze.
ZNAKI OSTRZEGAWCZE
Znaki ostrzegawcze uprzedzaj o miejscach na drodze, w ktrych wystpuje lub moe wystpowa
niebezpieczestwo, oraz zobowizuj uczestnikw ruchu do zachowania szczeglnej ostronoci.
Odlego znaku ostrzegawczego od miejsca niebezpiecznego wynosi od 150 m do 300 m na drogach, na
ktrych dopuszczalna prdko pojazdw przekracza 60 km/h, a do 100 m na pozostaych drogach.
Wyjtkiem jest znak A-7 Ustp pierwszestwa, ktry umieszcza si w odlegoci do 50 m od skrzyowania na
drogach, na ktrych dopuszczalna prdko pojazdw przekracza 60 km/h, oraz do 25 m od skrzyowania na
pozostaych drogach, z zastrzeeniem 5 ust. 5.
Umieszczona pod znakiem ostrzegawczym tabliczka T-1 wskazuje odlego znaku od miejsca niebezpiecznego.
Umieszczona pod znakiem ostrzegawczym tabliczka T-2 wskazuje dugo odcinka drogi, na ktrym powtarza
si lub wystpuje niebezpieczestwo, jeeli dugo odcinka przekracza 500 m; umieszczona pod znakiem
ostrzegawczym tabliczka T-3 oznacza koniec takiego odcinka.
T-1:
odlego
ostrzegawczego
od
niebezpiecznego
znaku
miejsca
T-2: dugo odcinka drogi, na

ktrym powtarza si lub wystpuje
niebezpieczestwo
A-1 "niebezpieczny zakrt w

prawo",
T-3: koniec odcinka, na ktrym

powtarza si lub wystpuje
niebezpieczestwo
A-2 "niebezpieczny zakrt w
lewo"
ostrzegaj o niebezpiecznym zakrcie w kierunku wskazanym na znaku.

A-3 "niebezpieczne
pierwszy w prawo",
zakrty
A-4 "niebezpieczne zakrty pierwszy w lewo"
ostrzegaj o niebezpiecznych zakrtach, z ktrych pierwszy jest w kierunku wskazanym na znaku

Umieszczona pod znakiem A-3 lub A-4 tabliczka T-4 wskazuje liczb zakrtw wiksz ni dwa, natomiast
tabliczka T-5 wskazuje pocztek drogi krtej.
T-4: liczba zakrtw
T-5: pocztek drogi krtej
71
Znak A-5 "skrzyowanie drg"

ostrzega o skrzyowaniu drg, na
ktrym pierwszestwo nie jest
okrelone znakami.
A-6a "skrzyowanie z drog

podporzdkowan
wystpujc
po
obu
stronach",
A-6b
"skrzyowanie
z
drog
podporzdkowan wystpujc po
prawej stronie",
A-6c "skrzyowanie z drog

podporzdkowan
wystpujc
po
lewej
stronie"
Znaki A-5, A-5a, A-5b ostrzegaj o skrzyowaniu z drog

podporzdkowan, wystpujc po stronie wskazanej na
znaku. Umieszczona pod znakami A-6a, A-6b lub A-6c
tabliczka T-6b wskazuje ukad drg na skrzyowaniu.
A-6d "wlot drogi jednokierunkowej z

prawej strony
T-6b:
ukad
drg
podporzdkowanych (umieszcza si na drodze z
pierwszestwem)
A-6e
"wlot
drogi
jednokierunkowej z lewej
strony"
ostrzegaj o skrzyowaniu z jednokierunkow drog podporzdkowan, ktrej wlot wystpuje po stronie

wskazanej na znaku.
A-7 "ustp pierwszestwa" ostrzega o skrzyowaniu z drog z pierwszestwem. Znak
znajdujcy si w obrbie skrzyowania dotyczy tylko najbliszej jezdni, przed ktr zosta
umieszczony. Przepis stosuje si odpowiednio do znaku A-7 umieszczonego przed
torowiskiem pojazdw szynowych lub w innych miejscach przecinania si kierunkw ruchu.
Umieszczona pod znakiem A-7 tabliczka T-6c lub T-6d wskazuje rzeczywisty przebieg drogi z
pierwszestwem przez skrzyowanie.
T-6c: rzeczywisty przebieg drogi z pierwszestwem przez

skrzyowanie
(umieszcza
si
na
drodze
podporzdkowanej)
T-6d:
prostopady
przebieg
drogi
z
pierwszestwem przez skrzyowanie oraz ukad
drg podporzdkowanych (umieszcza si na
drodze podporzdkowanej)
A-8 "skrzyowanie o ruchu okrnym"

ostrzega o skrzyowaniu, na ktrym
ruch odbywa si dookoa wyspy lub
placu w kierunku wskazanym na
znaku.
A-9 "przejazd kolejowy

z zaporami" ostrzega o
przejedzie kolejowym
wyposaonym w zapory
lub pzapory.
A-10 "przejazd kolejowy bez zapr" ostrzega

o przejedzie kolejowym niewyposaonym
ani w zapory, ani w pzapory.
Umieszczona pod znakiem A-9 lub A-10 tabliczka T-7 wskazuje ukad torw i drogi na
przejedzie.
72
A-11 "nierwna droga"

ostrzega o poprzecznej
nierwnoci jezdni.
A-12a
"zwenie
jezdni
dwustronne"
A-11a "prg zwalniajcy" ostrzega o

wypukoci na jezdni zastosowanej w celu
spowolnienia ruchu pojazdw.
A-12b
"zwenie
jezdni
prawostronne"
A-12c
"zwenie
jezdni - lewostronne"
Znaki: A-12a, A-12b, A-12c ostrzegaj o zweniu jezdni po stronie wskazanej na znaku, ktre moe
powodowa utrudnienia ruchu.
A-13 "ruchomy most"
ostrzega o wjedzie na
most zwodzony lub
obrotowy.
A-14 "roboty na drodze" ostrzega o

prowadzonych na drodze robotach;
umieszczona pod znakiem tabliczka T-19
wskazuje na malowanie znakw poziomych.
A-15 "liska jezdnia" ostrzega o moliwoci
polizgu pojazdu spowodowanego w
szczeglnoci zmian nawierzchni jezdni,
staym lub okresowym jej zawilgoceniem.
T-19 tabliczka wskazujca na malowanie

znakw poziomych,
A-16 "przejcie dla
pieszych" ostrzega o
przejciu dla pieszych.
A-18a
"zwierzta
gospodarskie",
A-17 "dzieci" ostrzega o miejscu na drodze

szczeglnie uczszczanym przez dzieci lub o
bliskoci takiego miejsca.
A-18b "zwierzta dzikie"
Znaki A-18a i 18-b ostrzegaj o moliwoci napotkania na drodze zwierzt.

A-19 "boczny wiatr"
ostrzega o miejscu, w
ktrym
mog
wystpowa
silne
boczne
podmuchy
wiatru.
A-21
"tramwaj"
ostrzega o przejedzie
przez tory tramwajowe;
umieszczona
pod
znakiem tabliczka T-7
wskazuje ukad torw i
drogi
na
tym
przejedzie.
A-20
"odcinek
jezdni
o
ruchu
dwukierunkowym"
ostrzega
jadcych
jezdni jednokierunkow o miejscu, w
ktrym rozpoczyna si ruch dwukierunkowy.
A-23 "stromy podjazd"

ostrzega o znacznym
wzniesieniu
drogi;
umieszczona
pod
znakiem tabliczka T-9
wskazuje rzeczywist
wielko wzniesienia.
A-24 "rowerzyci" ostrzega o miejscu, w

ktrym rowerzyci wjedaj z drogi dla
rowerw na jezdni lub przez ni
przejedaj.
A-22 "niebezpieczny zjazd" ostrzega o

znacznym spadku podunym drogi;
umieszczona pod znakiem tabliczka T-9
wskazuje rzeczywist wielko spadku.
73
A-25
"spadajce
odamki
skalne"
ostrzega o moliwoci
spadania na drog lub
zalegania
na
niej
odamkw skalnych.
A-26 "lotnisko" ostrzega o moliwoci

nagego pojawienia si nisko przelatujcego
samolotu lub migowca.
A-27 "nabrzee lub

brzeg rzeki" ostrzega o
odcinku
drogi
prowadzcym
bezporednio
do
nabrzea lub wzdu
brzegu rzeki lub innego
zbiornika wodnego.
A-28 "sypki wir" ostrzega o odcinku drogi

pokrytej wirem (grysem), ktry moe by
wyrzucany spod k jadcych pojazdw.
A-29 "sygnay wietlne"

ostrzega o miejscu, w
ktrym
ruch
jest
kierowany za pomoc
sygnalizacji wietlnej.
A-30 "inne niebezpieczestwo" ostrzega o

niebezpieczestwie innego rodzaju ni
okrelone
pozostaymi
znakami
ostrzegawczymi. Umieszczona pod znakiem
A-30
tabliczka
wskazuje
rodzaj
niebezpieczestwa za pomoc symbolu lub
napisu
Umieszczona pod znakiem A-30 tabliczka wskazuje:
T-8 - miejsce, w ktrym

ruch pojazdw zosta
skierowany
na
tory
tramwajowe,
T-10 - przecicie drogi z bocznic

kolejow lub torem o podobnym
charakterze;
w
miejscu
tak
oznakowanym ruch na drodze jest
wstrzymywany przez pracownika
kolei
podczas
przejedania
(przetaczania) pocigu,
T-11
promow,
T-12 - poduny uskok nawierzchni,
przepraw
T-13 - odcinek drogi, na

ktrym
wystpuj
deformacje nawierzchni
w postaci kolein,
T-14 - miejsce czstych wypadkw o

charakterze wskazanym na tabliczce,
T-15 - miejsce czstych

wypadkw
spowodowanych lisk
nawierzchni jezdni ze
wzgldu
na
opady
deszczu,
T-16 - miejsce wyjazdu pojazdw

uprzywilejowanych wskazanych na
tabliczce,
Tabliczka T-16 moe by powtrzona
bez znaku A-30 bezporednio przed
miejscem wjazdu na drog pojazdw
uprzywilejowanych.
T-17 - granic pastwa,
T-18 - nieoczekiwan zmian

kierunku
ruchu
o
przebiegu
wskazanym na tabliczce.
74
A-31
"niebezpieczne
pobocze"
ostrzega o niebezpiecznym poboczu
(mikkim lub obnionym); znak z
odwrconym symbolem ostrzega o
niebezpiecznym
poboczu
wystpujcym po lewej stronie drogi.
A-32 "oszronienie jezdni"

ostrzega
o
mogcym
wystpowa
na
drodze
oszronieniu
jezdni
lub
gooledzi.
A-33 "zator drogowy" ostrzega o

czstym wystpowaniu zablokowania
ruchu pojazdw.
A-34 "wypadek drogowy"

ostrzega o miejscu, w ktrym
na
skutek
wypadku
drogowego
nastpio
zablokowanie
drogi
lub
znaczne utrudnienie ruchu
pojazdw.
Znaki ostrzegawcze w postaci znakw wietlnych, na ktrych symbole barwy biaej znajduj si na czarnym tle,
maj takie samo znaczenie, jak znaki w postaci tarcz z czarnymi symbolami. Przepis ten stosuje si odpowiednio
do symboli i napisw na tabliczkach pod znakami.
ZNAKI ZAKAZU
1. Znaki zakazu obowizuj na drodze, na ktrej s umieszczone, chyba e przepisy
szczeglne stanowi inaczej.
2. Zakaz wyraony znakiem zakazu obowizuje od miejsca jego ustawienia, chyba e przepisy
szczeglne stanowi inaczej.
3. Umieszczony na znaku zakazu albo tabliczce napis okrelajcy dni lub okres doby oznacza,
e zakaz obowizuje w tym czasie.
Znak zakazu umieszczony pod
znakiem E-17a oznacza, e zakaz
obowizuje na obszarze caej
miejscowoci,
z
wyjtkiem
odcinka drogi, na ktrym zosta
on zmieniony lub odwoany
innym znakiem.
Znak zakazu umieszczony pod

znakiem D-42 oznacza, e zakaz
obowizuje do znaku D-43 lub
E-18a, z wyjtkiem odcinka
drogi, na ktrym zosta on
zmieniony lub odwoany innym
znakiem.
Umieszczona pod znakiem zakazu tabliczka wskazuje:
T-20 - dugo odcinka jezdni,

na ktrym zakaz obowizuje,
T-21 - odlego znaku od miejsca, od

ktrego lub w ktrym zakaz
obowizuje.
Umieszczone na jednej tarczy dwa lub trzy symbole znakw zakazw maj
takie samo znaczenie jak znaki pojedyncze.
75
B-1 "zakaz ruchu w obu

B-2 "zakaz wjazdu" oznacza zakaz wjazdu
kierunkach" oznacza zakaz
pojazdw na drog lub jezdni od strony
ruchu na drodze pojazdw,
jego umieszczenia; zakaz dotyczy rwnie
kolumn
pieszych
oraz
kolumn pieszych oraz jedcw i
jedcw i poganiaczy; znak
poganiaczy. Umieszczona pod znakiem B-2
moe by ustawiony na
tabliczka T-22 wskazuje, e znak nie dotyczy
jezdni.
rowerw jednoladowych wjedajcych na
Umieszczona pod znakiem Bwyznaczony na jezdni pas ruchu dla
1 tabliczka T-22 wskazuje, e
rowerw.
zakaz nie dotyczy rowerw
jednoladowych.
B-3 "zakaz wjazdu pojazdw silnikowych, z wyjtkiem motocykli jednoladowych", oznacza
zakaz ruchu pojazdw silnikowych; zakaz nie dotyczy motocykli jednoladowych.
B-3a "zakaz wjazdu autobusw"

oznacza zakaz ruchu autobusw.
B-4 "zakaz wjazdu motocykli"

oznacza zakaz ruchu motocykli.
B-5 "zakaz wjazdu samochodw ciarowych" oznacza zakaz ruchu:

1) sam. ciarowych o dopuszczalnej masie cakowitej przekraczajcej 3,5 t,
2) cignikw samochodowych,
3) pojazdw specjalnych i uywanych do celw specjalnych o dopuszczalnej masie
cakowitej przekraczajcej 3,5 t,
4) cignikw rolniczych,
5) pojazdw wolnobienych.
Okrelona na znaku B-5 albo na tabliczce umieszczonej pod nim masa oznacza, e zakaz
dotyczy pojazdu (zespou pojazdw), ktrego dopuszczalna masa cakowita przekracza mas
podan na znaku albo na tabliczce.
B-6 "zakaz wjazdu cignikw rolniczych" oznacza zakaz ruchu cignikw rolniczych i pojazdw
wolnobienych.
B-7 "zakaz wjazdu pojazdw silnikowych z przyczep" oznacza zakaz ruchu pojazdw
silnikowych z przyczep (przyczepami); zakaz nie dotyczy pojazdw z przyczep jednoosiow
lub naczep.
Okrelona na znaku lub na tabliczce umieszczonej pod nim masa dotyczy dopuszczalnej masy
cakowitej przyczepy, a w razie cignicia dwch przyczep - sumy ich mas.
B-8
"zakaz
wjazdu
pojazdw
zaprzgowych" oznacza zakaz ruchu
pojazdw zaprzgowych oraz jedcw
i poganiaczy.
B-9 "zakaz wjazdu rowerw"

oznacza zakaz ruchu na jezdni i
poboczu rowerw.
B-10 "zakaz wjazdu motorowerw"

oznacza zakaz ruchu motorowerw.
B-11 "zakaz wjazdu wzkw

rowerowych" oznacza zakaz
ruchu rowerw wieloladowych.
76
B-12 "zakaz wjazdu wzkw rcznych" oznacza zakaz ruchu na jezdni i poboczu wzkw
rcznych przeznaczonych do uywania na jezdni, prowadzonych, cignitych lub pchanych.
B-13 "zakaz wjazdu pojazdw z towarami wybuchowymi lub atwo zapalnymi" oznacza zakaz ruchu
pojazdw przewocych, okrelone w przepisach o przewozie drogowym towarw niebezpiecznych,
towary niebezpieczne klas: 1, 3, 4.1, 4.2, 4.3, 5.1, 5.2 lub gazy palne klasy 2 w ilociach, dla ktrych jest
wymagane oznakowanie pojazdu tablicami ostrzegawczymi barwy pomaraczowej.
B-13a "zakaz wjazdu pojazdw z towarami niebezpiecznymi" oznacza zakaz ruchu pojazdw
przewocych, okrelone w przepisach o przewozie drogowym towarw niebezpiecznych, towary
niebezpieczne w ilociach, dla ktrych jest wymagane oznakowanie pojazdu tablicami ostrzegawczymi
barwy pomaraczowej. Umieszczona pod znakiem tabliczka T-31 z liter B, C, D lub E oznaczajc
kategori tunelu lub tabliczka z odpowiednim napisem wskazuje, e zakaz dotyczy tylko okrelonych klas
lub grup towarw niebezpiecznych lub okrelonego sposobu przewozu tych towarw.
B-14 "zakaz wjazdu pojazdw z towarami, ktre mog skazi wod" oznacza zakaz ruchu pojazdw
przewocych, okrelone w przepisach o przewozie drogowym towarw niebezpiecznych, towary
niebezpieczne klas: 3, 4.3, 6.1, 6.2, 8, gazy trujce lub gazy rce klasy 2, lub towary niebezpieczne
zagraajce rodowisku klasy 9 w ilociach, dla ktrych jest wymagane oznakowanie pojazdu tablicami
ostrzegawczymi barwy pomaraczowej.
B-15 "zakaz wjazdu pojazdw o

szerokoci
ponad
......m"
wysokoci ponad ......m" oznacza zakaz
oznacza zakaz ruchu pojazdw,
ruchu pojazdw, ktrych wysoko
ktrych szeroko (rwnie z
(rwnie z adunkiem) jest wiksza od
adunkiem) jest wiksza od
wartoci podanej na znaku.
wartoci podanej na znaku.
dugoci ponad ......m" oznacza
rzeczywistej masie cakowitej ponad
zakaz ruchu pojazdw lub
.....t" oznacza zakaz ruchu pojazdw,
zespow pojazdw, ktrych
ktrych rzeczywista masa cakowita jest
dugo (rwnie z adunkiem)
wiksza od wartoci podanej na znaku;
jest wiksza od wartoci
w przypadku zespou pojazdw zakaz
podanej na znaku.
dotyczy ich cznej masy.
B-19 "zakaz wjazdu pojazdw o nacisku osi wikszym ni .....t" oznacza zakaz ruchu pojazdw,
ktrych nacisk osi jest wikszy od nacisku odpowiadajcego masie podanej na znaku; w
przypadku osi wielokrotnej nacisk adnej z osi skadowych nie moe odpowiada masie
wikszej ni 80% masy podanej na znaku.
Jeeli na znaku podano warto 8 t lub 10 t, oznacza to dopuszczalny nacisk osi pojedynczej
odpowiadajcy masie do 8 t lub 10 t, a osi wielokrotnej - odpowiednio wikszej masie, zgodnie
z przepisami okrelajcymi warunki techniczne pojazdw poruszajcych si po drogach.
1. Znak B-20 "stop" oznacza:
1) zakaz wjazdu na skrzyowanie bez zatrzymania si przed drog z pierwszestwem,
2) obowizek ustpienia pierwszestwa kierujcym poruszajcym si t drog.
T-6c
2. Zatrzymanie powinno nastpi w wyznaczonym w tym celu miejscu, a w razie jego braku - w
takim miejscu, w ktrym kierujcy moe upewni si, e nie utrudni ruchu na drodze z
pierwszestwem.
3. Znak B-20 umieszczony w obrbie skrzyowania dotyczy tylko najbliszej jezdni, przed ktr
zosta ustawiony.
4. Przepisy ust. 1-3 stosuje si odpowiednio do znaku B-20 umieszczonego przed torowiskiem
pojazdw szynowych lub w innych miejscach przecinania si kierunkw ruchu.
5. Umieszczona pod znakiem B-20 tabliczka T-6c lub T-6d wskazuje rzeczywisty przebieg drogi
z pierwszestwem przez skrzyowanie.
T-6d
77
B-21 "zakaz skrcania w lewo",
B-22 "zakaz skrcania w prawo"
1. Znaki B-21 i B-22 zabraniaj skrcania w kierunku wskazanym na znaku; ponadto znak B-21 zabrania
zawracania.
2. Zakazy wyraone znakami B-21 i B-22 obowizuj na najbliszym skrzyowaniu, z zastrzeeniem ust. 3.
3. Znaki B-21 i B-22 znajdujce si w obrbie skrzyowania dotycz tylko najbliszej jezdni, przed ktr zostay
umieszczone.
4. Umieszczona pod znakiem B-21 lub B-22 tabliczka T-22 wskazuje, e znak nie dotyczy
rowerw jednoladowych skrcajcych na drog dla rowerw lub wyznaczony na jezdni pas
ruchu przeznaczony dla tych pojazdw.
B-23 "zakaz zawracania" zabrania
B-24 "koniec zakazu zawracania"
kierujcym
zawracania
do
oznacza
odwoanie
zakazu
najbliszego
skrzyowania
zawracania przed skrzyowaniem.
wcznie.
B-25 "zakaz wyprzedzania" zabrania kierujcym pojazdami silnikowymi wyprzedzania
pojazdw silnikowych wieloladowych.
Umieszczona pod znakiem B-25 tabliczka T-23a - T-23j wskazuje rodzaj pojazdw, ktrych
obowizuje zakaz wyprzedzania.
B-26 "zakaz wyprzedzania przez samochody ciarowe" zabrania wyprzedzania pojazdw
silnikowych wieloladowych kierujcemu:
1) sam. ciarowym o dopuszczalnej masie cakowitej przekraczajcej 3,5 t,
2) cignikiem samochodowym,
3) pojazdem specjalnym lub uywanym do celw specjalnych - o dopuszczalnej masie
cakowitej przekraczajcej 3,5 t.
B-27
"koniec
zakazu
wyprzedzania" oznacza koniec
obowizywania
zakazu
okrelonego znakiem B-25.
B-29
"zakaz
uywania
sygnaw
dwikowych" zabrania uywania tych
sygnaw, chyba e jest to konieczne w
celu ostrzeenia o bezporednim
zagroeniu bezpieczestwa ruchu.
B-28 "koniec zakazu wyprzedzania

przez samochody ciarowe" oznacza
koniec
obowizywania
zakazu
okrelonego znakiem B-26.
B-30 "koniec zakazu uywania

sygnaw
dwikowych"
oznacza koniec obowizywania
zakazu okrelonego znakiem B29.
B-31 "pierwszestwo dla nadjedajcych z przeciwka" zabrania kierujcym wjazdu lub wejcia
na zwony odcinek jezdni, jeeli zmusioby to kierujcych znajdujcych si na tym odcinku lub
zbliajcych si do niego z przeciwnej strony do zatrzymania si.
B-32 "stj - kontrola celna" oznacza obowizek zatrzymania si. Zamiast napisu "Co-Zoll" na
znaku mog by umieszczone napisy "Kontrola graniczna", "Rogatka uszkodzona",
"Sygnalizacja uszkodzona", "Wjazd na prom", "Kontrola drogowa" lub "Pobr opat" odpowiednio do przyczyny zatrzymania.
Zatrzymanie powinno nastpi w miejscu wyznaczonym w tym celu, a jeeli nie jest ono
wyznaczone - przed znakiem. Dalszy ruch moe nastpi za zgod uprawnionej osoby lub po
nadaniu sygnau zezwalajcego na ruch.
78
B-33 "ograniczenie prdkoci" oznacza zakaz przekraczania prdkoci okrelonej na znaku

liczb kilometrw na godzin. Dopuszczalna prdko okrelona na znaku obowizuje,
a) do odwoania:
- znakiem B-34 lub znakiem B-42,
- do najbliszego skrzyowania, z wyjtkiem skrzyowania na drodze dwujezdniowej, na
ktrym wlot drogi poprzecznej znajduje si tylko z lewej strony i nie ma poczenia z praw
jezdni.
b) do miejsca:
1) wprowadzenia innej dopuszczalnej prdkoci znakiem B-33 lub B-43,
2) umieszczenia znaku D-40 oznaczajcego pocztek strefy zamieszkania,
3) umieszczenia znakw oznaczajcych odpowiednio pocztek lub koniec obszaru
zabudowanego,
2. Umieszczona pod znakiem B-33 tabliczka, z symbolem pojazdu (od: T-23a do: T-23j)
wskazuje, e ograniczenie prdkoci dotyczy kierujcego pojazdem, ktrego symbol znajduje
si na tabliczce.
3. Znak B-33, okrelajcy dopuszczaln prdko wiksz ni 60 km/h, umieszczony na
obszarze zabudowanym, dotyczy samochodu osobowego, motocykla i samochodu
ciarowego o dopuszczalnej masie cakowitej nieprzekraczajcej 3,5 t, z wyjtkiem:
1) pojazdu przewocego towary niebezpieczne,
2) pojazdu z urzdzeniem wystajcym do przodu wicej ni 1,5 m od siedzenia kierujcego,
3) pojazdu holujcego pojazd silnikowy,
4) motocykla, ktrym przewozi si dziecko w wieku do lat 7,
5) samochodu ciarowego przewocego osoby poza kabin kierowcy
B-34 "koniec ograniczenia prdkoci"

wprowadzonego znakiem B-33.
oznacza
B-35 "zakaz postoju" oznacza zakaz postoju

pojazdu; dopuszczalny czas unieruchomienia
pojazdu duszy ni jedna minuta jest wskazany
napisem na znaku albo na umieszczonej pod
nim tabliczce.
odwoanie
ograniczenia
prdkoci
B-36
"zakaz
zatrzymywania
si"
oznacza
zakaz
zatrzymania pojazdu.
Zakaz wyraony znakiem B-35 lub B-36:

1) dotyczy tej strony drogi, po ktrej znak si znajduje, z wyjtkiem miejsc, gdzie za pomoc
znaku dopuszcza si postj lub zatrzymanie,
2) dotyczy rwnie kolumn pieszych oraz jedcw i poganiaczy,
3) nie dotyczy pojazdw unieruchomionych ze wzgldu na warunki lub przepisy ruchu
drogowego.
4. Zakaz wyraony znakiem B-36 obowizuje:
do najbliszego skrzyowania, z wyjtkiem skrzyowania na drodze dwujezdniowej, na ktrym wlot
drogi poprzecznej znajduje si tylko z lewej strony i nie ma poczenia z praw jezdni,
do odwoania,
do miejsca umieszczenia znaku B-35.
Umieszczona pod znakiem B-35 lub B-36 tabliczka T-24 wskazuje, e pojazd pozostawiony w
miejscu, w ktrym obowizuje zakaz wyraony tym znakiem, zostanie usunity z drogi na
koszt waciciela.
B-37 "zakaz postoju w dni
B-38 "zakaz postoju w dni parzyste"
nieparzyste",
Znaki: B-37 i B-38 oznaczaj zakaz postoju pojazdw odpowiednio w nieparzyste lub parzyste dni miesica;
zakaz nie obowizuje od godziny 21 do 24; przepisy stosuje si odpowiednio do tych znakw, jak do znaku B-35
zakaz postoju.
79
Umieszczone pod znakiem B-35, B-36, B-37 lub B-38 tabliczki wskazuj:
T-25a - pocztek zakazu
wyraonego znakiem
T-25b - kontynuacj zakazu

wyraonego znakiem,
T-25c - odwoanie zakazu

wyraonego znakiem.
Znak B-35, B-36, B-37 lub B-38 wraz z tabliczk T-26, umieszczony na placu rwnolegle do
krawdzi jezdni, oznacza, e zakaz wyraony tym znakiem dotyczy strony placu, przy ktrej
zosta ustawiony.
B-39 "strefa ograniczonego postoju" oznacza wjazd do strefy, w ktrej obowizuje zakaz
postoju pojazdw na wszystkich drogach; dopuszczalny czas unieruchomienia pojazdu
duszy ni jedna minuta jest wskazany napisem na znaku.
Znak B-39 nie dotyczy:
1) pojazdu komunikacji publicznej zatrzymujcego si na wyznaczonym dla niego
miejscu,
2) pojazdu zatrzymujcego si w miejscu oznaczonym znakiem D-18, D-18a, D-18b lub D44,
3) pojazdu unieruchomionego ze wzgldu na warunki lub przepisy ruchu drogowego,
4) autobusu szkolnego.
B-40 "koniec strefy ograniczonego postoju"
oznacza wyjazd ze strefy ograniczonego
postoju.
B-41
"zakaz
ruchu
pieszych" oznacza zakaz
ruchu pieszych po tej
stronie drogi, po ktrej
znak jest umieszczony.
Znak B-43 "strefa ograniczonej prdkoci"

oznacza wjazd do strefy, w ktrej obowizuje
zakaz przekraczania prdkoci okrelonej na
znaku liczb kilometrw na godzin.
Znak B-44 "koniec strefy

ograniczonej prdkoci"
oznacza wyjazd ze strefy
ograniczonej prdkoci.
Znak B-43, okrelajcy dopuszczaln

prdko mniejsz lub rwn 30 km/h,
oznacza ponadto, e umieszczone w strefie
urzdzenia i rozwizania wymuszajce
powoln jazd mog nie by oznakowane
znakami ostrzegawczymi.
Jeeli zakaz wyraony przez znaki B-25, B-26, B-29, B-33, B-35, B-36, B-37 i B-38 nie jest uprzednio odwoany
znakiem oznaczajcym koniec zakazu, to obowizuje on do najbliszego skrzyowania; nie dotyczy to
skrzyowania na drodze dwujezdniowej, na ktrym wlot drogi poprzecznej znajduje si tylko z lewej strony i nie
ma poczenia z praw jezdni.
1. Kierujcy pojazdem wykonujcym na drodze prace porzdkowe, remontowe lub modernizacyjne moe nie
stosowa si do zakazw wyraonych znakami B-1, B-3, B-5, B-6 i B-7 podczas wykonywania prac na drodze lub
dojazdu do miejsca ich wykonywania znajdujcego si na obszarze lub na drodze objtej zakazem, pod
warunkiem uywania tych sygnaw byskowych i zachowania szczeglnej ostronoci.
2. Uprawniona osoba niepenosprawna o obnionej sprawnoci ruchowej, kierujca pojazdem samochodowym,
oraz kierujcy pojazdem przewocy tak osob mog, pod warunkiem zachowania szczeglnej ostronoci, nie
stosowa si do zakazw wyraonych znakami: B-1, B-3, B-3a, B-4, B-10, B-35,
B-37, B-38 i B-39.
3. Znaki zakazu w postaci znakw wietlnych, na ktrych symbole barwy biaej znajduj si na czarnym tle, maj
takie samo znaczenie, jak znaki w postaci tarcz z czarnymi symbolami. Przepis ten stosuje si odpowiednio do
symboli i napisw na tabliczkach pod znakami.
80
ZNAKI NAKAZU
C-1
C-2
C-3
C-4
C-5
C-6
C-7
C-8
C-9
C-10
C-11
Znaki:
1) C-1 "nakaz jazdy w prawo przed znakiem",
2) C-2 "nakaz jazdy w prawo za znakiem",
3) C-3 "nakaz jazdy w lewo przed znakiem",
4) C-4 "nakaz jazdy w lewo za znakiem",
5) C-5 "nakaz jazdy prosto",
6) C-6 "nakaz jazdy prosto lub w prawo",
7) C-7 "nakaz jazdy prosto lub w lewo",
8) C-8 "nakaz jazdy w prawo lub w lewo",
9) C-9 "nakaz jazdy z prawej strony znaku",
10) C-10 "nakaz jazdy z lewej strony znaku",
11) C-11 "nakaz jazdy z prawej lub lewej strony znaku";
zobowizuj kierujcego do ruchu w kierunku zgodnym ze strzakami; znaki te mog by umieszczone na
przedueniu osi drogi (jezdni) lub na samej jezdni.
Znaki obowizuj na najbliszym skrzyowaniu lub w miejscu, gdzie wystpuje moliwo zmiany kierunku
jazdy.
C-12
"ruch
okrny"
oznacza, e na skrzyowaniu
ruch odbywa si dookoa
wyspy lub placu w kierunku
wskazanym na znaku.
C-13a "koniec drogi dla

rowerw" oznacza koniec
drogi przeznaczonej dla
kierujcych
rowerami
jednoladowymi.
Znak C-12 wystpujcy cznie ze znakiem A-7

oznacza
pierwszestwo
kierujcego
znajdujcego si na skrzyowaniu przed
kierujcym wjedajcym (wchodzcym) na to
skrzyowanie.
C-14 "prdko minimalna" oznacza, e

kierujcy, przy zachowaniu ogranicze
prdkoci
wynikajcych
z
przepisw
szczegowych, jest obowizany jecha z
prdkoci nie mniejsz ni okrelona na znaku
liczb kilometrw na godzin, chyba e
warunki ruchu lub jego bezpieczestwo
wymagaj zmniejszenia prdkoci.
C-13 "droga dla rowerw"

oznacza drog przeznaczon
dla kierujcych rowerami
jednoladowymi, ktrzy s
obowizani do korzystania z
tej drogi.
C-15 "koniec minimalnej

prdkoci" oznacza miejsce, w
ktrym prdko minimalna
okrelona
znakiem
C-14
przestaje obowizywa.
81
C-16 "droga dla pieszych"

oznacza drog lub jej cz
przeznaczon dla pieszych,
ktrzy s obowizani z niej
korzysta.
C-16a "koniec drogi dla

pieszych" oznacza koniec
drogi przeznaczonej dla
pieszych.
Umieszczone na jednej tarczy symbole znakw C13 i C-16 oznaczaj, e droga jest przeznaczona
dla
pieszych
i
kierujcych
rowerami
jednoladowymi; ruch pieszych i rowerzystw
odbywa si:
1) na caej powierzchni, jeeli symbole oddzielone
s kresk poziom,
2) odpowiednio po stronach drogi wskazanych na
znaku, jeeli symbole oddzielone s kresk
pionow.
C-17 "nakazany kierunek jazdy dla pojazdw z towarami niebezpiecznymi"

oznacza obowizujcy, wskazany znakami C-2, C-4, C-5, C-6, C-7 lub C-8, kierunek
jazdy na skrzyowaniu pojazdw przewocych towary niebezpieczne okrelone
w 19 ust. 2. Umieszczona pod znakiem tabliczka T-31 lub tabliczka z
odpowiednim napisem wskazuje, e nakazany kierunek jazdy dotyczy pojazdw
przewocych tylko okrelone klasy lub grupy towarw niebezpiecznych lub
okrelonego sposobu przewozu tych towarw.
C-18 "nakaz uywania acuchw przeciwpolizgowych" oznacza, e na drodze,
na ktrej znak zosta umieszczony, kierujcy pojazdem silnikowym jest
obowizany stosowa acuchy przeciwpolizgowe na co najmniej dwch koach
napdowych; umieszczona pod znakiem tabliczka, o ktrej mowa w 23 ust. 2,
oznacza, e znak dotyczy pojazdw okrelonych na tabliczce.
C-19 "koniec nakazu uywania acuchw przeciwpolizgowych" oznacza
miejsce, w ktrym nakaz okrelony znakiem C-18 przestaje obowizywa.
82
ZNAKI INFORMACYJNE
T-6a
D-1
"droga
z
pierwszestwem"
oznacza
pocztek lub kontynuacj
drogi z pierwszestwem
T-6b
Umieszczona pod znakiem D1 tabliczka T-6a albo T-6b

wskazuje
odpowiednio
rzeczywisty przebieg drogi z
pierwszestwem
przez
skrzyowanie lub ukad drg
podporzdkowanych.
D-2 "koniec drogi z pierwszestwem" oznacza

koniec drogi z pierwszestwem.
D-3 "droga jednokierunkowa" oznacza pocztek lub kontynuacj drogi lub jezdni, na ktrej
ruch odbywa si w jednym kierunku.
Umieszczona pod znakiem D-3 tabliczka T-22 wskazuje, e ruch rowerw
jednoladowych na wyznaczonym na jezdni pasie ruchu przeznaczonym dla tych
pojazdw odbywa si w kierunku przeciwnym do wskazanego na znaku.
D-4a "droga bez przejazdu"

oznacza pocztek drogi bez
przejazdu.
D-4b "wjazd na drog bez

przejazdu" oznacza, e droga
za skrzyowaniem po stronie
wskazanej na znaku jest
drog bez przejazdu.
D-5 "pierwszestwo na zwonym odcinku

jezdni" oznacza, e kierujcy przejedaj lub
przechodz przed kierujcymi zbliajcymi si
z kierunku przeciwnego.
D-6 "przejcie dla pieszych" D-6a

"przejazd
dla D-6b "przejcie dla pieszych i przejazd dla
oznacza
miejsce rowerzystw"
oznacza rowerzystw" oznacza wystpujce obok
przeznaczone
do miejsce przeznaczone do siebie miejsca, o ktrych mowa przy znakach
przechodzenia pieszych w przejedania rowerzystw w D-6 i D-6a.
poprzek drogi.
poprzek drogi.
Kierujcy pojazdem zbliajcy si do miejsca oznaczonego znakiem D-6, D-6a albo D-6b jest
obowizany zmniejszy prdko tak, aby nie narazi na niebezpieczestwo pieszych lub
rowerzystw znajdujcych si w tych miejscach lub na nie wchodzcych lub wjedajcych.
Umieszczona pod znakiem D-6 lub D-6b tabliczka T-27 wskazuje, e przejcie dla pieszych jest
szczeglnie uczszczane przez dzieci.
D-7 "droga ekspresowa"

oznacza
pocztek
lub
kontynuacj
drogi
ekspresowej; koniec drogi
ekspresowej oznaczony jest
znakiem D-8 "koniec drogi
ekspresowej".
ZnaD-9 "autostrada" oznacza

pocztek lub kontynuacj
autostrady;
koniec
autostrady oznaczony jest
znakiem
D-10
"koniec
autostrady".
Umieszczona pod znakiem D-7 lub D-9

tabliczka T-28 wskazuje, e za przejazd drog
ekspresow lub autostrad jest pobierana
opata.
83
D-11 "pocztek pasa ruchu dla autobusw",
D-12 "pas ruchu dla autobusw"
Znaki D-11 i D-12 oznaczaj odpowiednio pocztek lub kontynuacj pasa ruchu przeznaczonego tylko dla
autobusw lub trolejbusw oraz innych pojazdw wykonujcych odpatny przewz osb na regularnych liniach.
Umieszczony na znakach D-11 lub D-12 napis "TAXI" oznacza, e na pasie oznaczonym tym znakiem jest
dopuszczony ruch takswek.
D-13 "pocztek pasa ruchu

powolnego" oznacza pocztek
pasa ruchu, z ktrego s
obowizani korzysta kierujcy
pojazdami nieosigajcymi na
wzniesieniu minimalnej prdkoci
okrelonej na znaku liczb
kilometrw na godzin.
D-13a "pocztek pasa ruchu"

oznacza pocztek pasa ruchu po
stronie wskazanej na znaku.
D-14 "koniec pasa ruchu" oznacza

koniec skrajnego pasa ruchu,
znajdujcego si po stronie
wskazanej na znaku; znak D-14
umieszczony przy pasie ruchu
powolnego oznacza koniec tego
pasa ruchu.
Umieszczona pod znakiem D-7, D-8, D-9, D-10, D-13, D-13a lub D-14 tabliczka T-1a
wskazuje odlego do pocztku lub koca drogi lub pasa ruchu.
D-15 "przystanek autobusowy",
D-16 "przystanek trolejbusowy"
D-17 "przystanek tramwajowy"
Znaki: D-15, D-16, D-17 oznaczaj miejsce zatrzymywania si wskazanych na znaku pojazdw wykonujcych
odpatny przewz osb na regularnych liniach.
Ponadto znak D-15 oznacza miejsce do zatrzymywania si innych ni autobus pojazdw samochodowych
wykonujcych odpatny przewz osb na regularnych liniach i pojazdw przeznaczonych do przewozu dzieci do
szk i przedszkoli
Znak D-18 "parking" oznacza

miejsce przeznaczone na postj
pojazdw (zespow pojazdw), z
wyjtkiem
przyczep
kempingowych; umieszczona pod
znakiem tabliczka T-23e oznacza,
e na parkingu jest dopuszczony
take
postj
przyczep
kempingowych.
Znak D-18a "parking - miejsce

zastrzeone"
oznacza
miejsce
przeznaczone na postj pojazdu
uprawnionej osoby.
Znak
D-18b
"parking
zadaszony"
oznacza
miejsce
przeznaczone na postj pojazdw
znajdujce si w budynku lub pod
wiat.
84
Przykad tabliczek T 30: a, b, e, i.

Umieszczona pod znakiem D-18 tabliczka T-30 wskazuje sposb
ustawienia pojazdu wzgldem krawdzi jezdni oznaczonej na
tabliczce barw szar oraz e miejsce jest przeznaczone dla
pojazdw samochodowych o dopuszczalnej masie cakowitej
nieprzekraczajcej 2,5 t.
Znak D-19 "postj takswek"

oznacza miejsce przeznaczone na
postj takswek osobowych, z
wyjtkiem takswek zajtych.
Umieszczona pod
znakiem
D-18
tabliczka
T-3a
wskazuje koniec
miejsca
przeznaczonego na
postj.
Znak
D-20
"koniec
postoju
takswek" oznacza miejsce, w
ktrym koczy si postj takswek;
jeeli na postoju takswek nie
umieszczono znaku D-20, to koczy
si on w odlegoci nie wikszej ni
20 m przed znakiem D-19.
Umieszczona
pod
znakiem D-18 lub D18b tabliczka T-29
informuje o miejscu
przeznaczonym
dla
pojazdu
samochodowego
uprawnionej
osoby
niepenosprawnej
o
obnionej sprawnoci
ruchowej oraz dla
kierujcego pojazdem
przewocego
tak
osob.
Umieszczony
dodatkowo
na
znakach D-19 i D-20 napis
"Bagaowe" wskazuje, e znaki te
dotycz takswek bagaowych.
Znaki informujce o wskazanych na znaku obiektach znajdujcych si przy drodze:
D-21 "szpital"
D-21a "Policja",
D-22
"punkt
opatrunkowy"
D-23
paliwowa",
D-24 "telefon",
D-25 "poczta",
D-26 "stacja obsugi

technicznej"
D-26a
"wulkanizacja",
D-26b "myjnia",
D-26c
"toaleta
publiczna",
D-26d "natrysk",
D-27 "bufet
kawiarnia",
D-28 "restauracja",
D-29
(motel)",
lub
"stacja
D-23a
"stacja
paliwowa tylko z
gazem do napdu
pojazdw",
"hotel
85
D-30 "obozowisko
(kemping)",
D-31
"obozowisko
(kemping) wyposaone
w podczenia elektr.
do przyczep",
D-32
"pole
biwakowe",
Umieszczony w dolnej czci znaku D-23 napis "LPG GAZ"

informuje, e stacja prowadzi take sprzeda gazu do napdu
pojazdw.
Umieszczony na znaku D-25 symbol suchawki telefonicznej
informuje, e na poczcie znajduje si oglnodostpny telefon.
Umieszczony w dolnej czci znaku D-26c napis "BUS" informuje
o moliwoci oprniania toalet zainstalowanych w pojazdach.
D-35 "przejcie podziemne dla

pieszych
D-33
"schronisko
modzieowe",
D-34
"punkt
informacji
turystycznej"
D-34a "informacja radiowa o ruchu drogowym"

informuje o stacjach radiowych podajcych
informacje o warunkach ruchu drogowego
D-35a
"schody
ruchome w d",
D-36
"przejcie D-36a "schody ruchome w gr"
nadziemne
dla
pieszych",
Znaki: D-35, D-35a, D-36, D-36a informuj o moliwoci przechodzenia pieszych pod jezdni lub nad jezdni w
sposb wskazany na znaku.
D-37 "tunel" oznacza wjazd do tunelu. Wyjazd z

tunelu jest oznaczony znakiem D-38 "koniec tunelu".
D-38 wyjazd z tunelu.
Umieszczona pod znakiem D-37 tabliczka T-1b wskazuje rzeczywist dugo tunelu - w
przypadku gdy dugo tunelu przekracza 500 m. Rzeczywista dugo tunelu moe by
take wskazana przez umieszczenie w dolnej czci znaku napisu i symboli
odpowiadajcych treci tabliczki T-1b.
W przypadku tuneli o dugoci przekraczajcej 3.000 m pozostaa dugo tunelu do
przebycia jest wskazywana co 1.000 m tabliczk T-1b.
Umieszczona pod znakiem D-37 tabliczka T-32 wskazuje minimalny odstp od
D-39 "dopuszczalne prdkoci" informuje o

dopuszczalnych prdkociach obowizujcych na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
D-39a: opaty drogowe
86
D-40 "strefa zamieszkania" oznacza wjazd do strefy zamieszkania.

Znak D-40 informuje ponadto, e umieszczone w strefie zamieszkania urzdzenia i
rozwizania wymuszajce powoln jazd mog nie by oznakowane znakami
ostrzegawczymi.
D-41 "koniec strefy zamieszkania" oznacza wyjazd ze strefy zamieszkania.

Znak D-42 "obszar zabudowany" oznacza wjazd na obszar zabudowany.
D-43 "koniec obszaru zabudowanego" oznacza wyjazd z obszaru zabudowanego.
D-44 "strefa parkowania" oznacza wjazd do strefy, w ktrej za postj pojazdu jest
pobierana opata. W strefie tej zabroniony jest postj pojazdu bez wniesienia
opaty, z wyjtkiem postoju pojazdw osb lub jednostek, dla ktrych ustalona
zostaa zerowa stawka opaty, oraz postoju pojazdw komunikacji publicznej na
wyznaczonych dla nich miejscach.
D-45 "koniec strefy parkowania" oznacza wyjazd z takiej strefy.
D-46 "droga wewntrzna" oznacza pocztek oglnodostpnej drogi niepublicznej;

napis umieszczony na znaku wskazuje zarzdc tej drogi.
D-47 "koniec drogi wewntrznej" oznacza wyjazd z takiej drogi na drog publiczn.
D-48
"zmiana
pierwszestwa" uprzedza
o majcej nastpi lub
niedawno wprowadzonej
zmianie obowizujcych
dotychczas
zasad
pierwszestwa
na
najbliszym
skrzyowaniu;
umieszczony
pod
znakiem napis okrela
dat
wprowadzenia
nowej
zasady
pierwszestwa pokazanej
znakiem A-5 lub A-7.
D-49
"pobr
opat"
uprzedza o miejscu, w
ktrym s pobierane
opaty za przejazd.
D-50 "zatoka" informuje

o zatoce wystpujcej w
tunelu.
Umieszczona
pod
znakiem D-50 tabliczka T33 lub umieszczony na
znaku
napis
"SOS"
informuje, e w zatoce
znajduje
si
telefon
alarmowy i ganica.
D-51
"automatyczna
kontrola
prdkoci"
uprzedza o miejscu lub
odcinku drogi, na ktrym
prdko
jazdy
jest
kontrolowana
i
rejestrowana
przez
urzdzenia
dziaajce
samoczynnie.
87
D-52: strefa ruchu stosuje si w celu oznakowania strefy ruchu. Znak ten umieszcza
si na pocztku strefy ruchu na wszystkich drogach doprowadzajcych do niej ruch.
Decyzj o ustaleniu takiej strefy podejmuje zarzdca (czyli waciciel) terenu, na
ktrym pooona jest strefa ruchu. W strefie ruchu stosuje si znaki takie jak na
drogach wewntrznych.
D-53 stosuje si w celu wyjazdu pojazdu z drogi wewntrznej pooonej w strefie
ruchu pooon na drog publiczn zarzdzan przez administracj rzdow lub
samorzdow. Znak ten umieszcza si na wszystkich drogach wylotowych ze strefy
oznakowanej znakami D-52,w tym samym przekroju poprzecznym drogi co znak D52. Znak ten moe by umieszczany po lewej stronie jezdni, na odwrotnej stronie
znaku D-52.
ZNAKI KIERUNKU I MIEJSCOWOCI

E-1 "tablica
skrzyowaniu.
przeddrogowskazowa"
uprzedza
E-1a "tablica przeddrogowskazowa na autostradzie"

uprzedza o wyjedzie z autostrady.
E-1b "tablica przeddrogowskazowa przed wjazdem na

autostrad" uprzedza o skrzyowaniu z wjazdem na
autostrad lub drog prowadzc do autostrady.
Umieszczone na znakach: E-1, E-1a, E-1b wzory innych znakw informuj o wystpowaniu tych znakw na
drogach, wskazanych na znaku.
E-2a "drogowskaz tablicowy umieszczany obok

jezdni",
E-2b "drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdni",
E-2c "drogowskaz tablicowy umieszczany obok

jezdni na autostradzie",
E-2d "drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdni na

autostradzie",
88
E-2e "drogowskaz tablicowy umieszczany obok

jezdni przed wjazdem na autostrad",
E-3 "drogowskaz w ksztacie strzay

miejscowoci wskazujcy numer drogi",
do
E-5 "drogowskaz do dzielnicy miasta"
E-2f "drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdni

przed wjazdem na autostrad",
E-4 "drogowskaz w ksztacie strzay do miejscowoci

podajcy do niej odlego",
E-5a: drogowskaz do centrum
Znaki wskazujce kierunek do obiektu komunikacyjnego wskazanego na znaku
E-6: drogowskaz do lotniska
E-6a: drogowskaz do dworca lub stacji kolejowej
E-6a: drogowskaz stacji kolejowej z symbolem
E-6b: drogowskaz do dworca autobusowego
E-6c: drogowskaz do przystani promowej

Na drogowskazach wedug wzoru znaku E-6 mog by podawane odpowiednim napisem lub symbolem kierunki do
jednostek Policji, pogotowia ratunkowego, urzdw administracji publicznej, zarzdw drogi oraz jednostek prowadzcych
odpraw celn.
Umieszczone obok nazwy miejscowoci znak z literami "PL" oraz znak wyrniajcy pastwo przyjty do oznaczania
pojazdw uczestniczcych w ruchu midzynarodowym wskazuj, e w miejscowoci znajduje si przejcie graniczne do tego
pastwa. Umieszczony obok nazwy miejscowoci znak wyrniajcy pastwo przyjty do oznaczania pojazdw
uczestniczcych w ruchu midzynarodowym wskazuje, e miejscowo jest pooona w tym pastwie.
Znaki wskazujce kierunek do obiektu turystycznego lub wypoczynkowego wskazanego na znaku
E-7: drogowskaz do przystani wodnej lub eglugi
E-8 "drogowskaz do play lub miejsca kpielowego",
E-9 "drogowskaz do muzeum",
E-10 "drogowskaz do zabytku jako dobra kultury",
E-11 "drogowskaz do zabytku przyrody",
E-12 "drogowskaz do punktu widokowego",
E-12a "drogowskaz do szlaku rowerowego"
89
E-13 "tablica kierunkowa" wskazuje kierunek i

odlego do gwnych miejscowoci pooonych przy
danej drodze.
E-14 "tablica szlaku drogowego", E-14a "tablica

szlaku drogowego na autostradzie" wskazuj numer
drogi i odlego do gwnych miejscowoci
pooonych przy danym szlaku drogowym.
E-14a: tablica szlaku drogowego na autostradzie
Znaki wskazujce numer i rodzaj (kategori) drogi
E-15a "numer drogi krajowej",
E-15b
"numer
wojewdzkiej",
drogi
E-15d "numer drogi ekspresowej",
E-15e "numer drogi wojewdzkiej

o zwikszonym do 10 t
dopuszczalnym
nacisku
osi
pojazdu",
E-15c "numer autostrady",
E-16
"numer
midzynarodowego"
szlaku
E-17a "miejscowo" oznacza wjazd do miejscowoci.
E-18a "koniec miejscowoci" oznacza wyjazd z

miejscowoci.
E-19a "obwodnica" wskazuje na skrzyowaniu kierunek do

obwodnicy miasta.
E-20 "tablica wza drogowego na autostradzie" informuje o

zblianiu si do wyjazdu z autostrady; liczby umieszczone na
znaku wskazuj: grna - numer wyjazdu, dolna - odlego
tablicy od wyjazdu; zamiast liczby wskazujcej numer
wyjazdu na znaku moe by podawana nazwa wza.
90
E-21 "dzielnica (osiedle)" informuje o wjedzie do dzielnicy

lub osiedla; znak z napisem "Centrum" informuje o wjedzie
do centrum miasta.
E-22a "samochodowy szlak turystyczny" wskazuje pocztek

wyznaczonego samochodowego szlaku turystycznego; na
znaku obok nazwy szlaku mog by umieszczone symbol
szlaku oraz symbol organizacji turystycznej wytyczajcej
szlak.
E-22b "obiekt na samochodowym szlaku turystycznym"

wskazuje obiekt turystyczny na samochodowym szlaku
turystycznym; na znaku umieszcza si symbol obiektu
turystycznego lub wypoczynkowego.
E-22c "informacja o obiektach turystycznych" informuje o

wystpujcych obiektach turystycznych na terenie
wskazanym na znaku.
ZNAKI UZUPENIAJCE
Znak F-1 "przejcie graniczne"

informuje o czynnym przejciu
granicznym.
F-3: granica obszaru

administracyjnego na
granicy
wojewdztwa
Znak F-2 "przekraczanie granicy

zabronione" informuje, e ruch
przez granic jest zamknity.
F-3a:
granica
obszaru
administracyjnego na granicy powiatu
F-3b:
granica
obszaru
administracyjnego na granicy gminy
Znak F-2a "granica pastwa"

informuje o miejscu przekroczenia
granicy Rzeczypospolitej Polskiej.
F-3c:
granica
obszaru
administracyjnego miasto na prawach
powiatu
F-4 nazwa rzeki
91
F-5
"uprzedzenie
o
zakazie" uprzedza o
znaku
zakazu
umieszczonym na drodze
w odlegoci wskazanej
na znaku.
F-6 "znak uprzedzajcy

umieszczany
przed
skrzyowaniem"
uprzedza o wskazanym
na nim odpowiednim
znakiem
niebezpieczestwie lub
zakazie wystpujcym za
skrzyowaniem
na
wskazanej drodze.
F-8 "objazd w zwizku z

zamkniciem drogi" wskazuje
wyznaczony objazd; jeeli na znaku
F-8 umieszczono znak zakazujcy
wjazdu okrelonych pojazdw,
oznacza to, e objazd dotyczy
pojazdw wskazanych na znaku
zakazu.
Umieszczony nad pasem ruchu znak

F-11 "kierunki na pasie ruchu"
wskazuje dozwolone, zgodnie ze
strzakami umieszczonymi na znaku,
kierunki jazdy z pasa ruchu, nad
ktrym znak zosta umieszczony.
Umieszczona na znaku F-10 lub F-11
strzaka zezwalajca na skrcanie w
lewo ze skrajnego lewego pasa ruchu
oznacza
take
zezwolenie
na
zawracanie, chyba e jest to
zabronione znakiem B-23 lub ruch
jest kierowany sygnalizatorem S-3.
F-6a
wariant
uprzedzajcego
F-9 "znak prowadzcy na drodze

objazdowej" wskazuje kierunek
ruchu pojazdw na wyznaczonym
objedzie.
F-12
"znak
wskazujcy przejazd
tranzytowy
umieszczany przed
skrzyowaniem",
znaku
F-7 "sposb jazdy w

zwizku
z
zakazem
skrcania
w
lewo"
wskazuje dojazd do drogi,
w ktr skrcanie w lewo
jest zabronione
Umieszczony obok jezdni znak F-10

"kierunki na pasach ruchu"
wskazuje dozwolone, zgodnie ze
strzakami
umieszczonymi
na
znaku,
kierunki
jazdy
z
poszczeglnych pasw ruchu.
F-13
"przejazd
tranzytowy"
wskazuj zgodnie ze
strzak
kierunek
przejazdu
tranzytowego
pojazdw
wskazanych
umieszczonym
na
znaku odpowiednim
symbolem pojazdu.
Znaki:
F-14a "tablica wskanikowa na
autostradzie
umieszczana
w
odlegoci 300 m przed pasem
wyczania",
F-14b "tablica wskanikowa na
autostradzie
umieszczana
w
wyczania",
F-14c "tablica wskanikowa na
autostradzie
umieszczana
w
wyczania"
- informuj o zblianiu si do
pocztku pasa prowadzcego do
wyjazdu z autostrady (pasa
wyczania).
92
Znak
F-15
"niesymetryczny podzia
jezdni dla przeciwnych
kierunkw
ruchu"
wskazuje pasy ruchu
przeznaczone do jazdy w
podanych kierunkach.
Znaki:
F-16 "koniec pasa ruchu na jezdni dwukierunkowej",
F-17 "koniec pasa ruchu na jezdni jednokierunkowej"
uprzedzaj o kocu wewntrznego pasa ruchu na jezdni
wskazanej na znaku.
F-18 "przeciwny kierunek

dla
okrelonych
pojazdw" wskazuje lewy
pas ruchu przeznaczony
tylko
dla
pojazdw
okrelonych na znaku,
poruszajcych si w
kierunku przeciwnym
Znak F-19 "pas ruchu dla

okrelonych pojazdw"
wskazuje wyznaczony na
jezdni
pas
ruchu
przeznaczony
dla
pojazdw wskazanych na
znaku.
Znak F-20 "cz drogi (pas ruchu) dla

okrelonych pojazdw" wskazuje
drog lub jej cz przeznaczon dla
pojazdw, ktrych symbol zosta
umieszczony na znaku. Zamiast
symbolu pojazdu o dopuszczalnej
masie cakowitej do 3,5 t na znaku
moe by umieszczony symbol pojazdu
stosowany na tabliczkach, o ktrych
mowa w 23 ust. 2, odpowiednio do
sposobu przeznaczenia drogi lub jej
czci.
Znak F-22 "ograniczenia

na pasie ruchu" wskazuje
pas ruchu, na ktrym jest
zabroniony
ruch
pojazdw
okrelonych
symbolem znaku zakazu.
Znak
F-21
"ruch
skierowany na ssiedni
jezdni" wskazuje zjazd
na ssiedni jezdni w
zwizku z tymczasow
organizacj ruchu.
TABLICZKI DO ZNAKW DROGOWYCH
T-1: odlego
znaku
ostrzegawczego
od
miejsca
niebezpieczneg
o
T-4: liczba
zakrtw
T-1a: odlego
znaku
informacyjnego
od
pocztku
(koca) drogi lub
pasa ruchu
T-1b:
dugo
tunelu lub odcinek
drogi do koca
tunelu
T-5: pocztek drogi krtej.

Jeeli liczba ukw jest wiksza
ni 3, a krto odcinka
mierzonego
od
pocztku
pierwszego uku do koca
ostatniego jest wiksza ni
160/km, pod znakiem A-3
umieszcza si tabliczk T-5
wskazujc pocztek drogi krtej
oraz tabliczk T-2 wskazujca
dugo odcinka.
T-2:
dugo
odcinka drogi, na
ktrym powtarza
si lub wystpuje
niebezpieczestw
o
T-6a:
rzeczywisty
przebieg drogi
z
pierwszestwe
m
przez
skrzyowanie
(umieszcza si
na drodze z
pierwszestwe
m)
T-3:
koniec
odcinka,
na
ktrym powtarza
si lub wystpuje
niebezpieczestw
o
T-6b:
ukad
drg
podporzdkow
anych
(umieszcza si
na drodze z
pierwszestwe
m)
T-3a:
koniec
miejsca
przeznaczonego
na postj
T-6c:
rzeczywisty
przebieg drogi
z
pierwszestwe
m
przez
skrzyowanie
(umieszcza si
na
drodze
podporzdkow
anej)
T-6d:
prostopady
przebieg drogi
z
pierwszestwe
m
przez
skrzyowanie
oraz ukad drg
podporzdkow
anych
(umieszcza si
na
drodze
podporzdkow
anej)
93
T-7: ukad torw

i
drogi
na
przejedzie
T-8: miejsce, w
ktrym
ruch
pojazdw zosta
skierowany na
tory
tramwajowe
T-9: rzeczywista
wielko spadku
lub wzniesienia
drogi
T-10:
bocznica
kolejowa lub tor o
podobnym
charakterze
T-11: przeprawa
promowa
T-12:
poduny
uskok nawierzchni
T-13:
odcinek
drogi, na ktrym
wystpuj
deformacje
nawierzchni w
postaci kolein
T-14:
miejsce
czstych
wypadkw
o
charakterze
wskazanym na
tabliczce
T-15:
miejsce
czstych
wypadkw
spowodowanych
lisk
nawierzchni
jezdni
ze
wzgldu
na
opady deszczu
T-16:
miejsce
wyjazdu pojazdw
uprzywilejowanych
wskazanych
na
tabliczce
T-17:
pastwa
T-18:
nieoczekiwana
zmiana kierunku
ruchu o przebiegu
wskazanym
na
tabliczce
T-19:
malowanie
znakw
poziomych
T-20:
dugo
odcinka jezdni,
na ktrym zakaz
obowizuje
T-21:
odlego
znaku od miejsca,
od ktrego lub w
ktrym
zakaz
obowizuje
T-23c: cigniki
rolnicze
T-23d:
silnikowe
przyczep
pojazdy
z
T-22: znak nie

dotyczy rowerw
jednoladowych
T-23e: pojazdy z
przyczep
kempingow
T-23f: autobusy
granica
T-23a: motocykle
T-23g:
trolejbusy
T-23b: samochody
ciarowe, pojazdy
specjalne, pojazdy
uywane do celw
specjalnych,
o
dopuszczalnej
masie cakowitej
przekraczajcej 3,5
t, oraz cigniki
samochodowe
T-23h: pojazdy z
towarami
niebezpiecznymi
94
T-23i: pojazdy z
towarami
wybuchowymi
lub
atwo
zapalnymi
T-26:
zakaz
postoju
lub
zatrzymywania
dotyczy strony
placu
T-23j: pojazdy z
towarami, ktre
mog skazi wod
T-27: przejcie
dla pieszych jest
szczeglnie
uczszczane
przez dzieci
T-32: minimalny odstp

poprzedzajcego pojazdu
od
T-24: pozostawiony
pojazd
zostanie
usunity na koszt
waciciela
T-28: za przejazd
drog pobierana
jest opata
T-25a: pocztek
zakazu postoju
lub
zatrzymywania
T-29: informacja o
miejscach
dla
pojazdw
przewocych lub
kierowanych przez
osoby
niepenosprawne
majce trudnoci w
poruszaniu si
T-33: umieszczenie w zatoce telefonu

alarmowego i ganicy
T-25b:
kontynuacja
zakazu postoju
lub
zatrzymywania
T-30:
sposb
ustawienia
pojazdu wzgldem
krawdzi jezdni
T-25c: odwoanie
zakazu postoju
lub
zatrzymywania
T-31:
tunelu
kategoria
T-34: pobr opaty
DODATKOWE ZNAKI PRZED PRZEJAZDAMI KOLEJOWYMI
G-1d:
supek G-1e:
supek G-1f:
supek
G-1c:
supek G-1b:
supek G-1a:
supek
wskanikowy z wskanikowy z wskanikowy z
wskanikowy z wskanikowy
z wskanikowy
z
trzema kreskami dwiema kreskami jedn
kresk
jedn
kresk dwiema kreskami trzema kreskami
umieszczany po umieszczany po umieszczany po
umieszczany po umieszczany po umieszczany po
lewej
stronie lewej
stronie lewej
stronie
prawej stronie prawej
stronie prawej
stronie
jezdni
jezdni
jezdni
jezdni
jezdni
jezdni
1. Znaki od G-1a do G1-F informuj o zblianiu si do przejazdu kolejowego.
2. Supek z trzema kreskami jest umieszczany pod znakiem A-9 lub A-10, supek z dwiema kreskami - na 2/3 odlegoci znaku
ostrzegawczego od przejazdu, a supek z jedn kresk - na 1/3 tej odlegoci.
3. Jeeli ze wzgldu na warunki lokalne znaki ostrzegawcze umieszczono bliej ni w odlegoci, o ktrej mowa w pkt. 2, to
pod znakiem ostrzegawczym umieszcza si supek z dwiema kreskami, a supek z jedn kresk na 1/2 odlegoci znaku
ostrzegawczego. Jeeli znak ostrzegawczy umieszczono w bezporedniej bliskoci przejazdu, to stosuje si tylko supek z
jedn kresk umieszczony pod znakiem ostrzegawczym.
95
Znak G-2: sie pod napiciem oznacza,

e nad przejazdem kolejowym jest
zawieszona sie trakcyjna pod
napiciem.
Znak G-3: krzy w. Andrzeja przed

przejazdem kolejowym jednotorowym
Znak G-4: krzy w. Andrzeja przed

przejazdem kolejowym wielotorowym
DODATKOWE ZNAKI DLA KIERUJACYCH TRAMWAJAMI
AT-1:
sygnalizacja
wietlna
AT-2:
sygnalizacja
wietlna wzbudzana
AT-3:
zjazd
niebezpieczny
BT-1:
ograniczenie
prdkoci (tu: 30
km/h)
BT-2:
koniec
ograniczenia
prdkoci (tu: 30
km/h)
BT-3:
zwrotnicy
CT-2: granica zasilania
DT-1:
zwrotnica
elektryczna
lewoskrtna
DT-2:
zwrotnica
elektryczna
prawoskrtna
blokada
AT-4: stromy podjazd
AT-5: ruch kolizyjny
BT-4: stop - zwrotnica

eksploatowana
jednostronnie
CT-1: izolator sekcyjny
DODATKOWE ZNAKI SZLAKW ROWEROWYCH
R-1: szlak rowerowy krajowy
R-1a: pocztek (koniec) szlaku

rowerowego krajowego
R-1b: zmiana kierunku

rowerowego krajowego
R-2:
szlak
midzynarodowy
R-2a: zmiana kierunku szlaku

rowerowego midzynarodowego
R-3: tablica szlaku rowerowego
rowerowy
szlaku
96
DODATKOWE ZNAKI DLA KIERUJCYCH POJAZDAMI WOJSKOWYMI
W-1:
klasa
obcienia mostu o
ruchu
jednokierunkowym
W-2:
klasa
obcienia mostu o
ruchu
dwukierunkowym
W-3:
klasa
obcienia mostu o
ruchu
jednokierunkowym
dla
pojazdw
koowych
i
gsienicowych
W-4:
klasa
obcienia mostu o
ruchu
dwukierunkowym
dla
pojazdw
koowych
W-5:
klasa
obcienia mostu o
ruchu
dwukierunkowym
dla
pojazdw
gsienicowych
W-7:
wysoko
skrajni
pionowej na mocie lub w
W-6: szeroko mostu lub rodka

przeprawowego
tunelu
ZNAKI DROGOWE POZIOME

1. Znakami drogowymi poziomymi s umieszczone na nawierzchni linie cige lub przerywane, pojedyncze lub
podwjne, strzaki, napisy, symbole i inne linie zwizane z oznaczaniem okrelonych miejsc na drodze oraz
punktowe elementy odblaskowe.
2. Znaki drogowe poziome s barwy biaej lub tej, z zastrzeeniem ust. 4.
3. Jeeli na drodze s umieszczone znaki barwy biaej i tej wskazujce rny sposb zachowania, to kierujcy
jest obowizany stosowa si do znakw barwy tej.
4. Umieszczone na jezdni punktowe elementy odblaskowe barwy czerwonej wyznaczaj praw krawd jezdni.
Lewa krawd jezdni oraz pasy ruchu mog by oznaczone punktowymi elementami odblaskowymi barwy
biaej lub tej; przepis ust. 3 stosuje si odpowiednio.
P-1
linia
pojedyncza
przerywana, w ktrym kreski
s krtsze od przerw lub
rwne przerwom, wyznacza
pasy ruchu.
Znak P-1 o podwjnej
szerokoci, w ktrym kreski i
przerwy s rwne, informuje
ponadto, e wyznaczony pas
ruchu jest pasem:
1) ruchu powolnego,
2) zanikajcym albo
3) przeznaczonym wycznie
dla pojazdw wyjedajcych
na inn drog lub jezdni.
P-2
linia
pojedyncza ciga
oddziela
pasy
ruchu
o
tym
samym kierunku i
oznacza ponadto
zakaz
przejedania
przez t lini i
najedania
na
ni.
P-3
linia
jednostronnie
przekraczalna oznacza
zakaz przejedania
przez t lini od
strony linii cigej i
najedania na ni, z
wyjtkiem powrotu
po wyprzedzaniu na
pooony przy linii
przerywanej
pas
ruchu
zajmowany
przed
wyprzedzaniem.
P-4 linia podwjna

ciga
rozdziela
pasy
ruchu
o
kierunkach
przeciwnych
i
oznacza
zakaz
przejedania przez
t lini i najedania
na ni.
P-5 linia podwjna

przerywana
znajdujca si midzy
skrzyowaniami po
obu stronach pasa
ruchu, oznacza pas o
zmiennym kierunku
ruchu otwieranym i
zamykanym
sygnaami wietlnymi
nadawanymi przez
sygnalizator S-4.
97
P-6
"linia
ostrzegawcza",
w
ktrej kreski s dusze
od przerw, rozdziela
pasy ruchu i uprzedza
o zblianiu si do linii,
przez
ktr
przejedanie
jest
zabronione, lub do
miejsca
niebezpiecznego.
P-8c strzaka
kierunkowa
do
zawracania
P-7a
krawdziowa
przerywana
P-7b
linia
krawdziowa ciga
Umieszczone przy krawdzi jezdni znaki: P7a i P-7b wyznaczaj krawd jezdni; znak
P-7b oznacza ponadto zakaz wjazdu na
pobocze
kierujcemu
pojazdem
samochodowym.
P-9
strzaka
naprowadzajca
oznacza nakaz wjazdu
na ssiedni pas ruchu
wskazany strzak; nie
dotyczy to kierujcych
pojazdami, dla ktrych
jest
przeznaczony
dalszy odcinek pasa
ruchu.
P-13
"linia
warunkowego
zatrzymania zoona z
trjktw" wskazuje
miejsce zatrzymania
pojazdu
w
celu
ustpienia
pierwszestwa
wynikajcego ze znaku
pionowego A-7.
linia
P-10 przejcie dla

pieszych
oznacza
miejsce przejcia dla
pieszych.
P-14
"linia
warunkowego
zatrzymania zoona z
prostoktw" wskazuje
miejsce
zatrzymania
pojazdu
na
skrzyowaniu,
przed
przejciem dla pieszych
lub przed sygnaem
wietlnym.
P-8a strzaka kierunkowa

na wprost
P-8b
kierunkowa
skrcania
strzaka
do
Znaki: P-8a, P-8b, P-8c - oznaczaj, e jazda z pasa

ruchu, na ktrym s umieszczone, jest dozwolona
tylko w kierunku wskazanym strzak; poczone
symbole znakw P-8a, P-8b lub P-8c oznaczaj
zezwolenie na ruch w kierunkach wskazanych
strzakami kierunkowymi.
Strzaka kierunkowa zezwalajca na skrcanie w
lewo, umieszczona na skrajnym lewym pasie
ruchu, oznacza take zezwolenie na zawracanie,
chyba e jest to zabronione znakiem pionowym B23 lub ruch jest kierowany sygnalizatorem S-3.
P-11
przejazd
dla
rowerzystw oznacza
miejsce przejazdu dla
rowerzystw.
P-12 linia bezwzgldnego

zatrzymania
stop
wskazuje
miejsce
zatrzymania pojazdu w
zwizku
ze
znakami
pionowymi B-20 lub B-32.
Znaki P-15 "trjkt podporzdkowania" i P-16

"napis stop" potwierdzaj oznakowanie wlotu
na skrzyowanie znakami pionowymi
odpowiednio A-7 i B-20.
P-17
"linia
przystankowa"
wyznacza na jezdni
miejsce przystanku
pojazdw
okrelonych w 51 i
oznacza, e zakaz
zatrzymywania si
innych pojazdw na
przystanku
obowizuje na caej
dugoci linii.
98
P-18
"stanowisko
postojowe" wyznacza
miejsce przeznaczone
do postoju pojazdw.
P-19
"linia
wyznaczajca
pas
postojowy" wyznacza
pas przeznaczony na
postj
pojazdw
wzdu krawdzi jezdni
lub oddziela od niej
zatok postojow.
P-23 "rower" oznacza drog lub jej

cz (pas ruchu) przeznaczon dla
ruchu rowerw jednoladowych. Na
pasie ruchu mog by umieszczone
inne ni okrelone w ust. 1 i 2 napisy
lub
symbole
oznaczajce
jego
przeznaczenie.
P-20
"koperta"
wyznacza stanowisko
postojowe
zastrzeone
dla
okrelonego rodzaju
pojazdw.
P-21 "powierzchnia
wyczona" oznacza
powierzchni drogi,
na ktr wjazd i
zatrzymanie
s
zabronione.
P-24 "miejsce dla pojazdu osoby

niepenosprawnej" oznacza, e stanowisko
postojowe, na ktrym znak umieszczono,
jest
przeznaczone
dla
pojazdu
samochodowego
uprawnionej
osoby
niepenosprawnej o obnionej sprawnoci
ruchowej oraz dla kierujcego pojazdem
przewocego tak osob.
P-22 "BUS" oznacza

pas
ruchu
przeznaczony
dla
ruchu
pojazdw
wykonujcych
odpatny
przewz
osb na regularnych
liniach.
P-25 "prg zwalniajcy" oznacza

wypuko na jezdni zastosowan
w celu spowolnienia ruchu
pojazdw.
SYGNAY WIETLNE
1. Sygnay wietlne nadawane przez sygnalizator oglny S-1 oznaczaj:

1) sygna zielony - zezwolenie na wjazd za sygnalizator,
2) sygna ty - zakaz wjazdu za sygnalizator, chyba e w chwili zapalenia tego sygnau pojazd znajduje si
tak blisko sygnalizatora, e nie moe by zatrzymany przed nim bez gwatownego hamowania; sygna ten
oznacza jednoczenie, e za chwil zapali si sygna czerwony,
3) sygna czerwony - zakaz wjazdu za sygnalizator,
4) sygnay czerwony i ty, nadawane jednoczenie - zakaz wjazdu za sygnalizator; sygnay te oznaczaj
take, e za chwil zapali si sygna zielony.
2. Sygna zielony nie zezwala na wjazd za sygnalizator, jeeli:
1) ruch pojazdu utrudniby opuszczenie jezdni pieszym lub rowerzystom,
2) ze wzgldu na warunki ruchu na skrzyowaniu lub za nim opuszczenie skrzyowania nie byoby moliwe
przed zakoczeniem nadawania sygnau zielonego.
3. Sygnalizator uywany poza skrzyowaniem do kierowania ruchem na zwonym odcinku drogi moe
nadawa sygnay o dwch barwach - zielonej i czerwonej.
4. Kierujcy pojazdem szynowym skrcajcy na skrzyowaniu o ruchu kierowanym sygnaami wietlnymi moe
je opuci, z zastrzeeniem ust. 1 pkt 2-4, pod warunkiem ustpienia pierwszestwa uczestnikom ruchu
poruszajcym si na wprost. Przepisu nie stosuje si na skrzyowaniu o ruchu okrnym oznaczonym znakami
C-12.
99
S-2: sygnalizator z sygnaem

dopuszczajcym
skrcanie
w
kierunku wskazanym strzak
S-3:
sygnalizator
przykady
kierunkowy,
S-4: sygnalizator z sygnaami dla

pasw ruchu
1. Nadawany przez sygnalizator S-2 sygna czerwony wraz z sygnaem w

ksztacie zielonej strzaki oznacza, e dozwolone jest skrcanie w
kierunku wskazanym strzak w najblisz jezdni na skrzyowaniu, z
zastrzeeniem ust. 3.
2. Sygna w ksztacie zielonej strzaki, nadawany przez sygnalizator S-2,
zezwalajcy na skrcanie w lewo, zezwala rwnie na zawracanie z
lewego skrajnego pasa ruchu, chyba e jest to zabronione znakiem B23.
3. Skrcanie lub zawracanie, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, jest
dozwolone pod warunkiem, e kierujcy zatrzyma si przed
sygnalizatorem i nie spowoduje utrudnienia ruchu innym jego
uczestnikom.
1. Sygnay wietlne nadawane przez sygnalizator kierunkowy S-3
dotycz kierujcych jadcych w kierunkach wskazanych strzak
(strzakami).
2. Sygna zielony nadawany przez sygnalizator kierunkowy S-3 oznacza,
e podczas jazdy we wskazanym kierunku nie wystpuje kolizja z innymi
uczestnikami ruchu.
3. Sygnalizatory kierunkowe S-3 nadajce sygnay przeznaczone tylko
dla pojazdw skrcajcych w lewo mog nie by umieszczone po
prawej stronie drogi.
1. Sygnay wietlne nadawane przez sygnalizator S-4 oznaczaj:

1) sygna zielony - zezwolenie na wjazd na pas ruchu, nad ktrym
sygnalizator jest umieszczony,
2) sygna czerwony - zakaz wjazdu na pas ruchu, nad ktrym
sygnalizator jest umieszczony.
Sygnay wietlne dla pieszych nadawane przez sygnalizator S-5
oznaczaj:
1) sygna zielony - zezwolenie na wejcie na przejcie dla pieszych,
przy czym sygna zielony migajcy oznacza, e za chwil zapali si sygna
czerwony i pieszy jest obowizany jak najszybciej opuci przejcie,
2) sygna czerwony - zakaz wejcia na przejcie.

pieszych
Sygnay wietlne dla rowerzystw nadawane przez sygnalizator S-6
oznaczaj:
1) sygna zielony - zezwolenie na wjazd na przejazd dla rowerzystw,
przy czym sygna zielony migajcy oznacza, e za chwil zapali si sygna
czerwony i rowerzysta jest obowizany jak najszybciej opuci przejazd,
2) sygna czerwony - zakaz wjazdu na przejazd.
rowerzystw
S-7: sygnalizator z sygnaem

nakazujcym opuszczenie pasa
ruchu
Sygna wietlny stay lub migajcy, nadawany przez sygnalizator S-7,

oznacza nakaz opuszczenia pasa ruchu, nad ktrym sygnalizator jest
umieszczony, i wjazdu na cz jezdni znajdujc si po stronie
wskazanej strzak.
Sygna czerwony migajcy lub dwa na przemian migajce sygnay

czerwone oznaczaj zakaz wjazdu za sygnalizator lub inne
urzdzenie nadajce te sygnay.
100
Migajcy lub stay sygna ty umieszczony na przeszkodzie albo

migajcy sygna ty nadawany przez sygnalizator ostrzegaj o
wystpujcym niebezpieczestwie lub utrudnieniu ruchu oraz
nakazuj zachowanie szczeglnej ostronoci.
1. Zatrzymanie pojazdu wynikajce z nadawanego sygnau powinno nastpi przed lini zatrzymania, a w razie
jej braku - przed sygnalizatorem.
2. Jeeli sygnalizator jest umieszczony nad jezdni, to zatrzymanie pojazdu wynikajce z nadawanego sygnau
powinno nastpi przed lini zatrzymania, a w razie jej braku - przed jezdni, nad ktr sygnalizator zosta
umieszczony.
3, Sygnay wietlne dotycz take kolumn pieszych, jedcw i poganiaczy.
Sygna wietlny w postaci biaych cyfr na tablicy lub sygnalizatorze
oznacza wjazd na odcinek jezdni, na ktrym zaleca si jazd z
prdkoci wyraon w kilometrach na godzin
SYGNAY
WIETLNE
DLA
KIERUJCYCH
POJAZDAMI
WYKONUJCYMI ODPATNY PRZEWZ NA REGULARNYCH LINIACH
SB:
sygnalizator
z
sygnaami
dla
kierujcych autobusami
ST:
sygnalizator
sygnaami
tramwajw
z
dla
1. Sygnay wietlne dla kierujcych autobusami oraz innymi pojazdami wykonujcymi odpatny przewz
osb na regularnych liniach, poruszajcymi si po wydzielonych dla nich pasach ruchu, s barwy biaej,
jeeli sygnalizator SB nie ma tabliczki z napisem BUS to dotyczy tramwajw.
2. Sygnay wietlne, o ktrych mowa w ust. 1, nadawane przez sygnalizator SB oznaczaj:
sygna w ksztacie kreski pionowej zezwolenie na wjazd za sygnalizator w dowolnym kierunku. W

niektrych krajach Europy sygnalizator moe rwnie wskazywa kierunek jazdy (\ - skrt w lewo, |
- jazda prosto, / - skrt w prawo). Jest to odpowiednik zielonego wiata na sygnalizatorze S-1 (S-3).
sygna w ksztacie dwch kropek zakaz wjazdu za sygnalizator; zakaz nie dotyczy kierujcych
pojazdami, ktre w chwili zapalenia si tego sygnau znajduj si tak blisko sygnalizatora, e nie
mog by zatrzymane przed nim bez gwatownego hamowania; sygna ten oznacza jednoczenie, e
za chwil zapali si sygna w ksztacie kreski poziomej. Sygnalizator w Polsce z dwoma kreskami
rni si od stosowanych w Europie, gdzie stosuje si pojedyncz kropk na rodku. Jest to
odpowiednik pomaraczowego wiata.
sygna w ksztacie kreski poziomej zakaz wjazdu za sygnalizator. Jest to odpowiednik

czerwonego wiata. Takie samo znaczenie maj wywietlane jednoczenie sygnay w ksztacie
kreski poziomej i dwch kropek oznaczajce take, e za chwil zapali si sygna w ksztacie kreski
pionowej.
3. Sygna w ksztacie kreski pionowej nie zezwala na wjazd za sygnalizator, jeeli:
ruch pojazdu utrudniby opuszczenie jezdni pieszym lub rowerzystom,
ze wzgldu na warunki ruchu na skrzyowaniu lub za nim opuszczenie skrzyowania nie byoby
moliwe przed zakoczeniem nadawania sygnau zezwalajcego na wjazd za sygnalizator.
1. Sygnay wietlne dla kierujcych tramwajami s barwy biaej.
2. Sygnay wietlne dla kierujcych tramwajami nadawane przez sygnalizator ST oznaczaj:
sygna w ksztacie kreski pionowej zezwolenie na wjazd za sygnalizator,
sygna w ksztacie kreski pionowej migajcy zakaz wjazdu za sygnalizator; zakaz nie dotyczy
kierujcych tramwajami, ktre w chwili zapalenia si tego sygnau znajduj si tak blisko
sygnalizatora, e nie mog by zatrzymane przed nim bez gwatownego hamowania; sygna ten
oznacza jednoczenie, e za chwil zapali si sygna w ksztacie kreski poziomej,
sygna w ksztacie kreski poziomej zakaz wjazdu za sygnalizator.

3. Sygna w ksztacie kreski pionowej nie zezwala na wjazd za sygnalizator, jeeli:
ruch tramwaju utrudniby opuszczenie jezdni pieszym lub rowerzystom,
ze wzgldu na warunki ruchu na skrzyowaniu lub za nim opuszczenie skrzyowania nie byoby
moliwe przed zakoczeniem nadawania sygnau zezwalajcego na wjazd za sygnalizator.
101
1. Sygnay nadawane przez sygnalizatory kierunkowe STK dotycz tramwajw jadcych w kierunkach
wskazanych przez strzaki umieszczone na tabliczce nad sygnalizatorem.
2. Sygnay kierunkowe dla kierujcych tramwajami nadawane przez sygnalizator STT oznaczaj:
1) STT-1 - zakaz wjazdu za sygnalizator,
2) STT-2 - zezwolenie na jazd we wskazanym kierunku (kierunkach); kierunki s oznaczone
kropkami wywietlanymi w grnej czci sygnalizatora wraz z wywietlan kropk w grnej jego
czci; lewa grna kropka oznacza kierunek w lewo, rodkowa grna kropka kierunek na wprost,
a prawa grna kropka - w prawo.
STK:
kierunkowy
tramwajw
sygnalizator
dla
Oznacza zakaz wjazdu za sygnalizator.
STT-1: sygna oznaczajcy

zakaz wjazdu tramwaju za
sygnalizator
Zezwolenie na jazdy we wskazanym kierunku, kierunki s oznaczone kropkami wywietlanymi w
grnej czci sygnalizatora wraz z wywietlana kropk w grnej jego czci; lewa grna kropka
oznacza kierunek w lewo, rodkowa grna kropka kierunek na wprost, a prawa grna kropka w
prawo. Nadawany przez sygnalizatory kierunkowe STK i STT sygna zezwalajcy na wjazd oznacza, e
przejazd nie ma kolizji z innymi kierunkami ruchu.
STT-2: sygna oznaczajcy
zezwolenie
na
jazd
tramwaju we wskazanym
kierunku (kierunkach)
SYGNAY NADAWANE PRZEZ OSOBY UPRAWNIONE
Kierujcy ruchem daje sygnay za pomoc postawy i ruchu rk.

1. Postawa, w ktrej kierujcy ruchem jest zwrcony bokiem do nadjedajcych pojazdw, oznacza zezwolenie
na wjazd na skrzyowanie lub odcinek drogi za osob kierujc ruchem, a dla pieszych - zezwolenie na wejcie
na jezdni.
2. Postawa, w ktrej kierujcy ruchem jest zwrcony przodem lub tyem do nadjedajcych pojazdw, oznacza
zakaz wjazdu na skrzyowanie lub odcinek drogi za osob kierujc ruchem, a dla pieszych - zakaz wejcia na
jezdni.
3. Podniesienie rki do gry przez osob kierujc ruchem oznacza majc nastpi zmian dotychczas
dawanego sygnau. Dla uczestnikw ruchu, dla ktrych ruch by zamknity, oznacza, e za chwil bdzie
dawany sygna oznaczajcy zezwolenie na wjazd lub wejcie, a dla uczestnikw ruchu, dla ktrych ruch by
otwarty, oznacza, e za chwil bdzie dawany sygna zakazujcy wjazdu lub wejcia.
102
4. Rka osoby kierujcej ruchem wycignita poziomo, poprzecznie do kierunku jazdy zbliajcych si
pojazdw, oznacza zakaz wjazdu na skrzyowanie lub odcinek drogi za osob kierujc ruchem.
Sygna oznaczajcy nakaz zatrzymania pojazdu jest dawany:
1) w warunkach dostatecznej widocznoci - tarcz do zatrzymywania pojazdw,
2) w warunkach niedostatecznej widocznoci - tarcz do zatrzymywania
pojazdw ze wiatem odblaskowym lub wiatem czerwonym albo latark ze
wiatem czerwonym.
Tarcza do zatrzymywania pojazdw, o ktrej mowa w ust. 1, ma ksztat
czerwonego koa z biaym obrzeem.
Umundurowany policjant, inspektor Inspekcji Transportu Drogowego, onierz
andarmerii Wojskowej i onierz wojskowych organw porzdkowych mog w
warunkach dostatecznej widocznoci dawa sygna do zatrzymania pojazdu sam
rk.
Osoby nadzorujce bezpieczne przejcie dzieci przez jezdni daj sygna do

zatrzymania pojazdu przez uniesienie w gr kwadratowej tarczy barwy tej ze
znakiem B-20 z tym napisem i obrzeem.
Tablica barwy tej ze znakiem B-20 z tym napisem i obrzeem, widoczna na
autobusie szkolnym, oznacza nakaz zatrzymania pojazdw poruszajcych si po
jezdni, na ktrej albo przy ktrej zatrzyma si autobus.
6. Sygna dwikowy dawany przez osob kierujc ruchem lub uprawnion do jego kontroli jest sygnaem
ostrzegajcym uczestnikw ruchu lub zwracajcym uwag na inne sygnay albo polecenia.
7. Jadcy pojazdem samochodowym policjant, inspektor Inspekcji Transportu Drogowego lub onierz
andarmerii Wojskowej moe, w zakresie swoich ustawowych uprawnie, dawa kierujcemu pojazdem
polecenia do:
1) okrelonego zachowania - za pomoc urzdze naganiajcych, sygnalizacyjnych lub wietlnych,
2) zatrzymania - w przypadku jazdy za kierujcym, do ktrego jest skierowane polecenie - przez krtkotrwae
wczenie niebieskiego wiata byskowego i sygnau dwikowego o zmiennym tonie.
8. Przepis ust. 7 pkt 1 stosuje si odpowiednio do policjanta lub onierza andarmerii Wojskowej
poruszajcego si statkiem powietrznym. Przepisy stosuje si odpowiednio do kolumn pieszych, jedcw i
poganiaczy.
SYGNAY DWIKOWE LUB WIBRACYJNE

URZDZENIA UMIESZCZONE NA DRODZE
WYSYANE
PRZEZ
1. Sygna dwikowy nadawany w postaci dzwonu na przejedzie kolejowym ostrzega o zblianiu si pocigu
lub innego pojazdu szynowego albo o opuszczaniu zapr (pzapr).
2. Sygnay dwikowe nadawane w postaci brzczykw lub buczkw albo komunikatw sownych na
przejciach dla pieszych o ruchu kierowanym sygnaami wietlnymi informuj osoby o upoledzonym wzroku,
e dla pieszych jest nadawany sygna zielony.
3. Dziaanie urzdzenia wibracyjnego znajdujcego si na sygnalizatorze informuje osoby o upoledzonym
wzroku i suchu, e dla pieszych jest nadawany sygna zielony.
29. GWNE SKRZYOWANIA W GDASKU

Przykady wykonania manewru zawracania na gwnych skrzyowaniach w Gdasku w rejonach tras
egzaminacyjnych
103
HUCISKO
Skrzyowanie ulic:
Hucisko / Way Jagielloskie
104
ZIELENIAK
Skrzyowanie ulic:
Bdnik / Way Piastowskie
105
3 MAJA
Skrzyowanie ulic:
Bdnik / Aleja Zwycistwa
106
POMNIK JANA III SOBIESKIEGO

Skrzyowanie ulic: Targ Drzewny / Podwale Staromiejskie
107
WZE CARLA GRODDECA

Skrzyowanie ulic: Armii Krajowej / 3 Maja
108
OKOPOWA
Skrzyowanie ulic:
Toruska / Okopowa
109
29. WICZENIA
ZNAKI DROGOWE
1. Ten znak ostrzegawczy ostrzega o:

A. skrzyowaniu z drog podporzdkowan wystpujc po
lewej stronie,
B. skrzyowaniu z drog z pierwszestwem wystpujc po
lewej stronie,
C. wlocie drogi jednokierunkowej z lewej strony.
2. Ten znak zakazu zabrania:

A.
kierujcym pojazdami silnikowymi wyprzedzania
pojazdw silnikowych wieloladowych,
B. kierujcym pojazdami samochodowymi wyprzedzania
pojazdw jednoladowych,
C. kierujcym pojazdami silnikowymi wieloladowymi
wyprzedzania wszystkich pojazdw silnikowych.
3. Zbliajc si do tego znaku naley:

A. zatrzyma si przed tym znakiem,
B. zatrzyma si za tym znakiem,
C. zachowa szczegln ostrono.
4. Tabliczka pod znakiem ostrzegawczym informuje o:

A. dugoci odcinka drogi, na ktrym powtarza si lub
wystpuje niebezpieczestwo,
B. dugoci odcinka drogi, na ktrym nie wystpuje i nie
powtarza si adne niebezpieczestwo,
C. kocu odcinka drogi, na ktrym powtarzao si lub
wystpowao niebezpieczestwo
5. Znak zakazu: ograniczenie prdkoci obowizuje:

A. do najbliszej miejscowoci,
B. do najbliszego niebezpiecznego zakrtu,
C. do najbliszego skrzyowania.
6, Znak ten oznacza wjazd:

A. do obszar zabudowanego,
B. do miejscowoci,
C. do strefy zamieszkania.
7. Czy znak droga z pierwszestwem obowizuje do

najbliszego skrzyowania?
TAK
NIE
8. Znak zakazu z tabliczk umieszczon pod znakiem

zabrania zatrzymania przed znakiem.
TAK
NIE
110
9. W tej sytuacji, na najbliszym skrzyowaniu kierujcy

moe zawrci.
TAK
NIE
10. W tej sytuacji kierujcy pojazdem powinien zatrzyma si

w celu umoliwienia pieszemu przejcie przez jezdni.
TAK
NIE
11. Na mostach i wiaduktach zabrania si kierujcemu

cofa i zawraca.
TAK
NIE
12. Na tej drodze poza obszarem zabudowanym, ktra nie

jest autostrad i drog ekspresow, prdko dopuszczalna
dla samochodu osobowego wynosi 100 km/h.
TAK
NIE
14. Znaki ostrzegawcze zobowizuj uczestnikw ruchu do
zachowania szczeglnej ostronoci.
TAK
NIE
13. Znaki ostrzegawcze uprzedzaj o miejscach na drodze,

w
ktrych
wystpuje
lub
moe
wystpowa
niebezpieczestwo.
TAK
NIE
15. Dopuszczalna prdko za tym znakiem wynosi:

A. w godzinach od 23.00 do 5.00 - 50 km/h,
B. w godzinach od 23.00 do 5.00 - 60 km/h,
C. w godzinach od 5.00 do 23.00 - 60 km/h.
16. Znak umieszczony po lewej stronie drogi oznacza:

A. pocztek pasa ruchu po lewej stronie,
B. pocztek pasa ruchu po prawej stronie,
C. koniec pasa ruchu po lewej stronie.
17. Znak umieszczony pod znakiem ustp pierwszestwa

oznacza:
A. drog jednokierunkow,
B. nakaz jazdy prosto,
C. pierwszestwo przejazdu na skrzyowaniu.
18. W tej sytuacji kierujcy pojazdem powinien spodziewa

si niebezpiecznego zakrtu po przejechaniu:
A. co najmniej 150 m
B. co najmniej 100 m
C. co najmniej 500 m
111
19. Pojazd pozostawiony na jezdni za tym znakiem:

A. nie zostanie usunity z drogi, jeeli ma wczone wiata
awaryjne,
B. zostanie unieruchomiony na koszt waciciela przez
zastosowanie urzdzenia do blokowania k,
C. zostanie usunity z drogi na koszt waciciela.
20. Za tym znakiem prdko dopuszczalna zespou pojazdw

skadajcego si z samochodu osobowego i przyczepy lekkiej
wynosi:
A. 50 km/h
B. 70 km/h
C. 80 km/h
21. Umieszczona pod znakiem zakazu tabliczka T-20

wskazuje odlego znaku od miejsca, od ktrego lub w
ktrym zakaz obowizuje.
TAK
NIE
22. Umieszczona pod znakiem zakazu tabliczka T-21 wskazuje

odlego znaku od miejsca, od ktrego lub w ktrym zakaz
obowizuje.
TAK
NIE
23. W tej sytuacji kierujcy pojazdem jest uprzedzony o

obowizku zatrzymani si przed mostem.
TAK
NIE
24. W tej sytuacji dozwolone jest zatrzymanie za tym znakiem

trwajce nie duej ni 1 minut.
TAK
NIE
25. W tej sytuacji dozwolone jest zatrzymanie za tym

znakiem trwajce nie duej ni 1 minut.
TAK
NIE
26. Na tym skrzyowaniu kierujcy pojazdem moe zawrci.

TAK
NIE
27. Na drodze oznaczonej tym znakiem zabrania si

zatrzymania pojazdu w innym miejscu, ni wyznaczone.
TAK
NIE
28. W zwizku ze znakiem zakazu STOP zatrzymanie

powinno nastpi bezporednio przed znakiem.
TAK
NIE
112
29. W tej sytuacji zatrzymanie pojazdu powinno nastpi

bezporednio przed sygnalizatorem.
TAK
NIE
30. Znak ten ostrzega kierujcego pojazdem o poprzecznej

nierwnoci jezdni.
TAK
NIE
31. Znak ten (linia ciga):

A. rozdziela pasy o tym samym kierunku ruchu,
B. rozdziela pasy o przeciwnych kierunkach ruchu,
C. zezwala na przejedanie na ssiedni pas ruchu.
32. Znak ten (linia podwjna ciga):

A. rozdziela pasy o przeciwnych kierunkach ruchu,
B. rozdziela pasy o tym samym kierunku ruchu,
C. zezwala na przejedanie na ssiedni pas ruchu.
33. W tej sytuacji zabrania si:

A. zatrzymania pojazdu na jezdni,
B. zatrzymania pojazdu na poboczu,
C. postoju pojazdu na poboczu.
34. W tej sytuacji dopuszczalne jest:

A. zatrzymania pojazdu na poboczu,
B. zatrzymania pojazdu na jezdni,
C. kontynuowanie jazdy na wprost.
35. Ta linia zatrzymania:

A. zobowizuje do zatrzymania pojazdu,
B. wskazuje miejsce zatrzymania pojazdu, w celu ustpienia
pierwszestwa przejazdu,
C. uprzedza o wjedzie na drog podporzdkowan.
36. Ta linia zatrzymania:

A. zabrania wjazdu na skrzyowanie,
B. wskazuje miejsce zatrzymania pojazdu,
C. zezwala na kontynuowanie jazdy bez zatrzymania pojazdu,
jeeli do skrzyowania nie zbliaj si inne pojazdy.
113
37. Na jezdni oznaczonej tym znakiem:

A. wyznaczone jest miejsce do parkowania pojazdw,
B. wyznaczone jest miejsce przystanku, np. autobusu,
C. wyznaczona jest powierzchnia wyczona z ruchu
pojazdw.
38. W tej sytuacji kierujcy pojazdem:

A. powinien stosowa si do znakw poziomych barwy tej,
B. powinien stosowa si do znakw poziomych barwy biaej,
C. moe jecha dowolnym torem jazdy.
39. W tej sytuacji kierujcy stojcym pojazdem:

A. moe skrci w prawo,
B. moe jecha na wprost,
C. powinien przygotowa si do jazdy.

A. moe skrci w prawo bez zatrzymania si przed
sygnalizatorem,
B. moe skrci w prawo po zatrzymaniu si przed
sygnalizatorem i upewnieniu, e nie utrudni ruchu,
C. powinien zatrzyma si i oczekiwa na sygna zielony, jeeli
zamierza skrci w prawo.

A. moe jecha na wprost przez skrzyowanie,
B. moe skrci w lewo po zatrzymaniu si przed
sygnalizatorem i upewnieniu, e nie utrudni ruchu,
C. powinien zatrzyma si i oczekiwa na sygna zielony,
jeeli zamierza skrci w lewo.
42. Sygna ten oznacza:

A. zezwolenie na skrcenie w prawo, po uprzednim
zatrzymaniu si przed sygnalizatorem,
B. zezwolenie na jazd na wprost przez skrzyowanie,
C. e podczas skrcania w prawo nie wystpuje kolizja z innymi
uczestnikami ruchu.
43. Sygna ten oznacza:

A. zakaz wjazdu za sygnalizator, chyba e pojazd nie moe
by zatrzymany przed nim bez gwatownego hamowania,
B. zezwolenie na wjazd za sygnalizator,
C. e za chwil zapali si sygna zielony.
44. Sygna ten zezwala na:

A. zawrcenie, po uprzednim zatrzymaniu si
sygnalizatorem,
B. przejazd przez skrzyowanie w dowolnym kierunku,
C. skrcenie w lewo.
przed
114
45. Sygnay te s przeznaczone dla:

A. kierujcych tramwajami,
B. kierujcych autobusami,
C. rowerzystw.
46. Sygna ten oznacza zezwolenie na:

A. zawrcenie,
B. skrcenie w prawo,
C. jazd na wprost przez skrzyowanie.
47. Widzc ten znak kierujcy pojazdem:

A. moe spodziewa si oszronienia lub oblodzenia jezdni,
B. powinien spodziewa si lokalnie wystpujcych opadw
niegu,
C. powinien by przygotowany do zmiany nawierzchni.
48. Widzc ten znak kierujcy pojazdem jest ostrzegany o:

A. poprzecznej nierwnoci jezdni,
B. wypukoci na jezdni, zastosowanej w celu spowolnienia
ruchu pojazdw,
C. znacznym wzniesieniu drogi.
49. Za tym znakiem, kierujcy pojazdem powinien jecha z

prdkoci:
A. nieprzekraczajc 30 km/h,
B. nie mniejsz ni 30 km/h, chyba e warunki ruchu lub
jego bezpieczestwo wymagaj zmniejszenia prdkoci,
C. powinien jecha z prdkoci wiksz ni 30 km/h bez
wzgldu na warunki ruchu.
50. Za tym znakiem drogowym:

A. zabrania si zatrzymania pojazdu w innych miejscach ni
wyznaczone w tym celu.
B. dopuszczalna prdko samochodu osobowego wynosi 100
km/h,
C. rozpoczyna si autostrada.
51. W miejscu oznaczonym tym znakiem zabrania si

parkowanie w caoci na chodniku:
A. samochodw osobowych,
B. samochodw ciarowo-osobowych o dopuszczalnej
masie cakowitej nieprzekraczajcej 2,5 t,
C. zespow pojazdw.
A.
B.
C.
52. Ktry znak nie dotyczy kierujcego samochodem
osobowym?
A. A
B. B
C. C
53. W tej sytuacji korzystanie z prawego pasa ruchu jest:

A. dozwolone wszelkim kierujcym pojazdami,
B. dozwolone kierujcym pojazdami wykonujcymi
odpatny przewz osb na regularnych liniach,
C. zabronione tylko kierujcym autobusami.
54. Widzc ten znak kierujcy pojazdem:

A. jest informowany o zblianiu si do wzniesienia,
B. moe jecha lewym pasem ruchu z prdkoci
nieprzekraczajc 30 km/h,
C. jadc lewym pasem jest zobowizany do nie przekraczania
prdkoci 30 km/h.
55. Znak ten dotyczy kierujcych:

A. samochodami osobowymi,
B. cignikami rolniczymi i pojazdami wolnobienymi,
C. samochodu osobowego z przyczep.
56. Widzc ten znak kierujcy pojazdem o rzeczywistej masie

cakowitej powyej 2 t nie moe jecha dalej ni:
A. 600 metrw za najbliszym skrzyowaniem,
B. do miejsca ustawienia tego znaku,
C. 600 metrw t drog.
115
57. Znak ten ostrzega o ostrzega o mogcym wystpowa

na drodze oszronieniu jezdni lub gooledzi.
TAK
NIE
58. Znak ten oznacza zakaz wjazdu pojazdw na drog lub

jezdni od strony jego umieszczenia.
TAK
NIE
59. Znak ten ostrzega o o miejscu, w ktrym na skutek

wypadku drogowego nastpio zablokowanie drogi lub
znaczne utrudnienie ruchu pojazdw.
TAK
NIE
60. Znak ten oznacza zakaz ruchu na drodze pojazdw,

kolumn pieszych oraz jedcw i poganiaczy; znak ten nie
moe by ustawiony na jezdni.
TAK
NIE
61. Zakazy wyraone przedstawionymi znakami obowizuj

na najbliszym skrzyowaniu, a jeeli znajduj si w
obrbie skrzyowania dotycz tylko najbliszej jezdni,
przed ktr zostay umieszczone.
TAK
NIE
62. Znak ten oznacza pierwszestwo na zwonym

odcinku jezdni.
TAK
NIE
63. Znak ten oznacza, e na skrzyowaniu ruch odbywa si

dookoa wyspy lub placu w kierunku zgodnym ze
wskazwkami zegara.
TAK
NIE
64. Znak ten zabrania kierujcym zawracania oraz

skrcania w lewo do najbliszego skrzyowania wcznie.
TAK
NIE
65. W strefie oznaczonej tym znakiem przepisy ustawy

Prawo o ruchu drogowym bd miay zastosowanie w
takim zakresie, jak na drodze publicznej.
TAK
NIE
66. Znak ten wskazuje numer autostrady.

TAK
NIE
67. Jest to tabliczka wskazujca, ze zakaz postoju lub

zatrzymywania dotyczy strony placu.
TAK
NIE
68. Jest to tabliczka wskazujca

pojazdu wzgldem krawdzi jezdni.
TAK
NIE
69. Tabliczka umieszczona pod znakiem ostrzegawczym

wskazuje liczb stromych podjazdw.
TAK
NIE
70. Tabliczka umieszczona pod znakiem ostrzegawczym

wskazuje pocztek drogi krtej.
TAK
NIE
sposb
ustawienia
116
2. PIERWSZESTWO PRZEJAZDU
71. W tej sytuacji kierujcy pojazdem zblia si do

skrzyowania:
A. z drog podporzdkowan,
B. z drog z pierwszestwem przejazdu,
C. rwnorzdnego.
72. W tej sytuacji kierujcy pojazdem zblia si do

skrzyowania:
A. z drog podporzdkowan,
B. z drog z pierwszestwem przejazdu,
C. rwnorzdnego.
73. W tej sytuacji kierujcy pojazdem zbliajc si do

skrzyowania:
A. ustpuje pierwszestwa pojazdowi nadjedajacemu z
lewej strony,
B. jest informowany o tym, e znajduje si na dordze
jednokierunkowej,
C. powinien przygotowa si do zatrzymania w celu
ustapienia pierwszetwa pieszemu.
74. W tej sytuacji kierujacy pojazdem zbliajc si do

skrzyowania:
A. ustpuje pierwszestwa kierujcemu autobusem
skrcajcemu w prawo,
B. ma pierwszestwo przed kierujcym autobusem, jeeli
sam skrca w prawo,
C. ma pierwszestwo przed kierujcym autobusem, jeeli
jedzie prosto.

skrzyowania:
A. ma pierwszestwo przed pojazdem nadjedajacym z
lewej strony
B. powinien zatrzyma si bezwzgldnie przed lini
zatrzymania,
C. powinien ustpi pierwszestwa przejazdu kierujacemu
pojazdem nadjedajcemu z lewej strony.

skrzyowania:
A.
powinien
ustpi
pierwszestwa
pojazdom
nadjedzajcym z prawej i lewej strony,
B. powinien zachowa szczegln ostrono,
C. powinien ustpi pierwszestwa pieszym zbliajcym si
do przejcia dla pieszych z prawej i lewej strony.
77. Na tym skrzyowaniu kierujcy pojazdem 1 ustpuje

pierwszestwa pojazdowi 3.
TAK
NIE

TAK
NIE
117

TAK
NIE

TAK
NIE

TAK
NIE
82. Na tym skrzyowaniu kierujcy pojazdem 1 ma

pierwszestwo przed pojazdem 3.
TAK
NIE

pierwszestwo przed pojazdami 2 i 3.
TAK
NIE
84. Na tym skrzyowaniu kierujcy pojazdem 1 przejeda

ostatni.
TAK
NIE
85. Na tym skrzyowaniu kierujcy pojazdem 1:

A. ustpuje pierwszestwa pojazdowi 2
B. ustpuje pierwszestwa pojazdowi 3
C. przejeda pierwszy.

A. ma pierwszestwo przed pojazdem 2,
B. przejeda ostatni,

A. ma pierwszestwo przed pojazdem 2
B. ma pierwszestwo przed pojazdem 3
C. ma pierwszestwo przed pojazdem 4.

118



A. przejeda pierwszy
C. przejeda ostatni.

A. ma pierwszestwo przed pojazdem 2 i 3
C. przejeda ostatni.

TAK
NIE

TAK
NIE

TAK
NIE

TAK
NIE

ostatni.
TAK
NIE

pierwszy.
TAK
NIE
119

pierwszestwa pojazdowi 2 i ma pierwszestwo przed
pojazdem 3.
TAK
NIE

pierwszestwo przed pojazdem 2 i 3.
TAK
NIE
3. MANEWRY NA DRODZE
101. W tej sytuacji na najbliszym skrzyowaniu:

A. zabroniona jest zmiana kierunku w lewo
B. mona zawrci
C. nakazuje si kierujcemu skrci w lewo
102. W tej sytuacji na drodze oznaczonej tym znakiem:

A. mona zawrci
B. mona cofa
C. obowizuje nakaz jazdy prosto.
103. W tej sytuacji:

A. na najbliszym skrzyowaniu mona zawrci,
B. mona zawrci przed skrzyowaniem,
C. na najbliszym skrzyowaniu mona skrci w lewo.
104. W tej sytuacji:

A. mona jecha prosto z prawego pasa,
B. mona jecha prosto z lewego pasa,
C. mona zawrci z lewego pasa.
105. W przedstawionej sytuacji wprowadzona znakiem B33 prdko 80 km/h obowizuje do:
A. skrzyowania
B. znaku oznaczajcego pocztek obszaru zabudowanego
C. drugiego znaku B-33 ograniczajcego prdko
dopuszczaln pojazdw do 50 km/h
107. Kierujcy pojazdem wyprzedzanym:
A. powinien zmniejszy prdko w czasie wyprzedzania,
B. nie powinien zwiksza prdkoci w czasie wyprzedzania
C. powinien zwikszy prdko w czasie wyprzedzania.
106. W przedstawionej sytuacji wprowadzona znakiem B33 prdko 80 km/h obowizuje do:
A. skrzyowania
B. znaku oznaczajcego pocztek obszaru zabudowanego
C. drugiego znaku B-33 ograniczajcego prdko
dopuszczaln pojazdw do 50 km/h
108. Na drogach dwukierunkowych o dwch pasach ruchu
wyprzedzanie pojazdu silnikowego jest zabronione:
A. przy dojedaniu do wierzchokw wzniesie,
B. w tunelach,
C. na mostach i wiaduktach.
120
109. W tej sytuacji przy dojedaniu do wierzchoka

wzniesienia kierujcy pojazdem 1:
A. moe wyprzedzi pojazd 2 z prawej strony,
B. moe wyprzedzi pojazd 2 z lewej strony.
C. nie moe wyprzedzi pojazdu 2.
110. W tej sytuacji kierujcy pojazdem 1:

A. moe wyprzedzi pojazd 2 z lewej strony,
B. moe wyprzedzi pojazd 2 z prawej strony,
C. nie moe wyprzedzi pojazdu 2 z lewej strony.
111. Omijanie to:

A. przejedanie (przechodzenie) obok pojazdu lub
uczestnika ruchu poruszajcego si w przeciwnym
kierunku,
B. przejedanie (przechodzenie) obok nieporuszajcego si
pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody,
C. przejedanie (przechodzenie) obok pojazdu lub
uczestnika ruchu poruszajcego si w tym samym kierunku.
112. Wymijanie to:

kierunku,
113. Wyprzedzanie to:

kierunku,
114. Zabrania si cofania:

A. na mostach i wiaduktach,
B. w strefach zamieszkania,
C. na drogach jednokierunkowych.

A. moe przejecha obok przystanku bez zatrzymania,
B. powinien zatrzyma pojazd przed przejciem dla pieszych
C. powinien zatrzyma pojazd przed tramwajem.
116. Widzc ten znak zakazu rogatka uszkodzona

kierujcy pojazdem:
A. powinien zatrzyma pojazd przed znakiem,
B. moe nie zatrzymywa pojazdu, jeeli przy znaku nie ma
drnika,
C. powinien zatrzyma pojazd bezporednio przed torami
kolejowymi.
118. Kierujcemu pojazdem nie wolno wjecha na
przejazd kolejowy, jeeli:
A. opuszczanie zapr nie zostao rozpoczte,
B. podnoszenie zapr zostao zakoczone,
C. po drugiej stronie przejazdu nie ma miejsca do
kontynuowania jazdy.
117. Widzc dwa na przemian migajce czerwone sygnay

przed przejazdem kolejowym, kierujcy pojazdem:
A. powinien zatrzyma pojazd,
B. moe przejecha przez przejazd, jeeli upewni si, e nie
zblia si pocig,
C. powinien zachowa ostrono.
119. W razie uczestniczenia w wypadku drogowym, w
ktrym nie ma ofiar, kierujcy pojazdem powinien:
A. nie rusza pojazdu do czasu przyjazdu Policji,
B. pozosta na miejscu wypadku do czasu przyjazdu Policji,
C. zatrzyma pojazd, nie powodujc przy tym zagroenia
bezpieczestwa ruchu.

ktrym s ofiary, kierujcy pojazdem powinien:
A. podj dziaania zapewniajce bezpieczestwo ruchu w
miejscu wypadku,
B. nie powinien udziela pomocy ofiarom wypadku do
czasu przyjazdu sub ratunkowych,
C. niezwocznie usun pojazd z miejsca wypadku.
121
4. ZACHOWANIE WOBEC INNYCH UCZESTNIKW RUCHU DROGOWEGO

121. Na niestrzeonym przejedzie kolejowym szczegln
ostrono naley zachowa:
A. tylko zbliajc si do przejazdu kolejowego,
B. tylko przejedajc przez przejazd kolejowy,
C. zbliajc si do przejazdu kolejowego i przejedajc
przez niego.
123. Czy zasad ograniczonego zaufania naley zachowa
w stosunku do kierowcw w podeszym wieku?
TAK
NIE
125. Czy zasad ograniczonego zaufania naley zachowa
w stosunku do dzieci przechodzcych na oznakowanym
przejciu dla pieszych pod opiek osoby dorosej?
TAK
NIE
127. Kierujcy pojazdem jadc za pojazdem do nauki jazdy
lub
przeprowadzania
egzaminu
pastwowego
oznaczonego tablic kwadratow barwy niebieskiej z bia
liter L, jest obowizany zachowa szczegln
ostrono.
TAK
NIE
129. Pieszy przechodzcy przez jezdni, w miejscu do tego
przeznaczonym,
powinien
zachowa
szczegln
ostrono.
TAK
NIE
131. Pojawienie si sygnau zielonego zwalnia kierujcego
od zachowania szczeglnej ostronoci.
TAK
NIE
122. Na strzeonym przejedzie kolejowym szczegln

ostrono naley zachowa:
A. tylko zbliajc si do przejazdu kolejowego,
B. tylko przejedajc przez przejazd kolejowy,
C. zbliajc si do przejazdu kolejowego i przejedajc
przez niego.
124. Szczegln ostrono naley zachowa przy
wczaniu si do ruchu.
TAK
NIE
126. Kierujcy pojazdem, przejedajc obok autobusu
szkolnego, jest obowizany zachowa szczegln
ostrono tylko na terenie obszaru zabudowanego.
TAK
NIE
128. Kierujcy pojazdem, omijajc pojazd przeznaczony
konstrukcyjnie do przewozu osb niepenosprawnych, jest
obowizany w czasie wsiadania lub wysiadania osoby
niepenosprawnej zachowa szczegln ostrono i w
razie potrzeby zatrzyma si.
TAK
NIE
130. Czy w stosunku do kadego uczestnika ruchu
drogowego naley stosowa zasad ograniczonego
zaufania?
TAK
NIE
132. Czy mona zaufa innym uczestnikom ruchu
drogowego w sposb bezwzgldny?
TAK
NIE
133. W tej sytuacji prdko pojazdu holujcego po

skrceniu w lewo nie powinna przekracza 30 km/h.
TAK
NIE
134. W tej sytuacji, podczas omijania we mgle, kierujcy

pojazdem silnikowym 1 powinien dawa krtkotrwae
sygnay dwikowe.
TAK
NIE
136. Polecenia i sygnay dawane przez osoby kierujce
ruchem mog by sprzeczne ze znakami drogowymi i maj
pierwszestwo przed sygnaami wietlnymi.
TAK
NIE
ktrym s ofiary, kierujcy pojazdem powinien poda
swoje dane personalne i dane zakadu ubezpiecze, z
ktrym zawarta jest umowa OC wszystkim osobom, ktre
byy w pobliu wypadku.
TAK
NIE

ktrym s ofiary, kierujcy pojazdem powinien
natychmiast przenie ofiary wypadku poza drog.
TAK
NIE
137. W razie uczestniczenia w wypadku drogowym,
kierujcy pojazdem powinien poda na danie osb w
nim uczestniczcych
swoje dane personalne oraz
waciciela lub posiadacza pojazdu, dane zakadu
ubezpiecze, z ktrym zawarta jest umowa ubezpieczenia
OC.
TAK
NIE
139. Czy jest rnica pomidzy pojciami: ostrono i
szczeglna ostrono?
TAK
NIE
140. Zabranie si wyprzedzania pojazdu na przejciu dla

pieszych, ale tylko gdy znajduje si na nim pieszy.
TAK
NIE
122
5. PIERWSZA POMOC PRZEDLEKARSKA

141. U dzieci prowadzenie masau serca i sztucznego
oddychania rozpoczynamy od:
A. 30 ucini klatki piersiowej,
B. 2 oddechw ratowniczych,
C. 5 oddechw ratowniczych.
142. U dziecka w wieku przedszkolnym masa serca

prowadzi si:
A. na rodku klatki piersiowej - jednym palcem,
B. na rodku klatki piersiowej - dwoma palcami,
C. na rodku klatki piersiowej - jedn rk.
143. Masa serca u niemowlcia prowadzi si:

A. jedn rk,
B. dwoma palcami,
C. dwoma rkoma.
144. Bezporednio na ran naley pooy:

A. wat,
B. lignin,
C. jaow gaz.
145. W przypadku uczestniczenia w wypadku drogowym,

w ktrym s poszkodowani, kierujcy pojazdem
powinien:
A. uda si do najbliszego szpitala,
B. podj dziaania zapewniajce bezpieczestwo ruchu w
miejscu wypadku,
C. niezwocznie usun pojazd z miejsca wypadku.
146. Na skutek nagego zatrzymania krenia dochodzi do

nieodwracalnych zmian w centralnym ukadzie
nerwowym po:
A. 10 min,
B. 3 min,
C. 4,5 min.
147. Co naley zrobi w przypadku wystpienia u ofiary

wypadku krwotoku z przedramienia?
A. zaoy jaowy opatrunek na ran i ucisn miejsce
krwawienia palcem lub doni podnoszc koczyn do
gry,
B. Poda rodki znieczulajce,
C. przekrwione opatrunki zdejmujemy i zastpujemy
nowymi, czystymi.
148. W przypadku podejrzenia urazu krgosupa szyjnego

naley:
A. odgi gow ku tyowi, by usprawni oddychanie,
B. przenie ofiar wypadku w bezpieczne miejsce i
wygodnie uoy,
C. rozpocz czynnoci reanimacyjne, jeeli ofiara wypadku
nie ma wyczuwalnego ttna i nie oddycha.
149. Pozycja boczna ustalona jest dla pacjenta:

A. bezpieczna, poniewa jest stabilna,
B. niebezpieczna, poniewa grozi zachyniciem,
C. niebezpieczna, poniewa grozi uduszeniem.
150. Opatrunek uciskowy stosujemy przy:

A. wycieku krwistej wydzieliny z ucha,
B. krwotoku,
C. zmiadenia koczyny.
151. Pierwsza pomoc przy oparzeniu skry polega na:

A. schodzeniu miejsca oparzenia zimn wod,
B. przemyciu rany spirytusem,
C. posmarowaniu rany tustym kremem.
152. Przy podejrzeniu zamania

unieruchomi:
A. wycznie najbliszy zamaniu staw,
B. jedynie samo miejsce zamania,
C. miejsce zamania i najblisze stawy.
153. Stosunek ucini mostka do iloci sztucznych

oddechw u poszkodowanych wynosi:
A. 30:2
B. 2:30
C. 1:5
155. W jaki sposb sprawdzisz przytomno u
poszkodowanego (dorosego)?
A. chwyc poszkodowanego za barki i lekko potrzsajc
zapytam np. Co si stao?
B. poklepi go po twarzy,
C. polej wod.
154. Ktra z metod postpowania w przypadku

krwawienia z rany podudzia jest nieprawidowa:
A. ucisk miejsca krwawienia,
B. czsta zmiana opatrunkw,
C. unieruchomienie krwawicej koczyny.
156. Jeeli ofiara wypadku, po odzyskaniu przytomnoci,
chce i do domu, to naley:
A. namawia j do pozostania, bacznie obserwowa i
wezwa pomoc medyczn,
B. poda jej co do picia i rodki przeciwblowe,
C. pozwoli jej odej do domu, zalecajc wizyt u lekarza.
157. Pierwsza pomoc w przypadku zapalenia si odziey

na ofierze wypadku to:
A. gaszenie poncej odziey,
B. w przypadku wystpienia oparzenia, podanie rodkw
przeciwblowych,
C. w przypadku wystpienia oparzenia, unikanie chodzenia
oparzonej skry.
158. W jaki sposb rozpoznasz zamanie eber u

przytomnej ofiary wypadku?
A. ofiara skary si na bl, ktry nasila si przy gbszym
wdechu lub przy poruszaniu si,
B. ofiara skary si na bl gowy,
C. ofiara wyranie kuleje na praw nog.
159. Obowizek udzielania pierwszej pomocy ofiarom

wypadku ma:
A. kady, gdy nawet w przypadku obecnoci zagroe
mona wykona cz dziaa ratunkowych,
B. wycznie sprawca wypadku, gdy za ewentualne
popenione bdy zawsze grozi odpowiedzialno karna,
C. wycznie lekarz pogotowia, gdy udziela pomocy mog
jedynie osoby z wyksztaceniem medycznym.
160. Jak dugo bdziesz prowadzi masa serca i sztuczne

oddychanie?
A. do momentu przyjazdu pojazdu zespou ratownictwa
medycznego lub stwierdz, e ofiara wypadku zacza
oddycha i powrcio u niej krenie,
B. przez 5 minut,
C. do chwili odzyskania przytomnoci przez ofiar wypadku.
koczyny
naley
123
161. W tej sytuacji dopuszczalna prdko samochodu

osobowego z przyczep wynosi:
A. 70 km/h,
B. 80 km/h,
C. 90 km/h.

ciarowego o dopuszczalnej masie cakowitej
nieprzekraczajcej 3,5 t wynosi:
A. 60 km/h,
B. 70 km/h,
C. 90 km/h.

osobowego z przyczep wynosi:
A. 60 km/h,
B. 70 km/h,
C. 90 km/h.
164. Znak ten:

A. zabrania przekraczania prdkoci 50 km/h,
B. obowizuje wycznie do najbliszego skrzyowania,
C. oznacza wyjazd ze strefy, w ktrej obowizywao
ograniczenie prdkoci do 50 km/h.
165. Za tym znakiem:

A. dopuszczalna prdko samochodu osobowego wynosi
30 km/h,
B. zabrania si postoju w innym miejscu ni wyznaczone w
tym celu,
C. pieszy moe korzysta tylko z chodnika.
166. Przy tym zestawie znakw zakaz wyraony znakiem

zakazu obowizuje:
A. na obszarze caej miejscowoci, z wyjtkiem odcinka
drogi, na ktrym zosta on zmieniony lub odwoany,
B. do miejsca jego ustawienia,
C. do najbliszego skrzyowania.

osobowego wynosi:
A. 120 km/h,
B. 100 km/h,
C. 140 km/h.

osobowego wynosi:
A. 110 km/h,
B. 120 km/h,
C. 100 km/h.
124
7. UYWANIE POJAZDU
169. Kierujcy samochodem osobowym powinien mie
przy sobie:
A. dokument zawarcia umowy ubezpieczenia AC,
B. kart pojazdu,
C. dokument stwierdzajcy zawarcie umowy ubezpieczenia
OC posiadacza pojazdu lub opacenie skadki ubezpieczenia
OC.
170. Obowizek korzystania z pasw bezpieczestwa

podczas jazdy samochodem osobowym wyposaonym w
takie pasy dotyczy (z wyjtkiem osb zwolnionych
przepisami z ich uycia):
A. tylko kierujcego pojazdem,
B. wszystkich przewoonych osb,
C. tylko osb na przednich siedzeniach.
171. Kierujcemu samochodem osobowym nie wolno:

A. przewozi na przednim siedzeniu dziecka w wieku do 12
lat (bez specjalnego fotelika),
B. rozpocz jazdy, jeeli wszystkie przewoone osoby
zapiy pasy bezpieczestwa,
C. przewozi na przednim siedzeniu dziecka siedzcego w
foteliku ochronnym tyem do kierunku jazdy, jeeli pojazd
nie jest wyposaony w poduszk powietrzn dla pasaera.
172. Rzeczywista masa cakowita przyczepy cignitej

przez samochd osobowy:
A. powinna by mniejsza co najmniej o 40% od rzeczywistej
masy cakowitej tego samochodu,
B. moe przekracza rzeczywist mas cakowit tego
samochodu, jednak nie wicej ni o 40%,
C. nie moe przekracza rzeczywistej masy cakowitej tego
samochodu.
173. Pojazd moe by unieruchomiony przez zastosowanie

urzdzenia do blokowania k, jeeli pozostawiono go w
miejscu, gdzie jest to zabronione i:
A. utrudnia ruch,
B. zagraa bezpieczestwu ruchu,
C. nie utrudnia ruchu oraz nie zagraa jego bezpieczestwu.
174. Pojazd moe zosta usunity z drogi, gdy:

A. prawidowo zosta zaparkowany,
B. jego stan wskazuje, e jest regularnie uywany,
C. jego stan techniczny zagraa bezpieczestwu ruchu
drogowego i nie ma moliwoci zabezpieczenia go w inny
sposb.
175. Kierujcemu samochodem osobowym nie wolno:

A. otwiera drzwi pojazdu bez upewnienia si, e nie
spowoduje to zagroenia bezpieczestwa ruchu,
B. spoywa posikw podczas przewoenia pasaerw,
C. pali tytoniu podczas przewoenia pasaerw.
176. Widzc zbliajcy si pojazd uprzywilejowany,

kierujcy pojazdem powinien:
A. uatwi mu przejazd,
B. zatrzyma si - w kadej sytuacji,
C. zjecha na chodnik lub pobocze - w kadej sytuacji.
177. Badanie techniczne pojazdu mona przeprowadzi:

A. w dowolnej stacji kontroli pojazdw,
B. w stacji napraw autoryzowanej przez producenta
pojazdu,
C. w dowolnym warsztacie samochodowym.
178. W razie przeniesienia na inn osob wasnoci

pojazdu zarejestrowanego, dotychczasowy waciciel
powinien przekaza nowemu wacicielowi:
A. dowd zakupu pojazdu,
B. kart pojazdu, jeeli bya wydana,
C. ksero dowodu rejestracyjnego pojazd.
179. Prawo jazdy kategorii B:

A. uprawnia do cignicia przyczepy lekkiej, nawet w
przypadku, gdy dopuszczalna masa cakowita zestawu
przekracza 3,5 t,
B. nie uprawnia do cignicia przyczepy,
C. uprawnia do cignicia dowolnej przyczepy, o ile
dopuszczalna masa cakowita zestawu nie przekracza 4 t.
180. Samochd osobowy podlega dodatkowemu badaniu

technicznemu:
A. na wniosek Policji w razie uzasadnionego przypuszczenia,
e zagraa bezpieczestwu ruchu lub narusza wymagania
ochrony rodowiska,
B. w przypadku montau instalacji do zasilania gazem,
C. przy kadej zmianie waciciela.
181. Stan po uyciu alkoholu zachodzi, gdy zawarto

alkoholu:
A. we krwi wynosi od 0,2 promila do 0,5 promila lub w 1
dm3 wydychanego powietrza wynosi od 0,1 mg do 0,25
mg,
B. we krwi przekracza 0,5 promila,
C. we krwi nie przekracza 0,2 promila.
182. Stan nietrzewoci zachodzi, gdy zawarto alkoholu:

A. we krwi nie przekracza 0,5 promila,
B. w 1 dm3 wydychanego powietrza wynosi od 0,1 mg do
0,25 mg,
C. w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg.
125
8. TECHNIKA KIEROWANIA POJAZDEM

183. Przed rozpoczciem jazdy kierujcy samochodem
osobowym powinien sprawdzi:
A. wyposaenie apteczki,
B. stan linki holowniczej,
C. zapicie przez pasaerw pasw bezpieczestwa.
184. Pas bezpieczestwa jest zapity prawidowo, gdy:

A. luno zwisa,
B. jest odpowiednio skrcony do warunkw jazdy,
C. jego cz obojczykowa znajduje si moliwie blisko szyi,
ale bezporednio si z ni nie styka.
185. Przed uruchomieniem silnika w niskiej temperaturze

otoczenia naley:
A. ustawi dwigni zmiany biegw na biegu nr I,
B. wcisn peda sprzga,
C. wczy wszystkie odbiorniki prdu.
186. Przy ruszaniu na oblodzonej drodze zaleca si:

A. znacznie zwikszy obroty silnika,
B. agodnie zwolni peda sprzga i wczy drugi bieg,
C. prbowa ruszy na biegu neutralnym Luz.
187. Przy ruszaniu pod gr, zbyt pne zwolnienie pedau

sprzga w stosunku do zwolnienia hamulca moe
spowodowa:
A. stoczenie si pojazdu,
B. unieruchomienie silnika,
C. gwatowne ruszenie pojazdu do przodu.
188. Wiksz skuteczno hamowania mona uzyska

przez:
A. hamowanie dopiero w chwili utraty panowania nad
pojazdem,
B. na spadku - hamowanie silnikiem,
C. na liskiej nawierzchni gwatowne hamowanie.
189. W tej sytuacji zaleca si, aby kierujcy pojazdem,

zamierzajc skrci w prawo:
A. zmieni jak najszybciej pas 2 na 1, bez istotnej zmiany
prdkoci,
B. zmieni pas 2 na 1 tu przed rozwidleniem drogi,
C. zmniejszy prdko do odpowiedniej dla skrtu jeszcze
przed zmian pasa 2 na 1.
190. W tej sytuacji, kierujcy samochodem osobowym

powinien:
A. zatrzyma si tu za znakiem, oczekujc na moliwo
wjazdu na pas 2,
B. wykorzysta odcinek pasa 1 do zmiany pasa na 2,
C. dojecha do koca pasa 1 i oczekiwa na moliwo
wjazdu na pas 2.
191. Nadsterowno powoduje:

A. Znoszenie przedniej osi pojazdu,
B. Znoszenie tylnej osi pojazdu,
C. Przd wyprzedza ty.
192. Podsterowno powoduje:

A. Znoszenie pojazdu na zewntrz,
B. Znoszenie tylnej osi pojazdu,
C. Zacienianie, zawanie zakrtu.
193. Kierujcy pojazdem wysyajcym te sygnay

byskowe moe nie stosowa si do:
A. przepisw o pierwszestwie przejazdu,
B. polece i sygnaw wydawanych przez osoby
uprawnione,
C. przepisw o zatrzymaniu i postoju.
194. Ekonomiczna jazda samochodem osobowym to:

A. unikanie gwatownych przyspiesze i hamowa,
B. utrzymywanie za wszelk cen staej prdkoci przy
jedzie pod gr,
C. jazda na moliwie najniszym biegu bez przeciania
silnika.
195. Jeeli zachodzi konieczno nagego zatrzymania

samochodu osobowego, to naley:
A. natychmiast wcisn peda hamulca roboczego,
B. najpierw wcisn peda sprzga, a nastpnie rozpocz
hamowanie pulsacyjne,
C. wyczy silnik.
196. Wyjazd samochodem osobowym z grzskiego niegu

mona uatwi sobie przez:
A. kilkakrotne, przemienne cofanie i jazd do przodu na
mocno skrconych koach,
B. ruszanie na duych obrotach silnika,
C. obnienie cinienia powietrza w oponach.
197. Kierujcy samochodem osobowym,

znoszenia tyu pojazdu w prawo, powinien
przednie koa:
A. pozostawi w dotychczasowym pooeniu,
B. skrci w lewo, a nastpnie w prawo,
C. skrci w prawo, a nastpnie w lewo.
198. W czasie jazdy na niebezpiecznym zakrcie w lewo ze

zbyt du prdkoci, kierujcy samochodem osobowym
moe spodziewa si:
A. znoszenia pojazdu do osi jezdni,
B. znoszenia tyu pojazdu w prawo,
C. powinien od razu gwatownie hamowa.
czasie
126
199. Ktre uoenie rk na kierownicy jest prawidowe

podczas jazdy na wprost:
A. A
B. B
C. C
200. Droga hamowania samochodu osobowego na mokrej

jezdni, jest:
A. rwna drodze hamowania na jezdni suchej,
B. dusza od drogi hamowania na jezdni suchej,
C. dusza od drogi hamowania na jezdni oblodzonej.
201. Cakowita droga zatrzymania samochodu osobowego

na suchej jezdni o nawierzchni bitumicznej, jadcego z
prdkoci 50 km/h, mieci si w przedziale:
A. - 5-15 m,
B. - 20-30 m,
C. - 40-50 m.

na suchej jezdni o nawierzchni bitumicznej, jadcego z
A. - 90-135 m,
B. - 70-80 m,
C. - 50-60 m.

na mokrej jezdni o nawierzchni bitumicznej, jadcego z
A. - 5-15 m,
B. - 20-30 m,
C. - 35-52 m.

na mokrej jezdni o nawierzchni bitumicznej, jadcego z
A. - 80-100 m,
B. - 105-125 m,
C. - 130-200 m.
9. OBSUGA POJAZDU
205. W okresie docierania samochodu osobowego nie
naley:
A. jedzi z prdkoci zblion do maksymalnej Tak
B. wcza czwartego biegu,
C. przewozi pasaerw.
206. Ubytek oleju w silniku uzupenia si:

A. dowolnym olejem silnikowym,
B. nie przekraczajc wielkoci oznaczonej
maksymalna,
C. olejem napdowym.
207. Samochd osobowy nie moe by wyposaony w

opony (z wyjtkiem krtkotrwaego uycia na okrelonych
przepisami warunkach):
A. tej samej rzeby na koach jednej osi,
B. o gbokoci rzeby bienika mniejszej ni 1,6 mm, jeli
nie s zaopatrzone we wskaniki pokazujce graniczne
zuycie bienika,
C. tej samej konstrukcji na koach jednej osi.
208. Przystpujc do wymiany przedniego koa w

samochodzie osobowym naley:
A. najpierw odkrci ruby mocujce koo, a nastpnie
podnie pojazd,
B. najpierw zwolni hamulec awaryjny i wyczy bieg,
C. najpierw podnie pojazd, a nastpnie odkrci ruby
mocujce koo,
209. W samochodzie osobowym z silnikiem benzynowym,

wyposaonym w katalizator, jako paliwo mona stosowa:
A. dowolny rodzaj benzyny,
B. wycznie benzyn bezoowiow,
C. olej napdowy.
210. Kontrola hydraulicznego hamulca roboczego polega

na:
A. obserwacji tylko lampki kontrolnej,
B. sprawdzeniu linki hamulca awaryjnego (rcznego),
C. sprawdzeniu poziomu pynu hamulcowego w zbiorniku.
211. Ktra z tych lampek kontrolnych wiecc informuje o

jedzie na wiatach mijania?
A. A
B. B
C. C
212. Po zawieceniu si w czasie jazdy tej lampki

kontrolnej naley:
A. wymieni akumulator,
B. zatrzyma pojazd i sprawdzi nacig paska klinowego,
C. zatrzyma pojazd i sprawdzi termostat.
jako
127
10. UYWANIE WIATE I SYGNAW

213. W czasie od zmierzchu do witu na nieowietlonych
drogach, na terenie obszaru zabudowanego, kierujcy
pojazdem samochodowym moe uywa wiate
drogowych, jeeli nie olepi innych kierujcych.
TAK
NIE
214. W czasie mgy na owietlonych drogach, na terenie

obszaru
zabudowanego,
kierujcy
pojazdem
samochodowym moe uywa wiate drogowych, jeeli
nie olepi innych kierujcych.
TAK
NIE
215. Kierujcy pojazdem moe uywa wiate do jazdy

dziennej w czasie od witu do zmierzchu w warunkach
normalnej przejrzystoci powietrza razem ze wiatami
mijania.
TAK
NIE
216. Kierujcy pojazdem moe uywa tylnych wiate

przeciwmgowych,
jeeli zmniejszona przejrzysto
powietrza ogranicza widoczno na odlego mniejsz ni
50 m.
TAK
NIE
217. W okresie dostatecznej widocznoci, kierujcy

pojazdem holujcym powinien mie wczone wiata
pozycyjne:
TAK
NIE
218. Kierujcy pojazdem holowanym w okresie

niedostatecznej widocznoci powinien mie wczone
wiata mijania:
TAK
NIE
219. Postj pojazdu silnikowego na drodze ekspresowej,

ktry uleg wypadkowi mona sygnalizowa przez
wczenie
wiate
awaryjnych
i
umieszczenie
ostrzegawczego trjkta odblaskowego w odlegoci 100
m za pojazdem.
TAK
NIE
220. Postj pojazdu silnikowego poza obszarem

zabudowanym, na drodze nie bdcej autostrad i drog
ekspresow naley sygnalizowa przez wczenie wiate
awaryjnych i umieszczenie w odlegoci 30-50 m za
pojazdem ostrzegawczego trjkta odblaskowego.
TAK
NIE
221. Na drodze krtej, oznaczonej odpowiednimi znakami

drogowymi, kierujcy pojazdem moe uywa przednich
wiate przeciwmgowych od zmierzchu do witu, rwnie
w warunkach normalnej przejrzystoci powietrza.
TAK
NIE
222. W celu ostrzeenia innych uczestnikw ruchu

drogowego o grocym niebezpieczestwie kierujcy
pojazdem moe uy sygnau wietlnego lub
dwikowego.
TAK
NIE
223. Podczas postoju na jezdni w warunkach

niedostatecznej
widocznoci,
kierujcy
pojazdem
silnikowym moe uywa wiate postojowych jedynie od
strony rodka jezdni.
Tak
NIE
224. Podczas postoju na jezdni w warunkach

niedostatecznej
widocznoci,
kierujcy
pojazdem
powinien uywa wiate pozycyjnych przednich i tylnych
lub wiate postojowych.
Tak
NIE
225. W warunkach niedostatecznej widocznoci wiata

zewntrzne pojazdu mog by wyczone podczas postoju
poza jezdni i poboczem.
TAK
NIE

w miejscu nieowietlonym na poboczu.
TAK
NIE

w miejscu owietlonym w stopniu zapewniajcym
widoczno pojazdu.
TAK
NIE
228. Kierujcy pojazdem jest obowizany zawczasu i

wyranie sygnalizowa zamiar zmiany kierunku jazdy lub
pasa
ruchu
oraz
zaprzesta
sygnalizowania
niezwocznie po wykonaniu manewru.
TAK
NIE
229. Kierujcy samochodem osobowym jest obowizany,

podczas jazdy w czasie od witu do zmierzchu, w
warunkach normalnej przejrzystoci powietrza, uywa
wiate mijania lub wiate do jazdy dziennej, przez cay
rok.
TAK
NIE
230. Obowizek uywania wiate mijania lub wiate do

jazdy dziennej, podczas jazdy w czasie od witu do
zmierzchu, w warunkach normalnej przejrzystoci
powietrza nie dotyczy kierujcego samochodem
ciarowym o dopuszczalnej masie cakowitej do 3,5 t.
TAK
NIE
231. Przed rozpoczciem duszej jazdy naley sprawdzi

dziaanie wiate pojazdu.
TAK
NIE
232. Pojazd moe by pozostawiony w nocy bez

owietlenia na chodniku.
TAK
NIE
128
233. W tej sytuacji, gdy zatrzymanie trwa ponad jedn

minut, wiata zewntrzne moe wyczy kierujcy
pojazdem:
A. 1
B. 2
C. 3
234. W tej sytuacji postj uszkodzonego samochodu

osobowego mona sygnalizowa przez:
A. wczenie wiate awaryjnych i umieszczenie w
odlegoci 30-50 m za pojazdem ostrzegawczego trjkta
odblaskowego
B. wczenie tylko wiate awaryjnych,
C. umieszczenie ostrzegawczego trjkta odblaskowego,
235. wiata mijania i wiata drogowe w pojedzie

powinny by ustawione:
A. symetrycznie
B. asymetrycznie
C. adne z powyszych.
236. wiate awaryjnych naley uywa:

A. podczas awarii pojazdu,
B. podczas holowania pojazdu,
C. podczas postoju pojazdu, poza obszarem zabudowanym,
gdy ten znajduje si poza drog
237. W czasie od witu do zmierzchu w warunkach

normalnej przejrzystoci powietrza, zamiast wiate
mijania, kierujcy pojazdem moe uywa:
A. wiate do jazdy dziennej,
B. wiate drogowych,
C. wiate przeciwmgowych przednich.
238. Podczas holowania zamiast oznaczenia trjktem

odblaskowym kierujcy pojazdem holowanym moe:
A. wczy wiata awaryjne,
B. wczy wiata drogowe,
C. powinien wysya te sygnay byskowe w sposb
widoczny dla innych uczestnikw ruchu.
239. W czasie od zmierzchu do witu kierujcy pojazdem

moe uywa wiate drogowych:
A. tylko na terenie obszaru zabudowanego, jeeli nie olepi
innych kierujcych,
B. na nieowietlonych drogach w terenie zabudowanym i
poza nim, zamiast wiate mijania lub cznie z nimi, o ile
nie olepi innych kierujcych albo pieszych poruszajcych
si w kolumnie,
C. tylko poza obszarem zabudowanym, jeeli nie olepi
innych kierujcych.
240. Dopuszcza si uycie sygnau dwikowego w

obszarze zabudowanym:
A. wobec kierujcego w zwizku z bezporednim
niebezpieczestwem.
B. wobec kierujcego w zwizku z utrudnieniem ruchu, np.
zatoru drogowego.
C. obowizuje bezwzgldny zakaz uywania sygnau
dwikowego na terenie obszaru zabudowanego.
241. Kierujcy pojazdem powinien zmieni wiata

drogowe na mijania, gdy:
A. zblia si do zakrtu oznakowanego znakiem
ostrzegawczym,
B. istnieje moliwo olepienia kierujcego pojazdem
komunikacji wodnej,
C. istnieje moliwo olepienia pieszego idcego
poboczem.
242. Podczas postoju na poboczu w warunkach

niedostatecznej
widocznoci,
kierujcy
zespoem
pojazdw moe uywa wiate:
A. postojowych jedynie od rodka jezdni, jeeli dugo
zespou nie przekracza 6 m,
B. awaryjnych,
C. przeciwmgowych tylnych.
243. Ktra z tych lampek kontrolnych po zawieceniu w

czasie jazdy moe informowa o wadliwym dziaaniu
ukadu hamulcowego?
A. A
B. B
C. C
244. Ktra z tych lampek kontrolnych wiecc informuje o

jedzie na wiatach mijania?
A. A
B. B
C. C
129
11. POJCIA PODSTAWOWE I DEFINICJE

245. Czy sygnalizator wietlny jest skadowym elementem
drogi?
TAK
NIE
247. Czy droga moe by wykorzystywana do pdzenia
zwierzt?
TAK
NIE
246. Czy pobocze jest elementem skadowym drogi?

TAK
NIE
249. Autostrada moe stanowi drog jednojezdniow.

TAK
NIE
250. Droga ekspresowa moe stanowi drog

jednojezdniow.
TAK
NIE
252. Strefa ruchu to obszar obejmujcy co najmniej jedn
drog wewntrzn, na ktry wjazdy i wyjazdy oznaczone
s odpowiednimi znakami drogowymi.
TAK
NIE
254. Pieszy to take osoba prowadzca, cignca lub
pchajca rower, motorower, motocykl, wzek inwalidzki.
TAK
NIE
251. Skrzyowanie jest to przecicie si w jednym

poziomie drogi twardej z drog gruntow.
TAK
NIE
253. Obszar zabudowany zawsze pokrywa si z granic
miejscowoci.
TAK
NIE
255. Kierowca to osoba ktra prowadzi kolumn pieszych.
TAK
NIE
257. Ustpienie pierwszestwa to powstrzymanie si od
ruchu, jeeli ruch mgby zmusi innego kierujcego do
zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany
prdkoci.
TAK
NIE
259. Zatrzymanie pojazdu to unieruchomienie pojazdu
niewynikajce z warunkw lub przepisw ruchu
drogowego, trwajce duej ni 1 minut.
TAK
NIE
248. Droga twarda to droga z jezdni utwardzona wirem

o dugoci wikszej ni 20 m.
TAK
NIE
256. Kierujcy to osoba, ktra kieruje zespoem

pojazdw.
TAK
NIE
258. Ustpienie pierwszestwa to powstrzymanie si od
ruchu, jeeli ruch mgby zmusi pieszego do zatrzymania
si, zwolnienia lub przyspieszenia kroku.
TAK
NIE
260. Postj pojazdu to unieruchomienie pojazdu
niewynikajce z warunkw lub przepisw ruchu
drogowego, trwajce nie duej ni 1 minut, oraz kade
unieruchomienie pojazdu wynikajce z tych warunkw
lub przepisw.
TAK
NIE
261. Pojazdem silnikowym jest tramwaj i motorower.

TAK
NIE
262. Cignik rolniczy jest pojazdem wolnobienym.

TAK
NIE
263. Samochd osobowy to pojazd samochodowy

przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie wicej ni
9 osb cznie z kierowc oraz ich bagau.
TAK
NIE
265. Przyczepa to pojazd bez silnika, przystosowany do
czenia go z innym pojazdem.
TAK
NIE
264. Zesp pojazdw to dwa pojazdy zczone z sob w

celu holowania.
TAK
NIE
267. Masa wasna to masa pojazdu z jego normalnym

wyposaeniem, paliwem, olejami, smarami i cieczami w
ilociach nominalnych, bez kierujcego.
TAK
NIE
268. Dopuszczalna masa cakowita to najwiksza

okrelon waciwymi warunkami technicznymi masa
pojazdu
obcionego
osobami
i
adunkiem,
dopuszczonego do poruszania si po drodze.
TAK
NIE
269. Rzeczywista masa cakowita to masa pojazdu cznie

z mas znajdujcych si na nim rzeczy i osb.
TAK
NIE
270. Dopuszczalna adowno to najwiksza masa

adunku i osb, jak moe przewozi pojazd, ktra
stanowi rnic dopuszczalnej masy cakowitej masy
wasnej pojazdu.
TAK
NIE
266. Przyczepa lekka to przyczepa, ktrej dopuszczalna

masa cakowita nie przekracza 550 kg.
TAK
NIE
130
12. PORZDEK I BEZPIECZESTWO NA DRODZE

271. Pojazd szynowy moe by wyprzedzany tylko z lewej
strony, chyba e pooenie torw uniemoliwia takie
wyprzedzanie lub wyprzedzanie odbywa si na jezdni
jednokierunkowej.
TAK
NIE
273. Zabrania si wyprzedzania pojazdu silnikowego
jadcego po jezdni przy dojedaniu do wierzchoka
wzniesienia.
TAK
NIE
272. Kierujcemu pojazdem wyprzedzanym zabrania si

w czasie wyprzedzania i bezporednio po nim
zwikszania prdkoci.
TAK
NIE

jadcego po jezdni na skrzyowaniu, z wyjtkiem
skrzyowania o ruchu okrnym lub na ktrym ruch jest
kierowany.
TAK
NIE
277. Kierujcy rowerem moe wyprzedza inne ni rower
powoli jadce pojazdy z ich prawej strony.
TAK
NIE
276. Dopuszcza si wyprzedzanie z prawej strony na

odcinku drogi z niewyznaczonymi pasami ruchu na terenie
obszaru zabudowanego.
TAK
NIE
279. Dziecko w wieku do 7 lat moe korzysta z drogi tylko

pod opiek osoby, ktra osigna wiek co najmniej 10
lat, ale nie dotyczy to strefy zamieszkania.
TAK
NIE
280. Kierujcemu pojazdem zabrania si korzystania

podczas jazdy z telefonu wymagajcego trzymania
suchawki lub mikrofonu w rku.
TAK
NIE
281. Zabrania si wjedania na pas midzy jezdniami.

TAK
NIE
282. Kolumna pieszych w wieku do 10 lat idca po

poboczu lub jezdni jest obowizana i lew stron drogi.
TAK
NIE
283. Zabrania si przewoenia, poza specjalnym

fotelikiem ochronnym, dziecka w wieku do 12 lat na
przednim siedzeniu pojazdu samochodowego.
TAK
NIE
284. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze

s obowizani zachowa ostrono albo gdy ustawa
tego wymaga szczegln ostrono.
TAK
NIE
285. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na

drodze maj prawo liczy, e inni uczestnicy tego ruchu
przestrzegaj przepisw ruchu drogowego, chyba e
okolicznoci wskazuj na moliwo odmiennego ich
zachowania.
TAK
NIE
286. Kierujcy samochodem ciarowym o dopuszczalnej

masie cakowitej nie przekraczajcej 3,5 t. jadc w tunelu
o dugoci przekraczajcej 500 m, poza obszarem
zabudowanym obowizany jest utrzymywa odstp od
poprzedzajcego pojazdu nie mniejszy ni 5 m.
TAK
NIE
287. Kierujcy pojazdem w tunelu, podczas zatrzymania

wynikajcego z warunkw lub przepisw ruchu
drogowego, jest obowizany zachowa odstp od
poprzedzajcego pojazdu nie mniejszy ni 50 m.
TAK
NIE
288. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdujca si na drodze

s
obowizani
uatwi
przejazd
pojazdu
uprzywilejowanego, w szczeglnoci przez niezwoczne
usunicie si z jego drogi, a w razie potrzeby zatrzymanie
si.
TAK
NIE
290. Pojazdem uprzywilejowanym w ruchu drogowym
moe by pojazd samochodowy: Suby Wiziennej,
Suby Parku Narodowego, Inspekcji Transportu
Drogowego.
TAK
NIE
292. Polecenia lub sygnay moe dawa uczestnikowi
ruchu lub innej osobie znajdujcej si na drodze
umundurowany inspektor kontroli skarbowej lub
funkcjonariusz celny.
TAK
NIE
289. Zabrania si kierujcemu pozostawiania pracujcego

silnika podczas postoju poza obszarem zabudowanym.
TAK
NIE
291. Pojazd zarejestrowany w Rzeczypospolitej Polskiej,

ktry ma by uywany w ruchu midzynarodowym,
powinien by oznaczony znakiem z literami RP.
TAK
NIE

jadcego po jezdni na zakrcie oznaczonym znakami
ostrzegawczymi.
TAK
NIE
278. Sygnay wietlne maj pierwszestwo przed znakami

drogowymi regulujcymi pierwszestwo przejazdu.
TAK
NIE
131
13. WIADOMO ZAGROE
293. Podczas postoju w warunkach niedostatecznej

widocznoci kierujcy zobowizany jest uywa wiate
awaryjnych.
TAK
NIE
294. W przypadku gdy kierujcy podczas jazdy odczuwa

zmczenie i senno powinien powstrzyma si od dalszej
jazdy.
TAK
NIE
295. W tej sytuacji na skrzyowaniu nie mona skrci w

lewo.
TAK
NIE
296. Czy na tak oznakowanym skrzyowaniu dopuszcza

si wyprzedzanie innego pojazdu?
TAK
NIE
297. Kierujcy podczas jazdy we mgle powinien

zmniejszy prdko i zwikszy odlego od
TAK
NIE
298. Droga hamowania ronie wraz z kwadratem

prdkoci - tzn. e zwikszenie dwukrotne prdkoci
zwiksza drog hamowania czterokrotnie.
TAK
NIE
299. Czy warunki atmosferyczne maj znaczny wpyw na

czas reakcji kierowcy?
TAK
NIE
300. Gwatowny skrt kierownic moe by przyczyn

wpadnicia pojazdu w polizg.
TAK
NIE
132
ODPOWIEDZI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
101.
102.
103.
104.
105.
106.
107.
108.
109.
110.
111.
112.
113.
114.
115.
116.
117.
118.
119.
120.
121.
122.
123.
124.
125.
126.
127.
128.
129.
130.
131.
132.
133.
134.
135.
136.
137.
138.
139.
140.
141.
142.
143.
144.
145.
146.
147.
148.
149.
150.
A
B
C
C
A
B
B
A
B
A
B
A
C
A
A
A
A
C
C
A
C
C
TAK
TAK
TAK
NIE
TAK
TAK
TAK
TAK
NIE
NIE
TAK
TAK
NIE
NIE
TAK
NIE
TAK
NIE
C
C
B
C
B
C
A
C
A
B
151.
152.
153.
154.
155.
156.
157.
158.
159.
160.
161.
162.
163.
164.
165.
166.
167.
168.
169.
170.
171.
172.
173.
174.
175.
176.
177.
178.
179.
180.
181.
182.
183.
184.
185.
186.
187.
188.
189.
190.
191.
192.
193.
194.
195.
196.
197.
198.
199.
200.
201.
202.
203.
204.
205.
206.
207.
208.
209.
210.
211.
212.
213.
214.
215.
216.
217.
218.
219.
220.
221.
222.
223.
224.
225.
226.
227.
228.
229.
230.
231.
232.
233.
234.
235.
236.
237.
238.
239.
240.
241.
242.
243.
244.
245.
246.
247.
248.
249.
250.
251.
252.
253.
254.
255.
256.
257.
258.
259.
260.
261.
262.
263.
264.
265.
266.
267.
268.
269.
270.
271.
272.
273.
274.
275.
276.
277.
278.
279.
280.
281.
282.
283.
284.
285.
286.
287.
288.
289.
290.
291.
292.
293.
294.
295.
296.
297.
298.
299.
300.
133
134
Notatki
135
JESTE ZAINTERESOWANY ZAKUPEM PENEJ WERSJI KSIKI W WERSJI PDF?

Dokonaj przelewu w kwocie 4,50 z na konto nr: 98 1140 2004 0000 3602 4139 1147
W tytule przelewu wpisz tytu pozycji i swj adres e:mail.
Wysyka nastpi zaraz po zaksigowaniu kwoty.
Wicej informacji: biuro@zielonylistek.eu
KUPUJC BEZPOREDNIO MOJE DZIEO WSPIERASZ MJ ROZWJ
www.zielonylistek.eu
136

Podrecznik Kursanta 2013

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Podrecznik Kursanta 2013

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Waldemar Marek Wicawski

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Copyright by Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Wszelkie prawa zastrzeone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie caoci lub

Aby pomc udoskonali niniejsz publikacj, prosimy o przesanie uwag, sugestii

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Ocena stanu poszkodowanego

Zanim zaczniesz ratowa

Zachowanie na drogach ekspresowych i autostradach

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

I ju na koniec ostrzeenie! Jazda za kierownica uzalenia

yczymy Pastwu miej lektury i szerokiej drogi.

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Liczba godzin zaj dla prawa jazdy

Liczba godzin zaj dla prawa jazdy

WYMAGANY WIEK DO KIEROWANIA

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

WYMAGANY WIEK DO SZKOLENIA

OKRES WANOCI PRAWA JAZDY

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

PRZEDUENIE OKRESU PRBNEGO

UTRATA PRAWA JAZDY

Droga jednojezdniowa 6-pasmowa, po 3 pasy w kadym kierunku.

Droga dwujezdniowa 4-pasowa, po 2 pasy w kadym kierunku.

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Droga dwukierunkowa, 4-pasowa, bez wyznaczonych pasw ruchu

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Skrzyowanie z drog podporzdkowan

Skrzyowanie z ruchem okrnym

Przykady sytuacji, w ktry naley zachowa szczegln ostrono

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Zesp pojazdw: pojazd silnikowy + przyczepa

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

HIERARCHIA WANOCI POLECE I SYGNAW

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Hierarchia wanoci znakw i sygnaw drogowych

OSOBY UPRAWNIONE DO WYDAWANIA POLECE LUB SYGNAW

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Wjazd do strefy zamieszkania

Pieszy korzystajcy z przejcia dla pieszych

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

2) przechodzenia przez jezdni w miejscu o ograniczonej widocznoci drogi;

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Przykad: wczanie si do ruchu pojazdw: z nieruchomoci i z parkingu.

ZACHOWANIE WOBEC NIEKTRYCH POJAZDW

W obszarze zabudowanym naley umoliwi wczenie si do ruchu kierujcemu autobusem

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Tablica z napisem autobus szkolny

Pojazd przewocy zorganizowan grup dzieci lub modziey w

Tablica barwy tej z symbolem dzieci

Pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu osb

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

3. Pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu osb niepenosprawnych oznacza si z przodu i z tyu

Pojazd do nauki jazdy

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask

Pojazd do nauki jazdy

Pojazd wykonujcy na drodze prace porzdkowe, remontowe lub

Przykad pojazdw wysyajcych te sygnay byskowe

Zielony Listek Nauka Jazdy Gdask